diff options
| author | Marc Fonvieille <blackend@FreeBSD.org> | 2003-10-04 10:06:30 +0000 |
|---|---|---|
| committer | Marc Fonvieille <blackend@FreeBSD.org> | 2003-10-04 10:06:30 +0000 |
| commit | ce2a9ab5751ba24babdeb9d9b87861f59302fbde (patch) | |
| tree | 42e386e4a52e08c2eb6dee17512a43bf08c72f3f /tr_TR.ISO8859-9/articles | |
| parent | 207b1a7f61ad31794ac791514426068159358577 (diff) | |
| download | doc-ce2a9ab5751ba24babdeb9d9b87861f59302fbde.tar.gz doc-ce2a9ab5751ba24babdeb9d9b87861f59302fbde.zip | |
Say hello to the 1st effort of the Turkish Translation Team.
Submitted by: Omer Faruk Sen <ofsen@enderunix.org>
Notes
Notes:
svn path=/head/; revision=18324
Diffstat (limited to 'tr_TR.ISO8859-9/articles')
| -rw-r--r-- | tr_TR.ISO8859-9/articles/Makefile | 7 | ||||
| -rw-r--r-- | tr_TR.ISO8859-9/articles/Makefile.inc | 5 | ||||
| -rw-r--r-- | tr_TR.ISO8859-9/articles/explaining-bsd/Makefile | 14 | ||||
| -rw-r--r-- | tr_TR.ISO8859-9/articles/explaining-bsd/article.sgml | 758 |
4 files changed, 784 insertions, 0 deletions
diff --git a/tr_TR.ISO8859-9/articles/Makefile b/tr_TR.ISO8859-9/articles/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..a07383e07c --- /dev/null +++ b/tr_TR.ISO8859-9/articles/Makefile @@ -0,0 +1,7 @@ +# $FreeBSD$ + +SUBDIR = explaining-bsd + +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../.. + +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/tr_TR.ISO8859-9/articles/Makefile.inc b/tr_TR.ISO8859-9/articles/Makefile.inc new file mode 100644 index 0000000000..933bcd228c --- /dev/null +++ b/tr_TR.ISO8859-9/articles/Makefile.inc @@ -0,0 +1,5 @@ +# +# $FreeBSD$ +# + +DESTDIR?= ${DOCDIR}/tr_TR.ISO8859-9/articles/${.CURDIR:T} diff --git a/tr_TR.ISO8859-9/articles/explaining-bsd/Makefile b/tr_TR.ISO8859-9/articles/explaining-bsd/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..886e21cc9d --- /dev/null +++ b/tr_TR.ISO8859-9/articles/explaining-bsd/Makefile @@ -0,0 +1,14 @@ +# $FreeBSD$ + +DOC?= article + +FORMATS?= html + +INSTALL_COMPRESSED?=gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +SRCS= article.sgml + +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. + +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/tr_TR.ISO8859-9/articles/explaining-bsd/article.sgml b/tr_TR.ISO8859-9/articles/explaining-bsd/article.sgml new file mode 100644 index 0000000000..ed4923f1df --- /dev/null +++ b/tr_TR.ISO8859-9/articles/explaining-bsd/article.sgml @@ -0,0 +1,758 @@ +<!-- + The FreeBSD Turkish Documentation Project + + $FreeBSD$ + Original Revision: 1.9 +--> + +<!DOCTYPE article PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % man PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Manual Page Entities//EN"> +%man; +<!ENTITY % freebsd PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Miscellaneous FreeBSD Entities//EN"> +%freebsd; +<!ENTITY % trademarks PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Trademark Entities//EN"> +%trademarks; +]> + +<article lang="tr"> + <articleinfo> + <title>BSD Nedir?</title> + + <author> + <firstname>Greg</firstname> + <surname>Lehey</surname> + + <affiliation> + <address><email>grog@FreeBSD.org</email></address> + </affiliation> + </author> + + <legalnotice id="trademarks" role="trademarks"> + &tm-attrib.freebsd; + &tm-attrib.apple; + &tm-attrib.linux; + &tm-attrib.opengroup; + &tm-attrib.sun; + &tm-attrib.xfree86; + &tm-attrib.general; + </legalnotice> + + <abstract> + <para>Açýk kod dünyasýnda + <quote>Linux</quote> kelimesi neredeysec<quote>iþletim + sistemi</quote> ile eþanlamlýdýr fakat + açýk kaynak kodlu &unix; sadece + <quote>Linux</quote> deðildir. <ulink + url="http://www.leb.net/hzo/ioscount/data/r.9904.txt">Ýnternet + Ýþletim Sistemi Sayacý</ulink> 'na göre + Nisan 1999 itibarý ilecdünyada internete baðlý + makinalarýn %31.3 'ücLinux, %14.6 'ü ise &unix; 'tir. + <ulink url="http://www.yahoo.com/">Yahoo!</ulink> gibi + dünyanýn en büyük organizasyonlarýndan + biri BSD kullanmaktadýr. + Dünyanýn en meþgul FTP sunucularýndan biri + olan <ulink url="ftp://ftp.cdrom.com/">ftp.cdrom.com</ulink> + günde 1.4 TB dosya transferi için BSD + kullanmaktadýr.</para> + + <para>Öyleyse sýr nedir? Neden BSD daha iyi bilinmiyor? + Bu küçük yazý, bu ve diðer + sorularýn cevaplarýný + aramaktadýr.</para> + + <para>Bu yazýda BSD ve LÝnux arasýndaki farklar + <emphasis>bu þekilde</emphasis> ifade edilecektir.</para> + </abstract> + </articleinfo> + + <sect1> + <title>BSD nedir?</title> + + <para>BSD <quote>Berkeley Software Distribution</quote> 'ýn + kýsaltýlmýþýdýr. + Bu isim California Üniversitesi, Berkeley 'in kaynak kodu + daðýtýmý olan AT&T 'nin &unix; 'i + için bir eklentiler zinciridir. Bir çok + açýk kaynak kodlu iþletim sistemi projesi, + 4.4BSD-Lite olarak bilinen kaynak kodu + daðýtýmýný temel kabul eder. + Ek olarak bunlar, özellikle GNU projesi olmak üzere + diðer bir çok açýk kod projesini de + kapsar. BSD 'in içeriði:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>BSD çekirdeði iþlem zamanlama, + hafýza yönetimi, simetrik çoklu + iþlemci(SMP), aygýt sürücüleri ve + diðerlerini kapsar.</para> + + <para><emphasis>Linux çekirdeðinden farklý + olarak kapasite ve güçte bir çok + farklý BSD çekirdeði + vardýr.</emphasis></para> + </listitem> + + <listitem> + <para>C kütüphanesi, sistem API 'sinin temellidir</para> + + <para><emphasis>BSD C kütüphanesi GNU projesi + tabanlý deðildir, Berkeley kodu + temellidir.</emphasis></para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Kabuk, dosya araçlarý derleyiciler ve + linkerler gibi araçlar.</para> + + <para><emphasis>Bazý araçlar + dýþýnda bir çoðu projesinden + saðlanmýþtýr.</emphasis></para> + </listitem> + + <listitem> + <para>X Windows sistemi grafik ekran arabirimi.</para> + + <para>Birçok BSD türevinde kullanýlan X + Window sistemi ayrý bir proje olan + <ulink url="http://www.XFree86.org/">&xfree86; projesi</ulink> 'nde + devam ettirilmektdir. Linux 'te bu sistemi kullanmaktadýr. + BSD KDE ya da GNOME gibi bir <quote>görsel + masaüstü</quote> ile öntanýmlý + olarak gelmez. Fakat istenirse bunlar da + kullanýlabilir.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Bir çok diðer program ve araçlar.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1> + <title>Ne gerçek bir &unix; 'mi?</title> + + <para>BSD iþletim sistemi bir kopya deðildir, fakat temelde + &unix; 'in atasý sayýlan AT&T'nin iþletim + sisteminin kaynak kodundan oluþur. Ayrýca bu kod + System V &unix; 'in de atasýdýr. Bu durum sizi belki + þaþýrtmýþ olabilir. Yada AT&T + hiç bir zaman kaynak kodunu vermemiþ olmasýna + raðmen bu nasýl olabilir?</para> + + <para>AT&T &unix; 'inin açýk kaynak kodlu + olmadýðý doðrudur ve kopya hakký + düþünüldüðünde BSD kesinlikle bir + &unix; <emphasis>deðildir</emphasis> fakat diðer taraftan + AT&T diðer projelerden ve özellikle Berkeleydeki + California Üniversitesi Computer Science Research Group + (CSRG -Bilgisayar Bilimi Araþatýrma Grubu)undan + AT&T &unix; 'e bir çok kod dahil ettiði + düþünülmelidir. 1976 'dan baþlayarak + CSRG yazdýklarý yazýlýmý + içeren teyp 'leri daðýtarak bunu <emphasis>Berkeley + Software Distribution</emphasis> ya da <emphasis>BSD</emphasis> + olarak nitelendirdi.</para> + + <para>BSD ilk sürümleri asýl olarak + kullanýcý programlarýndan oluþuyordu + ta ki dramatik bir þekilde CSRG + karþýlýlý olarak DARPA (Defence + Advanced Projects Research Agency) ile aðlarýndaki + (ARPANET) iletiþim protokollerini güncellemek için + sözleþme imzalayana kadar. Bu yeni protokol + <emphasis>Ýnternet Protokolü</emphasis> daha sonra da + <emphasis>TCP/IP</emphasis> olarak adlandýrýldý. + BSD nin asýl geniþ alanlara + yayýlmýþ sürümü 1982 de piyasaya + sürülen 4.2 BSD 'dir.</para> + + <para>1980 'lerde bir çok küçük + çaplý iþletim sistemi þirketi piyasaya + çýktý. Ve birçoklarý kendi + iþletim sistemlerini yazmak yerine &unix; + iþletim sistemini lisanslamayý tercih ettiler. + Özelde SUN Microsystems 4.2BSD temelli &unix; üzerinde + deðiþiklikler yaparak &sunos; adýyla + lisansladý. AT&T &unix; 'in ticari olarak + satýlmasýna izin verince, çok kýsa bir + süre içinde System V adýný alacak System + III isimli küçük uygulamalarla satýþa + baþlandý. System V networking uygulama ve + bileþenlerini içermiyordu, bu sebeble piyasaya + sürülen bir çok uygulama BSD 'den + özellikle að teknolojileri alanýnda TCP/IP + protokolünü kullanmaya baþladý. Bunun + yanýnda <emphasis>csh</emphasis> kabuðu ve + <emphasis>vi</emphasis> editörünü de kendi + sistemlerine dahil etti. BSD 'den alýnan bütün bu + eklentilere <emphasis>Berkeley Extensions</emphasis> adý + verildi.</para> + + <para>Piyasaya sunulan BSD kasetleri AT&T kaynak kodu ve + gerekli olan olan UNIX lisansýný içeriyordu. + 90larda CSRG'a ayrýlan fon azalýnca grup kapanma ile + karþý karþýya kaldý ve bazý + grup üyeleri AT&T 'nin kodunu içermeyen BSD + Açýk kaynak kod olarak daðýtýlan + kodlarýný daðýtmaya karar verdi ve bu + <emphasis>Networking Tape 2</emphasis> ya da kýsaca + <emphasis>Net/2</emphasis> adý verilen + daðýtým ile gerçekleþti. Net/2 tam + anlamýyla bir iþletim sistemi deðildi + çünkü yaklaþýk olarak %20 + oranýndaki kernel kaynak kodu eksikti. CSRG üyelerinde + William F. Jolitz geriye kalan %20 lik kodu yazarak 1992'de + <emphasis>386BSD</emphasis> ismiyle piyasaya sürdü. + Ayný zaman zarfýnda eski CSRG üyelerinden + oluþan bir grup <ulink url="http://www.bsdi.com/">Berkeley + Software Design Inc.</ulink> adý verilen iþletim + sisteminin betasýný piyasaya sürdüler ve + bu iþletim sisteminin adý daha sonra BSD/OS olarak + deðiþtirildi.</para> + + <para>386BSD hiçbir zaman güvenilir bir iþletim + sistemi olamadý. Onun yerine 1993 yýlýnda + iki ayrý proje doðdu. Bunlar: + <ulink url="http://www.NetBSD.org/">NetBSD</ulink> ve + <ulink url="http://www.FreeBSD.org">FreeBSD</ulink>. + NetBSD 93'ün baþlarýnda tamamlandý ancak + &os; 'nin ilk versiyonu yýlýn sonuna kadar + hazýr durumda deðildi. Bu süre içerisinde kodu + devam ettirilmekte güçlük çekilince + karýþýklýðý önlemek ve + yönetimi kolay kýlmak için ayrýldý. + Projeler farklý amaçlar gütmeye baþladý. + 1996 'da NetBSD 'den ayrýlarak doðan + <ulink url="http://www.OpenBSD.org/">OpenBSD</ulink> doðdu.</para> + </sect1> + + <sect1> + <title>BSD neden daha iyi tanýnmýyor?</title> + + + <para>Aþaðýdaki birçok sebebe baðlý + olarak BSD tam olarak bilinmemektedir:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>BSD programcýlarý çoðu zaman + pazarlama amacý gütmek yerine kendi + kodlarýný geliþtirme ile + ilgileniyorlar.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para> Linux 'lerin popülaritesi özellikle + baský (ve kitap piyasasý) ve þirketlerin + desteði linuxlere özel destek ve güncellik + saðlýyor buna karþýlýk BSDnin + bu þekilde herhangi bir destekçisi yoktur. + Fakat bu gün geçtikçe + deðiþmektedir.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>BSD programcýlarý Linux + programcýlarýndan daha tecrübeliler + ve iþletim sisteminin kullaným + kolaylýðý ile daha az ilgileniyorlar + Yeni kullanýcýlar Linuxleri daha + kullanýþlý olarak kabul ediyor + ve destekliyorlar.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>1992, AT&T <ulink url="http://www.bsdi.com/">BSDI</ulink> + 'a dava açtý ve bu yazýlýmýn + AT&T 'ye ait olan lisanslý kaynak kodunu + içerdiðini iddia etti. Dava 1994'te anlaþma + ile sona erdi. Fakat davanýn hayaleti insanlarý + avlamaya devam etti. Mart 2000'de ise web üzerine, + davanýn mahkeme tarafýndan geçmiþte + <quote>sonuçlandýrýldýðýný</quote> + haykýran bir makale yayýnlandý.</para> + + <para>Davanýn ortaya + çýkardýðý önemli bir + detayda isimlendirmeydi. 1980 'lerde BSD ayný zamanda + <quote>BSD &unix;</quote> olarakta bilinmekteydi. AT&T 'ye + ait kodlarýn son + kalýntýlarýnýn da BSD'den + çýkartýlmasý ile birlikte BSD &unix; + adýndan kurtuldu. Bu sebeble birçok kitapta + <quote>the 4.3BSD &unix; operating system</quote> ve + <quote>the 4.4BSD operating system</quote> + isimlerini görebilirsiniz.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>BSD ile ilgili olarak akýlda kalan genellikle + daðýnýk ve saldýrgan olduðudur. + There is a perception that the BSD projects are fragmented and + belligerent. <ulink + url="http://interactive.wsj.com/bin/login?Tag=/&URI=/archive/retrieve.cgi%253Fid%253DSB952470579348918651.djm&">Wall Street + Journal</ulink>'da bir makalede BSD projelerinin + <quote>balkan</quote> ülkelerinin ürünü + olduðundan bahsedildi. Davada olduðu gibi burada da + akýlda kalan bu tip düþünceler BSD'nin + geçmiþteki konumu ve durumudur.</para> + </listitem> + </orderedlist> + </sect1> + + <sect1> + <title>BSD ve Linux nasýl + karþýlaþtýrmasý</title> + + <para>Linux (mesela Debian Linux) ile BSD arasýndaki + asýl farklýlýk nedir? Normal + kullanýcýlar için fark aslýnda + çok küçüktür yani ikiside &unix; + benzeri iþletim sistemidir. Her ikiside ticari olmayan + amaçlar için geliþtirildi (Tabiki bu diðer + bazý ticari Linux daðýtýmlarýndaki + gibi deðildir). Bu bölümde BSD'nin + yapýsýna bakýp Linux ile + karþýlaþtýracaðýz. Genel + olarak söylediklerimiz &os;'ye yakýn olacak + çünkü yaygýn olarak kullanýlan BSD + versiyonu &os; 'dir.</para> + + <sect2> + <title>BSD'nin sahibi kimdir?</title> + + <para>Hiç kimse veya hiçbir kuruluþ BSD'nin + sahibi deðildir. BSD bütün dünya + üzerinde teknik olarak üst düzeyde ve uzman bir + çok insan tarafýndan geliþtirildi. ve BSD'nin + bazý bileþenleri farklý açýk + kaynak kodu geliþtiricileri tarafýndan + saðlandý.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>BSD nasýl geliþtirildi ve güncellendi?</title> + + <para>BSD çekirdeði Açýk kaynak + geliþtirim modeli ile geliþtirilmiþtir. + Her proje eriþimi herkese açýk olan + <emphasis>kaynak kodu aðacý</emphasis> altýnda + <ulink url="http://www.sourcegear.com/CVS/">Concurrent Versions + System</ulink> (CVS) ile daðýtýldý. + Bu sistemde BSD ile alakalý doküman ve diðer + dosyalar da bulunmaktadýr. CVS ile herhangi bir + kiþi <quote>check out</quote> (yani gerekli + dosyalarýn bir kopyasýný sistemine indirerek) + yaparak sistemin herhangi bir bolümüne sahip + olabilmektedir.</para> + + <para>Dünya üzerinde odukça fazla sayýda + programcý BSD'nin geliþimine katkýda bulunur. + Bu programcý ve geliþtiriciler temelde üç + kýsma ayrýlýr:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><firstterm>Contributors(Katkýta + Bulunanlar)</firstterm> doküman ya da kod yazarlar. + Bu grubun direk olarak kod aðacýna herhangi bir + kod eklenmelerine izin verilmez. Bu kiþilerin + yazdýðý kodlar <emphasis>committer</emphasis> + tarafýndan incelenip ana sistemde dahil edilirler.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><firstterm>Committers</firstterm> kaynak aðacýna + kod ekleme yetkisinde sahip geliþtiriciler. Committer + olabilmek için + çalýþtýðý + alan üzerinde çok yüksek bilgi seviyesine + sahip olmasý gerekir.</para> + + <para>Bazý commiterler bütün kaynak koduna + ulaþma yetkisine sahiptirler diðerleri ise + gerçek koddan ayrý tutulurlar. + Dökümantasyonla ilgilenenler normal olarak kernel + koduna ulaþma yetkisine sahip deðillerdir. + Principal Architect olarak adlandýrýlan + çekirdek takýmýndaki + bazý þahýslarýn ise + <firstterm>back out</firstterm> adý verilen kaynak + kodu aðacýndaki kodlarý silme hakký + vardýr. Bütün committer 'lar + yapýlan her bir commit (iþlem) için + e-posta alýrlar ve böylece gizlice + bir kodun kaynak kodu aðacýna girmesi + engellenmiþ olur.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><firstterm>Core team (Çekirdek + Takýmý)</firstterm>. + &os; ve NetBSD kesinlikle bir çekirdek + takýma sahiptir. + Çekirdek takým projenin geliþimi ve + oluþturulmasý sýrasýnda + programlarýný yaparlar ve rolleri tam olarak + belli deðildir. + Çekirdek takýmý üyesi olmak + için program geliþtirici (developer) olma + zorunluluðu yoktur ve buda son derece normaldir. + Çekirdek takým için + kurallar bir projeden diðerine farklýlýk + gösterebilir ve genel olarak + çekirdek takýmýn projenin geliþme + ve gidiþat noktasýndaki görüþ ve + fikirleri kesinlikle Çekirdek Takým üyesi + olmayan kiþilerin görüþ ve + fikirlerinden daha üstün tutulur.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Ýþte bütün bu düzenlemeler + Linux'ten birçok noktada farklýlýk + gösterir:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Hiç kimse sistem içeriðini kontrol + edemez. Pratikte bu farklýlýk göze + çok önemli gelebilir. Asýl mimar + (Chief Architect) kodun asýl koddan + çýkartýlmasý isteðinde + bulunabilir ve hatta Linux projelerinde birçok + kiþi deðiþiklikler yapabilir.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Diðer taraftan merkezi bir depo vardýr. + Bu depo eski tüm versiyonlarda dahil olmak üzere + bir noktada toplanmýþ olarak iþletim + sistemine ait tüm kodlarý + barýndýrýr.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>BSD projeleri yalnýzca kernel(çekirdek) + olarak deðil <quote>bütün iþletim + sistemi</quote> olarak kabul edilir. Bu özellik + yalnýzca marjinal olarak faydalýdýr. + Ne BSD nede Linux programlar olmadan yararlý deðildir. + Ve bu programlar Linux altýnda BSD altýnda + kullanýldýðý gibi + kullanýlýr.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>CVS kod aðacýnýn (source tree) + biçimlendirilmiþ olmasýnýn + bir neticesi olarak BSD geliþim evreleri gayet + açýktýr ve herhangi bir versiyona ait + bilgi versiyon numarasý yada piyasaya sürülme + tarihi ile bulunabilir. Hatta CVS güncellemelere izin + bile verir. Örneðin &os; deposu ortalama + günde 100 kez güncellenir ancak bu güncellemeler + çoðu kez çok küçüktür. + </para> + </listitem> + </orderedlist> + </sect2> + + <sect2> + <title>BSD Sürümleri</title> + + <para>Her BSD projesi üç tane farklý + sürüm içerir. Linuxteki gibi bu + sürümler 1.4.1 ya da da 3.5.0 olarak belirlenir. + Ek olarak versiyon numaralarý kendi amacýný + belirten bir son eke sahiptir:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Geliþtirilmiþ olan versiyon + <firstterm>CURRENT</firstterm> (Geçerli En Son) + olarak adlandýrýlýr. &os;'de + CURRENT'a bir numara atanýr. Örneðin &os; + 5.0-CURRENT. NetBSD açýk bir biçimde + farklý isimlendirme þemasý + kullanýr. Kullanýlan bu þema tek + harften oluþan bir son ektir ki bu son ek dahili + arayüzdeki deðiþikliði ifade eder. + Örneðin NetBSD 1.4.3G gibi. OpenBSD her hangi + bir numara atamasý yapmaz + (OpenBSD-current). Bütün yeni sürümler + sistemde bu þekilde kullanýlýr.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Belirli aralýlarla yýlda iki ila dört + defa projeler CD-ROM ile edinme yada ftp sitelerinden + ücretsiz olarak download etmek için + piyasaya sürülür(RELEASE). Örneðin + OpenBSD 2.6 RELEASE. Yada NetBSD 1.4-RELEASE. Piyasaya + sürülen <firstterm>Sürüm</firstterm> + (RELEASE) versiyonu son kullanýcý + için gerekli olan sürümdür ve sistemin + normal versiyonudur. Ayrýca + NetBSD ayrýca <emphasis>yama sürümleri</emphasis> + (patch releases) Örneðin NetBSD 1.4.2 gibi. + Bu sürümler üç + basamaklýdýr.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>RELEASE versiyonlarda her hangi bir hata (bug) + bulunðunda hatalar düzeltilir ve CVS kaynak kodu + aðacýna (source tree) dahil edilir. &os; 'de + son elde edilen sürüm <firstterm>STABLE</firstterm> + (saðlam versiyon) olarak adlandýrýlýr + ancak OpenBSD ve NetBSD RELEASE versiyon ismini kullanmaya + devam eder. CURRENT versiyonun test edilmesi + sýrasýnda yeni ama küçük + özellikler sisteme dahil edilebilir.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para><emphasis>Bütün bunlarýn aksine Linux'te iki + ayrý kod aðacý (code tree) vardýr: + Stable (Saðlam) versiyon ve Development (Geliþmekte olan) + versiyon. Stable versiyon çift sayýlardan + oluþan minor versiyon numaralarýna + sahiptir. 2.0, 2.2, 2.4 gibi. Development versiyon ise tek + sayýlardan oluþan minor versiyon numaralarýna + sahiptir. 2.1, 2.3, 2.5 gibi. + Bazý durumlarda deðiþik Linux + daðýtým firmalarý kendi + geliþtirdikleri ürünleri + <quote>TurboLinux 6.0 with kernel 2.2.14</quote></emphasis> + þeklinde piyasaya sürebilir.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>BSD'nin in hangi versiyonlarý bulunabilir?</title> + + <para>Birçok Linux sürümünün aksine + açýk kaynak kodu olan yanlýzca üç + tane BSD sürümü vardýr.her BSD projesi + kendi kod aðacý (source tree) ve çekirdeðine + sahiptir. Ve pratikte kullanýcýlarýn + projelere kendi ekledikleri kodlarla Linuxteki kodlar + arasýnda daha az farklýlýk vardýr.</para> + + <para>Her projenin amacýný gruplamak gerçekten + zordur: Farklýlýklar kiþilere özeldir. + Genel olarak:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>&os; yüksek performans ve son + kullanýcýlar için kullaným + kolaylýðý amacýný güder. + Ve ISP firmalarý için favori iþletim + sistemdir. PCler ve Compaq'ýn Alpha iþlemcileri + üzerinde çalýþýr. &os; + açýk bir farkla diðer projelere oranla daha + fazla kiþi tarafýndan + kullanýlýr.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>NetBSD azami seviyede taþýnabilirlilik + hedefler. <quote>NetBSD üzerinde elbette + çalýþýr!</quote> ile de bu + belirtilmiþ olur. Ek olarak sade dizayna sahip olmak + önemlidir. NetBSD palmtoplardan + büyük serverlara kadar her yarde + çalýþýr ve NASA'nýn uzay + çalýþmalarýnda da + kullanýlmýþtýr.Özel olarakda + Intel-olmayan donanýmlar için iyi + seçimdir.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>OpenBSD kod temizliðini ve güvenliðini + hedef alýr. Açýk kaynak + kod geliþtirim modeli ve sýký kod + incelemesini içerir ve banka + ABD hükümet bakanlýklarý, hisse + senedi kurumlarý gibi güvenlik + temelli iþletmeler için bir iþletim + sistemi olmayý hedefler. NetBSD + gibi birçok platformda + çalýþabilir.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Bunlardan baþka açýk kod olamayan iki + deðiþik ki deðiþik iki BSD &unix; + iþletim sistemi mevcuttur. Bunlar BSD/OS ve + Apple'ýn geliþtirdiði &macos; X:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>BSD/OS 4.4 BSD türetilmiþ en eski + sürümdür. Açýk kaynak kodlu + deðildir ve bu sebeble kod çok + küçük bir maliyetle satýn + alýnabilir. Bir çok açýdan + &os;'ye benzer ve bir çok geliþtirici iki + sistemlede çalýþýr.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="http://www.apple.com/macosx/server/">&macos; + X</ulink> + <ulink url="http://www.apple.com/">Apple Computer Inc.'in</ulink> + &macintosh; serisinin en son üyesidir. Bu iþletim + sisteminin çekirdeði BSD tabanlýdýr + ve <ulink + url="http://developer.apple.com/darwin/">Darwin</ulink>, + olarak adlandýrýlýr. Diðer + versiyonlarýn aksine iþletim aksine + çekirdek açýk kaynak kodludur. Bu + geliþimin bir neticesi olarakda + Apple geliþtiricileri &os; committer + 'ýdýr. Bu çekirdeðin üzerinde + Aqua/Quartz grafik arabirimi ve &macos; 'un diðer + ürünleri vardýr. Fakat bu X arabiriminin + kodu kapalýdýr. Bu iþletim sistemi + x86 and PPC mimarilerinde + çalýþýr.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2> + <title>BSD kullaným lisansýnýn GNU + kullaným lisansýndan farký nedir?</title> + + <para>Linux kapalý kod (closed source) + yazýlýmýný saf + dýþý býrakmak için + tasarlanmýþ + <ulink url="http://www.fsf.org/copyleft/gpl.html">GNU General + Public License</ulink> (GPL) lisansý ile + daðýtýlýr. GPL lisanslý bir + ürün kullanarak geliþtirilen bir + yazýlýmda mutlaka GPL lisansý ile + daðýtýlmalýdýr. Fakat + <ulink url="http://www.opensource.org/licenses/bsd-license.html">BSD + lisansý</ulink> daha az + kýsýtlayýcýdýr ve binary + daðýtýma izin verir. Bu özellikle + gömülü uygulamalar için çekici bir + lisans türüdür.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Daha baþka ne bilmeliyim?</title> + + <para>BSDler için Linuxlere oranla daha az + programýn üretildiði zamanlarda BSD + geliþtiricileri Linux programlarýný BSD + altýnda çalýþtýrmayý + saðlayan Linux uyumluluk paketini ortaya + çýkardýlar. Bu Paket, Linux sistem + çaðrýlarýný düzgün + yapabilmek için her iki çekirdek + deðiþikliklerini ve C Library (C + kütüphanesi) gibi Linux uyumluluk + dosyalarýný içerir. Linux + programlarýný Linux makinesi ile BSD makinesi + altýnda çalýþtýrmak + arasýnda hýz bakýmýndan her hangi + bir kayda deðer fark yoktur.</para> + + <para>BSD 'nin <quote>All from one supplier (Herþey + tek elden)</quote> mantýðý Linuxlerde + ayný sýklýkla yapýlan + güncelleme iþlemlerinin daha kolay olduðu + anlamýna gelir. BSD kütüphane versiyon + güncellemelerini eski versiyon kütüphaneleri ile + uyumlu olarak yapar ve bu eski Binary kodlarý + çalýþtýrmayý mümkün + kýlar.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>BSD'mi Linux'mü kullanmalýyým?</title> + + <para>Bunlarýn hepsinin pratikteki anlamý nedir? + Kim BSD kim Linux kullanmalý?</para> + + <para>Bu hakikatten cevaplanmasý zor bir sorudur. + Bir kaç öneri þuþekilde + sýralanabilir:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><quote>If it ain't broke, don't fix it</quote> + (Bozulmuyorsa düzeltme). Eðer halihazýrda + açýk kodlu bir iþletim sistemi + kullanýyorsanýz ve ondan memnunsanýz + deðiþiklik yapmak için iyi bir sebeb + yoktur.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>BSD sistemi, özellikle &os; dikkate deðer + bir þekilde Linuxlerden daha fazla performans + saðlayabilir. Fakat bu herkesi ayný derecede + etkileyen birþey deðildir ve bir çok + durumda yok denecek kadar az performans farký + vardýr. Ama bazý özel durumlarda da + Linux'de &os;'den daha iyi olarak nitelendirilebilir.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Genelde BSD sistemi güvenilirlilik + açýsýndan daha iyi üne + sahiptir. ve bu genelde daha olgun koda sahip + oluþundan kaynaklanýr.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>BSD lisansý GPL Lisansýndan daha dikkat + çekicidir.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>BSD Linux kodlarýný + çalýþtýrabilir ama Linux + BSD kodlarýný + çalýþtýranilir. Bunun bir + neticesi olarakda BSD için Linux'den daha fazla + yazýlým vardýr.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2> + <title>BSD için kim yardým servis ve eðitim + saðlýyor?</title> + + <para>BSDi her zaman BSD/OS'u desteklemektedir ve yakýn + zaman önce &os; ile bir anlaþma + imzalamýþlardýr.</para> + + <para>Ek olarak her projenin kendi yardým yada kiralama + departmaný vardýr: <ulink + url="../../../../commercial/consulting_bycat.html">&os;</ulink>, + <ulink + url="http://www.netbsd.org/gallery/consultants.html">NetBSD</ulink>, + and + <ulink url="http://www.openbsd.org/support.html">OpenBSD</ulink>.</para> + </sect2> + </sect1> +</article> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + End: +--> |