diff options
Diffstat (limited to 'el_GR.ISO8859-7')
138 files changed, 116168 insertions, 0 deletions
diff --git a/el_GR.ISO8859-7/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..c0ef532da6 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/Makefile @@ -0,0 +1,12 @@ +# $FreeBSD$ +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/Makefile +# %SRCID% 1.7 + +SUBDIR = articles +SUBDIR+= books + +COMPAT_SYMLINK = el + +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/.. +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/articles/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..e405415ee0 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/Makefile @@ -0,0 +1,27 @@ +# $FreeBSD$ +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/Makefile +# %SRCID% 1.39 + +SUBDIR = bsdl-gpl +SUBDIR+= compiz-fusion +SUBDIR+= contributing +SUBDIR+= cvs-freebsd +SUBDIR+= dialup-firewall +SUBDIR+= explaining-bsd +SUBDIR+= formatting-media +SUBDIR+= freebsd-questions +SUBDIR+= gjournal-desktop +SUBDIR+= greek-language-support +SUBDIR+= laptop +SUBDIR+= linux-users +SUBDIR+= mailing-list-faq +SUBDIR+= multi-os +SUBDIR+= nanobsd +SUBDIR+= new-users +SUBDIR+= problem-reports +SUBDIR+= releng +SUBDIR+= releng-packages + +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../.. +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/Makefile.inc b/el_GR.ISO8859-7/articles/Makefile.inc new file mode 100644 index 0000000000..4b08d8ff47 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/Makefile.inc @@ -0,0 +1,6 @@ +# $FreeBSD$ +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/Makefile.inc +# %SRCID% 1.4 + +DESTDIR?= ${DOCDIR}/el_GR.ISO8859-7/articles/${.CURDIR:T} diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/bsdl-gpl/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/articles/bsdl-gpl/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..e683b09462 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/bsdl-gpl/Makefile @@ -0,0 +1,21 @@ +# $FreeBSD$ +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/bsdl-gpl/Makefile +# %SRCID% 1.1 + +MAINTAINER= keramida@FreeBSD.org + +DOC?= article + +FORMATS?= html +WITH_ARTICLE_TOC?= YES + +INSTALL_COMPRESSED?= gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +SRCS= article.sgml + +URL_RELPREFIX?= ../../../.. +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. + +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/bsdl-gpl/article.sgml b/el_GR.ISO8859-7/articles/bsdl-gpl/article.sgml new file mode 100644 index 0000000000..cfee2095b2 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/bsdl-gpl/article.sgml @@ -0,0 +1,717 @@ +<!-- + + FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/bsdl-gpl/article.sgml + %SRCID% 1.8 + +--> + +<!DOCTYPE article PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % articles.ent PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Articles Entity Set//EL"> +%articles.ent; +]> + +<article lang="el"> + <title>Γιατί να χρησιμοποιήσετε την άδεια BSD για το λογισμικό σας</title> + <articleinfo> + + <authorgroup> + <author> + <firstname>Bruce</firstname> + <!-- middle initial: R. --> + <surname>Montague</surname> + <affiliation> + <address><email>brucem@alumni.cse.ucsc.edu</email></address> + </affiliation> + <contrib>Αρχικός συγγραφέας</contrib> + </author> + <author> + <firstname>Γιώργος</firstname> + <surname>Κεραμίδας</surname> + <affiliation> + <address><email>keramida@FreeBSD.org</email></address> + </affiliation> + <contrib>Μετάφραση</contrib> + </author> + </authorgroup> + + <pubdate>$FreeBSD$</pubdate> + + <legalnotice id="trademarks" role="trademarks"> + &tm-attrib.freebsd; + &tm-attrib.cvsup; + &tm-attrib.intel; + &tm-attrib.xfree86; + &tm-attrib.general; + </legalnotice> + + </articleinfo> + + <sect1 id="intro"> + <title>Εισαγωγή</title> + + <para>Αυτό το άρθρο παρουσιάζει τα πλεονεκτήματα της άδειας BSD για + λογισμικό και δεδομένα. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρεται στα πλεονεκτήματα + της άδειας BSD σε σχέση με την GPL. Ουσιαστικά είναι μια σύγκριση της + άδειας BSD και της άδειας GPL, και μια εισαγωγή στις διαφορές + τους.</para> + </sect1> + + <sect1 id="history"> + <title>Σύντομη Ιστορία του Ανοικτού Λογισμικού</title> + + <para>Πολύ πριν χρησιμοποιηθεί για πρώτη φορά ο όρος <quote>Open + Source</quote>, οι προγραμματιστές είχαν αρχίσει να αναπτύσσουν το + λογισμικό των υπολογιστών σε ομάδες και να ανταλλάσουν τα προγράμματα + που έφτιαχναν εντελώς ελεύθερα. Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 οι + οργανισμοί όπως + το <ulink url="http://www.share.org">SHARE</ulink> και + το <ulink url="http://www.decus.org">DECUS</ulink> έφτιαχναν ένα μεγάλο + ποσοστό από το λογισμικό το οποίο προσέφεραν οι εταιρείες λογισμικού + μαζί με το υλικό των υπολογιστών τους. Η κυριότερη πηγή εσόδων των + εταιρειών ήταν το υλικό των υπολογιστών τους. Οτιδήποτε μείωνε το + κόστος ανάπτυξης του λογισμικού ήταν παράγοντας που βελτίωνε τις + πωλήσεις του υλικού κι έκανε τις εταιρείες αυτές πιο + ανταγωνιστικές.</para> + + <para>Αυτό όμως άλλαξε τη δεκαετία του 1960. Το 1965 η ADR ανέπτυξε το + πρώτο εμπορικό προϊόν λογισμικού, το οποίο διένειμε ανεξάρτητα από μια + εταιρεία υλικού. Η ADR συναγωνιζόταν ένα δωρεάν πακέτο λογισμικού της + IBM, το οποίο είχαν φτιάξει αρχικά οι πελάτες της IBM. Η ADR + πατεντάρισε το λογισμικό της το 1968. Για να εμποδίσουν την ελεύθερη + διανομή του προγράμματός τους, το έδιναν με μια μορφή leasing. Οι + πελάτες τους πλήρωναν μόνιμα για την χρήση του προγράμματος της ADR. Η + ADR ήταν ο ιδιοκτήτης του προγράμματος, κι έλεγχε έτσι τη μεταπώληση και + χρήση του προγράμματος.</para> + + <para>Το 1969 το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ κατηγόρησε την IBM ότι + καταστρέφει τις επιχειρήσεις διανέμοντας δωρεάν λογισμικό με το υλικό + της IBM. Το αποτέλεσμα ήταν να σταματήσει τη διανομή λογισμικού με τους + υπολογιστές της η IBM. Έτσι το λογισμικό έγινε ένα ξεχωριστό, + ανεξάρτητο προϊόν από το υλικό.</para> + + <para>Το 1968 η εταιρεία Informatics διέδωσε το πρώτο <quote>killer + application</quote>, συνεισφέροντας έτσι στην αποκρυστάλλωση της ιδέας + του λογισμικού ως προϊόντος, της έννοιας της εταιρείας λογισμικού, και + των πολύ ακριβών τιμών πώλησης του λογισμικού. Η Informatics έκανε + γνωστή την ιδέα της άδειας λογισμικού, η οποία είναι πλέον εγγενές μέρος + της βιομηχανίας λογισμικού, σύμφωνα με την οποία η ιδιοκτησία του + λογισμικού δε μεταφέρεται ποτέ στον πελάτη.</para> + </sect1> + + <sect1 id="unix-license"> + <title>Το Unix από την σκοπιά της άδειας BSD</title> + + <para>Η αρχική υλοποίηση του Unix ανήκε στην εταιρεία AT&T. Η + AT&T, λόγω των περιορισμών που είχε ως κρατικά ελεγχόμενο μονοπώλιο, + δε μπορούσε να πουλήσει προϊόντα λογισμικού. Μπορούσε όμως να παρέχει + λογισμικό σε ακαδημαϊκά ιδρύματα, στο κόστος του αποθηκευτικού + μέσου.</para> + + <para>Μετά από ένα συνέδριο για λειτουργικά συστήματα, στο οποίο + παρουσιάστηκε το Unix, τα πανεπιστήμια υιοθέτησαν το Unix πολύ γρήγορα. + Οι βασικοί λόγοι για τη δημοτικότητα του Unix ήταν ότι έτρεχε σε PDP-11, + ένα πολύ φτηνό υπολογιστή 16-bit, και ότι ήταν γραμμένο σε μια γλώσσα + υψηλού επιπέδου, η οποία ήταν εμφανώς καλή για προγραμματισμό + συστημάτων. Οι υπολογιστές PDP-11 της DEC είχαν, ουσιαστικά, ένα ανοιχτό + interface υλικού, σχεδιασμένο ακριβώς για να μπορούν οι + πελάτες να γράψουν το δικό τους λειτουργικό σύστημα. Πολλοί λοιπόν + έκαναν ακριβώς αυτό. Όπως έχει πει ο Ken Olsen, ιδρυτής της + DEC: <quote>Το λογισμικό έρχεται από τους ουρανούς, αν έχεις καλό + υλικό</quote>.</para> + + <para>Ο δημιουργός του UNIX, ο Ken Thompson, επέστρεψε στο πανεπιστήμιο + του Μπέρκλεϋ στην Καλιφόρνια (University of California, Berkeley; UCB) + το 1975, για να διδάξει γραμμή προς γραμμή πως δούλευε το Unix. Αυτό + είχε ως αποτέλεσμα τη μετεξέλιξη του Unix στο σύστημα το οποίο έγινε + γνωστό ως BSD (Berkeley Software Distribution). Το UCB μετέφερε το Unix + σε 32-bit υπολογιστές, πρόσθεσε ένα υποσύστημα εικονικής μνήμης, και + υλοποίησε την έκδοση του TCP/IP πάνω στην οποία βασίστηκε, πρακτικά, + όλο το Internet. Το UCB παρείχε το BSD στο κόστος που χρειαζόταν το + αποθηκευτικό μέσο για να μεταφερθεί, με μια άδεια που έγινε γνωστή + ως <quote>άδεια BSD</quote>. Όποιος ήθελε το BSD, αγόραζε μια άδεια για + το Unix από την AT&T κι ύστερα παράγγελνε μια κασέτα με το BSD από + το UCB.</para> + + <para>Στα μέσα της δεκαετίας του 1980, μια αντικοινοπρακτική μήνυση της + κυβέρνησης των ΗΠΑ εναντίον της AT&T, ανάγκασε την AT&T να + αναδιοργανωθεί σε μικρότερες εταιρείες. Η AT&T είχε ακόμα την + ιδιοκτησία του Unix, αλλά τώρα μπορούσε πλέον να το πουλήσει ως προϊόν. + Οπότε, ξεκίνησε από την AT&T μια έντονη προσπάθεια για απαίτηση + άδειας για το Unix, και οι περισσότερες εμπορικές εκδόσεις του Unix + έγιναν <quote>παράγωγα</quote> του AT&T Unix.</para> + + <para>Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 η AT&T μήνυσε το UCB για + παραβίαση της άδειας του Unix. Το UCB βρήκε ότι η AT&T είχε + ενσωματώσει στα προϊόντα της, χωρίς να τις αγοράσει και χωρίς να + αναφέρει την πηγή τους, πολλές από τις βελτιώσεις του BSD. Μια + δικαστική διαμάχη μεταξύ της AT&T και του UCB ξεκίνησε, και κράτησε + πολύ καιρό. Όσο ακόμη συνεχιζόταν η διαμάχη, ορισμένοι προγραμματιστές + του UCB ξεκίνησαν την προσπάθεια να ξαναγράψουν από την αρχή οποιοδήποτε + κομμάτι του AT&T Unix ήταν μέρος του BSD. Το αποτέλεσμα αυτής της + προσπάθειας ήταν ένα σύστημα που λέγεται BSD 4.4-Lite. Ο + χαρακτηρισμός <quote>Lite</quote> σημαίνει ότι δεν ήταν ένα ολοκληρωμένο + σύστημα (έλειπαν 6 σημαντικά αρχεία της AT&T).</para> + + <para>Λίγο αργότερα, στο περιοδικό Dr. Dobbs εμφανίστηκε μια μεγάλη + σειρά από άρθρα για ένα παράγωγο του BSD προσαρμοσμένο σε συστήματα + 386. Αυτή η έκδοση του Unix για PC περιείχε νέες εκδόσεις των 6 αρχείων + που έλειπαν από το 4.4 BSD-Lite. Οι νέες εκδόσεις των 6 αρχείων είχαν + άδεια BSD. Αυτό το σύστημα, το οποίο λεγόταν 386BSD, είχε φτιαχτεί από + έναν πρώην προγραμματιστή του UCB: τον Ουίλιαμ Τζόλιτζ (William Jolitz). + Στην αρχή, το 386BSD αποτέλεσε τη βάση όλων των σημερινών συστημάτων PC + BSD.</para> + + <para>Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, η Novell αγόρασε τα δικαιώματα του + Unix από την AT&T και έκανε μια (τότε μυστική ακόμα) συμφωνία να + σταματήσει τη δικαστική διαμάχη. Λίγο μετά το UCB σταμάτησε να + υποστηρίζει επίσημα το BSD.</para> + </sect1> + + <sect1 id="current-bsdl"> + <title>Η Σημερινή Κατάσταση της Άδειας του &os; και των Αδειών BSD</title> + + <para>Η <ulink url="http://www.opensource.org/licenses/bsd-license.php">νέα + άδεια τύπου BSD</ulink>, με την οποία διανέμεται το &os; τα + τελευταία χρόνια, είναι ουσιαστικά μια δήλωση ότι μπορείτε να + κάνετε ότι θέλετε με τον πηγαίο κώδικα του &os;, αλλά δεν + παρέχεται καμία εγγύηση γι' αυτόν και δε φέρει ευθύνη για + προβλήματα με τον πηγαίο κώδικα κανείς από τους συγγραφείς του + (βασικά, δε μπορείτε να κάνετε μήνυση σε κάποιον). Αυτή η νέα + άδεια BSD έχει ως σκοπό να ενθαρρύνει την εμπορευματοποίηση του + πηγαίου κώδικα. Οποιοδήποτε κομμάτι BSD κώδικα μπορεί να πωληθεί + ή να ενσωματωθεί σε εμπορικά προϊόντα, χωρίς κανένα περιορισμό ή + απαίτηση για διαθεσιμότητα του κώδικα ή κάποια άλλη προϋπόθεση + σχετικά με τη μελλοντική συμπεριφορά σας.</para> + + <para>Είναι σημαντικό να μη μπερδεύουμε την άδεια BSD με τις + άδειες <quote>public domain</quote>. Παρόλο που ένα αντικείμενο + μα άδεια public domain είναι κι αυτό διαθέσιμο για οποιαδήποτε + χρήση, τα αντικείμενα public domain δεν έχουν συγκεκριμένο + ιδιοκτήτη.</para> + </sect1> + + <sect1 id="origins-gpl"> + <title>Οι Απαρχές της Άδειας GPL</title> + + <para>Τα τέλη της δεκαετίας του 1980 ήταν λίγο περίεργη περίοδος για το + μέλλον του UNIX. Παρόλ' αυτά από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 και τις + αρχές της επόμενης δεκαετίας, του 1990, άρχισε να φέρνει αποτελέσματα η + GPL — ένα άλλο έργο με σημαντικές επιπτώσεις στο θέμα των + αδειών λογισμικού.</para> + + <para>Ο Richard Stallman, ο προγραμματιστής που έφτιαξε το Emacs, ήταν + μέλος της ομάδας του MIT όταν το εργαστήριο στο οποίο δούλευε άλλαξε, από + συστήματα που είχαν αναπτυχθεί εσωτερικά στο ίδιο το εργαστήριο σε εμπορικά + συστήματα. Ο Stallman ενοχλήθηκε όταν ανακάλυψε ότι δε μπορούσε να + προσθέσει χαρακτηριστικά σε ένα εμπορικό σύστημα ή να βελτιώσει τα + υπάρχοντα χαρακτηριστικά με νόμιμο τρόπο. (Πολλοί από τους παλιούς + συνεργάτες του Stallman είχαν φύγει για να ιδρύσουν δύο εταιρείες + βασισμένες σε λογισμικό το οποίο είχε αναπτυχθεί στο MIT και ήταν + διαθέσιμο με άδεια από το MIT. Δεν είναι ξεκάθαρο όμως ποιός είχε + πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα του λογισμικού.) Με αφορμή αυτές τις + εξελίξεις, ο Stallman εφηύρε μια άδεια λογισμικού ως εναλλακτική των + εμπορικών αδειών: την άδεια GPL ή <quote>GNU Public License</quote>. + Ίδρυσε επίσης και ένα μη κερδοσκοπικό οργανισμό, + τη <ulink url="http://www.fsf.org">Free Software Foundation</ulink> + (FSF), με σκοπό την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου λειτουργικού συστήματος + και όλου του σχετικού λογισμικού· ενός συστήματος που δε θα είχε κανέναν + από τους περιορισμούς των εμπορικών αδειών λογισμικού. Αυτό το σύστημα + λεγόταν GNU, ένα όνομα που σήμαινε <quote>GNU is Not Unix</quote>.</para> + + <para>Η άδεια GPL είχε σχεδιασθεί με σκοπό να είναι ο αντίποδας των + συνηθισμένων εμπορικών αδειών λογισμικού. Έτσι απαιτούσε να διανέμονται + με την ίδια άδεια, τη GPL, όλες οι αλλαγές ενός προγράμματος που ήδη + διανέμεται με άδεια GPL (απαιτώντας να είναι διαθέσιμος ο πηγαίος + κώδικας σε κάθε χρήστη). Επίσης απαιτούσε να διανέμεται με άδεια GPL + κάθε πρόγραμμα που συνδεόταν με κώδικα GPL. Ο βασικός στόχος της GPL + ήταν να εμποδίσει με κάθε τρόπο την εμπορευματοποίηση του πηγαίου κώδικα + ενός προγράμματος. Όπως λέει και η τελευταία παράγραφος της GPL:</para> + + <para> + <quote>Αυτή η Γενική Δημόσια Άδεια δεν επιτρέπει την ενσωμάτωση του + προγράμματός σας σε εμπορικά προγράμματα.</quote>[1] + </para> + + <para>Η + άδεια <ulink url="http://www.opensource.org/licenses/gpl-license.php">GPL</ulink> + είναι μια ιδιαίτερα πολύπλοκη άδεια, οπότε ορισμένοι απλοί κανόνες που + μπορεί να σας βοηθήσουν όταν έχετε να κάνετε με GPL κώδικα είναι οι + εξής:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Μπορείτε να χρεώσετε όσο θέλετε για τη διανομή, την υποστήριξη, + ή την τεκμηρίωση του λογισμικού, αλλά δε μπορείτε να πουλήσετε το + ίδιο το πρόγραμμα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ένας απλός κανόνας είναι: αν χρειάζεται πηγαίος κώδικας με άδεια + GPL για να μεταγλωττιστεί ένα πρόγραμμα, το πρόγραμμα πρέπει να + διανέμεται με άδεια GPL. Η σύνδεση (linking) με μια στατική + βιβλιοθήκη άδειας GPL απαιτεί και το υπόλοιπο πρόγραμμα να + διανέμεται με άδεια GPL.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν υπάρχουν πατέντες που σχετίζονται με ένα πρόγραμμα άδειας + GPL, τότε η άδεια GPL απαιτεί αυτές οι πατέντες να είναι διαθέσιμες + για ελεύθεση χρήση από όλους.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η απλή παράθεση προγραμμάτων στο ίδιο αποθηκευτικό μέσο, π.χ. η + αποθήκευση στον ίδιο δίσκο, δεν επηρεάζεται από την άδεια GPL: στον + ίδιο αποθηκευτικό δίσκο μπορεί να αποθηκεύονται προγράμματα με άδεια + GPL και προγράμματα με άλλες άδειες λογισμικού.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η έξοδος ενός προγράμματος δεν θεωρείται παράγωγο έργο. Για + παράδειγμα, η έξοδος του μεταγλωττιστή gcc μπορεί να χρησιμοποιηθεί + σε εμπορικά περιβάλλοντα, χωρίς κανένα νομικό πρόβλημα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αφού ο πυρήνας του Linux διανέμεται με άδεια GPL, οποιοσδήποτε + κώδικας συνδέεται με στατικό τρόπο με τον πυρήνα του Linux πρέπει να + διανέμεται κι αυτός με την ίδια άδεια. Αυτός ο περιορισμός μπορεί + να αρθεί με δυναμική σύνδεση με τον πυρήνα του Linux (loadable + kernel modules). Αυτό επιτρέπει σε εταιρείες να διανέμουν οδηγούς + συσκευών σε εκτελέσιμη μορφή, αλλά έχει συχνά το μειονέκτημα ότι + μπορεί να λειτουργήσει σωστά μόνο με συγκεκριμένες εκδόσεις του + πυρήνα.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Λόγω της μεγάλης πολυπλοκότητας της άδειας GPL, σε πολλά μέρη του + κόσμου αγνοεί ο κόσμος τις νομικές πολυπλοκότητες της GPL σε σχέση με το + Linux και άλλα προϊόντα λογισμικού. Οι μακροχρόνιες επιδράσεις τις + οποίες μπορεί να έχει αυτό δεν είναι πολύ ξεκάθαρες.</para> + </sect1> + + <sect1 id="origins-lgpl"> + <title>Οι Απαρχές του Linux και της LGPL</title> + + <para>Όσο μαινόταν ο πόλεμος μεταξύ των εμπορικών Unix, άρχισε να + αναπτύσσεται ο πυρήνας του Linux ως κλώνος του Unix για PC. Ο Linus + Torvalds αποδίδει την ύπαρξη του Linux στη διαθεσιμότητα του GNU C + compiler και των σχετικών GNU εργαλείων ανάπτυξης. Γι' αυτό διανέμει + τον πυρήνα του Linux με άδεια GPL.</para> + + <para>Θυμηθείτε ότι η GPL απαιτεί να διανέμεται με άδεια GPL κάθε + πρόγραμμα που συνδέεται στατικά (static linking) με ένα πρόγραμμα που + έχει ήδη άδεια GPL. Ο πηγαίος κώδικας για κάθε πρόγραμμα με άδεια GPL + πρέπει να είναι διαθέσιμος σε κάθε χρήστη του προγράμματος. Αντίθετα, η + δυναμική σύνδεση με κώδικα που έχει άδεια GPL δε θεωρείται παραβίαση + της GPL. Η πίεση να διανέμονται ακόμα και εμπορικά προγράμματα με άδεια + GPL άρχισε να αυξάνεται· ειδικά για προγράμματα που έπρεπε να συνδέονται + με βιβλιοθήκες του συστήματος. Αυτό οδήγησε στη δημιουργία μιας + διαφορετικής έκδοσης της άδειας GPL, με + όνομα <ulink url="http://www.opensource.org/licenses/lgpl-license.php">LGPL</ulink> + (<quote>Library GPL</quote>, η οποία πλέον λέγεται <quote>Lesser + GPL</quote>). Η LGPL επιτρέπει τη σύνδεση εμπορικού κώδικα με τη GNU + C library, τη glibc. Δε χρειάζεται να διαθέσετε τον πηγαίο κώδικα ενός + προγράμματος αν αυτό συνδέεται δυναμικά με μια βιβλιοθήκη άδειας + LGPL.</para> + + <para>Αν ένα πρόγραμμα συνδέεται στατικά (static linking) με τη glibc, για + παράδειγμα όπως γίνεται συχνά σε embedded συστήματα, δε γίνεται να + κρατήσετε τον κώδικα της εφαρμογής με εμπορική άδεια· πρέπει ο πηγαίος + κώδικας να διανέμεται κι αυτός με άδεια GPL. Για προγράμματα με στατική + σύνδεση με GPL κώδικα, τόσο η GPL όσο και η LGPL απαιτούν ο κώδικας του + προγράμματος να διανέμεται με την ίδια άδεια.</para> + </sect1> + + <sect1 id="orphaning"> + <title>Οι Άδειες Ανοιχτού Λογισμικού και το Πρόβλημα του Ορφανού + Κώδικα</title> + + <para>Ένα από τα πιο σοβαρά προβλήματα του εμπορικού λογισμικού είναι το + πρόβλημα του <quote>ορφανού κώδικα</quote>. Αυτό εμφανίζεται όταν μια + συγκεκριμένη εταιρεία αποτυγχάνει ή αλλάζει στρατηγική σχετικά με ένα + προϊόν, προκαλώντας προβλήματα σε μια τεράστια πυραμίδα από εξαρτημένα + συστήματα και εταιρείες για λόγους πέρα από τον έλεγχό τους. Δεκαετίες + εμπειρίας έχουν δείξει ότι το προσωρινό μέγεθος ή η επιτυχία μιας + εταιρείας δεν παρέχουν καμία εγγύηση σχετικά με τη διαθεσιμότητα του + λογισμικού της εταιρείας. Καθώς αλλάζουν οι συνθήκες της αγοράς ή οι + στρατηγικές των εταιρειών — πολλές φορές με πολύ γρήγορο + ρυθμό — τα προγράμματα μπορεί να πάψουν να είναι διαθέσιμα + για οποιοδήποτε λόγο.</para> + + <para>Η άδεια λογισμικού GPL προσπαθεί να αποφύγει το πρόβλημα + των <quote>ορφανών προγραμμάτων</quote> αποκόπτοντας κάθε εξάρτηση του + πηγαίου κώδικα ενός προγράμματος από τα θέματα πνευματικής + ιδιοκτησίας.</para> + + <para>Μια άδεια λογισμικού τύπου BSD δίνει σε μια μικρή εταιρεία το ισοδύναμο + ενός προγράμματος με δικλείδα ασφαλείας: αν η αρχική εταιρεία σταματήσει + να φτιάχνει ένα πρόγραμμα, μπορεί η εταιρεία που εξαρτάται από αυτό να + πάρει τα ηνία και να συνεχίσει να το συντηρεί με εμπορικό τρόπο. Μια + ακόμα καλύτερη περίπτωση είναι αυτή ενός BSD προγράμματος που + συντηρείται από μια μικρή ανεπίσημη επιτροπή, αφού τότε η επιβίωση ενός + προγράμματος δεν εξαρτάται από μία και μόνο εταιρεία ή από μια + συγκεκριμένη σειρά προϊόντων. Η επιβιωσιμότητα της ομάδας ανάπτυξης, + όταν βρίσκονται στην κατάλληλη διανοητική κατάσταση, είναι πιο σημαντική + από την φυσική διαθεσιμότητα του πηγαίου κώδικα.</para> + </sect1> + + <sect1 id="license-cannot"> + <title>Τι δε Μπορεί να Κάνει μια Άδεια Λογισμικού</title> + + <para>Καμία άδεια λογισμικού δε μπορεί να εγγυηθεί τη μελλοντική + διαθεσιμότητα ενός προγράμματος. Ο ιδιοκτήτης του copyright ενός + προγράμματος μπορεί να αλλάξει τους όρους του copyright + οποιαδήποτε στιγμή. Η κοινότητα του BSD θεωρεί ότι σε αυτή την περίπτωση + ένα από τα άμεσα αποτελέσματα είναι η διάσπαση και η ανεξάρτητη ανάπτυξη + του κώδικα.</para> + + <para>Η GPL απαγορεύει ρητά την αλλαγή της άδειας. Παρόλ' αυτά υπάρχει + τουλάχιστον μία περίπτωση που αυτό δεν έγινε: μια εταιρεία (η Mattel) + αγόρασε ένα GPL copyright (cphack), ακύρωσε κάθε όρο του αρχικού + copyright, πήγε στα δικαστήρια και κέρδισε τη δίκη [2]. Κατάφεραν, + δηλαδή, με νόμιμο τρόπο, να ακυρώσουν το copyright για τη διανομή του + συγκεκριμένου προγράμματος και όλων των παράγωγων έργων. Δεν είναι + ξεκάθαρο αν κάτι τέτοιο θα μπορούσε να γίνει με ένα πολύ μεγαλύτερο ή + πολύ πιο διαδεδομένο πρόγραμμα. Υπάρχουν επίσης αμφιβολίες σχετικά με + το αν το αρχικό πρόγραμμα ήταν άδειας GPL.</para> + + <para>Ένα άλλο παρόμοιο παράδειγμα είναι η εξαγορά της Cygnus από τη Red + Hat. Η Cygnus ήταν μια εταιρεία μηχανικών, η οποία είχε αναλάβει την + ανάπτυξη των εργαλείων μεταγλώττισης (compiler tools) της FSF. Η Cygnus + μπορούσε να το κάνει αυτό επειδή είχε αναπτύξει ένα μοντέλο υποστήριξης + των εργαλείων GNU: πουλούσαν τεχνική υποστήριξη για αυτά τα εργαλεία, + οπότε μπορούσαν να συντηρούν μια ομάδα 50 προγραμματιστών και να ορίζουν + την πορεία ανάπτυξης των εργαλείων, προσφέροντας την πλειοψηφία των + αλλαγών που γίνονταν σε αυτά. Όπως έχει πει ο Donald + Rosenberg: <quote>Οι ομάδες που χρησιμοποιούν προϊόντα λογισμικού με + άδεια GPL... ζουν με τη μόνιμη απειλή ότι κάποιος άλλος θα πάρει τα + ηνία στο έργο επειδή έφτιαξε μια καλύτερη έκδοση του κώδικα ή απλά + επειδή μπορεί να το κάνει πιο γρήγορα από τους αρχικούς + προγραμματιστές</quote>[3].</para> + </sect1> + + <sect1 id="gpl-advantages"> + <title>Πλεονεκτήματα και Μειονεκτήματα της Άδειας GPL</title> + + <para>Ένας από τους πιο συνηθισμένους λόγους για να χρησιμοποιήσει κανείς + την άδεια GPL είναι επειδή χρειάζεται να κάνει αλλαγές στον + μεταγλωττιστή GCC ή να τον επεκτείνει. Αυτό είναι πολύ χρήσιμο όταν + δουλεύει με καινούριους επεξεργαστές ή ειδικούς επεξεργαστές, σε + περιβάλλοντα όπου κάθε κόστος λογισμικού μπορεί να θεωρηθεί περιττό + κόστος, ή όταν είναι πολύ μικρή η πιθανότητα να χρησιμοποιηθεί από + άλλους το αποτέλεσμα του καινούριου μεταγλωττιστή.</para> + + <para>Η άδεια GPL είναι ελκυστική και για τις μικρές εταιρείες οι οποίες + πωλούν CD-ROM σε ένα περιβάλλον όπου ισχύει ο κανόνας <quote>αγόρασε + φτηνά, πούλα ακριβότερα</quote> και υπάρχουν ακόμη περιθώρια κέρδους. + Είναι επίσης ελκυστική για εκείνες τις εταιρείες οι οποίες επιβιώνουν + παρέχοντας διάφορες μορφές τεχνικής υποστήριξης ή τεκμηρίωσης για τα + προϊόντα με άδεια GPL.</para> + + <para>Ένα ακούσιο και λιγότερο τεκμηριωμένο αποτέλεσμα της GPL είναι η + συμπάθεια που της δείχνουν οι μεγάλες εταιρείες, με σκοπό να υπονομεύσουν + τις μικρότερες εταιρείες λογισμικού. Μερικές φορές η GPL μπορεί να + ταιριάξει πολύ καλά με στρατηγικές μάρκετινγκ, και να χρησιμοποιηθεί με + σκοπό τη μείωση του άμεσου οικονομικού κέρδους, συνεισφέροντας με το + δικό της τρόπο σε μονοπωλιακές τακτικές.</para> + + <para>Η άδεια GPL μπορεί να είναι πολύ σημαντικό πρόβλημα για όποιον θέλει + να εμπορευματοποιήσει ένα έργο λογισμικού και να βγάλει κέρδος από αυτό. + Για παράδειγμα, η GPL μπορεί να είναι εμπόδιο στα σχέδια ενός φοιτητή που + σκέφτεται να ιδρύσει μια εταιρεία με βάση την ιδέα της έρευνάς + του, ή μπορεί να είναι εμπόδιο στα σχέδια ενός εργαζόμενου που θέλει να + συνεργαστεί με μια εταιρεία με βάση μια προσωπική του ιδέα.</para> + + <para>Για όσους χρειάζεται να δουλεύουν με στατικά συνδεμένα προγράμματα + και να συνδυάζουν κώδικα από πολλά μέρη ή κώδικα που είναι συμβατός με + μια ποικιλία από πρότυπα, η GPL δεν είναι τόσο καλή επιλογή άδειας, + επειδή απαγορεύει τη χρήση εμπορικών υλοποιήσεων αυτών των προτύπων. + Έτσι η GPL μειώνει τον αριθμό των προγραμμάτων που μπορούν να + αναπτυχθούν σε αυτά που χρησιμοποιούν μόνο τα πρότυπα GPL. Ο σκοπός της + ίδιας της GPL είναι να μη μπορεί να φτιάξει κανείς εμπορικά προϊόντα με + GPL κώδικα. (Αυτός ο περιορισμός δεν ισχύει για όλες τις εφαρμογές + Linux, επειδή οι περισσότερες από αυτές δεν χρησιμοποιούν στατική + σύνδεση με τον GPL κώδικα του Linux, αλλά βασίζονται σε ένα δυναμικό + API.)</para> + + <para>Η GPL προσπαθεί να πείσει τους προγραμματιστές να συνεισφέρουν σε + ένα συνεχώς εξελισσόμενο σύνολο προγραμμάτων, με περιθώριο συναγωνισμού + στη διανομή και την τεχνική υποστήριξη αυτών των προγραμμάτων. Αυτό δεν + είναι ρεαλιστικό σενάριο όμως για πολλά καίρια συστήματα και πρότυπα, τα + οποία μπορεί να είναι χρήσιμα σε μεγάλη ποικιλία συστημάτων και ταυτόχρονα + να απαιτούν εμπορικές επεκτάσεις ή προσαρμογές ή ενσωμάτωση σε υπάρχοντα + προγράμματα με legacy πρότυπα και υπάρχουσες άδειες, ασύμβατες με την + άδεια GPL. Για παράδειγμα, τα real-time και τα embedded συστήματα + χρησιμοποιούν στατική σύνδεση πολύ συχνά, οπότε η GPL και η LGPL + αποτελούν σοβαρό πρόβλημα για εταιρείες οι οποίες δραστηριοποιούνται σε + αυτό το χώρο.</para> + + <para>Η άδεια GPL είναι μια προσπάθεια να συγκρατηθεί η ανάπτυξη του + λογισμικού, ανεξάρτητα από τη ζήτηση για άλλου είδους αποτελέσματα, σε + ένα στάδιο έρευνας και ανάπτυξης. Αυτό μεγιστοποιεί τα κέρδη για τους + μελετητές και τους προγραμματιστές, αλλά μπορεί να έχει ένα άγνωστου + μεγέθους κόστος για όσους θα είχαν όφελος από την πιο ευρεία + διαθεσιμότητα του κώδικα.</para> + + <para>Η GPL έχει σχεδιαστεί, βασικά, με σκοπό να εμποδίσει τα αποτελέσματα + της έρευνας από το να κάνουν τη μετάβαση σε εμπορικά προϊόντα. Πολλές + φορές αυτό θεωρείται ένα από τα τελευταία βήματα στην παραδοσιακή + μεταφορά τεχνογνωσίας από το ερευνητικό στο εμπορικό στάδιο, και είναι + συνήθως αρκετά δύσκολο σαν βήμα ακόμα και κάτω από τις καλύτερες + συνθήκες. Η GPL έχει σχεδιαστεί έτσι που αυτό το βήμα να είναι πρακτικά + αδύνατον να πραγματοποιηθεί.</para> + </sect1> + + <sect1 id="bsd-advantages"> + <title>Πλεονεκτήματα της Άδειας BSD</title> + + <para>Η άδεια BSD είναι πολύ καλή επιλογή για ερευνητικά ή άλλα έργα, όταν + αυτά έχουν μεγάλη διάρκεια και χρειάζονται ένα περιβάλλον ανάπτυξης το + οποίο:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>έχει πολύ μικρό ή μηδενικό κόστος</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>θα συνεχίσει να εξελίσσεται σε βάθος χρόνου</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>επιτρέπει σε οποιονδήποτε να συνεχίσει, ακόμη και να + εμπορευματοποιήσει τα τελικά αποτελέσματα με πολύ μικρό κόστος και + ελάχιστα νομικά προβλήματα</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Αυτό το τελευταίο χαρακτηριστικό είναι πολύ συχνά εκείνο που παίζει + τον πιο σημαντικό ρόλο. Κλασικό παράδειγμα είναι η επιλογή άδειας του + Apache project:</para> + + <para> + <quote>Αυτού του είδους η άδεια είναι ιδανική για την προώθηση ενός + πηγαίου κώδικα που λειτουργεί ως σημείο αναφοράς για την υλοποίηση + ενός πρωτοκόλου κοινής χρήσης. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για + τους οποίους διαλέξαμε μια τέτοια άδεια για το apache group. Πολλοί + από εμάς θέλουμε να επιβιώσει το HTTP και να γίνει ένα πρότυπο το + οποίο είναι αποδεκτό από όλους, και δε θα μας πειράξει καθόλου αν η + Microsoft ή η Netscape ενσωματώσει τη δική μας μηχανή HTTP σε δικά + τους προϊόντα, αν αυτό προωθήσει ακόμη περισσότερο το στόχο μας για + κοινή χρήση του HTTP... Αυτό σημαίνει ότι είναι στρατηγικής σημασίας + για το έργο μας να διατηρήσουμε την ενεργητικότητα που έχει σήμερα, + και να πείσουμε τους συμμετέχοντες ότι κερδίζουν περισσότερα + συνεισφέροντας κώδικα στο έργο μας. Ακόμη και κώδικα που μπορεί να + είχε αξία αν τον κρατούσαν ως εμπορικό μυστικό.</quote> + </para> + + <para>Οι προγραμματιστές τείνουν να προτιμούν την άδεια BSD επειδή τους + αφήνει να ασχολούνται με τον κώδικα, και να κάνουν αυτό που πραγματικά + θέλουν, χωρίς να ασχολούνται με περίπλοκα νομικά ζητήματα. Αντίθετα, + όσοι θέλουν να χρησιμοποιούν το τελικό αποτέλεσμα ως ένα ολοκληρωμένο + σύστημα, ή ξέρουν πως άλλοι θα κάνουν την ανάπτυξη του λογισμικού, ή + όσοι δεν περιμένουν να ζήσουν από τις αλλαγές και βελτιώσεις τις οποίες + κάνουν σε ένα σύστημα (όπως π.χ. οι εργαζόμενοι σε κυβερνητικούς + φορείς), προτιμούν την άδεια GPL επειδή αναγκάζει τους άλλους να τους + δώσουν περισσότερο κώδικα και εμποδίζει τους εργοδότες τους από το να + κρατήσουν τα πνευματικά δικαιώματα και να <quote>θάψουν</quote> ή να + αφήσουν ορφανό ένα πρόγραμμα. Αν θέλετε να αναγκάσετε τους ανταγωνιστές + σας να σας βοηθήσουν, τότε η GPL είναι ιδιαίτερα ελκυστική ως + επιλογή.</para> + + <para>Μια άδεια τύπου BSD δεν είναι απλά ένα δώρο. Μια από τις πιο συχνές + ερωτήσεις σχετικά με τις άδειες BSD είναι: <quote>Γιατί να βοηθήσω τους + ανταγωνιστές μου να κλέψουν τη δουλειά μας;</quote>. Στην + πραγματικότητα η άδεια BSD δίνει κίνητρο στους ανταγωνιστές να + συνεργαστούν. Αν μία μόνο εταιρεία καταφέρει να κυριαρχήσει σε κάποιο + τομέα τον οποίο οι άλλες εταιρείες θεωρούν στρατηγικής σημασίας, τότε οι + άλλες εταιρείες μπορούν, με ελάχιστη προσπάθεια, να ιδρύσουν μια μικρή + επιτροπή με στόχο την επαναφορά της ισορροπίας. Μπορούν τότε να + συνεισφέρουν όλες μαζί στην βελτίωση ενός ανταγωνιστικού BSD προϊόντος, + αυξάνοντας τον ανταγωνισμό της αγοράς. Έτσι κάθε εταιρεία μπορεί να + κερδίσει από κάποιου είδους πλεονέκτημα, το οποίο μπορεί να προσφέρει η + ίδια, ενώ ταυτόχρονα όλες μαζί συνεισφέρουν στην οικονομική ευελιξία και + αποδοτικότητα της αγοράς. Όσο πιο γρήγορα και εύκολα μπορούν να το + κάνουν αυτό τα συνεργαζόμενα μέλη μιας τέτοιας ομάδας, τόσο πιο + πετυχημένη μπορεί να γίνει η ομάδα. Μια άδεια BSD είναι, ουσιαστικά, + μια άδεια λογισμικού που επιτρέπει και ενθαρρύνει τέτοιες συμπεριφορές, + με το ελάχιστο νομικό κόστος και πολύ μικρή νομική πολυπλοκότητα.</para> + + <para>Ο πιο σημαντικός στόχος της GPL είναι η δημιουργία ενός πλήρους και + ανταγωνιστικού συστήματος Ελεύθερου Λογισμικού, διαθέσιμου σε + οποιονδήποτε το θέλει ή το χρειάζεται με ελάχιστο ή καθόλου κόστος, + είναι σημαντικός στόχος. Μια άδεια BSD, σε συνδυασμό με ad-hoc ομάδες + από ενδιαφερόμενους συνεργάτες, μπορεί να πετύχει τον ίδιο στόχο χωρίς + να καταστρέψει τα οικονομικά κίνητρα του συστήματος μεταφοράς + τεχνογνωσίας.</para> + </sect1> + + <sect1 id="recommendations"> + <title>Οδηγίες για τη Χρήση μιας Άδειας Τύπου BSD</title> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Η άδεια BSD είναι προτιμότερη για τη μεταφορά ερευνητικών + αποτελεσμάτων έτσι που να μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μεγάλο εύρος + εφαρμογών, μεγιστοποιώντας το όφελος της οικονομίας από αυτά. Γι' αυτό + πρέπει οι οργανώσεις που χρηματοδοτούν ερευνητικά έργα, όπως η NSF, + ONR και DARPA, να ενθαρρύνουν τη χρήση μιας άδειας τύπου BSD. Μια + τέτοια άδεια είναι ιδανική τόσο για τα πρώτα στάδια ενός ερευνητικού + έργου, όσο και για τα προγράμματα, τα δεδομένα και το υλικό που + χρησιμοποιείται. Οι χρηματοδότες οργανισμοί θα πρέπει επίσης να + ενθαρρύνουν τη χρήση ανοιχτών προτύπων και ανοιχτών συστημάτων, τα + οποία υλοποιούνται με βάση υπάρχοντα ανοιχτά συστήματα και ανοιχτά + πρότυπα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η πολιτική των κυβερνήσεων πρέπει να ελαχιστοποιεί το κόστος και + τα προβλήματα της μετάβασης από ερευνητικό σε εφαρμοσμένο στάδιο. + Όταν αυτό είναι δυνατόν, η χρηματοδότηση μιας ερευνητικής εργασίας + θα πρέπει να απαιτεί τη διαθεσιμότητα των αποτελεσμάτων με βάση μια + άδεια που επιτρέπει και την εμπορική χρήση των + αποτελεσμάτων — όπως οι άδειες τύπου BSD.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Σε πολλές περιπτώσεις μια άδεια τύπου BSD και οι μακροχρόνιες + επιπτώσεις της στη διαθεσιμότητα και τις εν δυνάμει χρήσεις του + λογισμικού ταιριάζουν πιο καλά με τους στόχους ενός ερευνητικού + πανεπιστημιακού προγράμματος, από ότι μια κλειστή πανεπιστημιακή + άδεια ή μια άδεια βασισμένη σε πατέντες. Η μέχρι τώρα εμπειρία έχει + δείξει ότι μερικές φορές τα πανεπιστήμια έχουν περισσότερα να + κερδίσουν και, σε βάθος χρόνου, αμοίβονται καλύτερα όταν δημοσιεύουν + τα αποτελέσματα των ερευνών τους και αναζητούν δωρεές από + επιτυχημένους απόφοιτους.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οι εταιρείες έχουν καταλάβει πλέον ότι η δημιουργία de facto + προτύπων είναι μια καλή τεχνική προβολής. Μια άδεια τύπου BSD + μπορεί να λειτουργήσει άνετα με τέτοιο τρόπο, ειδικά όταν μια + εταιρεία έχει το πλεονέκτημα να οδηγεί τις εξελίξεις ενός + συστήματος. Η άδεια είναι ελκυστική από νομικής πλευράς σε όσο το + δυνατόν μεγαλύτερο κοινό, και την ίδια στιγμή η εμπειρία μιας + εταιρείας με το συγκεκριμένο σύστημα εξασφαλίζει ότι θα έχει τον + έλεγχο σε ότι αφορά στην ανάπτυξη και εξέλιξη του συστήματος. + Μερικές φορές μπορεί να παίξει τον ίδιο ρόλο στη δημιουργία de facto + προτύπων και κάποια άλλη άδεια, όπως η GPL, ειδικά όταν υπάρχει + λόγος να καθυστερήσουν ή να έχουν διάφορα εμπόδια οι ανταγωνιστές. + Η GPL όμως δημιουργεί άλλου είδους προβλήματα στην προώθηση ενός + προτύπου, επειδή ενθαρρύνει τη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης σουίτας + κι όχι ενός ανεξάρτητου, εμπορικά διαθέσιμου και βιώσιμου προτύπου. + Η χρήση μιας σουίτας GPL προγραμμάτων δημιουργεί, από την άλλη, μια + σειρά από προβλήματα και νομικές δυσκολίες σχετικά με την εμπορική + χρήση ενός συστήματος. Ένα πραγματικά χρήσιμο τεχνικό πρότυπο δε θα + 'πρεπε να δημιουργεί τέτοιου είδους προβλήματα ή να απαιτεί τον + αποκλεισμό άλλων προτύπων για μη τεχνικούς λόγους.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Όσες εταιρείες ενδιαφέρονται να προωθήσουν κάποιο πρότυπο, το + οποίο μπορεί να γίνει η βάση για τα εμπορικά προϊόντα μιας άλλης + εταιρείας, πρέπει να είναι προσεκτικές με την άδεια GPL. Ανεξάρτητα + από την άδεια που θα χρησιμοποιηθεί, κάθε σύστημα τείνει να περνάει + στην κατοχή όποιου κάνει τις περισσότερες αλλαγές και καταλαβαίνει + περισσότερο τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το συγκεκριμένο + σύστημα. Το μόνο που προσθέτει συνήθως η άδεια GPL είναι νομικής + φύσεως προστριβές.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οι μεγάλες εταιρείες, στις οποίες αναπτύσσεται και Open Source + λογισμικό, είναι καλό να γνωρίζουν ότι οι προγραμματιστές προτιμούν + το Open Source λογισμικό επειδή παραμένει διαθέσιμο στον εργαζόμενο + όταν αλλάζει εργοδότη. Μερικές εταιρείες ενθαρρύνουν κάτι τέτοιο, + θεωρώντας το άλλη μια προσφορά της εταιρείας στον εργαζόμενο, ειδικά + όταν το σχετικό λογισμικό δεν είναι στρατηγικής σημασίας για την + ίδια την εταιρεία. Η όλη ιδέα είναι, βασικά, ένα είδος + από <quote>επίδομα</quote> ή προσφορά της εταιρείας στον εργαζόμενο, + το οποίο εμπεριέχει την πιθανότητα μελλοντικού κόστους για την + εταιρεία αλλά δεν κοστίζει τίποτα με άμεσο τρόπο. Ένας τρόπος με + τον οποίο ωφελείται μια εταιρεία όταν ενθαρρύνει τους εργαζόμενούς + της να προσφέρουν σε έργα Open Source είναι η φήμη που κερδίζουν + μεταξύ των συναδέλφων τους. Η ευκαιρία για κάτι τέτοιο είναι κι + αυτή ένα είδος από <quote>προσφορά</quote> της εταιρείας στους + εργαζόμενους, η οποία δεν έχει σχεδόν κανένα κόστος ή + μειονέκτημα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οι μικρές εταιρείες, με έργα τα οποία είναι εύκολο να μείνουν + ορφανά από συντηρητές αξίζει να χρησιμοποιήσουν κάποια άδεια τύπου + BSD. Ανεξάρτητα από το μέγεθος που έχουν μια συγκεκριμένη στιγμή, + όλες οι εταιρείες αξίζει να σκεφτούν τουλάχιστον την πιθανότητα να + ιδρύσουν ένα έργο Open Source γύρω από ένα κομμάτι λογισμικού, + ειδικά όταν ο σκοπός τους είναι η συνεργασία με άλλες εταιρείες με + το ελάχιστο νομικό και οργανωτικό κόστος. Οι άδειες τύπου BSD + ταιριάζουν πολύ καλά με αυτού του είδους τα έργα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οι μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί θα 'πρεπε να συμμετέχουν σε έργα + Open Source όποτε είναι δυνατόν κάτι τέτοιο. Οι άδειες τύπου BSD + είναι ιδανικές για τέτοιους οργανισμούς, επειδή μειώνουν στο + ελάχιστο τα προβλήματα με τη χρήση του κώδικα. Οπότε είναι καλή + ιδέα να τις προτιμούν οι μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί. Σε αντίθεση με + τις απλές BSD άδειες, η άδεια GPL μπορεί να είναι πηγή προβλημάτων + για τους μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στον + αναπτυσσόμενο κόσμο. Σε μερικά μέρη όπου η εφαρμογή του νόμου + μπορεί να κοστίσει πολλά χρήματα, η απλότητα των αδειών BSD σε + σύγκριση με την άδεια GPL μπορεί να είναι σημαντικό + πλεονέκτημα.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="conclusion"> + <title>Επίλογος</title> + + <para>Σε αντίθεση με την άδεια GPL, η οποία έχει σχεδιαστεί για να + εμποδίσει με κάθε τρόπο την εμπορική χρήση του λογισμικού, οι άδειες + τύπου BSD έχουν πολύ λίγες απαιτήσεις και όρους για οποιαδήποτε + μελλοντική χρήση του λογισμικού. Έτσι το λογισμικό με άδεια BSD μπορεί + να παραμείνει Open Source ή να ενσωματωθεί σε εμπορικές λύσεις, + ακολουθώντας τις αλλαγές στις ανάγκες του δημιουργού του ή κάποιας + εταιρείας. Με λίγα λόγια, οι άδειες τύπου BSD δε δημιουργούν νομικά + προβλήματα στο μέλλον ή κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης ενός + προγράμματος.</para> + + <para>Το πιο σημαντικό πλεονέκτημα μιας άδειας τύπου BSD είναι ότι δεν + περιέχει περίπλοκους νομικούς όρους, όπως οι άδειες GPL και LGPL, οπότε + επιτρέπει στους προγραμματιστές και τις εταιρείες να αφιερώνουν + περισσότερο από το χρόνο τους στη δημιουργία και την προώθηση του + κώδικα, αντί να ανησυχούν αν ο κώδικας που γράφουν έχει παραβιάσει + κάποια άδεια.</para> + </sect1> + + <sect1 id="addenda"> + <title>Αναφορές</title> + + <programlisting> +[1] http://www.gnu.org/licenses/gpl.html + +[2] http://archives.cnn.com/2000/TECH/computing/03/28/cyberpatrol.mirrors/ + +[3] Open Source: the Unauthorized White Papers, Donald K. Rosenberg, IDG Books, + 2000. Quotes are from page 114, ``Effects of the GNU GPL''. + +[4] Το τμήμα <quote>What License to Use?</quote> του + http://www.oreilly.com/catalog/opensources/book/brian.html + +Αυτό το άρθρο είναι μια συνοπτική έκδοση μιας προηγούμενης +εργασίας του συγγραφέα, η οποία είναι διαθέσιμη στη διεύθυνση: +http://alumni.cse.ucsc.edu/~brucem/open_source_license.htm</programlisting> + + </sect1> +</article> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/compiz-fusion/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/articles/compiz-fusion/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..50fa129e96 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/compiz-fusion/Makefile @@ -0,0 +1,22 @@ +# +# $FreeBSD$ +# +# Article: Installing and using compiz-fusion +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/compiz-fusion/Makefile +# %SRCID% 1.1 +# + +DOC?= article + +FORMATS?= html + +INSTALL_COMPRESSED?=gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +SRCS= article.sgml + +URL_RELPREFIX?= ../../../.. +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. + +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/compiz-fusion/article.sgml b/el_GR.ISO8859-7/articles/compiz-fusion/article.sgml new file mode 100644 index 0000000000..d6b1756911 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/compiz-fusion/article.sgml @@ -0,0 +1,440 @@ +<!-- + + Installing and Using compiz-fusion in FreeBSD + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/compiz-fusion/article.sgml + %SRCID% 1.6 + +--> + +<!DOCTYPE article PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % articles.ent PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Articles Entity Set//EL"> +%articles.ent; +<!ENTITY iso-greek "ISO/IEC 8859-7"> +]> + +<article lang="el"> + <articleinfo> + <title>Εγκατάσταση και χρήση του Compiz Fusion</title> + + <author> + <firstname>Μανώλης</firstname> + <surname>Κιαγιάς</surname> + <affiliation> + <address><email>manolis@FreeBSD.org</email></address> + </affiliation> + </author> + + <copyright> + <year>2008</year> + <holder role="mailto:manolis@FreeBSD.org">Μανώλης Κιαγιάς</holder> + </copyright> + + <releaseinfo>$FreeBSD$</releaseinfo> + + <legalnotice id="trademarks" role="trademarks"> + &tm-attrib.freebsd; + &tm-attrib.general; + </legalnotice> + + <abstract> + <para>Η πιο πρόσφατη <quote>μόδα</quote> στον κόσμο του &linux; είναι + αναμφίβολα τα τρισδιάστατα εφέ στο desktop. Αν και η χρησιμότητα τους + έχει αμφισβητηθεί, δεν παύουν να εντυπωσιάζουν και να παραμένουν + συνέχεια στη δημοσιότητα. Τα εφέ αυτά υλοποιούνται με τη βοήθεια + διάφορων προγραμμάτων όπως τα + <ulink url="http://compiz.org/"><application>Compiz</application></ulink>, + <ulink url="http://www.beryl-project.org/"><application>Beryl</application></ulink>, + και το πιο πρόσφατο <ulink url="http://www.compiz-fusion.org/"><application>Compiz Fusion</application></ulink>. + Δεν χρειάζεται να στερείστε αυτά τα εφέ όταν χρησιμοποιείτε το &os;. + Οι οδηγίες που ακολουθούν θα σας βοηθήσουν να εγκαταστήσετε και να + ρυθμίσετε στο σύστημα σας τα προγράμματα που απαιτούνται για να + έχετε τα πλέον πρόσφατα τρισδιάστατα εφέ που προσφέρει το + <application>Compiz Fusion</application> χρησιμοποιώντας (αν + χρειάζεται) και την κατάλληλη έκδοση των προγραμμάτων οδήγησης + γραφικών της nVidia.</para> + </abstract> + </articleinfo> + + <sect1 id="introduction"> + <title>Εισαγωγή</title> + + <para>H εγκατάσταση του <application>Compiz Fusion</application> + από την συλλογή των Ports, είναι μια σχετικά απλή διαδικασία. + Χρειάζονται, όμως, και κάποιες επιπλέον ρυθμίσεις, οι οποίες δεν + περιγράφονται στην τεκμηρίωση του port. Το άρθρο αυτό θα σας βοηθήσει + να ρυθμίσετε τον <application>&xorg;</application> server για + τρισδιάστατη λειτουργία, να ρυθμίσετε την nVidia κάρτα γραφικών σας, + και τελικά να εγκαταστήσετε και να εκτελέσετε την εφαρμογή + <command>compiz</command>.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το άρθρο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε το πιο πρόσφατο πρόγραμμα οδήγησης της nVidia + (αν απαιτείται) για το σύστημα σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε το αρχείο <filename>xorg.conf</filename> για + να μπορέσετε να ενεργοποιήσετε τα τρισδιάστατα εφέ.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να εγκαταστήσετε και να ρυθμίσετε το + <application>Compiz Fusion</application> χρησιμοποιώντας την + συλλογή των Ports.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να αντιμετωπίσετε συνηθισμένα προβλήματα που αφορούν τα + τρισδιάστατα εφέ.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="nvidia-setup"> + <title>Ρύθμιση των προγραμμάτων οδήγησης της nVidia για το &os;</title> + + <para>Τα τρισδιάστατα εφέ απαιτούν αρκετή ισχύ επεξεργασίας από την + κάρτα γραφικών σας. Αν χρησιμοποιείτε κάποια κάρτα γραφικών που + βασίζεται σε κυκλώματα της nVidia, θα πρέπει να εγκαταστήσετε και να + ρυθμίσετε το πρόγραμμα οδήγησης που παρέχεται από την εταιρία για το + &os;, χρησιμοποιώντας την έκδοση που είναι κατάλληλη για το σύστημα + σας. Αν χρησιμοποιείτε κάποια άλλη κάρτα, που όμως γνωρίζετε ότι μπορεί + να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των εφέ, μπορείτε να παραλείψετε αυτή + την ενότητα και να συνεχίσετε με την ρύθμιση του + <filename>xorg.conf</filename>.</para> + + <sect2 id="determine-driver"> + <title>Προσδιορίστε το σωστό πρόγραμμα οδήγησης</title> + + <para>Υπάρχουν διάφορες εκδόσεις των προγραμμάτων οδήγησης της nVidia + στη συλλογή των ports. Η επιλογή του σωστού προγράμματος για το + σύστημα σας, εξαρτάται από το μοντέλο (και την παλαιότητα) της κάρτας + γραφικών σας:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Οι τελευταίες εκδόσεις των καρτών nVidia, υποστηρίζονται από + το port <filename role="package">x11/nvidia-driver</filename>.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Κάρτες της nVidia που ανήκουν στις σειρές GeForce 2MX/3/4 + υποστηρίζονται από τα προγράμματα οδήγησης της σειράς 96 τα οποία + διατίθενται μέσω του port + <filename role="package">x11/nvidia-driver-96xx</filename>.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Ακόμα πιο παλιές κάρτες, όπως οι GeForce και RIVA TNT + υποστηρίζονται από τη σειρά 71 των προγραμμάτων οδήγησης, τα + οποία διατίθενται μέσω του port + <filename role="package">x11/nvidia-driver-71xx</filename>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Στην πραγματικότητα, η nVidia παρέχει λεπτομερείς πληροφορίες + σχετικά με το ποια κάρτα υποστηρίζεται από ποιο πρόγραμμα οδήγησης. + Οι πληροφορίες αυτές διατίθενται απευθείας από το δικτυακό τους τόπο: + <ulink url="http://www.nvidia.com/object/IO_32667.html"></ulink>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="install-driver"> + <title>Εγκατάσταση του προγράμματος οδήγησης της nVidia</title> + + <para>Αφού καθορίσετε το σωστό πρόγραμμα οδήγησης για την κάρτα σας, + η εγκατάσταση είναι το ίδιο απλή με οποιοδήποτε άλλη εφαρμογή της + συλλογής των ports.</para> + + <note> + <para>Βεβαιωθείτε ότι έχετε ανανεώσει τη συλλογή των ports, + χρησιμοποιώντας τη μέθοδο που προτιμάτε (π.χ. + <application>csup</application>, <application>CVSup</application> ή + <application>portsnap</application>) πριν εγκαταστήσετε + οποιαδήποτε εφαρμογή από τα ports. Τα προγράμματα οδήγησης των + καρτών γραφικών, καθώς και τα προγράμματα τρισδιάστατων εφέ, είναι + υπό συνεχή εξέλιξη και εμφανίζονται τακτικά νέες εκδόσεις.</para> + </note> + + <para>Για παράδειγμα, για να εγκαταστήσετε το τελευταίο πρόγραμμα + οδήγησης:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/x11/nvidia-driver</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Το πρόγραμμα οδήγησης θα δημιουργήσει ένα άρθρωμα (module) για τον + πυρήνα, το οποίο θα πρέπει να φορτωθεί στην εκκίνηση του συστήματος. + Θα χρειαστεί να προσθέσετε την ακόλουθη γραμμή στο αρχείο + <filename>/boot/loader.conf</filename>: + + <programlisting>nvidia_load="YES"</programlisting> + + <note> + <para>Μπορείτε να φορτώσετε το άρθρωμα απευθείας στον πυρήνα που + εκτελείται τη δεδομένη χρονική στιγμή χρησιμοποιώντας την εντολή + <command>kldload nvidia</command>, αλλά έχει παρατηρηθεί ότι οι + τελευταίες εκδόσεις του <application>&xorg;</application> δεν + λειτουργούν σωστά αν το πρόγραμμα οδήγησης δεν φορτωθεί κατά την + εκκίνηση του συστήματος. Για το λόγο αυτό, σας συνιστούμε να + επανεκκινήσετε το σύστημα σας μετά την προσθήκη της καταχώρησης + στο αρχείο <filename>/boot/loader.conf</filename>.</para> + </note> + + <para>Έχοντας φορτώσει το άρθρωμα στον πυρήνα, χρειάζεται μόνο μια μικρή + αλλαγή σε μια γραμμή του αρχείου <filename>xorg.conf</filename> για να + ενεργοποιήσετε το πρόγραμμα οδήγησης.</para> + + <para>Βρείτε την ακόλουθη γραμμή στο + <filename>/etc/X11/xorg.conf</filename>:</para> + + <programlisting>Driver "nv"</programlisting> + + <para>και αλλάξτε την σε:</para> + + <programlisting>Driver "nvidia"</programlisting> + + <para>Όταν ξεκινήσετε το γραφικό περιβάλλον με το συνήθη τρόπο, θα δείτε + την οθόνη χαιρετισμού της nVidia. Όλα θα πρέπει να λειτουργούν + κανονικά. Σημειώστε ωστόσο, ότι στο σημείο αυτό δεν έχει ακόμα + ρυθμιστεί το <application>&xorg;</application> για τρισδιάστατα εφέ. + Η ρύθμιση αυτή περιγράφεται παρακάτω.</para> + + <note> + <para>Αν και δεν είναι οπωσδήποτε απαραίτητο, μπορείτε επίσης να + εγκαταστήσετε τα ports + <filename role="package">x11/nvidia-xconfig</filename> και + <filename role="package">x11/nvidia-settings</filename>. Το πρώτο + μπορεί να σας βοηθήσει να ρυθμίσετε το + <filename>/etc/X11/xorg.conf</filename> μέσω της γραμμής εντολών, + ενώ το δεύτερο θα σας επιτρέψει να αλλάζετε ρυθμίσεις στην οθόνη + μέσα από γραφικό περιβάλλον και ενώ εκτελείται το + <application>&xorg;</application>.</para> + </note> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="xorg-configuration"> + <title>Ρύθμιση του xorg.conf για τρισδιάστατα εφέ</title> + + <para>Πριν εγκαταστήσετε και εκτελέσετε το + <application>Compiz Fusion</application>, θα πρέπει να προσθέσετε + μερικές ρυθμίσεις στο <filename>/etc/X11/xorg.conf</filename>:</para> + + <para>Προσθέστε τις ακόλουθες γραμμές για να ενεργοποιηθούν τα εφέ τύπου + composite:</para> + + <programlisting>Section "Extensions" +Option "Composite" "Enable" +EndSection</programlisting> + + <para>Εντοπίστε το τμήμα <quote>Screen</quote> το οποίο θα μοιάζει με το + παρακάτω:</para> + + <programlisting>Section "Screen" +Identifier "Screen0" +Device "Card0" +Monitor "Monitor0" +...</programlisting> + + <para>και προσθέστε τις δύο γραμμές που ακολουθούν (μπορείτε να τις + βάλετε μετά την καταχώρηση <quote>Monitor</quote>):</para> + + <programlisting>DefaultDepth 24 +Option "AddARGBGLXVisuals" "True"</programlisting> + + <para>Εντοπίστε το <quote>Subsection</quote> το οποίο αναφέρεται στην + επιθυμητή ανάλυση οθόνης. Για παράδειγμα, αν θέλετε να χρησιμοποιήσετε + ανάλυση 1280x1024, βρείτε την ενότητα που φαίνεται στο παράδειγμα. Αν + δεν υπάρχει ενότητα που να αναφέρεται στην επιθυμητή ανάλυση, μπορείτε + να την προσθέσετε χειροκίνητα:</para> + + <programlisting>SubSection "Display" +Viewport 0 0 +Modes "1280x1024" +EndSubSection</programlisting> + + <para>Για τη λειτουργία των εφέ, απαιτείται βάθος χρώματος 24bits. + Αλλάξτε το παραπάνω ώστε να δείχνει:</para> + + <programlisting>SubSection "Display" +Viewport 0 0 +Depth 24 +Modes "1280x1024" +EndSubSection</programlisting> + + <para>Τέλος, επιβεβαιώστε ότι φορτώνονται τα αρθρώματα <quote>glx</quote> + και <quote>extmod</quote> μέσα από το τμήμα + <quote>Module</quote>:</para> + + <programlisting>Section "Module" +Load "extmod" +Load "glx" +...</programlisting> + + <note> + <para>Αν έχετε εγκαταστήσει το port + <filename role="package">x11/nvidia-xconfig</filename>, + μπορείτε να κάνετε τις περισσότερες από τις παραπάνω ρυθμίσεις + δίνοντας τις ακόλουθες εντολές (ως root):</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>nvidia-xconfig --add-argb-glx-visuals</userinput> +&prompt.root; <userinput>nvidia-xconfig --composite</userinput> +&prompt.root; <userinput>nvidia-xconfig --depth=24</userinput></screen> + + <para>Αν θέλετε να δείτε όλες τις δυνατότητες του παραπάνω + προγράμματος, δώστε την εντολή + <command>nvidia-xconfig -A | more</command>.</para> + </note> + </sect1> + + <sect1 id="compiz-fusion"> + <title>Εγκατάσταση και ρύθμιση Compiz Fusion</title> + + <para>Η εγκατάσταση του <application>Compiz Fusion</application> + είναι το ίδιο απλή με οποιοδήποτε άλλο πρόγραμμα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/x11-wm/compiz-fusion</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Βεβαιωθείτε ότι επιλέξατε τα <quote>EXTRA</quote> plugins και το + <quote>EMERALD</quote> window decorator από τη λίστα επιλογών που θα + εμφανιστεί. Αν χρησιμοποιείτε <application>GNOME</application>, ή έχετε + εγκαταστήσει στο σύστημα σας υποστήριξη <command>gconf</command>, + μπορείτε επίσης να επιλέξετε <quote>gconf support</quote>. Με τον τρόπο + αυτό, οι ρυθμίσεις των εφέ θα ενσωματωθούν με τις άλλες ρυθμίσεις που + έχετε κάνει στο γραφικό περιβάλλον σας, και θα μπορείτε να τις δείτε + χρησιμοποιώντας το <command>gconf-editor</command>. Ωστόσο, το + <application>Compiz Fusion</application> + <emphasis>μπορεί</emphasis> να αποθηκεύσει τις ρυθμίσεις του και σε απλά + αρχεία κειμένου, αν δεν επιθυμείτε τέτοιου είδους ολοκλήρωση. Στην + περίπτωση αυτή, θα δημιουργηθεί ο κατάλογος + <filename>.compizconfig</filename> μέσα στον προσωπικό σας + κατάλογο.</para> + + <para>Μετά το τέλος της εγκατάστασης, ξεκινήστε το γραφικό περιβάλλον και + σε ένα τερματικό, δώστε (ως απλός χρήστης) τις ακόλουθες εντολές:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>compiz --replace --sm-disable --ignore-desktop-hints ccp &</userinput> +<userinput>&prompt.user; emerald --replace &</userinput></screen> + + <para>Η οθόνη σας θα τρεμοπαίξει για λίγα δευτερόλεπτα, καθώς θα γίνεται + αντικατάσταση του τρέχοντος διαχειριστή παραθύρων σας (π.χ. + <application>Metacity</application> αν χρησιμοποιείτε περιβάλλον + <application>GNOME</application>) από το + <application>Compiz Fusion</application>. Η εφαρμογή + <application>Emerald</application> αναλαμβάνει τις διακοσμήσεις των + παραθύρων (π.χ. τα πλήκτρα για κλείσιμο, μεγιστοποίηση, ελαχιστοποίηση, + τις μπάρες τίτλων κ.ο.κ.).</para> + + <para>Μπορείτε να μετατρέψετε το παραπάνω σε ένα απλοϊκό script το οποίο + να εκτελείται αυτόματα κατά την εκκίνηση του περιβάλλοντος (π.χ. + προσθέτοντας το στο <quote>Sessions</quote> στο γραφικό περιβάλλον + <application>GNOME</application>):</para> + + <programlisting>#! /bin/sh +compiz --replace --sm-disable --ignore-desktop-hints ccp & +emerald --replace &</programlisting> + + <para>Αποθηκεύστε το στον κατάλογο σας, για παράδειγμα με το όνομα + <filename>start-compiz</filename> και δώστε του δικαιώματα + εκτέλεσης:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>chmod +x ~/start-compiz</userinput></screen> + + <para>Χρησιμοποιήστε έπειτα τα γραφικά εργαλεία για να το προσθέσετε στα + προγράμματα εκκίνησης, + <guimenuitem>Startup Programs</guimenuitem> + (βρίσκεται στο <guimenuitem>System</guimenuitem>, + <guimenuitem>Preferences</guimenuitem>, + <guimenuitem>Sessions</guimenuitem> στο περιβάλλον εργασίας + <application>GNOME</application>).</para> + + <para>Για να ρυθμίσετε όπως θέλετε τα εφέ, εκτελέστε (πάλι ως κανονικός + χρήστης) την εφαρμογή + <application>Compiz Config Settings Manager</application>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>ccsm</userinput></screen> + + <note> + <para>Στο <application>GNOME</application>, μπορείτε να βρείτε την + εφαρμογή αυτή στο μενού <guimenuitem>System</guimenuitem>, + <guimenuitem>Preferences</guimenuitem>.</para> + </note> + + <para>Αν επιλέξατε <quote>gconf support</quote> κατά τη μεταγλώττιση, + θα μπορείτε επίσης να δείτε τις ρυθμίσεις σας μέσω του + <command>gconf-editor</command>, στην ενότητα + <literal>apps/compiz</literal>.</para> + </sect1> + + <sect1 id="compiz-troubleshooting"> + <title>Αντιμετώπιση προβλημάτων του Compiz Fusion</title> + + <para>Η ακόλουθη ενότητα καλύπτει συχνές ερωτήσεις που αφορούν + προβλήματα κατά την εκτέλεση του + <application>Compiz Fusion</application>.</para> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="no-decorations"> + <para>Έχω εγκαταστήσει το + <application>Compiz Fusion</application>, και μετά την + εκτέλεση των εντολών που περιγράφετε, τα παράθυρα μου δεν έχουν + πλέον μπάρες τίτλων και πλήκτρα ελέγχου. Που είναι το + λάθος;</para> + </question> + + <answer> + <para>Το πιθανότερο είναι ότι σας λείπει κάποια ρύθμιση στο + <filename>/etc/X11/xorg.conf</filename>. Ελέγξτε προσεκτικά το + αρχείο, και ειδικά τις καταχωρήσεις + <literal>DefaultDepth</literal> + και <literal>AddARGBGLXVisuals</literal>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="xorg-crash"> + <para>Όταν εκτελώ την εντολή για να ξεκινήσει το + <application>Compiz Fusion</application>, ο X server + τερματίζεται απότομα και επιστρέφω στην κονσόλα. Που είναι το + λάθος;</para> + </question> + + <answer> + <para>Αν ελέγξετε το αρχείο + <filename>/var/log/Xorg.0.log</filename>, θα δείτε πιθανόν + κάποια σφάλματα κατά την εκκίνηση του Χ. Το πιο κοινό σφάλμα + είναι:</para> + + <screen>(EE) NVIDIA(0): Failed to initialize the GLX module; please check in your X +(EE) NVIDIA(0): log file that the GLX module has been loaded in your X +(EE) NVIDIA(0): server, and that the module is the NVIDIA GLX module. If +(EE) NVIDIA(0): you continue to encounter problems, Please try +(EE) NVIDIA(0): reinstalling the NVIDIA driver.</screen> + + <para>Αυτό συνήθως συμβαίνει μετά από κάποια αναβάθμιση της + εφαρμογής <application>&xorg;</application>. Θα πρέπει να + επανεγκαταστήσετε το port + <filename role="package">x11/nvidia-driver</filename> ώστε να + μεταγλωττιστεί από την αρχή και το άρθρωμα glx.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </sect1> +</article> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + fill-column: 78 + indent-tabs-mode: nil + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/contributing/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/articles/contributing/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..1f5b5eb47b --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/contributing/Makefile @@ -0,0 +1,19 @@ +# +# $FreeBSD$ +# +# Article: Contributing to FreeBSD + +DOC?= article + +FORMATS?= html +WITH_ARTICLE_TOC?= YES + +INSTALL_COMPRESSED?=gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +SRCS= article.sgml + +URL_RELPREFIX?= ../../../.. +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. + +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/contributing/article.sgml b/el_GR.ISO8859-7/articles/contributing/article.sgml new file mode 100644 index 0000000000..2e5e136b93 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/contributing/article.sgml @@ -0,0 +1,628 @@ +<!-- + + Ελληνική μετάφραση του: Contributing to FreeBSD + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/contributing/article.sgml + %SRCID% 1.511 + +--> + +<!DOCTYPE article PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % articles.ent PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Articles Entity Set//EL"> +%articles.ent; +<!ENTITY % not.published "IGNORE"> +]> + +<article> + <articleinfo> + <title>Συνεισφέροντας στο &os;</title> + + <pubdate>$FreeBSD$</pubdate> + + <abstract> + <para>Αυτό το άρθρο περιγράφει διάφορους τρόπους με τους οποίους μπορεί + ένα άτομο ή μια οργάνωση να συνεισφέρει στο &os;.</para> + </abstract> + + <authorgroup> + <author> + <firstname>Jordan</firstname> + <surname>Hubbard</surname> + <contrib>Γράφτηκε από τον </contrib> + </author> + + <author> + <firstname>Κυριάκος</firstname> + <surname>Κεντρωτής</surname> + <contrib>Μεταφράστηκε από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + + <legalnotice id="trademarks" role="trademarks"> + &tm-attrib.freebsd; + &tm-attrib.ieee; + &tm-attrib.general; + </legalnotice> + + </articleinfo> + + <indexterm><primary>contributing</primary></indexterm> + + <para>Θέλετε να συμβάλλετε στο &os; λοιπόν; Αυτό είναι υπέροχο! Το + &os; <emphasis>βασίζεται </emphasis> στη συνεισφορά των χρηστών για να + επιβιώσει ως έργο. Οι συνεισφορές σας δεν είναι απλώς καλοδεχούμενες, αλλά είναι + ουσιαστικές προκειμένου το &os; να συνεχίσει να αναπτύσσεται.</para> + + <para>Δεν είναι ανάγκη να είστε προγραμματιστής ή φίλος με την κεντρική ομάδα του &os; για να + γίνει η συνεισφορά σας αποδεκτή. Το &os; αναπτύσσεται από ένα μεγάλο + αριθμό ανθρώπων από όλο τον κόσμο. Στην ομάδα ανάπτυξης υπάρχουν άτομα + διαφόρων ηλικιών ή γνωστικών αντικειμένων. Οι εργασίες οι οποίες πρέπει + να γίνουν είναι αρκετές όμως. Πολλές φορές είναι περισσότερες από ότι μπορούν να κάνουν οι + άνθρωποι που είναι διαθέσιμοι στην ομάδα του &os;. Γι αυτό είναι + πάντοτε καλοδεχούμενη κάθε βοήθεια.</para> + + <para>Το &os; είναι υπεύθυνο για ένα ολόκληρο λειτουργικό περιβάλλον, + κι όχι μόνο για ένα πυρήνα ή μερικά διάσπαρτα εργαλεία. Έτσι, + η λίστα των εργασιών που πρέπει να γίνουν καλύπτει ένα αρκετά μεγάλο εύρος: + από την τεκμηρίωση, τη δοκιμή και την παρουσίαση, μέχρι το πρόγραμμα + εγκατάστασης του συστήματος και τα πολύ εξειδικευμένα θέματα της ανάπτυξης + του πυρήνα. Έτσι είναι σχεδόν σίγουρο ότι όλοι μπορούν να συνεισφέρουν με + εποικοδομητικό τρόπο στο έργο ανάπτυξης του &os;, όποιες γνώσεις και να + έχουν.</para> + + <para>Μας ενδιαφέρει επίσης και κάθε επικοινωνία με εμπορικούς οργανισμούς, + εφόσον δραστηριοποιούνται σε κάποιο χώρο σχετικό με το &os;. Χρειάζεστε + μια ειδική επέκταση για να δουλέψει το προϊόν σας; Θα μας βρείτε δεκτικούς + στα αιτήματα σας· ειδικά όταν είναι ρεαλιστικά. Δουλεύετε πάνω σε ένα + προϊόν βασισμένο στο &os;; Παρακαλούμε ενημερώστε μας. Μπορεί να + συνεργαστούμε με κάποιο τρόπο χρήσιμο και στις δύο πλευρές. Ο κόσμος του + ελεύθερου λογισμικού έχει ενδιαφέρουσες επιπτώσεις σε πολλές υπάρχουσες + θεωρίες σχετικά με την ανάπτυξη, την πώληση και τη συντήρηση του + λογισμικού. Αξίζει, αν όχι να ασχοληθείτε μαζί του, τουλάχιστον να έχετε + υπόψη σας πως λειτουργεί.</para> + + <sect1 id="contrib-what"> + <title>Τι χρειάζεται</title> + + <para>Η λίστα εργασιών και μικρότερων έργων που ακολουθεί είναι μια + ενδεικτική συλλογή από ιδέες για υλοποίηση και αιτήματα των χρηστών του + &os;.</para> + + <sect2 id="non-programmer-tasks"> + <title>Εργασίες που δε χρειάζονται προγραμματιστές</title> + + <para>Αρκετοί άνθρωποι που σχετίζονται με το &os; δεν είναι + προγραμματιστές. Το έργο περιλαμβάνει συγγραφείς τεκμηρίωσης, + σχεδιαστές ιστοσελίδων και ανθρώπους που το υποστηρίζουν. Το μόνο που + χρειάζεται για να συνεισφέρει κάποιος στο έργο αυτής της ομάδας είναι + η διάθεση να επενδύσει λίγο χρόνο και η θέληση για γνώση.</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Διαβάστε τη λίστα συχνών ερωτήσεων (FAQ) και το Εγχειρίδιο του + &os;. Αν κάτι δεν εξηγείται σωστά, περιέχει ξεπερασμένες + πληροφορίες ή είναι εντελώς λάθος, ειδοποιήστε μας. Ακόμα + καλύτερα, στείλτε μας μια διόρθωση (η SGML δεν είναι δύσκολη στην + εκμάθηση, αλλά πάντα δεχόμαστε και διορθώσεις σε μορφή απλού + κειμένου ASCII).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Βοηθήστε στη μετάφραση της τεκμηρίωσης του &os; στη μητρική + σας γλώσσα. Αν υπάρχει ήδη τεκμηρίωση στη γλώσσα σας, μπορείτε να + βοηθήσετε στη μετάφραση επιπρόσθετων κειμένων ή να επιβεβαιώνετε + ότι η μετάφραση είναι ενημερωμένη. Πρώτα, κοιτάξτε + στις <ulink url="&url.books.fdp-primer;/translations.html">απαντημένες + ερωτήσεις σχετικά με τις μεταφράσεις</ulink> στο Βασικό Οδηγό για + την Τεκμηρίωση του &os;. Το να στείλετε μία μετάφραση δεν σας + καθιστά υπεύθυνο να μεταφράσετε όλη την τεκμηρίωση του &os;. Ως + εθελοντής μπορείτε να μεταφράσετε όσα κείμενα θέλετε ή μπορείτε· + όσο πολλά, μεγάλα, μικρά ή λίγα είναι αυτά. Μόλις αρχίσει κάποιος + τη μετάφραση της τεκμηρίωσης του &os; σε μια γλώσσα, σχεδόν αμέσως + αρχίσουν να συνεισφέρουν κι άλλοι στην προσπάθεια. Αν έχετε το + χρόνο ή την ενέργεια να μεταφράσετε + μόνο ένα μέρος της τεκμηρίωσης, παρακαλούμε μεταφράστε τις οδηγίες + εγκατάστασης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να διαβάζετε περιστασιακά (ή καθημερινά) τις &a.questions; και + &ng.misc;. Το να μοιράζεστε την εμπειρία σας και να βοηθάτε + ανθρώπους να λύσουν τα προβλήματά τους μπορεί να είναι ιδιαίτερα + ικανοποιητικό. Μερικές φορές μπορεί να μάθετε και κάτι νέο μέσα + από αυτή τη διαδικασία! Επίσης αυτές οι συζητήσεις μπορεί να σας + δώσουν ιδέες για καινούρια ενδιαφέροντα πράγματα με τα οποία + μπορείτε να ασχοληθείτε.</para> + </listitem> + </orderedlist> + </sect2> + + <sect2 id="ongoing-programmer-tasks"> + <title>Εργασίες για προγραμματιστές</title> + + <para>Στις περισσότερες από τις εργασίες που αναφέρονται εδώ χρειάζεται + είτε σημαντική επένδυση χρόνου ή μία σε βάθος γνώση του πυρήνα του + &os; ή και τα δύο. Υπάρχουν επίσης πολλές εργασίες οι οποίες είναι + ταυτόχρονα χρήσιμες και αρκετά εύκολες ακόμη και για + κάποιον <quote>hacker του σαββατοκύριακου</quote>.</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Αν τρέχετε &os;-CURRENT και έχετε γρήγορη σύνδεση στο + Internet, υπάρχει ένας εξυπηρετητής + στο <hostid role="fqdn">current.FreeBSD.org</hostid> που <quote>χτίζει</quote> μια + πλήρη έκδοση κάθε μέρα. Προσπαθήστε να εγκαταστήσετε την + τελευταία έκδοση από εκεί και κάντε αναφορά για οποιοδήποτε + πρόβλημα συναντήσετε κατά τη διάρκεια της εγκατάστασης ή μετά από + αυτήν.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διαβάστε τη &a.bugs;. Πιθανόν να υπάρχει κάποιο πρόβλημα το + οποίο μπορείτε να σχολιάσετε εποικοδομητικά ή κάποιο patch το + οποίο μπορείτε να δοκιμάσετε. Ακόμα καλύτερα, μπορεί να βρείτε + κάποιο πρόβλημα το οποίο σας φαίνεται ενδιαφέρον και μπορεί να το + διορθώσετε οι ίδιοι.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν γνωρίζετε οποιεσδήποτε διορθώσεις προβλήματος οι οποίες + έχουν εφαρμοστεί επιτυχημένα στον κλάδο ανάπτυξης -CURRENT αλλά + δεν έχουν συγχωνευτεί με τον κλάδο -STABLE μετά από κάποιο λογικό + διάστημα (συνήθως μερικές βδομάδες), στείλτε στον committer μια + ευγενική υπενθύμιση.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Βοηθήστε μας να ξεχωρίσουμε το λογισμικό από εξωτερικές ομάδες + και να μετακινήσουμε τέτοια προγράμματα στον + κατάλογο <filename class="directory">src/contrib</filename> του πηγαίου + κώδικα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Σιγουρευτείτε ότι τα προγράμματα + του <filename class="directory">src/contrib</filename> έχουν ενημερωθεί στις + τελευταίες διαθέσιμες εκδόσεις.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μεταγλωττίστε τον πηγαίο κώδικα (ή ένα μέρος του κώδικα) με + επιπλέον ειδοποιήσεις πιθανών λαθών (compiler warnings) και + διορθώστε ότι λάθη βρείτε.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διορθώστε τις προειδοποιήσεις λάθους (warnings) για τα ports + τα οποία χρησιμοποιούν μη αποδεκτές κλήσεις, όπως η + συνάρτηση <function>gets()</function>, ή συμπεριλαμβάνουν παλιά + αρχεία include, όπως το <filename>malloc.h</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν έχετε συνεισφέρει αλλαγές για κάποια ports και χρειάστηκαν + αλλαγές για να δουλέψει το αντίστοιχο λογισμικό σωστά σε &os;, + στείλτε τις αλλαγές σας στους αρχικούς δημιουργούς του λογισμικού + (αυτό θα κάνει τη ζωή σας ευκολότερη όταν θα κυκλοφορήσουν τη νέα + έκδοση).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Προσπαθείστε να βρείτε αντίγραφα από επίσημα πρότυπα όπως το &posix;. Μπορείτε + να βρείτε συνδέσμους σχετικά με αυτά τα πρότυπα στην + ιστοσελίδα <ulink url="&url.base;/projects/c99/index.html">&os; + C99 & POSIX Standards Conformance Project</ulink>. Συγκρίνετε την + συμπεριφορά του &os; με την απαιτούμενη από τα πρότυπα. Αν η + συμπεριφορά διαφέρει, ιδιαίτερα σε λεπτά ή δυσδιάκριτα σημεία των + προδιαγραφών, στείλτε μια αναφορά προβλήματος σχετικά με αυτό. Αν είναι δυνατόν + σκεφτείτε ένα τρόπο να διορθώσετε το πρόβλημα και συμπεριλάβετε το patch στην + αναφορά σας. Αν θεωρείται ότι τα πρότυπα είναι λανθασμένα, θέστε ερώτημα + στον οργανισμό του προτύπου να εξετάσει το θέμα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μπορείτε ακόμη να προτείνετε επιπλέον εργασίες για αυτή τη + λίστα!</para> + </listitem> + </orderedlist> + </sect2> + + <sect2> + <title>Εργασία Μέσω της Βάσης Αναφορών Προβλημάτων (PR database)</title> + + <indexterm><primary>problem reports database</primary></indexterm> + <indexterm><primary>βάση αναφορών προβλημάτων</primary></indexterm> + + <para>Η <ulink url="http://www.FreeBSD.org/cgi/query-pr-summary.cgi">λίστα + αναφορών προβλημάτων του &os;</ulink> περιέχει όλες τις γνωστές + αναφορές προβλημάτων και τα αιτήματα αναβάθμισης τα οποία έχουν + υποβάλλει σε αυτή οι χρήστες του &os;. Σε αυτή υπάρχουν εργασίες τόσο + για προγραμματιστές όσο και για μη προγραμματιστές. Ένας τρόπος να + βοηθήσετε την ανάπτυξη του &os; είναι να διατρέξετε (μία η + περισσότερες φορές) τη λίστα προβλημάτων, ψάχνοντας για κάτι που σας + ενδιαφέρει. Μερικές από αυτές τις αναφορές προβλημάτων σχετίζονται με + πολύ απλές εργασίες. Πολλές φορές αρκεί μία σύντομη ματιά για να + επιβεβαιωθεί ότι η προτεινόμενη διόρθωση κάποιου προβλήματος είναι + σωστή. Άλλες φορές οι αλλαγές που χρειάζονται είναι πιο δύσκολες ή + δεν έχει βρεθεί κάποια λύση ακόμα.</para> + + <para>Αρχίστε με τις αναφορές προβλημάτων που δεν έχουν εκχωρηθεί σε + κάποιον άλλον. Αν η αναφορά είναι καταχωρημένη σε κάποιον, αλλά + βλέπετε ότι είναι κάτι που μπορείτε να χειριστείτε, ειδοποιήστε με + email τον υπεύθυνο της αναφοράς και ρωτήστε αν μπορείτε να δουλέψετε + πάνω σ' αυτήν. Ίσως ο υπεύθυνος έχει ήδη ξεκινήσει κάποιες + διορθώσεις και σας δώσει κάτι για δοκιμή ή έχει ήδη κάποιες ιδέες που + μπορείτε να συζητήσετε μαζί του.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Διαλέξτε κάποιο αντικείμενο από την σελίδα με + τις <quote>ιδέες</quote>.</title> + + <para>Η λίστα <ulink url="&url.base;/projects/ideas/">&os; των έργων και + των ιδεών για εθελοντές</ulink> είναι επίσης διαθέσιμη για ανθρώπους + με διάθεση να συνεισφέρουν στο έργο του &os;. Η λίστα ανανεώνεται + τακτικά και περιλαμβάνει αντικείμενα για ενασχόληση τόσο για + προγραμματιστές όσο και για μη προγραμματιστές και παρέχει πληροφορίες + για κάθε έργο.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="contrib-how"> + <title>Πως μπορείτε να συνεισφέρετε</title> + + <para>Οι συνεισφορές στο σύστημα κατατάσσονται γενικά σε μια από τις + ακόλουθες 5 κατηγορίες:</para> + + <sect2 id="contrib-general"> + <title>Αναφορές προβλήματος και γενικές επεξηγηματικές παρατηρήσεις-σχόλια</title> + + <para>Μια ιδέα ή πρόταση <emphasis>γενικού</emphasis> τεχνικού + ενδιαφέροντος θα πρέπει να αποσταλεί στη λίστα &a.hackers;. Επιπλέον, + άνθρωποι με ενδιαφέρον για τέτοια θέματα (αλλά και ανεκτικότητα + σε <emphasis>μεγάλο</emphasis> αριθμό εισερχόμενων μηνυμάτων!) μπορούν + να γραφτούν στη λίστα &a.hackers;. Δείτε + το <ulink url="&url.books.handbook;/eresources.html#ERESOURCES-MAIL">Εγχειρίδιο + του &os;</ulink> για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτήν αλλά + και άλλες λίστες.</para> + + <para>Αν βρείτε κάποιο bug ή αν έχετε κάνει κάποια συγκεκριμένη αλλαγή, + παρακαλούμε κάντε αναφορά χρησιμοποιώντας το πρόγραμμα &man.send-pr.1; + ή την αντίστοιχη <ulink url="&url.base;/send-pr.html"> + ιστοσελίδα</ulink>. Προσπαθήστε να συμπληρώσετε όλα τα πεδία της + αναφοράς. Αν οι αλλαγές που κάνατε δεν ξεπερνούν τα 65KB σε μέγεθος, + συμπεριλάβετε τις αλλαγές σας απευθείας στην αναφορά. Αν οι αλλαγές + είναι κατάλληλες για εφαρμογή στον πηγαίο κώδικα, προσθέστε την ετικέτα + <literal>[PATCH]</literal> στην περίληψη της αναφοράς. Όταν + συμπεριλαμβάνετε patches, <emphasis>μη</emphasis> χρησιμοποιείτε + αντιγραφή-και-επικόλληση, διότι η αντιγραφή και επικόλληση μετατρέπει + συχνά τους στηλοθέτες (TAB) σε κενά και αχρηστεύει το patch. Αν τα patches είναι + πολύ μεγαλύτερα από 20KB, δοκιμάστε να τα συμπιέσετε (π.χ. με το + &man.gzip.1; ή το &man.bzip2.1;) και χρησιμοποιήστε το εργαλείο + &man.uuencode.1; για να εισάγετε τη συμπιεσμένη μορφή στην αναφορά + σας.</para> + + <para>Μετά της υποβολή μιας αναφοράς θα λάβετε επιβεβαίωση παράλληλα με + έναν αριθμό αναφοράς. Κρατήστε τον αριθμό ώστε να μπορείτε να μας + ενημερώνετε με πληροφορίες σχετικά με το πρόβλημα στέλνοντας mail στο + &a.bugfollowup;. Χρησιμοποιήστε τον αριθμό της αναφοράς σας στο θέμα + του μηνύματος, π.χ. <literal>"Re: kern/3377"</literal>. Επιπρόσθετες + πληροφορίες για οποιοδήποτε αναφορά προβλήματος θα πρέπει να + υποβάλλονται με τον παραπάνω τρόπο.</para> + + <para>Εάν δε λάβετε επιβεβαίωση εγκαίρως (3 μέρες ως μια βδομάδα, + ανάλογα με τη αξιοπιστία του email) ή για κάποιο λόγο αδυνατείτε να + χρησιμοποιήσετε την εντολή &man.send-pr.1;, μπορείτε να απευθυνθείτε + σε κάποιον προκειμένου να την αρχειοθετήσει για εσάς στέλνοντας mail + στη &a.bugs;.</para> + + <para>Δείτε + επίσης <ulink url="&url.articles.problem-reports;/article.html">αυτό + το άρθρο</ulink> σχετικά με το πώς να γράφετε καλές αναφορές + προβλημάτων.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Αλλαγές στην τεκμηρίωση</title> + + <indexterm><primary>documentation submissions</primary></indexterm> + <indexterm><primary>συνεισφορές τεκμηρίωσης</primary></indexterm> + + <para>Οι αλλαγές στην τεκμηρίωση επιβλέπονται από την &a.doc;. Για + πλήρεις οδηγίες σχετικά με τον τρόπο που μπορείτε να συνεισφέρετε στην + τεκμηρίωση του &os;, δείτε + τον <ulink url="&url.books.fdp-primer;/index.html">Οδηγό τεκμηρίωσης + του &os;</ulink>. Στείλτε τα καινούρια σας κείμενα ή τις αλλαγές + σας (ακόμη και μικροδιορθώσεις είναι πάντα καλοδεχούμενες) + χρησιμοποιώντας την εντολή &man.send-pr.1; όπως περιγράφετε + στο <link linkend="contrib-general">Αναφορά bugs και γενικά σχόλια - + παρατηρήσεις</link>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Αλλαγές στον Πηγαίο Κώδικα</title> + + <indexterm><primary>&os;-CURRENT</primary></indexterm> + + <para>Μία προσθήκη ή αλλαγή στον υπάρχοντα κώδικα είναι κατά κάποιο τρόπο + περίτεχνη υπόθεση και εξαρτάται αρκετά από τον βαθμό της ενημέρωσης + που έχετε με την τρέχουσα κατάσταση της ανάπτυξης του &os;. Υπάρχει + μια ειδική συνεχώς αναπτυσσόμενη έκδοση του &os; γνωστή + ως <quote>&os;-CURRENT</quote> η οποία είναι διαθέσιμη με διάφορους + τρόπους για την ευκολία των προγραμματιστών που δραστηριοποιούνται + ενεργά στην ανάπτυξη του συστήματος. + Δείτε <ulink url="&url.books.handbook;/current-stable.html">το + Εγχειρίδιο του &os;</ulink> για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με + το που θα βρείτε και πώς μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το &os;-CURRENT.</para> + + <para>Δουλεύοντας από παλιότερο κώδικα δυστυχώς σημαίνει ότι οι αλλαγές + σας μπορεί μερικές φορές να είναι αρκετά ξεπερασμένες ή να + αποκλίνουν πολύ, οπότε να δυσκολεύει κάπως η ενσωμάτωσή τους στο &os;. + Ρίσκα σαν γι' αυτά μπορούν να ελαχιστοποιηθούν κάπως με την συμμετοχή + στις λίστες &a.announce; και &a.current;, στις οποίες διεξάγονται + συζητήσεις για την τρέχουσα κατάσταση του συστήματος.</para> + + <para>Αφού εξασφαλίσετε κάπως ένα σχετικά ενημερωμένο αντίγραφο του + πηγαίου κώδικα ως βάση για τις αλλαγές σας, το επόμενο βήμα είναι να + δημιουργήσετε diffs για αποστολή στην ομάδα ανάπτυξης του &os;. Αυτό + γίνεται με την εντολή &man.diff.1;.</para> + + <para>Το προτιμώμενο format του &man.diff.1; για την υποβολή patches + είναι η ενοποιημένη μορφή εξόδου (unified diff), που δημιουργείται από + την εντολή <command>diff -u</command>. Μια μικρή εξαίρεση είναι τα τα + patches που αλλάζουν μεγάλα κομμάτια κώδικα, ουσιαστικά + αντικαθιστώντας τα σχεδόν με μια καινούρια έκδοση. Για τέτοιες + αλλαγές μπορεί να είναι πιο ευανάγνωστη η μορφή εξόδου που + δημιουργείται από την εντολή <command>diff -c</command>.</para> + + <indexterm> + <primary><command>diff</command></primary> + </indexterm> + + <para>Για παράδειγμα το:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>diff -c παλιό_αρχείο νέο_αρχείο</userinput></screen> + + <para>ή το</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>diff -c -r παλιός_κατάλογος νέος_κατάλογος</userinput></screen> + + <para>θα δημιουργήσει ένα σετ από context diffs για τον κώδικα του + συγκεκριμένου αρχείου ή της ιεραρχίας καταλόγων.</para> + + <para>Ομοίως το,</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>diff -u παλιό_αρχείο νέο_αρχείο</userinput></screen> + + <para>ή το</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>diff -u -r παλιός_κατάλογος νέος_κατάλογος</userinput></screen> + + <para>θα κάνει το ίδιο, αλλά θα παράγει diff ενοποιημένη μορφή.</para> + + <para>Δείτε τη βοήθεια του εργαλείου &man.diff.1; για περισσότερες + λεπτομέρειες.</para> + + <para>Από τη στιγμή που έχετε κάποια diffs, (τα οποία μπορείτε να + ελέγξετε με την εντολή &man.patch.1;), θα πρέπει να τα υποβάλλετε για + ενσωμάτωση στο &os;. Χρησιμοποιήστε το πρόγραμμα + &man.send-pr.1;, όπως περιγράφετε στο + κείμενο <link linkend="contrib-general">Αναφορά Bugs και γενικός + σχολιασμός - παρατηρήσεις</link>. <emphasis>Μη</emphasis> στέλνετε + μόνο ένα μήνυμα με τα patches στη &a.hackers; αλλιώς θα χαθούν! + Σας ευχαριστούμε προκαταβολικά για οποιαδήποτε προσφορά κώδικα (το + έργο ανάπτυξης του &os; είναι εθελοντική προσπάθεια που βασίζεται + ακριβώς σε τέτοιες προσφορές!). Επειδή είμαστε απασχολημένοι, μπορεί + να μη χειριστούμε την αίτηση για αλλαγή αμέσως, ωστόσο μέχρι να το + κάνουμε αυτό, θα παραμείνει στην βάση αναφορών. Θυμηθείτε να + επισημάνετε την υποβολή σας με την ετικέτα <literal>[PATCH]</literal> + στην περίληψη της αναφοράς.</para> + + <indexterm> + <primary><command>uuencode</command></primary> + </indexterm> + + <para>Αν νομίζετε ότι χρειάζεται (π.χ. έχετε προσθέτει, αφαιρέσει ή + μετονομάσει κάποια αρχεία), χρησιμοποιείστε το εργαλείο + <command>tar</command> για να πακετάρετε τις αλλαγές σας, και το + εργαλείο &man.uuencode.1; για να τις ενσωματώσετε στην αναφορά που θα + στείλετε. Εναλλακτικά, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το εργαλείο + &man.shar.1; αντί για το &man.tar.1;.</para> + + <para>Αν η φύση των αλλαγών που θέλετε να κάνετε είναι κάπως ευαίσθητη, + π.χ. αν δεν είστε σίγουροι για τα πνευματικά δικαιώματα και τη διανομή + των αλλαγών ή αν απλά δεν είστε έτοιμοι να δώσετε στη δημοσιότητα + κάποιες αλλαγές χωρίς ένα review ακόμα, τότε είναι καλύτερα να + στείλετε τις αλλαγές σας απευθείας στην &a.core; αντί να τις + προωθήσετε μέσω του &man.send-pr.1;. Η &a.core; αποτελείται από ένα + πολύ μικρότερο αριθμό ατόμων. Έχετε υπόψιν όμως ότι αυτή η ομάδα + είναι <emphasis>πολύ απασχολημένη</emphasis>, οπότε καλό είναι να τους + στέλνετε μηνύματα μόνο όταν είστε αρκετά σίγουροι ότι είναι + απαραίτητο.</para> + + <para>Κάτι τελευταίο σχετικά με τον πηγαίο κώδικα του &os;. Οι σελίδες + τεκμηρίωσης &man.intro.9; και &man.style.9; περιέχουν πληροφορίες + σχετικά με το στυλ κώδικα που προτιμούμε για το &os;. Πριν στείλετε + σημαντικές αλλαγές στην ομάδα ανάπτυξης είναι σημαντικό να έχετε + εξοικειωθεί με το στυλ που γράφουμε και, όταν είναι δυνατόν, να το + ακολουθήσετε στο γράψιμο του κώδικα που θα μας στείλετε.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Νέος Κώδικας και Μεγάλα Πακέτα Πρόσθετων Χαρακτηριστικών</title> + + <para>Στην περίπτωση μιας σχετικά μεγάλης συνεισφοράς λογισμικού στο + &os; και κάθε φορά που προστίθεται ένα σημαντικό καινούριο + χαρακτηριστικό στο σύστημα, είναι σχεδόν πάντα απαραίτητο να είναι + διαθέσιμες οι αλλαγές με τη μορφή ενός πακέτου tar ή να είναι + διαθέσιμες μέσω ενός εξυπηρετητή web ή FTP. Αν δεν έχετε πρόσβαση για + να ανεβάσετε τα αρχεία σε κάποιοn εξυπηρετητή web ή FTP, ρωτήστε στην + κατάλληλη λίστα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του &os; και κάποιος άλλος + μπορεί να φιλοξενήσει τα αρχεία για σας.</para> + + <para>Το ευαίσθητο θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων και των αδειών + χρήσης είναι το επόμενο πράγμα που παίζει μεγάλο ρόλο, ιδιαίτερα για + μεγάλα έργα λογισμικού. Οι άδειες χρήσης που είναι αποδεκτές για + κώδικα που ενσωματώνεται στο &os; είναι οι παρακάτω:</para> + + <orderedlist> + <indexterm><primary>Άδεια BSD</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Η άδεια χρήσης BSD. Αυτή η άδεια είναι η προτιμότερη, λόγω + της ιδιαίτερης <quote>χωρίς περιορισμούς</quote> φύσης που έχει + και της δυνατότητας χρήσης του κώδικα ακόμη και για εμπορικούς + σκοπούς. Η Ομάδα του &os; δεν αποθαρρύνει τέτοιου είδους χρήση + του πηγαίου κώδικα. Το αντίθετο μάλιστα, ενθαρρύνει τη χρήση του + κώδικα, αφού έτσι υπάρχει πιθανότητα ορισμένοι εμπορικοί να + συνεισφέρουν με τη σειρά τους στην ανάπτυξη του &os;.</para> + </listitem> + + <indexterm><primary>GPL</primary><see>GNU General Public License</see></indexterm> + <indexterm><primary>GNU General Public License</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Η άδεια GNU General Public License, ή <quote>GPL</quote>. + αυτή η άδεια δεν είναι τόσο δημοφιλής επειδή χρειάζεται έξτρα + προσπάθεια από οποιονδήποτε χρησιμοποιεί τον κώδικα για εμπορικούς + σκοπούς, αλλά επειδή υπάρχει ένα μεγάλο σώμα πηγαίου κώδικα, το + οποίο διανέμεται με αυτή την άδεια κι από το οποίο εξαρτιόμαστε + (μεταγλωττιστής, assembler, προγράμματα μορφοποίησης κειμένου, + κλπ.), θα ήταν κάπως χαζό να μη δεχόμαστε καμία αλλαγή σε τέτοιο + κώδικα. Ο κώδικας με άδεια GPL διανέμεται όμως σε δικό του, + ξεχωριστό μέρος του πηγαίου κώδικα του &os;, κάτω από τους + καταλόγους <filename class="directory">/sys/gnu</filename> + και <filename class="directory">/usr/src/gnu</filename>. Έτσι είναι εύκολο να + ξεχωρίσει κανείς από τον κώδικα του &os; όλα τα μέρη με άδεια GPL, + όταν υπάρχει λόγος να γίνει τέτοιος διαχωρισμός.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>Οι συνεισφορές κώδικα με οποιαδήποτε άλλη άδεια πρέπει να περάσουν + από πολύ προσεκτικό έλεγχο πριν αποφασίσουμε αν υπάρχει λόγος να + ενσωματωθούν με το &os;. Οι συνεισφορές με ιδιαίτερα αυστηρούς + εμπορικούς περιορισμούς απορρίπτονται συνήθως χωρίς πολύ σκέψη, αλλά + οι δημιουργοί των αλλαγών ή του συγκεκριμένου κώδικα μπορούν πάντα να + διανέμουν τις αλλαγές τους μέσα από τα δικά τους κανάλια διανομής και + επικοινωνίας.</para> + + <para>Για να ορίσετε ότι κάποιο δικό σας έργο πηγαίου κώδικα διανέμεται + με τους όρους μιάς άδειας <quote>τύπου BSD</quote> μπορείτε να + συμπεριλάβετε στην αρχή των αρχείων πηγαίου κώδικα το παρακάτω + κείμενο, αντικαθιστώντας το κείμενο μεταξύ των <literal>%%</literal> + με τις κατάλληλες πληροφορίες:</para> + + <programlisting>Copyright (c) %%χρονιά_ή_χρονιές_αλλαγών%% + %%το_όνομά_σας%%, %%η_διεύθυνσή_σας%%. + All rights reserved. + +Redistribution and use in source and binary forms, with or without +modification, are permitted provided that the following conditions +are met: +1. Redistributions of source code must retain the above copyright + notice, this list of conditions and the following disclaimer as + the first lines of this file unmodified. +2. Redistributions in binary form must reproduce the above copyright + notice, this list of conditions and the following disclaimer in the + documentation and/or other materials provided with the distribution. + +THIS SOFTWARE IS PROVIDED BY %%το_όνομά_σας%% ``AS IS'' AND ANY EXPRESS OR +IMPLIED WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE IMPLIED WARRANTIES +OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE ARE DISCLAIMED. +IN NO EVENT SHALL %%το_όνομά_σας%% BE LIABLE FOR ANY DIRECT, INDIRECT, +INCIDENTAL, SPECIAL, EXEMPLARY, OR CONSEQUENTIAL DAMAGES (INCLUDING, BUT +NOT LIMITED TO, PROCUREMENT OF SUBSTITUTE GOODS OR SERVICES; LOSS OF USE, +DATA, OR PROFITS; OR BUSINESS INTERRUPTION) HOWEVER CAUSED AND ON ANY +THEORY OF LIABILITY, WHETHER IN CONTRACT, STRICT LIABILITY, OR TORT +(INCLUDING NEGLIGENCE OR OTHERWISE) ARISING IN ANY WAY OUT OF THE USE OF +THIS SOFTWARE, EVEN IF ADVISED OF THE POSSIBILITY OF SUCH DAMAGE. + + $Id$</programlisting> + + <para>Ένα αντίγραφο αυτού του κειμένου υπάρχει στο + αρχείο <filename>/usr/share/examples/etc/bsd-style-copyright</filename>, + οπότε μπορείτε να το αντιγράφετε από εκεί κάθε φορά που + χρειάζεται.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Χρήματα, Υλικό ή Πρόσβαση στο Διαδίκτυο</title> + + <para>Κάθε δωρεά που μπορείτε να κάνετε στο έργο του &os; είναι + ευπρόσδεκτη. Ακόμα και η πιο μικρή προσφορά μπορεί να έχει μεγάλη + σημασία για ένα έργο το οποίο βασίζεται στην εθελοντική εργασία, όπως + το δικό μας. Ειδικά οι προσφορές σε υλικό είναι πολύ σημαντικές, αφού + έτσι μας δίνεται η δυνατότητα να επεκτείνουμε την υποστήριξη του &os; + για το υλικό αυτό — κάτι που μπορεί να μην είναι εύκολο αν + πρέπει να αγοράσουμε κάθε κομμάτι υλικού μόνοι μας.</para> + + <sect3> + <title><anchor id="donations">Χρηματικές Δωρεές</title> + + <para>Η οργάνωση &os; Foundation είναι ένας μη κερδοσκοπικός σύλλογος, + ο οποίος έχει ιδρυθεί για να προωθήσει το έργο της Ομάδας του &os;. + Λόγω της νομικής φύσης του συλλόγου, η οργάνωση παρέχει μερικές + φορολογικές ελαφρύνσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες και πιο συγκεκριμένα + στην πολιτεία του Colorado. Οι δωρεές στην οργάνωση εκπίπτουν από + τους φόρους που πρέπει να πληρώσει κάποιος στις Ηνωμένες Πολιτείες· + πιθανόν και σε άλλα μέρη.</para> + + <para>Οι δωρέες σας μπορούν να σταλούν σε μορφή εμβάσματος, στη διεύθυνση: + <address> + The &os; Foundation + <street>7321 Brockway Dr.</street> + <city>Boulder</city>, <state>CO</state> <postcode>80303</postcode> + <country>USA</country> + </address> + </para> + + <para>Η οργάνωση μπορεί πλέον να δεχτεί και δωρεές μέσω δικτύου από το + σύστημα PayPal. Αν ενδιαφέρεστε να κάνετε κάποια δωρεά, παρακαλούμε + ξεκινήστε από + την <ulink url="http://www.freebsdfoundation.org">ιστοσελίδα της + &os; Foundation</ulink>.</para> + + <para>Περισσότερες πληροφορίες για την οργάνωση &os; Foundation + μπορείτε να βρείτε στην + ανακοίνωση <ulink url="http://people.FreeBSD.org/~jdp/foundation/announcement.html">The + &os; Foundation -- an Introduction</ulink>. Η επικοινωνία με την + οργάνωση μπορεί να γίνει και μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας στη + διεύθυνση <email>bod@FreeBSDFoundation.org</email>.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Δωρεές Υλικού</title> + + <indexterm><primary>donations</primary></indexterm> + <indexterm><primary>δωρεές</primary></indexterm> + <para>Η Ομάδα Ανάπτυξης του &os; δέχεται κάθε δωρεά υλικού για την + οποία μπορεί να βρει κάποια καλή χρήση. Αν ενδιαφέρεστε να μας + δωρίσετε κάποιο υλικό, παρακαλούμε επικοινωνήστε με + την <ulink url="&url.base;/donations/">Ομάδα Διαχείρισης των + Δωρεών</ulink>.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Δωρέες Πρόσβασης στο Διαδίκτυο</title> + + <para>Πάντα είναι χρήσιμο να έχουμε καινούρια mirror sites για το FTP, + τον ιστότοπό μας ή το <command>cvsup</command>. Αν θέλετε να + εγκαταστήσετε ένα τέτοιο mirror, παρακαλούμε δείτε τo + άρθρο <ulink url="&url.articles.hubs;/index.html">Mirroring + &os;</ulink>. Εκεί θα βρείτε περισσότερες πληροφορίες.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + +</article> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + fill-column: 78 + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/cvs-freebsd/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/articles/cvs-freebsd/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..cf44ff1c87 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/cvs-freebsd/Makefile @@ -0,0 +1,20 @@ +# $FreeBSD$ +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/cvs-freebsd/Makefile +# %SRCID% 1.5 + +MAINTAINER= keramida@freebsd.org + +DOC?= article + +FORMATS?= html + +INSTALL_COMPRESSED?= gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +SRCS= article.sgml + +URL_RELPREFIX?= ../../../.. +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. + +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/cvs-freebsd/article.sgml b/el_GR.ISO8859-7/articles/cvs-freebsd/article.sgml new file mode 100644 index 0000000000..e71aec245e --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/cvs-freebsd/article.sgml @@ -0,0 +1,815 @@ +<!-- + + FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/cvs-freebsd/article.sgml + %SRCID% 1.17 + +--> + +<!DOCTYPE article PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % articles.ent PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Articles Entity Set//EL"> +%articles.ent; +]> + +<article lang="el"> + <articleinfo> + <title>Εγκατάσταση ενός CVS Repository — ο τρόπος του &os;</title> + + <author> + <firstname>Stijn</firstname> + <surname>Hoop</surname> + <affiliation> + <address><email>stijn@win.tue.nl</email></address> + </affiliation> + </author> + + <copyright> + <year>2001</year> + <year>2002</year> + <year>2003</year> + <holder role="mailto:stijn@win.tue.nl">Stijn Hoop</holder> + </copyright> + + <releaseinfo>$FreeBSD$</releaseinfo> + + <legalnotice id="trademarks" role="trademarks"> + &tm-attrib.freebsd; + &tm-attrib.general; + </legalnotice> + + <abstract> + <para>Το άρθρο αυτό περιγράφει τα βήματα που έκανα για να εγκαταστήσω + ένα CVS repository που χρησιμοποιεί τα ίδια αρχεία δέσμης εντολών + (scripts) με αυτά που χρησιμοποιεί και το &os; project στη δική του + εγκατάσταση. Η συγκεκριμένη προσέγγιση έχει αρκετά πλεονεκτήματα + έναντι μιας τυποποιημένης CVS εγκατάστασης, όπως πιο λεπτομερή έλεγχο + πρόσβασης στο δέντρο του κώδικα καθώς και αυτόματη παραγωγή + ευανάγνωστων email με λεπτομέρειες για κάθε αλλαγή στον πηγαίο κώδικα + (commit).</para> + </abstract> + </articleinfo> + + <sect1 id="introduction"> + <title>Εισαγωγή</title> + + <para>Τα περισσότερα projects ελεύθερου λογισμικού (free software) και + ανοιχτού κώδικα (open source) χρησιμοποιούν το + <application>CVS</application> σαν σύστημα ελέγχου του κώδικά τους. + Παρόλο που το <application>CVS</application> είναι πολύ καλό σε αυτόν + τον τομέα έχει κι αυτό το μερίδιό του σε ελαττώματα και αδυναμίες. Μια + από αυτές τις αδυναμίες είναι το ότι η κοινή χρήση κώδικα μπορεί γρήγορα + να οδηγήσει σε έναν διαχειριστικό εφιάλτη, ειδικά αν υπάρχει η επιθυμία + να προστατευτούν ορισμένα κομμάτια του δέντρου του κώδικα από κοινή + πρόσβαση.</para> + + <para>Η ομάδα ανάπτυξης του &os; χρησιμοποιεί εκτενώς το + <application>CVS</application>. Διαθέτει επίσης μια μεγάλη βάση από + προγραμματιστές από πολλές διαφορετικές χώρες. Αναπτύχθηκαν λοιπόν + μερικά αρχεία δέσμης εντολών για να κάνουν την διαχείριση του repository + πιο εύκολη. Πρόσφατα τα αρχεία αυτά αναθεωρήθηκαν και κανονικοποιήθηκαν + από τον &a.joe; για να είναι πιο εύκολο να χρησιμοποιηθούν και σε άλλα + έργα. Το άρθρο αυτό περιγράφει μια μέθοδο χρήσης αυτών των νέων αρχείων + δέσμης εντολών.</para> + + <para>Για να μπορέσετε να χρησιμοποιήσετε με τον καλύτερο τρόπο τις + πληροφορίες αυτού του άρθρου θα πρέπει να γνωρίζετε τις βασικές μεθόδους + λειτουργίας του <application>CVS</application>.</para> + </sect1> + + <sect1 id="first-setup"> + <title>Πρώτη Εγκατάσταση</title> + + <warning> + <para>Είναι καλή ιδέα να εκτελέσετε για πρώτη φορά αυτή τη διαδικασία + χρησιμοποιώντας ένα κενό δοκιμαστικό repository, για να είναι βέβαιο + ότι θα κατανοήσετε όλες τις συνέπειες. Πριν ξεκινήσετε σιγουρευτείτε + ότι έχετε πρόσφατα backups, τα οποία εγγυημένα δουλεύουν!</para> + </warning> + + <sect2> + <title>Αρχικοποίηση του repository</title> + + <para>Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να κάνετε όταν στήνετε ένα νέο + repository είναι να πείτε στο <application>CVS</application> να το + αρχικοποιήσει:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>cvs -d <replaceable>path-to-repository</replaceable> init</userinput></screen> + + <para>Αυτό λέει στο <application>CVS</application> να δημιουργήσει τον + φάκελο διαχείρισης <filename class="directory">CVSROOT</filename>, όπου + συμβαίνουν όλες οι παραμετροποιήσεις.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Η ομάδα του repository</title> + + <para>Τώρα θα δημιουργήσουμε την ομάδα στην οποία θα ανήκει το + repository. Όλοι οι committers θα πρέπει να ανήκουν σε αυτή την + ομάδα, ώστε να μπορούν να γράφουν στο repository. Για το σκοπό αυτό + θα χρησιμοποιήσουμε την ίδια ομάδα που χρησιμοποιεί γι' αυτό το σκοπό + και το &os;, την ομάδα <literal>ncvs</literal>.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pw groupadd <replaceable>ncvs</replaceable></userinput></screen> + + <para>Μετά, θα πρέπει να εκτελέσετε την εντολή &man.chown.8; στον φάκελο + με παράμετρο την ομάδα που μόλις προσθέσατε, θέτοντας έτσι την ομάδα + στην οποία ανήκει ο κατάλογος:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>chown -R :<replaceable>ncvs</replaceable> <replaceable>path-to-your-repository</replaceable></userinput></screen> + + <para>Αυτό εξασφαλίζει ότι κανείς δεν θα μπορεί να γράψει στο repository + αν δεν ανήκει στην σωστή ομάδα.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Παίρνοντας τον πηγαίο κώδικα</title> + + <para>Τώρα θα πρέπει να αποκτήσετε τον κατάλογο + <filename class="directory">CVSROOT</filename> από το repository του + &os;. Αυτό γίνεται εύκολα, κάνοντας check out από ένα ανοιχτής + πρόσβασης &os; CVS mirror. + Δείτε <ulink url="&url.books.handbook;/anoncvs.html">το σχετικό + κεφάλαιο στο εγχειρίδιο</ulink> για περισσότερες πληροφορίες. + Ας υποθέσουμε ότι ο πηγαίος κώδικας θα αποθηκευτεί στον + κατάλογο <filename class="directory">CVSROOT-freebsd</filename> που + βρίσκεται μέσα στον τρέχοντα κατάλογο.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Αντιγράφοντας τα scripts του &os;</title> + + <para>Ύστερα, αντιγράφουμε τον πηγαίο κώδικα από τον + <filename class="directory">CVSROOT</filename> κατάλογο του &os; στο + δικό μας repository. Αν είστε συνηθισμένος με + το <application>CVS</application>, ίσως να σας περάσει από το μυαλό να + προσπαθήσετε να κάνετε import τα scripts, σε μια προσπάθεια να γίνει + ύστερα ο συγχρονισμός με τις κατοπινές εκδόσεις ευκολότερος. Ωστόσο, + αποδεικνύεται ότι το <application>CVS</application> παρουσιάζει μια + δυσλειτουργία στην περιοχή αυτή: Όταν εισάγετε πηγαίο κώδικα μέσα + στο <filename class="directory">CVSROOT</filename> φάκελο, δεν θα + ενημερωθούν τα απαραίτητα αρχεία διαχείρισης. Για να μπορέσετε να το + κάνετε να τα αναγνωρίσει, θα πρέπει να κάνετε checkin ξεχωριστά κάθε + αρχείο αφού έχετε τελειώσει με την εισαγωγή, χάνοντας έτσι την αξία + του <literal>cvs import</literal>. Επομένως, η προτεινόμενη μέθοδος + είναι απλά να αντιγράψετε τα scripts.</para> + + <para>Δεν είναι και τόσο σημαντικό το αν η παραπάνω παράγραφος δεν σας + φαίνεται πολύ ξεκάθαρη—το τελικό αποτέλέσμα είναι το ίδιο. Απλά + ελέγξτε τον <filename class="directory">CVSROOT</filename> φάκελο και + αντιγράψτε τα &os; αρχεία πάνω από τα δικά σας τοπικά (απείραχτα) + αντίγραφα:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>cvs -d <replaceable>path-to-your-repository</replaceable> checkout CVSROOT</userinput> +&prompt.user; <userinput>cd CVSROOT</userinput> +&prompt.user; <userinput>cp ../CVSROOT-freebsd/* .</userinput> +&prompt.user; <userinput>cvs add *</userinput></screen> + + <para>Σημειώστε ότι πιθανότατα θα πάρετε μερικές προειδοποιήσεις σχετικά + με το ότι μερικοί φάκελοι δεν θα αντιγραφούν. Δεν πειράζει. Δεν τους + χρειάζεστε αυτούς τους καταλόγους.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Tα scripts</title> + + <para>Τώρα έχετε στον φάκελο εργασίας σας ένα ακριβές αντίγραφο των + scripts που το ίδιο το &os; project χρησιμοποιεί στο δικό του + repository. Μια περίληψη του σε τι χρησιμεύει το κάθε αρχείο + περιλαμβάνεται παρακάτω.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><filename>access</filename> - το αρχείο αυτό δεν + χρησιμοποιείται στις συνηθισμένες εγκαταστάσεις + του <application>CVS</application>. Χρησιμοποιείται μόνο + στην <link linkend="freebsdspecific">ειδική εγκατάσταση του &os; + project</link>, για να ελέγχεται η πρόσβαση στο repository. + Μπορείτε να αφαιρέσετε αυτό το αρχείο αν δεν σας ενδιαφέρει να + χρησιμοποιήσετε κάτι τέτοιο στη δική σας εγκατάσταση.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>avail</filename> - το αρχείο αυτό ελέγχει την + πρόσβαση στο repository ανά κατάλογο ή αρχείο. Μέσα σε αυτό, + μπορείτε να καθορίσετε ομάδες χρηστών στους οποίους θέλετε να + δώσετε πρόσβαση στο repository, όπως επίσης και να απαγορέψετε + commits σε επίπεδο καταλόγου ή αρχείου. Θα πρέπει να το + προσαρμόσετε ώστε να περιέχει τις ομάδες χρηστών και τους φακέλους + που θα υπάρχουν στο δικό σας repository.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>cfg.pm</filename> - το αρχείο αυτό ερμηνεύει τις + ρυθμίσεις σας και παρέχει τις εξ' ορισμού ρυθμίσεις. + <emphasis>Δεν</emphasis> πρέπει να αλλάξετε αυτό το αρχείο. + Αντίθετα, θα πρέπει να τοποθετήσετε τις δικές σας αλλαγές στις + ρυθμίσεις στο αρχείο <filename>cfg_local.pm</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>cfg_local.pm</filename> - το αρχείο αυτό περιέχει + όλες τις ρυθμιζόμενες παραμέτρους του συστήματος. Θα πρέπει να + κάνετε οποιεσδήποτε ρυθμίσεις σας εδώ, όπως σε ποια διεύθυνση θα + στέλνονται τα email από κάθε commit, σε ποιους hosts θα + επιτρέπεται να γίνονται commit, κλπ. Περισσότερες πληροφορίες + σχετικά με αυτό θα βρείτε παρακάτω.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>checkoutlist</filename> - το αρχείο αυτό + περιλαμβάνει όλα τα αρχεία που βρίσκονται κάτω από τον έλεγχο του + <application>CVS</application> στον κατάλογο αυτό—όλα εκτός + από τα προκαθορισμένα αρχεία που δημιουργεί η εντολή + <command>cvs init</command>. Θα πρέπει να + το αλλάξετε για να αφαιρέσετε μερικά, σχετικά μόνο με το &os;, + αρχεία.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>commit_prep.pl</filename> - το script αυτό εκτελεί + διάφορους ελέγχους πριν από κάθε commit, ανάλογα με τις ρυθμίσεις + που έχετε κάνει στο αρχείο <filename>cfg_local.pm</filename>. Δεν + θα χρειαστεί να πειράξετε αυτό το αρχείο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>commitcheck</filename> - το script αυτό καλείται + απευθείας από το <application>CVS</application>. Πρώτα ελέγχει, + χρησιμοποιώντας το πρόγραμμα <filename>cvs_acls.pl</filename>, αν + ο committer έχει πρόσβαση στο συγκεκριμένο μέρος του δέντρου του + κώδικα, και μετά εκτελεί το <filename>commit_prep.pl</filename> + που εκτελεί τους διάφορους pre-commit ελέγχους. Αν δεν υπάρξει + κάποιο πρόβλημα στους ελέγχους αυτούς, τότε το + <application>CVS</application> θα επιτρέψει στο commit να + συνεχίσει. Δεν θα χρειαστεί να πειράξετε αυτό το αρχείο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>commitinfo</filename> - το αρχείο αυτό + χρησιμοποιείται από το <application>CVS</application> στο να + αποφασίσει ποιο script να εκτελέσει πριν από κάθε commit—στη + δική μας περίπτωση αυτό το ρόλο καλύπτει το + <filename>commitcheck</filename>. Δεν θα + χρειαστεί να πειράξετε αυτό το αρχείο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>config</filename> - το αρχείο ρυθμίσεων γι' αυτό το + repository. Θα πρέπει να κάνετε αλλαγές σ' αυτό το αρχείο ανάλογα + με τις ανάγκες σας, αλλά οι περισσότεροι διαχειριστές μπορούν να + αφήσουν τις εξ' ορισμού ρυθμίσεις. Περισσότερες πληροφορίες για + τις διάφορες δυνατότητες επιλογών που έχετε στο αρχείο αυτό + μπορείτε να βρείτε στο εγχειρίδιο του <application>CVS</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>cvs_acls.pl</filename> - το script αυτό ελέγχει την + ταυτότητα του committer, και αν επιτρέπεται αυτός να έχει πρόσβαση + στο δέντρο του κώδικα. Αυτό γίνεται με βάση το + αρχείο <filename>avail</filename>. Δεν θα χρειαστεί να πειράξετε + αυτό το αρχείο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>cvsignore</filename> - στο αρχείο αυτό καθορίζονται + τα αρχεία που το <application>CVS</application> δεν θα πρέπει να + επιτρέψει το checkin τους στο repository. Μπορείτε να + επεξεργαστείτε αυτό το αρχείο ανάλογα με τις δικές σας + προτιμήσεις. Περισσότερες πληροφορίες για το αρχείο αυτό θα + βρείτε στο εγχειρίδιο του <application>CVS</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>cvswrappers</filename> - το αρχείο αυτό + χρησιμοποιείται από το <application>CVS</application> για την + ενεργοποίηση ή απενεργοποίηση του keyword expansion, ή για το αν + κάποιο αρχείο θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως binary. Μπορείτε να + επεξεργαστείτε αυτό το αρχείο ανάλογα με τις επιθυμίες σας. + Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το αρχείο αυτό μπορείτε να + βρείτε στο εγχειρίδιο του <application>CVS</application>. + Σημειώστε πως οι επιλογές <literal>-t</literal> και + <literal>-f</literal> δε δουλεύουν σωστά για client/server χρήση + του <application>CVS</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>edithook</filename> - το αρχείο αυτό δεν + χρησιμοποιείται πια, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει για ιστορικούς + λόγους. Μπορείτε να σβήσετε αυτό το αρχείο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>editinfo</filename> - το + <application>CVS</application> χρησιμοποιεί αυτό το αρχείο για + παράκαμψη των editors. Το &os; δεν χρησιμοποιεί αυτή την + λειτουργικότητα γιατί η ερμηνεία του log μηνύματος γίνεται από τα + <filename>verifymsg</filename> και <filename>logcheck</filename> + αρχεία. Επιλέξαμε να γίνεται έτσι αυτό επειδή η χρήση του + <filename>editinfo</filename> έχει κάποια προβλήματα με τα commits + από μακριά και με τα commits που χρησιμοποιούν τις επιλογές + <literal>-F</literal> ή <literal>-F</literal>. Δεν θα χρειαστεί να + πειράξετε αυτό το αρχείο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>exclude</filename> - το αρχείο αυτό περιέχει κανονικές + εκφράσεις (regular expressions) που χρησιμοποιούνται από το πρόγραμμα + <filename>commit_prep.pl</filename> για να προσδιοριστούν τα + αρχεία που δεν είναι απαραίτητο να περιέχουν επικεφαλίδα + επισκόπησης (revision header). Στην εγκατάσταση του &os;, όλα τα + αρχεία κάτω από έλεγχο επισκόπησης (revision control) είναι + απαραίτητο να περιέχουν μια επικεφαλίδα επισκόπησης (όπως + $FreeBSD$). Όλα τα ονόματα αρχείων που ταιριάζουν + με τουλάχιστον μια από τις γραμμές του αρχείου αυτού εξαιρούνται + από τον συγκεκριμένο έλεγχο. Θα πρέπει να προσθέσετε τις ανάλογες + κανονικές εκφράσεις στο αρχείο αυτό όταν κάνετε checkin αρχεία που + δεν είναι απαραίτητο να περιέχουν επικεφαλίδα επισκόπησης. Κατά + τη διάρκεια της εγκατάστασης των νέων scripts ελέγχου, ίσως να + είναι καλύτερα να εξαιρείται ο + κατάλογος <filename class="directory">CVSROOT/</filename> από τον + έλεγχο των headers.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>log_accum.pl</filename> - πρόκειται για ένα script + που παίρνει το log μήνυμα όπως αυτό δίνεται από το + <filename>logcheck</filename> script, και το προσθέτει στο τέλος + ενός αρχείου log στο repository, έτσι ώστε να υπάρχουν αντίγραφα + ασφαλείας από τα commit logs. Επίσης, αναλαμβάνει να στείλει ένα + mail στην email διεύθυνση που έχετε δηλώσει (στο + <filename>cfg_local.pm</filename>). Συνεργάζεται με το + <application>CVS</application> μέσω του αρχείου + <filename>loginfo</filename>. Δεν θα χρειαστεί να πειράξετε το + αρχείο αυτό.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>logcheck</filename> - το αρχείο αυτό ερμηνεύει το + commit log μήνυμα που παρέχουν οι committers, και προσπαθεί κατά + κάποιο τρόπο να το κανονικοποιήσει. Συνεργάζεται με το + <application>CVS</application> μέσω του αρχείου + <filename>verifymsg</filename>. Δεν θα χρειαστεί να πειράξετε το + αρχείο αυτό.</para> + + <note> + <para>Το script εξαρτάται από μια τοπική αλλαγή του &os; στο + <application>CVS</application>: Η αλλαγή αυτή ξαναδιαβάζει το + log μήνυμα αφού αυτό έχει τροποποιηθεί από το script. Η + κανονική έκδοση του <application>CVS</application> προφανώς δεν + κάνει κάτι τέτοιο, οπότε το <filename>logcheck</filename> δε + μπορεί να κάνει μικροδιορθώσεις στο log μήνυμα, αλλά μπορεί να + ελέγξει ότι το μήνυμα δεν έχει συντακτικά λάθη. Απο την έκδοση + 1.11.2 και μετά το ίδιο το <application>CVS</application> μπορεί + να ρυθμιστεί να έχει την ίδια συμπεριφορά με αυτή που έχει η + έκδοση του &os; με την επιλογή + <literal>RereadLogAfterVerify=always</literal> στο αρχείο + <filename>config</filename>.</para> + </note> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>loginfo</filename> - το αρχείο αυτό χρησιμοποιείται + από το <application>CVS</application> για τον έλεγχο του που θα + στέλνονται οι πληροφορίες των logs. Εδώ ενεργοποιείται το + πρόγραμμα <filename>log_accum.pl</filename>. Δεν θα χρειαστεί να + πειράξετε αυτό το αρχείο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>modules</filename> - το αρχείο αυτό διατηρεί την + παραδοσιακή του σημασία στο <application>CVS</application>. Θα + πρέπει να αφαιρέσετε τα &os; modules από την κανονική έκδοση. + Μπορείτε να επεξεργαστείτε αυτό το αρχείο ανάλογα με τις επιθυμίες + σας. Περισσότερες πληροφορίες για το αρχείο αυτό είναι διαθέσιμες + στο εγχειρίδιο του <application>CVS</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>notify</filename> - το αρχείο αυτό χρησιμοποιείται + από το <application>CVS</application> στην περίπτωση που κάποιος + τοποθετήσει εντολή παρακολούθησης σε κάποιο αρχείο. Δεν + χρησιμοποιείται στο repository του &os;. Μπορείτε να + επεξεργαστείτε αυτό το αρχείο ανάλογα με τις επιθυμίες σας. + Περισσότερες πληροφορίες για το αρχείο αυτό είναι διαθέσιμες στο + εγχειρίδιο του <application>CVS</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>options</filename> - το αρχείο αυτό σχετίζεται άμεσα + με την &os; έκδοση του <application>CVS</application> και + υποστηρίζεται μόνο από αυτή και την έκδοση του Debian. Περιέχει + το keyword που θα γίνεται expand στα revision headers. Θα πρέπει + να τροποποιήσετε το αρχείο αυτό για να είναι ίδιο με την έκδοση + που έχετε εισάγει στο αρχείο <filename>cfg_local.pm</filename> (αν + αποφασίσετε να χρησιμοποιήσετε αυτή την λειτουργία, που προς το + παρόν δουλεύει σωστά μόνο με την έκδοση του + <application>CVS</application> που έχει το &os;).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>rcsinfo</filename> - το αρχείο αυτό αντιστοιχεί + φακέλους του repository σε αρχεία template, όπως π.χ. το + <filename>rcstemplate</filename>. Εξ' ορισμού, το + &os; χρησιμοποιεί ένα template για ολόκληρο το repository. + Μπορείτε να προσθέσετε και άλλα στο αρχείο αυτό αν το + επιθυμείτε.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>rcstemplate</filename> - το αρχείο αυτό είναι το + template που θα δούν τελικά οι committers όταν θα κάνουν checkin. + Θα πρέπει να επεξεργαστείτε αυτό το αρχείο ώστε να περιγράφει τις + διάφορες επιπλέον παραμέτρους που ορίσατε στο αρχείο + <filename>cfg_local.pm</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>tagcheck</filename> - το αρχείο αυτό ελέγχει την + πρόσβαση στην χρήση των tags στο repository. Η κανονική έκδοση + του &os; δεν επιτρέπει tags με ονόματα όπως RELENG*, λόγω της + διαδικασίας δημιουργίας των επίσημων εκδόσεων. Θα πρέπει να + επεξεργαστείτε το αρχείο αυτό ανάλογα με τις δικές σας ανάλογες + προτιμήσεις.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>taginfo</filename> - το αρχείο αυτό αντιστοιχεί + λειτουργίες των tags σε φακέλους του repository με προγράμματα + ελέγχου, όπως το <filename>tagcheck</filename>. Δεν θα χρειαστεί + να τροποποιήσετε αυτό το αρχείο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>unwrap</filename> - το αρχείο αυτό μπορεί να + χρησιμοποιηθεί για το αυτόματο <quote>unwrap</quote> των binary + αρχείων (δείτε <filename>cvswrappers</filename>) στο checkout. + Δεν χρησιμοποιείται στην τρέχουσα εγκατάσταση του CVS για το &os; + επειδή δεν λειτουργεί σωστά με τα απομακρυσμένα commits. Δεν θα + χρειαστεί να τροποποιήσετε το αρχείο αυτό.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>verifymsg</filename> - το αρχείο αυτό αντιστοιχεί + υποκαταλόγους του repository σε προγράμματα επεξεργασίας των + μηνυμάτων του log, όπως π.χ. το <filename>logcheck</filename>. + Δεν θα χρειαστεί να τροποποιήσετε το αρχείο αυτό.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>wrap</filename> - το script αυτό χρειάζεται για το + αυτόματο <quote>wrap</quote> των binary αρχείων (δείτε + <filename>cvswrappers</filename>) κατά το checkin. Δεν + χρησιμοποιείται στην τρέχουσα εγκατάσταση του &os; επειδή δεν + λειτουργεί σωστά με τα απομακρυσμένα commits. Δεν θα + χρειαστεί να τροποποιήσετε το αρχείο αυτό.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2> + <title>Τροποποιώντας τα scripts</title> + + <para>Το επόμενο βήμα είναι η αλλαγή των scripts ώστε να μπορούν να + χρησιμοποιηθούν στο δικό σας περιβάλλον. Θα πρέπει να ελέγξετε όλα τα + αρχεία μέσα στον φάκελο και να κάνετε τις τροποποιήσεις σας. Πιο + συγκεκριμένα, θα θέλετε κατά πάσα πιθανότητα να τροποποιήσετε τα + παρακάτω αρχεία:</para> + + <procedure> + <step> + <para>Αν δεν θέλετε να χρησιμοποιήσετε τις λειτουργίες των scripts + οι οποίες χρησιμοποιούνται + <link linkend="freebsdspecific">αποκλειστικά από το &os;</link>, + μπορείτε να αφαιρέσετε με ασφάλεια το αρχείο + <filename>access</filename>: + + <screen>&prompt.user; <userinput>cvs rm -f access</userinput></screen></para> + </step> + + <step> + <para>Διορθώστε το αρχείο <filename>avail</filename> ώστε να + περιέχει τους διάφορους φακέλους του repository στους οποίους + θέλετε να ελέγξετε την πρόσβαση. Σιγουρευτείτε ότι θα διατηρήσετε + ανέπαφη την <literal>avail||CVSROOT</literal> γραμμή, ειδάλλως θα + αποκλείσετε ακόμα και τον εαυτό σας με το επόμενο βημα.</para> + + <para>Εκτός αυτού στο συγκεκριμένο αρχείο μπορείτε να εισάγετε και + ομάδες από committers. Εξ' ορισμού, το &os; χρησιμοποιεί το + αρχείο <filename>access</filename> για την τοποθέτηση όλων των + committers, αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε όποιο άλλο + επιθυμείτε. Μπορείτε επίσης να προσθέσετε και ομάδες αν το + επιθυμείτε (η σύνταξη καθορίζεται στην κορυφή του αρχείου + <filename>cvs_acls.pl</filename>).</para> + </step> + + <step> + <para>Διορθώστε το αρχείο <filename>cfg_local.pm</filename> ώστε να + περιέχει τις επιλογές που επιθυμείτε. Πιο συγκεκριμένα, θα πρέπει + να ελέγξετε τις παρακάτω τροποποιήσιμες επιλογές:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><literal>%TEMPLATE_HEADERS</literal> - Αυτές οι + επικεφαλίδες επεξεργάζονται από τα log scripts, και + τοποθετούνται κάτω από το mail του κάθε commit αν υπάρχουν και + δεν είναι κενές στο μήνυμα του commit. Γενικά, μπορείτε να + αφαιρέσετε τις καταχωρήσεις <literal>PR</literal> και + <literal>MFC after</literal>—αφού αυτές σχετίζονται με + το bug tracking σύστημα του &os; και τον τρόπο που + διαχειρίζεται το &os; τα branches του repository του. Και + φυσικά μπορείτε να προσθέσετε τις δικές σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>$MAIL_BRANCH_HDR</literal> - Αν θέλετε να + προστίθεται αυτόματα μια επικεφαλίδα σε κάθε commit μήνυμα + mail, η οποία θα περιγράφει το branch στο οποίο έγινε το + συγκεκριμένο commit, ορίστε την τιμή αυτή να ταιριάζει με την + δική σας εγκατάσταση. Αφήστε την κενή αν δεν επιθυμείτε να + προστίθεται αυτόματα μια τέτοια επικεφαλίδα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>@COMMIT_HOSTS</literal> - Ορίστε την τιμή αυτή σε + μια λίστα από συστήματα (hosts), από τα οποία επιτρέπεται να + γίνονται commits.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>$MAILADDRS</literal> - Ρυθμίστε αυτή την τιμή στο + email του διαχειριστή ή σε μια διεύθυνση λίστας στην οποία + θέλετε να πηγαίνουν τα mail των commit μηνυμάτων.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>@LOG_FILE_MAP</literal> - Αλλάξτε αυτό το array + όπως επιθυμείτε. Κάθε regexp αντιστοιχεί στο συγκεκριμένο + φάκελο στον οποίο γίνεται το commit, και το log μήνυμα του + commit αποθηκεύεται κάτω από τον κατάλογο + <filename class="directory">CVSROOT</filename>, στον υποκατάλογο + <filename class="directory">commitlogs</filename>, στο αρχείο + που αναφέρεται στην αντίστοιχη εγγραφή του + πίνακα <literal>@LOG_FILE_MAP</literal>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>$COMMITCHECK_EXTRA</literal> - Αν δεν θέλετε να + χρησιμοποιήσετε <link linkend="freebsdspecific">τους ίδιους + ελέγχους πρόσβασης με το &os;</link>, θα πρέπει να αφαιρέσετε + τον ορισμό της τιμής <literal>$COMMITCHECK_EXTRA</literal> από + το αρχείο αυτό.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <note> + <para>Η αλλαγή της παραμέτρου <literal>$IDHEADER</literal> είναι + εγγυημένο ότι θα δουλέψει μόνο σε πλατφόρμες &os;. + Εξαρτάται από ειδικές μετατροπές του &os; στο + <application>CVS</application>.</para> + </note> + + <para>Μπορείτε να ελέγξετε το αρχείο <filename>cfg.pm</filename> για + να δείτε ποιές άλλες παραμέτρους μπορείτε να αλλάξετε, αλλά οι + παραπάνω είναι οι πιο συνήθεις επιλογές.</para> + </step> + + <step> + <para>Επεξεργαστείτε το αρχείο <filename>exclude</filename> για να + αφαιρέσετε τις ειδικές καταχωρήσεις του &os; (όπως όλες τις + γραμμές που ξεκινούν με <literal>^ports/</literal> κτλ.). Εκτός + αυτού, βάλτε σε σχόλια τις γραμμές που ξεκινούν με + <literal>^CVSROOT/</literal>, και προσθέστε μια γραμμή που θα + περιέχει μόνο το <literal>^CVSROOT/</literal>. Αφού εγκατασταθεί + ο wrapper, μπορείτε να προσθέσετε το δικό σας header στα αρχεία + που βρίσκονται μέσα στον κατάλογο + <filename class="directory">CVSROOT</filename> και να επαναφέρετε + τις γραμμές αυτές, αλλά προς το παρόν απλά θα σας δημιουργήσουν + προβλήματα όταν θα προσπαθήσετε να κάνετε commit αργότερα.</para> + </step> + + <step> + <para>Ανοίξτε το αρχείο <filename>modules</filename>, και αφαιρέστε + όλες τις σχετικές με το &os; καταχωρήσεις. Προσθέστε τα δικά + σας modules αν το επιθυμείτε.</para> + </step> + + <step> + <note> + <para>Το βήμα αυτό είναι απαραίτητο μόνο αν έχετε ορίσει + κάποια τιμή στην παράμετρο <literal>$IDHEADER</literal> του + αρχείου <filename>cfg_local.pm</filename> (η οποία δουλεύει μόνο + εφόσον χρησιμοποιείτε την τροποποιημένη έκδοση του + <application>CVS</application> που έχει το &os;).</para> + </note> + + <para>Διορθώστε το αρχείο <filename>options</filename> ώστε να + ταιριάζει με το tag που ορίσατε στο αρχείο + <filename>cfg_local.pm</filename>. Μια αναζήτηση και + αντικατάσταση του <literal>FreeBSD</literal> σε όλο το αρχείο + είναι αρκετή.</para> + </step> + + <step> + <para>Επεξεργαστείτε το αρχείο <filename>rcstemplate</filename> ώστε + να περιέχει τα ίδια keywords με αυτά που έχετε ορίσει στο + <filename>cfg_local.pm</filename>.</para> + </step> + + <step> + <para>Προαιρετικά, αφαιρέστε τους ελέγχους του &os; από το αρχείο + <filename>tagcheck</filename>. Μπορείτε απλά να προσθέσετε + <literal>exit 0</literal> στην αρχή του αρχείου για να + απενεργοποιήσετε όλους τους ελέγχους στο tagging.</para> + </step> + + <step> + <para>Το τελευταίο πράγμα που πρέπει να γίνει, είναι να + σιγουρευτείτε ότι τα commitlogs μπορούν να αποθηκευτούν. + Τα <application>CVS</application> scripts του &os; + αποθηκεύουν αυτά τα logs στον υποκατάλογο <filename class="directory">commitlogs</filename> + του καταλόγου <filename class="directory">CVSROOT</filename>. + Αυτός ο φάκελος πρέπει να + δημιουργηθεί, οπότε κάντε τα ακόλουθα:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>mkdir commitlogs</userinput> +&prompt.user; <userinput>cvs add commitlogs</userinput></screen> + </step> + </procedure> + + <para>Τώρα, αφού ελέγξετε τα πάντα προσεκτικά, θα πρέπει να κάνετε + commit τις αλλαγές σας. Φροντίστε να είστε σίγουροι ότι έχετε δώσει + στον εαυτό σας πρόσβαση στον + φάκελο <filename class="directory">CVSROOT</filename> μέσα από το + αρχείο <filename>avail</filename> πριν κάνετε οτιδήποτε, εφόσον στην + αντίθετη περίπτωση θα κλειδώσετε τον εαυτό σας έξω. Οπότε, φροντίστε + τα πάντα να είναι όπως επιθυμείτε, και μόνο τότε δώστε τα ακόλουθα: + + <screen>&prompt.user; <userinput>cvs commit -m '<replaceable>- Initial FreeBSD scripts commit</replaceable>'</userinput></screen></para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Δοκιμάζοντας την Εγκατάσταση</title> + + <para>Είστε έτοιμοι για την πρώτη σας δοκιμή: Ένα forced commit στο + αρχείο <filename>avail</filename>, για να σιγουρευτείτε ότι όλα + δουλεύουν όπως θα έπρεπε.</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>cvs commit -f -m '<replaceable>Forced commit to test the new CVSROOT scripts</replaceable>' avail</userinput></screen> + + <para>Άν όλα πάνε καλά, συγχαρητήρια! Έχετε καταφέρει να στήσετε μια + πλήρως λειτουργική εγκατάσταση των &os; scripts για το repository σας. + Στην περίπτωση που το <application>CVS</application> εξακολουθεί να + παραπονιέται για κάτι, επιστρέψτε στις προηγούμενες ενότητες και + ελέγξτε ξανά ότι έχετε εκτελέσει σωστά όλα τα προηγούμενα + βήματα.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="freebsdspecific"> + <title>Ειδική Εγκατάσταση του &os; Project</title> + + <para>Το ίδιο το &os; project χρησιμοποιεί μια ελαφρώς διαφορετική + εγκατάσταση, η οποία χρησιμοποιεί επίσης αρχεία από τον υποφάκελο + <filename class="directory">freebsd</filename> του + <filename class="directory">CVSROOT</filename> που χρησιμοποιείται στο + &os;. Το project χρειάζεται κάτι τέτοιο λόγω του μεγάλου αριθμού των + committers, που διαφορετικά θα έπρεπε να ανήκουν όλοι στο ίδιο group. + Έτσι, δημιουργήθηκε ένας απλός wrapper ο οποίος αφού πρώτα εξασφαλίζει + τα σωστά διαπιστευτήρια των committers, αλλάζει μετέπειτα το group id σε + αυτό του repository.</para> + + <para>Αν και το δικό σας repository χρειάζεται κάτι ανάλογο, τα βήματα που + θα πρέπει να ακολουθήσετε ακολουθούν παρακάτω. Αλλά πρώτα ας κάνουμε + μια σύντομη επισκόπηση των σχετικών αρχείων.</para> + + <sect2> + <title>Αρχεία που χρησιμοποιούνται στην ειδική εγκατάσταση του + &os;</title> + + <para> + <itemizedlist> + <listitem> + <para><filename>access</filename> - το αρχείο αυτό ελέγχει τις + πληροφορίες για τα δικαιώματα πρόσβασης. Θα πρέπει να το + επεξεργαστείτε ανάλογα έτσι ώστε να περιλαμβάνει όλα τα μέλη του + project σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>freebsd/commitmail.pl</filename> - το αρχείο αυτό + δεν χρησιμοποιείται πια, αλλά παραμένει για ιστορικούς λόγους. + Δεν θα χρειαστεί να επεξεργαστείτε αυτό το αρχείο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>freebsd/cvswrap.c</filename> - πρόκειται για τον + πηγαίο κώδικα του CVS wrapper που θα πρέπει να εγκαταστήσετε για + να μπορέσουν όλοι οι έλεγχοι πρόσβασης τελικά να δουλέψουν. + Περισσότερες πληροφορίες για τη διαδικασία αυτή θα βρείτε + παρακάτω. Θα πρέπει να διορθώσετε τα paths στις + <literal>ACCESS</literal> και <literal>REALCVS</literal> + μακροεντολές ώστε να ταιριάζουν με τη δική σας + εγκατάσταση.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>freebsd/mailsend.c</filename> - το αρχείο αυτό + χρειάζεται για την σχετική με τις λίστες ταχυδρομείου + εγκατάσταση του &os;. Δεν θα χρειαστεί να πειράξετε το αρχείο + αυτό.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Η διαδικασία</title> + + <procedure> + <step> + <para>Διορθώστε το αρχείο <filename>access</filename> ώστε να + περιέχει μόνο το δικό σας username.</para> + </step> + + <step> + <para>Διορθώστε το αρχείο <filename>cvswrap.c</filename> ώστε να + περιέχει το σωστό path για τη δική σας εγκατάσταση. Αυτό ορίζεται + ως μια μακροεντολή που ονομάζεται <literal>ACCESS</literal>. Θα + πρέπει επίσης να αλλάξετε και το όνομα αρχείου του πραγματικού + <command>cvs</command> binary αν αυτή που υπάρχει δεν είναι η + σωστή για τη δική σας περίπτωση. Το κανονικό + <filename>cvswrap.c</filename> θεωρεί πως θα αντικαταστήσετε την + εντολή cvs σε επίπεδο συστήματος με το cvwrap, κι η αρχική εντολή + cvs θα μεταφερθεί στο + αρχείο <filename>/usr/bin/ncvs</filename>.</para> + + <para>Το δικό μου αντίτυπο του αρχείου + <filename>cvswrap.c</filename> έχει τα ακόλουθα:</para> + + <programlisting>#define ACCESS "/local/cvsroot/CVSROOT/access" +#define REALCVS "/usr/bin/ncvs"</programlisting> + </step> + + <step> + <para>Το επόμενο βήμα είναι να εγκαταστήσουμε τον wrapper για να + είμαστε σίγουροι ότι θα γίνεται η μετατροπή στο σωστό group όταν + γίνεται commit. Ο πηγαίος κώδικας γι' αυτό βρίσκεται στο αρχείο + <filename>cvswrap.c</filename> στον κατάλογο + <filename>CVSROOT</filename>.</para> + + <para>Μεταγλωττίστε τον κώδικα που έχετε ήδη διορθώσει ώστε να + περιέχει τα σωστά paths:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>cc -o cvs cvswrap.c</userinput></screen> + + <para>Στη συνέχεια εγκαταστήστε το νέο cvs εκτελέσιμο ακολουθώντας + τα ακόλουθα βήματα (θα πρέπει να είστε root για το βήμα + αυτό):</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mv /usr/bin/cvs /usr/bin/ncvs</userinput> +&prompt.root; <userinput>mv cvs /usr/bin/cvs</userinput> +&prompt.root; <userinput>chown root:<replaceable>ncvs</replaceable> /usr/bin/cvs /usr/bin/ncvs</userinput> +&prompt.root; <userinput>chmod o-rx /usr/bin/ncvs</userinput> +&prompt.root; <userinput>chmod u-w,g+s /usr/bin/cvs</userinput></screen> + + <para>Αυτό εγκαθιστά τον wrapper σαν την εξ' ορισμού + <command>cvs</command> εντολή, κάνοντας έτσι σίγουρο ότι + οποιοσδήποτε θελήσει να χρησιμοποιήσει το repository, θα πρέπει να + έχει τα κατάλληλα επίπεδα πρόσβασης.</para> + </step> + + <step> + <para>Μπορείτε τώρα να αφαιρέσετε όλους τους χρήστες από το + repository group σας. Όλοι οι έλεγχοι πρόσβασης θα γίνονται από + τον wrapper, και ο ίδιος ο wrapper θα θέτει το ανάλογο group με το + οποίο θα γίνεται και η τελική πρόσβαση.</para> + </step> + </procedure> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ελέγχοντας την εγκατάσταση</title> + + <para>Ο wrapper πρέπει πλέον να είναι έτοιμος. Μπορείτε φυσικά να το + δοκιμάσετε κάνοντας ένα forced commit στο αρχείο + <filename>access</filename>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>cvs commit -f -m '<replaceable>Forced commit to test the new CVSROOT scripts</replaceable>' access</userinput></screen> + + <para>Ξανά, αν αυτό αποτύχει, ελέγξτε ότι όλα τα παραπάνω βήματα έχουν + εκτελεστεί σωστά.</para> + </sect2> + </sect1> +</article> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + fill-column: 78 + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/dialup-firewall/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/articles/dialup-firewall/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..7437b45400 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/dialup-firewall/Makefile @@ -0,0 +1,16 @@ +# $FreeBSD$ +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/dialup-firewall/Makefile +# %SRCID% 1.5 + +DOC?= article + +FORMATS?= html + +INSTALL_COMPRESSED?=gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +SRCS= article.sgml + +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/dialup-firewall/article.sgml b/el_GR.ISO8859-7/articles/dialup-firewall/article.sgml new file mode 100644 index 0000000000..98991fa8c8 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/dialup-firewall/article.sgml @@ -0,0 +1,363 @@ +<!-- + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/dialup-firewall/article.sgml + %SRCID% 1.43 + +--> + +<!DOCTYPE article PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % articles.ent PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Articles Entity Set//EL"> +%articles.ent; +]> + +<article lang="el"> + <articleinfo> + <title>Σύνδεση Μέσω Τηλεφώνου και Τείχος Προστασίας στο FreeBSD</title> + + <authorgroup> + <author> + <firstname>Marc</firstname> + <surname>Silver</surname> + + <affiliation> + <address><email>marcs@draenor.org</email></address> + </affiliation> + </author> + </authorgroup> + + <pubdate>$FreeBSD$</pubdate> + + <legalnotice id="trademarks" role="trademarks"> + &tm-attrib.freebsd; + &tm-attrib.general; + </legalnotice> + + <abstract> + <para>Αυτό το άρθρο περιγράφει πως μπορείτε να ρυθμίσετε ένα τείχος προστασίας (firewall) + χρησιμοποιώντας μια PPP σύνδεση μέσω τηλεφώνου στο FreeBSD με το IPFW. + Πιο συγκεκριμένα, περιγράφει τη ρύθμιση ενός τείχους προστασίας σε μια σύνδεση μέσω τηλεφώνου που + έχει δυναμική IP διεύθυνση. Αυτό το κείμενο δεν ασχολείται με το πως + θα ρυθμίσετε την αρχική σας σύνδεση μέσω PPP. Για περισσότερες + πληροφορίες σχετικά με τις ρυθμίσεις μιας σύνδεσης μέσω PPP δείτε τη + σελίδα βοήθειας &man.ppp.8;.</para> + </abstract> + </articleinfo> + + <sect1 id="preface"> + <title>Πρόλογος</title> + + <para>Αυτό το κείμενο περιγράφει την διαδικασία που χρειάζεται για να + ρυθμίσετε ένα τείχος προστασίας στο FreeBSD όταν η IP διεύθυνση δίνεται δυναμικά + από τον ISP σας. Παρόλο που έχω προσπαθήσει να κάνω αυτό το κείμενο + όσο το δυνατόν πιο πλήρες και σωστό, είστε ευπρόσδεκτοι να στείλετε τις + διορθώσεις, τα σχόλια ή τις προτάσεις σας στη διεύθυνση του συγγραφέα: + <email>marcs@draenor.org</email>.</para> + </sect1> + + <sect1 id="kernel"> + <title>Παράμετροι του πυρήνα</title> + + <para>Για να μπορέσετε να χρησιμοποιήσετε το IPFW, πρέπει να ενσωματώσετε + την σχετική υποστήριξη στον πυρήνα σας. Για περισσότερες πληροφορίες + σχετικά με τη μεταγλώττιση του πυρήνα, δείτε το <ulink + url="&url.books.handbook;/kernelconfig.html">τμήμα + ρυθμίσεων του πυρήνα στο Εγχειρίδιο</ulink>. Θα πρέπει να προσθέσετε + τις παρακάτω επιλογές στις ρυθμίσεις του πυρήνα σας για να + ενεργοποιήσετε την υποστήριξη για το IPFW:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><literal>options IPFIREWALL</literal></term> + + <listitem> + <para>Ενεργοποιεί τον κώδικα τείχους προστασίας του πυρήνα.</para> + <note> + <para>Αυτό το κείμενο θεωρεί ότι έχετε εγκαταστήσει την έκδοση 5.X + του FreeBSD ή μια πιο πρόσφατη. Αν χρησιμοποιείτε την έκδοση 4.X, + τότε θα πρέπει να ενεργοποιήσετε την επιλογή + <emphasis>IPFW2</emphasis> και να διαβάσετε τη σελίδα βοήθειας + &man.ipfw.8; για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την επιλογή + IPFW2. Προσέξτε ιδιαίτερα το + τμήμα <emphasis>USING IPFW2 IN FreeBSD-STABLE</emphasis>.</para> + </note> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>options IPFIREWALL_VERBOSE</literal></term> + + <listitem> + <para>Στέλνει τα μηνύματα για τα κατάλληλα πακέτα στο log του + συστήματος.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>options + IPFIREWALL_VERBOSE_LIMIT=<replaceable>500</replaceable></literal></term> + + <listitem> + <para>Βάζει κάποιο όριο στις φορές που κάποια εγγραφή θα + καταγράφεται. Έτσι μπορείτε να καταγράφετε τα μηνύματα από το + τείχος προστασίας χωρίς τον κίνδυνο να γεμίσουν τα αρχεία + καταγραφής του συστήματός σας αν δεχτείτε κάποια επίθεση. + Το όριο <replaceable>500</replaceable> μηνυμάτων είναι μια αρκετά + λογική τιμή, αλλά μπορείτε να προσαρμόσετε αυτή την τιμή ανάλογα + με τις απαιτήσεις του δικού σας δικτύου.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>options IPDIVERT</literal></term> + + <listitem> + <para>Ενεργοποιεί τα <emphasis>divert</emphasis> sockets, που θα + δούμε αργότερα τι κάνουν.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <warning> + <para>Μόλις τελειώσετε με τις ρυθμίσεις και την μεταγλώττιση του πυρήνα + σας <emphasis>μην κάνετε επανεκκίνηση!</emphasis> Αν κάνετε + επανεκκίνηση σε αυτό το σημείο μπορεί να κλειδωθείτε απέξω από το + σύστημά σας. Πρέπει να περιμένετε μέχρι να εγκατασταθούν οι κανόνες + του τείχους προστασίας και να ενημερωθούν όλα τα σχετικά αρχεία + ρυθμίσεων.</para> + </warning> + </sect1> + + <sect1 id="rcconf"> + <title>Αλλαγές στο <filename>/etc/rc.conf</filename> για να φορτώνεται + το τείχος προστασίας</title> + + <para>Για να ενεργοποιείται το τείχος προστασίας κατά την εκκίνηση του + συστήματος και για να ορίσετε το αρχείο με τους κανόνες του τείχους + προστασίας, πρέπει να ενημερώσετε το + αρχείο <filename>/etc/rc.conf</filename>. Απλά προσθέστε τις παρακάτω + γραμμές:</para> + + <programlisting>firewall_enable="YES" +firewall_script="/etc/firewall/fwrules"</programlisting> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη σημασίας καθεμιάς από + αυτές τις γραμμές, ρίξτε μια ματιά στο + <filename>/etc/defaults/rc.conf</filename> και διαβάστε την man σελίδα + &man.rc.conf.5;</para> + </sect1> + + <sect1> + <title>Ενεργοποιήστε την Ενσωματωμένη Μετάφραση Διευθύνσεων του PPP</title> + + <para>Για να επιτρέψετε σε άλλα μηχανήματα του δικτύου σας να συνδέονται + με τον έξω κόσμο μέσω του FreeBSD, χρησιμοποιώντας το + ως <quote>πύλη</quote>, θα πρέπει να ενεργοποιήσετε την ενσωματωμένη + μετάφραση διευθύνσεων του PPP (NAT). Για να γίνει αυτό, προσθέστε στο + αρχείο <filename>/etc/rc.conf</filename> τις παρακάτω γραμμές:</para> + + <programlisting>ppp_enable="YES" +ppp_mode="auto" +ppp_nat="YES" +ppp_profile="<replaceable>προφίλ_της_σύνδεσης</replaceable>"</programlisting> + + <para>Στη θέση του <literal>προφίλ_της_σύνδεσης</literal> πρέπει να βάλετε + το όνομα της σύνδεσής σας, όπως το έχετε αποθηκεύσει στο + αρχείο <filename>/etc/ppp/ppp.conf</filename>.</para> + </sect1> + + <sect1 id="rules"> + <title>Οι κανόνες του firewall</title> + + <para>Το μόνο που απομένει τώρα είναι να ορίσουμε τους κανόνες του + firewall. Οι κανόνες τους οποίους περιγράφουμε εδώ είναι αρκετά καλοί + για τους περισσότερους χρήστες με dialup σύνδεση, αλλά ούτε υποχρεωτικοί + είναι, ούτε είναι δυνατόν να ταιριάζουν με τις ανάγκες όλων των χρηστών + dialup. Μπορούν, όμως, να χρησιμεύσουν ως ένα καλό παράδειγμα ρυθμίσεων + του IPFW και είναι σχετικά εύκολο να τους προσαρμόσετε στις δικές σας + ανάγκες.</para> + + <para>Ας αρχίσουμε όμως με τις βασικές αρχές ενός κλειστού τείχους + προστασίας. Ένα κλειστό τείχος προστασίας απαγορεύει κατ' αρχήν κάθε + σύνδεση. Ο διαχειριστής μπορεί ύστερα να προσθέσει κανόνες για να + επιτρέψει μόνο συγκεκριμένες συνδέσεις να περνάνε από το τείχος + προστασίας. Η πιο συνηθισμένη σειρά των κανόνων σε ένα κλειστό τείχος + είναι: πρώτα οι κανόνες που επιτρέπουν μερικές συνδέσεις, και τέλος οι + κανόνες που απαγορεύουν οποιαδήποτε άλλη σύνδεση. Η λογική πίσω από + αυτό είναι ότι πρώτα βάζετε τους κανόνες που επιτρέπουν πράγματα να + περάσουν και ύστερα όλα τα άλλα απαγορεύονται αυτόματα.</para> + + <para>Φτιάξτε, λοιπόν, ένα κατάλογο στον οποίο θα αποθηκεύονται οι κανόνες + του τείχους προστασίας. Σε αυτό το άρθρο χρησιμοποιούμε ως παράδειγμα + τον κατάλογο <filename + class="directory">/etc/firewall</filename>. Αλλάξτε κατάλογο μέσα σε + αυτόν και δημιουργήστε το αρχείο <filename>fwrules</filename> που το + όνομά του είχαμε γράψει στο <filename>rc.conf</filename>. Σημειώστε πως + μπορείτε να αλλάξετε το όνομα του αρχείου αυτού σε ότι θέλετε. Αυτός ο + οδηγός δίνει αυτό το όνομα σαν παράδειγμα και μόνο.</para> + + <para>Ας δούμε τώρα ένα παράδειγμα τείχους προστασίας με αρκετά + επεξηγηματικά σχόλια.</para> + + <programlisting># Define the firewall command (as in /etc/rc.firewall) for easy +# reference. Helps to make it easier to read. +fwcmd="/sbin/ipfw" + +# Define our outside interface. With userland-ppp this +# defaults to tun0. +oif="tun0" + +# Define our inside interface. This is usually your network +# card. Be sure to change this to match your own network +# interface. +iif="fxp0" + +# Force a flushing of the current rules before we reload. +$fwcmd -f flush + +# Divert all packets through the tunnel interface. +$fwcmd add divert natd all from any to any via tun0 + +# Check the state of all packets. +$fwcmd add check-state + +# Stop spoofing on the outside interface. +$fwcmd add deny ip from any to any in via $oif not verrevpath + +# Allow all connections that we initiate, and keep their state, +# but deny established connections that don't have a dynamic rule. +$fwcmd add allow ip from me to any out via $oif keep-state +$fwcmd add deny tcp from any to any established in via $oif + +# Allow all connections within our network. +$fwcmd add allow ip from any to any via $iif + +# Allow all local traffic. +$fwcmd add allow all from any to any via lo0 +$fwcmd add deny all from any to 127.0.0.0/8 +$fwcmd add deny ip from 127.0.0.0/8 to any + +# Allow internet users to connect to the port 22 and 80. +# This example specifically allows connections to the sshd and a +# webserver. +$fwcmd add allow tcp from any to me dst-port 22,80 in via $oif setup keep-state + +# Allow ICMP packets: remove type 8 if you don't want your host +# to be pingable. +$fwcmd add allow icmp from any to any via $oif icmptypes 0,3,8,11,12 + +# Deny and log all the rest. +$fwcmd add deny log ip from any to any</programlisting> + + <para>Τώρα έχετε ένα ολοκληρωμένο τείχος προστασίας, το οποίο συνδέσεις στις + θύρες 22 και 80 και καταγράφει όλες τις άλλες συνδέσεις στο αρχείο καταγραφής του + συστήματος. Πλέον είστε έτοιμοι για επανεκκίνηση. Το τείχος προστασίας θα + ενεργοποιηθεί αυτόματα και θα φορτώσει τους κανόνες που προσθέσατε. Αν δε γίνει αυτό ή έχετε + οποιαδήποτε προβλήματα, ή αν έχετε κάποιες προτάσεις για να + διορθωθεί αυτό το άρθρο, επικοινωνήστε μαζί μου με email.</para> + </sect1> + + <sect1> + <title>Ερωτήσεις</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question> + <para>Βλέπω μηνύματα όπως <errorname>limit 500 reached on entry + 2800</errorname> και μετά από αυτό το σύστημά μου σταματάει να + καταγράφει τα πακέτα που εμποδίζονται από το τείχος προστασίας. + Δουλεύει ακόμα το firewall μου;</para> + </question> + + <answer> + <para>Αυτό απλά σημαίνει πως έχει χρησιμοποιηθεί το μέγιστο όριο + καταγραφής (logging) για αυτό τον κανόνα. Ο κανόνας ο ίδιος + εξακολουθεί να δουλεύει, αλλά δεν θα στέλνει πια μηνύματα στο αρχείο καταγραφής + του συστήματος μέχρι να μηδενίσετε πάλι τους μετρητές. Μπορείτε + να μηδενίσετε τους μετρητές με την εντολή</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ipfw resetlog</userinput></screen> + + <para>Εναλλακτικά, μπορείτε να αυξήσετε το όριο + καταγραφής στις ρυθμίσεις του πυρήνα σας με την επιλογή + <option>IPFIREWALL_VERBOSE_LIMIT</option> όπως περιγράψαμε + παραπάνω. Μπορείτε να αλλάξετε αυτό το όριο (χωρίς να + μεταγλωττίσετε πάλι τον πυρήνα σας και να κάνετε reboot) + χρησιμοποιώντας την &man.sysctl.8; τιμή + net.inet.ip.fw.verbose_limit.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question> + <para>Κάποιο λάθος πρέπει να έγινε. Ακολούθησα τις εντολές κατά + γράμμα και τώρα κλειδώθηκα απέξω.</para> + </question> + + <answer> + <para>Αυτός ο οδηγός υποθέτει ότι χρησιμοποιείτε το + <emphasis>userland-ppp</emphasis>, γι αυτό κι οι κανόνες που + δίνονται χρησιμοποιούν το <devicename>tun0</devicename> interface, + που αντιστοιχεί στην πρώτη σύνδεση που φτιάχνεται με το + &man.ppp.8; (αλλιώς γνωστό και ως <emphasis>user-ppp</emphasis>). + Η επόμενη σύνδεση θα χρησιμοποιούσε το + <devicename>tun1</devicename>, μετά το + <devicename>tun2</devicename> και πάει λέγοντας.</para> + + <para>Θα πρέπει επίσης να θυμάστε ότι το &man.pppd.8; χρησιμοποιεί + το interface <devicename>ppp0</devicename>, οπότε αν ξεκινήσετε τη + σύνδεσή σας με το &man.pppd.8; θα πρέπει να αντικαταστήσετε το + <devicename>tun0</devicename> με <devicename>ppp0</devicename>. + Παρακάτω θα δείξουμε ένα εύκολο τρόπο να αλλάξετε τους κανόνες του + firewall κατάλληλα. Οι αρχικοί κανόνες σώζονται σε ένα αρχείο με + όνομα <filename>fwrules_tun0</filename>.</para> + + <screen> &prompt.user; <userinput>cd /etc/firewall</userinput> + /etc/firewall&prompt.user; <userinput>su</userinput> + <prompt>Password:</prompt> + /etc/firewall&prompt.root; <userinput>mv fwrules fwrules_tun0</userinput> + /etc/firewall&prompt.root; <userinput>cat fwrules_tun0 | sed s/tun0/ppp0/g > fwrules</userinput> + </screen> + + <para>Για να καταλάβετε αν χρησιμοποιείτε το &man.ppp.8; ή το + &man.pppd.8; μπορείτε να εξετάσετε την έξοδο της &man.ifconfig.8; + αφού ενεργοποιηθεί η σύνδεσή σας. Π.χ., για μια σύνδεση που + ενεργοποιήθηκε από το &man.pppd.8; θα δείτε κάτι σαν αυτό + (δείχνονται μόνο οι σχετικές γραμμές):</para> + + <screen> &prompt.user; <userinput>ifconfig</userinput> + <emphasis>(skipped...)</emphasis> + ppp0: flags=<replaceable>8051<UP,POINTOPOINT,RUNNING,MULTICAST> mtu 1524</replaceable> + inet <replaceable>xxx.xxx.xxx.xxx</replaceable> --> <replaceable>xxx.xxx.xxx.xxx</replaceable> netmask <replaceable>0xff000000</replaceable> + <emphasis>(skipped...)</emphasis> + </screen> + + <para>Από την άλλη, για μια σύνδεση που ενεργοποιήθηκε με το + &man.ppp.8; (<emphasis>user-ppp</emphasis>) θά πρεπε να δείτε κάτι + παρόμοιο με το παρακάτω:</para> + + <screen> &prompt.user; <userinput>ifconfig</userinput> + <emphasis>(skipped...)</emphasis> + ppp0: flags=<replaceable>8010<POINTOPOINT,MULTICAST> mtu 1500</replaceable> + <emphasis>(skipped...)</emphasis> + tun0: flags=<replaceable>8051<UP,POINTOPOINT,RUNNING,MULTICAST> mtu 1524</replaceable> + <emphasis>(IPv6 stuff skipped...)</emphasis> + inet <replaceable>xxx.xxx.xxx.xxx</replaceable> --> <replaceable>xxx.xxx.xxx.xxx</replaceable> netmask <replaceable>0xffffff00</replaceable> + Opened by PID <replaceable>xxxxx</replaceable> + <emphasis>(skipped...)</emphasis></screen> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </sect1> +</article> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/explaining-bsd/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/articles/explaining-bsd/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..7acc860def --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/explaining-bsd/Makefile @@ -0,0 +1,21 @@ +# $FreeBSD$ +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/explaining-bsd/Makefile +# %SRCID% 1.6 + +MAINTAINER=keramida@FreeBSD.org + +DOC?= article + +FORMATS?= html +WITH_ARTICLE_TOC?= YES + +INSTALL_COMPRESSED?= gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +SRCS= article.sgml + +URL_RELPREFIX?= ../../../.. +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. + +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/explaining-bsd/article.sgml b/el_GR.ISO8859-7/articles/explaining-bsd/article.sgml new file mode 100644 index 0000000000..25aa7385fe --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/explaining-bsd/article.sgml @@ -0,0 +1,657 @@ +<!-- + + $FreeBSD$ + + Explaining BSD + The FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/explaining-bsd/article.sgml + %SRCID% 1.24 + +--> + +<!DOCTYPE article PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % articles.ent PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Articles Entity Set//EL"> +%articles.ent; +]> + +<article lang="el"> + <articleinfo> + <title>Περιγραφή των Συστημάτων BSD</title> + + <author> + <firstname>Greg</firstname> + <surname>Lehey</surname> + + <affiliation> + <address><email>grog@FreeBSD.org</email></address> + </affiliation> + </author> + + <legalnotice id="trademarks" role="trademarks"> + &tm-attrib.freebsd; + &tm-attrib.amd; + &tm-attrib.apple; + &tm-attrib.intel; + &tm-attrib.linux; + &tm-attrib.opengroup; + &tm-attrib.sparc; + &tm-attrib.sun; + &tm-attrib.unix; + &tm-attrib.xfree86; + &tm-attrib.general; + </legalnotice> + + <abstract> + <para>Στον κόσμο του open source, η λέξη <quote>Linux</quote> είναι + σχεδόν συνώνυμη με την έννοια <quote>Λειτουργικό Σύστημα</quote>, αλλά + δεν είναι το μόνο open source &unix; λειτουργικό + σύστημα. Σύμφωνα με τον <ulink + url="http://www.leb.net/hzo/ioscount/data/r.9904.txt">Μετρητή + Λειτουργικών Συστημάτων του Internet</ulink>, από τον Απρίλιο του 1999 + το 31.3% των υπολογιστών του κόσμου που είναι συνδεδεμένοι στο δίκτυο + τρέχουν Linux. Το 14.6% τρέχουν BSD &unix;. Κάποιες από τις μεγαλύτερες + εφαρμογές του παγκόσμιου ιστού, όπως το <ulink + url="http://www.yahoo.com/">Yahoo!</ulink>, τρέχουν BSD. Ο πιο μεγάλος + σε φόρτο FTP εξυπηρετητής του κόσμου το 1999 (που δεν υπάρχει πλέον), το <ulink + url="ftp://ftp.cdrom.com/">ftp.cdrom.com</ulink>, χρησιμοποιούσε BSD + για να μεταφέρει πάνω από 1.4 TB δεδομένων τη μέρα. Είναι προφανές + ότι αυτή δεν είναι μια περιορισμένη αγορά: το BSD είναι ένα καλά + κρατημένο μυστικό.</para> + + <para>Λοιπόν, ποιο είναι το μυστικό; Γιατί το BSD δεν είναι πιο ευρέως + γνωστό; Αυτό το άρθρο είναι μια προσπάθεια να απαντηθούν αυτές και + άλλες ερωτήσεις.</para> + </abstract> + </articleinfo> + + <sect1> + <title id="what-is-bsd">Τί είναι το BSD;</title> + + <para>BSD σημαίνει <quote>Berkeley Software Distribution</quote>. Είναι + το όνομα από τις διανομές πηγαίου κώδικα που έκανε το Πανεπιστήμιο της + Καλιφόρνια, Berkeley (University of California, Berkeley), οι οποίες + ήταν αρχικά επεκτάσεις στο UΝΙΧ ερευνητικό λειτουργικό σύστημα της + AT&T. Διάφορα open source λειτουργικά συστήματα είναι βασισμένα σε + μια έκδοση αυτού του πηγαίου κώδικα γνωστή ως 4.4BSD-Lite. Εκτός από + αυτό, περιέχουν και μια ποικιλία από πακέτα από άλλες Open Source πηγές, + με την ομάδα GNU να είναι μια από τις πιο σημαντικές. Συνολικά, το + λειτουργικό σύστημα περιλαμβάνει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Τον BSD πυρήνα, που διαχειρίζεται την δρομολόγηση των + διεργασιών, την μνήμη, την συμμετρική πολυ-επεξεργασία (symmetric + multi-processing, SMP) τους οδηγούς συσκευών, κλπ.</para> + + <para><emphasis>Σε αντίθεση με τον πυρήνα του Linux, υπάρχουν παραπάνω + από ένα διαφορετικοί BSD πυρήνες με ποικίλες + δυνατότητες.</emphasis></para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η βιβλιοθήκη της C, το βασικό API του συστήματος.</para> + + <para><emphasis>Η C βιβλιοθήκη του BSD είναι βασισμένη σε κώδικα από + το Berkeley, όχι από την ομάδα GNU.</emphasis></para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Εργαλεία όπως φλοιοί (shells), προγράμματα διαχείρισης αρχείων, + μεταγλωττιστές (compilers, linkers).</para> + + <para><emphasis>Κάποια από τα εργαλεία είναι βασισμένα σε κώδικα GNU, + κάποια άλλα όχι.</emphasis></para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το Σύστημα X Window, που υλοποιεί το γραφικό περιβάλλον.</para> + + <para>Το σύστημα X Window που χρησιμοποιείται στις πιο πολλές εκδόσεις + του BSD συντηρείται από μια διαφορετική ομάδα προγραμματιστών: είτε + την <ulink url="http://www.XFree86.org/">ομάδα &xfree86;</ulink>, + είτε την ομάδα <ulink url="http://www.X.org/">X.Org</ulink>. Αυτός + είναι ο ίδιος κώδικας που χρησιμοποιεί και το Linux. Το BSD συνήθως + δεν ορίζει ένα συγκεκριμένο <quote>γραφικό περιβάλλον</quote>, όπως + το <application>GNOME</application> ή + το <application>KDE</application>, παρόλο που και τα δυο είναι + διαθέσιμα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πολλά άλλα προγράμματα και εργαλεία.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1> + <title id="what-a-real-unix">Τί, ένα αληθινό &unix;;</title> + + <para>Τα BSD λειτουργικά συστήματα δεν είναι κλώνοι, αλλά open source + προϊόντα που έχουν βγει από το Πειραματικό &unix; λειτουργικό σύστημα της + AT&T, που είναι επίσης πρόγονος του μοντέρνου &unix; System V. Αυτό + ίσως σας προκαλέσει έκπληξη. Πώς μπορεί κάτι τέτοιο να γίνει, αφού η + AT&T δεν έχει διανείμει ποτέ τον κώδικά της σαν open source;</para> + + <para>Είναι αλήθεια ότι το AT&T &unix; δεν είναι open source, και κατά + μια έννοια, αν είμαστε αυστηροί με το θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων, + το BSD σίγουρα <emphasis>δεν</emphasis> είναι &unix;, αλλά από την + άλλη, η ίδια η AT&T έχει ενσωματώσει κώδικα από άλλες ομάδες + ανάπτυξης, με μια από τις πιο σημαντικές να είναι η Ομάδα Έρευνας της + Επιστήμης των Υπολογιστών του Πανεπιστημίου της California, Berkeley, + CA (Computer Sciences Research Group (CSRG), University of California, + Berkeley, CA). Ξεκινώντας το 1976, η CSRG ξεκίνησε να διανέμει tapes + με το λογισμικό τους, αποκαλώντας το <emphasis>Berkeley Software + Distribution</emphasis> ή απλώς <emphasis>BSD</emphasis>.</para> + + <para>Οι αρχικές εκδόσεις του BSD αποτελούνταν κυρίως από προγράμματα για + χρήστες, αλλά αυτό άλλαξε δραματικά όταν η CSRG έκλεισε ένα συμβόλαιο με + την Defense Advanced Projects Research Agency (DARPA) για να αναβαθμίσει + τα πρωτόκολλα επικοινωνίας του δικτύου της DARPA, του ARPANET. Τα νέα + πρωτόκολλα ήταν γνωστά ως <emphasis>Internet Protocols</emphasis>, + αργότερα <emphasis>TCP/IP</emphasis> παίρνοντας το όνομά τους από τα δύο + πιο σημαντικά πρωτόκολλα Η πρώτη ευρέως γνωστή υλοποίηση ήταν μέρος του + 4.2BSD, που ανακοινώθηκε το 1982.</para> + + <para>Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 80 αναπτύχθηκε ένα πλήθος εταιρειών + που διέθεταν σταθμούς εργασίας. Πολλές προτίμησαν να αγοράσουν την + άδεια του &unix; αντί να αναπτύξουν δικά τους λειτουργικά συστήματα. + Συγκεκριμένα, η Sun Microsystems αγόρασε την άδεια του &unix; και ανέπτυξε + μια έκδοση του 4.2BSD την οποία ονόμασε SunOS. Όταν και η ίδια η + AT&T μπόρεσε, άρχισε να πουλά το &unix; με μια έκδοση περιορισμένων + δυνατοτήτων που λεγόταν System III, την οποία γρήγορα ακολούθησε το + System V. Η βάση πηγαίου κώδικα του System V δεν περιείχε κώδικα + δικτύωσης, οπότε όλες οι υλοποιήσεις περιείχαν επιπλέον λογισμικό από το + BSD, συμπεριλαμβανομένου του λογισμικού TCP/IP, αλλά και προγράμματα + όπως τον φλοιό <emphasis>csh</emphasis> και τον επεξεργαστή κειμένου + <emphasis>vi</emphasis>. Συνολικά, αυτές οι βελτιώσεις ήταν γνωστές σαν + <emphasis>οι Επεκτάσεις Berkeley</emphasis>.</para> + + <para>Τα tapes του BSD περιείχαν πηγαίο κώδικα της AT&T κι έτσι + απαιτούσαν μια άδεια πηγαίου κώδικα του &unix;. Μέχρι το 1990, η + χρηματοδότηση της CSRG τέλειωνε, και πήγαινε για κλείσιμο. Κάποια μέλη + της ομάδας αποφάσισαν να διανείμουν τον BSD κώδικα, που ήταν Open + Source, χωρίς τα κομμάτια του εμπορικού AT&T κώδικα. Αυτό έγινε + τελικά με την <emphasis>Networking Tape 2</emphasis>, γνωστή και ως + <emphasis>Net/2</emphasis>. Η Net/2 δεν ήταν ένα ολοκληρωμένο + λειτουργικό σύστημα. Περίπου 20% από τον κώδικα του πυρήνα έλειπε. Ένα + από τα μέλη της CSRG, ο William F. Jolitz, έγραψε τον υπόλοιπο κώδικα + που έλειπε και τον έδωσε νωρίς το 1992 με όνομα + <emphasis>386BSD</emphasis>. Την ίδια στιγμή, μια άλλη ομάδα από πρώην + μέλη της CSRG ίδρυσε μια εμπορική εταιρεία με όνομα <ulink + url="http://www.bsdi.com/">Berkeley Software Design Inc.</ulink> και + εξέδωσε μια πειραματική έκδοση ενός λειτουργικού συστήματος που λεγόταν + <ulink url="http://www.bsdi.com/">BSD/386</ulink>, το οποίο ήταν + βασισμένο στον ίδιο πηγαίο κώδικα. Το όνομα του λειτουργικού συστήματος + άλλαξε αργότερα σε BSD/OS.</para> + + <para>Το 386BSD ποτέ δεν έγινε ένα σταθερό λειτουργικό σύστημα. + Αντί γι αυτό, δύο άλλες ομάδες ξεπήδησαν από αυτό το 1993. Η ομάδα του + <ulink url="http://www.NetBSD.org/">NetBSD</ulink> και η ομάδα του <ulink + url="&url.base;/index.html">FreeBSD</ulink>. Οι δυο ομάδες αρχικά + ξεχώρισαν επειδή είχαν διαφορετική υπομονή όσον αφορά σε κάποιες + βελτιώσεις στο 386BSD. Η ομάδα του NetBSD ξεκίνησε στην αρχή της + χρονιάς, και η πρώτη έκδοση του FreeBSD δεν ήταν έτοιμη μέχρι το τέλος + της χρονιάς. Στο μεταξύ η βάση του πηγαίου κώδικα είχε πλέον τόσες + διαφορές που ήταν δύσκολο να ενωθεί η μια με με την άλλη ομάδα. + Επιπλέον, οι δυο ομάδες είχαν και διαφορετικούς στόχους όπως θα δούμε + παρακάτω. Το 1996 δημιουργήθηκε το + <ulink url="http://www.OpenBSD.org/">OpenBSD</ulink> + από το NetBSD και το 2003 δημιουργήθηκε το + <ulink url="http://www.dragonflybsd.org/">DragonFlyBSD</ulink> + από το FreeBSD.</para> + </sect1> + + <sect1> + <title id="why-is-bsd-not-better-known">Γιατί δεν είναι το BSD πιο γνωστό;</title> + + <para>Για διάφορους λόγους, το BSD είναι σχετικά άγνωστο:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Αυτοί που αναπτύσσουν το BSD ασχολούνται συχνά περισσότερο με το + να διορθώνουν τον κώδικά τους παρά με το να τον διαφημίζουν.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αρκετή από την δημοσιότητα του Linux οφείλεται σε παράγοντες + εξωτερικούς (σε σχέση με αυτούς που αναπτύσσουν το Linux), όπως στα + μέσα ενημέρωσης, και σε εταιρείες που έχουν φτιαχτεί για να παρέχουν + υπηρεσίες βασισμένες σε Linux. Μέχρι πρόσφατα, τα open source BSD + δεν είχαν τέτοιους διαφημιστές.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αυτοί που αναπτύσσουν το BSD τείνουν να είναι πιο έμπειροι από + τους χρήστες του Linux και δεν τους ενδιαφέρει τόσο πολύ να το + κάνουν εύκολο στη χρήση. Οι καινούριοι χρήστες έχουν την τάση να + αισθάνονται πιο άνετα με το Linux.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το 1992, η AT&T έκανε μήνυση στην <ulink + url="http://www.bsdi.com/">BSDI</ulink>, την εταιρεία που ανέπτυσσε + το BSD/386, κατηγορώντας την ότι το προϊόν περιείχε κώδικα του + οποίου τα πνευματικά δικαιώματα ανήκαν στην AT&T. Η υπόθεση + κανονίστηκε εκτός δικαστηρίου το 1994, αλλά το φάντασμα της + μήνυσης ακόμα συνεχίζει να τρομάζει τον κόσμο. Ακόμα και σχετικά + πρόσφατα, τον Μάρτιο του 2000, ένα άρθρο που βγήκε στον παγκόσμιο + ιστό υποστηρίζει ότι η υπόθεση έκλεισε με <quote>πρόσφατο + διακανονισμό</quote>.</para> + + <para>Μια λεπτομέρεια που η μήνυση ξεκαθάρισε είναι η κατάσταση των + ονομάτων: κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του'80, το BSD ήταν γνωστό + ως <quote>BSD &unix;</quote>. Με την αφαίρεση ακόμα και του + τελευταίου κομματιού κώδικα από την AT&T, έχασε και το δικαίωμα + στο όνομα &unix;. Έτσι θα δείτε αναφορές σε βιβλία με τίτλους όπως + <quote>the 4.3BSD &unix; operating system</quote> και <quote>the + 4.4BSD operating system</quote>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Υπάρχει η εντύπωση πως τα BSD λειτουργικά συστήματα είναι + κομματιασμένα και αντιμαχόμενα. Η <ulink + url="http://interactive.wsj.com/bin/login?Tag=/&URI=/archive/retrieve.cgi%253Fid%253DSB952470579348918651.djm&">Wall + Street Journal</ulink> μιλούσε για <quote>balkanization</quote> των + ομάδων ανάπτυξης του BSD. Ακριβώς όπως και η μήνυση, αυτή η εντύπωση + βασίζεται κυρίως σε παλιές ιστορίες.</para> + </listitem> + </orderedlist> + </sect1> + + <sect1> + <title id="comparing-bsd-and-linux">Σύγκριση του BSD με το Linux</title> + + <para>Τελικά ποια είναι η διαφορά μεταξύ, ας πούμε, του Debian Linux και + του FreeBSD; Για τον μέσο χρήστη, η διαφορά είναι στην πραγματικότητα + μικρή: και τα δυο είναι λειτουργικά συστήματα που μοιάζουν με το &unix;. + Και τα δυο αναπτύσσονται από μη εμπορικές κοινότητες (αυτό δεν ισχύει + για πολλές άλλες διανομές του Linux φυσικά). Στις επόμενες παραγράφους, + θα πούμε λίγα πράγματα για το BSD και θα το συγκρίνουμε με το Linux. Η + περιγραφή ταιριάζει πιο πολύ στο FreeBSD, το οποίο είναι περίπου το 80% + των εγκατεστημένων BSD, αλλά οι διαφορές από το NetBSD, το OpenBSD και + το DragonFlyBSD είναι μικρές.</para> + + <sect2> + <title>Σε ποιον ανήκει το BSD;</title> + + <para>Δεν υπάρχει ένα άτομο ή οργανισμός στον οποίο να ανήκει το BSD. + Αναπτύσσεται και διανέμεται από μια κοινότητα προγραμματιστών από όλο + τον κόσμο που έχουν αρκετές γνώσεις και είναι αφοσιωμένοι στην + ανάπτυξή του. Κάποια από τα κομμάτια του BSD είναι ανεξάρτητα Open + Source projects που συντηρούνται από κάποια διαφορετική ομάδα ή + άτομο.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Πως αναπτύσσεται και ενημερώνεται το BSD;</title> + + <para>Οι BSD πυρήνες αναπτύσσονται ακολουθώντας το Open Source μοντέλο + ανάπτυξης. Κάθε ομάδα διατηρεί ένα <emphasis>δέντρο πηγαίου + κώδικα</emphasis> στο οποίο έχουν όλοι πρόσβαση, χρησιμοποιώντας το + <ulink url="http://www.cvshome.org/">Concurrent Versions + System</ulink> (CVS). Το δέντρο πηγαίου κώδικα περιέχει όλο τον + πηγαίο κώδικα για τα αρχεία του συστήματος, καθώς και τεκμηρίωση ή + άλλα σχετικά αρχεία. Το CVS επιτρέπει στους χρήστες να + <quote>εξάγουν</quote> (με άλλα λόγια να πάρουν ένα αντίγραφο) + οποιασδήποτε έκδοσης του συστήματος.</para> + + <para>Ένας μεγάλος αριθμός προγραμματιστών από όλο τον κόσμο + συνεισφέρουν με βελτιώσεις για το BSD. Χωρίζονται σε τρεις + κατηγορίες:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Οι <emphasis>Contributors</emphasis> γράφουν κώδικα ή + τεκμηρίωση. Δεν έχουν δικαίωμα να κάνουν commit (να προσθέσουν + κώδικα) απευθείας στον πηγαίο κώδικα. Για να μπει ο κώδικάς τους + στο σύστημα πρέπει να περάσει από έλεγχο και να δοκιμαστεί από + κάποιον προγραμματιστή που έχει τέτοια δικαιώματα, ο οποίος + λέγεται και <emphasis>committer</emphasis>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οι <emphasis>Committers</emphasis> είναι προγραμματιστές με + δικαίωμα να προσθέτουν πράγματα απευθείας στον πηγαίο κώδικα. Για + να γίνει κάποιος committer πρέπει να δείξει ότι έχει ικανότητες σε + κάποιο συγκεκριμένο τομέα, στον οποίο είναι ενεργός.</para> + + <para>Αφήνεται στην διακριτικότητα του committer το αν θα πρέπει να + πάρει άδεια πριν κάνει αλλαγές σε ένα συγκεκριμένο μέρος του + πηγαίου κώδικα. Γενικά, ένας έμπειρος committer μπορεί να κάνει + αλλαγές που είναι προφανώς σωστές χωρίς να ζητήσει άδεια. Για + παράδειγμα, ένας committer από την ομάδα τεκμηρίωσης μπορεί να + διορθώνει ορθογραφικά ή γραμματικά λάθη χωρίς να ζητήσει + επιβεβαίωση. Από την άλλη, προγραμματιστές που κάνουν μεγάλες ή + περίπλοκες αλλαγές θα πρέπει να δίνουν κάπως τις αλλαγές τους + στους άλλους για έλεγχο πριν κάνουν commit. Σε εξαιρετικές + περιπτώσεις, ένα μέλος της βασικής ομάδας (core team) με την + ιδιότητα του Principal Architect μπορεί να απαιτήσει οι αλλαγές να + αφαιρεθούν από τον πηγαίο κώδικα, μια διαδικασία που λέγεται + <emphasis>backing out</emphasis>. Όλοι οι committers παίρνουν + mail που περιγράφουν κάθε ξεχωριστή αλλαγή που γίνεται commit, + οπότε δεν είναι δυνατόν να προστεθεί κάτι κρυφά.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η <emphasis>Core team</emphasis>. Τέλος, το FreeBSD και το + NetBSD έχουν το καθένα μια βασική ομάδα (core team) που έχει την + διαχείριση του συστήματος. Η βασική ομάδα έχει αναπτυχθεί στην + πορεία του project, και ο ρόλος της δεν είναι πάντα σαφώς + καθορισμένος. Δεν είναι απαραίτητο να είναι κάποιος + προγραμματιστής, αν και συνήθως τα μέλη της βασικής ομάδας είναι + από τα άτομα που αναπτύσσουν το BSD. Οι κανόνες για την βασική + ομάδα διαφέρουν από το ένα project στο άλλο, αλλά γενικά η γνώμη + της βασικής ομάδας μετράει περισσότερο στην κατεύθυνση του project + από αυτή των υπόλοιπων.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Αυτή η οργάνωση διαφέρει από αυτή του Linux σε διάφορα + σημεία:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Δεν υπάρχει ένα μοναδικό άτομο που να ελέγχει τα περιεχόμενα + του συστήματος. Πρακτικά, αυτή η διαφορά υπερεκτιμάται, αφού ο + Principal Architect μπορεί να απαιτήσει κάποιος κώδικας να αφαιρεθεί, + και ακόμα και στο Linux υπάρχουν αρκετά άτομα που τους επιτρέπεται + να κάνουν αλλαγές.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Από την άλλη, <emphasis>υπάρχει</emphasis> ένα κεντρικό + repository, ένα μέρος που μπορείτε να βρείτε ολόκληρο το + λειτουργικό σύστημα σε μορφή πηγαίου κώδικα, σε οποιαδήποτε + έκδοση, ακόμα και παλιότερες.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τα BSD project συντηρούν ολόκληρο το <quote>Λειτουργικό + Σύστημα</quote>, κι όχι μόνο τον πυρήνα. Αυτή η διαφορά είναι + μόνο οριακά χρήσιμη. Ούτε το BSD, ούτε το Linux δεν είναι πολύ + χρήσιμα χωρίς εφαρμογές. Οι εφαρμογές που χρησιμοποιούνται στο + BSD είναι συχνά οι ίδιες εφαρμογές που χρησιμοποιούνται κάτω από + το Linux.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Σαν αποτέλεσμα της κεντρικής και σαφώς ορισμένης συντήρησης + ενός CVS δέντρου πηγαίου κώδικα, η ανάπτυξη του BSD είναι + ξεκάθαρη, και είναι εύκολη η πρόσβαση σε οποιαδήποτε έκδοση του + συστήματος είτε με αριθμό έκδοσης, είτε με ημερομηνία. Το CVS + επίσης επιτρέπει αθροιστικές αλλαγές στο σύστημα. Για παράδειγμα, + το repository του FreeBSD ενημερώνεται περίπου 100 φορές τη μέρα. + Οι πιο πολλές από αυτές τις αλλαγές είναι μικρές.</para> + </listitem> + </orderedlist> + </sect2> + + <sect2> + <title>Εκδόσεις του BSD</title> + + <para>Οι ομάδες ανάπτυξης των FreeBSD, NetBSD και OpenBSD διαθέτουν το + σύστημα σε τρεις διαφορετικές <quote>εκδόσεις</quote>. Όπως και με το + Linux, σε κάθε έκδοση δίνεται ένας αριθμός, π.χ. 1.4.1 ή 3.5. Εκτός + από αυτό, ο αριθμός της έκδοσης έχει ένα επίθεμα, το οποίο υποδηλώνει + το σκοπό της έκδοσης:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Η πειραματική έκδοση του συστήματος λέγεται + <emphasis>CURRENT</emphasis>. Το FreeBSD ορίζει ένα αριθμό + έκδοσης για το CURRENT, για παράδειγμα FreeBSD 5.0-CURRENT. Το + NetBSD χρησιμοποιεί ένα κάπως διαφορετικό τρόπο ονοματολογίας και + προσθέτει γράμμα στο τέλος του αριθμού έκδοσης το οποίο + αντιστοιχεί σε αλλαγές εσωτερικών λειτουργιών, για παράδειγμα + NetBSD 1.4.3G. Το OpenBSD δεν ορίζει κάποιο αριθμό + (<quote>OpenBSD-current</quote>). Η ανάπτυξη καινούριων πραγμάτων + πάντα γίνεται σε αυτόν τον κλάδο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Σε τακτά χρονικά διαστήματα, από δυο μέχρι και τέσσερεις φορές + το χρόνο, τα project ανακοινώνουν μια <emphasis>RELEASE</emphasis> + έκδοση του συστήματος, η οποία διατίθεται σε CD-ROM και μπορεί + κάποιος να την κατεβάσει από FTP εξυπηρετητές, για παράδειγμα + ανακοινώνεται το OpenBSD 2.6-RELEASE ή το NetBSD 1.4-RELEASE. Η + RELEASE έκδοση απευθύνεται σε τελικούς χρήστες, και είναι η + κανονική μορφή του συστήματος. Το NetBSD διαθέτει επίσης και + <emphasis>patch εκδόσεις</emphasis> με ένα τρίτο ψηφίο, όπως για + παράδειγμα την NetBSD 1.4.2.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Καθώς προβλήματα βρίσκονται σε κάποια RELEASE έκδοση, + διορθώνονται, και οι αλλαγές προστίθενται στο CVS. Στο FreeBSD, + το αποτέλεσμα ονομάζεται η STABLE έκδοση, ενώ στο NetBSD και στο + OpenBSD συνεχίζει να λέγεται η RELEASE έκδοση. Μικρά καινούρια + χαρακτηριστικά μπορεί να προστεθούν και σε αυτόν τον κλάδο μετά + από μια δοκιμαστική περίοδο στον CURRENT κλάδο.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para><emphasis>Το Linux, σε αντίθεση, συντηρεί δυο ξεχωριστά δέντρα + πηγαίου κώδικα. Την σταθερή και την πειραματική έκδοση. Οι σταθερές + εκδόσεις έχουν ένα ζυγό αριθμό έκδοσης, όπως 2.0, 2.2 ή 2.4. Οι + πειραματικές εκδόσεις έχουν περιττό αριθμό έκδοσης, όπως 2.1, 2.3 ή + 2.5. Σε κάθε περίπτωση, ο αριθμός ακολουθείται από ένα ακόμα αριθμό + που υποδεικνύει την ακριβή έκδοση. Ακόμα, κάθε διανομέας προσθέτει τα + δικά του προγράμματα χρήστη και εργαλεία, οπότε το όνομα της διανομής + είναι επίσης σημαντικό. Κάθε διανομέας επίσης προσθέτει τον δικό του + αριθμό στην διανομή, οπότε μια πλήρης περιγραφή μπορεί να είναι κάτι + σαν <quote>TurboLinux 6.0 με πυρήνα 2.2.14</quote></emphasis></para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Τι εκδόσεις του BSD είναι διαθέσιμες;</title> + + <para>Σε αντίθεση με τις διανομές του Linux, υπάρχουν μόνο τέσσερα + διαφορετικά open source BSD. Κάθε BSD ομάδα συντηρεί τον δικό της + πηγαίο κώδικα και τον δικό της πυρήνα. Πρακτικά, φυσικά, υπάρχουν + πολύ λιγότερες διαφορές στα προγράμματα χρήστη των BSD ομάδων από ότι + υπάρχουν στο Linux.</para> + + <para>Είναι δύσκολο να κατηγοριοποιηθούν οι σκοποί της κάθε BSD ομάδας. + Οι διαφορές είναι πολύ υποκειμενικές. Βασικά,</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Το FreeBSD έχει ως στόχο την υψηλή απόδοση και την ευκολία + χρήσης από τους τελικούς χρήστες. Είναι επίσης το αγαπημένο των + υπηρεσιών παροχής περιεχομένου στον παγκόσμιο ιστό. Τρέχει σε + αρκετές πλατφόρμες: συστήματα βασισμένα στην &i386; αρχιτεκτονική + (<quote>PC</quote>), συστήματα βασισμένα στους AMD 64-bit + επεξεργαστές, συστήματα βασισμένα στην αρχιτεκτονική + &ultrasparc;, συστήματα με επεξεργαστές Alpha της Compaq και + συστήματα βασισμένα στο πρότυπο PC-98 της NEC. + Το FreeBSD έχει σημαντικά + περισσότερους χρήστες από τα άλλα projects.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το NetBSD στοχεύει στην μέγιστη μεταφερσιμότητα: <quote>μα + φυσικά και τρέχει NetBSD</quote>. Τρέχει σε μηχανές από + υπολογιστές χειρός μέχρι μεγάλους εξυπηρετητές, και έχει + χρησιμοποιηθεί ακόμα και σε αποστολές της NASA. Είναι μια πολύ + καλή επιλογή για παλιό μη-&intel; hardware.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το OpenBSD δίνει μεγάλη σημασία στην ασφάλεια και στην + καθαρότητα του κώδικα: χρησιμοποιεί ένα συνδυασμό από ιδέες open + source και λεπτομερή έλεγχο του κώδικα για να φτιάξει ένα σύστημα + που είναι ολοφάνερα σωστό, κάτι που το κάνει να είναι η επιλογή + των οργανισμών που δίνουν σημασία στην ασφάλεια, όπως τράπεζες, + χρηματιστήρια και παραρτήματα της κυβέρνησης των ΗΠΑ. Όπως και το + NetBSD τρέχει σε αρκετές πλατφόρμες.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το DragonFlyBSD στοχεύει στην ανάπτυξη ενός συστήματος μεγάλης + απόδοσης και scalability σε οτιδήποτε από ένα απλό σύστημα ενός + επεξεργαστή μέχρι τεράστια clusters συστημάτων. Το DragonFlyBSD + έχει αρκετούς στόχους ευρείας εμβέλειας, αλλά μέχρι τώρα οι + προσπάθειες της ομάδας ανάπτυξής του επικεντρώνονται στην + υλοποίηση μιας SMP πλατφόρμας που είναι εύκολο να κατανοηθεί, να + συντηρηθεί και ευνοεί την περαιτέρω ανάπτυξη.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Υπάρχουν ακόμη και δύο BSD λειτουργικά συστήματα που δεν είναι + open source, το BSD/OS και το &macos; X της Apple:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Το BSD/OS είναι το πιο παλιό από τα βασισμένα στο 4.4BSD + λειτουργικά συστήματα. Δεν ήταν open source, παρόλο που άδειες + πηγαίου κώδικα ήταν διαθέσιμες με σχετικά χαμηλό κόστος. Έμοιαζε + πολύ με το FreeBSD. Δύο χρόνια μετά την εξαγορά της BSDi από τη + Wind River Systems, το BSD/OS απέτυχε να επιβιώσει σαν ανεξάρτητο + προϊόν. Μπορεί ακόμα να είναι διαθέσιμη υποστήριξη και πηγαίος + κώδικας από την Wind River, αλλά όλη η ανάπτυξη γίνεται πλέον στο + embedded λειτουργικό σύστημα VxWorks.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <ulink url="http://www.apple.com/macosx/server/">&macos; + X</ulink> είναι η πιο πρόσφατη έκδοση του λειτουργικού συστήματος + για την γραμμή υπολογιστών &macintosh; της <ulink + url="http://www.apple.com/">Apple Computer Inc.</ulink> + Ο πυρήνας του λειτουργικού συστήματος, ο οποίος είναι βασισμένος + στο BSD και λέγεται + <ulink url="http://developer.apple.com/darwin/">Darwin</ulink>, + είναι διαθέσιμος ως ένα πλήρες λειτουργικό σύστημα ανοιχτού κώδικα + για υπολογιστές x86 και PPC. Το σύστημα γραφικών Aqua/Quartz και + πολλά άλλα εμπορικά μέρη του &macos; X δεν είναι διαθέσιμα σε μορφή + πηγαίου κώδικα. Αρκετά μέλη της ομάδας ανάπτυξης του Darwin + συμμετέχουν στην ανάπτυξη του FreeBSD κι ανάποδα.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2> + <title>Τι διαφορά έχει η άδεια του BSD από την GNU Public άδεια;</title> + + <para>Το Linux διατίθεται σύμφωνα με τους όρους + της <ulink url="http://www.fsf.org/copyleft/gpl.html">GNU General + Public License</ulink> (GPL), η οποία είναι σχεδιασμένη για να + αποκλείσει το μη-ελεύθερο λογισμικό. Ειδικότερα, οποιοδήποτε προϊόν + βασισμένο σε κάποιο προϊόν διαθέσιμο σύμφωνα με τους όρους της GPL + πρέπει κι αυτό να δίνεται σε μορφή πηγαίου κώδικα αν ζητηθεί. + Αντίθετα, + η <ulink url="http://www.opensource.org/licenses/bsd-license.html">BSD + άδεια</ulink> είναι λιγότερο περιοριστική: διανομές οι οποίες είναι + διαθέσιμες μόνο σε εκτελέσιμη μορφή επιτρέπονται. Αυτό είναι πολύ + χρήσιμο σε embedded εφαρμογές.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Τί άλλο θά 'πρεπε να ξέρω;</title> + + <para>Επειδή λιγότερες εφαρμογές είναι διαθέσιμες για BSD από ότι για + Linux, οι προγραμματιστές του BSD έγραψαν ένα πακέτο συμβατότητας με + το Linux, που επιτρέπει σε προγράμματα για Linux να τρέξουν κάτω από + BSD. Το πακέτο περιλαμβάνει τόσο αλλαγές στον πυρήνα, έτσι ώστε να + εκτελούνται σωστά οι κλήσεις συστήματος του Linux, όσο και αρχεία + συμβατότητας με το Linux όπως η βιβλιοθήκη της C. Δεν υπάρχει + πρακτικά διαφορά στην ταχύτητα εκτέλεσης μεταξύ μιας εφαρμογής για + Linux που τρέχει σε ένα Linux μηχάνημα και μιας εφαρμογής για Linux + που τρέχει σε ένα BSD μηχάνημα ίδιας ταχύτητας.</para> + + <para>Η λογική του BSD, <quote>όλα από μια πηγή</quote>, σημαίνει ότι οι + αναβαθμίσεις είναι πολύ πιο εύκολες να γίνουν από ότι στο Linux. Το + BSD παρέχει επίσης και βιβλιοθήκες συμβατότητας με παλιότερες + εκδόσεις, οπότε μπορείτε να τρέχετε εκτελέσιμα που είναι αρκετά χρόνια + παλιά χωρίς προβλήματα.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Τι προτείνετε να χρησιμοποιήσω, BSD ή Linux;</title> + + <para>Κι αυτό τι υποτίθεται ότι σημαίνει πρακτικά; Ποιος θά 'πρεπε να + χρησιμοποιεί BSD, και ποιος θά 'πρεπε να χρησιμοποιεί Linux;</para> + + <para>Αυτή είναι μια πολύ δύσκολη ερώτηση να απαντήσει κανείς. Ας δούμε + μερικές γενικές οδηγίες:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><quote>Αν δεν έχει χαλάσει, μην το φτιάξετε</quote>: Αν ήδη + χρησιμοποιείτε κάποιο open source λειτουργικό σύστημα, και είστε + ικανοποιημένοι από αυτό, μάλλον δεν υπάρχει κανένας καλός λόγος να + το αλλάξετε.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τα BSD συστήματα, και ειδικά το FreeBSD, μπορούν να έχουν + αξιοσημείωτα καλύτερη απόδοση από το Linux. Αλλά αυτό δεν ισχύει + πάντα. Σε πολλές περιπτώσεις, δεν υπάρχει διαφορά στην απόδοση ή + είναι πολύ μικρή. Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί το Linux να + αποδίδει καλύτερα από το FreeBSD.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Γενικά, τα BSD συστήματα έχουν καλύτερη φήμη όσον αφορά στην + αξιοπιστία που έχουν, κυρίως σαν αποτέλεσμα της πιο ώριμης βάσης + κώδικα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τα BSD συστήματα έχουν τη φήμη ότι έχουν πιο ποιοτική και + ολοκληρωμένη τεκμηρίωση. Οι διάφορες ομάδες τεκμηρίωσης + προσπαθούν να παρέχουν ενημερωμένη τεκμηρίωση σε πολλές γλώσσες, + να κρατούν την τεκμηρίωση ενημερωμένη και να καλύπτουν κάθε + χαρακτηριστικό του συστήματος σε βάθος.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η BSD άδεια μπορεί να σας αρέσει περισσότερο από την + GPL.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το BSD μπορεί να τρέξει ένα μεγάλο ποσοστό από τα εκτελέσιμα + των προγραμμάτων για Linux, ενώ το Linux δε μπορεί να τρέξει BSD + εκτελέσιμα. Πολλές BSD υλοποιήσεις μπορούν να τρέξουν ακόμη κι + εκτελέσιμα από άλλα &unix; συστήματα. Αυτό πιθανόν να έχει ως + αποτέλεσμα η μετάβαση από κάποιο άλλο σύστημα σε BSD να είναι πιο + εύκολη από ότι σε Linux.</para> + + <para>Το BSD μπορεί να τρέξει εκτελέσιμα του Linux, ενώ το Linux δεν + μπορεί να εκτελέσει προγράμματα για BSD. Σαν αποτέλεσμα, + περισσότερο λογισμικό είναι διαθέσιμο για BSD από ότι για + Linux.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ποιος παρέχει υποστήριξη, service και εκπαίδευση για το + BSD;</title> + + <para>Η BSDi / <ulink url="http://www.freebsdmall.com">FreeBSD Mall, + Inc.</ulink> πάντα παρείχε υποστήριξη για το BSD/OS και πρόσφατα + ανακοίνωσε ότι παρέχει συμβόλαια υποστήριξης και για το + FreeBSD.</para> + + <para>Επίσης, κάθε ένα από τα BSD έχει μια λίστα με consultants που + μπορείτε να προσλάβετε: για + το <ulink url="&url.base;/commercial/consult_bycat.html">FreeBSD</ulink>, + το <ulink url="http://www.netbsd.org/gallery/consultants.html">NetBSD</ulink>, + και + το <ulink url="http://www.openbsd.org/support.html">OpenBSD</ulink>.</para> + </sect2> + </sect1> +</article> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + fill-column: 78 + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/formatting-media/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/articles/formatting-media/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..1ddb11b5a9 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/formatting-media/Makefile @@ -0,0 +1,16 @@ +# $FreeBSD$ +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/formatting-media/Makefile +# %SRCID% 1.8 + +DOC?= article + +FORMATS?= html + +INSTALL_COMPRESSED?=gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +SRCS= article.sgml + +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/formatting-media/article.sgml b/el_GR.ISO8859-7/articles/formatting-media/article.sgml new file mode 100644 index 0000000000..dc3eae9924 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/formatting-media/article.sgml @@ -0,0 +1,675 @@ +<!-- + + $FreeBSD$ + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/formatting-media/article.sgml + %SRCID% 1.31 + +--> + +<!DOCTYPE article PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % articles.ent PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Articles Entity Set//EL"> +%articles.ent; +]> +<article lang="el"> + <articleinfo> + <title>Διαμόρφωση Αποθηκευτικών Μέσων για Χρήση με το FreeBSD</title> + + <subtitle>Ένας σύντομος οδηγός</subtitle> + + <authorgroup> + <author> + <firstname>Doug</firstname> + + <surname>White</surname> + + <affiliation> + <address> + <email>dwhite@resnet.uoregon.edu</email> + </address> + </affiliation> + </author> + </authorgroup> + + <pubdate>Μάρτιος 1997</pubdate> + + <legalnotice id="trademarks" role="trademarks"> + &tm-attrib.freebsd; + &tm-attrib.iomega; + &tm-attrib.opengroup; + &tm-attrib.general; + </legalnotice> + + <abstract> + <para>Το παρόν έγγραφο περιγράφει πώς να κόψετε σε τμήματα (slices), + κομματιάσετε (partition) και μορφοποιήσετε (format/διαμόρφωση) + σκληρούς δίσκους και παρόμοια μέσα που προορίζονται για χρήση με το + FreeBSD. Τα παραδείγματα δοκιμάστηκαν στο FreeBSD 2.2 αλλά λογικά + δουλεύουν και στις άλλες εκδόσεις. Το κείμενο έχει ενημερωθεί για την + έκδοση 4 του FreeBSD.</para> + </abstract> + </articleinfo> + + <sect1> + <title>Εισαγωγή και Ορισμοί</title> + + <sect2> + <title>Γενικά</title> + + <para>Το να προσθέτεις δίσκους με επιτυχία σε ένα υπάρχον σύστημα είναι + χαρακτηριστικό ενός έμπειρου διαχειριστή συστήματος. Το κόψιμο, το + κομμάτιασμα και η προσθήκη δίσκων απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή και σωστή + σύνταξη εντολών. Ένα πιθανό λάθος μπορεί να εξαφανίσει έναν ολόκληρο + δίσκο σε δευτερόλεπτα. Αυτό το έγγραφο γράφτηκε ως προσπάθεια να + απλοποιηθεί η διαδικασία και να αποφευχθούν ατυχήματα. Ευτυχώς, + ανανεώσεις υπαρχόντων εργαλείων (κυρίως του sysinstall), στις + πρόσφατες εκδόσεις του FreeBSD, έχουν βελτιώσει την διαδικασία.</para> + + <para>Υπάρχουν δύο πιθανοί τρόποι (modes) μορφοποίησης:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><firstterm>συμβατή λειτουργία (compatibility + mode)</firstterm>: Διαμόρφωση του δίσκου ώστε να έχει ένα πίνακα + τμήματων (slice table) και να μπορεί να χρησιμοποιηθεί παράλληλα + από άλλα λειτουργικά συστήματα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><firstterm>αποκλειστική λειτουργία (dedicated mode)</firstterm>, + μερικές φορές λέγεται και <firstterm>επικίνδυνα αποκλειστική + λειτουργία</firstterm>: Διαμόρφωση ενός δίσκου χωρίς πίνακα + partitions. Αυτό κάνει την διαδικασία της πρόσθεσης δίσκου + ευκολότερη αλλά ένα μη-FreeBSD λειτουργικό σύστημα πιθανόν να μη + μπορεί να δει το δίσκο. Η έκφραση <emphasis>επικίνδυνα</emphasis> + αναφέρεται στον κίνδυνο του ότι το σύστημα μπορεί να μην + αναγνωρίσει έναν δίσκο μορφοποιημένο κατ' αυτόν τον τρόπο.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Στις περισσότερες περιπτώσεις η αποκλειστική λειτουργία είναι ο + ευκολότερος τρόπος να στηθεί και να χρησιμοποιηθεί σε υπάρχοντα + συστήματα, εφόσον ένας καινούργιος δίσκος συνήθως προορίζεται μόνο για + το FreeBSD. Παρόλο που η συμβατή λειτουργία διασφαλίζει μέγιστη + διαλειτουργικότητα (interoperability) με μελλοντικές εγκαταστάσεις, + είναι πιο πολύπλοκη.</para> + + <para>Πέρα από την επιλογή τρόπου λειτουργίας υπάρχουν δύο μέθοδοι + στησίματος του δίσκου. Ο πρώτος χρησιμοποιεί το εργαλείο εγκατάστασης + του συστήματος <command>/stand/sysinstall</command>. Από το + 2.1.7-RELEASE και μετά η <command>sysinstall</command> απλοποιεί το + στήσιμο των δίσκων επειδή επιτρέπει την απευθείας αλλαγή στο label + (τίτλος) και στα τμήματα (partitions) των δίσκων. Επιπλέον σας + επιτρέπει να αποθηκεύσετε τις αλλαγές μόνο στον συγκεκριμένο δίσκο + χωρίς να επηρεάζει τους υπόλοιπους. Ο δεύτερος τρόπος είναι να + εκτελέσετε διάφορες εντολές με το χέρι απο την γραμμή εντολών ως root. + Αν επιλέξετε την αποκλειστική λειτουργία χρειάζετε να εκτελέσετε μόνο + 2-3 εντολές ενώ με το <command>sysinstall</command> πρέπει δουλέψετε + λιγάκι παραπάνω.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ορισμοί</title> + + <para>Η διαχείριση δίσκων στο &unix; έχει δώσει νέα έννοια σε υπάρχουσες + λέξεις. Το παρακάτω λεξιλόγιο εξηγεί την ορολογία που χρησιμοποιούμε + σε αυτό το κείμενο και στο FreeBSD γενικά (προφανώς).</para> + +<!-- I'm tempted to use GLOSSARY here but will resort to a list for now. --> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>συμβατή λειτουργία (compatibility mode): η διαμόρφωση του + δίσκου ώστε να έχει ένα πίνακα τμήματων (slice table) και να + μπορεί να χρησιμοποιηθεί παράλληλα με άλλα λειτουργικά συστήματα. + Αντίθετο της αποκλειστικής λειτουργίας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>(επικίνδυνα) αποκλειστική λειτουργία: η διαμόρφωση του δίσκου + κατά τέτοιον τρόπο ώστε να μην περιέχει πίνακα τμημάτων (slice + table). Είναι πιο εύκολη διαδικασία αλλά ο δίσκος μπορεί να μη + δουλεύει σε μη-FreeBSD λειτουργικά συστήματα. Αντίθετο της + συμβατής λειτουργίας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>δίσκος: Οι σκληροί δίσκοι, τα CDROM, οι μαγνητο-οπτικές + συσκευές και τα αφαιρούμενα μέσα &iomegazip;/&jaz; είναι μερικές + από τις συσκευές μαζικής αποθήκευσης δεδομένων που + χρησιμοποιούνται σήμερα. + Η βασική αρχή λειτουργίας αυτών των μέσων αποθήκευσης ένας ή + περισσότεροι δίσκοι οι οποίοι περιστρέφονται από ένα μοτέρ, ενώ + μια κεφαλή κινείται σε ένα μονοπάτι πάνω στην ακτίνα του δίσκου + και διαβάζει από το δίσκο ή γράφει δεδομένα σε αυτόν. + Το γράψιμο γίνεται με μεταβολή κάποιου φυσικού χαρακτηριστικού του + δίσκου (μαγνητική ροή, ανακλαστικότητα, κλπ.) ενώ το διάβασμα + γίνεται με <quote>ανίχνευση</quote> αλλαγών στην ίδια φυσική + ιδιότητα του δίσκου.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>τμήμα (slice): Μία υποδιαίρεση ενός δίσκου. Σύμφωνα με τα + πρότυπα των PC μπορούν να υπάρχουν μέχρι 4 τμήματα σε έναν δίσκο. + Τα τμήματα αποτελούνται απο συνεχόμενους τομείς (sectors). + Υπάρχει ένας <quote>πίνακας τμημάτων</quote> (slice table) που + περιέχει πληροφορίες για τα τμήματα και χρησιμοποιείται από το + BIOS για να βρεί από πού μπορεί να ξεκινήσει το σύστημα. Ο + πίνακας τμημάτων λέγεται και <quote>πίνακας κομματιών</quote> + (partition table) σε ορολογία DOS που φτιάχνεται απο το πρόγραμμα + fdisk.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>κομμάτι (partition): Μία υποδιαίρεση ενός τμήματος. Συνήθως + χρησιμοποιείται για αναφορά στις υποδιαιρέσεις των τμημάτων + (slices) του δίσκου στο FreeBSD. Κάθε σύστημα αρχείων + (filesystem) ή δευτερεύουσας μνήμης (swap area) στον δίσκο + βρίσκεται σε ένα κομμάτι. Τα κομμάτια φτιάχνονται με το εργαλείο + disklabel.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>τομέας (sector): Η μικρότερη υποδιαίρεση ενός δίσκου. Συνήθως + έχει μέγεθος 512 bytes.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2> + <title>Σημεία που πρέπει να προσέξετε και παγίδες</title> + + <para>Δώστε μεγάλη προσοχή στη διαδικασία, αν δεν λάβετε τα μέτρα σας + και γίνει λάθος μπορεί να καταστρέψετε τα περιεχόμενα άλλων δίσκων του + συστήματος.</para> + + <para><emphasis>Προσέξτε τι κάνετε.</emphasis> Είναι πολύ εύκολο να + καταστρέψετε λάθος δίσκο δουλεύοντας με αυτές τις εντολές. Αν έχετε + αμφιβολίες ελέγξτε τα μηνύματα του πυρήνα κατά τη διαδικασία εκκίνησης + για να βρείτε τη σωστή συσκευή δίσκου.</para> + + <para>Φυσικά δεν έχουμε καμία ευθύνη για ζημιές που μπορεί να + προκληθούν. Η ευθύνη είναι δική σας!</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Zip, Jazz, και άλλα αφαιρούμενα μέσα</title> + + <para>Οι αφαιρούμενοι δίσκοι μπορούν να διαμορφωθούν σαν κανονικοί + δίσκοι. Το σημαντικό είναι να είναι συνδεμένος ο οδηγός του δίσκου + κατά την εκκίνηση του συστήματος και με δισκέτα μέσα ώστε να μπορέσει + ο πυρήνας να δεί σωστά την γεωμετρία του δίσκου. Κοιτάξτε τι λέει η + εντολή <command>dmesg</command> για να δείτε αν η συσκευή είναι στην + λίστα. Για παράδειγμα αν ο πυρήνας γράψει: + + <informalexample> + <screen>Can't get the size</screen> + </informalexample> + + τότε δεν υπάρχει δισκέτα στον οδηγό. Αν γίνει αυτό θα πρέπει να + επανεκκινήσετε το μηχάνημα πριν δοκιμάσετε να διαμορφώσετε την + δισκέτα.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1> + <title>Διαμορφώνοντας δίσκους για αποκλειστική λειτουργία</title> + + <sect2> + <title>Εισαγωγή</title> + + <para>Αυτή η παράγραφος περιγράφει πώς να φτιάξετε δίσκους μόνο για το + FreeBSD. Θυμηθείτε ότι οι δίσκοι αποκλειστικής λειτουργίας δεν μπορούν + να διαβαστούν από άλλα λειτουργικά, ούτε να κάνουν boot.</para> + + </sect2> + + <sect2> + <title>Πώς να φτιάξετε δίσκους αποκλειστικής λειτουργίας με το + Sysinstall</title> + + <para>To <command>/stand/sysinstall</command>, το πρόγραμμα εγκατάστασης + του συστήματος, έχει επεκταθεί στις τελευταίες του εκδόσεις ώστε να + απλοποιεί την διαδικασία χωρισμού των δίσκων και να απαιτεί λιγότερη + προσπάθεια. Τα προγράμματα fdisk και disklabel που υπάρχουν στο + sysinstall είναι γραφικού περιβάλοντος (GUI - Graphical User + Interface) και μειώνουν το μπέρδεμα του κοψίματος των δίσκων. Είναι + προφανώς ο ευκολότερος τρόπος να κόψετε δίσκους από την έκδοση 2.1.7 + και μετά του FreeBSD.</para> + + <procedure> + <step> + <para>Ξεκινήστε το sysinstall ώς root γράφοντας + + <informalexample> + <screen>&prompt.root; <userinput>/stand/sysinstall</userinput></screen> + </informalexample> + + στην γραμμή εντολών.</para> + </step> + + <step> + <para>Επιλέξτε <command>Index</command>.</para> + </step> + + <step> + <para>Επιλέξτε <command>Partition</command>.</para> + </step> + + <step> + <para>Επιλέξτε το δίσκο που θέλετε να εγκαταστήσετε χρησιμοποιώντας + τα βελάκια και μετά <keycap>SPACE</keycap>.</para> + </step> + + <step> + <para>Αν θα χρησιμοποιήσετε όλο το δίσκο για το FreeBSD, επιλέξτε + <command>A</command>.</para> + </step> + + <step> + <para>Μόλις σας ρωτήσει αν όντως θέλετε να το κάνετε αυτό (Do you + still want to do this) απαντήστε <command>Yes</command>.</para> + </step> + + <step> + <para>Επιλέξτε <command>Write</command>.</para> + </step> + + <step> + <para>Θα σας βγάλει μια προειδοποίηση σχετικά με την εγγραφή σε + υπάρχοντα συστήματα απαντήστε <command>Yes</command>.</para> + </step> + + <step> + <para>Μόλις σας ρωτήσει αν θέλετε να εγκαταστήσετε ένα boot loader, + επιλέξτε <command>None</command> για να αποφύγετε οποιαδήποτε + αλλαγή στο Master Boot Record. Η εγκατάσταση ενός boot loader + χρειάζεται μόνο σε καινούριες εγκαταστάσεις του &os; ή αν + σχεδιάζετε να τοποθετήσετε το δίσκο σε κάποιο άλλο + μηχάνημα.</para> + </step> + + <step> + <para>Πατήστε <keycap>ENTER</keycap> στο ενημερωτικό μήνυμα που + λέει <quote>Wrote FDISK partition information out + successfully</quote>.</para> + </step> + + <step> + <para>Επιλέξτε <command>Quit</command> για να βγείτε από το FDISK + Editor και μετά <keycap>ESCAPE</keycap> για να επιστρέψετε στο + Index menu.</para> + </step> + + <step> + <para>Επιλέξτε <command>Label</command> από το Index menu.</para> + </step> + + <step> + <para>Ονομάστε το δίσκο σας όπως θέλετε (εδώ ορίζετε τα + partitions). Αν θέλετε μόνο ένα partition πατήστε το + <command>C</command> για να δημιουργήσετε το partition. Μετά + απλώς δεχθείτε τις προεπιλογές για τα προκαθορισμένα size, + partition type Filesystem, και mountpoint (το οποίο δεν + χρησιμοποιείται).</para> + </step> + + <step> + <para>Πατήστε <command>W</command> μόλις τελειώσετε και επικυρώστε + τις αλλαγές για να συνεχίσετε. Το filesystem θα περαστεί αυτόματα + από την εντολή newfs εκτός αν επιλέξετε το αντίθετο. (Αν βάζετε + καινούργιο partition σας συμφέρει να το κάνετε!). Θα σας δώσει το + λάθος: + + <informalexample> + <screen>Error mounting /mnt/dev/ad2s1e on /mnt/blah : No such file or directory</screen> + </informalexample> + + Αγνοήστε το.</para> + </step> + + <step> + <para>Πατήστε συνεχόμενα το <keycap>ESCAPE</keycap> για να + βγείτε.</para> + </step> + </procedure> + </sect2> + + <sect2> + <title>Πως να φτιάξετε δίσκους αποκλειστικής λειτουργίας μέσα από την + γραμμή εντολών</title> + + <para>Εκτελέστε τις παρακάτω εντολές αντικαθιστώντας το + <devicename>ad2</devicename> με το όνομα της συσκευής του δίσκου + (γράψτε dmesg να ελέγξετε αν είναι σωστό).</para> + + <informalexample> + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=/dev/zero of=/dev/ad2 count=2</userinput> +&prompt.root; <userinput>disklabel /dev/ad2 | disklabel -B -R -r ad2 /dev/stdin</userinput> +<lineannotation>Θέλουμε μόνο ένα partition, οπότε μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το κομμάτι 'c':</lineannotation> +&prompt.root; <userinput>newfs /dev/ad2c</userinput></screen> + </informalexample> + + <para>Αν χρειάζεται να αλλάξετε το disklabel για να χρησιμοποιήσετε + πολλαπλά partitions (για παράδειγμα αν θέλετε swap) τότε κάντε:</para> + + <informalexample> + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=/dev/zero of=/dev/ad2 count=2</userinput> +&prompt.root; <userinput>disklabel /dev/ad2 > /tmp/label</userinput> +<lineannotation>Ανοίξτε το disklabel για να προσθέσετε partitions:</lineannotation> +&prompt.root; <userinput>vi /tmp/label</userinput> +&prompt.root; <userinput>disklabel -B -R -r ad2 /tmp/label</userinput> +<lineannotation>εκτελέστε την εντολή newfs στα partitions όπως πρέπει</lineannotation></screen> + </informalexample> + + <para>Ο δίσκος σας είναι έτοιμος προς χρήση.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1> + <title>Διαμορφώνοντας δίσκους για συμβατή λειτουργία</title> + + <sect2> + <title>Εισαγωγή</title> + <para>Η γραμμή εντολών είναι μεν ο ευκολότερος τρόπος για να φτιάξετε + δίσκους αποκλειστικής λειτουργίας αλλά είναι και ο δυσκολότερος για να + φτιάξετε συμβατούς δίσκους. Το <command>fdisk</command> από την γραμμή + εντολών θέλει περισσότερες γνώσεις μαθηματικών και πολλές γνώσεις + σχετικά με τον πίνακα κομματιών, κάτι που προφανώς δεν χρειάζεται να + μάθετε. Γι αυτό χρησιμοποιήστε το sysinstall για να φτιάξετε συμβατούς + δίσκους ακολουθώντας τις οδηγίες παρακάτω.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Πώς να φτιάξετε δίσκους συμβατής λειτουργίας με το + Sysinstall</title> + + <procedure> + <step> + <para>Ξεκινήστε το sysinstall ώς root γράφοντας + + <informalexample> + <screen>&prompt.root; <userinput>/stand/sysinstall</userinput></screen> + </informalexample> + + στην γραμμή εντολών.</para> + </step> + + <step> + <para>Επιλέξτε <command>Index</command>.</para> + </step> + + <step> + <para>Επιλέξτε <command>Partition</command>.</para> + </step> + + <step> + <para>Επιλέξτε το δίσκο που θέλετε να εγκαταστήσετε χρησιμοποιώντας + τα βελάκια και μετά <keycap>SPACE</keycap>.</para> + </step> + + <step> + <para>Αν θα χρησιμοποιήσετε όλο τον δίσκο για το FreeBSD, + επιλέξτε <command>A</command>.</para> + </step> + + <step> + <para>Όταν σας ζητηθεί: + + <informalexample> + <screen>Do you want to do this with a true partition entry so as to remain +cooperative with any future possible operating systems on the +drive(s)?</screen> + </informalexample> + + (Θέλετε να το κάνετε αυτό με πραγματικά κομμάτια για να παραμείνει + συμβατός με άλλα λειτουργικά συστήματα?) Απαντήστε + <command>Yes</command>.</para> + </step> + + <step> + <para>Επιλέξτε <command>Write</command>.</para> + </step> + + <step> + <para>Όταν σας ζητηθεί να εγκαταστήσετε τον boot manager, επιλέξτε + None με το <keycap>SPACE</keycap> και μετά <keycap>ENTER</keycap> + για OK.</para> + </step> + + <step> + <para><command>Quit</command> (βγείτε) από το FDISK Editor.</para> + </step> + + <step> + <para>Θα σας ρωτήσει κάτι σχετικό με τον boot manager πάλι, επιλέξτε + <command>None</command> ξανά. </para> </step> + + <step> + <para>Επιλέξτε <command>Label</command> απο το Index menu.</para> + </step> + + <step> + <para>Ονομάστε το δίσκο όπως θέλετε (εδώ θα ορίσετε τα + partitions). Aν θέλετε μόνο ένα partition απλώς δεχθείτε τις + προεπιλογές για τα προκαθορισμένα size, partition type filesystem, + και mountpoint (το οποίο δεν χρησιμοποιείται).</para> + </step> + + <step> + <para>Το filesystem θα περαστεί αυτόματα από την εντολή newfs εκτός + αν επιλέξετε το αντίθετο. Αν βάζετε καινούργιο partition σας + συμφέρει να το κάνετε! Θα σας δώσει το λάθος: + + <informalexample> + <screen>Error mounting /mnt/dev/ad2s1e on /mnt/blah : No such file or directory</screen> + </informalexample> + + Αγνοήστε το.</para> + </step> + + <step> + <para>Πατήστε συνεχόμενα το <keycap>ESCAPE</keycap> για να + βγείτε.</para> + </step> + </procedure> + + <para>Ο δίσκος σας είναι έτοιμος προς χρήση.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1> + <title>Άλλες λειτουργίες με τους δίσκους</title> + + <sect2> + <title>Προσθέτοντας swap.</title> + + <para>Καθώς ένα σύστημα επεκτείνεται, η ανάγκη για μεγαλύτερο swap + γίνεται όλο και πιο επιτακτική. Παρόλο που το να προστεθεί swap σε έναν + υπάρχοντα δίσκο είναι τρομερά δύσκολο, ένας καινούργιος δίσκος μπορεί + να μορφοποιηθεί έτσι ώστε να περιέχει το επιπλέον swap που σας + λείπει.</para> + + <para>Για να προσθέσετε swap καθώς βάζετε ένα δίσκο στο σύστημα:</para> + + <procedure> + <step> + <para>Καθώς κόβετε το δίσκο (partitioning) αλλάξτε το disklabel και + ορίστε χώρο για swap στο κομμάτι (partition) `b' και βάλτε τον + υπόλοιπο χώρο σε κάποιο άλλο κομμάτι, π.χ. στο `a' ή στο `e'. Το + μέγεθος που δίνετε είναι σε blocks των 512 bytes.</para> + </step> + + <step> + <para>Όταν κάνετε newfs στον δίσκο, ΜΗΝ το κάνετε στο κομμάτι `c'. + Αντίθετα, κάντε το μόνο στο κομμάτι που δεν είναι swap.</para> + </step> + + <step> + <para>Προσθέστε στο <filename>/etc/fstab</filename> + το παρακάτω:</para> + + <informalexample> + <programlisting>/dev/ad0b none swap sw 0 0</programlisting> + </informalexample> + + <para>Αλλάξτε το <filename>/dev/ad0b</filename> στο όνομα της + καινούργιας σας συσκευής.</para> + </step> + + <step> + <para>Για να ενεργοποιήσετε άμεσα το νέο swap χρησιμοποιήστε την + εντολή <command>swapon</command> + + <informalexample> + <screen>&prompt.root; <userinput>swapon /dev/da0b</userinput> +swapon: added /dev/da0b as swap space</screen> + </informalexample> + </para> + </step> + </procedure> + </sect2> + + <sect2> + <title>Αντιγράφοντας τα περιεχόμενα δίσκων</title> +<!-- Should have specific tag --> + + <para>Από τον: Renaud Waldura + (<email>renaud@softway.com</email>)</para> + + <para>Για να μετακινήσετε αρχεία από τον αρχικό σας δίσκο σε έναν + καινούργιο, κάντε: + + <informalexample> + <screen>&prompt.root; <userinput>mount /dev/ad2 /mnt</userinput> +&prompt.root; <userinput>pax -r -w -p e /usr/home /mnt</userinput> +&prompt.root; <userinput>umount /mnt</userinput> +&prompt.root; <userinput>rm -rf /usr/home/*</userinput> +&prompt.root; <userinput>mount /dev/ad2 /usr/home</userinput></screen> + </informalexample> + </para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Φτιάξτε ενωμένους δίσκους με το CCD</title> + + <para>Απο τον: Stan Brown + (<email>stanb@awod.com</email>) </para> + + <para>Με το Concatenated Disk Driver, ή αλλιώς CCD, μπορείτε να έχετε + πολλούς όμοιους δίσκους αλλά να συμπεριφέρονται ως ένας. Η διαδικασία + λέγεται συγχώνευση (striping). Με την επικόλληση έχετε καλύτερα + αποτελέσματα στην ταχύτητα επειδή μοιράζονται οι εγγραφές και οι + αναγνώσεις στους δίσκους. Διαβάστε τις manual pages &man.ccd.4; και + &man.ccdconfig.8; ή την <ulink + url="http://stampede.cs.berkeley.edu/ccd/">αρχική σελίδα του + CCD</ulink> για περισσότερες λεπτομέρειες.</para> + + <para>Για να τρέξετε CCD πλέον δεν χρειάζεστε ειδικό πυρήνα. Με την + εντολή <command>ccdconfig</command>, φορτώνεται το κατάλληλο KLD + αυτόματα αν ο πυρήνας δεν έχει ήδη υποστήριξη για CCD.</para> + + <para>Τα CCD φτιάχνονται σε partitions τύπου + <emphasis>4.2BSD</emphasis>. Αν θέλετε να χρησιμοποιήσετε όλο τον + δίσκο και πάλι πρέπει να φτιάξετε ένα νέο partition. Για παράδειγμα, + η εντολή <userinput>disklabel -e</userinput> μπορεί να δείξει:</para> + + <informalexample> + <screen># size offset fstype [fsize bsize bps/cpg] + c: 60074784 0 unused 0 0 0 # (Cyl. 0 - 59597)</screen> + </informalexample> + + <para>Δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το partition + <emphasis>c</emphasis> για CCD, εφόσον είναι τύπου + <emphasis>unused</emphasis>. Αντίθετα δημιουργήστε ένα νέο partition + ακριβώς ίδιου μεγέθους αλλά τύπου <emphasis>4.2BSD</emphasis>:</para> + + <informalexample> + <screen># size offset fstype [fsize bsize bps/cpg] + c: 60074784 0 unused 0 0 0 # (Cyl. 0 - 59597) +<userinput> e: 60074784 0 4.2BSD 0 0 0 # (Cyl. 0 - 59597)</userinput></screen> + </informalexample> + + <para>Για να δημιουργήσετε ένα νέο CCD, εκτελέστε τις παρακάτω + εντολές. Περιγράφουν πώς να προσθέσετε τρείς δίσκους. Απλώς αλλάξτε + τις συσκευές όπου χρειάζεται. Θυμηθείτε ότι οι δίσκοι πρέπει να + είναι <emphasis>όμοιοι</emphasis>.</para> + + <informalexample> + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /dev ; sh MAKEDEV ccd0</userinput> + +&prompt.root; <userinput>disklabel -r -w da0 auto</userinput> +&prompt.root; <userinput>disklabel -r -w da1 auto</userinput> +&prompt.root; <userinput>disklabel -r -w da2 auto</userinput> + +&prompt.root; <userinput>disklabel -e da0</userinput> +<lineannotation>Προσθέστε το partition e τύπου 4.2BSD</lineannotation> +&prompt.root; <userinput>disklabel -e da1</userinput> +<lineannotation>Προσθέστε το partition e τύπου 4.2BSD</lineannotation> +&prompt.root; <userinput>disklabel -e da2</userinput> +<lineannotation>Προσθέστε το partition e τύπου 4.2BSD</lineannotation> + +&prompt.root; <userinput>ccdconfig ccd0 273 0 /dev/da0e /dev/da1e /dev/da2e</userinput> + +&prompt.root; <userinput>newfs /dev/ccd0c</userinput></screen> + </informalexample> + + <para>Η τιμή 273 είναι το μέγεθος του stripe. Είναι ο αριθμός των + sectors (512 bytes ο καθένας) σε κάθε block δεδομένων του CCD. + Θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 128 kB, και δεν πρέπει να είναι δύναμη + του 2.</para> + + <para>Τώρα μπορείτε να κάνετε mount και να χρησιμοποιήσετε το CCD σας + μέσω της συσκευής <filename>/dev/ccd0c</filename>.</para> + + <para>Ένα πιό δυνατό και ευέλικτο εναλλακτικό του CCD είναι το Vinum. + Περισσότερες πληροφορίες στο <ulink + url="http://www.vinumvm.org/">Vinum Project home page</ulink>.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1> + <title>Ευχαριστίες</title> + + <para>Ο συγγραφέας θα ήθελε να ευχαριστήσει τους παρακάτω για την + συνεισφορά τους σε αυτή την εργασία τους:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Darryl Okahata (<email>darrylo@hpnmhjw.sr.hp.com</email>) + για τις απλές οδηγίες εγκατάστασης ενός δίσκου σε αποκλειστικό τρόπο + λειτουργίας, τις οποίες έχω πολλές φορές χρησιμοποιήσει στην + FreeBSD-questions.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>&a.jkh; + που έκανε το sysinstall χρήσιμο για τέτοιου είδους δουλειές.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>John Fieber (<email>jfieber@indiana.edu</email>) + που έδωσε τις πληροφορίες και τα παραδείγματα για το DocBook DTD + πάνω στα οποία αυτό το κείμενο βασίζεται.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>&a.grog; + που έλεγξε την δουλειά μου, ψάχνοντας για ανακρίβειες, και για την + υποστήριξη του σε διάφορα θέματα.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> +</article> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/freebsd-questions/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/articles/freebsd-questions/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..e6699e8467 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/freebsd-questions/Makefile @@ -0,0 +1,21 @@ +# $FreeBSD$ +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/freebsd-questions/Makefile +# %SRCID% 1.6 + +MAINTAINER=keramida@FreeBSD.org + +DOC?= article + +FORMATS?= html +WITH_ARTICLE_TOC?= YES + +INSTALL_COMPRESSED?= gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +SRCS= article.sgml + +URL_RELPREFIX?= ../../../.. +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. + +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/freebsd-questions/article.sgml b/el_GR.ISO8859-7/articles/freebsd-questions/article.sgml new file mode 100644 index 0000000000..f3d79df785 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/freebsd-questions/article.sgml @@ -0,0 +1,692 @@ +<!-- + + Πως να χρησιμοποιείτε με επιτυχία την λίστα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου FreeBSD-questions. + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/freebsd-questions/article.sgml + %SRCID% 1.24 + +--> + +<!DOCTYPE article PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % articles.ent PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Articles Entity Set//EL"> +%articles.ent; +]> + +<article lang="el"> + <articleinfo> + <title>Πως να χρησιμοποιείτε με επιτυχία την λίστα ηλεκτρονικού + ταχυδρομείου FreeBSD-questions</title> + <author> + <firstname>Greg</firstname> + <surname>Lehey</surname> + + <affiliation> + <address><email>grog@FreeBSD.org</email></address> + </affiliation> + </author> + + <pubdate>$FreeBSD$</pubdate> + + <legalnotice id="trademarks" role="trademarks"> + &tm-attrib.freebsd; + &tm-attrib.microsoft; + &tm-attrib.netscape; + &tm-attrib.opengroup; + &tm-attrib.qualcomm; + &tm-attrib.general; + </legalnotice> + + <abstract> + <para>Αυτό το κείμενο παρέχει χρήσιμες πληροφορίες για όσους προσπαθούν + να προετοιμάσουν ένα γράμμα για την λίστα ταχυδρομείου + FreeBSD-questions. Δίνονται συμβουλές και οδηγίες που θα + μεγιστοποιήσουν την πιθανότητα ο αναγνώστης να πάρει χρήσιμες + απαντήσεις.</para> + + <para>Αυτό το κείμενο (ΣΤΜ: η αγγλική έκδοση) στέλνεται τακτικά στην + ίδια τη λίστα FreeBSD-questions.</para> + + </abstract> + </articleinfo> + + <sect1> + <title id="Introduction">Εισαγωγή</title> + + <para>Η <literal>FreeBSD-questions</literal> είναι μια ταχυδρομική λίστα + που συντηρείται από την ομάδα ανάπτυξης του FreeBSD για να βρίσκουν σε + αυτή βοήθεια όσοι έχουν απορίες σχετικά με την χρήση του FreeBSD. Μια + άλλη λίστα, η <literal>FreeBSD-hackers</literal>, είναι για πιο + προχωρημένες ερωτήσεις, όπως για παράδειγμα συζητήσεις για μελλοντικές + εργασίες ανάπτυξης.</para> + + <note> + <para>Ο όρος <quote>hacker</quote> δεν έχει καμία απολύτως σχέση με την + εισβολή στους υπολογιστές άλλων ανθρώπων. Ο σωστός όρος για τέτοιου + είδους ενέργειες είναι <quote>cracker</quote>, αλλά τα δημοφιλή μέσα + ενημέρωσης δεν το έχουν ανακαλύψει ακόμα. Οι FreeBSD hackers δεν + εγκρίνουν την παραβίαση της ασφάλειας των υπολογιστών (cracking), και + δεν έχουν καμία σχέση με τέτοιου είδους ενέργειες. Για να πιο + λεπτομερή περιγραφή των hackers, δείτε το <ulink + url="http://www.catb.org/~esr/faqs/hacker-howto.html">How to Become + A Hacker</ulink> του Eric Raymond.</para> + </note> + + <para>Αυτό είναι ένα τακτικό μήνυμα του οποίου σκοπός είναι να βοηθήσει + τόσο αυτούς που αναζητούν βοήθεια από την FreeBSD-questions (τους + <quote>καινούριους</quote>) όσο και αυτούς που απαντάνε τις ερωτήσεις + (τους <quote>hackers</quote>).</para> + + <para>Αναπόφευκτα υπάρχει μια κόντρα, που οφείλεται στην διαφορετική + οπτική γωνία που έχει η κάθε ομάδα. Οι καινούριοι κατηγορούν τους + hackers ότι είναι εγωιστές, κολλημένοι, και ότι δεν βοηθάνε, ενώ οι + hackers κατηγορούν τους καινούριους ότι είναι χαζοί, ανίκανοι να + διαβάσουν απλά Αγγλικά, κι ότι περιμένουν τα πάντα να τους δίνονται σε + ένα ασημένιο δίσκο. Γεγονός είναι, βέβαια, ότι μια δόση αλήθειας + υπάρχει και στις δυο αυτές απόψεις, αλλά κατά κύριο λόγο αυτές οι + απόψεις οφείλονται σε αισθήματα οργής.</para> + + <para>Με αυτό το κείμενο, θα ήθελα να κάνω κάτι να απαλύνω κάπως αυτή την + οργή, και να βοηθήσω όσο μπορώ όλους να χρησιμοποιούν με τα καλύτερα + δυνατά αποτελέσματα τη λίστα FreeBSD-questions. Παρακάτω περιγράφω πως + να στείλει κάποιος μια ερώτηση. Μετά θα δούμε και τρόπους για να + δίνονται απαντήσεις.</para> + </sect1> + + <sect1> + <title id="subscribe">Πως να γραφτείτε στην FreeBSD-questions</title> + + <para>Η FreeBSD-questions είναι μια λίστα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, οπότε + χρειάζεστε πρόσβαση σε κάποια υπηρεσία ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Για + να γραφτείτε στη λίστα, επισκεφθείτε με το φυλλομετρητή σας + τη <ulink url="&a.questions.url;">Σελίδα Πληροφοριών της FreeBSD-question</ulink>. Στο + τμήμα <quote>Subscribing to freebsd-questions</quote> συμπληρώστε το + πεδίο <quote>Your email address</quote> κι όποια άλλα προαιρετικά πεδία + θέλετε.</para> + + <note> + <para>Τα πεδία κωδικού παρέχουν μέτρια ασφάλεια, αλλά οι κωδικόί αυτός θα + εμποδίσουν τον περισσότερο κόσμο από το να κάνει αλλαγές στη συνδρομή + σας. <emphasis>Μη χρησιμοποιήσετε όμως κάποιο πολύτιμο κωδικό σε αυτό + το πεδίο, γιατί θα σας έρχεται περιοδικά μια υπενθύμιση του κωδικού σε + ένα απλό, μη κρυπτογραφημένο μήνυμα ηλεκτρονικού + ταχυδρομείου.</emphasis></para> + </note> + + <para>Λίγο μετά θα λάβετε ένα μήνυμα επιβεβαίωσης της εγγραφής από + το <application>mailman</application>. Ακολουθήστε τις οδηγίες του + μηνύματος για να ενεργοποιηθεί η συνδρομή σας.</para> + + <para>Τέλος, μόλις λάβετε το μήνυμα καλωσορίσματος από + το <application>mailman</application>, που περιγράφει τη λίστα και τον + κωδικό της συνδρομής σας, <emphasis>κρατήστε ένα αντίγραφο</emphasis>. + Αν θελήσετε ποτέ να ακυρώσετε την εγγραφή σας στη λίστα, θα χρειαστείτε + τις πληροφορίες του μηνύματος. Δείτε και τις επόμενες παραγράφους για + περισσότερες λεπτομέρειες.</para> + </sect1> + + <sect1> + <title id="unsubscribe">Πως να διαγραφείτε από την FreeBSD-questions</title> + + <para>Όταν γραφτήκατε στην FreeBSD-questions, πήρατε ένα μήνυμα + καλωσορίσματος από το <email>mailman</email>. Σε αυτό το + μήνυμα, ανάμεσα σε άλλα πράγματα, εξηγεί και πως μπορείτε να διαγραφείτε + από τη λίστα. Ορίστε ένα τυπικό μήνυμα:</para> + + <literallayout class="monospaced">Welcome to the freebsd-questions@freebsd.org mailing list! + +To post to this list, send your email to: + + freebsd-questions@freebsd.org + +General information about the mailing list is at: + + http://lists.freebsd.org/mailman/listinfo/freebsd-questions + +If you ever want to unsubscribe or change your options (eg, switch to +or from digest mode, change your password, etc.), visit your +subscription page at: + +http://lists.freebsd.org/mailman/options/freebsd-questions/grog%40lemsi.de + +You can also make such adjustments via email by sending a message to: + + freebsd-questions-request@freebsd.org + +with the word `help' in the subject or body (don't include the +quotes), and you will get back a message with instructions. + +You must know your password to change your options (including changing +the password, itself) or to unsubscribe. It is: + + 12345 + +Normally, Mailman will remind you of your freebsd.org mailing list +passwords once every month, although you can disable this if you +prefer. This reminder will also include instructions on how to +unsubscribe or change your account options. There is also a button on +your options page that will email your current password to you.</literallayout> + + <para>Χρησιμοποιώντας τη διεύθυνση URL που περιέχει το μήνυμα + καλωσορίσματος που λάβατε (με τίτλο <quote>Welcome</quote>) μπορείτε να + επισκεφθείτε τη <quote>Σελίδα προσωπικών ρυθμίσεων</quote> και να + αιτηθείτε τη διαγραφή σας (<quote>Unsubscribe</quote>) από τη λίστα + FreeBSD-questions.</para> + + <para>Μόλις ζητήσετε τη διαγραφή σας το <application>mailman</application> + θα σας στείλει ένα μήνυμα επιβεβαίωσης της διαγραφής. Ακολουθήστε τις + οδηγίες του μηνύματος για να ολοκληρώσετε τη διαδικασία διαγραφής.</para> + + <para>Αν τα έχετε κάνει όλα αυτά και ακόμα δεν μπορείτε να καταλάβετε τι + συμβαίνει, στείλτε ένα μήνυμα στη διεύθυνση + <email>Postmaster@FreeBSD.org</email>, και αυτός θα σας βοηθήσει να + βρείτε μια άκρη. <emphasis>Μην</emphasis> στείλετε κάποιο μήνυμα στην + FreeBSD-questions: δεν μπορούν να σας βοηθήσουν.</para> + </sect1> + + <sect1> + <title id="askwho">Που να στείλω την ερώτησή μου; + Στην <literal>-questions</literal> ή στην + <literal>-hackers</literal>;</title> + + <para>Δύο είναι οι λίστες που μπορεί κάποιος να κάνει ερωτήσεις γενικού + περιεχομένου σχετικά με το FreeBSD, η + <literal>FreeBSD-questions</literal> και η + <literal>FreeBSD-hackers</literal>. Σε κάποιες περιπτώσεις, δεν είναι + απολύτως ξεκάθαρο σε ποια λίστα πρέπει να ρωτήσετε. Τα παρακάτω + κριτήρια θα σας βοηθήσουν να αποφασίσετε στο 99% των περιπτώσεων, + όμως:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Αν η ερώτηση είναι γενικού περιεχομένου, ρωτήστε στην + <literal>FreeBSD-questions</literal>. Παραδείγματα μπορεί να είναι + ερωτήσεις σχετικά με την εγκατάσταση του FreeBSD ή την χρήση ενός + συγκεκριμένου &unix; εργαλείου.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν νομίζετε ότι η ερώτηση έχει σχέση με κάποιο bug, αλλά δεν + είστε σίγουροι, ή δεν ξέρετε πως να το ψάξετε περισσότερο, στείλτε + το μήνυμα στην <literal>FreeBSD-questions</literal>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν η ερώτηση έχει σχέση με κάποιο bug, και είστε + <emphasis>σίγουροι</emphasis> ότι είναι bug (για παράδειγμα, + μπορείτε να δείξετε το μέρος στον πηγαίο κώδικα που εμφανίζεται, ή + ίσως έχετε και κάποια διόρθωση έτοιμη), τότε στείλτε το μήνυμά σας + στην <literal>FreeBSD-hackers</literal>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν η ερώτηση έχει σχέση με βελτιώσεις στο FreeBSD, και μπορείτε + να κάνετε προτάσεις σχετικά με την υλοποίησή τους, στείλτε το μήνυμα + στην <literal>FreeBSD-hackers</literal>.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>Υπάρχουν επίσης κι άλλες λίστες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, για + παράδειγμα η <literal>FreeBSD-isp</literal>, η οποία ασχολείται με τα + ενδιαφέροντα των ISP (Παροχείς Υπηρεσιών Internet—Internet Service + Providers) που τρέχουν FreeBSD. Αν τυχαίνει να παρέχετε υπηρεσίες + Internet, αυτό δεν σημαίνει πως αυτόματα πρέπει να στέλνετε όλες σας τις + ερωτήσεις στην <literal>FreeBSD-isp</literal>. Τα κριτήρια που + αναφέραμε παραπάνω πάλι ισχύουν, και μάλλον σας συμφέρει να τα + χρησιμοποιήσετε, αφού έτσι είναι πιο πιθανόν να πάρετε καλύτερα + αποτελέσματα.</para> + </sect1> + + <sect1> + <title id="before">Πριν στείλετε μια ερώτηση</title> + + <para>Μπορείτε (και πρέπει) να κάνετε κάποια πράγματα από μόνοι σας πριν + στείλετε μια ερώτηση σε κάποια από τις λίστες ηλεκτρονικού + ταχυδρομείου.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Προσπαθείστε να λύσετε το πρόβλημα μόνοι σας. Αν στείλετε μια + ερώτηση η οποία δείχνει ότι έχετε προσπαθήσει ήδη να λύσετε το + πρόβλημα, είναι σχεδόν σίγουρο ότι η ερώτησή σας θα κινήσει το + ενδιαφέρον περισσότερο ενδιαφέρον. Η προσπάθεια να λύσετε το + πρόβλημα μόνοι σας έχει κι άλλα καλά αποτελέσματα: θα βελτιώσει την + κατανόηση που έχετε για τον τρόπο που δουλεύει το FreeBSD, οπότε + ύστερα θα μπορείτε ακόμη και να χρησιμοποιήσετε τη γνώση που + αποκτήσατε για να βοηθήσετε άλλους, απαντώντας τις ερωτήσεις τους σε + κάποια από τις λίστες.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διαβάστε τα manual pages, και την τεκμηρίωση του FreeBSD (είτε + το αντίγραφο που διανέμεται μαζί με τις εκδόσεις του FreeBSD κι + εγκαθίσταται στον κατάλογο <filename>/usr/doc</filename> ή μέσω WWW + στη διεύθυνση <ulink url="http://www.FreeBSD.org"></ulink>), ειδικά + το <ulink url="&url.books.handbook;/index.html">Εγχειρίδιο του + &os;</ulink> και τη <ulink url="&url.books.faq;/index.html">λίστα + συχνών ερωτήσεων</ulink>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Περιηγηθείτε ή αναζητήστε σχετικά θέματα στα αρχεία της λίστας, + για να δείτε αν η ερώτησή σας ή κάποια παρόμοια έχει ήδη εμφανιστεί + ή έχει απαντηθεί στο παρελθόν. Μπορείτε να βρείτε τα αρχεία της + λίστας στη διεύθυνση + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/mail"></ulink> + και να αναζητήσετε παλιά θέματα στη διεύθυνση + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/search/search.html#mailinglists"></ulink>. + Τέτοιες αναζητήσεις μπορούν να γίνουν και σε άλλους εξυπηρετητές που + έχουν το αρχείο της λίστας, π.χ. στη διεύθυνση <ulink + url="http://marc.theaimsgroup.com"></ulink>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Χρησιμοποιήστε μια μηχανή αναζήτησης, όπως το + <ulink url="http://www.google.com">Google</ulink> ή το + <ulink url="http://www.yahoo.com">Yahoo</ulink> για να βρείτε + απαντήσεις στις ερωτήσεις σας. Το Google έχει ακόμα και <ulink + url="http://www.google.com/bsd">ειδικό τμήμα για τα BSD λειτουργικά + συστήματα</ulink>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1> + <title id="submit">Πως να στείλετε μια ερώτηση</title> + + <para>Όταν στέλνετε μια ερώτηση στην FreeBSD-questions, σκεφτείτε πρώτα τα + παρακάτω πράγματα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να θυμάστε πως κανείς δεν πληρώνεται για να απαντήσει μια + ερώτηση στην FreeBSD-questions. Απαντούν επειδή οι ίδιοι θέλουν να + απαντήσουν. Μπορείτε να επηρεάσετε την θέληση κάποιου να απαντήσει + θετικά στέλνοντας μια προσεγμένη ερώτηση και δίνοντας όσο το δυνατόν + περισσότερες σχετικές πληροφορίες. Μπορεί να επηρεάσετε αρνητικά + την θέληση κάποιου να απαντήσει, στέλνοντας μια ατελή, δύσκολη να + διαβαστεί, ή αγενή ερώτηση. Είναι επίσης πολύ πιθανόν να στείλετε + ένα μήνυμα στην FreeBSD-questions και να μην πάρετε απάντηση, ακόμα + και αν ακολουθήσετε αυτούς τους κανόνες. Είναι όμως ακόμα + περισσότερο πιθανό να μην πάρετε μια απάντηση, αν δεν τους + ακολουθήσετε. Στο υπόλοιπο αυτού του κειμένου θα δούμε πως θα έχετε + τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα από την FreeBSD-questions.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Δεν διαβάζουν όλα τα μηνύματα όσοι απαντούν στην + FreeBSD-questions: κοιτάζουν την γραμμή θέματος (subject) και + αποφασίζουν αν τους ενδιαφέρει ή όχι. Προφανώς, σας συμφέρει να + έχετε ορίσει ένα θέμα. Θέματα όμως όπως <quote>FreeBSD problem</quote> ή + <quote>Help</quote> δεν είναι αρκετά. Αν δεν έχετε βάλει κανένα θέμα, πολλοί + ούτε καν που θα κάτσουν να διαβάσουν το μήνυμα. Αν το θέμα είναι + κάπως ασαφές και δεν αναφέρει ακριβώς το πρόβλημα, άνθρωποι που + μπορούν να απαντήσουν ίσως να μην το διαβάσουν καν.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διαμορφώστε το γράμμα σας ώστε να διαβάζεται εύκολα, και ΜΗΝ + ΦΩΝΑΖΕΤΕ ΣΑΣ ΠΑΡΑΚΑΛΩ!!!!! Καταλαβαίνουμε ότι πολύς κόσμος δεν έχει + για μητρική του γλώσσα τα Αγγλικά, και προσπαθούμε να είμαστε αρκετά + ανεκτικοί σε αυτό το θέμα, αλλά είναι πραγματικά ενοχλητικό να + προσπαθεί κανείς να διαβάσει ένα μήνυμα γεμάτο ορθογραφικά λάθη ή + όταν είναι όλο γραμμένο σε μια γραμμή.</para> + + <para>Μην υποτιμάτε την επίδραση που ένα κακογραμμένο μήνυμα μπορεί να + έχει, κι αυτό όχι μόνο στην FreeBSD-questions λίστα. Το μήνυμα σας + είναι αυτό που θα δουν οι άλλοι, κι αν είναι κακογραμμένο, με το + κείμενο ολόκληρων παραγράφων σε μια γραμμή, ή γεμάτο λάθη, θα δώσει + άσχημη εντύπωση στους άλλους για σας.</para> + + <para>Πάρα πολλά κακογραμμένα μηνύματα οφείλονται σε <ulink + url="http://www.lemis.com/email.html">ελλατωματικά ή κακορυθμισμένα + προγράμματα ηλεκτρονικής αλληλογραφίας</ulink>. Τα παρακάτω + προγράμματα είναι γνωστό ότι στέλνουν κακογραμμένα μηνύματα χωρίς + εσείς να το ξέρετε πως κάτι τέτοιο γίνεται:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>cc:Mail</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>&eudora;</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>exmh</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>µsoft; Exchange</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>µsoft; Internet Mail</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>µsoft; &outlook;</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>&netscape;</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Όπως βλέπετε, τα προγράμματα ηλεκτρονικής αλληλογραφίας στον + κόσμο της Microsoft είναι αρκετά συχνά στη λίστα. Όταν είναι + δυνατόν, χρησιμοποιήστε ένα πρόγραμμα ηλεκτρονικής αλληλογραφίας που + τρέχει σε &unix;. Αν είστε υποχρεωμένοι να χρησιμοποιήσετε κάποιο + πρόγραμμα ηλεκτρονικής αλληλογραφίας σε Microsoft περιβάλλον, τότε + σιγουρευτείτε ότι το έχετε ρυθμίσει σωστά. Προσπαθήστε να μην + χρησιμοποιείτε <acronym>MIME</acronym>: πολλοί χρησιμοποιούν + προγράμματα να διαβάσουν την αλληλογραφία τους που δεν τα πάνε καλά + με το <acronym>MIME</acronym>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Σιγουρευτείτε ότι η ώρα και η ζώνη ώρας είναι σωστά ρυθμισμένες + στο σύστημά σας. Αυτό μπορεί να φαίνεται λίγο χαζό, αφού το μήνυμά + σας έτσι κι αλλιώς θα φτάσει, αλλά πολλοί από τους ανθρώπους που + προσπαθείτε να επικοινωνήσετε μαζί τους παίρνουν αρκετές εκατοντάδες + μηνύματα κάθε μέρα. Πολλές φορές ταξινομούν τα εισερχόμενα μηνύματά + τους ανάλογα με το θέμα και την ημερομηνία, και αν το μήνυμά σας δεν + φτάσει πριν την πρώτη απάντηση, μπορεί να θεωρήσουν ότι δεν το πήραν + καν και να μην ασχοληθούν παραπάνω.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μην συμπεριλαμβάνετε άσχετες ερωτήσεις στο ίδιο μήνυμα. + Πρώτα από όλα, ένα τεράστιο μήνυμα μπορεί να φοβίσει τον κόσμο και + να μην ασχοληθούν, και δεύτερον, είναι δύσκολο να πετύχετε να + διαβάσουν όλες τις ερωτήσεις όλοι όσοι μπορούν να απαντήσουν.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Δώστε όσο περισσότερες πληροφορίες γίνεται. Αυτό είναι μια + κάπως περίεργη απαίτηση, και πρέπει να αναλύσουμε κάπως τι + πληροφορίες χρειάζεται να στείλετε, αλλά για αρχή ας πούμε τα + εξής:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Σχεδόν σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να ξέρει κανείς + ποια έκδοση του FreeBSD τρέχετε. Ειδικά με το FreeBSD-CURRENT, + θα πρέπει να πείτε ακόμα και ποια είναι η ημερομηνία του πηγαίου + κώδικα. Όπως και νά 'χει, δεν πρέπει να στέλνετε όμως ερωτήσεις + για το -CURRENT στην FreeBSD-questions.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Για οποιοδήποτε πρόβλημα <emphasis>μπορεί</emphasis> να έχει + σχέση με το υλικό του υπολογιστή σας (hardware), πείτε μας και + για το υλικό που έχει ο υπολογιστής. Αν έχετε αμφιβολίες, + υποθέστε ότι μάλλον έχει σχέση με το υλικό. Τι είδος CPU + χρησιμοποιείτε; Πόσο γρήγορη; Τι μητρική; Πόσο μνήμη; Τι + περιφερειακά;</para> + + <para>Γενικά πρέπει να χρησιμοποιήσετε και την κρίση σας εδώ, αλλά + συνήθως η έξοδος της εντολής + &man.dmesg.8; μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη, αφού μας λέει όχι + μόνο τι υλικό χρησιμοποιείτε, αλλά και ποια έκδοση του FreeBSD + τρέχετε.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν βλέπετε κάποια μηνύματα λάθους, μην γράφετε <quote>Βλέπω + κάποια μηνύματα λάθους</quote>, αλλά γράψτε (για παράδειγμα) + <quote>Βλέπω το μήνυμα λάθους 'No route to host'</quote>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν το σύστημα κάνει panic, μην πείτε <quote>Το σύστημά μου + έκανε panic</quote>, αλλά (για παράδειγμα) <quote>το σύστημά μου + έκανε panic με το μήνυμα 'free vnode isn't'</quote>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν έχετε κάποια δυσκολία με την εγκατάσταση του FreeBSD, + πείτε μας σίγουρα τι υλικό έχετε. Πιο συγκεκριμένα, είναι + σημαντικό να ξέρουμε τα IRQ και τις διευθύνσεις I/O για όλες τις + κάρτες που έχετε εγκατεστημένες στο μηχάνημά σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν έχετε κάποιο πρόβλημα με το να καταφέρετε το PPP να + δουλέψει, περιγράψτε τις ρυθμίσεις σας. Ποια έκδοση του PPP + τρέχετε; Πως συνδέεστε και με ποιο τρόπο ελέγχεται η ταυτότητά + σας; Έχετε στατική ή δυναμική IP διεύθυνση; Τι μηνύματα παίρνετε + στα log αρχεία σας;</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πολλές από τις πληροφορίες που θέλετε συνήθως να στείλετε, + περιλαμβάνονται στην έξοδο προγραμμάτων όπως το &man.dmesg.8;, ή στα + μηνύματα που βλέπετε στην κονσόλα σας, τα οποία τις πιο πολλές φορές + σώζονται και στο αρχείο <filename>/var/log/messages</filename>. Μην + δοκιμάσετε να αντιγράψετε αυτές τις πληροφορίες ξαναγράφοντάς τες. + Είναι βαρετό και σχεδόν σίγουρα θα κάνετε κάποιο λάθος. Για να + στείλετε τα περιεχόμενα κάποιου log αρχείου, είτε κάντε ένα + αντίγραφο του αρχείου και χρησιμοποιήστε κάποιον επεξεργαστή + κειμένου να κόψετε όσα κομμάτια δεν είναι σχετικά, ή αντιγράψτε και + επικολλήστε ότι έχει σχέση στο μήνυμά σας. Για την έξοδο κάποιου + προγράμματος, όπως π.χ. το &man.dmesg.8;, ανακατευθύνετε την έξοδο + σε κάποιο αρχείο και χρησιμοποιήστε αυτό το αρχείο. Για + παράδειγμα:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>dmesg > /tmp/dmesg.out</userinput></screen> + + <para>Αυτό θα στείλει την έξοδο της εντολής στο αρχείο + <filename>/tmp/dmesg.out</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν τα κάνετε όλα αυτά, και πάλι δεν πάρετε κάποια απάντηση + μπορεί να υπάρχουν άλλοι λόγοι. Για παράδειγμα, μπορεί το πρόβλημα + να είναι τόσο περίπλοκο που κανείς δεν ξέρει την απάντηση, ή μπορεί + το άτομο που ξέρει να απαντήσει να μην ήταν διαθέσιμο. Αν δεν + πάρετε απάντηση για π.χ. πάνω από μια βδομάδα, μπορεί να βοηθήσει αν + ξαναστείλετε το μήνυμα. Πάντως, αν δεν πάρετε απάντηση ούτε την + δεύτερη φορά, μάλλον δεν θα βρείτε βοήθεια σε αυτή τη λίστα. Το να + στέλνετε το μήνυμα ξανά και ξανά το μόνο που θα έχει σαν αποτέλεσμα + θα είναι να μην θέλει κανείς να ασχοληθεί μαζί του.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Για να ανακεφαλαιώσουμε, ας πούμε ότι ξέρετε την απάντηση στην + παρακάτω ερώτηση (ναι είναι η ίδια ερώτηση και στις δυο περιπτώσεις). + Μπορείτε να διαλέξετε ποια από τις δυο αυτές + ερωτήσεις θα προτιμούσατε να απαντήσετε:</para> + + <example> + <title>Message 1</title> + + <literallayout class="monospaced">Subject: HELP!!?!?? +I just can't get hits damn silly FereBSD system to +workd, and Im really good at this tsuff, but I have never seen +anythign sho difficult to install, it jst wont work whatever I try +so why don't y9ou guys tell me what I doing wrong.</literallayout> + </example> + + <example> + <title>Message 2</title> + + <literallayout class="monospaced">Subject: Problems installing FreeBSD + +I've just got the FreeBSD 2.1.5 CDROM from Walnut Creek, and I'm having a lot +of difficulty installing it. I have a 66 MHz 486 with 16 MB of +memory and an Adaptec 1540A SCSI board, a 1.2GB Quantum Fireball +disk and a Toshiba 3501XA CDROM drive. The installation works just +fine, but when I try to reboot the system, I get the message +``Missing Operating System''.</literallayout> + </example> + </sect1> + + <sect1> + <title id="followup">Πως να συμπληρώσετε μια ερώτηση</title> + + <para>Συχνά θα θέλετε να στείλετε κάποιες παραπάνω πληροφορίες για μια + ερώτηση που έχετε κάνει ήδη. Ο καλύτερος τρόπος να το κάνετε αυτό είναι + να απαντήσετε στο ίδιο το αρχικό σας μήνυμα. Αυτό έχει τρία + πλεονεκτήματα:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Περιλαμβάνετε και το αρχικό σας μήνυμα, κι έτσι κάποιος που + διαβάζει θα ξέρει σε τι αναφέρεστε. Βεβαίως, μην ξεχάσετε να κόψετε + ότι δεν είναι απαραίτητο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το κείμενο της γραμμής θέματος παραμένει το ίδιο (θυμηθήκατε να + βάλετε κάποιο θέμα, σωστά;). Πολλά προγράμματα ηλεκτρονικής + αλληλογραφίας ταξινομούν τα μηνύματα ανάλογα με το θέμα τους. Αυτό + βοηθάει τα σχετικά μηνύματα να μένουν μαζί.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οι αριθμοί αναφοράς στην επικεφαλίδα του μηνύματος θα δείχνουν + στο προηγούμενο γράμμα. Κάποια προγράμματα ηλεκτρονικής + αλληλογραφίας, όπως το <ulink + url="http://www.mutt.org/">mutt</ulink>, μπορούν να + <emphasis>ομαδοποιήσουν</emphasis> τα μηνύματα, δείχνοντας ακριβώς + τι σχέση έχουν το ένα με το άλλο.</para> + </listitem> + </orderedlist> + </sect1> + <sect1> + <title id="answer">Πως να απαντήσετε μια ερώτηση</title> + + <para>Πριν απαντήσετε κάποια ερώτηση στην FreeBSD-questions, σκεφτείτε τα + εξής:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Πολλά πράγματα από αυτά που ισχύουν για τις ερωτήσεις, ισχύουν + και για τις απαντήσεις. Διαβάστε τα πρώτα, παραπάνω</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μήπως κάποιος άλλος έχει απαντήσει στην ερώτηση; Ο πιο εύκολος + τρόπος να το ελέγξετε αυτό είναι να ταξινομήσετε τα εισερχόμενα + γράμματά σας ανάλογα με το θέμα τους. Έτσι (ας ελπίσουμε) θα δείτε + την ερώτηση να ακολουθείται από τις απαντήσεις (όταν αυτές υπάρχουν) + όλες μαζί.</para> + + <para>Αν κάποιος άλλος έχει ήδη απαντήσει δεν σημαίνει πως εσείς δεν + πρέπει να απαντήσετε κάπως διαφορετικά. Αλλά έχει νόημα να διαβάστε + πρώτα όλες τις απαντήσεις.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Έχετε να προσθέσετε κάτι σε όσα έχουν ήδη γραφτεί; Γενικά, + απαντήσεις του στυλ <quote>Ναι, κι εγώ</quote> δεν βοηθάνε και πολύ. + Υπάρχουν βέβαια και εξαιρέσεις, όπως όταν, για παράδειγμα, κάποιος + περιγράφει ένα πρόβλημα που έχει και δεν ξέρει αν είναι δικό του + φταίξιμο ή κάτι δεν πάει καλά είτε με το υλικό είτε με το λογισμικό + του. Αν στείλετε ωστόσο ένα <quote>κι εγώ</quote> μήνυμα, φροντίστε + τουλάχιστον να έχει όλες τις πληροφορίες που χρειάζονται.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Είστε σίγουρος ότι καταλαβαίνετε την ερώτηση; Πολύ συχνά, αυτός + που ρωτάει έχει μπερδευτεί ή δεν έχει εκφραστεί με αρκετή σαφήνεια. + Ακόμα και με την καλύτερη δυνατή γνώση του συστήματος, είναι εύκολο + να στείλετε μια απάντηση που δεν απαντά στην ερώτηση. Αυτό δεν + βοηθά και πολύ. Θα αφήσετε αυτόν που ρωτάει πιο θυμωμένο και + μπερδεμένο από πριν. Αν κανείς άλλος δεν απαντήσει, και δεν είστε + ούτε εσείς σίγουρος, μπορείτε πάντα να ζητήσετε πιο πολλές + πληροφορίες.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Είστε σίγουρος ότι η απάντηση σας είναι σωστή; Αν όχι περιμένετε + μια μέρα περίπου. Αν κανείς δεν στείλει κάποια καλύτερη απάντηση, + μπορείτε να απαντήσετε εσείς, γράφοντας για παράδειγμα <quote>Δεν + ξέρω αν αυτό είναι σωστό, αλλά αφού κανείς άλλος δεν έχει απαντήσει, + γιατί δεν δοκιμάζεις να αντικαταστήσεις το ATAPI CDROM σου με ένα + βάτραχο;</quote>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν δεν υπάρχει κάποιος καλός λόγος για να κάνετε κάτι + διαφορετικό, απαντήστε και στον αποστολέα και στην + FreeBSD-questions. Πολύς κόσμος στην FreeBSD-questions είναι + <quote>παρατηρητές</quote>: μαθαίνουν διαβάζοντας τα μηνύματα που + στέλνονται σαν απαντήσεις στους άλλους. Αν μεταφέρετε κάποιο μήνυμα + γενικού ενδιαφέροντος εκτός λίστας, στερείτε αυτούς τους αναγνώστες + από μια πολύτιμη πηγή πληροφοριών. Προσοχή όμως με τις ομαδικές + απαντήσεις. Πολύς κόσμος στέλνει απαντήσεις με εκατοντάδες Cc + αντίγραφα. Σε αυτή την περίπτωση, κόψτε τις κατάλληλες Cc + διευθύνσεις.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Συμπεριλάβετε το σχετικό κείμενο από το αρχικό μήνυμα. + Αφαιρέστε ότι δεν χρειάζεται, αλλά μην το παρακάνετε. Θα + πρέπει να μπορεί κάποιος που δεν διάβασε την αρχική + ερώτηση να καταλάβει για τι πράγμα μιλάτε.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Χρησιμοποιήστε κάποια τεχνική για να ξεχωρίσετε ποιο κείμενο + προέρχεται από το αρχικό μήνυμα, και ποιο έχετε προσθέσει εσείς. + Προσωπικά βρίσκω ότι βάζοντας στην αρχή κάθε γραμμής του αρχικού + μηνύματος ένα <quote><literal>> </literal></quote> είναι αρκετά + καλός τρόπος να γίνει κάτι τέτοιο. Το να αφήνετε κενά μετά τις + γραμμές που αρχίζουν με <quote><literal>> </literal></quote> και + να αφήνετε μια κενή γραμμή μεταξύ του αρχικού κειμένου και του δικού + σας επίσης βοηθά στο να είναι πιο εύκολο να διαβαστεί το + αποτέλεσμα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Βάλτε τις απαντήσεις σας στο σωστό μέρος (μετά το κείμενο στο + οποίο απαντάτε). Είναι πολύ δύσκολο να διαβαστεί μια ομάδα + απαντήσεων όπου κάθε απάντηση έρχεται πριν το κείμενο στο οποίο + απαντάει.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τα πιο πολλά προγράμματα ηλεκτρονικής αλληλογραφίας αλλάζουν το + θέμα προσθέτοντας στην αρχή ένα <quote>Re: </quote>. Αν το δικό σας + πρόγραμμα δεν το κάνει αυτόματα, θα πρέπει να το κάνετε + εσείς.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν ο αποστολέας δεν ακολούθησε τις συμβάσεις μορφοποίησης + (γραμμές πολύ μεγάλες, άσχετη ή ασαφής γραμμή θέματος), + <emphasis>προτιμήστε</emphasis> να το διορθώσετε. Στην περίπτωση + ακατάλληλης γραμμής θέματος (όπως π.χ <quote>HELP!!??</quote>), + αλλάξτε το θέμα σε κάτι όπως <quote>Re: Difficulties with sync PPP + (was: HELP!!??)</quote>. Έτσι όσοι προσπαθούν να παρακολουθήσουν + αυτή την ομάδα μηνυμάτων θα δυσκολευτούν λιγότερο να την + παρακολουθήσουν.</para> + + <para>Σε τέτοιες περιπτώσεις είναι καλό να λέτε τι κάνατε και γιατί, + αλλά προσπαθήστε να μην είστε αγενείς. Αν δείτε ότι δεν μπορείτε να απαντήσετε χωρίς να είστε αγενείς, + καλύτερα μην απαντάτε.</para> + + <para>Αν απλά θέλετε να απαντήσετε σε ένα μήνυμα λόγω της κακής του + μορφοποίησης, απαντήστε καλύτερα στον αποστολέα, κι όχι στη λίστα. + Μπορείτε απλώς να του στείλετε αυτό το κείμενο σαν απάντηση, αν + θέλετε.</para> + </listitem> + </orderedlist> + </sect1> +</article> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/gjournal-desktop/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/articles/gjournal-desktop/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..af8057d21c --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/gjournal-desktop/Makefile @@ -0,0 +1,23 @@ +# +# $FreeBSD$ +# +# Article: Implementing UFS journaling on a desktop PC +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/gjournal-desktop/Makefile +# %SRCID% 1.1 +# + +DOC?= article + +FORMATS?= html + +INSTALL_COMPRESSED?=gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +SRCS= article.sgml +IMAGES_EN = disklabel1.png +IMAGES_EN += disklabel2.png +URL_RELPREFIX?= ../../../.. +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. + +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/gjournal-desktop/article.sgml b/el_GR.ISO8859-7/articles/gjournal-desktop/article.sgml new file mode 100644 index 0000000000..1dc93b656d --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/gjournal-desktop/article.sgml @@ -0,0 +1,780 @@ +<!-- + + Υλοποίηση του UFS Journaling σε ένα desktop υπολογιστή + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/gjournal-desktop/article.sgml + %SRCID% 1.5 + +--> + +<!DOCTYPE article PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % articles.ent PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Articles Entity Set//EL"> +%articles.ent; +<!ENTITY iso-greek "ISO/IEC 8859-7"> +]> + +<article lang="el"> + <articleinfo> + <title>Υλοποίηση του UFS Journaling σε ένα Desktop Υπολογιστή</title> + + <author> + <firstname>Μανώλης</firstname> + <surname>Κιαγιάς</surname> + <affiliation> + <address><email>manolis@FreeBSD.org</email></address> + </affiliation> + </author> + + <copyright> + <year>2008</year> + <holder role="mailto:manolis@FreeBSD.org">Μανώλης Κιαγιάς</holder> + </copyright> + + <releaseinfo>$FreeBSD$</releaseinfo> + + <legalnotice id="trademarks" role="trademarks"> + &tm-attrib.freebsd; + &tm-attrib.general; + </legalnotice> + + <abstract> + <para>Ένα σύστημα αρχείων που διαθέτει δυνατότητα journaling, + χρησιμοποιεί ένα αρχείο καταγραφής (journal ή ημερολόγιο) στο οποίο + γίνονται αρχικά οι εγγραφές πριν καταχωρηθούν στο κανονικό σύστημα + αρχείων. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να εξασφαλιστεί η ακεραιότητα του + συστήματος αρχείων στην περίπτωση κατάρρευσης ή απότομης διακοπής της + τροφοδοσίας του. Η χρήση του journaling διασφαλίζει την συνολική + ακεραιότητα του συστήματος αρχείων, αλλά δεν μπορεί να διασφαλίσει + ότι δεν θα έχουμε απώλεια δεδομένων σε μεμονωμένα αρχεία τα οποία + ήταν ενδεχομένως σε χρήση την ώρα της κατάρρευσης. Ένα πλεονέκτημα + του journaling είναι η ελαχιστοποίηση του χρόνου που απαιτείται για + τον έλεγχο του συστήματος αρχείων σε περίπτωση κακού τερματισμού. Το + σύστημα αρχείων UFS που χρησιμοποιείται από το &os; δεν διαθέτει δικό + του ενσωματωμένο journaling. Ωστόσο, το πλαίσιο λειτουργιών GEOM στο + &os; 7.<replaceable>X</replaceable> παρέχει ένα νέο journal + class το οποίο δίνει αυτή τη δυνατότητα, και μάλιστα ανεξάρτητα από + το σύστημα αρχείων που χρησιμοποιείται. Στο άρθρο αυτό εξετάζουμε + πως μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το journaling σε ένα τυπικό desktop + μηχάνημα για εργασία γραφείου.</para> + </abstract> + </articleinfo> + + <sect1 id="introduction"> + <title>Εισαγωγή</title> + + <para>Αν και οι περισσότεροι εξυπηρετητές που χρησιμοποιούνται σε + περιβάλλοντα παραγωγής είναι καλά προστατευμένοι από μη-αναμενόμενους + τερματισμούς, δεν συμβαίνει το ίδιο και με το συνηθισμένο desktop + μηχάνημα το οποίο βρίσκεται στα χέρια του τελικού χρήστη. Αυτό συνήθως + δεν προστατεύεται από διακοπές ρεύματος, ενώ δεν είναι και οι λίγες οι + περιπτώσεις που ο κακός τερματισμός οφείλεται σε λανθασμένο χειρισμό + του χρήστη (κατά λάθος πίεση του reset κ.α.). Στις περισσότερες από + αυτές τις περιπτώσεις, τα Soft Updates που χρησιμοποιεί το σύστημα + αρχείων UFS μπορούν να το προστατεύσουν αρκετά καλά, αν και μετά τον + προβληματικό τερματισμό απαιτείται συνήθως έλεγχος του συστήματος + αρχείων, ο οποίος ακόμα και όταν γίνεται στο παρασκήνιο, διαρκεί + αρκετό χρόνο. Σε σπάνιες περιπτώσεις, το σύστημα αρχείων μπορεί να + υποστεί ζημιά η οποία να χρειάζεται χειροκίνητη επέμβαση για να + διορθωθεί, ενώ είναι πιθανή και η απώλεια δεδομένων.</para> + + <para>Η νέα δυνατότητα για journaling που παρέχεται από το GEOM μπορεί + να βοηθήσει ιδιαίτερα στις παραπάνω περιπτώσεις, ελαχιστοποιώντας το + χρόνο που απαιτείται για τον έλεγχο του συστήματος αρχείων και + εξασφαλίζοντας ότι το σύστημα θα επανέλθει πολύ σύντομα σε σταθερή + κατάσταση.</para> + + <para>Το άρθρο αυτό περιγράφει μια διαδικασία για την υλοποίηση του UFS + journaling σε ένα τυπικό desktop PC (στο οποίο χρησιμοποιείται ένας + σκληρός δίσκος τόσο για το σύστημα όσο και για τα δεδομένα). Θα πρέπει + να ακολουθήσετε αυτές τις οδηγίες κατά τη διάρκεια μιας νέας + εγκατάστασης του &os;. Τα βήματα είναι αρκετά απλά και δεν απαιτούν + ιδιαίτερα πολύπλοκες εντολές.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το άρθρο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Πως να δεσμεύσετε κάποιο χώρο στο δίσκο για το journaling κατά + τη διάρκεια μιας νέας εγκατάστασης του &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να φορτώσετε και να ενεργοποιήσετε το άρθρωμα (module) + <literal>geom_journal</literal> (ή πως να ενσωματώσετε τη + λειτουργία του στον προσαρμοσμένο πυρήνα σας).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να μετατρέψετε τα υπάρχοντα συστήματα αρχείων σας ώστε + να χρησιμοποιούν journaling, και τι παραμέτρους θα πρέπει να δώσετε + στο <filename>/etc/fstab</filename> ώστε να τα προσαρτήσετε.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ενεργοποιήσετε το journaling σε νέες (άδειες) + κατατμήσεις.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να αντιμετωπίσετε προβλήματα που σχετίζονται με το + journaling.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το άρθρο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να κατανοείτε βασικές έννοιες του &unix; και του &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να είστε εξοικειωμένος με τη διαδικασία εγκατάστασης του &os; + και το βοηθητικό πρόγραμμα + <application>sysinstall</application>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <warning> + <para>Η διαδικασία που περιγράφεται εδώ, προορίζεται για χρήση σε νέες + εγκαταστάσεις, όπου δεν υπάρχουν ακόμα αποθηκευμένα δεδομένα χρήστη. + Αν και είναι δυνατόν να τροποποιήσετε και να επεκτείνετε τη + διαδικασία αυτή σε μηχανήματα που βρίσκονται ήδη σε κανονική χρήση, + θα πρέπει οπωσδήποτε να + <emphasis>πάρετε αντίγραφα ασφαλείας</emphasis> όλων των σημαντικών + δεδομένων πριν επιχειρήσετε οποιαδήποτε αλλαγή. Όταν κάνετε αλλαγές + στα συστήματα αρχείων και στις κατατμήσεις των δίσκων σε τέτοιο + επίπεδο, είναι πιθανόν να κάνετε λάθη τα οποία θα αποβούν μοιραία για + τα δεδομένα σας.</para> + </warning> + </sect1> + + <sect1 id="understanding-journaling"> + <title>Κατανόηση του Journaling στο &os;</title> + + <para>Το journaling που παρέχεται από το GEOM στο + &os; 7.<replaceable>X</replaceable> δεν + είναι προσανατολισμένο σε κάποιο συγκεκριμένο σύστημα αρχείων (όπως για + παράδειγμα συμβαίνει με το σύστημα αρχείων ext3 στο &linux;) αλλά + λειτουργεί σε επίπεδο block. Αν και αυτό σημαίνει ότι μπορεί να + χρησιμοποιηθεί σε διαφορετικά συστήματα αρχείων, για το + &os; 7.0-RELEASE, είναι δυνατή η χρήση του μόνο στο UFS2.</para> + + <para>Οι λειτουργίες journaling παρέχονται φορτώνοντας το άρθρωμα + <filename>geom_journal.ko</filename> στον πυρήνα (ή ενσωματώνοντας τη + λειτουργία του σε ένα προσαρμοσμένο πυρήνα) και χρησιμοποιώντας την + εντολή <command>gjournal</command> για τη ρύθμιση των συστημάτων + αρχείων. Η χρήση του journaling είναι γενικά θεμιτή σε μεγάλα + συστήματα αρχείων, όπως είναι το <filename>/usr</filename>. Θα + χρειαστεί ωστόσο να έχετε δεσμεύσει από πριν κάποιο ελεύθερο χώρο στο + δίσκο.</para> + + <para>Όταν γίνεται χρήση του journaling σε ένα σύστημα αρχείων, απαιτείται + κάποιος ελεύθερος χώρος για να αποθηκεύονται τα δεδομένα του ημερολογίου + καταγραφής (journal). Ο χώρος του δίσκου που αποθηκεύονται τα + πραγματικά δεδομένα αναφέρεται ως <emphasis>παροχέας δεδομένων (data + provider)</emphasis>, ενώ ο χώρος στον οποίο αποθηκεύεται το ημερολόγιο + ονομάζεται <emphasis>παροχέας ημερολογίου (journal provider).</emphasis> + Σε περίπτωση που το journaling γίνεται σε σύστημα αρχείων το οποίο έχει + ήδη δεδομένα, οι δύο παροχείς πρέπει να βρίσκονται σε διαφορετικές + κατατμήσεις. Σε περίπτωση χρήσης journaling σε νέα κατάτμηση, έχετε την + επιλογή να χρησιμοποιήσετε τον ίδιο παροχέα και για τα δεδομένα και για + το ημερολόγιο. Σε κάθε περίπτωση, με τη χρήση της εντολής + <command>gjournal</command>, οι δύο παροχείς συνδυάζονται για να + δημιουργήσουν το τελικό σύστημα αρχείων που υποστηρίζει journaling. + Για παράδειγμα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Θέλετε να χρησιμοποιήσετε journaling στο σύστημα αρχείων + <filename>/usr</filename>, το οποίο βρίσκεται στο + <filename class="devicefile">/dev/ad0s1f</filename> (το σύστημα + αρχείων περιέχει ήδη δεδομένα).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Έχετε κρατήσει κάποιο κενό χώρο στο δίσκο, σε μια κατάτμηση + στο <filename class="devicefile">/dev/ad0s1g</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Με την χρήση της εντολής <command>gjournal</command>, θα + δημιουργηθεί μια νέα συσκευή, η + <filename class="devicefile">/dev/ad0s1f.journal</filename>, όπου + το <filename class="devicefile">/dev/ad0s1f</filename> θα είναι ο + παροχέας δεδομένων και το + <filename class="devicefile">/dev/ad0s1g</filename> θα είναι ο + παροχέας ημερολογίου. Η νέα αυτή συσκευή θα χρησιμοποιείται πλέον + για όλες τις εργασίες που θα εκτελούνται στο σύστημα αρχείων.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Ο χώρος στο δίσκο που απαιτείται για το ημερολόγιο εξαρτάται από + τη χρήση του συστήματος αρχείων, και όχι από το μέγεθος του παροχέα + δεδομένων. Για παράδειγμα, σε ένα τυπικό μηχάνημα γραφείου, θα είναι + αρκετό να χρησιμοποιήσετε 1 GB για τον παροχέα ημερολογίου του + συστήματος αρχείων <filename>/usr</filename>, ενώ σε ένα μηχάνημα το + οποίο χρησιμοποιείται σε εργασίες όπου οι εγγραφές στο δίσκο είναι πολύ + συχνές και μεγάλες σε μέγεθος (π.χ. επεξεργασία video) θα χρειαστείτε + περισσότερο χώρο. Σε περίπτωση που ο χώρος που έχει δεσμευθεί για το + ημερολόγιο εξαντληθεί πριν γίνει δυνατή η εγγραφή δεδομένων στο + κανονικό σύστημα αρχείων, το σύστημα θα καταρρεύσει με kernel + panic.</para> + + <note> + <para>Τα μεγέθη που προτείνονται εδώ για τον παροχέα ημερολογίου, + είναι απίθανο να προκαλέσουν πρόβλημα σε τυπική χρήση γραφείου + (περιήγηση στο διαδίκτυο, επεξεργασία κειμένου, αναπαραγωγή + πολυμέσων). Αν ωστόσο το είδος της εργασίας σας περιλαμβάνει έντονη + χρήση του σκληρού δίσκου, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τον ακόλουθο + κανόνα για τη μεγαλύτερη δυνατή αξιοπιστία: όλη η μνήμη RAM του + συστήματος σας πρέπει να χωράει στο 30% του χώρου του ημερολογίου. + Για παράδειγμα, αν το σύστημα σας έχει 1 GB RAM, θα πρέπει να + δημιουργήσετε ημερολόγιο μεγέθους περίπου 3.3 GB. + (Πολλαπλασιάστε το μέγεθος της RAM με το 3.3 για να βρείτε το μέγεθος + του ημερολογίου.)</para> + </note> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το journaling, παρακαλούμε + διαβάστε τη σελίδα manual του &man.gjournal.8;.</para> + </sect1> + + <sect1 id="reserve-space"> + <title>Βήματα Κατά την Εγκατάσταση του &os;</title> + + <sect2> + <title>Δέσμευση Χώρου στο Δίσκο για το Journaling</title> + + <para>Ένα τυπικό desktop μηχάνημα, έχει συνήθως ένα σκληρό δίσκο στον + οποίο αποθηκεύονται τόσο το λειτουργικό όσο και τα δεδομένα του + χρήστη. Συνήθως, οι προεπιλεγμένες κατατμήσεις που δημιουργούνται + από το <application>sysinstall</application> είναι περίπου σωστές: + Ένα desktop μηχάνημα δεν χρειάζεται μεγάλη κατάτμηση + <filename>/var</filename>, ενώ το μεγαλύτερο μέρος του ελεύθερου + χώρου αποδίδεται στο <filename>/usr</filename>, αφού στους + υποκαταλόγους του αποθηκεύονται τα δεδομένα του χρήστη και γίνονται + και οι εγκαταστάσεις του λογισμικού.</para> + + <para>Χρησιμοποιώντας τις προεπιλεγμένες κατατμήσεις (αυτές που + δημιουργεί ο επεξεργαστής <application>Disklabel</application> όταν + πιέσετε το <keycap>A</keycap>), δεν μένει καθόλου ελεύθερος χώρος. + Ωστόσο κάθε κατάτμηση στην οποία θέλετε να χρησιμοποιήσετε + journaling, χρειάζεται ακόμα μία για την αποθήκευση του ημερολογίου. + Καθώς η κατάτμηση <filename>/usr</filename> είναι η μεγαλύτερη, το + πλέον λογικό είναι να την μικρύνουμε ελαφρά ώστε να εξασφαλίσουμε το + χώρο που απαιτείται για το journaling.</para> + + <para>Στο παράδειγμα μας, χρησιμοποιείται ένας δίσκος μεγέθους + 80 GB. Στην ακόλουθη εικόνα φαίνονται οι προεπιλεγμένες + κατατμήσεις όπως δημιουργούνται από τον επεξεργαστή + <application>Disklabel</application> κατά την εγκατάσταση:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="disklabel1.png"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Αν τα παραπάνω μεγέθη είναι περίπου τα επιθυμητά για την + εγκατάσταση σας, είναι αρκετά εύκολο να ρυθμιστούν ώστε να γίνει + δυνατή η χρήση του journaling. Απλώς χρησιμοποιήστε τα + πλήκτρα με τα βελάκια για να + μετακινήσετε την μπάρα επιλογής στην κατάτμηση + <filename>/usr</filename> και πιέστε το <keycap>D</keycap> για να + την διαγράψετε.</para> + + <para>Τώρα, μετακινήστε την μπάρα επιλογής στο όνομα του σκληρού δίσκου + στο άνω μέρος της οθόνης, και πιέστε <keycap>C</keycap> για να + δημιουργήσετε μια νέα κατάτμηση για το <filename>/usr</filename>. + Η νέα αυτή κατάτμηση θα πρέπει να είναι μικρότερη κατά 1 GB + (αν έχετε σκοπό να χρησιμοποιήσετε journaling μόνο στο + <filename>/usr</filename>), ή κατά 2 GB (αν έχετε σκοπό να + χρησιμοποιήσετε journaling τόσο στο <filename>/usr</filename> όσο και + στο <filename>/var</filename>). Στο διάλογο που θα εμφανιστεί, + επιλέξτε να δημιουργήσετε σύστημα αρχείων (file system) και γράψτε + <filename>/usr</filename> ως το σημείο προσάρτησης + (mount point).</para> + + <note> + <para>Είναι αναγκαία η χρήση journaling στην κατάτμηση + <filename>/var</filename> partition; Φυσιολογικά, το journaling έχει + νόημα μόνο σε αρκετά μεγάλες κατατμήσεις. Δεν πρόκειται ωστόσο να + δημιουργηθεί κάποιο πρόβλημα αν χρησιμοποιήσετε journaling στο + <filename>/var</filename>. Αν η χρήση του συγκεκριμένου συστήματος + αρχείων είναι μικρή (το οποίο είναι και το πιθανότερο σε ένα + dekstop μηχάνημα) ίσως είναι καλή ιδέα να χρησιμοποιήσετε λιγότερο + χώρο στο δίσκο για το ημερολόγιο του.</para> + + <para>Στο παράδειγμα μας, θα ενεργοποιήσουμε το journaling τόσο στο + <filename>/usr</filename> όσο και στο <filename>/var</filename>. + Μπορείτε φυσικά να προσαρμόσετε αυτή τη διαδικασία σύμφωνα με τις + ανάγκες σας.</para> + </note> + + <para>Για να απλοποιήσουμε, όσο είναι δυνατόν, τη διαδικασία, θα + χρησιμοποιήσουμε το <application>sysinstall</application> για να + δημιουργήσουμε τις κατατμήσεις που απαιτούνται για το journaling. + Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της εγκατάστασης, το + <application>sysinstall</application> επιμένει να ρωτάει για σημεία + προσάρτησης σε κάθε κατάτμηση που δημιουργείται. Στο σημείο αυτό, + δεν υπάρχουν σημεία προσάρτησης για τις κατατμήσεις μας, και στην + πραγματικότητα <emphasis>δεν τα χρειαζόμαστε καν</emphasis>. Οι + κατατμήσεις που χρησιμοποιούνται για τα ημερολόγια, δεν προσαρτώνται + κάπου.</para> + + <para>Για να αποφύγουμε αυτά τα προβλήματα με το + <application>sysinstall</application>, θα δημιουργήσουμε αυτές τις + κατατμήσεις ως χώρο swap. Στο swap δεν γίνεται ποτέ προσάρτηση, + ενώ και το <application>sysinstall</application> δεν έχει κανένα + πρόβλημα να δημιουργήσει όσες τέτοιες κατατμήσεις χρειαζόμαστε. Μετά + την πρώτη εκκίνηση, θα πρέπει ωστόσο να επεξεργαστούμε το αρχείο + <filename>/etc/fstab</filename> και να αφαιρέσουμε τις έξτρα + καταχωρήσεις swap που δημιουργήθηκαν κατά την εγκατάσταση.</para> + + <para>Για να δημιουργήσετε τους χώρους swap, χρησιμοποιήστε πάλι τα + πλήκτρα με τα βελάκια για να + μετακινήσετε την μπάρα επιλογής στο άνω μέρος της οθόνης του + επεξεργαστή <application>Disklabel</application>, έτσι ώστε να είναι + επιλεγμένο το όνομα του σκληρού δίσκου. Κατόπιν, πιέστε + <keycap>N</keycap>, δώστε το επιθυμητό μέγεθος + (<replaceable>1024M</replaceable>), και επιλέξτε + <quote>swap space</quote> από το μενού που εμφανίζεται. Επαναλάβετε + για κάθε ημερολόγιο που επιθυμείτε να δημιουργήσετε. Στο παράδειγμα + μας, δημιουργούμε δύο κατατμήσεις στις οποίες θα αποθηκεύονται τα + ημερολόγια των <filename>/usr</filename> και + <filename>/var</filename>. Το τελικό αποτέλεσμα φαίνεται στην + παρακάτω εικόνα:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="disklabel2.png"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Μόλις ολοκληρώσετε τη δημιουργία των κατατμήσεων, σας συνιστούμε + να σημειώσετε τα ονόματα τους και τα σημεία προσάρτησης για να τα + έχετε πρόχειρα κατά τη φάση των ρυθμίσεων. Με τον τρόπο αυτό θα + αποφύγετε τυχόν λάθη που μπορεί να καταστρέψουν την εγκατάσταση σας. + Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τις σημειώσεις μας για το παράδειγμα + μας:</para> + + <table pgwide="1"> + <title>Κατατμήσεις και Ημερολόγια</title> + <tgroup cols="3"> + <thead> + <row> + <entry>Κατάτμηση</entry> + <entry>Σημείο Προσάρτησης</entry> + <entry>Ημερολόγιο</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>ad0s1d</entry> + <entry>/var</entry> + <entry>ad0s1h</entry> + </row> + + <row> + <entry>ad0s1f</entry> + <entry>/usr</entry> + <entry>ad0s1g</entry> + </row> + </tbody> + </table> + + <para>Συνεχίστε την εγκατάσταση όπως συνήθως. Σας συνιστούμε ωστόσο να + μην εγκαταστήσετε εφαρμογές (πακέτα) μέχρι να ολοκληρώσετε τη + διαδικασία του journaling.</para> + </sect2> + + <sect2 id="first-boot"> + <title>Πρώτη Εκκίνηση</title> + + <para>Το σύστημα σας θα ξεκινήσει φυσιολογικά, αλλά θα χρειαστεί να + επεξεργαστείτε το <filename>/etc/fstab</filename> και να διαγράψετε + τις καταχωρήσεις για τις κατατμήσεις swap που θα χρησιμοποιηθούν στα + ημερολόγια. Φυσιολογικά, η κατάτμηση που χρησιμοποιείται ως κανονικό + swap τελειώνει με το γράμμα <quote>b</quote> (π.χ. ad0s1b στο + παράδειγμα μας). Διαγράψτε όλες τις άλλες καταχωρήσεις για το swap + και επανεκκινήστε το σύστημα σας, ώστε να σταματήσει το &os; να τις + χρησιμοποιεί.</para> + + <para>Μόλις το σύστημα εκκινήσει ξανά, θα είμαστε έτοιμοι να ρυθμίσουμε + το journaling.</para> + </sect2> + + <sect1 id="configure-journal"> + <title>Ρύθμιση του Journaling</title> + + <sect2 id="running-gjournal"> + <title>Εκτέλεση της Εντολής <command>gjournal</command></title> + + <para>Έχοντας προετοιμάσει όλες τις απαραίτητες κατατμήσεις, είναι + σχετικά απλό να ρυθμίσουμε το journaling. Θα πρέπει να μεταβούμε σε + κατάσταση ενός χρήστη, για το λόγο αυτό εισέλθετε στο σύστημα ως + <username>root</username> και γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>shutdown now</userinput></screen> + + <para>Πιέστε <keycap>Enter</keycap> για να βγείτε στο προεπιλεγμένο + κέλυφος. Θα πρέπει να αποπροσαρτήσουμε τις κατατμήσεις στις οποίες + θα γίνει το journaling, στο παράδειγμα μας τις + <filename>/usr</filename> και <filename>/var</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>umount /usr /var</userinput></screen> + + <para>Φορτώστε το άρθρωμα του πυρήνα που απαιτείται για το + journaling:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gjournal load</userinput></screen> + + <para>Χρησιμοποιήστε τώρα τις σημειώσεις σας για να καθορίσετε + ποια κατάτμηση χρησιμοποιείται για κάθε ημερολόγιο. Στο + παράδειγμα μας, το <filename>/usr</filename> βρίσκεται στο + <filename class="devicefile">ad0s1f</filename> και το ημερολόγιο του + θα είναι στο <filename class="devicefile">ad0s1g</filename>, ενώ το + <filename>/var</filename> είναι στο + <filename class="devicefile">ad0s1d</filename> και το ημερολόγιο του + θα είναι στο <filename class="devicefile">ad0s1h</filename>. Θα + χρειαστείτε τις παρακάτω εντολές:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gjournal label ad0s1f ad0s1g</userinput> + +GEOM_JOURNAL: Journal 2948326772: ad0s1f contains data. +GEOM_JOURNAL: Journal 2948326772: ad0s1g contains journal. + +&prompt.root; <userinput>gjournal label ad0s1d ad0s1h</userinput> + +GEOM_JOURNAL: Journal 3193218002: ad0s1d contains data. +GEOM_JOURNAL: Journal 3193218002: ad0s1h contains journal.</screen> + + <note> + <para>Αν ο τελευταίος τομέας κάποιας από τις κατατμήσεις είναι σε + χρήση, η εντολή <command>gjournal</command> θα σας επιστρέψει ένα + μήνυμα λάθους. Θα πρέπει να εκτελέσετε την εντολή χρησιμοποιώντας + την παράμετρο <option>-f</option> με την οποία θα υποχρεώσετε την + επανεγγραφή του τομέα, π.χ.:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gjournal label -f ad0s1d ad0s1h</userinput></screen> + + <para>Μια που πρόκειται για νέα εγκατάσταση, είναι μάλλον απίθανο + να προκαλέσετε κάποιο πρόβλημα.</para></note> + + <para>Στο σημείο αυτό δημιουργούνται δύο νέες συσκευές, οι + <filename class="devicefile">ad0s1d.journal</filename> και + <filename class="devicefile">ad0s1f.journal</filename>. Αυτές + αντιπροσωπεύουν τις κατατμήσεις + <filename>/var</filename> και <filename>/usr</filename> + που θα πρέπει να προσαρτήσουμε. Πριν τις προσαρτήσουμε ωστόσο, + θα πρέπει να θέσουμε την επιλογή journal και να αναιρέσουμε την + επιλογή Soft Updates:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>tunefs -J enable -n disable ad0s1d.journal</userinput> + +tunefs: gjournal set +tunefs: soft updates cleared + +&prompt.root; <userinput>tunefs -J enable -n disable ad0s1f.journal</userinput> + +tunefs: gjournal set +tunefs: soft updates cleared</screen> + + <para>Προσαρτήστε τώρα χειροκίνητα τις νέες συσκευές στα αντίστοιχα + σημεία προσάρτησης (σημειώστε ότι μπορούμε πλέον να χρησιμοποιήσουμε + την επιλογή <option>async</option> κατά την προσάρτηση):</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount -o async /dev/ad0s1d.journal /var</userinput> +&prompt.root; <userinput>mount -o async /dev/ad0s1f.journal /usr</userinput></screen> + + <para>Επεξεργαστείτε το αρχείο <filename>/etc/fstab</filename> και + ανανεώστε τις καταχωρήσεις για τις κατατμήσεις + <filename>/usr</filename> και <filename>/var</filename>:</para> + + <programlisting>/dev/ad0s1f.journal /usr ufs rw,async 2 2 +/dev/ad0s1d.journal /var ufs rw,async 2 2</programlisting> + + <warning> + <para>Βεβαιωθείτε ότι οι παραπάνω καταχωρήσεις είναι σωστές, + διαφορετικά θα έχετε πρόβλημα να εκκινήσετε κανονικά στην επόμενη + επανεκκίνηση του συστήματος σας.</para> + </warning> + + <para>Τέλος, επεξεργαστείτε το αρχείο + <filename>/boot/loader.conf</filename> και προσθέστε την ακόλουθη + γραμμή ώστε να φορτώνεται το άρθρωμα &man.gjournal.8; σε κάθε + εκκίνηση:</para> + + <programlisting>geom_journal_load="YES"</programlisting> + + <para>Συγχαρητήρια! Το σύστημα σας είναι τώρα έτοιμο για journaling. + Μπορείτε να γράψετε <userinput>exit</userinput> για να επιστρέψετε + στην κανονική λειτουργία (πολλαπλών χρηστών) ή να επανεκκινήσετε το + σύστημα σας (συνίσταται) για να ελέγξετε τις ρυθμίσεις σας. Κατά την + εκκίνηση, θα δείτε μηνύματα όπως το παρακάτω:</para> + + <screen>ad0: 76293MB XEC XE800JD-00HBC0 08.02D08 at ata0-master SATA150 +GEOM_JOURNAL: Journal 2948326772: ad0s1g contains journal. +GEOM_JOURNAL: Journal 3193218002: ad0s1h contains journal. +GEOM_JOURNAL: Journal 3193218002: ad0s1d contains data. +GEOM_JOURNAL: Journal ad0s1d clean. +GEOM_JOURNAL: Journal 2948326772: ad0s1f contains data. +GEOM_JOURNAL: Journal ad0s1f clean.</screen> + + <para>Μετά από ένα προβληματικό τερματισμό θα δείτε μηνύματα όπως το + παρακάτω:</para> + + <screen>GEOM_JOURNAL: Journal ad0s1d consistent.</screen> + + <para>Αυτό συνήθως σημαίνει ότι το &man.gjournal.8; χρησιμοποίησε τις + πληροφορίες του ημερολογίου για να επιστρέψει το σύστημα αρχείων + σε σταθερή κατάσταση.</para> + </sect2> + + <sect2 id="gjournal-new"> + <title>Χρήση του Journaling σε Νέες Κατατμήσεις</title> + + <para>Αν και η παραπάνω διαδικασία είναι απαραίτητη για να + χρησιμοποιήσετε journaling σε κατατμήσεις που έχουν ήδη δεδομένα, η + αντίστοιχη διαδικασία για νέες κατατμήσεις είναι πιο απλή. Στην + περίπτωση αυτή, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο ίδιος παροχέας τόσο για + τα δεδομένα όσο και για το ημερολόγιο. Για παράδειγμα, υποθέστε ότι + έχετε προσθέσει ένα νέο δίσκο και έχετε δημιουργήσει την κατάτμηση + <filename class="devicefile">/dev/ad1s1d</filename>. Η δημιουργία του + ημερολογίου είναι αρκετά απλή και φαίνεται παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gjournal label ad1s1d</userinput></screen> + + <para>Το προεπιλεγμένο μέγεθος του ημερολογίου είναι 1 GB. + Μπορείτε ωστόσο να το ρυθμίσετε χρησιμοποιώντας την επιλογή + <option>-s</option>. Μπορείτε να δώσετε τιμές σε bytes, ή να βάλετε + μετά την τιμή ένα από τα γράμματα <literal>K</literal>, + <literal>M</literal> ή <literal>G</literal> για να δηλώσετε + Kilobytes, Megabytes ή Gigabytes αντίστοιχα. Σημειώστε ότι η εντολή + <command>gjournal</command>, δεν θα σας επιτρέψει να δημιουργήσετε + ημερολόγιο που να είναι ακατάλληλο λόγω μικρού μεγέθους.</para> + + <para>Για παράδειγμα, για να δημιουργήσετε ένα ημερολόγιο μεγέθους + 2 GB, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την ακόλουθη εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gjournal label -s 2G ad1s1d</userinput></screen> + + <para>Μπορείτε έπειτα να δημιουργήσετε ένα σύστημα αρχείων στη νέα σας + κατάτμηση, και ταυτόχρονα να ενεργοποιήσετε το journaling, + χρησιμοποιώντας την επιλογή <option>-J</option>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>newfs -J /dev/ad1s1d.journal</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2 id="configure-kernel"> + <title>Ενσωμάτωση του Journaling σε Προσαρμοσμένο Πυρήνα</title> + + <para>Αν δεν θέλετε να φορτώσετε το <literal>geom_journal</literal> ως + άρθρωμα, μπορείτε να ενσωματώσετε τις λειτουργίες του στον + προσαρμοσμένο πυρήνα σας. Επεξεργαστείτε το αρχείο ρυθμίσεων του + πυρήνα, και βεβαιωθείτε ότι περιλαμβάνει τις ακόλουθες δύο + γραμμές:</para> + + <programlisting>options UFS_GJOURNAL # Σημείωση: η επιλογή αυτή υπάρχει στο GENERIC + +options GEOM_JOURNAL # Θα πρέπει να προσθέσετε αυτή τη γραμμή</programlisting> + + <para>Μεταγλωττίστε και επανεγκαταστήστε τον πυρήνα σας χρησιμοποιώντας + τις σχετικές + <ulink url="&url.books.handbook;/kernelconfig.html">οδηγίες στο Εγχειρίδιο του &os;.</ulink></para> + + <para>Μην ξεχάσετε να αφαιρέσετε την αντίστοιχη καταχώρηση + <quote>load</quote> από το αρχείο + <filename>/boot/loader.conf</filename> αν την είχατε χρησιμοποιήσει + προηγουμένως.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="troubleshooting-gjournal"> + <title>Αντιμετώπιση Προβλημάτων</title> + + <para>Το ακόλουθο τμήμα καλύπτει συχνές ερωτήσεις σχετικά με προβλήματα + που μπορείτε να συναντήσετε στην υλοποίηση του jounaling.</para> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="kernel-panic"> + <para>Κατά τη διάρκεια έντονης χρήσης του δίσκου, το σύστημα μου + σταματάει με kernel panic. Υπάρχει περίπτωση αυτό να σχετίζεται + με το journaling;</para> + </question> + + <answer> + <para>Είναι πιθανό το ημερολόγιο να γεμίζει πριν προλάβουν τα + προηγούμενα δεδομένα του να μεταφερθούν στο σύστημα αρχείων. Θα + πρέπει να θυμάστε ότι το μέγεθος του ημερολογίου δεν εξαρτάται + από το μέγεθος του παροχέα δεδομένων, αλλά από το φόρτο εργασίας + του. Αν η δραστηριότητα του δίσκου σας είναι υψηλή, θα + χρειαστείτε μεγαλύτερο μέγεθος για την κατάτμηση του + ημερολογίου. Δείτε τη σχετική σημείωση στην ενότητα <link + linkend="understanding-journaling">Κατανόηση του Journaling</link>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="unable-boot"> + <para>Έκανα κάποιο λάθος στις ρυθμίσεις, και δεν μπορώ πλέον να + ξεκινήσω κανονικά το σύστημα μου. Υπάρχει τρόπος να το + διορθώσω;</para> + </question> + + <answer> + <para>Πιθανόν ξεχάσατε να προσθέσετε (ή έχετε κάνει λάθος) την + καταχώρηση στο <filename>/boot/loader.conf</filename>, ή ίσως + υπάρχει λάθος στο αρχείο <filename>/etc/fstab</filename>. Τα + λάθη αυτά συνήθως διορθώνονται εύκολα. + Πιέστε <keycap>Enter</keycap> για να ξεκινήσετε το προεπιλεγμένο + κέλυφος λειτουργίας ενός χρήστη. Μετά εντοπίστε την πηγή του + προβλήματος:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cat /boot/loader.conf</userinput></screen> + + <para>Αν λείπει ή υπάρχει λάθος στην καταχώρηση + <literal>geom_journal_load</literal>, οι αντίστοιχες συσκευές + δεν δημιουργούνται καν. Μπορείτε να φορτώσετε το άρθρωμα + χειροκίνητα, να προσαρτήσετε όλες τις κατατμήσεις, και να + συνεχίσετε με την κανονική εκκίνηση:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gjournal load</userinput> + +GEOM_JOURNAL: Journal 2948326772: ad0s1g contains journal. +GEOM_JOURNAL: Journal 3193218002: ad0s1h contains journal. +GEOM_JOURNAL: Journal 3193218002: ad0s1d contains data. +GEOM_JOURNAL: Journal ad0s1d clean. +GEOM_JOURNAL: Journal 2948326772: ad0s1f contains data. +GEOM_JOURNAL: Journal ad0s1f clean. + +&prompt.root; <userinput>mount -a</userinput> +&prompt.root; <userinput>exit</userinput> +<emphasis>(η εκκίνηση συνεχίζεται)</emphasis></screen> + + <para>Αν ωστόσο η καταχώρηση αυτή είναι σωστή, ρίξτε μια ματιά + στο αρχείο <filename>/etc/fstab</filename>. Το πιο πιθανό είναι + να βρείτε ότι κάποια καταχώρηση λείπει, ή είναι λάθος. + Στην περίπτωση αυτή, προσαρτήστε χειροκίνητα όλες τις κατατμήσεις + και συνεχίστε την εκκίνηση κανονικά.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="remove-journaling"> + <para>Μπορώ να καταργήσω το journaling και να επιστρέψω στο + κανονικό σύστημα αρχείων με τα Soft Updates;</para> + </question> + + <answer> + <para>Βέβαια. Χρησιμοποιήστε την ακόλουθη διαδικασία η οποία + αναιρεί τις αλλαγές. Μπορείτε έπειτα να χρησιμοποιήσετε τις + κατατμήσεις των ημερολογίων για άλλο σκοπό, εφόσον το + επιθυμείτε.</para> + + <para>Εισέλθετε ως <username>root</username> και μεταβείτε σε + κατάσταση ενός χρήστη:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>shutdown now</userinput></screen> + + <para>Αποπροσαρτήστε τις κατατμήσεις που χρησιμοποιούν + journaling:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>umount /usr /var</userinput></screen> + + <para>Συγχρονίστε τα ημερολόγια:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gjournal sync</userinput></screen> + + <para>Σταματήστε τους παροχείς ημερολογίου:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gjournal stop ad0s1d.journal</userinput> +&prompt.root; <userinput>gjournal stop ad0s1f.journal</userinput></screen> + + <para>Διαγράψτε τα metadata του journaling από όλες τις συσκευές + που χρησιμοποιήσατε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gjournal clear ad0s1d</userinput> +&prompt.root; <userinput>gjournal clear ad0s1f</userinput> +&prompt.root; <userinput>gjournal clear ad0s1g</userinput> +&prompt.root; <userinput>gjournal clear ad0s1h</userinput></screen> + + <para>Αναιρέστε την επιλογή του journaling, και θέστε ξανά την + επιλογή για Soft Updates:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>tunefs -J disable -n enable ad0s1d</userinput> + +tunefs: gjournal cleared +tunefs: soft updates set + +&prompt.root; <userinput>tunefs-J disable -n enable ad0s1f</userinput> + +tunefs: gjournal cleared +tunefs: soft updates set</screen> + + <para>Προσαρτήστε χειροκίνητα τις κανονικές κατατμήσεις:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount -o rw /dev/ad0s1d /var</userinput> +&prompt.root; <userinput>mount -o rw /dev/ad0s1f /usr</userinput></screen> + + <para>Επεξεργαστείτε το <filename>/etc/fstab</filename> και + επαναφέρατε τις προηγούμενες ρυθμίσεις:</para> + + <programlisting>/dev/ad0s1f /usr ufs rw 2 2 +/dev/ad0s1d /var ufs rw 2 2</programlisting> + + <para>Τέλος, επεξεργαστείτε το αρχείο + <filename>/boot/loader.conf</filename>, αφαιρέστε την καταχώρηση + που φορτώνει το άρθρωμα <literal>geom_journal</literal> και + επανεκκινήστε το σύστημα σας.</para> + + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </sect1> + + <sect1 id="further-reading"> + <title>Επιπλέον Πληροφορίες</title> + + <para>Το journaling είναι μια σχετικά νέα δυνατότητα του &os;, και έτσι + δεν είναι ακόμα καλά τεκμηριωμένη. Ίσως όμως να βρείτε χρήσιμες + πληροφορίες στις παρακάτω αναφορές:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Υπάρχει ένα <ulink url="&url.books.handbook;/geom-gjournal.html">νέο τμήμα για το journaling</ulink> + στο Εγχειρίδιο του &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="http://lists.freebsd.org/pipermail/freebsd-current/2006-June/064043.html">Αυτή η δημοσίευση</ulink> στη λίστα + &a.current.name; από τον δημιουργό του &man.gjournal.8;, &a.pjd;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="http://lists.freebsd.org/pipermail/freebsd-questions/2008-April/173501.html">Αυτή η δημοσίευση</ulink> στη λίστα + &a.questions.name; από τον &a.ivoras;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οι σελίδες manual του &man.gjournal.8; και &man.geom.8;.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> +</article> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + fill-column: 78 + indent-tabs-mode: nil + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/greek-language-support/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/articles/greek-language-support/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..b1644f25fd --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/greek-language-support/Makefile @@ -0,0 +1,13 @@ +# $FreeBSD$ + +DOC?= article + +FORMATS?= html + +INSTALL_COMPRESSED?=gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +SRCS= article.sgml + +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/greek-language-support/article.sgml b/el_GR.ISO8859-7/articles/greek-language-support/article.sgml new file mode 100644 index 0000000000..869f5060a1 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/greek-language-support/article.sgml @@ -0,0 +1,426 @@ +<!-- + + Υποστήριξη της Ελληνικής Γλώσσας στο FreeBSD + + The FreeBSD Greek Documentation Project + +--> + +<!DOCTYPE article PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % articles.ent PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Articles Entity Set//EL"> +%articles.ent; +<!ENTITY iso-greek "ISO/IEC 8859-7"> +<!ENTITY iso-ucs "ISO/IEC 10646"> +]> + +<article lang="el"> + <articleinfo> + <title>Υποστήριξη της Ελληνικής Γλώσσας στο &os;</title> + + <author> + <firstname>Νικόλαος</firstname> + <surname>Κόκκαλης</surname> + <affiliation> + <address><email>nickkokkalis@yahoo.co.uk</email></address> + </affiliation> + </author> + + <copyright> + <year>2006</year> + <year>2007</year> + <year>2008</year> + <holder role="mailto:nickkokkalis@yahoo.co.uk">Νικόλαος Κόκκαλης</holder> + </copyright> + + <releaseinfo>$FreeBSD$</releaseinfo> + + <legalnotice id="trademarks" role="trademarks"> + &tm-attrib.freebsd; + &tm-attrib.general; + </legalnotice> + + <abstract> + <para>Αυτό το κείμενο δίνει οδηγίες για τις ρυθμίσεις που χρειάζονται, + ώστε να μπορούμε να διαβάσουμε και να γράψουμε Ελληνικά στο &os;, τόσο + σε κατάσταση κονσόλας όσο και χρησιμοποιώντας το γραφικό + περιβάλλον <application>&xorg;</application>.</para> + </abstract> + </articleinfo> + + <sect1 id="introduction"> + <title>Εισαγωγή</title> + + <para>Η ρύθμιση της υποστήριξης του &os; για την Ελληνική γλώσσα είναι + αρκετά εύκολη, σε κάθε επίπεδο. Με σχετικά λίγες ρυθμίσεις, μπορεί να + γράψει και να διαβάσει κανείς σωστά Ελληνικά με την επίσημη κωδικοποίηση + &iso-greek;, τόσο σε κατάσταση κονσόλας όσο και μέσα από το γραφικό + περιβάλλον <application>&xorg;</application>. Αν και οι ρυθμίσεις που + αφορούν αποκλειστικά στο &os; είναι αυτές της κονσόλας, εδώ θα + αναφερθούν και αυτές που αφορούν και + τα <application>&xorg;</application> αλλά και τις επιμέρους + εφαρμογές.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το άρθρο θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Που θα βρείτε Ελληνικές γραμματοσειρές, τόσο για την κονσόλα του + &os; όσο και για <application>&xorg;</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πώς να ορίσετε μια αντιστοιχία πληκτρολογίου + (<quote>keymap</quote>) σε κατάσταση κονσόλας, η οποία να επιτρέπει + την εισαγωγή Ελληνικού κειμένου, με την κωδικοποίηση &iso-greek;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πώς να ορίσετε ότι η προκαθορισμένη γραμματοσειρά σε κατάσταση + κονσόλας θα είναι κάποια που έχει Ελληνικούς χαρακτήρες.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πώς να ορίσετε μια αντιστοιχία πληκτρολογίου + (<quote>keymap</quote>) σε κατάσταση γραφικών, η οποία να επιτρέπει + την εισαγωγή Ελληνικού κειμένου, με την κωδικοποίηση &iso-greek;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πώς να στήσετε γραμματοσειρές για το γραφικό περιβάλλον του + &os;, οι οποίες θα έχουν υποστήριξη τόσο για UTF-8 όσο και για + &iso-greek; Ελληνικά.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="console-setup"> + <title>Ρυθμίσεις για Ελληνικά στην κονσόλα του &os;</title> + + <para>Στην κονσόλα οι ρυθμίσεις αφορούν δύο στάδια. Το πρώτο στάδιο + γίνεται κατά τον ίδιο τρόπο πάντα, ενώ το δεύτερο διαφοροποιείται + ανάλογα με το κέλυφος (<quote>shell</quote>).</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Ρυθμίσεις για την προκαθορισμένη γραμματοσειρά της κονσόλας και + μια αντιστοιχία πληκτρολογίου με υποστήριξη για Ελληνικά.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ρυθμίσεις έτσι ώστε το περιβάλλον του κελύφους να υποστηρίζει + την Ελληνική γλώσσα.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <sect2 id="console-files"> + <title>Ελληνική γραμματοσειρά και αντιστοιχία πληκτρολογίου για την + κονσόλα</title> + + <para>Για να μπορέσουμε να διαβάσουμε και να γράψουμε Ελληνικά με την + κωδικοποίηση &iso-greek; στην κονσόλα του &os; χρειαζόμαστε + τουλάχιστον δύο αρχεία: μια γραμματοσειρά και μια αντιστοιχία + πληκτρολογίου.</para> + + <para>Ο &a.keramida; έχει φτιάξει μια τέτοια γραμματοσειρά και μια + αντιστοιχία πληκτρολογίου. Αυτά τα δύο αρχεία δεν είναι μέρος του + βασικού συστήματος του &os; τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, + οπότε θα χρειαστεί να τα κατεβάσετε από το δίκτυο. Για να κατεβάσετε + τα δύο αρχεία που χρειάζονται και να τα τοποθετήσετε στον κατάλληλο + κατάλογο για τον τύπο του κάθε αρχείου, μπορείτε να τρέξετε τις + παρακάτω εντολές:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/share/syscons/fonts</userinput> +&prompt.root; <userinput>fetch 'http://people.freebsd.org/~keramida/files/grfixed-8x16.fnt'</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd /usr/share/syscons/keymaps</userinput> +&prompt.root; <userinput>fetch 'http://people.freebsd.org/~keramida/files/keramida.el-iso.kbd'</userinput></screen> + + <sect2 id="console-rc-conf"> + <title>Ενεργοποίηση της Ελληνικής υποστήριξης στην κονσόλα</title> + + <para>Για να ορίσουμε ως προκαθορισμένη γραμματοσειρά και αντιστοιχία + πληκτρολογίου αυτές που κατεβάσαμε, αρκεί να βάλουμε στο + αρχείο <filename>/etc/rc.conf</filename> τις παρακάτω + ρυθμίσεις:</para> + + <programlisting>font8x16="grfixed-8x16" +keymap="keramida.el-iso"</programlisting> + + <para>Με αυτές τις ρυθμίσεις, το σύστημά μας θα χρησιμοποιεί τα αρχεία + που μόλις κατεβάσαμε από την επόμενη φορά που θα ξεκινήσει. Στο &os; + δε χρειάζεται όμως να κάνουμε επανεκκίνηση για μια τέτοια μικρή + αλλαγή. Μπορούμε απλά να τρέξουμε σε μια κονσόλα τις εντολές:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>vidcontrol -f 8x16 grfixed-8x16 < /dev/ttyv0</userinput> +&prompt.user; <userinput>kbdcontrol -l keramida.el-iso < /dev/ttyv0</userinput></screen> + + <para>Αυτές οι εντολές θα φορτώσουν εκείνη τη στιγμή τη νέα + γραμματοσειρά κονσόλας, και τη νέα αντιστοιχία πληκτρολογίου.</para> + </sect2> + + <sect2 id="shell-locale"> + <title>Ρυθμίσεις για το κέλυφος χρήστη</title> + + <para>Με τις ρυθμίσεις που έχουμε κάνει ως τώρα δεν έχει ενεργοποιηθεί + πλήρως η Ελληνική υποστήριξη. Κάθε πρόγραμμα που τρέχει στο &os;, + ακόμα και το κέλυφος χρήστη που χρησιμοποιούμε, εξαρτάται από τις + τρέχουσες ρυθμίσεις <quote>locale</quote>, για να ξέρει σε τι γλώσσα + δουλεύουμε.</para> + + <para>Οι προκαθορισμένες ρυθμίσεις locale υποστηρίζουν μόνο την εισαγωγή + και ανάγνωση κειμένου σε Αγγλικά, οπότε πρέπει να αλλάζουμε τις + ρυθμίσεις αυτές για να μπορεί το κέλυφος μας να δουλέψει σωστά με την + Ελληνική γλώσσα.</para> + + <sect3 id="shell-sh"> + <title>Ρυθμίσεις για το κέλυφος &man.sh.1;</title> + + <para>Αν το κέλυφος που χρησιμοποιούμε είναι το &man.sh.1;, πρέπει να + βάλουμε στο αρχείο <filename>.profile</filename> του λογαριασμού μας + τις εξής ρυθμίσεις:</para> + + <programlisting>export LANG="el_GR.ISO8859-7" +export LC_CTYPE="el_GR.ISO8859-7" +export LC_COLLATE="el_GR.ISO8859-7" +unset LC_ALL LC_MESSAGES LC_MONETARY LC_NUMERIC LC_TIME</programlisting> + </sect3> + + <sect3 id="shell-csh"> + <title>Ρυθμίσεις για το κέλυφος &man.csh.1;</title> + + <para>Αν το κέλυφος που χρησιμοποιούμε είναι το &man.csh.1;, πρέπει να + βάλουμε στο αρχείο <filename>.cshrc</filename> του λογαριασμού μας + τις εξής ρυθμίσεις:</para> + + <programlisting>setenv LANG "C" +setenv LC_CTYPE "el_GR.ISO8859-7" +setenv LC_COLLATE "el_GR.ISO8859-7" +unsetenv LC_ALL LC_MESSAGES LC_MONETARY LC_NUMERIC LC_TIME</programlisting> + </sect3> + + <sect3 id="shell-bash"> + <title>Ρυθμίσεις για το κέλυφος bash</title> + + <para>Αν το κέλυφος που χρησιμοποιούμε είναι + το <application>bash</application>, πρέπει να βάλουμε στο + αρχείο <filename>.bashrc</filename> του λογαριασμού μας τις εξής + ρυθμίσεις:</para> + + <programlisting>export LANG="el_GR.ISO8859-7" +export LC_CTYPE="el_GR.ISO8859-7" +export LC_COLLATE="el_GR.ISO8859-7" +unset LC_ALL LC_MESSAGES LC_MONETARY LC_NUMERIC LC_TIME</programlisting> + + <para>Επίσης, ειδικά για το <application>bash</application>, πρέπει να + βάλουμε και τις εξής ρυθμίσεις στο + αρχείο <filename>.inputrc</filename> του λογαριασμού μας:</para> + + <programlisting>set convert-meta Off +set input-meta On +set output-meta On</programlisting> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="xorg-setup"> + <title>Ρυθμίσεις για Ελληνικά στο γραφικό περιβάλλον &xorg;</title> + + <para>Τα πιο συνηθισμένα γραφικό περιβάλλον εργασίας σε &os; βασίζονται + στην πλατφόρμα <application>&xorg;</application>. Οι ρυθμίσεις για + υποστήριξη Ελληνικών σε &xorg; είναι εντελώς ίδιες με αυτές που + χρησιμοποιεί το περιβάλλον &xorg; και σε άλλα UNIX συστήματα (π.χ. σε + GNU/Linux).</para> + + <para>Αρχικά, πρέπει να ρυθμίσετε το περιβάλλον &xorg; έτσι ώστε να ξεκινά + σωστά—ακόμη και χωρίς Ελληνικά. Για πληροφορίες σχετικά με τις + πρώτες αυτές ρυθμίσεις, + δείτε <ulink url="&url.books.handbook;/x11.html">το αντίστοιχο κεφάλαιο + στο Εγχειρίδιο του &os;</ulink>.</para> + + <para>Αφού καταφέρετε να ρυθμίσετε τα πάντα για να ξεκινά το γραφικό + περιβάλλον &xorg;, πρέπει να τοποθετήσετε τις παρακάτω γραμμές στο + αρχείο <filename>/etc/X11/xorg.conf</filename>:</para> + + <programlisting>Section "InputDevice" + Identifier "Keyboard1" + Driver "kbd" + Option "XkbRules" "xorg" + Option "XkbModel" "pc105" + Option "XkbLayout" "us,el" + Option "XkbOptions" "grp:alt_shift_toggle" +EndSection</programlisting> + + <para>Αν στο αρχείο <filename>/etc/X11/xorg.conf</filename> υπάρχει ήδη + ένα τέτοιο τμήμα, μπορείτε να τροποποιήσετε το υπάρχον τμήμα. + Χρησιμοποιήστε τον χαρακτήρα <quote><literal>#</literal></quote> για να + σχολιάσετε όποιες γραμμές δε θέλετε να κρατήσετε από το αρχικό + <quote><literal>InputDevice</literal></quote>.</para> + + <note> + <para>Γενικά, υπάρχουν τουλάχιστον δύο + διαφορετικά <quote><literal>InputDevice</literal></quote> τμήματα σε + ένα συνηθισμένο αρχείο <filename>/etc/X11/xorg.conf</filename>: + ένα για το προκαθορισμένο πληκτρολόγιο κι ένα για το προκαθορισμένο + ποντίκι. Προσοχή να κάνετε όποιες τροποποιήσεις έχετε κατά νου στο + τμήμα το οποίο αναφέρει το πληκτρολόγιο (αυτό σημαίνει + το <quote><literal>Identifier "Keyboard1"</literal></quote> + παραπάνω).</para> + </note> + + <para>Με τις ρυθμίσεις που έχουμε κάνει ως τώρα δεν έχει ενεργοποιηθεί + πλήρως η Ελληνική υποστήριξη. Στο &os; κάθε πρόγραμμα, ακόμα και το + περιβάλλον &xorg; που χρησιμοποιούμε, εξαρτάται από τις τρέχουσες + ρυθμίσεις <quote>locale</quote>, για να ξέρει σε τι γλώσσα δουλεύουμε.</para> + + <para>Οι προκαθορισμένες ρυθμίσεις locale υποστηρίζουν μόνο την εισαγωγή + και ανάγνωση κειμένου σε Αγγλικά, οπότε πρέπει να αλλάζουμε τις + ρυθμίσεις αυτές για να μπορεί το περιβάλλον &xorg; να δουλέψει σωστά με + την Ελληνική γλώσσα.</para> + + <para>Για αυτόν τον λόγο παραμετροποιούμε το + αρχείο <filename>.xinitrc</filename> στο λογαριασμό μας. Πιο + συγκεκριμένα θα πρέπει να προσθέσουμε τις παρακάτω γραμμές σε αυτό:</para> + + <programlisting>export LANG="el_GR.ISO8859-7" +export LC_CTYPE="el_GR.ISO8859-7" +export LC_COLLATE="el_GR.ISO8859-7"</programlisting> + + <para>Πριν ξεκινήσετε να χρησιμοποιείτε τα Χ, βεβαιωθείτε επίσης ότι έχετε + τις σωστές ρυθμίσεις locale στο κέλυφος σας. Έτσι θα αποφύγετε πιθανά + προβλήματα απεικόνισης Ελληνικών σε κάποιες εφαρμογές. Δείτε την ενότητα + <link linkend="shell-locale">Ρυθμίσεις για το κέλυφος χρήστη</link>.</para> + + <para>Με αυτές τις ρυθμίσεις, το περιβάλλον &xorg; θα ξεκινά με το + σωστό <quote>process environment</quote> για να υποστηρίζει την Ελληνική + γλώσσα.</para> + + <para>Πολλές εφαρμογές που τρέχουν σε περιβάλλον &xorg; μπορούν να + ρυθμιστούν ορίζοντας μια σειρά από <quote>X11 resources</quote>. Αυτά + τα <quote>resources</quote> είναι, γενικά, ζευγάρια από τιμές της + μορφής:</para> + + <programlisting>ΌνομαResource: Τιμή του resource</programlisting> + + <para>Οι τιμές αυτές ορίζονται στο + αρχείο <filename>.Xresources</filename> του λογαριασμού μας.</para> + + <para>Για το <application>XTerm</application> και αντίστοιχες εφαρμογές + τερματικού, μπορεί να ρυθμιστεί η γραμματοσειρά έτσι ώστε να + χρησιμοποιείται μια με Ελληνική υποστήριξη, ορίζοντας τις παρακάτω τιμές + στο αρχείο <filename>.Xresources</filename>:</para> + + <programlisting>XTerm*font: -misc-fixed-medium-r-normal--14-130-75-75-c-70-iso8859-7</programlisting> + + <note> + <para>Μετά από αλλαγές στο αρχείο <filename>.Xresources</filename>, δε + χρειάζεται επανεκκίνηση του περιβάλλοντος &xorg;. Αρκεί απλά να + τρέξουμε την εντολή:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>xrdb -merge ~/.Xresources</userinput></screen> + </note> + </sect1> + + <sect1 id="x11-fonts"> + <title>Ελληνικές γραμματοσειρές για το περιβάλλον &xorg;</title> + + <para>Το περιβάλλον &xorg; έρχεται με ένα βασικό σύνολο γραμματοσειρών σε + μορφή <quote>bitmap</quote>. Μερικές από αυτές έχουν υποστήριξη + ελληνικών, είτε για την κωδικοποίηση &iso-greek;, είτε για την + κωδικοποίηση &iso-ucs; (Universal Character Set). Οι βασικές bitmap + γραμματοσειρές που διανέμονται με το &xorg; έχουν στο τέλος από το όνομά + τους την κωδικοποίηση, οπότε μπορείτε να τις βρείτε εύκολα με το + εργαλείο &man.xlsfonts.1;. Για να δείτε, για παράδειγμα, ποιές βασικές + γραμματοσειρές υποστηρίζουν την κωδικοποίηση &iso-greek; μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε την εντολή:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>xlsfonts | fgrep -i <replaceable>iso8859-7</replaceable></userinput></screen> + + <para>Αντίστοιχα, για να βρείτε ποιές γραμματοσειρές υποστηρίζουν την + κωδικοποίηση &iso-ucs;, οπότε μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την + απεικόνιση κειμένων με κωδικοποίηση UTF-8, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε + την εντολή:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>xlsfonts | fgrep -i <replaceable>iso10646</replaceable></userinput></screen> + + <para>Ακόμη περισσότερες γραμματοσειρές με υποστήριξη για απεικόνιση + Ελληνικών χαρακτήρων μπορείτε να βρείτε στη συλλογή των Ports. Η + κατηγορία <literal>x11-fonts</literal> περιέχει συλλογές γραμματοσειρών + όπως οι παρακάτω:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><filename role="package">x11-fonts/bitstream-vera</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename role="package">x11-fonts/dejavu</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename role="package">x11-fonts/liberation-fonts-ttf</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename role="package">x11-fonts/urwfonts-ttf</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename role="package">x11-fonts/webfonts</filename></para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Όλες αυτές οι γραμματοσειρές είναι σε μορφή &truetype;. Έτσι δεν + έχουν τους περιορισμούς μεγέθους που έχουν οι βασικές, bitmap + γραμματοσειρές, και μπορούν να απεικονίσουν Ελληνικούς χαρακτήρες σχεδόν + σε οποιοδήποτε μέγεθος, με αρκετά ικανοποιητικά αποτελέσματα.</para> + + <para>Αν χρησιμοποιείτε κάποιο από τα δημοφιλή περιβάλλοντα εργασίας για + &xorg;, όπως το <application>GNOME</application> ή + το <application>KDE</application>, οι &truetype; γραμματοσειρές από + αυτές τις συλλογές βελτιώνουν πάρα πολύ την ποιότητα απεικόνισης σε όλες + τις εφαρμογές του περιβάλλοντος εργασίας. Οπότε σίγουρα αξίζει τον κόπο + να τις δοκιμάσετε.</para> + </sect1> + + <sect1 id="various-apps"> + <title>Ρυθμίσεις για Ελληνικά σε διάφορες εφαρμογές.</title> + + <para>Για να διαβάζουμε και να γράφουμε &iso-greek; Ελληνικά με τον + επεξεργαστή κειμένου <filename role="package">editors/emacs</filename> + θα πρέπει να προσθέσουμε στο <filename>.emacs</filename> του + λογαριασμού μας τις εξής ρυθμίσεις:</para> + + <programlisting>(setq unibyte-display-via-language-environment t) +(if (< emacs-major-version 22) + (set-language-environment "Greek")) +(set-terminal-coding-system 'greek-iso-8bit) +(set-input-mode (car (current-input-mode)) + (nth 1 (current-input-mode)) + 0)</programlisting> + + <para>Για να διαβάζουμε και να γράφουμε ελληνικά με τον επεξεργαστή + κειμένου <filename role="package">editors/vim</filename> σε γραφικό + περιβάλλον, θα πρέπει να προσθέσουμε στο αρχείο + <filename>.vimrc</filename> του λογαριασμού μας τις εξής ρυθμίσεις:</para> + + <programlisting>set gfs=fixedgr</programlisting> + + <para>Για να διαβάζουμε και να γράφουμε ελληνικά με το πρόγραμμα + ηλεκτρονικής αλληλογραφίας <application>mutt</application> θα πρέπει να + προσθέσουμε στο <filename>.muttrc</filename> το παρακάτω κομμάτι:</para> + + <programlisting>set charset="greek" +set send_charset="US-ASCII:ISO-8859-1:ISO-8859-7:UTF-8"</programlisting> + </sect1> +</article> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + fill-column: 78 + indent-tabs-mode: nil + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/laptop/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/articles/laptop/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..3bebf224c1 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/laptop/Makefile @@ -0,0 +1,16 @@ +# $FreeBSD$ +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/laptop/Makefile +# %SRCID% 1.4 + +DOC?= article + +FORMATS?= html + +INSTALL_COMPRESSED?=gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +SRCS= article.sgml + +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/laptop/article.sgml b/el_GR.ISO8859-7/articles/laptop/article.sgml new file mode 100644 index 0000000000..bd71c9c9e7 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/laptop/article.sgml @@ -0,0 +1,363 @@ +<!-- + + Χρησιμοποιώντας το FreeBSD Σε Φορητούς Υπολογιστές + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/laptop/article.sgml + %SRCID% 1.25 + +--> + +<!DOCTYPE article PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % articles.ent PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Articles Entity Set//EL"> +%articles.ent; +]> + +<article lang="el"> + <articleinfo> + <title>Χρησιμοποιώντας το FreeBSD σε Φορητούς</title> + + <pubdate>$FreeBSD$</pubdate> + + <abstract> + <para>Το FreeBSD δουλεύει άψογα στους περισσότερους φορητούς + υπολογιστές, με πολύ λίγα σημεία που χρίζουν προσοχής. + Μερικά πράγματα που αφορούν το FreeBSD και τους φορητούς, + σχετικά με τις διαφορές που υπάρχουν σε απαιτήσεις υλικού + από τους υπολογιστές γραφείου, περιγράφονται παρακάτω.</para> + </abstract> + + <legalnotice id="trademarks" role="trademarks"> + &tm-attrib.freebsd; + &tm-attrib.linux; + &tm-attrib.microsoft; + &tm-attrib.general; + </legalnotice> + </articleinfo> + + <para>Συχνά το FreeBSD χρησιμοποιείται σαν λειτουργικό σύστημα + σε εξυπηρετητές, αλλά μπορεί το ίδιο καλά να χρησιμοποιηθεί και σε + σταθμούς εργασίας, κι αν σκέφτεστε να το χρησιμοποιήσετε στον + φορητό υπολογιστή σας μπορείτε να απολαμβάνετε όλα τα συνηθισμένα + πλεονεκτήματα που έχει: συστηματική οργάνωση, εύκολη διαχείριση + και αναβάθμιση, τα ports και τα πακέτα για εύκολη εγκατάσταση + λογισμικού, κοκ. (Τα άλλα πλεονεκτήματά του, όπως η σταθερότητα, + η απόδοση σε δικτυακές εφαρμογές, και η απόδοση σε συνθήκες υψηλού + φόρτου, μπορεί να μην γίνονται πολύ φανερά σε ένα φορητό + υπολογιστή, βέβαια.) Όμως, η εγκατάσταση σε φορητούς υπολογιστές + συχνά παρουσιάζει προβλήματα τα οποία δεν εμφανίζονται σε + υπολογιστές γραφείου και δεν αποτελούν συχνά θέμα συζήτησης (οι + φορητοί, ακόμα περισσότερο από τους υπολογιστές γραφείου, είναι + ρυθμισμένοι για να τρέχουν καλά με µsoft.windows;). Αυτό το + άρθρο έχει σαν στόχο να παρουσιάσει κάποια από αυτά τα + θέματα. Στο διαδίκτυο μπορείτε να βρείτε πολλές σελίδες στις οποίες + περιγράφουν τις εμπειρίες τους με ένα συγκεκριμένο μοντέλο φορητού + υπολογιστή και το &os; οι συγγραφείς τους. Αυτές οι σελίδες δεν είναι + διαθέσιμες ως μέρος της επίσημης τεκμηρίωσης του &os;, αλλά μπορεί να + περιέχουν χρήσιμες πληροφορίες. Είναι καλή ιδέα να ψάξετε για τέτοιες + σελίδες, γράφοντας το μοντέλο του φορητού σας και τη + λέξη <quote>&os;</quote> σε μερικές μηχανές αναζήτησης. Υπάρχει επίσης + και μια βάση πληροφοριών με αναλυτικές περιγραφές από πολλούς φορητούς + υπολογιστές στη διεύθυνση <ulink url="http://laptop.bsdgroup.de/freebsd/">The &os; + Laptop Compatibility List</ulink>.</para> + + <para>Αν θέλετε να επικοινωνήσετε με άλλους χρήστες που τρέχουν &os; στο + φορητό τους, μπορείτε να γραφτείτε και στην λίστα &a.mobile.name;. + Περισσότερες πληροφορίες για τη συμβατότητα του &os; με φορητύς + υπολογιστές θα βρείτε και στη + σελίδα <ulink url="http://tuxmobil.org/mobile_bsd.html"></ulink>.</para> + + <sect1 id="xorg"> + <title>Το γραφικό περιβάλλον &xorg;</title> + + <para>Οι πρόσφατες εκδόσεις των <application>&xorg;</application> δουλεύουν με τις + περισσότερες μοντέρνες κάρτες οθόνης που χρησιμοποιούνται σε + φορητούς υπολογιστές. Η επιτάχυνση (acceleration) μπορεί να μην + υποστηρίζεται, αλλά μια βασική SVGA κατάσταση θά 'πρεπε να + δουλεύει χωρίς προβλήματα.</para> + + <para>Ελέγξτε την τεκμηρίωση του φορητού σας για να δείτε ποια + κάρτα οθόνης έχει και μετά συμβουλευτείτε την τεκμηρίωση του + <application>&xorg;</application> για να δείτε αν υπάρχει + υποστήριξη για την συγκεκριμένη κάρτα. Αν όχι, τότε + χρησιμοποιήστε ένα βασικό οδηγό συσκευής (μην προσπαθήσετε να + χρησιμοποιήσετε κάποιο οδηγό που να μοιάζει κάπως στο όνομα). + Μπορείτε να δοκιμάσετε την τύχη σας + με την εντολή <userinput>Xorg -configure</userinput> που + βρίσκει αυτόματα πολλές από τις σωστές ρυθμίσεις.</para> + + <para>Το πρόβλημα είναι πολλές φορές να ρυθμιστεί σωστά η οθόνη. + Συχνά η τεκμηρίωση επικεντρώνει στις CRT οθόνες. Το να βρείτε + τις κατάλληλες ρυθμίσεις (modelines) για μια LCD οθόνη μπορεί να + μην είναι και τόσο εύκολο. Μπορεί να είστε τυχεροί και να μην + χρειάζεται να βρείτε κάποια γραμμή ρυθμίσεων για την οθόνη, ή να + αρκεί απλώς να δώσετε τις σωστές τιμές στα <literal>HorizSync</literal> και + <literal>VertRefresh</literal>. Αν αυτό δεν δουλέψει, η καλύτερη επιλογή που έχετε + είναι να ψάξετε στο δίκτυο για πηγές σχετικές με ρύθμιση των X + σε φορητούς (συχνά οι οδηγίες που υπάρχουν είναι σχετικές με το + Linux, αλλά δεν έχει σημασία αφού και τα δυο συστήματα + χρησιμοποιούν την ίδια έκδοση των <application>&xorg;</application>) και να αντιγράψετε + τις κατάλληλες γραμμές ρυθμίσεων που έχει στείλει κάποιος ο + οποίος έχει το ίδιο υλικό.</para> + + <para>Οι περισσότεροι φορητοί έρχονται με δυο κουμπιά στις + συσκευές δείκτη που έχουν, που είναι αρκετά ενοχλητικό όταν + κάποιος δουλεύει σε X (αφού το μεσαίο κουμπί είναι αυτό που + συχνά χρησιμοποιείται για επικόλληση κειμένου). Μπορείτε να + αντιστοιχήσετε το ταυτόχρονο πάτημα του δεξιού και αριστερού + κουμπιού στις ρυθμίσεις των X σας να εξομοιώνει το πάτημα του + μεσαίου κουμπιού με την γραμμή</para> + + <programlisting> + Option "Emulate3Buttons" + </programlisting> + + <para>στο αρχείο <filename>xorg.conf</filename>, στο + τμήμα <literal>InputDevice</literal>.</para> + </sect1> + + <sect1 id="modems"> + <title>Modems</title> + + <para>Οι φορητοί έρχονται συνήθως με εσωτερικά (on-board) μόντεμ. + Δυστυχώς, αυτό σημαίνει πως σχεδόν πάντα είναι + <quote>win-μόντεμ</quote> των οποίων η λειτουργικότητα είναι + υλοποιημένη σε λογισμικό, για το οποίο οδηγοί υπάρχουν μόνο για + &windows;. (Ορισμένοι οδηγοί για τέτοια μόντεμ έχουν αρχίσει να βγαίνουν και για + άλλα λειτουργικά συστήματα. Για παράδειγμα, αν το μόντεμ σας + χρησιμοποιεί chipset τύπου Lucent LT μπορεί να υποστηρίζεται από το + πακέτο <filename role="package">comms/ltmdm</filename>.) + Αν το μόντεμ που έχει ο φορητός σας δεν υποστηρίζεται, + θα χρειαστεί να αγοράσετε ένα εξωτερικό μόντεμ. + Η πιο καλή λύση από άποψη χώρου είναι να αγοράσετε ένα PC Card + (PCMCIA) μόντεμ, που περιγράφεται παρακάτω, αλλά υπάρχουν και + φτηνά USB ή σειριακά μόντεμ που μπορεί να σας κοστίσουν + λιγότερο. Γενικά, τα κανονικά (όχι win-μόντεμ) μόντεμ πρέπει να + δουλεύουν χωρίς κανένα πρόβλημα.</para> + </sect1> + + <sect1 id="pcmcia"> + <title>Συσκευές PCMCIA (PC Card)</title> + + <para>Οι πιο πολλοί φορητοί έρχονται με υποδοχές PCMCIA (γνωστές + και ως PC Card). Αυτές υποστηρίζονται αρκετά καλά από το + FreeBSD. Κοιτάξτε τα μηνύματα της εκκίνησης του υπολογιστή σας + (χρησιμοποιώντας την εντολή &man.dmesg.8;) και δείτε + αν το FreeBSD έχει βρει τις θύρες αυτές (πρέπει να εμφανίζονται + σαν <devicename>pccard0</devicename>, + <devicename>pccard1</devicename> κλπ. σε συσκευές όπως ή + <devicename>pcic0</devicename>).</para> + + <para>Οι εκδόσεις 4.X του &os; έχουν υποστήριξη για 16-bit PCMCIA + κάρτες. Οι εκδόσεις 5.Χ και οι νεότερες υποστηρίζουν τόσο 16-bit όσο + και 32-bit (<quote>CardBus</quote>) κάρτες. Μια + λίστα από κάρτες που υποστηρίζονται υπάρχει το αρχείο + <filename>/etc/defaults/pccard.conf</filename>. Κοιτάξτε αυτό + το αρχείο, και προτιμήστε να αγοράσετε κάρτες που υπάρχουν σε + αυτή τη λίστα. Οι κάρτες που δεν υπάρχουν στη λίστα, μπορεί να + υποστηρίζονται σαν <quote>generic</quote> συσκευές: συγκεκριμένα + τα πιο πολλά μόντεμ (16-bit) θα πρέπει να δουλεύουν μια χαρά, + αρκεί να μην είναι win-μόντεμ (τέτοια μόντεμ υπάρχουν ακόμη και + σαν PC Card συσκευές, γι' αυτό να προσέχετε). Αν η κάρτα σας + αναγνωρίζεται σαν generic μόντεμ, σημειώστε πως το αρχείο + <filename>pccard.conf</filename> ορίζει μια καθυστέρηση 10 + δευτερολέπτων (για να αποφύγει τα κολλήματα που παθαίνουν κάποια + μόντεμ). Αυτός ο χρόνος μπορεί να είναι πολύ μεγάλος για το + δικό σας μόντεμ, οπότε αξίζει να πειραματιστείτε, μειώνοντάς + τον ή ακόμα κι αφαιρώντας τον τελείως.</para> + + <para>Μερικά μέρη του <filename>pccard.conf</filename> μπορεί να + χρειάζονται διορθώσεις. Ελέγξτε την γραμμή irq, και βεβαιωθείτε + ότι δεν γράφει κάποια irq γραμμή που ήδη χρησιμοποιείται από + κάποια άλλη συσκευή. Πιο συγκεκριμένα, αν έχετε κάποια on-board + κάρτα ήχου, αφαιρέστε την γραμμή irq 5 (αλλιώς μπορεί να + κολλήσει ο φορητός σας μόλις εισάγετε μια PC Card συσκευή). + Επίσης ελέγξτε ότι χρησμοποιούνται ελεύθερες περιοχές μνήμης. + Αν η κάρτα σας δεν αναγνωρίζεται, τότε προσπαθήστε να αλλάξετε + την περιοχή μνήμης σε κάποια άλλη επιτρεπόμενη τιμή (από αυτές + που υπάρχουν στην σελίδα τεκμηρίωσης &man.pccardc.8;). + </para> + + <para>Αν δεν τρέχει ήδη, ξεκινήστε τον δαίμονα + &man.pccardd.8;. (Για να ξεκινάει όταν ανοίγετε τον + υπολογιστή σας, προσθέστε στο αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename> τη γραμμή + <programlisting>pccard_enable="YES"</programlisting>.) Τώρα οι + κάρτες σας θα πρέπει να αναγνωρίζονται όταν τις βάζετε σε κάποια + θύρα ή τις αφαιρείτε, και να βλέπετε μηνύματα για νέες συσκευές + που ενεργοποιούνται.</para> + + <para>Ακριβώς πριν την διανομή της έκδοσης 4.4 του FreeBSD έγιναν + αρκετές αλλαγές στον κώδικα για τις PC Card συσκευές (μέσα σε + αυτές ήταν και αλλαγές στον κώδικα δρομολόγησης των διακοπών + ISA, για εκείνες τις μηχανές που το &os; δεν μπορούσε να + χρησιμοποιήσει το PCI BIOS). Αν έχετε προβλήματα με αυτή την + έκδοση του &os;, δοκιμάστε να την αναβαθμίσετε σε κάποια πιο + καινούρια.</para> + </sect1> + + <sect1 id="power-management"> + <title>Power management</title> + + <para>Δυστυχώς, το power management δεν υποστηρίζεται πολύ καλά + από το FreeBSD. Αν είστε τυχεροί, ίσως κάποιες από τις + λειτουργίες να δουλεύουν αξιόπιστα. Συνήθως πάντως, δεν + δουλεύουν καθόλου.</para> + + <para>Κάτι που περιπλέκει λίγο τα πράγματα είναι η ύπαρξη δύο διαφορετικών + προτύπων για power management: του APM και του ACPI. Το δεύτερο έχει ως + στόχο να αντικαταστήσει το πρώτο, επεκτείνοντας ταυτόχρονα τα + χαρακτηριστικά του APM. Σε πολλές περιπτώσεις το ACPI το πετυχαίνει + αυτό, αλλά μερικές φορές δημιουργεί και προβλήματα που δεν τα έχει το + APM.</para> + + <para>Ορισμένοι φορητοί υπολογιστές υποστηρίζουν και το APM και το ACPI. + Κάποιοι άλλοι φορητοί υπολογιστές υποστηρίζουν μόνο το ένα από τα δύο. + Πιθανόν να χρειαστεί να δοκιμάσετε και το APM και το ACPI, για να δείτε + πιο από τα δύο υποστηρίζει καλύτερα και με πιο αξιόπιστο τρόπο τα + χαρακτηριστικά power management του φορητού σας.</para> + + <note> + <para>Δεν έχει νόημα (και πολλές φορές δε γίνεται καν) να ενεργοποιήσετε + ταυτόχρονα και το APM και το ACPI, ακόμη κι αν ο φορητός σας + υποστηρίζει και τα δύο πρότυπα.</para> + </note> + + <sect2> + <title>APM</title> + + <para>Το APM (Advanced Power Management) BIOS παρέχει υποστήριξη για + διάφορες λειτουργίες power management, όπως standby, suspend, + hibernation, μείωση της ταχύτητας του επεξεργαστή, κλπ. Οι + λειτουργίες APM υποστηρίζονται από τις εκδόσεις 4.Χ και 5.Χ του + &os;.</para> + + <para>Για να ενεργοποιήσετε την υποστήριξη APM στον πυρήνα του &os;, + πρέπει να μεταγλωττίσετε τον πυρήνα σας με τις επιλογές για power + management (<literal>device apm0</literal> για το &os; 4.X + και <literal>device apm</literal> για το &os; 5.X). Στο + &os; 5.Χ υπάρχει και ξεχωριστό άρθρωμα πυρήνα για το APM, το + οποίο μπορείτε να φορτώσετε κατά την εκκίνηση του συστήματος + προσθέτοντας στο αρχείο <filename>/boot/loader.conf</filename> τη + γραμμή <literal>apm_load="YES"</literal>.</para> + + <para>Στο &os; 5.X πρέπει να προσθέσετε και τη + γραμμή <literal>hint.apm.0.disabled="0"</literal> στο + αρχείο <filename>/boot/device.hints</filename>.</para> + + <para>Για να ενεργοποιούνται αυτόματα οι λειτουργίες APM κατά την + εκκίνηση του συστήματος πρέπει να προσθέσετε και τη + γραμμή <literal>apm_enable="YES"</literal> στο + αρχείο <filename>/etc/rc.conf</filename>. Στο βασικό σύστημα του &os; + περιλαμβάνεται και η υπηρεσία &man.apmd.8;, που ξεκινάει αυτόματα αν + προσθέσετε τη γραμμή <literal>apmd_enable="YES"</literal> στο + αρχείο <filename>/etc/rc.conf</filename>. Η υπηρεσία αυτή χειρίζεται + τα διάφορα μηνύματα APM που στέλνει το BIOS. Μπορεί, για παράδειγμα, + να βάλει το φορητό σας σε κατάσταση suspend ή να το ενεργοποιήσει πάλι + με το πάτημα ενός πλήκτρου στο πληκτρολόγιο ή όταν ανοιγοκλείνετε την + οθόνη του φορητού σας.</para> + + <para>Οι εντολές APM περιγράφονται στη σελίδα βοήθειας &man.apm.8;. Για + παράδειγμα, η εντολή <command>apm -b</command> τυπώνει πληροφορίες για + την κατάσταση της μπαταρίας (ή 255 αν δεν υποστηρίζεται), η + εντολή <command>apm -Z</command> θέτει τον φορητό σε κατάσταση + standby, η εντολή <command>apm -z</command> (ή η + εντολή <command>zzz</command>) θέτει τον φορητό σε κατάσταση suspend. + Για να κλείσει εντελώς ο φορητός μπορείτε να δώσετε την + εντολή <command>shutdown -p</command>. Προσοχή όμως: μερικές από + αυτές τις εντολές μπορεί να μη δουλεύουν σωστά ή να μη δουλεύουν + καθόλου.</para> + + <para>Σε μερικούς φορητούς δουλεύει σωστά η αλλαγή κατάστασης σε standby + ή suspend μόνο από την κονσόλα, κι όχι μέσα από το περιβάλλον X + (μπορεί π.χ. η οθόνη να μην επανέρχεται σωστά). Σε αυτή την περίπτωση + κι αν χρησιμοποιείτε την έκδοση 5.Χ του &os; (ή κάποια νεότερη), ίσως + έχει νόημα να προσθέσετε την επιλογή <literal>options + SC_NO_SUSPEND_VTYSWITCH</literal> στο αρχείο ρυθμίσεων του πυρήνα σας + και να μεταγλωττίσετε πάλι τον πυρήνα. Κάτι άλλο που μπορείτε να + δοκιμάσετε είναι να γυρίσετε σε κατάσταση κονσόλας πριν τρέξετε το + &man.apm.8; (μπορείτε να γυρίσετε σε κατάσταση κονσόλας από το + περιβάλλον Χ γράφοντας <keycombo action="simul"> + <keycap>Ctrl</keycap><keycap>Alt</keycap><keycap>F1</keycap> + </keycombo>). Το εργαλείο &man.vidcontrol.1; μπορεί να αλλάξει + αυτόματα σε κατάσταση κονσόλας. Απλά προσθέστε στο + αρχείο <filename>/etc/apmd.conf</filename> τις παρακάτω + ρυθμίσεις:</para> + + <programlisting>apm_event SUSPENDREQ { + exec "vidcontrol -s 1 < /dev/console"; + exec "/etc/rc.suspend"; +} + +apm_event USERSUSPENDREQ { + exec "vidcontrol -s 1 < /dev/console"; + exec "sync && sync && sync"; + exec "sleep 1"; + exec "apm -z"; +} + +apm_event NORMRESUME, STANDBYRESUME { + exec "/etc/rc.resume"; + exec "vidcontrol -s 9 < /dev/console"; +}</programlisting> + </sect2> + + <sect2> + <title>ACPI</title> + + <para>Το ACPI (Advanced Configuration and Power Management Interface) + παρέχει λειτουργίες διαχείρισης κατάναλωσης (power management) αλλά + και αναγνώρισης συσκευών συστήματος (αντικαθιστώντας το PnP και το PCI + BIOS). Το &os; έχει υποστήριξη για λειτουργίες ACPI από την έκδοση + 5.Χ κι ύστερα, και η υποστήριξη για λειτουργίες ACPI είναι + ενεργοποιημένη εξ' ορισμού. Οπότε δε χρειάζεται να κάνετε κάτι για να + λειτουργήσει το ACPI. Μπορείτε να ρυθμίσετε το ACPI με το εργαλείο + &man.acpiconf.8;.</para> + + <para>Δυστυχώς, ορισμένοι κατασκευαστές πουλούν φορητούς υπολογιστές με + προβληματικές υλοποιήσεις του προτύπου ACPI, οπότε μπορεί να + παρουσιαστούν προβλήματα αν ενεργοποιήσετε το ACPI. Μπορεί ακόμη και + να μην ξεκινάει καθόλου to &os; με το ACPI ενεργοποιημένο.</para> + + <para>Αν το ACPI σας δημιουργεί προβλήματα, κοιτάξτε αν ο κατασκευαστής + του φορητού σας έχει βγάλει κάποια καινούρια έκδοση από το BIOS του + φορητού σας. Η υλοποίηση του ACPI στο &os; βελτιώνεται κι αυτή + συνεχώς, οπότε μπορεί να έχει νόημα να αναβαθμίσετε το σύστημά σας σε + πιο καινούρια έκδοση. Μπορεί κάποια από τα προβλήματα να διορθωθούν + έτσι.</para> + + <para>Αν θέλετε να απενεργοποιήσετε το ACPI, μπορείτε να προσθέσετε τη + γραμμή <literal>hint.acpi.0.disabled="1"</literal> στο + αρχείο <filename>/boot/device.hints</filename>. Για λιγότερο μόνιμες + αλλαγές, μπορείτε να απενεργοποιήσετε προσωρινά το ACPI τρέχοντας την + εντολή <literal>unset acpi_load</literal> στην προτροπή του boot + loader. Στην έκδοση 5.1-RELEASE του &os; και τις νεότερες εκδόσεις + υπάρχει ένα μενού επιλογών εκκίνησης. Μία από τις επιλογές επιτρέπει + την εκκίνηση χωρίς ACPI. Επιλέγοντας <guimenuitem>2. Boot &os; with + ACPI disabled</guimenuitem> μπορείτε να ξεκινήσετε το σύστημά σας με + απενεργοποιημένες όλες τις λειτουργίες ACPI.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Διαχείριση Κατανάλωσης Ισχύος της Οθόνης</title> + + <para>Το γραφικό περιβάλλον X έχει επίσης κάποιου είδους + υποστήριξη για power management (διαβάστε την τεκμηρίωση της + εντολής &man.xset.1;, και ψάξτε για <quote>dpms</quote>). Είναι + καλή ιδέα να δοκιμάσετε να το χρησιμοποιήσετε, αλλά κι αυτό το + χαρακτηριστικό των X δεν λειτουργεί πάντα σωστά. Μερικές φορές + κλείνει την οθόνη αλλά δεν κλείνει το φως.</para> + </sect2> + </sect1> +</article> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/linux-users/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/articles/linux-users/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..13d4430541 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/linux-users/Makefile @@ -0,0 +1,22 @@ +# +# $FreeBSD$ +# +# Άρθρο: FreeBSD: Γρήγορο ξεκίνημα για χρήστες Linux +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/linux-users/Makefile +# %SRCID% 1.1 +# +DOC?= article + +FORMATS?= html +WITH_ARTICLE_TOC?= YES + +INSTALL_COMPRESSED?= gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +SRCS= article.sgml + +URL_RELPREFIX?= ../../../.. +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. + +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/linux-users/article.sgml b/el_GR.ISO8859-7/articles/linux-users/article.sgml new file mode 100644 index 0000000000..a8d3dd1e8b --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/linux-users/article.sgml @@ -0,0 +1,666 @@ +<!-- + + Οδηγός Γρήγορης Εκκίνησης του FreeBSD για χρήστες Linux + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/linux-users/article.sgml + %SRCID% 1.8 + +--> + +<!DOCTYPE article PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % articles.ent PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Articles Entity Set//EL"> +%articles.ent; +<!ENTITY iso-greek "ISO/IEC 8859-7"> +]> + +<article lang="el"> + <articleinfo> + <title>Οδηγός Γρήγορης Εκκίνησης του &os; για Χρήστες &linux;</title> + + <authorgroup> + <author> + <firstname>John</firstname> + <surname>Ferrell</surname> + </author> + </authorgroup> + + <copyright> + <year>2008</year> + <holder>Η Ομάδα Τεκμηρίωσης του &os;</holder> + </copyright> + + <releaseinfo>$FreeBSD$</releaseinfo> + + <legalnotice id="trademarks" role="trademarks"> + &tm-attrib.freebsd; + &tm-attrib.linux; + &tm-attrib.intel; + &tm-attrib.redhat; + &tm-attrib.unix; + &tm-attrib.general; + </legalnotice> + + <abstract> + <para>Το κείμενο αυτό έχει σκοπό να βοηθήσει στη γρήγορη εξοικείωση + χρηστών &linux; μέσου / προχωρημένου επιπέδου με τις βασικές έννοιες + του &os;</para> + </abstract> + </articleinfo> + + <sect1 id="intro"> + <title>Εισαγωγή</title> + + <para>Το κείμενο αυτό τονίζει τις διαφορές μεταξύ του &os; και του &linux; + ώστε μέσοι ή προχωρημένοι χρήστες του &linux; να μπορούν γρήγορα να + προσαρμοστούν στις βασικές έννοιες του &os;. Πρόκειται για μια τεχνική + εισαγωγή στο &os;, και δεν θα αναφερθούμε σε τυχόν + <quote>φιλοσοφικές</quote> διαφορές μεταξύ των δύο συστημάτων.</para> + + <para>Το κείμενο αυτό υποθέτει ότι έχετε ήδη εγκαταστήσει το &os;. Αν δεν + έχετε εγκαταστήσει το &os; ή χρειάζεστε βοήθεια με την διαδικασία + εγκατάστασης του, παρακαλούμε να διαβάσετε το κεφάλαιο <ulink + url="&url.base;/doc/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/install.html">Εγκαθιστώντας το FreeBSD</ulink> στο Εγχειρίδιο του &os;.</para> + </sect1> + + <sect1 id="shells"> + <title>Κελύφη: Δεν υπάρχει Bash;</title> + + <para>Όσοι έρχονται από το &linux; συχνά εκπλήσσονται όταν ανακαλύπτουν + ότι το <application>Bash</application> δεν είναι το προεπιλεγμένο + κέλυφος στο &os;. Στην πραγματικότητα, το + <application>Bash</application> δεν υπάρχει καν στην βασική διανομή του + &os;. Αντίθετα, το &os; χρησιμοποιεί το &man.tcsh.1; ως το + προεπιλεγμένο κέλυφος. Το <application>Bash</application> καθώς και + άλλα κελύφη που ίσως θέλετε να εγκαταστήσετε, είναι διαθέσιμα στη <ulink + url="article.html#SOFTWARE">Συλλογή Πακέτων και Ports</ulink> του + &os;.</para> + + <para>Αν εγκαταστήσετε διαφορετικά κελύφη, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε + την εντολή &man.chsh.1; για να αλλάξετε το προεπιλεγμένο κέλυφος + κάποιου χρήστη. Σας συνιστούμε ωστόσο να αφήσετε το κέλυφος του + <username>root</username> στο προεπιλεγμένο. Ο λόγος για αυτό είναι + ότι τα κελύφη που δεν περιλαμβάνονται στην βασική διανομή του &os;, + εγκαθίστανται στην τοποθεσία <filename>/usr/local/bin</filename> ή + <filename>/usr/bin</filename>. Σε περίπτωση προβλήματος, είναι πιθανόν + τα συστήματα αρχείων όπου βρίσκονται τα + <filename>/usr/local/bin</filename> και <filename>/usr/bin</filename> + να μην μπορούν να προσαρτηθούν. Στην περίπτωση αυτή, ο + <username>root</username> δεν θα είχε πρόσβαση στο προεπιλεγμένο του + κέλυφος, εμποδίζοντας έτσι και την είσοδο του στο σύστημα. Για το λόγο + αυτό, υπάρχει ένας δεύτερος λογαριασμός όμοιος με τον + <username>root</username>, ο <username>toor</username>, ο οποίος + δημιουργήθηκε ειδικά για να χρησιμοποιείται με κάποιο άλλο κέλυφος. + Δείτε τις Συχνές Ερωτήσεις Ασφαλείας σχετικά με τον <ulink + url="&url.base;/doc/el_GR.ISO8859-7/books/faq/security.html#TOOR-ACCOUNT">λογαριασμό toor</ulink>.</para> + </sect1> + + <sect1 id="software"> + <title>Πακέτα και Ports: Προσθέτοντας λογισμικό στο &os;</title> + + <para>Εκτός από την παραδοσιακή μέθοδο εγκατάστασης λογισμικού του + &unix; (κατέβασμα του πηγαίου κώδικα, αποσυμπίεση του αρχείου, + επεξεργασία και μεταγλώττιση), το &os; προσφέρει δύο ακόμα μεθόδους για + την εγκατάσταση εφαρμογών: τα πακέτα και τα ports. Για μια πλήρη λίστα + όλων των διαθέσιμων πακέτων και ports, δείτε <ulink + url="http://www.freebsd.org/ports/master-index.html">εδώ</ulink>.</para> + + <sect2 id="packages"> + <title>Πακέτα</title> + + <para>Τα πακέτα είναι προ-μεταγλωττισμένες εφαρμογές, θα λέγαμε το + αντίστοιχο για το &os; των αρχείων <filename>.deb</filename> σε + συστήματα Debian/Ubuntu και των αρχείων <filename>.rpm</filename> σε + συστήματα Red Hat/Fedora. Τα πακέτα εγκαθίστανται + χρησιμοποιώντας την εντολή &man.pkg.add.1;. Για παράδειγμα, η + ακόλουθη εντολή εγκαθιστά τον + <application>Apache 2.2</application>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add <replaceable>/tmp/apache-2.2.6_2.tbz</replaceable></userinput></screen> + + <para>Η χρήση της παραμέτρου <option>-r</option> οδηγεί την + &man.pkg.add.1; να κατεβάσει αυτόματα τόσο το πακέτο, όσο και τις + εξαρτήσεις του, και να το εγκαταστήσει:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r <replaceable>apache22</replaceable></userinput> +Fetching ftp://ftp.freebsd.org/pub/FreeBSD/ports/i386/packages-6.2-release/Latest/apache22.tbz... Done. +Fetching ftp://ftp.freebsd.org/pub/FreeBSD/ports/i386/packages-6.2-release/All/expat-2.0.0_1.tbz... Done. +Fetching ftp://ftp.freebsd.org/pub/FreeBSD/ports/i386/packages-6.2-release/All/perl-5.8.8_1.tbz... Done. +[snip] + +To run apache www server from startup, add apache22_enable="YES" +in your /etc/rc.conf. Extra options can be found in startup script.</screen> + + <note> + <para>Αν χρησιμοποιείτε μια <quote>επίσημη</quote> έκδοση του &os; + (6.2, 6.3, 7.0, κλπ. που γενικά μπορείτε να εγκαταστήσετε από + CD-ROM) η εντολή <command>pkg_add -r</command> θα κατεβάσει τα + πακέτα που φτιάχτηκαν για αυτή τη συγκεκριμένη έκδοση. Τα πακέτα + αυτά <emphasis>ίσως δεν περιέχουν</emphasis> τις πλέον τελευταίες + εκδόσεις των εφαρμογών. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την μεταβλητή + περιβάλλοντος <envar>PACKAGESITE</envar> για να παρακάμψετε αυτή + την προεπιλεγμένη συμπεριφορά. Για παράδειγμα, θέτοντας την + <envar>PACKAGESITE</envar> στην τιμή + <ulink url="ftp://ftp.freebsd.org/pub/FreeBSD/ports/i386/packages-6-stable/Latest/"></ulink> + θα κατεβάσετε τα πιο πρόσφατα πακέτα που υπάρχουν για τη σειρά + 6.X.</para> + + <para>Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για τις εκδόσεις του &os; + στο άρθρο <ulink + url="&url.base;/doc/en_US.ISO8859-1/articles/version-guide/">Επιλέγοντας τη Σωστή για Εσάς Έκδοση του &os;</ulink>.</para> + </note> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα πακέτα, παρακαλούμε + διαβάστε την ενότητα 4.4 στο Εγχειρίδιο του &os;: <ulink + url="&url.base;/doc/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/packages-using.html">Χρησιμοποιώντας το Σύστημα Packages</ulink>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="ports"> + <title>Ports</title> + + <para>Η δεύτερη μέθοδος για την εγκατάσταση εφαρμογών στο &os; είναι η + Συλλογή των Ports. Η Συλλογή των Ports είναι ένα πλαίσιο λειτουργιών + που αποτελείται από <filename>Makefiles</filename> και αρχεία διαφορών + (patches) τα οποία έχουν δημιουργηθεί ειδικά, ώστε να είναι δυνατή η + εγκατάσταση διάφορων εφαρμογών στο &os; από τον πηγαίο κώδικα τους. + Όταν εγκαθιστάτε ένα port, το σύστημα θα κατεβάσει τον πηγαίο κώδικα, + θα εφαρμόσει όλες τις απαιτούμενες αλλαγές χρησιμοποιώντας τα patches, + θα μεταγλωττίσει τον κώδικα, και τέλος θα εγκαταστήσει την εφαρμογή. + Θα ακολουθήσει την ίδια διαδικασία και για οποιαδήποτε τυχόν + εξαρτώμενα προγράμματα.</para> + + <para>Μπορείτε να βρείτε την Συλλογή των Ports (η οποία μερικές φορές + αναφέρεται και ως <quote>δέντρο των ports</quote>), στον κατάλογο + <filename>/usr/ports</filename>. Αυτό βέβαια προϋποθέτει ότι + εγκαταστήσατε την Συλλογή των Ports κατά τη διάρκεια της εγκατάστασης + του &os;. Αν δεν το έχετε κάνει, μπορείτε να την προσθέσετε από το + CD εγκατάστασης με την βοήθεια του &man.sysinstall.8; ή να την + κατεβάσετε από τους εξυπηρετητές του &os; χρησιμοποιώντας την εντολή + &man.csup.1; ή την εντολή &man.portsnap.8;. Μπορείτε να βρείτε + λεπτομερείς οδηγίες για την εγκατάσταση της Συλλογής των Ports στην + <ulink + url="&url.base;/doc/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/ports-using.html">ενότητα 4.5.1</ulink> + του εγχειριδίου.</para> + + <para>Η εγκατάσταση ενός port είναι γενικά τόσο απλή όσο το να εισέλθετε + στον κατάλογο του και να ξεκινήσετε την διαδικασία μεταγλώττισης. Στο + ακόλουθο παράδειγμα γίνεται εγκατάσταση του + <application>Apache 2.2</application> από την Συλλογή των + Ports:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/www/apache22</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Ένα σημαντικό πλεονέκτημα της χρήσης ports στην εγκατάσταση + λογισμικού είναι η ικανότητα προσαρμογής των επιλογών εγκατάστασης. + Για παράδειγμα, όταν εγκαθιστάτε τον + <application>Apache 2.2</application> από τα ports μπορείτε να + ενεργοποιήσετε την επιλογή <application>mod_ldap</application> + θέτοντας απλώς τιμή στη μεταβλητή <makevar>WITH_LDAP</makevar> του + &man.make.1;:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/www/apache22</userinput> +&prompt.root; <userinput>make WITH_LDAP="YES" install clean</userinput></screen> + + <para>Διαβάστε την ενότητα 4.5 του Εγχειριδίου του &os;, <ulink + url="&url.base;/doc/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/ports-using.html">Χρησιμοποιώντας την Ports Collection</ulink>, για περισσότερες πληροφορίες + σχετικά με τη Συλλογή των Ports.</para> + </sect2> + + <sect2 id="which"> + <title>Ports ή πακέτα, τι πρέπει να χρησιμοποιήσω;</title> + + <para>Τα πακέτα είναι στην πραγματικότητα απλώς προ-μεταγλωττισμένα + ports, άρα είναι περισσότερο θέμα επιλογής αν είναι επιθυμητή η + εγκατάσταση από τον πηγαίο κώδικα ή από έτοιμα εκτελέσιμα. Κάθε + μέθοδος έχει τα πλεονεκτήματα της:</para> + + <itemizedlist> + <title>Πακέτα (έτοιμα εκτελέσιμα)</title> + + <listitem><simpara>Πιο γρήγορη εγκατάσταση (η μεταγλώττιση μεγάλων + εφαρμογών μπορεί να διαρκέσει αρκετή ώρα).</simpara></listitem> + + <listitem><simpara>Δεν χρειάζεται να κατανοείτε πως γίνεται η + μεταγλώττιση του λογισμικού.</simpara></listitem> + + <listitem><simpara>Δεν χρειάζεται να εγκαταστήσετε μεταγλωττιστές στο + σύστημα σας.</simpara></listitem> + </itemizedlist> + + <itemizedlist> + <title>Ports (πηγαίος κώδικας)</title> + + <listitem><simpara>Ικανότητα προσαρμογής των επιλογών εγκατάστασης. + (Τα πακέτα συνήθως μεταγλωττίζονται με τις προεπιλεγμένες επιλογές). + Με τα ports μπορείτε να προσαρμόσετε διάφορες επιλογές, όπως την + μεταγλώττιση πρόσθετων αρθρωμάτων, ή αλλαγή της προεπιλεγμένης + θέσης εγκατάστασης.</simpara></listitem> + + <listitem><simpara>Μπορείτε να βάλετε τις δικές σας αλλαγές (patches) + αν το επιθυμείτε.</simpara></listitem> + </itemizedlist> + + <para>Αν δεν έχετε ειδικές απαιτήσεις, τα πακέτα πιθανόν θα σας + καλύψουν μια χαρά. Αν ωστόσο χρειάζεται να προσαρμόσετε κάποιες + επιλογές, τότε η μέθοδος των ports είναι η καλύτερη. (Και θυμηθείτε, + αν χρειάζεστε προσαρμογή αλλά προτιμάτε τα πακέτα, μπορείτε μέσω της + συλλογής των ports να φτιάξετε τα δικά σας προσαρμοσμένα πακέτα + χρησιμοποιώντας την εντολή <command>make</command> + <maketarget>package</maketarget> και αντιγράφοντας τα πακέτα που + δημιουργήσατε σε άλλα μηχανήματα.)</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="startup"> + <title>Εκκίνηση του Συστήματος: Που είναι τα run-levels;</title> + + <para>Το &linux; χρησιμοποιεί το σύστημα εκκίνησης SysV, ενώ το &os; + χρησιμοποιεί το παραδοσιακό σύστημα εκκίνησης BSD. Στο σύστημα + &man.init.8; τύπου BSD, δεν υπάρχουν run-levels, ούτε το αρχείο + <filename>/etc/inittab</filename>. Αντί για αυτά, η εκκίνηση ελέγχεται + από ένα script εκκίνησης, το &man.rc.8;. To script + <filename>/etc/rc</filename> διαβάζει το αρχείο + <filename>/etc/defaults/rc.conf</filename> και το αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename> για να καθορίσει ποιες υπηρεσίες + πρόκειται να ξεκινήσουν. Οι υπηρεσίες αυτές ξεκινάνε με την εκτέλεση + των αντίστοιχων script εκκίνησης που βρίσκονται στους καταλόγους + <filename>/etc/rc.d/</filename> και + <filename>/usr/local/etc/rc.d/</filename>. Τα scripts αυτά είναι + παρόμοια με τα scripts που βρίσκονται στον κατάλογο + <filename>/etc/init.d/</filename> σε συστήματα &linux;.</para> + + <sidebar> + <para><emphasis>Γιατί υπάρχουν δύο τοποθεσίες για τα scripts εκκίνησης + των υπηρεσιών;</emphasis> Τα scripts που βρίσκονται στον κατάλογο + <filename>/etc/rc.d/</filename> είναι για εφαρμογές που ανήκουν στο + <quote>βασικό</quote> σύστημα. (Για παράδειγμα, τις + &man.cron.8;, &man.sshd.8;, &man.syslog.3;, και άλλες.) Τα scripts + που βρίσκονται στον κατάλογο <filename>/usr/local/etc/rc.d/</filename> + είναι για εφαρμογές που έχουν εγκατασταθεί από τους χρήστες, όπως για + παράδειγμα ο <application>Apache</application>, το + <application>Squid</application>, κ.λ.π.</para> + + <para><emphasis>Ποια είναι η διαφορά μεταξύ του <quote>βασικού</quote> + συστήματος και των εφαρμογών χρήστη;</emphasis> Το &os; αναπτύσσεται + ως ένα πλήρες λειτουργικό σύστημα. Με άλλα λόγια, ο πυρήνας, οι + βιβλιοθήκες του συστήματος, οι βασικές εντολές (userland, τα + προγράμματα όπως το &man.ls.1;, &man.cat.1;, &man.cp.1; κλπ.), + αναπτύσσονται και δημοσιεύονται μαζί, ως σύνολο. Αυτό αναφέρεται και + ως <quote>βασικό</quote> σύστημα. Οι εφαρμογές που εγκαθίστανται από + τους χρήστες, δεν ανήκουν στο <quote>βασικό</quote> σύστημα, και + τέτοιες είναι για παράδειγμα ο <application>Apache</application>, + το <application>X11</application>, ο + <application>Mozilla Firefox</application>, κλπ. Αυτού του + είδους οι εφαρμογές, γενικά εγκαθίστανται με τη χρήση της <ulink + url="article.html#SOFTWARE">Συλλογής Πακέτων και Ports</ulink> του + &os;. Για να ξεχωρίζουν από το υπόλοιπο <quote>βασικό</quote> + σύστημα, οι εφαρμογές χρήστη συνήθως εγκαθίστανται σε υποκαταλόγους + του <filename>/usr/local/</filename>. Έτσι τα εκτελέσιμα προγράμματα + των χρηστών βρίσκονται συνήθως στον κατάλογο + <filename>/usr/local/bin/</filename>, τα αντίστοιχα αρχεία ρυθμίσεων + τους στον κατάλογο <filename>/usr/local/etc/</filename>, + κ.ο.κ.</para> + </sidebar> + + <para>Οι υπηρεσίες ενεργοποιούνται με την προσθήκη μιας εγγραφής τύπου + <literal><replaceable>ΌνομαΥπηρεσίας</replaceable>_enable="YES"</literal> στο αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename> (&man.rc.conf.5;). Ρίξτε μια ματιά + στο αρχείο <filename>/etc/defaults/rc.conf</filename> για να δείτε τις + προεπιλογές του συστήματος. Οι ρυθμίσεις που κάνουμε στο αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename> υπερισχύουν έναντι των προεπιλογών + αυτών. Επίσης, κατά την εγκατάσταση πρόσθετων εφαρμογών, βεβαιωθείτε + ότι διαβάσατε την αντίστοιχη τεκμηρίωση για να βρείτε πως να + ενεργοποιήσετε τυχόν σχετικές υπηρεσίες.</para> + + <para>Το ακόλουθο απόσπασμα από το αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename> ενεργοποιεί την υπηρεσία + &man.sshd.8; και τον <application>Apache 2.2</application>. Επίσης + καθορίζει ότι ο <application>Apache</application> θα ξεκινήσει με + ενεργοποιημένη τη δυνατότητα SSL.</para> + + <programlisting># enable SSHD +sshd_enable="YES" +# enable Apache with SSL +apache22_enable="YES" +apache22_flags="-DSSL"</programlisting> + + <para>Από τη στιγμή που μια υπηρεσία ενεργοποιηθεί στο αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename>, μπορείτε να την ξεκινήσετε απευθείας + από τη γραμμή εντολών (χωρίς να χρειάζεται να επανεκκινήσετε το σύστημα + σας):</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput><replaceable>/etc/rc.d/sshd</replaceable> start</userinput></screen> + + <para>Αν μια υπηρεσία δεν έχει ενεργοποιηθεί στο αρχείο αυτό, μπορείτε + να εξαναγκάσετε την εκκίνηση της από την γραμμή εντολών με την επιλογή + <option>forcestart</option>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput><replaceable>/etc/rc.d/sshd</replaceable> forcestart</userinput></screen> + </sect1> + + <sect1 id="network"> + <title>Ρύθμιση Δικτύου</title> + + <sect2 id="interfaces"> + <title>Διεπαφές Δικτύου</title> + + <para>Αντί για το γενικό αναγνωριστικό τύπου <emphasis>ethX</emphasis> + που χρησιμοποιεί το &linux; για την αναγνώριση μιας διεπαφής δικτύου, + το &os; χρησιμοποιεί ως αναγνωριστικό το όνομα του προγράμματος + οδήγησης ακολουθούμενο από ένα αριθμό. Η ακόλουθη έξοδος από την + εντολή &man.ifconfig.8; δείχνει δύο κάρτες δικτύου + &intel Pro 1000 (με αναγνωριστικά em0 and em1):</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>ifconfig</userinput> +em0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500 + options=b<RXCSUM,TXCSUM,VLAN_MTU> + inet 10.10.10.100 netmask 0xffffff00 broadcast 10.10.10.255 + ether 00:50:56:a7:70:b2 + media: Ethernet autoselect (1000baseTX <full-duplex>) + status: active +em1: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500 + options=b<RXCSUM,TXCSUM,VLAN_MTU> + inet 192.168.10.222 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.10.255 + ether 00:50:56:a7:03:2b + media: Ethernet autoselect (1000baseTX <full-duplex>) + status: active</screen> + </sect2> + + <sect2 id="ipaddress"> + <title>Ρυθμίσεις Διευθύνσεων IP</title> + + <para>Μπορείτε να αναθέσετε μια διεύθυνση IP σε μια διεπαφή δικτύου με + τη χρήση της εντολής &man.ifconfig.8;. Για να γίνει μόνιμη ωστόσο + αυτή η αλλαγή, και να μην χάνεται σε κάθε επανεκκίνηση, θα πρέπει να + την περιλάβετε στο αρχείο <filename>/etc/rc.conf</filename>. Στο + ακόλουθο παράδειγμα φαίνεται η καταχώρηση που περιλαμβάνει το όνομα + του υπολογιστή (hostname), την διεύθυνση IP, καθώς και την + προεπιλεγμένη πύλη (defaultrouter):</para> + + <programlisting>hostname="server1.example.com" +ifconfig_em0="inet 10.10.10.100 netmask 255.255.255.0" +defaultrouter="10.10.10.1"</programlisting> + + <para>Χρησιμοποιήστε την ακόλουθη καταχώρηση για να καθορίσετε ότι + μια διεπαφή θα λαμβάνει ρυθμίσεις μέσω DHCP:</para> + + <programlisting>hostname="server1.example.com" +ifconfig_em0="DHCP"</programlisting> + + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="firewall"> + <title>Firewall</title> + + <para>Στο &linux; χρησιμοποιείται το <application>IPTABLES</application> + το οποίο παρέχει υπηρεσίες firewall σε επίπεδο πυρήνα. Το &os; παρέχει + επίσης firewall μέσω του πυρήνα. Για την ακρίβεια, το &os; παρέχει + τρία firewalls:</para> + + <itemizedlist> + <listitem><simpara><ulink url="&url.base;/doc/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/firewalls-ipfw.html">IPFIREWALL</ulink></simpara></listitem> + <listitem><simpara><ulink url="&url.base;/doc/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/firewalls-ipf.html">IPFILTER</ulink></simpara></listitem> + <listitem><simpara><ulink url="&url.base;/doc/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/firewalls-pf.html">PF</ulink></simpara></listitem> + </itemizedlist> + + <para>Το <application>IPFIREWALL</application> ή + <application>IPFW</application> (η εντολή χειρισμού των κανόνων του + <application>IPFW</application> είναι η &man.ipfw.8;) είναι το + firewall που έχει αναπτυχθεί και συντηρείται από την ομάδα ανάπτυξης του + &os;. Το <application>IPFW</application> μπορεί να συνδυαστεί με το + &man.dummynet.4; για να παρέχει δυνατότητες διαμόρφωσης της κίνησης + πακέτων (traffic shaping) και να εξομοιώνει διαφορετικούς τύπους + συνδέσεων δικτύου.</para> + + <para>Παράδειγμα ενός κανόνα του <application>IPFW</application> που + επιτρέπει εισερχόμενα δεδομένα προς την υπηρεσία + <application>SSH</application>:</para> + + <programlisting>ipfw add allow tcp from any to me 22 in via $ext_if</programlisting> + + <para>Το <application>IPFILTER</application> είναι μια εφαρμογή firewall + που αναπτύσσεται από τον Darren Reed. Δεν έχει φτιαχτεί ειδικά + για το &os;, και έχει μεταφερθεί και σε άλλα λειτουργικά, + συμπεριλαμβανομένων των NetBSD, OpenBSD, SunOS, HP/UX, και + Solaris.</para> + + <para>Παράδειγμα ενός κανόνα για το <application>IPFILTER</application> + που επιτρέπει εισερχόμενα δεδομένα προς την υπηρεσία + <application>SSH</application>:</para> + + <programlisting>pass in on $ext_if proto tcp from any to any port = 22</programlisting> + + <para>Η τελευταία εφαρμογή firewall, το <application>PF</application>, + αναπτύσσεται από το OpenBSD project. Το <application>PF</application> + δημιουργήθηκε ως αντικαταστάτης του <application>IPFILTER</application>, + και έτσι η σύνταξη του <application>PF</application> είναι αρκετά + παρόμοια με αυτή του <application>IPFILTER</application>. Το + <application>PF</application> μπορεί να συνδυαστεί με το &man.altq.4; + για να παρέχει υπηρεσίες τύπου QoS.</para> + + <para>Παράδειγμα κανόνα του <application>PF</application> που επιτρέπει + εισερχόμενα δεδομένα προς την υπηρεσία + <application>SSH</application>:</para> + + <programlisting>pass in on $ext_if inet proto tcp from any to ($ext_if) port 22</programlisting> + </sect1> + + <sect1 id="updates"> + <title>Αναβαθμίζοντας το &os;</title> + + <para>Υπάρχουν τρεις μέθοδοι για την αναβάθμιση ενός συστήματος &os;: Μέσω + του πηγαίου κώδικα, μέσω έτοιμων (binary) αναβαθμίσεων, και μέσω των + CD εγκατάστασης.</para> + + <para>Η εγκατάσταση μέσω του πηγαίου κώδικα είναι η πιο πολύπλοκη, αλλά + προσφέρει και τη μεγαλύτερη δυνατή ευελιξία. Η διαδικασία αυτή + περιλαμβάνει το συγχρονισμό του τοπικού αντιγράφου του πηγαίου κώδικα + του &os; με τον κώδικα του &os; που βρίσκεται στους εξυπηρετητές + <application>CVS</application> (Concurrent Versioning System). Από + τη στιγμή που το τοπικό αντίγραφο πηγαίου κώδικα είναι ανανεωμένο, + μπορείτε να μεταγλωττίσετε νέες εκδόσεις του πυρήνα και των βασικών + προγραμμάτων. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το σύστημα + αναβάθμισης μέσω πηγαίου κώδικα, δείτε το κεφάλαιο + <ulink url="&url.base;/doc/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/updating-upgrading.html">Ενημέρωση και Αναβάθμιση</ulink> + στο Εγχειρίδιο του &os;.</para> + + <para>Οι έτοιμες (binary) αναβαθμίσεις, είναι παρόμοιες με τη χρήση της + εντολής <command>yum</command> ή <command>apt-get</command> για την + αναβάθμιση ενός συστήματος &linux;. Η εντολή &man.freebsd-update.8; + θα κατεβάσει τις αναβαθμίσεις και θα τις εγκαταστήσει. Μπορείτε να + καθορίσετε την αυτόματη, ανά τακτά διαστήματα εκτέλεση της, με τη χρήση + του &man.cron.8;.</para> + + <note> + <para>Αν πρόκειται να χρησιμοποιήσετε το &man.cron.8; για + προγραμματισμένες αναβαθμίσεις, βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείτε την + εντολή <command>freebsd-update cron</command> στο αρχείο + &man.crontab.1; για να ελαχιστοποιηθεί η πιθανότητα να γίνεται + ανανέωση την ίδια στιγμή από ένα μεγάλο αριθμό μηχανημάτων.</para> + + <programlisting>0 3 * * * root /usr/sbin/freebsd-update cron</programlisting> + </note> + + <para>Η τελευταία επιλογή αναβάθμισης, μέσω των CD εγκατάστασης, είναι + αρκετά ξεκάθαρη. Απλώς εκκινήστε από το CD εγκατάστασης και επιλέξτε + την αντίστοιχη επιλογή αναβάθμισης (upgrade).</para> + </sect1> + + <sect1 id="procfs"> + <title>procfs: Περασμένο αλλά όχι Ξεχασμένο</title> + + <para>Στο &linux;, θα χρειαστεί να δείτε το + <filename>/proc/sys/net/ipv4/ip_forward</filename> για να καθορίσετε αν + είναι ενεργοποιημένη η προώθηση IP (IP forwarding). Στο &os; θα πρέπει + να χρησιμοποιήσετε το &man.sysctl.8; για να δείτε αυτή και άλλες + ρυθμίσεις του συστήματος, καθώς το &man.procfs.5; θεωρείται παρωχημένο + σε πρόσφατες εκδόσεις του λειτουργικού. (Αν και η εντολή + <command>sysctl</command> είναι επίσης διαθέσιμη και στο + &linux;).</para> + + <para>Στο παράδειγμα της προώθησης IP, θα χρησιμοποιούσαμε την ακόλουθη + εντολή για να καθορίσουμε αν η δυνατότητα αυτή είναι ενεργοποιημένη σε + ένα &os; σύστημα:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>sysctl net.inet.ip.forwarding</userinput> +net.inet.ip.forwarding: 0</screen> + + <para>Η επιλογή <option>-a</option> χρησιμοποιείται για να πάρουμε μια + λίστα με όλες τις ρυθμίσεις του συστήματος:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>sysctl -a</userinput> +kern.ostype: FreeBSD +kern.osrelease: 6.2-RELEASE-p9 +kern.osrevision: 199506 +kern.version: FreeBSD 6.2-RELEASE-p9 #0: Thu Nov 29 04:07:33 UTC 2007 + root@i386-builder.daemonology.net:/usr/obj/usr/src/sys/GENERIC + +kern.maxvnodes: 17517 +kern.maxproc: 1988 +kern.maxfiles: 3976 +kern.argmax: 262144 +kern.securelevel: -1 +kern.hostname: server1 +kern.hostid: 0 +kern.clockrate: { hz = 1000, tick = 1000, profhz = 666, stathz = 133 } +kern.posix1version: 200112 +...</screen> + + <note> + <para>Κάποιες από τις τιμές που δείχνει η εντολή + <command>sysctl</command> είναι μόνο για ανάγνωση.</para></note> + + <para>Υπάρχουν περιπτώσεις όπου απαιτείται το procfs, όπως για παράδειγμα + όταν εκτελείτε παλιότερο λογισμικό, το οποίο κάνει χρήση της εντολής + &man.truss.1; για την ανίχνευση των κλήσεων συστήματος, και για την + <ulink url="&url.base;/doc/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/linuxemu.html">Συμβατότητα με Εκτελέσιμα του &linux;</ulink>. + (Αν και η Συμβατότητα με Εκτελέσιμα του &linux; χρησιμοποιεί το δικό + της procfs, το &man.linprocfs.5;). Αν χρειάζεται να προσαρτήσετε το + procfs, μπορείτε να προσθέσετε την ακόλουθη εγγραφή στο αρχείο + <filename>/etc/fstab</filename>:</para> + + <screen>proc /proc procfs rw,noauto 0 0</screen> + + <note> + <para>Η επιλογή <option>noauto</option> θα εμποδίσει την αυτόματη + προσάρτηση του <filename>/proc</filename> κατά την εκκίνηση του + συστήματος.</para></note> + + <para>Προσαρτήστε κατόπιν την procfs χρησιμοποιώντας την ακόλουθη + εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount /proc</userinput></screen> + </sect1> + + <sect1 id="commands"> + <title>Συνηθισμένες Εντολές</title> + + <sect2 id="packageCommands"> + <title>Διαχείριση Πακέτων</title> + + <para> + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="3"> + <thead> + <row> + <entry>Εντολή του &linux; (Red Hat/Debian)</entry> + <entry>Αντίστοιχη εντολή &os;</entry> + <entry>Σκοπός</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><command>yum install <replaceable>package</replaceable></command> / <command>apt-get install <replaceable>package</replaceable></command></entry> + <entry><command>pkg_add -r <replaceable>package</replaceable></command></entry> + <entry>Εγκατάσταση πακέτου από απομακρυσμένο εξυπηρετητή</entry> + </row> + + <row> + <entry><command>rpm -ivh <replaceable>package</replaceable></command> / <command>dpkg -i <replaceable>package</replaceable></command></entry> + <entry><command>pkg_add -v <replaceable>package</replaceable></command></entry> + <entry>Εγκατάσταση πακέτου</entry> + </row> + + <row> + <entry><command>rpm -qa</command> / <command>dpkg -l</command></entry> + <entry><command>pkg_info</command></entry> + <entry>Λίστα εγκατεστημένων πακέτων</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + </para> + </sect2> + + <sect2 id="systemCommands"> + <title>Διαχείριση Συστήματος</title> + + <para> + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="3"> + <thead> + <row> + <entry>Εντολή &linux;</entry> + <entry>Αντίστοιχη εντολή &os;</entry> + <entry>Σκοπός</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><command>lspci</command></entry> + <entry><command>pciconf</command></entry> + <entry>Λίστα συσκευών PCI</entry> + </row> + + <row> + <entry><command>lsmod</command></entry> + <entry><command>kldstat</command></entry> + <entry>Λίστα φορτωμένων αρθρωμάτων πυρήνα</entry> + </row> + + <row> + <entry><command>modprobe</command></entry> + <entry><command>kldload</command> / <command>kldunload</command></entry> + <entry>Φόρτωση/Αποφόρτωση αρθρωμάτων πυρήνα</entry> + </row> + + <row> + <entry><command>strace</command></entry> + <entry><command>truss</command></entry> + <entry>Ανίχνευση κλήσεων συστήματος</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + </para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="conclusion"> + <title>Συμπεράσματα</title> + + <para>Ευελπιστούμε ότι αυτό το κείμενο σας παρείχε αρκετές πληροφορίες + για να ξεκινήσετε με το &os;. Για περισσότερες και πιο λεπτομερείς + πληροφορίες, παρακαλούμε να διαβάσετε το <ulink + url="&url.base;/doc/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/index.html">Εγχειρίδιο του &os;</ulink> + το οποίο επίσης περιέχει και πολλά θέματα που δεν καλύφθηκαν καθόλου στο + παρόν κείμενο.</para> + </sect1> +</article> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + fill-column: 78 + indent-tabs-mode: nil + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/mailing-list-faq/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/articles/mailing-list-faq/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..3717d6221c --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/mailing-list-faq/Makefile @@ -0,0 +1,29 @@ +# +# $FreeBSD$ +# +# Article: Frequently Asked Questions About The FreeBSD Mailing Lists +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/mailing-list-faq/Makefile +# %SRCID% 1.3 +# +DOC?= article + +FORMATS?= html + +INSTALL_COMPRESSED?=gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +WITH_ARTICLE_TOC?=YES + +# +# SRCS lists the individual SGML files that make up the document. Changes +# to any of these files will force a rebuild +# + +# SGML content +SRCS= article.sgml + +URL_RELPREFIX?= ../../../.. +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. + +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/mailing-list-faq/article.sgml b/el_GR.ISO8859-7/articles/mailing-list-faq/article.sgml new file mode 100644 index 0000000000..19480a170b --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/mailing-list-faq/article.sgml @@ -0,0 +1,569 @@ +<!-- + + Frequently Asked Questions About the FreeBSD Mailing Lists + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/mailing-list-faq/article.sgml + %SRCID% 1.9 + +--> + +<!DOCTYPE article PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % articles.ent PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Articles Entity Set//EL"> +%articles.ent; +<!ENTITY iso-greek "ISO/IEC 8859-7"> +]> + +<article lang="el"> + <articleinfo> + <title>Συχνές Ερωτήσεις Σχετικά με τις Λίστες Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου + του &os;</title> + + <authorgroup> + <author> + <surname>Η Ομάδα Τεκμηρίωσης του &os;</surname> + </author> + </authorgroup> + + <pubdate>$FreeBSD$</pubdate> + + <copyright> + <year>2004</year> + <year>2005</year> + <holder>Η Ομάδα Τεκμηρίωσης του &os;</holder> + </copyright> + + <abstract> + <para>Το άρθρο αυτό αποτελεί τις συχνές ερωτήσεις για τις λίστες + ταχυδρομείου του &os;. Αν ενδιαφέρεστε να βοηθήσετε σε αυτό το + έργο, στείλτε ένα email στην &a.doc;. Η τελευταία έκδοση + αυτού του εγγράφου είναι πάντοτε διαθέσιμη στην <ulink + url="&url.articles.mailing-list-faq;/index.html">Δικτυακή + τοποθεσία του &os;</ulink>. + Μπορείτε επίσης να το κατεβάσετε ως ένα μεγάλο αρχείο + <ulink url="article.html">HTML</ulink> ή και ως απλό + κείμενο, PostScript, PDF, κ.λ.π. από τον <ulink + url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/doc/">Διακομιστή FTP του + &os;</ulink>. Μπορεί επίσης να θέλετε να <ulink + url="&url.base;/search/index.html">ψάξετε σε αυτό το + άρθρο</ulink>.</para> + </abstract> + </articleinfo> + + <sect1 id="introduction"> + <title>Εισαγωγή</title> + + <para>Όπως συνηθίζεται στα κείμενα των Συχνών Ερωτήσεων (FAQ), + το κείμενο αυτό περιέχει τις πιο συχνές ερωτήσεις που σχετίζονται με + τις λίστες ταχυδρομείου του &os; (και φυσικά τις απαντάει!). Αν και + ο αρχικός σκοπός των FAQ ήταν να μειώσουν το εύρος ζώνης που + απαιτείται από την συνεχόμενη απάντηση των ίδιων και ίδιων ερωτήσεων, + τα FAQ τελικά καθιερώθηκαν ως μια πολύ χρήσιμη αυτόνομη πηγή + πληροφοριών.</para> + + <para>Το κείμενο αυτό προσπαθεί να αντιπροσωπεύσει την κοινά αποδεκτή + γνώμη της κοινότητας και ως τέτοιο, δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να + θεωρηθεί ότι είναι απόλυτα <emphasis>έγκυρο</emphasis>. Αν ωστόσο + βρείτε τεχνικά λάθη ή έχετε να προτείνετε θέματα που πρέπει να + προστεθούν, παρακαλούμε στείλτε μας μια αναφορά προβλήματος (PR) ή + ένα email στην &a.doc;. Ευχαριστούμε!</para> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="purpose"> + <para>Ποιος είναι ο σκοπός των λιστών ταχυδρομείου του &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Οι λίστες ταχυδρομείου του &os; αποτελούν το βασικό κανάλι + επικοινωνίας για την κοινότητα του &os;. Καλύπτουν πολλές + διαφορετικές περιοχές θεμάτων και ενδιαφερόντων.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="audience"> + <para>Ποιο είναι το κοινό για τις λίστες ταχυδρομείου του + &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Αυτό εξαρτάται από τον κανονισμό της κάθε λίστας. Μερικές + λίστες είναι περισσότερο προσανατολισμένες στους προγραμματιστές. + Άλλες προσανατολίζονται περισσότερο στην κοινότητα του &os; ως + σύνολο. Παρακαλούμε δείτε <ulink + url="http://lists.FreeBSD.org/mailman/listinfo">αυτή τη + λίστα</ulink> για την τρέχουσα περίληψη.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="participation-who"> + <para>Είναι όλες οι λίστες του &os; ανοιχτές για συμμετοχή από τον + καθένα;</para> + </question> + + <answer> + <para>Και πάλι, αυτό εξαρτάται από τον κανονισμό της κάθε λίστας. + Σας παρακαλούμε να διαβάσετε τον κανονισμό της λίστας που σας + ενδιαφέρει πριν αρχίσετε να δημοσιεύετε σε αυτήν και να τον + σέβεστε σε κάθε δημοσίευση σας. Αυτό βοηθάει όλους τους + συμμετέχοντες να έχουν την καλύτερη δυνατή εμπειρία από τις + λίστες μας.</para> + + <para>Αν διαβάζοντας τους κανονισμούς για τις παραπάνω λίστες, + δεν μπορείτε ακόμα να αποφασίσετε σε ποια λίστα να στείλετε + την ερώτηση σας, μάλλον θα πρέπει να την στείλετε στην + &a.questions.name; (αλλά δείτε πρώτα παρακάτω).</para> + + <para>Σημειώστε επίσης ότι κατά παράδοση οι λίστες είναι ανοιχτές + και σε άτομα που δεν έχουν εγγραφεί σε αυτές. Αυτή η επιλογή + είναι εσκεμμένη, με σκοπό να βοηθήσει τους νέους χρήστες να + εισέλθουν πιο εύκολα στην κοινότητα του &os;, και να ενισχύσει + την ανοιχτή ανταλλαγή ιδεών. Ωστόσο, λόγω κακής χρήσης από + συγκεκριμένα άτομα, κάποιες λίστες έχουν τώρα τον περιορισμό + ότι κάθε μήνυμα από μη-μέλος θα πρέπει να ελέγχεται χειροκίνητα + για να εξασφαλιστεί ότι είναι κατάλληλο.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="subscribe"> + <para>Πως μπορώ να εγγραφώ;</para> + </question> + + <answer> + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την <ulink + url="http://lists.FreeBSD.org/mailman/listinfo">διεπαφή Web + του Mailman</ulink> για να γραφείτε σε οποιαδήποτε από τις + δημόσιες λίστες.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="unsubscribe"> + <para>Πως μπορώ να διαγραφώ;</para> + </question> + + <answer> + <para>Με τον ίδιο τρόπο που εγγραφήκατε. Ή μπορείτε επίσης + να ακολουθήσετε τις οδηγίες που βρίσκονται στο τέλος κάθε + μηνύματος που στέλνει η λίστα.</para> + + <para>Σας παρακαλούμε μη στέλνετε μηνύματα διαγραφής απευθείας σε + δημόσιες λίστες. Πρώτα από όλα, αυτό δεν θα επιτύχει το σκοπό + σας, και δεύτερον θα εκνευρίσει τους υπάρχοντες συνδρομητές + οι οποίοι θα λογομαχήσουν εναντίον σας. Πρόκειται για κλασικό + λάθος κατά τη χρήση λιστών ταχυδρομείου και σας παρακαλούμε να + προσπαθήσετε να το αποφύγετε.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="archives"> + <para>Είναι διαθέσιμα τα αρχεία των λιστών;</para> + </question> + + <answer> + <para>Ναι. Μπορείτε να τα βρείτε + <ulink url="http://docs.FreeBSD.org/mail/">εδώ</ulink>, + ταξινομημένα κατά θέμα.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="digest"> + <para>Είναι διαθέσιμες οι λίστες σε μορφή περίληψης;</para> + </question> + + <answer> + <para>Ναι. Δείτε <ulink + url="http://lists.FreeBSD.org/mailman/listinfo">τη διεπαφή + web του Mailman</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </sect1> + + <sect1 id="etiquette"> + <title>Συμπεριφορά (Etiquette) στις Λίστες</title> + + <para>Η συμμετοχή στις λίστες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, όπως και η + συμμετοχή σε οποιαδήποτε κοινότητα, απαιτεί μια κοινή βάση + επικοινωνίας. Σας παρακαλούμε να κάνετε μόνο κατάλληλες δημοσιεύσεις, + και να ακολουθείτε τους κοινούς κανόνες συμπεριφοράς.</para> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="before-posting"> + <para>Τι πρέπει να κάνω πριν από μια δημοσίευση;</para> + </question> + + <answer> + <para>Διαβάζοντας αυτό το κείμενο, έχετε ήδη κάνει το πιο + σημαντικό βήμα. Ωστόσο, αν είστε νέος στο &os;, θα πρέπει + πρώτα να εξοικειωθείτε με το λογισμικό και όλη την κοινωνική + ιστορία που το περιβάλλει, διαβάζοντας τα διάφορα <ulink + url="&url.base;/docs/books.html">άρθρα και βιβλία</ulink> + τα οποία είναι διαθέσιμα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν + <ulink url="&url.books.faq;/index.html">Οι Συχνές Ερωτήσεις + (FAQ) του &os;</ulink>, το <ulink + url="&url.books.handbook;/index.html">Εγχειρίδιο του + &os;</ulink> καθώς και τα άρθρα <ulink + url="&url.articles.freebsd-questions;/article.html">Πως να + χρησιμοποιείτε με επιτυχία τη λίστα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου + FreeBSD-questions</ulink>, <ulink + url="&url.articles.explaining-bsd;/article.html">Περιγραφή των + Συστημάτων BSD</ulink>, και <ulink + url="&url.articles.new-users;/article.html">Για Χρήστες Νέους + τόσο στο &os; όσο και στο &unix;</ulink>.</para> + + <para>Θεωρείται γενικά κακή συμπεριφορά να ρωτήσετε μια ερώτηση η + οποία μπορεί να απαντηθεί από κάποιο από τα παραπάνω κείμενα. + Αυτό δεν συμβαίνει επειδή οι εθελοντές που δουλεύουν σε αυτό + το έργο είναι κακοί άνθρωποι, αλλά επειδή όταν έχουν απαντήσει + την ίδια ερώτηση πολλές φορές, αρχίζει να τους ενοχλεί. Αυτό + συμβαίνει ειδικά αν υπάρχει διαθέσιμη η απάντηση της ερώτησης. + Να θυμάστε πάντα ότι σχεδόν όλη η δουλειά στο &os; γίνεται από + εθελοντές και τελικά είμαστε απλώς άνθρωποι.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="inappropriate"> + <para>Τι δημοσίευση μπορεί να θεωρηθεί ακατάλληλη;</para> + </question> + + <answer> + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Η δημοσίευση πρέπει να είναι σύμφωνη με τους κανονισμούς + της λίστας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οι προσωπικές επιθέσεις είναι γενικά ανεπιθύμητες. Σαν + καλοί διαδικτυακοί πολίτες, θα πρέπει να προσπαθούμε να + κρατάμε υψηλά επίπεδα συμπεριφοράς.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το spam δεν επιτρέπεται ποτέ. Γίνεται επεξεργασία στις + λίστες για να απαγορευτούν οι δημοσιεύσεις σε όσους + παραβαίνουν αυτό τον κανόνα.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="etiquette-posting"> + <para>Ποια θεωρείται σωστή συμπεριφορά στην αποστολή μηνυμάτων στις + λίστες;</para> + </question> + + <answer> + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Παρακαλούμε να κάνετε αναδίπλωση των γραμμών κάθε 75 + χαρακτήρες. Δεν χρησιμοποιούν όλοι GUI προγράμματα για να + διαβάζουν το mail τους.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Παρακαλούμε σεβαστείτε το γεγονός ότι το εύρος ζώνης + δεν είναι απεριόριστο. Δεν διαβάζει καθένας το email του + μέσω συνδέσεων υψηλής ταχύτητας, έτσι αν το μήνυμα σας + περιέχει κάτι σαν το περιεχόμενο του αρχείου + <filename>config.log</filename> ή ένα εκτεταμένο stack trace, + σας παρακαλούμε να ανεβάσετε αυτές τις πληροφορίες σε + κάποια δικτυακή τοποθεσία και να στείλετε ένα σύνδεσμο προς + αυτές. Να θυμάστε επίσης ότι γίνεται αρχειοθέτηση αυτών + των μηνυμάτων, έτσι αν στείλετε ένα τεράστιο μήνυμα θα + μεγαλώσετε και το μέγεθος των αρχείων, ακόμα και όταν αυτές + οι πληροφορίες δεν θα είναι πια χρήσιμες.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μορφοποιήστε το μήνυμα σας ώστε να είναι ευανάγνωστο και + σας παρακαλούμε ΜΗ ΦΩΝΑΖΕΤΕ!!!. Μην υποτιμάτε το αποτέλεσμα + που θα έχει ένα φτωχά μορφοποιημένο μήνυμα, και αυτό δεν + συμβαίνει μόνο στις λίστες του &os;. Το μήνυμα σας είναι + το μόνο που σας γνωστοποιεί στους υπόλοιπους ανθρώπους, και + αν είναι άσχημα μορφοποιημένο, γεμάτο θαυμαστικά, θα αφήσει + στους άλλους άσχημη εντύπωση για εσάς.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Χρησιμοποιήστε την κατάλληλη γλώσσα για τη λίστα + ταχυδρομείου που πρόκειται να στείλετε μήνυμα. Μπορείτε να + δείτε <ulink + url="&url.base;/community/mailinglists.html">εδώ</ulink> + τις λίστες που υπάρχουν σε γλώσσες εκτός της Αγγλικής.</para> + + <para>Όσο αφορά τις Αγγλικές λίστες, αντιλαμβανόμαστε ότι + για πολλούς η Αγγλική δεν είναι η μητρική τους γλώσσα και + δείχνουμε κατανόηση. Θεωρείται κακή συμπεριφορά να + κατακρίνετε όσους δεν έχουν τα Αγγλικά ως μητρική γλώσσα για + λάθη γραμματικής ή ορθογραφίας. Το &os; έχει μια πολύ + καλή παράδοση σε αυτό το θέμα, σας παρακαλούμε να μας + βοηθήσετε να τη διατηρήσουμε.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Παρακαλούμε χρησιμοποιήστε ένα πρόγραμμα αποστολής + ταχυδρομείου (MUA) που να ακολουθεί σωστά τα πρότυπα. Πολλά + από τα άσχημα μορφοποιημένα μηνύματα προέρχονται από + <ulink url="http://www.lemis.com/email.html">κακής ποιότητας + ή κακορυθμισμένα προγράμματα ταχυδρομείου</ulink>. + Τα παρακάτω προγράμματα είναι γνωστό ότι στέλνουν + προβληματικά μηνύματα, χωρίς εσείς να το γνωρίζετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>cc:Mail</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>&eudora; (παλιότερες εκδόσεις)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>exmh</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>µsoft; Exchange</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>µsoft; Internet Mail</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>µsoft; &outlook;</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>&netscape; (παλιότερες εκδόσεις)</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Όπως μπορείτε να δείτε, πολλά από τα προβληματικά + προγράμματα προέρχονται από τον κόσμο της Microsoft. + Αν είναι δυνατόν χρησιμοποιήστε ένα πρόγραμμα που να + προέρχεται από το &unix;. Αν πρέπει να χρησιμοποιήσετε ένα + πρόγραμμα σε περιβάλλον Microsoft, φροντίστε να είναι + ρυθμισμένο σωστά. Προσπαθήστε να μην χρησιμοποιήσετε + <acronym>MIME</acronym>: αρκετός κόσμος χρησιμοποιεί + προγράμματα ταχυδρομείου που δεν τα πάνε πολύ καλά με το + <acronym>MIME</acronym>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Βεβαιωθείτε ότι η ώρα και η ζώνη ώρας στον υπολογιστή + σας είναι σωστά ρυθμισμένα. Αυτό μπορεί να φαίνεται κάπως + ανόητο, ειδικά καθώς το μήνυμα σας θα φτάσει έτσι και αλλιώς, + αλλά αρκετοί άνθρωποι σε αυτές τις λίστες λαμβάνουν + εκατοντάδες μηνύματα κάθε μέρα. Συχνά τα ταξινομούν κατά + θέμα και ημερομηνία, έτσι αν το μήνυμα σας έρθει μετά την + πρώτη απάντηση θα θεωρήσουν ότι το έχασαν και δεν θα + ασχοληθούν να το ψάξουν.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πολλές φορές οι πληροφορίες που πρέπει να παρέχετε + περιέχουν την έξοδο προγραμμάτων όπως το &man.dmesg.8;, + ή τα μηνύματα που εμφανίζονται στην κονσόλα, τα οποία + συνήθως γράφονται στο <filename>/var/log/messages</filename>. + Μην προσπαθήσετε να αντιγράψετε αυτές τις πληροφορίες + πληκτρολογώντας τις ξανά: όχι μόνο είναι βασανιστικό, αλλά + είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα κάνετε κάποιο λάθος. Για να + στείλετε τα περιεχόμενα κάποιου αρχείου καταγραφής, είτε + αντιγράψτε το αρχείο και χρησιμοποιήστε κάποιο συντάκτη + κειμένου για να κόψετε τα κομμάτια που σας ενδιαφέρουν, + ή κάντε αποκοπή και επικόλληση μέσα στο μήνυμα σας. Για την + έξοδο προγραμμάτων όπως το <command>dmesg</command>, + χρησιμοποιήστε ανακατεύθυνση της εξόδου σε ένα αρχείο και + στείλτε αυτό. Για παράδειγμα:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>dmesg > /tmp/dmesg.out</userinput></screen> + + <para>Το παραπάνω θα ανακατευθύνει τις πληροφορίες στο αρχείο + <filename>/tmp/dmesg.out</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Όταν χρησιμοποιείτε αποκοπή και επικόλληση να έχετε + υπόψη σας ότι αυτές οι λειτουργίες μπορεί να καταστρέψουν + το νόημα των μηνυμάτων. Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα όταν + στέλνετε αρχεία όπως τα + <filename>Makefiles</filename>, όπου το + <literal>tab</literal> είναι σημαντικός χαρακτήρας. + Πρόκειται για πολύ κοινό και ενοχλητικό πρόβλημα ειδικά σε + μηνύματα που απευθύνονται στη + <ulink url="&url.base;/support.html#gnats">Βάση Δεδομένων + Προβλημάτων GNATS</ulink>. Τα <filename>Makefiles</filename> + όπου τα tabs έχουν αλλάξει είτε σε κενά ή στον ενοχλητικό + χαρακτήρα <literal>=3B</literal> δημιουργούν πολλά + ενοχλητικά προβλήματα στους committers.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="etiquette-replying"> + <para>Τι πρέπει να έχω υπόψη μου όσο αφορά τη συμπεριφορά στη λίστα + όταν απαντάω σε κάποιο υπάρχον μήνυμα;</para> + </question> + + <answer> + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Παρακαλούμε να συμπεριλάβετε το σχετικό κείμενο από το + αρχικό κείμενο. Περιορίστε το στο ελάχιστο, αλλά μη το + παρακάνετε. Θα πρέπει κάποιος που δεν έχει δει το αρχικό + μήνυμα να μπορεί να καταλάβει σε τι αναφέρεται η + συζήτηση.</para> + + <para>Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε μηνύματα του τύπου + <quote>Ναι και σε μένα συμβαίνει το ίδιο</quote>, όπου το + αρχικό μήνυμα μπορεί να ήταν αρκετές δεκάδες ή εκατοντάδες + γραμμές.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Χρησιμοποιήστε κάποια τεχνική με την οποία να γίνεται + δυνατή η αναγνώριση του κειμένου που ανήκει στο αρχικό + μήνυμα και του κειμένου που προσθέσατε. Μια συνηθισμένη + σύμβαση είναι να χρησιμοποιείται το + <quote><literal>> </literal></quote> μπροστά από το + αρχικό μήνυμα. Είναι επίσης καλή ιδέα να αφήνετε κενό + διάστημα μετά το <quote><literal>> </literal></quote> + και κενές γραμμές ανάμεσα στο δικό σας και το αρχικό, + ώστε το τελικό αποτέλεσμα να είναι πιο ευανάγνωστο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να βεβαιώνεστε πάντα ότι οι αναφορές στον αρχικό + συγγραφέα του μηνύματος είναι σωστές. Συχνά οι άνθρωποι + προσβάλλονται αν τους εμφανίζετε να έχουν γράψει λέξεις + ενώ αυτό δεν συμβαίνει.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Παρακαλούμε μην κάνετε <literal>top post</literal>. + Αυτό σημαίνει να μην ξεκινάτε την απάντηση σας πάνω από + το κείμενο του μηνύματος στο οποίο απαντάτε.</para> + <!-- note: the question and answer are intentionally + reversed for humorous effect --> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Απ: Γιατί αντιστρέφει τη λογική ροή της + συζήτησης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ερ: Γιατί θεωρείται κακό το top posting;</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>(Ευχαριστούμε το Randy Bush για το ανέκδοτο.)</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </sect1> + + <sect1 id="recurring"> + <title>Επαναλαμβανόμενα Θέματα στις Λίστες Ταχυδρομείου</title> + + <para>Η συμμετοχή στις λίστες ταχυδρομείου, όπως και η συμμετοχή σε κάθε + κοινότητα, απαιτεί μια κοινή βάση επικοινωνίας. Πολλές από τις λίστες + ταχυδρομείου προϋποθέτουν γνώση της ιστορίας του Project. Ειδικότερα, + φαίνεται ότι κάποια θέματα προκύπτουν ξανά και ξανά στα νεώτερα μέλη + της κοινότητας. Είναι ευθύνη του καθένα που συμμετέχει να φροντίζει + ώστε τα μηνύματα του να μην εμπίπτουν σε κάποια από αυτές τις + κατηγορίες. Με τον τρόπο αυτό, βοηθάτε τις λίστες ταχυδρομείου να + μην ξεφεύγουν από το θέμα τους, και πιθανόν προφυλάσσετε και τον + εαυτό σας από τυχόν λεκτικές επιθέσεις (flames).</para> + + <para>Η καλύτερη μέθοδος για να αποφύγετε το παραπάνω πρόβλημα είναι να + εξοικειωθείτε με τα <ulink url="http://docs.FreeBSD.org/mail/">αρχεία + των λιστών</ulink> για να μπορέσετε να καταλάβετε το ιστορικό της + συζήτησης. Ιδιαίτερα χρήσιμη για αυτό το σκοπό θα σας φανεί και + η <ulink url="&url.base;/search/search.html#mailinglists">λειτουργία αναζήτησης της λίστας</ulink>. + (Αν η μέθοδος αυτή δεν φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα, συμπληρώστε την + με μια αναζήτηση μέσω της μηχανής αναζήτησης που προτιμάτε).</para> + + <para>Όταν θα έχετε εξοικειωθεί με τα αρχεία της λίστας, όχι μόνο θα + γνωρίζετε ποια θέματα έχουν συζητηθεί παλιότερα, αλλά και με ποιο + τρόπο εξελίσσονται συνήθως οι συζητήσεις σε αυτή τη λίστα, ποιοι είναι + οι συμμετέχοντες και σε ποιο κοινό απευθύνεται. Είναι πάντοτε καλό + να γνωρίζετε εκ των προτέρων τα παραπάνω πριν στείλετε μήνυμα σε + οποιαδήποτε λίστα (όχι μόνο του &os;).</para> + + <para>Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα αρχεία έχουν μεγάλη έκταση και μερικές + ερωτήσεις φαίνονται να επαναλαμβάνονται πιο συχνά από άλλες, μερικές + φορές σαν απαντήσεις όπου το θέμα που αναγράφεται στο μήνυμα δεν + αντιπροσωπεύει πλέον το νέο περιεχόμενο. Ωστόσο πέφτει σε σας το + βάρος να κάνετε όλη την εργασία που χρειάζεται ώστε να αποφύγετε αυτά + τα επαναλαμβανόμενα θέματα.</para> + </sect1> + + <sect1 id="bikeshed"> + <title>Τι είναι το <quote>Bikeshed</quote>;</title> + + <para>Κυριολεκτικά το <literal>bikeshed</literal> είναι ένα μικρό + εξωτερικό καταφύγιο όπου κάποιος μπορεί να φυλάξει το δίτροχο του + (υπόστεγο ποδηλάτων). Στην ορολογία του &os; ωστόσο, η λέξη αυτή + χρησιμοποιείται για να αναφερόμαστε σε θέματα συζήτησης που είναι + τόσο απλά ώστε (σχεδόν) καθένας να μπορεί να εκφέρει μια γνώμη για + αυτά — και πολύ συχνά συμβαίνει ακριβώς αυτό. + Η γέννηση αυτού του όρου εξηγείται με περισσότερη λεπτομέρεια σε + <ulink url="&url.books.faq;/misc.html#BIKESHED-PAINTING">αυτό το + κείμενο</ulink>. Θα πρέπει να κατανοείτε την έννοια αυτού του + όρου πριν αρχίσετε να στέλνετε μηνύματα σε οποιαδήποτε λίστα του + &os;.</para> + + <para>Πιο γενικά, το bikeshed είναι ένα θέμα το οποίο τείνει να + δημιουργεί περισσότερες παράπλευρες συζητήσεις και λεκτικούς + διαξιφισμούς, αν δεν έχετε διαβάσει σχετικά με την προϊστορία + του.</para> + + <para>Σας παρακαλούμε να μας βοηθήσετε να κρατήσουμε τις λίστες + ταχυδρομείου όσο το δυνατόν πιο χρήσιμες γίνεται για τον περισσότερο + κόσμο, προσπαθώντας να αποφύγετε τα bikesheds όποτε είναι δυνατόν. + Ευχαριστούμε!</para> + </sect1> + + <sect1 id="acknowledgments"> + <title>Ευχαριστίες</title> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>&a.grog;</term> + + <listitem> + <para>Ο αρχικός συγγραφέας του περισσότερου υλικού που αφορά + τους κανονισμούς των λιστών, που προέρχονται από το άρθρο + <ulink url="&url.articles.freebsd-questions;/article.html">Πως + να χρησιμοποιείτε με επιτυχία την λίστα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου + FreeBSD-questions</ulink>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.linimon;</term> + + <listitem> + <para>Δημιουργία του πρόχειρου αντίγραφου αυτού του FAQ.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </sect1> +</article> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/multi-os/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/articles/multi-os/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..b36397d5ce --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/multi-os/Makefile @@ -0,0 +1,17 @@ +# $FreeBSD$ +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/multi-os/Makefile +# %SRCID% 1.12 + +DOC?= article + +FORMATS?= html +WITH_ARTICLE_TOC?= YES + +INSTALL_COMPRESSED?=gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +SRCS= article.sgml + +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/multi-os/article.sgml b/el_GR.ISO8859-7/articles/multi-os/article.sgml new file mode 100644 index 0000000000..879e79d467 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/multi-os/article.sgml @@ -0,0 +1,812 @@ +<!-- + + Εγκατάσταση και χρήση του FreeBSD μαζί με άλλα λειτουργικά συστήματα. + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/multi-os/article.sgml + %SRCID% 1.39 + + $FreeBSD$ +--> + +<!DOCTYPE ARTICLE PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % articles.ent PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Articles Entity Set//EL"> +%articles.ent; +]> + +<article lang="el"> + <articleinfo> + <title>Εγκατάσταση και χρήση του FreeBSD μαζί με άλλα λειτουργικά συστήματα</title> + + <authorgroup> + <author> + <firstname>Jay</firstname> + + <surname>Richmond</surname> + + <affiliation> + <address> + <email>jayrich@sysc.com</email> + </address> + </affiliation> + </author> + </authorgroup> + + <pubdate>6 August 1996</pubdate> + + <legalnotice id="trademarks" role="trademarks"> + &tm-attrib.freebsd; + &tm-attrib.ibm; + &tm-attrib.linux; + &tm-attrib.microsoft; + &tm-attrib.powerquest; + &tm-attrib.general; + </legalnotice> + + <abstract> + <para>Αυτό το κείμενο περιγράφει πως μπορεί το FreeBSD να συνυπάρξει + αρμονικά με άλλα δημοφιλή λειτουργικά συστήματα, όπως το Linux, το + &ms-dos;, το &os2; και τα &windows; 95. Για την βοήθειά τους στη + συγγραφή αυτού του κειμένου, θέλω να ευχαριστήσω τους: + Annelise Anderson <email>andrsn@stanford.edu</email>, + Randall Hopper <email>rhh@ct.picker.com</email>, και &a.jkh;.</para> + </abstract> + </articleinfo> + + <sect1> + <title>Περίληψη</title> + + <para>Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν μπορούν να στήσουν παραπάνω από ένα + λειτουργικό σύστημα χωρίς μεγάλο δίσκο, γι αυτό παρακάτω θα βρείτε και + πληροφορίες για μεγάλους EIDE δίσκους. Επειδή υπάρχουν πάρα πολλοί + συνδυασμοί από πιθανά λειτουργικά συστήματα και ρυθμίσεις σκληρών + δίσκων, το τμήμα <xref linkend="ch5"> είναι το πιο χρήσιμο. + Περιγράφει συγκεκριμένα παραδείγματα από εγκαταστάσεις, που δουλεύουν + χρησιμοποιώντας περισσότερα από ένα λειτουργικά συστήματα.</para> + + <para>Αυτό το κείμενο θεωρεί δεδομένο ότι έχετε ήδη κάνει χώρο στο δίσκο + σας για κάποιο πρόσθετο λειτουργικό σύστημα. Κάθε φορά που αλλάζετε + τις κατατμήσεις του δίσκου σας υπάρχει ο κίνδυνος να χάσετε ή να + καταστρέψετε τα δεδομένα στις υπάρχουσες κατατμήσεις. Παρόλ' αυτά, αν ο + δίσκος σας αυτή τη στιγμή περιέχει μόνο DOS κατατμήσεις, μπορεί να σας + φανεί χρήσιμο το εργαλείο FIPS (περιέχεται στα CD-ROM εγκατάστασης του + FreeBSD, στον κατάλογο <filename class="directory">\TOOLS</filename>, + αλλά μπορείτε να το βρείτε και μέσω <ulink + url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/tools/">ftp</ulink>). + Με το FIPS μπορείτε να αλλάξετε το μέγεθος των κατατμήσεων στο δίσκο + σας, χωρίς να καταστραφούν τα δεδομένα που υπάρχουν ήδη σε αυτόν. + Υπάρχει κι ένα εμπορικό πρόγραμμα, που λέγεται <application>&partitionmagic;</application>, το οποίο + επιτρέπει να αλλάξετε το μέγεθος που έχουν ή να σβήσετε τις κατατμήσεις + σας χωρίς δυσάρεστες συνέπειες.</para> + </sect1> + + <sect1 id="ch2"> + <title>Σύγκριση Διαχειριστών Εκκίνησης (boot managers)</title> + + <para>Εδώ περιγράφονται κάποιοι από τους διάφορους διαχειριστές εκκίνησης + που μπορεί να συναντήσετε. Ανάλογα με τις ρυθμίσεις του υπολογιστή σας, + μπορεί να χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε ένα ή περισσότερους στο ίδιο + σύστημα.</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>Το Boot Easy</term> + + <listitem> + <para>Αυτός είναι ο προκαθορισμένος διαχειριστής εκκίνησης που + χρησιμοποιείται με το FreeBSD. Έχει τη δυνατότητα να ξεκινήσει + σχεδόν όλα τα λειτουργικά συστήματα, συμπεριλαμβανομένων των BSD, + &os2; (HPFS), &windows; 95 (FAT ή FAT32), και Linux. Η κατάτμηση που + θα χρησιμοποιηθεί διαλέγεται με τα πλήκτρα <keycap>F1</keycap>, + <keycap>F2</keycap>, ….</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Ο διαχειριστής εκκίνησης του &os2;</term> + + <listitem> + <para>Αυτός ο διαχειριστής εκκίνησης μπορεί να ξεκινήσει κατατμήσεις + τύπου FAT, FAT32, HPFS, FFS (FreeBSD) και EXT2 (Linux). + Η κατάτμηση που θα ξεκινήσει + επιλέγεται με τα βελάκια. Ο διαχειριστής εκκίνησης του &os2; είναι + ο μόνος που χρησιμοποιεί το δικό του ξεχωριστό χώρο στο δίσκο για + να κρατάει πληροφορίες, αντίθετα με όλους τους άλλους που + χρησιμοποιούν το master boot record (MBR). Γι αυτό πρέπει να + εγκαθίσταται σε περιοχή κοντά στην αρχή του δίσκου, πριν από τον + κύλινδρο 1024, ώστε να αποφεύγονται προβλήματα κατά την εκκίνηση. + Μπορεί να ξεκινήσει και το Linux με χρήση του LILO, όταν το LILO + δεν έχει εγκατασταθεί στο MBR αλλά στο boot record της Linux + κατάτμησης. Διαβάστε περισσότερα για τη χρήση του διαχειριστή + εκκίνησης &os2; με Linux στα <ulink + url="http://www.linuxresources.com/LDP/HOWTO/HOWTO-INDEX.html">Linux + HOWTOs</ulink>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>OS-BS</term> + + <listitem> + <para>Εναλλακτικός διαχειριστής που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αντί + για το Boot Easy. Δίνει μεγαλύτερο έλεγχο της διαδικασίας + εκκίνησης, με δυνατότητα να αλλάξετε την προκαθορισμένη κατάτμηση + και τον χρόνο αναμονής. Οι beta εκδόσεις του προγράμματος + επιλέγουν την επιλογή της κατάτμησης με τα βελάκια. Μπορείτε να + βρείτε τον OS-BS στα CD εγκατάστασης του FreeBSD, στον κατάλογο + <filename class="directory">\TOOLS</filename> ή να τον κατεβάσετε μέσω + <ulink url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/tools/">ftp</ulink>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>LILO, ή LInux LOader</term> + + <listitem> + <para>Αυτός είναι ένας διαχειριστής εκκίνησης με + περιορισμένες δυνατότητες. Μπορεί να ξεκινήσει και το + FreeBSD, αν και χρειάζεται κάποιες αλλαγές στο αρχείο + ρυθμίσεων του LILO.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <note id="fat32"> + <title>Σχετικά με το FAT32</title> + + <para>Το FAT32 είναι το σύστημα αρχείων που άρχισε να + χρησιμοποιείται στην έκδοση OEM SR2 των &windows; 95 της + Microsoft, περίπου στα τέλη του 1996. Είναι μια εξέλιξη του + FAT συστήματος αρχείων, που επιτρέπει τη χρήση μικρότερου + μεγέθους cluster σε μεγάλους δίσκους. Έχει κάποιες διαφορές + όμως στη μορφή του boot sector και του allocation table, που + το κάνουν ασύμβατο με κάποιους διαχειριστές εκκίνησης.</para> + </note> + </sect1> + + <sect1 id="ch3"> + <title>Μια τυπική εγκατάσταση</title> + + <para>Ας πούμε ότι έχετε δυο μεγάλους EIDE σκληρούς δίσκους, και θέλετε να + εγκαταστήσετε σε αυτούς FreeBSD, Linux και &windows; 95.</para> + + <para>Παρακάτω θα δούμε πως εγώ (ΣΤΜ: ο συγγραφέας του άρθρου, Jay + Richmond) θα χρησιμοποιούσα αυτούς τους δίσκους:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><filename>/dev/wd0</filename> (πρώτος φυσικός δίσκος)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>/dev/wd1</filename> (δεύτερος φυσικός δίσκος)</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Και οι δυο δίσκοι έχουν 1416 κυλίνδρους ο καθένας.</para> + + <procedure> + <step> + <para>Ξεκινάω από μια δισκέττα εκκίνησης MS-DOS ή &windows; 95 που + περιέχει το πρόγραμμα <filename>FDISK.EXE</filename> και δημιουργώ + μια μικρή κατάτμηση των 50 MB (35-40 για τα &windows; 95, + και λίγο ελεύθερο χώρο) στον πρώτο δίσκο. Επίσης δημιουργώ μια + μεγαλύτερη κατάτμηση στον δεύτερο δίσκο, για τα υπόλοιπα δεδομένα + και τις εφαρμογές των &windows;.</para> + </step> + + <step> + <para>Κάνω επανεκκίνηση και στήνω τα &windows; 95 στην κατάτμηση + <filename>C:</filename>.</para> + </step> + + <step> + <para>Το επόμενο βήμα είναι να στήσω το Linux. Δεν είμαι σίγουρος για + όλες τις διανομές του Linux, αλλά τουλάχιστον το <ulink url="http://www.slackware.com">Slackware</ulink> + χρησιμοποιεί το LILO (βλ. <xref linkend="ch2">). Όταν δημιουργώ + κατατμήσεις στο δίσκο μου με το <command>fdisk</command> πρόγραμμα + του Linux, τοποθετώ όλο το Linux στον πρώτο δίσκο (μια κατάτμηση των + 300 MB φτάνει για ένα καλό root partition και λίγο swap).</para> + </step> + + <step> + <para>Αφού στήσω το Linux, την ώρα που με ρωτάει για να στήσει το + LILO, <emphasis>προσέχω</emphasis> να στήσω το LILO στο boot sector + της Linux κατάτμησής μου, κι όχι στο MBR (master boot record).</para> + </step> + + <step> + <para>Ο υπόλοιπος χώρος του δίσκου μπορεί να χρησιμοποιηθεί από το + FreeBSD. Προσέχω η κατάτμηση στην οποία βρίσκεται το root σύστημα + αρχείων του FreeBSD μου να μην υπερβαίνει τον κύλινδρο 1024. (Ο + κύλινδρος 1024 είναι περίπου στα 528 MB στους υποθετικούς μας + δίσκους των 720 MB.) Θα χρησιμοποιήσω τον υπόλοιπο δίσκο + (περίπου 270 MB) για τα συστήματα αρχείων + <filename class="directory">/</filename> και + <filename class="directory">/usr</filename> αν χρειαστεί. + Ο υπόλοιπος χώρος του δεύτερου σκληρού δίσκου (το μέγεθος εξαρτάται + από το χώρο που θα αφήσω για τις εφαρμογές των &windows;, που + δημιούργησα στο βήμα 1) μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το σύστημα + αρχείων <filename class="directory">/usr/src</filename> και σαν + δευτερεύουσα μνήμη (swap space).</para> + </step> + + <step> + <para>Όταν βλέπω τους δίσκους με το πρόγραμμα <command>fdisk</command> + των &windows; 95, θα πρέπει να φαίνονται όπως παρακάτω:</para> + + <screen>--------------------------------------------------------------------- + + Display Partition Information + +Current fixed disk drive: 1 + +Partition Status Type Volume_Label Mbytes System Usage +C: 1 A PRI DOS 50 FAT** 7% + 2 A Non-DOS (Linux) 300 43% + +Total disk space is 696 Mbytes (1 Mbyte = 1048576 bytes) + +Press Esc to continue + +--------------------------------------------------------------------- + + Display Partition Information + +Current fixed disk drive: 2 + +Partition Status Type Volume_Label Mbytes System Usage +D: 1 A PRI DOS 420 FAT** 60% + +Total disk space is 696 Mbytes (1 Mbyte = 1048576 bytes) + +Press Esc to continue + +---------------------------------------------------------------------</screen> + + <para>** Εδώ μπορεί ο τύπος κατάτμησης να είναι FAT16 ή FAT32 αν + χρησιμοποιείται η έκδοση OEM SR2 των &windows;. + Βλ. <xref linkend="ch2">.</para> + </step> + + <step> + <para>Εγκαθιστώ το FreeBSD. Πριν την εγκατάσταση βεβαιώνομαι ότι ο + πρώτος δίσκος είναι δηλωμένος σαν <quote>NORMAL</quote> στο BIOS. + Αν δεν είναι, μπορεί να χρειαστεί να δώσω την κανονική γεωμετρία του + δίσκου όταν ξεκινάει ο υπολογιστής (για να βρείτε τη γεωμετρία του + δίσκου, ξεκινήστε τον υπολογιστή σας με τα &windows; 95 και + τρέξτε το πρόγραμμα Microsoft Diagnostics + (<filename>MSD.EXE</filename>),ή ελέγξτε το BIOS). Τη γεωμετρία + του δίσκου θα την δώσετε με την παράμετρο + <literal>hd0=1416,16,63</literal>, όπου + <replaceable>1416</replaceable> είναι ο αριθμός των κυλίνδρων του + σκληρού δίσκου, <replaceable>16</replaceable> είναι ο αριθμός των + κεφαλών σε κάθε track και <replaceable>63</replaceable> είναι ο + αριθμός των sectors σε κάθε track του δίσκου.</para> + </step> + + <step> + <para>Όταν φτιάξω τις κατατμήσεις στο δίσκο μου, προσέχω να + εγκατασταθεί το Boot Easy στον πρώτο δίσκο. Δεν έχει σημασία να + κάνω το ίδιο για τον δεύτερο δίσκο, αφού τίποτα δεν ξεκινάει από + αυτόν.</para> + </step> + + <step> + <para>Όταν κάνω επανεκκίνηση, το Boot Easy θα πρέπει να αναγνωρίσει + τις τρεις κατατμήσεις από τις οποίες μπορεί να ξεκινήσει ο + υπολογιστής σαν DOS (&windows; 95), Linux, και BSD (FreeBSD).</para> + </step> + </procedure> + </sect1> + + <sect1 id="ch4"> + <title>Ειδικές Παρατηρήσεις</title> + + <para>Τα πιο πολλά λειτουργικά συστήματα είναι πολύ αυστηρά σχετικά με τη + θέση και τον τρόπο που τοποθετούνται στον δίσκο. Τα &windows; 95 και το + DOS απαιτούν να είναι στην πρώτη κύρια κατάτμηση (primary partition) του + πρώτου σκληρού δίσκου. Το &os2; αποτελεί εξαίρεση. Μπορεί να + εγκατασταθεί σε οποιοδήποτε δίσκο, σε κύρια ή εκτεταμένη κατάτμηση. Αν + δεν είστε σίγουροι, κρατήστε την αρχή της κατάτμησης εκκίνησης σε + κύλινδρο μικρότερο από τον 1024.</para> + + <para>Αν εγκαταστήσετε τα &windows; 95 σε ένα υπάρχον BSD σύστημα, θα + <emphasis>καταστρέψει</emphasis> το MBR και θα πρέπει να ξαναστήσετε τον + προηγούμενο boot manager σας. Το Boot Easy μπορεί να εγκατασταθεί + χρησιμοποιώντας το πρόγραμμα <filename>BOOTINST.EXE</filename> που + υπάρχει στον κατάλογο <filename class="directory">\TOOLS</filename> του + CD-ROM κα στηνν διεύθυνση <ulink + url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/tools/">ftp</ulink>. + Μπορείτε επίσης να ξεκινήσετε πάλι την διαδικασία εγκατάστασης και να + πάτε στον partition editor. Από εκεί, σημειώστε την κατάτμηση του + FreeBSD σαν bootable, επιλέξτε Boot Manager, και τότε δώστε W για να + γράψετε ((W)rite) τις πληροφορίες στο MBR. Μπορείτε τώρα να κάνετε + επανεκκίνηση και το Boot Easy θα πρέπει να αναγνωρίσει τηνν κατάτμηση + των &windows; 95 σαν DOS.</para> + + <para>Σημειώστε εδώ ότι το &os2; μπορεί να διαβάσει FAT ή HPFS κατατμήσεις, + αλλά όχι κατατμήσεις τύπου FFS (FreeBSD) ή EXT2 (Linux). Αντίστοιχα, τα + &windows; 95 μπορούν να διαβάσουν μόνο FAT και FAT32 συστήματα αρχείων + (βλ. <xref linkend="ch2">). Το FreeBSD μπορεί να διαβάσει τα + περισσότερα συστήματα αρχείων, αλλά αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να + διαβάσει HPFS κατατμήσεις. Το Linux μπορεί να διαβάσει κατατμήσεις + τύπου HPFS, αλλά δεν μπορεί να γράψει σε αυτές. Σχετικά πρόσφατες + εκδόσεις του Linux πηρύνα (2.x) μπορούν να διαβάσουν και να γράψουν από + &windows; 95 κατατμήσεις τύπου VFAT (το VFAT είναι περίπου σαν το FAT, με + πιο ουσιαστική διαφορά τα μεγάλα ονόματα αρχείων). Το Linux μπορεί να + διαβάσει και να γράψει στα περισσότερα συστήματα αρχείων. Το καταλάβατε + αυτό; Ελπίζω ναι.</para> + </sect1> + + <sect1 id="ch5"> + <title>Παραδείγματα</title> + + <para><emphasis>(Αυτό το τμήμα χρειάζεται βελτιώσεις, + παρακαλώ στείλε τα παραδείγματά σας στην διεύθυνση + <email>jayrich@sysc.com</email>)</emphasis>.</para> + + <para>FreeBSD + Win95: Αν εγκαταστήσετε το FreeBSD μετά από τα &windows; 95, + θα πρέπει να δείτε μια κατάτμηση <literal>DOS</literal> στο μενού + επιλογών του Boot Easy. Αυτή είναι η κατάτμηση των &windows; 95. + Αν εγκαταστήσετε τα &windows; 95 μετά από το FreeBSD, διαβάστε παραπάνω + <xref linkend="ch4">. Αν ο δίσκος σας δεν έχει παραπάνω από 102 + κυλίνδρους, δεν θα πρέπει να έχετε πρόβλημα να ξεκινήσετε κάποιο από τα + λειτουργικά συστήματα. Αν όμως κάποια από τις κατατμήσεις σας βρίσκεται + σε κύλινδρο μετά από τον 1024ο κύλινδρο του δίσκου, και παίρνετε + μηνύματα όπως <errorname>invalid system disk</errorname> κάτω από το DOS + (&windows; 95) ή το FreeBSD δεν ξεκινάει, δοκιμάστε να ψάξετε στο BIOS σας + για μια επιλογή με όνομα <quote>> 1024 cylinder support</quote> ή + <quote>NORMAL/LBA mode</quote>. Το DOS μπορεί να χρειάζεται να + ενεργοποιήσετε την επιλογή LBA (Logical Block Addressing) για να + ξεκινήσει σωστά. Αν η ιδέα της αλλαγής σε LBA mode κάθε φορά που θέλετε + να ξεκινήσετε το DOS δεν σας αρέσει πολύ, μπορείτε να ξεκινήσετε το + FreeBSD από το DOS χρησιμοποιώντας το πρόγραμμα + <filename>FBSDBOOT.EXE</filename> από το CD (αυτό πρέπει να βρει μόνο + του και να ξεκινήσει την FreeBSD κατάτμησή σας).</para> + + <para>FreeBSD + &os2; + Win95: Τίποτα διαφορετικό εδώ. Ο boot manager του + &os2; μπορεί να ξεκινήσει οποιοδήποτε από αυτά τα λειτουργικά συστήματα, + οπότε δεν θα έχετε πρόβλημα.</para> + + <para>FreeBSD + Linux: Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το Boot Easy για να + ξεκινήσετε αυτά τα δυο λειτουργικά συστήματα.</para> + + <para>FreeBSD + Linux + Win95: (βλ. <xref linkend="ch3">)</para> + </sect1> + + <sect1 id="sources"> + <title>Διάφορες Πηγές Βοήθειας</title> + + <para>Υπάρχουν πολλά κείμενα HOWTO στην συλλογή των <ulink + url="http://www.linuxresources.com/LDP/HOWTO/HOWTO-INDEX.html">Linux + HOW-TOs</ulink> που αναφέρονται στο θέμα των πολλαπλών λειτουργικών + στον ίδιο σκληρό δίσκο.</para> + + <para>Το κείμενο <ulink + url="http://www.linuxresources.com/LDP/HOWTO/mini/Linux+DOS+Win95+OS2.html">Linux+DOS+Win95+OS2 + mini-HOWTO</ulink> προσφέρει βοήθεια για τις ρυθμίσεις του &os2; boot + manager, και το κείμενο <ulink + url="http://www.linuxresources.com/LDP/HOWTO/mini/Linux+FreeBSD.html">Linux+FreeBSD + + mini-HOWTO</ulink> μπορεί να σας ενδιαφέρει αρκετά. Ένα άλλο κείμενο + που είναι χρήσιμο είναι το <ulink + url="http://www.in.net/~jkatz/win95/Linux-HOWTO.html">Linux-HOWTO</ulink>.</para> + + <para>Ο οδηγός <ulink + url="http://www.tburke.net/info/ntldr/ntldr_hacking_guide.htm">The NTLDR + Hacking Guide</ulink> περιέχει πολλές πληροφορίες για την + εκκίνηση των &windows; NT, '95 και του DOS μαζί με άλλα λειτουργικά + συστήματα.</para> + + <para>Και η συλλογή οδηγών <quote>How It Works</quote> του Hale Landis + περιέχει κάποιες χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με την γεωμετρία των + δίσκων και την εκκίνηση των υπολογιστών. Μπορείτε να βρείτε αυτή τη + συλλογή στην διεύθυνση + <ulink url="ftp://fission.dt.wdc.com/pub/otherdocs/pc_systems/how_it_works/allhiw.zip"></ulink>.</para> + + <para>Τέλος, μην ξεχνάτε την τεκμηρίωση του πηρύνα του FreeBSD για την + διαδικασία εκκίνησης, που διανέμεται μαζί με τον πηγαίο κώδικα + (αποσυυμπιέζεται στο αρχείο <ulink + url="/usr/src/sys/i386/boot/biosboot/README.386BSD"></ulink>.</para> + </sect1> + + <sect1> + <title>Τεχνικές Λεπτομέρειες</title> + + <para><emphasis>(Γράφτηκε από τον Randall Hopper, + <email>rhh@ct.picker.com</email>)</emphasis></para> + + <para>Αυτό το τμήμα προσπαθεί να σας δώσει αρκετές από τις βασικές + πληροφορίες για τους σκληρούς δίσκους σας και την διαδικασία εκκίνησης + ώστε να μπορείτε να αντιμετωπίσετε τα πιο πολλά από τα προβλήματα που + μπορεί να συναντήσετε καθώς προσπαθείτε να εγκαταστήσετε ένα ή + περισσότερα λειτουργικά συστήματα. Ξεκινά με πολύ βασικά πράγματα, + οπότε μπορείτε να αγνοήσετε τα πρώτα μέρη και να αρχίσετε να διαβάζετε + αργότερα, όταν φανεί ότι αυτά που γράφονται δεν σας είναι ήδη + γνωστά.</para> + + <sect2> + <title>Σκληροί Δίσκοι</title> + + <para>Τρεις βασικοί όροι χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν τη θέση των + δεδομένων στο σκληρό δίσκο σας: οι κύλινδροι (cylinders), οι κεφαλές + (heads) και οι τομείς (sectors). Δεν είναι ιδιαίτερα σημαντικό να + γνωρίζετε τι ακριβώς σημαίνουν αυτοί οι όροι, εκτός από το γεγονός ότι + προσδιορίζουν την φυσική θέση των δεδομένων στο δίσκο σας.</para> + + <para>Ο δίσκος σας έχει ένα συγκεκριμένο αριθμό από κυλίνδρους, ένα + αριθμό από κεφαλές και κάποιο αριθμό από τομείς σε κάθε ζευγάρι + κυλίνδρου-κεφαλής (το ζευγάρι κυλίνδρου-κεφαλής είναι γνωστό και ως + μονοπάτι ή track). Συνολικά αυτές οι πληροφορίες ορίζουν την + <quote>φυσική γεωμετρία δίσκου</quote> του σκληρού δίσκου. Το τυπικό + μέγεθος ενός τομέα είναι 512 bytes και συνήθως υπάρχουν 63 τομείς σε + κάθε μονοπάτι. Ο αριθμός των κεφαλώ και κυλίδρων διαφέρει αρκετά από + δίσκο σε δίσκο. Έτσι μπορείτε να υπολογίσετε τον αριθμό των bytes που + χωράνε να αποθηκευθούν στο δίσκο σας υπολογίζοντας την τιμή:</para> + + <informalexample> + <para>(κύλινδροι) × (κεφαλές) × (63 + τομείς/μονοπάτι) × (512 bytes/τομέα)</para> + </informalexample> + + <para>Για παράδειγμα, στον 1.6 GigWestern Digital AC31600 EIDE σκληρό + δίσκο μου, αυτές οι τιμές είναι:</para> + + <informalexample> + <para>(3148 cyl) × (16 heads) × (63 + sectors/track) × (512 bytes/sect)</para> + </informalexample> + + <para>που μας δίνει 1.624.670.208 bytes, ή περίπου 1.6 Gig.</para> + + <para>Μπορείτε να βρείτε την φυσική γεωμετρία του δίσκου σας (τον αριθμό + των κυλίνδρων, των κεφαλών και το πλήθος των τομέων ανά μονοπάτι) + χρησιμοποιώντας το πρόγραμμα ATAID ή άλλα προγράμματα που είναι + διαθέσιμα μέσω δικτύου. Προσοχή όμως. Αν έχετε ενεργοποιήσει την + πρόσβαση με LBA στο BIOS σας (βλ. <xref linkend="limits">), δεν + μπορείτε να χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε πρόγραμμα για να διαβάσετε την + φυσική γεωμετρία του δίσκου. Αυτό συμβαίνει γιατί πολλά προγράμματα + (π.χ. το <filename>MSD.EXE</filename> ή το fdisk του FreeBSD) δεν + διαβάζουν την φυσική γεωμετρία του δίσκου, αλλά την + <firstterm>μεταφρασμένη γεωμετρία</firstterm> (εικονικούς αριθμούς που + προκύπτουν από την χρήση LBA πρόσβασης). Δείτε παρακάτω τι σημαίνει + αυτό.</para> + + <para>Κάτι άλλο που είναι χρήησιμο γι αυτούς τους όρους. Με μια τριάδα + αριθμών—ένα αριθμό κυλίνδρου, ένα αριθμό κεφαλής κι ένα αριθμό + τομέα μέσα στο μονοπάτι—μπορείτε να αναφερθείτε στην φυσική θέση + ενός συγκεκριμένου τομέα του δίσκου σας (ένα μπλοκ δεδομένων, μεγέθους + 512 bytes). Οι κύλινδροι και οι κεφαλές έχουν αριθμούς από 0 και + πάνω, ενώ οι τομείς από 1 και πάνω.</para> + + <para>Για αυτούς που ενδιαφέρονται για περισσότερες τεχνικές + λεπτομέρειες, πληροφορίες για την γεωμετρία των δίσκων, τους τομείς + εκκίνησης (boot sectors), τα BIOS, κλπ. μπορούν να βρεθούν σε πολλά + μέρη στο διαδίκτυο. Ψάξτε στο Lycos, στο Yahoo, κλπ. για + <literal>boot sector</literal> ή για <literal>master boot + record</literal>. Ανάμεσα στις χρήσιμες πληροφορίες θα βρείτε και την + σειρά κειμένων <citetitle>How It Works</citetitle> του Hale Landis. + Δείτε το τμήμα <xref linkend="sources"> για περισσότερες λεπτομέρειες + κι αναφορές σε πηγές.</para> + + <para>Ok, αρκετά με την ορολογία. Υποτίθεται μιλάμε για την διαδικασίας + εκκίνησης.</para> + </sect2> + + <sect2 id="booting"> + <title>Η διαδικασία Εκκίνησης</title> + + <para>Στον πρώτο τομέα του δίσκου (Κυλ. 0, Κεφαλή 0, Τομέας 1) υπάρχει ο + Κύριος Τομέας Εκκίνησης (Master Boot Record ή MBR). Περιέχει ένα + χάρτη του δίσκου. Ορίζει μέχρι 4 <firstterm>κατατμήσεις</firstterm> + (partitions), κάθε μια από τις οποίες είναι ένα συνεχές κομμάτι του + δίσκου. Το FreeBSD ονομάζει τις κατατμήσεις + <firstterm>slices</firstterm> για να αποφύγει την σύγχυση με τα δικά + του partitions, αλλά δεν θα το κάνουμε αυτό εδώ. Κάθε κατάτμηση + μπορεί να περιέχει το δικό της, ξεχωριστό λειτουργικό σύστημα.</para> + + <para>Κάθε εγγραφή κατάτμησης στο MBR έχει ένα <firstterm>Partition + ID</firstterm>, ένα <firstterm>αρχικό κύλινδρο</firstterm> και ένα + <firstterm>τελικό κύλινδρο/κεφαλή/τομέα</firstterm>. Το Partition ID + ορίζει τι τύπου είναι η κατάτμηση (τι λειτουργικό σύστημα περιέχει) + και η αρχή/τέλος ορίζουν που βρίσκεται. Ο <xref linkend="tbl-pid"> + δείχνει κάποιους από τους πιο κοινούς τύπους κατάτμησης.</para> + + <table id="tbl-pid"> + <title>Τύποι κατατμήσεων</title> + + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Τύπος (στο δεκαεξαδικό)</entry> + <entry>Περιγραφή</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>01</entry> + <entry>Κύρια κατάτμηση DOS12 (12-bit FAT)</entry> + </row> + + <row> + <entry>04</entry> + <entry>Κύρια κατάτμηση DOS16 (16-bit FAT)</entry> + </row> + + <row> + <entry>05</entry> + <entry>Εκτεταμένη κατάτμηση DOS</entry> + </row> + + <row> + <entry>06</entry> + <entry>Κύρια κατάτμηση DOS μεγάλυ μεγέθους (> 32MB)</entry> + </row> + + <row> + <entry>0A</entry> + <entry>&os2;</entry> + </row> + + <row> + <entry>83</entry> + <entry>Linux (EXT2FS)</entry> + </row> + + <row> + <entry>A5</entry> + <entry>FreeBSD, NetBSD, 386BSD (UFS)</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </table> + + <para>Σημειώστε πως δεν είναι δυνατή η εκκίνηση από οποιοδήποτε τύπο + κατάτμησης (π.χ. από εκτεταμένες κατατμήσεις DOS). Από κάποιους + τύπους γίνεται, από άλλους όχι. Αυτό που κάνει δυνατή την εκκίνηση + από μια κατάτμηση είναι οι ρυθμίσεις του <firstterm>Τομέα Εκκίνησης + Κατάτμησης</firstterm> που βρίσκεται στην αρχή κάθε κατάτμησης.</para> + + <para>Όταν ρυθμίσετε τον boot manager της προτιμήσεώς σας, αυτός ψάχνει + όλες τις εγγραφές κατατμήσεων τον πίνακα MBR όλων των δίσκων σας και + σας δίνει τη δυνατότητα να ονομάσετε εγγραφές από τη λίστα. Έτσι, + μόλις ξεκινάτε τον υπολογιστή σας, ειδικός κώδικας στο Master Boot + Sector του πρώτου δίσκου του συστήματος τρέχει και ξεκινάει τον boot + manager. Ο boot manager βρίσκει στον πίνακα MBR την εγγραφή για την + κατάτμηση που επιλέξατε, βρίσκει την αρχή και το τέλος της κατάτμησης, + φορτώνει στη μνήμη τονν Τομέα Εκκίνησης Κατάτμησης από αυτή την + κατάτμηση και περνάει τον έλεγχο σε αυτόν. Ο Τομέας Εκκίνησης της + κατάτμησης περιέχει αρκετές πληροφορίες για να ξεκινήσει να φορτώνει + το λειτουργικό σύστημα από αυτή την κατάτμηση.</para> + + <para>Κάτι που δε το αναφέραμε με πολλές λεπτομέρειες είναι σημαντικό + και πρέπει να το ξέρετε. Όλοι οι δίσκοι σας έχουν MBR. Αλλά, ο + τομέας MBR που είναι σημαντικός είναι αυτός που είναι στον πρώτο δίσκο + του συστήματος που αναγνωρίζεται από το BIOS. Αν έχετε μόνο IDE + δίσκους είναι ο πρώτος IDE δίσκος (δηλ. ο κύριος δίσκος του πρώτου + ελεγκτή δίσκων). Αντίστοιχα για τα συστήματα που έχουν μόνο SCSI + δίσκους. Αν έχετε και IDE και SCSI δίσκους όμως, συνήθως είναι οι IDE + δίσκοι που αναγνωρίζονται πρώτα από το BIOS. Τότε ο boot manager + πρέπει να τοποθετηθεί στο MBR αυτού του δίσκου, όπως περιγράψαμε + πριν.</para> + </sect2> + + <sect2 id="limits"> + <title>Περιορισμοί Εκκίνησης και Προειδοποιήσεις</title> + + <para>Και τώρα τα ενδιαφέροντα πράγματα για τα οποία θα πρέπει να + προσέχετε.</para> + + <sect3> + <title>Το περίφημο όριο του κυλίνδρου 1024 και πως βοηθάει το LBA + BIOS</title> + + <para>Το πρώτο κομμάτι της διαδικασίας εκκίνησης γίνεται εξ' ολοκλήρου + μέσω του BIOS (αν αυτός είναι καινούριος όρος για σας, το BIOS είναι + ένα κομμάτι λογισμικού, αποθηκευμένο σε ένα chip της μητρικής + πλακέτας του συστήματός σας, που περιέχει τον κώδικα εκκίνησης του + σύστηματος). Γι αυτό το λόγο το πρώτο κομμάτι της εκκίνησης + υπόκειται στους περιορισμούς του BIOS.</para> + + <para>Ο τρόπος με τον οποίο το BIOS καλείται να διαβάσει τον σκληρό + δίσκο σε αυτό το στάδιο της εκκίνησης (INT 13H, Συνάρτηση 2) + δεσμεύει 10 bits για τον αριθμό κυλίνδρου, 8 bits για τον αριθμό + κεφαλής και 6 bits για τον αριθμό τομέα. Αυτό περιορίζει κάπως τους + χρήστες αυτής της κλήσης (π.χ. τους boot managers που υπάρχουν στο + MBR του δίσκου σας, καθώς και τους loaders των λειτουργικών + συστημάτων που υπάρχουν στους άλλους τομείς εκκίνησης). + Τα όρια που επιβάλλει αυτή η κλήση είναι:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>μέγιστος αριθμός κυλίνδρων = 1024</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>μέγιστος αριθμός κεφαλώνν = 256 heads</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>μέγιστος αριθμός τομέων/μονοπάτι = 64 (βασικά 63, ο τομέας + <literal>0</literal> δεν είναι διαθέσιμος)</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + + <para>Σήμερα οι δίσκοι είναι αρκετά μεγάλοι, και έχουν πάρα πολλούς + κυλίνδρους αλλά όχι πάρα πολλές κεφαλές. Έτσι λοιπόν, χωρίς + εξαίρεση, οι μεγάλοι σκληροί δίσκοι έχουν περισσότερους από 1024 + κυλίνδρους. Αυτό σημαίνει πως το BIOS δεν μπορεί να εκκινήσει τον + υπολογιστή σας από οποιοδήποτε σημείο του δίσκου. Ο κώδικας + εκκίνησης (ο boot manager και ο OS loader που έχει εγκατασταθεί σε + όλες τις κατατμήσεις από τις οποίες θέλουμε να είναι δυνατή η + εκκίνηση) πρέπει να είναι κάτω από το όριο του κυλίνδρου 1024. + Γενικά, αν ο δίσκος σας είναι ένας τυπικός δίσκος κι έχει 16 + κεφαλές, αυτό σημαίνει:</para> + + <informalexample> + <para>1024 κυλ/δίσκο × 16 κεφαλές/δίσκο × + 63 τομείς/(κυλ-κεφαλή) × 512 bytes/τομέα</para> + </informalexample> + + <para>που είναι περίπου κοντά στο όριο των 528 MB που συχνά θα + ακούσετε να αναφέρεται.</para> + + <para>Εδώ είναι που η χρήση του BIOS LBA (Logical Block + Addressing—Λογική Διευθυνσιοδότηση Μπλοκ) έρχεται να μας + βοηθήσει. Η διευθυνσιοδότηση LBA δίνει στον χρήστη των κλήσεων του + BIOS API ένα τρόπο να προσπελάσει κυλίνδρους πάνω από τον κύλινδρο + 1024 χρησιμοποιώντας τις ίδιες κλήσεις BIOS ορίζοντας διαφορετικά + τον κύλινδρο. Ορίζει μια διαφορετική οργάνωση των κυλίνδρων και των + κεφαλών, για να δώσει μέσω του BIOS διαφορετική μορφή στο δίσκο, με + λιγότερους κυλίνδρους και περισσότερες κεφαλές από ότι πραγματικά + έχει. Με λίγα λόγια, εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι οι δίσκοι έχουν + σχετικά λίγες κεφαλές και πολύ περισσότερους κυλίνδρους αλλάζοντας + λίγο την ισορροπία μεταξύ του αριθμού των κυλίνδρων και του αριθμού + των κεφαλών, έτσι ώστε και οι δυο αριθμοί να φαίνονται κάτω από τα + όρια που αναφέραμε (1024 κύλινδροι, 256 κεφαλές).</para> + + <para>Με χρήση BIOS LBA, το όριο μεγέθους του δίσκου δεν είναι πλέον + εμπόδιο (τουλάχιστον, όχι μέχρι τα 8 Gigabytes). Αν έχετε LBA BIOS, + μπορείτε να βάλετε το FreeBSD ή οποιοδήποτε άλλο λειτουργικό σύστημα + οπουδήποτε θέλετε και να μην περιορίζεστε από το όριο του κυλίνδρου + 1024.</para> + + <para>Για να χρησιμοποιήσω ξανά τον 1.6 Gig Western Digital δίσκο μου + σαν παράδειγμα, η φυσική γεωμετρία του είναι:</para> + + <informalexample> + <para>(3148 κυλ, 16 κεφ, 63 τομείς/μονοπάτι, 512 bytes/τομέα)</para> + </informalexample> + + <para>Αλλά, η διευθυνσιοδότηση LBA του BIOS τον αλλάζει σε:</para> + + <informalexample> + <para>(787 κυλ, 64 κεφ, 63 τομείς/μονοπάτι, 512 bytes/τομέα)</para> + </informalexample> + + <para>δίνοντας πρακτικά το ίδιο μέγεθος δίσκου, αλλά με τους αριθμούς + κυλίνδρων και κεφαλών μέσα στα όρια των κλήσεων του BIOS API + (Παρεπιπτόντως, έχω στήσει και Linux και FreeBSD σε ένα από τουυς + δίσκους μου, πάνω από το όριο του κυλίνδρου 1024. Και τα δυο + λειτουργικά συστήματα δουλεύουν μια χαρά, χάρη στην διευθυνσιοδότηση + LBA του BIOS).</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Boot Managers και Κατανομή Δίσκων</title> + + <para>Ένα άλλο σημαντικό σημείο που αξίζει να προσέξετε όταν στήνετε + κάποιο boot manager είναι να κρατήσετε αρκετό χώρο για τον boot + manager. Είναι καλύτερα να τοο ξέρετε αυτό από την αρχή για να + γλιτώσετε από τον κόπο της επανεγκατάστασης ενός η περισσότερων από + τα λειτουργικά συστήματά σας.</para> + + <para>Αν ακολουθήσατε τις οδηγίες στο <xref linkend="booting"> σχετικά + με το MBR (που είναι το MBR), τους Τομείς Εκκίνησης, και την + διαδικασία εκκίνησης, μπορεί να αναρωτιέστε ήδη που ακριβώς στον + δίσκο σας υπάρχει αυτός ο καλός boot manager. Ε λοιπόν, κάποιοι + boot managers είναι αρκετά μικροί ώστε να χωρέσουν μέσα στον Κύριο + Τομέα Εκκίνησης (MBR. Κύλινδρος 0, κεφαλή 0, τομέας 1) μαζί με τον + πίνακα κατατμήσεων. Κάποιοι άλλοι χρειάζονται περισσότερο χώρο και + ουσιαστικά καταλαμβάνουν αρκετούς τομείς μετά τον MBR, μέσα στο + μονοπάτι με κύλινδρο 0 και κεφαλή 0, αφού τυπικά αυτός ο χώρος είναι + ελεύθερος—τυπικά.</para> + + <para>Εδώ είναι κι η παγίδα. Κάποια λειτουργικά συστήματα (ένα από + αυτά είναι και το FreeBSD) σας επιτρέπουν να ξεκινήσετε την + κατάτμησή τους ακριβώς μετά το MBR στον κύλινδρο 0, κεφαλή 0, και + τομέα 2 αν θέλετε. Για παράδειγμα, αν δώσετε το sysinstall + πρόγραμμα εγκατάστασης του FreeBSD ένα δίσκο με άδειο χώρο στην αρχή + του δίσκου ή ένα τελείως άδειο δίσκο, εκεί θα προσπαθήσει να βάλει + την κατάτμηση του FreeBSD (τουλάχιστον αυτό έκανε όταν την πάτησα + εγώ). Έτσι, όταν πάτε να στήσετε τον boot manager σας, αν χρειαστεί + να πιάσει κάποιους τομείς αμέσως μετά το MBR, θα σβηστεί η αρχή της + πρώτης κατάτμησης με δεδομένα. Στην περίπτωση του FreeBSD, αυτό + καταστρέφει την περιοχή του disklabel, κάνοντας αδύνατη την εκκίνηση + από αυτή την κατάτμηση.</para> + + <para>Η εύκολη λύση για να αποφύγετε τέτοια προβλήματα (και να + κρατήσετε για τον εαυτό σας την δυνατότητα χρήσης κάποιου + διαφορετικού boot manager στο μέλλον) είναι να αφήνετε πάντα + ελεύθερο το πρώτο μονοπάτι όταν φτιάχνετε κάποιες κατατμήσεις στο + δίσκο σας. Με λίγα λόγια, αφήστε ελεύθερο τον χώρο από τον + κύλινδρο 0, κεφαλή 0, τομέα 2 μέχρι και τον + κύλινδροnbsp;0, κεφαλή 1, τομέα 1. Βασικά, όταν φτιάχνετε + κατατμήσεις στην αρχή του δίσκου με το DOS, το DOS αφήνει αυτό τονν + χώρο ελεύθερο (γι αυτό και πολλοί boot manager θεωρούν ότι θα είναι + ελεύθερος). Αν φτιάξετε μια μικρή κατάτμηση DOS στην αρχή του + δίσκου σας δεν θα συναντήσετε αυτό το πρόβλημα. Προσωπικά μ' αρέσει + να δημιουργώ στην αρχή μια μικρή κατάτμηση DOS μεγέθους 1 MB, καθώς + έτσι αποφεύγω και τις αλλαγές στα drive letter των κύριων DOS + κατατμήσεών μου αργότερα αν αλλάξω τις κατατμήσεις του δίσκου.</para> + + <para>Αναφορικά, οι παρακάτω boot managers χρησιμοποιούν το Master + Boot Sector αποθηκεύσουν δικό τους κώδικα ή/και δεδομένα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>OS-BS 1.35</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Boot Easy</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>LILO</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Αυτοί οι boot managers χρησιμοποιούν και λίγους ακόμα τομείς + μετά το Master Boot Sector:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>OS-BS 2.0 Beta 8 (sectors 2-5)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>&os2;'s boot manager</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect3> + + <sect3> + <title>Τι γίνεται αν ο υπολογιστής σας δεν ξεκινάει;</title> + + <para>Κάποια στιγμή, καθώς στήνετε διάφορους boot managers, μπορεί να + αφήσετε το MBR σε τέτοια κατάσταση που να μην είναι δυνατόν να + ξεκινήσετε τον υπολογιστή σας. Αυτό είναι απίθανο, αλλά μπορεί να + γίνει καθώς αλλάζετε κατατμήσεις μετά από την εγκατάσταση ενός boot + manager.</para> + + <para>Αν έχετε κάποια bootable DOS κατάτμηση στον δίσκο σας, μπορείτε + να ξεκινήσετε με μια δισκέττα εκκίνησης DOS και να τρέξετε:</para> + + <informalexample> + <screen>A:\> <userinput>FDISK /MBR</userinput></screen> + </informalexample> + + <para>για να επαναφέρετε τον αρχικό, απλό κώδικα εκκίνησης του DOS στο + σύστημά σας. Μπορείτε τότε να ξεκινήσετε με το DOS (και μόνο με το + DOS) από το σκληρό σας δίσκο. Εναλλακτικά, μπορείτε να ξανατρέξετε + το πρόγραμμα εγκατάστασης του boot manager σας από μια δισκέττα + εκκίνησης.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> +</article> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/nanobsd/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/articles/nanobsd/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..50fa0405ef --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/nanobsd/Makefile @@ -0,0 +1,26 @@ +# +# $FreeBSD$ +# +# Article: Introduction to NanoBSD + +DOC?= article + +FORMATS?= html + +WITH_ARTICLE_TOC?= YES + +INSTALL_COMPRESSED?= gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +# Images from the cross-document image library +IMAGES_LIB= callouts/1.png +IMAGES_LIB+= callouts/2.png +IMAGES_LIB+= callouts/3.png +IMAGES_LIB+= callouts/4.png + +SRCS= article.sgml + +URL_RELPREFIX?= ../../../.. +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. + +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/nanobsd/article.sgml b/el_GR.ISO8859-7/articles/nanobsd/article.sgml new file mode 100644 index 0000000000..d6aa30bed3 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/nanobsd/article.sgml @@ -0,0 +1,586 @@ +<!-- + Ελληνική μετάφραση του: Introduction to NanoBSD + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/nanobsd/article.sgml + %SRCID% 1.5 + +--> + +<!DOCTYPE article PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % articles.ent PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Articles Entity Set//EL"> +%articles.ent; +]> + +<article> + <articleinfo> + <title>Εισαγωγή στο NanoBSD</title> + + <authorgroup> + <author> + <firstname>Daniel</firstname> + <surname>Gerzo</surname> + <!-- 14 March 2006 --> + </author> + <author> + <firstname>Κυριάκος</firstname> + <surname>Κεντρωτής</surname> + </author> + </authorgroup> + + <pubdate>$FreeBSD$</pubdate> + + <copyright> + <year>2006, 2009</year> + <holder>Η Ομάδα Τεκμηρίωσης του &os;</holder> + </copyright> + + <legalnotice id="trademarks" role="trademarks"> + &tm-attrib.freebsd; + &tm-attrib.general; + </legalnotice> + + <abstract> + <para>Το έγγραφο αυτό παρέχει πληροφορίες για τα εργαλεία + του <application>NanoBSD</application>, τα οποία μπορούν να + χρησιμοποιηθούν προκειμένου να δημιουργηθούν είδωλα του συστήματος + &os; για embedded εφαρμογές, κατάλληλες για χρήση από κάρτα Compact + Flash (ή άλλο μέσο αποθήκευσης).</para> + </abstract> + </articleinfo> + + <sect1 id="intro"> + <title>Εισαγωγή στο NanoBSD</title> + + <indexterm><primary>NanoBSD</primary></indexterm> + + <para>Το <application>NanoBSD</application> είναι ένα εργαλείο το οποίο + αναπτύσσεται ενεργά από τον &a.phk;. Δημιουργεί ένα εικονικό είδωλο του + συστήματος &os; για embedded εφαρμογές, ιδανικό για κάρτες Compact Flash + (ή άλλο μέσο αποθήκευσης).</para> + + <para>Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να φτιαχτούν εξειδικευμένες εικόνες, + σχεδιασμένες για εύκολη εγκατάσταση και συντήρηση συστημάτων + τύπου <quote>computer appliance</quote>. Τα συστήματα τέτοιου είδους + έχουν το υλικό και λογισμικό τους ενοποιημένα μέσα στο προϊόν. Αυτό + σημαίνει πως συχνά είναι προεγκατεστημένα όλα τα απαραίτητα προγράμματα. + Η συσκευή συνδέεται σε ένα υπάρχον δίκτυο και μπορεί να λειτουργήσει + (σχεδόν) αμέσως.</para> + + <para>Τα βασικά χαρακτηριστικά του <application>NanoBSD</application> + είναι:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Τα ports και τα πακέτα λειτουργούν όπως στο &os; — + οποιοδήποτε πρόγραμμα μπορεί να εγκατασταθεί και να χρησιμοποιηθεί + στο &os; μπορεί να ενσωματωθεί και σε ένα + είδωλο <application>NanoBSD</application> και να λειτουργήσει με τον + ίδιο τρόπο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Δε υστερεί σε λειτουργικότητα — Αν είναι εφικτό να + γίνει κάτι με το &os;, τότε είναι εφικτό να γίνει το ίδιο πράμα και + με το <application>NanoBSD</application>, εκτός αν το συγκεκριμένο + χαρακτηριστικό έχει σκόπιμα αφαιρεθεί από το είδωλο + του <application>NanoBSD</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <application>NanoBSD</application> τρέχει με το σύστημα σε + κατάσταση προστασίας από εγγραφή. Μπορείτε ακόμα και να το + αποσυνδέσετε από το ρεύμα την ώρα που λειτουργεί. Δεν είναι + αναγκαίο να εκτελεστεί το &man.fsck.8; μετά από μια άγαρμπη διακοπή + λειτουργίας του συστήματος.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Είναι εύκολο να δημιουργηθεί και να προσαρμοστεί ένα + είδωλο <application>NanoBSD</application>. Με τη χρήση ενός μόνο + σεναρίου φλοιού και ενός αρχείου διαμόρφωσης είναι εφικτή η δόμηση + προσαρμοσμένων ειδώλων που ικανοποιούν οποιαδήποτε ανάγκη.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="howto"> + <title>Ρύθμιση του NanoBSD</title> + + <sect2 id="design"> + <title>Η Σχεδίαση του NanoBSD</title> + + <para>Αφού γραφτεί ένα είδωλο του <application>NanoBSD</application> σε + κάποιο αποθηκευτικό μέσο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ξεκινήσει + ένα σύστημα &os;. Η προκαθορισμένη διαμόρφωση του μέσου εκκίνησης + αποτελείται από τρία μέρη:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Δύο διαμερίσματα εκκίνησης: <literal>code#1</literal> + και <literal>code#2</literal>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το διαμέρισμα ρυθμίσεων, Αυτό μπορεί να προσαρτηθεί στον + κατάλογο <filename class="directory">/cfg</filename> την ώρα + λειτουργίας του <application>NanoBSD</application>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Αυτά τα τρία διαμερίσματα κανονικά είναι προσαρτημένα μόνο για + ανάγνωση.</para> + + <para>Οι κατάλογοι <filename class="directory">/etc</filename> + και <filename class="directory">/var</filename> είναι εικονικοί δίσκοι + &man.md.4; (malloc).</para> + + <para>Το διαμέρισμα ρυθμίσεων μπορεί να προσαρτηθεί στον + κατάλογο <filename class="directory">/cfg</filename>. Περιέχει αρχεία + τα οποία αντιγράφονται στον + κατάλογο <filename class="directory">/etc</filename>. Κατά την + εκκίνηση του συστήματος το διαμέρισμα ρυθμίσεων προσαρτάται προσωρινά + μόνο για ανάγνωση και αντιγράφονται τα αρχεία του στον + κατάλογο <filename class="directory">/etc</filename>. Οπότε για να + είναι κάποια αλλαγή ρυθμίσεων πιο <quote>μόνιμη</quote> και να ισχύει + ακόμα και μετά από επανεκκίνηση του συστήματος, πρέπει να αντιγράφεται + από τον κατάλογο <filename class="directory">/etc</filename> στο + διαμέρισμα ρυθμίσεων, αφού αυτό προσαρτηθεί για γράψιμο στον + κατάλογο <filename class="directory">/cfg</filename>.</para> + + <example> + <title>Κάνοντας μόνιμες αλλαγές στο <filename>/etc/resolv.conf</filename></title> + + <screen>&prompt.root; <userinput>vi /etc/resolv.conf</userinput> +[...] +&prompt.root; <userinput>mount /cfg</userinput> +&prompt.root; <userinput>cp /etc/resolv.conf /cfg</userinput> +&prompt.root; <userinput>umount /cfg</userinput></screen> + </example> + + <note> + <para>Το διαμέρισμα το οποίο περιέχει τον + κατάλογο <filename class="directory">/cfg</filename> πρέπει να + προσαρτάται μόνο κατά την εκκίνηση και όταν έχουν προτεραιότητα τα + αρχεία ρυθμίσεων + του <filename class="directory">/cfg</filename>.</para> + + <para>Δεν είναι καλή ιδέα να μένει μόνιμα προσαρτημένο το + διαμέρισμα <filename class="directory">/cfg</filename>. Αν ένα + διαμέρισμα είναι προσαρτημένο για γράψιμο και το αποθηκευτικό μέσο + του <application>NanoBSD</application> επιτρέπει περιορισμένο αριθμό + κύκλων εγγραφής (όπως π.χ. μερικές κάρτες CF), μπορεί να επηρεαστεί + αρνητικά το αποθηκευτιμό μέσο επειδή ο πυρήνας γράφει κάθε λίγο + στους δίσκους του συστήματος (syncer).</para> + </note> + </sect2> + + <sect2> + <title>Δημιουργία Ενός Προσαρμοσμένου Συστήματος NanoBSD</title> + + <para>Το είδωλο του <application>NanoBSD</application> δημιουργείται από + ένα απλό σενάριο κονσόλας, το <filename>nanobsd.sh</filename>, το + οποίο μπορεί να βρεθεί στον + κατάλογο <filename class="directory">/usr/src/tools/nanobsd</filename>. + Αυτό το σενάριο δημιουργεί ένα είδωλο δίσκου, το οποίο μπορεί να + αντιγραφεί απευθείας σε κάποιο αποθηκευτικό μεσο χρησιμοποιώντας το + πρόγραμμα &man.dd.1;.</para> + + <para>Οι απαραίτητες εντολές προκειμένου να δημιουργηθεί ένα είδωλο + του <application>NanoBSD</application> είναι οι εξής:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/src/tools/tools/nanobsd</userinput> <co id="nbsd-cd"> +&prompt.root; <userinput>sh nanobsd.sh</userinput> <co id="nbsd-sh"> +&prompt.root; <userinput>cd /usr/obj/nanobsd.full</userinput> <co id="nbsd-cd2"> +&prompt.root; <userinput>dd if=_.disk.full of=/dev/da0 bs=64k</userinput> <co id="nbsd-dd"></screen> + + <calloutlist> + <callout arearefs="nbsd-cd"> + <para>Αλλαγή από τον τρέχοντα κατάλογο στον βασικό κατάλογο του + σεναρίου δημιουργίας + του <application>NanoBSD</application>.</para> + </callout> + + <callout arearefs="nbsd-sh"> + <para>Εκκίνηση της δημιουργίας του ειδώλου.</para> + </callout> + + <callout arearefs="nbsd-cd2"> + <para>Αλλαγή από τον τρέχοντα κατάλογο στον κατάλογο που περιέχει το + είδωλο του <application>NanoBSD</application>.</para> + </callout> + + <callout arearefs="nbsd-dd"> + <para>Αντιγραφή του <application>NanoBSD</application> σε ένα μέσο + αποθήκευσης.</para> + </callout> + </calloutlist> + </sect2> + + <sect2> + <title>Προσαρμόζοντας το είδωλο του NanoBSD</title> + + <para>Αυτό είναι πιθανότατα το πιο σημαντικό και πιο ενδιαφέρον + χαρακτηριστικό του <application>NanoBSD</application>. Αυτό είναι και + το μέρος της διαδικασίας ανάπτυξης του + ειδώλου <application>NanoBSD</application> για το οποίο θα ξοδέψετε + ένα μεγάλο ποσοστό του χρόνου προετοιμασίας του ειδώλου.</para> + + <para>Η ακόλουθη εντολή θα κάνει το <filename>nanobsd.sh</filename> να + διαβάσει τις ρυθμίσεις του από το + αρχείο <filename>myconf.nano</filename> που βρίσκεται στο τρέχοντα + κατάλογο:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sh nanobsd.sh -c myconf.nano</userinput></screen> + + <para>Η προσαρμογή και παραμετροποίηση + του <application>NanoBSD</application> γίνεται συνήθως με δύο + τρόπους:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Επιλογές διαμόρφωσης</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Προσαρμοσμένες συναρτήσεις</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <sect3> + <title>Επιλογές διαμόρφωσης</title> + + <para>Οι ρυθμίσεις του <application>NanoBSD</application> μπορούν να + χρησιμοποιηθούν για να οριστούν προσαρμοσμένες επιλογές + μεταγλώττισης και εγκατάστασης του &os;. Αυτές οι επιλογές + επηρεάζουν τα στάδια <maketarget>buildworld</maketarget> + και <maketarget>installworld</maketarget> + του <application>NanoBSD</application>, καθώς και άλλες επιλογές της + δημιουργίας του τελικού ειδώλου. Με τις κατάλληλες ρυθμίσεις + το <application>NanoBSD</application> μπορεί να μικρύνει αρκετά σε + μέγεθος· μπορεί να χωρέσει ένα πολύ μικρό υποσύνολο του βασικού &os; + σε χώρο μικρότερο από 64MB. Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε τις + επιλογές του <application>NanoBSD</application> για να δημιουργήσετε + ένα είδωλο που έχει μόνο τον πυρήνα και δυο-τρία αρχεία στο βασικό + σύστημα.</para> + + <para>Το αρχείο ρυθμίσεων του <application>NanoBSD</application> + περιέχει εντολές οι οποίες ορίζουν νέες τιμές για κάποια + προκαθορισμένη μεταβλητή ή επεκτείνουν τις υπάρχουσες ρυθμίσεις. Οι + πιο σημαντικές μεταβλητές είναι οι εξής:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><literal>NANO_NAME</literal> — Το όνομα του + ειδώλου <application>NanoBSD</application> που θα δημιουργηθεί + (χρησιμοποιείται για να φτιάξει τα ονόματα των κατάλογων + εργασίας).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>NANO_SRC</literal> — Η διαδρομή του δέντρου + πηγαίου κώδικα το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για να μετγλωττιστεί + το είδωλο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>NANO_KERNEL</literal> — Το όνομα του αρχείου + ρυθμίσεων πυρήνα το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για να χτιστεί ο + πυρήνας του ειδώλου.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>CONF_BUILD</literal> — Επιλογές που περνούν + στο στάδιο <maketarget>buildworld</maketarget> της μεταγλώττισης του + &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>CONF_INSTALL</literal> — Επιλογές που περνούν + στο στάδιο <maketarget>installworld</maketarget> της προετοιμασίας του + ειδώλου.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>CONF_WORLD</literal> — Επιλογές που περνούν + και στα δύο στάδια της προετοιμασίας του ειδώλου, και + στο <maketarget>buildworld</maketarget> και + στο <maketarget>installworld</maketarget>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>FlashDevice</literal> — Ορίζει τον τύπο + του μέσου αποθήκευσης που θα χρησιμοποιηθεί. Για περισσότερες + λεπτομέρειες δείτε το + αρχείο <filename>FlashDevise.sub</filename>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect3> + + <sect3> + <title>Προσαρμοσμένες Συναρτήσεις</title> + + <para>Στο αρχείο ρύθμισης του <application>NanoBSD</application> + μπορεί να ρυθμιστεί σχεδόν κάθε λεπτομέρεια της προετοιμασίας του + ειδώλου και του τελικού ειδώλου το οποίο θα δημιουργηθεί. + Χρησιμοποιώντας μικρές συναρτήσεις φλοιού, μπορούμε να ρυθμίσουμε τα + πάντα. Για παράδειγμα, μπορούμε να τρέξουμε δικές μας εντολές οι + οποίες παραμετροποιούν το τελικό είδωλο ως εξής:</para> + + <programlisting>cust_foo () ( + echo "bar=topless" > \ + ${NANO_WORLDDIR}/etc/foo +) +customize_cmd cust_foo</programlisting> + + <para>Ένα πιο χρήσιμο παράδειγμα συνάρτησης φλοιού, η οποία ρυθμίζει + κάποια παράμετρο του τελικού ειδώλου, είναι αυτό που ακολουθεί. Η + συνάρτηση <literal>cust_etc_size</literal> αλλάζει την προεπιλεγμένη + τιμή μεγέθους του + καταλόγου <filename class="directory">/etc</filename> από 5MB σε + 30MB:</para> + + <programlisting>cust_etc_size () ( + cd ${NANO_WORLDDIR}/conf + echo 30000 > default/etc/md_size +) +customize_cmd cust_etc_size</programlisting> + + <para>Το σενάριο φλοιού που δημιουργεί + το <application>NanoBSD</application> έχει μερικές έτοιμες + συναρτήσεις φλοιού οι οποίες εκτελούν τέτοιες επιπλέον + ρυθμίσεις:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><literal>cust_comconsole</literal> — Απενεργοποιεί το + &man.getty.8; στις κονσόλες VGA (οι + συσκευές <filename>/dev/ttyv*</filename>) και ενεργοποιεί την + χρήση της σειριακής θύρας COM1 ως κονσόλα συστήματος.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>cust_allow_ssh_root</literal> — Επιτρέπει την + είσοδο του χρήστη <username>root</username> μέσω του + &man.sshd.8;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>cust_install_files</literal> — Εγκαθιστά + αρχεία από τον + κατάλογο <filename class="directory">nanobsd/Files</filename>. + Σε αυτό τον κατάλογο βρίσκονται μερικά χρήσιμα σενάρια φλοιού + για τη διαχείριση + ενός συστήματος <application>NanoBSD</application>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect3> + + <sect3> + <title>Προσθέτοντας Πακέτα</title> + + <para>Σε ένα είδωλο <application>NanoBSD</application> μπορούν να + προστεθούν και έτοιμα πακέτα, που έχουν φτιαχτεί από πριν + χρησιμοποιώντας τη Συλλογή των Ports. Μια συνάρτηση φλοιού μπορεί + να εγκαταστήσει έξτρα πακέτα την ώρα που προετοιμάζεται το είδωλο. + Για παράδειγμα, η παρακάτω συνάρτηση θα εγκαταστήσει στο είδωλο όλα + τα πακέτα που βρίσκονται στον + κατάλογο <filename class="directory">/usr/src/tools/tools/nanobsd/packages</filename>:</para> + + <programlisting>install_packages () ( +mkdir -p ${NANO_WORLDDIR}/packages +cp /usr/src/tools/tools/nanobsd/packages/* ${NANO_WORLDDIR}/packages +chroot ${NANO_WORLDDIR} sh -c 'cd packages; pkg_add -v *;cd ..;' +rm -rf ${NANO_WORLDDIR}/packages +) + +customize_cmd install_packages</programlisting> + </sect3> + + <sect3> + <title>Παράδειγμα Αρχείου Ρυθμίσεων του NanoBSD</title> + + <para>Ένα πλήρες παράδειγμα αρχείου ρυθμίσεων για + το <application>NanoBSD</application>, με διάφορες ρυθμίσεις για τη + μεταγλώττιση του &os; και την προετοιμασία του τελικού ειδώλου, + μπορεί να μοιάζει κάπως έτσι:</para> + + <programlisting>NANO_NAME=custom +NANO_SRC=/usr/src +NANO_KERNEL=MYKERNEL +NANO_IMAGES=2 + +CONF_BUILD=' +NO_KLDLOAD=YES +NO_NETGRAPH=YES +NO_PAM=YES +' + +CONF_INSTALL=' +NO_ACPI=YES +NO_BLUETOOTH=YES +NO_CVS=YES +NO_FORTRAN=YES +NO_HTML=YES +NO_LPR=YES +NO_MAN=YES +NO_SENDMAIL=YES +NO_SHAREDOCS=YES +NO_EXAMPLES=YES +NO_INSTALLLIB=YES +NO_CALENDAR=YES +NO_MISC=YES +NO_SHARE=YES +' + +CONF_WORLD=' +NO_BIND=YES +NO_MODULES=YES +NO_KERBEROS=YES +NO_GAMES=YES +NO_RESCUE=YES +NO_LOCALES=YES +NO_SYSCONS=YES +NO_INFO=YES +' + +FlashDevice SanDisk 1G + +cust_nobeastie() ( + touch ${NANO_WORLDDIR}/boot/loader.conf + echo "beastie_disable=\"YES\"" >> ${NANO_WORLDDIR}/boot/loader.conf +) + +customize_cmd cust_comconsole +customize_cmd cust_install_files +customize_cmd cust_allow_ssh_root +customize_cmd cust_nobeastie</programlisting> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ενημερώνοντας το NanoBSD</title> + + <para>Η διαδικασία ενημέρωσης του <application>NanoBSD</application> + είναι σχετικά απλή:</para> + + <procedure> + <step> + <para>Δημιουργία ενός νέου + ειδώλου <application>NanoBSD</application>, με το συνηθισμένο + τρόπο.</para> + </step> + + <step> + <para>Ανέβασμα του νέου ειδώλου σε μια αχρησιμοποίητη κατάτμηση μιας + συσκευής που τρέχει <application>NanoBSD</application>.</para> + + <para>Η πιο σημαντική διαφορά αυτού του σημείου από την αρχική + εγκατάσταση του <application>NanoBSD</application> είναι ότι τώρα + αντί του αρχείου <filename>_.disk.full</filename> (το οποίο + περιέχει το είδωλο ενός ολόκληρου δίσκου), εγκαταστάθηκε το αρχείο + <filename>_.disk.image</filename> (το οποίο περιέχει το είδωλο + μιας μόνο κατάτμησης του δίσκου).</para> + </step> + + <step> + <para>Κλείσιμο και επανεκκίνηση του συστήματος από την νέα + εγκατεστημένη κατάτμηση.</para> + </step> + + <step> + <para>Αν όλα πάνε καλά, η αναβάθμιση τελείωσε.</para> + </step> + + <step> + <para>Αν οτιδήποτε πάει στραβά, επανεκκινήστε τη συσκευή από την + προηγούμενη κατάτμηση (η οποία περιέχει το παλιό είδωλο, που + λειτουργεί σωστά). Έτσι μπορείτε να επαναφέρετε άμεσα το σύστημα + σε λειτουργική κατάσταση. Διορθώστε οποιαδήποτε προβλήματα έχει + το νέο είδωλο, και επαναλάβετε την διαδικασία.</para> + </step> + </procedure> + + <para>Για να εγκατασταθεί το νέο είδωλο σε ένα + σύστημα <application>NanoBSD</application>, το οποίο ήδη βρίσκεται σε + λειτουργία, μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε το + σενάριο <filename>updatep1</filename> είτε + το <filename>updatep2</filename>. Αυτά τα δύο σενάρια φλοιού + βρίσκονται στον + κατάλογο <filename class="directory">/root</filename>.</para> + + <para>Ανάλογα με τις υπηρεσίες του συστήματος στο οποίο δημιουργείται + ένα είδωλο <application>NanoBSD</application>, μπορεί να μεταφερθεί + ένα νέο είδωλο στο τελικό σύστημα με διάφορους τρόπους:</para> + + <sect3> + <title>Χρησιμοποιώντας το &man.ftp.1;</title> + + <para>Αν σας ενδιαφέρει η καλή ταχύτητα μεταφοράς, χρησιμοποιήστε + το <acronym>FTP</acronym> για τη μεταφορά του ειδώλου:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ftp myhost +get _.disk.image "| sh updatep1"</userinput></screen> + </sect3> + + <sect3> + <title>Χρησιμοποιώντας το &man.ssh.1;</title> + + <para>Αν σας ενδιαφέρει η μεταφορά του ειδώλου να γίνει με ασφαλή + τρόπο και δεν έχετε αφαιρέσει από το αρχικό είδωλο το &man.ssh.1;, + προτιμήστε τη μεταφορά μέσω <acronym>SSH</acronym>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ssh myhost cat _.disk.image.gz | zcat | sh updatep1</userinput></screen> + </sect3> + + <sect3> + <title>Χρησιμοποιώντας το &man.nc.1;</title> + + <para>Αν το σύστημα στο οποίο έχει δημιουργηθεί το νέο είδωλο + του <application>NanoBSD</application> δεν τρέχει ούτε &man.ftpd.8; + ούτε &man.sshd.8;, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε άλλα εργαλεία για τη + μεταφορά, όπως το &man.nc.1;:</para> + + <procedure> + <step> + <para>Πρώτα ανοίξτε ένα εξυπηρετητή <acronym>TCP</acronym> στο + σύστημα το οποίο θα παρέχει το νέο είδωλο, και ορίστε το νέο + είδωλο ως είσοδο για τη μεταφορά που θα γίνει αργότερα:</para> + + <screen>myhost&prompt.root; <userinput>nc -l <replaceable>2222</replaceable> < _.disk.image</userinput></screen> + + <note> + <para>Πριν από αυτό βεβαιωθείτε ότι η θύρα που χρησιμοποιείτε + για τον εξυπηρετητή μπορεί να δεχθεί εισερχόμενες συνδέσεις + από το σύστημα <application>NanoBSD</application> προς το + σύστημα του εξυπηρετητή, και δεν εμποδίζεται, για παράδειγμα, + από κάποιο τείχος προστασίας (<quote>firewall</quote>).</para> + </note> + </step> + + <step> + <para>Συνδεθείτε από το <application>NanoBSD</application> στον + εξυπηρετητή, ο οποίος είναι ήδη έτοιμος να παρέχει το νέο + είδωλο, και τροφοδοτείστε το σενάριο + φλοιού <filename>updatep1</filename> με την έξοδο του εργαλείου + &man.nc.1;:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>nc myhost <replaceable>2222</replaceable> | sh updatep1</userinput></screen> + </step> + </procedure> + </sect3> + </sect2> + </sect1> +</article> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + fill-column: 78 + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/new-users/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/articles/new-users/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..30eb2fb6e3 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/new-users/Makefile @@ -0,0 +1,18 @@ +# $FreeBSD$ +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/new-users/Makefile +# %SRCID% 1.11 + +DOC?= article + +FORMATS?= html + +INSTALL_COMPRESSED?=gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +SRCS= article.sgml + +URL_RELPREFIX?= ../../../.. +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. + +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/new-users/article.sgml b/el_GR.ISO8859-7/articles/new-users/article.sgml new file mode 100644 index 0000000000..7a4dbd9756 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/new-users/article.sgml @@ -0,0 +1,1106 @@ +<!-- + + $FreeBSD$ + + Για Χρήστες Νέους τόσο στο FreeBSD όσο και στο Unix + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/new-users/article.sgml + %SRCID% 1.51 + +--> + +<!DOCTYPE ARTICLE PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % articles.ent PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Articles Entity Set//EL"> +%articles.ent; +]> + +<article lang="el"> + <articleinfo> + <title>Για Χρήστες Νέους τόσο στο FreeBSD όσο και στο &unix;</title> + + <authorgroup> + <author> + <firstname>Annelise</firstname> + + <surname>Anderson</surname> + + <affiliation> + <address><email>andrsn@andrsn.stanford.edu</email></address> + </affiliation> + </author> + </authorgroup> + + <pubdate>15 Αυγούστου, 1997</pubdate> + + <legalnotice id="trademarks" role="trademarks"> + &tm-attrib.freebsd; + &tm-attrib.ibm; + &tm-attrib.microsoft; + &tm-attrib.netscape; + &tm-attrib.opengroup; + &tm-attrib.general; + </legalnotice> + + <abstract> + <para>Συγχαρητήρια που εγκαταστήσατε το FreeBSD! Αυτή η εισαγωγή είναι + για χρήστες νέους τόσο στο FreeBSD όσο <emphasis>και</emphasis> στο + Un*x—γι αυτό ξεκινά με τα βασικά. Υποθέτω ότι χρησιμοποιείτε + την έκδοση 2.0.5 του FreeBSD ή κάποια νεότερη, όπως αυτές διανέμονται + από την BSDi ή το FreeBSD.org, ότι το σύστημά σας (προς το παρόν) έχει + ένα και μόνο χρήστη κι ότι πιθανόν να είστε αρκετά καλός στην χρήση + των DOS/&windows; ή του &os2;.</para> + </abstract> + </articleinfo> + + <sect1 id="in-and-out"> + <title>Σύνδεση (Login) και Αποσύνδεση (Logout)</title> + + <para>Συνδεθείτε (όταν δείτε την προτροπή <prompt>login:</prompt>) σαν τον + χρήστη που δημιουργήσατε κατά την εγκατάσταση ή σαν + <username>root</username>. (Η εγκατάσταση του FreeBSD ήδη 8α έχει ένα + λογαριασμό για τον <username>root</username>. Ο <username>root</username> μπορεί να πάει παντού και να κάνει τα + πάντα, ακόμη και να σβήσει κάποια απαραίτητα αρχεία, γι αυτό να είστε + προσεκτικοί!) Τα σύμβολα &prompt.user; και &prompt.root; παρακάτω + συμβολίζουν το prompt (το δικό σας μπορεί να διαφέρει), με το + &prompt.user; να είναι ενός απλού χρήστη και το &prompt.root; να είναι + του <username>root</username>.</para> + + <para>Για να βγείτε (και να δείτε ένα καινούριο <prompt>login:</prompt> + prompt) γράψτε</para> + + <informalexample> + <screen>&prompt.root; <userinput>exit</userinput></screen> + </informalexample> + + <para>όσες φορές χρειαστεί. Ναι, πατήστε <keysym>enter</keysym> μετά τις + εντολές, και να θυμάστε ότι στο &unix; τα μικρά είναι διαφορετικά από τα + κεφαλαία—<command>exit</command>, κι όχι + <command>EXIT</command>.</para> + + <para>Για να κλείσετε το μηχάνημά σας γράψτε</para> + + <informalexample> + <screen>&prompt.root; <userinput>/sbin/shutdown -h now</userinput></screen> + </informalexample> + + <para>Για να το επανεκκινήσετε</para> + + <informalexample> + <screen>&prompt.root; <userinput>/sbin/shutdown -r now</userinput></screen> + </informalexample> + + <para>ή</para> + + <informalexample> + <screen>&prompt.root; <userinput>/sbin/reboot</userinput></screen> + </informalexample> + + <para>Μπορείτε επίσης να επανεκκινήσετε το μηχάνημα πατώντας + <keycombo><keycap>Ctrl</keycap><keycap>Alt</keycap><keycap>Delete</keycap></keycombo>. + Δώστε του λίγο χρόνο για να κάνει τη δουλειά που πρέπει. Αυτό είναι + ισοδύναμο με την εντολή <command>/sbin/reboot</command> σε πρόσφατες + εκδόσεις του FreeBSD και είναι ένας πάρα πολύ πιο ασφαλής τρόπος, σε + σχέση με το πάτημα του reset κουμπιού. Δεν θέλετε να αναγκαστείτε να τα + ξαναστήσετε όλα, σωστά;</para> + </sect1> + + <sect1 id="adding-a-user"> + <title>Προσθέτοντας ένα Λογαριασμό Χρήστη</title> + + <para>Αν δεν φτιάξατε κανένα λογαριασμό χρήστη όταν εγκαταστήσατε το + σύστημα, και τώρα έχετε κάνει login σαν <username>root</username>, μάλλον είναι η κατάλληλη + ώρα να φτιάξετε ένα λογαριασμό χρήστη με την εντολή</para> + + <informalexample> + <screen>&prompt.root; <userinput>adduser</userinput></screen> + </informalexample> + + <para>Την πρώτη φορά που χρησιμοποιείτε την εντολή <command>adduser</command>, μπορεί να σας ρωτήσει + για κάποιες προκαθορισμένες ρυθμίσεις που θα σώσει. Μπορεί για + παράδειγμα να θέλετε να βάλετε τον προκαθορισμένο φλοιό (shell) να είναι + &man.csh.1; αντί για &man.sh.1;, αν σας προτείνει το <command>sh</command> σαν προκαθορισμένο φλοιό. + Αλλιώς πατήστε απλά enter για να δεχτείτε κάθε προεπιλεγμένη τιμή. + Αυτές οι προκαθορισμένες τιμές σώζονται στο αρχείο + <filename>/etc/adduser.conf</filename>, που μπορείτε να τις αλλάξετε + αργότερα.</para> + + <para>Έστω οτι δημιουργείτε ένα λογαριασμό χρήστη με όνομα + <username>jack</username> και πλήρες όνομα <emphasis>Jack + Benimble</emphasis>. Ορίστε για τον <username>jack</username> κι ένα κωδικό χρήστη + (password) αν η ασφάλεια σας ενδιαφέρει (ακόμα και παιδιά που παίζουν με + το πληκτρολόγιο μπορεί να είναι επικίνδυνα). Όταν σας ρωτήσει αν θέλετε + να βάλετε τον <username>jack</username> και σε άλλες ομάδες (groups), γράψτε + <groupname>wheel</groupname></para> + + <informalexample> + <screen>Login group is ``jack''. Invite jack into other groups: <userinput>wheel</userinput></screen> + </informalexample> + + <para>Αυτό θα σας δώσει τη δυνατότητα όταν έχετε συνδεθεί στο σύστημα σαν + <username>jack</username> και χρησιμοποιείτε την εντολή + &man.su.1; να μπορείτε να γίνετε <username>root</username>. Έτσι, δεν θα σας + πειράξει ποτέ κάποιος επειδή κάνετε login σαν <username>root</username>.</para> + + <para>Μπορείτε να σταματήσετε την <command>adduser</command> οποιαδήποτε + στιγμή πατώντας + <keycombo><keycap>Ctrl</keycap><keycap>C</keycap></keycombo>, και στο + τέλος θα έχετε μια ευκαιρία να εγκρίνετε την δημιουργία του νέου χρήστη + ή να αρνηθείτε πατώντας <keycap>n</keycap>. Μια καλή ιδέα είναι επίσης + να φτιάξετε ένα δεύτερο λογαριασμό χρήστη, έτσι ώστε όταν κάνετε + αλλαγές σε κάποια αρχεία ρυθμίσεων του <username>jack</username>, να έχετε ένα λογαριασμό που + μπορείτε να τον χρησιμοποιήσετε εύκολα σε περίπτωση που κάτι πάει + στραβά.</para> + + <para>Αφού το κάνετε αυτό, χρησιμοποιείστε την εντολή <command>exit</command> για + να επιστρέψετε στο login prompt και συνδεθείτε σαν + <username>jack</username>. Γενικά, είναι μια καλή ιδέα να κάνετε όσο το + δυνατόν περισσότερες από τις δουλειές σας σαν ένας απλός χρήστης που δεν + έχει την δύναμη—και το ρίσκο—του <username>root</username>.</para> + + <para>Αν έχετε ήδη δημιουργήσει ένα λογαριασμό χρήστη και θέλετε αυτός ο + χρήστης να μπορεί να κάνει <command>su</command> σε <username>root</username>, μπορείτε να + μπείτε σαν <username>root</username> και να αλλάξετε το αρχείο + <filename>/etc/group</filename>, προσθέτοντας τον <username>jack</username> στην πρώτη γραμμή + (το group με όνομα <groupname>wheel</groupname>). Αλλά πρώτα πρέπει να εξασκηθείτε στην χρήση + του &man.vi.1;, του επεξεργαστή κειμένου—ή να + χρησιμοποιήσετε τον πιο απλό επεξεργαστή κειμένου, τον + &man.ee.1;, που εγκαθίσταται σε πρόσφατες εκδόσεις του + FreeBSD.</para> + + <para>Για να σβήσετε ένα χρήστη, χρησιμοποιήστε την εντολή + <command>rmuser</command>.</para> + </sect1> + + <sect1 id="looking-around"> + <title>Δοκιμάζοντας Διάφορες Εντολές</title> + + <para>Κάποια στιγμή που θα είστε logged in σαν απλός χρήστης, ψάξτε + τριγύρω και δοκιμάστε κάποιες από τις εντολές που θα σας βοηθήσουν να + βρείτε βοήθεια και πληροφορίες μέσα από το ίδιο το FreeBSD.</para> + + <para>Παρακάτω θα δείτε κάποιες εντολές και τι αυτές κάνουν:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><command>id</command></term> + + <listitem> + <para>Σας δείχνει ποιος είστε!</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>pwd</command></term> + + <listitem> + <para>Σας δείχνει που είστε—τον τρέχοντα κατάλογο.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>ls</command></term> + <listitem> + <para>Δείχνει τα αρχεία που περιέχονται στον τρέχοντα + κατάλογο.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>ls <option>-F</option></command></term> + + <listitem> + <para>Δείχνει τα αρχεία που περιέχει ο τρέχοντας κατάλογος + τυπώνοντας μετά το όνομα <literal>*</literal> για τα εκτελέσιμα + <literal>/</literal> για τους καταλόγους, και <literal>@</literal> + μετά τα symbolic links.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>ls <option>-l</option></command></term> + + <listitem> + <para>Τυπώνει τα αρχεία του τρέχοντος καταλόγου με + λεπτομέρειες—μέγεθος, ημερομηνία, άδειες.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>ls <option>-a</option></command></term> + + <listitem> + <para>Δείχνει εκτός από τα κανονικά αρχεία και τα κρυφά + <quote>dot</quote> αρχεία. Αν είστε <username>root</username>, τα <quote>dot</quote> + αρχεία τα δείχνει έτσι κι αλλιώς, και χωρίς την επιλογή + <option>-a</option>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>cd</command></term> + + <listitem> + <para>Αλλάζει τον τρέχοντα κατάλογο. Η εντολή <command>cd + <parameter>..</parameter></command> ανεβαίνει στον προηγούμενο + κατάλογο (σημειώστε το κενό μετά την <command>cd</command>). Η + εντολή <command>cd <parameter>/usr/local</parameter></command> + αλλάζει τον τρέχοντα κατάλογο σε αυτόν. Η εντολή <command>cd + <parameter>~</parameter></command> πηγαίνει στον αρχικό κατάλογο + του χρήστη που έχει κάνει login—π.χ. στον + <filename>/usr/home/jack</filename>. Δοκιμάστε την εντολή + <command>cd <parameter>/cdrom</parameter></command>, και μετά την + <command>ls</command>, για να δείτε αν το CDROM σας είναι ενεργό + και δουλεύει.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>view + <replaceable>filename</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>Ας δούμε τα περιεχόμενα ενός αρχείου (με όνομα + <replaceable>filename</replaceable>) χωρίς να το αλλάξουμε. + Δοκιμάστε την εντολή <command>view + <parameter>/etc/fstab</parameter></command>. Δώστε + <command>:q</command> για να βγείτε.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>cat + <replaceable>filename</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>Δείχνει τα περιεχόμενα του <replaceable>filename</replaceable> + στην οθόνη. Αν το αρχείο είναι πολύ μεγάλο, θα μπορείτε να δείτε + μόνο το τέλος του. Πατήστε <keycap>ScrollLock</keycap> και + χρησιμοποιείστε <keycap>up-arrow</keycap> για να μετακινηθείτε + προς τα πίσω; το <keycap>ScrollLock</keycap> μπορεί να + χρησιμοποιηθεί και με τις σελίδες man. Πατήστε + <keycap>ScrollLock</keycap> πάλι για να σταματήσετε να + μετακινείστε πάνω/κάτω. Ενδιαφέρον είναι να δοκιμάσετε την εντολή + <command>cat</command> σε κάποια από τα dot αρχεία στον αρχικό σας + κατάλογο— <command>cat + <parameter>.cshrc</parameter></command>, <command>cat + <parameter>.login</parameter></command>, <command>cat + <parameter>.profile</parameter></command>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Θα παρατηρήσετε στο <filename>.cshrc</filename> συντομεύσεις για + κάποιες από τις επιλογές της εντολής <command>ls</command> (είναι πολύ + βολικές). Μπορείτε να φτιάξετε κι άλλες συντομεύσεις αλλάζοντας το + αρχείο <filename>.cshrc</filename>. Μπορείτε να κάνετε αυτές τις + συντομεύσεις διαθέσιμες σε όλους τους χρήστες του συστήματος αν τις + βάλετε στο αρχείο με τις ρυθμίσεις συστήματος του <command>csh</command>, το + <filename>/etc/csh.cshrc</filename>.</para> + </sect1> + + <sect1 id="getting-help"> + <title>Αναζητώντας Βοήθεια και Πληροφορίες</title> + + <para>Ας δούμε όμως μερικές χρήσιμες πηγές βοήθειας. Στο παρακάτω η λέξη + <replaceable>κείμενο</replaceable> αντιστοιχεί σε κάτι που εσείς έχετε + επιλέξει να γράψετε—συνήθως το όνομα μιας εντολής ή ενός + αρχείου.</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><command>apropos + <replaceable>κείμενο</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>Τυπώνει στην οθόνη όλες τις γραμμές που περιέχουν το + <replaceable>κείμενο</replaceable> από την <database>βάση + whatis</database>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>man + <replaceable>κείμενο</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>Τυπώνει στην οθόνη την σελίδα man για το + <replaceable>κείμενο</replaceable>. Η κυριότερη πηγή τεκμηρίωσης + για τα συστήματα &unix;. Η εντολή <command>man + <parameter>ls</parameter></command> θα σας δείξει όλους τους + τρόπους να χρησιμοποιήσετε την εντολή <command>ls</command>. + Πατήστε το <keycap>Enter</keycap> για να μετακινηθείτε στο + κείμενο, + <keycombo><keycap>Ctrl</keycap><keycap>B</keycap></keycombo> για + να πάτε μια σελίδα πίσω, + <keycombo><keycap>Ctrl</keycap><keycap>F</keycap></keycombo> για + να πάτε μπροστά, <keycap>q</keycap> ή + <keycombo><keycap>Ctrl</keycap><keycap>C</keycap></keycombo> για + να τερματίσετε την <command>man</command>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>which + <replaceable>κείμενο</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>Σας λέει από ποιον κατάλογο του PATH η εντολή + <replaceable>κείμενο</replaceable> εκτελείται.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>locate + <replaceable>κείμενο</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>Τυπώνει όλα τα αρχεία του δίσκου που το όνομά τους περιέχει το + <replaceable>κείμενο</replaceable>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>whatis + <replaceable>κείμενο</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>Σας λέει τι κάνει η εντολή <replaceable>κείμενο</replaceable> + και ποια είναι η σελίδα man της. Γράφοντας <command>whatis + *</command> θα σας δώσει αντίστοιχες πληροφορίες για όλα τα + εκτελέσιμα του τρέχοντος καταλόγου.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>whereis + <replaceable>κείμενο</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>Βρίσκει το αρχείο <replaceable>κείμενο</replaceable>, και + τυπώνει το πλήρες όνομα καταλόγου του.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Μάλλον θα είναι ενδιαφέρον να δοκιμάσετε την εντολή + <command>whatis</command> για κάποιες κοινές και χρήσιμες εντολές όπως + οι <command>cat</command>, <command>more</command>, + <command>grep</command>, <command>mv</command>, <command>find</command>, + <command>tar</command>, <command>chmod</command>, + <command>chown</command>, <command>date</command>, και + <command>script</command>. Η εντολή <command>more</command> σας δίνει + τη δυνατότητα να διαβάσετε μια σελίδα κάθε φορά όπως και στο DOS, + π.χ. γράφοντας <command>ls -l | more</command> ή <command>more + <replaceable>filename</replaceable></command>. Ο χαρακτήρας + <literal>*</literal> δουλεύει σαν μεταχαρακτήρας—π.χ., η εντολή + <command>ls w*</command> θα σας δείξει όλα τα αρχεία που το όνομά τους + ξεκινάει με <literal>w</literal>.</para> + + <para>Μήπως κάποια από αυτά που είπαμε δεν δουλεύουν καλά; Τόσο η εντολή + &man.locate.1; όσο και η &man.whatis.1; εξαρτώνται + από μια βάση που ξαναφτιάχνεται μια φορά τη βδομάδα. Αν το μηχάνημά σας + δεν παραμείνει ανοιχτό το σαββατοκύριακο (τρέχοντας το FreeBSD), μπορεί + να θέλετε να τρέξετε εσείς τις εντολές για καθημερινή, εβδομαδιαία και + μηνιαία συντήρηση που και που. Τρέξτε τις σαν <username>root</username> και δώστε τους χρόνο + να τελειώσει η καθεμια πριν ξεκινήσετε την επόμενη.</para> + + <informalexample> + <screen>&prompt.root; <userinput>periodic daily</userinput> +<lineannotation>παραλείπεται η έξοδος της εντολής</lineannotation> +&prompt.root; <userinput>periodic weekly</userinput> +<lineannotation>παραλείπεται η έξοδος της εντολής</lineannotation> +&prompt.root; <userinput>periodic monthly</userinput> +<lineannotation>παραλείπεται η έξοδος της εντολής</lineannotation></screen> + </informalexample> + + <para>Αν βαρεθείτε να περιμένετε, πατήστε + <keycombo><keycap>Alt</keycap><keycap>F2</keycap></keycombo> για να + βγείτε σε ένα δεύτερο <firstterm>εικονικό τερματικό</firstterm>, και να + κάνετε πάλι login. Έτσι κι αλλιώς, είναι ένα πολυχρηστικό, + πολυδιεργασιακό λειτουργικό σύστημα. Μπορεί πάντως αυτές οι εντολές να + στείλουν κάποια μηνύματα στην οθόνη σας όσο τρέχουν. Μπορείτε να + γράψετε <command>clear</command> στο prompt για να καθαρίσετε την + οθόνη. Μόλις τελειώσουν, μπορεί να θέλετε να κοιτάξετε τα αρχεία + <filename>/var/mail/root</filename> και + <filename>/var/log/messages</filename>.</para> + + <para>Το να τρέχει κανείς τέτοιες εντολές είναι μέρος της διαχείρισης ενός + συστήματος—και σαν ο μοναδικός χρήστης ενός &unix; συστήματος, είστε + ο διαχειριστής συστήματος του εαυτού σας. Γενικά οτιδήποτε απαιτεί να + είστε <username>root</username> για να το κάνετε είναι διαχείριση του συστήματος. Τέτοιες + υποχρεώσεις δεν καλύπτονται αρκετά καλά σε εκείνα τα τεράστια βιβλία που + υπόσχονται να σας μάθουν &unix;, καθώς αυτά αφιερώνουν συνήθως πολύ χώρο + στο πως θα χρησιμοποιήσετε κάποιο συγκεκριμένο γραφικό περιβάλλον. + Καλύτερα να πάρετε κάποιο από τα δύο πιο σημαντικά βιβλία για διαχείριση + συστημάτων, είτε το <citetitle>&unix; System Administration + Handbook</citetitle> του Evi Nemeth (εκδόσεις Prentice-Hall, 1995, ISBN + 0-13-15051-7)—την δεύτερη έκδοση, με το κόκκινο εξώφυλο, ή το + <citetitle>Essential System Administration</citetitle> του Æleen + Frisch's (εκδόσεις O'Reilly & Associates, 2002, ISBN 0-596-00343-9). + Εγώ (ΣΤΜ: η Annelise Anderson) χρησιμοποίησα το βιβλίο του + Nemeth.</para> + </sect1> + + <sect1 id="editing-text"> + <title>Επεξεργασία Κειμένου</title> + + <para>Για να ρυθμίσετε το σύστημά σας, πρέπει να κάνετε αλλαγές σε αρχεία + κειμένου. Τα πιο πολλά από αυτά θα είναι στον κατάλογο + <filename>/etc</filename>. Επίσης θα χρειαστεί να κάνετε + <command>su</command> σε <username>root</username> για να μπορέσετε να τα αλλάξετε. Μπορείτε + να χρησιμοποιήσετε το εύκολο πρόγραμμα <command>ee</command>, αλλά + τελικά θα πρέπει κάποια στιγμή να μάθετε και τον επεξεργαστή κειμένου + <command>vi</command>. Υπάρχει ένας υπέροχος οδηγός για τη χρήση του vi + στο αρχείο <filename>/usr/src/contrib/nvi/docs/tutorial</filename> αν το + έχετε εγκαταστήσει.</para> + + <para>Πριν κάνετε αλλαγές σε αρχεία ρυθμίσεων, μάλλον είναι καλή ιδέα να + πάρετε κάποιο αντίγραφο ασφαλείας. Έστω ότι θέλετε να κάνετε αλλαγές + στο <filename>/etc/rc.conf</filename>. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την + εντολή <command>cd /etc</command> για να πάτε στον κατάλογο + <filename>/etc</filename> και να γράψετε:</para> + + <informalexample> + <screen>&prompt.root; <userinput>cp rc.conf rc.conf.orig</userinput></screen> + </informalexample> + + <para>επειδή η εντολή <command>mv</command> διατηρεί την αρχική ημερομηνία + και τον ιδιοκτήτη ενός αρχείου. Τώρα μπορείτε να κάνετε ότι αλλαγές + θέλετε στο <filename>rc.conf</filename>. Αν θέλετε το αρχικό πάλι, τότε + θα εκτελέσετε <userinput>mv rc.conf rc.conf.myedit</userinput> + (υποθέτοντας ότι θέλετε να κρατήσετε την αλλαγμένη έκδοση) και + τότε</para> + + <informalexample> + <screen>&prompt.root; <userinput>mv rc.conf.orig rc.conf</userinput></screen> + </informalexample> + + <para>για να επαναφέρετε τα πράγματα στην προηγούμενη τους + κατάσταση.</para> + + <para>Για να επεξεργαστείτε ένα αρχείο, δώστε</para> + + <informalexample> + <screen>&prompt.root; <userinput>vi <replaceable>filename</replaceable></userinput></screen> + </informalexample> + + <para>Μετακινηθείτε στο κείμενο με τα βελάκια. Το <keycap>Esc</keycap> + (escape πλήκτρο) βάζει το <command>vi</command> σε κατάσταση εντολών. + Ορίστε και μερικές βασικές εντολές:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><command>x</command></term> + + <listitem> + <para>σβήνει τον χαρακτήρα που πάνω του είναι ο δείκτης + (cursor)</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>dd</command></term> + + <listitem> + <para>σβήνει ολόκληρη την γραμμή (ακόμα κι αν αναδιπλώνει στο τέλος + της οθόνης)</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>i</command></term> + + <listitem> + <para>εισάγει κείμενο στο σημείο που είναι ο δείκτης</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>a</command></term> + + <listitem> + <para>εισάγει κείμενο μετά τον δείκτη</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Όταν χρησιμοποιήσετε την εντολή <command>i</command> ή την + <command>a</command>, μπορείτε να εισάγετε κείμενο. Πατήστε + <command>Esc</command> για να επιστρέψετε σε κατάσταση εντολών, όπου + μπορείτε να δώσετε εντολές όπως</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><command>:w</command></term> + + <listitem> + <para>για να γράψετε τις αλλαγές σας στο δίσκο και να συνεχίσετε να + επεξεργάζεστε το αρχείο</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>:wq</command></term> + + <listitem> + <para>για να γράψετε τις αλλαγές και να βγείτε από το vi</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>:q!</command></term> + + <listitem> + <para>για να βγείτε χωρίς να σώσετε τις αλλαγές</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>/<replaceable>κείμενο</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>για να μετακινηθείτε στην πρώτη γραμμή που εμφανίζεται το + <replaceable>κείμενο</replaceable>—μετά μπορείτε να πατήσετε + <command>/<keycap>Enter</keycap></command> (το πλήκτρο enter) για + να βρείτε την επόμενη γραμμή που εμφανίζεται το + <replaceable>κείμενο</replaceable>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>G</command></term> + + <listitem> + <para>για να πάτε στο τέλος του αρχείου</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command><replaceable>n</replaceable>G</command></term> + + <listitem> + <para>για να πάτε στην γραμμή <replaceable>n</replaceable> του + αρχείου, όπου <replaceable>n</replaceable> είναι αριθμός</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><keycombo><keycap>Ctrl</keycap><keycap>L</keycap></keycombo></term> + + <listitem> + <para>για να ξαναζωγραφιστεί η οθόνη</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><keycombo><keycap>Ctrl</keycap><keycap>b</keycap></keycombo> and + <keycombo><keycap>Ctrl</keycap><keycap>f</keycap></keycombo></term> + + <listitem> + <para>για να μετακινηθείτε μια οθόνη πίσω ή μια οθόνη μπροστά, όπως + και στα προγράμματα <command>more</command> και + <command>view</command>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Εξασκηθείτε με το <command>vi</command> στον αρχικό σας κατάλογο, + δημιουργώντας ένα καινούριο αρχείο με την εντολή <command>vi + <replaceable>filename</replaceable></command>, προσθέτοντας και + αφαιρώντας κείμενο, σώζοντας το αρχείο, και φορτώνοντάς το πάλι. Το + <command>vi</command> μερικές φορές επιφυλλάσει εκπλήξεις, επειδή είναι + αρκετά περίπλοκο πρόγραμμα, οπότε κάποια + στιγμή θα κάνετε κάτι που θα κάνει κάτι αναπάντεχο. (Σε κάποιους + πραγματικά αρέσει το <command>vi</command>—είναι πιο ευέλικτο από + το EDIT του DOS—δοκιμάστε να βρείτε βοήθεια π.χ. για την εντολή + <command>:r</command>.) Χρησιμοποιήστε το <keycap>Esc</keycap> + μια ή περισσότερες φορές για να είστε σίγουροι ότι είστε σε κατάσταση + εντολών και συνεχίστε από εκεί αν κάτι δεν σας πάει καλά, να σώζετε + συχνά με την <command>:w</command> εντολή, και χρησιμοποιήστε την εντολή + <command>:q!</command> για να βγείτε και να αρχίσετε πάλι από την αρχή + (από εκεί που σας άφησε η τελευταία <command>:w</command> εντολή) όταν + αυτό χρειαστεί.</para> + + <para>Τώρα μπορείτε να κάνετε <command>cd</command> στον κατάλογο + <filename>/etc</filename>, να γίνετε <username>root</username> με την <command>su</command>, + να χρησιμοποιήσετε το <command>vi</command> για να αλλάξετε το αρχείο + <filename>/etc/group</filename>, και να προσθέσετε ένα χρήστη στην ομάδα + <groupname>wheel</groupname> έτσι ώστε να έχει δικαιώματα <username>root</username>. + Απλά προσθέστε ένα κόμμα και το + όνομα του χρήστη μετά το τέλος της πρώτης γραμμής του αρχείου, πατήστε + <keycap>Esc</keycap>, και χρησιμοποιήστε <command>:wq</command> για να + σώσετε το αρχείο στο δίσκο και να βγείτε. Ισχύει αμέσως. (Δεν βάλατε + κάποιο κενό μετά το κόμμα, σωστά;)</para> + </sect1> + + <sect1 id="printing-files-from-dos"> + <title>Εκτυπώνοντας αρχεία από το DOS</title> + + <para>Σε αυτό το σημείο μάλλον δεν έχετε βάλει κάποιο εκτυπωτή να + δουλεύει, οπότε ας δούμε ένα τρόπο να δημιουργήσετε ένα αρχείο από μια + σελίδα man, να το αντιγράψετε σε μια δισκέττα, και τότε να το τυπώσετε + από το DOS. Έστω ότι θέλετε να διαβάσετε προσεκτικά για το πως αλλάζουν + οι άδειες ενός αρχείου (ένα αρκετά σημαντικό θέμα). Μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε την εντολή <command>man chmod</command> για να διαβάσετε + γι αυτό το θέμα. Η εντολή</para> + + <informalexample> + <screen>&prompt.user; <userinput>man chmod | col -b > chmod.txt</></screen> + </informalexample> + + <para>θα αφαιρέσει τους κωδικούς μορφοποίησης και θα στείλει την man + σελίδα στο αρχείο <filename>chmod.txt</filename> αντί να την δείξει στην + οθόνη σας. Τώρα βάλτε μια δισκέττα διαμορφωμένη από DOS στον οδηγό + δισκέττας <devicename>a</devicename>, χρησιμοποιήστε + την εντολή <command>su</command> για να γίνετε <username>root</username>, + και δώστε</para> + + <informalexample> + <screen>&prompt.root; <userinput>/sbin/mount -t msdosfs /dev/fd0 /mnt</></screen> + </informalexample> + + <para>για να συνδέσετε (mount) την δισκέττα με τον κατάλογο + <filename>/mnt</filename>.</para> + + <para>Τώρα (δεν χρειάζεται πλέον να είστε <username>root</username>, και μπορείτε να δώσετε + <command>exit</command> για να επιστρέψετε στα δικαιώματα του χρήστη + <username>jack</username>) μπορείτε να πάτε στον κατάλογο που δημιουργήσατε το + <filename>chmod.txt</filename> και να το αντιγράψετε στη δισκέτα + γράφοντας:</para> + + <informalexample> + <screen>&prompt.user; <userinput>cp chmod.txt /mnt</></screen> + </informalexample> + + <para>Υστερα, χρησιμοποιώντας την εντολή <command>ls /mnt</command> για να + δείτε τα περιεχόμενα του καταλόγου <filename>/mnt</filename>, θα πρέπει + να δείτε και το αρχείο <filename>chmod.txt</filename>.</para> + + <para>Σίγουρα θα πρέπει να φτιάξετε κι ένα αρχείο από το + <filename>/sbin/dmesg</filename> γράφοντας</para> + + <informalexample> + <screen>&prompt.user; <userinput>/sbin/dmesg > dmesg.txt</></screen> + </informalexample> + + <para>και αντιγράφοντας το <filename>dmesg.txt</filename> στη δισκέτα. Η + εντολή <command>/sbin/dmesg</command> τυπώνει τα μηνύματα εκκίνησης, και + είναι χρήσιμο να καταλάβετε τι τυπώνει, αφού δείχνει τι αναγνώρισε το + FreeBSD όταν ξεκίνησε. Αν ρωτήσετε κάτι στην + <email>freebsd-questions@FreeBSD.org</email> ή σε κάποια ομάδα συζήτησης + του USENET—όπως για παράδειγμα <quote>το FreeBSD δεν βρίσκει το + tape drive μου, τι να κάνω;</quote>—θα σας ζητήσουν σίγουρα την + έξοδο της εντολής <command>dmesg</command>.</para> + + <para>Μπορείτε τώρα να αποπροσαρτήσετε τον οδηγό δισκέττας (σαν <username>root</username>) για να + βγάλετε τη δισκέττα με την εντολή</para> + + <informalexample> + <screen>&prompt.root; <userinput>/sbin/umount /mnt</></screen> + </informalexample> + + <para>και να επανεκκινήσετε το σύστημά σας σε DOS. Αντιγράψτε αυτά τα + αρχεία σε ένα DOS κατάλογο, ανοίξτε τα με το DOS EDIT, το &windows; + Notepad ή το Wordpad, ή ένα επεξεργαστή κειμένου, κάντε μια μικρή αλλαγή + έτσι ώστε να πρέπει το αρχείο να σωθεί, και τυπώστε όπως συνήθως από το + DOS ή τα &windows;. Ελπίζω να δουλέψει! Οι σελίδες man τυπώνονται πολύ + όμορφα αν χρησιμοποιήσετε την εντολή <command>print</command> του + DOS. (Η αντιγραφή αρχείων από το FreeBSD σε ένα mounted DOS τμήμα δίσκου + είναι σε μερικές περιπτώσεις επικίνδυνο πράγμα.)</para> + + <para>Το να κάνετε ένα εκτυπωτή στο FreeBSD να τυπώσει απαιτεί να φτιάξετε + μια κατάλληλη εγγραφή στο αρχείο <filename>/etc/printcap</filename> και + να δημιουργήσετε ένα spool κατάλογο στο + <filename>/var/spool/output</filename>. Αν ο εκτυπωτής σας είναι στην + θύρα <hardware>lpt0</hardware> (αυτή που το DOS αποκαλεί + <hardware>LPT1</hardware>), μπορεί απλά να χρειάζεται να πάτε στον + κατάλογο <filename>/var/spool/output</filename> και (σαν <username>root</username>) να + δημιουργήσετε ένα υποκατάλογο <filename>lpd</filename> γράφοντας: + <command>mkdir lpd</command>, αν δεν υπάρχει ήδη. Τότε ο εκτυπωτής θα + πρέπει να απαντάει αν είναι ανοιχτός όταν το σύστημα ξεκινάει, και οι + εντολές <command>lp</command> και <command>lpr</command> θα πρέπει να + στέλνουν ένα αρχείο στον εκτυπωτή. Αν το αρχείο θα τυπωθεί ή όχι, + εξαρτάται από το αν ο εκτυπωτής έχει ρυθμιστεί σωστά, κάτι που καλύπτει + το <ulink url="&url.books.handbook;/index.html">handbook του + FreeBSD.</ulink></para> + </sect1> + + <sect1 id="other-useful-commands"> + <title>Άλλες Χρήσιμες Εντολές</title> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><command>df</command></term> + + <listitem> + <para>Δείχνει ποιες συσκευές έχουν γίνει mount και το χώρο + τους.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>ps aux</command></term> + + <listitem> + <para>Δείχνει τις διεργασίες που τρέχουν. + Η εντολή <command>ps ax</command> τυπώνει πιο συμπαγή + έξοδο.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>rm <replaceable>αρχείο</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>Σβήνει το <replaceable>αρχείο</replaceable>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>rm -R <replaceable>dir</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>Σβήνει τον κατάλογο <replaceable>dir</replaceable> και όλους + τους υποκαταλόγους του—προσοχή!</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>ls -R</command></term> + + <listitem> + <para>Δείχνει τη λίστα των αρχείων του τρέχοντος καταλόγου, και όλων + των υποκαταλόγων του. Εγώ παλιότερα χρησιμοποιούσα μια παραλλαγή, + την <command>ls -AFR > where.txt</command>, για να παίρνω μια + λίστα από όλα τα αρχεία στο <filename>/</filename> και (ξεχωριστά) + στο <filename>/usr</filename> πριν ανακαλύψω καλύτερους τρόπους να + βρίσκω αρχεία.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>passwd</command></term> + + <listitem> + <para>Αλλάζει τον κωδικό χρήστη σας (ή τον κωδικό χρήστη του + <username>root</username>)</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>man hier</command></term> + + <listitem> + <para>Η σελίδα man για την ιεραρχία αρχείων του &unix;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Χρησιμοποιήστε την <command>find</command> για να βρείτε το + <filename>filename</filename> στο <filename>/usr</filename> ή σε κάποιο + υποκατάλογό του με την εντολή</para> + + <informalexample> + <screen>&prompt.user; <userinput>find /usr -name "<replaceable>filename</replaceable>"</userinput></screen> + </informalexample> + + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα χαρακτήρα <literal>*</literal> σαν + μεταχαρακτήρα στο + <parameter>"<replaceable>filename</replaceable>"</parameter> (το οποίο + θα πρέπει να είναι μέσα σε διπλά εισαγωγικά) Αν πείτε στην + <command>find</command> να ψάξει στο <filename>/</filename> αντί για το + <filename>/usr</filename> θα ψάξει για το αρχείο (ή τα αρχεία) σε όλα τα + ενεργά συστήματα αρχείων, συμπεριλαμβανομένου και του CDROM ή του DOS + partition.</para> + + <para>Ένα πολύ καλό βιβλίο που εξηγεί τις εντολές και τα εργαλεία του &unix; + είναι το <citetitle>&unix; for the Impatient</citetitle> των Abrahams + & Larson (2nd ed., Addison-Wesley, 1996). Υπάρχουν επίσης πάρα + πολλές πληροφορίες για το &unix; στο Διαδίκτυο.</para> + </sect1> + + <sect1 id="next-steps"> + <title>Επόμενα Βήματα</title> + + <para>Τώρα πλέον θα πρέπει να έχετε τα εργαλεία για να μπορείτε να τα + βγάζετε πέρα και να αλλάζετε αρχεία κειμένου, ώστε να μπορείτε να + ρυθμίσετε τα πάντα και να δουλεύουν όπως θέλετε. Υπάρχουν πάρα πολλά + χρήσιμα πράγματα στο handbook του FreeBSD (που υπάρχει πιθανόν και στον + δίσκο σας) και στην <ulink url="&url.base;/index.html">κεντρική σελίδα + του FreeBSD</ulink>. Μια μεγάλη πληθώρα πακέτων και ports υπάρχουν στο + CDROM και στην web σελίδα. Το handbook εξηγεί καλύτερα πως μπορείτε να + τα χρησιμοποιήσετε (να πάρετε το πακέτο αν υπάρχει, με την εντολή + <command>pkg_add + /cdrom/packages/All/<replaceable>packagename</replaceable></command>, + όπου <replaceable>packagename</replaceable> είναι το όνομα αρχείου του + πακέτου). Το CDROM έχει λίστες όλων των πακέτων και των ports με + σύντομες περιγραφές στα αρχεία + <filename>cdrom/packages/index</filename>, + <filename>cdrom/packages/index.txt</filename>, και + <filename>cdrom/ports/index</filename>, με πιο λεπτομερείς περιγραφές + στα αρχεία <filename>/cdrom/ports/*/*/pkg/DESCR</filename>, όπου οι + χαρακτήρες <literal>*</literal> αντιπροσωπεύουν υποκαταλόγους από + κατηγορίες προγραμμάτων και ονόματα προγραμμάτων αντίστοιχα.</para> + + <para>Αν βρίσκετε το handbook κάπως πολύπλοκο (με όλα εκείνα τα + <command>lndir</command> και τα άλλα) για το πως μπορεί κάποιος να + εγκαταστήσει ports από το CDROM, ας δούμε κάτι που δουλεύει:</para> + + <informalexample> + <screen>&prompt.root; <userinput>cp -R /cdrom/ports/comm/kermit /usr/local</userinput></screen> + </informalexample> + + <para>Μετά από αυτό θα πρέπει ένας κατάλογος + <filename>/usr/local/kermit</filename> να έχει τα ίδια αρχεία που έχει ο + κατάλογος <command>kermit</command> στο CDROM.</para> + + <para>Υστερα, δημιουργήστε ένα κατάλογο + <filename>/usr/ports/distfiles</filename> αν δεν υπάρχει ήδη, + χρησιμοποιώντας την εντολή <command>mkdir</command>. Μετά ελέγξτε τον + κατάλογο <filename>/cdrom/ports/distfiles</filename> για ένα αρχείο με + όνομα που να δείχνει ότι είναι το port που θέλετε. Αντιγράψτε αυτό το + αρχείο στον κατάλογο <filename>/usr/ports/distfiles</filename> (σε + πρόσφατες εκδόσεις μπορείτε να παραλείψετε αυτό το βήμα, αφού το FreeBSD + θα το κάνει για εσάς). Στην περίπτωση του <command>kermit</command>, + δεν υπάρχει κάποιο distfile.</para> + + <para>Κατόπιν αλλάξτε με <command>cd</command> στον κατάλογο + <filename>/usr/local/kermit</filename> που έχει το αρχείο + <filename>Makefile</filename>. Τρέξτε την εντολή</para> + + <informalexample> + <screen>&prompt.root; <userinput>make all install</userinput></screen> + </informalexample> + + <para>Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, το port θα χρησιμοποιήσει + FTP για να πάρει οποιαδήποτε συμπιεσμένα αρχεία του χρειάζονται και δεν + τα βρίσκει στο CDROM ή στον κατάλογο + <filename>/usr/ports/distfiles</filename>. Αν δεν έχετε ρυθμίσει κάποια + σύνδεση με δίκτυο ακόμα και δεν υπάρχει κάποιο αρχείο που το port + χρειάζεται στο <filename>/cdrom/ports/distfiles</filename>, θα πρέπει να + πάρετε το αρχείο που λείπει χρησιμοποιώντας κάποιο άλλο μηχάνημα και να + το αντιγράψετε στον κατάλογο <filename>/usr/ports/distfiles</filename> + με κάποια δισκέττα ή χρησιμοποιώντας το DOS partition σας. Διαβάστε το + <filename>Makefile</filename> (με την εντολή <command>cat</command> ή την + <command>more</command> ή την <command>view</command>) για να βρείτε που + να πάτε (το κυρίως μέρος διανομής) για να πάρετε το αρχείο και ποιο + όνομα έχει. Το όνομά του θα το αλλάξουν συνήθως τα προγράμματα του DOS, + και μετά θα πρέπει όταν το αντιγράψετε στο + <filename>/usr/ports/distfiles</filename> να το μετονομάσετε (με την + εντολή <command>mv</command>) στο αρχικό του όνομα ώστε να μπορεί να + βρεθεί. (Χρησιμοποιήστε binary μεταφορές!) Τότε επιστρέψτε στον + κατάλογο <filename>/usr/local/kermit</filename>, βρείτε τον κατάλογο με + το <filename>Makefile</filename>, και δώστε <command>make all + install</command> πάλι.</para> + + <para>Κάτι άλλο που γίνεται με τα ports και τα πακέτα εγκαθίστανται είναι + ότι κάποιο άλλο πρόγραμμα χρειάζεται. Αν η εγκατάσταση σταματήσει με + ένα μήνυμα <errorname>can't find unzip</errorname> ή οτιδήποτε, θα + πρέπει να εγκαταστήσετε το πακέτο ή το port του unzip πριν + συνεχίσετε.</para> + + <para>Αφού εγκατασταθεί, δώστε την εντολή <command>rehash</command> για να + κάνετε το FreeBSD να ξαναψάξει για τα προγράμματα που είναι στο path και + να ξέρει ότι υπάρχει κάπου εκεί. (Αν για πολλά προγράμματα που κάνετε + <command>whereis</command> ή <command>which</command>, για να βρείτε σε ποιο κατάλογο του path + είναι, βλέπετε μηνύματα λάθους <errorname>path not found</errorname>, + είναι καλή ιδέα να προσθέσετε τους αντίστοιχους καταλόγους στο path που + περιέχει το <filename>.cshrc</filename> στον αρχικό σας κατάλογο. Το + path στο &unix; κάνει την ίδια δουλειά που κάνει και στο DOS, μόνο που ο + τρέχον κατάλογος δεν είναι (συνήθως) στο path για λόγους ασφάλειας. Αν + η εντολή που θέλετε να τρέξετε είναι στον τρέχοντα κατάλογο, πρέπει να + γράψετε <filename>./</filename> για να δουλέψει—χωρίς κενό μετά + την παύλα.)</para> + + <para>Χρήσιμο επίσης είναι και το &netscape;. Μπορείτε να πάρετε την + τελευταία του έκδοση από τον <ulink + url="ftp://ftp.netscape.com">εξυπηρέτη FTP</ulink> του. (Το Netscape + απαιτεί το X Window Σύστημα.) Υπάρχει πλέον και μια έκδοση για το + FreeBSD, γι αυτό ψάξτε καλά, θα την βρείτε. Απλά χρησιμοποιήστε την + εντολή <command>gunzip <replaceable>filename</replaceable></command> και + την <command>tar xvf <replaceable>filename</replaceable></command> στο + αρχείο, μετακινείστε το εκτελέσιμο στον κατάλογο + <filename>/usr/local/bin</filename> ή κάποιο άλλο μέρος που βάζετε τα + εκτελέσιμά σας, τρέξτε <command>rehash</command>, και τότε βάλτε τις + εξής εντολές στο <filename>.cshrc</filename> αρχείο στον αρχικό κατάλογο + κάθε χρήστη ή (πιο απλά) στο αρχείο <filename>/etc/csh.cshrc</filename>, + το αρχείο ρυθμίσεων συστήματος του csh:</para> + + <informalexample> + <programlisting>setenv XKEYSYMDB /usr/X11R6/lib/X11/XKeysymDB +setenv XNLSPATH /usr/X11R6/lib/X11/nls</programlisting> + </informalexample> + + <para>Αυτό υποθέτει ότι το αρχείο <filename>XKeysymDB</filename> και ο + κατάλογος <filename>nls</filename> υπάρχουν στο + <filename>/usr/X11R6/lib/X11</filename>. Αν δεν υπάρχουν, βρείτε τους + και βάλτε τους εκεί.</para> + + <para>Αν αρχικά εγκαταστήσατε το &netscape; σαν port χρησιμοποιώντας το + CDROM (ή πήρατε το πακέτο μέσω FTP), μην αντικαταστήσετε το αρχείο + <filename>/usr/local/bin/netscape</filename> με το νέο εκτελέσιμο του + Netscape. Το αρχείο αυτό είναι ένα αρχείο φλοιού (shell script) που + ρυθμίζει τις μεταβλητές περιβάλλοντος πριν τρέξει το Netscape. Αντί να + το αντικαταστήσετε, μετονομάστε το νέο εκτελέσιμο σε + <filename>netscape.bin</filename> και αντικαταστήστε το παλιό + εκτελέσιμο, που βρίσκεται στο + <filename>/usr/local/netscape/netscape</filename>.</para> + </sect1> + + <sect1 id="your-working-environment"> + <title>Το Περιβάλλον στο Οποίο Δουλεύετε</title> + + <para>Ο φλοιός (shell) είναι το πιο σημαντικό μέρος του περιβάλλοντος + εργασίας σας. Στο DOS ο συνηθισμένος φλοιός είναι το command.com. Ο + φλοιός είναι αυτός που μεταφράζει τις εντολές που γράφετε στην γραμμή + εντολών, και επικοινωνεί με το υπόλοιπο λειτουργικό σύστημα. Μπορείτε + να γράψετε αρχεία δέσμης, σαν τα αρχεία δέσμης του DOS: μια σειρά από + εντολές που θα τρέξουν χωρίς την δική σας παρεμβολή.</para> + + <para>Στο FreeBSD υπάρχουν δύο προεγκατεστημένοι φλοιοί: + το <command>csh</command> και το <command>sh</command>. + Το <command>csh</command> είναι καλό για να κάνετε δουλειά στην γραμμή εντολών, αλλά για + αρχεία δέσμης προτιμήστε το <command>sh</command> (ή το <command>bash</command>). Μπορείτε να βρείτε ποιο + φλοιό τρέχετε γράφοντας <command>echo $SHELL</command>.</para> + + <para>Ο φλοιός <command>csh</command> είναι αρκετά καλός, αλλά ο + φλοιός <command>tcsh</command> μπορεί να κάνει ότι και + το <command>csh</command> κι ακόμα περισσότερα. Υποστηρίζει, για + παράδειγμα, την ανάκληση εντολών από το ιστορικό με τα βελάκια και + επεξεργασία των εντολών πριν τρέξουν. Υποστηρίζει την αυτόματη + συμπλήρωση των εντολών και των ονομάτων των αρχείων με χρήση του + πλήκτρου <keycap>TAB</keycap> (το <command>csh</command> + χρησιμοποιεί το <keycap>Esc</keycap> για τον ίδιο σκοπό), και + υποστηρίζει την γρήγορη εναλλαγή μεταξύ δύο καταλόγων με την + εντολή <command>cd -</command>. Είναι, επίσης, πολύ πιο εύκολο να + ρυθμίσετε την προτροπή του φλοιού με το <command>tcsh</command>. + Το <command>tcsh</command> έχει κι άλλα χρήσιμα χαρακτηριστικά, + που θα κάνουν τη ζωή σας αρκετά πιο εύκολη.</para> + + <para>Είναι εύκολο να εγκαταστήσετε ένα καινούριο φλοιό σε τρία + βήματα:</para> + + <procedure> + <step> + <para>Εγκαταστήστε το φλοιό σαν port ή πακέτο, όπως θα κάνατε και για + κάθε άλλο πακέτο. Χρησιμοποιήστε την εντολή + <command>rehash</command> και την <command>which tcsh</command> + (υποθέτοντας ότι στήνετε το <command>tcsh</command>) για να σιγουρευτείτε ότι + εγκαταστήθηκε.</para> + </step> + + <step> + <para>Σαν <username>root</username>, αλλάξτε το αρχείο <filename>/etc/shells</filename>, + προσθέτοντας μια γραμμή στο αρχείο με τον καινούριο φλοιό. Σε αυτή + την περίπτωση απλά προσθέστε μια γραμμή που λέει <filename>/usr/local/bin/tcsh</filename> και σώστε το αρχείο. (Κάποια + ports μπορεί να το κάνουν αυτόματα αυτό για σας.)</para> + </step> + + <step> + <para>Χρησιμοποιήστε την <command>chsh</command> εντολή για να αλλάξετε + το φλοιό σας στο <command>tcsh</command> μόνιμα, ή γράψτε <command>tcsh</command> στο + prompt για να αλλάξετε προσωρινά το φλοιό σας χωρίς να κάνετε login + ξανά.</para> + </step> + </procedure> + + <note> + <para>Μπορεί να είναι επικίνδυνο να αλλάξετε το φλοιό του <username>root</username> σε κάτι + διαφορετικό από <command>sh</command> ή <command>csh</command> σε κάπως παλιότερες εκδόσεις του FreeBSD και + σε πολλές άλλες εκδόσεις του &unix;. Μπορεί να μην έχετε ένα φλοιό που + να δουλεύει όταν το σύστημα ξεκινήσει σε κατάσταση ενός χρήστη (single + user mode). Η λύση είναι να χρησιμοποιείτε την εντολή <command>su + -m</command> για να γίνετε <username>root</username>, που θα σας δώσει ένα <command>tcsh</command> φλοιό σαν + <username>root</username>, αφού το ποιος είναι ο φλοιός είναι μέρος του περιβάλλοντος. + Μπορείτε να κάνετε μόνιμη μια τέτοια αλλαγή προσθέτοντας στο + <filename>.tcshrc</filename> σας μια συντόμευση</para> + <programlisting>alias su su -m</programlisting> + </note> + + <para>Όταν το <command>tcsh</command> ξεκινάει, διαβάζει το αρχείο + <filename>/etc/csh.cshrc</filename> και ύστερα το + <filename>/etc/csh.login</filename>, όπως κάνει και το <command>csh</command>. Επίσης + διαβάζει από τον αρχικό σας κατάλογο το αρχείο + <filename>.login</filename> καθώς και το αρχείο + <filename>.cshrc</filename> επίσης, εκτός κι αν υπάρχει το αρχείο + <filename>.tcshrc</filename>. Αυτό μπορείτε να το φτιάξετε, + αντιγράφοντας το αρχείο <filename>.cshrc</filename> στο + <filename>.tcshrc</filename>.</para> + + <para>Τώρα που εγκαταστήσατε το <command>tcsh</command>, μπορείτε να αλλάξετε και το prompt + σας. Μπορείτε να βρείτε πιο πολλές λεπτομέρειες στην man σελίδα του + <command>tcsh</command>, αλλά ας δούμε μια γραμμή που μπορείτε να βάλετε στο + <filename>.tcshrc</filename> αρχείο σας που θα σας λέει πόσες εντολές + έχετε γράψει, τι ώρα είναι, και σε ποιον κατάλογο είστε. Επίσης + περιέχει ένα χαρακτήρα <literal>></literal> αν είστε απλός χρήστης, ή + ένα χαρακτήρα <literal>#</literal> αν είστε <username>root</username>, κάτι που έτσι κι + αλλιώς το κάνει το <command>tsch</command>.</para> + + <para>set prompt = "%h %t %~ %# "</para> + + <para>Αυτό μπορεί να πάει στο ίδιο μέρος που υπάρχει η παλιά set prompt + γραμμή αν υπάρχει, ή κάτω από την "if($?prompt) then" αν δεν υπάρχει. + Μετατρέψτε την παλιά σε σχόλιο, ώστε να μπορείτε να επιστρέψετε στο + παλιό σας prompt αν το προτιμάτε. Μην ξεχάσετε στην καινούρια γραμμή τα + κενά και τα εισαγωγικά. Μπορείτε να κάνετε το tcsh να ξαναδιαβάσει το + <filename>.tcshrc</filename> γράφοντας <command>source + .tcshrc</command>.</para> + + <para>Μπορείτε να δείτε μια λίστα με τις μεταβλητές περιβάλλοντος που + υπάρχουν γράφοντας <command>env</command> στο prompt σας. Το αποτέλεσμα + περιέχει τον προκαθορισμένο επεξεργαστή κειμένου σας, τον pager, και τον + τύπο του τερματικού σας, ανάμεσα σε πολλά άλλα πράγματα. Μια χρήσιμη + εντολή αν έχετε συνδεθεί από μακριά και δεν μπορείτε να τρέξετε κάποιο + πρόγραμμα, επειδή ο τύπος τερματικού δεν το επιτρέπει, είναι η εντολή + <command>setenv TERM vt100</command>.</para> + </sect1> + + <sect1 id="other"> + <title>Διάφορα</title> + + <para>Σαν <username>root</username>, μπορείτε να αποσυνδέσετε το CDROM με την εντολή + <command>/sbin/umount /cdrom</command>, να βγάλετε το δίσκο από τον + οδηγό, να βάλετε ένα καινούριο και να το συνδέσετε με την εντολή + <command>/sbin/mount_cd9660 /dev/cd0a /cdrom</command> υποθέτοντας ότι + <hardware>cd0a</hardware> είναι το όνομα της συσκευής του οδηγού CDROM. + Οι πιο πρόσφατες εκδόσεις του FreeBSD σας αφήνουν να συνδέσετε το CDROM + γράφοντας απλά <command>/sbin/mount /cdrom</command>.</para> + + <para>Το live σύστημα—το δεύτερο CDROM από τους δίσκους εγκατάστασης + του FreeBSD— μπορεί να φανεί χρήσιμο αν έχετε περιορισμένο χώρο. + Το τι υπάρχει στο live σύστημα διαφέρει από έκδοση σε έκδοση. Μπορείτε + να δοκιμάσετε να παίξετε ακόμα και παιχνίδια από το CDROM. Αυτό απαιτεί + να χρησιμοποιήσετε την εντολή <command>lndir</command>, που εγκαθίσταται + με το σύστημα X Window, για να πείτε στα προγράμματα που να βρουν τα + απαραίτητα αρχεία, γιατί βρίσκονται στο σύστημα αρχείων του + <filename>/cdrom</filename> αντί για το <filename>/usr</filename> και + τους υποκαταλόγους του, που συνήθως βρίσκονται. Διαβάστε την man σελίδα + της lndir με <command>man lndir</command>.</para> + </sect1> + + <sect1 id="comments-welcome"> + <title>Τα Σχόλιά Σας</title> + + <para>Αν χρησιμοποιήσετε αυτό τον οδηγό θα με ενδιέφερε να ξέρω που δεν + ήταν αρκετά σαφής και τι παρέλειψα το οποίο πιστεύετε ότι θα έπρεπε να + περιέχει, κι ακόμη πόσο σας βοήθησε. Να ευχαριστήσω τον Eugene W. + Stark, καθηγητή της επιστήμης της πληροφορικής στο SUNY-Stony Brook, και + τον John Fieber για τα σχόλιά τους που με βοήθησαν πολύ.</para> + + <para>Annelise Anderson, + <email>andrsn@andrsn.stanford.edu</email></para> + </sect1> +</article> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + fill-column: 78 + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/problem-reports/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/articles/problem-reports/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..5d648483fe --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/problem-reports/Makefile @@ -0,0 +1,19 @@ +# $FreeBSD$ +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/problem-reports/Makefile +# %SRCID% 1.6 + +DOC?= article + +FORMATS?= html +WITH_ARTICLE_TOC?= YES + +INSTALL_COMPRESSED?=gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +SRCS= article.sgml + +URL_RELPREFIX?= ../../../.. +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. + +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/problem-reports/article.sgml b/el_GR.ISO8859-7/articles/problem-reports/article.sgml new file mode 100644 index 0000000000..a557952377 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/problem-reports/article.sgml @@ -0,0 +1,1062 @@ +<!-- + + Γράφοντας Αναφορές Προβλημάτων για το &os;< + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/problem-reports/article.sgml + %SRCID% 1.43 + +--> + +<!DOCTYPE article PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % articles.ent PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Articles Entity Set//EL"> +%articles.ent; +]> + +<article lang="el"> + <articleinfo> + <title>Γράφοντας Αναφορές Προβλημάτων για το &os;</title> + + <pubdate>$FreeBSD$</pubdate> + + <legalnotice id="trademarks" role="trademarks"> + &tm-attrib.freebsd; + &tm-attrib.cvsup; + &tm-attrib.ibm; + &tm-attrib.intel; + &tm-attrib.sparc; + &tm-attrib.sun; + &tm-attrib.general; + </legalnotice> + + <abstract> + <para>Αυτό το άρθρο περιγράφει πως να μορφοποιήσετε και να + στείλετε μια αναφορά προβλήματος στην ομάδα ανάπτυξης του &os;.</para> + </abstract> + + <authorgroup> + <author> + <firstname>Dag-Erling</firstname> + <surname>Smørgrav</surname> + <contrib>Γράφτηκε από </contrib> + </author> + </authorgroup> + </articleinfo> + + <indexterm><primary>αναφορές προβλημάτων</primary></indexterm> + + <section id="pr-intro"> + <title>Εισαγωγή</title> + + <para>Μια από τις πιο αποκαρδιωτικές εμπειρίες που μπορεί κάποιος + να έχει σαν χρήστης ενός προγράμματος είναι να στείλει μια + αναφορά προβλήματος μόνο και μόνο για να δει να την κλείνουν + απότομα με μια σύντομη και απότομη εξήγηση όπως π.χ. <quote>αυτό + δεν είναι πρόβλημα</quote> ή <quote>λάθος PR</quote>. Κατά + παρόμοιο τρόπο, μια από τις πιο αποκαρδιωτικές εμπειρίες ενός + προγραμματιστή είναι να κατακλύζεται από αναφορές + προβλημάτων που δεν είναι πραγματικά προβλήματα αλλά αιτήσεις + για βοήθεια και υποστήριξη ή αναφορές που περιέχουν λίγες έως + καθόλου πληροφορίες σχετικά με το πρόβλημα και πως μπορεί + κάποιος να το αναπαράγει.</para> + + <para>Αυτό το κείμενο είναι μια προσπάθεια να περιγράψουμε πως μπορείτε να + γράφετε καλές αναφορές προβλημάτων. Τι είναι, θα αναρωτιέστε, μια καλή + αναφορά προβλήματος; Λοιπόν, για να είμαστε ακριβείς, μια καλή αναφορά + προβλήματος είναι αυτή που μπορεί να αναλυθεί και να τη χειριστεί + κάποιος γρήγορα, με αποτέλεσμα την ικανοποίηση τόσο του αποστολέα όσο + και του προγραμματιστή που την ανέλαβε.</para> + + <para>Το κυριότερο μέρος αυτού του άρθρου αναφέρεται στις + αναφορές προβλημάτων του &os;. Τα πιο πολλά από όσα θα πούμε εδώ + ισχύουν όμως και γενικότερα, για πολλά άλλα πράγματα.</para> + + <para>Αυτό το άρθρο είναι οργανωμένο θεματικά κι όχι χρονολογικά, οπότε + είναι πιο σωστό να το διαβάσετε ολόκληρο πριν στείλετε κάποια αναφορά + προβλήματος και όχι να το χρησιμοποιήσετε σαν οδηγό, βήμα προς + βήμα.</para> + </section> + + <section id="pr-when"> + <title>Πότε να στείλετε μια αναφορά προβλήματος</title> + + <para>Υπάρχουν πολλοί τύποι προβλημάτων, και δεν αξίζουν όλοι μια αναφορά + προβλήματος. Φυσικά κανείς δεν είναι τέλειος, και θα υπάρξουν φορές που + θα έχετε πειστεί ότι βρήκατε κάποιο πρόβλημα σε ένα πρόγραμμα, όταν στην + πραγματικότητα θα έχετε καταλάβει λάθος τη σύνταξη μιας εντολής ή θα + έχετε κάνει κάποιο τυπογραφικό λάθος σε ένα αρχείο ρυθμίσεων (αν κι αυτό + μερικές φορές είναι ενδεικτικό κακής ή λειψής τεκμηρίωσης ή ακόμα και + κακής διαχείρισης λαθών από κάποια εφαρμογή). Ακόμα, υπάρχουν + περιπτώσεις που το να στείλετε κάποια αναφορά προβλήματος <emphasis>δεν είναι</emphasis> + σωστή κίνηση και το μόνο που μπορεί να πετύχει είναι να ενοχλήσει ή εσάς + ή τους προγραμματιστές. Από την άλλη όμως, υπάρχουν περιπτώσεις που + μπορεί να είναι καλή σκέψη να στείλετε μια αναφορά προβλήματος για κάτι + που δεν είναι bug—μια βελτίωση ή μια αίτηση για κάποιο νέο + χαρακτηριστικό, για παράδειγμα.</para> + + <para>Τότε λοιπόν, πώς μπορείτε να αποφασίσετε αν κάτι είναι πρόβλημα ή + όχι; Ένας απλός κανόνας είναι ότι το πρόβλημά σας + <emphasis>δεν</emphasis> είναι bug αν μπορεί να εκφραστεί σαν ερώτηση + (συνήθως της μορφής <quote>Πώς κάνω το Χ;</quote> ή <quote>Πού μπορώ να + βρω το Ψ;</quote>). Δεν είναι πάντα τόσο άσπρο-μαύρο τα πράγματα + βέβαια, αλλά ο κανόνας της ερώτησης καλύπτει την μεγαλύτερη πλειοψηφία + των περιπτώσεων. Αν αυτό που ψάχνετε είναι κάποια απάντηση, ίσως είναι + καλύτερα να στείλετε την ερώτησή σας στην &a.questions;.</para> + + <para>Κάποιες περιπτώσεις που πιθανόν να είναι καλή ιδέα να στείλετε μια + αναφορά προβλήματος για κάτι που δεν είναι bug, είναι:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Αιτήσεις για μελλοντικές βελτιώσεις. Είναι γενικά καλή ιδέα να + δοκιμάσετε να συζητήσετε πρώτα τέτοιες ιδέες σε κάποια λίστα + ηλεκτρονικού ταχυδρομείου πριν στείλετε μια αναφορά + προβλήματος.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ειδοποίηση για ενημερωμένες εκδόσεις προγραμμάτων (κυρίως ports, + αλλά και μέρη του βασικού συστήματος που συντηρούνται από τρίτους, + όπως το BIND και τα διάφορα GNU εργαλεία).</para> + + <para>Όταν ένα πακέτο δεν είναι υπό την άμεση επίβλεψη ενός επίσημου + υπεύθυνου (η τιμή του <makevar>MAINTAINER</makevar> + είναι <literal>ports@FreeBSD.org</literal>) μπορεί οποιοσδήποτε + committer ή άλλος ενδιαφερόμενος να διαχειριστεί αυτές τις + ειδοποιήσεις. Μπορεί, ακόμη, να σας ζητηθεί και κάποιο patch για + ενημερωθεί το πακέτο. Αν έχετε ήδη φτιάξει κάποιο patch, καλό είναι + να το συμπεριλάβετε κι αυτό στην αναφορά προβλήματος που θα + στείλετε. Έτσι αυξάνονται οι πιθανότητες να το δει κάποιος + committer που ενδιαφέρεται και να χειριστεί αυτή την αναφορά + προβλήματος πιο σύντομα.</para> + + <para>Όταν ένα πακέτο είναι υπό την επίβλεψη κάποιου, συνήθως δεν + είναι ιδιαίτερα χρήσιμες οι αναφορές που απλώς ανακοινώνουν μια + καινούρια έκδοση από τον συγγραφέα του πηγαίου κώδικα του πακέτου. + Συνήθως το ξέρει ήδη ο υπεύθυνος του πακέτου για το &os;, ή έχει + συνεργαστεί με τον συγγραφέα του πηγαίου κώδικα για τη νέα έκδοση, ή + δοκιμάζει το πακέτο για να δει ότι όλα εξακολουθούν να δουλεύουν, + κοκ.</para> + + <para>Όπως και να 'χει, είναι καλή ιδέα να ακολουθήσετε τη διαδικασία + από το <ulink url="&url.books.porters-handbook;/port-upgrading.html">Porter's + Handbook</ulink>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Ένα bug που δεν μπορεί κανείς να το αναπαράγει είναι πολύ + δύσκολο να διορθωθεί. Αν το bug εμφανίστηκε μια φορά μόνο και δεν + μπορείτε να το αναπαράγετε εσείς, και φαινομενικά δεν εμφανίζεται σε + κανέναν άλλο, είναι πολύ μικρές οι πιθανότητες να μπορεί κάποιος + προγραμματιστής να το ανακαλύψει και να καταλάβει τί είναι αυτό που + προκαλεί το λάθος. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν συμβαίνει, αλλά σημαίνει + πως η πιθανότητα να οδηγήσει η αναφορά σας στην λύση του προβλήματος + είναι πάρα πολύ μικρή, και μάλλον είναι καλύτερο να σταματήσετε να + ασχολείστε με το θέμα. Ακόμα χειρότερα, κάποιες φορές αυτού του είδους + τα προβλήματα οφείλονται σε προβλήματα του υλικού (χαλασμένους σκληρούς + δίσκους ή επεξεργαστές που υπερθερμαίνονται). Πρέπει πάντοτε πριν + στέλνετε μια αναφορά προβλήματος, όταν φυσικά είναι δυνατόν να γίνει + κάτι τέτοιο, να προσπαθείτε να αποκλείσετε τέτοιες περιπτώσεις.</para> + + <para>Για να αποφασίσετε σε ποιά κατηγορία προβλημάτων ανήκει η αναφορά + σας, πρέπει να έχετε κατά νου τα διάφορα μέρη του λογισμικού από το + οποίο αποτελείται το &os;:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Ο κώδικας του βασικού συστήματος που έχει γραφτεί και + συντηρείται από την ομάδα του &os;. Σε αυτή την κατηγορία + λογισμικού ανήκουν ο πυρήνας, η βιβλιοθήκη της C, και οι οδηγοί + συσκευών (κατηγορία <literal>kern</literal>), τα εργαλεία γραμμής + εντολών του βασικού συστήματος (κατηγορία <literal>bin</literal>), + οι σελίδες βοήθειας και η τεκμηρίωση του &os; + (κατηγορία <literal>docs</literal>), και ο ιστότοπος του &os; + (κατηγορία <literal>www</literal>). Όλα τα προβλήματα με κάποιο από + αυτά τα μέρη του &os; πρέπει να αναφέρονται στην ομάδα ανάπτυξης του + &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ο κώδικας του βασικού συστήματος που έχει γραφτεί και + συντηρείται από τρίτους αλλά έχει ενσωματωθεί στο &os; κι έχει + προσαρμοστεί σε αυτό. Παραδείγματα τέτοιων προγραμμάτων είναι + το <application>bind</application>, ο μεταγλωττιστής &man.gcc.1; και + το &man.sendmail.8;. Τα περισσότερα προβλήματα με κάποιο από αυτά + τα προγράμματα πρέπει να αναφέρονται στην ομάδα ανάπτυξης του &os;. + Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί να αναφερθούν στους + αρχικούς συγγραφείς του αντίστοιχου προγράμματος· ειδικά αν το + πρόβλημα δεν εμφανίζεται μόνο στο &os;. Οι πιο συνηθισμένες + κατηγορίες για τις αναφορές προβλημάτων σχετικά με αυτά τα + προγράμματα είναι οι <literal>bin</literal> + και <literal>gnu</literal>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Άλλες εφαρμογές, οι οποίες δεν είναι μέρος του βασικού + συστήματος του &os;, αλλά υποστηρίζονται ως μέρος της Συλλογής των + Ports (κατηγορία <literal>ports</literal>). Η συντριπτική + πλειοψηφία αυτών των εφαρμογών δεν έχει γραφτεί από την ομάδα του + &os;. Αυτό που παρέχεται από το &os; είναι απλά η δυνατότητα να + εγκατασταθούν αυτές οι εφαρμογές (με μερικές χρήσιμες αλλά όσο το + δυνατόν λιγότερες ή μικρότερες σε έκταση αλλαγές) σε ένα σύστημα + &os;. Οπότε πρέπει να αναφέρετε οποιοδήποτε πρόβλημα έχουν αυτές οι + εφαρμογές στην ομάδα του &os; κυρίως όταν πιστεύετε ότι το πρόβλημα + εμφανίζεται μόνο στο &os;. Σε αντίθετη περίπτωση είναι καλύτερη + ιδέα να αναφέρεται το πρόβλημα στον αρχικό συγγραφέα του αντίστοιχου + προγράμματος.</para> + </listitem> + + </itemizedlist> + + <para>Τέλος, ελέγξτε ότι η αναφορά που στέλνετε αφορά ένα πρόβλημα το + οποίο υπάρχει ακόμα. Μερικές φορές είναι κάπως ενοχλητικό για έναν + προγραμματιστή να παίρνει ειδοποιήσεις για ένα πρόβλημα το οποίο έχει + ήδη διορθωθεί.</para> + + <para>Αν το πρόβλημα που αντιμετωπίζετε αφορά το βασικό σύστημα και δεν + έχετε ενημερωθεί ήδη για τις τελευταίες εκδόσεις του &os;, διαβάστε το + τμήμα <ulink url="&url.books.faq;/introduction.html#LATEST-VERSION">εκδόσεις + του &os;</ulink> στη Λίστα Συχνών Ερωτήσεων του &os;. Η ομάδα του &os; + μπορεί να συντηρεί μόνο ένα ορισμένο (μικρό) αριθμό κλάδων ανάπτυξης του + &os;. Δε μπορεί να διορθώνει προβλήματα για οποιαδήποτε έκδοση του + &os;. Οπότε αν αναφέρετε ότι έχετε πρόβλημα με μια πολύ παλιά έκδοση + του συστήματος, η πιο πιθανή απάντηση που θα πάρετε θα είναι να + αναβαθμίσετε το σύστημά σας σε μια έκδοση που υποστηρίζεται επίσημα από + την ομάδα του &os; και να κάνετε δοκιμές για να δείτε αν το πρόβλημα + έχει ήδη διορθωθεί ή υπάρχει ακόμη. Η Ομάδα Ασφάλειας του &os; συντηρεί + και ενημερώνει μια <ulink url="http://www.freebsd.org/security/">λίστα + εκδόσεων του &os; που υποστηρίζονται επίσημα</ulink>.</para> + + <para>Αν το πρόβλημα που αντιμετωπίζετε αφορά ένα πακέτο, τότε πρέπει κατ' + αρχήν να ενημερώσετε τα Ports σας στην τελευταία έκδοση της Συλλογής των + Ports και να δείτε αν το πρόβλημα υπάρχει ακόμα. Οι εφαρμογές που + περιέχονται στη Συλλογή των Ports αλλάζουν πολύ γρήγορα. Λόγω του + γρήγορου ρυθμού με τον οποίο ενημερώνονται είναι πρακτικά αδύνατον για + την ομάδα του &os; να υποστηρίξει οποιαδήποτε παλιότερη έκδοση των + Ports. Αυτό σημαίνει ότι τα προβλήματα που έχουν οι παλιές εκδόσεις + κάποιων προγραμμάτων απλά δε γίνεται να διορθωθούν.</para> + </section> + + <section id="pr-prep"> + <title>Προετοιμασία</title> + + <para>Είναι καλή ιδέα να κάνετε πάντα μια μικρή έρευνα πριν να στείλετε + κάποια αναφορά προβλήματος. Μπορεί το πρόβλημά σας να το έχει ήδη + αναφέρει και κάποιος άλλος. Μπορεί να είναι θέμα συζητήσεων σε κάποια + λίστα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή να ήταν πρόσφατα. Μπορεί ακόμα, να + είναι ήδη διορθωμένο το πρόβλημα σε κάποια έκδοση νεώτερη από αυτή που + τρέχετε. Πρέπει λοιπόν να ελέγχετε όλα τα προφανή σημεία, πριν να + στείλετε μια αναφορά προβλήματος. Για το &os; αυτό σημαίνει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Την + <ulink url="&url.books.faq;/index.html">λίστα</ulink> + με τις πιο συχνές ερωτήσεις (FAQ) για το &os;. + Η λίστα αυτή παρέχει απαντήσεις σε μια μεγάλη ποικιλία ερωτήσεων, + όπως αυτές που αφορούν <ulink url="&url.books.faq;/hardware.html">το + υλικό</ulink>, + <ulink url="&url.books.faq;/applications.html">τις εφαρμογές</ulink> + και τις + <ulink url="&url.books.faq;/kernelconfig.html">ρυθμίσεις του + πυρήνα</ulink>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οι + <ulink url="&url.books.handbook;/eresources.html#ERESOURCES-MAIL">λίστες + ηλεκτρονικού ταχυδρομείου</ulink>—αν δεν έχετε γραφτεί σε + κάποια από αυτές, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/search/search.html#mailinglists">αρχείο</ulink> + στις σελίδες του &os; για να αναζητήσετε πληροφορίες σχετικές με το + πρόβλημα. Αν το πρόβλημά σας δεν έχει συζητηθεί στις λίστες είναι, + γενικά, καλή ιδέα να στείλετε ένα γράμμα στις λίστες ηλεκτρονικού + ταχυδρομείου και να περιμένετε λίγες μέρες μήπως κάποιος βρει κάτι + που εσείς δεν προσέξατε.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Προαιρετικά, όλο το δίκτυο. Χρησιμοποιήστε την αγαπημένη σας + μηχανή αναζήτησης για να βρείτε πληροφορίες σχετικά με το πρόβλημα. + Έτσι μπορεί να βρείτε ακόμη και αναφορές από λίστες ηλεκτρονικού + ταχυδρομείου ή ομάδες συζητήσεων που δεν ξέρατε ότι υπάρχουν ή δεν + σκεφτήκατε να ψάξετε.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ύστερα μπορείτε να αναζητήσετε σχετικές αναφορές στην + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/cgi/query-pr-summary.cgi?query">βάση + αναφορών του &os;</ulink> (GNATS). + Αν το πρόβλημά σας δεν είναι πρόσφατο ή αρκετά περίεργο, είναι πολύ + πιθανόν να έχει ήδη στείλει κάποιος άλλος μια αναφορά.</para> + </listitem> + + <listitem> + + <para>Το πιο σημαντικό από όλα όμως είναι να δείτε μήπως η τεκμηρίωση + του &os; περιέχει κάποια λύση στο πρόβλημά σας.</para> + + <para>Για το βασικό σύστημα του &os; πρέπει να μελετήσετε προσεκτικά + τις οδηγίες που περιέχει το αρχείο + <filename>/usr/src/UPDATING</filename> στο σύστημά σας ή αυτές που + περιέχει η τελευταία έκδοση του αρχείου, η οποία είναι διαθέσιμη στη + διεύθυνση: + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/cgi/cvsweb.cgi/src/UPDATING"></ulink>. + (Αυτό το αρχείο περιέχει κρίσιμες πληροφορίες για αναβάθμιση από μια + έκδοση του &os; σε κάποια άλλη—ειδικά για τις εκδόσεις του + &os.current;).</para> + + <para>Αν το πρόβλημα εμφανίζεται σε κάτι που εγκαταστάθηκε ως μέρος + της Συλλογής των Ports του &os;, τα αντίστοιχα αρχεία με πληροφορίες + είναι τα: <filename>/usr/ports/UPDATING</filename> (για πληροφορίες + σχετικά με συγκεκριμένα πακέτα), + <filename>/usr/ports/CHANGES</filename> (για αλλαγές που αφορούν όλη + την Συλλογή των Ports). + Κι αυτά τα αρχεία είναι διαθέσιμα μέσω CVSweb, στις διευθύνσεις + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/cgi/cvsweb.cgi/ports/UPDATING"></ulink> + και + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/cgi/cvsweb.cgi/ports/CHANGES"></ulink> + αντίστοιχα.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </section> + + <section id="pr-writing"> + <title>Γράφοντας αναφορές προβλημάτων</title> + + <para>Τώρα που έχετε αποφασίσει ότι αξίζει να γράψετε κάποια αναφορά + προβλήματος, και ότι όντως είναι κάποιο πρόβλημα του &os; αυτό που + θέλετε να περιγράψετε, είναι ώρα να γράψετε την αναφορά. Πριν μπούμε σε λεπτομέρειες σχετικά με το πρόγραμμα που χρησιμοποιείται για να γράφονται και να στέλνονται οι αναφορές προβλημάτων, ας δούμε μερικά + κόλπα που θα σας βοηθήσουν να στείλετε χρήσιμες αναφορές.</para> + + <section> + <title>Κόλπα για να γράφετε χρήσιμες αναφορές προβλημάτων</title> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><emphasis>Μην αφήνετε κενή την γραμμή + <quote>Synopsis</quote>.</emphasis> Οι αναφορές προβλημάτων + στέλνονται σε μια λίστα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, η οποία προωθεί + την αναφορά σας σε ανθρώπους σε όλο τον κόσμο (όπου το κείμενο της + γραμμής <quote>Synopsis</quote> χρησιμοποιείται ως θέμα του + μηνύματος), αλλά και σε μια βάση δεδομένων. Οποιοσδήποτε + προσπαθήσει αργότερα να δει μια λίστα με τις αναφορές προβλημάτων + μπορεί να αγνοήσει εντελώς την αναφορά σας αν δεν έχει θέμα. + Να έχετε κατα νου σας ότι οι αναφορές μένουν σε αυτή τη βάση μέχρι + κάποιος να ασχοληθεί μαζί τους και να τις κλείσει. Μια ανώνυμη + αναφορά, χωρίς κανένα θέμα, συνήθως, χάνεται στο θόρυβο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Μη χρησιμοποιείτε αταίριαστες περιγραφές στη γραμμή + <quote>Synopsis</quote>.</emphasis> Μην θεωρείτε ότι οποιοσδήποτε + διαβάσει την αναφορά σας θα έχει και το κατάλληλο υπόβαθρο για να + καταλάβει τι λέτε, οπότε όσο περισσότερες λεπτομέρειες + συμπεριλάβετε τόσο καλύτερα είναι. Για παράδειγμα, η αναφορά και + το πρόβλημα που στέλνετε ποιο μέρος του συστήματός σας αφορά; Το + πρόβλημα εμφανίζεται μόνο κατά τη διάρκεια της εγκατάστασης ή και + μετά; Για παράδειγμα, δείτε πόσο πιο καλά είναι αν αντί να + γράψετε <literal>Synopsis: portupgrade is broken</literal> γίνετε + πιο περιγραφικοί <literal>Synopsis: port sysutils/portupgrade + coredumps on -current</literal>. (Ειδικά στην περίπτωση των ports + είναι πολύ χρήσιμο να υπάρχει τόσο η κατηγορία όσο και το όνομα + του port στη γραμμή της σύνοψης).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Αν έχετε κάποιο patch, πείτε το.</emphasis> + Είναι πολύ ππιο πιθανό να ασχοληθεί κάποιος με μια αναφορά + προβλήματος που περιλαμβάνει και κάποιο patch από ότι με κάποια + που απλά αναφέρει το πρόβλημα. Αν η αναφορά σας περιλαμβάνει + κάποιο patch τότε είναι καλή ιδέα να προσθέσετε το κείμενο + <literal>[patch]</literal> στην αρχή της <quote>Synopsis</quote> + σας. (Παρόλο που δεν είναι υποχρεωτικό να χρησιμοποιήσετε ακριβώς + αυτό το κείμενο, συνήθως αυτό χρησιμοποιούν οι περισσότεροι μέχρι + σήμερα.)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Αν είστε εσείς ο υπεύθυνος για τη συντήρηση κάποιου + μέρους του κώδικα, πείτε το.</emphasis> Αν είναι δική σας ευθύνη + η συντήρηση κάποιου μέρους του κώδικα του &os; (για παράδειγμα + είστε ο MAINTAINER κάποιου port), δεν είναι άσχημη ιδέα να + προσθέσετε το κείμενο <literal>[maintainer update]</literal> στην + αρχή της <quote>Synopsis</quote> σας. Οπωσδήποτε όμως να + θυμηθείτε να θέσετε την τιμή του <quote>Class</quote> της αναφοράς + σας σε <literal>maintainer-update</literal>. Έτσι όποιο μέλος της + ομάδας ανάπτυξης ασχοληθεί με την αναφορά σας δε θα χρειάζεται να + ελέγξει αν όντως εσείς είστε ο maintainer.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Να είστε ακριβείς & συγκεκριμένοι.</emphasis> + Όσο περισσότερες πληροφορίες γράψετε σχετικά με το πρόβλημα που + αντιμετωπίζετε, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να πάρετε μια + χρήσιμη και σωστή απάντηση.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Συμπεριλάβετε την έκδοση του &os; που χρησιμοποιείτε + (παρακάτω θα δούμε πως υπάρχει συγκεκριμένο μέρος που μπορείτε + να το γράψετε αυτό) και ποιας αρχιτεκτονικής είναι το μηχάνημά + σας. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο να γράψετε αν τρέχετε κάποια + επίσημη έκδοση (π.χ. από ένα CDROM ή κάποια που κατεβάσατε από + το δίκτυο) ή αν το σύστημα σας το ενημερώνετε με το + &man.cvsup.1; (κι αν ναι, πόσο πρόσφατα το ενημερώσατε). + Αν χρησιμοποιείτε το &os.current;, αυτό είναι και το πρώτο + πράγμα που θα σας ρωτήσει κάποιος, επειδή οι αλλαγές και οι + διορθώσεις (ειδικά για τα σημαντικά προβλήματα) γίνονται, + γενικά, πολύ γρήγορα και συχνά. Οι χρήστες του &os.current; + πρέπει να τις παρακολουθούν με προσοχή και να ενημερώνουν + συχνά το σύστημά τους.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Συμπεριλάβετε και τις ρυθμίσεις που περιέχει το αρχείο + <filename>make.conf</filename> στο σύστημά σας. Σημειώστε πως + η χρήση της επιλογής <literal>-O2</literal> του &man.gcc.1; + είναι γνωστή πηγή προβλημάτων. Παρόλο που η ομάδα ανάπτυξης + του &os; δεν θα 'λεγε όχι σε patches που να διορθώνουν αυτά τα + προβλήματα είναι γενικά απρόθυμη στο να αναζητά τις αιτίες + τέτοιων προβλημάτων επειδή δεν έχει το χρόνο ή το ανθρώπινο + δυναμικό να το κάνει. Αν τα προβλήματά σας οφείλονται σε αυτό + το πρόβλημα των optimizations μπορεί να σας απαντήσουν ότι δεν + υποστηρίζεται αυτός ο τρόπος χρήσης του &os;.</para> + + <listitem> + <para>Αν το πρόβλημά σας αφορά τον πυρήνα, τότε να είστε + προετοιμασμένοι να δώσετε και τις εξής έξτρα πληροφορίες. + (Δεν είναι ανάγκη να τις συμπεριλάβετε έτσι κι αλλιώς, αφού το + μόνο που θα καταφέρετε είναι να αυξήσετε χωρίς λόγο το χώρο + που απαιτεί η βάση προβλημάτων στο δίσκο, αλλά δεν είναι κακή + ιδέα να συμπεριλάβετε μόνο τα μέρη που θεωρείτε σχετικά):</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>τις ρυθμίσεις του πυρήνα σας (και ποιές συσκευές έχετε + εγκατεστημένες στο μηχάνημά σας)</para> + </listitem> + <listitem> + <para>αν έχετε ενεργοποιημένες επιλογές debugging στον + πυρήνα σας (όπως π.χ. την επιλογή + <literal>WITNESS</literal>) κι αν ναι αν το πρόβλημα + συνεχίζει να υπάρχει αφαιρώντας αυτές τις επιλογές</para> + </listitem> + <listitem> + <para>ένα backtrace, αν μπορέσατε να καταγράψετε κάποιο</para> + </listitem> + <listitem> + <para>αν έχετε διαβάσει προσεκτικά το αρχείο + <filename>src/UPDATING</filename> κι αν το πρόβλημά σας + αναφέρεται ή όχι σε αυτό (είναι σίγουρο ότι κάποιος θα σας + ρωτήσει γι αυτό)</para> + </listitem> + <listitem> + <para>αν μπορείτε να τρέξετε κάποιο άλλο πυρήνα σαν + προσωρινή λύση (έτσι αποκλείονται προβλήματα με το υλικό, + όπως δίσκοι που άρχισαν να χαλάνε ή επεξεργαστές που + υπερθερμαίνονται, που μπορεί να σας μπερδέψουν και να + νομίσετε ότι έχει πρόβλημα ο πυρήνας)</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν έχετε πρόβλημα με κάποιο port, τότε να έχετε διαθέσιμες + τις εξής πληροφορίες. + (Δεν είναι ανάγκη να τις συμπεριλάβετε έτσι κι αλλιώς, αλλά + δεν είναι κακή ιδέα να συμπεριλάβετε μόνο τα μέρη που θεωρείτε + σχετικά):</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>ποια ports έχετε εγκαταστήσει</para> + </listitem> + <listitem> + <para>μεταβλητές του περιβάλλοντος που μπορεί να επηρεάζουν + τις προκαθορισμένες ρυθμίσεις του συστήματος στο αρχείο + <filename>bsd.port.mk</filename>, όπως π.χ. η μεταβλητή + περιβάλλοντος <makevar>PORTSDIR</makevar></para> + </listitem> + <listitem> + <para>αν έχετε διαβάσει το αρχείο + <filename>ports/UPDATING</filename> κι αν το πρόβλημά σας + αναφέρεται ή όχι σε αυτό (είναι σίγουρο ότι κάποιος θα σας + ρωτήσει γι αυτό)</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Αποφύγετε τις ασαφείς αιτήσεις για νέα + χαρακτηριστικά.</emphasis> + + Οι αναφορές της μορφής <quote>στ' αλήθεια, κάποιος πρέπει να + υλοποιήσει κάτι που να κάνει το τάδε ή το δείνα</quote> δεν + είναι πολύ σίγουρο ότι θα τύχουν καλύτερης αντιμετώπισης από + τις αναφορές που περιγράφουν συγκεκριμένες αλλαγές. Να + θυμάστε ότι ο κώδικας είναι διαθέσιμος σε όλους, οπότε αν + θέλετε κάποιο νέο χαρακτηριστικό ο καλύτερος τρόπος να το + δείτε να υλοποιείται σαν μέρος του &os; είναι να το φτιάξετε + εσείς. Πολλές φορές μάλιστα είναι προτιμότερο να ρωτήσετε + στην <literal>freebsd-questions</literal> παρά να + δημιουργήσετε μια καινούρια εγγραφή στη βάση αναφορών + προβλημάτων.</para> + + <listitem> + <para><emphasis>Σιγουρευτείτε ότι δεν έχει στείλει ήδη κάποιος + άλλος μια παρόμοια αναφορά.</emphasis> Παρόλο που το έχουμε + ξαναπεί αυτό, αξίζει να το αναφέρουμε πάλι εδώ. Χρειάζεται + μόνο ένα λεπτό για να ανοίξετε ένα φυλλομετρητή και να + χρησιμοποιήσετε τη μηχανή αναζήτησης αναφορών προβλημάτων + του &os; στη διεύθυνση + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/cgi/query-pr-summary.cgi?query"></ulink>. + (Φυσικά, όλοι έχουμε ξεχάσει κάποιες φορές να το κάνουμε + αυτό.)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Αποφύγετε τις επικίνδυνες αιτήσεις.</emphasis> + Αν η αναφορά σας επηρεάζει ένα μέρος του κώδικα για το οποίο + υπήρξαν διαφωνίες στο παρελθόν, μάλλον πρέπει εκτός από τα + patches που θα ετοιμάσετε να είστε προετοιμασμένοι και για + να δικιολογήσετε τις αλλαγές σας, εξηγώντας γιατί είναι + <quote>Σωστό να Γίνουν</quote>. Όπως είπαμε και πιο πριν, + μια προσεκτική αναζήτηση στα αρχεία των λιστών ηλεκτρονικού + ταχυδρομείου στη διεύθυνση + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/search/search.html#mailinglists"></ulink> + είναι πάντα καλός τρόπος να προετοιμαστείτε για τέτοιες + καταστάσεις.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Να είστε ευγενικοί.</emphasis> + Σχεδόν όλοι όσοι πρόκειται να ασχοληθούν με την αναφορά σας + για κάποιο πρόβλημα είναι εθελοντές. Σε κανέναν δεν αρέσει + να τους λένε τι να κάνουν όταν ήδη κάνουν το ίδιο πράγμα εδώ + και καιρό για λόγους που δεν έχουν σχέση με οικονομικές + απολαβές. Είναι καλό να το έχετε κατά νου αυτό όταν + ασχολείστε με προγράμματα Ανοιχτού Λογισμικού ή Λογισμικού + Ελεύθερου Κώδικα.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </section> + + <section> + <title>Πριν αρχίσετε</title> + + <para>Αν χρησιμοποιείτε το πρόγραμμα &man.send-pr.1;, σιγουρευτείτε ότι η + μεταβλητή περιβάλλοντος <envar>VISUAL</envar> (ή η μεταβλητή + περιβάλλοντος <envar>EDITOR</envar> αν δεν είναι ορισμένη η + <envar>VISUAL</envar>) έχει κάποια λογική τιμή.</para> + + <para>Ελέγξτε επίσης ότι η αποστολή ηλεκτρονικής αλληλογραφίας + λειτουργεί σωστά. Το πρόγραμμα &man.send-pr.1; χρησιμοποιεί μηνύματα + ηλεκτρονικής αλληλογραφίας για την αποστολή και την παρακολούθηση των + αναφορών προβλημάτων. Αν δε μπορείτε να στείλετε μηνύματα + ηλεκτρονικής αλληλογραφίας από το μηχάνημα στο οποίο χρησιμοποιείτε + το πρόγραμμα &man.send-pr.1;, το μήνυμά σας και η αναφορά δε θα φτάσει + ποτέ στη βάση αναφορών προβλημάτων του &os;. Για λεπτομέρειες σχετικά + με τη ρύθμιση της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας στο &os; δείτε το + κεφάλαιο περί <quote>Ηλεκτρονικής Αλληλογραφίας</quote> στο Εγχειρίδιο + του &os; στη διεύθυνση + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/doc/en_US.ISO8859-1/books/handbook/mail.html"></ulink>.</para> + + <para>Σιγουρευτείτε ότι το πρόγραμμα αλληλογραφίας το οποίο + χρησιμοποιείτε δεν θα αλλάξει ούτε το περιεχόμενο ούτε τη μορφή του + κειμένου που στέλνετε πριν αυτό φτάσει στο σύστημα GNATS του &os;. + Πιο συγκεκριμένα, αν το πρόγραμμα αλληλογραφίας σας αποφασίζει + αυτόματα για το μήκος κάθε γραμμής κειμένου, αλλάζει τους χαρακτήρες + στηλοθέτη με κενά ή επεμβαίνει στους χαρακτήρες αλλαγής γραμμής, τότε + κάθε patch που στέλνετε μπορεί να είναι εντελώς άχρηστο. Από την + άλλη, στα πεδία της αναφοράς προβλήματος τα οποία περιέχουν απλό + κείμενο είναι πιο βολικό να έχει περίπου 70 στήλες η κάθε γραμμή. + Έτσι διαβάζεται πιο εύκολα το κείμενο της αναφοράς μέσα από το web + interface μας.</para> + + <para>Παρόμοια προσοχή χρειάζεται και όταν, αντί για το εργαλείο + &man.send-pr.1;, χρησιμοποιείτε τη φόρμα υποβολής αναφορών που έχει η + ιστοσελίδα μας. Η αντιγραφή και επικόλληση κειμένου μπορεί να + επηρεάσει τη μορφοποίηση του κειμένου. Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί + να χρειαστεί ακόμα και το εργαλείο &man.uuencode.1; για να είστε + σίγουροι ότι ένα patch φτάνει ως εμάς χωρίς αλλαγές.</para> + + <para>Τέλος, αν η αναφορά σας περιέχει μεγάλα αρχεία ή αρκετό κείμενο, + ίσως είναι καλύτερα να την προετοιμάσετε σε ένα ξεχωριστό αρχείο και + να την αποθηκεύσετε πριν προσπαθήσετε να τη στείλετε. Αν δεν πετύχει + η αποστολή της αναφοράς, δε θα ριψοκινδυνέψετε να χαθεί ότι έχετε + γράψει μέχρι εκείνη τη στιγμή. Η φόρμα αποστολής μέσω web είναι συχνά + πηγή τέτοιων προβλήματων.</para> + </section> + + <section> + <title>Επισυνάπτοντας patches ή αρχεία</title> + + <para>Το πρόγραμμα &man.send-pr.1; έχει την δυνατότητα να επισυνάψει + αρχεία σε μια αναφορά προβλήματος. Μπορείτε να επισυνάψετε όσα αρχεία + θέλετε, αρκεί το καθένα να έχει μοναδικό βασικό όνομα (το όνομα του + αρχείου χωρίς την διαδρομή). Απλά χρησιμοποιήστε την παράμετρο + <option>-a</option> στην γραμμή εντολών για να καταδείξετε τα ονόματα + των αρχείων που θέλετε να επισυνάψετε:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>send-pr -a /var/run/dmesg -a /tmp/errors</userinput></screen> + + <para>Δεν χρειάζεται να ανησυχείτε για τα αρχεία που δεν είναι κείμενο. + Θα κωδικοποιηθούν κατάλληλα για να μην τα αλλάξει το πρόγραμμα + αποστολής ηλεκτρονικής αλληλογραφίας που χρησιμοποιείτε.</para> + + <para>Αν μαζί με την αναφορά στείλετε και κάποιο patch, φροντίστε να + χρησιμοποιήσετε την επιλογή <option>-c</option> ή την + <option>-u</option> στην εντολή &man.diff.1; για να δημιουργήσετε ένα + context ή unified αρχείο διαφορών, και μην ξεχάσετε να σημειώσετε τις + ακριβείς εκδόσεις των αρχείων που αλλάξατε έτσι ώστε οι + προγραμματιστές που θα διαβάσουν την αναφορά σας να μπορούν να κάνουν + τις ίδιες αλλαγές εύκολα. Για τα προβλήματα που αφορούν τον πυρήνα ή + τα εργαλεία του βασικού συστήματος είναι προτιμότερο το patch σας να + βασίζεται στο &os.current; (το HEAD branch του CVS) αφού όλες οι + αλλαγές πρέπει πρώτα να γίνονται σε αυτό το branch για να δοκιμαστούν. + Αφού περάσει κάποιος καιρός κι οι αλλαγές δοκιμαστούν αρκετά μόνο τότε + ενσωματώνονται/μεταφέρονται οι αλλαγές στο &os.stable; branch.</para> + + <para>Αν ενσωματώσετε το patch σας στην αναφορά, αντί να το στείλετε σαν + επισύναψη, προσέξτε αρκετά γιατί ένα αρκετά συχνό πρόβλημα είναι πως + πολλά προγράμματα ηλεκτρονικής αλληλογραφίας έχουν την τάση να + μετατρέπουν τους στηλοθέτες σε κενά, κάτι που καταστρέφει εντελώς + οτιδήποτε αποτελεί μέρος κάποιου Makefile.</para> + + <para>Μη στέλνετε τα patches σας ως επισυνάψεις με την + κωδικοποίηση <command>Content-Transfer-Encoding: + quoted-printable</command>. Αυτή η κωδικοποίηση αλλάζει κάποιους + χαρακτήρες με αποτέλεσμα να είναι άχρηστο ολόκληρο το patch.</para> + + <para>Γενικά, πάντως, δεν τρέχει τίποτα αν ενσωματώσετε κάποιο μικρό + patch στην αναφορά σας—ειδικά αν είναι φανερό πως διορθώνει το + πρόβλημα που περιγράφεται στην αναφορά. Τα πιο μεγάλα patches, κυρίως + κώδικας που μπορεί να απαιτεί λεπτομερή ανάλυση και δοκιμές πριν γίνει + commit, είναι καλύτερα να τα ανεβάζετε σε κάποιο web ή ftp server και + να περιλαμβάνετε στην αναφορά σας το URL για να τα βρίσκει ο + αναγνώστης της αναφοράς αντί να ενσωματώνετε το ίδιο το patch. + Πολλές φορές τα patches καταστρέφονται όταν είναι μέρος ενός email, + ειδικά όταν περνούν από το πρόγραμμα GNATS, κι όσο πιο μεγάλο είναι το + patch τόσο πιο δύσκολο θα είναι για όποιον ενδιαφέρεται να το + διορθώσει για να το δοκιμάσει. Ένα άλλο καλό που έχει η διανομή ενός + patch μέσω web ή ftp είναι ότι μπορείτε να αλλάξετε το patch χωρίς να + χρειάζεται να το ξαναστείλετε όλο σαν μέρος μιας απάντησης στην αρχική + αναφορά. Τα μεγάλα patches αυξάνουν μόνιμα το μέγεθος της βάσης + αναφορών, αφού ακόμη κι όταν διορθωθεί ένα πρόβλημα και κλείσει η + αντίστοιχη αναφορά προβλήματος δε σβήνεται τίποτα από τη βάση + αναφορών, αλλά απλά σημειώνεται ως <literal>closed</literal>.</para> + + <para>Μην ξεχνάτε επίσης ότι, αν δεν το δηλώσετε ρητά στην αναφορά που + θα στείλετε ή στο ίδιο το patch, οποιεσδήποτε αλλαγές στείλετε θεωρείται αυτόματα ότι + είναι διαθέσιμες κάτω από τους ίδιους όρους και με την ίδια άδεια που + έχει η έκδοση του κάθε αρχείου που έχετε τροποποιήσει.</para> + </section> + + <section> + <title>Συμπληρώνοντας την φόρμα της αναφοράς</title> + + <para>Όταν τρέξετε το πρόγραμμα &man.send-pr.1; θα δείτε μια φόρμα αναφοράς. + Η φόρμα της αναφοράς αποτελείται από μια σειρά πεδίων. Κάποια από + αυτά είναι είναι προσυμπληρωμένα. Κάποια άλλα έχουν σχόλια που + εξηγούν τον σκοπό τους ή αναφέρουν τις αποδεκτές τιμές. Μην + ανησυχείτε για τα σχόλια, αφού έτσι κι αλλιώς θα αφαιρεθούν αυτόματα + αν δεν τα αλλάξετε ή δεν τα σβήσετε.</para> + + <para>Στην κορυφή της φόρμας, κάτω από τις γραμμές που αρχίζουν με + <literal>SEND-PR:</literal> υπάρχουν οι επικεφαλίδες ενός γράμματος. + Συνήθως δεν χρειάζετε να κάνετε κάποια αλλαγή σε αυτές, εκτός κι αν + στέλνετε την αναφορά από κάποιο μηχάνημα το οποίο μπορεί να στείλει + email αλλά δεν μπορεί να λάβει, που θα πρέπει να προσέξετε οι γραμμές + <literal>From:</literal> και <literal>Reply-To:</literal> να έχουν την + πραγματική σας email διεύθυνση. Μπορείτε φυσικα να στείλετε στον + εαυτό σας ή κάποιον άλλο ένα αντίγραφο της αναφοράς προβλήματος + προσθέτοντας τις κατάλληλες <literal>Cc:</literal> γραμμές.</para> + + <para>Μετά θα δείτε μια σειρά από πεδία μιας γραμμής:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><emphasis>Submitter-Id:</emphasis> Μην το αλλάξετε αυτό. + Η προκαθορισμένη τιμή του, <literal>current-users</literal>, + είναι σωστή ακόμα κι αν χρησιμοποιείτε το &os.stable;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Originator:</emphasis> Αυτό το πεδίο είναι κανονικά + προσυμπληρωμένο με το όνομα του τρέχοντος χρήστη. Αν αυτό δεν + είναι σωστό, παρακαλώ συμπληρώστε την τιμή αυτού του πεδίου με το + πραγματικό σας όνομα και προαιρετικά την email διεύθυνσή σας μέσα + σε < και >.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Organization:</emphasis> Αυτό το πεδίο δεν + χρησιμοποιείται για τίποτα σημαντικό.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Confidential:</emphasis> Αυτό το πεδίο είναι + προσυμπληρωμένο με <literal>no</literal>. Δεν έχει νόημα να το + αλλάξετε σε κάτι άλλο, αφού δεν υπάρχουν εμπιστευτικές αναφορές + προβλημάτων στο &os;—η συλλογή των προβλημάτων είναι + ανοιχτή και διαθέσιμη μέσω <application>CVSup</application> για + όλο τον κόσμο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Synopsis:</emphasis> Συμπληρώστε αυτό με μια σύντομη + και ακριβή περιγραφή του προβλήματος. Η synopsis χρησιμοποιείται + σαν το θέμα στα email τα σχετικά με την αναφορά, καθώς και σε + λίστες αναφορών και περιλήψεις. Οι αναφορές προβλήματος με + περίεργες περιγραφές στο πεδίο αυτό συνήθως αγνοούνται.</para> + + <para>Όπως είπαμε παραπάνω, αν η αναφορά σας περιλαμβάνει κάποιο + patch καλό είναι να ξεκινήσετε την γραμμή της σύνοψης με το + κείμενο <literal>[patch]</literal>. Αν πάλι είστε ο υπεύθυνος + (maintainer) για κάποιο μέρος του κώδικα, καλό είναι να προσθέσετε + στη σύνοψη το κείμενο <literal>[maintainer update]</literal> και + να θέσετε την τιμή της επικεφαλίδας <quote>Class</quote> σε + <literal>maintainer-update</literal>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Severity:</emphasis> Μπορεί να πάρει τιμή + <literal>non-critical</literal>, + <literal>serious</literal> ή + <literal>critical</literal>. Μην αντιδράτε υπερβολικά. Αποφύγετε + να χαρακτηρίζετε τις αναφορές σας <literal>critical</literal> + εκτός κι αν είναι όντως μεγάλης σημασίας + (π.χ. <username>root</username> exploit, κάποιο panic που μπορεί + να αναπαραχθεί εύκολα) ή <literal>serious</literal> εκτός κι αν + είναι κάτι που αφορά πολλούς χρήστες (προβλήματα με συγκεκριμένους + οδηγούς συσκευών ή εργαλεία του συστήματος). Δεν είναι απαραίτητο + πως οι προγραμματιστές του &os; θα ασχοληθούν πιο νωρίς με το + πρόβλημά σας αν υπερβάλλετε για την σημασία του επειδή υπάρχει + πολύς κόσμος που το κάνει αυτό—μάλιστα, υπάρχουν + προγραμματιστές που αγνοούν εντελώς αυτό το πεδίο και το επόμενο, + ακριβώς επειδή αυτοί που στέλνουν τις αναφορές έχουν την τάση να + υπερεκτιμούν τα προβλήματά τους.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Priority:</emphasis> Μπορεί να πάρει τιμή + <literal>low</literal>, <literal>medium</literal> ή + <literal>high</literal>. Προτεραιότητα <literal>high</literal> + πρέπει να δίνεται μόνο σε αναφορές προβλημάτων τα οποία επηρεάζουν + πρακτικά όλους τους χρήστες του &os; και <literal>medium</literal> + στα προβλήματα που αφορούν ένα μεγάλο αριθμό χρηστών.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Category:</emphasis> Επιλέξτε μια από τις ακόλουθες + κατηγορίες (από το + αρχείο <ulink url="http://www.FreeBSD.org/cgi/cvsweb.cgi/src/gnu/usr.bin/send-pr/categories"></ulink>):</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><literal>advocacy:</literal> αναφορές σχετικές με την + δημόσια εικόνα του &os;. Χρησιμοποιείται σπάνια.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>alpha:</literal> αναφορές σχετικές με την + πλατφόρμα Alpha platform.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>amd64:</literal> αναφορές σχετικά με προβλήματα + της πλατφόρμας AMD64.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>bin:</literal> αναφορές σχετικές με προγράμματα + στο βασικό σύστημα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>conf:</literal> αναφορές σχετικές με αρχεία + ρυθμίσεων, προκαθορισμένες τιμές, κλπ.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>docs:</literal> αναφορές σχετικές με τις manual + pages ή γενικά την τεκμηρίωση.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>gnu:</literal> αναφορές σχετικές με προγράμματα + GNU, όπως π.χ. &man.gcc.1; ή &man.grep.1;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>i386:</literal> αναφορές σχετικές με την + πλατφόρμα i386 platform.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>ia64:</literal> αναφορές σχετικές με την + πλατφόρμα ia64.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>java:</literal> αναφορές σχετικές με την + υλοποίηση της Εικονικής Μηχανής &java;. (Οι αναφορές για + πακέτα τα οποία απλά απαιτούν τη &java; για να τρέξουν + καταχωρούνται στην κατηγορία <literal>ports</literal>.)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>kern:</literal> αναφορές για τον πυρήνα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>misc:</literal> οτιδήποτε δεν ταιριάζει σε κάποια + από τις υπόλοιπες κατηγορίες. (Σημειώστε πως είναι εύκολο να + χαθεί μια αναφορά σε αυτή την κατηγορία.)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>ports:</literal> αναφορές σχετικές με τα + ports.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>powerpc:</literal> αναφορές σχετικές με την + πλατφόρμα PowerPC.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>sparc64:</literal> αναφορές σχετικές με την + πλατφόρμα SPARC.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>standards:</literal> αναφορές σχετικές με την + συμβατότητα με τα διάφορα Πρότυπα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>threads:</literal> αναφορές σχετικές με την + υλοποίηση των threads στο &os; (ειδικά στο + &os.current;).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>usb:</literal> αναφορές σχετικά με το υποσύστημα + USB του &os; και την υποστήριξη συσκευών USB.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>www:</literal> αλλαγές ή βελτιώσεις στην δικτυακή + σελίδα του &os;.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Class:</emphasis> Για το πεδίο αυτό, επιλέξτε μια + από τις παρακάτω τιμές:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><literal>sw-bug:</literal> software bugs.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>doc-bug:</literal> λάθη στην τεκμηρίωση.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>change-request:</literal> ιδέες και αιτήσεις για + πρόσθετα χαρακτηριστικά ή αλλαγές σε υπάρχοντα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>update:</literal> ενημερώσεις των ports ή άλλων + προγραμμάτων που φτιάχνονται από τρίτους.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>maintainer-update:</literal> ενημερώσεις σε ports + για τα οποία συντηρείτε εσείς.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Release:</emphasis> Η έκδοση του &os; που + χρησιμοποιείτε. Αυτό το πεδίο συμπληρώνεται αυτόματα από την + &man.send-pr.1; και χρειάζεται να το αλλάξετε μόνο στην περίπτωση + που στέλνετε μια αναφορά προβλήματος από άλλο μηχάννημα, κι όχι + από αυτό που έχει το πρόβλημα.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Τέλος, υπάρχει μια σειρά από πεδία με περισσότερες από μια γραμμές + το καθένα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><emphasis>Environment:</emphasis> Εδώ πρέπει να περιγράφεται, + με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ακρίβεια, το περιβάλλον στο οποίο + παρατηρήσατε το πρόβλημα. Αυτό περιλαμβάνει την έκδοση του + λειτουργικού συστήματος, την έκδοση του συγκεκριμένου προγράμματος + ή αρχείου που έχει το πρόβλημα και οποιαδήποτε άλλα χαρακτηριστικά + από το σύστημα και τις ρυθμίσεις του θεωρείτε σημαντικά, άλλα + εγκατεστημένα προγράμματα που πιστεύετε ότι πιθανόν έχουν σχέση με + το πρόβλημα, κλπ—πολύ απλά, οτιδήποτε χρειάζεται να ξέρει + ένας προγραμματιστής για να εξομοιώσει με ακρίβεια το περιβάλλον + στο οποίο εμφανίζεται το πρόβλημα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Description:</emphasis> Μια πλήρης και ακριβής + περιγραφή του προβλήματος που αντιμετωπίζετε. Προσπαθείστε να + αποφύγετε εικασίες σχετικά με την αιτία του προβλήματος εκτός κι + αν είστε σίγουροι ότι βρίσκετε σε σωστό δρόμο, καθώς μπορεί να + οδηγήσετε κάποιο προγραμματιστή να κάνει λάθος υποθέτοντας κάποια + πράγματα που δεν είναι σωστά.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>How-To-Repeat:</emphasis> Μια περίληψη των ενεργειών + που χρειάζονται για να αναπαράγει κάποιος το πρόβλημα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Fix:</emphasis> Κατά προτίμηση κάποιο patch ή + τουλάχιστον κάτι που ξεπερνά/αποφεύγει το πρόβλημα (κάτι που όχι + μόνο βοηθά όποιον έχει το ίδιο πρόβλημα να το αποφύγει, αλλά + μπορεί ακόμη και να βοηθήσει κάποιον προγραμματιστή να καταλάβει + την πραγματική αιτία του προβλήματος). Αν δεν έχετε βέβαια κάποια + ιδέα, μπορείτε πάντα να αφήσετε αυτό το πεδίο κενό. Είναι πολύ + καλύτερα από το να κάνετε απλώς εικασίες.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </section> + + <section> + <title>Στέλνοντας την αναφορά</title> + + <para>Όταν τελειώσετε με το γράψιμο, την συμπλήρωση της φόρμας, και + σώσετε το κείμενο της αναφοράς σε ένα αρχείο, το πρόγραμμα + &man.send-pr.1; θα σας δείξει μια προτροπή + + <prompt>s)end, e)dit or a)bort?</prompt>. Μπορείτε τότε να πατήσετε + <userinput>s</userinput> για να συνεχίσετε και να σταλεί η αναφορά, + <userinput>e</userinput> για να ξεκινήσετε πάλι τον κειμενογράφο σας, + ή <userinput>a</userinput> για να εγκαταλείψετε. Αν επιλέξετε το + τελευταίο, το κείμενο της αναφοράς σας θα παραμείνει στο δίσκο (η + &man.send-pr.1; θα γράψει το όνομα του αρχείου πριν τερματίσει), οπότε + μπορείτε να το επεξεργαστείτε με την ησυχία σας αργότερα ή να το + μεταφέρετε σε κάποιο σύστημα με καλύτερη σύνδεση δικτύου, πριν να το + στείλετε με την επιλογή <option>-f</option> της + &man.send-pr.1;:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>send-pr -f ~/my-problem-report</userinput></screen> + + <para>Αυτή η εντολή θα διαβάσει μια αναφορά προβλήματος από το αρχείο, + θα κάνει κάποιους ελέγχους στα περιεχόμενα, θα σβήσει τα σχόλια και + στείλει την αναφορά.</para> + </section> + + </section> + + <section id="pr-followup"> + <title>Απαντήσεις</title> + + <para>Μόλις η αναφορά σας καταχωρηθεί, θα πάρετε μια απάντηση μέσω email + που θα περιλαμβάνει τον αριθμό που έχει σχετιστεί με την αναφορά σας και + μια διεύθυνση URL όπου μπορείτε να διαβάσετε την αναφορά και την + κατάστασή της. Με λίγη τύχη, κάποιος θα ενδιαφερθεί για την αναφορά σας + και θα προσπαθήσει να λύσει το πρόβλημα ή τουλάχιστον, ανάλογα με την + περίπτωση, να σας εξηγήσει γιατί δεν είναι πρόβλημα. Θα ειδοποιήστε + αυτόματα για κάθε αλλαγή στην κατάσταση της αναφοράς, και θα παίρνετε + αντίγραφα μέσω αλληλογραφίας με οποιαδήποτε σχόλια ή patches στέλνει + κάποιος σαν απάντηση στην αναφορά σας.</para> + + <para>Αν κάποιος σας ζητήσει επιπλέον πληροφορίες ή θυμηθείτε κάτι ή + ανακαλύψετε κάτι που δεν έχετε αναφέρει στην αρχική σας αναφορά, τότε + χρησιμοποιήστε έναν από τους ακόλουθους τρόπους για να στείλετε + συμπληρωματικές πληροφορίες:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Ο πιο εύκολος τρόπος είναι να ακολουθήσετε το σύνδεσμο στην + σελίδα της αναφοράς, την οποία μπορείτε να βρείτε από τη + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/cgi/query-pr-summary.cgi?query">σελίδα + αναζήτησης των αναφορών</ulink>. Αν ακολουθήσετε το σύνδεσμο που + έχει στο κάτω μέρος η σελίδα θα ανοίξει το πρόγραμμα αλληλογραφίας + σας με το σωστό αποστολέα και το σωστό θέμα (αρκεί ο φυλλομετρητής + σας υποστηρίζει την εκτέλεση εξωτερικών προγραμμάτων).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Εναλλακτικά μπορείτε να στείλετε απλά ένα μήνυμα στη διεύθυνση + &a.bugfollowup;, προσέχοντας να βάλετε το + σωστό αριθμό αναφοράς στο θέμα έτσι ώστε να τον βρει το σύστημα + παρακολούθησης αναφορών του &os; και να ξέρει σε ποιά αναφορά πρέπει + να επισυνάψει το μήνυμά σας.</para> + + <note> + <para>Αν <emphasis>δεν</emphasis> συμπεριλάβετε το σωστό αριθμό + αναφοράς στο θέμα, το πρόγραμμα GNATS που οργανώνει τις αναφορές σε + κατηγορίες θα μπερδευτεί και θα ανοίξει μια νέα αναφορά την οποία + μετά αναθέτει στον διαχειριστή του συστήματος GNATS. Έτσι η + απάντησή σας θα μείνει αφανής μέχρι να ψάξει κάποιος για αναφορές + που είναι καταχωρημένες λάθος και να τις ξεκαθαρίσει, κάτι που + μπορεί να γίνει μετά από μέρες ή και ολόκληρες εβδομάδες.</para> + + <para>Λάθος τρόπος: + <programlisting>Subject: that PR I sent</programlisting></para> + + <para>Σωστός τρόπος: + <programlisting>Subject: Re: ports/12345: compilation problem with foo/bar</programlisting></para> + </note> + </listitem> + + </itemizedlist> + + <para>Αν η αναφορά προβλήματος παραμένει στην κατάσταση + <quote>open</quote> παρόλο που το πρόβλημα έχει σταματήσει να εμφανίζεται + πλέον, απλώς στείλτε μια απάντηση στην αναφορά (με τον τρόπο που αναφέραμε + παραπάνω), εξηγώντας πως ή πότε διορθώθηκε το πρόβλημα.</para> + </section> + + <section id="pr-further"> + <title>Αναφορές</title> + + <para>Παρακάτω θα βρείτε κάποιες πηγές που είναι σχετικές με το θέμα των + αναφορών προβλήματος. Δεν είναι μια πλήρης ή επαρκής λίστα, + φυσικά.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><ulink url="http://www.chiark.greenend.org.uk/~sgtatham/bugs.html"> + How to Report Bugs Effectively</ulink>—μια πολύ καλή έκθεση + από τον Simon G. Tatham που περιγράφει πως μπορείτε να γράφετε + χρήσιμες αναφορές προβλήματων (όχι μόνο για το &os;).</para> + </listitem> + <listitem> + <para><ulink url="&url.articles.pr-guidelines;/article.html">Problem Report + Handling Guidelines</ulink>—χρήσιμες πληροφορίες για τον τρόπο + με τον οποίο χειρίζεται τις αναφορές προβλημάτων η ομάδα ανάπτυξης + του &os;</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </section> +</article> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/releng-packages/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/articles/releng-packages/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..5df5455820 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/releng-packages/Makefile @@ -0,0 +1,18 @@ +# $FreeBSD$ +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/releng-packages/Makefile +# %SRCID% 1.4 + +DOC?= article + +FORMATS?= html + +INSTALL_COMPRESSED?= gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +SRCS= article.sgml + +CSS_SHEET_ADDITIONS= extra.css + +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/releng-packages/article.sgml b/el_GR.ISO8859-7/articles/releng-packages/article.sgml new file mode 100644 index 0000000000..5476a45f83 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/releng-packages/article.sgml @@ -0,0 +1,387 @@ +<!-- + Η Οργάνωση Έκδοσης των Πακέτων Λογισμικού από Τρίτους του FreeBSD + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/releng-packages/article.sgml + %SRCID% 1.6 + +--> + +<!DOCTYPE article PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % man PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Manual Page Entities//EN"> +%man; +<!ENTITY % teams PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Team Entities//EN"> +%teams; +<!ENTITY % freebsd PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Miscellaneous FreeBSD Entities//EN"> +%freebsd; +<!ENTITY % authors PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Author Entities//EN"> +%authors; +]> + +<article lang="el"> + <title>Η Οργάνωση Έκδοσης των Πακέτων Λογισμικού από Τρίτους του + FreeBSD</title> + + <articleinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Steve</firstname> + <surname>Price</surname> + <affiliation> + <address><email>steve@FreeBSD.org</email></address> + </affiliation> + </author> + </authorgroup> + + <pubdate>$FreeBSD$</pubdate> + + <abstract> + <para>Αυτό το άρθρο περιγράφει την προσέγγιση της ομάδας οργάνωσης των + επίσημων εκδόσεων του FreeBSD για την παραγωγή μιας υψηλής ποιότητας + συλλογής πακέτων για τα επίσημα μέσα εγκατάστασης του FreeBSD (CD-ROM + αυτή τη στιγμή). Αυτό το κείμενο αποτελεί μέρος μιας δουλειάς που + βρίσκεται σε εξέλιξη, μα όταν τελικά ολοκληρωθεί θα περιγράφει την + διαδικασία που χρησιμοποιείται για την μεταγλώττιση της συλλογής των + πακέτων στο "Ports Cluster" του FreeBSD.org, πως μπορούν να ρυθμιστούν + οποιαδήποτε άλλα μηχανήματα για να χρησιμοποιηθούν με τον ίδιο τρόπο, + πως να χωριστούν τα πακέτα σε ομάδες στα μέσα της εγκατάστασης, καθώς + και πως μπορούν να γίνουν έλεγχοι στο σύνολο των πακέτων.</para> + </abstract> + + </articleinfo> + + <sect1 id="portbuild"> + <title>Μεταγλώττιση των πακέτων από την Συλλογή των Ports</title> + + <para>Η <ulink url="http://www.FreeBSD.org/ports">Συλλογή των Ports του + FreeBSD</ulink> αποτελείται από περισσότερα από &os.numports; + προγράμματα, γραμμένα από τρίτους, που είναι διαθέσιμα για χρήση στο + FreeBSD. Οι &a.portmgr; είναι υπεύθυνοι για την συντήρηση ενός + ολοκληρωμένου δέντρου πηγαίου κώδικα που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να + δημιουργηθούν μεταγλωττισμένα πακέτα, τα οποία θα συνοδεύουν κάθε + επίσημη έκδοση του FreeBSD.</para> + + <sect2> + <title>Το Cluster των Ports</title> + + <para>Για να είμαστε σίγουροι ότι κάθε πακέτο δεν έχει προβλήματα όταν + δίνεται μαζί με κάποια επίσημη έκδοση του FreeBSD, κάθε port + μεταγλωττίζεται σε ένα ξεχωριστό περιβάλλον chroot, ξεκινώντας με + άδειους τους καταλόγους <filename>/usr/local</filename> και + <filename>/usr/X11R6</filename>. Τα προαπαιτούμενα πακέτα + εγκαθίστανται σαν προμεταγλωττισμένα πακέτα πριν ξεκινήσει η + μεταγλώττιση. Αυτές οι προϋποθέσεις είναι που ενισχύουν την + <emphasis>ομοιομορφία</emphasis> στην διαδικασία μεταγλώττισης του + κάθε πακέτου. Ξεκινώντας τη μεταγλώττιση κάθε πακέτου σε ένα καθαρό + περιβάλλον, μπορούμε να ελέγξουμε ότι τα συνοδευτικά δεδομένα κάθε + πακέτου (όπως η λίστα με τα προαπαιτούμενα πακέτα) είναι ακριβή, κι + έτσι δεν θα δημιουργήσουμε ποτέ πακέτα που μπορεί σε κάποια συστήματα + να δουλεύουν και σε άλλα όχι ανάλογα με τα προγράμματα που έχουν + εγκατασταθεί πριν.</para> + + <para>Το <quote>Cluster των Ports</quote> για την αρχιτεκτονική x86 + αποτελείται αυτή τη στιγμή από ένα κύριο κόμβο (Dual Pentium III + στα 733MHz) και 8 δευτερεύοντες κόμβους (Pentium III στα 800MHz), οι + οποίοι κάνουν την μεταγλώττιση των πακέτων. Με αυτά τα μηχανήματα, + μια μεταγλώττιση όλων των ports παίρνει πάνω από 24 ώρες. Αυτά τα + μηχανήματα είναι co-located μαζί με τα άλλα μηχανήματα της ομάδας του + FreeBSD στον χώρο Exodus του Yahoo, στην Santa Clara, CA.</para> + + <para>To <quote>Cluster των Ports</quote> για την αρχιτεκτονική Alpha + αποτελείται από 7 PWS 500A μηχανήματα, τα οποία χάρισε η Compaq. + Είναι κι αυτά co-located στους χώρους του Yahoo.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1> + <title>Ο Διαχωρισμός των Πακέτων</title> + + <para>Το συνολικό μέγεθος των πακέτων ξεπέρασε τα 4.1 gigabytes για την + έκδοση 4.4 του FreeBSD. Αυτό είναι λίγο πρόβλημα όμως για τις διανομές + που είναι βασισμένες σε CDROM, γιατί γενικά θέλουμε να μπορούμε να + διανέμουμε όσο το δυνατόν περισσότερα πακέτα χωρίς όμως να αναγκάζουμε + τον χρήστη να αλλάζει δισκάκια για να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις + εγκατάστασης των πακέτων. Η λύση είναι φυσικά να φτιάξουμε + <quote>ομάδες</quote> από πακέτα με αντίστοιχη λειτουργικότητα που έχουν + παρόμοιες απαιτήσεις, και να βάλουμε όλα τα πακέτα κάθε ομάδας στον ίδιο + δίσκο. Αυτό το τμήμα του άρθρου περιγράφει το λογισμικό και τη + μεθοδολογία που χρησιμοποιείται για να δημιουργηθούν οι συλλογές από + πακέτα που περιέχονται στους δίσκους των επίσημων εκδόσεων του + FreeBSD.</para> + + <para>Τα script και τα υπόλοιπα αρχεία που χρειάζονται για να χωριστούν τα + πακέτα σε ομάδες μπορείτε να τα βρείτε στο CVS στον κατάλογο + <filename>ports/Tools/scripts/release</filename>. Αντιγράψτε αυτό τον + κατάλογο σε ένα μηχάνημα που έχει αρκετό χώρο για να κρατήσει + τουλάχιστον 2 ή 3 φορές το σύνολο των πακέτωνν που θέλετε να + χωρίσετε σε ομάδες.</para> + + <para>Τα παρακάτω scripts υπάρχουν σε αυτό τον κατάλογο:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><filename>config</filename></term> + + <listitem><para>Αυτό το αρχείο περιέχει το μέγεθος του ελεύθερου χώρου + σε κάθε δίσκο, και αν τα πακέτα, τα distfiles, ή και τα δυο + επιτρέπεται να πάνε σε κάθε συγκεκριμένο δίσκο. Η πρώτη στήλη είναι + το όνομα του δίσκου. Πρέπει να είναι της μορφής + <literal>disc[0-9a-z]</literal>. Τώρα το αρχείο αυτό έχε ρυθμίσεις + μέσα για 10 δίσκους (4 για το σετ της εγκατάστασης και 6 για το + συμπληρωματικό toolkit). Υπάρχει κι ένας ακόμα δίσκος που λέγεται + <quote>scratch</quote>, όπου καταλήγουν όλα τα πακέτα και distfiles + που δεν χωράνε πουθενά αλλού. Η δεύτερη στήλη μπορεί να είναι 1 ή + 0, όπου η τιμή 1 σημαίνει ότι μπορούν να τοποθετηθούν πακέτα σε αυτό + το δίσκο. Η τρίτη στήλη δουλεύει με παρόμοιο τρόπο, αλλά κανονίζει + αν μπορούν να τοποθετηθούν distfiles σε αυτό το δίσκο. Η τελευταία + στήλη περιέχει τον αριθμό των ελεύθερων bytes στον + δίσκο.</para></listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><filename>doit.sh</filename></term> + + <listitem><para>Αυτό κάνει την περισσότερη δουλειά. Μόλις έχετε βάλει + όλα τα αρχεία στη θέση τους και έχετε κάνει τις απαραίτητες + ρυθμίσεις, αυτό το script οδηγεί την διαδικασία διαχωρισμού των + πακέτων. Έχετε το νου σας όσο τρέχει όμως, γιατί είναι interactive. + Περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με αυτό το script υπάρχουν και + παρακάτω.</para></listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><filename>checkdeps.pl</filename></term> + + <listitem><para>Ελέγχει αν όλα τα προαπαιτούμενα πακέτα είναι + διαθέσιμα, όταν του δοθεί ένα αρχείο <filename>INDEX</filename> κι + ένας κατάλογος με πακέτα.</para></listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><filename>oneshot.pl</filename></term> + + <listitem><para>Αυτό είναι το πρόγραμμα που κάνει όλα τα μαγικά (και + χρησιμοποιώ τον όρο πολύ χαλαρά, καθώς χρησιμοποιεί μια brute force + προσέγγιση). Με είσοδο μια συλλογή από απαιτούμενα πακέτα για κάθε + δίσκο και ένα σετ από πακέτα/distfiles αυτό είναι το script που + τοποθετεί ένα πακέτο ή distfile σε ένα δίσκο μαζί με όλα τα πακέτα + από τα οποία εξαρτάται.</para></listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><filename>print-cdrom-packages.sh</filename></term> + + <listitem><para>Αυτό το αρχείο είναι ένα αντίγραφο του + <filename>src/release/scripts/print-cdrom-packages.sh</filename> + από την έκδοση στην οποία δουλεύετε.</para></listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><filename>scrubindex.pl</filename></term> + + <listitem><para>Αυτό το πρόγραμμα αφαιρεί από ένα + <filename>INDEX</filename> αρχείο τις γραμμές που είναι σχετικές με + πακέτα που δεν υπάρχουν. Αφαιρεί επίσης και τα πακέτα που απαιτούν + τα XFree86. ΣΗΜΕΙΩΣΗ: θα πρέπει να ρυθμίσετε την τιμή της + μεταβλητής <varname>xdep</varname> για να βεβαιωθείτε ότι ο αριθμός + έκδοσης είναι σωστός.</para></listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><filename>setup.sh</filename></term> + + <listitem><para>Αυτό είναι ένα βοηθητικό script που χρησιμοποιείται + στο bento cluster για να κατεβάσει ένα αντίγραφο του ports tree και + του αντίστοιχου σετ από πακέτα/distfiles.</para></listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Μια λίστα από ελέγχους που πρέπει να κάνετε και ρυθμίσεις που πρέπει + να ελέγξετε πριν συνεχίσετε είναι:</para> + + <orderedlist> + <listitem><para>Διορθώστε το <filename>config</filename> για να περιέχει + πληροφορίες για όλους τους δίσκους που έχετε, τα μεγέθη τους, και αν + θέλετε να περιέχουν πακέτα, distfiles, και τα δύο, ή κανένα από τα + δύο.</para></listitem> + + <listitem><para>Βεβαιωθείτε ότι έχετε σβήσει τον κατάλογο + <filename>gen</filename> αν υπάρχει κάποιος παλιός κατάλογος με αυτό + το όνομα που έχει ξεμείνει από παλιότερα. Αυτός ο κατάλογος περιέχει + διάφορα αρχεία που έχουν νόημα μόνο για το τωρινό τρέξιμο των + προγραμμάτων.</para></listitem> + + <listitem><para>Στα πρώτα τρεξίματα που θα κάνετε για να χωριστούν τα + πακέτα είναι καλύτερα να μην κάνετε στα αλήθεια την αντιγραφή των + πακέτων και των distfiles. Αυτό θα σας γλιτώσει και χρόνο και χώρο + στο δίσκο όσο κάνετε δοκιμές μέχρι να σιγουρευτείτε ότι όλα πάνε καλά. + Στο αρχείο <filename>oneshot.pl</filename> αλλάξτε την τιμή της + μεταβλητής <varname>fake</varname> σε 1 κι αντί να κάνει αντιγραφή + των αρχείων θα τα κάνει απλώς &man.touch.1;. Βεβαιωθείτε ότι αλλάξατε + την τιμή της <varname>fake</varname> πάλι σε 0 πριν δώσετε τους + δίσκους σε αυτόν που θα κάνει την μαζική παραγωγή βέβαια, γιατί αλλιώς + οι δίσκοι θα έχουν ένα κατάλογο με πολλά αρχεία μηδενικού + μεγέθους.</para></listitem> + + <listitem><para>Βεβαιωθείτε ότι έχετε ένα πρόσφατο αντίγραφο του + <filename>print-cdrom-packages.sh</filename> και ότι είναι από την + σωστή έκδοση.</para></listitem> + + <listitem><para>Ελέγξτε ότι στο αρχείο + <filename>scrubindex.pl</filename> αναφέρεται η σωστή έκδοση των + XFree86. Η ίδια τιμή πρέπει να υπάρχει και στα + <filename>doit.sh</filename>.</para></listitem> + </orderedlist> + + <para>Το επόμενο βήμα είναι να φτιάξετε ένα αντίγραφο από το ports tree, + τα πακέτα και τα distfiles από ένα πρόσφατο τρέξιμο της μεταγλώττισης + των πακέτων από το cluster των ports. Δείτε το αρχείο + <filename>setup.sh</filename> για ένα παράδειγμα. Τα βασικά βήματα που + πρέπει να κάνετε όμως είναι τα εξής:</para> + + <orderedlist> + <listitem><para>Αντιγράψτε το <filename>ports.tar.gz</filename> και + αποσυμπιέστε το στον κατάλογο <filename>ports</filename> μαζί με το + <filename>doit.sh</filename> και τον κατάλογο + <filename>scripts</filename>.</para></listitem> + + <listitem><para>Σβήστε τις συντομεύσεις και τους καταλόγους των + πακέτων/distfiles. Το bento τα έχει αυτά σαν συντομεύσεις και θα + πάρετε λάθος αποτελέσματα αν δεν τα σβήσετε πριν + συνεχίσετε.</para></listitem> + + <listitem><para>Δημιουργήστε ένα νέο κατάλογο για τα ports/πακέτα και + αντιγράψτε το σετ των πακέτων από το cluster μεταγλώττισης των + πακέτων.</para></listitem> + + <listitem><para>Δημιουργήστε ένα νέο κατάλογο για ports/distfiles και + αντιγράψτε τα distfiles από το cluster μεταγλώττισης των πακέτων. + ΣΗΜΕΙΩΣΗ: αν δεν θέλετε κανένα distfile απλά δημιουργήστε τον κατάλογο + και αφήστε τον άδειο. Αυτός ο κατάλογος πρέπει να υπάρχει ακόμα κι αν + δεν περιέχει τίποτα.</para></listitem> + </orderedlist> + + <para>Τώρα είμαστε πλέον έτοιμοι για το διασκεδαστικό κομμάτι της + ομαδοποίησης των πακέτων. Μπορείτε να ξεκινήσετε την διαδικασία + τρέχοντας το <command>./doit.sh</command>. Την πρώτη φορά που το + τρέχετε κάνει τα εξής:</para> + + <orderedlist> + <listitem><para>Δημιουργεί μια λίστα από τα ports που δεν μπορούν να + διανέμονται στο FTP master site.</para></listitem> + + <listitem><para>Σας ρωτάει αν θέλετε να σβήσετε αυτά τα ports, αφού δεν + μπορούν να διανέμονται ελεύθερα. Γενικά εδώ καλύτερα να απαντάτε + (y)es.</para></listitem> + + <listitem><para>Φτιάχνει μια λίστα από τα πακέτα που δεν μπορούν να + μπουν στους δίσκους.</para></listitem> + + <listitem><para>Σας ρωτάει αν θέλετε να σβήσετε τα πακέτα/distfiles που + δεν μπορούν να μπουν σε CD-ROM. Καλύτερα είναι να απαντήσετε (y)es + εδώ.</para></listitem> + + <listitem><para>Αντιγράφει το αρχείο <filename>INDEX</filename> από τον + κατάλογο <filename>ports</filename> στον κατάλογο + <filename>gen</filename>. Καθώς το κάνει, αφαιρεί τις γραμμές που + αντιστοιχούν σε ports ή πακέτα που δεν υπάρχουν. Ελέγχει επίσης αν + υπάρχουν όλα τα προαπαιτούμενα πακέτα και ικανοποιούνται οι εξαρτήσεις + των πακέτων/ports.</para></listitem> + + <listitem><para>Δημιουργεί μια λίστα από πακέτα που είναι απαραίτητο να + υπάρχουν σε κάθε δίσκο.</para></listitem> + + <listitem><para>Σας ρωτάει αν θέλετε να αντιγράψετε τα αρχεία στους + δίσκους. Αφού γίνει η αντιγραφή στους δίσκους θα ελέγξει για + εξαρτήσεις που λείπουν, θα καθαρίσει το αρχείο + <filename>INDEX</filename> και θα δημιουργήσει ένα αρχείο + <filename>CHECKSUM.MD5</filename>.</para></listitem> + + <listitem><para>Ελέγχει ότι όλα τα απαιτούμενα πακέτα είναι όντως σε + κάθε δίσκο, και τυπώνει ένα συγκεντρωτικό πίνακα με τα μεγέθη των + δίσκων.</para></listitem> + </orderedlist> + + <para>θα πρέπει να είστε αρκετά τυχεροί για να πετύχει ο διαχωρισμός την + πρώτη φορά, όλα τα πακέτα που χρειάζονται να μεταγλωττιστούν σωστά και + να χωρέσουν και σε κάθε δίσκο. Το μόνο που χρειάζεται μετά είναι να + δώσετε την τιμή 0 στην μεταβλητή <varname>fake</varname> στο αρχείο + <filename>oneshot.pl</filename> και να ξανατρέξετε το + <command>./doit.sh</command>. Την δεύτερη φορά που θα τρέξει, καθώς και + όλες τις υπόλοιπες, δεν θα κάνει τα βήματα 1-5 που αναφέραμε παραπάνω. + Αν θέλετε να ξανατρέξετε κάποια από αυτά τα βήματα, κοιτάξτε στο + <filename>doit.sh</filename> για να δείτε ποια αρχεία πρέπει να σβήσετε + ώστε να μην αποφύγει το <filename>doit.sh</filename> αυτά τα βήματα. + Αν θέλετε να ξανατρέξουν όλα τα βήματα, ο πιο εύκολος τρόπος είναι με + <command>rm -rf gen</command>.</para> + + <para>Όταν τελειώσει επιτυχώς η διαδικασία, τα πακέτα/distfiles θα έχουν + αντιγραφεί σε καταλόγους <filename>disc*</filename> και όσα έχουν + απομείνει θα υπάρχουν στον κατάλογο <filename>scratch</filename>.</para> + + <para>Τι να κάνετε αν κάτι δεν πάει καλά; Μερικά από τα πιο συχνά + προβλήματα και συμβουλές γι' αυτά φαίνονται παρακάτω:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>Απαιτούμενα πακέτα που λείπουν</term> + + <listitem><para>Αυτό συμβαίνει πολύ συχνά. Θα χρειαστεί είτε να + περιμένετε για ένα νέο σετ από πακέτα να ετοιμαστεί, στο οποίο τα + πακέτα που λείπουν θα έχουν μεταγλωττιστεί επιτυχώς, ή να βρείτε + κάποιον που μπορεί να ξεκινήσει πάλι την διαδικασία μεταγλώττισης + των πακέτων για σας. <emphasis>Μην</emphasis> προσπαθήσετε να + μεταγλωττίσετε εσείς τα πακέτα που λείπουν στα δικά σας μηχανήματα + και να τα προσθέσετε στο σωρό. Παρόλο που μπορεί να τα καταφέρετε + κι έτσι αν είστε εξαιρετικά προσεκτικοί, στη μεγαλύτερη πλειοψηφία + των περιπτώσεων θα σας ξεφύγει κάποια λεπτομέρεια και η απλή + προσθήκη ενός μόνο πακέτου μπορεί να προκαλέσει προβλήματα σε + εκατοντάδες άλλα πακέτα.</para> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Απαιτούμενα πακέτα που δεν χωράνε</term> + + <listitem><para>Μερικές φορές συμβαίνει κι αυτό, και είναι σχετικά + απλό να διορθωθεί. Απλώς διορθώστε το + <filename>print-cdrom-packages.sh</filename> και μετακινήστε τα + πακέτα μέχρι να βρείτε μια διάταξη που να βολεύει. Ναι, αυτό είναι + μια χρονοβόρα διαδικασία και ένας από τους σοβαρούς λόγους για τους + οποίους θα πρέπει να ενεργοποιήσετε την μεταβλητή + <varname>fake</varname> στο αρχείο <filename>oneshot.pl</filename> + μέχρι να καταφέρετε το αποτέλεσμα που θέλετε. Ξανατρέξτε το + <command>./doit.sh</command> όταν τελειώσετε με τις ρυθμίσεις + σας.</para></listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Απαιτούμενα πακέτα δεν είναι στον σωστό (ή σε κανένα) + δίσκο</term> + + <listitem><para>Αυτό συνήθως σημαίνει ότι δεν τα προσθέσατε στο + <filename>print-cdrom-packages.sh</filename> ή τα τοποθετήσατε σε + λάθος δίσκο. Αυτό το script είναι ο κανόνας στον οποίο βασίζεται η + απόφαση για την τοποθεσία ενός πακέτου. Αν θέλετε οπωσδήποτε να + τοποθετηθεί ένα συγκεκριμένο πακέτο σε κάποιο δίσκο, αυτός είναι ο + μόνος τρόπος να το κάνετε με σιγουριά.</para></listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Αν κολλήσετε σε κάποιο σημείο και δεν μπορείτε να βρείτε γιατί κάτι + δεν πάει καλά ή πως να το διορθώσετε, στείλτε ένα email στον &a.steve; + για βοήθεια.</para> + + </sect1> + +</article> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/releng-packages/extra.css b/el_GR.ISO8859-7/articles/releng-packages/extra.css new file mode 100644 index 0000000000..6c9d8c76c5 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/releng-packages/extra.css @@ -0,0 +1,19 @@ +/* + * Ο φυλλομετρητής Netscape 4.X δεν αναγνωρίζει την ντιρεκτίβα 'import' + * του CSS, οπότε δε μπορούμε να προσθέσουμε ένα layer πάνω από το + * προκαθορισμένο CSS stylesheet. Οπότε χρησιμοποιούμε αυτό το hack για να + * αντιγράψουμε αυτό το stylesheet στο τέλος από το `docbook.css'. + * + * $FreeBSD$ + * + * %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/releng-packages/extra.css + * %SRCID% 1.1 + */ + +/* @import "docbook.css"; */ + +/* Παραμετροποίηση, η οποία δείχνει ωραία σε αυτό το άρθρο. */ + +DIV.TITLEPAGE { + text-align: center; +} diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/releng/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/articles/releng/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..db669dcad6 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/releng/Makefile @@ -0,0 +1,26 @@ +# $FreeBSD$ +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/releng/Makefile +# %SRCID% 1.18 + +DOC?= article + +FORMATS?= html +WITH_ARTICLE_TOC?= YES + +INSTALL_COMPRESSED?= gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +SRCS= article.sgml +IMAGES_EN= branches-head.pic +IMAGES_EN+= branches-releng3.pic +IMAGES_EN+= branches-releng4.pic +IMAGES_EN+= branches-releng5.pic +IMAGES_EN+= branches-releng6.pic + +CSS_SHEET_ADDITIONS= extra.css + +URL_RELPREFIX?= ../../../.. +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. + +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/releng/article.sgml b/el_GR.ISO8859-7/articles/releng/article.sgml new file mode 100644 index 0000000000..085f736244 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/releng/article.sgml @@ -0,0 +1,1027 @@ +<!-- + + Η Οργάνωση των Επίσημων Εκδόσεων του FreeBSD + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/releng/article.sgml + %SRCID% 1.48 + +--> + +<!DOCTYPE article PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % authors PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Author Entities//EN"> +%authors; +<!ENTITY % teams PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Team Entities//EN"> +%teams; +<!ENTITY % mailing-lists PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Mailing List Entities//EL"> +%mailing-lists; +<!ENTITY % man PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Manual Page Entities//EN"> +%man; +<!ENTITY % freebsd PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Miscellaneous FreeBSD Entities//EN"> +%freebsd; +<!ENTITY art.re.pkgs '<ulink url="../releng-packages/article.html">Η Οργάνωση Έκδοσης των Πακέτων Λογισμικού από Τρίτους</ulink>'> +]> + +<article lang="el"> + <title>Η Οργάνωση των Εκδόσεων του FreeBSD</title> + <articleinfo> + + <!-- Αυτή η εργασία παρουσιάστηκε στο BSDCon Europe στο Brighton, UK στις + 11 Νοέμβρη 2001 --> + <confgroup> + <confdates>Νοέμβρης 2001</confdates> + <conftitle>BSDCon Europe</conftitle> + </confgroup> + + <authorgroup> + <author> + <firstname>Murray</firstname> + <surname>Stokely</surname> + <authorblurb> + <para>Έχω ασχοληθεί με την ανάπτυξη προϊόντων βασισμένων στο FreeBSD + από το 1997, στην Walnut Creek CDROM, στην BSDi, και τώρα στην + Wind River Systems. Η έκδοση 4.4 του FreeBSD ήταν η πρώτη επίσημη + έκδοση του FreeBSD στην οποία έπαιξα σημαντικό ρόλο.</para> + </authorblurb> + <affiliation> + <address><email>murray@FreeBSD.org</email> + <otheraddr><ulink url="http://www.FreeBSD.org/~murray"></ulink></otheraddr> + </address> + </affiliation> + </author> + </authorgroup> + + <pubdate>$FreeBSD$</pubdate> + <abstract> + <para>Αυτό το άρθρο περιγράφει την αντιμετώπιση και οργάνωση της ομάδας + ανάπτυξης του FreeBSD, όσον αφορά στην προετοιμασία ποιοτικών εκδόσεων + του Λειτουργικού Συστήματος FreeBSD. Εξηγεί με λεπτομέρεια την + μεθοδολογία που χρησιμοποιείται για τις επίσημες εκδόσεις του FreeBSD και + περιγράφει τα εργαλεία που είναι διαθέσιμα σε όσους ενδιαφέρονται να + παράγουν παραμετροποιημένες εκδόσεις του FreeBSD για εσωτερική ή + εμπορική χρήση και ανάπτυξη προϊόντων.</para> + </abstract> + + </articleinfo> + +<!-- Εισαγωγή --> +<sect1 id="introduction"> + <title>Εισαγωγή</title> + + <para>Η ανάπτυξη του FreeBSD είναι μια πολύ ανοιχτή διαδικασία. Το FreeBSD + αποτελείται από συνεισφορές χιλιάδων ανθρώπων από όλο τον κόσμο. Η ομάδα + του FreeBSD παρέχει πρόσβαση μέσω ανώνυμου <acronym>CVS</acronym>[1] σε + όλους, έτσι ώστε να μπορεί όποιος θέλει να δει μηνύματα log, διαφορές + (patches) που έχουν τα διάφορα development branches, και άλλα + χαρακτηριστικά που βοηθούν την ανάπτυξη, τα οποία προκύπτουν από την χρήση + ενός αυστηρού συστήματος διαχείρισης κώδικα. Αυτό αποτέλεσε και τον πιο + σημαντικό παράγοντα έλξης για ένα μεγάλο αριθμό από ταλαντούχους + προγραμματιστές από όλο τον κόσμο στο FreeBSD. Είναι προφανές, βέβαια, + πως πολύ σύντομα θα είχε γίνει εντελώς χαοτική η κατάσταση αν είχαν όλοι, + από όλο τον κόσμο, πρόσβαση να γράψουν στον κώδικα. Γι' αυτό, μόνο μια + <quote>επιλεγμένη</quote> ομάδα από περίπου 300 άτομα έχουν πρόσβαση να + γράψουν στο <acronym>CVS</acronym> repository. Αυτοί οι + <emphasis>committers[6]</emphasis> είναι υπεύθυνοι για το μεγαλύτερο μέρος + της ανάπτυξηςς που γίνεται στο FreeBSD. Μια + <emphasis>κεντρική-ομάδα[7]</emphasis> (core team) από διακεκριμένους + προγραμματιστές εκλέγεται για να παρέχει κάποιου είδους καθοδήγηση και μια + κατεύθυνση στο σύνολο των committers.</para> + + <para>Οι ταχύτατοι ρυθμοί ανάπτυξης του <systemitem + class="osname">FreeBSD</systemitem> δεν αφήνουν και πολύ χρόνο για το + ξεκαθάρισμα του συστήματος ανάπτυξης σε μια έκδοση με ποιότητα που να + αξίζει να χρησιμοποιείται ευρέως. Για να λυθεί αυτό το δίλλημα, η + ανάπτυξη γίνεται ταυτόχρονα σε δυο παράλληλα μονοπάτια. Ο κύριος κορμός + ανάπτυξης είναι ο <emphasis>HEAD</emphasis> ή <emphasis>trunk</emphasis> + στο CVS repository μας, γνωστός και ως <quote>FreeBSD-CURRENT</quote>, ή + <quote>-CURRENT</quote> εν συντομία.</para> + + <para>Ένας πιο σταθερός κορμός συντηρείται, γνωστός με το όνομα + <quote>FreeBSD-STABLE</quote> ή πιο σύντομα <quote>-STABLE</quote>. + Και οι δυο κορμοί είναι αποθηκευμένοι στο κύριο CVS repository, στην + Καλιφόρνια, και αντιγράφονται μέσω <application + class="software">CVSup</application>[2] σε mirrors παντού στον κόσμο. + Το FreeBSD-CURRENT[8] είναι η <quote>πρώτη σειρά</quote> της ανάπτυξης του + FreeBSD καθώς σε αυτό γίνονται πρώτα όλες οι καινούριες αλλαγές. + Το FreeBSD-STABLE είναι ο κορμός ανάπτυξης από τον οποίο φτιάχνονται οι + εκδόσεις. Οι αλλαγές εισέρχονται σε αυτόν, τον δεύτερο κορμό ανάπτυξης, + με πιο αργό ρυθμό, αφού πρώτα (σύμφωνα με την πολιτική μας) δοκιμαστούν + στο FreeBSD-CURRENT και έχουν εξεταστεί πολύ καλά.</para> + + <para>Κατά την περίοδο που μεσολαβεί από τη μια έκδοση στην επόμενη, + φτιάχνονται καθημερινά snapshots από τα μηχανήματα της ομάδας του FreeBSD + και είναι διαθέσιμες από τον εξυπηρετητή <systemitem + class="resource">ftp://stable.FreeBSD.org/</systemitem>. Η μεγάλη + διαθεσιμότητα των εκτελέσιμων snapshots, καθώς και η τάση της κοινότητας + των χρηστών μας να ενημερώνουν τα μηχανήματά τους με τις πρόσφατες -STABLE + εκδόσεις μέσω CVSup και <quote><command>make</command> + <MakeTarget>world</MakeTarget></quote>[8] βοηθούν να κρατιέται το + FreeBSD-STABLE σε μια πολύ αξιόπιστη κατάσταση ακόμα και πριν αρχίσει ο + κύκλος των ελέγχων ποιότητας ακριβώς πριν από την διάθεση μιας + έκδοσης του FreeBSD.</para> + + <para>Συνεχώς στέλνονται από τους χρήστες μας αναφορές προβλημάτων και + αιτήσεις για καινούρια χαρακτηριστικά, κατά τη διάρκεια του κύκλου της + κάθε έκδοσης. Οι αναφορές προβλημάτων εισάγονται στην βάση + <application class="software">GNATS</application>[9] μέσω e-mail, με την + εφαρμογή &man.send-pr.1;, ή μέσω του web-interface που παρέχεται στην + διεύθυνση <ulink url="http://www.FreeBSD.org/send-pr.html"></ulink>. + Εκτός από τις διάφορες λίστες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου με θέμα τα τεχνικά + χαρακτηριστικά του FreeBSD υπάρχει και η λίστα &a.qa;, η οποία παρέχει ένα + φόρουμ για συζητήσεις σχετικά με τις λεπτομέρειες της + <quote>οργάνωσης των εκδόσεων</quote>.</para> + + <para>Για να εξυπηρετηθούν οι πιο συντηρητικοί χρήστες μας, με έκδοση του + FreeBSD 4.3 αρχίσαμε να χρησιμοποιούμε ξεχωριστούς κορμούς εκδόσεων. + Αυτοί οι κορμοί δημιουργούνται λίγο πρίν φτιαχτεί η τελική έκδοση. Μετά + την ανακοίνωση της έκδοσης, μόνο πολύ σημαντικές αλλαγές και προσθήκες + σχετικές με την ασφάλεια γίνονται στον κορμό της έκδοσης. Εκτός από την + δυνατότητα αναβάθμισης μέσω CVS, εκτελέσιμα patchkits φτιάχνονται για να + μπορούν να αναβαθμίσουν τα συστήματά τους όσοι χρησιμοποιούν τις + εκδόσεις <emphasis>RELENG_<replaceable>X</replaceable>_<replaceable>Y</replaceable></emphasis>.</para> + + <para>Το <xref linkend="release-proc"> εξηγεί με λεπτομέρειες τα διάφορα + στάδια της διαδικασίας που βρίσκεται πίσω από κάθε έκδοση, μέχρι και τα + βήματα που οδηγούν στην μεταγλώττιση του συστήματος και το <xref + linkend="release-build"> εξηγεί την ίδια τη διαδικασία της μεταγλώττισης. + Το <xref linkend="extensibility"> περιγράφει πως μπορεί να επεκταθεί το + βασικό σύστημα από τρίτους και το <xref linkend="lessons-learned"> + περιγράφει κάποια από τα πράγματα που μάθαμε από την διαδικασία έκδοσης + του FreeBSD 4.4. Τέλος, το <xref linkend="future"> παρουσιάζει κάποιες + από τις κατευθύνσεις που θέλουμε να πάρει η ανάπτυξη στο μέλλον.</para> +</sect1> + +<!-- Η Διαδικασία Έκδοσης --> +<sect1 id="release-proc"> + <title>Η Διαδικασία Δημιουργίας μιας Έκδοσης</title> + + <para>Οι νέες εκδόσεις του FreeBSD φτιάχνονται από τον -STABLE κορμό + ανάπτυξης περίπου κάθε τέσσερεις μήνες. Η διαδικασία προετοιμασίας μιας + έκδοσης ξεκινάει σχεδόν 45 μέρες πριν την αναμενόμενη ημερομηνία έκδοσης, + όταν ο υπεύθυνος εκδόσεων του FreeBSD στέλνει ένα γράμμα στις λίστες των + προγραμματιστών για να υπενθυμίσει στους προγραμματιστές ότι έχουν 15 + μέρες καιρό να κάνουν όποιες αλλαγές θέλουν, πριν το πάγωμα του κώδικα. + Μέσα σε αυτό τον καιρό, πολλοί προγραμματιστές κάνουν μια σειρά από + αλλαγές που έχουν μείνει πλέον γνωστές ως <quote>ξεκαθαρίσματα + MFC</quote>. Ο όρος <acronym>MFC</acronym> σημαίνει <quote>Merge From + CURRENT</quote> και περιγράφει την διαδικασία προσαρμογής του κώδικα μιας + δοκιμασμένης αλλαγής από τον -CURRENT πειραματικό κορμό ανάπτυξης στον + σταθερό -STABLE κορμό.</para> + + <sect2> + <title>Έλεγχος Κώδικα</title> + + <para>Τριάντα ημέρες πριν την αναμενόμενη ημερομηνία έκδοσης, ο κώδικας + του repository εισέρχεται σε μια περίοδο <quote>καθυστέρησης</quote>. + Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, όλες οι αλλαγές στον -STABLE κορμό + πρέπει να έχουν την έγκριση της &a.re;. Οι αλλαγές που επιτρέπονται σε + αυτή την περίοδο που διαρκεί 15 ημέρες είναι:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Διορθώσεις γνωστών προβλημάτων.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ενημερώσεις στην τεκμηρίωση.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αλλαγές σχετικές με την ασφάλεια.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μικρές αλλαγές στους οδηγούς συσκευών, όπως π.χ. η προσθήκη των + IDs νέων συσκευών.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οποιαδήποτε άλλη αλλαγή πιστεύει η ομάδα ανάπτυξης ότι πρέπει να + γίνει, με το αναμενόμενο πάντα ρίσκο.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Μετά τις πρώτες 15 μέρες καθυστέρησης, φτιάχνεται μια + <emphasis>δοκιμαστική έκδοση</emphasis> για να χρησιμοποιηθεί σαν δοκιμή + της τελικής έκδοσης και ο κώδικας εισέρχεται σε μια περίοδο + <quote>παγώματος</quote>. Πλέον είναι πολύ πιο δύσκολο να γίνουν νέες + αλλαγές στο σύστημα, εκτός κι αν διορθώνουν κάποιο πολύ σοβαρό bugή + κάποιο πρόβλημα ασφάλειας. Κατά τη διάρκεια του παγώματος του κώδικα, + τουλάχιστον μία δοκιμαστική έκδοση φτιάχνεται κάθε εβδομάδα, μέχρι να + είναι έτοιμη η τελική έκδοση. Τις ημέρες ακριβώς πριν την τελική + έκδοση, η ομάδα που είναι υπεύθυνη για τις εκδόσεις είναι σε συνεχή + επικοινωνία με την ομάδα ασφάλειας, την ομάδα συντήρησης της + τεκμηρίωσης, και την ομάδα συντήρησης των ports, για να βεβαιωθούν πως + όλα τα απαραίτητα κομμάτια για μια πλήρη έκδοση είναι διαθέσιμα.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Λίστα Ελέγχου της Τελικής Έκδοσης</title> + + <para>Όταν αρκετές δοκιμαστικές εκδόσεις έχουν γίνει διαθέσιμες, έχουν + δοκιμαστεί από αρκετό κόσμο και όλα τα σοβαρά θέματα έχουν αναλυθεί, η + τελική έκδοση μπορεί να αρχίσει.</para> + + <sect3> + <title>Δημιουργία του Κορμού Έκδοσης</title> + + <para>Όπως περιγράψαμε στην εισαγωγή, οι + κορμοί <literal>RELENG_<replaceable>X</replaceable>_<replaceable>Y</replaceable></literal> + είναι μια σχετικά νέα προσθήκη στην + μεθοδολογία των εκδόσεών μας. Το πρώτο βήμα στην δημιουργία αυτού του + κορμού είναι να βεβαιωθείτε ότι δουλεύετε με την τελευταία έκδοση του + πηγαίου κώδικα από τον <literal>RELENG_<replaceable>X</replaceable></literal> κορμό + <emphasis>από τον οποίο</emphasis> θα φτιάξετε το νέο κορμό.</para> + + <screen>/usr/src&prompt.root; <userinput>cvs update -rRELENG_4 -P -d</userinput></screen> + + <para>Το επόμενο βήμα είναι να δημιουργήσετε μια + <emphasis>ετικέτα</emphasis> (tag) στο σημείο εκκίνησης του κορμού, + ώστε να μπορείτε να δείτε τις διαφορές με την αρχή του κορμού εύκολα + στο μέλλον με το CVS:</para> + + <screen>/usr/src&prompt.root; <userinput>cvs rtag -rRELENG_4 RELENG_4_8_BP src</userinput></screen> + + <para>Και τότε μπορείτε να δημιουργήσετε το νέο κορμό με:</para> + + <screen>/usr/src&prompt.root; <userinput>cvs rtag -b -rRELENG_4_8_BP RELENG_4_8 src</userinput></screen> + + <note> + <para><emphasis>Οι ετικέτες <literal>RELENG_<replaceable>*</replaceable></literal> είναι + δεσμευμένες για χρήση από τους CVS-meisters και την ομάδα των + εκδόσεων.</emphasis></para> + </note> + + <sidebar> + <para>Ο όρος <quote><emphasis>ετικέτα</emphasis></quote> είναι ορολογία + του CVS. Σημαίνει ένα όνομα που καθορίζει μια συγκεκριμένη έκδοση + του κώδικα στο χρόνο. Χρησιμοποιώντας ετικέτες στον πηγαίο κώδικα + βοηθάμε όποιον φτιάξει στο μέλλον εκδόσεις του FreeBSD να βρίσκει + και να χρησιμοποιεί ακριβώς τον ίδιο κώδικα που χρησιμοποιήθηκε για + τις επίσημες εκδόσεις της Ομάδας του FreeBSD.</para> + </sidebar> + + </sect3> + + <sect3 id="versionbump"> + <title>Αυξάνοντας τον Αριθμό Έκδοσης</title> + + <para>Πριν μπει η ετικέτα, μεταγλωττιστεί και ετοιμαστεί η τελική + έκδοση, πρέπει να γίνουν αλλαγές στα παρακάτω αρχεία για να περιέχουν + τον σωστό αριθμό έκδοσης για το FreeBSD:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><filename>doc/en_US.ISO8859-1/books/handbook/mirrors/chapter.sgml + </filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>doc/en_US.ISO8859-1/books/porters-handbook/book.sgml + </filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>doc/share/sgml/freebsd.ent</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>src/Makefile.inc1</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>src/UPDATING</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>src/gnu/usr.bin/groff/tmac/mdoc.local</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>src/release/Makefile</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>src/release/doc/en_US.ISO8859-1/share/sgml/release.dsl</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>src/release/doc/share/examples/Makefile.relnotesng</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>src/release/doc/share/sgml/release.ent</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>src/share/examples/cvsup/standard-supfile</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>src/sys/conf/newvers.sh</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>src/sys/sys/param.h</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>src/usr.sbin/pkg_install/add/main.c</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>www/en/docs.sgml</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>www/en/cgi/ports.cgi</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>ports/Tools/scripts/release/config</filename></para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Οι σημειώσεις έκδοσης και τα αρχεία με τις διορθώσεις της + τελευταίας στιγμής πρέπει επίσης να προσαρμοστούν στην νέα έκδοση + (στον κορμό της έκδοσης) και να επεξεργαστούν κατάλληλα (στους δύο + κορμούς stable και current):</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><filename>src/release/doc/en_US.ISO8859-1/relnotes/common/new.sgml + </filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>src/release/doc/en_US.ISO8859-1/errata/article.sgml + </filename></para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Η εφαρμογή <application>sysinstall</application> πρέπει επίσης να + ενημερωθεί με τον σωστό αριθμό των ports και το χώρο του δίσκου που + απαιτείται για την Συλλογή των Ports. Αυτές οι πληροφορίες υπάρχουν + στο αρχείο <filename>src/release/sysinstall/dist.c</filename>.</para> + + <para>Αφού ολοκληρωθεί η προετοιμασία της νέας επίσημης έκδοσης, πρέπει + να ενημερώσετε μερικά αρχεία για να ενημερώσετε τον κόσμο για τη νέα + έκδοση του &os;.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><filename>www/en/includes.xsl</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>www/en/includes.sgml</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>www/es/includes.sgml</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>www/en/releases/*</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>src/share/misc/bsd-family-tree</filename></para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect3> + + <sect3> + <title>Δημιουργία των Ετικετών της Έκδοσης</title> + + <para>Όταν η τελική έκδοση είναι έτοιμη, η παρακάτω εντολή θα + δημιουργήσει την ετικέτα + <literal>RELENG_4_8_0_RELEASE</literal>.</para> + + <screen>/usr/src&prompt.root; <userinput>cvs rtag -rRELENG_4_8 RELENG_4_8_0_RELEASE src</userinput></screen> + + <para>Οι υπεύθυνοι της Τεκμηρίωσης και των Ports είναι αυτοί που πρέπει + να δημιουργήσουν τις ετικέτες <literal>RELEASE_4_8_0</literal> στα + κατάλληλα δέντρα πηγαίου κώδικα.</para> + + <para>Μερικές φορές, μπορεί να χρειαστεί να γίνουν κάποιες αλλαγές + τελευταία στιγμή <emphasis>μετά</emphasis> την τοποθέτηση των + ετικετών. Γενικά, δεν είναι δύσκολο να γίνει κάτι τέτοιο αφού το + <acronym>CVS</acronym> επιτρέπει να μετακινήσει κάποιος τις ετικέτες + με εντολές όπως <command>cvs tag -d <replaceable>tagname + filename</replaceable></command>. Είναι πολύ σημαντικό όμως αυτές οι + αλλαγές της τελευταίας στιγμής να σημειωθούν με τις σωστές ετικέτες + για την συγκεκριμένη έκδοση. Οι επίσημες εκδόσεις του FreeBSD πρέπει + να είναι πάντα εύκολο να αναπαραχθούν. Τοπικές αλλαγές στο περιβάλλον + του μηχανικού των εκδόσεων δεν επιτρέπονται.</para> + </sect3> + </sect2> +</sect1> + +<!-- Μεταγλώττιση της Έκδοσης --> +<sect1 id="release-build"> + <title>Μεταγλώττιση της Έκδοσης</title> + + <para>Οι <quote>εκδόσεις</quote> του FreeBSD μπορούν να μεταγλωττιστούν από + οποιονδήποτε έχει ένα σχετικά γρήγορο μηχάνημα και πρόσβαση στο repository + του πηγαίου κώδικα. (Όλοι έχουν αυτή τη δυνατότητα, αφού παρέχουμε + πρόσβαση μέσω ανώνυμου CVS! Δείτε το Εγχειρίδιο του FreeBSD για + περισσότερες λεπτομέρειες.) Η μόνη ειδική απαίτηση είναι να υπάρχει + υποστήριξη στον πυρήνα σας για την συσκευή &man.vn.4;. (Στο -CURRENT, + αυτή η συσκευή έχει αντικατασταθεί από την νέα συσκευή δίσκου βασισμένου + σε μνήμη &man.md.4;.) Αν η συσκευή δεν είναι ενσωματωμένη στον πυρήνα + σας, τότε ο κατάλληλος οδηγός θα φορτωθεί αυτόματα όταν εκτελεστεί η + εντολή &man.vnconfig.8; κατά τη διάρκεια της φάσης ετοιμασίας του μέσου + εκκίνησης. Όλα τα εργαλεία που χρειάζονται για να μεταγλωττίσετε μια + έκδοση είναι διαθέσιμα σε μορφή πηγαίου κώδικα στον κατάλογο + <filename>src/release</filename>. Αυτά τα εργαλεία έχουν ως σκοπό να + παρέχουν ότι χρειάζεται για να χτίζονται οι εκδόσεις του FreeBSD με ένα + συνεπή και συγκεκριμένο τρόπο. Μια πλήρης έκδοση μπορεί να μεταγλωττιστεί + χρησιμοποιώντας αυτά τα εργαλεία με μια και μόνο εντολή, + συμπεριλαμβανομένης και της δημιουργίας ενός <acronym>ISO</acronym> + αρχείου κατάλληλο για να καεί σε CDROM, οι δισκέττες εκκίνησης, καθώς και + ο κατάλληλος εγκατάστασης μέσω FTP. Αυτή η εντολή είναι φυσική η + <command>make release</command>.</para> + + <sect2> + <title>Η εντολή <command>make release</command></title> + + <para>Για να μεταγλωττίσετε επιτυχώς μια έκδοση, πρέπει πρώτα να υπάρχουν + τα κατάλληλα αρχεία μέσα στον κατάλογο <filename>/usr/obj</filename>. + Μπορείτε να τα δημιουργήσετε είτε με την εντολή <command>make + world</command> ή απλά <command>make buildworld</command>. Για να + πετύχει επίσης η μεταγλώττιση της έκδοσης πρέπει να δώσετε τις + κατάλληλες τιμές και σε κάποιες μεταβλητές:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><makevar>CHROOTDIR</makevar> - Ο κατάλογος που θα χρησιμοποιηθεί + σαν περιβάλλον chroot για όλη την μεταγλώττιση της έκδοσης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><makevar>BUILDNAME</makevar> - Το όνομα της έκδοσης που θα + μεταγλωττίσετε.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><makevar>CVSROOT</makevar> - Ο κατάλογος στον οποίο βρίσκεται το + CVS repository.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><makevar>RELEASETAG</makevar> - Η ετικέτα CVS που αντιστοιχεί + στην έκδοση την οποία θέλετε να μεταγλωττίσετε.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Αν δεν έχετε ήδη πρόσβαση σε κάποιο τοπικό CVS repository με τον + κώδικα του FreeBSD, μπορείτε πάντα να φτιάξετε το δικό σας τοπικό CVS + mirror με το <ulink + url="http://www.FreeBSD.org/doc/en_US.ISO8859-1/books/handbook/synching.html#CVSUP">CVSup</ulink>. + Υπάρχει ένα supfile, στο αρχείο + <filename>/usr/share/examples/cvsup/cvs-supfile</filename>, + το οποίο μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να αντιγράψετε το CVS + repository του FreeBSD στο δικό σας τοπικό mirrror.</para> + + <para>Αν παραλείψετε την ετικέτα <makevar>RELEASETAG</makevar>, τότε θα + μεταγλωττιστεί μια πλήρης έκδοση από την κορυφή του + <literal>HEAD</literal> (δηλ. του -CURRENT) κορμού. Οι εκδόσεις που + φτιάχνονται από αυτόν τον κορμό, συνήθως αναφέρονται σαν <quote>-CURRENT + snapshots</quote>.</para> + + <para>Υπάρχουν και πολλές άλλες μεταβλητές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν + για να παραμετροποιήσετε την έκδοσή σας. Οι πιο πολλές από αυτές τις + μεταβλητές περιγράφονται στην κορυφή του αρχείου + <filename>src/release/Makefile</filename>. Η ακριβής εντολή που + χρησιμοποιήθηκε για να φτιαχτεί η επίσημη έκδοση 4.7 του FreeBSD + (x86 πλατφόρμα) ήταν:</para> + + <screen><command>make <literal>release CHROOTDIR=/local3/release \ + BUILDNAME=4.7-RELEASE \ + CVSROOT=/host/cvs/usr/home/ncvs \ + RELEASETAG=RELENG_4_7_0_RELEASE</literal></command></screen> + + <para>Το <filename>Makefile</filename> που χρησιμοποιείται για να + μεταγλωττίζονται οι εκδόσεις μπορεί να χωριστεί σε αρκετά ξεχωριστά + μεταξύ τους βήματα.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Δημιουργία ενός καθαρού περιβάλλοντος σε μια ξεχωριστή ιεραρχία + καταλόγων με την εντολή <quote><command>make + <literal>installworld</literal></command></quote>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Εξαγωγή από το CVS μιας καινούριας έκδοσης του πηγαίου κώδικα + του συστήματος, της τεκμηρίωσης και των ports μέσα στην ιεραρχία + καταλόγων μεταγλώττισης της έκδοσης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ρυθμίσεις των αρχείων στον κατάλογο <filename>/etc</filename> + και <filename>/dev</filename> μέσα στο περιβάλλον chroot.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Εκτέλεση της εντολής <command>chroot</command> μέσα στην + ιεραρχία καταλόγων που ετοιμάστηκε, για να μην μπορεί το εξωτερικό + περιβάλλον να επηρεάσει τη μεταγλώττιση της έκδοσης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Εκτέλεση της εντολής <command>make world</command> μέσα στο + περιβάλλον chroot.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μεταγλώττιση των εκτελέσιμων που είναι σχετικά με το σύστημα + Kerberos.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μεταγλώττιση του πυρήνα <filename>GENERIC</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Δημιουργία ενός τελικού καταλόγου στον οποίο θα μεταγλωττιστούν + και θα αποθηκευθούν οι εκτελέσιμες μορφές των τελικών + πακέτων.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μεταγλώττιση και εγκατάσταση των εργαλείων που χρειάζονται για + την προετοιμασία της έκδοσης και τη μετατροπή της τεκμηρίωσης από + τον πηγαίο κώδικα (SGML) σε html και αρχεία κειμένου που θα + συνοδεύουν την έκδοση.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μετατροπή και εγκατάσταση της τεκμηρίωσης (εγχειρίδια χρήστη, + εισαγωγικά κείμενα, σημειώσεις έκδοσης, λίστες συμβατότηταςς υλικού, + κλπ.)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μεταγλώττιση των <quote>συμπιεσμένων</quote> (crunched) + εκτελέσιμων που θα χρησιμοποιηθούν στις δισκέττες + εγκατάστασης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Δημιουργία των πακέτων της εγκατάστασης και των πακέτων πηγαίου + κώδικα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Δημιουργία των μέσων εκκίνησης και της δισκέττας + <quote>fixit</quote>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Δημιουργία της ιεραρχίας καταλόγων για την εγκατάσταση μέσω + FTP.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>(προαιρετικά)</emphasis> Δημιουργία των ISO αρχείων + για μέσα CDROM/DVD media.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την διαδικασία δημιουργίας + μιας έκδοσης, δείτε την σελίδα τεκμηρίωσης &man.release.7;.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Μεταγλώττιση των <application>XFree86</application></title> + + <para>Το γραφικό περιβάλλον <application>XFree86</application> είναι ένα σημαντικό κομμάτι κάθε + έκδοσης για πολλούς χρήστες που θέλουν το FreeBSD για σταθμούς εργασίας. + Πριν την έκδοση 4.6-RELEASE του FreeBSD, οι επίσημες εκδόσεις του + FreeBSD χρησιμοποιούσαν την έκδοση 3.<replaceable>X</replaceable> των + <application>XFree86</application>. + Ο πιο εύκολος τρόπος να μεταγλωττίσετε αυτές τις εκδόσεις είναι να + χρησιμοποιήσετε το πρόγραμμα + <filename>src/release/scripts/X11/build_x.sh</filename>. + Αυτό το πρόγραμμα απαιτεί να είναι ήδη στημένα στο σύστημά σας τόσο το + περιβάλλον XFree86 όσο και η γλώσσα Tcl/Tk. Μετά την μεταγλώττιση των + κατάλληλων X servers, το πρόγραμμα θα πακετάρει όλα τα αρχεία σε + συλλογές αρχείων που περιμένει να βρει το &man.sysinstall.8; μέσα στον + κατάλογο <filename>XF86336</filename> στο μέσο εγκατάστασης.</para> + + <para>Ξεκινώντας με την έκδοση 4.6-RELEASE του FreeBSD, το + &man.sysinstall.8; εγκαθιστά την έκδοση 4.<replaceable>X</replaceable> + των XFree86, σαν κανονικά πακέτα. Αυτά μπορεί να είναι είτε τα πακέτα + που δημιούργησε το cluster των ports ή οποιαδήποτε άλλα πακέτα που έχουν + δημιουργηθεί από ένα ports tree με την κατάλληλη ετικέτα.</para> + + <note><para>Είναι πολύ σημαντικό να αφαιρέσετε από το αρχείο + <filename>/etc/make.conf</filename> οποιεσδήποτε τοπικές ρυθμίσεις έχετε + κάνει. Για παράδειγμα, δεν είναι καλή ιδέα να διανέμετε εκτελέσιμα που + έχουν μεταγλωττιστεί σε κάποιο συγκεκριμένο σύστημα με ορισμένη την τιμή + της μεταβλητής <varname>CPUTYPE</varname> για βελτιστοποίηση των + εκτελέσιμων για κάποιο συγκεκριμένο επεξεργαστή.</para></note> + </sect2> + + <sect2> + <title>Προγράμματα Τρίτων (<quote>ports</quote>)</title> + + <para>Η <ulink url="http://www.FreeBSD.org/ports">Συλλογή των Ports του + FreeBSD</ulink> είναι μια συλλογή με περισσότερα από &os.numports; + προγράμματα από τρίτους, που είναι διαθέσιμα για FreeBSD. Οι &a.portmgr; + είναι υπεύθυνοι για την συντήρηση ενός δέντρου από πηγαίο κώδικα για τα + ports, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να δημιουργηθούν τα πακέτα με τα + προγράμματα που συνοδεύουν τις επίσημες εκδόσεις του FreeBSD.</para> + + <para>Η διαδικασία συντήρησης της συλλογής των ports είναι κάτι που δεν + μπορούμε να καλύψουμε εδώ. Ένα ξεχωριστό άρθρο, με τίτλο &art.re.pkgs;, + καλύπτει αυτό το θέμα.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Αρχεία ISO της Έκδοσης</title> + + <para>Ξεκινώντας με την έκδοση 4.4 του FreeBSD, η Ομάδα Ανάπτυξης του + FreeBSD αποφάσισε να διανέμει και τα τέσσερα ISO αρχεία που πρώτα + πουλούσαν οι εταιρείες <emphasis>BSDi/Wind River Systems/FreeBSD + Mall</emphasis> στις <quote>επίσημες</quote> διανομές CDROM που έκαναν. + Κάθε ένα από τα τέσσερα ISO αρχεία πρέπει να περιέχει ένα αρχείο + <filename>README.TXT</filename> που περιγράφει τα περιεχόμενα του + δίσκου, κι ένα αρχείο <filename>CDROM.INF</filename> που περιέχει + μετα-πληροφορίες για να μπορεί το πρόγραμμα &man.sysinstall.8; να + ελέγξει και να χρησιμοποιήσει αυτό το δίσκο, καθώς κι ένα αρχείο + <filename>filename.txt</filename> που παρέχει μια λίστα αρχείων του + CDROM. Αυτή η λίστα μπορεί να δημιουργηθεί πολύ απλά, ως εξής:</para> + + <screen>/stage/cdrom&prompt.root; <userinput>find . -type f | sed -e 's/^\.\///' | sort > filename.txt</userinput></screen> + + <para>Οι συγκεκριμένες απαιτήσεις για κάθε ένα από αυτά τα CD + περιγράφονται παρακάτω:</para> + + <sect3> + <title>Δίσκος 1</title> + + <para>Ο πρώτος δίσκος είναι σχεδόν αποκλειστικά αποτέλεσμα της εντολής + <command>make release</command>. Οι μόνες αλλαγές που πρέπει να + γίνουν στον κατάλογο <filename>disc1</filename> είναι η προσθήκη του + κατάλογου <filename>tools</filename>, των <application + class="software">XFree86</application>, και όσο το δυνατόν + περισσότερων πακέτων μπορούν να χωρέσουν στο δίσκο. Ο κατάλογος + <filename>tools</filename> περιέχει εργαλεία που επιτρέπουν σε χρήστες + άλλων λειτουργικών συστημάτων να φτιάξουν τις δισκέττες εκκίνησης. + Αυτός ο πρώτος δίσκος πρέπει να φτιάχνεται bootable έτσι ώστε να + μπορούν οι χρήστες των μοντέρνων υπολογιστών να αποφεύγουν το στάδιο + δημιουργίας των δισκεττών εκκίνησης.</para> + + <para>Αν μια διαφορετική έκδοση των XFree86 θα διανέμεται με την έκδοση + αυτή, πρέπει να ενημερωθεί το πρόγραμμα &man.sysinstall.8; για την νέα + θέση και οι οδηγίες εγκατάστασης. Ο σχετικός κώδικας υπάρχει στον + κατάλογο <filename>src/release/sysinstall</filename> στον -STABLE + κορμό ή στον κατάλογο <filename>src/usr.sbin/sysinstall</filename> + στον -CURRENT κορμό. Συγκεκριμένα, τα αρχεία + <filename>dist.c</filename>, <filename>menus.c</filename>, και + <filename>config.c</filename> θα χρειαστεί να ενημερωθούν.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Δίσκος 2</title> + + <para>Ο δεύτερος δίσκος είναι επίσης αποτέλεσμα της εντολής + <command>make release</command> κατά ένα μεγάλο μέρος. Αυτός ο δίσκος + περιέχει ένα <quote>live filesystem</quote> που μπορεί να χρησιμοποιηθεί + από το &man.sysinstall.8; για να εξεταστούν προβλήματα σε μια + εγκατάσταση του FreeBSD. Κι αυτός ο δίσκος πρέπει να είναι bootable. + Θα πρέπει επίσης να περιέχει ένα συμπιεσμένο αντίγραφο του CVS + repository στον κατάλογο <filename>CVSROOT</filename> και δείγματα από + εμπορικά προγράμματα στον κατάλογο <filename>commerce</filename>.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Δίσκοι 3 και 4</title> + + <para>Οι υπόλοιποι δυο δίσκοι περιέχουν επιπρόσθετα πακέτα λογισμικού + για το FreeBSD. Τα πακέτα θα πρέπει να είναι ομαδοποιημένα, έτσι ώστε + κάθε πακέτο να είναι στον ίδιο δίσκο με όλα τα πακέτα από τα οποία + εξαρτάται για να εγκατασταθεί και να τρέξει. Περισσότερες πληροφορίες + για την δημιουργία αυτών των δίσκων αναφέρονται στο άρθρο + &art.re.pkgs;.</para> + </sect3> + </sect2> +</sect1> + +<!-- Διανομή των Εκδόσεων --> +<sect1 id="distribution"> + <title>Διανομή των Εκδόσεων</title> + + <sect2 id="dist-ftp"> + <title>Εξυπηρετητές FTP</title> + + <para>Όταν η έκδοση είναι έτοιμη, έχει δοκιμαστεί εκτενώς, και έχει + πακεταριστεί για διανομή, ο κύριος FTP εξυπηρετητής πρέπει να + ενημερωθεί. Οι επίσημοι εξυπηρετητές FTP του FreeBSD είναι όλοι mirrors + ενός κύριου εξυπηρετητή στον οποίο έχουν πρόσβαση μόνο άλλοι FTP + εξυπηρετητές. Αυτός ο εξυπηρετητής είναι γνωστός ως + <hostid>ftp-master</hostid>. Όταν η έκδοση είναι έτοιμη, πρέπει να + ενημερωθούν τα παρακάτω αρχεία στον <hostid>ftp-master</hostid>:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><filename>/pub/FreeBSD/index.html</filename></term> + <listitem> + <para>Μια απλή web σελίδα που περιέχει δείκτες σε διάφορους + σημαντικούς FTP καταλόγους για την τρέχουσα έκδοση του + FreeBSD.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><filename>/pub/FreeBSD/releases/<replaceable>arch</replaceable>/<replaceable>X.Y</replaceable>-RELEASE/</filename></term> + <listitem> + <para>Ο κατάλογος από τον οποίο μπορούν να γίνουν εγκαταστάσεις μέσω + FTP, όπως τον έχει προετοιμάσει η εντολή <command>make + release</command>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><filename>/pub/FreeBSD/ports/<replaceable>arch</replaceable>/packages/packages-<replaceable>X.Y</replaceable>-release/</filename></term> + <listitem> + <para>Όλα τα προμεταγλωττισμένα πακέτα για την τρέχουσα έκδοση.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><filename>/pub/FreeBSD/releases/<replaceable>arch</replaceable>/<replaceable>X.Y</replaceable>-RELEASE/tools</filename></term> + <listitem> + <para>Μια συμβολική συντόμευση για τον κατάλογο + <filename>../../../tools</filename>.</para></listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><filename>/pub/FreeBSD/releases/<replaceable>arch</replaceable>/<replaceable>X.Y</replaceable>-RELEASE/packages</filename></term> + <listitem> + <para>Μια συμβολική συντόμευση για τον κατάλογο + <filename>../../../ports/i386/packages-<replaceable>X.Y</replaceable>-release</filename>.</para></listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><filename>/pub/FreeBSD/releases/<replaceable>arch</replaceable>/ISO-IMAGES/<replaceable>X.Y</replaceable>/<replaceable>X.Y</replaceable>-*.iso</filename></term> + <listitem> + <para>Τα αρχεία ISO.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την οργάνωση των mirror + διανομής FTP του FreeBSD, παρακαλώ δείτε το άρθρο <ulink + url="../hubs/">Φτιάχνοντας ένα FreeBSD mirror</ulink>.</para> + + <para>Μπορεί να πάρει αρκετές ώρες από την στιγμή που θα ενημερωθεί ο + <hostid>ftp-master</hostid> μέχρι να ενημερωθούν στην πλειοψηφία τους τα + πρώτου επιπέδου FTP mirror με την νέα έκδοση. Επιβάλλεται οι υπεύθυνοι + έκδοσης να συνεννοηθούν με την &a.hubs; πριν ανακοινώσουν την γενική + διαθεσιμότητα της νέας έκδοσης στους εξυπηρετητές FTP.</para> + </sect2> + + <sect2 id="dist-cdrom"> + <title>Μαζική Αναπαραγωγή των CD-ROM</title> + + <para>Θα συμπληρωθεί σύντομα: Συμβουλές για την αποστολή των ISO αρχείων + του FreeBSD σε κάποιον που μπορεί να κάνει μαζική αναπαραγωγή, και μέτρα + ελέγχου ποιότητας που μπορούν να παρθούν.</para> + </sect2> +</sect1> + +<!-- Επεκτασιμότητα --> +<sect1 id="extensibility"> + <title>Επεκτασιμότητα</title> + + <para>Παρόλο που το FreeBSD είναι ένα πλήρες λειτουργικό σύστημα, δεν + υπάρχει κάτι που να σας αναγκάζει να χρησιμοποιήσετε το σύστημα ακριβώς + όπως το έχουμε πακετάρει εμείς για διανομή. Έχουμε προσπαθήσει να + σχεδιάσουμε το σύστημα έτσι που να είναι όσο το δυνατόν πιο επεκτάσιμο, + για να είναι εύκολο να χρησιμοποιηθεί σαν βάση πάνω στην οποία άλλα + εμπορικά προϊόντα να μπορούν να στηριχθούν. Ο μόνος + <quote>κανόνας</quote> που έχουμε σχετικά με αυτό είναι πως αν σχεδιάζετε + να διανείμετε το FreeBSD με μεγάλης κλίμακας αλλαγές, σας ενθαρρύνουμε να + τεκμηριώσετε τις αλλαγές σας. Η κοινότητα του FreeBSD μπορεί μόνο να + βοηθήσει στην υποστήριξη αυτών που χρησιμοποιούν το λογισμικό ακριβώς όπως + το διανέμουμε εμείς. Ενθαρρύνουμε και δεχόμαστε κάθε αλλαγή που προωθεί + την ανάπτυξη πιο εξελιγμένων εργαλείων εγκατάστασης και διαχείρισης, για + παράδειγμα, αλλά δεν θα πρέπει να περιμένει κανείς να μπορούμε να + απαντήσουμε και ερωτήσεις σχετικά με κάτι τέτοιο.</para> + + <sect2> + <title>Δημιουργία Προσαρμοσμένων Δισκεττών Εκκίνησης.</title> + + <para>Πολλές εγκαταστάσεις έχουν πολύπλοκες απαιτήσεις που μπορεί με τη + σειρά τους να απαιτούν την προσθήκη περισσότερων οδηγών ή εργαλείων + χρήστη στις δισκέττες εγκατάστασης. Ο <quote>μπακάλικος</quote> τρόπος + να το κάνετε αυτό είναι να κάνετε τις αλλαγές σας στον κατάλογο που έχει + ετοιμάσει μετά το τέλος της η διαδικασία + <command>make release</command>:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Περάστε τα patches σας ή προσθέστε τα επιπλέον αρχεία μέσα στον + κατάλογο chroot της έκδοσης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><command>rm ${CHROOTDIR}/usr/obj/usr/src/release/release.[59]</command></para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μεταγλωττίστε πάλι το &man.sysinstall.8;, τον πυρήνα, ή όποια + άλλα προγράμματα έχουν επηρεαστεί από τις αλλαγές σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><command>chroot ${CHROOTDIR} ./mk floppies</command></para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Οι νέες δισκέττες εγκατάστασης θα δημιουργηθούν στον κατάλογο + <filename>${CHROOTDIR}/R/stage/floppies</filename>.</para> + + <para>Εναλλακτικά, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το make target + <filename>boot.flp</filename>, ή μπορείτε να τρέξετε απευθείας το script + που δημιουργεί τα συστήματα αρχείων + <filename>src/release/scripts/doFS.sh</filename>.</para> + + <para>Μπορείτε επίσης να κανονίσετε ώστε δικές σας αλλαγές να περαστούν με + μορφή patch στην έκδοση όπως θα φτιάχνεται, δίνοντας τιμή στην μεταβλητή + <makevar>LOCAL_PATCH</makevar> όταν τρέξετε την εντολή <command>make + release</command>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Προγραμματίζοντας το <command>sysinstall</command></title> + + <para>Το εργαλείο εγκατάστασης και ρύθμισης του FreeBSD, το + &man.sysinstall.8;, μπορεί να προγραμματιστεί για να κάνει + πιο εύκολες τις αυτοματοποιημένες εγκαταστάσεις σε πολλά μηχανήματα. + Αυτό το χαρακτηριστικό του προγράμματος μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε + συνδυασμό με το PXE[13] της Intel για να ξεκινήσει η εγκατάσταση από το + δίκτυο, ή σε συνδυασμό με προσαρμοσμένες δισκέττες εκκίνησης κι ένα + sysinstall script. Ένα παράδειγμα από τέτοιο sysinstall script μπορείτε + να βρείτε στο αρχείο + <filename>src/release/sysinstall/install.cfg</filename>.</para> + </sect2> +</sect1> + +<!-- Μαθήματα που Πήραμε --> +<sect1 id="lessons-learned"> + <title>Μαθήματα που Πήραμε από την Έκδοση 4.4 του FreeBSD</title> + + <para>Η διαδικασία ετοιμασίας της έκδοσης 4.4 του FreeBSD ξεκίνησε επίσημα + την 1η Αυγούστου 2001. Μετά από αυτή την ημερομηνία, όλες οι αλλαγές στον + κορμό <literal>RELENG_4</literal> του FreeBSD έπρεπε να έχουν έγκριση από + την &a.re;. Η πρώτη δοκιμαστική έκδοση για την αρχιτεκτονική x86 έγινε + διαθέσιμη στις 16 Αυγούστου, κι ακολουθήθηκε από 4 ακόμα δοκιμαστικές + εκδόσεις που οδήγησαν στην τελική έκδοση στις 18 του Σεπτέμβρη. + Ο υπεύθυνος ασφάλειας έπαιξε σημαντικό ρόλο κατά την διάρκεια της + τελευταίας εβδομάδας καθώς κάποια προβλήματα ασφάλειας βρέθηκαν σε + προηγούμενες, δοκιμαστικές εκδόσεις. Συνολικά, πάνω από + <emphasis>500</emphasis> email στάλθηκαν στην &a.re; σε διάστημα μικρότερο + από ένα μήνα.</para> + + <para>Η κοινότητα των χρηστών μας έκανε σαφές ότι η ασφάλεια και η + σταθερότητα μιας έκδοσης δεν θά 'πρεπε να θυσιάζεται για κανενός είδους + προθεσμίες ή ημερομηνίες που έχουν τεθεί σαν στόχοι από πριν. Το FreeBSD + έχει μεγαλώσει δραματικά κατά τη διάρκεια της ζωής του σαν σύστημα, και η + ανάγκη για συγκεκριμένη πολιτική και οργάνωση για την δημιουργία νέων + εκδόσεων είναι πλέον φανερή περισσότερο από ποτέ. Αυτή η ανάγκη θα γίνει + ακόμα πιο σημαντική καθώς το FreeBSD θα αρχίσει να μεταφέρεται σε νέες + πλατφόρμες.</para> +</sect1> + +<!-- Μελλοντικές Κατευθύνσεις --> +<sect1 id="future"> + <title>Μελλοντικές Κατευθύνσεις</title> + + <para>Είναι ζωτικής σημασίας οι πρακτικές και η οργάνωση της διαδικασίας + δημιουργίας των εκδόσεών μας να συμβαδίζουν με την συνεχώς αυξανόμενη βάση + των χρηστών μας. Με βάση αυτή τη σκέψη εργαζόμαστε σκληρά για να + τεκμηριώσουμε την διαδικασία παραγωγής των εκδόσεων του FreeBSD.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><emphasis>Παράλληλη εκτέλεση</emphasis> - Μερικά μέρη της + μεταγλώττισης μιας εγκατάστασης μπορούν να γίνουν <quote>πολύ + παράλληλα</quote>. Τα πιο πολλά από τα στάδια είναι + I/O intensive, οπότε η ύπαρξη πολλών υψηλής-ταχύτητας δίσκων + είναι πιο σημαντική από τηνν χρήση πολλών επεξεργαστών για να + επιταχυνθεί κάπως η διαδικασία του <command>make release</command>. + Αν διαφορετικοί δίσκοι χρησιμοποιηθούν για τμήματα της ιεραρχίας του + &man.chroot.2; περιβάλλοντος, τότε το CVS checkout των καταλόγων + <filename>ports</filename> και <filename>doc</filename> μπορεί να + γίνει ταυτόχρονα με την εντολή <command>make world</command> στον άλλο + δίσκο. Χρησιμοποιώντας μια <acronym>RAID</acronym> λύση (hardware ή + software) μπορεί να μειώσει δραστικά τον συνολικό χρόνο που + χρειάζεται να μεταγλωττιστεί μια πλήρης έκδοση.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Μεταγλώττιση εκδόσεων για διαφορετικές + αρχιτεκτονικές</emphasis> - Θέλετε να μεταγλωττίσετε μια έκδοση για + IA-64 ή Alpha σε κάποιον x86 επεξεργαστή? <command>make + TARGET=ia64 release</command>. + </para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Δοκιμές για λάθη</emphasis> - Χρειαζόμαστε καλύτερα + εργαλεία για αυτόματο έλεγχο ορθότητας στο FreeBSD.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Εργαλεία Εγκατάστασης</emphasis> - Το πρόγραμμά μας για + την εγκατάσταση του FreeBSD έχει ξεπεράσει προ πολλού τον αναμενόμενο + χρόνο ζωής του. Υπάρχουν διάφορες ομάδες που εργάζονται για να + υλοποιήσουν κάποιον άλλο, πιο μοντέρνο μηχανισμό εγκατάστασης. Μια + από τις πιο υποσχόμενες, είναι η ομάδα libh[5] που στοχεύει στην + υλοποίηση ενός έξυπνου, νέου τρόπου πακεταρίσματος λογισμικού και ενός + GUI προγράμματος εγκατάστασης.</para> + </listitem> + </itemizedlist> +</sect1> + +<!-- Ευχαριστίες --> +<sect1 id="ackno"> + <title>Ευχαριστίες</title> + + <para>Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Jordan Hubbard, που μου έδωσε την ευκαιρία + να πάρω κάποια από την ευθύνη της έκδοσης 4.4 του FreeBSD, καθώς και για + όλη την δουλειά που έχει κάνει εδώ και χρόνια για να είναι το FreeBSD αυτό + που είναι σήμερα. Φυσικά, η έκδοση δεν θα ήταν ποτέ δυνατόν να + ολοκληρωθεί χωρίς όλη την σχετική με την έκδοση δουλειά που έκαναν οι + &a.asami;, &a.steve;, &a.bmah;, &a.nik;, &a.obrien;, &a.kris;, &a.jhb; και + όλοι οι υπόλοιποι που ασχολούνται με την ανάπτυξη του FreeBSD. Θέλω + επίσης να ευχαριστήσω τους &a.rgrimes;, &a.phk;, και όλους τους άλλους που + εργάστηκαν για να φτιάξουν τα εργαλεία για τις εκδόσεις στις πρώτες μέρες + της δημιουργίας του FreeBSD. Αυτό το άρθρο έχει επηρεαστεί από κείμενα + σχετικά με την οργάνωση των εκδόσεων από το CSRG[14], την Ομάδα του + NetBSD[11], και την πρόταση για μια διαδικασία οργάνωσης των εκδόσεων του + John Baldwin[12].</para> +</sect1> + +<!-- Αναφορές / Biblio Section --> +<sect1 id="biblio"> + <title>Αναφορές</title> + + <para>[1] CVS - Concurrent Versions System + <ulink url="http://www.cvshome.org"></ulink></para> + + <para>[2] CVSup - The CVS-Optimized General Purpose Network File Distribution + System <ulink url="http://www.polstra.com/projects/freeware/CVSup"></ulink></para> + + <para>[3] <ulink url="http://bento.FreeBSD.org"></ulink></para> + + <para>[4] FreeBSD Ports Collection + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/ports"></ulink></para> + + <para>[5] The libh Project + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/projects/libh.html"></ulink></para> + + <para>[6] FreeBSD Committers <ulink + url="http://www.FreeBSD.org/doc/en_US.ISO8859-1/articles/contributors/staff-committers.html"></ulink></para> + + <para>[7] FreeBSD Core-Team + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/doc/en_US.ISO8859-1/articles/contributors/staff-core.html"></ulink></para> + + <para>[8] FreeBSD Handbook + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/doc/en_US.ISO8859-1/books/handbook"></ulink></para> + + <para>[9] GNATS: The GNU Bug Tracking System + <ulink url="http://www.gnu.org/software/gnats"></ulink></para> + + <para>[10] FreeBSD PR Statistics + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/prstats/index.html"></ulink></para> + + <para>[11] NetBSD Developer Documentation: Release Engineering + <ulink url="http://www.NetBSD.org/developers/releng/index.html"></ulink></para> + + <para>[12] John Baldwin's FreeBSD Release Engineering Proposal + <ulink url="http://people.FreeBSD.org/~jhb/docs/releng.txt"></ulink></para> + + <para>[13] PXE Jumpstart Guide + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/doc/en_US.ISO8859-1/articles/pxe/index.html"></ulink></para> + + <para>[14] Marshall Kirk McKusick, Michael J. Karels, and Keith Bostic: + <ulink url="http://docs.FreeBSD.org/44doc/papers/releng.html"><emphasis>The Release Engineering of 4.3BSD</emphasis></ulink></para> +</sect1> +</article> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/articles/releng/extra.css b/el_GR.ISO8859-7/articles/releng/extra.css new file mode 100644 index 0000000000..0e0d6995c4 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/articles/releng/extra.css @@ -0,0 +1,19 @@ +/* + * Ο φυλλομετρητής Netscape 4.X δεν αναγνωρίζει την ντιρεκτίβα 'import' + * του CSS, οπότε δε μπορούμε να προσθέσουμε ένα layer πάνω από το + * προκαθορισμένο CSS stylesheet. Οπότε χρησιμοποιούμε αυτό το hack για να + * αντιγράψουμε αυτό το stylesheet στο τέλος από το `docbook.css'. + * + * $FreeBSD$ + * + * %SOURCE% en_US.ISO8859-1/articles/releng/extra.css + * %SRCID% 1.3 + */ + +/* @import "docbook.css"; */ + +/* Παραμετροποίηση, η οποία δείχνει ωραία σε αυτό το άρθρο. */ + +DIV.TITLEPAGE { + text-align: center; +} diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/books/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..4261442f78 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/Makefile @@ -0,0 +1,12 @@ +# $FreeBSD$ +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/Makefile +# %SRCID% 1.14 + +SUBDIR = faq +SUBDIR+= handbook + +ROOT_SYMLINKS= faq handbook + +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../.. +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/Makefile.inc b/el_GR.ISO8859-7/books/Makefile.inc new file mode 100644 index 0000000000..c420f71aae --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/Makefile.inc @@ -0,0 +1,6 @@ +# $FreeBSD$ +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/Makefile.inc +# %SRCID% 1.4 + +DESTDIR?= ${DOCDIR}/el_GR.ISO8859-7/books/${.CURDIR:T} diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/faq/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/books/faq/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..160d11646b --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/faq/Makefile @@ -0,0 +1,32 @@ +# +# $FreeBSD$ +# +# Μορφοποίηση του FreeBSD FAQ +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/faq/Makefile +# %SRCID% 1.12 +# + +MAINTAINER=doc@FreeBSD.org + +DOC?= book + +FORMATS?= html-split html + +INSTALL_COMPRESSED?= gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +WITH_BIBLIOXREF_TITLE?=YES + +# +# Η λίστα SRCS περιέχει όλα τα SGML αρχεία που αποτελούν μέρη του κειμένου. +# Αλλαγές σε οποιοδήποτε από αυτά τα αρχεία προκαλούν rebuild. +# + +# SGML content +SRCS= book.sgml + +URL_RELPREFIX?= ../../../.. +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. + +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/faq/book.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/faq/book.sgml new file mode 100644 index 0000000000..1ef8abfdb7 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/faq/book.sgml @@ -0,0 +1,11952 @@ +<!-- + + Συχνές Ερωτήσεις για το FreeBSD + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/faq/book.sgml + %SRCID% 1.1103 + +--> + +<!DOCTYPE book PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % books.ent PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Books Entity Set//EL"> +%books.ent; +<!ENTITY bibliography SYSTEM "../../../share/sgml/bibliography.sgml"> +]> + +<book lang="el"> + <bookinfo> + <title>Συχνές Ερωτήσεις για το &os; + 6.<replaceable>X</replaceable> και + 7.<replaceable>X</replaceable></title> + + <corpauthor>Η Ομάδα Τεκμηρίωσης του &os;</corpauthor> + + <pubdate>$FreeBSD$</pubdate> + + <copyright> + <year>1995</year> + <year>1996</year> + <year>1997</year> + <year>1998</year> + <year>1999</year> + <year>2000</year> + <year>2001</year> + <year>2002</year> + <year>2003</year> + <year>2004</year> + <year>2005</year> + <year>2006</year> + <year>2007</year> + <year>2008</year> + <holder>Η Ομάδα Τεκμηρίωσης του &os;</holder> + </copyright> + + &bookinfo.legalnotice; + + <legalnotice id="trademarks" role="trademarks"> + &tm-attrib.freebsd; + &tm-attrib.3com; + &tm-attrib.adobe; + &tm-attrib.creative; + &tm-attrib.cvsup; + &tm-attrib.ibm; + &tm-attrib.ieee; + &tm-attrib.intel; + &tm-attrib.iomega; + &tm-attrib.linux; + &tm-attrib.microsoft; + &tm-attrib.mips; + &tm-attrib.netscape; + &tm-attrib.opengroup; + &tm-attrib.oracle; + &tm-attrib.sgi; + &tm-attrib.sparc; + &tm-attrib.sun; + &tm-attrib.usrobotics; + &tm-attrib.xfree86; + &tm-attrib.general; + </legalnotice> + + <abstract> + <para>Το κείμενο αυτό περιέχει τις Συχνές Ερωτήσεις για τις εκδόσεις + 6.<replaceable>X</replaceable> και 7.<replaceable>X</replaceable> του + &os;. Όλες οι καταχωρήσεις θεωρείται ότι ισχύουν για την έκδοση + 6.<replaceable>X</replaceable> και τις μεταγενέστερες εκδόσεις, εκτός + αν αναφέρεται διαφορετικά. Αν ενδιαφέρεστε να μας βοηθήσετε σε αυτό + το έργο, στείλτε ένα email στην &a.doc;. Η τελευταία έκδοση αυτού του + κειμένου είναι πάντοτε διαθέσιμη + στην <ulink url="http://www.FreeBSD.org/doc/en_US.ISO8859-1/books/faq/index.html">δικτυακή + τοποθεσία του &os;</ulink>. Μπορείτε επίσης να την κατεβάσετε ως ένα + μεγάλο <ulink url="book.html">αρχείο HTML</ulink> μέσω HTTP ή ακόμα + και ως απλό κείμενο, &postscript;, PDF, κλπ. από + τον <ulink url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/doc/">εξυπηρετητή + FTP του &os;</ulink>. Μπορείτε ακόμα + να <ulink url="&url.base;/search/index.html">ψάξετε στις Συχνές + Ερωτήσεις</ulink>.</para> + </abstract> + </bookinfo> + + <chapter id="introduction"> + <title>Εισαγωγή</title> + + <para>Καλώς ήλθατε στις Συχνές Ερωτήσεις του &os; + 6.<replaceable>X</replaceable>-7.<replaceable>X</replaceable>!</para> + + <para>Όπως συνηθίζεται στα FAQs του Usenet, το κείμενο αυτό έχει σκοπό + να καλύψει τις πιο συνηθισμένες ερωτήσεις που αφορούν το λειτουργικό + σύστημα &os; (και φυσικά να τις απαντήσει!). Αν και ο αρχικός σκοπός + των FAQs ήταν η εξοικονόμηση εύρους ζώνης του διαδικτύου από την + επαναλαμβανόμενη απάντηση των ίδιων ερωτήσεων, τα FAQs αναγνωρίστηκαν + τελικά ως πολύτιμες πηγές πληροφοριών.</para> + + <para>Έχει καταβληθεί κάθε προσπάθεια ώστε αυτό το FAQ να περιέχει όσο το + δυνατόν περισσότερες πληροφορίες. Αν θέλετε να κάνετε κάποιες + υποδείξεις σχετικά με τρόπους βελτίωσης του, σας παρακαλούμε στείλτε μας + ένα email στη &a.doc;.</para> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="what-is-FreeBSD"> + <para>Τι είναι το &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Εν συντομία, το &os; είναι ένα λειτουργικό σύστημα τύπου + &unix; για τις αρχιτεκτονικές AMD64 και &intel; EM64T, &i386; PC-98, IA-64, &arm;, + &powerpc; και &ultrasparc;. Βασίζεται στην + έκδοση <quote>4.4BSD-Lite</quote> του Πανεπιστημίου του Berkeley, + με κάποιες βελτιώσεις από το <quote>4.4BSD-Lite2</quote>. + Βασίζεται επίσης έμμεσα στην εργασία μεταφοράς (port) του + <quote>Net/2</quote> (επίσης από το Berkeley) που έγινε από τον + William Jolitz (η οποία έγινε γνωστή με το + όνομα <quote>386BSD</quote>), αν και δεν έχει μείνει σχεδόν τίποτα + από τον αρχικό κώδικα του 386BSD. Πληρέστερη περιγραφή για το τι + είναι το &os; και πως μπορεί να λειτουργήσει για εσάς, μπορείτε να + βρείτε στην <ulink url="&url.base;/index.html">δικτυακή τοποθεσία + του &os;</ulink>.</para> + + <para>Το &os; χρησιμοποιείται από εταιρίες, παροχείς υπηρεσιών + Internet (ISPs), ερευνητές, επαγγελματίες της Πληροφορικής, + φοιτητές και οικιακούς χρήστες από όλο τον κόσμο, στη δουλειά + τους, στην εκπαίδευση και για αναψυχή.</para> + + <para>Για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το &os;, παρακαλούμε + διαβάστε το <ulink url="&url.books.handbook;/index.html">Εγχειρίδιο του &os;</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="FreeBSD-goals"> + <para>Ποιος είναι ο σκοπός του &os; Project;</para> + </question> + + <answer> + <para>Ο σκοπός του &os; Project είναι να παρέχει λογισμικό το οποίο + να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για οποιουσδήποτε σκοπούς και χωρίς + περιορισμούς. Πολλοί από εμάς έχουμε επενδύσει σημαντικά στον + κώδικα (και στο ίδιο το έργο) και σίγουρα δεν θα μας πείραζε + και κάποια χρηματική αποζημίωση που και που, αλλά σίγουρα δεν + επιμένουμε σε αυτό. Πιστεύουμε ότι η πρώτη και βασικότερη + <quote>αποστολή</quote> μας είναι να παρέχουμε κώδικα σε όλους, + για οποιοδήποτε πιθανό σκοπό, έτσι ώστε ο κώδικας μας να έχει + την ευρύτερη δυνατή χρήση και επιτυγχάνει το μεγαλύτερο δυνατό + όφελος. Πιστεύουμε ότι αυτός είναι ένας από τους σημαντικότερους + σκοπούς του Ελεύθερου Λογισμικού και τον υποστηρίζουμε + θερμά.</para> + + <para>Ο κώδικας, στο δέντρο του πηγαίου μας κώδικα, ο οποίος + εμπίπτει στη άδεια χρήσης + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/copyright/COPYING">GNU General + Public License (GPL)</ulink> + ή <ulink url="http://www.FreeBSD.org/copyright/COPYING.LIB">GNU + Library General Public License (LGPL)</ulink> έχει περισσότερους + περιορισμούς, αλλά αυτοί κλίνουν, ευτυχώς, προς την υποχρέωση + ελεύθερης πρόσβασης αντί για το αντίθετο που είναι και το πλέον + συνηθισμένο. Λόγω της αυξημένης πολυπλοκότητας που μπορεί να + προκύψει από την εμπορική χρήση λογισμικού GPL, προσπαθούμε γενικά + να αντικαταστήσουμε αυτό το λογισμικό με αντίστοιχο υπό την πιο + χαλαρή <ulink url="http://www.FreeBSD.org/copyright/freebsd-license.html">άδεια + &os;</ulink>, όπου αυτό είναι δυνατό.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="bsd-license-restrictions"> + <para>Υπάρχουν κάποιοι περιορισμοί στην άδεια του &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Ναι. Οι περιορισμοί αυτοί δεν ελέγχουν πως χρησιμοποιείτε τον + κώδικα, αλλά μόνο πως μεταχειρίζεστε το ίδιο το &os; Project. Αν + σας ενδιαφέρει σοβαρά η άδεια, διαβάστε + την <ulink url="http://www.FreeBSD.org/copyright/freebsd-license.html">εδώ</ulink>. + Για τους απλώς περίεργους, η άδεια περιληπτικά γράφει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Μην ισχυρισθείτε ότι γράψατε αυτό το λογισμικό.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μη μας μηνύσετε αν χαλάσει.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="replace-current-OS"> + <para>Μπορεί το &os; να αντικαταστήσει το τρέχον λειτουργικό + μου σύστημα;</para> + </question> + + <answer> + <para>Για τους περισσότερους ανθρώπους, ναι. Αλλά αυτή η απάντηση + δεν μπορεί να δοθεί τόσο ξερά.</para> + + <para>Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν χρησιμοποιούν στην πραγματικότητα + κάποιο λειτουργικό σύστημα. Χρησιμοποιούν εφαρμογές. Οι + εφαρμογές είναι αυτές που χρησιμοποιούν το λειτουργικό σύστημα. Το + &os; είναι σχεδιασμένο για να παρέχει ένα στιβαρό και ολοκληρωμένο + περιβάλλον για εφαρμογές. Υποστηρίζει μεγάλη ποικιλία από + φυλλομετρητές, σουίτες γραφείου, προγράμματα ηλεκτρονικού + ταχυδρομείου, προγράμματα γραφικών, περιβάλλοντα προγραμματισμού, + εξυπηρετητές δικτύου, και ουσιαστικά οτιδήποτε άλλο μπορεί να + θελήσετε. Μπορείτε να διαχειριστείτε τις περισσότερες από αυτές + τις εφαρμογές μέσω + της <ulink url="http://www.FreeBSD.org/ports/">Συλλογής των + Ports</ulink>.</para> + + <para>Αν χρειάζεται να χρησιμοποιήσετε μια εφαρμογή που είναι + διαθέσιμη σε ένα μόνο λειτουργικό σύστημα, τότε απλά δεν μπορείτε + να αντικαταστήσετε αυτό το λειτουργικό σύστημα. Είναι, όμως, πολύ + πιθανό ότι θα βρείτε μια αντίστοιχη εφαρμογή στο &os;. Αν θέλετε + έναν σταθερό εξυπηρετητή για το γραφείο σας ή για το Internet, ένα + αξιόπιστο σταθμό εργασίας, ή απλώς την ικανότητα να κάνετε την + εργασία σας χωρίς διακοπές, είναι σχεδόν σίγουρο ότι το &os; + μπορεί να κάνει ότι χρειάζεστε. Πολλοί χρήστες υπολογιστών σε όλο + τον κόσμο — τόσο αρχάριοι όσο και έμπειροι διαχειριστές + συστημάτων &unix; — χρησιμοποιούν το &os; ως το βασικό + λειτουργικό σύστημα στους σταθμούς εργασίας τους.</para> + + <para>Αν έρχεστε στο &os; από κάποιο άλλο περιβάλλον τύπου &unix;, + ξέρετε ήδη τα περισσότερα από αυτά που χρειάζεστε. Αν ωστόσο η + εμπειρία σας προέρχεται από λειτουργικά συστήματα με γραφικό + περιβάλλον, όπως τα &windows; και οι παλιότερες εκδόσεις του + &macos;, θα πρέπει να επενδύσετε, όπως είναι αναμενόμενο, επιπλέον + χρόνο για να εξοικειωθείτε με τον τρόπο εργασίας σε ένα σύστημα + &unix;. Αυτό το FAQ, καθώς και + το <ulink url="&url.books.handbook;/index.html">Εγχειρίδιο του + &os;</ulink> αποτελούν εξαιρετικά αναγνώσματα για να + ξεκινήσετε.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="why-called-FreeBSD"> + <para>Γιατί ονομάζεται &os;;</para> + </question> + + <answer> + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Μπορεί να χρησιμοποιηθεί χωρίς χρέωση, ακόμα και για + εμπορικούς σκοπούς.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διατίθεται ο πλήρης πηγαίος κώδικας για το λειτουργικό + σύστημα, και με τους ελάχιστους δυνατούς περιορισμούς σχετικά + με τη χρήση του, τη διανομή του και την ενσωμάτωση του σε άλλα + έργα (εμπορικά ή μη).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οποιοσδήποτε έχει να προτείνει μια βελτίωση ή διόρθωση, + είναι ελεύθερος να υποβάλλει τον κώδικα του, ο οποίος και θα + προστεθεί στο δέντρο πηγαίου κώδικα (αρκεί να πληρούνται + μια-δυο βασικές προφανείς προϋποθέσεις).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Αξίζει να αναφέρουμε ότι η λέξη <quote>ελεύθερο</quote> + χρησιμοποιείται εδώ με δύο τρόπους, ο ένας + σημαίνει <quote>δωρεάν</quote>, και ο άλλος + σημαίνει <quote>μπορείτε να το κάνετε ότι θέλετε</quote>. Εκτός + από ένα-δύο πράγματα που <emphasis>δεν</emphasis> μπορείτε να + κάνετε με τον κώδικα του &os;, για παράδειγμα να ισχυρισθείτε ότι + τον γράψατε, μπορείτε στα αλήθεια να τον κάνετε ότι θέλετε.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="differences-to-other-bsds"> + <para>Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ του &os; και του NetBSD, + OpenBSD και των άλλων BSD συστημάτων ανοικτού κώδικα;</para> + </question> + + <answer> + <para>Ο James Howard έχει γράψει μια καλή εξήγηση της ιστορίας + και των διαφορών μεταξύ των διάφορων έργων για το + <ulink url="http://www.daemonnews.org/">DaemonNews</ulink>, στο + άρθρο <ulink url="http://ezine.daemonnews.org/200104/bsd_family.html">Η + Οικογένεια Λειτουργικών BSD</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="latest-version"> + <para>Ποια είναι η τελευταία έκδοση του &os;;</para> + </question> + +<!-- + Η ερώτηση αυτή έχει μπει για να αποσαφηνίζεται το γεγονός ότι υπάρχουν + πλέον πολλαπλές "νέες" εκδόσεις του FreeBSD. +--> + + <answer> + <para>Αυτή τη στιγμή υπάρχουν δύο παράλληλοι κλάδοι στην ανάπτυξη + του &os;. Οι επίσημες εκδόσεις του &os; παράγονται ταυτόχρονα και + από τους δύο αυτούς κλάδους. Η σειρά των εκδόσεων + 6.<replaceable>X</replaceable> δημιουργείται από τον + κλάδο <emphasis>6-STABLE</emphasis> και η σειρά εκδόσεων + 7.<replaceable>X</replaceable> δημιουργείται από τον + κλάδο <emphasis>7-STABLE</emphasis>.</para> + + <para>Μέχρι και την έκδοση 7.0, η σειρά εκδόσεων + 6.<replaceable>X</replaceable> ήταν γνωστή + ως <emphasis>-STABLE</emphasis>. Ωστόσο από την 7.0 και μετά, η + σειρά 6.<replaceable>X</replaceable> θεωρείται ότι εισάγεται στη + φάση της <quote>εκτεταμένης υποστήριξης</quote> και θα λαμβάνει + μόνο διορθώσεις για σοβαρά προβλήματα, όπως π.χ. αυτά που + αναφέρονται σε κενά ασφαλείας. Θα υπάρξουν περισσότερες εκδόσεις + από τη σειρά <emphasis>6-STABLE</emphasis>, αλλά αυτή θεωρείται + πλέον <quote>ξεπερασμένη</quote> (legacy) και οι πιο πρόσφατες + βελτιώσεις θα ενσωματωθούν μόνο στον + κλάδο <emphasis>7-STABLE</emphasis>.</para> + + <para>Version <ulink + url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/releases/i386/&rel.current;-RELEASE/">&rel.current;</ulink> + is the latest release from the <emphasis>7-STABLE</emphasis> + branch; it was released in &rel.current.date;. Version + <ulink + url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/releases/i386/&rel2.current;-RELEASE/">&rel2.current;</ulink> + is the latest release from the <emphasis>6-STABLE</emphasis> + branch; it was released in &rel2.current.date;.</para> + + <para>Η έκδοση <ulink + url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/releases/i386/&rel.current;-RELEASE/">&rel.current;</ulink> + είναι η πλέον τελευταία της σειράς + <emphasis>7-STABLE</emphasis> και δημιουργήθηκε στις + &rel.current.date;. Η έκδοση <ulink + url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/releases/i386/&rel2.current;-RELEASE/">&rel2.current;</ulink> + είναι η πλέον τελευταία της σειράς + <emphasis>6-STABLE</emphasis> και δημιουργήθηκε στις + &rel2.current.date;.</para> + + <para>Εν συντομία, η σειρά <emphasis>-STABLE</emphasis> προορίζεται + για τους ISPs, τους εταιρικούς χρήστες καθώς και οποιοδήποτε + χρήστη θέλει σταθερότητα και μικρό αριθμό αλλαγών σε σχέση με + τα νέα (και πιθανόν ασταθή) χαρακτηριστικά που εμφανίζονται στη + σειρά <emphasis>-CURRENT</emphasis>. Εκδόσεις μπορεί να γίνονται + από οποιοδήποτε κλάδο, αλλά η έκδοση <emphasis>-CURRENT</emphasis> + θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο αν είστε προετοιμασμένοι να + χειριστείτε τα ενδεχομένως πιο ασταθή χαρακτηριστικά της (σε σχέση + πάντα με την αντίστοιχη <emphasis>-STABLE</emphasis>).</para> + + <para>Νέες εκδόσεις εμφανίζονται <link linkend="release-freq">κάθε + μερικούς μήνες</link>. Αν και πολλοί επιλέγουν να διατηρούνται + ενημερωμένοι και πιο συχνά μέσω του πηγαίου κώδικα του &os; + (δείτε τις ερωτήσεις στο + <link linkend="current">&os.current;</link> και <link + linkend="stable">&os.stable;</link>), οι εκδόσεις είναι κάτι + παραπάνω από υποχρέωση, καθώς ο πηγαίος κώδικας είναι περισσότερο + ένας κινούμενος στόχος.</para> + + <para>Περισσότερες πληροφορίες για τις εκδόσεις του &os; μπορείτε + να βρείτε στη <ulink + url="http://www.FreeBSD.org/releng/index.html">Σελίδα Προετοιμασίας Εκδόσεων</ulink> + στην δικτυακή τοποθεσία του &os;.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="current"> + <para>Τι είναι το &os;-CURRENT;</para> + </question> + + <answer> + <para>Το <ulink + url="&url.books.handbook;/current-stable.html#CURRENT">&os.current;</ulink> + είναι η υπό εξέλιξη έκδοση του λειτουργικού συστήματος, το οποίο + με τον καιρό θα εξελιχθεί στο νέο κλάδο &os.stable;. Για το λόγο + αυτό, παρουσιάζει συνήθως ενδιαφέρον μόνο σε όσους ασχολούνται με + την ανάπτυξη κώδικα του συστήματος και σε σκληροπυρηνικούς + χομπίστες. Δείτε το <ulink + url="&url.books.handbook;/current-stable.html#CURRENT">σχετικό τμήμα</ulink> στο <ulink + url="&url.books.handbook;/index.html">εγχειρίδιο</ulink> + για λεπτομέρειες σχετικά με το -CURRENT.</para> + + <para>Αν δεν είστε εξοικειωμένος με το λειτουργικό σύστημα, ή δεν + είστε ικανός να αναγνωρίσετε τη διαφορά μεταξύ ενός πραγματικού + και ενός προσωρινού προβλήματος, μάλλον δεν θα πρέπει να + χρησιμοποιήσετε το &os.current;. Ο κλάδος αυτός ορισμένες φορές + εξελίσσεται πολύ γρήγορα, και μπορεί ακόμα και η μεταγλώττιση του + να μην είναι δυνατή για αρκετές συνεχόμενες μέρες. Όσοι + χρησιμοποιούν το &os.current; αναμένεται να είναι ικανοί να + αναλύουν τα όποια προβλήματα και να τα αναφέρουν μόνο αν θεωρούν + ότι πρόκειται για σημαντικά λάθη και όχι για + <quote>μικροπροβλήματα</quote>. Ερωτήσεις του τύπου + <quote>το make world παράγει κάποια σφάλματα σχετικά με τα + groups</quote> στη λίστα ταχυδρομείου -CURRENT, μπορεί να + αντιμετωπιστούν περιφρονητικά.</para> + + <para>Κάθε μήνα, παράγονται <ulink + url="&url.base;/snapshots/">στιγμιότυπα</ulink> + εκδόσεων που βασίζονται στην τρέχουσα κατάσταση των κλάδων + <emphasis>-CURRENT</emphasis> και <emphasis>-STABLE</emphasis>. + Οι στόχοι πίσω από κάθε έκδοση στιγμιότυπου είναι:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Ο έλεγχος της τελευταίας έκδοσης του λογισμικού + εγκατάστασης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να δώσει τη δυνατότητα εύκολης εγκατάστασης σε όσους + επιθυμούν να εγκαταστήσουν το <emphasis>-CURRENT</emphasis> + ή το <emphasis>-STABLE</emphasis> αλλά δεν έχουν + το χρόνο ή το εύρος ζώνης να το παρακολουθούν μέρα με τη + μέρα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η διατήρηση ενός σταθερού σημείου αναφοράς σχετικά με τον + πηγαίο κώδικα, σε περίπτωση που χαλάσουμε κάτι πολύ άσχημα + αργότερα. (Αν και λόγω της χρήσης του CVS είναι δύσκολο να + συμβεί κάτι πραγματικά τόσο φρικτό.)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να εξασφαλιστεί ότι κάθε νέο χαρακτηριστικό και διόρθωση + που χρειάζεται έλεγχο, θα έχει το μεγαλύτερο δυνατό κοινό + πιθανών δοκιμαστών.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Δεν παρέχεται καμία εγγύηση <quote>τελικής ποιότητας</quote> + για τα στιγμιότυπα του κλάδου <emphasis>-CURRENT</emphasis>. Αν + χρειάζεστε ένα σταθερό και δοκιμασμένο σύστημα, θα πρέπει να + προτιμάτε τις επίσημες πλήρεις εκδόσεις ή τα στιγμιότυπα του + κλάδου <emphasis>-STABLE</emphasis>.</para> + + <para>Περισσότερες πληροφορίες για τα στιγμιότυπα μπορείτε να βρείτε + στη <ulink url="&url.base;/snapshots/">σελίδα στιγμιότυπων + εκδόσεων</ulink>.</para> + + <para>Επίσημα στιγμιότυπα εκδόσεων παράγονται μια φορά το μήνα για + όλους τους ενεργούς κλάδους ανάπτυξης. Ημερήσια στιγμιότυπα για + τις πιο δημοφιλείς αρχιτεκτονικές (&arch.i386; και &arch.amd64;) + μπορείτε να βρείτε στη + σελίδα <ulink url="http://snapshots.us.freebsd.org/"></ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="stable"> + <para>Τι είναι το &os;-STABLE;</para> + </question> + + <answer> + <para>Όταν κυκλοφόρησε το &os; 2.0.5, η ανάπτυξη του &os; χωρίστηκε + σε δύο κλάδους. Ο ένας κλάδος ονομάστηκε <ulink + url="&url.books.handbook;/current-stable.html#STABLE">-STABLE</ulink>, και ο άλλος <ulink + url="&url.books.handbook;/current-stable.html#CURRENT">-CURRENT</ulink>. + Το <emphasis>&os;-STABLE</emphasis> απευθύνεται σε Παροχείς Υπηρεσιών Internet (ISPs) + και άλλες εμπορικές χρήσεις, όπου οι απότομες αλλαγές και τα + τυχόν πειραματικά χαρακτηριστικά είναι γενικά ανεπιθύμητα. Στον + κλάδο αυτό ενσωματώνονται μόνο καλά δοκιμασμένες διορθώσεις και + άλλες μικρές αλλαγές. Από την άλλη μεριά, το + <emphasis>&os;-CURRENT</emphasis> βρίσκεται σε μια μοναδική αδιάκοπη γραμμή ανάπτυξης + από την εποχή της κυκλοφορίας της έκδοσης 2.0, οδηγώντας προς + την έκδοση &rel.current;-RELEASE αλλά και μετά από αυτή. + Για περισσότερες πληροφορίες δείτε το + άρθρο <quote><ulink url="&url.articles.releng;/release-proc.html#REL-BRANCH">Προετοιμασία + Εκδόσεων του &os;: Δημιουργία του Κλάδου Έκδοσης</ulink></quote>.</para> + + <para>Ο κλάδος 2.2-STABLE εγκαταλείφθηκε με την κυκλοφορία της + έκδοσης 2.2.8. Ο κλάδος 3-STABLE τελείωσε με την κυκλοφορία της + έκδοσης 3.5.1, που ήταν και η τελευταία της σειράς εκδόσεων 3.<replaceable>X</replaceable>. + Ο κλάδος 4-STABLE τελείωσε με την κυκλοφορία της έκδοσης 4.11, της + τελευταίας της σειράς 4.<replaceable>X</replaceable>. Οι μόνες αλλαγές που γίνονται κατά + βάση σε κάθε ένα από αυτούς τους κλάδους, έχουν σχέση με + διορθώσεις σε κενά ασφαλείας. Η υποστήριξη των κλάδων 5-STABLE + σταμάτησε με την έκδοση 5.5, την τελευταία έκδοση της σειράς + 5.<replaceable>X</replaceable>. Η υποστήριξη για τη σειρά + εκδόσεων 6-STABLE θα συνεχιστεί για λίγο καιρό ακόμα, αλλά θα + επικεντρωθεί περισσότερο σε διορθώσεις κενών ασφαλείας και άλλων + σοβαρών προβλημάτων.</para> + + <para>Ο κλάδος &rel.current;-STABLE είναι ο <emphasis>-STABLE</emphasis> κλάδος που βρίσκεται υπό + ενεργή ανάπτυξη. Η τελευταία κυκλοφορία που βασίζεται στον κλάδο + &rel.current;-STABLE είναι η &rel.current;-RELEASE, και έγινε + στις &rel.current.date;.</para> + + <para>Ο κλάδος 8-CURRENT είναι ο κλάδος <emphasis>-CURRENT</emphasis> που αναπτύσσεται + αυτή τη στιγμή ενεργά ώστε να δημιουργηθεί η νέα γενιά του &os;. + Δείτε το τμήμα <link linkend="current">Τι είναι το &os;-CURRENT;</link> + για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτό τον κλάδο.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="release-freq"> + <para>Κάθε πότε γίνονται επίσημες κυκλοφορίες του &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>H &a.re; δίνει στην κυκλοφορία μια καινούρια έκδοση του &os; + κάθε περίπου τέσσερις μήνες, κατά μέσο όρο. Οι ημερομηνίες + κυκλοφορίας ανακοινώνονται αρκετό καιρό πριν, ώστε όσοι δουλεύουν + πάνω στο σύστημα να ξέρουν πότε οι εργασίες τους πρέπει να έχουν + ολοκληρωθεί και δοκιμαστεί. Πριν από κάθε κυκλοφορία, προηγείται + μια περίοδος δοκιμών, ώστε να εξασφαλιστεί ότι η προσθήκη νέων + χαρακτηριστικών δεν έχει αρνητικές επιπτώσεις στη σταθερότητα + της έκδοσης. Πολλοί χρήστες θεωρούν αυτό το είδος της προσοχής + ένα από τα καλύτερα πράγματα σχετικά με το &os;, αν και η αναμονή + ως ότου φτάσουν όλα τα ωραία νέα χαρακτηριστικά το -STABLE μπορεί + να γίνει λίγο εκνευριστική.</para> + + <para>Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία κυκλοφορίας + (περιλαμβανομένου και ενός χρονοδιαγράμματος επικείμενων + κυκλοφοριών) μπορούν να βρεθούν στις σελίδες <ulink + url="http://www.FreeBSD.org/releng/index.html">προετοιμασίας εκδόσεων</ulink> στη δικτυακή τοποθεσία του &os;.</para> + + <para>Για τους πιο ενθουσιώδεις, υπάρχουν καθημερινά στιγμιότυπα + (binary snapshots) όπως αναφέρθηκε πιο πάνω.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="responsible"> + <para>Ποιος είναι υπεύθυνος για το &os;</para> + </question> + + <answer> + <para>Οι βασικές αποφάσεις που αφορούν το &os; Project, όπως η + συνολική κατεύθυνση του έργου και ποιος επιτρέπεται να προσθέσει + πηγαίο κώδικα στο δέντρο, παίρνονται από την <ulink + url="&url.base;/administration.html#t-core">βασική ομάδα (core team)</ulink> που αποτελείται από 9 άτομα. Υπάρχει μια ακόμα μεγαλύτερη ομάδα + με περισσότερα από 350 άτομα που ονομάζονται <ulink + url="&url.articles.contributors;/article.html#STAFF-COMMITTERS"> διαπράκτες (committers)</ulink> + και οι οποίοι έχουν την έγκριση να κάνουν απευθείας αλλαγές στο + δέντρο πηγαίου κώδικα του &os;.</para> + + <para>Ωστόσο οι περισσότερες σημαντικές αλλαγές συζητούνται από + πριν στις <link linkend="mailing">λίστες ηλεκτρονικού + ταχυδρομείου</link>, και δεν υπάρχουν περιορισμοί σχετικά με το + ποιοι λαμβάνουν μέρος σε αυτές τις συζητήσεις.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="where-get"> + <para>Που μπορώ να προμηθευτώ το &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Κάθε σημαντική έκδοση του &os; είναι διαθέσιμη μέσω ανώνυμου + FTP από τον <ulink url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/"> διακομιστή FTP του &os;</ulink>:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Η τελευταία κυκλοφορία που βασίζεται στο 6-STABLE, + &rel.current;-RELEASE μπορεί να βρεθεί στον κατάλογο + <ulink url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/releases/i386/&rel.current;-RELEASE/">&rel.current;-RELEASE</ulink>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Εκδόσεις που βασίζονται σε<ulink + url="&url.base;/snapshots/">Στιγμιότυπα</ulink> γίνονται καθημερινά από τους κλάδους + <link linkend="current">-CURRENT</link> και + <link linkend="stable">-STABLE</link>, και εξυπηρετούν κατά + βάση όσους ασχολούνται με την ανάπτυξη και τον έλεγχο των + τελευταίας γενιάς προγραμμάτων.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η τελευταία κυκλοφορία που βασίζεται στον κλάδο 5-STABLE, + η &rel2.current;-RELEASE, μπορεί να βρεθεί στον κατάλογο + <ulink url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/releases/i386/&rel2.current;-RELEASE/">&rel2.current;-RELEASE</ulink>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πληροφορίες σχετικά με τη διάθεση του &os; σε CD, DVD και άλλα + μέσα μπορούν να βρεθούν + <ulink url="&url.books.handbook;/mirrors.html">στο Εγχειρίδιο</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="access-pr"> + <para>Πως μπορώ να έχω πρόσβαση στη Βάση Δεδομένων με τις + Αναφορές Προβλημάτων;</para> + </question> + + <answer> + <para>Μπορείτε να κάνετε αναζητήσεις στη βάση δεδομένων με τις + αναφορές προβλημάτων μέσω της <ulink + url="http://www.FreeBSD.org/cgi/query-pr-summary.cgi?query">διεπαφής αναζητήσεων στο Web</ulink>.</para> + + <para>Η εντολή &man.send-pr.1; μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την + υποβολή αναφορών προβλημάτων, καθώς και αιτήσεων για αλλαγές, + μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Εναλλακτικά, μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε την αντίστοιχη δυνατότητα + <ulink url="http://www.freebsd.org/send-pr.html">υποβολής αναφορών προβλημάτων μέσω της διεπαφής web</ulink> με τη βοήθεια ενός προγράμματος + φυλλομετρητή.</para> + + <para>Πριν υποβάλετε μια αναφορά προβλήματος, παρακαλούμε διαβάστε + το <ulink url="&url.articles.problem-reports;/article.html">Γράφοντας Αναφορές Προβλημάτων για το &os;</ulink>, + ένα άρθρο για το πως να γράφετε καλές αναφορές προβλημάτων.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="other-info-sources"> + <para>Τι άλλες πηγές πληροφοριών υπάρχουν;</para> + </question> + + <answer> + <para>Παρακαλούμε ελέγξτε τη λίστα της <ulink + url="http://www.FreeBSD.org/docs.html">Τεκμηρίωσης</ulink> + στην κύρια δικτυακή τοποθεσία του <ulink + url="http://www.FreeBSD.org">&os;</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </chapter> + + <chapter id="support"> + <title>Τεκμηρίωση και Υποστήριξη</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="books"> + <para>Ποια καλά βιβλία υπάρχουν σχετικά με το &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Το Project παράγει μια μεγάλη γκάμα τεκμηρίωσης που διατίθεται + online από τον παρακάτω σύνδεσμο: + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/docs.html"></ulink>. Τα ίδια + αυτά έγγραφα είναι διαθέσιμα και ως πακέτα τα οποία μπορείτε να + εγκαταστήσετε εύκολα στο &os; σύστημα σας. Περισσότερες + λεπτομέρειες σχετικά με τα πακέτα τεκμηρίωσης, θα βρείτε στις + ακόλουθες παραγράφους.</para> + + <para>Επιπρόσθετα, θα βρείτε και άλλα συνιστώμενα βιβλία στην + Βιβλιογραφία στο τέλος αυτού του FAQ, και του Εγχειριδίου.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="doc-formats"> + <para>Είναι διαθέσιμη η τεκμηρίωση και σε άλλες μορφές, όπως απλό + κείμενο (ASCII) ή &postscript;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Ναι. Η τεκμηρίωση είναι διαθέσιμη σε πλήθος διαφορετικών + μορφών και τρόπων συμπίεσης, στο διακομιστή FTP του &os;, στον + κατάλογο <ulink url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/doc/">/pub/FreeBSD/doc/</ulink>.</para> + + <para>Η τεκμηρίωση είναι κατηγοριοποιημένη με διάφορους τρόπους. + Αυτοί περιλαμβάνουν:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Το όνομα του εγγράφου, όπως π.χ. <literal>faq</literal>, ή + <literal>handbook</literal>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>H γλώσσα και η κωδικοποίηση του κειμένου. Αυτά βασίζονται + στα ονόματα που έχουν δοθεί στις τοπικές ρυθμίσεις και που + μπορείτε να βρείτε στον κατάλογο + <filename>/usr/share/locale</filename> στο &os; σύστημά σας. + Οι τρέχουσες γλώσσες και κωδικοποιήσεις που έχουμε διαθέσιμες + αυτή τη στιγμή στην τεκμηρίωση είναι οι παρακάτω:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Όνομα</entry> + + <entry>Ερμηνεία</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><literal>en_US.ISO8859-1</literal></entry> + + <entry>Αγγλικά ΗΠΑ</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>bn_BD.ISO10646-1</literal></entry> + + <entry>Bengali (ή Bangla)</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>da_DK.ISO8859-1</literal></entry> + + <entry>Δανέζικα</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>de_DE.ISO8859-1</literal></entry> + + <entry>Γερμανικά</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>es_ES.ISO8859-1</literal></entry> + + <entry>Ισπανικά</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>fr_FR.ISO8859-1</literal></entry> + + <entry>Γαλλικά</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>hu_HU.ISO8859-2</literal></entry> + + <entry>Ουγγαρέζικα</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>it_IT.ISO8859-15</literal></entry> + + <entry>Ιταλικά</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>ja_JP.eucJP</literal></entry> + + <entry>Γιαπωνέζικα (κωδικοποίηση EUC)</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>mn_MN.UTF-8</literal></entry> + + <entry>Μογγολικά (κωδικοποίηση UTF-8)</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>nl_NL.ISO8859-1</literal></entry> + + <entry>Ολλανδικά</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>pl_PL.ISO8859-2</literal></entry> + + <entry>Πολωνικά</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>pt_BR.ISO8859-1</literal></entry> + + <entry>Πορτογαλικά (Βραζιλία)</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>ru_RU.KOI8-R</literal></entry> + + <entry>Ρώσικα (κωδικοποίηση KOI8-R)</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>sr_YU.ISO8859-2</literal></entry> + + <entry>Σέρβικα</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>tr_TR.ISO8859-9</literal></entry> + + <entry>Τούρκικα</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>zh_CN.GB2312</literal></entry> + + <entry>Απλοποιημένα Κινέζικα (κωδικοποίηση GB2312) + </entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>zh_TW.Big5</literal></entry> + + <entry>Παραδοσιακά Κινέζικα (κωδικοποίηση Big5)</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <note> + <para>Κάποια έγγραφα μπορεί να μην είναι διαθέσιμα σε όλες + τις γλώσσες.</para> + </note> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τη μορφή του εγγράφου. Παράγουμε τεκμηρίωση σε πλήθος + διαφορετικών μορφών εξόδου. Κάθε μορφή έχει τα δικά της + πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Κάποιες μορφές είναι + περισσότερο κατάλληλες για ανάγνωση online, ενώ άλλες + δίνουν πιο καλαίσθητο αποτέλεσμα όταν εκτυπωθούν. Η διάθεση + της τεκμηρίωσης σε όλες αυτές τις μορφές εξασφαλίζει ότι οι + αναγνώστες μας θα μπορούν να διαβάσουν τα τμήματα που τους + ενδιαφέρουν, είτε στην οθόνη τους, είτε αφού τα εκτυπώσουν. + Οι διαθέσιμες αυτή τη στιγμή μορφές είναι:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Μορφή</entry> + + <entry>Ερμηνεία</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><literal>html-split</literal></entry> + + <entry>Συλλογή μικρών, συνδεμένων μεταξύ τους, αρχείων + HTML.</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>html</literal></entry> + + <entry>Ένα μεγάλο HTML αρχείο που περιέχει ολόκληρο το + έγγραφο.</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>pdb</literal></entry> + + <entry>Μορφή βάσης δεδομένων για το Palm Pilot, για + χρήση με το πρόγραμμα ανάγνωσης + <ulink url="http://www.iSilo.com/">iSilo</ulink>. + </entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>pdf</literal></entry> + + <entry>Μορφή κειμένου PDF της Adobe.</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>ps</literal></entry> + + <entry>&postscript;</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>rtf</literal></entry> + + <entry>Μορφή Εμπλουτισμένου Κειμένου της Microsoft + <footnote><para>Οι αριθμοί σελίδων δεν ανανεώνονται + αυτόματα όταν φορτώνετε αυτή τη μορφή εγγράφου στο + Word. Πιέστε + <keycombo + action="simul"><keycap>CTRL</keycap><keycap>A</keycap></keycombo>, + <keycombo + action="simul"><keycap>CTRL</keycap><keycap>END</keycap></keycombo>, + <keycap>F9</keycap> μετά τη φόρτωση του κειμένου για + την ανανέωση των αριθμών σελίδων.</para> + </footnote> + </entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>txt</literal></entry> + + <entry>Απλό κείμενο</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ο τρόπος συμπίεσης και πακεταρίσματος. Υπάρχουν τρεις + τρόποι που χρησιμοποιούνται αυτή τη στιγμή.</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Όταν η μορφή είναι + <literal>html-split</literal>, τα αρχεία συμπιέζονται + με χρήση της &man.tar.1;. Το αρχείο + <filename>.tar</filename> που προκύπτει, συμπιέζεται + έπειτα με τους τρόπους συμπίεσης που περιγράφονται + παρακάτω.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Όλες οι άλλες μορφές δημιουργούν ένα αρχείο που + ονομάζεται + <filename>book.<replaceable>μορφή</replaceable></filename> + (π.χ., <filename>book.pdb</filename>, + <filename>book.html</filename>, κ.ο.κ.).</para> + + <para>Τα αρχεία αυτά συμπιέζονται κατόπιν με δύο τρόπους + συμπίεσης.</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Τρόπος</entry> + + <entry>Περιγραφή</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><literal>zip</literal></entry> + + <entry>Μορφή συμπίεσης Zip. Αν θέλετε να + το αποσυμπιέσετε στο &os; θα πρέπει να + εγκαταστήσετε πρώτα το port + <filename + role="package">archivers/unzip</filename>. + </entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>bz2</literal></entry> + + <entry>Η μορφή BZip2. Είναι λιγότερο διαδεδομένη + από το Zip, αλλά γενικά δημιουργεί μικρότερα + αρχεία. Εγκαταστήστε το port <filename + role="package">archivers/bzip2</filename> + για να αποσυμπιέσετε αρχεία αυτού του τύπου. + </entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para>Με τον τρόπο αυτό, η μορφή &postscript; του + Εγχειριδίου, συμπιεσμένη με χρήση του BZip2 θα + αποθηκευτεί σε ένα αρχείο με όνομα + <filename>book.ps.bz2</filename> στον + κατάλογο <filename>handbook/</filename>.</para> + </listitem> + </orderedlist> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Αφού επιλέξετε τη μορφή και το μηχανισμό συμπίεσης που + επιθυμείτε να κατεβάσετε, θα πρέπει έπειτα να αποφασίσετε αν + θέλετε ή όχι να κατεβάσετε το έγγραφο με τη μορφή + <emphasis>πακέτου</emphasis> του &os;.</para> + + <para>Το πλεονέκτημα στο να κατεβάσετε και να εγκαταστήσετε το + πακέτο είναι ότι έπειτα μπορείτε να διαχειριστείτε την + τεκμηρίωση χρησιμοποιώντας τα συνηθισμένα εργαλεία διαχείρισης + πακέτων του &os; όπως την &man.pkg.add.1; και την + &man.pkg.delete.1;.</para> + + <para>Αν αποφασίσετε να κατεβάσετε και να εγκαταστήσετε την + τεκμηρίωση ως πακέτο, θα πρέπει να ξέρετε το ακριβές όνομα αρχείου + που θα κατεβάσετε. Τα αρχεία τεκμηρίωσης-ως-πακέτο αποθηκεύονται + σε ένα κατάλογο με το όνομα <filename>packages</filename>. Κάθε + πακέτο μοιάζει με + <filename><replaceable>όνομα-κειμένου</replaceable>.<replaceable>γλώσσα</replaceable>.<replaceable>κωδικοποίηση</replaceable>.<replaceable>μορφή</replaceable>.tgz</filename>.</para> + + <para>Για παράδειγμα, το FAQ, στα Αγγλικά, σε μορφή PDF, είναι στο + πακέτο με όνομα + <filename>faq.en_US.ISO8859-1.pdf.tgz</filename>.</para> + + <para>Αν το ξέρετε αυτό μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την ακόλουθη + εντολή για να εγκαταστήσετε το πακέτο του Αγγλικού PDF FAQ:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/doc/packages/faq.en_US.ISO8859-1.pdf.tgz</userinput></screen> + + <para>Αφού το κάνετε αυτό, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την εντολή + &man.pkg.info.1; για να βρείτε που έχει εγκατασταθεί το αρχείο.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_info -f faq.en_US.ISO8859-1.pdf</userinput> +Information for faq.en_US.ISO8859-1.pdf: + +Packing list: + Package name: faq.en_US.ISO8859-1.pdf + CWD to /usr/share/doc/en_US.ISO8859-1/books/faq +File: book.pdf + CWD to . +File: +COMMENT (ignored) +File: +DESC (ignored)</screen> + + <para>Όπως μπορείτε να δείτε, το <filename>book.pdf</filename> θα + έχει εγκατασταθεί στον κατάλογο + <filename>/usr/share/doc/en_US.ISO8859-1/books/faq</filename>.</para> + + <para>Αν δεν θέλετε να χρησιμοποιήσετε τα πακέτα, θα πρέπει να + κατεβάσετε μόνοι σας τα συμπιεσμένα αρχεία, να τα αποσυμπιέσετε + και έπειτα να αντιγράψετε τα αντίστοιχα έγγραφα στη θέση τους.</para> + + <para>Για παράδειγμα, η έκδοση του FAQ σε συνδεδεμένα αρχεία HTML, + συμπιεσμένη με χρήση του &man.bzip2.1;, μπορεί να βρεθεί στο + αρχείο + <filename>doc/en_US.ISO8859-1/books/faq/book.html-split.tar.bz2 + </filename>. Για να κατεβάσετε και να αποσυμπιέσετε αυτό το + αρχείο θα πρέπει να κάνετε το παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>fetch ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/doc/en_US.ISO8859-1/books/faq/book.html-split.tar.bz2</userinput> +&prompt.root; <userinput>bzip2 -d book.html-split.tar.bz2</userinput> +&prompt.root; <userinput>tar xvf book.html-split.tar</userinput></screen> + + <para>Θα καταλήξετε με μια συλλογή από αρχεία + <filename>.html</filename>. Το βασικό ονομάζεται + <filename>index.html</filename>, και θα περιέχει τον πίνακα + περιεχομένων, εισαγωγικό υλικό, και δεσμούς προς τα άλλα τμήματα + του εγγράφου. Μπορείτε έπειτα να αντιγράψετε ή να μετακινήσετε + τα αρχεία αυτά στις τελικές τους θέσεις, όπως απαιτείται.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="mailing"> + <para>Που μπορώ να βρω πληροφορίες για λίστες ηλεκτρονικού + ταχυδρομείου του &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Μπορείτε να βρείτε πλήρεις πληροφορίες στην αντίστοιχη <ulink + url="&url.books.handbook;/eresources.html#ERESOURCES-MAIL">καταχώρηση του Εγχειριδίου για τις λίστες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="newsgroups"> + <para>Τι ομάδες συζήτησης είναι διαθέσιμες για το &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Μπορείτε να βρείτε πλήρεις πληροφορίες στην <ulink + url="&url.books.handbook;/eresources-news.html">καταχώρηση του Εγχειριδίου για τις ομάδες συζητήσεων</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="irc"> + <para>Υπάρχουν κανάλια στο IRC (Internet Relay Chat) για το &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Ναι, τα περισσότερα IRC δίκτυα διαθέτουν κανάλι συζήτησης για + το &os;:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Το κανάλι <literal>#FreeBSD</literal> στο + <ulink url="http://www.efnet.org/index.php">EFNet</ulink> + ασχολείται με το &os;, αλλά μην πάτε εκεί για τεχνική + υποστήριξη ή για να προσπαθήσετε να πείσετε τους θαμώνες να + σας βοηθήσουν για να απαλλαγείτε από τον κόπο να διαβάσετε τις + σελίδες βοήθειας ή να ερευνήσετε μόνος σας. Είναι απλώς ένα + κανάλι συζήτησης, πρώτα από όλα, και τα θέματα εκεί μπορεί + να κυμαίνονται ανάμεσα στο σεξ, τον αθλητισμό, τα πυρηνικά + όπλα ως και το &os;. Σας έχουμε προειδοποιήσει! Είναι + διαθέσιμο στον εξυπηρετητή <hostid>irc.chat.org</hostid>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το κανάλι <literal>#FreeBSDhelp</literal> στο + <ulink url="http://www.efnet.org/index.php">EFNet</ulink> + είναι αφιερωμένο στη βοήθεια των χρηστών του &os;. Έχετε + πολύ μεγαλύτερη πιθανότητα να βρείτε απαντήσεις στις ερωτήσεις + σας σε αυτό, παρά στο <literal>#FreeBSD</literal>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το κανάλι <literal>##FreeBSD</literal> στο + <ulink url="http://freenode.net/">Freenode</ulink> + είναι ένα γενικό κανάλι βοήθειας με περίπου 300 χρήστες κάθε + φορά. Οι συζητήσεις μερικές φορές ξεφεύγουν από το θέμα, + αλλά δίνεται προτεραιότητα στους χρήστες με ερωτήσεις για το + &os;. Είμαστε καλοί στο να σας βοηθήσουμε να καταλάβετε τα + βασικά, να σας δείξουμε που να ανατρέξετε στο Εγχειρίδιο όποτε + χρειάζεται, και να σας κατευθύνουμε εκεί όπου μπορείτε να + μάθετε περισσότερα για θέμα που σας απασχολεί. Είμαστε κατά + βάση Αγγλόφωνο κανάλι, αν και έχουμε χρήστες από όλο τον + κόσμο. Αν θέλετε να ρωτήσετε στη μητρική σας γλώσσα, + προσπαθήστε να κάνετε την ερώτηση στα Αγγλικά και έπειτα + μετακινηθείτε σε κάποιο άλλο κανάλι + ##freebsd-<replaceable>lang</replaceable> αν χρειάζεται.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το κανάλι <literal>#FreeBSD</literal> στο + <ulink url="http://www.dal.net/">DALNET</ulink> + είναι διαθέσιμο στο <hostid>irc.dal.net</hostid> στις ΗΠΑ + και στο <hostid>irc.eu.dal.net</hostid> στην Ευρώπη.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το κανάλι <literal>#FreeBSDHelp</literal> στο + <ulink url="http://www.dal.net/">DALNET</ulink> + είναι διαθέσιμο στο <hostid>irc.dal.net</hostid> στις ΗΠΑ + και στο <hostid>irc.eu.dal.net</hostid> στην Ευρώπη.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το κανάλι <literal>#FreeBSD</literal> στο + <ulink url="http://www.undernet.org/">UNDERNET</ulink> + είναι διαθέσιμο στο <hostid>us.undernet.org</hostid> + στις ΗΠΑ και στο <hostid>eu.undernet.org</hostid> στην + Ευρώπη. Καθώς είναι κανάλι βοήθειας, θα πρέπει να είστε + προετοιμασμένοι να διαβάσετε τα έγγραφα στα οποία θα σας + παραπέμψουν.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το κανάλι <literal>#FreeBSD</literal> στο + <ulink url="http://www.rusnet.org.ru/">RUSNET</ulink> + είναι προσανατολισμένο στη βοήθεια χρηστών του &os; που + μιλούν τη Ρωσική γλώσσα. Είναι επίσης ένα καλό μέρος για + μη-τεχνικές συζητήσεις.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το κανάλι <literal>#BSDChat</literal> στο + <ulink url="http://www.ircnet.net/">IRCNET</ulink> + είναι ένα κανάλι σε παραδοσιακή Κινεζική γλώσσα, αφιερωμένο + στη βοήθεια χρηστών του &os;. Είναι επίσης ένα καλό μέρος για + μη-τεχνικές συζητήσεις.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Κάθε ένα από αυτά τα κανάλια, είναι χωριστό, και δεν + διασυνδέεται με τα υπόλοιπα. Τα στυλ της συζήτησης διαφέρουν, + και ίσως θα θέλετε να δοκιμάσετε καθένα για να βρείτε κάποιο + που να ταιριάζει στο δικό σας. Όπως με <emphasis>κάθε</emphasis> + τύπο συζήτησης στο IRC, αν είστε από αυτούς που προσβάλλονται + εύκολα, ή δεν μπορείτε να αντιμετωπίσετε πολλούς νέους ανθρώπους + (και αρκετούς πιο μεγάλους) να επιδίδονται στο λεκτικό αντίστοιχο + της πυγμαχίας, μην ασχοληθείτε καθόλου.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="training"> + <para>Που μπορώ να βρω επί πληρωμή υποστήριξη και εκπαίδευση για + το &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Το DaemonNews παρέχει επί πληρωμή εκπαίδευση και υποστήριξη + για το &os;. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην + δικτυακή τους τοποθεσία <ulink url="http://www.bsdmall.com/">BSD Mall</ulink>.</para> + + <para>Το &os; Mall παρέχει επίσης επί πληρωμή υποστήριξη για το + &os;. Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες στην <ulink + url="http://www.freebsdmall.com/">δικτυακή τους τοποθεσία</ulink>.</para> + + <para>Οποιοσδήποτε άλλος οργανισμός παρέχει εκπαίδευση και + υποστήριξη, θα πρέπει να επικοινωνήσει με το Project για να + καταχωρηθεί σε αυτή τη λίστα.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </chapter> + + <chapter + id="install"> + <chapterinfo> + <author> + <firstname>Nik</firstname> + <surname>Clayton</surname> + <affiliation> + <address><email>nik@FreeBSD.org</email></address> + </affiliation> + </author> + </chapterinfo> + + <title>Εγκατάσταση</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="floppy-download"> + <para>Ποιο αρχείο πρέπει να κατεβάσω για να πάρω το &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Χρειάζεστε τρία images δισκετών: + <filename>floppies/boot.flp</filename>, + <filename>floppies/kern1.flp</filename>, και + <filename>floppies/kern2.flp</filename>. Τα images αυτά πρέπει να + να τα γράψετε σε δισκέτες χρησιμοποιώντας κάποιο εργαλείο όπως το + <command>fdimage</command> ή το &man.dd.1;.</para> + + <para>Αν πρέπει να κατεβάσετε μόνοι σας τα σετ διανομών + (distributions — για παράδειγμα για μια εγκατάσταση μέσω + συστήματος αρχείων DOS), θα βρείτε παρακάτω μερικές συστάσεις + σχετικά με το ποιες διανομές να κατεβάσετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>base/</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>manpages/</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>compat*/</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>doc/</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>src/ssys.*</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πλήρεις οδηγίες σχετικά με τη διαδικασία καθώς και + περισσότερες πληροφορίες σχετικά με γενικά προβλήματα κατά την + εγκατάσταση μπορείτε να βρείτε στο <ulink + url="&url.books.handbook;/install.html">Κεφάλαιο του Εγχειριδίου σχετικά με την εγκατάσταση του &os;</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="floppy-image-too-large"> + <para>Τι μπορώ να κάνω αν το image της δισκέτας δεν χωράει σε μια + μόνο δισκέτα;</para> + </question> + + <answer> + <para>Μια δισκέτα των 3.5 ιντσών (1.44MB) μπορεί να χωρέσει ως + 1474560 bytes δεδομένων. Το αρχείο image της δισκέτας εκκίνησης + είναι ακριβώς αυτό το μέγεθος.</para> + + <para>Συνηθισμένα λάθη κατά την προετοιμασία της δισκέτας + εκκίνησης:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Κατέβασμα της δισκέτας χωρίς τη χρήση του + <emphasis>δυαδικού (binary)</emphasis> τρόπου όταν + χρησιμοποιείται εξυπηρετητής <acronym>FTP</acronym>.</para> + + <para>Κάποια προγράμματα-πελάτες για FTP, χρησιμοποιούν από + προεπιλογή τον <emphasis>ascii (κειμένου)</emphasis> τρόπο + μεταφοράς δεδομένων και προσπαθούν να αλλάξουν τους χαρακτήρες + τέλους γραμμής ώστε να ταιριάζουν με τις συμβάσεις που + χρησιμοποιούνται από το σύστημα στο οποίο γίνεται η λήψη. + Αυτό σχεδόν σίγουρα θα καταστρέψει το image εκκίνησης. + Ελέγξτε το μέγεθος του image εκκίνησης που κατεβάσατε: Αν δεν + είναι <emphasis>ακριβώς</emphasis> αυτό που φαίνεται στον + εξυπηρετητή, η διαδικασία του κατεβάσματος θα πρέπει να + θεωρηθεί ύποπτη.</para> + + <para>Για να παρακάμψετε το πρόβλημα: γράψτε + <emphasis>binary</emphasis> στην γραμμή εντολών του FTP, μετά + που θα συνδεθείτε στον εξυπηρετητή, και πριν ξεκινήσετε να + κατεβάζετε το image.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Χρήση της εντολής <command>copy</command> του DOS (η + αντίστοιχου γραφικού εργαλείου) για τη μεταφορά του αρχείου + image στη δισκέτα.</para> + + <para>Προγράμματα όπως το <command>copy</command>, δεν θα + λειτουργήσουν σωστά καθώς το image εκκίνησης έχει φτιαχτεί + ώστε να εκκινεί άμεσα. Το image έχει τα πλήρη περιεχόμενα + της δισκέτας, τροχιά προς τροχιά, και δεν πρέπει να γραφεί + στη δισκέτα ως κανονικό αρχείο. Θα πρέπει να το μεταφέρετε + στη δισκέτα με <quote>ωμό</quote> τρόπο, χρησιμοποιώντας + εργαλεία χαμηλού επιπέδου (low-level) (όπως π.χ. το + <command>fdimage</command> ή το <command>rawrite</command>) + που περιγράφονται στον <ulink + url="&url.books.handbook;/install.html">οδηγό εγκατάστασης του &os;</ulink>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="install-instructions-location"> + <para>Που βρίσκονται οι οδηγίες για την εγκατάσταση του &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Μπορείτε να βρείτε τις οδηγίες στην + <ulink url="&url.books.handbook;/install.html">καταχώρηση του Εγχειριδίου σχετικά με την εγκατάσταση του &os;</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="need-to-run"> + <para>Τι χρειάζομαι για να εκτελέσω το &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Για εκδόσεις του &os; από το 5.X και μετά χρειάζεστε ένα PC + με επεξεργαστή 486 ή καλύτερο, με 24 MB ή περισσότερη RAM, και + τουλάχιστον 150 MB χώρου στο σκληρό σας δίσκο.</para> + + <para>Μπορείτε να εκτελέσετε όλες τις εκδόσεις του &os; με μια + χαμηλών προδιαγραφών, μονόχρωμη (MDA) κάρτα γραφικών, αλλά για + να χρησιμοποιήσετε το &xorg;, θα χρειαστείτε κάρτα VGA ή + καλύτερη.</para> + + <para>Δείτε επίσης και το <xref linkend="hardware">.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="custom-boot-floppy"> + <para>Πως μπορώ να δημιουργήσω τη δική μου, προσαρμοσμένη + δισκέτα εγκατάστασης;</para> + </question> + + <answer> + <para>Τη δεδομένη στιγμή, δεν υπάρχει τρόπος να φτιάξετε + <emphasis>απλώς</emphasis> μια προσαρμοσμένη δισκέτα εγκατάστασης. + Θα πρέπει να δημιουργήσετε ολόκληρη νέα έκδοση, η οποία θα + περιλαμβάνει και την προσαρμοσμένη δισκέτα εγκατάστασης + σας.</para> + + <para>Για να δημιουργήσετε μια προσαρμοσμένη έκδοση, ακολουθήστε τις + οδηγίες στο άρθρο σχετικά με την <ulink + url="&url.articles.releng;/article.html">Οργάνωση Εκδόσεων</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="multiboot"> + <para>Μπορώ να έχω περισσότερα από ένα λειτουργικά συστήματα στον + υπολογιστή μου;</para> + </question> + + <answer> + <para>Ρίξτε μια ματιά στην <ulink + url="&url.articles.multi-os;/index.html">σελίδα πολλαπλών λειτουργικών</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="windows-coexist"> + <para>Μπορούν να συνυπάρξουν τα &windows; με το &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Εγκαταστήστε πρώτα τα &windows;, και μετά το &os;. + Ο διαχειριστής εκκίνησης του &os; θα σας επιτρέπει έπειτα να + επιλέξετε την εκκίνηση είτε των &windows; είτε του &os;. Αν + εγκαταστήσετε τα &windows; μετά το &os;, θα σας σβήσουν τον + διαχειριστή εκκίνησης, χωρίς καν να σας ρωτήσουν. Αν σας συμβεί, + αυτό δείτε το επόμενο τμήμα.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="win95-damaged-boot-manager"> + <para>Τα &windows; κατέστρεψαν το διαχειριστή εκκίνησης μου! + Πως θα τον επαναφέρω;</para> + </question> + + <answer> + <para>Μπορείτε να επανεγκαταστήσετε το διαχειριστή εκκίνησης του + &os; χρησιμοποιώντας έναν από τους τρεις παρακάτω τρόπους:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Εκτελώντας το DOS, μετακινηθείτε στον κατάλογο tools/ της + &os; διανομής σας, και ψάξτε για το αρχείο + <filename>bootinst.exe</filename>. Εκτελέστε το όπως φαίνεται + παρακάτω:</para> + + <screen><prompt>...\TOOLS></prompt> <userinput>bootinst.exe boot.bin</userinput></screen> + + <para>και ο διαχειριστής εκκίνησης θα επανεγκατασταθεί.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ξεκινήστε ξανά χρησιμοποιώντας τη δισκέτα εκκίνησης του + &os; και πηγαίνετε στην επιλογή Custom Installation του + μενού. Επιλέξτε Partition. Επιλέξτε τον οδηγό που κανονικά + θα περιείχε τον διαχειριστή εκκίνησης σας (φυσιολογικά τον + πρώτο) και όταν φτάσετε στον επεξεργαστή κατατμήσεων + (partition editor) για τον οδηγό αυτό, το πρώτο πράγμα + που θα κάνετε (χωρίς άλλες αλλαγές), είναι να επιλέξετε + (W)rite. Επιλέξτε yes στην επιβεβαίωση που θα εμφανιστεί και + όταν φτάσετε στην προτροπή επιλογής Διαχειριστή Εκκίνησης, + επιλέξτε <quote>Boot Manager</quote>. Με τον τρόπο αυτό + ο διαχειριστής εκκίνησης θα γραφεί ξανά στο δίσκο. Μπορείτε + τώρα να βγείτε από το μενού της εγκατάστασης και να + επανεκκινήσετε από το σκληρό δίσκο, όπως συνήθως.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ξεκινήστε με τη βοήθεια της δισκέτας εκκίνησης (ή του + CD) του &os; και επιλέξτε <quote>Fixit</quote> από το μενού. + Επιλέξτε είτε τη δισκέτα Fixit είτε το CD #2 (το + <quote>live</quote> σύστημα αρχείων) και θα εισέλθετε στο + κέλυφος fixit. Εκτελέστε έπειτα την ακόλουθη εντολή:</para> + + <screen><prompt>Fixit#</prompt> <userinput>fdisk -B -b /boot/boot0 <replaceable>bootdevice</replaceable></userinput></screen> + + <para>αντικαθιστώντας το <replaceable>bootdevice</replaceable> + με τον πραγματικό σας δίσκο εκκίνησης, όπως π.χ. + <devicename>ad0</devicename> (πρώτος δίσκος IDE), + <devicename>ad4</devicename> (πρώτος δίσκος IDE στον βοηθητικό + ελεγκτή), <devicename>da0</devicename> (πρώτος δίσκος SCSI), + κ.λ.π.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="boot-on-thinkpad"> + <para>Ο φορητός μου υπολογιστής σειράς IBM Thinkpad, σειράς Α, Τ ή + Χ, σταματάει να αποκρίνεται όταν προσπαθώ να εκκινήσω το &os; + μετά την εγκατάσταση. Πως μπορώ να επιλύσω αυτό το + πρόβλημα;</para> + </question> + + <answer> + <para>Πρόκειται για ένα πρόβλημα στις αρχικές εκδόσεις του BIOS της + ΙΒΜ στα συγκεκριμένα μηχανήματα, το οποίο αναγνωρίζει την + κατάτμηση του &os; ως πιθανό διαμέρισμα FAT για τη λειτουργία + αδρανοποίησης στο δίσκο (suspend-to-disk). Το BIOS σταματάει να + αποκρίνεται καθώς προσπαθεί να αναλύσει το διαμέρισμα του + &os;.</para> + + <para>Σύμφωνα με την IBM<footnote><para>Σε ένα e-mail από τον Keith + Frechette + <email>kfrechet@us.ibm.com</email>.</para></footnote>, τα + ακόλουθα μοντέλα και εκδόσεις BIOS περιλαμβάνουν τις απαραίτητες + διορθώσεις.</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Μοντέλο</entry> + <entry>Έκδοση BIOS</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>T20</entry> + <entry>IYET49WW ή μεταγενέστερο</entry> + </row> + + <row> + <entry>T21</entry> + <entry>KZET22WW ή μεταγενέστερο</entry> + </row> + + <row> + <entry>A20p</entry> + <entry>IVET62WW ή μεταγενέστερο</entry> + </row> + + <row> + <entry>A20m</entry> + <entry>IWET54WW ή μεταγενέστερο</entry> + </row> + + <row> + <entry>A21p</entry> + <entry>KYET27WW ή μεταγενέστερο</entry> + </row> + + <row> + <entry>A21m</entry> + <entry>KXET24WW ή μεταγενέστερο</entry> + </row> + + <row> + <entry>A21e</entry> + <entry>KUET30WW</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para>Έχει αναφερθεί ότι μεταγενέστερες εκδόσεις του BIOS της ΙΒΜ, + ίσως παρουσιάζουν ξανά το πρόβλημα. <ulink + url="http://docs.FreeBSD.org/cgi/mid.cgi?20010427133759.A71732">To μήνυμα αυτό</ulink> από τον Jacques Vidrine στην + &a.mobile; περιγράφει μια διαδικασία η οποία ίσως δουλέψει σε + νεότερα μοντέλα φορητών της IBM τα οποία δεν εκκινούν κανονικά + το &os;, και στα οποία μπορείτε να αναβαθμίσετε το BIOS ή και να + επιστρέψετε σε προηγούμενη έκδοση του.</para> + + <para>Αν έχετε παλιότερο BIOS, αλλά δεν έχετε την επιλογή να το + αναβαθμίσετε, ένας τρόπος να ξεπεράσετε το πρόβλημα είναι να + εγκαταστήσετε το &os;, να αλλάξετε τον αναγνωριστικό αριθμό + (partition id) της κατάτμησης, και να εγκαταστήσετε νέα boot + blocks τα οποία να μπορούν να χειριστούν το διαφορετικό + αναγνωριστικό της κατάτμησης.</para> + + <para>Αρχικά, θα πρέπει να επαναφέρετε το μηχάνημα σε μια κατάσταση + ώστε να περνάει από την αρχική διαγνωστική οθόνη. Αυτό απαιτεί + να ενεργοποιήσετε το μηχάνημα χωρίς να το αφήσετε να βρει + την κατάτμηση του &os; στον κύριο δίσκο του. Ένας τρόπος είναι + να απομακρύνετε τον σκληρό δίσκο και να τον μετακινήσετε προσωρινά + σε ένα παλιότερο ThinkPad (όπως το ThinkPad 600) ή κάποιο + επιτραπέζιο μηχάνημα, χρησιμοποιώντας το κατάλληλο καλώδιο + μετατροπής. Στο μηχάνημα αυτό μπορείτε πλέον να διαγράψετε την + κατάτμηση του &os; και έπειτα να μετακινήσετε τον δίσκο στο + αρχικό μηχάνημα. Το ThinkPad θα πρέπει τώρα να εκκινεί + κανονικά.</para> + + <para>Με το μηχάνημα σε λειτουργική κατάσταση, μπορείτε τώρα να + χρησιμοποιήσετε την διαδικασία που περιγράφεται εδώ ώστε να + έχετε τελικά μια εγκατάσταση του &os; που να λειτουργεί.</para> + + <procedure> + <step> + <para>Κατεβάστε τις δισκέτες <filename>boot1</filename> και + <filename>boot2</filename> από <ulink + url="http://people.FreeBSD.org/~bmah/ThinkPad/"></ulink>. + Αποθηκεύστε τα αρχεία αυτά κάπου που θα μπορείτε να τα + ξαναβρείτε αργότερα.</para> + </step> + + <step> + <para>Εγκαταστήστε κανονικά το &os; στο ThinkPad. + <emphasis>Μην</emphasis> χρησιμοποιήσετε την κατάσταση + <literal>Dangerously Dedicated</literal>. + <emphasis>Μην</emphasis> κάνετε επανεκκίνηση όταν τελειώσει + η εγκατάσταση.</para> + </step> + + <step> + <para>Χρησιμοποιήστε είτε το <quote>Emergency Holographic + Shell</quote> (<keycombo action="simul"><keycap>ALT</keycap> + <keycap>F4</keycap></keycombo>) είτε το κέλυφος + <quote>fixit</quote>.</para> + </step> + + <step> + <para>Χρησιμοποιήστε την &man.fdisk.8; για να αλλάξετε τον + αναγνωριστικό αριθμό της κατάτμησης του &os; από + <literal>165</literal> σε <literal>166</literal> (αυτός είναι + ο τύπος που χρησιμοποιείται από το OpenBSD).</para> + </step> + + <step> + <para>Γράψτε τα αρχεία <filename>boot1</filename> και + <filename>boot2</filename> στο τοπικό σύστημα αρχείων.</para> + </step> + + <step> + <para>Χρησιμοποιήστε το &man.disklabel.8; για να γράψετε τα + <filename>boot1</filename> και <filename>boot2</filename> στο + slice του &os;.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>disklabel -B -b boot1 -s boot2 ad0s<replaceable>n</replaceable></userinput></screen> + + <para>Το <replaceable>n</replaceable> είναι ο αριθμός του slice + που έχετε εγκαταστήσει το &os;.</para> + </step> + + <step> + <para>Κάντε επανεκκίνηση. Στην προτροπή εκκίνησης θα δείτε την + επιλογή να ξεκινήσετε το <literal>OpenBSD</literal>. Στην + πραγματικότητα, με αυτό τον τρόπο θα ξεκινήσετε το &os;.</para> + </step> + </procedure> + + <para>Το να κάνετε το παραπάνω να λειτουργήσει στην περίπτωση που + θέλετε να έχετε διπλή εκκίνηση OpenBSD και &os; στον ίδιο φορητό + υπολογιστή, το αφήνουμε ως άσκηση στον αναγνώστη.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="install-bad-blocks"> + <para>Μπορώ να κάνω εγκατάσταση σε ένα δίσκο με χαλασμένους + τομείς;</para> + </question> + + <answer> + <para>Μπορείτε, αλλά είναι κακή ιδέα.</para> + + <para>Αν δείτε χαλασμένους τομείς σε ένα σύγχρονο οδηγό IDE, υπάρχει + μεγάλη πιθανότητα ο οδηγός αυτός, πολύ σύντομα, να σταματήσει να + λειτουργεί εντελώς (ο οδηγός δεν έχει άλλους εναλλακτικούς + κυλίνδρους που να μπορούν να αντικαταστήσουν τους χαλασμένους μέσω + της εσωτερικής λειτουργίας επανατοποθέτησης των δεδομένων, κάτι το + οποίο σημαίνει ότι ο δίσκος έχει σημαντική φθορά). Σας συνιστούμε + να αγοράσετε καινούριο δίσκο.</para> + + <para>Αν έχετε οδηγό SCSI με χαλασμένους τομείς δείτε + <link linkend="awre">αυτή την απάντηση</link>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="boot-floppy-strangeness"> + <para>Διάφορα περίεργα πράγματα συμβαίνουν όταν εκκινώ με τη + δισκέτα εκκίνησης! Τι συμβαίνει;</para> + </question> + + <answer> + <para>Αν βλέπετε καταστάσεις όπως το μηχάνημα να μην αποκρίνεται ή + να κάνει επανεκκίνηση μόνο του όταν προσπαθείτε να εκκινήσετε με + την δισκέτα εκκίνησης, θα πρέπει να κάνετε στον εαυτό σας τρεις + ερωτήσεις:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Χρησιμοποιήσατε καινούριες, φρεσκο-διαμορφωμένες, και + χωρίς λάθη δισκέτες (κατά προτίμηση καλής εταιρίας τις οποίες + μόλις βγάλατε καινούριες από το κουτί τους, σε αντίθεση με τη + δισκέτα που πήρατε μαζί με κάποιο περιοδικό και η οποία + βρίσκονταν κάτω από το κρεβάτι τα τρία τελευταία + χρόνια);</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Κατεβάσατε το image της δισκέτας με δυαδικό (binary ή + image) τρόπο μεταφοράς; (μη ντρέπεστε, ακόμα και οι καλύτεροι + από μας έχουν κατά λάθος κατεβάσει κάποιο δυαδικό αρχείο σε + κατάσταση ASCII (κειμένου), τουλάχιστον μια φορά!)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν χρησιμοποιείτε &windows; 95 ή 98, εκτελέστε το + <command>fdimage</command> ή το + <command>rawrite</command> σε καθαρή κατάσταση DOS; Τα + λειτουργικά αυτά μπορεί να παρεμβληθούν σε προγράμματα τα + οποία γράφουν απευθείας στο υλικό, κάτι το οποίο συμβαίνει και + με τα προγράμματα δημιουργίας των δισκετών. Μπορεί να + δημιουργηθεί πρόβλημα, ακόμα και αν τα εκτελείτε σε παράθυρο + DOS μέσα από το γραφικό περιβάλλον.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>Έχουν επίσης αναφερθεί περιπτώσεις όπου το &netscape; + δημιουργεί προβλήματα στο κατέβασμα της δισκέτας εκκίνησης, έτσι + είναι καλύτερα να χρησιμοποιήσετε κάποιο άλλο πρόγραμμα FTP, αν + αυτό είναι δυνατόν.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="no-install-cdrom"> + <para>Ξεκίνησα από το ATAPI CDROM μου, αλλά το πρόγραμμα + εγκατάστασης λέει ότι δεν βρίσκει CDROM. Που πήγε;</para> + </question> + + <answer> + <para>Η συνήθης αιτία αυτού του προβλήματος είναι ένας + κακορυθμισμένος οδηγός CDROM. Πολλά PC έρχονται πλέον με το CDROM + ως slave συσκευή στο δευτερεύοντα ελεγκτή, χωρίς να υπάρχει στο + ίδιο κανάλι συσκευή master. Αυτό, σύμφωνα με τις προδιαγραφές του + ATAPI, δεν είναι έγκυρο, αλλά τα &windows; τηρούν τις + προδιαγραφές χαλαρά, ενώ το BIOS το αγνοεί κατά την εκκίνηση. + Αυτός είναι και ο λόγος που το BIOS κατάφερε να δει το CDROM και + να το χρησιμοποιήσει, αλλά και ο λόγος που το &os; δεν μπόρεσε να + το δει για να συνεχίσει την εγκατάσταση.</para> + + <para>Ρυθμίστε ξανά το σύστημα σας, ώστε το CDROM είτε να είναι η + master συσκευή στον ελεγκτή που είναι συνδεμένη, ή βεβαιωθείτε ότι + είναι slave σε ένα ελεγκτή IDE ο οποίος όμως έχει άλλη συσκευή + συνδεμένη ως master.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="install-PLIP"> + <para>Μπορώ να εγκαταστήσω το &os; στο φορητό μου χρησιμοποιώντας + PLIP (Parallel Line IP, IP μέσω Παράλληλης Θύρας);</para> + </question> + + <answer> + <para>Ναι. Χρησιμοποιήστε τυποποιημένο καλώδιο τύπου Laplink. Αν + χρειάζεται, διαβάστε το + <ulink url="&url.books.handbook;/network-plip.html">τμήμα PLIP του Εγχειριδίου</ulink> για λεπτομέρειες σχετικές με δικτύωση μέσω + παράλληλης θύρας.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="geometry"> + <para>Τι γεωμετρία να χρησιμοποιήσω για το σκληρό μου δίσκο;</para> + </question> + + <answer> + <note> + <para>Με τον όρο <quote>γεωμετρία</quote>, εννοούμε τον αριθμό + των κυλίνδρων, κεφαλών και τομέων ανά τροχιά ενός δίσκου. Για + ευκολία, θα αναφερόμαστε στον όρο αυτό ως C/H/S (Cylinders / + Heads / Sectors). Αυτός είναι και ο τρόπος με τον οποίο το + BIOS βρίσκει σε ποια περιοχή του δίσκου να γράψει.</para> + </note> + + <para>Το παραπάνω προκαλεί σύγχυση στου νέους διαχειριστές + συστημάτων. Καταρχήν, η <emphasis>φυσική</emphasis> γεωμετρία + ενός οδηγού SCSI είναι συνολικά άσχετη, αφού το &os; λειτουργεί + με βάση τα μπλοκ δίσκου. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει καν + <quote>αληθινή</quote> φυσική γεωμετρία, καθώς η πυκνότητα των + τομέων μεταβάλλεται από περιοχή σε περιοχή του δίσκου. Αυτό που + οι κατασκευαστές αναφέρουν συχνά ως + <quote>φυσική γεωμετρία</quote> είναι συνήθως η γεωμετρία με την + όποια έχουν ανακαλύψει ότι γίνεται η μικρότερη σπατάλη ελεύθερου + χώρου. Για δίσκους IDE, το &os; χρησιμοποιεί πράγματι το C/H/S, + αλλά όλοι οι μοντέρνοι οδηγοί μετατρέπουν εσωτερικά αυτές τις + αναφορές σε αντίστοιχα μπλοκ.</para> + + <para>Το μόνο που έχει πραγματική σημασία είναι η + <emphasis>λογική</emphasis> γεωμετρία. Αυτή είναι και η απάντηση + που δέχεται το BIOS όταν ρωτάει το δίσκο + <quote>ποια είναι η γεωμετρία σου;</quote> Έπειτα, χρησιμοποιεί + αυτή τη γεωμετρία για να αποκτήσει πρόσβαση στο δίσκο. Καθώς το + &os; χρησιμοποιεί το BIOS κατά την εκκίνηση, είναι πολύ σημαντικό + η γεωμετρία αυτή να είναι σωστή. Ειδικότερα, αν έχετε περισσότερα + από ένα λειτουργικά συστήματα στο δίσκο, πρέπει όλα να συμφωνούν + όσο αφορά τη γεωμετρία. Διαφορετικά θα έχετε σοβαρά προβλήματα + κατά την εκκίνηση!</para> + + <para>Για δίσκους SCSI, η γεωμετρία που πρέπει να χρησιμοποιηθεί, + εξαρτάται από το αν είναι ενεργοποιημένη η υποστήριξη εκτεταμένης + μετάφρασης (αυτό συχνά αναφέρεται ως <quote>υποστήριξη για δίσκους + DOS >1GB</quote> ή κάτι αντίστοιχο). Αν είναι + απενεργοποιημένη, χρησιμοποιήστε <replaceable>N</replaceable> + κυλίνδρους, 64 κεφαλές και 32 τομείς/τροχιά, όπου το + <replaceable>N</replaceable> είναι η χωρητικότητα του δίσκου σε + ΜΒ. Για παράδειγμα, για ένα δίσκο 2GB, θα πρέπει να έχετε 2048 + κυλίνδρους, 64 κεφαλές, και 32 τομείς/τροχιά.</para> + + <para>Αν <emphasis>είναι</emphasis> ενεργοποιημένη (και συχνά + παρέχεται έτσι ώστε να ξεπερνιούνται κάποιοι περιορισμοί στο + &ms-dos;) και η χωρητικότητα του δίσκου είναι μεγαλύτερη από 1GB, + χρησιμοποιήστε M κυλίνδρους, 63 τομείς ανά τροχιά (<emphasis>όχι + </emphasis> 64) και 255 κεφαλές, όπου <literal>M</literal> είναι + η χωρητικότητα του δίσκου σε MB, διαιρεμένη με το 7.844238 (!). + Έτσι, στο παράδειγμα μας, ο δίσκος των 2GB θα είχε 261 κυλίνδρους, + 63 τομείς ανά τροχιά και 255 κεφαλές.</para> + + <para>Αν δεν είστε σίγουρος για το παραπάνω, ή αν το &os; αποτύχει + στην ανίχνευση της σωστής γεωμετρίας κατά την εγκατάσταση, ο + απλούστερος τρόπος για να το παρακάμψετε, είναι συνήθως να + δημιουργήσετε ένα μικρό διαμέρισμα DOS στο δίσκο. Το BIOS έπειτα + θα ανιχνεύσει τη σωστή γεωμετρία, και μπορείτε πάντα να διαγράψετε + το διαμέρισμα DOS μέσα από τον επεξεργαστή κατατμήσεων, αν + δε θέλετε να το κρατήσετε. Μπορεί ωστόσο να θελήσετε να το + αφήσετε, για να προγραμματίζετε κάρτες δικτύου και για άλλες, + αντίστοιχες, εργασίες.</para> + + <para>Εναλλακτικά, υπάρχει ένα ελεύθερα διαθέσιμο βοηθητικό + πρόγραμμα το οποίο διανέμεται με το &os; και λέγεται + <filename>pfdisk.exe</filename>. Μπορείτε να το βρείτε στον + υποκατάλογο <filename>tools</filename> στο CDROM του &os; ή στις + δικτυακές τοποθεσίες FTP του &os;. Το πρόγραμμα αυτό μπορεί να + χρησιμοποιηθεί για να ανακαλύψει τι γεωμετρία χρησιμοποιείται από + τα άλλα λειτουργικά συστήματα στο δίσκο που χρησιμοποιείται. + Μπορείτε να εισάγετε απευθείας αυτή τη γεωμετρία στον επεξεργαστή + κατατμήσεων.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="disk-divide-restrictions"> + <para>Υπάρχουν κάποιοι περιορισμοί στο πως πρέπει να χωρίσω + το δίσκο;</para> + </question> + + <answer> + <para>Ναι. Πρέπει να βεβαιωθείτε ότι η ριζική (root) κατάτμηση + βρίσκεται κάτω από τους 1024 κυλίνδρους, ώστε το BIOS να μπορεί + να εκκινήσει τον πυρήνα από αυτή. (Σημειώστε ότι αυτός είναι ένας + περιορισμός στο BIOS του PC, και όχι στο &os;).</para> + + <para>Για ένα δίσκο SCSI, συνήθως αυτό σημαίνει ότι η ριζική + κατάτμηση θα βρίσκεται στα πρώτα 1024MB (ή στα πρώτα 4096ΜΒ αν + χρησιμοποιείται η εκτεταμένη μετάφραση - δείτε την προηγούμενη + ερώτηση). Για δίσκους IDE, το αντίστοιχο όριο είναι τα + 504MB.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="disk-manager"> + <para>Είναι συμβατό το &os; με προγράμματα διαχείρισης δίσκων + (disk managers);</para> + </question> + + <answer> + <para>To &os; αναγνωρίζει και επιτρέπει τη χρήση του Ontrack Disk + Manager. Δεν υποστηρίζονται άλλοι διαχειριστές δίσκων.</para> + + <para>Αν θέλετε απλώς να χρησιμοποιήσετε το δίσκο με το &os;, δεν + χρειάζεστε διαχειριστή δίσκου. Απλώς ρυθμίστε το δίσκο για όσο + περισσότερο χώρο μπορεί να δει το BIOS (συνήθως 504ΜΒ), και το + &os; θα ανακαλύψει πόσο ελεύθερο χώρο έχετε στην πραγματικότητα. + Αν χρησιμοποιείτε κάποιο παλιό δίσκο σε ελεγκτή MFM, ίσως να + πρέπει να πείτε στο &os; πόσους κυλίνδρους να χρησιμοποιήσει.</para> + + <para>Αν θέλετε να χρησιμοποιήσετε το δίσκο τόσο με το &os; όσο και + με κάποιο άλλο λειτουργικό σύστημα, θα πρέπει να μπορείτε να το + κάνετε χωρίς διαχειριστή δίσκου: απλώς βεβαιωθείτε ότι το + διαμέρισμα εκκίνησης του &os; καθώς και η κατάτμηση του άλλου + λειτουργικού συστήματος βρίσκονται μέσα στους πρώτους 1024 + κυλίνδρους. Αν είστε αρκετά προσεκτικός, ένα διαμέρισμα εκκίνησης + (boot) μεγέθους 20MB θα είναι αρκετό.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="missing-os"> + <para>Όταν εκκινώ το &os; για πρώτη φορά, παίρνω το μήνυμα + <errorname>Missing Operating System</errorname>. Τι + συμβαίνει;</para> + </question> + + <answer> + <para>Αυτή είναι μια κλασική περίπτωση διένεξης μεταξύ του &os; και + του DOS ή κάποιου άλλου λειτουργικού σχετικά με την ιδέα που έχει + το καθένα για την <link linkend="geometry">γεωμετρία</link> του + δίσκου. Θα πρέπει να επανεγκαταστήσετε το &os; αλλά τηρώντας + προσεκτικά τις οδηγίες που δώσαμε πιο πάνω, είναι σχεδόν σίγουρο + ότι θα τα καταφέρετε.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="stop-at-boot-manager"> + <para>Γιατί δεν μπορώ να συνεχίσω πέρα από την προτροπή + <prompt>F?</prompt> του διαχειριστή εκκίνησης;</para> + </question> + + <answer> + <para>Αυτό είναι άλλο ένα σύμπτωμα του προβλήματος που περιγράφεται + στην προηγούμενη ερώτηση. Δεν συμπίπτει η γεωμετρία του BIOS με + αυτή του &os;! Αν ο ελεγκτής ή το BIOS σας υποστηρίζει μετάφραση + κυλίνδρων (συχνά αναφέρεται ως <quote>>1GB drive + support</quote>), δοκιμάστε να αλλάξετε αυτή τη τιμή και να + επανεγκαταστήσετε το &os;.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="need-complete-sources"> + <para>Πρέπει να εγκαταστήσω όλο τον πηγαίο κώδικα;</para> + </question> + + <answer> + <para>Γενικά, όχι. Ωστόσο σας συνιστούμε να εγκαταστήσετε, ως + ελάχιστο, τον πηγαίο κώδικα της διανομής <literal>base</literal>, + ο οποίος περιλαμβάνει αρκετά από τα αρχεία που αναφέρονται εδώ, + καθώς και τον πηγαίο κώδικα της διανομής <literal>sys</literal>, + η οποία περιλαμβάνει τον πηγαίο κώδικα του πυρήνα. Δεν υπάρχει + ωστόσο κάτι στο σύστημα το οποίο να απαιτεί την ύπαρξη του + πηγαίου κώδικα για να λειτουργήσει, εκτός από το πρόγραμμα + ρύθμισης πυρήνα &man.config.8;. Με εξαίρεση τον πηγαίο κώδικα + του πυρήνα, η δομή του συστήματος μεταγλώττισης μας είναι τέτοια, + ώστε μπορείτε πάντα να προσαρτήσετε το δέντρο πηγαίου κώδικα + μέσω NFS (και με δικαιώματα μόνο ανάγνωσης) και πάλι να μπορείτε + να δημιουργήσετε νέα εκτελέσιμα (λόγω του περιορισμού που υπάρχει + στον πηγαίο κώδικα του πυρήνα, σας συνιστούμε να μην κάνετε την + προσάρτηση απευθείας στον κατάλογο <filename>/usr/src</filename>, + αλλά να χρησιμοποιήσετε κάποια άλλη τοποθεσία και να δημιουργήσετε + τους κατάλληλους συμβολικούς δεσμούς που να αντιγράφουν τη δομή + της κεντρικής ιεραρχίας του δέντρου πηγαίου κώδικα).</para> + + <para>Αν έχετε άμεσα διαθέσιμο τον πηγαίο κώδικα, και γνωρίζετε πως + να μεταγλωττίσετε ένα ολόκληρο σύστημα από αυτόν, θα + διευκολυνθείτε πάρα πολύ όταν αναβαθμίζετε το σύστημα σας σε + μελλοντικές εκδόσεις του &os;.</para> + + <para>Για να επιλέξετε ένα υποσύνολο του πηγαίου κώδικα, + από την επιλογή Distributions του εργαλείου εγκατάστασης + συστήματος, επιλέξτε το μενού Custom.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="need-kernel"> + <para>Χρειάζεται να φτιάξω προσαρμοσμένο πυρήνα;</para> + </question> + + <answer> + <para>Η δημιουργία ενός νέου πυρήνα ήταν αρχικά σχεδόν υποχρεωτικό + βήμα σε μια εγκατάσταση &os;, αλλά οι πιο πρόσφατες εκδόσεις έχουν + ωφεληθεί από την εισαγωγή αισθητά φιλικότερων προγραμμάτων + ρύθμισης του πυρήνα. Από το &os; 5.X και μετά, είναι αρκετά + εύκολο να ρυθμίσετε τον πυρήνα χρησιμοποιώντας το πολύ πιο + ευέλικτο σύστημα των "hints" τα οποία μπορείτε να ρυθμίσετε στην + προτροπή του loader.</para> + + <para>Ενδεχομένως να αξίζει ακόμα να δημιουργήσετε ένα νέο πυρήνα + ο οποίος να περιέχει μόνο τα προγράμματα οδήγησης που χρειάζεστε, + για να γλυτώσετε κάποια μικρή ποσότητα μνήμης RAM, αλλά αυτό δεν + είναι πλέον απαραίτητο για τα περισσότερα συστήματα.</para> + + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="password-encryption"> + <para>Για τους κωδικούς πρόσβασης των χρηστών, να χρησιμοποιήσω + DES, Blowfish, ή MD5 κωδικοποίηση, και πως θα καθορίσω τι θα + χρησιμοποιούν οι χρήστες μου;</para> + </question> + + <answer> + <para>Η προεπιλεγμένη μορφή κρυπτογράφησης για κωδικούς στο &os; + είναι το <emphasis>MD5</emphasis>. Η γενική αντίληψη είναι ότι + παρέχουν καλύτερη ασφάλεια σε σχέση με την παραδοσιακή μορφή του + &unix; που βασίζεται στον αλγόριθμο <emphasis>DES</emphasis>. + Οι κωδικοί DES είναι ακόμα διαθέσιμοι, αν χρειάζεται να + διαμοιράσετε το αρχείο των κωδικών σας με παλιότερα λειτουργικά + συστήματα, τα οποία χρησιμοποιούν ακόμα το παλιότερο και λιγότερο + ασφαλές σύστημα (είναι διαθέσιμα αν εγκαταστήσετε τη διανομή + <quote>crypto</quote> μέσω του sysinstall ή εγκαθιστώντας τον + αντίστοιχο πηγαίο κώδικα αν κάνετε εγκατάσταση μέσω πηγαίου + κώδικα). Αν εγκαταστήσετε τις βιβλιοθήκες crypto θα μπορέσετε + επίσης να χρησιμοποιήσετε κρυπτογράφηση Blowfish η οποία είναι + ακόμα πιο ασφαλής. Το ποια μορφή κωδικών χρησιμοποιείται για + τους νέους κωδικούς, ελέγχεται από την δυνατότητα εισόδου + <quote>passwd_format</quote> στο + <filename>/etc/login.conf</filename>, το οποίο παίρνει τις τιμές + <quote>des</quote>, <quote>blf</quote> (αν είναι διαθέσιμη) + ή <quote>md5</quote>. Δείτε τη σελίδα manual του + &man.login.conf.5; για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις + δυνατότητες εισόδου.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="boot-floppy-hangs"> + <para>Γιατί ενώ η δισκέτα εκκίνησης ξεκινάει κανονικά, κρεμάει στην + οθόνη <literal>Probing Devices...</literal>;</para> + </question> + + <answer> + <para>Αν έχετε εγκατεστημένο οδηγό IDE &iomegazip; ή &jaz;, + αφαιρέστε τον και ξαναπροσπαθήστε. Η δισκέτα εκκίνησης μπορεί + να μπερδευτεί από αυτούς τους οδηγούς. Μετά την εγκατάσταση του + συστήματος, μπορείτε να ξανασυνδέσετε τον οδηγό. Ευελπιστούμε ότι + το πρόβλημα αυτό θα διορθωθεί σε επόμενη έκδοση.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="panic-on-install-reboot"> + <para>Γιατί παίρνω το μήνυμα λάθους + <errorname>panic: can't mount root</errorname> όταν εκκινώ το + σύστημα για πρώτη φορά μετά την εγκατάσταση;</para> + </question> + + <answer> + <para>Το σφάλμα αυτό προέρχεται από την σύγχυση που προκαλείται + εξαιτίας του διαφορετικού τρόπου με τον οποίο το BIOS και το + boot block αντιλαμβάνονται τους σκληρούς δίσκους. Το πρόβλημα + συνήθως εμφανίζεται σε συστήματα με δύο δίσκους IDE, ειδικά όταν + οι δίσκοι είναι master (ή μόνοι τους) ο καθένας στο δικό του + ελεγκτή IDE και με το &os; να είναι εγκαταστημένος στο δίσκο + που βρίσκεται στο δευτερεύοντα ελεγκτή. Το boot block νομίζει + ότι το σύστημα είναι εγκατεστημένο στον ad0 (το δεύτερο δίσκο + του BIOS) ενώ ο πυρήνας αναθέτει τον πρώτο δίσκο στο δευτερεύοντα + ελεγκτή, ad2. Μετά την ανίχνευση των συσκευών, ο πυρήνας + προσπαθεί να προσαρτήσει αυτό που το boot block πιστεύει ότι είναι + ο δίσκος εκκίνησης, ad0 ενώ στην πραγματικότητα είναι ο ad2 και + φυσικά αποτυγχάνει.</para> + + <para>Για να διορθώσετε το πρόβλημα, κάντε ένα από τα + παρακάτω:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Επανεκκινήστε το σύστημα και πιέστε + <keycap>Enter</keycap> στην προτροπή + <literal>Booting kernel in 10 seconds; hit + [Enter] to interrupt</literal>. Με τον τρόπο αυτό θα βγείτε + στο πρόγραμμα του φορτωτή εκκίνησης.</para> + + <para>Κατόπιν γράψτε + <literal>set + root_disk_unit="<replaceable>disk_number</replaceable>" + </literal>. Το <replaceable>disk_number</replaceable> + θα είναι <literal>0</literal> αν το &os; είναι εγκατεστημένο + στο master δίσκο του πρώτου ελεγκτή IDE, + <literal>1</literal> αν είναι εγκατεστημένο στο slave δίσκο + του πρώτου ελεγκτή, <literal>2</literal> αν είναι + εγκατεστημένος στον master δίσκο του δευτερεύοντος IDE + καναλιού και τέλος, <literal>3</literal> αν είναι + εγκατεστημένο στο slave δίσκο του δευτερεύοντος IDE + καναλιού.</para> + + <para>Έπειτα γράψτε <literal>boot</literal>, και το σύστημα + σας θα πρέπει να εκκινήσει κανονικά.</para> + + <para>Για να κάνετε μόνιμη αυτή την αλλαγή (ώστε να μην + χρειάζεται να κάνετε το παραπάνω κάθε φορά που επανεκκινείτε + ή ενεργοποιείτε το &os; μηχάνημα σας), βάλτε τη γραμμή + <literal>root_disk_unit="<replaceable>disk_number + </replaceable>"</literal> στο αρχείο + <filename>/boot/loader.conf.local</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μετακινήστε το δίσκο του &os; στον πρωτεύοντα + ελεγκτή IDE, ώστε οι σκληροί δίσκοι να είναι + συνεχόμενοι.</para> + </listitem> + </orderedlist> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="memory-limits"> + <para>Ποια είναι τα όρια της μνήμης;</para> + </question> + + <answer> + <para>Το όριο είναι τα 4 gigabytes σε μια συνηθισμένη εγκατάσταση + σε αρχιτεκτονική &i386;. Ξεκινώντας από τις εκδόσεις &os; 4.9 και + 5.1, υποστηρίζεται και περισσότερη μνήμη μέσω του + &man.pae.4;. Χρειάζεται ωστόσο να μεταγλωττιστεί ξανά ο πυρήνας + περιλαμβάνοντας και μια έξτρα επιλογή για την ενεργοποίηση του + PAE:</para> + + <programlisting>options PAE</programlisting> + + <para>Το &os;/pc98 έχει όριο τα 4 GB μνήμης, και δεν μπορεί να + χρησιμοποιηθεί PAE σε αυτή την αρχιτεκτονική. Στο &os;/alpha, + το όριο της μνήμης εξαρτάται από τον τύπο του υλικού που + χρησιμοποιείται - για λεπτομέρειες δείτε τις Σημειώσεις Έκδοσης + Υλικού για Alpha. Άλλες αρχιτεκτονικές που υποστηρίζονται από + το &os;, έχουν αρκετά μεγαλύτερα θεωρητικά όρια σχετικά + με τη μέγιστη ποσότητα μνήμης (πολλά terabytes).</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ffs-limits"> + <para>Ποια είναι τα όρια του συστήματος αρχείων ffs;</para> + </question> + + <answer> + <para>Για συστήματα αρχείων ffs, το μέγιστο θεωρητικό όριο είναι + τα 8 terabytes (2G blocks), ή 16ΤΒ για προεπιλεγμένο μέγεθος + block των 8Κ. Στην πραγματικότητα, υπάρχει ένα αρχικό όριο + 1 terabyte, αλλά με κάποιες μετατροπές, είναι δυνατόν να + δημιουργηθούν (και υπάρχουν) συστήματα αρχείων μεγέθους + 4 terabytes.</para> + + <para>Το μέγιστο μέγεθος ενός αρχείου σε ένα σύστημα ffs είναι + περίπου 1G blocks, ή 4TB με μέγεθος block των 4K.</para> + + <table> + <title>Μέγιστα μεγέθη αρχείων</title> + + <tgroup cols="3"> + <thead> + <row> + <entry>Μέγεθος block fs</entry> + + <entry>λειτουργεί</entry> + + <entry>πρέπει να λειτουργεί</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>4K</entry> + + <entry>4T-1</entry> + + <entry>>4T</entry> + </row> + + <row> + <entry>8K</entry> + + <entry>>32G</entry> + + <entry>32T-1</entry> + </row> + + <row> + <entry>16K</entry> + + <entry>>128G</entry> + + <entry>32T-1</entry> + </row> + + <row> + <entry>32K</entry> + + <entry>>512G</entry> + + <entry>64T-1</entry> + </row> + + <row> + <entry>64K</entry> + + <entry>>2048G</entry> + + <entry>128T-1</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </table> + + <para>Όταν το μέγεθος block του fs είναι 4K, λειτουργούν τα τριπλά + έμμεσα blocks (triple indirect blocks) και τα πάντα θα έπρεπε + να περιορίζονται μόνο από το μέγιστο αριθμό block που μπορεί να + αναπαρασταθεί με τη χρήση τριπλών έμμεσων blocks + (περίπου 1K^3 + 1K^2 + 1K), αλλά τελικά ο περιορισμός οφείλεται + σε ένα (λάθος) όριο 1G-1 στους αριθμούς των blocks. Το όριο + στους αριθμούς των block θα έπρεπε να είναι 2G-1. Υπάρχουν + κάποια προβλήματα όταν οι αριθμοί των block του fs πλησιάζουν + το 2G-1, αλλά τέτοιοι αριθμοί block δεν μπορούν να προσεγγιστούν + όταν το μέγεθος block fs είναι 4Κ.</para> + + <para>Για μεγέθη block 8Κ και μεγαλύτερα, τα πάντα θα έπρεπε να + περιορίζονται από το όριο 2G-1 στους αριθμούς των block του fs, + αλλά στην πραγματικότητα ο περιορισμός οφείλεται στο λάθος όριο + 1G-1 στους αριθμούς των block του fs. H χρήση του σωστού ορίου + των 2G-1 blocks, δημιουργεί πράγματι προβλήματα.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="archsw-readin-failed-error"> + <para>Γιατί παίρνω το μήνυμα λάθος, + <errorname>archsw.readin.failed</errorname> μετά την μεταγλώττιση + και εκκίνηση νέου πυρήνα;</para> + </question> + + <answer> + <para>Γιατί ο πυρήνας σας και το υπόλοιπο του βασικού συστήματος + (world) είναι εκτός συγχρονισμού. Η λειτουργία σε αυτή την + κατάσταση δεν υποστηρίζεται. Βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείτε τις + εντολές <command>make buildworld</command> και <command>make + buildkernel</command> για να αναβαθμίσετε τον πυρήνα σας.</para> + + <para>Μπορείτε να εκκινήσετε ορίζοντας τον πυρήνα απευθείας από + το δεύτερο στάδιο, πιέζοντας οποιοδήποτε πλήκτρο μόλις δείτε το + | και πριν ξεκινήσει ο loader.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="boot-acpi"> + <para>Η εγκατάσταση καταρρέει κατά την εκκίνηση. Τι μπορώ να + κάνω;</para> + </question> + + <answer> + <para>Δοκιμάστε να απενεργοποιήσετε την υποστήριξη ACPI. Μόλις + ξεκινήσει ο φορτωτής εκκίνησης, πιέστε το πλήκτρο space. + To σύστημα σας θα εμφανίσει <screen>OK</screen>. Γράψτε + <screen><userinput>unset acpi_load</userinput></screen> και + κατόπιν <screen><userinput>boot</userinput></screen>.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </chapter> + + <chapter id="hardware"> + <title>Συμβατότητα Υλικού</title> + + <sect1 id="compatibility-general"> + <title>Γενικά</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="which-hardware-to-get"> + <para>Θέλω να αγοράσω υλικό για το &os; σύστημα μου. Ποιο + μοντέλο / μάρκα / τύπος είναι το καλύτερο;</para> + </question> + + <answer> + <para>Υπάρχουν συνέχεια συζητήσεις για το θέμα αυτό στις λίστες + ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του &os;. Αυτό ωστόσο είναι + αναμενόμενο, καθώς το υλικό των υπολογιστών αλλάζει πολύ + γρήγορα. Εμείς <emphasis>εξακολουθούμε</emphasis> να + συνιστούμε με έμφαση, να διαβάσετε τις Σημειώσεις Υλικού του + &os; <ulink url="&rel.current.hardware;">&rel.current;</ulink> ή + <ulink url="&rel2.current.hardware;">&rel2.current;</ulink> και + να ψάξετε στα <ulink + url="http://www.FreeBSD.org/search/#mailinglists">αρχεία</ulink> + των λιστών ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, πριν αρχίσετε να ρωτάτε + σχετικά με το τελευταίο και καλύτερο υλικό. Είναι αρκετά + πιθανό να διαπιστώσετε, ότι για το υλικό που αναζητάτε, υπήρξε + σχετική συζήτηση μόλις πριν μια εβδομάδα.</para> + + <para>Αν ψάχνετε για φορητό υπολογιστή, ελέγξτε τα αρχεία τής + λίστας ηλεκτρονικού ταχυδρομείου &a.mobile.name;. Διαφορετικά, + μάλλον θα θέλετε να δείτε τα αρχεία της &a.questions.name; ή + πιθανόν μια λίστα που να εξειδικεύεται στον τύπο του υλικού που + ψάχνετε.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </sect1> + + <sect1 id="compatibility-processors"> + <title>Αρχιτεκτονικές και Επεξεργαστές</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="architectures"> + <para>Υποστηρίζει το &os; αρχιτεκτονικές διαφορετικές από την + x86;</para> + </question> + + <answer> + <para>Ναι. Αυτή τη στιγμή το &os; μπορεί να εκτελεστεί σε + αρχιτεκτονικές x86 και DEC (τώρα πλέον Compaq) Alpha. Από το + &os; 5.0 και μετά, υποστηρίζονται επίσης οι αρχιτεκτονικές + AMD64 και Intel EM64T, η IA-64 καθώς και η &sparc64;. + Αρχιτεκτονικές που θα υποστηρίζονται μελλοντικά, περιλαμβάνουν + την &mips; και &powerpc;. Μπορείτε να εγγραφείτε στις λίστες + ταχυδρομείου &a.ppc.name; και &a.mips.name; αντίστοιχα για + πληροφορίες σχετικά με την πρόοδο των εργασιών σε αυτές τις + αρχιτεκτονικές. Για γενικές πληροφορίες σχετικά με νέες + αρχιτεκτονικές, εγγραφείτε στην &a.platforms;.</para> + + <para>Αν το μηχάνημα σας είναι διαφορετικής αρχιτεκτονικής και + χρειάζεστε λειτουργικό άμεσα, σας συνιστούμε να ρίξετε μια ματιά + στα <ulink url="http://www.netbsd.org/">NetBSD</ulink> ή + <ulink url="http://www.openbsd.org/">OpenBSD</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="smp-support"> + <para>Υποστηρίζει το &os; Συμμετρική Πολυεπεξεργασία (SMP);</para> + </question> + + <answer> + <para>Ναι. Το SMP ήταν ενεργοποιημένο από προεπιλογή στον πυρήνα + <emphasis>GENERIC</emphasis> ήδη από το &os; 5.2.</para> + + <para>Η αρχική πρόθεση ήταν να είναι ενεργοποιημένο επίσης από + προεπιλογή και στον πυρήνα τής έκδοσης 5.3 του &os;, αλλά λόγω + κάποιων προβλημάτων στην εκτέλεση του πυρήνα SMP σε μηχανήματα + χωρίς πολλαπλούς επεξεργαστές, αποφασίστηκε να μείνει ανενεργό + μέχρι την αντιμετώπιση τους. Αυτό ωστόσο αποτελεί προτεραιότητα + για την έκδοση 5.4 του &os;.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </sect1> + + <sect1 id="compatibility-drives"> + <title>Σκληροί δίσκοι, μονάδες ταινίας, οδηγοί CD και DVD</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="supported-hard-drives"> + <para>Ποια είδη σκληρών δίσκων υποστηρίζονται από το &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Το &os; υποστηρίζει μονάδες δίσκου των τύπων EIDE, SATA, + SCSI, και SAS (με τον κατάλληλο συμβατό ελεγκτή — + δείτε την επόμενη ενότητα), καθώς και όλους τους οδηγούς που + χρησιμοποιούν το αρχικό interface της + <quote>Western Digital</quote> (δηλ. MFM, RLL, ESDI και φυσικά + IDE). Ίσως να μη λειτουργήσουν κάποιοι ελεγκτές ESDI που + χρησιμοποιούν μη-τυποποιημένο interface. Καλύτερα να + παραμείνετε σε interfaces τύπου WD1002/3/6/7 και αντίστοιχα + τους.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="supported-scsi-controllers"> + <para>Ποιοι ελεγκτές SCSI ή SAS υποστηρίζονται;</para> + </question> + + <answer> + <para>Δείτε την πλήρη λίστα στις Σημειώσεις Υλικού του &os; + <ulink url="&rel.current.hardware;">&rel.current;</ulink> ή + <ulink url="&rel2.current.hardware;">&rel2.current;</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="tape-support"> + <para>Τι τύποι οδηγών ταινίας υποστηρίζονται;</para> + </question> + + <answer> + <para>Το &os; υποστηρίζει οδηγούς SCSI και QIC-36 (με interface + QIC-02). Περιλαμβάνονται οδηγοί 8-mm (γνωστοί ως Exabyte) καθώς + και οδηγοί DAT.</para> + + <para>Ορισμένοι από τους πρώτους οδηγούς 8-mm δεν είναι ιδιαίτερα + συμβατοί με SCSI-2, και μπορεί να μην λειτουργούν ικανοποιητικά + με το &os;.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="tape-changer-support"> + <para>Υποστηρίζει το &os; μονάδες εναλλαγής ταινιών (tape + changers);</para> + </question> + + <answer> + <para>Το &os; υποστηρίζει μονάδες εναλλαγής τύπου SCSI με την + χρήση της συσκευής &man.ch.4; και της εντολής &man.chio.1;. + Μπορείτε να βρείτε τις λεπτομέρειες σχετικά με τον τρόπο ελέγχου + της μονάδας εναλλαγής στη σελίδα manual του &man.chio.1;.</para> + + <para>Αν δεν χρησιμοποιείτε το <application>AMANDA</application> ή + κάποιο άλλο προϊόν που να γνωρίζει πως να χειριστεί την μονάδα + εναλλαγής ταινιών, θα πρέπει να θυμάστε ότι γενικά τα + προγράμματα γνωρίζουν μόνο πως να κινήσουν μια ταινία από ένα + σημείο σε ένα άλλο, και θα πρέπει εσείς να σημειώσετε σε ποια + θέση (slot) βρίσκεται η ταινία, και σε ποια θέση πρέπει να πάει + η ταινία που βρίσκεται αυτή τη στιγμή μέσα στον οδηγό.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="supported-cdrom-drives"> + <para>Ποιοι οδηγοί CDROM υποστηρίζονται από το &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Υποστηρίζεται οποιοσδήποτε οδηγός SCSI που είναι συνδεμένος + σε αντίστοιχα υποστηριζόμενο ελεγκτή.</para> + + <para>Υποστηρίζονται ακόμα τα ακόλουθα μη-τυποποιημένα + CDROM interfaces:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Mitsumi LU002 (8bit), LU005 (16bit) and FX001D + (16bit ταχύτητας 2x ).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Sony CDU 31/33A</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Sound Blaster μη-SCSI CDROM</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Matsushita/Panasonic CDROM</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>IDE CDROM συμβατά με ATAPI</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Όλες οι κάρτες που δεν είναι SCSI είναι γενικά εξαιρετικά + πιο αργές όταν συγκρίνονται με αντίστοιχους SCSI οδηγούς, και + κάποιοι οδηγοί τύπου ATAPI ίσως να μη λειτουργήσουν.</para> + + <para>Τα επίσημα &os; CDROM ISO, καθώς και τα CDROM από το Daemon + News και το FreeBSD Mall, υποστηρίζουν εκκίνηση απευθείας από το + CD.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="supported-cdrw-drives"> + <para>Ποιοι οδηγοί CD-RW υποστηρίζονται από το &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Το &os; υποστηρίζει οποιοδήποτε οδηγό IDE CD-R ή CD-RW + συμβατό με ATAPI. Δείτε το &man.burncd.8; για + λεπτομέρειες.</para> + + <para>Το &os; υποστηρίζει επίσης οποιοδήποτε οδηγό SCSI CD-R ή + CD-RW. Εγκαταστήστε και χρησιμοποιήστε την εντολή + <command>cdrecord</command> από την συλλογή των ports ή από + πακέτο, και βεβαιωθείτε ότι έχετε ενσωματώσει στον πυρήνα σας + τη συσκευή <devicename>pass</devicename>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="zip-support"> + <para>Υποστηρίζει το &os; οδηγούς &iomegazip;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Το &os; υποστηρίζει εγγενώς οδηγούς &iomegazip; SCSI και + ATAPI. Οι οδηγοί SCSI ZIP μπορούν να λειτουργήσουν μόνο αν + έχουν ρυθμιστεί σε SCSI IDs 5 ή 6, αλλά αν το υποστηρίζει ο + ελεγκτής SCSI που χρησιμοποιείτε, μπορείτε ακόμα και να + εκκινήσετε από αυτούς. Δεν είναι ξεκάθαρο ποιοι ελεγκτές SCSI + υποστηρίζουν εκκίνηση από συσκευές με ID διαφορετικό από 0 ή 1, + έτσι θα πρέπει να συμβουλευθείτε την τεκμηρίωση του ελεγκτή + σας, αν θέλετε να χρησιμοποιήσετε αυτή τη δυνατότητα.</para> + + <para>Το &os; υποστηρίζει επίσης οδηγούς Zip παράλληλης θύρας. + Βεβαιωθείτε ότι ο πυρήνας σας περιέχει τα προγράμματα οδήγησης + για τις συσκευές + <devicename>scbus0</devicename>, + <devicename>da0</devicename>, + <devicename>ppbus0</devicename>, και + <devicename>vp0</devicename> (ο πυρήνας GENERIC περιέχει τα + πάντα εκτός από το <devicename>vp0</devicename>). Με χρήση + αυτών των προγραμμάτων οδήγησης, ο οδηγός της παράλληλης θύρας + θα πρέπει να είναι διαθέσιμος ως συσκευή + <devicename>/dev/da0s4</devicename>. Μπορείτε να προσαρτήσετε + δίσκους χρησιμοποιώντας την εντολή + <command>mount /dev/da0s4 /mnt</command> ή (για δίσκους που + έχουν διαμορφωθεί μέσω dos) την + <command>mount_msdos /dev/da0s4 /mnt</command>.</para> + + <para>Διαβάστε επίσης <link linkend="media-change">το FAQ σχετικά + με αφαιρούμενους οδηγούς</link> σε επόμενο σημείο αυτού του + κεφαλαίου, καθώς και τις <link linkend="removable-drives"> + σημειώσεις σχετικά με την <quote>διαμόρφωση</quote></link> στο + κεφάλαιο Διαχείρισης.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="jaz-zip-removable-support"> + <para>Υποστηρίζει το &os; &jaz;, EZ και άλλους αφαιρούμενους + οδηγούς;</para> + </question> + + <answer> + <para>Απλώς λειτουργούν. Οι περισσότερες από τις συσκευές αυτές + είναι SCSI, και έτσι δείχνουν σαν SCSI δίσκοι στο &os;. Το IDE + EZ εμφανίζεται σαν οδηγός IDE.</para> + + <para>Βεβαιωθείτε ότι έχετε ενεργοποιήσει τυχόν εξωτερικές + συσκευές πριν εκκινήσετε το σύστημα σας.</para> + + <para><anchor id="media-change">Για να αλλάξετε μέσο αποθήκευσης + εν ώρα λειτουργίας, ελέγξτε τις &man.mount.8;, &man.umount.8;, + και την &man.camcontrol.8; (για συσκευές SCSI) ή + &man.atacontrol.8; (για συσκευές IDE), και επίσης <link + linkend="removable-drives">τις συζητήσεις σχετικά με τη χρήση + αφαιρούμενων οδηγών</link> σε επόμενο τμήμα του FAQ.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </sect1> + + <sect1 id="compatibility-kbd-mice"> + <title>Πληκτρολόγια και ποντίκια</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="usbkbd"> + <para>Υποστηρίζει το &os; το USB πληκτρολόγιο μου;</para> + </question> + + <answer> + <para>Το &os; υποστηρίζει εγγενώς USB πληκτρολόγια. Ενεργοποιήστε + την υποστήριξη USB στο <filename>/etc/rc.conf</filename>.</para> + + <para>Μόλις ενεργοποιηθεί η υποστήριξη USB πληκτρολογίου στο + σύστημα σας, το πληκτρολόγιο τύπου AT αναγνωρίζεται ως + <devicename>/dev/kbd0</devicename> και το USB πληκτρολόγιο + γίνεται <devicename>/dev/kbd1</devicename>, αν είναι και τα δύο + συνδεμένα στο σύστημα. Αν υπάρχει μόνο το USB πληκτρολόγιο, θα + αναγνωριστεί ως <devicename>/dev/ukbd0</devicename>.</para> + + <para>Αν θέλετε να χρησιμοποιήσετε το USB πληκτρολόγιο στην + κονσόλα, θα πρέπει να δηλώσετε συγκεκριμένα στον οδηγό της + κονσόλας να χρησιμοποιήσει το υπάρχον USB πληκτρολόγιο. Αυτό + μπορεί να γίνει εκτελώντας την ακόλουθη εντολή ως μέρος της + διαδικασίας αρχικοποίησης του συστήματος:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kbdcontrol -k /dev/kbd1 < /dev/ttyv0 > /dev/null</userinput></screen> + + <para>Παρατηρήστε ότι αν το πληκτρολόγιο USB είναι το μοναδικό + πληκτρολόγιο, θα είναι διαθέσιμο ως + <devicename>/dev/ukbd0</devicename>, και η εντολή θα δείχνει + όπως παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kbdcontrol -k /dev/ukbd0 < /dev/ttyv0 > /dev/null</userinput></screen> + + <para>Ένα καλό μέρος για να προσθέσετε την παραπάνω εντολή, είναι + το αρχείο <filename>/etc/rc.i386</filename>.</para> + + <para>Μόλις γίνει αυτό, το USB πληκτρολόγιο θα πρέπει να + λειτουργεί και στο Χ περιβάλλον, χωρίς ανάγκη ειδικών + ρυθμίσεων.</para> + + <para>Η εν θερμώ σύνδεση και αποσύνδεση USB πληκτρολογίου, ίσως + να μη λειτουργεί ακόμα σωστά. Σας συνιστούμε να συνδέσετε το + πληκτρολόγιο πριν την εκκίνηση του συστήματος, και να το αφήσετε + συνδεμένο μέχρι τον τερματισμό, για να αποφύγετε τυχόν + προβλήματα.</para> + + <para>Δείτε τη σελίδα manual &man.ukbd.4; για περισσότερες + πληροφορίες.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="busmouse"> + <para>Έχω ένα μη-τυπικό ποντίκι τύπου bus. Πως θα το + ρυθμίσω;</para> + </question> + + <answer> + <para>Το &os; υποστηρίζει ποντίκια τύπου bus και τον τύπο InPort + bus από κατασκευαστές όπως Microsoft, Logitech και ATI. + Ο πυρήνας GENERIC δεν περιέχει τον απαραίτητο οδηγό συσκευής. + Για να περιλάβετε το πρόγραμμα οδήγησης στο δικό σας + προσαρμοσμένο πυρήνα, προσθέστε την ακόλουθη γραμμή στο αρχείο + ρυθμίσεων πυρήνα:</para> + + <programlisting>device mse0 at isa? port 0x23c irq5</programlisting> + + <para>Τα ποντίκια τύπου bus συνήθως έρχονται με δικές τους κάρτες + επέκτασης. Ενδεχομένως να έχετε δυνατότητα να ρυθμίσετε την + κάρτα σε διαφορετική διεύθυνση θύρας και IRQ από αυτά που + φαίνονται παραπάνω. Συμβουλευθείτε το εγχειρίδιο του ποντικιού + σας και τη σελίδα manual &man.mse.4; για περισσότερες + πληροφορίες.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ps2mouse"> + <para>Πως μπορώ να χρησιμοποιήσω το ποντίκι μου τύπου PS/2 + (<quote>πόρτας ποντικιού</quote> ή <quote>πληκτρολογίου</quote>);</para> + </question> + + <answer> + <para>Το ποντίκι τύπου PS/2 υποστηρίζεται εγγενώς. Το απαραίτητο + πρόγραμμα οδήγησης, <devicename>psm</devicename>, περιλαμβάνεται + στον πυρήνα.</para> + + <para>Αν ο προσαρμοσμένος πυρήνας σας δεν τον περιέχει, προσθέστε + την ακόλουθη γραμμή στο αρχείο ρυθμίσεων πυρήνα, και + μεταγλωττίστε ξανά τον πυρήνα σας.</para> + + <programlisting>device psm0 at atkbdc? irq 12</programlisting> + + <para>Μόλις ο πυρήνας ανιχνεύσει σωστά τη συσκευή + <devicename>psm0</devicename> κατά την εκκίνηση, βεβαιωθείτε ότι + υπάρχει η αντίστοιχη καταχώρηση για το + <devicename>psm0</devicename> στον κατάλογο + <filename>/dev</filename>. Μπορείτε να το δημιουργήσετε + γράφοντας:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /dev; sh MAKEDEV psm0</userinput></screen> + + <para>όταν έχετε εισέλθει ως χρήστης <username>root</username>.</para> + + <note> + <para>Μπορείτε να παραλείψετε αυτό το βήμα αν χρησιμοποιείτε + &os; 5.0-RELEASE ή νεώτερο με ενεργοποιημένο το + &man.devfs.5;, καθώς τα απαραίτητα αρχεία συσκευών θα + δημιουργηθούν αυτόματα κάτω από τον κατάλογο + <filename>/dev</filename>.</para> + </note> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="moused"> + <para>Είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί το ποντίκι με κάποιο τρόπο + έξω από το περιβάλλον του συστήματος X Window;</para> + </question> + + <answer> + <para>Αν χρησιμοποιείτε το προεπιλεγμένο πρόγραμμα οδήγησης + κονσόλας, &man.syscons.4;, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το δείκτη + του ποντικιού σας σε κονσόλες κειμένου για να κάνετε αποκοπή και + επικόλληση κειμένου. Εκτελέστε τον δαίμονα του ποντικιού, + &man.moused.8;, και ενεργοποιήστε το δείκτη του ποντικιού στην + εικονική κονσόλα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>moused -p /dev/<replaceable>xxxx</replaceable> -t <replaceable>yyyy</replaceable></userinput> +&prompt.root; <userinput>vidcontrol -m on</userinput></screen> + + <para>Όπου το <replaceable>xxxx</replaceable> είναι το όνομα + συσκευής του ποντικιού και το <replaceable>yyyy</replaceable> + είναι ο τύπος του πρωτοκόλλου του. Ο δαίμονας του ποντικιού + μπορεί να αναγνωρίσει αυτόματα το είδος του πρωτοκόλλου για τα + περισσότερα ποντίκια, εκτός από παλιά σειριακά μοντέλα. + Καθορίστε το πρωτόκολλο <literal>auto</literal> για να + χρησιμοποιήσετε την αυτόματη ανίχνευση. Αν αυτή δεν δουλέψει, + δείτε τη σελίδα manual &man.moused.8; για μια λίστα με + υποστηριζόμενους τύπους πρωτοκόλλων.</para> + + <para>Αν έχετε ποντίκι τύπου PS/2, απλώς προσθέστε + <literal>moused_enable="YES"</literal> στο αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename> για να εκκινεί ο δαίμονας του + ποντικιού κατά την εκκίνηση. Επιπρόσθετα, αν επιθυμείτε να + χρησιμοποιείτε το δαίμονα του ποντικιού σε όλες τις εικονικές + κονσόλες, και όχι μόνο στην κονσόλα συστήματος, προσθέστε τη + γραμμή <literal>allscreens_flags="-m on"</literal> στο + <filename>/etc/rc.conf</filename>.</para> + + <para>Όταν εκτελείται ο δαίμονας του ποντικιού, η πρόσβαση στο + ποντίκι πρέπει να συντονίζεται μεταξύ του δαίμονα και άλλων + προγραμμάτων, όπως τα X Windows. Κοιτάξτε στο FAQ την ερώτηση + <link linkend="x-and-moused">Γιατί το ποντίκι μου δεν δουλεύει + στα Χ;</link> για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτό το + πρόβλημα.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="text-mode-cut-paste"> + <para>Πως μπορώ να κάνω αποκοπή και επικόλληση κειμένου με το + ποντίκι σε μια κονσόλα κειμένου;</para> + </question> + + <answer> + <para>Μόλις ενεργοποιήσετε το δαίμονα του ποντικιού (δείτε την + <link linkend="moused">προηγούμενη ενότητα</link>), κρατήστε + πιεσμένο το πλήκτρο 1 (το αριστερό πλήκτρο) και κινήστε το + ποντίκι για να επιλέξετε μια περιοχή κειμένου. Κατόπιν, πιέστε + το πλήκτρο 2 (το μεσαίο πλήκτρο) για να το επικολλήσετε στην + περιοχή του δρομέα. Με την πίεση του πλήκτρου 3 (δεξιού + πλήκτρου) μπορείτε να <quote>επεκτείνετε</quote> την επιλεγμένη + περιοχή κειμένου.</para> + + <para>Αν το ποντίκι σας δεν έχει μεσαίο πλήκτρο, μπορεί να θέλετε + να το εξομοιώσετε ή να αλλάξετε τις λειτουργίες των πλήκτρων + χρησιμοποιώντας τις επιλογές που παρέχονται από τον δαίμονα του + ποντικιού Δείτε τη σελίδα manual &man.moused.8; για τις + λεπτομέρειες.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="mouse-wheel-buttons"> + <para>Το ποντίκι μου έχει διάφορα έξυπνα πλήκτρα και ροδέλα + κύλισης. Μπορώ να τα χρησιμοποιήσω στο &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Η απάντηση, δυστυχώς, είναι <quote>εξαρτάται</quote>. + Τα ποντίκια με έξτρα δυνατότητες συνήθως απαιτούν εξειδικευμένα + προγράμματα οδήγησης. Αν το πρόγραμμα οδήγησης του ποντικιού ή + το αντίστοιχο πρόγραμμα του χρήστη δεν παρέχουν συγκεκριμένη + υποστήριξη για το ποντίκι, θα λειτουργεί ως ένα απλό ποντίκι δύο + ή τριών πλήκτρων.<para> + + <para>Για πιθανή χρήση της ροδέλας σε περιβάλλον X Window, δείτε + την <link linkend="x-and-wheel">αντίστοιχη ενότητα</link>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="laptop-mouse-trackball"> + <para>Πως μπορώ να χρησιμοποιήσω το ποντίκι / trackball / touchpad + στον φορητό μου υπολογιστή;</para> + </question> + + <answer> + <para>Δείτε την <link linkend="ps2mouse">απάντηση στην προηγούμενη + ερώτηση</link>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="keyboard-delete-key"> + <para>Πως μπορώ να χρησιμοποιήσω το πλήκτρο delete στο + <command>sh</command> και <command>csh</command>;</para> + </question> + + <answer> + <para>Για το <application>Κέλυφος Bourne</application>, προσθέστε + τις ακόλουθες γραμμές στο αρχείο σας <filename>.shrc</filename>. + Δείτε επίσης τις σελίδες manual &man.sh.1; και &man.editrc.5;.</para> + + <programlisting>bind ^? ed-delete-next-char # for console +bind ^[[3~ ed-delete-next-char # for xterm</programlisting> + + <para>Για το <application>Κέλυφος C</application>, προσθέστε τις + ακόλουθες γραμμές στο αρχείο σας <filename>.cshrc</filename>. + Δείτε επίσης τη σελίδα manual του &man.csh.1;.</para> + + <programlisting>bindkey ^? delete-char # for console +bindkey ^[[3~ delete-char # for xterm</programlisting> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε <ulink + url="http://www.ibb.net/~anne/keyboard.html">αυτή τη σελίδα</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </sect1> + + <sect1 id="compatibility-networking"> + <title>Συσκευές σειριακής επικοινωνίας και Δικτύωσης</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="network-cards"> + <para>Ποιες κάρτες δικτύου υποστηρίζει το &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Για την πλήρη λίστα, δείτε τις Σημειώσεις Υλικού που + παρέχονται με κάθε έκδοση του &os;.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="support-winmodem"> + <para>Υποστηρίζει το &os; modems που λειτουργούν με τη βοήθεια + λογισμικού όπως τα Winmodems;</para> + </question> + + <answer> + <para>To &os; υποστηρίζει αρκετά software modems με την βοήθεια + επιπρόσθετου λογισμικού. Το port + <filename role="package">comms/ltmdm</filename> προσθέτει + υποστήριξη για modems που βασίζονται στο δημοφιλές κύκλωμα + Lucent LT. Το port + <filename role="package">comms/mwavem</filename> υποστηρίζει το + modem που διαθέτουν οι φορητοί υπολογιστές Thinkpad 600 και 700 + της IBM.</para> + + <para>Δεν μπορείτε να εγκαταστήσετε το &os; μέσω software modem. + Το λογισμικό αυτό πρέπει να εγκατασταθεί μετά την εγκατάσταση + του &os;.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="support-broadcom"> + <para>Υπάρχει εγγενές πρόγραμμα οδήγησης για τις κάρτες Broadcom + 43xx;</para> + </question> + + <answer> + <para>Όχι, και μάλλον δεν θα υπάρξει.</para> + + <para>Η Broadcom αρνείται να δώσει δημόσια πληροφορίες σχετικά με + τον προγραμματισμό των ολοκληρωμένων της που χρησιμοποιούνται σε + εφαρμογές ασύρματων δικτύων, πιθανόν επειδή και το τμήμα του + πομποδέκτη της κάρτας ελέγχεται με τη βοήθεια λογισμικού. Για + να αποκτήσουν έγκριση για τις κάρτες τους από το FCC, πρέπει να + εξασφαλίσουν ότι οι τελικοί χρήστες δεν θα είναι σε θέση να + κάνουν ρυθμίσεις όπως αλλαγή της συχνότητας λειτουργίας, των + παραμέτρων διαμόρφωσης και της ισχύος εκπομπής. Αλλά χωρίς τις + πληροφορίες προγραμματισμού, είναι σχεδόν αδύνατο να γραφεί + πρόγραμμα οδήγησης.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="multiport-serial-support"> + <para>Ποιες κάρτες πολλαπλών σειριακών θυρών υποστηρίζονται από + το &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Υπάρχει μια λίστα για αυτές στην ενότητα <ulink + url="&url.books.handbook;/install.html#INSTALL-MISC">διάφορων συσκευών</ulink> του Εγχειριδίου.</para> + + <para>Ακόμα φαίνεται ότι λειτουργούν και κάποιες κάρτες που + είναι αντιγραφές επώνυμων μοντέλων, ειδικά όσες υποστηρίζουν ότι + είναι συμβατές με τις αντίστοιχες τις AST.</para> + + <para>Δείτε τη σελίδα manual &man.sio.4; για περισσότερες + πληροφορίες σχετικά με τη ρύθμιση τέτοιων καρτών.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="serial-console-prompt"> + <para>Πως μπορώ να εμφανίσω την προτροπή boot: σε μια σειριακή + κονσόλα;</para> + </question> + + <answer> + <orderedlist> + <listitem> + <para>Δημιουργήστε πυρήνα που να περιέχει την επιλογή + <literal>options COMCONSOLE</literal>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Δημιουργήστε το <filename>/boot.config</filename> και + γράψτε μέσα σε αυτό μόνο την επιλογή <option>-P</option>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αποσυνδέστε το πληκτρολόγιο από το σύστημα.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>Δείτε το αρχείο + <filename>/usr/src/sys/i386/boot/biosboot/README.serial</filename> + για περισσότερες πληροφορίες.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </sect1> + + <sect1 id="compatibility-sound"> + <title>Συσκευές ήχου</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="sound-card-support"> + <para>Ποιες κάρτες ήχου υποστηρίζονται από το &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Το &os; υποστηρίζει διάφορες κάρτες ήχου, + συμπεριλαμβανομένων των &soundblaster;, &soundblaster; Pro, &soundblaster; 16, Pro Audio Spectrum 16, AdLib, και Gravis + UltraSound (για περισσότερες πληροφορίες, δείτε τις + <ulink + url="&url.base;/releases/">Πληροφορίες Έκδοσης του &os;</ulink> + και τη σελίδα manual &man.snd.4;). Υπάρχει επίσης περιορισμένη + υποστήριξη για κάρτες MIDI που είναι συμβατές με το πρότυπο + MPU-401. Επίσης υποστηρίζονται οι κάρτες που είναι συμβατές με + το πρότυπο µsoft; Sound System.</para> + + <note> + <para>Το παραπάνω ισχύει μόνο για τον ήχο! Το πρόγραμμα οδήγησης + δεν υποστηρίζει τυχόν CDROM, SCSI ή joysticks που συνδέονται + πάνω σε αυτές τις κάρτες, εκτός από την &soundblaster;. Αν + και η διεπαφή SCSI της &soundblaster; καθώς και κάποια + μη-SCSI CDROM υποστηρίζονται, δεν μπορούν ωστόσο να + χρησιμοποιηθούν για τη διαδικασία εκκίνησης.</para> + </note> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="es1370-silent-pcm"> + <para>Υπάρχει κάποια λύση για το πρόβλημα του ήχου στην κάρτα μου + που υποστηρίζεται από το &man.pcm.4;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Κάποιες κάρτες ήχου, όπως η es1370, μηδενίζουν την ένταση + του ήχου σε κάθε εκκίνηση. Πρέπει να εκτελείτε την ακόλουθη + εντολή κάθε φορά που ξεκινά το μηχάνημα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mixer pcm 100 vol 100 cd 100</userinput></screen> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </sect1> + + <sect1 id="compatibility-other"> + <title>Άλλο υλικό</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="other-device-support"> + <para>Ποιες άλλες συσκευές υποστηρίζονται από το &os;;</para> + </question> + + <answer> + <para>Δείτε το <ulink + url="&url.books.handbook;/install.html#INSTALL-MISC">Εγχειρίδιο</ulink> για τη λίστα των υπόλοιπων συσκευών που υποστηρίζονται.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="power-management-support"> + <para>Υποστηρίζει το &os; διαχείριση ενέργειας για το φορητό μου + υπολογιστή;</para> + </question> + + <answer> + <para>Από το &os; 4.X και μετά, υποστηρίζεται το + <acronym>APM</acronym> σε συγκεκριμένα μηχανήματα. Περισσότερες + πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στο &man.apm.4;.</para> + + <para>Από το &os; 5.X και μετά, υποστηρίζεται η δυνατότητα + <acronym>ACPI</acronym> η οποία υπάρχει σε όλους τους σύγχρονους + υπολογιστές. Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες στο + &man.acpi.4;. Αν ένα σύστημα υποστηρίζει τόσο + <acronym>APM</acronym> όσο και <acronym>ACPI</acronym>, μπορείτε + να χρησιμοποιήσετε όποιο θέλετε. Σας συνιστούμε να δοκιμάσετε + και τα δύο και να επιλέξετε αυτό που καλύπτει καλύτερα τις + ανάγκες σας.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="disable-acpi"> + <para>Πως μπορώ να απενεργοποιήσω το ACPI;</para> + </question> + + <answer> + <para>Προσθέστε τη γραμμή + <screen>hint.acpi.0.disabled="1"</screen> στο αρχείο + <filename>/boot/device.hints</filename>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="micron-hang-boot"> + <para>Γιατί το Micron σύστημα μου κρεμάει κατά την εκκίνηση;</para> + </question> + + <answer> + <para>Ορισμένες μητρικές Micron υλοποιούν το PCI BIOS με μη + τυποποιημένο τρόπο, προκαλώντας προβλήματα στην εκκίνηση του + &os;, καθώς οι PCI συσκευές δεν ρυθμίζονται στις διευθύνσεις που + αναφέρονται.</para> + + <para>Για να παρακάμψετε το πρόβλημα, απενεργοποιήστε την επιλογή + <quote>Plug and Play Operating System</quote> από το BIOS.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="asusk7v-boot-failure"> + <para>Η δισκέτα εκκίνησης κρεμάει στη μητρική ASUS K7V. Πως μπορώ + να το διορθώσω αυτό;</para> + </question> + + <answer> + <para>Στις ρυθμίσεις του BIOS, απενεργοποιήστε την επιλογή + <quote>boot virus protection</quote>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="micron-3comnic-failure"> + <para>Γιατί η PCI κάρτα δικτύου μου της &tm.3com; δεν λειτουργεί + με το Micron υπολογιστή μου;</para> + </question> + + <answer> + <para>Ορισμένες μητρικές της Micron έχουν μη-τυποποιημένο PCI BIOS + το οποίο δεν ρυθμίζει τις συσκευές PCI στις διευθύνσεις που + αναφέρονται. Αυτό δημιουργεί προβλήματα κατά την εκκίνηση του + &os;.</para> + + <para>Για να παρακάμψετε το πρόβλημα, απενεργοποιήστε την επιλογή + <quote>Plug and Play Operating System</quote> από το + BIOS.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="newcard-does-not-work"> + <para>Η PCMCIA κάρτα μου δεν λειτουργεί. Βλέπω το εξής μήνυμα: + <quote>cbb0: unsupported card type detected.</quote> + Τι μπορώ να κάνω;</para> + </question> + + <answer> + <para>Μπορείτε να δοκιμάσετε να χρησιμοποιήσετε την αρχική + υλοποίηση OLDCARD. Τροποποιήστε το αρχείο ρύθμισης του πυρήνα + σας, και αφαιρέστε τις ακόλουθες γραμμές: + <programlisting>device cbb +device pccard +device cardbus</programlisting> + Μετά προσθέστε: + <programlisting>device pcic +device card 1</programlisting> + Μεταγλωττίστε ξανά και εγκαταστήστε το νέο πυρήνα όπως + περιγράφεται στην <ulink + url="&url.books.handbook;/kernelconfig.html">Ρύθμιση Πυρήνα του &os;</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </sect1> + </chapter> + + <chapter id="troubleshoot"> + <title>Αντιμετώπιση Προβλημάτων</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="pae"> + <para>Γιατί το &os; βρίσκει λάθος ποσότητα μνήμης;</para> + </question> + + <answer> + <para>Αυτό οφείλεται στη διαφορά μεταξύ φυσικών και εικονικών + διευθύνσεων μνήμης.</para> + + <para>Η σύμβαση που κατά βάση ακολουθείται στο υλικό του PC, είναι + να χρησιμοποιείται η μνήμη μεταξύ 3.5G και 4G για ειδικό σκοπό, + συνήθως για την πρόσβαση σε κάρτες PCI. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα + να μην μπορεί να αντιστοιχηθεί φυσική μνήμη σε αυτή την περιοχή + διευθύνσεων.</para> + + <para>Το υλικό του υπολογιστή σας θα καθορίσει τι γίνεται με την + μνήμη που κανονικά εμφανίζεται σε αυτή τη θέση. Δυστυχώς, + σε κάποιες περιπτώσεις το υλικό δεν κάνει τίποτα, και χάνεται η + δυνατότητα χρήσης των τελευταίων 500Μ μνήμης RAM.</para> + + <para>Ευτυχώς, στις περισσότερες περιπτώσεις το υλικό ανακατευθύνει + τη μνήμη σε υψηλότερη θέση, ώστε να είναι ακόμα δυνατή η χρήση + της. Αυτό μπορεί ωστόσο να σας προκαλέσει κάποια σύγχυση αν + παρακολουθείτε τα μηνύματα εκκίνησης.</para> + + <para>Στην 32 bit έκδοση του &os;, η μνήμη φαίνεται να έχει χαθεί + καθώς ανακατευθύνεται πάνω από τα 4G, τα οποία δεν είναι + προσβάσιμα από 32 bit πυρήνα. Στην περίπτωση αυτή η λύση είναι + να φτιάξετε ένα πυρήνα τύπου PAE. Δείτε + <link linkend="memory-limits">αυτήν την καταχώρηση στο FAQ</link> + για περισσότερες πληροφορίες.</para> + + <para>Στην 64 bit έκδοση του &os;, ή όταν χρησιμοποιείται πυρήνας + τύπου PAE, το &os; θα ανιχνεύσει και θα ανακατευθύνει σωστά τη + μνήμη ώστε να είναι χρησιμοποιήσιμη. Κατά την εκκίνηση ωστόσο, + μπορεί να φαίνεται ότι το &os; ανιχνεύει περισσότερη μνήμη από + αυτή που έχει στην πραγματικότητα το σύστημα. Αυτό είναι + φυσιολογικό και η διαθέσιμη μνήμη θα διορθωθεί καθώς + ολοκληρώνεται η διαδικασία της εκκίνησης.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="awre"> + <para>Ο σκληρός μου δίσκος έχει χαλασμένους τομείς. Τι μπορώ να + κάνω;</para> + </question> + + <answer> + <para>Στους δίσκους SCSI, ο οδηγός μπορεί συνήθως να + επανατοποθετήσει αυτόματα τα δεδομένα σε εναλλακτικούς τομείς. + Ωστόσο οι περισσότεροι δίσκοι έρχονται με την δυνατότητα αυτή + απενεργοποιημένη.</para> + + <para>Για να ενεργοποιήσετε την επανατοποθέτηση χαλασμένων τομέων, + επεξεργαστείτε την πρώτη σελίδα κατάστασης της συσκευής + (modepage), δίνοντας την παρακάτω εντολή + (ως <username>root</username>):</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>camcontrol modepage sd0 -m 1 -e -P 3</userinput></screen> + + <para>και αλλάξτε τις τιμές των AWRE και ARRE από 0 σε 1:</para> + + <programlisting>AWRE (Auto Write Reallocation Enbld): 1 +ARRE (Auto Read Reallocation Enbld): 1</programlisting> + + <para>Οι σύγχρονοι οδηγοί τύπου IDE έχουν επίσης ενεργοποιημένη από + το εργοστάσιο τη δυνατότητα επανατοποθέτησης χαλασμένων + τομέων.</para> + + <para>Αν δείτε προειδοποιήσεις σχετικά με χαλασμένους τομείς + (σε οποιοδήποτε είδος δίσκου), είναι ώρα να σκεφτείτε να αλλάξετε + τον οδηγό. Ίσως μπορέσετε να χρησιμοποιήσετε το διαγνωστικό + πρόγραμμα που δίνει ο κατασκευαστής του δίσκου για να + απομονώσετε τους χαλασμένους τομείς, αλλά στην καλύτερη περίπτωση + απλώς θα κερδίσετε λίγο περισσότερο χρόνο.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="hpnetserver-scsi-failure"> + <para>Γιατι το &os; δεν ανιχνεύει τον ελεγκτή SCSI στον HP Netserver;</para> + </question> + + <answer> + <para>Το πρόβλημα αυτό είναι γνωστό. Ο ενσωματωμένος στη μητρική + ελεγκτής SCSI του HP Netserver, χρησιμοποιεί σύνδεση τύπου EISA + και καταλαμβάνει τη θέση EISA με αριθμό 11. Με τον τρόπο αυτό, + όλες οι <quote>πραγματικές</quote> υποδοχές τύπου EISA βρίσκονται + πριν από αυτή. Ωστόσο, η περιοχή διευθύνσεων των υποδοχών EISA με + αριθμό >= 10, συγκρούεται με την περιοχή διευθύνσεων του PCI, + και το &os; στη σημερινή του μορφή, δεν μπορεί να χειριστεί σωστά + αυτή την κατάσταση.</para> + + <para>Έτσι, για την ώρα, το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι + να παριστάνετε ότι δεν υπάρχει σύγκρουση διευθύνσεων :) και να + ανεβάσετε την επιλογή <literal>EISA_SLOTS</literal> του πυρήνα + στην τιμή 12. Μεταγλωττίστε έπειτα ξανά τον πυρήνα, όπως + περιγράφεται στην <ulink + url="&url.books.handbook;/kernelconfig.html">σχετική καταχώρηση του Εγχειριδίου</ulink>.</para> + + <para>Φυσικά αυτό είναι ένα πρόβλημα αντίστοιχο με το αυγό και την + κότα, όσο αφορά την εγκατάσταση ενός τέτοιου μηχανήματος. Για + να προσπεράσετε το πρόβλημα, υπάρχει ειδική πρόβλεψη στο + <emphasis>UserConfig</emphasis>. Μη χρησιμοποιήσετε το + <quote>visual</quote> interface, αλλά την γραμμή εντολών. + Απλώς γράψτε:</para> + + <programlisting>eisa 12 +quit</programlisting> + + <para>στην προτροπή, και εγκαταστήστε το σύστημα σας όπως συνήθως. + Σας συνιστούμε ωστόσο να μεταγλωττίσετε και να εγκαταστήσετε + το δικό σας προσαρμοσμένο πυρήνα.</para> + + <para>Ευελπιστούμε ότι σε μελλοντικές εκδόσεις, θα υπάρχει καλύτερη + διόρθωση για το πρόβλημα αυτό.</para> + + <note> + <para>Δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε δίσκο σε κατάσταση + <literal>dangerously dedicated (επικίνδυνα αφοσιωμένη) + </literal> με τον HP Netserver. Δείτε + <link linkend="dedicate">αυτή τη σημείωση</link> για + περισσότερες πληροφορίες.</para> + </note> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ed1-timeout"> + <para>Βλέπω συνέχεια μηνύματα του τύπου + <errorname>ed1: timeout</errorname>. Τι σημαίνουν;</para> + </question> + + <answer> + <para>Τα μηνύματα αυτά προκαλούνται συνήθως από διενέξεις στα + interrupts (π.χ. δύο κάρτες που χρησιμοποιούν το ίδιο IRQ). + Εκκινήστε με την επιλογή -c και αλλάξτε την καταχώρηση + ed0/de0/... ώστε να συμβαδίζει με το υλικό σας.</para> + + <para>Αν χρησιμοποιείτε την σύνδεση BNC της κάρτας δικτύου σας, + ίσως να δείτε επίσης αντίστοιχα μηνύματα σε περίπτωση + προβληματικού τερματισμού. Για να ελέγξετε την περίπτωση αυτή, + συνδέστε ένα τερματιστή απευθείας στην κάρτα (χωρίς καλώδιο) και + δείτε αν σταματήσουν τα μηνύματα.</para> + + <para>Κάποιες κάρτες συμβατές με NE2000, δίνουν αυτό το μήνυμα αν + δεν υπάρχει σύνδεση στη θύρα UTP ή αν το καλώδιο είναι + αποσυνδεμένο.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="bad-3c509"> + <para>Γιατί σταμάτησε να λειτουργεί η κάρτα μου &tm.3com; 3C509 + χωρίς να υπάρχει εμφανής λόγος;</para> + </question> + + <answer> + <para>Η κάρτα αυτή έχει την κακή συνήθεια να χάνει τις ρυθμίσεις + της. Ανανεώστε τις, χρησιμοποιώντας το βοηθητικό πρόγραμμα DOS + <command>3c5x9.exe</command>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="printer-slow"> + <para>Ο εκτυπωτής μου στην παράλληλη θύρα είναι απελπιστικά αργός. + Τι μπορώ να κάνω;</para> + </question> + + <answer> + <para>Αν το μόνο πρόβλημα είναι ο υπερβολικά αργός εκτυπωτής, + μπορείτε να δοκιμάσετε να αλλάξετε την <ulink + url="&url.books.handbook;/printing-intro-setup.html#PRINTING-PARALLEL-PORT-MODE">κατάσταση λειτουργίας της παράλληλης θύρας</ulink> + όπως περιγράφεται στο κεφάλαιο του Εγχειριδίου σχετικά με + την <ulink + url="&url.books.handbook;/printing-intro-setup.html">Εγκατάσταση Εκτυπωτή</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="signal11"> + <para>Γιατί τα προγράμματα μου περιστασιακά τερματίζουν με σφάλμα + <errorname>Signal 11</errorname>;</para> + </question> + + <answer> + <para>Τα σφάλματα τύπου Signal 11 δημιουργούνται όταν μια διεργασία + προσπαθεί να προσπελάσει περιοχή μνήμης για την οποία δεν έχει + πάρει άδεια από το λειτουργικό σύστημα. Αν συμβαίνει κάτι τέτοιο + σε φαινομενικά τυχαία χρονικά διαστήματα, θα πρέπει να αρχίσετε να + το ερευνάτε πολύ προσεκτικά.</para> + + <para>Τα προβλήματα αυτά συνήθως οφείλονται σε κάποιον από τους + παρακάτω λόγους:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Αν το πρόβλημα εμφανίζεται μόνο σε μια συγκεκριμένη + εφαρμογή την οποία αναπτύσσετε εσείς, είναι πιθανώς + λάθος στον δικό σας κώδικα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν το πρόβλημα βρίσκεται σε τμήμα του βασικού συστήματος + του &os;, μπορεί επίσης να είναι προβληματικός κώδικας, αλλά + τις περισσότερες φορές, τα προβλήματα αυτά βρίσκονται και + διορθώνονται πριν διανεμηθούν στους περισσότερους από εσάς + που διαβάζετε το FAQ (για το λόγο αυτό άλλωστε υπάρχει και η + γραμμή ανάπτυξης -current).</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>Για παράδειγμα, ένας γρήγορος τρόπος να διαπιστώσετε ότι + <emphasis>δεν</emphasis> πρόκειται για πρόβλημα του &os;, είναι + αν το πρόβλημα εμφανίζεται κατά τη μεταγλώττιση κάποιου + προγράμματος, αλλά κάθε φορά και σε διαφορετικό σημείο.</para> + + <para>Για παράδειγμα, υποθέστε ότι εκτελείτε ένα <quote>make + buildworld</quote>, και η μεταγλώττιση αποτυγχάνει κατά την + επεξεργασία του αρχείου <filename>ls.c</filename> σε + <filename>ls.o</filename>. Αν εκτελέσετε ξανά <quote>make + buildworld</quote>, και η μεταγλώττιση σταματήσει στο ίδιο σημείο, + πρόκειται πράγματι για πρόβλημα στα αρχεία του build -- δοκιμάστε + να ανανεώσετε τον πηγαίο κώδικα και να ξαναπροσπαθήσετε. Αν η + μεταγλώττιση αποτυγχάνει αλλού, αυτό σχεδόν σίγουρα οφείλεται σε + προβληματικό υλικό.</para> + + <para>Τι πρέπει να κάνετε:</para> + + <para>Στην πρώτη περίπτωση μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάποιο + debugger όπως το gdb για να βρείτε το σημείο στο πρόγραμμα με την + προβληματική διεύθυνση και να το διορθώσετε.</para> + + <para>Στη δεύτερη περίπτωση, θα πρέπει να επαληθεύσετε ότι δεν + φταίει το υλικό σας.</para> + + <para>Στις συνηθισμένες αιτίες αυτού του προβλήματος, + περιλαμβάνονται:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Οι σκληροί σας δίσκοι μπορεί να υπερθερμαίνονται. Ελέγξτε + ότι λειτουργούν οι ανεμιστήρες στο κουτί σας. Αν δεν + λειτουργούν, είναι πιθανό οι δίσκοι σας (και ίσως και άλλα + εξαρτήματα) να υπερθερμαίνονται.</para> + + <listitem> + <para>Ο επεξεργαστής σας έχει υπερθερμανθεί: Αυτό μπορεί να + συμβεί σε περίπτωση που τον λειτουργείτε σε μεγαλύτερη + συχνότητα από την κανονική (overclocking) ή αν το ανεμιστηράκι + του επεξεργαστή έχει σταματήσει να λειτουργεί. Σε κάθε + περίπτωση, θα πρέπει να εξασφαλίσετε ότι χρησιμοποιείτε το + υλικό σας σύμφωνα με τις προδιαγραφές του, τουλάχιστον για + όσο διάστημα χρειάζεται για να επιλύσετε το πρόβλημα. Για + παράδειγμα, αν έχετε κάνει overclocking, επιστρέψτε τον + επεξεργαστή στην κανονική του συχνότητα.</para> + + <para>Σχετικά με το overclocking, σημειώστε επίσης ότι είναι + φτηνότερο να έχετε ένα πιο αργό σύστημα από ένα κατεστραμμένο + που χρειάζεται αντικατάσταση! Επίσης η κοινότητα γενικά δεν + θα σας αντιμετωπίσει με κατανόηση αν αναφέρετε προβλήματα που + παρουσιάζονται σε συστήματα που λειτουργούν εκτός + προδιαγραφών, είτε εσείς πιστεύετε ότι η λειτουργία τους + είναι ασφαλής, είτε όχι.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Προβληματική μνήμη: Αν έχετε εγκατεστημένα περισσότερα + από ένα SIMMS / DIMMS, αφαιρέστε τα και προσπαθήστε να + λειτουργήσετε το μηχάνημα με ένα-ένα χωριστά ώστε να + εντοπίσετε το πρόβλημα σε επίπεδο ενός SIMM / DIMM, ή ίσως σε + ένα συνδυασμό τους.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Υπερ-αισιόδοξες ρυθμίσεις μητρικής: Στις ρυθμίσεις του + BIOS, και σε κάποιες περιπτώσεις σε ρυθμίσεις στη μητρική + μέσω βραχυκυκλωτήρων (jumpers), υπάρχει η δυνατότητα μεταβολής + διάφορων χρονισμών. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι + προεπιλεγμένες ρυθμίσεις είναι επαρκείς, και ίσως + δημιουργήσετε προβλήματα αν ρυθμίσετε πολύ χαμηλά τις + καταστάσεις αναμονής (wait states) της RAM ή θέσετε στο BIOS + την επιλογή <quote>RAM Speed: Turbo</quote>. Μια καλή ιδέα + είναι να επιστρέψετε τις ρυθμίσεις του BIOS στις + προεπιλεγμένες, αλλά πριν το κάνετε, σημειώστε κάπου τις + δικές σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ανεπαρκής ή κακής ποιότητας τροφοδοσία στη μητρική. Αν + έχετε κάρτες I/O, σκληρούς δίσκους ή CDROM στο σύστημα σας + που δεν χρησιμοποιείτε, δοκιμάστε να τα αφαιρέσετε ή να + αποσυνδέσετε προσωρινά την παροχή τροφοδοσίας τους, για να + διαπιστώσετε αν το τροφοδοτικό σας μπορεί να διαχειριστεί + μικρότερο φορτίο. Ή απλώς δοκιμάστε ένα άλλο τροφοδοτικό, + κατά προτίμηση ένα με λίγο μεγαλύτερη ισχύ (για παράδειγμα + αν το τρέχον σας τροφοδοτικό είναι ονομαστικής ισχύος 250W, + δοκιμάστε ένα ισχύος 300W).</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>Θα πρέπει επίσης να διαβάσετε το SIG11 FAQ (το οποίο φαίνεται + παρακάτω) το οποίο περιλαμβάνει εξαιρετικές επεξηγήσεις για όλα + αυτά τα προβλήματα, αν και πολλές από αυτές είναι γραμμένες από + την σκοπιά του &linux;. Ένα ενδιαφέρον τμήμα του SIG11 FAQ είναι + και αυτό που αναφέρεται στην πιθανότητα να μην ανιχνεύεται + προβληματική μνήμη από διαγνωστικά προγράμματα ή συσκευές + ελέγχου.</para> + + <para>Τέλος, αν τίποτα από τα παραπάνω δεν βοηθήσει, είναι πιθανόν + να έχετε εντοπίσει ένα πρόβλημα (bug) στο &os; και θα πρέπει να + ακολουθήσετε τις οδηγίες για να στείλετε αναφορά + προβλήματος.</para> + + <para>Μπορείτε να βρείτε εκτεταμένη ανάλυση στο <ulink + url="http://www.bitwizard.nl/sig11/">FAQ σχετικά με το πρόβλημα SIG11.</ulink></para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="trap-12-panic"> + <para>Το σύστημα μου σταματάει είτε με <errorname>Fatal + trap 12: page fault in kernel mode</errorname>, ή με + <errorname>panic:</errorname>, δείχνοντας και μια σειρά από + πληροφορίες. Τι πρέπει να κάνω;</para> + </question> + + <answer> + <para>Η ομάδα ανάπτυξης του &os; ενδιαφέρεται ιδιαίτερα για αυτά + τα λάθη, αλλά χρειάζεται περισσότερες πληροφορίες εκτός από το + μήνυμα λάθους που βλέπετε. Αντιγράψτε το πλήρες μήνυμα και + έπειτα συμβουλευθείτε την ενότητα του FAQ σχετικά με τα + <link linkend= "KERNEL-PANIC-TROUBLESHOOTING">kernel + panics</link>, δημιουργήστε ένα πυρήνα με δυνατότητα + εκσφαλμάτωσης (debugging kernel) και εκτελέστε ένα backtrace. + Αυτό μπορεί να ακούγεται δύσκολο, αλλά δεν χρειάζεστε στην + πραγματικότητα γνώσεις προγραμματισμού. Αρκεί να ακολουθήσετε + τις οδηγίες.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="screen-loses-sync"> + <para>Γιατί η οθόνη μου μαυρίζει και χάνει το συγχρονισμό της κατά + την εκκίνηση;</para> + </question> + + <answer> + <para>Πρόκειται για γνωστό πρόβλημα με την κάρτα γραφικών ATI + Mach64. Το πρόβλημα είναι ότι η κάρτα αυτή χρησιμοποιεί την + διεύθυνση <literal>2e8</literal>, η οποία χρησιμοποιείται επίσης + και από την τέταρτη σειριακή θύρα. Λόγω κάποιου προβλήματος + (ή της σχεδίασης) του προγράμματος οδήγησης &man.sio.4;, το + πρόγραμμα όχι μόνο θα προσπαθήσει να ανιχνεύσει αυτή τη + διεύθυνση ακόμα και αν δεν έχετε τέταρτη σειριακή θύρα, αλλά + <emphasis>ακόμα</emphasis> και στην περίπτωση που έχετε + απενεργοποιήσει τη σειριακή θύρα sio3 (δηλ. την τέταρτη) η + οποία φυσιολογικά χρησιμοποιεί αυτή τη διεύθυνση.</para> + + <para>Μέχρι να διορθωθεί το πρόβλημα αυτό, μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε το παρακάτω τέχνασμα για να το παρακάμψετε:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Γράψτε <option>-c</option> στην προτροπή εκκίνησης. + (Με τον τρόπο αυτό θα βάλετε τον πυρήνα σε κατάσταση + ρύθμισης).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Απενεργοποιήστε τις <devicename>sio0</devicename>, + <devicename>sio1</devicename>, + <devicename>sio2</devicename> και + <devicename>sio3</devicename> (όλες). Με τον τρόπο αυτό + το πρόγραμμα οδήγησης δεν ενεργοποιείται καν, άρα δεν + δημιουργείται πρόβλημα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Γράψτε exit για να συνεχίσετε την εκκίνηση.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>Αν θέλετε να χρησιμοποιήσετε τις σειριακές θύρες, θα πρέπει να + δημιουργήσετε νέο πυρήνα, με την ακόλουθη μετατροπή: Στο αρχείο + <filename>/usr/src/sys/i386/isa/sio.c</filename> βρείτε το πρώτο + σημείο που εμφανίζεται το αλφαριθμητικό <literal>0x2e8</literal> + και αφαιρέστε αυτό το αλφαριθμητικό και το κόμμα που βρίσκεται + πριν από αυτό (κρατήστε το κόμμα που βρίσκεται μετά). Ακολουθήστε + τώρα τη συνηθισμένη διαδικασία δημιουργίας νέου πυρήνα.</para> + + <para>Ακόμα και μετά την εφαρμογή αυτών των διορθώσεων, ίσως + ανακαλύψετε ότι το σύστημα X Window δεν λειτουργεί σωστά. Αν + συμβαίνει αυτό, βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείτε έκδοση 3.3.3 ή + μεγαλύτερη του &xfree86;. Από την έκδοση αυτή και μετά, υπάρχει + ενσωματωμένη υποστήριξη για κάρτες Mach64 και επίσης διατίθεται + εξειδικευμένος εξυπηρετητής X για την κάρτα αυτή.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="reallybigram"> + <para>Γιατί το &os; σύστημα μου χρησιμοποιεί μόνο 64MB RAM, ενώ ο + υπολογιστής μου έχει εγκατεστημένα 128MB;</para> + </question> + + <answer> + <para>Εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο το &os; διαβάζει το μέγεθος + της μνήμης από το BIOS, μπορεί να ανιχνεύσει μόνο 16 bits μέγεθος + σε Kbytes (65536 Kbytes = 64MB) (ή και λιγότερο... ορισμένα BIOS + δίνουν προκαθορισμένο μέγεθος μνήμης 16Μ). Αν έχετε περισσότερα + από 64MB, το &os; θα προσπαθήσει να τα ανιχνεύσει. Η ανίχνευση + ωστόσο μπορεί να αποτύχει.</para> + + <para>Για να παρακάμψετε το πρόβλημα, θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε + την επιλογή του πυρήνα που φαίνεται παρακάτω. Υπάρχει τρόπος να + ληφθούν πλήρεις πληροφορίες σχετικά με τη μνήμη από το BIOS, αλλά + στο bootblock δεν υπάρχει αρκετός χώρος για να γίνει αυτό. Κάποια + μέρα, όταν διορθωθεί το πρόβλημα της έλλειψης χώρου στα + bootblocks, θα χρησιμοποιήσουμε τις εκτεταμένες λειτουργίες του + BIOS για να ανακτήσουμε πλήρεις πληροφορίες σχετικά με τη μνήμη. + Για την ώρα, πρέπει να περιοριστούμε στην ρύθμιση της αντίστοιχης + επιλογής του πυρήνα.</para> + + <para><literal>options "MAXMEM=<replaceable>n</replaceable>"</literal></para> + + <para>Όπου το <replaceable>n</replaceable> είναι το μέγεθος της + μνήμης σε kilobytes. Για μηχάνημα με 128 MB, θα πρέπει να + χρησιμοποιήσετε το <literal>131072</literal>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="kmem-map-too-small"> + <para>Το σύστημα μου έχει περισσότερο από 1 GB RAM, και παίρνω + panics με μηνύματα <quote>kmem_map too small</quote>. Που είναι + το πρόβλημα;</para> + </question> + + <answer> + <para>Φυσιολογικά, το &os; χρησιμοποιεί το μέγεθος της + εγκατεστημένης μνήμης για να καθορίσει μια σειρά από παραμέτρους + του πυρήνα, όπως το μέγιστο αριθμό αρχείων που μπορεί να είναι + ταυτόχρονα ανοιχτά. Σε συστήματα με περισσότερη από 1GB μνήμη, + αυτός ο μηχανισμός <quote>αυτόματης ρύθμισης μεγεθών</quote> ίσως + επιλέξει τιμές οι οποίες να είναι πολύ υψηλές. Κατά την εκκίνηση, + ο πυρήνας εκχωρεί διάφορους πίνακες και άλλες δομές, οι οποίες + καταλαμβάνουν τον περισσότερο διαθέσιμο χώρο του. Αργότερα, + καθώς το σύστημα λειτουργεί, ο πυρήνας δεν έχει άλλο χώρο για + δυναμικές εκχωρήσεις μνήμης, και δημιουργείται panic.</para> + + <para>Δημιουργήστε το δικό σας πυρήνα, και προσθέστε την επιλογή + <option>VM_KMEM_SIZE_MAX</option> στο αρχείο ρυθμίσεων του, ώστε + να αυξήσετε το μέγιστο μέγεθος σε 400 MB + (<option>options VM_KMEM_SIZE_MAX=419430400</option>). + Τα 400 MB φαίνεται να επαρκούν για μηχανήματα με μέγεθος + μνήμης ως 6 GB.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="panic-kmemmap-too-small"> + <para>Το σύστημα μου δεν έχει 1GB RAM, και πάλι όμως το &os; + δημιουργεί panic με το μήνυμα + <errorname>kmem_map too small!</errorname></para> + </question> + + <answer> + <para>Το panic δείχνει ότι το σύστημα έχει μείνει από εικονική μνήμη + για προσωρινή αποθήκευση δεδομένων δικτύου (network + buffers, και ειδικότερα mbuf clusters). Μπορείτε να αυξήσετε το + μέγεθος της εικονικής μνήμης που διατίθεται για mbuf clusters, + ακολουθώντας τις οδηγίες στην ενότητα <ulink + url="&url.books.handbook;/configtuning-kernel-limits.html#NMBCLUSTERS">Όρια Δικτύου</ulink> του Εγχειριδίου.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="proc-table-full"> + <para>Γιατί παίρνω το μήνυμα λάθους <errorname>/kernel: proc: table + is full</errorname>;</para> + </question> + + <answer> + <para>Ο πυρήνας του &os; επιτρέπει κάθε χρονική στιγμή την ύπαρξη + ενός συγκεκριμένου αριθμού διεργασιών. Ο αριθμός αυτός βασίζεται + στην επιλογή <literal>MAXUSERS</literal> του πυρήνα. Το + <literal>MAXUSERS</literal> επηρεάζει επίσης και άλλα όρια μέσα + στον πυρήνα, όπως η προσωρινή μνήμη του δικτύου (network buffers) + (δείτε <link linkend="panic-kmemmap-too-small">την + προηγούμενη ερώτηση</link>). Αν το μηχάνημα σας λειτουργεί σε + υψηλό φορτίο, ίσως έχει νόημα να αυξήσετε την επιλογή + <literal>MAXUSERS</literal>. Με τον τρόπο αυτό, μαζί με το + μέγιστο αριθμό διεργασιών, θα αυξηθούν και άλλα όρια του + συστήματος.</para> + + <para>Για να ρυθμίσετε την τιμή του <literal>MAXUSERS</literal>, + δείτε την ενότητα <ulink + url="&url.books.handbook;/configtuning-kernel-limits.html#KERN-MAXFILES">Όρια Αρχείων/Διεργασιών</ulink> του Εγχειριδίου. (Αν και η ενότητα + αυτή αναφέρεται σε ανοιχτά αρχεία, τα ίδια όρια ισχύουν και για + τις διεργασίες.)</para> + + <para>Αν το μηχάνημα σας λειτουργεί σε χαμηλό φορτίο, αλλά εκτελεί + μεγάλο αριθμό διεργασιών, μπορείτε απλώς να ρυθμίσετε τον αριθμό + τους αλλάζοντας την τιμή της μεταβλητής + <varname>kern.maxproc</varname>. Αν πρέπει να ρυθμίσετε αυτή τη + μεταβλητή, θα πρέπει να την ορίσετε στο αρχείο + <filename>/boot/loader.conf</filename>. Η ρύθμιση δεν θα ισχύσει + μέχρι να επανεκκινήσετε το σύστημα. Για περισσότερες πληροφορίες + σχετικά με τις μεταβλητές του πυρήνα, δείτε τις σελίδες manual + &man.loader.conf.5; και &man.sysctl.conf.5;. Αν όλες αυτές οι + διεργασίες εκτελούνται από ένα μόνο χρήστη, θα πρέπει επίσης να + ρυθμίσετε την τιμή της μεταβλητής + <varname>kern.maxprocperuid</varname> ώστε να είναι κατά ένα + μικρότερη από την νέα τιμή της <varname>kern.maxproc</varname>. + (Πρέπει να είναι κατά ένα μικρότερη, γιατί υπάρχει πάντα ένα + πρόγραμμα συστήματος, το &man.init.8;, που πρέπει να εκτελείται + συνέχεια.).</para> + + <para>Για να γίνει μόνιμη μια αλλαγή ενός sysctl, τοποθετήστε την + κατάλληλη τιμή στο αρχείο <filename>/etc/sysctl.conf</filename>. + Περισσότερες πληροφορίες για τη ρύθμιση του συστήματος με την + χρήση του &man.sysctl.8;, μπορείτε να βρείτε στην ενότητα <ulink + url="&url.books.handbook;/configtuning-sysctl.html">Ρυθμίσεις μέσω sysctl</ulink> του Εγχειριδίου.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="cmap-busy-panic"> + <para>Γιατί παίρνω το μήνυμα λάθους <errorname>CMAP + busy</errorname> όταν επανεκκινώ με νέο πυρήνα;</para> + </question> + + <answer> + <para>Η λογική του συστήματος που προσπαθεί να ανιχνεύσει τυχόν + παλιές εκδόσεις των αρχείων <filename>/var/db/kvm_*.db</filename> + κάποιες φορές αποτυγχάνει, και η χρήση ανόμοιων εκδόσεων μπορεί + σε ορισμένες περιπτώσεις να οδηγήσει σε panic.</para> + + <para>Αν σας συμβεί αυτό, επανεκκινήστε σε κατάσταση ενός χρήστη + (single user) και γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>rm /var/db/kvm_*.db</userinput></screen> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="brkadrint-illegal-host-access"> + <para>Τι σημαίνει το μήνυμα <errorname>ahc0: brkadrint, + Illegal Host Access at seqaddr 0x0</errorname>;</para> + </question> + + <answer> + <para>Υπάρχει μια διένεξη με την κάρτα + Ultrastor SCSI Host Adapter.</para> + + <para>Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας εκκίνησης, εισέλθετε στο + μενού ρυθμίσεων του πυρήνα και απενεργοποιήστε τη συσκευή + <devicename>uha0</devicename>, η οποία είναι αυτή που προκαλεί το + πρόβλημα.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="aci0-illegal-cable"> + <para>Όταν ξεκινώ το σύστημα μου παίρνω το λάθος + <errorname>ahc0: illegal cable configuration</errorname>. + Η καλωδίωση μου είναι σωστή. Τι συμβαίνει;</para> + </question> + + <answer> + <para>Η μητρική πλακέτα σας δεν έχει τα απαιτούμενα εξωτερικά + κυκλώματα ώστε να υποστηρίζει αυτόματο τερματισμό του διαύλου + SCSI. Αντί να βασίζεστε στον αυτόματο τερματισμό, δηλώστε στο + SCSI BIOS τον σωστό τερματισμό για τη διάταξη συσκευών που + έχετε. Το πρόγραμμα οδήγησης του AIC7XXX δεν μπορεί να καθορίσει + αν είναι διαθέσιμο το κύκλωμα που χρησιμοποιείται για την + ανίχνευση του καλωδίου (άρα και του αυτόματου τερματισμού). + Το πρόγραμμα οδήγησης υποθέτει ότι υπάρχει υποστήριξη, εφόσον οι + ρυθμίσεις που περιέχονται στη σειριακή EEPROM αναφέρουν "αυτόματο + τερματισμό". Συχνά, χωρίς το εξωτερικό κύκλωμα ανίχνευσης του + καλωδίου, το πρόγραμμα οδήγησης θα ρυθμίζει λανθασμένα τον + τερματισμό, κάτι που μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα στην + αξιοπιστία του διαύλου SCSI.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="mail-loopback"> + <para>Γιατί το Sendmail δίνει το μήνυμα λάθους + <quote><errorname>mail loops back to + myself</errorname></quote>;</para> + </question> + + <answer> + <para>Αυτό περιγράφεται στο sendmail FAQ όπως φαίνεται + παρακάτω:</para> + +<literallayout> * Παίρνω μηνύματα λάθους "Local configuration error" όπως το: + + 553 relay.domain.net config error: mail loops back to myself + 554 <user@domain.net>... Local configuration error + + Πως μπορώ να επιλύσω το πρόβλημα; + + Έχετε ζητήσει να κατευθύνετε το mail προς το domain (π.χ. domain.net) + προς κάποιο συγκεκριμένο μηχάνημα (στην περίπτωση αυτή, το + relay.domain.net) χρησιμοποιώντας μια εγγραφή MX, αλλά το μηχάνημα + που κάνει την ανακατεύθυνση δεν αναγνωρίζει τον εαυτό του ως + domain.net. Προσθέστε το domain.net στο /etc/mail/local-host-names + (αν χρησιμοποιείτε το FEATURE(use_cw_file)) ή προσθέστε + "Cw domain.net" στο /etc/mail/sendmail.cf.</literallayout> + + <para>Η τρέχουσα έκδοση του <ulink + url="ftp://rtfm.mit.edu/pub/usenet/news.answers/mail/sendmail-faq">sendmail FAQ</ulink> δεν συντηρείται πλέον με κάθε έκδοση του sendmail. + Ωστόσο, δημοσιεύεται ανά τακτά διαστήματα στις λίστες <ulink + url="news:comp.mail.sendmail">comp.mail.sendmail</ulink>, + <ulink url="news:comp.mail.misc">comp.mail.misc</ulink>, <ulink + url="news:comp.mail.smail">comp.mail.smail</ulink>, <ulink + url="news:comp.answers">comp.answers</ulink>, και <ulink + url="news:news.answers">news.answers</ulink>. Μπορείτε επίσης + να λάβετε αντίγραφο μέσω email, στέλνοντας ένα μήνυμα στο + <email>mail-server@rtfm.mit.edu</email> με την εντολή + <literal>send usenet/news.answers/mail/sendmail-faq</literal> + στο κύριο μέρος του μηνύματος.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="remote-fullscreen"> + <para>Γιατί δεν συμπεριφέρονται σωστά οι εφαρμογές πλήρους οθόνης + σε απομακρυσμένα μηχανήματα;</para> + </question> + + <answer> + <para>Είναι πιθανόν το απομακρυσμένο μηχάνημα να ρυθμίζει τον τύπο + του τερματικού σας σε κάτι διαφορετικό από τον τύπο + <literal>cons25</literal> που απαιτείται από την κονσόλα του + &os;.</para> + + <para>Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να παρακάμψετε αυτό το + πρόβλημα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Μετά την είσοδο σας στο απομακρυσμένο μηχάνημα, ορίστε + την μεταβλητή TERM του κελύφους σε <literal>ansi</literal> + ή <literal>sco</literal>, εφόσον το απομακρυσμένο μηχάνημα + μπορεί να λειτουργήσει με αυτά τα είδη τερματικών.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Στην κονσόλα του &os;, χρησιμοποιήστε κάποιο εξομοιωτή + τερματικού VT100, όπως το + <application>screen</application>. Το + <application>screen</application> σας δίνει τη δυνατότητα + να έχετε πολλαπλές συνεδρίες από ένα μόνο τερματικό, και + είναι έτσι και αλλιώς χρήσιμο πρόγραμμα. Κάθε παράθυρο του + <application>screen</application> συμπεριφέρεται ως + τερματικό του VT100, έτσι η μεταβλητή TERM στον + απομακρυσμένο υπολογιστή θα πρέπει να ρυθμιστεί σε + <literal>vt100</literal>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Εγκαταστήστε την καταχώρηση <literal>cons25</literal> + στη βάση δεδομένων τερματικών του απομακρυσμένου υπολογιστή. + Ο τρόπος για να γίνει αυτό, εξαρτάται από το λειτουργικό + σύστημα του απομακρυσμένου υπολογιστή. Φυσιολογικά, θα + βρείτε αυτές τις πληροφορίες στα εγχειρίδια διαχείρισης + συστήματος του απομακρυσμένου μηχανήματος.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Στο τοπικό σας &os; μηχάνημα, χρησιμοποιήστε τον X + server και κάντε login στο απομακρυσμένο μηχάνημα + χρησιμοποιώντας κάποιο εξομοιωτή τερματικού όπως το + <command>xterm</command> ή το <command>rxvt</command>. Στην + περίπτωση αυτή, θα πρέπει στο απομακρυσμένο μηχάνημα να + ρυθμίσετε την μεταβλητή TERM σε <literal>xterm</literal> ή + <literal>vt100</literal>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="calcru-negative"> + <para>Γιατί το μηχάνημα μου δείχνει το μήνυμα + <errorname>calcru: negative time...</errorname>;</para> + </question> + + <answer> + <para>Αυτό μπορεί να συμβεί από διάφορες αιτίες που σχετίζονται με + interrupts, τόσο στο υλικό όσο και στο λογισμικό. Μπορεί να + οφείλεται σε προβλήματα (bugs) αλλά μπορεί επίσης να προκληθεί + εξαιτίας της φύσης κάποιων συσκευών. Ένας συνηθισμένος τρόπος + πρόκλησης του προβλήματος, είναι η εκτέλεση εφαρμογών TCP/IP + με μεγάλο MTU μέσω της παράλληλης θύρας. Μπορεί επίσης να + προκληθεί από κάποιους επιταχυντές γραφικών, και στην περίπτωση + αυτή το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να ελέγξετε είναι η ρύθμιση + interrupt της αντίστοιχης κάρτας.</para> + + <para>Παρενέργεια αυτού του προβλήματος είναι ο απότομος τερματισμός + διεργασιών με το μήνυμα <quote>SIGXCPU exceeded cpu time + limit</quote>.</para> + + <para>Αν το πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί με διαφορετικό τρόπο, η + λύση είναι να ορίσετε την παρακάτω μεταβλητή του sysctl:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl -w kern.timecounter.method=1</userinput></screen> + + <note> + <para>Η επιλογή <option>-w</option> του &man.sysctl.8; θεωρείται + παρωχημένη και αγνοείται σιωπηλά από το &os; 4.4-RELEASE και + μετά. Μπορείτε με ασφάλεια να το παραλείψετε κατά τη ρύθμιση + των επιλογών με την <command>sysctl</command> όπως φαίνεται + παραπάνω.</para> + </note> + + <para>Το παραπάνω θα έχει επίδραση στην απόδοση, αλλά σε σχέση με + την αιτία του προβλήματος, μάλλον δεν θα το παρατηρήσετε. Αν το + πρόβλημα επιμένει, διατηρήστε την τιμή του sysctl στο ένα, και + ρυθμίστε την επιλογή <literal>NTIMECOUNTER</literal> στον πυρήνα + σας, σε ολοένα αυξανόμενες τιμές. Αν φτάσετε την τιμή + <literal>NTIMECOUNTER=20</literal> και το πρόβλημα δεν έχει λυθεί, + τα interrupts στο μηχάνημα σας είναι πολύ προβληματικά και + ακατάλληλα για ακριβή ρύθμιση της ώρας.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="pnp-not-found"> + <para>Γιατί η PnP κάρτα μου δεν ανιχνεύεται πλέον (ή ανιχνεύεται ως + <literal>unknown</literal>) μετά την αναβάθμιση σε &os; 4.X;</para> + </question> + + <answer> + <para>Το &os; 4.X ακολουθεί πλέον αρκετά πιο πιστά το πρότυπο + <emphasis>PnP</emphasis> και αυτό δημιουργεί ορισμένες φορές + την παρενέργεια να μη λειτουργούν κάποιες συσκευές PnP (π.χ. + κάρτες ήχου και εσωτερικά modems) οι οποίες ωστόσο λειτουργούσαν + στο &os; 3.Χ.</para> + + <para>Οι λόγοι για την συμπεριφορά αυτή, εξηγούνται στο ακόλουθο + e-mail, το οποίο στάλθηκε στη λίστα &a.questions.name; από τον + Peter Wemm, ως απάντηση σε ερώτηση σχετικά με ένα εσωτερικό + modem το οποίο δεν ήταν ανιχνεύσιμο από το σύστημα μετά από + αναβάθμιση σε &os; 4.X (τα σχόλια μέσα σε <literal>[]</literal> + έχουν προστεθεί για να γίνει πιο κατανοητό το αντικείμενο της + συζήτησης).</para> + + <note> + <para>Το περιεχόμενο αυτής της παράθεσης έχει ανανεωθεί σε σχέση + με το αρχικό κείμενο.</para> + </note> + + <blockquote> + <para>Το PNP bios το προ-ρύθμισε [το modem] και το άφησε στην + περιοχή διευθύνσεων των θυρών, και έτσι [στην έκδοση 3.Χ] η + παλαιού τύπου ανίχνευση ISA το <quote>βρήκε</quote> εκεί.</para> + + <para>Στην έκδοση 4.0, ο κώδικας διαχείρισης του ISA, είναι πολύ + περισσότερο προσανατολισμένος στο PnP μοντέλο. Στο 3.Χ ήταν + δυνατόν η ανίχνευση ISA να εντοπίσει μια <quote>χαμένη</quote> + συσκευή και έπειτα η PNP συσκευή να ταιριάξει και να αποτύχει + η ρύθμιση της λόγω διένεξης πόρων. Έτσι, απενεργοποιούνται + αρχικά οι προγραμματιζόμενες κάρτες, ώστε να μη συμβεί αυτή + η διπλή ανίχνευση. Αυτό επίσης σημαίνει ότι η ανίχνευση πρέπει + να γνωρίζει τα PnP ids των υποστηριζόμενων συσκευών. Είναι στις + προθέσεις μας να κάνουμε τη διαδικασία αυτή περισσότερη + προσβάσιμη στους χρήστες.</para> + </blockquote> + + <para>Για να λειτουργήσει ξανά η συσκευή, πρέπει να βρεθεί το PNP + id της και να προστεθεί στη λίστα των ανιχνεύσεων ISA που + χρησιμοποιούνται για την αναγνώριση PnP συσκευών. Αυτό μπορεί να + γίνει με τη χρήση της &man.pnpinfo.8; για την ανίχνευση της + συσκευής, για παράδειγμα αυτή είναι η έξοδος της &man.pnpinfo.8; + για ένα εσωτερικό modem:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pnpinfo</userinput> +Checking for Plug-n-Play devices... + +Card assigned CSN #1 +Vendor ID PMC2430 (0x3024a341), Serial Number 0xffffffff +PnP Version 1.0, Vendor Version 0 +Device Description: Pace 56 Voice Internal Plug & Play Modem + +Logical Device ID: PMC2430 0x3024a341 #0 + Device supports I/O Range Check +TAG Start DF + I/O Range 0x3f8 .. 0x3f8, alignment 0x8, len 0x8 + [16-bit addr] + IRQ: 4 - only one type (true/edge)</screen> + + <para>[παραλείπονται οι υπόλοιπες γραμμές TAG]</para> + + <screen>TAG End DF +End Tag + +Successfully got 31 resources, 1 logical fdevs +-- card select # 0x0001 + +CSN PMC2430 (0x3024a341), Serial Number 0xffffffff + +Logical device #0 +IO: 0x03e8 0x03e8 0x03e8 0x03e8 0x03e8 0x03e8 0x03e8 0x03e8 +IRQ 5 0 +DMA 4 0 +IO range check 0x00 activate 0x01</screen> + + <para>Οι πληροφορίες που απαιτούνται, βρίσκονται στη γραμμή + <quote>Vendor ID</quote>, στην αρχή της εξόδου. Ο δεκαεξαδικός + αριθμός στις παρενθέσεις (στο παράδειγμα μας 0x3024a341) είναι + το PnP id ενώ το αλφαριθμητικό που βρίσκεται ακριβώς πριν από + αυτόν είναι ένα μοναδικό ASCII αναγνωριστικό.</para> + + <para>Εναλλακτικά, αν το &man.pnpinfo.8; δεν δείχνει την ζητούμενη + κάρτα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το &man.pciconf.8;. Παρακάτω + φαίνεται ένα μέρος της εξόδου της <command>pciconf -vl</command> + για ένα κύκλωμα ήχου ενσωματωμένου στη μητρική:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pciconf -vl</userinput> +chip1@pci0:31:5: class=0x040100 card=0x00931028 chip=0x24158086 rev=0x02 hdr=0x00 + vendor = 'Intel Corporation' + device = '82801AA 8xx Chipset AC'97 Audio Controller' + class = multimedia + subclass = audio</screen> + + <para>Εδώ, θα χρησιμοποιούσαμε την τιμή του <varname>chip</varname>, + <quote>0x24158086</quote>.</para> + + <para>Η πληροφορία αυτή (Vendor ID ή τιμή chip) θα πρέπει να + προστεθεί στο αρχείο <filename>/usr/src/sys/isa/sio.c</filename>.</para> + + <para>Θα πρέπει πρώτα να κρατήσετε ένα αντίγραφο ασφαλείας του + <filename>sio.c</filename>, για την περίπτωση που κάτι πάει + στραβά. Επίσης, θα χρειαστείτε το αντίγραφο για να δημιουργήσετε + ένα patch το οποίο θα καταθέσετε με την αναφορά προβλήματος (PR) + που θα μας στείλετε (και θα μας στείλετε PR, έτσι;). Κατόπιν + επεξεργαστείτε το <filename>sio.c</filename> και ψάξτε για τη + γραμμή</para> + + <programlisting>static struct isa_pnp_id sio_ids[] = {</programlisting> + + <para>έπειτα μετακινηθείτε προς τα κάτω για να βρείτε το σωστό μέρος + να προσθέσετε την καταχώρηση της συσκευής σας. Οι καταχωρήσεις + φαίνονται όπως παρακάτω και είναι ταξινομημένες κατά το + αλφαριθμητικό ASCII Vendor ID το οποίο θα πρέπει να περιληφθεί + στο σχόλιο στο δεξιό μέρος της γραμμής μαζί με όλη την περιγραφή + <emphasis>Device Description</emphasis> (αν χωράει, αλλιώς μέρος + της) από την έξοδο της &man.pnpinfo.8;:</para> + + <programlisting>{0x0f804f3f, NULL}, /* OZO800f - Zoom 2812 (56k Modem) */ +{0x39804f3f, NULL}, /* OZO8039 - Zoom 56k flex */ +{0x3024a341, NULL}, /* PMC2430 - Pace 56 Voice Internal Modem */ +{0x1000eb49, NULL}, /* ROK0010 - Rockwell ? */ +{0x5002734a, NULL}, /* RSS0250 - 5614Jx3(G) Internal Modem */</programlisting> + + <para>Προσθέστε το δεκαεξαδικό Vendor ID για τη συσκευή σας στο + σωστό μέρος, αποθηκεύστε το αρχείο, αναδημιουργήστε τον πυρήνα + σας, και επανεκκινήστε. Θα πρέπει τώρα η συσκευή σας να βρεθεί ως + συσκευή <literal>sio</literal> όπως συνέβαινε και με το &os; 3.X</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="nlist-failed"> + <para>Γιατί παίρνω το λάθος <errorname>nlist failed</errorname> όταν + εκτελώ, για παράδειγμα, το <command>top</command> ή το + <command>systat</command>;</para> + </question> + + <answer> + <para>Το πρόβλημα είναι ότι η εφαρμογή που προσπαθείτε να εκτελέσετε + ψάχνει για ένα συγκεκριμένο σύμβολο στον πυρήνα, αλλά για κάποιο + λόγο δεν μπορεί να το εντοπίσει. Το σφάλμα αυτό μπορεί να + οφείλεται σε δύο προβλήματα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Ο πυρήνας σας και τα υπόλοιπα βασικά προγράμματα + (userland) δεν είναι σε συγχρονισμό (π.χ. έχετε δημιουργήσει + νέο πυρήνα, αλλά δεν εκτελέσατε + <maketarget>installworld</maketarget>, ή αντίστροφα), με + αποτέλεσμα ο πίνακας συμβόλων να είναι διαφορετικός από + αυτόν που πιστεύει η εφαρμογή. Αν πρόκειται για αυτή την + περίπτωση, απλώς ολοκληρώστε τη διαδικασία αναβάθμισης + (δείτε το <filename>/usr/src/UPDATING</filename> για τη σωστή + ακολουθία εντολών).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Δεν χρησιμοποιείτε το + <command>/boot/loader</command> για να φορτώσετε τον πυρήνα + σας, αλλά τον φορτώνετε απευθείας από το boot2 (δείτε το + &man.boot.8;). Αν και δεν είναι λάθος να παρακάμψετε τον + <command>/boot/loader</command>, σε γενικές γραμμές το + πρόγραμμα αυτό τα καταφέρνει καλύτερα στο να διαθέτει τα + σύμβολα του πυρήνα στις εφαρμογές χρήστη.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="connection-delay"> + <para>Γιατί παίρνει τόσο χρόνο να συνδεθώ με τον υπολογιστή μου μέσω + <command>ssh</command> ή <command>telnet</command>;</para> + </question> + + <answer> + <para>Το σύμπτωμα: Υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση μεταξύ της στιγμής + που αποκαθίσταται η TCP σύνδεση και της στιγμής που το πρόγραμμα + στη μεριά του πελάτη ζητάει τον κωδικό πρόσβασης (ή στην περίπτωση + του &man.telnet.1;, της στιγμής που εμφανίζεται η προτροπή + login).</para> + + <para>Το πρόβλημα: Το πιο πιθανό είναι ότι η καθυστέρηση οφείλεται + στην προσπάθεια που καταβάλλει το λογισμικό στη μεριά του + εξυπηρετητή να βρει το όνομα του μηχανήματος - πελάτη από την + IP διεύθυνση του. Οι περισσότεροι εξυπηρετητές, + συμπεριλαμβανομένων του Telnet και SSH που έρχονται με το &os;, + λειτουργούν με αυτό τον τρόπο, ώστε μεταξύ άλλων, να αποθηκεύσουν + το όνομα του μηχανήματος σε ένα αρχείο καταγραφής για μελλοντική + αναφορά από τον διαχειριστή.</para> + + <para>Η θεραπεία: Αν το πρόβλημα προκύπτει κάθε φορά που συνδέεστε + από τον υπολογιστή σας (τον πελάτη) σε οποιοδήποτε εξυπηρετητή, + το πρόβλημα βρίσκεται στον πελάτη. Με τον ίδιο τρόπο, αν το + πρόβλημα συμβαίνει μόνο όταν κάποιος συνδέεται στον υπολογιστή + σας (τον εξυπηρετητή), το πρόβλημα βρίσκεται στον + εξυπηρετητή.</para> + + <para>Αν το πρόβλημα είναι στον πελάτη, η μόνη θεραπεία είναι να + διορθώσετε το DNS, ώστε ο εξυπηρετητής να μπορεί να το βρει. Αν + το πρόβλημα εμφανίζεται στο τοπικό σας δίκτυο, θεωρείστε το + πρόβλημα στον εξυπηρετητή και συνεχίστε την ανάγνωση. Αντίθετα, + αν το πρόβλημα εμφανίζεται σε συνδέσεις μέσω Internet, κατά πάσα + πιθανότητα θα χρειαστεί να επικοινωνήσετε με τον ISP σας και να + ζητήσετε να σας το διορθώσει.</para> + + <para>Αν το πρόβλημα είναι με τον εξυπηρετητή, και εμφανίζεται στο + τοπικό σας δίκτυο, θα πρέπει να τον ρυθμίσετε ώστε να μπορεί να + εκτελεί αναζητήσεις τύπου διεύθυνση σε όνομα, για την τοπική + περιοχή διευθύνσεων σας. Δείτε τις σελίδες manual των + &man.hosts.5; και &man.named.8; για περισσότερες πληροφορίες. Αν + το πρόβλημα εμφανίζεται στις συνδέσεις μέσω Internet, μπορεί να + οφείλεται σε κακή λειτουργία του resolver στον εξυπηρετητή σας. + Για να το ελέγξετε, δοκιμάστε να βρείτε κάποιο άλλο μηχάνημα, για + παράδειγμα το <hostid>www.yahoo.com</hostid>. Αν ούτε αυτό + δουλεύει, εκεί βρίσκεται το πρόβλημα σας.</para> + + <para>Μετά από μια νέα εγκατάσταση του &os; είναι επίσης πιθανό + να λείπουν οι πληροφορίες για τον τομέα (domain) και τον + εξυπηρετητή ονομάτων (nameserver) από το αρχείο + <filename>/etc/resolv.conf</filename>. Αυτό επίσης θα προκαλέσει + καθυστέρηση στο <application>SSH</application>, καθώς η επιλογή + <quote>UseDNS</quote> έχει ως προεπιλεγμένη την τιμή + <quote>yes</quote> στο αρχείο ρυθμίσεων + <filename>sshd_config</filename> στον κατάλογο + <filename>/etc/ssh</filename>. Αν είναι αυτή η αιτία του + προβλήματος, θα πρέπει είτε να συμπληρώσετε τις απαιτούμενες + πληροφορίες στο <filename>/etc/resolv.conf</filename> ή να θέσετε + το <quote>UseDNS</quote> στο <quote>no</quote> στο αρχείο + <filename>sshd_config</filename> ως προσωρινή λύση.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="stray-irq"> + <para>Ποια είναι η έννοια του <errorname>stray (περιπλανώμενου) + IRQ</errorname>;</para> + </question> + + <answer> + <para>Τα stray IRQs είναι σημάδια προβλημάτων υλικού που + χρησιμοποιεί IRQs, ειδικότερα σχετίζεται με υλικό που κατά τη + μέση του κύκλου αναγνώρισης (acknowledge cycle) του + interrupt, σταματάει να μεταδίδει την αντίστοιχη αίτηση + διακοπής.</para> + + <para>Έχετε τρεις επιλογές για να αντιμετωπίσετε αυτό το + πρόβλημα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Ανεχθείτε τις προειδοποιήσεις. Έτσι και αλλιώς, μετά τις + 5 πρώτες, δεν θα δείτε άλλες.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Σταματήστε εντελώς τις προειδοποιήσεις, αλλάζοντας το 5 + σε 0 στην <function>isa_strayintr()</function>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Σταματήστε τις προειδοποιήσεις εγκαθιστώντας υλικό για την + παράλληλη πόρτα που να χρησιμοποιεί το IRQ 7 και το + αντίστοιχο για αυτό πρόγραμμα οδήγησης PPP (αυτό συμβαίνει στα + περισσότερα συστήματα) και εγκαταστήστε ένα οδηγό IDE ή άλλο + υλικό που να χρησιμοποιεί το irq 15 μαζί με το κατάλληλο + πρόγραμμα οδήγησης του.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="file-table-full"> + <para>Γιατί βλέπω συνέχεια το μήνυμα + <errorname>file: table is full</errorname> στο dmesg;</para> + </question> + + <answer> + <para> + Το μήνυμα αυτό σημαίνει ότι έχετε εξαντλήσει τον αριθμό των + διαθέσιμων περιγραφέων αρχείων (file descriptors) στο σύστημα σας. + Παρακαλούμε δείτε το <ulink + url="&url.books.handbook;/configtuning-kernel-limits.html#KERN-MAXFILES">kern.maxfiles </ulink> τμήμα στο κεφάλαιο <ulink + url="&url.books.handbook;/configtuning-kernel-limits.html">Ρύθμιση Ορίων Πυρήνα</ulink> του Εγχειριδίου, για ερμηνεία και επίλυση του + προβλήματος.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="laptop-clock-skew"> + <para>Γιατί το ρολόι στο φορητό μου υπολογιστή δεν κρατάει την + σωστή ώρα;</para> + </question> + + <answer> + <para>Ο φορητός υπολογιστής σας έχει δύο ή περισσότερα ρολόγια, και + το &os; έχει επιλέξει να χρησιμοποιήσει το λάθος.</para> + + <para>Εκτελέστε την &man.dmesg.8;, και ελέγξτε για γραμμές που + περιέχουν την λέξη <literal>Timecounter</literal>. Η τελευταία + από τις γραμμές που θα εκτυπωθεί δείχνει το ρολόι που επιλέχθηκε + από το &os; και σχεδόν σίγουρα θα είναι το + <literal>TSC</literal>.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dmesg | grep Timecounter</userinput> +Timecounter "i8254" frequency 1193182 Hz +Timecounter "TSC" frequency 595573479 Hz</screen> + + <para>Μπορείτε να το επιβεβαιώσετε αυτό, ελέγχοντας την τιμή του + <varname>kern.timecounter.hardware</varname> + &man.sysctl.3;.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl kern.timecounter.hardware</userinput> +kern.timecounter.hardware: TSC</screen> + + <para>Το BIOS ίσως να τροποποιεί την τιμή του ρολογιού TSC— + ενδεχομένως για να αλλάξει την ταχύτητα του επεξεργαστή όταν + λειτουργεί με μπαταρίες, ή όταν εισέρχεται σε κατάσταση χαμηλής + κατανάλωσης, αλλά το &os; δεν γνωρίζει για αυτές τις αλλαγές και + φαίνεται να κερδίζει ή να χάνει χρόνο.</para> + + <para>Στο παράδειγμα μας, είναι επίσης διαθέσιμο το ρολόι + <literal>i8254</literal> και μπορείτε να το επιλέξετε γράφοντας + το όνομα του στο &man.sysctl.3; + <varname>kern.timecounter.hardware</varname>.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl -w kern.timecounter.hardware=i8254</userinput> +kern.timecounter.hardware: TSC -> i8254</screen> + + <para>Ο φορητός υπολογιστής σας θα πρέπει τώρα να είναι πιο ακριβής + στην τήρηση του χρόνου.</para> + + <para>Για να παραμείνει η αλλαγή αυτή σε κάθε εκκίνηση, προσθέστε + την παρακάτω γραμμή στο <filename>/etc/sysctl.conf</filename>.</para> + + <programlisting>kern.timecounter.hardware=i8254</programlisting> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="null-null"> + <para>Γιατί ο φορητός μου υπολογιστής δεν αναγνωρίζει σωστά τις + κάρτες τύπου PC card;</para> + </question> + + <answer> + <para>Το πρόβλημα είναι κοινό σε φορητά που εκκινούν περισσότερα από + ένα λειτουργικά συστήματα. Ορισμένα μη-BSD λειτουργικά συστήματα + αφήνουν τις PC cards σε μη-προβλέψιμη κατάσταση. Η εντολή + <command>pccardd</command> σε αυτή την περίπτωση, ανιχνεύει την + κάρτα ως <errorname>"(null)""(null)"</errorname> αντί για το + πραγματικό της μοντέλο.</para> + + <para>Πρέπει να αποσυνδέσετε εντελώς την τροφοδοσία από την θύρα PC + card ώστε το υλικό να επανέλθει στην αρχική του κατάσταση. + Απενεργοποιήστε πλήρως τον φορητό υπολογιστή σας. (Μην τον βάλετε + σε κατάσταση αναμονής ή ύπνου, θα πρέπει να απενεργοποιηθεί + εντελώς.) Περιμένετε για λίγα λεπτά και επανεκκινήστε. Θα πρέπει + τώρα η PC card να λειτουργεί κανονικά.</para> + + <para>Το υλικό κάποιων φορητών υπολογιστών στην πραγματικότητα + παραμένει ενεργό, ακόμα και όταν υποτίθεται ότι ο υπολογιστής + είναι ανενεργός. Αν το παραπάνω δεν έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα, + τερματίστε τη λειτουργία του υπολογιστή σας, αφαιρέστε την + μπαταρία, περιμένετε λίγο, τοποθετήστε ξανά την μπαταρία και + επανεκκινήστε.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="boot-read-error"> + <para>Γιατί ο φορτωτής εκκίνησης του &os; δείχνει το μήνυμα + λάθους <errorname>Read error</errorname> και σταματάει μετά την + οθόνη του BIOS;</para> + </question> + + <answer> + <para>Ο φορτωτής εκκίνησης του &os; δεν αναγνωρίζει σωστά την + γεωμετρία του σκληρού δίσκου. Μπορείτε να την ρυθμίσετε + χειροκίνητα μέσα από την fdisk κατά την δημιουργία ή τροποποίηση + του slice του &os;.</para> + + <para>Μπορείτε να βρείτε τις σωστές τιμές για την γεωμετρία του + οδηγού στο BIOS του μηχανήματος. Ψάξτε για τον αριθμό των + κυλίνδρων, κεφαλών και τομέων για τον οδηγό που θέλετε.</para> + + <para>Μέσα από την fdisk του &man.sysinstall.8;, πιέστε το + <keycap>G</keycap> για να ορίσετε την γεωμετρία του οδηγού.</para> + + <para>Θα εμφανιστεί ένας διάλογος που θα ζητάει τον αριθμό των + κυλίνδρων, κεφαλών και τομέων. Πληκτρολογήστε τους αριθμούς που + βρήκατε από το BIOS, χωρίζοντας τους με κανονικές καθέτους. Για + παράδειγμα, για 5000 κυλίνδρους, 250 κεφαλές και 60 τομείς, θα + γράφαμε <userinput>5000/250/60</userinput>.</para> + + <para>Πιέστε enter για να ορίσετε τις τιμές, και έπειτα το + <keycap>W</keycap> για να γράψετε το νέο πίνακα κατατμήσεων στον + οδηγό.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="bootmanager-restore"> + <para>Ένα άλλο λειτουργικό σύστημα κατέστρεψε τον διαχειριστή + εκκίνησης μου. Πως μπορώ να τον αποκαταστήσω;</para> + </question> + + <answer> + <para>Θα πρέπει να εισέλθετε στο &man.sysinstall.8; και να + επιλέξετε Configure και κατόπιν Fdisk. Επιλέξτε το δίσκο στον + οποίο βρίσκεται κανονικά ο Φορτωτής Εκκίνησης χρησιμοποιώντας το + πλήκτρο <keycap>space</keycap>. Πιέστε το <keycap>W</keycap> για + να γράψετε τις αλλαγές στον οδηγό. Θα εμφανιστεί μια προτροπή που + θα σας ρωτάει ποιο φορτωτή εκκίνησης να εγκαταστήσει. Κάντε την + αντίστοιχη επιλογή και ο φορτωτής εκκίνησης θα + αποκατασταθεί.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="indefinite-wait-buffer"> + <para>Τι σημαίνει το μήνυμα λάθους + <errorname>swap_pager: indefinite wait buffer:</errorname>;</para> + </question> + + <answer> + <para>Σημαίνει ότι μια διαδικασία προσπαθεί να γράψει μια + σελίδα μνήμης στο δίσκο, και η απόπειρα αυτή έχει κολλήσει + προσπαθώντας να αποκτήσει πρόσβαση στο δίσκο για περισσότερο + από 20 δευτερόλεπτα. Αυτό μπορεί να συμβεί από χαλασμένους τομείς + στο σκληρό δίσκο, προβληματικά καλώδια, ή άλλο υλικό το οποίο να + σχετίζεται με I/O. Αν πρόκειται για προβληματικό δίσκο, θα + δείτε επίσης και αντίστοιχα μηνύματα στο + <filename>/var/log/messages</filename> και στην έξοδο της εντολής + <command>dmesg</command>. Διαφορετικά, ελέγξτε τις συνδέσεις και + τα καλώδια σας.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="udma-icrc"> + <para>Τι είναι τα σφάλματα <quote>UDMA ICRC</quote>, και πως μπορώ + να τα διορθώσω;</para> + </question> + + <answer> + <para>Το πρόγραμμα οδήγησης &man.ata.4; αναφέρει σφάλματα τύπου + <quote>UDMA ICRC</quote> όταν εντοπίσει πρόβλημα στην ορθότητα των + δεδομένων σε μια μεταφορά DMA από ή προς τον οδηγό. Το πρόγραμμα + οδήγησης θα προσπαθήσει να επαναλάβει τη μεταφορά μερικές φορές. + Αν όλες οι απόπειρες αποτύχουν, θα αλλάξει την κατάσταση + επικοινωνίας της συσκευής από DMA σε PIO, η οποία είναι πιο + αργή.</para> + + <para>Το πρόβλημα μπορεί να προκληθεί από πολλούς παράγοντες, αν + και ο πιο συνηθισμένος είναι η προβληματική ή λανθασμένη + καλωδίωση. Ελέγξτε ότι τα καλώδια ΑΤΑ δεν έχουν υποστεί ζημιά, + και ότι είναι κατάλληλων προδιαγραφών για την κατάσταση + λειτουργίας Ultra DMA που χρησιμοποιείτε. Αν χρησιμοποιείτε + αφαιρούμενα συρτάρια δίσκων, θα πρέπει επίσης να είναι συμβατά. + Βεβαιωθείτε ότι υπάρχει καλή επαφή σε όλες τις συνδέσεις. Έχουν + επίσης αναφερθεί προβλήματα όταν γίνεται εγκατάσταση ενός παλιού + οδηγού στο ίδιο κανάλι DMA με ένα δίσκο Ultra DMA 66 (ή πιο + γρήγορο). Τέλος, τα λάθη αυτά μπορεί να σημαίνουν ότι ο δίσκος + πρόκειται σύντομα να χαλάσει. Οι περισσότεροι κατασκευαστές + δίσκων παρέχουν λογισμικό ελέγχου για τους οδηγούς τους, ελέγξτε + λοιπόν το δίσκο σας, και αν χρειάζεται, πάρτε αντίγραφο των + δεδομένων σας και αντικαταστήστε τον.</para> + + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το βοηθητικό πρόγραμμα + &man.atacontrol.8; για να δείτε και να επιλέξετε την κατάσταση + λειτουργίας DMA ή PIO που χρησιμοποιείται από κάθε συσκευή ATA. + Πιο συγκεκριμένα, η εντολή + <command>atacontrol mode <replaceable>channel</replaceable> + </command> θα σας δείξει την κατάσταση λειτουργίας των συσκευών + ενός συγκεκριμένου καναλιού ΑΤΑ, όπου το πρωτεύον κανάλι έχει την + αρίθμηση 0 κ.ο.κ.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="lock-order-reversal"> + <para>Τι είναι το <errorname>lock order reversal</errorname>;</para> + </question> + + <answer> + <para>Ο &a.rwatson; απάντησε με σαφήνεια αυτή την ερώτηση στην + λίστα &a.current.name;, σε μια συζήτηση με τίτλο + <quote><ulink + url="http://docs.freebsd.org/cgi/getmsg.cgi?fetch=65165+0+/usr/local/www/db/text/2003/freebsd-current/20031221.freebsd-current">lock order reversals - τι σημαίνουν;</ulink></quote></para> + + <blockquote> + <attribution>Από τον &a.rwatson; στη λίστα &a.current.name;, στις + 14 Δεκεμβρίου 2003</attribution> + + <para>Οι προειδοποιήσεις αυτές προέρχονται από το Witness, ένα + διαγνωστικό σύστημα για κλειδώματα κατά τη λειτουργία (run-time + lock) το οποίο βρίσκεται στους πυρήνες -CURRENT του &os; (αλλά + αφαιρείται στις επίσημες εκδόσεις). Μπορείτε να διαβάσετε + περισσότερα για το Witness και τις δυνατότητες του, στη σελίδα + manual &man.witness.4;. Μεταξύ άλλων το Witness επαληθεύει τη + σειρά των run-time locks χρησιμοποιώντας ένα συνδυασμό από + ενσωματωμένες σειρές κλειδωμάτων καθώς και από τη σειρά που + ανιχνεύεται κατά την εκτέλεση, και παράγει προειδοποιήσεις στην + κονσόλα όταν παραβιάζονται. Σκοπός αυτής της λειτουργίας είναι + να ανιχνεύονται πιθανά deadlocks τα οποία μπορεί να οφείλονται + σε παραβιάσεις της σειράς των κλειδωμάτων. Είναι αξιοσημείωτο + ότι το Witness είναι κάπως συντηρητικό, και είναι πιθανόν να + δώσει λάθος προειδοποιήσεις. Στην περίπτωση που το Witness + αναφέρει ένα πραγματικό πρόβλημα με την σειρά των κλειδωμάτων, + είναι σαν να λέει "αν ήσασταν άτυχος, θα σας είχε συμβεί + deadlock σε αυτό το σημείο". Υπάρχουν κάποιες γνωστές + περιπτώσεις "λανθασμένης διάγνωσης" για τις οποίες χρειάζεται + να δημιουργήσουμε καλύτερη τεκμηρίωση ώστε να αποφύγουμε και + τις περιττές αναφορές σφαλμάτων. Οι λιγότερο γνωστές + περιπτώσεις οφείλονται περισσότερο σε νέα κλειδώματα, καθώς οι + αντιστροφές στη σειρά των κλειδωμάτων διορθώνονται γρήγορα + επειδή το Witness είναι πάντα απασχολημένο και δημιουργεί + συνέχεια νέες προειδοποιήσεις :-).</para> + </blockquote> + + <note> + <para>Αυτό που αποκαλούμε "λανθασμένη διάγνωση" δημιουργείται στην + πραγματικότητα όταν το Witness βρίσκει κάποιο πολύ πιο σοβαρό + λάθος. Τέτοια λάθη είναι τυπικά το σφάλμα σελίδας (page + fault) ή λανθασμένα δεδομένα στη μνήμη μέσα στον πυρήνα, ή τέλος + σύγκρουση ονομασίας με κάποια mutexes.</para> + </note> + + <note> + <para>Δείτε την σελίδα του <ulink + url="http://sources.zabbadoz.net/freebsd/lor.html">Bjoern Zeeb σχετικά με τις αντιστροφές κλειδωμάτων</ulink> για την κατάσταση των γνωστών + αντιστροφών.</para> + </note> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="called-with-non-sleepable-locks-held"> + <para>Τι σημαίνει το μήνυμα <errorname>Called ... with the following + non-sleepable locks held</errorname>;</para> + </question> + + <answer> + <para>Σημαίνει ότι κλήθηκε μια συνάρτηση με δυνατότητα sleep ενώ + την ίδια στιγμή ήταν ενεργό κάποιο κλείδωμα mutex (ή αντίστοιχο + χωρίς δυνατότητα sleep).</para> + + <para>Ο λόγος για τον οποίο αυτό είναι λάθος είναι επειδή τα mutexes + δεν προορίζονται να κρατούνται για μεγάλα χρονικά διαστήματα. + Είναι μόνο για τη συντήρηση μικρών περιόδων συγχρονισμού. Αυτή + η προγραμματιστική συμφωνία επιτρέπει στους οδηγούς συσκευών να + χρησιμοποιούν mutexes για να συγχρονίζονται με τα υπόλοιπα + προγράμματα του πυρήνα κατά την διάρκεια των interrupts. Τα + interrupts (στο &os;) δεν μπορούν να περιέλθουν σε κατάσταση + sleep. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο να μην μπλοκάρεται ο + πυρήνας για μεγάλο διάστημα από κάποιο υποσύστημα που κρατάει + ένα mutex.</para> + + <para>Για να εντοπιστούν αυτά τα λάθη, μπορούν να προστεθούν + υποθέσεις (assertions) στον πυρήνα οι οποίες αλληλεπιδρούν με + το υποσύστημα witness για να δώσουν ένα προειδοποιητικό μήνυμα + (ή μήνυμα λάθους, ανάλογα με τις ρυθμίσεις του συστήματος) όταν + γίνεται μια κλήση η οποία πιθανώς να δημιουργεί μπλοκάρισμα την + στιγμή που κρατιέται ένα mutex.</para> + + <para>Εν συντομία, αυτού του είδους οι προειδοποιήσεις δεν είναι + συνήθως μοιραίες, αλλά υπό ορισμένες ατυχείς προϋποθέσεις, + μπορεί να προκαλέσουν ανεπιθύμητα φαινόμενα τα οποία κυμαίνονται + από μια στιγμιαία πτώση στην απόκριση του συστήματος, μέχρι + πλήρης κατάρρευση.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="touch-not-found"> + <para>Γιατί η διαδικασία buildworld/installworld σταματάει με το + μήνυμα <errorname>touch: not found</errorname>;</para> + </question> + + <answer> + <para>Το μήνυμα αυτό δεν σημαίνει ότι σας λείπει το βοηθητικό + πρόγραμμα &man.touch.1;. Το λάθος αυτό προκαλείται συνήθως από + λανθασμένη, μελλοντική, σήμανση ημερομηνίας των αρχείων. Αν το + ρολόι CMOS του υπολογιστή σας είναι ρυθμισμένο για τοπική ώρα, + πρέπει να εκτελέσετε την εντολή + <command>adjkerntz -i</command> για να ρυθμίσετε το ρολόι + του πυρήνα όταν εκκινείτε σε κατάσταση λειτουργίας ενός + χρήστη.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </chapter> + + <chapter id="commercial"> + <title>Εμπορικές Εφαρμογές</title> + + <note> + <para>This section is still very sparse, though we are hoping, of + course, that companies will add to it! :) The FreeBSD group has + no financial interest in any of the companies listed here but + simply lists them as a public service (and feels that commercial + interest in FreeBSD can have very positive effects on FreeBSD's + long-term viability). We encourage commercial software vendors to + send their entries here for inclusion. See <ulink + url="&url.base;/commercial/index.html">the + Vendors page</ulink> for a longer list.</para> + </note> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="officesuite"> + <para>Where can I get an Office Suite for FreeBSD?</para> + </question> + + <answer> + <para>The open-source <ulink + url="http://www.openoffice.org">OpenOffice.org</ulink> office + suite works natively on FreeBSD. The &linux; version of + <ulink + url="http://www.sun.com/staroffice/">StarOffice</ulink>, + the value-added closed-source version of OpenOffice.org, also + works on FreeBSD.</para> + + <para>FreeBSD also includes a variety of text editors, + spreadsheets, and drawing programs in the Ports + Collection.</para> + </answer> + </qandaentry> + <qandaentry> + <question id="motif"> + <para>Where can I get &motif; for FreeBSD?</para> + </question> + + <answer> + <para>The Open Group has released the source code to &motif; 2.2.2. + You can install the <literal>open-motif</literal> package, or + compile it from ports. Refer to + <ulink url="&url.books.handbook;/ports.html">the ports section of the + Handbook</ulink> for more information on how to do this.</para> + + <note> + <para>The Open &motif; distribution only allows redistribution + if it is running on an <ulink url="http://www.opensource.org/"> + open source</ulink> operating system.</para> + </note> + + <para>In addition, there are commercial distributions of the &motif; + software available. These, however, are not for free, but their + license allows them to be used in closed-source software. + Contact <link linkend="apps2go">Apps2go</link> for the + least expensive ELF &motif; 2.1.20 distribution for FreeBSD + (either &i386; or Alpha).<anchor id="apps2go"></para> + + <para>There are two distributions, the <quote>development + edition</quote> and the <quote>runtime edition</quote> (for + much less). These distributions includes:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>OSF/&motif; manager, xmbind, panner, wsm.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Development kit with uil, mrm, xm, xmcxx, include + and Imake files.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Static and dynamic ELF libraries.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Demonstration applets.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Be sure to specify that you want the FreeBSD version of + &motif; when ordering (do not forget to mention the architecture + you want too)! Versions for NetBSD and OpenBSD are also sold by + <emphasis>Apps2go</emphasis>. This is currently a FTP only + download.</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>More info</term> + <listitem> + <para><ulink url="http://www.apps2go.com/"> + Apps2go WWW page</ulink></para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>or</term> + <listitem> + <para> + <email>sales@apps2go.com</email> or + <email>support@apps2go.com</email> + </para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>or</term> + <listitem> + <para>phone (817) 431 8775 or +1 817 431-8775</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Contact <link linkend="xig">Xi Graphics</link> for an + a.out &motif; 2.0 distribution for FreeBSD.</para> + + <para>This distribution includes:</para> + <itemizedlist> + <listitem> + <para>OSF/&motif; manager, xmbind, panner, wsm.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Development kit with uil, mrm, xm, xmcxx, include + and Imake files.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Static and dynamic libraries (for use with FreeBSD + 2.2.8 and earlier).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Demonstration applets.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Preformatted manual pages.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Be sure to specify that you want the FreeBSD version + of &motif; when ordering! Versions for BSDI and &linux; are also + sold by <emphasis>Xi Graphics</emphasis>. This is currently a 4 + diskette set... in the future this will change to a unified CD + distribution like their CDE.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="cde"> + <para>Where can I get CDE for FreeBSD?</para> + </question> + + <answer> + <para><link linkend="xig">Xi Graphics</link> used to sell CDE + for FreeBSD, but no longer do.</para> + + <para><ulink url="http://www.kde.org/">KDE</ulink> is an open + source X11 desktop which is similar to CDE in many respects. + You might also like the look and feel of <ulink + url="http://www.xfce.org/">xfce</ulink>. KDE and xfce are both + in the <ulink url="&url.base;/ports/index.html">ports + system</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="commercial-xserver"> + <para>Are there any commercial high-performance X servers?</para> + </question> + + <answer> + <para>Yes, <ulink url="http://www.xig.com/">Xi Graphics</ulink> + sells Accelerated-X products for FreeBSD and other Intel based + systems.</para> + + <para>The Xi Graphics offering is a high performance X Server + that offers easy configuration, support for multiple concurrent + video boards and is distributed in binary form only, in a + unified diskette distribution for FreeBSD and &linux;. Xi + Graphics also offers a high performance X Server tailored for + laptop support.<anchor id="xig"></para> + + <para>There is a free <quote>compatibility demo</quote> of + version 5.0 available.</para> + + <para>Xi Graphics also sells &motif; and CDE for FreeBSD (see + above).</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>More info</term> + <listitem> + <para><ulink url="http://www.xig.com/"> + Xi Graphics WWW page</ulink></para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>or</term> + <listitem> + <para> + <email>sales@xig.com</email> + or <email>support@xig.com</email> + </para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>or</term> + <listitem> + <para>phone (800) 946 7433 or +1 303 298-7478.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="database-systems"> + <para>Are there any Database systems for FreeBSD?</para> + </question> + + <answer> + <para>Yes! See the <ulink + url="&url.base;/commercial/software_bycat.html#CATEGORY_DATABASE"> + Commercial Vendors</ulink> section of FreeBSD's Web site.</para> + + <para>Also see the <ulink + url="&url.base;/ports/databases.html"> + Databases</ulink> section of the Ports collection.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="oracle-support"> + <para>Can I run &oracle; on FreeBSD?</para> + </question> + + <answer> + <para>Yes. The following pages tell you exactly how to set up + &linux;-&oracle; on FreeBSD:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><ulink + url="http://www.unixcities.com/oracle/index.html"> + http://www.unixcities.com/oracle/index.html</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="http://www.shadowcom.net/freebsd-oracle9i/"> + http://www.shadowcom.net/freebsd-oracle9i/</ulink></para> + + </listitem> + </itemizedlist> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </chapter> + + <chapter id="applications"> + <title>Εφαρμογές Τελικού Χρήστη</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="user-apps"> + <para>So, where are all the user applications?</para> + </question> + + <answer> + <para>Please take a look at <ulink + url="&url.base;/ports/index.html">the ports page</ulink> + for info on software packages ported to FreeBSD. The list + currently tops &os.numports; and is growing daily, so come + back to check often or subscribe to the + <literal>freebsd-announce</literal> <link + linkend="mailing">mailing list</link> for periodic updates + on new entries.</para> + + <para>Most ports should work on the 4.X, 5.X, and 6.X branches. + Each time a FreeBSD release is made, a snapshot of the + ports tree at the time of release in also included in the + <filename>ports/</filename> directory.</para> + + <para>We also support the concept of a + <quote>package</quote>, essentially no more than a compressed + binary distribution with a little extra intelligence + embedded in it for doing whatever custom installation work + is required. A package can be installed and uninstalled + again easily without having to know the gory details of + which files it includes.</para> + + <para>Use the package installation menu in + <filename>/stand/sysinstall</filename> (under the + post-configuration menu item) or invoke the + &man.pkg.add.1; command on the specific package files you + are interested in installing. Package files can usually be + identified by their <filename>.tgz</filename> or <filename>.tbz</filename> suffix and + CDROM distribution people will have a + <filename>packages/All</filename> directory on their CD + which contains such files. They can also be downloaded + over the net for various versions of FreeBSD at the + following locations:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>for 4.X-RELEASE/4-STABLE</term> + <listitem> + <para><ulink + url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/ports/i386/packages-4-stable/"> + ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/ports/i386/packages-4-stable/</ulink></para> + + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>for 5.X-RELEASE/5-STABLE</term> + <listitem> + <para><ulink + url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/ports/i386/packages-5-stable/"> + ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/ports/i386/packages-5-stable</ulink></para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>for 6.X-RELEASE/6-STABLE</term> + <listitem> + <para><ulink + url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/ports/i386/packages-6-stable/"> + ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/ports/i386/packages-6-stable</ulink></para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>for 7-CURRENT</term> + <listitem> + <para><ulink + url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/ports/i386/packages-7-current/"> + ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/ports/i386/packages-7-current</ulink></para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>or your nearest local mirror site.</para> + + <para>Note that all ports may not be available as packages since + new ones are constantly being added. It is always a good idea + to check back periodically to see which packages are available + at the <ulink + url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/">ftp.FreeBSD.org</ulink> + master site.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="configure-inn"> + <para>How do I configure INN (Internet News) for my machine?</para> + </question> + + <answer> + <para>After installing the <filename + role="package">news/inn</filename> package or port, an + excellent place to start is <ulink + url="http://www.visi.com/~barr/INN.html">Dave + Barr's INN Page</ulink> where you will find the INN + FAQ.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="java"> + <para>Does FreeBSD support &java;?</para> + </question> + + <answer> + <para>Yes. Please see <ulink + url="&url.base;/java/index.html"> + http://www.FreeBSD.org/java/</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ports-4x"> + <para>Why can I not build this port on my 4.X-STABLE machine?</para> + </question> + + <answer> + <para>If you are running a FreeBSD version that lags + significantly behind -CURRENT or -STABLE, you may need to + update your ports collection; see the <ulink + url="&url.books.porters-handbook;/keeping-up.html"> + Keeping Up</ulink> section of the Porter's Handbook for further + information on how to do this. + If you are up to date, + then someone might have committed a change to the port which + works for -CURRENT but which broke the port for -STABLE. Please + submit a bug report on this with the + &man.send-pr.1; command, since the ports + collection is supposed to work for both the -CURRENT and + -STABLE branches.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="make-index"> + <para>I just tried to build <filename>INDEX</filename> + using <command>make index</command>, and it failed. + Why?</para> + </question> + + <answer> + <para>First, always make sure that you have a completely + up-to-date Ports Collection. Errors that affect building + <filename>INDEX</filename> from an up-to-date copy of the + Ports Collection are high-visibility and are thus almost + always fixed immediately.</para> + + <para>However, if you are up-to-date, perhaps you are seeing + another problem. <command>make index</command> has a + known bug in dealing with incomplete copies of the Ports + Collection. It assumes that you have a local copy of every + single port that every other port that you have a local copy + of depends on. To explain, if you have a copy of + <filename>foo/bar</filename> on your disk, and + <filename>foo/bar</filename> depends on + <filename>baz/quux</filename>, then you must also have + a copy of <filename>baz/quux</filename> on your disk, and + the ports <filename>baz/quux</filename> depends on, and + so on. Otherwise, <command>make index</command> has + insufficient information to create its dependency tree.</para> + + <para>This is particularly a problem for &os; users who + utilize &man.cvsup.1; to track the Ports Collection but + choose not to install certain categories by specifying + them in <filename>refuse</filename>. In theory, one + should be able to refuse categories, but in practice + there are too many ports that depend on ports in other + categories. Until someone comes up with a solution for + this problem, the general rule is is that if you want to + build <filename>INDEX</filename>, you must have a complete + copy of the Ports Collection.</para> + + <para>There are rare cases where <filename>INDEX</filename> + will not build due to odd cases involving + <makevar>WITH_<replaceable>*</replaceable></makevar> or + <makevar>WITHOUT_<replaceable>*</replaceable></makevar> + variables being set in <filename>make.conf</filename>. If + you suspect that this is the case, please try to make + <filename>INDEX</filename> with those Makevars turned off + before reporting it to &a.ports;.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="cvsup-in-base"> + <para>Why is CVSup not integrated in the main FreeBSD tree?</para> + </question> + + <answer> + <para>The FreeBSD base system is designed as self-hosting - it + should be possible to build the whole operating system starting + with a very limited set of tools. Thus, the actual build tools + needed to compile the FreeBSD sources are bundled with the + sources themselves. This includes a C compiler (&man.gcc.1;), + &man.make.1;, &man.awk.1;, and similar tools.</para> + + <para>Since CVSup is written in Modula-3, adding it to the FreeBSD + base system would also require adding and maintaining a Modula-3 + compiler. This would lead to both an increase in the disk space + consumed by the FreeBSD sources and additional maintenance work. + Thus, it is much easier for both the developers and users to + keep CVSup as a separate port, which can be easily installed as + a package bundled on the FreeBSD installation CDs.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ports-update"> + <para>I updated the sources, now how do I update my installed + ports?</para> + </question> + + <answer> + <para>FreeBSD does not include a port upgrading tool, but it + does have some tools to make the upgrade process somewhat + easier. You can also install additional tools to simplify + port handling.</para> + + <para>The &man.pkg.version.1; command can generate a script + that will update installed ports to the latest version in + the ports tree.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_version -c > <replaceable>/tmp/myscript</replaceable></userinput></screen> + + <para>The output script <emphasis>must</emphasis> be edited by + hand before you use it. Recent versions of + &man.pkg.version.1; force this by inserting an + &man.exit.1; at the beginning of the script.</para> + + <para>You should save the output of the script, as it will note + packages that depend on the one that has been updated. These + may or may not need to be updated as well. The usual case where + they need to be updated is that a shared library has changed + version numbers, so the ports that used that library need to be + rebuilt to use the new version.</para> + + <note> + <para>Beginning with FreeBSD 5.0 (and higher revisions), + &man.pkg.version.1; no longer supports the + <option>-c</option> option.</para> + </note> + + <para>If you have the disk space, you can use the + <command>portupgrade</command> tool to automate all of + this. <command>portupgrade</command> includes various + tools to simplify package handling. It is available under + <filename role="package">ports-mgmt/portupgrade</filename>. + Since it is written in Ruby, + <command>portupgrade</command> is an unlikely candidate for + integration with the main FreeBSD tree. That should not + stop anyone from using it, however.</para> + + <para>If your system is up full time, the &man.periodic.8; system + can be used to generate a weekly list of ports that might need + updating by setting + <literal>weekly_status_pkg_enable="YES"</literal> in + <filename>/etc/periodic.conf</filename>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="minimal-sh"> + <para>Why is <command>/bin/sh</command> so minimal? Why does + FreeBSD not use <command>bash</command> or another shell?</para> + </question> + + <answer> + <para>Because &posix; says that there shall be such a shell.</para> + + <para>The more complicated answer: many people need to write shell + scripts which will be portable across many systems. That is why + &posix; specifies the shell and utility commands in great detail. + Most scripts are written in Bourne shell, and because several + important programming interfaces (&man.make.1;, &man.system.3;, + &man.popen.3;, and analogues in higher-level scripting + languages like Perl and Tcl) are specified to use the Bourne + shell to interpret commands. Because the Bourne shell is so + often and widely used, it is important for it to be quick to + start, be deterministic in its behavior, and have a small + memory footprint.</para> + + <para>The existing implementation is our best effort at meeting as + many of these requirements simultaneously as we can. In order to + keep <command>/bin/sh</command> small, we have not provided many + of the convenience features that other shells have. That is why the + Ports Collection includes more featureful shells like bash, scsh, + tcsh, and zsh. (You can compare for yourself the memory + utilization of all these shells by looking at the + <quote>VSZ</quote> and <quote>RSS</quote> columns in a <command>ps + -u</command> listing.)</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="netscape-slow-startup"> + <para>Why do &netscape; and Opera take so long to + start?</para> + </question> + + <answer> + <para>The usual answer is that DNS on your system is + misconfigured. Both &netscape; and Opera perform DNS checks + when starting up. The browser will not appear on your + desktop until the program either gets a response or + determines that the system has no network + connection.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ports-base-update"> + <para>I updated parts of the Ports Collection using CVSup, and + now many ports fail to build with mysterious error messages! + What happened? Is the Ports Collection broken in some major + way?</para> + </question> + + <answer> + <para>If you only update parts of the Ports Collection, using + one of its CVSup subcollections and not the + <literal>ports-all</literal> CVSup collection, you should + <emphasis>always</emphasis> update the + <literal>ports-base</literal> subcollection too! The reasons + are described <ulink + url="&url.books.handbook;/cvsup.html#CVSUP-COLLEC-PBASE-WARN">in the + Handbook</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="midi-sound-files"> + <para>How do I create audio CDs from my MIDI files?</para> + </question> + + <answer><para>To create audio CDs from MIDI files, first + install <filename role="package">audio/timidity++</filename> + from ports then install manually the GUS patches set by Eric + A. Welsh, available at <ulink + url="http://www.stardate.bc.ca/eawpatches/html/default.htm"></ulink>. + After timidity++ has been installed properly, midi files may + be converted to wav files with the following command + line:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>timidity -Ow -s 44100 -o /tmp/juke/01.wav 01.mid</userinput></screen> + + <para>The wav files can then be converted to other formats + or burned onto audio CDs, as described in the FreeBSD + Handbook.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </chapter> + + <chapter id="kernelconfig"> + <title>Ρύθμιση Πυρήνα</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="make-kernel"> + <para>I would like to customize my kernel. Is it difficult?</para> + </question> + + <answer> + <para>Not at all! Check out the <ulink + url="&url.books.handbook;/kernelconfig.html"> + kernel config section of the Handbook</ulink>.</para> + + <note> + <para>We recommend that you make a dated snapshot of + your new <filename>/kernel</filename> called + <filename>/kernel.YYMMDD</filename> after you get it + working properly. Also back up your new + <filename>/modules</filename> directory to + <filename>/modules.YYMMDD</filename>. That way, if + you make a mistake the next time you play with your + configuration you can boot the backup kernel instead + of having to fall back to + <filename>kernel.GENERIC</filename>. This is + particularly important if you are now booting from a + controller that GENERIC does not support.</para> + </note> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="missing-hw-float"> + <para>My kernel compiles fail because + <literal>_hw_float</literal> is missing. How do I solve + this problem?</para> + </question> + + <answer> + <para>You probably removed <devicename>npx0</devicename> + (see &man.npx.4;) from your kernel configuration file + because you do not have a math co-processor. The + <devicename>npx0</devicename> device is + <emphasis>MANDATORY</emphasis>. Somewhere inside your + hardware lies a device that provides hardware + floating-point support, even if it is no longer a separate + device as used in the good old 386 days. You + <emphasis>must</emphasis> include the + <devicename>npx0</devicename> device. Even if you manage + to build a kernel without <devicename>npx0</devicename> + support, it will not boot anyway. </para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="why-kernel-big"> + <para>Why is my kernel so big (over 10MB)?</para> + </question> + + <answer> + <para>Chances are, you compiled your kernel in + <emphasis>debug mode</emphasis>. Kernels built in debug + mode contain many symbols that are used for debugging, + thus greatly increasing the size of the kernel. Note that + there will be little or no performance decrease from + running a debug kernel, and it is useful to keep one + around in case of a system panic.</para> + + <para>However, if you are running low on disk space, or + you simply do not want to run a debug kernel, make sure + that both of the following are true:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>You do not have a line in your kernel + configuration file that reads:</para> + + <programlisting>makeoptions DEBUG=-g</programlisting> + </listitem> + + <listitem> + <para>You are not running &man.config.8; with + the <option>-g</option> option.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Either of the above settings will cause your kernel to + be built in debug mode. As long as you make sure you + follow the steps above, you can build your kernel + normally, and you should notice a fairly large size + decrease; most kernels tend to be around 1.5MB to + 2MB.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="multiport-serial-interrupts"> + <para>Why do I get interrupt conflicts with multi-port serial + code?</para> + </question> + + <answer> + <para>When I compile a kernel + with multi-port serial code, it tells me that only the first + port is probed and the rest skipped due to interrupt conflicts. + How do I fix this?</para> + + <para>The problem here is that + FreeBSD has code built-in to keep the kernel from getting + trashed due to hardware or software conflicts. The way to fix + this is to leave out the IRQ settings on all but one port. Here + is an example:</para> + + <programlisting># +# Multiport high-speed serial line - 16550 UARTS +# +device sio2 at isa? port 0x2a0 tty irq 5 flags 0x501 vector siointr +device sio3 at isa? port 0x2a8 tty flags 0x501 vector siointr +device sio4 at isa? port 0x2b0 tty flags 0x501 vector siointr +device sio5 at isa? port 0x2b8 tty flags 0x501 vector siointr</programlisting> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="generic-kernel-build-failure"> + <para>Why does every kernel I try to build fail to compile, even + GENERIC?</para> + </question> + + <answer> + <para>There are a number of possible causes for this problem. + They are, in no particular order:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>You are not using the new <command>make + buildkernel</command> and <command>make + installkernel</command> targets, and your source tree is + different from the one used to build the currently running + system (e.g., you are compiling 4.3-RELEASE on a 4.0-RELEASE + system). If you are attempting an upgrade, please read the + <filename>/usr/src/UPDATING</filename> file, paying + particular attention to the <quote>COMMON ITEMS</quote> + section at the end.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>You are using the new <command>make + buildkernel</command> and <command>make + installkernel</command> targets, but you failed to assert + the completion of the <command>make buildworld</command> + target. The <command>make buildkernel</command> target + relies on files generated by the <command>make + buildworld</command> target to complete its job + correctly.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Even if you are trying to build <link + linkend="stable">FreeBSD-STABLE</link>, it is possible that + you fetched the source tree at a time when it was either + being modified, or broken for other reasons; only releases + are absolutely guaranteed to be buildable, although <link + linkend="stable">FreeBSD-STABLE</link> builds fine the + majority of the time. If you have not already done so, try + re-fetching the source tree and see if the problem goes + away. Try using a different server in case the one you are + using is having problems.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="scheduler-in-use"> + <para>How can I verify which scheduler is in use on a + running system?</para> + </question> + + <answer> + <para>If you are running &os; version 5.2.1 or earlier, check for + the existence of the <literal>kern.quantum</literal> sysctl. + If you have it, you should see something like this:</para> + + <screen>&prompt.user; sysctl <replaceable>kern.quantum</replaceable> +kern.sched.quantum: 99960</screen> + + <para>If the <literal>kern.quantum</literal> sysctl exists, you are + using the 4BSD scheduler. If not, you will get an error printed + by &man.sysctl.8; (which you can safely ignore):</para> + + <screen>&prompt.user; sysctl <replaceable>kern.sched.quantum</replaceable> +sysctl: unknown oid 'kern.sched.quantum'</screen> + + <para>In &os; version 5.3-RELEASE and later, the name of the + scheduler currently being used is directly available as the value + of the <literal>kern.sched.name</literal> sysctl:</para> + + <screen>&prompt.user; sysctl <replaceable>kern.sched.name</replaceable> +kern.sched.name: 4BSD</screen> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="scheduler-kern-quantum"> + <para>What is <literal>kern.quantum</literal>?</para> + </question> + + <answer> + <para><literal>kern.quantum</literal> is the maximum number of + ticks a process can run without being preempted. It is + specific to the 4BSD scheduler, so you can use its + presence or absence to determine which scheduler is in + use. In &os; 5.X or later <literal>kern.quantum</literal> has + been renamed to <literal>kern.sched.quantum</literal>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="scheduler-kern-sched-quantum"> + <para>What is <literal>kern.sched.quantum</literal>?</para> + </question> + + <answer> + <para>See <xref linkend="scheduler-kern-quantum"></para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </chapter> + + <chapter id="disks"> + <title>Δίσκοι, Συστήματα Αρχείων και Φορτωτές Εκκίνησης</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="adding-disks"> + <para>How can I add my new hard disk to my FreeBSD system?</para> + </question> + + <answer> + <para>See the Disk Formatting Tutorial at <ulink + url="&url.articles.formatting-media;/index.html"> + www.FreeBSD.org</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="new-huge-disk"> + <para>How do I move my system over to my huge new disk?</para> + </question> + + <answer> + <para>The best way is to reinstall the OS on the new + disk, then move the user data over. This is highly + recommended if you have been tracking -STABLE for more + than one release, or have updated a release instead of + installing a new one. You can install booteasy on both + disks with &man.boot0cfg.8;, and dual boot them until + you are happy with the new configuration. Skip the + next paragraph to find out how to move the data after + doing this.</para> + + <para>Should you decide not to do a fresh install, you + need to partition and label the new disk with either + <filename>/stand/sysinstall</filename>, or &man.fdisk.8; + and &man.disklabel.8;. You should also install booteasy + on both disks with &man.boot0cfg.8;, so that you can + dual boot to the old or new system after the copying + is done. See the <ulink + url="&url.articles.formatting-media;/index.html"> + formatting-media article</ulink> for details on this + process.</para> + + <para>Now you have the new disk set up, and are ready + to move the data. Unfortunately, you cannot just blindly + copy the data. Things like device files (in + <filename>/dev</filename>), flags, and links tend to + screw that up. You need to use tools that understand + these things, which means &man.dump.8;. + Although it is suggested that you move the data in single user + mode, it is not required.</para> + + <para>You should never use anything but &man.dump.8; and + &man.restore.8; to move the root filesystem. The + &man.tar.1; command may work - then again, it may not. + You should also use &man.dump.8; and &man.restore.8; + if you are moving a single partition to another empty + partition. The sequence of steps to use dump to move + a partitions data to a new partition is:</para> + + <procedure> + <step> + <para>newfs the new partition.</para> + </step> + + <step> + <para>mount it on a temporary mount point.</para> + </step> + + <step> + <para>cd to that directory.</para> + </step> + + <step> + <para>dump the old partition, piping output to the + new one.</para> + </step> + </procedure> + + <para>For example, if you are going to move root to + <devicename>/dev/ad1s1a</devicename>, with + <filename>/mnt</filename> as the temporary mount point, + it is:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>newfs /dev/ad1s1a</userinput> +&prompt.root; <userinput>mount /dev/ad1s1a /mnt</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd /mnt</userinput> +&prompt.root; <userinput>dump 0af - / | restore xf -</userinput></screen> + + <para>Rearranging your partitions with dump takes a bit more + work. To merge a partition like <filename>/var</filename> + into its parent, create the new partition large enough + for both, move the parent partition as described above, + then move the child partition into the empty directory + that the first move created:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>newfs /dev/ad1s1a</userinput> +&prompt.root; <userinput>mount /dev/ad1s1a /mnt</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd /mnt</userinput> +&prompt.root; <userinput>dump 0af - / | restore xf -</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd var</userinput> +&prompt.root; <userinput>dump 0af - /var | restore xf -</userinput></screen> + + <para>To split a directory from its parent, say putting + <filename>/var</filename> on its own partition when it was not + before, create both partitions, then mount the child partition + on the appropriate directory in the temporary mount point, then + move the old single partition:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>newfs /dev/ad1s1a</userinput> +&prompt.root; <userinput>newfs /dev/ad1s1d</userinput> +&prompt.root; <userinput>mount /dev/ad1s1a /mnt</userinput> +&prompt.root; <userinput>mkdir /mnt/var</userinput> +&prompt.root; <userinput>mount /dev/ad1s1d /mnt/var</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd /mnt</userinput> +&prompt.root; <userinput>dump 0af - / | restore xf -</userinput></screen> + + <para>You might prefer &man.cpio.1;, &man.pax.1;, + &man.tar.1; to &man.dump.8; for user data. At the time of + this writing, these are known to lose file flag information, + so use them with caution.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="dangerously-dedicated"> + <para>Will a <quote>dangerously dedicated</quote> disk endanger + my health?</para> + </question> + + <answer> + + <para><anchor id="dedicate">The installation procedure allows + you to chose two different methods in partitioning your + hard disk(s). The default way makes it compatible with other + operating systems on the same machine, by using fdisk table + entries (called <quote>slices</quote> in FreeBSD), with a + FreeBSD slice that employs partitions of its own. Optionally, + one can chose to install a boot-selector to switch between the + possible operating systems on the disk(s). The alternative uses + the entire disk for FreeBSD, and makes no attempt to be + compatible with other operating systems.</para> + + <para>So why it is called <quote>dangerous</quote>? A disk + in this mode does not contain what normal PC utilities + would consider a valid fdisk table. Depending on how well + they have been designed, they might complain at you once + they are getting in contact with such a disk, or even + worse, they might damage the BSD bootstrap without even + asking or notifying you. In addition, the + <quote>dangerously dedicated</quote> disk's layout is + known to confuse many BIOSes, including those from AWARD + (e.g. as found in HP Netserver and Micronics systems as + well as many others) and Symbios/NCR (for the popular + 53C8xx range of SCSI controllers). This is not a complete + list, there are more. Symptoms of this confusion include + the <errorname>read error</errorname> message printed by + the FreeBSD bootstrap when it cannot find itself, as well + as system lockups when booting.</para> + + <para>Why have this mode at all then? It only saves a few kbytes + of disk space, and it can cause real problems for a new + installation. <quote>Dangerously dedicated</quote> mode's + origins lie in a desire to avoid one of the most common + problems plaguing new FreeBSD installers - matching the BIOS + <quote>geometry</quote> numbers for a disk to the disk + itself.</para> + + <para><quote>Geometry</quote> is an outdated concept, but one + still at the heart of the PC's BIOS and its interaction with + disks. When the FreeBSD installer creates slices, it has to + record the location of these slices on the disk in a fashion + that corresponds with the way the BIOS expects to find them. If + it gets it wrong, you will not be able to boot.</para> + + <para><quote>Dangerously dedicated</quote> mode tries to work + around this by making the problem simpler. In some cases, it + gets it right. But it is meant to be used as a last-ditch + alternative - there are better ways to solve the problem 99 + times out of 100.</para> + + <para>So, how do you avoid the need for <quote>DD</quote> mode + when you are installing? Start by making a note of the geometry + that your BIOS claims to be using for your disks. You can + arrange to have the kernel print this as it boots by specifying + <option>-v</option> at the <literal>boot:</literal> prompt, or + using <command>boot -v</command> in the loader. Just before the + installer starts, the kernel will print a list of BIOS + geometries. Do not panic - wait for the installer to start and + then use scrollback to read the numbers. Typically the BIOS + disk units will be in the same order that FreeBSD lists your + disks, first IDE, then SCSI.</para> + + <para>When you are slicing up your disk, check that the disk + geometry displayed in the FDISK screen is correct (ie. it + matches the BIOS numbers); if it is wrong, use the + <keycap>g</keycap> key to fix it. You may have to do this if + there is absolutely nothing on the disk, or if the disk has been + moved from another system. Note that this is only an issue with + the disk that you are going to boot from; FreeBSD will sort + itself out just fine with any other disks you may have.</para> + + <para>Once you have got the BIOS and FreeBSD agreeing about the + geometry of the disk, your problems are almost guaranteed to be + over, and with no need for <quote>DD</quote> mode at all. If, + however, you are still greeted with the dreaded <errorname>read + error</errorname> message when you try to boot, it is time to cross + your fingers and go for it - there is nothing left to + lose.</para> + + <para>To return a <quote>dangerously dedicated</quote> disk + for normal PC use, there are basically two options. The first + is, you write enough NULL bytes over the MBR to make any + subsequent installation believe this to be a blank disk. You + can do this for example with</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=/dev/zero of=/dev/rda0 count=15</userinput></screen> + + <para>Alternatively, the undocumented DOS + <quote>feature</quote></para> + + <screen><prompt>C:\></prompt> <userinput>fdisk /mbr</userinput></screen> + + <para>will to install a new master boot record as well, thus + clobbering the BSD bootstrap.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="safe-softupdates"> + <para>Which partitions can safely use Soft Updates? I have + heard that Soft Updates on <filename>/</filename> can cause + problems.</para> + </question> + + <answer> + <para>Short answer: you can usually use Soft Updates safely + on all partitions.</para> + + <para>Long answer: There used to be some concern over using + Soft Updates on the root partition. Soft Updates has two + characteristics that caused this. First, a Soft Updates + partition has a small chance of losing data during a + system crash. (The partition will not be corrupted; the + data will simply be lost.) Also, Soft Updates can cause + temporary space shortages.</para> + + <para>When using Soft Updates, the kernel can take up to + thirty seconds to actually write changes to the physical + disk. If you delete a large file, the file still resides + on disk until the kernel actually performs the deletion. + This can cause a very simple race condition. Suppose you + delete one large file and immediately create another large + file. The first large file is not yet actually removed + from the physical disk, so the disk might not have enough + room for the second large file. You get an error that the + partition does not have enough space, although you know + perfectly well that you just released a large chunk of + space! When you try again mere seconds later, the file + creation works as you expect. This has left more than one + user scratching his head and doubting his sanity, the + FreeBSD filesystem, or both.</para> + + <para>If a system should crash after the kernel accepts a + chunk of data for writing to disk, but before that data is + actually written out, data could be lost or corrupted. + This risk is extremely small, but generally manageable. + Use of IDE write caching greatly increases this risk; it + is strongly recommended that you disable IDE write caching + when using Soft Updates.</para> + + <para>These issues affect all partitions using Soft Updates. + So, what does this mean for the root partition?</para> + + <para>Vital information on the root partition changes very + rarely. Files such as <filename>/kernel</filename> and + the contents of <filename>/etc</filename> only change + during system maintenance, or when users change their + passwords. If the system crashed during the + thirty-second window after such a change is made, it is + possible that data could be lost. This risk is negligible + for most applications, but you should be aware that it + exists. If your system cannot tolerate this much risk, + do not use Soft Updates on the root filesystem!</para> + + <para><filename>/</filename> is traditionally one of the + smallest partitions. By default, FreeBSD puts the + <filename>/tmp</filename> directory on + <filename>/</filename>. If you have a busy + <filename>/tmp</filename>, you might see intermittent + space problems. Symlinking <filename>/tmp</filename> to + <filename>/var/tmp</filename> will solve this + problem.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="inappropriate-ccd"> + <para>What is inappropriate about my ccd?</para> + </question> + + <answer> + <para>The symptom of this is:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ccdconfig -C</userinput> +ccdconfig: ioctl (CCDIOCSET): /dev/ccd0c: Inappropriate file type or format</screen> + + <para>This usually happens when you are trying to concatenate + the <literal>c</literal> partitions, which default to type + <literal>unused</literal>. The ccd driver requires the + underlying partition type to be FS_BSDFFS. Edit the disklabel + of the disks you are trying to concatenate and change the types + of partitions to <literal>4.2BSD</literal>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ccd-disklabel"> + <para>Why can I not edit the disklabel on my ccd?</para> + </question> + + <answer> + <para>The symptom of this is:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>disklabel ccd0</userinput> +(it prints something sensible here, so let us try to edit it) +&prompt.root; <userinput>disklabel -e ccd0</userinput> +(edit, save, quit) +disklabel: ioctl DIOCWDINFO: No disk label on disk; +use "disklabel -r" to install initial label</screen> + + <para>This is because the disklabel returned by ccd is actually + a <quote>fake</quote> one that is not really on the disk. + You can solve this problem by writing it back explicitly, + as in:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>disklabel ccd0 > /tmp/disklabel.tmp</userinput> +&prompt.root; <userinput>disklabel -Rr ccd0 /tmp/disklabel.tmp</userinput> +&prompt.root; <userinput>disklabel -e ccd0</userinput> +(this will work now)</screen> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="mount-foreign-fs"> + <para>Can I mount other foreign filesystems under FreeBSD?</para> + </question> + + <answer> + <para>FreeBSD supports a variety of other + filesystems.</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>Digital UNIX</term> + + <listitem> + <para>UFS CDROMs can be mounted directly on FreeBSD. + Mounting disk partitions from Digital UNIX and other + systems that support UFS may be more complex, depending + on the details of the disk partitioning for the operating + system in question.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&linux;</term> + + <listitem> + <para>FreeBSD supports <literal>ext2fs</literal> + partitions. See &man.mount.ext2fs.8; for more + information.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&windowsnt;</term> + + <listitem> + <para>FreeBSD includes a read-only NTFS driver. For + more information, see &man.mount.ntfs.8;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>FAT</term> + + <listitem> + <para>FreeBSD includes a read-write FAT driver. For + more information, see &man.mount.msdosfs.8;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>ReiserFS</term> + + <listitem> + <para>FreeBSD includes a read-only ReiserFS driver. For + more information, see &man.mount.reiserfs.8;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>FreeBSD also supports network filesystems such as NFS + (see &man.mount.nfs.8;), NetWare (see &man.mount.nwfs.8;), + and Microsoft-style SMB filesystems (see + &man.mount.smbfs.8;). + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="mount-dos"> + <para>How do I mount a secondary DOS partition?</para> + </question> + + <answer> + + <para>The secondary DOS partitions are found after ALL the + primary partitions. For example, if you have an + <quote>E</quote> partition as the second DOS partition on + the second SCSI drive, you need to create the special files + for <quote>slice 5</quote> in <filename>/dev</filename>, + then mount <devicename>/dev/da1s5</devicename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /dev</userinput> +&prompt.root; <userinput>sh MAKEDEV da1s5</userinput> +&prompt.root; <userinput>mount -t msdosfs /dev/da1s5 /dos/e</userinput></screen> + + <note> + <para>You can omit this step if you are running FreeBSD + 5.0-RELEASE or newer with &man.devfs.5; + enabled.</para> + </note> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="crypto-filesystem"> + <para>Is there a cryptographic filesystem for &os;?</para> + </question> + + <answer> + + <para>Yes. FreeBSD 5.0 includes &man.gbde.8;, and FreeBSD 6.0 + added &man.geli.8;. For earlier releases, see the <filename + role="package">security/cfs</filename> port.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="nt-bootloader"> + <para>How can I use the &windowsnt; loader to boot FreeBSD?</para> + </question> + + <answer> + <para>The general idea is that you copy the first sector of your + native root FreeBSD partition into a file in the DOS/&windowsnt; + partition. Assuming you name that file something like + <filename>c:\bootsect.bsd</filename> (inspired by + <filename>c:\bootsect.dos</filename>), you can then edit the + <filename>c:\boot.ini</filename> file to come up with something + like this:</para> + + <programlisting>[boot loader] +timeout=30 +default=multi(0)disk(0)rdisk(0)partition(1)\WINDOWS +[operating systems] +multi(0)disk(0)rdisk(0)partition(1)\WINDOWS="Windows NT" +C:\BOOTSECT.BSD="FreeBSD" +C:\="DOS"</programlisting> + + <para>If FreeBSD is installed on the same disk as the &windowsnt; boot + partition simply copy <filename>/boot/boot1</filename> to + <filename>C:\BOOTSECT.BSD</filename>. However, if FreeBSD is + installed on a different disk <filename>/boot/boot1</filename> + will not work, <filename>/boot/boot0</filename> is needed.</para> + + <para><filename>/boot/boot0</filename> needs to be installed + using sysinstall by selecting the FreeBSD boot manager on + the screen which asks if you wish to use a boot + manager. This is because <filename>/boot/boot0</filename> + has the partition table area filled with NULL characters + but sysinstall copies the partition table before copying + <filename>/boot/boot0</filename> to the MBR.</para> + + <warning> + <para><emphasis>Do not simply copy <filename>/boot/boot0</filename> + instead of <filename>/boot/boot1</filename>; you will + overwrite your partition table and render your computer + un-bootable!</emphasis></para> + </warning> + + <para>When the FreeBSD boot manager runs it records the last + OS booted by setting the active flag on the partition table + entry for that OS and then writes the whole 512-bytes of itself + back to the MBR so if you just copy + <filename>/boot/boot0</filename> to + <filename>C:\BOOTSECT.BSD</filename> then it writes an empty + partition table, with the active flag set on one entry, to the + MBR.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="lilo-bootloader"> + <para>How do I boot FreeBSD and &linux; from LILO?</para> + </question> + + <answer> + <para>If you have FreeBSD and &linux; on the same disk, just follow + LILO's installation instructions for booting a non-&linux; + operating system. Very briefly, these are:</para> + + <para>Boot &linux;, and add the following lines to + <filename>/etc/lilo.conf</filename>:</para> + + <programlisting>other=/dev/hda2 + table=/dev/hda + label=FreeBSD</programlisting> + + <para>(the above assumes that your FreeBSD slice is known to + &linux; as <devicename>/dev/hda2</devicename>; tailor to + suit your setup). Then, run <command>lilo</command> as + <username>root</username> and you should be done.</para> + + <para>If FreeBSD resides on another disk, you need to add + <literal>loader=/boot/chain.b</literal> to the LILO entry. + For example:</para> + + <programlisting>other=/dev/dab4 + table=/dev/dab + loader=/boot/chain.b + label=FreeBSD</programlisting> + + <para>In some cases you may need to specify the BIOS drive number + to the FreeBSD boot loader to successfully boot off the second + disk. For example, if your FreeBSD SCSI disk is probed by BIOS + as BIOS disk 1, at the FreeBSD boot loader prompt you need to + specify:</para> + + <screen>Boot: <userinput>1:da(0,a)/kernel</userinput></screen> + + <para>You can configure + &man.boot.8; + to automatically do this for you at boot time.</para> + + <para>The <ulink + url="http://sunsite.unc.edu/LDP/HOWTO/mini/Linux+FreeBSD.html"> + &linux;+FreeBSD mini-HOWTO</ulink> is a good reference for + FreeBSD and &linux; interoperability issues.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="grub-loader"> + <para>How do I boot &os; and &linux; using GRUB</para> + </question> + + <answer> + <para>Booting &os; using GRUB is very simple. Just + add the following to your configuration file + <filename>/boot/grub/grub.conf</filename>.</para> + + <programlisting>title FreeBSD 6.1 + root (hd0,a) + kernel /boot/loader + </programlisting> + + <para>Where <literal>hd0,a</literal> points to your root partition + on the first disk. If you need to specify which slice number + should be used, use something like this <literal>(hd0,2,a)</literal>. + By default, if the slice number is omitted, GRUB searches the + first slice which has <literal>'a'</literal> partition.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="booteasy-loader"> + <para>How do I boot FreeBSD and &linux; using BootEasy?</para> + </question> + + <answer> + <para>Install LILO at the start of your &linux; boot partition + instead of in the Master Boot Record. You can then boot LILO + from BootEasy.</para> + + <para>If you are running &windows; 95 and &linux; this is recommended + anyway, to make it simpler to get &linux; booting again if you + should need to reinstall &windows; 95 (which is a Jealous + Operating System, and will bear no other Operating Systems in + the Master Boot Record).</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="changing-bootprompt"> + <para>How do I change the boot prompt from <literal>???</literal> to + something more meaningful?</para> + </question> + + <answer> + <para>You can not do that with the standard boot manager without + rewriting it. There are a number of other boot managers + in the <filename>sysutils</filename> ports category that + provide this functionality.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="removable-drives"> + <para>I have a new removable drive, how do I use it?</para> + </question> + + <answer> + + <para>Whether it is a removable drive like a &iomegazip; or an EZ drive + (or even a floppy, if you want to use it that way), or a new + hard disk, once it is installed and recognized by the system, + and you have your cartridge/floppy/whatever slotted in, things + are pretty much the same for all devices.</para> + + <para>(this section is based on <ulink + url="http://www.vmunix.com/mark/FreeBSD/ZIP-FAQ.html"> + Mark Mayo's ZIP FAQ</ulink>)</para> + + <para>If it is a ZIP drive or a floppy, you have already got a DOS + filesystem on it, you can use a command like this:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount -t msdosfs /dev/fd0c /floppy</userinput></screen> + + <para>if it is a floppy, or this:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount -t msdosfs /dev/da2s4 /zip</userinput></screen> + + <para>for a ZIP disk with the factory configuration.</para> + + <para>For other disks, see how they are laid out using + &man.fdisk.8; or + &man.sysinstall.8;.</para> + + <para>The rest of the examples will be for a ZIP drive on da2, + the third SCSI disk.</para> + + <para>Unless it is a floppy, or a removable you plan on sharing + with other people, it is probably a better idea to stick a BSD + filesystem on it. You will get long filename support, at least a + 2X improvement in performance, and a lot more stability. First, + you need to redo the DOS-level partitions/filesystems. You can + either use &man.fdisk.8; or + <filename>/stand/sysinstall</filename>, or for a small drive + that you do not want to bother with multiple operating system + support on, just blow away the whole FAT partition table + (slices) and just use the BSD partitioning:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=/dev/zero of=/dev/rda2 count=2</userinput> +&prompt.root; <userinput>disklabel -Brw da2 auto</userinput></screen> + + <para>You can use disklabel or + <filename>/stand/sysinstall</filename> to create multiple BSD + partitions. You will certainly want to do this if you are adding + swap space on a fixed disk, but it is probably irrelevant on a + removable drive like a ZIP.</para> + + <para>Finally, create a new filesystem, this one is on our ZIP + drive using the whole disk:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>newfs /dev/rda2c</userinput></screen> + + <para>and mount it:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount /dev/da2c /zip</userinput></screen> + + <para>and it is probably a good idea to add a line like this + to <filename>/etc/fstab</filename> (see &man.fstab.5;) so + you can just type <command>mount /zip</command> in the + future:</para> + + <programlisting>/dev/da2c /zip ffs rw,noauto 0 0</programlisting> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="mount-cd-superblock"> + <para>Why do I get <errorname>Incorrect super block</errorname> when + mounting a CDROM?</para> + </question> + + <answer> + <para>You have to tell &man.mount.8; the type of the device + that you want to mount. This is described in the <ulink + url="&url.books.handbook;/creating-cds.html"> Handbook section on + optical media</ulink>, specifically the section <ulink + url="&url.books.handbook;/creating-cds.html#MOUNTING-CD">Using Data + CDs</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="cdrom-not-configured"> + <para>Why do I get <errorname>Device not + configured</errorname> when mounting a CDROM?</para> + </question> + + <answer> + <para>This generally means that there is no CDROM in the + CDROM drive, or the drive is not visible on the + bus. Please see the <ulink + url="&url.books.handbook;/creating-cds.html#MOUNTING-CD">Using Data + CDs</ulink> section of the Handbook for a detailed + discussion of this issue.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="cdrom-unicode-filenames"> + <para>Why do all non-English characters in filenames show up as + <quote>?</quote> on my CDs when mounted in FreeBSD?</para> + </question> + + <answer> + <para>Your CDROM probably uses the <quote>Joliet</quote> + extension for storing information about files and + directories. This is discussed in the Handbook chapter on + <ulink url="&url.books.handbook;/creating-cds.html">creating and + using CDROMs</ulink>, specifically the section on <ulink + url="&url.books.handbook;/creating-cds.html#MOUNTING-CD">Using Data + CDROMs</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="burncd-isofs"> + <para>I burned a CD under FreeBSD and now I can not read it + under any other operating system. Why?</para> + </question> + + <answer> + <para>You most likely burned a raw file to your CD, rather + than creating an ISO 9660 filesystem. Take a look at the + <ulink url="&url.books.handbook;/creating-cds.html">Handbook + chapter on creating CDROMs</ulink>, particularly the + section on <ulink + url="&url.books.handbook;/creating-cds.html#RAWDATA-CD">burning raw + data CDs</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="copy-cd"> + <para>How can I create an image of a data CD?</para> + </question> + + <answer> + <para>This is discussed in the Handbook section on <ulink + url="&url.books.handbook;/creating-cds.html#IMAGING-CD">duplicating + data CDs</ulink>. For more on working with CDROMs, see the + <ulink url="&url.books.handbook;/creating-cds.html">Creating CDs + Section</ulink> in the Storage chapter in the + Handbook.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="mount-audio-CD"> + <para>Why can I not <command>mount</command> an audio + CD?</para> + </question> + + <answer> + <para>If you try to mount an audio CD, you will get an error + like <errorname>cd9660: /dev/acd0c: Invalid + argument</errorname>. This is because + <command>mount</command> only works on filesystems. Audio + CDs do not have filesystems; they just have data. You + need a program that reads audio CDs, such as the + <filename role="package">audio/xmcd</filename> port.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="multi-session-CD"> + <para>How do I <command>mount</command> a multi-session CD?</para> + </question> + + <answer> + <para>By default, &man.mount.8; will attempt to mount the + last data track (session) of a CD. If you would like to + load an earlier session, you must use the + <option>-s</option> command line argument. Please see + &man.mount.cd9660.8; for specific examples.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="user-floppymount"> + <para>How do I let ordinary users mount floppies, CDROMs and + other removable media?</para> + </question> + + <answer> + <para>Ordinary users can be permitted to mount devices. Here is + how:</para> + + <procedure> + <step> + <para>As <username>root</username> set the sysctl variable + <varname>vfs.usermount</varname> to + <literal>1</literal>.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl -w vfs.usermount=1</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>As <username>root</username> assign the appropriate + permissions to the block device associated with the + removable media.</para> + + <para>For example, to allow users to mount the first floppy + drive, use:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>chmod 666 /dev/fd0</userinput></screen> + + <para>To allow users in the group + <groupname>operator</groupname> to mount the CDROM drive, + use:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>chgrp operator /dev/acd0c</userinput> +&prompt.root; <userinput>chmod 640 /dev/acd0c</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>If you are running &os; 5.X or later, you will need to alter + <filename>/etc/devfs.conf</filename> to make these changes + permanent across reboots.</para> + + <para>As <username>root</username>, add the necessary lines to + <filename>/etc/devfs.conf</filename>. For example, to allow + users to mount the first floppy drive add:</para> + + <programlisting># Allow all users to mount the floppy disk. +own /dev/fd0 root:operator +perm /dev/fd0 0666</programlisting> + + <para>To allow users in the group <groupname>operator</groupname> + to mount the CD-ROM drive add:</para> + + <programlisting># Allow members of the group operator to mount CD-ROMs. +own /dev/acd0 root:operator +perm /dev/acd0 0660</programlisting> + </step> + + <step> + <para>Finally, add the line + <literal><varname>vfs.usermount</varname>=1</literal> + to the file <filename>/etc/sysctl.conf</filename> so + that it is reset at system boot time.</para> + </step> + </procedure> + + <para>All users can now mount the floppy + <devicename>/dev/fd0</devicename> onto a directory that they + own:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>mkdir ~/my-mount-point</userinput> +&prompt.user; <userinput>mount -t msdosfs /dev/fd0 ~/my-mount-point</userinput></screen> + + <para>Users in group <groupname>operator</groupname> can now + mount the CDROM <devicename>/dev/acd0c</devicename> onto a + directory that they own:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>mkdir ~/my-mount-point</userinput> +&prompt.user; <userinput>mount -t cd9660 /dev/acd0c ~/my-mount-point</userinput></screen> + + <para>Unmounting the device is simple:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>umount ~/my-mount-point</userinput></screen> + + <para>Enabling <varname>vfs.usermount</varname>, however, + has negative security implications. A better way to + access &ms-dos; formatted media is to use the + <filename role="package">emulators/mtools</filename> + package in the ports collection.</para> + + <note> + <para>The device name used in the previous examples must be + changed according to your configuration.</para> + </note> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="du-vs-df"> + <para>The <command>du</command> and <command>df</command> + commands show different amounts of disk space available. + What is going on?</para> + </question> + + <answer> + <para>You need to understand what <command>du</command> and + <command>df</command> really do. <command>du</command> + goes through the directory tree, measures how large each + file is, and presents the totals. <command>df</command> + just asks the filesystem how much space it has left. They + seem to be the same thing, but a file without a directory + entry will affect <command>df</command> but not + <command>du</command>.</para> + + <para>When a program is using a file, and you delete the + file, the file is not really removed from the filesystem + until the program stops using it. The file is immediately + deleted from the directory listing, however. You can see + this easily enough with a program such as + <command>more</command>. Assume you have a file large + enough that its presence affects the output of + <command>du</command> and <command>df</command>. (Since + disks can be so large today, this might be a + <emphasis>very</emphasis> large file!) If you delete this + file while using <command>more</command> on it, + <command>more</command> does not immediately choke and + complain that it cannot view the file. The entry is + simply removed from the directory so no other program or + user can access it. <command>du</command> shows that it + is gone — it has walked the directory tree and the file + is not listed. <command>df</command> shows that it is + still there, as the filesystem knows that + <command>more</command> is still using that space. Once + you end the <command>more</command> session, + <command>du</command> and <command>df</command> will + agree.</para> + + <para>Note that Soft Updates can delay the freeing of disk + space; you might need to wait up to 30 seconds for the + change to be visible!</para> + + <para>This situation is common on web servers. Many people + set up a FreeBSD web server and forget to rotate the log + files. The access log fills up <filename>/var</filename>. + The new administrator deletes the file, but the system + still complains that the partition is full. Stopping and + restarting the web server program would free the file, + allowing the system to release the disk space. To prevent + this from happening, set up &man.newsyslog.8;.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="add-swap-space"> + <para>How can I add more swap space?</para> + </question> + + <answer> + <para>In the <ulink + url="&url.books.handbook;/config-tuning.html">Configuration and + Tuning</ulink> section of the Handbook, you will find a + <ulink + url="&url.books.handbook;/adding-swap-space.html">section</ulink> + describing how to do this.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="manufacturer-disk-size"> + <para>Why does &os; see my disk as smaller than the + manufacturer says it is?</para> + </question> + + <answer> + <para>Disk manufacturers calculate gigabytes as a billion bytes + each, whereas &os; calculates them as 1,073,741,824 bytes + each. This explains why, for example, &os;'s boot messages + will report a disk that supposedly has 80GB as holding + 76319MB.</para> + <para>Also note that &os; will (by default) + <link linkend="disk-more-than-full">reserve</link> 8% of the disk + space.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="disk-more-than-full"> + <para>How is it possible for a partition to be more than 100% + full?</para> + </question> + + <answer> + <para>A portion of each UFS partition (8%, by default) is + reserved for use by the operating system and the + <username>root</username> user. + &man.df.1; does not count that space when + calculating the <literal>Capacity</literal> column, so it can + exceed 100%. Also, you will notice that the + <literal>Blocks</literal> column is always greater than the + sum of the <literal>Used</literal> and + <literal>Avail</literal> columns, usually by a factor of + 8%.</para> + + <para>For more details, look up the <option>-m</option> option + in &man.tunefs.8;.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </chapter> + + <chapter id="admin"> + <title>Διαχείριση Συστήματος</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="startup-config-files"> + <para>Where are the system start-up configuration files?</para> + </question> + + <answer> + <para>The primary configuration file is + <filename>/etc/defaults/rc.conf</filename> (see + &man.rc.conf.5;) System startup scripts such as + <filename>/etc/rc</filename> and + <filename>/etc/rc.d</filename> (see &man.rc.8;) just + include this file. <emphasis>Do not edit this + file!</emphasis> Instead, if there is any entry in + <filename>/etc/defaults/rc.conf</filename> that you want + to change, you should copy the line into + <filename>/etc/rc.conf</filename> and change it + there.</para> + + <para>For example, if you wish to start named, the included + DNS server, all you need to do is:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>echo named_enable="YES" >> /etc/rc.conf</userinput></screen> + + <para>To start up local services, place shell scripts in the + <filename>/usr/local/etc/rc.d</filename> directory. These + shell scripts should be set executable, and end with a + .sh.</para> + + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="adding-users"> + <para>How do I add a user easily?</para> + </question> + + <answer> + <para>Use the &man.adduser.8; command, or the &man.pw.8; + command for more complicated situations.</para> + + <para>To remove the user, use the &man.rmuser.8; command or, + if necessary, &man.pw.8;.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="root-not-found-cron-errors"> + <para>Why do I keep getting messages like <errorname>root: not + found</errorname> after editing my crontab file?</para> + </question> + + <answer> + <para>This is normally caused by editing the system crontab + (<filename>/etc/crontab</filename>) and then using + &man.crontab.1; to install it:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>crontab /etc/crontab</userinput></screen> + + <para>This is not the correct way to do things. The system + crontab has a different format to the per-user crontabs + which &man.crontab.1; updates (the &man.crontab.5; manual + page explains the differences in more detail).</para> + + <para>If this is what you did, the extra crontab is simply a + copy of <filename>/etc/crontab</filename> in the wrong + format it. Delete it with the command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>crontab -r</userinput></screen> + + <para>Next time, when you edit + <filename>/etc/crontab</filename>, you should not do + anything to inform &man.cron.8; of the changes, since it + will notice them automatically.</para> + + <para>If you want something to be run once per day, week, or + month, it is probably better to add shell scripts + <filename>/usr/local/etc/periodic</filename>, and let the + &man.periodic.8; command run from the system cron schedule + it with the other periodic system tasks.</para> + + <para>The actual reason for the error is that the system + crontab has an extra field, specifying which user to run the + command as. In the default system crontab provided with + FreeBSD, this is <username>root</username> for all entries. + When this crontab is used as the <username>root</username> + user's crontab (which is <emphasis>not</emphasis> the + same as the system crontab), &man.cron.8; assumes the string + <literal>root</literal> is the first word of the command to + execute, but no such command exists.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="su-wheel-group"> + <para>Why do I get the error, <errorname>you are not in the correct + group to su root</errorname> when I try to su to + <username>root</username>?</para> + </question> + + <answer> + <para>This is a security feature. In order to su to + <username>root</username> (or any other account with superuser + privileges), you must be in the <groupname>wheel</groupname> + group. If this feature were not there, anybody with an account + on a system who also found out <username>root</username>'s + password would be able to gain superuser level access to the + system. With this feature, this is not strictly true; + &man.su.1; will prevent them from even trying to enter the + password if they are not in <groupname>wheel</groupname>.</para> + + <para>To allow someone to su to <username>root</username>, simply + put them in the <groupname>wheel</groupname> group.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="rcconf-readonly"> + <para>I made a mistake in <filename>rc.conf</filename>, + or another startup file, and + now I cannot edit it because the filesystem is read-only. + What should I do?</para> + </question> + + <answer> + <para>When you get the prompt to enter the shell + pathname, simply press <literal>ENTER</literal>, and run + <command>mount /</command> to re-mount the root filesystem in + read/write mode. You may also need to run <command>mount -a -t + ufs</command> to mount the filesystem where your favorite + editor is defined. If your favorite editor is on a network + filesystem, you will need to either configure the network + manually before you can mount network filesystems, or use an + editor which resides on a local filesystem, such as + &man.ed.1;.</para> + + <para>If you intend to use a full screen editor such + as &man.vi.1; or &man.emacs.1;, you may also need to + run <command>export TERM=cons25</command> so that these + editors can load the correct data from the &man.termcap.5; + database.</para> + + <para>Once you have performed these steps, you can edit + <filename>/etc/rc.conf</filename> as you usually would + to fix the syntax error. The error message displayed + immediately after the kernel boot messages should tell you + the number of the line in the file which is at fault.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="printer-setup"> + <para>Why am I having trouble setting up my printer?</para> + </question> + + <answer> + <para>Please have a look at the Handbook entry on printing. It + should cover most of your problem. See the <ulink + url="&url.books.handbook;/printing.html"> + Handbook entry on printing</ulink>.</para> + + <para>Some printers require a host-based driver to do any + kind of printing. These so-called + <quote>WinPrinters</quote> are not natively supported by + FreeBSD. If your printer does not work in DOS or &windowsnt; + 4.0, it is probably a WinPrinter. Your only hope of + getting one of these to work is to check if the <filename + role="package">print/pnm2ppa</filename> port supports + it.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="keyboard-mappings"> + <para>How can I correct the keyboard mappings for my system?</para> + </question> + + <answer> + <para>Please see the Handbook section on <ulink + url="&url.books.handbook;/using-localization.html">using + localization</ulink>, specifically the section on <ulink + url="&url.books.handbook;/using-localization.html#SETTING-CONSOLE">console + setup</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="pnp-resources"> + <para>Why do I get messages like: <errorname>unknown: <PNP0303> + can't assign resources</errorname> on boot?</para> + </question> + + <answer> + <para>The following is an excerpt from a post to the + freebsd-current mailing list.</para> + + <blockquote> + <attribution>&a.wollman;, 24 April 2001</attribution> + + <para>The <quote>can't assign resources</quote> messages + indicate that the devices are legacy ISA devices for which a + non-PnP-aware driver is compiled into the kernel. These + include devices such as keyboard controllers, the + programmable interrupt controller chip, and several other + bits of standard infrastructure. The resources cannot be + assigned because there is already a driver using those + addresses.</para> + </blockquote> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="user-quotas"> + <para>Why can I not get user quotas to work properly?</para> + </question> + + <answer> + <!-- XXX + This may be the worst answer in the entire document. + --> + <orderedlist> + <listitem> + <para>It is possible that your kernel is not configured to use + quotas. If this is the case, you will need to add the following + line to your kernel configuration file and recompile:</para> + <programlisting>options QUOTA</programlisting> + + <para>Please read the <ulink url="&url.books.handbook;/quotas.html">Handbook + entry on quotas</ulink> for full details.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Do not turn on quotas on <filename>/</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Put the quota file on the filesystem that the quotas + are to be enforced on, i.e.:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Filesystem</entry> + <entry>Quota file</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><filename>/usr</filename></entry> + <entry><filename>/usr/admin/quotas</filename></entry> + </row> + + <row> + <entry><filename>/home</filename></entry> + <entry><filename>/home/admin/quotas</filename></entry> + </row> + + <row> + <entry>…</entry> + <entry>…</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + </listitem> + </orderedlist> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="sysv-ipc"> + <para>Does FreeBSD support System V IPC primitives?</para> + </question> + + <answer> + <para>Yes, FreeBSD supports System V-style IPC, including + shared memory, messages and semaphores, in the GENERIC + kernel. In a custom kernel, enable this support by adding + the following lines to your kernel config.</para> + + <programlisting>options SYSVSHM # enable shared memory +options SYSVSEM # enable for semaphores +options SYSVMSG # enable for messaging</programlisting> + + <para>Recompile and install your kernel.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="sendmail-alternative"> + <para>What other mail-server software can I use instead of + Sendmail?</para> + </question> + + <answer> + <para><ulink url="http://www.sendmail.org/">Sendmail</ulink> is + the default mail-server software for FreeBSD, but you can + easily replace it with one of the other MTA (for instance, + an MTA installed from the ports).</para> + + <para>There are various alternative MTAs in the ports tree + already, with <filename + role="package">mail/exim</filename>, <filename + role="package">mail/postfix</filename>, <filename + role="package">mail/qmail</filename>, and <filename + role="package">mail/zmailer</filename> being some of the + most popular choices.</para> + + <para>Diversity is nice, and the fact that you have many + different mail-servers to chose from is considered a + good thing; therefore try to avoid + asking questions like <quote>Is Sendmail better than + Qmail?</quote> in the mailing lists. If you do feel like + asking, first check the mailing list archives. The + advantages and disadvantages of each and every one of the + available MTAs have already been discussed a few + times.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="forgot-root-pw"> + <para>I have forgotten the <username>root</username> password! What + do I do?</para> + </question><answer> + + <para>Do not panic! Restart the system, type + <userinput>boot -s</userinput> at the Boot: prompt to + enter Single User mode. At the question about the shell to + use, hit ENTER. You will be dropped to a &prompt.root; + prompt. Enter <command>mount -u /</command> to remount + your root filesystem read/write, then run <command>mount + -a</command> to remount all the filesystems. Run + <command>passwd root</command> to change the + <username>root</username> password then run &man.exit.1; + to continue booting.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="CAD-reboot"> + <para>How do I keep <keycombo + action="simul"><keycap>Control</keycap><keycap>Alt</keycap><keycap>Delete</keycap></keycombo> + from rebooting the system?</para> + </question> + + <answer> + <para>If you are using syscons (the default console driver) + build and install a new kernel with the + line:</para> + + <programlisting>options SC_DISABLE_REBOOT</programlisting> + + <para>in the configuration file. If you use the PCVT console + driver, use the following kernel configuration line + instead.</para> + + <para>This can also be done by setting the following sysctl + which does not require a reboot or kernel recompile:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl hw.syscons.kbd_reboot=0</userinput></screen> + + <programlisting>options PCVT_CTRL_ALT_DEL</programlisting> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="dos-to-unix-txt"> + <para>How do I reformat DOS text files to &unix; ones?</para> + </question> + + <answer> + + <para>Use this perl command:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>perl -i.bak -npe 's/\r\n/\n/g' file ...</userinput></screen> + + <para>file is the file(s) to process. The modification is done + in-place, with the original file stored with a .bak + extension.</para> + + <para>Alternatively you can use the + &man.tr.1; + command:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>tr -d '\r' < <replaceable>dos-text-file</replaceable> > <replaceable>unix-file</replaceable></userinput></screen> + + <para><replaceable>dos-text-file</replaceable> is the file + containing DOS text while <replaceable>unix-file</replaceable> + will contain the converted output. This can be quite a bit + faster than using perl.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="kill-by-name"> + <para>How do I kill processes by name?</para> + </question><answer> + + <para>Use &man.killall.1;.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="root-acl"> + <para>Why is su bugging me about not being in + <username>root</username>'s ACL?</para> + </question> + + <answer> + + <para>The error comes from the Kerberos distributed + authentication system. The problem is not fatal but annoying. + You can either run su with the -K option, or uninstall + Kerberos as described in the next question.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="uninstall-kerberos"> + <para>How do I uninstall Kerberos?</para> + </question> + + <answer> + + <para>To remove Kerberos from the system, reinstall the bin + distribution for the release you are running. If you have + the CDROM, you can mount the cd (we will assume on /cdrom) + and run</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /cdrom/bin</userinput> +&prompt.root; <userinput>./install.sh</userinput></screen> + + <para>Alternately, you can remove all + <makevar>MAKE_KERBEROS</makevar> options from + <filename>/etc/make.conf</filename> and rebuild + world.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="where-is-makedev"> + <para>What happened to + <filename>/dev/MAKEDEV</filename>?</para> + </question> + + <answer> + <para>FreeBSD 5.X and beyond use the &man.devfs.8; device-on-demand + system. Device drivers automatically create new device + nodes as they are needed, obsoleting + <filename>/dev/MAKEDEV</filename>.</para> + + <para>If you are running FreeBSD 4.X or earlier and + <filename>/dev/MAKEDEV</filename> is missing, then you + really do have a problem. Grab a copy from the system + source code, probably in + <filename>/usr/src/etc/MAKEDEV</filename>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="add-pty"> + <para>How do I add pseudoterminals to the system?</para> + </question> + + <answer> + + <para>If you have lots of telnet, ssh, X, or screen users, + you will probably run out of pseudoterminals. Here is how to + add more:</para> + + <procedure> + <step> + <para>Build and install a new kernel with the line</para> + + <programlisting>pseudo-device pty 256</programlisting> + + <para>in the configuration file.</para> + </step> + + <step> + <para>Run the commands</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /dev</userinput> +&prompt.root; <userinput>sh MAKEDEV pty{1,2,3,4,5,6,7}</userinput></screen> + + <para>to make 256 device nodes for the new terminals.</para> + + </step> + + <step> + <para>Edit <filename>/etc/ttys</filename> and add lines + for each of the 256 terminals. They should match the form + of the existing entries, i.e. they look like</para> + + <programlisting>ttyqc none network</programlisting> + + <para>The order of the letter designations is + <literal>tty[pqrsPQRS][0-9a-v]</literal>, using a + regular expression. </para> + </step> + + <step> + <para>Reboot the system with the new kernel and you are + ready to go.</para> + </step> + </procedure> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="create-snd0"> + <para>Why can I not create the snd0 device?</para> + </question> + + <answer> + <para>There is no <devicename>snd</devicename> device. The name + is used as a shorthand for the various devices that make up the + FreeBSD sound driver, such as <devicename>mixer</devicename>, + <devicename>sequencer</devicename>, and + <devicename>dsp</devicename>.</para> + + <para>To create these devices you should</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /dev</userinput> +&prompt.root; <userinput>sh MAKEDEV snd0</userinput></screen> + + <note> + <para>You can omit this step if you are running FreeBSD + 5.0-RELEASE or newer with &man.devfs.5; + enabled.</para> + </note> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="reread-rc"> + <para>How do I re-read <filename>/etc/rc.conf</filename> and + re-start <filename>/etc/rc</filename> without a + reboot?</para> + </question> + + <answer> + + <para>Go into single user mode and then back to multi user + mode.</para> + + <para>On the console do:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>shutdown now</userinput> +(Note: without -r or -h) + +&prompt.root; <userinput>return</userinput> +&prompt.root; <userinput>exit</userinput></screen> + </answer> + </qandaentry> + + + <qandaentry> + <question id="release-candidate"> + <para>I tried to update my system to the latest -STABLE, but + got -BETAx, -RC or -PRERELEASE! What is going on?</para> + </question> + + <answer> + <para>Short answer: it is just a name. RC stands for + <quote>Release Candidate</quote>. It signifies that a + release is imminent. In FreeBSD, -PRERELEASE is typically + synonymous with the code freeze before a release. (For + some releases, the -BETA label was used in the same way as + -PRERELEASE.)</para> + + <para>Long answer: FreeBSD derives its releases from one of + two places. Major, dot-zero, releases, such as + 4.0-RELEASE and 5.0-RELEASE, are branched from the head of + the development stream, commonly referred to as <link + linkend="current">-CURRENT</link>. Minor releases, such + as 4.1-RELEASE or 5.2-RELEASE, have been snapshots of the + active <link linkend="stable">-STABLE</link> branch. + Starting with 4.3-RELEASE, each release also now has its + own branch which can be tracked by people requiring an + extremely conservative rate of development (typically only + security advisories).</para> + + <para>When a release is about to be made, the branch from + which it will be derived from has to undergo a certain + process. Part of this process is a code freeze. When a + code freeze is initiated, the name of the branch is + changed to reflect that it is about to become a release. + For example, if the branch used to be called 4.5-STABLE, + its name will be changed to 4.6-PRERELEASE to signify the + code freeze and signify that extra pre-release testing + should be happening. Bug fixes can still be committed to + be part of the release. When the source code is in shape + for the release the name will be changed to 4.6-RC to + signify that a release is about to be made from it. Once + in the RC stage, only the most critical bugs found can be + fixed. Once the release (4.6-RELEASE in this example) and + release branch have been made, the branch will be renamed + to 4.6-STABLE.</para> + + <para>For more information on version numbers and the + various CVS branches, refer to the + <ulink url="&url.articles.releng;/article.html">Release + Engineering</ulink> article.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="kernel-chflag-failure"> + <para>I tried to install a new kernel, and the chflags + failed. How do I get around this?</para> + </question> + + <answer> + <para>Short answer: You are probably at security level + greater than 0. Reboot directly to single user mode to + install the kernel.</para> + + <para>Long answer: FreeBSD disallows changing system flags + at security levels greater than 0. You can check your + security level with the command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl kern.securelevel</userinput></screen> + + <para>You cannot lower the security level; you have to boot to + single mode to install the kernel, or change the security + level in <filename>/etc/rc.conf</filename> then reboot. See + the &man.init.8; manual page for details on securelevel, and see + <filename>/etc/defaults/rc.conf</filename> and the + &man.rc.conf.5; manual page for more information on + rc.conf.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="kernel-securelevel-time"> + <para>I cannot change the time on my system by more than one second! + How do I get around this?</para> + </question> + + <answer> + <para>Short answer: You are probably at security level + greater than 1. Reboot directly to single user mode to + change the date.</para> + + <para>Long answer: FreeBSD disallows changing the time by + more that one second at security levels greater than 1. You + can check your security level with the command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl kern.securelevel</userinput></screen> + + <para>You cannot lower the security level; you have to boot + to single mode to change the date, or change the security + level in <filename>/etc/rc.conf</filename> then + reboot. See the &man.init.8; manual page for details on + securelevel, and see + <filename>/etc/defaults/rc.conf</filename> and the + &man.rc.conf.5; manual page for more information on + rc.conf.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="statd-mem-leak"> + <para>Why is <command>rpc.statd</command> using 256 megabytes of + memory?</para> + </question> + + <answer> + <para>No, there is no memory leak, and it is not using 256 Mbytes + of memory. For convenience, <command>rpc.statd</command> maps an + obscene amount of memory into its address space. + There is nothing terribly wrong with this from a technical + standpoint; it just throws off things like &man.top.1; and + &man.ps.1;.</para> + + <para>&man.rpc.statd.8; maps its status file (resident on + <filename>/var</filename>) into its address space; to save + worrying about remapping it later when it needs to grow, it maps + it with a generous size. This is very evident from the source + code, where one can see that the length argument to &man.mmap.2; + is <literal>0x10000000</literal>, or one sixteenth of the + address space on an IA32, or exactly 256MB.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="unsetting-schg"> + <para>Why can I not unset the <literal>schg</literal> file + flag?</para> + </question> + + <answer> + <para>You are running at an elevated (i.e., greater than 0) + securelevel. Lower the securelevel and try again. For more + information, see <link linkend="securelevel">the FAQ entry on + securelevel</link> and the &man.init.8; manual page.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ssh-shosts"> + <para>Why does SSH authentication through + <filename>.shosts</filename> not work by default in recent + versions of FreeBSD?</para> + </question> + + <answer> + <para>The reason why <filename>.shosts</filename> + authentication does not work by default in more recent + versions of FreeBSD is because &man.ssh.1; + is not installed suid <username>root</username> by default. To + <quote>fix</quote> this, you can do one of the + following:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>As a permanent fix, set + <makevar>ENABLE_SUID_SSH</makevar> to <literal>true</literal> + in <filename>/etc/make.conf</filename> and rebuild ssh + (or run <command>make world</command>).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>As a temporary fix, change the mode on + <filename>/usr/bin/ssh</filename> to <literal>4555</literal> + by running <command>chmod 4555 /usr/bin/ssh</command> as + <username>root</username>. Then add + <makevar>ENABLE_SUID_SSH= true</makevar> to + <filename>/etc/make.conf</filename> so the change takes + effect the next time <command>make world</command> is + run.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="vnlru"> + <para>What is <literal>vnlru</literal>?</para> + </question> + + <answer> + <para><literal>vnlru</literal> flushes and frees vnodes when + the system hits the <varname>kern.maxvnodes</varname> + limit. This kernel thread sits mostly idle, and only + activates if you have a huge amount of RAM and are + accessing tens of thousands of tiny files.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="top-memory-states"> + <para>What do the various memory states displayed by + <command>top</command> mean?</para> + </question> +<!-- Provided by John Dyson via Usenet --> + <answer> + <itemizedlist> + <listitem><para><literal>Active</literal>: pages recently + statistically used.</para></listitem> + + <listitem><para><literal>Inactive</literal>: pages + recently statistically unused.</para></listitem> + + <listitem><para><literal>Cache</literal>: (most often) + pages that have percolated from inactive to a status + where they maintain their data, but can often be + immediately reused (either with their old association, + or reused with a new association.) There can be certain + immediate transitions from <literal>active</literal> to <literal>cache</literal> state if the + page is known to be clean (unmodified), but that + transition is a matter of policy, depending upon the + algorithm choice of the VM system + maintainer.</para></listitem> + + <listitem><para><literal>Free</literal>: pages without + data content, and can be immediately used in certain + circumstances where cache pages might be ineligible. + Free pages can be reused at interrupt or process + state.</para></listitem> + + <listitem><para><literal>Wired</literal>: pages that are + fixed into memory, usually for kernel purposes, but also + sometimes for special use in + processes.</para></listitem> + </itemizedlist> + + <para>Pages are most often written to disk (sort of a VM + sync) when they are in the inactive state, but active + pages can also be synced (but requires the + availability of certain CPU features.) This depends upon + the CPU tracking of the modified bit being available, + and in certain situations there can be an advantage for a + block of VM pages to be synced, whether they are active or + inactive. In most common cases, it is best to think of + the inactive queue to be a queue of relatively unused + pages that might or might not be in the process of being + written to disk. Cached pages are already synced, not + mapped, but available for immediate process use with their + old association or with a new association. Free pages are + available at interrupt level, but cached or free pages can + be used at process state for reuse. Cache pages are not + adequately locked to be available at interrupt + level.</para> + + <para>There are some other flags (e.g., busy flag or busy + count) that might modify some of the rules that I + described.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="free-memory-amount"> + <para>How much free memory is available?</para> + </question> +<!-- Provided by John Dyson via Usenet --> + <answer> + <para>There are a couple of kinds of <quote>free + memory</quote>. One kind is the amount of memory + immediately available without paging anything else out. + That is approximately the size of cache queue + size of + free queue (with a derating factor, depending upon system + tuning.) Another kind of <quote>free memory</quote> is + the total amount of <acronym>VM</acronym> space. That can + be complex, but is dependent upon the amount of swap space + and memory. Other kinds of <quote>free memory</quote> + descriptions are also possible, but it is relatively + useless to define these, but rather it is important to + make sure that the paging rate is kept low, and to avoid + running out of swap space.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="var-empty"> + <para>What is <filename>/var/empty</filename>? I can not + delete it!</para> + </question> + + <answer> + <para><filename>/var/empty</filename> is a directory that the + &man.sshd.8; program uses when performing privilege separation. + The <filename>/var/empty</filename> directory is empty, owned by + <username>root</username> and has the <literal>schg</literal> + flag set.</para> + + <para>Although it is not recommended to delete this directory, to + do so you will need to unset the <literal>schg</literal> flag + first. See the &man.chflags.1; manual page for more information + (and bear in mind the answer to <link linkend="unsetting-schg"> + the question on unsetting the schg flag</link>).</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </chapter> + + <chapter id="x"> + <title>Το Σύστημα X Windows και οι Εικονικές Κονσόλες</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="whatis-X"> + <para>What is the X Window System?</para> + </question> + + <answer> + + <para>The X Window System (commonly <literal>X11</literal>) is the + most widely available windowing system capable of running on + &unix; or &unix; like systems, including + &os;. <ulink url= "http://www.x.org">The X.Org + Foundation</ulink> administers the <ulink + url="http://en.wikipedia.org/wiki/X_Window_System_core_protocol"> + X protocol standards</ulink>, with the current reference + implementation, version 11 release &xorg.version;, + so you will often see references shortened to + <literal>X11</literal>.</para> + + <para>Many implementations are available for different + architectures and operating systems. An + implementation of the server-side code is properly known + as an <literal>X server</literal>.</para> + + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="which-X"> + <para>Which X implementations are available for &os;?</para> + </question> + + <answer> + + <para>Historically, the default implementation of X on + &os; has been + &xfree86; which is maintained by + <ulink url="http://www.xfree86.org">The XFree86 Project, + Inc.</ulink> This software was installed by default on + &os; versions up until 4.10 and 5.2. Although &xorg; + itself maintained an implementation during that time + period, it was basically only provided as a reference + platform, as it had suffered greatly from bitrot over + the years.</para> + + <para>However, early in 2004, some XFree86 developers left + that project + over issues including the pace of code changes, future + directions, and interpersonal conflicts, and are now contributing + code directly to &xorg; instead. At that time, &xorg; updated its + source tree to the last &xfree86; release before its subsequent + licensing change (<application>XFree86 version 4.3.99.903</application>), incorporated + many changes that had previously been maintained separately, + and has released that software as <application>X11R6.7.0</application>. A separate but + related project, <ulink url="http://www.freedesktop.org"> + freedesktop.org</ulink> (or <literal>fd.o</literal> for short), + is working on rearchitecting the original &xfree86; code to + offload more work onto the graphics cards (with the goal of + increased performance) and make it more modular + (with the goal of increased maintainability, and thus faster + releases as well as easier configuration). &xorg; intends to + incorporate the freedesktop.org changes in its future releases.</para> + + <para>As of July 2004, in &os.current;, + &xfree86; has been replaced with &xorg; as the default + implementation. The &xfree86; ports + (<filename role="package">x11/XFree86-4</filename> and + subports) remain in the ports collection. But &xorg; is + the default X11 implementation for &os; 5.3 and later.</para> + + <para>For further information, read the <ulink + url="&url.books.handbook;/x11.html">X11</ulink> section of the + FreeBSD Handbook.</para> + + <note> + <para>The above describes the default X implementation installed. + It is still possible to install either implementation by + following the instructions in the entry for 20040723 in + <filename>/usr/ports/UPDATING</filename>.</para> + </note> + + <warning> + <para>It is not currently + possible to mix-and-match pieces of each implementation; + one must choose one or the other.</para> + </warning> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="xorg-compatibility"> + <para>Will my existing applications run with the &xorg; suite?</para> + </question> + + <answer> + <para>The &xorg; software is written to the same X11R6 specification + that &xfree86; is, so basic applications should work + unchanged. A few lesser-used protocols have been deprecated + (<literal>XIE</literal>, <literal>PEX</literal>, and + <literal>lbxproxy</literal>), but in the first two cases, the + &os; port of &xfree86; did not support them either.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="xfree86-split"> + <para>Why did the X projects split, anyway?</para> + </question> + + <answer> + <para>The answer to this question is outside the scope of + this FAQ. Note that there are voluminous postings in various + mailing list archives on the Internet; please use your favorite + search engine to investigate the history instead of asking this + question on the &os; mailing lists. It may even be the case + that only the participants will ever know for certain.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="why-choose-xorg"> + <para>Why did &os; choose to go with the &xorg; ports by default?</para> + </question> + + <answer> + <para>The &xorg; developers claim that their goal is to release + more often and incorporate new features more quickly. If they + are able to do so, this will be very attractive. Also, their + software still uses the traditional X license, while &xfree86; + is now using their modified one.</para> + + <note> + <para>This decision is still controversial. Only time will + tell which implementation proves technically superior. Each + &os; user should decide which they prefer.</para> + </note> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="running-X"> + <para>I want to run X, how do I go about it?</para> + </question> + + <answer> + + <para>If you would like to add X to an existing installation, you + should use the <filename role="package">x11/xorg</filename> + meta-port, which will build and install all the necessary + components.</para> + + <para>Then read and follow the documentation on the + &man.xorgconfig.1; tool, which assists you in + configuring &xorg; for your particular graphics + card/mouse/etc. You may also wish to examine the + &man.xorgcfg.1; tool, which provides a graphical interface + to the X configuration process.</para> + + <para>For further information, read the <ulink + url="&url.books.handbook;/x11.html">X11</ulink> section of the + FreeBSD Handbook.</para> + + <para>You may also wish to investigate the Xaccel server. + See the section on <link linkend="xig">Xi Graphics</link> + for more details.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="running-X-securelevels"> + <para>I <emphasis>tried</emphasis> to run X, but I get an + <errorname>KDENABIO failed (Operation not permitted)</errorname> + error when I type <command>startx</command>. What do I do + now?</para> + </question> + + <answer> + <para>Your system is probably running at a raised securelevel. + It is not possible to start X at a raised securelevel because + X requires write access to <devicename>/dev/io</devicename>. + For more information, see at the &man.init.8; manual + page.</para> + + <para>So the question is what else you should do instead, + and you basically have two choices: set your securelevel + back down to zero (usually from <filename>/etc/rc.conf</filename>), + or run &man.xdm.1; at boot time (before the securelevel is + raised).</para> + + <para>See <xref linkend="xdm-boot"> for more information about + running &man.xdm.1; at boot time.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="x-and-moused"> + <para>Why does my mouse not work with X?</para> + </question> + + <answer> + <para>If you are using syscons (the default console driver), + you can configure FreeBSD to support a mouse pointer on each + virtual screen. In order to avoid conflicting with X, syscons + supports a virtual device called + <devicename>/dev/sysmouse</devicename>. All mouse events received + from the real mouse device are written to the sysmouse device + via moused. If you wish to use your mouse on one or more + virtual consoles, <emphasis>and</emphasis> use X, see + <xref linkend="moused" remap="another section"> and set up + moused.</para> + + <para>Then edit <filename>/etc/X11/xorg.conf</filename> and make + sure you have the following lines:</para> + + <programlisting>Section "InputDevice" + Option "Protocol" "SysMouse" + Option "Device" "/dev/sysmouse" +.....</programlisting> + + <para>Some people prefer to use + <devicename>/dev/mouse</devicename> under X. To make this + work, <devicename>/dev/mouse</devicename> should be linked + to <devicename>/dev/sysmouse</devicename> (see + &man.sysmouse.4;):</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /dev</userinput> +&prompt.root; <userinput>rm -f mouse</userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -s sysmouse mouse</userinput></screen> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="x-and-wheel"> + <para>My mouse has a fancy wheel. Can I use it in X?</para> + </question> + + <answer> + <para>Yes.</para> + + <para>You need to tell X that you have a 5 button mouse. + To do this, simply add the lines + <literal>Buttons 5</literal> and + <literal>ZAxisMapping 4 5</literal> to the + <quote>InputDevice</quote> section of + <filename>/etc/X11/xorg.conf</filename>. For example, you + might have the following <quote>InputDevice</quote> section + in <filename>/etc/X11/xorg.conf</filename>.</para> + + <example> + <title><quote>InputDevice</quote> Section for Wheeled Mouse + in &xorg; configuration file</title> + + <programlisting>Section "InputDevice" + Identifier "Mouse1" + Driver "mouse" + Option "Protocol" "auto" + Option "Device" "/dev/sysmouse" + Option "Buttons" "5" + Option "ZAxisMapping" "4 5" +EndSection</programlisting> + </example> + + <example> + <title><quote>.emacs</quote> example for naive page + scrolling with Wheeled Mouse (optional)</title> + <programlisting>;; wheel mouse +(global-set-key [mouse-4] 'scroll-down) +(global-set-key [mouse-5] 'scroll-up)</programlisting> + </example> + + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="no-remote-x11"> + <para>How do I use remote X displays?</para> + </question> + + <answer> + <para>For security reasons, the default setting is to not allow a + machine to remotely open a window.</para> + + <para>To enable this feature, simply start + <application>X</application> with the optional + <option>-listen_tcp</option> argument:</para> + <screen>&prompt.user; <userinput>startx -listen_tcp</userinput> + </screen> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="window-menu-weird"> + <para>Why do X Window menus and dialog boxes not work + right?</para> + </question> + + <answer> + <para>Try turning off the <keycap>Num Lock</keycap> key.</para> + + <para>If your <keycap>Num Lock</keycap> key is on by default + at boot-time, you may add the following line in the + <literal>Keyboard</literal> section of the + <filename>/etc/X11/xorg.conf</filename> file.</para> + + <programlisting># Let the server do the NumLock processing. This should only be +# required when using pre-R6 clients + ServerNumLock</programlisting> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="virtual-console"> + <para>What is a virtual console and how do I make more?</para> + </question> + + <answer> + <para>Virtual consoles, put simply, enable you to have several + simultaneous sessions on the same machine without doing anything + complicated like setting up a network or running X.</para> + + <para>When the system starts, it will display a login prompt on + the monitor after displaying all the boot messages. You can + then type in your login name and password and start working (or + playing!) on the first virtual console.</para> + + <para>At some point, you will probably wish to start another + session, perhaps to look at documentation for a program + you are running or to read your mail while waiting for an + FTP transfer to finish. Just do <keycombo + action="simul"><keycap>Alt</keycap><keycap>F2</keycap></keycombo> + (hold down the <keycap>Alt</keycap> key and press the + <keycap>F2</keycap> key), and you will find a login prompt + waiting for you on the second <quote>virtual + console</quote>! When you want to go back to the original + session, do <keycombo + action="simul"><keycap>Alt</keycap><keycap>F1</keycap></keycombo>.</para> + + <para>The default FreeBSD installation has eight virtual + consoles enabled. <keycombo + action="simul"><keycap>Alt</keycap><keycap>F1</keycap></keycombo>, + <keycombo + action="simul"><keycap>Alt</keycap><keycap>F2</keycap></keycombo>, + <keycombo + action="simul"><keycap>Alt</keycap><keycap>F3</keycap></keycombo>, + and so on will switch between these virtual + consoles.</para> + + <para>To enable more of them, edit + <filename>/etc/ttys</filename> (see &man.ttys.5;) + and add entries for <devicename>ttyv4</devicename> + to <devicename>ttyvc</devicename> after the comment on + <quote>Virtual terminals</quote>:</para> + + <programlisting># Edit the existing entry for ttyv3 in /etc/ttys and change +# "off" to "on". +ttyv3 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure +ttyv4 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure +ttyv5 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure +ttyv6 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure +ttyv7 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure +ttyv8 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure +ttyv9 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure +ttyva "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure +ttyvb "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure</programlisting> + + <para>Use as many or as few as you want. The more virtual + terminals you have, the more resources that are used; this + can be important if you have 8MB RAM or less. You may also + want to change the <literal>secure</literal> + to <literal>insecure</literal>.</para> + + <important> + <para>If you want to run an X server you + <emphasis>must</emphasis> leave at least one virtual + terminal unused (or turned off) for it to use. That is to + say that if you want to have a login prompt pop up for all + twelve of your Alt-function keys, you are out of luck - you + can only do this for eleven of them if you also want to run + an X server on the same machine.</para> + </important> + + <para>The easiest way to disable a console is by turning it off. + For example, if you had the full 12 terminal allocation + mentioned above and you wanted to run X, you would change + settings for virtual terminal 12 from:</para> + + <programlisting>ttyvb "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure</programlisting> + + <para>to:</para> + + <programlisting>ttyvb "/usr/libexec/getty Pc" cons25 off secure</programlisting> + + <para>If your keyboard has only ten function keys, you would + end up with:</para> + +<programlisting>ttyv9 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 off secure +ttyva "/usr/libexec/getty Pc" cons25 off secure +ttyvb "/usr/libexec/getty Pc" cons25 off secure</programlisting> + + <para>(You could also just delete these lines.)</para> + + <para>Next, the easiest (and cleanest) way to activate the + virtual consoles is to reboot. However, if you really do not + want to reboot, you can just shut down the X Window system + and execute (as <username>root</username>):</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kill -HUP 1</userinput></screen> + + <para>It is imperative that you completely shut down X Window if + it is running, before running this command. If you do not, + your system will probably appear to hang/lock up after + executing the kill command.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="vty-from-x"> + <para>How do I access the virtual consoles from X?</para> + </question> + + <answer> + <para>Use <keycombo action="simul"> + <keycap>Ctrl</keycap> + <keycap>Alt</keycap> + <keycap>F<replaceable>n</replaceable></keycap> + </keycombo> to switch back to a virtual console. + <keycombo action="simul"> + <keycap>Ctrl</keycap> + <keycap>Alt</keycap> + <keycap>F1</keycap> + </keycombo> would return you to the first virtual console.</para> + + <para>Once you are back to a text console, you can then use + <keycombo action="simul"> + <keycap>Alt</keycap> + <keycap>F<replaceable>n</replaceable></keycap> + </keycombo> as normal to move between them.</para> + + <para>To return to the X session, you must switch to the + virtual console running X. If you invoked X from the + command line, (e.g., using <command>startx</command>) then + the X session will attach to the next unused virtual + console, not the text console from which it was invoked. + If you have eight active virtual terminals then X will be + running on the ninth, and you would use + <keycombo action="simul"> + <keycap>Alt</keycap> + <keycap>F9</keycap> + </keycombo> to return.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="xdm-boot"> + <para>How do I start XDM on boot?</para> + </question><answer> + + <para>There are two schools of thought on how to start + &man.xdm.1;. One school starts xdm from + <filename>/etc/ttys</filename> (see &man.ttys.5;) using + the supplied example, while the other simply runs xdm from + <filename>rc.local</filename> (see &man.rc.8;) or from a + <filename>X.sh</filename> script in + <filename>/usr/local/etc/rc.d</filename>. Both are equally + valid, and one may work in situations where the other does + not. In both cases the result is the same: X will pop up + a graphical login: prompt.</para> + + <para>The ttys method has the advantage of documenting which + vty X will start on and passing the responsibility of + restarting the X server on logout to init. The rc.local + method makes it easy to kill xdm if there is a problem + starting the X server.</para> + + <para>If loaded from rc.local, <command>xdm</command> should + be started without any arguments (i.e., as a daemon). xdm must + start AFTER getty runs, or else getty and xdm will conflict, + locking out the console. The best way around this is to have + the script sleep 10 seconds or so then launch xdm.</para> + + <para>If you are to start <command>xdm</command> from + <filename>/etc/ttys</filename>, there still is a chance of + conflict between <command>xdm</command> and + &man.getty.8;. One way to avoid this is to add the + <literal>vt</literal> number in the + <filename>/usr/local/lib/X11/xdm/Xservers</filename> + file.</para> + + <programlisting>:0 local /usr/local/bin/X vt4</programlisting> + + <para>The above example will direct the X server to run in + <devicename>/dev/ttyv3</devicename>. Note the number is offset by + one. The X server counts the vty from one, whereas the FreeBSD + kernel numbers the vty from zero.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="xconsole-failure"> + <para>Why do I get <errorname>Couldn't open console</errorname> + when I run xconsole?</para> + </question> + + <answer> + <para>If you start <application>X</application> + with + <command>startx</command>, the permissions on + <devicename>/dev/console</devicename> will + <emphasis>not</emphasis> get changed, resulting in + things like + <command>xterm -C</command> and + <command>xconsole</command> not working.</para> + + <para>This is because of the way console permissions are set + by default. On a multi-user system, one does not necessarily + want just any user to be able to write on the system console. + For users who are logging directly onto a machine with a VTY, + the &man.fbtab.5; + file exists to solve such problems.</para> + + <para>In a nutshell, make sure an uncommented line of the + form</para> + + <programlisting>/dev/ttyv0 0600 /dev/console</programlisting> + + <para>is in <filename>/etc/fbtab</filename> (see + &man.fbtab.5;) and it will ensure that whomever logs in on + <devicename>/dev/ttyv0</devicename> will own the + console.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="xfree86-root"> + <para>Before, I was able to run &xfree86; as a regular user. Why does + it now say that I must be <username>root</username>?</para> + </question> + + <answer> + <para>All X servers need to be run as + <username>root</username> in order to get direct access to + your video hardware. Older versions of &xfree86; (<= + 3.3.6) installed all bundled servers to be automatically + run as <username>root</username> (setuid to + <username>root</username>). This is obviously a security + hazard because X servers are large, complicated programs. + Newer versions of &xfree86; do not install the servers + setuid to <username>root</username> for just this + reason.</para> + + <para>Obviously, running an X server as the + <username>root</username> user is not acceptable, nor a + good idea security-wise. There are two ways to be able to + use X as a regular user. The first is to use + <command>xdm</command> or another display manager (e.g., + <command>kdm</command>); the second is to use the + <command>Xwrapper</command>.</para> + + <para><command>xdm</command> is a daemon that handles graphical + logins. It is usually started at boot time, and is responsible + for authenticating users and starting their sessions; it is + essentially the graphical counterpart of + &man.getty.8; and &man.login.1;. For + more information on <command>xdm</command> see + <ulink url="http://www.xfree86.org/sos/resources.html">the &xfree86; + documentation</ulink>, and the <link linkend="xdm-boot">the FAQ + entry</link> on it.</para> + + <para><command>Xwrapper</command> is the X server wrapper; it is + a small utility to enable one to manually run an X server while + maintaining reasonable safety. It performs some sanity checks + on the command line arguments given, and if they pass, runs the + appropriate X server. If you do not want to run a display + manager for whatever reason, this is for you. If you have + installed the complete ports collection, you can find the port in + <filename>/usr/ports/x11/wrapper</filename>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ps2-x"> + <para>Why does my PS/2 mouse misbehave under X?</para> + </question> + + <answer> + <para>Your mouse and the mouse driver may have somewhat become + out of synchronization.</para> + + <para> + In rare cases the driver may erroneously report + synchronization problem and you may see the kernel + message:</para> + + <programlisting>psmintr: out of sync (xxxx != yyyy)</programlisting> + + <para>and notice that your mouse does not work properly.</para> + + <para>If this happens, disable the synchronization check code + by setting the driver flags for the PS/2 mouse driver to 0x100. + Enter <emphasis>UserConfig</emphasis> by giving the + <option>-c</option> option at the boot prompt:</para> + + <screen>boot: <userinput>-c</userinput></screen> + + <para>Then, in the <emphasis>UserConfig</emphasis> command + line, type:</para> + + <screen>UserConfig> <userinput>flags psm0 0x100</userinput> +UserConfig> <userinput>quit</userinput></screen> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ps2-mousesystems"> + <para>Why does my PS/2 mouse from MouseSystems not + work?</para> + </question> + + <answer> + <para>There have been some reports that certain model of PS/2 + mouse from MouseSystems works only if it is put into the + <quote>high resolution</quote> mode. Otherwise, the mouse + cursor may jump to the upper-left corner of the screen every + so often.</para> + + <para>Specify the flags 0x04 to the PS/2 mouse driver to put + the mouse into the high resolution mode. Enter + <emphasis>UserConfig</emphasis> by giving the + <option>-c</option> option at the boot prompt:</para> + + <screen>boot: <userinput>-c</userinput></screen> + + <para>Then, in the <emphasis>UserConfig</emphasis> command line, + type:</para> + + <screen>UserConfig> <userinput>flags psm0 0x04</userinput> +UserConfig> <userinput>quit</userinput></screen> + + <para>See the previous section for another possible cause of mouse + problems.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="xfree86-version"> + <para>I want to install different X server.</para> + </question> + + <answer> + <para>&os; versions prior 5.3 will use the default + <application>&xfree86; 4.X</application>, + while latter versions will default to + <application>&xorg;</application>. + If you want to run a different X11 implementation + than the default one, add the following line to + <filename>/etc/make.conf</filename>, (if you + do not have this file, create it):</para> + + <programlisting>X_WINDOW_SYSTEM= xorg</programlisting> + + <para>This variable may be set to <literal>xorg</literal>, + <literal>xfree86-4</literal>, or + <literal>xfree86-3</literal>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="mouse-button-reverse"> + <para>How do I reverse the mouse buttons?</para> + </question> + + <answer> + <para>Run the command + <command>xmodmap -e "pointer = 3 2 1"</command> from your + <filename>.xinitrc</filename> or <filename>.xsession</filename>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="install-splash"> + <para>How do I install a splash screen and where do I find + them?</para> + </question> + + <answer> + + <para>&os; have a feature to allow the display of + <quote>splash</quote> screens during the boot + messages. The splash screens currently must be a 256 color + bitmap (<filename>*.BMP</filename>) or ZSoft PCX + (<filename>*.PCX</filename>) file. In addition, they must + have a resolution of 320x200 or less to work on standard + VGA adapters. If you compile VESA support into your + kernel, then you can use larger bitmaps up to 1024x768. + The actual VESA support can either be compiled directly + into the kernel with the <literal>VESA</literal> kernel + config option or by loading the VESA kld module during + bootup.</para> + + <para>To use a splash screen, you need to modify the startup + files that control the boot process for &os;.</para> + + <para>You need to create + a <filename>/boot/loader.rc</filename> file that contains + the following lines:</para> + + <programlisting>include /boot/loader.4th +start</programlisting> + + <para>and a <filename>/boot/loader.conf</filename> that + contains the following:</para> + + <programlisting>splash_bmp_load="YES" +bitmap_load="YES"</programlisting> + + <para>This assumes you are using + <filename>/boot/splash.bmp</filename> for your splash + screen. If you would rather use a PCX file, copy it to + <filename>/boot/splash.pcx</filename>, create a + <filename>/boot/loader.rc</filename> as instructed above, + and create a <filename>/boot/loader.conf</filename> that + contains:</para> + + <programlisting>splash_pcx_load="YES" +bitmap_load="YES" +bitmap_name="/boot/splash.pcx"</programlisting> + + <para>Now all you need is a splash screen. For that you can + surf on over to the gallery at + <ulink url="http://www.baldwin.cx/splash/"></ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="windows-keys"> + <para>Can I use the &windows; + keys on my keyboard in X?</para> + </question> + + <answer> + <para>Yes. All you need to do is use &man.xmodmap.1; to define + what function you wish them to perform.</para> + + <para>Assuming all <quote>&windows;</quote> keyboards + are standard then the keycodes for the 3 keys are</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>115 - &windows; key, between + the left-hand Ctrl and Alt keys</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>116 - &windows; key, to the + right of the <keycap>AltGr</keycap> key</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>117 - <keycap>Menu</keycap> key, to the left of + the right-hand <keycap>Ctrl</keycap> key</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>To have the left &windows; key print a comma, + try this.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>xmodmap -e "keycode 115 = comma"</userinput></screen> + + <para>You will probably have to re-start your window manager + to see the result.</para> + + <para>To have the &windows; + key-mappings enabled automatically every time you start X either + put the <command>xmodmap</command> commands in your + <filename>~/.xinitrc</filename> file or, preferably, create a file + <filename>~/.xmodmaprc</filename> and include the + <command>xmodmap</command> options, one per line, then add the + line</para> + + <programlisting>xmodmap $HOME/.xmodmaprc</programlisting> + + <para>to your <filename>~/.xinitrc</filename>.</para> + + <para>For example, you could map the 3 keys to be + <keycap>F13</keycap>, <keycap>F14</keycap>, and + <keycap>F15</keycap>, respectively. This would make it + easy to map them to useful functions within applications + or your window manager, as demonstrated further + down.</para> + + <para>To do this put the following in + <filename>~/.xmodmaprc</filename>.</para> + + <programlisting>keycode 115 = F13 +keycode 116 = F14 +keycode 117 = F15</programlisting> + + <para>If you use <command>fvwm2</command>, for example, you + could map the keys so that <keycap>F13</keycap> iconifies + (or de-iconifies) the window the cursor is in, + <keycap>F14</keycap> brings the window the cursor is in to + the front or, if it is already at the front, pushes it to + the back, and <keycap>F15</keycap> pops up the main + Workplace (application) menu even if the cursor is not on + the desktop, which is useful if you do not have any part + of the desktop visible (and the logo on the key matches + its functionality).</para> + + <para>The following entries in + <filename>~/.fvwmrc</filename> implement the + aforementioned setup:</para> + + <programlisting>Key F13 FTIWS A Iconify +Key F14 FTIWS A RaiseLower +Key F15 A A Menu Workplace Nop</programlisting> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="x-3d-acceleration"> + <para>How can I get 3D hardware acceleration for + &opengl;?</para> + </question> + + <answer> + <para>The availability of 3D acceleration depends on the + version of &xfree86; or &xorg; that you are using and the type of video chip + you have. If you have an NVIDIA chip, you can use the binary + drivers provided for FreeBSD on the + <ulink url="http://www.nvidia.com/content/drivers/drivers.asp"> + Drivers</ulink> section of their website. For other cards + with &xfree86;-4 or &xorg;, including the Matrox G200/G400, ATI Rage + 128/Radeon, and 3dfx Voodoo 3, 4, 5, and Banshee, + information on hardware acceleration is available on the + <ulink + url="http://people.FreeBSD.org/~anholt/dri/">XFree86-4 + Direct Rendering on FreeBSD</ulink> page.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </chapter> + + <chapter id="networking"> + <title>Δικτύωση</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="diskless-booting"> + <para>Where can I get information on + <quote>diskless booting</quote>?</para> + </question> + + <answer> + <para><quote>Diskless booting</quote> means that the FreeBSD + box is booted over a network, and reads the necessary files + from a server instead of its hard disk. For full details, + please read <ulink url="&url.books.handbook;/network-diskless.html">the + Handbook entry on diskless booting</ulink></para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="router"> + <para>Can a FreeBSD box be used as a dedicated network + router?</para> + </question> + + <answer> + <para>Yes. Please see the Handbook entry on <ulink + url="&url.books.handbook;/advanced-networking.html"> advanced + networking</ulink>, specifically the section on <ulink + url="&url.books.handbook;/network-routing.html">routing + and gateways</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="win95-connection"> + <para>Can I connect my &windows; box to the Internet via + FreeBSD?</para> + </question> + + <answer> + <para>Typically, people who ask this question have two PCs + at home, one with FreeBSD and one with some version of + &windows; the idea is to use the FreeBSD box to connect to + the Internet and then be able to access the Internet from + the &windows; box through the FreeBSD box. This is really + just a special case of the previous question and works + perfectly well.</para> + + <para>If you are using dialup to connect to the Internet + user-mode &man.ppp.8; contains a <option>-nat</option> + option. If you run &man.ppp.8; with the + <option>-nat</option> option, set + <literal>gateway_enable</literal> to + <emphasis>YES</emphasis> in + <filename>/etc/rc.conf</filename>, and configure your + &windows; machine correctly, this should work fine. For more + information, please see the &man.ppp.8; manual page or the + <ulink url="&url.books.handbook;/userppp.html">Handbook entry on + user PPP</ulink>.</para> + + <para>If you are using kernel-mode PPP or have an Ethernet + connection to the Internet, you need to use + &man.natd.8;. Please look at the <ulink + url="&url.books.handbook;/network-natd.html">natd</ulink> section + of the Handbook for a tutorial.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="slip-ppp-support"> + <para>Does FreeBSD support SLIP and PPP?</para> + </question> + + <answer> + <para>Yes. See the manual pages for &man.slattach.8;, + &man.sliplogin.8;, &man.ppp.8;, and &man.pppd.8;. &man.ppp.8; + and &man.pppd.8; provide support for both incoming and outgoing + connections, while &man.sliplogin.8; deals exclusively with + incoming connections, and &man.slattach.8; deals exclusively + with outgoing connections.</para> + + <para>For more information on how to use these, please see the + <ulink url="&url.books.handbook;/ppp-and-slip.html">Handbook chapter on + PPP and SLIP</ulink>.</para> + + <para>If you only have access to the Internet through a + <quote>shell account</quote>, you may want to have a look + at the <filename role="package">net/slirp</filename> + package. It can provide you with (limited) access to + services such as ftp and http direct from your local + machine.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="natd"> + <para>Does FreeBSD support NAT or Masquerading?</para> + </question> + + <answer> + <para>Yes. If you want to use NAT over a user PPP + connection, please see the <ulink + url="&url.books.handbook;/userppp.html">Handbook entry on user + PPP</ulink>. If you want to use NAT over some other sort + of network connection, please look at the <ulink + url="&url.books.handbook;/network-natd.html">natd</ulink> section + of the Handbook.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="parallel-connect"> + <para>How do I connect two FreeBSD systems over a parallel line + using PLIP?</para> + </question> + + <answer> + <para>Please see the <ulink url="&url.books.handbook;/network-plip.html">PLIP + section</ulink> of the Handbook.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="create-dev-net"> + <para>Why can I not create a <devicename>/dev/ed0</devicename> + device?</para> + </question> + + <answer> + <para>Because they are not necessary. In the Berkeley + networking framework, network interfaces are only directly + accessible by kernel code. Please see the + <filename>/etc/rc.network</filename> file and the manual + pages for the various network programs mentioned there for + more information. If this leaves you totally confused, + then you should pick up a book describing network + administration on another BSD-related operating system; + with few significant exceptions, administering networking + on FreeBSD is basically the same as on &sunos; 4.0 or + Ultrix.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ethernet-aliases"> + <para>How can I set up Ethernet aliases?</para> + </question> + + <answer> + <para>If the alias is on the same subnet as an address + already configured on the interface, then add + <literal>netmask 0xffffffff</literal> to your + &man.ifconfig.8; command-line, as in the following:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig ed0 alias 192.0.2.2 netmask 0xffffffff</userinput></screen> + + <para>Otherwise, just specify the network address and + netmask as usual:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig ed0 alias 172.16.141.5 netmask 0xffffff00</userinput></screen> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="port-3c503"> + <para>How do I get my 3C503 to use the other network + port?</para> + </question> + + <answer> + <para>If you want to use the other ports, you will have to specify + an additional parameter on the + &man.ifconfig.8; command line. The default port is + <literal>link0</literal>. To use the AUI port instead of the + BNC one, use <literal>link2</literal>. These flags should be + specified using the ifconfig_* variables in + <filename>/etc/rc.conf</filename> (see &man.rc.conf.5;).</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="nfs"> + <para>Why am I having trouble with NFS and FreeBSD?</para> + </question> + + <answer> + <para>Certain PC network cards are better than others (to put + it mildly) and can sometimes cause problems with network + intensive applications like NFS.</para> + + <para>See <ulink url="&url.books.handbook;/network-nfs.html"> + the Handbook entry on NFS</ulink> for more information on + this topic.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="nfs-linux"> + <para>Why can I not NFS-mount from a &linux; box?</para> + </question> + + <answer> + <para>Some versions of the &linux; NFS code only accept mount + requests from a privileged port; try</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount -o -P linuxbox:/blah /mnt</userinput></screen> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="nfs-sun"> + <para>Why can I not NFS-mount from a Sun box?</para> + </question> + + <answer> + <para>&sun; workstations running &sunos; 4.X only accept mount + requests from a privileged port; try</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount -o -P sunbox:/blah /mnt</userinput></screen> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="exports-errors"> + <para>Why does <command>mountd</command> keep telling me it + <errorname>can't change attributes</errorname> and that I have a + <errorname>bad exports list</errorname> on my FreeBSD NFS + server?</para> + </question> + + <answer> + <para>The most frequent problem is not understanding the + correct format of <filename>/etc/exports</filename>. + Please review &man.exports.5; and the <ulink + url="&url.books.handbook;/network-nfs.html">NFS</ulink> entry in the + Handbook, especially the section on <ulink + url="&url.books.handbook;/network-nfs.html#CONFIGURING-NFS">configuring + NFS</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ppp-nextstep"> + <para>Why am I having problems talking PPP to NeXTStep + machines?</para> + </question> + + <answer> + + <para>Try disabling the TCP extensions in + <filename>/etc/rc.conf</filename> (see &man.rc.conf.5;) by + changing the following variable to NO:</para> + + <programlisting>tcp_extensions=NO</programlisting> + + <para>Xylogic's Annex boxes are also broken in this regard + and you must use the above change to connect through + them.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ip-multicast"> + <para>How do I enable IP multicast support?</para> + </question> + + <answer> + <para>FreeBSD supports multicast host operations by + default. If you want your box to run as a multicast + router, you need to recompile your kernel with the + <literal>MROUTING</literal> option and run + &man.mrouted.8;. FreeBSD will start &man.mrouted.8; at + boot time if the flag <literal>mrouted_enable</literal> is + set to <literal>"YES"</literal> in + <filename>/etc/rc.conf</filename>.</para> + + <para>MBONE tools are available in their own ports category, + <ulink + url="http://www.FreeBSD.org/ports/mbone.html">mbone</ulink>. + If you are looking for the conference tools + <command>vic</command> and <command>vat</command>, look + there!</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="dec-pci-chipset"> + <para>Which network cards are based on the DEC PCI + chipset?</para> + </question><answer> + + <para>Here is a list compiled by Glen Foster + <email>gfoster@driver.nsta.org</email>, + with some more modern additions:</para> + + <table> + <title>Network cards based on the DEC PCI chipset</title> + + <tgroup cols=2> + <thead> + <row> + <entry>Vendor</entry> + <entry>Model</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>ASUS</entry> + <entry>PCI-L101-TB</entry> + </row> + <row> + <entry>Accton</entry> + <entry>ENI1203</entry> + </row> + <row> + <entry>Cogent</entry> + <entry>EM960PCI</entry> + </row> + <row> + <entry>Compex</entry> + <entry>ENET32-PCI</entry> + </row> + <row> + <entry>D-Link</entry> + <entry>DE-530</entry> + </row> + <row> + <entry>Dayna</entry> + <entry>DP1203, DP2100</entry> + </row> + <row> + <entry>DEC</entry> + <entry>DE435, DE450</entry> + </row> + <row> + <entry>Danpex</entry> + <entry>EN-9400P3</entry> + </row> + <row> + <entry>JCIS</entry> + <entry>Condor JC1260</entry> + </row> + <row> + <entry>Linksys</entry> + <entry>EtherPCI</entry> + </row> + <row> + <entry>Mylex</entry> + <entry>LNP101</entry> + </row> + <row> + <entry>SMC</entry> + <entry>EtherPower 10/100 (Model 9332)</entry> + </row> + <row> + <entry>SMC</entry> + <entry>EtherPower (Model 8432)</entry> + </row> + <row> + <entry>TopWare</entry> + <entry>TE-3500P</entry> + </row> + <row> + <entry>Znyx (2.2.x)</entry> + <entry>ZX312, ZX314, ZX342, ZX345, ZX346, ZX348</entry> + </row> + <row> + <entry>Znyx (3.x)</entry> + <entry>ZX345Q, ZX346Q, ZX348Q, ZX412Q, ZX414, ZX442, ZX444, + ZX474, ZX478, ZX212, ZX214 (10mbps/hd)</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </table> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="fqdn-hosts"> + <para>Why do I have to use the FQDN for hosts on my + site?</para> + </question> + + <answer> + <para>You will probably find that the host is actually in a + different domain; for example, if you are in foo.example.org and + you wish to reach a host called <hostid>mumble</hostid> in the + <hostid role="domainname">example.org</hostid> domain, you will + have to refer to it by the fully-qualified domain name, <hostid + role="fqdn">mumble.example.org</hostid>, instead of just + <hostid>mumble</hostid>.</para> + + <para>Traditionally, this was allowed by BSD BIND resolvers. + However the current version of + <application>bind</application> (see &man.named.8;) + that ships with FreeBSD no longer provides default + abbreviations for non-fully qualified domain names other than + the domain you are in. So an unqualified host + <hostid>mumble</hostid> must either be found as <hostid + role="fqdn">mumble.foo.example.org</hostid>, or it will be searched + for in the root domain.</para> + + <para>This is different from the previous behavior, where the + search continued across + <hostid role="domainname">mumble.example.org</hostid>, and + <hostid role="domainname">mumble.edu</hostid>. Have a look at + RFC 1535 for why this was considered bad practice, or even a + security hole.</para> + + <para>As a good workaround, you can place the line</para> + + <programlisting>search foo.example.org example.org</programlisting> + + <para>instead of the previous</para> + + <programlisting>domain foo.example.org</programlisting> + + <para>into your <filename>/etc/resolv.conf</filename> file + (see &man.resolv.conf.5;). However, make sure that the + search order does not go beyond the <quote>boundary + between local and public administration</quote>, as RFC + 1535 calls it.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="network-permission-denied"> + <para>Why do I get an error, <errorname>Permission + denied</errorname>, for all networking operations?</para> + </question> + + <answer> + <para>If you have compiled your kernel with the + <literal>IPFIREWALL</literal> option, you need to be aware + that the default policy is to deny all packets that are + not explicitly allowed.</para> + + <para>If you had unintentionally misconfigured your system + for firewalling, you can restore network operability by + typing the following while logged in as + <username>root</username>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ipfw add 65534 allow all from any to any</userinput></screen> + + <para>You can also set + <literal>firewall_type="open"</literal> in + <filename>/etc/rc.conf</filename>.</para> + + <para>For further information on configuring a FreeBSD + firewall, see the <ulink url="&url.books.handbook;/firewalls.html"> + Handbook chapter</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ipfw-overhead"> + <para>How much overhead does IPFW incur?</para> + </question> + + <answer> + <para>Please see the Handbook's <ulink + url="&url.books.handbook;/firewalls.html">Firewalls</ulink> + section, specifically the section on <ulink + url="&url.books.handbook;/firewalls.html#IPFW-OVERHEAD">IPFW + Overhead & Optimization</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ipfw-fwd"> + <para>Why is my <command>ipfw</command> <quote>fwd</quote> rule + to redirect a service to another machine not working?</para> + </question> + + <answer> + <para>Possibly because you want to do network address translation + (NAT) and not just forward packets. A <quote>fwd</quote> rule + does exactly what it says; it forwards packets. It does not + actually change the data inside the packet. Say we have a rule + like:</para> + + <screen>01000 fwd <replaceable>10.0.0.1</replaceable> from any to <replaceable>foo 21</replaceable></screen> + + <para>When a packet with a destination address of + <replaceable>foo</replaceable> arrives at the machine with this + rule, the packet is forwarded to + <replaceable>10.0.0.1</replaceable>, but it still has the + destination address of <replaceable>foo</replaceable>! The + destination address of the packet is <emphasis>not</emphasis> + changed to <replaceable>10.0.0.1</replaceable>. Most machines + would probably drop a packet that they receive with a + destination address that is not their own. Therefore, using a + <quote>fwd</quote> rule does not often work the way the user + expects. This behavior is a feature and not a bug.</para> + + <para>See the <link linkend="service-redirect">FAQ about + redirecting services</link>, the &man.natd.8; manual, or one of + the several port redirecting utilities in the <ulink + url="&url.base;/ports/index.html">ports collection</ulink> for a correct way to do + this.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="service-redirect"> + <para>How can I redirect service requests from one machine to + another?</para> + </question> + + <answer> + <para>You can redirect FTP (and other service) request with + the <literal>socket</literal> package, available in the ports + tree in category <quote>sysutils</quote>. Simply replace the + service's command line to call socket instead, like so:</para> + + <programlisting>ftp stream tcp nowait nobody /usr/local/bin/socket socket <replaceable>ftp.example.com</replaceable> <replaceable>ftp</replaceable></programlisting> + + <para>where <replaceable>ftp.example.com</replaceable> and + <replaceable>ftp</replaceable> are the host and port to + redirect to, respectively.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="bandwidth-mgr-tool"> + <para>Where can I get a bandwidth management tool?</para> + </question> + + <answer> + <para>There are three bandwidth management tools available + for FreeBSD. &man.dummynet.4; is integrated into FreeBSD + as part of &man.ipfw.4;. <ulink + url="http://www.csl.sony.co.jp/person/kjc/programs.html">ALTQ</ulink> + is available for free on FreeBSD 4.X and has been + integrated into FreeBSD 5.X as part of &man.pf.4;. + Bandwidth Manager from <ulink + url="http://www.etinc.com/">Emerging Technologies</ulink> + is a commercial product.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="bpf-not-configured"> + <para>Why do I get <errorname>/dev/bpf0: device not + configured</errorname>?</para> + </question> + + <answer> + <para>You are running a program that requires the Berkeley + Packet Filter (&man.bpf.4;), but it is not in your kernel. + Add this to your kernel config file and build a new + kernel:</para> + + <programlisting>pseudo-device bpf # Berkeley Packet Filter</programlisting> + + <para>On FreeBSD 4.X and earlier, you must also create the + device node. After rebooting, go to the + <filename>/dev</filename> directory and run:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sh MAKEDEV bpf0</userinput></screen> + + <para>Please see the <ulink + url="&url.books.handbook;/kernelconfig-nodes.html"> Handbook entry + on device nodes</ulink> for more information on managing + devices.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="mount-smb-share"> + <para>How do I mount a disk from a &windows; machine that is on my + network, like smbmount in &linux;?</para> + </question> + + <answer> + <para>Use the <application>SMBFS</application> toolset. It + includes a set of kernel modifications and a set of + userland programs. The programs and information are + available as <filename role="package">net/smbfs</filename> + in the ports collection, or in the base system as of + 4.5-RELEASE and later.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="icmp-response-bw-limit"> + <para>What are these messages about <quote>icmp-response + bandwidth limit 300/200 pps</quote> in my log + files?</para> + </question> + + <answer> + <para>This is the kernel telling you that some activity is + provoking it to send more ICMP or TCP reset (RST) + responses than it thinks it should. ICMP responses are + often generated as a result of attempted connections to + unused UDP ports. TCP resets are generated as a result of + attempted connections to unopened TCP ports. Among + others, these are the kinds of activities which may cause + these messages:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Brute-force denial of service (DoS) attacks (as + opposed to single-packet attacks which exploit a + specific vulnerability).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Port scans which attempt to connect to a large + number of ports (as opposed to only trying a few + well-known ports).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>The first number in the message tells you how many + packets the kernel would have sent if the limit was not in + place, and the second number tells you the limit. You can + control the limit using the + <varname>net.inet.icmp.icmplim</varname> sysctl variable + like this, where <literal>300</literal> is the limit in + packets per second:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl -w net.inet.icmp.icmplim=300</userinput></screen> + + <para>If you do not want to see messages about this in your + log files, but you still want the kernel to do response + limiting, you can use the + <varname>net.inet.icmp.icmplim_output</varname> sysctl + variable to disable the output like this:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl -w net.inet.icmp.icmplim_output=0</userinput></screen> + + <para>Finally, if you want to disable response limiting, you + can set the <varname>net.inet.icmp.icmplim</varname> + sysctl variable (see above for an example) to + <literal>0</literal>. Disabling response limiting is + discouraged for the reasons listed above.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="unknown-hw-addr-format"> + <para>What are these <errorname>arp: unknown hardware + address format</errorname> error messages?</para> + </question> + + <answer> + <para>This means that some device on your local Ethernet is + using a MAC address in a format that FreeBSD does not + recognize. This is probably caused by someone + experimenting with an Ethernet card somewhere else on the + network. You will see this most commonly on cable modem + networks. It is harmless, and should not affect the + performance of your FreeBSD machine.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="cvsup-missing-libs"> + <para>I have just installed CVSup but trying to execute it + produces errors. What is wrong?</para> + </question> + + <answer> + <para>First, see if the error message you are receiving is + like the one shown below.</para> + + <programlisting>/usr/libexec/ld-elf.so.1: Shared object "libXaw.so.6" not found</programlisting> + + <para>Errors like these are caused by installing the + <filename role="package">net/cvsup</filename> port on a + machine which does not have the + <application>&xfree86;</application> suite. If you want to + use the <acronym>GUI</acronym> included with + <application>CVSup</application> you will need to install + <application>&xfree86;</application> now. Alternatively if + you just wish to use <application>CVSup</application> from + a command line you should delete the package previously + installed. Then install the <filename + role="package">net/cvsup-without-gui</filename> port. This + is covered in more detail in the <ulink + url="http://www.FreeBSD.org/doc/en_US.ISO8859-1/books/handbook/cvsup.html">CVSup + section</ulink> of the Handbook.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </chapter> + + <chapter id="security"> + <title>Ασφάλεια</title> + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="sandbox"> + <para>What is a sandbox?</para> + </question><answer> + + <para><quote>Sandbox</quote> is a security term. It can + mean two things:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + + <para>A process which is placed inside a set of virtual + walls that are designed to prevent someone who breaks + into the process from being able to break into the wider + system.</para> + + <para>The process is said to be able to + <quote>play</quote> inside the walls. That is, + nothing the process does in regards to executing code is + supposed to be able to breech the walls so you do not + have to do a detailed audit of its code to be able to + say certain things about its security.</para> + + <para>The walls might be a userid, for example. This is + the definition used in the &man.security.7; and &man.named.8; man + pages.</para> + + <para>Take the <literal>ntalk</literal> service, for + example (see /etc/inetd.conf). This service used to run + as userid <username>root</username>. Now it runs as userid + <username>tty</username>. The <username>tty</username> user + is a sandbox designed to make it more difficult for + someone who has successfully hacked into the system via + ntalk from being able to hack beyond that user id.</para> + </listitem> + + <listitem> + + <para>A process which is placed inside a simulation of the + machine. This is more hard-core. Basically it means that + someone who is able to break into the process may believe + that he can break into the wider machine but is, in fact, + only breaking into a simulation of that machine and not + modifying any real data.</para> + + <para>The most common way to accomplish this is to build a + simulated environment in a subdirectory and then run the + processes in that directory chroot'd (i.e. + <filename>/</filename> for that process is this + directory, not the real <filename>/</filename> of the + system).</para> + + <para>Another common use is to mount an underlying + filesystem read-only and then create a filesystem layer + on top of it that gives a process a seemingly writeable + view into that filesystem. The process may believe it is + able to write to those files, but only the process sees + the effects - other processes in the system do not, + necessarily.</para> + + <para>An attempt is made to make this sort of sandbox so + transparent that the user (or hacker) does not realize + that he is sitting in it.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>&unix; implements two core sandboxes. One is at the + process level, and one is at the userid level.</para> + + <para>Every &unix; process is completely firewalled off from every + other &unix; process. One process cannot modify the address + space of another. This is unlike &windows; where a process + can easily overwrite the address space of any other, leading + to a crash.</para> + + <para>A &unix; process is owned by a particular userid. If + the userid is not the <username>root</username> user, it + serves to firewall the process off from processes owned by + other users. The userid is also used to firewall off + on-disk data.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="securelevel"> + <para>What is securelevel?</para> + </question> + + <answer> + <para>The securelevel is a security mechanism implemented in the + kernel. Basically, when the securelevel is positive, the + kernel restricts certain tasks; not even the superuser (i.e., + <username>root</username>) is allowed to do them. At the time + of this writing, the securelevel mechanism is capable of, among + other things, limiting the ability to,</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>unset certain file flags, such as + <literal>schg</literal> (the system immutable flag),</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>write to kernel memory via + <devicename>/dev/mem</devicename> and + <devicename>/dev/kmem</devicename>,</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>load kernel modules, and</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>alter firewall rules.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>To check the status of the securelevel on a running system, + simply execute the following command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl kern.securelevel</userinput></screen> + + <para>The output will contain the name of the &man.sysctl.8; + variable (in this case, <varname>kern.securelevel</varname>) + and a number. The latter is the current value of the + securelevel. If it is positive (i.e., greater than 0), at + least some of the securelevel's protections are enabled.</para> + + <para>You cannot lower the securelevel of a running system; being + able to do that would defeat its purpose. If you need to do a + task that requires that the securelevel be non-positive (e.g., + an <maketarget>installworld</maketarget> or changing the date), + you will have to change the securelevel setting in + <filename>/etc/rc.conf</filename> (you want to look for the + <varname>kern_securelevel</varname> and + <varname>kern_securelevel_enable</varname> variables) and + reboot.</para> + + <para>For more information on securelevel and the specific things + all the levels do, please consult the &man.init.8; manual + page.</para> + + <warning> + <para>Securelevel is not a silver bullet; it has many known + deficiencies. More often than not, it provides a false + sense of security.</para> + + <para>One of its biggest problems is that in order for it to + be at all effective, all files used in the boot process up + until the securelevel is set must be protected. If an + attacker can get the system to execute their code prior to + the securelevel being set (which happens quite late in the + boot process since some things the system must do at + start-up cannot be done at an elevated securelevel), its + protections are invalidated. While this task of protecting + all files used in the boot process is not technically + impossible, if it is achieved, system maintenance will + become a nightmare since one would have to take the system + down, at least to single-user mode, to modify a + configuration file.</para> + + <para>This point and others are often discussed on the + mailing lists, particularly the &a.security;. Please search + the archives <ulink + url="&url.base;/search/index.html">here</ulink> for an + extensive discussion. Some people are hopeful that + securelevel will soon go away in favor of a more + fine-grained mechanism, but things are still hazy in this + respect.</para> + + <para>Consider yourself warned.</para> + </warning> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="extra-named-port"> + <para>BIND (<command>named</command>) is listening on port 53 and + some other high-numbered port. What is going on?</para> + </question> + + <answer> + <para>BIND uses a random high-numbered port for outgoing + queries. If you want to use port 53 for outgoing queries, + either to get past a firewall or to make yourself feel + better, you can try the following in + <filename>/etc/namedb/named.conf</filename>:</para> + + <programlisting>options { + query-source address * port 53; +};</programlisting> + + <para>You can replace the <literal>*</literal> with a single IP + address if you want to tighten things further.</para> + + <para>Congratulations, by the way. It is good practice to read + your &man.sockstat.1; output and notice odd + things!</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="sendmail-port-587"> + <para>Sendmail is listening on port 587 as well as the + standard port 25! What is going on?</para> + </question> + + <answer> + <para>Recent versions of Sendmail support a + mail submission feature that runs over port 587. This is + not yet widely supported, but is growing in + popularity.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="toor-account"> + <para>What is this UID 0 <username>toor</username> account? Have I + been compromised?</para> + </question> + + <answer> + <para>Do not worry. <username>toor</username> is an + <quote>alternative</quote> superuser account (toor is root + spelt backwards). Previously it was created when the + &man.bash.1; shell was installed but now it is created by + default. It is intended to be used with a non-standard shell so + you do not have to change <username>root</username>'s default + shell. This is important as shells which are not part of the + base distribution (for example a shell installed from ports or + packages) are likely to be installed in + <filename>/usr/local/bin</filename> which, by default, resides + on a different filesystem. If <username>root</username>'s shell + is located in <filename>/usr/local/bin</filename> and + <filename>/usr</filename> (or whatever filesystem contains + <filename>/usr/local/bin</filename>) is not mounted for some + reason, <username>root</username> will not be able to log in to + fix a problem (although if you reboot into single user mode + you will be prompted for the path to a shell).</para> + + <para>Some people use <username>toor</username> for + day-to-day <username>root</username> tasks with a + non-standard shell, leaving <username>root</username>, + with a standard shell, for single user mode or + emergencies. By default you cannot log in using + <username>toor</username> as it does not have a password, + so log in as <username>root</username> and set a password + for <username>toor</username> if you want to use + it.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="suidperl"> + <para>Why is <command>suidperl</command> not working + properly?</para> + </question> + + <answer> + <para>For security reasons, <command>suidperl</command> is + installed without the suid bit by default. The system + administrator can enable suid behavior with the following + command.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>chmod u+s /usr/bin/suidperl</userinput></screen> + + <para>If you want <command>suidperl</command> to be built + suid during upgrades from source, edit + <filename>/etc/make.conf</filename> and add + <varname>ENABLE_SUIDPERL=true</varname> before you run + <command>make buildworld</command>.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </chapter> + + <chapter id="ppp"> + <title>PPP</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="userppp"> + <para>I cannot make &man.ppp.8; work. What am I doing wrong?</para> + </question> + + <answer> + <para>You should first read the &man.ppp.8; manual page and + the <ulink url="&url.books.handbook;/ppp-and-slip.html#USERPPP"> + PPP section of the handbook</ulink>. Enable logging with + the command</para> + + <programlisting>set log Phase Chat Connect Carrier lcp ipcp ccp command</programlisting> + + <para>This command may be typed at the &man.ppp.8; command + prompt or it may be entered in the + <filename>/etc/ppp/ppp.conf</filename> configuration file + (the start of the <literal>default</literal> section is + the best place to put it). Make sure that + <filename>/etc/syslog.conf</filename> (see + &man.syslog.conf.5;) contains the lines</para> + + <programlisting>!ppp +*.* /var/log/ppp.log</programlisting> + + <para>and that the file <filename>/var/log/ppp.log</filename> + exists. You can now find out a lot about what is going on + from the log file. Do not worry if it does not all make sense. + If you need to get help from someone, it may make sense to + them.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ppp-hangs"> + <para>Why does &man.ppp.8; hang when I run it?</para> + </question> + + <answer> + <para>This is usually because your hostname will not resolve. + The best way to fix this is to make sure that + <filename>/etc/hosts</filename> is consulted by your + resolver first by editing <filename>/etc/host.conf</filename> + and putting the <literal>hosts</literal> line first. Then, + simply put an entry in <filename>/etc/hosts</filename> for + your local machine. If you have no local network, change your + <hostid>localhost</hostid> line:</para> + + <programlisting>127.0.0.1 foo.example.com foo localhost</programlisting> + + <para>Otherwise, simply add another entry for your host. + Consult the relevant manual pages for more details.</para> + + <para>You should be able to successfully <command>ping -c1 + `hostname`</command> when you are done.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ppp-nodial-auto"> + <para>Why will &man.ppp.8; not dial in <literal>-auto</literal> + mode?</para> + </question> + + <answer> + <para>First, check that you have got a default route. By + running <command>netstat -rn</command> (see + &man.netstat.1;), you should see two entries like + this:</para> + + <programlisting>Destination Gateway Flags Refs Use Netif Expire +default 10.0.0.2 UGSc 0 0 tun0 +10.0.0.2 10.0.0.1 UH 0 0 tun0</programlisting> + + <para>This is assuming that you have used the addresses from the + handbook, the manual page or from the ppp.conf.sample file. + If you do not have a default route, it may be because you are + running an old version of &man.ppp.8; + that does not understand the word <literal>HISADDR</literal> + in the ppp.conf file.</para> + + <para>Another reason for the default route line being + missing is that you have mistakenly set up a default + router in your <filename>/etc/rc.conf</filename> (see + &man.rc.conf.5;) file + and you have omitted the line saying</para> + + <programlisting>delete ALL</programlisting> + + <para>from <filename>ppp.conf</filename>. If this is the + case, go back to the <ulink + url="&url.books.handbook;/ppp-and-slip.html#USERPPP-FINAL"> Final + system configuration</ulink> section of the + handbook.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="no-route-to-host"> + <para>What does <errorname>No route to host</errorname> mean?</para> + </question> + + <answer> + <para>This error is usually due to a missing</para> + + <programlisting>MYADDR: + delete ALL + add 0 0 HISADDR</programlisting> + + <para>section in your <filename>/etc/ppp/ppp.linkup</filename> + file. This is only necessary if you have a dynamic IP address + or do not know the address of your gateway. If you are using + interactive mode, you can type the following after entering + <literal>packet mode</literal> (packet mode is + indicated by the capitalized <acronym>PPP</acronym> in the + prompt):</para> + + <programlisting>delete ALL +add 0 0 HISADDR</programlisting> + + <para>Refer to the <ulink + url="&url.books.handbook;/ppp-and-slip.html#USERPPP-DYNAMICIP"> + PPP and Dynamic IP addresses</ulink> section of the handbook + for further details.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="connection-threeminutedrop"> + <para>Why does my connection drop after about 3 minutes?</para> + </question> + + <answer> + <para>The default PPP timeout is 3 minutes. This can be + adjusted with the line</para> + + <programlisting>set timeout <replaceable>NNN</replaceable></programlisting> + + <para>where <replaceable>NNN</replaceable> is the number of + seconds of inactivity before the connection is closed. If + <replaceable>NNN</replaceable> is zero, the connection is never + closed due to a timeout. It is possible to put this command in + the <filename>ppp.conf</filename> file, or to type it at the + prompt in interactive mode. It is also possible to adjust it on + the fly while the line is active by connecting to + <application>ppp</application>'s server socket using + &man.telnet.1; or &man.pppctl.8;. + Refer to the + &man.ppp.8; man + page for further details.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ppp-drop-heavy-load"> + <para>Why does my connection drop under heavy load?</para> + </question> + + <answer> + <para>If you have Link Quality Reporting (LQR) configured, + it is possible that too many LQR packets are lost between + your machine and the peer. Ppp deduces that the line must + therefore be bad, and disconnects. Prior to FreeBSD version + 2.2.5, LQR was enabled by default. It is now disabled by + default. LQR can be disabled with the line</para> + + <programlisting>disable lqr</programlisting> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ppp-drop-random"> + <para>Why does my connection drop after a random amount of + time?</para> + </question> + + <answer> + <para>Sometimes, on a noisy phone line or even on a line with + call waiting enabled, your modem may hang up because it + thinks (incorrectly) that it lost carrier.</para> + + <para>There is a setting on most modems for determining how + tolerant it should be to temporary losses of carrier. On a + USR &sportster; for example, this is measured by the S10 + register in tenths of a second. To make your modem more + forgiving, you could add the following send-expect sequence + to your dial string:</para> + + <programlisting>set dial "...... ATS10=10 OK ......"</programlisting> + + <para>Refer to your modem manual for details.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ppp-hangs-random"> + <para>Why does my connection hang after a random amount of + time?</para> + </question><answer> + + <para>Many people experience hung connections with no apparent + explanation. The first thing to establish is which side of + the link is hung.</para> + + <para>If you are using an external modem, you can simply try + using &man.ping.8; to see if the <acronym>TD</acronym> + light is flashing when you transmit data. If it flashes + (and the <acronym>RD</acronym> light does not), the + problem is with the remote end. If <acronym>TD</acronym> + does not flash, the problem is local. With an internal + modem, you will need to use the <literal>set + server</literal> command in your + <filename>ppp.conf</filename> file. When the hang occurs, + connect to &man.ppp.8; using &man.pppctl.8;. If your + network connection suddenly revives (PPP was revived due + to the activity on the diagnostic socket) or if you cannot + connect (assuming the <literal>set socket</literal> + command succeeded at startup time), the problem is + local. If you can connect and things are still hung, + enable local async logging with <literal>set log local + async</literal> and use &man.ping.8; from another window + or terminal to make use of the link. The async logging + will show you the data being transmitted and received on + the link. If data is going out and not coming back, the + problem is remote.</para> + + <para>Having established whether the problem is local or remote, + you now have two possibilities:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>If the problem is remote, read on entry <xref + linkend="ppp-remote-not-responding">.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>If the problem is local, read on entry <xref + linkend="ppp-hung">.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ppp-remote-not-responding"> + <para>The remote end is not responding. What can I do?</para> + </question> + + <answer> + <para>There is very little you can do about this. Most ISPs + will refuse to help if you are not running a Microsoft OS. + You can <literal>enable lqr</literal> in your + <filename>ppp.conf</filename> file, allowing &man.ppp.8; to detect + the remote failure and hang up, but this detection is + relatively slow and therefore not that useful. You may want to + avoid telling your ISP that you are running user-PPP...</para> + + <para>First, try disabling all local compression by adding the + following to your configuration:</para> + + <programlisting>disable pred1 deflate deflate24 protocomp acfcomp shortseq vj +deny pred1 deflate deflate24 protocomp acfcomp shortseq vj</programlisting> + + <para>Then reconnect to ensure that this makes no difference. + If things improve or if the problem is solved completely, + determine which setting makes the difference through trial + and error. This will provide good ammunition when you contact + your ISP (although it may make it apparent that you are not + running a Microsoft product).</para> + + <para>Before contacting your ISP, enable async logging + locally and wait until the connection hangs again. This + may use up quite a bit of disk space. The last data read + from the port may be of interest. It is usually ascii + data, and may even describe the problem (<quote>Memory + fault, core dumped</quote>?).</para> + + <para>If your ISP is helpful, they should be able to enable + logging on their end, then when the next link drop occurs, + they may be able to tell you why their side is having a + problem. Feel free to send the details to &a.brian;, or + even to ask your ISP to contact me directly.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ppp-hung"> + <para>&man.ppp.8; has hung. What can I do?</para> + </question> + + <answer> + <para>Your best bet here is to rebuild &man.ppp.8; by adding + <literal>CFLAGS+=-g</literal> and + <literal>STRIP=</literal> to the end of the Makefile, then + doing a <command>make clean && make && + make install</command>. When &man.ppp.8; hangs, find the + &man.ppp.8; process id with <command>ps ajxww | fgrep + ppp</command> and run <command>gdb ppp + <replaceable>PID</replaceable></command>. From the gdb + prompt, you can then use <command>bt</command> to get a + stack trace.</para> + + <para>Send the results to &a.brian;.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ppp-loginok-thennothing"> + <para>Why does nothing happen after the <quote>Login OK!</quote> + message?</para> + </question> + + <answer> + <para>Prior to FreeBSD version 2.2.5, once the link was + established, &man.ppp.8; would wait for the peer to + initiate the Line Control Protocol (LCP). Many ISPs will + not initiate negotiations and expect the client to do so. + To force &man.ppp.8; to initiate the LCP, use the + following line:</para> + + <programlisting>set openmode active</programlisting> + + <note> + <para>It usually does no harm if both sides initiate + negotiation, so openmode is now active by default. + However, the next section explains when it + <emphasis>does</emphasis> do some harm.</para> + </note> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ppp-same-magic"> + <para>I keep seeing errors about magic being the same. What does + it mean?</para> + </question> + + <answer> + <para>Occasionally, just after connecting, you may see messages + in the log that say <quote>magic is the same</quote>. + Sometimes, these messages are harmless, and sometimes one side + or the other exits. Most PPP implementations cannot survive + this problem, and even if the link seems to come up, you will see + repeated configure requests and configure acknowledgments in + the log file until &man.ppp.8; eventually gives up and closes the + connection.</para> + + <para>This normally happens on server machines with slow + disks that are spawning a getty on the port, and executing + &man.ppp.8; from a login script or program after login. I + have also heard reports of it happening consistently when + using slirp. The reason is that in the time taken between + &man.getty.8; exiting and &man.ppp.8; starting, the + client-side &man.ppp.8; starts sending Line Control + Protocol (LCP) packets. Because ECHO is still switched on + for the port on the server, the client &man.ppp.8; sees + these packets <quote>reflect</quote> back.</para> + + <para>One part of the LCP negotiation is to establish a + magic number for each side of the link so that + <quote>reflections</quote> can be detected. The protocol + says that when the peer tries to negotiate the same magic + number, a NAK should be sent and a new magic number should + be chosen. During the period that the server port has + ECHO turned on, the client &man.ppp.8; sends LCP packets, + sees the same magic in the reflected packet and NAKs + it. It also sees the NAK reflect (which also means + &man.ppp.8; must change its magic). This produces a + potentially enormous number of magic number changes, all + of which are happily piling into the server's tty + buffer. As soon as &man.ppp.8; starts on the server, it is + flooded with magic number changes and almost immediately + decides it has tried enough to negotiate LCP and gives + up. Meanwhile, the client, who no longer sees the + reflections, becomes happy just in time to see a hangup + from the server.</para> + + <para>This can be avoided by allowing the peer to start + negotiating with the following line in your ppp.conf + file:</para> + + <programlisting>set openmode passive</programlisting> + + <para>This tells &man.ppp.8; to wait for the server to initiate LCP + negotiations. Some servers however may never initiate + negotiations. If this is the case, you can do something + like:</para> + + <programlisting>set openmode active 3</programlisting> + + <para>This tells &man.ppp.8; to be passive for 3 seconds, and then to + start sending LCP requests. If the peer starts sending + requests during this period, &man.ppp.8; will immediately respond + rather than waiting for the full 3 second period.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ppp-lcp-constant"> + <para>LCP negotiations continue until the connection is + closed. What is wrong?</para> + </question> + + <answer> + <para>There is currently an implementation mis-feature in + &man.ppp.8; where it does not associate + LCP, CCP & IPCP responses with their original requests. As + a result, if one PPP + implementation is more than 6 seconds slower than the other + side, the other side will send two additional LCP configuration + requests. This is fatal.</para> + + <para>Consider two implementations, + <hostid>A</hostid> and + <hostid>B</hostid>. <hostid>A</hostid> starts + sending LCP requests immediately after connecting and + <hostid>B</hostid> takes 7 seconds to start. When + <hostid>B</hostid> starts, <hostid>A</hostid> + has sent 3 LCP REQs. We are assuming the line has ECHO switched + off, otherwise we would see magic number problems as described in + the previous section. <hostid>B</hostid> sends a + REQ, then an ACK to the first of + <hostid>A</hostid>'s REQs. This results in + <hostid>A</hostid> entering the <acronym>OPENED</acronym> + state and sending and ACK (the first) back to + <hostid>B</hostid>. In the meantime, + <hostid>B</hostid> sends back two more ACKs in response to + the two additional REQs sent by <hostid>A</hostid> + before <hostid>B</hostid> started up. + <hostid>B</hostid> then receives the first ACK from + <hostid>A</hostid> and enters the + <acronym>OPENED</acronym> state. + <hostid>A</hostid> receives the second ACK from + <hostid>B</hostid> and goes back to the + <acronym>REQ-SENT</acronym> state, sending another (forth) REQ + as per the RFC. It then receives the third ACK and enters the + <acronym>OPENED</acronym> state. In the meantime, + <hostid>B</hostid> receives the forth REQ from + <hostid>A</hostid>, resulting in it reverting to the + <acronym>ACK-SENT</acronym> state and sending + another (second) REQ and (forth) ACK as per the RFC. + <hostid>A</hostid> gets the REQ, goes into + <acronym>REQ-SENT</acronym> and sends another REQ. It + immediately receives the following ACK and enters + <acronym>OPENED</acronym>.</para> + + <para>This goes on until one side figures out that they are + getting nowhere and gives up.</para> + + <para>The best way to avoid this is to configure one side to be + <literal>passive</literal> - that is, make one side + wait for the other to start negotiating. This can be done + with the</para> + + <programlisting>set openmode passive</programlisting> + + <para>command. Care should be taken with this option. You + should also use the</para> + + <programlisting>set stopped N</programlisting> + + <para>command to limit the amount of time that + &man.ppp.8; waits for the peer to begin + negotiations. Alternatively, the</para> + + <programlisting>set openmode active N</programlisting> + + <para>command (where <replaceable>N</replaceable> is the + number of seconds to wait before starting negotiations) can be + used. Check the manual page for details.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ppp-shell-test-lockup"> + <para>Why does &man.ppp.8; lock up when I shell out to test + it?</para> + </question> + + <answer> + <para>When you execute the <command>shell</command> or + <command>!</command> command, &man.ppp.8; executes a + shell (or if you have passed any arguments, + &man.ppp.8; will execute those arguments). Ppp will + wait for the command to complete before continuing. If you + attempt to use the PPP link while running the command, the link + will appear to have frozen. This is because + &man.ppp.8; is waiting for the command to + complete.</para> + + <para>If you wish to execute commands like this, use the + <command>!bg</command> command instead. This will execute + the given command in the background, and &man.ppp.8; can + continue to service the link.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ppp-nullmodem"> + <para>Why does &man.ppp.8; over a null-modem cable never exit?</para> + </question> + + <answer> + <para>There is no way for &man.ppp.8; to + automatically determine that a direct connection has been + dropped. This is due to the lines that are used in a + null-modem serial cable. When using this sort of connection, + LQR should always be enabled with the line</para> + + <programlisting>enable lqr</programlisting> + + <para>LQR is accepted by default if negotiated by the peer.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ppp-auto-noreasondial"> + <para>Why does &man.ppp.8; dial for no reason in -auto mode?</para> + </question><answer> + + <para>If &man.ppp.8; is dialing unexpectedly, you must + determine the cause, and set up Dial filters (dfilters) to + prevent such dialing.</para> + + <para>To determine the cause, use the following line:</para> + + <programlisting>set log +tcp/ip</programlisting> + + <para>This will log all traffic through the connection. The + next time the line comes up unexpectedly, you will see the + reason logged with a convenient timestamp next to + it.</para> + + <para>You can now disable dialing under these circumstances. + Usually, this sort of problem arises due to DNS lookups. + To prevent DNS lookups from establishing a connection + (this will <emphasis>not</emphasis> prevent &man.ppp.8; + from passing the packets through an established + connection), use the following:</para> + + <programlisting>set dfilter 1 deny udp src eq 53 +set dfilter 2 deny udp dst eq 53 +set dfilter 3 permit 0/0 0/0</programlisting> + + <para>This is not always suitable, as it will effectively + break your demand-dial capabilities - most programs will + need a DNS lookup before doing any other network related + things.</para> + + <para>In the DNS case, you should try to determine what is + actually trying to resolve a host name. A lot of the + time, &man.sendmail.8; is the culprit. You should make + sure that you tell sendmail not to do any DNS lookups in + its configuration file. See the section on <ulink + url="&url.books.handbook;/smtp-dialup.html">using email with a + dialup connection</ulink> in the FreeBSD Handbook for + details on how to create your own configuration file and + what should go into it. You may also want to add the + following line to your <filename>.mc</filename> + file:</para> + + <programlisting>define(`confDELIVERY_MODE', `d')dnl</programlisting> + + <para>This will make sendmail queue everything until the + queue is run (usually, sendmail is invoked with + <option>-bd -q30m</option>, telling it to run the queue + every 30 minutes) or until a <command>sendmail + -q</command> is done (perhaps from your ppp.linkup + file).</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ccp-errors"> + <para>What do these CCP errors mean?</para> + </question> + + <answer> + <para>I keep seeing the following errors in my log file:</para> + + <programlisting>CCP: CcpSendConfigReq +CCP: Received Terminate Ack (1) state = Req-Sent (6)</programlisting> + + <para>This is because &man.ppp.8; is trying to negotiate Predictor1 + compression, and the peer does not want to negotiate any + compression at all. The messages are harmless, but if you + wish to remove them, you can disable Predictor1 compression + locally too:</para> + + <programlisting>disable pred1</programlisting> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ppp-connectionspeed"> + <para>Why does &man.ppp.8; not log my connection speed?</para> + </question> + + <answer> + + <para>In order to log all lines of your modem + <quote>conversation</quote>, you must enable the + following:</para> + + <programlisting>set log +connect</programlisting> + + <para>This will make &man.ppp.8; log + everything up until the last requested <quote>expect</quote> + string.</para> + + <para>If you wish to see your connect speed and are using PAP + or CHAP (and therefore do not have anything to + <quote>chat</quote> after the CONNECT in the dial script - no + <literal>set login</literal> script), you must make sure that + you instruct &man.ppp.8; to <quote>expect</quote> the whole CONNECT + line, something like this:</para> + + <programlisting>set dial "ABORT BUSY ABORT NO\\sCARRIER TIMEOUT 4 \ + \"\" ATZ OK-ATZ-OK ATDT\\T TIMEOUT 60 CONNECT \\c \\n"</programlisting> + + <para>Here, we get our CONNECT, send nothing, then expect a + line-feed, forcing &man.ppp.8; to read + the whole CONNECT response.</para> + + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ppp-ignores-backslash"> + <para>Why does &man.ppp.8; ignore the <literal>\</literal> character + in my chat script?</para> + </question><answer> + + <para>Ppp parses each line in your config files so that it can + interpret strings such as + <literal>set phone "123 456 789"</literal> correctly and + realize that the number is actually only + <emphasis>one</emphasis> argument. In order to specify a + <literal>"</literal> character, you must escape it + using a backslash (<literal>\</literal>).</para> + + <para>When the chat interpreter parses each argument, it + re-interprets the argument in order to find any special + escape sequences such as <literal>\P</literal> or + <literal>\T</literal> (see the manual page). As a result of this + double-parsing, you must remember to use the correct number of + escapes.</para> + + <para>If you wish to actually send a <literal>\</literal> + character to (say) your modem, you would need something + like:</para> + + <programlisting>set dial "\"\" ATZ OK-ATZ-OK AT\\\\X OK"</programlisting> + + <para>resulting in the following sequence:</para> + + <programlisting>ATZ +OK +AT\X +OK</programlisting> + + <para>or</para> + + <programlisting>set phone 1234567 +set dial "\"\" ATZ OK ATDT\\T"</programlisting> + + <para>resulting in the following sequence:</para> + + <programlisting>ATZ +OK +ATDT1234567</programlisting> + + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ppp-segfault-nocore"> + <para>Why does &man.ppp.8; get a seg-fault, but I see no + <filename>ppp.core</filename> file?</para> + </question> + + <answer> + <para>Ppp (or any other program for that matter) should + never dump core. Because &man.ppp.8; runs with an + effective user id of 0, the operating system will not + write &man.ppp.8;'s core image to disk before terminating + it. If, however &man.ppp.8; is actually terminating due + to a segmentation violation or some other signal that + normally causes core to be dumped, + <emphasis>and</emphasis> you are sure you are using the + latest version (see the start of this section), then you + should do the following:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>tar xfz ppp-*.src.tar.gz</userinput> +&prompt.user; <userinput>cd ppp*/ppp</userinput> +&prompt.user; <userinput>echo STRIP= >>Makefile</userinput> +&prompt.user; <userinput>echo CFLAGS+=-g >>Makefile</userinput> +&prompt.user; <userinput>make clean all</userinput> +&prompt.user; <userinput>su</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install</userinput> +&prompt.root; <userinput>chmod 555 /usr/sbin/ppp</userinput></screen> + + <para>You will now have a debuggable version of &man.ppp.8; + installed. You will have to be <username>root</username> + to run &man.ppp.8; as all of its privileges have been + revoked. When you start &man.ppp.8;, take a careful note + of what your current directory was at the time.</para> + + <para>Now, if and when &man.ppp.8; receives the segmentation + violation, it will dump a core file called + <filename>ppp.core</filename>. You should then do the + following:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>su</userinput> +&prompt.root; <userinput>gdb /usr/sbin/ppp ppp.core</userinput> +<prompt>(gdb)</prompt> <userinput>bt</userinput> +..... +<prompt>(gdb)</prompt> <userinput>f 0</userinput> +.... +<prompt>(gdb)</prompt> <userinput>i args</userinput> +.... +<prompt>(gdb)</prompt> <userinput>l</userinput> +.....</screen> + + <para>All of this information should be given alongside your + question, making it possible to diagnose the problem.</para> + + <para>If you are familiar with gdb, you may wish to find out some + other bits and pieces such as what actually caused the dump and + the addresses & values of the relevant variables.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ppp-autodialprocess-noconnect"> + <para>Why does the process that forces a dial in auto mode never + connect?</para> + </question> + + <answer> + <para>This was a known problem with + &man.ppp.8; set up to negotiate a + dynamic local IP number with the peer in auto mode. It is + fixed in the latest version - search the manual page for + <literal>iface</literal>.</para> + + <para>The problem was that when that initial program calls + &man.connect.2;, the IP number of the tun interface is assigned + to the socket endpoint. The kernel creates the first outgoing + packet and writes it to the tun device. + &man.ppp.8; then reads the packet and + establishes a connection. If, as a result of + &man.ppp.8;'s dynamic IP assignment, the + interface address is changed, the original socket endpoint will + be invalid. Any subsequent packets sent to the peer will + usually be dropped. Even if they are not, any responses will + not route back to the originating machine as the IP number is + no longer owned by that machine.</para> + + <para>There are several theoretical ways to approach this + problem. It would be nicest if the peer would re-assign the + same IP number if possible <literal>:-)</literal> + The current version of &man.ppp.8; does + this, but most other implementations do not.</para> + + <para>The easiest method from our side would be to never + change the tun interface IP number, but instead to change + all outgoing packets so that the source IP number is + changed from the interface IP to the negotiated IP on the + fly. This is essentially what the + <literal>iface-alias</literal> option in the latest + version of &man.ppp.8; is doing (with the help of + &man.libalias.3; and &man.ppp.8;'s <option>-nat</option> + switch) - it is maintaining all previous interface + addresses and NATing them to the last negotiated + address.</para> + + <para>Another alternative (and probably the most reliable) would + be to implement a system call that changes all bound sockets + from one IP to another. &man.ppp.8; would + use this call to modify the sockets of all existing programs + when a new IP number is negotiated. The same system call could + be used by dhcp clients when they are forced to re-bind() their + sockets.</para> + + <para>Yet another possibility is to allow an interface to be + brought up without an IP number. Outgoing packets would be + given an IP number of 255.255.255.255 up until the first + SIOCAIFADDR ioctl is done. This would result in fully binding + the socket. It would be up to &man.ppp.8; + to change the source IP number, but only if it is set to + 255.255.255.255, and only the IP number and IP checksum would + need to change. This, however is a bit of a hack as the kernel + would be sending bad packets to an improperly configured + interface, on the assumption that some other mechanism is + capable of fixing things retrospectively.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ppp-nat-games"> + <para>Why do most games not work with the -nat switch?</para> + </question> + + <answer> + <para>The reason games and the like do not work when libalias + is in use is that the machine on the outside will try to open a + connection or send (unsolicited) UDP packets to the machine on + the inside. The NAT software does not know that it should send + these packets to the interior machine.</para> + + <para>To make things work, make sure that the only thing + running is the software that you are having problems with, then + either run tcpdump on the tun interface of the gateway or + enable &man.ppp.8; tcp/ip logging (<literal>set log +tcp/ip</literal>) + on the gateway.</para> + + <para>When you start the offending software, you should see + packets passing through the gateway machine. When + something comes back from the outside, it will be dropped + (that is the problem). Note the port number of these + packets then shut down the offending software. Do this a + few times to see if the port numbers are consistent. If + they are, then the following line in the relevant section + of <filename>/etc/ppp/ppp.conf</filename> will make the + software functional:</para> + + <programlisting>nat port <replaceable>proto</replaceable> <replaceable>internalmachine</replaceable>:<replaceable>port</replaceable> <replaceable>port</replaceable></programlisting> + + <para>where <replaceable>proto</replaceable> is either + <literal>tcp</literal> or <literal>udp</literal>, + <replaceable>internalmachine</replaceable> is the machine that + you want the packets to be sent to and + <replaceable>port</replaceable> is the destination port number + of the packets.</para> + + <para>You will not be able to use the software on other machines + without changing the above command, and running the software + on two internal machines at the same time is out of the question + - after all, the outside world is seeing your entire internal + network as being just a single machine.</para> + + <para>If the port numbers are not consistent, there are three + more options:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Submit support in libalias. Examples of + <quote>special cases</quote> can be found in + <filename>/usr/src/lib/libalias/alias_*.c</filename> + (<filename>alias_ftp.c</filename> is a good + prototype). This usually involves reading certain + recognised outgoing packets, identifying the + instruction that tells the outside machine to initiate + a connection back to the internal machine on a + specific (random) port and setting up a + <quote>route</quote> in the alias table so that the + subsequent packets know where to go.</para> + + <para>This is the most difficult solution, but it is the + best and will make the software work with multiple + machines.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Use a proxy. The application may support socks5 + for example, or (as in the <quote>cvsup</quote> case) + may have a <quote>passive</quote> option that avoids + ever requesting that the peer open connections back to + the local machine.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Redirect everything to the internal machine using + <literal>nat addr</literal>. This is the + sledge-hammer approach.</para> + </listitem> + </orderedlist> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="useful-port-numbers"> + <para>Has anybody made a list of useful port numbers?</para> + </question><answer> + + <para>Not yet, but this is intended to grow into such a list + (if any interest is shown). In each example, + <replaceable>internal</replaceable> should be replaced with + the IP number of the machine playing the game.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><application>Asheron's Call</application></para> + + <para><literal>nat port udp + <replaceable>internal</replaceable> + :65000 65000</literal></para> + + <para>Manually change the port number within the game to + 65000. If you have got a number of machines that you wish + to play on assign a unique port number for each (i.e. + 65001, 65002, etc) and add a <literal>nat port</literal> + line for each one.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><application>Half Life</application></para> + + <para><literal>nat port udp + <replaceable>internal</replaceable>:27005 + 27015</literal></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><application>PCAnywhere 8.0</application></para> + + <para><literal>nat port udp + <replaceable>internal</replaceable>:5632 + 5632</literal></para> + + <para><literal>nat port tcp + <replaceable>internal</replaceable>:5631 + 5631</literal></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><application>Quake</application></para> + + <para><literal>nat port udp + <replaceable>internal</replaceable>:6112 + 6112</literal></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><application>Quake 2</application></para> + + <para><literal>nat port udp + <replaceable>internal</replaceable>:27901 + 27910</literal></para> + <para><literal>nat port udp + <replaceable>internal</replaceable>:60021 + 60021</literal></para> + <para><literal>nat port udp + <replaceable>internal</replaceable>:60040 + 60040</literal></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><application>Red Alert</application></para> + + <para><literal>nat port udp + <replaceable>internal</replaceable>:8675 + 8675</literal></para> + + <para><literal>nat port udp + <replaceable>internal</replaceable>:5009 + 5009</literal></para> + </listitem> + </itemizedlist> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="fcs-errors"> + <para>What are FCS errors?</para> + </question> + + <answer> + <para>FCS stands for <literal>F</literal>rame + <literal>C</literal>heck <literal>S</literal>equence. + Each PPP packet has a checksum attached to ensure that the + data being received is the data being sent. If the FCS of + an incoming packet is incorrect, the packet is dropped and + the HDLC FCS count is increased. The HDLC error values + can be displayed using the <literal>show hdlc</literal> + command.</para> + + <para>If your link is bad (or if your serial driver is dropping + packets), you will see the occasional FCS error. This is not + usually worth worrying about although it does slow down the + compression protocols substantially. If you have an external + modem, make sure your cable is properly shielded from + interference - this may eradicate the problem.</para> + + <para>If your link freezes as soon as you have connected and you + see a large number of FCS errors, this may be because your link + is not 8 bit clean. Make sure your modem is not using software + flow control (XON/XOFF). If your datalink + <emphasis>must</emphasis> use software flow control, use the + command <literal>set accmap 0x000a0000</literal> to tell + &man.ppp.8; to escape the <literal>^Q</literal> and + <literal>^S</literal> characters.</para> + + <para>Another reason for seeing too many FCS errors may be + that the remote end has stopped talking + <acronym>PPP</acronym>. You may want to enable + <literal>async</literal> logging at this point to + determine if the incoming data is actually a login or + shell prompt. If you have a shell prompt at the remote + end, it is possible to terminate &man.ppp.8; without + dropping the line by using the <literal>close + lcp</literal> command (a following <literal>term</literal> + command will reconnect you to the shell on the remote + machine.</para> + + <para>If nothing in your log file indicates why the link might + have been terminated, you should ask the remote administrator + (your ISP?) why the session was terminated.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry id=PPPoEwithNAT> + <question id="macos-win98-pppoe-freeze"> + <para>Why do &macos; and &windows; 98 connections freeze when + running PPPoE on the gateway?</para> + </question> + + <answer> + <para>Thanks to Michael Wozniak + <email>mwozniak@netcom.ca</email> for figuring this out and + Dan Flemming <email>danflemming@mac.com</email> for the Mac + solution:</para> + + <para>This is due to what is called a <quote>Black Hole</quote> + router. &macos; and &windows; 98 (and maybe other Microsoft OSs) + send TCP packets with a requested segment size too big to fit + into a PPPoE frame (MTU is 1500 by default for Ethernet) + <emphasis>and</emphasis> have the <quote>do not + fragment</quote> bit set (default of TCP) and the Telco router + is not sending ICMP <quote>must fragment</quote> back to the + www site you are trying to load. (Alternatively, the router is + sending the ICMP packet correctly, but the firewall at the www + site is dropping it.) When the www server is sending + you frames that do not fit into the PPPoE pipe the Telco router + drops them on the floor and your page does not load (some + pages/graphics do as they are smaller than a MSS.) This seems + to be the default of most Telco PPPoE configurations (if only + they knew how to program a router... sigh...)</para> + + <para>One fix is to use regedit on your 95/98 boxes to add the + following registry entry...</para> + + <programlisting>HKEY_LOCAL_MACHINE\System\CurrentControlSet\Services\Class\NetTrans\0000\MaxMTU</programlisting> + + <para>It should be a string with a value + <quote>1436</quote>, as some ADSL routers are reported to + be unable to deal with packets larger than this. This + registry key has been changed to + <literal>Tcpip\Parameters\Interfaces\<replaceable>ID for + adapter</replaceable>\MTU</literal> in &windows; 2000 and + becomes a DWORD.</para> + + <para>Refer to the Microsoft Knowledge Base documents <ulink + url="http://support.microsoft.com/support/kb/articles/Q158/4/74.asp">Q158474 + - Windows TCPIP Registry Entries</ulink> and <ulink + url="http://support.microsoft.com/support/kb/articles/Q120/6/42.asp">Q120642 + - TCPIP & NBT Configuration Parameters for &windowsnt; + </ulink> for more information on changing &windows; MTU to + work with a NAT router.</para> + + <para>Another regedit possibility under &windows; 2000 is to + set the + <literal>Tcpip\Parameters\Interfaces\<replaceable>ID for + adapter</replaceable>\EnablePMTUBHDetect</literal> DWORD + to 1 as mentioned in the Microsoft document 120642 + mentioned above.</para> + + <para>Unfortunately, &macos; does not provide an interface for + changing TCP/IP settings. However, there is commercial software + available, such as OTAdvancedTuner (OT for OpenTransport, the + &macos; TCP/IP stack) by <ulink + url="http://www.softworks.com/">Sustainable Softworks</ulink>, + that will allow users to customize TCP/IP settings. &macos; NAT + users should select <literal>ip_interface_MTU</literal> from + the drop-down menu, enter <literal>1450</literal> instead of + <literal>1500</literal> in the box, click the box next to + <literal>Save as Auto Configure</literal>, and click + <literal>Make Active</literal>.</para> + + <para>The latest version of &man.ppp.8; + (2.3 or greater) has an <command>enable tcpmssfixup</command> + command that will automatically adjust the MSS to an appropriate + value. This facility is enabled by default. If you are stuck + with an older version of &man.ppp.8;, you + may want to look at the <application>tcpmssd</application> + port.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="desperation"> + <para>None of this helps - I am desperate! What can I do?</para> + </question> + + <answer> + <para>If all else fails, send as much information as you can, + including your config files, how you are starting + &man.ppp.8;, the relevant parts of your + log file and the output of the <command>netstat -rn</command> + command (before and after connecting) to the &a.questions; or + the <ulink url="news:comp.unix.bsd.freebsd.misc"> + comp.unix.bsd.freebsd.misc</ulink> news group, and someone + should point you in the right direction.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </chapter> + + <chapter id="serial"> + <title>Σειριακές Επικοινωνίες</title> + + <para>This section answers common questions about serial + communications with FreeBSD. PPP and SLIP are covered in the + <link linkend="networking">Networking</link> section.</para> + + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="found-serial"> + <para>How do I tell if FreeBSD found my serial ports?</para> + </question> + + <answer> + <para>As the FreeBSD kernel boots, it will probe for the serial + ports in your system for which the kernel was configured. + You can either watch your system closely for the messages it + prints or run the command</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>dmesg | grep sio</userinput></screen> + + <para>after your system is up and running.</para> + + <para>Here is some example output from the above command:</para> + + <programlisting>sio0 at 0x3f8-0x3ff irq 4 on isa +sio0: type 16550A +sio1 at 0x2f8-0x2ff irq 3 on isa +sio1: type 16550A</programlisting> + + <para>This shows two serial ports. The first is on irq 4, is + using port address <literal>0x3f8</literal>, and has a + 16550A-type UART chip. The second uses the same kind of chip + but is on irq 3 and is at port address <literal>0x2f8</literal>. + Internal modem cards are treated just like serial ports---except + that they always have a modem <quote>attached</quote> to the + port.</para> + + <para>The <filename>GENERIC</filename> kernel includes support + for two serial ports using the same irq and port address + settings in the above example. If these settings are not + right for your system, or if you have added modem cards or have + more serial ports than your kernel is configured for, just + reconfigure your kernel. See section + <link linkend="make-kernel">about building a kernel</link> for + more details.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="found-modem"> + <para>How do I tell if FreeBSD found my modem cards?</para> + </question> + + <answer> + <para>Refer to the answer to the previous question.</para> + + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="access-serial-ports"> + <para>How do I access the serial ports on FreeBSD?</para> + </question> + + <answer> + <para>The third serial port, <devicename>sio2</devicename> + (see &man.sio.4;, known as <devicename>COM3</devicename> in DOS), is on + <devicename>/dev/cuaa2</devicename> for dial-out devices, + and on <devicename>/dev/ttyd2</devicename> for dial-in + devices. What is the difference between these two classes + of devices?</para> + + <para>You use + <devicename>ttyd<replaceable>X</replaceable></devicename> + for dial-ins. When opening + <devicename>/dev/ttyd<replaceable>X</replaceable></devicename> + in blocking mode, a process will wait for the + corresponding + <devicename>cuaa<replaceable>X</replaceable></devicename> + device to become inactive, and then wait for the carrier + detect line to go active. When you open the + <devicename>cuaa<replaceable>X</replaceable></devicename> + device, it makes sure the serial port is not already in + use by the + <devicename>ttyd<replaceable>X</replaceable></devicename> + device. If the port is available, it <quote>steals</quote> + it from the + <devicename>ttyd<replaceable>X</replaceable></devicename> + device. Also, the + <devicename>cuaa<replaceable>X</replaceable></devicename> + device does not care about carrier detect. With this + scheme and an auto-answer modem, you can have remote users + log in and you can still dial out with the same modem and + the system will take care of all the conflicts.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="enable-multiport-serial"> + <para>How do I enable support for a multiport serial + card?</para> + </question> + + <answer> + <para>Again, the section on kernel configuration provides + information about configuring your kernel. For a multiport + serial card, place an &man.sio.4; line for each serial + port on the card in the kernel configuration file. But + place the irq and vector specifiers on only one of the + entries. All of the ports on the card should share one + irq. For consistency, use the last serial port to specify + the irq. Also, specify the + <literal>COM_MULTIPORT</literal> option.</para> + + <para>The following example is for an AST 4-port serial card on + irq 7:</para> + + <programlisting>options "COM_MULTIPORT" +device sio4 at isa? port 0x2a0 tty flags 0x781 +device sio5 at isa? port 0x2a8 tty flags 0x781 +device sio6 at isa? port 0x2b0 tty flags 0x781 +device sio7 at isa? port 0x2b8 tty flags 0x781 irq 7 vector siointr</programlisting> + + <para>The flags indicate that the master port has minor number 7 + (<literal>0x700</literal>), diagnostics enabled during probe + (<literal>0x080</literal>), and all the ports share an irq + (<literal>0x001</literal>).</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="multiport-serial-share-irq"> + <para>Can FreeBSD handle multiport serial cards sharing + irqs?</para> + </question> + + <answer> + <para>Not yet. You will have to use a different irq for each + card.</para> + + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="default-serial-params"> + <para>Can I set the default serial parameters for a + port?</para> + </question> + + <answer> + <para>The + <devicename>ttyd<replaceable>X</replaceable></devicename> + (or + <devicename>cuaa<replaceable>X</replaceable></devicename>) + device is the regular device you will want to open for + your applications. When a process opens the device, it + will have a default set of terminal I/O settings. You can + see these settings with the command</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>stty -a -f /dev/ttyd1</userinput></screen> + + <para>When you change the settings to this device, the settings + are in effect until the device is closed. When it is reopened, + it goes back to the default set. To make changes to the + default set, you can open and adjust the settings of the + <quote>initial state</quote> device. For example, to turn on + <acronym>CLOCAL</acronym> mode, 8 bits, and + <acronym>XON/XOFF</acronym> flow control by default for + ttyd5, do:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>stty -f /dev/ttyid5 clocal cs8 ixon ixoff</userinput></screen> + + <para>A good place to do this is in + <filename>/etc/rc.serial</filename>. Now, an application + will have these settings by default when it opens + <filename>ttyd5</filename>. It can still change these + settings to its liking, though.</para> + + <para>You can also prevent certain settings from being + changed by an application by making adjustments to the + <quote>lock state</quote> device. For example, to lock + the speed of <devicename>ttyd5</devicename> to 57600 bps, + do</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>stty -f /dev/ttyld5 57600</userinput></screen> + + <para>Now, an application that opens + <devicename>ttyd5</devicename> and tries to change the + speed of the port will be stuck with 57600 bps.</para> + + <para>Naturally, you should make the initial state and lock + state devices writable only by + <username>root</username>. The &man.MAKEDEV.8; script does + <emphasis>NOT</emphasis> do this when it creates the + device entries.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="enable-dialup"> + <para>How can I enable dialup logins on my modem?</para> + </question> + + <answer> + <para>So you want to become an Internet service provider, eh? + First, you will need one or more modems that can auto-answer. + Your modem will need to assert carrier-detect when it detects a + carrier and not assert it all the time. It will need to hang up + the phone and reset itself when the data terminal ready + (<acronym>DTR</acronym>) line goes from on to off. It should + probably use <filename>RTS/CTS</filename> flow control or no + local flow control at all. Finally, it must use a constant + speed between the computer and itself, but (to be nice to your + callers) it should negotiate a speed between itself and the + remote modem.</para> + + <para>For many Hayes command-set--compatible modems, this + command will make these settings and store them in + nonvolatile memory:</para> + + <programlisting>AT &C1 &D3 &K3 &Q6 S0=1 &W</programlisting> + + <para>See the section <link linkend="direct-at">on sending AT + commands</link> below for information on how to make these + settings without resorting to an &ms-dos; terminal program.</para> + + <para>Next, make an entry in <filename>/etc/ttys</filename> + (see &man.ttys.5;) for the modem. This file lists all the + ports on which the operating system will await logins. + Add a line that looks something like this:</para> + + <programlisting>ttyd1 "/usr/libexec/getty std.57600" dialup on insecure</programlisting> + + <para>This line indicates that the second serial port + (<devicename>/dev/ttyd1</devicename>) has a modem + connected running at 57600 bps and no parity + (<literal>std.57600</literal>, which comes from the file + <filename>/etc/gettytab</filename>, see &man.gettytab.5;). + The terminal type for this port is + <literal>dialup</literal>. The port is + <literal>on</literal> and is + <literal>insecure</literal>---meaning + <username>root</username> logins on the port are not + allowed. For dialin ports like this one, use the + <devicename>ttyd<replaceable>X</replaceable></devicename> + entry.</para> + + <para>It is common practice to use <literal>dialup</literal> + as the terminal type. Many users set up in their + <filename>.profile</filename> or + <filename>.login</filename> files a prompt for the actual + terminal type if the starting type is dialup. The example + shows the port as insecure. To become + <username>root</username> on this port, you have to login + as a regular user, then &man.su.1; to become + <username>root</username>. If you use + <literal>secure</literal> then <username>root</username> + can login in directly.</para> + + <para>After making modifications to + <filename>/etc/ttys</filename>, you need to send a hangup + or <acronym>HUP</acronym> signal to the &man.init.8; + process:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kill -HUP 1</userinput></screen> + + <para>This forces the &man.init.8; process to reread + <filename>/etc/ttys</filename>. The init process will + then start getty processes on all <literal>on</literal> + ports. You can find out if logins are available for your + port by typing</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>ps -ax | grep '[t]tyd1'</userinput></screen> + + <para>You should see something like:</para> + + <programlisting>747 ?? I 0:00.04 /usr/libexec/getty std.57600 ttyd1</programlisting> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="dumb-terminal"> + <para>How can I connect a dumb terminal to my FreeBSD + box?</para> + </question> + + <answer> + <para>If you are using another computer as a terminal into your + FreeBSD system, get a null-modem cable to go between the two + serial ports. If you are using an actual terminal, see its + accompanying instructions.</para> + + <para>Then, modify <filename>/etc/ttys</filename> (see + &man.ttys.5;), like above. For example, if you are + hooking up a WYSE-50 terminal to the fifth serial port, + use an entry like this:</para> + + <programlisting>ttyd4 "/usr/libexec/getty std.38400" wyse50 on secure</programlisting> + + <para>This example shows that the port on + <devicename>/dev/ttyd4</devicename> has a wyse50 terminal + connected at 38400 bps with no parity + (<literal>std.38400</literal> from + <filename>/etc/gettytab</filename>, see &man.gettytab.5;) + and <username>root</username> logins are allowed + (<literal>secure</literal>).</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="cannot-tip"> + <para>Why can I not run <command>tip</command> or + <command>cu</command>?</para> + </question> + + <answer> + <para>On your system, the programs &man.tip.1; and + &man.cu.1; are probably executable only by + <username>uucp</username> and group + <groupname>dialer</groupname>. You can use the group + <groupname>dialer</groupname> to control who has access to + your modem or remote systems. Just add yourself to group + dialer.</para> + + <para>Alternatively, you can let everyone on your system run + &man.tip.1; and &man.cu.1; by typing:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>chmod 4511 /usr/bin/cu</userinput> +&prompt.root; <userinput>chmod 4511 /usr/bin/tip</userinput></screen> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="hayes-unsupported"> + <para>My stock Hayes modem is not supported---what + can I do?</para> + </question> + + <answer> + <para>Actually, the manual page for &man.tip.1; is out of + date. There is a generic Hayes dialer already built in. + Just use <literal>at=hayes</literal> in your + <filename>/etc/remote</filename> (see &man.remote.5;) + file.</para> + + <para>The Hayes driver is not smart enough to recognize some of + the advanced features of newer modems---messages like + <literal>BUSY</literal>, <literal>NO DIALTONE</literal>, or + <literal>CONNECT 115200</literal> will just confuse it. You + should turn those messages off when you use &man.tip.1; + (using <literal>ATX0&W</literal>).</para> + + <para>Also, the dial timeout for &man.tip.1; is 60 + seconds. Your modem should use something less, or else tip + will think there is a communication problem. Try + <literal>ATS7=45&W</literal>.</para> + + <para>Actually, as shipped &man.tip.1; does not yet + support it fully. The solution is to edit the file + <filename>tipconf.h</filename> in the directory + <filename>/usr/src/usr.bin/tip/tip</filename>. Obviously you + need the source distribution to do this.</para> + + <para>Edit the line <literal>#define HAYES 0</literal> + to <literal>#define HAYES 1</literal>. Then + <command>make</command> and <command>make install</command>. + Everything works nicely after that.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="direct-at"> + <para>How am I expected to enter these AT commands?</para> + </question> + + <answer> + <para>Make what is called a <quote>direct</quote> entry in + your <filename>/etc/remote</filename> file (see + &man.remote.5;). For example, if your modem is hooked up + to the first serial port, + <devicename>/dev/cuaa0</devicename>, then put in the + following line:</para> + + <programlisting>cuaa0:dv=/dev/cuaa0:br#19200:pa=none</programlisting> + + <para>Use the highest bps rate your modem supports in the br + capability. Then, type <command>tip + <devicename>cuaa0</devicename></command> (see &man.tip.1;) + and you will be connected to your modem.</para> + + <para>If there is no <devicename>/dev/cuaa0</devicename> on your + system, do this:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /dev</userinput> +&prompt.root; <userinput>sh MAKEDEV cuaa0</userinput></screen> + + <para>Or use cu as <username>root</username> with the + following command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cu -l<replaceable>line</replaceable> -s<replaceable>speed</replaceable></userinput></screen> + + <para>with <replaceable>line</replaceable> being the serial + port (e.g. <devicename>/dev/cuaa0</devicename>) and + <replaceable>speed</replaceable> being the speed + (e.g.<literal>57600</literal>). When you are done + entering the AT commands hit <literal>~.</literal> to + exit.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="gt-failure"> + <para>Why does the <literal><@></literal> sign for the pn + capability not work?</para></question><answer> + + <para>The <literal><@></literal> sign in the phone + number capability tells tip to look in + <filename>/etc/phones</filename> for a phone number. But + the <literal><@></literal> sign is also a special + character in capability files like + <filename>/etc/remote</filename>. Escape it with a + backslash:</para> + + <programlisting>pn=\@</programlisting> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="dial-command-line"> + <para>How can I dial a phone number on the command + line?</para> + </question><answer> + + <para>Put what is called a <quote>generic</quote> entry in + your <filename>/etc/remote</filename> file (see + &man.remote.5;). For example:</para> + + <programlisting>tip115200|Dial any phone number at 115200 bps:\ + :dv=/dev/cuaa0:br#115200:at=hayes:pa=none:du: +tip57600|Dial any phone number at 57600 bps:\ + :dv=/dev/cuaa0:br#57600:at=hayes:pa=none:du:</programlisting> + + <para>Then you can do something like <command>tip -115200 + 5551234</command>. If you prefer &man.cu.1; over + &man.tip.1;, use a generic cu entry:</para> + + <programlisting>cu115200|Use cu to dial any number at 115200bps:\ + :dv=/dev/cuaa1:br#57600:at=hayes:pa=none:du:</programlisting> + + <para>and type <command>cu 5551234 -s 115200</command>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="set-bps"> + <para>Do I have to type in the bps rate every time I do + that?</para> + </question><answer> + + <para>Put in an entry for <literal>tip1200</literal> or + <literal>cu1200</literal>, but go ahead and use whatever + bps rate is appropriate with the br capability. + &man.tip.1; thinks a good default is 1200 bps which is why + it looks for a <literal>tip1200</literal> entry. You do + not have to use 1200 bps, though.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="terminal-server"> + <para>How can I more easily access a number of hosts through a + terminal server?</para> + </question> + + <answer> + <para>Rather than waiting until you are connected and typing + <literal>CONNECT <replaceable>host</replaceable></literal> + each time, use tip's <literal>cm</literal> capability. For + example, these entries in + <filename>/etc/remote</filename> (see &man.remote.5;):</para> + + <programlisting>pain|pain.deep13.com|Forrester's machine:\ + :cm=CONNECT pain\n:tc=deep13: +muffin|muffin.deep13.com|Frank's machine:\ + :cm=CONNECT muffin\n:tc=deep13: +deep13:Gizmonics Institute terminal server:\ + :dv=/dev/cuaa2:br#38400:at=hayes:du:pa=none:pn=5551234:</programlisting> + + <para>will let you type <command>tip pain</command> or + <command>tip muffin</command> to connect to the hosts + <hostid>pain</hostid> or <hostid>muffin</hostid>; and + <command>tip deep13</command> to get to the terminal + server.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="tip-multiline"> + <para>Can tip try more than one line for each site?</para> + </question> + + <answer> + <para>This is often a problem where a university has several + modem lines and several thousand students trying to use + them...</para> + + <para>Make an entry for your university in + <filename>/etc/remote</filename> (see &man.remote.5;) and + use <literal><\@></literal> for the + <literal>pn</literal> capability:</para> + + <programlisting>big-university:\ + :pn=\@:tc=dialout +dialout:\ + :dv=/dev/cuaa3:br#9600:at=courier:du:pa=none:</programlisting> + + <para>Then, list the phone numbers for the university in + <filename>/etc/phones</filename> (see &man.phones.5;):</para> + + <programlisting>big-university 5551111 +big-university 5551112 +big-university 5551113 +big-university 5551114</programlisting> + + <para>&man.tip.1; + will try each one in the listed order, then give + up. If you want to keep retrying, run &man.tip.1; + in a while loop.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="multi-controlp"> + <para>Why do I have to hit <keycombo + action="simul"><keycap>CTRL</keycap><keycap>P</keycap></keycombo> + twice to send <keycombo + action="simul"><keycap>CTRL</keycap><keycap>P</keycap></keycombo> + once?</para> + </question> + + <answer> + <para><keycombo + action="simul"><keycap>CTRL</keycap><keycap>P</keycap></keycombo> + is the default <quote>force</quote> character, used to + tell &man.tip.1; that the next character is literal data. + You can set the force character to any other character + with the <literal>~s</literal> escape, which means + <quote>set a variable</quote>.</para> + + <para>Type <literal>~sforce=<replaceable>single-char + </replaceable></literal> followed by a newline. + <replaceable>single-char</replaceable> is any single + character. If you leave out + <replaceable>single-char</replaceable>, then the force + character is the nul character, which you can get by + typing <keycombo + action="simul"><keycap>CTRL</keycap><keycap>2</keycap></keycombo> + or <keycombo + action="simul"><keycap>CTRL</keycap><keycap>SPACE</keycap></keycombo>. + A pretty good value for + <replaceable>single-char</replaceable> is <keycombo + action="simul"><keycap>SHIFT</keycap><keycap>CTRL</keycap><keycap>6</keycap></keycombo>, + which I have seen only used on some terminal + servers.</para> + + <para>You can have the force character be whatever you want + by specifying the following in your + <filename>$HOME/.tiprc</filename> file:</para> + + <programlisting>force=<replaceable>single-char</replaceable></programlisting> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="uppercase"> + <para>Why is everything I type suddenly in UPPER CASE?</para> + </question> + + <answer> + <para>You must have pressed <keycombo + action="simul"><keycap>CTRL</keycap><keycap>A</keycap></keycombo>, + &man.tip.1; <quote>raise character</quote>, specially + designed for people with broken <keycap>Caps Lock</keycap> + keys. Use <literal>~s</literal> as above and set the + variable <quote>raisechar</quote> to something reasonable. + In fact, you can set it to the same as the force + character, if you never expect to use either of these + features.</para> + + <para>Here is a sample .tiprc file perfect for Emacs users + who need to type <keycombo + action="simul"><keycap>CTRL</keycap><keycap>2</keycap></keycombo> + and <keycombo + action="simul"><keycap>CTRL</keycap><keycap>A</keycap></keycombo> + a lot:</para> + + <programlisting>force=^^ +raisechar=^^</programlisting> + +<para>The ^^ is <keycombo action="simul"><keycap>SHIFT</keycap><keycap>CTRL</keycap><keycap>6</keycap></keycombo>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="tip-filetransfer"> + <para>How can I do file transfers with + <command>tip</command>?</para> + </question> + + <answer> + <para>If you are talking to another &unix; system, you can + send and receive files with <literal>~p</literal> (put) + and <literal>~t</literal> (take). These commands run + &man.cat.1; and &man.echo.1; on the remote system to + accept and send files. The syntax is:</para> + + <programlisting>~p <local-file> [<remote-file>] +~t <remote-file> [<local-file>]</programlisting> + + <para>There is no error checking, so you probably should use + another protocol, like zmodem.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="zmodem-tip"> + <para>How can I run zmodem with + <application>tip</application>?</para> + </question> + + <answer> + <para>First, install one of the zmodem programs from the + ports collection (such as one of the two from the comms + category, <application>lrzsz</application> or + <application>rzsz</application>.</para> + + <para>To receive files, start the sending program on the + remote end. Then, press enter and type <literal>~C + rz</literal> (or <literal>~C lrz</literal> if you + installed <application>lrzsz</application>) to begin + receiving them locally.</para> + + <para>To send files, start the receiving program on the + remote end. Then, press enter and type <literal>~C sz + <replaceable>files</replaceable></literal> (or <literal>~C + lsz <replaceable>files</replaceable></literal>) to send + them to the remote system.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </chapter> + + <chapter id="misc"> + <title>Διάφορες Ερωτήσεις</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="more-swap"> + <para>FreeBSD uses far more swap space than &linux;. Why?</para> + </question> + + <answer> + <para>FreeBSD only appears to use more swap than &linux;. In + actual fact, it does not. The main difference between FreeBSD + and &linux; in this regard is that FreeBSD will proactively move + entirely idle, unused pages of main memory into swap in order + to make more main memory available for active use. &linux; tends + to only move pages to swap as a last resort. The perceived + heavier use of swap is balanced by the more efficient use of + main memory.</para> + + <para>Note that while FreeBSD is proactive in this regard, it + does not arbitrarily decide to swap pages when the system is + truly idle. Thus you will not find your system all paged + out when you get up in the morning after leaving it idle + overnight.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="top-freemem"> + <para>Why does <command>top</command> show very little free + memory even when I have very few programs running?</para> + </question> + + <answer> + <para>The simple answer is that free memory is wasted + memory. Any memory that your programs do not actively + allocate is used within the FreeBSD kernel as disk + cache. The values shown by &man.top.1; labeled as + <literal>Inact</literal>, <literal>Cache</literal>, and + <literal>Buf</literal> are all cached data at different + aging levels. This cached data means the system does + not have to access a slow disk again for data it has + accessed recently, thus increasing overall performance. + In general, a low value shown for <literal>Free</literal> + memory in &man.top.1; is good, provided it is not + <emphasis>very</emphasis> low.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="chmod-symlinks"> + <para>Why will <command>chmod</command> not change the + permissions on symlinks?</para> + </question> + + <answer> + <para>Symlinks do not have permissions, and by default, + &man.chmod.1; will not follow symlinks to change the + permissions on the target file. So if you have a file, + <filename>foo</filename>, and a symlink to that file, + <filename>bar</filename>, then this command will always + succeed.</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>chmod g-w bar</userinput></screen> + + <para>However, the permissions on <filename>foo</filename> will + not have changed.</para> + + <para>You have to use either <option>-H</option> or + <option>-L</option> together with the <option>-R</option> + option to make this work. See the &man.chmod.1; and + &man.symlink.7; manual pages for more info.</para> + + <warning> + <para>The <option>-R</option> option does a + <emphasis>RECURSIVE</emphasis> &man.chmod.1;. Be + careful about specifying directories or symlinks to + directories to &man.chmod.1;. If you want to change + the permissions of a directory referenced by a + symlink, use &man.chmod.1; without any options and + follow the symlink with a trailing slash + (<filename>/</filename>). For example, if + <filename>foo</filename> is a symlink to directory + <filename>bar</filename>, and you want to change the + permissions of <filename>foo</filename> (actually + <filename>bar</filename>), you would do something + like:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>chmod 555 foo/</userinput></screen> + + <para>With the trailing slash, &man.chmod.1; will follow + the symlink, <filename>foo</filename>, to change the + permissions of the directory, + <filename>bar</filename>.</para> + </warning> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="dos-binaries"> + <para>Can I run DOS binaries under FreeBSD?</para> + </question> + + <answer> + <para>Yes, you can use <filename + role="package">emulators/doscmd</filename>, a DOS emulation + program, available in the &os; Ports Collection.</para> + + <note> + <para>The <application>doscmd</application> program used to be an + integrated part of &os;, but was removed before the release of + &os; 5.3.</para> + </note> + + <para>If <application>doscmd</application> will not suffice, + the add-on utility <filename + role="package">emulators/pcemu</filename> emulates an 8088 and + enough BIOS services to run many DOS text mode + applications. It requires the X Window System.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="translation"> + <para>What do I need to do to translate a FreeBSD document into + my native language?</para> + </question> + + <answer> + <para>See the <ulink url="&url.books.fdp-primer;/translations.html"> + Translation FAQ</ulink> in the FreeBSD Documentation Project + Primer.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="freebsd-mail-bounces"> + <para>Why does my email to any address at FreeBSD.org bounce?</para> + </question> + + <answer> + <para>The FreeBSD.org mail system implements some of the + stricter Postfix checks on incoming mail and rejects mail that is + either misconfigured or is potential spam. Your mail + might bounce for one of the following reasons:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>The email is being sent from a known spam + domain or IP block.</para> + + <para>The FreeBSD mail servers reject email from known + spam sources. If you have service through a company + or domain who generates or relays spam, please switch + to a service provider who does not.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The body of the email only contains HTML.</para> + + <para>Mail should be sent in plain text only. Please + configure your mail user agent to send plain + text.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The mailer at FreeBSD.org cannot resolve the IP + address of the connecting host back to a symbolic + name.</para> + + <para>Working reverse DNS is a standard requirement for + accepting mail from a host. Set up reverse DNS for + your mail server's IP address. Many home services + (DSL, cable, dialup, etc.) will not give you this + option. In this case, relay your email through your + service provider's mail server.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The hostname given in the EHLO/HELO part of the SMTP + exchange cannot be resolved to an IP address.</para> + + <para>A fully qualified, resolvable host name is necessary + in this part of the SMTP dialogue before mail will be + accepted. If you do not have a host name that is registered + in the DNS, then you should use your service provider's mail + server to relay your mail.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Your message had a message ID ending with the string + <quote>localhost</quote>.</para> + + <para>Some mail user agents generate bad message IDs which will + not be accepted. You will need to persuade your mail user + agent to generate a valid message ID or else configure your + mail transfer agent to rewrite them.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="free-account"> + <para>Where can I find a free FreeBSD account?</para> + </question> + + <answer> + <para>While FreeBSD does not provide open access to any of their + servers, others do provide open access &unix; systems. The + charge varies and limited services may be available.</para> + + <para><ulink url="http://www.arbornet.org/">Arbornet, + Inc</ulink>, also known as M-Net, has been providing open + access to &unix; systems since 1983. Starting on an Altos + running System III, the site switched to BSD/OS in 1991. In + June of 2000, the site switched again to FreeBSD. M-Net can be + accessed via telnet and SSH and provides basic access to the + entire FreeBSD software suite. However, network access is + limited to members and patrons who donate to the system, which + is run as a non-profit organization. M-Net also provides an + bulletin board system and interactive chat.</para> + + <para><ulink url="http://www.grex.org/">Grex</ulink> provides a + site very similar to M-Net including the same bulletin board + and interactive chat software. However, the machine is a &sun; + 4M and is running &sunos;.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="sup-define"> + <para>What is <command>sup</command>, and how do I use + it?</para> + </question> + + <answer> + <para><ulink url="http://www.FreeBSD.org/cgi/ports.cgi?^sup"> + SUP</ulink> stands for Software Update Protocol, and was + developed by CMU for keeping their development trees in sync. + We used it to keep remote sites in sync with our central + development sources.</para> + + <para>SUP is not bandwidth friendly, and has been retired. + The current recommended method to keep your sources up to + date is <ulink url="&url.books.handbook;/synching.html#CVSUP"> + CVSup</ulink></para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="daemon-name"> + <para>What is the cute little red guy's name?</para> + </question> + + <answer> + <para>He does not have one, and is just called <quote>the BSD + daemon</quote>. If you insist upon using a name, call him + <quote>beastie</quote>. Note that <quote>beastie</quote> + is pronounced <quote>BSD</quote>.</para> + + <para>You can learn more about the BSD daemon on his <ulink + url="http://www.mckusick.com/beastie/index.html">home + page</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="use-beastie"> + <para>Can I use the BSD daemon image?</para> + </question> + + <answer> + <para>Perhaps. The BSD daemon is copyrighted by Marshall + Kirk McKusick. You will want to check his <ulink + url="http://www.mckusick.com/beastie/mainpage/copyright.html">Statement + on the Use of the BSD Daemon Figure</ulink> for detailed + usage terms.</para> + + <para>In summary, you are free to use the image in a tasteful + manner, for personal use, so long as appropriate credit is + given. If you want to use him commercially, you must + contact Kirk McKusick. More details are available on the + <ulink + url="http://www.mckusick.com/beastie/index.html">BSD + Daemon's home page</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="daemon-images"> + <para>Do you have any BSD daemon images I could use?</para> + </question> + + <answer> + <para>You will find eps and Xfig drawings under + <filename>/usr/share/examples/BSD_daemon/</filename>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="glossary"> + <para>I have seen an acronym or other term on the mailing + lists and I do not understand what it means. Where should + I look?</para> + </question> + + <answer> + <para>Please see the <ulink + url="&url.books.handbook;/freebsd-glossary.html"> + &os Glossary</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="bikeshed-painting"> + <para>Why should I care what color the bikeshed is?</para> + </question> + + <answer> + <para>The really, really short answer is that you should not. + The somewhat longer answer is that just because you are + capable of building a bikeshed does not mean you should stop + others from building one just because you do not like the + color they plan to paint it. This is a metaphor indicating + that you need not argue about every little feature just + because you know enough to do so. Some people have + commented that the amount of noise generated by a change is + inversely proportional to the complexity of the + change.</para> + + <para>The longer and more complete answer is that after a very + long argument about whether &man.sleep.1; should take + fractional second arguments, &a.phk; posted a long + message entitled <quote><ulink + url="http://www.FreeBSD.org/cgi/getmsg.cgi?fetch=506636+517178+/usr/local/www/db/text/1999/freebsd-hackers/19991003.freebsd-hackers">A bike + shed (any color will do) on greener grass...</ulink></quote>. + The appropriate portions of that message are quoted + below.</para> + + <blockquote> + <attribution>&a.phk; on freebsd-hackers, October + 2, 1999</attribution> + + <para> + <quote>What is it about this bike shed?</quote> Some + of you have asked me.</para> + + <para>It is a long story, or rather it is an old story, but + it is quite short actually. C. Northcote Parkinson wrote + a book in the early 1960s, called <quote>Parkinson's + Law</quote>, which contains a lot of insight into the + dynamics of management.</para> + + <para>[snip a bit of commentary on the book]</para> + + <para>In the specific example involving the bike shed, the + other vital component is an atomic power-plant, I guess + that illustrates the age of the book.</para> + + <para>Parkinson shows how you can go into the board of + directors and get approval for building a multi-million or + even billion dollar atomic power plant, but if you want to + build a bike shed you will be tangled up in endless + discussions.</para> + + <para>Parkinson explains that this is because an atomic + plant is so vast, so expensive and so complicated that + people cannot grasp it, and rather than try, they fall + back on the assumption that somebody else checked all the + details before it got this far. Richard P. Feynmann + gives a couple of interesting, and very much to the point, + examples relating to Los Alamos in his books.</para> + + <para>A bike shed on the other hand. Anyone can build one + of those over a weekend, and still have time to watch the + game on TV. So no matter how well prepared, no matter how + reasonable you are with your proposal, somebody will seize + the chance to show that he is doing his job, that he is + paying attention, that he is + <emphasis>here</emphasis>.</para> + + <para>In Denmark we call it <quote>setting your + fingerprint</quote>. It is about personal pride and + prestige, it is about being able to point somewhere and + say <quote>There! <emphasis>I</emphasis> did that.</quote> + It is a strong trait in politicians, but present in most + people given the chance. Just think about footsteps in + wet cement.</para> + </blockquote> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </chapter> + + <chapter id="funnies"> + <title>Χιούμορ και FreeBSD</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="very-very-cool"> + <para>How cool is FreeBSD?</para> + </question> + + <answer> + <para>Q. Has anyone done any temperature testing while + running FreeBSD? I know &linux; runs cooler than DOS, but have + never seen a mention of FreeBSD. It seems to run really + hot.</para> + + <para>A. No, but we have done numerous taste tests on + blindfolded volunteers who have also had 250 micrograms of + LSD-25 administered beforehand. 35% of the volunteers said that + FreeBSD tasted sort of orange, whereas &linux; tasted like purple + haze. Neither group mentioned any significant variances in + temperature. We eventually had to throw the + results of this survey out entirely anyway when we found that + too many volunteers were wandering out of the room during the + tests, thus skewing the results. We think most of the volunteers + are at Apple now, working on their new <quote>scratch and + sniff</quote> GUI. It is a funny old business we are in!</para> + + <para>Seriously, both FreeBSD and &linux; use the + <acronym>HLT</acronym> (halt) instruction when the system is + idle thus lowering its energy consumption and therefore the + heat it generates. Also if you have APM (advanced power + management) configured, then FreeBSD can also put the CPU into + a low power mode.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="letmeoutofhere"> + <para>Who is scratching in my memory banks??</para> + </question> + + <answer> + <para>Q. Is there anything <quote>odd</quote> that FreeBSD + does when compiling the kernel which would cause the memory to + make a scratchy sound? When compiling (and for a brief moment + after recognizing the floppy drive upon startup, as well), a + strange scratchy sound emanates from what appears to be the + memory banks.</para> + + <para>A. Yes! You will see frequent references to + <quote>daemons</quote> in the BSD documentation, and what most + people do not know is that this refers to genuine, non-corporeal + entities that now possess your computer. The scratchy sound + coming from your memory is actually high-pitched whispering + exchanged among the daemons as they best decide how to deal + with various system administration tasks.</para> + + <para>If the noise gets to you, a good + <command>fdisk /mbr</command> from DOS will get rid of them, + but do not be surprised if they react adversely and try to stop + you. In fact, if at any point during the exercise you hear the + satanic voice of Bill Gates coming from the built-in speaker, + take off running and do not ever look back! Freed from the + counterbalancing influence of the BSD daemons, the twin demons + of DOS and &windows; are often able to re-assert total control + over your machine to the eternal damnation of your soul. + Now that you know, given a choice you would probably prefer to get + used to the scratchy noises, no?</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="changing-lightbulbs"> + <para>How many FreeBSD hackers does it take to change a + lightbulb?</para> + </question> + + <answer> + <para>One thousand, one hundred and sixty-nine:</para> + + <para>Twenty-three to complain to -CURRENT about the lights + being out;</para> + + <para>Four to claim that it is a configuration problem, and + that such matters really belong on -questions;</para> + + <para>Three to submit PRs about it, one of which is misfiled + under doc and consists only of <quote>it's dark</quote>;</para> + + <para>One to commit an untested lightbulb which breaks + buildworld, then back it out five minutes later;</para> + + <para>Eight to flame the PR originators for not including + patches in their PRs;</para> + + <para>Five to complain about buildworld being broken;</para> + + <para>Thirty-one to answer that it works for them, and they + must have cvsupped at a bad time;</para> + + <para>One to post a patch for a new lightbulb to -hackers;</para> + + <para>One to complain that he had patches for this three years + ago, but when he sent them to -CURRENT they were just ignored, + and he has had bad experiences with the PR system; besides, + the proposed new lightbulb is non-reflexive;</para> + + <para>Thirty-seven to scream that lightbulbs do not belong in + the base system, that committers have no right to do things + like this without consulting the Community, and WHAT IS + -CORE DOING ABOUT IT!?</para> + + <para>Two hundred to complain about the color of the bicycle + shed;</para> + + <para>Three to point out that the patch breaks &man.style.9;;</para> + + <para>Seventeen to complain that the proposed new lightbulb is + under GPL;</para> + + <para>Five hundred and eighty-six to engage in a flame war + about the comparative advantages of the GPL, the BSD + license, the MIT license, the NPL, and the personal hygiene + of unnamed FSF founders;</para> + + <para>Seven to move various portions of the thread to -chat + and -advocacy;</para> + + <para>One to commit the suggested lightbulb, even though it + shines dimmer than the old one;</para> + + <para>Two to back it out with a furious flame of a commit + message, arguing that FreeBSD is better off in the dark than + with a dim lightbulb;</para> + + <para>Forty-six to argue vociferously about the backing out + of the dim lightbulb and demanding a statement from + -core;</para> + + <para>Eleven to request a smaller lightbulb so it will fit + their Tamagotchi if we ever decide to port FreeBSD to that + platform;</para> + + <para>Seventy-three to complain about the SNR on -hackers and + -chat and unsubscribe in protest;</para> + + <para>Thirteen to post <quote>unsubscribe</quote>, + <quote>How do I unsubscribe?</quote>, or <quote>Please + remove me from the list</quote>, followed by the usual + footer;</para> + + <para>One to commit a working lightbulb while everybody is too + busy flaming everybody else to notice;</para> + + <para>Thirty-one to point out that the new lightbulb would shine + 0.364% brighter if compiled with TenDRA (although it will have + to be reshaped into a cube), and that FreeBSD should therefore + switch to TenDRA instead of GCC;</para> + + <para>One to complain that the new lightbulb lacks + fairings;</para> + + <para>Nine (including the PR originators) to ask + <quote>what is MFC?</quote>;</para> + + <para>Fifty-seven to complain about the lights being out two + weeks after the bulb has been changed.</para> + + <para><emphasis>&a.nik; adds:</emphasis></para> + + <para><emphasis>I was laughing quite hard at + this.</emphasis></para> + + <para><emphasis>And then I thought, <quote>Hang on, + shouldn't there be '1 to document it.' in that list + somewhere?</quote></emphasis></para> + + <para><emphasis>And then I was enlightened :-)</emphasis></para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="dev-null"> + <para>Where does data written to <filename>/dev/null</filename> + go?</para> + </question> + <answer> + <para>It goes into a special data sink in the CPU where it + is converted to heat which is vented through the heatsink + / fan assembly. This is why CPU cooling is increasingly + important; as people get used to faster processors, they + become careless with their data and more and more of it + ends up in <filename>/dev/null</filename>, overheating + their CPUs. If you delete <filename>/dev/null</filename> + (which effectively disables the CPU data sink) your CPU + may run cooler but your system will quickly become + constipated with all that excess data and start to behave + erratically. If you have a fast network connection you + can cool down your CPU by reading data out of + <filename>/dev/random</filename> and sending it off + somewhere; however you run the risk of overheating your + network connection and <filename>/</filename> or angering + your ISP, as most of the data will end up getting + converted to heat by their equipment, but they generally + have good cooling, so if you do not overdo it you should be + OK.</para> + + <para><emphasis>Paul Robinson adds:</emphasis></para> + + <para>There are other methods. As every good sysadmin knows, + it is part of standard practice to send data to the screen + of interesting variety to keep all the pixies that make up + your picture happy. Screen pixies (commonly mis-typed or + re-named as <quote>pixels</quote> are categorized by the type of hat + they wear (red, green or blue) and will hide or appear + (thereby showing the color of their hat) whenever they + receive a little piece of food. Video cards turn data into + pixie-food, and then send them to the pixies - the more + expensive the card, the better the food, so the better + behaved the pixies are. They also need constant stimulation + - this is why screen savers exist.</para> + + <para>To take your suggestions further, you could just throw + the random data to console, thereby letting the pixies + consume it. This causes no heat to be produced at all, + keeps the pixies happy and gets rid of your data quite + quickly, even if it does make things look a bit messy on + your screen.</para> + + <para>Incidentally, as an ex-admin of a large ISP who + experienced many problems attempting to maintain a stable + temperature in a server room, I would strongly discourage + people sending the data they do not want out to the + network. The fairies who do the packet switching and + routing get annoyed by it as well.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </chapter> + + <chapter id="advanced"> + <title>Προχωρημένα Θέματα</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question id="learn-advanced"> + <para>How can I learn more about FreeBSD's internals?</para> + </question> + + <answer> + <para>At this time, there is only one book on FreeBSD-specific OS + internals, namely <quote>The Design and Implementation of the + FreeBSD Operating System</quote> by Marshall Kirk McKusick and + George V. Neville-Neil, ISBN 0-201-70245-2, which + focuses on version 5.X of FreeBSD.</para> + + <para>Additionally, much general &unix; knowledge is directly + applicable to FreeBSD.</para> + + <para>For a list of relevant books, please check the Handbook's <ulink + url="&url.books.handbook;/bibliography-osinternals.html">Operating + System Internals Bibliography</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="how-to-contribute"> + <para>How can I contribute to FreeBSD?</para> + </question> + + <answer> + <para>Please see the article on <ulink + url="&url.articles.contributing;/article.html">Contributing + to FreeBSD</ulink> for specific advice on how to do this. + Assistance is more than welcome!</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="define-snap-release"> + <para>What are SNAPs and RELEASEs?</para> + </question> + + <answer> + <para>There are currently three active/semi-active branches + in the FreeBSD <ulink + url="http://www.FreeBSD.org/cgi/cvsweb.cgi"> CVS + Repository</ulink>. (Earlier branches are only changed + very rarely, which is why there are only three active + branches of development):</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><literal>RELENG_5</literal> AKA + <emphasis>5-STABLE</emphasis></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>RELENG_6</literal> AKA + <emphasis>6-STABLE</emphasis></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>HEAD</literal> AKA + <emphasis>-CURRENT</emphasis> AKA + <emphasis>7.X-CURRENT</emphasis></para> + </listitem> + + </itemizedlist> + + <para><literal>HEAD</literal> is not an actual branch tag, + like the other two; it is simply a symbolic constant for + <quote><emphasis>the current, non-branched development + stream</emphasis></quote> which we simply refer to as + <quote>-CURRENT</quote>.</para> + + <para>Right now, <quote>-CURRENT</quote> is the 7.X development + stream; the <literal>5-STABLE</literal> branch, + <symbol>RELENG_5</symbol>, forked off from + <quote>-CURRENT</quote> in October 2004, and + the <literal>6-STABLE</literal> branch, + <symbol>RELENG_6</symbol>, forked off from + <quote>-CURRENT</quote> in November 2005.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="custrel"> + <para>How do I make my own custom release?</para> + </question> + + <answer> + <para>Please see the <ulink + url="&url.articles.releng;/article.html"> + Release Engineering</ulink> article.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="makeworld-clobbers"> + <para>Why does <command>make world</command> clobber my existing + installed binaries?</para> + </question> + + <answer> + <para>Yes, this is the general idea; as its name might suggest, + <command>make world</command> rebuilds every system binary from + scratch, so you can be certain of having a clean and consistent + environment at the end (which is why it takes so long).</para> + + <para>If the environment variable <literal>DESTDIR</literal> + is defined while running <command>make world</command> or + <command>make install</command>, the newly-created binaries + will be deposited in a directory tree identical to the + installed one, rooted at <literal>${DESTDIR}</literal>. + Some random combination of shared libraries modifications and + program rebuilds can cause this to fail in <command>make + world</command> however.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="cvsup-round-robin"> + <para>Why isn't cvsup.FreeBSD.org a round robin DNS entry to + share the load amongst the various CVSup servers?</para> + </question> + + <answer> + <para>While CVSup mirrors update from the master CVSup + server hourly, this update might happen at any time during + the hour. This means that some servers have newer code + than others, even though all servers have code that is + less than an hour old. If <hostid role="fqdn">cvsup.FreeBSD.org</hostid> was a round + robin DNS entry that simply redirected users to a random + CVSup server, running CVSup twice in a row could download + code older than the code already on the system.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="bus-speed-defaulted"> + <para>Why does my system say <quote>(bus speed + defaulted)</quote> when it boots?</para> + </question> + + <answer> + + <para>The Adaptec 1542 SCSI host adapters allow the user to + configure their bus access speed in software. Previous versions + of the 1542 driver tried to determine the fastest usable speed + and set the adapter to that. We found that this breaks some + users' systems, so you now have to define the + <symbol>TUNE_1542</symbol> kernel configuration option in order + to have this take place. Using it on those systems where it + works may make your disks run faster, but on those systems + where it does not, your data could be corrupted.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="ctm"> + <para>Can I follow -CURRENT with limited Internet access?</para> + </question> + + <answer> + <para>Yes, you can do this <emphasis>without</emphasis> + downloading the whole source tree by using the <ulink + url="&url.books.handbook;/synching.html#CTM">CTM facility</ulink>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="split-240k"> + <para>How did you split the distribution into 240k files?</para> + </question> + + <answer> + <para>Newer BSD based systems have a <option>-b</option> + option to &man.split.1; that allows them to split files on arbitrary + byte boundaries.</para> + + <para>Here is an example from + <filename>/usr/src/Makefile</filename>.</para> + + <programlisting>bin-tarball: +(cd ${DISTDIR}; \ +tar cf - . \ +gzip --no-name -9 -c | \ +split -b 240640 - \ +${RELEASEDIR}/tarballs/bindist/bin_tgz.)</programlisting> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="submitting-kernel-extensions"> + <para>I have written a kernel extension, who do I send it + to?</para> + </question> + + <answer> + <para>Please take a look at the article on <ulink + url="&url.articles.contributing;/article.html">Contributing + to FreeBSD</ulink> to learn how to submit code.</para> + + <para>And thanks for the thought!</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="pnp-initialize"> + <para>How are Plug N Play ISA cards detected and + initialized?</para> + </question> + + <answer> + <para>By: Frank Durda IV + <email>uhclem@nemesis.lonestar.org</email></para> + + <para>In a nutshell, there a few I/O ports that all of the + PnP boards respond to when the host asks if anyone is out + there. So when the PnP probe routine starts, it asks if there + are any PnP boards present, and all the PnP boards respond with + their model # to a I/O read of the same port, so the probe + routine gets a wired-OR <quote>yes</quote> to that question. At + least one bit will be on in that reply. Then the probe code is + able to cause boards with board model IDs (assigned by + Microsoft/Intel) lower than X to go <quote>off-line</quote>. It + then looks to see if any boards are still responding to the + query. If the answer was <literal>0</literal>, then there are + no boards with IDs above X. Now probe asks if there are any + boards below <literal>X</literal>. If so, probe knows there are + boards with a model numbers below X. Probe then asks for boards + greater than X-(limit/4) to go off-line. If repeats the query. + By repeating this semi-binary search of IDs-in-range enough + times, the probing code will eventually identify all PnP boards + present in a given machine with a number of iterations that is + much lower than what 2^64 would take.</para> + + <para>The IDs are two 32-bit fields (hence 2ˆ64) + 8 bit + checksum. The first 32 bits are a vendor identifier. They never + come out and say it, but it appears to be assumed that + different types of boards from the same vendor could have + different 32-bit vendor ids. The idea of needing 32 bits just + for unique manufacturers is a bit excessive.</para> + + <para>The lower 32 bits are a serial #, Ethernet address, + something that makes this one board unique. The vendor must + never produce a second board that has the same lower 32 bits + unless the upper 32 bits are also different. So you can have + multiple boards of the same type in the machine and the full 64 + bits will still be unique.</para> + + <para>The 32 bit groups can never be all zero. This allows the + wired-OR to show non-zero bits during the initial binary + search.</para> + + <para>Once the system has identified all the board IDs present, + it will reactivate each board, one at a time (via the same I/O + ports), and find out what resources the given board needs, what + interrupt choices are available, etc. A scan is made over all + the boards to collect this information.</para> + + <para>This info is then combined with info from any ECU files + on the hard disk or wired into the MLB BIOS. The ECU and BIOS + PnP support for hardware on the MLB is usually synthetic, and + the peripherals do not really do genuine PnP. However by + examining the BIOS info plus the ECU info, the probe routines + can cause the devices that are PnP to avoid those devices the + probe code cannot relocate.</para> + + <para>Then the PnP devices are visited once more and given + their I/O, DMA, IRQ and Memory-map address assignments. The + devices will then appear at those locations and remain there + until the next reboot, although there is nothing that says you + cannot move them around whenever you want.</para> + + <para>There is a lot of oversimplification above, but you + should get the general idea.</para> + + <para>Microsoft took over some of the primary printer status + ports to do PnP, on the logic that no boards decoded those + addresses for the opposing I/O cycles. I found a genuine IBM + printer board that did decode writes of the status port during + the early PnP proposal review period, but MS said + <quote>tough</quote>. So they do a write to the printer status + port for setting addresses, plus that use that address + + <literal>0x800</literal>, and a third I/O port for reading that + can be located anywhere between <literal>0x200</literal> and + <literal>0x3ff</literal>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="major-numbers"> + <para>Can you assign a major number for a device driver I have + written?</para> + </question> + + <answer> + + <para>&os.current; after February 2003 has a facility for + dynamically and automatically allocating major numbers for + device drivers at runtime. This mechanism is highly + preferred to the older procedure of statically allocating + device numbers. Some comments on this subject can be + found in <filename>src/sys/conf/majors</filename>.</para> + + <para>If you are forced for some reason to use a static + major number, the procedure for obtaining one depends on + whether or not you plan on making the driver publicly + available. If you do, then please send us a copy of the + driver source code, plus the appropriate modifications to + <filename>files.i386</filename>, a sample configuration + file entry, and the appropriate &man.MAKEDEV.8; code to + create any special files your device uses. If you do not, + or are unable to because of licensing restrictions, then + character major number 32 and block major number 8 have + been reserved specifically for this purpose; please use + them. In any case, we would appreciate hearing about your + driver on the &a.hackers;.</para> + + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="alternate-directory-layout"> + <para>What about alternative layout policies for + directories?</para> + </question> + + <answer> + <para>In answer to the question of alternative layout policies + for directories, the scheme that is currently in use is + unchanged from what I wrote in 1983. I wrote that policy for + the original fast filesystem, and never revisited it. It works + well at keeping cylinder groups from filling up. As several of + you have noted, it works poorly for find. Most filesystems are + created from archives that were created by a depth first search + (aka ftw). These directories end up being striped across the + cylinder groups thus creating a worst possible scenario for + future depth first searches. If one knew the total number of + directories to be created, the solution would be to create + (total / fs_ncg) per cylinder group before moving on. + Obviously, one would have to create some heuristic to guess at + this number. Even using a small fixed number like say 10 would + make an order of magnitude improvement. To differentiate + restores from normal operation (when the current algorithm is + probably more sensible), you could use the clustering of up to + 10 if they were all done within a ten second window. Anyway, my + conclusion is that this is an area ripe for + experimentation.</para> + + <para>Kirk McKusick, September 1998</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="kernel-panic-troubleshooting"> + <para>How can I make the most of the data I see when my kernel + panics?</para> + </question> + + <answer> + <para><emphasis>[This section was extracted from a mail + written by &a.wpaul; on the freebsd-current + <link linkend="mailing">mailing list</link> by &a.des;, who + fixed a few typos and added the bracketed comments] + </emphasis></para> + + <programlisting>From: Bill Paul <wpaul@skynet.ctr.columbia.edu> +Subject: Re: the fs fun never stops +To: Ben Rosengart +Date: Sun, 20 Sep 1998 15:22:50 -0400 (EDT) +Cc: current@FreeBSD.org</programlisting> + + <para><emphasis>Ben Rosengart posted the following + panic message]</emphasis></para> + + <programlisting>> Fatal trap 12: page fault while in kernel mode +> fault virtual address = 0x40 +> fault code = supervisor read, page not present +> instruction pointer = 0x8:0xf014a7e5 + ^^^^^^^^^^ +> stack pointer = 0x10:0xf4ed6f24 +> frame pointer = 0x10:0xf4ed6f28 +> code segment = base 0x0, limit 0xfffff, type 0x1b +> = DPL 0, pres 1, def32 1, gran 1 +> processor eflags = interrupt enabled, resume, IOPL = 0 +> current process = 80 (mount) +> interrupt mask = +> trap number = 12 +> panic: page fault</programlisting> + + <para>[When] you see a message like this, it is not enough to just + reproduce it and send it in. The instruction pointer value that + I highlighted up there is important; unfortunately, it is also + configuration dependent. In other words, the value varies + depending on the exact kernel image that you are using. If + you are using a GENERIC kernel image from one of the snapshots, + then it is possible for somebody else to track down the + offending function, but if you are running a custom kernel then + only <emphasis>you</emphasis> can tell us where the fault + occurred.</para> + + <para>What you should do is this:</para> + + <procedure> + <step> + <para>Write down the instruction pointer value. Note that + the <literal>0x8:</literal> part at the beginning is not + significant in this case: it is the + <literal>0xf0xxxxxx</literal> part that we want.</para> + </step> + + <step> + <para>When the system reboots, do the following: + + <screen>&prompt.user; <userinput>nm -n /kernel.that.caused.the.panic | grep f0xxxxxx</userinput></screen> + + where <literal>f0xxxxxx</literal> is the instruction + pointer value. The odds are you will not get an exact + match since the symbols in the kernel symbol table are + for the entry points of functions and the instruction + pointer address will be somewhere inside a function, not + at the start. If you do not get an exact match, omit the + last digit from the instruction pointer value and try + again, i.e.: + + <screen>&prompt.user; <userinput>nm -n /kernel.that.caused.the.panic | grep f0xxxxx</userinput></screen> + + If that does not yield any results, chop off another + digit. Repeat until you get some sort of output. The + result will be a possible list of functions which caused + the panic. This is a less than exact mechanism for + tracking down the point of failure, but it is better than + nothing.</para> + </step> + </procedure> + + <para>I see people constantly show panic messages like this + but rarely do I see someone take the time to match up the + instruction pointer with a function in the kernel symbol + table.</para> + + <para>The best way to track down the cause of a panic is by + capturing a crash dump, then using &man.gdb.1; to generate + a stack trace on the crash dump.</para> + + <para>In any case, the method I normally use is this:</para> + + <procedure> + <step> + <para>Set up a kernel config file, optionally adding + <literal>options DDB</literal> if you think you need + the kernel debugger for something. (I use this mainly + for setting breakpoints if I suspect an infinite loop + condition of some kind.)</para> + </step> + + <step> + <para>Use <command>config -g + <replaceable>KERNELCONFIG</replaceable></command> to set + up the build directory.</para> + </step> + + <step> + <para><command>cd /sys/compile/<replaceable>KERNELCONFIG</replaceable>; make</command></para> + </step> + + <step> + <para>Wait for kernel to finish compiling.</para> + </step> + + <step> + <para><command>make install</command></para> + </step> + + <step> + <para>reboot</para> + </step> + </procedure> + + <para>The &man.make.1; process will have built two kernels. + <filename>kernel</filename> and + <filename>kernel.debug</filename>. + <filename>kernel</filename> was installed as + <filename>/kernel</filename>, while + <filename>kernel.debug</filename> can be used as the + source of debugging symbols for &man.gdb.1;.</para> + + <para>To make sure you capture a crash dump, you need edit + <filename>/etc/rc.conf</filename> and set + <literal>dumpdev</literal> to point to your swap + partition. This will cause the &man.rc.8; scripts to use + the &man.dumpon.8; command to enable crash dumps. You can + also run &man.dumpon.8; manually. After a panic, the + crash dump can be recovered using &man.savecore.8;; if + <literal>dumpdev</literal> is set in + <filename>/etc/rc.conf</filename>, the &man.rc.8; scripts + will run &man.savecore.8; automatically and put the crash + dump in <filename>/var/crash</filename>.</para> + + <note> + <para>FreeBSD crash dumps are usually the same size as the + physical RAM size of your machine. That is, if you have + 64MB of RAM, you will get a 64MB crash dump. Therefore you + must make sure there is enough space in + <filename>/var/crash</filename> to hold the dump. + Alternatively, you run &man.savecore.8; + manually and have it recover the crash dump to another + directory where you have more room. It is possible to limit + the size of the crash dump by using <literal>options + MAXMEM=(foo)</literal> to set the amount of memory the + kernel will use to something a little more sensible. For + example, if you have 128MB of RAM, you can limit the + kernel's memory usage to 16MB so that your crash dump size + will be 16MB instead of 128MB.</para> + </note> + + <para>Once you have recovered the crash dump, you can get a + stack trace with &man.gdb.1; as follows:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>gdb -k /sys/compile/KERNELCONFIG/kernel.debug /var/crash/vmcore.0</userinput> +<prompt>(gdb)</prompt> <userinput>where</userinput></screen> + + <para>Note that there may be several screens worth of + information; ideally you should use + &man.script.1; to capture all of them. Using the + unstripped kernel image with all the debug symbols should show + the exact line of kernel source code where the panic occurred. + Usually you have to read the stack trace from the bottom up in + order to trace the exact sequence of events that lead to the + crash. You can also use &man.gdb.1; to print out + the contents of various variables or structures in order to + examine the system state at the time of the crash.</para> + + <para>Now, if you are really insane and have a second computer, + you can also configure &man.gdb.1; to do remote + debugging such that you can use &man.gdb.1; on + one system to debug the kernel on another system, including + setting breakpoints, single-stepping through the kernel code, + just like you can do with a normal user-mode program. I have not + played with this yet as I do not often have the chance to set up + two machines side by side for debugging purposes.</para> + + <para><emphasis>[Bill adds: "I forgot to mention one thing: if + you have DDB enabled and the kernel drops into the debugger, + you can force a panic (and a crash dump) just by typing 'panic' + at the ddb prompt. It may stop in the debugger again during the + panic phase. If it does, type 'continue' and it will finish the + crash dump." -ed]</emphasis></para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="dlsym-failure"> + <para>Why has dlsym() stopped working for ELF executables?</para> + </question> + + <answer> + <para>The ELF toolchain does not, by default, make the symbols + defined in an executable visible to the dynamic linker. + Consequently <function>dlsym()</function> searches on handles + obtained from calls to <function>dlopen(NULL, + flags)</function> will fail to find such symbols.</para> + + <para>If you want to search, using + <function>dlsym()</function>, for symbols present in the + main executable of a process, you need to link the + executable using the <option>-export-dynamic</option> + option to the ELF linker (&man.ld.1;).</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question id="change-kernel-address-space"> + <para>How can I increase or reduce the kernel address space?</para> + </question> + + <answer> + <para>By default, the kernel address space is 256 MB on + FreeBSD 3.X and 1 GB on FreeBSD 4.X. If you run a + network-intensive server (e.g. a large FTP or HTTP server), + you might find that 256 MB is not enough.</para> + + <para>So how do you increase the address space? There are two + aspects to this. First, you need to tell the kernel to reserve + a larger portion of the address space for itself. Second, since + the kernel is loaded at the top of the address space, you need + to lower the load address so it does not bump its head against + the ceiling.</para> + + <para>The first goal is achieved by increasing the value of + <literal>NKPDE</literal> in + <filename>src/sys/i386/include/pmap.h</filename>. Here is what + it looks like for a 1 GB address space:</para> + + <programlisting>#ifndef NKPDE +#ifdef SMP +#define NKPDE 254 /* addressable number of page tables/pde's */ +#else +#define NKPDE 255 /* addressable number of page tables/pde's */ +#endif /* SMP */ +#endif</programlisting> + + <para>To find the correct value of <literal>NKPDE</literal>, + divide the desired address space size (in megabytes) by four, + then subtract one for UP and two for SMP.</para> + + <para>To achieve the second goal, you need to compute the + correct load address: simply subtract the address space size + (in bytes) from 0x100100000; the result is 0xc0100000 for a 1 + GB address space. Set <symbol>LOAD_ADDRESS</symbol> in + <filename>src/sys/i386/conf/Makefile.i386</filename> to that + value; then set the location counter in the beginning of the + section listing in + <filename>src/sys/i386/conf/kernel.script</filename> to the + same value, as follows:</para> + + <programlisting>OUTPUT_FORMAT("elf32-i386", "elf32-i386", "elf32-i386") +OUTPUT_ARCH(i386) +ENTRY(btext) +SEARCH_DIR(/usr/lib); SEARCH_DIR(/usr/obj/elf/home/src/tmp/usr/i386-unknown-freebsdelf/lib); +SECTIONS +{ + /* Read-only sections, merged into text segment: */ + . = 0xc0100000 + SIZEOF_HEADERS; + .interp : { *(.interp) }</programlisting> + + <para>Then reconfig and rebuild your kernel. You will + probably have problems with &man.ps.1; &man.top.1; and the + like; <command>make world</command> should take care of it + (or a manual rebuild of <filename>libkvm</filename>, + &man.ps.1; and &man.top.1; after copying the patched + <filename>pmap.h</filename> to + <filename>/usr/include/vm/</filename>.</para> + + <para>NOTE: the size of the kernel address space must be a + multiple of four megabytes.</para> + + <para>[&a.dg; adds: <emphasis>I think the kernel address space + needs to be a power of two, but I am not certain about that. The + old(er) boot code used to monkey with the high order address bits + and I think expected at least 256MB + granularity.]</emphasis></para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </chapter> + + <chapter id="acknowledgments"> + <title>Ευχαριστίες</title> + + <para>This innocent little Frequently Asked Questions document has + been written, rewritten, edited, folded, spindled, mutilated, + eviscerated, contemplated, discombobulated, cogitated, + regurgitated, rebuilt, castigated, and reinvigorated over the + last decade, by a cast of hundreds if not thousands. + Repeatedly.</para> + + <para>We wish to thank every one of the people responsible, and we + encourage you to to <ulink + url="&url.articles.contributing;/article.html">join them</ulink> + in making this FAQ even better.</para> + + </chapter> + + &bibliography; +</book> + +<!-- + Local Variables: + coding: iso-8859-7 + fill-column: 78 + mode: sgml + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..063bdd7e76 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/Makefile @@ -0,0 +1,363 @@ +# +# $FreeBSD$ +# +# Μορφοποίηση του Εγχειριδίου του FreeBSD +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/Makefile +# %SRCID% 1.119 +# + +# ------------------------------------------------------------------------ +# +# Μεταβλητές σχετικές με το Εγχειρίδιο +# +# WITH_PGPKEYS Η εκτυπώσιμη μορφή του εγχειριδίου περιέχει κανονικά +# μόνο τα fingerprints από τα PGP κλειδιά. Αν θέλετε +# να εκτυπώνονται ολόκληρα τα κλειδιά, τότε αυτή η +# μεταβλητή πρέπει να είναι 'defined'. Αυτή η επιλογή +# δεν επηρεάζει σε τίποτα τις μορφές HTML. +# +# Make targets μόνο για το Εγχειρίδιο +# +# pgpkeyring This target will read the contents of +# pgpkeys/chapter.sgml and will extract all of +# the pgpkeys to standard out. This output can then +# be redirected into a file and distributed as a +# public keyring of FreeBSD developers that can +# easily be imported into PGP/GPG. +# +# ------------------------------------------------------------------------ +# +# Για να προσθέσετε ένα νέο κεφάλαιο στο Εγχειρίδιο: +# +# - Ενημερώστε αυτό το Makefile, το chapters.ent και το book.sgml +# - Προσθέστε μια σύντομη περιγραφή του κεφαλαίου στο preface/preface.sgml +# +# ------------------------------------------------------------------------ + +.PATH: ${.CURDIR}/../../share/sgml/glossary + +MAINTAINER= doc@FreeBSD.org + +DOC?= book + +FORMATS?= html-split + +HAS_INDEX= true +USE_PS2PDF= yes + +INSTALL_COMPRESSED?= gz +INSTALL_ONLY_COMPRESSED?= + +IMAGES_EN = advanced-networking/isdn-bus.eps +IMAGES_EN+= advanced-networking/isdn-twisted-pair.eps +IMAGES_EN+= advanced-networking/natd.eps +IMAGES_EN+= advanced-networking/net-routing.pic +IMAGES_EN+= advanced-networking/static-routes.pic +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-adduser1.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-adduser2.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-adduser3.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-boot-loader-menu.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-choose-mode.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-config-components.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-config-hostname.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-config-keymap.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-config-services.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-config-crashdump.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-configure-network-interface-ipv4-dhcp.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-configure-network-interface-ipv4.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-configure-network-interface-ipv4-static.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-configure-network-interface-ipv6.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-configure-network-interface-ipv6-static.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-configure-network-interface-slaac.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-configure-network-interface.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-configure-network-ipv4-dns.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-configure-wireless-accesspoints.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-configure-wireless-scan.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-configure-wireless-wpa2setup.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-distfile-extracting.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-distfile-fetching.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-distfile-verifying.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-final-confirmation.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-finalconfiguration.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-final-modification-shell.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-keymap-select-default.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-mainexit.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-netinstall-files.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-netinstall-mirrorselect.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-part-entire-part.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-part-guided-disk.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-part-guided-manual.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-part-manual-addpart.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-part-manual-create.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-part-manual-partscheme.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-part-review.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-post-root-passwd.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-set-clock-local-utc.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-timezone-confirm.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-timezone-country.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-timezone-region.png +IMAGES_EN+= bsdinstall/bsdinstall-timezone-zone.png +IMAGES_EN+= geom/striping.pic +IMAGES_EN+= install/adduser1.scr +IMAGES_EN+= install/adduser2.scr +IMAGES_EN+= install/adduser3.scr +IMAGES_EN+= install/boot-loader-menu.scr +IMAGES_EN+= install/boot-mgr.scr +IMAGES_EN+= install/config-country.scr +IMAGES_EN+= install/config-keymap.scr +IMAGES_EN+= install/console-saver1.scr +IMAGES_EN+= install/console-saver2.scr +IMAGES_EN+= install/console-saver3.scr +IMAGES_EN+= install/console-saver4.scr +IMAGES_EN+= install/disklabel-auto.scr +IMAGES_EN+= install/disklabel-ed1.scr +IMAGES_EN+= install/disklabel-ed2.scr +IMAGES_EN+= install/disklabel-fs.scr +IMAGES_EN+= install/disklabel-root1.scr +IMAGES_EN+= install/disklabel-root2.scr +IMAGES_EN+= install/disklabel-root3.scr +IMAGES_EN+= install/disk-layout.eps +IMAGES_EN+= install/dist-set.scr +IMAGES_EN+= install/dist-set2.scr +IMAGES_EN+= install/docmenu1.scr +IMAGES_EN+= install/ed0-conf.scr +IMAGES_EN+= install/ed0-conf2.scr +IMAGES_EN+= install/edit-inetd-conf.scr +IMAGES_EN+= install/fdisk-drive1.scr +IMAGES_EN+= install/fdisk-drive2.scr +IMAGES_EN+= install/fdisk-edit1.scr +IMAGES_EN+= install/fdisk-edit2.scr +IMAGES_EN+= install/ftp-anon1.scr +IMAGES_EN+= install/ftp-anon2.scr +IMAGES_EN+= install/hdwrconf.scr +IMAGES_EN+= install/keymap.scr +IMAGES_EN+= install/main1.scr +IMAGES_EN+= install/mainexit.scr +IMAGES_EN+= install/main-std.scr +IMAGES_EN+= install/main-options.scr +IMAGES_EN+= install/main-doc.scr +IMAGES_EN+= install/main-keymap.scr +IMAGES_EN+= install/media.scr +IMAGES_EN+= install/mouse1.scr +IMAGES_EN+= install/mouse2.scr +IMAGES_EN+= install/mouse3.scr +IMAGES_EN+= install/mouse4.scr +IMAGES_EN+= install/mouse5.scr +IMAGES_EN+= install/mouse6.scr +IMAGES_EN+= install/mta-main.scr +IMAGES_EN+= install/net-config-menu1.scr +IMAGES_EN+= install/net-config-menu2.scr +IMAGES_EN+= install/nfs-server-edit.scr +IMAGES_EN+= install/ntp-config.scr +IMAGES_EN+= install/options.scr +IMAGES_EN+= install/pkg-cat.scr +IMAGES_EN+= install/pkg-confirm.scr +IMAGES_EN+= install/pkg-install.scr +IMAGES_EN+= install/pkg-sel.scr +IMAGES_EN+= install/probstart.scr +IMAGES_EN+= install/routed.scr +IMAGES_EN+= install/security.scr +IMAGES_EN+= install/sysinstall-exit.scr +IMAGES_EN+= install/timezone1.scr +IMAGES_EN+= install/timezone2.scr +IMAGES_EN+= install/timezone3.scr +IMAGES_EN+= install/userconfig.scr +IMAGES_EN+= install/userconfig2.scr +IMAGES_EN+= mail/mutt1.scr +IMAGES_EN+= mail/mutt2.scr +IMAGES_EN+= mail/mutt3.scr +IMAGES_EN+= mail/pine1.scr +IMAGES_EN+= mail/pine2.scr +IMAGES_EN+= mail/pine3.scr +IMAGES_EN+= mail/pine4.scr +IMAGES_EN+= mail/pine5.scr + +IMAGES_EN+= install/example-dir1.eps +IMAGES_EN+= install/example-dir2.eps +IMAGES_EN+= install/example-dir3.eps +IMAGES_EN+= install/example-dir4.eps +IMAGES_EN+= install/example-dir5.eps +IMAGES_EN+= security/ipsec-network.pic +IMAGES_EN+= security/ipsec-crypt-pkt.pic +IMAGES_EN+= security/ipsec-encap-pkt.pic +IMAGES_EN+= security/ipsec-out-pkt.pic +IMAGES_EN+= vinum/vinum-concat.pic +IMAGES_EN+= vinum/vinum-mirrored-vol.pic +IMAGES_EN+= vinum/vinum-raid10-vol.pic +IMAGES_EN+= vinum/vinum-raid5-org.pic +IMAGES_EN+= vinum/vinum-simple-vol.pic +IMAGES_EN+= vinum/vinum-striped-vol.pic +IMAGES_EN+= vinum/vinum-striped.pic +IMAGES_EN+= virtualization/parallels-freebsd1.png +IMAGES_EN+= virtualization/parallels-freebsd2.png +IMAGES_EN+= virtualization/parallels-freebsd3.png +IMAGES_EN+= virtualization/parallels-freebsd4.png +IMAGES_EN+= virtualization/parallels-freebsd5.png +IMAGES_EN+= virtualization/parallels-freebsd6.png +IMAGES_EN+= virtualization/parallels-freebsd7.png +IMAGES_EN+= virtualization/parallels-freebsd8.png +IMAGES_EN+= virtualization/parallels-freebsd9.png +IMAGES_EN+= virtualization/parallels-freebsd10.png +IMAGES_EN+= virtualization/parallels-freebsd11.png +IMAGES_EN+= virtualization/parallels-freebsd12.png +IMAGES_EN+= virtualization/parallels-freebsd13.png +IMAGES_EN+= virtualization/virtualpc-freebsd1.png +IMAGES_EN+= virtualization/virtualpc-freebsd2.png +IMAGES_EN+= virtualization/virtualpc-freebsd3.png +IMAGES_EN+= virtualization/virtualpc-freebsd4.png +IMAGES_EN+= virtualization/virtualpc-freebsd5.png +IMAGES_EN+= virtualization/virtualpc-freebsd6.png +IMAGES_EN+= virtualization/virtualpc-freebsd7.png +IMAGES_EN+= virtualization/virtualpc-freebsd8.png +IMAGES_EN+= virtualization/virtualpc-freebsd9.png +IMAGES_EN+= virtualization/virtualpc-freebsd10.png +IMAGES_EN+= virtualization/virtualpc-freebsd11.png +IMAGES_EN+= virtualization/virtualpc-freebsd12.png +IMAGES_EN+= virtualization/virtualpc-freebsd13.png +IMAGES_EN+= virtualization/vmware-freebsd01.png +IMAGES_EN+= virtualization/vmware-freebsd02.png +IMAGES_EN+= virtualization/vmware-freebsd03.png +IMAGES_EN+= virtualization/vmware-freebsd04.png +IMAGES_EN+= virtualization/vmware-freebsd05.png +IMAGES_EN+= virtualization/vmware-freebsd06.png +IMAGES_EN+= virtualization/vmware-freebsd07.png +IMAGES_EN+= virtualization/vmware-freebsd08.png +IMAGES_EN+= virtualization/vmware-freebsd09.png +IMAGES_EN+= virtualization/vmware-freebsd10.png +IMAGES_EN+= virtualization/vmware-freebsd11.png +IMAGES_EN+= virtualization/vmware-freebsd12.png + +# Images from the cross-document image library +IMAGES_LIB= callouts/1.png +IMAGES_LIB+= callouts/2.png +IMAGES_LIB+= callouts/3.png +IMAGES_LIB+= callouts/4.png +IMAGES_LIB+= callouts/5.png +IMAGES_LIB+= callouts/6.png +IMAGES_LIB+= callouts/7.png +IMAGES_LIB+= callouts/8.png +IMAGES_LIB+= callouts/9.png +IMAGES_LIB+= callouts/10.png +IMAGES_LIB+= callouts/11.png +IMAGES_LIB+= callouts/12.png +IMAGES_LIB+= callouts/13.png +IMAGES_LIB+= callouts/14.png +IMAGES_LIB+= callouts/15.png + +# +# Η λίστα SRCS περιέχει όλα τα SGML αρχεία που αποτελούν μέρη του κειμένου. +# Αλλαγές σε οποιοδήποτε από αυτά τα αρχεία προκαλούν rebuild. +# + +# SGML content +SRCS+= audit/chapter.sgml +SRCS+= book.sgml +SRCS+= bsdinstall/chapter.sgml +SRCS+= colophon.sgml +SRCS+= dtrace/chapter.sgml +SRCS+= freebsd-glossary.sgml +SRCS+= advanced-networking/chapter.sgml +SRCS+= basics/chapter.sgml +SRCS+= bibliography/chapter.sgml +SRCS+= boot/chapter.sgml +SRCS+= config/chapter.sgml +SRCS+= cutting-edge/chapter.sgml +SRCS+= desktop/chapter.sgml +SRCS+= disks/chapter.sgml +SRCS+= eresources/chapter.sgml +SRCS+= firewalls/chapter.sgml +SRCS+= filesystems/chapter.sgml +SRCS+= geom/chapter.sgml +SRCS+= install/chapter.sgml +SRCS+= introduction/chapter.sgml +SRCS+= jails/chapter.sgml +SRCS+= kernelconfig/chapter.sgml +SRCS+= l10n/chapter.sgml +SRCS+= linuxemu/chapter.sgml +SRCS+= mac/chapter.sgml +SRCS+= mail/chapter.sgml +SRCS+= mirrors/chapter.sgml +SRCS+= multimedia/chapter.sgml +SRCS+= network-servers/chapter.sgml +SRCS+= pgpkeys/chapter.sgml +SRCS+= ports/chapter.sgml +SRCS+= ppp-and-slip/chapter.sgml +SRCS+= preface/preface.sgml +SRCS+= printing/chapter.sgml +SRCS+= security/chapter.sgml +SRCS+= serialcomms/chapter.sgml +SRCS+= users/chapter.sgml +SRCS+= vinum/chapter.sgml +SRCS+= virtualization/chapter.sgml +SRCS+= x11/chapter.sgml + +# Entities +SRCS+= chapters.ent + +SYMLINKS= ${DESTDIR} index.html handbook.html + +# Turn on all the chapters. +CHAPTERS?= ${SRCS:M*chapter.sgml} + +SGMLFLAGS+= ${CHAPTERS:S/\/chapter.sgml//:S/^/-i chap./} +SGMLFLAGS+= -i chap.freebsd-glossary + +pgpkeyring: pgpkeys/chapter.sgml + @${JADE} -V nochunks ${OTHERFLAGS} ${JADEOPTS} -d ${DSLPGP} -t sgml ${MASTERDOC} + +# +# Handbook-specific variables +# +.if defined(WITH_PGPKEYS) +JADEFLAGS+= -V withpgpkeys +.endif + +URL_RELPREFIX?= ../../../.. +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../.. + +# +# rules generating lists of mirror site from XML database. +# +XMLDOCS= mirrors-ftp:::mirrors.sgml.ftp.inc.tmp \ + mirrors-cvsup:::mirrors.sgml.cvsup.inc.tmp \ + eresources:::eresources.sgml.www.inc.tmp +DEPENDSET.DEFAULT= transtable mirror +XSLT.DEFAULT= ${XSL_MIRRORS} +XML.DEFAULT= ${XML_MIRRORS} +NO_TIDY.DEFAULT= yes + +PARAMS.mirrors-ftp+= --param 'type' "'ftp'" \ + --param 'proto' "'ftp'" \ + --param 'target' "'handbook/mirrors/chapter.sgml'" +PARAMS.mirrors-cvsup+= --param 'type' "'cvsup'" \ + --param 'proto' "'cvsup'" \ + --param 'target' "'handbook/mirrors/chapter.sgml'" +PARAMS.eresources+= --param 'type' "'www'" \ + --param 'proto' "'http'" \ + --param 'target' "'handbook/eresources/chapter.sgml'" + +SRCS+= mirrors.sgml.ftp.inc \ + mirrors.sgml.cvsup.inc \ + eresources.sgml.www.inc + +CLEANFILES+= mirrors.sgml.ftp.inc mirrors.sgml.ftp.inc.tmp \ + mirrors.sgml.cvsup.inc mirrors.sgml.cvsup.inc.tmp \ + eresources.sgml.www.inc eresources.sgml.www.inc.tmp + +.include "${DOC_PREFIX}/share/mk/doc.project.mk" + +.for p in ftp cvsup +mirrors.sgml.${p}.inc: mirrors.sgml.${p}.inc.tmp + ${SED} -e 's,<\([^ >]*\)\([^>]*\)/>,<\1\2></\1>,;s,</anchor>,,'\ + < $@.tmp > $@ || (${RM} -f $@ && false) +.endfor + +eresources.sgml.www.inc: eresources.sgml.www.inc.tmp + ${SED} -e 's,<\([^ >]*\)\([^>]*\)/>,<\1\2></\1>,;s,</anchor>,,'\ + < $@.tmp > $@ || (${RM} -f $@ && false) + +# Local variables: +# mode: makefile-bsdmake +# coding: iso-8859-7 +# End: diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/advanced-networking/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/advanced-networking/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..810d986573 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/advanced-networking/chapter.sgml @@ -0,0 +1,4811 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Προχωρημένα Θέματα Δικτύωσης + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/advanced-networking/chapter.sgml + %SRCID% 1.1 + +--> + +<chapter id="advanced-networking"> + <title>Προχωρημένα Θέματα Δικτύωσης</title> + + <sect1 id="advanced-networking-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <para>Το κεφάλαιο αυτό καλύπτει προχωρημένα θέματα δικτύωσης.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Τα βασικά των πυλών (gateways) και των δρομολογήσεων + (routes).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε συσκευές IEEE 802.11 και &bluetooth;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να κάνετε το &os; να δρα ως γέφυρα (bridge).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε εκκίνηση από το δίκτυο σε ένα μηχάνημα + χωρίς σκληρό δίσκο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε μετάφραση δικτυακών διευθύνσεων (NAT).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να συνδέσετε δύο υπολογιστές μέσω PLIP.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε το IPv6 σε ένα μηχάνημα &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε το ATM.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε και να χρησιμοποιήσετε τις δυνατότητες του + CARP (Common Access Redundancy Protocol) στο &os;.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να κατανοείτε τις βασικές έννοιες των αρχείων script + <filename>/etc/rc</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να είστε εξοικειωμένος με τη βασική ορολογία των δικτύων.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να γνωρίζετε πως να ρυθμίσετε και να εγκαταστήσετε ένα νέο + πυρήνα στο &os; (<xref linkend="kernelconfig">).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να γνωρίζετε πως να εγκαταστήσετε πρόσθετο λογισμικό τρίτου + κατασκευαστή (<xref linkend="ports">).</para> + </listitem> + + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="network-routing"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Coranth</firstname> + <surname>Gryphon</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Gateways and Routes</title> + + <indexterm><primary>routing</primary></indexterm> + <indexterm><primary>gateway</primary></indexterm> + <indexterm><primary>subnet</primary></indexterm> + <para>For one machine to be able to find another over a network, + there must be a mechanism in place to describe how to get from + one to the other. This is called + <firstterm>routing</firstterm>. A <quote>route</quote> is a + defined pair of addresses: a <quote>destination</quote> and a + <quote>gateway</quote>. The pair indicates that if you are + trying to get to this <emphasis>destination</emphasis>, + communicate through this <emphasis>gateway</emphasis>. There + are three types of destinations: individual hosts, subnets, and + <quote>default</quote>. The <quote>default route</quote> is + used if none of the other routes apply. We will talk a little + bit more about default routes later on. There are also three + types of gateways: individual hosts, interfaces (also called + <quote>links</quote>), and Ethernet hardware addresses (MAC + addresses). + </para> + + <sect2> + <title>An Example</title> + + <para>To illustrate different aspects of routing, we will use the + following example from <command>netstat</command>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>netstat -r</userinput> +Routing tables + +Destination Gateway Flags Refs Use Netif Expire + +default outside-gw UGSc 37 418 ppp0 +localhost localhost UH 0 181 lo0 +test0 0:e0:b5:36:cf:4f UHLW 5 63288 ed0 77 +10.20.30.255 link#1 UHLW 1 2421 +example.com link#1 UC 0 0 +host1 0:e0:a8:37:8:1e UHLW 3 4601 lo0 +host2 0:e0:a8:37:8:1e UHLW 0 5 lo0 => +host2.example.com link#1 UC 0 0 +224 link#1 UC 0 0</screen> + + <indexterm><primary>default route</primary></indexterm> + <para>The first two lines specify the default route (which we + will cover in the <link linkend="network-routing-default">next + section</link>) and the <hostid>localhost</hostid> route.</para> + + <indexterm><primary>loopback device</primary></indexterm> + <para>The interface (<literal>Netif</literal> column) that this + routing table specifies to use for + <literal>localhost</literal> is <devicename>lo0</devicename>, + also known as the loopback device. This says to keep all + traffic for this destination internal, rather than sending it + out over the LAN, since it will only end up back where it + started.</para> + + <indexterm> + <primary>Ethernet</primary> + <secondary>MAC address</secondary> + </indexterm> + <para>The next thing that stands out are the addresses beginning + with <hostid role="mac">0:e0:</hostid>. These are Ethernet + hardware addresses, which are also known as MAC addresses. + FreeBSD will automatically identify any hosts + (<hostid>test0</hostid> in the example) on the local Ethernet + and add a route for that host, directly to it over the + Ethernet interface, <devicename>ed0</devicename>. There is + also a timeout (<literal>Expire</literal> column) associated + with this type of route, which is used if we fail to hear from + the host in a specific amount of time. When this happens, the + route to this host will be automatically deleted. These hosts + are identified using a mechanism known as RIP (Routing + Information Protocol), which figures out routes to local hosts + based upon a shortest path determination.</para> + + <indexterm><primary>subnet</primary></indexterm> + <para>FreeBSD will also add subnet routes for the local subnet (<hostid + role="ipaddr">10.20.30.255</hostid> is the broadcast address for the + subnet <hostid role="ipaddr">10.20.30</hostid>, and <hostid + role="domainname">example.com</hostid> is the domain name associated + with that subnet). The designation <literal>link#1</literal> refers + to the first Ethernet card in the machine. You will notice no + additional interface is specified for those.</para> + + <para>Both of these groups (local network hosts and local subnets) have + their routes automatically configured by a daemon called + <application>routed</application>. If this is not run, then only + routes which are statically defined (i.e. entered explicitly) will + exist.</para> + + <para>The <literal>host1</literal> line refers to our host, which it + knows by Ethernet address. Since we are the sending host, FreeBSD + knows to use the loopback interface (<devicename>lo0</devicename>) + rather than sending it out over the Ethernet interface.</para> + + <para>The two <literal>host2</literal> lines are an example of + what happens when we use an &man.ifconfig.8; alias (see the + section on Ethernet for reasons why we would do this). The + <literal>=></literal> symbol after the + <devicename>lo0</devicename> interface says that not only are + we using the loopback (since this address also refers to the + local host), but specifically it is an alias. Such routes + only show up on the host that supports the alias; all other + hosts on the local network will simply have a + <literal>link#1</literal> line for such routes.</para> + + <para>The final line (destination subnet <hostid role="ipaddr">224</hostid>) deals + with multicasting, which will be covered in another section.</para> + + <para>Finally, various attributes of each route can be seen in + the <literal>Flags</literal> column. Below is a short table + of some of these flags and their meanings:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <colspec colwidth="1*"> + <colspec colwidth="4*"> + + <tbody> + <row> + <entry>U</entry> + <entry>Up: The route is active.</entry> + </row> + + <row> + <entry>H</entry> + <entry>Host: The route destination is a single host.</entry> + </row> + + <row> + <entry>G</entry> + <entry>Gateway: Send anything for this destination on to this + remote system, which will figure out from there where to send + it.</entry> + </row> + + <row> + <entry>S</entry> + <entry>Static: This route was configured manually, not + automatically generated by the system.</entry> + </row> + + <row> + <entry>C</entry> + <entry>Clone: Generates a new route based upon this route for + machines we connect to. This type of route is normally used + for local networks.</entry> + </row> + + <row> + <entry>W</entry> + <entry>WasCloned: Indicated a route that was auto-configured + based upon a local area network (Clone) route.</entry> + </row> + + <row> + <entry>L</entry> + <entry>Link: Route involves references to Ethernet + hardware.</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + </sect2> + + <sect2 id="network-routing-default"> + <title>Default Routes</title> + + <indexterm><primary>default route</primary></indexterm> + <para>When the local system needs to make a connection to a remote host, + it checks the routing table to determine if a known path exists. If + the remote host falls into a subnet that we know how to reach (Cloned + routes), then the system checks to see if it can connect along that + interface.</para> + + <para>If all known paths fail, the system has one last option: the + <quote>default</quote> route. This route is a special type of gateway + route (usually the only one present in the system), and is always + marked with a <literal>c</literal> in the flags field. For hosts on a + local area network, this gateway is set to whatever machine has a + direct connection to the outside world (whether via PPP link, + DSL, cable modem, T1, or another network interface).</para> + + <para>If you are configuring the default route for a machine which + itself is functioning as the gateway to the outside world, then the + default route will be the gateway machine at your Internet Service + Provider's (ISP) site.</para> + + <para>Let us look at an example of default routes. This is a common + configuration:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="advanced-networking/net-routing"> + </imageobject> + + <textobject> + <literallayout class="monospaced"> +[Local2] <--ether--> [Local1] <--PPP--> [ISP-Serv] <--ether--> [T1-GW] + </literallayout> + </textobject> + </mediaobject> + + <para>The hosts <hostid>Local1</hostid> and + <hostid>Local2</hostid> are at your site. + <hostid>Local1</hostid> is connected to an ISP via a dial up + PPP connection. This PPP server computer is connected through + a local area network to another gateway computer through an + external interface to the ISPs Internet feed.</para> + + <para>The default routes for each of your machines will be:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="3"> + <thead> + <row> + <entry>Host</entry> + <entry>Default Gateway</entry> + <entry>Interface</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>Local2</entry> + <entry>Local1</entry> + <entry>Ethernet</entry> + </row> + + <row> + <entry>Local1</entry> + <entry>T1-GW</entry> + <entry>PPP</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para>A common question is <quote>Why (or how) would we set + the <hostid>T1-GW</hostid> to be the default gateway for + <hostid>Local1</hostid>, rather than the ISP server it is + connected to?</quote>.</para> + + <para>Remember, since the PPP interface is using an address on the ISP's + local network for your side of the connection, routes for any other + machines on the ISP's local network will be automatically generated. + Hence, you will already know how to reach the <hostid>T1-GW</hostid> + machine, so there is no need for the intermediate step + of sending traffic to the ISP server.</para> + + <para>It is common to use the address <hostid + role="ipaddr">X.X.X.1</hostid> as the gateway address for your local + network. So (using the same example), if your local class-C address + space was <hostid role="ipaddr">10.20.30</hostid> and your ISP was + using <hostid role="ipaddr">10.9.9</hostid> then the default routes + would be:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Host</entry> + <entry>Default Route</entry> + </row> + </thead> + <tbody> + <row> + <entry>Local2 (10.20.30.2)</entry> + <entry>Local1 (10.20.30.1)</entry> + </row> + <row> + <entry>Local1 (10.20.30.1, 10.9.9.30)</entry> + <entry>T1-GW (10.9.9.1)</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para>You can easily define the default route via the + <filename>/etc/rc.conf</filename> file. In our example, on the + <hostid>Local2</hostid> machine, we added the following line + in <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>defaultrouter="10.20.30.1"</programlisting> + + <para>It is also possible to do it directly from the command + line with the &man.route.8; command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>route add default 10.20.30.1</userinput></screen> + + <para>For more information on manual manipulation of network + routing tables, consult &man.route.8; manual page.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Dual Homed Hosts</title> + <indexterm><primary>dual homed hosts</primary></indexterm> + <para>There is one other type of configuration that we should cover, and + that is a host that sits on two different networks. Technically, any + machine functioning as a gateway (in the example above, using a PPP + connection) counts as a dual-homed host. But the term is really only + used to refer to a machine that sits on two local-area + networks.</para> + + <para>In one case, the machine has two Ethernet cards, each + having an address on the separate subnets. Alternately, the + machine may only have one Ethernet card, and be using + &man.ifconfig.8; aliasing. The former is used if two + physically separate Ethernet networks are in use, the latter + if there is one physical network segment, but two logically + separate subnets.</para> + + <para>Either way, routing tables are set up so that each subnet knows + that this machine is the defined gateway (inbound route) to the other + subnet. This configuration, with the machine acting as a router + between the two subnets, is often used when we need to implement + packet filtering or firewall security in either or both + directions.</para> + + <para>If you want this machine to actually forward packets + between the two interfaces, you need to tell FreeBSD to enable + this ability. See the next section for more details on how + to do this.</para> + </sect2> + + <sect2 id="network-dedicated-router"> + <title>Building a Router</title> + + <indexterm><primary>router</primary></indexterm> + + <para>A network router is simply a system that forwards packets + from one interface to another. Internet standards and good + engineering practice prevent the FreeBSD Project from enabling + this by default in FreeBSD. You can enable this feature by + changing the following variable to <literal>YES</literal> in + &man.rc.conf.5;:</para> + + <programlisting>gateway_enable=YES # Set to YES if this host will be a gateway</programlisting> + + <para>This option will set the &man.sysctl.8; variable + <varname>net.inet.ip.forwarding</varname> to + <literal>1</literal>. If you should need to stop routing + temporarily, you can reset this to <literal>0</literal> temporarily.</para> + + <para>Your new router will need routes to know where to send the + traffic. If your network is simple enough you can use static + routes. FreeBSD also comes with the standard BSD routing + daemon &man.routed.8;, which speaks RIP (both version 1 and + version 2) and IRDP. Support for BGP v4, OSPF v2, and other + sophisticated routing protocols is available with the + <filename role="package">net/zebra</filename> package. + Commercial products such as <application>&gated;</application> are also available for more + complex network routing solutions.</para> + +<indexterm><primary>BGP</primary></indexterm> +<indexterm><primary>RIP</primary></indexterm> +<indexterm><primary>OSPF</primary></indexterm> + </sect2> + + <sect2> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Al</firstname> + <surname>Hoang</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + <!-- Feb 2004 --> + <title>Setting Up Static Routes</title> + + <sect3> + <title>Manual Configuration</title> + + <para>Let us assume we have a network as follows:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="advanced-networking/static-routes"> + </imageobject> + + <textobject> + <literallayout class="monospaced"> + INTERNET + | (10.0.0.1/24) Default Router to Internet + | + |Interface xl0 + |10.0.0.10/24 + +------+ + | | RouterA + | | (FreeBSD gateway) + +------+ + | Interface xl1 + | 192.168.1.1/24 + | + +--------------------------------+ + Internal Net 1 | 192.168.1.2/24 + | + +------+ + | | RouterB + | | + +------+ + | 192.168.2.1/24 + | + Internal Net 2 + </literallayout> + </textobject> + </mediaobject> + + <para>In this scenario, <hostid>RouterA</hostid> is our &os; + machine that is acting as a router to the rest of the + Internet. It has a default route set to <hostid + role="ipaddr">10.0.0.1</hostid> which allows it to connect + with the outside world. We will assume that + <hostid>RouterB</hostid> is already configured properly and + knows how to get wherever it needs to go. (This is simple + in this picture. Just add a default route on + <hostid>RouterB</hostid> using <hostid + role="ipaddr">192.168.1.1</hostid> as the gateway.)</para> + + <para>If we look at the routing table for + <hostid>RouterA</hostid> we would see something like the + following:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>netstat -nr</userinput> +Routing tables + +Internet: +Destination Gateway Flags Refs Use Netif Expire +default 10.0.0.1 UGS 0 49378 xl0 +127.0.0.1 127.0.0.1 UH 0 6 lo0 +10.0.0/24 link#1 UC 0 0 xl0 +192.168.1/24 link#2 UC 0 0 xl1</screen> + + <para>With the current routing table <hostid>RouterA</hostid> + will not be able to reach our Internal Net 2. It does not + have a route for <hostid + role="ipaddr">192.168.2.0/24</hostid>. One way to alleviate + this is to manually add the route. The following command + would add the Internal Net 2 network to + <hostid>RouterA</hostid>'s routing table using <hostid + role="ipaddr">192.168.1.2</hostid> as the next hop:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>route add -net 192.168.2.0/24 192.168.1.2</userinput></screen> + + <para>Now <hostid>RouterA</hostid> can reach any hosts on the + <hostid role="ipaddr">192.168.2.0/24</hostid> + network.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Persistent Configuration</title> + + <para>The above example is perfect for configuring a static + route on a running system. However, one problem is that the + routing information will not persist if you reboot your &os; + machine. The way to handle the addition of a static route + is to put it in your <filename>/etc/rc.conf</filename> + file:</para> + + <programlisting># Add Internal Net 2 as a static route +static_routes="internalnet2" +route_internalnet2="-net 192.168.2.0/24 192.168.1.2"</programlisting> + + <para>The <literal>static_routes</literal> configuration + variable is a list of strings separated by a space. Each + string references to a route name. In our above example we + only have one string in <literal>static_routes</literal>. + This string is <replaceable>internalnet2</replaceable>. We + then add a configuration variable called + <literal>route_<replaceable>internalnet2</replaceable></literal> + where we put all of the configuration parameters we would + give to the &man.route.8; command. For our example above we + would have used the command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>route add -net 192.168.2.0/24 192.168.1.2</userinput></screen> + + <para>so we need <literal>"-net 192.168.2.0/24 192.168.1.2"</literal>.</para> + + <para>As said above, we can have more than one string in + <literal>static_routes</literal>. This allows us to + create multiple static routes. The following lines shows + an example of adding static routes for the <hostid + role="ipaddr">192.168.0.0/24</hostid> and <hostid + role="ipaddr">192.168.1.0/24</hostid> networks on an imaginary + router:</para> + + <programlisting>static_routes="net1 net2" +route_net1="-net 192.168.0.0/24 192.168.0.1" +route_net2="-net 192.168.1.0/24 192.168.1.1"</programlisting> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Routing Propagation</title> + <indexterm><primary>routing propagation</primary></indexterm> + <para>We have already talked about how we define our routes to the + outside world, but not about how the outside world finds us.</para> + + <para>We already know that routing tables can be set up so that all + traffic for a particular address space (in our examples, a class-C + subnet) can be sent to a particular host on that network, which will + forward the packets inbound.</para> + + <para>When you get an address space assigned to your site, your service + provider will set up their routing tables so that all traffic for your + subnet will be sent down your PPP link to your site. But how do sites + across the country know to send to your ISP?</para> + + <para>There is a system (much like the distributed DNS information) that + keeps track of all assigned address-spaces, and defines their point of + connection to the Internet Backbone. The <quote>Backbone</quote> are + the main trunk lines that carry Internet traffic across the country, + and around the world. Each backbone machine has a copy of a master + set of tables, which direct traffic for a particular network to a + specific backbone carrier, and from there down the chain of service + providers until it reaches your network.</para> + + <para>It is the task of your service provider to advertise to the + backbone sites that they are the point of connection (and thus the + path inward) for your site. This is known as route + propagation.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Troubleshooting</title> + <indexterm> + <primary><command>traceroute</command></primary> + </indexterm> + <para>Sometimes, there is a problem with routing propagation, and some + sites are unable to connect to you. Perhaps the most useful command + for trying to figure out where routing is breaking down is the + &man.traceroute.8; command. It is equally useful if you cannot seem + to make a connection to a remote machine (i.e. &man.ping.8; + fails).</para> + + <para>The &man.traceroute.8; command is run with the name of the remote + host you are trying to connect to. It will show the gateway hosts + along the path of the attempt, eventually either reaching the target + host, or terminating because of a lack of connection.</para> + + <para>For more information, see the manual page for + &man.traceroute.8;.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Multicast Routing</title> + <indexterm> + <primary>multicast routing</primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>MROUTING</secondary> + </indexterm> + <para>FreeBSD supports both multicast applications and multicast + routing natively. Multicast applications do not require any + special configuration of FreeBSD; applications will generally + run out of the box. Multicast routing + requires that support be compiled into the kernel:</para> + + <programlisting>options MROUTING</programlisting> + + <para>In addition, the multicast routing daemon, &man.mrouted.8; + must be configured to set up tunnels and <acronym>DVMRP</acronym> via + <filename>/etc/mrouted.conf</filename>. More details on + multicast configuration may be found in the manual page for + &man.mrouted.8;.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="network-wireless"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <othername>Loader</othername> + </author> + + <author> + <firstname>Marc</firstname> + <surname>Fonvieille</surname> + </author> + + <author> + <firstname>Murray</firstname> + <surname>Stokely</surname> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Wireless Networking</title> + + <indexterm><primary>wireless networking</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>802.11</primary> + <see>wireless networking</see> + </indexterm> + + <sect2> + <title>Wireless Networking Basics</title> + + <para>Most wireless networks are based on the IEEE 802.11 + standards. A basic wireless network consists of multiple + stations communicating with radios that broadcast in either + the 2.4GHz or 5GHz band (though this varies according to the + locale and is also changing to enable communication in the + 2.3GHz and 4.9GHz ranges).</para> + + <para>802.11 networks are organized in two ways: in + <emphasis>infrastructure mode</emphasis> one station acts as a + master with all the other stations associating to it; the + network is known as a BSS and the master station is termed an + access point (AP). In a BSS all communication passes through + the AP; even when one station wants to communicate with + another wireless station messages must go through the AP. In + the second form of network there is no master and stations + communicate directly. This form of network is termed an IBSS + and is commonly known as an <emphasis>ad-hoc + network</emphasis>.</para> + + <para>802.11 networks were first deployed in the 2.4GHz band + using protocols defined by the IEEE 802.11 and 802.11b + standard. These specifications include the operating + frequencies, MAC layer characteristics including framing and + transmission rates (communication can be done at various + rates). Later the 802.11a standard defined operation in the + 5GHz band, including different signalling mechanisms and + higher transmission rates. Still later the 802.11g standard + was defined to enable use of 802.11a signalling and + transmission mechanisms in the 2.4GHz band in such a way as to + be backwards compatible with 802.11b networks.</para> + + <para>Separate from the underlying transmission techniques + 802.11 networks have a variety of security mechanisms. The + original 802.11 specifications defined a simple security + protocol called WEP. This protocol uses a fixed pre-shared key + and the RC4 cryptographic cipher to encode data transmitted on + a network. Stations must all agree on the fixed key in order + to communicate. This scheme was shown to be easily broken and + is now rarely used except to discourage transient users from + joining networks. Current security practice is given by the + IEEE 802.11i specification that defines new cryptographic + ciphers and an additional protocol to authenticate stations to + an access point and exchange keys for doing data + communication. Further, cryptographic keys are periodically + refreshed and there are mechanisms for detecting intrusion + attempts (and for countering intrusion attempts). Another + security protocol specification commonly used in wireless + networks is termed WPA. This was a precursor to 802.11i + defined by an industry group as an interim measure while + waiting for 802.11i to be ratified. WPA specifies a subset of + the requirements found in 802.11i and is designed for + implementation on legacy hardware. Specifically WPA requires + only the TKIP cipher that is derived from the original WEP + cipher. 802.11i permits use of TKIP but also requires support + for a stronger cipher, AES-CCM, for encrypting data. (The AES + cipher was not required in WPA because it was deemed too + computationally costly to be implemented on legacy + hardware.)</para> + + <para>Other than the above protocol standards the other + important standard to be aware of is 802.11e. This defines + protocols for deploying multi-media applications such as + streaming video and voice over IP (VoIP) in an 802.11 network. + Like 802.11i, 802.11e also has a precursor specification + termed WME (later renamed WMM) that has been defined by an + industry group as a subset of 802.11e that can be deployed now + to enable multi-media applications while waiting for the final + ratification of 802.11e. The most important thing to know + about 802.11e and WME/WMM is that it enables prioritized + traffic use of a wireless network through Quality of Service + (QoS) protocols and enhanced media access protocols. Proper + implementation of these protocols enable high speed bursting + of data and prioritized traffic flow.</para> + + <para>Since the 6.0 version, &os; supports networks that operate + using 802.11a, 802.11b, and 802.11g. The WPA and 802.11i + security protocols are likewise supported (in conjunction with + any of 11a, 11b, and 11g) and QoS and traffic prioritization + required by the WME/WMM protocols are supported for a limited + set of wireless devices.</para> + </sect2> + + <sect2 id="network-wireless-basic"> + <title>Basic Setup</title> + + <sect3> + <title>Kernel Configuration</title> + + <para>To use wireless networking you need a wireless + networking card and to configure the kernel with the + appropriate wireless networking support. The latter is + separated into multiple modules so that you only need to + configure the software you are actually going to use.</para> + + <para>The first thing you need is a wireless device. The most + commonly used devices are those that use parts made by + Atheros. These devices are supported by the &man.ath.4; + driver and require the following line to be added to the + <filename>/boot/loader.conf</filename> file:</para> + + <programlisting>if_ath_load="YES"</programlisting> + + <para>The Atheros driver is split up into three separate + pieces: the driver proper (&man.ath.4;), the hardware + support layer that handles chip-specific functions + (&man.ath.hal.4;), and an algorithm for selecting which of + several possible rates for transmitting frames + (ath_rate_sample here). When you load this support as + modules these dependencies are automatically handled for + you. If instead of an Atheros device you had another device + you would select the module for that device; e.g.:</para> + + <programlisting>if_wi_load="YES"</programlisting> + + <para>for devices based on the Intersil Prism parts + (&man.wi.4; driver).</para> + + <note> + <para>In the rest of this document, we will use an + &man.ath.4; device, the device name in the examples must + be changed according to your configuration. A list of + available wireless drivers can be found at the beginning + of the &man.wlan.4; manual page. If a native &os; driver + for your wireless device does not exist, it may be + possible to directly use the &windows; driver with the + help of the <link + linkend="config-network-ndis">NDIS</link> driver + wrapper.</para> + </note> + + <para>With a device driver configured you need to also bring + in the 802.11 networking support required by the driver. + For the &man.ath.4; driver this is at least the &man.wlan.4; + module; this module is automatically loaded with the + wireless device driver. With that you will need the modules + that implement cryptographic support for the security + protocols you intend to use. These are intended to be + dynamically loaded on demand by the &man.wlan.4; module but + for now they must be manually configured. The following + modules are available: &man.wlan.wep.4;, &man.wlan.ccmp.4; + and &man.wlan.tkip.4;. Both &man.wlan.ccmp.4; and + &man.wlan.tkip.4; drivers are only needed if you intend to + use the WPA and/or 802.11i security protocols. If your + network is to run totally open (i.e., with no encryption) + then you do not even need the &man.wlan.wep.4; support. To + load these modules at boot time, add the following lines to + <filename>/boot/loader.conf</filename>:</para> + + <programlisting>wlan_wep_load="YES" +wlan_ccmp_load="YES" +wlan_tkip_load="YES"</programlisting> + + <para>With this information in the system bootstrap + configuration file (i.e., + <filename>/boot/loader.conf</filename>), you have to reboot + your &os; box. If you do not want to reboot your machine + for the moment, you can just load the modules by hand using + &man.kldload.8;.</para> + + <note> + <para>If you do not want to use modules, it is possible to + compile these drivers into the kernel by adding the + following lines to your kernel configuration file:</para> + + <programlisting>device ath # Atheros IEEE 802.11 wireless network driver +device ath_hal # Atheros Hardware Access Layer +device ath_rate_sample # John Bicket's SampleRate control algorithm. +device wlan # 802.11 support (Required) +device wlan_wep # WEP crypto support for 802.11 devices +device wlan_ccmp # AES-CCMP crypto support for 802.11 devices +device wlan_tkip # TKIP and Michael crypto support for 802.11 devices</programlisting> + + <para>With this information in the kernel configuration + file, recompile the kernel and reboot your &os; + machine.</para> + </note> + + <para>When the system is up, we could find some information + about the wireless device in the boot messages, like + this:</para> + + <screen>ath0: <Atheros 5212> mem 0xff9f0000-0xff9fffff irq 17 at device 2.0 on pci2 +ath0: Ethernet address: 00:11:95:d5:43:62 +ath0: mac 7.9 phy 4.5 radio 5.6</screen> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Infrastructure Mode</title> + + <para>The infrastructure mode or BSS mode is the mode that is + typically used. In this mode, a number of wireless access + points are connected to a wired network. Each wireless + network has its own name, this name is called the SSID of the + network. Wireless clients connect to the wireless access + points.</para> + + <sect3> + <title>&os; Clients</title> + + <sect4> + <title>How to Find Access Points</title> + + <para>To scan for networks, use the + <command>ifconfig</command> command. This request may + take a few moments to complete as it requires that the + system switches to each available wireless frequency and + probes for available access points. Only the super-user + can initiate such a scan:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig <replaceable>ath0</replaceable> up scan</userinput> +SSID BSSID CHAN RATE S:N INT CAPS +dlinkap 00:13:46:49:41:76 6 54M 29:0 100 EPS WPA WME +freebsdap 00:11:95:c3:0d:ac 1 54M 22:0 100 EPS WPA</screen> + + <note> + <para>You must mark the interface <option>up</option> + before you can scan. Subsequent scan requests do not + require you to mark the interface up again.</para> + </note> + + <para>The output of a scan request lists each BSS/IBSS + network found. Beside the name of the network, + <literal>SSID</literal>, we find the + <literal>BSSID</literal> which is the MAC address of the + access point. The <literal>CAPS</literal> field + identifies the type of each network and the capabilities + of the stations operating there:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><literal>E</literal></term> + + <listitem> + <para>Extended Service Set (ESS). Indicates that the + station is part of an infrastructure network (in + contrast to an IBSS/ad-hoc network).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>I</literal></term> + + <listitem> + <para>IBSS/ad-hoc network. Indicates that the station + is part of an ad-hoc network (in contrast to an ESS + network).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>P</literal></term> + + <listitem> + <para>Privacy. Data confidentiality is required for + all data frames exchanged within the BSS. This means + that this BSS requires the station to use + cryptographic means such as WEP, TKIP or AES-CCMP to + encrypt/decrypt data frames being exchanged with + others.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>S</literal></term> + + <listitem> + <para>Short Preamble. Indicates that the network is + using short preambles (defined in 802.11b High + Rate/DSSS PHY, short preamble utilizes a 56 bit sync + field in contrast to a 128 bit field used in long + preamble mode).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>s</literal></term> + + <listitem> + <para>Short slot time. Indicates that the 802.11g + network is using a short slot time because there are + no legacy (802.11b) stations present.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>One can also display the current list of known + networks with:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig <replaceable>ath0</replaceable> list scan</userinput></screen> + + <para>This information may be updated automatically by the + adapter or manually with a <option>scan</option> request. + Old data is automatically removed from the cache, so over + time this list may shrink unless more scans are + done.</para> + </sect4> + + <sect4> + <title>Basic Settings</title> + + <para>This section provides a simple example of how to make + the wireless network adapter work in &os; without + encryption. After you are familiar with these concepts, + we strongly recommend using <link + linkend="network-wireless-wpa">WPA</link> to set up your + wireless network.</para> + + <para>There are three basic steps to configure a wireless + network: selecting an access point, authenticating your + station, and configuring an IP address. The following + sections discuss each step.</para> + + <sect5> + <title>Selecting an Access Point</title> + + <para>Most of time it is sufficient to let the system + choose an access point using the builtin heuristics. + This is the default behaviour when you mark an interface + up or otherwise configure an interface by listing it in + <filename>/etc/rc.conf</filename>, e.g.:</para> + + <programlisting>ifconfig_ath0="DHCP"</programlisting> + + <para>If there are multiple access points and you want to + select a specific one, you can select it by its + SSID:</para> + + <programlisting>ifconfig_ath0="ssid <replaceable>your_ssid_here</replaceable> DHCP"</programlisting> + + <para>In an environment where there are multiple access + points with the same SSID (often done to simplify + roaming) it may be necessary to associate to one + specific device. In this case you can also specify the + BSSID of the access point (you can also leave off the + SSID):</para> + + <programlisting>ifconfig_ath0="ssid <replaceable>your_ssid_here</replaceable> bssid <replaceable>xx:xx:xx:xx:xx:xx</replaceable> DHCP"</programlisting> + + <para>There are other ways to constrain the choice of an + access point such as limiting the set of frequencies the + system will scan on. This may be useful if you have a + multi-band wireless card as scanning all the possible + channels can be time-consuming. To limit operation to a + specific band you can use the <option>mode</option> + parameter; e.g.:</para> + + <programlisting>ifconfig_ath0="mode <replaceable>11g</replaceable> ssid <replaceable>your_ssid_here</replaceable> DHCP"</programlisting> + + <para>will force the card to operate in 802.11g which is + defined only for 2.4GHz frequencies so any 5GHz channels + will not be considered. Other ways to do this are the + <option>channel</option> parameter, to lock operation to + one specific frequency, and the + <option>chanlist</option> parameter, to specify a list + of channels for scanning. More information about these + parameters can be found in the &man.ifconfig.8; manual + page.</para> + </sect5> + + <sect5> + <title>Authentication</title> + + <para>Once you have selected an access point your station + needs to authenticate before it can pass data. + Authentication can happen in several ways. The most + common scheme used is termed open authentication and + allows any station to join the network and communicate. + This is the authentication you should use for test + purpose the first time you set up a wireless network. + Other schemes require cryptographic handshakes be + completed before data traffic can flow; either using + pre-shared keys or secrets, or more complex schemes that + involve backend services such as RADIUS. Most users + will use open authentication which is the default + setting. Next most common setup is WPA-PSK, also known + as WPA Personal, which is described <link + linkend="network-wireless-wpa-wpa-psk">below</link>.</para> + + <note> + <para>If you have an &apple; &airport; Extreme base + station for an access point you may need to configure + shared-key authentication together with a WEP key. + This can be done in the + <filename>/etc/rc.conf</filename> file or using the + &man.wpa.supplicant.8; program. If you have a single + &airport; base station you can setup access with + something like:</para> + + <programlisting>ifconfig_ath0="authmode shared wepmode on weptxkey <replaceable>1</replaceable> wepkey <replaceable>01234567</replaceable> DHCP"</programlisting> + + <para>In general shared key authentication is to be + avoided because it uses the WEP key material in a + highly-constrained manner making it even easier to + crack the key. If WEP must be used (e.g., for + compatibility with legacy devices) it is better to use + WEP with <literal>open</literal> authentication. More + information regarding WEP can be found in the <xref + linkend="network-wireless-wep">.</para> + </note> + </sect5> + + <sect5> + <title>Getting an IP Address with DHCP</title> + + <para>Once you have selected an access point and set the + authentication parameters, you will have to get an IP + address to communicate. Most of time you will obtain + your wireless IP address via DHCP. To achieve that, + simply edit <filename>/etc/rc.conf</filename> and add + <literal>DHCP</literal> to the configuration for your + device as shown in various examples above:</para> + + <programlisting>ifconfig_ath0="DHCP"</programlisting> + + <para>At this point, you are ready to bring up the + wireless interface:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/netif start</userinput></screen> + + <para>Once the interface is running, use + <command>ifconfig</command> to see the status of the + interface <devicename>ath0</devicename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig <replaceable>ath0</replaceable></userinput> +ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500 + inet6 fe80::211:95ff:fed5:4362%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x1 + inet 192.168.1.100 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.1.255 + ether 00:11:95:d5:43:62 + media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect (OFDM/54Mbps) + status: associated + ssid dlinkap channel 6 bssid 00:13:46:49:41:76 + authmode OPEN privacy OFF txpowmax 36 protmode CTS bintval 100</screen> + + <para>The <literal>status: associated</literal> means you + are connected to the wireless network (to the + <literal>dlinkap</literal> network in our case). The + <literal>bssid 00:13:46:49:41:76</literal> part is the + MAC address of your access point; the + <literal>authmode</literal> line informs you that the + communication is not encrypted + (<literal>OPEN</literal>).</para> + </sect5> + + <sect5> + <title>Static IP Address</title> + + <para>In the case you cannot obtain an IP address from a + DHCP server, you can set a fixed IP address. Replace + the <literal>DHCP</literal> keyword shown above with the + address information. Be sure to retain any other + parameters you have set up for selecting an access + point:</para> + + <programlisting>ifconfig_ath0="inet <replaceable>192.168.1.100</replaceable> netmask <replaceable>255.255.255.0</replaceable> ssid <replaceable>your_ssid_here</replaceable>"</programlisting> + </sect5> + + <sect4 id="network-wireless-wpa"> + <title>WPA</title> + + <para>WPA (Wi-Fi Protected Access) is a security protocol + used together with 802.11 networks to address the lack of + proper authentication and the weakness of <link + linkend="network-wireless-wep">WEP</link>. WPA leverages + the 802.1X authentication protocol and uses one of several + ciphers instead of WEP for data integrity. The only + cipher required by WPA is TKIP (Temporary Key Integrity + Protocol) which is a cipher that extends the basic RC4 + cipher used by WEP by adding integrity checking, tamper + detection, and measures for responding to any detected + intrusions. TKIP is designed to work on legacy hardware + with only software modification; it represents a + compromise that improves security but is still not + entirely immune to attack. WPA also specifies the + AES-CCMP cipher as an alternative to TKIP and that is + preferred when possible; for this specification the term + WPA2 (or RSN) is commonly used.</para> + + <para>WPA defines authentication and encryption protocols. + Authentication is most commonly done using one of two + techniques: by 802.1X and a backend authentication service + such as RADIUS, or by a minimal handshake between the + station and the access point using a pre-shared secret. + The former is commonly termed WPA Enterprise with the + latter known as WPA Personal. Since most people will not + set up a RADIUS backend server for wireless network, + WPA-PSK is by far the most commonly encountered + configuration for WPA.</para> + + <para>The control of the wireless connection and the + authentication (key negotiation or authentication with a + server) is done with the &man.wpa.supplicant.8; utility. + This program requires a configuration file, + <filename>/etc/wpa_supplicant.conf</filename>, to run. + More information regarding this file can be found in the + &man.wpa.supplicant.conf.5; manual page.</para> + + <sect5 id="network-wireless-wpa-wpa-psk"> + <title>WPA-PSK</title> + + <para>WPA-PSK also known as WPA-Personal is based on a + pre-shared key (PSK) generated from a given password and + that will be used as the master key in the wireless + network. This means every wireless user will share the + same key. WPA-PSK is intended for small networks where + the use of an authentication server is not possible or + desired.</para> + + <warning> + <para>Always use strong passwords that are + sufficiently long and made from a rich alphabet so + they will not be guessed and/or attacked.</para> + </warning> + + <para>The first step is the configuration of the + <filename>/etc/wpa_supplicant.conf</filename> file with + the SSID and the pre-shared key of your network:</para> + + <programlisting>network={ + ssid="freebsdap" + psk="freebsdmall" +}</programlisting> + + <para>Then, in <filename>/etc/rc.conf</filename>, we + indicate that the wireless device configuration will be + done with WPA and the IP address will be obtained with + DHCP:</para> + + <programlisting>ifconfig_ath0="WPA DHCP"</programlisting> + + <para>Then, we can bring up the interface:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput><filename>/etc/rc.d/netif</filename> start</userinput> +Starting wpa_supplicant. +DHCPDISCOVER on ath0 to 255.255.255.255 port 67 interval 5 +DHCPDISCOVER on ath0 to 255.255.255.255 port 67 interval 6 +DHCPOFFER from 192.168.0.1 +DHCPREQUEST on ath0 to 255.255.255.255 port 67 +DHCPACK from 192.168.0.1 +bound to 192.168.0.254 -- renewal in 300 seconds. +ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500 + inet6 fe80::211:95ff:fed5:4362%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x1 + inet 192.168.0.254 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255 + ether 00:11:95:d5:43:62 + media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect (OFDM/36Mbps) + status: associated + ssid freebsdap channel 1 bssid 00:11:95:c3:0d:ac + authmode WPA privacy ON deftxkey UNDEF TKIP 2:128-bit txpowmax 36 + protmode CTS roaming MANUAL bintval 100</screen> + + <para>Or you can try to configure it manually using the + same <filename>/etc/wpa_supplicant.conf</filename> <link + linkend="network-wireless-wpa-wpa-psk">above</link>, and + run:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>wpa_supplicant -i <replaceable>ath0</replaceable> -c /etc/wpa_supplicant.conf</userinput> +Trying to associate with 00:11:95:c3:0d:ac (SSID='freebsdap' freq=2412 MHz) +Associated with 00:11:95:c3:0d:ac +WPA: Key negotiation completed with 00:11:95:c3:0d:ac [PTK=TKIP GTK=TKIP]</screen> + + <para>The next operation is the launch of the + <command>dhclient</command> command to get the IP + address from the DHCP server:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dhclient <replaceable>ath0</replaceable></userinput> +DHCPREQUEST on ath0 to 255.255.255.255 port 67 +DHCPACK from 192.168.0.1 +bound to 192.168.0.254 -- renewal in 300 seconds. +&prompt.root; <userinput>ifconfig <replaceable>ath0</replaceable></userinput> +ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500 + inet6 fe80::211:95ff:fed5:4362%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x1 + inet 192.168.0.254 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255 + ether 00:11:95:d5:43:62 + media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect (OFDM/48Mbps) + status: associated + ssid freebsdap channel 1 bssid 00:11:95:c3:0d:ac + authmode WPA privacy ON deftxkey UNDEF TKIP 2:128-bit txpowmax 36 + protmode CTS roaming MANUAL bintval 100</screen> + + <note> + <para>If the <filename>/etc/rc.conf</filename> is set up + with the line <literal>ifconfig_ath0="DHCP"</literal> + then it is no need to run the + <command>dhclient</command> command manually, + <command>dhclient</command> will be launched after + <command>wpa_supplicant</command> plumbs the + keys.</para> + </note> + + <para>In the case where the use of DHCP is not possible, + you can set a static IP address after + <command>wpa_supplicant</command> has authenticated the + station:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig <replaceable>ath0</replaceable> inet <replaceable>192.168.0.100</replaceable> netmask <replaceable>255.255.255.0</replaceable></userinput> +&prompt.root; <userinput>ifconfig <replaceable>ath0</replaceable></userinput> +ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500 + inet6 fe80::211:95ff:fed5:4362%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x1 + inet 192.168.0.100 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255 + ether 00:11:95:d5:43:62 + media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect (OFDM/36Mbps) + status: associated + ssid freebsdap channel 1 bssid 00:11:95:c3:0d:ac + authmode WPA privacy ON deftxkey UNDEF TKIP 2:128-bit txpowmax 36 + protmode CTS roaming MANUAL bintval 100</screen> + + <para>When DHCP is not used, you also have to manually set + up the default gateway and the nameserver:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>route add default <replaceable>your_default_router</replaceable></userinput> +&prompt.root; <userinput>echo "nameserver <replaceable>your_DNS_server</replaceable>" >> /etc/resolv.conf</userinput></screen> + </sect5> + + <sect5 id="network-wireless-wpa-eap-tls"> + <title>WPA with EAP-TLS</title> + + <para>The second way to use WPA is with an 802.1X backend + authentication server, in this case WPA is called + WPA-Enterprise to make difference with the less secure + WPA-Personal with its pre-shared key. The + authentication in WPA-Enterprise is based on EAP + (Extensible Authentication Protocol).</para> + + <para>EAP does not come with an encryption method, it was + decided to embed EAP inside an encrypted tunnel. Many + types of EAP authentication methods have been designed, + the most common methods are EAP-TLS, EAP-TTLS and + EAP-PEAP.</para> + + <para>EAP-TLS (EAP with Transport Layer Security) is a + very well-supported authentication protocol in the + wireless world since it was the first EAP method to be + certified by the <ulink + url="http://www.wi-fi.org/">Wi-Fi alliance</ulink>. + EAP-TLS will require three certificates to run: the CA + certificate (installed on all machines), the server + certificate for your authentication server, and one + client certificate for each wireless client. In this + EAP method, both authentication server and wireless + client authenticate each other in presenting their + respective certificates, and they verify that these + certificates were signed by your organization's + certificate authority (CA).</para> + + <para>As previously, the configuration is done via + <filename>/etc/wpa_supplicant.conf</filename>:</para> + + <programlisting>network={ + ssid="freebsdap" <co id="co-tls-ssid"> + proto=RSN <co id="co-tls-proto"> + key_mgmt=WPA-EAP <co id="co-tls-kmgmt"> + eap=TLS <co id="co-tls-eap"> + identity="loader" <co id="co-tls-id"> + ca_cert="/etc/certs/cacert.pem" <co id="co-tls-cacert"> + client_cert="/etc/certs/clientcert.pem" <co id="co-tls-clientcert"> + private_key="/etc/certs/clientkey.pem" <co id="co-tls-pkey"> + private_key_passwd="freebsdmallclient" <co id="co-tls-pwd"> +}</programlisting> + + <calloutlist> + <callout arearefs="co-tls-ssid"> + <para>This field indicates the network name + (SSID).</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-tls-proto"> + <para>Here, we use RSN (IEEE 802.11i) protocol, i.e., + WPA2.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-tls-kmgmt"> + <para>The <literal>key_mgmt</literal> line refers to + the key management protocol we use. In our case it + is WPA using EAP authentication: + <literal>WPA-EAP</literal>.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-tls-eap"> + <para>In this field, we mention the EAP method for our + connection.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-tls-id"> + <para>The <literal>identity</literal> field contains + the identity string for EAP.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-tls-cacert"> + <para>The <literal>ca_cert</literal> field indicates + the pathname of the CA certificate file. This file + is needed to verify the server certificat.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-tls-clientcert"> + <para>The <literal>client_cert</literal> line gives + the pathname to the client certificate file. This + certificate is unique to each wireless client of the + network.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-tls-pkey"> + <para>The <literal>private_key</literal> field is the + pathname to the client certificate private key + file.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-tls-pwd"> + <para>The <literal>private_key_passwd</literal> field + contains the passphrase for the private key.</para> + </callout> + </calloutlist> + + <para>Then add the following line to + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>ifconfig_ath0="WPA DHCP"</programlisting> + + <para>The next step is to bring up the interface with the + help of the <filename>rc.d</filename> facility:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/netif start</userinput> +Starting wpa_supplicant. +DHCPREQUEST on ath0 to 255.255.255.255 port 67 +DHCPREQUEST on ath0 to 255.255.255.255 port 67 +DHCPACK from 192.168.0.20 +bound to 192.168.0.254 -- renewal in 300 seconds. +ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500 + inet6 fe80::211:95ff:fed5:4362%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x1 + inet 192.168.0.254 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255 + ether 00:11:95:d5:43:62 + media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect (DS/11Mbps) + status: associated + ssid freebsdap channel 1 bssid 00:11:95:c3:0d:ac + authmode WPA2/802.11i privacy ON deftxkey UNDEF TKIP 2:128-bit + txpowmax 36 protmode CTS roaming MANUAL bintval 100</screen> + + <para>As previously shown, it is also possible to bring up + the interface manually with both + <command>wpa_supplicant</command> and + <command>ifconfig</command> commands.</para> + </sect5> + + <sect5 id="network-wireless-wpa-eap-ttls"> + <title>WPA with EAP-TTLS</title> + + <para>With EAP-TLS both the authentication server and the + client need a certificate, with EAP-TTLS (EAP-Tunneled + Transport Layer Security) a client certificate is + optional. This method is close to what some secure web + sites do , where the web server can create a secure SSL + tunnel even if the visitors do not have client-side + certificates. EAP-TTLS will use the encrypted TLS + tunnel for safe transport of the authentication + data.</para> + + <para>The configuration is done via the + <filename>/etc/wpa_supplicant.conf</filename> + file:</para> + + <programlisting>network={ + ssid="freebsdap" + proto=RSN + key_mgmt=WPA-EAP + eap=TTLS <co id="co-ttls-eap"> + identity="test" <co id="co-ttls-id"> + password="test" <co id="co-ttls-passwd"> + ca_cert="/etc/certs/cacert.pem" <co id="co-ttls-cacert"> + phase2="auth=MD5" <co id="co-ttls-pha2"> +}</programlisting> + + <calloutlist> + <callout arearefs="co-ttls-eap"> + <para>In this field, we mention the EAP method for our + connection.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-ttls-id"> + <para>The <literal>identity</literal> field contains + the identity string for EAP authentication inside + the encrypted TLS tunnel.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-ttls-passwd"> + <para>The <literal>password</literal> field contains + the passphrase for the EAP authentication.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-ttls-cacert"> + <para>The <literal>ca_cert</literal> field indicates + the pathname of the CA certificate file. This file + is needed to verify the server certificat.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-ttls-pha2"> + <para>In this field, we mention the authentication + method used in the encrypted TLS tunnel. In our + case, EAP with MD5-Challenge has been used. The + <quote>inner authentication</quote> phase is often + called <quote>phase2</quote>.</para> + </callout> + </calloutlist> + + <para>You also have to add the following line to + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>ifconfig_ath0="WPA DHCP"</programlisting> + + <para>The next step is to bring up the interface:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/netif start</userinput> +Starting wpa_supplicant. +DHCPREQUEST on ath0 to 255.255.255.255 port 67 +DHCPREQUEST on ath0 to 255.255.255.255 port 67 +DHCPREQUEST on ath0 to 255.255.255.255 port 67 +DHCPACK from 192.168.0.20 +bound to 192.168.0.254 -- renewal in 300 seconds. +ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500 + inet6 fe80::211:95ff:fed5:4362%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x1 + inet 192.168.0.254 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255 + ether 00:11:95:d5:43:62 + media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect (DS/11Mbps) + status: associated + ssid freebsdap channel 1 bssid 00:11:95:c3:0d:ac + authmode WPA2/802.11i privacy ON deftxkey UNDEF TKIP 2:128-bit + txpowmax 36 protmode CTS roaming MANUAL bintval 100</screen> + </sect5> + + <sect5 id="network-wireless-wpa-eap-peap"> + <title>WPA with EAP-PEAP</title> + + <para>PEAP (Protected EAP) has been designed as an + alternative to EAP-TTLS. There are two types of PEAP + methods, the most common one is PEAPv0/EAP-MSCHAPv2. In + the rest of this document, we will use the PEAP term to + refer to that EAP method. PEAP is the most used EAP + standard after EAP-TLS, in other words if you have a + network with mixed OSes, PEAP should be the most + supported standard after EAP-TLS.</para> + + <para>PEAP is similar to EAP-TTLS: it uses a server-side + certificate to authenticate clients by creating an + encrypted TLS tunnel between the client and the + authentication server, which protects the ensuing + exchange of authentication information. In term of + security the difference between EAP-TTLS and PEAP is + that PEAP authentication broadcasts the username in + clear, only the password is sent in the encrypted TLS + tunnel. EAP-TTLS will use the TLS tunnel for both + username and password.</para> + + <para>We have to edit the + <filename>/etc/wpa_supplicant.conf</filename> file and + add the EAP-PEAP related settings:</para> + + <programlisting>network={ + ssid="freebsdap" + proto=RSN + key_mgmt=WPA-EAP + eap=PEAP <co id="co-peap-eap"> + identity="test" <co id="co-peap-id"> + password="test" <co id="co-peap-passwd"> + ca_cert="/etc/certs/cacert.pem" <co id="co-peap-cacert"> + phase1="peaplabel=0" <co id="co-peap-pha1"> + phase2="auth=MSCHAPV2" <co id="co-peap-pha2"> +}</programlisting> + + <calloutlist> + <callout arearefs="co-peap-eap"> + <para>In this field, we mention the EAP method for our + connection.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-peap-id"> + <para>The <literal>identity</literal> field contains + the identity string for EAP authentication inside + the encrypted TLS tunnel.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-peap-passwd"> + <para>The <literal>password</literal> field contains + the passphrase for the EAP authentication.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-peap-cacert"> + <para>The <literal>ca_cert</literal> field indicates + the pathname of the CA certificate file. This file + is needed to verify the server certificat.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-peap-pha1"> + <para>This field contains the parameters for the + first phase of the authentication (the TLS + tunnel). According to the authentication server + used, you will have to specify a specific label + for the authentication. Most of time, the label + will be <quote>client EAP encryption</quote> which + is set by using <literal>peaplabel=0</literal>. + More information can be found in the + &man.wpa.supplicant.conf.5; manual page.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-peap-pha2"> + <para>In this field, we mention the authentication + protocol used in the encrypted TLS tunnel. In the + case of PEAP, it is + <literal>auth=MSCHAPV2</literal>.</para> + </callout> + </calloutlist> + + <para>The following must be added to + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>ifconfig_ath0="WPA DHCP"</programlisting> + + <para>Then, we can bring up the interface:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/netif start</userinput> +Starting wpa_supplicant. +DHCPREQUEST on ath0 to 255.255.255.255 port 67 +DHCPREQUEST on ath0 to 255.255.255.255 port 67 +DHCPREQUEST on ath0 to 255.255.255.255 port 67 +DHCPACK from 192.168.0.20 +bound to 192.168.0.254 -- renewal in 300 seconds. +ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500 + inet6 fe80::211:95ff:fed5:4362%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x1 + inet 192.168.0.254 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255 + ether 00:11:95:d5:43:62 + media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect (DS/11Mbps) + status: associated + ssid freebsdap channel 1 bssid 00:11:95:c3:0d:ac + authmode WPA2/802.11i privacy ON deftxkey UNDEF TKIP 2:128-bit + txpowmax 36 protmode CTS roaming MANUAL bintval 100</screen> + </sect5> + </sect4> + + <sect4 id="network-wireless-wep"> + <title>WEP</title> + + <para>WEP (Wired Equivalent Privacy) is part of the original + 802.11 standard. There is no authentication mechanism, + only a weak form of access control, and it is easily to be + cracked.</para> + + <para>WEP can be set up with + <command>ifconfig</command>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig <replaceable>ath0</replaceable> inet <replaceable>192.168.1.100</replaceable> netmask <replaceable>255.255.255.0</replaceable> ssid my_net \ + wepmode on weptxkey 3 wepkey 3:0x3456789012</userinput></screen> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>The <literal>weptxkey</literal> means which WEP + key will be used in the transmission. Here we used the + third key. This must match the setting in the access + point.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The <literal>wepkey</literal> means setting the + selected WEP key. It should in the format + <replaceable>index:key</replaceable>, if the index is + not given, key <literal>1</literal> is set. That is + to say we need to set the index if we use keys other + than the first key.</para> + + <note> + <para>You must replace + the <literal>0x3456789012</literal> with the key + configured for use on the access point.</para> + </note> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>You are encouraged to read &man.ifconfig.8; manual + page for further information.</para> + + <para>The <command>wpa_supplicant</command> facility also + can be used to configure your wireless interface with WEP. + The example above can be set up by adding the following + lines to + <filename>/etc/wpa_supplicant.conf</filename>:</para> + + <programlisting>network={ + ssid="my_net" + key_mgmt=NONE + wep_key3=3456789012 + wep_tx_keyidx=3 +}</programlisting> + + <para>Then:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>wpa_supplicant -i <replaceable>ath0</replaceable> -c /etc/wpa_supplicant.conf</userinput> +Trying to associate with 00:13:46:49:41:76 (SSID='dlinkap' freq=2437 MHz) +Associated with 00:13:46:49:41:76</screen> + </sect4> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ad-hoc Mode</title> + + <para>IBSS mode, also called ad-hoc mode, is designed for point + to point connections. For example, to establish an ad-hoc + network between the machine <hostid>A</hostid> and the machine + <hostid>B</hostid> we will just need to choose two IP adresses + and a SSID.</para> + + <para>On the box <hostid>A</hostid>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig <replaceable>ath0</replaceable> inet <replaceable>192.168.0.1</replaceable> netmask <replaceable>255.255.255.0</replaceable> ssid <replaceable>freebsdap</replaceable> mediaopt adhoc</userinput> +&prompt.root; <userinput>ifconfig <replaceable>ath0</replaceable></userinput> + ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500 + inet 192.168.0.1 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255 + inet6 fe80::211:95ff:fec3:dac%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x4 + ether 00:11:95:c3:0d:ac + media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect <adhoc> (autoselect <adhoc>) + status: associated + ssid freebsdap channel 2 bssid 02:11:95:c3:0d:ac + authmode OPEN privacy OFF txpowmax 36 protmode CTS bintval 100</screen> + + <para>The <literal>adhoc</literal> parameter indicates the + interface is running in the IBSS mode.</para> + + <para>On <hostid>B</hostid>, we should be able to detect + <hostid>A</hostid>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig <replaceable>ath0</replaceable> up scan</userinput> + SSID BSSID CHAN RATE S:N INT CAPS + freebsdap 02:11:95:c3:0d:ac 2 54M 19:0 100 IS</screen> + + <para>The <literal>I</literal> in the output confirms the + machine <hostid>A</hostid> is in ad-hoc mode. We just have to + configure <hostid>B</hostid> with a different IP + address:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig <replaceable>ath0</replaceable> inet <replaceable>192.168.0.2</replaceable> netmask <replaceable>255.255.255.0</replaceable> ssid <replaceable>freebsdap</replaceable> mediaopt adhoc</userinput> +&prompt.root; <userinput>ifconfig <replaceable>ath0</replaceable></userinput> + ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500 + inet6 fe80::211:95ff:fed5:4362%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x1 + inet 192.168.0.2 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255 + ether 00:11:95:d5:43:62 + media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect <adhoc> (autoselect <adhoc>) + status: associated + ssid freebsdap channel 2 bssid 02:11:95:c3:0d:ac + authmode OPEN privacy OFF txpowmax 36 protmode CTS bintval 100</screen> + + <para>Both <hostid>A</hostid> and <hostid>B</hostid> are now + ready to exchange informations.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Troubleshooting</title> + + <para>If you are having trouble with wireless networking, there + are a number of steps you can take to help troubleshoot the + problem.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>If you do not see the access point listed when + scanning be sure you have not configured your wireless + device to a limited set of channels.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>If you cannot associate to an access point verify the + configuration of your station matches the one of the + access point. This includes the authentication scheme and + any security protocols. Simplify your configuration as + much as possible. If you are using a security protocol + such as WPA or WEP configure the access point for open + authentication and no security to see if you can get + traffic to pass.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Once you can associate to the access point diagnose + any security configuration using simple tools like + &man.ping.8;.</para> + + <para>The <command>wpa_supplicant</command> has much + debugging support; try running it manually with the + <option>-dd</option> option and look at the system + logs.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>There are also many lower-level debugging tools. You + can enable debugging messages in the 802.11 protocol + support layer using the <command>wlandebug</command> + program found in + <filename>/usr/src/tools/tools/net80211</filename>. For + example:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>wlandebug -i <replaceable>ath0</replaceable> +scan+auth+debug+assoc</userinput> + net.wlan.0.debug: 0 => 0xc80000<assoc,auth,scan></screen> + + <para>can be used to enable console messages related to + scanning for access points and doing the 802.11 protocol + handshakes required to arrange communication.</para> + + <para>There are also many useful statistics maintained by + the 802.11 layer; the <command>wlanstats</command> tool + will dump these informations. These statistics should + identify all errors identified by the 802.11 layer. + Beware however that some errors are identified in the + device drivers that lie below the 802.11 layer so they may + not show up. To diagnose device-specific problems you + need to refer to the drivers' documentation.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>If the above information does not help to clarify the + problem, please submit a problem report and include output + from the above tools.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="network-bluetooth"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Pav</firstname> + <surname>Lucistnik</surname> + <contrib>Written by </contrib> + <affiliation> + <address><email>pav@FreeBSD.org</email></address> + </affiliation> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Bluetooth</title> + + <indexterm><primary>Bluetooth</primary></indexterm> + <sect2> + <title>Introduction</title> + <para>Bluetooth is a wireless technology for creating personal networks + operating in the 2.4 GHz unlicensed band, with a range of 10 meters. + Networks are usually formed ad-hoc from portable devices such as + cellular phones, handhelds and laptops. Unlike the other popular + wireless technology, Wi-Fi, Bluetooth offers higher level service + profiles, e.g. FTP-like file servers, file pushing, voice transport, + serial line emulation, and more.</para> + + <para>The Bluetooth stack in &os; is implemented using the Netgraph + framework (see &man.netgraph.4;). A broad variety of Bluetooth USB + dongles is supported by the &man.ng.ubt.4; driver. The Broadcom BCM2033 + chip based Bluetooth devices are supported via the &man.ubtbcmfw.4; and + &man.ng.ubt.4; drivers. The 3Com Bluetooth PC Card 3CRWB60-A is + supported by the &man.ng.bt3c.4; driver. Serial and UART based + Bluetooth devices are supported via &man.sio.4;, &man.ng.h4.4; + and &man.hcseriald.8;. This section describes the use of the USB + Bluetooth dongle.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Plugging in the Device</title> + <para>By default Bluetooth device drivers are available as kernel modules. + Before attaching a device, you will need to load the driver into the + kernel:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kldload ng_ubt</userinput></screen> + + <para>If the Bluetooth device is present in the system during system + startup, load the module from + <filename>/boot/loader.conf</filename>:</para> + + <programlisting>ng_ubt_load="YES"</programlisting> + + <para>Plug in your USB dongle. The output similar to the following will + appear on the console (or in syslog):</para> + + <screen>ubt0: vendor 0x0a12 product 0x0001, rev 1.10/5.25, addr 2 +ubt0: Interface 0 endpoints: interrupt=0x81, bulk-in=0x82, bulk-out=0x2 +ubt0: Interface 1 (alt.config 5) endpoints: isoc-in=0x83, isoc-out=0x3, + wMaxPacketSize=49, nframes=6, buffer size=294</screen> + + <note> + <para>The Bluetooth stack has to be started manually on &os; 6.0, and + on &os; 5.X before 5.5. It is done automatically from &man.devd.8; + on &os; 5.5, 6.1 and newer.</para> + + <para>Copy + <filename>/usr/share/examples/netgraph/bluetooth/rc.bluetooth</filename> + into some convenient place, like <filename>/etc/rc.bluetooth</filename>. + This script is used to start and stop the Bluetooth stack. It is a good + idea to stop the stack before unplugging the device, but it is not + (usually) fatal. When starting the stack, you will receive output similar + to the following:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.bluetooth start ubt0</userinput> +BD_ADDR: 00:02:72:00:d4:1a +Features: 0xff 0xff 0xf 00 00 00 00 00 +<3-Slot> <5-Slot> <Encryption> <Slot offset> +<Timing accuracy> <Switch> <Hold mode> <Sniff mode> +<Park mode> <RSSI> <Channel quality> <SCO link> +<HV2 packets> <HV3 packets> <u-law log> <A-law log> <CVSD> +<Paging scheme> <Power control> <Transparent SCO data> +Max. ACL packet size: 192 bytes +Number of ACL packets: 8 +Max. SCO packet size: 64 bytes +Number of SCO packets: 8</screen> + </note> + + </sect2> + + <indexterm><primary>HCI</primary></indexterm> + <sect2> + <title>Host Controller Interface (HCI)</title> + + <para>Host Controller Interface (HCI) provides a command interface to the + baseband controller and link manager, and access to hardware status and + control registers. This interface provides a uniform method of accessing + the Bluetooth baseband capabilities. HCI layer on the Host exchanges + data and commands with the HCI firmware on the Bluetooth hardware. + The Host Controller Transport Layer (i.e. physical bus) driver provides + both HCI layers with the ability to exchange information with each + other.</para> + + <para>A single Netgraph node of type <emphasis>hci</emphasis> is + created for a single Bluetooth device. The HCI node is normally + connected to the Bluetooth device driver node (downstream) and + the L2CAP node (upstream). All HCI operations must be performed + on the HCI node and not on the device driver node. Default name + for the HCI node is <quote>devicehci</quote>. + For more details refer to the &man.ng.hci.4; manual page.</para> + + <para>One of the most common tasks is discovery of Bluetooth devices in + RF proximity. This operation is called <emphasis>inquiry</emphasis>. + Inquiry and other HCI related operations are done with the + &man.hccontrol.8; utility. The example below shows how to find out + which Bluetooth devices are in range. You should receive the list of + devices in a few seconds. Note that a remote device will only answer + the inquiry if it put into <emphasis>discoverable</emphasis> + mode.</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>hccontrol -n ubt0hci inquiry</userinput> +Inquiry result, num_responses=1 +Inquiry result #0 + BD_ADDR: 00:80:37:29:19:a4 + Page Scan Rep. Mode: 0x1 + Page Scan Period Mode: 00 + Page Scan Mode: 00 + Class: 52:02:04 + Clock offset: 0x78ef +Inquiry complete. Status: No error [00]</screen> + + <para><literal>BD_ADDR</literal> is unique address of a Bluetooth + device, similar to MAC addresses of a network card. This address + is needed for further communication with a device. It is possible + to assign human readable name to a BD_ADDR. + The <filename>/etc/bluetooth/hosts</filename> file contains information + regarding the known Bluetooth hosts. The following example shows how + to obtain human readable name that was assigned to the remote + device:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>hccontrol -n ubt0hci remote_name_request 00:80:37:29:19:a4</userinput> +BD_ADDR: 00:80:37:29:19:a4 +Name: Pav's T39</screen> + + <para>If you perform an inquiry on a remote Bluetooth device, it will + find your computer as <quote>your.host.name (ubt0)</quote>. The name + assigned to the local device can be changed at any time.</para> + + <para>The Bluetooth system provides a point-to-point connection (only two + Bluetooth units involved), or a point-to-multipoint connection. In the + point-to-multipoint connection the connection is shared among several + Bluetooth devices. The following example shows how to obtain the list + of active baseband connections for the local device:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>hccontrol -n ubt0hci read_connection_list</userinput> +Remote BD_ADDR Handle Type Mode Role Encrypt Pending Queue State +00:80:37:29:19:a4 41 ACL 0 MAST NONE 0 0 OPEN</screen> + + <para>A <emphasis>connection handle</emphasis> is useful when termination + of the baseband connection is required. Note, that it is normally not + required to do it by hand. The stack will automatically terminate + inactive baseband connections.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>hccontrol -n ubt0hci disconnect 41</userinput> +Connection handle: 41 +Reason: Connection terminated by local host [0x16]</screen> + + <para>Refer to <command>hccontrol help</command> for a complete listing + of available HCI commands. Most of the HCI commands do not require + superuser privileges.</para> + + </sect2> + + <indexterm><primary>L2CAP</primary></indexterm> + <sect2> + <title>Logical Link Control and Adaptation Protocol (L2CAP)</title> + + <para>Logical Link Control and Adaptation Protocol (L2CAP) provides + connection-oriented and connectionless data services to upper layer + protocols with protocol multiplexing capability and segmentation and + reassembly operation. L2CAP permits higher level protocols and + applications to transmit and receive L2CAP data packets up to 64 + kilobytes in length.</para> + + <para>L2CAP is based around the concept of <emphasis>channels</emphasis>. + Channel is a logical connection on top of baseband connection. Each + channel is bound to a single protocol in a many-to-one fashion. Multiple + channels can be bound to the same protocol, but a channel cannot be + bound to multiple protocols. Each L2CAP packet received on a channel is + directed to the appropriate higher level protocol. Multiple channels + can share the same baseband connection.</para> + + <para>A single Netgraph node of type <emphasis>l2cap</emphasis> is + created for a single Bluetooth device. The L2CAP node is normally + connected to the Bluetooth HCI node (downstream) and Bluetooth sockets + nodes (upstream). Default name for the L2CAP node is + <quote>devicel2cap</quote>. For more details refer to the + &man.ng.l2cap.4; manual page.</para> + + <para>A useful command is &man.l2ping.8;, which can be used to ping + other devices. Some Bluetooth implementations might not return all of + the data sent to them, so <literal>0 bytes</literal> in the following + example is normal.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>l2ping -a 00:80:37:29:19:a4</userinput> +0 bytes from 0:80:37:29:19:a4 seq_no=0 time=48.633 ms result=0 +0 bytes from 0:80:37:29:19:a4 seq_no=1 time=37.551 ms result=0 +0 bytes from 0:80:37:29:19:a4 seq_no=2 time=28.324 ms result=0 +0 bytes from 0:80:37:29:19:a4 seq_no=3 time=46.150 ms result=0</screen> + + <para>The &man.l2control.8; utility is used to perform various operations + on L2CAP nodes. This example shows how to obtain the list of logical + connections (channels) and the list of baseband connections for the + local device:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>l2control -a 00:02:72:00:d4:1a read_channel_list</userinput> +L2CAP channels: +Remote BD_ADDR SCID/ DCID PSM IMTU/ OMTU State +00:07:e0:00:0b:ca 66/ 64 3 132/ 672 OPEN +&prompt.user; <userinput>l2control -a 00:02:72:00:d4:1a read_connection_list</userinput> +L2CAP connections: +Remote BD_ADDR Handle Flags Pending State +00:07:e0:00:0b:ca 41 O 0 OPEN</screen> + + <para>Another diagnostic tool is &man.btsockstat.1;. It does a job + similar to as &man.netstat.1; does, but for Bluetooth network-related + data structures. The example below shows the same logical connection as + &man.l2control.8; above.</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>btsockstat</userinput> +Active L2CAP sockets +PCB Recv-Q Send-Q Local address/PSM Foreign address CID State +c2afe900 0 0 00:02:72:00:d4:1a/3 00:07:e0:00:0b:ca 66 OPEN +Active RFCOMM sessions +L2PCB PCB Flag MTU Out-Q DLCs State +c2afe900 c2b53380 1 127 0 Yes OPEN +Active RFCOMM sockets +PCB Recv-Q Send-Q Local address Foreign address Chan DLCI State +c2e8bc80 0 250 00:02:72:00:d4:1a 00:07:e0:00:0b:ca 3 6 OPEN</screen> + + </sect2> + + <indexterm><primary>RFCOMM</primary></indexterm> + <sect2> + <title>RFCOMM Protocol</title> + + <para>The RFCOMM protocol provides emulation of serial ports over the + L2CAP protocol. The protocol is based on the ETSI standard TS 07.10. + RFCOMM is a simple transport protocol, with additional provisions for + emulating the 9 circuits of RS-232 (EIATIA-232-E) serial ports. The + RFCOMM protocol supports up to 60 simultaneous connections (RFCOMM + channels) between two Bluetooth devices.</para> + + <para>For the purposes of RFCOMM, a complete communication path involves + two applications running on different devices (the communication + endpoints) with a communication segment between them. RFCOMM is intended + to cover applications that make use of the serial ports of the devices + in which they reside. The communication segment is a Bluetooth link from + one device to another (direct connect).</para> + + <para>RFCOMM is only concerned with the connection between the devices in + the direct connect case, or between the device and a modem in the + network case. RFCOMM can support other configurations, such as modules + that communicate via Bluetooth wireless technology on one side and + provide a wired interface on the other side.</para> + + <para>In &os; the RFCOMM protocol is implemented at the Bluetooth sockets + layer.</para> + </sect2> + + <indexterm><primary>pairing</primary></indexterm> + <sect2> + <title>Pairing of Devices</title> + + <para>By default, Bluetooth communication is not authenticated, and any + device can talk to any other device. A Bluetooth device (for example, + cellular phone) may choose to require authentication to provide a + particular service (for example, Dial-Up service). Bluetooth + authentication is normally done with <emphasis>PIN codes</emphasis>. + A PIN code is an ASCII string up to 16 characters in length. User is + required to enter the same PIN code on both devices. Once user has + entered the PIN code, both devices will generate a + <emphasis>link key</emphasis>. After that the link key can be stored + either in the devices themselves or in a persistent storage. Next time + both devices will use previously generated link key. The described + above procedure is called <emphasis>pairing</emphasis>. Note that if + the link key is lost by any device then pairing must be repeated.</para> + + <para>The &man.hcsecd.8; daemon is responsible for handling of all + Bluetooth authentication requests. The default configuration file is + <filename>/etc/bluetooth/hcsecd.conf</filename>. An example section for + a cellular phone with the PIN code arbitrarily set to + <quote>1234</quote> is shown below:</para> + + <programlisting>device { + bdaddr 00:80:37:29:19:a4; + name "Pav's T39"; + key nokey; + pin "1234"; + }</programlisting> + + <para>There is no limitation on PIN codes (except length). Some devices + (for example Bluetooth headsets) may have a fixed PIN code built in. + The <option>-d</option> switch forces the &man.hcsecd.8; daemon to stay + in the foreground, so it is easy to see what is happening. Set the + remote device to receive pairing and initiate the Bluetooth connection + to the remote device. The remote device should say that pairing was + accepted, and request the PIN code. Enter the same PIN code as you + have in <filename>hcsecd.conf</filename>. Now your PC and the remote + device are paired. Alternatively, you can initiate pairing on the remote + device.</para> + + <para>On &os; 5.5, 6.1 and newer, the following line can be added to the + <filename>/etc/rc.conf</filename> file to have + <application>hcsecd</application> started automatically on system + start:</para> + + <programlisting>hcsecd_enable="YES"</programlisting> + + <para>The following is a sample of the + <application>hcsecd</application> daemon output:</para> + +<programlisting>hcsecd[16484]: Got Link_Key_Request event from 'ubt0hci', remote bdaddr 0:80:37:29:19:a4 +hcsecd[16484]: Found matching entry, remote bdaddr 0:80:37:29:19:a4, name 'Pav's T39', link key doesn't exist +hcsecd[16484]: Sending Link_Key_Negative_Reply to 'ubt0hci' for remote bdaddr 0:80:37:29:19:a4 +hcsecd[16484]: Got PIN_Code_Request event from 'ubt0hci', remote bdaddr 0:80:37:29:19:a4 +hcsecd[16484]: Found matching entry, remote bdaddr 0:80:37:29:19:a4, name 'Pav's T39', PIN code exists +hcsecd[16484]: Sending PIN_Code_Reply to 'ubt0hci' for remote bdaddr 0:80:37:29:19:a4</programlisting> + + </sect2> + + <indexterm><primary>SDP</primary></indexterm> + <sect2> + <title>Service Discovery Protocol (SDP)</title> + <para>The Service Discovery Protocol (SDP) provides the means for client + applications to discover the existence of services provided by server + applications as well as the attributes of those services. The attributes + of a service include the type or class of service offered and the + mechanism or protocol information needed to utilize the service.</para> + + <para>SDP involves communication between a SDP server and a SDP client. + The server maintains a list of service records that describe the + characteristics of services associated with the server. Each service + record contains information about a single service. A client may + retrieve information from a service record maintained by the SDP server + by issuing a SDP request. If the client, or an application associated + with the client, decides to use a service, it must open a separate + connection to the service provider in order to utilize the service. + SDP provides a mechanism for discovering services and their attributes, + but it does not provide a mechanism for utilizing those services.</para> + + <para>Normally, a SDP client searches for services based on some desired + characteristics of the services. However, there are times when it is + desirable to discover which types of services are described by an SDP + server's service records without any a priori information about the + services. This process of looking for any offered services is called + <emphasis>browsing</emphasis>.</para> + + <para>The Bluetooth SDP server &man.sdpd.8; and command line client + &man.sdpcontrol.8; are included in the standard &os; installation. + The following example shows how to perform a SDP browse query.</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>sdpcontrol -a 00:01:03:fc:6e:ec browse</userinput> +Record Handle: 00000000 +Service Class ID List: + Service Discovery Server (0x1000) +Protocol Descriptor List: + L2CAP (0x0100) + Protocol specific parameter #1: u/int/uuid16 1 + Protocol specific parameter #2: u/int/uuid16 1 + +Record Handle: 0x00000001 +Service Class ID List: + Browse Group Descriptor (0x1001) + +Record Handle: 0x00000002 +Service Class ID List: + LAN Access Using PPP (0x1102) +Protocol Descriptor List: + L2CAP (0x0100) + RFCOMM (0x0003) + Protocol specific parameter #1: u/int8/bool 1 +Bluetooth Profile Descriptor List: + LAN Access Using PPP (0x1102) ver. 1.0 +</screen> + + <para>... and so on. Note that each service has a list of attributes + (RFCOMM channel for example). Depending on the service you might need to + make a note of some of the attributes. Some Bluetooth implementations do + not support service browsing and may return an empty list. In this case + it is possible to search for the specific service. The example below + shows how to search for the OBEX Object Push (OPUSH) service:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>sdpcontrol -a 00:01:03:fc:6e:ec search OPUSH</userinput></screen> + + <para>Offering services on &os; to Bluetooth clients is done with the + &man.sdpd.8; server. On &os; 5.5, 6.1 and newer, the following line can + be added to the <filename>/etc/rc.conf</filename> file:</para> + + <programlisting>sdpd_enable="YES"</programlisting> + + <para>Then the <application>sdpd</application> daemon can be started with:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/sdpd start</userinput></screen> + + <para>On &os; 6.0, and on &os; 5.X before 5.5, + <application>sdpd</application> is not integrated into the system + startup scripts. It has to be started manually with:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sdpd</userinput></screen> + + <para>The local server application that wants to provide Bluetooth + service to the remote clients will register service with the local + SDP daemon. The example of such application is &man.rfcomm.pppd.8;. + Once started it will register Bluetooth LAN service with the local + SDP daemon.</para> + + <para>The list of services registered with the local SDP server can be + obtained by issuing SDP browse query via local control channel:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sdpcontrol -l browse</userinput></screen> + + </sect2> + + <sect2> + <title>Dial-Up Networking (DUN) and Network Access with PPP (LAN) + Profiles</title> + + <para>The Dial-Up Networking (DUN) profile is mostly used with modems + and cellular phones. The scenarios covered by this profile are the + following:</para> + + <itemizedlist> + <listitem><para>use of a cellular phone or modem by a computer as + a wireless modem for connecting to a dial-up Internet access server, + or using other dial-up services;</para></listitem> + + <listitem><para>use of a cellular phone or modem by a computer to + receive data calls.</para></listitem> + </itemizedlist> + + <para>Network Access with PPP (LAN) profile can be used in the following + situations:</para> + + <itemizedlist> + <listitem><para>LAN access for a single Bluetooth device; + </para></listitem> + + <listitem><para>LAN access for multiple Bluetooth devices; + </para></listitem> + + <listitem><para>PC to PC (using PPP networking over serial cable + emulation).</para></listitem> + </itemizedlist> + + <para>In &os; both profiles are implemented with &man.ppp.8; and + &man.rfcomm.pppd.8; - a wrapper that converts RFCOMM Bluetooth + connection into something PPP can operate with. Before any profile + can be used, a new PPP label in the <filename>/etc/ppp/ppp.conf</filename> + must be created. Consult &man.rfcomm.pppd.8; manual page for examples. + </para> + + <para>In the following example &man.rfcomm.pppd.8; will be used to open + RFCOMM connection to remote device with BD_ADDR 00:80:37:29:19:a4 on + DUN RFCOMM channel. The actual RFCOMM channel number will be obtained + from the remote device via SDP. It is possible to specify RFCOMM channel + by hand, and in this case &man.rfcomm.pppd.8; will not perform SDP + query. Use &man.sdpcontrol.8; to find out RFCOMM + channel on the remote device.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>rfcomm_pppd -a 00:80:37:29:19:a4 -c -C dun -l rfcomm-dialup</userinput></screen> + + <para>In order to provide Network Access with PPP (LAN) service the + &man.sdpd.8; server must be running. A new entry for LAN clients must + be created in the <filename>/etc/ppp/ppp.conf</filename> file. Consult + &man.rfcomm.pppd.8; manual page for examples. Finally, start RFCOMM PPP + server on valid RFCOMM channel number. The RFCOMM PPP server will + automatically register Bluetooth LAN service with the local SDP daemon. + The example below shows how to start RFCOMM PPP server.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>rfcomm_pppd -s -C 7 -l rfcomm-server</userinput></screen> + + </sect2> + + <indexterm><primary>OBEX</primary></indexterm> + <sect2> + <title>OBEX Object Push (OPUSH) Profile</title> + <para>OBEX is a widely used protocol for simple file transfers between + mobile devices. Its main use is in infrared communication, where it is + used for generic file transfers between notebooks or PDAs, + and for sending business cards or calendar entries between cellular + phones and other devices with PIM applications.</para> + + <para>The OBEX server and client are implemented as a third-party package + <application>obexapp</application>, which is available as + <filename role="package">comms/obexapp</filename> port.</para> + + <para>OBEX client is used to push and/or pull objects from the OBEX server. + An object can, for example, be a business card or an appointment. + The OBEX client can obtain RFCOMM channel number from the remote device + via SDP. This can be done by specifying service name instead of RFCOMM + channel number. Supported service names are: IrMC, FTRN and OPUSH. + It is possible to specify RFCOMM channel as a number. Below is an + example of an OBEX session, where device information object is pulled + from the cellular phone, and a new object (business card) is pushed + into the phone's directory.</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>obexapp -a 00:80:37:29:19:a4 -C IrMC</userinput> +obex> get telecom/devinfo.txt devinfo-t39.txt +Success, response: OK, Success (0x20) +obex> put new.vcf +Success, response: OK, Success (0x20) +obex> di +Success, response: OK, Success (0x20)</screen> + + <para>In order to provide OBEX Object Push service, + &man.sdpd.8; server must be running. A root folder, where all incoming + objects will be stored, must be created. The default path to the root + folder is <filename>/var/spool/obex</filename>. Finally, start OBEX + server on valid RFCOMM channel number. The OBEX server will + automatically register OBEX Object Push service with the local SDP + daemon. The example below shows how to start OBEX server.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>obexapp -s -C 10</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Serial Port Profile (SPP)</title> + <para>The Serial Port Profile (SPP) allows Bluetooth devices to perform + RS232 (or similar) serial cable emulation. The scenario covered by this + profile deals with legacy applications using Bluetooth as a cable + replacement, through a virtual serial port abstraction.</para> + + <para>The &man.rfcomm.sppd.1; utility implements the Serial Port profile. + A pseudo tty is used as a virtual serial port abstraction. The example + below shows how to connect to a remote device Serial Port service. + Note that you do not have to specify a RFCOMM channel - + &man.rfcomm.sppd.1; can obtain it from the remote device via SDP. + If you would like to override this, specify a RFCOMM channel on the + command line.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>rfcomm_sppd -a 00:07:E0:00:0B:CA -t /dev/ttyp6</userinput> +rfcomm_sppd[94692]: Starting on /dev/ttyp6...</screen> + + <para>Once connected, the pseudo tty can be used as serial port:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cu -l ttyp6</userinput></screen> + + </sect2> + + <sect2> + <title>Troubleshooting</title> + + <sect3> + <title>A remote device cannot connect</title> + <para>Some older Bluetooth devices do not support role switching. + By default, when &os; is accepting a new connection, it tries to + perform a role switch and become master. Devices, which do not + support this will not be able to connect. Note that role switching is + performed when a new connection is being established, so it is not + possible to ask the remote device if it does support role switching. + There is a HCI option to disable role switching on the local + side:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>hccontrol -n ubt0hci write_node_role_switch 0</userinput></screen> + + </sect3> + + <sect3> + <title>Something is going wrong, can I see what exactly is happening?</title> + <para>Yes, you can. Use the third-party package + <application>hcidump</application>, which is available as + <filename role="package">comms/hcidump</filename> port. + The <application>hcidump</application> utility is similar to + &man.tcpdump.1;. It can be used to display the content of the Bluetooth + packets on the terminal and to dump the Bluetooth packets to a + file.</para> + </sect3> + + </sect2> + + </sect1> + + <sect1 id="network-bridging"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Steve</firstname> + <surname>Peterson</surname> + <contrib>Written by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Bridging</title> + + <sect2> + <title>Introduction</title> + <indexterm><primary>IP subnet</primary></indexterm> + <indexterm><primary>bridge</primary></indexterm> + <para>It is sometimes useful to divide one physical network + (such as an Ethernet segment) into two separate network + segments without having to create IP subnets and use a router + to connect the segments together. A device that connects two + networks together in this fashion is called a + <quote>bridge</quote>. A FreeBSD system with two network + interface cards can act as a bridge.</para> + + <para>The bridge works by learning the MAC layer addresses + (Ethernet addresses) of the devices on each of its network interfaces. + It forwards traffic between two networks only when its source and + destination are on different networks.</para> + + <para>In many respects, a bridge is like an Ethernet switch with very + few ports.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Situations Where Bridging Is Appropriate</title> + + <para>There are two common situations in which a bridge is used + today.</para> + + <sect3> + <title>High Traffic on a Segment</title> + + <para>Situation one is where your physical network segment is + overloaded with traffic, but you do not want for whatever reason to + subnet the network and interconnect the subnets with a + router.</para> + + <para>Let us consider an example of a newspaper where the Editorial and + Production departments are on the same subnetwork. The Editorial + users all use server <hostid>A</hostid> for file service, and the Production users + are on server <hostid>B</hostid>. An Ethernet network is used to connect all users together, + and high loads on the network are slowing things down.</para> + + <para>If the Editorial users could be segregated on one + network segment and the Production users on another, the two + network segments could be connected with a bridge. Only the + network traffic destined for interfaces on the + <quote>other</quote> side of the bridge would be sent to the + other network, reducing congestion on each network + segment.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Filtering/Traffic Shaping Firewall</title> + <indexterm><primary>firewall</primary></indexterm> + <indexterm><primary>NAT</primary></indexterm> + + <para>The second common situation is where firewall functionality is + needed without network address translation (NAT).</para> + + <para>An example is a small company that is connected via DSL + or ISDN to their ISP. They have a 13 globally-accessible IP + addresses from their ISP and have 10 PCs on their network. + In this situation, using a router-based firewall is + difficult because of subnetting issues.</para> + + <indexterm><primary>router</primary></indexterm> + <indexterm><primary>DSL</primary></indexterm> + <indexterm><primary>ISDN</primary></indexterm> + <para>A bridge-based firewall can be configured and dropped into the + path just downstream of their DSL/ISDN router without any IP + numbering issues.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Configuring a Bridge</title> + + <sect3> + <title>Network Interface Card Selection</title> + + <para>A bridge requires at least two network cards to function. + Unfortunately, not all network interface cards + support bridging. Read &man.bridge.4; for details on the cards that + are supported.</para> + + <para>Install and test the two network cards before continuing.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Kernel Configuration Changes</title> + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>BRIDGE</secondary> + </indexterm> + + <para>To enable kernel support for bridging, add the:</para> + + <programlisting>options BRIDGE</programlisting> + + <para>statement to your kernel configuration file, and rebuild your + kernel.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Firewall Support</title> + <indexterm><primary>firewall</primary></indexterm> + <para>If you are planning to use the bridge as a firewall, you + will need to add the <literal>IPFIREWALL</literal> option as + well. Read <xref linkend="firewalls"> for general + information on configuring the bridge as a firewall.</para> + + <para>If you need to allow non-IP packets (such as ARP) to flow + through the bridge, there are three options available. + The first is to add the following option to the kernel and + rebuild:<para> + + <programlisting>option IPFIREWALL_DEFAULT_TO_ACCEPT</programlisting> + + <para>The second is to set the firewall type to <quote><literal>open</literal></quote> in the + <filename>rc.conf</filename> file:</para> + + <programlisting>firewall_type="open"</programlisting> + + <para>Note that these options will make the firewall seem completely + transparent; any packet or connection will be permitted by default. + This may require significant changes to the firewall ruleset.</para> + + <para>The third option is to apply the following &man.ipfw.8; + rule:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ipfw add allow mac-type arp layer2</userinput></screen> + + <para>Or add it to the current firewall ruleset. This rule effectively + allows &man.arp.8; packets through, so it must be be applied near the + beginning of the ruleset for early evaluation.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Traffic Shaping Support</title> + + <para>If you want to use the bridge as a traffic shaper, you will need + to add the <literal>DUMMYNET</literal> option to your kernel + configuration. Read &man.dummynet.4; for further + information.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Enabling the Bridge</title> + + <para>Add the line:</para> + + <programlisting>net.link.ether.bridge.enable=1</programlisting> + + <para>to <filename>/etc/sysctl.conf</filename> to enable the bridge at + runtime, and the line:</para> + + <programlisting>net.link.ether.bridge.config=<replaceable>if1</replaceable>,<replaceable>if2</replaceable></programlisting> + + <para>to enable bridging on the specified interfaces (replace + <replaceable>if1</replaceable> and + <replaceable>if2</replaceable> with the names of your two + network interfaces). If you want the bridged packets to be + filtered by &man.ipfw.8;, you should add:</para> + + <programlisting>net.link.ether.bridge.ipfw=1</programlisting> + + <para>as well.</para> + + <para>For versions prior to &os; 5.2-RELEASE, use instead the following + lines:</para> + + <programlisting>net.link.ether.bridge=1 +net.link.ether.bridge_cfg=<replaceable>if1</replaceable>,<replaceable>if2</replaceable> +net.link.ether.bridge_ipfw=1</programlisting> + + </sect2> + + <sect2> + <title>Other Information</title> + + <para>If you want to be able to &man.ssh.1; into the bridge from the network, + it is correct to assign one of the network cards an IP address. The + consensus is that assigning both cards an address is a bad + idea.</para> + + <para>If you have multiple bridges on your network, there cannot be more + than one path between any two workstations. Technically, this means + that there is no support for spanning tree link management.</para> + + <para>A bridge can add latency to your &man.ping.8; times, especially for + traffic from one segment to another.</para> + + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="network-diskless"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Jean-François</firstname> + <surname>Dockès</surname> + <contrib>Updated by </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Alex</firstname> + <surname>Dupre</surname> + <contrib>Reorganized and enhanced by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Diskless Operation</title> + + <indexterm><primary>diskless workstation</primary></indexterm> + <indexterm><primary>diskless operation</primary></indexterm> + + <para>A FreeBSD machine can boot over the network and operate without a + local disk, using file systems mounted from an <acronym>NFS</acronym> server. No system + modification is necessary, beyond standard configuration files. + Such a system is relatively easy to set up because all the necessary elements + are readily available:</para> + <itemizedlist> + <listitem> + <para>There are at least two possible methods to load the kernel over + the network:</para> + <itemizedlist> + <listitem> + <para><acronym>PXE</acronym>: The &intel; Preboot eXecution + Environment system is a form of smart boot ROM built into some + networking cards or motherboards. See &man.pxeboot.8; for more + details.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>The <application>Etherboot</application> + port (<filename + role="package">net/etherboot</filename>) produces + ROM-able code to boot kernels over the network. The + code can be either burnt into a boot PROM on a network + card, or loaded from a local floppy (or hard) disk + drive, or from a running &ms-dos; system. Many network + cards are supported.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + + <listitem> + <para>A sample script + (<filename>/usr/share/examples/diskless/clone_root</filename>) eases + the creation and maintenance of the workstation's root file system + on the server. The script will probably require a little + customization but it will get you started very quickly.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Standard system startup files exist in <filename>/etc</filename> + to detect and support a diskless system startup.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Swapping, if needed, can be done either to an <acronym>NFS</acronym> file or to + a local disk.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>There are many ways to set up diskless workstations. Many + elements are involved, and most can be customized to suit local + taste. The following will describe variations on the setup of a complete system, + emphasizing simplicity and compatibility with the + standard FreeBSD startup scripts. The system described has the + following characteristics:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>The diskless workstations use a shared + read-only <filename>/</filename> file system, and a shared + read-only <filename>/usr</filename>.</para> + <para>The root file system is a copy of a + standard FreeBSD root (typically the server's), with some + configuration files overridden by ones specific to diskless + operation or, possibly, to the workstation they belong to.</para> + <para>The parts of the root which have to be + writable are overlaid with &man.md.4; file systems. Any changes + will be lost when the system reboots.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>The kernel is transferred and loaded either with + <application>Etherboot</application> or <acronym>PXE</acronym> + as some situations may mandate the use of either method.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <caution><para>As described, this system is insecure. It should + live in a protected area of a network, and be untrusted by + other hosts.</para> + </caution> + + <para>All the information in this section has been tested + using &os; 5.2.1-RELEASE.</para> + + <sect2> + <title>Background Information</title> + + <para>Setting up diskless workstations is both relatively + straightforward and prone to errors. These are sometimes + difficult to diagnose for a number of reasons. For example:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Compile time options may determine different behaviors at + runtime.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Error messages are often cryptic or totally absent.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>In this context, having some knowledge of the background + mechanisms involved is very useful to solve the problems that + may arise.</para> + + <para>Several operations need to be performed for a successful + bootstrap:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>The machine needs to obtain initial parameters such as its IP + address, executable filename, server name, root path. This is + done using the <acronym>DHCP</acronym> or BOOTP protocols. + <acronym>DHCP</acronym> is a compatible extension of BOOTP, and + uses the same port numbers and basic packet format.</para> + + <para>It is possible to configure a system to use only BOOTP. + The &man.bootpd.8; server program is included in the base &os; + system.</para> + + <para>However, <acronym>DHCP</acronym> has a number of advantages + over BOOTP (nicer configuration files, possibility of using + <acronym>PXE</acronym>, plus many others not directly related to + diskless operation), and we will describe mainly a + <acronym>DHCP</acronym> configuration, with equivalent examples + using &man.bootpd.8; when possible. The sample configuration will + use the <application>ISC DHCP</application> software package + (release 3.0.1.r12 was installed on the test server).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The machine needs to transfer one or several programs to local + memory. Either <acronym>TFTP</acronym> or <acronym>NFS</acronym> + are used. The choice between <acronym>TFTP</acronym> and + <acronym>NFS</acronym> is a compile time option in several places. + A common source of error is to specify filenames for the wrong + protocol: <acronym>TFTP</acronym> typically transfers all files from + a single directory on the server, and would expect filenames + relative to this directory. <acronym>NFS</acronym> needs absolute + file paths.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The possible intermediate bootstrap programs and the kernel + need to be initialized and executed. There are several important + variations in this area:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><acronym>PXE</acronym> will load &man.pxeboot.8;, which is + a modified version of the &os; third stage loader. The + &man.loader.8; will obtain most parameters necessary to system + startup, and leave them in the kernel environment before + transferring control. It is possible to use a + <filename>GENERIC</filename> kernel in this case.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><application>Etherboot</application>, will directly + load the kernel, with less preparation. You will need to + build a kernel with specific options.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para><acronym>PXE</acronym> and <application>Etherboot</application> + work equally well; however, because kernels + normally let the &man.loader.8; do more work for them, + <acronym>PXE</acronym> is the preferred method.</para> + + <para>If your <acronym>BIOS</acronym> and network cards support + <acronym>PXE</acronym>, you should probably use it.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Finally, the machine needs to access its file systems. + <acronym>NFS</acronym> is used in all cases.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>See also &man.diskless.8; manual page.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Setup Instructions</title> + + <sect3> + <title>Configuration Using <application>ISC DHCP</application></title> + <indexterm> + <primary>DHCP</primary> + <secondary>diskless operation</secondary> + </indexterm> + + <para>The <application>ISC DHCP</application> server can answer + both BOOTP and <acronym>DHCP</acronym> requests.</para> + + <para><application>ISC DHCP + 3.0</application> is not part of the base + system. You will first need to install the + <filename role="package">net/isc-dhcp3-server</filename> port or the + corresponding package.</para> + + <para>Once <application>ISC DHCP</application> is installed, it + needs a configuration file to run (normally named + <filename>/usr/local/etc/dhcpd.conf</filename>). Here follows + a commented example, where host <hostid>margaux</hostid> + uses <application>Etherboot</application> and host + <hostid>corbieres</hostid> uses <acronym>PXE</acronym>:</para> + + <programlisting> +default-lease-time 600; +max-lease-time 7200; +authoritative; + +option domain-name "example.com"; +option domain-name-servers 192.168.4.1; +option routers 192.168.4.1; + +subnet 192.168.4.0 netmask 255.255.255.0 { + use-host-decl-names on; <co id="co-dhcp-host-name"> + option subnet-mask 255.255.255.0; + option broadcast-address 192.168.4.255; + + host margaux { + hardware ethernet 01:23:45:67:89:ab; + fixed-address margaux.example.com; + next-server 192.168.4.4; <co id="co-dhcp-next-server"> + filename "/data/misc/kernel.diskless"; <co id="co-dhcp-filename"> + option root-path "192.168.4.4:/data/misc/diskless"; <co id="co-dhcp-root-path"> + } + host corbieres { + hardware ethernet 00:02:b3:27:62:df; + fixed-address corbieres.example.com; + next-server 192.168.4.4; + filename "pxeboot"; + option root-path "192.168.4.4:/data/misc/diskless"; + } +} + </programlisting> + + <calloutlist> + <callout arearefs="co-dhcp-host-name"><para>This option tells + <application>dhcpd</application> to send the value in the + <literal>host</literal> declarations as the hostname for the + diskless host. An alternate way would be to add an + <literal>option host-name + <replaceable>margaux</replaceable></literal> inside the + <literal>host</literal> declarations.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-dhcp-next-server"><para>The + <literal>next-server</literal> directive designates + the <acronym>TFTP</acronym> or <acronym>NFS</acronym> server to + use for loading loader or kernel file (the default is to use + the same host as the + <acronym>DHCP</acronym> server).</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-dhcp-filename"><para>The + <literal>filename</literal> directive defines the file that + <application>Etherboot</application> or <acronym>PXE</acronym> + will load for the next execution step. It must be specified + according to the transfer method used. + <application>Etherboot</application> can be compiled to use + <acronym>NFS</acronym> or <acronym>TFTP</acronym>. The &os; + port configures <acronym>NFS</acronym> by default. + <acronym>PXE</acronym> uses <acronym>TFTP</acronym>, which is + why a relative filename is used here (this may depend on the + <acronym>TFTP</acronym> server configuration, but would be + fairly typical). Also, <acronym>PXE</acronym> loads + <filename>pxeboot</filename>, not the kernel. There are other + interesting possibilities, like loading + <filename>pxeboot</filename> from a &os; CD-ROM + <filename role="directory">/boot</filename> directory (as + &man.pxeboot.8; can load a <filename>GENERIC</filename> kernel, + this makes it possible to use <acronym>PXE</acronym> to boot + from a remote CD-ROM).</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-dhcp-root-path"><para>The + <literal>root-path</literal> option defines the path to + the root file system, in usual <acronym>NFS</acronym> notation. + When using <acronym>PXE</acronym>, it is possible to leave off + the host's IP as long as you do not enable the kernel option + BOOTP. The <acronym>NFS</acronym> server will then be + the same as the <acronym>TFTP</acronym> one.</para> + </callout> + </calloutlist> + + </sect3> + <sect3> + <title>Configuration Using BOOTP</title> + <indexterm> + <primary>BOOTP</primary> + <secondary>diskless operation</secondary> + </indexterm> + + <para>Here follows an equivalent <application>bootpd</application> + configuration (reduced to one client). This would be found in + <filename>/etc/bootptab</filename>.</para> + + <para>Please note that <application>Etherboot</application> + must be compiled with the non-default option + <literal>NO_DHCP_SUPPORT</literal> in order to use BOOTP, + and that <acronym>PXE</acronym> <emphasis>needs</emphasis> <acronym>DHCP</acronym>. The only + obvious advantage of <application>bootpd</application> is + that it exists in the base system.</para> + + <programlisting> +.def100:\ + :hn:ht=1:sa=192.168.4.4:vm=rfc1048:\ + :sm=255.255.255.0:\ + :ds=192.168.4.1:\ + :gw=192.168.4.1:\ + :hd="/tftpboot":\ + :bf="/kernel.diskless":\ + :rp="192.168.4.4:/data/misc/diskless": + +margaux:ha=0123456789ab:tc=.def100 + </programlisting> + </sect3> + + <sect3> + <title>Preparing a Boot Program with + <application>Etherboot</application></title> + + <indexterm> + <primary>Etherboot</primary> + </indexterm> + + <para><ulink url="http://etherboot.sourceforge.net">Etherboot's Web + site</ulink> contains + <ulink url="http://etherboot.sourceforge.net/doc/html/userman/t1.html"> + extensive documentation</ulink> mainly intended for Linux + systems, but nonetheless containing useful information. The + following will just outline how you would use + <application>Etherboot</application> on a FreeBSD + system.</para> + + <para>You must first install the <filename + role="package">net/etherboot</filename> package or port.</para> + + <para>You can change the <application>Etherboot</application> + configuration (i.e. to use <acronym>TFTP</acronym> instead of + <acronym>NFS</acronym>) by editing the <filename>Config</filename> + file in the <application>Etherboot</application> source + directory.</para> + + <para>For our setup, we shall use a boot floppy. For other methods + (PROM, or &ms-dos; program), please refer to the + <application>Etherboot</application> documentation.</para> + + <para>To make a boot floppy, insert a floppy in the drive on the + machine where you installed <application>Etherboot</application>, + then change your current directory to the <filename>src</filename> + directory in the <application>Etherboot</application> tree and + type:</para> + + <screen> +&prompt.root; <userinput>gmake bin32/<replaceable>devicetype</replaceable>.fd0</userinput> + </screen> + + <para><replaceable>devicetype</replaceable> depends on the type of + the Ethernet card in the diskless workstation. Refer to the + <filename>NIC</filename> file in the same directory to determine the + right <replaceable>devicetype</replaceable>.</para> + + </sect3> + + <sect3> + <title>Booting with <acronym>PXE</acronym></title> + + <para>By default, the &man.pxeboot.8; loader loads the kernel via + <acronym>NFS</acronym>. It can be compiled to use + <acronym>TFTP</acronym> instead by specifying the + <literal>LOADER_TFTP_SUPPORT</literal> option in + <filename>/etc/make.conf</filename>. See the comments in + <filename>/usr/share/examples/etc/make.conf</filename> + for instructions.</para> + + <para>There are two other <filename>make.conf</filename> + options which may be useful for setting up a serial console diskless + machine: <literal>BOOT_PXELDR_PROBE_KEYBOARD</literal>, and + <literal>BOOT_PXELDR_ALWAYS_SERIAL</literal>.</para> + + <para>To use <acronym>PXE</acronym> when the machine starts, you will + usually need to select the <literal>Boot from network</literal> + option in your <acronym>BIOS</acronym> setup, or type a function key + during the PC initialization.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Configuring the <acronym>TFTP</acronym> and <acronym>NFS</acronym> Servers</title> + + <indexterm> + <primary>TFTP</primary> + <secondary>diskless operation</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>NFS</primary> + <secondary>diskless operation</secondary> + </indexterm> + + <para>If you are using <acronym>PXE</acronym> or + <application>Etherboot</application> configured to use + <acronym>TFTP</acronym>, you need to enable + <application>tftpd</application> on the file server:</para> + <procedure> + <step> + <para>Create a directory from which <application>tftpd</application> + will serve the files, e.g. <filename>/tftpboot</filename>.</para> + </step> + + <step> + <para>Add this line to your + <filename>/etc/inetd.conf</filename>:</para> + + <programlisting>tftp dgram udp wait root /usr/libexec/tftpd tftpd -l -s /tftpboot</programlisting> + + <note><para>It appears that at least some <acronym>PXE</acronym> versions want + the <acronym>TCP</acronym> version of <acronym>TFTP</acronym>. In this case, add a second line, + replacing <literal>dgram udp</literal> with <literal>stream + tcp</literal>.</para> + </note> + </step> + <step> + <para>Tell <application>inetd</application> to reread its configuration + file. The <option>inetd_enable="YES"</option> must be in + the <filename>/etc/rc.conf</filename> file for this + command to execute correctly:</para> + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/inetd restart</userinput></screen> + </step> + </procedure> + + <para>You can place the <filename>tftpboot</filename> + directory anywhere on the server. Make sure that the + location is set in both <filename>inetd.conf</filename> and + <filename>dhcpd.conf</filename>.</para> + + <para>In all cases, you also need to enable <acronym>NFS</acronym> and export the + appropriate file system on the <acronym>NFS</acronym> server.</para> + + <procedure> + <step> + <para>Add this to <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + <programlisting>nfs_server_enable="YES"</programlisting> + </step> + + <step> + <para>Export the file system where the diskless root directory + is located by adding the following to + <filename>/etc/exports</filename> (adjust the volume mount + point and replace <replaceable>margaux corbieres</replaceable> + with the names of the diskless workstations):</para> + + <programlisting><replaceable>/data/misc</replaceable> -alldirs -ro <replaceable>margaux corbieres</replaceable></programlisting> + </step> + <step> + <para>Tell <application>mountd</application> to reread its configuration + file. If you actually needed to enable <acronym>NFS</acronym> in + <filename>/etc/rc.conf</filename> + at the first step, you probably want to reboot instead.</para> + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/mountd restart</userinput></screen> + </step> + </procedure> + + </sect3> + + <sect3> + <title>Building a Diskless Kernel</title> + + <indexterm> + <primary>diskless operation</primary> + <secondary>kernel configuration</secondary> + </indexterm> + + <para>If using <application>Etherboot</application>, you need to + create a kernel configuration file for the diskless client + with the following options (in addition to the usual ones):</para> + + <programlisting> +options BOOTP # Use BOOTP to obtain IP address/hostname +options BOOTP_NFSROOT # NFS mount root file system using BOOTP info + </programlisting> + + <para>You may also want to use <literal>BOOTP_NFSV3</literal>, + <literal>BOOT_COMPAT</literal> and <literal>BOOTP_WIRED_TO</literal> + (refer to <filename>NOTES</filename>).</para> + + <para>These option names are historical and slightly misleading as + they actually enable indifferent use of <acronym>DHCP</acronym> and + BOOTP inside the kernel (it is also possible to force strict BOOTP + or <acronym>DHCP</acronym> use).</para> + + <para>Build the kernel (see <xref linkend="kernelconfig">), + and copy it to the place specified + in <filename>dhcpd.conf</filename>.</para> + + <note> + <para>When using <acronym>PXE</acronym>, building a kernel with the + above options is not strictly necessary (though suggested). + Enabling them will cause more <acronym>DHCP</acronym> requests to be + issued during kernel startup, with a small risk of inconsistency + between the new values and those retrieved by &man.pxeboot.8; in some + special cases. The advantage of using them is that the host name + will be set as a side effect. Otherwise you will need to set the + host name by another method, for example in a client-specific + <filename>rc.conf</filename> file.</para> + </note> + + <note> + <para>In order to be loadable with + <application>Etherboot</application>, a kernel needs to have + the device hints compiled in. You would typically set the + following option in the configuration file (see the + <filename>NOTES</filename> configuration comments file):</para> + + <programlisting>hints "GENERIC.hints"</programlisting> + </note> + + </sect3> + + <sect3> + <title>Preparing the Root Filesystem</title> + + <indexterm> + <primary>root file system</primary> + <secondary>diskless operation</secondary> + </indexterm> + + <para>You need to create a root file system for the diskless + workstations, in the location listed as + <literal>root-path</literal> in + <filename>dhcpd.conf</filename>.</para> + + <sect4> + <title>Using <command>make world</command> to populate root</title> + + <para>This method is quick and + will install a complete virgin system (not only the root file system) + into <envar>DESTDIR</envar>. + All you have to do is simply execute the following script:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +export DESTDIR=/data/misc/diskless +mkdir -p ${DESTDIR} +cd /usr/src; make buildworld && make buildkernel +cd /usr/src/etc; make distribution</programlisting> + + <para>Once done, you may need to customize your + <filename>/etc/rc.conf</filename> and + <filename>/etc/fstab</filename> placed into + <envar>DESTDIR</envar> according to your needs.</para> + </sect4> + </sect3> + + <sect3> + <title>Configuring Swap</title> + + <para>If needed, a swap file located on the server can be + accessed via <acronym>NFS</acronym>.</para> + + <sect4> + <title><acronym>NFS</acronym> Swap</title> + + <para>The kernel does not support enabling <acronym>NFS</acronym> + swap at boot time. Swap must be enabled by the startup scripts, + by mounting a writable file system and creating and enabling a + swap file. To create a swap file of appropriate size, you can do + like this:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=/dev/zero of=<replaceable>/path/to/swapfile</replaceable> bs=1k count=1 oseek=<replaceable>100000</replaceable></userinput></screen> + + <para>To enable it you have to add the following line to your + <filename>rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>swapfile=<replaceable>/path/to/swapfile</replaceable></programlisting> + </sect4> + </sect3> + + <sect3> + <title>Miscellaneous Issues</title> + + + <sect4> + <title>Running with a Read-only <filename>/usr</filename></title> + + <indexterm> + <primary>diskless operation</primary> + <secondary>/usr read-only</secondary> + </indexterm> + + <para>If the diskless workstation is configured to run X, you + will have to adjust the <application>XDM</application> configuration file, which puts + the error log on <filename>/usr</filename> by default.</para> + </sect4> + <sect4> + <title>Using a Non-FreeBSD Server</title> + + <para>When the server for the root file system is not running FreeBSD, + you will have to create the root file system on a + FreeBSD machine, then copy it to its destination, using + <command>tar</command> or <command>cpio</command>.</para> + <para>In this situation, there are sometimes + problems with the special files in <filename>/dev</filename>, + due to differing major/minor integer sizes. A solution to this + problem is to export a directory from the non-FreeBSD server, + mount this directory onto a FreeBSD machine, and + use &man.devfs.5; to allocate device nodes transparently for + the user.</para> + + </sect4> + + </sect3> + + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="network-isdn"> + <title>ISDN</title> + + <indexterm> + <primary>ISDN</primary> + </indexterm> + + <para>A good resource for information on ISDN technology and hardware is + <ulink url="http://www.alumni.caltech.edu/~dank/isdn/">Dan Kegel's ISDN + Page</ulink>.</para> + + <para>A quick simple road map to ISDN follows:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>If you live in Europe you might want to investigate the ISDN card + section.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>If you are planning to use ISDN primarily to connect to the + Internet with an Internet Provider on a dial-up non-dedicated basis, + you might look into Terminal Adapters. This will give you the + most flexibility, with the fewest problems, if you change + providers.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>If you are connecting two LANs together, or connecting to the + Internet with a dedicated ISDN connection, you might consider + the stand alone router/bridge option.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Cost is a significant factor in determining what solution you will + choose. The following options are listed from least expensive to most + expensive.</para> + + <sect2 id="network-isdn-cards"> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Hellmuth</firstname> + <surname>Michaelis</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + <title>ISDN Cards</title> + + <indexterm> + <primary>ISDN</primary> + <secondary>cards</secondary> + </indexterm> + + <para>FreeBSD's ISDN implementation supports only the DSS1/Q.931 + (or Euro-ISDN) standard using passive cards. Some active cards + are supported where the firmware + also supports other signaling protocols; this also includes the + first supported Primary Rate (PRI) ISDN card.</para> + + <para>The <application>isdn4bsd</application> software allows you to connect + to other ISDN routers using either IP over raw HDLC or by using + synchronous PPP: either by using kernel PPP with <literal>isppp</literal>, a + modified &man.sppp.4; driver, or by using userland &man.ppp.8;. By using + userland &man.ppp.8;, channel bonding of two or more ISDN + B-channels is possible. A telephone answering machine + application is also available as well as many utilities such as + a software 300 Baud modem.</para> + + <para>Some growing number of PC ISDN cards are supported under + FreeBSD and the reports show that it is successfully used all + over Europe and in many other parts of the world.</para> + + <para>The passive ISDN cards supported are mostly the ones with + the Infineon (formerly Siemens) ISAC/HSCX/IPAC ISDN chipsets, + but also ISDN cards with chips from Cologne Chip (ISA bus only), + PCI cards with Winbond W6692 chips, some cards with the + Tiger300/320/ISAC chipset combinations and some vendor specific + chipset based cards such as the AVM Fritz!Card PCI V.1.0 and the + AVM Fritz!Card PnP.</para> + + <para>Currently the active supported ISDN cards are the AVM B1 + (ISA and PCI) BRI cards and the AVM T1 PCI PRI cards.</para> + + <para>For documentation on <application>isdn4bsd</application>, + have a look at <filename>/usr/share/examples/isdn/</filename> + directory on your FreeBSD system or at the <ulink + url="http://www.freebsd-support.de/i4b/">homepage of + isdn4bsd</ulink> which also has pointers to hints, erratas and + much more documentation such as the <ulink + url="http://people.FreeBSD.org/~hm/">isdn4bsd + handbook</ulink>.</para> + + <para>In case you are interested in adding support for a + different ISDN protocol, a currently unsupported ISDN PC card or + otherwise enhancing <application>isdn4bsd</application>, please + get in touch with &a.hm;.</para> + + <para>For questions regarding the installation, configuration + and troubleshooting <application>isdn4bsd</application>, a + &a.isdn.name; mailing list is available.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>ISDN Terminal Adapters</title> + + <para>Terminal adapters (TA), are to ISDN what modems are to regular + phone lines.</para> + <indexterm><primary>modem</primary></indexterm> + <para>Most TA's use the standard Hayes modem AT command set, and can be + used as a drop in replacement for a modem.</para> + + <para>A TA will operate basically the same as a modem except connection + and throughput speeds will be much faster than your old modem. You + will need to configure <link linkend="ppp">PPP</link> exactly the same + as for a modem setup. Make sure you set your serial speed as high as + possible.</para> + <indexterm><primary>PPP</primary></indexterm> + <para>The main advantage of using a TA to connect to an Internet + Provider is that you can do Dynamic PPP. As IP address space becomes + more and more scarce, most providers are not willing to provide you + with a static IP anymore. Most stand-alone routers are not able to + accommodate dynamic IP allocation.</para> + + <para>TA's completely rely on the PPP daemon that you are running for + their features and stability of connection. This allows you to + upgrade easily from using a modem to ISDN on a FreeBSD machine, if you + already have PPP set up. However, at the same time any problems you + experienced with the PPP program and are going to persist.</para> + + <para>If you want maximum stability, use the kernel <link + linkend="ppp">PPP</link> option, not the <link + linkend="userppp">userland PPP</link>.</para> + + <para>The following TA's are known to work with FreeBSD:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Motorola BitSurfer and Bitsurfer Pro</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Adtran</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Most other TA's will probably work as well, TA vendors try to make + sure their product can accept most of the standard modem AT command + set.</para> + + <para>The real problem with external TA's is that, like modems, + you need a good serial card in your computer.</para> + + <para>You should read the <ulink + url="&url.articles.serial-uart;/index.html">FreeBSD Serial + Hardware</ulink> tutorial for a detailed understanding of + serial devices, and the differences between asynchronous and + synchronous serial ports.</para> + + <para>A TA running off a standard PC serial port (asynchronous) limits + you to 115.2 Kbs, even though you have a 128 Kbs connection. + To fully utilize the 128 Kbs that ISDN is capable of, + you must move the TA to a synchronous serial card.</para> + + <para>Do not be fooled into buying an internal TA and thinking you have + avoided the synchronous/asynchronous issue. Internal TA's simply have + a standard PC serial port chip built into them. All this will do is + save you having to buy another serial cable and find another empty + electrical socket.</para> + + <para>A synchronous card with a TA is at least as fast as a stand-alone + router, and with a simple 386 FreeBSD box driving it, probably more + flexible.</para> + + <para>The choice of synchronous card/TA v.s. stand-alone router is largely a + religious issue. There has been some discussion of this in + the mailing lists. We suggest you search the <ulink + url="&url.base;/search/index.html">archives</ulink> for + the complete discussion.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Stand-alone ISDN Bridges/Routers</title> + <indexterm> + <primary>ISDN</primary> + <secondary>stand-alone bridges/routers</secondary> + </indexterm> + <para>ISDN bridges or routers are not at all specific to FreeBSD + or any other operating system. For a more complete + description of routing and bridging technology, please refer + to a networking reference book.</para> + + <para>In the context of this section, the terms router and bridge will + be used interchangeably.</para> + + <para>As the cost of low end ISDN routers/bridges comes down, it + will likely become a more and more popular choice. An ISDN + router is a small box that plugs directly into your local + Ethernet network, and manages its own connection to the other + bridge/router. It has built in software to communicate via + PPP and other popular protocols.</para> + + <para>A router will allow you much faster throughput than a + standard TA, since it will be using a full synchronous ISDN + connection.</para> + + <para>The main problem with ISDN routers and bridges is that + interoperability between manufacturers can still be a problem. + If you are planning to connect to an Internet provider, you + should discuss your needs with them.</para> + + <para>If you are planning to connect two LAN segments together, + such as your home LAN to the office LAN, this is the simplest + lowest + maintenance solution. Since you are buying the equipment for + both sides of the connection you can be assured that the link + will work.</para> + + <para>For example to connect a home computer or branch office + network to a head office network the following setup could be + used:</para> + + <example> + <title>Branch Office or Home Network</title> + + <indexterm><primary>10 base 2</primary></indexterm> + <para>Network uses a bus based topology with 10 base 2 + Ethernet (<quote>thinnet</quote>). Connect router to network cable with + AUI/10BT transceiver, if necessary.</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="advanced-networking/isdn-bus"> + </imageobject> + + <textobject> + <literallayout class="monospaced">---Sun workstation +| +---FreeBSD box +| +---Windows 95 +| +Stand-alone router + | +ISDN BRI line</literallayout> + </textobject> + + <textobject> + <phrase>10 Base 2 Ethernet</phrase> + </textobject> + </mediaobject> + + <para>If your home/branch office is only one computer you can use a + twisted pair crossover cable to connect to the stand-alone router + directly.</para> + </example> + + <example> + <title>Head Office or Other LAN</title> + + <indexterm><primary>10 base T</primary></indexterm> + <para>Network uses a star topology with 10 base T Ethernet + (<quote>Twisted Pair</quote>).</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="advanced-networking/isdn-twisted-pair"> + </imageobject> + + <textobject> + <literallayout class="monospaced"> -------Novell Server + | H | + | ---Sun + | | + | U ---FreeBSD + | | + | ---Windows 95 + | B | + |___---Stand-alone router + | + ISDN BRI line</literallayout> + </textobject> + + <textobject> + <phrase>ISDN Network Diagram</phrase> + </textobject> + </mediaobject> + </example> + + <para>One large advantage of most routers/bridges is that they allow you + to have 2 <emphasis>separate independent</emphasis> PPP connections to + 2 separate sites at the <emphasis>same</emphasis> time. This is not + supported on most TA's, except for specific (usually expensive) models + that + have two serial ports. Do not confuse this with channel bonding, MPP, + etc.</para> + + <para>This can be a very useful feature if, for example, you + have an dedicated ISDN connection at your office and would + like to tap into it, but do not want to get another ISDN line + at work. A router at the office location can manage a + dedicated B channel connection (64 Kbps) to the Internet + and use the other B channel for a separate data connection. + The second B channel can be used for dial-in, dial-out or + dynamically bonding (MPP, etc.) with the first B channel for + more bandwidth.</para> + + <indexterm><primary>IPX/SPX</primary></indexterm> + <para>An Ethernet bridge will also allow you to transmit more than just + IP traffic. You can also send IPX/SPX or whatever other protocols you + use.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="network-natd"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Chern</firstname> + <surname>Lee</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Network Address Translation</title> + + <sect2 id="network-natoverview"> + <title>Overview</title> + <indexterm> + <primary><application>natd</application></primary> + </indexterm> + <para>FreeBSD's Network Address Translation daemon, commonly known as + &man.natd.8; is a daemon that accepts incoming raw IP packets, + changes the source to the local machine and re-injects these packets + back into the outgoing IP packet stream. &man.natd.8; does this by changing + the source IP address and port such that when data is received back, + it is able to determine the original location of the data and forward + it back to its original requester.</para> + <indexterm><primary>Internet connection sharing</primary></indexterm> + <indexterm><primary>NAT</primary></indexterm> + <para>The most common use of NAT is to perform what is commonly known as + Internet Connection Sharing.</para> + </sect2> + + <sect2 id="network-natsetup"> + <title>Setup</title> + <para>Due to the diminishing IP space in IPv4, and the increased number + of users on high-speed consumer lines such as cable or DSL, people are + increasingly in need of an Internet Connection Sharing solution. The + ability to connect several computers online through one connection and + IP address makes &man.natd.8; a reasonable choice.</para> + + <para>Most commonly, a user has a machine connected to a cable or DSL + line with one IP address and wishes to use this one connected computer to + provide Internet access to several more over a LAN.</para> + + <para>To do this, the FreeBSD machine on the Internet must act as a + gateway. This gateway machine must have two NICs—one for connecting + to the Internet router, the other connecting to a LAN. All the + machines on the LAN are connected through a hub or switch.</para> + + <note> + <para>There are many ways to get a LAN connected to the Internet + through a &os; gateway. This example will only cover a + gateway with at least two NICs.</para> + </note> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="advanced-networking/natd"> + </imageobject> + + <textobject> + <literallayout class="monospaced"> _______ __________ ________ + | | | | | | + | Hub |-----| Client B |-----| Router |----- Internet + |_______| |__________| |________| + | + ____|_____ +| | +| Client A | +|__________|</literallayout> + </textobject> + + <textobject> + <phrase>Network Layout</phrase> + </textobject> + </mediaobject> + + <para>A setup like this is commonly used to share an Internet + connection. One of the <acronym>LAN</acronym> machines is + connected to the Internet. The rest of the machines access + the Internet through that <quote>gateway</quote> + machine.</para> + </sect2> + + <sect2 id="network-natdkernconfiguration"> + <indexterm> + <primary>kernel</primary> + <secondary>configuration</secondary> + </indexterm> + <title>Configuration</title> + <para>The following options must be in the kernel configuration + file:</para> + <programlisting>options IPFIREWALL +options IPDIVERT</programlisting> + + <para>Additionally, at choice, the following may also be suitable:</para> + <programlisting>options IPFIREWALL_DEFAULT_TO_ACCEPT +options IPFIREWALL_VERBOSE</programlisting> + + <para>The following must be in <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>gateway_enable="YES" <co id="co-natd-gateway-enable"> +firewall_enable="YES" <co id="co-natd-firewall-enable"> +firewall_type="OPEN" <co id="co-natd-firewall-type"> +natd_enable="YES" +natd_interface="<replaceable>fxp0</replaceable>" <co id="co-natd-natd-interface"> +natd_flags="" <co id="co-natd-natd-flags"></programlisting> + + <calloutlist> + <callout arearefs="co-natd-gateway-enable"> + <para>Sets up the machine to act as a gateway. Running + <command>sysctl net.inet.ip.forwarding=1</command> would + have the same effect.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-natd-firewall-enable"> + <para>Enables the firewall rules in + <filename>/etc/rc.firewall</filename> at boot.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-natd-firewall-type"> + <para>This specifies a predefined firewall ruleset that + allows anything in. See + <filename>/etc/rc.firewall</filename> for additional + types.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-natd-natd-interface"> + <para>Indicates which interface to forward packets through + (the interface connected to the Internet).</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-natd-natd-flags"> + <para>Any additional configuration options passed to + &man.natd.8; on boot.</para> + </callout> + </calloutlist> + + <para>Having the previous options defined in + <filename>/etc/rc.conf</filename> would run + <command>natd -interface fxp0</command> at boot. This can also + be run manually.</para> + + <note> + <para>It is also possible to use a configuration file for + &man.natd.8; when there are too many options to pass. In this + case, the configuration file must be defined by adding the + following line to <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>natd_flags="-f /etc/natd.conf"</programlisting> + + <para>The <filename>/etc/natd.conf</filename> file will + contain a list of configuration options, one per line. For + example the next section case would use the following + file:</para> + + <programlisting>redirect_port tcp 192.168.0.2:6667 6667 +redirect_port tcp 192.168.0.3:80 80</programlisting> + + <para>For more information about the configuration file, + consult the &man.natd.8; manual page about the + <option>-f</option> option.</para> + </note> + + <para>Each machine and interface behind the LAN should be + assigned IP address numbers in the private network space as + defined by <ulink + url="ftp://ftp.isi.edu/in-notes/rfc1918.txt">RFC 1918</ulink> + and have a default gateway of the <application>natd</application> machine's internal IP + address.</para> + + <para>For example, client <hostid>A</hostid> and + <hostid>B</hostid> behind the LAN have IP addresses of <hostid + role="ipaddr">192.168.0.2</hostid> and <hostid + role="ipaddr">192.168.0.3</hostid>, while the natd machine's + LAN interface has an IP address of <hostid + role="ipaddr">192.168.0.1</hostid>. Client <hostid>A</hostid> + and <hostid>B</hostid>'s default gateway must be set to that + of the <application>natd</application> machine, <hostid + role="ipaddr">192.168.0.1</hostid>. The <application>natd</application> machine's + external, or Internet interface does not require any special + modification for &man.natd.8; to work.</para> + </sect2> + + <sect2 id="network-natdport-redirection"> + <title>Port Redirection</title> + + <para>The drawback with &man.natd.8; is that the LAN clients are not accessible + from the Internet. Clients on the LAN can make outgoing connections to + the world but cannot receive incoming ones. This presents a problem + if trying to run Internet services on one of the LAN client machines. + A simple way around this is to redirect selected Internet ports on the + <application>natd</application> machine to a LAN client. + </para> + + <para>For example, an IRC server runs on client <hostid>A</hostid>, and a web server runs + on client <hostid>B</hostid>. For this to work properly, connections received on ports + 6667 (IRC) and 80 (web) must be redirected to the respective machines. + </para> + + <para>The <option>-redirect_port</option> must be passed to + &man.natd.8; with the proper options. The syntax is as follows:</para> + <programlisting> -redirect_port proto targetIP:targetPORT[-targetPORT] + [aliasIP:]aliasPORT[-aliasPORT] + [remoteIP[:remotePORT[-remotePORT]]]</programlisting> + + <para>In the above example, the argument should be:</para> + + <programlisting> -redirect_port tcp 192.168.0.2:6667 6667 + -redirect_port tcp 192.168.0.3:80 80</programlisting> + + <para> + This will redirect the proper <emphasis>tcp</emphasis> ports to the + LAN client machines. + </para> + + <para>The <option>-redirect_port</option> argument can be used to indicate port + ranges over individual ports. For example, <replaceable>tcp + 192.168.0.2:2000-3000 2000-3000</replaceable> would redirect + all connections received on ports 2000 to 3000 to ports 2000 + to 3000 on client <hostid>A</hostid>.</para> + + <para>These options can be used when directly running + &man.natd.8;, placed within the + <literal>natd_flags=""</literal> option in + <filename>/etc/rc.conf</filename>, + or passed via a configuration file.</para> + + <para>For further configuration options, consult &man.natd.8;</para> + </sect2> + + <sect2 id="network-natdaddress-redirection"> + <title>Address Redirection</title> + <indexterm><primary>address redirection</primary></indexterm> + <para>Address redirection is useful if several IP addresses are + available, yet they must be on one machine. With this, + &man.natd.8; can assign each LAN client its own external IP address. + &man.natd.8; then rewrites outgoing packets from the LAN clients + with the proper external IP address and redirects + all traffic incoming on that particular IP address back to + the specific LAN client. This is also known as static NAT. + For example, the IP addresses <hostid role="ipaddr">128.1.1.1</hostid>, + <hostid role="ipaddr">128.1.1.2</hostid>, and + <hostid role="ipaddr">128.1.1.3</hostid> belong to the <application>natd</application> gateway + machine. <hostid role="ipaddr">128.1.1.1</hostid> can be used + as the <application>natd</application> gateway machine's external IP address, while + <hostid role="ipaddr">128.1.1.2</hostid> and + <hostid role="ipaddr">128.1.1.3</hostid> are forwarded back to LAN + clients <hostid>A</hostid> and <hostid>B</hostid>.</para> + + <para>The <option>-redirect_address</option> syntax is as follows:</para> + + <programlisting>-redirect_address localIP publicIP</programlisting> + + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <tbody> + <row> + <entry>localIP</entry> + <entry>The internal IP address of the LAN client.</entry> + </row> + <row> + <entry>publicIP</entry> + <entry>The external IP address corresponding to the LAN client.</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para>In the example, this argument would read:</para> + + <programlisting>-redirect_address 192.168.0.2 128.1.1.2 +-redirect_address 192.168.0.3 128.1.1.3</programlisting> + + <para>Like <option>-redirect_port</option>, these arguments are also placed within + the <literal>natd_flags=""</literal> option of <filename>/etc/rc.conf</filename>, or passed via a configuration file. With address + redirection, there is no need for port redirection since all data + received on a particular IP address is redirected.</para> + + <para>The external IP addresses on the <application>natd</application> machine must be active and aliased + to the external interface. Look at &man.rc.conf.5; to do so.</para> + + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="network-plip"> + <title>Parallel Line IP (PLIP)</title> + + <indexterm><primary>PLIP</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>Parallel Line IP</primary> + <see>PLIP</see> + </indexterm> + + <para>PLIP lets us run TCP/IP between parallel ports. It is + useful on machines without network cards, or to install on + laptops. In this section, we will discuss:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Creating a parallel (laplink) cable.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Connecting two computers with PLIP.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <sect2 id="network-create-parallel-cable"> + <title>Creating a Parallel Cable</title> + + <para>You can purchase a parallel cable at most computer supply + stores. If you cannot do that, or you just want to know how + it is done, the following table shows how to make one out of a normal parallel + printer cable.</para> + + <table frame="none"> + <title>Wiring a Parallel Cable for Networking</title> + + <tgroup cols="5"> + <thead> + <row> + <entry>A-name</entry> + + <entry>A-End</entry> + + <entry>B-End</entry> + + <entry>Descr.</entry> + + <entry>Post/Bit</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><literallayout>DATA0 +-ERROR</literallayout></entry> + + <entry><literallayout>2 +15</literallayout></entry> + + <entry><literallayout>15 +2</literallayout></entry> + + <entry>Data</entry> + + <entry><literallayout>0/0x01 +1/0x08</literallayout></entry> + </row> + + <row> + <entry><literallayout>DATA1 ++SLCT</literallayout></entry> + + <entry><literallayout>3 +13</literallayout></entry> + + <entry><literallayout>13 +3</literallayout></entry> + + <entry>Data</entry> + + <entry><literallayout>0/0x02 +1/0x10</literallayout></entry> + </row> + + <row> + <entry><literallayout>DATA2 ++PE</literallayout></entry> + + <entry><literallayout>4 +12</literallayout></entry> + + <entry><literallayout>12 +4</literallayout></entry> + + <entry>Data</entry> + + <entry><literallayout>0/0x04 +1/0x20</literallayout></entry> + </row> + + <row> + <entry><literallayout>DATA3 +-ACK</literallayout></entry> + + <entry><literallayout>5 +10</literallayout></entry> + + <entry><literallayout>10 +5</literallayout></entry> + + <entry>Strobe</entry> + + <entry><literallayout>0/0x08 +1/0x40</literallayout></entry> + </row> + + <row> + <entry><literallayout>DATA4 +BUSY</literallayout></entry> + + <entry><literallayout>6 +11</literallayout></entry> + + <entry><literallayout>11 +6</literallayout></entry> + + <entry>Data</entry> + + <entry><literallayout>0/0x10 +1/0x80</literallayout></entry> + </row> + + <row> + <entry>GND</entry> + + <entry>18-25</entry> + + <entry>18-25</entry> + + <entry>GND</entry> + + <entry>-</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </table> + </sect2> + + <sect2 id="network-plip-setup"> + <title>Setting Up PLIP</title> + + <para>First, you have to get a laplink cable. + Then, confirm that both computers have a kernel with &man.lpt.4; driver + support:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>grep lp /var/run/dmesg.boot</userinput> +lpt0: <Printer> on ppbus0 +lpt0: Interrupt-driven port</screen> + + <para>The parallel port must be an interrupt driven port, + you should have lines similar to the + following in your in the + <filename>/boot/device.hints</filename> file:</para> + + <programlisting>hint.ppc.0.at="isa" +hint.ppc.0.irq="7"</programlisting> + + <para>Then check if the kernel configuration file has a + <literal>device plip</literal> line or if the + <filename>plip.ko</filename> kernel module is loaded. In both + cases the parallel networking interface should appear when you + use the &man.ifconfig.8; command to display it:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig plip0</userinput> +plip0: flags=8810<POINTOPOINT,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500</screen> + + <para>Plug the laplink cable into the parallel interface on + both computers.</para> + + <para>Configure the network interface parameters on both + sites as <username>root</username>. For example, if you want to connect + the host <hostid>host1</hostid> with another machine <hostid>host2</hostid>:</para> + + <programlisting> host1 <-----> host2 +IP Address 10.0.0.1 10.0.0.2</programlisting> + + <para>Configure the interface on <hostid>host1</hostid> by doing:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig plip0 10.0.0.1 10.0.0.2</userinput></screen> + + <para>Configure the interface on <hostid>host2</hostid> by doing:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig plip0 10.0.0.2 10.0.0.1</userinput></screen> + + + <para>You now should have a working connection. Please read the + manual pages &man.lp.4; and &man.lpt.4; for more details.</para> + + <para>You should also add both hosts to + <filename>/etc/hosts</filename>:</para> + + <programlisting>127.0.0.1 localhost.my.domain localhost +10.0.0.1 host1.my.domain host1 +10.0.0.2 host2.my.domain</programlisting> + + <para>To confirm the connection works, go to each host and ping + the other. For example, on <hostid>host1</hostid>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig plip0</userinput> +plip0: flags=8851<UP,POINTOPOINT,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500 + inet 10.0.0.1 --> 10.0.0.2 netmask 0xff000000 +&prompt.root; <userinput>netstat -r</userinput> +Routing tables + +Internet: +Destination Gateway Flags Refs Use Netif Expire +host2 host1 UH 0 0 plip0 +&prompt.root; <userinput>ping -c 4 host2</userinput> +PING host2 (10.0.0.2): 56 data bytes +64 bytes from 10.0.0.2: icmp_seq=0 ttl=255 time=2.774 ms +64 bytes from 10.0.0.2: icmp_seq=1 ttl=255 time=2.530 ms +64 bytes from 10.0.0.2: icmp_seq=2 ttl=255 time=2.556 ms +64 bytes from 10.0.0.2: icmp_seq=3 ttl=255 time=2.714 ms + +--- host2 ping statistics --- +4 packets transmitted, 4 packets received, 0% packet loss +round-trip min/avg/max/stddev = 2.530/2.643/2.774/0.103 ms</screen> + + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="network-ipv6"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Aaron</firstname> + <surname>Kaplan</surname> + <contrib>Originally Written by </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Restructured and Added by </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Brad</firstname> + <surname>Davis</surname> + <contrib>Extended by </contrib> + </author> + </authorgroup> + + </sect1info> + + <title>IPv6</title> + <para>IPv6 (also known as IPng <quote>IP next generation</quote>) is + the new version of the well known IP protocol (also known as + <acronym>IPv4</acronym>). Like the other current *BSD systems, + FreeBSD includes the KAME IPv6 reference implementation. + So your FreeBSD system comes with all you will need to experiment with IPv6. + This section focuses on getting IPv6 configured and running.</para> + + <para>In the early 1990s, people became aware of the rapidly + diminishing address space of IPv4. Given the expansion rate of the + Internet there were two major concerns:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Running out of addresses. Today this is not so much of a concern + anymore since RFC1918 private address space + (<hostid role="ipaddr">10.0.0.0/8</hostid>, + <hostid role="ipaddr">172.16.0.0/12</hostid>, and + <hostid role="ipaddr">192.168.0.0/16</hostid>) + and Network Address Translation (<acronym>NAT</acronym>) are + being employed.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Router table entries were getting too large. This is + still a concern today.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>IPv6 deals with these and many other issues:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>128 bit address space. In other words theoretically there are + 340,282,366,920,938,463,463,374,607,431,768,211,456 addresses + available. This means there are approximately + 6.67 * 10^27 IPv6 addresses per square meter on our planet.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Routers will only store network aggregation addresses in their routing + tables thus reducing the average space of a routing table to 8192 + entries.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>There are also lots of other useful features of IPv6 such as:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Address autoconfiguration (<ulink + url="http://www.ietf.org/rfc/rfc2462.txt">RFC2462</ulink>)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Anycast addresses (<quote>one-out-of many</quote>)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Mandatory multicast addresses</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>IPsec (IP security)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Simplified header structure</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Mobile <acronym>IP</acronym></para> + </listitem> + + <listitem> + <para>IPv6-to-IPv4 transition mechanisms</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + + <para>For more information see:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>IPv6 overview at <ulink url="http://playground.sun.com/pub/ipng/html/ipng-main.html">playground.sun.com</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="http://www.kame.net">KAME.net</ulink></para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <sect2> + <title>Background on IPv6 Addresses</title> + <para>There are different types of IPv6 addresses: Unicast, Anycast and + Multicast.</para> + + <para>Unicast addresses are the well known addresses. A packet sent + to a unicast address arrives exactly at the interface belonging to + the address.</para> + + <para>Anycast addresses are syntactically indistinguishable from unicast + addresses but they address a group of interfaces. The packet destined for + an anycast address will arrive at the nearest (in router metric) + interface. Anycast addresses may only be used by routers.</para> + + <para>Multicast addresses identify a group of interfaces. A packet destined + for a multicast address will arrive at all interfaces belonging to the + multicast group.</para> + + <note><para>The IPv4 broadcast address (usually <hostid role="ipaddr">xxx.xxx.xxx.255</hostid>) is expressed + by multicast addresses in IPv6.</para></note> + + <table frame="none"> + <title>Reserved IPv6 addresses</title> + + <tgroup cols="4"> + <thead> + <row> + <entry>IPv6 address</entry> + <entry>Prefixlength (Bits)</entry> + <entry>Description</entry> + <entry>Notes</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><hostid role="ip6addr">::</hostid></entry> + <entry>128 bits</entry> + <entry>unspecified</entry> + <entry>cf. <hostid role="ipaddr">0.0.0.0</hostid> in + IPv4</entry> + </row> + + <row> + <entry><hostid role="ip6addr">::1</hostid></entry> + <entry>128 bits</entry> + <entry>loopback address</entry> + <entry>cf. <hostid role="ipaddr">127.0.0.1</hostid> in + IPv4</entry> + </row> + + <row> + <entry><hostid + role="ip6addr">::00:xx:xx:xx:xx</hostid></entry> + <entry>96 bits</entry> + <entry>embedded IPv4</entry> + <entry>The lower 32 bits are the IPv4 address. Also + called <quote>IPv4 compatible IPv6 + address</quote></entry> + </row> + + <row> + <entry><hostid + role="ip6addr">::ff:xx:xx:xx:xx</hostid></entry> + <entry>96 bits</entry> + <entry>IPv4 mapped IPv6 address</entry> + <entry>The lower 32 bits are the IPv4 address. + For hosts which do not support IPv6.</entry> + </row> + + <row> + <entry><hostid role="ip6addr">fe80::</hostid> - <hostid + role="ip6addr">feb::</hostid></entry> + <entry>10 bits</entry> + <entry>link-local</entry> + <entry>cf. loopback address in IPv4</entry> + </row> + + <row> + <entry><hostid role="ip6addr">fec0::</hostid> - <hostid + role="ip6addr">fef::</hostid></entry> + <entry>10 bits</entry> + <entry>site-local</entry> + <entry> </entry> + </row> + + <row> + <entry><hostid role="ip6addr">ff::</hostid></entry> + <entry>8 bits</entry> + <entry>multicast</entry> + <entry> </entry> + </row> + + <row> + <entry><hostid role="ip6addr">001</hostid> (base + 2)</entry> + <entry>3 bits</entry> + <entry>global unicast</entry> + <entry>All global unicast addresses are assigned from + this pool. The first 3 bits are + <quote>001</quote>.</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </table> + </sect2> + + <sect2> + <title>Reading IPv6 Addresses</title> + <para>The canonical form is represented as: <hostid role="ip6addr">x:x:x:x:x:x:x:x</hostid>, each + <quote>x</quote> being a 16 Bit hex value. For example + <hostid role="ip6addr">FEBC:A574:382B:23C1:AA49:4592:4EFE:9982</hostid></para> + + <para>Often an address will have long substrings of all zeros + therefore one such substring per address can be abbreviated by <quote>::</quote>. + Also up to three leading <quote>0</quote>s per hexquad can be omitted. + For example <hostid role="ip6addr">fe80::1</hostid> + corresponds to the canonical form + <hostid role="ip6addr">fe80:0000:0000:0000:0000:0000:0000:0001</hostid>.</para> + + <para>A third form is to write the last 32 Bit part in the + well known (decimal) IPv4 style with dots <quote>.</quote> + as separators. For example + <hostid role="ip6addr">2002::10.0.0.1</hostid> + corresponds to the (hexadecimal) canonical representation + <hostid role="ip6addr">2002:0000:0000:0000:0000:0000:0a00:0001</hostid> + which in turn is equivalent to + writing <hostid role="ip6addr">2002::a00:1</hostid>.</para> + + <para>By now the reader should be able to understand the following:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig</userinput></screen> + + <programlisting>rl0: flags=8943<UP,BROADCAST,RUNNING,PROMISC,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500 + inet 10.0.0.10 netmask 0xffffff00 broadcast 10.0.0.255 + inet6 fe80::200:21ff:fe03:8e1%rl0 prefixlen 64 scopeid 0x1 + ether 00:00:21:03:08:e1 + media: Ethernet autoselect (100baseTX ) + status: active</programlisting> + + <para><hostid role="ip6addr">fe80::200:21ff:fe03:8e1%rl0</hostid> + is an auto configured link-local address. It is generated from the MAC + address as part of the auto configuration.</para> + + <para>For further information on the structure of IPv6 addresses + see <ulink + url="http://www.ietf.org/rfc/rfc3513.txt">RFC3513</ulink>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Getting Connected</title> + + <para>Currently there are four ways to connect to other IPv6 hosts and networks:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Getting an IPv6 network from your upstream provider. Talk to your + Internet provider for instructions.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Tunnel via 6-to-4 (<ulink + url="http://www.ietf.org/rfc/rfc3068.txt">RFC3068</ulink>)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Use the <filename role="package">net/freenet6</filename> port if you are on a dial-up connection.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2> + <title>DNS in the IPv6 World</title> + + <para>There used to be two types of DNS records for IPv6. The IETF + has declared A6 records obsolete. AAAA records are the standard + now.</para> + + <para>Using AAAA records is straightforward. Assign your hostname to the new + IPv6 address you just received by adding:</para> + + <programlisting>MYHOSTNAME AAAA MYIPv6ADDR</programlisting> + + <para>To your primary zone DNS file. In case you do not serve your own + <acronym>DNS</acronym> zones ask your <acronym>DNS</acronym> provider. + Current versions of <application>bind</application> (version 8.3 and 9) + and <filename role="package">dns/djbdns</filename> (with the IPv6 patch) + support AAAA records.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Applying the needed changes to <filename>/etc/rc.conf</filename></title> + + <sect3> + <title>IPv6 Client Settings</title> + + <para>These settings will help you configure a machine that will be on + your LAN and act as a client, not a router. To have &man.rtsol.8; + autoconfigure your interface on boot all you need to add is:</para> + + <programlisting>ipv6_enable="YES"</programlisting> + + <para>To statically assign an IP address such as <hostid role="ip6addr"> + 2001:471:1f11:251:290:27ff:fee0:2093</hostid>, to your + <devicename>fxp0</devicename> interface, add:</para> + + <programlisting>ipv6_ifconfig_fxp0="2001:471:1f11:251:290:27ff:fee0:2093"</programlisting> + + <para>To assign a default router of + <hostid role="ip6addr">2001:471:1f11:251::1</hostid> + add the following to <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>ipv6_defaultrouter="2001:471:1f11:251::1"</programlisting> + + </sect3> + + <sect3> + <title>IPv6 Router/Gateway Settings</title> + + <para>This will help you take the directions that your tunnel provider has + given you and convert it into settings that will persist through reboots. + To restore your tunnel on startup use something like the following in + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <para>List the Generic Tunneling interfaces that will be configured, for + example <devicename>gif0</devicename>:</para> + + <programlisting>gif_interfaces="gif0"</programlisting> + + <para>To configure the interface with a local endpoint of + <replaceable>MY_IPv4_ADDR</replaceable> to a remote endpoint of + <replaceable>REMOTE_IPv4_ADDR</replaceable>:</para> + + <programlisting>gifconfig_gif0="<replaceable>MY_IPv4_ADDR REMOTE_IPv4_ADDR</replaceable>"</programlisting> + + <para>To apply the IPv6 address you have been assigned for use as your + IPv6 tunnel endpoint, add:</para> + + <programlisting>ipv6_ifconfig_gif0="<replaceable>MY_ASSIGNED_IPv6_TUNNEL_ENDPOINT_ADDR</replaceable>"</programlisting> + + <para>Then all you have to do is set the default route for IPv6. This is + the other side of the IPv6 tunnel:</para> + + <programlisting>ipv6_defaultrouter="<replaceable>MY_IPv6_REMOTE_TUNNEL_ENDPOINT_ADDR</replaceable>"</programlisting> + + </sect3> + + <sect3> + <title>IPv6 Tunnel Settings</title> + + <para>If the server is to route IPv6 between the rest of your network + and the world, the following <filename>/etc/rc.conf</filename> + setting will also be needed:</para> + + <programlisting>ipv6_gateway_enable="YES"</programlisting> + + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Router Advertisement and Host Auto Configuration</title> + + <para>This section will help you setup &man.rtadvd.8; to advertise the + IPv6 default route.</para> + + <para>To enable &man.rtadvd.8; you will need the following in your + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>rtadvd_enable="YES"</programlisting> + + <para>It is important that you specify the interface on which to do + IPv6 router solicitation. For example to tell &man.rtadvd.8; to use + <devicename>fxp0</devicename>:</para> + + <programlisting>rtadvd_interfaces="fxp0"</programlisting> + + <para>Now we must create the configuration file, + <filename>/etc/rtadvd.conf</filename>. Here is an example:</para> + + <programlisting>fxp0:\ + :addrs#1:addr="2001:471:1f11:246::":prefixlen#64:tc=ether:</programlisting> + + <para>Replace <devicename>fxp0</devicename> with the interface you + are going to be using.</para> + + <para>Next, replace <hostid role="ip6addr">2001:471:1f11:246::</hostid> + with the prefix of your allocation.</para> + + <para>If you are dedicated a <hostid role="netmask">/64</hostid> subnet + you will not need to change anything else. Otherwise, you will need to + change the <literal>prefixlen#</literal> to the correct value.</para> + + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="network-atm"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Harti</firstname> + <surname>Brandt</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Asynchronous Transfer Mode (ATM)</title> + + <sect2> + <title>Configuring classical IP over ATM (PVCs)</title> + + <para>Classical IP over ATM (<acronym>CLIP</acronym>) is the + simplest method to use Asynchronous Transfer Mode (ATM) + with IP. It can be used with + switched connections (SVCs) and with permanent connections + (PVCs). This section describes how to set up a network based + on PVCs.</para> + + <sect3> + <title>Fully meshed configurations</title> + + <para>The first method to set up a <acronym>CLIP</acronym> with + PVCs is to connect each machine to each other machine in the + network via a dedicated PVC. While this is simple to + configure it tends to become impractical for a larger number + of machines. The example supposes that we have four + machines in the network, each connected to the <acronym role="Asynchronous Transfer Mode">ATM</acronym> network + with an <acronym role="Asynchronous Transfer Mode">ATM</acronym> adapter card. The first step is the planning of + the IP addresses and the <acronym role="Asynchronous + Transfer Mode">ATM</acronym> connections between the + machines. We use the following:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <colspec colwidth="1*"> + <colspec colwidth="1*"> + <thead> + <row> + <entry>Host</entry> + <entry>IP Address</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><hostid>hostA</hostid></entry> + <entry><hostid role="ipaddr">192.168.173.1</hostid></entry> + </row> + + <row> + <entry><hostid>hostB</hostid></entry> + <entry><hostid role="ipaddr">192.168.173.2</hostid></entry> + </row> + + <row> + <entry><hostid>hostC</hostid></entry> + <entry><hostid role="ipaddr">192.168.173.3</hostid></entry> + </row> + + <row> + <entry><hostid>hostD</hostid></entry> + <entry><hostid role="ipaddr">192.168.173.4</hostid></entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para>To build a fully meshed net we need one ATM connection + between each pair of machines:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <colspec colwidth="1*"> + <colspec colwidth="1*"> + <thead> + <row> + <entry>Machines</entry> + <entry>VPI.VCI couple</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><hostid>hostA</hostid> - <hostid>hostB</hostid></entry> + <entry>0.100</entry> + </row> + + <row> + <entry><hostid>hostA</hostid> - <hostid>hostC</hostid></entry> + <entry>0.101</entry> + </row> + + <row> + <entry><hostid>hostA</hostid> - <hostid>hostD</hostid></entry> + <entry>0.102</entry> + </row> + + <row> + <entry><hostid>hostB</hostid> - <hostid>hostC</hostid></entry> + <entry>0.103</entry> + </row> + + <row> + <entry><hostid>hostB</hostid> - <hostid>hostD</hostid></entry> + <entry>0.104</entry> + </row> + + <row> + <entry><hostid>hostC</hostid> - <hostid>hostD</hostid></entry> + <entry>0.105</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para>The VPI and VCI values at each end of the connection may + of course differ, but for simplicity we assume that they are + the same. Next we need to configure the ATM interfaces on + each host:</para> + + <screen>hostA&prompt.root; <userinput>ifconfig hatm0 192.168.173.1 up</userinput> +hostB&prompt.root; <userinput>ifconfig hatm0 192.168.173.2 up</userinput> +hostC&prompt.root; <userinput>ifconfig hatm0 192.168.173.3 up</userinput> +hostD&prompt.root; <userinput>ifconfig hatm0 192.168.173.4 up</userinput></screen> + + <para>assuming that the ATM interface is + <devicename>hatm0</devicename> on all hosts. Now the PVCs + need to be configured on <hostid>hostA</hostid> (we assume that + they are already configured on the ATM switches, you need to + consult the manual for the switch on how to do this).</para> + + <screen>hostA&prompt.root; <userinput>atmconfig natm add 192.168.173.2 hatm0 0 100 llc/snap ubr</userinput> +hostA&prompt.root; <userinput>atmconfig natm add 192.168.173.3 hatm0 0 101 llc/snap ubr</userinput> +hostA&prompt.root; <userinput>atmconfig natm add 192.168.173.4 hatm0 0 102 llc/snap ubr</userinput> + +hostB&prompt.root; <userinput>atmconfig natm add 192.168.173.1 hatm0 0 100 llc/snap ubr</userinput> +hostB&prompt.root; <userinput>atmconfig natm add 192.168.173.3 hatm0 0 103 llc/snap ubr</userinput> +hostB&prompt.root; <userinput>atmconfig natm add 192.168.173.4 hatm0 0 104 llc/snap ubr</userinput> + +hostC&prompt.root; <userinput>atmconfig natm add 192.168.173.1 hatm0 0 101 llc/snap ubr</userinput> +hostC&prompt.root; <userinput>atmconfig natm add 192.168.173.2 hatm0 0 103 llc/snap ubr</userinput> +hostC&prompt.root; <userinput>atmconfig natm add 192.168.173.4 hatm0 0 105 llc/snap ubr</userinput> + +hostD&prompt.root; <userinput>atmconfig natm add 192.168.173.1 hatm0 0 102 llc/snap ubr</userinput> +hostD&prompt.root; <userinput>atmconfig natm add 192.168.173.2 hatm0 0 104 llc/snap ubr</userinput> +hostD&prompt.root; <userinput>atmconfig natm add 192.168.173.3 hatm0 0 105 llc/snap ubr</userinput></screen> + + <para>Of course other traffic contracts than UBR can be used + given the ATM adapter supports those. In this case the name + of the traffic contract is followed by the parameters of the + traffic. Help for the &man.atmconfig.8; tool can be + obtained with:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>atmconfig help natm add</userinput></screen> + + <para>or in the &man.atmconfig.8; manual page.</para> + + <para>The same configuration can also be done via + <filename>/etc/rc.conf</filename>. + For <hostid>hostA</hostid> this would look like:</para> + +<programlisting>network_interfaces="lo0 hatm0" +ifconfig_hatm0="inet 192.168.173.1 up" +natm_static_routes="hostB hostC hostD" +route_hostB="192.168.173.2 hatm0 0 100 llc/snap ubr" +route_hostC="192.168.173.3 hatm0 0 101 llc/snap ubr" +route_hostD="192.168.173.4 hatm0 0 102 llc/snap ubr"</programlisting> + + <para>The current state of all <acronym>CLIP</acronym> routes + can be obtained with:</para> + + <screen>hostA&prompt.root; <userinput>atmconfig natm show</userinput></screen> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="carp"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Common Access Redundancy Protocol (CARP)</title> + + <indexterm><primary>CARP</primary></indexterm> + <indexterm><primary>Common Access Redundancy Protocol</primary></indexterm> + + <para>The Common Access Redundancy Protocol, or + <acronym>CARP</acronym> allows multiple hosts to share the same + <acronym>IP</acronym> address. In some configurations, this may + be used for availability or load balancing. Hosts may use separate + <acronym>IP</acronym> addresses as well, as in the example provided + here.</para> + + <para>To enable support for <acronym>CARP</acronym>, the &os; + kernel must be rebuilt with the following option:</para> + + <programlisting>device carp</programlisting> + + <para><acronym>CARP</acronym> functionality should now be available + and may be tuned via several <command>sysctl</command> + <acronym>OID</acronym>s. Devices themselves may be loaded via + the <command>ifconfig</command> command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig carp0 create</userinput></screen> + + <para>In a real environment, these interfaces will need unique + identification numbers known as a <acronym>VHID</acronym>. This + <acronym>VHID</acronym> or Virtual Host Identification will be + used to distinguish the host on the network.</para> + + <sect2> + <title>Using CARP For Server Availability (CARP)</title> + + <para>One use of <acronym>CARP</acronym>, as noted above, is for + server availability. This example will provide failover support + for three hosts, all with unique <acronym>IP</acronym> + addresses and providing the same web content. These machines will + act in conjunction with a Round Robin <acronym>DNS</acronym> + configuration. The failover machine will have two additional + <acronym>CARP</acronym> interfaces, one for each of the content + server's <acronym>IP</acronym>s. When a failure occurs, the + failover server should pick up the failed machine's + <acronym>IP</acronym> address. This means the failure should + go completely unnoticed to the user. The failover server + requires identical content and services as the other content + servers it is expected to pick up load for.</para> + + <para>The two machines should be configured identically other + than their issued hostnames and <acronym>VHID</acronym>s. + This example calls these machines + <hostid>hosta.example.org</hostid> and + <hostid>hostb.example.org</hostid> respectively. First, the + required lines for a <acronym>CARP</acronym> configuration have + to be added to <filename>rc.conf</filename>. For + <hostid>hosta.example.org</hostid>, the + <filename>rc.conf</filename> file should contain the following + lines:</para> + + <programlisting>hostname="hosta.example.org" +ifconfig_fxp0="inet 192.168.1.3 netmask 255.255.255.0" +cloned_interfaces="carp0" +ifconfig_carp0="vhid 1 pass testpast 192.168.1.50/24"</programlisting> + + <para>On <hostid>hostb.example.org</hostid> the following lines + should be in <filename>rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>hostname="hostb.example.org" +ifconfig_fxp0="inet 192.168.1.4 netmask 255.255.255.0" +cloned_interfaces="carp0" +ifconfig_carp0="vhid 2 pass testpass 192.168.1.51/24"</programlisting> + + <note> + <para>It is very important that the passwords, specified by the + <option>pass</option> option to <command>ifconfig</command>, + are identical. The <devicename>carp</devicename> devices will + only listen to and accept advertisements from machines with the + correct password. The <acronym>VHID</acronym> must also be + different for each machine.</para> + </note> + + <para>The third machine, + <hostid>provider.example.org</hostid>, should be prepared so that + it may handle failover from either host. This machine will require + two <devicename>carp</devicename> devices, one to handle each + host. The appropriate <filename>rc.conf</filename> + configuration lines will be similar to the following:</para> + + <programlisting>hostname="provider.example.org" +ifconfig_fxp0="inet 192.168.1.5 netmask 255.255.255.0" +cloned_interfaces="carp0 carp1" +ifconfig_carp0="vhid 1 advskew 100 pass testpass 192.168.1.50/24" +ifconfig_carp1="vhid 2 advskew 100 pass testpass 192.168.1.51/24"</programlisting> + + <para>Having the two <devicename>carp</devicename> devices will + allow <hostid>provider.example.org</hostid> to notice and pick + up the <acronym>IP</acronym> address of either machine should + it stop responding.</para> + + <note> + <para>The default &os; kernel <emphasis>may</emphasis> have + preemption enabled. If so, + <hostid>provider.example.org</hostid> may not relinquish the + <acronym>IP</acronym> address back to the original content + server. In this case, an administrator may + <quote>nudge</quote> the interface. The following command + should be issued on + <hostid>provider.example.org</hostid>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig carp0 down && ifconfig carp0 up</userinput></screen> + + <para>This should be done on the <devicename>carp</devicename> + interface which corresponds to the correct host.</para> + </note> + + <para>At this point, <acronym>CARP</acronym> should be completely + enabled and available for testing. For testing, either networking has + to be restarted or the machines need to be rebooted.</para> + + <para>More information is always available in the &man.carp.4; + manual page.</para> + </sect2> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> +<!-- LocalWords: config mnt www --> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/appendix.decl b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/appendix.decl new file mode 100644 index 0000000000..0417e6bd58 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/appendix.decl @@ -0,0 +1,11 @@ +<!DOCTYPE appendix PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V3.1-Based Extension//EN"> +<!-- + + $FreeBSD$ + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/appendix.decl + %SRCID% 1.1 + +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/audit/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/audit/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..52da560512 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/audit/chapter.sgml @@ -0,0 +1,728 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Έλεγχος Συμβάντων Ασφαλείας + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/audit/chapter.sgml + %SRCID% 1.1 + +--> + +<!-- + Need more documentation on praudit, auditreduce, etc. Plus more info on the + triggers from the kernel (log rotation, out of space, etc). And the + /dev/audit special file if we choose to support that. Could use some + coverage of integrating MAC with Event auditing and perhaps discussion on how + some companies or organizations handle auditing and auditing requirements. +--> + +<chapter id="audit"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Γράφτηκε από τον </contrib> + </author> + <author> + <firstname>Robert</firstname> + <surname>Watson</surname> + </author> + </authorgroup> + </chapterinfo> + + <title>Έλεγχος Συμβάντων Ασφαλείας</title> + + <sect1 id="audit-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <indexterm><primary>AUDIT</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>Έλεγχος Συμβάντων Ασφαλείας</primary> + <see>MAC</see> + </indexterm> + + <para>Οι εκδόσεις του &os; από την 6.2-RELEASE και μετά περιλαμβάνουν + υποστήριξη για λεπτομερή έλεγχο συμβάντων ασφαλείας. Ο έλεγχος συμβάντων + επιτρέπει αξιόπιστη, λεπτομερή και παραμετροποιήσιμη καταγραφή πλήθους + συμβάντων σχετικών με την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένων των logins, + των αλλαγών ρυθμίσεων, καθώς και της πρόσβασης σε αρχεία και στο δίκτυο. + Οι καταγραφές αυτές είναι πολύτιμες για απευθείας παρακολούθηση του + συστήματος, ανίχνευση εισβολέων, καθώς και για ανάλυση μετά από κάποια + επίθεση. + Το &os; υλοποιεί τη μορφή αρχείων και το <acronym>BSM</acronym> API όπως + έχουν δημοσιευτεί από την &sun;, και επιτρέπει διαλειτουργικότητα με τις + υλοποιήσεις ελέγχου τόσο του &solaris; της &sun; όσο του &macos; + της &apple;.</para> + + <para>Το κεφάλαιο αυτό εστιάζει στην εγκατάσταση και ρύθμιση του Ελέγχου + Συμβάντων. Εξηγεί τις πολιτικές ελέγχου, και παρέχει ένα παράδειγμα + ρυθμίσεων ελέγχου. </para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Τι είναι ο έλεγχος συμβάντων και πως λειτουργεί.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε τον έλεγχο συμβάντων στο &os; για χρήστες + και προγράμματα (processes).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να αναλύσετε τα ίχνη του ελέγχου χρησιμοποιώντας τα + εργαλεία μείωσης όγκου δεδομένων και ανάλυσης.</para> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να κατανοείτε τις βασικές έννοιες του &unix; και του &os; + (<xref linkend="basics">).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να είστε εξοικειωμένος με τις βασικές έννοιες της ρύθμισης και + μεταγλώττισης του πυρήνα. (<xref linkend="kernelconfig">).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να έχετε κάποια εξοικείωση με την ασφάλεια και πως αυτή + σχετίζεται με το &os; (<xref linkend="security">).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <warning> + <para>Οι λειτουργίες ελέγχου στο &os; 6.2 είναι σε πειραματικό στάδιο + και η εγκατάσταση τους σε μηχανήματα παραγωγής θα πρέπει να γίνεται + μόνο αφού ληφθούν σοβαρά υπόψιν οι κίνδυνοι από την εγκατάσταση + πειραματικού λογισμικού. Οι γνωστοί αυτή τη στιγμή τρέχοντες + περιορισμοί περιλαμβάνουν την αδυναμία ελέγχου όλων των συμβάντων που + σχετίζονται με την ασφάλεια. Επίσης κάποιοι μηχανισμοί εισόδου + (logins), όπως οι γραφικοί (X11-βασισμένοι) display managers, καθώς + και ορισμένες υπηρεσίες τρίτων κατασκευαστών δεν είναι σωστά + ρυθμισμένες για τον έλεγχο εισόδου χρηστών. </para> + </warning> + + <warning> + <para>Ο έλεγχος συμβάντων ασφαλείας μπορεί να δημιουργήσει πολύ + λεπτομερείς καταγραφές της δραστηριότητας του συστήματος: σε ένα + σύστημα με υψηλό φόρτο, τα αρχεία καταγραφής μπορεί να γίνουν πολύ + μεγάλα, αν έχουν ρυθμιστεί για λεπτομερή καταγραφή, και να ξεπεράσουν + τα αρκετά gigabytes την εβδομάδα σε κάποιες περιπτώσεις. Οι + διαχειριστές θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψιν τους τις πιθανές απαιτήσεις + σε χώρο δίσκου σε περίπτωση ρυθμίσεων λεπτομερούς καταγραφής. Για + παράδειγμα, ίσως είναι θεμιτό να αφιερωθεί ένα σύστημα αρχείων στο + <filename>/var/audit</filename> ώστε τα υπόλοιπα συστήματα αρχείων να + μην επηρεαστούν αν ο χώρος αυτός εξαντληθεί. </para> + </warning> + + </sect1> + + <sect1 id="audit-inline-glossary"> + <title>Key Terms in this Chapter</title> + + <para>Before reading this chapter, a few key audit-related terms must be + explained:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><emphasis>event</emphasis>: An auditable event is any event + that can be logged using the audit subsystem. + Examples of security-relevant events include the creation of + a file, the building of a network connection, or a user logging in. + Events are either <quote>attributable</quote>, + meaning that they can be traced to an authenticated user, or + <quote>non-attributable</quote> if they cannot be. + Examples of non-attributable events are any events that occur + before authentication in the login process, such as bad password + attempts.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>class</emphasis>: Event classes are named sets of + related events, and are used in selection expressions. Commonly + used classes of events include <quote>file creation</quote> (fc), + <quote>exec</quote> (ex) and <quote>login_logout</quote> + (lo).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>record</emphasis>: A record is an audit log entry + describing a security event. Records contain a record event type, + information on the subject (user) performing the action, + date and time information, information on any objects or + arguments, and a success or failure condition.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>trail</emphasis>: An audit trail, or log file, + consists of a series of audit records describing security + events. Typically, trails are in roughly chronological + order with respect to the time events completed. Only + authorized processes are allowed to commit records to the + audit trail.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>selection expression</emphasis>: A selection + expression is a string containing a list of prefixes and audit + event class names used to match events.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>preselection</emphasis>: The process by which the + system identifies which events are of interest to the administrator + in order to avoid generating audit records describing events that + are not of interest. The preselection configuration + uses a series of selection expressions to identify which classes + of events to audit for which users, as well as global settings + that apply to both authenticated and unauthenticated + processes.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>reduction</emphasis>: The process by which records + from existing audit trails are selected for preservation, printing, + or analysis. Likewise, the process by which undesired audit + records are removed from the audit trail. Using reduction, + administrators can implement policies for the preservation of audit + data. For example, detailed audit trails might be kept for one + month, but after that, trails might be reduced in order to preserve + only login information for archival purposes.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="audit-install"> + <title>Installing Audit Support</title> + + <para>User space support for Event Auditing is installed as part of the + base &os; operating system as of 6.2-RELEASE. However, Event Auditing + support must be explicitly compiled into the kernel by adding the + following lines to the kernel configuration file:</para> + + <programlisting>options AUDIT</programlisting> + + <para>Rebuild and reinstall + the kernel via the normal process explained in + <xref linkend="kernelconfig">.</para> + + <para>Once the kernel is built, installed, and the system has been + rebooted, enable the audit daemon by adding the following line to + &man.rc.conf.5;:</para> + + <programlisting>auditd_enable="YES"</programlisting> + + <para>Audit support must then be started by a reboot, or by manually + starting the audit daemon:</para> + + <programlisting>/etc/rc.d/auditd start</programlisting> + </sect1> + + <sect1 id="audit-config"> + <title>Audit Configuration</title> + + <para>All configuration files for security audit are found in + <filename role="directory">/etc/security</filename>. The following + files must be present before the audit daemon is started:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><filename>audit_class</filename> - Contains the + definitions of the audit classes.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>audit_control</filename> - Controls aspects + of the audit subsystem, such as default audit classes, + minimum disk space to leave on the audit log volume, + maximum audit trail size, etc.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>audit_event</filename> - Textual names and + descriptions of system audit events, as well as a list of which + classes each event in in.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>audit_user</filename> - User-specific audit + requirements, which are combined with the global defaults at + login.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename>audit_warn</filename> - A customizable shell script + used by auditd to generate warning messages in exceptional + situations, such as when space for audit records is running low or + when the audit trail file has been rotated.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <warning> + <para>Audit configuration files should be edited and maintained + carefully, as errors in configuration may result in improper + logging of events.</para> + </warning> + + <sect2> + <title>Event Selection Expressions</title> + + <para>Selection expressions are used in a number of places in the + audit configuration to determine which events should be audited. + Expressions contain a list of event classes to match, each with + a prefix indicating whether matching records should be accepted + or ignored, and optionally to indicate if the entry is intended + to match successful or failed operations. Selection expressions + are evaluated from left to right, and two expressions are + combined by appending one onto the other.</para> + + <para>The following list contains the default audit event classes + present in <filename>audit_class</filename>:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><option>all</option> - <literal>all</literal> - Match all + event classes.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><option>ad</option> - <literal>administrative</literal> + - Administrative actions performed on the system as a + whole.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><option>ap</option> - <literal>application</literal> - + Application defined action.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><option>cl</option> - <literal>file_close</literal> - + Audit calls to the <function>close</function> system + call.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><option>ex</option> - <literal>exec</literal> - Audit + program execution. Auditing of command line arguments and + environmental variables is controlled via &man.audit.control.5; + using the <literal>argv</literal> and <literal>envv</literal> + parameters to the <literal>policy</literal> setting.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><option>fa</option> - <literal>file_attr_acc</literal> + - Audit the access of object attributes such as + &man.stat.1;, &man.pathconf.2; and similar events.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><option>fc</option> - <literal>file_creation</literal> + - Audit events where a file is created as a result.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><option>fd</option> - <literal>file_deletion</literal> + - Audit events where file deletion occurs.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><option>fm</option> - <literal>file_attr_mod</literal> + - Audit events where file attribute modification occurs, + such as &man.chown.8;, &man.chflags.1;, &man.flock.2;, + etc.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><option>fr</option> - <literal>file_read</literal> + - Audit events in which data is read, files are opened for + reading, etc.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><option>fw</option> - <literal>file_write</literal> - + Audit events in which data is written, files are written + or modified, etc.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><option>io</option> - <literal>ioctl</literal> - Audit + use of the &man.ioctl.2; system call.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><option>ip</option> - <literal>ipc</literal> - Audit + various forms of Inter-Process Communication, including POSIX + pipes and System V <acronym>IPC</acronym> operations.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><option>lo</option> - <literal>login_logout</literal> - + Audit &man.login.1; and &man.logout.1; events occurring + on the system.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><option>na</option> - <literal>non_attrib</literal> - + Audit non-attributable events.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><option>no</option> - <literal>no_class</literal> - + Match no audit events.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><option>nt</option> - <literal>network</literal> - + Audit events related to network actions, such as + &man.connect.2; and &man.accept.2;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><option>ot</option> - <literal>other</literal> - + Audit miscellaneous events.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><option>pc</option> - <literal>process</literal> - + Audit process operations, such as &man.exec.3; and + &man.exit.3;.</para> + </listitem> + + </itemizedlist> + + <para>These audit event classes may be customized by modifying the + <filename>audit_class</filename> and + <filename>audit_event</filename> configuration files.</para> + + <para>Each audit class in the list is combined with a prefix + indicating whether successful/failed operations are matched, and + whether the entry is adding or removing matching for the class + and type.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>(none) Audit both successful and failed instances of the + event.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>+</literal> Audit successful events in this + class.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>-</literal> Audit failed events in this + class.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>^</literal> Audit neither successful nor failed + events in this class.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>^+</literal> Don't audit successful events in this + class.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>^-</literal> Don't audit failed events in this + class.</para> + </listitem> + + </itemizedlist> + + <para>The following example selection string selects both successful + and failed login/logout events, but only successful execution + events:</para> + + <programlisting>lo,+ex</programlisting> + + </sect2> + + <sect2> + <title>Configuration Files</title> + + <para>In most cases, administrators will need to modify only two files + when configuring the audit system: <filename>audit_control</filename> + and <filename>audit_user</filename>. The first controls system-wide + audit properties and policies; the second may be used to fine-tune + auditing by user.</para> + + <sect3 id="audit-auditcontrol"> + <title>The <filename>audit_control</filename> File</title> + + <para>The <filename>audit_control</filename> file specifies a number + of defaults for the audit subsystem. Viewing the contents of this + file, we see the following:</para> + + <programlisting>dir:/var/audit +flags:lo +minfree:20 +naflags:lo +policy:cnt +filesz:0</programlisting> + + <para>The <option>dir</option> option is used to set one or more + directories where audit logs will be stored. If more than one + directory entry appears, they will be used in order as they fill. + It is common to configure audit so that audit logs are stored on + a dedicated file system, in order to prevent interference between + the audit subsystem and other subsystems if the file system fills. + </para> + + <para>The <option>flags</option> field sets the system-wide default + preselection mask for attributable events. In the example above, + successful and failed login and logout events are audited for all + users.</para> + + <para>The <option>minfree</option> option defines the minimum + percentage of free space for the file system where the audit trail + is stored. When this threshold is exceeded, a warning will be + generated. The above example sets the minimum free space to + twenty percent.</para> + + <para>The <option>naflags</option> option specifies audit classes to + be audited for non-attributed events, such as the login process + and system daemons.</para> + + <para>The <option>policy</option> option specifies a comma-separated + list of policy flags controlling various aspects of audit + behavior. The default <literal>cnt</literal> flag indicates that + the system should continue running despite an auditing failure + (this flag is highly recommended). Another commonly used flag is + <literal>argv</literal>, which causes command line arguments to + the &man.execve.2; system call to audited as part of command + execution.</para> + + <para>The <option>filesz</option> option specifies the maximum size + in bytes to allow an audit trail file to grow to before + automatically terminating and rotating the trail file. The + default, 0, disables automatic log rotation. If the requested + file size is non-zero and below the minimum 512k, it will be + ignored and a log message will be generated.</para> + </sect3> + + <sect3 id="audit-audituser"> + <title>The <filename>audit_user</filename> File</title> + + <para>The <filename>audit_user</filename> file permits the + administrator to specify further audit requirements for specific + users. + Each line configures auditing for a user via two fields: the + first is the <literal>alwaysaudit</literal> field, which specifies + a set of events that should always be audited for the user, and + the second is the <literal>neveraudit</literal> field, which + specifies a set of events that should never be audited for the + user.</para> + + <para>The following example <filename>audit_user</filename> file + audits login/logout events and successful command execution for + the root user, and audits file creation and successful command + execution for the www user. + If used with the example <filename>audit_control</filename> file + above, the <literal>lo</literal> entry for <literal>root</literal> + is redundant, and login/logout events will also be audited for the + <literal>www</literal> user.</para> + + <programlisting>root:lo,+ex:no +www:fc,+ex:no</programlisting> + + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="audit-administration"> + <title>Administering the Audit Subsystem</title> + + <sect2> + <title>Viewing Audit Trails</title> + + <para>Audit trails are stored in the BSM binary format, so tools must + be used to modify or convert to text. The <command>praudit</command> + command convert trail files to a simple text format; the + <command>auditreduce</command> command may be used to reduce the + audit trail file for analysis, archiving, or printing purposes. + <command>auditreduce</command> supports a variety of selection + parameters, including event type, event class, user, date or time of + the event, and the file path or object acted on.</para> + + <para>For example, the <command>praudit</command> utility will dump + the entire contents of a specified audit log in plain text:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>praudit /var/audit/AUDITFILE</userinput></screen> + + <para>Where <replaceable>AUDITFILE</replaceable> is the audit log to + dump.</para> + + <para>Audit trails consist of a series of audit records made up of + tokens, which <command>praudit</command> prints sequentially one per + line. Each token is of a specific type, such as + <literal>header</literal> holding an audit record header, or + <literal>path</literal> holding a file path from a name + lookup. The following is an example of an + <literal>execve</literal> event:</para> + + <programlisting>header,133,10,execve(2),0,Mon Sep 25 15:58:03 2006, + 384 msec +exec arg,finger,doug +path,/usr/bin/finger +attribute,555,root,wheel,90,24918,104944 +subject,robert,root,wheel,root,wheel,38439,38032,42086,128.232.9.100 +return,success,0 +trailer,133</programlisting> + + <para>This audit represents a successful <literal>execve</literal> + call, in which the command <literal>finger doug</literal> has been run. The + arguments token contains both the processed command line presented + by the shell to the kernel. The path token holds the path to the + executable as looked up by the kernel. The attribute token + describes the binary, and in particular, includes the file mode + which can be used to determine if the application was setuid. + The subject token describes the subject process, and stores in + sequence the audit user ID, effective user ID and group ID, real + user ID and group ID, process ID, session ID, port ID, and login + address. Notice that the audit user ID and real user ID differ: + the user <literal>robert</literal> has switched to the + <literal>root</literal> account before running this command, but + it is audited using the original authenticated user. Finally, the + return token indicates the successful execution, and the trailer + concludes the record.</para> + + </sect2> + + <sect2> + <title>Reducing Audit Trails</title> + + <para>Since audit logs may be very large, an administrator will + likely want to select a subset of records for using, such as records + associated with a specific user:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>auditreduce -u trhodes /var/audit/AUDITFILE | praudit</userinput></screen> + + <para>This will select all audit records produced for the user + <username>trhodes</username> stored in the + <filename><replaceable>AUDITFILE</replaceable></filename> file.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Delegating Audit Review Rights</title> + + <para>Members of the <groupname>audit</groupname> group are given + permission to read audit trails in <filename>/var/audit</filename>; + by default, this group is empty, so only the <username>root</username> user may read + audit trails. Users may be added to the <groupname>audit</groupname> + group in order to delegate audit review rights to the user. As + the ability to track audit log contents provides significant insight + into the behavior of users and processes, it is recommended that the + delegation of audit review rights be performed with caution.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Live Monitoring Using Audit Pipes</title> + + <para>Audit pipes are cloning pseudo-devices in the device file system + which allow applications to tap the live audit record stream. This + is primarily of interest to authors of intrusion detection and + system monitoring applications. However, for the administrator the + audit pipe device is a convenient way to allow live monitoring + without running into problems with audit trail file ownership or + log rotation interrupting the event stream. To track the live audit + event stream, use the following command line</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>praudit /dev/auditpipe</userinput></screen> + + <para>By default, audit pipe device nodes are accessible only to the + <username>root</username> user. To make them accessible to the members of the + <groupname>audit</groupname> group, add a <literal>devfs</literal> rule + to <filename>devfs.rules</filename>:</para> + + <programlisting>add path 'auditpipe*' mode 0440 group audit</programlisting> + + <para>See &man.devfs.rules.5; for more information on configuring + the devfs file system.</para> + + <warning> + <para>It is easy to produce audit event feedback cycles, in which + the viewing of each audit event results in the generation of more + audit events. For example, if all network I/O is audited, and + praudit is run from an SSH session, then a continuous stream of + audit events will be generated at a high rate, as each event + being printed will generate another event. It is advisable to run + praudit on an audit pipe device from sessions without fine-grained + I/O auditing in order to avoid this happening.</para> + </warning> + </sect2> + + <sect2> + <title>Rotating Audit Trail Files</title> + + <para>Audit trails are written to only by the kernel, and managed only + by the audit daemon, <application>auditd</application>. Administrators + should not attempt to use &man.newsyslog.conf.5; or other tools to + directly rotate audit logs. Instead, the <command>audit</command> + management tool may be used to shut down auditing, reconfigure the + audit system, and perform log rotation. The following command causes + the audit daemon to create a new audit log and signal the kernel to + switch to using the new log. The old log will be terminated and + renamed, at which point it may then be manipulated by the + administrator.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>audit -n</userinput></screen> + + <warning> + <para>If the <application>auditd</application> daemon is not currently + running, this command will fail and an error message will be + produced.</para> + </warning> + + <para>Adding the following line to + <filename>/etc/crontab</filename> will force the rotation + every twelve hours from &man.cron.8;:</para> + + <programlisting>0 */12 * * * root /usr/sbin/audit -n</programlisting> + + <para>The change will take effect once you have saved the + new <filename>/etc/crontab</filename>.</para> + + <para>Automatic rotation of the audit trail file based on file size is + possible via the <option>filesz</option> option in + &man.audit.control.5;, and is described in the configuration files + section of this chapter.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Compressing Audit Trails</title> + + <para>As audit trail files can become very large, it is often desirable + to compress or otherwise archive trails once they have been closed by + the audit daemon. The <filename>audit_warn</filename> script can be + used to perform customized operations for a variety of audit-related + events, including the clean termination of audit trails when they are + rotated. For example, the following may be added to the + <filename>audit_warn</filename> script to compress audit trails on + close:</para> + + <programlisting># +# Compress audit trail files on close. +# +if [ "$1" = closefile ]; then + gzip -9 $2 +fi</programlisting> + + <para>Other archiving activities might include copying trail files to + a centralized server, deleting old trail files, or reducing the audit + trail to remove unneeded records. The script will be run only when + audit trail files are cleanly terminated, so will not be run on + trails left unterminated following an improper shutdown.</para> + </sect2> + </sect1> +</chapter> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/basics/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/basics/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..9ad8697776 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/basics/chapter.sgml @@ -0,0 +1,2904 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Βασικές Έννοιες στο Unix + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/basics/chapter.sgml + %SRCID% 1.158 + +--> + +<chapter id="basics"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Chris</firstname> + <surname>Shumway</surname> + <contrib>Αναθεωρημένο από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + <!-- 10 Mar 2000 --> + </chapterinfo> + + <title>Βασικές Έννοιες στο &unix;</title> + + <sect1 id="basics-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <para>Το ακόλουθο κεφάλαιο θα καλύψει τις βασικές εντολές και + λειτουργίες του λειτουργικού συστήματος &os;. Το μεγαλύτερο μέρος + αυτής της ύλης σχετίζεται με όλα τα Λ.Σ. που είναι βασισμένα + στο &unix;. Εάν η ύλη σας φαίνεται οικεία μπορείτε να διατρέξετε + γρήγορα αυτό το κεφάλαιο. Εάν - αντιθέτως - είστε νέος στο &os; + τότε οπωσδήποτε θα πρέπει να διαβάσετε προσεκτικά ολόκληρο το + κεφάλαιο.</para> + + <para>Μετά την ανάγνωση του κεφαλαίου, θα γνωρίζετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Πως να χρησιμοποιείτε τις <quote>εικονικές κονσόλες</quote> του + &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως λειτουργούν οι άδειες αρχείων στο &unix; και + θα καταλάβετε την χρήση των file flags στο &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Την προεπιλεγμένη διάταξη του συστήματος αρχείων του + &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Την οργάνωση των δίσκων στο &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τι είναι και πώς λειτουργεί η προσάρτηση (mount) και + αποπροσάρτηση (unmount) συστημάτων αρχείων.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τι είναι οι διεργασίες (processes), τα σήματα (signals) και + οι δαίμονες (daemons).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τι είναι το κέλυφος (shell) και πως να αλλάζετε το προεπιλεγμένο + περιβάλλον εργασίας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να χρησιμοποιείτε βασικά προγράμματα επεξεργασίας κειμένου + (editors).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τι είναι οι συσκευές (devices) και τα αρχεία συσκευής (device + nodes).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ποια έκδοση εκτελέσιμων χρησιμοποιείται στο &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να διαβάζετε τις σελίδες βοηθείας (manual pages) για + περισσότερες πληροφορίες.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="consoles"> + <title>Εικονικές Κονσόλες και Τερματικά </title> + <indexterm><primary>εικονικές κονσόλες</primary></indexterm> + <indexterm><primary>τερματικά</primary></indexterm> + + <para>Μπορείτε να χειριστείτε το &os; με διάφορους τρόπους. Ένας από + αυτούς, είναι πληκτρολογώντας εντολές κειμένου σε ένα τερματικό. Με + αυτό τον τρόπο έχετε στα χέρια σας ένα ευέλικτο και δυνατό λειτουργικό + σύστημα &unix;. Αυτή η ενότητα περιγράφει τι είναι τα + <quote>τερματικά</quote> και οι <quote>κονσόλες</quote> και πως μπορούν + να χρησιμοποιηθούν στο &os;.</para> + + <sect2 id="consoles-intro"> + <title>Η Κονσόλα</title> + <indexterm><primary>κονσόλα</primary></indexterm> + + <para>Εάν δεν έχετε ρυθμίσει το &os; να ξεκινά αυτόματα κάποιο γραφικό + περιβάλλον εργασίας, τότε αμέσως μετά την εκκίνηση του συστήματος και + την ολοκλήρωση των σεναρίων εκκίνησης (startup scripts) θα εμφανιστεί + η προτροπή σύνδεσης (login prompt). Θα δείτε κάτι παρόμοιο στην οθόνη + σας:</para> + + <screen>Additional ABI support:. +Local package initialization:. +Additional TCP options:. + +Fri Sep 20 13:01:06 EEST 2002 + +FreeBSD/i386 (pc3.example.org) (ttyv0) + +login:</screen> + + <para>Το μήνυμα μπορεί να είναι λίγο διαφορετικό στο σύστημα σας, αλλά + δεν πρέπει να διαφέρει κατά πολύ. Θα εστιάσουμε την προσοχή μας στις + τελευταίες δύο γραμμές. Η προτελευταία γραμμή αναφέρει:</para> + + <programlisting>FreeBSD/i386 (pc3.example.org) (ttyv0)</programlisting> + + <para>Αυτή η γραμμή περιέχει μερικές πληροφορίες για το σύστημα που + μόλις εκκινήσατε. Έχετε μπροστά σας μια κονσόλα + <quote>FreeBSD</quote>, που τρέχει με επεξεργαστή αρχιτεκτονικής x86 + της Intel ή άλλον συμβατό + + <footnote> + <para>Αυτό ακριβώς σημαίνει το <literal>i386</literal>. Ακόμη και + αν δεν χρησιμοποιείτε επεξεργαστή Intel 386 CPU στο &os; σύστημα + σας, θα εμφανίζεται το <literal>i386</literal>. Αυτή είναι η + <quote>αρχιτεκτονική</quote>, κατασκευής του επεξεργαστή και όχι + το μοντέλο του επεξεργαστή.</para> + </footnote>. + + Το όνομα αυτής της μηχανής (όλες οι μηχανές &unix; έχουν κάποιο + όνομα) είναι <hostid>pc3.example.org</hostid>, και έχετε ανοικτό + μπροστά σας το τερματικό <devicename>ttyv0</devicename> — + κονσόλα του συστήματος.</para> + + <para>Ολοκληρώνοντας, η τελευταία γραμμή είναι πάντα:</para> + + <programlisting>login:</programlisting> + + <para>Σε αυτό το μέρος θα πρέπει να πληκτρολογήσετε το <quote>όνομα + χρήστη</quote> (username) για να συνδεθείτε στο &os;. Στην επόμενη + ενότητα θα περιγράψουμε ακριβώς αυτήν την διαδικασία.</para> + </sect2> + + <sect2 id="consoles-login"> + <title>Εισαγωγή Χρήστη στο Σύστημα &os;</title> + + <para>Το &os; είναι ένα σύστημα πολυχρηστικό (multiuser) και + πολυεπεξεργαστικό (multiprocessing). Αυτός είναι ο ακαδημαϊκός + ορισμός που δίνεται συνήθως σε ένα σύστημα που μπορεί να + χρησιμοποιείται από πολλούς διαφορετικούς ανθρώπους, ενώ ταυτόχρονα + τρέχουν διαφορετικά προγράμματα στην ίδια μηχανή.</para> + + <para>Κάθε σύστημα multiuser χρειάζεται κάποιους τρόπους ώστε να + ξεχωρίζει κάθε <quote>χρήστη</quote> από τους υπολοίπους. Στο &os; + (όπως και σε όλα τα Λ.Σ. που βασίζονται στο &unix;), αυτό + επιτυγχάνεται απαιτώντας κάθε χρήστης να <quote>είναι συνδεδεμένος + (log in)</quote> πριν να μπορεί να τρέξει προγράμματα. Κάθε χρήστης + έχει ξεχωριστό όνομα (το <quote>όνομα χρήστη ή username</quote>) και + μία προσωπική δικλείδα ασφαλείας, (τον <quote>κωδικό πρόσβασης ή + password</quote>). Αυτά θα ζητηθούν από το &os; σε κάθε χρήστη πριν + να του επιτραπεί να τρέξει οποιαδήποτε εφαρμογή.</para> + + <indexterm><primary>startup scripts</primary></indexterm> + + <para>Αμέσως μετά την ολοκλήρωση των διεργασιών εκκίνησης του &os; και + των σεναρίων εκκίνησης (startup scripts) + + <footnote> + <para>Τα σενάρια εκκίνησης (startup scripts) είναι προγράμματα που + τρέχουν αυτόματα κατά την εκκίνηση του &os;. Η κύρια λειτουργία + τους είναι να βοηθούν στην σωστή λειτουργία όλων των συστατικών + του συστήματος, και να ξεκινούν όλες τις υπηρεσίες που έχετε + ρυθμίσει να τρέχουν στο παρασκήνιο.</para> + </footnote>, + + θα εμφανιστεί το σύμβολο της προτροπής (prompt) και θα σας ζητηθεί ένα + έγκυρο όνομα χρήστη:</para> + + <screen>login:</screen> + + <para>Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε πως το όνομα χρήστη σας είναι + <username>john</username>. Πληκτρολογήστε <literal>john</literal> + στην προτροπή και πατήστε <keycap>Enter</keycap>. Θα ακολουθήσει μια + νέα προτροπή για να δώσετε τον + <quote>κωδικό πρόσβασης (password)</quote>:</para> + + <screen>login: <userinput>john</userinput> +Password:</screen> + + <para>Πληκτρολογήστε τώρα τον κωδικό πρόσβασης του + <username>john</username>, και πατήστε <keycap>Enter</keycap>. Ο + κωδικός πρόσβασης <emphasis>δεν είναι ορατός!</emphasis> Δεν + χρειάζεται να ανησυχείτε για αυτό. Είναι επαρκές να πούμε πως αυτό + συμβαίνει για λόγους ασφαλείας.</para> + + <para>Αν έχετε πληκτρολογήσει σωστά τον κωδικό πρόσβασης, τότε έχετε + συνδεθεί στο &os; και είστε έτοιμοι να δοκιμάσετε όλες τις διαθέσιμες + εντολές &unix;.</para> + + <para>Πρέπει να δείτε το <acronym>MOTD</acronym> ή αλλιώς το ημερήσιο + μήνυμα και στη συνέχεια την προτροπή εντολής (ένα + χαρακτήρα <literal>#</literal>, <literal>$</literal>, ή + <literal>%</literal>). Αυτό σημαίνει πως έχετε συνδεθεί επιτυχώς στο + &os;.</para> + </sect2> + + <sect2 id="consoles-virtual"> + <title>Πολλαπλές Κονσόλες</title> + + <para>Η εκτέλεση εντολών &unix; σε μία μόνο κονσόλα μπορεί να είναι + ικανοποιητική, αλλά το &os; μπορεί να τρέχει ταυτόχρονα πολλά + προγράμματα. Η ύπαρξη μίας μόνο κονσόλας για πληκτρολόγηση εντολών + θα ήταν πραγματικά ελλιπής για ένα Λ.Σ. όπως το &os; που μπορεί να + τρέχει ταυτόχρονα δεκάδες προγράμματα. Εδώ είναι που χρειάζονται οι + <quote>εικονικές κονσόλες</quote>.</para> + + <para>Το &os; μπορεί να ρυθμιστεί κατάλληλα ώστε να παρουσιάζεται με + διάφορες εικονικές κονσόλες. Η εναλλαγή από μία εικονική κονσόλα + σε οποιαδήποτε άλλη μπορεί να γίνει πατώντας μερικά πλήκτρα στο + πληκτρολόγιο. Η κάθε κονσόλα έχει το δικό της κανάλι εξόδου, και + καθώς εναλλάσσετε εικονικές κονσόλες το &os; αποθηκεύει και επαναφέρει + προσεκτικά το αντίστοιχο πληκτρολόγιο και οθόνη για κάθε κονσόλα σαν + να υπήρχε πραγματική εναλλαγή.</para> + + <para>Συνδυασμοί ειδικών πλήκτρων χρησιμοποιούνται από το &os; για την + εναλλαγή κονσολών + + <footnote> + <para>Για όλες τις τεχνικές λεπτομέρειες και ακριβείς περιγραφές + των οδηγών (drivers) που χρησιμοποιούνται στο &os; για κονσόλες + και πληκτρολόγια μπορείτε να βρείτε στις σελίδες &man.syscons.4;, + &man.atkbd.4;, &man.vidcontrol.1; και &man.kbdcontrol.1; + των σελίδων βοήθειας (manual pages). Δεν θα συνεχίσουμε + περαιτέρω, αλλά ο ενδιαφερόμενος αναγνώστης μπορεί να + συμβουλεύεται πάντα τις σελίδες βοηθείας για περισσότερο + λεπτομερή και ολοκληρωμένη επεξήγηση των λειτουργιών.</para> + </footnote>. + + Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε + <keycombo><keycap>Alt</keycap><keycap>F1</keycap></keycombo>, + <keycombo><keycap>Alt</keycap><keycap>F2</keycap></keycombo>,έως + <keycombo><keycap>Alt</keycap><keycap>F8</keycap></keycombo> για να + μεταβείτε στις διάφορες εικονικές κονσόλες του &os;.</para> + + <para>Καθώς εναλλάσσεστε από τη μία κονσόλα στην άλλη, το &os; + αποθηκεύει και επαναφέρει προσεκτικά την αντίστοιχη οθόνη. Το + αποτέλεσμα είναι ένα <quote>οπτικό τρικ</quote> σαν να είχαμε + πολλαπλές <quote>εικονικές</quote> οθόνες και πληκτρολόγια που θα + μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε για να τρέχουμε εντολές στο &os;. + Τα προγράμματα που τρέχετε από μια κονσόλα δεν σταματούν να + λειτουργούν όταν η κονσόλα δεν είναι ορατή. Συνεχίζουν να τρέχουν κι + όταν βρίσκεστε σε διαφορετική κονσόλα.</para> + </sect2> + + <sect2 id="consoles-ttys"> + <title>Το Αρχείο <filename>/etc/ttys</filename></title> + + <para>Η εξ' ορισμού ρύθμιση του &os; θα ξεκινήσει με οκτώ εικονικές + κονσόλες. Δεν πρόκειται για μια πολύπλοκη ρύθμιση και μπορείτε εύκολα + να την αλλάξετε ώστε να φορτώνονται περισσότερες ή λιγότερες εικονικές + κονσόλες κατά την εκκίνηση. Το πλήθος και η παραμετροποίηση των + εικονικών κονσολών ρυθμίζεται στο αρχείο + <filename>/etc/ttys</filename>.</para> + + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το αρχείο + <filename>/etc/ttys</filename> για να ρυθμίσετε τις εικονικές κονσόλες + στο &os;. Κάθε γραμμή του αρχείου που δεν είναι σχόλιο (οι γραμμές + που δεν ξεκινούν με τον χαρακτήρα <literal>#</literal>) περιέχουν + ρυθμίσεις για ένα τερματικό ή για μια εικονική κονσόλα. Η + προκαθορισμένη έκδοση του αρχείου, η οποία περιέχεται στην διανομή + &os;, περιέχει εννέα εικονικές κονσόλες, εκ των οποίων οι οκτώ είναι + ενεργοποιημένες. Είναι στις γραμμές που ξεκινούν με + <literal>ttyv</literal>:</para> + + <programlisting># name getty type status comments +# +ttyv0 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure +# Virtual terminals +ttyv1 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure +ttyv2 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure +ttyv3 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure +ttyv4 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure +ttyv5 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure +ttyv6 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure +ttyv7 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure +ttyv8 "/usr/X11R6/bin/xdm -nodaemon" xterm off secure</programlisting> + + <para>Για μια λεπτομερή περιγραφή κάθε στήλης του αρχείου και όλων των + ρυθμίσεων που μπορούν να εφαρμοστούν για τις εικονικές κονσόλες + συμβουλευτείτε την σελίδα βοηθείας &man.ttys.5;.</para> + </sect2> + + <sect2 id="consoles-singleuser"> + <title>Κονσόλα σε Κατάσταση Ενός Χρήστη</title> + + <para>Μπορείτε να βρείτε μια λεπτομερή περιγραφή για το τι είναι + <quote>κατάσταση ενός χρήστη</quote> στην ενότητα + <xref linkend="boot-singleuser">. Αξίζει να αναφέρουμε πως υπάρχει + ενεργή μόνο μία κονσόλα όταν τρέχετε το &os; σε κατάσταση ενός + χρήστη. Δεν υπάρχουν διαθέσιμες εικονικές κονσόλες. Στο + αρχείο <filename>/etc/ttys</filename> μπορείτε να βρείτε τις + ρυθμίσεις σε κατάσταση ενός χρήστη. Αναζητήστε την γραμμή που ξεκινά + με <literal>console</literal>:</para> + + <programlisting># name getty type status comments +# +# If console is marked "insecure", then init will ask for the root password +# when going to single-user mode. +console none unknown off secure</programlisting> + + <note> + <para>Όπως αναφέρουν τα σχόλια πάνω από το <literal>console</literal>, + μπορείτε να επεξεργαστείτε αυτήν τη γραμμή και να αντικαταστήσετε + την λέξη <literal>secure</literal> με <literal>insecure</literal>. + Σε αυτή την περίπτωση κατά την εκκίνηση του &os; σε κατάσταση ενός + χρήστη, θα σας ζητηθεί ο κωδικός πρόσβασης του υπερχρήστη + <username>root</username>.</para> + + <para><emphasis>Προσέχετε όταν κάνετε την μετατροπή σε + <literal>insecure</literal></emphasis>. Εάν τύχει να ξεχάσετε τον + κωδικό πρόσβασης του <username>root</username>, η πρόσβαση σε + κατάσταση λειτουργίας ενός χρήστη μπορεί να γίνει δύσβατη. Υπάρχει + ακόμη τρόπος να κάνετε εκκίνηση, αλλά ίσως να είναι δύσκολο για + κάποιον που δεν γνωρίζει πολλά για τις διεργασίες και τα + προγράμματα εκκίνησης του &os;.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2 id="consoles-vidcontrol"> + <title>Αλλάζοντας την Ανάλυση (video mode) της Κονσόλας</title> + + <para>Η προεπιλεγμένη απεικόνιση της κονσόλας στο &os; μπορεί να + ρυθμιστεί σε ανάλυση 1024x768, 1280x1024, ή σε οποιοδήποτε άλλο + μέγεθος υποστηρίζεται από την κάρτα γραφικών και την οθόνη σας. Για + να χρησιμοποιήσετε διαφορετική ανάλυση, θα πρέπει πρώτα από όλα να + επαναμεταγλωττίσετε τον πυρήνα σας, και να συμπεριλάβετε τις παρακάτω + δύο επιλογές:</para> + + <programlisting>options VESA +options SC_PIXEL_MODE</programlisting> + + <para>Μετά τη μεταγλώττιση του πυρήνα με τις παραπάνω δύο επιλογές, + μπορείτε να βρείτε ποιες αναλύσεις υποστηρίζονται από το υλικό σας, + χρησιμοποιώντας το βοηθητικό πρόγραμμα &man.vidcontrol.1;. Για να + δείτε μια λίστα από τις υποστηριζόμενες αναλύσεις, δώστε την ακόλουθη + εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>vidcontrol -i mode</userinput></screen> + + <para>Η έξοδος της εντολής αυτής, είναι μια λίστα από αναλύσεις οθόνης + που υποστηρίζονται από το υλικό σας. Μπορείτε έπειτα να επιλέξετε + μια νέα ανάλυση, δίνοντας την ως όρισμα στην &man.vidcontrol.1; σε + μια κονσόλα που έχετε συνδεθεί ως <username>root</username>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>vidcontrol MODE_279</userinput></screen> + + <para>Αν η νέα ανάλυση γίνει δεκτή, μπορείτε να την ορίσετε ως + προεπιλεγμένη για κάθε εκκίνηση, με την κατάλληλη ρύθμιση στο αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>allscreens_flags="MODE_279"</programlisting> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="permissions"> + <title>Άδειες (Permissions)</title> + <indexterm><primary>UNIX</primary></indexterm> + + <para>Το &os; είναι απόγονος του BSD &unix;, και για αυτό το λόγο + βασίζεται σε μερικές έννοιες κλειδιά του &unix;. Η πρώτη και πιο + σημαντική είναι πως το &os; είναι ένα πολυχρηστικό (multiuser) + λειτουργικό σύστημα. Το σύστημα μπορεί να εξυπηρετήσει πολλούς χρήστες + που εργάζονται ταυτόχρονα και σε εντελώς ανεξάρτητες εφαρμογές. + Το σύστημα είναι υπεύθυνο για τον σωστό διαμοιρασμό και τις ανάγκες + διαχείρισης συσκευών hardware, περιφερειακών, μνήμης, και την σωστή + κατανομή των πόρων της CPU για κάθε χρήστη.</para> + + <para>Επειδή το σύστημα έχει την ικανότητα να εξυπηρετεί πολλούς χρήστες, + σε οτιδήποτε διαχειρίζεται, υπάρχει μια ομάδα αδειών που ορίζει ποιος + μπορεί να διαβάσει, να γράψει και να εκτελέσει αυτούς τους πόρους. Οι + άδειες αποθηκεύονται σε οκτάδες διαχωρισμένες σε τρία μέρη, ένα για τον + ιδιοκτήτη του αρχείου, ένα για την ομάδα στην οποία ανήκει το αρχείο, + και ένα μέρος για όλους τους άλλους. Στη συνέχεια παρουσιάζεται πίνακας + με τις αντιστοιχίες μεταξύ των ομάδων αδειών και των αριθμητικών τους + τιμών.</para> + + <indexterm><primary>άδειες</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>άδειες αρχείων</primary> + </indexterm> + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="3"> + <thead> + <row> + <entry>Τιμή</entry> + <entry>Άδεια</entry> + <entry>Εμφάνιση σε περιεχόμενα καταλόγων</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>0</entry> + <entry>Ανάγνωση:όχι, Εγγραφή:όχι, Εκτέλεση:όχι</entry> + <entry><literal>---</literal></entry> + </row> + + <row> + <entry>1</entry> + <entry>Ανάγνωση:όχι, Εγγραφή:όχι, Εκτέλεση:ναι</entry> + <entry><literal>--x</literal></entry> + </row> + + <row> + <entry>2</entry> + <entry>Ανάγνωση:όχι, Εγγραφή:ναι, Εκτέλεση:όχι</entry> + <entry><literal>-w-</literal></entry> + </row> + + <row> + <entry>3</entry> + <entry>Ανάγνωση:όχι, Εγγραφή:ναι, Εκτέλεση:ναι</entry> + <entry><literal>-wx</literal></entry> + </row> + + <row> + <entry>4</entry> + <entry>Ανάγνωση:ναι, Εγγραφή:όχι, Εκτέλεση:όχι</entry> + <entry><literal>r--</literal></entry> + </row> + + <row> + <entry>5</entry> + <entry>Ανάγνωση:ναι, Εγγραφή:όχι, Εκτέλεση:ναι</entry> + <entry><literal>r-x</literal></entry> + </row> + + <row> + <entry>6</entry> + <entry>Ανάγνωση:ναι, Εγγραφή:ναι, Εκτέλεση:όχι</entry> + <entry><literal>rw-</literal></entry> + </row> + + <row> + <entry>7</entry> + <entry>Ανάγνωση:ναι, Εγγραφή:ναι, Εκτέλεση:ναι</entry> + <entry><literal>rwx</literal></entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + <indexterm> + <primary><command>ls</command></primary> + </indexterm> + <indexterm><primary>directories</primary></indexterm> + + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την εντολή &man.ls.1; με πρόθεμα + <option>-l</option> στην γραμμή εντολών για να δείτε τα περιεχόμενα + καταλόγου και παρατηρήστε πως περιέχεται μια στήλη με τις άδειες των + αρχείων για τον ιδιοκτήτη, την ομάδα, και για όλους τους άλλους. Για + παράδειγμα, αν δώσουμε <command>ls -l</command> σε ένα τυχαίο + κατάλογο:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>ls -l</userinput> +total 530 +-rw-r--r-- 1 root wheel 512 Sep 5 12:31 myfile +-rw-r--r-- 1 root wheel 512 Sep 5 12:31 otherfile +-rw-r--r-- 1 root wheel 7680 Sep 5 12:31 email.txt +...</screen> + + <para>Η πρώτη στήλη που παίρνουμε με την εντολή <command>ls -l</command> + διαχωρίζεται ως εξής:</para> + + <screen>-rw-r--r--</screen> + + <para>Ο πρώτος χαρακτήρας (από τα αριστερά) μας ενημερώνει αν πρόκειται + για ένα κανονικό αρχείο, κατάλογο, ειδική συσκευή χαρακτήρων, + υποδοχέα (socket), ή οποιαδήποτε άλλo αρχείο ψευδο-συσκευής. Στην + περίπτωση μας, το <literal>-</literal> υποδηλώνει ένα κανονικό αρχείο. + Οι ακόλουθοι τρεις χαρακτήρες, στο παράδειγμα μας, + <literal>rw-</literal>, ορίζουν τις άδειες για τον ιδιοκτήτη του + αρχείου. Οι τρεις επόμενοι χαρακτήρες, <literal>r--</literal>, ορίζουν + τις άδειες για την ομάδα στην οποία ανήκει το αρχείο. Οι τελευταίοι + τρεις χαρακτήρες, <literal>r--</literal>, ορίζουν τις άδειες για τον + υπόλοιπο κόσμο. Η παύλα σημαίνει πως η άδεια είναι απενεργοποιημένη. + Στην περίπτωση του αρχείου μας, οι άδειες έχουν οριστεί ώστε ο + ιδιοκτήτης να μπορεί να διαβάζει και να γράφει στο αρχείο, η ομάδα να + μπορεί να διαβάσει το αρχείο, και ο υπόλοιπος κόσμος να μπορεί μόνο να + διαβάσει το αρχείο. Σύμφωνα με τον παραπάνω πίνακα, οι άδειες για αυτό + το αρχείο είναι <literal>644</literal>, όπου καθένα από τα τρία ψηφία + παρουσιάζει το αντίστοιχο μέρος αδειών του αρχείου.</para> + + <para>Μέχρι εδώ είναι όλα καλά, αλλά όμως πως το σύστημα ελέγχει τις + άδειες συσκευών; Το &os; μεταχειρίζεται τις περισσότερες συσκευές σαν + ένα αρχείο το οποίο τα προγράμματα μπορούν να ανοίξουν, να διαβάσουν + και να γράψουν σε αυτό σαν να ήταν ένα οποιοδήποτε αρχείο. Αυτά τα + ειδικά αρχεία συσκευών αποθηκεύονται στον κατάλογο + <filename>/dev</filename>.</para> + + <para>Το σύστημα μεταχειρίζεται επίσης και τους καταλόγους ως αρχεία. + Έχουν άδειες ανάγνωσης, εγγραφής και εκτέλεσης. Το bit που ορίζει την + εκτέλεση στους καταλόγους έχει ελαφρώς διαφορετικό νόημα από ότι στα + αρχεία. Όταν ένας κατάλογος έχει οριστεί εκτελέσιμος, σημαίνει πως + είναι προσπελάσιμος, δηλαδή είναι επιτρεπτό να περάσουμε σε ένα + υποκατάλογο του (να κάνουμε <quote>cd</quote>). Αυτό επίσης σημαίνει + πως επιτρέπεται η πρόσβαση σε όλα τα γνωστά (αυτό έχει να κάνει με τις + άδειες των ίδιων των αρχείων) αρχεία.</para> + + <para>Ειδικότερα, για να εμφανίζονται τα περιεχόμενα καταλόγου πρέπει να + έχει τεθεί άδεια ανάγνωσης (read) στον κατάλογο, ενώ για να διαγραφεί + ένα αρχείο του οποίου γνωρίζετε το όνομα είναι αναγκαίο να έχουν δοθεί + οι άδειες εγγραφής (write) <emphasis>και </emphasis> εκτέλεσης (execute) + στον κατάλογο που περιέχει το αρχείο.</para> + + <para>Υπάρχουν κι άλλα bit αδειών, αλλά χρησιμοποιούνται κυρίως σε + ειδικές περιπτώσεις όπως σε setuid binaries και sticky directories. Αν + θέλετε περισσότερες πληροφορίες για τις άδειες αρχείων και πως να τις + ορίζετε, συμβουλευτείτε οπωσδήποτε την σελίδα manual + &man.chmod.1;.</para> + + <sect2> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + + <title>Συμβολικές Άδειες</title> + <indexterm><primary>>άδειες</primary><secondary>συμβολικές</secondary></indexterm> + + <para>Οι συμβολικές άδειες, μερικές φορές αναφέρονται και ως συμβολικές + εκφράσεις, χρησιμοποιούν χαρακτήρες στην θέση των οκτώ τιμών για να + θέτουν άδειες σε αρχεία ή καταλόγους. Οι συμβολικές εκφράσεις + χρησιμοποιούν την σύνταξη (ποιος) (ενέργεια) (άδειες), όπου είναι + διαθέσιμες οι ακόλουθες τιμές:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="3"> + <thead> + <row> + <entry>Επιλογή</entry> + <entry>Γράμμα</entry> + <entry>Σημαίνει</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>(ποιος)</entry> + <entry>u</entry> + <entry>User (Χρήστης)</entry> + </row> + + <row> + <entry>(ποιος)</entry> + <entry>g</entry> + <entry>Group owner (Ομάδα που ανήκει)</entry> + </row> + + <row> + <entry>(ποιος)</entry> + <entry>o</entry> + <entry>Other (Υπόλοιποι χρήστες)</entry> + </row> + + <row> + <entry>(ποιος)</entry> + <entry>a</entry> + <entry>All (όλοι, <quote>world</quote>)</entry> + </row> + + <row> + <entry>(ενέργεια)</entry> + <entry>+</entry> + <entry>Πρόσθεση αδειών</entry> + </row> + + <row> + <entry>(ενέργεια)</entry> + <entry>-</entry> + <entry>Αφαίρεση αδειών</entry> + </row> + + <row> + <entry>(ενέργεια)</entry> + <entry>=</entry> + <entry>Άμεσος ορισμός αδειών</entry> + </row> + + <row> + <entry>(άδειες)</entry> + <entry>r</entry> + <entry>Read (Ανάγνωση)</entry> + </row> + + <row> + <entry>(άδειες)</entry> + <entry>w</entry> + <entry>Write (Εγγραφή)</entry> + </row> + + <row> + <entry>(άδειες)</entry> + <entry>x</entry> + <entry>Execute (Εκτέλεση)</entry> + </row> + + <row> + <entry>(άδειες)</entry> + <entry>t</entry> + <entry>Sticky bit</entry> + </row> + + <row> + <entry>(άδειες)</entry> + <entry>s</entry> + <entry>Set UID ή GID</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para>Οι τιμές εισάγονται με την εντολή &man.chmod.1; όπως πριν, αλλά + με γράμματα. Για παράδειγμα, θα μπορούσατε να χρησιμοποιήσετε την + ακόλουθη εντολή για να απαγορεύσετε σε άλλους χρήστες την πρόσβαση στο + <replaceable>FILE</replaceable>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>chmod go= FILE</userinput></screen> + + <para>Μπορούν να γίνουν πάνω από μία αλλαγές στις άδειες ενός αρχείου + ταυτόχρονα διαχωρίζοντας τις αλλαγές με κόμμα. Για παράδειγμα, η + ακόλουθη εντολή θα αφαιρέσει στην ομάδα και στον + <quote>υπόλοιπο κόσμο</quote> την άδεια εγγραφής, και στη συνέχεια θα + προσθέσει άδεια εκτέλεσης σε όλους.</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>chmod go-w,a+x <replaceable>FILE</replaceable></userinput></screen> + +<!-- + <para>Οι περισσότεροι χρήστες δεν θα το προσέξουν, αλλά θα πρέπει να + σημειώσουμε ότι χρησιμοποιώντας την μέθοδο των οκτάδων το μόνο που + κάνουμε είναι να τίθονται άδειες σε αρχεία. Δεν προσθέτουμε, ούτε + σβήνουμε.</para> +--> + </sect2> + + <sect2> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + + <title>&os; File Flags</title> + + <para>Πέρα από τις άδειες αρχείων που συζητήθηκαν πριν από λίγο, το &os; + υποστηρίζει την χρήση των <quote>file flags.</quote> Αυτά τα flags + προσθέτουν ένα επιπρόσθετο επίπεδο ασφαλείας και ελέγχου σε αρχεία, + αλλά όχι σε καταλόγους.</para> + + <para>Αυτά τα flags προσθέτουν ένα πρόσθετο επίπεδο ελέγχου σε αρχεία, + διασφαλίζοντας μας πως σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη κι ο + <username>root</username> να μην μπορεί να διαγράψει ή να μετατρέψει + αρχεία.</para> + + <para>Η μετατροπή των file flags γίνεται με την &man.chflags.1;, + χρησιμοποιώντας μια απλή διασύνδεση. Για παράδειγμα, για να + ενεργοποιήσουμε το flag του συστήματος μη διαγραφής αρχείου στο + αρχείο <filename>file1</filename>, δίνουμε την ακόλουθη εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>chflags sunlink <filename>file1</filename></userinput></screen> + + <para>Και για να απενεργοποιήσουμε το flag του συστήματος μη διαγραφής + αρχείου, απλά δίνουμε την προηγούμενη εντολή με <quote>no</quote> + μπροστά από το <option>sunlink</option>. Παρατηρήστε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>chflags nosunlink <filename>file1</filename></userinput></screen> + + <para>Για να δείτε τα flags ενός αρχείου, χρησιμοποιήστε την εντολή + &man.ls.1; με το πρόθεμα <option>-lo</option>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ls -lo <filename>file1</filename></userinput></screen> + + <para>Στην έξοδο θα πρέπει να δείτε κάτι παρόμοιο με το ακόλουθο:</para> + + <programlisting>-rw-r--r-- 1 trhodes trhodes sunlnk 0 Mar 1 05:54 file1</programlisting> + + <para>Μερικά flags μπορούν να προστεθούν ή να αφαιρεθούν μόνο από τον + χρήστη <username>root</username>. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις, ο + ιδιοκτήτης του αρχείου μπορεί να θέσει αυτά τα flags. Προτείνουμε + στους διαχειριστές να διαβάσουν τις σελίδες βοηθείας + &man.chflags.1; και &man.chflags.2; για περισσότερες + πληροφορίες.</para> + </sect2> + + <sect2> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Συνεισφορά από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + + <title>Οι Άδειες setuid, setgid και sticky</title> + + <para>Εκτός από τις άδειες που έχουμε συζητήσει ήδη, υπάρχουν τρεις + ακόμα τις οποίες κάθε διαχειριστής πρέπει να γνωρίζει. Πρόκειται για + τις άδειες <literal>setuid</literal>, <literal>setgid</literal> και + <literal>sticky</literal>.</para> + + <para>Οι παραπάνω είναι σημαντικές για κάποιες λειτουργίες στο &unix;, + καθώς παρέχουν λειτουργίες που δεν είναι φυσιολογικά διαθέσιμες στους + κοινούς χρήστες. Για να τις κατανοήσετε, θα πρέπει πρώτα να + καταλάβετε την διαφορά μεταξύ του πραγματικού αναγνωριστικού χρήστη + (real user ID) και του ενεργού αναγνωριστικού χρήστη (effective user + ID).</para> + + <para>Το πραγματικό ID του χρήστη, είναι το <acronym>UID</acronym> + στο οποίο ανήκει, ή με το οποίο ξεκινά, μια διεργασία. Το ενεργό + <acronym>UID</acronym>, είναι το αναγνωριστικό χρήστη το οποίο + εκτελεί την διεργασία. Για παράδειγμα, το βοηθητικό πρόγραμμα + &man.passwd.1; εκτελείται με το πραγματικό ID του χρήστη που αλλάζει + τον κωδικό του. Ωστόσο, για να μπορεί να διαχειριστεί την βάση + δεδομένων με τους κωδικούς του συστήματος, το πρόγραμμα αυτό + χρησιμοποιεί ως ενεργό ID αυτό του χρήστη <username>root</username>. + Με αυτό τον τρόπο, επιτρέπεται στους απλούς χρήστες να αλλάζουν τους + κωδικούς τους χωρίς να παίρνουν το μήνυμα λάθους + <errorname>Permission Denied</errorname> (απαγόρευση + πρόσβασης).</para> + + <note> + <para>Η επιλογή <literal>nosuid</literal> στην εντολή &man.mount.8; + θα προκαλέσει αποτυχία εκτέλεσης αυτών των εντολών, και μάλιστα + χωρίς κάποιο μήνυμα λάθους. Με λίγα λόγια, η εκτέλεση τους θα + αποτύχει, και ο χρήστης δεν θα ενημερωθεί για αυτό. Η επιλογή + αυτή δεν είναι επίσης απόλυτα ασφαλής, καθώς (σύμφωνα με τη σελίδα + manual &man.mount.8;) υπάρχει τρόπος να παρακαμφθεί μέσω κάποιου + ενδιάμεσου <literal>nosuid</literal> προγράμματος (wrapper).</para> + </note> + + <para>Μπορείτε να καθορίσετε την άδεια setuid, τοποθετώντας τον αριθμό + τέσσερα (4) μπροστά από το γενικό σετ των αδειών, όπως φαίνεται + στο ακόλουθο παράδειγμα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>chmod 4755 suidexample.sh</userinput></screen> + + <para>Οι άδειες στο αρχείο + <filename><replaceable>suidexample.sh</replaceable></filename> θα + φαίνονται τώρα όπως παρακάτω:</para> + + <programlisting>-rwsr-xr-x 1 trhodes trhodes 63 Aug 29 06:36 suidexample.sh</programlisting> + + <para>Παρατηρήστε στο παράδειγμα, ότι το <literal>s</literal> είναι + πλέον μέλος του συνόλου αδειών που έχουν καθοριστεί για τον ιδιοκτήτη + του αρχείου, και έχει αντικαταστήσει την αντίστοιχη άδεια εκτέλεσης. + Με τον τρόπο αυτό λειτουργούν προγράμματα που χρειάζονται αυξημένα + δικαιώματα, όπως για παράδειγμα η εντολή + <command>passwd</command>.</para> + + <para>Για να παρατηρήσετε αυτή τη λειτουργία την ώρα που συμβαίνει, + ανοίξτε δύο τερματικά. Στο πρώτο, ξεκινήστε την εντολή + <command>passwd</command> ως κανονικός χρήστης. Καθώς η εντολή + εκτελείται και περιμένει για την εισαγωγή του νέου κωδικού, ελέγξτε + τον πίνακα διεργασιών και αναζητήστε τις πληροφορίες του χρήστη που + εκτελεί την εντολή <command>passwd</command>.</para> + + <para>Στο τερματικό Α:</para> + + <screen>Changing local password for trhodes +Old Password:</screen> + + <para>Στο τερματικό Β:<para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ps aux | grep passwd</userinput></screen> + + <screen>trhodes 5232 0.0 0.2 3420 1608 0 R+ 2:10AM 0:00.00 grep passwd +root 5211 0.0 0.2 3620 1724 2 I+ 2:09AM 0:00.01 passwd</screen> + + <para>Όπως είπαμε παραπάνω, η εντολή <command>passwd</command> + εκτελείται από ένα κανονικό χρήστη, αλλά χρησιμοποιεί το ενεργό + <acronym>UID</acronym> του χρήστη <username>root</username>.</para> + + <para>Η άδεια <literal>setgid</literal> εκτελεί την ίδια λειτουργία όπως + και η <literal>setuid</literal>, αλλά επιδρά στις άδειες της ομάδας + (group). Όταν εκτελέσετε μια τέτοια εφαρμογή ή βοηθητικό πρόγραμμα, + θα χρησιμοποιεί τις άδειες της ομάδας στην οποία ανήκει το αρχείο, + και όχι του χρήστη που την ξεκίνησε.</para> + + <para>Για να θέσετε την άδεια <literal>setgid</literal> σε ένα αρχείο, + θα πρέπει να τοποθετήσετε τον αριθμό δύο (2) μπροστά από το σύνολο + αδειών, στην εντολή <command>chmod</command>. Δείτε το παρακάτω + παράδειγμα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>chmod 2755 sgidexample.sh</userinput></screen> + + <para>Όπως και πριν, θα παρατηρήσετε τη νέα άδεια <literal>s</literal>, + αλλά αυτή τη φορά στο σετ των αδειών της ομάδας:</para> + + <screen>-rwxr-sr-x 1 trhodes trhodes 44 Aug 31 01:49 sgidexample.sh</screen> + + <note> + <para>Στα παραδείγματα μας, αν και το αρχείο είναι ένα εκτελέσιμο + script για κέλυφος, δεν θα εκτελεστεί με διαφορετικό ενεργό ID + (<acronym>EUID</acronym>). Αυτό συμβαίνει γιατί σε αυτά τα scripts + δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στις κλήσεις &man.setuid.2; του + συστήματος.</para> + </note> + + <para>Οι δύο πρώτες ειδικές άδειες που αναφέραμε, + οι <literal>setuid</literal> και <literal>setgid</literal>, + ενδεχομένως να μειώσουν την ασφάλεια του συστήματος, αφού επιτρέπουν + σε προγράμματα να εκτελούνται με αυξημένα δικαιώματα. Υπάρχει ωστόσο + μια τρίτη ειδική άδεια, η οποία μπορεί να αυξήσει την ασφάλεια του + συστήματος: το <literal>sticky bit</literal>.</para> + + <para>Όταν θέσετε το <literal>sticky bit</literal> σε ένα κατάλογο, + επιτρέπεται η διαγραφή ενός αρχείου μόνο από τον ιδιοκτήτη του. + Η άδεια αυτή είναι χρήσιμη για να αποφεύγεται η διαγραφή ενός αρχείου + από κοινόχρηστους καταλόγους, όπως για παράδειγμα ο + <filename class="directory">/tmp</filename>, από κάποιο χρήστη που + δεν είναι ο ιδιοκτήτης του. Για να θέσετε αυτή την άδεια, τοποθετήστε + τον αριθμό ένα (1) στην αρχή του σετ αδειών:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>chmod 1777 /tmp</userinput></screen> + + <para>Μπορείτε τώρα να δείτε το αποτέλεσμα, χρησιμοποιώντας την εντολή + <command>ls</command>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ls -al / | grep tmp</userinput></screen> + + <screen>drwxrwxrwt 10 root wheel 512 Aug 31 01:49 tmp</screen> + + <para>Η άδεια <literal>sticky bit</literal> φαίνεται ως + <literal>t</literal> στο τέλος του συνόλου των αδειών.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="dirstructure"> + <title>Δομή Καταλόγου</title> + <indexterm><primary>ιεραρχία δομής</primary></indexterm> + + <para>Η ιεραρχική δομή του &os; είναι ένα βασικό στοιχείο που πρέπει να + γνωρίζετε αν θέλετε να έχετε μια ολοκληρωμένη εικόνα του συστήματος. Η + πιο σημαντική έννοια είναι αυτή του ριζικού (root) καταλόγου, + <quote>/</quote>. Αυτός ο κατάλογος προσαρτάται (mount) πρώτος κατά + την εκκίνηση και περιέχει το βασικό σύστημα ικανό να ετοιμάσει το Λ.Σ. + για λειτουργία multi-user. Ο root κατάλογος περιέχει επίσης σημεία + προσάρτησης για άλλα συστήματα αρχείων που προσαρτώνται κατά την + μετάβαση σε κατάσταση λειτουργίας multi-user.</para> + + <para>Σημείο προσάρτησης (mount point) είναι ένας κατάλογος στον οποίο + μπορούν να αναπτυχθούν πρόσθετα συστήματα αρχείων σε ένα γονικό σύστημα + αρχείων (συνήθως στο root σύστημα αρχείων). Αυτό περιγράφεται + αναλυτικά στην ενότητα <xref linkend="disk-organization">. Στα + στάνταρντ σημεία προσάρτησης περιλαμβάνονται: + οι <filename>/usr</filename>, <filename>/var</filename>, + <filename>/tmp</filename>, <filename>/mnt</filename>, και + <filename>/cdrom</filename>. Αυτοί οι + κατάλογοι συνήθως είναι καταχωρημένοι στο αρχείο + <filename>/etc/fstab</filename>. Το <filename>/etc/fstab</filename> + είναι ένας πίνακας αντιστοιχίας διαφόρων συστημάτων αρχείων και σημείων + προσάρτησης για αναφορά στο σύστημα. Τα περισσότερα συστήματα + που αναφέρονται στο <filename>/etc/fstab</filename> προσαρτώνται + αυτόματα κατά την εκκίνηση του συστήματος από το script &man.rc.8; εκτός + αν περιέχεται η επιλογή <option>noauto</option>. Λεπτομέρειες μπορείτε + να βρείτε στο <xref linkend="disks-fstab">.</para> + + <para>Μια πλήρη περιγραφή της ιεραρχίας του συστήματος αρχείων είναι + διαθέσιμη στο &man.hier.7;. Ακολουθεί μια σύντομη ανασκόπηση με τους + πιο συνήθεις καταλόγους.</para> + + <para> + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Κατάλογος</entry> + <entry>Περιγραφή</entry> + </row> + </thead> + + <tbody valign="top"> + <row> + <entry><filename class="directory">/</filename></entry> + <entry> Ριζικός (root) κατάλογος του συστήματος αρχείων.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/bin/</filename></entry> + <entry>Χρήσιμα εργαλεία για περιβάλλον ενός ή πολλαπλών + χρηστών.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/boot/</filename></entry> + <entry>Προγράμματα και αρχεία ρυθμίσεων που χρησιμοποιούνται + κατά την εκκίνηση του λειτουργικού συστήματος.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/boot/defaults/</filename></entry> + <entry>Προκαθορισμένα αρχεία ρυθμίσεων εκκίνησης, δείτε + &man.loader.conf.5;.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/dev/</filename></entry> + <entry>Αρχεία συσκευών, δείτε &man.intro.4;.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/etc/</filename></entry> + <entry>Αρχεία ρυθμίσεων συστήματος και σενάρια εκκίνησης. + </entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/etc/defaults/</filename></entry> + <entry>Προκαθορισμένα αρχεία ρυθμίσεων συστήματος, δείτε την + &man.rc.8;.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/etc/mail/</filename></entry> + <entry>Αρχεία ρυθμίσεων για πράκτορες μεταφοράς ηλεκτρ. + ταχυδρομείου (ΜΤΑ) όπως το &man.sendmail.8;.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/etc/namedb/</filename></entry> + <entry>Αρχεία ρυθμίσεων <command>named</command>, δείτε + &man.named.8;.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/etc/periodic/</filename></entry> + <entry>Σενάρια λειτουργιών που τρέχουν σε ημερήσια, εβδομαδιαία, + και μηνιαία βάση, &man.cron.8;; δείτε + &man.periodic.8;.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/etc/ppp/</filename></entry> + <entry>Αρχεία ρυθμίσεων <command>ppp</command>, δείτε τις + &man.ppp.8;.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/mnt/</filename></entry> + <entry>Κενός κατάλογος που συνήθως χρησιμοποιείται από τους + διαχειριστές συστημάτων ως προσωρινό σημείο + προσάρτησης.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/proc/</filename></entry> + <entry>Σύστημα αρχείων διεργασιών, δείτε τις &man.procfs.5;, + &man.mount.procfs.8;.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/rescue/</filename></entry> + <entry>Προγράμματα με στατική σύνδεση (static link) για ασφαλή + επαναφορά συστήματος, δείτε την &man.rescue.8;.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/root/</filename></entry> + <entry>Προσωπικός κατάλογος του χρήστη + <username>root</username>.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/sbin/</filename></entry> + <entry>Προγράμματα συστήματος και χρήσιμα εργαλεία διαχείρισης + για περιβάλλον ενός ή πολλαπλών χρηστών.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/tmp/</filename></entry> + <entry>Προσωρινά αρχεία. Τα περιεχόμενα του + <filename class="directory">/tmp</filename> συνήθως δεν + διατηρούνται μετά από επανεκκίνηση του συστήματος. Στο + <filename class="directory">/tmp</filename> συνήθως + προσαρτάται ένα σύστημα αρχείων μνήμης. Αυτό μπορεί να + επιτευχθεί αυτομάτως χρησιμοποιώντας τις σχετικές μεταβλητές + tmpmfs του &man.rc.conf.5; (ή με μια καταχώρηση στον + <filename>/etc/fstab</filename>, δείτε + την &man.mdmfs.8;).</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/usr/</filename></entry> + <entry>Περιέχονται σχεδόν όλα τα βοηθητικά προγράμματα και οι + εφαρμογές χρηστών.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/usr/bin/</filename></entry> + <entry>Κοινόχρηστα βοηθητικά προγράμματα, εργαλεία + προγραμματισμού, και εφαρμογές.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/usr/include/</filename></entry> + <entry>Στάνταρ αρχεία συμπερίληψης C (include files).</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/usr/lib/</filename></entry> + <entry>Αρχεία βιβλιοθηκών.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/usr/libdata/</filename></entry> + <entry>Διάφορα αρχεία δεδομένων βοηθητικών προγραμμάτων.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/usr/libexec/</filename></entry> + <entry>Δαίμονες συστήματος & βοηθητικά προγράμματα + συστήματος (εκτελούνται από άλλα προγράμματα).</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/usr/local/</filename></entry> + + <entry>Τοπικά εκτελέσιμα, βιβλιοθήκες, κτλ. Επίσης είναι και ο + προκαθορισμένος προορισμός για προγράμματα που εγκαθίστανται + από τα ports του &os;. Μέσα στον + <filename>/usr/local</filename>, χρησιμοποιείται γενικά η + διάταξη του <filename>/usr</filename> που περιγράφεται στο + &man.hier.7;. Εξαιρούνται οι κατάλογοι σελίδων βοηθείας + man, που βρίσκεται άμεσα κάτω από τον + <filename>/usr/local</filename> και όχι κάτω από τον + <filename>/usr/local/share</filename>, καθώς και η τεκμηρίωση + κάθε port που βρίσκεται στον + <filename>share/doc/<replaceable>port</replaceable> + </filename>.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/usr/obj/</filename></entry> + <entry>Δέντρο προορισμού που εξαρτάται από την αρχιτεκτονική + του μηχανήματος και παράγεται μεταγλωττίζοντας το δέντρο + <filename>/usr/src</filename>.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/usr/ports/</filename></entry> + <entry>Η Συλλογή Ports του &os; (προαιρετικό).</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/usr/sbin/</filename></entry> + <entry>Δαίμονες συστήματος & βοηθητικά προγράμματα + συστήματος (εκτελούνται από χρήστες).</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/usr/share/</filename></entry> + <entry>Αρχεία ανεξάρτητα από την Αρχιτεκτονική του + μηχανήματος.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/usr/src/</filename></entry> + <entry>Αρχεία BSD και/ή τοπικά αρχεία πηγαίου κώδικα.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/usr/X11R6/</filename></entry> + <entry>Εκτελέσιμα, βιβλιοθήκες, κτλ. για την διανομή X11R6 + (προαιρετικό).</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/var/</filename></entry> + <entry>Αρχεία αναφοράς (log) διαφόρων χρήσεων, temporary, + transient, και spool. Μερικές φορές προσαρτάται στον + <filename class="directory">/var</filename> ένα σύστημα + αρχείων μνήμης. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί αυτόματα + χρησιμοποιώντας τις σχετικές μεταβλητές varmfs του + &man.rc.conf.5; (ή με μία καταχώρηση στο + <filename>/etc/fstab</filename>, δείτε τις + &man.mdmfs.8;).</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/var/log/</filename></entry> + <entry>Διάφορα αρχεία συμβάντων του συστήματος.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/var/mail/</filename></entry> + <entry>Αρχεία γραμματοκιβωτίου (mailbox) χρηστών.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/var/spool/</filename></entry> + <entry>Διάφοροι κατάλογοι παροχέτευσης (spool) εκτυπωτών και + ηλεκτρονικής αλληλογραφίας του συστήματος.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/var/tmp/</filename></entry> + <entry>Προσωρινά (temporary) αρχεία. Τα αρχεία αυτά συνήθως + διατηρούνται κατά την διάρκεια επανεκκίνησης του συστήματος, + εκτός αν ο <filename class="directory">/var</filename> είναι + ένα σύστημα αρχείων μνήμης.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename class="directory">/var/yp/</filename></entry> + <entry>Απεικονίσεις (maps) NIS.</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable></para> + </sect1> + + <sect1 id="disk-organization"> + <title>Οργάνωση Δίσκου</title> + + <para>Η μικρότερη μονάδα οργάνωσης που χρησιμοποιεί το &os; για να βρει + αρχεία είναι το όνομα αρχείου. Τα ονόματα αρχείων είναι ευαίσθητα στα + κεφαλαία- μικρά, το οποίο σημαίνει ότι το + <filename>readme.txt</filename> και το <filename>README.TXT</filename> + είναι δύο διαφορετικά αρχεία. Το &os; δεν χρησιμοποιεί την επέκταση + <filename>.txt</filename> αρχείου για να προσδιορίσει αν ένα αρχείο + είναι πρόγραμμα, ή έγγραφο, ή άλλος τύπος δεδομένων.</para> + + <para>Τα αρχεία αποθηκεύονται σε καταλόγους. Ένας κατάλογος μπορεί να + μην περιέχει αρχεία, ή μπορεί να περιέχει εκατοντάδες αρχεία. Ένας + κατάλογος μπορεί επίσης να περιέχει άλλους καταλόγους, επιτρέποντας + σας να κατασκευάσετε μια ιεραρχική δομή καταλόγων όπου κατάλογοι + εσωκλείουν άλλους καταλόγους. Αυτό μας επιτρέπει να οργανώσουμε τα + δεδομένα μας πολύ ευκολότερα.</para> + + <para>Η αναφορά σε αρχεία και καταλόγους γίνεται δίνοντας το όνομα + αρχείου ή το όνομα καταλόγου, ακολουθεί μία αριστερόστροφη κάθετος, + <literal>/</literal> και έπειτα οποιοδήποτε άλλο κατάλληλο όνομα + καταλόγου. Εάν έχετε τον κατάλογο <filename>foo</filename>, ο οποίος + περιέχει τον κατάλογο <filename>bar</filename>, ο οποίος περιέχει το + αρχείο <filename>readme.txt</filename>, τότε το ολοκληρωμένο όνομα, + <firstterm>διαδρομή (path)</firstterm> στο αρχείο είναι + <filename>foo/bar/readme.txt</filename>.</para> + + <para>Κατάλογοι και αρχεία αποθηκεύονται σε ένα σύστημα αρχείων. Κάθε + σύστημα αρχείων περιέχει ένα κατάλογο στο ανώτερο επίπεδο, που + ονομάζεται <firstterm>root (ριζικός) κατάλογος</firstterm> για το + συγκεκριμένο σύστημα αρχείων. Ο root κατάλογος μπορεί να περιέχει + άλλους καταλόγους.</para> + + <para>Αυτό πιθανώς είναι παρόμοιο με οποιοδήποτε άλλο λειτουργικό + σύστημα έχετε χρησιμοποιήσει. Ωστόσο υπάρχουν μερικές διαφορές. Για + παράδειγμα, το &ms-dos; χρησιμοποιεί <literal>\</literal> για να + διαχωρίζει ονόματα καταλόγων και αρχείων, ενώ το &macos; χρησιμοποιεί + <literal>:</literal>.</para> + + <para>Το &os; δεν χρησιμοποιεί γράμματα οδηγών ή ονόματα οδηγών στη + διαδρομή. Επομένως δεν θα πρέπει να γράφετε + <filename>c:/foo/bar/readme.txt</filename> στο &os;.</para> + + <para>Αντιθέτως, ένα σύστημα αρχείων καθορίζεται ως root σύστημα + αρχείων. Ο ριζικός κατάλογος του root συστήματος αρχείων + αναφέρεται ως <literal>/</literal>. Κάθε άλλο σύστημα αρχείου + <firstterm>προσαρτάται</firstterm> κάτω από το root σύστημα αρχείων + Δεν έχει σημασία πόσους δίσκους έχετε στο &os; σύστημα σας, + κάθε κατάλογος εμφανίζεται να είναι μέρος του ίδιου δίσκου.</para> + + <para>Ας υποθέσουμε πως έχετε τρία συστήματα αρχείων, τα ονομάζουμε + <literal>A</literal>, <literal>B</literal> και <literal>C</literal>. + Κάθε σύστημα αρχείου έχει έναν ριζικό κατάλογο, ο οποίος περιέχει δύο + άλλους καταλόγους, που τους ονομάζουμε <literal>A1</literal>, + <literal>A2</literal> (και παρομοίως <literal>B1</literal>, + <literal>B2</literal> και <literal>C1</literal>, + <literal>C2</literal>).</para> + + <para>Ας θεωρήσουμε ότι το <literal>A</literal> είναι το root σύστημα + αρχείων. Αν χρησιμοποιήσετε την εντολή <command>ls</command> για να + δείτε τα περιεχόμενα αυτού του καταλόγου, θα δείτε δύο υποκαταλόγους, + <literal>A1</literal> και <literal>A2</literal>. Το δέντρο του + καταλόγου μοιάζει σαν αυτό:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/example-dir1" format="EPS"> + </imageobject> + + <textobject> + <literallayout class="monospaced"> / + | + +--- A1 + | + `--- A2</literallayout> + </textobject> + </mediaobject> + + <para>Κάθε σύστημα αρχείων πρέπει να προσαρτάται σε ένα κατάλογο + διαφορετικού συστήματος αρχείων. Ας υποθέσουμε πως θέλετε να + προσαρτήσετε το σύστημα αρχείου <literal>B</literal> στον + <literal>κατάλογο A1</literal>. Ο ριζικός κατάλογος του + <literal>B</literal> αντικαθιστά τον <literal>A1</literal>, και οι + κατάλογοι του <literal>B</literal> εμφανίζονται αναλόγως:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/example-dir2" format="EPS"> + </imageobject> + + <textobject> + <literallayout class="monospaced"> / + | + +--- A1 + | | + | +--- B1 + | | + | `--- B2 + | + `--- A2</literallayout> + </textobject> + </mediaobject> + + <para>Όλα τα αρχεία που περιέχονται στους καταλόγους + <literal>B1</literal> και <literal>B2</literal> τα βρίσκουμε με τη + διαδρομή <filename>/A1/B1</filename> ή με <filename>/A1/B2</filename> + αντίστοιχα. Όλα τα αρχεία που βρίσκονταν στο <filename>/A1</filename> + είναι προσωρινά κρυμμένα. Θα επανεμφανιστούν όταν ο + <literal>B</literal> θα <firstterm>αποπροσαρτηθεί</firstterm> από τον + A.</para> + + <para>Αν ο <literal>B</literal> είχε προσαρτηθεί στον + <literal>A2</literal> τότε το διάγραμμα θα έδειχνε κάπως έτσι:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/example-dir3" format="EPS"> + </imageobject> + + <textobject> + <literallayout class="monospaced"> / + | + +--- A1 + | + `--- A2 + | + +--- B1 + | + `--- B2</literallayout> + </textobject> + </mediaobject> + + <para>και οι διαδρομές θα ήταν <filename>/A2/B1</filename> και + <filename>/A2/B2</filename> αντίστοιχα.</para> + + <para>Τα συστήματα αρχείων μπορούν να προσαρτώνται στην κορυφή άλλων + συστημάτων. Συνεχίζοντας το τελευταίο παράδειγμα, το σύστημα αρχείου + <literal>C</literal> θα μπορούσε να προσαρτηθεί στην κορυφή του + καταλόγου <literal>B1</literal> στο σύστημα αρχείου + <literal>B</literal>, οδηγώντας σε αυτήν την κατανομή:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/example-dir4" format="EPS"> + </imageobject> + + <textobject> + <literallayout class="monospaced"> / + | + +--- A1 + | + `--- A2 + | + +--- B1 + | | + | +--- C1 + | | + | `--- C2 + | + `--- B2</literallayout> + </textobject> + </mediaobject> + + <para>Ή ακόμη το <literal>C</literal> θα μπορούσε να προσαρτηθεί άμεσα + στο σύστημα αρχείου <literal>A</literal>, κάτω από τον κατάλογο + <literal>A1</literal>:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/example-dir5" format="EPS"> + </imageobject> + + <textobject> + <literallayout class="monospaced"> / + | + +--- A1 + | | + | +--- C1 + | | + | `--- C2 + | + `--- A2 + | + +--- B1 + | + `--- B2</literallayout> + </textobject> + </mediaobject> + + <para>Αν γνωρίζετε το σύστημα &ms-dos;, είναι παρόμοιο, αλλά όχι + ακριβώς το ίδιο, με την εντολή <command>join</command>.</para> + + <para>Αυτό συνήθως δεν είναι κάτι που πρέπει να γνωρίζετε άμεσα. Τυπικά, + εσείς δημιουργείτε συστήματα αρχείων όταν εγκαθιστάτε το &os; και + αποφασίζετε το σημείο προσάρτησης αυτών, και έπειτα δεν χρειάζεται + να τα αλλάξετε εκτός αν πρόκειται να προσθέσετε ένα καινούργιο + δίσκο.</para> + + <para>Είναι απόλυτα δυνατόν να έχετε ένα μεγάλο root σύστημα αρχείων, + και να μην χρειάζεται να δημιουργήσετε άλλα. Με αυτή την τακτική + υπάρχουν μερικά μειονεκτήματα και ένα πλεονέκτημα.</para> + + <itemizedlist> + <title>Προτερήματα Πολλαπλών Συστημάτων Αρχείων</title> + + <listitem> + <para>Διαφορετικά συστήματα αρχείων μπορούν να έχουν διαφορετικές + <firstterm>επιλογές προσάρτησης</firstterm>. Για παράδειγμα, με + προσεκτικό σχεδιασμό, το root σύστημα αρχείων μπορεί να + προσαρτηθεί μόνο για ανάγνωση, ώστε να είναι αδύνατη η διαγραφή + ή η μετατροπή κάποιου σημαντικού αρχείου. Διαχωρίζοντας συστήματα + αρχείων με δυνατότητα εγγραφής από τον χρήστη, όπως ο + <filename>/home</filename>, επιτρέπει επίσης την προσάρτηση τους + ως <firstterm>nosuid</firstterm>. Αυτή η επιλογή περιορίζει την + χρήση εκτελέσιμων που είναι αποθηκευμένα στο σύστημα αρχείων, με + ενεργοποιημένα τα bits + <firstterm>suid</firstterm>/<firstterm>guid</firstterm>, + βελτιώνοντας πιθανώς την ασφάλεια.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ανάλογα με το πως θα χρησιμοποιηθεί το σύστημα αρχείων, το + &os; ρυθμίζει με τον καλύτερο τρόπο την διάταξη των αρχείων στο + σύστημα. Επομένως ένα σύστημα που περιέχει πολλά μικρά αρχεία που + μεταβάλλονται συχνά, θα έχει διαφορετική διάταξη από ένα άλλο που + περιέχει λιγότερα σε αριθμό, αλλά πιο ογκώδη αρχεία. Εάν έχετε ένα + μοναδικό σύστημα αρχείων, τότε χάνετε αυτή τη δυνατότητα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τα συστήματα αρχείων του &os; είναι πολύ ισχυρά. Ωστόσο, + μια αδυναμία σε κάποιο σημαντικό σημείο μπορεί ακόμη να οδηγήσει + σε κατάρρευση της δομής του συστήματος αρχείων. Ο διαχωρισμός των + δεδομένων σας σε πολλαπλά συστήματα αρχείων κάνει πιο εύκολη μια + πιθανή επαναφορά από backup, όταν αυτό είναι αναγκαίο.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <itemizedlist> + <title>Προτερήματα ενός Μονοκόμματου Συστήματος Αρχείου</title> + + <listitem> + <para>Τα συστήματα αρχείων είναι συγκεκριμένου σταθερού μεγέθους. + Αν δημιουργήσετε ένα σύστημα αρχείων κατά την εγκατάσταση του &os; + και του δώσετε ένα ορισμένο μέγεθος, μπορεί αργότερα να + ανακαλύψετε πως χρειάζεστε να φτιάξετε μια μεγαλύτερη κατάτμηση. + Αυτό δεν είναι εύκολα πραγματοποιήσιμο δίχως backup, αναδημιουργία + του συστήματος αρχείου με το νέο μέγεθος, και επαναφορά των + αποθηκευμένων δεδομένων.</para> + + <important> + <para>Στο &os; περιέχεται η εντολή &man.growfs.8;, η οποία + επιτρέπει να αυξήσουμε το μέγεθος ενός συστήματος αρχείων κατά + τη λειτουργία του, αφαιρώντας αυτόν τον περιορισμό.</para> + </important> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Τα συστήματα αρχείων περιέχονται σε κατατμήσεις (partitions). + Αυτό δεν έχει την ίδια έννοια με την κοινή χρήση του όρου κατάτμηση + (όπως για παράδειγμα, η κατάτμηση του &ms-dos;), λόγω της κληρονομιάς + που φέρει το &os; από το &unix;. Κάθε κατάτμηση αναγνωρίζεται από + ένα λατινικό χαρακτήρα ξεκινώντας από <literal>a</literal> έως το + <literal>h</literal>. Κάθε κατάτμηση μπορεί να περιέχει μόνο ένα + σύστημα αρχείων, το οποίο σημαίνει πως η αναφορά στα συστήματα αρχείων + γίνεται είτε από το τυπικό σημείο προσάρτησης στην ιεραρχία του + συστήματος αρχείων, είτε από το λατινικό χαρακτήρα της + κατάτμησης.</para> + + <para>Επίσης το &os; χρησιμοποιεί μέρος από το δίσκο για + <firstterm>χώρο swap </firstterm>. Ο χώρος Swap παρέχει στο &os; + <firstterm>εικονική μνήμη (virtual memory)</firstterm>. Αυτό + επιτρέπει στον υπολογιστή σας να συμπεριφέρεται σαν να είχε πολύ + περισσότερη μνήμη από όσο πραγματικά έχει. Όταν το &os; δεν έχει + διαθέσιμη μνήμη μεταφέρει μερικά από τα δεδομένα που δεν + χρησιμοποιούνται, την προκειμένη στιγμή, στον χώρο swap, και όταν τα + χρειαστεί τα επαναφέρει (ενώ μεταφέρει κάποια άλλα δεδομένα στον χώρο + swap).</para> + + <para>Υπάρχουν κάποιες συμβάσεις σχετικά με τις κατατμήσεις</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <colspec colwidth="1*"> + <colspec colwidth="5*"> + + <thead> + <row> + <entry>Κατάτμηση</entry> + + <entry>Σύμβαση</entry> + </row> + </thead> + + <tbody valign="top"> + <row> + <entry><literal>a</literal></entry> + + <entry>Συνήθως περιλαμβάνει το root σύστημα αρχείων</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>b</literal></entry> + + <entry>Συνήθως περιλαμβάνει τον χώρο swap</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>c</literal></entry> + + <entry>Συνήθως ιδίου μεγέθους με την περιλαμβανόμενη φέτα + (slice). Αυτό επιτρέπει σε βοηθητικά προγράμματα που πρέπει + να δουλέψουν σε ολόκληρο το κομμάτι (για παράδειγμα, ένας + ανιχνευτής κατεστραμμένων μπλοκ) να λειτουργούν στην + <literal>c</literal> κατάτμηση. Κανονικά δεν θα πρέπει να + δημιουργείτε σύστημα αρχείων σε αυτή την κατάτμηση.</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>d</literal></entry> + + <entry>Η κατάτμηση <literal>d</literal> είχε στο παρελθόν μια + ειδική αντιστοιχία, κάτι που δεν ισχύει πλέον σήμερα, + επομένως η <literal>d</literal> μπορεί να χρησιμοποιείται + σαν μια κανονική κατάτμηση.</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para>Κάθε κατάτμηση που περιέχει ένα σύστημα αρχείων αποθηκεύεται στο + &os; σε μια τοποθεσία που ονομάζεται + <firstterm>φέτα (slice)</firstterm>. Η φέτα είναι ένας όρος του &os; + για αυτό που κοινώς αποκαλείται κατάτμηση, και αυτό επίσης οφείλεται + στην καταγωγή του &os; από το &unix;. Οι φέτες αριθμούνται αρχίζοντας + από το 1 έως το 4.</para> + + <indexterm><primary>φέτες</primary></indexterm> + <indexterm><primary>κατατμήσεις</primary></indexterm> + <indexterm><primary>dangerously dedicated</primary></indexterm> + + <para>Ο αριθμός της φέτας ακολουθεί το όνομα συσκευής μετά το πρόθεμα + <literal>s</literal> ξεκινώντας από το 1. Επομένως, + <quote>da0<emphasis>s1</emphasis></quote> είναι η πρώτη φέτα του + πρώτου οδηγού SCSI. Μπορούν να υπάρχουν μέχρι τέσσερις φέτες σε κάθε + δίσκο, αλλά μπορείτε να δημιουργήσετε λογικές φέτες μέσα σε + κατάλληλου τύπου φυσικές φέτες. Σε αυτές τις εκτεταμένες φέτες + η αρίθμηση ξεκινάει από το 5, επομένως + <quote>ad0<emphasis>s5</emphasis></quote> + είναι η πρώτη εκτεταμένη φέτα στον πρώτο δίσκο IDE. Αυτές οι + συσκευές χρησιμοποιούνται από συστήματα αρχείων που πρέπει να + καταλαμβάνουν μια ολόκληρη φέτα.</para> + + <para>Οι φέτες, οι <quote>επικίνδυνα αφοσιωμένοι (dangerously dedicated) + </quote> φυσικοί οδηγοί καθώς και άλλοι οδηγοί, περιέχουν + <firstterm>κατατμήσεις</firstterm>, οι οποίες παρουσιάζονται με + λατινικούς χαρακτήρες από το <literal>a</literal> έως το + <literal>h</literal>. Αυτός ο χαρακτήρας αναφέρεται στο όνομα + συσκευής, επομένως <quote>da0<emphasis>a</emphasis></quote> είναι η + a κατάτμηση στον πρώτο οδηγό da, ο οποίος είναι <quote>επικίνδυνα + αφοσιωμένος</quote>. + Η <quote>ad1s3<emphasis>e</emphasis></quote> είναι η πέμπτη κατάτμηση + στην τρίτη φέτα του δεύτερου οδηγού δίσκου IDE.</para> + + <para>Ολοκληρώνοντας, κάθε δίσκος στο σύστημα είναι μονόδρομα ορισμένος. + Κάθε όνομα δίσκου ξεκινά με ένα κωδικό που υποδεικνύει τον τύπο του + δίσκου, και ένα νούμερο που υποδηλώνει ποιος δίσκος είναι. Αντίθετα + με τις φέτες, οι δίσκοι αριθμούνται ξεκινώντας από το 0. Οι πιο + συνήθεις κωδικοί που θα συναντήσετε αναφέρονται στην + <xref linkend="basics-dev-codes">.</para> + + <para>Όταν γίνεται αναφορά σε μια κατάτμηση, το &os; ζητά να δηλωθεί + επιπλέον η ονομασία της φέτας και του δίσκου που περιέχει την + κατάτμηση, ενώ στην περίπτωση που αναφέρεστε σε μια φέτα θα πρέπει + να δηλώνετε το όνομα του δίσκου. Επομένως, όταν αναφέρεστε σε μια + κατάτμηση χρειάζεται να δηλώνετε το όνομα του δίσκου, + <literal>s</literal>, τον αριθμό της φέτας, και τον χαρακτήρα της + κατάτμησης. Παραδείγματα μπορείτε να βρείτε στην + <xref linkend="basics-disk-slice-part">.</para> + + <para>Η <xref linkend="basics-concept-disk-model"> παρουσιάζει ένα + εννοιολογικό μοντέλο για τη δομή του δίσκου που θα σας βοηθήσει να + καταλάβετε καλύτερα κάποια πράγματα.</para> + + <para>Για να εγκαταστήσετε το &os; πρέπει πρώτα να ρυθμίσετε τις φέτες + του δίσκου, να δημιουργήσετε τις κατατμήσεις μέσα στις φέτες που θα + χρησιμοποιήσετε για το &os;, έπειτα να δημιουργήσετε ένα σύστημα + αρχείων (ή χώρο swap) σε κάθε κατάτμηση, και τέλος να αποφασίσετε σε + ποιο σημείο θα προσαρτηθεί το σύστημα αρχείων.</para> + + <table frame="none" pgwide="1" id="basics-dev-codes"> + <title>Κωδικοί Συσκευών Δίσκων</title> + + <tgroup cols="2"> + <colspec colwidth="1*"> + <colspec colwidth="5*"> + + <thead> + <row> + <entry>Κώδικας</entry> + + <entry>Σημαίνει</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><devicename>ad</devicename></entry> + <entry>Δίσκος ATAPI (IDE)</entry> + </row> + + <row> + <entry><devicename>da</devicename></entry> + <entry>Δίσκος SCSI άμεσης πρόσβασης</entry> + </row> + + <row> + <entry><devicename>acd</devicename></entry> + <entry>ATAPI (IDE) CDROM</entry> + </row> + + <row> + <entry><devicename>cd</devicename></entry> + <entry>SCSI CDROM</entry> + </row> + + <row> + <entry><devicename>fd</devicename></entry> + <entry>Μονάδα Δισκέτας (Floppy)</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </table> + + <example id="basics-disk-slice-part"> + <title>Υποδείγματα Ονομάτων Δίσκου, Φέτας, Κατάτμησης</title> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <colspec colwidth="1*"> + <colspec colwidth="5*"> + + <thead> + <row> + <entry>Ονομασία</entry> + <entry>Σημαίνει</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><literal>ad0s1a</literal></entry> + <entry>Η πρώτη κατάτμηση (<literal>a</literal>) στην πρώτη + φέτα (<literal>s1</literal>) του πρώτου δίσκου IDE + (<literal>ad0</literal>).</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>da1s2e</literal></entry> + <entry>Η πέμπτη κατάτμηση (<literal>e</literal>) στην δεύτερη + φέτα (<literal>s2</literal>) του δεύτερου δίσκου SCSI + (<literal>da1</literal>).</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + </example> + + <example id="basics-concept-disk-model"> + <title>Εννοιολογικό Μοντέλο ενός Δίσκου</title> + + <para>Το διάγραμμα παρουσιάζει μια εικόνα του πρώτου δίσκου IDE που + είναι προσαρτημένος στο σύστημα. Ας υποθέσουμε πως ο δίσκος έχει + μέγεθος 4 GB, και περιέχει δύο φέτες των 2 GB + (κατατμήσεις &ms-dos;). Η πρώτη φέτα περιέχει ένα δίσκο &ms-dos;, + <devicename>C:</devicename>, και η δεύτερη φέτα μία εγκατάσταση + &os;. Σε αυτό το παράδειγμα, η εγκατάσταση &os; έχει τρεις + κατατμήσεις δεδομένων και μία κατάτμηση swap.</para> + + <para>Καθεμία από τις τρεις κατατμήσεις θα περιέχει ένα σύστημα + αρχείων. Η κατάτμηση <literal>a</literal> θα χρησιμοποιηθεί για το + root σύστημα αρχείων, η <literal>e</literal> για τη δομή κατάλογου + <filename>/var</filename>, και η <literal>f</literal> για τη δομή + καταλόγου <filename>/usr</filename>.</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/disk-layout" format="EPS"> + </imageobject> + + <textobject> + <literallayout class="monospaced">.-----------------. --. +| | | +| DOS / Windows | | +: : > Πρώτη φέτα, ad0s1 +: : | +| | | +:=================: ==: --. +| | | -a Κατάτμηση a, προσαρτημένη ως / | +| | > αναφέρεται ως ad0s2a | +| | | | +:-----------------: ==: | +| | | -swap Κατάτμηση b, για χρήση swap | +| | > αναφέρεται ως ad0s2b | +| | | | +:-----------------: ==: | -c Κατάτμηση, απουσία +| | | -e Κατάτμηση e, για χρήση /var > συστήματος αρχείων, +| | > αναφέρεται ως ad0s2e | μη προσαρτημένη, +| | | | ad0s2c +:-----------------: ==: | +| | | | +: : | -f Κατάτμηση f, για χρήση /usr | +: : > αναφέρεται ως ad0s2f | +: : | | +| | | | +| | --' | +`-----------------' --'</literallayout> + </textobject> + </mediaobject> + </example> + </sect1> + + <sect1 id="mount-unmount"> + <title>Προσάρτηση και Αποπροσάρτηση Συστημάτων Αρχείων</title> + + <para>Ένα σύστημα αρχείων αναπαριστάται καλύτερα σε μορφή δέντρου, + με τις ρίζες του στο <filename>/</filename>. Οι κατάλογοι + <filename>/dev</filename>, <filename>/usr</filename>, και άλλοι είναι + κλαδιά του καταλόγου root, και μπορεί να έχουν με τη σειρά τους, τα + δικά τους κλαδιά, όπως τον + <filename>/usr/local</filename>, και ούτω καθεξής.</para> + + <indexterm><primary>σύστημα αρχείων root</primary></indexterm> + <para>Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους θα έπρεπε να τοποθετήσουμε + κάποιους από αυτούς τους καταλόγους σε διαφορετικά συστήματα αρχείων. + Ο κατάλογος <filename>/var</filename> περιέχει τους καταλόγους + <filename>log/</filename>, <filename>spool/</filename>, και διάφορους + άλλους τύπους προσωρινών αρχείων, και για το λόγο αυτό μπορεί να + γεμίσει. Δεν θα ήταν καλή ιδέα να γεμίσει το root σύστημα αρχείων, + επομένως ο διαχωρισμός του <filename>/var</filename> από τον + <filename>/</filename> είναι συχνά επιθυμητός.</para> + + <para>Ένας άλλος συνηθισμένος λόγος να έχουμε διάφορους καταλόγους + σε διαφορετικά συστήματα αρχείων είναι όταν πρόκειται να φιλοξενηθούν + σε διαφορετικούς φυσικούς δίσκους, ή είναι ξεχωριστοί εικονικοί δίσκοι, + όπως συμβαίνει με το + <link linkend="network-nfs">Δικτυακό Σύστημα Αρχείων (Network File System)</link>, και τους οδηγούς CDROM.</para> + + <sect2 id="disks-fstab"> + <title>Το Αρχείο <filename>fstab</filename></title> + <indexterm> + <primary>συστήματα αρχείων</primary> + <secondary>προσαρτημένα με το fstab</secondary> + </indexterm> + + <para>Κατά τη <link linkend="boot">διεργασία εκκίνησης</link>, τα + συστήματα αρχείων που αναφέρονται στο <filename>/etc/fstab</filename> + προσαρτώνται αυτόματα (εκτός αν αναφέρονται με την επιλογή + <option>noauto</option> ).</para> + + <para>Το αρχείο <filename>/etc/fstab</filename> περιέχει μια σειρά από + γραμμές με διάταξη όπως η ακόλουθη:</para> + + <programlisting><replaceable>device</replaceable> <replaceable>/mount-point</replaceable> <replaceable>fstype</replaceable> <replaceable>options</replaceable> <replaceable>dumpfreq</replaceable> <replaceable>passno</replaceable></programlisting> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><literal>device</literal></term> + + <listitem> + <para>Όνομα συσκευής (η οποία θα πρέπει να υπάρχει), όπως + εξηγείται στην <xref linkend="disks-naming">.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>mount-point</literal></term> + + <listitem> + <para>Κατάλογος (θα πρέπει να υπάρχει) στον οποίο + προσαρτάται το σύστημα αρχείων.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>fstype</literal></term> + + <listitem> + <para>Ο τύπος του συστήματος αρχείων που θα δοθεί στην + &man.mount.8;. Το προκαθορισμένο σύστημα αρχείων του &os; + είναι το <literal>ufs</literal>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>options</literal></term> + + <listitem> + <para>Το <option>rw</option> για συστήματα αρχείων + ανάγνωσης- εγγραφής (read- write), ή <option>ro</option> για + συστήματα αρχείων μόνο ανάγνωσης (read-only), συμπληρωμένο με + όποια άλλη επιλογή μπορεί να χρειάζεστε. Μία συνήθης επιλογή + είναι η <option>noauto</option> για συστήματα αρχείων που δεν + προσαρτώνται αυτόματα κατά τις διεργασίες εκκίνησης του + συστήματος. Άλλες επιλογές αναφέρονται στην σελίδα βοήθειας + &man.mount.8;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>dumpfreq</literal></term> + + <listitem> + <para>Αυτό το πεδίο χρησιμοποιείται από το &man.dump.8; για να + ορίσει ποια συστήματα αρχείων χρειάζονται dumping. Αν το πεδίο + απουσιάζει, τότε η προκαθορισμένη τιμή του είναι μηδέν.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>passno</literal></term> + + <listitem> + <para>Αυτό ορίζει την σειρά με την οποία θα ελέγχονται + τα συστήματα αρχείων. Συστήματα αρχείων που δεν επιθυμούμε να + ελεγχθούν θα πρέπει να έχουν στο πεδίο <literal>passno</literal> + τιμή μηδέν. Το root σύστημα αρχείων (το οποίο πρέπει να + ελεγχθεί πριν από όλα τα άλλα) θα έχει στο πεδίο + <literal>passno</literal> την τιμή ένα και όλα τα άλλα + συστήματα αρχείων θα έχουν στο πεδίο <literal>passno</literal> + τιμές μεγαλύτερες από ένα. Αν περισσότερα από ένα συστήματα + αρχείων έχουν την ίδια τιμή <literal>passno</literal> τότε το + &man.fsck.8; θα επιχειρήσει να ελέγξει παράλληλα τα συστήματα + αρχείων, αν αυτό είναι εφικτό.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Συμβουλευτείτε την σελίδα βοηθείας &man.fstab.5; για περισσότερες + πληροφορίες για την μορφή του αρχείου <filename>/etc/fstab</filename> + και για τις επιλογές που μπορεί να περιέχει.</para> + </sect2> + + <sect2 id="disks-mount"> + <title>Η Εντολή <command>mount</command></title> + <indexterm> + <primary>συστήματα αρχείων</primary> + <secondary>προσάρτηση</secondary> + </indexterm> + + <para>Η εντολή &man.mount.8; είναι αυτό ακριβώς που χρειάζεστε για την + προσάρτηση συστημάτων αρχείων.</para> + + <para>Η βασική μορφή της είναι:</para> + + <informalexample> + <screen>&prompt.root; <userinput>mount <replaceable>device</replaceable> <replaceable>mountpoint</replaceable></userinput></screen> + </informalexample> + + <para>Υπάρχει πληθώρα επιλογών, όπως αναφέρεται στην σελίδα βοηθείας + &man.mount.8;, αλλά οι πιο συνήθεις είναι:</para> + + <variablelist> + <title>Επιλογές εντολής mount</title> + + <varlistentry> + <term><option>-a</option></term> + + <listitem> + <para>Προσάρτηση όλων των συστημάτων αρχείων που αναφέρονται + στο <filename>/etc/fstab</filename>, εκτός αυτών που φέρουν + την επιλογή <quote>noauto</quote>, εξαιρούνται μέσω της επιλογής + <option>-t</option>, ή αυτών που ήδη έχουν προσαρτηθεί.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-d</option></term> + + <listitem> + <para>Κάνει τα πάντα εκτός από την πραγματική προσάρτηση του + συστήματος. Αυτή η επιλογή είναι χρήσιμη σε συνεργασία με το + πρόθεμα <option>-v</option> για να προσδιοριστεί τι ακριβώς + προσπαθεί να κάνει η &man.mount.8; την συγκεκριμένη + στιγμή.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-f</option></term> + + <listitem> + <para>Αναγκάζει την προσάρτηση ενός μη-καθαρού συστήματος αρχείων + (επικίνδυνο), ή εξαναγκάζει την ανάκληση πρόσβασης εγγραφής όταν + υποβιβάζεται η προσάρτηση ενός συστήματος αρχείων + ανάγνωσης-εγγραφής (read-write) σε μόνο-ανάγνωσης.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-r</option></term> + + <listitem> + <para>Προσαρτά το σύστημα αρχείων σε κατάσταση μόνο-ανάγνωσης. + Είναι ακριβώς το ίδιο με τη χρήση του προθέματος + <option>ro</option> με την επιλογή <option>-o</option>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-t</option> + <replaceable>fstype</replaceable></term> + + <listitem> + <para>Προσαρτά το υπάρχον σύστημα αρχείων, χρησιμοποιώντας τον + τύπο συστήματος αρχείων που δίνεται, ή προσαρτά μόνο + συστήματα αρχείων του συγκεκριμένου τύπου, εάν δοθεί μαζί με την + επιλογή <option>-a</option>.</para> + + <para>Το <quote>ufs</quote> είναι ο προεπιλεγμένος τύπος + συστήματος αρχείων.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-u</option></term> + + <listitem> + <para>Ανανεώνει τις επιλογές προσάρτησης στο σύστημα + αρχείων.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-v</option></term> + + <listitem> + <para>Συμπεριλαμβάνει αναλυτική αναφορά.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-w</option></term> + + <listitem> + <para>Προσαρτά το σύστημα αρχείων για ανάγνωση-εγγραφή + (read-write).</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Η επιλογή <option>-o</option> δέχεται μία σειρά από επιλογές + χωρισμένες με κόμμα, περιλαμβάνοντας τις ακόλουθες:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>noexec</term> + + <listitem> + <para>Δεν επιτρέπεται η λειτουργία εκτελέσιμων σε αυτό το + σύστημα αρχείων. Αυτό είναι επίσης μια επιλογή + ασφαλείας.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>nosuid</term> + + <listitem> + <para>Δεν λαμβάνονται υπ' όψιν setuid ή setgid flags στο σύστημα + αρχείων.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </sect2> + + <sect2 id="disks-umount"> + <title>Η Εντολή <command>umount</command></title> + <indexterm> + <primary>συστήματα αρχείων</primary> + <secondary>αποπροσάρτηση</secondary> + </indexterm> + + <para>Η εντολή &man.umount.8; παίρνει, ως παράμετρο, ένα εκ των σημείων + προσάρτησης, το όνομα μιας συσκευής, ή τις επιλογές + <option>-a</option> ή <option>-A</option>.</para> + + <para>Όλοι οι τύποι δέχονται την <option>-f</option> για να + εξαναγκάσουν σε αποπροσάρτηση, και την <option>-v</option> για + αναλυτική αναφορά. Σας προειδοποιούμε πως η επιλογή + <option>-f</option> γενικά δεν είναι καλή ιδέα. Η εξ' αναγκασμού + αποπροσάρτηση μπορεί να οδηγήσει σε κατάρρευση τον υπολογιστή ή να + καταστρέψει δεδομένα στο σύστημα αρχείων.</para> + + <para>Οι <option>-a</option> και <option>-A</option> χρησιμοποιούνται + για να αποπροσαρτήσουν όλα τα προσαρτημένα συστήματα αρχείων, σύμφωνα + και με τις επιλογές που δίνονται από το <option>-t</option>, αν + υπάρχει. Το <option>-A</option>, ωστόσο, δεν θα επιχειρήσει να + αποπροσαρτήσει το root σύστημα αρχείων.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="basics-processes"> + <title>Διεργασίες</title> + + <para>To &os; είναι ένα λειτουργικό σύστημα multi-tasking. Αυτό σημαίνει + πως κάθε στιγμή μπορούν να τρέχουν παραπάνω από ένα προγράμματα. Κάθε + πρόγραμμα που τρέχει οποιαδήποτε στιγμή ονομάζεται + <firstterm>διεργασία</firstterm> (process). Κάθε εντολή που τρέχετε + ξεκινάει τουλάχιστον μία νέα διεργασία, και υπάρχουν κάποιες διεργασίες + του συστήματος που τρέχουν συνέχεια για να κρατούν το σύστημα + σε λειτουργία.</para> + + <para>Κάθε διεργασία χαρακτηρίζεται από ένα μοναδικό αριθμό που + ονομάζεται <firstterm>ID διεργασίας</firstterm> ή + <firstterm>PID</firstterm>, και όπως ακριβώς συμβαίνει με τα αρχεία, + κάθε διεργασία έχει έναν ιδιοκτήτη και ένα γκρουπ. Οι πληροφορίες του + ιδιοκτήτη και του γκρουπ χρειάζονται για να προσδιορίζεται ποια αρχεία + και συσκευές μπορεί να ανοίξει η συγκεκριμένη διεργασία, + χρησιμοποιώντας τις άδειες αρχείων που συζητήσαμε νωρίτερα. Οι + περισσότερες διεργασίες έχουν επίσης μία γονική διεργασία. Η γονική + διεργασία είναι εκείνη η διεργασία που τις ξεκίνησε. Για παράδειγμα, + εάν πληκτρολογείτε εντολές στο κέλυφος, τότε το κέλυφος είναι μία + διεργασία, και κάθε εντολή που τρέχετε είναι επίσης μία διεργασία. + Επομένως κάθε διεργασία που τρέχετε με αυτόν τον τρόπο θα έχει γονική + διεργασία το κέλυφος σας. Η μόνη εξαίρεση είναι μία διεργασία που + ονομάζεται &man.init.8;. Η <command>init</command> είναι πάντα η πρώτη + διεργασία, και επομένως το PID της είναι πάντα 1. Η + <command>init</command> ξεκινά αυτόματα από τον πυρήνα κατά την + εκκίνηση του &os;.</para> + + <para>Δύο ιδιαίτερα χρήσιμες εντολές για να παρατηρείτε τις διεργασίες + στο σύστημα, είναι οι &man.ps.1; και &man.top.1;. Η εντολή + <command>ps</command> χρησιμοποιείται για την προβολή μιας στατικής + λίστας των τρέχοντων διεργασιών, και μπορεί να εμφανίζει το PID τους, + πόση μνήμη χρησιμοποιούν, την εντολή με την οποία ξεκίνησαν, και άλλες + πληροφορίες. Η εντολή <command>top</command> εμφανίζει όλες τις + τρέχουσες διεργασίες, και ανανεώνει την οθόνη σας ανά λίγα + δευτερόλεπτα, επομένως μπορείτε να παρατηρείτε τι ακριβώς κάνει ο + υπολογιστή σας τη δεδομένη στιγμή.</para> + + <para>Η <command>ps</command>, από προεπιλογή, εμφανίζει μόνο τις + εντολές που τρέχουν και ανήκουν σε εσάς. Για παράδειγμα:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>ps</userinput> + PID TT STAT TIME COMMAND + 298 p0 Ss 0:01.10 tcsh + 7078 p0 S 2:40.88 xemacs mdoc.xsl (xemacs-21.1.14) +37393 p0 I 0:03.11 xemacs freebsd.dsl (xemacs-21.1.14) +48630 p0 S 2:50.89 /usr/local/lib/netscape-linux/navigator-linux-4.77.bi +48730 p0 IW 0:00.00 (dns helper) (navigator-linux-) +72210 p0 R+ 0:00.00 ps + 390 p1 Is 0:01.14 tcsh + 7059 p2 Is+ 1:36.18 /usr/local/bin/mutt -y + 6688 p3 IWs 0:00.00 tcsh +10735 p4 IWs 0:00.00 tcsh +20256 p5 IWs 0:00.00 tcsh + 262 v0 IWs 0:00.00 -tcsh (tcsh) + 270 v0 IW+ 0:00.00 /bin/sh /usr/X11R6/bin/startx -- -bpp 16 + 280 v0 IW+ 0:00.00 xinit /home/nik/.xinitrc -- -bpp 16 + 284 v0 IW 0:00.00 /bin/sh /home/nik/.xinitrc + 285 v0 S 0:38.45 /usr/X11R6/bin/sawfish</screen> + + <para>Όπως μπορείτε να δείτε σε αυτό το παράδειγμα, η έξοδος από την ps + προβάλλεται σε στήλες. <literal>PID</literal> είναι το PID της + διεργασίας όπως αναφέραμε νωρίτερα. Τα PID διανέμονται από 1, έως + 99999, και όταν υπερβούν το 99999 ξεκινούν από την αρχή (ένα PID + δεν μπορεί να αποδοθεί ξανά αν είναι ήδη σε χρήση). Η στήλη + <literal>TT</literal> δείχνει το τερματικό (tty) του προγράμματος που + εκτελείται, και μπορεί να αγνοηθεί αυτή τη στιγμή δίχως πρόβλημα. Η + <literal>STAT</literal> υποδεικνύει την κατάσταση του προγράμματος, και + πάλι μπορεί να αγνοηθεί. Η <literal>TIME</literal> είναι η χρονική + διάρκεια που το πρόγραμμα απασχολεί την CPU, αυτό συνήθως δεν είναι ο + χρόνος εκτέλεσης αφού τα περισσότερα προγράμματα καθυστερούν με άλλες + εργασίες πριν απασχολήσουν την CPU. Η τελευταία στήλη, η + <literal>COMMAND</literal> είναι η γραμμή εντολής που δόθηκε για να + τρέξει το πρόγραμμα.</para> + + <para>Η &man.ps.1; υποστηρίζει διάφορες επιλογές για να αλλάξει την γκάμα + των πληροφοριών που εμφανίζονται. Μία από τις πιο χρήσιμες επιλογές + είναι η <literal>auxww</literal>. Η <option>a</option> εμφανίζει + πληροφορίες για όλες τις τρέχουσες διεργασίες, όχι μόνο τις δικές σας. + Η <option>u</option> εμφανίζει το όνομα χρήστη του ιδιοκτήτη της + διεργασίας, όπως και τη χρήσης της μνήμης. Η <option>x</option> + εμφανίζει πληροφορίες σχετικά με τις διεργασίες των δαιμόνων και η + <option>ww</option> αναγκάζει την &man.ps.1; να εμφανίσει ολόκληρη την + εντολή γραμμής για κάθε διεργασία, αφού συνήθως εμφανίζεται κομμένη + λόγω του μήκους της που δεν χωρά να εμφανιστεί στην οθόνη.</para> + + <para>Η έξοδος της &man.top.1; είναι παρόμοια. Ένα δείγμα εργασίας της + μοιάζει σαν αυτή:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>top</userinput> +last pid: 72257; load averages: 0.13, 0.09, 0.03 up 0+13:38:33 22:39:10 +47 processes: 1 running, 46 sleeping +CPU states: 12.6% user, 0.0% nice, 7.8% system, 0.0% interrupt, 79.7% idle +Mem: 36M Active, 5256K Inact, 13M Wired, 6312K Cache, 15M Buf, 408K Free +Swap: 256M Total, 38M Used, 217M Free, 15% Inuse + + PID USERNAME PRI NICE SIZE RES STATE TIME WCPU CPU COMMAND +72257 nik 28 0 1960K 1044K RUN 0:00 14.86% 1.42% top + 7078 nik 2 0 15280K 10960K select 2:54 0.88% 0.88% xemacs-21.1.14 + 281 nik 2 0 18636K 7112K select 5:36 0.73% 0.73% XF86_SVGA + 296 nik 2 0 3240K 1644K select 0:12 0.05% 0.05% xterm +48630 nik 2 0 29816K 9148K select 3:18 0.00% 0.00% navigator-linu + 175 root 2 0 924K 252K select 1:41 0.00% 0.00% syslogd + 7059 nik 2 0 7260K 4644K poll 1:38 0.00% 0.00% mutt +...</screen> + + <para>Η έξοδος είναι χωρισμένη σε δύο τομείς. Η κεφαλίδα (οι πέντε + πρώτες γραμμές) εμφανίζουν το PID της τελευταίας διεργασίας που έτρεξε, + την μέση τιμή φορτίου (είναι μια μέτρηση που δείχνει πόσο απασχολημένο + είναι το σύστημα), ο χρόνος λειτουργίας (uptime) του συστήματος + (από την τελευταία επανεκκίνηση) και την τρέχουσα ώρα. Τα άλλα στοιχεία + στην κεφαλίδα σχετίζονται με το νούμερο των διεργασιών που τρέχουν + (47 σε αυτή τη περίπτωση), πόση μνήμη και χώρο swap κατέχουν και πόσο + χρόνο ξοδεύει το σύστημα σε διάφορες καταστάσεις λειτουργίας της + CPU.</para> + + <para>Πιο κάτω ακολουθεί μια σειρά από στήλες, που περιέχουν παρόμοιες + πληροφορίες με την έξοδο της ps. Όπως και νωρίτερα μπορείτε να δείτε το + PID, το όνομα χρήστη, το ποσοστό χρήσης της CPU, και την εντολή με την + οποία ξεκίνησε η διεργασία. Η &man.top.1; από προεπιλογή, εμφανίζει + επίσης το ποσοστό μνήμης που χρησιμοποιείται από τη διεργασία. Αυτή + χωρίζεται σε δύο στήλες. Η μία είναι για το συνολικό μέγεθος μνήμης που + χρειάστηκε η εφαρμογή, ενώ η άλλη για το μέγεθος της μνήμης που + καταναλώνει την παρούσα στιγμή. Σε αυτό το παράδειγμα μπορείτε να δείτε + ότι ο <application>&netscape;</application> χρειάστηκε σχεδόν 30 MB + RAM, αλλά την παρούσα στιγμή χρησιμοποιεί μόνο 9 MB.</para> + + <para>Η &man.top.1; αυτόματα ανανεώνει το περιεχόμενο της κάθε δύο + δευτερόλεπτα. Αυτό μπορεί να ρυθμιστεί με την επιλογή + <option>s</option>.</para> + </sect1> + + <sect1 id="basics-daemons"> + <title>Δαίμονες, Σήματα, και Τερματισμός Διεργασιών</title> + + <para>Όταν χρησιμοποιείτε ένα κειμενογράφο, είναι εύκολο να τον ελέγχετε, + να φορτώνετε αρχεία, και οτιδήποτε άλλο. Αυτό συμβαίνει διότι ο + κειμενογράφος παρέχει αυτές τις δυνατότητες, και επίσης επειδή + είναι προσαρτημένος σε ένα <firstterm>τερματικό</firstterm>. Μερικά + προγράμματα δεν είναι σχεδιασμένα να δουλεύουν με συνεχείς χειρισμούς + από τον χρήστη, και επομένως αποσυνδέονται από το τερματικό με την + πρώτη ευκαιρία. Για παράδειγμα, ένας εξυπηρετητής web ξοδεύει όλο του + το χρόνο στο να απαντά σε αιτήματα web, επομένως δεν χρειάζεται καμιά + εισαγωγή δεδομένων από τον χρήστη. Άλλο παραπλήσιο παράδειγμα + εφαρμογής, είναι τα προγράμματα μεταφοράς μηνυμάτων ηλεκτρονικής + αλληλογραφίας από μια τοποθεσία σε μιαν άλλη.</para> + + <para>Ονομάζουμε αυτά τα προγράμματα + <firstterm>δαίμονες (daemons)</firstterm>. Οι δαίμονες ήταν χαρακτήρες + της Ελληνικής μυθολογίας (ούτε καλοί - ούτε κακοί), ήταν απλά μικρά + συνοδευτικά πνεύματα που έκαναν χρήσιμα πράγματα για την ανθρωπότητα, + όπως ακριβώς και οι διακομιστές web και εξυπηρετητές ηλεκτρονικής + αλληλογραφίας σήμερα κάνουν χρήσιμα πράγματα. Αυτός είναι και ο λόγος + για τον οποίο η μασκότ του BSD είναι εδώ και πολύ καιρό ο + χαρούμενος δαίμονας με πάνινα σπορ παπούτσια και την τρίαινα.</para> + + <para>Η ονομασία των προγραμμάτων που τρέχουν σαν δαίμονες συμβατικά + τελειώνει με <quote>d</quote>. Το <application>BIND</application> + είναι το Berkeley Internet Name Domain, αλλά το πραγματικό πρόγραμμα + που τρέχει ονομάζεται <command>named</command>, το πρόγραμμα του + εξυπηρετητή web <application>Apache</application> λέγεται + <command>httpd</command>, ο δαίμονας ελέγχου των εκτυπωτών + γραμμής είναι ο <command>lpd</command> και ούτω καθεξής. Αυτή είναι + απλά μια σύμβαση, όχι απόλυτος κανόνας, για παράδειγμα, ο κύριος + δαίμονας ηλεκτρονικής αλληλογραφίας για την εφαρμογή + <application>Sendmail</application> + ονομάζεται <command>sendmail</command>, και όχι + <command>maild</command>, όπως θα ήταν αναμενόμενο.</para> + + <para>Μερικές φορές θα χρειαστεί να επικοινωνείτε με τη διεργασία ενός + δαίμονα. Ένας τρόπος για να γίνει αυτό είναι στέλνοντας (όπως και σε + κάθε εκτελέσιμη διεργασία) <firstterm>σήματα (signals)</firstterm>. + Υπάρχουν διάφορα σήματα που μπορείτε να στείλετε — μερικά από + αυτά έχουν μια συγκεκριμένη σημασία, ενώ άλλα ερμηνεύονται + μέσα από την εφαρμογή, και επομένως για να ξέρουμε πως ερμηνεύονται τα + σήματα θα πρέπει να διαβάσουμε την τεκμηρίωση της εφαρμογής. Μπορείτε + να στείλετε σήμα σε μια διεργασία μόνο αν σας ανήκει. Αν στείλετε σήμα + σε μια διεργασία που ανήκει σε κάποιον άλλο με &man.kill.1; ή + &man.kill.2;, δεν θα σας επιτραπεί. Η μοναδική εξαίρεση σε αυτό, είναι + ο χρήστης <username>root</username>, που μπορεί να στέλνει σήματα στις + διεργασίες οποιουδήποτε άλλου χρήστη του συστήματος.</para> + + <para>Το &os; στέλνει επίσης σήματα σε εφαρμογές σε μερικές περιπτώσεις. + Αν μία εφαρμογή είναι γραμμένη άσχημα, και προσπαθεί να προσπελάσει + μνήμη που δεν της ανήκει, το &os; στέλνει στη διεργασία το σήμα + <firstterm>Segmentation Violation</firstterm> + (<literal>SIGSEGV</literal>). Αν μια εφαρμογή χρησιμοποίησε το σύστημα + ειδοποίησης &man.alarm.3; για να ειδοποιηθεί μετά την πάροδο μιας + χρονικής περιόδου τότε το &os; θα στείλει το Alarm signal + (<literal>SIGALRM</literal>), και ούτω καθ'εξής.</para> + + <para>Δύο σήματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να σταματήσουν μία + διαδικασία, το <literal>SIGTERM</literal> και το + <literal>SIGKILL</literal>. Το <literal>SIGTERM</literal> είναι ο + σωστός τρόπος για να σταματήσουμε μια διαδικασία. Η διεργασία + <emphasis>αντιλαμβάνεται</emphasis> το σήμα, εκτελεί το σταμάτημα + κλείνοντας όλα τα αρχεία αναφοράς (log files), που πιθανώς να είναι + ανοιχτά, και γενικώς τελειώνει οτιδήποτε κάνει την συγκεκριμένη + χρονική στιγμή πριν σταματήσει. Σε μερικές περιπτώσεις η διεργασία + μπορεί να αγνοήσει το <literal>SIGTERM</literal> εάν βρίσκεται στα + μισά κάποιας εργασίας που δεν μπορεί να διακοπεί.</para> + + <para>Το σήμα <literal>SIGKILL</literal> δεν μπορεί να αγνοηθεί από μία + διεργασία. Είναι σαν να λέει στη διεργασία, + <quote>Δεν με ενδιαφέρει τι κάνεις, σταμάτα τώρα αμέσως</quote>. Αν + στείλετε το σήμα <literal>SIGKILL</literal> σε μια διαδικασία τότε το + &os; θα σταματήσει την διαδικασία άμεσα + + <footnote> + <para>Αυτό δεν είναι απόλυτα αληθές — Υπάρχουν μερικά πράγματα + που δεν μπορούν να διακοπούν. Για παράδειγμα, εάν η διεργασία + προσπαθεί να διαβάσει ένα αρχείο από άλλον υπολογιστή στο δίκτυο + και ξαφνικά αυτός ο άλλος υπολογιστής διακόψει για κάποιο λόγο + (λόγω κλεισίματος του pc ή λόγω βλάβης στο δίκτυο), τότε η διεργασία + ονομάζεται μη <quote>διακόψιμη</quote>. Πιθανώς η διεργασία να + κάνει time out, συνήθως μετά από δύο λεπτά. Μόλις συμβεί αυτό, θα + τερματιστεί άμεσα.</para> + </footnote>.</para> + + <para>Άλλα σήματα που πιθανώς να θέλετε να χρησιμοποιήσετε είναι τα + <literal>SIGHUP</literal>, <literal>SIGUSR1</literal>, και + <literal>SIGUSR2</literal>. Αυτά είναι σήματα γενικής χρήσης, και + όταν αποστέλλονται κάνουν διαφορετικά πράγματα ανάλογα με την + εφαρμογή.</para> + + <para>Ας υποθέσουμε πως αλλάξατε το αρχείο ρύθμισης του εξυπηρετητή + διαδικτύου σας, και πως θα θέλατε να πείτε στον εξυπηρετητή να + ξαναδιαβάσει τις ρυθμίσεις. Θα μπορούσατε να σταματήσετε και να + επανεκκινήσετε το <command>httpd</command>, αλλά αυτό θα οδηγούσε σε + μια χρονική περίοδο όπου ο εξυπηρετητής θα έμενε εκτός λειτουργίας, + κάτι το οποίο μπορεί να είναι ανεπιθύμητο. Οι περισσότεροι δαίμονες + είναι σχεδιασμένοι να απαντούν σε σήματα <literal>SIGHUP</literal> για + την εκ νέου ανάγνωση του αρχείου ρύθμισης τους. Επομένως, αντί να + σταματήσουμε και να επανεκκινήσουμε το <command>httpd</command> θα + μπορούσαμε να του στείλουμε το σήμα <literal>SIGHUP</literal>. Επειδή + δεν υπάρχει συγκεκριμένος τρόπος στην απάντηση αυτών των σημάτων, και + διαφορετικοί δαίμονες έχουν διαφορετική συμπεριφορά, πρέπει να + διαβάσετε πρώτα την τεκμηρίωση για τον συγκεκριμένο δαίμονα.</para> + + <para>Τα σήματα στέλνονται χρησιμοποιώντας την εντολή &man.kill.1;, όπως + υποδεικνύει το ακόλουθο παράδειγμα.</para> + + <procedure> + <title>Στέλνοντας Σήμα σε μία Διεργασία</title> + + <para>Αυτό το παράδειγμα δείχνει πως να στείλετε σήμα στην + &man.inetd.8;. Το αρχείο ρύθμισης της <command>inetd</command> είναι + το <filename>/etc/inetd.conf</filename>, και η + <command>inetd</command> θα ξανα-διαβάσει αυτό το αρχείο ρύθμισης + όταν θα σταλεί το σήμα <literal>SIGHUP</literal>.</para> + + <step> + <para>Βρείτε το PID της διεργασίας, της οποίας επιθυμείτε να στείλετε + το σήμα. Ενεργήστε χρησιμοποιώντας τις εντολές &man.ps.1; και + &man.grep.1;. Η εντολή &man.grep.1; χρησιμοποιείται για να ψάξει + στην έξοδο μιας εντολής, για τους αλφαριθμητικούς χαρακτήρες που + έχετε ορίσει. Η εντολή εκτελείται από έναν απλό χρήστη, ενώ η + &man.inetd.8; εκτελείται από τον <username>root</username>, + επομένως θα πρέπει να προσθέσετε την επιλογή <option>ax</option> + στην &man.ps.1;.</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>ps -ax | grep inetd</userinput> + 198 ?? IWs 0:00.00 inetd -wW</screen> + + <para>Επομένως το PID της &man.inetd.8; είναι το 198. Σε μερικές + περιπτώσεις μπορεί να εμφανίζεται στην έξοδο η εντολή + <literal>grep inetd</literal>. Αυτό οφείλεται στον τρόπο με τον + οποίο η &man.ps.1; ψάχνει την λίστα των ενεργών διεργασιών.</para> + </step> + + <step> + <para>Χρησιμοποιήστε την &man.kill.1; για να στείλετε το σήμα. + Επειδή η &man.inetd.8; τρέχει από τον <username>root</username> + θα πρέπει πρώτα να χρησιμοποιήσετε &man.su.1; για να γίνετε + πρώτα <username>root</username>.</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>su</userinput> +<prompt>Password:</prompt> +&prompt.root; <userinput>/bin/kill -s HUP 198</userinput></screen> + + <para>Όπως και με τις περισσότερες εντολές στο &unix;, η + &man.kill.1; δεν θα τυπώσει τίποτε στην έξοδο αν η εντολή είχε + επιτυχία. Εάν στείλετε ένα σήμα σε μια διεργασία που δεν σας + ανήκει θα δείτε <errorname>kill: <replaceable>PID</replaceable>: + Operation not permitted</errorname>. Αν πληκτρολογήσετε λάθος + το PID τότε ή θα στείλετε το σήμα σε λάθος διεργασία,κάτι που + μπορεί να είναι άσχημο, ή, αν είστε τυχερός, θα έχετε στείλει το + σήμα σε ένα PID που δεν χρησιμοποιείται τη συγκεκριμένη στιγμή, και + θα δείτε <errorname>kill: <replaceable>PID</replaceable>: No such + process</errorname>.</para> + + <note> + <title>Γιατί να χρησιμοποιήσετε την εντολή + <command>/bin/kill</command>;</title> + + <para>Πολλά κελύφη παρέχουν την εντολή <command>kill</command> ως + ενσωματωμένη εντολή. Αυτό σημαίνει πως το κέλυφος θα στείλει + το σήμα άμεσα, αντί να τρέξει το <filename>/bin/kill</filename>. + Αυτό μπορεί να είναι πολύ χρήσιμο, αλλά διαφορετικά κελύφη έχουν + διαφορετική σύνταξη για τον καθορισμό το όνομα του σήματος που + πρέπει να αποσταλεί. Αντί λοιπόν να πρέπει να μάθουμε όλες τις + περιπτώσεις ,είναι ευκολότερο απλά να χρησιμοποιούμε την εντολή + <command>/bin/kill <replaceable>...</replaceable></command> + άμεσα.</para> + </note> + </step> + </procedure> + + <para>Η αποστολή άλλων σημάτων μοιάζει πάρα πολύ, απλά αντικαταστήστε + το <literal>TERM</literal> ή το <literal>KILL</literal> στη γραμμή + εντολών με κάποιο άλλο.</para> + + <important> + <para>Η φόνευση τυχαίων διεργασιών στο σύστημα μπορεί να είναι κακή + ιδέα. Ιδιαίτερα, η &man.init.8;, με PID 1, είναι πολύ ειδική. Η + εκτέλεση της εντολής <command>/bin/kill -s KILL 1</command> είναι + ένας γρήγορος τρόπος να σβήσετε το σύστημα σας. + <emphasis>Πάντα</emphasis> να ελέγχετε δύο φορές τις παραμέτρους που + χρησιμοποιείτε με την &man.kill.1; <emphasis>πριν</emphasis> + πιέσετε <keycap>Return</keycap>.</para> + </important> + </sect1> + + <sect1 id="shells"> + <title>Κελύφη</title> + <indexterm><primary>κελύφη</primary></indexterm> + <indexterm><primary>γραμμή εντολών</primary></indexterm> + + <para>Στο &os; ένα μεγάλο μέρος της καθημερινής εργασίας γίνεται σε ένα + περιβάλλον γραμμής εντολών ονόματι κέλυφος (shell). Η κύρια δουλειά + του κελύφους είναι να παίρνει εντολές από το κανάλι εισόδου και να τις + εκτελεί. Μερικά κελύφη έχουν ενσωματωμένες λειτουργίες ώστε να βοηθούν + στις καθημερινές προγραμματισμένες εργασίες όπως διαχείριση αρχείων, + file globbing, επεξεργασία γραμμής εντολών, μακροεντολές, και + μεταβλητές περιβάλλοντος. Το &os; διατίθεται με διάφορα κελύφη, όπως το + <command>sh</command>, το Bourne Shell και το <command>tcsh</command>, + το βελτιωμένο C-shell. Διάφορα άλλα κελύφη είναι διαθέσιμα από την + Συλλογή των Ports του &os;, όπως τα <command>zsh</command> και + <command>bash</command>.</para> + + <para>Ποιο κέλυφος να χρησιμοποιήσετε; Είναι πραγματικά θέμα γούστου. + Εάν είστε προγραμματιστής σε γλώσσα C θα αισθανθείτε περισσότερο + οικείος με τα κελύφη τύπου C, όπως το <command>tcsh</command>. Εάν + έρχεστε από το Linux ή είστε νέος σε περιβάλλον γραμμής εντολών &unix; + μπορείτε να δοκιμάσετε το <command>bash</command>. Η ουσία είναι πως + κάθε κέλυφος έχει μοναδικές ιδιότητες που μπορεί να συνεργαστούν με το + περιβάλλον εργασίας της προτίμησης σας, και επομένως είναι επιλογή σας + ποιο κέλυφος να χρησιμοποιήσετε.</para> + + <para>Μια κοινή ιδιότητα όλων των κελυφών είναι η αυτόματη συμπλήρωση + ονομάτων αρχείων. Αφού έχετε πληκτρολογήσει τα πρώτα γράμματα μιας + εντολής ή ενός ονόματος αρχείου αν πιέσετε το πλήκτρο + <keycap>Tab</keycap> στο πληκτρολόγιο, τότε το κέλυφος αυτόματα θα + ολοκληρώσει το υπόλοιπο της εντολής ή του ονόματος αρχείου. Ας δώσουμε + ένα παράδειγμα. Ας υποθέσουμε πως έχετε δύο αρχεία + <filename>foobar</filename> και <filename>foo.bar</filename>. Αν + θέλετε να σβήσετε το <filename>foo.bar</filename> θα πρέπει να + πληκτρολογήσετε + <command>rm fo[<keycap>Tab</keycap>].[<keycap>Tab</keycap>]</command>.</para> + + <para>Το κέλυφος θα τυπώσει αυτόματα <command>rm foo[BEEP].bar</command>.</para> + + <para>Το [BEEP] είναι το κουδούνι της κονσόλας, το οποίο μας πληροφορεί + πως δεν ήταν δυνατόν να ολοκληρώσει το όνομα του αρχείου διότι υπάρχουν + περισσότερα από ένα ονόματα αρχείων που ταιριάζουν. Όντως το + <filename>foobar</filename> και το <filename>foo.bar</filename> + ξεκινούν με <literal>fo</literal>, και το κέλυφος κατάφερε να + συμπληρώσει ως το <literal>foo</literal>. Αν πληκτρολογήσετε επιπλέον + <literal>.</literal>, και μετά πάλι <keycap>Tab</keycap>, το κέλυφος + θα καταφέρει να συμπληρώσει το υπόλοιπο του ονόματος αρχείου + για σας.</para> + + <indexterm><primary>μεταβλητές περιβάλλοντος</primary></indexterm> + + <para>Άλλο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του κελύφους είναι η χρήση των + μεταβλητών περιβάλλοντος. Οι μεταβλητές περιβάλλοντος είναι ένα ζεύγος + μεταβλητών/κλειδιών αποθηκευμένα στον περιβάλλοντα χώρο του κελύφους + Αυτός ο χώρος μπορεί να διαβαστεί από οποιοδήποτε πρόγραμμα που + καλείται από το κέλυφος, και έτσι περιέχει πλήθος ρυθμίσεων + προγραμμάτων. Ακολουθεί μία λίστα με συνήθεις μεταβλητές περιβάλλοντος + και τη σημασία τους:</para> + + <indexterm><primary>μεταβλητές περιβάλλοντος</primary></indexterm> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Μεταβλητή</entry> + <entry>Περιγραφή</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><envar>USER</envar></entry> + <entry>Όνομα του τρέχοντα χρήστη.</entry> + </row> + + <row> + <entry><envar>PATH</envar></entry> + <entry>Λίστα καταλόγων για την αναζήτηση εκτελέσιμων χωρισμένη + με άνω-κάτω τελείες.</entry> + </row> + + <row> + <entry><envar>DISPLAY</envar></entry> + <entry>Όνομα δικτύου της οθόνης X11 που είναι διαθέσιμη για + σύνδεση, αν υπάρχει.</entry> + </row> + + <row> + <entry><envar>SHELL</envar></entry> + <entry>Το ενεργό κέλυφος.</entry> + </row> + + <row> + <entry><envar>TERM</envar></entry> + <entry>Το όνομα του τύπου του τερματικού χρήστη. Ορίζει τις + δυνατότητες του τερματικού.</entry> + </row> + + <row> + <entry><envar>TERMCAP</envar></entry> + <entry>Εγγραφή στη βάση δεδομένων κωδικών escape για διάφορες + λειτουργίες τερματικών.</entry> + </row> + + <row> + <entry><envar>OSTYPE</envar></entry> + <entry>Ο τύπος του λειτουργικού συστήματος π.χ., &os;.</entry> + </row> + + <row> + <entry><envar>MACHTYPE</envar></entry> + <entry>Η αρχιτεκτονική CPU στην οποία δουλεύει το σύστημα.</entry> + </row> + + <row> + <entry><envar>EDITOR</envar></entry> + <entry>Ο προεπιλεγμένος κειμενογράφος του χρήστη.</entry> + </row> + + <row> + <entry><envar>PAGER</envar></entry> + <entry>Το προεπιλεγμένο πρόγραμμα σελιδοποίησης του + χρήστη.</entry> + </row> + + <row> + <entry><envar>MANPATH</envar></entry> + <entry>Λίστα καταλόγων για την αναζήτηση των σελίδων βοηθείας + (man pages) χωρισμένη με άνω-κάτω τελείες.</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <indexterm><primary>Bourne shells</primary></indexterm> + + <para>Ο ορισμός μιας μεταβλητής περιβάλλοντος διαφέρει κάπως από κέλυφος + σε κέλυφος. Για παράδειγμα στα κελύφη τύπου-C, όπως τα + <command>tcsh</command> και <command>csh</command>, θα πρέπει να + χρησιμοποιήσετε την <command>setenv</command> για να ορίσετε μεταβλητές + περιβάλλοντος. Σε κελύφη Bourne όπως τα <command>sh</command> και + <command>bash</command>, θα πρέπει να χρησιμοποιείτε την + <command>export</command> για να θέσετε τις τρέχουσες μεταβλητές + περιβάλλοντος. Για παράδειγμα, για να ορίσετε ή να μετατρέψετε την + μεταβλητή περιβάλλοντος <envar>EDITOR</envar>, σε + <command>csh</command> ή <command>tcsh</command> θα πρέπει να δώσετε + μια εντολή που να θέτει τη μεταβλητή <envar>EDITOR</envar> στο + <filename>/usr/local/bin/emacs</filename>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>setenv EDITOR /usr/local/bin/emacs</userinput></screen> + + <para>Για κελύφη Bourne:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>export EDITOR="/usr/local/bin/emacs"</userinput></screen> + + <para>Μπορείτε επίσης στα περισσότερα κελύφη να αναπτύσσετε τις + μεταβλητές περιβάλλοντος τοποθετώντας μπροστά τους τον χαρακτήρα + <literal>$</literal>. Για παράδειγμα, η <command>echo $TERM</command> + θα τυπώσει την τιμή που έχουμε θέσει στην μεταβλητή, διότι το κέλυφος + αναπτύσσει την <envar>$TERM</envar> και περνά την τιμή της στην + <command>echo</command>.</para> + + <para>Τα κελύφη χρησιμοποιούν μερικούς ειδικούς χαρακτήρες, που + ονομάζονται meta-χαρακτήρες για εμφανίσεις ιδιαίτερων δεδομένων. Ο πιο + κοινός εξ' αυτών είναι ο χαρακτήρας <literal>*</literal>, ο οποίος + αντιπροσωπεύει οποιοδήποτε αλφαριθμητικό χαρακτήρα σε ένα όνομα αρχείου. + Αυτοί οι ειδικοί meta-χαρακτήρες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να + κάνουν filename globbing. Για παράδειγμα, αν πληκτρολογήσετε + <command>echo *</command> είναι σχεδόν το ίδιο με το να δώσετε + <command>ls</command> διότι το κέλυφος παίρνει όλα τα αρχεία που + ταιριάζουν με <literal>*</literal> και τα προωθεί στην γραμμή εντολών + για την <command>echo</command>.</para> + + <para>Για να εμποδίσετε το κέλυφος να επεξεργαστεί αυτούς τους ειδικούς + χαρακτήρες, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το σύμβολο διαφυγής (escape) + τοποθετώντας μπροστά τους μια δεξιόστροφη κάθετο + (<literal>\</literal>). Η <command>echo $TERM</command> τυπώνει τον + τύπο του τερματικού σας, ενώ η <command>echo \$TERM</command> τυπώνει + απλά <envar>$TERM</envar>.</para> + + <sect2 id="changing-shells"> + <title>Αλλάζοντας το Κέλυφος σας</title> + + <para>Ο ευκολότερος τρόπος για να αλλάξετε το κέλυφος σας είναι να + χρησιμοποιήσετε την εντολή <command>chsh</command>. Τρέχοντας την + <command>chsh</command> θα οδηγηθείτε στον κειμενογράφο που έχετε + θέσει στην μεταβλητή περιβάλλοντος <envar>EDITOR</envar>, ενώ αν δεν + έχετε θέσει, θα οδηγηθείτε στο <command>vi</command>. Αλλάξτε + κατάλληλα τη γραμμή <quote>Shell:</quote></para> + + <para>Μπορείτε επίσης να δώσετε στην <command>chsh</command> την + επιλογή <option>-s</option>, αυτή θα θέσει το κέλυφος για σας, δίχως + να χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε τον κειμενογράφο. Για παράδειγμα, αν + θέλετε να αλλάξετε το κέλυφος σας σε <command>bash</command>, η + ακόλουθη εντολή είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεστε:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>chsh -s /usr/local/bin/bash</userinput></screen> + + <note> + <para>Το κέλυφος στο οποίο επιθυμείτε να μεταβείτε + <emphasis>πρέπει</emphasis> να είναι καταχωρημένο στο αρχείο + <filename>/etc/shells</filename>. Αν έχετε εγκαταστήσει ένα + κέλυφος από τη <link linkend="ports">συλλογή των ports</link>, τότε + αυτό θα πρέπει να έχει ήδη γίνει. Αν εγκαταστήσατε το κέλυφος μόνοι + σας, τότε θα πρέπει να εκτελέσετε τη διαδικασία που + ακολουθεί.</para> + + <para>Αν για παράδειγμα, εγκαταστήσατε το <command>bash</command> + μόνοι σας και το τοποθετήσατε στον + <filename>/usr/local/bin</filename>, τότε θα πρέπει να + δώσετε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>echo "/usr/local/bin/bash" >> /etc/shells</userinput></screen> + + <para>Και μετά ξανατρέξτε την <command>chsh</command>.</para> + </note> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="editors"> + <title>Κειμενογράφοι</title> + <indexterm><primary>κειμενογράφοι</primary></indexterm> + <indexterm><primary>επεξεργαστές κειμένου</primary></indexterm> + + <para>Αρκετές ρυθμίσεις στο &os; γίνονται με επεξεργασία αρχείων + κειμένου. Για αυτό το λόγο, θα ήταν καλή ιδέα να εξοικειωθείτε με ένα + κειμενογράφο. Αρκετοί περιέχονται στο βασικό σύστημα του &os; και + πολλοί περισσότεροι είναι διαθέσιμοι στην Συλλογή των Ports + (Ports Collection).</para> + + <indexterm> + <primary><command>ee</command></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>κειμενογράφοι</primary> + <secondary><command>ee</command></secondary> + </indexterm> + + <para>Ο ευκολότερος και απλούστερος κειμενογράφος για να μάθετε ονομάζεται + <application>ee</application>, που σημαίνει easy editor (εύκολος + κειμενογράφος). Για να ξεκινήσετε τον <application>ee</application>, + πρέπει να πληκτρολογήσετε στην γραμμή εντολών + <command>ee <replaceable>filename</replaceable></command> όπου + <replaceable>filename</replaceable> είναι το όνομα του αρχείου που + θέλετε να επεξεργαστείτε. Για παράδειγμα, για να επεξεργαστείτε το + <filename>/etc/rc.conf</filename>, πληκτρολογείτε + <command>ee /etc/rc.conf</command>. Μόλις εισέλθετε στο + <command>ee</command>, όλες οι εντολές για να χειριστείτε τις + λειτουργίες του κειμενογράφου αναφέρονται στο πάνω μέρος της οθόνης. + Ο χαρακτήρας καπέλο <literal>^</literal> σημαίνει το πλήκτρο + <keycap>Ctrl</keycap>, επομένως <literal>^e</literal> σημαίνει πως + πρέπει να πληκτρολογήσετε τον συνδυασμό πλήκτρων + <keycombo action="simul"><keycap>Ctrl</keycap><keycap>e</keycap> + </keycombo>. Για να βγείτε από το <application>ee</application>, + πιέζετε το πλήκτρο <keycap>Esc</keycap>, και επιλέγετε leave editor. + Ο κειμενογράφος θα σας προτρέψει να σώσετε τυχόν αλλαγές, αν έχετε + επεξεργαστεί το αρχείο.</para> + + <indexterm> + <primary><command>vi</command></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>editors</primary> + <secondary><command>vi</command></secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><command>emacs</command></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>editors</primary> + <secondary><command>emacs</command></secondary> + </indexterm> + <para>Το &os; παρέχεται επίσης με πιο εξελιγμένους κειμενογράφους όπως + το ενσωματωμένο στο βασικό σύστημα <application>vi</application>. Το + <application>Emacs</application> και το <application>vim</application>, + είναι μέρος της Συλλογής των Ports του &os; + (<filename role="package">editors/emacs</filename> και + <filename role="package">editors/vim</filename>). Αυτοί οι + κειμενογράφοι προσφέρουν πολλές περισσότερες λειτουργίες και + δυνατότητες, με κόστος αυξημένη πολυπλοκότητα και δυσκολία εκμάθησης. + Ωστόσο αν σχεδιάζετε να επεξεργαστείτε αρκετά κείμενα, η εκμάθηση ενός + ισχυρού κειμενογράφου όπως το + <application>vim</application> ή το <application>Emacs</application> θα + σας γλυτώσει πολύ περισσότερο χρόνο επεξεργασίας στην πορεία.</para> + + <para>Πολλές εφαρμογές που χρειάζεται να αλλάξουν κάποιο αρχείο ή + απαιτούν από το χρήστη να πληκτρολογήσει κάποιο κείμενο, θα ανοίξουν + αυτόματα κάποιο κειμενογράφο. Για να αλλάξετε τον προεπιλεγμένο + κειμενογράφο, θα πρέπει να θέσετε κατάλληλη τιμή στην μεταβλητή + περιβάλλοντος <envar>EDITOR</envar>. Δείτε την ενότητα <link + linkend="shells">Κελύφη</link> για περισσότερες λεπτομέρειες.</para> + </sect1> + + <sect1 id="basics-devices"> + <title>Συσκευές και Αρχεία συσκευών</title> + + <para>Συσκευή είναι ένας όρος που αναφέρεται σε σχέση με + λειτουργίες hardware ενός συστήματος, περιλαμβάνοντας δίσκους, + εκτυπωτές, κάρτες γραφικών και πληκτρολόγια. Κατά την εκκίνηση του &os; + οι περισσότερες πληροφορίες που αναγράφονται στην οθόνη είναι συσκευές + που αναγνωρίζονται από το σύστημα. Μπορείτε να ξαναδείτε τα μηνύματα + εκκίνησης, διαβάζοντας το <filename>/var/run/dmesg.boot</filename>.</para> + + <para>Για παράδειγμα, <devicename>acd0</devicename> είναι ο πρώτος + οδηγός IDE CDROM, ενώ το <devicename>kbd0</devicename> αντιπροσωπεύει + το πληκτρολόγιο.</para> + + <para>Στις περισσότερες από αυτές τις συσκευές σε ένα λειτουργικό σύστημα + &unix; η πρόσβαση πρέπει να γίνεται διαμέσου ειδικών αρχείων που + ονομάζονται αρχεία συσκευών, και είναι τοποθετημένα στον κατάλογο + <filename>/dev</filename>.</para> + + <sect2> + <title>Δημιουργώντας Αρχεία Συσκευών</title> + <para>Όταν προσθέτετε μια νέα συσκευή στο σύστημα σας, ή μεταγλωττίζετε + πηγαίο κώδικα για υποστήριξη νέων οδηγών, πρέπει να δημιουργούνται + νέα αρχεία συσκευών.</para> + + <sect3> + <title><literal>DEVFS</literal> (DEVice File System)</title> + + <para> Το σύστημα αρχείων συσκευών ή, <literal>DEVFS</literal>, + παρέχει πρόσβαση στο χώρο ονομάτων συσκευών του πυρήνα (device + namespace) στο global σύστημα αρχείων του συστήματος. Αντί να + δημιουργείτε και να μετατρέπετε αρχεία συσκευών, το + <literal>DEVFS</literal> συντηρεί για σας αυτό το ιδιαίτερο σύστημα + αρχείων.</para> + + <para>Δείτε την σελίδα βοηθείας &man.devfs.5; για περισσότερες + πληροφορίες.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="binary-formats"> + <title>Τύποι Εκτελέσιμων</title> + + <para>Για να καταλάβετε γιατί το &os; χρησιμοποιεί τον τύπο &man.elf.5; + θα πρέπει πρώτα να γνωρίζετε μερικά πράγματα για τους τρεις + <quote>κυρίαρχους</quote> τύπους εκτελέσιμων για το &unix;</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>&man.a.out.5;</para> + + <para>Ο παλαιότερος και πιο <quote>κλασσικός</quote> τύπος + αντικειμένων του &unix;. Χρησιμοποιεί μια μικρή και συμπαγή + κεφαλίδα με ένα μαγικό νούμερο στην αρχή που συχνά χρησιμοποιείται + για να χαρακτηρίζει τον τύπο (δείτε για περισσότερες πληροφορίες + την &man.a.out.5;). Περιέχει τρία φορτωμένα τμήματα: .text, .data + και .bss και επιπλέον ένα πίνακα συμβόλων και ένα πίνακα + αλφαριθμητικών χαρακτήρων.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><acronym>COFF</acronym></para> + + <para>Ο τύπος αντικειμένου SVR3. Η κεφαλίδα τώρα αποτελείται από ένα + πίνακα τομέων, ώστε να μπορούμε να έχουμε κάτι παραπάνω από απλά + .text, .data και .bss.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>&man.elf.5;</para> + + <para>Ο διάδοχος του <acronym>COFF</acronym>, περιλαμβάνει πολλαπλά + τμήματα και δέχεται τιμές 32 ή 64 bit. Το βασικό μειονέκτημα: + Ο <acronym>ELF</acronym> σχεδιάστηκε με την προϋπόθεση πως θα + υπήρχε μόνο ένα ABI για κάθε αρχιτεκτονική συστήματος. Αυτή η + υπόθεση είναι όμως εσφαλμένη τώρα, αφού ακόμη και στον εμπορικό + κόσμο του SYSV (όπου υπάρχουν τουλάχιστον τρία ABI: SRV4, Solaris, + SCO) δεν ισχύει.</para> + + <para>Το &os; προσπαθεί να ξεπεράσει αυτό το πρόβλημα παρέχοντας + ένα βοηθητικό πρόγραμμα με το οποίο μπορούμε να + <emphasis>ενσωματώσουμε (branding)</emphasis> σε ένα εκτελέσιμο + <acronym>ELF</acronym> τις πληροφορίες για το ABI που είναι συμβατό + με αυτό. Δείτε την σελίδα manual του &man.brandelf.1; για + περισσότερες πληροφορίες.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Το &os; προέρχεται από τον <quote>κλασσικό</quote> χώρο και + μέχρι την αρχή της σειράς 3.X, χρησιμοποιούσε τον τύπο &man.a.out.5;, + μια τεχνολογία δοκιμασμένη και αποδεδειγμένη σε πολλές γενιές εκδόσεων + του BSD. Αν και η μεταγλώττιση και εκτέλεση εγγενών εκτελέσιμων (και + πυρήνων) τύπου <acronym>ELF</acronym> ήταν δυνατή στα &os; συστήματα + ήδη από πολύ καιρό πριν, το &os; αρχικά αντιστάθηκε στην + <quote>ώθηση</quote> για καθιέρωση του <acronym>ELF</acronym> ως + προκαθορισμένου τύπου. Γιατί; Όταν ο κόσμος του Λίνουξ έκανε την + οδυνηρή μετάβαση προς το <acronym>ELF</acronym>, δεν ήταν τόσο για να + ξεφύγει από τον τύπο εκτελέσιμων <filename>a.out</filename> όσο για να + αντιμετωπίσει το δύσκαμπτο δικό τους μηχανισμό κοινόχρηστων βιβλιοθηκών, + ο οποίος βασίζονταν σε jump-tables και προκαλούσε μεγάλη δυσχέρεια στην + κατασκευή τους, τόσο στους προγραμματιστές όσο και στους μεταπωλητές. + Από τη στιγμή που τα διαθέσιμα εργαλεία του <acronym>ELF</acronym> + προσέφεραν λύση στο πρόβλημα των κοινών βιβλιοθηκών και έγινε γενικώς + αποδεκτό πως ήταν <quote>ο δρόμος προς τα εμπρός</quote>, έγινε + αποδεκτό το αναγκαίο κόστος της μεταφοράς και επιτεύχθηκε η μετακίνηση. + Ο μηχανισμός κοινόχρηστων βιβλιοθηκών του &os; βασίζεται σε μεγάλο + βαθμό στον αντίστοιχο μηχανισμό του &sunos; της Sun και είναι πολύ + εύκολος στη χρήση.</para> + + <para>Τότε, γιατί υπάρχουν τόσοι διαφορετικοί τύποι;</para> + + <para>Πίσω στο σκοτεινό παρελθόν, υπήρχε απλό hardware. Αυτό + το απλό hardware υποστήριζε ένα απλό, μικρό σύστημα. Το + <filename>a.out</filename> ήταν απόλυτα κατάλληλο για την αναπαράσταση + εκτελέσιμων σε αυτό το απλό σύστημα (ένα PDP-11). Όταν ο κόσμος άρχισε + να μεταφέρει το &unix; από αυτό το απλό σύστημα, διατηρήθηκε ο τύπος + <filename>a.out</filename> γιατί ήταν ικανοποιητικός για τα πρώτα + ports του &unix; σε αρχιτεκτονικές όπως η Motorola 68k, VAXen, + κτλ.</para> + + <para>Μετέπειτα κάποιος λαμπρός μηχανικός hardware αποφάσισε + πως αφού μπορούσε να εξαναγκάζει το λογισμικό να κάνει τόσα + πρόχειρα κόλπα, θα μπορούσε επίσης να παραλείψει μερικές πύλες + από το σχεδιασμό ώστε να επιτρέψει στον πυρήνα της CPU να τρέχει + γρηγορότερα. Αν και διασκευάσθηκε ώστε να δουλεύει με αυτό το νέο + είδος hardware (γνωστό σήμερα ως <acronym>RISC</acronym>), ο τύπος + <filename>a.out</filename> ήταν τελικά ακατάλληλος για αυτό, και έτσι + σχεδιάστηκαν πολλοί νέοι τύποι για να επιτευχθεί καλύτερη απόδοση από + το hardware από ότι ήταν δυνατόν με τον απλό και περιοριστικό τύπο + <filename>a.out</filename>. Εφευρέθηκαν διάφοροι τύποι όπως οι + <acronym>COFF</acronym>, <acronym>ECOFF</acronym>, και μερικοί άλλοι + λιγότερο γνωστοί, και ερευνήθηκαν οι περιορισμοί τους ώσπου τα πράγματα + σταθεροποιήθηκαν στο <acronym>ELF</acronym>.</para> + + <para>Επιπλέον, το μέγεθος των προγραμμάτων γινόταν όλο και μεγαλύτερο + και οι δίσκοι (και η φυσική μνήμη) ήταν ακόμη σχετικά μικροί και κάπως + έτσι γεννήθηκε η ιδέα της κοινής βιβλιοθήκης. Το σύστημα VM έγινε + επίσης περισσότερο περίπλοκο. Κάθε μία από τις βελτιώσεις γινόταν + με βάση τον τύπο <filename>a.out</filename>, που όμως γινόταν όλο και + πιο δύσχρηστος με κάθε νέα προσθήκη. Επιπρόσθετα, ο κόσμος ήθελε να + φορτώνει τμήματα δυναμικά ενώ το σύστημα ήταν σε φάση εκτέλεσης, ή να + εξαλείφει μέρη προγραμμάτων αφού είχε εκτελεστεί ο κώδικας αρχικοποίησης + (init) ώστε να εξοικονομηθεί φυσική μνήμη και χώρος swap. Οι γλώσσες + προγραμματισμού γινόντουσαν ακόμα πιο περίπλοκες και ο κόσμος ήθελε + αυτόματη φόρτωση και εκτέλεση κώδικα πριν την κλήση της main. Έγιναν + πρόχειρες διορθώσεις (hacks) στον τύπο <filename>a.out</filename> ώστε + να συμβαδίζει με όλες αυτές τις αλλαγές, και πράγματι, για μια περίοδο + έδειχνε να λειτουργεί. Με τον καιρό όμως, φάνηκε ότι ο τύπος + <filename>a.out</filename> δεν θα μπορούσε να αντεπεξέλθει σε όλα αυτά + τα προβλήματα, αφού θα έπρεπε να αναπτύσσεται συνεχώς και με περίπλοκο + τρόπο. Αν και το <acronym>ELF</acronym> έλυνε πολλά από αυτά τα + προβλήματα, η μετάβαση σε αυτό ενός συστήματος που βασικά λειτουργούσε, + θα οδηγούσε σε οδυνηρές καταστάσεις. Έτσι ο τύπος + <acronym>ELF</acronym> έπρεπε να περιμένει μέχρι τη στιγμή όπου η + παραμονή στο <filename>a.out</filename> θα δημιουργούσε περισσότερα + προβλήματα από ότι η μετάβαση στο <acronym>ELF</acronym>.</para> + + <para>Ωστόσο, όσο ο καιρός περνούσε, και τα εργαλεία μεταγλώττισης από + τα οποία προέρχονται τα αντίστοιχα εργαλεία του &os; (ειδικότερα ο + assembler και ο loader), αναπτύχθηκαν παράλληλα σε δύο δέντρα. Το + δέντρο του &os; πρόσθεσε κοινές βιβλιοθήκες και διόρθωσε κάποια + σφάλματα. Η ομάδα του GNU που είχε αρχικά γράψει αυτά τα + προγράμματα, τα έγραψε ξανά και πρόσθεσε ευκολότερη υποστήριξη για + κατασκευή cross compilers, την ενσωμάτωση διαφορετικών τύπων κατά + βούληση, κλπ. Αν και πολλοί ζητούσαν να κατασκευαστούν cross compilers + για &os;, ήταν άτυχοι, αφού ο παλιός πηγαίος κώδικας του &os; για τα + <application>as</application> και <application>ld</application> τα + έκανε ακατάλληλα. Η νέα αλυσίδα εργαλείων του GNU + (<application>binutils</application>) υποστηρίζει cross compiling, + <acronym>ELF</acronym>, κοινές βιβλιοθήκες, προεκτάσεις C++, κτλ. + Επιπλέον, πολλοί τρίτοι κατασκευαστές προσφέρουν εκτελέσιμα ELF, και + είναι πολύ καλό να μπορούν να εκτελεστούν στο &os;.</para> + + <para>Ο <acronym>ELF</acronym> είναι πιο εκφραστικός από τον + <filename>a.out</filename> και περισσότερο επεκτάσιμος στο βασικό + σύστημα. Τα εργαλεία <acronym>ELF</acronym> είναι ευκολότερα στην + συντήρηση και προσφέρουν υποστήριξη για cross compilers, + κάτι που είναι πολύ σημαντικό για μερικούς ανθρώπους. Μπορεί ο + <acronym>ELF</acronym> να είναι λίγο πιο αργός από τον + <filename>a.out</filename>, αλλά η διαφορά δεν είναι αισθητή. Υπάρχουν + επίσης πολλές άλλες διαφορές μεταξύ τους, σε λεπτομέρειες όπως τον τρόπο + που αντιστοιχίζουν σελίδες, που χειρίζονται τον κώδικα init, κλπ. + Καμιά από αυτές δεν είναι πολύ σημαντική, αλλά ωστόσο δεν παύουν να + είναι διαφορές. Με τον καιρό η υποστήριξη για το + <filename>a.out</filename> θα απομακρυνθεί από τον πυρήνα GENERIC, και + τελικά θα αφαιρεθεί εντελώς από τον πυρήνα όταν εκλείψει ολοκληρωτικά η + ανάγκη εκτέλεσης παλαιών προγραμμάτων τύπου <filename>a.out</filename>.</para> + </sect1> + + <sect1 id="basics-more-information"> + <title>Για Περισσότερες Πληροφορίες</title> + + <sect2 id="basics-man"> + <title>Σελίδες Βοηθείας</title> + <indexterm><primary>σελίδες βοηθείας</primary></indexterm> + + <para>Η πιο κατανοητή τεκμηρίωση στο &os; προσφέρεται με τη μορφή των + σελίδων βοηθείας (manual pages). Σχεδόν για κάθε πρόγραμμα του + συστήματος δίνεται μια σύντομη αναφορά που εξηγεί τις βασικές + λειτουργίες και διάφορα άλλα θέματα. Αυτές οι σελίδες προβάλλονται με + την εντολή <command>man</command>. Η χρήση της εντολής + <command>man</command> είναι απλή:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>man <replaceable>command</replaceable></userinput></screen> + + <para>όπου <literal>command</literal> είναι το όνομα της εντολής για την + οποία επιθυμείτε να μάθετε περισσότερες πληροφορίες. Για παράδειγμα, + για να μάθετε περισσότερα για την εντολή <command>ls</command> + πληκτρολογήστε:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>man ls</userinput></screen> + + <para>Το online manual χωρίζεται σε τέσσερις αριθμημένες + ενότητες:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Εντολές χρήστη.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Κλήσεις συστήματος και αριθμοί σφαλμάτων.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Συναρτήσεις των βιβλιοθηκών της C.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οδηγοί συσκευών.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τύποι αρχείων.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Παιχνίδια και άλλες εφαρμογές διασκέδασης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διάφορες πληροφορίες.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Συντήρηση συστήματος και εντολές λειτουργίας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ανάπτυξη πυρήνα.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>Σε μερικές περιπτώσεις, το ίδιο θέμα μπορεί να εμφανίζεται σε + περισσότερες ενότητες των σελίδων βοηθείας. Για παράδειγμα, υπάρχει + η εντολή χρήστη <command>chmod</command> και η κλήση συστήματος + <function>chmod()</function>. Σε αυτή τη περίπτωση, μπορείτε να + πείτε στην εντολή <command>man</command> ποια ακριβώς θέλετε + επιλέγοντας την ενότητα:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>man 1 chmod</userinput></screen> + + <para>Με αυτόν τον τρόπο θα εμφανιστεί η σελίδα βοηθείας για την + εντολή χρήστη <command>chmod</command>. Οι αναφορές σε μια ειδική + ενότητα των σελίδων βοηθείας τοποθετούνται παραδοσιακά μέσα σε + παρένθεση στην τυπωμένη τεκμηρίωση, επομένως το &man.chmod.1; + αναφέρεται στην εντολή χρήστη <command>chmod</command> και το + &man.chmod.2; αναφέρεται στην κλήση συστήματος.</para> + + <para>Αυτό είναι χρήσιμο όταν γνωρίζουμε το όνομα της εντολής και απλά + επιθυμούμε να μάθουμε πως να την χρησιμοποιήσουμε, αλλά τι γίνεται + αν δεν γνωρίζουμε το όνομα της; Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το + <command>man</command> για να αναζητήσετε λέξεις κλειδιά από τις + περιγραφές των εντολών χρησιμοποιώντας την επιλογή + <option>-k</option>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>man -k mail</userinput></screen> + + <para>Με την εντολή αυτή θα εμφανιστεί μία λίστα από εντολές που + περιέχουν την λέξη κλειδί <quote>mail</quote> στην περιγραφή τους. + Αυτό είναι αντίστοιχο με το να χρησιμοποιήσετε την εντολή + <command>apropos</command>.</para> + + <para>Επομένως, βλέπετε όλες αυτές τις γουστόζικες εντολές στον + <filename>/usr/bin</filename> αλλά δεν έχετε την παραμικρή ιδέα του + τι πραγματικά κάνουν; Απλά δώστε:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>cd /usr/bin</userinput> +&prompt.user; <userinput>man -f *</userinput></screen> + + <para>ή</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>cd /usr/bin</userinput> +&prompt.user; <userinput>whatis *</userinput></screen> + + <para>το οποίο κάνει ακριβώς το ίδιο πράγμα.</para> + </sect2> + + <sect2 id="basics-info"> + <title>GNU Info Files</title> + <indexterm><primary>Free Software Foundation</primary></indexterm> + + <para>Το &os; περιλαμβάνει πολλές εφαρμογές και βοηθητικά προγράμματα + που έχουν δημιουργηθεί από την Free Software Foundation (FSF). Πέρα + από τις σελίδες βοηθείας, τα προγράμματα αυτά παρέχονται με + τεκμηρίωση μορφής hypertext σε αρχεία που ονομάζονται + <literal>info</literal> και τα οποία μπορείτε να προβάλλετε με την + εντολή <command>info</command> ή, αν έχετε εγκαταστήσει το + <application>emacs</application>, μέσω της κατάστασης λειτουργίας + info mode του <application>emacs</application>.</para> + + <para>Για να χρησιμοποιήσετε την εντολή &man.info.1;, απλά + πληκτρολογήστε:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>info</userinput></screen> + + <para>Για μια σύντομη εισαγωγή, πληκτρολογήστε <literal>h</literal>. + Για μια γρήγορη αναφορά εντολής, πληκτρολογήστε + <literal>?</literal>.</para> + </sect2> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/basics/example-dir1.dot b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/basics/example-dir1.dot new file mode 100644 index 0000000000..2d2babfec3 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/basics/example-dir1.dot @@ -0,0 +1,12 @@ +// $FreeBSD$ +// +// The FreeBSD Greek Documentation Project +// +// %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/basics/example-dir1.dot +// %SRCID% 1.1 + +digraph directory { + root [label="Root\n/"]; + root -> "A1/"; + root -> "A2/"; +} diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/basics/example-dir2.dot b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/basics/example-dir2.dot new file mode 100644 index 0000000000..d3326ee012 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/basics/example-dir2.dot @@ -0,0 +1,13 @@ +// $FreeBSD$ +// +// The FreeBSD Greek Documentation Project +// +// %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/basics/example-dir2.dot +// %SRCID% 1.1 + +digraph directory { + root [label="Root\n/"]; + root -> "A1/" -> "B1/"; + "A1/" -> "B2/"; + root -> "A2/"; +} diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/basics/example-dir3.dot b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/basics/example-dir3.dot new file mode 100644 index 0000000000..3e583dbefd --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/basics/example-dir3.dot @@ -0,0 +1,14 @@ +// $FreeBSD$ +// +// The FreeBSD Greek Documentation Project +// +// %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/basics/example-dir3.dot +// %SRCID% 1.1 + + +digraph directory { + root [label="Root\n/"]; + root -> "A1/"; + root -> "A2/" -> "B1/"; + "A2/" -> "B2/"; +} diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/basics/example-dir4.dot b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/basics/example-dir4.dot new file mode 100644 index 0000000000..ed9e13cf6d --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/basics/example-dir4.dot @@ -0,0 +1,15 @@ +// $FreeBSD$ +// +// The FreeBSD Greek Documentation Project +// +// %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/basics/example-dir4.dot +// %SRCID% 1.1 + + +digraph directory { + root [label="Root\n/"]; + root -> "A1/"; + root -> "A2/" -> "B1/" -> "C1/"; + "B1/" -> "C2/"; + "A2/" -> "B2/"; +} diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/basics/example-dir5.dot b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/basics/example-dir5.dot new file mode 100644 index 0000000000..ecb09b22eb --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/basics/example-dir5.dot @@ -0,0 +1,14 @@ +// $FreeBSD$ +// +// The FreeBSD Greek Documentation Project +// +// %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/basics/example-dir5.dot +// %SRCID% 1.1 + +digraph directory { + root [label="Root\n/"]; + root -> "A1/" -> "C1/"; + "A1/" -> "C2/"; + root -> "A2/" -> "B1/"; + "A2/" -> "B2/"; +} diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/bibliography/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/bibliography/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..ca0508750e --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/bibliography/chapter.sgml @@ -0,0 +1,701 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Βιβλιογραφία + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/bibliography/chapter.sgml + %SRCID% 1.89 + +--> + +<appendix id="bibliography"> + <title>Βιβλιογραφία</title> + + <para>Αν και τα manual pages παρέχουν μία επίσημη αναφορά για ξεχωριστά + τμήματα του FreeBSD λειτουργικού συστήματος, έχουν κακή φήμη για το ότι δεν + επεξηγούν πως να ενώσεις τα τμήματα μαζί για να κάνεις όλο το λειτουργικό + σύστημα να λειτουργεί ομαλά. Για αυτό, δεν υπάρχει υποκατάστατο από ένα καλό βιβλίο στην + διαχείριση συστημάτων &unix; και ένα καλό εγχειρίδιο χρήστη.</para> + + <sect1 id="bibliography-freebsd"> + <title>Βιβλία & Περιοδικά σχετικά με το FreeBSD</title> + + <para><emphasis>Διεθνή βιβλία & + περιοδικά:</emphasis></para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><ulink + url="http://jdli.tw.FreeBSD.org/publication/book/freebsd2/index.htm">Using FreeBSD</ulink> (σε Παραδοσιακά Κινέζικα).</para> + </listitem> + + <listitem> + + <para>FreeBSD Unleashed (Μετάφραση σε Απλοποιημένα Κινέζικα), + εκδόθηκε από την + <ulink url="http://www.hzbook.com/">China Machine + Press</ulink>. ISBN 7-111-10201-0. + </para> + </listitem> + + <listitem> + <para>FreeBSD From Scratch First Edition (σε Απλοποιημένα Κινέζικα), + εκδόθηκε από την China Machine Press. ISBN 7-111-07482-3. + </para> + </listitem> + + <listitem> + <para>FreeBSD From Scratch Second Edition (σε Απλοποιημένα Κινέζικα), + εκδόθηκε από την China Machine Press. ISBN 7-111-10286-X. + </para> + </listitem> + + <listitem> + <para>FreeBSD Handbook Second Edition (Μετάφραση σε Απλοποιημένα + Κινέζικα), εκδόθηκε από την + <ulink url="http://www.ptpress.com.cn/">Posts & Telecom + Press</ulink>. ISBN 7-115-10541-3. + </para> + </listitem> + + <listitem> + + <para>FreeBSD 3.x Internet (σε Απλοποιημένα Κινέζικα), + εκδόθηκε από την + <ulink url="http://www.tup.tsinghua.edu.cn/">Tsinghua + University Press</ulink>. ISBN 7-900625-66-6.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>FreeBSD & Windows (σε Απλοποιημένα Κινέζικα), + εκδόθηκε από την + <ulink url="http://www.tdpress.com/">China Railway Publishing + House</ulink>. ISBN 7-113-03845-X</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>FreeBSD Internet Services HOWTO (σε Απλοποιημένα Κινέζικα), + εκδόθηκε από την China Railway Publishing House. + ISBN 7-113-03423-3</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>FreeBSD for PC 98'ers (στα Γιαπωνέζικα), εκδόθηκε από την SHUWA System + Co, LTD. ISBN 4-87966-468-5 C3055 P2900E.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>FreeBSD (στα Γιαπωνέζικα), εκδόθηκε από την CUTT. ISBN 4-906391-22-2 + C3055 P2400E.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="http://www.shoeisha.com/book/Detail.asp?bid=650">Complete Introduction to FreeBSD</ulink> + (στα Γιαπωνέζικα), εκδόθηκε από την <ulink + url="http://www.shoeisha.co.jp/">Shoeisha Co., Ltd</ulink>. + ISBN 4-88135-473-6 P3600E.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="http://www.ascii.co.jp/pb/book1/shinkan/detail/1322785.html">Personal UNIX Starter Kit FreeBSD</ulink> + (στα Γιαπωνέζικα), εκδόθηκε από την <ulink + url="http://www.ascii.co.jp/">ASCII</ulink>. + ISBN 4-7561-1733-3 P3000E.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>FreeBSD Handbook (Γιαπωνέζικη μετάφραση), εκδόθηκε από την + <ulink url="http://www.ascii.co.jp/">ASCII</ulink>. + ISBN 4-7561-1580-2 P3800E.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>FreeBSD mit Methode (στα Γερμανικά), εκδόθηκε από την <ulink + url="http://www.cul.de">Computer und Literatur Verlag</ulink>/Vertrieb Hanser, 1998. ISBN 3-932311-31-0.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="http://www.cul.de/freebsd.html">FreeBSD 4 - Installieren, + Konfigurieren, Administrieren</ulink> + (στα Γερμανικά), εκδόθηκε από την <ulink + url="http://www.cul.de">Computer und Literatur Verlag</ulink>, + 2001. ISBN 3-932311-88-4.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="http://www.cul.de/freebsd.html">FreeBSD 5 - Installieren, + Konfigurieren, Administrieren</ulink> + (στα Γερμανικά), εκδόθηκε από την <ulink + url="http://www.cul.de">Computer und Literatur Verlag</ulink>, + 2003. ISBN 3-936546-06-1.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="http://www.mitp.de/vmi/mitp/detail/pWert/1343/"> + FreeBSD de Luxe</ulink> (στα Γερμανικά), εκδόθηκε από την + <ulink url="http://www.mitp.de">Verlag Modere Industrie</ulink>, + 2003. ISBN 3-8266-1343-0. + </para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="http://www.pc.mycom.co.jp/FreeBSD/install-manual.html">FreeBSD Install and Utilization Manual</ulink> + (στα Γιαπωνέζικα), εκδόθηκε από την <ulink + url="http://www.pc.mycom.co.jp/">Mainichi Communications + Inc.</ulink>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Onno W Purbo, Dodi Maryanto, Syahrial Hubbany, Widjil Widodo + <emphasis><ulink + url="http://maxwell.itb.ac.id/">Building Internet Server with + FreeBSD</ulink></emphasis> (στην Ινδονησιακή γλώσσα), εκδόθηκε + από την <ulink url="http://www.elexmedia.co.id/">Elex Media + Komputindo</ulink>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Absolute BSD: The Ultimate Guide to FreeBSD (Μετάφραση σε + Παραδοσιακά Κινέζικα), εκδόθηκε από την <ulink + url="http://www.grandtech.com.tw/">GrandTech Press</ulink>, 2003. + ISBN 986-7944-92-5.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="http://www.twbsd.org/cht/book/">The FreeBSD 6.0 Book</ulink> + (σε Παραδοσιακά Κινέζικα), εκδόθηκε από την Drmaster, 2006. + ISBN 9-575-27878-X.</para> + </listitem> + + </itemizedlist> + + <para><emphasis>Βιβλία & περιοδικά στην Αγγλική γλώσσα:</emphasis></para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><ulink url="http://www.absoluteFreeBSD.com/">Absolute + FreeBSD, 2nd Edition: The Complete Guide to FreeBSD</ulink>, + εκδόθηκε από την <ulink + url="http://www.nostarch.com/">No Starch Press</ulink>, 2007. + ISBN: 978-1-59327-151-0</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="http://www.freebsdmall.com/cgi-bin/fm/bsdcomp"> + The Complete FreeBSD</ulink>, εκδόθηκε από την + <ulink url="http://www.oreilly.com/">O'Reilly</ulink>, 2003. + ISBN: 0596005164</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="http://www.freebsd-corp-net-guide.com/">The + FreeBSD Corporate Networker's Guide</ulink>, εκδόθηκε από την + <ulink url="http://www.awl.com/aw/">Addison-Wesley</ulink>, 2000. + ISBN: 0201704811</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="http://andrsn.stanford.edu/FreeBSD/introbook/"> + FreeBSD: An Open-Source Operating System for Your Personal + Computer</ulink>, εκδόθηκε από την The Bit Tree Press, 2001. + ISBN: 0971204500</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Teach Yourself FreeBSD in 24 Hours, εκδόθηκε από την + <ulink url="http://www.samspublishing.com/">Sams</ulink>, 2002. + ISBN: 0672324245</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>FreeBSD 6 Unleashed, εκδόθηκε από την + <ulink url="http://www.samspublishing.com/">Sams</ulink>, 2006. + ISBN: 0672328755</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>FreeBSD: The Complete Reference, εκδόθηκε από την + <ulink url="http://books.mcgraw-hill.com">McGrawHill</ulink>, 2003. + ISBN: 0072224096 </para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="http://www.bsdmag.org">BSD Magazine</ulink>, + εκδίδεται από την Software Press Sp. z o.o. SK. + ISSN 1898-9144</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="bibliography-userguides"> + <title>Οδηγοί χρήστη</title> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Computer Systems Research Group, UC Berkeley. <emphasis>4.4BSD + User's Reference Manual</emphasis>. O'Reilly & Associates, + Inc., 1994. ISBN 1-56592-075-9</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Computer Systems Research Group, UC Berkeley. <emphasis>4.4BSD + User's Supplementary Documents</emphasis>. O'Reilly & + Associates, Inc., 1994. ISBN 1-56592-076-7</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>UNIX in a Nutshell</emphasis>. O'Reilly & + Associates, Inc., 1990. ISBN 093717520X</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Mui, Linda. <emphasis>What You Need To Know When You Can't Find + Your UNIX System Administrator</emphasis>. O'Reilly & + Associates, Inc., 1995. ISBN 1-56592-104-6</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <ulink url="http://www.osu.edu/">Ohio State + University</ulink> έγραψε τα <ulink + url="http://8help.osu.edu/wks/unix_course/unix.html">Εισαγωγικά + μαθήματα UNIX</ulink> που διατίθενται σε HTML και σε μορφή + PostScript.</para> + + <para>Μια Ιταλική <ulink + url="&url.doc.base;/it_IT.ISO8859-15/books/unix-introduction/index.html">μετάφραση</ulink> + αυτού του κειμένου διατίθεται ως μέρος του FreeBSD Italian + Documentation Project.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="http://www.jp.FreeBSD.org/">Jpman Project, Japan + FreeBSD Users Group</ulink>. <ulink + url="http://www.pc.mycom.co.jp/FreeBSD/urm.html">FreeBSD User's + Reference Manual</ulink> (Japanese translation). <ulink + url="http://www.pc.mycom.co.jp/">Mainichi Communications + Inc.</ulink>, 1998. ISBN4-8399-0088-4 P3800E.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <ulink url="http://www.ed.ac.uk/">Edinburgh + University</ulink> έγραψε ένα <ulink + url="http://unixhelp.ed.ac.uk/">Online οδηγό</ulink> για + νέους στο περιβάλλον του UNIX.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="bibliography-adminguides"> + <title>Οδηγοί διαχειριστή</title> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Albitz, Paul and Liu, Cricket. <emphasis>DNS and + BIND</emphasis>, 4th Ed. O'Reilly & Associates, Inc., 2001. + ISBN 1-59600-158-4</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Computer Systems Research Group, UC Berkeley. <emphasis>4.4BSD + System Manager's Manual</emphasis>. O'Reilly & Associates, + Inc., 1994. ISBN 1-56592-080-5</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Costales, Brian, et al. <emphasis>Sendmail</emphasis>, 2nd Ed. + O'Reilly & Associates, Inc., 1997. ISBN 1-56592-222-0</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Frisch, Æleen. <emphasis>Essential System + Administration</emphasis>, 2nd Ed. O'Reilly & Associates, + Inc., 1995. ISBN 1-56592-127-5</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Hunt, Craig. <emphasis>TCP/IP Network + Administration</emphasis>, 2nd Ed. O'Reilly & Associates, Inc., 1997. + ISBN 1-56592-322-7</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Nemeth, Evi. <emphasis>UNIX System Administration + Handbook</emphasis>. 3rd Ed. Prentice Hall, 2000. ISBN + 0-13-020601-6</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Stern, Hal <emphasis>Managing NFS and NIS</emphasis> O'Reilly + & Associates, Inc., 1991. ISBN 0-937175-75-7</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="http://www.jp.FreeBSD.org/">Jpman Project, Japan + FreeBSD Users Group</ulink>. <ulink + url="http://www.pc.mycom.co.jp/FreeBSD/sam.html">FreeBSD System + Administrator's Manual</ulink> (Γιαπωνέζικη μετάφραση). <ulink + url="http://www.pc.mycom.co.jp/">Mainichi Communications + Inc.</ulink>, 1998. ISBN4-8399-0109-0 P3300E.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Dreyfus, Emmanuel. <ulink + url="http://www.eyrolles.com/Informatique/Livre/9782212114638/">Cahiers + de l'Admin: BSD</ulink> 2nd Ed. (στα Γαλλικά), Eyrolles, 2004. + ISBN 2-212-11463-X</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="bibliography-programmers"> + <title>Οδηγοί προγραμματιστών</title> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Asente, Paul, Converse, Diana, and Swick, Ralph. + <emphasis>X Window System Toolkit</emphasis>. Digital Press, + 1998. ISBN 1-55558-178-1</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Computer Systems Research Group, UC Berkeley. <emphasis>4.4BSD + Programmer's Reference Manual</emphasis>. O'Reilly & + Associates, Inc., 1994. ISBN 1-56592-078-3</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Computer Systems Research Group, UC Berkeley. <emphasis>4.4BSD + Programmer's Supplementary Documents</emphasis>. O'Reilly & + Associates, Inc., 1994. ISBN 1-56592-079-1</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Harbison, Samuel P. and Steele, Guy L. Jr. <emphasis>C: A + Reference Manual</emphasis>. 4th ed. Prentice Hall, 1995. + ISBN 0-13-326224-3</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Kernighan, Brian and Dennis M. Ritchie. <emphasis>The C + Programming Language</emphasis>. 2nd Ed. PTR Prentice Hall, 1988. + ISBN 0-13-110362-8</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Lehey, Greg. <emphasis>Porting UNIX Software</emphasis>. + O'Reilly & Associates, Inc., 1995. ISBN 1-56592-126-7</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Plauger, P. J. <emphasis>The Standard C Library</emphasis>. + Prentice Hall, 1992. ISBN 0-13-131509-9</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Spinellis, Diomidis. <ulink + url="http://www.spinellis.gr/codereading/"><emphasis>Code + Reading: The Open Source Perspective</emphasis></ulink>. + Addison-Wesley, 2003. ISBN 0-201-79940-5</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Spinellis, Diomidis. <ulink + url="http://www.spinellis.gr/codequality/"><emphasis>Code + Quality: The Open Source Perspective</emphasis></ulink>. + Addison-Wesley, 2006. ISBN 0-321-16607-8</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Stevens, W. Richard and Stephen A. Rago. + <emphasis>Advanced Programming in the UNIX + Environment</emphasis>. 2nd Ed. + Reading, Mass. : Addison-Wesley, 2005. + ISBN 0-201-43307-9</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Stevens, W. Richard. <emphasis>UNIX Network + Programming</emphasis>. 2nd Ed, PTR Prentice Hall, 1998. ISBN + 0-13-490012-X</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Wells, Bill. <quote>Writing Serial Drivers for UNIX</quote>. + <emphasis>Dr. Dobb's Journal</emphasis>. 19(15), December 1994. + pp68-71, 97-99.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="bibliography-osinternals"> + <title>Το εσωτερικό του λειτουργικού συστήματος</title> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Andleigh, Prabhat K. <emphasis>UNIX System + Architecture</emphasis>. Prentice-Hall, Inc., 1990. ISBN + 0-13-949843-5</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Jolitz, William. <quote>Porting UNIX to the 386</quote>. + <emphasis>Dr. Dobb's Journal</emphasis>. January 1991-July + 1992.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Leffler, Samuel J., Marshall Kirk McKusick, Michael J Karels and + John Quarterman <emphasis>The Design and Implementation of the + 4.3BSD UNIX Operating System</emphasis>. Reading, Mass. : + Addison-Wesley, 1989. ISBN 0-201-06196-1</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Leffler, Samuel J., Marshall Kirk McKusick, <emphasis>The Design + and Implementation of the 4.3BSD UNIX Operating System: Answer + Book</emphasis>. Reading, Mass. : Addison-Wesley, 1991. ISBN + 0-201-54629-9</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>McKusick, Marshall Kirk, Keith Bostic, Michael J Karels, and + John Quarterman. <emphasis>The Design and Implementation of the + 4.4BSD Operating System</emphasis>. Reading, Mass. : + Addison-Wesley, 1996. ISBN 0-201-54979-4</para> + + <para>(Το κεφάλαιο 2 από αυτό το βιβλίο διατίθεται <ulink + url="&url.books.design-44bsd;/book.html">online</ulink> ως μέρος του + FreeBSD Documentation Project, και το κεφάλαιο 9 <ulink + url="http://www.netapp.com/tech_library/nfsbook.html"> + εδώ</ulink>.)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Marshall Kirk McKusick, George V. Neville-Neil + <emphasis>The Design and Implementation of the FreeBSD Operating + System</emphasis>. + Boston, Mass. : Addison-Wesley, 2004. ISBN 0-201-70245-2</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Stevens, W. Richard. <emphasis>TCP/IP Illustrated, Volume 1: + The Protocols</emphasis>. Reading, Mass. : Addison-Wesley, + 1996. ISBN 0-201-63346-9</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Schimmel, Curt. <emphasis>Unix Systems for Modern + Architectures</emphasis>. Reading, Mass. : Addison-Wesley, 1994. + ISBN 0-201-63338-8</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Stevens, W. Richard. <emphasis>TCP/IP Illustrated, Volume 3: + TCP for Transactions, HTTP, NNTP and the UNIX Domain + Protocols</emphasis>. Reading, Mass. : Addison-Wesley, 1996. + ISBN 0-201-63495-3</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Vahalia, Uresh. <emphasis>UNIX Internals -- The New + Frontiers</emphasis>. Prentice Hall, 1996. ISBN + 0-13-101908-2</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Wright, Gary R. and W. Richard Stevens. <emphasis>TCP/IP + Illustrated, Volume 2: The Implementation</emphasis>. Reading, + Mass. : Addison-Wesley, 1995. ISBN 0-201-63354-X</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="bibliography-security"> + <title>Αναφορές ασφαλείας</title> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Cheswick, William R. and Steven M. Bellovin. <emphasis>Firewalls + and Internet Security: Repelling the Wily Hacker</emphasis>. + Reading, Mass. : Addison-Wesley, 1995. ISBN + 0-201-63357-4</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Garfinkel, Simson and Gene Spafford. + <emphasis>Practical UNIX & Internet Security</emphasis>. + 2nd Ed. O'Reilly & Associates, Inc., 1996. ISBN + 1-56592-148-8</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Garfinkel, Simson. <emphasis>PGP Pretty Good + Privacy</emphasis> O'Reilly & Associates, Inc., 1995. ISBN + 1-56592-098-8</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="bibliography-hardware"> + <title>Αναφορές υλικού</title> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Anderson, Don and Tom Shanley. <emphasis>Pentium Processor + System Architecture</emphasis>. 2nd Ed. Reading, Mass. : + Addison-Wesley, 1995. ISBN 0-201-40992-5</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ferraro, Richard F. <emphasis>Programmer's Guide to the EGA, + VGA, and Super VGA Cards</emphasis>. 3rd ed. Reading, Mass. : + Addison-Wesley, 1995. ISBN 0-201-62490-7</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η Intel Corporation δημοσιεύει τεκμηρίωση για τις CPUs, + τα chipsets και πρότυπα στο <ulink + url="http://developer.intel.com/">developer web site</ulink>, + συνήθως ως αρχεία PDF.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Shanley, Tom. <emphasis>80486 System Architecture</emphasis>. + 3rd ed. Reading, Mass. : Addison-Wesley, 1995. ISBN + 0-201-40994-1</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Shanley, Tom. <emphasis>ISA System Architecture</emphasis>. + 3rd ed. Reading, Mass. : Addison-Wesley, 1995. ISBN + 0-201-40996-8</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Shanley, Tom. <emphasis>PCI System Architecture</emphasis>. + 4th ed. Reading, Mass. : Addison-Wesley, 1999. ISBN + 0-201-30974-2</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Van Gilluwe, Frank. <emphasis>The Undocumented PC</emphasis>, 2nd Ed. + Reading, Mass: Addison-Wesley Pub. Co., 1996. ISBN + 0-201-47950-8</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Messmer, Hans-Peter. <emphasis>The Indispensable PC Hardware Book</emphasis>, 4th Ed. + Reading, Mass: Addison-Wesley Pub. Co., 2002. ISBN + 0-201-59616-4</para> + </listitem> + + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="bibliography-history"> + <title>Ιστορία του &unix;</title> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Lion, John <emphasis>Lion's Commentary on UNIX, 6th Ed. With + Source Code</emphasis>. ITP Media Group, 1996. ISBN + 1573980137</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Raymond, Eric S. <emphasis>The New Hacker's Dictionary, 3rd + edition</emphasis>. MIT Press, 1996. ISBN + 0-262-68092-0. Γνωστό και ως το <ulink + url="http://www.catb.org/~esr/jargon/html/index.html">Jargon + File</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Salus, Peter H. <emphasis>A quarter century of UNIX</emphasis>. + Addison-Wesley Publishing Company, Inc., 1994. ISBN + 0-201-54777-5</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Simon Garfinkel, Daniel Weise, Steven Strassmann. <emphasis>The + UNIX-HATERS Handbook</emphasis>. IDG Books Worldwide, Inc., + 1994. ISBN 1-56884-203-1. Εκτός κυκλοφορίας, αλλά διατίθεται + <ulink + url="http://www.simson.net/ref/ugh.pdf">online</ulink>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Don Libes, Sandy Ressler <emphasis>Life with UNIX</emphasis> + — special edition. Prentice-Hall, Inc., 1989. ISBN + 0-13-536657-7</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>The BSD family tree</emphasis>. + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/cgi/cvsweb.cgi/src/share/misc/bsd-family-tree"></ulink> + η το <ulink type="html" url="file://localhost/usr/share/misc/bsd-family-tree"><filename>/usr/share/misc/bsd-family-tree</filename></ulink> + σε ένα FreeBSD μηχάνημα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Networked Computer Science Technical Reports + Library</emphasis>. <ulink url="http://www.ncstrl.org/"></ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Παλαιές BSD εκδόσεις από το Computer Systems Research + group (CSRG)</emphasis>. + <ulink url="http://www.mckusick.com/csrg/"></ulink>: + Το 4CD set έχει όλες τις BSD εκδόσεις από την 1BSD μέχρι την + 4.4BSD και την 4.4BSD-Lite2 (αλλά όχι την 2.11BSD, δυστυχώς). + Το τελευταίο δισκάκι περιέχει επίσης τον τελικό πηγαίο κώδικα συν + τα αρχεία SCCS.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="bibliography-journals"> + <title>Περιοδικά και εφημερίδες</title> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><emphasis>The C/C++ Users Journal</emphasis>. R&D + Publications Inc. ISSN 1075-2838</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Sys Admin — The Journal for UNIX System + Administrators</emphasis> Miller Freeman, Inc., ISSN + 1061-2688</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>freeX — Das Magazin für Linux - BSD - UNIX</emphasis> + (στα Γερμανικά) Computer- und Literaturverlag GmbH, ISSN 1436-7033</para> + </listitem> + + </itemizedlist> + </sect1> +</appendix> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../appendix.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "appendix") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/book.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/book.sgml new file mode 100644 index 0000000000..8cb2f16806 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/book.sgml @@ -0,0 +1,382 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Οργάνωση Κεφαλαίων + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/book.sgml + %SRCID% 1.179 + +--> + +<!DOCTYPE BOOK PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY % books.ent PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Books Entity Set//EL"> +%books.ent; +<!ENTITY % chapters SYSTEM "chapters.ent"> +%chapters; +<!ENTITY % txtfiles SYSTEM "txtfiles.ent"> +%txtfiles; + +<!ENTITY % not.published "INCLUDE"> + +<!ENTITY % chap.introduction "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.bsdinstall "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.install "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.basics "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.ports "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.config "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.boot "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.users "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.kernelconfig "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.security "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.jails "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.printing "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.disks "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.geom "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.vinum "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.x11 "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.l10n "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.multimedia "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.desktop "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.serialcomms "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.ppp-and-slip "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.advanced-networking "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.firewalls "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.network-servers "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.mail "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.cutting-edge "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.linuxemu "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.mirrors "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.bibliography "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.eresources "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.pgpkeys "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.index "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.freebsd-glossary "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.mac "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.audit "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.filesystems "IGNORE"> +<!ENTITY % chap.dtrace "IGNORE"> + +<!ENTITY % pgpkeys SYSTEM "../../../share/pgpkeys/pgpkeys.ent"> %pgpkeys; +]> + +<book lang="el"> + <bookinfo> + <title>Εγχειρίδιο του FreeBSD</title> + + <corpauthor>Ομάδα Τεκμηρίωσης του FreeBSD</corpauthor> + + <pubdate>Φεβρουάριος 1999</pubdate> + + <copyright> + <year>1995</year> + <year>1996</year> + <year>1997</year> + <year>1998</year> + <year>1999</year> + <year>2000</year> + <year>2001</year> + <year>2002</year> + <year>2003</year> + <year>2004</year> + <year>2005</year> + <year>2006</year> + <year>2007</year> + <year>2008</year> + <year>2009</year> + <year>2010</year> + <year>2011</year> + <year>2012</year> + <holder>Ομάδα Τεκμηρίωσης του FreeBSD</holder> + </copyright> + + &bookinfo.legalnotice; + + <legalnotice id="trademarks" role="trademarks"> + &tm-attrib.freebsd; + &tm-attrib.3com; + &tm-attrib.3ware; + &tm-attrib.arm; + &tm-attrib.adaptec; + &tm-attrib.adobe; + &tm-attrib.apple; + &tm-attrib.corel; + &tm-attrib.creative; + &tm-attrib.cvsup; + &tm-attrib.heidelberger; + &tm-attrib.ibm; + &tm-attrib.ieee; + &tm-attrib.intel; + &tm-attrib.intuit; + &tm-attrib.linux; + &tm-attrib.lsilogic; + &tm-attrib.m-systems; + &tm-attrib.macromedia; + &tm-attrib.microsoft; + &tm-attrib.netscape; + &tm-attrib.nexthop; + &tm-attrib.opengroup; + &tm-attrib.oracle; + &tm-attrib.powerquest; + &tm-attrib.realnetworks; + &tm-attrib.redhat; + &tm-attrib.sap; + &tm-attrib.sun; + &tm-attrib.symantec; + &tm-attrib.themathworks; + &tm-attrib.thomson; + &tm-attrib.usrobotics; + &tm-attrib.vmware; + &tm-attrib.waterloomaple; + &tm-attrib.wolframresearch; + &tm-attrib.xfree86; + &tm-attrib.xiph; + &tm-attrib.general; + </legalnotice> + + <abstract> + <para>Καλώς ήρθατε στο FreeBSD! Αυτό το εγχειρίδιο καλύπτει την + εγκατάσταση και την καθημερινή χρήση του <emphasis>FreeBSD + &rel2.current;-RELEASE</emphasis> και του <emphasis>FreeBSD + &rel.current;-RELEASE</emphasis>. Το βιβλίο αυτό είναι + <emphasis>μόνιμα υπό βελτίωση και ανάπτυξη</emphasis> και + αποτελεί το αποτέλεσμα της δουλειάς πολλών ατόμων, οπότε κάποια + τμήματα μπορεί να περιέχουν σχετικά ξεπερασμένες πληροφορίες και + να χρειάζονται ανανέωση. Αν ενδιαφέρεστε να μας βοηθήσετε σε + αυτό το έργο, επικοινωνήστε μαζί μας στην + &a.doc;. Η τελευταία έκδοση αυτού του κειμένου είναι πάντα + διαθέσιμη από την + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/">ιστοσελίδα του &os;</ulink> + (παλιότερες εκδόσεις μπορείτε να βρείτε στη διεύθυνση + <ulink url="http://docs.FreeBSD.org/doc/"></ulink>). Μπορείτε + επίσης να μεταφορτώσετε στον υπολογιστή σας το ίδιο βιβλίο σε + άλλες μορφές αρχείου και με διάφορες μορφές συμπίεσης από + τον <ulink url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/doc/">εξυπηρετητή + FTP του &os;</ulink> ή ένα από τα + πολλά <link linkend="mirrors-ftp">mirror sites</link>. Αν + προτιμάτε ένα τυπωμένο αντίτυπο, μπορείτε να αγοράσετε ένα + αντίγραφο του Εγχειριδίου, από το + <ulink url="http://www.freebsdmall.com/">FreeBSD Mall</ulink>. + Μπορείτε επίσης + να <ulink url="&url.base;/search/index.html">ψάξετε σε όλο το + βιβλίο</ulink>.</para> + </abstract> + </bookinfo> + + &chap.preface; + + <part id="getting-started"> + <title>Ξεκινώντας με το FreeBSD</title> + + <partintro> + <para>Αυτό το μέρος του Εγχειριδίου του &os; είναι για τους χρήστες και + τους διαχειριστές συστημάτων που δεν έχουν ήδη μεγάλη εμπειρία με το + &os;. Τα κεφάλαια που ακολουθούν:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Είναι εισαγωγικά για το &os;</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Σας καθοδηγούν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας + εγκατάστασης</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Σας εισάγουν στις βασικές έννοιες του &unix;</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Περιγράφουν τη διαδικασία εγκατάστασης της πληθώρας εφαρμογών + που είναι διαθέσιμες στο &os;</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Σας εισάγουν στο γραφικό περιβάλλον του &unix;, το σύστημα Χ, + και σας καθοδηγούν σχετικά με τις αρχικές ρυθμίσεις ενός γραφικού + περιβάλλοντος εργασίας, με το οποίο μπορείτε να είστε ακόμα πιο + παραγωγικοί</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Σε αυτό το τμήμα του βιβλίου, έχουμε προσπαθήσει να μειώσουμε + στο ελάχιστο τις αναφορές σε τμήματα ή κεφάλαια του Εγχειριδίου + τα οποία δεν έχετε ήδη διαβάσει. Αυτό αποσκοπεί στο να γίνει + πιο εύκολη η ανάγνωση του τμήματος αυτού του Εγχειριδίου από την + αρχή μέχρι και το τέλος, χωρίς να απαιτείται να ψάχνετε συνεχώς + τα επόμενα ή προηγούμενα τμήματα.</para> + </partintro> + + <![ %chap.introduction; [ &chap.introduction; ]]> + <![ %chap.install; [ &chap.install; ]]> + <![ %chap.bsdinstall; [ &chap.bsdinstall; ]]> + <![ %chap.basics; [ &chap.basics; ]]> + <![ %chap.ports; [ &chap.ports; ]]> + <![ %chap.x11; [ &chap.x11; ]]> + </part> + + <part id="common-tasks"> + <title>Βασικές Εργασίες</title> + + <partintro> + <para>Τώρα που έχουμε καλύψει πλέον τα βασικά θέματα, αυτό το + τμήμα του Εγχειριδίου του &os; περιγράφει τις πιο βασικές εργασίες + και τα πιο δημοφιλή χαρακτηριστικά του &os;. Τα κεφάλαια αυτού του + τμήματος:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Παρουσιάζουν τις πιο δημοφιλείς και χρήσιμες εφαρμογές + και περιβάλλοντα εργασίας: φυλλομετρητές (browsers), γραφικά + περιβάλλοντα εργασίας, εργαλεία προβολής διαφόρων μορφών + αρχείων, κλπ.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Παρουσιάζουν ορισμένα από τα εργαλεία πολυμέσων + (multimedia) που είναι διαθέσιμα για το &os;</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Εξηγούν τη διαδικασία μεταγλώττισης και εγκατάστασης + ενός προσαρμοσμένου πυρήνα για το &os;, έτσι ώστε να + ενεργοποιηθούν έξτρα χαρακτηριστικά για το σύστημά + σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Περιγράφουν σε βάθος το σύστημα εκτυπώσεων, τόσο για + εκτυπωτές που είναι απευθείας συνδεδεμένοι με το σταθμό + εργασίας σας, όσο και για δικτυακούς εκτυπωτές.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Περιγράφουν πώς μπορείτε να τρέξετε εφαρμογές Linux στο + &os; σύστημά σας.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Μερικά από αυτά τα κεφάλαια απαιτούν να έχετε μελετήσει πιο + πριν κάποιο άλλο κεφάλαιο. Όπου είναι απαραίτητο κάτι τέτοιο, + αναφέρεται στη σύνοψη του κάθε κεφαλαίου.</para> + </partintro> + + <![ %chap.desktop; [ &chap.desktop; ]]> + <![ %chap.multimedia; [ &chap.multimedia; ]]> + <![ %chap.kernelconfig; [ &chap.kernelconfig; ]]> + <![ %chap.printing; [ &chap.printing; ]]> + <![ %chap.linuxemu; [ &chap.linuxemu; ]]> + </part> + + <part id="system-administration"> + <title>Διαχείριση Συστήματος</title> + + <partintro> + <para>Τα κεφάλαια του &os; Handbook που ακολουθούν αναφέρονται σε θέματα + που έχουν σχέση με τη <emphasis>διαχείριση</emphasis> του συστήματος. + Κάθε κεφάλαιο ξεκινά περιγράφοντας τι θα μάθετε διαβάζοντας + το συγκεκριμένο κεφάλαιο, καθώς και τι προαπαιτούμενα έχει το κεφάλαιο + αυτό: τι πρέπει να έχετε ήδη διαβάσει και κατανοήσει πριν ασχοληθείτε + με αυτό το κεφάλαιο.</para> + + <para>Αυτά τα κεφάλαια έχουν σχεδιαστεί περισσότερο ως οδηγός αναφοράς + παρά ως εισαγωγικό κείμενο. Γι αυτό είναι πιο χρήσιμα ως οδηγοί στους + οποίους μπορείτε να ανατρέξετε όταν χρειάζεστε κάποια πληροφορία για + το &os;. Δε χρειάζεται να τα διαβάσετε με κάποια συγκεκριμένη σειρά, + ούτε χρειάζεται να τα έχετε διαβάσει όλα πριν αρχίσετε να ασχολείστε + με το &os;.</para> + </partintro> + + <![ %chap.config; [ &chap.config; ]]> + <![ %chap.boot; [ &chap.boot; ]]> + <![ %chap.users; [ &chap.users; ]]> + <![ %chap.security; [ &chap.security; ]]> + <![ %chap.jails; [ &chap.jails; ]]> + <![ %chap.mac; [ &chap.mac; ]]> + <![ %chap.audit; [ &chap.audit; ]]> + <![ %chap.disks; [ &chap.disks; ]]> + <![ %chap.geom; [ &chap.geom; ]]> + <![ %chap.filesystems; [ &chap.filesystems; ]]> + <![ %chap.vinum; [ &chap.vinum; ]]> + <![ %chap.virtualization; [ &chap.virtualization; ]]> + <![ %chap.l10n; [ &chap.l10n; ]]> + <![ %chap.cutting-edge; [ &chap.cutting-edge; ]]> + <![ %chap.dtrace; [ &chap.dtrace; ]]> + </part> + + <part id="network-communication"> + <title>Δικτυακές Επικοινωνίες</title> + + <partintro> + <para>Το &os; είναι ένα από τα πιο ευρέως διαδεδομένα λειτουργικά + συστήματα για υψηλής απόδοσης δικτυακές εφαρμογές και εξυπηρετητές. + Τα κεφάλαια σε αυτό το τμήμα περιγράφουν:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Τις επικοινωνίες με σειραϊκή σύνδεση (serial)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τα πρωτόκολλα PPP και PPP πάνω από Ethernet</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Την Ηλεκτρονική Αλληλογραφία</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Την Εγκατάσταση Δικτυακών Υπηρεσιών</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τη Ρύθμιση και Λειτουργία των Firewalls</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Άλλα Προχωρημένα Θέματα Δικτύων</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Αυτά τα κεφάλαια έχουν σχεδιαστεί περισσότερο ως οδηγός αναφοράς + παρά ως εισαγωγικό κείμενο. Γι αυτό είναι πιο χρήσιμα ως οδηγοί στους + οποίους μπορείτε να ανατρέξετε όταν χρειάζεστε κάποια πληροφορία για + το &os;. Δε χρειάζεται να τα διαβάσετε με κάποια συγκεκριμένη σειρά, + ούτε χρειάζεται να τα έχετε διαβάσει όλα πριν αρχίσετε να ασχολείστε + με το &os;.</para> + </partintro> + + <![ %chap.serialcomms; [ &chap.serialcomms; ]]> + <![ %chap.ppp-and-slip; [ &chap.ppp-and-slip; ]]> + <![ %chap.mail; [ &chap.mail; ]]> + <![ %chap.network-servers; [ &chap.network-servers; ]]> + <![ %chap.firewalls; [ &chap.firewalls; ]]> + <![ %chap.advanced-networking; [ &chap.advanced-networking; ]]> + </part> + + <part id="appendices"> + <title>Παραρτήματα</title> + + <![ %chap.mirrors; [ &chap.mirrors; ]]> + <![ %chap.bibliography; [ &chap.bibliography; ]]> + <![ %chap.eresources; [ &chap.eresources; ]]> + <![ %chap.pgpkeys; [ &chap.pgpkeys; ]]> + </part> + + <![ %chap.freebsd-glossary; [ &bookinfo.freebsd-glossary; ]]> + <![ %chap.index; [ &chap.index; ]]> + &chap.colophon; +</book> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/boot/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/boot/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..2507e99361 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/boot/chapter.sgml @@ -0,0 +1,1079 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Η Διαδικασία Εκκίνησης του FreeBSD + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/boot/chapter.sgml + %SRCID% 1.71 + +--> + +<chapter id="boot"> + <title>Η Διαδικασία Εκκίνησης του &os;</title> + + <sect1 id="boot-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + <indexterm><primary>εκκίνηση</primary></indexterm> + <indexterm><primary>εκκίνηση συστήματος</primary></indexterm> + <indexterm><primary>booting</primary></indexterm> + <indexterm><primary>bootstrap</primary></indexterm> + + <para>Η διαδικασία της εκκίνησης ενός υπολογιστή και φόρτωσης του + λειτουργικού συστήματος αναφέρεται ως <quote>διαδικασία + bootstrap</quote>, ή απλώς <quote>booting</quote>. Η διαδικασία + εκκίνησης του &os; μπορεί να προσαρμοστεί πολύ εύκολα στις απαιτήσεις + σας, επιτρέποντας σάς να επιλέξετε είτε διαφορετικά λειτουργικά + συστήματα που είναι εγκατεστημένα στον ίδιο υπολογιστή, ή ακόμα και + διαφορετικές εκδόσεις του ίδιου λειτουργικού συστήματός ή του + εγκατεστημένου πυρήνα.</para> + + <para>Το κεφάλαιο αυτό περιγράφει λεπτομερώς τις επιλογές ρυθμίσεων που + μπορείτε να κάνετε και πως να φέρετε στα μέτρα σας τη διαδικασία + εκκίνησης του &os;. Η διαδικασία εκκίνησης περιλαμβάνει οτιδήποτε + συμβαίνει από την εκκίνηση του πυρήνα του &os;, την ανίχνευση των + συσκευών, μέχρι και την εκκίνηση της &man.init.8;. Η εκκίνηση της + &man.init.8; σηματοδοτείται από την αλλαγή χρώματος του κειμένου + από φωτεινό λευκό σε γκρι.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Ποια είναι τα τμήματα του συστήματος εκκίνησης του &os;, και + πως αλληλεπιδρούν μεταξύ τους.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τις επιλογές που μπορείτε να δώσετε στα τμήματα της εκκίνησης + του &os; για να ελέγξετε τη διαδικασία εκκίνησης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τα βασικά του &man.device.hints.5;.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <note> + <title>Μόνο για υπολογιστές αρχιτεκτονικής x86</title> + + <para>Το κεφάλαιο αυτό περιγράφει τη διαδικασία εκκίνησης του &os; μόνο + σε συστήματα αρχιτεκτονικής Intel x86.</para> + </note> + </sect1> + + <sect1 id="boot-introduction"> + <title>Το Πρόβλημα της Εκκίνησης</title> + + <para>Η ενεργοποίηση ενός υπολογιστή και η εκκίνηση του λειτουργικού + συστήματος, μας φέρνει αντιμέτωπους με ένα ενδιαφέρον δίλημμα. + Εξ' ορισμού, ο υπολογιστής δεν ξέρει να κάνει τίποτα μέχρι την εκκίνηση + του λειτουργικού συστήματος. Αυτό περιλαμβάνει και την εκτέλεση + προγραμμάτων από το δίσκο. Έτσι, αν ο υπολογιστής δεν μπορεί να + εκτελέσει προγράμματα από το δίσκο χωρίς το λειτουργικό σύστημα, αλλά + και τα προγράμματα του λειτουργικού συστήματος είναι επίσης στο δίσκο, + πως είναι δυνατή η εκκίνηση του λειτουργικού;</para> + + <para>Το πρόβλημα μοιάζει με αυτό στο βιβλίο <citetitle>Οι Περιπέτειες + του Βαρώνου Μινχάουζεν</citetitle>. Ένας χαρακτήρας έχει πέσει σε ένα + πηγάδι, και βγαίνει πιάνοντας και τραβώντας τα κορδόνια του + (bootstraps). Στις πρώτες μέρες των υπολογιστών, χρησιμοποιούνταν ο + όρος <firstterm>bootstrap</firstterm> για το μηχανισμό φόρτωσης του + λειτουργικού συστήματος, το οποίο συντομεύτηκε σε + <quote>booting</quote>.</para> + + <indexterm><primary>BIOS</primary></indexterm> + + <indexterm><primary>Basic Input/Output System</primary><see>BIOS</see></indexterm> + + <para>Στην αρχιτεκτονική x86, το Βασικό Σύστημα Εισόδου Εξόδου (BIOS) + είναι υπεύθυνο για τη φόρτωση του λειτουργικού συστήματος. Για να το + επιτύχει αυτό, το BIOS ανιχνεύει το σκληρό δίσκο για την Κεντρική + Εγγραφή Εκκίνησης (Master Boot Record, MBR), η οποία πρέπει να βρίσκεται + σε συγκεκριμένο σημείο στο δίσκο. Το BIOS γνωρίζει αρκετά για να + φορτώσει και να εκτελέσει το MBR, και υποθέτει ότι το MBR μπορεί κατόπιν + να εκτελέσει την υπόλοιπη διαδικασία φόρτωσης του λειτουργικού + συστήματος, ενδεχομένως και με τη βοήθεια του BIOS.</para> + + <indexterm><primary>Master Boot Record (MBR)</primary></indexterm> + + <indexterm><primary>Boot Manager</primary></indexterm> + + <indexterm><primary>Boot Loader</primary></indexterm> + + <para>Ο κώδικας μέσα στο MBR συνήθως αναφέρεται ως + <emphasis>διαχειριστής εκκίνησης (boot manager)</emphasis>, ειδικά όταν + αλληλεπιδρά με το χρήστη. Στην περίπτωση αυτή, ο διαχειριστής εκκίνησης + έχει συνήθως περισσότερο κώδικα στην πρώτη <emphasis> τροχιά (track) + </emphasis> του δίσκου ή μέσα σε κάποιο σύστημα αρχείων του + λειτουργικού. (Μερικές φορές ο διαχειριστής εκκίνησης αποκαλείται και + <emphasis>φορτωτής εκκίνησης (boot loader)</emphasis>, αλλά στο &os; ο + όρος αυτός χρησιμοποιείται σε μεταγενέστερο στάδιο της εκκίνησης.) + Στους δημοφιλείς διαχειριστές εκκίνησης περιλαμβάνονται + το <application>boot0</application> (γνωστό και ως <application>Boot + Easy</application>, ο στάνταρ διαχειριστής εκκίνησης του &os;), το + <application>Grub</application>, το <application>GAG</application>, και + το <application>LILO</application>. + (Μόνο το <application>boot0</application> χωράει μέσα στο MBR.)</para> + + <para>Αν έχετε εγκατεστημένο ένα μόνο λειτουργικό σύστημα στους δίσκους + σας, το τυποποιημένο MBR για PC είναι επαρκές. Αυτό το MBR ψάχνει για + το πρώτο εκκινήσιμο (ή ενεργό) διαμέρισμα (slice) στο δίσκο, και εκτελεί + τον κώδικα που υπάρχει σε αυτό για να φορτώσει το υπόλοιπο του + λειτουργικού συστήματος. Ένα MBR αυτού του τύπου, είναι αυτό που + εγκαθίσταται από προεπιλογή με την &man.fdisk.8;. Βασίζεται στο + <filename>/boot/mbr</filename>.</para> + + <para>Αν έχετε εγκαταστήσει πολλαπλά λειτουργικά συστήματα στους δίσκους + σας, μπορείτε να εγκαταστήσετε διαφορετικό διαχειριστή εκκίνησης, + κάποιον που να μπορεί να δείξει μια λίστα των διαφορετικών συστημάτων + και να σας επιτρέψει να διαλέξετε ποιο να ξεκινήσει. Στο επόμενο τμήμα + θα συζητήσουμε για δύο από αυτούς τους διαχειριστές εκκίνησης.</para> + + <para>Το υπόλοιπο του συστήματος εκκίνησης του &os; είναι χωρισμένο σε + τρία στάδια. Το πρώτο στάδιο εκτελείται από το MBR, το οποίο γνωρίζει + απλώς ότι απαιτείται για να φέρει τον υπολογιστή σε μια συγκεκριμένη + κατάσταση και να εκτελέσει το δεύτερο στάδιο. Το δεύτερο στάδιο μπορεί + να κάνει λίγα περισσότερα πράγματα πριν την εκτέλεση του τρίτου σταδίου. + Το τρίτο στάδιο ολοκληρώνει τη διαδικασία φόρτωσης του λειτουργικού + συστήματος. Η εργασία γίνεται σε τρία στάδια, γιατί το πρότυπο του PC + επιβάλλει περιορισμούς στο μέγεθος των προγραμμάτων που μπορούν να + εκτελεστούν στα στάδια ένα και δύο. Η συνένωση αυτή των εργασιών + επιτρέπει στο &os; να παρέχει ένα πιο ευέλικτο σύστημα φόρτωσης.</para> + + <indexterm><primary>kernel</primary></indexterm> + <indexterm><primary><command>init</command></primary></indexterm> + + <para>Έπειτα ξεκινάει ο πυρήνας και αρχίζει την ανίχνευση και αρχικοποίηση + των συσκευών ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Μέτα την ολοκλήρωση + της διαδικασίας εκκίνησης του πυρήνα, ο έλεγχος περνάει στη διαδικασία + χρήστη &man.init.8;, η οποία και επιβεβαιώνει ότι οι δίσκοι είναι σε + λειτουργική (χωρίς λάθη) κατάσταση. Η &man.init.8; ξεκινάει έπειτα + την ρύθμιση πόρων (επίπεδο χρήστη), με την οποία προσαρτώνται τα + συστήματα αρχείων, ρυθμίζονται οι κάρτες δικτύου για επικοινωνία με το + δίκτυο, και γενικά εκκινούν όλες οι διαδικασίες που εκτελούνται τυπικά + κατά την εκκίνηση ενός &os; συστήματος.</para> + </sect1> + + <sect1 id="boot-blocks"> + <title>Ο Διαχειριστής Εκκίνησης και τα Στάδια Εκκίνησης</title> + + <indexterm><primary>Boot Manager</primary></indexterm> + + <sect2 id="boot-boot0"> + <title>Ο Διαχειριστής Εκκίνησης (boot manager)</title> + <indexterm><primary>Master Boot Record (MBR)</primary></indexterm> + + <para>Ο κώδικας στο MBR ή διαχειριστής εκκίνησης αναφέρεται μερικές + φορές και ως <emphasis>στάδιο μηδέν (stage zero)</emphasis> της + διαδικασίας εκκίνησης. Το τμήμα αυτό περιγράφει δύο από τους + διαχειριστές εκκίνησης που αναφέραμε προηγουμένως: Το + <application>boot0</application> και το + <application>LILO</application>.</para> + + <formalpara><title>Ο Διαχειριστής Εκκίνησης + <application>boot0</application>:</title> + <para>Το MBR που εγκαθίσταται από το πρόγραμμα εγκατάστασης του &os; + ή το &man.boot0cfg.8;, βασίζεται από προεπιλογή στο + <filename>/boot/boot0</filename>. + (Το πρόγραμμα <application>boot0</application> είναι πολύ απλό, + καθώς ο κώδικας στο <abbrev>MBR</abbrev> μπορεί να έχει μέγεθος ως + 446 bytes, εξαιτίας του πίνακα κατατμήσεων (slice table) και + του αναγνωριστικού <literal>0x55AA</literal> που βρίσκεται στο τέλος + του MBR.) Αν έχετε εγκαταστήσει το <application>boot0</application> + και πολλαπλά λειτουργικά συστήματα στους σκληρούς δίσκους σας, θα + δείτε κατά την εκκίνηση, μια οθόνη παρόμοια με την + παρακάτω:</para></formalpara> + + <example id="boot-boot0-example"> + <title><filename>boot0</filename> Screenshot</title> + + <screen>F1 DOS +F2 FreeBSD +F3 Linux +F4 ?? +F5 Drive 1 + +Default: F2</screen> + </example> + + <para>Άλλα λειτουργικά συστήματα, και ειδικότερα τα &windows;, είναι + γνωστό ότι γράφουν το δικό τους MBR πάνω σε κάποιο ήδη υπάρχον. Αν + σας συμβεί αυτό, ή αν θέλετε να αντικαταστήσετε το υπάρχον MBR σας + με αυτό του &os;, χρησιμοποιήστε την ακόλουθη εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>fdisk -B -b /boot/boot0 <replaceable>device</replaceable></userinput></screen> + + <para>όπου <replaceable>device</replaceable> είναι η συσκευή από την + οποία γίνεται εκκίνηση, όπως π.χ. το <devicename>ad0</devicename> για + τον πρώτο δίσκο IDE, το <devicename>ad2</devicename> για τον πρώτο + IDE δίσκο στο δευτερεύοντα ελεγκτή, το <devicename>da0</devicename> + για τον πρώτο SCSI δίσκο κ.ο.κ. Αν πάλι θέλετε προσαρμοσμένη ρύθμιση + του MBR, χρησιμοποιήστε το &man.boot0cfg.8;.</para> + + <formalpara><title>Ο Διαχειριστής Εκκίνησης LILO</title> + + <para>Για να εγκαταστήσετε αυτό το διαχειριστή εκκίνησης ώστε να + μπορεί να εκκινεί το &os;, εγκαταστήστε πρώτα το Linux και προσθέστε + την ακόλουθη καταχώρηση στο υπάρχον αρχείο ρυθμίσεων + <filename>/etc/lilo.conf</filename>:</para></formalpara> + + <programlisting>other=/dev/hdXY +table=/dev/hdX +loader=/boot/chain.b +label=FreeBSD</programlisting> + + <para>Στο παραπάνω, καθορίστε το πρωτεύον διαμέρισμα και το δίσκο του + &os; αντικαθιστώντας το <replaceable>X</replaceable> με το γράμμα + δίσκου και το <replaceable>Y</replaceable> με τον αριθμό του + πρωτεύοντος διαμερίσματος, χρησιμοποιώντας όμως την ονοματολογία του + Linux. Αν χρησιμοποιείτε οδηγό <acronym>SCSI</acronym> θα χρειαστεί + να αλλάξετε το <replaceable>/dev/hd</replaceable> σε κάτι αντίστοιχο + με <replaceable>/dev/sd</replaceable>. Η γραμμή + <option>loader=/boot/chain.b</option> μπορεί να παραλειφθεί αν έχετε + και τα δύο λειτουργικά συστήματα στον ίδιο δίσκο. Εκτελέστε τώρα την + εντολή <command>/sbin/lilo -v</command> για να καταχωρήσετε τις + νέες αλλαγές σας στο σύστημα. Μπορείτε να τις επιβεβαιώσετε + ελέγχοντας τα μηνύματα που θα εμφανιστούν στην οθόνη σας.</para> + </sect2> + + <sect2 id="boot-boot1"> + <title>Το Στάδιο Ένα, <filename>/boot/boot1</filename>, και το Στάδιο + Δύο, <filename>/boot/boot2</filename></title> + + <para>Ουσιαστικά, το πρώτο και δεύτερο στάδιο είναι τμήματα του ίδιου + προγράμματος, στην ίδια περιοχή του δίσκου. Λόγω περιορισμών χώρου + έχουν χωριστεί σε δύο, αλλά εγκαθίστανται πάντα μαζί. + Αντιγράφονται από το συνδυασμένο αρχείο + <filename>/boot/boot</filename> από το πρόγραμμα εγκατάστασης ή το + <application>bsdlabel</application> (δείτε παρακάτω).</para> + + <para>Βρίσκονται έξω από συστήματα αρχείων, στην πρώτη τροχιά (track) + του slice εκκίνησης, ξεκινώντας από τον πρώτο τομέα. Είναι το σημείο + όπου το <link linkend="boot-boot0">boot0</link>, ή οποιοσδήποτε άλλος + διαχειριστής εκκίνησης, αναμένει να βρει πρόγραμμα προς εκτέλεση με + το οποίο θα συνεχιστεί η διαδικασία εκκίνησης. Ο αριθμός των τομέων + που χρησιμοποιούνται μπορεί να βρεθεί εύκολα από το μέγεθος του + αρχείου <filename>/boot/boot</filename>.</para> + + <para>Το <filename>boot1</filename> είναι πολύ απλό, μια και μπορεί να + είναι μόνο 512 bytes σε μέγεθος, και γνωρίζει όσα χρειάζεται για το + <firstterm>bsdlabel</firstterm> του &os;, το οποίο αποθηκεύει + πληροφορίες σχετικά με το slice, ώστε να βρει και να εκτελέσει το + <filename>boot2</filename>.</para> + + <para>Το <filename>boot2</filename> είναι ελαφρά πιο πολύπλοκο και + κατανοεί επαρκώς το σύστημα αρχείων του &os; ώστε να μπορεί να βρει + αρχεία σε αυτό, και μπορεί επίσης να παρέχει μια απλή διεπαφή με το + χρήστη ώστε να μπορεί να γίνει η επιλογή του πυρήνα ή του προγράμματος + φόρτωσης που θα εκτελεστεί.</para> + + <para>Το <filename>boot2</filename> συνήθως εκτελεί τον + <link linkend="boot-loader">loader (φορτωτής εκκίνησης)</link> ο + οποίος είναι εξαιρετικά πιο πολύπλοκος, αλλά παρέχει ένα ωραίο και + εύκολο τρόπο ρύθμισης της εκκίνησης. Παλιότερα το + <filename>boot2</filename> αναλάμβανε να φορτώσει απευθείας τον + πυρήνα.</para> + + <example id="boot-boot2-example"> + <title>Εικόνα από το <filename>boot2</filename></title> + + <screen>>> FreeBSD/i386 BOOT +Default: 0:ad(0,a)/boot/loader +boot:</screen> + </example> + + <para>Αν χρειαστεί ποτέ να αντικαταστήσετε τα εγκατεστημένα + <filename>boot1</filename> και <filename>boot2</filename> + χρησιμοποιήστε το &man.bsdlabel.8;:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>bsdlabel -B <replaceable>diskslice</replaceable></userinput></screen> + + <para>όπου το <replaceable>diskslice</replaceable> είναι ο δίσκος και + το slice από το οποίο γίνεται η εκκίνηση, όπως π.χ. + <devicename>ad0s1</devicename> για το πρώτο slice στον πρώτο IDE + δίσκο.</para> + + <warning> + <title>Επικίνδυνα Αφοσιωμένη Κατάσταση (Dangerously Dedicated + Mode)</title> + + <para>Αν χρησιμοποιήσετε μόνο το όνομα του δίσκου, όπως π.χ. + <devicename>ad0</devicename>, στην εντολή &man.bsdlabel.8; θα + δημιουργήσετε ένα επικίνδυνα αφοσιωμένο δίσκο, χωρίς slices. Είναι + σχεδόν σίγουρο ότι δεν θέλετε να το κάνετε αυτό, γι' αυτό + σιγουρευτείτε ότι ελέγξατε την εντολή &man.bsdlabel.8; πριν πιέσετε + <keycap>Return</keycap>.</para> + </warning> + </sect2> + + <sect2 id="boot-loader"> + <title>Στάδιο Τρία, <filename>/boot/loader</filename></title> + + <indexterm><primary>boot-loader</primary></indexterm> + <para>Ο loader, ή φορτωτής εκκίνησης, είναι το τελικό στάδιο του + συστήματος εκκίνησης τριών σταδίων, και βρίσκεται στο σύστημα αρχείων, + συνήθως ως <filename>/boot/loader</filename>.</para> + + <para>Προορισμός του loader είναι να παρέχει μια μέθοδο ρύθμισης φιλική + προς το χρήστη, και χρησιμοποιεί ένα εύκολο σύνολο εντολών, το οποίο + υποστηρίζεται από ένα ισχυρό μεταφραστή εντολών με ένα + πολυπλοκότερο σύνολο εντολών.</para> + + <sect3 id="boot-loader-flow"> + <title>Ροή του Προγράμματος Loader</title> + + <para>Κατά την αρχικοποίηση, ο loader θα ανιχνεύσει την κονσόλα και + τους δίσκους και θα καθορίσει από ποιο δίσκο γίνεται η εκκίνηση. Θα + ρυθμίσει κατάλληλα τις αντίστοιχες μεταβλητές και θα ξεκινήσει ένα + πρόγραμμα μετάφρασης εντολών (interpreter) στο οποίο μπορεί ο + χρήστης να δίνει εντολές, είτε απευθείας, είτε μέσω κάποιου + script.</para> + + <indexterm><primary>loader</primary></indexterm> + <indexterm><primary>loader configuration</primary></indexterm> + + <para>Ο loader κατόπιν θα διαβάσει το αρχείο + <filename>/boot/loader.rc</filename>, το οποίο με τη σειρά του + διαβάζει, από προεπιλογή, το + <filename>/boot/defaults/loader.conf</filename>. Μέσα από το αρχείο + αυτό τίθενται λογικές προεπιλεγμένες τιμές για κάποιες μεταβλητές. + Έπειτα, διαβάζεται το αρχείο + <filename>/boot/loader.conf</filename> για τυχόν τοπικές αλλαγές + στις μεταβλητές αυτές. Κατόπιν το <filename>loader.rc</filename> + χρησιμοποιεί αυτές τις μεταβλητές, φορτώνοντας τα αρθρώματα + (modules) και τον πυρήνα που έχει επιλεγεί.</para> + + <para>Τελικά, ο loader, περιμένει 10 δευτερόλεπτα (προεπιλεγμένο + χρονικό διάστημα) για την πίεση κάποιου πλήκτρου, και αν δεν + υπάρξει παρέμβαση από τον χρήστη, ξεκινάει τον πυρήνα. Αν γίνει + παρέμβαση, εμφανίζεται στον χρήστη μια προτροπή η οποίο κατανοεί το + εύκολο σύνολο εντολών που αναφέραμε προηγουμένως, και όπου ο χρήστης + μπορεί να ρυθμίσει μεταβλητές, να αποφορτώσει όλα τα αρθρώματα, να + φορτώσει αρθρώματα και τελικά να προβεί σε εκκίνηση ή + επανεκκίνηση.</para> + </sect3> + + <sect3 id="boot-loader-commands"> + <title>Εντολές Ενσωματωμένες στο Loader</title> + + <para>Παρακάτω θα δείτε τις πιο συχνά χρησιμοποιούμενες εντολές του + loader. Για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με όλες τις + διαθέσιμες εντολές, παρακαλούμε να δείτε το &man.loader.8;.</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>autoboot <replaceable>seconds</replaceable></term> + + <listitem> + <para>Προχωρά στην εκκίνηση του πυρήνα, αν δεν υπάρξει παρέμβαση + από το χρήστη μέσα στο καθορισμένο χρονικό διάστημα που + δίνεται σε δευτερόλεπτα. Απεικονίζει αντίστροφη μέτρηση, και + ο προεπιλεγμένος χρόνος είναι τα 10 δευτερόλεπτα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>boot + <optional><replaceable>-options</replaceable></optional> + <optional><replaceable>kernelname</replaceable></optional></term> + + <listitem> + <para>Προχωράει άμεσα στην εκκίνηση του πυρήνα, χρησιμοποιώντας + όποιες τυχόν επιλογές έχουν δοθεί και το όνομα του πυρήνα που + θα εκτελεστεί αν έχει επίσης δοθεί. Για να δώσετε διαφορετικό + όνομα πυρήνα στην γραμμή εντολής, θα πρέπει πρώτα να + χρησιμοποιήσετε την εντολή <emphasis>unload</emphasis>. + Διαφορετικά, θα χρησιμοποιηθεί ο πυρήνας που έχει φορτωθεί + ήδη.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>boot-conf</term> + + <listitem> + <para>Διατρέχει την αυτόματη ρύθμιση των αρθρωμάτων (module) που + βασίζεται σε μεταβλητές, με τον ίδιο τρόπο που γίνεται και σε + κανονική εκκίνηση. Αυτό έχει νόημα μόνο αν χρησιμοποιήσετε + πρώτα το <command>unload</command> και αλλάξετε κάποιες + μεταβλητές, συνήθως το <envar>kernel</envar>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>help + <optional><replaceable>topic</replaceable></optional></term> + + <listitem> + <para>Δείχνει μηνύματα βοήθειας, τα οποία διαβάζονται από το + <filename>/boot/loader.help</filename>. Αν το topic (θέμα) + που δόθηκε είναι η λέξη <literal>index</literal>, θα δείτε μια + λίστα με τα διαθέσιμα θέματα βοήθειας.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>include <replaceable>filename</replaceable> + …</term> + + <listitem> + <para>Επεξεργάζεται το αρχείο με το όνομα αρχείου που δόθηκε + (filename). Γίνεται ανάγνωση και γραμμή προς γραμμή μετάφραση + του αρχείου. Η εντολή include σταματάει άμεσα αν εντοπιστεί + κάποιο λάθος.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>load <optional><option>-t</option> + <replaceable>type</replaceable></optional> + <replaceable>filename</replaceable></term> + + <listitem> + <para>Φορτώνει τον πυρήνα, το άρθρωμα πυρήνα ή ένα αρχείο του + τύπου που καθορίστηκε, με βάση το όνομα αρχείου που δόθηκε. + Αν μετά το όνομα αρχείου υπάρχουν παράμετροι, περνιούνται ως + παράμετροι στο αρχείο που φορτώνεται.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>ls <optional><option>-l</option></optional> + <optional><replaceable>path</replaceable></optional></term> + + <listitem> + <para>Δείχνει ένα κατάλογο των αρχείων της διαδρομής που + δόθηκε, ή αν δεν καθορίστηκε διαδρομή, του ριζικού καταλόγου. + Αν δοθεί και η επιλογή <option>-l</option> θα εμφανίζονται + επίσης και τα μεγέθη των αρχείων.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>lsdev <optional><option>-v</option></optional></term> + + <listitem> + <para>Εμφανίζει όλες τις συσκευές από τις οποίες είναι δυνατή η + φόρτωση αρθρωμάτων. Αν δοθεί με την επιλογή + <option>-v</option>, εμφανίζονται περισσότερες + λεπτομέρειες.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>lsmod <optional><option>-v</option></optional></term> + + <listitem> + <para>Εμφανίζει τα αρθρώματα που έχουν φορτωθεί. Αν δοθεί η + επιλογή <option>-v</option>, εμφανίζονται περισσότερες + λεπτομέρειες.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>more <replaceable>filename</replaceable></term> + + <listitem> + <para>Εμφανίζει το αρχείο που καθορίζεται, με παύσεις κάθε + <varname>LINES</varname> αριθμό γραμμών.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>reboot</term> + + <listitem> + <para>Επανεκκινεί άμεσα το σύστημα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>set <replaceable>variable</replaceable></term> + <term>set <replaceable>variable</replaceable>=<replaceable>value</replaceable></term> + + <listitem> + <para>Καθορίζει μεταβλητές περιβάλλοντος για τον loader.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>unload</term> + + <listitem> + <para>Αποφορτώνει όλα τα αρθρώματα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </sect3> + + <sect3 id="boot-loader-examples"> + <title>Παραδείγματα για τον Loader</title> + + <para>Εδώ θα βρείτε μερικά πρακτικά παραδείγματα σχετικά με την χρήση + του loader:</para> + + <itemizedlist> + <indexterm><primary>single-user mode</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Για να ξεκινήσετε το συνηθισμένο πυρήνα σας, αλλά σε + κατάσταση ενός χρήστη:</para> + + <screen><userinput>boot -s</userinput></screen> + </listitem> + + <listitem> + <para>Για να αποφορτώσετε το συνηθισμένο πυρήνα σας και να + φορτώσετε τον παλιό σας (ή κάποιο άλλο):</para> + <indexterm> + <primary><filename>kernel.old</filename></primary> + </indexterm> + + <screen><userinput>unload</userinput> +<userinput>load <replaceable>kernel.old</replaceable></userinput></screen> + + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το όνομα + <filename>kernel.GENERIC</filename> για να αναφερθείτε στον + αρχικό (generic) πυρήνα ο οποίος υπάρχει στο CD της + εγκατάστασης, ή το <filename>kernel.old</filename> για να + αναφερθείτε στον πυρήνα που είχατε εγκατεστημένο πριν (για + παράδειγμα, τον παλιό σας πυρήνα αν κάνατε πρόσφατα ρύθμιση και + εγκατάσταση νέου δικού σας προσαρμοσμένου πυρήνα).</para> + + <note> + <para>Χρησιμοποιήστε το παρακάτω για να φορτώσετε τα συνηθισμένα + σας αρθρώματα σε κάποιο άλλο πυρήνα:</para> + + <screen><userinput>unload</userinput> +<userinput>set kernel="<replaceable>kernel.old</replaceable>"</userinput> +<userinput>boot-conf</userinput></screen> + </note> + </listitem> + + <listitem> + <para>Για να φορτώσετε ένα script ρύθμισης πυρήνα (ένα + αυτοματοποιημένο πρόγραμμα το οποίο εκτελεί τις λειτουργίες που + κανονικά θα κάνατε μέσω κάποιου προγράμματος ρύθμισης πυρήνα + κατά την εκκίνηση):</para> + + <screen><userinput>load -t userconfig_script <replaceable>/boot/kernel.conf</replaceable></userinput></screen> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect3> + + <sect3 id="boot-splash"> + <sect3info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Joseph J.</firstname> + <surname>Barbish</surname> + <contrib>Συνεισφορά από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect3info> + + <title>Γραφική Οθόνη Εκκίνησης</title> + + <para>Η γραφική οθόνη εκκίνησης (splash screen) δημιουργεί ένα πιο + ευχάριστο περιβάλλον σε σχέση με την απλή απεικόνιση των μηνυμάτων + εκκίνησης σε μορφή κειμένου. Η γραφική οθόνη εκκίνησης εμφανίζεται + ως ότου το σύστημα φτάσει στην προτροπή εισόδου (login), είτε στην + κονσόλα, είτε στο γραφικό περιβάλλον.</para> + + <para>Το &os; διαθέτει δύο βασικά περιβάλλοντα. Το πρώτο είναι + το προεπιλεγμένο περιβάλλον κειμένου γραμμής εντολών (κονσόλα). + Μετά το τέλος της εκκίνησης, εμφανίζεται στην κονσόλα μια προτροπή + εισόδου. Το δεύτερο, είναι το γραφικό περιβάλλον + που παρέχεται από το σύστημα Χ11. Μετά την εγκατάσταση του + <link linkend="x-install">X11</link> και ενός από τους γραφικούς + <link linkend="x11-wm">διαχειριστές παραθύρων ή desktop</link>, + όπως είναι τα <application>GNOME</application>, + <application>KDE</application> ή <application>XFce</application>, + μπορείτε να ξεκινήσετε το γραφικό περιβάλλον με την εντολή + <command>startx</command>.</para> + + <para>Μερικοί χρήστες προτιμούν να συνδέονται στο σύστημα μέσω + γραφικής οθόνη εισόδου, αντί να χρησιμοποιούν την προτροπή εισόδου + της κονσόλας. Η δυνατότητα αυτή παρέχεται απο διαχειριστές οθόνης, + όπως ο <application>XDM</application> για το &xorg;, o + <application>gdm</application> για το + <application>GNOME</application> και ο + <application>kdm</application> για το + <application>KDE</application> (καθώς και άλλους που διατίθενται + στη Συλλογή των Ports). Μετά από μια επιτυχημένη είσοδο, + παρουσιάζεται άμεσα στο χρήστη το γραφικό περιβάλλον της επιλογής + του.</para> + + <para>Στο περιβάλλον της γραμμής εντολών, η γραφική οθόνη εκκίνησης + θα αποκρύψει όλα τα μηνύματα ανίχνευσης των συσκευών και υπηρεσιών, + μέχρι την εμφάνιση της προτροπής εισόδου. Με απευθείας εκκίνηση σε + περιβάλλον X11, η εμπειρία εκκίνησης θα είναι ακόμα πιο καθαρή, + και θα μοιάζει περισσότερο με την αντίστοιχη σε ένα περιβάλλον + µsoft; &windows; ή άλλου μη-UNIX συστήματος.</para> + + <sect4 id="boot-splash-function"> + <title>Λειτουργία της Γραφικής Οθόνης Εκκίνησης</title> + + <para>Η γραφική οθόνη εκκίνησης υποστηρίζει μόνο εικόνες bitmap + (<filename>.bmp</filename>) ή ZSoft <acronym>PCX</acronym> + (<filename>.pcx</filename>) 256 χρωμάτων. Επιπρόσθετα, οι + εικόνες που χρησιμοποιούνται πρέπει να έχουν ανάλυση 320x200 ή + μικρότερη για να λειτουργήσουν σε τυπικούς προσαρμογείς οθόνης + VGA.</para> + + <para>Για να χρησιμοποιήσετε μεγαλύτερες εικόνες, μέχρι την μέγιστη + ανάλυση των 1024x768 pixels, ενεργοποιήστε την υποστήριξη + <acronym>VESA</acronym> που περιλαμβάνεται στο &os;. Μπορείτε να + την ενεργοποιήσετε φορτώνοντας το άρθρωμα <acronym>VESA</acronym> + κατά την εκκίνηση του συστήματος, η προσθέτοντας την επιλογή + <literal>VESA</literal> στο αρχείο ρυθμίσεων του πυρήνα, και + δημιουργώντας ένα νέο προσαρμοσμένο πυρήνα (<xref + linkend="kernelconfig">). Η υποστήριξη <acronym>VESA</acronym> + δίνει στους χρήστες την δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν μια εικόνα + που να καλύπτει όλη την οθόνη.</para> + + <para>Μπορείτε να δείτε τα κανονικά μηνύματα εκκίνησης όσο + εμφανίζεται η γραφική οθόνη εκκίνησης, πιέζοντας απλώς + οποιοδήποτε πλήκτρο.</para> + + <para>Η οθόνη εκκίνησης γίνεται επίσης η προεπιλεγμένη προφύλαξη + οθόνης, όσο το σύστημα λειτουργεί σε περιβάλλον κονσόλας. Μετά + από κάποιο χρονικό διάστημα αδράνειας, η οθόνη αλλάζει, + απεικονίζοντας την εικόνα που χρησιμοποιήθηκε στην εκκίνηση, + με κυκλική εναλλαγή της φωτεινότητας από πολύ φωτεινή ως πολύ + σκοτεινή. Μπορείτε να αλλάξετε αυτή την προεπιλεγμένη προφύλαξη + οθόνης, προσθέτοντας μια γραμμή <literal>saver=</literal> στο + αρχείο <filename>/etc/rc.conf</filename>. Για την επιλογή + <literal>saver=</literal>, υπάρχουν αρκετές ενσωματωμένες + προφυλάξεις οθόνης για να επιλέξετε. Μπορείτε να δείτε την πλήρη + λίστα στη σελίδα manual του &man.splash.4;. Η προεπιλεγμένη + προφύλαξη οθόνης ονομάζεται <quote>warp</quote>. Σημειώστε ότι η + προφύλαξη οθόνης που καθορίζεται στο αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename> μέσω της επιλογής + <literal>saver=</literal> έχει επίδραση μόνο στις εικονικές + κονσόλες. Δεν επηρεάζει καθόλου το γραφικό περιβάλλον X11.</para> + + <para>Κάποια μηνύματα εκκίνησης εξακολουθούν να εμφανίζονται, ακόμα + και μετά την εφαρμογή της γραφικής οθόνης εκκίνησης. Τα μηνύματα + αυτά περιλαμβάνουν το μενού επιλογών εκκίνησης και την αντίστροφη + μέτρηση χρόνου που το συνοδεύει.</para> + + <para>Μπορείτε να κατεβάσετε υποδείγματα εικόνων για χρήση στην + εκκίνηση, από τη συλλογή εικόνων στην τοποθεσία <ulink + url="http://artwork.freebsdgr.org/node/3">http://artwork.freebsdgr.org</ulink>. + Αν εγκαταστήσετε το Port <filename + role="package">sysutils/bsd-splash-changer</filename>, θα έχετε + τυχαία εναλλαγή εικόνων (που θα επιλέγονται από μια έτοιμη + συλλογή) σε κάθε εκκίνηση του συστήματος.</para> + </sect4> + + <sect4 id="boot-splash-enable"> + <title>Ενεργοποίηση της Γραφικής Οθόνης Εκκίνησης</title> + + <para>Το αρχείο που θα χρησιμοποιηθεί για την γραφική οθόνη + εκκίνησης (τύπου <filename>.bmp</filename> ή + <filename>.pcx</filename>) θα πρέπει να τοποθετηθεί στην ριζική + (root) κατάτμηση, για παράδειγμα στον κατάλογο + <filename class="directory">/boot/</filename>.</para> + + <para>Για την προεπιλεγμένη ανάλυση οθόνης (320x200 ή μικρότερη, + 256 χρώματα), επεξεργαστείτε το αρχείο + <filename>/boot/loader.conf</filename> ώστε να περιέχει τα + παρακάτω:</para> + + <programlisting>splash_bmp_load="YES" +bitmap_load="YES" +bitmap_name="<replaceable>/boot/splash.bmp</replaceable>"</programlisting> + + <para>Για μεγαλύτερες αναλύσεις, μέχρι την μέγιστη 1024x768, + επεξεργαστείτε το αρχείο <filename>/boot/loader.conf</filename> + ώστε να περιέχει το παρακάτω:</para> + + <programlisting>vesa_load="YES" +splash_bmp_load="YES" +bitmap_load="YES" +bitmap_name="<replaceable>/boot/splash.bmp</replaceable>"</programlisting> + + <para>Το παραπάνω υποθέτει ότι θα χρησιμοποιήσετε το αρχείο + <filename><replaceable>/boot/splash.bmp</replaceable></filename> + για την γραφική οθόνη εκκίνησης. Αν θέλετε να χρησιμοποιήσετε + εικόνα τύπου <acronym>PCX</acronym>, χρησιμοποιήστε τις παρακάτω + επιλογές, καθώς και την επιλογή + <literal>vesa_load="YES"</literal>, ανάλογα με την ανάλυση:</para> + + <programlisting>splash_pcx_load="YES" +bitmap_load="YES" +bitmap_name="<replaceable>/boot/splash.pcx</replaceable>"</programlisting> + + <para>Το όνομα αρχείου δεν είναι απαραίτητο να είναι + <quote>splash</quote> όπως φαίνεται στο παραπάνω παράδειγμα. + Μπορεί να είναι οτιδήποτε, αρκεί να πρόκειται για αρχείο τύπου + <acronym>BMP</acronym> ή <acronym>PCX</acronym>, όπως για + παράδειγμα + <filename><replaceable>splash_640x400</replaceable>.bmp</filename> + ή + <filename><replaceable>blue_wave</replaceable>.pcx</filename>.</para> + + <para>Παρακάτω φαίνονται μερικές ακόμα ενδιαφέρουσες επιλογές που + μπορείτε να χρησιμοποιήσετε στο + <filename>/boot/loader.conf</filename>:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><literal>beastie_disable="YES"</literal></term> + + <listitem> + <para>Η επιλογή αυτή καταργεί την εμφάνιση του μενού επιλογών + εκκίνησης. Παραμένει ωστόσο η αντίστροφη μέτρηση με την + προτροπή εισαγωγής επιλογών εκκίνησης. Ακόμα και όταν δεν + εμφανίζεται το μενού επιλογών, αν ο χρήστης κάνει μια + επιλογή στη διάρκεια του προεπιλεγμένου χρόνου αναμονής, + η επιλογή αυτή θα ισχύσει για την εκκίνηση.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>loader_logo="beastie"</literal></term> + + <listitem> + <para>Η επιλογή αυτή αλλάζει το κείμενο <quote>&os;</quote> + που εμφανίζεται στο δεξιό μέρος του μενού επιλογών + εκκίνησης, με ένα έγχρωμο λογότυπο του beastie, όπως + εμφανιζόταν στις παλαιότερες εκδόσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες, παρακαλούμε ανατρέξτε στις + σελίδες manual &man.splash.4;, &man.loader.conf.5; και + &man.vga.4;.</para> + </sect4> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="boot-kernel"> + <title>Αλληλεπίδραση με τον Πυρήνα κατά την Εκκίνηση</title> + <indexterm> + <primary>kernel</primary> + <secondary>boot interaction</secondary> + </indexterm> + + <para>Από τη στιγμή που ο πυρήνας φορτωθεί, είτε μέσω του + <link linkend="boot-loader">loader</link> (όπως συνήθως) είτε μέσω του + <link linkend="boot-boot1">boot2</link> (παρακάμπτοντας τον loader), + εξετάζει τις παραμέτρους εκκίνησης (boot flags), αν υπάρχουν, και + προσαρμόζει ανάλογα τη συμπεριφορά του.</para> + + <sect2 id="boot-kernel-bootflags"> + <indexterm> + <primary>kernel</primary> + <secondary>bootflags</secondary> + </indexterm> + <title>Παράμετροι Εκκίνησης Πυρήνα (Boot Flags)</title> + + <para>Παρακάτω θα βρείτε τις πιο συνηθισμένες παραμέτρους + εκκίνησης:</para> + + <variablelist id="boot-kernel-bootflags-list"> + <varlistentry> + <term><option>-a</option></term> + + <listitem> + <para>κατά τη διάρκεια της εκκίνησης, θα γίνει ερώτηση για την + συσκευή από την οποία θα γίνει η προσάρτηση του ριζικού (root) + συστήματος αρχείων.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-C</option></term> + + <listitem> + <para>εκκίνηση από το CDROM.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-c</option></term> + + <listitem> + <para>εκτέλεση του UserConfig, του προγράμματος ρύθμισης πυρήνα + κατά την εκκίνηση.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-s</option></term> + + <listitem> + <para>εκκίνηση σε κατάσταση λειτουργίας ενός χρήστη (single + user).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-v</option></term> + + <listitem> + <para>εμφάνιση περισσότερων πληροφοριών κατά τη διάρκεια εκκίνησης + του πυρήνα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <note> + <para>Υπάρχουν και άλλες παράμετροι εκκίνησης, διαβάστε τη σελίδα + &man.boot.8; για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτές.</para> + </note> + </sect2> + +<!-- <sect2 id="boot-kernel-userconfig"> + <title>UserConfig: the Boot-time Kernel Configurator</title> + + <para> </para> + </sect2> --> + </sect1> + + <sect1 id="device-hints"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Συνεισφορά από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + <!-- 18 OCT 2002 --> + </sect1info> + <indexterm> + <primary>device.hints</primary> + </indexterm> + <title>Device Hints</title> + + <para>Κατά τη διάρκεια της αρχικής εκκίνησης του συστήματος, το πρόγραμμα + του boot &man.loader.8; διαβάζει το αρχείο &man.device.hints.5;. Το + αρχείο αυτό περιέχει πληροφορίες εκκίνησης για τον πυρήνα, γνωστές ως + μεταβλητές, οι οποίες μερικές φορές αναφέρονται επίσης και ως + <quote>device hints</quote>. Αυτά τα <quote>device hints</quote> + χρησιμοποιούνται από προγράμματα οδήγησης συσκευών για ρύθμιση των + αντίστοιχων συσκευών.</para> + + <para>Μπορούμε επίσης να ορίσουμε Device hints στην προτροπή του + <link linkend="boot-loader"> Σταδίου 3 του boot loader</link>. + Οι μεταβλητές μπορούν να οριστούν με χρήση της εντολής + <command>set</command>, και να αφαιρεθούν με την + <command>unset</command>. Μπορούμε επίσης να τις εμφανίσουμε με την + εντολή <command>show</command>. Ακόμα, μπορούμε εδώ να παρακάμψουμε + και να αλλάξουμε την τιμή μεταβλητών που έχουν οριστεί στο αρχείο + <filename>/boot/device.hints</filename>. Τα Device hints που ορίζουμε + στο boot loader δεν παραμένουν μόνιμα και δεν θα ισχύσουν στην επόμενη + εκκίνηση.</para> + + <para>Μετά την εκκίνηση του συστήματος, μπορεί να χρησιμοποιηθεί η εντολή + &man.kenv.1; για να εμφανιστούν οι τιμές όλων των μεταβλητών.</para> + + <para>Το συντακτικό του αρχείου <filename>/boot/device.hints</filename> + είναι μια μεταβλητή ανά γραμμή, και χρησιμοποιείται το τυποποιημένο + <quote>#</quote> για γραμμές που δηλώνονται ως σχόλια. Οι γραμμές + δημιουργούνται όπως φαίνεται παρακάτω:</para> + + <screen><userinput>hint.driver.unit.keyword="<replaceable>value</replaceable>"</userinput></screen> + + <para>Η σύνταξη για το Στάδιο 3 του boot loader είναι:</para> + + <screen><userinput>set hint.driver.unit.keyword=<replaceable>value</replaceable></userinput></screen> + + <para>όπου <literal>driver</literal> είναι το όνομα του οδηγού συσκευής, + <literal>unit</literal> είναι ο αριθμός μονάδας της συσκευής, και + <literal>keyword</literal> είναι η λέξη-κλειδί για το συγκεκριμένο hint. + Η λέξη-κλειδί μπορεί να αποτελείται από τις ακόλουθες επιλογές:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><literal>at</literal>: καθορίζει το δίαυλο (bus) στον οποίο + προσαρτάται η συσκευή.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>port</literal>: καθορίζει την αρχική διεύθυνση της + θύρας <acronym>I/O</acronym> που θα χρησιμοποιηθεί.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>irq</literal>: καθορίζει τον αριθμό της αίτησης + διακοπής (interrupt request) που θα χρησιμοποιηθεί.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>drq</literal>: καθορίζει τον αριθμό του καναλιού + DMA.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>maddr</literal>: καθορίζει τη φυσική διεύθυνση μνήμης + που καταλαμβάνεται από τη συσκευή.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>flags</literal>: ορίζει διάφορα bits παραμέτρων για + την συσκευή.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>disabled</literal>: Αν οριστεί σε τιμή + <literal>1</literal>, η συσκευή απενεργοποιείται.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Οι οδηγοί συσκευών μπορεί να δέχονται (ή να απαιτούν) περισσότερα + hints τα οποία δεν φαίνονται εδώ, και σας συνιστούμε να δείτε την + αντίστοιχη σελίδα manual του κάθε οδηγού. Για περισσότερες πληροφορίες + συμβουλευθείτε επίσης τις σελίδες manual των + &man.device.hints.5;, &man.kenv.1;, &man.loader.conf.5;, και + &man.loader.8;.</para> + </sect1> + + <sect1 id="boot-init"> + <indexterm> + <primary><command>init</command></primary> + </indexterm> + <title>Init: Αρχικοποίηση Ελέγχου Διαδικασιών</title> + + <para>Μόλις ολοκληρωθεί η εκκίνηση του πυρήνα, ο έλεγχος μεταφέρεται στην + διαδικασία χρήστη &man.init.8;, η οποία βρίσκεται στο αρχείο + <filename>/sbin/init</filename>, ή στη διαδρομή που καθορίζεται στην + μεταβλητή <envar>init_path</envar> του <command>loader</command>.</para> + + <sect2 id="boot-autoreboot"> + <title>Ακολουθία Αυτόματης Επανεκκίνησης</title> + + <para>Η ακολουθία αυτόματης επανεκκίνησης εξασφαλίζει ότι τα συστήματα + αρχείων είναι σε κανονική, σταθερή κατάσταση. Αν δεν είναι, και η + &man.fsck.8; δεν μπορεί να διορθώσει τα προβλήματα, τότε η + &man.init.8; θα μεταφέρει το σύστημα σε + <link linkend="boot-singleuser">κατάσταση λειτουργίας ενός + χρήστη</link> ώστε να μπορέσει άμεσα ο διαχειριστής συστήματος να + επιληφθεί των προβλημάτων αυτών.</para> + </sect2> + + <sect2 id="boot-singleuser"> + <title>Κατάσταση Λειτουργίας Ενός Χρήστη</title> + <indexterm><primary>single-user mode</primary></indexterm> + <indexterm><primary>console</primary></indexterm> + + <para>Μπορείτε να εισέλθετε στην κατάσταση αυτή μέσω της <link + linkend="boot-autoreboot">ακολουθίας αυτόματης επανεκκίνησης</link>, + ή μέσω της επιλογής <option>-s</option> κατά την εκκίνηση ή ακόμα και + θέτοντας τη μεταβλητή <envar>boot_single</envar> στον + <command>loader</command>.</para> + + <para>Μπορείτε επίσης να εισέλθετε σε αυτή εκτελώντας την εντολή + &man.shutdown.8; χωρίς την επιλογή επανεκκίνησης + (<option>-r</option>) ή τερματισμού (<option>-h</option>), + ενώ είστε σε κατάσταση λειτουργίας + <link linkend="boot-multiuser">πολλών χρηστών + (multi-user)</link>.</para> + + <para>Αν η <literal>κονσόλα</literal> του συστήματος έχει τεθεί ως + <literal>insecure</literal> (ανασφαλής) στο + <filename>/etc/ttys</filename>, το σύστημα θα ζητήσει τον κωδικό + του <username>root</username> πριν εισέλθει σε κατάσταση λειτουργίας + ενός χρήστη.</para> + + <example id="boot-insecure-console"> + <title>Ανασφαλής Κονσόλα στο <filename>/etc/ttys</filename></title> + + <programlisting># name getty type status comments +# +# If console is marked "insecure", then init will ask for the root password +# when going to single-user mode. +console none unknown off insecure</programlisting> + </example> + + <note> + <para>Μια <literal>insecure</literal> (ανασφαλής) κονσόλα σημαίνει + ότι δεν θεωρείτε ασφαλή την κονσόλα όσο αφορά τη φυσική της πρόσβαση + και θέλετε να είστε βέβαιος ότι μόνο όποιος γνωρίζει τον κωδικό του + <username>root</username> θα μπορεί να χρησιμοποιήσει τη λειτουργία + ενός χρήστη. Η επιλογή αυτή δεν σημαίνει ότι θέλετε η κονσόλα σας + να λειτουργεί χωρίς ασφάλεια. Αν θέλετε ασφάλεια, θα πρέπει να + επιλέξετε <literal>insecure</literal>, όχι + <literal>secure</literal>.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2 id="boot-multiuser"> + <title>Κατάσταση Λειτουργία Πολλαπλών Χρηστών (multi-user)</title> + <indexterm><primary>multi-user mode</primary></indexterm> + + <para>Αν η &man.init.8; δεν βρει προβλήματα στα συστήματα αρχείων σας, + ή μόλις ο χρήστης τερματίσει την + <link linkend="boot-singleuser">κατάσταση λειτουργίας ενός + χρήστη</link>, το σύστημα εισέρχεται σε λειτουργία πολλαπλών χρηστών, + όπου και ξεκινά πλέον η ρύθμιση πόρων (resources) του + συστήματος.</para> + + <sect3 id="boot-rc"> + <indexterm><primary>rc files</primary></indexterm> + <title>Ρύθμιση Πόρων (rc)</title> + + <para>Το σύστημα ρύθμισης πόρων, διαβάζει τις προεπιλεγμένες επιλογές + από το <filename>/etc/defaults/rc.conf</filename>, και επιλογές + για το συγκεκριμένο μηχάνημα από το + <filename>/etc/rc.conf</filename>, και προχωρεί στην προσάρτηση + των συστημάτων αρχείων που αναγράφονται στο + <filename>/etc/fstab</filename>, ξεκινά τις υπηρεσίες δικτύου, + εκκινεί διάφορους δαίμονες, και τέλος εκτελεί τα scripts εκκίνησης + των τοπικά εγκατεστημένων πακέτων (εφαρμογών).</para> + + <para>Η σελίδα manual &man.rc.8; παρέχει μια καλή αναφορά στο σύστημα + ρύθμισης πόρων, καθώς εξετάζει τα ίδια τα scripts εκκίνησης.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="boot-shutdown"> + <title>Ακολουθία Τερματισμού</title> + <indexterm> + <primary><command>shutdown</command></primary> + </indexterm> + + <para>Κατά τον ελεγχόμενο τερματισμό, μέσω της &man.shutdown.8;, η + &man.init.8; θα αποπειραθεί να εκτελέσει το script + <filename>/etc/rc.shutdown</filename>, και ακολούθως θα στείλει σε + όλες τις διεργασίες το σήμα <literal>TERM</literal>, και τέλος το + σήμα <literal>KILL</literal> σε όποια διεργασία δεν τερματίσει σε + εύλογο χρονικό διάστημα.</para> + + <para>Για να γίνει και διακοπή της τροφοδοσίας σε ένα σύστημα &os; με + αρχιτεκτονική που υποστηρίζει διαχείριση ενέργειας, απλώς χρησιμοποιήστε + την εντολή <command>shutdown -p now</command> για απενεργοποίηση μετά + τον τερματισμό. Για να κάνετε απλώς επανεκκίνηση σε ένα σύστημα &os; + χρησιμοποιήστε την εντολή <command>shutdown -r now</command>. Θα + πρέπει να είστε <username>root</username> ή μέλος της ομάδας + <groupname>operator</groupname> για να εκτελέσετε την &man.shutdown.8;. + Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε τις εντολές &man.halt.8; και + &man.reboot.8;, κοιτάξτε τις αντίστοιχες σελίδες manual καθώς και τη + σελίδα manual της &man.shutdown.8; για περισσότερες πληροφορίες.</para> + + <note> + <para>Η διαχείριση ενέργειας απαιτεί την υποστήριξη του &man.acpi.4;, + είτε στον πυρήνα, είτε φορτωμένη ως άρθρωμα (module).</para> + </note> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/bsdinstall/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/bsdinstall/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..94befb1893 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/bsdinstall/chapter.sgml @@ -0,0 +1,2638 @@ +<!-- + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Εγκατάσταση του FreeBSD 9.0 + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/bsdinstall/chapter.sgml + %SRCID% 1.24 +--> + +<chapter id="bsdinstall"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Jim</firstname> + <surname>Mock</surname> + <contrib>Αναδιοργανώθηκε και τμήματα του ξαναγράφηκαν από + τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Randy</firstname> + <surname>Pratt</surname> + <contrib>Η βήμα προς βήμα εγκατάσταση sysinstall, οι εικόνες και + και γενική αντιγραφή από </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Gavin</firstname> + <surname>Atkinson</surname> + <contrib>Ανανεώθηκε για το bsdinstall από τον </contrib> + </author> + + <author> + <firstname>Warren</firstname> + <surname>Block</surname> + </author> + </authorgroup> + </chapterinfo> + + <title>Εγκατάσταση του &os; 9.<replaceable>x</replaceable> και + Μεταγενέστερων Εκδόσεων</title> + + <sect1 id="bsdinstall-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <indexterm><primary>installation</primary></indexterm> + + <para>Το &os; έρχεται με ένα μη-γραφικό αλλά εύκολο στη χρήση πρόγραμμα + εγκατάστασης. Από το &os; 9.0-RELEASE και μετά, χρησιμοποιείται + το πρόγραμμα <application>bsdinstall</application> ενώ οι προηγούμενες + εκδόσεις χρησιμοποιούν το <application>sysinstall</application>. + Το κεφάλαιο αυτό περιγράφει τη χρήση του + <application>bsdinstall</application>. Η χρήση του + <application>sysinstall</application> περιγράφεται στο + <xref linkend="install">.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα γνωρίζετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Πως να δημιουργήσετε μέσα εγκατάστασης για το &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <!-- WB: verify this, including GPT partition notation (ada0p2) --> + <para>Πως το &os; υποδιαιρεί τους σκληρούς δίσκους και πως + αναφέρεται σε αυτούς.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να εκκινήσετε το <application>bsdinstall</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τις ερωτήσεις που θα σας κάνει το + <application>bsdinstall</application>, τι σημαίνουν και πως να τις + απαντήσετε.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να διαβάσετε τη λίστα του υλικού που υποστηρίζεται από την + έκδοση του &os; που εγκαθιστάτε και να επαληθεύσετε ότι το υλικό + του υπολογιστή σας υποστηρίζεται.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <note> + <para>Σε γενικές γραμμές, αυτές οι οδηγίες εγκατάστασης αναφέρονται + στην αρχιτεκτονική &i386; (<quote>PC συμβατή</quote>). Όπου + χρειάζεται, γίνεται αναφορά και σε άλλες αρχιτεκτονικές. Πιθανόν να + υπάρχουν μικρές διαφορές στο πρόγραμμα εγκατάστασης σε σχέση με + το παρόν κείμενο και για το λόγο αυτό σας συνιστούμε να το + χρησιμοποιήσετε ως γενικό οδηγό παρά σαν κυριολεκτικά ακριβείς + οδηγίες.</para> + </note> + </sect1> + + <sect1 id="bsdinstall-hardware"> + <title>Απαιτήσεις Υλικού</title> + + <sect2 id="bsdinstall-hardware-minimal"> + <title>Ελάχιστες Απαιτήσεις Εγκατάστασης</title> + + <para>Οι ελάχιστες απαιτήσεις για την εγκατάσταση του &os; ποικίλουν + ανάλογα με την έκδοση του λειτουργικού και την αρχιτεκτονική του + υλικού που χρησιμοποιείται.</para> + + <para>Στις επόμενες ενότητες θα σας παρουσιάσουμε μια σύνοψη αυτών + των πληροφοριών. Ανάλογα με τη μέθοδο που θα χρησιμοποιήσετε για + να εγκαταστήσετε το &os;, μπορεί να χρειαστείτε ένα υποστηριζόμενο + οδηγό CDROM και — σε κάποιες περιπτώσεις — μια κάρτα + δικτύου. Τα θέματα αυτά καλύπτονται στο <xref + linkend="bsdinstall-installation-media">.</para> + + <sect3> + <title>&os;/&arch.i386;</title> + + <para>Το &os;/&arch.i386; απαιτεί 486 ή καλύτερο επεξεργαστή και + τουλάχιστον 64 MB RAM. Για την ελάχιστη δυνατή εγκατάσταση + απαιτείται 1.1 GB ελεύθερου χώρου στο σκληρό δίσκο.</para> + + <note> + <para>Σε περιπτώσεις παλιών μηχανημάτων, τις περισσότερες φορές, + η απόδοση του συστήματος βελτιώνεται περισσότερο με αύξηση της + μνήμης RAM και του ελεύθερου χώρου στο δίσκο, παρά με ένα + ταχύτερο επεξεργαστή.</para> + </note> + </sect3> + + <sect3> + <title>&os;/&arch.amd64;</title> + + <para>Υπάρχουν δύο κλάσεις επεξεργαστών ικανές να εκτελέσουν το + &os;/&arch.amd64;. Η πρώτη είναι οι επεξεργαστές AMD64 που + περιλαμβάνουν τους &amd.athlon;64, &amd.athlon;64-FX, + &amd.opteron; ή καλύτερους.</para> + + <para>Η δεύτερη κλάση επεξεργαστών που μπορούν να εκτελέσουν το + &os;/&arch.amd64; περιλαμβάνει όσους χρησιμοποιούν την + αρχιτεκτονική &intel; EM64T. Παραδείγματα των επεξεργαστών + αυτών περιλαμβάνουν τις οικογένειες + &intel; &core; 2 Duo, Quad, Extreme processor, + τη σειρά επεξεργαστών &intel; &xeon; 3000, 5000 και 7000 + καθώς και τους επεξεργαστές &intel; &core; + i3, i5 και i7.</para> + + <para>Αν το μηχάνημα σας είναι βασισμένο σε nVidia nForce3 Pro-150, + θα <emphasis>πρέπει</emphasis> να χρησιμοποιήσετε την κατάλληλη + επιλογή στο BIOS για να απενεργοποιήσετε το IO APIC. Αν η επιλογή + αυτή δεν υπάρχει, θα πρέπει να απενεργοποιήσετε αντί αυτού το ACPI. + Υπάρχουν προβλήματα στο Pro-150 για τα οποία μέχρι στιγμής δεν + έχει βρεθεί λύση που να τα παρακάμπτει.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>&os;/&arch.powerpc; &apple; &macintosh;</title> + + <para>Υποστηρίζονται όλοι οι νέοι υπολογιστές &apple; &macintosh; + που διαθέτουν ενσωματωμένες USB. Υποστηρίζεται επίσης η + λειτουργία SMP σε μηχανήματα με πολλαπλούς επεξεργαστές.</para> + + <para>Ένας 32-bit πυρήνας μπορεί να χρησιμοποιήσει μόνο τα πρώτα + 2 GB RAM. Το &firewire; δεν υποστηρίζεται στα Μπλε και Λευκά + PowerMac G3.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>&os;/&arch.sparc64;</title> + + <para>Μπορείτε να δείτε τα συστήματα που υποστηρίζονται από το + &os;/&arch.sparc64; στο <ulink + url="http://www.freebsd.org/platforms/sparc.html">FreeBSD/sparc64</ulink> Project.</para> + + <para>Θα χρειαστείτε ένα δίσκο για αποκλειστική χρήση από το + &os;/&arch.sparc64;. Τη δεδομένη στιγμή, δεν είναι δυνατόν το + &os; να μοιράζεται τον ίδιο δίσκο με ένα άλλο λειτουργικό + σύστημα.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="bsdinstall-hardware-supported"> + <title>Υποστηριζόμενο Υλικό</title> + + <para>Στις Σημειώσεις Υλικού (Hardware Notes) μπορείτε να βρείτε + πληροφορίες για τις αρχιτεκτονικές και τις συσκευές που + υποστηρίζονται από μια επίσημη έκδοση του &os;. Το αρχείο αυτό + ονομάζεται συνήθως <filename>HARDWARE.TXT</filename>, και βρίσκεται + στον κεντρικό κατάλογο του μέσου εγκατάστασης. Μπορείτε επίσης να + βρείτε αντίγραφα αυτού του καταλόγου στη σελίδα <ulink + url="http://www.FreeBSD.org/releases/index.html">Πληροφοριών + Έκδοσης</ulink> στο δικτυακό τόπο του &os;.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="bsdinstall-pre"> + <title>Εργασίες πριν την Εγκατάσταση</title> + + <sect2> + <title>Κρατήστε Αντίγραφα Ασφαλείας των Δεδομένων σας</title> + + <para>Κρατήστε αντίγραφα ασφαλείας όλων των σημαντικών δεδομένων + του υπολογιστή στον οποίο θα κάνετε εγκατάσταση του &os;. + Ελέγξτε τη σωστή λειτουργία των αντιγράφων ασφαλείας πριν συνεχίσετε. + Το πρόγραμμα εγκατάστασης του &os; θα ζητήσει επιβεβαίωση πριν + κάνει οποιαδήποτε αλλαγή στο δίσκο σας, αλλά από τη στιγμή που + αυτή η διαδικασία ξεκινήσει, δεν υπάρχει δυνατότητα + επιστροφής.</para> + </sect2> + + <sect2 id="bsdinstall-where"> + <title>Αποφασίστε που θα Εγκαταστήσετε το &os;</title> + + <para>Αν το &os; πρόκειται να είναι το μοναδικό λειτουργικό σύστημα + του υπολογιστή και σκοπεύετε να διαθέσετε σε αυτό ολόκληρο το + χώρο του σκληρού σας δίσκου, μπορείτε να παραλείψετε το υπόλοιπο αυτής + της ενότητας. Αν ωστόσο θέλετε να συνυπάρχει το &os; με + άλλα λειτουργικά συστήματα, είναι χρήσιμο να κατανοείτε γενικά τον + τρόπο διάταξης των δεδομένων στο δίσκο.</para> + + <sect3 id="bsdinstall-where-i386"> + <title>Κατατμήσεις Δίσκων για τις Αρχιτεκτονικές &os;/&arch.i386; + και &os;/&arch.amd64;</title> + + <para>Οι σκληροί δίσκοι μπορούν να χωριστούν σε διακριτά τμήματα. + Τα τμήματα αυτά ονομάζονται + <firstterm>κατατμήσεις (partitions)</firstterm>.</para> + + <para>Υπάρχουν δύο τρόποι για να χωριστεί ένας δίσκος σε κατατμήσεις. + Ο παραδοσιακός τρόπος χρησιμοποιεί το + <firstterm>Master Boot Record (Βασική Εγγραφή Εκκίνησης)</firstterm> + ή <acronym role="Master Boot Record">MBR</acronym>, + ένα πίνακα κατατμήσεων ικανό να αποθηκεύσει ως τέσσερις + <firstterm>πρωτεύουσες κατατμήσεις (primary partitions)</firstterm>. + (Για ιστορικούς λόγους, το &os; ονομάζει τις πρωτεύουσες κατατμήσεις + <firstterm>slices ή φέτες</firstterm>.) Το όριο των τεσσάρων + κατατμήσεων είναι πολύ περιοριστικό για μεγάλους δίσκους, έτσι μια + από αυτές τις κατατμήσεις μπορεί να μετατραπεί σε + <firstterm>εκτεταμένη κατάτμηση (extended partition)</firstterm>. + Μέσα στην εκτεταμένη κατάτμηση μπορούν να δημιουργηθούν πολλαπλές + <firstterm>λογικές κατατμήσεις (logical partitions)</firstterm>. + Αυτό ακούγεται κάπως παράξενο, και μάλλον είναι.</para> + + <para>Ο <firstterm>Πίνακας Κατατμήσεων GUID (GUID Partition + Table)</firstterm> ή <acronym + role="GUID Partition Table">GPT</acronym>, αποτελεί μια νέα + και απλούστερη μέθοδος κατάτμησης ενός δίσκου. Το + <acronym role="GUID Partition Table">GPT</acronym> είναι πολύ + πιο βολικό από τον παραδοσιακό πίνακα κατατμήσεων MBR. + Οι συνήθεις υλοποιήσεις του <acronym>GPT</acronym> επιτρέπουν ως + και 128 κατατμήσεις ανά δίσκο, εξαλείφοντας έτσι την ανάγκη + για άβολες λύσεις όπως οι λογικές κατατμήσεις.</para> + + <warning> + <para>Κάποια παλιότερα λειτουργικά συστήματα όπως τα + &windows; XP δεν είναι συμβατά με το σύστημα κατατμήσεων + <acronym>GPT</acronym>. Αν το &os; πρόκειται να εγκατασταθεί + σε ένα δίσκο από κοινού με ένα τέτοιο λειτουργικό, θα πρέπει να + χρησιμοποιήσετε το σύστημα <acronym + role="Master Boot Record">MBR</acronym>.</para> + </warning> + + <para>Ο τυπικός φορτωτής εκκίνησης (boot loader) του &os; χρειάζεται + είτε μια πρωτεύουσα είτε μια <acronym>GPT</acronym> κατάτμηση. + (Δείτε το <xref linkend="boot"> για περισσότερες πληροφορίες σχετικά + με τη διαδικασία εκκίνησης του &os;.) Αν όλες οι πρωτεύουσες ή + <acronym>GPT</acronym> κατατμήσεις είναι ήδη σε χρήση, θα πρέπει + να ελευθερώσετε μία για χρήση με το &os;.</para> + + <para>Η ελάχιστη εγκατάσταση του &os; καταλαμβάνει μόνο περίπου + 1 GB χώρο στο δίσκο. Πρόκειται όμως για την + <emphasis>απόλυτα</emphasis> ελάχιστη εγκατάσταση η οποία δεν + αφήνει σχεδόν καθόλου ελεύθερο χώρο. Μια πιο ρεαλιστική + ελάχιστη εγκατάσταση καταλαμβάνει περίπου 3 GB χωρίς + γραφικό περιβάλλον και περίπου 5 GB με χρήση κάποιου + γραφικού περιβάλλοντος. Η εγκατάσταση λογισμικού τρίτων + κατασκευαστών απαιτεί ακόμα περισσότερο χώρο στο δίσκο.</para> + + <para>Υπάρχει πληθώρα <ulink + url="http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_disk_partitioning_software">ελεύθερων και εμπορικών εργαλείων αναδιανομής χώρου κατατμήσεων</ulink>. + Το <ulink + url="http://gparted.sourceforge.net/livecd.php">GParted + Live</ulink> είναι ένα δωρεάν Live CD το οποίο περιλαμβάνει + τον επεξεργαστή κατατμήσεων GParted. Το GParted περιλαμβάνεται + επίσης σε πολλές άλλες Live διανομές Linux.</para> + + <warning> + <para>Οι εφαρμογές που διαχειρίζονται κατατμήσεις σκληρών δίσκων + μπορούν να καταστρέψουν τα δεδομένα σας. Πάρτε πλήρη αντίγραφα + ασφαλείας και επιβεβαιώστε την ορθή λειτουργία τους πριν + ξεκινήσετε την τροποποίηση των κατατμήσεων του δίσκου σας.</para> + </warning> + + <para>Η αλλαγή μεγέθους κατατμήσεων των µsoft; Vista + ενδέχεται να είναι δύσκολη. Είναι χρήσιμο να έχετε διαθέσιμο + ένα DVD εγκατάστασης των Vista πριν ξεκινήσετε μια τέτοια + διαδικασία.</para> + + <example> + <title>Χρησιμοποιώντας μια Υπάρχουσα Κατάτμηση</title> + + <para>Ένας υπολογιστής &windows; διαθέτει ένα μοναδικό δίσκο + 40 GB ο οποίος έχει χωριστεί σε δύο κατατμήσεις των + 20 GB. Στα &windows; ονομάζονται + <devicename>C:</devicename> και <devicename>D:</devicename>. + Η κατάτμηση <devicename>C:</devicename> περιέχει 10 GB + δεδομένων, ενώ η κατάτμηση <devicename>D:</devicename> + 5 GB.</para> + + <para>Η μετακίνηση των δεδομένων από τον <devicename>D:</devicename> + στο <devicename>C:</devicename> ελευθερώνει τη δεύτερη κατάτμηση + ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί από το &os;.</para> + </example> + + <example> + <title>Συρρικνώνοντας μια Υπάρχουσα Κατάτμηση</title> + + <para>Ένας υπολογιστής &windows; έχει ένα μοναδικό σκληρό δίσκο + 40 GB και μια μεγάλη κατάτμηση που τον καταλαμβάνει + εξ' ολοκλήρου. Τα &windows; δείχνουν αυτή την κατάτμηση των + 40 GB ως ένα μοναδικό οδηγό <devicename>C:</devicename>. + Τη δεδομένη στιγμή χρησιμοποιούνται 15 GB χώρου. Σκοπός + είναι να καταλήξουμε με μια κατάτμηση των 20 GB για τα + &windows; και άλλα 20 GB για το &os;.</para> + + <para>Υπάρχουν δύο τρόποι για να γίνει αυτό.</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Κρατήστε αντίγραφο των δεδομένων που έχετε δημιουργήσει + στα &windows;. Έπειτα επανεγκαταστήστε τα &windows; + δημιουργώντας μια κατάτμηση μεγέθους 20 GB κατά την + διαδικασία εγκατάστασης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Χρησιμοποιήστε κάποιο εργαλείο αλλαγής μεγέθους + κατατμήσεων όπως το <application>GParted</application> + για να συρρικνώσετε την κατάτμηση των &windows; και να + δημιουργήσετε μια νέα κατάτμηση για το &os; στον + ελεύθερο χώρο.</para> + </listitem> + </orderedlist> + </example> + + <para>Η εγκατάσταση διαφορετικών λειτουργικών συστημάτων σε άλλες + κατατμήσεις, επιτρέπει την εκτέλεση ενός από αυτά σε + μια δεδομένη χρονική στιγμή. Μια εναλλακτική μέθοδος που + επιτρέπει την ταυτόχρονη εκτέλεση πολλών λειτουργικών περιγράφεται + στο <xref linkend="virtualization">.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="bsdinstall-collect-network-information"> + <title>Συλλέξτε Πληροφορίες για το Δίκτυο</title> + + <para>Κάποιες μέθοδοι εγκατάστασης του &os; χρειάζονται μια σύνδεση + δικτύου για να κατεβάσουν αρχεία. Για να συνδεθείτε με ένα δίκτυο + Ethernet (ή μέσω καλωδιακού ή DSL modem με διεπαφή Ethernet), + το πρόγραμμα εγκατάστασης θα σας ζητήσει πληροφορίες σχετικά + με το δίκτυο σας.</para> + + <para>Συχνά, γίνεται χρήση του <firstterm><acronym + role="Dynamic Host Configuration Protocol">DHCP</acronym></firstterm> + ώστε οι ρυθμίσεις του δικτύου να γίνονται αυτόματα. Αν δεν + διαθέτετε <acronym>DHCP</acronym>, θα πρέπει να βρείτε + τις παρακάτω πληροφορίες από τον τοπικό σας διαχειριστή δικτύου + ή τον παροχέα των υπηρεσιών σας:</para> + + <orderedlist> + <title>Πληροφορίες Δικτύου</title> + + <listitem> + <para>Διεύθυνση <acronym role="Internet Protocol">IP</acronym></para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μάσκα Υποδικτύου</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διεύθυνση <acronym>IP</acronym> προεπιλεγμένου + δρομολογητή</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Όνομα τομέα για το τοπικό δίκτυο</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διευθύνσεις <acronym>IP</acronym> των διακομιστών + <acronym role="Domain Name System">DNS</acronym></para> + </listitem> + </orderedlist> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ελέγξτε για Παροράματα (Errata) στο &os;</title> + + <para>Αν και το &os; Project πασχίζει για να εξασφαλίσει ότι + κάθε νέα έκδοση του &os; θα είναι όσο πιο σταθερή γίνεται, ορισμένες + φορές στη διαδικασία αυτή εισέρχονται λάθη. Σε πολύ σπάνιες + περιπτώσεις, τα λάθη αυτά επηρεάζουν τη διαδικασία εγκατάστασης. + Καθώς τα προβλήματα αυτά γίνονται αντιληπτά και επιδιορθώνονται, + σημειώνονται στα <ulink + url="&url.base;/releases/9.0R/errata.html">Παροράματα του + FreeBSD</ulink> στη δικτυακή τοποθεσία του &os;. Ελέγξτε τα + παροράματα πριν ξεκινήσετε την εγκατάσταση, για να βεβαιωθείτε + ότι δεν υπάρχουν προβλήματα που μπορούν να επηρεάσουν τη + διαδικασία.</para> + + <para>Μπορείτε να βρείτε πληροφορίες και παροράματα για όλες τις + εκδόσεις στη σελίδα <ulink + url="&url.base;/releases/index.html">πληροφοριών έκδοσης</ulink> + στην <ulink url="&url.base;/index.html">δικτυακή τοποθεσία του &os;</ulink>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="bsdinstall-installation-media"> + <title>Προετοιμάστε τα Μέσα Εγκατάστασης</title> + + <para>Η εγκατάσταση του &os; ξεκινάει με την εκκίνηση του υπολογιστή + με τη χρήση ενός &os; CD, DVD ή μνήμης USB. Το πρόγραμμα + εγκατάστασης δεν μπορεί να εκτελεστεί μέσα από κάποιο άλλο + λειτουργικό σύστημα.</para> + + <para>Εκτός από τα τυποποιημένα μέσα εγκατάστασης που περιέχουν όλα + τα απαραίτητα αρχεία εγκατάστασης του &os;, διατίθεται επίσης + και η εκδοχή <emphasis>bootonly</emphasis>. Αυτό το μέσο + εγκατάστασης δεν περιέχει τα απαραίτητα αρχεία, αλλά τα κατεβάζει + από το δίκτυο κατά τη διάρκεια της εγκατάστασης. Κατά συνέπεια, + το συγκεκριμένο CD είναι αρκετά μικρότερο σε μέγεθος ενώ και το + απαιτούμενο εύρος ζώνης του δικτύου περιορίζεται καθώς + κατεβαίνουν μόνο τα αρχεία που απαιτούνται.</para> + + <para>Μπορείτε να βρείτε έτοιμα μέσα εγκατάστασης για το &os; στην + <ulink url="&url.base;/where.html#download">δικτυακή τοποθεσία του + &os;.</ulink>.</para> + + <tip> + <para>Αν διαθέτετε ήδη ένα CDROM, DVD ή USB οδηγό εγκατάστασης + &os;, μπορείτε να παραλείψετε αυτή την ενότητα.</para> + </tip> + + <para>Τα CD και DVD αρχεία ISO του &os; είναι εκκινήσιμα. + Χρειάζεστε μόνο ένα από αυτά για την εγκατάσταση. Γράψτε το + αρχείο ISO σε ένα CD ή DVD χρησιμοποιώντας τα αντίστοιχα + προγράμματα εγγραφής που διαθέτει το τρέχον λειτουργικό σας + σύστημα.</para> + + <para>Για να δημιουργήσετε μια εκκινήσιμη μνήμη Flash (USB), + ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα:</para> + + <procedure> + <step> + <title>Ανακτήστε το Αρχείο ISO για τη Μνήμη Flash</title> + + <para>Μπορείτε να κατεβάσετε το αρχείο από τον κατάλογο + <filename class="directory">ISO-IMAGES/</filename> + στην τοποθεσία + <literal>ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/releases/<replaceable> arch</replaceable>/<replaceable>arch</replaceable>/ISO-IMAGES/<replaceable>version</replaceable>/&os;-<replaceable>version</replaceable>-RELEASE-<replaceable>arch</replaceable>-memstick.img</literal>. + Αντικαταστήστε το <replaceable>arch</replaceable> και το + <replaceable>version</replaceable> με την αρχιτεκτονική και την + έκδοση που θέλετε να εγκαταστήσετε. Για παράδειγμα, το αρχείο + για το &os;/&arch.i386; 9.0-RELEASE βρίσκεται στη θέση + <ulink + url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/releases/&arch.i386;/&arch.i386;/ISO-IMAGES/9.0/&os;-9.0-RELEASE-&arch.i386;-memstick.img"></ulink>.</para> + + <para>Το αρχείο για τη μνήμη Flash έχει επέκταση + <filename>.img</filename>. Ο κατάλογος + <filename class="directory">ISO-IMAGES/</filename> περιέχει + πλήθος από διαφορετικά αρχεία. Θα πρέπει να κατεβάσετε το + κατάλληλο ανάλογα με την έκδοση του &os; και το υλικό του + υπολογιστή που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί.</para> + + <important> + <para>Πριν προχωρήσετε, <emphasis>αντιγράψτε</emphasis> τυχόν + δεδομένα που έχετε ήδη στη μνήμη USB, καθώς η παρακάτω + διαδικασία θα τα <emphasis>διαγράψει</emphasis>.</para> + </important> + </step> + + <step> + <title>Γράψτε το Αρχείο στη Μνήμη USB</title> + + <procedure> + <title>Εγγραφή του Αρχείου με Χρήση του &os;</title> + + <warning> + <para>Το παρακάτω παράδειγμα δείχνει τη συσκευή + <filename class="devicefile">/dev/da0</filename> ως + τον προορισμό εγγραφής του αρχείου. Θα πρέπει να είστε + πολύ προσεκτικοί και να βεβαιωθείτε για το όνομα της + συσκευής που χρησιμοποιείτε, διαφορετικά + ενδέχεται να διαγράψετε δεδομένα που χρειάζεστε.</para> + </warning> + + <step> + <title>Εγγραφή του Αρχείου με την &man.dd.1;</title> + + <para>Το αρχείο <filename>.img</filename> + <emphasis>δεν</emphasis> είναι ένα συνηθισμένο αρχείο. + Είναι ένα αρχείο <emphasis>εικόνας (image)</emphasis> + με όλο το περιεχόμενο που χρειάζεται η μνήμη USB. + <emphasis>Δεν μπορείτε</emphasis> να το αντιγράψετε + ως ένα κανονικό αρχείο, θα χρειαστεί να το γράψετε + απευθείας στη συσκευή προορισμού χρησιμοποιώντας την + εντολή &man.dd.1;:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=&os;-9.0-RELEASE-&arch.i386;-memstick.img of=/dev/<replaceable>da0</replaceable> bs=64k</userinput></screen> + </step> + </procedure> + + <procedure> + <title>Εγγραφή του Αρχείου Μέσω &windows;</title> + + <warning> + <para>Βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείτε το σωστό όνομα + οδηγού για την μνήμη USB, διαφορετικά μπορεί να + προκληθεί απώλεια δεδομένων.</para> + </warning> + + <step> + <title>Ανάκτηση του Προγράμματος <application>Image Writer για + &windows;</application></title> + + <para>Το <application>Image Writer για &windows;</application> + είναι μια δωρεάν εφαρμογή που μπορεί να γράψει σωστά ένα + αρχείο image σε μια μνήμη USB. Μπορείτε να το κατεβάσετε + από την τοποθεσία + <ulink url="https://launchpad.net/win32-image-writer/"></ulink> + και να το αποσυμπιέσετε σε ένα φάκελο.</para> + </step> + + <step> + <title>Εγγραφή του Αρχείου με το Image Writer</title> + + <para>Κάντε διπλό κλικ στο εικονίδιο + <application>Win32DiskImager</application> για να + ξεκινήσετε το πρόγραμμα. Βεβαιωθείτε ότι το γράμμα + του οδηγού που φαίνεται στην επιλογή + <computeroutput>Device</computeroutput> αντιστοιχεί στη + μνήμη USB. Κάντε κλικ στο εικονίδιο με το φάκελο και + επιλέξτε το αρχείο εικόνας που θα γραφεί στη μνήμη USB. + Κάντε κλικ στο <guibutton>[ Save ]</guibutton> για + να αποδεχθείτε το όνομα του αρχείου εικόνας. Βεβαιωθείτε + ότι οι παραπάνω ενέργειες είναι σωστές και ότι δεν υπάρχουν + ανοικτά παράθυρα στο σύστημα σας που να απεικονίζουν + φακέλους της μνήμης USB. Τέλος, κάντε κλικ στο + <guibutton>[ Write ]</guibutton> για να γράψετε + το αρχείο εικόνας στη μνήμη USB.</para> + </step> + </procedure> + </step> + </procedure> + + <note> + <para>Δεν υποστηρίζεται πλέον η εγκατάσταση από δισκέτες</para> + </note> + + <para>Είστε πλέον έτοιμοι να ξεκινήσετε την εγκατάσταση του &os;.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="bsdinstall-start"> + <title>Ξεκινώντας την Εγκατάσταση</title> + + <important> + <para>Από προεπιλογή, η εγκατάσταση δεν θα κάνει αλλαγές στο σύστημα + σας μέχρι να δείτε το παρακάτω μήνυμα:</para> + + <literallayout class="monospaced">Your changes will now be written to disk. If you +have chosen to overwrite existing data, it will +be PERMANENTLY ERASED. Are you sure you want to +commit your changes?</literallayout> + + <para>Μπορείτε να εγκαταλείψετε την εγκατάσταση οποιαδήποτε στιγμή + πριν από την παραπάνω προειδοποίηση, χωρίς να έχουν γίνει αλλαγές + στα περιεχόμενα του δίσκου σας. Αν ανησυχείτε ότι ενδεχομένως + έχετε κάνει κάτι λάθος, μπορείτε απλά να σβήσετε τον υπολογιστή + σας πριν από αυτό το σημείο και δεν θα γίνει καμιά ζημιά.</para> + </important> + + <sect2 id="bsdinstall-starting"> + <title>Εκκίνηση</title> + + <sect3 id="bsdinstall-starting-i386"> + <title>Εκκίνηση στις Αρχιτεκτονικές &i386; και &arch.amd64;</title> + + <procedure> + <step> + <para>Αν προετοιμάσατε μια <quote>εκκινήσιμη</quote> μνήμη USB + όπως περιγράφεται στο + <xref linkend="bsdinstall-installation-media">, τοποθετήστε + τη μνήμη στην υποδοχή του υπολογιστή σας πριν τον + ενεργοποιήσετε.</para> + + <para>Αν πρόκειται να εκκινήσετε από το CDROM, θα χρειαστεί + να ενεργοποιήσετε τον υπολογιστή σας και να εισάγετε το + CDROM στην πρώτη δυνατή ευκαιρία.</para> + </step> + + <step> + <para>Ρυθμίστε το μηχάνημα σας να ξεκινάει είτε από το CDROM + είτε από την USB, ανάλογα με το μέσο εγκατάστασης που + πρόκειται να χρησιμοποιήσετε. Γενικά, αυτό επιτυγχάνεται + αλλάζοντας τη σχετική ρύθμιση στο <acronym + role="Basic Input/Output System">BIOS</acronym>. Τα + περισσότερα συστήματα επιτρέπουν επίσης την επιλογή μιας + συσκευής εκκίνησης καθώς ξεκινούν, τυπικά με τα πλήκτρα + <keycap>F10</keycap>, <keycap>F11</keycap>, + <keycap>F12</keycap>, ή <keycap>Escape</keycap>.</para> + </step> + + <step> + <para>Αν ο υπολογιστής σας ξεκινήσει όπως συνήθως και φορτώσει + το ήδη υπάρχον λειτουργικό σύστημα, μπορεί να συμβαίνει + κάτι από τα παρακάτω:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Δεν τοποθετήσατε το CD ή DVD αρκετά νωρίς κατά την + εκκίνηση. Αφήστε το μέσο στον οδηγό και δοκιμάστε να + επανεκκινήσετε τον υπολογιστή σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οι αλλαγές ρυθμίσεων που κάνατε στο + <acronym>BIOS</acronym> δεν λειτούργησαν σωστά. Θα πρέπει + να ξαναδοκιμάσετε μέχρι να πετύχετε τις σωστές + ρυθμίσεις.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <acronym>BIOS</acronym> της μητρικής σας δεν + υποστηρίζει εκκίνηση από το μέσο που έχετε επιλέξει. + Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τον <ulink + url="http://www.plop.at/en/bootmanager.html">Plop + Boot Manager</ulink> για να εκκινήσετε παλιά μηχανήματα + από CD ή USB.</para> + </listitem> + </orderedlist> + </step> + + <step> + <para>Θα αρχίσει η εκκίνηση του &os;. Αν ξεκινάτε από + CDROM, θα δείτε μια οθόνη σαν την παρακάτω (έχουμε παραλείψει + τις πληροφορίες έκδοσης):</para> + + <screen>Booting from CD-ROM... +645MB medium detected +CD Loader 1.2 + +Building the boot loader arguments +Looking up /BOOT/LOADER... Found +Relocating the loader and the BTX +Starting the BTX loader + +BTX loader 1.00 BTX version is 1.02 +Consoles: internal video/keyboard +BIOS CD is cd0 +BIOS drive C: is disk0 +BIOS drive D: is disk1 +BIOS 636kB/261056kB available memory + +FreeBSD/i386 bootstrap loader, Revision 1.1 + +Loading /boot/defaults/loader.conf +/boot/kernel/kernel text=0x64daa0 data=0xa4e80+0xa9e40 syms=[0x4+0x6cac0+0x4+0x88e9d] +\</screen> + </step> + + <step> + <para>Εμφανίζεται η οθόνη του φορτωτή εκκίνησης του &os;:</para> + + <figure id="bsdinstall-boot-loader-menu"> + <title>Μενού Φορτωτή Εκκίνησης του &os;</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-boot-loader-menu" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Περιμένετε δέκα δευτερόλεπτα, ή πιέστε + <keycap>Enter</keycap>.</para> + </step> + </procedure> + </sect3> + + <sect3> + <title>Εκκίνηση στον &macintosh; &powerpc;</title> + + <para>Στα περισσότερα μηχανήματα, μπορείτε να κρατήσετε πιεσμένο το + πλήκτρο <keycap>C</keycap> κατά την εκκίνηση και θα ξεκινήσετε + από το CD. Σε διαφορετική περίπτωση, κρατήστε πιεσμένα τα πλήκτρα + <keycombo action="simul"> + <keycap>Command</keycap> + <keycap>Option</keycap> + <keycap>O</keycap> + <keycap>F</keycap> + </keycombo>, + ή + <keycombo action="simul"> + <keycap>Windows</keycap> + <keycap>Alt</keycap> + <keycap>O</keycap> + <keycap>F</keycap> + </keycombo> + αν χρησιμοποιείτε πληκτρολόγιο που δεν είναι &apple;. Στην + προτροπή <prompt>0 ></prompt> γράψτε:</para> + + <screen><userinput>boot cd:,\ppc\loader cd:0</userinput></screen> + + <para>Σε μηχανήματα Xserve χωρίς πληκτρολόγιο, δείτε την + <ulink url="http://support.apple.com/kb/TA26930">σελίδα τεχνικής + υποστήριξης της &apple;</ulink> για πληροφορίες εκκίνησης στο + Open Firmware.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Εκκίνηση στον &sparc64;</title> + + <para>Τα περισσότερα συστήματα &sparc64; είναι ρυθμισμένα να εκκινούν + αυτόματα από το σκληρό δίσκο. Για να εγκαταστήσετε το &os;, θα + πρέπει να εκκινήσετε από το δίκτυο ή από ένα CDROM. Θα χρειαστεί + να εισέλθετε στις ρυθμίσεις της <acronym + role="Programmable Read Only Memory">PROM</acronym> + (OpenFirmware).</para> + + <para>Για να γίνει αυτό, επανεκκινήστε το σύστημα και περιμένετε + μέχρι να εμφανιστεί το μήνυμα εκκίνησης. Το ακριβές μήνυμα + εξαρτάται από το μοντέλο, αλλά γενικά θα δείχνει όπως το + παρακάτω:</para> + + <screen>Sun Blade 100 (UltraSPARC-IIe), Keyboard Present +Copyright 1998-2001 Sun Microsystems, Inc. All rights reserved. +OpenBoot 4.2, 128 MB memory installed, Serial #51090132. +Ethernet address 0:3:ba:b:92:d4, Host ID: 830b92d4.</screen> + + <para>Αν μετά από αυτό το σημείο το σύστημα σας συνεχίζει με + εκκίνηση από το σκληρό δίσκο, θα πρέπει να πιέσετε + <keycombo action="simul"><keycap>L1</keycap><keycap>A</keycap></keycombo> + ή + <keycombo action="simul"><keycap>Stop</keycap><keycap>A</keycap></keycombo> + στο πληκτρολόγιο, ή να στείλετε σήμα <command>BREAK</command> + μέσω της σειριακής κονσόλας (χρησιμοποιώντας π.χ. το + <command>~#</command> στο &man.tip.1; ή &man.cu.1;) για να βγείτε + στην προτροπή της <acronym + role="Programmable Read Only Memory">PROM</acronym> η οποία + μοιάζει με την παρακάτω:</para> + + <screenco> + <areaspec> + <area id="bsdinstall-prompt-single" coords="1 5"> + <area id="bsdinstall-prompt-smp" coords="2 5"> + </areaspec> + + <screen><prompt>ok </prompt> +<prompt>ok {0} </prompt></screen> + + <calloutlist> + <callout arearefs="bsdinstall-prompt-single"> + <para>Αυτή η προτροπή φαίνεται σε συστήματα με μόνο μία + CPU.</para> + </callout> + + <callout arearefs="bsdinstall-prompt-smp"> + <para>Αυτή η προτροπή φαίνεται σε συστήματα SMP. Το ψηφίο + δείχνει τον αριθμό της ενεργής CPU.</para> + </callout> + </calloutlist> + </screenco> + + <para>Στο σημείο αυτό, τοποθετήστε το CDROM στον οδηγό και + στην προτροπή της <acronym>PROM</acronym> γράψτε + <command>boot cdrom</command>.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="bsdinstall-view-probe"> + <title>Επισκόπηση των Αποτελεσμάτων Ανίχνευσης Συσκευών</title> + + <para>Οι τελευταίες εκατοντάδες γραμμές που πέρασαν από την οθόνη σας + αποθηκεύονται και μπορείτε να τις ξαναδείτε.</para> + + <para>Για να δείτε τα περιεχόμενα της προσωρινής μνήμης (buffer) πιέστε + <keycap>Scroll Lock</keycap>. Με τον τρόπο αυτό ενεργοποιείται η + κύλιση της οθόνης. Μπορείτε έπειτα να χρησιμοποιήσετε τα πλήκτρα + με τα βελάκια ή τα <keycap>PageUp</keycap> και + <keycap>PageDown</keycap> για να δείτε τα αποτελέσματα. Πιέστε ξανά + το <keycap>Scroll Lock</keycap> για να σταματήσετε την κύλιση.</para> + + <para>Κάντε το αυτό τώρα, για να ξαναδείτε το κείμενο που κύλησε εκτός + οθόνης καθώς ο πυρήνας εκτελούσε την ανίχνευση συσκευών. Θα δείτε + κείμενο αντίστοιχο με το <xref linkend="bsdinstall-dev-probe">, + αν και θα υπάρχουν διαφορές ανάλογα με τις συσκευές που διαθέτει ο + υπολογιστής σας.</para> + + <figure id="bsdinstall-dev-probe"> + <title>Τυπικά Αποτελέσματα Ανίχνευσης Συσκευών</title> + + <screen>Copyright (c) 1992-2011 The FreeBSD Project. +Copyright (c) 1979, 1980, 1983, 1986, 1988, 1989, 1991, 1992, 1993, 1994 + The Regents of the University of California. All rights reserved. +FreeBSD is a registered trademark of The FreeBSD Foundation. +FreeBSD 9.0-RELEASE #0 r225473M: Sun Sep 11 16:07:30 BST 2011 + root@psi:/usr/obj/usr/src/sys/GENERIC amd64 +CPU: Intel(R) Core(TM)2 Duo CPU T9400 @ 2.53GHz (2527.05-MHz K8-class CPU) + Origin = "GenuineIntel" Id = 0x10676 Family = 6 Model = 17 Stepping = 6 + Features=0xbfebfbff<FPU,VME,DE,PSE,TSC,MSR,PAE,MCE,CX8,APIC,SEP,MTRR,PGE,MCA,CMOV,PAT,PSE36,CLFLUSH,DTS,ACPI,MMX,FXSR,SSE,SSE2,SS,HTT,TM,PBE> + Features2=0x8e3fd<SSE3,DTES64,MON,DS_CPL,VMX,SMX,EST,TM2,SSSE3,CX16,xTPR,PDCM,SSE4.1> + AMD Features=0x20100800<SYSCALL,NX,LM> + AMD Features2=0x1<LAHF> + TSC: P-state invariant, performance statistics +real memory = 3221225472 (3072 MB) +avail memory = 2926649344 (2791 MB) +Event timer "LAPIC" quality 400 +ACPI APIC Table: <TOSHIB A0064 > +FreeBSD/SMP: Multiprocessor System Detected: 2 CPUs +FreeBSD/SMP: 1 package(s) x 2 core(s) + cpu0 (BSP): APIC ID: 0 + cpu1 (AP): APIC ID: 1 +ioapic0: Changing APIC ID to 1 +ioapic0 <Version 2.0> irqs 0-23 on motherboard +kbd1 at kbdmux0 +acpi0: <TOSHIB A0064> on motherboard +acpi0: Power Button (fixed) +acpi0: reservation of 0, a0000 (3) failed +acpi0: reservation of 100000, b6690000 (3) failed +Timecounter "ACPI-safe" frequency 3579545 Hz quality 850 +acpi_timer0: <24-bit timer at 3.579545MHz> port 0xd808-0xd80b on acpi0 +cpu0: <ACPI CPU> on acpi0 +ACPI Warning: Incorrect checksum in table [ASF!] - 0xFE, should be 0x9A (20110527/tbutils-282) +cpu1: <ACPI CPU> on acpi0 +pcib0: <ACPI Host-PCI bridge> port 0xcf8-0xcff on acpi0 +pci0: <ACPI PCI bus> on pcib0 +vgapci0: <VGA-compatible display> port 0xcff8-0xcfff mem 0xff400000-0xff7fffff,0xe0000000-0xefffffff irq 16 at device 2.0 on pci0 +agp0: <Intel GM45 SVGA controller> on vgapci0 +agp0: aperture size is 256M, detected 131068k stolen memory +vgapci1: <VGA-compatible display> mem 0xffc00000-0xffcfffff at device 2.1 on pci0 +pci0: <simple comms> at device 3.0 (no driver attached) +em0: <Intel(R) PRO/1000 Network Connection 7.2.3> port 0xcf80-0xcf9f mem 0xff9c0000-0xff9dffff,0xff9fe000-0xff9fefff irq 20 at device 25.0 on pci0 +em0: Using an MSI interrupt +em0: Ethernet address: 00:1c:7e:6a:ca:b0 +uhci0: <Intel 82801I (ICH9) USB controller> port 0xcf60-0xcf7f irq 16 at device 26.0 on pci0 +usbus0: <Intel 82801I (ICH9) USB controller> on uhci0 +uhci1: <Intel 82801I (ICH9) USB controller> port 0xcf40-0xcf5f irq 21 at device 26.1 on pci0 +usbus1: <Intel 82801I (ICH9) USB controller> on uhci1 +uhci2: <Intel 82801I (ICH9) USB controller> port 0xcf20-0xcf3f irq 19 at device 26.2 on pci0 +usbus2: <Intel 82801I (ICH9) USB controller> on uhci2 +ehci0: <Intel 82801I (ICH9) USB 2.0 controller> mem 0xff9ff800-0xff9ffbff irq 19 at device 26.7 on pci0 +usbus3: EHCI version 1.0 +usbus3: <Intel 82801I (ICH9) USB 2.0 controller> on ehci0 +hdac0: <Intel 82801I High Definition Audio Controller> mem 0xff9f8000-0xff9fbfff irq 22 at device 27.0 on pci0 +pcib1: <ACPI PCI-PCI bridge> irq 17 at device 28.0 on pci0 +pci1: <ACPI PCI bus> on pcib1 +iwn0: <Intel(R) WiFi Link 5100> mem 0xff8fe000-0xff8fffff irq 16 at device 0.0 on pci1 +pcib2: <ACPI PCI-PCI bridge> irq 16 at device 28.1 on pci0 +pci2: <ACPI PCI bus> on pcib2 +pcib3: <ACPI PCI-PCI bridge> irq 18 at device 28.2 on pci0 +pci4: <ACPI PCI bus> on pcib3 +pcib4: <ACPI PCI-PCI bridge> at device 30.0 on pci0 +pci5: <ACPI PCI bus> on pcib4 +cbb0: <RF5C476 PCI-CardBus Bridge> at device 11.0 on pci5 +cardbus0: <CardBus bus> on cbb0 +pccard0: <16-bit PCCard bus> on cbb0 +isab0: <PCI-ISA bridge> at device 31.0 on pci0 +isa0: <ISA bus> on isab0 +ahci0: <Intel ICH9M AHCI SATA controller> port 0x8f58-0x8f5f,0x8f54-0x8f57,0x8f48-0x8f4f,0x8f44-0x8f47,0x8f20-0x8f3f mem 0xff9fd800-0xff9fdfff irq 19 at device 31.2 on pci0 +ahci0: AHCI v1.20 with 4 3Gbps ports, Port Multiplier not supported +ahcich0: <AHCI channel> at channel 0 on ahci0 +ahcich1: <AHCI channel> at channel 1 on ahci0 +ahcich2: <AHCI channel> at channel 4 on ahci0 +acpi_lid0: <Control Method Lid Switch> on acpi0 +battery0: <ACPI Control Method Battery> on acpi0 +acpi_button0: <Power Button> on acpi0 +acpi_acad0: <AC Adapter> on acpi0 +acpi_toshiba0: <Toshiba HCI Extras> on acpi0 +acpi_tz0: <Thermal Zone> on acpi0 +attimer0: <AT timer> port 0x40-0x43 irq 0 on acpi0 +Timecounter "i8254" frequency 1193182 Hz quality 0 +Event timer "i8254" frequency 1193182 Hz quality 100 +atkbdc0: <Keyboard controller (i8042)> port 0x60,0x64 irq 1 on acpi0 +atkbd0: <AT Keyboard> irq 1 on atkbdc0 +kbd0 at atkbd0 +atkbd0: [GIANT-LOCKED] +psm0: <PS/2 Mouse> irq 12 on atkbdc0 +psm0: [GIANT-LOCKED] +psm0: model GlidePoint, device ID 0 +atrtc0: <AT realtime clock> port 0x70-0x71 irq 8 on acpi0 +Event timer "RTC" frequency 32768 Hz quality 0 +hpet0: <High Precision Event Timer> iomem 0xfed00000-0xfed003ff on acpi0 +Timecounter "HPET" frequency 14318180 Hz quality 950 +Event timer "HPET" frequency 14318180 Hz quality 450 +Event timer "HPET1" frequency 14318180 Hz quality 440 +Event timer "HPET2" frequency 14318180 Hz quality 440 +Event timer "HPET3" frequency 14318180 Hz quality 440 +uart0: <16550 or compatible> port 0x3f8-0x3ff irq 4 flags 0x10 on acpi0 +sc0: <System console> at flags 0x100 on isa0 +sc0: VGA <16 virtual consoles, flags=0x300> +vga0: <Generic ISA VGA> at port 0x3c0-0x3df iomem 0xa0000-0xbffff on isa0 +ppc0: cannot reserve I/O port range +est0: <Enhanced SpeedStep Frequency Control> on cpu0 +p4tcc0: <CPU Frequency Thermal Control> on cpu0 +est1: <Enhanced SpeedStep Frequency Control> on cpu1 +p4tcc1: <CPU Frequency Thermal Control> on cpu1 +Timecounters tick every 1.000 msec +hdac0: HDA Codec #0: Realtek ALC268 +hdac0: HDA Codec #1: Lucent/Agere Systems (Unknown) +pcm0: <HDA Realtek ALC268 PCM #0 Analog> at cad 0 nid 1 on hdac0 +pcm1: <HDA Realtek ALC268 PCM #1 Analog> at cad 0 nid 1 on hdac0 +usbus0: 12Mbps Full Speed USB v1.0 +usbus1: 12Mbps Full Speed USB v1.0 +usbus2: 12Mbps Full Speed USB v1.0 +usbus3: 480Mbps High Speed USB v2.0 +ugen0.1: <Intel> at usbus0 +uhub0: <Intel UHCI root HUB, class 9/0, rev 1.00/1.00, addr 1> on usbus0 +ugen1.1: <Intel> at usbus1 +uhub1: <Intel UHCI root HUB, class 9/0, rev 1.00/1.00, addr 1> on usbus1 +ugen2.1: <Intel> at usbus2 +uhub2: <Intel UHCI root HUB, class 9/0, rev 1.00/1.00, addr 1> on usbus2 +ugen3.1: <Intel> at usbus3 +uhub3: <Intel EHCI root HUB, class 9/0, rev 2.00/1.00, addr 1> on usbus3 +uhub0: 2 ports with 2 removable, self powered +uhub1: 2 ports with 2 removable, self powered +uhub2: 2 ports with 2 removable, self powered +uhub3: 6 ports with 6 removable, self powered +ugen2.2: <vendor 0x0b97> at usbus2 +uhub8: <vendor 0x0b97 product 0x7761, class 9/0, rev 1.10/1.10, addr 2> on usbus2 +ugen1.2: <Microsoft> at usbus1 +ada0 at ahcich0 bus 0 scbus1 target 0 lun 0 +ada0: <Hitachi HTS543225L9SA00 FBEOC43C> ATA-8 SATA 1.x device +ada0: 150.000MB/s transfers (SATA 1.x, UDMA6, PIO 8192bytes) +ada0: Command Queueing enabled +ada0: 238475MB (488397168 512 byte sectors: 16H 63S/T 16383C) +ada0: Previously was known as ad4 +ums0: <Microsoft Microsoft 3-Button Mouse with IntelliEyeTM, class 0/0, rev 1.10/3.00, addr 2> on usbus1 +SMP: AP CPU #1 Launched! +cd0 at ahcich1 bus 0 scbus2 target 0 lun 0 +cd0: <TEAC DV-W28S-RT 7.0C> Removable CD-ROM SCSI-0 device +cd0: 150.000MB/s transfers (SATA 1.x, ums0: 3 buttons and [XYZ] coordinates ID=0 +UDMA2, ATAPI 12bytes, PIO 8192bytes) +cd0: cd present [1 x 2048 byte records] +ugen0.2: <Microsoft> at usbus0 +ukbd0: <Microsoft Natural Ergonomic Keyboard 4000, class 0/0, rev 2.00/1.73, addr 2> on usbus0 +kbd2 at ukbd0 +uhid0: <Microsoft Natural Ergonomic Keyboard 4000, class 0/0, rev 2.00/1.73, addr 2> on usbus0 +Trying to mount root from cd9660:/dev/iso9660/FREEBSD_INSTALL [ro]...</screen> + </figure> + + <para>Ελέγξτε προσεκτικά τα αποτελέσματα της ανίχνευσης συσκευών + για να βεβαιωθείτε ότι το &os; βρήκε όλες τις συσκευές που + αναμένατε. Αν κάποια συσκευή δεν βρέθηκε, δεν θα φαίνεται στην + παραπάνω λίστα. Τα <link + linkend="kernelconfig-modules">Αρθρώματα Πυρήνα</link> + σας επιτρέπουν να προσθέσετε υποστήριξη για συσκευές που δεν + υπάρχουν στον πυρήνα <filename>GENERIC</filename>.</para> + + <para>Μετά τη διαδικασία ανίχνευσης συσκευών θα δείτε το + <xref linkend="bsdinstall-choose-mode">. Το μέσο εγκατάστασης + μπορεί να χρησιμοποιηθεί με τρεις τρόπους: για να εγκαταστήσετε + το &os;, ως <quote>live CD</quote> ή απλά για να αποκτήσετε + πρόσβαση σε ένα κέλυφος του &os;. Χρησιμοποιήστε τα βελάκια για + να κάνετε μια επιλογή και το <keycap>Enter</keycap> για να την + επιβεβαιώσετε.</para> + + <figure id="bsdinstall-choose-mode"> + <title>Επιλογή Τρόπου Λειτουργίας Μέσου Εγκατάστασης</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-choose-mode" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Επιλέξτε <guibutton>[ Install ]</guibutton> για να + ξεκινήσετε το πρόγραμμα εγκατάστασης.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="using-bsdinstall"> + <title>Εισαγωγή στο <application>bsdinstall</application></title> + + <para>Το <application>bsdinstall</application> είναι μια εφαρμογή + εγκατάστασης για το &os; που βασίζεται σε περιβάλλον κειμένου. + Γράφτηκε από τον &a.nwhitehorn; και χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά + το 2011 στο &os; 9.0.</para> + + <note> + <para>Η εφαρμογή <application>pc-sysinstall</application> + του &a.kmoore; συμπεριλαμβάνεται με το <ulink + url="http://pcbsd.org">PC-BSD</ulink> και μπορεί επίσης να + χρησιμοποιηθεί για την <ulink + url="http://wiki.pcbsd.org/index.php/Use_PC-BSD_Installer_to_Install_FreeBSD">εγκατάσταση του &os;</ulink>. Αν και μερικές φορές συγχέεται + με το <application>bsdinstall</application> οι εφαρμογές αυτές + δεν σχετίζονται.</para> + </note> + + <para>Το σύστημα μενού του <application>bsdinstall</application> + ελέγχεται μέσω των πλήκτρων με τα βελάκια και τα πλήκτρα + <keycap>Enter</keycap>, <keycap>Tab</keycap>, + <keycap>Space</keycap> και μερικά ακόμα.</para> + + <sect2 id="bsdinstall-keymap"> + <title>Επιλογές στο Μενού Keymap</title> + + <para>Ανάλογα με το είδος της κονσόλας που χρησιμοποιείτε, το + <application>bsdinstall</application> ίσως σας ρωτήσει + αν επιθυμείτε να επιλέξετε μια διάταξη πληκτρολογίου διαφορετική από + την προεπιλεγμένη.</para> + + <figure id="bsdinstall-keymap-select-default"> + <title>Επιλογή Διάταξης Πληκτρολογίου</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-keymap-select-default" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Αν επιλέξετε <guibutton>[ YES ]</guibutton> θα + εμφανιστεί η οθόνη επιλογής που φαίνεται παρακάτω. Σε διαφορετική + περίπτωση, η οθόνη αυτή δεν θα εμφανιστεί και θα χρησιμοποιηθεί + η προεπιλεγμένη διάταξη πληκτρολογίου.</para> + + <figure id="bsdinstall-config-keymap"> + <title>Μενού Επιλογής Διάταξης Πληκτρολογίου</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-config-keymap" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Επιλέξτε την διάταξη πληκτρολογίου που είναι πιο κοντά στο + πληκτρολόγιο που διαθέτετε, χρησιμοποιώντας τα πάνω και κάτω βελάκια + και επιβεβαιώνοντας με το <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <note> + <para>Αν πιέσετε <keycap>Esc</keycap> θα χρησιμοποιηθεί η + προεπιλεγμένη διάταξη. Αν η διάταξη του τρέχοντος πληκτρολογίου + δεν είναι προφανής, μια ασφαλής επιλογή είναι το + <guimenuitem>United States of America ISO-8859-1</guimenuitem>.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2 id="bsdinstall-hostname"> + <title>Καθορισμός Ονόματος Υπολογιστή (hostname)</title> + + <para>Στο επόμενο βήμα, το <application>bsdinstall</application> + θα σας ρωτήσει για το όνομα υπολογιστή (hostname) το οποίο θα δοθεί + στο νέο σύστημα.</para> + + <figure id="bsdinstall-config-hostname"> + <title>Καθορισμός Ονόματος Υπολογιστή</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-config-hostname" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Το όνομα που θα δώσετε πρέπει να περιλαμβάνει και τον τομέα + (fully-qualified) όπως για παράδειγμα + <hostid role="fqdn">machine3.example.com</hostid></para> + </sect2> + + <sect2 id="bsdinstall-components"> + <title>Επιλογή Στοιχείων Εγκατάστασης</title> + + <para>Στο επόμενο βήμα, το <application>bsdinstall</application> + θα σας καλέσει να επιλέξετε ποια προαιρετικά στοιχεία του + λειτουργικού επιθυμείτε να εγκαταστήσετε.</para> + + <figure id="bsdinstall-config-components"> + <title>Επιλογή Στοιχείων Εγκατάστασης</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-config-components" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Η επιλογή των στοιχείων εγκατάστασης εξαρτάται κυρίως από την + χρήση που θα έχει το σύστημα και το διαθέσιμο ελεύθερο χώρο στο + δίσκο. Ο πυρήνας και τα βασικά προγράμματα του &os; (γνωστά και ως + <quote>base system</quote> ή βασικό σύστημα) εγκαθίστανται + υποχρεωτικά.</para> + + <para>Ανάλογα με το είδος της εγκατάστασης, κάποια από τα παρακάτω + στοιχεία μπορεί να μην εμφανιστούν.</para> + + <itemizedlist> + <title>Προαιρετικά Στοιχεία</title> + + <listitem> + <para><literal>doc</literal> - Επιπρόσθετη τεκμηρίωση, κυρίως + ιστορικής σημασίας. Η τεκμηρίωση που παρέχεται από την + Ομάδα Τεκμηρίωσης του &os; εγκαθίσταται χωριστά σε επόμενο + στάδιο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>games</literal> - Κάποια παραδοσιακά BSD παιχνίδια + που περιλαμβάνουν τα <application>fortune</application>, + <application>rot13</application> και άλλα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>lib32</literal> - Βιβλιοθήκες συμβατότητας για + εκτέλεση εφαρμογών 32-bit σε 64-bit εκδόσεις του &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>ports</literal> - Η Συλλογή των Ports + του &os;.</para> + + <para>Η Συλλογή των Ports αποτελεί ένα εύκολο και βολικό τρόπο + εγκατάστασης λογισμικού. Η Συλλογή των Ports δεν περιέχει + τον πηγαίο κώδικα που απαιτείται για τη μεταγλώττιση του + λογισμικού. Πρόκειται στην πραγματικότητα για μια συλλογή + αρχείων που αυτοματοποιεί τη μεταφόρτωση, μεταγλώττιση και + εγκατάσταση λογισμικού τρίτων κατασκευαστών. Το + <xref linkend="ports"> αναλύει τον τρόπο χρήσης της Συλλογής + των Ports.</para> + + <warning> + <para>Το πρόγραμμα εγκατάστασης δεν ελέγχει για να δει αν + διαθέτετε αρκετό ελεύθερο χώρο στο δίσκο. Επιλέξτε αυτό το + στοιχείο μόνο αν έχετε αρκετό χώρο. Από το &os; 9.0 και + μετά, η Συλλογή των Ports καταλαμβάνει περίπου &ports.size; + χώρο στο δίσκο. Μπορείτε με βεβαιότητα να θεωρήσετε ότι ο + χώρος αυτός θα είναι ακόμα μεγαλύτερος στις νεώτερες εκδόσεις + του &os;.</para> + </warning> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>src</literal> - Ο Πηγαίος Κώδικας του Συστήματος.</para> + + <para>Το &os; έρχεται με πλήρη πηγαίο κώδικα, τόσο για τον πυρήνα + όσο και για τα βασικά προγράμματα. Αν και ο πηγαίος κώδικας δεν + απαιτείται για την πλειονότητα των εφαρμογών, ίσως να τον + χρειαστείτε για τη μεταγλώττιση συγκεκριμένων προγραμμάτων που + παρέχονται ως πηγαίος κώδικας (π.χ. οδηγούς συσκευών ή αρθρώματα + πυρήνα), ή για εργασίες ανάπτυξης του ίδιου του &os;.</para> + + <para>Το πλήρες δέντρο του πηγαίου κώδικα καταλαμβάνει 1 GB + χώρου στο δίσκο, ενώ μια πλήρης μεταγλώττιση όλου του &os; + απαιτεί επιπλέον 5 GB χώρου.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="bsdinstall-netinstall"> + <title>Εγκατάσταση από το Δίκτυο</title> + + <para>Το μέσο εγκατάστασης <emphasis>bootonly</emphasis> + δεν διαθέτει αντίγραφα των αρχείων εγκατάστασης. Όταν + χρησιμοποιείτε την μέθοδο <emphasis>bootonly</emphasis>, τα + αρχεία μεταφορτώνονται από το δίκτυο κατά απαίτηση.</para> + + <figure id="bsdinstall-netinstall-notify"> + <title>Εγκατάσταση από το Δίκτυο</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-netinstall-files" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Μετά την ρύθμιση των παραμέτρων δικτύου όπως φαίνεται στο + <xref linkend="bsdinstall-config-network-dev">, γίνεται η επιλογή + ενός mirror site. Τα mirror sites διαθέτουν αντίγραφα των αρχείων + του &os;. Επιλέξτε ένα mirror site το οποίο βρίσκεται όσο το δυνατόν + πιο κοντά στην περιοχή σας. Με τον τρόπο αυτό, η μεταφόρτωση των + αρχείων θα είναι ταχύτερη και θα μειωθεί ο χρόνος εγκατάστασης.</para> + + <figure id="bsdinstall-netinstall-mirror"> + <title>Επιλογή Mirror</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-netinstall-mirrorselect" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Η εγκατάσταση θα συνεχιστεί με τον ίδιο τρόπο όπως και αν τα + αρχεία ήταν διαθέσιμα τοπικά.</para> + </sect1> + + <sect1 id="bsdinstall-partitioning"> + <title>Εκχώρηση Χώρου στο Δίσκο</title> + + <para>Υπάρχουν τρεις τρόποι να εκχωρήσετε χώρο για το &os;. Με τη + μέθοδο <emphasis>Guided (καθοδηγούμενη)</emphasis>, οι κατατμήσεις + δημιουργούνται αυτόματα, ενώ με τη μέθοδο + <emphasis>Manual (χειροκίνητη)</emphasis> οι προχωρημένοι χρήστες + μπορούν να δημιουργήσουν προσαρμοσμένες κατατμήσεις. Τέλος, υπάρχει + η επιλογή να εκκινήσετε ένα κέλυφος και να δημιουργήσετε τις + κατατμήσεις με απευθείας χρήση προγραμμάτων της γραμμής εντολών όπως + &man.gpart.8;, &man.fdisk.8;, και &man.bsdlabel.8;.</para> + <!-- WB: mention ZFS here? --> + + <figure id="bsdinstall-part-guided-manual"> + <title>Επιλογή Guided ή Manual Partitioning</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-part-guided-manual" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <sect2 id="bsdinstall-part-guided"> + <title>Καθοδηγούμενη (Guided) Κατάτμηση</title> + + <para>Αν έχετε συνδέσει πολλαπλούς δίσκους, επιλέξτε αυτόν στον + οποίο θα εγκαταστήσετε το &os;.</para> + + <figure id="bsdinstall-part-guided-disk"> + <title>Επιλογή από Πολλαπλούς Δίσκους</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-part-guided-disk" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Μπορείτε να εκχωρήσετε είτε ολόκληρο το δίσκο, είτε ένα μέρος του + στο &os;. Αν επιλέξετε + <guibutton>[ Entire Disk ]</guibutton>, θα + δημιουργηθούν μια κατάλληλη διάταξη κατατμήσεων ώστε να + χρησιμοποιηθεί ολόκληρος ο δίσκος. Αν επιλέξετε + <guibutton>[ Partition ]</guibutton>, θα + δημιουργηθεί μια διάταξη που θα καταλαμβάνει τον ελεύθερο χώρο + του δίσκου.</para> + + <figure id="bsdinstall-part-entire-part"> + <title>Επιλογή Ολόκληρου Δίσκου ή Κατάτμησης</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-part-entire-part" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Ελέγξτε προσεκτικά τη διάταξη των κατατμήσεων που δημιουργήθηκε. + Αν βρείτε κάποιο λάθος, επιλέξτε + <guibutton>[ Revert ]</guibutton> για να επαναφέρετε + τις προηγούμενες κατατμήσεις ή + <guibutton>[ Auto ]</guibutton> για να δημιουργήσετε + τις κατατμήσεις που προτείνονται αυτόματα από το &os;. + Μπορείτε να δημιουργήσετε, να τροποποιήσετε και να διαγράψετε + κατατμήσεις χειροκίνητα. Όταν οι κατατμήσεις είναι οι σωστές, + επιλέξτε <guibutton>[ Finish ]</guibutton> για να + συνεχίσετε με την εγκατάσταση.</para> + + <figure id="bsdinstall-part-review"> + <title>Επισκόπηση Κατατμήσεων</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-part-review" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + </sect2> + + <sect2 id="bsdinstall-part-manual"> + <title>Χειροκίνητη Δημιουργία Κατατμήσεων </title> + + <para>Επιλέγοντας χειροκίνητη δημιουργία κατατμήσεων, θα μεταφερθείτε + απευθείας στον επεξεργαστή κατατμήσεων.</para> + + <figure id="bsdinstall-part-manual-create"> + <title>Χειροκίνητη Δημιουργία Κατατμήσεων</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-part-manual-create" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Επιλέγοντας ένα οδηγό (<devicename>ada0</devicename> στο + παράδειγμα μας) και το πλήκτρο + <guibutton>[ Create ]</guibutton> θα δείτε ένα μενού + για την επιλογή του σχήματος κατατμήσεων (<firstterm>partitioning + scheme</firstterm>).</para> + + <figure id="bsdinstall-part-manual-partscheme"> + <title>Χειροκίνητη Δημιουργία Κατατμήσεων</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-part-manual-partscheme" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Το σύστημα κατατμήσεων <acronym>GPT</acronym> είναι συνήθως το + καταλληλότερο για τα περισσότερους PC-συμβατούς υπολογιστές. + Παλαιότερα λειτουργικά συστήματα δεν είναι συμβατά με τη μέθοδο + <acronym>GPT</acronym> και χρειάζονται κατατμήσεις τύπου + <acronym>MBR</acronym>. Τα υπόλοιπα είδη κατατμήσεων + χρησιμοποιούνται σε παλιά ή μη-συνηθισμένα συστήματα + υπολογιστών.</para> + + <table frame="all" rowsep="1" pgwide="1"> + <title>Κατηγορίες Κατατμήσεων</title> + + <tgroup cols="2" align="left"> + <thead> + <row> + <entry align="left">Συντομογραφία</entry> + <entry align="left">Περιγραφή</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>APM</entry> + <entry><ulink url="http://support.apple.com/kb/TA21692">Apple + Partition Map, χρησιμοποιείται στο &powerpc; &macintosh;.</ulink></entry> + </row> + + <row> + <entry>BSD</entry> + <entry>Κατατμήσεις BSD χωρίς MBR, ορισμένες φορές καλούνται και + "επικίνδυνα αφοσιωμένη κατάσταση". Δείτε το + &man.bsdlabel.8;.</entry> + </row> + + <row> + <entry>GPT</entry> + <entry><ulink + url="http://en.wikipedia.org/wiki/GUID_Partition_Table">Πίνακας Κατατμήσεων GUID.</ulink></entry> + </row> + + <row> + <entry>MBR</entry> + <entry><ulink + url="http://en.wikipedia.org/wiki/Master_boot_record">Master + Boot Record.</ulink></entry> + </row> + + <row> + <entry>PC98</entry> + <entry><ulink url="http://en.wikipedia.org/wiki/Pc9801"> + Παραλλαγή του MBR που χρησιμοποιείται σε υπολογιστές + NEC PC-98.</ulink></entry> + </row> + + <row> + <entry>VTOC8</entry> + <entry>Volume Table Of Contents, χρησιμοποιείται στα Sun + SPARC64 και UltraSPARC.</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </table> + + <para>Μετά τη δημιουργία του σχήματος κατατμήσεων, αν επιλέξετε ξανά + <guibutton>[ Create ]</guibutton> θα δημιουργήσετε νέες + κατατμήσεις.</para> + + <figure id="bsdinstall-part-manual-addpart"> + <title>Χειροκίνητη Δημιουργία Κατατμήσεων</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-part-manual-addpart" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Η τυποποιημένη εγκατάσταση &os; με χρήση <acronym>GPT</acronym> + δημιουργεί τουλάχιστον τρεις κατατμήσεις:</para> + + <itemizedlist> + <title>Τυποποιημένες &os; <acronym>GPT</acronym> Κατατμήσεις</title> + + <listitem> + <para><literal>freebsd-boot</literal> - Ο κώδικας εκκίνησης του + &os;. Η κατάτμηση αυτή πρέπει να είναι η πρώτη στο + δίσκο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>freebsd-ufs</literal> - Σύστημα αρχείων &os; + UFS.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>freebsd-swap</literal> - Χώρος swap &os;.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Μπορείτε να δημιουργήσετε πολλαπλά συστήματα αρχείων. + Κάποιοι χρήστες προτιμούν τη δημιουργία των παραδοσιακών + κατατμήσεων με χωριστά συστήματα αρχείων για τα + <filename>/</filename>, <filename>/var</filename>, και + <filename>/usr</filename>.</para> + + <para>Δείτε το &man.gpart.8; για πλήρη λίστα των διαθέσιμων + τύπων κατατμήσεων <acronym>GPT</acronym>.</para> + + <para>Μπορείτε να εισάγετε το μέγεθος με τη βοήθεια κοινών + συντομεύσεων: <emphasis>K</emphasis> για kilobytes, + <emphasis>M</emphasis> για megabytes, ή <emphasis>G</emphasis> για + gigabytes.</para> + + <tip> + <para>Η καλύτερη απόδοση επιτυγχάνεται με ευθυγράμμιση των τομέων + του δίσκου (sector alignment). Η σωστή ευθυγράμμιση επιτυγχάνεται + με τη δημιουργία κατατμήσεων με μεγέθη πολλαπλάσια των 4K bytes + σε οδηγούς που χρησιμοποιούν τομείς των 512 bytes ή 4K-byte. + Σε γενικές γραμμές, η χρήση κατατμήσεων με μεγέθη πολλαπλάσια του + 1Μ ή ακόμα και 1G είναι ο ευκολότερος τρόπος να επιβεβαιώσουμε + ότι κάθε κατάτμηση ξεκινά σε ζυγό πολλαπλάσιο των 4Κ. + Μια εξαίρεση: την παρούσα στιγμή η κατάτμηση + <emphasis>freebsd-boot</emphasis> δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη + των 512Κ λόγων περιορισμών του κώδικα εκκίνησης.</para> + </tip> + + <para>Σε κάθε κατάτμηση που περιέχει σύστημα αρχείων, χρειάζεται + ένα σημείο προσάρτησης. Αν χρησιμοποιηθεί μόνο μια κατάτμηση + UFS, το σημείο προσάρτησης θα είναι η <filename>/</filename>.</para> + + <para>θα σας ζητηθεί επίσης μια ετικέτα + (<firstterm>label</firstterm>). Η ετικέτα είναι ένα όνομα το + οποίο δίνεται σε μια κατάτμηση. Το όνομα ενός δίσκου ή οι αριθμοί + που περιγράφουν τις κατατμήσεις μπορεί να αλλάξουν αν + ο δίσκος συνδεθεί σε άλλη θύρα ή ελεγκτή, αλλά + η ετικέτα του παραμένει σταθερή. Με χρήση της ετικέτας σε αρχεία + όπως το <filename>/etc/fstab</filename> το σύστημα γίνεται πιο + ανεκτικό σε αλλαγές του υλικού. Οι ετικέτες GPT εμφανίζονται στον + κατάλογο <filename class="directory">/dev/gpt/</filename> όταν + γίνεται η προσάρτηση της συσκευής. Σε άλλα είδη κατατμήσεων υπάρχουν + διαφορετικές δυνατότητες όσο αφορά τις ετικέτες, οι οποίες + εμφανίζονται σε διαφορετικούς υποκαταλόγους στο + <filename class="directory">/dev/</filename>.</para> + + <tip> + <para>Χρησιμοποιήστε μοναδικές ετικέτες σε κάθε σύστημα αρχείων + για να αποφύγετε συγκρούσεις που μπορεί να προκληθούν από όμοια + ονόματα. Σε κάθε ετικέτα μπορείτε να συμπεριλάβετε μερικά + γράμματα από το όνομα του υπολογιστή ή τη θέση του, ή ακόμα και + τη χρήση του. Θα μπορούσατε για παράδειγμα να ονομάσετε τον + κεντρικό κατάλογο <quote>labroot</quote> ή + <quote>rootfs-lab</quote> σε ένα υπολογιστή που ανήκει σε ένα + εργαστήριο.</para> + </tip> + + <para>Μετά τη δημιουργία των προσαρμοσμένων κατατμήσεων, επιλέξτε + <guibutton>[ Finish ]</guibutton> για να συνεχίσετε με την + εγκατάσταση.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="bsdinstall-final-warning"> + <title>Επιβεβαίωση της Εγκατάστασης</title> + + <para>Σε αυτό το σημείο έχετε την τελευταία ευκαιρία να εγκαταλείψετε + την εγκατάσταση χωρίς να γίνουν αλλαγές στο σκληρό δίσκο σας.</para> + + <figure id="bsdinstall-final-confirmation"> + <title>Τελική Επιβεβαίωση</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-final-confirmation" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Επιλέξτε <guibutton>[ Commit ]</guibutton> και πιέστε + <keycap>Enter</keycap> για να συνεχίσετε. Αν χρειάζεται να + κάνετε αλλαγές, επιλέξτε <guibutton>[ Back ]</guibutton> + για να επιστρέψετε στον επεξεργαστή κατατμήσεων. Με το πλήκτρο + <guibutton>[ Revert & Exit ]</guibutton> μπορείτε + να εγκαταλείψετε το πρόγραμμα εγκατάστασης χωρίς να γίνουν αλλαγές στο + σκληρό σας δίσκο.</para> + + <para>Ο χρόνος εγκατάστασης ποικίλει ανάλογα με τις διανομές και τα + στοιχεία εγκατάστασης που έχετε επιλέξει, το μέσο εγκατάστασης και + την ταχύτητα του υπολογιστή. Θα δείτε μια σειρά από μηνύματα σχετικά + με την πρόοδο της διαδικασίας.</para> + + <para>Αρχικά, το πρόγραμμα εγκατάστασης θα γράψει τις κατατμήσεις στο + δίσκο και θα εκτελέσει κατάλληλες εντολές <command>newfs</command> + για να δημιουργήσει τα ανάλογα συστήματα αρχείων.</para> + + <para>Αν κάνετε εγκατάσταση μέσω δικτύου, το + <application>bsdinstall</application> θα προχωρήσει μεταφορτώνοντας + τα απαραίτητα αρχεία.</para> +<!-- XXXGA: What does it do if fetch fails? --> + + <figure id="bsdinstall-distfile-fetching"> + <title>Μεταφόρτωση Αρχείων Εγκατάστασης</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-distfile-fetching" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Στη συνέχεια, θα γίνει έλεγχος ακεραιότητας των αρχείων + εγκατάστασης για να επιβεβαιωθεί ότι δεν έχουν αλλοιωθεί κατά + τη μεταφόρτωση ή κατά την ανάγνωση από το μέσο εγκατάστασης.</para> + + <figure id="bsdinstall-distfile-verify"> + <title>Επαλήθευση Αρχείων Εγκατάστασης</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-distfile-verifying" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Στο τελευταίο βήμα, τα επιβεβαιωμένα αρχεία εγκατάστασης θα + εξαχθούν και θα γραφούν στο σκληρό δίσκο.</para> + + <figure id="bsdinstall-distfile-extract"> + <title>Εξαγωγή Αρχείων Εγκατάστασης</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-distfile-extracting" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Με το τέλος της εξαγωγής όλων των αρχείων εγκατάστασης, το + <application>bsdinstall</application> θα εισέλθει στη διαδικασία + ρυθμίσεων μετά την εγκατάσταση (δείτε <xref + linkend="bsdinstall-post">).</para> + </sect1> + + <sect1 id="bsdinstall-post"> + <title>Μετά την Εγκατάσταση</title> + + <para>Μετά από μια επιτυχημένη εγκατάσταση του &os;, ακολουθεί μια + σειρά ρυθμίσεων. Μπορείτε να επαναλάβετε οποιαδήποτε ρύθμιση + αν εισέλθετε στην αντίστοιχη επιλογή στο τελικό μενού πριν + επανεκκινήσετε στο νέο-εγκατεστημένο σας &os; σύστημα.</para> + + <sect2 id="bsdinstall-post-root"> + <title>Ρύθμιση του Κωδικού του <username>root</username></title> + + <para>Θα πρέπει να ορίσετε ένα κωδικό πρόσβασης για το χρήστη + <username>root</username>. Παρατηρήστε ότι δεν φαίνονται τα + γράμματα που πληκτρολογείτε καθώς εισάγετε τον κωδικό. Μετά την + εισαγωγή του κωδικού, θα πρέπει να τον εισάγετε ακόμα μια φορά. + Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται ότι δεν έχει γίνει κάποιο λάθος + κατά την πληκτρολόγηση.</para> + + <figure id="bsdinstall-post-set-root-passwd"> + <title>Ρύθμιση του Κωδικού του <username>root</username></title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-post-root-passwd" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Η εγκατάσταση συνεχίζεται μετά την επιτυχή εισαγωγή του + κωδικού.</para> + </sect2> + + <sect2 id="bsdinstall-config-network-dev"> + <title>Ρύθμιση Καρτών Δικτύου</title> + + <note> + <para>Η ρύθμιση του δικτύου παραλείπεται αν έχει ήδη πραγματοποιηθεί + στα πλαίσια μιας εγκατάστασης <emphasis>bootonly</emphasis>.</para> + </note> + + <para>Θα δείτε μια λίστα με όλες τις διεπαφές δικτύου που + ανιχνεύθηκαν στον υπολογιστή σας. Επιλέξτε αυτή που επιθυμείτε + να ρυθμίσετε.</para> + + <figure id="bsdinstall-configure-net-interface"> + <title>Επιλογή μιας Διεπαφής Δικτύου</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-configure-network-interface" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <sect3 id="bsdinstall-configure-net-wireless"> + <title>Ρύθμιση Ασύρματης Κάρτας Δικτύου</title> + + <para>Αν επιλέξετε να ρυθμίσετε μια ασύρματη διεπαφή δικτύου, θα + πρέπει να ρυθμίσετε τις παραμέτρους αναγνώρισης και ασφάλειας + για να συνδεθείτε στο δίκτυο.</para> + + <para>Τα ασύρματα δίκτυα αναγνωρίζονται από το Αναγνωριστικό + Υπηρεσίας ή Service Set Identifier (<acronym + role="Service Set Identifier">SSID</acronym>). Το <acronym + role="Service Set Identifier">SSID</acronym> είναι ένα σύντομο + όνομα που αποδίδεται σε κάθε ασύρματο δίκτυο.</para> + + <para>Τα περισσότερα ασύρματα δίκτυα κρυπτογραφούν τα δεδομένα + που μεταδίδονται για να προστατεύσουν τις πληροφορίες από + μη εξουσιοδοτημένη χρήση. Συνίσταται να χρησιμοποιήσετε + κρυπτογράφηση <acronym + role="Wi-Fi Protected Access II">WPA2</acronym>. Παλαιότερες + μέθοδοι κρυπτογράφησης όπως το <acronym + role="Wired Equivalent Privacy">WEP</acronym> προσφέρουν + ελάχιστη ασφάλεια.</para> + + <para>Το πρώτο βήμα για να συνδεθείτε σε ένα ασύρματο δίκτυο είναι + να σαρώσετε για Σημεία Ασύρματης Πρόσβασης (Access Points).</para> + + <figure id="bsdinstall-wireless-scan"> + <title>Σάρωση για Access Points</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-configure-wireless-scan" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Τα <acronym role="Service Set Identifiers">SSIDs</acronym> που + θα βρείτε κατά τη διάρκεια της σάρωσης συνοδεύονται από τα + είδη κρυπτογράφησης που διατίθενται για κάθε δίκτυο. Αν δεν + βλέπετε το <acronym role="Service Set Identifier">SSID</acronym> + που επιθυμείτε στη λίστα, επιλέξτε + <guibutton>[ Rescan ]</guibutton> για να εκτελέσετε + τη σάρωση ξανά. Αν εξακολουθείτε να μη βλέπετε το επιθυμητό + δίκτυο, ελέγξτε την κεραία για τυχόν προβλήματα ή μετακινήστε + τον υπολογιστή πιο κοντά στο σημείο πρόσβασης. Να εκτελείτε νέα + σάρωση μετά από κάθε αλλαγή.</para> + + <figure id="bsdinstall-wireless-accesspoints"> + <title>Επιλογή Ασύρματου Δικτύου</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-configure-wireless-accesspoints" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Μετά την επιλογή του ασύρματου δικτύου, θα πρέπει να εισάγετε + τις πληροφορίες που σχετίζονται με την κρυπτογράφηση. Σε δίκτυα + <acronym role="Wi-Fi Protected Access II">WPA2</acronym> + χρειάζεται να δώσετε μόνο ένα κωδικό πρόσβασης (γνωστό ως + Pre-Shared Key ή <acronym role="Pre-Shared Key">PSK</acronym>). + Για λόγους ασφαλείας, οι χαρακτήρες που πληκτρολογείτε στο πεδίο + εμφανίζονται ως αστερίσκοι.</para> + + <figure id="bsdinstall-wireless-wpa2"> + <title>Ρύθμιση WPA2</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-configure-wireless-wpa2setup" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Μετά την επιλογή του ασύρματου δικτύου και την εισαγωγή των + πληροφοριών σύνδεσης, η εγκατάσταση συνεχίζεται με τη ρύθμιση + των υπόλοιπων παραμέτρων του δικτύου.</para> + </sect3> + + <sect3 id="bsdinstall-ipv4"> + <title>Ρύθμιση Δικτύου IPv4</title> + + <para>Επιλέξτε αν θα χρησιμοποιηθεί δικτύωση IPv4. Πρόκειται + για το πιο συνηθισμένο είδος σύνδεσης.</para> + + <figure id="bsdinstall-configure-net-ipv4"> + <title>Επιλογή Δικτύωσης IPv4</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-configure-network-interface-ipv4" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Υπάρχουν δύο μέθοδοι ρύθμισης του IPv4. + Μέσω του <firstterm><acronym role="Dynamic Host Configuration Protocol">DHCP</acronym> + </firstterm> η ρύθμιση της διεπαφής γίνεται αυτόματα. Αυτή είναι + και η συνιστώμενη μέθοδος. Η ρύθμιση <firstterm>Static</firstterm> + απαιτεί χειροκίνητη εισαγωγή πληροφοριών δικτύου.</para> + + <note> + <para>Μη βάλετε τυχαίες ρυθμίσεις δικτύου, καθώς δεν θα + λειτουργήσουν. Θα πρέπει να λάβετε τις πληροφορίες που + αναφέρονται στο <xref + linkend="bsdinstall-collect-network-information"> από τον + διαχειριστή ή τον παροχέα του δικτύου σας.</para> + </note> + + <sect4 id="bsdinstall-net-ipv4-dhcp-config"> + <title>Ρύθμιση Δικτύου IPv4 μέσω DHCP</title> + + <para>Αν διαθέτετε εξυπηρετητή DHCP, επιλέξτε + <guibutton>[ Yes ]</guibutton> για να ρυθμίσετε + αυτόματα την διεπαφή δικτύου.</para> + + <figure id="bsdinstall-net-ipv4-dhcp"> + <title>Επιλέξτε Ρύθμιση IPv4 μέσω DHCP</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-configure-network-interface-ipv4-dhcp" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + </sect4> + + <sect4 id="bsdinstall-net-ipv4-static-config"> + <title>Στατική Ρύθμιση Δικτύου IPv4</title> + + <para>Η στατική ρύθμιση της διεπαφής δικτύου, απαιτεί να εισάγετε + κάποιες πληροφορίες σχετικά με το IPv4.</para> + + <figure id="bsdinstall-net-ipv4-static"> + <title>Στατική Ρύθμιση IPv4</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-configure-network-interface-ipv4-static" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><literal>IP Address</literal> - Η διεύθυνση IP που + θα εισάγετε χειροκίνητα σε αυτό τον υπολογιστή. + Η διεύθυνση αυτή πρέπει να είναι μοναδική και να μην + χρησιμοποιείται από οποιοδήποτε άλλο μηχάνημα στο + τοπικό σας δίκτυο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Subnet Mask</literal> - Η μάσκα υποδικτύου + που χρησιμοποιεί το τοπικό σας δίκτυο. Τυπικά αυτή είναι + <literal>255.255.255.0</literal>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Default Router</literal> - Η διεύθυνση IP + του προεπιλεγμένου δρομολογητή του δικτύου σας. Συνήθως + είναι η διεύθυνση του δρομολογητή ή άλλου δικτυακού + εξοπλισμού που συνδέει το τοπικό σας δίκτυο με το + Internet. Θα τη δείτε επίσης να αναφέρετε ως + <emphasis>default gateway (προεπιλεγμένη πύλη)</emphasis>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect4> + </sect3> + + <sect3 id="bsdinstall-ipv6"> + <title>Ρύθμιση Δικτύου IPv6</title> + + <para>Το IPv6 είναι μια νέα μέθοδος ρύθμισης δικτύου. Αν το δίκτυο + σας διαθέτει IPv6 και επιθυμείτε να το ρυθμίσετε, πιέστε + <guibutton>[ Yes ]</guibutton> για να το + επιλέξετε.</para> + + <figure id="bsdinstall-net-ipv6"> + <title>Επιλογή Δικτύωσης IPv6</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-configure-network-interface-ipv6" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Το IPv6 διαθέτει επίσης δύο μεθόδους ρύθμισης. Το + <firstterm><acronym role="StateLess Address AutoConfiguration">SLAAC</acronym> + </firstterm>, ή <emphasis>StateLess Address AutoConfiguration</emphasis>, + ρυθμίζει αυτόματα τις παραμέτρους του δικτύου σας. Η ρύθμιση + <firstterm>Static</firstterm> απαιτεί να κάνετε τις αντίστοιχες + ρυθμίσεις χειροκίνητα.</para> + + <sect4 id="bsdinstall-net-ipv6-slaac-config"> + <title>IPv6 Stateless Address Autoconfiguration</title> + + <para>Το <acronym>SLAAC</acronym> επιτρέπει σε μια συσκευή ενός + δικτύου IPv6 να ζητήσει πληροφορίες αυτόματης ρύθμισης από ένα + τοπικό δρομολογητή. Δείτε το + <ulink url="http://tools.ietf.org/html/rfc4862">RFC4862</ulink> + για περισσότερες πληροφορίες.</para> + + <figure id="bsdinstall-net-ipv6-slaac"> + <title>Επιλέξτε Ρύθμιση IPv6 SLAAC</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-configure-network-interface-slaac" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + </sect4> + + <sect4 id="bsdinstall-net-ipv6-static-config"> + <title>Στατική Ρύθμιση Δικτύου IPv6</title> + + <para>Η στατική ρύθμιση της διεπαφής δικτύου στο IPv6, απαιτεί + την χειροκίνητη εισαγωγή κάποιων ρυθμίσεων.</para> + + <figure id="bsdinstall-net-ipv6-static"> + <title>Στατική Ρύθμιση IPv6</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-configure-network-interface-ipv6-static" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><literal>IPv6 Address</literal> - Η διεύθυνση + <acronym>IP</acronym> που θα εισάγετε χειροκίνητα σε αυτό + τον υπολογιστή. Η διεύθυνση αυτή πρέπει να είναι μοναδική + και να μην χρησιμοποιείται από κανένα άλλο μηχάνημα στο + τοπικό σας δίκτυο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Default Router</literal> - Η IPv6 διεύθυνση + του προεπιλεγμένου δρομολογητή για το δίκτυο σας. Συνήθως + είναι η διεύθυνση του δρομολογητή ή άλλου δικτυακού + εξοπλισμού που συνδέει το τοπικό σας δίκτυο με το Internet. + Θα τη δείτε επίσης να αναφέρεται ως + <emphasis>default gateway (προεπιλεγμένη πύλη)</emphasis>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect4> + </sect3> + + <sect3 id="bsdinstall-net-dns"> + <title>Ρύθμιση του <acronym role="Domain Name System">DNS</acronym></title> + + <para>Το <firstterm>Domain Name System (Σύστημα Ονομάτων Τομέα)</firstterm> ή + <emphasis><acronym role="Domain Name System">DNS</acronym></emphasis> + μετατρέπει ονόματα υπολογιστών σε διευθύνσεις δικτύου και το + αντίθετο. Αν χρησιμοποιήσατε <acronym>DHCP</acronym> ή + <acronym>SLAAC</acronym> για να ρυθμίσετε αυτόματα τη διεπαφή + δικτύου, οι αντίστοιχες ρυθμίσεις πιθανόν να έχουν γίνει ήδη. + Στην αντίθετη περίπτωση, βάλτε το όνομα τομέα του τοπικού δικτύου + στο πεδίο Search. Τα πεδία + <acronym>DNS</acronym> #1 και <acronym>DNS</acronym> #2 είναι οι + διευθύνσεις <acronym>IP</acronym> των τοπικών εξυπηρετητών + <acronym>DNS</acronym>. Χρειάζεται να εισάγετε τουλάχιστον ένα + εξυπηρετητή <acronym>DNS</acronym>.</para> + + <figure id="bsdinstall-net-dns-config"> + <title>Ρύθμιση DNS</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-configure-network-ipv4-dns" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="bsdinstall-timezone"> + <title>Ρύθμιση της Ζώνης Ώρας</title> + + <para>Η ρύθμιση της σωστής ζώνης ώρας στο μηχάνημα σας, + εξασφαλίζει την αυτόματη αλλαγή της από χειμερινή σε εαρινή και + το αντίστροφο. Επιτρέπει επίσης τη σωστή λειτουργία όλων των + υπηρεσιών που σχετίζονται με την τήρηση χρόνου.</para> + + <para>Το παράδειγμα μας αναφέρεται σε ένα μηχάνημα που βρίσκεται στην + Ανατολική ζώνη ώρας των Ηνωμένων Πολιτειών. Η δική σας επιλογή + θα είναι διαφορετική ανάλογα με τη γεωγραφική σας περιοχή.</para> + + <figure id="bsdinstall-local-utc"> + <title>Επιλογή Τοπικού ή UTC Ρολογιού</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-set-clock-local-utc" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Επιλέξτε <guibutton>[ Yes ]</guibutton> + ή <guibutton>[ No ]</guibutton> ανάλογα με το πως + είναι ρυθμισμένο το ρολόι του μηχανήματος και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>. Αν δεν γνωρίζετε αν το σύστημα σας + χρησιμοποιεί ώρα UTC ή τοπική, επιλέξτε + <guibutton>[ No ]</guibutton> για να επιλέξετε την + τοπική ώρα που είναι και η πιο συνηθισμένη.</para> + + <figure id="bsdinstall-timezone-region"> + <title>Επιλέξτε μια Περιοχή</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-timezone-region" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Επιλέξτε την σωστή περιοχή χρησιμοποιώντας τα βελάκια και + πιέστε <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <figure id="bsdinstall-timezone-country"> + <title>Επιλογή Χώρας</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-timezone-country" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Επιλέξτε τη σωστή χώρα χρησιμοποιώντας τα βελάκια και + πιέστε <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <figure id="bsdinstall-timezone-zone"> + <title>Επιλογή Ζώνης Ώρας</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-timezone-zone" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Επιλέξτε τη σωστή ζώνη ώρας χρησιμοποιώντας τα βελάκια και + πιέστε <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <figure id="bsdinstall-timezone-confirmation"> + <title>Επιβεβαίωση Ζώνης Ώρας</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-timezone-confirm" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Επιβεβαιώστε ότι η συντομογραφία για την επιλεγμένη ζώνη ώρας + είναι η σωστή. Έπειτα πιέστε <keycap>Enter</keycap> για να + συνεχίσετε με τις υπόλοιπες ρυθμίσεις.</para> + </sect2> + + <sect2 id="bsdinstall-sysconf"> + <title>Επιλογή Υπηρεσιών που θα Ενεργοποιηθούν</title> + + <para>Μπορείτε να επιλέξετε ποιες από τις πρόσθετες υπηρεσίες + θα ενεργοποιηθούν στην εκκίνηση. Όλες οι παρακάτω υπηρεσίες + είναι προαιρετικές.</para> + + <figure id="bsdinstall-config-serv"> + <title>Επιλογή Πρόσθετων Υπηρεσιών προς Ενεργοποίηση</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-config-services" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <itemizedlist> + <title>Πρόσθετες Υπηρεσίες</title> + + <listitem> + <para><literal>sshd</literal> - Secure Shell (Ασφαλές Κέλυφος) + (<acronym role="Secure Shell">SSH</acronym>) Ο δαίμονας για + ασφαλή απομακρυσμένη πρόσβαση.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>moused</literal> - Παρέχει δυνατότητα χρήσης του + ποντικιού από την κονσόλα του συστήματος.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>ntpd</literal> - Network Time Protocol, πρωτόκολλο + για ρύθμιση της ώρας μέσω δικτύου (<acronym + role="Network Time Protocol">NTP</acronym>). Ο δαίμονας + χρησιμοποιείται για την αυτόματη ρύθμιση του ρολογιού.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>powerd</literal> - Βοηθητικό πρόγραμμα για έλεγχο + ισχύος και διαχείριση ενέργειας.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2 id="bsdinstall-crashdump"> + <title>Ενεργοποίηση Crash Dumps</title> + + <para>Το <application>bsdinstall</application> θα σας ρωτήσει αν + θέλετε να ενεργοποιήσετε τα crash dumps στο σύστημα σας. + Η ενεργοποίηση των crash dumps μπορεί να είναι πολύ χρήσιμη στον + εντοπισμό προβλημάτων του συστήματος και για το λόγο αυτό + συνιστούμε να τα ενεργοποιείτε όταν είναι δυνατόν. Επιλέξτε + <guibutton>[ Yes ]</guibutton> για να τα ενεργοποιήσετε, + ή <guibutton>[ No ]</guibutton> για να συνεχίσετε χωρίς + crash dumps.</para> + + <figure id="bsdinstall-config-crashdump"> + <title>Ενεργοποίηση Crash Dumps</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-config-crashdump" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + </sect2> + + <sect2 id="bsdinstall-addusers"> + <title>Προσθήκη Χρηστών</title> + + <para>Η προσθήκη τουλάχιστον ενός χρήστη κατά την εγκατάσταση, σας + επιτρέπει να χρησιμοποιήσετε το σύστημα χωρίς να εισέλθετε + ως <username>root</username>. Όταν εισέρχεστε ως + <username>root</username>, δεν υπάρχουν πρακτικά όρια ή κάποιο + είδος προστασίας σχετικά με το τι μπορείτε να κάνετε. Όταν + εισέρχεστε ως κανονικός χρήστης, μπορείτε να χειριστείτε το + σύστημα σας με περισσότερη ασφάλεια.</para> + + <para>Επιλέξτε <guibutton>[ Yes ]</guibutton> για να + προσθέσετε νέους χρήστες.</para> + + <figure id="bsdinstall-add-user1"> + <title>Προσθήκη Λογαριασμών Χρηστών</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-adduser1" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Εισάγετε τις πληροφορίες για το χρήστη που θα προστεθεί.</para> + + <figure id="bsdinstall-add-user2"> + <title>Εισαγωγή Πληροφοριών Χρήστη</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-adduser2" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <itemizedlist> + <title>Πληροφορίες Χρήστη</title> + + <listitem> + <para><literal>Username</literal> - Το όνομα που θα χρησιμοποιεί + ο χρήστης για να εισέλθει στο σύστημα. Τυπικά το πρώτο γράμμα + του μικρού ονόματος σε συνδυασμό με το επίθετο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Full name</literal> - Το πλήρες όνομα του + χρήστη.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Uid</literal> - User ID. Ο αναγνωριστικός + αριθμός χρήστη. Συνήθως δεν συμπληρώνουμε αυτό το πεδίο, + ώστε να επιλεγεί αυτόματα ένας αριθμός από το σύστημα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Login group</literal> - Η ομάδα στην οποία + ανήκει ο χρήστης. Συνήθως το αφήνουμε κενό ώστε να γίνει + αποδεκτή η προεπιλεγμένη τιμή.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Invite <replaceable>user</replaceable> into + other groups?</literal> - Επιπρόσθετες ομάδες χρηστών στις + οποίες θέλουμε να ανήκει ο χρήστης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Login class</literal> - Συνήθως δεν συμπληρώνουμε + αυτό το πεδίο, ώστε να γίνει αποδεκτή η προεπιλεγμένη + τιμή.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Shell</literal> - Το κέλυφος που θα χρησιμοποιεί + ο συγκεκριμένος χρήστης. Στο παράδειγμα μας επιλέξαμε το + &man.csh.1;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Home directory</literal> - Ο προσωπικός κατάλογος + του χρήστη. Η προεπιλεγμένη τιμή είναι συνήθως η σωστή.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Home directory permissions</literal> - + Τα δικαιώματα στον κατάλογο του χρήστη. Τα προεπιλεγμένα είναι + συνήθως σωστά.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Use password-based authentication?</literal> - + H τυπική απάντηση είναι "yes".</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Use an empty password?</literal> - + Η τυπική απάντηση είναι "no".</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Use a random password?</literal> - Η τυπική + απάντηση είναι "no".</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Enter password</literal> - Ο κωδικός πρόσβασης για + το συγκεκριμένο χρήστη. Δεν φαίνεται στην οθόνη καθώς τον + πληκτρολογούμε.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Enter password again</literal> - Ο κωδικός πρέπει + να εισαχθεί άλλη μια φορά για επιβεβαίωση.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Lock out the account after creation?</literal> + - Η τυπική απάντηση είναι "no".</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Αφού εισάγετε όλες τις πληροφορίες, θα δείτε μια περίληψη τους + και το σύστημα θα σας ρωτήσει για την ορθότητα τους. Αν κάνατε + κάποιο λάθος κατά τη διάρκεια της εισαγωγής, γράψτε + <literal>no</literal> και ξαναπροσπαθήστε. Αν όλα είναι σωστά, + γράψτε <literal>yes</literal> για να δημιουργήσετε το νέο + χρήστη.</para> + + <figure id="bsdinstall-add-user3"> + <title>Έξοδος από τη Διαχείριση Χρηστών και Ομάδων</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-adduser3" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Αν θέλετε να προσθέσετε περισσότερους χρήστες, απαντήστε στην + ερώτηση "Add another user?" με <literal>yes</literal>. Απαντήστε + <literal>no</literal> για να τελειώσετε με την προσθήκη χρηστών και + να συνεχίσετε την εγκατάσταση.</para> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την προσθήκη και + διαχείριση χρηστών, δείτε το <xref linkend="users">.</para> + </sect2> + + <sect2 id="bsdinstall-final-conf"> + <title>Τελικές Ρυθμίσεις</title> + + <para>Μετά το τέλος της εγκατάστασης και των αρχικών ρυθμίσεων, έχετε + μια τελευταία ευκαιρία να αλλάξετε τις ρυθμίσεις πριν την έξοδο από + το πρόγραμμα εγκατάστασης.</para> + + <figure id="bsdinstall-final-config"> + <title>Τελικές Ρυθμίσεις</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-finalconfiguration" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Χρησιμοποιήστε αυτό το μενού για να κάνετε οποιεσδήποτε αλλαγές + ή πρόσθετες ρυθμίσεις θέλετε πριν την ολοκλήρωση της + εγκατάστασης.</para> + + <itemizedlist> + <title>Επιλογές Τελικών Ρυθμίσεων</title> + + <listitem> + <para><literal>Add User</literal> - Περιγράφεται στο + <xref linkend="bsdinstall-addusers">.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Root Password</literal> - Περιγράφεται στο + <xref linkend="bsdinstall-post-root">.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Hostname</literal> - Περιγράφεται στο + <xref linkend="bsdinstall-hostname">.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Network</literal> - Περιγράφεται στο + <xref linkend="bsdinstall-config-network-dev">.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Services</literal> - Περιγράφεται στο + <xref linkend="bsdinstall-sysconf">.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Time Zone</literal> - Περιγράφεται στο + <xref linkend="bsdinstall-timezone">.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>Handbook</literal> - Μεταφόρτωση και εγκατάσταση + του Εγχειριδίου του &os; (το οποίο διαβάζετε αυτή τη + στιγμή).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Με την ολοκλήρωση των τελικών ρυθμίσεων, επιλέξτε + <guibutton>Exit</guibutton> για να κλείσετε την εγκατάσταση.</para> + + <figure id="bsdinstall-final-modification-shell"> + <title>Χειροκίνητη Ρύθμιση</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-final-modification-shell" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Το <application>bsdinstall</application> θα σας ρωτήσει για + τυχόν επιπλέον ρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν πριν επανεκκινήσετε + στο νέο σύστημα. Επιλέξτε <guibutton>[ Yes ]</guibutton> + για να εκκινήσετε ένα κέλυφος στο νέο σύστημα ή + <guibutton>[ No ]</guibutton> για να προχωρήσετε στο + τελευταίο βήμα της εγκατάστασης.</para> + + <figure id="bsdinstall-final-main"> + <title>Ολοκλήρωση της Εγκατάστασης</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="bsdinstall/bsdinstall-mainexit" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Αν χρειάζεται να κάνετε περισσότερες ή ειδικές ρυθμίσεις, + μπορείτε να επιλέξετε + <guibutton>[ Live CD ]</guibutton>. + Με την επιλογή αυτή, Θα ξεκινήσετε το μέσο εγκατάστασης σε + κατάσταση Live CD.</para> + + <para>Με την ολοκλήρωση της εγκατάστασης, επιλέξτε + <guibutton>[ Reboot ]</guibutton> για να επανεκκινήσετε + τον υπολογιστή σας και να ξεκινήσετε το νέο &os; σύστημά σας. + Μη ξεχάσετε να αφαιρέσετε το μέσο εγκατάστασης από τον οδηγό CD (ή + την USB υποδοχή), διαφορετικά το σύστημα σας ίσως ξεκινήσει ξανά + από αυτό.</para> + </sect2> + + <sect2 id="bsdinstall-freebsdboot"> + <title>Εκκίνηση και Τερματισμός του &os;</title> + + <sect3 id="bsdinstall-freebsdboot-i386"> + <title>&os;/&arch.i386; Booting</title> + + <para>Κατά την εκκίνηση του &os; εμφανίζονται πολλά πληροφοριακά + μηνύματα. Φυσιολογικά, τα περισσότερα κυλούν εκτός της οθόνης. + Μετά το τέλος της εκκίνησης εμφανίζεται η προτροπή εισόδου στο + σύστημα (login). Μπορείτε να δείτε τα μηνύματα που κύλησαν εκτός + οθόνης πιέζοντας το πλήκτρο <keycap>Scroll-Lock</keycap> για να + να ενεργοποιήσετε την <emphasis>προσωρινή μνήμη κύλισης</emphasis>. + Χρησιμοποιήστε έπειτα τα πλήκτρα <keycap>PgUp</keycap>, + <keycap>PgDn</keycap> και τα βελάκια για να δείτε τα παλιά + μηνύματα. Πιέζοντας το <keycap>Scroll-Lock</keycap> ξανά, θα + επιστρέψετε στην κανονική απεικόνιση.</para> + + <para>Στην προτροπή <prompt>login:</prompt> γράψτε το όνομα που + δημιουργήσατε κατά την εγκατάσταση, στο παράδειγμα μας + <username>asample</username>. Να αποφεύγετε να εισέρχεστε ως + <username>root</username> όταν δεν είναι απαραίτητο.</para> + + <para>Η δυνατότητα προς τα πίσω κύλισης των μηνυμάτων που + περιγράψαμε προηγουμένως είναι περιορισμένη, επομένως δεν θα + μπορέσετε με αυτό τον τρόπο να τα δείτε όλα. Μετά την είσοδο + σας στο σύστημα, μπορείτε να δείτε τα μηνύματα από τη γραμμή + εντολών γράφοντας <command>dmesg | less</command> στην προτροπή. + Πιέστε <keycap>q</keycap> για να επιστρέψετε στη γραμμή εντολών + όταν τελειώσετε.</para> + + <para>Τυπικά μηνύματα εκκίνησης (έχουν παραλειφθεί οι + πληροφορίες έκδοσης):</para> + + <screen>Copyright (c) 1992-2011 The FreeBSD Project. +Copyright (c) 1979, 1980, 1983, 1986, 1988, 1989, 1991, 1992, 1993, 1994 + The Regents of the University of California. All rights reserved. +FreeBSD is a registered trademark of The FreeBSD Foundation. + + root@farrell.cse.buffalo.edu:/usr/obj/usr/src/sys/GENERIC amd64 +CPU: Intel(R) Core(TM)2 Duo CPU E8400 @ 3.00GHz (3007.77-MHz K8-class CPU) + Origin = "GenuineIntel" Id = 0x10676 Family = 6 Model = 17 Stepping = 6 + Features=0x783fbff<FPU,VME,DE,PSE,TSC,MSR,PAE,MCE,CX8,APIC,SEP,MTRR,PGE,MCA,CMOV,PAT,PSE36,MMX,FXSR,SSE,SSE2> + Features2=0x209<SSE3,MON,SSSE3> + AMD Features=0x20100800<SYSCALL,NX,LM> + AMD Features2=0x1<LAHF> +real memory = 536805376 (511 MB) +avail memory = 491819008 (469 MB) +Event timer "LAPIC" quality 400 +ACPI APIC Table: <VBOX VBOXAPIC> +ioapic0: Changing APIC ID to 1 +ioapic0 <Version 1.1> irqs 0-23 on motherboard +kbd1 at kbdmux0 +acpi0: <VBOX VBOXXSDT> on motherboard +acpi0: Power Button (fixed) +acpi0: Sleep Button (fixed) +Timecounter "ACPI-fast" frequency 3579545 Hz quality 900 +acpi_timer0: <32-bit timer at 3.579545MHz> port 0x4008-0x400b on acpi0 +cpu0: <ACPI CPU> on acpi0 +pcib0: <ACPI Host-PCI bridge> port 0xcf8-0xcff on acpi0 +pci0: <ACPI PCI bus> on pcib0 +isab0: <PCI-ISA bridge> at device 1.0 on pci0 +isa0: <ISA bus> on isab0 +atapci0: <Intel PIIX4 UDMA33 controller> port 0x1f0-0x1f7,0x3f6,0x170-0x177,0x376,0xd000-0xd00f at device 1.1 on pci0 +ata0: <ATA channel 0> on atapci0 +ata1: <ATA channel 1> on atapci0 +vgapci0: <VGA-compatible display> mem 0xe0000000-0xe0ffffff irq 18 at device 2.0 on pci0 +em0: <Intel(R) PRO/1000 Legacy Network Connection 1.0.3> port 0xd010-0xd017 mem 0xf0000000-0xf001ffff irq 19 at device 3.0 on pci0 +em0: Ethernet address: 08:00:27:9f:e0:92 +pci0: <base peripheral> at device 4.0 (no driver attached) +pcm0: <Intel ICH (82801AA)> port 0xd100-0xd1ff,0xd200-0xd23f irq 21 at device 5.0 on pci0 +pcm0: <SigmaTel STAC9700/83/84 AC97 Codec> +ohci0: <OHCI (generic) USB controller> mem 0xf0804000-0xf0804fff irq 22 at device 6.0 on pci0 +usbus0: <OHCI (generic) USB controller> on ohci0 +pci0: <bridge> at device 7.0 (no driver attached) +acpi_acad0: <AC Adapter> on acpi0 +atkbdc0: <Keyboard controller (i8042)> port 0x60,0x64 irq 1 on acpi0 +atkbd0: <AT Keyboard> irq 1 on atkbdc0 +kbd0 at atkbd0 +atkbd0: [GIANT-LOCKED] +psm0: <PS/2 Mouse> irq 12 on atkbdc0 +psm0: [GIANT-LOCKED] +psm0: model IntelliMouse Explorer, device ID 4 +attimer0: <AT timer> port 0x40-0x43,0x50-0x53 on acpi0 +Timecounter "i8254" frequency 1193182 Hz quality 0 +Event timer "i8254" frequency 1193182 Hz quality 100 +sc0: <System console> at flags 0x100 on isa0 +sc0: VGA <16 virtual consoles, flags=0x300> +vga0: <Generic ISA VGA> at port 0x3c0-0x3df iomem 0xa0000-0xbffff on isa0 +atrtc0: <AT realtime clock> at port 0x70 irq 8 on isa0 +Event timer "RTC" frequency 32768 Hz quality 0 +ppc0: cannot reserve I/O port range +Timecounters tick every 10.000 msec +pcm0: measured ac97 link rate at 485193 Hz +em0: link state changed to UP +usbus0: 12Mbps Full Speed USB v1.0 +ugen0.1: <Apple> at usbus0 +uhub0: <Apple OHCI root HUB, class 9/0, rev 1.00/1.00, addr 1> on usbus0 +cd0 at ata1 bus 0 scbus1 target 0 lun 0 +cd0: <VBOX CD-ROM 1.0> Removable CD-ROM SCSI-0 device +cd0: 33.300MB/s transfers (UDMA2, ATAPI 12bytes, PIO 65534bytes) +cd0: Attempt to query device size failed: NOT READY, Medium not present +ada0 at ata0 bus 0 scbus0 target 0 lun 0 +ada0: <VBOX HARDDISK 1.0> ATA-6 device +ada0: 33.300MB/s transfers (UDMA2, PIO 65536bytes) +ada0: 12546MB (25694208 512 byte sectors: 16H 63S/T 16383C) +ada0: Previously was known as ad0 +Timecounter "TSC" frequency 3007772192 Hz quality 800 +Root mount waiting for: usbus0 +uhub0: 8 ports with 8 removable, self powered +Trying to mount root from ufs:/dev/ada0p2 [rw]... +Setting hostuuid: 1848d7bf-e6a4-4ed4-b782-bd3f1685d551. +Setting hostid: 0xa03479b2. +Entropy harvesting: interrupts ethernet point_to_point kickstart. +Starting file system checks: +/dev/ada0p2: FILE SYSTEM CLEAN; SKIPPING CHECKS +/dev/ada0p2: clean, 2620402 free (714 frags, 327461 blocks, 0.0% fragmentation) +Mounting local file systems:. +vboxguest0 port 0xd020-0xd03f mem 0xf0400000-0xf07fffff,0xf0800000-0xf0803fff irq 20 at device 4.0 on pci0 +vboxguest: loaded successfully +Setting hostname: machine3.example.com. +Starting Network: lo0 em0. +lo0: flags=8049<UP,LOOPBACK,RUNNING,MULTICAST> metric 0 mtu 16384 + options=3<RXCSUM,TXCSUM> + inet6 ::1 prefixlen 128 + inet6 fe80::1%lo0 prefixlen 64 scopeid 0x3 + inet 127.0.0.1 netmask 0xff000000 + nd6 options=21<PERFORMNUD,AUTO_LINKLOCAL> +em0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> metric 0 mtu 1500 + options=9b<RXCSUM,TXCSUM,VLAN_MTU,VLAN_HWTAGGING,VLAN_HWCSUM> + ether 08:00:27:9f:e0:92 + nd6 options=29<PERFORMNUD,IFDISABLED,AUTO_LINKLOCAL> + media: Ethernet autoselect (1000baseT <full-duplex>) + status: active +Starting devd. +Starting Network: usbus0. +DHCPREQUEST on em0 to 255.255.255.255 port 67 +DHCPACK from 10.0.2.2 +bound to 192.168.1.142 -- renewal in 43200 seconds. +add net ::ffff:0.0.0.0: gateway ::1 +add net ::0.0.0.0: gateway ::1 +add net fe80::: gateway ::1 +add net ff02::: gateway ::1 +ELF ldconfig path: /lib /usr/lib /usr/lib/compat /usr/local/lib +32-bit compatibility ldconfig path: /usr/lib32 +Creating and/or trimming log files. +Starting syslogd. +No core dumps found. +Clearing /tmp (X related). +Updating motd:. +Configuring syscons: blanktime. +Generating public/private rsa1 key pair. +Your identification has been saved in /etc/ssh/ssh_host_key. +Your public key has been saved in /etc/ssh/ssh_host_key.pub. +The key fingerprint is: +10:a0:f5:af:93:ae:a3:1a:b2:bb:3c:35:d9:5a:b3:f3 root@machine3.example.com +The key's randomart image is: ++--[RSA1 1024]----+ +| o.. | +| o . . | +| . o | +| o | +| o S | +| + + o | +|o . + * | +|o+ ..+ . | +|==o..o+E | ++-----------------+ +Generating public/private dsa key pair. +Your identification has been saved in /etc/ssh/ssh_host_dsa_key. +Your public key has been saved in /etc/ssh/ssh_host_dsa_key.pub. +The key fingerprint is: +7e:1c:ce:dc:8a:3a:18:13:5b:34:b5:cf:d9:d1:47:b2 root@machine3.example.com +The key's randomart image is: ++--[ DSA 1024]----+ +| .. . .| +| o . . + | +| . .. . E .| +| . . o o . . | +| + S = . | +| + . = o | +| + . * . | +| . . o . | +| .o. . | ++-----------------+ +Starting sshd. +Starting cron. +Starting background file system checks in 60 seconds. + +Thu Oct 6 19:15:31 MDT 2011 + +FreeBSD/amd64 (machine3.example.com) (ttyv0) + +login:</screen> + + <para>Η δημιουργία των κλειδιών RSA και DSA μπορεί να πάρει + κάποιο χρόνο σε αργά μηχανήματα. Γίνεται όμως μόνο στην + πρώτη εκκίνηση και μόνο αν έχει ρυθμιστεί το + <application>sshd</application> για αυτόματη εκκίνηση. + Οι επόμενες εκκινήσεις θα είναι ταχύτερες.</para> + + <para>Το &os; δεν εγκαθιστά κάποιο γραφικό περιβάλλον από προεπιλογή, + αλλά υπάρχουν αρκετά διαθέσιμα προς εγκατάσταση. Δείτε το + <xref linkend="x11"> για περισσότερες πληροφορίες.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="bsdinstall-shutdown"> + <title>Τερματισμός του &os;</title> + + <para>Ο σωστός τερματισμός του &os; εξασφαλίζει τα δεδομένα και + το υλικό του υπολογιστή σας από ζημιά. Δεν πρέπει απλώς να + διακόψετε την τροφοδοσία. Αν ο χρήστης σας είναι μέλος της ομάδας + <groupname>wheel</groupname>, μπορείτε να γίνετε υπερχρήστης με + την εντολή <command>su</command> και την εισαγωγή του κωδικού + του <username>root</username>. Διαφορετικά, συνδεθείτε ως + <username>root</username> και χρησιμοποιήστε την εντολή + <command>shutdown -p now</command>. Το σύστημα θα τερματίσει + με το σωστό τρόπο και θα διακοπεί και η παροχή ρεύματος.</para> + + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το συνδυασμό πλήκτρων + <keycombo action="simul"> + <keycap>Ctrl</keycap> + <keycap>Alt</keycap> + <keycap>Del</keycap> + </keycombo> + για να επανεκκινήσετε το σύστημα, αλλά αυτό δεν συνίσταται κατά τη + διάρκεια της κανονικής λειτουργίας.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="bsdinstall-install-trouble"> + <title>Αντιμετώπιση Προβλημάτων</title> + + <indexterm> + <primary>installation</primary> + <secondary>troubleshooting</secondary> + </indexterm> + <para>Η ενότητα που ακολουθεί καλύπτει την αντιμετώπιση βασικών + προβλημάτων εγκατάστασης — για παράδειγμα κοινά προβλήματα που + έχουν αναφερθεί από πολλούς χρήστες. Υπάρχουν επίσης κάποιες + ερωτήσεις και απαντήσεις για όσους επιθυμούν να έχουν το &os; ως dual + boot με &ms-dos; ή &windows;.</para> + + <sect2> + <title>Τι να Κάνετε αν Κάτι Πάει Στραβά</title> + + <para>Λόγω των διάφορων περιορισμών στην αρχιτεκτονική του PC, δεν + είναι δυνατόν η ανίχνευση συσκευών να είναι 100% αξιόπιστη. + Υπάρχουν όμως κάποια πράγματα που μπορείτε να κάνετε αν + η ανίχνευση δεν είναι επιτυχής.</para> + + <para>Ελέγξτε τις <ulink + url="http://www.FreeBSD.org/releases/index.html">Σημειώσεις + Υλικού</ulink> για την έκδοση του &os; που χρησιμοποιείτε, + για να βεβαιωθείτε ότι το υλικό σας υποστηρίζεται.</para> + + <para>Αν το υλικό σας υποστηρίζεται και εξακολουθείτε να έχετε + κολλήματα ή άλλα προβλήματα, θα πρέπει να δημιουργήσετε ένα + <link linkend="kernelconfig">προσαρμοσμένο πυρήνα</link>. Αυτό + θα σας επιτρέψει να προσθέσετε υποστήριξη για συσκευές οι οποίες + δεν υπάρχουν στον πυρήνα <filename>GENERIC</filename>. Ο πυρήνας + στο μέσο εγκατάστασης έχει δημιουργηθεί με την υπόθεση ότι οι + περισσότερες συσκευές βρίσκονται στις προεπιλεγμένες ρυθμίσεις + τους όσο αφορά τα IRQs, τις διευθύνσεις IO και τα κανάλια DMA. + Αν έχετε αλλάξει αυτές τις ρυθμίσεις ίσως χρειαστεί να αλλάξετε + τις ρυθμίσεις του πυρήνα και να τον επαναμεταγλωττίσετε για να + μπορέσει το &os; να εντοπίσει τις συσκευές σας.</para> + + <para>Είναι επίσης πιθανό η διαδικασία ανίχνευσης για μια συσκευή + που δεν είναι εγκατεστημένη να προκαλέσει πρόβλημα στην ανίχνευση + μιας άλλης υπαρκτής συσκευής. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να + αφαιρέσετε την ανίχνευση για τη συσκευή που δημιουργεί το + πρόβλημα.</para> + + <note> + <para>Κάποια προβλήματα εγκατάστασης μπορούν να αποφευχθούν ή να + μειωθούν με την αναβάθμιση firmware διάφορων συσκευών υλικού και + ειδικότερα της μητρικής. Το firmware της μητρικής είναι συχνά + γνωστό με τον όρο <acronym>BIOS</acronym>. Οι περισσότεροι + κατασκευαστές μητρικών διαθέτουν μια δικτυακή τοποθεσία από όπου + μπορείτε να κατεβάσετε αναβαθμισμένες εκδόσεις και + ανάλογες πληροφορίες.</para> + + <para>Οι κατασκευαστές συνήθως συνιστούν να μην αναβαθμίζετε το + <acronym>BIOS</acronym> της μητρικής αν δεν υπάρχει καλός λόγος, + όπως για παράδειγμα μια κρίσιμη ενημέρωση. Η ενημέρωση + <emphasis>ενδέχεται να αποτύχει</emphasis> αφήνοντας το + <acronym>BIOS</acronym> σε μια ενδιάμεση κατάσταση και τον + υπολογιστή εκτός λειτουργίας.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ερωτήσεις και Απαντήσεις στην Αντιμετώπιση Προβλημάτων</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question> + <para>Το σύστημα μου σταματά να ανταποκρίνεται κατά την + ανίχνευση συσκευών στην εκκίνηση ή συμπεριφέρεται περίεργα + κατά την εγκατάσταση.</para> + </question> + + <answer> + <para>Το &os; κάνει εκτεταμένη χρήση των υπηρεσιών ACPI + (εφόσον υπάρχει) στις αρχιτεκτονικές i386, amd64 και ia64 + ώστε να ρυθμίσει σωστά τις συσκευές κατά την εκκίνηση. + Δυστυχώς υπάρχουν ακόμα κάποια προβλήματα τόσο στο + ACPI όσο και στο <acronym>BIOS</acronym> firmware αρκετών + μητρικών. Μπορείτε να απενεργοποιήσετε το ACPI θέτοντας + <literal>hint.acpi.0.disabled</literal> στο τρίτο στάδιο + του φορτωτή εκκίνησης:</para> + + <screen><userinput>set hint.acpi.0.disabled="1"</userinput></screen> + + <para>Καθώς η ρύθμιση αυτή χάνεται σε κάθε εκκίνηση, είναι + απαραίτητο να προσθέσετε την οδηγία + <literal>hint.acpi.0.disabled="1"</literal> στο αρχείο + <filename>/boot/loader.conf</filename>. Μπορείτε να βρείτε + περισσότερες πληροφορίες για το φορτωτή εκκίνησης στο + <xref linkend="boot-synopsis">.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </sect2> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/chapter.decl b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/chapter.decl new file mode 100644 index 0000000000..a17911c445 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/chapter.decl @@ -0,0 +1,11 @@ +<!DOCTYPE chapter PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook V4.1-Based Extension//EN"> +<!-- + + $FreeBSD$ + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/chapter.decl + %SRCID% 1.1 + +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/chapters.ent b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/chapters.ent new file mode 100644 index 0000000000..c3b6c11fd6 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/chapters.ent @@ -0,0 +1,78 @@ +<!-- + + Ορισμός των entities για κάθε κεφάλαιο του Εγχειριδίου του FreeBSD. + + Κάθε entity ονομάζεται chap.foo, όπου foo είναι η τιμή του id attribute + που έχει το αντίστοιχο κεφάλαιο (συνήθως αυτό είναι ίδιο και με το όνομα + του καταλόγου στον οποίο είναι αποθηκευμένο το κεφάλαιο σε SGML μορφή). + + Τα κεφάλαια εδώ είναι καλό να έχουν την ίδια σειρά με την οποία + εμφανίζονται στο τελικό βιβλίο. + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/chapters.ent + %SRCID% 1.40 + +--> + +<!ENTITY chap.preface SYSTEM "preface/preface.sgml"> + +<!-- Part one --> +<!ENTITY chap.introduction SYSTEM "introduction/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.install SYSTEM "install/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.bsdinstall SYSTEM "bsdinstall/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.basics SYSTEM "basics/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.ports SYSTEM "ports/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.x11 SYSTEM "x11/chapter.sgml"> + +<!-- Part two --> +<!ENTITY chap.desktop SYSTEM "desktop/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.multimedia SYSTEM "multimedia/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.kernelconfig SYSTEM "kernelconfig/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.printing SYSTEM "printing/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.linuxemu SYSTEM "linuxemu/chapter.sgml"> + +<!-- Part three --> +<!ENTITY chap.config SYSTEM "config/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.boot SYSTEM "boot/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.users SYSTEM "users/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.security SYSTEM "security/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.jails SYSTEM "jails/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.mac SYSTEM "mac/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.audit SYSTEM "audit/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.disks SYSTEM "disks/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.geom SYSTEM "geom/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.filesystems SYSTEM "filesystems/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.vinum SYSTEM "vinum/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.virtualization SYSTEM "virtualization/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.l10n SYSTEM "l10n/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.cutting-edge SYSTEM "cutting-edge/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.dtrace SYSTEM "dtrace/chapter.sgml"> + +<!-- Part four --> +<!ENTITY chap.serialcomms SYSTEM "serialcomms/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.ppp-and-slip SYSTEM "ppp-and-slip/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.mail SYSTEM "mail/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.network-servers SYSTEM "network-servers/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.firewalls SYSTEM "firewalls/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.advanced-networking SYSTEM "advanced-networking/chapter.sgml"> + +<!-- Part five (appendices) --> +<!ENTITY chap.mirrors SYSTEM "mirrors/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.mirrors.ftp.inc SYSTEM "mirrors.sgml.ftp.inc"> +<!ENTITY chap.mirrors.cvsup.inc SYSTEM "mirrors.sgml.cvsup.inc"> + +<!ENTITY chap.bibliography SYSTEM "bibliography/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.eresources SYSTEM "eresources/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.eresources.www.inc SYSTEM "eresources.sgml.www.inc"> +<!ENTITY chap.pgpkeys SYSTEM "pgpkeys/chapter.sgml"> +<!ENTITY chap.index SYSTEM "index.sgml"> +<!ENTITY chap.colophon SYSTEM "colophon.sgml"> + +<!-- + Local Variables: + coding: iso-8859-7 + mode: sgml + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/colophon.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/colophon.sgml new file mode 100644 index 0000000000..05b00d2272 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/colophon.sgml @@ -0,0 +1,39 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Περίληψη Βιβλίου + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/colophon.sgml + %SRCID% 1.9 + +--> + +<colophon id='colophon'> + <para>Αυτό το βιβλίο είναι το αποτέλεσμα της ομαδικής εργασίας εκατοντάδων + εθελοντών της <quote>Ομάδας Τεκμηρίωσης του &os;</quote>. Αυτό το + κείμενο γράφτηκε σε μορφή SGML, σύμφωνα με το DocBook DTD και έχει + μορφοποιηθεί από την SGML σε πολλές διαφορετικές μορφές παρουσίασης + χρησιμοποιώντας την εφαρμογή <application>Jade</application>, μια μηχανή + DSSSL ανοιχτού κώδικα. Χρησιμοποιήθηκαν τα DSSSL stylesheets του Norm Walsh με ένα + επιπλέον επίπεδο τροποποίησης για να δώσουν τις οδηγίες παρουσίασης στην + <application>Jade</application>. Η έντυπη μορφή αυτού του κειμένου δεν θα + υπήρχε χωρίς την γλώσσα στοιχειοθεσίας <application>&tex;</application> + του Donald Knuth, το <application>LaTeX</application> του Leslie Lamport, + ή το macro package <application>JadeTeX</application> του Sebastian + Rahtz.</para> +</colophon> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/config/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/config/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..f9e8e6a530 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/config/chapter.sgml @@ -0,0 +1,3289 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Ρύθμιση και Βελτιστοποίηση + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/config/chapter.sgml + %SRCID% 1.229 + +--> + +<chapter id="config-tuning"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Chern</firstname> + <surname>Lee</surname> + <contrib>Γράφτηκε από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Mike</firstname> + <surname>Smith</surname> + <contrib>Βασίστηκε σε tutorial γραμμένο από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Matt</firstname> + <surname>Dillon</surname> + <contrib>Βασισμένο επίσης στο tuning(7) που γράφηκε από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </chapterinfo> + + <title>Ρύθμιση και Βελτιστοποίηση</title> + + <sect1 id="config-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <indexterm><primary>ρύθμιση συστήματος</primary></indexterm> + <indexterm><primary>βελτιστοποίηση συστήματος</primary></indexterm> + + <para>Ένα από τα σημαντικά χαρακτηριστικά του &os; είναι η δυνατότητα + ρύθμισης του συστήματος. Με τις σωστές ρυθμίσεις συστήματος είναι + εύκολο να αποφευχθούν πολλά προβλήματα κατά τη διάρκεια μελλοντικών + αναβαθμίσεων. Το κεφάλαιο αυτό θα εξηγήσει μεγάλο μέρος της διαδικασίας + ρύθμισης του &os;, συμπεριλαμβανομένων και κάποιων παραμέτρων που + μπορούν να ρυθμιστούν για την βελτιστοποίηση της απόδοσης του + συστήματος.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Πως να δουλέψετε αποδοτικά με συστήματα αρχείων και κατατμήσεις + swap.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Τα βασικά των συστημάτων ρύθμισης και εκκίνησης + <filename>rc.conf</filename> και + <filename class="directory">/usr/local/etc/rc.d</filename>.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε και να δοκιμάσετε μια κάρτα δικτύου.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε virtual hosts στις δικτυακές σας συσκευές.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Πως να χρησιμοποιήσετε τα διάφορα αρχεία ρυθμίσεων στον κατάλογο + <filename class="directory">/etc</filename>.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Πως να βελτιστοποιήσετε το &os; χρησιμοποιώντας μεταβλητές + <command>sysctl</command>.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Πως να βελτιστοποιήσετε την απόδοση του δίσκου και να αλλάξετε τους + περιορισμούς του πυρήνα.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να κατανοείτε βασικές έννοιες του &unix; και του &os; (<xref + linkend="basics">).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να είστε εξοικειωμένοι με τα βασικά της ρύθμισης και της + μεταγλώττισης του πυρήνα (<xref linkend="kernelconfig">).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="configtuning-initial"> + <title>Αρχική Ρύθμιση</title> + + <sect2> + <title>Διάταξη Κατατμήσεων</title> + + <indexterm><primary>partition layout</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary><filename class="directory">/etc</filename></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><filename class="directory">/var</filename></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><filename class="directory">/usr</filename></primary> + </indexterm> + + <sect3> + <title>Βασικές Κατατμήσεις</title> + + <para>Όταν δημιουργείτε συστήματα αρχείων με το &man.bsdlabel.8; ή το + &man.sysinstall.8;, θυμηθείτε ότι οι σκληροί δίσκοι μεταφέρουν + δεδομένα γρηγορότερα απο τα εξωτερικά μέροι τους στα εσωτερικά. + Έτσι μικρότερα και περισσότερο προσβάσιμα συστήματα αρχείων πρέπει + να είναι πλησιέστερα στο εξωτερικό του δίσκου, ενώ μεγαλύτερες + κατατμήσεις όπως το <filename class="directory">/usr</filename> πρέπει να + τοποθετούνται πιο κοντά στο εσωτερικό του δίσκου. Είναι καλή ιδέα + να δημιουργείτε κατατμήσεις με παρόμοια σειρά με αυτήν: root, + swap, <filename class="directory">/var</filename>, <filename class="directory">/usr</filename>.</para> + + <para>Το μέγεθος του <filename class="directory">/var</filename> αντανακλά την + επιδιωκούμενη χρήση του μηχανήματος. Το <filename class="directory">/var</filename> + χρησιμοποιείτε για την αποθήκευση των γραμματοκιβωτίων, των αρχείων + καταγραφής και του spooler του εκτυπωτή. Τα γραμματοκιβώτια και τα + αρχεία καταγραφής μπορούν να μεγαλώσουν σε απροσδόκητα μεγέθη + ανάλογα με τον αριθμό των χρηστών του συστήματος και το χρονικό + διάστημα που κρατούνται τα αρχεία καταγραφής. Σπάνια χρειάζεται + το <filename class="directory">/var/tmp</filename> να έχει πάνω από ένα gigabyte χώρο, + αλλά καλό είναι να έχετε κατά νου ότι πρέπει να είναι αρκετά μεγάλο + για να κρατάει τα πακέτα που θέλετε να εγκαταστήσετε.</para> + + <para>Η κατάτμηση <filename class="directory">/usr</filename> περιέχει τα περισσότερα + αρχεία που απαιτούνται για την υποστήριξη του συστήματος, τη συλλογή + των &man.ports.7; (προτείνεται) και τον πηγαίο κώδικα (προαιρετικό). + Και τα δύο αυτά είναι προαιρετικά κατα την εγκατάσταση. Τουλάχιστον + 2 gigabytes προτείνονται για αυτή την κατάτμηση.</para> + + <para>Όταν επιλέγετε μέγεθος για τις κατατμήσεις, να έχετε υπόψιν σας + τις απαιτήσεις σε χώρο. Μπορεί να είναι λίγο πρόβλημα το να μείνετε + χωρίς χώρο σε μια κατάτμηση ενώ χρησιμοποιείτε ελάχιστα μια + άλλη.</para> + + <note> + <para>Μερικές φορές η επιλογή <literal>Auto-defaults</literal> του + κατατμητή του &man.sysinstall.8; μπορεί να επιλέξει πολύ μικρό + μέγεθος για τις κατατμήσεις <filename class="directory">/var</filename> + και <filename class="directory">/</filename>. Προσπαθείστε να επιλέξετε έξυπνα και + γενναιόδωρα μεγέθη για τις κατατμήσεις σας.</para></note> + </sect3> + + <sect3 id="swap-design"> + <title>Swap Κατάτμηση</title> + + <indexterm><primary>swap sizing</primary></indexterm> + <indexterm><primary>swap partition</primary></indexterm> + + <para>Ένας εμπειρικός κανόνας για να επιλέξετε μέγεθος για την + κατάτμηση swap είναι: πρέπει να είναι περίπου διπλή απο το μέγεθος + της μνήμης (RAM) του συστήματος. Για παράδειγμα, αν το μηχάνημα + έχει 128 megabytes μνήμης, η κατάτμηση swap πρέπει να είναι + 256 megabytes. Συστήματα με λιγότερη μνήμη μπορούν να + αποδίδουν καλύτερα με περισσότερο swap. Λιγότερο απο + 256 megabytes swap δεν προτείνεται και πρέπει να εξεταστεί η + επέκταση της μνήμης. Οι αλγόριθμοι VM paging του πυρήνα είναι έτσι + φτιαγμένοι ώστε να αποδίδουν καλύτερα όταν η κατάτμηση swap είναι + τουλάχιστον δύο φορές το μέγεθος της κεντρικής μνήμης. Αν ρυθμίσετε + πολύ μικρό swap, μπορεί να έχουν μειωμένη απόδοση οι αλγόριθμοι + σάρωσης σελίδων του υποσυστήματος VM και μπορεί αργότερα να + δημιουργηθούν προβλήματα αν προστεθεί περισσότερη φυσική + μνήμη.</para> + + <para>Σε μεγαλύτερα συστήματα με πολλαπλούς SCSI δίσκους (ή πολλαπλούς + IDE δίσκους σε διαφορετικούς ελεγκτές), είναι προτιμότερο το swap να + είναι ρυθμισμένο σε κάθε δίσκο (μέχρι τέσσερις δίσκους). Οι + ξεχωριστές κατατμήσεις swap καλό είναι να έχουν περίπου το ίδιο + μέγεθος. Ο πυρήνας μπορεί να χειριστεί αυθαίρετα μεγέθη swap, αλλά + οι εσωτερικές δομές δεδομένων ρυθμίζονται με βάση το μέγεθος της + μεγαλύτερης κατάτμησης swap. Κρατώντας την κατάτμηση swap σχεδόν + στο ίδιο μέγεθος θα επιτρέψει στον πυρήνα να βελτιστοποιήσει την + χρήση του swap, μοιράζοντας πιο καλά το φόρτο σε κάθε δίσκο. Δεν + πειράζει να έχετε μεγάλο μέγεθος swap, ακόμα και αν δε + χρησιμοποιείται αρκετά. Μπορεί να είναι ευκολότερη η ανάκαμψη απο + ένα εκτός ελέγχου πρόγραμμα προτού χρειαστεί να επανεκκινήσετε το + σύστημα.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Γιατί να φτιάξετε κατατμήσεις;</title> + + <para>Αρκετοί χρήστες νομίζουν ότι μία μεγάλη κατάτμηση θα είναι + εντάξει, αλλά υπάρχουν αρκετοί λόγοι γιατί αυτό είναι κακή ιδέα. + Καταρχήν, κάθε κατάτμηση έχει διαφορετικά λειτουργικά + χαρακτηριστικά, οπότε ξεχωρίζοντας τις κατατμήσεις επιτρέπουμε στο + σύστημα αρχείων να εναρμονίζεται ανάλογα. Για παράδειγμα, οι root + και <filename class="directory">/usr</filename> κατατμήσεις είναι κυρίως για ανάγνωση, + χωρίς πολλές εγγραφές. Αντίθετα, γίνονται πολλές αναγνώσεις και + εγγραφές στις <filename class="directory">/var</filename> και + <filename class="directory">/var/tmp</filename>.</para> + + <para>Κάνοντας σωστή κατάτμηση σε ένα σύστημα, ο κατακερματισμός που + συμβαίνει σε μικρότερες και περισσότερο εγγράψιμες κατατμήσεις δεν + θα διαρρεύσει στις κατατμήσεις που διαβάζονται πιο συχνά από ότι + γράφονται. Κρατώντας τις περισσότερο εγγράψιμες κατατμήσεις πιο + κοντά στην άκρη του δίσκου, θα αυξηθεί η I/O απόδοση στις + κατατμήσεις όπου και χρειάζεται πιο συχνά. Τώρα ενώ η απόδοση I/O + χρειάζεται στις μεγαλύτερες κατατμήσεις, αλλάζοντας αυτές πιο κοντά + στην άκρη του δίσκου δεν θα οδηγήσει σε σημαντική αύξηση της + απόδοσης όσο το να μετακινήσετε την <filename class="directory">/var</filename> στην + άκρη. Τέλος, υπάρχει και θέμα ασφάλειας. Μία μικρή, προσεγμένη + root κατάτμηση η οποία είναι διαβάζεται πιο συχνά από ότι γράφεται + έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να επιζήσει ενός άσχημου + χτυπήματος.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="configtuning-core-configuration"> + <title>Κύρια Ρύθμιση</title> + + <indexterm> + <primary>rc files</primary> + <secondary><filename>rc.conf</filename></secondary> + </indexterm> + + <para>Η κύρια τοποθεσία των πληροφοριών για την ρύθμιση του συστήματος + βρίσκεται μέσα στο <filename>/etc/rc.conf</filename>. Αυτό το αρχείο + περιέχει ένα ευρύ φάσμα ρυθμίσεων, κυρίως χρησιμοποιούμενες στην + εκκίνηση του συστήματος για την ρύθμιση του συστήματος. Το όνομα του + απευθείας συνεπάγεται αυτό; είναι ρυθμίσεις για τα + αρχεία <filename>rc*</filename>.</para> + + <para>Ένας διαχειριστής πρέπει να δημιουργήσει εγγραφές μέσα στο + αρχείο <filename>rc.conf</filename> ώστε να αντικαταστήσει τις + προεπιλεγμένες ρυθμίσεις απο το + αρχείο <filename>/etc/defaults/rc.conf</filename>. Το αρχείο + προεπιλογών δεν πρέπει να αντιγραφεί αυτολεξεί + στο <filename class="directory">/etc</filename> - αυτό περιέχει προεπιλεγμένες τιμές, όχι + παραδείγματα. Όλες οι αλλαγές που αφορούν το σύστημα πρέπει να γίνουν + στο αρχείο <filename>rc.conf</filename> αποκλειστικά.</para> + + <para>Ένας αριθμός στρατηγικών μπορεί να εφαρμοστεί σε ένα σύνολο + εφαρμογών για να ξεχωρίσουμε ρυθμίσεις του ευρύ συνόλου απο τις + ρυθμίσεις επικεντρωμένες για ένα σύστημα για να κρατήσουμε τον φόρτο + διαχείρισης χαμηλά. Η προτεινόμενη προσέγγιση είναι να τοποθετούμε τις + ρυθμίσεις ευρύ συνόλου σε ένα διαφορετικό αρχείο, όπως + το <filename>/etc/rc.conf.site</filename>, και τότε να συμπεριλάβουμε το + αρχείο αυτό στο <filename>/etc/rc.conf</filename>, το οποίο θα περιέχει + πληροφορίες επικεντρωμένες για ένα σύστημα.</para> + + <para>Μιάς και το <filename>rc.conf</filename> διαβάζεται απο το + &man.sh.1; είναι εύκολο να το επιτύχουμε αυτό. Για παράδειγμα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem><para>rc.conf:</para> +<programlisting> . /etc/rc.conf.site + hostname="node15.example.com" + network_interfaces="fxp0 lo0" + ifconfig_fxp0="inet 10.1.1.1"</programlisting></listitem> + <listitem><para>rc.conf.site:</para> +<programlisting> defaultrouter="10.1.1.254" + saver="daemon" + blanktime="100"</programlisting></listitem> + </itemizedlist> + + <para>Το αρχείο <filename>rc.conf.site</filename> μπορεί έπειτα να + διανεμηθεί σε κάθε σύστημα χρησιμοποιώντας το <command>rsync</command> ή + κάποιο παρόμοιο πρόγραμμα, ενώ το αρχείο <filename>rc.conf</filename> + παραμένει μοναδικό.</para> + + <para>Αναβαθμίζοντας το σύστημα χρησιμοποιώντας &man.sysinstall.8; + ή <command>make world</command> δεν θα αντικαταστήσει το + αρχείο <filename>rc.conf</filename>, έτσι οι ρυθμίσεις δεν θα + χαθούν.</para> + + </sect1> + + <sect1 id="configtuning-appconfig"> + <title>Ρύθμιση Εφαρμογών</title> + + <para>Τυπικά, οι εγκατεστημένες εφαρμογές έχουν τα δικά τους αρχεία + ρυθμίσεων, με το δικό τους τρόπο σύνταξης, κτλπ. Είναι σημαντικό αυτά + τα αρχεία να κρατούνται ξεχωριστά απο το βασικό σύστημα, έτσι ώστε να + είναι εύκολα εντοπίσιμα και διαχειρίσιμα απο τα εργαλεία διαχείρισης + πακέτων.</para> + + <indexterm><primary>/usr/local/etc</primary></indexterm> + + <para>Τυπικά, αυτά τα αρχεία είναι εγκατεστημένα στο + <filename class="directory">/usr/local/etc</filename>. Σε αυτή την περίπτωση όταν μία + εφαρμογή έχει μεγάλο αριθμό αρχείων ρυθμίσεων, ένας υποκατάλογος + δημιουργείται για να τα αποθηκεύσει.</para> + + <para>Κανονικά, όταν ένα port ή ένα package εγκαθιστάτε, παραδείγματα + αρχείων ρυθμίσεων εγκαθιστάνται επίσης. Αυτά είναι συνήθως αναγνωρίσιμα + απο την <filename>.default</filename> κατάληξη τους. Αν δεν υπάρχουν + αρχεία ρυθμίσεων για την εφαρμογή, τότε θα δημιουργηθούν κάνοντας + αντιγραφή τα <filename>.default</filename> αρχεία.</para> + + <para>Για παράδειγμα, έχετε υπόψη σας τα περιεχόμενα του + καταλόγου <filename class="directory">/usr/local/etc/apache</filename>:</para> + +<literallayout class="monospaced">-rw-r--r-- 1 root wheel 2184 May 20 1998 access.conf +-rw-r--r-- 1 root wheel 2184 May 20 1998 access.conf.default +-rw-r--r-- 1 root wheel 9555 May 20 1998 httpd.conf +-rw-r--r-- 1 root wheel 9555 May 20 1998 httpd.conf.default +-rw-r--r-- 1 root wheel 12205 May 20 1998 magic +-rw-r--r-- 1 root wheel 12205 May 20 1998 magic.default +-rw-r--r-- 1 root wheel 2700 May 20 1998 mime.types +-rw-r--r-- 1 root wheel 2700 May 20 1998 mime.types.default +-rw-r--r-- 1 root wheel 7980 May 20 1998 srm.conf +-rw-r--r-- 1 root wheel 7933 May 20 1998 srm.conf.default</literallayout> + + <para>Τα μεγέθοι των αρχείων δείχνουν ότι μόνο το + αρχείο <filename>srm.conf</filename> έχει αλλάξει. Μία μετέπειτα + αναβάθμιση του port της εφαρμογής <application>Apache</application> δεν + θα αντικαταστήσει το αλλαγμένο αρχείο.</para> + + </sect1> + + <sect1 id="configtuning-starting-services"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Eκκινώντας Υπηρεσίες</title> + + <indexterm><primary>services</primary></indexterm> + + <para>Πολλοί χρήστες επιλέγουν να εγκαταστήσουν λογισμικό απο τρίτους + κατασκευαστές στο &os; απο την συλλογή των Ports. Σε πολλές απο αυτές + τις περιπτώσεις μπορεί να είναι απαραίτητο να ρυθμίσουν το λογισμικό με + τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί να επιτραπεί η εκκίνηση του κατα την + εκκίνηση του συστήματος. Υπηρεσίες, όπως + το <filename role="package">mail/postfix</filename> ή + το <filename role="package">www/apache13</filename> είναι μόνο δύο απο + τα πολλά πακέτα λογισμικού που μπορεί να χρειάζονται να εκκινηθούν κατά + την εκκίνηση του συστήματος. Το μέρος αυτό θα εξηγήσει τις διαθέσιμες + διαδικασίες για την εκκίνηση λογισμικού προερχόμενο απο τρίτους + κατασκευαστές.</para> + + <para>Στο &os;, οι περισσότερες περιεχόμενες υπηρεσίες, όπως το + &man.cron.8;, είναι εκκινήσιμες μέσα από τα σενάρια εκκίνησης του + συστήματος. Τα σενάρια αυτά μπορεί να διαφέρουν ανάλογα το &os; ή την + έκδοση του κατασκευαστή; ωστόσο, η πιο σημαντική πτυχή που πρέπει να + εξεταστεί είναι ότι οι ρυθμίσεις εκκίνησης τους μπορούν να χειριστούν + μέσα απο ένα απλό σενάριο εκκίνησης.</para> + + <para>Πριν την έλευση του <filename>rc.d</filename>, οι εφαρμογές + μπορούσαν να τοποθετήσουν ένα απλό σενάριο εκκίνησης μέσα στον + κατάλογο <filename class="directory">/usr/local/etc/rc.d</filename> ο + οποίος μπορούσε να διαβαστεί απο τα σενάρια εκκίνησης του συστήματος. + Αυτά τα σενάρια μπορούσαν να εκτελεστούν κατα τα μετέπειτα στάδια + εκκίνησης του συστήματος.</para> + + <para>Ενώ πολλοί ιδιώτες ξόδευαν χρόνο προσπαθώντας να συνχωνεύσουν το + παλιό στυλ ρυθμίσεων με το νέο στυλ, παραμένει γεγονός ότι μερικά + προγράμματα ακόμα απαιτούν ένα σενάριο να τοποθετηθεί μέσα στον + προαναφερθέντα κατάλογο. Οι λεπτές διαφορές ανάμεσα στα σενάρια + εξαρτώνται από το αν ή όχι ο <filename>rc.d</filename> χρησιμοποιείτε. + Προγενέστερα του &os; 5.1 το παλιό στυλ ρυθμίσεων χρησιμοποιούνταν + και σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις ένα νέου στυλ σενάριο θα είναι + συμβατό.</para> + + <para>Ενώ κάθε σενάριο πρέπει να τηρεί ορισμένες ελάχιστες απαιτήσεις, τις + περισσότερες φορές αυτές οι απαιτήσεις είναι ανεξάρτητες της έκδοσης του &os;. + Κάθε σενάριο πρέπει να έχει μια <filename>.sh</filename> + επέκταση προσαρτημένη στο τέλος του και κάθε σενάριο πρέπει να είναι + εκτελέσιμο απο το σύστημα. Το δεύτερο μπορεί να επιτευχθεί χρησιμοποιώντας + την <command>chmod</command> εντολή και ρυθμίζοντας την άδεια + <literal>755</literal>. Εκεί πρέπει να υπάρχει, τουλάχιστον, + μια επιλογή <literal>start</literal> και μία επιλογή + <literal>stop</literal> για την εφαρμογή.</para> + + <para>Το πιο απλό σενάριο εκκίνησης πιθανότατα να + μοιάζει με το παρακάτω:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +echo -n ' utility' + +case "$1" in +start) + /usr/local/bin/utility + ;; +stop) + kill -9 `cat /var/run/utility.pid` + ;; +*) + echo "Usage: `basename $0` {start|stop}" >&2 + exit 64 + ;; +esac + +exit 0</programlisting> + + <para>Το σενάριο αυτό παρέχει μια <literal>stop</literal> και μια + <literal>start</literal> επιλογή για + την εφαρμογή όπου στο παράδειγμα εδώ αναφέρεται σαν + <literal>utility</literal>.</para> + + <para>Μπορεί να εκκινηθεί χειρωνακτικά κάνοντας:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput><filename>/usr/local/etc/rc.d/utility.sh</filename> start</userinput></screen> + + <para>Παρόλο που δεν απαιτούν όλες οι εφαρμογές να προστεθεί μία εγγραφή στο + <filename>rc.conf</filename>, σχεδόν καθημερινά και ένα νέο port θα + τροποποιήτε για να δέχεται αυτή την ρύθμιση. Ελέγξετε την τελική έξοδο + της εγκατάστασης για περισσότερες πληροφορίες πάνω στην συγκεκριμένη + εφαρμογή. Μερικές εφαρμογές απο τρίτους κατασκευαστές παρέχουν σενάρια + εκκίνησης τα οποία επιτρέπουν στην εφαρμογή να χρησιμοποιηθεί με + το <filename>rc.d</filename>, παρόλα αυτα, αυτό θα συζητηθεί στο επόμενο + μέρος.</para> + + <sect2> + <title>Εκτεταμένη Ρύθμιση Εφαρμογών</title> + + <para>Πλέον το &os; περιέχει το <filename>rc.d</filename>, η ρύθμιση της + εκκίνησης των εφαρμογών έχει γίνει ευκολότερη, και πιο πλούσια σε + χαρακτηρικά. Χρησιμοποιώντας λέξεις κλειδία μέσα στον + κατάλογο <link linkend="configtuning-rcd">rc.d</link>, οι εφαρμογές + μπορούν πλέον να εκκινούν έπειτα απο συγκεκριμένες υπηρεσίες για + παράδειγμα την <acronym>DNS</acronym>, μπορεί να επιτραπεί η εισαγωγή + επιπλέον παραμέτρων μέσα απο το <filename>rc.conf</filename> στην θέση + των ήδη υπάρχoντον παραμέτρων απο τα σενάρια εκκινήσης, κτλπ. Ένα + βασικό σενάριο μπορεί να μοιάζει με το ακόλουθο:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +# +# PROVIDE: utility +# REQUIRE: DAEMON +# KEYWORD: shutdown + +. /etc/rc.subr + +name=utility +rcvar=utility_enable + +command="/usr/local/sbin/utility" + +load_rc_config $name + +# +# DO NOT CHANGE THESE DEFAULT VALUES HERE +# SET THEM IN THE /etc/rc.conf FILE +# +utility_enable=${utility_enable-"NO"} +pidfile=${utility_pidfile-"/var/run/utility.pid"} + +run_rc_command "$1"</programlisting> + + <para>Το σενάριο αυτό θα εξασφαλίσει ότι το + πρόγραμμα <application>utility</application> θα εκκινηθεί μετά απο + την <literal>daemon</literal> υπηρεσία. Θα εξασφαλίσει επιπλέον έναν + τρόπο για την ρύθμιση και τον εντοπισμό του <acronym>PID</acronym>, ή + του αρχείου του <acronym>ID</acronym> της διεργασίας.</para> + + <para>Η εφαρμογή μπορεί πλέον να έχει την παρακάτω γραμμή τοποθετημένη + στο <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>utility_enable="YES"</programlisting> + + <para>Ο νέος αυτός τρόπος επιτρέπει επιπλέον τον ευκολότερο χειρισμό των + παραμέτρων της γραμμής εντολών, σε συνδυασμό με τις προυπάρχουσες + λειτουργίες παρεχόμενες απο το <filename>/etc/rc.subr</filename>, τη + συμβατότητα με το βοηθητικό πρόγραμμα &man.rcorder.8; και επιπλέον την + ευκολότερη ρύθμιση μέσω του <filename>rc.conf</filename> + αρχείου.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Χρησιμοποιώντας Υπηρεσίες Για Την Εκκίνηση Υπηρεσιών</title> + + <para>Άλλες υπηρεσίες, όπως ο δαίμονας του + εξυπηρετή <acronym>POP</acronym>3, <acronym>IMAP</acronym>, + κτλπ. μπορούν να εκκινηθούν χρησιμοποιώντας το &man.inetd.8;. Αυτό + απαιτεί την εγκατάσταση του βοηθητικού προγράμματος υπηρεσιών απο την + Ports συλλογή και μια γραμμή ρυθμίσεων προσαρτημένη στο + αρχείο <filename>/etc/inetd.conf</filename>, ή αποχαρακτηρίζοντας μια + απο τις ήδη υπάρχουσες γραμμές ρυθμίσεων. Δουλεύοντας με + το <application>inetd</application> και τις ρυθμίσεις του περιγράφεται + αναλυτικά στο μέρος <link linkend="network-inetd">inetd</link>.</para> + + <para>Σε πολλές περιπτώσεις, είναι εύλογο να χρησιμοποιείτε ο δαίμονας + &man.cron.8; για την εκκίνηση των υπηρεσιών του συστήματος. Η + προσέγγιση αυτή έχει έναν αριθμό πλεονεκτημάτων γιατί + το <command>cron</command> τρέχει τις διεργασίες σαν ιδιοκτήτης + του <filename>crontab</filename> αρχείου. Αυτό επιτρέπει στους + κανονικούς χρήστες να εκκινούν και να διαχειρίζονται μερικές + εφαρμογές.</para> + + <para>Το βοηθητικό πρόγραμμα <command>cron</command> παρέχει ένα + μοναδικό χαρακτηριστικό, το <literal>@reboot</literal>, το οποίο + μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην θέση του χρονικού ορισμού. Αυτό θα + κάνει την εργασία να τρέξει όταν το &man.cron.8; εκκινηθεί, συνήθως + κατά την εκκίνηση του συστήματος.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="configtuning-cron"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + <!-- 20 May 2003 --> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Ρυθμίζοντας Το Πρόγραμμα <command>cron</command></title> + + <indexterm><primary>cron</primary> + <secondary>configuration</secondary></indexterm> + + <para>Ένα απο τα πιο χρήσιμα βοηθητικά προγράμματα στο &os; είναι το + &man.cron.8;. Το πρόγραμμα <command>cron</command> τρέχει στο + παρασκήνιο και συνεχώς ελέγχει το + αρχείο <filename>/etc/crontab</filename>. Το <command>cron</command> + ελέγχει επίσης τον κατάλογο <filename class="directory">/var/cron/tabs</filename>, + αναζητώντας καινούργια αρχεία <filename>crontab</filename>. Τα + αρχεία <filename>crontab</filename> έχουν αποθηκευμένες πληροφορίες για + συγκεκριμένες διαδικασίες τις οποίες το <command>cron</command> πρέπει + να εκτελέσει σε συγκεκριμένο χρόνο.</para> + + <para>Το <command>cron</command> χρησιμοποιεί δύο διαφορετικούς τύπους + αρχείων ρυθμίσεων, το crontab του συστήματος και το crontab των χρηστών. + Η μόνη διαφορά ανάμεσα στους δύο αυτούς τύπους είναι το έκτο πεδίο. Στο + crontab του συστήματος, το έκτο πεδίο είναι το όνομα του χρήστη με του + οποίου θα εκτελεστεί η εντολή. Αυτό δίνει την δυνατότητα στο crontab του + συστήματος να εκτελεί εντολές σαν οποιοδήποτε χρήστης. Στο crontab των + χρηστών, το έκτο πεδίο είναι η εντολή που πρέπει να εκτελεστεί, και όλες + οι εντολές εκτελούνται στο όνομα του χρήστη που δημιούργησε το crontab; + αυτό είναι ένα σημαντικό χαρακτηριστικό ασφαλείας.</para> + + <note> + <para>Τα crontabs των χρηστών επιτρέπουν σε μεμονωμένους χρήστες να + προγραμματίσουν εργρασίες χωρίς την ανάγκη <username>root</username> + δικαιωμάτον. Οι εντολές μέσα στο crontab ενός χρήστη τρέχουν με τα + δικαιώματα του χρήστη του οποίου ανήκει το crontab.</para> + + <para>Ο χρήστης <username>root</username> μπορεί να έχει ένα crontab + χρήστη ακριβώς όπως κάθε χρήστης. Αυτό είναι διαφορετικό απο + το <filename>/etc/crontab</filename> (το crontab του συστήματος). Λόγο + του crontab του συστήματος, δεν υπάρχει συνήθως καμία ανάγκη για την + δημιουργία ενός ξεχωριστού crontab για τον + χρήστη <username>root</username>.</para> + </note> + + <para>Ας ρίξουμε μια ματία στο αρχείο <filename>/etc/crontab</filename> + (το crontab του συστήματος):</para> + + + <programlisting># /etc/crontab - root's crontab for &os; +# +# $&os;: src/etc/crontab,v 1.32 2002/11/22 16:13:39 tom Exp $ +# <co id="co-comments"> +# +SHELL=/bin/sh +PATH=/etc:/bin:/sbin:/usr/bin:/usr/sbin <co id="co-env"> +HOME=/var/log +# +# +#minute hour mday month wday who command <co id="co-field-descr"> +# +# +*/5 * * * * root /usr/libexec/atrun <co id="co-main"> +</programlisting> + + <calloutlist> + <callout arearefs="co-comments"> + <para>Όπως στα περισσότερα αρχεία ρυθμίσεων στο &os;, ο + χαρακτήρας <literal>#</literal> παριστάνει ένα σχόλιο. Ένα σχόλιο + μπορεί να τοποθετηθεί μέσα στο αρχείο σαν υπενθύμιση για το τι + πραγματοποιεί και γιατί μία ενέργεια. Τα σχόλια δεν μπορούν να + είναι στην ίδια γραμμή με μία εντολή γιατί αλλιώς θα ερμηνευτούν σαν + κομμάτι της εντολής; πρέπει να είναι σε μία νέα γραμμή. Οι κενές + γραμμές αγνοούνται.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-env"> + <para>Καταρχήν, πρέπει να καθοριστεί το περιβάλλον. Ο χαρακτήρας ίσον + (<literal>=</literal>) χρησιμοποιείτε για να καθορίσει τις ρυθμίσεις + του περιβάλλοντος, όπως σε αυτό το παράδειγμα που χρησιμοποιούνται + οι μεταβλητές <envar>SHELL</envar>, <envar>PATH</envar>, + και <envar>HOME</envar>. Αν η γραμμή του κέλυφους παραμεληθεί, + το <command>cron</command> θα χρησιμοποιήσει την προεπιλεγμένη, οι + οποία είναι η <command>sh</command>. Αν η + μεταβλητή <envar>PATH</envar> παραμεληθεί, δεν θα χρησιμοποιηθεί + προεπιλεγμένη και η τοποθεσίες των αρχείων θα πρέπει να καθοριστούν + με ακρίβεια. Αν η <envar>HOME</envar> παραμεληθεί, + το <command>cron</command> θα χρησιμοποιήσει τον κεντρικό κατάλογο + των εκάστοτε χρηστών.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-field-descr"> + <para>Η γραμμή αυτή καθορίζει συνολικά επτά πεδία. Τα πεδία αυτά + είναι τα <literal>minute</literal>, <literal>hour</literal>, + <literal>mday</literal>, <literal>month</literal>, + <literal>wday</literal>, <literal>who</literal>, + και <literal>command</literal>. Αυτά είναι απο μόνα τους + επεξηγηματικά. Το πεδίο <literal>minute</literal> είναι ο χρόνος σε + λεπτά τον οποίον η εντολή θα εκτελεστεί. Το + πεδίο <literal>hour</literal> είναι παρόμοιο με το πεδίο + <literal>minute</literal>, απλά είναι σε ώρες. Το + πεδίο <literal>mday</literal> καθορίζει την ημέρα του μήνα. Το + πεδίο <literal>month</literal> είναι παρόμοιο με το + πεδίο <literal>hour</literal> και το + πεδίο <literal>minute</literal>, υποδεικνύοντας τον μήνα. Το + πεδίο <literal>wday</literal> καθορίζει την ημέρα της εβδομάδας. + Όλα αυτά τα πεδία πρέπει να έχουν αριθμητικές τιμές, και να + ακολουθούν το είκοσι-τετράωρο ρολόι. Το + πεδίο <literal>who</literal> είναι ιδιαίτερο, και υπάρχει μόνο μέσα + στο αρχείο <filename>/etc/crontab</filename>. Το πεδίο αυτό + καθορίζει σαν ποιός χρήστης θα τρέξει την εντολή. Όταν ένας χρήστης + εγκαθιστά το <filename>crontab</filename> αρχείο του, δεν θα έχει το + πεδίο αυτό διαθέσιμο. Τέλος, θα ακολουθήσει η + επιλογή <literal>command</literal>. Αυτό είναι το τελευταίο πεδίο, + έτσι και λογικά υποδεικνύει την εντολή που θα εκτελεστεί.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-main"> + <para>Η τελευταία αυτή γραμμή θα καθορίσει τα μεγέθοι που συζητήθηκαν + παραπάνω. Προσέξτε εδώ ότι έχουμε έναν + ορισμό <literal>*/5</literal>, ακολουθούμενο απο αρκετούς + χαρακτήρες <literal>*</literal>. Οι χαρακτήρες <literal>*</literal> + σημαίνουν <quote>πρώτο-τελευταίο</quote>, και μπορούν να ερμηνευθούν + σαν <emphasis>κάθε</emphasis> φορά. Έτσι, κρίνοντας απο αυτή την + γραμμή, είναι προφανές ότι η εντολή <command>atrun</command> + επικαλείται απο τον χρήστη <username>root</username> κάθε πέντε + λεπτά ανεξάρτητα απο την ημέρα και τον μήνα. Για περισσότερες + πληροφορίες σχετικά με την εντολή <command>atrun</command>, κοιτάξτε + την σελίδα βοηθείας &man.atrun.8;.</para> + + <para>Οι εντολές μπορούν να έχουν απεριόριστο αριθμό παραμέτρων, + ωστόσο, οι εντολές με εκτεταμένο αριθμό γραμμών πρέπει να + διασπαστούν με τον χαρακτήρα συνέχειας αντίθετης + καθέτου <quote>\</quote>.</para> + </callout> + </calloutlist> + + <para>Αυτές είναι οι βασικές ρυθμίσεις για κάθε + αρχείο <filename>crontab</filename>, ωστόσο υπάρχει και κάτι + διαφορετικό. Το πεδίο έξι, όπου και καθορίζουμε το όνομα χρήστη, + υπάρχει μόνο στο αρχείο του + συστήματος <filename>/etc/crontab</filename>. Το πεδίο αυτό πρέπει να + παραλειφθεί για κάθε <filename>crontab</filename> αρχείο χρήστη.</para> + + + <sect2 id="configtuning-installcrontab"> + <title>Εγκαθιστώντας Ένα Crontab</title> + + <important> + <para>Δεν θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε την διαδικασία που περιγράφεται + εδώ για την διόρθωση/εγκατάσταση του crontab του συστήματος. Απλά + χρησιμοποιήστε τον αγαπημένο σας κειμενογράφο: + το <command>cron</command> θα εντοπίσει ότι το αρχείο έχει + τροποποιηθεί και θα αρχίσει άμεσα να χρησιμοποιεί την ανανεωμένη + έκδοση του. + Δείτε <ulink url="&url.books.faq;/admin.html#ROOT-NOT-FOUND-CRON-ERRORS">αυτή + την εγγραφή του FAQ </ulink> για περισσότερες πληροφορίες.</para> + </important> + + <para>Για να εγκαταστήσετε ένα νέο <filename>crontab</filename> χρήστη, + πρώτα χρησιμοποιήστε τον αγαπημένο σας κειμενογράφο για να + δημιουργήσετε ένα αρχείο με το απαιτούμενο τύπο, και τότε + χρησιμοποιήστε το <command>crontab</command>. Η πιο κοινή χρήση του + είναι:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>crontab crontab-file</userinput></screen> + + <para>Στο παράδειγμα αυτό, το αρχείο <filename>crontab-file</filename> + είναι το όνομα του αρχείου <filename>crontab</filename> που είχε + δημιουργηθεί προηγουμένως.</para> + + <para>Υπάρχει επίσης μία επιλογή για να απαριθμήσετε τα εγκατεστημένα + αρχεία <filename>crontab</filename>: απλά εισάγετε την + επιλογή <option>-l</option> στην εντολή <command>crontab</command> και + ελέγξτε το αποτέλεσμα.</para> + + <para>Για τους χρήστες που θέλουν να αρχίσουν το crontab αρχείο τους απο + την αρχή, χωρίς την χρήση προτύπου, μπορούν να χρησιμοποιήσουν την + εντολή <command>crontab -e</command>. Αυτή η εντολή θα ξεκινήσει τον + κειμενογράφο με ένα κενό αρχείο. Όταν το αρχείο αποθηκευθεί, θα + εγκατασταθεί αυτόματα απο την + εντολή <command>crontab</command>.</para> + + <para>Αν αργότερα θέλετε να διαγράψετε το <filename>crontab</filename> + αρχείο χρήστη τελείως, χρησιμοποιήστε την + εντολή <command>crontab</command> μαζί με την + επιλογή <option>-r</option>. + </para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="configtuning-rcd"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + <!-- 16 May 2003 --> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Χρησιμοποιώντας Το Σύστημα rc Στο &os;</title> + + <para>Το 2002 το &os; ενσωμάτωσε το σύστημα <filename>rc.d</filename> του + NetBSD για την εκκίνηση του συστήματος. Οι χρήστες θα πρέπει να έχουν + αντιληφθεί τα αρχεία που βρίσκονται στον + κατάλογο <filename class="directory">/etc/rc.d</filename>. Πολλά απο αυτά τα αρχεία είναι + για τις βασικές υπηρεσίες και μπορούν να ελεγθούν με τις + επιλογές <option>start</option>, <option>stop</option>, + και <option>restart</option>. Για παράδειγμα, το &man.sshd.8; μπορεί να + ελεγθεί χρησιμοποιώντας την εξής εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/sshd restart</userinput></screen> + + <para>Η διαδικασία αυτή είναι παρόμοια και για τις υπόλοιπες υπηρεσίες. + Φυσικά, οι υπηρεσίες αυτές είναι συνήθως αυτόματα εκκινήσιμες κατα την + εκκίνηση του συστήματος όπως και καθορίζεται στο &man.rc.conf.5;. Για + παράδειγμα, ενεργοποιώντας τον δαίμονα Network Address Translation στην + εκκίνηση είναι τόσο απλό όσο κάνοντας προσθήκη της ακόλουθης γραμμής + στο <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>natd_enable="YES"</programlisting> + + <para>Αν η επιλογή <option>natd_enable="NO"</option> είναι ήδη παρούσα, + τότε απλά αλλάζετε την επιλογή <option>NO</option> + σε <option>YES</option>. Τα σενάρια rc θα φορτώσουν αυτόματα + οποιαδήποτε εξαρτώμενη υπηρεσία κατά την διάρκεια της επόμενης + εκκίνησης, όπως και περιγράφεται παρακάτω.</para> + + <para>Μιας και το σύστημα <filename>rc.d</filename> είναι κυρίως για την + εκκίνηση και τον τερματισμό υπηρεσιών κατα την εκκίνηση και τον + τερματισμό του συστήματος αντίστοιχα, οι προκαθορισμένες + επιλογές <option>start</option>, <option>stop</option> + και <option>restart</option> θα πραγματοποιήσουν τις αντίστοιχες + ενέργειες αν η κατάλληλες μεταβλητές είναι καθορισμένες + στο <filename>/etc/rc.conf</filename>. Για παράδειγμα η παραπάνω + εντολή <command>sshd restart</command> θα δουλέψει μόνο αν η + μεταβλητή <varname>sshd_enable</varname> έχει τεθεί σε + <option>YES</option> μέσα στο <filename>/etc/rc.conf</filename>. Για να + εκτελέσετε τις επιλογές <option>start</option>, <option>stop</option> + ή <option>restart</option> μιας υπηρεσίας ανεξάρτητα απο τις ρυθμίσεις + της στο <filename>/etc/rc.conf</filename>, η εντολή πρέπει να έχει + χαρακτηριστεί με <quote>one</quote>. Για παράδειγμα για την + επανεκκίνηση του <command>sshd</command> ανεξάρτητα απο τις τρέχουσες + ρυθμίσεις στο <filename>/etc/rc.conf</filename>, εκτελείτε την ακόλουθη + εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/sshd onerestart</userinput></screen> + + <para>Είναι εύκολο να ελέγξετε αν η υπηρεσία είναι ενεργοποιημένη + στο <filename>/etc/rc.conf</filename> τρέχοντας το κατάλληλο + σενάριο <filename>rc.d</filename> με την + παράμετρο <option>rcvar</option>. Κατά συνέπεια, ένας διαχειριστής + μπορεί να ελέγξει αν το <command>sshd</command> είναι όντως + ενεργοποιημένο στο <filename>/etc/rc.conf</filename> εκτελώντας:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/sshd rcvar</userinput> +# sshd +$sshd_enable=YES</screen> + + <note> + <para>Η δεύτερη γραμμή (<literal># sshd</literal>) είναι η έξοδος της + εντολής <command>sshd</command>, και όχι η κονσολά του + χρήστη <username>root</username>.</para> + </note> + + <para>Για να ελέγξετε αν μια υπηρεσία τρέχει, η + επιλογή <option>status</option> είναι διαθέσιμη. Για παράδειγμα για να + επιβεβαιώστε ότι η υπηρεσία <command>sshd</command> τρέχει:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/sshd status</userinput> sshd is + running as pid 433.</screen> + + <para>Σε πολλές περιπτώσεις είναι δυνατόν το <option>reload</option> μίας + υπηρεσίας. Αυτό θα στείλει ένα σήμα στην υπηρεσία, επιβάλλοντας της να + ξαναφορτώσει τα αρχεία ρυθμίσεων της. Στην πραγματικότητα αυτό σημαίνει + ότι θα στείλει ένα σήμα <literal>SIGHUP</literal> στην υπηρεσία. Η + υποστήριξη για αυτό το χαρακτηριστικό δεν παρέχεται σε κάθε + υπηρεσία.</para> + + <para>Το σύστημα <filename>rc.d</filename> δεν χρησιμοποιείτε μόνο για τις + υπηρεσίες δικτύου, αλλά επίσης συμβάλει και κατα την εκκίνηση του + συστήματος. Για παράδειγμα, σκεφτείτε το + αρχείο <filename>bgfsck</filename>. Όταν ένα σενάριο εκτελείτε, θα + εκτυπώνει το ακόλουθο μήνυμα:</para> + + <screen>Starting background file system checks in 60 seconds.</screen> + + <para>Επομένος το αρχείο αυτό χρησιμοποιείτε στο παρασκήνιο για τον έλεγχο + του συστήματος αρχείων, ο οποίος και συμβαίνει κατα στην εκκίνηση του + συστήματος.</para> + + <para>Πολλές υπηρεσίες εξαρτώνται από άλλες υπηρεσίες για να τα καταφέρουν + να λειτουργήσουν σωστά. Για παράδειγμα, η υπηρεσία NIS και άλλες + βασισμένες στο RPC υπηρεσίες θα αποτύχουν να εκκινηθούν αν η + υπηρεσία <command>rpcbind</command> (portmapper) δεν έχει ήδη εκκινηθεί. + Για να λύθει το πρόβλημα αυτό, υπάρχουν πληροφορίες για τις εξαρτήσεις + και άλλα μετα-δεδομένα μέσα στα σχόλια στην αρχή κάθε σεναρίου. Το + πρόγραμμα &man.rcorder.8; χρησιμοποιείτε για την ανάλυση των σχολίων + αυτών κατά την εκκίνηση του συστήματος για να καθορίστει με ποιά σειρά + θα πρέπει να εκκινηθούν οι υπηρεσίες ώστε να εκπληρωθούν οι εξαρτήσεις. + Οι επόμενες προτάσεις μπορούν να περιληφθούν μέσα σε κάθε αρχείο + εκκίνησης:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><literal>PROVIDE</literal>: Καθόριζει την υπηρεσία που παρέχει + το αρχείο αυτό.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>REQUIRE</literal>: Απαριθμεί τις υπηρεσίες που + απαιτούνται για την την υπηρεσία αυτή. Το αρχείο αυτό θα + εκτελεστεί <emphasis>μετά</emphasis> απο την καθορισμένη + υπηρεσία.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>BEFORE</literal>: Απαριθμεί τις υπηρεσίες οι οποίες + εξαρτώνται απο την υπηρεσία αυτή. Το αρχείο αυτό θα + εκτελεστεί <emphasis>πρίν</emphasis> τις καθορισμένες + υπηρεσίες.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Χρησιμοποιώντας την μέθοδο αυτή, οι διαχειριστές μπορούν εύκολα να + ελέγξουν τις υπηρεσίες του συστήματος χωρίς τα + δυσνόητα <quote>runlevels</quote> όπως σε μερικά άλλα λειτουργικά + συστήματα &unix;.</para> + + <para>Επιπλέον πληροφορίες για το σύστημα <filename>rc.d</filename> + μπορούν να βρεθούν στις σελίδες βοηθείας &man.rc.8; και &man.rc.subr.8;. + Αν ενδιαφέρεστε για την εγγραφή δικών σας + σεναρίων <filename>rc.d</filename> ή για την βελτίωση των ήδη + υπάρχοντων, θα βρείτε <ulink url="&url.articles.rc-scripting">τον + σύνδεσμο αυτόν</ulink> αρκετά χρήσιμο.</para> + </sect1> + + <sect1 id="config-network-setup"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Marc</firstname> + <surname>Fonvieille</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + <!-- 6 October 2002 --> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Ρυθμίζοντας Τις Κάρτες Δικτύου</title> + + <indexterm> + <primary>network cards</primary> + <secondary>configuration</secondary> + </indexterm> + + <para>Την σήμερον εποχή δεν μπορούμε να σκεφτούμε έναν υπολογιστή χωρίς να + σκεφτούμε και μία σύνδεση δικτύου. Προσθέτοντας και ρυθμίζοντας μια + κάρτα δικτύου είναι μία συνηθισμένη εργασία για έναν οποιοδήποτε + διαχειριστή του &os;.</para> + + <sect2> + <title>Εντοπίζοντας Τον Σωστό Οδηγό</title> + + <indexterm> + <primary>network cards</primary> + <secondary>driver</secondary> + </indexterm> + + <para>Πριν αρχίσετε, θα πρέπει να γνωρίζετε το μοντέλο της κάρτας που + έχετε, ποιό chip χρησιμοποιεί, και αν είναι PCI ή ISA κάρτα. Το &os; + υποστηρίζει ένα μεγάλο εύρος καρτών PCI και ISA. Ελέγξτε την Λίστα + Συμβατότητας Υλικού για την έκδοση σας για να δείτε αν η κάρτα σας + υποστηρίζεται.</para> + + <para>Εφόσον είστε πλέον σίγουρος ότι η κάρτα σας υποστηρίζεται, θα + χρειαστεί να καθορίσετε τον κατάλληλο οδηγό για την κάρτα σας. Το + αρχείο <filename>/usr/src/sys/conf/NOTES</filename> και το + αρχείο <filename>/usr/src/sys/<replaceable>arch</replaceable>/conf/NOTES</filename> + θα σας δώσουν μια λίστα με κάρτες δικτύου και μερικές πληροφορίες για + τα υποστηριζόμενα chipsets και τις υποστηριζόμενες κάρτες. Αν έχετε + αμφιβολίες για το ποιός οδηγός είναι ο σωστός, διαβάστε την σελίδα + βοηθείας του οδηγού. Η σελίδα βοηθείας θα σας δώσει περισσότερες + πληροφορίες σχετικά με το υποστηριζόμενο υλικό και ακόμα και για τα + πιθανά προβλήματα που μπορεί να προκύψουν.</para> + + <para>Αν έχετε μια συνηθισμένη κάρτα, κατα πάσα πιθανότητα δεν θα + χρειαστεί να ψάξετε πολύ για τον οδηγό. Οι οδηγοί για τις + συνηθισμένες κάρτες δικτύου υπάρχουν στον + πυρήνα <filename>GENERIC</filename>, έτσι ώστε και θα εμφανιστεί κατα + την διάρκεια της εκκίνησης, για παράδειγμα:</para> + +<screen>dc0: <82c169 PNIC 10/100BaseTX> port 0xa000-0xa0ff mem 0xd3800000-0xd38 +000ff irq 15 at device 11.0 on pci0 +dc0: Ethernet address: 00:a0:cc:da:da:da +miibus0: <MII bus> on dc0 +ukphy0: <Generic IEEE 802.3u media interface> on miibus0 +ukphy0: 10baseT, 10baseT-FDX, 100baseTX, 100baseTX-FDX, auto +dc1: <82c169 PNIC 10/100BaseTX> port 0x9800-0x98ff mem 0xd3000000-0xd30 +000ff irq 11 at device 12.0 on pci0 +dc1: Ethernet address: 00:a0:cc:da:da:db +miibus1: <MII bus> on dc1 +ukphy1: <Generic IEEE 802.3u media interface> on miibus1 +ukphy1: 10baseT, 10baseT-FDX, 100baseTX, 100baseTX-FDX, auto</screen> + + <para>Στο παράδειγμα αυτό, βλέπουμε ότι δύο κάρτες που χρησιμοποιούν τον + οδηγό &man.dc.4; έχουν εντοπιστεί στο σύστημα.</para> + + <para>Αν ο οδηγός της NIC σας δεν είναι παρόν + στον <filename>GENERIC</filename>, θα πρέπει να φορτώσετε τον + κατάλληλο οδηγό για να χρησιμοποιήσετε την NIC σας. Αυτό μπορεί να + επιτευχθεί με έναν απο τους δύο αυτούς τρόπους:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Ο ποιό εύκολο τρόπος είναι απλά να φορτώσετε ένα άρθρωμα του + πυρήνα για την κάρτα δικτύου σας με το &man.kldload.8;, ή αυτόματα + κατα την εκκίνηση προσθέτοντας την κατάλληλη γραμμή στο + αρχείο <filename>/boot/loader.conf</filename>. Δεν είναι όλοι οι + οδηγοί NIC διαθέσιμοι σαν αρθρώματα, χαρακτηριστικά παραδείγματα + είναι τα αρθρώματα για συσκευές ISA.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Εναλλακτικά, μπορείτε να μεταγλώττισετε στατικά την υποστήριξη + για την κάρτα σας στον πυρήνα. Ελέγξετε το + αρχείο <filename>/usr/src/sys/conf/NOTES</filename>, + το <filename>/usr/src/sys/<replaceable>arch</replaceable>/conf/NOTES</filename> + και την σελίδα βοηθείας του οδηγού για να μάθετε τι πρέπει να + προσθέσετε στο αρχείο ρυθμίσεων του πυρήνα. Για περισσότερες + πληροφορίες για το πως να μεταγλωττίσετε τον πυρήνα, παρακαλώ + διαβάστε το <xref linkend="kernelconfig">. Αν η κάρτα σας + εντοπιστεί κατα την εκκίνηση απο τον πυρήνα + (<filename>GENERIC</filename>) δεν χρειάζετε να μεταγλώττισετε + έναν νέο πυρήνα.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <sect3 id="config-network-ndis"> + <title>Χρησιμοποιώντας Οδηγούς &windows; Με Το NDIS</title> + + <indexterm><primary>NDIS</primary></indexterm> + <indexterm><primary>NDISulator</primary></indexterm> + <indexterm><primary>&windows; drivers</primary></indexterm> + <indexterm><primary>Microsoft Windows</primary></indexterm> + <indexterm><primary>Microsoft Windows</primary> + <secondary>device drivers</secondary></indexterm> + <indexterm><primary>KLD (kernel loadable + object)</primary></indexterm> +<!-- We should probably omit the expanded name, and add a <see> entry +for it. Whatever is done must also be done to the same indexterm in +linuxemu/chapter.sgml --> + + <para>Δυστυχώς, υπάρχουν ακόμα πολλοί κατασκευαστές που δεν παρέχουν + τεχνικές προδιαγραφές για τους οδηγούς τους στην κοινότητα του + ανοικτού λογισμικού γιατί αντιμετωπίζουν τέτοιες πληροφορίες σαν + μυστικά του εμπορίου. Συνεπώς, οι υπεύθυνοι για την ανάπτυξη του + &os; και άλλων λειτουργικών συστημάτων μένουν με δύο επιλογές: να + αναπτύξουν οδηγούς με την μακρά και επίπονη διαδικασία της + αντίστροφης μηχανικής ή να χρησιμοποιήσουν ήδη υπάρχοντες οδηγούς σε + δυαδική μορφή διαθέσιμους για την πλατφόρμα µsoft.windows;. Οι + περισσότεροι υπεύθυνοι για την ανάπτυξη, μεταξύ τους και αυτοί που + εμπλέκονται με το &os;, έχουν επιλέξει την δεύτερη + προσέγγιση.</para> + + <para>Χάρη την προσφορά του Bill Paul (wpaul), μιάς και απο το + &os; 5.3-RELEASE υπάρχει <quote>γηγενής</quote> υποστήριξη για + το Network Driver Interface Specification (NDIS). Το έργο &os; + NDISulator (διαφορετικά γνωστό σας Project Evil) παίρνει έναν οδηγό + &windows; σε δυαδική μορφή και στην ουσία τον εξαπατά ώστε να + νομίζει ότι τρέχει σε &windows;. Λόγο του ότι ο οδηγός &man.ndis.4; + χρησιμοποιεί μία &windows; δυαδική μορφή, μπορεί να χρησιμοποιηθεί + μόνο σε &i386; και amd64 συστήματα.</para> + + <note> + <para>Ο οδηγός &man.ndis.4; είναι σχεδιασμένος ώστε να υποστηρίζει + κυρίως συσκευές PCI, CardBus και PCMCIA, οι συσκευές USB δεν + υποστηρίζονται ακόμα.</para> + </note> + + <para>Για να χρησιμοποιήσετε τον NDISulator, θα χρειαστείτε τρία + πράγματα:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Τον πηγαίο κώδικα του πυρήνα</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Την &windowsxp; δυαδική μορφή του οδηγού + (<filename>.SYS</filename> επέκταση)</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Το &windowsxp; αρχείο ρυθμίσεων του οδηγού + (<filename>.INF</filename> επέκταση)</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>Εντοπίστε τα αρχεία αυτά για την κάρτα σας. Γενικά, αυτά + μπορούν να βρεθούν στα παρεχόμενα CDs ή στους ιστότοπους των + κατασκευαστών. Στα ακόλουθα παραδείγματα, θα χρησιμοποιήσουμε τα + αρχεία <filename>W32DRIVER.SYS</filename> + και <filename>W32DRIVER.INF</filename>.</para> + + <note> + <para>Δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε οδηγούς &windows;/i386 σε + συστήματα &os;/amd64, θα πρέπει να βρείτε οδηγούς &windows;/amd64 + για να δουλέψουν σωστά.</para> + </note> + + <para>Το επόμενο βήμα είναι να μεταγλωττίσετε τον δυαδικό οδηγό μέσα + σε ένα φορτώσιμο άρθρωμα του πυρήνα. Για να το επιτύχετε αυτό, θα + πρέπει σαν <username>root</username>, να χρησιμοποιήσετε το + &man.ndisgen.8;:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ndisgen <replaceable>/path/to/W32DRIVER.INF</replaceable> <replaceable>/path/to/W32DRIVER.SYS</replaceable></userinput></screen> + + <para>Το βοηθητικό πρόγραμμα &man.ndisgen.8; είναι διαδραστικό και θα + σας ενημερώσει για οποιαδήποτε επιπλέον πληροφορία μπορεί να + χρειαστεί; θα παράγει ένα άρθρωμα του πυρήνα στον τρέχωντα κατάλογο + και μπορεί να φορτωθεί ως εξής:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kldload <replaceable>./W32DRIVER.ko</replaceable></userinput></screen> + + <para>Επιπλέον του παραχθέντος αρθρώματος, θα πρέπει να φορτώσετε τα + αρθρώματα <filename>ndis.ko</filename> + και <filename>if_ndis.ko</filename>. Αυτό θα πρέπει να γίνει + αυτόματα όταν φορτώνετε οποιαδήποτε εξαρτάται απο το &man.ndis.4;. + Αν θέλετε να το κάνετε χειρωνακτικά, θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε + τις ακόλουθες εντολές:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kldload ndis</userinput> +&prompt.root; <userinput>kldload if_ndis</userinput></screen> + + <para>Η πρώτη εντολή φορτώνει τον οδηγό NDIS miniport wrapper, ενώ η + δεύτερη φορτώνει την πραγματική κάρτα δικτύου.</para> + + <para>Τώρα, ελέγξτε το &man.dmesg.8; για να δείτε αν υπάρχουν σφάλματα + κατα την φόρτωση. Αν όλα πήγαν καλά, θα πρέπει να δείτε μια + παρόμοια έξοδο με την επόμενη:</para> + + <screen>ndis0: <Wireless-G PCI Adapter> mem 0xf4100000-0xf4101fff irq 3 at device 8.0 on pci1 +ndis0: NDIS API version: 5.0 +ndis0: Ethernet address: 0a:b1:2c:d3:4e:f5 +ndis0: 11b rates: 1Mbps 2Mbps 5.5Mbps 11Mbps +ndis0: 11g rates: 6Mbps 9Mbps 12Mbps 18Mbps 36Mbps 48Mbps 54Mbps</screen> + + <para>Απο εδώ και πέρα μπορείτε να χειριστείτε την + συσκευή <devicename>ndis0</devicename> σαν μια οποιαδήποτε κάρτα + δικτύου (π.χ., <devicename>dc0</devicename>).</para> + + <para>Μπορείτε να ρυθμίσετε το σύστημα να φορτώνει τα NDIS αρθρώματα + κατα την εκκίνηση με τον ίδιο τρόπο με τα όπως με οποιαδήποτε άλλα + αρθρώματα. Πρώτα, αντιγράψτε το παραχθείσα + άρθρωμα, <filename>W32DRIVER.ko</filename>, στον + κατάλογο <filename class="directory">/boot/modules</filename>. + Τότε, προσθέστε την ακόλουθη γραμμή στο + <filename>/boot/loader.conf</filename>:</para> + + <programlisting>W32DRIVER_load="YES"</programlisting> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ρυθμίζοντας Την Κάρτα Δικτύου</title> + + <indexterm> + <primary>network cards</primary> + <secondary>configuration</secondary> + </indexterm> + + <para>Μόλις ο κατάλληλος οδηγός φορτωθεί για την κάρτα δικτύου, + χρειάζεται να ρυθμιστεί. Όπως πολλά άλλα πράγματα, η κάρτα δικτύου + είχε ρυθμιστεί κατα την στιγμή της εγκατάστασης με + το <application>sysinstall</application>.</para> + + <para>Για να εμφανίσετε τις κάρτες δικτύου που έχετε στο σύστημα σας, + πληκτρολογήστε την ακόλουθη εντολή:</para> + +<screen>&prompt.user; <userinput>ifconfig</userinput> +dc0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500 + inet 192.168.1.3 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.1.255 + ether 00:a0:cc:da:da:da + media: Ethernet autoselect (100baseTX <full-duplex>) + status: active +dc1: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500 + inet 10.0.0.1 netmask 0xffffff00 broadcast 10.0.0.255 + ether 00:a0:cc:da:da:db + media: Ethernet 10baseT/UTP + status: no carrier +lp0: flags=8810<POINTOPOINT,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500 +lo0: flags=8049<UP,LOOPBACK,RUNNING,MULTICAST> mtu 16384 + inet 127.0.0.1 netmask 0xff000000 +tun0: flags=8010<POINTOPOINT,MULTICAST> mtu 1500</screen> + + <note> + <para>Παλαιότερες εκδόσεις του &os; μπορεί να χρειάζονται την + παράμετρο <option>-a</option> ακολουθούμενη στην &man.ifconfig.8;, + για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την σωστή σύνταξη του + &man.ifconfig.8;, παρακαλώ ανατρέξτε στην σελίδα βοηθείας. + Σημειώστε επίσης ότι οι εγγραφές που αφορούν το IPv6 + (<literal>inet6</literal> κτλπ.) έχουν παραμεληθεί σε αυτό το + παράδειγμα.</para> + </note> + + <para>Σε αυτό το παράδειγμα, οι ακόλουθες συσκευές έχουν + εμφανιστεί:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><devicename>dc0</devicename>: Η πρώτη Ethernet κάρτα + δικτύου</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><devicename>dc1</devicename>: Η δεύτερη Ethernet κάρτα + δικτύου</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><devicename>lp0</devicename>: Η παράλληλη πόρτα + </para> + </listitem> + + <listitem> + <para><devicename>lo0</devicename>: Η συσκευή loopback</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><devicename>tun0</devicename>: Η συσκευή tunnel χρησιμοποιούμενη + απο το πρόγραμμα <application>ppp</application></para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Το &os; χρησιμοποιεί τα ονόματα των οδηγών με την σειρά κατα την + οποία εντοπίστηκαν οι αντίστοιχες κάρτες κατα την εκκίνηση. Για + παράδειγμα η συσκευή <devicename>sis2</devicename> θα είναι η τρίτη + κάρτα δικτύου που χρησιμοποιεί τον οδηγό &man.sis.4;.</para> + + <para>Στο παράδειγμα αυτό, η συσκευή <devicename>dc0</devicename> είναι + πάνω και τρέχει. Οι λέξεις κλειδία είναι:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para><literal>UP</literal> σημαίνει ότι η κάρτα είναι ρυθμισμένη + και έτοιμη.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η κάρτα έχει μία Internet διεύθυνση (<literal>inet</literal>) + ρυθμισμένη (σε αυτή την + περίπτωση <hostid role="ipaddr">192.168.1.3</hostid>).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Έχει μία έγκυρη μάσκα υποδικτύου + (<literal>netmask</literal>; <hostid role="netmask">0xffffff00</hostid> + είναι το ίδιο με + το <hostid role="netmask">255.255.255.0</hostid>).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Έχει μία έγκυρη broadcast διεύθυνση (σε αυτή την + περίπτωση, <hostid role="ipaddr">192.168.1.255</hostid>).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η διεύθυνση MAC της κάρτας (<literal>ether</literal>) + είναι <hostid role="mac">00:a0:cc:da:da:da</hostid></para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η επιλογή του φυσικού μέσου είναι σε κατάσταση autoselection + (<literal>media: Ethernet autoselect (100baseTX + <full-duplex>)</literal>). Παρατηρούμε ότι + η <devicename>dc1</devicename> έχει ρυθμιστεί να τρέχει + σαν <literal>10baseT/UTP</literal> μέσο. Για περισσότερες + πληροφορίες για τους τύπους των μέσων ενός οδηγού, παρακαλώ + ανατρέξτε στην σελίδα βοηθείας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η κατάσταση της σύνδεσης (<literal>status</literal>) + είναι <literal>active</literal>, δηλ. έχει εντοπιστεί σήμα + μεταφοράς. Στην <devicename>dc1</devicename>, + παρατηρούμε <literal>status: no carrier</literal>. Αυτό είναι + λογικό αφού το καλώδιο Ethernet δεν έχει συνδεθεί με την + κάρτα.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>Αν το &man.ifconfig.8; εμφανίζει κάτι παρόμοιο με + αυτό:</para> + +<screen>dc0: flags=8843<BROADCAST,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500 + ether 00:a0:cc:da:da:da</screen> + + <para>σημαίνει ότι η κάρτα δεν έχει ρυθμιστεί.</para> + + <para>Για να ρυθμίσετε την κάρτα σας, θα χρειαστείτε + προνόμια <username>root</username>. Η ρύθμιση της κάρτας δικτύου + μπορεί να γίνει απο την γραμμή εντολών με το &man.ifconfig.8; αλλά θα + πρέπει να το επαναλάβετε σε κάθε επανεκκίνηση του συστήματος. Το + αρχείο <filename>/etc/rc.conf</filename> είναι εκεί όπου πρέπει να + προσθέσετε τις ρύθμισεις της κάρτας δικτύου.</para> + + <para>Ανοίξτε το αρχείο <filename>/etc/rc.conf</filename> με τον + αγαπημένο σας κειμενογράφο. Θα χρειαστεί να προσθέσετε μία γραμμή για + κάθε κάρτα δικτύου που υπάρχει στο σύστημα σας, για παράδειγμα στην + περίπτωση μας, θα πρέπει να προσθέσετε τι εξής γραμμές:</para> + +<programlisting>ifconfig_dc0="inet 192.168.1.3 netmask 255.255.255.0" +ifconfig_dc1="inet 10.0.0.1 netmask 255.255.255.0 media 10baseT/UTP"</programlisting> + + <para>Θα πρέπει να αντικαταστήσετε + το <devicename>dc0</devicename>, <devicename>dc1</devicename>, και + ούτω κάθε εξής, με τις σωστές συσκευές των καρτών σας, και τις σωστές + διευθύνσεις. Θα πρέπει να διαβάσετε την σελίδα βοηθείας του οδηγού + και του &man.ifconfig.8; για περισσότερες λεπτομέριες σχετικά με τις + επιτρεπόμενες παραμέτρους και επίσης την σελίδα βοηθείας του + &man.rc.conf.5; για περισσότερες λεπτομέριες σχετικά με την σύνταξη + του <filename>/etc/rc.conf</filename>.</para> + + <para>Αν ρυθμίσατε το δίκτυο σας κατα την εγκατάσταση, μερικές γραμμές + σχετικές με την/τις κάρτα/κάρτες δικτύου θα υπάρχουν ήδη. Ελέγξτε + διπλά το <filename>/etc/rc.conf</filename> προτού προσθέστε επιπλέον + γραμμές.</para> + + <para>Θα πρέπει επίσης να διορθώσετε το + αρχείο <filename>/etc/hosts</filename> ώστε να προσθέσετε τα ονόματα + και τις IP διεύθυνσεις απο τα διάφορα μηχανήματα στο LAN σας, αν δεν + είναι ήδη ρυθμισμένα. Για περισσότερες πληροφορίες ανατρέξτε στην + σελίδα βοηθείας του &man.hosts.5; και + του <filename>/usr/share/examples/etc/hosts</filename>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Δοκιμές Και Επίλυση Προβλημάτων</title> + + <para>Μόλις κάνετε τις βασικές αλλαγές + στο <filename>/etc/rc.conf</filename>, θα πρέπει να επανεκκινήσετε το + σύστημα σας. Αυτό θα επιτρέψει σε πιθανές αλλαγές στις κάρτες να + εφαρμοστούν, και να επιβεβαιώσετε ότι το σύστημα επανεκκινεί χωρίς + κανένα λάθος στις ρυθμίσεις.</para> + + <para>Μόλις το σύστημα επανεκκινηθεί, θα πρέπει να δοκιμάσετε τις κάρτες + δικτύου.</para> + + <sect3> + <title>Δοκιμάζοντας Μια Ethernet Κάρτα</title> + + <indexterm> + <primary>network cards</primary> + <secondary>testing</secondary> + </indexterm> + + <para>Για να επιβεβαιώσετε ότι η Ethernet κάρτα λειτουργεί σωστά, θα + πρέπει να κάνετε δύο πράγματα. Πρώτα, κάντε ping την κάρτα την + ίδια, και μετά κάντε ping ένα άλλο μηχάνημα στο LAN.</para> + + <para>Πρώτα δοκιμάστε στην τοπική κάρτα:</para> + +<screen>&prompt.user; <userinput>ping -c5 192.168.1.3</userinput> +PING 192.168.1.3 (192.168.1.3): 56 data bytes +64 bytes from 192.168.1.3: icmp_seq=0 ttl=64 time=0.082 ms +64 bytes from 192.168.1.3: icmp_seq=1 ttl=64 time=0.074 ms +64 bytes from 192.168.1.3: icmp_seq=2 ttl=64 time=0.076 ms +64 bytes from 192.168.1.3: icmp_seq=3 ttl=64 time=0.108 ms +64 bytes from 192.168.1.3: icmp_seq=4 ttl=64 time=0.076 ms + +--- 192.168.1.3 ping statistics --- +5 packets transmitted, 5 packets received, 0% packet loss +round-trip min/avg/max/stddev = 0.074/0.083/0.108/0.013 ms</screen> + + <para>Τώρα δοκιμάστε σε ένα άλλο μηχάνημα στο LAN:</para> + +<screen>&prompt.user; <userinput>ping -c5 192.168.1.2</userinput> +PING 192.168.1.2 (192.168.1.2): 56 data bytes +64 bytes from 192.168.1.2: icmp_seq=0 ttl=64 time=0.726 ms +64 bytes from 192.168.1.2: icmp_seq=1 ttl=64 time=0.766 ms +64 bytes from 192.168.1.2: icmp_seq=2 ttl=64 time=0.700 ms +64 bytes from 192.168.1.2: icmp_seq=3 ttl=64 time=0.747 ms +64 bytes from 192.168.1.2: icmp_seq=4 ttl=64 time=0.704 ms + +--- 192.168.1.2 ping statistics --- +5 packets transmitted, 5 packets received, 0% packet loss +round-trip min/avg/max/stddev = 0.700/0.729/0.766/0.025 ms</screen> + + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε και το όνομα το μηχανήματος αντί της + διεύθυνσης <hostid role="ipaddr">192.168.1.2</hostid> αν έχετε + ρυθμίσει το αρχείο <filename>/etc/hosts</filename>.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Επίλυση Προβλημάτων</title> + + <indexterm> + <primary>network cards</primary> + <secondary>troubleshooting</secondary> + </indexterm> + + <para>Η επίλυση προβλημάτων υλικού και λογισμικού είναι πάντοτε επίπονη, + ένας πόνος ο οποιός μπορεί να ανακουφιστεί ελέγχοντας μερικά απλά + πράγματα πρώτα. Είναι το καλώδιο του δικτύου συνδεδεμένο; Έχετε + ρυθμίσει σωστά τις υπηρεσίες δικτύου; Έχετε ρυθμίσει σωστά το πύρινο + τείχος; Έχει πράγματι το &os; υποστήριξη για αυτή την κάρτα δικτύου; + Πρέπει πάντα να ελέγχετε τις σημειώσεις του υλικού πριν στείλε μία + αναφορά για ένα πρόβλημα. Αναβαθμίστε την έκδοση του &os; στην + τελευταία ΣΤΑΘΕΡΗ έκδοση. Ελέγξτε τα αρχεία των λιστών μηνυμάτων, ή + ψάξτε στο Internet.</para> + + <para>Αν η κάρτα δουλεύει, αλλά με χαμηλή απόδοση, θα άξιζε να διαβάσετε + την σελίδα βοηθείας &man.tuning.7;. Μπορείτε επίσης να ελέγξετε οι αν + λανθασμένες ρυθμίσεις του δικτύου προκαλούν τις αργές + συνδέσεις.</para> + + <para>Μερικοί χρήστες αντιμετωπίζουν ένα ή δύο + μηνύματα <errorname>device timeout</errorname>, τα οποία είναι + φυσιολογικά για μερικές κάρτες. Αν συνεχιστούν, ή γίνουν ενοχλητικά, + θα πρέπει να ελέγξετε μήπως και κάποιες συσκευές παρεμποδίζουν η μία + την άλλη. Ελέγξτε διπλά τις συνδέσεις των καλωδίων. Ίσως θα πρέπει + να αποκτήσετε μία άλλη κάρτα.</para> + + <para>Μερικές φορές, οι χρήστες παρατηρούν μερικά μηνύματα + λάθους <errorname>watchdog timeout</errorname>. Το πρώτο πράγμα που + πρέπει να κάνετε είναι να ελέγξετε το καλώδιο του δικτύου. Αρκέτες + κάρτες χρειάζονται μία θέση PCI που να υποστηρίζει Bus Mastering. Σε + μερικές παλιές μητρικές κάρτες. μόνο μία θέση PCI το υποστήριζε + (συνήθως η θέση 0). Ελέγξτε την κάρτα δικτύου και την τεκμηρίωση της + μητρικής κάρτας για να διαπιστώσετε αν εκεί είναι το πρόβλημα.</para> + + <para>Το μήνυμα <errorname>No route to host</errorname> εμφανίζεται αν + το σύστημα αδυνατεί να δρομολογήσει τα πακέτα στον προορισμό τους. + Αυτό συμβαίνει αν δεν έχει καθοριστεί προεπιλεγμένη διεύθυνση + δρομολόγησης, ή αν ένα καλώδιο έχει ξεσυνδεθεί. Ελέγξτε την έξοδο τις + εντολής <command>netstat -rn</command> και σιγουρευτείτε ότι η + διεύθυνση δρομολόγησης είναι έγκυρη. Αν δεν έχει καθοριστεί, διαβάστε + το <xref linkend="advanced-networking"> για περισσότερες + πληροφορίες.</para> + + <para>Το μήνυμα λάθους <errorname>ping: sendto: Permission + denied</errorname> συμβαίνει κυρίως λόγο κάποιας λάθος ρύθμισης στο + πύρινο τείχος. Αν το <command>ipfw</command> είναι ενεργοποιημένο + στον πυρήνα αλλά δεν έχουν καθοριστεί κανόνες, τότε η προεπιλεγμένη + πολιτική είναι η απαγόρευση όλης της κίνησης, ακόμα και των αιτημάτων + ping! Διαβάστε το <xref linkend="firewalls"> για περισσότερες + πληροφορίες.</para> + + <para>Μερικές φορές η απόδοση της κάρτας μπορεί να είναι φτωχή, ή κάτω + του μέσου όρου. Σε αυτές τις περιπτώσεις το καλύτερο είναι να + ρυθμίσετε την κατάσταση του μέσου απο <literal>autoselect</literal> + στην κατάλληλη κατάσταση. Ενώ συνήθως αυτό φαίνετε να δουλεύει στα + περισσότερα υλικά, μπορεί να μην λύσει το πρόβλημα στον καθέναν. Και + πάλι, ελέγξτε όλες τις ρυθμίσεις του δικτύου, και ξαναδιαβάστε πάλι + την σελίδα βοηθείας &man.tuning.7;.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="configtuning-virtual-hosts"> + <title>Εικονικά Hosts</title> + + <indexterm><primary>virtual hosts</primary></indexterm> + <indexterm><primary>IP aliases</primary></indexterm> + + <para>Μία αρκετά συνηθισμένη χρήση του &os; είναι η εικονική φιλοξενία + ιστοχώρων, όπου και ένας εξυπηρετητής εμφανίζεται στο δίκτυο σαν + περισσότερο απο ένας. Αυτό επιτυγχάνεται αναθέτοντας πολλαπλές + δικτυακές διευθύνσεις σε μία και μόνο συσκευή.</para> + + <para>Μία κάρτα δικτύου έχει μία <quote>πραγματική</quote> διεύθυνση, και + απεριόριστο αριθμό <quote>εικονικών</quote> διευθύνσεων. Οι εικονικές + αυτές διεύθυνσεις προσθέτονται με την μορφή εγγραφών στο + αρχείο <filename>/etc/rc.conf</filename>.</para> + + <para>Μία εγγραφή εικονικής διεύθυνσης για την κάρτα + δικτύου <devicename>fxp0</devicename> μοιάζει ως εξής:</para> + +<programlisting>ifconfig_fxp0_alias0="inet xxx.xxx.xxx.xxx netmask xxx.xxx.xxx.xxx"</programlisting> + + <para>Σημειώστε ότι οι εγγραφές αυτές πρέπει να ξεκινούν + με <literal>alias0</literal> και να συνεχίζουν πρός τα πάνω σε σειρά, + (για παράδειγμα, <literal>_alias1</literal>, <literal>_alias2</literal>, + και ούτω κάθε εξής). Η διαδικασία ρύθμισης θα σταματήσει στον πρώτο + αριθμό που λείπει.</para> + + <para>Ο υπολογισμός της μάσκας δικτύου είναι σημαντικός, αλλά ευτυχώς και + εύκολος. Για κάθε κάρτα, πρέπει να υπάρχει μία διεύθυνση η οποία + αντιπροσωπεύει σωστά την μάσκα του δικτύου. Οποιαδήποτε άλλη διεύθυνση + που συμπίπτει στο ίδιο δίκτυο πρέπει να έχει μάσκα + δικτύου <literal>1</literal>s (εκφρασμένη είτε + σαν <hostid role="netmask">255.255.255.255</hostid> είτε + σαν <hostid role="netmask">0xffffffff</hostid>).</para> + + <para>Για παράδειγμα, εξετάστε την περίπτωση όπου η κάρτα + δικτύου <devicename>fxp0</devicename> είναι συνδεδεμένη σε δύο δίκτυα, + το δίκτυο <hostid role="ipaddr">10.1.1.0</hostid> με μάσκα + δικτύου <hostid role="netmask">255.255.255.0</hostid> και το + δίκτυο <hostid role="ipaddr">202.0.75.16</hostid> με μάσκα + δικτύου <hostid role="netmask">255.255.255.240</hostid>. Θέλουμε το + σύστημα να πάρει τις διευθύνσεις + από <hostid role="ipaddr">10.1.1.1</hostid> + μέχρι <hostid role="ipaddr">10.1.1.5</hostid> και + τις <hostid role="ipaddr">202.0.75.17</hostid> + μέχρι <hostid role="ipaddr">202.0.75.20</hostid>. Όπως σημειώθηκε + παραπάνω, μόνο η πρώτες διευθύνσεις (στην περίπτωση αυτή, + η <hostid role="ipaddr">10.0.1.1</hostid> και + η <hostid role="ipaddr">202.0.75.17</hostid>) πρέπει να έχουν + πραγματικές μάσκες δικτύου. Όλες οι υπόλοιπες, από + (<hostid role="ipaddr">10.1.1.2</hostid> + μέχρι <hostid role="ipaddr">10.1.1.5</hostid> + και <hostid role="ipaddr">202.0.75.18</hostid> + μέχρι <hostid role="ipaddr">202.0.75.20</hostid>) πρέπει να ρυθμιστούν + με μάσκα δικτύου <hostid role="netmask">255.255.255.255</hostid>.</para> + + <para>Η ακόλουθες εγγραφές στο αρχείο <filename>/etc/rc.conf</filename> θα + ρυθμίσουν την κάρτα όπως πρέπει για το παράδειγμα:</para> + + <programlisting>ifconfig_fxp0="inet 10.1.1.1 netmask 255.255.255.0" +ifconfig_fxp0_alias0="inet 10.1.1.2 netmask 255.255.255.255" +ifconfig_fxp0_alias1="inet 10.1.1.3 netmask 255.255.255.255" +ifconfig_fxp0_alias2="inet 10.1.1.4 netmask 255.255.255.255" +ifconfig_fxp0_alias3="inet 10.1.1.5 netmask 255.255.255.255" +ifconfig_fxp0_alias4="inet 202.0.75.17 netmask 255.255.255.240" +ifconfig_fxp0_alias5="inet 202.0.75.18 netmask 255.255.255.255" +ifconfig_fxp0_alias6="inet 202.0.75.19 netmask 255.255.255.255" +ifconfig_fxp0_alias7="inet 202.0.75.20 netmask 255.255.255.255"</programlisting> + + </sect1> + + <sect1 id="configtuning-configfiles"> + <title>Αρχεία Ρυθμίσεων</title> + + <sect2> + <title>Ο κατάλογος <filename class="directory">/etc</filename></title> + + <para>Τα αρχεία ρυθμίσεων αποθηκεύονται σε καταλόγους. Μερικοί απο + αυτούς είναι:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <colspec colwidth="1*"> + <colspec colwidth="2*"> + + <tbody> + <row> + <entry><filename class="directory">/etc</filename></entry> + <entry>Γενικές ρυθμίσεις του συστήματος, data here is + system-specific.</entry> + </row> + <row> + <entry><filename class="directory">/etc/defaults</filename></entry> + <entry>Default versions of system configuration files.</entry> + </row> + <row> + <entry><filename class="directory">/etc/mail</filename></entry> + <entry>Extra &man.sendmail.8; configuration, other + MTA configuration files. + </entry> + </row> + <row> + <entry><filename class="directory">/etc/ppp</filename></entry> + <entry>Configuration for both user- and kernel-ppp programs. + </entry> + </row> + <row> + <entry><filename class="directory">/etc/namedb</filename></entry> + <entry>Default location for &man.named.8; data. Normally + <filename>named.conf</filename> and zone files are stored + here.</entry> + </row> + <row> + <entry><filename class="directory">/usr/local/etc</filename></entry> + <entry>Configuration files for installed applications. + May contain per-application subdirectories.</entry> + </row> + <row> + <entry><filename class="directory">/usr/local/etc/rc.d</filename></entry> + <entry>Start/stop scripts for installed applications.</entry> + </row> + <row> + <entry><filename class="directory">/var/db</filename></entry> + <entry>Automatically generated system-specific database files, + such as the package database, the locate database, and so + on</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + </sect2> + + <sect2> + <title>Hostnames</title> + + <indexterm><primary>hostname</primary></indexterm> + <indexterm><primary>DNS</primary></indexterm> + + <sect3> + <title><filename>/etc/resolv.conf</filename></title> + + <indexterm> + <primary><filename>resolv.conf</filename></primary> + </indexterm> + + <para><filename>/etc/resolv.conf</filename> dictates how &os;'s + resolver accesses the Internet Domain Name System (DNS).</para> + + <para>The most common entries to <filename>resolv.conf</filename> are: + </para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <colspec colwidth="1*"> + <colspec colwidth="2*"> + + <tbody> + <row> + <entry><literal>nameserver</literal></entry> + <entry>The IP address of a name server the resolver + should query. The servers are queried in the order + listed with a maximum of three.</entry> + </row> + <row> + <entry><literal>search</literal></entry> + <entry>Search list for hostname lookup. This is normally + determined by the domain of the local hostname.</entry> + </row> + <row> + <entry><literal>domain</literal></entry> + <entry>The local domain name.</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para>A typical <filename>resolv.conf</filename>:</para> + + <programlisting>search example.com +nameserver 147.11.1.11 +nameserver 147.11.100.30</programlisting> + + <note><para>Only one of the <literal>search</literal> and + <literal>domain</literal> options should be used.</para></note> + + <para>If you are using DHCP, &man.dhclient.8; usually rewrites + <filename>resolv.conf</filename> with information received from the + DHCP server.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title><filename>/etc/hosts</filename></title> + + <indexterm><primary>hosts</primary></indexterm> + + <para><filename>/etc/hosts</filename> is a simple text + database reminiscent of the old Internet. It works in + conjunction with DNS and NIS providing name to IP address + mappings. Local computers connected via a LAN can be placed + in here for simplistic naming purposes instead of setting up + a &man.named.8; server. Additionally, + <filename>/etc/hosts</filename> can be used to provide a + local record of Internet names, reducing the need to query + externally for commonly accessed names.</para> + + <programlisting># $&os;$ +# +# Host Database +# This file should contain the addresses and aliases +# for local hosts that share this file. +# In the presence of the domain name service or NIS, this file may +# not be consulted at all; see /etc/nsswitch.conf for the resolution order. +# +# +::1 localhost localhost.my.domain myname.my.domain +127.0.0.1 localhost localhost.my.domain myname.my.domain + +# +# Imaginary network. +#10.0.0.2 myname.my.domain myname +#10.0.0.3 myfriend.my.domain myfriend +# +# According to RFC 1918, you can use the following IP networks for +# private nets which will never be connected to the Internet: +# +# 10.0.0.0 - 10.255.255.255 +# 172.16.0.0 - 172.31.255.255 +# 192.168.0.0 - 192.168.255.255 +# +# In case you want to be able to connect to the Internet, you need +# real official assigned numbers. PLEASE PLEASE PLEASE do not try +# to invent your own network numbers but instead get one from your +# network provider (if any) or from the Internet Registry (ftp to +# rs.internic.net, directory `/templates'). +#</programlisting> + + <para><filename>/etc/hosts</filename> takes on the simple format + of:</para> + + <programlisting>[Internet address] [official hostname] [alias1] [alias2] ...</programlisting> + + <para>For example:</para> + + <programlisting>10.0.0.1 myRealHostname.example.com myRealHostname foobar1 foobar2</programlisting> + + <para>Consult &man.hosts.5; for more information.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Log File Configuration</title> + + <indexterm><primary>log files</primary></indexterm> + + <sect3> + <title><filename>syslog.conf</filename></title> + + <indexterm><primary>syslog.conf</primary></indexterm> + + <para><filename>syslog.conf</filename> is the configuration file + for the &man.syslogd.8; program. It indicates which types + of <command>syslog</command> messages are logged to particular + log files.</para> + + <programlisting># $&os;$ +# +# Spaces ARE valid field separators in this file. However, +# other *nix-like systems still insist on using tabs as field +# separators. If you are sharing this file between systems, you +# may want to use only tabs as field separators here. +# Consult the syslog.conf(5) manual page. +*.err;kern.debug;auth.notice;mail.crit /dev/console +*.notice;kern.debug;lpr.info;mail.crit;news.err /var/log/messages +security.* /var/log/security +mail.info /var/log/maillog +lpr.info /var/log/lpd-errs +cron.* /var/log/cron +*.err root +*.notice;news.err root +*.alert root +*.emerg * +# uncomment this to log all writes to /dev/console to /var/log/console.log +#console.info /var/log/console.log +# uncomment this to enable logging of all log messages to /var/log/all.log +#*.* /var/log/all.log +# uncomment this to enable logging to a remote log host named loghost +#*.* @loghost +# uncomment these if you're running inn +# news.crit /var/log/news/news.crit +# news.err /var/log/news/news.err +# news.notice /var/log/news/news.notice +!startslip +*.* /var/log/slip.log +!ppp +*.* /var/log/ppp.log</programlisting> + + <para>Consult the &man.syslog.conf.5; manual page for more + information.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title><filename>newsyslog.conf</filename></title> + + <indexterm><primary>newsyslog.conf</primary></indexterm> + + <para><filename>newsyslog.conf</filename> is the configuration + file for &man.newsyslog.8;, a program that is normally scheduled + to run by &man.cron.8;. &man.newsyslog.8; determines when log + files require archiving or rearranging. + <filename>logfile</filename> is moved to + <filename>logfile.0</filename>, <filename>logfile.0</filename> + is moved to <filename>logfile.1</filename>, and so on. + Alternatively, the log files may be archived in &man.gzip.1; format + causing them to be named: <filename>logfile.0.gz</filename>, + <filename>logfile.1.gz</filename>, and so on.</para> + + <para><filename>newsyslog.conf</filename> indicates which log + files are to be managed, how many are to be kept, and when + they are to be touched. Log files can be rearranged and/or + archived when they have either reached a certain size, or at a + certain periodic time/date.</para> + + <programlisting># configuration file for newsyslog +# $&os;$ +# +# filename [owner:group] mode count size when [ZB] [/pid_file] [sig_num] +/var/log/cron 600 3 100 * Z +/var/log/amd.log 644 7 100 * Z +/var/log/kerberos.log 644 7 100 * Z +/var/log/lpd-errs 644 7 100 * Z +/var/log/maillog 644 7 * @T00 Z +/var/log/sendmail.st 644 10 * 168 B +/var/log/messages 644 5 100 * Z +/var/log/all.log 600 7 * @T00 Z +/var/log/slip.log 600 3 100 * Z +/var/log/ppp.log 600 3 100 * Z +/var/log/security 600 10 100 * Z +/var/log/wtmp 644 3 * @01T05 B +/var/log/daily.log 640 7 * @T00 Z +/var/log/weekly.log 640 5 1 $W6D0 Z +/var/log/monthly.log 640 12 * $M1D0 Z +/var/log/console.log 640 5 100 * Z</programlisting> + + <para>Consult the &man.newsyslog.8; manual page for more + information.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="configtuning-sysctlconf"> + <title><filename>sysctl.conf</filename></title> + + <indexterm><primary>sysctl.conf</primary></indexterm> + <indexterm><primary>sysctl</primary></indexterm> + + <para><filename>sysctl.conf</filename> looks much like + <filename>rc.conf</filename>. Values are set in a + <literal>variable=value</literal> + form. The specified values are set after the system goes into + multi-user mode. Not all variables are settable in this mode.</para> + + <para>To turn off logging of fatal signal exits and prevent users from + seeing processes started from other users, the following tunables can + be set in <filename>sysctl.conf</filename>:</para> + + <programlisting># Do not log fatal signal exits (e.g. sig 11) +kern.logsigexit=0 + +# Prevent users from seeing information about processes that +# are being run under another UID. +security.bsd.see_other_uids=0</programlisting> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="configtuning-sysctl"> + <title>Tuning with sysctl</title> + + <indexterm><primary>sysctl</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>tuning</primary> + <secondary>with sysctl</secondary> + </indexterm> + + <para>&man.sysctl.8; is an interface that allows you to make changes + to a running &os; system. This includes many advanced + options of the TCP/IP stack and virtual memory system that can + dramatically improve performance for an experienced system + administrator. Over five hundred system variables can be read + and set using &man.sysctl.8;.</para> + + <para>At its core, &man.sysctl.8; serves two functions: to read and + to modify system settings.</para> + + <para>To view all readable variables:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>sysctl -a</userinput></screen> + + <para>To read a particular variable, for example, + <varname>kern.maxproc</varname>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>sysctl kern.maxproc</userinput> +kern.maxproc: 1044</screen> + + <para>To set a particular variable, use the intuitive + <replaceable>variable</replaceable>=<replaceable>value</replaceable> + syntax:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl kern.maxfiles=5000</userinput> +kern.maxfiles: 2088 -> 5000</screen> + + <para>Settings of sysctl variables are usually either strings, + numbers, or booleans (a boolean being <literal>1</literal> for yes + or a <literal>0</literal> for no).</para> + + <para>If you want to set automatically some variables each time + the machine boots, add them to the + <filename>/etc/sysctl.conf</filename> file. For more information + see the &man.sysctl.conf.5; manual page and the + <xref linkend="configtuning-sysctlconf">.</para> + + <sect2 id="sysctl-readonly"> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + <!-- 31 January 2003 --> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + <title>&man.sysctl.8; Read-only</title> + + <para>In some cases it may be desirable to modify read-only &man.sysctl.8; + values. While this is sometimes unavoidable, it can only be done + on (re)boot.</para> + + <para>For instance on some laptop models the &man.cardbus.4; device will + not probe memory ranges, and fail with errors which look similar to:</para> + + <screen>cbb0: Could not map register memory +device_probe_and_attach: cbb0 attach returned 12</screen> + + <para>Cases like the one above usually require the modification of some + default &man.sysctl.8; settings which are set read only. To overcome + these situations a user can put &man.sysctl.8; <quote>OIDs</quote> + in their local <filename>/boot/loader.conf</filename>. Default + settings are located in the <filename>/boot/defaults/loader.conf</filename> + file.</para> + + <para>Fixing the problem mentioned above would require a user to set + <option>hw.pci.allow_unsupported_io_range=1</option> in the aforementioned + file. Now &man.cardbus.4; will work properly.</para> + + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="configtuning-disk"> + <title>Tuning Disks</title> + + <sect2> + <title>Sysctl Variables</title> + + <sect3> + <title><varname>vfs.vmiodirenable</varname></title> + + <indexterm> + <primary><varname>vfs.vmiodirenable</varname></primary> + </indexterm> + + <para>The <varname>vfs.vmiodirenable</varname> sysctl variable + may be set to either 0 (off) or 1 (on); it is 1 by default. + This variable controls how directories are cached by the + system. Most directories are small, using just a single + fragment (typically 1 K) in the file system and less + (typically 512 bytes) in the buffer cache. + With this variable turned off (to 0), the buffer + cache will only cache a fixed number of directories even if + you have a huge amount of memory. When turned on (to 1), this sysctl + allows the buffer cache to use the VM Page Cache to cache the + directories, making all the memory available for caching + directories. However, + the minimum in-core memory used to cache a directory is the + physical page size (typically 4 K) rather than 512 + bytes. We recommend keeping this option on if you are running + any services which manipulate large numbers of files. Such + services can include web caches, large mail systems, and news + systems. Keeping this option on will generally not reduce + performance even with the wasted memory but you should + experiment to find out.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title><varname>vfs.write_behind</varname></title> + + <indexterm> + <primary><varname>vfs.write_behind</varname></primary> + </indexterm> + + <para>The <varname>vfs.write_behind</varname> sysctl variable + defaults to <literal>1</literal> (on). This tells the file system + to issue media writes as full clusters are collected, which + typically occurs when writing large sequential files. The idea + is to avoid saturating the buffer cache with dirty buffers when + it would not benefit I/O performance. However, this may stall + processes and under certain circumstances you may wish to turn it + off.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title><varname>vfs.hirunningspace</varname></title> + + <indexterm> + <primary><varname>vfs.hirunningspace</varname></primary> + </indexterm> + + <para>The <varname>vfs.hirunningspace</varname> sysctl variable + determines how much outstanding write I/O may be queued to disk + controllers system-wide at any given instance. The default is + usually sufficient but on machines with lots of disks you may + want to bump it up to four or five <emphasis>megabytes</emphasis>. + Note that setting too high a value (exceeding the buffer cache's + write threshold) can lead to extremely bad clustering + performance. Do not set this value arbitrarily high! Higher + write values may add latency to reads occurring at the same time. + </para> + + <para>There are various other buffer-cache and VM page cache + related sysctls. We do not recommend modifying these values, + the VM system does an extremely good job of + automatically tuning itself.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title><varname>vm.swap_idle_enabled</varname></title> + + <indexterm> + <primary><varname>vm.swap_idle_enabled</varname></primary> + </indexterm> + + <para>The <varname>vm.swap_idle_enabled</varname> sysctl variable + is useful in large multi-user systems where you have lots of + users entering and leaving the system and lots of idle processes. + Such systems tend to generate a great deal of continuous pressure + on free memory reserves. Turning this feature on and tweaking + the swapout hysteresis (in idle seconds) via + <varname>vm.swap_idle_threshold1</varname> and + <varname>vm.swap_idle_threshold2</varname> allows you to depress + the priority of memory pages associated with idle processes more + quickly then the normal pageout algorithm. This gives a helping + hand to the pageout daemon. Do not turn this option on unless + you need it, because the tradeoff you are making is essentially + pre-page memory sooner rather than later; thus eating more swap + and disk bandwidth. In a small system this option will have a + determinable effect but in a large system that is already doing + moderate paging this option allows the VM system to stage whole + processes into and out of memory easily.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title><varname>hw.ata.wc</varname></title> + + <indexterm> + <primary><varname>hw.ata.wc</varname></primary> + </indexterm> + + <para>&os; 4.3 flirted with turning off IDE write caching. + This reduced write bandwidth to IDE disks but was considered + necessary due to serious data consistency issues introduced + by hard drive vendors. The problem is that IDE + drives lie about when a write completes. With IDE write + caching turned on, IDE hard drives not only write data + to disk out of order, but will sometimes delay writing some + blocks indefinitely when under heavy disk loads. A crash or + power failure may cause serious file system corruption. + &os;'s default was changed to be safe. Unfortunately, the + result was such a huge performance loss that we changed + write caching back to on by default after the release. You + should check the default on your system by observing the + <varname>hw.ata.wc</varname> sysctl variable. If IDE write + caching is turned off, you can turn it back on by setting + the kernel variable back to 1. This must be done from the + boot loader at boot time. Attempting to do it after the + kernel boots will have no effect.</para> + + <para>For more information, please see &man.ata.4;.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title><literal>SCSI_DELAY</literal> + (<varname>kern.cam.scsi_delay</varname>)</title> + + <indexterm> + <primary><varname>kern.cam.scsi_delay</varname></primary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary><literal>SCSI_DELAY</literal></secondary> + </indexterm> + + <para>The <literal>SCSI_DELAY</literal> kernel config may be used to + reduce system boot times. The defaults are fairly high and can be + responsible for <literal>15</literal> seconds of delay in the + boot process. Reducing it to <literal>5</literal> seconds usually + works (especially with modern drives). Newer versions of &os; + (5.0 and higher) should use the <varname>kern.cam.scsi_delay</varname> + boot time tunable. The tunable, and kernel config option accept + values in terms of <emphasis>milliseconds</emphasis> and + <emphasis>not</emphasis> <emphasis>seconds</emphasis>.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="soft-updates"> + <title>Soft Updates</title> + + <indexterm><primary>Soft Updates</primary></indexterm> + <indexterm><primary>tunefs</primary></indexterm> + + <para>The &man.tunefs.8; program can be used to fine-tune a + file system. This program has many different options, but for + now we are only concerned with toggling Soft Updates on and + off, which is done by:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>tunefs -n enable /filesystem</userinput> +&prompt.root; <userinput>tunefs -n disable /filesystem</userinput></screen> + + <para>A filesystem cannot be modified with &man.tunefs.8; while + it is mounted. A good time to enable Soft Updates is before any + partitions have been mounted, in single-user mode.</para> + + <para>Soft Updates drastically improves meta-data performance, mainly + file creation and deletion, through the use of a memory cache. We + recommend to use Soft Updates on all of your file systems. There + are two downsides to Soft Updates that you should be aware of: First, + Soft Updates guarantees filesystem consistency in the case of a crash + but could very easily be several seconds (even a minute!) behind + updating the physical disk. If your system crashes you may lose more + work than otherwise. Secondly, Soft Updates delays the freeing of + filesystem blocks. If you have a filesystem (such as the root + filesystem) which is almost full, performing a major update, such as + <command>make installworld</command>, can cause the filesystem to run + out of space and the update to fail.</para> + + <sect3> + <title>More Details about Soft Updates</title> + + <indexterm> + <primary>Soft Updates</primary> + <secondary>details</secondary> + </indexterm> + + <para>There are two traditional approaches to writing a file + systems meta-data back to disk. (Meta-data updates are + updates to non-content data like inodes or + directories.)</para> + + <para>Historically, the default behavior was to write out + meta-data updates synchronously. If a directory had been + changed, the system waited until the change was actually + written to disk. The file data buffers (file contents) were + passed through the buffer cache and backed up + to disk later on asynchronously. The advantage of this + implementation is that it operates safely. If there is + a failure during an update, the meta-data are always in a + consistent state. A file is either created completely + or not at all. If the data blocks of a file did not find + their way out of the buffer cache onto the disk by the time + of the crash, &man.fsck.8; is able to recognize this and + repair the filesystem by setting the file length to + 0. Additionally, the implementation is clear and simple. + The disadvantage is that meta-data changes are slow. An + <command>rm -r</command>, for instance, touches all the files + in a directory sequentially, but each directory + change (deletion of a file) will be written synchronously + to the disk. This includes updates to the directory itself, + to the inode table, and possibly to indirect blocks + allocated by the file. Similar considerations apply for + unrolling large hierarchies (<command>tar -x</command>).</para> + + <para>The second case is asynchronous meta-data updates. This + is the default for Linux/ext2fs and + <command>mount -o async</command> for *BSD ufs. All + meta-data updates are simply being passed through the buffer + cache too, that is, they will be intermixed with the updates + of the file content data. The advantage of this + implementation is there is no need to wait until each + meta-data update has been written to disk, so all operations + which cause huge amounts of meta-data updates work much + faster than in the synchronous case. Also, the + implementation is still clear and simple, so there is a low + risk for bugs creeping into the code. The disadvantage is + that there is no guarantee at all for a consistent state of + the filesystem. If there is a failure during an operation + that updated large amounts of meta-data (like a power + failure, or someone pressing the reset button), + the filesystem + will be left in an unpredictable state. There is no opportunity + to examine the state of the filesystem when the system + comes up again; the data blocks of a file could already have + been written to the disk while the updates of the inode + table or the associated directory were not. It is actually + impossible to implement a <command>fsck</command> which is + able to clean up the resulting chaos (because the necessary + information is not available on the disk). If the + filesystem has been damaged beyond repair, the only choice + is to use &man.newfs.8; on it and restore it from backup. + </para> + + <para>The usual solution for this problem was to implement + <emphasis>dirty region logging</emphasis>, which is also + referred to as <emphasis>journaling</emphasis>, although that + term is not used consistently and is occasionally applied + to other forms of transaction logging as well. Meta-data + updates are still written synchronously, but only into a + small region of the disk. Later on they will be moved + to their proper location. Because the logging + area is a small, contiguous region on the disk, there + are no long distances for the disk heads to move, even + during heavy operations, so these operations are quicker + than synchronous updates. + Additionally the complexity of the implementation is fairly + limited, so the risk of bugs being present is low. A disadvantage + is that all meta-data are written twice (once into the + logging region and once to the proper location) so for + normal work, a performance <quote>pessimization</quote> + might result. On the other hand, in case of a crash, all + pending meta-data operations can be quickly either rolled-back + or completed from the logging area after the system comes + up again, resulting in a fast filesystem startup.</para> + + <para>Kirk McKusick, the developer of Berkeley FFS, + solved this problem with Soft Updates: all pending + meta-data updates are kept in memory and written out to disk + in a sorted sequence (<quote>ordered meta-data + updates</quote>). This has the effect that, in case of + heavy meta-data operations, later updates to an item + <quote>catch</quote> the earlier ones if the earlier ones are still in + memory and have not already been written to disk. So all + operations on, say, a directory are generally performed in + memory before the update is written to disk (the data + blocks are sorted according to their position so + that they will not be on the disk ahead of their meta-data). + If the system crashes, this causes an implicit <quote>log + rewind</quote>: all operations which did not find their way + to the disk appear as if they had never happened. A + consistent filesystem state is maintained that appears to + be the one of 30 to 60 seconds earlier. The + algorithm used guarantees that all resources in use + are marked as such in their appropriate bitmaps: blocks and inodes. + After a crash, the only resource allocation error + that occurs is that resources are + marked as <quote>used</quote> which are actually <quote>free</quote>. + &man.fsck.8; recognizes this situation, + and frees the resources that are no longer used. It is safe to + ignore the dirty state of the filesystem after a crash by + forcibly mounting it with <command>mount -f</command>. In + order to free resources that may be unused, &man.fsck.8; + needs to be run at a later time. This is the idea behind + the <emphasis>background fsck</emphasis>: at system startup + time, only a <emphasis>snapshot</emphasis> of the + filesystem is recorded. The <command>fsck</command> can be + run later on. All file systems can then be mounted + <quote>dirty</quote>, so the system startup proceeds in + multiuser mode. Then, background <command>fsck</command>s + will be scheduled for all file systems where this is required, to free + resources that may be unused. (File systems that do not use + Soft Updates still need the usual foreground + <command>fsck</command> though.)</para> + + <para>The advantage is that meta-data operations are nearly as + fast as asynchronous updates (i.e. faster than with + <emphasis>logging</emphasis>, which has to write the + meta-data twice). The disadvantages are the complexity of + the code (implying a higher risk for bugs in an area that + is highly sensitive regarding loss of user data), and a + higher memory consumption. Additionally there are some + idiosyncrasies one has to get used to. + After a crash, the state of the filesystem appears to be + somewhat <quote>older</quote>. In situations where + the standard synchronous approach would have caused some + zero-length files to remain after the + <command>fsck</command>, these files do not exist at all + with a Soft Updates filesystem because neither the meta-data + nor the file contents have ever been written to disk. + Disk space is not released until the updates have been + written to disk, which may take place some time after + running <command>rm</command>. This may cause problems + when installing large amounts of data on a filesystem + that does not have enough free space to hold all the files + twice.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="configtuning-kernel-limits"> + <title>Tuning Kernel Limits</title> + + <indexterm> + <primary>tuning</primary> + <secondary>kernel limits</secondary> + </indexterm> + + <sect2 id="file-process-limits"> + <title>File/Process Limits</title> + + <sect3 id="kern-maxfiles"> + <title><varname>kern.maxfiles</varname></title> + + <indexterm> + <primary><varname>kern.maxfiles</varname></primary> + </indexterm> + + <para><varname>kern.maxfiles</varname> can be raised or + lowered based upon your system requirements. This variable + indicates the maximum number of file descriptors on your + system. When the file descriptor table is full, + <errorname>file: table is full</errorname> will show up repeatedly + in the system message buffer, which can be viewed with the + <command>dmesg</command> command.</para> + + <para>Each open file, socket, or fifo uses one file + descriptor. A large-scale production server may easily + require many thousands of file descriptors, depending on the + kind and number of services running concurrently.</para> + + <para>In older FreeBSD releases, the default value of <varname>kern.maxfiles</varname> + is derived from the <option>maxusers</option> option in your + kernel configuration file. <varname>kern.maxfiles</varname> grows + proportionally to the value of <option>maxusers</option>. When + compiling a custom kernel, it is a good idea to set this kernel + configuration option according to the uses of your system. From + this number, the kernel is given most of its pre-defined limits. + Even though a production machine may not actually have 256 users + connected at once, the resources needed may be similar to a + high-scale web server.</para> + + <para>As of FreeBSD 4.5, <varname>kern.maxusers</varname> is + automatically sized at boot based on the amount of memory available + in the system, and may be determined at run-time by inspecting the + value of the read-only <varname>kern.maxusers</varname> sysctl. + Some sites will require larger or smaller values of + <varname>kern.maxusers</varname> and may set it as a loader tunable; + values of 64, 128, and 256 are not uncommon. We do not recommend + going above 256 unless you need a huge number of file descriptors; + many of the tunable values set to their defaults by + <varname>kern.maxusers</varname> may be individually overridden at + boot-time or run-time in <filename>/boot/loader.conf</filename> (see + the &man.loader.conf.5; man page or the + <filename>/boot/defaults/loader.conf</filename> file for some hints) + or as described elsewhere in this document. Systems older than + FreeBSD 4.4 must set this value via the kernel &man.config.8; + option <option>maxusers</option> instead.</para> + + <para>In older releases, the system will auto-tune + <literal>maxusers</literal> for you if you explicitly set it to + <literal>0</literal><footnote> + <para>The auto-tuning algorithm sets + <literal>maxusers</literal> equal to the amount of memory in the + system, with a minimum of 32, and a maximum of 384.</para> + </footnote>. When setting this option, you will want to set + <literal>maxusers</literal> to at least 4, especially if you are + using the X Window System or compiling software. The reason is that + the most important table set by <literal>maxusers</literal> is the + maximum number of processes, which is set to <literal>20 + 16 * + maxusers</literal>, so if you set <literal>maxusers</literal> to 1, + then you can only have 36 simultaneous processes, including the 18 + or so that the system starts up at boot time and the 15 or so you + will probably create when you start the X Window System. Even a + simple task like reading a manual page will start up nine + processes to filter, decompress, and view it. Setting + <literal>maxusers</literal> to 64 will allow you to have up to 1044 + simultaneous processes, which should be enough for nearly all uses. + If, however, you see the dreaded <errortype>proc table + full</errortype> error when trying to start another program, or are + running a server with a large number of simultaneous users (like + <hostid role="fqdn">ftp.FreeBSD.org</hostid>), you can always + increase the number and rebuild.</para> + + <note> + <para><literal>maxusers</literal> does <emphasis>not</emphasis> + limit the number of users which can log into your machine. It + simply sets various table sizes to reasonable values considering + the maximum number of users you will likely have on your system + and how many processes each of them will be running. One keyword + which <emphasis>does</emphasis> limit the number of simultaneous + remote logins and X terminal windows is <link + linkend="kernelconfig-ptys"><literal>pseudo-device pty + 16</literal></link>. With &os; 5.X, you do not have to + worry about this number since the &man.pty.4; driver is + <quote>auto-cloning</quote>; you simply use the line + <literal>device pty</literal> in your configuration file.</para> + </note> + + </sect3> + + <sect3> + <title><varname>kern.ipc.somaxconn</varname></title> + + <indexterm> + <primary><varname>kern.ipc.somaxconn</varname></primary> + </indexterm> + + <para>The <varname>kern.ipc.somaxconn</varname> sysctl variable + limits the size of the listen queue for accepting new TCP + connections. The default value of <literal>128</literal> is + typically too low for robust handling of new connections in a + heavily loaded web server environment. For such environments, it + is recommended to increase this value to <literal>1024</literal> or + higher. The service daemon may itself limit the listen queue size + (e.g. &man.sendmail.8;, or <application>Apache</application>) but + will often have a directive in its configuration file to adjust + the queue size. Large listen queues also do a better job of + avoiding Denial of Service (<abbrev>DoS</abbrev>) attacks.</para> + </sect3> + + </sect2> + <sect2 id="nmbclusters"> + <title>Network Limits</title> + + <para>The <literal>NMBCLUSTERS</literal> kernel configuration + option dictates the amount of network Mbufs available to the + system. A heavily-trafficked server with a low number of Mbufs + will hinder &os;'s ability. Each cluster represents + approximately 2 K of memory, so a value of 1024 represents 2 + megabytes of kernel memory reserved for network buffers. A + simple calculation can be done to figure out how many are + needed. If you have a web server which maxes out at 1000 + simultaneous connections, and each connection eats a 16 K receive + and 16 K send buffer, you need approximately 32 MB worth of + network buffers to cover the web server. A good rule of thumb is + to multiply by 2, so 2x32 MB / 2 KB = + 64 MB / 2 kB = 32768. We recommend + values between 4096 and 32768 for machines with greater amounts + of memory. Under no circumstances should you specify an + arbitrarily high value for this parameter as it could lead to a + boot time crash. The <option>-m</option> option to + &man.netstat.1; may be used to observe network cluster + use.</para> + + <para><varname>kern.ipc.nmbclusters</varname> loader tunable should + be used to tune this at boot time. Only older versions of &os; + will require you to use the <literal>NMBCLUSTERS</literal> kernel + &man.config.8; option.</para> + + <para>For busy servers that make extensive use of the + &man.sendfile.2; system call, it may be necessary to increase + the number of &man.sendfile.2; buffers via the + <literal>NSFBUFS</literal> kernel configuration option or by + setting its value in <filename>/boot/loader.conf</filename> + (see &man.loader.8; for details). A common indicator that + this parameter needs to be adjusted is when processes are seen + in the <literal>sfbufa</literal> state. The sysctl + variable <varname>kern.ipc.nsfbufs</varname> is a read-only + glimpse at the kernel configured variable. This parameter + nominally scales with <varname>kern.maxusers</varname>, + however it may be necessary to tune accordingly.</para> + + <important> + <para>Even though a socket has been marked as non-blocking, + calling &man.sendfile.2; on the non-blocking socket may + result in the &man.sendfile.2; call blocking until enough + <literal>struct sf_buf</literal>'s are made + available.</para> + </important> + + <sect3> + <title><varname>net.inet.ip.portrange.*</varname></title> + + <indexterm> + <primary>net.inet.ip.portrange.*</primary> + </indexterm> + + <para>The <varname>net.inet.ip.portrange.*</varname> sysctl + variables control the port number ranges automatically bound to TCP + and UDP sockets. There are three ranges: a low range, a default + range, and a high range. Most network programs use the default + range which is controlled by the + <varname>net.inet.ip.portrange.first</varname> and + <varname>net.inet.ip.portrange.last</varname>, which default to + 1024 and 5000, respectively. Bound port ranges are used for + outgoing connections, and it is possible to run the system out of + ports under certain circumstances. This most commonly occurs + when you are running a heavily loaded web proxy. The port range + is not an issue when running servers which handle mainly incoming + connections, such as a normal web server, or has a limited number + of outgoing connections, such as a mail relay. For situations + where you may run yourself out of ports, it is recommended to + increase <varname>net.inet.ip.portrange.last</varname> modestly. + A value of <literal>10000</literal>, <literal>20000</literal> or + <literal>30000</literal> may be reasonable. You should also + consider firewall effects when changing the port range. Some + firewalls may block large ranges of ports (usually low-numbered + ports) and expect systems to use higher ranges of ports for + outgoing connections — for this reason it is not recommended that + <varname>net.inet.ip.portrange.first</varname> be lowered.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>TCP Bandwidth Delay Product</title> + + <indexterm> + <primary>TCP Bandwidth Delay Product Limiting</primary> + <secondary><varname>net.inet.tcp.inflight.enable</varname></secondary> + </indexterm> + + <para>The TCP Bandwidth Delay Product Limiting is similar to + TCP/Vegas in NetBSD. It can be + enabled by setting <varname>net.inet.tcp.inflight.enable</varname> + sysctl variable to <literal>1</literal>. The system will attempt + to calculate the bandwidth delay product for each connection and + limit the amount of data queued to the network to just the amount + required to maintain optimum throughput.</para> + + <para>This feature is useful if you are serving data over modems, + Gigabit Ethernet, or even high speed WAN links (or any other link + with a high bandwidth delay product), especially if you are also + using window scaling or have configured a large send window. If + you enable this option, you should also be sure to set + <varname>net.inet.tcp.inflight.debug</varname> to + <literal>0</literal> (disable debugging), and for production use + setting <varname>net.inet.tcp.inflight.min</varname> to at least + <literal>6144</literal> may be beneficial. However, note that + setting high minimums may effectively disable bandwidth limiting + depending on the link. The limiting feature reduces the amount of + data built up in intermediate route and switch packet queues as + well as reduces the amount of data built up in the local host's + interface queue. With fewer packets queued up, interactive + connections, especially over slow modems, will also be able to + operate with lower <emphasis>Round Trip Times</emphasis>. However, + note that this feature only effects data transmission (uploading + / server side). It has no effect on data reception (downloading). + </para> + + <para>Adjusting <varname>net.inet.tcp.inflight.stab</varname> is + <emphasis>not</emphasis> recommended. This parameter defaults to + 20, representing 2 maximal packets added to the bandwidth delay + product window calculation. The additional window is required to + stabilize the algorithm and improve responsiveness to changing + conditions, but it can also result in higher ping times over slow + links (though still much lower than you would get without the + inflight algorithm). In such cases, you may wish to try reducing + this parameter to 15, 10, or 5; and may also have to reduce + <varname>net.inet.tcp.inflight.min</varname> (for example, to + 3500) to get the desired effect. Reducing these parameters + should be done as a last resort only.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Virtual Memory</title> + + <sect3> + <title><varname>kern.maxvnodes</varname></title> + + <para>A vnode is the internal representation of a file or + directory. So increasing the number of vnodes available to + the operating system cuts down on disk I/O. Normally this + is handled by the operating system and does not need to be + changed. In some cases where disk I/O is a bottleneck and + the system is running out of vnodes, this setting will need + to be increased. The amount of inactive and free RAM will + need to be taken into account.</para> + + <para>To see the current number of vnodes in use:</para> + + <programlisting>&prompt.root; sysctl vfs.numvnodes +vfs.numvnodes: 91349</programlisting> + + <para>To see the maximum vnodes:</para> + + <programlisting>&prompt.root; sysctl kern.maxvnodes +kern.maxvnodes: 100000</programlisting> + + <para>If the current vnode usage is near the maximum, increasing + <varname>kern.maxvnodes</varname> by a value of 1,000 is + probably a good idea. Keep an eye on the number of + <varname>vfs.numvnodes</varname>. If it climbs up to the + maximum again, <varname>kern.maxvnodes</varname> will need to + be increased further. A shift in your memory usage as + reported by &man.top.1; should be visible. More memory should + be active.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="adding-swap-space"> + <title>Adding Swap Space</title> + + <para>No matter how well you plan, sometimes a system does not run + as you expect. If you find you need more swap space, it is + simple enough to add. You have three ways to increase swap + space: adding a new hard drive, enabling swap over NFS, and + creating a swap file on an existing partition.</para> + + <para>For information on how to encrypt swap space, what options + for this task exist and why it should be done, please refer to + <xref linkend="swap-encrypting"> of the Handbook.</para> + + <sect2 id="new-drive-swap"> + <title>Swap on a New Hard Drive</title> + + <para>The best way to add swap, of course, is to use this as an + excuse to add another hard drive. You can always use another + hard drive, after all. If you can do this, go reread the + discussion of swap space + in <xref linkend="configtuning-initial"> + of the Handbook for some suggestions on how to best + arrange your swap.</para> + </sect2> + + <sect2 id="nfs-swap"> + <title>Swapping over NFS</title> + + <para>Swapping over NFS is only recommended if you do not have a + local hard disk to swap to; NFS swapping will be limited + by the available network bandwidth and puts an additional + burden on the NFS server.</para> + </sect2> + + <sect2 id="create-swapfile"> + <title>Swapfiles</title> + + <para>You can create a file of a specified size to use as a swap + file. In our example here we will use a 64MB file called + <filename>/usr/swap0</filename>. You can use any name you + want, of course.</para> + + <example> + <title>Creating a Swapfile on &os;</title> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Be certain that your kernel configuration includes + the memory disk driver (&man.md.4;). It is default in + <filename>GENERIC</filename> kernel.</para> + + <programlisting>device md # Memory "disks"</programlisting> + </listitem> + + <listitem> + <para>Create a swapfile (<filename>/usr/swap0</filename>):</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=/dev/zero of=/usr/swap0 bs=1024k count=64</userinput></screen> + </listitem> + + <listitem> + <para>Set proper permissions on (<filename>/usr/swap0</filename>):</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>chmod 0600 /usr/swap0</userinput></screen> + </listitem> + + <listitem> + <para>Enable the swap file in <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>swapfile="/usr/swap0" # Set to name of swapfile if aux swapfile desired.</programlisting> + </listitem> + + <listitem> + + <para>Reboot the machine or to enable the swap file immediately, + type:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mdconfig -a -t vnode -f /usr/swap0 -u 0 && swapon /dev/md0</userinput></screen> + </listitem> + </orderedlist> + + </example> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="acpi-overview"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Hiten</firstname> + <surname>Pandya</surname> + <contrib>Written by </contrib> + </author> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Power and Resource Management</title> + + <para>It is important to utilize hardware resources in an + efficient manner. Before <acronym>ACPI</acronym> was introduced, + it was difficult and inflexible for operating systems to manage + the power usage and thermal properties of a system. The hardware was + managed by the <acronym>BIOS</acronym> and thus the user had less + control and visibility into the power management settings. + Some limited configurability was available via + <emphasis>Advanced Power Management (APM)</emphasis>. + Power and resource management is one of the key components of a modern + operating system. For example, you may want an operating system to + monitor system limits (and possibly alert you) in case your system + temperature increased unexpectedly.</para> + + <para>In this section of the &os; Handbook, we will provide + comprehensive information about <acronym>ACPI</acronym>. References + will be provided for further reading at the end.</para> + + <sect2 id="acpi-intro"> + <title>What Is ACPI?</title> + + <indexterm> + <primary>ACPI</primary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>APM</primary> + </indexterm> + + <para>Advanced Configuration and Power Interface + (<acronym>ACPI</acronym>) is a standard written by + an alliance of vendors to provide a standard interface for + hardware resources and power management (hence the name). + It is a key element in <emphasis>Operating System-directed + configuration and Power Management</emphasis>, i.e.: it provides + more control and flexibility to the operating system + (<acronym>OS</acronym>). + Modern systems <quote>stretched</quote> the limits of the + current Plug and Play interfaces prior to the introduction of + <acronym>ACPI</acronym>. <acronym>ACPI</acronym> is the direct + successor to <acronym>APM</acronym> + (Advanced Power Management).</para> + </sect2> + + <sect2 id="acpi-old-spec"> + <title>Shortcomings of Advanced Power Management (APM)</title> + + <para>The <emphasis>Advanced Power Management (APM)</emphasis> + facility controls the power usage of a system based on its + activity. The APM BIOS is supplied by the (system) vendor and + it is specific to the hardware platform. An APM driver in the + OS mediates access to the <emphasis>APM Software Interface</emphasis>, + which allows management of power levels. APM should still be used for + systems manufactured at or before the year 2000.</para> + + <para>There are four major problems in APM. Firstly, power + management is done by the (vendor-specific) BIOS, and the OS + does not have any knowledge of it. One example of this, is when + the user sets idle-time values for a hard drive in the APM BIOS, + that when exceeded, it (BIOS) would spin down the hard drive, + without the consent of the OS. Secondly, the APM logic is + embedded in the BIOS, and it operates outside the scope of the + OS. This means users can only fix problems in their APM BIOS by + flashing a new one into the ROM; which is a very dangerous + procedure with the potential to leave the system in an + unrecoverable state if it fails. Thirdly, APM is a vendor-specific + technology, which means that there is a lot of parity + (duplication of efforts) and bugs found in one vendor's BIOS, + may not be solved in others. Last but not the least, the APM + BIOS did not have enough room to implement a sophisticated power + policy, or one that can adapt very well to the purpose of the + machine.</para> + + <para><emphasis>Plug and Play BIOS (PNPBIOS)</emphasis> was + unreliable in many situations. PNPBIOS is 16-bit technology, + so the OS has to use 16-bit emulation in order to + <quote>interface</quote> with PNPBIOS methods.</para> + + <para>The &os; <acronym>APM</acronym> driver is documented in + the &man.apm.4; manual page.</para> + </sect2> + + <sect2 id="acpi-config"> + <title>Configuring <acronym>ACPI</acronym></title> + + <para>The <filename>acpi.ko</filename> driver is loaded by default + at start up by the &man.loader.8; and should <emphasis>not</emphasis> + be compiled into the kernel. The reasoning behind this is that modules + are easier to work with, say if switching to another + <filename>acpi.ko</filename> without doing a kernel rebuild. + This has the advantage of making testing easier. + Another reason is that starting <acronym>ACPI</acronym> after a + system has been brought up often doesn't work well. + If you are experiencing problems, you can disable <acronym>ACPI</acronym> + altogether. This driver should not and can not be unloaded because the + system bus uses it for various hardware interactions. + <acronym>ACPI</acronym> can be disabled by setting + <literal>hint.acpi.0.disabled="1"</literal> in + <filename>/boot/loader.conf</filename> or at the &man.loader.8; prompt. + </para> + + <note><para><acronym>ACPI</acronym> and <acronym>APM</acronym> cannot + coexist and should be used separately. The last one to load will + terminate if the driver notices the other running.</para></note> + + <para><acronym>ACPI</acronym> can be used to put the + system into a sleep mode with &man.acpiconf.8;, the <option>-s</option> + flag, and a <literal>1-5</literal> option. Most users will only need + <literal>1</literal> or <literal>3</literal> (suspend to RAM). + Option <literal>5</literal> will do a soft-off which is the same + action as:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>halt -p</userinput></screen> + + <para>Other options are available via &man.sysctl.8;. Check out the + &man.acpi.4; and &man.acpiconf.8; manual pages for more information. + </para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="ACPI-debug"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Nate</firstname> + <surname>Lawson</surname> + <contrib>Written by </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Peter</firstname> + <surname>Schultz</surname> + <contrib>With contributions from </contrib> + </author> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Using and Debugging &os; <acronym>ACPI</acronym></title> + + <indexterm> + <primary>ACPI</primary> + <secondary>problems</secondary> + </indexterm> + + <para><acronym>ACPI</acronym> is a fundamentally new way of + discovering devices, managing power usage, and providing + standardized access to various hardware previously managed + by the <acronym>BIOS</acronym>. Progress is being made toward + <acronym>ACPI</acronym> working on all systems, but bugs in some + motherboards' <firstterm><acronym>ACPI</acronym> Machine + Language</firstterm> (<acronym>AML</acronym>) bytecode, + incompleteness in &os;'s kernel subsystems, and bugs in the &intel; + <acronym>ACPI-CA</acronym> interpreter continue to appear.</para> + + <para>This document is intended to help you assist the &os; + <acronym>ACPI</acronym> maintainers in identifying the root cause + of problems you observe and debugging and developing a solution. + Thanks for reading this and we hope we can solve your system's + problems.</para> + + <sect2 id="ACPI-submitdebug"> + <title>Submitting Debugging Information</title> + + <note> + <para>Before submitting a problem, be sure you are running the latest + <acronym>BIOS</acronym> version and, if available, embedded + controller firmware version.</para> + </note> + + <para>For those of you that want to submit a problem right away, + please send the following information to + <ulink url="mailto:freebsd-acpi@FreeBSD.org"> + freebsd-acpi@FreeBSD.org</ulink>:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Description of the buggy behavior, including system type + and model and anything that causes the bug to appear. Also, + please note as accurately as possible when the bug began + occurring if it is new for you.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The &man.dmesg.8; output after <command>boot + -v</command>, including any error messages + generated by you exercising the bug.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The &man.dmesg.8; output from <command>boot + -v</command> with <acronym>ACPI</acronym> + disabled, if disabling it helps fix the problem.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Output from <command>sysctl hw.acpi</command>. This is also + a good way of figuring out what features your system + offers.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><acronym>URL</acronym> where your + <firstterm><acronym>ACPI</acronym> Source Language</firstterm> + (<acronym>ASL</acronym>) + can be found. Do <emphasis>not</emphasis> send the + <acronym>ASL</acronym> directly to the list as it can be + very large. Generate a copy of your <acronym>ASL</acronym> + by running this command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>acpidump -dt > <replaceable>name</replaceable>-<replaceable>system</replaceable>.asl</userinput></screen> + + <para>(Substitute your login name for + <replaceable>name</replaceable> and manufacturer/model for + <replaceable>system</replaceable>. Example: + <filename>njl-FooCo6000.asl</filename>)</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Most of the developers watch the &a.current; + but please submit problems to &a.acpi.name; to be sure it is + seen. Please be patient, all of us have full-time jobs + elsewhere. If your bug is not immediately apparent, we will + probably ask you to submit a <acronym>PR</acronym> via + &man.send-pr.1;. When entering a <acronym>PR</acronym>, please + include the same information as requested above. This will help + us track the problem and resolve it. Do not send a + <acronym>PR</acronym> without emailing &a.acpi.name; first as we use + <acronym>PR</acronym>s as reminders of existing problems, not a + reporting mechanism. It is likely that your problem has been + reported by someone before.</para> + </sect2> + + <sect2 id="ACPI-background"> + <title>Background</title> + + <indexterm> + <primary>ACPI</primary> + </indexterm> + + <para><acronym>ACPI</acronym> is present in all modern computers + that conform to the ia32 (x86), ia64 (Itanium), and amd64 (AMD) + architectures. The full standard has many features including + <acronym>CPU</acronym> performance management, power planes + control, thermal zones, various battery systems, embedded + controllers, and bus enumeration. Most systems implement less + than the full standard. For instance, a desktop system usually + only implements the bus enumeration parts while a laptop might + have cooling and battery management support as well. Laptops + also have suspend and resume, with their own associated + complexity.</para> + + <para>An <acronym>ACPI</acronym>-compliant system has various + components. The <acronym>BIOS</acronym> and chipset vendors + provide various fixed tables (e.g., <acronym>FADT</acronym>) + in memory that specify things like the <acronym>APIC</acronym> + map (used for <acronym>SMP</acronym>), config registers, and + simple configuration values. Additionally, a table of bytecode + (the <firstterm>Differentiated System Description Table</firstterm> + <acronym>DSDT</acronym>) is provided that specifies a + tree-like name space of devices and methods.</para> + + <para>The <acronym>ACPI</acronym> driver must parse the fixed + tables, implement an interpreter for the bytecode, and modify + device drivers and the kernel to accept information from the + <acronym>ACPI</acronym> subsystem. For &os;, &intel; has + provided an interpreter (<acronym>ACPI-CA</acronym>) that is + shared with Linux and NetBSD. The path to the + <acronym>ACPI-CA</acronym> source code is + <filename class="directory">src/sys/contrib/dev/acpica</filename>. + The glue code that allows <acronym>ACPI-CA</acronym> to work on + &os; is in + <filename>src/sys/dev/acpica/Osd</filename>. Finally, drivers + that implement various <acronym>ACPI</acronym> devices are found + in + <filename class="directory">src/sys/dev/acpica</filename>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="ACPI-comprob"> + <title>Common Problems</title> + + <indexterm> + <primary>ACPI</primary> + <secondary>problems</secondary> + </indexterm> + + <para>For <acronym>ACPI</acronym> to work correctly, all the parts + have to work correctly. Here are some common problems, in order + of frequency of appearance, and some possible workarounds or + fixes.</para> + + <sect3> + <title>Mouse Issues</title> + + <para>In some cases, resuming from a suspend operation will + cause the mouse to fail. A known work around is to add + <literal>hint.psm.0.flags="0x3000"</literal> to the + <filename>/boot/loader.conf</filename> file. If this + does not work then please consider sending a bug report + as described above.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Suspend/Resume</title> + + <para><acronym>ACPI</acronym> has three suspend to + <acronym>RAM</acronym> (<acronym>STR</acronym>) states, + <literal>S1</literal>-<literal>S3</literal>, and one suspend + to disk state (<literal>STD</literal>), called + <literal>S4</literal>. <literal>S5</literal> is + <quote>soft off</quote> and is the normal state your system + is in when plugged in but not powered up. + <literal>S4</literal> can actually be implemented two separate + ways. <literal>S4</literal><acronym>BIOS</acronym> is a + <acronym>BIOS</acronym>-assisted suspend to disk. + <literal>S4</literal><acronym>OS</acronym> is implemented + entirely by the operating system.</para> + + <para>Start by checking <command>sysctl hw.acpi</command> + for the suspend-related items. Here + are the results for a Thinkpad:</para> + + <screen>hw.acpi.supported_sleep_state: S3 S4 S5 +hw.acpi.s4bios: 0</screen> + + <para>This means that we can use <command>acpiconf -s</command> + to test <literal>S3</literal>, + <literal>S4</literal><acronym>OS</acronym>, and + <literal>S5</literal>. If <option>s4bios</option> was one + (<literal>1</literal>), we would have + <literal>S4</literal><acronym>BIOS</acronym> + support instead of <literal>S4</literal> + <acronym>OS</acronym>.</para> + + <para>When testing suspend/resume, start with + <literal>S1</literal>, if supported. This state is most + likely to work since it does not require much driver support. + No one has implemented <literal>S2</literal> but if you have + it, it is similar to <literal>S1</literal>. The next thing + to try is <literal>S3</literal>. This is the deepest + <acronym>STR</acronym> state and requires a lot of driver + support to properly reinitialize your hardware. If you have + problems resuming, feel free to email the &a.acpi.name; list but + do not expect the problem to be resolved since there are a lot + of drivers/hardware that need more testing and work.</para> + + <para>To help isolate the problem, remove as many drivers from + your kernel as possible. If it works, you can narrow down + which driver is the problem by loading drivers until it fails + again. Typically binary drivers like + <filename>nvidia.ko</filename>, X11 + display drivers, and <acronym>USB</acronym> will have the most + problems while Ethernet interfaces usually work fine. If you + can properly load/unload the drivers, you can automate this by + putting the appropriate commands in + <filename>/etc/rc.suspend</filename> and + <filename>/etc/rc.resume</filename>. There is a + commented-out example for unloading and loading a driver. Try + setting <option>hw.acpi.reset_video</option> to zero + (<literal>0</literal>) if + your display is messed up after resume. Try setting longer or + shorter values for <option>hw.acpi.sleep_delay</option> to see + if that helps.</para> + + <para>Another thing to try is load a recent Linux distribution + with <acronym>ACPI</acronym> support and test their + suspend/resume support on the same hardware. If it works + on Linux, it is likely a &os; driver problem and narrowing down + which driver causes the problems will help us fix the problem. + Note that the <acronym>ACPI</acronym> maintainers do not + usually maintain other drivers (e.g sound, + <acronym>ATA</acronym>, etc.) so any work done on tracking + down a driver problem should probably eventually be posted + to the &a.current.name; list and mailed to the driver + maintainer. If you are feeling adventurous, go ahead and + start putting some debugging &man.printf.3;s in a problematic + driver to track down where in its resume function it + hangs.</para> + + <para>Finally, try disabling <acronym>ACPI</acronym> and + enabling <acronym>APM</acronym> instead. If suspend/resume + works with <acronym>APM</acronym>, you may be better off + sticking with <acronym>APM</acronym>, especially on older + hardware (pre-2000). It took vendors a while to get + <acronym>ACPI</acronym> support correct and older hardware is + more likely to have <acronym>BIOS</acronym> problems with + <acronym>ACPI</acronym>.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>System Hangs (temporary or permanent)</title> + + <para>Most system hangs are a result of lost interrupts or an + interrupt storm. Chipsets have a lot of problems based on how + the <acronym>BIOS</acronym> configures interrupts before boot, + correctness of the <acronym>APIC</acronym> + (<acronym>MADT</acronym>) table, and routing of the + <firstterm>System Control Interrupt</firstterm> + (<acronym>SCI</acronym>).</para> + + <indexterm> + <primary>interrupt storms</primary> + </indexterm> + + <para>Interrupt storms can be distinguished from lost interrupts + by checking the output of <command>vmstat -i</command> + and looking at the line that has + <literal>acpi0</literal>. If the counter is increasing at more + than a couple per second, you have an interrupt storm. If the + system appears hung, try breaking to <acronym>DDB</acronym> + (<keycombo action="simul"><keycap>CTRL</keycap> + <keycap>ALT</keycap><keycap>ESC</keycap></keycombo> on + console) and type <literal>show interrupts</literal>.</para> + + <indexterm> + <primary>APIC</primary> + <secondary>disabling</secondary> + </indexterm> + + <para>Your best hope when dealing with interrupt problems is to + try disabling <acronym>APIC</acronym> support with + <literal>hint.apic.0.disabled="1"</literal> in + <filename>loader.conf</filename>.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Panics</title> + + <para>Panics are relatively rare for <acronym>ACPI</acronym> and + are the top priority to be fixed. The first step is to + isolate the steps to reproduce the panic (if possible) + and get a backtrace. Follow the advice for enabling + <literal>options DDB</literal> and setting up a serial console + (see <xref linkend="serialconsole-ddb">) + or setting up a &man.dump.8; partition. You can get a + backtrace in <acronym>DDB</acronym> with + <literal>tr</literal>. If you have to handwrite the + backtrace, be sure to at least get the lowest five (5) and top + five (5) lines in the trace.</para> + + <para>Then, try to isolate the problem by booting with + <acronym>ACPI</acronym> disabled. If that works, you can + isolate the <acronym>ACPI</acronym> subsystem by using various + values of <option>debug.acpi.disable</option>. See the + &man.acpi.4; manual page for some examples.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>System Powers Up After Suspend or Shutdown</title> + <para>First, try setting + <literal>hw.acpi.disable_on_poweroff="0"</literal> + in &man.loader.conf.5;. This keeps <acronym>ACPI</acronym> + from disabling various events during the shutdown process. + Some systems need this value set to <literal>1</literal> (the + default) for the same reason. This usually fixes + the problem of a system powering up spontaneously after a + suspend or poweroff.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Other Problems</title> + + <para>If you have other problems with <acronym>ACPI</acronym> + (working with a docking station, devices not detected, etc.), + please email a description to the mailing list as well; + however, some of these issues may be related to unfinished + parts of the <acronym>ACPI</acronym> subsystem so they might + take a while to be implemented. Please be patient and + prepared to test patches we may send you.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="ACPI-aslanddump"> + <title><acronym>ASL</acronym>, <command>acpidump</command>, and + <acronym>IASL</acronym></title> + + <indexterm> + <primary>ACPI</primary> + <secondary>ASL</secondary> + </indexterm> + + <para>The most common problem is the <acronym>BIOS</acronym> + vendors providing incorrect (or outright buggy!) bytecode. This + is usually manifested by kernel console messages like + this:</para> + + <screen>ACPI-1287: *** Error: Method execution failed [\\_SB_.PCI0.LPC0.FIGD._STA] \\ +(Node 0xc3f6d160), AE_NOT_FOUND</screen> + + <para>Often, you can resolve these problems by updating your + <acronym>BIOS</acronym> to the latest revision. Most console + messages are harmless but if you have other problems like + battery status not working, they are a good place to start + looking for problems in the <acronym>AML</acronym>. The + bytecode, known as <acronym>AML</acronym>, is compiled from a + source language called <acronym>ASL</acronym>. The + <acronym>AML</acronym> is found in the table known as the + <acronym>DSDT</acronym>. To get a copy of your + <acronym>ASL</acronym>, use &man.acpidump.8;. You should use + both the <option>-t</option> (show contents of the fixed tables) + and <option>-d</option> (disassemble <acronym>AML</acronym> to + <acronym>ASL</acronym>) options. See the + <link linkend="ACPI-submitdebug">Submitting Debugging + Information</link> section for an example syntax.</para> + + <para>The simplest first check you can do is to recompile your + <acronym>ASL</acronym> to check for errors. Warnings can + usually be ignored but errors are bugs that will usually prevent + <acronym>ACPI</acronym> from working correctly. To recompile + your <acronym>ASL</acronym>, issue the following command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>iasl your.asl</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2 id="ACPI-fixasl"> + <title>Fixing Your <acronym>ASL</acronym></title> + + <indexterm> + <primary>ACPI</primary> + <secondary>ASL</secondary> + </indexterm> + + <para>In the long run, our goal is for almost everyone to have + <acronym>ACPI</acronym> work without any user intervention. At + this point, however, we are still developing workarounds for + common mistakes made by the <acronym>BIOS</acronym> vendors. + The µsoft; interpreter (<filename>acpi.sys</filename> and + <filename>acpiec.sys</filename>) does not strictly check for + adherence to the standard, and thus many <acronym>BIOS</acronym> + vendors who only test <acronym>ACPI</acronym> under &windows; + never fix their <acronym>ASL</acronym>. We hope to continue to + identify and document exactly what non-standard behavior is + allowed by µsoft;'s interpreter and replicate it so &os; can + work without forcing users to fix the <acronym>ASL</acronym>. + As a workaround and to help us identify behavior, you can fix + the <acronym>ASL</acronym> manually. If this works for you, + please send a &man.diff.1; of the old and new + <acronym>ASL</acronym> so we can possibly work around the buggy + behavior in <acronym>ACPI-CA</acronym> and thus make your fix + unnecessary.</para> + + <indexterm> + <primary>ACPI</primary> + <secondary>error messages</secondary> + </indexterm> + + <para>Here is a list of common error messages, their cause, and + how to fix them:</para> + + <sect3> + <title>_OS dependencies</title> + + <para>Some <acronym>AML</acronym> assumes the world consists of + various &windows; versions. You can tell &os; to claim it is + any <acronym>OS</acronym> to see if this fixes problems you + may have. An easy way to override this is to set + <literal>hw.acpi.osname="Windows 2001"</literal> + in <filename>/boot/loader.conf</filename> or other similar + strings you find in the <acronym>ASL</acronym>.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Missing Return statements</title> + + <para>Some methods do not explicitly return a value as the + standard requires. While <acronym>ACPI-CA</acronym> + does not handle this, &os; has a workaround that allows it to + return the value implicitly. You can also add explicit + Return statements where required if you know what value should + be returned. To force <command>iasl</command> to compile the + <acronym>ASL</acronym>, use the <option>-f</option> + flag.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Overriding the Default <acronym>AML</acronym></title> + + <para>After you customize <filename>your.asl</filename>, you + will want to compile it, run:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>iasl your.asl</userinput></screen> + + <para>You can add the <option>-f</option> flag to force creation + of the <acronym>AML</acronym>, even if there are errors during + compilation. Remember that some errors (e.g., missing Return + statements) are automatically worked around by the + interpreter.</para> + + <para><filename>DSDT.aml</filename> is the default output + filename for <command>iasl</command>. You can load this + instead of your <acronym>BIOS</acronym>'s buggy copy (which + is still present in flash memory) by editing + <filename>/boot/loader.conf</filename> as + follows:</para> + + <programlisting>acpi_dsdt_load="YES" +acpi_dsdt_name="/boot/DSDT.aml"</programlisting> + + <para>Be sure to copy your <filename>DSDT.aml</filename> to the + <filename class="directory">/boot</filename> directory.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="ACPI-debugoutput"> + <title>Getting Debugging Output From + <acronym>ACPI</acronym></title> + + <indexterm> + <primary>ACPI</primary> + <secondary>problems</secondary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>ACPI</primary> + <secondary>debugging</secondary> + </indexterm> + + <para>The <acronym>ACPI</acronym> driver has a very flexible + debugging facility. It allows you to specify a set of subsystems + as well as the level of verbosity. The subsystems you wish to + debug are specified as <quote>layers</quote> and are broken down + into <acronym>ACPI-CA</acronym> components (ACPI_ALL_COMPONENTS) + and <acronym>ACPI</acronym> hardware support (ACPI_ALL_DRIVERS). + The verbosity of debugging output is specified as the + <quote>level</quote> and ranges from ACPI_LV_ERROR (just report + errors) to ACPI_LV_VERBOSE (everything). The + <quote>level</quote> is a bitmask so multiple options can be set + at once, separated by spaces. In practice, you will want to use + a serial console to log the output if it is so long + it flushes the console message buffer. A full list of the + individual layers and levels is found in the &man.acpi.4; manual + page.</para> + + <para>Debugging output is not enabled by default. To enable it, + add <literal>options ACPI_DEBUG</literal> to your kernel configuration file + if <acronym>ACPI</acronym> is compiled into the kernel. You can + add <literal>ACPI_DEBUG=1</literal> to your + <filename>/etc/make.conf</filename> to enable it globally. If + it is a module, you can recompile just your + <filename>acpi.ko</filename> module as follows:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /sys/modules/acpi/acpi +&& make clean && +make ACPI_DEBUG=1</userinput></screen> + + <para>Install <filename>acpi.ko</filename> in + <filename class="directory">/boot/kernel</filename> and add your + desired level and layer to <filename>loader.conf</filename>. + This example enables debug messages for all + <acronym>ACPI-CA</acronym> components and all + <acronym>ACPI</acronym> hardware drivers + (<acronym>CPU</acronym>, <acronym>LID</acronym>, etc.). It will + only output error messages, the least verbose level.</para> + + <programlisting>debug.acpi.layer="ACPI_ALL_COMPONENTS ACPI_ALL_DRIVERS" +debug.acpi.level="ACPI_LV_ERROR"</programlisting> + + <para>If the information you want is triggered by a specific event + (say, a suspend and then resume), you can leave out changes to + <filename>loader.conf</filename> and instead use + <command>sysctl</command> to specify the layer and level after + booting and preparing your system for the specific event. The + <command>sysctl</command>s are named the same as the tunables + in <filename>loader.conf</filename>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="ACPI-References"> + <title>References</title> + + <para>More information about <acronym>ACPI</acronym> may be found + in the following locations:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>The &a.acpi;</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The <acronym>ACPI</acronym> Mailing List Archives + <ulink url="http://lists.freebsd.org/pipermail/freebsd-acpi/"></ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The old <acronym>ACPI</acronym> Mailing List Archives + <ulink url="http://home.jp.FreeBSD.org/mail-list/acpi-jp/"></ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The <acronym>ACPI</acronym> 2.0 Specification + <ulink url="http://acpi.info/spec.htm"></ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para>&os; Manual pages: &man.acpi.4;, + &man.acpi.thermal.4;, &man.acpidump.8;, &man.iasl.8;, + &man.acpidb.8;</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="http://www.cpqlinux.com/acpi-howto.html#fix_broken_dsdt"> + <acronym>DSDT</acronym> debugging resource</ulink>. + (Uses Compaq as an example but generally useful.)</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/cutting-edge/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/cutting-edge/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..77b39e15d4 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/cutting-edge/chapter.sgml @@ -0,0 +1,3532 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Ενημέρωση και Αναβάθμιση του FreeBSD + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/cutting-edge/chapter.sgml + %SRCID% 1.256 + +--> + +<chapter id="updating-upgrading"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Jim</firstname> + <surname>Mock</surname> + <contrib>Αναδομήθηκε, αναδιοργανώθηκε, και τμήματα του ανανεώθηκαν + από τον </contrib> + </author> + <!-- Mar 2000 --> + </authorgroup> + + <authorgroup> + <author> + <firstname>Jordan</firstname> + <surname>Hubbard</surname> + <contrib>Αρχική συνεισφορά από τους </contrib> + </author> + + <author> + <firstname>Poul-Henning</firstname> + <surname>Kamp</surname> + </author> + + <author> + <firstname>John</firstname> + <surname>Polstra</surname> + </author> + + <author> + <firstname>Nik</firstname> + <surname>Clayton</surname> + </author> + </authorgroup> + <!-- with feedback from various others --> + </chapterinfo> + + <title>Ενημέρωση και Αναβάθμιση του &os;</title> + + <sect1 id="updating-upgrading-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <para>Το &os; βρίσκεται υπό συνεχή εξέλιξη μεταξύ των επίσημων εκδόσεων + του. Μερικοί άνθρωποι προτιμούν να χρησιμοποιούν τις επίσημες εκδόσεις, + ενώ άλλοι προτιμούν να κρατούν το σύστημα τους ενημερωμένο με τις + τελευταίες εξελίξεις. Ωστόσο, ακόμα και οι επίσημες εκδόσεις + ενημερώνονται συχνά με διορθώσεις κρίσιμων σφαλμάτων και ασφαλείας. + Όποια έκδοση και να χρησιμοποιήσετε, το &os; παρέχει όλα τα + απαραίτητα εργαλεία για να κρατήσετε το σύστημα σας ενημερωμένο, και + επίσης σας επιτρέπει να αναβαθμιστείτε εύκολα σε κάποια επόμενη + έκδοση. Το κεφάλαιο αυτό θα σας βοηθήσει να αποφασίσετε αν θέλετε να + παρακολουθείτε το σύστημα ανάπτυξης, ή αν θα προτιμήσετε να παραμείνετε + σε μια από τις παγιωμένες εκδόσεις. Θα παρουσιάσουμε επίσης τα βασικά + εργαλεία που απαιτούνται για την ενημέρωση και αναβάθμιση του + συστήματος.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + + <listitem> + <para>Ποια βοηθητικά προγράμματα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να + ενημερώσετε το σύστημα και την Συλλογή των Ports.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να διατηρείτε το σύστημα σας ενημερωμένο με τα προγράμματα + <application>freebsd-update</application> + <application>CVSup</application>, + <application>CVS</application>, ή + <application>CTM</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να συγκρίνετε την κατάσταση ενός εγκατεστημένου συστήματος, + με αναφορά ένα γνωστό και εγγυημένα σωστό σύστημα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να διατηρήσετε την τεκμηρίωση σας ενημερωμένη μέσω του + <application>CVSup</application> ή των ports της τεκμηρίωσης <!-- + και του <application>Docsnap</application>-->.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τη διαφορά μεταξύ των δύο κλάδων που βρίσκονται σε εξέλιξη: του + &os.stable; και του &os.current;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ξαναφτιάξετε και να επανεγκαταστήσετε ολόκληρο + το βασικό σύστημα με την <command>make buildworld</command> + (κλπ).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να ρυθμίσετε σωστά τη σύνδεση σας στο δίκτυο (<xref + linkend="advanced-networking">).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να γνωρίζετε πως να εγκαταστήσετε πρόσθετο λογισμικό + τρίτου κατασκευαστή (<xref linkend="ports">).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <note> + <para>Στο κεφάλαιο αυτό γίνεται συχνά χρήση της εντολής + <command>cvsup</command> για την ανάκτηση ή ενημέρωση των αρχείων + πηγαίου κώδικα του &os;. Για να την χρησιμοποιήσετε, θα πρέπει να + εγκαταστήσετε ένα πακέτο ή port όπως το + <filename role="package">net/cvsup</filename> (αν δεν θέλετε να + εγκαταστήσετε γραφικό πρόγραμμα <command>cvsup</command>, μπορείτε + να εγκαταστήσετε το port <filename + role="package">net/cvsup-without-gui</filename>). + Μπορείτε να αντικαταστήσετε αυτή την εντολή με την &man.csup.1; + η οποία ανήκει στο βασικό σύστημα.</para> + </note> + </sect1> + + <sect1 id="updating-upgrading-freebsdupdate"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Γράφηκε από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Colin</firstname> + <surname>Percival</surname> + <contrib>Βασίστηκε σε σημειώσεις που παρείχε ο </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Ενημερώνοντας το &os;</title> + + <indexterm><primary>Updating and Upgrading FreeBSD</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>freebsd-update</primary> + <see>updating-upgrading</see> + </indexterm> + + <para>Η εφαρμογή ενημερώσεων ασφαλείας αποτελεί ένα σημαντικό τμήμα της + συντήρησης λογισμικού, ειδικά όταν πρόκειται για το λειτουργικό σύστημα. + Για μεγάλο διάστημα, η διαδικασία αυτή δεν ήταν εύκολη στο &os;. + Έπρεπε να εφαρμοστούν patches στον πηγαίο κώδικα, να γίνει μεταγλώττιση + του από την αρχή, και να εγκατασταθούν ξανά τα νέα εκτελέσιμα.</para> + + <para>Αυτό δεν είναι πλέον αναγκαίο, καθώς το &os; διαθέτει τώρα ένα + βοηθητικό πρόγραμμα, το <command>freebsd-update</command>. Το πρόγραμμα + παρέχει δύο διαφορετικές λειτουργίες. Η πρώτη είναι η δυνατότητα + δυαδικής (binary) ενημέρωσης του βασικού συστήματος με τις τελευταίες + διορθώσεις ασφάλειας και λαθών, χωρίς να χρειάζεται ξανά μεταγλώττιση + και εγκατάσταση. Η δεύτερη είναι η δυνατότητα αναβάθμισης του + συστήματος σε μια νέα μικρή ή μεγάλη επίσημη έκδοση (release).</para> + + <note> + <para>Δυαδικές διορθώσεις λαθών και ασφάλειας, διατίθενται για όλες + τις αρχιτεκτονικές και εκδόσεις που υποστηρίζονται από την ομάδα + ασφάλειας. Πριν προχωρήσετε στην αναβάθμιση σε μια νέα έκδοση, + θα πρέπει να διαβάσετε τις σχετικές με αυτήν ανακοινώσεις, καθώς + μπορεί να περιέχουν σημαντικές πληροφορίες. Μπορείτε να δείτε τις + ανακοινώσεις εκδόσεων στην παρακάτω τοποθεσία: + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/releases/"></ulink>.</para> + </note> + + <para>Αν υπάρχει κάποιο <command>crontab</command> που χρησιμοποιεί τις + δυνατότητες του <command>freebsd-update</command>, θα πρέπει να + απενεργοποιηθεί πριν ξεκινήσει η παρακάτω διαδικασία. Μπορείτε να + εγκαταστήσετε την τελευταία έκδοση του + <command>freebsd-update</command> κατεβάζοντας το συμπιεσμένο πακέτο + από το παραπάνω <acronym>URL</acronym> και εκτελώντας τις παρακάτω + εντολές:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gunzip -c freebsd-update-upgrade.tgz | tar xvf -</userinput> +&prompt.root; <userinput>mv freebsd-update.sh /usr/sbin/freebsd-update</userinput> +&prompt.root; <userinput>mv freebsd-update.conf /etc</userinput></screen> + + <para>Δεν απαιτείται να κατεβάσετε την τελευταία έκδοση, αν χρησιμοποιείτε + κάποια από τις τρέχουσες εκδόσεις του &os;.</para> + + <sect2 id="freebsdupdate-config-file"> + <title>Το Αρχείο Ρυθμίσεων</title> + + <para>Κάποιοι χρήστες ίσως θέλουν να αλλάξουν το προεπιλεγμένο αρχείο + ρυθμίσεων <filename>/etc/freebsd-update.conf</filename>, ώστε + να έχουν καλύτερο έλεγχο της διαδικασίας. Οι επιλογές είναι γενικά + αρκετά καλά τεκμηριωμένες, αλλά οι παρακάτω ίσως να χρειάζονται + κάποιες επιπλέον επεξηγήσεις:</para> + + <programlisting># Components of the base system which should be kept updated. +Components src world kernel</programlisting> + + <para>Αυτή η παράμετρος ελέγχει ποια τμήματα του &os; θα διατηρούνται + ενημερωμένα. Η προεπιλογή είναι να ενημερώνεται ο πηγαίος κώδικας, + όλο το βασικό σύστημα, και ο πυρήνας. Τα τμήματα είναι τα ίδια + που διατίθενται και κατά την εγκατάσταση, για παράδειγμα αν βάλετε + την επιλογή <literal>world/games</literal> θα εγκαθίστανται ενημερώσεις + για τα παιχνίδια. Αν βάλετε <literal>src/bin</literal> θα επιτρέψετε + την ενημέρωση του πηγαίου κώδικα του καταλόγου + <filename class="directory">src/bin</filename>.</para> + + <para>Η καλύτερη επιλογή είναι να αφήσετε εδώ την προεπιλεγμένη τιμή, + καθώς αν την αλλάξετε ώστε να περιέχει συγκεκριμένα μόνο τμήματα, + θα αναγκαστείτε να αναφέρετε χωριστά μέσα στο αρχείο ρυθμίσεων κάθε + τμήμα που θέλετε να ενημερώνεται. Αυτό ίσως έχει καταστροφικά + αποτελέσματα, καθώς είναι πιθανό ο πηγαίος κώδικας και τα εκτελέσιμα + προγράμματα να μην είναι πλέον σε συγχρονισμό μεταξύ τους.</para> + + <programlisting># Paths which start with anything matching an entry in an IgnorePaths +# statement will be ignored. +IgnorePaths</programlisting> + + <para>Προσθέστε διαδρομές σε καταλόγους, όπως + <filename class="directory">/bin</filename> ή + <filename class="directory">/sbin</filename> για να αφήσετε + απείραχτους τους συγκεκριμένους καταλόγους κατά την διαδικασία + ενημέρωσης. Η επιλογή αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αποτρέψει + το <command>freebsd-update</command> να γράψει πάνω σε πιθανόν + δικές σας τοπικές αλλαγές.</para> + + <programlisting># Paths which start with anything matching an entry in an UpdateIfUnmodified +# statement will only be updated if the contents of the file have not been +# modified by the user (unless changes are merged; see below). +UpdateIfUnmodified /etc/ /var/ /root/ /.cshrc /.profile</programlisting> + + <para>Η επιλογή αυτή θα ενημερώσει τα αρχεία ρυθμίσεων στους καταλόγους + που καθορίζονται, μόνο αν αυτά δεν έχουν μεταβληθεί από το χρήστη. + Αν υπάρχουν τοπικές αλλαγές, δεν θα γίνει ενημέρωση. Υπάρχει μια + ακόμα επιλογή, η <literal>KeepModifiedMetadata</literal>, η οποία + οδηγεί το <command>freebsd-update</command> να αποθηκεύσει τις αλλαγές + μεταξύ των δύο εκδόσεων κατά τη διάρκεια της συγχώνευσης + (merge).</para> + + <programlisting># When upgrading to a new &os; release, files which match MergeChanges +# will have any local changes merged into the version from the new release. +MergeChanges /etc/ /var/named/etc/</programlisting> + + <para>Πρόκειται για τη λίστα των καταλόγων που περιέχουν αρχεία + ρυθμίσεων, και στα οποία το <command>freebsd-update</command> θα + επιχειρεί την διαδικασία συγχώνευσης αλλαγών. Η διαδικασία + συγχώνευσης γίνεται με μια σειρά από patches τύπου &man.diff.1; + παρόμοια με το &man.mergemaster.8; αλλά με λιγότερες επιλογές. Οι + συγχωνεύσεις είτε γίνονται δεκτές, είτε προκαλούν το άνοιγμα κάποιου + συντάκτη κειμένου, διαφορετικά η εκτέλεση του + <command>freebsd-update</command> ακυρώνεται. Αν δεν είστε + σίγουρος, κρατήστε αντίγραφο ασφαλείας του καταλόγου + <filename class="directory">/etc</filename> και απλώς δεχθείτε τις + αλλαγές. Δείτε το <xref linkend="mergemaster"> για + περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την εντολή + <command>mergemaster</command>.</para> + + <programlisting># Directory in which to store downloaded updates and temporary +# files used by &os; Update. +# WorkDir /var/db/freebsd-update</programlisting> + + <para>Στον κατάλογο αυτό φυλάσσονται όλα τα patches και τα προσωρινά + αρχεία. Σε περιπτώσεις όπου ο χρήστης εκτελεί αναβάθμιση σε μια + νεότερη έκδοση του &os;, θα πρέπει να διαθέτει τουλάχιστον ένα + gigabyte ελεύθερου χώρου.</para> + + <programlisting># When upgrading between releases, should the list of Components be +# read strictly (StrictComponents yes) or merely as a list of components +# which *might* be installed of which &os; Update should figure out +# which actually are installed and upgrade those (StrictComponents no)? +# StrictComponents no</programlisting> + + <para>Αν θέσετε την παραπάνω επιλογή στο <literal>yes</literal>, + το <command>freebsd-update</command> θα υποθέσει ότι η λίστα + <literal>Components</literal> είναι πλήρης και δεν θα επιχειρήσει + να προχωρήσει σε αλλαγές εκτός λίστας. Ουσιαστικά, το + <command>freebsd-update</command> θα προσπαθήσει να ενημερώσει κάθε + αρχείο που ανήκει στη λίστα <literal>Components</literal>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="freebsdupdate-security-patches"> + <title>Patches Σχετικά με την Ασφάλεια</title> + + <para>Τα patches που σχετίζονται με την ασφάλεια, αποθηκεύονται σε + ένα απομακρυσμένο μηχάνημα και μπορούν να μεταφορτωθούν και να + εγκατασταθούν με την ακόλουθη εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>freebsd-update fetch</userinput> +&prompt.root; <userinput>freebsd-update install</userinput></screen> + + <para>Αν με την παραπάνω εντολή εγκατασταθούν ενημερώσεις στον πυρήνα, + θα χρειαστεί να επανεκκινήσετε το σύστημα. Αν όλα πάνε καλά, το + σύστημα θα είναι πλέον ενημερωμένο και μπορείτε να εκτελείτε το + <command>freebsd-update</command> αυτόματα με την βοήθεια του + &man.cron.8;. Μια απλή καταχώριση στο αρχείο + <filename>/etc/crontab</filename> είναι επαρκής για αυτό + το σκοπό:</para> + + <programlisting>@daily root freebsd-update cron</programlisting> + + <para>Η παραπάνω καταχώριση ορίζει ότι το + <command>freebsd-update</command> θα εκτελείται μια φορά την ημέρα. + Με τον τρόπο αυτό, και όταν η εκτέλεση είναι μέσω της επιλογής + <option>cron</option>, το <command>freebsd-update</command> απλώς + θα ελέγχει για ενημερώσεις. Αν υπάρχουν, η εφαρμογή θα τις + κατεβάζει, αλλά δεν θα τις εγκαθιστά. Θα στέλνει όμως ένα email + στο χρήστη <username>root</username> ώστε να τις εγκαταστήσει + χειροκίνητα.</para> + + <para>Αν οτιδήποτε πάει στραβά, το <command>freebsd-update</command> + έχει την ικανότητα να επιστρέφει στην προηγούμενη σταθερή κατάσταση, + αναιρώντας το τελευταίο σετ αλλαγών με την ακόλουθη εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>freebsd-update rollback</userinput></screen> + + <para>Με την ολοκλήρωση της εντολής, θα πρέπει να επανεκκινήσετε το + σύστημα αν έχουν γίνει αλλαγές στον πυρήνα ή σε κάποιο από τα + αρθρώματα του. Αυτό θα επιτρέψει στο &os; να φορτώσει τα νέα + εκτελέσιμα στη μνήμη.</para> + + <para>Το βοηθητικό πρόγραμμα <command>freebsd-update</command> μπορεί + να ενημερώσει αυτόματα μόνο τον πυρήνα <filename>GENERIC</filename>. + Αν χρησιμοποιείται προσαρμοσμένος πυρήνας, θα πρέπει να + μεταγλωττιστεί ξανά, όταν το <command>freebsd-update</command> + τελειώσει με την εγκατάσταση των υπόλοιπων ενημερώσεων. Ωστόσο, το + <command>freebsd-update</command> θα ανιχνεύσει και θα ενημερώσει + τον πυρήνα <filename>GENERIC</filename> στο <filename + class="directory">/boot/GENERIC</filename> (αν υπάρχει), ακόμα + και αν δεν είναι ο ενεργός πυρήνας του συστήματος (αυτός που + εκτελείται τη συγκεκριμένη στιγμή).</para> + + <note> + <para>Είναι γενικά καλή ιδέα να έχετε πάντα ένα αντίγραφο του + πυρήνα <filename>GENERIC</filename> στον κατάλογο <filename + class="directory">/boot/GENERIC</filename>. Θα σας βοηθήσει στην + διάγνωση διάφορων προβλημάτων, καθώς και στην αναβάθμιση σε επόμενες + εκδόσεις του &os;, μέσω του <command>freebsd-update</command>. + Η διαδικασία αυτή περιγράφεται στο + <xref linkend="freebsdupdate-upgrade">.</para> + </note> + + <para>Αν δεν έχουν γίνει αλλαγές στις προεπιλεγμένες ρυθμίσεις στο + αρχείο <filename>/etc/freebsd-update.conf</filename>, το + <command>freebsd-update</command> θα εγκαταστήσει τα ανανεωμένα αρχεία + πηγαίου κώδικα μαζί με τις υπόλοιπες ενημερώσεις. Μπορείτε έπειτα να + προχωρήσετε στη μεταγλώττιση και εγκατάσταση νέου προσαρμοσμένου + πυρήνα, με το συνήθη τρόπο.</para> + + <note> + <para>Οι ενημερώσεις που διανέμονται μέσω του + <command>freebsd-update</command> δεν περιλαμβάνουν πάντοτε αλλαγές + στον πυρήνα. Δεν είναι απαραίτητο να επαναμεταγλωττίσετε τον + προσαρμοσμένο πυρήνα σας, αν η εκτέλεση του + <command>freebsd-update install</command> δεν επέφερε αλλαγές στα + αρχεία πηγαίου κώδικα του πυρήνα. Ωστόσο, το + <command>freebsd-update</command> ενημερώνει πάντοτε το αρχείο + <filename>/usr/src/sys/conf/newvers.sh</filename>. Το αρχείο αυτό + περιέχει το τρέχον επίπεδο ενημερώσεων (patch level) το οποίο και + αναφέρεται ως αριθμός <literal>-p</literal> από εντολές όπως η + <command>uname -r</command>. Μεταγλωττίζοντας ξανά τον + προσαρμοσμένο πυρήνα σας (ακόμα και αν δεν υπάρχουν άλλες αλλαγές) + θα δώσετε τη δυνατότητα στην &man.uname.1; να αναφέρει με ακρίβεια + το επίπεδο ενημερώσεων. Αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμο + όταν συντηρείτε πολλαπλά συστήματα, καθώς σας επιτρέπει να + αξιολογήσετε με μια ματιά τι ενημερώσεις έχουν εγκατασταθεί στο + καθένα.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2 id="freebsdupdate-upgrade"> + <title>Αναβαθμίσεις σε Μικρές και Μεγάλες Εκδόσεις</title> + + <para>Η διαδικασία αυτή θα απομακρύνει τα παλιά αρχεία αντικειμενικού + κώδικα (object files) καθώς και τις παλιές βιβλιοθήκες, κάνοντας + τις περισσότερες εφαρμογές τρίτων κατασκευαστών να μη λειτουργούν. + Σας συνιστούμε είτε να απεγκαταστήσετε όλα τα εγκατεστημένα ports και + να τα εγκαταστήσετε ξανά, ή να τα αναβαθμίσετε αργότερα, + χρησιμοποιώντας το βοηθητικό πρόγραμμα + <filename role="package">ports-mgmt/portupgrade</filename>. + Οι περισσότεροι χρήστες θα θέλουν να κάνουν μια δοκιμαστική + μεταγλώττιση χρησιμοποιώντας την ακόλουθη εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portupgrade -af</userinput></screen> + + <para>Με αυτό τον τρόπο εξασφαλίζεται ότι τα πάντα θα επανεγκατασταθούν + σωστά. Σημειώστε ότι αν θέσετε την μεταβλητή περιβάλλοντος + <makevar>BATCH</makevar> στην τιμή <literal>yes</literal>, όλες οι + πιθανές ερωτήσεις που θα εμφανιστούν κατά τη διαδικασία, θα + απαντηθούν αυτόματα με <literal>yes</literal>. Έτσι δεν υπάρχει πλέον + ανάγκη για παρέμβαση του χρήστη κατά τη διάρκεια της διαδικασίας + μεταγλώττισης.</para> + + <para>Αν χρησιμοποιείται προσαρμοσμένος πυρήνας, η διαδικασία + αναβάθμισης είναι ελαφρά πιο πολύπλοκη. Θα χρειαστείτε ένα αντίγραφο + του πυρήνα <filename>GENERIC</filename> στον κατάλογο <filename + class="directory">/boot/GENERIC</filename>. Αν δεν υπάρχει ήδη ο + πυρήνας <filename>GENERIC</filename> στο σύστημα σας, μπορείτε να τον + ανακτήσετε χρησιμοποιώντας μια από τις παρακάτω μεθόδους:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Αν έχετε μεταγλωττίσει προσαρμοσμένο πυρήνα μόνο μια φορά, ο + πυρήνας στον κατάλογο <filename + class="directory">/boot/kernel.old</filename> είναι στην + πραγματικότητα ο <filename>GENERIC</filename>. Απλώς μετονομάστε + τον κατάλογο σε <filename + class="directory">/boot/GENERIC</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν έχετε φυσική πρόσβαση στο μηχάνημα, μπορείτε να + εγκαταστήσετε ένα αντίγραφο του πυρήνα <filename>GENERIC</filename> + από το CD-ROM της εγκατάστασης. Τοποθετήστε το CD-ROM στον οδηγό + και χρησιμοποιήστε τις παρακάτω εντολές:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount /cdrom</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd /cdrom/<replaceable>X.Y-RELEASE</replaceable>/kernels</userinput> +&prompt.root; <userinput>./install.sh GENERIC</userinput></screen> + + <para>Αντικαταστήστε το <filename + class="directory"><replaceable>X.Y-RELEASE</replaceable></filename> + με τους πραγματικούς αριθμούς της έκδοσης που χρησιμοποιείτε. + Ο πυρήνας <filename>GENERIC</filename> θα εγκατασταθεί από + προεπιλογή στον κατάλογο <filename + class="directory">/boot/GENERIC</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν δεν έχετε κάποια από τις παραπάνω επιλογές, μπορείτε να + μεταγλωττίσετε και να εγκαταστήσετε τον πυρήνα + <filename>GENERIC</filename> μέσω του πηγαίου κώδικα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/src/</userinput> +&prompt.root; <userinput>env DESTDIR=/boot/GENERIC make kernel</userinput> +&prompt.root; <userinput>mv /boot/GENERIC/boot/kernel/* /boot/GENERIC</userinput> +&prompt.root; <userinput>rm -rf /boot/GENERIC/boot</userinput></screen> + + <para>Για να αναγνωριστεί αυτός ο πυρήνας ως + <filename>GENERIC</filename> από το + <command>freebsd-update</command>, δεν θα πρέπει να έχουν γίνει + αλλαγές στο αρχείο ρυθμίσεων του <filename>GENERIC</filename>. + Συνίσταται επίσης η μεταγλώττιση να γίνει χωρίς άλλες + εξειδικευμένες ρυθμίσεις (κατά προτίμηση με κενό το + <filename>/etc/make.conf</filename>).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Δεν χρειάζεται τη δεδομένη στιγμή να επανεκκινήσετε με τον πυρήνα + <filename>GENERIC</filename>.</para> + + <para>Είναι δυνατές οι αναβαθμίσεις τόσο σε μικρές όσο και σε μεγάλες + εκδόσεις, δίνοντας στην εντολή <command>freebsd-update</command> τον + επιθυμητό αριθμό έκδοσης. Για παράδειγμα, η ακόλουθη εντολή θα + αναβαθμίσει το σύστημα σε &os; 8.1:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>freebsd-update -r 8.1-RELEASE upgrade</userinput></screen> + + <para>Μετά τη λήψη της εντολής, το + <command>freebsd-update</command> θα αξιολογήσει την κατάσταση του + συστήματος και του αρχείου ρυθμίσεων του, σε μια απόπειρα να μαζέψει + τις απαραίτητες πληροφορίες για την αναβάθμιση του συστήματος. + Οι πληροφορίες που ανιχνεύθηκαν θα εμφανιστούν στην οθόνη με τη μορφή + μιας λίστας εγκατεστημένων προγραμμάτων. Για παράδειγμα:</para> + + <screen>Looking up update.FreeBSD.org mirrors... 1 mirrors found. +Fetching metadata signature for 8.0-RELEASE from update1.FreeBSD.org... done. +Fetching metadata index... done. +Inspecting system... done. + +The following components of FreeBSD seem to be installed: +kernel/smp src/base src/bin src/contrib src/crypto src/etc src/games +src/gnu src/include src/krb5 src/lib src/libexec src/release src/rescue +src/sbin src/secure src/share src/sys src/tools src/ubin src/usbin +world/base world/info world/lib32 world/manpages + +The following components of FreeBSD do not seem to be installed: +kernel/generic world/catpages world/dict world/doc world/games +world/proflibs + +Does this look reasonable (y/n)? y</screen> + + <para>Στο σημείο αυτό, το <command>freebsd-update</command> θα + κατεβάσει όλα τα αρχεία που απαιτούνται για την αναβάθμιση. Σε + μερικές περιπτώσεις, ο χρήστης θα κληθεί να απαντήσει σε ερωτήσεις + σχετικά με το τι θα εγκατασταθεί ή πως πρέπει να προχωρήσει η + διαδικασία.</para> + + <para>Όταν χρησιμοποιείται προσαρμοσμένος πυρήνας, το παραπάνω βήμα + θα προκαλέσει την εμφάνιση της παρακάτω προειδοποίησης:</para> + + <screen>WARNING: This system is running a "<replaceable>MYKERNEL</replaceable>" kernel, which is not a +kernel configuration distributed as part of FreeBSD 8.0-RELEASE. +This kernel will not be updated: you MUST update the kernel manually +before running "/usr/sbin/freebsd-update install"</screen> + + <para>Μπορείτε να αγνοήσετε αυτή την προειδοποίηση. Θα χρησιμοποιήσουμε + τον ενημερωμένο πυρήνα <filename>GENERIC</filename> ως ενδιάμεσο βήμα + στη διαδικασία αναβάθμισης.</para> + + <para>Αφού μεταφορτωθούν όλα τα patches στο τοπικό σύστημα, θα γίνει + και η εφαρμογή τους. Η διαδικασία αυτή ίσως πάρει λίγο χρόνο, + ανάλογα με την ταχύτητα και το φορτίο του μηχανήματος. Έπειτα θα + γίνει η συγχώνευση των αρχείων ρυθμίσεων. Αυτό το μέρος της + διαδικασίας απαιτεί παρέμβαση του χρήστη, καθώς σε κάποια αρχεία θα + χρειαστεί η συγχώνευση να γίνει χειροκίνητα με τη βοήθεια κάποιου + συντάκτη κειμένου. Ο χρήστης θα ενημερώνεται για το αποτέλεσμα κάθε + επιτυχημένης συγχώνευσης καθώς εξελίσσεται η διαδικασία. Σε + περίπτωση αποτυχημένης συγχώνευσης (ή αγνόησης της), η διαδικασία + αναβάθμισης θα διακοπεί. Ενδεχομένως να θέλετε να κρατήσετε αντίγραφο + ασφαλείας του καταλόγου <filename class="directory">/etc</filename> + και να συγχωνεύσετε αργότερα (χειροκίνητα) κάποια σημαντικά αρχεία, + όπως το <filename>master.passwd</filename> ή το + <filename>group</filename>.</para> + + <note> + <para>Στο σημείο αυτό δεν έχει γίνει ακόμα καμιά αλλαγή στο σύστημα, + καθώς όλη η διαδικασία της αναβάθμισης και συγχώνευσης γίνεται σε + διαφορετικό κατάλογο. Όταν εφαρμοστούν επιτυχώς όλα τα patches + και ολοκληρωθεί με επιτυχία η διαδικασία της συγχώνευσης όλων των + αρχείων ρύθμισης, ο χρήστης θα πρέπει να επιβεβαιώσει την τελική + εγκατάσταση.</para> + </note> + + <para>Με το τέλος αυτής τη διαδικασίας, η αναβάθμιση μπορεί να + οριστικοποιηθεί στο δίσκο, με τη χρήση της ακόλουθης εντολής:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>freebsd-update install</userinput></screen> + + <para>Στην πρώτη φάση, θα αλλαχθεί ο πυρήνας και τα σχετικά αρθρώματα. + Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να γίνει επανεκκίνηση του μηχανήματος. + Σε μηχάνημα με προσαρμοσμένο πυρήνα, χρησιμοποιήστε την εντολή + &man.nextboot.8; ώστε να θέσετε τον πυρήνα για την επόμενη εκκίνηση + στον <filename class="directory">/boot/GENERIC</filename> (ο οποίος + έχει ήδη αναβαθμιστεί):</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>nextboot -k GENERIC</userinput></screen> + + <warning> + <para>Πριν επανεκκινήσετε με τον πυρήνα <filename>GENERIC</filename>, + βεβαιωθείτε ότι περιέχει όλα τα προγράμματα οδήγησης που απαιτούνται + για την επιτυχή εκκίνηση του συστήματος σας (και τη λειτουργία του + δικτύου, αν αναβαθμίζετε κάποιο απομακρυσμένο μηχάνημα). + Ειδικότερα, αν ο προηγούμενος προσαρμοσμένος πυρήνας περιείχε + λειτουργίες που συνήθως παρέχονται από αρθρώματα (modules), + βεβαιωθείτε ότι φροντίσατε να φορτωθούν προσωρινά στον πυρήνα + <filename>GENERIC</filename> χρησιμοποιώντας τις δυνατότητες του + αρχείου <filename>/boot/loader.conf</filename>. Ίσως επίσης να + θέλετε να απενεργοποιήσετε υπηρεσίες, προσαρτήσεις δίσκων και + δικτύου κ.λ.π. που δεν είναι απαραίτητες, μέχρι την ολοκλήρωση της + διαδικασίας αναβάθμισης.</para> + </warning> + + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την ακόλουθη εντολή για να + επανεκκινήσετε το μηχάνημα με τον νέο πυρήνα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>shutdown -r now</userinput></screen> + + <para>Μόλις το σύστημα επανέλθει σε λειτουργία, θα πρέπει να εκτελέσετε + ξανά το <command>freebsd-update</command>. Η προηγούμενη λειτουργία + έχει αποθηκευθεί, και έτσι το <command>freebsd-update</command> δεν θα + ξεκινήσει από την αρχή, αλλά θα απομακρύνει όλες τις παλιές + κοινόχρηστες βιβλιοθήκες και τα αρχεία αντικειμενικού κώδικα. Για να + συνεχίσετε σε αυτό το στάδιο, δώστε την ακόλουθη εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>freebsd-update install</userinput></screen> + + <note> + <para>Ανάλογα με το αν υπήρξαν αλλαγές στους αριθμούς εκδόσεων των + βιβλιοθηκών, ίσως να υπάρχουν μόνο δύο φάσεις εγκατάστασης αντί για + τρεις.</para> + </note> + + <para>Όλο το λογισμικό τρίτου κατασκευαστή θα πρέπει τώρα να + μεταγλωττιστεί και να επανεγκατασταθεί από την αρχή. Αυτό απαιτείται + καθώς το εγκατεστημένο λογισμικό ίσως εξαρτάται από βιβλιοθήκες οι + οποίες αφαιρέθηκαν κατά τη διαδικασία της αναβάθμισης. Μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε την εντολή + <filename role="package">ports-mgmt/portupgrade</filename> + για να αυτοματοποιήσετε αυτή τη διαδικασία. Για να ξεκινήσετε, δώστε + τις παρακάτω εντολές:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portupgrade -f ruby</userinput> +&prompt.root; <userinput>rm /var/db/pkg/pkgdb.db</userinput> +&prompt.root; <userinput>portupgrade -f ruby18-bdb</userinput> +&prompt.root; <userinput>rm /var/db/pkg/pkgdb.db /usr/ports/INDEX-*.db</userinput> +&prompt.root; <userinput>portupgrade -af</userinput></screen> + + <para>Μόλις ολοκληρωθεί το παραπάνω, ολοκληρώστε τη διαδικασία + αναβάθμισης με μια τελευταία κλήση της εντολής + <command>freebsd-update</command>. Δώστε την παρακάτω εντολή για να + ολοκληρώσετε οτιδήποτε έχει απομείνει στη διαδικασία + αναβάθμισης:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>freebsd-update install</userinput></screen> + + <para>Αν χρησιμοποιούσατε προσωρινά τον πυρήνα + <filename>GENERIC</filename>, αυτή είναι η κατάλληλη στιγμή για να + μεταγλωττίσετε και να εγκαταστήσετε νέο προσαρμοσμένο πυρήνα, με το + συνήθη τρόπο.</para> + + <para>Επανεκκινήστε το μηχάνημα σας στην νέα έκδοση του &os;. + Η διαδικασία έχει ολοκληρωθεί.</para> + </sect2> + + <sect2 id="freebsdupdate-system-comparison"> + <title>Σύγκριση Κατάστασης του Συστήματος</title> + + <para>Το βοηθητικό πρόγραμμα <command>freebsd-update</command> μπορεί να + χρησιμοποιηθεί για να ελέγξετε την κατάσταση της εγκατεστημένης + έκδοσης του &os; σε σχέση με μια γνωστή και σωστή εγκατάσταση. + Η επιλογή αυτή συγκρίνει και αξιολογεί την τρέχουσα έκδοση των + προγραμμάτων συστήματος, των βιβλιοθηκών και των αρχείων ρύθμισης. + Για να ξεκινήσετε τη σύγκριση, δώστε την ακόλουθη εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>freebsd-update IDS >> outfile.ids</userinput></screen> + + <warning> + <para>Αν και το όνομα της εντολής είναι <acronym>IDS</acronym>, δεν + θα πρέπει σε καμιά περίπτωση να θεωρηθεί υποκατάστατο ενός + συστήματος ανίχνευσης εισβολέα (intrusion detection system) όπως + είναι για παράδειγμα το + <filename role="package">security/snort</filename>. + Καθώς το <command>freebsd-update</command> αποθηκεύει τα δεδομένα + του στο δίσκο, υπάρχει πάντα η πιθανότητα να έχει γίνει αλλοίωση + τους. Αν και η πιθανότητα αυτή μπορεί να μειωθεί χρησιμοποιώντας + τη ρύθμιση <varname>kern.securelevel</varname> και αποθηκεύοντας + τα δεδομένα της εντολής <command>freebsd-update</command> σε ένα + σύστημα αρχείων μόνο για ανάγνωση, μια ακόμα καλύτερη λύση θα ήταν + να συγκρίνετε το σύστημα με κάποιο δίσκο που θεωρείτε σίγουρα + ασφαλή. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα δίσκο + <acronym>DVD</acronym> ή ένα εξωτερικό δίσκο <acronym>USB</acronym> + που φυλάσσετε σε ασφαλή τοποθεσία.</para> + </warning> + + <para>Θα γίνει τώρα μια επιθεώρηση του συστήματος και θα εκτυπωθεί + μια λίστα από αρχεία και τιμές hash του τύπου &man.sha256.1;, + τόσο για το εγκατεστημένο όσο και για το γνωστό σύστημα. Επειδή + πρόκειται για μεγάλη λίστα, την ανακατευθύνουμε στο αρχείο + <filename>outfile.ids</filename>. Στην οθόνη το κείμενο θα κυλούσε + πολύ γρήγορα, και σύντομα θα γέμιζε την προσωρινή μνήμη απεικόνισης + της κονσόλας.</para> + + <para>Οι γραμμές αυτές έχουν γενικά μεγάλο μήκος, αλλά είναι εύκολο + να επεξεργαστούμε την έξοδο. Για παράδειγμα, για να δείτε μια λίστα + όλων των αρχείων που διαφέρουν από αυτά της επίσημης έκδοσης, δώστε + την ακόλουθη εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cat outfile.ids | awk '{ print $1 }' | more</userinput> +/etc/master.passwd +/etc/motd +/etc/passwd +/etc/pf.conf</screen> + + <para>Τα παραπάνω είναι μόνο ένα μέρος της εξόδου, υπάρχουν ακόμα + πολλά διαφορετικά αρχεία. Κάποια από αυτά τα αρχεία είναι φυσιολογικό + να έχουν τροποποιηθεί. Για παράδειγμα, το + <filename>/etc/passwd</filename> έχει τροποποιηθεί, καθώς έχουν + προστεθεί χρήστες στο σύστημα. Σε μερικές περιπτώσεις, μπορεί να + υπάρχουν και άλλα αρχεία, όπως π.χ. αρθρώματα πυρήνα τα οποία + διαφέρουν αφού έχουν ενημερωθεί μέσω της + <command>freebsd-update</command>. Για να εξαιρέσετε συγκεκριμένα + αρχεία ή καταλόγους, προσθέστε τα στην επιλογή + <literal>IDSIgnorePaths</literal> στο αρχείο ρυθμίσεων + <filename>/etc/freebsd-update.conf</filename>.</para> + + <para>Εκτός από την χρήση που αναφέραμε προηγουμένως, το σύστημα αυτό + μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως τμήμα μιας λεπτομερούς διαδικασίας + αναβάθμισης.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="updating-upgrading-portsnap"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Γράφηκε από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Colin</firstname> + <surname>Percival</surname> + <contrib>Βασισμένο σε σημειώσεις που παρείχε ο </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Portsnap: Ένα Εργαλείο Ενημέρωσης της Συλλογής των Ports</title> + + <indexterm><primary>Updating and Upgrading</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>Portsnap</primary> + <see>Updating and Upgrading</see> + </indexterm> + + <para>Το βασικό σύστημα του &os; περιλαμβάνει επίσης ένα βοηθητικό + πρόγραμμα για την ενημέρωση της Συλλογής των Ports. Πρόκειται για το + &man.portsnap.8;. Όταν το εκτελέσετε, θα συνδεθεί σε ένα απομακρυσμένο + διακομιστή, θα επαληθεύσει το κλειδί του πηγαίου κώδικα, και θα + κατεβάσει ένα νέο αντίγραφο της Συλλογής των Ports. Το κλειδί + χρησιμοποιείται για να επαληθεύσει την ακεραιότητα όλων των αρχείων + που μεταφορτώνονται, εξασφαλίζοντας ότι δεν έχουν αλλοιωθεί κατά + την μεταφορά. Για να κατεβάσετε τα τελευταία αρχεία της Συλλογής των + Ports, εκτελέστε την ακόλουθη εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portsnap fetch</userinput> +Looking up portsnap.FreeBSD.org mirrors... 3 mirrors found. +Fetching snapshot tag from portsnap1.FreeBSD.org... done. +Fetching snapshot metadata... done. +Updating from Wed Aug 6 18:00:22 EDT 2008 to Sat Aug 30 20:24:11 EDT 2008. +Fetching 3 metadata patches.. done. +Applying metadata patches... done. +Fetching 3 metadata files... done. +Fetching 90 patches.....10....20....30....40....50....60....70....80....90. done. +Applying patches... done. +Fetching 133 new ports or files... done.</screen> + + <para>Το παραπάνω παράδειγμα δείχνει ότι το &man.portsnap.8; + βρήκε και επαλήθευσε αρκετά patches τα οποία πρέπει να εφαρμοστούν + στο υπάρχον δέντρο των ports. Αυτό δείχνει επίσης ότι το πρόγραμμα + έχει εκτελεστεί κατά το παρελθόν. Αν αυτή ήταν η πρώτη φορά που + εκτελούνταν, θα γίνονταν απλώς κατέβασμα της συλλογής.</para> + + <para>Όταν το &man.portsnap.8; εκτελέσει επιτυχώς τη λειτουργία + <command>fetch</command>, η Συλλογή των Ports και τα + αντίστοιχα patches έχουν αποθηκευθεί στο τοπικό σύστημα και έχει γίνει + η επαλήθευση τους. Την πρώτη φορά που θα εκτελέσετε το + <command>portsnap</command>, θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε το + <literal>extract</literal> για να εγκαταστήσετε τα ενημερωμένα + αρχεία:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portsnap extract</userinput> +/usr/ports/.cvsignore +/usr/ports/CHANGES +/usr/ports/COPYRIGHT +/usr/ports/GIDs +/usr/ports/KNOBS +/usr/ports/LEGAL +/usr/ports/MOVED +/usr/ports/Makefile +/usr/ports/Mk/bsd.apache.mk +/usr/ports/Mk/bsd.autotools.mk +/usr/ports/Mk/bsd.cmake.mk +<replaceable>...</replaceable></screen> + + <para>Αν έχετε ήδη εγκατεστημένη την Συλλογή των Ports, χρησιμοποιήστε + την εντολή <command>portsnap update</command> για να την + ενημέρωσετε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portsnap update</userinput></screen> + + <para>Η διαδικασία έχει πλέον ολοκληρωθεί, και μπορείτε να εγκαταστήσετε + ή να αναβαθμίσετε εφαρμογές χρησιμοποιώντας την ενημερωμένη Συλλογή των + Ports.</para> + + <para>Μπορείτε να εκτελέσετε τις διαδικασίες <literal>fetch</literal> και + <literal>extract</literal> ή <literal>update</literal> διαδοχικά, όπως + φαίνεται στο παρακάτω παράδειγμα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portsnap fetch update</userinput></screen> + <para>Η παραπάνω εντολή θα κατεβάσει την τελευταία έκδοση της Συλλογής + των Ports και θα ενημερώσει τα τοπικά αρχεία σας στον κατάλογο + <filename class="directory">/usr/ports</filename>.</para> + </sect1> + + <sect1 id="updating-upgrading-documentation"> + <title>Ενημερώνοντας την Τεκμηρίωση</title> + + <indexterm><primary>Updating and Upgrading</primary></indexterm> + + <indexterm> + <primary>Documentation</primary> + <see>Updating and Upgrading</see> + </indexterm> + + <para>Εκτός από το βασικό σύστημα και την Συλλογή των Ports, η τεκμηρίωση + αποτελεί επίσης βασικό τμήμα ενός συστήματος &os;. Αν και πάντα + μπορείτε να βρείτε την πιο πρόσφατη τεκμηρίωση στην <ulink + url="http://www.freebsd.org/doc/">δικτυακή τοποθεσία του &os;</ulink>, + ορισμένοι χρήστες ίσως έχουν αργή ή μη σταθερή σύνδεση με το Διαδίκτυο. + Ευτυχώς υπάρχουν αρκετοί τρόποι για να ενημερώσετε την τεκμηρίωση η + οποία παρέχεται με κάθε επίσημη έκδοση, διατηρώντας το δικό σας τοπικό + αντίγραφο της πιο πρόσφατης τεκμηρίωσης του &os;.</para> + + <sect2 id="csup-doc"> + <title>Χρησιμοποιώντας το CVSup για την Ενημέρωση της + Τεκμηρίωσης</title> + + <para>Ο πηγαίος κώδικας και το εγκατεστημένο αντίγραφο της τεκμηρίωσης + του &os;, μπορούν να ενημερωθούν με την βοήθεια του + <application>CVSup</application>, χρησιμοποιώντας ένα μηχανισμό + παρόμοιο με αυτόν που χρησιμοποιείται στο βασικό σύστημα (δείτε το + <xref linkend="makeworld">). Η ενότητα αυτή περιγράφει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Πως να εγκαταστήσετε τα εργαλεία που απαιτούνται για την + τεκμηρίωση, με τα οποία μπορείτε να δημιουργήσετε την τεκμηρίωση + του &os; ξεκινώντας από τον πηγαίο της κώδικα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να κατεβάσετε ένα αντίγραφο του πηγαίου κώδικα της + τεκμηρίωσης στον κατάλογο <filename + class="directory">/usr/doc</filename> χρησιμοποιώντας το + <application>CVSup</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να αναδημιουργήσετε την τεκμηρίωση του &os; από τον + πηγαίο της κώδικα, και να την εγκαταστήσετε στον κατάλογο + <filename class="directory">/usr/share/doc/</filename>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2 id="installing-documentation-toolchain"> + <title>Εγκαθιστώντας το CVSup και τη Σειρά Εργαλείων της + Τεκμηρίωσης</title> + + <para>Η αναδημιουργία της τεκμηρίωσης του &os; από τον πηγαίο κώδικα, + απαιτεί μια σχετικά μεγάλη συλλογή εργαλείων. Τα εργαλεία αυτά δεν + είναι μέρος του βασικού συστήματος του &os;, καθώς χρειάζονται αρκετό + χώρο στο δίσκο και δεν είναι χρήσιμα σε όλους τους χρήστες. + Είναι χρήσιμα μόνο στους χρήστες που ασχολούνται με τη συγγραφή νέας + τεκμηρίωσης για το &os;, ή που ενημερώνουν συχνά την τοπική τους + τεκμηρίωση μέσω του πηγαίου κώδικα.</para> + + <para>Όλα τα απαιτούμενα εργαλεία διατίθενται μέσω της Συλλογής των + Ports. Το <filename + role="package">textproc/docproj</filename> είναι το κύριο port το + οποίο έχει αναπτυχθεί από την Ομάδα Τεκμηρίωσης του &os;, για να + βοηθήσει στην αρχική εγκατάσταση και τις μελλοντικές αναβαθμίσεις + αυτών των εργαλείων.</para> + + <note> + <para>Αν δεν απαιτείται η δημιουργία τεκμηρίωσης σε μορφές + &postscript; ή PDF, μπορείτε να εγκαταστήσετε το port <filename + role="package">textproc/docproj-nojadetex</filename>. Αυτή η + έκδοση των εργαλείων περιέχει τα πάντα εκτός από την μηχανή + στοιχειοθεσίας <application>teTeX</application>. + Το <application>teTeX</application> είναι μια αρκετά μεγάλη συλλογή + εργαλείων, και δεν έχει νόημα να το εγκαταστήσετε αν δεν σας + είναι απαραίτητη η παραγωγή της τεκμηρίωσης σε μορφή + PDF.</para> + </note> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την εγκατάσταση και χρήση + του <application>CVSup</application>, δείτε την ενότητα <link + linkend="cvsup">Χρησιμοποιώντας το CVSup</link>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="updating-documentation-sources"> + <title>Ενημερώνοντας τον Πηγαίο Κώδικα της Τεκμηρίωσης</title> + + <para>Το βοηθητικό πρόγραμμα <application>CVSup</application> μπορεί να + κατεβάσει ένα καθαρό αντίγραφο του πηγαίου κώδικα της τεκμηρίωσης, + χρησιμοποιώντας το + <filename>/usr/share/examples/cvsup/doc-supfile</filename> + ως πρότυπο αρχείο ρυθμίσεων. Ο προεπιλεγμένος υπολογιστής ενημερώσεων + στο παραπάνω αρχείο είναι ρυθμισμένος σε πλασματική τιμή. Ωστόσο, + η &man.cvsup.1; δέχεται όνομα υπολογιστή μέσω της γραμμής εντολών, + έτσι μπορείτε να ανακτήσετε τον πηγαίο κώδικα της τεκμηρίωσης μέσω + κάποιου εξυπηρετητή <application>CVSup</application> γράφοντας:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cvsup -h <replaceable>cvsup.FreeBSD.org</replaceable> -g -L 2 <filename>/usr/share/examples/cvsup/doc-supfile</filename></userinput></screen> + + <para>Αλλάξτε το <replaceable>cvsup.FreeBSD.org</replaceable> με τον + κοντινότερο σας εξυπηρετητή <application>CVSup</application>. Δείτε + το <xref linkend="cvsup-mirrors"> για μια πλήρη λίστα των mirror + sites.</para> + + <para>Το αρχικό κατέβασμα του πηγαίου κώδικα της τεκμηρίωσης μπορεί + να διαρκέσει αρκετή ώρα. Αφήστε το να εκτελείται μέχρι να + ολοκληρωθεί.</para> + + <para>Μπορείτε να συνεχίσετε να ενημερώνετε τον πηγαίο κώδικα της + τεκμηρίωσης χρησιμοποιώντας την ίδια εντολή. Το βοηθητικό πρόγραμμα + <application>CVSup</application> κατεβάζει και αντιγράφει μόνο τις + ενημερώσεις σε σχέση με την τελευταία εκτέλεση του, έτσι κάθε εκτέλεση + του <application>CVSup</application> μετά την πρώτη θα πρέπει να + είναι αρκετά γρήγορη.</para> + + <para>Μετά την αρχική ανάκτηση του πηγαίου κώδικα, ένας εναλλακτικός + τρόπος ενημέρωσης της τεκμηρίωσης είναι μέσω του αρχείου + <filename>Makefile</filename> στον κατάλογο <filename + class="directory">/usr/doc</filename>. Θέτοντας τις μεταβλητές + <makevar>SUP_UPDATE</makevar>, <makevar>SUPHOST</makevar> και + <makevar>DOCSUPFILE</makevar> στο αρχείο + <filename>/etc/make.conf</filename>, μπορείτε να εκτελέσετε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/doc</userinput> +&prompt.root; <userinput>make update</userinput></screen> + + <para>Τυπικές τιμές για τις παραπάνω επιλογές του &man.make.1; στο + αρχείο <filename>/etc/make.conf</filename> είναι:</para> + + <programlisting>SUP_UPDATE= yes +SUPHOST?= cvsup.freebsd.org +DOCSUPFILE?= /usr/share/examples/cvsup/doc-supfile</programlisting> + + <note> + <para>Αν θέσετε τις τιμές των <makevar>SUPHOST</makevar> και + <makevar>DOCSUPFILE</makevar> σε <literal>?=</literal>, θα μπορείτε + να ορίσετε άλλες τιμές για αυτές στη γραμμή εντολής του make. + Αυτός είναι και ο συνιστώμενος τρόπος να προσθέσετε επιλογές στο + <filename>make.conf</filename>, ώστε να αποφεύγετε να τροποποιείτε + συνέχεια το αρχείο κάθε φορά που θέλετε να δοκιμάσετε μια νέα τιμή + σε μια επιλογή.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2 id="updating-documentation-options"> + <title>Προσαρμογή Επιλογών στον Πηγαίο Κώδικα της Τεκμηρίωσης</title> + + <para>Το σύστημα ενημέρωσης και μεταγλώττισης της τεκμηρίωσης του &os;, + υποστηρίζει μερικές επιλογές που διευκολύνουν τη διαδικασία + ενημέρωσης ενός μόνο μέρους της τεκμηρίωσης, ή την μεταγλώττιση + της τεκμηρίωσης κάποιων συγκεκριμένων μεταφράσεων. Αν θέλετε οι + επιλογές αυτές να ισχύουν μόνιμα, μπορείτε να τις ορίσετε μέσα στο + αρχείο <filename>/etc/make.conf</filename>, διαφορετικά μπορείτε να + τις ορίζετε κάθε φορά στη γραμμή εντολής της &man.make.1;.</para> + + <para>Κάποιες από τις επιλογές αυτές φαίνονται παρακάτω:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><makevar>DOC_LANG</makevar></term> + + <listitem> + <para>Λίστα των γλωσσών και κωδικοποιήσεων που θα μεταγλωττιστούν + και θα εγκατασταθούν, π.χ. <literal>en_US.ISO8859-1</literal> + αν είναι επιθυμητή μόνο η Αγγλική τεκμηρίωση.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><makevar>FORMATS</makevar></term> + + <listitem> + <para>Η μορφή (ή μια λίστα από μορφές) στην οποία θα παραχθεί η + μεταγλωττισμένη τεκμηρίωση. Τη δεδομένη στιγμή υποστηρίζονται + οι μορφές <literal>html</literal>, + <literal>html-split</literal>, <literal>txt</literal>, + <literal>ps</literal>, <literal>pdf</literal> και + <literal>rtf</literal>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><makevar>SUPHOST</makevar></term> + + <listitem> + <para>Το όνομα του εξυπηρετητή <application>CVSup</application> + που θα χρησιμοποιηθεί κατά την ενημέρωση.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><makevar>DOCDIR</makevar></term> + + <listitem> + <para>Ο κατάλογος στον οποίο θα εγκατασταθεί η τεκμηρίωση. Από + προεπιλογή είναι ο <filename + class="directory">/usr/share/doc</filename>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις μεταβλητές του make + που υποστηρίζονται ως επιλογές συστήματος στο &os;, δείτε την σελίδα + manual του &man.make.conf.5;.</para> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες και μεταβλητές make που + υποστηρίζονται από το σύστημα μεταγλώττισης της τεκμηρίωσης του &os;, + παρακαλούμε δείτε τις <ulink + url="&url.doc.langbase.en;/books/fdp-primer">Οδηγίες της Ομάδας + Τεκμηρίωσης του &os; για Νέους Συγγραφείς</ulink>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="updating-installed-documentation"> + <title>Εγκατάσταση της Τεκμηρίωσης του FreeBSD από τον Πηγαίο + Κώδικα</title> + + <para>Έχοντας ενημερώσει το τοπικό αντίγραφο του πηγαίου κώδικα της + τεκμηρίωσης στον κατάλογο <filename + class="directory">/usr/doc</filename>, είμαστε έτοιμοι για την + ενημέρωση της εγκατεστημένης τεκμηρίωσης.</para> + + <para>Μπορείτε να προχωρήσετε σε πλήρη ενημέρωση όλων των γλωσσών που + ορίζονται στην επιλογή <makevar>DOC_LANG</makevar> του Makefile, + γράφοντας:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/doc</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Αν έχετε ρυθμίσει το <filename>make.conf</filename> με τις σωστές + τιμές για τις επιλογές <makevar>DOCSUPFILE</makevar>, + <makevar>SUPHOST</makevar> και <makevar>SUP_UPDATE</makevar>, μπορείτε + να συνδυάσετε τα βήματα ενημέρωσης και εγκατάστασης του πηγαίου + κώδικα σε ένα, γράφοντας:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/doc</userinput> +&prompt.root; <userinput>make update install clean</userinput></screen> + + <para>Αν επιθυμείτε την ενημέρωση μιας μόνο συγκεκριμένης γλώσσας, + μπορείτε να καλέσετε την &man.make.1; σε ένα συγκεκριμένο + υποκατάλογο του <filename class="directory">/usr/doc</filename>, + π.χ.:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/doc/en_US.ISO8859-1</userinput> +&prompt.root; <userinput>make update install clean</userinput></screen> + + <para>Μπορείτε να καθορίσετε τη μορφή της τεκμηρίωσης που θα + εγκατασταθεί, ρυθμίζοντας τη μεταβλητή <makevar>FORMATS</makevar> του + make, π.χ.:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/doc</userinput> +&prompt.root; <userinput>make FORMATS='html html-split' install clean</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2 id="doc-ports"> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Marc</firstname> + <surname>Fonvieille</surname> + <contrib>Βασισμένο σε εργασία του </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + + <title>Χρησιμοποιώντας τα Ports της Τεκμηρίωσης</title> + + <indexterm><primary>Updating and Upgrading</primary></indexterm> + + <indexterm> + <primary>documentation package</primary> + <see>Updating and Upgrading</see> + </indexterm> + + <para>Στην προηγούμενη ενότητα, παρουσιάσαμε μια μέθοδο για την + ενημέρωση της τεκμηρίωσης του &os; μέσω του πηγαίου κώδικα. + Ωστόσο, οι ενημερώσεις που βασίζονται στον πηγαίο κώδικα μπορεί να + μην είναι δυνατές ή πρακτικές για κάθε σύστημα &os;. Η διαδικασία + μεταγλώττισης του πηγαίου κώδικα της τεκμηρίωσης απαιτεί σχετικά + μεγάλο αριθμό εργαλείων και βοηθητικών προγραμμάτων, γνωστά ως + <emphasis>εργαλεία τεκμηρίωσης</emphasis>. Απαιτεί επίσης και μια + σχετική εξοικείωση με το <application>CVS</application> και τη + διαδικασία ανάκτησης των αρχείων από αυτό, καθώς και μια σειρά + από βήματα για τη μεταγλώττιση του κώδικα. Στην ενότητα αυτή + περιγράφουμε ένα εναλλακτικό τρόπο ενημέρωσης της τεκμηρίωσης που + εγκαθίσταται μαζί με το &os;. Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιεί την + Συλλογή των Ports και δίνει τις παρακάτω δυνατότητες:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Κατέβασμα και εγκατάσταση προ-μεταγλωττισμένων στιγμιότυπων + της τεκμηρίωσης, χωρίς να απαιτείται καμιά τοπική μεταγλώττιση + (εξαλείφοντας έτσι και την ανάγκη εγκατάστασης όλων των εργαλείων + τεκμηρίωσης).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Κατέβασμα του πηγαίου κώδικα της τεκμηρίωσης και + μεταγλώττιση του μέσω των δυνατοτήτων που παρέχουν τα εργαλεία + των ports (απλοποιώντας με αυτό τον τρόπο τη χειροκίνητη + διαδικασία ανάκτησης και μεταγλώττισης).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Αυτές οι δύο μέθοδοι ενημέρωσης της τεκμηρίωσης του &os; + υποστηρίζονται από μια σειρά από + <emphasis>ports τεκμηρίωσης</emphasis> τα οποία ενημερώνονται κάθε + μήνα από την &a.doceng;. Στη Συλλογή των Ports, θα τα βρείτε κάτω + από την κατηγορία <ulink + url="http://www.freshports.org/docs/">docs</ulink>.</para> + + <sect3 id="doc-ports-install-make"> + <title>Μεταγλώττιση και Εγκατάσταση των Ports της Τεκμηρίωσης</title> + + <para>Τα ports της τεκμηρίωσης χρησιμοποιούν τις δυνατότητες + μεταγλώττισης που παρέχει το σύστημα των ports ώστε να διευκολύνουν + τη διαδικασία δημιουργίας της τεκμηρίωσης. Με αυτό τον τρόπο + η ανάκτηση του πηγαίου κώδικα της τεκμηρίωσης γίνεται αυτόματα με + την εκτέλεση της &man.make.1; και τις κατάλληλες ρυθμίσεις στο + περιβάλλον. Η εγκατάσταση και απεγκατάσταση της τεκμηρίωσης + είναι το ίδιο εύκολη με την εγκατάσταση οποιουδήποτε άλλου port + ή πακέτου στο &os;.</para> + + <note> + <para>Σε περίπτωση τοπικής μεταγλώττισης των ports της τεκμηρίωσης, + απαιτείται και η εγκατάσταση των + <emphasis>εργαλείων τεκμηρίωσης</emphasis>. Τα εργαλεία αυτά + ωστόσο θα εγκατασταθούν αυτόματα.</para> + </note> + + <para>Η οργάνωση των ports τεκμηρίωσης φαίνεται παρακάτω:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Υπάρχει ένα κεντρικό <quote>master port</quote>, το + <filename role="package">misc/freebsd-doc-en</filename> το + οποίο διαθέτει τα απαραίτητα αρχεία και αποτελεί την + βάση όλων των άλλων ports τεκμηρίωσης. Από προεπιλογή, το + port αυτό μεταγλωττίζει μόνο την Αγγλική τεκμηρίωση.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Υπάρχει ένα port <quote>όλα σε ένα</quote>, το + <filename role="package">misc/freebsd-doc-all</filename> το + οποίο μεταγλωττίζει και εγκαθιστά όλη την τεκμηρίωση σε όλες τις + διαθέσιμες γλώσσες.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τέλος, υπάρχει ένα <quote>εξαρτώμενο port</quote> για κάθε + μετάφραση, π.χ.: <filename + role="package">misc/freebsd-doc-el</filename> για την + Ελληνική τεκμηρίωση. Όλα αυτά τα ports εξαρτώνται από το + master port και εγκαθιστούν την τεκμηρίωση που έχει μεταφραστεί + στην αντίστοιχη γλώσσα.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Για να εγκαταστήσετε ένα port τεκμηρίωσης από τον πηγαίο κώδικα, + εκτελέστε τις παρακάτω εντολές + (ως <username>root</username>):</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/misc/freebsd-doc-en</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Το παραπάνω θα μεταγλωττίσει και θα εγκαταστήσει την Αγγλική + τεκμηρίωση σε μορφή τμηματικών <acronym>HTML</acronym> κειμένων + (όπως χρησιμοποιούνται και στο <ulink + url="http://www.FreeBSD.org"></ulink>), στον κατάλογο <filename + class="directory">/usr/local/share/doc/freebsd</filename>.</para> + + <sect4 id="doc-ports-options"> + <title>Συνηθισμένες Επιλογές και Παράμετροι Μεταγλώττισης</title> + + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αρκετές επιλογές για την + τροποποίηση της προεπιλεγμένης συμπεριφοράς των ports τεκμηρίωσης. + Παρακάτω δείχνουμε μερικές μόνο από αυτές:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><makevar>WITH_HTML</makevar></term> + + <listitem> + <para>Επιτρέπει τη δημιουργία της τεκμηρίωσης σε μορφή HTML. + Θα δημιουργηθεί ένα αρχείο HTML για κάθε κείμενο. + Η μορφοποιημένη τεκμηρίωση θα αποθηκευθεί, ανάλογα με την + περίπτωση, σε ένα αρχείο με όνομα + <filename>article.html</filename> ή + <filename>book.html</filename>. Θα γίνει επίσης και + αποθήκευση των αντίστοιχων εικόνων.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><makevar>WITH_PDF</makevar></term> + + <listitem> + <para>Επιτρέπει τη δημιουργία εγγράφου σε μορφή &adobe; + Portable Document Format (PDF) για χρήση με τον &adobe; + &acrobat.reader;, το <application>Ghostscript</application>, + ή άλλα προγράμματα προβολής εγγράφων PDF. Η μορφοποιημένη + τεκμηρίωση θα αποθηκευθεί, ανάλογα με την περίπτωση, σε ένα + αρχείο <filename>article.pdf</filename> ή + <filename>book.pdf</filename>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><makevar>DOCBASE</makevar></term> + + <listitem> + <para>Πρόκειται για την θέση στην οποία θα εγκατασταθεί η + τεκμηρίωση. Από προεπιλογή, είναι ο κατάλογος <filename + class="directory">/usr/local/share/doc/freebsd</filename>.</para> + + <note> + <para>Παρατηρήστε ότι ο προεπιλεγμένος κατάλογος διαφέρει + από αυτόν που χρησιμοποιείται στη μέθοδο + <application>CVSup</application>. Αυτό συμβαίνει επειδή + γίνεται εγκατάσταση port, τα οποία από προεπιλογή + χρησιμοποιούν τον κατάλογο <filename + class="directory">/usr/local</filename>. Μπορείτε + να παρακάμψετε αυτή την προεπιλογή, αλλάζοντας την τιμή + της μεταβλητής <makevar>PREFIX</makevar>.</para> + </note> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Παρακάτω θα βρείτε ένα σύντομο παράδειγμα σχετικό με τη χρήση + των μεταβλητών για την εγκατάσταση της Αγγλικής τεκμηρίωσης σε + μορφή PDF:</para> + + <screen>&prompt.root; cd /usr/ports/misc/freebsd-doc-en +&prompt.root; make -DWITH_PDF DOCBASE=share/doc/freebsd/en install clean</screen> + </sect4> + </sect3> + + <sect3 id="doc-ports-install-package"> + <title>Χρήση Έτοιμων Πακέτων Τεκμηρίωσης</title> + + <para>Η μεταγλώττιση των ports τεκμηρίωσης από τον πηγαίο κώδικα + (όπως είδαμε στην προηγούμενη ενότητα), απαιτεί τοπική εγκατάσταση + των αντίστοιχων εργαλείων τεκμηρίωσης και επάρκεια χώρου στο δίσκο + για την διαδικασία. Όταν δεν διατίθενται οι απαραίτητοι πόροι για + την εγκατάσταση των εργαλείων τεκμηρίωσης (ή επειδή η μεταγλώττιση + από τα ports θα χρησιμοποιούσε πολύ χώρο), η εγκατάσταση μπορεί + να γίνει μέσω έτοιμων πακέτων τεκμηρίωσης.</para> + + <para>H &a.doceng; προετοιμάζει μηνιαία στιγμιότυπα πακέτων + τεκμηρίωσης του &os;. Τα έτοιμα αυτά πακέτα μπορούν να + χρησιμοποιηθούν με την βοήθεια οποιουδήποτε εργαλείου διαχείρισης + πακέτων που διατίθεται με το &os;, όπως για παράδειγμα τα + &man.pkg.add.1;, &man.pkg.delete.1; κ.λ.π.</para> + + <note> + <para>Όταν χρησιμοποιείτε έτοιμα πακέτα, η εγκατάσταση της + τεκμηρίωσης της επιλεγμένης γλώσσας θα γίνεται σε όλες τις + διαθέσιμες μορφές.</para> + </note> + + <para>Για παράδειγμα, η παρακάτω εντολή θα εγκαταστήσει την τελευταία + έκδοση του έτοιμου πακέτου της Ελληνικής τεκμηρίωσης:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r el-freebsd-doc</userinput></screen> + + <note> + <para>Τα πακέτα χρησιμοποιούν τη μορφή + <literal><replaceable>lang</replaceable>-freebsd-doc</literal> στο + όνομα τους, η οποία διαφέρει από την αντίστοιχη μορφή του port. + Το <replaceable>lang</replaceable> είναι η σύντομη μορφή της + γλώσσας, π.χ. <literal>el</literal> για Ελληνικά ή + <literal>zh_cn</literal> για Απλοποιημένα Κινέζικα.</para> + </note> + </sect3> + + <sect3 id="doc-ports-update"> + <title>Ενημερώνοντας τα Ports της Τεκμηρίωσης</title> + + <para>Για να ενημερώσετε ένα ήδη εγκατεστημένο port τεκμηρίωσης, + μπορείτε να χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε εργαλείο αναβάθμισης ports. + Για παράδειγμα, η παρακάτω εντολή ενημερώνει την εγκατεστημένη + Ελληνική τεκμηρίωση μέσω του εργαλείου <filename + role="package">ports-mgmt/portupgrade</filename> με τη χρήση μόνο + έτοιμων πακέτων:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portupgrade -PP el-freebsd-doc</userinput></screen> + </sect3> + </sect2> + +<![ IGNORE [ + <sect2 id="docsnap"> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Pav</firstname> + <surname>Lucistnik</surname> + <contrib>Βασισμένο σε πληροφορίες που παρείχε ο </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + + <title>Χρησιμοποιώντας το Docsnap</title> + + <indexterm><primary>Updating and Upgrading</primary></indexterm> + + <indexterm> + <primary>Docsnap</primary> + <see>Updating and Upgrading</see> + </indexterm> + + <para>Το <application>Docsnap</application> είναι ένα αποθετήριο + (repository) &man.rsync.1; για την ενημέρωση της εγκατεστημένης + τεκμηρίωσης του &os; μέσω ενός σχετικά εύκολου και γρήγορου + τρόπου. Ένας + <quote>εξυπηρετητής <application>Docsnap</application></quote> + ανακτά τον ενημερωμένο πηγαίο κώδικα της τεκμηρίωσης και τον + μεταγλωττίζει σε μορφή HTML κάθε μια ώρα. Δεν χρειάζεται να + εγκαταστήσετε το <filename role="package">textproc/docproj</filename> + με το <application>Docsnap</application>, καθώς σας παρέχει + έτοιμες διορθώσεις για την ήδη εγκατεστημένη τεκμηρίωση.</para> + + <para>Η μόνη απαίτηση για την παραπάνω τεχνική, είναι να έχετε + εγκαταστήσει το πακέτο ή port <filename + role="package">net/rsync</filename>. Για να το προσθέσετε, + χρησιμοποιήστε την παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r rsync</userinput></screen> + + <note> + <para>Το <application>Docsnap</application> αναπτύχθηκε αρχικά για + την ενημέρωση της τεκμηρίωσης που έχει εγκατασταθεί στον κατάλογο + <filename class="directory">/usr/share/doc</filename>, αλλά τα + παρακάτω παραδείγματα μπορούν να προσαρμοστούν και για άλλους + καταλόγους. Για καταλόγους χρηστών, οι εντολές δεν χρειάζεται να + εκτελεστούν με προνόμια <username>root</username>.</para> + </note> + + <para>Για την ενημέρωση της τεκμηρίωσης, χρησιμοποιήστε την παρακάτω + εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>rsync -rltvz <replaceable>docsnap.sk.FreeBSD.org</replaceable>::docsnap <replaceable>/usr/share/doc</replaceable></userinput></screen> + + <note> + <para>Υπάρχει μόνο ένας εξυπηρετητής + <application>Docsnap</application> τη δεδομένη στιγμή: + ο εξυπηρετητής <hostid>docsnap.sk.FreeBSD.org</hostid> που φαίνεται + παραπάνω.</para> + </note> + + <para>Μην χρησιμοποιήσετε την επιλογή <option>--delete</option>, καθώς + η <command>make installworld</command> εγκαθιστά κάποια πράγματα στον + κατάλογο <filename class="directory">/usr/share/doc</filename> τα + οποία θα σβηστούν. Για να καθαρίσετε τα παλιά αρχεία, χρησιμοποιήστε + την παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>rsync -rltvz --delete <replaceable>docsnap.sk.FreeBSD.org</replaceable>::docsnap/??_??\.\* <replaceable>/usr/share/doc</replaceable></userinput></screen> + + <para>Αν επιθυμείτε να ενημερώσετε ένα υποσύνολο της τεκμηρίωσης, για + παράδειγμα μόνο την Αγγλική τεκμηρίωση, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε + την παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>rsync -rltvz <replaceable>docsnap.sk.FreeBSD.org</replaceable>::docsnap/en_US.ISO8859-1 <replaceable>/usr/share/doc</replaceable></userinput></screen> + </sect2> +]]> + </sect1> + + <sect1 id="current-stable"> + <title>Παρακολούθηση Ενός Κλάδου Ανάπτυξης</title> + <indexterm><primary>-CURRENT</primary></indexterm> + <indexterm><primary>-STABLE</primary></indexterm> + + <para>Υπάρχουν δύο κλάδοι ανάπτυξης στο &os;, το &os.current; και το + &os.stable;. Στην ενότητα αυτή, θα εξηγήσουμε κάποια πράγματα σχετικά + με αυτούς τους κλάδους, και θα περιγράψουμε πως μπορείτε να διατηρήσετε + το σύστημα σας ενημερωμένο σε κάποιον από αυτούς. Θα μιλήσουμε αρχικά + για το &os.current; και έπειτα για το &os.stable;.</para> + + <sect2 id="current"> + <title>Παρακολουθώντας το &os.current;</title> + + <para>Καθώς διαβάζετε αυτό το κείμενο, να έχετε υπόψιν σας ότι το + &os.current; είναι πράγματι η <quote>κόψη του ξυραφιού</quote> στην + ανάπτυξη του &os;. Οι χρήστες του &os.current; αναμένεται να έχουν + αυξημένες τεχνικές γνώσεις, και να είναι ικανοί να επιλύουν δύσκολα + προβλήματα του συστήματος τους, χωρίς βοήθεια. Αν είστε καινούριος + στο &os;, μάλλον θα πρέπει να το ξανασκεφτείτε πριν το + εγκαταστήσετε.</para> + + <sect3> + <title>Τι Είναι το &os.current;;</title> + <indexterm><primary>snapshot</primary></indexterm> + + <para>Το &os.current; αποτελείται από τον πλέον πρόσφατο λειτουργικό + πηγαίο κώδικα του &os;. Περιλαμβάνει αλλαγές που βρίσκονται σε + εξέλιξη, πειραματικές αλλαγές, και μηχανισμούς μετάβασης οι οποίοι + δεν είναι σίγουρο ότι θα περιλαμβάνονται στην επόμενη επίσημη + έκδοση του λογισμικού. Αν και πολλά μέλη της ομάδας ανάπτυξης του + &os; μεταγλωττίζουν καθημερινά τον πηγαίο κώδικα του &os.current;, + υπάρχουν χρονικές περίοδοι που η μεταγλώττιση του είναι αδύνατη. + Τα προβλήματα αυτά γενικά επιλύονται όσο πιο γρήγορα γίνεται, αλλά + το αν το &os.current; θα σας φέρει την καταστροφή ή κάποιο + πολυπόθητο χαρακτηριστικό, είναι περισσότερο θέμα της χρονικής + στιγμής που θα επιλέξετε να ανακτήσετε τον πηγαίο κώδικα!</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Ποιος Χρειάζεται το &os.current;;</title> + + <para>Το &os.current; διατίθεται και ενδιαφέρει κυρίως τις παρακάτω + τρεις ομάδες:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Μέλη της κοινότητας του &os; που δουλεύουν ενεργά σε κάποιο + τμήμα του πηγαίου κώδικα, και για τους οποίους η παρακολούθηση + του &os.current; είναι απόλυτα απαραίτητη.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μέλη της κοινότητας του &os; που είναι ενεργοί testers + και είναι πρόθυμοι να αναλώσουν το χρόνο τους για να λύσουν + προβλήματα, ώστε να εξασφαλίσουν ότι το &os.current; + θα παραμείνει όσο το δυνατόν πιο σωστό. Συνήθως, τα μέλη αυτά + κάνουν προτάσεις για τοπικές αλλαγές και για την γενική + κατεύθυνση του &os;, και στέλνουν patches για την + πραγματοποίηση τους.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αυτοί που απλώς θέλουν να βλέπουν τις τελευταίες + ενημερώσεις, ή να χρησιμοποιούν τον τελευταίο πηγαίο κώδικα ως + αναφορά (π.χ. για <emphasis>μελέτη</emphasis> και όχι για + εκτέλεση). Μέλη αυτής της ομάδας μπορεί επίσης περιστασιακά να + συνεισφέρουν σχόλια ή κώδικα.</para> + </listitem> + </orderedlist> + </sect3> + + <sect3> + <title>Τι <emphasis>Δεν</emphasis> Είναι το &os.current;;</title> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Δεν είναι ένας γρήγορος τρόπος να πάρετε κώδικα ο + οποίος δεν έχει κυκλοφορήσει ακόμα σε κάποια έκδοση, με την + ελπίδα ότι περιέχει κάποια νέα εκπληκτική δυνατότητα και + θέλετε να είστε ο πρώτος που τη χρησιμοποιεί. Αν είστε + πράγματι ο πρώτος που την χρησιμοποιεί, θα είστε επίσης και ο + πρώτος που θα συναντήσετε τα νέα προβλήματα και bugs.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Δεν είναι ένας γρήγορος τρόπος για να ανακτήσετε + διορθώσεις προβλημάτων. Κάθε νέα έκδοση του &os.current; + μπορεί να εισάγει τόσα νέα bugs όσα και αυτά που + διορθώνει.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το &os.current; δεν αποτελεί + <quote>επίσημα υποστηριζόμενο</quote> κώδικα. Αν και + καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια να βοηθήσουμε όσους + ανήκουν <quote>πραγματικά</quote> σε κάποια από τις τρεις + ομάδες που αναφέραμε, ωστόσο <emphasis>δεν έχουμε το + χρόνο</emphasis> να παρέχουμε τεχνική υποστήριξη. Αυτό δεν + συμβαίνει επειδή είμαστε κακοήθεις και δύσκολοι και δεν θέλουμε + να βοηθάμε τους ανθρώπους (δεν θα είχαμε καν δημιουργήσει το + &os; αν σκεφτόμασταν έτσι). Πολύ απλά, δεν μπορούμε να + απαντάμε εκατοντάδες μηνύματα την ημέρα και + <emphasis>ταυτόχρονα</emphasis> να δουλεύουμε στο &os;! Αν + δώσετε σε οποιοδήποτε μέλος της ομάδας ανάπτυξης την επιλογή + να απαντάει σε πολλές ερωτήσεις σχετικά με πειραματικό κώδικα + ή να δουλεύει για τη βελτίωση του &os;, θα επιλέξει σίγουρα το + δεύτερο.</para> + </listitem> + </orderedlist> + </sect3> + + <sect3> + <title>Χρησιμοποιώντας το &os.current;</title> + + <indexterm> + <primary>-CURRENT</primary> + <secondary>using</secondary> + </indexterm> + <orderedlist> + <listitem> + <para>Γραφτείτε στις λίστες &a.current.name; και + &a.svn-src-head.name;. Δεν είναι απλώς καλή ιδέα, είναι + <emphasis>βασικό</emphasis> να το κάνετε. Αν δεν είστε + γραμμένος στη λίστα <emphasis>&a.current.name;</emphasis>, δεν + θα βλέπετε τα σχόλια σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση του + συστήματος από όσους το χρησιμοποιούν, και έτσι πιθανώς θα + καταλήξετε να αντιμετωπίζετε πολλά προβλήματα που άλλοι έχουν + ήδη ανακαλύψει και λύσει. Ακόμα πιο σημαντικό είναι ότι θα + χάνετε σημαντικές ανακοινώσεις, οι οποίες μπορεί να είναι + κρίσιμες για την διατήρηση του συστήματος σας σε υγιή + κατάσταση.</para> + + <para>Η λίστα &a.svn-src-head.name; θα σας επιτρέψει να βλέπετε + τις καταχωρήσεις στο commit log για κάθε αλλαγή που γίνεται, + καθώς και πληροφορίες για πιθανές παρενέργειες που μπορεί να + έχει.</para> + + <para>Για να γραφτείτε σε αυτές, ή σε οποιεσδήποτε από τις + υπάρχουσες λίστες, επισκεφθείτε την τοποθεσία + &a.mailman.lists.link; και επιλέξτε τη λίστα στην οποία θέλετε + να γίνετε συνδρομητής. Οδηγίες για την υπόλοιπη διαδικασία + θα βρείτε επιτόπου. Αν σας ενδιαφέρει να παρακολουθείτε τις + αλλαγές σε όλο το δέντρο πηγαίου κώδικα, σας συνιστούμε να + εγγραφείτε στη λίστα &a.svn-src-all.name;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ανακτήστε τον πηγαίο κώδικα από ένα + <link linkend="mirrors">mirror site</link> του &os;. Αυτό + μπορεί να γίνει με δύο τρόπους:</para> + + <orderedlist> + <indexterm> + <primary><command>cvsup</command></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><command>cron</command></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>-CURRENT</primary> + <secondary>Syncing with <application>CVSup</application></secondary> + </indexterm> + + <listitem> + <para>Χρησιμοποιήστε το πρόγραμμα <link + linkend="cvsup">cvsup</link> σε συνδυασμό με το + <filename>supfile</filename> με την ονομασία + <filename>standard-supfile</filename> το οποίο θα βρείτε + στον κατάλογο + <filename>/usr/share/examples/cvsup</filename>. + Αυτή είναι και η πλέον συνιστώμενη μέθοδος, καθώς σας + επιτρέπει να ανακτήσετε όλη τη συλλογή με μια κίνηση, και + στις επόμενες ανανεώσεις θα παίρνετε μόνο τις αλλαγές. + Πολλοί χρήστες εκτελούν το <command>cvsup</command> μέσω + του <command>cron</command> ώστε να κρατάνε τον πηγαίο + κώδικα του συστήματος τους πάντα ανανεωμένο αυτόματα. Θα + πρέπει να προσαρμόσετε το υπόδειγμα του + <filename>supfile</filename> που δίνουμε παραπάνω, και να + ρυθμίσετε το <link linkend="cvsup">cvsup</link> για το + περιβάλλον σας.</para> + + <note> + <para>Το υπόδειγμα του αρχείου + <filename>standard-supfile</filename> προορίζεται για + χρήση με κάποιο συγκεκριμένο κλάδο ασφάλειας (security + branch) του &os;, και όχι με το &os.current;. Θα πρέπει + να επεξεργαστείτε το αρχείο και να αντικαταστήσετε την + παρακάτω γραμμή:</para> + + <programlisting>*default release=cvs tag=RELENG_<replaceable>X</replaceable>_<replaceable>Y</replaceable></programlisting> + + <para>με την ακόλουθη:</para> + + <programlisting>*default release=cvs tag=.</programlisting> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα tags που + μπορείτε να χρησιμοποιήσετε, παρακαλούμε διαβάστε στο + Εγχειρίδιο την ενότητα <link + linkend="cvs-tags">Ετικέτες (Tags) για το CVS</link>.</para> + </note> + </listitem> + + <indexterm> + <primary>-CURRENT</primary> + <secondary>Syncing with CTM</secondary> + </indexterm> + <listitem> + <para>Χρησιμοποιήστε την υπηρεσία <application><link + linkend="ctm">CTM</link></application>. Αν έχετε πολύ κακή + συνδεσιμότητα (υψηλό κόστος σύνδεσης ή πρόσβαση μόνο μέσω + email) το <application>CTM</application> αποτελεί για σας + μια εναλλακτική λύση. Μπορεί ωστόσο να σας δημιουργήσει + διάφορα προβλήματα και να καταλήξετε με χαλασμένα αρχεία. + Για το λόγο αυτό, το <application>CTM</application> + χρησιμοποιείται σπάνια, κάτι το οποίο αυξάνει ακόμα + περισσότερο την πιθανότητα να μη δουλεύει σωστά για μεγάλα + χρονικά διαστήματα. Σας συνιστούμε να χρησιμοποιήσετε το + <application><link linkend="cvsup">CVSup</link></application> + αν διαθέτετε modem 9600 bps ή ταχύτερο.</para> + </listitem> + </orderedlist> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν σκοπεύετε να ανακτήσετε τον πηγαίο κώδικα για κανονική + χρήση (εκτέλεση) και όχι απλώς για να τον δείτε, τότε + ανακτήστε <emphasis>ολόκληρο</emphasis> το &os.current; και όχι + κάποια επιλεγμένα τμήματα. Σε διαφορετική περίπτωση, είναι + αρκετά πιθανό να συναντήσετε προβλήματα, καθώς πολλά κομμάτια + του κώδικα εξαρτώνται από ανανεώσεις σε άλλα, και δεν μπορούν + να μεταγλωττιστούν αυτόνομα.</para> + + <indexterm> + <primary>-CURRENT</primary> + <secondary>compiling</secondary> + </indexterm> + <para>Πριν μεταγλωττίσετε το &os.current;, διαβάστε προσεκτικά το + <filename>Makefile</filename> στον κατάλογο + <filename>/usr/src</filename>. Θα πρέπει να <link + linkend="makeworld">μεταγλωττίσετε τον πυρήνα και όλο το + βασικό σύστημα (world)</link> την πρώτη φορά, ως μέρος της + διαδικασίας αναβάθμισης. Διαβάζοντας την &a.current; + και το <filename>/usr/src/UPDATING</filename> θα είστε + ενημερωμένοι για νέες διαδικασίες όσο αφορά την εκκίνηση στο νέο + σας σύστημα. Οι διαδικασίες αυτές είναι συχνά απαραίτητες όσο + πλησιάζουμε σε μια νέα επίσημη έκδοση.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Γίνετε ενεργό μέλος! Αν χρησιμοποιείτε το &os.current;, + θέλουμε να ξέρουμε τη γνώμη σας για αυτό, ειδικά αν έχετε + προτάσεις για βελτιώσεις ή διορθώσεις λαθών. Προτάσεις που + συνοδεύονται και από κώδικα γίνονται δεκτές με + ενθουσιασμό!</para> + </listitem> + </orderedlist> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="stable"> + <title>Χρησιμοποιώντας το &os;-STABLE</title> + + <sect3> + <title>Τι Είναι το &os.stable;;</title> + <indexterm><primary>-STABLE</primary></indexterm> + + <para>Το &os.stable; είναι ένας κλάδος ανάπτυξης από τον οποίο + προκύπτουν οι <quote>μεγάλες</quote> (major) εκδόσεις. Οι αλλαγές + εισάγονται σε αυτό τον κλάδο με διαφορετικό ρυθμό, και με τη γενική + παραδοχή ότι έχουν πρώτα περάσει από το &os.current; για δοκιμή. + Ωστόσο, <emphasis>δεν παύει</emphasis> να είναι ένας κλάδος + ανάπτυξης, και αυτό σημαίνει ότι ο κώδικας του &os.stable; μπορεί + μια δεδομένη χρονική στιγμή να είναι ακατάλληλος για συγκεκριμένες + εφαρμογές. Πρόκειται για μια ακόμα γραμμή ανάπτυξης για τους + προγραμματιστές, και δεν είναι απαραίτητα κατάλληλη για τους + τελικούς χρήστες.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Ποιος Χρειάζεται το &os.stable;;</title> + + <para>Αν σας ενδιαφέρει να παρακολουθείτε ή να συμβάλλετε στην + ανάπτυξη του &os;, και ειδικά όσο αφορά την επόμενη επίσημη + έκδοση του από τον ίδιο κλάδο (point release), είναι καλή ιδέα να + παρακολουθείτε το &os.stable;.</para> + + <para>Αν και είναι αλήθεια ότι οι διορθώσεις ασφάλειας γίνονται και + στον κλάδο &os.stable;, ωστόσο <emphasis>δεν χρειάζεται</emphasis> + να παρακολουθείτε το &os.stable; μόνο για αυτό το λόγο. Κάθε + αναφορά προβλήματος ασφάλειας του &os; εξηγεί πως να διορθώσετε το + πρόβλημα για κάθε επίσημη έκδοση η οποία επηρεάζεται από αυτό + <footnote><para>Αυτό βέβαια δεν είναι απόλυτα αληθινό. Δεν μπορούμε + να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε τις παλιές εκδόσεις του &os; για + πάντα, αν και τις υποστηρίζουμε για πολλά χρόνια. Για πλήρη + περιγραφή της τρέχουσας πολιτικής όσο αφορά την ασφάλεια των + παλιών εκδόσεων του &os;, δείτε <ulink + url="&url.base;/security/">http://www.FreeBSD.org/security/</ulink>.</para> + </footnote>, + και η παρακολούθηση ενός κλάδου ανάπτυξης μόνο για λόγους + ασφαλείας, πιθανόν να φέρει επίσης και άλλες ανεπιθύμητες αλλαγές + μαζί της.</para> + + <para>Αν και καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να εξασφαλίσουμε + ότι ο κλάδος &os.stable; μπορεί να μεταγλωττιστεί και να εκτελεστεί + σε κάθε δεδομένη χρονική στιγμή, δεν μπορούμε ωστόσο να το + εγγυηθούμε. Επιπρόσθετα, αν και ο κώδικας αναπτύσσεται στο + &os.current; πριν περάσει στο &os.stable;, ο κόσμος που εκτελεί το + &os.stable; είναι περισσότερος, και έτσι είναι αναπόφευκτο να + ανακαλύπτονται πιο πολλά σφάλματα και ακραίες περιπτώσεις στο + &os.stable; τα οποία δεν έχουν γίνει εμφανή στο &os.current;.</para> + + <para>Για τους λόγους αυτούς, <emphasis>δεν</emphasis> συνιστούμε να + παρακολουθείτε τυφλά το &os.stable;, και ειδικότερα είναι σημαντικό + να μην αναβαθμίζετε σε αυτό εξυπηρετητές σε περιβάλλοντα παραγωγής, + χωρίς να έχετε πρώτα ελέγξει αναλυτικά τον κώδικα στο δικό σας + περιβάλλον ανάπτυξης.</para> + + <para>Αν δεν διαθέτετε τους πόρους για να το κάνετε αυτό, σας + συνιστούμε να χρησιμοποιείτε την τελευταία επίσημη έκδοση του &os;, + και να αναβαθμίζεστε από τη μια έκδοση στην επόμενη μέσω του + μηχανισμού δυαδικών ενημερώσεων.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Χρησιμοποιώντας το &os.stable;</title> + + <indexterm> + <primary>-STABLE</primary> + <secondary>using</secondary> + </indexterm> + <orderedlist> + <listitem> + <para>Γραφτείτε συνδρομητής στη λίστα &a.stable.name;. Θα είστε + έτσι ενημερωμένοι για εξαρτήσεις μεταγλώττισης που ίσως + εμφανιστούν στο &os.stable;, ή για άλλα προβλήματα που χρήζουν + ειδικής προσοχής. Στη λίστα αυτή θα βρίσκετε επίσης + ανακοινώσεις από μέλη της ομάδας ανάπτυξης, όταν πρόκειται να + συμπεριληφθεί κάποια αμφιλεγόμενη ανανέωση ή διόρθωση, δίνοντας + έτσι στους χρήστες την ευκαιρία να εκφέρουν γνώμη σχετικά με τα + προβλήματα που θα προκαλέσει η προτεινόμενη αλλαγή.</para> + + <para>Θα πρέπει να εγγραφείτε στην κατάλληλη λίστα + <application>SVN</application> ανάλογα με τον κλάδο που + παρακολουθείτε. Για παράδειγμα, αν παρακολουθείτε τον κλάδο + 7-STABLE, η κατάλληλη λίστα είναι η &a.svn-src-stable-7.name;. + Αυτό θα σας επιτρέψει να βλέπετε τις + καταχωρήσεις στο commit log για κάθε αλλαγή που γίνεται, καθώς + και πληροφορίες για πιθανές παρενέργειες που μπορεί να + έχει.</para> + + <para>Για να γραφτείτε σε αυτές, ή σε οποιεσδήποτε από τις + υπάρχουσες λίστες, επισκεφθείτε την τοποθεσία + &a.mailman.lists.link; και επιλέξτε τη λίστα στην οποία θέλετε + να γίνετε συνδρομητής. Οδηγίες για την υπόλοιπη διαδικασία + θα βρείτε επιτόπου. Αν σας ενδιαφέρει να παρακολουθείτε τις + αλλαγές σε όλο το δέντρο πηγαίου κώδικα, σας συνιστούμε να + εγγραφείτε στη λίστα &a.svn-src-all.name;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν πρόκειται να εγκαταστήσετε ένα νέο σύστημα με σκοπό να + εκτελείτε τα μηνιαία snapshot του &os.stable;, παρακαλούμε να + ελέγξετε την τοποθεσία <ulink + url="&url.base;/snapshots/">Snapshots</ulink> για + περισσότερες πληροφορίες. Εναλλακτικά, είναι δυνατόν να + εγκαταστήσετε το πιο πρόσφατο &os.stable; από κάποιο + <link linkend="mirrors">mirror site</link> ακολουθώντας τις + παρακάτω οδηγίες ώστε να αναβαθμίσετε το σύστημα σας στην πλέον + πρόσφατη έκδοση πηγαίου κώδικα του &os.stable;.</para> + + <para>Αν διαθέτετε ήδη κάποια προηγούμενη έκδοση του &os; και + επιθυμείτε να αναβαθμιστείτε μέσω του πηγαίου κώδικα, μπορείτε + εύκολα να χρησιμοποιήσετε κάποιο <link + linkend="mirrors">mirror site</link> του &os;. Υπάρχουν δύο + τρόποι για να γίνει αυτό:</para> + + <orderedlist> + <indexterm> + <primary><command>cvsup</command></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><command>cron</command></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>-STABLE</primary> + <secondary>syncing with <application>CVSup</application></secondary> + </indexterm> + <listitem> + + <para>Χρησιμοποιήστε το πρόγραμμα <link + linkend="cvsup">cvsup</link> σε συνδυασμό με το + <filename>supfile</filename> με την ονομασία + <filename>stable-supfile</filename> το οποίο θα βρείτε + στον κατάλογο + <filename>/usr/share/examples/cvsup</filename>. + Αυτή είναι και η πλέον συνιστώμενη μέθοδος, καθώς σας + επιτρέπει να ανακτήσετε όλη τη συλλογή με μια κίνηση, και + στις επόμενες ανανεώσεις θα παίρνετε μόνο τις αλλαγές. + Πολλοί χρήστες εκτελούν το <command>cvsup</command> μέσω + του <command>cron</command> ώστε να κρατάνε τον πηγαίο + κώδικα του συστήματος τους πάντα ανανεωμένο αυτόματα. Θα + πρέπει να προσαρμόσετε το υπόδειγμα του + <filename>supfile</filename> που δίνουμε παραπάνω, και να + ρυθμίσετε το <link linkend="cvsup">cvsup</link> για το + περιβάλλον σας.</para> + </listitem> + + <indexterm> + <primary>-STABLE</primary> + <secondary>syncing with CTM</secondary> + </indexterm> + <listitem> + <para>Χρησιμοποιήστε την υπηρεσία <application><link + linkend="ctm">CTM</link></application>. Αν δεν έχετε + γρήγορη και φτηνή σύνδεση με το Internet, αυτή είναι η + συνιστώμενη μέθοδος.</para> + </listitem> + </orderedlist> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ουσιαστικά, αν χρειάζεστε γρήγορη και κατά απαίτηση + πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα, και το εύρος ζώνης της σύνδεσης + δεν αποτελεί πρόβλημα, χρησιμοποιήστε το + <command>cvsup</command> ή το <command>ftp</command>. + Διαφορετικά, χρησιμοποιήστε το + <application>CTM</application>.</para> + </listitem> + + <indexterm> + <primary>-STABLE</primary> + <secondary>compiling</secondary> + </indexterm> + <listitem> + <para>Πριν μεταγλωττίσετε το &os.stable;, διαβάστε προσεκτικά το + <filename>Makefile</filename> στον κατάλογο + <filename>/usr/src</filename>. Θα πρέπει να <link + linkend="makeworld">μεταγλωττίσετε τον πυρήνα και όλο το + βασικό σύστημα (world)</link> την πρώτη φορά, ως μέρος της + διαδικασίας αναβάθμισης. Διαβάζοντας την &a.stable; + και το <filename>/usr/src/UPDATING</filename> θα είστε + ενημερωμένοι για νέες διαδικασίες όσο αφορά την εκκίνηση στο νέο + σας σύστημα. Οι διαδικασίες αυτές είναι συχνά απαραίτητες όσο + πλησιάζουμε σε μια νέα επίσημη έκδοση.</para> + </listitem> + </orderedlist> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="synching"> + <title>Συγχρονίζοντας τον Πηγαίο σας Κώδικα</title> + + <para>Υπάρχουν διάφοροι τρόποι να χρησιμοποιήσετε μια σύνδεση Internet + (ή email) για να ενημερώνετε οποιοδήποτε τμήμα πηγαίου + κώδικα του &os; Project σας ενδιαφέρει, ή και όλα αν το + επιθυμείτε. Οι βασικές υπηρεσίες που προσφέρουμε είναι το + <link linkend="anoncvs">Ανώνυμο CVS</link>, το + <link linkend="cvsup">CVSup</link>, και το <link + linkend="ctm">CTM</link>.</para> + + <warning> + <para>Αν και είναι δυνατόν να ενημερώσετε μόνο κάποια τμήματα του + δέντρου πηγαίου κώδικα, η μόνη διαδικασία ενημέρωσης που + υποστηρίζεται αφορά την ενημέρωση ολόκληρου του δέντρου. Μετά την + ενημέρωση, θα πρέπει να μεταγλωττίσετε ξανά τόσο το userland (δηλ. τα + προγράμματα που εκτελούνται στην περιοχή χρήστη, όπως αυτά που + βρίσκονται στους καταλόγους <filename>/bin</filename> και + <filename>/sbin</filename>) όσο και τον πηγαίο κώδικα του πυρήνα. + Αν ενημερώσετε μόνο ένα τμήμα του πηγαίου κώδικα, μόνο τον πυρήνα ή + μόνο το userland, θα αντιμετωπίσετε προβλήματα. Τα προβλήματα αυτά + μπορεί να κυμαίνονται από σφάλματα μεταγλώττισης μέχρι kernel panic + και καταστροφή δεδομένων.</para> + </warning> + + <indexterm> + <primary>CVS</primary> + <secondary>anonymous</secondary> + </indexterm> + + <para>Το <application>Ανώνυμο CVS</application> και το + <application>CVSup</application> χρησιμοποιούν τη μέθοδο + <emphasis>pull</emphasis> για την ενημέρωση του πηγαίου κώδικα. Στην + περίπτωση του <application>CVSup</application>, ο χρήστης (η κάποιο + script που εκτελείται μέσω <command>cron</command>) εκτελεί το πρόγραμμα + <command>cvsup</command> το οποίο αλληλεπιδρά με ένα αντίστοιχο + εξυπηρετητή <command>cvsupd</command> ώστε να ενημερώσει τα σχετικά + αρχεία. Οι ενημερώσεις που λαμβάνετε είναι πάντοτε οι τελευταίες + διαθέσιμες, και θα τις λάβετε μόνο όταν τις ζητήσετε. Μπορείτε εύκολα + να περιορίσετε τις ενημερώσεις σε συγκεκριμένα αρχεία ή καταλόγους τα + οποία σας ενδιαφέρουν. Οι ενημερώσεις δημιουργούνται δυναμικά από τον + εξυπηρετητή, ανάλογα με το τι έχετε εγκατεστημένο και τι επιθυμείτε να + λάβετε. Το <application>Ανώνυμο CVS</application> είναι κάπως πιο + απλοϊκό από το <application>CVSup</application>, δεδομένου ότι είναι + απλώς μια επέκταση του <application>CVS</application> που επιτρέπει την + ανάκτηση αλλαγών απευθείας από κάποιο απομακρυσμένο CVS repository. Το + <application>CVSup</application> είναι αρκετά πιο αποτελεσματικό σε + αυτόν το τομέα, αλλά το <application>Ανώνυμο CVS</application> είναι + απλούστερο στη χρήση.</para> + + <indexterm> + <primary><application>CTM</application></primary> + </indexterm> + <para>Από την άλλη μεριά, το <application>CTM</application> δεν συγκρίνει + άμεσα τον πηγαίο κώδικα που έχετε με αυτόν που υπάρχει στον κεντρικό + εξυπηρετητή ώστε να ανακτήσει μόνο τις αλλαγές. Αντίθετα, στο κεντρικό + μηχάνημα CTM, εκτελείται αρκετές φορές την ημέρα ένα script. Το script + αυτό αναγνωρίζει τις αλλαγές στα αρχεία σε σχέση με την προηγούμενη + εκτέλεση του, και έπειτα πακετάρει και συμπιέζει τις αλλαγές με τρόπο + κατάλληλο για αποστολή μέσω email (μόνο εκτυπώσιμοι ASCII χαρακτήρες). + Σε κάθε τέτοιο πακέτο αλλαγών αντιστοιχίζεται ένας μοναδιαίος αριθμός + ακολουθίας (sequence number) που το αναγνωρίζει. Μετά τη λήψη τους, + μπορείτε να δώσετε αυτά τα αρχεία διαφορών του + <application>CTM</application> (<quote>CTM deltas</quote>) στο βοηθητικό + πρόγραμμα &man.ctm.rmail.1; το οποίο αυτόματα θα τα αποκωδικοποιήσει, + θα τα επαληθεύσει, και θα εφαρμόσει τις αλλαγές στο αντίγραφο πηγαίου + κώδικα του χρήστη. Η διαδικασία αυτή είναι πολύ πιο αποδοτική από το + <application>CVSup</application>, και επιβαρύνει λιγότερο τους + εξυπηρετητές μας, καθώς είναι μια διαδικασία τύπου + <emphasis>push</emphasis> αντί για <emphasis>pull</emphasis>.</para> + + <para>Υπάρχουν φυσικά κάποια σημεία που υστερεί. Αν από λάθος διαγράψετε + κάποια τμήματα του πηγαίου σας κώδικα, το + <application>CVSup</application> θα ανιχνεύσει και θα διορθώσει αυτόματα + τη βλάβη για σας. Το <application>CTM</application> δεν θα το κάνει + αυτό, και αν σβήσετε κάποιο τμήμα του δέντρου σας (και δεν έχετε + αντίγραφο ασφαλείας) θα πρέπει να ξεκινήσετε από την αρχή (από το πιο + πρόσφατο CVS <quote>base delta</quote>) και να το ξανακτίσετε από την + αρχή με το <application>CTM</application>. Με το + <application>Ανώνυμο CVS</application>, μπορείτε απλώς να διαγράψετε + τα προβληματικά αρχεία και να συγχρονίσετε ξανά τον πηγαίο σας + κώδικα.</para> + </sect1> + + <sect1 id="makeworld"> + <title>Μεταγλωττίζοντας το Βασικό Σύστημα (<quote>world</quote>)</title> + + <indexterm> + <primary>Rebuilding <quote>world</quote></primary> + </indexterm> + <para>Έχοντας συγχρονίσει το τοπικό σας δέντρο πηγαίου κώδικα σε κάποια + συγκεκριμένη έκδοση του &os; (&os.stable;, &os.current;, κ.ο.κ.), + μπορείτε έπειτα να το χρησιμοποιήσετε για να μεταγλωττίσετε το + σύστημα σας από την αρχή.</para> + + <warning> + <title>Δημιουργήστε Ένα Αντίγραφο Ασφαλείας</title> + + <para>Δεν μπορούμε παρά να τονίσουμε πόσο σημαντικό είναι να + δημιουργήσετε ένα αντίγραφο ασφαλείας του συστήματος σας + <emphasis>πριν</emphasis> ξεκινήσετε αυτή τη διαδικασία. Αν και η + μεταγλώττιση του βασικού συστήματος είναι (όσο τουλάχιστον ακολουθείτε + αυτές τις οδηγίες) μια σχετικά απλή διαδικασία, αναμφίβολα θα υπάρξουν + και περιπτώσεις που λάθη δικά σας, ή άλλων (στο δέντρο πηγαίου + κώδικα), θα σας οδηγήσουν σε ένα σύστημα που δεν θα μπορεί να + εκκινήσει.</para> + + <para>Βεβαιωθείτε ότι έχετε ενημερωμένο αντίγραφο ασφαλείας. Καλό θα + είναι να έχετε επίσης πρόχειρη μια δισκέτα fixit ή ένα CD εκκίνησης. + Ίσως να μην χρειαστεί ποτέ να τα χρησιμοποιήσετε, αλλά καλύτερα να + είστε ασφαλής παρά να το μετανοιώνετε αργότερα!</para> + </warning> + + <warning> + <title>Γίνετε Συνδρομητής στη Σωστή Λίστα Ηλ. Ταχυδρομείου</title> + + <indexterm><primary>mailing list</primary></indexterm> + <para>Από τη φύση τους, οι κλάδοι &os.stable; και &os.current; + βρίσκονται σε συνεχή <emphasis>ανάπτυξη</emphasis>. Όσοι συνεισφέρουν + στο &os; είναι απλώς άνθρωποι, και περιστασιακά λάθη απλώς + συμβαίνουν.</para> + + <para>Ορισμένες φορές τα λάθη αυτά είναι μάλλον ακίνδυνα, και το μόνο + που κάνουν είναι να εμφανίζουν μερικές διαγνωστικές προειδοποιήσεις + στο σύστημα σας. Ή μπορεί η αλλαγή να είναι καταστροφική, και να + οδηγήσει το σύστημα σας σε αδυναμία εκκίνησης ή ακόμα και να + καταστρέψει τα συστήματα αρχείων σας (ή και ακόμα χειρότερες + συνέπειες).</para> + + <para>Αν συμβούν τέτοια προβλήματα, σύντομα θα εμφανιστεί ένα μήνυμα + τύπου <quote>heads up</quote> στις σχετικές λίστες ταχυδρομείου, το + οποίο θα εξηγεί το πρόβλημα και ποια συστήματα επηρεάζει. Όταν το + πρόβλημα λυθεί, θα γίνει μια αντίστοιχη <quote>all clear</quote> + ανακοίνωση.</para> + + <para>Αν προσπαθείτε να ακολουθήσετε το &os.stable; ή το &os.current;, + και δεν διαβάζετε τις αντίστοιχες λίστες &a.stable.name; και + &a.current.name;, ψάχνετε για μπελάδες.</para> + </warning> + + <warning> + <title>Μην Χρησιμοποιήσετε την εντολή + <command>make world</command></title> + + <para>Μεγάλο μέρος της παλαιότερης τεκμηρίωσης, συνιστά τη χρήση της + εντολής <command>make world</command>. Αν την χρησιμοποιήσετε, θα + παραλειφθούν ορισμένα σημαντικά βήματα της διαδικασίας. + Χρησιμοποιήστε τη μόνο αν είστε απόλυτα σίγουροι για αυτό που κάνετε. + Για τις περισσότερες περιπτώσεις, η εντολή + <command>make world</command> είναι λανθασμένη, και αντί για αυτή + θα πρέπει να ακολουθήσετε τη διαδικασία που περιγράφουμε + παρακάτω.</para> + </warning> + + <sect2 id="canonical-build"> + <title>Ο Κανονικός Τρόπος να Ενημερώσετε το Σύστημα σας</title> + + <para>Πριν ενημερώσετε το σύστημα σας, θα πρέπει να ελέγξετε το + <filename>/usr/src/UPDATING</filename> για τυχόν βήματα που θα πρέπει + να εκτελέσετε πριν την εκκίνηση της μεταγλώττισης. Τα βήματα αυτά + εξαρτώνται από την έκδοση του πηγαίου κώδικα που πρόκειται να + χρησιμοποιήσετε. Έπειτα, ακολουθήστε τη διαδικασία που περιγράφεται + στις επόμενες παραγράφους.</para> + + <para>Η διαδικασία αναβάθμισης η οποία περιγράφεται εδώ βασίζεται στην + υπόθεση ότι έχετε ήδη εγκαταστήσει μια παλιότερη έκδοση του &os;, με + μια παλιά έκδοση του μεταγλωττιστή, ένα παλιό πυρήνα, + παλιά <quote>εργαλεία χρήστη</quote> και αρχεία ρυθμίσεων. Εργαλεία + χρήστη θεωρούνται τα βασικά εκτελέσιμα, οι βιβλιοθήκες και τα αρχεία + προγραμματισμού. Ο μεταγλωττιστής είναι κι αυτός μέρος των + <quote>εργαλείων χρήστη</quote> στο &os;, αλλά χρειάζεται ειδική + μεταχείριση κατά τη διαδικασία αναβάθμισης.</para> + + <para>Υποθέτουμε, επίσης, ότι έχετε ήδη κατεβάσει μια ενημερωμένη έκδοση + από τον πηγαίο κώδικα του συστήματος. Αν ο πηγαίος κώδικας στο + συγκεκριμένο σύστημα είναι από παλιότερη έκδοση, δείτε + το <xref linkend="synching"> για λεπτομερείς οδηγίες σχετικά με το πως + να συγχρονίσετε τον πηγαίο κώδικα σε μια νεότερη έκδοση.</para> + + <para>Η αναβάθμιση του &os; από τον πηγαίο κώδικά του φαίνεται να είναι + πολύ απλή διαδικασία. Στην πραγματικότητα, έχει κάποιες + ιδιαιτερότητες. Με τα χρόνια, καθώς οι εξαρτήσεις μεταξύ των βημάτων + της αναβάθμισης ανακαλύπτονται ή αναλύονται καλύτερα, οι + προγραμματιστές του &os; αλλάζουν σιγά-σιγά αυτή τη διαδικασία. Οι + παρακάτω παράγραφοι περιγράφουν τη λογική με την οποία έχει σχεδιασθεί + η προτεινόμενη διαδικασία αναβάθμισης.</para> + + <para>Μια επιτυχής διαδικασία αναβάθμισης πρέπει να καλύψει τουλάχιστον + τις δύο πιο βασικές ιδιαιτερότητες μιας αναβάθμισης από πηγαίο + κώδικα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Ο παλιός μεταγλωττιστής συστήματος μπορεί να είναι ακατάλληλος + για μεταγλώττιση του νέου πυρήνα. (Και οι μεταγλωττιστές έχουν + ορισμένες φορές προβλήματα, όπως κάθε άλλο λογισμικό.) Οπότε ο + νέος πυρήνας πρέπει να μεταγλωττιστεί με το νέο μεταγλωττιστή. + Πιο συγκεκριμένα, ο νέος μεταγλωττιστής πρέπει να αναβαθμιστεί + πριν από το νέο πυρήνα. Αυτό δε σημαίνει βέβαια ότι αυτός ο νέος + μεταγλωττιστής πρέπει να <emphasis>εγκατασταθεί</emphasis> πριν + μεταγλωττιστεί ο νέος πυρήνας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τα νέα εργαλεία χρήστη από το βασικό σύστημα του &os; μπορεί + να εξαρτώνται από τον τρόπο λειτουργίας του νέου πυρήνα. Οπότε ο + νέος πυρήνας πρέπει να εγκατασταθεί πριν από το νέο βασικό + σύστημα.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Αυτά τα δύο σημεία είναι οι βασικοί λόγοι για τους οποίους + προτείνονται τα κεντρικά βήματα μιας αναβάθμισης, τα + βήματα <maketarget>buildworld</maketarget>, + <maketarget>buildkernel</maketarget>, + <maketarget>installkernel</maketarget>, + και <maketarget>installworld</maketarget>. Στις επόμενες παραγράφους + θα περιγράψουμε πιο αναλυτικά αυτά τα βήματα. Υπάρχουν κι άλλοι λόγοι + όμως για τους οποίους χρειάζεται προσοχή όταν κάνετε μια τέτοια + αναβάθμιση. Μερικοί από αυτούς είναι οι εξής:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Τα παλιά εργαλεία του βασικού συστήματος μπορεί να μην τρέχουν + σωστά με το νέο πυρήνα. Γι αυτό πρέπει να εγκατασταθεί το + ενημερωμένο βασικό σύστημα αμέσως μετά την εγκατάσταση του νέου + πυρήνα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μερικές φορές χρειάζονται αλλαγές στα αρχεία ρυθμίσεων πριν + εγκατασταθεί το νέο βασικό σύστημα. Άλλες φορές η εγκατάσταση + όλων των αρχείων ρυθμίσεων μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στην + εγκατάσταση. Γι αυτό έχουμε χωρίσει την ενημέρωση των αρχείων + ρυθμίσεων σε δύο ξεχωριστά βήματα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η διαδικασία εγκατάστασης + αντικαθιστά ή προσθέτει αρχεία του συστήματος· δε σβήνει κανένα + υπάρχον αρχείο. Σε μερικές περιπτώσεις αυτό μπορεί να + δημιουργήσει προβλήματα. Όταν υπάρχει τέτοια περίπτωση, η + διαδικασία εγκατάστασης τυπώνει ενημερωτικά μηνύματα για τα αρχεία + τα οποία πρέπει να σβηστούν χειροκίνητα. Αυτό το βήμα μπορεί να + αυτοματοποιηθεί στο μέλλον.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Έχοντας όλες αυτές τις ιδιαιτερότητες μιας αναβάθμισης από πηγαίο + κώδικα, καταλήξαμε στην παρακάτω διαδικασία αναβάθμισης. Ορισμένες + φορές μπορεί να χρειάζεται να προσθέσετε κάποια βήματα σε αυτή τη + διαδικασία. Τα βασικά βήματα όμως παραμένουν τα ίδια, κι είναι τα + εξής:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para><command>make <maketarget>buildworld</maketarget></command></para> + + <para>Αυτό το βήμα μεταγλωττίζει πρώτα μια ενημερωμένη έκδοση του + ίδιου του μεταγλωττιστή συστήματος και μερικών απαραίτητων + εργαλείων. Ύστερα, χρησιμοποιώντας το νέο μεταγλωττιστή, + προετοιμάζει μια νέα έκδοση όλου του βασικού συστήματος του &os;. + Τα ενημερωμένα εκτελέσιμα, βιβλιοθήκες και αρχεία προγραμματισμού + καταλήγουν στον + κατάλογο <filename class="directory">/usr/obj</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><command>make <maketarget>buildkernel</maketarget></command></para> + + <para>Σε αντίθεση με παλιότερες διαδικασίες αναβάθμισης (οι οποίες + καλούσαν χειροκίνητα το &man.config.8; και το &man.make.1;) αυτό + το βήμα μεταγλωττίζει τον πυρήνα του &os; χρησιμοποιώντας τον + ενημερωμένο μεταγλωττιστή συστήματος από τον + κατάλογο <filename class="directory">/usr/obj</filename>. Αυτό + σας προστατεύει από προβλήματα ασυμβατότητας μεταξύ του + μεταγλωττιστή και του πυρήνα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><command>make <maketarget>installkernel</maketarget></command></para> + + <para>Εγκατάσταση του νέου πυρήνα και των αρθρωμάτων του στο δίσκο + του συστήματος. Έτσι μπορεί πλέον το σύστημα να ξεκινήσει με το + νέο, ενημερωμένο πυρήνα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Εκκίνηση σε λειτουργία single user.</para> + + <para>Η λειτουργία single user ελαχιστοποιεί την πιθανότητα να έχετε + προβλήματα επειδή αναβαθμίσατε κάποιο πρόγραμμα που τρέχει ήδη. + Είναι επίσης πιο ασφαλής, αφού δε χρειάζεται να τρέξετε τις + εφαρμογές του παλιού βασικού συστήματος με το νέο πυρήνα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><command>mergemaster <option>-p</option></command></para> + + <para>Αυτό το βήμα ενημερώνει τα απολύτως βασικά αρχεία ρυθμίσεων + του &os;, για να μπορέσετε να εγκαταστήσετε σωστά το νέο βασικό + σύστημα. Ενημερώνει, για παράδειγμα, τη βάση χρηστών και ομάδων + χρηστών του &os;. Κάθε φορά που προστίθεται ένας νέος χρήστης + συστήματος ή μια νέα ομάδα χρηστών, το + βήμα <maketarget>installworld</maketarget> της αναβάθμισης θεωρεί + ότι έχετε ήδη ρυθμίσει τους νέους χρήστες ή τις νέες ομάδες. Αυτό + ακριβώς κάνει σε αυτό το σημείο το εργαλείο + &man.mergemaster.8;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><command>make <maketarget>installworld</maketarget></command></para> + + <para>Το επόμενο βήμα είναι να εγκαταστήσετε το ενημερωμένο βασικό + σύστημα από τον + κατάλογο <filename class="directory">/usr/obj</filename>. Μετά + από αυτό έχετε πλέον ένα νέο πυρήνα και ένα ενημερωμένο βασικό + σύστημα, το οποίο ταιριάζει με τον νέο πυρήνα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><command>mergemaster</command></para> + + <para>Ένα από τα τελευταία βήματα είναι η αναβάθμιση των αρχείων + ρυθμίσεων του συστήματος. Το εργαλείο &man.mergemaster.8; μπορεί + να σας βοηθήσει σε αυτό το βήμα, αφού ενημερώνει τα αρχεία + ρυθμίσεων κρατώντας και οποιεσδήποτε τοπικές αλλαγές έχετε κάνει + στο σύστημά σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Επανεκκινήστε το σύστημα.</para> + + <para>Μια τελευταία επανεκκίνηση του συστήματος σας εξασφαλίζει ότι + το σύστημα ξεκινάει με το νέο πυρήνα, το ενημερωμένο βασικό + σύστημα και τα καινούρια αρχεία ρυθμίσεων.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>Αν η αναβάθμιση που κάνετε είναι από μια έκδοση του &os; σε μια + πιο καινούρια έκδοση του ίδιου κλάδου ανάπτυξης, π.χ. από 7.0 σε 7.1, + τότε μερικά από τα βήματα αυτή της διαδικασίας μπορεί να μη + χρειάζονται αφού είναι λιγότερο πιθανό να συναντήσετε ασυμβατότητες + μεταξύ του μεταγλωττιστή συστήματος, του πυρήνα, του βασικού + συστήματος και των αρχείων ρυθμίσεων. Η αναβάθμιση σε τέτοιες + περιπτώσεις, μεταξύ δύο minor εκδόσεων του &os;, ίσως μπορεί να γίνει + και με την παλιότερη διαδικασία: + τρέχοντας<command>make <maketarget>world</maketarget></command> και + ύστερα μεταγλωττίζοντας και στήνοντας ένα νέο πυρήνα.</para> + + <para>Όταν όμως αναβαθμίσετε το &os; μεταξύ major εκδόσεων, καλύτερα να + χρησιμοποιήσετε τη διαδικασία που περιγράφουμε εδώ. Αλλιώς μπορεί να + αντιμετωπίσετε προβλήματα είτε κατά τη διάρκεια της αναβάθμισης ή αφού + έχει πλέον ολοκληρωθεί.</para> + + <para>Κάποιες από τις αναβαθμίσεις (π.χ. από μια έκδοση + 4.<replaceable>X</replaceable> σε 5.0) μπορεί να απαιτούν μερικά + χειροκίνητα βήματα (όπως το να μετακινήσετε ή να σβήσετε συγκεκριμένα + αρχεία πριν το βήμα <maketarget>installworld</maketarget>). Πριν από + κάθε αναβάθμιση διαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες στο + αρχείο <filename>/usr/src/UPDATING</filename>· ειδικά τις οδηγίες στο + τέλος του αρχείου, οι οποίες περιγράφουν αναλυτικά την προτεινόμενη + διαδικασία αναβάθμισης.</para> + + <para>Αυτή η διαδικασία αναβάθμισης εξελίσσεται και διορθώνεται καθώς οι + προγραμματιστές του &os; ανακαλύπτουν καινούριες εξαρτήσεις μεταξύ των + συστατικών του συστήματος ή κάνουν διορθώσεις για να αποφύγουν + ασυμβατότητες μεταξύ των διαφορετικών υποσυστημάτων. Ελπίζουμε ότι τα + κεντρικά βήματα της διαδικασίας που περιγράφεται εδώ δε θα αλλάξουν + πολύ για αρκετό καιρό πλέον.</para> + + <para>Ανακεφαλαιώνοντας όλα τα βήματα τα οποία περιγράψαμε + παραπάνω, η προτεινόμενη διαδικασία αναβάθμισης του &os; από τον + πηγαίο κώδικα του συστήματος είναι:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/src</userinput> +&prompt.root; <userinput>make buildworld</userinput> +&prompt.root; <userinput>make buildkernel</userinput> +&prompt.root; <userinput>make installkernel</userinput> +&prompt.root; <userinput>shutdown -r now</userinput></screen> + + <note> + <para>Υπάρχουν κάποιες μάλλον σπάνιες περιπτώσεις, που απαιτείται + μια επιπλέον εκτέλεση του <command>mergemaster -p</command> πριν + το βήμα <maketarget>buildworld</maketarget>. Οι περιπτώσεις αυτές + περιγράφονται στο <filename>UPDATING</filename>. Σε γενικές + γραμμές πάντως, μπορείτε με ασφάλεια να παραλείψετε αυτό το βήμα, + αν δεν αναβαθμίζετε το σύστημα σας μεταξύ πολλαπλών εκδόσεων του + &os;.</para> + </note> + + <para>Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του + <maketarget>installkernel</maketarget>, θα πρέπει να επανεκκινήσετε + σε κατάσταση ενός χρήστη (π.χ. χρησιμοποιώντας την εντολή + <command>boot -s</command> στην προτροπή του φορτωτή εκκίνησης). + Έπειτα εκτελέστε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount -u /</userinput> +&prompt.root; <userinput>mount -a -t ufs</userinput> +&prompt.root; <userinput>adjkerntz -i</userinput> +&prompt.root; <userinput>mergemaster -p</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd /usr/src</userinput> +&prompt.root; <userinput>make installworld</userinput> +&prompt.root; <userinput>mergemaster</userinput> +&prompt.root; <userinput>reboot</userinput></screen> + + <warning> + <title>Διαβάστε τις Επιπλέον Εξηγήσεις</title> + + <para>Η διαδικασία που περιγράψαμε παραπάνω είναι μια απλή περίληψη + για να σας βοηθήσει να ξεκινήσετε. Θα πρέπει ωστόσο να διαβάσετε + τις παρακάτω ενότητες για να κατανοήσετε πλήρως κάθε βήμα, ειδικά + αν θέλετε να χρησιμοποιήσετε δικό σας προσαρμοσμένο πυρήνα.</para> + </warning> + </sect2> + + <sect2 id="src-updating"> + <title>Διαβάστε το <filename>/usr/src/UPDATING</filename></title> + + <para>Πριν κάνετε οτιδήποτε άλλο, διαβάστε το + <filename>/usr/src/UPDATING</filename> (ή το αντίστοιχο αρχείο, αν + έχετε αποθηκεύσει τον πηγαίο κώδικα σε άλλο κατάλογο). Το αρχείο + αυτό περιέχει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με προβλήματα που μπορεί + να συναντήσετε ή ίσως να καθορίζει τη σειρά με την οποία πρέπει να + εκτελεστούν κάποιες εντολές. Αν το αρχείο + <filename>UPDATING</filename> έρχεται σε σύγκρουση με κάτι που + διαβάσατε εδώ, προτεραιότητα έχει το αρχείο + <filename>UPDATING</filename>.</para> + + <important> + <para>Η ανάγνωση του αρχείου <filename>UPDATING</filename> δεν είναι + αποδεκτό υποκατάστατο της συνδρομής στη σωστή λίστα ηλεκτρονικού + ταχυδρομείου, όπως περιγράψαμε προηγουμένως. Οι δύο απαιτήσεις + είναι συμπληρωματικές, δεν αλληλοαναιρούνται.</para> + </important> + </sect2> + + <sect2 id="make-conf"> + <title>Ελέγξτε το <filename>/etc/make.conf</filename></title> + <indexterm> + <primary><filename>make.conf</filename></primary> + </indexterm> + + <para>Εξετάστε τα αρχεία + <filename>/usr/share/examples/etc/make.conf</filename> + και + <filename>/etc/make.conf</filename>. Το πρώτο περιέχει κάποιες + προεπιλεγμένες μεταβλητές (defines), οι περισσότερες από τις οποίες + είναι ως σχόλια. Για να τα χρησιμοποιήσετε όταν μεταγλωττίζετε το + σύστημα σας, προσθέστε τα στο <filename>/etc/make.conf</filename>. + Να έχετε υπόψη σας, πως οτιδήποτε προσθέτετε στο αρχείο + <filename>/etc/make.conf</filename> χρησιμοποιείτε επίσης κάθε φορά + που εκτελείτε την εντολή <command>make</command>, έτσι είναι γενικά + καλή ιδέα να βάλετε τιμές που είναι λογικές για το + σύστημα σας.</para> + + <para>Ένας τυπικός χρήστης θα θέλει πιθανώς να αντιγράψει τις γραμμές + <makevar>CFLAGS</makevar> και + <makevar>NO_PROFILE</makevar> από το αρχείο + <filename>/usr/share/examples/etc/make.conf</filename> + στο + <filename>/etc/make.conf</filename> αφαιρώντας ταυτόχρονα και το + σύμβολο του σχολίου.</para> + + <para>Εξετάστε και τις άλλες μεταβλητές (<makevar>COPTFLAGS</makevar>, + <makevar>NOPORTDOCS</makevar> κ.ο.κ.) και αποφασίστε αν σχετίζονται + με το επιθυμητό για σας αποτέλεσμα.</para> + </sect2> + + <sect2 id="updating-etc"> + <title>Ενημερώστε τα Αρχεία στο <filename>/etc</filename></title> + + <para>Ο κατάλογος <filename>/etc</filename> περιέχει μεγάλο μέρος των + πληροφοριών ρύθμισης του συστήματος σας, όπως επίσης και scripts που + εκτελούνται κατά την εκκίνηση του συστήματος. Μερικά από τα scripts + αυτά αλλάζουν από έκδοση σε έκδοση του &os;.</para> + + <para>Ορισμένα από τα αρχεία ρυθμίσεων χρησιμοποιούνται επίσης κατά την + καθημερινή χρήση του συστήματος. Το <filename>/etc/group</filename> + είναι ένα από αυτά.</para> + + <para>Έχουν υπάρξει περιπτώσεις στο παρελθόν, όπου το + <command>make installworld</command> ανέμενε από πριν την ύπαρξη + συγκεκριμένων ονομάτων χρηστών (usernames) ή ομάδων (groups). Κατά + τη διαδικασία της αναβάθμισης ήταν αρκετά πιθανό αυτοί οι χρήστες ή + ομάδες να μην υπήρχαν. Αυτό δημιουργούσε προβλήματα στην + διαδικασία. Σε κάποιες περιπτώσεις, το + <command>make buildworld</command> θα ελέγξει αν υπάρχουν αυτοί οι + χρήστες ή ομάδες.</para> + + <para>Μια τέτοια περίπτωση παρουσιάστηκε όταν προστέθηκε ο χρήστης + <username>smmsp</username>. Η διαδικασία αναβάθμισης αποτύγχανε σε + πολλούς χρήστες, τη στιγμή που το &man.mtree.8; προσπαθούσε να + δημιουργήσει τον κατάλογο + <filename>/var/spool/clientmqueue</filename>.</para> + + <para>Η λύση είναι να εκτελέσετε το &man.mergemaster.8; σε κατάσταση + προ-εγκατάστασης, δίνοντας την επιλογή <option>-p</option>. Αυτή + θα συγκρίνει μόνο τα αρχεία που είναι απαραίτητα για την επιτυχία + εκτέλεσης του <maketarget>buildworld</maketarget> ή του + <maketarget>installworld</maketarget>. Αν η έκδοση του + <command>mergemaster</command> που έχετε είναι παλιά και δεν + υποστηρίζει το <option>-p</option>, χρησιμοποιήστε την νέα έκδοση + από το δέντρο του πηγαίου κώδικα όταν την εκτελέσετε για πρώτη + φορά:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/src/usr.sbin/mergemaster</userinput> +&prompt.root; <userinput>./mergemaster.sh -p</userinput></screen> + + <tip> + <para>Αν αισθάνεστε ιδιαίτερα παρανοϊκός, μπορείτε να ελέγξετε το + σύστημα σας για να δείτε ποια αρχεία ανήκουν στην ομάδα που + μετονομάζετε ή διαγράφετε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>find / -group <replaceable>GID</replaceable> -print</userinput></screen> + + <para>Η παραπάνω εντολή θα σας δείξει όλα τα αρχεία τα οποία ανήκουν + στην ομάδα <replaceable>GID</replaceable> (μπορείτε να δώσετε όνομα + ή αριθμητικό αναγνωριστικό της ομάδας).</para> + </tip> + </sect2> + + <sect2 id="makeworld-singleuser"> + <title>Μεταβείτε σε Κατάσταση Ενός Χρήστη</title> + <indexterm><primary>single-user mode</primary></indexterm> + + <para>Ίσως προτιμάτε να μεταγλωττίσετε το σύστημα σε κατάσταση ενός + χρήστη. Εκτός από το προφανές πλεονέκτημα της ελαφρά μεγαλύτερης + ταχύτητας, η επανεγκατάσταση του συστήματος θα επηρεάσει πολλά + σημαντικά αρχεία του συστήματος, όλα τα εκτελέσιμα αρχεία του βασικού + συστήματος, τις βιβλιοθήκες, τα αρχεία include κ.α. Αν τα αλλάξετε + αυτά σε ένα σύστημα που βρίσκεται σε κανονική λειτουργία (και ειδικά + αν υπάρχουν ενεργοί χρήστες την δεδομένη στιγμή), ψάχνετε για + μπελάδες.</para> + + <indexterm><primary>multi-user mode</primary></indexterm> + <para>Μια άλλη μέθοδος είναι να μεταγλωττίσετε το σύστημα σε κατάσταση + κανονικής λειτουργίας, αλλά να μεταβείτε σε κατάσταση ενός χρήστη για + την εγκατάσταση. Αν θέλετε να το κάνετε με αυτό τον τρόπο, απλώς + μην εκτελέσετε τα ακόλουθα βήματα μέχρι το τέλος της μεταγλώττισης. + Μπορείτε να αναβάλλετε τη μετάβαση σε κατάσταση ενός χρήστη μέχρι + να είστε έτοιμοι για το <maketarget>installkernel</maketarget> ή + <maketarget>installworld</maketarget>.</para> + + <para>Ως υπερχρήστης μπορείτε να εκτελέσετε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>shutdown now</userinput></screen> + + <para>σε ένα σύστημα σε κανονική λειτουργία για να μεταβείτε σε + κατάσταση ενός χρήστη.</para> + + <para>Εναλλακτικά, επανεκκινήστε το σύστημα και στην προτροπή του + φορτωτή εκκίνησης, επιλέξτε <quote>single user</quote>. Το σύστημα + θα ξεκινήσει σε κατάσταση ενός χρήστη. Στην προτροπή της γραμμής + εντολών θα πρέπει να γράψετε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>fsck -p</userinput> +&prompt.root; <userinput>mount -u /</userinput> +&prompt.root; <userinput>mount -a -t ufs</userinput> +&prompt.root; <userinput>swapon -a</userinput></screen> + + <para>Θα γίνει έλεγχος στα συστήματα αρχείων, και προσάρτηση του + <filename>/</filename> με δυνατότητα ανάγνωσης/εγγραφής. Έπειτα θα + προσαρτηθούν όλα τα άλλα συστήματα αρχείων UFS τα οποία αναφέρονται + στο <filename>/etc/fstab</filename>, και θα ενεργοποιηθεί το + swap.</para> + + <note> + <para>Αν το CMOS ρολόι του υπολογιστή σας είναι ρυθμισμένο σε + τοπική ώρα και όχι σε GMT (αυτό είναι αλήθεια αν η έξοδος της + εντολής &man.date.1; δεν δείχνει σωστή ημερομηνία και ώρα), ίσως + χρειαστεί να εκτελέσετε επίσης την παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>adjkerntz -i</userinput></screen> + + <para>Με αυτό τον τρόπο θα βεβαιωθείτε ότι οι τοπικές σας ρυθμίσεις + ώρας έχουν ρυθμιστεί σωστά. Διαφορετικά, μπορεί να συναντήσετε + προβλήματα αργότερα.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2 id="cleaning-usr-obj"> + <title>Διαγράψτε το <filename>/usr/obj</filename></title> + + <para>Καθώς γίνεται η επαναμεταγλώττιση, τμήματα του συστήματος + τοποθετούνται από προεπιλογή σε υποκαταλόγους του + <filename>/usr/obj</filename>. Οι υποκατάλογοι αυτοί αντιγράφουν τη + δομή που ακολουθείται στο <filename>/usr/src</filename>.</para> + + <para>Μπορείτε να επιταχύνετε τη διαδικασία του + <command>make buildworld</command> και επίσης να γλυτώσετε από κάποια + πιθανά προβλήματα, αν διαγράψετε και αυτό τον κατάλογο.</para> + + <para>Κάποια αρχεία σε υποκαταλόγους του <filename>/usr/obj</filename> + μπορεί να έχουν χαρακτηριστεί ως immutable μέσω του αντίστοιχου flag + (για περισσότερες λεπτομέρειες δείτε το &man.chflags.1;). Πριν + διαγράψετε αυτά τα αρχεία, θα πρέπει πρώτα να καταργήσετε αυτό το + flag.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/obj</userinput> +&prompt.root; <userinput>chflags -R noschg *</userinput> +&prompt.root; <userinput>rm -rf *</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2 id="updating-upgrading-compilebase"> + <title>Επαναμεταγλωττίστε το Βασικό Σύστημα</title> + + <sect3> + <title>Αποθηκεύστε την Έξοδο</title> + + <para>Καθώς εκτελείται η &man.make.1;, είναι καλή ιδέα η έξοδος της + να αποθηκεύεται σε κάποιο άλλο αρχείο. Αν κάτι πάει στραβά, θα + έχετε ένα αντίγραφο του μηνύματος λάθους. Αν και αυτό ίσως δεν σας + βοηθήσει να βρείτε τι πήγε στραβά, μπορεί να διευκολύνει άλλους αν + στείλετε το μήνυμα σας σε μια από τις λίστες ηλεκτρονικού + ταχυδρομείου του &os;.</para> + + <para>Ο ευκολότερος τρόπος για να γίνει αυτό, είναι χρησιμοποιώντας + την εντολή &man.script.1; με μια παράμετρο που να καθορίζει το όνομα + του αρχείου στο οποίο θα αποθηκευτεί η έξοδος. Θα πρέπει να + το εκτελέσετε αμέσως πριν ξεκινήσετε την μεταγλώττιση του βασικού + συστήματος, και να γράψετε <userinput>exit</userinput> μόλις + η διαδικασία ολοκληρωθεί.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>script /var/tmp/mw.out</userinput> +Script started, output file is /var/tmp/mw.out +&prompt.root; <userinput>make TARGET</userinput> +<emphasis>… μεταγλώττιση, μεταγλώττιση, μεταγλώττιση …</emphasis> +&prompt.root; <userinput>exit</userinput> +Script done, …</screen> + + <para>Αν αποφασίσετε να αποθηκεύσετε την έξοδο, + <emphasis>μη χρησιμοποιήσετε</emphasis> για αυτό το σκοπό τον + κατάλογο <filename>/tmp</filename>. Τα περιεχόμενα αυτού του + καταλόγου πιθανώς να διαγραφούν την επόμενη φορά που θα εκκινήσετε + το σύστημα σας. Ένας καλύτερος κατάλογος για την αποθήκευση του + είναι ο <filename>/var/tmp</filename> (όπως στο προηγούμενο + παράδειγμα) ή ο προσωπικός κατάλογος του + <username>root</username>.</para> + </sect3> + + <sect3 id="make-buildworld"> + <title>Μεταγλωττίστε το Βασικό Σύστημα</title> + + <para>Θα πρέπει να βρίσκεστε στον κατάλογο + <filename>/usr/src</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/src</userinput></screen> + + <para>(εκτός αν φυσικά έχετε αποθηκεύσει τον πηγαίο κώδικα σε κάποιο + άλλο κατάλογο, οπότε απλώς μετακινηθείτε σε αυτόν).</para> + <indexterm><primary><command>make</command></primary></indexterm> + + <para>Για να επαναμεταγλωττίσετε το βασικό σύστημα, χρησιμοποιήστε + την εντολή &man.make.1;. Η εντολή αυτή διαβάζει τις σχετικές + οδηγίες από το αρχείο <filename>Makefile</filename>, το οποίο + περιγράφει με ποιο τρόπο πρέπει να μεταγλωττιστούν τα προγράμματα + από τα οποία αποτελείται το &os;, τη σειρά με την οποία πρέπει να + γίνει η μεταγλώττιση κ.ο.κ.</para> + + <para>Η γενική μορφή της εντολής που θα πληκτρολογήσετε είναι η + παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make -<replaceable>x</replaceable> -D<replaceable>VARIABLE</replaceable> <replaceable>target</replaceable></userinput></screen> + + <para>Στο παράδειγμα αυτό, το + <option>-<replaceable>x</replaceable></option> αντιπροσωπεύει μια + επιλογή που θέλετε να δώσετε στην &man.make.1;. Δείτε την σελίδα + manual του &man.make.1; για παραδείγματα δυνατών επιλογών.</para> + + <para>Η επιλογή <option>-D<replaceable>VARIABLE</replaceable></option> + περνάει μια μεταβλητή στο <filename>Makefile</filename>. + Η συμπεριφορά του <filename>Makefile</filename> ελέγχεται από + τέτοιου είδους μεταβλητές. Πρόκειται για τις ίδιες μεταβλητές που + καθορίζονται και στο <filename>/etc/make.conf</filename>, και αυτός + είναι ένας ακόμα τρόπος καθορισμού τους.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make -DNO_PROFILE <replaceable>target</replaceable></userinput></screen> + + <para>Το παραπάνω δείχνει ένα επιπλέον τρόπο να καθορίσετε ότι δεν + θέλετε να μεταγλωττιστούν οι βιβλιοθήκες με πληροφορίες profiling, + και αντιστοιχεί με την παρακάτω γραμμή στο + <filename>/etc/make.conf</filename>:</para> + + <programlisting>NO_PROFILE= true # Avoid compiling profiled libraries</programlisting> + + <para>Το <replaceable>target</replaceable> δηλώνει στο &man.make.1; + τι θέλετε να κάνετε. Σε κάθε <filename>Makefile</filename> ορίζεται + ένας αριθμός διαφορετικών <quote>targets</quote>, και η επιλογή που + θα κάνετε, καθορίζει τι ακριβώς θα γίνει.</para> + + <para>Κάποια από τα targets που καθορίζονται στο + <filename>Makefile</filename>, δεν προορίζονται για άμεση εκτέλεση + από το χρήστη. Αντί για αυτό, χρησιμοποιούνται από τη διαδικασία + μεταγλώττισης για να μοιραστεί ο αριθμός των βημάτων που απαιτούνται + για τη μεταγλώττιση του συστήματος, σε ένα αριθμό + υπo-βημάτων.</para> + + <para>Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν θα χρειαστεί να δώσετε καμία + παράμετρο στο &man.make.1;, και έτσι η εντολή σας θα μοιάζει με την + παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make <replaceable>target</replaceable></userinput></screen> + + <para>Όπου το <replaceable>target</replaceable> θα είναι μια από τις + πολλές επιλογές μεταγλώττισης. Το πρώτο target θα πρέπει πάντα να + είναι το <makevar>buildworld</makevar>.</para> + + <para>Όπως εννοείται και από το όνομα, το + <maketarget>buildworld</maketarget> μεταγλωττίζει ένα πλήρες δέντρο + μέσα στον κατάλογο <filename>/usr/obj</filename>, ενώ το + <maketarget>installworld</maketarget>, εγκαθιστά αυτό το δέντρο στο + τρέχον μηχάνημα.</para> + + <para>Η ύπαρξη διαφορετικών επιλογών, είναι χρήσιμη για δύο λόγους. + Πρώτα από όλα, σας επιτρέπει να εκτελέσετε τη διαδικασία + μεταγλώττισης με ασφάλεια, γνωρίζοντας ότι δεν πρόκειται να + επηρεαστεί κανένα τμήμα του τρέχοντος συστήματος σας. Η διαδικασία + μεταγλώττισης είναι <quote>self hosted</quote>, απομονωμένη από την + υπόλοιπη λειτουργία του μηχανήματος. Μπορείτε έτσι να εκτελέσετε + το <maketarget>buildworld</maketarget> σε ένα μηχάνημα που βρίσκεται + σε κανονική λειτουργία (πολλαπλών χρηστών) χωρίς να υπάρχει φόβος + παρενεργειών. Ωστόσο, συνίσταται να εκτελέσετε το + <maketarget>installworld</maketarget> σε κατάσταση λειτουργίας + ενός χρήστη.</para> + + <para>Ο δεύτερος λόγος είναι ότι σας επιτρέπει να χρησιμοποιήσετε + προσαρτήσεις NFS για να αναβαθμίσετε πολλά μηχανήματα του δικτύου + σας. Αν έχετε τρία μηχανήματα, τα + <hostid>A</hostid>, <hostid>B</hostid> και <hostid>C</hostid> + τα οποία θέλετε να αναβαθμίσετε, εκτελέστε το + <command>make buildworld</command> και το + <command>make installworld</command> στο μηχάνημα + <hostid>A</hostid>. Το <hostid>B</hostid> και το + <hostid>C</hostid> μπορούν να προσαρτήσουν τον κατάλογο + <filename>/usr/src</filename> και τον + <filename>/usr/obj</filename> από τον <hostid>A</hostid> μέσω NFS, + και έπειτα μπορείτε να εκτελέσετε το + <command>make installworld</command> για να εγκαταστήσετε το + έτοιμο πλέον σύστημα στον <hostid>B</hostid> και + <hostid>C</hostid>.</para> + + <para>Αν και υπάρχει ακόμα το target <maketarget>world</maketarget>, + δεν συνίσταται πλέον η χρήση του.</para> + + <para>Εκτελέστε την εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make buildworld</userinput></screen> + + <para>Μπορείτε να καθορίσετε την επιλογή <option>-j</option> στην + <command>make</command> ώστε να εκτελεστεί σε πολλαπλές διεργασίες. + Αυτό είναι περισσότερο χρήσιμο σε μηχανήματα με πολλούς + επεξεργαστές, ωστόσο καθώς το μεγαλύτερο μέρος της διαδικασίας + μεταγλώττισης καθυστερεί εξαιτίας του σκληρού δίσκου (IO bound) + και όχι της CPU, μπορεί να σας φανεί χρήσιμο ακόμα και σε μηχανήματα + με ένα επεξεργαστή.</para> + + <para>Σε ένα τυπικό μηχάνημα με μια CPU, θα μπορούσατε να + δώσετε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make -j4 buildworld</userinput></screen> + + <para>Με την παραπάνω εντολή, το &man.make.1; θα χρησιμοποιεί μέχρι + 4 διεργασίες κάθε χρονική στιγμή. Από την εμπειρία που έχουμε + και από ότι αναφέρουν οι χρήστες στις λίστες, φαίνεται ότι η + ρύθμιση αυτή δίνει γενικά την καλύτερη απόδοση.</para> + + <para>Αν έχετε μηχάνημα με πολλούς επεξεργαστές, και χρησιμοποιείτε + πυρήνα με δυνατότητα SMP, δοκιμάστε τιμές μεταξύ του 6 και του 10 + για να δείτε ποια επιταχύνει καλύτερα το αποτέλεσμα.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Χρόνος Μεταγλώττισης</title> + <indexterm> + <primary>rebuilding <quote>world</quote></primary> + <secondary>timings</secondary> + </indexterm> + + <para>Ο χρόνος που απαιτείται για την μεταγλώττιση επηρεάζεται από + πολλούς παράγοντες. Ωστόσο, σε σύγχρονα μηχανήματα η διαδικασία + δεν κρατάει συνήθως παραπάνω από μία ή δύο ώρες, όταν γίνεται + μεταγλώττιση του δέντρου &os.stable;, και μάλιστα χωρίς να + χρειάζεται να γίνουν ειδικές ρυθμίσεις ή κόλπα. Το δέντρο + &os.current; χρειάζεται γενικά λίγο περισσότερο χρόνο για να + μεταγλωττιστεί.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="new-kernel"> + <title>Μεταγλωττίστε και Εγκαταστήστε Νέο Πυρήνα</title> + <indexterm> + <primary>kernel</primary> + <secondary>compiling</secondary> + </indexterm> + + <para>Για να εκμεταλλευθείτε πλήρως το νέο σας σύστημα, θα πρέπει να + επαναμεταγλωττίσετε τον πυρήνα. Αυτό είναι πρακτικά αναγκαίο, καθώς + κάποιες δομές στη μνήμη πιθανώς να έχουν αλλάξει, και έτσι + προγράμματα όπως τα &man.ps.1; και &man.top.1; δεν θα λειτουργούν + σωστά μέχρι να συγχρονίσετε τον πυρήνα με την έκδοση πηγαίου + κώδικα του βασικού συστήματος.</para> + + <para>Ο απλούστερος και πλέον ασφαλής τρόπος, είναι να μεταγλωττίσετε + και να εγκαταστήσετε ένα πυρήνα βασισμένο στον + <filename>GENERIC</filename>. Αν και ο <filename>GENERIC</filename> + μπορεί να μην περιέχει όλες τις απαραίτητες συσκευές για το σύστημα + σας, θα πρέπει να περιέχει ότι χρειάζεται ώστε να ξεκινήσετε ξανά + το σύστημα σας σε κατάσταση λειτουργίας ενός χρήστη. Αυτό είναι ένα + καλό τεστ σωστής λειτουργίας του συστήματος. Μετά την εκκίνηση με + τον <filename>GENERIC</filename>, και αφού επαληθεύσετε τη σωστή + λειτουργία του συστήματος, μπορείτε να μεταγλωττίσετε ένα νέο + πυρήνα βασισμένο στο δικό σας προσαρμοσμένο αρχείο ρυθμίσεων.</para> + + <para>Στο &os; είναι σημαντικό να εκτελέσετε το <link + linkend="make-buildworld">build world</link> πριν μεταγλωττίσετε νέο + πυρήνα.</para> + + <note><para>Αν θέλετε να μεταγλωττίσετε νέο πυρήνα, και έχετε ήδη ένα + αρχείο με προσαρμοσμένες ρυθμίσεις, χρησιμοποιήστε απλώς την επιλογή + <literal>KERNCONF=<replaceable>MYKERNEL</replaceable></literal> + με τον τρόπο που φαίνεται παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/src</userinput> +&prompt.root; <userinput>make buildkernel KERNCONF=<replaceable>MYKERNEL</replaceable></userinput> +&prompt.root; <userinput>make installkernel KERNCONF=<replaceable>MYKERNEL</replaceable></userinput></screen> + </note> + + <para>Σημειώστε ότι αν έχετε ανεβάσει την τιμή του + <literal>kern.securelevel</literal> πάνω από το 1, + <emphasis>και</emphasis> έχετε θέσει το flag + <literal>noschg</literal> ή κάποιο αντίστοιχο στο εκτελέσιμο αρχείο + του πυρήνα, μάλλον θα χρειαστεί να μεταβείτε σε κατάσταση λειτουργίας + ενός χρήστη για να χρησιμοποιήσετε το + <maketarget>installkernel</maketarget>. Διαφορετικά, μπορείτε να + εκτελέσετε και τις δύο αυτές εντολές από την κανονική κατάσταση + λειτουργίας (πολλών χρηστών) χωρίς να δημιουργηθούν προβλήματα. + Δείτε τη σελίδα manual του &man.init.8; για λεπτομέρειες σχετικά με + τη ρύθμιση <literal>kern.securelevel</literal> και τη σελίδα + του &man.chflags.1; για λεπτομέρειες σχετικά με τα διάφορα flags + που χρησιμοποιούνται σε αρχεία.</para> + </sect2> + + <sect2 id="new-kernel-singleuser"> + <title>Επανεκκινήστε σε Κατάσταση Λειτουργίας Ενός Χρήστη</title> + <indexterm><primary>single-user mode</primary></indexterm> + + <para>Θα πρέπει να επανεκκινήσετε σε κατάσταση λειτουργίας ενός χρήστη + για να επαληθεύσετε τη λειτουργία του νέου πυρήνα. Για το σκοπό + αυτό, χρησιμοποιήστε τις οδηγίες που είδαμε στο + <xref linkend="makeworld-singleuser">.</para> + </sect2> + + <sect2 id="make-installworld"> + <title>Εγκαταστήστε τα Νέα Εκτελέσιμα του Συστήματος</title> + + <para>Θα πρέπει τώρα να χρησιμοποιήσετε το + <maketarget>installworld</maketarget> για να εγκαταστήσετε τα νέα + εκτελέσιμα του συστήματος.</para> + + <para>Εκτελέστε τις παρακάτω εντολές:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/src</userinput> +&prompt.root; <userinput>make installworld</userinput></screen> + + <note> + <para>Αν έχετε καθορίσει μεταβλητές στη γραμμή εντολών του + <command>make buildworld</command> θα πρέπει να καθορίσετε τις + ίδιες μεταβλητές και στην γραμμή εντολών του + <command>make installworld</command>. Αυτό δεν είναι απαραίτητα + αλήθεια για άλλες επιλογές. Για παράδειγμα, η επιλογή + <option>-j</option> δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιείτε με το + <maketarget>installworld</maketarget>.</para> + + <para>Για παράδειγμα αν εκτελέσετε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make -DNO_PROFILE buildworld</userinput></screen> + + <para>Θα πρέπει να εγκαταστήσετε το αποτέλεσμα χρησιμοποιώντας:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make -DNO_PROFILE installworld</userinput></screen> + + <para>διαφορετικά το &man.make.1; θα προσπαθήσει να εγκαταστήσει + βιβλιοθήκες με profiling, τις οποίες όμως δεν μεταγλωττίσατε κατά + τη διάρκεια της φάσης <command>make buildworld</command>.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2 id="post-installworld-updates"> + <title>Ενημερώστε Όσα Αρχεία δεν Ενημερώθηκαν από το + <command>make installworld</command></title> + + <para>Η επαναμεταγλώττιση του βασικού συστήματος δεν θα ενημερώσει + ορισμένους καταλόγους (ειδικότερα τους + <filename>/etc</filename>, <filename>/var</filename> και + <filename>/usr</filename>) με τα νέα ή αλλαγμένα αρχεία + ρυθμίσεων.</para> + + <para>Ο απλούστερος τρόπος για να ενημερώσετε τα αρχεία αυτά είναι να + χρησιμοποιήσετε το &man.mergemaster.8;, αν και μπορείτε να το κάνετε + και χειροκίνητα αν προτιμάτε. Άσχετα από τον τρόπο που θα + προτιμήσετε, βεβαιωθείτε ότι έχετε πάρει αντίγραφο ασφαλείας του + <filename>/etc</filename> σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά.</para> + + <sect3 id="mergemaster"> + <sect3info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect3info> + + <title><command>mergemaster</command></title> + <indexterm><primary><command>mergemaster</command></primary></indexterm> + + <para>Το βοηθητικό πρόγραμμα &man.mergemaster.8; είναι ένα Bourne + script το οποίο θα σας βοηθήσει να καθορίσετε τις διαφορές μεταξύ + των εγκατεστημένων στο <filename>/etc</filename> αρχείων ρυθμίσεων, + και των αντίστοιχων στο δέντρο πηγαίου κώδικα στο + <filename>/usr/src/etc</filename>. Αυτή είναι και η συνιστώμενη + λύση για να ενημερώσετε τα αρχεία ρυθμίσεων του συστήματος με τυχόν + αλλαγές που έχουν γίνει στον νέο πηγαίο κώδικα.</para> + + <para>Για να ξεκινήσετε, απλώς γράψτε <command>mergemaster</command> + στην προτροπή της γραμμής εντολών και παρακολουθήστε την καθώς + λειτουργεί. Το <command>mergemaster</command> θα δημιουργήσει ένα + προσωρινό περιβάλλον root, από το <filename>/</filename> και κάτω, + και θα το γεμίσει με διάφορα αρχεία ρυθμίσεων του συστήματος. Έπειτα + θα γίνει σύγκριση αυτών των αρχείων με τα αντίστοιχα που βρίσκονται + ήδη εγκατεστημένα στο σύστημα σας. Στο σημείο αυτό, θα σας δείξει + τα αρχεία που διαφέρουν με μορφή &man.diff.1;, όπου οι γραμμές που + έχουν τροποποιηθεί ή είναι νέες θα φαίνονται με ένα + <option>+</option>, ενώ με το <option>-</option> θα φαίνονται οι + γραμμές που είτε αφαιρούνται εντελώς ή που αντικαθίστανται από μια + νέα γραμμή. Δείτε τη σελίδα manual του &man.diff.1; για περισσότερες + πληροφορίες σχετικά με τη σύνταξη του &man.diff.1; και για τον τρόπο + με τον οποίο φαίνονται οι διαφορές μεταξύ των αρχείων.</para> + + <para>Το &man.mergemaster.8; θα σας δείξει έπειτα κάθε αρχείο που + παρουσιάζει διαφορές, και στο σημείο αυτό θα έχετε την δυνατότητα + είτε να διαγράψετε το νέο αρχείο (το οποίο αναφέρεται ως προσωρινό + αρχείο), είτε να εγκαταστήσετε το προσωρινό αρχείο χωρίς να κάνετε + σε αυτό καμιά αλλαγή, είτε να συγχωνεύσετε τις αλλαγές των δύο + αρχείων, ή τέλος να ξαναδείτε τις διαφορές μέσω της + &man.diff.1;.</para> + + <para>Αν επιλέξετε να διαγράψετε το προσωρινό αρχείο, το + &man.mergemaster.8; θα καταλάβει ότι επιθυμείτε να διατηρήσετε το + τρέχον αρχείο σας χωρίς αλλαγές, και να διαγράψετε τη νέα έκδοση. + Η επιλογή αυτή γενικά δεν συνίσταται, εκτός αν δεν βλέπετε κανένα + λόγο να αλλάξετε το τρέχον αρχείο. Μπορείτε να δείτε βοήθεια + οποιαδήποτε στιγμή κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, πληκτρολογώντας + <keycap>?</keycap> στην προτροπή του &man.mergemaster.8;. Αν + αποφασίσετε να παραλείψετε κάποιο αρχείο, αυτό θα εμφανιστεί + ξανά μετά το τέλος όλων των άλλων αρχείων.</para> + + <para>Αν επιλέξετε να εγκαταστήσετε το προσωρινό αρχείο χωρίς αλλαγές, + αυτό θα αντικαταστήσει το ήδη εγκατεστημένο σας αρχείο. Αυτή είναι + και η καλύτερη επιλογή για τα αρχεία τα οποία δεν έχετε αλλάξει + εσείς χειροκίνητα.</para> + + <para>Αν επιλέξετε να συγχωνεύσετε τα δύο αρχεία, θα εμφανιστεί ένας + επεξεργαστής κειμένου με τα περιεχόμενα και των δύο αρχείων. + Μπορείτε τώρα να τα συγχωνεύσετε παρατηρώντας ταυτόχρονα και τα δύο + αρχεία δίπλα-δίπλα, και επιλέγοντας τμήματα και από τα δύο για να + δημιουργήσετε την τελική έκδοση. Κατά τη σύγκριση αυτή, μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε το πλήκτρο <keycap>l</keycap> για να επιλέξετε τα + περιεχόμενα που φαίνονται στην αριστερή πλευρά, ή το + <keycap>r</keycap> για τα αντίστοιχα περιεχόμενα στη δεξιά. + Το τελικό αποτέλεσμα θα είναι ένα αρχείο που θα αποτελείται από + τμήματα και των δύο αρχείων, και το οποίο μπορείτε να εγκαταστήσετε. + Η επιλογή αυτή χρησιμοποιείται συνήθως για αρχεία των οποίων το + περιεχόμενο έχει μεταβληθεί από το χρήστη.</para> + + <para>Αν επιλέξετε να δείτε ξανά τις διαφορές μέσω της &man.diff.1;, + αυτές θα εμφανιστούν ακριβώς όπως έγινε και πριν + σας ρωτήσει το &man.mergemaster.8; να επιλέξετε τι θέλετε να κάνετε + με το αρχείο.</para> + + <para>Μόλις ολοκληρωθεί η λειτουργία του &man.mergemaster.8; στα αρχεία + συστήματος, θα σας ρωτήσει για άλλες επιλογές. + Το &man.mergemaster.8; ίσως σας ρωτήσει αν θέλετε να αναδημιουργήσετε + το αρχείο των κωδικών (password file), και θα τελειώσει δίνοντας σας + την επιλογή να διαγράψετε τυχόν προσωρινά αρχεία που δημιουργήθηκαν + κατά την διαδικασία.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Χειροκίνητη Ενημέρωση</title> + + <para>Αν επιθυμείτε να κάνετε την ενημέρωση χειροκίνητα, δεν μπορείτε + απλώς να αντιγράψετε τα αρχεία από τον κατάλογο + <filename>/usr/src/etc</filename> στον <filename>/etc</filename> και + να περιμένετε ότι το σύστημα σας θα λειτουργήσει σωστά. Κάποια από + αυτά τα αρχεία θα πρέπει να <quote>εγκατασταθούν</quote> πρώτα. Αυτό + συμβαίνει επειδή ο κατάλογος <filename>/usr/src/etc</filename> + <emphasis>δεν είναι</emphasis> κανονικό αντίγραφο του + <filename>/etc</filename>. Επιπρόσθετα, υπάρχουν αρχεία τα οποία + πρέπει να βρίσκονται στον κατάλογο <filename>/etc</filename>, αλλά + δεν υπάρχουν στον <filename>/usr/src/etc</filename>.</para> + + <para>Αν χρησιμοποιείτε το &man.mergemaster.8; (όπως και συνίσταται), + μπορείτε να διαβάσετε κατευθείαν την <link + linkend="updating-upgrading-rebooting">επόμενη ενότητα</link>.</para> + + <para>Ο απλούστερος τρόπος να το κάνετε αυτό χειροκίνητα, είναι να + εγκαταστήσετε τα αρχεία σε ένα νέο κατάλογο, και έπειτα να τα + εξετάσετε ένα-ένα ψάχνοντας για τις αλλαγές.</para> + + <warning> + <title>Κρατήστε Ένα Αντίγραφο Ασφαλείας του Καταλόγου + <filename>/etc</filename></title> + + <para>Αν και θεωρητικά, τίποτα δεν πρόκειται να πειράξει αυτό τον + κατάλογο αυτόματα, είναι πάντα καλύτερα να είμαστε σίγουροι. + Για το λόγο αυτό, αντιγράψτε τον υπάρχοντα κατάλογο + <filename>/etc</filename> σε κάποιο ασφαλές μέρος. Χρησιμοποιήστε + μια εντολή όπως η παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cp -Rp /etc /etc.old</userinput></screen> + + <para>Η επιλογή <option>-R</option> πραγματοποιεί αναδρομική + αντιγραφή, ενώ η <option>-p</option> διατηρεί τα δικαιώματα, την + ιδιοκτησία, τις ημερομηνίες των αρχείων, κ.ο.κ.</para> + </warning> + + <para>θα πρέπει να δημιουργήσετε μια ψευτο-δομή καταλόγων για να + εγκαταστήσετε το νέο κατάλογο <filename>/etc</filename> και άλλα + αρχεία. Μια λογική επιλογή είναι ο κατάλογος + <filename>/var/tmp/root</filename>, και κάτω από αυτόν, θα πρέπει + επίσης να δημιουργήσετε και μια ολόκληρη σειρά από τους υποκαταλόγους + που απαιτούνται.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mkdir /var/tmp/root</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd /usr/src/etc</userinput> +&prompt.root; <userinput>make DESTDIR=/var/tmp/root distrib-dirs distribution</userinput></screen> + + <para>Οι παραπάνω εντολές θα δημιουργήσουν την απαιτούμενη δομή + καταλόγων και θα εγκαταστήσουν τα αρχεία. Μεγάλο μέρος των + υποκαταλόγων που έχουν δημιουργηθεί κάτω από τον + <filename>/var/tmp/root</filename> είναι άδειοι, και πρέπει να + διαγραφούν. Ο απλούστερος τρόπος για να γίνει αυτό, φαίνεται + παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /var/tmp/root</userinput> +&prompt.root; <userinput>find -d . -type d | xargs rmdir 2>/dev/null</userinput></screen> + + <para>Αυτό θα διαγράψει όλους τους άδειους υποκαταλόγους. (Η έξοδος + σφάλματος ανακατευθύνεται στο <filename>/dev/null</filename> ώστε + να μην εμφανίζονται στην οθόνη προειδοποιήσεις για καταλόγους που + δεν είναι άδειοι.)</para> + + <para>Τώρα, ο <filename>/var/tmp/root</filename> περιέχει όλα τα αρχεία + που θα πρέπει να τοποθετηθούν σε κατάλληλες θέσεις κάτω από τον + <filename>/</filename>. Θα πρέπει τώρα να διατρέξετε καθένα από + αυτά τα αρχεία, και να καθορίσετε πως καθένα από αυτά διαφέρει από + το αντίστοιχο υπάρχον (εγκατεστημένο) αρχείο.</para> + + <para>Σημειώστε ότι κάποια από τα αρχεία τα οποία έχουν + εγκατασταθεί στον <filename>/var/tmp/root</filename> έχουν μια + αρχική <quote>.</quote>. Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, + τα μόνα αρχεία στα οποία συμβαίνει αυτό είναι τα αρχεία εκκίνησης + του κελύφους στον κατάλογο <filename>/var/tmp/root/</filename> και + <filename>/var/tmp/root/root/</filename>, αν και μπορεί να υπάρχουν + και άλλα (ανάλογα με το πότε διαβάζετε το κείμενο). Βεβαιωθείτε ότι + χρησιμοποιείτε την εντολή <command>ls -a</command> για να τα δείτε + όλα.</para> + + <para>Ο απλούστερος τρόπος για να συγκρίνετε δύο αρχεία, είναι να + χρησιμοποιήσετε την εντολή &man.diff.1;:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>diff /etc/shells /var/tmp/root/etc/shells</userinput></screen> + + <para>Η παραπάνω εντολή θα σας δείξει τις διαφορές μεταξύ του αρχείου + <filename>/etc/shells</filename> και του νέου αρχείου + <filename>/var/tmp/root/etc/shells</filename>. Χρησιμοποιήστε τις + διαφορές αυτές για να αποφασίσετε αν θα πρέπει να συγχωνεύσετε τις + αλλαγές που έχετε κάνει, ή απλώς να αντιγράψετε το παλιό σας αρχείο + πάνω από το νέο.</para> + + <tip> + <title>Προσθέστε την Ημερομηνία στο Όνομα του Νέου Root Καταλόγου, + (<filename>/var/tmp/root</filename>) Ώστε να Μπορείτε Εύκολα να + Συγκρίνετε Διαφορετικές Εκδόσεις Μεταξύ τους</title> + + <para>Αν μεταγλωττίζετε συχνά το βασικό σύστημα, θα πρέπει επίσης + να ενημερώνετε συχνά τον κατάλογο <filename>/etc</filename>, το + οποίο μπορεί να είναι ενοχλητικό.</para> + + <para>Μπορείτε να επιταχύνετε αυτή τη διαδικασία, τηρώντας ένα + αντίγραφο του τελευταίου σετ αλλαγμένων αρχείων τα οποία + συγχωνεύσατε στον κατάλογο <filename>/etc</filename>. Η παρακάτω + διαδικασία θα σας δώσει μια ιδέα για το πως μπορεί να + γίνει αυτό:</para> + + <procedure> + <step> + <para>Μεταγλωττίστε το βασικό σύστημα όπως κάνετε συνήθως. Όταν + θέλετε να ενημερώσετε τον <filename>/etc</filename> και τους + άλλους καταλόγους, δώστε στον κατάλογο προορισμού ένα όνομα + βασισμένο στην τρέχουσα ημερομηνία. Αν το κάνατε αυτό + στις 14 Φεβρουαρίου 1998, θα γράφατε κάτι σαν το + παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mkdir /var/tmp/root-19980214</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd /usr/src/etc</userinput> +&prompt.root; <userinput>make DESTDIR=/var/tmp/root-19980214 \ + distrib-dirs distribution</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Συγχωνεύστε τις αλλαγές από αυτό τον κατάλογο, με τον τρόπο + που περιγράψαμε παραπάνω.</para> + + <para><emphasis>Μην διαγράψετε</emphasis> τον κατάλογο + <filename>/var/tmp/root-19980214</filename> όταν τελειώσετε + με την παραπάνω διαδικασία.</para> + </step> + + <step> + <para>Όταν κατεβάσετε την τελευταία έκδοση του πηγαίου κώδικα και + τον μεταγλωττίσετε ξανά, ακολουθήστε το βήμα 1. Αυτό θα σας + δώσει ένα κατάλογο που μπορεί να ονομάζεται + <filename>/var/tmp/root-19980221</filename> (αν ανάμεσα στις + δύο μεταγλωττίσεις παρεμβάλλεται διάστημα μιας + εβδομάδας).</para> + </step> + + <step> + <para>Μπορείτε τώρα να δείτε τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα + στις δύο εβδομάδες, χρησιμοποιώντας την εντολή + &man.diff.1; σε αναδρομική λειτουργία για να δημιουργήσετε τις + διαφορές μεταξύ των δύο καταλόγων:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /var/tmp</userinput> +&prompt.root; <userinput>diff -r root-19980214 root-19980221</userinput></screen> + + <para>Τυπικά, αυτό το σετ αλλαγών θα είναι πολύ μικρότερο από + αυτό μεταξύ του <filename>/var/tmp/root-19980221/etc</filename> + και του <filename>/etc</filename>. Καθώς αυτό το σετ αλλαγών + είναι μικρότερο, είναι και πιο εύκολο να εφαρμόσετε αυτές + τις αλλαγές στον κατάλογο <filename>/etc</filename>.</para> + </step> + + <step> + <para>Μπορείτε τώρα να διαγράψετε τον παλιότερο από τους δύο + καταλόγους <filename>/var/tmp/root-*</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>rm -rf /var/tmp/root-19980214</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Επαναλάβετε αυτή τη διαδικασία κάθε φορά που θέλετε να + συγχωνεύσετε τις αλλαγές στον κατάλογο + <filename>/etc</filename>.</para> + </step> + </procedure> + + <para>Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε την εντολή &man.date.1; για + να αυτοματοποιήσετε την δημιουργία των ονομάτων καταλόγων:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mkdir /var/tmp/root-`date "+%Y%m%d"`</userinput></screen> + </tip> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="updating-upgrading-rebooting"> + <title>Επανεκκίνηση</title> + + <para>Η διαδικασία έχει πλέον ολοκληρωθεί. Αφού επαληθεύσετε ότι όλα + βρίσκονται στις σωστές θέσεις, μπορείτε να επανεκκινήσετε το σύστημα. + Μια απλή εντολή &man.shutdown.8; είναι επαρκής:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>shutdown -r now</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ολοκλήρωση</title> + + <para>Έχετε πλέον αναβαθμίσει το &os; σύστημα σας. Συγχαρητήρια.</para> + + <para>Αν τα πράγματα δεν πήγαν εντελώς σωστά, είναι εύκολο να + μεταγλωττίσετε ξανά οποιοδήποτε τμήμα του συστήματος. + Για παράδειγμα, αν διαγράψετε κατά λάθος το + <filename>/etc/magic</filename> ως μέρος μιας αναβάθμισης ή + συγχώνευσης του <filename>/etc</filename>, η εντολή &man.file.1; + θα σταματήσει να λειτουργεί. Στην περίπτωση αυτή, η διόρθωση είναι + να εκτελέσετε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/src/usr.bin/file</userinput> +&prompt.root; <userinput>make all install</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2 id="updating-questions"> + <title>Ερωτήσεις</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question> + <para>Πρέπει να μεταγλωττίσω ξανά ολόκληρο το βασικό σύστημα σε + κάθε αλλαγή;</para> + </question> + + <answer> + <para>Δεν υπάρχει εύκολη απάντηση σε αυτό το ερώτημα, καθώς + εξαρτάται από τη φύση της αλλαγής. Για παράδειγμα, αν + εκτελέσετε το <application>CVSup</application>, και δείτε ότι + ενημερώθηκαν τα παρακάτω αρχεία:</para> + + <screen><filename>src/games/cribbage/instr.c</filename> +<filename>src/games/sail/pl_main.c</filename> +<filename>src/release/sysinstall/config.c</filename> +<filename>src/release/sysinstall/media.c</filename> +<filename>src/share/mk/bsd.port.mk</filename></screen> + + <para>Το πιθανότερο είναι ότι δεν χρειάζεται να μεταγλωττίσετε + ξανά όλο το βασικό σύστημα. Μπορείτε απλώς να μεταβείτε στους + σχετικούς υποκαταλόγους και να εκτελέσετε το + <command>make all install</command>, και θα έχετε τελειώσει. + Αν όμως υπάρχει κάποια σημαντική αλλαγή, για παράδειγμα το + <filename>src/lib/libc/stdlib</filename>, θα πρέπει είτε να + επαναμεταγλωττίσετε το βασικό σύστημα, ή τουλάχιστον αυτά τα + κομμάτια τα οποία είναι στατικά συνδεδεμένα (όπως και οτιδήποτε + άλλο έχετε προσθέσει εσείς και το οποίο είναι στατικά + συνδεδεμένο).</para> + + <para>Τελικά, η απόφαση είναι δική σας. Μπορεί να είστε + ικανοποιημένος αν μεταγλωττίζετε το βασικό σύστημα κάθε δύο + βδομάδες, αφήνοντας τις αλλαγές να συγκεντρωθούν στη διάρκεια + αυτού του διαστήματος. Ή μπορεί να θέλετε να μεταγλωττίσετε + μόνο τις αλλαγές, αν έχετε την πεποίθηση ότι μπορείτε να + εντοπίσετε όλες τις εξαρτήσεις τους.</para> + + <para>Και φυσικά, όλα αυτά εξαρτώνται από το πόσο συχνά θέλετε να + ενημερώνετε το σύστημα σας, και από το αν ακολουθείτε το + &os.stable; ή το &os.current;.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question> + <para>Η μεταγλώττιση μου απέτυχε με πλήθος μηνυμάτων signal 11 + (ή λάθη με άλλα σήματα). Τι έχει συμβεί;</para> + </question> + <indexterm><primary>signal 11</primary></indexterm> + + <answer> + <para>Αυτό συνήθως δείχνει προβλήματα υλικού. Η διαδικασία + μεταγλώττισης του βασικού συστήματος είναι ένας αποτελεσματικός + τρόπος να δοκιμάσετε το υλικό σας στα όρια του, και συχνά θα + δείξει προβλήματα που σχετίζονται με τη μνήμη. Το πιο σύνηθες + σύμπτωμα, είναι η απότομη διακοπή της μεταγλώττισης, με τον + μεταγλωττιστή να φαίνεται ότι έχει λάβει κάποιο μυστηριώδες + σήμα.</para> + + <para>Ένα σίγουρο σημάδι για το παραπάνω, είναι να επανεκκινήσετε + τη διαδικασία, και αυτή να σταματήσει σε διαφορετικό + σημείο.</para> + + <para>Στην περίπτωση αυτή, δεν υπάρχουν και πολλά που μπορείτε να + κάνετε, εκτός από το να αρχίσετε να αλλάζετε εξαρτήματα στο + μηχάνημα σας μέχρι να βρείτε αυτό που είναι υπαίτιο.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question> + <para>Μπορώ να διαγράψω το <filename>/usr/obj</filename> όταν + τελειώσω;</para> + </question> + + <answer> + <para>Η σύντομη απάντηση είναι ναι.</para> + + <para>Το <filename>/usr/obj</filename> περιέχει όλα τα + αντικειμενικά αρχεία που παράγονται κατά τη διάρκεια της + μεταγλώττισης. Συνήθως, ένα από τα πρώτα βήματα στην + διαδικασία <command>make buildworld</command> είναι η διαγραφή + αυτού του καταλόγου και η αναδημιουργία του. Στην περίπτωση + αυτή, το να κρατήσετε τον κατάλογο + <filename>/usr/obj</filename> αφού έχετε τελειώσει, δεν έχει + και πολύ νόημα, ενώ αν τον σβήσετε θα κερδίσετε ένα μεγάλο + κομμάτι ελεύθερου χώρου (την παρούσα στιγμή περίπου + 2 GB).</para> + + <para>Όμως, αν ξέρετε τι κάνετε, μπορείτε να οδηγήσετε το + <command>make buildworld</command> να παραλείψει αυτό το βήμα. + Αυτό θα επιταχύνει ιδιαίτερα τις νέες μεταγλωττίσεις, καθώς + τα περισσότερα τμήματα του πηγαίου κώδικα δεν θα χρειάζονται + ξανά μεταγλώττιση. Το μειονέκτημα είναι ότι ορισμένες φορές + εμφανίζονται προβλήματα που έχουν σχέση με όχι και τόσο + εμφανείς εξαρτήσεις, και μπορεί να οδηγήσουν σε μυστηριώδη + αποτυχία της μεταγλώττισης. Τέτοια προβλήματα συχνά δημιουργούν + <quote>θόρυβο</quote> στις λίστες του &os;, όταν κάποιος χρήστης + παραπονιέται ότι η μεταγλώττιση του αποτυγχάνει, χωρίς να + αντιλαμβάνεται ότι αυτό οφείλεται στην προσπάθεια του να + συντομεύσει την διαδικασία.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question> + <para>Μπορώ να συνεχίσω μια μεταγλώττιση που διέκοψα;</para> + </question> + + <answer> + <para>Αυτό εξαρτάται από το πόσο έχετε προχωρήσει στη διαδικασία + μέχρι τη στιγμή που βρήκατε το πρόβλημα.</para> + + <para><emphasis>Σε γενικές γραμμές</emphasis> (και αυτός δεν + είναι κανόνας που ισχύει πάντα), η διεργασία του + <command>make buildworld</command> μεταγλωττίζει νέα αντίγραφα + βασικών εργαλείων (όπως τα &man.gcc.1;, και &man.make.1;) καθώς + και των βιβλιοθηκών συστήματος. Έπειτα εγκαθιστώνται αυτά + τα εργαλεία και οι βιβλιοθήκες. Τα νέα εργαλεία και + βιβλιοθήκες χρησιμοποιούνται έπειτα για να επαναμεταγλωττίσουν + τους εαυτούς τους, και εγκαθίστανται ξανά. Ολόκληρο το σύστημα + (το οποίο τώρα περιλαμβάνει και τα συνηθισμένα προγράμματα + χρήστη όπως το &man.ls.1; ή το &man.grep.1;) + επαναμεταγλωττίζεται χρησιμοποιώντας τα νέα αρχεία του + συστήματος.</para> + + <para>Αν βρίσκεστε στο τελευταίο στάδιο, το οποίο θα το γνωρίζετε + κοιτάζοντας την έξοδο που έχετε αποθηκεύσει, είναι σχετικά + ασφαλές να κάνετε:</para> + + <screen><emphasis>… fix the problem …</emphasis> +&prompt.root; <userinput>cd /usr/src</userinput> +&prompt.root; <userinput>make -DNO_CLEAN all</userinput></screen> + + <para>Με τον τρόπο αυτό δεν θα αναιρέσετε την εργασία που έχει + γίνει από το προηγούμενο + <command>make buildworld</command>.</para> + + <para>Αν δείτε το μήνυμα:</para> + + <screen>-------------------------------------------------------------- +Building everything.. +--------------------------------------------------------------</screen> + + <para>στην έξοδο της εντολής <command>make buildworld</command>, + τότε είναι μάλλον ασφαλές να προχωρήσετε με αυτό τον + τρόπο.</para> + + <para>Αν δεν δείτε αυτό το μήνυμα, ή αν δεν είστε σίγουρος, τότε + είναι καλύτερα να κάνετε πλήρη μεταγλώττιση παρά να μετανιώνετε + αργότερα.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question> + <para>Πως μπορώ να επιταχύνω τη μεταγλώττιση του βασικού + συστήματος;</para> + </question> + + <answer> + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Εκτελέστε την σε κατάσταση ενός χρήστη.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Βάλτε τους καταλόγους <filename>/usr/src</filename> + και <filename>/usr/obj</filename> σε διαφορετικά συστήματα + αρχείων τα οποία βρίσκονται και σε διαφορετικούς φυσικούς + δίσκους. Αν είναι δυνατόν, βάλτε αυτούς τους δίσκους σε + χωριστούς ελεγκτές.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ακόμα καλύτερα, μοιράστε αυτά τα συστήματα αρχείων + σε πολλαπλούς δίσκους, χρησιμοποιώντας το πρόγραμμα + οδήγησης &man.ccd.4; (concatenated disk driver, οδήγησης + συνενωμένων δίσκων).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Απενεργοποιήστε το profiling (θέστε την μεταβλητή + <quote>NO_PROFILE=true</quote> στο + <filename>/etc/make.conf</filename>). Είναι σχεδόν σίγουρο + ότι δεν το χρειάζεστε.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Στο αρχείο <filename>/etc/make.conf</filename>, θέστε + το <makevar>CFLAGS</makevar> σε κάτι όπως + <option>-O -pipe</option>. Η βελτιστοποίηση + <option>-O2</option> χρειάζεται αρκετά περισσότερο χρόνο, + και η διαφορά απόδοσης μεταξύ + <option>-O</option> και <option>-O2</option> είναι συνήθως + αμελητέα. Το <option>-pipe</option> επιτρέπει στον + μεταγλωττιστή να χρησιμοποιήσει pipes για επικοινωνία αντί + για προσωρινά αρχεία. Αυτό καταναλώνει περισσότερη μνήμη, + αλλά χρησιμοποιεί λιγότερο το σκληρό δίσκο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Χρησιμοποιήστε την επιλογή + <option>-j<replaceable>n</replaceable></option> στο + &man.make.1; ώστε να εκτελούνται παράλληλα πολλαπλές + διεργασίες μεταγλώττισης. Αυτό συνήθως βοηθάει ακόμα και + σε περίπτωση που έχετε μηχάνημα με ένα επεξεργαστή.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μπορείτε να προσαρτήσετε (ή να επαναπροσαρτήσετε) το + σύστημα αρχείων στο οποίο είναι αποθηκευμένο το + <filename>/usr/src</filename> με την επιλογή + <option>noatime</option>. Αυτό αποτρέπει την καταγραφή + ημερομηνίας / ώρας πρόσβασης στο σύστημα αρχείων. Κατά πάσα + πιθανότητα, δεν χρειάζεστε αυτή την πληροφορία έτσι και + αλλιώς.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount -u -o noatime /usr/src</userinput></screen> + + <warning> + <para>Το παράδειγμα προϋποθέτει ότι έχετε το + <filename>/usr/src</filename> στο δικό του σύστημα + αρχείων. Αν αυτό δεν συμβαίνει (αν είναι μέρος του + <filename>/usr</filename> για παράδειγμα) θα χρειαστεί + να χρησιμοποιήσετε αυτό το σημείο προσάρτησης, και όχι + το <filename>/usr/src</filename>.</para> + </warning> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μπορείτε να προσαρτήσετε (ή να επαναπροσαρτήσετε) το + σύστημα αρχείων που περιέχει το + <filename>/usr/obj</filename> με την επιλογή + <option>async</option>. Με τον τρόπο αυτό, οι εγγραφές στο + δίσκο θα γίνονται ασύγχρονα. Με άλλα λόγια, οι εγγραφές + φαίνεται ότι ολοκληρώνονται άμεσα, ενώ η πραγματική εγγραφή + στο δίσκο γίνεται λίγα δευτερόλεπτα αργότερα. Αυτό + επιτρέπει την ομαδοποίηση των εγγραφών, το οποίο μπορεί να + προσφέρει δραματική βελτίωση απόδοσης.</para> + + <warning> + <para>Να έχετε υπόψιν σας ότι αυτή η επιλογή μπορεί να + κάνει το σύστημα αρχείων σας πολύ πιο ευαίσθητο. Με την + επιλογή αυτή, υπάρχει αυξημένη πιθανότητα το σύστημα + αρχείων να βρεθεί σε μη + επισκευάσιμη κατάσταση αν υπάρξει διακοπή + ρεύματος.</para> + + <para>Αν το σύστημα αρχείων περιέχει μόνο το + <filename>/usr/obj</filename>, το παραπάνω δεν είναι + πρόβλημα. Αν ωστόσο έχετε και άλλα πολύτιμα δεδομένα + στο ίδιο σύστημα αρχείων, σιγουρευτείτε ότι έχετε + ενημερωμένα αντίγραφα ασφαλείας πριν ενεργοποιήσετε αυτή + την επιλογή.</para> + </warning> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount -u -o async /usr/obj</userinput></screen> + + <warning> + <para>Όπως και προηγουμένως, αν το + <filename>/usr/obj</filename> δεν είναι σύστημα αρχείων + από μόνο του, αντικαταστήστε το στο παράδειγμα με το + όνομα του πραγματικού σημείου προσάρτησης.</para> + </warning> + </listitem> + </itemizedlist> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question> + <para>Τι να κάνω αν κάτι πάει στραβά;</para> + </question> + + <answer> + <para>Σιγουρευτείτε ότι το περιβάλλον σας δεν έχει υπολείμματα + από προηγούμενες μεταγλωττίσεις. Αυτό είναι αρκετά απλό.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>chflags -R noschg /usr/obj/usr</userinput> +&prompt.root; <userinput>rm -rf /usr/obj/usr</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd /usr/src</userinput> +&prompt.root; <userinput>make cleandir</userinput> +&prompt.root; <userinput>make cleandir</userinput></screen> + + <para>Ναι, θα πρέπει να εκτελέσετε το + <command>make cleandir</command> δύο φορές.</para> + + <para>Επανεκκινήστε έπειτα όλη τη διαδικασία, ξεκινώντας με το + <command>make buildworld</command>.</para> + + <para>Αν έχετε ακόμα προβλήματα, στείλτε το μήνυμα λάθους και την + έξοδο του <command>uname -a</command> στην &a.questions;. Να + είστε προετοιμασμένοι να απαντήσετε επιπλέον ερωτήσεις σχετικά + με την εγκατάσταση σας!</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="make-delete-old"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Anton</firstname> + <surname>Shterenlikht</surname> + <contrib>Βασισμένο σε σημειώσεις που παρείχε ο </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Διαγραφή Παρωχημένων Αρχείων, Καταλόγων και Βιβλιοθηκών</title> + <indexterm> + <primary>Delete obsolete files, directories and libraries</primary> + </indexterm> + + <para>Κατά την συνεχή ανάπτυξη του &os; είναι φυσιολογικό κάποια αρχεία + κατά καιρούς να χαρακτηρίζονται ως παρωχημένα. Αυτό μπορεί να συμβεί + αν οι λειτουργίες που παρείχαν υλοποιούνται πλέον διαφορετικά, αν ο + ο αριθμός έκδοσης της βιβλιοθήκης έχει αλλάξει ή ακόμα και αν έχει + διαγραφεί οριστικά από το σύστημα. Στα αρχεία αυτά περιλαμβάνονται + επίσης βιβλιοθήκες κατάλογοι που πρέπει να διαγραφούν όταν γίνεται + αναβάθμιση του συστήματος. Το όφελος για το χρήστη είναι ότι το + σύστημα του δεν γεμίζει από παλιά αρχεία τα οποία καταλαμβάνουν + άχρηστο χώρο στο μέσο αποθήκευσης και στο backup. Επιπρόσθετα, αν + κάποια παλιά βιβλιοθήκη είχε προβλήματα σταθερότητας ή ασφάλειας + θα πρέπει να την αναβαθμίσετε για να κρατήσετε το σύστημα σας + σταθτερό και ασφαλές. Τα αρχεία, οι κατάλογοι και οι βιβλιοθήκες που + θεωρούνται παρωχημένες φαίνονται στο + <filename>/usr/src/ObsoleteFiles.inc</filename>. Οι παρακάτω οδηγίες + θα σας βοηθήσουν να διαγράψετε αυτά τα αρχεία κατά τη διαδικασία + αναβάθμισης του συστήματος.</para> + + <para>Υποθέτουμε ότι χρησιμοποιείτε τα βήματα που περιγράφονται στο + <xref linkend="canonical-build">. Μετά την επιτυχή εκτέλση της εντολής + <command>make <maketarget>installworld</maketarget></command> και του + <command>mergemaster</command> που ακολουθεί, θα πρέπει να ελέγξετε για + παρωχημένα αρχεία και βιβλιοθήκες όπως φαίνεται παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/src</userinput> +&prompt.root; <userinput>make check-old</userinput></screen> + + <para>Αν βρεθούν παρωχημένα αρχεία, μπορείτε να τα διαγράψετε με τις + παρακάτω εντολές:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make delete-old</userinput></screen> + + <tip> + <para>Δείτε το <filename>/usr/src/Makefile</filename> για περισσότερες + ενδιαφέρουσες επιλογές της <command>make</command>.</para> + </tip> + + <para>Για κάθε αρχείο που θα διαγραφεί, θα σας ζητηθεί να επιβεβαιώσετε + την ενέργεια. Μπορείτε να παραλείψετε την ερώτηση και να αφήσετε το + σύστημα να διαγράψει αυτά τα αρχεία αυτόματα χρησιμοποιώντας την + μεταβλητή του make <makevar>BATCH_DELETE_OLD_FILES</makevar> με τον + τρόπο που φαίνεται παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make -DBATCH_DELETE_OLD_FILES delete-old</userinput></screen> + + <warning> + <title>Προειδοποίηση</title> + + <para>Η διαγραφή παρωχημένων αρχείων, θα προκαλέσει δυσλειτουργία των + εφαρμογών που εξακολουθούν να βασίζονται σε αυτά. Αυτό συμβαίνει + ιδιαίτερα σε παλιές βιβλιοθήκες. Στις περισσότερες περιπτώσεις, θα + πρέπει να επαναμεταγλωττίσετε τα προγράμματα, ports ή βιβλιοθήκες που + χρησιμοποιούσαν την παλιά βιβλιοθήκη πριν εκτελέσετε την εντολή + <command>make <maketarget>delete-old-libs</maketarget></command>.</para> + </warning> + + <para>Μπορείτε να βρείτε προγράμματα που ελέγχουν τις εξαρτήσεις των + κοινόχρηστων βιβλιοθηκών στη Συλλογή των Ports, στο <filename + role="package">sysutils/libchk</filename> ή <filename + role="package">sysuilts/bsdadminscripts</filename>.</para> + + <para>Οι παρωχημένες κοινόχρηστες βιβλιοθήκες μπορούν να δημιουργήσουν + προβλήματα λόγω συγκρούσεων με νεώτερες εκδόσεις. Σε αυτές τις + περιπτώσεις, θα δείτει μηνύματα όπως τα παρακάτω:</para> + + <screen>/usr/bin/ld: warning libz.so.4, needed by /usr/local/lib/libtiff.so, may conflict with libz.so.5 +/usr/bin/ld: warning: librpcsvc.so.4, needed by /usr/local/lib/libXext.so may conflict with librpcsvc.so.5</screen> + + <para>Για να επιλύσετε τέτοιου είδους προβλήματα, βρείτε ποιο port + εγκατέστησε την βιβλιοθήκη:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_info -W /usr/local/lib/libtiff.so</userinput> +/usr/local/lib/libtiff.so was installed by package tiff-3.9.4 +&prompt.root; <userinput>pkg_info -W /usr/local/lib/libXext.so</userinput> +/usr/local/lib/libXext.so was installed by package libXext-1.1.1,1</screen> + + <para>Έπειτα, απεγκαταστήστε, επαναμεταγλωττίστε και επανεγκατασήστε το + port. Για να αυτοματοποιήσετε αυτή τη διαδικασία μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε τα βοηθητικά προγράμματα <filename + role="package">ports-mgmt/portmaster</filename> και <filename + role="package">ports-mgmt/portupgrade</filename>. Αφού βεβαιωθείτε + ότι οι παλιές βιβλιοθήκες δεν χρησιμοποιούνται πλέον από κανένα + πρόγραμμα, μπορείτε να τις διαγράψετε με την παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make delete-old-libs</userinput></screen> + </sect1> + + <sect1 id="small-lan"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Mike</firstname> + <surname>Meyer</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Διαδικασία για Πολλαπλά Μηχανήματα</title> + <indexterm> + <primary>NFS</primary> + <secondary>installing multiple machines</secondary> + </indexterm> + + <para>Αν έχετε πολλαπλά μηχανήματα στα οποία πρόκειται να χρησιμοποιήσετε + το ίδιο δέντρο πηγαίου κώδικα, είναι σπατάλη πόρων (δίσκου, δικτύου και + επεξεργαστή) να επαναλαμβάνετε σε όλα τη διαδικασία ανάκτησης και + μεταγλώττισης. Η λύση είναι να ορίσετε ένα μηχάνημα να εκτελεί το + μεγαλύτερο μέρος της εργασίας, ενώ τα υπόλοιπα θα μπορούν να την + ανακτούν μέσω NFS. Στην ενότητα αυτή θα παρουσιάσουμε ένα τρόπο με + τον οποίο μπορεί να γίνει αυτό.</para> + + <sect2 id="small-lan-preliminaries"> + <title>Προκαταρκτικά</title> + + <para>Πρώτα από όλα, αναγνωρίστε το σετ των μηχανημάτων στα οποία + σκοπεύετε να χρησιμοποιήσετε τα ίδια εκτελέσιμα. Θα ονομάσουμε αυτή + την ομάδα <emphasis>σετ μεταγλώττισης</emphasis>. Κάθε μηχάνημα + μπορεί να έχει δικό του προσαρμοσμένο πυρήνα, αλλά θα έχουν όλα τα + ίδια εκτελέσιμα userland. Από το σετ αυτό, επιλέξτε ένα μηχάνημα το + οποίο θα γίνει το <emphasis>μηχάνημα μεταγλώττισης</emphasis>. + Θα είναι το μηχάνημα στο οποίο θα μεταγλωττίζεται το βασικό σύστημα + και ο πυρήνας. Το ιδανικό είναι να επιλέξετε ένα γρήγορο μηχάνημα, + στο οποίο να υπάρχει αρκετός ελεύθερος χρόνος στον επεξεργαστή για να + εκτελεί τα <command>make buildworld</command> και + <command>make buildkernel</command>. Θα πρέπει επίσης να επιλέξετε + ένα <emphasis>μηχάνημα δοκιμών</emphasis> στο οποίο θα δοκιμάζετε τις + ενημερώσεις λογισμικού πριν τις μεταφέρετε στην παραγωγή. Μπορεί να + είναι και το ίδιο το μηχάνημα μεταγλώττισης, αλλά αυτό δεν είναι + απαραίτητο.</para> + + <para>Όλα τα μηχανήματα στο σετ μεταγλώττισης χρειάζεται να + προσαρτήσουν το <filename>/usr/obj</filename> και το + <filename>/usr/src</filename> από το ίδιο μηχάνημα, και στο ίδιο + σημείο προσάρτησης. Το ιδανικό είναι αυτά τα δύο συστήματα αρχείων + να βρίσκονται σε διαφορετικό φυσικό δίσκο στο μηχάνημα μεταγλώττισης, + αλλά μπορείτε να τα προσαρτήσετε μέσω NFS ακόμα και σε αυτό το + μηχάνημα. Αν έχετε πολλαπλά σετ μεταγλώττισης, το + <filename>/usr/src</filename> θα πρέπει να βρίσκεται σε ένα από τα + μηχανήματα μεταγλώττισης, και να προσαρτάται στα υπόλοιπα μέσω + NFS.</para> + + <para>Τέλος, βεβαιωθείτε ότι τα αρχεία + <filename>/etc/make.conf</filename> και + <filename>/etc/src.conf</filename> σε όλα τα μηχανήματα του σετ + μεταγλώττισης, είναι ίδια με τα αντίστοιχα στο μηχάνημα μεταγλώττισης. + Αυτό σημαίνει ότι το μηχάνημα μεταγλώττισης θα πρέπει να + μεταγλωττίζει όλα τα τμήματα του βασικού συστήματος τα οποία θα + εγκατασταθούν σε κάθε μηχάνημα του σετ. Επίσης, σε κάθε μηχάνημα + στο σετ μεταγλώττισης θα πρέπει να οριστεί το όνομα του δικού του + προσαρμοσμένου πυρήνα μέσω της μεταβλητής + <makevar>KERNCONF</makevar> στο <filename>/etc/make.conf</filename>, + ενώ και το μηχάνημα μεταγλώττισης θα πρέπει να έχει μια λίστα όλων + των άλλων στο <makevar>KERNCONF</makevar>, ξεκινώντας από το δικό + του. Το μηχάνημα μεταγλώττισης, θα πρέπει να έχει τα αρχεία ρύθμισης + του πυρήνα όλων των άλλων μηχανημάτων στον κατάλογο + <filename>/usr/src/sys/<replaceable>arch</replaceable>/conf</filename> + αν πρόκειται να μεταγλωττίζει τους πυρήνες τους.</para> + </sect2> + + <sect2 id="small-lan-base-system"> + <title>Το Βασικό Σύστημα</title> + + <para>Έχοντας πραγματοποιήσει όλα τα παραπάνω, είστε έτοιμος να + μεταγλωττίσετε τα πάντα. Μεταγλωττίστε τον πυρήνα και το βασικό + σύστημα όπως περιγράψαμε στο <xref linkend="make-buildworld"> + χρησιμοποιώντας το μηχάνημα μεταγλώττισης, αλλά μην εγκαταστήσετε + τίποτα. Μετά το τέλος της μεταγλώττισης, χρησιμοποιήστε το μηχάνημα + δοκιμών και εγκαταστήστε τον πυρήνα που μόλις δημιουργήσατε. Αν το + μηχάνημα αυτό προσαρτά το <filename>/usr/src</filename> και το + <filename>/usr/obj</filename> μέσω NFS, όταν το επανεκκινήσετε σε + κατάσταση ενός χρήστη, θα χρειαστεί να ενεργοποιήσετε το δίκτυο και + να τα προσαρτήσετε. Ο ευκολότερος τρόπος για αυτό, είναι να + εκκινήσετε σε κατάσταση πολλαπλών χρηστών και έπειτα να εκτελέσετε + <command>shutdown now</command> για να μεταβείτε σε κατάσταση ενός + χρήστη. Μόλις γίνει αυτό, μπορείτε να εγκαταστήσετε τον νέο πυρήνα + και το βασικό σύστημα, και να εκτελέσετε το + <command>mergemaster</command> όπως θα κάνατε συνήθως. Όταν + τελειώσετε, επανεκκινήστε αυτό το μηχάνημα στην κανονική λειτουργία + πολλαπλών χρηστών.</para> + + <para>Όταν βεβαιωθείτε ότι όλα λειτουργούν σωστά στο μηχάνημα δοκιμών, + χρησιμοποιήστε την ίδια διαδικασία για να εγκαταστήσετε το νέο + λογισμικό σε κάθε ένα από τα υπόλοιπα μηχανήματα του σετ + μεταγλώττισης.</para> + </sect2> + + <sect2 id="small-lan-ports"> + <title>Ports</title> + + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις ίδιες ιδέες και για το δέντρο + των ports. Το πρώτο κρίσιμο βήμα είναι να προσαρτήσετε το + <filename>/usr/ports</filename> από το ίδιο μηχάνημα, σε όλα τα + μηχανήματα του σετ μεταγλώττισης. Μπορείτε έπειτα να ρυθμίσετε το + <filename>/etc/make.conf</filename> ώστε να διαμοιράζονται τα + distfiles. Θα πρέπει να θέσετε το <makevar>DISTDIR</makevar> σε ένα + κοινόχρηστο κατάλογο, στον οποίο θα δώσετε δικαιώματα εγγραφής σε + οποιοδήποτε χρήστη έχετε δηλώσει ως <username>root</username> στο + NFS. Σε κάθε μηχάνημα θα πρέπει επίσης να οριστεί η μεταβλητή + <makevar>WRKDIRPREFIX</makevar> ώστε να δείχνει σε ένα τοπικό + κατάλογο. Τέλος, αν σκοπεύετε να μεταγλωττίζετε και να διανέμετε + έτοιμα πακέτα, θα πρέπει να θέσετε την μεταβλητή + <makevar>PACKAGES</makevar> σε ένα κατάλογο, όπως κάνατε και με την + <makevar>DISTDIR</makevar>.</para> + </sect2> + </sect1> +</chapter> +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/desktop/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/desktop/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..3de3c8f35c --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/desktop/chapter.sgml @@ -0,0 +1,1421 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Desktop Εφαρμογές + + The FreeBSD Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/desktop/chapter.sgml + %SRCID% 1.120 + +--> + +<chapter id="desktop"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Christophe</firstname> + <surname>Juniet</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + </chapterinfo> + + <title>Desktop Εφαρμογές</title> + + <sect1 id="desktop-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <para>Το &os; μπορεί να εκτελέσει μια ευρεία γκάμα desktop εφαρμογών, όπως + φυλλομετρητές (browsers) και επεξεργαστές κειμένου. Οι περισσότερες από + αυτές είναι διαθέσιμες ως πακέτα (packages) ή μπορούν να εγκατασταθούν + αυτόματα από την Συλλογή των Ports. Πολλοί νέοι χρήστες αναμένουν να + βρουν τέτοιου είδους εφαρμογές στο desktop τους. Το κεφάλαιο αυτό θα + σας δείξει πως να εγκαταστήσετε χωρίς κόπο τις πιο δημοφιλείς desktop + εφαρμογές, είτε από πακέτα είτε από τη Συλλογή των Ports.</para> + + <para>Σημειώστε ότι όταν εγκαθιστάτε προγράμματα από τη Συλλογή των Ports, + γίνεται μεταγλώττιση από τον πηγαίο κώδικα. Αυτό μπορεί να χρειαστεί + πολύ χρόνο, καθώς εξαρτάται από το πρόγραμμα το οποίο μεταγλωττίζετε και + την υπολογιστική ισχύ του μηχανήματός σας. Αν το χρονικό διάστημα το + οποίο χρειάζεται η μεταγλώττιση είναι απαγορευτικά μεγάλο, μπορείτε να + εγκαταστήσετε τα περισσότερα προγράμματα της Συλλογής των Ports από + προ-μεταγλωττισμένα πακέτα.</para> + + <para>Καθώς το &os; διαθέτει συμβατότητα με εκτελέσιμα προγράμματα για + Linux, πολλές εφαρμογές που αναπτύχθηκαν αρχικά για το Linux είναι + διαθέσιμες για το desktop σας. Σας συνιστούμε θερμά να διαβάσετε το + <xref linkend="linuxemu"> πριν εγκαταστήσετε οποιαδήποτε από τις + εφαρμογές Linux. Πολλά από τα ports που χρησιμοποιούν τη συμβατότητα με + Linux έχουν ονόματα που ξεκινούν με <quote>linux-</quote>. Θυμηθείτε το + όταν ψάχνετε για κάποιο συγκεκριμένο port, για παράδειγμα με την + &man.whereis.1;. Στο κείμενο που ακολουθεί θεωρείται ότι έχετε + ενεργοποιήσει την συμβατότητα με εκτελέσιμα προγράμματα Linux πριν + εγκαταστήσετε οποιαδήποτε από τις εφαρμογές του Linux.</para> + + <para>Οι κατηγορίες που καλύπτονται από αυτό το κεφάλαιο είναι οι + εξής:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Φυλλομετρητές (όπως <application>Firefox</application>, + <application>Opera</application>, + <application>Konqueror</application> + <application>Chromium</application>)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Εφαρμογές γραφείου (όπως + <application>KOffice</application>, + <application>AbiWord</application>, + <application>The GIMP</application>, + <application>OpenOffice.org</application>, + <application>LibreOffice</application>)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Προγράμματα προβολής εγγράφων + (όπως <application>&acrobat.reader;</application>, + <application>gv</application>, + <application>Xpdf</application>, + <application>GQview</application>)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Χρηματοοικονομικές εφαρμογές (όπως + <application>GnuCash</application>, + <application>Gnumeric</application>, + <application>Abacus</application>)</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να ξέρετε πως να εγκαταστήσετε πρόσθετο λογισμικό τρίτου + κατασκευαστή (<xref linkend="ports">).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να ξέρετε πως να εγκαταστήσετε πρόσθετο λογισμικό Linux + (<xref linkend="linuxemu">).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Για πληροφορίες σχετικά με την εγκατάσταση πολυμεσικού περιβάλλοντος + διαβάστε το <xref linkend="multimedia">. Αν θέλετε να ρυθμίσετε και να + χρησιμοποιήσετε κάποια υπηρεσία ηλεκτρονικού ταχυδρομείου δείτε + το <xref linkend="mail">.</para> + </sect1> + + <sect1 id="desktop-browsers"> + <title>Φυλλομετρητές (Browsers)</title> + + <indexterm> + <primary>browsers</primary> + <secondary>web</secondary> + </indexterm> + + <para>Το &os; δεν έχει προεγκατεστημένο κάποιο συγκεκριμένο φυλλομετρητή. + Στον κατάλογο + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/ports/www.html">www</ulink> + της συλλογής Ports μπορείτε να βρείτε αρκετούς φυλλομετρητές, έτοιμους + για εγκατάσταση. Αν δεν έχετε χρόνο για να μεταγλωττίσετε + ότι χρειάζεστε (ίσως χρειαστείτε αρκετή ώρα), πολλοί + από αυτούς είναι διαθέσιμοι και ως έτοιμα πακέτα.</para> + + <para>Τα <application>KDE</application> και + <application>GNOME</application>, ως πλήρη περιβάλλοντα εργασίας, + παρέχουν τους δικούς τους φυλλομετρητές HTML. Δείτε το + <xref linkend="x11-wm"> για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την + εγκατάσταση τους.</para> + + <para>Αν ενδιαφέρεστε για ελαφρείς (από άποψη κατανάλωσης πόρων) + φυλλομετρητές, δείτε τις ακόλουθες εφαρμογές στη συλλογή των Ports: + <filename role="package">www/dillo2</filename>, + <filename role="package">www/links</filename>, ή + <filename role="package">www/w3m</filename>.</para> + + <para>Το τμήμα αυτό καλύπτει τις παρακάτω εφαρμογές:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="4"> + <thead> + <row> + <entry>Όνομα Εφαρμογής</entry> + <entry>Απαιτούμενοι Πόροι</entry> + <entry>Εγκατάσταση από Ports</entry> + <entry>Βασικές Εξαρτήσεις</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><application>Firefox</application></entry> + <entry>μεσαία</entry> + <entry>βαριά</entry> + <entry><application>Gtk+</application></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>Opera</application></entry> + <entry>λίγοι (ελαφριά)</entry> + <entry>ελαφριά</entry> + <entry>Υπάρχουν διαθέσιμες εκδόσεις για &os; και Linux. Η έκδοση + για Linux εξαρτάται από την δυαδική συμβατότητα με Linux (Linux + Binary Compatibility) και το + <application>linux-openmotif</application>.</entry> + </row> + + <row> + <entry><application>Konqueror</application></entry> + <entry>μεσαία</entry> + <entry>βαριά</entry> + <entry>Βιβλιοθήκες <application>KDE</application></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>Chromium</application></entry> + <entry>μεσαία</entry> + <entry>μεσαία</entry> + <entry><application>Gtk+</application></entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <sect2> + <title>Firefox</title> + <indexterm> + <primary><application>Firefox</application></primary> + </indexterm> + + <para>Ο <application>Firefox</application> είναι ένας μοντέρνος, + ελεύθερος, ανοιχτός και σταθερός φυλλομετρητής, ο οποίος είναι πλήρως + προσαρμοσμένος για χρήση στο &os;. Διαθέτει μηχανή απεικόνισης η + οποία εναρμονίζεται πλήρως με τις τυποποιήσεις της HTML, και + δυνατότητες όπως εμφάνιση πολλαπλών σελίδων σε tabs, μπλοκάρισμα + αναδυόμενων παραθύρων (popups), πρόσθετα προγράμματα, βελτιωμένη + ασφάλεια και πολλά ακόμη. Ο <application>Firefox</application> + βασίζεται στον αρχικό πηγαίο κώδικα του + <application>Mozilla</application>.</para> + + <para>Εγκαταστήστε το πακέτο γράφοντας:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r firefox</userinput></screen> + + <para>Η παραπάνω εντολή θα εγκαταστήσει τον + <application>Firefox</application> 9.0. Αν θέλετε να εγκαταστήσετε + τον <application>Firefox</application> 3.6, γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r firefox36</userinput></screen> + + <para>Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε την Συλλογή των Ports αν + προτιμάτε να μεταγλωττίσετε από τον πηγαίο κώδικα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/www/firefox</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Για τον <application>Firefox</application> 3.6, αντικαταστήστε + στην παραπάνω εντολή τη λέξη <literal>firefox</literal> με + <literal>firefox36</literal>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="moz-java-plugin"> + <title>Ο Firefox και το Πρόσθετο (plugin) της &java;</title> + + <note> + <para>Σε αυτό το τμήμα και τα δύο επόμενα, θεωρούμε ότι έχετε ήδη + εγκαταστήσει τον <application>Firefox</application>.</para> + </note> + + <para>Εγκαταστήστε το <application>OpenJDK 6</application> από τη + Συλλογή των Ports, πληκτρολογώντας:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/java/openjdk6</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Εγκαταστήστε έπειτα το port <filename + role="package">java/icedtea-web</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/java/icedtea-web</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Βεβαιωθείτε ότι δεν αλλάξατε τις προεπιλεγμένες επιλογές στις + οθόνες ρυθμίσεων και των δύο ports.</para> + + <para>Ξεκινήστε το φυλλομετρητή σας, γράψτε + <literal>about:plugins</literal> στη γραμμή διευθύνσεων και + πιέστε <keycap>Enter</keycap>. Θα δείτε μια σελίδα με όλα τα + εγκατεστημένα πρόσθετα. Στη σελίδα αυτή θα πρέπει να δείτε + και την καταχώριση για το πρόσθετο της + <application>&java;</application>.</para> + + <para>Αν ο φυλλομετρητής δεν καταφέρει να εντοπίσει το πρόσθετο, + κάθε χρήστης θα χρειαστεί να εκτελέσει την παρακάτω εντολή και + να επανεκκινήσει το φυλλομετρητή του:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>ln -s /usr/local/lib/IcedTeaPlugin.so \ + $HOME/.mozilla/plugins/</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2 id="moz-flash-plugin"> + <title>Ο Firefox και το &adobe; &flash; Plugin</title> + <indexterm> + <primary>Flash</primary> + </indexterm> + + <para>Το &adobe; &flash; plugin δεν διατίθεται για το &os;. + Ωστόσο, υπάρχει ένα επίπεδο εξομοίωσης (software layer, wrapper) για + την εκτέλεση του αντίστοιχου plugin του Linux. To wrapper αυτό + υποστηρίζει επίσης και τα plugins για τον &adobe; &acrobat;, το + RealPlayer και άλλα.</para> + + <para>Εκτελέστε τα παρακάτω βήματα, ανάλογα με την έκδοση του &os; που + χρησιμοποιείτε:</para> + + <procedure> + <step> + <title>Για το &os; 7.<replaceable>X</replaceable></title> + + <para>Εγκαταστήστε το port + <filename role="package">www/nspluginwrapper</filename>. + Το port αυτό απαιτεί το + <filename role="package">emulators/linux_base-fc4</filename> + το οποίο είναι μεγάλο.</para> + + <para>Το επόμενο βήμα είναι η εγκατάσταση του port + <filename role="package">www/linux-flashplugin9</filename>. + Θα εγκατασταθεί η έκδοση + &flash; 9.<replaceable>X</replaceable> η οποία + γνωρίζουμε ότι δουλεύει σωστά στο + &os; 7.<replaceable>X</replaceable>.</para> + + <note> + <para>Σε εκδόσεις του &os; παλαιότερες από την 7.1-RELEASE, θα + πρέπει να εγκαταστήσετε το πακέτο <filename + role="package">www/linux-flashplugin7</filename> και να + παραλείψετε το βήμα σχετικά με το &man.linprocfs.5; που + φαίνεται παρακάτω.</para> + </note> + </step> + + <step> + <title>Για το &os; 8.<replaceable>X</replaceable></title> + + <para>Εγκαταστήστε το port + <filename role="package">www/nspluginwrapper</filename>. + Το port αυτό απαιτεί το + <filename role="package">emulators/linux_base-f10</filename> + το οποίο είναι μεγάλο.</para> + + <para>Το επόμενο βήμα είναι η εγκατάσταση του port + <filename role="package">www/linux-f10-flashplugin10</filename>. + Θα εγκατασταθεί η έκδοση + &flash; 10.<replaceable>X</replaceable> η οποία + γνωρίζουμε ότι δουλεύει σωστά στο + &os; 8.<replaceable>X</replaceable>.</para> + + <para>Για να λειτουργήσει σωστά αυτή η έκδοση, θα χρειαστεί να + δημιουργήσετε τον συμβολικό σύνδεσμο που φαίνεται + παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ln -s /usr/local/lib/npapi/linux-f10-flashplugin/libflashplayer.so \ + /usr/local/lib/browser_plugins/</userinput></screen> + + <para>Θα χρειαστεί να δημιουργήσετε χειροκίνητα τον κατάλογο + <filename class="directory">/usr/local/lib/browser_plugins</filename> + αν δεν υπάρχει στο σύστημα σας.</para> + </step> + </procedure> + + <para>Μετά την εγκατάσταση του σωστού (σύμφωνα με την έκδοση του &os;) + &flash; port, ο κάθε χρήστης θα πρέπει να ολοκληρώσει την προσωπική + του εγκατάσταση του plugin εκτελώντας την παρακάτω εντολή του + <command>nspluginwrapper</command>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>nspluginwrapper -v -a -i</userinput></screen> + + <para>Θα πρέπει να προσαρτήσετε το σύστημα αρχείων διεργασιών του + &linux;, &man.linprocfs.5; στον κατάλογο <filename + class="directory">/compat/linux/proc</filename>, αν επιθυμείτε + να αναπαράγετε &flash; σκηνές (animations). Αυτό μπορεί να γίνει με + την επομένη εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount -t linprocfs linproc /compat/linux/proc</userinput></screen> + + <para>Η προσάρτηση μπορεί επίσης να γίνεται αυτόματα κατά την εκκίνηση, + προσθέτοντας την παρακάτω γραμμή στο + <filename>/etc/fstab</filename>:</para> + + <programlisting>linproc /compat/linux/proc linprocfs rw 0 0</programlisting> + + <para>Μετά την εγκατάσταση του plugin, ξεκινήστε το φυλλομετρητή σας, + γράψτε <literal>about:plugins</literal> στη γραμμή διευθύνσεων και + πιέστε <keycap>Enter</keycap>. Θα πρέπει να δείτε μια λίστα με όλα + τα τρέχοντα διαθέσιμα plugins.</para> + </sect2> + + <sect2 id="moz-swfdec-flash-plugin"> + <title>Ο Firefox και το Swfdec &flash; Plugin</title> + + <para>To Swfdec είναι μια βιβλιοθήκη για αποκωδικοποίηση και αναπαραγωγή + σκηνών &flash;. Το Swfdec-Mozilla είναι ένα plugin για τους + φυλλομετρητές <application>Firefox</application> το οποίο χρησιμοποιεί + αυτή τη βιβλιοθήκη για την αναπαραγωγή αρχείων SWF. Είναι ακόμα στο + στάδιο της ανάπτυξης.</para> + + <para>Αν δεν μπορείτε ή δεν θέλετε να το μεταγλωττίσετε, απλώς + εγκαταστήστε το πακέτο από το δίκτυο:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r swfdec-plugin</userinput></screen> + + <para>Αν το πακέτο δεν είναι διαθέσιμο, μπορείτε να το μεταγλωττίσετε + και να το εγκαταστήσετε από τη Συλλογή των Ports:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/www/swfdec-plugin</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Μετά την εγκατάσταση, επανεκκινήστε το φυλλομετρητή σας για να + ενεργοποιηθεί το plugin.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Opera</title> + <indexterm> + <primary><application>Opera</application></primary> + </indexterm> + + <para>Ο <application>Opera</application> είναι ένας φυλλομετρητής με + πλήρεις δυνατότητες και συμβατός με τα πρότυπα. Έρχεται επίσης με + ενσωματωμένο πρόγραμμα ανάγνωσης ταχυδρομείου (mail) και ειδήσεων + (news), πρόγραμμα για IRC, αναγνώστη για RSS/Atom και πολλά ακόμα. + Παρ'όλα αυτά, ο <application>Opera</application> είναι μια σχετικά + ελαφριά και πολύ γρήγορη εφαρμογή. Έρχεται σε δύο τύπους: μια + <quote>εγγενής</quote> έκδοση για το &os; και μια έκδοση που + εκτελείται μέσω της συμβατότητας με το Linux.</para> + + <para>Για να χρησιμοποιήσετε την &os; έκδοση του + <application>Opera</application>, εγκαταστήστε το πακέτο:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r opera</userinput></screen> + + <para>Ορισμένες τοποθεσίες FTP δεν διαθέτουν όλα τα πακέτα, αλλά + μπορείτε να έχετε το ίδιο αποτέλεσμα μέσω της συλλογής των Ports, + γράφοντας:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/www/opera</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Για να εγκαταστήσετε την Linux έκδοση του + <application>Opera</application>, αντικαταστήστε με + <literal>linux-opera</literal> το + <literal>opera</literal> στα παραπάνω παραδείγματα.</para> + + <para>Το πρόσθετο &adobe; &flash; δεν είναι διαθέσιμο για το &os;. + Διατίθεται ωστόσο μια έκδοση κατάλληλη για το &linux;. Για να την + χρησιμοποιήσετε θα πρέπει αρχικά να εγκαταστήσετε το port <filename + role="package">www/linux-f10-flashplugin10</filename> και έπειτα + το port <filename role="package">www/opera-linuxplugins</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/www/linux-f10-flashplugin10</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/www/opera-linuxplugins</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Μπορείτε να ελέγξετε εύκολα την ύπαρξη του plugin: ξεκινήστε τον + φυλλομετρητή σας, γράψτε <literal>opera:plugins</literal> στη + γραμμή διευθύνσεων και πιέστε <keycap>Enter</keycap>. Θα πρέπει να + δείτε μια λίστα με όλα τα διαθέσιμα πρόσθετα.</para> + + <para>Για να προσθέσετε το πρόσθετο της + <application>&java;</application>, ακολουθήστε τις <link + linkend="moz-java-plugin"> αντίστοιχες οδηγίες για τον + Firefox</link>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Konqueror</title> + <indexterm> + <primary><application>Konqueror</application></primary> + </indexterm> + + <para>Ο <application>Konqueror</application> είναι κομμάτι του + <application>KDE</application> αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί και έξω + από το <application>KDE</application> με την εγκατάσταση του + <filename role="package">x11/kdebase3</filename>. Ο + <application>Konqueror</application> είναι πολύ περισσότερο από ένας + απλός φυλλομετρητής, είναι επίσης διαχειριστής αρχείων και πρόγραμμα + προβολής αρχείων πολυμέσων.</para> + + <para>Ο <application>Konqueror</application> διατίθεται επίσης με ένα + σετ από plugins, στο + <filename role="package">misc/konq-plugins</filename>.</para> + + <para>Ο <application>Konqueror</application> υποστηρίζει επίσης + <application>&flash;</application> και οι σχετικές οδηγίες (How To) + είναι διαθέσιμες στο <ulink + url="http://freebsd.kde.org/howtos/konqueror-flash.php"></ulink>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Chromium</title> + <indexterm> + <primary><application>Chromium</application></primary> + </indexterm> + + <para>Ο <application>Chromium</application> είναι μια εφαρμογή + browser ανοικτού κώδικα που στοχεύει στη βελτίωση της εμπειρίας + του χρήστη παρέχοντας ένα φυλλομετρητή ο οποίος είναι ασφαλέστερος, + ταχύτερος και πιο σταθερός. Ο <application>Chromium</application> + παρέχει δυνατότητα εμφάνισης σελίδων σε καρτέλες, αποκλεισμό + αναδυόμενων παραθύρων (popup blocker), πρόσθετα (extensions) και + πολλά ακόμα. Ο <application>Chromium</application> είναι το Έργο + ανοικτού κώδικα στο οποίο βασίζεται ο φυλλομετρητής + Google Chrome.</para> + + <para>Ο <application>Chromium</application> μπορεί να εγκατασταθεί + από πακέτο, με την εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r chromium</userinput></screen> + + <para>Εναλλακτικά, μπορείτε να μεταγλωττίσετε τον + <application>Chromium</application> χρησιμοποιώντας τη Συλλογή των + Ports:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/www/chromium</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <note> + <para>Ο <application>Chromium</application> εγκαθιστάται ως + <filename>/usr/local/bin/chrome</filename> και όχι ως + <filename>/usr/local/bin/chromium</filename>.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2 id="chromium-java-plugin"> + <title>Ο Chromium και το Πρόσθετο της &java;</title> + + <note> + <para>Στην ενότητα αυτή θεωρούμε ότι έχετε ήδη εγκαταστήσει τον + <application>Chromium</application>.</para> + </note> + + <para>Εγκαταστήστε το <application>OpenJDK 6</application> + μέσω της Συλλογής των Ports, γράφοντας:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/java/openjdk6</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Έπειτα, εγκαταστήστε το <filename + role="package">java/icedtea-web</filename> από τη Συλλογή των + Ports:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/java/icedtea-web</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Ξεκινήστε τον <application>Chromium</application> και + πληκτρολογήστε <literal>about:plugins</literal> στη γραμμή + διευθύνσεων. Θα πρέπει να δείτε το IcedTea-Web να εμφανίζεται + ως ένα από τα πρόσθετα.</para> + + <para>Αν το πρόσθετο δεν εμφανίζεται στον + <application>Chromium</application>, εκτελέστε τις παρακάτω + εντολές και επανεκκινήστε το φυλλομετρητή σας:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mkdir -p /usr/local/share/chromium/plugins +&prompt.root; ln -s /usr/local/lib/IcedTeaPlugin.so \ + /usr/local/share/chromium/plugins/</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2 id="chromium-flash-plugin"> + <title>Ο Chromium και το Πρόσθετο &adobe; &flash;</title> + + <note> + <para>Στην ενότητα αυτή θεωρούμε ότι έχετε ήδη εγκαταστήσει τον + <application>Chromium</application>.</para> + </note> + + <para>Για τη ρύθμιση του <application>Chromium</application> για χρήση + με το πρόσθετο &adobe; &flash;, χρησιμοποιήστε τις <link + linkend="moz-flash-plugin">οδηγίες για τον Firefox</link>. + Στον προηγούμενο σύνδεσμο θα βρείτε πλήρεις οδηγίες για την + εγκατάσταση του &adobe; &flash; στο &os;. Δεν απαιτούνται + επιπλέον βήματα, καθώς ο <application>Chromium</application> μπορεί + να χρησιμοποιήσει κάποια πρόσθετα από άλλους φυλλομετρητές.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="desktop-productivity"> + <title>Εφαρμογές Γραφείου</title> + + <para>Όσο αφορά τις εφαρμογές γραφείου, οι νέοι χρήστες συχνά αναζητούν + μια καλή σουίτα εφαρμογών ή ένα φιλικό επεξεργαστή κειμένου. Αν και + κάποια <link linkend="x11-wm">γραφικά περιβάλλοντα</link> όπως το + <application>KDE</application> παρέχουν τη δική τους + σουίτα εφαρμογών γραφείου, δεν υπάρχει ωστόσο προεπιλεγμένη εφαρμογή. + Το &os; παρέχει ότι χρειάζεστε, άσχετα από το περιβάλλον εργασίας + σας.</para> + + <para>Το τμήμα αυτό καλύπτει τις παρακάτω εφαρμογές:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="4"> + <thead> + <row> + <entry>Όνομα Εφαρμογής</entry> + <entry>Απαιτούμενοι Πόροι</entry> + <entry>Εγκατάσταση από Ports</entry> + <entry>Βασικές Εξαρτήσεις</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><application>KOffice</application></entry> + <entry>λίγοι (ελαφριά)</entry> + <entry>βαριά</entry> + <entry><application>KDE</application></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>AbiWord</application></entry> + <entry>λίγοι (ελαφριά)</entry> + <entry>ελαφριά</entry> + <entry><application>Gtk+</application> ή <application>GNOME</application></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>The Gimp</application></entry> + <entry>λίγοι (ελαφριά)</entry> + <entry>βαριά</entry> + <entry><application>Gtk+</application></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>OpenOffice.org</application></entry> + <entry>πολλοί (βαριά)</entry> + <entry>εξαιρετικά βαριά</entry> + <entry><application>&jdk;</application>, <application>Mozilla</application></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>LibreOffice</application></entry> + <entry>σχετικά βαριά</entry> + <entry>τεράστια</entry> + <entry><application>Gtk+</application> ή <application>KDE</application>/ + <application>GNOME</application> ή <application>&jdk;</application> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <sect2> + <title>KOffice</title> + <indexterm> + <primary><application>KOffice</application></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>office suite</primary> + <secondary><application>KOffice</application></secondary> + </indexterm> + + <para>Η κοινότητα του KDE εξοπλίζει το γραφικό της περιβάλλον με μια + σουίτα εφαρμογών γραφείου που μπορεί να χρησιμοποιηθεί και έξω από + το <application>KDE</application>. Περιλαμβάνει τα τέσσερα βασικά + προγράμματα που μπορείτε επίσης να βρείτε και σε άλλες σουίτες + γραφείου. Το <application>KWord</application> είναι ο επεξεργαστής + κειμένου, το <application>KSpread</application> είναι το πρόγραμμα + υπολογιστικών φύλλων, το <application>KPresenter</application> + διαχειρίζεται τις παρουσιάσεις, ενώ το + <application>Kontour</application> σας επιτρέπει να δημιουργήσετε + έγγραφα με γραφικά.</para> + + <para>Πριν εγκαταστήσετε το τελευταίο + <application>KOffice</application>, βεβαιωθείτε ότι έχετε ανανεωμένη + έκδοση του <application>KDE</application>.</para> + + <para>Για να εγκαταστήσετε το <application>KOffice</application> ως + πακέτο, δώστε την ακόλουθη εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r koffice</userinput></screen> + + <para>Αν το πακέτο δεν είναι διαθέσιμο, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την + Συλλογή των Ports. Για παράδειγμα, για να εγκαταστήσετε το + <application>KOffice</application> για το + <application>KDE3</application>, γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/editors/koffice-kde3</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>AbiWord</title> + <indexterm> + <primary><application>AbiWord</application></primary> + </indexterm> + + <para>Το <application>AbiWord</application> είναι ένα ελεύθερο πρόγραμμα + επεξεργασίας κειμένου, όμοιο στην αίσθηση και την εμφάνιση με το + <application>µsoft; Word</application>. + Είναι κατάλληλο για την πληκτρολόγηση άρθρων, γραμμάτων, αναφορών, + υπενθυμίσεων κ.ο.κ. Είναι πολύ γρήγορο, έχει αρκετές δυνατότητες και + είναι ιδιαίτερα φιλικό στο χρήστη.</para> + + <para>Το <application>AbiWord</application> μπορεί να εισάγει ή να + εξάγει αρχεία διάφορων μορφών, περιλαμβανομένων και κάποιων + κλειστών όπως το <filename>.doc</filename> της µsoft;.</para> + + <para>Το <application>AbiWord</application> είναι διαθέσιμο ως πακέτο. + Μπορείτε να το εγκαταστήσετε γράφοντας:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r abiword</userinput></screen> + + <para>Αν το πακέτο δεν είναι διαθέσιμο για κάποιο λόγο, μπορείτε να το + μεταγλωττίσετε από την Συλλογή των Ports. Σε αυτή την περίπτωση + πιθανώς να εγκαταστήσετε νεώτερη έκδοση σε σχέση με το έτοιμο πακέτο. + Μπορείτε να το κάνετε ως εξής:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/editors/abiword</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Το GIMP</title> + <indexterm> + <primary><application>The GIMP</application></primary> + </indexterm> + + <para>Το <application>The GIMP</application> είναι ένα ιδιαίτερα + εξελιγμένο πρόγραμμα διαχείρισης γραφικών για δημιουργία εικόνων ή + επεξεργασία φωτογραφιών. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως απλό + πρόγραμμα ζωγραφικής ή σαν σουίτα επεξεργασίας και διόρθωσης + φωτογραφιών. Περιέχει μεγάλο αριθμό από plugins ενώ διαθέτει και + scripting interface. Το <application>The GIMP</application> μπορεί να + διαβάσει και να γράψει μεγάλο φάσμα αρχείων εικόνας. Περιλαμβάνει + επίσης διεπαφές διασύνδεσης με σαρωτές και tablets.</para> + + <para>Μπορείτε να εγκαταστήσετε το πακέτο δίνοντας την εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r gimp</userinput></screen> + + <para>Αν η τοποθεσία FTP που χρησιμοποιείτε δεν διαθέτει αυτό το + πακέτο, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την Συλλογή των Ports. + Ο κατάλογος <ulink + url="http://www.FreeBSD.org/ports/graphics.html">graphics</ulink> + της Συλλογής των Ports περιέχει επίσης και το + <application>The Gimp Manual (εγχειρίδιο χρήσης)</application>. Δείτε + παρακάτω πως να το εγκαταστήσετε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/graphics/gimp</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/graphics/gimp-manual-pdf</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <note> + <para>Ο κατάλογος <ulink + url="http://www.FreeBSD.org/ports/graphics.html">graphics</ulink> + της συλλογής των Ports έχει επίσης την υπό εξέλιξη έκδοση + της εφαρμογής <application>The GIMP</application> στο + <filename role="package">graphics/gimp-devel</filename>. + Μπορείτε να βρείτε την HTML έκδοση του εγχειριδίου, + <application>The Gimp Manual</application> στο + <filename role="package">graphics/gimp-manual-html</filename>.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2> + <title>OpenOffice.org</title> + <indexterm> + <primary><application>OpenOffice.org</application></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>office suite</primary> + <secondary><application>OpenOffice.org</application></secondary> + </indexterm> + + <para>Το <application>OpenOffice.org</application> περιέχει όλες τις + απαραίτητες εφαρμογές σε μια πλήρη σουίτα εφαρμογών γραφείου: + επεξεργαστή κειμένου, υπολογιστικό φύλλο, διαχειριστή + παρουσιάσεων και πρόγραμμα σχεδίασης. Το περιβάλλον εργασίας του + είναι πολύ όμοιο με άλλες σουίτες γραφείου, και μπορεί να + χρησιμοποιήσει διάφορους δημοφιλείς τύπους αρχείων. Είναι διαθέσιμο + σε πολλές διαφορετικές γλώσσες, τόσο ως προς το περιβάλλον εργασίας + όσο και ως προς τα λεξικά και τον ορθογραφικό έλεγχο.</para> + + <para>Ο επεξεργαστής κειμένου του + <application>OpenOffice.org</application> χρησιμοποιεί εγγενώς + μορφή αρχείου XML για αυξημένη φορητότητα και ευελιξία. Το πρόγραμμα + υπολογιστικών φύλλων διαθέτει γλώσσα μακροεντολών και μπορεί να + διασυνδεθεί με εξωτερικές βάσεις δεδομένων. Το + <application>OpenOffice.org</application> είναι σταθερή εφαρμογή και + εκτελείται εγγενώς στα &windows;, το &solaris;, το Linux, το &os;, + καθώς και στο &macos; X. Περισσότερες πληροφορίες για το + <application>OpenOffice.org</application> μπορείτε να βρείτε + στη <ulink + url="http://www.openoffice.org/">δικτυακή τοποθεσία του + OpenOffice.org </ulink>. + Για πληροφορίες σχετικά με την έκδοση για &os;, καθώς και για + απευθείας κατέβασμα πακέτων, χρησιμοποιήστε την δικτυακή τοποθεσία + <ulink + url="http://porting.openoffice.org/freebsd/">FreeBSD OpenOffice.org + Porting Team</ulink>.</para> + + <para>Για να εγκαταστήσετε το <application>OpenOffice.org</application>, + γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r openoffice.org</userinput></screen> + + <note> + <para>Αν χρησιμοποιείτε -RELEASE έκδοση του &os;, το παραπάνω πρέπει + να δουλέψει. Διαφορετικά, θα πρέπει να δείτε την δικτυακή τοποθεσία + του &os; <application>OpenOffice.org</application> Porting Team για + να κατεβάσετε και να εγκαταστήσετε το αντίστοιχο πακέτο + χρησιμοποιώντας την &man.pkg.add.1;. Τόσο η τρέχουσα όσο και η υπό + εξέλιξη έκδοση είναι διαθέσιμες για κατέβασμα από την παραπάνω + τοποθεσία.</para> + </note> + + <para>Από τη στιγμή που το πακέτο εγκατασταθεί, πρέπει να γράψετε απλώς + την παρακάτω εντολή για να εκτελέσετε το + <application>OpenOffice.org</application>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>openoffice.org</userinput></screen> + + <note> + <para>Κατά την πρώτη εκκίνηση, θα σας γίνουν διάφορες ερωτήσεις και + θα δημιουργηθεί ένας κατάλογος με όνομα + <filename>.openoffice.org</filename> μέσα στον προσωπικό σας + κατάλογο.</para> + </note> + + <para>Αν τα πακέτα του <application>OpenOffice.org</application> δεν + είναι διαθέσιμα, έχετε πάντα την επιλογή να μεταγλωττίσετε το + αντίστοιχο port. Ωστόσο, να έχετε υπόψη σας ότι αυτό απαιτεί αρκετό + χώρο στο δίσκο και θα χρειαστεί και πάρα πολύ χρόνο για να + ολοκληρωθεί.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/editors/openoffice.org-3</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <note> + <para>Αν θέλετε να δημιουργήσετε μια έκδοση με τις δικές σας τοπικές + ρυθμίσεις, αντικαταστήστε την προηγούμενη γραμμή εντολών με την + επόμενη:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make LOCALIZED_LANG=<replaceable>your_language</replaceable> install clean</userinput></screen> + + <para>Πρέπει να αντικαταστήσετε το + <replaceable>your_language</replaceable> με το σωστό ISO κωδικό για + τη γλώσσα σας. Η λίστα με τους υποστηριζόμενους κωδικούς γλωσσών + είναι διαθέσιμη στο αρχείο + <filename>files/Makefile.localized</filename>, το οποίο βρίσκεται + στον κατάλογο του port.</para> + </note> + + <para>Μόλις γίνει αυτό, μπορείτε να ξεκινήσετε την εφαρμογή + <application>OpenOffice.org</application> δίνοντας την εντολή:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>openoffice.org</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>LibreOffice</title> + <indexterm> + <primary><application>LibreOffice</application></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>εφαρμογή γραφείου</primary> + <secondary><application>LibreOffice</application></secondary> + </indexterm> + + <para>Το <application>LibreOffice</application> είναι μια ελεύθερη + σουίτα εφαρμογών γραφείου η οποία αναπτύσσεται από το <ulink + url="http://www.documentfoundation.org/">The Document + Foundation</ulink>. Είναι συμβατή με τις άλλες + γνωστές σουίτες γραφείου και διατίθεται για τις περισσότερες + πλατφόρμες. Πρόκειται για fork της γνωστής εφαρμογής + <application>OpenOffice.org</application> η οποία περιλαμβάνει όλα + τα απαραίτητα μιας σουίτας γραφείου: επεξεργαστή κειμένου, + υπολογιστικό φύλλο, πρόγραμμα παρουσιάσεων, πρόγραμμα σχεδίασης και + ένα εργαλείο για δημιουργία και επεξεργασία μαθηματικών τύπων. + Διατίθεται σε πλήθος γλωσσών — η διεθνής υποστήριξη + επεκτείνεται μάλιστα τόσο στο περιβάλλον όσο και στα επιπλέον + προγράμματα ελέγχου ορθογραφίας και λεξικών.</para> + + <para>Ο επεξεργαστής κειμένου του <application>OpenOffice</application> + χρησιμοποιεί εγγενώς μορφή αρχείου XML το οποίο εξασφαλίζει + αυξημένη φορητότητα και ευελιξία. Το υπολογιστικό φύλλο διαθέτει + μια γλώσσα μακροεντολών και μπορεί να διασυνδεθεί με εξωτερικές + βάσεις δεδομένων. Το <application>LibreOffice</application> είναι + ήδη σταθερό και διατίθεται σε εκδόσεις για &windows;, &linux;, &os; + και &macos; X. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το + <application>LibreOffice</application> επισκεφθείτε την + <ulink url="http://www.libreoffice.org/">δικτυακή τοποθεσία του</ulink>.</para> + + <para>Για να εγκαταστήσετε το <application>LibreOffice</application> + από έτοιμο πακετό, γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r libreoffice</userinput></screen> + + <note> + <para>Το παραπάνω θα λειτουργήσει αν τρέχετε κάποιο επίσημο + -RELEASE του &os;.</para> + </note> + + <para>Μετά την εγκατάσταση του πακέτου, χρειάζεται να γράψετε το + παρακάτω για να εκτελέσετε το + <application>LibreOffice</application>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>libreoffice</userinput></screen> + + <note> + <para>Κατά την πρώτη εκκίνηση, θα σας γίνουν κάποιες ερωτήσεις και + θα δημιουργηθεί ένας κατάλογος <filename + class="directory">.libreoffice</filename> μέσα στον προσωπικό + σας κατάλογο.</para> + </note> + + <para>Αν δεν υπάρχουν διαθέσιμα πακέτα για το + <application>LibreOffice</application>, έχετε επίσης την επιλογή + να το μεταγλωττίσετε από το αντίστοιχο port. Θα πρέπει ωστόσο να + γνωρίζετε ότι απαιτείται αρκετός χώρος στο δίσκο και αρκετός χρόνος + για τη μεταγλώττιση.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/editors/libreoffice</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <note> + <para>Αν θέλετε να δημιουργήσετε μια έκδοση με υποστήριξη κάποιας + συγκεκριμένης γλώσσας, αντικαταστήστε την προηγούμενη εντολή + με:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make LOCALIZED_LANG=<replaceable>your_language</replaceable> install clean</userinput></screen> + + <para>Θα πρέπει να αντικαταστήσετε το + <replaceable>your_language</replaceable> με το σωστό ISO κωδικό της + γλώσσας που επιθυμείτε να χρησιμοποιήσετε. Για να βρείτε τον + κωδικό, δείτε το αρχείο <filename>Makefile</filename> του port και + ειδικότερα την ενότητα <maketarget>pre-fetch</maketarget>.</para> + </note> + + <para>Μπορείτε έπειτα να εκτελέσετε το + <application>LibreOffice</application> χρησιμοποιώντας την παρακάτω + εντολή:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>libreoffice</userinput></screen> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="desktop-viewers"> + <title>Προγράμματα Προβολής Εγγράφων</title> + + <para>Πρόσφατα έχουν γίνει αρκετά δημοφιλείς κάποιες νέες μορφές αρχείων. + Τα προγράμματα προβολής που απαιτούνται για τα αρχεία αυτά ίσως να μην + είναι διαθέσιμα στο βασικό σύστημα. Στο τμήμα αυτό θα δούμε πως + μπορείτε να τα εγκαταστήσετε.</para> + + <para>Το τμήμα αυτό καλύπτει τις εφαρμογές:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="4"> + <thead> + <row> + <entry>Όνομα Εφαρμογής</entry> + <entry>Απαιτούμενοι Πόροι</entry> + <entry>Εγκατάσταση από Ports</entry> + <entry>Βασικές Εξαρτήσεις</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><application>&acrobat.reader;</application></entry> + <entry>λίγοι (ελαφριά)</entry> + <entry>ελαφριά</entry> + <entry>Δυαδική συμβατότητα με Linux (Linux Binary Compatibility)</entry> + </row> + + <row> + <entry><application>gv</application></entry> + <entry>λίγοι (ελαφριά)</entry> + <entry>ελαφριά</entry> + <entry><application>Xaw3d</application></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>Xpdf</application></entry> + <entry>λίγοι (ελαφριά)</entry> + <entry>ελαφριά</entry> + <entry><application>FreeType</application></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>GQview</application></entry> + <entry>λίγοι (ελαφριά)</entry> + <entry>ελαφριά</entry> + <entry><application>Gtk+</application> ή <application>GNOME</application></entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <sect2> + <title>&acrobat.reader;</title> + <indexterm> + <primary><application>Acrobat Reader</application></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>PDF</primary> + <secondary>viewing</secondary> + </indexterm> + + <para>Πολλά έγγραφα διανέμονται πλέον ως αρχεία PDF το οποίο σημαίνει + <quote>Portable Document Format</quote> (Φορητή Μορφή Εγγράφου). Ένα + από τα συνιστώμενα προγράμματα προβολής για αυτό τον τύπο αρχείων + είναι το <application>&acrobat.reader;</application>, το οποίο η Adobe + διαθέτει για Linux. Καθώς το &os; μπορεί να χρησιμοποιήσει εκτελέσιμα + του Linux, η εφαρμογή είναι επίσης διαθέσιμη για το &os;.</para> + + <para>Για να εγκαταστήσετε το + <application>&acrobat.reader; 8</application> από τη Συλλογή των + Ports, γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/print/acroread8</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Δεν υπάρχει διαθέσιμο πακέτο, λόγω περιορισμών στην άδεια + χρήσης.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>gv</title> + <indexterm> + <primary><application>gv</application></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>PDF</primary> + <secondary>viewing</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>PostScript</primary> + <secondary>viewing</secondary> + </indexterm> + + <para>Το <application>gv</application> είναι ένα πρόγραμμα προβολής + εγγράφων για αρχεία &postscript; και PDF. Είναι αρχικά βασισμένο + στην εφαρμογή <application>ghostview</application> αλλά έχει καλύτερη + εμφάνιση χάρη στη βιβλιοθήκη <application>Xaw3d</application>. Είναι + γρήγορο, και το interface του είναι ξεκάθαρο. Το + <application>gv</application> έχει πολλές δυνατότητες, όπως + προσανατολισμό και μέγεθος χαρτιού, εμφάνιση υπό κλίμακα και βελτίωση + εμφάνισης γραμματοσειρών (antialias). Σχεδόν κάθε λειτουργία του + μπορεί να εκτελεστεί τόσο από το πληκτρολόγιο όσο και από το + ποντίκι.</para> + + <para>Για να εγκαταστήσετε το <application>gv</application> ως πακέτο, + γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r gv</userinput></screen> + + <para>Αν το πακέτο δεν είναι διαθέσιμο, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την + Συλλογή των Ports:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/print/gv</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Xpdf</title> + <indexterm> + <primary><application>Xpdf</application></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>PDF</primary> + <secondary>viewing</secondary> + </indexterm> + + <para>Αν θέλετε ένα μικρό πρόγραμμα προβολής αρχείων PDF για το &os;, το + <application>Xpdf</application> είναι ελαφρύ και αποδοτικό. Απαιτεί + ελάχιστους πόρους και είναι ιδιαίτερα σταθερό. Χρησιμοποιεί τις + βασικές γραμματοσειρές των X και δεν απαιτεί χρήση του + <application>&motif;</application> ή άλλης εργαλειοθήκης των Χ.</para> + + <para>Για να εγκαταστήσετε το <application>Xpdf</application> ως + πακέτο, δώστε την εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r xpdf</userinput></screen> + + <para>Αν το πακέτο δεν είναι διαθέσιμο ή προτιμάτε να χρησιμοποιήσετε + την Συλλογή των Ports, γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/graphics/xpdf</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Μόλις ολοκληρωθεί η εγκατάσταση, μπορείτε να ξεκινήσετε το + <application>Xpdf</application> και να χρησιμοποιήσετε το δεξί + πλήκτρο του ποντικιού για να ενεργοποιήσετε το μενού.<para> + </sect2> + + <sect2> + <title>GQview</title> + <indexterm> + <primary><application>GQview</application></primary> + </indexterm> + + <para>Το <application>GQview</application> είναι ένας διαχειριστής + εικόνων. Μπορείτε να δείτε ένα αρχείο με ένα απλό κλικ, να + ξεκινήσετε ένα εξωτερικό πρόγραμμα επεξεργασίας, να δείτε + προεπισκόπηση σε μορφή thumbnail και πολλά άλλα. Διαθέτει επίσης + προβολή παρουσίασης και κάποιες βασικές λειτουργίες + αρχείων. Μπορείτε να διαχειριστείτε συλλογές εικόνων και να βρείτε με + εύκολο τρόπο τις διπλές. Το <application>GQview</application> μπορεί + να χρησιμοποιηθεί για προβολή σε πλήρη οθόνη και υποστηρίζει τοπικές + / διεθνείς ρυθμίσεις.</para> + + <para>Αν θέλετε να εγκαταστήσετε το + <application>GQview</application> ως πακέτο, γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r gqview</userinput></screen> + + <para>Αν το πακέτο δεν είναι διαθέσιμο, ή προτιμάτε να χρησιμοποιήσετε + την Συλλογή των Ports, γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/graphics/gqview</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="desktop-finance"> + <title>Χρηματοοικονομικές Εφαρμογές</title> + + <para>Αν, για οποιοδήποτε λόγο, θέλετε να διαχειρίζεστε τα + χρηματοοικονομικά σας μέσω του &os; desktop σας, υπάρχουν κάποιες + ισχυρές και εύκολες στη χρήση εφαρμογές, έτοιμες προς εγκατάσταση. + Ορισμένες από αυτές είναι συμβατές με διαδεδομένες μορφές αρχείων, όπως + αυτές που χρησιμοποιούνται στα έγγραφα του + <application><trademark class="registered">Quicken</trademark></application> ή του <application>Excel</application>.</para> + + <para>Το τμήμα αυτό καλύπτει τις εφαρμογές:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="4"> + <thead> + <row> + <entry>Όνομα Εφαρμογής</entry> + <entry>Απαιτούμενοι Πόροι</entry> + <entry>Εγκατάσταση Από Ports</entry> + <entry>Βασικές Εξαρτήσεις</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><application>GnuCash</application></entry> + <entry>λίγοι (ελαφριά)</entry> + <entry>βαριά</entry> + <entry><application>GNOME</application></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>Gnumeric</application></entry> + <entry>λίγοι (ελαφριά)</entry> + <entry>βαριά</entry> + <entry><application>GNOME</application></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>Abacus</application></entry> + <entry>λίγοι (ελαφριά)</entry> + <entry>ελαφριά</entry> + <entry><application>Tcl/Tk</application></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>KMyMoney</application></entry> + <entry>λίγοι (ελαφριά)</entry> + <entry>βαριά</entry> + <entry><application>KDE</application></entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <sect2> + <title>GnuCash</title> + <indexterm> + <primary><application>GnuCash</application></primary> + </indexterm> + + <para>Το <application>GnuCash</application> είναι μέρος της προσπάθειας + του <application>GNOME</application> να παρέχει φιλικές εφαρμογές + στους τελικούς χρήστες. Με το <application>GnuCash</application>, + μπορείτε να κρατάτε λογαριασμό των εσόδων και εξόδων σας, των + τραπεζικών σας λογαριασμών και των μετοχών σας. Διαθέτει περιβάλλον + εργασίας το οποίο είναι εύκολο στη χρήση χωρίς να χρειάζεται + ιδιαίτερη εκμάθηση, αλλά είναι ταυτόχρονα και πολύ + επαγγελματικό.</para> + + <para>Το <application>GnuCash</application> παρέχει έξυπνο σύστημα + καταχώρησης, ιεραρχικό σύστημα λογαριασμών, πολλά πλήκτρα συντομεύσεων + πληκτρολογίου, καθώς και μεθόδους αυτόματης συμπλήρωσης. Μπορεί να + διαχωρίσει μια συναλλαγή σε πολλά λεπτομερή τμήματα. Το + <application>GnuCash</application> μπορεί να εισάγει και να + συγχωνεύσει αρχεία QIF του <application>Quicken</application>. Μπορεί + επίσης να χειριστεί τις περισσότερες διεθνείς μορφές ημερομηνιών και + νομισματικών μονάδων.</para> + + <para>Για να εγκαταστήσετε το <application>GnuCash</application> στο + σύστημα σας, γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r gnucash</userinput></screen> + + <para>Αν το πακέτο δεν είναι διαθέσιμο, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την + Συλλογή των Ports:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/finance/gnucash</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Gnumeric</title> + <indexterm> + <primary><application>Gnumeric</application></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>spreadsheet</primary> + <secondary><application>Gnumeric</application></secondary> + </indexterm> + + <para>Το <application>Gnumeric</application> είναι ένα υπολογιστικό + φύλλο και αποτελεί μέρος του περιβάλλοντος εργασίας + <application>GNOME</application>. Διαθέτει βολική αυτόματη + <quote>πρόβλεψη</quote> της εισόδου του χρήστη σύμφωνα με τη μορφή του + κελιού καθώς και σύστημα αυτόματης συμπλήρωσης (autofill) για διάφορες + ακολουθίες. Μπορεί να εισάγει αρχεία διάφορων δημοφιλών μορφών, όπως + αυτά που χρησιμοποιούνται στο <application>Excel</application>, το + <application>Lotus 1-2-3</application>, ή το + <application>Quattro Pro</application>. + Το <application>Gnumeric</application> υποστηρίζει γραφήματα μέσω του + προγράμματος γραφικών + <filename role="package">math/guppi</filename>. Έχει μεγάλο αριθμό + ενσωματωμένων συναρτήσεων και επιτρέπει όλες τις συνήθεις μορφές + κελιών, όπως αριθμούς, νομισματικές μονάδες, ημερομηνίες, ώρες και + πολλές ακόμα.</para> + + <para>Για να εγκαταστήσετε το <application>Gnumeric</application> ως + πακέτο, γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r gnumeric</userinput></screen> + + <para>Αν το πακέτο δεν είναι διαθέσιμο, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την + Συλλογή των Ports, γράφοντας:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/math/gnumeric</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Abacus</title> + <indexterm> + <primary><application>Abacus</application></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>spreadsheet</primary> + <secondary><application>Abacus</application></secondary> + </indexterm> + + <para>Το <application>Abacus</application> είναι ένα μικρό και εύκολο + στη χρήση υπολογιστικό φύλλο. Περιλαμβάνει πολλές ενσωματωμένες + συναρτήσεις οι οποίες είναι χρήσιμες σε διάφορα πεδία, όπως η + στατιστική, τα χρηματοοικονομικά και τα μαθηματικά. Μπορεί να εισάγει + και να εξάγει αρχεία του <application>Excel</application>. Το + <application>Abacus</application> μπορεί να παράγει έξοδο μορφής + &postscript;.</para> + + <para>Για να εγκαταστήσετε το <application>Abacus</application> ως + πακέτο, γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r abacus</userinput></screen> + + <para>Αν το πακέτο δεν είναι διαθέσιμο, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την + Συλλογή των Ports, γράφοντας:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/deskutils/abacus</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>KMyMoney</title> + + <indexterm><primary><application>KMyMoney</application></primary></indexterm> + + <indexterm> + <primary>spreadsheet</primary> + <secondary><application>KMyMoney</application></secondary> + </indexterm> + + <para>Το <application>KMyMoney</application> είναι μια εφαρμογή + διαχείρισης των προσωπικών σας οικονομικών, φτιαγμένη για το + περιβάλλον <application>KDE</application>. To + <application>KMyMoney</application> στοχεύει να παρέχει και + να ενσωματώσει όλες τις λειτουργίες που διατίθενται σε αντίστοιχες + εμπορικές εφαρμογές. Το <application>KMyMoney</application> μπορεί + να εισάγει αρχεία του προτύπου QIF (Quicken Interchange Format), + να τηρεί καταγραφή των επενδύσεων σας, να χειρίζεται πολλαπλές + νομισματικές μονάδες και να παρέχει πλήθος αναφορών. Μέσα από + ξεχωριστό plugin, παρέχεται επίσης η δυνατότητα εισαγωγής αρχείων + OFX.</para> + + <para>Για να εγκαταστήσετε το <application>KMyMoney</application> ως + πακέτο, εκτελέστε την εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r kmymoney2</userinput></screen> + + <para>Αν το πακέτο δεν είναι διαθέσιμο, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την + Συλλογή των Ports, όπως φαίνεται παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/finance/kmymoney2</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="desktop-summary"> + <title>Περίληψη</title> + + <para>Αν και το &os; είναι δημοφιλές στους παροχείς Internet (ISPs) για + την απόδοση και τη σταθερότητα του, είναι επίσης έτοιμο και για + καθημερινή χρήση ως desktop. Με αρκετές χιλιάδες εφαρμογές διαθέσιμες + ως <ulink url="http://www.FreeBSD.org/applications.html">πακέτα</ulink> ή + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/ports/index.html">ports</ulink>, + μπορείτε να δημιουργήσετε το τέλειο desktop που καλύπτει όλες τις + ανάγκες σας.</para> + + <para>Παρακάτω, φαίνεται μια γρήγορη περίληψη όλων των desktop εφαρμογών + που παρουσιάστηκαν σε αυτό το κεφάλαιο:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="3"> + <thead> + <row> + <entry>Όνομα Εφαρμογής</entry> + <entry>Όνομα Πακέτου</entry> + <entry>Όνομα Port</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><application>Opera</application></entry> + <entry><literal>opera</literal></entry> + <entry><filename role="package">www/opera</filename></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>Firefox</application></entry> + <entry><literal>firefox</literal></entry> + <entry><filename role="package">www/firefox</filename></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>Chromium</application></entry> + <entry><literal>chromium</literal></entry> + <entry><filename role="package">www/chromium</filename></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>KOffice</application></entry> + <entry><literal>koffice</literal></entry> + <entry><filename role="package">editors/koffice-kde3</filename></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>AbiWord</application></entry> + <entry><literal>abiword</literal></entry> + <entry><filename role="package">editors/abiword</filename></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>The GIMP</application></entry> + <entry><literal>gimp</literal></entry> + <entry><filename role="package">graphics/gimp</filename></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>OpenOffice.org</application></entry> + <entry><literal>openoffice</literal></entry> + <entry><filename role="package">editors/openoffice.org-3</filename></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>LibreOffice</application></entry> + <entry><literal>libreoffice</literal></entry> + <entry><filename role="package">editors/libreoffice</filename></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>&acrobat.reader;</application></entry> + <entry><literal>acroread</literal></entry> + <entry><filename role="package">print/acroread8</filename></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>gv</application></entry> + <entry><literal>gv</literal></entry> + <entry><filename role="package">print/gv</filename></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>Xpdf</application></entry> + <entry><literal>xpdf</literal></entry> + <entry><filename role="package">graphics/xpdf</filename></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>GQview</application></entry> + <entry><literal>gqview</literal></entry> + <entry><filename role="package">graphics/gqview</filename></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>GnuCash</application></entry> + <entry><literal>gnucash</literal></entry> + <entry><filename role="package">finance/gnucash</filename></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>Gnumeric</application></entry> + <entry><literal>gnumeric</literal></entry> + <entry><filename role="package">math/gnumeric</filename></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>Abacus</application></entry> + <entry><literal>abacus</literal></entry> + <entry><filename role="package">deskutils/abacus</filename></entry> + </row> + + <row> + <entry><application>KMyMoney</application></entry> + <entry><literal>kmymoney2</literal></entry> + <entry><filename role="package">finance/kmymoney2</filename></entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/disks/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/disks/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..d9ae80a372 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/disks/chapter.sgml @@ -0,0 +1,4161 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Αποθηκευτικά Μέσα + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/disks/chapter.sgml + %SRCID% 1.1 + +--> + +<chapter id="disks"> + <title>Αποθηκευτικά Μέσα</title> + + <sect1 id="disks-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + + <para>Το κεφάλαιο αυτό καλύπτει την χρήση των δίσκων στο &os;. + Περιλαμβάνει δίσκους που υποστηρίζονται από μνήμη, δίσκους συνδεδεμένους + απευθείας στο δίκτυο, τις τυπικές συσκευές αποθήκευσης SCSI/IDE, καθώς + και συσκευές που χρησιμοποιούν διεπαφή USB.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + <itemizedlist> + <listitem><para>Την ορολογία που χρησιμοποιεί το &os; για να περιγράψει + την οργάνωση των δεδομένων στο φυσικό μέσο του δίσκου + (partitions - κατατμήσεις - και slices).</para> + </listitem> + + <listitem><para>Πως να προσθέσετε νέους σκληρούς δίσκους στο + σύστημα σας.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε το &os; να χρησιμοποιεί συσκευές + αποθήκευσης USB.</para> + </listitem> + <listitem><para>Πως να ρυθμίσετε εικονικά συστήματα αρχείων, όπως + δίσκους που αποθηκεύονται σε μνήμη RAM.</para></listitem> + <listitem> + <para>Πως να χρησιμοποιήσετε quotas για να περιορίσετε τη χρήση + χώρου στο δίσκο.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Πως να κρυπτογραφήσετε δίσκους για να τους ασφαλίσετε + από επιθέσεις.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Πως να δημιουργήσετε και να γράψετε CD και DVD + στο &os;.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Τα διάφορα διαθέσιμα μέσα αποθήκευσης για αντίγραφα + ασφαλείας.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Πως να χρησιμοποιήσετε προγράμματα λήψης αντιγράφων + ασφαλείας στο &os;.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Πως να πάρετε αντίγραφα ασφαλείας σε δισκέττες.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Τι είναι οι εικόνες (snapshots) σε ένα σύστημα αρχείων και πως + να τις χρησιμοποιήσετε αποδοτικά.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να ξέρετε πως θα ρυθμίσετε και θα εγκαταστήσετε ένα νέο πυρήνα + του &os; (<xref linkend="kernelconfig">).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + </sect1> + + <sect1 id="disks-naming"> + <title>Device Names</title> + + <para>The following is a list of physical storage devices + supported in FreeBSD, and the device names associated with + them.</para> + + <table id="disk-naming-physical-table" frame="none"> + <title>Physical Disk Naming Conventions</title> + + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Drive type</entry> + <entry>Drive device name</entry> + </row> + </thead> + <tbody> + <row> + <entry>IDE hard drives</entry> + <entry><literal>ad</literal></entry> + </row> + <row> + <entry>IDE CDROM drives</entry> + <entry><literal>acd</literal></entry> + </row> + <row> + <entry>SCSI hard drives and USB Mass storage devices</entry> + <entry><literal>da</literal></entry> + </row> + <row> + <entry>SCSI CDROM drives</entry> + <entry><literal>cd</literal></entry> + </row> + <row> + <entry>Assorted non-standard CDROM drives</entry> + <entry><literal>mcd</literal> for Mitsumi CD-ROM and + <literal>scd</literal> for Sony CD-ROM devices + </entry> + </row> + <row> + <entry>Floppy drives</entry> + <entry><literal>fd</literal></entry> + </row> + <row> + <entry>SCSI tape drives</entry> + <entry><literal>sa</literal></entry> + </row> + <row> + <entry>IDE tape drives</entry> + <entry><literal>ast</literal></entry> + </row> + <row> + <entry>Flash drives</entry> + <entry><literal>fla</literal> for &diskonchip; Flash device</entry> + </row> + <row> + <entry>RAID drives</entry> + <entry><literal>aacd</literal> for &adaptec; AdvancedRAID, + <literal>mlxd</literal> and <literal>mlyd</literal> + for &mylex;, + <literal>amrd</literal> for AMI &megaraid;, + <literal>idad</literal> for Compaq Smart RAID, + <literal>twed</literal> for &tm.3ware; RAID.</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </table> + </sect1> + + <sect1 id="disks-adding"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>David</firstname> + <surname>O'Brien</surname> + <contrib>Originally contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + <!-- 26 Apr 1998 --> + </sect1info> + + <title>Adding Disks</title> + + <indexterm> + <primary>disks</primary> + <secondary>adding</secondary> + </indexterm> + + <para>Lets say we want to add a new SCSI disk to a machine that + currently only has a single drive. First turn off the computer + and install the drive in the computer following the instructions + of the computer, controller, and drive manufacturer. Due to the + wide variations of procedures to do this, the details are beyond + the scope of this document.</para> + + <para>Login as user <username>root</username>. After you have installed the + drive, inspect <filename>/var/run/dmesg.boot</filename> to ensure the new + disk was found. Continuing with our example, the newly added drive will + be <devicename>da1</devicename> and we want to mount it on + <filename>/1</filename> (if you are adding an IDE drive, the device name + will be <devicename>ad1</devicename>).</para> + + <indexterm><primary>partitions</primary></indexterm> + <indexterm><primary>slices</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary><command>fdisk</command></primary> + </indexterm> + + <para>FreeBSD runs on IBM-PC compatible computers, therefore it must + take into account the PC BIOS partitions. These are different + from the traditional BSD partitions. A PC disk has up to four + BIOS partition entries. If the disk is going to be truly + dedicated to FreeBSD, you can use the + <emphasis>dedicated</emphasis> mode. Otherwise, FreeBSD will + have to live within one of the PC BIOS partitions. FreeBSD + calls the PC BIOS partitions <emphasis>slices</emphasis> so as + not to confuse them with traditional BSD partitions. You may + also use slices on a disk that is dedicated to FreeBSD, but used + in a computer that also has another operating system installed. + This is a good way to avoid confusing the <command>fdisk</command> utility of + other, non-FreeBSD operating systems.</para> + + <para>In the slice case the drive will be added as + <filename>/dev/da1s1e</filename>. This is read as: SCSI disk, + unit number 1 (second SCSI disk), slice 1 (PC BIOS partition 1), + and <filename>e</filename> BSD partition. In the dedicated + case, the drive will be added simply as + <filename>/dev/da1e</filename>.</para> + + <para>Due to the use of 32-bit integers to store the number of sectors, + &man.bsdlabel.8; is + limited to 2^32-1 sectors per disk or 2TB in most cases. The + &man.fdisk.8; format allows a starting sector of no more than + 2^32-1 and a length of no more than 2^32-1, limiting partitions to + 2TB and disks to 4TB in most cases. The &man.sunlabel.8; format + is limited to 2^32-1 sectors per partition and 8 partitions for + a total of 16TB. For larger disks, &man.gpt.8; partitions may be + used.</para> + + <sect2> + <title>Using &man.sysinstall.8;</title> + <indexterm> + <primary><application>sysinstall</application></primary> + <secondary>adding disks</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>su</primary> + </indexterm> + <procedure> + <step> + <title>Navigating <application>Sysinstall</application></title> + + <para>You may use <command>sysinstall</command> to + partition and label a new disk using its easy to use menus. + Either login as user <username>root</username> or use the + <command>su</command> command. Run + <command>sysinstall</command> and enter the + <literal>Configure</literal> menu. Within the + <literal>FreeBSD Configuration Menu</literal>, scroll down and + select the <literal>Fdisk</literal> option.</para> + </step> + + <step> + <title><application>fdisk</application> Partition Editor</title> + <para>Once inside <application>fdisk</application>, typing <userinput>A</userinput> will + use the entire disk for FreeBSD. When asked if you want to + <quote>remain cooperative with any future possible operating + systems</quote>, answer <literal>YES</literal>. Write the + changes to the disk using <userinput>W</userinput>. Now exit the + FDISK editor by typing <userinput>q</userinput>. Next you will be + asked about the <quote>Master Boot Record</quote>. Since you are adding a + disk to an already running system, choose + <literal>None</literal>.</para> + </step> + + <step> + <title>Disk Label Editor</title> + <indexterm><primary>BSD partitions</primary></indexterm> + + <para>Next, you need to exit <application>sysinstall</application> + and start it again. Follow the directions above, although this + time choose the <literal>Label</literal> option. This will + enter the <literal>Disk Label Editor</literal>. This + is where you will create the traditional BSD partitions. A + disk can have up to eight partitions, labeled + <literal>a-h</literal>. + A few of the partition labels have special uses. The + <literal>a</literal> partition is used for the root partition + (<filename>/</filename>). Thus only your system disk (e.g, + the disk you boot from) should have an <literal>a</literal> + partition. The <literal>b</literal> partition is used for + swap partitions, and you may have many disks with swap + partitions. The <literal>c</literal> partition addresses the + entire disk in dedicated mode, or the entire FreeBSD slice in + slice mode. The other partitions are for general use.</para> + + <para><application>sysinstall</application>'s Label editor + favors the <literal>e</literal> + partition for non-root, non-swap partitions. Within the + Label editor, create a single file system by typing + <userinput>C</userinput>. When prompted if this will be a FS + (file system) or swap, choose <literal>FS</literal> and type in a + mount point (e.g, <filename>/mnt</filename>). When adding a + disk in post-install mode, <application>sysinstall</application> + will not create entries + in <filename>/etc/fstab</filename> for you, so the mount point + you specify is not important.</para> + + <para>You are now ready to write the new label to the disk and + create a file system on it. Do this by typing + <userinput>W</userinput>. Ignore any errors from + <application>sysinstall</application> that + it could not mount the new partition. Exit the Label Editor + and <application>sysinstall</application> completely.</para> + </step> + + <step> + <title>Finish</title> + + <para>The last step is to edit <filename>/etc/fstab</filename> + to add an entry for your new disk.</para> + </step> + </procedure> + </sect2> + + <sect2> + <title>Using Command Line Utilities</title> + + <sect3> + <title>Using Slices</title> + + <para>This setup will allow your disk to work correctly with + other operating systems that might be installed on your + computer and will not confuse other operating systems' + <command>fdisk</command> utilities. It is recommended + to use this method for new disk installs. Only use + <literal>dedicated</literal> mode if you have a good reason + to do so!</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=/dev/zero of=/dev/da1 bs=1k count=1</userinput> +&prompt.root; <userinput>fdisk -BI da1</userinput> #Initialize your new disk +&prompt.root; <userinput>bsdlabel -B -w -r da1s1 auto</userinput> #Label it. +&prompt.root; <userinput>bsdlabel -e da1s1</userinput> # Edit the bsdlabel just created and add any partitions. +&prompt.root; <userinput>mkdir -p /1</userinput> +&prompt.root; <userinput>newfs /dev/da1s1e</userinput> # Repeat this for every partition you created. +&prompt.root; <userinput>mount /dev/da1s1e /1</userinput> # Mount the partition(s) +&prompt.root; <userinput>vi /etc/fstab</userinput> # Add the appropriate entry/entries to your <filename>/etc/fstab</filename>.</screen> + + <para>If you have an IDE disk, substitute <filename>ad</filename> + for <filename>da</filename>.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Dedicated</title> + <indexterm><primary>OS/2</primary></indexterm> + + <para>If you will not be sharing the new drive with another operating + system, you may use the <literal>dedicated</literal> mode. Remember + this mode can confuse Microsoft operating systems; however, no damage + will be done by them. IBM's &os2; however, will + <quote>appropriate</quote> any partition it finds which it does not + understand.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=/dev/zero of=/dev/da1 bs=1k count=1</userinput> +&prompt.root; <userinput>bsdlabel -Brw da1 auto</userinput> +&prompt.root; <userinput>bsdlabel -e da1</userinput> # create the `e' partition +&prompt.root; <userinput>newfs -d0 /dev/da1e</userinput> +&prompt.root; <userinput>mkdir -p /1</userinput> +&prompt.root; <userinput>vi /etc/fstab</userinput> # add an entry for /dev/da1e +&prompt.root; <userinput>mount /1</userinput></screen> + + <para>An alternate method is:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=/dev/zero of=/dev/da1 count=2</userinput> +&prompt.root; <userinput>bsdlabel /dev/da1 | bsdlabel -BrR da1 /dev/stdin</userinput> +&prompt.root; <userinput>newfs /dev/da1e</userinput> +&prompt.root; <userinput>mkdir -p /1</userinput> +&prompt.root; <userinput>vi /etc/fstab</userinput> # add an entry for /dev/da1e +&prompt.root; <userinput>mount /1</userinput></screen> + + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="raid"> + <title>RAID</title> + + <sect2 id="raid-soft"> + <title>Software RAID</title> + + <sect3 id="ccd"> + <sect3info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Christopher</firstname> + <surname>Shumway</surname> + <contrib>Original work by </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Jim</firstname> + <surname>Brown</surname> + <contrib>Revised by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect3info> + +<indexterm><primary>RAID</primary><secondary>software</secondary></indexterm> +<indexterm> + <primary>RAID</primary><secondary>CCD</secondary> +</indexterm> + + <title>Concatenated Disk Driver (CCD) Configuration</title> + <para>When choosing a mass storage solution the most important + factors to consider are speed, reliability, and cost. It is + rare to have all three in balance; normally a fast, reliable mass + storage device is expensive, and to cut back on cost either speed + or reliability must be sacrificed.</para> + + <para>In designing the system described below, cost was chosen + as the most important factor, followed by speed, then reliability. + Data transfer speed for this system is ultimately + constrained by the network. And while reliability is very important, + the CCD drive described below serves online data that is already + fully backed up on CD-R's and can easily be replaced.</para> + + <para>Defining your own requirements is the first step + in choosing a mass storage solution. If your requirements prefer + speed or reliability over cost, your solution will differ from + the system described in this section.</para> + + + <sect4 id="ccd-installhw"> + <title>Installing the Hardware</title> + + <para>In addition to the IDE system disk, three Western + Digital 30GB, 5400 RPM IDE disks form the core + of the CCD disk described below providing approximately + 90GB of online storage. Ideally, + each IDE disk would have its own IDE controller + and cable, but to minimize cost, additional + IDE controllers were not used. Instead the disks were + configured with jumpers so that each IDE controller has + one master, and one slave.</para> + + <para>Upon reboot, the system BIOS was configured to + automatically detect the disks attached. More importantly, + FreeBSD detected them on reboot:</para> + + <programlisting>ad0: 19574MB <WDC WD205BA> [39770/16/63] at ata0-master UDMA33 +ad1: 29333MB <WDC WD307AA> [59598/16/63] at ata0-slave UDMA33 +ad2: 29333MB <WDC WD307AA> [59598/16/63] at ata1-master UDMA33 +ad3: 29333MB <WDC WD307AA> [59598/16/63] at ata1-slave UDMA33</programlisting> + + <note><para>If FreeBSD does not detect all the disks, ensure + that you have jumpered them correctly. Most IDE drives + also have a <quote>Cable Select</quote> jumper. This is + <emphasis>not</emphasis> the jumper for the master/slave + relationship. Consult the drive documentation for help in + identifying the correct jumper.</para></note> + + <para>Next, consider how to attach them as part of the file + system. You should research both &man.vinum.8; (<xref + linkend="vinum-vinum">) and &man.ccd.4;. In this + particular configuration, &man.ccd.4; was chosen.</para> + </sect4> + + <sect4 id="ccd-setup"> + <title>Setting Up the CCD</title> + + <para>The &man.ccd.4; driver allows you to take + several identical disks and concatenate them into one + logical file system. In order to use + &man.ccd.4;, you need a kernel with + &man.ccd.4; support built in. + Add this line to your kernel configuration file, rebuild, and + reinstall the kernel:</para> + + <programlisting>device ccd</programlisting> + + <para>The &man.ccd.4; support can also be + loaded as a kernel loadable module.</para> + + <para>To set up &man.ccd.4;, you must first use + &man.bsdlabel.8; to label the disks:</para> + + <programlisting>bsdlabel -r -w ad1 auto +bsdlabel -r -w ad2 auto +bsdlabel -r -w ad3 auto</programlisting> + + <para>This creates a bsdlabel for <devicename>ad1c</devicename>, <devicename>ad2c</devicename> and <devicename>ad3c</devicename> that + spans the entire disk.</para> + + <para>The next step is to change the disk label type. You + can use &man.bsdlabel.8; to edit the + disks:</para> + + <programlisting>bsdlabel -e ad1 +bsdlabel -e ad2 +bsdlabel -e ad3</programlisting> + + <para>This opens up the current disk label on each disk with + the editor specified by the <envar>EDITOR</envar> + environment variable, typically &man.vi.1;.</para> + + <para>An unmodified disk label will look something like + this:</para> + + <programlisting>8 partitions: +# size offset fstype [fsize bsize bps/cpg] + c: 60074784 0 unused 0 0 0 # (Cyl. 0 - 59597)</programlisting> + + <para>Add a new <literal>e</literal> partition for &man.ccd.4; to use. This + can usually be copied from the <literal>c</literal> partition, + but the <option>fstype</option> <emphasis>must</emphasis> + be <userinput>4.2BSD</userinput>. The disk label should + now look something like this:</para> + + <programlisting>8 partitions: +# size offset fstype [fsize bsize bps/cpg] + c: 60074784 0 unused 0 0 0 # (Cyl. 0 - 59597) + e: 60074784 0 4.2BSD 0 0 0 # (Cyl. 0 - 59597)</programlisting> + + </sect4> + + <sect4 id="ccd-buildingfs"> + <title>Building the File System</title> + + <para>Now that you have all the disks labeled, you must + build the &man.ccd.4;. To do that, + use &man.ccdconfig.8;, with options similar to the following:</para> + + <programlisting>ccdconfig ccd0<co id="co-ccd-dev"> 32<co id="co-ccd-interleave"> 0<co id="co-ccd-flags"> /dev/ad1e<co id="co-ccd-devs"> /dev/ad2e /dev/ad3e</programlisting> + + <para>The use and meaning of each option is shown below:</para> + + <calloutlist> + <callout arearefs="co-ccd-dev"> + <para>The first argument is the device to configure, in this case, + <filename>/dev/ccd0c</filename>. The <filename>/dev/</filename> + portion is optional.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-ccd-interleave"> + + <para>The interleave for the file system. The interleave + defines the size of a stripe in disk blocks, each normally 512 bytes. + So, an interleave of 32 would be 16,384 bytes.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-ccd-flags"> + <para>Flags for &man.ccdconfig.8;. If you want to enable drive + mirroring, you can specify a flag here. This + configuration does not provide mirroring for + &man.ccd.4;, so it is set at 0 (zero).</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-ccd-devs"> + <para>The final arguments to &man.ccdconfig.8; + are the devices to place into the array. Use the complete pathname + for each device.</para> + </callout> + </calloutlist> + + + <para>After running &man.ccdconfig.8; the &man.ccd.4; + is configured. A file system can be installed. Refer to &man.newfs.8; + for options, or simply run: </para> + + <programlisting>newfs /dev/ccd0c</programlisting> + + + </sect4> + + <sect4 id="ccd-auto"> + <title>Making it All Automatic</title> + + <para>Generally, you will want to mount the + &man.ccd.4; upon each reboot. To do this, you must + configure it first. Write out your current configuration to + <filename>/etc/ccd.conf</filename> using the following command:</para> + + <programlisting>ccdconfig -g > /etc/ccd.conf</programlisting> + + <para>During reboot, the script <command>/etc/rc</command> + runs <command>ccdconfig -C</command> if <filename>/etc/ccd.conf</filename> + exists. This automatically configures the + &man.ccd.4; so it can be mounted.</para> + + <note><para>If you are booting into single user mode, before you can + &man.mount.8; the &man.ccd.4;, you + need to issue the following command to configure the + array:</para> + + <programlisting>ccdconfig -C</programlisting> + </note> + + <para>To automatically mount the &man.ccd.4;, + place an entry for the &man.ccd.4; in + <filename>/etc/fstab</filename> so it will be mounted at + boot time:</para> + + <programlisting>/dev/ccd0c /media ufs rw 2 2</programlisting> + </sect4> + </sect3> + + <sect3 id="vinum"> + <title>The Vinum Volume Manager</title> + +<indexterm><primary>RAID</primary><secondary>software</secondary></indexterm> +<indexterm> + <primary>RAID</primary> + <secondary>Vinum</secondary> +</indexterm> + + <para>The Vinum Volume Manager is a block device driver which + implements virtual disk drives. It isolates disk hardware + from the block device interface and maps data in ways which + result in an increase in flexibility, performance and + reliability compared to the traditional slice view of disk + storage. &man.vinum.8; implements the RAID-0, RAID-1 and + RAID-5 models, both individually and in combination.</para> + + <para>See <xref linkend="vinum-vinum"> for more + information about &man.vinum.8;.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="raid-hard"> + <title>Hardware RAID</title> + + <indexterm> + <primary>RAID</primary> + <secondary>hardware</secondary> + </indexterm> + + <para>FreeBSD also supports a variety of hardware <acronym>RAID</acronym> + controllers. These devices control a <acronym>RAID</acronym> subsystem + without the need for FreeBSD specific software to manage the + array.</para> + + <para>Using an on-card <acronym>BIOS</acronym>, the card controls most of the disk operations + itself. The following is a brief setup description using a Promise <acronym>IDE</acronym> <acronym>RAID</acronym> + controller. When this card is installed and the system is started up, it + displays a prompt requesting information. Follow the instructions + to enter the card's setup screen. From here, you have the ability to + combine all the attached drives. After doing so, the disk(s) will look like + a single drive to FreeBSD. Other <acronym>RAID</acronym> levels can be set up + accordingly. + </para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Rebuilding ATA RAID1 Arrays</title> + + <para>FreeBSD allows you to hot-replace a failed disk in an array. This requires + that you catch it before you reboot.</para> + + <para>You will probably see something like the following in <filename>/var/log/messages</filename> or in the &man.dmesg.8; + output:</para> + + <programlisting>ad6 on monster1 suffered a hard error. +ad6: READ command timeout tag=0 serv=0 - resetting +ad6: trying fallback to PIO mode +ata3: resetting devices .. done +ad6: hard error reading fsbn 1116119 of 0-7 (ad6 bn 1116119; cn 1107 tn 4 sn 11)\\ +status=59 error=40 +ar0: WARNING - mirror lost</programlisting> + + <para>Using &man.atacontrol.8;, check for further information:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>atacontrol list</userinput> +ATA channel 0: + Master: no device present + Slave: acd0 <HL-DT-ST CD-ROM GCR-8520B/1.00> ATA/ATAPI rev 0 + +ATA channel 1: + Master: no device present + Slave: no device present + +ATA channel 2: + Master: ad4 <MAXTOR 6L080J4/A93.0500> ATA/ATAPI rev 5 + Slave: no device present + +ATA channel 3: + Master: ad6 <MAXTOR 6L080J4/A93.0500> ATA/ATAPI rev 5 + Slave: no device present + +&prompt.root; <userinput>atacontrol status ar0</userinput> +ar0: ATA RAID1 subdisks: ad4 ad6 status: DEGRADED</screen> + + <procedure> + <step> + <para>You will first need to detach the ata channel with the failed + disk so you can safely remove it:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>atacontrol detach ata3</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Replace the disk.</para> + </step> + + <step> + <para>Reattach the ata channel:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>atacontrol attach ata3</userinput> +Master: ad6 <MAXTOR 6L080J4/A93.0500> ATA/ATAPI rev 5 +Slave: no device present</screen> + </step> + + <step> + <para>Add the new disk to the array as a spare:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>atacontrol addspare ar0 ad6</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Rebuild the array:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>atacontrol rebuild ar0</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>It is possible to check on the progress by issuing the + following command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dmesg | tail -10</userinput> +[output removed] +ad6: removed from configuration +ad6: deleted from ar0 disk1 +ad6: inserted into ar0 disk1 as spare + +&prompt.root; <userinput>atacontrol status ar0</userinput> +ar0: ATA RAID1 subdisks: ad4 ad6 status: REBUILDING 0% completed</screen> + </step> + + <step> + <para>Wait until this operation completes.</para> + </step> + </procedure> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="usb-disks"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Marc</firstname> + <surname>Fonvieille</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + <!-- Jul 2004 --> + </sect1info> + + <title>USB Storage Devices</title> + <indexterm> + <primary>USB</primary> + <secondary>disks</secondary> + </indexterm> + + <para>A lot of external storage solutions, nowadays, use the + Universal Serial Bus (USB): hard drives, USB thumbdrives, CD-R + burners, etc. &os; provides support for these devices.</para> + + <sect2> + <title>Configuration</title> + + <para>The USB mass storage devices driver, &man.umass.4;, + provides the support for USB storage devices. If you use the + <filename>GENERIC</filename> kernel, you do not have to change + anything in your configuration. If you use a custom kernel, + be sure that the following lines are present in your kernel + configuration file:</para> + + <programlisting>device scbus +device da +device pass +device uhci +device ohci +device usb +device umass</programlisting> + + <para>The &man.umass.4; driver uses the SCSI subsystem to access + to the USB storage devices, your USB device will be seen as a + SCSI device by the system. Depending on the USB chipset on + your motherboard, you only need either <literal>device + uhci</literal> or <literal>device ohci</literal>, however + having both in the kernel configuration file is harmless. Do + not forget to compile and install the new kernel if you added + any lines.</para> + + <note> + <para>If your USB device is a CD-R or DVD burner, the SCSI CD-ROM + driver, &man.cd.4;, must be added to the kernel via the + line:</para> + + <programlisting>device cd</programlisting> + + <para>Since the burner is seen as a SCSI drive, the driver + &man.atapicam.4; should not be used in the kernel + configuration.</para> + </note> + + <para>Support for USB 2.0 controllers is provided on + &os;; however, you must add:</para> + + <programlisting>device ehci</programlisting> + + <para>to your configuration file for USB 2.0 support. Note + &man.uhci.4; and &man.ohci.4; drivers are still needed if you + want USB 1.X support.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Testing the Configuration</title> + + <para>The configuration is ready to be tested: plug in your USB + device, and in the system message buffer (&man.dmesg.8;), the + drive should appear as something like:</para> + + <screen>umass0: USB Solid state disk, rev 1.10/1.00, addr 2 +GEOM: create disk da0 dp=0xc2d74850 +da0 at umass-sim0 bus 0 target 0 lun 0 +da0: <Generic Traveling Disk 1.11> Removable Direct Access SCSI-2 device +da0: 1.000MB/s transfers +da0: 126MB (258048 512 byte sectors: 64H 32S/T 126C)</screen> + + <para>Of course, the brand, the device node + (<devicename>da0</devicename>) and other details can differ + according to your configuration.</para> + + <para>Since the USB device is seen as a SCSI one, the + <command>camcontrol</command> command can be used to list the + USB storage devices attached to the system:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>camcontrol devlist</userinput> +<Generic Traveling Disk 1.11> at scbus0 target 0 lun 0 (da0,pass0)</screen> + + <para>If the drive comes with a file system, you should be able + to mount it. The <xref linkend="disks-adding"> will help you + to format and create partitions on the USB drive if + needed.</para> + + <para>To make this device mountable as a normal user, certain + steps have to be taken. First, the devices that are created + when a USB storage device is connected need to be accessible + by the user. A solution is to make all users of these devices + a member of the <groupname>operator</groupname> group. This + is done with &man.pw.8;. Second, when the devices are + created, the <groupname>operator</groupname> group should be + able to read and write them. This is accomplished by adding + these lines to + <filename>/etc/devfs.rules</filename>:</para> + + <programlisting>[localrules=1] +add path 'da*' mode 0660 group operator</programlisting> + + <note> + <para>If there already are SCSI disks in the system, it must + be done a bit different. E.g., if the system already + contains disks <devicename>da0</devicename> through + <devicename>da2</devicename> attached to the system, change + the second line as follows:</para> + + <programlisting>add path 'da[3-9]*' mode 0660 group operator</programlisting> + + <para>This will exclude the already existing disks from + belonging to the <groupname>operator</groupname> + group.</para> + </note> + + <para>You also have to enable your &man.devfs.rules.5; ruleset + in your <filename>/etc/rc.conf</filename> file:</para> + + <programlisting>devfs_system_ruleset="localrules"</programlisting> + + <para>Next, the kernel has to be configured to allow regular + users to mount file systems. The easiest way is to add the + following line to + <filename>/etc/sysctl.conf</filename>:</para> + + <programlisting>vfs.usermount=1</programlisting> + + <para>Note that this only takes effect after the next reboot. + Alternatively, one can also use &man.sysctl.8; to set this + variable.</para> + + <para>The final step is to create a directory where the file + system is to be mounted. This directory needs to be owned by + the user that is to mount the file system. One way to do that + is for <username>root</username> to create a subdirectory + owned by that user as + <filename>/mnt/<replaceable>$USER</replaceable></filename> + (replace <replaceable>$USER</replaceable> by the login name of + the actual user):</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mkdir /mnt/$USER</userinput> +&prompt.root; <userinput>chown <replaceable>$USER</replaceable>:<replaceable>$USER</replaceable> /mnt/<replaceable>$USER</replaceable></userinput></screen> + + <para>Suppose a USB thumbdrive is plugged in, and a device + <filename>/dev/da0s1</filename> appears. Since these devices + usually come preformatted with a FAT file system, one can + mount them like this:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>mount_msdosfs -m 644 -M 755 /dev/da0s1 /mnt/<replaceable>$USER</replaceable></userinput></screen> + + <para>If you unplug the device (the disk must be unmounted + before), you should see, in the system message buffer, + something like the following:</para> + + <screen>umass0: at uhub0 port 1 (addr 2) disconnected +(da0:umass-sim0:0:0:0): lost device +(da0:umass-sim0:0:0:0): removing device entry +GEOM: destroy disk da0 dp=0xc2d74850 +umass0: detached</screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Further Reading</title> + + <para>Beside the <link linkend="disks-adding">Adding + Disks</link> and <link linkend="mount-unmount">Mounting and + Unmounting File Systems</link> sections, reading various + manual pages may be also useful: &man.umass.4;, + &man.camcontrol.8;, and &man.usbdevs.8;.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="creating-cds"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Mike</firstname> + <surname>Meyer</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + <!-- mwm@mired.org --> + </author> + </authorgroup> + <!-- Apr 2001 --> + </sect1info> + + <title>Creating and Using Optical Media (CDs)</title> + <indexterm> + <primary>CDROMs</primary> + <secondary>creating</secondary> + </indexterm> + + <sect2> + <title>Introduction</title> + + <para>CDs have a number of features that differentiate them from + conventional disks. Initially, they were not writable by the + user. They are designed so that they can be read continuously without + delays to move the head between tracks. They are also much easier + to transport between systems than similarly sized media were at the + time.</para> + + <para>CDs do have tracks, but this refers to a section of data to + be read continuously and not a physical property of the disk. To + produce a CD on FreeBSD, you prepare the data files that are going + to make up the tracks on the CD, then write the tracks to the + CD.</para> + + <indexterm><primary>ISO 9660</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>file systems</primary> + <secondary>ISO 9660</secondary> + </indexterm> + <para>The ISO 9660 file system was designed to deal with these + differences. It unfortunately codifies file system limits that were + common then. Fortunately, it provides an extension mechanism that + allows properly written CDs to exceed those limits while still + working with systems that do not support those extensions.</para> + + <indexterm> + <primary><filename role="package">sysutils/cdrtools</filename></primary> + </indexterm> + <para>The <filename role="package">sysutils/cdrtools</filename> + port includes &man.mkisofs.8;, a program that you can use to + produce a data file containing an ISO 9660 file + system. It has options that support various extensions, and is + described below.</para> + + <indexterm> + <primary>CD burner</primary> + <secondary>ATAPI</secondary> + </indexterm> + <para>Which tool to use to burn the CD depends on whether your CD burner + is ATAPI or something else. ATAPI CD burners use the <command><link + linkend="burncd">burncd</link></command> program that is part of + the base system. SCSI and USB CD burners should use + <command><link linkend="cdrecord">cdrecord</link></command> from + the <filename role="package">sysutils/cdrtools</filename> port. + It is also possible to use <command><link + linkend="cdrecord">cdrecord</link></command> and other tools + for SCSI drives on ATAPI hardware with the <link + linkend="atapicam">ATAPI/CAM module</link>.</para> + + <para>If you want CD burning software with a graphical user + interface, you may wish to take a look at either + <application>X-CD-Roast</application> or + <application>K3b</application>. These tools are available as + packages or from the <filename + role="package">sysutils/xcdroast</filename> and <filename + role="package">sysutils/k3b</filename> ports. + <application>X-CD-Roast</application> and + <application>K3b</application> require the <link + linkend="atapicam">ATAPI/CAM module</link> with ATAPI + hardware.</para> + </sect2> + + <sect2 id="mkisofs"> + <title>mkisofs</title> + + <para>The &man.mkisofs.8; program, which is part of the + <filename role="package">sysutils/cdrtools</filename> port, + produces an ISO 9660 file system + that is an image of a directory tree in the &unix; file system name + space. The simplest usage is:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mkisofs -o <replaceable>imagefile.iso</replaceable> <replaceable>/path/to/tree</replaceable></userinput></screen> + + <indexterm> + <primary>file systems</primary> + <secondary>ISO 9660</secondary> + </indexterm> + <para>This command will create an <replaceable>imagefile.iso</replaceable> + containing an ISO 9660 file system that is a copy of the tree at + <replaceable>/path/to/tree</replaceable>. In the process, it will + map the file names to names that fit the limitations of the + standard ISO 9660 file system, and will exclude files that have + names uncharacteristic of ISO file systems.</para> + + <indexterm> + <primary>file systems</primary> + <secondary>HFS</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>file systems</primary> + <secondary>Joliet</secondary> + </indexterm> + <para>A number of options are available to overcome those + restrictions. In particular, <option>-R</option> enables the + Rock Ridge extensions common to &unix; systems, <option>-J</option> + enables Joliet extensions used by Microsoft systems, and + <option>-hfs</option> can be used to create HFS file systems used + by &macos;.</para> + + <para>For CDs that are going to be used only on FreeBSD systems, + <option>-U</option> can be used to disable all filename + restrictions. When used with <option>-R</option>, it produces a + file system image that is identical to the FreeBSD tree you started + from, though it may violate the ISO 9660 standard in a number of + ways.</para> + + <indexterm> + <primary>CDROMs</primary> + <secondary>creating bootable</secondary> + </indexterm> + <para>The last option of general use is <option>-b</option>. This is + used to specify the location of the boot image for use in producing an + <quote>El Torito</quote> bootable CD. This option takes an + argument which is the path to a boot image from the top of the + tree being written to the CD. By default, &man.mkisofs.8; creates an + ISO image in the so-called <quote>floppy disk emulation</quote> mode, + and thus expects the boot image to be exactly 1200, 1440 or + 2880 KB in size. Some boot loaders, like the one used by the + FreeBSD distribution disks, do not use emulation mode; in this case, + the <option>-no-emul-boot</option> option should be used. So, if + <filename>/tmp/myboot</filename> holds a bootable FreeBSD system + with the boot image in + <filename>/tmp/myboot/boot/cdboot</filename>, you could produce the + image of an ISO 9660 file system in + <filename>/tmp/bootable.iso</filename> like so:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mkisofs -R -no-emul-boot -b boot/cdboot -o /tmp/bootable.iso /tmp/myboot</userinput></screen> + + <para>Having done that, if you have <devicename>md</devicename> + configured in your kernel, you can mount the file system with:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mdconfig -a -t vnode -f /tmp/bootable.iso -u 0</userinput> +&prompt.root; <userinput>mount -t cd9660 /dev/md0 /mnt</userinput></screen> + + <para>At which point you can verify that <filename>/mnt</filename> + and <filename>/tmp/myboot</filename> are identical.</para> + + <para>There are many other options you can use with + &man.mkisofs.8; to fine-tune its behavior. In particular: + modifications to an ISO 9660 layout and the creation of Joliet + and HFS discs. See the &man.mkisofs.8; manual page for details.</para> + </sect2> + + <sect2 id="burncd"> + <title>burncd</title> + <indexterm> + <primary>CDROMs</primary> + <secondary>burning</secondary> + </indexterm> + <para>If you have an ATAPI CD burner, you can use the + <command>burncd</command> command to burn an ISO image onto a + CD. <command>burncd</command> is part of the base system, installed + as <filename>/usr/sbin/burncd</filename>. Usage is very simple, as + it has few options:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>burncd -f <replaceable>cddevice</replaceable> data <replaceable>imagefile.iso</replaceable> fixate</userinput></screen> + + <para>Will burn a copy of <replaceable>imagefile.iso</replaceable> on + <replaceable>cddevice</replaceable>. The default device is + <filename>/dev/acd0</filename>. See &man.burncd.8; for options to + set the write speed, eject the CD after burning, and write audio + data.</para> + </sect2> + + <sect2 id="cdrecord"> + <title>cdrecord</title> + + <para>If you do not have an ATAPI CD burner, you will have to use + <command>cdrecord</command> to burn your + CDs. <command>cdrecord</command> is not part of the base system; + you must install it from either the port at <filename role="package">sysutils/cdrtools</filename> + or the appropriate + package. Changes to the base system can cause binary versions of + this program to fail, possibly resulting in a + <quote>coaster</quote>. You should therefore either upgrade the + port when you upgrade your system, or if you are <link + linkend="stable">tracking -STABLE</link>, upgrade the port when a + new version becomes available.</para> + + <para>While <command>cdrecord</command> has many options, basic usage + is even simpler than <command>burncd</command>. Burning an ISO 9660 + image is done with:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cdrecord dev=<replaceable>device</replaceable> <replaceable>imagefile.iso</replaceable></userinput></screen> + + <para>The tricky part of using <command>cdrecord</command> is finding + the <option>dev</option> to use. To find the proper setting, use + the <option>-scanbus</option> flag of <command>cdrecord</command>, + which might produce results like this:</para> + <indexterm> + <primary>CDROMs</primary> + <secondary>burning</secondary> + </indexterm> + <screen>&prompt.root; <userinput>cdrecord -scanbus</userinput> +Cdrecord-Clone 2.01 (i386-unknown-freebsd7.0) Copyright (C) 1995-2004 Jörg Schilling +Using libscg version 'schily-0.1' +scsibus0: + 0,0,0 0) 'SEAGATE ' 'ST39236LW ' '0004' Disk + 0,1,0 1) 'SEAGATE ' 'ST39173W ' '5958' Disk + 0,2,0 2) * + 0,3,0 3) 'iomega ' 'jaz 1GB ' 'J.86' Removable Disk + 0,4,0 4) 'NEC ' 'CD-ROM DRIVE:466' '1.26' Removable CD-ROM + 0,5,0 5) * + 0,6,0 6) * + 0,7,0 7) * +scsibus1: + 1,0,0 100) * + 1,1,0 101) * + 1,2,0 102) * + 1,3,0 103) * + 1,4,0 104) * + 1,5,0 105) 'YAMAHA ' 'CRW4260 ' '1.0q' Removable CD-ROM + 1,6,0 106) 'ARTEC ' 'AM12S ' '1.06' Scanner + 1,7,0 107) *</screen> + + <para>This lists the appropriate <option>dev</option> value for the + devices on the list. Locate your CD burner, and use the three + numbers separated by commas as the value for + <option>dev</option>. In this case, the CRW device is 1,5,0, so the + appropriate input would be + <option>dev=1,5,0</option>. There are easier + ways to specify this value; see &man.cdrecord.1; for + details. That is also the place to look for information on writing + audio tracks, controlling the speed, and other things.</para> + </sect2> + + <sect2 id="duplicating-audiocds"> + <title>Duplicating Audio CDs</title> + + <para>You can duplicate an audio CD by extracting the audio data from + the CD to a series of files, and then writing these files to a blank + CD. The process is slightly different for ATAPI and SCSI + drives.</para> + + <procedure> + <title>SCSI Drives</title> + + <step> + <para>Use <command>cdda2wav</command> to extract the audio.</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>cdda2wav -v255 -D2,0 -B -Owav</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Use <command>cdrecord</command> to write the + <filename>.wav</filename> files.</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>cdrecord -v dev=<replaceable>2,0</replaceable> -dao -useinfo *.wav</userinput></screen> + + <para>Make sure that <replaceable>2,0</replaceable> is set + appropriately, as described in <xref linkend="cdrecord">.</para> + </step> + </procedure> + + <procedure> + <title>ATAPI Drives</title> + + <step> + <para>The ATAPI CD driver makes each track available as + <filename>/dev/acd<replaceable>d</replaceable>t<replaceable>nn</replaceable></filename>, + where <replaceable>d</replaceable> is the drive number, and + <replaceable>nn</replaceable> is the track number written with two + decimal digits, prefixed with zero as needed. + So the first track on the first disk is + <filename>/dev/acd0t01</filename>, the second is + <filename>/dev/acd0t02</filename>, the third is + <filename>/dev/acd0t03</filename>, and so on.</para> + + <para>Make sure the appropriate files exist in + <filename>/dev</filename>. If the entries are missing, + force the system to retaste the media:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=/dev/acd0 of=/dev/null count=1</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Extract each track using &man.dd.1;. You must also use a + specific block size when extracting the files.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=/dev/acd0t01 of=track1.cdr bs=2352</userinput> +&prompt.root; <userinput>dd if=/dev/acd0t02 of=track2.cdr bs=2352</userinput> +... +</screen> + </step> + + <step> + <para>Burn the extracted files to disk using + <command>burncd</command>. You must specify that these are audio + files, and that <command>burncd</command> should fixate the disk + when finished.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>burncd -f <replaceable>/dev/acd0</replaceable> audio track1.cdr track2.cdr <replaceable>...</replaceable> fixate</userinput></screen> + </step> + </procedure> + </sect2> + + <sect2 id="imaging-cd"> + <title>Duplicating Data CDs</title> + + <para>You can copy a data CD to a image file that is + functionally equivalent to the image file created with + &man.mkisofs.8;, and you can use it to duplicate + any data CD. The example given here assumes that your CDROM + device is <devicename>acd0</devicename>. Substitute your + correct CDROM device.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=/dev/acd0 of=file.iso bs=2048</userinput></screen> + + <para>Now that you have an image, you can burn it to CD as + described above.</para> + </sect2> + + <sect2 id="mounting-cd"> + <title>Using Data CDs</title> + + <para>Now that you have created a standard data CDROM, you + probably want to mount it and read the data on it. By + default, &man.mount.8; assumes that a file system is of type + <literal>ufs</literal>. If you try something like:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount /dev/cd0 /mnt</userinput></screen> + + <para>you will get a complaint about <errorname>Incorrect super + block</errorname>, and no mount. The CDROM is not a + <literal>UFS</literal> file system, so attempts to mount it + as such will fail. You just need to tell &man.mount.8; that + the file system is of type <literal>ISO9660</literal>, and + everything will work. You do this by specifying the + <option>-t cd9660</option> option &man.mount.8;. For + example, if you want to mount the CDROM device, + <filename>/dev/cd0</filename>, under + <filename>/mnt</filename>, you would execute:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount -t cd9660 /dev/cd0 /mnt</userinput></screen> + + <para>Note that your device name + (<filename>/dev/cd0</filename> in this example) could be + different, depending on the interface your CDROM uses. Also, + the <option>-t cd9660</option> option just executes + &man.mount.cd9660.8;. The above example could be shortened + to:</para> + +<screen>&prompt.root; <userinput>mount_cd9660 /dev/cd0 /mnt</userinput></screen> + + <para>You can generally use data CDROMs from any vendor in this + way. Disks with certain ISO 9660 extensions might behave + oddly, however. For example, Joliet disks store all filenames + in two-byte Unicode characters. The FreeBSD kernel does not + speak Unicode, but the &os; CD9660 driver is able to convert + Unicode characters on the fly. If some non-English characters + show up as question marks you will need to specify the local + charset you use with the <option>-C</option> option. For more + information, consult the &man.mount.cd9660.8; manual + page.</para> + + <note> + <para>To be able to do this character conversion with the help + of the <option>-C</option> option, the kernel will require + the <filename>cd9660_iconv.ko</filename> module to be + loaded. This can be done either by adding this line to + <filename>loader.conf</filename>:</para> + + <programlisting>cd9660_iconv_load="YES"</programlisting> + + <para>and then rebooting the machine, or by directly loading the + module with &man.kldload.8;.</para> + </note> + + <para>Occasionally, you might get <errorname>Device not + configured</errorname> when trying to mount a CDROM. This + usually means that the CDROM drive thinks that there is no + disk in the tray, or that the drive is not visible on the bus. + It can take a couple of seconds for a CDROM drive to realize + that it has been fed, so be patient.</para> + + <para>Sometimes, a SCSI CDROM may be missed because it did not + have enough time to answer the bus reset. If you have a SCSI + CDROM please add the following option to your kernel + configuration and <link linkend="kernelconfig-building">rebuild your kernel</link>.</para> + + <programlisting>options SCSI_DELAY=15000</programlisting> + + <para>This tells your SCSI bus to pause 15 seconds during boot, + to give your CDROM drive every possible chance to answer the + bus reset.</para> + </sect2> + + <sect2 id="rawdata-cd"> + <title>Burning Raw Data CDs</title> + + <para>You can choose to burn a file directly to CD, without + creating an ISO 9660 file system. Some people do this for + backup purposes. This runs more quickly than burning a + standard CD:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>burncd -f /dev/acd1 -s 12 data archive.tar.gz fixate</userinput></screen> + + <para>In order to retrieve the data burned to such a CD, you + must read data from the raw device node:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>tar xzvf /dev/acd1</userinput></screen> + + <para>You cannot mount this disk as you would a normal CDROM. + Such a CDROM cannot be read under any operating system + except FreeBSD. If you want to be able to mount the CD, or + share data with another operating system, you must use + &man.mkisofs.8; as described above.</para> + </sect2> + + <sect2 id="atapicam"> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Marc</firstname> + <surname>Fonvieille</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + + <indexterm> + <primary>CD burner</primary> + <secondary>ATAPI/CAM driver</secondary> + </indexterm> + <title>Using the ATAPI/CAM Driver</title> + + <para>This driver allows ATAPI devices (CD-ROM, CD-RW, DVD + drives etc...) to be accessed through the SCSI subsystem, and + so allows the use of applications like <filename + role="package">sysutils/cdrdao</filename> or + &man.cdrecord.1;.</para> + + <para>To use this driver, you will need to add the following + line to the <filename>/boot/loader.conf</filename> + file:</para> + + <programlisting>atapicam_load="YES"</programlisting> + + <para>then, reboot your machine.</para> + + <note> + <para>If you prefer to statically compile the &man.atapicam.4; + support in your kernel, you will have to add this line to + your kernel configuration file:</para> + + <programlisting>device atapicam</programlisting> + + <para>You also need the following lines in your kernel + configuration file:</para> + + <programlisting>device ata +device scbus +device cd +device pass</programlisting> + + <para>which should already be present. Then rebuild, install + your new kernel, and reboot your machine.</para> + </note> + + <para>During the boot process, your burner should show up, + like so:</para> + + <screen>acd0: CD-RW <MATSHITA CD-RW/DVD-ROM UJDA740> at ata1-master PIO4 +cd0 at ata1 bus 0 target 0 lun 0 +cd0: <MATSHITA CDRW/DVD UJDA740 1.00> Removable CD-ROM SCSI-0 device +cd0: 16.000MB/s transfers +cd0: Attempt to query device size failed: NOT READY, Medium not present - tray closed</screen> + + <para>The drive could now be accessed via the + <filename>/dev/cd0</filename> device name, for example to + mount a CD-ROM on <filename>/mnt</filename>, just type the + following:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount -t cd9660 <replaceable>/dev/cd0</replaceable> /mnt</userinput></screen> + + <para>As <username>root</username>, you can run the following + command to get the SCSI address of the burner:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>camcontrol devlist</userinput> +<MATSHITA CDRW/DVD UJDA740 1.00> at scbus1 target 0 lun 0 (pass0,cd0)</screen> + + <para>So <literal>1,0,0</literal> will be the SCSI address to + use with &man.cdrecord.1; and other SCSI application.</para> + + <para>For more information about ATAPI/CAM and SCSI system, + refer to the &man.atapicam.4; and &man.cam.4; manual + pages.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="creating-dvds"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Marc</firstname> + <surname>Fonvieille</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Andy</firstname> + <surname>Polyakov</surname> + <contrib>With inputs from </contrib> + </author> + </authorgroup> + <!-- Feb 2004 --> + </sect1info> + + <title>Creating and Using Optical Media (DVDs)</title> + <indexterm> + <primary>DVD</primary> + <secondary>burning</secondary> + </indexterm> + + <sect2> + <title>Introduction</title> + + <para>Compared to the CD, the DVD is the next generation of + optical media storage technology. The DVD can hold more data + than any CD and is nowadays the standard for video + publishing.</para> + + <para>Five physical recordable formats can be defined for what + we will call a recordable DVD:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>DVD-R: This was the first DVD recordable format + available. The DVD-R standard is defined by the <ulink + url="http://www.dvdforum.com/forum.shtml">DVD Forum</ulink>. + This format is write once.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>DVD-RW: This is the rewritable version of + the DVD-R standard. A DVD-RW can be rewritten about 1000 + times.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>DVD-RAM: This is also a rewritable format + supported by the DVD Forum. A DVD-RAM can be seen as a + removable hard drive. However, this media is not + compatible with most DVD-ROM drives and DVD-Video players; + only a few DVD writers support the DVD-RAM format. Read + the <xref linkend="creating-dvd-ram"> for more information + on DVD-RAM use.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>DVD+RW: This is a rewritable format defined by + the <ulink url="http://www.dvdrw.com/">DVD+RW + Alliance</ulink>. A DVD+RW can be rewritten about 1000 + times.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>DVD+R: This format is the write once variation + of the DVD+RW format.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>A single layer recordable DVD can hold up to + 4,700,000,000 bytes which is actually 4.38 GB or + 4485 MB (1 kilobyte is 1024 bytes).</para> + + <note> + <para>A distinction must be made between the physical media and + the application. For example, a DVD-Video is a specific + file layout that can be written on any recordable DVD + physical media: DVD-R, DVD+R, DVD-RW etc. Before choosing + the type of media, you must be sure that both the burner and the + DVD-Video player (a standalone player or a DVD-ROM drive on + a computer) are compatible with the media under consideration.</para></note> + </sect2> + + <sect2> + <title>Configuration</title> + + <para>The program &man.growisofs.1; will be used to perform DVD + recording. This command is part of the + <application>dvd+rw-tools</application> utilities (<filename + role="package">sysutils/dvd+rw-tools</filename>). The + <application>dvd+rw-tools</application> support all DVD media + types.</para> + + <para>These tools use the SCSI subsystem to access to the + devices, therefore the <link linkend="atapicam">ATAPI/CAM + support</link> must be added to your kernel. If your burner + uses the USB interface this addition is useless, and you should + read the <xref linkend="usb-disks"> for more details on USB + devices configuration.</para> + + <para>You also have to enable DMA access for ATAPI devices, this + can be done in adding the following line to the + <filename>/boot/loader.conf</filename> file:</para> + + <programlisting>hw.ata.atapi_dma="1"</programlisting> + + <para>Before attempting to use the + <application>dvd+rw-tools</application> you should consult the + <ulink + url="http://fy.chalmers.se/~appro/linux/DVD+RW/hcn.html">dvd+rw-tools' + hardware compatibility notes</ulink> for any information + related to your DVD burner.</para> + + <note> + <para>If you want a graphical user interface, you should have + a look to <application>K3b</application> (<filename + role="package">sysutils/k3b</filename>) which provides a + user friendly interface to &man.growisofs.1; and many other + burning tools.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2> + <title>Burning Data DVDs</title> + + <para>The &man.growisofs.1; command is a frontend to <link + linkend="mkisofs">mkisofs</link>, it will invoke + &man.mkisofs.8; to create the file system layout and will + perform the write on the DVD. This means you do not need to + create an image of the data before the burning process.</para> + + <para>To burn onto a DVD+R or a DVD-R the data from the <filename + class="directory">/path/to/data</filename> directory, use the + following command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>growisofs -dvd-compat -Z <replaceable>/dev/cd0</replaceable> -J -R <replaceable>/path/to/data</replaceable></userinput></screen> + + <para>The options <option>-J -R</option> are passed to + &man.mkisofs.8; for the file system creation (in this case: an + ISO 9660 file system with Joliet and Rock Ridge extensions), + consult the &man.mkisofs.8; manual page for more + details.</para> + + <para>The option <option>-Z</option> is used for the initial + session recording in any case: multiple sessions or not. The + DVD device, <replaceable>/dev/cd0</replaceable>, must be + changed according to your configuration. The + <option>-dvd-compat</option> parameter will close the disk, + the recording will be unappendable. In return this should provide better + media compatibility with DVD-ROM drives.</para> + + <para>It is also possible to burn a pre-mastered image, for + example to burn the image + <replaceable>imagefile.iso</replaceable>, we will run:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>growisofs -dvd-compat -Z <replaceable>/dev/cd0</replaceable>=<replaceable>imagefile.iso</replaceable></userinput></screen> + + <para>The write speed should be detected and automatically set + according to the media and the drive being used. If you want + to force the write speed, use the <option>-speed=</option> + parameter. For more information, read the &man.growisofs.1; + manual page.</para> + </sect2> + + <indexterm> + <primary>DVD</primary> + <secondary>DVD-Video</secondary> + </indexterm> + + <sect2> + <title>Burning a DVD-Video</title> + + <para>A DVD-Video is a specific file layout based on ISO 9660 + and the micro-UDF (M-UDF) specifications. The DVD-Video also + presents a specific data structure hierarchy, it is the reason + why you need a particular program such as <filename + role="package">multimedia/dvdauthor</filename> to author the + DVD.</para> + + <para>If you already have an image of the DVD-Video file system, + just burn it in the same way as for any image, see the + previous section for an example. If you have made the DVD + authoring and the result is in, for example, the directory + <filename class="directory">/path/to/video</filename>, the + following command should be used to burn the DVD-Video:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>growisofs -Z <replaceable>/dev/cd0</replaceable> -dvd-video <replaceable>/path/to/video</replaceable></userinput></screen> + + <para>The <option>-dvd-video</option> option will be passed down to + &man.mkisofs.8; and will instruct it to create a DVD-Video file system + layout. Beside this, the <option>-dvd-video</option> option + implies <option>-dvd-compat</option> &man.growisofs.1; + option.</para> + </sect2> + + <indexterm> + <primary>DVD</primary> + <secondary>DVD+RW</secondary> + </indexterm> + + <sect2> + <title>Using a DVD+RW</title> + + <para>Unlike CD-RW, a virgin DVD+RW needs to be formatted before + first use. The &man.growisofs.1; program will take care of it + automatically whenever appropriate, which is the + <emphasis>recommended</emphasis> way. However you can use the + <command>dvd+rw-format</command> command to format the + DVD+RW:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dvd+rw-format <replaceable>/dev/cd0</replaceable></userinput></screen> + + <para>You need to perform this operation just once, keep in mind + that only virgin DVD+RW medias need to be formatted. Then you + can burn the DVD+RW in the way seen in previous + sections.</para> + + <para>If you want to burn new data (burn a totally new file + system not append some data) onto a DVD+RW, you do not need to + blank it, you just have to write over the previous recording + (in performing a new initial session), like this:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>growisofs -Z <replaceable>/dev/cd0</replaceable> -J -R <replaceable>/path/to/newdata</replaceable></userinput></screen> + + <para>DVD+RW format offers the possibility to easily append data + to a previous recording. The operation consists in merging a + new session to the existing one, it is not multisession + writing, &man.growisofs.1; will <emphasis>grow</emphasis> the + ISO 9660 file system present on the media.</para> + + <para>For example, if we want to append data to our previous + DVD+RW, we have to use the following:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>growisofs -M <replaceable>/dev/cd0</replaceable> -J -R <replaceable>/path/to/nextdata</replaceable></userinput></screen> + + <para>The same &man.mkisofs.8; options we used to burn the + initial session should be used during next writes.</para> + + <note> + <para>You may want to use the <option>-dvd-compat</option> + option if you want better media compatibility with DVD-ROM + drives. In the DVD+RW case, this will not prevent you from + adding data.</para> + </note> + + <para>If for any reason you really want to blank the media, do + the following:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>growisofs -Z <replaceable>/dev/cd0</replaceable>=<replaceable>/dev/zero</replaceable></userinput></screen> + </sect2> + + <indexterm> + <primary>DVD</primary> + <secondary>DVD-RW</secondary> + </indexterm> + + <sect2> + <title>Using a DVD-RW</title> + + <para>A DVD-RW accepts two disc formats: the incremental + sequential one and the restricted overwrite. By default + DVD-RW discs are in sequential format.</para> + + <para>A virgin DVD-RW can be directly written without the need + of a formatting operation, however a non-virgin DVD-RW in + sequential format needs to be blanked before to be able to + write a new initial session.</para> + + <para>To blank a DVD-RW in sequential mode, run:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dvd+rw-format -blank=full <replaceable>/dev/cd0</replaceable></userinput></screen> + + <note> + <para>A full blanking (<option>-blank=full</option>) will take + about one hour on a 1x media. A fast blanking can be + performed using the <option>-blank</option> option if the + DVD-RW will be recorded in Disk-At-Once (DAO) mode. To burn + the DVD-RW in DAO mode, use the command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>growisofs -use-the-force-luke=dao -Z <replaceable>/dev/cd0</replaceable>=<replaceable>imagefile.iso</replaceable></userinput></screen> + + <para>The <option>-use-the-force-luke=dao</option> option + should not be required since &man.growisofs.1; attempts to + detect minimally (fast blanked) media and engage DAO + write.</para> + + <para>In fact one should use restricted overwrite mode with + any DVD-RW, this format is more flexible than the default + incremental sequential one.</para> + </note> + + <para>To write data on a sequential DVD-RW, use the same + instructions as for the other DVD formats:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>growisofs -Z <replaceable>/dev/cd0</replaceable> -J -R <replaceable>/path/to/data</replaceable></userinput></screen> + + <para>If you want to append some data to your previous + recording, you will have to use the &man.growisofs.1; + <option>-M</option> option. However, if you perform data + addition on a DVD-RW in incremental sequential mode, a new + session will be created on the disc and the result will be a + multi-session disc.</para> + + <para>A DVD-RW in restricted overwrite format does not need to + be blanked before a new initial session, you just have to + overwrite the disc with the <option>-Z</option> option, this + is similar to the DVD+RW case. It is also possible to grow an + existing ISO 9660 file system written on the disc in a same + way as for a DVD+RW with the <option>-M</option> option. The + result will be a one-session DVD.</para> + + <para>To put a DVD-RW in the restricted overwrite format, the + following command must be used:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dvd+rw-format <replaceable>/dev/cd0</replaceable></userinput></screen> + + <para>To change back to the sequential format use:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dvd+rw-format -blank=full <replaceable>/dev/cd0</replaceable></userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Multisession</title> + + <para>Very few DVD-ROM drives support + multisession DVDs, they will most of time, hopefully, only read + the first session. DVD+R, DVD-R and DVD-RW in sequential + format can accept multiple sessions, the notion of multiple + sessions does not exist for the DVD+RW and the DVD-RW + restricted overwrite formats.</para> + + <para>Using the following command after an initial (non-closed) + session on a DVD+R, DVD-R, or DVD-RW in sequential format, + will add a new session to the disc:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>growisofs -M <replaceable>/dev/cd0</replaceable> -J -R <replaceable>/path/to/nextdata</replaceable></userinput></screen> + + <para>Using this command line with a DVD+RW or a DVD-RW in restricted + overwrite mode, will append data in merging the new session to + the existing one. The result will be a single-session disc. + This is the way used to add data after an initial write on these + medias.</para> + + <note> + <para>Some space on the media is used between each session for + end and start of sessions. Therefore, one should add + sessions with large amount of data to optimize media space. + The number of sessions is limited to 154 for a DVD+R, + about 2000 for a DVD-R, and 127 for a DVD+R Double + Layer.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2> + <title>For More Information</title> + + <para>To obtain more information about a DVD, the + <command>dvd+rw-mediainfo + <replaceable>/dev/cd0</replaceable></command> command can be + ran with the disc in the drive.</para> + + <para>More information about the + <application>dvd+rw-tools</application> can be found in + the &man.growisofs.1; manual page, on the <ulink + url="http://fy.chalmers.se/~appro/linux/DVD+RW/">dvd+rw-tools + web site</ulink> and in the <ulink + url="http://lists.debian.org/cdwrite/">cdwrite mailing + list</ulink> archives.</para> + + <note> + <para>The <command>dvd+rw-mediainfo</command> output of the + resulting recording or the media with issues is mandatory + for any problem report. Without this output, it will be + quite impossible to help you.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2 id="creating-dvd-ram"> + <title>Using a DVD-RAM</title> + <indexterm> + <primary>DVD</primary> + <secondary>DVD-RAM</secondary> + </indexterm> + + <sect3> + <title>Configuration</title> + + <para>DVD-RAM writers come with either SCSI or ATAPI + interface. DMA access for ATAPI devices has to be enabled, + this can be done by adding the following line to the + <filename>/boot/loader.conf</filename> file:</para> + + <programlisting>hw.ata.atapi_dma="1"</programlisting> + </sect3> + + <sect3> + <title>Preparing the Medium</title> + + <para>As previously mentioned in the chapter introduction, a + DVD-RAM can be seen as a removable hard drive. As any other + hard drive the DVD-RAM must be <quote>prepared</quote> + before the first use. In the example, the whole + disk space will be used with a standard UFS2 file system:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=/dev/zero of=<replaceable>/dev/acd0</replaceable> count=2</userinput> +&prompt.root; <userinput>bsdlabel -Bw <replaceable>acd0</replaceable></userinput> +&prompt.root; <userinput>newfs <replaceable>/dev/acd0</replaceable></userinput></screen> + + <para>The DVD device, <devicename>acd0</devicename>, must be + changed according to the configuration.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Using the Medium</title> + + <para>Once the previous operations have been performed on the + DVD-RAM, it can be mounted as a normal hard drive:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount <replaceable>/dev/acd0</replaceable> <replaceable>/mnt</replaceable></userinput></screen> + + <para>After this the DVD-RAM will be both readable and writeable.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="floppies"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Julio</firstname> + <surname>Merino</surname> + <contrib>Original work by </contrib> + </author> + </authorgroup> + <!-- 24 Dec 2001 --> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Martin</firstname> + <surname>Karlsson</surname> + <contrib>Rewritten by </contrib> + </author> + </authorgroup> + <!-- 27 Apr 2003 --> + </sect1info> + + <title>Creating and Using Floppy Disks</title> + + <para>Storing data on floppy disks is sometimes useful, for + example when one does not have any other removable storage media + or when one needs to transfer small amounts of data to another + computer.</para> + + <para>This section will explain how to use floppy disks in + FreeBSD. It will primarily cover formatting and usage of + 3.5inch DOS floppies, but the concepts are similar for other + floppy disk formats.</para> + + <sect2> + <title>Formatting Floppies</title> + + <sect3> + <title>The Device</title> + + <para>Floppy disks are accessed through entries in + <filename>/dev</filename>, just like other devices. To + access the raw floppy disk, simply use + <filename>/dev/fd<replaceable>N</replaceable></filename>.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Formatting</title> + + <para>A floppy disk needs to be low-level formated before it + can be used. This is usually done by the vendor, but + formatting is a good way to check media integrity. Although + it is possible to force larger (or smaller) disk sizes, + 1440kB is what most floppy disks are designed for.</para> + + <para>To low-level format the floppy disk you need to use + &man.fdformat.1;. This utility expects the device name as an + argument.</para> + + <para>Make note of any error messages, as these can help + determine if the disk is good or bad.</para> + + <sect4> + <title>Formatting Floppy Disks</title> + + <para>Use the + <filename>/dev/fd<replaceable>N</replaceable></filename> + devices to format the floppy. Insert a new 3.5inch floppy + disk in your drive and issue:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/usr/sbin/fdformat -f 1440 /dev/fd0</userinput></screen> + + </sect4> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>The Disk Label</title> + + <para>After low-level formatting the disk, you will need to + place a disk label on it. This disk label will be destroyed + later, but it is needed by the system to determine the size of + the disk and its geometry later.</para> + + <para>The new disk label will take over the whole disk, and will + contain all the proper information about the geometry of the + floppy. The geometry values for the disk label are listed in + <filename>/etc/disktab</filename>.</para> + + <para>You can run now &man.bsdlabel.8; like so:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/sbin/bsdlabel -B -r -w /dev/fd0 fd1440</userinput></screen> + + </sect2> + + <sect2> + <title>The File System</title> + + <para>Now the floppy is ready to be high-level formated. This + will place a new file system on it, which will let FreeBSD read + and write to the disk. After creating the new file system, the + disk label is destroyed, so if you want to reformat the disk, you + will have to recreate the disk label.</para> + + <para>The floppy's file system can be either UFS or FAT. + FAT is generally a better choice for floppies.</para> + + <para>To put a new file system on the floppy, issue:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/sbin/newfs_msdos /dev/fd0</userinput></screen> + + <para>The disk is now ready for use.</para> + </sect2> + + + <sect2> + <title>Using the Floppy</title> + + <para>To use the floppy, mount it with &man.mount.msdosfs.8;. One can also use + <filename role="package">emulators/mtools</filename> from the ports + collection.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="backups-tapebackups"> + <title>Creating and Using Data Tapes</title> + + <indexterm><primary>tape media</primary></indexterm> + <para>The major tape media are the 4mm, 8mm, QIC, mini-cartridge and + DLT.</para> + + <sect2 id="backups-tapebackups-4mm"> + <title>4mm (DDS: Digital Data Storage)</title> + + <indexterm> + <primary>tape media</primary> + <secondary>DDS (4mm) tapes</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>tape media</primary> + <secondary>QIC tapes</secondary> + </indexterm> + <para>4mm tapes are replacing QIC as the workstation backup media of + choice. This trend accelerated greatly when Conner purchased Archive, + a leading manufacturer of QIC drives, and then stopped production of + QIC drives. 4mm drives are small and quiet but do not have the + reputation for reliability that is enjoyed by 8mm drives. The + cartridges are less expensive and smaller (3 x 2 x 0.5 inches, 76 x 51 + x 12 mm) than 8mm cartridges. 4mm, like 8mm, has comparatively short + head life for the same reason, both use helical scan.</para> + + <para>Data throughput on these drives starts ~150 kB/s, peaking at ~500 kB/s. + Data capacity starts at 1.3 GB and ends at 2.0 GB. Hardware + compression, available with most of these drives, approximately + doubles the capacity. Multi-drive tape library units can have 6 + drives in a single cabinet with automatic tape changing. Library + capacities reach 240 GB.</para> + + <para>The DDS-3 standard now supports tape capacities up to 12 GB (or + 24 GB compressed).</para> + + <para>4mm drives, like 8mm drives, use helical-scan. All the benefits + and drawbacks of helical-scan apply to both 4mm and 8mm drives.</para> + + <para>Tapes should be retired from use after 2,000 passes or 100 full + backups.</para> + </sect2> + + <sect2 id="backups-tapebackups-8mm"> + <title>8mm (Exabyte)</title> + <indexterm> + <primary>tape media</primary> + <secondary>Exabyte (8mm) tapes</secondary> + </indexterm> + + <para>8mm tapes are the most common SCSI tape drives; they are the best + choice of exchanging tapes. Nearly every site has an Exabyte 2 GB 8mm + tape drive. 8mm drives are reliable, convenient and quiet. Cartridges + are inexpensive and small (4.8 x 3.3 x 0.6 inches; 122 x 84 x 15 mm). + One downside of 8mm tape is relatively short head and tape life due to + the high rate of relative motion of the tape across the heads.</para> + + <para>Data throughput ranges from ~250 kB/s to ~500 kB/s. Data sizes start + at 300 MB and go up to 7 GB. Hardware compression, available with + most of these drives, approximately doubles the capacity. These + drives are available as single units or multi-drive tape libraries + with 6 drives and 120 tapes in a single cabinet. Tapes are changed + automatically by the unit. Library capacities reach 840+ GB.</para> + + <para>The Exabyte <quote>Mammoth</quote> model supports 12 GB on one tape + (24 GB with compression) and costs approximately twice as much as + conventional tape drives.</para> + + <para>Data is recorded onto the tape using helical-scan, the heads are + positioned at an angle to the media (approximately 6 degrees). The + tape wraps around 270 degrees of the spool that holds the heads. The + spool spins while the tape slides over the spool. The result is a + high density of data and closely packed tracks that angle across the + tape from one edge to the other.</para> + </sect2> + + <sect2 id="backups-tapebackups-qic"> + <title>QIC</title> + <indexterm> + <primary>tape media</primary> + <secondary>QIC-150</secondary> + </indexterm> + + <para>QIC-150 tapes and drives are, perhaps, the most common tape drive + and media around. QIC tape drives are the least expensive <quote>serious</quote> + backup drives. The downside is the cost of media. QIC tapes are + expensive compared to 8mm or 4mm tapes, up to 5 times the price per GB + data storage. But, if your needs can be satisfied with a half-dozen + tapes, QIC may be the correct choice. QIC is the + <emphasis>most</emphasis> common tape drive. Every site has a QIC + drive of some density or another. Therein lies the rub, QIC has a + large number of densities on physically similar (sometimes identical) + tapes. QIC drives are not quiet. These drives audibly seek before + they begin to record data and are clearly audible whenever reading, + writing or seeking. QIC tapes measure 6 x 4 x 0.7 inches + (152 x 102 x 17 mm).</para> + + <para>Data throughput ranges from ~150 kB/s to ~500 kB/s. Data capacity + ranges from 40 MB to 15 GB. Hardware compression is available on many + of the newer QIC drives. QIC drives are less frequently installed; + they are being supplanted by DAT drives.</para> + + <para>Data is recorded onto the tape in tracks. The tracks run along + the long axis of the tape media from one end to the other. The number + of tracks, and therefore the width of a track, varies with the tape's + capacity. Most if not all newer drives provide backward-compatibility + at least for reading (but often also for writing). QIC has a good + reputation regarding the safety of the data (the mechanics are simpler + and more robust than for helical scan drives).</para> + + <para>Tapes should be retired from use after 5,000 backups.</para> + </sect2> + + <sect2 id="backups-tapebackups-dlt"> + <title>DLT</title> + <indexterm> + <primary>tape media</primary> + <secondary>DLT</secondary> + </indexterm> + + <para>DLT has the fastest data transfer rate of all the drive types + listed here. The 1/2" (12.5mm) tape is contained in a single spool + cartridge (4 x 4 x 1 inches; 100 x 100 x 25 mm). The cartridge has a + swinging gate along one entire side of the cartridge. The drive + mechanism opens this gate to extract the tape leader. The tape leader + has an oval hole in it which the drive uses to <quote>hook</quote> the tape. The + take-up spool is located inside the tape drive. All the other tape + cartridges listed here (9 track tapes are the only exception) have + both the supply and take-up spools located inside the tape cartridge + itself.</para> + + <para>Data throughput is approximately 1.5 MB/s, three times the throughput of + 4mm, 8mm, or QIC tape drives. Data capacities range from 10 GB to 20 GB + for a single drive. Drives are available in both multi-tape changers + and multi-tape, multi-drive tape libraries containing from 5 to 900 + tapes over 1 to 20 drives, providing from 50 GB to 9 TB of + storage.</para> + + <para>With compression, DLT Type IV format supports up to 70 GB + capacity.</para> + + <para>Data is recorded onto the tape in tracks parallel to the direction + of travel (just like QIC tapes). Two tracks are written at once. + Read/write head lifetimes are relatively long; once the tape stops + moving, there is no relative motion between the heads and the + tape.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title id="backups-tapebackups-ait">AIT</title> + <indexterm> + <primary>tape media</primary> + <secondary>AIT</secondary> + </indexterm> + + <para>AIT is a new format from Sony, and can hold up to 50 GB (with + compression) per tape. The tapes contain memory chips which retain an + index of the tape's contents. This index can be rapidly read by the + tape drive to determine the position of files on the tape, instead of + the several minutes that would be required for other tapes. Software + such as <application>SAMS:Alexandria</application> can operate forty or more AIT tape libraries, + communicating directly with the tape's memory chip to display the + contents on screen, determine what files were backed up to which + tape, locate the correct tape, load it, and restore the data from the + tape.</para> + + <para>Libraries like this cost in the region of $20,000, pricing them a + little out of the hobbyist market.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Using a New Tape for the First Time</title> + + <para>The first time that you try to read or write a new, completely + blank tape, the operation will fail. The console messages should be + similar to:</para> + + <screen>sa0(ncr1:4:0): NOT READY asc:4,1 +sa0(ncr1:4:0): Logical unit is in process of becoming ready</screen> + + <para>The tape does not contain an Identifier Block (block number 0). + All QIC tape drives since the adoption of QIC-525 standard write an + Identifier Block to the tape. There are two solutions:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><command>mt fsf 1</command> causes the tape drive to write an + Identifier Block to the tape.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Use the front panel button to eject the tape.</para> + + <para>Re-insert the tape and <command>dump</command> data to + the tape.</para> + + <para><command>dump</command> will report <errorname>DUMP: End of tape + detected</errorname> and the console will show: <errorname>HARDWARE + FAILURE info:280 asc:80,96</errorname>.</para> + + <para>rewind the tape using: <command>mt rewind</command>.</para> + + <para>Subsequent tape operations are successful.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="backups-floppybackups"> + <title>Backups to Floppies</title> + + <sect2 id="floppies-using"> + <title>Can I Use Floppies for Backing Up My Data?</title> + <indexterm><primary>backup floppies</primary></indexterm> + <indexterm><primary>floppy disks</primary></indexterm> + + <para>Floppy disks are not really a suitable media for + making backups as:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>The media is unreliable, especially over long periods of + time.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Backing up and restoring is very slow.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>They have a very limited capacity (the days of backing up + an entire hard disk onto a dozen or so floppies has long since + passed).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>However, if you have no other method of backing up your data then + floppy disks are better than no backup at all.</para> + + <para>If you do have to use floppy disks then ensure that you use good + quality ones. Floppies that have been lying around the office for a + couple of years are a bad choice. Ideally use new ones from a + reputable manufacturer.</para> + </sect2> + + <sect2 id="floppies-creating"> + <title>So How Do I Backup My Data to Floppies?</title> + + <para>The best way to backup to floppy disk is to use + &man.tar.1; with the <option>-M</option> (multi + volume) option, which allows backups to span multiple + floppies.</para> + + <para>To backup all the files in the current directory and sub-directory + use this (as <username>root</username>):</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>tar Mcvf /dev/fd0 *</userinput></screen> + + <para>When the first floppy is full &man.tar.1; will prompt you to + insert the next volume (because &man.tar.1; is media independent it + refers to volumes; in this context it means floppy disk).</para> + + <screen>Prepare volume #2 for /dev/fd0 and hit return:</screen> + + <para>This is repeated (with the volume number incrementing) until all + the specified files have been archived.</para> + </sect2> + + <sect2 id="floppies-compress"> + <title>Can I Compress My Backups?</title> + <indexterm> + <primary><command>tar</command></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><command>gzip</command></primary> + </indexterm> + <indexterm><primary>compression</primary></indexterm> + + <para>Unfortunately, &man.tar.1; will not allow the + <option>-z</option> option to be used for multi-volume archives. + You could, of course, &man.gzip.1; all the files, + &man.tar.1; them to the floppies, then + &man.gunzip.1; the files again!</para> + </sect2> + + <sect2 id="floppies-restoring"> + <title>How Do I Restore My Backups?</title> + + <para>To restore the entire archive use:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>tar Mxvf /dev/fd0</userinput></screen> + + <para>There are two ways that you can use to restore only + specific files. First, you can start with the first floppy + and use:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>tar Mxvf /dev/fd0 <replaceable>filename</replaceable></userinput></screen> + + <para>The utility &man.tar.1; will prompt you to insert subsequent floppies until it + finds the required file.</para> + + <para>Alternatively, if you know which floppy the file is on then you + can simply insert that floppy and use the same command as above. Note + that if the first file on the floppy is a continuation from the + previous one then &man.tar.1; will warn you that it cannot + restore it, even if you have not asked it to!</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="backup-strategies"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Lowell</firstname> + <surname>Gilbert</surname> + <contrib>Original work by </contrib> + </author> + </authorgroup> + <!-- 3 Dec 2005 --> + </sect1info> + + <title>Backup Strategies</title> + + <para>The first requirement in devising a backup plan is to make sure that + all of the following problems are covered:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Disk failure</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Accidental file deletion</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Random file corruption</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Complete machine destruction (e.g. fire), including destruction + of any on-site backups.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>It is perfectly possible that some systems will be best served by + having each of these problems covered by a completely different + technique. Except for strictly personal systems with very low-value + data, it is unlikely that one technique would cover all of them.</para> + + <para>Some of the techniques in the toolbox are:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Archives of the whole system, backed up onto permanent media + offsite. This actually provides protection against all of the + possible problems listed above, but is slow and inconvenient to + restore from. You can keep copies of the backups onsite and/or + online, but there will still be inconveniences in restoring files, + especially for non-privileged users.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Filesystem snapshots. This is really only helpful in the + accidental file deletion scenario, but it can be + <emphasis>very</emphasis> helpful in that case, and is quick and + easy to deal with.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Copies of whole filesystems and/or disks (e.g. periodic &man.rsync.1; of + the whole machine). This is generally most useful in networks with + unique requirements. For general protection against disk failure, + it is usually inferior to <acronym>RAID</acronym>. For restoring + accidentally deleted files, it can be comparable to + <acronym>UFS</acronym> snapshots, but that depends on your + preferences.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><acronym>RAID</acronym>. Minimizes or avoids downtime when a + disk fails. At the expense of having to deal with disk failures + more often (because you have more disks), albeit at a much lower + urgency.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Checking fingerprints of files. The &man.mtree.8; utility is + very useful for this. Although it is not a backup technique, it + helps guarantee that you will notice when you need to resort to your + backups. This is particularly important for offline backups, and + should be checked periodically.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>It is quite easy to come up with even more techniques, many of them + variations on the ones listed above. Specialized requirements will + usually lead to specialized techniques (for example, backing up a live + database usually requires a method particular to the database software + as an intermediate step). The important thing is to know what dangers + you want to protect against, and how you will handle each.</para> + </sect1> + + <sect1 id="backup-basics"> + <title>Backup Basics</title> + + <para>The three major backup programs are + &man.dump.8;, + &man.tar.1;, + and + &man.cpio.1;.</para> + + <sect2> + <title>Dump and Restore</title> + <indexterm> + <primary>backup software</primary> + <secondary>dump / restore</secondary> + </indexterm> + <indexterm><primary><command>dump</command></primary></indexterm> + <indexterm><primary><command>restore</command></primary></indexterm> + + <para>The traditional &unix; backup programs are + <command>dump</command> and <command>restore</command>. They + operate on the drive as a collection of disk blocks, below the + abstractions of files, links and directories that are created by + the file systems. <command>dump</command> backs up an entire + file system on a device. It is unable to backup only part of a + file system or a directory tree that spans more than one + file system. <command>dump</command> does not write files and + directories to tape, but rather writes the raw data blocks that + comprise files and directories.</para> + + <note><para>If you use <command>dump</command> on your root directory, you + would not back up <filename>/home</filename>, + <filename>/usr</filename> or many other directories since + these are typically mount points for other file systems or + symbolic links into those file systems.</para></note> + + <para><command>dump</command> has quirks that remain from its early days in + Version 6 of AT&T UNIX (circa 1975). The default + parameters are suitable for 9-track tapes (6250 bpi), not the + high-density media available today (up to 62,182 ftpi). These + defaults must be overridden on the command line to utilize the + capacity of current tape drives.</para> + + <indexterm><primary><filename>.rhosts</filename></primary></indexterm> + <para>It is also possible to backup data across the network to a + tape drive attached to another computer with <command>rdump</command> and + <command>rrestore</command>. Both programs rely upon &man.rcmd.3; and + &man.ruserok.3; to access the remote tape drive. Therefore, + the user performing the backup must be listed in the + <filename>.rhosts</filename> file on the remote computer. The + arguments to <command>rdump</command> and <command>rrestore</command> must be suitable + to use on the remote computer. When + <command>rdump</command>ing from a FreeBSD computer to an + Exabyte tape drive connected to a Sun called + <hostid>komodo</hostid>, use:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/sbin/rdump 0dsbfu 54000 13000 126 komodo:/dev/nsa8 /dev/da0a 2>&1</userinput></screen> + + <para>Beware: there are security implications to + allowing <filename>.rhosts</filename> authentication. Evaluate your + situation carefully.</para> + + <para>It is also possible to use <command>dump</command> and + <command>restore</command> in a more secure fashion over + <command>ssh</command>.</para> + + <example> + <title>Using <command>dump</command> over <application>ssh</application></title> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/sbin/dump -0uan -f - /usr | gzip -2 | ssh -c blowfish \ + targetuser@targetmachine.example.com dd of=/mybigfiles/dump-usr-l0.gz</userinput></screen> + + </example> + + <para>Or using <command>dump</command>'s built-in method, + setting the environment variable <envar>RSH</envar>:</para> + + <example> + <title>Using <command>dump</command> over <application>ssh</application> with <envar>RSH</envar> set</title> + + <screen>&prompt.root; <userinput>RSH=/usr/bin/ssh /sbin/dump -0uan -f targetuser@targetmachine.example.com:/dev/sa0 /usr</userinput></screen> + + </example> + + </sect2> + + <sect2> + <title><command>tar</command></title> + <indexterm> + <primary>backup software</primary> + <secondary><command>tar</command></secondary> + </indexterm> + + <para>&man.tar.1; also dates back to Version 6 of AT&T UNIX + (circa 1975). <command>tar</command> operates in cooperation + with the file system; it writes files and + directories to tape. <command>tar</command> does not support the + full range of options that are available from &man.cpio.1;, but + it does not require the unusual command + pipeline that <command>cpio</command> uses.</para> + + <indexterm><primary><command>tar</command></primary></indexterm> + + <para>On FreeBSD 5.3 and later, both GNU <command>tar</command> + and the default <command>bsdtar</command> are available. The + GNU version can be invoked with <command>gtar</command>. It + supports remote devices using the same syntax as + <command>rdump</command>. To <command>tar</command> to an + Exabyte tape drive connected to a Sun called + <hostid>komodo</hostid>, use:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/usr/bin/gtar cf komodo:/dev/nsa8 . 2>&1</userinput></screen> + + <para>The same could be accomplished with + <command>bsdtar</command> by using a pipeline and + <command>rsh</command> to send the data to a remote tape + drive.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>tar cf - . | rsh <replaceable>hostname</replaceable> dd of=<replaceable>tape-device</replaceable> obs=20b</userinput></screen> + + <para>If you are worried about the security of backing up over a + network you should use the <command>ssh</command> command + instead of <command>rsh</command>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title><command>cpio</command></title> + <indexterm> + <primary>backup software</primary> + <secondary><command>cpio</command></secondary> + </indexterm> + + <para>&man.cpio.1; is the original &unix; file interchange tape + program for magnetic media. <command>cpio</command> has options + (among many others) to perform byte-swapping, write a number of + different archive formats, and pipe the data to other programs. + This last feature makes <command>cpio</command> an excellent + choice for installation media. <command>cpio</command> does not + know how to walk the directory tree and a list of files must be + provided through <filename>stdin</filename>.</para> + <indexterm><primary><command>cpio</command></primary></indexterm> + + <para><command>cpio</command> does not support backups across + the network. You can use a pipeline and <command>rsh</command> + to send the data to a remote tape drive.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>for f in <replaceable>directory_list; do</replaceable></userinput> +<userinput>find $f >> backup.list</userinput> +<userinput>done</userinput> +&prompt.root; <userinput>cpio -v -o --format=newc < backup.list | ssh <replaceable>user</replaceable>@<replaceable>host</replaceable> "cat > <replaceable>backup_device</replaceable>"</userinput></screen> + + <para>Where <replaceable>directory_list</replaceable> is the list of + directories you want to back up, + <replaceable>user</replaceable>@<replaceable>host</replaceable> is the + user/hostname combination that will be performing the backups, and + <replaceable>backup_device</replaceable> is where the backups should + be written to (e.g., <filename>/dev/nsa0</filename>).</para> + </sect2> + + <sect2> + <title><command>pax</command></title> + <indexterm> + <primary>backup software</primary> + <secondary><command>pax</command></secondary> + </indexterm> + <indexterm><primary><command>pax</command></primary></indexterm> + <indexterm><primary>POSIX</primary></indexterm> + <indexterm><primary>IEEE</primary></indexterm> + + <para>&man.pax.1; is IEEE/&posix;'s answer to + <command>tar</command> and <command>cpio</command>. Over the + years the various versions of <command>tar</command> and + <command>cpio</command> have gotten slightly incompatible. So + rather than fight it out to fully standardize them, &posix; + created a new archive utility. <command>pax</command> attempts + to read and write many of the various <command>cpio</command> + and <command>tar</command> formats, plus new formats of its own. + Its command set more resembles <command>cpio</command> than + <command>tar</command>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="backups-programs-amanda"> + <title><application>Amanda</application></title> + <indexterm> + <primary>backup software</primary> + <secondary><application>Amanda</application></secondary> + </indexterm> + <indexterm><primary><application>Amanda</application></primary></indexterm> + + <!-- Remove link until <port> tag is available --> + <para><application>Amanda</application> (Advanced Maryland + Network Disk Archiver) is a client/server backup system, + rather than a single program. An <application>Amanda</application> server will backup to + a single tape drive any number of computers that have <application>Amanda</application> + clients and a network connection to the <application>Amanda</application> server. A + common problem at sites with a number of large disks is + that the length of time required to backup to data directly to tape + exceeds the amount of time available for the task. <application>Amanda</application> + solves this problem. <application>Amanda</application> can use a <quote>holding disk</quote> to + backup several file systems at the same time. <application>Amanda</application> creates + <quote>archive sets</quote>: a group of tapes used over a period of time to + create full backups of all the file systems listed in <application>Amanda</application>'s + configuration file. The <quote>archive set</quote> also contains nightly + incremental (or differential) backups of all the file systems. + Restoring a damaged file system requires the most recent full + backup and the incremental backups.</para> + + <para>The configuration file provides fine control of backups and the + network traffic that <application>Amanda</application> generates. <application>Amanda</application> will use any of the + above backup programs to write the data to tape. <application>Amanda</application> is available + as either a port or a package, it is not installed by default.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Do Nothing</title> + + <para><quote>Do nothing</quote> is not a computer program, but it is the + most widely used backup strategy. There are no initial costs. There + is no backup schedule to follow. Just say no. If something happens + to your data, grin and bear it!</para> + + <para>If your time and your data is worth little to nothing, then + <quote>Do nothing</quote> is the most suitable backup program for your + computer. But beware, &unix; is a useful tool, you may find that within + six months you have a collection of files that are valuable to + you.</para> + + <para><quote>Do nothing</quote> is the correct backup method for + <filename>/usr/obj</filename> and other directory trees that can be + exactly recreated by your computer. An example is the files that + comprise the HTML or &postscript; version of this Handbook. + These document formats have been created from SGML input + files. Creating backups of the HTML or &postscript; files is + not necessary. The SGML files are backed up regularly.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Which Backup Program Is Best?</title> + <indexterm> + <primary>LISA</primary> + </indexterm> + + <para>&man.dump.8; <emphasis>Period.</emphasis> Elizabeth D. Zwicky + torture tested all the backup programs discussed here. The clear + choice for preserving all your data and all the peculiarities of &unix; + file systems is <command>dump</command>. Elizabeth created file systems containing + a large variety of unusual conditions (and some not so unusual ones) + and tested each program by doing a backup and restore of those + file systems. The peculiarities included: files with holes, files with + holes and a block of nulls, files with funny characters in their + names, unreadable and unwritable files, devices, files that change + size during the backup, files that are created/deleted during the + backup and more. She presented the results at LISA V in Oct. 1991. + See <ulink + url="http://berdmann.dyndns.org/zwicky/testdump.doc.html">torture-testing + Backup and Archive Programs</ulink>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Emergency Restore Procedure</title> + + <sect3> + <title>Before the Disaster</title> + + <para>There are only four steps that you need to perform in + preparation for any disaster that may occur.</para> + <indexterm> + <primary><command>bsdlabel</command></primary> + </indexterm> + + <para>First, print the bsdlabel from each of your disks + (e.g. <command>bsdlabel da0 | lpr</command>), your file system table + (<filename>/etc/fstab</filename>) and all boot messages, + two copies of + each.</para> + + <indexterm><primary>fix-it floppies</primary></indexterm> + <para>Second, determine that the boot and fix-it floppies + (<filename>boot.flp</filename> and <filename>fixit.flp</filename>) + have all your devices. The easiest way to check is to reboot your + machine with the boot floppy in the floppy drive and check the boot + messages. If all your devices are listed and functional, skip on to + step three.</para> + + <para>Otherwise, you have to create two custom bootable + floppies which have a kernel that can mount all of your disks + and access your tape drive. These floppies must contain: + <command>fdisk</command>, <command>bsdlabel</command>, + <command>newfs</command>, <command>mount</command>, and + whichever backup program you use. These programs must be + statically linked. If you use <command>dump</command>, the + floppy must contain <command>restore</command>.</para> + + <para>Third, create backup tapes regularly. Any changes that you make + after your last backup may be irretrievably lost. Write-protect the + backup tapes.</para> + + <para>Fourth, test the floppies (either <filename>boot.flp</filename> + and <filename>fixit.flp</filename> or the two custom bootable + floppies you made in step two.) and backup tapes. Make notes of the + procedure. Store these notes with the bootable floppy, the + printouts and the backup tapes. You will be so distraught when + restoring that the notes may prevent you from destroying your backup + tapes (How? In place of <command>tar xvf /dev/sa0</command>, you + might accidentally type <command>tar cvf /dev/sa0</command> and + over-write your backup tape).</para> + + <para>For an added measure of security, make bootable floppies and two + backup tapes each time. Store one of each at a remote location. A + remote location is NOT the basement of the same office building. A + number of firms in the World Trade Center learned this lesson the + hard way. A remote location should be physically separated from + your computers and disk drives by a significant distance.</para> + + <example> + <title>A Script for Creating a Bootable Floppy</title> + + <programlisting><![ CDATA [#!/bin/sh +# +# create a restore floppy +# +# format the floppy +# +PATH=/bin:/sbin:/usr/sbin:/usr/bin + +fdformat -q fd0 +if [ $? -ne 0 ] +then + echo "Bad floppy, please use a new one" + exit 1 +fi + +# place boot blocks on the floppy +# +bsdlabel -w -B /dev/fd0c fd1440 + +# +# newfs the one and only partition +# +newfs -t 2 -u 18 -l 1 -c 40 -i 5120 -m 5 -o space /dev/fd0a + +# +# mount the new floppy +# +mount /dev/fd0a /mnt + +# +# create required directories +# +mkdir /mnt/dev +mkdir /mnt/bin +mkdir /mnt/sbin +mkdir /mnt/etc +mkdir /mnt/root +mkdir /mnt/mnt # for the root partition +mkdir /mnt/tmp +mkdir /mnt/var + +# +# populate the directories +# +if [ ! -x /sys/compile/MINI/kernel ] +then + cat << EOM +The MINI kernel does not exist, please create one. +Here is an example config file: +# +# MINI -- A kernel to get FreeBSD onto a disk. +# +machine "i386" +cpu "I486_CPU" +ident MINI +maxusers 5 + +options INET # needed for _tcp _icmpstat _ipstat + # _udpstat _tcpstat _udb +options FFS #Berkeley Fast File System +options FAT_CURSOR #block cursor in syscons or pccons +options SCSI_DELAY=15 #Be pessimistic about Joe SCSI device +options NCONS=2 #1 virtual consoles +options USERCONFIG #Allow user configuration with -c XXX + +config kernel root on da0 swap on da0 and da1 dumps on da0 + +device isa0 +device pci0 + +device fdc0 at isa? port "IO_FD1" bio irq 6 drq 2 vector fdintr +device fd0 at fdc0 drive 0 + +device ncr0 + +device scbus0 + +device sc0 at isa? port "IO_KBD" tty irq 1 vector scintr +device npx0 at isa? port "IO_NPX" irq 13 vector npxintr + +device da0 +device da1 +device da2 + +device sa0 + +pseudo-device loop # required by INET +pseudo-device gzip # Exec gzipped a.out's +EOM + exit 1 +fi + +cp -f /sys/compile/MINI/kernel /mnt + +gzip -c -best /sbin/init > /mnt/sbin/init +gzip -c -best /sbin/fsck > /mnt/sbin/fsck +gzip -c -best /sbin/mount > /mnt/sbin/mount +gzip -c -best /sbin/halt > /mnt/sbin/halt +gzip -c -best /sbin/restore > /mnt/sbin/restore + +gzip -c -best /bin/sh > /mnt/bin/sh +gzip -c -best /bin/sync > /mnt/bin/sync + +cp /root/.profile /mnt/root + +cp -f /dev/MAKEDEV /mnt/dev +chmod 755 /mnt/dev/MAKEDEV + +chmod 500 /mnt/sbin/init +chmod 555 /mnt/sbin/fsck /mnt/sbin/mount /mnt/sbin/halt +chmod 555 /mnt/bin/sh /mnt/bin/sync +chmod 6555 /mnt/sbin/restore + +# +# create the devices nodes +# +cd /mnt/dev +./MAKEDEV std +./MAKEDEV da0 +./MAKEDEV da1 +./MAKEDEV da2 +./MAKEDEV sa0 +./MAKEDEV pty0 +cd / + +# +# create minimum file system table +# +cat > /mnt/etc/fstab <<EOM +/dev/fd0a / ufs rw 1 1 +EOM + +# +# create minimum passwd file +# +cat > /mnt/etc/passwd <<EOM +root:*:0:0:Charlie &:/root:/bin/sh +EOM + +cat > /mnt/etc/master.passwd <<EOM +root::0:0::0:0:Charlie &:/root:/bin/sh +EOM + +chmod 600 /mnt/etc/master.passwd +chmod 644 /mnt/etc/passwd +/usr/sbin/pwd_mkdb -d/mnt/etc /mnt/etc/master.passwd + +# +# umount the floppy and inform the user +# +/sbin/umount /mnt +echo "The floppy has been unmounted and is now ready."]]></programlisting> + + </example> + + </sect3> + + <sect3> + <title>After the Disaster</title> + + <para>The key question is: did your hardware survive? You have been + doing regular backups so there is no need to worry about the + software.</para> + + <para>If the hardware has been damaged, the parts should be replaced + before attempting to use the computer.</para> + + <para>If your hardware is okay, check your floppies. If you are using + a custom boot floppy, boot single-user (type <literal>-s</literal> + at the <prompt>boot:</prompt> prompt). Skip the following + paragraph.</para> + + <para>If you are using the <filename>boot.flp</filename> and + <filename>fixit.flp</filename> floppies, keep reading. Insert the + <filename>boot.flp</filename> floppy in the first floppy drive and + boot the computer. The original install menu will be displayed on + the screen. Select the <literal>Fixit--Repair mode with CDROM or + floppy.</literal> option. Insert the + <filename>fixit.flp</filename> when prompted. + <command>restore</command> and the other programs that you need are + located in <filename class="directory">/mnt2/rescue</filename> + (<filename class="directory">/mnt2/stand</filename> for + &os; versions older than 5.2).</para> + + <para>Recover each file system separately.</para> + + <indexterm> + <primary><command>mount</command></primary> + </indexterm> + <indexterm><primary>root partition</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary><command>bsdlabel</command></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><command>newfs</command></primary> + </indexterm> + <para>Try to <command>mount</command> (e.g. <command>mount /dev/da0a + /mnt</command>) the root partition of your first disk. If the + bsdlabel was damaged, use <command>bsdlabel</command> to re-partition and + label the disk to match the label that you printed and saved. Use + <command>newfs</command> to re-create the file systems. Re-mount the root + partition of the floppy read-write (<command>mount -u -o rw + /mnt</command>). Use your backup program and backup tapes to + recover the data for this file system (e.g. <command>restore vrf + /dev/sa0</command>). Unmount the file system (e.g. <command>umount + /mnt</command>). Repeat for each file system that was + damaged.</para> + + <para>Once your system is running, backup your data onto new tapes. + Whatever caused the crash or data loss may strike again. Another + hour spent now may save you from further distress later.</para> + </sect3> + +<![ %not.published; [ + + <sect3> + <title>* I Did Not Prepare for the Disaster, What Now?</title> + + <para></para> + </sect3> +]]> + + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="disks-virtual"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Marc</firstname> + <surname>Fonvieille</surname> + <contrib>Reorganized and enhanced by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Network, Memory, and File-Backed File Systems</title> + <indexterm><primary>virtual disks</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>disks</primary> + <secondary>virtual</secondary> + </indexterm> + + <para>Aside from the disks you physically insert into your computer: + floppies, CDs, hard drives, and so forth; other forms of disks + are understood by FreeBSD - the <firstterm>virtual + disks</firstterm>.</para> + + <indexterm><primary>NFS</primary></indexterm> + <indexterm><primary>Coda</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>disks</primary> + <secondary>memory</secondary> + </indexterm> + <para>These include network file systems such as the <link + linkend="network-nfs">Network File System</link> and Coda, memory-based + file systems and + file-backed file systems.</para> + + <para>According to the FreeBSD version you run, you will have to use + different tools for creation and use of file-backed and + memory-based file systems.</para> + + <note> + <para>Use &man.devfs.5; to allocate device nodes transparently for the + user.</para> + </note> + + <sect2 id="disks-mdconfig"> + <title>File-Backed File System</title> + <indexterm> + <primary>disks</primary> + <secondary>file-backed</secondary> + </indexterm> + + <para>The utility &man.mdconfig.8; is used to configure and enable + memory disks, &man.md.4;, under FreeBSD. To use + &man.mdconfig.8;, you have to load &man.md.4; module or to add + the support in your kernel configuration file:</para> + + <programlisting>device md</programlisting> + + <para>The &man.mdconfig.8; command supports three kinds of + memory backed virtual disks: memory disks allocated with + &man.malloc.9;, memory disks using a file or swap space as + backing. One possible use is the mounting of floppy + or CD images kept in files.</para> + + <para>To mount an existing file system image:</para> + + <example> + <title>Using <command>mdconfig</command> to Mount an Existing File System + Image</title> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mdconfig -a -t vnode -f <replaceable>diskimage</replaceable> -u <replaceable>0</replaceable></userinput> +&prompt.root; <userinput>mount /dev/md<replaceable>0</replaceable> <replaceable>/mnt</replaceable></userinput></screen> + </example> + + <para>To create a new file system image with &man.mdconfig.8;:</para> + + <example> + <title>Creating a New File-Backed Disk with <command>mdconfig</command></title> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=/dev/zero of=<replaceable>newimage</replaceable> bs=1k count=<replaceable>5</replaceable>k</userinput> +5120+0 records in +5120+0 records out +&prompt.root; <userinput>mdconfig -a -t vnode -f <replaceable>newimage</replaceable> -u <replaceable>0</replaceable></userinput> +&prompt.root; <userinput>bsdlabel -w md<replaceable>0</replaceable> auto</userinput> +&prompt.root; <userinput>newfs md<replaceable>0</replaceable>a</userinput> +/dev/md0a: 5.0MB (10224 sectors) block size 16384, fragment size 2048 + using 4 cylinder groups of 1.25MB, 80 blks, 192 inodes. +super-block backups (for fsck -b #) at: + 160, 2720, 5280, 7840 +&prompt.root; <userinput>mount /dev/md<replaceable>0</replaceable>a <replaceable>/mnt</replaceable></userinput> +&prompt.root; <userinput>df <replaceable>/mnt</replaceable></userinput> +Filesystem 1K-blocks Used Avail Capacity Mounted on +/dev/md0a 4710 4 4330 0% /mnt</screen> + </example> + + <para>If you do not specify the unit number with the + <option>-u</option> option, &man.mdconfig.8; will use the + &man.md.4; automatic allocation to select an unused device. + The name of the allocated unit will be output on stdout like + <devicename>md4</devicename>. For more details about + &man.mdconfig.8;, please refer to the manual page.</para> + + <para>The utility &man.mdconfig.8; is very useful, however it + asks many command lines to create a file-backed file system. + FreeBSD also comes with a tool called &man.mdmfs.8;, + this program configures a &man.md.4; disk using + &man.mdconfig.8;, puts a UFS file system on it using + &man.newfs.8;, and mounts it using &man.mount.8;. For example, + if you want to create and mount the same file system image as + above, simply type the following:</para> + + <example> + <title>Configure and Mount a File-Backed Disk with <command>mdmfs</command></title> + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=/dev/zero of=<replaceable>newimage</replaceable> bs=1k count=<replaceable>5</replaceable>k</userinput> +5120+0 records in +5120+0 records out +&prompt.root; <userinput>mdmfs -F <replaceable>newimage</replaceable> -s <replaceable>5</replaceable>m md<replaceable>0</replaceable> <replaceable>/mnt</replaceable></userinput> +&prompt.root; <userinput>df <replaceable>/mnt</replaceable></userinput> +Filesystem 1K-blocks Used Avail Capacity Mounted on +/dev/md0 4718 4 4338 0% /mnt</screen> + </example> + + <para>If you use the option <option>md</option> without unit + number, &man.mdmfs.8; will use &man.md.4; auto-unit feature to + automatically select an unused device. For more details + about &man.mdmfs.8;, please refer to the manual page.</para> + + </sect2> + + <sect2 id="disks-md-freebsd5"> + <title>Memory-Based File System</title> + <indexterm> + <primary>disks</primary> + <secondary>memory file system</secondary> + </indexterm> + + <para>For a + memory-based file system the <quote>swap backing</quote> + should normally be used. Using swap backing does not mean + that the memory disk will be swapped out to disk by default, + but merely that the memory disk will be allocated from a + memory pool which can be swapped out to disk if needed. It is + also possible to create memory-based disk which are + &man.malloc.9; backed, but using malloc backed memory disks, + especially large ones, can result in a system panic if the + kernel runs out of memory.</para> + + <example> + <title>Creating a New Memory-Based Disk with + <command>mdconfig</command></title> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mdconfig -a -t swap -s <replaceable>5</replaceable>m -u <replaceable>1</replaceable></userinput> +&prompt.root; <userinput>newfs -U md<replaceable>1</replaceable></userinput> +/dev/md1: 5.0MB (10240 sectors) block size 16384, fragment size 2048 + using 4 cylinder groups of 1.27MB, 81 blks, 192 inodes. + with soft updates +super-block backups (for fsck -b #) at: + 160, 2752, 5344, 7936 +&prompt.root; <userinput>mount /dev/md<replaceable>1</replaceable> <replaceable>/mnt</replaceable></userinput> +&prompt.root; <userinput>df <replaceable>/mnt</replaceable></userinput> +Filesystem 1K-blocks Used Avail Capacity Mounted on +/dev/md1 4718 4 4338 0% /mnt</screen> + </example> + + <example> + <title>Creating a New Memory-Based Disk with + <command>mdmfs</command></title> + <screen>&prompt.root; <userinput>mdmfs -s <replaceable>5</replaceable>m md<replaceable>2</replaceable> <replaceable>/mnt</replaceable></userinput> +&prompt.root; <userinput>df <replaceable>/mnt</replaceable></userinput> +Filesystem 1K-blocks Used Avail Capacity Mounted on +/dev/md2 4846 2 4458 0% /mnt</screen> + </example> + </sect2> + + <sect2> + <title>Detaching a Memory Disk from the System</title> + <indexterm> + <primary>disks</primary> + <secondary>detaching a memory disk</secondary> + </indexterm> + + <para>When a memory-based or file-based file system + is not used, you should release all resources to the system. + The first thing to do is to unmount the file system, then use + &man.mdconfig.8; to detach the disk from the system and release + the resources.</para> + + <para>For example to detach and free all resources used by + <filename>/dev/md4</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mdconfig -d -u <replaceable>4</replaceable></userinput></screen> + + <para>It is possible to list information about configured + &man.md.4; devices in using the command <command>mdconfig + -l</command>.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="snapshots"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + <!-- 15 JUL 2002 --> + </sect1info> + + <title>File System Snapshots</title> + + <indexterm> + <primary>file systems</primary> + <secondary>snapshots</secondary> + </indexterm> + + <para>FreeBSD offers a feature in conjunction with + <link linkend="soft-updates">Soft Updates</link>: File system snapshots.</para> + + <para>Snapshots allow a user to create images of specified file + systems, and treat them as a file. + Snapshot files must be created in the file system that the + action is performed on, and a user may create no more than 20 + snapshots per file system. Active snapshots are recorded + in the superblock so they are persistent across unmount and + remount operations along with system reboots. When a snapshot + is no longer required, it can be removed with the standard &man.rm.1; + command. Snapshots may be removed in any order, + however all the used space may not be acquired because another snapshot will + possibly claim some of the released blocks.</para> + + <para>The un-alterable <option>snapshot</option> file flag is set + by &man.mksnap.ffs.8; after initial creation of a snapshot file. + The &man.unlink.1; command makes an exception for snapshot files + since it allows them to be removed.</para> + + <para>Snapshots are created with the &man.mount.8; command. To place + a snapshot of <filename>/var</filename> in the file + <filename>/var/snapshot/snap</filename> use the following + command:</para> + +<screen>&prompt.root; <userinput>mount -u -o snapshot /var/snapshot/snap /var</userinput></screen> + + <para>Alternatively, you can use &man.mksnap.ffs.8; to create + a snapshot:</para> +<screen>&prompt.root; <userinput>mksnap_ffs /var /var/snapshot/snap</userinput></screen> + + <para>One can find snapshot files on a file system (e.g. <filename>/var</filename>) + by using the &man.find.1; command:</para> +<screen>&prompt.root; <userinput>find /var -flags snapshot</userinput></screen> + + <para>Once a snapshot has been created, it has several + uses:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Some administrators will use a snapshot file for backup purposes, + because the snapshot can be transfered to CDs or tape.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The file system integrity checker, &man.fsck.8;, may be run on the snapshot. + Assuming that the file system was clean when it was mounted, you + should always get a clean (and unchanging) result. + This is essentially what the + background &man.fsck.8; process does.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Run the &man.dump.8; utility on the snapshot. + A dump will be returned that is consistent with the + file system and the timestamp of the snapshot. &man.dump.8; + can also take a snapshot, create a dump image and then + remove the snapshot in one command using the + <option>-L</option> flag.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>&man.mount.8; the snapshot as a frozen image of the file system. + To &man.mount.8; the snapshot + <filename>/var/snapshot/snap</filename> run:</para> + +<screen>&prompt.root; <userinput>mdconfig -a -t vnode -f /var/snapshot/snap -u 4</userinput> +&prompt.root; <userinput>mount -r /dev/md4 /mnt</userinput></screen> + + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>You can now walk the hierarchy of your frozen <filename>/var</filename> + file system mounted at <filename>/mnt</filename>. Everything will + initially be in the same state it was during the snapshot creation time. + The only exception is that any earlier snapshots will appear + as zero length files. When the use of a snapshot has delimited, + it can be unmounted with:</para> + +<screen>&prompt.root; <userinput>umount /mnt</userinput> +&prompt.root; <userinput>mdconfig -d -u 4</userinput></screen> + + <para>For more information about <option>softupdates</option> and + file system snapshots, including technical papers, you can visit + Marshall Kirk McKusick's website at + <ulink url="http://www.mckusick.com/"></ulink>.</para> + </sect1> + + <sect1 id="quotas"> + <title>File System Quotas</title> + <indexterm> + <primary>accounting</primary> + <secondary>disk space</secondary> + </indexterm> + <indexterm><primary>disk quotas</primary></indexterm> + + <para>Quotas are an optional feature of the operating system that + allow you to limit the amount of disk space and/or the number of + files a user or members of a group may allocate on a per-file + system basis. This is used most often on timesharing systems where + it is desirable to limit the amount of resources any one user or + group of users may allocate. This will prevent one user or group + of users from consuming all of the available disk space.</para> + + <sect2> + <title>Configuring Your System to Enable Disk Quotas</title> + + <para>Before attempting to use disk quotas, it is necessary to make + sure that quotas are configured in your kernel. This is done by + adding the following line to your kernel configuration + file:</para> + + <programlisting>options QUOTA</programlisting> + + <para>The stock <filename>GENERIC</filename> kernel does not have + this enabled by default, so you will have to configure, build and + install a custom kernel in order to use disk quotas. Please refer + to <xref linkend="kernelconfig"> for more information on kernel + configuration.</para> + + <para>Next you will need to enable disk quotas in + <filename>/etc/rc.conf</filename>. This is done by adding the + line:</para> + + <programlisting>enable_quotas="YES"</programlisting> + <indexterm> + <primary>disk quotas</primary> + <secondary>checking</secondary> + </indexterm> + <para>For finer control over your quota startup, there is an + additional configuration variable available. Normally on bootup, + the quota integrity of each file system is checked by the + &man.quotacheck.8; program. The + &man.quotacheck.8; facility insures that the data in + the quota database properly reflects the data on the file system. + This is a very time consuming process that will significantly + affect the time your system takes to boot. If you would like to + skip this step, a variable in <filename>/etc/rc.conf</filename> + is made available for the purpose:</para> + + <programlisting>check_quotas="NO"</programlisting> + + <para>Finally you will need to edit <filename>/etc/fstab</filename> + to enable disk quotas on a per-file system basis. This is where + you can either enable user or group quotas or both for all of your + file systems.</para> + + <para>To enable per-user quotas on a file system, add the + <option>userquota</option> option to the options field in the + <filename>/etc/fstab</filename> entry for the file system you want + to enable quotas on. For example:</para> + + <programlisting>/dev/da1s2g /home ufs rw,userquota 1 2</programlisting> + + <para>Similarly, to enable group quotas, use the + <option>groupquota</option> option instead of + <option>userquota</option>. To enable both user and + group quotas, change the entry as follows:</para> + + <programlisting>/dev/da1s2g /home ufs rw,userquota,groupquota 1 2</programlisting> + + <para>By default, the quota files are stored in the root directory of + the file system with the names <filename>quota.user</filename> and + <filename>quota.group</filename> for user and group quotas + respectively. See &man.fstab.5; for more + information. Even though the &man.fstab.5; manual page says that + you can specify + an alternate location for the quota files, this is not recommended + because the various quota utilities do not seem to handle this + properly.</para> + + <para>At this point you should reboot your system with your new + kernel. <filename>/etc/rc</filename> will automatically run the + appropriate commands to create the initial quota files for all of + the quotas you enabled in <filename>/etc/fstab</filename>, so + there is no need to manually create any zero length quota + files.</para> + + <para>In the normal course of operations you should not be required + to run the &man.quotacheck.8;, + &man.quotaon.8;, or &man.quotaoff.8; + commands manually. However, you may want to read their manual pages + just to be familiar with their operation.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Setting Quota Limits</title> + <indexterm> + <primary>disk quotas</primary> + <secondary>limits</secondary> + </indexterm> + + <para>Once you have configured your system to enable quotas, verify + that they really are enabled. An easy way to do this is to + run:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>quota -v</userinput></screen> + + <para>You should see a one line summary of disk usage and current + quota limits for each file system that quotas are enabled + on.</para> + + <para>You are now ready to start assigning quota limits with the + &man.edquota.8; command.</para> + + <para>You have several options on how to enforce limits on the + amount of disk space a user or group may allocate, and how many + files they may create. You may limit allocations based on disk + space (block quotas) or number of files (inode quotas) or a + combination of both. Each of these limits are further broken down + into two categories: hard and soft limits.</para> + + <indexterm><primary>hard limit</primary></indexterm> + <para>A hard limit may not be exceeded. Once a user reaches his + hard limit he may not make any further allocations on the file + system in question. For example, if the user has a hard limit of + 500 kbytes on a file system and is currently using 490 kbytes, the + user can only allocate an additional 10 kbytes. Attempting to + allocate an additional 11 kbytes will fail.</para> + + <indexterm><primary>soft limit</primary></indexterm> + <para>Soft limits, on the other hand, can be exceeded for a limited + amount of time. This period of time is known as the grace period, + which is one week by default. If a user stays over his or her + soft limit longer than the grace period, the soft limit will + turn into a hard limit and no further allocations will be allowed. + When the user drops back below the soft limit, the grace period + will be reset.</para> + + <para>The following is an example of what you might see when you run + the &man.edquota.8; command. When the + &man.edquota.8; command is invoked, you are placed into + the editor specified by the <envar>EDITOR</envar> environment + variable, or in the <application>vi</application> editor if the + <envar>EDITOR</envar> variable is not set, to allow you to edit + the quota limits.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>edquota -u test</userinput></screen> + + <programlisting>Quotas for user test: +/usr: kbytes in use: 65, limits (soft = 50, hard = 75) + inodes in use: 7, limits (soft = 50, hard = 60) +/usr/var: kbytes in use: 0, limits (soft = 50, hard = 75) + inodes in use: 0, limits (soft = 50, hard = 60)</programlisting> + + <para>You will normally see two lines for each file system that has + quotas enabled. One line for the block limits, and one line for + inode limits. Simply change the value you want updated to modify + the quota limit. For example, to raise this user's block limit + from a soft limit of 50 and a hard limit of 75 to a soft limit of + 500 and a hard limit of 600, change:</para> + + <programlisting>/usr: kbytes in use: 65, limits (soft = 50, hard = 75)</programlisting> + + <para>to:</para> + + <programlisting>/usr: kbytes in use: 65, limits (soft = 500, hard = 600)</programlisting> + + <para>The new quota limits will be in place when you exit the + editor.</para> + + <para>Sometimes it is desirable to set quota limits on a range of + UIDs. This can be done by use of the <option>-p</option> option + on the &man.edquota.8; command. First, assign the + desired quota limit to a user, and then run + <command>edquota -p protouser startuid-enduid</command>. For + example, if user <username>test</username> has the desired quota + limits, the following command can be used to duplicate those quota + limits for UIDs 10,000 through 19,999:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>edquota -p test 10000-19999</userinput></screen> + + <para>For more information see &man.edquota.8; manual page.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Checking Quota Limits and Disk Usage</title> + <indexterm> + <primary>disk quotas</primary> + <secondary>checking</secondary> + </indexterm> + + <para>You can use either the &man.quota.1; or the + &man.repquota.8; commands to check quota limits and + disk usage. The &man.quota.1; command can be used to + check individual user or group quotas and disk usage. A user + may only examine his own quota, and the quota of a group he + is a member of. Only the super-user may view all user and group + quotas. The + &man.repquota.8; command can be used to get a summary + of all quotas and disk usage for file systems with quotas + enabled.</para> + + <para>The following is some sample output from the + <command>quota -v</command> command for a user that has quota + limits on two file systems.</para> + + <programlisting>Disk quotas for user test (uid 1002): + Filesystem usage quota limit grace files quota limit grace + /usr 65* 50 75 5days 7 50 60 + /usr/var 0 50 75 0 50 60</programlisting> + + <indexterm><primary>grace period</primary></indexterm> + <para>On the <filename>/usr</filename> file system in the above + example, this user is currently 15 kbytes over the soft limit of + 50 kbytes and has 5 days of the grace period left. Note the + asterisk <literal>*</literal> which indicates that the user is + currently over his quota limit.</para> + + <para>Normally file systems that the user is not using any disk + space on will not show up in the output from the + &man.quota.1; command, even if he has a quota limit + assigned for that file system. The <option>-v</option> option + will display those file systems, such as the + <filename>/usr/var</filename> file system in the above + example.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Quotas over NFS</title> + <indexterm><primary>NFS</primary></indexterm> + + <para>Quotas are enforced by the quota subsystem on the NFS server. + The &man.rpc.rquotad.8; daemon makes quota information available + to the &man.quota.1; command on NFS clients, allowing users on + those machines to see their quota statistics.</para> + + <para>Enable <command>rpc.rquotad</command> in + <filename>/etc/inetd.conf</filename> like so:</para> + + <programlisting>rquotad/1 dgram rpc/udp wait root /usr/libexec/rpc.rquotad rpc.rquotad</programlisting> + + <para>Now restart <command>inetd</command>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kill -HUP `cat /var/run/inetd.pid`</userinput></screen> + </sect2> + </sect1> + + + <sect1 id="disks-encrypting"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Lucky</firstname> + <surname>Green</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + <affiliation> + <address><email>shamrock@cypherpunks.to</email></address> + </affiliation> + </author> + </authorgroup> + <!-- 11 MARCH 2003 --> + </sect1info> + + <title>Encrypting Disk Partitions</title> + <indexterm> + <primary>disks</primary> + <secondary>encrypting</secondary></indexterm> + + <para>FreeBSD offers excellent online protections against + unauthorized data access. File permissions and Mandatory + Access Control (MAC) (see <xref linkend="mac">) help prevent + unauthorized third-parties from accessing data while the operating + system is active and the computer is powered up. However, + the permissions enforced by the operating system are irrelevant if an + attacker has physical access to a computer and can simply move + the computer's hard drive to another system to copy and analyze + the sensitive data.</para> + + <para>Regardless of how an attacker may have come into possession of + a hard drive or powered-down computer, both <application>GEOM + Based Disk Encryption (gbde)</application> and + <command>geli</command> cryptographic subsystems in &os; are able + to protect the data on the computer's file systems against even + highly-motivated attackers with significant resources. Unlike + cumbersome encryption methods that encrypt only individual files, + <command>gbde</command> and <command>geli</command> transparently + encrypt entire file systems. No cleartext ever touches the hard + drive's platter.</para> + + <sect2> + <title>Disk Encryption with <application>gbde</application></title> + + <procedure> + <step> + <title>Become <username>root</username></title> + + <para>Configuring <application>gbde</application> requires + super-user privileges.</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>su -</userinput> +Password:</screen> + </step> + + <step> + <title>Add &man.gbde.4; Support to the Kernel Configuration File</title> + + <para>Add the following line to the kernel configuration + file:</para> + + <para><literal>options GEOM_BDE</literal></para> + + <para>Rebuild the kernel as described in <xref + linkend="kernelconfig">.</para> + + <para>Reboot into the new kernel.</para> + </step> + + <step> + <para>An alternative to recompiling the kernel is to use + <command>kldload</command> to load &man.gbde.4;:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kldload geom_bde</userinput></screen> + </step> + </procedure> + + <sect3> + <title>Preparing the Encrypted Hard Drive</title> + + <para>The following example assumes that you are adding a new hard + drive to your system that will hold a single encrypted partition. + This partition will be mounted as <filename>/private</filename>. + <application>gbde</application> can also be used to encrypt + <filename>/home</filename> and <filename>/var/mail</filename>, but + this requires more complex instructions which exceed the scope of + this introduction.</para> + + <procedure> + <step> + <title>Add the New Hard Drive</title> + + <para>Install the new drive to the system as explained in <xref + linkend="disks-adding">. For the purposes of this example, + a new hard drive partition has been added as + <filename>/dev/ad4s1c</filename>. The + <filename>/dev/ad0s1<replaceable>*</replaceable></filename> + devices represent existing standard FreeBSD partitions on + the example system.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ls /dev/ad*</userinput> +/dev/ad0 /dev/ad0s1b /dev/ad0s1e /dev/ad4s1 +/dev/ad0s1 /dev/ad0s1c /dev/ad0s1f /dev/ad4s1c +/dev/ad0s1a /dev/ad0s1d /dev/ad4</screen> + </step> + + <step> + <title>Create a Directory to Hold gbde Lock Files</title> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mkdir /etc/gbde</userinput></screen> + + <para>The <application>gbde</application> lock file contains + information that <application>gbde</application> requires to + access encrypted partitions. Without access to the lock file, + <application>gbde</application> will not be able to decrypt + the data contained in the encrypted partition without + significant manual intervention which is not supported by the + software. Each encrypted partition uses a separate lock + file.</para> + </step> + + <step> + <title>Initialize the gbde Partition</title> + + <para>A <application>gbde</application> partition must be + initialized before it can be used. This initialization needs to + be performed only once:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gbde init /dev/ad4s1c -i -L /etc/gbde/ad4s1c</userinput></screen> + + <para>&man.gbde.8; will open your editor, permitting you to set + various configuration options in a template. For use with UFS1 + or UFS2, set the sector_size to 2048:</para> + + <programlisting>$<!-- This is not the space you are looking +for-->FreeBSD: src/sbin/gbde/template.txt,v 1.1 2002/10/20 11:16:13 phk Exp $ +# +# Sector size is the smallest unit of data which can be read or written. +# Making it too small decreases performance and decreases available space. +# Making it too large may prevent filesystems from working. 512 is the +# minimum and always safe. For UFS, use the fragment size +# +sector_size = 2048 +[...] +</programlisting> + + <para>&man.gbde.8; will ask you twice to type the passphrase that + should be used to secure the data. The passphrase must be the + same both times. <application>gbde</application>'s ability to + protect your data depends entirely on the quality of the + passphrase that you choose. + <footnote> + <para>For tips on how to select a secure passphrase that is easy + to remember, see the <ulink + url="http://world.std.com/~reinhold/diceware.html">Diceware + Passphrase</ulink> website.</para></footnote></para> + + <para>The <command>gbde init</command> command creates a lock + file for your <application>gbde</application> partition that in + this example is stored as + <filename>/etc/gbde/ad4s1c</filename>.</para> + + <caution> + <para><application>gbde</application> lock files + <emphasis>must</emphasis> be backed up together with the + contents of any encrypted partitions. While deleting a lock + file alone cannot prevent a determined attacker from + decrypting a <application>gbde</application> partition, + without the lock file, the legitimate owner will be unable + to access the data on the encrypted partition without a + significant amount of work that is totally unsupported by + &man.gbde.8; and its designer.</para> + </caution> + </step> + + <step> + <title>Attach the Encrypted Partition to the Kernel</title> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gbde attach /dev/ad4s1c -l /etc/gbde/ad4s1c</userinput></screen> + + <para> You will be asked to provide the passphrase that you + selected during the initialization of the encrypted partition. + The new encrypted device will show up in + <filename>/dev</filename> as + <filename>/dev/device_name.bde</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ls /dev/ad*</userinput> +/dev/ad0 /dev/ad0s1b /dev/ad0s1e /dev/ad4s1 +/dev/ad0s1 /dev/ad0s1c /dev/ad0s1f /dev/ad4s1c +/dev/ad0s1a /dev/ad0s1d /dev/ad4 /dev/ad4s1c.bde</screen> + </step> + + <step> + <title>Create a File System on the Encrypted Device</title> + + <para>Once the encrypted device has been attached to the kernel, + you can create a file system on the device. To create a file + system on the encrypted device, use &man.newfs.8;. Since it is + much faster to initialize a new UFS2 file system than it is to + initialize the old UFS1 file system, using &man.newfs.8; with + the <option>-O2</option> option is recommended.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>newfs -U -O2 /dev/ad4s1c.bde</userinput></screen> + + <note> + <para>The &man.newfs.8; command must be performed on an + attached <application>gbde</application> partition which + is identified by a + <filename><replaceable>*</replaceable>.bde</filename> + extension to the device name.</para> + </note> + </step> + + <step> + <title>Mount the Encrypted Partition</title> + + <para>Create a mount point for the encrypted file system.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mkdir /private</userinput></screen> + + <para>Mount the encrypted file system.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount /dev/ad4s1c.bde /private</userinput></screen> + </step> + + <step> + <title>Verify That the Encrypted File System is Available</title> + + <para>The encrypted file system should now be visible to + &man.df.1; and be available for use.</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>df -H</userinput> +Filesystem Size Used Avail Capacity Mounted on +/dev/ad0s1a 1037M 72M 883M 8% / +/devfs 1.0K 1.0K 0B 100% /dev +/dev/ad0s1f 8.1G 55K 7.5G 0% /home +/dev/ad0s1e 1037M 1.1M 953M 0% /tmp +/dev/ad0s1d 6.1G 1.9G 3.7G 35% /usr +/dev/ad4s1c.bde 150G 4.1K 138G 0% /private</screen> + </step> + </procedure> + </sect3> + + <sect3> + <title>Mounting Existing Encrypted File Systems</title> + + <para>After each boot, any encrypted file systems must be + re-attached to the kernel, checked for errors, and mounted, before + the file systems can be used. The required commands must be + executed as user <username>root</username>.</para> + + <procedure> + <step> + <title>Attach the gbde Partition to the Kernel</title> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gbde attach /dev/ad4s1c -l /etc/gbde/ad4s1c</userinput></screen> + + <para>You will be asked to provide the passphrase that you + selected during initialization of the encrypted + <application>gbde</application> partition.</para> + </step> + + <step> + <title>Check the File System for Errors</title> + + <para>Since encrypted file systems cannot yet be listed in + <filename>/etc/fstab</filename> for automatic mounting, the + file systems must be checked for errors by running &man.fsck.8; + manually before mounting.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>fsck -p -t ffs /dev/ad4s1c.bde</userinput></screen> + </step> + + <step> + <title>Mount the Encrypted File System</title> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount /dev/ad4s1c.bde /private</userinput></screen> + + <para>The encrypted file system is now available for use.</para> + </step> + </procedure> + + <sect4> + <title>Automatically Mounting Encrypted Partitions</title> + + <para>It is possible to create a script to automatically attach, + check, and mount an encrypted partition, but for security reasons + the script should not contain the &man.gbde.8; password. Instead, + it is recommended that such scripts be run manually while + providing the password via the console or &man.ssh.1;.</para> + + <para>As an alternative, an <filename>rc.d</filename> script is + provided. Arguments for this script can be passed via + &man.rc.conf.5;, for example:</para> + + <screen>gbde_autoattach_all="YES" +gbde_devices="ad4s1c"</screen> + + <para>This will require that the <application>gbde</application> + passphrase be entered at boot time. After typing the correct + passphrase, the <application>gbde</application> encrypted + partition will be mounted automatically. This can be very + useful when using <application>gbde</application> on + notebooks.</para> + </sect4> + </sect3> + + <sect3> + <title>Cryptographic Protections Employed by gbde</title> + + <para>&man.gbde.8; encrypts the sector payload using 128-bit AES in + CBC mode. Each sector on the disk is encrypted with a different + AES key. For more information on <application>gbde</application>'s + cryptographic design, including how the sector keys are derived + from the user-supplied passphrase, see &man.gbde.4;.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Compatibility Issues</title> + + <para>&man.sysinstall.8; is incompatible with + <application>gbde</application>-encrypted devices. All + <devicename><replaceable>*</replaceable>.bde</devicename> devices must be detached from the + kernel before starting &man.sysinstall.8; or it will crash during + its initial probing for devices. To detach the encrypted device + used in our example, use the following command:</para> + <screen>&prompt.root; <userinput>gbde detach /dev/ad4s1c</userinput></screen> + + <para>Also note that, as &man.vinum.4; does not use the + &man.geom.4; subsystem, you cannot use + <application>gbde</application> with + <application>vinum</application> volumes.</para> + </sect3> + + </sect2> + + <sect2> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Daniel</firstname> + <surname>Gerzo</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + <!-- Date of writing: 28 November 2005 --> + </sect2info> + + <title>Disk Encryption with <command>geli</command></title> + + <para>A new cryptographic GEOM class is available as of &os; 6.0 - + <command>geli</command>. It is currently being developed by + &a.pjd;. <command>Geli</command> is different to + <command>gbde</command>; it offers different features and uses + a different scheme for doing cryptographic work.</para> + + <para>The most important features of &man.geli.8; are:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Utilizes the &man.crypto.9; framework — when + cryptographic hardware is available, <command>geli</command> + will use it automatically.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Supports multiple cryptographic algorithms (currently + AES, Blowfish, and 3DES).</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Allows the root partition to be encrypted. The + passphrase used to access the encrypted root partition will + be requested during the system boot.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Allows the use of two independent keys (e.g. a + <quote>key</quote> and a <quote>company key</quote>).</para> + </listitem> + <listitem> + <para><command>geli</command> is fast - performs simple + sector-to-sector encryption.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Allows backup and restore of Master Keys. When a user + has to destroy his keys, it will be possible to get access + to the data again by restoring keys from the backup.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Allows to attach a disk with a random, one-time key + — useful for swap partitions and temporary file + systems.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>More <command>geli</command> features can be found in the + &man.geli.8; manual page.</para> + + <para>The next steps will describe how to enable support for + <command>geli</command> in the &os; kernel and will explain how + to create a new <command>geli</command> encryption provider. At + the end it will be demonstrated how to create an encrypted swap + partition using features provided by <command>geli</command>.</para> + + <para>In order to use <command>geli</command>, you must be running + &os; 6.0-RELEASE or later. Super-user privileges will be + required since modifications to the kernel are necessary.</para> + + <procedure> + <step> + <title>Adding <command>geli</command> Support to the Kernel + Configuration File</title> + + <para>Add the following lines to the kernel configuration + file:</para> + + <screen>options GEOM_ELI +device crypto</screen> + + <para>Rebuild the kernel as described in <xref + linkend="kernelconfig">.</para> + + <para>Alternatively, the <command>geli</command> module can + be loaded at boot time. Add the following line to the + <filename>/boot/loader.conf</filename>:</para> + + <para><literal>geom_eli_load="YES"</literal></para> + + <para>&man.geli.8; should now be supported by the kernel.</para> + </step> + + <step> + <title>Generating the Master Key</title> + + <para>The following example will describe how to generate a + key file, which will be used as part of the Master Key for + the encrypted provider mounted under + <filename role="directory">/private</filename>. The key + file will provide some random data used to encrypt the + Master Key. The Master Key will be protected by a + passphrase as well. Provider's sector size will be 4kB big. + Furthermore, the discussion will describe how to attach the + <command>geli</command> provider, create a file system on + it, how to mount it, how to work with it, and finally how to + detach it.</para> + + <para>It is recommended to use a bigger sector size (like 4kB) for + better performance.</para> + + <para>The Master Key will be protected with a passphrase and + the data source for key file will be + <filename>/dev/random</filename>. The sector size of + <filename>/dev/da2.eli</filename>, which we call provider, + will be 4kB.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=/dev/random of=/root/da2.key bs=64 count=1</userinput> +&prompt.root; <userinput>geli init -s 4096 -K /root/da2.key /dev/da2</userinput> +Enter new passphrase: +Reenter new passphrase:</screen> + + <para>It is not mandatory that both a passphrase and a key + file are used; either method of securing the Master Key can + be used in isolation.</para> + + <para>If key file is given as <quote>-</quote>, standard + input will be used. This example shows how more than one + key file can be used.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cat keyfile1 keyfile2 keyfile3 | geli init -K - /dev/da2</userinput></screen> + </step> + + <step> + <title>Attaching the Provider with the generated Key</title> + + <screen>&prompt.root; <userinput>geli attach -k /root/da2.key /dev/da2</userinput> +Enter passphrase:</screen> + + <para>The new plaintext device will be named + <filename>/dev/<replaceable>da2</replaceable>.eli</filename>.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ls /dev/da2*</userinput> +/dev/da2 /dev/da2.eli</screen> + </step> + + <step> + <title>Creating the new File System</title> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=/dev/random of=/dev/da2.eli bs=1m</userinput> +&prompt.root; <userinput>newfs /dev/da2.eli</userinput> +&prompt.root; <userinput>mount /dev/da2.eli /private</userinput></screen> + + <para>The encrypted file system should be visible to &man.df.1; + and be available for use now.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>df -H</userinput> +Filesystem Size Used Avail Capacity Mounted on +/dev/ad0s1a 248M 89M 139M 38% / +/devfs 1.0K 1.0K 0B 100% /dev +/dev/ad0s1f 7.7G 2.3G 4.9G 32% /usr +/dev/ad0s1d 989M 1.5M 909M 0% /tmp +/dev/ad0s1e 3.9G 1.3G 2.3G 35% /var +/dev/da2.eli 150G 4.1K 138G 0% /private</screen> + + </step> + + <step> + <title>Unmounting and Detaching the Provider</title> + + <para>Once the work on the encrypted partition is done, and + the <filename role="directory">/private</filename> partition + is no longer needed, it is prudent to consider unmounting + and detaching the <command>geli</command> encrypted + partition from the kernel.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>umount /private</userinput> +&prompt.root; <userinput>geli detach da2.eli</userinput></screen> + </step> + </procedure> + + <para>More information about the use of &man.geli.8; can be + found in the manual page.</para> + + <sect3> + <title>Using the <filename>geli</filename> <filename>rc.d</filename> Script</title> + + <para><command>geli</command> comes with a <filename>rc.d</filename> script which + can be used to simplify the usage of <command>geli</command>. + An example of configuring <command>geli</command> through + &man.rc.conf.5; follows:</para> + + <screen>geli_devices="da2" +geli_da2_flags="-p -k /root/da2.key"</screen> + + <para>This will configure <filename>/dev/da2</filename> as a + <command>geli</command> provider of which the Master Key file + is located in <filename>/root/da2.key</filename>, and + <command>geli</command> will not use a passphrase when + attaching the provider (note that this can only be used if -P + was given during the <command>geli</command> init phase). The + system will detach the <command>geli</command> provider from + the kernel before the system shuts down.</para> + + <para>More information about configuring <filename>rc.d</filename> is provided in the + <link linkend="configtuning-rcd">rc.d</link> section of the + Handbook.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + + <sect1 id="swap-encrypting"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Christian</firstname> + <surname>Brüffer</surname> + <contrib>Written by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Encrypting Swap Space</title> + <indexterm> + <primary>swap</primary> + <secondary>encrypting</secondary> + </indexterm> + + <para>Swap encryption in &os; is easy to configure and has been + available since &os; 5.3-RELEASE. Depending on which version + of &os; is being used, different options are available + and configuration can vary slightly. From &os; 6.0-RELEASE onwards, + the &man.gbde.8; or &man.geli.8; encryption systems can be used + for swap encryption. With earlier versions, only &man.gbde.8; is + available. Both systems use the <filename>encswap</filename> + <link linkend="configtuning-rcd">rc.d</link> script.</para> + + <para>The previous section, <link linkend="disks-encrypting">Encrypting + Disk Partitions</link>, includes a short discussion on the different + encryption systems.</para> + + <sect2> + <title>Why should Swap be Encrypted?</title> + + <para>Like the encryption of disk partitions, encryption of swap space + is done to protect sensitive information. Imagine an application + that e.g. deals with passwords. As long as these passwords stay in + physical memory, all is well. However, if the operating system starts + swapping out memory pages to free space for other applications, the + passwords may be written to the disk platters unencrypted and easy to + retrieve for an adversary. Encrypting swap space can be a solution for + this scenario.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Preparation</title> + + <note> + <para>For the remainder of this section, <devicename>ad0s1b</devicename> + will be the swap partition.</para> + </note> + + <para>Up to this point the swap has been unencrypted. It is possible that + there are already passwords or other sensitive data on the disk platters + in cleartext. To rectify this, the data on the swap partition should be + overwritten with random garbage:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=/dev/random of=/dev/ad0s1b bs=1m</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Swap Encryption with &man.gbde.8;</title> + + <para>If &os; 6.0-RELEASE or newer is being used, the + <literal>.bde</literal> suffix should be added to the device in the + respective <filename>/etc/fstab</filename> swap line:</para> + + <screen> +# Device Mountpoint FStype Options Dump Pass# +/dev/ad0s1b.bde none swap sw 0 0 + </screen> + + <para>For systems prior to &os; 6.0-RELEASE, the following line + in <filename>/etc/rc.conf</filename> is also needed:</para> + + <programlisting>gbde_swap_enable="YES"</programlisting> + </sect2> + + <sect2> + <title>Swap Encryption with &man.geli.8;</title> + + <para>Alternatively, the procedure for using &man.geli.8; for swap + encryption is similar to that of using &man.gbde.8;. The + <literal>.eli</literal> suffix should be added to the device in the + respective <filename>/etc/fstab</filename> swap line:</para> + + <screen> +# Device Mountpoint FStype Options Dump Pass# +/dev/ad0s1b.eli none swap sw 0 0 + </screen> + + <para>&man.geli.8; uses the <acronym>AES</acronym> algorithm with + a key length of 256 bit by default.</para> + + <para>Optionally, these defaults can be altered using the + <literal>geli_swap_flags</literal> option in + <filename>/etc/rc.conf</filename>. The following line tells the + <filename>encswap</filename> rc.d script to create &man.geli.8; swap + partitions using the Blowfish algorithm with a key length of 128 bit, + a sectorsize of 4 kilobytes and the <quote>detach on last close</quote> + option set:</para> + + <programlisting>geli_swap_flags="-a blowfish -l 128 -s 4096 -d"</programlisting> + + <para>Please refer to the description of the <command>onetime</command> command + in the &man.geli.8; manual page for a list of possible options.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Verifying that it Works</title> + + <para>Once the system has been rebooted, proper operation of the + encrypted swap can be verified using the + <command>swapinfo</command> command.</para> + + <para>If &man.gbde.8; is being used:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>swapinfo</userinput> +Device 1K-blocks Used Avail Capacity +/dev/ad0s1b.bde 542720 0 542720 0% + </screen> + + <para>If &man.geli.8; is being used:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>swapinfo</userinput> +Device 1K-blocks Used Avail Capacity +/dev/ad0s1b.eli 542720 0 542720 0% + </screen> + </sect2> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/dtrace/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/dtrace/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..be94ef2c90 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/dtrace/Makefile @@ -0,0 +1,18 @@ +# +# Build the Handbook with just the content from this chapter. +# +# $FreeBSD$ +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/dtrace/Makefile +# %SRCID% 1.1 +# + +CHAPTERS= dtrace/chapter.sgml + +VPATH= .. + +MASTERDOC= ${.CURDIR}/../${DOC}.${DOCBOOKSUFFIX} + +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../../.. + +.include "../Makefile" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/dtrace/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/dtrace/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..5d84cd7f48 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/dtrace/chapter.sgml @@ -0,0 +1,418 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: DTrace + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/dtrace/chapter.sgml + %SRCID% 1.8 + +--> + +<chapter id="dtrace"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Γράφηκε από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </chapterinfo> + + <title>&dtrace;</title> + + <sect1 id="dtrace-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <indexterm><primary>&dtrace;</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>&dtrace; support</primary> + <see>&dtrace;</see> + </indexterm> + + <para>Το &dtrace;, γνωστό επίσης ως Dynamic Tracing, είναι ένα εργαλείο το + οποίο αναπτύχθηκε από την &sun; για τον εντοπισμό προβλημάτων απόδοσης + σε συστήματα που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν ή χρησιμοποιούνται ήδη + στην παραγωγή. Δεν πρόκειται για εργαλείο αποσφαλμάτωσης, αλλά για + εργαλείο ανάλυσης πραγματικού χρόνου, με το οποίο μπορούν να + εντοπιστούν προβλήματα απόδοσης και άλλες καταστάσεις.</para> + + <para>Το &dtrace; είναι ένα θαυμάσιο εργαλείο profiling και διαθέτει + εντυπωσιακό πλήθος χαρακτηριστικών για την διάγνωση προβλημάτων του + συστήματος. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για να εκτελέσει από πριν + έτοιμα scripts, με τα οποία μπορείτε να εκμεταλλευθείτε καλύτερα τις + δυνατότητες του. Οι χρήστες μπορούν ακόμα να γράψουν και τα δικά τους + βοηθητικά προγράμματα, χρησιμοποιώντας την Γλώσσα D που παρέχει το + &dtrace;, και να προσαρμόσουν με αυτό τον τρόπο το profiling στις δικές + τους ανάγκες.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα γνωρίζετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Τι είναι το &dtrace; και τι δυνατότητες παρέχει.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τις διαφορές υλοποίησης μεταξύ του &dtrace; του &solaris; και + του &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ενεργοποιήσετε και να χρησιμοποιήσετε το &dtrace; + στο &os;.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να κατανοείτε βασικές έννοιες του &unix; και του &os; + (<xref linkend="basics">).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να είστε εξοικειωμένος με τις βασικές διαδικασίες ρύθμισης και + μεταγλώττισης προσαρμοσμένου πυρήνα + (<xref linkend="kernelconfig">).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να είστε εξοικειωμένος με την ασφάλεια και τον τρόπο που αυτή + σχετίζεται με το &os; (<xref linkend="security">).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να κατανοείτε πως μπορείτε να ανακτήσετε τον πηγαίο κώδικα του + &os; και να τον χρησιμοποιήσετε ώστε να επαναμεταγλωττίσετε το + σύστημα σας (<xref linkend="updating-upgrading">).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <!-- + Temporary warning to avoid listing experimental versions + and production versions of FreeBSD with this technology. + --> + <warning> + <para>Τη δεδομένη στιγμή, το &dtrace; θεωρείται ότι είναι σε πειραματικό + στάδιο. Ορισμένες επιλογές μπορεί να υπολείπονται σε λειτουργικότητα, + και κάποια τμήματα ίσως να μη λειτουργούν καθόλου. Με την πάροδο του + χρόνου, οι παραπάνω δυνατότητες θα θεωρηθούν έτοιμες για χρήση σε + μηχανήματα παραγωγής, και η παρούσα τεκμηρίωση θα ανανεωθεί ώστε να + αντιπροσωπεύει αυτή την κατάσταση.</para> + </warning> + </sect1> + + <sect1 id="dtrace-implementation"> + <title>Διαφορές στην Υλοποίηση</title> + + <para>Αν και το &dtrace; στο &os; είναι αρκετά όμοιο με αυτό του &solaris;, + υπάρχουν κάποιες διαφορές που θα πρέπει να τις εξηγήσουμε πριν + συνεχίσουμε. Η μεγαλύτερη διαφορά που θα παρατηρήσουν οι χρήστες, + είναι ότι στο &os; το &dtrace; πρέπει να ενεργοποιηθεί χειροκίνητα. + Υπάρχουν διάφορες επιλογές και αρθρώματα για τον πυρήνα που πρέπει να + ενεργοποιηθούν ώστε το &dtrace; να λειτουργεί σωστά. Θα εξηγήσουμε + αργότερα αυτές τις ρυθμίσεις.</para> + + <para>Η επιλογή <literal>DDB_CTF</literal> του πυρήνα χρησιμοποιείται για + να ενεργοποιήσει την υποστήριξη φορτώματος των δεδομένων + <acronym>CTF</acronym> από τον πυρήνα και τα αρθρώματα του. Το + <acronym>CTF</acronym> είναι το Compact C Type format του &solaris;, + το οποίο ενθυλακώνει μια ελαττωμένη μορφή πληροφοριών αποσφαλμάτωσης + (debugging), όμοια με το <acronym>DWARF</acronym> και τα + stabs. Αυτά τα δεδομένα <acronym>CTF</acronym> προστίθενται στα + εκτελέσιμα μέσω των εργαλείων <command>ctfconvert</command> και + <command>ctfmerge</command>. Το βοηθητικό πρόγραμμα + <command>ctfconvert</command> ερμηνεύει τα τμήματα των + <acronym>DWARF</acronym> <acronym>ELF</acronym> που περιέχουν + πληροφορίες debug (δημιουργούνται από το μεταγλωττιστή), και + το <command>ctfmerge</command> συγχωνεύει τα + τμήματα <acronym>CTF</acronym> και <acronym>ELF</acronym> από τα + αντικείμενα σε άλλα εκτελέσιμα ή κοινόχρηστες βιβλιοθήκες. + Περισσότερες πληροφορίες για την ενεργοποίηση των παραπάνω στη + μεταγλώττιση του πυρήνα και του συστήματος του &os;, θα δούμε + παρακάτω.</para> + + <para>Στο &os; κάποιοι παροχείς είναι διαφορετικοί σε σχέση με το + &solaris;. Ο πιο αξιοσημείωτος είναι ο παροχέας + <literal>dtmalloc</literal> ο οποίος επιτρέπει το tracing του + <function>malloc()</function> ανάλογα με τον τύπο του, στον πυρήνα του + &os;.</para> + + <para>Μόνο ο <username>root</username> μπορεί να χρησιμοποιήσει το + &dtrace; στο &os;. Αυτό σχετίζεται με διαφορές στην ασφάλεια, καθώς το + &solaris; διαθέτει κάποιους ελέγχους ασφάλειας χαμηλού επιπέδου, οι + οποίοι δεν υπάρχουν ακόμα στο &os;. Για το λόγο αυτό, η χρήση της + συσκευής <devicename>/dev/dtrace/dtrace</devicename> απαγορεύεται + αυστηρά για όλους τους χρήστες εκτός από τον + <username>root</username>.</para> + + <para>Τέλος, το λογισμικό &dtrace; βρίσκεται υπό την άδεια + <acronym>CDDL</acronym> της &sun;. Μπορείτε να διαβάσετε το κείμενο + της άδειας <literal>Common Development and Distribution + License</literal> στο &os;, στο αρχείο + <filename>/usr/src/cddl/contrib/opensolaris/OPENSOLARIS.LICENSE</filename> + ή να το διαβάσετε online στη διεύθυνση + <ulink url="http://www.opensolaris.org/os/licensing">http://www.opensolaris.org/os/licensing</ulink>.</para> + + <para>Η άδεια ουσιαστικά σημαίνει ότι ένας πυρήνας &os; με τις επιλογές + του &dtrace;, εξακολουθεί να βρίσκεται υπό την άδεια + <acronym>BSD</acronym>. Ωστόσο το <acronym>CDDL</acronym> εμπλέκεται + τη στιγμή που γίνεται διανομή των αρθρωμάτων σε δυαδική μορφή, ή τη + στιγμή που φορτώνονται.</para> + </sect1> + + <sect1 id="dtrace-enable"> + <title>Ενεργοποίηση της Υποστήριξης &dtrace;</title> + + <para>Για να ενεργοποιήσετε την υποστήριξη για το &dtrace;, προσθέστε τις + ακόλουθες γραμμές στο αρχείο ρυθμίσεων του πυρήνα:</para> + + <programlisting>options KDTRACE_HOOKS +options DDB_CTF</programlisting> + + <note> + <para>Οι χρήστες της αρχιτεκτονικής AMD64 θα θέλουν να προσθέσουν την + ακόλουθη γραμμή στο αρχείο ρυθμίσεων του πυρήνα τους:</para> + + <programlisting>options KDTRACE_FRAME</programlisting> + + <para>Η επιλογή αυτή παρέχει υποστήριξη για τη λειτουργία + <acronym>FBT</acronym>. Το &dtrace; μπορεί να λειτουργήσει και χωρίς + αυτήν. Ωστόσο, θα παρέχει περιορισμένη υποστήριξη για + function boundary tracing.</para> + </note> + + <para>Όλος ο πηγαίος κώδικας θα πρέπει να μεταγλωττιστεί ξανά με τις + επιλογές <acronym>CTF</acronym>. Για να γίνει αυτό, μεταγλωττίστε + ξανά το &os; χρησιμοποιώντας:</para> + + <!-- XXXTR: WITH_CTF has been reported to leave a user with a + broken system when used with buildworld. Until this is + fixed, comment out those parts. When uncommenting, kill + the extra screen. + --> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/src</userinput> +<!-- &prompt.root; <userinput>make WITH_CTF=1 buildworld</userinput>--> +&prompt.root; <userinput>make WITH_CTF=1 kernel</userinput></screen> +<!-- &prompt.root; <userinput>make WITH_CTF=1 installworld</userinput> +&prompt.root; <userinput>mergemaster -Ui</userinput></screen> --> + + <para>Θα χρειαστεί να επανεκκινήσετε το σύστημα.</para> + + <para>Μετά την επανεκκίνηση, και με τον νέο πυρήνα φορτωμένο πλέον στη + μνήμη, θα πρέπει να προσθέσετε υποστήριξη για το κέλυφος Korn. Αυτό + απαιτείται, καθώς τα εργαλεία &dtrace; περιλαμβάνουν διάφορα βοηθητικά + προγράμματα τα οποία είναι γραμμένα σε + <command>ksh</command>. Εγκαταστήστε το port + <filename role="package">shells/ksh93</filename>. Μπορείτε επίσης να + εκτελέσετε αυτά τα εργαλεία και μέσω του + <filename role="package">shells/pdksh</filename> ή του + <filename role="package">shells/mksh</filename>.</para> + + <para>Τέλος, ανακτήστε την τρέχουσα σειρά εργαλείων &dtrace;. Η τελευταία + έκδοση διατίθεται στην τοποθεσία + <ulink url="http://www.opensolaris.org/os/community/dtrace/dtracetoolkit/"></ulink>. + Διατίθεται και πρόγραμμα εγκατάστασης, το οποίο δεν είναι ωστόσο + απαραίτητο να εκτελέσετε προκειμένου να χρησιμοποιήσετε τα + εργαλεία.</para> + </sect1> + + <sect1 id="dtrace-using"> + <title>Χρησιμοποιώντας το &dtrace;</title> + + <para>Πριν χρησιμοποιήσετε τις λειτουργίες του &dtrace;, θα πρέπει να + υπάρχει η αντίστοιχη συσκευή. Για να φορτώσετε τη συσκευή, θα πρέπει + να δώσετε την παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kldload dtraceall</userinput></screen> + + <para>Θα πρέπει να έχετε πλέον υποστήριξη &dtrace;. Για να δείτε όλα τα + probes, θα πρέπει να εκτελέσετε ως διαχειριστής την παρακάτω + εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dtrace -l | more</userinput></screen> + + <para>Όλη η έξοδος περνάει μέσω του βοηθητικού προγράμματος + <command>more</command>, διαφορετικά γρήγορα θα υπερχείλιζε την + προσωρινή μνήμη της οθόνης. Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να θεωρηθεί ότι + το &dtrace; λειτουργεί. Είναι πλέον ώρα να εξετάσουμε αυτή τη σειρά + εργαλείων.</para> + + <para>Η σειρά των εργαλείων είναι μια συλλογή από έτοιμα scripts που + εκτελούνται με το &dtrace; ώστε να συλλέξουν πληροφορίες σχετικά με το + σύστημα. Υπάρχουν scripts που ελέγχουν για ανοικτά αρχεία, τη μνήμη, + τη χρήση της <acronym>CPU</acronym> και πολλά ακόμα. Κάντε εξαγωγή των + scripts με την ακόλουθη εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gunzip -c DTraceToolkit* | tar xvf -</userinput></screen> + + <para>Μετακινηθείτε στον κατάλογο που τα αποσυμπιέσατε με την εντολή + <command>cd</command> και αλλάξτε τα δικαιώματα εκτέλεσης σε όλα τα + αρχεία, όπως στα αρχεία με τα μικρά γράμματα, σε + <literal>755</literal>.</para> + + <para>Θα χρειαστεί να γίνουν αλλαγές στο περιεχόμενο σε όλα τα scripts. + Όσα περιέχουν το + <filename>/usr/bin/ksh</filename> θα πρέπει να αλλαχθούν σε + <filename>/usr/local/bin/ksh</filename>, τα άλλα που περιέχουν το + <filename>/usr/bin/sh</filename> θα πρέπει να αλλαχθούν σε + <filename>/bin/sh</filename>, και τέλος αυτά που περιέχουν το + <filename>/usr/bin/perl</filename> θα πρέπει να αλλαχθούν σε + <filename>/usr/local/bin/perl</filename>.</para> + + <important> + <para>Στο σημείο αυτό είναι σημαντικό να υπενθυμίσουμε στον αναγνώστη + ότι η υποστήριξη &dtrace; στο &os; είναι <emphasis>ατελής</emphasis> + και πειραματική. Πολλά από αυτά τα scripts δεν θα λειτουργήσουν, + καθώς είναι είτε πολύ προσανατολισμένα στο &solaris;, ή χρησιμοποιούν + probes τα οποία δεν υποστηρίζονται τη δεδομένη στιγμή.</para> + </important> + + <para>Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, μόνο δύο scripts από τη + σειρά εργαλείων του &dtrace; υποστηρίζονται πλήρως στο &os;: το + <filename>hotkernel</filename> και το <filename>procsystime</filename>. + Αυτά τα δύο θα εξερευνήσουμε στα επόμενα τμήματα αυτής της + ενότητας.</para> + + <para>Το <filename>hotkernel</filename> έχει σχεδιαστεί να αναγνωρίζει + ποια συνάρτηση καταναλώνει το μεγαλύτερο χρόνο στον πυρήνα. Εκτελώντας + το υπό κανονικές συνθήκες, θα δείτε έξοδο παρόμοια με την + παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>./hotkernel</userinput> +Sampling... Hit Ctrl-C to end.</screen> + + <para>Ο διαχειριστής του συστήματος θα πρέπει να χρησιμοποιήσει το + συνδυασμό πλήκτρων <keycombo + action="simul"><keycap>Ctrl</keycap><keycap>C</keycap></keycombo> για + να σταματήσει τη διεργασία. Με τον τερματισμό του, το script θα + απεικονίσει μια σειρά από συναρτήσεις του πυρήνα και πληροφορίες σχετικά + με το χρόνο τους, ταξινομώντας τις σε αύξουσα σειρά ανάλογα με το + χρόνο:</para> + + <screen>kernel`_thread_lock_flags 2 0.0% +0xc1097063 2 0.0% +kernel`sched_userret 2 0.0% +kernel`kern_select 2 0.0% +kernel`generic_copyin 3 0.0% +kernel`_mtx_assert 3 0.0% +kernel`vm_fault 3 0.0% +kernel`sopoll_generic 3 0.0% +kernel`fixup_filename 4 0.0% +kernel`_isitmyx 4 0.0% +kernel`find_instance 4 0.0% +kernel`_mtx_unlock_flags 5 0.0% +kernel`syscall 5 0.0% +kernel`DELAY 5 0.0% +0xc108a253 6 0.0% +kernel`witness_lock 7 0.0% +kernel`read_aux_data_no_wait 7 0.0% +kernel`Xint0x80_syscall 7 0.0% +kernel`witness_checkorder 7 0.0% +kernel`sse2_pagezero 8 0.0% +kernel`strncmp 9 0.0% +kernel`spinlock_exit 10 0.0% +kernel`_mtx_lock_flags 11 0.0% +kernel`witness_unlock 15 0.0% +kernel`sched_idletd 137 0.3% +0xc10981a5 42139 99.3%</screen> + + <!-- XXXTR: I attempted to use objdump and nm on /boot/kernel/kernel + to find 0xc10981a5, but to no avail. It would be nice to know + how we should look that up. --> + + <para>Το script αυτό λειτουργεί επίσης με αρθρώματα του πυρήνα. Για να + χρησιμοποιήσετε αυτό το χαρακτηριστικό, εκτελέστε το με την επιλογή + <option>-m</option>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>./hotkernel -m</userinput> +Sampling... Hit Ctrl-C to end. +^C +MODULE COUNT PCNT +0xc107882e 1 0.0% +0xc10e6aa4 1 0.0% +0xc1076983 1 0.0% +0xc109708a 1 0.0% +0xc1075a5d 1 0.0% +0xc1077325 1 0.0% +0xc108a245 1 0.0% +0xc107730d 1 0.0% +0xc1097063 2 0.0% +0xc108a253 73 0.0% +kernel 874 0.4% +0xc10981a5 213781 99.6%</screen> + + <!-- XXXTR: I was unable to match these up with output from + kldstat and kldstat -v and grep. Maybe I'm missing something + seriously obvious. It is 5AM btw. --> + + <para>Το <filename>procsystime</filename> script συλλαμβάνει και τυπώνει + τον χρόνο των κλήσεων συστήματος για μια συγκεκριμένη διεργασία μέσω + του <acronym>PID</acronym> ή του ονόματος της. Στο παρακάτω παράδειγμα + έχουμε ξεκινήσει μια νέα διεργασία του <filename>/bin/csh</filename>. + Εκτελέσαμε το <filename>procsystime</filename> και το αφήσαμε στην + αναμονή καθώς γράφαμε μερικές εντολές στο <command>csh</command> που + είχαμε ανοίξει. Αυτά είναι τα αποτελέσματα της δοκιμής μας:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>./procsystime -n csh</userinput> +Tracing... Hit Ctrl-C to end... +^C + +Elapsed Times for processes csh, + + SYSCALL TIME (ns) + getpid 6131 + sigreturn 8121 + close 19127 + fcntl 19959 + dup 26955 + setpgid 28070 + stat 31899 + setitimer 40938 + wait4 62717 + sigaction 67372 + sigprocmask 119091 + gettimeofday 183710 + write 263242 + execve 492547 + ioctl 770073 + vfork 3258923 + sigsuspend 6985124 + read 3988049784</screen> + + <para>Όπως φαίνεται, η κλήση του συστήματος για ανάγνωση + (<function>read()</function>) είναι αυτή που καταναλώνει τον + περισσότερο χρόνο σε νανοδευτερόλεπτα, ενώ το λιγότερο τον καταναλώνει + η κλήση συστήματος <function>getpid()</function>.</para> + </sect1> + + <sect1 id="dtrace-language"> + <title>Η Γλώσσα D</title> + + <para>Η σειρά εργαλείων &dtrace;, περιλαμβάνει αρκετά scripts γραμμένα στην + ειδική γλώσσα του &dtrace;. Η γλώσσα αυτή ονομάζεται + <quote>η γλώσσα D</quote> στην τεκμηρίωση της &sun;, και είναι αρκετά + όμοια με τη C++. Αναλυτική περιγραφή αυτής της γλώσσας είναι πέρα από + τους σκοπούς αυτού του κειμένου. Υπάρχει ενεργή συζήτηση σχετικά με + αυτή, στη διεύθυνση <ulink + url="http://wikis.sun.com/display/DTrace/Documentation"></ulink>.</para> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/eresources/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/eresources/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..4088efcfff --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/eresources/chapter.sgml @@ -0,0 +1,2254 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Πηγές Πληροφόρησης στο Διαδίκτυο + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/eresources/chapter.sgml + %SRCID% 1.216 + +--> + +<appendix id="eresources"> + <title>Πηγές Πληροφόρησης στο Διαδίκτυο</title> + + <para>Η ραγδαία εξέλιξη του &os; καθιστά τα έντυπα μέσα ανίκανα να + ακολουθήσουν τις τελευταίες εξελίξεις. Οι ηλεκτρονικές πηγές είναι ο + καλύτερος (αν όχι ο μόνος) τρόπος για να παραμείνετε ενήμερος για τις + τελευταίες εξελίξεις. Καθώς το &os; είναι μια εθελοντική προσπάθεια, η + κοινότητα των χρηστών λειτουργεί και ως + <quote>τμήμα τεχνικής υποστήριξης</quote>, με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, + τα web forums, και τα USENET news να είναι οι πλέον αποτελεσματικοί + τρόποι για να έλθετε σε επαφή με αυτή την κοινότητα.</para> + + <para>Στις παρακάτω ενότητες, θα βρείτε τα σημαντικότερα σημεία + επικοινωνίας με την κοινότητα χρηστών του &os;. Αν γνωρίζετε και άλλες + πηγές, οι οποίες δεν αναφέρονται εδώ, παρακαλούμε να τις στείλετε στην + &a.doc; ώστε να ενταχθούν και αυτές.</para> + + <sect1 id="eresources-mail"> + <title>Λίστες Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου</title> + + <para>Οι λίστες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου είναι ο πιο άμεσος τρόπος για + να απευθύνετε τις ερωτήσεις σας ή να ανοίξετε μια τεχνική συζήτηση που + να απευθύνεται σε κοινό ειδικευμένο στο &os;. Υπάρχει μεγάλη ποικιλία + από λίστες, οι οποίες καλύπτουν ευρύ φάσμα θεμάτων του &os;. + Κατευθύνοντας τις ερωτήσεις σας στη σωστή λίστα, θα εξασφαλίσετε + ταχύτερη και ακριβέστερη απόκριση.</para> + + <para>Στο τέλος αυτού του κειμένου θα βρείτε ένα πίνακα με τη θεματολογία + της κάθε λίστας. <emphasis>Παρακαλούμε να τον διαβάσετε πριν αρχίσετε + να συμμετέχετε ή να στέλνετε μηνύματα σε οποιαδήποτε λίστα</emphasis>. + Οι περισσότεροι από τους συνδρομητές μας δέχονται καθημερινά + εκατοντάδες μηνύματα σχετικά με το &os;. Οι κανόνες που έχουμε + καθιερώσει, βοηθάνε να γίνεται σωστή χρήση και να διατηρείται σε υψηλό + επίπεδο η αναλογία σήματος προς θόρυβο της κάθε λίστας. Εάν ήμασταν + πιο χαλαροί, οι λίστες μας θα έχαναν την αποτελεσματικότητα τους ως + μέσο επικοινωνίας για το Project.</para> + + <note> + <para><emphasis>Αν θέλετε να δοκιμάσετε την ικανότητα σας να στέλνετε + μηνύματα στις λίστες του &os;, στείλτε ένα δοκιμαστικό μήνυμα στην + λίστα &a.test.name;.</emphasis> Παρακαλούμε μη στέλνετε δοκιμαστικά + μηνύματα σε οποιαδήποτε άλλη λίστα.</para> + </note> + + <para>Αν βρίσκεστε σε δίλημμα σχετικά με το ποια λίστα να στείλετε μια + ερώτηση, δείτε το <ulink url="&url.articles.freebsd-questions;">Πως να + χρησιμοποιείτε με επιτυχία την λίστα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου + &os;-questions</ulink>.</para> + + <para>Πριν στείλετε κάτι σε οποιαδήποτε λίστα, μάθετε πως να + χρησιμοποιείτε καλύτερα τις λίστες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Για + παράδειγμα, δείτε πως μπορείτε να βοηθήσετε ώστε να αποφεύγονται συχνά + επαναλαμβανόμενες συζητήσεις, διαβάζοντας το κείμενο <ulink + url="&url.articles.mailing-list-faq;"> Συχνές Ερωτήσεις Σχετικά με + τις Λίστες Ταχυδρομείου</ulink> (FAQ).</para> + + <para>Για όλες τις λίστες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου διατηρείται αρχείο με + τις παλιές δημοσιεύσεις, στο οποίο μπορεί να γίνει αναζήτηση + χρησιμοποιώντας την <ulink url="&url.base;/search/index.html">Δικτυακή + Τοποθεσία του &os;</ulink>. Είναι δυνατή η αναζήτηση στο αρχείο μέσω + λέξεων-κλειδιών, το οποίο αποτελεί ένα άριστο τρόπο για να βρείτε + απαντήσεις σε συχνές ερωτήσεις. Πριν στείλετε μια ερώτηση, καλό θα + είναι να πραγματοποιήσετε μια τέτοια αναζήτηση. Σημειώστε επίσης ότι + τα μηνύματα που στέλνονται σε αυτές τις λίστες αποθηκεύονται για πάντα. + Αν σας προβληματίζει η προστασία των προσωπικών σας δεδομένων, σας + συνιστούμε να χρησιμοποιήσετε μια δευτερεύουσα διεύθυνση email, και να + μην γράφετε ποτέ προσωπικές σας πληροφορίες.</para> + + <sect2 id="eresources-summary"> + <title>Σύνοψη Λιστών</title> + + <para><emphasis>Γενικές λίστες:</emphasis> Οι ακόλουθες είναι γενικές + λίστες όπου ο καθένας είναι ελεύθερος (και ενθαρρύνεται) να + συμμετέχει:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Λίστα</entry> + <entry>Σκοπός</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>&a.advocacy.name;</entry> + <entry>Διαφήμιση και προώθηση του &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.announce.name;</entry> + <entry>Σημαντικά γεγονότα και ανακοινώσεις</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.arch.name;</entry> + <entry>Συζητήσεις αρχιτεκτονικής και σχεδιασμού</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.bugbusters.name;</entry> + <entry>Συζητήσεις που αναφέρονται στην συντήρηση της + βάσης δεδομένων αναφοράς προβλημάτων του &os;, και των + σχετικών εργαλείων της</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.bugs.name;</entry> + <entry>Αναφορές σφαλμάτων</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.chat.name;</entry> + <entry>Μη-τεχνικά θέματα που σχετίζονται με την κοινότητα του + &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.chromium.name;</entry> + <entry>Θέματα σχετικά με το Chromium στο &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.current.name;</entry> + <entry>Συζητήσεις που σχετίζονται με τη χρήση + &os.current;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.isp.name;</entry> + <entry>Θέματα για Παροχείς Υπηρεσιών Διαδικτύου που + χρησιμοποιούν το &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.jobs.name;</entry> + <entry>Συμβουλευτικές υπηρεσίες και θέσεις εργασίας σχετικές + με &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.policy.name;</entry> + <entry>Κατευθυντήριες αποφάσεις (policy) της ομάδας &os; Core. + Λίστα με μικρή κίνηση, και μόνο για ανάγνωση</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.questions.name;</entry> + <entry>Απορίες χρηστών και τεχνική υποστήριξη</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.security-notifications.name;</entry> + <entry>Ειδοποιήσεις ασφαλείας</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.stable.name;</entry> + <entry>Συζητήσεις που σχετίζονται με την χρήση του + &os.stable;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.test.name;</entry> + <entry>Στείλτε εδώ τα δοκιμαστικά σας μηνύματα αντί για μια + από τις πραγματικές λίστες</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para><emphasis>Τεχνικές λίστες:</emphasis> Οι ακόλουθες λίστες είναι + για τεχνικές συζητήσεις. Πριν αρχίσετε να συμμετέχετε και να + στέλνετε μηνύματα σε αυτές, θα πρέπει να διαβάσετε προσεκτικά την + περιγραφή τους. Υπάρχουν αυστηρές οδηγίες για τη χρήση και το + περιεχόμενο τους.</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Λίστα</entry> + <entry>Σκοπός</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>&a.acpi.name;</entry> + <entry>Ανάπτυξη της διαχείρισης ενέργειας και του ACPI</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.afs.name;</entry> + <entry>Μεταφορά του AFS στο &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.aic7xxx.name;</entry> + <entry>Ανάπτυξη οδηγών για κάρτες &adaptec; AIC 7xxx</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.amd64.name;</entry> + <entry>Μεταφορά του &os; σε συστήματα AMD64</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.apache.name;</entry> + <entry>Συζήτηση για ports σχετικά με τον + <application>Apache</application></entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.arm.name;</entry> + <entry>Μεταφορά του &os; σε επεξεργαστές &arm;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.atm.name;</entry> + <entry>Χρήση δικτύωσης ATM στο &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.audit.name;</entry> + <entry>Project ελέγχου πηγαίου κώδικα</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.binup.name;</entry> + <entry>Σχεδίαση και ανάπτυξη του συστήματος έτοιμων ενημερώσεων + (binary updates)</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.bluetooth.name;</entry> + <entry>Χρήση της τεχνολογίας &bluetooth; στο &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.cluster.name;</entry> + <entry>Χρήση του &os; σε παράλληλα συστήματα</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.cvsweb.name;</entry> + <entry>Συντήρηση του CVSweb</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.database.name;</entry> + <entry>Συζήτηση για την χρήση και ανάπτυξη βάσεων δεδομένων στο + &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.doc.name;</entry> + <entry>Δημιουργία τεκμηρίωσης για το &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.desktop.name;</entry> + <entry>Χρήση και βελτίωση του &os; ως desktop</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.drivers.name;</entry> + <entry>Δημιουργία οδηγών συσκευών για το &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.eclipse.name;</entry> + <entry>Συζήτηση για τη χρήση του Eclipse IDE, των εργαλείων + του, καθώς και rich client εφαρμογών και ports + στο &os;.</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.embedded.name;</entry> + <entry>Χρήση του &os; σε embedded εφαρμογές</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.eol.name;</entry> + <entry>Ομότιμη υποστήριξη για λογισμικό σχετικό με &os;, που + δεν υποστηρίζεται πλέον από το &os; Project.</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.emulation.name;</entry> + <entry>Εξομοίωση άλλων συστημάτων, όπως είναι τα + Linux/&ms-dos;/&windows;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.firewire.name;</entry> + <entry>Τεχνική συζήτηση για &os; &firewire; + (iLink, IEEE 1394)</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.fs.name;</entry> + <entry>Συστήματα αρχείων</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.gecko.name;</entry> + <entry>Συζήτηση σχετικά με το + <application>Gecko Rendering Engine</application></entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.geom.name;</entry> + <entry>Συζητήσεις σχετικές με το GEOM και τις υλοποιήσεις + του</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.gnome.name;</entry> + <entry>Μεταφορά του <application>GNOME</application> και των + εφαρμογών του</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.hackers.name;</entry> + <entry>Γενικές τεχνικές συζητήσεις</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.hardware.name;</entry> + <entry>Γενική συζήτηση για συμβατότητα υλικού με το + &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.i18n.name;</entry> + <entry>Διεθνοποίηση του &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.ia32.name;</entry> + <entry>Το &os; στην αρχιτεκτονική IA-32 (&intel; x86)</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.ia64.name;</entry> + <entry>Μεταφορά του &os; στα νέα συστήματα IA64 της + &intel;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.ipfw.name;</entry> + <entry>Τεχνική συζήτηση που επικεντρώνεται στον επανασχεδιασμό + του κώδικα IP του firewall</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.isdn.name;</entry> + <entry>Ομάδα ανάπτυξης του ISDN</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.jail.name;</entry> + <entry>Συζήτηση σχετικά με τις δυνατότητες του + &man.jail.8;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.java.name;</entry> + <entry>Ομάδα ανάπτυξης &java; και άτομα που μεταφέρουν τα + &jdk;s στο &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.kde.name;</entry> + <entry>Μεταφορά του <application>KDE</application> και των + εφαρμογών του</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.lfs.name;</entry> + <entry>Μεταφορά του LFS στο &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.mips.name;</entry> + <entry>Μεταφορά του &os; σε επεξεργαστές &mips;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.mobile.name;</entry> + <entry>Συζητήσεις σχετικές με φορητά υπολογιστικά + συστήματα</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.mono.name;</entry> + <entry>Εφαρμογές Mono και C# στο &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.mozilla.name;</entry> + <entry>Μεταφορά του <application>Mozilla</application> + στο &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.multimedia.name;</entry> + <entry>Εφαρμογές πολυμέσων</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.newbus.name;</entry> + <entry>Τεχνικές συζητήσεις σχετικές με την αρχιτεκτονική + διαύλων</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.net.name;</entry> + <entry>Συζητήσεις δικτύωσης και πηγαίος κώδικας TCP/IP</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.office.name;</entry> + <entry>Εφαρμογές γραφείου στο &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.performance.name;</entry> + <entry>Ερωτήσεις σχετικές με βελτιστοποίηση απόδοσης για + εγκαταστάσεις υψηλής απόδοσης και μεγάλου φορτίου</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.perl.name;</entry> + <entry>Υποστήριξη ενός αριθμού από ports σχετικά με Perl</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.pf.name;</entry> + <entry>Συζήτηση και ερωτήσεις σχετικές με το σύστημα packet + filter firewall</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.platforms.name;</entry> + <entry>Συζήτηση για μεταφορά σε μη-&intel; + αρχιτεκτονικές</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.ports.name;</entry> + <entry>Συζήτηση για την Συλλογή των Ports</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.ports-announce.name;</entry> + <entry>Σημαντικές ειδήσεις και οδηγίες σχετικές με την + Συλλογή των Ports</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.ports-bugs.name;</entry> + <entry>Συζήτηση για σφάλματα και αναφορές σφαλμάτων (PRs) που + αφορούν ports</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.ppc.name;</entry> + <entry>Μεταφορά του &os; στο &powerpc;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.proliant.name;</entry> + <entry>Τεχνική συζήτηση για χρήση του &os; σε διακομιστές HP + ProLiant</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.python.name;</entry> + <entry>Θέματα σχετικά με Python στο &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.rc.name;</entry> + <entry>Συζήτηση σχετικά με το σύστημα <filename>rc.d</filename> + και την ανάπτυξή του</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.realtime.name;</entry> + <entry>Ανάπτυξη επεκτάσεων πραγματικού χρόνου του &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.ruby.name;</entry> + <entry>Συζήτηση σχετικά με τη Ruby στο &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.scsi.name;</entry> + <entry>Το υποσύστημα SCSI</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.security.name;</entry> + <entry>Θέματα ασφαλείας που επηρεάζουν το &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.small.name;</entry> + <entry>Χρήση του &os; σε embedded συστήματα + (Δεν χρησιμοποιείται πλέον: αντί για αυτή τη λίστα, + χρησιμοποιήστε την &a.embedded.name;)</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.sparc.name;</entry> + <entry>Μεταφορά του &os; σε &sparc; συστήματα</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.standards.name;</entry> + <entry>Συμμόρφωση του &os; με τα πρότυπα C99 + και &posix;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.sysinstall.name;</entry> + <entry>Συζήτηση για την ανάπτυξη του &man.sysinstall.8;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.threads.name;</entry> + <entry>Πολυνηματική επεξεργασία στο &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.testing.name;</entry> + <entry>Δοκιμές απόδοσης και σταθερότητας του &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.tilera.name;</entry> + <entry>Μεταφορά του &os; στην οικογένεια CPU Tilera</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.tokenring.name;</entry> + <entry>Υποστήριξη του Token Ring στο &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.toolchain.name;</entry> + <entry>Συντήρηση των εργαλείων του &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.usb.name;</entry> + <entry>Συζήτηση υποστήριξης του USB στο &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.virtualization.name;</entry> + <entry>Συζήτηση σχετικά με διάφορες τεχνικές εικονικοποίησης + που υποστηρίζονται από το &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.vuxml.name;</entry> + <entry>Συζήτηση για την υποδομή VuXML</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.x11.name;</entry> + <entry>Συντήρηση και υποστήριξη του X11 στο &os;</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.xen.name;</entry> + <entry>Συζήτηση για τη μεταφορά του &os; στο &xen; — + υλοποίηση και χρήση</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.xfce.name;</entry> + <entry><application>XFCE</application> στο &os; — + Μεταφορά και συντήρηση</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para><emphasis>Περιορισμένες λίστες:</emphasis> Οι ακόλουθες λίστες + είναι για πιο ειδικό (και απαιτητικό) κοινό και πιθανώς δεν + ενδιαφέρουν το γενικό κοινό. Πριν αρχίσετε να συμμετέχετε σε κάποια + από αυτές, καλό θα είναι να έχετε παρακολουθήσει τις τεχνικές λίστες, + ώστε να αντιλαμβάνεστε τον κώδικα επικοινωνίας και συμπεριφοράς που + ισχύει σε αυτές.</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Λίστα</entry> + <entry>Σκοπός</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>&a.hubs.name;</entry> + <entry>Άτομα που διατηρούν mirror sites (υποστήριξη + υποδομών)</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.usergroups.name;</entry> + <entry>Οργάνωση των συλλόγων χρηστών</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.vendors.name;</entry> + <entry>Οργάνωση μεταπωλητών πριν από επίσημες εκδόσεις</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.wip-status.name;</entry> + <entry>Κατάσταση εργασιών του &os; που βρίσκονται σε εξέλιξη + (Work-in-Progress).</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.wireless.name;</entry> + <entry>Συζήτηση σχετικά με τη στοίβα 802.11, τα εργαλεία + ασύρματου δικτύου και την ανάπτυξη προγραμμάτων + οδήγησης.</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.www.name;</entry> + <entry>Συντηρητές του <ulink + url="&url.base;/index.html">www.FreeBSD.org</ulink></entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para><emphasis>Λίστες digest:</emphasis> Όλες οι παραπάνω λίστες + διατίθενται και σε μορφή digest (περίληψης). Μόλις εγγραφείτε σε μία + λίστα, μπορείτε να αλλάξετε τις επιλογές digest στο τμήμα ρυθμίσεων + του λογαριασμού σας.</para> + + <para><emphasis>Λίστες CVS & SVN:</emphasis> Οι ακόλουθες λίστες + είναι για όσους ενδιαφέρονται να βλέπουν τα μηνύματα (log) που + δείχνουν τις αλλαγές σε διάφορες περιοχές του πηγαίου κώδικα. Είναι + λίστες <emphasis>μόνο για ανάγνωση</emphasis> και δεν πρέπει να + στέλνετε μηνύματα σε αυτές.</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="3"> + <thead> + <row> + <entry>Λίστα</entry> + <entry>Περιοχή πηγαίου κώδικα</entry> + <entry>Περιγραφή περιοχής (κώδικας για)</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>&a.cvsall.name;</entry> + <entry><filename>/usr/(CVSROOT|doc|ports)</filename></entry> + <entry>Όλες οι αλλαγές σε κάθε μέρος του δέντρου (περιέχει όλες + τις άλλες λίστες CVS)</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.cvs-doc.name;</entry> + <entry><filename>/usr/(doc|www)</filename></entry> + <entry>Όλες οι αλλαγές στα δέντρα doc και www</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.cvs-ports.name;</entry> + <entry><filename>/usr/ports</filename></entry> + <entry>Όλες οι αλλαγές στο δέντρο των ports</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.cvs-projects.name;</entry> + <entry><filename>/usr/projects</filename></entry> + <entry>Όλες οι αλλαγές στο δέντρο των projects</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.cvs-src.name;</entry> + <entry><filename>/usr/src</filename></entry> + <entry>Όλες οι αλλαγές στο δέντρο src (δημιουργείται από τα + commit του προγράμματος μετατροπής svn-to-cvs)</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.svn-src-all.name;</entry> + <entry><filename>/usr/src</filename></entry> + <entry>Όλες οι αλλαγές στο Subversion repository (εκτός από + τις περιοχές <filename>user</filename> και + <filename>projects</filename>)</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.svn-src-head.name;</entry> + <entry><filename>/usr/src</filename></entry> + <entry>Όλες οι αλλαγές στον κλάδο <quote>head</quote> του + Subversion repository (πρόκειται για τον κλάδο + &os;-CURRENT)</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.svn-src-projects.name;</entry> + <entry><filename>/usr/projects</filename></entry> + <entry>Όλες οι αλλαγές στην περιοχή πηγαίου κώδικα + <filename>projects</filename> του Subversion + repository</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.svn-src-release.name;</entry> + <entry><filename>/usr/src</filename></entry> + <entry>Όλες οι αλλαγές στην περιοχή πηγαίου κώδικα + <filename>releases</filename> του Subversion + repository</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.svn-src-releng.name;</entry> + <entry><filename>/usr/src</filename></entry> + <entry>Όλες οι αλλαγές σε όλους τους κλάδους πηγαίου κώδικα + <filename>releng</filename> του Subversion repository + (πρόκειται για τους κλάδους security / release + engineering)</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.svn-src-stable.name;</entry> + <entry><filename>/usr/src</filename></entry> + <entry>Όλες οι αλλαγές σε όλους τους κλάδους πηγαίου κώδικα + stable του Subversion repository</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.svn-src-stable-6.name;</entry> + <entry><filename>/usr/src</filename></entry> + <entry>Όλες οι αλλαγές στον κλάδο πηγαίου κώδικα + <filename>stable/6</filename> του Subversion + repository</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.svn-src-stable-7.name;</entry> + <entry><filename>/usr/src</filename></entry> + <entry>Όλες οι αλλαγές στον κλάδο πηγαίου κώδικα + <filename>stable/7</filename> του Subversion + repository</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.svn-src-stable-8.name;</entry> + <entry><filename>/usr/src</filename></entry> + <entry>Όλες οι αλλαγές στον κλάδο πηγαίου κώδικα + <filename>stable/8</filename> του Subversion + repository</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.svn-src-stable-9.name;</entry> + <entry><filename>/usr/src</filename></entry> + <entry>Όλες οι αλλαγές στον κλάδο πηγαίου κώδικα + <filename>stable/9</filename> του Subversion + repository</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.svn-src-stable-other.name;</entry> + <entry><filename>/usr/src</filename></entry> + <entry>Όλες οι αλλαγές στους παλιούς + <filename>stable</filename> κλάδους πηγαίου κώδικα + του Subversion repository</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.svn-src-svnadmin.name;</entry> + <entry><filename>/usr/src</filename></entry> + <entry>Όλες οι αλλαγές στα scripts διαχείρισης, τα hooks, + και άλλα δεδομένα που αφορούν τις ρυθμίσεις του + Subversion repository</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.svn-src-user.name;</entry> + <entry><filename>/usr/src</filename></entry> + <entry>Όλες οι αλλαγές στην πειραματική περιοχή πηγαίου + κώδικα <filename>user</filename> του Subversion + repository</entry> + </row> + + <row> + <entry>&a.svn-src-vendor.name;</entry> + <entry><filename>/usr/src</filename></entry> + <entry>Όλες οι αλλαγές στην περιοχή εργασίας πηγαίου κώδικα + vendor του Subversion repository</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + </sect2> + + <sect2 id="eresources-subscribe"> + <title>Πως να Εγγραφείτε</title> + + <para>Για να εγγραφείτε σε μία λίστα, επιλέξτε το όνομα της από τους + παραπάνω δεσμούς ή πηγαίνετε στο &a.mailman.lists.link; + και επιλέξτε την λίστα για την οποία ενδιαφέρεστε. Η σελίδα της + λίστας πρέπει να περιέχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες + εγγραφής.</para> + + <para>Για να γράψετε σε μια λίστα, απλώς στείλτε το μήνυμα σας στο + <email><replaceable>όνομα-λίστας</replaceable>@FreeBSD.org</email>. + Το μήνυμα σας θα διανεμηθεί σε όλα τα μέλη της λίστας, σε οποιοδήποτε + σημείο του κόσμου και αν βρίσκονται.</para> + + <para>Για να διαγραφείτε από μια λίστα, επιλέξτε το URL που + βρίσκεται στο τέλος κάθε μηνύματος που λαμβάνετε από την λίστα. + Μπορείτε επίσης να στείλετε ένα μήνυμα στο + <email><replaceable>όνομα-λίστας</replaceable>-unsubscribe@FreeBSD.org</email> + για να διαγραφείτε μόνος σας.</para> + + <para>Για ακόμα μια φορά, θα θέλαμε να σας ζητήσουμε να διατηρήσετε τη + συζήτηση των τεχνικών λιστών στα αντίστοιχα τεχνικά θέματα. Αν + ενδιαφέρεστε μόνο για σημαντικές ανακοινώσεις, τότε προτείνουμε να + εγγραφείτε στην &a.announce;, η οποία έχει μικρή κίνηση.</para> + </sect2> + + <sect2 id="eresources-charters"> + <title>Πίνακες Λιστών</title> + + <para><emphasis>Όλες</emphasis> οι &os; λίστες έχουν συγκεκριμένους + βασικούς κανόνες οι οποίοι πρέπει να ακολουθούνται από οποιονδήποτε + τις χρησιμοποιεί. Όποιος αποτύχει να ακολουθήσει αυτούς τους κανόνες + θα λάβει δύο (2) γραπτές προειδοποιήσεις από τον &os; Postmaster + <email>postmaster@FreeBSD.org</email>. Σε περίπτωση τρίτης + παραβίασης, το άτομο αυτό θα απομακρυνθεί από όλες τις λίστες του + &os; και τα μηνύματα του προς αυτές θα φιλτράρονται. Λυπόμαστε που + χρειάζεται να επιβάλλουμε αυτούς τους κανόνες και μέτρα, αλλά το + σημερινό Διαδίκτυο είναι καθώς φαίνεται ένα πολύ σκληρό περιβάλλον, + και πολλοί δεν εκτιμούν πόσο εύθραυστοι είναι μερικοί μηχανισμοί + του.</para> + + <para>Κανόνες:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Το θέμα κάθε μηνύματος πρέπει να είναι σχετικό με τον βασικό + σκοπό της λίστας που στάλθηκε, π.χ. αν η λίστα σχετίζεται με + τεχνικά θέματα τότε το μήνυμα σας πρέπει να περιέχει τεχνικό + περιεχόμενο. Η άσχετη φλυαρία ή το flaming μειώνει την αξία της + λίστας για όλους που την παρακολουθούν και δεν μπορούμε να + ανεχτούμε αυτή τη συμπεριφορά. Για ελεύθερες συζητήσεις χωρίς + κάποιο συγκεκριμένο θέμα, διατίθεται η &a.chat; την οποία και θα + πρέπει να χρησιμοποιείτε.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Κανένα μήνυμα δεν θα πρέπει να σταλεί σε περισσότερες από 2 + λίστες, και σε 2 μόνο όταν υπάρχει ξεκάθαρος και προφανής λόγος + για κάτι τέτοιο. Πολλοί συνδρομητές είναι έτσι και αλλιώς + γραμμένοι σε περισσότερες από μία λίστες. Έτσι, αν δεν πρόκειται + να κάνετε κάποιο περίεργο συνδυασμό + (π.χ. <quote>-stable & -scsi</quote>), δεν υπάρχει λόγος να + στείλετε μήνυμα σε περισσότερες από μία λίστα κάθε φορά. Αν + λάβετε κάποιο μήνυμα στο οποίο φαίνονται πολλαπλές λίστες στην + γραμμή <literal>Cc</literal>, καλό θα είναι να περικόψετε κάποιες + από αυτές πριν στείλετε απάντηση. <emphasis>Θεωρείστε υπεύθυνος + για τα δικά σας cross-postings, ανεξάρτητα ποιος είναι ο + δημιουργός τους.</emphasis></para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Προσωπικές επιθέσεις και ασέβεια (στο περιεχόμενο μιας + αντιπαράθεσης) δεν επιτρέπονται, και αυτό αφορά τόσο τους χρήστες + όσο και τους developers. Μεγάλες παραβάσεις των κανόνων + (netiquette), όπως χρήση τμημάτων ή ολόκληρων προσωπικών + μηνυμάτων όταν δεν έχει δοθεί άδεια για να γίνει αυτό και δεν + ήταν αναμενόμενο, αποδοκιμάζονται αλλά δεν απαγορεύονται ρητά. + <emphasis>Όμως</emphasis>, υπάρχουν μερικές περιπτώσεις όπου + τέτοιο περιεχόμενο εμπίπτει στους κανονισμούς κάποιας λίστας και + μπορεί να οδηγήσει σε προειδοποίηση (ή ακόμα και αποκλεισμό) από + αυτήν.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διαφήμιση προϊόντων ή υπηρεσιών που δεν σχετίζονται με το &os; + απαγορεύεται αυστηρά και θα οδηγήσει σε άμεσο αποκλεισμό αν είναι + φανερό ότι ο πταίστης διαφημίζεται με spam.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para><emphasis>Ατομικοί πίνακες λιστών:</emphasis></para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>&a.acpi.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Ανάπτυξη της διαχείρισης ενέργειας και του + ACPI</emphasis></para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.afs.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Andrew File System</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα είναι για συζήτηση της μεταφοράς και της + χρήσης του AFS από το CMU/Transarc</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.announce.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Σημαντικά γεγονότα και + ανακοινώσεις</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα είναι για άτομα που ενδιαφέρονται μόνο για + περιστασιακές ανακοινώσεις σημαντικών γεγονότων του &os;. + Περιλαμβάνει ανακοινώσεις σχετικά με snapshots και άλλα + releases. Επίσης δημοσιεύονται σε αυτήν ανακοινώσεις για νέες + ικανότητες του &os;. Μπορεί να περιέχει εκκλήσεις για + εθελοντές κτλ. Πρόκειται για μία λίστα με μικρή κίνηση, και οι + δημοσιεύσεις ελέγχονται αυστηρά.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.arch.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Συζητήσεις αρχιτεκτονικής και + σχεδιασμού</emphasis></para> + + <para>Σε αυτή την λίστα συζητείται η αρχιτεκτονική του &os;. + Τα μηνύματα είναι κατά κύριο λόγο αρκετά τεχνικά. Παραδείγματα + σχετικών θεμάτων είναι:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Πως να επανασχεδιαστεί το σύστημα μεταγλώττισης ώστε να + εκτελεί ταυτόχρονα πολλές προσαρμοσμένες + μεταγλωττίσεις.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τι πρέπει να επισκευαστεί στο VFS ώστε να λειτουργούν + τα Heidemann layers.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πώς πρέπει να μετατρέψουμε τη διεπαφή (interface) των + οδηγών συσκευών ώστε να μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα + ίδια προγράμματα οδήγησης σε πολλούς διαύλους και + αρχιτεκτονικές.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να γράψετε ένα οδηγό δικτύου.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.audit.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Project ελέγχου πηγαίου κώδικα</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα χρησιμοποιείται για το project ελέγχου του + πηγαίου κώδικα του &os;. Αν και αρχικά προορίζονταν για + συζητήσεις αλλαγών που σχετίζονταν με την ασφάλεια, διευρύνθηκε + ώστε να ασχολείται με οποιαδήποτε αλλαγή κώδικα.</para> + + <para>Η λίστα είναι γεμάτη με <quote>patches</quote>, και + πιθανότατα δεν θα ενδιαφέρει έναν απλό χρήστη του &os;. + Συζητήσεις ασφαλείας που δεν σχετίζονται με συγκεκριμένη + αλλαγή στον κώδικα, γίνονται στην λίστα freebsd-security. + Αντίθετα, όλοι οι developers παροτρύνονται να στέλνουν εδώ τα + <quote>patches</quote> τους για έλεγχο, ειδικά αν σχετίζονται + με ένα μέρος του συστήματος όπου ένα σφάλμα μπορεί να επηρεάσει + ολόκληρη την ακεραιότητα του.</para> + +<!-- I can't actually find a charter for this, but there's this email: http://www.FreeBSD.org/cgi/getmsg.cgi?fetch=223347+225804+/usr/local/www/db/text/2000/cvs-all/20001210.cvs-all --> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.binup.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Project αναβάθμισης του &os; μέσω έτοιμων + (δυαδικών) αρχείων</emphasis></para> + + <para>Σε αυτή την λίστα συζητείται το σύστημα αναβάθμισης μέσω + έτοιμων (binary) αρχείων, ή <application>binup</application>. + Σε αυτή τη λίστα ανήκουν θέματα σχεδιασμού, λεπτομέρειες + υλοποίησης, <quote>patches</quote>, αναφορές σφαλμάτων, + αναφορές κατάστασης, αιτήσεις για πρόσθετα χαρακτηριστικά, + commit logs, και ότι άλλο σχετίζεται με το + <application>binup</application>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.bluetooth.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Χρήση της τεχνολογίας &bluetooth; + στο &os;</emphasis></para> + + <para>Σε αυτή τη λίστα συναθροίζονται οι χρήστες του &bluetooth; + στο &os;. Η λίστα ασχολείται με θέματα σχεδιασμού, + λεπτομέρειες υλοποίησης, <quote>patches</quote>, αναφορές + σφαλμάτων, αναφορές κατάστασης, αιτήσεις για πρόσθετα + χαρακτηριστικά, και ότι άλλο σχετίζεται με το + &bluetooth;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.bugbusters.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Προσπάθεια οργάνωσης του χειρισμού των αναφορών + προβλημάτων</emphasis></para> + + <para>Σκοπός αυτής της λίστας είναι να λειτουργεί ως χώρος + οργάνωσης και συζήτησης για τον Bugmeister, τους Bugbusters, + και όσους άλλους ενδιαφέρονται για την βάση δεδομένων PR. + Αυτή ή λίστα δεν είναι για συζητήσεις σχετικά με ιδιαίτερα + σφάλματα, <quote>patches</quote> ή PRs.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.bugs.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Αναφορές σφαλμάτων</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα είναι για αναφορές σφαλμάτων του &os;. + Όποτε είναι δυνατό, τα σφάλματα πρέπει να στέλνονται με την + εντολή &man.send-pr.1; ή μέσω της αντίστοιχης <ulink + url="&url.base;/send-pr.html">διεπαφή WEB</ulink>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.chat.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Μη τεχνικά θέματα που σχετίζονται με την + κοινότητα του &os;</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα περιέχει κοινωνικές συζητήσεις, και γενικότερα + ότι δεν σχετίζεται με τεχνικές πληροφορίες με τις οποίες + ασχολούνται οι υπόλοιπες λίστες. Περιέχει συζητήσεις για το αν + ο Jordan μοιάζει με μικρό κουνάβι ή όχι, για το αν πρέπει ή όχι + να γράφουμε με κεφαλαία, ποιος πίνει πολύ καφέ, που φτιάχνεται η + καλύτερη μπύρα, ποιος φτιάχνει μπύρα στο υπόγειο του, και άλλα. + Περιστασιακές ανακοινώσεις σημαντικών γεγονότων (όπως + πάρτυ, γάμοι, γεννήσεις, καινούργιες δουλειές κλπ) μπορούν να + γίνουν στις τεχνικές λίστες, αλλά οι απαντήσεις τους πρέπει να + στέλνονται στην λίστα -chat.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.chromium.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Θέματα σχετικά με το Chromium στο + &os;</emphasis></para> + + <para>Λίστα συζητήσεων για την υποστήριξη του Chromium στο &os;. + Πρόκειται για τεχνική λίστα σχετική με την ανάπτυξη και + εγκατάσταση του Chromium.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.core.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Ομάδα core του &os;</emphasis></para> + + <para>Αυτή είναι μία εσωτερική λίστα για χρήση από τα μέλη του + core. Σε αυτή τη λίστα μπορείτε να στείλετε μηνύματα, όταν + προκύψει κάποιο θέμα σχετικό με το &os; το οποίο απαιτεί + διαιτησία ή λεπτομερή εξέταση.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.current.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Συζητήσεις σχετικά με την χρήση του + &os.current;</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα είναι για χρήστες του &os.current;. Περιέχει + προειδοποιήσεις για νέα χαρακτηριστικά που πρόκειται να + προστεθούν στο -CURRENT και τα οποία θα επηρεάσουν τους + χρήστες, και οδηγίες για τις κινήσεις που πρέπει να γίνουν + ώστε να παραμείνετε στο -CURRENT. Όποιος εκτελεί το + <quote>CURRENT</quote> πρέπει να εγγραφεί σε αυτήν την λίστα. + Είναι μια τεχνική λίστα και συζητούνται μόνο αυστηρά τεχνικά + θέματα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.cvsweb.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>&os; CVSweb Project</emphasis></para> + + <para>Τεχνικές συζητήσεις για την χρήση, την ανάπτυξη και την + συντήρηση του &os;-CVSweb.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.desktop.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Χρήση και βελτίωση του &os; ως + desktop</emphasis></para> + + <para>Ή λίστα αυτή προορίζεται για συζητήσεις σχετικές με + τη χρήση του &os; ως desktop. Απευθύνεται κυρίως σε χρήστες + και προγραμματιστές που επιθυμούν να συζητήσουν τα προβλήματα + που παρουσιάζει το &os; σε desktop εφαρμογές, καθώς και + αντίστοιχες βελτιώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.doc.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Project τεκμηρίωσης του &os;</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα είναι για συζήτηση θεμάτων και + projects που σχετίζονται με την δημιουργία τεκμηρίωσης για το + &os;. Τα μέλη αυτής της λίστας αποκαλούνται συνολικά ως + <quote>The &os; Documentation Project</quote>. Είναι μια + ανοικτή λίστα και είστε ελεύθερος να συμμετέχετε και να + συνεισφέρετε!</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.drivers.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Δημιουργία οδηγών συσκευών για + το &os;</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα προορίζεται για τεχνικές συζητήσεις σχετικές με + οδηγούς συσκευών στο &os;. Χρησιμοποιείται κυρίως από τους + δημιουργούς οδηγών συσκευών για ερωτήσεις σχετικές με τη + συγγραφή οδηγών, χρησιμοποιώντας τα APIs που παρέχει ο πυρήνας + του &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.eclipse.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>&os; χρήστες του Eclipse IDE, των εργαλείων του, + rich client εφαρμογών, και ports.</emphasis></para> + + <para>Πρόθεση της λίστας αυτής είναι να προσφέρει αμοιβαία + υποστήριξη για ότι έχει να κάνει με την επιλογή, εγκατάσταση, + χρήση, ανάπτυξη και συντήρηση του Eclipse IDE, των + εργαλείων του, εφαρμογών rich client στην πλατφόρμα του &os; + και για βοήθεια σχετικά με την μεταφορά του Eclipse IDE και των + πρόσθετων του στο περιβάλλον του &os;.</para> + + <para>Πρόθεση της είναι επίσης να διευκολύνει την ανταλλαγή + πληροφοριών ανάμεσα στην κοινότητα του Eclipse και στην + κοινότητα του &os;, προς όφελος και των δύο.</para> + + <para>Αν και η λίστα επικεντρώνεται κυρίως στις ανάγκες των + χρηστών του Eclipse, προσφέρει επίσης ένα χώρο συζήτησης για + όσους θέλουν να αναπτύξουν εφαρμογές σχετικές με το &os; + χρησιμοποιώντας το Eclipse.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.embedded.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Χρήση του &os; σε embedded + εφαρμογές</emphasis></para> + + <para>Η λίστα συζητά θέματα σχετικά με την χρήση του &os; σε + embedded συστήματα. Είναι μια τεχνική λίστα + και συζητούνται μόνο αυστηρά τεχνικά θέματα. Για τον σκοπό της + λίστας αυτής, ορίζουμε ως embedded συστήματα τις υπολογιστικές + συσκευές που δεν προορίζονται για desktop εφαρμογές, και που + συνήθως καλύπτουν μια μόνο ανάγκη, αντίθετα με τα γενικά + υπολογιστικά περιβάλλοντα. Συμπεριλαμβάνονται, εκτός των άλλων, + όλα τα τηλέφωνα, δικτυακός εξοπλισμός όπως routers, switches + και PBXs, εξοπλισμός μετρήσεων από απόσταση, PDAs, συστήματα + Point Of Sale, και πάει λέγοντας.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.emulation.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Εξομοίωση άλλων συστημάτων όπως είναι τα + Linux/&ms-dos;/&windows;</emphasis></para> + + <para>Είναι μια λίστα για τεχνικές συζητήσεις, σχετικές με την + εκτέλεση στο &os; προγραμμάτων που δημιουργήθηκαν για άλλα + λειτουργικά.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.eol.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Ομότιμη υποστήριξη για λογισμικό σχετικό με το + &os; που δεν υποστηρίζεται πλέον από το + &os; Project.</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα είναι για όσους ενδιαφέρονται να παρέχουν ή να + χρησιμοποιήσουν την ομότιμη υποστήριξη για λογισμικό σχετικό με + το &os; που δεν υποστηρίζεται πλέον από το &os; Project + (π.χ., με την μορφή <quote>patches</quote> και ανακοινώσεων + ασφαλείας).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.firewire.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>&firewire; (iLink, IEEE 1394)</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα είναι για την συζήτηση της σχεδίασης και + υλοποίησης ενός υποσυστήματος &firewire; (γνωστό και ως + IEEE 1394 ή iLink) για το &os;. Σχετικά θέματα + είναι τα πρότυπα, οι συσκευές διαύλου και τα + πρωτόκολλά τους, κάρτες, προσαρμογείς και chipsets, και + η αρχιτεκτονική και η υλοποίηση του κώδικα για την + σωστή υποστήριξη τους.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.fs.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Συστήματα αρχείων</emphasis></para> + + <para>Συζητήσεις σχετικές με τα συστήματα αρχείων του &os;. Είναι + μια τεχνική λίστα και συζητούνται μόνο αυστηρά τεχνικά + θέματα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.gecko.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Gecko Rendering Engine</emphasis></para> + + <para>Συζητήσεις σχετικές με εφαρμογές που χρησιμοποιούν την + μηχανή Gecko στο &os;.</para> + + <para>Η συζήτηση επικεντρώνεται σε εφαρμογές της Συλλογής των + Ports που χρησιμοποιούν τη μηχανή Gecko, και ειδικότερα την + εγκατάσταση, ανάπτυξη και υποστήριξη τους στο &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.geom.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>GEOM</emphasis></para> + + <para>Συζητήσεις σχετικές με το GEOM και παρόμοιες υλοποιήσεις. + Είναι μια τεχνική λίστα και συζητούνται μόνο αυστηρά τεχνικά + θέματα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.gnome.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>GNOME</emphasis></para> + + <para>Συζητήσεις σχετικές με το περιβάλλον + <application>GNOME</application> για συστήματα &os;. Είναι μια + τεχνική λίστα και συζητούνται μόνο αυστηρά τεχνικά + θέματα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.ipfw.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>IP Firewall</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα είναι για τεχνικές συζητήσεις που αφορούν τον + επανασχεδιασμό του κώδικα IP firewall στο &os;. Είναι μια + τεχνική λίστα και συζητούνται μόνο αυστηρά τεχνικά + θέματα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.ia64.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Μεταφορά του &os; στην αρχιτεκτονική + IA64</emphasis></para> + + <para>Πρόκειται για μια τεχνική λίστα, για άτομα που δουλεύουν + ενεργά στην μεταφορά του &os; στην πλατφόρμα IA-64 της &intel;, + για να αναφέρουν προβλήματα ή να συζητήσουν εναλλακτικές + λύσεις. Άτομα που ενδιαφέρονται να παρακολουθήσουν την + τεχνική συζήτηση είναι επίσης ευπρόσδεκτα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.isdn.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Ανάπτυξη του ISDN</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα είναι για άτομα που συζητούν την + ανάπτυξη της υποστήριξης ISDN στο &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.java.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Ανάπτυξη της &java;</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα είναι για άτομα που συζητούν την + ανάπτυξη σημαντικών εφαρμογών &java; για το &os; και την + μεταφορά και συντήρηση των &jdk;s.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry id="eresources-charters-jobs"> + <term>&a.jobs.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Ζήτηση και προσφορά εργασίας</emphasis></para> + + <para>Αυτός είναι ένας χώρος για δημοσίευση ανακοινώσεων για + προσφορά και ζήτηση εργασίας που σχετίζεται με το &os;, καθώς + και βιογραφικών σχετικών με το &os;. Αν για παράδειγμα + αναζητάτε εργασία σχετική με το &os;, ή προσφέρετε μια θέση + εργασίας σχετική με το &os;, αυτό είναι το σωστό μέρος για να + τη διαφημίσετε. Η λίστα αυτή <emphasis>δεν</emphasis> είναι + για γενικά θέματα εργασίας, για τα οποία υπάρχει πληθώρα από + άλλες λίστες στο Διαδίκτυο.</para> + + <para>Αυτή η λίστα, όπως και οι υπόλοιπες λίστες του + <hostid role="domainname">FreeBSD.org</hostid>, διανέμονται + παγκόσμια. Έτσι, πρέπει να είστε σαφής για την τοποθεσία και + την δυνατότητα τηλεργασίας ή βοήθειας στην μετοίκηση.</para> + + <para>Το μήνυμα σας θα πρέπει να χρησιμοποιεί μόνο ανοιχτά + πρότυπα — κατά προτίμηση απλό κείμενο, αν και βασικής + μορφής Portable Document Format (<acronym>PDF</acronym>), HTML, + και μερικά άλλα είναι αποδεκτά από πολλούς χρήστες. Κλειστά + πρότυπα όπως το µsoft; Word (<filename>.doc</filename>) θα + απορριφθούν από τον διακομιστή της λίστας.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.kde.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>KDE</emphasis></para> + + <para>Συζητήσεις που αφορούν το <application>KDE</application> σε + συστήματα &os;. Είναι μια τεχνική λίστα και συζητούνται μόνο + αυστηρά τεχνικά θέματα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.hackers.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Τεχνικές συζητήσεις</emphasis></para> + + <para>Είναι ένας χώρος για τεχνικές συζητήσεις σχετικές με το + &os;. Αυτή είναι η κύρια τεχνική λίστα. Είναι για άτομα + που αναπτύσσουν ενεργά το &os;, για να αναφέρουν προβλήματα ή + να συζητήσουν εναλλακτικές λύσεις. Άτομα που ενδιαφέρονται να + παρακολουθήσουν την τεχνική συζήτηση είναι ευπρόσδεκτα. Είναι + μια τεχνική λίστα και συζητούνται μόνο αυστηρά τεχνικά + θέματα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.hardware.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Γενική συζήτηση για υλικό κι εξαρτήματα + υπολογιστών στο &os;</emphasis></para> + + <para>Γενικές συζητήσεις για τύπους υλικού που λειτουργούν στο + &os;, διάφορα προβλήματα και προτάσεις σχετικά με το τι να + αγοράσετε ή να αποφύγετε.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.hubs.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Mirror sites</emphasis></para> + + <para>Ανακοινώσεις και συζητήσεις για άτομα που συντηρούν + mirror sites του &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.isp.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Θέματα για Παροχείς Υπηρεσιών + Διαδικτύου</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα είναι για συζήτηση θεμάτων σχετικών με + Παροχείς Υπηρεσιών Διαδικτύου (ISPs) που χρησιμοποιούν &os;. + Είναι μια τεχνική λίστα και συζητούνται μόνο αυστηρά τεχνικά + θέματα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.mono.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Εφαρμογές Mono και C# στο &os;</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα είναι για συζήτηση θεμάτων σχετικών με το + σύστημα ανάπτυξης εφαρμογών Mono στο &os;. Πρόκειται για μια + τεχνική λίστα. Προορίζεται για οποιονδήποτε ασχολείται ενεργά + με την ανάπτυξη ή τη μεταφορά εφαρμογών Mono ή C# στο &os;. + Η συζήτηση αφορά την επίλυση προβλημάτων η την εύρεση + εναλλακτικών λύσεων. Άτομα που ενδιαφέρονται να παρακολουθήσουν + την τεχνική συζήτηση είναι επίσης ευπρόσδεκτα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.office.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Εφαρμογές γραφείου στο &os;</emphasis></para> + + <para>Συζητήσεις σχετικές με την εγκατάσταση, ανάπτυξη + και υποστήριξη εφαρμογών γραφείου στο &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.performance.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Συζητήσεις για την ρύθμιση και την βελτιστοποίηση + του &os;</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα υπάρχει για να παρέχει ένα μέρος όπου οι + hackers, οι διαχειριστές, και όσοι άλλοι ενδιαφέρονται, να + συζητούν θέματα σχετικά με την απόδοση του &os;. + Αποδεκτά θέματα είναι οι συζητήσεις που αναφέρονται σε + εγκαταστάσεις &os; που υπόκεινται σε μεγάλο φόρτο, + έχουν προβλήματα απόδοσης, ή φτάνουν το &os; στα όρια του. + Συνιστούμε ανεπιφύλακτα να γραφούν στη λίστα όσοι ενδιαφέρονται + να βελτιώσουν την απόδοση του &os;. Είναι μία τεχνική λίστα + που απευθύνεται σε έμπειρους χρήστες του &os;, hackers, ή + διαχειριστές που ενδιαφέρονται να κάνουν το &os; γρήγορο και + αξιόπιστο. Δεν πρόκειται για μια λίστα ερωτήσεων και απαντήσεων + που μπορεί να αντικαταστήσει την μελέτη της τεκμηρίωσης, αλλά + ένα μέρος για συνεισφορές ή για απαντήσεις σε αναπάντητα θέματα + σχετικά με την απόδοση.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.pf.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Συζητήσεις και ερωτήσεις για το σύστημα packet + filter firewall</emphasis></para> + + <para>Συζητήσεις σχετικές με το packet filter (pf) firewall + system στο &os;. Τεχνικές συζητήσεις και ερωτήσεις χρηστών + είναι ευπρόσδεκτες. Η λίστα είναι επίσης ένα μέρος για + συζήτηση του ALTQ QoS framework.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.platforms.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Μεταφορά του &os; σε μη-&intel; + πλατφόρμες</emphasis></para> + + <para>Προβλήματα του &os; που εμφανίζονται σε περισσότερες από + μία πλατφόρμες, καθώς και γενικές συζητήσεις και προτάσεις για + μεταφορά του &os; σε μη-&intel; πλατφόρμες. Είναι μια τεχνική + λίστα και συζητούνται μόνο αυστηρά τεχνικά θέματα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.policy.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Κατευθυντήριες αποφάσεις (policy) της ομάδας + Core του &os;</emphasis></para> + + <para>Αυτή είναι μία λίστα με μικρή κίνηση, μόνο για ανάγνωση, + για τις αποφάσεις της Core ομάδας του &os; σχετικά με κάποια + θέματα κατεύθυνσης του Project (policies).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.ports.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Συζήτηση για τα + <quote>ports</quote></emphasis></para> + + <para>Συζητήσεις σχετικές με την <quote>Συλλογή των Ports</quote> + του &os; (<filename>/usr/ports</filename>), την υποδομή των + ports, και γενικά τις προσπάθειες συντονισμού των ports. Είναι + μια τεχνική λίστα και συζητούνται μόνο αυστηρά τεχνικά + θέματα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.ports-announce.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Σημαντικές ειδήσεις και οδηγίες σχετικές με + την <quote>Συλλογή των Ports</quote> του &os;.</emphasis></para> + + <para>Σημαντικές ειδήσεις σχετικές με την + <quote>Συλλογή των Ports</quote> (<filename + role="directory">/usr/ports</filename>) που απευθυνόνται σε + όσους αναπτύσσουν ή μεταφέρουν λογισμικό στο &os; αλλά και στους + τελικούς χρήστες. Περιλαμβάνονται ειδήσεις σχετικές με + αλλαγές στην αρχιτεκτονική και την υποδομή, νέες δυνατότητες + αλλά και σημαντικές πληροφορίες αναβάθμισης και νέων εκδόσεων. + Πρόκειται για λίστα με μικρή κίνηση που προορίζεται για + ανακοινώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.ports-bugs.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Συζήτηση για τα σφάλματα + των <quote>ports</quote></emphasis></para> + + <para>Συζητήσεις που σχετίζονται με τις αναφορές προβλημάτων της + <quote>Συλλογής των Ports</quote> + (<filename>/usr/ports</filename>) του &os;, προτάσεις για νέα + ports ή για αλλαγές σε υπάρχοντα ports. Είναι μια τεχνική λίστα + και συζητούνται μόνο αυστηρά τεχνικά θέματα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.proliant.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Τεχνική συζήτηση για το &os; σε διακομιστές HP + ProLiant</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα είναι για τεχνικές συζητήσεις σχετικά με την + χρήση του &os; σε διακομιστές HP ProLiant. Η συζήτηση + περιλαμβάνει θέματα προγραμμάτων οδήγησης για ProLiant, + λογισμικό διαχείρισης, εργαλεία ρυθμίσεων, και ανανεώσεις του + BIOS. Η λίστα αυτή είναι το καταλληλότερο μέρος για συζήτηση + σχετικά με τα αρθρώματα hpasmd, hpasmcli, και hpacucli.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.python.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Η Python στο &os;</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα είναι για συζητήσεις σχετικές με την + βελτιστοποίηση της υποστήριξης της Python στο &os;. Είναι μια + τεχνική λίστα. Προορίζεται για άτομα που ασχολούνται με την + μεταφορά της Python, των αρθρωμάτων της (modules) και του + <application>Zope</application> στο &os;. Όσοι ενδιαφέρονται + να παρακολουθήσουν την τεχνική συζήτηση, είναι + ευπρόσδεκτοι.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.questions.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Ερωτήσεις χρηστών</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα είναι για ερωτήσεις σχετικές με το &os;. Δεν + πρέπει να στέλνετε ερωτήσεις τύπου <quote>how to</quote> σε + τεχνικές λίστες εκτός αν πιστεύετε ότι η ερώτηση σας είναι πολύ + εξειδικευμένη.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.ruby.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Συζήτηση σχετικά με τη Ruby + στο &os;</emphasis></para> + + <para>Η λίστα αυτή είναι για συζητήσεις που σχετίζονται με την + υποστήριξη της Ruby στο &os;. Πρόκειται για μια λίστα τεχνικών + ερωτήσεων. Απευθύνεται σε άτομα που δουλεύουν σε Ports της + Ruby, σε βιβλιοθήκες τρίτων κατασκευαστών, και σε άλλα + πλαίσια λειτουργιών.</para> + + <para>Είναι επίσης ευπρόσδεκτοι όσοι ενδιαφέρονται για αυτού του + είδους την τεχνική συζήτηση.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.scsi.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Το υποσύστημα SCSI</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα είναι για άτομα που εργάζονται στο SCSI + υποσύστημα του &os;. Είναι μια τεχνική λίστα και συζητούνται + μόνο αυστηρά τεχνικά θέματα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.security.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Θέματα ασφαλείας</emphasis></para> + + <para>Αφορά θέματα ασφαλείας υπολογιστών που εκτελούν &os; + (DES, Kerberos, γνωστά θέματα ασφαλείας και διορθώσεις, κτλ). + Είναι μια τεχνική λίστα και συζητούνται μόνο αυστηρά τεχνικά + θέματα. Σημειώστε ότι δεν πρόκειται για λίστα ερωτήσεων και + απαντήσεων, αλλά η συνεισφορά (τόσο ερωτήσεων όσο ΚΑΙ + απαντήσεων) στο FAQ είναι ευπρόσδεκτη.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.security-notifications.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Ειδοποιήσεις ασφαλείας</emphasis></para> + + <para>Ειδοποιήσεις για προβλήματα ασφαλείας και διορθώσεις στο + &os;. Δεν πρόκειται για λίστα συζητήσεων. Η λίστα συζητήσεων + είναι η &os;-security.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.small.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Χρήση του &os; σε embedded + εφαρμογές</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα συζητά θέματα σχετικά με ασυνήθιστα μικρές και + embedded εγκαταστάσεις του &os;. Είναι μια τεχνική λίστα + και συζητούνται μόνο αυστηρά τεχνικά θέματα.</para> + + <note> + <para>Η λίστα αυτή έχει αντικατασταθεί από την + &a.embedded.name;.</para> + </note> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.stable.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Συζητήσεις σχετικές με την χρήση του + &os.stable;</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα είναι για τους χρήστες του &os.stable;. + Περιέχει προειδοποιήσεις για νέα χαρακτηριστικά που πρόκειται + να ενσωματωθούν στο -STABLE και τα οποία ενδεχομένως να + επηρεάσουν τους χρήστες του. Επίσης περιέχει οδηγίες για τα + βήματα που πρέπει να ακολουθήσετε ώστε να παραμείνετε στο + -STABLE. Θα πρέπει να εγγραφείτε σε αυτή τη λίστα, αν + ακολουθείτε το <quote>STABLE</quote>. Είναι μια τεχνική λίστα + και συζητούνται μόνο αυστηρά τεχνικά θέματα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.standards.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Συμμόρφωση με τα πρότυπα C99 & + POSIX</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα είναι για τεχνικές συζητήσεις σχετικά με την + συμμόρφωση του &os; με τα πρότυπα C99 και POSIX.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.toolchain.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Συντήρηση των ενσωματωμένων εργαλείων του + &os;</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα είναι για συζητήσεις που σχετίζονται με την + σειρά εργαλείων (toolchain) που έρχονται με το &os;. + Η συζήτηση μπορεί να περιλαμβάνει θέματα σχετικά με την + κατάσταση του Clang και του GCC, αλλά και θέματα σχετικά με + προγράμματα όπως μεταγλωττιστές, assemblers, linkers και + debuggers.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.usb.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Συζήτηση για την υποστήριξη του διαύλου USB + στο &os;</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα είναι για τεχνικές συζητήσεις σχετικά με την + υποστήριξη του διαύλου USB στο &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.usergroups.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Οργάνωση των συλλόγων χρηστών</emphasis></para> + + <para>Αυτή η λίστα είναι για τους συντονιστές των επιμέρους + τοπικών συλλόγων χρηστών για συζήτηση θεμάτων μεταξύ τους + και με κάποιο μέλος της ομάδας Core. Αυτή η λίστα + θα πρέπει να αναφέρει μόνο τις συναντήσεις και την οργάνωση + projects που αναφέρονται σε περισσότερους από ένα συλλόγους + χρηστών.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.vendors.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Πωλητές</emphasis></para> + + <para>Οργάνωση συζητήσεων μεταξύ του &os; Project και των + πωλητών λογισμικού και υλικού σχετικού με το &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.virtualization.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Συζήτηση διάφορων τεχνικών εικονικοποίησης που + υποστηρίζονται από το &os;.</emphasis></para> + + <para>Μια λίστα για τη συζήτηση των διάφορων τεχνικών + εικονικοποίησης που υποστηρίζονται από το &os;. Από τη μια + μεριά εστιάζει στην υλοποίηση των βασικών λειτουργιών αλλά και + την προσθήκη νέων δυνατοτήτων. Από την άλλη, οι χρήστες θα + έχουν μια ομάδα συζητήσεων όπου μπορούν να ζητούν βοήθεια σε + περίπτωση προβλημάτων, ή να συζητούν τις δικές τους + χρήσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.wip-status.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Κατάσταση εργασιών σε εξέλιξη + στο &os;</emphasis></para> + + <para>Στη λίστα αυτή μπορείτε να ανακοινώσετε την έναρξη και την + πρόοδο κάποιας εργασίας σας που σχετίζεται με το &os;. Τα + μηνύματα σε αυτή τη λίστα ελέγχονται. Συνίσταται να στείλετε το + μήνυμα σας με παραλήπτη μια πιο τοπική σας λίστα του &os;, και + απλώς να κοινοποιήσετε το μήνυμα σας σε αυτή τη λίστα. Με τον + τρόπο αυτό, μπορείτε επίσης να συζητήσετε για την εργασία σας + στην τοπική λίστα, καθώς η συζήτηση σε αυτή τη λίστα δεν + επιτρέπεται.</para> + + <para>Δείτε τα αρχεία της λίστας για να πάρετε μια ιδέα της μορφής + των μηνυμάτων που μπορείτε να στείλετε.</para> + + <para>Μια περίληψη των περιεχομένων της λίστας ενδέχεται να + δημοσιεύεται κατά τακτά διαστήματα στη δικτυακή τοποθεσία του + &os;, ως μέρος των Αναφορών Κατάστασης (Status Reports) + <footnote><para><ulink url="http://www.freebsd.org/news/status/"></ulink></para></footnote>. + Στην ίδια τοποθεσία, μπορείτε επίσης να βρείτε περισσότερα + παραδείγματα και προηγούμενες αναφορές.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.wireless.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Συζήτηση σχετικά με τη στοίβα 802.11, τα + εργαλεία ασύρματου δικτύου και την ανάπτυξη προγραμμάτων + οδήγησης</emphasis></para> + + <para>H λίστα αυτή εστιάζει στη στοίβα δικτύου 802.11 + (sys/net80211), την ανάπτυξη προγραμμάτων οδήγησης και + εργαλείων. Περιλαμβάνει αναφορές προβλημάτων, νέα + χαρακτηριστικά και πληροφορίες συντήρησης.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.xen.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>Συζήτηση για τη μεταφορά του &os; στο &xen; + — υλοποίηση και χρήση</emphasis></para> + + <para>Πρόκειται για μια λίστα που εστιάζει στην μεταφορά του &os; + στο &xen;. Η κίνηση σε αυτή τη λίστα αναμένεται να είναι μικρή, + και έτσι θα χρησιμοποιηθεί τόσο για τεχνικές συζητήσεις σχετικά + με το σχεδιασμό και την υλοποίηση, όσο και με προβλήματα + εγκατάστασης και διαχείρισης.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&a.xfce.name;</term> + + <listitem> + <para><emphasis>XFCE</emphasis></para> + + <para>Συζήτηση για τη μεταφορά του + <application>XFCE</application> στο &os;. Πρόκειται για μια + λίστα τεχνικών συζητήσεων. Προορίζεται για όσους ασχολούνται + ενεργά με τη μεταφορά του <application>XFCE</application> στο + &os; ώστε να συζητούν προβλήματα και εναλλακτικές λύσεις. + Η λίστα είναι επίσης ανοικτή σε όσους ενδιαφέρονται για + τεχνική συζήτηση αυτού του είδους.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </sect2> + + <sect2 id="eresources-mailfiltering"> + <title>Φιλτράρισμα στις Λίστες Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου</title> + + <para>Οι λίστες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του &os; φιλτράρονται με + πολλαπλούς τρόπους για να αποφύγουμε την διανομή spam, ιών, και άλλων + ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Το φιλτράρισμα που περιγράφεται σε αυτή την + ενότητα, αποτελεί ένα μόνο μέρος των συνολικών μέτρων που λαμβάνουμε + για την προστασία των λιστών ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.</para> + + <para>Στις λίστες επιτρέπονται μόνο συγκεκριμένοι τύποι συνημμένων + αρχείων. Όλα τα συνημμένα αρχεία με τύπο MIME που δεν βρίσκεται + στην παρακάτω λίστα, διαγράφονται πριν διανεμηθεί το μήνυμα στις + λίστες.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>application/octet-stream</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>application/pdf</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>application/pgp-signature</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>application/x-pkcs7-signature</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>message/rfc822</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>multipart/alternative</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>multipart/related</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>multipart/signed</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>text/html</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>text/plain</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>text/x-diff</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>text/x-patch</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <note> + <para>Μερικές λίστες μπορεί να επιτρέπουν συνημμένα αρχεία + και άλλων τύπων MIME, αλλά οι παραπάνω τύποι ισχύουν + στις περισσότερες λίστες.</para> + </note> + + <para>Εάν το κείμενο ενός μηνύματος περιέχεται τόσο σε μορφή HTML όσο + και απλού κειμένου, το τμήμα HTML θα αφαιρεθεί. Εάν ένα μήνυμα + περιέχει μόνο HTML, θα μετατραπεί σε απλό κείμενο.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="eresources-news"> + <title>Usenet Newsgroups</title> + + <para>Εκτός από δύο newsgroups που ασχολούνται με το &os;, υπάρχουν πολλά + ακόμα στα οποία γίνεται συζήτηση για το &os; ή άλλα θέματα που + ενδεχομένως ενδιαφέρουν τους χρήστες του. Για κάποια από αυτά τα + newsgroups, μπορείτε να κάνετε <ulink + url="http://minnie.tuhs.org/BSD-info/bsdnews_search.html">αναζήτηση + με λέξεις-κλειδιά στις παλιές δημοσιεύσεις</ulink>, χάρη στην + υπηρεσία που προσφέρει ο Warren Toomey + <email>wkt@cs.adfa.edu.au</email>.</para> + + <sect2> + <title>Newsgroups Σχετικά με το BSD</title> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.unix.bsd.freebsd.announce">comp.unix.bsd.freebsd.announce</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.unix.bsd.freebsd.misc">comp.unix.bsd.freebsd.misc</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:de.comp.os.unix.bsd">de.comp.os.unix.bsd</ulink> (Στα Γερμανικά)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:fr.comp.os.bsd">fr.comp.os.bsd</ulink> (Στα Γαλλικά)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:it.comp.os.freebsd">it.comp.os.freebsd</ulink> (Στα Ιταλικά)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:tw.bbs.comp.386bsd">tw.bbs.comp.386bsd</ulink> (Σε Παραδοσιακά Κινέζικα)</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2> + <title>Άλλα Ενδιαφέροντα &unix; Newsgroups</title> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><ulink url="news:comp.unix">comp.unix</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.unix.questions">comp.unix.questions</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.unix.admin">comp.unix.admin</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.unix.programmer">comp.unix.programmer</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.unix.shell">comp.unix.shell</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.unix.user-friendly">comp.unix.user-friendly</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.security.unix">comp.security.unix</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.sources.unix">comp.sources.unix</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.unix.advocacy">comp.unix.advocacy</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.unix.misc">comp.unix.misc</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.bugs.4bsd">comp.bugs.4bsd</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.bugs.4bsd.ucb-fixes">comp.bugs.4bsd.ucb-fixes</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.unix.bsd">comp.unix.bsd</ulink></para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2> + <title>Σύστημα X Window</title> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.windows.x.i386unix">comp.windows.x.i386unix</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.windows.x">comp.windows.x</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.windows.x.apps">comp.windows.x.apps</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.windows.x.announce">comp.windows.x.announce</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.windows.x.intrinsics">comp.windows.x.intrinsics</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.windows.x.motif">comp.windows.x.motif</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.windows.x.pex">comp.windows.x.pex</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="news:comp.emulators.ms-windows.wine">comp.emulators.ms-windows.wine</ulink></para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="eresources-web"> + <title>Διακομιστές Ιστοσελίδων</title> + + <sect2 id="eresources-web-social"> + <title>Forums, Blogs, και Κοινωνικά Δίκτυα</title> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><ulink url="http://forums.freebsd.org/">Τα Forums + του &os;</ulink> βασίζονται σε διεπαφή web και είναι κατάλληλα + για τεχνικές συζητήσεις και ερωτήσεις που αφορούν το &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="http://planet.freebsdish.org/">Το Planet + &os;</ulink> συγκεντρώνει σε ένα σημείο τις ροές από δεκάδες + ιστολόγια μελών της ομάδας ανάπτυξης του &os;. Πολλά από τα μέλη, + χρησιμοποιούν αυτή τη δυνατότητα για να γνωστοποιήσουν την εργασία + που κάνουν τη δεδομένη στιγμή, τυχόν νέες διορθώσεις, καθώς και τα + μελλοντικά τους σχέδια.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="http://www.youtube.com/bsdconferences">Το κανάλι + BSDConferences στο Youtube</ulink> παρέχει μια συλλογή βίντεο + υψηλής ποιότητας, από διάφορα BSD συνέδρια σε όλο τον κόσμο. + Πρόκειται για ένα θαυμάσιο τρόπο να παρακολουθήσετε σημαντικά μέλη + της ομάδας ανάπτυξης να παρουσιάζουν τη νέα τους δουλειά στο + &os;.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2 id="eresources-web-mirrors"> + <title>Επίσημα Mirrors</title> + + &chap.eresources.www.inc; + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="eresources-email"> + <title>Διευθύνσεις Ηλεκτρονικού Ταχυδρομείου</title> + + <para>Οι ακόλουθες ενώσεις χρηστών παρέχουν στα μέλη τους διευθύνσεις + ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που σχετίζονται με το &os;. Ο διαχειριστής + που αναφέρεται παρακάτω, διατηρεί το δικαίωμα να ανακαλέσει την + διεύθυνση, αν γίνει κατάχρηση της με οποιοδήποτε τρόπο.</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="4"> + <thead> + <row> + <entry>Τομέας</entry> + <entry>Υπηρεσίες</entry> + <entry>Ένωση Χρηστών</entry> + <entry>Διαχειριστής</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>ukug.uk.FreeBSD.org</entry> + <entry>Μόνο προώθηση</entry> + <entry><email>ukfreebsd@uk.FreeBSD.org</email></entry> + <entry>Lee Johnston + <email>lee@uk.FreeBSD.org</email></entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + </sect1> +</appendix> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../appendix.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "appendix") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/filesystems/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/filesystems/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..cb61bfe236 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/filesystems/Makefile @@ -0,0 +1,18 @@ +# +# Build the Handbook with just the content from this chapter. +# +# $FreeBSD$ +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/filesystems/Makefile +# %SRCID% 1.1 +# + +CHAPTERS= filesystems/chapter.sgml + +VPATH= .. + +MASTERDOC= ${.CURDIR}/../${DOC}.${DOCBOOKSUFFIX} + +DOC_PREFIX?= ${.CURDIR}/../../../.. + +.include "../Makefile" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/filesystems/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/filesystems/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..63c1dbcf30 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/filesystems/chapter.sgml @@ -0,0 +1,667 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Συστήματα Αρχείων + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/filesystems/chapter.sgml + %SRCID% 1.10 + +--> + +<chapter id="filesystems"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Γράφηκε από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </chapterinfo> + + <title>Υποστήριξη Συστημάτων Αρχείων</title> + + <sect1 id="filesystems-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <indexterm><primary>File Systems</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>File Systems Support</primary> + <see>File Systems</see> + </indexterm> + + <para>Τα συστήματα αρχείων αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα κάθε λειτουργικού + συστήματος. Επιτρέπουν στους χρήστες να δημιουργούν και να αποθηκεύουν + αρχεία, παρέχουν πρόσβαση σε δεδομένα, και φυσικά αξιοποιούν τους + σκληρούς δίσκους. Διαφορετικά λειτουργικά συστήματα χρησιμοποιούν + συνήθως διαφορετικά εγγενή συστήματα αρχείων. Το σύστημα αρχείων του + &os; είναι το Fast File System ή <acronym>FFS</acronym>, το + οποίο προήλθε από το αρχικό σύστημα αρχείων του Unix™, γνωστό + επίσης και ως <acronym>UFS</acronym>. Αυτό είναι και το εγγενές + σύστημα αρχείων του &os;, το οποίο χρησιμοποιείται στους σκληρούς + δίσκους και προσφέρει πρόσβαση στα δεδομένα.</para> + + <para>Το &os; προσφέρει επίσης πληθώρα διαφορετικών συστημάτων αρχείων, + ώστε να παρέχει τοπική πρόσβαση σε δεδομένα που έχουν δημιουργηθεί από + άλλα λειτουργικά συστήματα, π.χ. δεδομένα που βρίσκονται σε τοπικά + <acronym>USB</acronym> αποθηκευτικά μέσα, οδηγούς flash, και σκληρούς + δίσκους. Υπάρχει επίσης υποστήριξη για άλλα, μη-εγγενή συστήματα + αρχείων, όπως το Extended File System (<acronym>EXT</acronym>) του + &linux; καθώς και το σύστημα Z File System (<acronym>ZFS</acronym>) της + &sun;.</para> + + <para>Το &os; παρέχει διαφορετικό επίπεδο υποστήριξης για κάθε σύστημα + αρχείων. Για ορισμένα θα χρειαστεί να φορτωθεί κάποιο άρθρωμα στον + πυρήνα, ενώ για άλλα θα πρέπει να εγκατασταθούν κάποια εργαλεία. + Το κεφάλαιο αυτό έχει σχεδιαστεί να βοηθήσει τους χρήστες του &os; να + αποκτήσουν πρόσβαση σε άλλα συστήματα αρχείων στο σύστημα τους, + ξεκινώντας από το Ζ File System της &sun;.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα γνωρίζετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Τη διαφορά μεταξύ των εγγενών και των υποστηριζόμενων + συστημάτων αρχείων.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ποια συστήματα αρχείων υποστηρίζονται από το &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ενεργοποιήσετε, να ρυθμίσετε, να αποκτήσετε πρόσβαση και + να χρησιμοποιήσετε μη-εγγενή συστήματα αρχείων.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να κατανοείτε βασικές έννοιες του &unix; και του &os; + (<xref linkend="basics">).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να είστε εξοικειωμένος με τις βασικές διαδικασίες ρύθμισης και + εγκατάστασης προσαρμοσμένου πυρήνα + (<xref linkend="kernelconfig">).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να αισθάνεστε άνετα με την εγκατάσταση εφαρμογών τρίτου + κατασκευαστή στο &os; (<xref linkend="ports">).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να είστε εξοικειωμένος με τους δίσκους, τα μέσα + αποθήκευσης, και τα αντίστοιχα ονόματα συσκευών στο + &os; (<xref linkend="disks">).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="filesystems-zfs"> + <title>Το Σύστημα Αρχείων Z (ZFS)</title> + + <para>Το σύστημα αρχείων Z, αναπτύχθηκε από την &sun;, και είναι μια νέα + τεχνολογία που σχεδιάστηκε για να παρέχει αποθήκευση μέσω της μεθόδου + pool. Αυτό σημαίνει ότι όλος ο ελεύθερος χώρος διατίθεται ως + απόθεμα, και διανέμεται δυναμικά σε κάθε σύστημα αρχείων ανάλογα με τις + ανάγκες αποθήκευσης δεδομένων. Έχει επίσης σχεδιαστεί για τη μέγιστη + ακεραιότητα δεδομένων και υποστηρίζει στιγμιότυπα (snapshots) δεδομένων, + πολλαπλά αντίγραφα και αθροίσματα ελέγχου δεδομένων (checksums). Έχει + ακόμα προστεθεί ένα νέο μοντέλο για τη διατήρηση αντιγράφων των + δεδομένων, γνωστό ως <acronym>RAID</acronym>-Z. Το μοντέλο + <acronym>RAID</acronym>-Z είναι παρόμοιο με το + <acronym>RAID</acronym>5 αλλά είναι σχεδιασμένο να παρέχει προστασία + των δεδομένων κατά την εγγραφή τους.</para> + + <sect2> + <title>Βελτιστοποίηση του ZFS</title> + + <para>Το υποσύστημα <acronym>ZFS</acronym> χρησιμοποιεί αρκετούς πόρους + του συστήματος. Βελτιστοποιώντας τις ρυθμίσεις του συστήματος σας, θα + επιτύχετε τη μέγιστη απόδοση στην καθημερινή χρήση. Καθώς το + <acronym>ZFS</acronym> είναι ακόμα σε πειραματικό στάδιο στο &os;, + αυτό ίσως αλλάξει μελλοντικά. Ωστόσο, για την ώρα, συνίσταται να + ακολουθήσετε τα παρακάτω βήματα:</para> + + <sect3> + <title>Μνήμη</title> + + <para>Το συνολικό μέγεθος μνήμης του συστήματος πρέπει να είναι + τουλάχιστον ένα gigabyte, ενώ το συνιστώμενο μέγεθος είναι δύο + gigabytes ή και περισσότερο. Σε όλα τα παραδείγματα που φαίνονται + εδώ, το σύστημα έχει ένα gigabyte μνήμης και έχουμε επίσης + βελτιστοποιήσει τις ρυθμίσεις του.</para> + + <para>Ορισμένοι χρήστες φαίνεται να τα καταφέρνουν και με λιγότερο + από ένα gigabyte μνήμης, αλλά με τέτοιους περιορισμούς φυσικής + μνήμης, είναι αρκετά πιθανό να δημιουργηθεί panic κάτω από βαρύ + φορτίο εργασίας, εξαιτίας εξάντλησης της.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Ρύθμιση του Πυρήνα</title> + + <para>Συνίσταται να αφαιρέσετε τα προγράμματα οδήγησης και τις + επιλογές που δεν χρησιμοποιείτε από το αρχείο ρυθμίσεων του + πυρήνα. Καθώς οι περισσότεροι οδηγοί συσκευών διατίθενται επίσης + και σε μορφή αρθρωμάτων, μπορείτε απλά να τους φορτώσετε + χρησιμοποιώντας το αρχείο + <filename>/boot/loader.conf</filename>.</para> + + <para>Οι χρήστες της αρχιτεκτονικής &i386; θα πρέπει να προσθέσουν την + παρακάτω επιλογή στο αρχείο ρυθμίσεων του πυρήνα τους, να τον + επαναμεταγλωττίσουν και να επανεκκινήσουν το σύστημα τους:</para> + + <programlisting>options KVA_PAGES=512</programlisting> + + <para>Η επιλογή αυτή θα διευρύνει την περιοχή διευθύνσεων του πυρήνα, + επιτρέποντας έτσι την αύξηση τιμής της ρυθμιστικής μεταβλητής + <varname>vm.kvm_size</varname> πέρα από το τρέχον όριο του + 1 GB (2 GB για πυρήνες <acronym>PAE</acronym>). Για να + βρείτε την καταλληλότερη τιμή για αυτή την επιλογή, διαιρέστε το + επιθυμητό μέγεθος της περιοχής διευθύνσεων με το τέσσερα (4). Στην + περίπτωση αυτή, έχουμε <literal>512</literal> για μέγεθος + 2 GB.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Ρυθμίσεις στις Μεταβλητές του Loader</title> + + <para>Θα πρέπει να αυξηθεί η περιοχή διευθύνσεων + <devicename>kmem</devicename> σε όλες τις αρχιτεκτονικές του &os;. + Στο δοκιμαστικό μας σύστημα, με ένα gigabyte φυσικής μνήμης, + είχαμε επιτυχημένο αποτέλεσμα χρησιμοποιώντας τις ακόλουθες + επιλογές στο αρχείο <filename>/boot/loader.conf</filename> και + επανεκκινώντας το σύστημα μας:</para> + + <programlisting>vm.kmem_size="330M" +vm.kmem_size_max="330M" +vfs.zfs.arc_max="40M" +vfs.zfs.vdev.cache.size="5M"</programlisting> + + <para>Για αναλυτικότερες ρυθμίσεις σχετικά με την βελτιστοποίηση του + ZFS, δείτε το <ulink + url="http://wiki.freebsd.org/ZFSTuningGuide"></ulink>.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Χρησιμοποιώντας το <acronym>ZFS</acronym></title> + + <para>Υπάρχει ένας μηχανισμός εκκίνησης που επιτρέπει στο &os; να + προσαρτήσει <acronym>ZFS</acronym> pools κατά τη διάρκεια της + εκκίνησης του συστήματος. Για να τον ρυθμίσετε, εκτελέστε τις + ακόλουθες εντολές:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>echo 'zfs_enable="YES"' >> /etc/rc.conf</userinput> +&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/zfs start</userinput></screen> + + <para>Το υπόλοιπο αυτού του κειμένου υποθέτει ότι έχετε διαθέσιμους + τρεις <acronym>SCSI</acronym> δίσκους, και ότι τα ονόματα συσκευών + τους είναι <devicename><replaceable>da0</replaceable></devicename>, + <devicename><replaceable>da1</replaceable></devicename> και + <devicename><replaceable>da2</replaceable></devicename>. + Όσοι διαθέτουν δίσκους <acronym>IDE</acronym> θα + πρέπει να χρησιμοποιήσουν συσκευές του τύπου + <devicename><replaceable>ad</replaceable></devicename> + αντί για τις αντίστοιχες <acronym>SCSI</acronym>.</para> + + <sect3> + <title>Pool με Ένα Μόνο Δίσκο</title> + + <para>Για την δημιουργία ενός <acronym>ZFS</acronym> pool με ένα + μόνο δίσκο (χωρίς δυνατότητα ανοχής σφαλμάτων), χρησιμοποιήστε την + εντολή <command>zpool</command>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>zpool create example /dev/da0</userinput></screen> + + <para>Για να δείτε το νέο pool, εξετάστε την έξοδο της εντολής + <command>df</command>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>df</userinput> +Filesystem 1K-blocks Used Avail Capacity Mounted on +/dev/ad0s1a 2026030 235230 1628718 13% / +devfs 1 1 0 100% /dev +/dev/ad0s1d 54098308 1032846 48737598 2% /usr +example 17547136 0 17547136 0% /example</screen> + + <para>Η έξοδος αυτή δείχνει καθαρά ότι το <literal>example</literal> + pool όχι μόνο έχει δημιουργηθεί, αλλά έχει επίσης + <emphasis>προσαρτηθεί</emphasis> κιόλας. Είναι επίσης διαθέσιμο ως + κανονικό σύστημα αρχείων, μπορείτε να δημιουργήσετε αρχεία σε αυτό, + και άλλοι χρήστες μπορούν επίσης να το δουν, όπως φαίνεται στο + παρακάτω παράδειγμα:</para> + + <screen>&prompt.root <userinput>cd /example</userinput> +&prompt.root; <userinput>ls</userinput> +&prompt.root; <userinput>touch testfile</userinput> +&prompt.root; <userinput>ls -al</userinput> +total 4 +drwxr-xr-x 2 root wheel 3 Aug 29 23:15 . +drwxr-xr-x 21 root wheel 512 Aug 29 23:12 .. +-rw-r--r-- 1 root wheel 0 Aug 29 23:15 testfile</screen> + + <para>Δυστυχώς αυτό το pool δεν χρησιμοποιεί κάποιο από τα + πλεονεκτήματα του <acronym>ZFS</acronym>. Δημιουργήστε ένα σύστημα + αρχείων σε αυτό το pool και ενεργοποιήστε σε αυτό τη + συμπίεση:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>zfs create example/compressed</userinput> +&prompt.root; <userinput>zfs set compression=gzip example/compressed</userinput></screen> + + <para>Το σύστημα αρχείων <literal>example/compressed</literal> + είναι πλέον ένα συμπιεσμένο <acronym>ZFS</acronym> σύστημα. + Δοκιμάστε να αντιγράψετε μερικά μεγάλα αρχεία σε αυτό, απευθείας + στον κατάλογο + <filename class="directory">/example/compressed</filename>.</para> + + <para>Μπορείτε τώρα να απενεργοποιήσετε τη συμπίεση γράφοντας:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>zfs set compression=off example/compressed</userinput></screen> + + <para>Για να αποπροσαρτήσετε το σύστημα αρχείων, εκτελέστε την + ακόλουθη εντολή και επαληθεύστε το αποτέλεσμα μέσω του βοηθητικού + προγράμματος <command>df</command>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>zfs umount example/compressed</userinput> +&prompt.root; <userinput>df</userinput> +Filesystem 1K-blocks Used Avail Capacity Mounted on +/dev/ad0s1a 2026030 235232 1628716 13% / +devfs 1 1 0 100% /dev +/dev/ad0s1d 54098308 1032864 48737580 2% /usr +example 17547008 0 17547008 0% /example</screen> + + <para>Προσαρτήστε ξανά το σύστημα αρχείων, ώστε να είναι και πάλι + προσβάσιμο, και επαληθεύστε το χρησιμοποιώντας όπως και πριν, την + εντολή <command>df</command>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>zfs mount example/compressed</userinput> +&prompt.root; <userinput>df</userinput> +Filesystem 1K-blocks Used Avail Capacity Mounted on +/dev/ad0s1a 2026030 235234 1628714 13% / +devfs 1 1 0 100% /dev +/dev/ad0s1d 54098308 1032864 48737580 2% /usr +example 17547008 0 17547008 0% /example +example/compressed 17547008 0 17547008 0% /example/compressed</screen> + + <para>Μπορείτε επίσης να δείτε το pool και το σύστημα αρχείων + εξετάζοντας την έξοδο της εντολής <command>mount</command>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount</userinput> +/dev/ad0s1a on / (ufs, local) +devfs on /dev (devfs, local) +/dev/ad0s1d on /usr (ufs, local, soft-updates) +example on /example (zfs, local) +example/data on /example/data (zfs, local) +example/compressed on /example/compressed (zfs, local)</screen> + + <para>Όπως παρατηρούμε, το σύστημα αρχείων <acronym>ZFS</acronym> + μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως κοινό σύστημα αρχείων μετά τη + δημιουργία του. Ωστόσο, διαθέτει πολλές ακόμα λειτουργίες. Στο + παρακάτω παράδειγμα δημιουργούμε ένα νέο σύστημα αρχείων, το + <literal>data</literal>. θα αποθηκεύσουμε σημαντικά δεδομένα σε + αυτό, και έτσι το ρυθμίζουμε ώστε να κρατάει δύο αντίγραφα από + κάθε μπλοκ δεδομένων:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>zfs create example/data</userinput> +&prompt.root; <userinput>zfs set copies=2 example/data</userinput></screen> + + <para>Μπορούμε τώρα να δούμε τα δεδομένα και την κατανάλωση χώρου + δίνοντας ξανά την εντολή <command>df</command>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>df</userinput> +Filesystem 1K-blocks Used Avail Capacity Mounted on +/dev/ad0s1a 2026030 235234 1628714 13% / +devfs 1 1 0 100% /dev +/dev/ad0s1d 54098308 1032864 48737580 2% /usr +example 17547008 0 17547008 0% /example +example/compressed 17547008 0 17547008 0% /example/compressed +example/data 17547008 0 17547008 0% /example/data</screen> + + <para>Παρατηρήστε ότι κάθε σύστημα αρχείων στο pool δείχνει το ίδιο + μέγεθος διαθέσιμου χώρου. Αυτός είναι και ο λόγος που + χρησιμοποιούμε την εντολή <command>df</command> σε όλα τα + παραδείγματα, για να δείξουμε ότι τα συστήματα αρχείων + χρησιμοποιούν μόνο το χώρο που χρειάζονται και ότι όλα μοιράζονται + τον ίδιο χώρο (το κοινόχρηστο απόθεμα — pool). Στο σύστημα + αρχείων <acronym>ZFS</acronym> έννοιες όπως οι τόμοι (volumes) και + οι κατατμήσεις (partitions) δεν έχουν νόημα. Αντίθετα, πολλά + συστήματα αρχείων μοιράζονται τον ίδιο χώρο, το pool. Μπορείτε να + καταργήσετε το σύστημα αρχείων και κατόπιν το ίδιο το pool όταν + δεν τα χρειάζεστε πλέον:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>zfs destroy example/compressed</userinput> +&prompt.root; <userinput>zfs destroy example/data</userinput> +&prompt.root; <userinput>zpool destroy example</userinput></screen> + + <para>Οι σκληροί δίσκοι με τον καιρό χαλάνε, είναι αναπόφευκτο. + Όταν ένας δίσκος χαλάσει, τα δεδομένα του χάνονται. Μια μέθοδος + για να αποφύγουμε την απώλεια δεδομένων εξαιτίας ενός χαλασμένου + δίσκου είναι να δημιουργήσουμε μια συστοιχία + <acronym>RAID</acronym>. Τα pools του <acronym>ZFS</acronym> έχουν + σχεδιασθεί ώστε να υποστηρίζουν αυτό το χαρακτηριστικό. + Η λειτουργία αυτή αναλύεται στην επόμενη ενότητα.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title><acronym>ZFS</acronym> RAID-Z</title> + + <para>Όπως αναφέραμε προηγουμένως, η ενότητα αυτή προϋποθέτει ότι + χρησιμοποιούμε τρεις συσκευές + <acronym>SCSI</acronym> με ονόματα συσκευών + <devicename>da0</devicename>, <devicename>da1</devicename> και + <devicename>da2</devicename>. Για να δημιουργήσουμε ένα pool τύπου + <acronym>RAID</acronym>-Z, εκτελούμε την ακόλουθη εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>zpool create storage raidz da0 da1 da2</userinput></screen> + + <note> + <para>Η &sun; συνιστά να χρησιμοποιούνται από τρεις ως εννιά + συσκευές σε συστοιχίες τύπου <acronym>RAID</acronym>-Z. + Αν χρειάζεται να δημιουργήσετε ένα pool με περισσότερους από + δέκα δίσκους, είναι προτιμότερο να το χωρίσετε σε ομάδες από + μικρότερα <acronym>RAID</acronym>-Z pools. Αν διαθέτετε μόνο + δύο δίσκους αλλά χρειάζεστε την δυνατότητα ανοχής σφαλμάτων, + ίσως είναι καλύτερο να χρησιμοποιήσετε ένα + <acronym>ZFS</acronym> mirror. Δείτε τη σελίδα manual του + &man.zpool.8; για περισσότερες λεπτομέρειες.</para> + </note> + + <para>Θα δημιουργηθεί το <literal>storage</literal> zpool. Μπορείτε + να επαληθεύσετε το αποτέλεσμα χρησιμοποιώντας, όπως και + προηγουμένως, τις εντολές &man.mount.8; και &man.df.1;. Θα + μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε περισσότερους δίσκους, προσθέτοντας + τα ονόματα συσκευών τους στο τέλος της παραπάνω λίστας. + Δημιουργήστε ένα νέο σύστημα αρχείων στο pool, το οποίο θα + ονομάζεται <literal>home</literal> και όπου θα αποθηκεύονται τελικά + τα αρχεία των χρηστών:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>zfs create storage/home</userinput></screen> + + <para>Μπορούμε τώρα να ενεργοποιήσουμε την συμπίεση και να κρατάμε + επιπλέον αντίγραφα των καταλόγων και των δεδομένων των χρηστών. + Όπως και προηγουμένως, μπορούμε να το επιτύχουμε χρησιμοποιώντας + τις παρακάτω εντολές:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>zfs set copies=2 storage/home</userinput> +&prompt.root; <userinput>zfs set compression=gzip storage/home</userinput></screen> + + <para>Για να γίνει αυτός ο νέος κατάλογος των χρηστών, αντιγράψτε τα + δεδομένα τους σε αυτόν και δημιουργήστε τους κατάλληλους + συμβολικούς δεσμούς:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cp -rp /home/* /storage/home</userinput> +&prompt.root; <userinput>rm -rf /home /usr/home</userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -s /storage/home /home</userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -s /storage/home /usr/home</userinput></screen> + + <para>Τα δεδομένα των χρηστών θα αποθηκεύονται τώρα στο νέο σύστημα + αρχείων <filename class="directory">/storage/home</filename>. + Για να το επαληθεύσετε, δημιουργήστε ένα νέο χρήστη και εισέλθετε + στο σύστημα με το νέο λογαριασμό.</para> + + <para>Δοκιμάστε να δημιουργήσετε ένα στιγμιότυπο (snapshot) στο + οποίο θα μπορείτε να επανέλθετε αργότερα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>zfs snapshot storage/home@08-30-08</userinput></screen> + + <para>Σημειώστε ότι η επιλογή δημιουργίας στιγμιότυπου λειτουργεί + μόνο σε πραγματικό σύστημα αρχείων, και όχι σε κάποιο μεμονωμένο + κατάλογο ή αρχείο. Ο χαρακτήρας <literal>@</literal> + χρησιμοποιείται ως διαχωριστικό μεταξύ του συστήματος αρχείων και + του ονόματος τόμου. Αν καταστραφεί ο κατάλογος δεδομένων κάποιου + χρήστη αποκαταστήστε τον με την εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>zfs rollback storage/home@08-30-08</userinput></screen> + + <para>Για να δείτε μια λίστα των διαθέσιμων στιγμιότυπων, εκτελέστε + την εντολή <command>ls</command> στον κατάλογο + <filename class="directory">.zfs/snapshot</filename> του συστήματος + αρχείων. Για παράδειγμα, για να δείτε το στιγμιότυπο που + δημιουργήσαμε προηγουμένως, εκτελέστε την παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ls /storage/home/.zfs/snapshot</userinput></screen> + + <para>Είναι δυνατόν να γράψετε κάποιο script που να δημιουργεί + μηνιαία στιγμιότυπα των δεδομένων των χρηστών. Ωστόσο, με την + πάροδο του χρόνου, τα στιγμιότυπα θα καταναλώσουν μεγάλο ποσοστό + του χώρου στο δίσκο. Μπορείτε να διαγράψετε το προηγούμενο + στιγμιότυπο χρησιμοποιώντας την παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>zfs destroy storage/home@08-30-08</userinput></screen> + + <para>Δεν υπάρχει λόγος, μετά από όλες αυτές τις δοκιμές, να + κρατήσουμε το <filename class="directory">/storage/home</filename> + στην παρούσα κατάσταση του. Μετατρέψτε το στο πραγματικό σύστημα + αρχείων <filename class="directory">/home</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>zfs set mountpoint=/home storage/home</userinput></screen> + + <para>Χρησιμοποιώντας τις εντολές <command>df</command> και + <command>mount</command> θα δούμε ότι το σύστημα χειρίζεται πλέον + αυτό το σύστημα αρχείων ως το πραγματικό + <filename class="directory">/home</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount</userinput> +/dev/ad0s1a on / (ufs, local) +devfs on /dev (devfs, local) +/dev/ad0s1d on /usr (ufs, local, soft-updates) +storage on /storage (zfs, local) +storage/home on /home (zfs, local) +&prompt.root; <userinput>df</userinput> +Filesystem 1K-blocks Used Avail Capacity Mounted on +/dev/ad0s1a 2026030 235240 1628708 13% / +devfs 1 1 0 100% /dev +/dev/ad0s1d 54098308 1032826 48737618 2% /usr +storage 26320512 0 26320512 0% /storage +storage/home 26320512 0 26320512 0% /home</screen> + + <para>Εδώ ολοκληρώνεται η ρύθμιση του <acronym>RAID</acronym>-Z. + Για να δέχεστε αναφορές κατάστασης σχετικά με τα συστήματα + αρχείων κατά τη νυκτερινή εκτέλεση του &man.periodic.8;, δώστε την + παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>echo 'daily_status_zfs_enable="YES"' >> /etc/periodic.conf</userinput></screen> + </sect3> + + <sect3> + <title>Ανάκτηση του <acronym>RAID</acronym>-Z</title> + + <para>Κάθε λογισμικό <acronym>RAID</acronym> έχει μια μέθοδο για + επίβλεψη της κατάστασής του, και το <acronym>ZFS</acronym> δεν + αποτελεί εξαίρεση. Μπορείτε να δείτε την κατάσταση των συσκευών + του <acronym>RAID</acronym>-Z χρησιμοποιώντας την ακόλουθη + εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>zpool status -x</userinput></screen> + + <para>Αν όλα τα pools είναι σε υγιή κατάσταση, θα πάρετε το ακόλουθο + μήνυμα:</para> + + <screen>all pools are healthy</screen> + + <para>Αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα, π.χ. κάποιος δίσκος έχει βγει + εκτός λειτουργίας, θα δείτε την περιγραφή της κατάστασης σε + ένα μήνυμα όπως το παρακάτω:</para> + + <screen> pool: storage + state: DEGRADED +status: One or more devices has been taken offline by the administrator. + Sufficient replicas exist for the pool to continue functioning in a + degraded state. +action: Online the device using 'zpool online' or replace the device with + 'zpool replace'. + scrub: none requested +config: + + NAME STATE READ WRITE CKSUM + storage DEGRADED 0 0 0 + raidz1 DEGRADED 0 0 0 + da0 ONLINE 0 0 0 + da1 OFFLINE 0 0 0 + da2 ONLINE 0 0 0 + +errors: No known data errors</screen> + + <para>Το παραπάνω δείχνει ότι η συσκευή τέθηκε εκτός λειτουργίας + από τον διαχειριστή. Αυτό είναι αλήθεια για το συγκεκριμένο + παράδειγμα. Για να τεθεί ο δίσκος εκτός, χρησιμοποιήθηκε η + παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>zpool offline storage da1</userinput></screen> + + <para>Μπορούμε τώρα να αντικαταστήσουμε το δίσκο + <devicename>da1</devicename> μετά την απενεργοποίηση του + συστήματος. Όταν το σύστημα επανέλθει σε λειτουργία, μπορούμε να + χρησιμοποιήσουμε την ακόλουθη εντολή για να ενημερώσουμε το + σύστημα για την αντικατάσταση του δίσκου:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>zpool replace storage da1</userinput></screen> + + <para>Από εδώ, μπορούμε να ελέγξουμε ξανά την κατάσταση, αυτή τη + φορά χωρίς την επιλογή <option>-x</option>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>zpool status storage</userinput> + pool: storage + state: ONLINE + scrub: resilver completed with 0 errors on Sat Aug 30 19:44:11 2008 +config: + + NAME STATE READ WRITE CKSUM + storage ONLINE 0 0 0 + raidz1 ONLINE 0 0 0 + da0 ONLINE 0 0 0 + da1 ONLINE 0 0 0 + da2 ONLINE 0 0 0 + +errors: No known data errors</screen> + + <para>Όπως φαίνεται στο παράδειγμα, τα πάντα φαίνεται να λειτουργούν + φυσιολογικά.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Επαλήθευση Δεδομένων</title> + + <para>Όπως αναφέραμε προηγουμένως, το <acronym>ZFS</acronym> + χρησιμοποιεί <literal>checksums</literal> (αθροίσματα ελέγχου) για + να επαληθεύσει την ακεραιότητα των αποθηκευμένων δεδομένων. + Τα αθροίσματα ελέγχου ενεργοποιούνται αυτόματα κατά την δημιουργία + των συστημάτων αρχείων, και μπορούν να απενεργοποιηθούν μέσω της + επόμενης εντολής:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>zfs set checksum=off storage/home</userinput></screen> + + <para>Αυτό δεν είναι γενικά καλή ιδέα, καθώς τα checksums + καταλαμβάνουν ελάχιστο αποθηκευτικό χώρο, και είναι πολύ πιο + χρήσιμο να τα έχουμε ενεργοποιημένα. Επίσης δεν φαίνεται να + προκαλούν κάποια σημαντική καθυστέρηση ή επιβάρυνση. Με τα + checksums ενεργοποιημένα, μπορούμε να ζητήσουμε από το + <acronym>ZFS</acronym> να ελέγξει την ακεραιότητα των δεδομένων + χρησιμοποιώντας τα για επαλήθευση. Η διαδικασία αυτή είναι + γνωστή ως <quote>scrubbing.</quote> Για να ελέγξετε την + ακεραιότητα δεδομένων του pool <literal>storage</literal>, + χρησιμοποιήστε την παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>zpool scrub storage</userinput></screen> + + <para>Η διαδικασία αυτή μπορεί να πάρει αρκετή ώρα, ανάλογα με την + ποσότητα των αποθηκευμένων δεδομένων. Επίσης χρησιμοποιεί πάρα + πολύ το δίσκο (<acronym>I/O</acronym>), τόσο ώστε σε κάθε + δεδομένη στιγμή μπορεί να εκτελείται μόνο μια τέτοια διαδικασία. + Μετά την ολοκλήρωση του scrub, θα ανανεωθεί και η αναφορά + κατάστασης, την οποία μπορείτε να δείτε ζητώντας την με την + παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>zpool status storage</userinput> + pool: storage + state: ONLINE + scrub: scrub completed with 0 errors on Sat Aug 30 19:57:37 2008 +config: + + NAME STATE READ WRITE CKSUM + storage ONLINE 0 0 0 + raidz1 ONLINE 0 0 0 + da0 ONLINE 0 0 0 + da1 ONLINE 0 0 0 + da2 ONLINE 0 0 0 + +errors: No known data errors</screen> + + <para>Στο παράδειγμα μας εμφανίζεται και η χρονική στιγμή που + ολοκληρώθηκε η εντολή scrub. Η δυνατότητα αυτή μας εξασφαλίζει + ακεραιότητα δεδομένων σε μεγάλο βάθος χρόνου.</para> + + <para>Υπάρχουν πολλές ακόμα επιλογές για το σύστημα αρχείων Ζ. Δείτε + τις σελίδες manual &man.zfs.8; και &man.zpool.8;.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + + <!-- + XXXTR: stub sections (added later, as needed, as desire, + after I get opinions from -doc people): + + Still need to discuss native and foreign file systems. + + <sect1> + <title>Device File System</title> + </sect1> + + <sect1> + <title>DOS and NTFS File Systems</title> + <para>This is a good section for those who transfer files, using + USB devices, from Windows to FreeBSD and vice-versa. My camera, + and many other cameras I have seen default to using FAT16. There + is (was?) a kde utility, I think called kamera, that could be used + to access camera devices. A section on this would be useful.</para> + + <para>XXXTR: Though! The disks chapter, covers a bit of this and + devfs under it's USB devices. It leaves a lot to be desired though, + see: +http://www.freebsd.org/doc/en_US.ISO8859-1/books/handbook/usb-disks.html + It may be better to flesh out that section a bit more. Add the + word "camera" to it so that others can easily notice.</para> + </sect1> + + <sect1> + <title>Linux EXT File System</title> + + <para>Probably NOT as useful as the other two, but it requires + knowledge of the existence of the tools. Which are hidden in + the ports collection. Most Linux guys would probably only use + Linux, BSD guys would be smarter and use NFS.</para> + </sect1> + + <sect1> + <title>HFS</title> + + <para>I think this is the file system used on Apple OSX. There are + tools in the ports collection, and with Apple being a big + FreeBSD supporter and user of our technologies, surely there + is enough cross over to cover this?</para> + </sect1> + --> + +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/firewalls/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/firewalls/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..6aa5455713 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/firewalls/chapter.sgml @@ -0,0 +1,3557 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Firewalls + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/firewalls/chapter.sgml + %SRCID% 1.97 + +--> + +<chapter id="firewalls"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Joseph J.</firstname> + <surname>Barbish</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Brad</firstname> + <surname>Davis</surname> + <contrib>Μετατράπηκε σε SGML και ανανεώθηκε από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </chapterinfo> + + <title>Firewalls</title> + + <indexterm><primary>firewall</primary></indexterm> + + <indexterm> + <primary>ασφάλεια</primary> + <secondary>firewalls</secondary> + </indexterm> + + <sect1 id="firewalls-intro"> + <title>Σύνοψη</title> + + <para>Το firewall (τείχος προστασίας) καθιστά δυνατό το φιλτράρισμα της + εισερχόμενης και εξερχόμενης κίνησης που διέρχεται από το σύστημα σας. + Ένα firewall μπορεί να χρησιμοποιεί ένα ή περισσότερα σετ + <quote>κανόνων</quote> για να επιθεωρεί τα πακέτα κατά την είσοδο ή + έξοδο τους από μια δικτυακή σύνδεση, και να τα επιτρέπει ή να τα + απορρίπτει. Οι κανόνες του firewall μπορούν να ελέγχουν ένα ή + περισσότερα χαρακτηριστικά των πακέτων, συμπεριλαμβανομένων μεταξύ άλλων + και του τύπου του πρωτοκόλλου, καθώς και την διεύθυνση ή/και θύρα + (port) της αφετηρίας ή του προορισμού.</para> + + <para>Τα firewalls μπορούν να ενισχύσουν σημαντικά την ασφάλεια ενός + κόμβου ή ενός δικτύου. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για μία ή + περισσότερες από τις ακόλουθες λειτουργίες:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να προστατεύουν και να απομονώνουν τις εφαρμογές, τις υπηρεσίες + και τα μηχανήματα του εσωτερικού σας δικτύου από ανεπιθύμητη κίνηση + που προέρχεται από το Internet.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να περιορίζουν ή να αποκλείουν την πρόσβαση μηχανημάτων του + εσωτερικού δικτύου σε υπηρεσίες του Internet.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να υποστηρίζουν μετάφραση δικτυακών διευθύνσεων + (<acronym>NAT</acronym>), η οποία επιτρέπει στο εσωτερικό σας + δίκτυο να χρησιμοποιεί ιδιωτικές <acronym>IP</acronym> διευθύνσεις + και να μοιράζεται μία μοναδική σύνδεση με το Internet (είτε μέσω + μίας μοναδικής δημόσιας <acronym>IP</acronym> διεύθυνσης, είτε μέσω + ενός πλήθους δημοσίων διευθύνσεων που ανατίθενται αυτόματα).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Πως να δημιουργήσετε σωστούς κανόνες φιλτραρίσματος + πακέτων.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τους διάφορους τύπους firewall που υπάρχουν στο &os; και τις + διαφορές τους.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε και να χρησιμοποιήσετε το + <application>PF</application> firewall του OpenBSD.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε και να χρησιμοποιήσετε το + <application>IPFILTER</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε και να χρησιμοποιήσετε το + <application>IPFW</application>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να κατανοείτε βασικές αρχές του &os; και του Internet.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="firewalls-concepts"> + <title>Βασικές Έννοιες των Firewalls</title> + + <indexterm> + <primary>firewall</primary> + <secondary>rulesets</secondary> + </indexterm> + + <para>Υπάρχουν δύο βασικοί τρόποι για τη δημιουργία κανόνων σε ένα + firewall: ο <quote>inclusive</quote> και ο <quote>exclusive</quote>. + Ένα exclusive firewall επιτρέπει τη διέλευση όλης της κίνησης, εκτός + από αυτή που ταιριάζει με τους κανόνες του. Ένα inclusive firewall + κάνει το ανάποδο. Επιτρέπει μόνο τη διέλευση της κίνησης που ταιριάζει + με τους κανόνες του, και αποκλείει οτιδήποτε άλλο.</para> + + <para>Τα inclusive firewalls προσφέρουν πολύ καλύτερο έλεγχο της + εξερχόμενης κίνησης και για το λόγο αυτό είναι καλύτερα για συστήματα + που προσφέρουν υπηρεσίες στο δημόσιο Internet. Ελέγχουν επίσης και + τα πακέτα που προέρχονται από το δημόσιο Internet με προορισμό το + ιδιωτικό σας δίκτυο. Από προεπιλογή, όλη η κίνηση που δεν ταιριάζει + με τους κανόνες απορρίπτεται και καταγράφεται. Τα inclusive firewalls + είναι γενικά ασφαλέστερα από τα exclusive, καθώς μειώνουν σημαντικά + την πιθανότητα διέλευσης ανεπιθύμητης κίνησης μέσα από αυτά.</para> + + <note> + <para>Εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά, όλα τα παραδείγματα + ρυθμίσεων και κανόνων που φαίνονται σε αυτό το κεφάλαιο, δημιουργούν + inclusive firewalls.</para> + </note> + + <para>Η ασφάλεια μπορεί να γίνει ακόμα ισχυρότερη με τη χρήση ενός + <quote>stateful firewall</quote>. Αυτός ο τύπος firewall αποθηκεύει + την κατάσταση των συνδέσεων που μεταφέρουν δεδομένα μέσα από αυτό, και + επιτρέπει μόνο την κίνηση που είτε ταιριάζει με μια από τις υπάρχουσες + συνδέσεις, ή που ξεκινά μια νέα σύνδεση. Το μειονέκτημα ενός stateful + firewall είναι ότι μπορεί να είναι ευάλωτο σε επιθέσεις Denial of + Service (Άρνησης Υπηρεσίας, <acronym>DoS</acronym>) αν δεχθεί + ταυτόχρονα πολλές αιτήσεις για άνοιγμα νέων συνδέσεων σε μικρό χρονικό + διάστημα. Με τα περισσότερα firewalls, είναι δυνατόν να γίνει + συνδυασμός και των δύο συμπεριφορών (τόσο stateful όσο και μη-stateful) + ώστε να δημιουργηθεί το βέλτιστο firewall για την συγκεκριμένη + χρήση.</para> + </sect1> + + <sect1 id="firewalls-apps"> + <title>Προγράμματα Firewall</title> + + <para>Το &os; έχει τρία διαφορετικά προγράμματα firewall ενσωματωμένα στο + βασικό σύστημα. Είναι τα: <emphasis>IPFILTER</emphasis> (γνωστό επίσης + και ως <acronym>IPF</acronym>), το <emphasis>IPFIREWALL</emphasis> + (γνωστό επίσης και ως <acronym>IPFW</acronym>), και το + <emphasis>PacketFilter</emphasis> του <emphasis>OpenBSD</emphasis> + (γνωστό επίσης και ως <acronym>PF</acronym>). Το &os; ενσωματώνει + επίσης δύο προγράμματα για διαμόρφωση κυκλοφορίας (traffic shaping, + έλεγχος του διαθέσιμου εύρους ζώνης): το &man.altq.4; και το + &man.dummynet.4;. Το Dummynet είναι κατά παράδοση στενά συνδεμένο με + το <acronym>IPFW</acronym>, και το <acronym>ALTQ</acronym> με το + <acronym>PF</acronym>. Η διαμόρφωση κυκλοφορίας για το IPFILTER μπορεί + τη δεδομένη στιγμή να γίνει με το IPFILTER για το NAT και το + φιλτράρισμα και με το <acronym>IPFW</acronym> σε συνδυασμό με το + &man.dummynet.4; <emphasis>ή</emphasis> χρησιμοποιώντας το + <acronym>PF</acronym> σε συνδυασμό με το <acronym>ALTQ</acronym>. + Τόσο το IPFW όσο και το PF χρησιμοποιούν κανόνες για να ελέγξουν την + κίνηση των πακέτων από και προς το σύστημά σας, αν και διαθέτουν + διαφορετικούς τρόπους για να το επιτύχουν, και οι κανόνες τους + χρησιμοποιούν διαφορετική σύνταξη.</para> + + <para>Ο λόγος για τον οποίο το &os; διαθέτει πολλαπλά firewall, είναι ότι + διαφορετικοί άνθρωποι έχουν διαφορετικές ανάγκες και προτιμήσεις. Δεν + υπάρχει ένα και μοναδικό firewall που να είναι το καλύτερο.</para> + + <para>Ο συγγραφέας προτιμά το IPFILTER, καθώς οι κανόνες τύπου stateful + που διαθέτει είναι λιγότερο πολύπλοκοι όταν χρησιμοποιούνται σε ένα + περιβάλλον <acronym>NAT</acronym>, ενώ διαθέτει και ενσωματωμένο ftp + proxy το οποίο τους απλοποιεί ακόμα περισσότερο, επιτρέποντας ασφαλή + σύνδεση σε εξωτερικούς εξυπηρετητές FTP.</para> + + <para>Καθώς όλα τα firewall βασίζονται στην επιθεώρηση τιμών ελέγχου των + πακέτων, ο διαχειριστής που πρόκειται να δημιουργήσει τους κανόνες + πρέπει να κατανοεί τον τρόπο λειτουργίας του <acronym>TCP/IP</acronym>, + το ρόλο των διαφόρων τιμών στα πεδία ελέγχου των πακέτων και πως + χρησιμοποιούνται στην ανταλλαγή πληροφοριών σε μια συνηθισμένη + συνεδρία. Για περισσότερες λεπτομέρειες, διαβάστε το <ulink + url="http://www.ipprimer.com/overview.cfm"></ulink>.</para> + </sect1> + + <sect1 id="firewalls-pf"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>John</firstname> + <surname>Ferrell</surname> + <contrib>Αναθεωρήθηκε και ενημερώθηκε από τον </contrib> + <!-- 24 March 2008 --> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Το Packet Filter (PF) και το <acronym>ALTQ</acronym> του + OpenBSD</title> + + <indexterm> + <primary>firewall</primary> + <secondary>PF</secondary> + </indexterm> + + <para>Τον Ιούλιο του 2003, η εφαρμογή firewall του OpenBSD (γνωστή ως + <acronym>PF</acronym>) μεταφέρθηκε στο &os; και έγινε διαθέσιμη στην + Συλλογή των Ports. Το &os; 5.3 που κυκλοφόρησε το 2004, ήταν η + πρώτη επίσημη έκδοση η οποία περιείχε το <acronym>PF</acronym> ως + τμήμα του βασικού πλέον συστήματος. Το <acronym>PF</acronym> είναι + ένα ολοκληρωμένο firewall, με πλήθος χαρακτηριστικών, το οποίο επίσης + διαθέτει προαιρετικά υποστήριξη για το <acronym>ALTQ</acronym> + (Alternate Queuing). Το <acronym>ALTQ</acronym> προσφέρει υπηρεσίες + Διασφάλισης Ποιότητας (Quality of Service, + <acronym>QoS</acronym>).</para> + + <para>Το OpenBSD Project κάνει εξαιρετική δουλειά στη συντήρηση του + <ulink url="http://www.openbsd.org/faq/pf/">PF FAQ</ulink>. Για το + λόγο αυτό, η παρούσα ενότητα του Εγχειριδίου εστιάζει κυρίως στις + ιδιαιτερότητες του <acronym>PF</acronym> όσο αφορά το &os;, ενώ παρέχει + και μερικές γενικές πληροφορίες σχετικά με τη χρήση του. Για πιο + λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τη χρήση του <acronym>PF</acronym>, + παρακαλούμε διαβάστε το <ulink + url="http://www.openbsd.org/faq/pf/">PF FAQ</ulink>.</para> + + <para>Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το <acronym>PF</acronym> στο + &os; μπορείτε να βρείτε στο <ulink + url="http://pf4freebsd.love2party.net/"></ulink>.</para> + + <sect2> + <title>Χρησιμοποιώντας τα Αρθρώματα Πυρήνα για το PF</title> + + <para>Για να φορτώσετε το άρθρωμα πυρήνα για το PF, προσθέστε την + παρακάτω γραμμή στο στο <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>pf_enable="YES"</programlisting> + + <para>Εκτελέστε έπειτα το script εκκίνησης για να φορτώσετε το + άρθρωμα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/pf start</userinput></screen> + + <para>Σημειώστε ότι το άρθρωμα PF δεν πρόκειται να φορτωθεί αν δεν + βρει το καθορισμένο αρχείο κανόνων. Το προεπιλεγμένο αρχείο είναι + το <filename>/etc/pf.conf</filename>. Αν το αρχείο κανόνων βρίσκεται + σε κάποια άλλη τοποθεσία, μπορείτε να την καθορίσετε προσθέτοντας + μια γραμμή όπως την παρακάτω στο + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>pf_rules="<replaceable>/path/to/pf.conf</replaceable>"</programlisting> + + <para>Μπορείτε να βρείτε ένα παράδειγμα του αρχείου + <filename>pf.conf</filename> στον κατάλογο <filename + class="directory">/usr/share/examples/pf</filename></para> + + <para>Το άρθρωμα <acronym>PF</acronym> μπορεί επίσης να φορτωθεί + χειροκίνητα από την γραμμή εντολών:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kldload pf.ko</userinput></screen> + + <para>Η υποστήριξης καταγραφής του PF παρέχεται από το άρθρωμα + <literal>pflog.ko</literal> και μπορείτε να την φορτώσετε + προσθέτοντας την παρακάτω γραμμή στο + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>pflog_enable="YES"</programlisting> + + <para>Εκτελέστε έπειτα το script εκκίνησης για να φορτώσετε το + άρθρωμα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/pflog start</userinput></screen> + + <para>Αν χρειάζεστε κάποιο από τα προχωρημένα χαρακτηριστικά του + <acronym>PF</acronym>, θα πρέπει να μεταγλωττίσετε την υποστήριξη + για το <acronym>PF</acronym> απευθείας μέσα στον πυρήνα.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Επιλογές του PF για τον Πυρήνα</title> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>device pf</secondary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>device pflog</secondary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>device pfsync</secondary> + </indexterm> + + <para>Αν και δεν είναι απαραίτητο να μεταγλωττίσετε την υποστήριξη + <acronym>PF</acronym> μέσα στον πυρήνα του &os;, ίσως να θέλετε να + χρησιμοποιήσετε ένα από τα προχωρημένα χαρακτηριστικά του PF το + οποίο δεν περιλαμβάνεται στο άρθρωμα του πυρήνα: το &man.pfsync.4;. + Πρόκειται για μια ψευδο-συσκευή η οποία αποκαλύπτει συγκεκριμένες + αλλαγές στον πίνακα καταστάσεων που χρησιμοποιείται από το + <acronym>PF</acronym>. Μπορεί να συνδυαστεί με το &man.carp.4; για + να δημιουργηθούν με το <acronym>PF</acronym> firewalls με δυνατότητα + αυτόματης αλλαγής σε περίπτωση αποτυχίας (failover). Περισσότερες + πληροφορίες σχετικά με το <acronym>CARP</acronym> μπορείτε να βρείτε + στο <xref linkend="carp"> του Εγχειριδίου.</para> + + <para>Μπορείτε να δείτε όλες τις επιλογές πυρήνα για το + <acronym>PF</acronym> στο αρχείο + <filename>/usr/src/sys/conf/NOTES</filename>. Οι επιλογές φαίνονται + επίσης παρακάτω:</para> + + <programlisting>device pf +device pflog +device pfsync</programlisting> + + <para>Η επιλογή <literal>device pf</literal> ενεργοποιεί την υποστήριξη + για το firewall <quote>Packet Filter</quote> (&man.pf.4;).</para> + + <para>Η επιλογή <literal>device pflog</literal> ενεργοποιεί την + προαιρετική ψευδο-δικτυακή συσκευή &man.pflog.4; που μπορεί να + χρησιμοποιηθεί για την καταγραφή της κίνησης σε ένα &man.bpf.4; + descriptor. Ο δαίμονας &man.pflogd.8; μπορεί να αποθηκεύσει την + καταγραφή αυτή στο σκληρό δίσκο.</para> + + <para>Η επιλογή <literal>device pfsync</literal> ενεργοποιεί την + προαιρετική ψευδό-δικτυακή συσκευή &man.pfsync.4; η οποία + χρησιμοποιείται για να ανιχνεύει + <quote>αλλαγές κατάστασης</quote>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Επιλογές στο rc.conf</title> + + <para>Το <acronym>PF</acronym> και το &man.pflog.4; μπορούν να + ρυθμιστούν κατά την εκκίνηση με τις παρακάτω καταχωρίσεις στο + &man.rc.conf.5;:</para> + + <programlisting>pf_enable="YES" # Enable PF (load module if required) +pf_rules="/etc/pf.conf" # rules definition file for pf +pf_flags="" # additional flags for pfctl startup +pflog_enable="YES" # start pflogd(8) +pflog_logfile="/var/log/pflog" # where pflogd should store the logfile +pflog_flags="" # additional flags for pflogd startup</programlisting> + + <para>Αν πίσω από αυτό το firewall υπάρχει κάποιο τοπικό δίκτυο (LAN) + προς το οποίο επιθυμείτε να προωθήσετε πακέτα, ή αν θέλετε να + χρησιμοποιήσετε NAT, θα χρειαστείτε επίσης και την παρακάτω + επιλογή:</para> + + <programlisting>gateway_enable="YES" # Enable as LAN gateway</programlisting> + </sect2> + + <sect2> + <title>Δημιουργία Κανόνων Φιλτραρίσματος</title> + + <para>Το <acronym>PF</acronym> διαβάζει τις ρυθμίσεις του από το + &man.pf.conf.5; (η προεπιλεγμένη τοποθεσία είναι στο + <filename>/etc/pf.conf</filename>) και τροποποιεί, απορρίπτει ή + αποδέχεται πακέτα σύμφωνα με τους κανόνες και τους ορισμούς που + περιέχονται σε αυτό. Η εγκατάσταση του &os; περιλαμβάνει αρκετά + υποδείγματα αρχείων ρύθμισης, στην τοποθεσία + <filename>/usr/share/examples/pf/</filename>. Παρακαλούμε να + διαβάσετε το <ulink + url="http://www.openbsd.org/faq/pf/">PF FAQ</ulink> για πλήρη + ανάλυση των κανόνων του <acronym>PF</acronym>.</para> + + <warning> + <para>Καθώς διαβάζετε το <ulink + url="http://www.openbsd.org/faq/pf/">PF FAQ</ulink>, + να έχετε υπόψη σας ότι διαφορετικές εκδόσεις του &os; περιέχουν + διαφορετικές εκδόσεις του PF. Τη δεδομένη στιγμή, το + &os; 8.<replaceable>X</replaceable> και οι προηγούμενες + εκδόσεις χρησιμοποιούν την ίδια έκδοση του <acronym>PF</acronym> + που χρησιμοποιεί και το OpenBSD 4.1. + Το &os; 9.<replaceable>X</replaceable> και νεώτερες + εκδόσεις χρησιμοποιούν την ίδια έκδοση του + <acronym>PF</acronym> με το OpenBSD 4.5.</para> + </warning> + + <para>Η &a.pf; είναι ένα καλό μέρος για να κάνετε ερωτήσεις + σχετικές με τη ρύθμιση και τη λειτουργία του <acronym>PF</acronym> + firewall. Μη ξεχάσετε να ελέγξετε τα αρχεία της λίστας πριν + ξεκινήσετε τις ερωτήσεις!</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Δουλεύοντας με το PF</title> + + <para>Χρησιμοποιήστε το &man.pfctl.8; για να ελέγξετε το + <acronym>PF</acronym>. Παρακάτω θα βρείτε κάποιες χρήσιμες εντολές + (βεβαιωθείτε ότι έχετε διαβάσει τη σελίδα manual του &man.pfctl.8; για + να δείτε όλες τις διαθέσιμες επιλογές):</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Εντολή</entry> + <entry>Σκοπός</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><command>pfctl <option>-e</option></command></entry> + <entry>Ενεργοποίηση του PF</entry> + </row> + + <row> + <entry><command>pfctl <option>-d</option></command></entry> + <entry>Απενεργοποίηση του PF</entry> + </row> + + <row> + <entry><command>pfctl <option>-F</option> all <option>-f</option> /etc/pf.conf</command></entry> + <entry>Διαγραφή όλων των κανόνων (nat, filter, state, table, + κ.λ.π.) και εκ νέου ανάγνωση από το αρχείο + <filename>/etc/pf.conf</filename></entry> + </row> + + <row> + <entry><command>pfctl <option>-s</option> [ rules | nat | state ]</command></entry> + <entry>Εκτύπωση αναφοράς σχετικά με τους κανόνες του φίλτρου, + του NAT, ή του πίνακα κατάστασης</entry> + </row> + + <row> + <entry><command>pfctl <option>-vnf</option> /etc/pf.conf</command></entry> + <entry>Ελέγχει το <filename>/etc/pf.conf</filename> για λάθη, + αλλά δεν φορτώνει τους κανόνες</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ενεργοποίηση του <acronym>ALTQ</acronym></title> + + <para>Το <acronym>ALTQ</acronym> διατίθεται μόνο αν μεταγλωττίσετε + απευθείας την υποστήριξη του μέσα στον πυρήνα του &os;. + Το <acronym>ALTQ</acronym> δεν υποστηρίζεται από όλα τα προγράμματα + οδήγησης καρτών δικτύου. Παρακαλούμε δείτε τη σελίδα manual του + &man.altq.4; για τη λίστα των οδηγών που υποστηρίζονται στην έκδοση + του &os; που διαθέτετε.</para> + + <para>Οι παρακάτω επιλογές του πυρήνα ενεργοποιούν το + <acronym>ALTQ</acronym> και παρέχουν επιπρόσθετες λειτουργίες:</para> + + <programlisting>options ALTQ +options ALTQ_CBQ # Class Bases Queuing (CBQ) +options ALTQ_RED # Random Early Detection (RED) +options ALTQ_RIO # RED In/Out +options ALTQ_HFSC # Hierarchical Packet Scheduler (HFSC) +options ALTQ_PRIQ # Priority Queuing (PRIQ) +options ALTQ_NOPCC # Required for SMP build</programlisting> + + <para>Η γραμμή <literal>options ALTQ</literal> ενεργοποιεί το πλαίσιο + λειτουργιών <acronym>ALTQ</acronym>.</para> + + <para>Η γραμμή <literal>options ALTQ_CBQ</literal> ενεργοποιεί το + <emphasis>Class Based Queuing</emphasis> (<acronym>CBQ</acronym>). + Το <acronym>CBQ</acronym> σας επιτρέπει να χωρίσετε το εύρος ζώνης + μιας σύνδεσης σε διαφορετικές κλάσεις ή ουρές, ώστε να δίνονται + προτεραιότητες στην κίνηση ανάλογα με τους κανόνες του φίλτρου.</para> + + <para>Η γραμμή <literal>options ALTQ_RED</literal> ενεργοποιεί το + <emphasis>Random Early Detection</emphasis> (<acronym>RED</acronym>). + Το <acronym>RED</acronym> χρησιμοποιείται για να αποφευχθεί η + συμφόρηση του δικτύου. Για το σκοπό αυτό, το <acronym>RED</acronym> + μετράει το μήκος της ουράς και το συγκρίνει με το μέγιστο και + ελάχιστο όριο της. Αν η ουρά είναι πάνω από το μέγιστο, όλα + τα νέα πακέτα θα απορρίπτονται. Σύμφωνα και με το όνομα του, το + <acronym>RED</acronym> απορρίπτει πακέτα από διάφορες συνδέσεις με + τυχαίο τρόπο.</para> + + <para>Η γραμμή <literal>options ALTQ_RIO</literal> ενεργοποιεί το + <emphasis>Random Early Detection In and Out</emphasis>.</para> + + <para>Η γραμμή <literal>options ALTQ_HFSC</literal> ενεργοποιεί το + <emphasis>Hierarchical Fair Service Curve Packet Scheduler</emphasis>. + Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το <acronym>HFSC</acronym> + δείτε: <ulink + url="http://www-2.cs.cmu.edu/~hzhang/HFSC/main.html"></ulink>.</para> + + <para>Η γραμμή <literal>options ALTQ_PRIQ</literal> ενεργοποιεί το + <emphasis>Priority Queuing</emphasis> (<acronym>PRIQ</acronym>). + Το <acronym>PRIQ</acronym> πάντοτε περνάει πρώτα την κίνηση με τη + μεγαλύτερη προτεραιότητα.</para> + + <para>Η γραμμή <literal>options ALTQ_NOPCC</literal> ενεργοποιεί την + υποστήριξη <acronym>SMP</acronym> για το <acronym>ALTQ</acronym>. + Η επιλογή αυτή απαιτείται σε συστήματα <acronym>SMP</acronym>.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="firewalls-ipf"> + <title>Το IPFILTER (IPF) Firewall</title> + + <indexterm> + <primary>firewall</primary> + <secondary>IPFILTER</secondary> + </indexterm> + + <para>Ο συγγραφέας του IPFILTER είναι ο Darren Reed. Το IPFILTER δεν + εξαρτάται από το λειτουργικό σύστημα: είναι μια εφαρμογή ανοικτού + κώδικα που έχει μεταφερθεί στο &os;, το NetBSD, το OpenBSD, το + &sunos;, το HP/UX και το &solaris;. Το IPFILTER είναι υπό διαρκή + και ενεργή ανάπτυξη και συντήρηση, και κυκλοφορούν τακτικά οι νέες + εκδόσεις του.</para> + + <para>Το IPFILTER είναι ένα firewall και μηχανισμός + <acronym>NAT</acronym> που λειτουργεί στον πυρήνα και μπορεί να + ελέγχεται και να παρακολουθείται από προγράμματα χρήστη. Οι κανόνες + του firewall μπορούν να τίθενται σε ισχύ ή να διαγράφονται μέσω του + βοηθητικού προγράμματος &man.ipf.8;. Οι κανόνες για το + <acronym>NAT</acronym> μπορούν να τίθενται σε ισχύ ή να διαγράφονται + μέσω του βοηθητικού προγράμματος &man.ipnat.1;. Το βοηθητικό πρόγραμμα + &man.ipfstat.8; μπορεί να εκτυπώσει στατιστικά εκτέλεσης για το τμήμα + του IPFILTER που εκτελείται στον πυρήνα. Το πρόγραμμα &man.ipmon.8; + μπορεί να καταγράψει τις ενέργειες του IPFILTER στο αρχεία καταγραφής + συμβάντων του συστήματος.</para> + + <para>Το IPF γράφηκε αρχικά χρησιμοποιώντας μια λογική επεξεργασίας + κανόνων του τύπου <quote>ο τελευταίο κανόνας που ταιριάζει, είναι και + ο νικητής</quote> και χρησιμοποιούσε μόνο κανόνες τύπου stateless. + Με την πάροδο του χρόνου, το IPF βελτιώθηκε για να περιλαμβάνει την + επιλογή <quote>quick</quote> και την επιλογή <quote>keep state</quote> + για stateful κανόνες. Οι επιλογές αυτές εκσυγχρόνισαν δραματικά τη + λογική επεξεργασίας των κανόνων. Η επίσημη τεκμηρίωση του IPF καλύπτει + μόνο τις παλιές παραμέτρους ρύθμισης και επεξεργασίας των κανόνων. + Οι σύγχρονες λειτουργίες καλύπτονται μόνο ως πρόσθετες επιλογές, και + έτσι δεν τονίζονται αρκετά τα πλεονεκτήματα τους στη δημιουργία ενός + πολύ καλύτερου και ασφαλέστερου firewall.</para> + + <para>Οι οδηγίες που περιέχονται σε αυτή την ενότητα, βασίζονται στη + χρήση κανόνων που περιέχουν την επιλογή <quote>quick</quote> καθώς και + την stateful επιλογή <quote>keep state</quote>. Αυτό είναι και το + βασικό πλαίσιο λειτουργιών για την δημιουργία του σετ κανόνων ενός + inclusive firewall.</para> + + <para>Για λεπτομέρειες σχετικά με τον παλιότερο τρόπο επεξεργασίας των + κανόνων, δείτε: <ulink + url="http://www.obfuscation.org/ipf/ipf-howto.html#TOC_1"></ulink> + και <ulink + url="http://coombs.anu.edu.au/~avalon/ip-filter.html"></ulink>.</para> + + <para>Μπορείτε να δείτε το IPF FAQ στην τοποθεσία <ulink + url="http://www.phildev.net/ipf/index.html"></ulink>.</para> + + <para>Μπορείτε να βρείτε τις παλαιότερες δημοσιεύσεις τις λίστας + ταχυδρομείου του IPFILTER στο <ulink + url="http://marc.theaimsgroup.com/?l=ipfilter"></ulink>. Παρέχεται + δυνατότητα αναζήτησης.</para> + + <sect2> + <title>Ενεργοποιώντας το IPF</title> + + <indexterm> + <primary>IPFILTER</primary> + <secondary>enabling</secondary> + </indexterm> + + <para>Το IPF περιλαμβάνεται στη βασική εγκατάσταση του &os; ως άρθρωμα + το οποίο μπορεί να φορτωθεί χωριστά. Το σύστημα θα φορτώσει δυναμικά + το άρθρωμα του IPF αν υπάρχει η καταχώριση + <literal>ipfilter_enable="YES"</literal> στο αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename>. Το άρθρωμα έχει δημιουργηθεί με + ενεργοποιημένη την δυνατότητα καταγραφής και με την επιλογή + <literal>default pass all</literal>. Για να αλλάξετε αυτή την + προεπιλογή σε <literal>block all</literal>, μπορείτε απλώς να + προσθέσετε τον κανόνα απόρριψης (block all) στο τέλος των κανόνων σας. + Δεν χρειάζεται να μεταγλωττίσετε την επιλογή IPF στο πυρήνα του &os; + για το σκοπό αυτό.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Επιλογές για τον Πυρήνα</title> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>IPFILTER</secondary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>IPFILTER_LOG</secondary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>IPFILTER_DEFAULT_BLOCK</secondary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>IPFILTER</primary> + <secondary>kernel options</secondary> + </indexterm> + + <para>Δεν είναι υποχρεωτικό να μεταγλωττίσετε τις παρακάτω επιλογές στον + πυρήνα του &os; για να ενεργοποιήσετε το IPF. Η παρουσίαση τους εδώ + είναι καθαρά ενημερωτική. Αν μεταγλωττίσετε το IPF απευθείας + στον πυρήνα, δεν θα χρησιμοποιηθεί ποτέ το αντίστοιχο άρθρωμα.</para> + + <para>Στο αρχείο <filename>/usr/src/sys/conf/NOTES</filename> θα βρείτε + παραδείγματα καταχωρίσεων IPF για το αρχείο ρύθμισης του πυρήνα. Οι + επιλογές αυτές φαίνονται επίσης παρακάτω:</para> + + <programlisting>options IPFILTER +options IPFILTER_LOG +options IPFILTER_DEFAULT_BLOCK</programlisting> + + <para>Η επιλογή <literal>options IPFILTER</literal> ενεργοποιεί την + υποστήριξη για το <quote>IPFILTER</quote> firewall.</para> + + <para>Η επιλογή <literal>options IPFILTER_LOG</literal> ενεργοποιεί την + υποστήριξη καταγραφής του IPF, η οποία γράφει στην ψευδο-συσκευή + καταγραφής πακέτων <devicename>ipl</devicename> για κάθε κανόνα που + περιλαμβάνει την επιλογή <literal>log</literal>.</para> + + <para>Η επιλογή <literal>options IPFILTER_DEFAULT_BLOCK</literal> + αλλάζει την προεπιλεγμένη συμπεριφορά, ώστε κάθε πακέτο που δεν + ταιριάζει με κάποιο κανόνα <literal>pass</literal> του firewall, + να απορρίπτεται αυτόματα.</para> + + <para>Οι παραπάνω επιλογές θα ενεργοποιηθούν μόνο αφού μεταγλωττίσετε + και εγκαταστήσετε ένα προσαρμοσμένο πυρήνα που να τις + περιλαμβάνει.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Διαθέσιμες Επιλογές για το rc.conf</title> + + <para>Χρειάζεστε τις παρακάτω καταχωρίσεις στο + <filename>/etc/rc.conf</filename> για να ενεργοποιήσετε το IPF κατά + την εκκίνηση του υπολογιστή:</para> + + <programlisting>ipfilter_enable="YES" # Start ipf firewall +ipfilter_rules="/etc/ipf.rules" # loads rules definition text file +ipmon_enable="YES" # Start IP monitor log +ipmon_flags="-Ds" # D = start as daemon + # s = log to syslog + # v = log tcp window, ack, seq + # n = map IP & port to names</programlisting> + + <para>Αν πίσω από αυτό το firewall υπάρχει κάποιο LAN που χρησιμοποιεί + δεσμευμένες ιδιωτικές διευθύνσεις, θα χρειαστεί να προσθέσετε τις + παρακάτω καταχωρίσεις για να ενεργοποιήσετε τη λειτουργία + <acronym>NAT</acronym>:</para> + + <programlisting>gateway_enable="YES" # Enable as LAN gateway +ipnat_enable="YES" # Start ipnat function +ipnat_rules="/etc/ipnat.rules" # rules definition file for ipnat</programlisting> + </sect2> + + <sect2> + <title>IPF</title> + + <indexterm><primary><command>ipf</command></primary></indexterm> + + <para>Η εντολή &man.ipf.8; χρησιμοποιείται για να φορτώσει το αρχείο + των κανόνων. Φυσιολογικά, θα δημιουργήσετε ένα αρχείο με τους δικούς + σας προσαρμοσμένους κανόνες και θα αντικαταστήσετε με αυτό + εξ'ολοκλήρου τους ενσωματωμένους κανόνες του firewall:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ipf -Fa -f /etc/ipf.rules</userinput></screen> + + <para>Η επιλογή <option>-Fa</option> αδειάζει τους κανόνες από τους + εσωτερικούς πίνακες του firewall.</para> + + <para>Η επιλογή <option>-f</option> καθορίζει το αρχείο των κανόνων που + θα φορτωθεί.</para> + + <para>Αυτό σας δίνει την δυνατότητα να αλλάξετε το αρχείο κανόνων σας, + να εκτελέσετε την εντολή IPF που αναφέραμε παραπάνω, και + να ανανεώσετε με αυτό τον τρόπο τους κανόνες στο firewall που + εκτελείται ήδη με καινούργιους, χωρίς να χρειαστεί να επανεκκινήσετε + το σύστημα σας. Η μέθοδος αυτή είναι πολύ βολική για να δοκιμάσετε + νέους κανόνες, καθώς μπορεί να επαναληφθεί όσες φορές θέλετε.</para> + + <para>Δείτε τη σελίδα manual του &man.ipf.8; για λεπτομέρειες σχετικά με + τις υπόλοιπες επιλογές που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε με την εντολή + αυτή.</para> + + <para>Η εντολή &man.ipf.8; αναμένει ένα απλό αρχείο κειμένου ως αρχείο + κανόνων. Δεν θα δεχθεί αρχείο κανόνων γραμμένο ως script με + συμβολικές αντικαταστάσεις.</para> + + <para>Υπάρχει ωστόσο τρόπος να γράψετε κανόνες IPF που να χρησιμοποιούν + την ισχύ των συμβολικών αντικαταστάσεων. Για περισσότερες + πληροφορίες, δείτε το + <xref linkend="firewalls-ipf-rules-script">.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>IPFSTAT</title> + + <indexterm><primary><command>ipfstat</command></primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>IPFILTER</primary> + <secondary>statistics</secondary> + </indexterm> + + <para>Η προεπιλεγμένη συμπεριφορά του &man.ipfstat.8; είναι να ανακτά + και να απεικονίζει το σύνολο των στατιστικών που συγκεντρώθηκαν ως + αποτέλεσμα της εφαρμογής των κανόνων του χρήστη στα πακέτα που + εισέρχονται και εξέρχονται από το firewall, από τη στιγμή της + τελευταίας του εκκίνησης ή από τον τελευταίο τους μηδενισμό μέσω της + εντολής <command>ipf -Z</command>.</para> + + <para>Δείτε τη σελίδα manual &man.ipfstat.8; για λεπτομέρειες.</para> + + <para>Η προεπιλεγμένη έξοδος της εντολής &man.ipfstat.8; θα μοιάζει με + την παρακάτω:</para> + + <screen>input packets: blocked 99286 passed 1255609 nomatch 14686 counted 0 + output packets: blocked 4200 passed 1284345 nomatch 14687 counted 0 + input packets logged: blocked 99286 passed 0 + output packets logged: blocked 0 passed 0 + packets logged: input 0 output 0 + log failures: input 3898 output 0 + fragment state(in): kept 0 lost 0 + fragment state(out): kept 0 lost 0 + packet state(in): kept 169364 lost 0 + packet state(out): kept 431395 lost 0 + ICMP replies: 0 <acronym>TCP</acronym> RSTs sent: 0 + Result cache hits(in): 1215208 (out): 1098963 + IN Pullups succeeded: 2 failed: 0 + OUT Pullups succeeded: 0 failed: 0 + Fastroute successes: 0 failures: 0 + <acronym>TCP</acronym> cksum fails(in): 0 (out): 0 + Packet log flags set: (0)</screen> + + <para>Όταν χρησιμοποιηθεί η επιλογή <option>-i</option> για τα + εισερχόμενα ή η επιλογή <option>-o</option> για τα εξερχόμενα πακέτα, + η εντολή θα ανακτήσει και θα απεικονίσει την αντίστοιχη λίστα + κανόνων που είναι εγκατεστημένη και χρησιμοποιείται από τον πυρήνα τη + δεδομένη στιγμή.</para> + + <para>Η εντολή <command>ipfstat -in</command> δείχνει ένα αριθμημένο + πίνακα κανόνων για εισερχόμενα πακέτα.</para> + + <para>Η εντολή <command>ipfstat -on</command> δείχνει ένα αριθμημένο + πίνακα κανόνων για εξερχόμενα πακέτα.</para> + + <para>Η έξοδος θα μοιάζει με την παρακάτω:</para> + + <screen>@1 pass out on xl0 from any to any +@2 block out on dc0 from any to any +@3 pass out quick on dc0 proto tcp/udp from any to any keep state</screen> + + <para>Η εντολή <command>ipfstat -ih</command> δείχνει τον πίνακα + κανόνων για τα εισερχόμενα πακέτα, τοποθετώντας μπροστά από τον + κάθε κανόνα ένα αριθμό που δείχνει πόσες φορές έχει + χρησιμοποιηθεί.</para> + + <para>Η εντολή <command>ipfstat -oh</command> δείχνει τον πίνακα + κανόνων για τα εξερχόμενα πακέτα, τοποθετώντας μπροστά από τον + κάθε κανόνα ένα αριθμό που δείχνει πόσες φορές έχει + χρησιμοποιηθεί.</para> + + <para>Η έξοδος θα μοιάζει με την παρακάτω:</para> + + <screen>2451423 pass out on xl0 from any to any +354727 block out on dc0 from any to any +430918 pass out quick on dc0 proto tcp/udp from any to any keep state</screen> + + <para>Μια από τις πιο σημαντικές λειτουργίες της εντολής + <command>ipfstat</command> είναι η επιλογή <option>-t</option> η + οποία απεικονίζει τον πίνακα καταστάσεων, με τρόπο όμοιο με αυτό + που χρησιμοποιεί η εντολή &man.top.1; για να δείξει τον πίνακα + διεργασιών που εκτελούνται στο &os;. Όταν το firewall σας δέχεται + επίθεση, η λειτουργία αυτή σας δίνει την δυνατότητα να αναγνωρίσετε + και να εστιάσετε στα ίδια τα πακέτα που την αποτελούν. + Οι προαιρετικές υπο-επιλογές σας δίνουν την δυνατότητα να επιλέξετε + το IP αφετηρίας ή προορισμού, την θύρα, ή το πρωτόκολλο το οποίο + θέλετε να παρακολουθήσετε σε πραγματικό χρόνο. Δείτε τη σελίδα + manual του &man.ipfstat.8; για περισσότερες λεπτομέρειες.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>IPMON</title> + + <indexterm><primary><command>ipmon</command></primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>IPFILTER</primary> + <secondary>logging</secondary> + </indexterm> + + <para>Για να λειτουργήσει σωστά η εντολή <command>ipmon</command>, + θα πρέπει να ενεργοποιηθεί η επιλογή <literal>IPFILTER_LOG</literal> + στον πυρήνα. Η εντολή αυτή διαθέτει δύο διαφορετικούς τρόπους + λειτουργίας. Ο προεπιλεγμένος κανονικός τρόπος λειτουργίας + ενεργοποιείται όταν η εντολή χρησιμοποιείται χωρίς την επιλογή + <option>-D</option>.</para> + + <para>Η εντολή μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε λειτουργία δαίμονα όταν + επιθυμείτε να έχετε ένα συνεχόμενο αρχείο καταγραφής ώστε να μπορείτε + να εξετάσετε τις προηγούμενες εγγραφές. Αυτός είναι και ο τρόπος με + τον οποίο έχει ρυθμιστεί να συνεργάζεται το &os; με το IPFILTER. + Το &os; έχει ενσωματωμένη δυνατότητα εναλλαγής αρχείων καταγραφής. + Για αυτό το λόγο, είναι καλύτερο η καταγραφή να γίνεται μέσω του + &man.syslogd.8; παρά σε ένα συνηθισμένο αρχείο. Από προεπιλογή, η + ρύθμιση <literal>ipmon_flags</literal> στο αρχείο + <filename>rc.conf</filename> χρησιμοποιεί τις επιλογές + <option>-Ds</option>:</para> + + <programlisting>ipmon_flags="-Ds" # D = start as daemon + # s = log to syslog + # v = log tcp window, ack, seq + # n = map IP & port to names</programlisting> + + <para>Τα πλεονεκτήματα της καταγραφής είναι προφανή. Παρέχει την + δυνατότητα επισκόπησης πληροφοριών όπως τα πακέτα που απορρίφθηκαν, + τις διευθύνσεις από τις οποίες λήφθηκαν, και τον προορισμό τους. + Έχετε έτσι ένα σημαντικό πλεονέκτημα όταν προσπαθείτε να αναγνωρίσετε + ένα εισβολέα.</para> + + <para>Ακόμα και όταν ενεργοποιήσετε την δυνατότητα καταγραφής, το IPF + δεν θα καταγράψει τίποτα αν δεν έχει γίνει η αντίστοιχη ρύθμιση στους + κανόνες. Ο διαχειριστής του firewall αποφασίζει για ποιους κανόνες + του σετ θέλει να ενεργοποιήσει την καταγραφή, και προσθέτει σε αυτούς + την λέξη log. Φυσιολογικά, η καταγραφή ενεργοποιείται μόνο σε κανόνες + που απορρίπτουν πακέτα.</para> + + <para>Είναι πολύ συνηθισμένο να περιλαμβάνεται ένας κανόνας στο τέλος + του συνόλου, που να απορρίπτει από προεπιλογή όλα τα πακέτα που + φτάνουν μέχρι εκεί (default deny). Με τον τρόπο αυτό μπορείτε να + δείτε όλα τα πακέτα που δεν ταίριαξαν με κανένα κανόνα του σετ.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Καταγραφή του IPMON</title> + + <para>Το <application>syslogd</application> χρησιμοποιεί τη δική του + ειδική μέθοδο για το διαχωρισμό των δεδομένων καταγραφής. + Διαθέτει ειδικές ομαδοποιήσεις που ονομάζονται + <quote>facility</quote> και <quote>level</quote>. Όταν το IPMON + χρησιμοποιείται με την επιλογή <option>-Ds</option>, χρησιμοποιεί + από προεπιλογή το <literal>local0</literal> ως όνομα + <quote>facility</quote>. Αν το επιθυμείτε, μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε τα παρακάτω επίπεδα για περαιτέρω διαχωρισμό των + δεδομένων καταγραφής:</para> + + <screen>LOG_INFO - packets logged using the "log" keyword as the action rather than pass or block. +LOG_NOTICE - packets logged which are also passed +LOG_WARNING - packets logged which are also blocked +LOG_ERR - packets which have been logged and which can be considered short</screen> + + <!-- XXX: "can be considered short" == "with incomplete header" --> + + <para>Για να ρυθμίσετε το IPFILTER να καταγράφει όλα τα δεδομένα στο + <filename>/var/log/ipfilter.log</filename>, θα χρειαστεί να + δημιουργήσετε από πριν το αρχείο. Αυτό μπορεί να γίνει με την + παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>touch /var/log/ipfilter.log</userinput></screen> + + <para>Η λειτουργία του &man.syslogd.8; μπορεί να ρυθμιστεί με + καταχωρίσεις στο αρχείο <filename>/etc/syslog.conf</filename>. + Το αρχείο <filename>syslog.conf</filename> προσφέρει σημαντική + ευελιξία στον τρόπο με τον οποίο το <application>syslog</application> + αντιμετωπίζει τα μηνύματα συστήματος που προέρχονται από εφαρμογές + όπως το IPF.</para> + + <para>Προσθέστε την παρακάτω καταχώριση στο αρχείο + <filename>/etc/syslog.conf</filename>:</para> + + <programlisting>local0.* /var/log/ipfilter.log</programlisting> + + <para>Το <literal>local0.*</literal> σημαίνει ότι θα γίνεται + καταγραφή όλων των μηνυμάτων αυτού του τύπου στην τοποθεσία που έχει + οριστεί.</para> + + <para>Για να ενεργοποιήσετε τις αλλαγές στο + <filename>/etc/syslog.conf</filename> θα πρέπει να επανεκκινήσετε το + μηχάνημα ή να αναγκάσετε το &man.syslogd.8; να ξαναδιαβάσει το + <filename>/etc/syslog.conf</filename>, εκτελώντας την εντολή + <command>/etc/rc.d/syslogd reload</command></para> + + <para>Μην ξεχάσετε να τροποποιήσετε το + <filename>/etc/newsyslog.conf</filename> ώστε να εναλλάσσει το αρχείο + καταγραφής που δημιουργήσατε παραπάνω.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Η Μορφή των Μηνυμάτων Καταγραφής</title> + + <para>Τα μηνύματα που παράγονται από την <command>ipmon</command> + αποτελούνται από πεδία δεδομένων που χωρίζονται από λευκό διάστημα. + Τα πεδία που είναι κοινά σε όλα τα μηνύματα, είναι τα παρακάτω:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Η ημερομηνία παραλαβής του πακέτου</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η ώρα παραλαβής του πακέτου. Έχει την μορφή HH:MM:SS.F, + η οποία υποδηλώνει ώρες, λεπτά, δευτερόλεπτα και κλάσματα + δευτερολέπτου (τα οποία μπορεί να είναι πολλά δεκαδικά + ψηφία).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το όνομα της διεπαφής στην οποία έγινε η επεξεργασία του + πακέτου π.χ. <devicename>dc0</devicename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ο αριθμός ομάδας και ο αύξων αριθμός του κανόνα, π.χ. + <literal>@0:17</literal>.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>Μπορείτε να δείτε τα παρακάτω με την εντολή + <command>ipfstat -in</command>:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Το είδος της ενέργειας: p αν το πακέτο πέρασε, b αν το πακέτο + απορρίφθηκε, S για σύντομο πακέτο, n αν δεν ταίριαξε με κανένα + κανόνα, L για κανόνα με καταγραφή. Η σειρά προτεραιότητας στην + απεικόνιση των παραπάνω, είναι S, p, b, n, L. Το κεφαλαίο P ή + το B σημαίνουν ότι η καταγραφή του πακέτου έγινε λόγω κάποιας + γενικής ρύθμισης καταγραφής και όχι εξαιτίας κάποιου + κανόνα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οι διευθύνσεις. Πρόκειται στην πραγματικότητα για τρία + πεδία: τη διεύθυνση και τη θύρα αφετηρίας (χωρίζονται με κόμμα), + το σύμβολο -> και την διεύθυνση και θύρα προορισμού, π.χ. + <literal>209.53.17.22,80 -> 198.73.220.17,1722</literal>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <literal>PR</literal> ακολουθούμενο από το όνομα ή τον + αριθμό του πρωτοκόλλου, π.χ. <literal>PR tcp</literal>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <literal>len</literal> ακολουθούμενο από το μήκος της + επικεφαλίδας και το συνολικό μήκος του πακέτου, π.χ. + <literal>len 20 40</literal>.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>Αν πρόκειται για πακέτο <acronym>TCP</acronym>, θα υπάρχει ένα + επιπλέον πεδίο το οποίο θα ξεκινάει με μια παύλα και θα ακολουθείται + από γράμματα τα οποία αντιστοιχούν στις επιλογές (flags) που έχουν + τεθεί. Δείτε τη σελίδα manual &man.ipf.5; για τη λίστα των + γραμμάτων και των αντίστοιχων flags.</para> + + <para>Αν πρόκειται για πακέτο ICMP, θα υπάρχουν δύο πεδία στο τέλος, + το πρώτο θα είναι πάντα <quote>ICMP</quote> και το επόμενο θα είναι + ο τύπος του μηνύματος και του υπό-μηνύματος ICMP, χωρισμένα με μια + κάθετο, π.χ. ICMP 3/3 για ένα μήνυμα μη προσβάσιμης θύρας (port + unreachable).</para> + </sect2> + + <sect2 id="firewalls-ipf-rules-script"> + <title>Δημιουργία Script Κανόνων με Συμβολική Υποκατάσταση</title> + + <para>Ορισμένοι έμπειροι χρήστες του IPF δημιουργούν ένα αρχείο + κανόνων το οποίο μπορεί να εκτελεστεί ως script με δυνατότητα + συμβολικής υποκατάστασης. Το βασικό όφελος του παραπάνω, είναι ότι + χρειάζεται να αλλάξετε μόνο την τιμή που σχετίζεται με το συμβολικό + όνομα και όταν το script εκτελεστεί, η τιμή θα υποκατασταθεί σε όλους + τους κανόνες που περιέχουν το όνομα αυτό. Καθώς πρόκειται για + script, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε συμβολική υποκατάσταση για να + κωδικοποιήσετε συχνά χρησιμοποιούμενες τιμές και να τις υποκαθιστάτε + σε πολλαπλούς κανόνες. Αυτό φαίνεται και στο παράδειγμα που + ακολουθεί.</para> + + <para>Η σύνταξη του script που χρησιμοποιείται εδώ, είναι συμβατή με τα + κελύφη &man.sh.1;, &man.csh.1;, και &man.tcsh.1;.</para> + + <para>Τα πεδία στα οποία γίνεται συμβολική υποκατάσταση προσημειώνονται + με το σήμα του δολαρίου: <literal>$</literal>.</para> + + <para>Τα συμβολικά πεδία δεν έχουν την προσημείωση με το + $.</para> + + <para>Η τιμή που θα χρησιμοποιηθεί στο συμβολικό πεδίο, θα πρέπει να + εσωκλείεται σε διπλά εισαγωγικά (<literal>"</literal>).</para> + + <para>Ξεκινήστε το αρχείο των κανόνων σας με κάτι αντίστοιχο με το + παρακάτω:</para> + + <programlisting>############# Start of IPF rules script ######################## + +oif="dc0" # name of the outbound interface +odns="192.0.2.11" # ISP's DNS server IP address +myip="192.0.2.7" # my static IP address from ISP +ks="keep state" +fks="flags S keep state" + +# You can choose between building /etc/ipf.rules file +# from this script or running this script "as is". +# +# Uncomment only one line and comment out another. +# +# 1) This can be used for building /etc/ipf.rules: +#cat > /etc/ipf.rules << EOF +# +# 2) This can be used to run script "as is": +/sbin/ipf -Fa -f - << EOF + +# Allow out access to my ISP's Domain name server. +pass out quick on $oif proto tcp from any to $odns port = 53 $fks +pass out quick on $oif proto udp from any to $odns port = 53 $ks + +# Allow out non-secure standard www function +pass out quick on $oif proto tcp from $myip to any port = 80 $fks + +# Allow out secure www function https over TLS SSL +pass out quick on $oif proto tcp from $myip to any port = 443 $fks +EOF +################## End of IPF rules script ########################</programlisting> + + <para>Αυτό είναι όλο. Στο παραπάνω παράδειγμα δεν είναι σημαντικοί + οι κανόνες, αλλά ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν και παίρνουν τιμές + τα πεδία υποκατάστασης. Αν το παραπάνω παράδειγμα βρίσκονταν σε ένα + αρχείο με το όνομα <filename>/etc/ipf.rules.script</filename>, + θα μπορούσατε να επαναφορτώσετε αυτούς τους κανόνες με την παρακάτω + εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sh /etc/ipf.rules.script</userinput></screen> + + <para>Υπάρχει ένα πρόβλημα όταν χρησιμοποιούνται αρχεία κανόνων με + ενσωματωμένους συμβολισμούς: Το IPF δεν καταλαβαίνει τη συμβολική + υποκατάσταση, και δεν μπορεί να διαβάσει αυτά τα scripts άμεσα.</para> + + <para>Ένα τέτοιο script μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ένα από τους δύο + παρακάτω τρόπους:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Αφαιρέστε το σχόλιο από τη γραμμή που ξεκινάει με + <literal>cat</literal>, και μετατρέψτε σε σχόλιο τη γραμμή που + ξεκινάει με <literal>/sbin/ipf</literal>. Τοποθετήστε το + <literal>ipfilter_enable="YES"</literal> στο αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename> όπως συνήθως, και εκτελέστε + το script μια φορά μετά από κάθε αλλαγή για να δημιουργήσετε ή να + ενημερώσετε το <filename>/etc/ipf.rules</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Απενεργοποιήστε το IPFILTER στα scripts εκκίνησης του + συστήματος, προσθέτοντας την καταχώριση + <literal>ipfilter_enable="NO"</literal> (πρόκειται για την + προεπιλεγμένη τιμή) στο αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename>.</para> + + <para>Προσθέστε ένα script όπως το παρακάτω στον κατάλογο εκκίνησης + <filename class="directory">/usr/local/etc/rc.d/</filename>. Το + script θα πρέπει να έχει ένα προφανές όνομα, όπως + <filename>ipf.loadrules.sh</filename>. Η επέκταση + <filename>.sh</filename> είναι υποχρεωτική.</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +sh /etc/ipf.rules.script</programlisting> + + <para>Οι άδειες σε αυτό το αρχείο, θα πρέπει να επιτρέπουν ανάγνωση, + εγγραφή και εκτέλεση για τον χρήστη + <username>root</username>.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>chmod 700 /usr/local/etc/rc.d/ipf.loadrules.sh</userinput></screen> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Οι κανόνες του IPF θα φορτώνονται πλέον κατά την εκκίνηση του + συστήματος σας.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Το Σύνολο Κανόνων του IPF</title> + + <para>Ως <quote>σύνολο κανόνων</quote> στο IPF, ορίζουμε μια ομάδα + κανόνων που έχουν γραφεί για να επιτρέπουν ή να απορρίπτουν πακέτα + ανάλογα με τις τιμές που περιέχονται σε αυτά. Η διπλής κατεύθυνσης + ανταλλαγή πακέτων μεταξύ υπολογιστών αποτελεί μια συνεδρία. + Το σύνολο κανόνων του firewall επεξεργάζεται τόσο τα πακέτα που + έρχονται από το Internet, όσο και τα πακέτα που παράγονται από το + σύστημα ως απάντηση σε αυτά. Κάθε υπηρεσία <acronym>TCP/IP</acronym> + (π.χ. telnet, www, mail, κ.λ.π.) καθορίζεται από το πρωτόκολλο και + την προνομιακή (privileged) θύρα που χρησιμοποιεί για να δέχεται + αιτήματα εξυπηρέτησης. Τα πακέτα που προορίζονται για μια + συγκεκριμένη υπηρεσία, ξεκινούν από τη διεύθυνση αφετηρίας + χρησιμοποιώντας μια μη-προνομιακή θύρα και καταλήγουν στη + συγκεκριμένη θύρα υπηρεσίας στον προορισμό. Όλες οι παραπάνω + παράμετροι (θύρες και διευθύνσεις) μπορούν να χρησιμοποιηθούν + ως κριτήρια επιλογής για την δημιουργία κανόνων που επιτρέπουν + ή εμποδίζουν την πρόσβαση σε υπηρεσίες.</para> + + <indexterm> + <primary>IPFILTER</primary> + <secondary>rule processing order</secondary> + </indexterm> + + <para>Το IPF γράφτηκε αρχικά χρησιμοποιώντας μια λογική επεξεργασίας + κανόνων του τύπου <quote>ο τελευταίος κανόνας που ταιριάζει, είναι ο + νικητής</quote> και χρησιμοποιούσε μόνο κανόνες stateless. Με την + πάροδο του χρόνου, το IPF ενισχύθηκε με την επιλογή + <quote>quick</quote> και με δυνατότητα αποθήκευσης κατάστασης + μέσω της επιλογής <quote>keep state</quote>. Με τον τρόπο αυτό, + εκσυγχρονίστηκε δραματικά η λογική επεξεργασίας των κανόνων.<para> + + <para>Οι οδηγίες που περιέχονται σε αυτή την ενότητα βασίζονται στη + χρήση κανόνων που περιέχουν την επιλογή <quote>quick</quote> και την + επιλογή <quote>keep state</quote> για τη διατήρηση της κατάστασης. + Αυτές είναι και οι βασικές λειτουργίες για την κωδικοποίηση του + συνόλου κανόνων ενός inclusive firewall.</para> + + <warning> + <para>Όταν δουλεύετε με τους κανόνες του firewall, θα πρέπει να είστε + <emphasis>πολύ προσεκτικοί</emphasis>. Αν βάλετε λανθασμένες + ρυθμίσεις, μπορεί να <emphasis>κλειδωθείτε έξω</emphasis> από τον + εξυπηρετητή σας. Για να είστε ασφαλείς, είναι προτιμότερο να + κάνετε τις αρχικές σας ρυθμίσεις από την τοπική κονσόλα, παρά μέσω + απομακρυσμένης σύνδεσης (π.χ. μέσω + <application>ssh</application>).</para> + </warning> + </sect2> + + <sect2> + <title>Συντακτικό Κανόνων</title> + + <indexterm> + <primary>IPFILTER</primary> + <secondary>rule syntax</secondary> + </indexterm> + + <para>Το συντακτικό των κανόνων που παρουσιάζουμε εδώ, έχει απλοποιηθεί + ώστε να απεικονίζει τη σύγχρονη stateful υλοποίηση και τη λογική + του τύπου <quote>ο πρώτος κανόνας που ταιριάζει είναι και ο + νικητής</quote>. Για την περιγραφή του παλιότερου τρόπου λειτουργίας, + διαβάστε τη σελίδα manual του &man.ipf.8;.</para> + + <para>Ο χαρακτήρας <literal>#</literal> χρησιμοποιείται για να + επισημάνει την αρχή ενός σχολίου, και μπορεί να εμφανίζεται στο τέλος + μιας γραμμής κανόνα ή στη δική του γραμμή. Οι κενές γραμμές + αγνοούνται.</para> + + <para>Οι κανόνες περιέχουν λέξεις-κλειδιά. Οι λέξεις αυτές θα πρέπει + να κωδικοποιηθούν με συγκεκριμένη σειρά από τα αριστερά προς τα δεξιά + της γραμμής. Οι λέξεις-κλειδιά φαίνονται παρακάτω με έντονα γράμματα. + Μερικές λέξεις έχουν υπο-επιλογές οι οποίες μπορεί να είναι επίσης + λέξεις-κλειδιά και να περιλαμβάνουν επίσης περισσότερες υπο-επιλογές. + Κάθε μια από τις επικεφαλίδες στο παράδειγμα που φαίνεται παρακάτω + έχει μια κεφαλίδα με έντονα γράμματα η οποία επεξηγεί το περιεχόμενο + της.</para> + + <!-- This section is probably wrong. See the OpenBSD flag --> + <!-- What is the "OpenBSD flag"? Reference please --> + + <para><replaceable>ACTION IN-OUT OPTIONS SELECTION STATEFUL PROTO + SRC_ADDR,DST_ADDR OBJECT PORT_NUM TCP_FLAG + STATEFUL</replaceable></para> + + <para><replaceable>ACTION</replaceable> = block | pass</para> + + <para><replaceable>IN-OUT</replaceable> = in | out</para> + + <para><replaceable>OPTIONS</replaceable> = log | quick | on + interface-name</para> + + <para><replaceable>SELECTION</replaceable> = proto value | + source/destination IP | port = number | flags + flag-value</para> + + <para><replaceable>PROTO</replaceable> = tcp/udp | udp | tcp | + icmp</para> + + <para><replaceable>SRC_ADD,DST_ADDR</replaceable> = all | from + object to object</para> + + <para><replaceable>OBJECT</replaceable> = IP address | any</para> + + <para><replaceable>PORT_NUM</replaceable> = port number</para> + + <para><replaceable>TCP_FLAG</replaceable> = S</para> + + <para><replaceable>STATEFUL</replaceable> = keep state</para> + + <sect3> + <title>ACTION</title> + + <para>Η ενέργεια (action) δείχνει τι πρέπει να γίνει με το πακέτο αν + ταιριάζει με τον κανόνα του φίλτρου. Κάθε κανόνας + <emphasis>πρέπει</emphasis> να διαθέτει μια ενέργεια. Οι ενέργειες + που αναγνωρίζονται, φαίνονται παρακάτω:</para> + + <para>Το <literal>block</literal> δείχνει ότι το πακέτο θα πρέπει να + απορριφθεί αν ταιριάζει με τις παραμέτρους επιλογής του + κανόνα.</para> + + <para>Το <literal>pass</literal> δείχνει ότι το πακέτο θα πρέπει να + εξέλθει από το firewall, αν ταιριάζει με τις παραμέτρους επιλογής + του κανόνα.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>IN-OUT</title> + + <para>Κάθε κανόνας του φίλτρου πρέπει υποχρεωτικά να διευκρινίζει + με σαφήνεια αν αναφέρεται στην είσοδο ή την έξοδο πακέτων. + Η επόμενη λέξη-κλειδί πρέπει να είναι <literal>in</literal> ή + <literal>out</literal> και αν δεν υπάρχει, ο κανόνας θα αποτύχει + κατά το συντακτικό έλεγχο.</para> + + <para>Το <literal>in</literal> σημαίνει ότι ο κανόνας θα εφαρμοστεί + σε ένα εισερχόμενο πακέτο το οποίο μόλις λήφθηκε στη διεπαφή που + συνδέεται με το Διαδίκτυο.</para> + + <para>Το <literal>out</literal> σημαίνει ότι ο κανόνας θα εφαρμοστεί + σε ένα πακέτο που προορίζεται για έξοδο μέσω της διεπαφής που + συνδέεται με το Διαδίκτυο.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>OPTIONS</title> + + <note> + <para>Οι παρακάτω επιλογές πρέπει να χρησιμοποιηθούν με τη σειρά + που φαίνονται εδώ.</para> + </note> + + <para>Το <literal>log</literal> δείχνει ότι η επικεφαλίδα του πακέτου + θα γραφεί στο αρχείο καταγραφής του + + <!-- XXX - xref here --> + + <devicename>ipl</devicename> (όπως περιγράφεται στην ενότητα + LOGGING που ακολουθεί) αν οι παράμετροι της επιλογής ταιριάζουν με + το πακέτο.</para> + + <para>To <literal>quick</literal> δείχνει ότι αν οι παράμετροι της + επιλογής ταιριάζουν με το πακέτο, ο συγκεκριμένος κανόνας θα είναι + και ο τελευταίος κανόνας που θα ελεγχθεί. Η επιλογή αυτή είναι + υποχρεωτική για τη σύγχρονη λογική επεξεργασίας πακέτων.</para> + + <para>Το <literal>on</literal> δείχνει το όνομα της διεπαφής που θα + ενσωματωθεί στις παραμέτρους επιλογής. Τα ονόματα των διεπαφών + φαίνονται όταν εκτελείται η εντολή &man.ifconfig.8;. + Χρησιμοποιώντας την επιλογή αυτή, ο κανόνας θα ελεγχθεί μόνο αν το + πακέτο διέρχεται μέσω της συγκεκριμένης διεπαφής και προς τη + συγκεκριμένη κατεύθυνση (εισερχόμενα/εξερχόμενα). Η επιλογή αυτή + είναι υποχρεωτική για την σύγχρονη λογική επεξεργασίας των + κανόνων.</para> + + <para>Όταν γίνεται καταγραφή ενός πακέτου, οι επικεφαλίδες γράφονται + στην ψευδο-συσκευή καταγραφής πακέτων <acronym>IPL</acronym>. + Μετά την εντολή <literal>log</literal>, μπορούν να χρησιμοποιηθούν + οι παρακάτω παράμετροι (με τη σειρά που φαίνονται):</para> + + <para>Το <literal>body</literal> δείχνει ότι θα γίνει καταγραφή των + πρώτων 128 bytes των περιεχομένων του πακέτου, που βρίσκονται αμέσως + μετά την επικεφαλίδα.</para> + + <para>Η επιλογή <literal>first</literal> συνίσταται να χρησιμοποιηθεί + αν η επιλογή <literal>log</literal> χρησιμοποιείται σε συνδυασμό + με την <literal>keep state</literal>. Με τον τρόπο αυτό γίνεται + καταγραφή μόνο του πρώτου πακέτου (με το οποίο ξεκίνησε η + επικοινωνία), και όχι όλων των υπολοίπων τα οποία ταιριάζουν με την + πληροφορία <quote>keep state</quote>.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>SELECTION</title> + + <para>Οι λέξεις κλειδιά που περιγράφονται σε αυτή την ενότητα, + χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν ποιες ιδιότητες του πακέτου + θα διερευνηθούν για να καθοριστεί αν ταιριάζει ή όχι με τους + κανόνες. Μια λέξη-κλειδί ορίζει το κεντρικό θέμα και ακολουθείται + από άλλες λέξεις που ορίζουν τις ακριβείς επιλογές. Πρέπει πάντοτε + να επιλέγεται μια από αυτές τις λέξεις. Παρέχονται οι παρακάτω + ιδιότητες γενικής χρήσης οι οποίες πρέπει να χρησιμοποιηθούν με + αυτή τη σειρά:</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>PROTO</title> + + <para>Το <literal>proto</literal> είναι η βασική λέξη, και πρέπει + να γράφεται μαζί με κάποια αντίστοιχη τιμή για περαιτέρω επιλογή. + Η τιμή επιτρέπει το ταίριασμα με ένα συγκεκριμένο πρωτόκολλο. Είναι + υποχρεωτικό να χρησιμοποιηθεί για να λειτουργεί η σύγχρονη λογική + επεξεργασίας των κανόνων.</para> + + <para>Τα ονόματα πρωτοκόλλων που αναγνωρίζονται και μπορούν να + χρησιμοποιηθούν, είναι τα + <literal>tcp/udp | udp | tcp | icmp</literal> ή οποιαδήποτε άλλα + εμφανίζονται στο <filename>/etc/protocols</filename>. Μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε το ειδικό όνομα <literal>tcp/udp</literal> το οποίο + ταιριάζει είτε με πακέτο <acronym>TCP</acronym> είτε με + <acronym>UDP</acronym>. Η ειδική αυτή ονομασία προστέθηκε ώστε να + αποφεύγονται διπλοί, αλλά κατά τα άλλα όμοιοι, κανόνες.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>SRC_ADDR/DST_ADDR</title> + + <para>Η λέξη <literal>all</literal> είναι ουσιαστικά συνώνυμη με την + φράση <quote>from any to any</quote> χωρίς να υπάρχουν άλλες + παράμετροι για το ταίριασμα.</para> + + <para>Όταν χρησιμοποιείται το <literal>from src to dst</literal>, οι + λέξεις <literal>from</literal> και <literal>to</literal> δηλώνουν + διευθύνσεις IP που θα χρησιμοποιηθούν για το ταίριασμα. Οι κανόνες + πρέπει να καθορίζουν τις παραμέτρους τόσο της αφετηρίας όσο και του + προορισμού. Η λέξη <literal>any</literal> έχει την ειδική ιδιότητα + να ταιριάζει με οποιαδήποτε διεύθυνση IP. Παραδείγματα χρήσης: + <literal>from any to any</literal> ή + <literal>from 0.0.0.0/0 to any</literal> ή + <literal>from any to 0.0.0.0/0</literal> ή + <literal>from 0.0.0.0 to any</literal> ή + <literal>from any to 0.0.0.0</literal>.</para> + + <para>Δεν υπάρχει τρόπος να περιγραφούν περιοχές IP διευθύνσεων που + δεν μπορούν να εκφραστούν εύκολα με τη μορφή αριθμών χωρισμένων με + τελείες / μάσκας υποδικτύου. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το + βοηθητικό πρόγραμμα <filename + role="package">net-mgmt/ipcalc</filename> για διευκόλυνση σας + στους υπολογισμούς. Δείτε την δικτυακή τοποθεσία του προγράμματος + για περισσότερες πληροφορίες: <ulink + url="http://jodies.de/ipcalc"></ulink>.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>PORT</title> + + <para>Το ταίριασμα με κάποια συγκεκριμένη θύρα αφετηρίας ή/και + προορισμού (αν υπάρχει) εφαρμόζεται μόνο σε πακέτα + <acronym>TCP</acronym> και <acronym>UDP</acronym>. Κατά την + δημιουργία συγκρίσεων με θύρες, μπορείτε είτε να χρησιμοποιήσετε τον + αριθμό της θύρας, είτε το όνομα της αντίστοιχης υπηρεσίας + από το αρχείο <filename>/etc/services</filename>. Όταν η θύρα + εμφανίζεται ως τμήμα του αντικειμένου <literal>from</literal>, το + ταίριασμα θα γίνει με την θύρα της αφετηρίας. Όταν εμφανίζεται ως + τμήμα του αντικειμένου <literal>to</literal>, το ταίριασμα θα γίνει + με τη θύρα προορισμού. Για να λειτουργεί η σύγχρονη λογική + ταιριάσματος κανόνων, θα πρέπει οπωσδήποτε να υπάρχει η επιλογή + θύρας στο αντικείμενο <literal>to</literal>. Παράδειγμα χρήσης: + <literal>from any to any port = 80</literal></para> + + <!-- XXX: Μάλλον θέλει και άλλες διορθώσεις --> + + <para>Οι συγκρίσεις που αναφέρονται σε μια μόνο θύρα, μπορούν να + γίνουν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, χρησιμοποιώντας + διαφορετικούς τελεστές σύγκρισης. Είναι επίσης δυνατόν να + καθοριστούν ολόκληρες περιοχές από θύρες.</para> + + <para>port "=" | "!=" | "<" | ">" | "<=" | ">=" | + "eq" | "ne" | "lt" | "gt" | "le" | "ge".</para> + + <para>Για να καθορίσετε περιοχές θυρών, χρησιμοποιήστε + port "<>" | "><"</para> + + <warning> + <para>Μετά τις παραμέτρους για το ταίριασμα της αφετηρίας και του + προορισμού, οι παρακάτω δύο παράμετροι είναι υποχρεωτικές για να + λειτουργεί η σύγχρονη λογική επεξεργασίας των κανόνων.</para> + </warning> + </sect3> + + <sect3> + <title><acronym>TCP</acronym>_FLAG</title> + + <para>Τα flags είναι ενεργά μόνο στο φιλτράρισμα του πρωτοκόλλου + <acronym>TCP</acronym>. Το κάθε γράμμα αντιπροσωπεύει ένα πιθανό + flag το για το οποίο γίνεται ανίχνευση στην επικεφαλίδα του πακέτου + <acronym>TCP</acronym>.</para> + + <para>Η σύγχρονη λογική επεξεργασίας των κανόνων, χρησιμοποιεί την + παράμετρο <literal>flags S</literal> για την αναγνώριση της έναρξης + μια συνεδρίας tcp.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>STATEFUL</title> + + <para>Σε ένα κανόνα που επιτρέπει (pass) το πέρασμα των πακέτων, η + επιλογή <literal>keep state</literal> δείχνει ότι θα πρέπει να + ενεργοποιείται η λειτουργία stateful filtering όταν το πακέτο + ταιριάζει με τα κριτήρια επιλογής.</para> + + <note> + <para>Η επιλογή αυτή είναι υποχρεωτική για τη λειτουργία της + σύγχρονης λογικής επεξεργασίας κανόνων.</para> + </note> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Φιλτράρισμα με Διατήρηση της Κατάστασης (stateful)</title> + + <indexterm> + <primary>IPFILTER</primary> + <secondary>stateful filtering</secondary> + </indexterm> + + <!-- XXX: duplicated --> + + <para>Το stateful φιλτράρισμα, αντιμετωπίζει την κίνηση του δικτύου ως + μιας διπλής κατεύθυνσης ανταλλαγή πακέτων τα οποία δημιουργούν μια + συνεδρία. Όταν ενεργοποιηθεί, η διατήρηση της κατάστασης + (keep-state) δημιουργεί δυναμικά εσωτερικούς κανόνες για κάθε πακέτο + το οποίο ανταλλάσσεται κατά τη διάρκεια αυτής της συνεδρίας. + Έχει επίσης τη δυνατότητα να διερευνήσει αν ακολουθούνται οι έγκυροι + κανόνες ανταλλαγής μηνυμάτων μεταξύ του αποστολέα και του παραλήπτη. + Οποιαδήποτε πακέτα δεν ταιριάζουν με το πρότυπο αυτής της + επικοινωνίας, απορρίπτονται ως ψεύτικα.</para> + + <para>Η διατήρηση της κατάστασης επιτρέπει επίσης να περάσουν τα + πακέτα <acronym>ICMP</acronym> που σχετίζονται με μια συνεδρία + <acronym>TCP</acronym> ή <acronym>UDP</acronym>. Έτσι, αν ληφθούν + πακέτα <acronym>ICMP</acronym> τύπου 3 code 4 ως απάντηση κατά τη + διάρκεια της επίσκεψης σας σε μια ιστοσελίδα, (η οποία επιτρέπεται + από τον αντίστοιχο κανόνα εξερχομένων), θα τους επιτραπεί η είσοδος. + Οποιοδήποτε πακέτο για το οποίο το IPF είναι σίγουρο ότι πρόκειται + για τμήμα μιας ενεργής συνεδρίας, θα περάσει ακόμα και αν είναι + διαφορετικό πρωτόκολλο.</para> + + <para>Αυτό που συμβαίνει είναι το παρακάτω:</para> + + <para>Τα πακέτα που προορίζονται να εξέλθουν μέσω της διεπαφής που + συνδέεται στο Internet, ελέγχονται αρχικά σύμφωνα με το δυναμικό + πίνακα καταστάσεων. Αν το πακέτο ταιριάζει με το επόμενο που + αναμένεται σε μια ενεργή συνεδρία, εξέρχεται από το firewall και + ταυτόχρονα ενημερώνεται η κατάσταση της συγκεκριμένης συνεδρίας στον + παραπάνω δυναμικό πίνακα. Τα υπόλοιπα πακέτα (που δεν ταιριάζουν με + κάποια συνεδρία σε εξέλιξη) ελέγχονται σύμφωνα με το σύνολο κανόνων + για τα εξερχόμενα πακέτα.</para> + + <para>Τα πακέτα που έρχονται από τη διεπαφή που είναι συνδεμένη με το + Internet, ελέγχονται αρχικά μέσω του δυναμικού πίνακα καταστάσεων. + Αν το πακέτο ταιριάζει με το επόμενο που αναμένεται σε μια ενεργή + συνεδρία, εξέρχεται από το firewall και ταυτόχρονα ενημερώνεται + η κατάσταση της συγκεκριμένης συνεδρίας στον παραπάνω πίνακα. Τα + υπόλοιπα πακέτα (που δεν ταιριάζουν με κάποια συνεδρία σε εξέλιξη) + ελέγχονται σύμφωνα με το σύνολο κανόνων για τα εισερχόμενα + πακέτα.</para> + + <para>Όταν η επικοινωνία ολοκληρωθεί, διαγράφεται από τον δυναμικό + πίνακα καταστάσεων.</para> + + <para>Το stateful φιλτράρισμα επιτρέπει να εστιάσουμε την προσοχή μας + στην αποδοχή ή απόρριψη των νέων συνδέσεων. Αν επιτραπεί μια νέα + συνεδρία, όλα τα υπόλοιπα πακέτα της θα επιτρέπονται αυτόματα, ενώ + τυχόν ψεύτικα πακέτα θα απορρίπτονται επίσης αυτόματα. Το stateful + φιλτράρισμα διαθέτει μια σειρά από προχωρημένες ικανότητες διερεύνησης + των πακέτων, με δυνατότητα να αμύνεται σε πολλές διαφορετικές + μεθόδους που χρησιμοποιούν οι επιτιθέμενοι.</para> + </sect2> + + <sect2> + <!-- XXX: This section needs a rewrite --> + + <title>Παράδειγμα Συνόλου Κανόνων για ένα Inclusive Firewall</title> + + <para>Το παρακάτω σύνολο κανόνων δίνεται ως παράδειγμα για + να φτιάξετε ένα ιδιαίτερα ασφαλές inclusive firewall. Ένα inclusive + firewall επιτρέπει το πέρασμα μόνο των υπηρεσιών που ταιριάζουν με + τους κανόνες που έχει για αποδοχή πακέτων, και απορρίπτει όλα τα + υπόλοιπα. Τα firewalls που προστατεύουν άλλα μηχανήματα (τα οποία + καλούνται και <quote>network firewalls</quote>) θα πρέπει να διαθέτουν + τουλάχιστον δύο διεπαφές. Η μια διεπαφή συνδέεται με το τοπικό δίκτυο + (<acronym>LAN</acronym>) το οποίο θεωρείται έμπιστο, και η άλλη με + το δημόσιο Internet. Εναλλακτικά, ένα firewall μπορεί να + προστατεύει μόνο το σύστημα στο οποίο εκτελείται—αυτό καλείται + <quote>host based firewall</quote> και είναι κατάλληλο ιδιαίτερα + για εξυπηρετητές που λειτουργούν σε μη έμπιστα δίκτυα.</para> + + <para>Όλα τα συστήματα τύπου &unix;, συμπεριλαμβανομένου και του &os;, + έχουν σχεδιαστεί να χρησιμοποιούν την διεπαφή + <devicename>lo0</devicename> και την IP διεύθυνση + <hostid role="ipaddr">127.0.0.1</hostid> για εσωτερική επικοινωνία + μέσα στο ίδιο το λειτουργικό σύστημα. Το firewall πρέπει να περιέχει + κανόνες που να επιτρέπουν την ελεύθερη και χωρίς περιορισμούς κίνηση + των ειδικών αυτών εσωτερικών πακέτων.</para> + + <para>Οι κανόνες που εξουσιοδοτούν την πρόσβαση προς το Internet, + ορίζονται στην διεπαφή του δικτύου που συνδέεται σε αυτό. Οι κανόνες + αυτοί ελέγχουν τόσο την εισερχόμενη όσο και την εξερχόμενη κίνηση + στο Internet. Η διεπαφή αυτή μπορεί να είναι η + <devicename>tun0</devicename> που χρησιμοποιείται στο PPP χρήστη, ή + ακόμα και η κάρτα δικτύου που συνδέεται σε ένα DSL router ή + modem.</para> + + <para>Σε περίπτωση που μια ή περισσότερες κάρτες δικτύου συνδέονται σε + εσωτερικά ιδιωτικά δίκτυα πίσω από το firewall, θα πρέπει να υπάρχουν + οι αντίστοιχοι κανόνες που να επιτρέπουν την ελεύθερη διακίνηση των + πακέτων ανάμεσα στις διεπαφές αυτές ή/και στο Internet.</para> + + <para>Οι κανόνες πρέπει να οργανώνονται σε τρεις κύριες ενότητες: αρχικά + όλες οι διεπαφές στις οποίες επιτρέπεται η ελεύθερη διακίνηση + δεδομένων, έπειτα η διεπαφή από την οποία εξέρχονται τα πακέτα προς + το δημόσιο δίκτυο (Internet) και τέλος η διεπαφή από την οποία + λαμβάνονται πακέτα από το Internet.</para> + + <para>Σε κάθε μια από τις ενότητες των διεπαφών που + συνδέονται στο Internet, πρέπει να τοποθετούνται πρώτοι οι κανόνες + που ταιριάζουν συχνότερα με την αντίστοιχη κίνηση. Ο τελευταίος + κανόνας της ενότητας θα πρέπει να απορρίπτει και να καταγράφει όλα τα + πακέτα της συγκεκριμένης διεπαφής/κατεύθυνσης.</para> + + <para>Η ενότητα των Εξερχομένων (Outbound) στο ακόλουθο σύνολο κανόνων, + περιέχει μόνο κανόνες τύπου <literal>pass</literal> οι οποίοι + επιτρέπουν (μέσω κατάλληλων τιμών στις παραμέτρους τους) σε + συγκεκριμένες υπηρεσίες να αποκτήσουν πρόσβαση στο Internet. Όλοι οι + κανόνες διαθέτουν τις επιλογές <literal>quick</literal>, + <literal>on</literal>, <literal>proto</literal>, + <literal>port</literal> και <literal>keep state</literal>. Οι κανόνες + <literal>proto tcp</literal> περιλαμβάνουν την επιλογή + <literal>flag</literal> ώστε να αναγνωρίζουν την αίτηση έναρξης της + συνεδρίας και να ενεργοποιούν τη λειτουργία διατήρησης της + κατάστασης (stateful).</para> + + <para>Στην ενότητα των εισερχόμενων πακέτων (Inbound) που φαίνεται + παρακάτω, πρώτοι εμφανίζονται οι κανόνες που χρησιμοποιούνται για την + απόρριψη των ανεπιθύμητων πακέτων. Αυτό γίνεται για δύο διαφορετικούς + λόγους. Ο πρώτος είναι ότι τα κακόβουλα πακέτα μπορεί εν μέρει να + ταιριάζουν με κάποια χαρακτηριστικά της έγκυρης κίνησης. Τα πακέτα + αυτά θα πρέπει να απορριφθούν, αντί να γίνουν δεκτά από κάποιο + επόμενο κανόνα <literal>allow</literal>. Ο δεύτερος είναι ότι + μπορείτε να απορρίψετε συγκεκριμένα πακέτα τα οποία γνωρίζετε ότι δεν + είναι έγκυρα, αλλά σας είναι αδιάφορη η καταγραφή τους. Με τον τρόπο + αυτό εμποδίζεται η λήψη και καταγραφή τους από τον τελευταίο κανόνα. + Ο τελευταίος κανόνας τυπικά απορρίπτει και καταγράφει όλα τα πακέτα + που έφτασαν μέχρι αυτόν. Ο κανόνας αυτός χρησιμοποιείται για την + παροχή νομικών αποδείξεων σε περίπτωση που κινήσετε δικαστική + διαδικασία κατά ατόμων που προέβησαν σε επιθέσεις στο σύστημα + σας.</para> + + <para>Θα πρέπει επίσης να εξασφαλίσετε ότι το σύστημα σας δεν θα δώσει + καμιά απάντηση σε κανένα από τα ανεπιθύμητα πακέτα. Τα πακέτα αυτά + θα πρέπει να απορριφθούν και να εξαφανιστούν. Με τον τρόπο αυτό, ο + επιτιθέμενος δεν έχει καμιά γνώση αν τα πακέτα του έφτασαν μέχρι το + σύστημα σας. Όσο λιγότερα μπορούν να μάθουν οι επιτιθέμενοι σχετικά + με το σύστημα σας, τόσο περισσότερο χρόνο θα χρειαστεί να επενδύσουν + για να καταφέρουν να σας βλάψουν στα αλήθεια. Οι κανόνες με την + επιλογή <literal>log first</literal> καταγράφουν το συμβάν μόνο την + πρώτη φορά που ενεργοποιούνται. Η επιλογή αυτή περιλαμβάνεται στον + κανόνα <literal>nmap OS fingerprint</literal> στο παράδειγμα που + φαίνεται παρακάτω. Το βοηθητικό πρόγραμμα <filename + role="package">security/nmap</filename> χρησιμοποιείται συχνά + από κακόβουλα άτομα, που προσπαθούν με αυτό τον τρόπο να + αναγνωρίσουν το λειτουργικό σύστημα του μηχανήματος σας.</para> + + <para>Κάθε φορά που υπάρχει καταγραφή από κάποιο κανόνα με την επιλογή + <literal>log first</literal>, θα πρέπει να εκτελέσετε την εντολή + <command>ipfstat -hio</command> για να δείτε πόσες φορές έχει + ενεργοποιηθεί αυτός ο κανόνας συνολικά. Έτσι θα ξέρετε αν π.χ. σας + κάνουν επίθεση υπερχείλισης (flood).</para> + + <para>Δείτε το αρχείο <filename>/etc/services</filename> για να βρείτε + αριθμούς θυρών που δεν αναγνωρίζετε. Μπορείτε επίσης να επισκεφθείτε + την τοποθεσία <ulink + url="http://www.securitystats.com/tools/portsearch.php"></ulink> + και να κάνετε αναζήτηση για τη συγκεκριμένη θύρα, ώστε να δείτε ποια + υπηρεσία εξυπηρετεί.</para> + + <para>Δείτε την επόμενη τοποθεσία για τις θύρες που χρησιμοποιούνται + συνήθως από κακόβουλα προγράμματα (trojans): <ulink + url="http://www.simovits.com/trojans/trojans.html"></ulink>.</para> + + <para>Το παρακάτω σύνολο κανόνων είναι αρκετά πλήρες και πολύ ασφαλές. + Δημιουργεί firewall τύπου <literal>inclusive</literal>, και έχει + δοκιμαστεί σε πραγματικές συνθήκες λειτουργίας. Μπορεί να + εξυπηρετήσει το ίδιο καλά και το δικό σας σύστημα. Απλώς μετατρέψτε + σε σχόλιο τους κανόνες για τις υπηρεσίες που δεν θέλετε να + ενεργοποιήσετε.</para> + + <para>Για να αποφύγετε την καταγραφή ανεπιθύμητων μηνυμάτων, + απλώς προσθέστε ένα αντίστοιχο κανόνα απόρριψης + (<literal>block</literal>) στην ενότητα των εισερχομένων + (inbound).</para> + + <para>Θα πρέπει να αλλάξετε το όνομα της διεπαφής + <devicename>dc0</devicename> του παραδείγματος, με το πραγματικό όνομα + της κάρτας δικτύου που συνδέει το σύστημα σας με το Internet. Για + όσους χρησιμοποιούν το PPP χρήστη, το όνομα θα είναι + <devicename>tun0</devicename>.</para> + + <para>Προσθέστε τις ακόλουθες καταχωρίσεις στο αρχείο + <filename>/etc/ipf.rules</filename>:</para> + + <programlisting>################################################################# +# No restrictions on Inside LAN Interface for private network +# Not needed unless you have LAN +################################################################# + +#pass out quick on xl0 all +#pass in quick on xl0 all + +################################################################# +# No restrictions on Loopback Interface +################################################################# +pass in quick on lo0 all +pass out quick on lo0 all + +################################################################# +# Interface facing Public Internet (Outbound Section) +# Match session start requests originating from behind the +# firewall on the private network +# or from this gateway server destined for the public Internet. +################################################################# + +# Allow out access to my ISP's Domain name server. +# xxx must be the IP address of your ISP's DNS. +# Dup these lines if your ISP has more than one DNS server +# Get the IP addresses from /etc/resolv.conf file +pass out quick on dc0 proto tcp from any to xxx port = 53 flags S keep state +pass out quick on dc0 proto udp from any to xxx port = 53 keep state + +# Allow out access to my ISP's DHCP server for cable or DSL networks. +# This rule is not needed for 'user ppp' type connection to the +# public Internet, so you can delete this whole group. +# Use the following rule and check log for IP address. +# Then put IP address in commented out rule & delete first rule +pass out log quick on dc0 proto udp from any to any port = 67 keep state +#pass out quick on dc0 proto udp from any to z.z.z.z port = 67 keep state + + +# Allow out non-secure standard www function +pass out quick on dc0 proto tcp from any to any port = 80 flags S keep state + +# Allow out secure www function https over TLS SSL +pass out quick on dc0 proto tcp from any to any port = 443 flags S keep state + +# Allow out send & get email function +pass out quick on dc0 proto tcp from any to any port = 110 flags S keep state +pass out quick on dc0 proto tcp from any to any port = 25 flags S keep state + +# Allow out Time +pass out quick on dc0 proto tcp from any to any port = 37 flags S keep state + +# Allow out nntp news +pass out quick on dc0 proto tcp from any to any port = 119 flags S keep state + +# Allow out gateway & LAN users' non-secure FTP ( both passive & active modes) +# This function uses the IP<acronym>NAT</acronym> built in FTP proxy function coded in +# the nat rules file to make this single rule function correctly. +# If you want to use the pkg_add command to install application packages +# on your gateway system you need this rule. +pass out quick on dc0 proto tcp from any to any port = 21 flags S keep state + +# Allow out ssh/sftp/scp (telnet/rlogin/FTP replacements) +# This function is using SSH (secure shell) +pass out quick on dc0 proto tcp from any to any port = 22 flags S keep state + +# Allow out insecure Telnet +pass out quick on dc0 proto tcp from any to any port = 23 flags S keep state + +# Allow out FreeBSD CVSup function +pass out quick on dc0 proto tcp from any to any port = 5999 flags S keep state + +# Allow out ping to public Internet +pass out quick on dc0 proto icmp from any to any icmp-type 8 keep state + +# Allow out whois from LAN to public Internet +pass out quick on dc0 proto tcp from any to any port = 43 flags S keep state + +# Block and log only the first occurrence of everything +# else that's trying to get out. +# This rule implements the default block +block out log first quick on dc0 all + +################################################################# +# Interface facing Public Internet (Inbound Section) +# Match packets originating from the public Internet +# destined for this gateway server or the private network. +################################################################# + +# Block all inbound traffic from non-routable or reserved address spaces +block in quick on dc0 from 192.168.0.0/16 to any #RFC 1918 private IP +block in quick on dc0 from 172.16.0.0/12 to any #RFC 1918 private IP +block in quick on dc0 from 10.0.0.0/8 to any #RFC 1918 private IP +block in quick on dc0 from 127.0.0.0/8 to any #loopback +block in quick on dc0 from 0.0.0.0/8 to any #loopback +block in quick on dc0 from 169.254.0.0/16 to any #DHCP auto-config +block in quick on dc0 from 192.0.2.0/24 to any #reserved for docs +block in quick on dc0 from 204.152.64.0/23 to any #Sun cluster interconnect +block in quick on dc0 from 224.0.0.0/3 to any #Class D & E multicast + +##### Block a bunch of different nasty things. ############ +# That I do not want to see in the log + +# Block frags +block in quick on dc0 all with frags + +# Block short tcp packets +block in quick on dc0 proto tcp all with short + +# block source routed packets +block in quick on dc0 all with opt lsrr +block in quick on dc0 all with opt ssrr + +# Block nmap OS fingerprint attempts +# Log first occurrence of these so I can get their IP address +block in log first quick on dc0 proto tcp from any to any flags FUP + +# Block anything with special options +block in quick on dc0 all with ipopts + +# Block public pings +block in quick on dc0 proto icmp all icmp-type 8 + +# Block ident +block in quick on dc0 proto tcp from any to any port = 113 + +# Block all Netbios service. 137=name, 138=datagram, 139=session +# Netbios is MS/Windows sharing services. +# Block MS/Windows hosts2 name server requests 81 +block in log first quick on dc0 proto tcp/udp from any to any port = 137 +block in log first quick on dc0 proto tcp/udp from any to any port = 138 +block in log first quick on dc0 proto tcp/udp from any to any port = 139 +block in log first quick on dc0 proto tcp/udp from any to any port = 81 + +# Allow traffic in from ISP's DHCP server. This rule must contain +# the IP address of your ISP's DHCP server as it's the only +# authorized source to send this packet type. Only necessary for +# cable or DSL configurations. This rule is not needed for +# 'user ppp' type connection to the public Internet. +# This is the same IP address you captured and +# used in the outbound section. +pass in quick on dc0 proto udp from z.z.z.z to any port = 68 keep state + +# Allow in standard www function because I have apache server +pass in quick on dc0 proto tcp from any to any port = 80 flags S keep state + +# Allow in non-secure Telnet session from public Internet +# labeled non-secure because ID/PW passed over public Internet as clear text. +# Delete this sample group if you do not have telnet server enabled. +#pass in quick on dc0 proto tcp from any to any port = 23 flags S keep state + +# Allow in secure FTP, Telnet, and SCP from public Internet +# This function is using SSH (secure shell) +pass in quick on dc0 proto tcp from any to any port = 22 flags S keep state + +# Block and log only first occurrence of all remaining traffic +# coming into the firewall. The logging of only the first +# occurrence avoids filling up disk with Denial of Service logs. +# This rule implements the default block. +block in log first quick on dc0 all +################### End of rules file #####################################</programlisting> + </sect2> + + <sect2> + <title><acronym>NAT</acronym></title> + <indexterm><primary>NAT</primary></indexterm> + + <indexterm> + <primary>IP masquerading</primary> + <see>NAT</see> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>network address translation</primary> + <see>NAT</see> + </indexterm> + + <para>Το <acronym>NAT</acronym> είναι ακρωνύμιο των λέξεων + <emphasis>Network Address Translation</emphasis> ή Μετάφραση + Διευθύνσεων Δικτύου. Για όσους είναι εξοικειωμένοι με το &linux;, + βασίζεται στην αρχή του IP Masquerading. Στην πραγματικότητα το + <acronym>NAT</acronym> και το IP Masquerading είναι το ίδιο πράγμα. + Μια από τις πολλές δυνατότητες που παρέχει η λειτουργία + <acronym>NAT</acronym> του IPF, είναι και η δυνατότητα να έχουμε ένα + ιδιωτικό τοπικό δίκτυο (LAN) πίσω από το firewall το οποίο να + μοιράζεται μια μοναδική δημόσια διεύθυνση IP στο Internet.</para> + + <para>Ίσως να αναρωτηθείτε γιατί να θέλει κάποιος να το κάνει αυτό. + Οι ISPs συνήθως αποδίδουν δυναμικές διευθύνσεις σε μη εταιρικούς + πελάτες. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι η διεύθυνση IP που + αποδίδεται στο μηχάνημα σας, μπορεί να είναι διαφορετική κάθε φορά + που κάνετε κλήση για να συνδεθείτε. Για τους χρήστες DSL modem και + router, η αλλαγή διεύθυνσης πραγματοποιείται κάθε φορά που + ενεργοποιείται το modem. Η διεύθυνση IP που σας αποδίδεται από + τον ISP σας, είναι αυτή με την οποία φαίνεστε στο Internet.</para> + + <para>Ας υποθέσουμε τώρα ότι έχετε πέντε PC στο σπίτι σας, και + χρειάζεστε σε όλα σύνδεση Internet. Κανονικά, θα έπρεπε να πληρώσετε + τον ISP σας χωριστό λογαριασμό για κάθε PC και να διαθέτετε πέντε + γραμμές τηλεφώνου.</para> + + <para>Με το <acronym>NAT</acronym>, χρειάζεστε μόνο ένα λογαριασμό με + τον ISP σας. Μπορείτε απλώς να συνδέσετε τα τέσσερα PC σε ένα + διανομέα ή switch στο οποίο θα συνδέσετε επίσης και το &os; μηχάνημα + σας. Το μηχάνημα αυτό θα ενεργεί ως πύλη του τοπικού σας δικτύου για + το Internet. Το <acronym>NAT</acronym> θα μεταφράσει αυτόματα τις + ιδιωτικές διευθύνσεις IP του κάθε μηχανήματος στην μοναδική δημόσια + IP διεύθυνση που έχετε, καθώς το πακέτο φεύγει από το firewall και + κατευθύνεται προς το Internet. Εκτελεί επίσης και την αντίστροφη + μετάφραση για τα πακέτα που επιστρέφουν.</para> + + <para>Υπάρχει μια ειδική περιοχή διευθύνσεων IP που έχουν παραχωρηθεί + για χρήση σε τοπικά δίκτυα με <acronym>NAT</acronym>. Σύμφωνα με το + RFC 1918, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για αυτό το σκοπό τις παρακάτω + περιοχές, οι οποίες δεν δρομολογούνται ποτέ απευθείας στο δημόσιο + Internet:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <colspec colwidth="1*"> + + <colspec colwidth="1*"> + + <colspec colwidth="1*"> + + <tbody> + <row> + <entry>Αρχικό IP <hostid role="ipaddr">10.0.0.0</hostid></entry> + + <entry>-</entry> + + <entry>Τελικό IP <hostid role="ipaddr">10.255.255.255</hostid></entry> + </row> + + <row> + <entry>Αρχικό IP <hostid role="ipaddr">172.16.0.0</hostid></entry> + + <entry>-</entry> + + <entry>Τελικό IP <hostid role="ipaddr">172.31.255.255</hostid></entry> + </row> + + <row> + <entry>Αρχικό IP <hostid role="ipaddr">192.168.0.0</hostid></entry> + + <entry>-</entry> + + <entry>Τελικό IP <hostid role="ipaddr">192.168.255.255</hostid></entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + </sect2> + + <sect2> + <title>IP<acronym>NAT</acronym></title> + + <indexterm> + <primary>NAT</primary> + <secondary>and IPFILTER</secondary> + </indexterm> + + <indexterm><primary><command>ipnat</command></primary></indexterm> + + <para>Οι κανόνες του <acronym>NAT</acronym> φορτώνονται με τη χρήση της + εντολής <command>ipnat</command>. Τυπικά, οι κανόνες του + <acronym>NAT</acronym> αποθηκεύονται στο αρχείο + <filename>/etc/ipnat.rules</filename>. Δείτε τη σελίδα manual του + &man.ipnat.1; για λεπτομέρειες.</para> + + <para>Για να αλλάξετε τους κανόνες του <acronym>NAT</acronym> καθώς αυτό + εκτελείται, τροποποιήστε το αρχείο που τους περιέχει, και εκτελέστε + την εντολή <command>ipnat</command> με την παράμετρο + <option>-CF</option> για να διαγράψετε τους εσωτερικούς κανόνες του + <acronym>NAT</acronym> και να αδειάσετε όλες τις ενεργές καταχωρίσεις + του πίνακα μεταφράσεων.</para> + + <para>Για να φορτώσετε τους κανόνες του <acronym>NAT</acronym> από την + αρχή, εκτελέστε μια εντολή όπως την παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ipnat -CF -f /etc/ipnat.rules</userinput></screen> + + <para>Για να δείτε κάποια στατιστικά σχετικά με το + <acronym>NAT</acronym>, χρησιμοποιήστε την παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ipnat -s</userinput></screen> + + <para>Για να δείτε μια λίστα με τις τρέχουσες καταχωρίσεις του πίνακα + <acronym>NAT</acronym>, χρησιμοποιήστε την παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ipnat -l</userinput></screen> + + <para>Για να ενεργοποιήσετε την λεπτομερή απεικόνιση μηνυμάτων και να + δείτε πληροφορίες που σχετίζονται με την επεξεργασία των κανόνων και + τους ενεργούς κανόνες και καταχωρίσεις στον πίνακα, γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ipnat -v</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Κανόνες του IP<acronym>NAT</acronym></title> + + <para>Οι κανόνες του <acronym>NAT</acronym> είναι αρκετά ευέλικτοι, + και διαθέτουν πλήθος δυνατοτήτων ώστε να καλύπτουν τις ανάγκες + των οικιακών αλλά και των επιχειρησιακών χρηστών.</para> + + <para>Η σύνταξη των κανόνων που παρουσιάζεται εδώ, έχει απλοποιηθεί + ώστε να συμβαδίζει με τη συνήθη χρήση σε μη-εμπορικά περιβάλλοντα. + Για πιο πλήρη περιγραφή της σύνταξης, δείτε τη σελίδα manual του + &man.ipnat.5;.</para> + + <para>Η σύνταξη ενός κανόνα <acronym>NAT</acronym> μοιάζει με την + παρακάτω:</para> + + <programlisting>map <replaceable>IF</replaceable> <replaceable>LAN_IP_RANGE</replaceable> -> <replaceable>PUBLIC_ADDRESS</replaceable></programlisting> + + <para>Ο κανόνας ξεκινάει με τη λέξη <literal>map</literal>.</para> + + <para>Αντικαταστήστε το <replaceable>IF</replaceable> με την εξωτερική + διεπαφή (τη κάρτα δικτύου που συνδέεται στο Internet).</para> + + <para>Η παράμετρος <replaceable>LAN_IP_RANGE</replaceable> είναι η + περιοχή διευθύνσεων που χρησιμοποιείται από το εσωτερικό σας δίκτυο. + Στην πραγματικότητα θα μοιάζει με κάτι σαν το <hostid + role="ipaddr">192.168.1.0/24</hostid>.</para> + + <para>Η παράμετρος <replaceable>PUBLIC_ADDRESS</replaceable> μπορεί να + είναι είτε η εξωτερική IP διεύθυνση, είτε η ειδική λέξη + <literal>0/32</literal>, η οποία σημαίνει ότι θα χρησιμοποιηθεί η + IP διεύθυνση που έχει αποδοθεί στο + <replaceable>IF</replaceable>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Πως λειτουργεί το <acronym>NAT</acronym></title> + + <para>Ένα πακέτο φτάνει στο firewall από το LAN με προορισμό το + Internet. Περνάει διαμέσου των κανόνων φιλτραρίσματος εξερχομένων, + όπου γίνεται η επεξεργασία του από το <acronym>NAT</acronym>. + Οι κανόνες εφαρμόζονται από τον πρώτο και προς τα κάτω, και κερδίζει + ο πρώτος που ταιριάζει. Ο έλεγχος γίνεται με βάση τη διεπαφή από την + οποία λήφθηκε το πακέτο και τη διεύθυνση IP από την οποία προέρχεται. + Όταν το όνομα της διεπαφής ενός πακέτου ταιριάζει με κάποιο κανόνα του + <acronym>NAT</acronym>, η διεύθυνση IP της αφετηρίας (που προέρχεται + από το ιδιωτικό δίκτυο) ελέγχεται για να εξακριβωθεί αν ταιριάζει με + την περιοχή διευθύνσεων που καθορίζεται στην αριστερά πλευρά του + συμβόλου (βέλος) του κανόνα <acronym>NAT</acronym>. Αν ταιριάζει, η + διεύθυνση του πακέτου ξαναγράφεται, χρησιμοποιώντας τη δημόσια + διεύθυνση IP η οποία παρέχεται από το <literal>0/32</literal>. Το + <acronym>NAT</acronym> δημιουργεί μια καταχώριση στον εσωτερικό του + πίνακα, έτσι ώστε όταν επιστρέψει η απάντηση από το Internet, να + μπορεί να αντιστοιχηθεί ξανά στην αρχική ιδιωτική διεύθυνση IP και να + περάσει έπειτα από τους κανόνες του φίλτρου για περαιτέρω + επεξεργασία.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ενεργοποιώντας το IP<acronym>NAT</acronym></title> + + <para>Για να ενεργοποιήσετε το IP<acronym>NAT</acronym>, προσθέστε τις + παρακάτω γραμμές στο <filename>/etc/rc.conf</filename>.</para> + + <para>Για να επιτρέψετε στο μηχάνημα σας να δρομολογεί πακέτα μεταξύ + διεπαφών δικτύου:</para> + + <programlisting>gateway_enable="YES"</programlisting> + + <para>Για να ξεκινάει αυτόματα το IP<acronym>NAT</acronym> σε κάθε + εκκίνηση:</para> + + <programlisting>ipnat_enable="YES"</programlisting> + + <para>Για να καθορίσετε από που επιθυμείτε να φορτώνονται οι κανόνες + του IP<acronym>NAT</acronym>:</para> + + <programlisting>ipnat_rules="/etc/ipnat.rules"</programlisting> + </sect2> + + <sect2> + <title>Το <acronym>NAT</acronym> σε Ένα Μεγάλο Τοπικό Δίκτυο</title> + + <para>Για τοπικά δίκτυα με μεγάλο αριθμό υπολογιστών, ή για δίκτυα που + διασυνδέουν περισσότερα από ένα LAN, η διαδικασία της μετατροπής όλων + αυτών των ιδιωτικών διευθύνσεων σε μια μοναδική δημόσια διεύθυνση, + δημιουργεί πρόβλημα κατανομής πόρων, καθώς χρησιμοποιούνται πολλές + φορές οι ίδιοι αριθμοί θυρών, οδηγώντας τα PC του δικτύου σε + συγκρούσεις. Υπάρχουν δύο τρόποι για να ελαττώσουμε αυτό το + πρόβλημα.</para> + + <sect3> + <title>Ανάθεση των θυρών που θα Χρησιμοποιηθούν</title> + + <!-- What does it mean ? Is there something missing ?--> + <!-- XXXBLAH <- Apparently you can't start a sect + with a <programlisting> tag ?--> + + <para>Ένα συνηθισμένος κανόνας NAT μοιάζει με τον παρακάτω:</para> + + <programlisting>map dc0 192.168.1.0/24 -> 0/32</programlisting> + + <para>Στον παραπάνω κανόνα, η θύρα αφετηρίας του πακέτου παραμένει + αναλλοίωτη καθώς το πακέτο διέρχεται μέσω του + IP<acronym>NAT</acronym>. Αν προσθέσετε την λέξη-κλειδί + <literal>portmap</literal>, μπορείτε να ρυθμίσετε το + IP<acronym>NAT</acronym> να χρησιμοποιεί θύρες που ανήκουν σε μια + καθορισμένη περιοχή. Για παράδειγμα, ο παρακάτω κανόνας θα + οδηγήσει το <acronym>NAT</acronym> να τροποποιήσει την θύρα της + αφετηρίας, ώστε να είναι μέσα στην περιοχή που φαίνεται:</para> + + <programlisting>map dc0 192.168.1.0/24 -> 0/32 portmap tcp/udp 20000:60000</programlisting> + + <para>Μπορούμε επίσης να απλοποιήσουμε ακόμα περισσότερο τη + διαδικασία χρησιμοποιώντας τη λέξη <literal>auto</literal> ώστε το + IP<acronym>NAT</acronym> να καθορίζει από μόνο του ποιες θύρες είναι + διαθέσιμες για χρήση:</para> + + <programlisting>map dc0 192.168.1.0/24 -> 0/32 portmap tcp/udp auto</programlisting> + </sect3> + + <sect3> + <title>Χρησιμοποιώντας ένα Απόθεμα Δυναμικών Διευθύνσεων</title> + + <para>Σε ένα πολύ μεγάλο τοπικό δίκτυο, αργά ή γρήγορα φτάνουμε στο + σημείο που μια μοναδική δημόσια διεύθυνση δεν επαρκεί για να καλύψει + τόσες πολλές ιδιωτικές. Αν υπάρχει διαθέσιμο ένα εύρος δημοσίων + διευθύνσεων, μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως + <quote>απόθεμα (pool)</quote>, επιτρέποντας στην + IP<acronym>NAT</acronym> να επιλέξει μια από αυτές καθώς αντιστοιχεί + τα πακέτα κατά την έξοδο τους προς το δημόσιο δίκτυο.</para> + + <para>Για παράδειγμα, αντί να αντιστοιχούν όλα τα πακέτα μέσω μιας + μοναδικής δημόσιας IP διεύθυνσης όπως παρακάτω:</para> + + <programlisting>map dc0 192.168.1.0/24 -> 204.134.75.1</programlisting> + + <para>μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ένα εύρος IP διευθύνσεων, είτε με + τη χρήση μάσκας δικτύου:</para> + + <programlisting>map dc0 192.168.1.0/24 -> 204.134.75.0/255.255.255.0</programlisting> + + <para>είτε με συμβολισμό CIDR:</para> + + <programlisting>map dc0 192.168.1.0/24 -> 204.134.75.0/24</programlisting> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ανακατεύθυνση Θυρών</title> + + <para>Είναι κοινή πρακτική να εγκαθίστανται υπηρεσίες όπως ο + εξυπηρετητής ιστοσελίδων, ταχυδρομείου, βάσης δεδομένων και DNS σε + διαφορετικά PC στο τοπικό δίκτυο. Στην περίπτωση αυτή, η κίνηση + πακέτων από αυτά τα μηχανήματα εξακολουθεί να χρειάζεται το + <acronym>NAT</acronym>, αλλά χρειάζεται επίσης να υπάρχει κάποιος + τρόπος να κατευθύνεται η εισερχόμενη κίνηση στα σωστά PC του δικτύου. + Το IP<acronym>NAT</acronym> έχει τις κατάλληλες δυνατότητες για την + επίλυση αυτού του προβλήματος. Για παράδειγμα, έστω ότι ένας + εξυπηρετητής ιστοσελίδων βρίσκεται στην διεύθυνση LAN <hostid + role="ipaddr">10.0.10.25</hostid> και η μοναδική δημόσια IP + είναι <hostid role="ipaddr">20.20.20.5</hostid>. Ο κανόνας που θα + γράφατε θα έμοιαζε με τον παρακάτω:</para> + + <programlisting>rdr dc0 20.20.20.5/32 port 80 -> 10.0.10.25 port 80</programlisting> + + <para>ή:</para> + + <programlisting>rdr dc0 0.0.0.0/0 port 80 -> 10.0.10.25 port 80</programlisting> + + <para>ή για ένα εξυπηρετητή DNS με διεύθυνση στο τοπικό δίκτυο <hostid + role="ipaddr">10.0.10.33</hostid> ο οποίος πρέπει να δέχεται + αναζητήσεις από το δημόσιο δίκτυο:</para> + + <programlisting>rdr dc0 20.20.20.5/32 port 53 -> 10.0.10.33 port 53 udp</programlisting> + </sect2> + + <sect2> + <title>FTP και <acronym>NAT</acronym></title> + + <para>Το FTP είναι ένας δεινόσαυρος που έχει απομείνει από την εποχή + που το Internet ήταν στα αρχικά του στάδια, όπου τα ερευνητικά + εργαστήρια των πανεπιστήμιων ήταν συνδεμένα μεταξύ τους με + μισθωμένες γραμμές και οι ερευνητές το χρησιμοποιούσαν για να + στέλνουν αρχεία ο ένας στον άλλο. Την εποχή εκείνη, δεν υπήρχαν + ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια. Με το πέρασμα του χρόνου, το + FTP θάφτηκε στο πίσω μέρος του ταχέως εξελισσόμενου Internet. Δεν + εξελίχθηκε ποτέ ώστε να ξεπεράσει προβλήματα ασφάλειας, όπως π.χ. το + γεγονός ότι στέλνει το όνομα και τον κωδικό του χρήστη ως απλό + κείμενο. Το FTP έχει δυο καταστάσεις λειτουργίας, την ενεργή και την + παθητική. Η διαφορά είναι στο πως γίνεται η ανάκτηση του καναλιού + δεδομένων. Η παθητική λειτουργία είναι πιο ασφαλής, καθώς το + κανάλι δεδομένων αποτελεί το κύριο κανάλι της συνεδρίας. Μπορείτε να + βρείτε πολύ καλή περιγραφή του πρωτοκόλλου και των διαφορετικών τρόπων + λειτουργίας του, στο <ulink + url="http://www.slacksite.com/other/ftp.html"></ulink>.</para> + + <sect3> + <title>Κανόνες του IP<acronym>NAT</acronym></title> + + <para>Το IP<acronym>NAT</acronym> διαθέτει μια ειδική επιλογή για + διαμεσολάβηση FTP (proxy) η οποία μπορεί να καθοριστεί στον + κατάλληλο κανόνα του <acronym>NAT</acronym>. Μπορεί να + παρακολουθήσει όλα τα εξερχόμενα πακέτα για να ανιχνεύσει την + έναρξη μιας ενεργής ή παθητικής συνεδρίας FTP, και να δημιουργήσει + δυναμικά προσωρινούς κανόνες στο φίλτρο που να περιέχουν μόνο τον + αριθμό της θύρας που χρησιμοποιείται από το κανάλι δεδομένων. Αυτό + εξαλείφει το πρόβλημα ασφάλειας που δημιουργείται από το γεγονός + ότι διαφορετικά θα χρειαζόταν να ανοιχθεί μια μεγάλη περιοχή θυρών + (στην υψηλή περιοχή) στο firewall.</para> + + <para>Ο παρακάτω κανόνας χειρίζεται όλα τα δεδομένα για το εσωτερικό + δίκτυο (LAN):</para> + + <programlisting>map dc0 10.0.10.0/29 -> 0/32 proxy port 21 ftp/tcp</programlisting> + + <para>Ο παρακάτω κανόνας χειρίζεται την κίνηση FTP από την + πύλη (gateway):</para> + + <programlisting>map dc0 0.0.0.0/0 -> 0/32 proxy port 21 ftp/tcp</programlisting> + + <para>Ο παρακάτω κανόνας χειρίζεται όλη την κίνηση από το εσωτερικό + LAN που δεν ανήκει στο πρωτόκολλο FTP:</para> + + <programlisting>map dc0 10.0.10.0/29 -> 0/32</programlisting> + + <para>Ο κανόνας χαρτογράφησης του FTP τοποθετείται πριν από τον + κανονικό κανόνα χαρτογράφησης. Κάθε πακέτο ελέγχεται αρχικά από + τον κανόνα που βρίσκεται στην κορυφή. Αν ταιριάζει στη διεπαφή και + στην ιδιωτική διεύθυνση IP και πρόκειται για πακέτο FTP, + ο διαμεσολαβητής FTP δημιουργεί προσωρινούς κανόνες στο φίλτρο + οι οποίοι επιτρέπουν την εισερχόμενη και εξερχόμενη κίνηση FTP ενώ + ταυτόχρονα εκτελούν και την απαραίτητη μετάφραση + <acronym>NAT</acronym>. Όλα τα πακέτα που δεν ανήκουν σε μετάδοση + FTP δεν ταιριάζουν με τον πρώτο κανόνα, έτσι κατευθύνονται στον + τρίτο κανόνα, εξετάζονται όσο αφορά τη διεπαφή και το IP από το + οποίο προέρχονται, και γίνεται η αντίστοιχη μετάφραση τους από το + <acronym>NAT</acronym>.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Κανόνες Φίλτρου για το IP<acronym>NAT</acronym></title> + + <para>Όταν χρησιμοποιείται ο μεσολαβητής FTP, χρειάζεται μόνο ένας + κανόνας για το <acronym>NAT</acronym>.</para> + + <para>Χωρίς το μεσολαβητή FTP, χρειάζονται οι παρακάτω τρεις + κανόνες:</para> + + <programlisting># Allow out LAN PC client FTP to public Internet +# Active and passive modes +pass out quick on rl0 proto tcp from any to any port = 21 flags S keep state + +# Allow out passive mode data channel high order port numbers +pass out quick on rl0 proto tcp from any to any port > 1024 flags S keep state + +# Active mode let data channel in from FTP server +pass in quick on rl0 proto tcp from any to any port = 20 flags S keep state</programlisting> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="firewalls-ipfw"> + <title>IPFW</title> + + <indexterm> + <primary>firewall</primary> + <secondary>IPFW</secondary> + </indexterm> + + <para>Το IPFIREWALL (<acronym>IPFW</acronym>) είναι λογισμικό που + αναπτύχθηκε για το &os;. Έχει γραφεί και συντηρείται από εθελοντές που + ανήκουν στο Project. Χρησιμοποιεί τους κλασικούς κανόνες χωρίς + διατήρηση της κατάστασης (stateless) καθώς και μια τεχνική + κωδικοποίησης που επιτυγχάνει αυτό που αναφέρεται ως Απλή Stateful + Λογική (Simple Stateful Logic).</para> + + <para>Το υπόδειγμα κανόνων για το IPFW (στα αρχεία + <filename>/etc/rc.firewall</filename> και + <filename>/etc/rc.firewall6</filename>) της τυπικής εγκατάστασης του + &os; είναι μάλλον απλό και θα χρειαστεί να κάνετε κάποιες αλλαγές + πριν το χρησιμοποιήσετε. Το παράδειγμα δεν χρησιμοποιεί φιλτράρισμα + τύπου stateful. Η stateful λειτουργία είναι ευεργετική στις + περισσότερες περιπτώσεις, έτσι δεν θα χρησιμοποιήσουμε αυτό το + παράδειγμα ως βάση αυτής της ενότητας.</para> + + <para>Η σύνταξη των κανόνων stateless του IPFW έχει ενισχυθεί με + εξελιγμένες δυνατότητες επιλογής οι οποίες συνήθως ξεπερνάνε κατά πολύ + τις τυπικές γνώσεις του ατόμου που καλείται να το ρυθμίσει. Το IPFW + απευθύνεται στον επαγγελματία χρήστη ή τον τεχνικά προχωρημένο χομπίστα, + ο οποίος έχει ανάγκη προχωρημένου φιλτραρίσματος πακέτων. Η πραγματική + δύναμη των κανόνων του IPFW αποκαλύπτεται μόνο αν διαθέτετε προχωρημένες + γνώσεις σχετικά με το πως διαφορετικά πρωτόκολλα δημιουργούν και + χρησιμοποιούν την επικεφαλίδα των πακέτων τους. Τέτοιο επίπεδο + επεξηγήσεων είναι πέρα από το σκοπό αυτής της ενότητας του + Εγχειριδίου.</para> + + <para>Το IPFW αποτελείται από επτά εξαρτήματα. Το βασικό εξάρτημα είναι + ο επεξεργαστής κανόνων του firewall στον πυρήνα, με ενσωματωμένη τη + δυνατότητα καταγραφής. Τα υπόλοιπα εξαρτήματα είναι το σύστημα + καταγραφής (logging), ο κανόνας <literal>divert</literal> ο οποίος + ενεργοποιεί τη λειτουργία <acronym>NAT</acronym>, καθώς και οι + προχωρημένες δυνατότητες ειδικού σκοπού: το σύστημα διαμόρφωσης κίνησης + (traffic shaper) dummynet, η δυνατότητα προώθησης μέσω του + <literal>fwd rule</literal>, η δυνατότητα γεφύρωσης (bridge) καθώς και + η δυνατότητα απόκρυψης (ipstealth). To IPFW υποστηρίζει τόσο το + πρωτόκολλο IPv4 όσο και το IPv6.</para> + + <sect2 id="firewalls-ipfw-enable"> + <title>Ενεργοποιώντας το IPFW</title> + + <indexterm> + <primary>IPFW</primary> + <secondary>enabling</secondary> + </indexterm> + + <para>Το IPFW περιλαμβάνεται στην βασική εγκατάσταση του &os; ως άρθρωμα + του πυρήνα το οποίο μπορεί να φορτωθεί δυναμικά. Το σύστημα θα + φορτώσει δυναμικά το άρθρωμα όταν βρει την καταχώριση + <literal>firewall_enable="YES"</literal> στο αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename>. Δεν χρειάζεται να μεταγλωττίσετε + το IPFW μέσα στον πυρήνα, εκτός αν θέλετε να χρησιμοποιήσετε τις + λειτουργίες <acronym>NAT</acronym> που παρέχει.</para> + + <para>Αφού επανεκκινήσετε το σύστημα σας με την καταχώριση + <literal>firewall_enable="YES"</literal> στο + <filename>rc.conf</filename>, θα δείτε με άσπρα έντονα γράμματα το + ακόλουθο μήνυμα κατά τη διαδικασία της εκκίνησης:</para> + + <screen>ipfw2 initialized, divert disabled, rule-based forwarding disabled, default to deny, logging disabled</screen> + + <para>Το άρθρωμα έχει ενσωματωμένη τη δυνατότητα καταγραφής. Για να + ενεργοποιήσετε την καταγραφή και να θέσετε το επίπεδο λεπτομέρειας, + υπάρχουν κάποιες ρυθμίσεις που μπορείτε να θέσετε στο + <filename>/etc/sysctl.conf</filename>. Προσθέτοντας τις παρακάτω + καταχωρίσεις, θα ενεργοποιηθεί η καταγραφή στις επόμενες + εκκινήσεις:</para> + + <programlisting>net.inet.ip.fw.verbose=1 +net.inet.ip.fw.verbose_limit=5</programlisting> + </sect2> + + <sect2 id="firewalls-ipfw-kernel"> + <title>Επιλογές του Πυρήνα</title> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>IPFIREWALL</secondary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>IPFIREWALL_VERBOSE</secondary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>IPFIREWALL_VERBOSE_LIMIT</secondary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>IPFW</primary> + <secondary>kernel options</secondary> + </indexterm> + + <para>Δεν είναι υποχρεωτικό να ενεργοποιήσετε το IPFW μεταγλωττίζοντας + τις παρακάτω επιλογές στον πυρήνα του &os;, εκτός και αν θέλετε να + χρησιμοποιήσετε <acronym>NAT</acronym>. Ο σκοπός αυτής της + παρουσίασης είναι καθαρά ενημερωτικός.</para> + + <programlisting>options IPFIREWALL</programlisting> + + <para>Η επιλογή αυτή ενεργοποιεί το IPFW ως μέρος του πυρήνα.</para> + + <programlisting>options IPFIREWALL_VERBOSE</programlisting> + + <para>Ενεργοποιεί την καταγραφή των πακέτων που περνούν μέσω του IPFW + και περιλαμβάνουν τη λέξη <literal>log</literal> στον κανόνα + τους.</para> + + <programlisting>options IPFIREWALL_VERBOSE_LIMIT=5</programlisting> + + <para>Περιορίζει τον πλήθος των πακέτων που καταγράφονται μέσω του + &man.syslogd.8; σε συγκεκριμένο αριθμό ανά καταχώριση. Η ρύθμιση + είναι χρήσιμη σε εχθρικά περιβάλλοντα στα οποία είναι επιθυμητή + η καταγραφή. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να αποφευχθεί μια πιθανή + επίθεση με στόχο την υπερχείλιση των αρχείων καταγραφής.</para> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>IPFIREWALL_DEFAULT_TO_ACCEPT</secondary> + </indexterm> + + <programlisting>options IPFIREWALL_DEFAULT_TO_ACCEPT</programlisting> + + <para>Η επιλογή αυτή αφήνει τα πάντα να περνάνε μέσα από το firewall, + το οποίο είναι καλή ιδέα την πρώτη φορά που ρυθμίζετε το firewall + σας.</para> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>IPDIVERT</secondary> + </indexterm> + + <programlisting>options IPDIVERT</programlisting> + + <para>Η επιλογή αυτή ενεργοποιεί τη λειτουργία + <acronym>NAT</acronym>.</para> + + <note> + <para>Το firewall θα απορρίπτει όλα τα πακέτα που κατευθύνονται από + και προς το μηχάνημα, αν δεν περιλάβετε την επιλογή + <literal>IPFIREWALL_DEFAULT_TO_ACCEPT</literal> ή αν δεν ρυθμίσετε + ένα κατάλληλο κανόνα που να επιτρέπει αυτές τις συνδέσεις.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2 id="firewalls-ipfw-rc"> + <title>Επιλογές στο <filename>/etc/rc.conf</filename></title> + + <para>Ενεργοποιήστε το firewall:</para> + + <programlisting>firewall_enable="YES"</programlisting> + + <para>Για να επιλέξετε ένα από τους προεπιλεγμένους τύπους firewall που + υποστηρίζονται από το &os;, διαβάστε το αρχείο + <filename>/etc/rc.firewall</filename> και δημιουργήστε μια εγγραφή + όπως την παρακάτω:</para> + + <programlisting>firewall_type="open"</programlisting> + + <para>Οι διαθέσιμες τιμές για αυτή τη ρύθμιση είναι:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><literal>open</literal> — επιτρέπει τη διέλευση όλης + της κίνησης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>client</literal> — προστατεύει μόνο το + συγκεκριμένο μηχάνημα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>simple</literal> — προστατεύει ολόκληρο το + δίκτυο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>closed</literal> — απενεργοποιεί εντελώς την + κίνηση πακέτων, εκτός από την εσωτερική διεπαφή (loopback).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>UNKNOWN</literal> — απενεργοποιεί την φόρτωση + κανόνων του firewall.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><filename><replaceable>filename</replaceable></filename> + — το πλήρες μονοπάτι του αρχείου που περιέχει τους κανόνες + του firewall.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε δύο διαφορετικούς τρόπους για να + φορτώσετε προσαρμοσμένους κανόνες στο + <application>ipfw</application> firewall. Ο ένας είναι θέτοντας τη + μεταβλητή <literal>firewall_type</literal> στην απόλυτη διαδρομή του + αρχείου που περιέχει τους <emphasis>κανόνες του firewall</emphasis>, + χωρίς να δώσετε ορίσματα στην γραμμή εντολών για το ίδιο το + &man.ipfw.8;. Το αρχείο κανόνων που φαίνεται παρακάτω, απορρίπτει + όλη την εισερχόμενη και εξερχόμενη κίνηση:</para> + + <programlisting>add deny in +add deny out</programlisting> + + <para>Από την άλλη μεριά, είναι επίσης δυνατό να θέσετε τη μεταβλητή + <literal>firewall_script</literal> στην απόλυτη διαδρομή ενός + εκτελέσιμου script που περιλαμβάνει μια σειρά από εντολές + <command>ipfw</command> που θα εκτελεστούν κατά την εκκίνηση. + Ένα έγκυρο τέτοιο script το οποίο είναι αντίστοιχο με το αρχείο + κανόνων που δείξαμε παραπάνω, είναι το ακόλουθο:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh + +ipfw -q flush + +ipfw add deny in +ipfw add deny out</programlisting> + + <note> + <para>Αν θέσετε την τιμή του <literal>firewall_type</literal> είτε + σε <literal>client</literal> είτε σε <literal>simple</literal>, + θα πρέπει να ελέγξετε ότι οι προεπιλεγμένοι κανόνες που περιέχονται + στο <filename>/etc/rc.firewall</filename> ταιριάζουν με τις + ρυθμίσεις του συγκεκριμένου μηχανήματος. Παρατηρήστε επίσης ότι τα + παραδείγματα που χρησιμοποιούνται σε αυτό το κεφάλαιο αναμένουν να + να έχετε θέσει τη μεταβλητή <literal>firewall_script</literal> στην + τιμή <filename>/etc/ipfw.rules</filename>.</para> + </note> + + <para>Ενεργοποιήστε την καταγραφή:</para> + + <programlisting>firewall_logging="YES"</programlisting> + + <warning> + <para>Το μόνο πράγμα που κάνει η μεταβλητή + <varname>firewall_logging</varname> είναι να θέσει την τιμή + της μεταβλητής sysctl <varname>net.inet.ip.fw.verbose</varname> στην + τιμή <literal>1</literal> (δείτε το <xref + linkend="firewalls-ipfw-enable">). Δεν υπάρχει μεταβλητή του + <filename>rc.conf</filename> που να ορίζει περιορισμούς στην + καταγραφή, αλλά αυτό μπορεί να ρυθμιστεί μέσω της παραπάνω + μεταβλητής sysctl είτε χειροκίνητα, είτε μέσω του αρχείου + <filename>/etc/sysctl.conf</filename>:</para> + + <programlisting>net.inet.ip.fw.verbose_limit=5</programlisting> + </warning> + + <para>Αν το μηχάνημα σας λειτουργεί ως πύλη (gateway), δηλαδή παρέχει + υπηρεσία μετάφρασης διευθύνσεων δικτύου (Network Address + Translation, NAT) μέσω του &man.natd.8;, παρακαλούμε να διαβάσετε το + <xref linkend="network-natd"> για πληροφορίες σχετικά με τις + ρυθμίσεις που απαιτούνται στο αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="firewalls-ipfw-cmd"> + <title>Η Εντολή IPFW</title> + + <indexterm><primary><command>ipfw</command></primary></indexterm> + + <para>Η εντολή <command>ipfw</command> είναι ο συνήθης τρόπος για την + προσθήκη η διαγραφή κανόνων στους εσωτερικούς ενεργούς κανόνες του + firewall, καθώς αυτό εκτελείται. Το πρόβλημα με τη χρήση αυτής της + μεθόδου είναι ότι οι αλλαγές χάνονται με τον τερματισμό λειτουργίας + του μηχανήματος. Μπορείτε να γράψετε όλους τους κανόνες σας σε ένα + αρχείο και να το χρησιμοποιείτε για να τους φορτώνετε στην εκκίνηση. + Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το ίδιο αρχείο για να αντικαταστήσετε + τους τρέχοντες κανόνες του firewall, την ώρα που αυτό εκτελείται. + Αυτός είναι και ο συνιστώμενος τρόπος που χρησιμοποιούμε στα + παραδείγματα μας.</para> + + <para>Η εντολή <command>ipfw</command> είναι επίσης χρήσιμη για να + απεικονίζει τους τρέχοντες κανόνες στη κονσόλα σας. Το σύστημα + καταγραφής χρήσης της IPFW δημιουργεί αυτόματα ένα μετρητή για κάθε + κανόνα, ο οποίος μετράει πόσα πακέτα ταίριαξαν με αυτόν. Κατά τη + διάρκεια των δοκιμών, η δυνατότητα να ελέγξετε την τιμή του μετρητή + είναι ένας τρόπος για να διαπιστώσετε αν ο κανόνας λειτουργεί + κανονικά.</para> + + <para>Για να δείτε όλους τους κανόνες με τη σειρά:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ipfw list</userinput></screen> + + <para>Για να δείτε μια λίστα όλων των κανόνων, μαζί με την ώρα που + ενεργοποιήθηκε τελευταία φορά ο κάθε κανόνας, γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ipfw -t list</userinput></screen> + + <para>Το επόμενο παράδειγμα δείχνει τον αριθμό των πακέτων που ταίριαξαν + μαζί με τον αντίστοιχο κανόνα. Η πρώτη στήλη δείχνει τον αριθμό του + κανόνα, ακολουθείται από τον αριθμό πακέτων που ταίριαξαν (πρώτα τα + εξερχόμενα και μετά τα εισερχόμενα) και τέλος από τον ίδιο τον + κανόνα.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ipfw -a list</userinput></screen> + + <para>Για να δείτε μια λίστα που να περιλαμβάνει τόσο τους δυναμικούς + όσο και τους στατικούς κανόνες:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ipfw -d list</userinput></screen> + + <para>Για να δείτε και τους δυναμικούς κανόνες που έχουν λήξει:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ipfw -d -e list</userinput></screen> + + <para>Για να μηδενίσετε τους μετρητές:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ipfw zero</userinput></screen> + + <para>Για να μηδενίσετε τους μετρητές μόνο για τον κανόνα με τον αριθμό + <replaceable>NUM</replaceable>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ipfw zero <replaceable>NUM</replaceable></userinput></screen> + </sect2> + + <sect2 id="firewalls-ipfw-rules"> + <title>Το Σύνολο Κανόνων του IPFW</title> + + <!-- Έχει εμφανιστεί ήδη μια φορά --> + + <para>Ως <quote>σύνολο κανόνων</quote> στο IPFW, ορίζουμε μια ομάδα + κανόνων που έχουν γραφεί για να επιτρέπουν ή να απορρίπτουν πακέτα + ανάλογα με τις τιμές που περιέχονται σε αυτά. Η διπλής κατεύθυνσης + ανταλλαγή πακέτων μεταξύ υπολογιστών αποτελεί μια συνεδρία. + Το σύνολο κανόνων του firewall επεξεργάζεται τόσο τα πακέτα που + έρχονται από το Internet, όσο και τα πακέτα που παράγονται από το + σύστημα ως απάντηση σε αυτά. Κάθε υπηρεσία <acronym>TCP/IP</acronym> + (π.χ. telnet, www, mail, κ.λ.π.) καθορίζεται από το πρωτόκολλο και + την προνομιακή (privileged) θύρα που χρησιμοποιεί για να δέχεται + αιτήματα εξυπηρέτησης. Τα πακέτα που προορίζονται για μια + συγκεκριμένη υπηρεσία, ξεκινούν από τη διεύθυνση αφετηρίας + χρησιμοποιώντας μια μη-προνομιακή θύρα και καταλήγουν στη + συγκεκριμένη θύρα υπηρεσίας στον προορισμό. Όλες οι παραπάνω + παράμετροι (θύρες και διευθύνσεις) μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως + κριτήρια επιλογής για την δημιουργία κανόνων που επιτρέπουν + ή εμποδίζουν την πρόσβαση σε υπηρεσίες.</para> + + <indexterm> + <primary>IPFW</primary> + <secondary>rule processing order</secondary> + </indexterm> + + <!-- Needs rewording to include note below --> + + <para>Όταν ένα πακέτο εισέρχεται στο firewall, συγκρίνεται με βάση τον + πρώτο κανόνα. Η σύγκριση συνεχίζεται διαδοχικά με τους υπόλοιπους + κανόνες, από τον πρώτο προς τον τελευταίο, με βάση τον αύξοντα αριθμό + τους. Όταν το πακέτο ταιριάξει με τις παραμέτρους επιλογής κάποιου + κανόνα, εκτελείται η οδηγία που αναφέρεται στο πεδίο ενεργειών του + κανόνα αυτού και η αναζήτηση κανόνων για το συγκεκριμένο πακέτο + τερματίζεται. Σε αυτή τη μέθοδο αναζήτησης, + <quote>ο πρώτος κανόνας που ταιριάζει, είναι ο νικητής</quote>. Αν + το πακέτο δεν ταιριάζει με κανένα από τους κανόνες, θα ληφθεί από τον + υποχρεωτικό προεπιλεγμένο κανόνα του IPFW, με αριθμό 65535, ο οποίος + εμποδίζει τη διέλευση όλων των πακέτων, και τα απορρίπτει χωρίς να + στείλει καμιά απάντηση στον αρχικό αποστολέα τους.</para> + + <note> + <para>Η αναζήτηση συνεχίζεται μετά από κανόνες τύπου + <literal>count</literal>, <literal>skipto</literal> και + <literal>tee</literal>.</para> + </note> + + <para>Οι οδηγίες που φαίνονται εδώ, βασίζονται στη χρήση κανόνων που + περιέχουν τις οδηγίες <literal>keep state</literal>, + <literal>limit</literal>, <literal>in</literal>, + <literal>out</literal> και <literal>via</literal>. Αυτές είναι και + οι βασικές λειτουργίες για την δόμηση ενός firewall τύπου + inclusive με stateful λειτουργία.</para> + + <warning> + <para>Να δίνετε μεγάλη προσοχή όταν δουλεύετε με τους κανόνες ενός + firewall. Μπορεί άθελα σας να κλειδωθείτε έξω από το σύστημα + σας.</para> + </warning> + + <sect3 id="firewalls-ipfw-rules-syntax"> + <title>Σύνταξη Κανόνων</title> + + <indexterm> + <primary>IPFW</primary> + <secondary>rule syntax</secondary> + </indexterm> + + <para>Στην ενότητα αυτή, θα παρουσιάσουμε μια απλοποιημένη σύνταξη + κανόνων. Δείχνουμε μόνο ότι χρειάζεται για να δημιουργηθεί ένα + τυποποιημένο σύνολο κανόνων για ένα inclusive firewall. Για πλήρη + περιγραφή, δείτε τη σελίδα manual του &man.ipfw.8;.</para> + + <para>Οι κανόνες περιέχουν λέξεις-κλειδιά. Οι λέξεις αυτές θα πρέπει + να κωδικοποιηθούν με συγκεκριμένη σειρά από τα αριστερά προς τα + δεξιά της γραμμής. Οι λέξεις-κλειδιά φαίνονται παρακάτω με έντονα + γράμματα. Μερικές λέξεις έχουν υπο-επιλογές οι οποίες μπορεί να + είναι επίσης λέξεις-κλειδιά και να περιλαμβάνουν επίσης ακόμα + περισσότερες υπο-επιλογές.</para> + + <para>Η αρχή ενός σχολίου, σηματοδοτείται με το σύμβολο + <literal>#</literal>, το οποίο μπορεί να εμφανίζεται στο τέλος μιας + γραμμής κανόνα, ή και σε μια δική του γραμμή. Οι κενές γραμμές + αγνοούνται.</para> + + <para><replaceable>CMD RULE_NUMBER ACTION LOGGING SELECTION + STATEFUL</replaceable></para> + + <sect4> + <title>CMD</title> + + <para>Για να γίνει η προσθήκη ενός νέου κανόνα στον εσωτερικό + πίνακα, τοποθετείται μπροστά από αυτόν η παράμετρος + <parameter>add</parameter>.</para> + </sect4> + + <sect4> + <title>RULE_NUMBER</title> + + <para>Κάθε κανόνας σχετίζεται με ένα αριθμό κανόνα (rule_number) + στην περιοχή 1..65535.</para> + </sect4> + + <sect4> + <title>ACTION</title> + + <para>Ένας κανόνας μπορεί να σχετίζεται με μια ή περισσότερες + ενέργειες, οι οποίες εκτελούνται όταν το πακέτο ταιριάζει με τα + κριτήρια επιλογής αυτού του κανόνα.</para> + + <para><parameter>allow | accept | pass | + permit</parameter></para> + + <para>Όλα τα παραπάνω έχουν το ίδιο αποτέλεσμα: το πακέτο εξέρχεται + από την σύστημα του firewall. Η αναζήτηση για το συγκεκριμένο + πακέτο τερματίζεται σε αυτό τον κανόνα.</para> + + <para><parameter>check-state</parameter></para> + + <para>Ελέγχει το πακέτο με βάση το δυναμικό πίνακα κανόνων. Αν + βρεθεί κανόνας που να ταιριάζει, θα εκτελεστεί η ενέργεια του + κανόνα ο οποίος δημιούργησε τον συγκεκριμένο δυναμικό κανόνα. + Διαφορετικά, η αναζήτηση συνεχίζεται με τον επόμενο κανόνα. + Ένας κανόνας check-state δεν έχει κριτήρια επιλογής. Αν δεν + υπάρχει κανόνας check-state στο σύνολο κανόνων, ο έλεγχος του + πίνακα δυναμικών κανόνων ξεκινάει από τον πρώτο κανόνα τύπου + keep-state ή limit.</para> + + <para><parameter>deny | drop</parameter></para> + + <para>Και οι δύο λέξεις σημαίνουν το ίδιο πράγμα: τα πακέτα που + ταιριάζουν με αυτό τον κανόνα απορρίπτονται. Η αναζήτηση + τερματίζεται.</para> + </sect4> + + <sect4> + <title>Καταγραφή</title> + + <para><parameter>log</parameter> ή + <parameter>logamount</parameter></para> + + <para>Όταν ένα πακέτο ταιριάζει με ένα κανόνα που περιέχει τη λέξη + <literal>log</literal>, γίνεται καταγραφή του μηνύματος μέσω του + &man.syslogd.8; στη δυνατότητα SECURITY. Η καταγραφή συμβαίνει + μόνο αν ο αριθμός των πακέτων που έχει καταγραφεί μέχρι στιγμής + δεν υπερβαίνει την παράμετρο <literal>logamount</literal>. Αν η + παράμετρος αυτή δεν έχει καθοριστεί, το όριο ρυθμίζεται με βάση + την τιμή της μεταβλητής sysctl + <literal>net.inet.ip.fw.verbose_limit</literal>. Και στις δύο + περιπτώσεις, μια μηδενική τιμή σημαίνει ότι δεν θα υπάρχει όριο + στην καταγραφή. Μόλις η καταγραφή φτάσει στο όριο, μπορεί να + γίνει επανενεργοποίηση της με το μηδενισμό του μετρητή + καταγραφής, ή του μετρητή για το συγκεκριμένο κανόνα. Δείτε την + εντολή <command>ipfw reset log</command>.</para> + + <note> + <para>Η καταγραφή γίνεται μόνο αφού επαληθευθούν όλες οι άλλες + συνθήκες ταιριάσματος του πακέτου, και πριν την τελική αποδοχή + ή απόρριψη του. Είναι στη δική σας ευχέρεια να αποφασίσετε σε + ποιους κανόνες θα ενεργοποιήσετε την καταγραφή.</para> + </note> + </sect4> + + <sect4> + <title>Επιλογή</title> + + <para>Οι λέξεις-κλειδιά που περιγράφονται σε αυτή την ενότητα, + χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν χαρακτηριστικά του πακέτου που + θα πρέπει να διερευνηθούν για να καθοριστεί αν το πακέτο ταιριάζει + ή όχι με τον κανόνα. Η επιλογή μπορεί να γίνει με βάση τα + παρακάτω γενικής φύσεως χαρακτηριστικά, τα οποία και θα πρέπει να + χρησιμοποιηθούν με τη σειρά που φαίνονται:</para> + + <para><parameter>udp | tcp | icmp</parameter></para> + + <para>Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν τα πρωτόκολλα που + περιέχονται στο αρχείο <filename>/etc/protocols</filename>. + Η τιμή που καθορίζεται χρησιμοποιείται για το ταίριασμα του + πρωτοκόλλου. Πρόκειται για υποχρεωτική παράμετρο.</para> + + <para><parameter>from src to dst</parameter></para> + + <para>Οι λέξεις <literal>from</literal> και <literal>to</literal> + χρησιμοποιούνται για το ταίριασμα IP διευθύνσεων. Οι κανόνες + πρέπει να καθορίζουν <emphasis>τόσο</emphasis> την πηγή όσο και + τον προορισμό. Η λέξη <literal>any</literal> μπορεί να + χρησιμοποιηθεί για ταίριασμα με οποιαδήποτε διεύθυνση. Η λέξη + <literal>me</literal> έχει επίσης ειδική σημασία. Ταιριάζει με + οποιαδήποτε διεύθυνση που έχει ρυθμιστεί σε κάποια διεπαφή του + συστήματος σας, αντιπροσωπεύοντας έτσι το PC στο οποίο εκτελείται + το firewall. Μπορούν έτσι να γραφούν κανόνες του τύπου + <literal>from me to any</literal> ή + <literal>from any to me</literal> ή + <literal>from any to 0.0.0.0/0</literal> ή + <literal>from 0.0.0.0/0 to me</literal> ή + <literal>from any to 0.0.0.0</literal> ή + <literal>from me to 0.0.0.0</literal>. Οι διευθύνσεις IP + καθορίζονται ως αριθμητικές οκτάδες χωρισμένες με τελείες + και ακολουθούνται από το μήκος της μάσκας υποδικτύου. Μια + IP διεύθυνση μπορεί να καθορίζεται με αριθμούς που χωρίζονται + με τελείες. Μπορεί επίσης να ακολουθείται από το μέγεθος της + μάσκας υποδικτύου (μορφή CIDR). Πρόκειται για υποχρεωτική + παράμετρο. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το βοηθητικό πρόγραμμα + <filename role="package">net-mgmt/ipcalc</filename> για + διευκόλυνση σας στους υπολογισμούς. Δείτε την δικτυακή τοποθεσία + του προγράμματος για περισσότερες πληροφορίες: <ulink + url="http://jodies.de/ipcalc"></ulink>.</para> + + <para><parameter>port number</parameter></para> + + <para>Χρησιμοποιείται σε πρωτόκολλα που υποστηρίζουν αριθμούς θυρών + (όπως είναι τα <acronym>TCP</acronym> και <acronym>UDP</acronym>). + Είναι υποχρεωτικό να δίνεται ο αριθμός θύρας της υπηρεσίας + που θέλετε να ταιριάξετε. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα + ονόματα των υπηρεσιών (μπορείτε να τα βρείτε στο αρχείο + <filename>/etc/services</filename>) αντί για τους κανονικούς + αριθμούς θυρών.</para> + + <para><parameter>in | out</parameter></para> + + <para>Με το παραπάνω μπορεί να καθοριστεί αν το ταίριασμα θα + γίνεται σε εισερχόμενα ή σε εξερχόμενα πακέτα αντίστοιχα. Είναι + υποχρεωτικό να έχετε ως μέρος των κριτηρίων του κανόνα σας, είτε + τη λέξη <literal>in</literal> είτε τη λέξη + <literal>out</literal>.</para> + + <para><parameter>via IF</parameter></para> + + <para>Ταιριάζει τα πακέτα τα οποία διέρχονται μέσω της διεπαφής με + το όνομα που καθορίζεται. Η λέξη <literal>via</literal> + εξασφαλίζει ότι το όνομα της διεπαφής θα είναι πάντα μέρος των + κριτηρίων κατά τη διαδικασία ταιριάσματος.</para> + + <para><parameter>setup</parameter></para> + + <para>Πρόκειται για υποχρεωτική παράμετρο που αναγνωρίζει την + αίτηση έναρξης μιας συνεδρίας για πακέτα + <acronym>TCP</acronym>.</para> + + <para><parameter>keep-state</parameter></para> + + <para>Πρόκειται για υποχρεωτική παράμετρο. Μόλις υπάρξει ταίριασμα, + το firewall θα δημιουργήσει ένα δυναμικό κανόνα, του οποίου η + προεπιλεγμένη συμπεριφορά είναι να ταιριάζει επικοινωνία διπλής + κατεύθυνσης μεταξύ της διεύθυνσης IP και της θύρας αφετηρίας και + προορισμού, χρησιμοποιώντας το ίδιο πρωτόκολλο.</para> + + <para><parameter>limit {src-addr | src-port | dst-addr | + dst-port}</parameter></para> + + <para>Το firewall θα επιτρέψει μόνο <replaceable>N</replaceable> + πλήθος συνδέσεων με τις παραμέτρους που περιγράφονται σε αυτό + τον κανόνα. Μπορούν να καθοριστούν περισσότερες από μια + διευθύνσεις και πόρτες αφετηρίας και προορισμού. Δεν μπορούν + να χρησιμοποιηθούν στον ίδιο κανόνα οι παράμετροι + <literal>limit</literal> και <literal>keep-state</literal>. + Η επιλογή <literal>limit</literal> παρέχει την ίδια λειτουργία + stateful με την <literal>keep-state</literal>, καθώς και + επιπρόσθετες δικές της λειτουργίες.</para> + </sect4> + </sect3> + + <sect3> + <title>Επιλογή για Stateful Κανόνες</title> + + <indexterm> + <primary>IPFW</primary> + <secondary>stateful filtering</secondary> + </indexterm> + + <!-- XXX: duplicated --> + + <para>Το stateful φιλτράρισμα, αντιμετωπίζει την κίνηση του δικτύου ως + διπλής κατεύθυνσης ανταλλαγή πακέτων τα οποία δημιουργούν μια + συνεδρία. Έχει επίσης τη δυνατότητα να διερευνήσει αν τηρούνται + οι έγκυροι κανόνες ανταλλαγής μηνυμάτων μεταξύ του αποστολέα και + του παραλήπτη. Οποιαδήποτε πακέτα δεν ταιριάζουν με το πρότυπο + αυτής της επικοινωνίας, απορρίπτονται ως ψεύτικα.</para> + + <para>Η επιλογή <literal>check-state</literal> χρησιμοποιείται για + να αναγνωριστεί σε ποιο σημείο του συνόλου κανόνων του IPFW θα + ελεγχθεί το πακέτο με βάση τη δυνατότητα των δυναμικών κανόνων. + Σε περίπτωση ταιριάσματος, το πακέτο εξέρχεται από το firewall και + συνεχίζει την πορεία του, ενώ την ίδια στιγμή δημιουργείται ένας + νέος δυναμικός κανόνας για το επόμενο πακέτο που αναμένεται να + έρθει με βάση τη συγκεκριμένη διπλής κατεύθυνσης επικοινωνία. Σε + περίπτωση που το πακέτο δεν ταιριάζει με το δυναμικό κανόνα, θα + προχωρήσει για να ελεγχθεί από τον επόμενο κανόνα του + firewall.</para> + + <para>Η δυνατότητα δυναμικών κανόνων είναι ευάλωτη σε εξάντληση πόρων + σε περίπτωση επίθεσης υπερχείλισης (flood) SYN. Η επίθεση αυτή + μπορεί να δημιουργήσει πολύ μεγάλο πλήθος δυναμικών κανόνων. + Για την αντιμετώπιση μιας τέτοιας επίθεσης, το &os; χρησιμοποιεί + μια ακόμα επιλογή που ονομάζεται <literal>limit</literal>. + Η επιλογή αυτή μπορεί να περιορίσει τον αριθμό των ταυτόχρονων + συνεδριών, εξετάζοντας τα πεδία αφετηρίας και προορισμού των + κανόνων. Ανιχνεύει με αυτό τον τρόπο το πλήθος των δυναμικών + κανόνων και πόσες φορές έχει χρησιμοποιηθεί ο καθένας από + τη συγκεκριμένη IP διεύθυνση. Αν ο αριθμός αυτός ξεπερνάει το + όριο που έχει τεθεί με την επιλογή <literal>limit</literal>, το + πακέτο απορρίπτεται.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Καταγραφή Μηνυμάτων του Firewall</title> + + <indexterm> + <primary>IPFW</primary> + <secondary>logging</secondary> + </indexterm> + + <para>Τα πλεονεκτήματα της καταγραφής συμβάντων του firewall, είναι + προφανή: παρέχουν τη δυνατότητα να δείτε για ποιο λόγο + ενεργοποιήθηκαν οι κανόνες στους οποίους έχετε ενεργοποιήσει την + καταγραφή. Οι πληροφορίες περιλαμβάνουν τα πακέτα που απορρίφθηκαν, + τις διευθύνσεις από τις οποίες προήλθαν και που κατευθύνονταν. + Με αυτό τον τρόπο, έχετε ένα σημαντικό πλεονέκτημα στην ανίχνευση + των εισβολέων.</para> + + <para>Ακόμα και αν ενεργοποιήσετε τη λειτουργία καταγραφής, το IPFW + δεν θα αρχίσει από μόνο του την καταγραφή για κανένα κανόνα. + Ο διαχειριστής του firewall θα αποφασίσει σε ποιους από όλους τους + κανόνες θα ενεργοποιήσει την καταγραφή, και θα προσθέσει την + λέξη <literal>log</literal> στην αντίστοιχη καταχώριση. + Φυσιολογικά, γίνεται καταγραφή μόνο για κανόνες που απορρίπτουν + πακέτα (κανόνες <literal>deny</literal>), όπως για παράδειγμα ο + κανόνας απόρριψης των εισερχόμενων <acronym>ICMP</acronym> pings. + Είναι κοινή πρακτική, να αντιγράφεται στο τέλος των κανόνων ο + κανόνας <quote>ipfw default deny everything</quote> και να + προστίθεται σε αυτόν η επιλογή <literal>log</literal>. + Με τον τρόπο αυτό, μπορείτε να δείτε όλα τα πακέτα που δεν + ταίριαξαν με κανένα κανόνα του συνόλου.</para> + + <para>Η καταγραφή συμβάντων είναι δίκοπο μαχαίρι. Αν δεν είστε + προσεκτικός, θα χαθείτε μέσα στο πλήθος των δεδομένων της + καταγραφής και θα γεμίσετε το δίσκο σας με άχρηστα αρχεία. Οι πιο + παλιές και κοινές επιθέσεις τύπου άρνησης υπηρεσίας (DoS), είναι + αυτές που προσπαθούν να γεμίσουν τους δίσκους σας. Τα μηνύματα + αυτά όχι μόνο καταγράφονται στο <application>syslogd</application>, + αλλά εμφανίζονται και στην κονσόλα του συστήματος σας, και σύντομα + γίνονται πολύ ενοχλητικά.</para> + + <para>Η επιλογή <literal>IPFIREWALL_VERBOSE_LIMIT=5</literal> στον + πυρήνα, περιορίζει τον αριθμό των συνεχόμενων όμοιων μηνυμάτων που + στέλνονται στον καταγραφέα συστήματος &man.syslogd.8; σχετικά με + το ταίριασμα πακέτων ενός συγκεκριμένου κανόνα. Όταν ενεργοποιείται + αυτή η επιλογή στον πυρήνα, ο αριθμός των συνεχόμενων μηνυμάτων + ενός συγκεκριμένου κανόνα, σταματάει μετά τον αριθμό που + καθορίζεται. Δεν υπάρχει κανένα όφελος από 200 συνεχόμενα μηνύματα + με το ίδιο ακριβώς περιεχόμενο. Για παράδειγμα, πέντε συνεχόμενα + μηνύματα για ένα συγκεκριμένο κανόνα θα καταγράφονταν κανονικά στο + <application>syslogd</application>. Τα υπόλοιπα όμοια μηνύματα θα + καταμετρηθούν και θα καταγραφούν όπως φαίνεται παρακάτω:</para> + + <programlisting>last message repeated 45 times</programlisting> + + <para>Όλα τα μηνύματα καταγραφής των πακέτων, γράφονται από προεπιλογή + στο αρχείο <filename>/var/log/security</filename> το οποίο + καθορίζεται στο αρχείο <filename>/etc/syslog.conf</filename>.</para> + </sect3> + + <sect3 id="firewalls-ipfw-rules-script"> + <title>Δημιουργία Ενός Script Κανόνων</title> + + <para>Οι περισσότεροι έμπειροι χρήστες του IPFW, δημιουργούν ένα + αρχείο που περιέχει τους κανόνες και το γράφουν με τέτοιο τρόπο + ώστε να να μπορεί να εκτελεστεί ως script. Το βασικό πλεονέκτημα + του παραπάνω τρόπου, είναι ότι οι κανόνες του firewall μπορούν να + ανανεωθούν χωρίς την ανάγκη να επανεκκινήσει το σύστημα για να + φορτωθούν οι νέοι. Η μέθοδος αυτή είναι πολύ βολική για + την δοκιμή νέων κανόνων, καθώς η διαδικασία μπορεί να επαναληφθεί + όσες φορές χρειάζεται. Καθώς πρόκειται για κανονικό script, + μπορείτε να χρησιμοποιήσετε συμβολική υποκατάσταση για να + κωδικοποιήσετε και να υποκαταστήσετε συχνά χρησιμοποιούμενες τιμές + σε πολλαπλούς κανόνες. Αυτό φαίνεται στο παρακάτω + παράδειγμα.</para> + + <para>Η σύνταξη που χρησιμοποιείται εδώ, είναι συμβατή με τα κελύφη + &man.sh.1;, &man.csh.1; και &man.tcsh.1;. Μπροστά από τα πεδία + της συμβολικής υποκατάστασης, υπάρχει το σήμα του δολαρίου, + $. Το σύμβολο αυτό δεν υπάρχει μπροστά από τα συμβολικά + πεδία. Η τιμή που θα αποδοθεί στο συμβολικό πεδίο, πρέπει να + εσωκλείεται σε διπλά εισαγωγικά.</para> + + <para>Ξεκινήστε το αρχείο των κανόνων σας όπως φαίνεται + παρακάτω:</para> + + <programlisting>############### start of example ipfw rules script ############# +# +ipfw -q -f flush # Delete all rules +# Set defaults +oif="tun0" # out interface +odns="192.0.2.11" # ISP's DNS server IP address +cmd="ipfw -q add " # build rule prefix +ks="keep-state" # just too lazy to key this each time +$cmd 00500 check-state +$cmd 00502 deny all from any to any frag +$cmd 00501 deny tcp from any to any established +$cmd 00600 allow tcp from any to any 80 out via $oif setup $ks +$cmd 00610 allow tcp from any to $odns 53 out via $oif setup $ks +$cmd 00611 allow udp from any to $odns 53 out via $oif $ks +################### End of example ipfw rules script ############</programlisting> + + <para>Αυτό είναι όλο. Στο παράδειγμα αυτό δεν είναι σημαντικοί οι + κανόνες, αλλά ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν και παίρνουν τιμές + τα πεδία συμβολικής υποκατάστασης.</para> + + <para>Αν το παραπάνω παράδειγμα ήταν στο αρχείο + <filename>/etc/ipfw.rules</filename> θα μπορούσατε να φορτώσετε + αυτούς τους κανόνες, γράφοντας την παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sh /etc/ipfw.rules</userinput></screen> + + <para>Το αρχείο <filename>/etc/ipfw.rules</filename> μπορεί να + βρίσκεται σε όποιο κατάλογο θέλετε, και να ονομάζεται επίσης όπως + θέλετε.</para> + + <para>Θα μπορούσατε να επιτύχετε το ίδιο πράγμα, εκτελώντας τις + παρακάτω εντολές χειροκίνητα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ipfw -q -f flush</userinput> +&prompt.root; <userinput>ipfw -q add check-state</userinput> +&prompt.root; <userinput>ipfw -q add deny all from any to any frag</userinput> +&prompt.root; <userinput>ipfw -q add deny tcp from any to any established</userinput> +&prompt.root; <userinput>ipfw -q add allow tcp from any to any 80 out via tun0 setup keep-state</userinput> +&prompt.root; <userinput>ipfw -q add allow tcp from any to 192.0.2.11 53 out via tun0 setup keep-state</userinput> +&prompt.root; <userinput>ipfw -q add 00611 allow udp from any to 192.0.2.11 53 out via tun0 keep-state</userinput></screen> + </sect3> + + <sect3> + <title>Σύνολο Κανόνων Stateful</title> + + <para>Το παρακάτω σύνολο κανόνων (που δεν περιέχει κανόνες για + <acronym>NAT</acronym>) είναι ένα παράδειγμα γραφής ενός inclusive + firewall. Ένα inclusive firewall επιτρέπει την είσοδο μόνο των + πακέτων που ταιριάζουν με τους κανόνες αποδοχής (pass) και + απορρίπτει από προεπιλογή όλα τα άλλα. Τα firewalls που έχουν + σχεδιαστεί να προστατεύουν ολόκληρα δίκτυα, διαθέτουν το λιγότερο + δύο διεπαφές, στις οποίες πρέπει να υπάρχουν κανόνες ώστε το + firewall να λειτουργεί.</para> + + <para>Όλα τα λειτουργικά συστήματα τύπου &unix;, συμπεριλαμβανομένου + και του &os;, έχουν σχεδιαστεί να χρησιμοποιούν τη διεπαφή + <devicename>lo0</devicename> και τη διεύθυνση IP + <hostid role="ipaddr">127.0.0.1</hostid> για εσωτερική επικοινωνία + με το λειτουργικό σύστημα. Το firewall πρέπει να περιέχει κανόνες + που να επιτρέπουν την απρόσκοπτη κίνηση αυτών των ειδικών, για + εσωτερική χρήση, πακέτων.</para> + + <para>Οι κανόνες που ορίζουν την πρόσβαση εισερχόμενων και + εξερχόμενων πακέτων, γράφονται για τη διεπαφή που συνδέεται στο + δημόσιο Internet. Η διεπαφή αυτή μπορεί να είναι για παράδειγμα η + <devicename>tun0</devicename> (σε περίπτωση που χρησιμοποιείτε το + <acronym>PPP</acronym> χρήστη), ή η κάρτα δικτύου που συνδέεται στο + καλωδιακό ή DSL modem σας.</para> + + <para>Σε περίπτωση που μια ή περισσότερες κάρτες δικτύου συνδέονται σε + εσωτερικά ιδιωτικά δίκτυα πίσω από το firewall, θα πρέπει να + υπάρχουν οι αντίστοιχοι κανόνες που να επιτρέπουν την ελεύθερη + διακίνηση των πακέτων ανάμεσα στις διεπαφές αυτές ή/και στο + Internet.</para> + + <para>Οι κανόνες πρέπει να οργανώνονται σε τρεις κύριες ενότητες: + αρχικά όλες οι διεπαφές στις οποίες επιτρέπεται η ελεύθερη διακίνηση + δεδομένων, έπειτα η διεπαφή από την οποία εξέρχονται τα πακέτα προς + το δημόσιο δίκτυο (Internet) και τέλος η διεπαφή από την οποία + λαμβάνονται πακέτα από το Internet.</para> + + <para>Σε κάθε μια από τις ενότητες των διεπαφών που συνδέονται στο + Internet, πρέπει να τοποθετούνται πρώτοι οι κανόνες που ταιριάζουν + συχνότερα με την αντίστοιχη κίνηση. Ο τελευταίος κανόνας της + ενότητας θα πρέπει να απορρίπτει και να καταγράφει όλα τα πακέτα + της συγκεκριμένης διεπαφής/κατεύθυνσης.</para> + + <para>Η ενότητα εξερχομένων (Outbound) στο σύνολο κανόνων που φαίνεται + παρακάτω, περιέχει μόνο κανόνες τύπου <literal>allow</literal>. Οι + κανόνες αυτοί περιέχουν συγκεκριμένες επιλεγμένες τιμές, με τις + οποίες αναγνωρίζεται με μοναδικό τρόπο η υπηρεσία στην οποία + επιτρέπεται η πρόσβαση από το δημόσιο Internet. Όλοι οι κανόνες + έχουν τις επιλογές <literal>proto</literal>, + <literal>port</literal>, <literal>in/out</literal> και + <literal>keep-state</literal>. Οι κανόνες τύπου + <literal>proto tcp</literal> περιέχουν την επιλογή + <literal>setup</literal> για την αναγνώριση του πακέτου έναρξης της + συνεδρίας, ώστε να γίνει η καταχώριση της στον πίνακα συνδέσεων + (stateful).</para> + + <para>Στην ενότητα των εισερχόμενων πακέτων (Inbound) που φαίνεται + παρακάτω, εμφανίζονται πρώτοι οι κανόνες που χρησιμοποιούνται για + την απόρριψη των ανεπιθύμητων πακέτων. Αυτό γίνεται για δύο + διαφορετικούς λόγους. Ο πρώτος είναι ότι τα κακόβουλα πακέτα + μπορεί εν μέρει να ταιριάζουν με κάποια χαρακτηριστικά της έγκυρης + κίνησης. Τα πακέτα αυτά θα πρέπει να απορριφθούν, αντί να γίνουν + δεκτά από κάποιο επόμενο κανόνα <literal>allow</literal>. + Ο δεύτερος είναι ότι μπορείτε να απορρίψετε συγκεκριμένα πακέτα τα + οποία γνωρίζετε ότι δεν είναι έγκυρα, αλλά σας είναι αδιάφορη η + καταγραφή τους. Με τον τρόπο αυτό εμποδίζεται η λήψη και καταγραφή + τους από τον τελευταίο κανόνα. Ο τελευταίος κανόνας τυπικά + απορρίπτει και καταγράφει όλα τα πακέτα που έφτασαν μέχρι αυτόν. + Ο κανόνας αυτός χρησιμοποιείται για την παροχή νομικών αποδείξεων + σε περίπτωση που κινήσετε νομική διαδικασία κατά ατόμων που + προέβησαν σε επιθέσεις στο σύστημα σας.</para> + + <para>Θα πρέπει επίσης να εξασφαλίσετε ότι το σύστημα σας δεν θα + δώσει καμιά απάντηση σε κανένα από τα ανεπιθύμητα πακέτα. + Τα πακέτα αυτά θα πρέπει να απορριφθούν και να εξαφανιστούν. + Με τον τρόπο αυτό, ο επιτιθέμενος δεν έχει καμιά γνώση αν τα πακέτα + του έφτασαν μέχρι το σύστημα σας. Όσο λιγότερα μπορούν να μάθουν + οι επιτιθέμενοι σχετικά με το σύστημα σας, τόσο πιο ασφαλές + είναι. Όταν εκτελείτε καταγραφή πακέτων με αριθμούς θυρών που δεν + αναγνωρίζετε, κοιτάξτε στο αρχείο + <filename>/etc/services/</filename> ή δείτε το <ulink + url="http://www.securitystats.com/tools/portsearch.php"></ulink> + και αναζητήστε τον αριθμό της θύρας για να δείτε ποιος είναι ο + σκοπός της. Ελέγξτε την παρακάτω τοποθεσία για τους αριθμούς θυρών + που χρησιμοποιούνται συχνά από κακόβουλα προγράμματα (Trojans): + <ulink url="http://www.simovits.com/trojans/trojans.html"></ulink>.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Ένα Υπόδειγμα Συνόλου Κανόνων Inclusive</title> + + <para>Το παρακάτω σύνολο κανόνων (στο οποίο δεν υλοποιείται λειτουργία + <acronym>NAT</acronym>) είναι αρκετά πλήρες και πολύ ασφαλές. + Δημιουργεί firewall τύπου inclusive, και έχει δοκιμαστεί σε + πραγματικές συνθήκες λειτουργίας. Μπορεί να εξυπηρετήσει το ίδιο + καλά και το δικό σας σύστημα. Απλώς μετατρέψτε σε σχόλιο τους + κανόνες <literal>pass</literal> για τις υπηρεσίες που δεν θέλετε + να ενεργοποιήσετε. Για να αποφύγετε την καταγραφή ανεπιθύμητων + μηνυμάτων, απλώς προσθέστε ένα κανόνα τύπου + <literal>deny</literal> στην ενότητα των εισερχομένων. Σε όλους + τους κανόνες, Θα πρέπει να αλλάξετε το όνομα της διεπαφής από + <devicename>dc0</devicename> στο πραγματικό όνομα της διεπαφής που + συνδέεται στο δημόσιο Internet. Σε περίπτωση που χρησιμοποιείτε το + <acronym>PPP</acronym> χρήστη, το όνομα της διεπαφής θα είναι + <devicename>tun0</devicename>.</para> + + <para>Θα διαπιστώσετε ότι υπάρχει μια συγκεκριμένη λογική στη χρήση + αυτών των κανόνων.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Όλοι οι κανόνες που αποτελούν αίτηση για έναρξη μιας νέας + συνεδρίας με το δημόσιο Internet, χρησιμοποιούν την επιλογή + <literal>keep-state</literal>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Όλες οι διαπιστευμένες υπηρεσίες που προέρχονται από το + δημόσιο Internet, διαθέτουν την επιλογή + <literal>limit</literal>, για την αποφυγή επιθέσεων + υπερχείλισης (flooding).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Όλοι οι κανόνες χρησιμοποιούν τις επιλογές + <literal>in</literal> ή <literal>out</literal> για να + διευκρινίζουν την κατεύθυνση της επικοινωνίας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Όλοι οι κανόνες χρησιμοποιούν την επιλογή + <literal>via <replaceable>όνομα-διεπαφής</replaceable></literal> + για να καθορίσουν τη διεπαφή από την οποία διέρχεται το + πακέτο.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Οι κανόνες που φαίνονται παρακάτω, θα πρέπει να γραφούν στο + <filename>/etc/ipfw.rules</filename>.</para> + + <programlisting>################ Start of IPFW rules file ############################### +# Flush out the list before we begin. +ipfw -q -f flush + +# Set rules command prefix +cmd="ipfw -q add" +pif="dc0" # public interface name of NIC + # facing the public Internet + +################################################################# +# No restrictions on Inside LAN Interface for private network +# Not needed unless you have LAN. +# Change xl0 to your LAN NIC interface name +################################################################# +#$cmd 00005 allow all from any to any via xl0 + +################################################################# +# No restrictions on Loopback Interface +################################################################# +$cmd 00010 allow all from any to any via lo0 + +################################################################# +# Allow the packet through if it has previous been added to the +# the "dynamic" rules table by a allow keep-state statement. +################################################################# +$cmd 00015 check-state + +################################################################# +# Interface facing Public Internet (Outbound Section) +# Check session start requests originating from behind the +# firewall on the private network or from this gateway server +# destined for the public Internet. +################################################################# + +# Allow out access to my ISP's Domain name server. +# x.x.x.x must be the IP address of your ISP.s DNS +# Dup these lines if your ISP has more than one DNS server +# Get the IP addresses from /etc/resolv.conf file +$cmd 00110 allow tcp from any to x.x.x.x 53 out via $pif setup keep-state +$cmd 00111 allow udp from any to x.x.x.x 53 out via $pif keep-state + +# Allow out access to my ISP's DHCP server for cable/DSL configurations. +# This rule is not needed for .user ppp. connection to the public Internet. +# so you can delete this whole group. +# Use the following rule and check log for IP address. +# Then put IP address in commented out rule & delete first rule +$cmd 00120 allow log udp from any to any 67 out via $pif keep-state +#$cmd 00120 allow udp from any to x.x.x.x 67 out via $pif keep-state + +# Allow out non-secure standard www function +$cmd 00200 allow tcp from any to any 80 out via $pif setup keep-state + +# Allow out secure www function https over TLS SSL +$cmd 00220 allow tcp from any to any 443 out via $pif setup keep-state + +# Allow out send & get email function +$cmd 00230 allow tcp from any to any 25 out via $pif setup keep-state +$cmd 00231 allow tcp from any to any 110 out via $pif setup keep-state + +# Allow out FBSD (make install & CVSUP) functions +# Basically give user root "GOD" privileges. +$cmd 00240 allow tcp from me to any out via $pif setup keep-state uid root + +# Allow out ping +$cmd 00250 allow icmp from any to any out via $pif keep-state + +# Allow out Time +$cmd 00260 allow tcp from any to any 37 out via $pif setup keep-state + +# Allow out nntp news (i.e. news groups) +$cmd 00270 allow tcp from any to any 119 out via $pif setup keep-state + +# Allow out secure FTP, Telnet, and SCP +# This function is using SSH (secure shell) +$cmd 00280 allow tcp from any to any 22 out via $pif setup keep-state + +# Allow out whois +$cmd 00290 allow tcp from any to any 43 out via $pif setup keep-state + +# deny and log everything else that.s trying to get out. +# This rule enforces the block all by default logic. +$cmd 00299 deny log all from any to any out via $pif + +################################################################# +# Interface facing Public Internet (Inbound Section) +# Check packets originating from the public Internet +# destined for this gateway server or the private network. +################################################################# + +# Deny all inbound traffic from non-routable reserved address spaces +$cmd 00300 deny all from 192.168.0.0/16 to any in via $pif #RFC 1918 private IP +$cmd 00301 deny all from 172.16.0.0/12 to any in via $pif #RFC 1918 private IP +$cmd 00302 deny all from 10.0.0.0/8 to any in via $pif #RFC 1918 private IP +$cmd 00303 deny all from 127.0.0.0/8 to any in via $pif #loopback +$cmd 00304 deny all from 0.0.0.0/8 to any in via $pif #loopback +$cmd 00305 deny all from 169.254.0.0/16 to any in via $pif #DHCP auto-config +$cmd 00306 deny all from 192.0.2.0/24 to any in via $pif #reserved for docs +$cmd 00307 deny all from 204.152.64.0/23 to any in via $pif #Sun cluster interconnect +$cmd 00308 deny all from 224.0.0.0/3 to any in via $pif #Class D & E multicast + +# Deny public pings +$cmd 00310 deny icmp from any to any in via $pif + +# Deny ident +$cmd 00315 deny tcp from any to any 113 in via $pif + +# Deny all Netbios service. 137=name, 138=datagram, 139=session +# Netbios is MS/Windows sharing services. +# Block MS/Windows hosts2 name server requests 81 +$cmd 00320 deny tcp from any to any 137 in via $pif +$cmd 00321 deny tcp from any to any 138 in via $pif +$cmd 00322 deny tcp from any to any 139 in via $pif +$cmd 00323 deny tcp from any to any 81 in via $pif + +# Deny any late arriving packets +$cmd 00330 deny all from any to any frag in via $pif + +# Deny ACK packets that did not match the dynamic rule table +$cmd 00332 deny tcp from any to any established in via $pif + +# Allow traffic in from ISP's DHCP server. This rule must contain +# the IP address of your ISP.s DHCP server as it.s the only +# authorized source to send this packet type. +# Only necessary for cable or DSL configurations. +# This rule is not needed for .user ppp. type connection to +# the public Internet. This is the same IP address you captured +# and used in the outbound section. +#$cmd 00360 allow udp from any to x.x.x.x 67 in via $pif keep-state + +# Allow in standard www function because I have apache server +$cmd 00400 allow tcp from any to me 80 in via $pif setup limit src-addr 2 + +# Allow in secure FTP, Telnet, and SCP from public Internet +$cmd 00410 allow tcp from any to me 22 in via $pif setup limit src-addr 2 + +# Allow in non-secure Telnet session from public Internet +# labeled non-secure because ID & PW are passed over public +# Internet as clear text. +# Delete this sample group if you do not have telnet server enabled. +$cmd 00420 allow tcp from any to me 23 in via $pif setup limit src-addr 2 + +# Reject & Log all incoming connections from the outside +$cmd 00499 deny log all from any to any in via $pif + +# Everything else is denied by default +# deny and log all packets that fell through to see what they are +$cmd 00999 deny log all from any to any +################ End of IPFW rules file ###############################</programlisting> + </sect3> + + <sect3> + <title>Ένα Υπόδειγμα <acronym>NAT</acronym> με Stateful Σύνολο + Κανόνων</title> + + <indexterm> + <primary>NAT</primary> + <secondary>and IPFW</secondary> + </indexterm> + + <para>Για να ενεργοποιηθεί η λειτουργία <acronym>NAT</acronym> στο + IPFW, χρειάζονται κάποιες επιπλέον ρυθμίσεις. Θα πρέπει να + προσθέσετε την επιλογή <literal>option IPDIVERT</literal> μαζί με + τις υπόλοιπες επιλογές για το IPFIREWALL στο αρχείο ρυθμίσεων του + πυρήνα. Θα πρέπει έπειτα να μεταγλωττίσετε και να εγκαταστήσετε + το νέο σας προσαρμοσμένο πυρήνα.</para> + + <para>Εκτός από τις συνηθισμένες επιλογές για το IPFW, θα πρέπει να + προσθέσετε και τις παρακάτω στο αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>natd_enable="YES" # Enable <acronym>NAT</acronym>D function +natd_interface="rl0" # interface name of public Internet NIC +natd_flags="-dynamic -m" # -m = preserve port numbers if possible</programlisting> + + <para>Η χρήση κανόνων stateful μαζί με τον κανόνα + <literal>divert natd</literal> (NAT), περιπλέκει πολύ την λογική + συγγραφής των κανόνων. Η θέση εμφάνισης των κανόνων + <literal>check-state</literal> και <literal>divert natd</literal> + μέσα στο σύνολο κανόνων γίνεται πολύ κρίσιμη. Δεν πρόκειται πλέον + για απλή λογική περάσματος από τον ένα κανόνα στον επόμενο. + Χρησιμοποιείται ένα νέο είδος ενέργειας που ονομάζεται + <literal>skipto</literal>. Για να χρησιμοποιηθεί η εντολή + <literal>skipto</literal>, είναι υποχρεωτικό να έχετε αριθμήσει τους + κανόνες, ώστε να ξέρετε σε ποιο κανόνα θα καταλήξει το άλμα που θα + εκτελεστεί από την εντολή αυτή.</para> + + <para>Παρακάτω θα βρείτε ένα υπόδειγμα (χωρίς πρόσθετα σχόλια) μιας + μεθόδου συγγραφής που επιλέξαμε εδώ για να εξηγήσουμε την ακολουθία + ροής του πακέτου μέσα στο σύνολο κανόνων.</para> + + <para>Η ροή της επεξεργασίας ξεκινάει με τον πρώτο από την κορυφή + κανόνα και συνεχίζει ένα κανόνα κάθε φορά προς τα κάτω, είτε μέχρι + να φτάσει τον τελευταίο, ή μέχρι το πακέτο να ταιριάξει με τα + κριτήρια επιλογής κάποιου κανόνα και να ελευθερωθεί από το firewall. + Είναι σημαντικό να παρατηρήσουμε τη θέση των κανόνων με αριθμούς + 100, 101, 450, 500 και 510. Οι κανόνες αυτοί ελέγχουν την + μετάφραση των εξερχόμενων και εισερχόμενων πακέτων, ώστε οι + καταχωρήσεις τους στο δυναμικό πίνακα καταστάσεων να περιέχουν + πάντα την ιδιωτική IP διεύθυνση του τοπικού δικτύου. Παρατηρήστε + επίσης ότι όλοι οι κανόνες allow και deny καθορίζουν την κατεύθυνση + κίνησης του πακέτου καθώς και την διεπαφή. Επίσης, όλες οι + εξερχόμενες αιτήσεις για νέες συνεδρίες μεταφέρονται απευθείας + (μέσω του <literal>skipto rule 500</literal>) στον κανόνα 500 για + να γίνει η μετάφραση διευθύνσεων δικτύου (NAT).</para> + + <para>Ας υποθέσουμε ότι ένα χρήστης του τοπικού δικτύου χρησιμοποιεί + τον φυλλομετρητή του για να δει μια ιστοσελίδα. Οι ιστοσελίδες + χρησιμοποιούν την πόρτα 80 για την επικοινωνία. Το πακέτο + εισέρχεται στο firewall. Δεν ταιριάζει με τον κανόνα 100 γιατί + είναι εξερχόμενο και όχι εισερχόμενο. Περνάει τον κανόνα 101 γιατί + πρόκειται για νέα επικοινωνία και έτσι δεν υπάρχει ακόμα στον + δυναμικό πίνακα καταστάσεων. Το πακέτο τελικά φτάνει στον κανόνα + 125 με τον οποίο και ταιριάζει. Εξέρχεται μέσω της κάρτας δικτύου + που συνδέεται στο δημόσιο Internet. Το πακέτο έχει ακόμα ως IP + αφετηρίας την ιδιωτική διεύθυνση του τοπικού δικτύου. Το ταίριασμα + με αυτό τον κανόνα προκαλεί δύο ενέργειες. Η επιλογή + <literal>keep-state</literal> θα δημιουργήσει ένα νέο δυναμικό + κανόνα, θα τον καταχωρήσει στον πίνακα, και θα εκτελέσει την + αντίστοιχη ενέργεια. Η ενέργεια αυτή είναι μέρος της πληροφορίας + που γράφεται στον δυναμικό πίνακα. Στην περίπτωση αυτή είναι + η <quote>skipto rule 500</quote>. Ο κανόνας 500 μεταφράζει μέσω + <acronym>NAT</acronym> τη διεύθυνση IP του πακέτου, πριν αυτό + εξέλθει προς το Internet. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό. + Το πακέτο κατευθύνεται προς τον προορισμό του, όπου δημιουργείται + και αποστέλλεται ένα νέο πακέτο ως απάντηση. Το νέο αυτό πακέτο + εισέρχεται ξανά στο firewall, στον κανόνα που είναι στην κορυφή + της λίστας. Αυτή τη φορά ταιριάζει με τον κανόνα 100 και η + διεύθυνση προορισμού του αλλάζει ξανά στην αρχική του τοπικού + δικτύου. Έπειτα, γίνεται η επεξεργασία του από τον κανόνα + <literal>check-state</literal> ο οποίος ανακαλύπτει ότι πρόκειται + για πακέτο συνεδρίας σε εξέλιξη και το απελευθερώνει στο τοπικό + δίκτυο. Κατευθύνεται προς τον υπολογιστή του τοπικού δικτύου που το + έστειλε, ο οποίος στέλνει ένα νέο πακέτο ζητώντας περισσότερα + δεδομένα από τον απομακρυσμένο εξυπηρετητή. Το πακέτο αυτό + ελέγχεται από τον κανόνα <literal>check-state</literal>, ο οποίος + βρίσκει την καταχώριση του στα εξερχόμενα και εκτελεί την αντίστοιχη + ενέργεια που σε αυτή την περίπτωση είναι <quote>skipto 500</quote>. + Το πακέτο προωθείται στον κανόνα 500, γίνεται η μετάφραση της + διεύθυνσης του μέσω <acronym>NAT</acronym> και απελευθερώνεται στο + Internet.</para> + + <para>Από την μεριά των εισερχόμενων, όποιο πακέτο αναγνωρίζεται ως + μέρος μιας υπάρχουσας συνεδρίας, ελέγχεται αυτόματα από τον κανόνα + <literal>check-state</literal> και τους αντίστοιχους κανόνες + <literal>divert natd</literal>. Το μόνο που χρειάζεται να + αντιμετωπίσουμε είναι η απόρριψη όλων των προβληματικών πακέτων και + η έγκριση μόνο των πακέτων που προορίζονται για εγκεκριμένες + υπηρεσίες. Ας υποθέσουμε ότι έχουμε ένα εξυπηρετητή apache ο οποίος + εκτελείται στο μηχάνημα με το firewall, και επιθυμούμε το τοπικό + site να είναι προσβάσιμο από το δημόσιο Internet. Η εισερχόμενη + αίτηση νέας συνεδρίας ταιριάζει με τον κανόνα 100 και η IP διεύθυνση + της αντιστοιχίζεται στο τοπικό IP του μηχανήματος με το firewall. + Το πακέτο έπειτα ελέγχεται για οποιοδήποτε πρόβλημα μπορεί να έχει + σύμφωνα με τους κανόνες που χρησιμοποιούμε, και τελικά ταιριάζει με + τον κανόνα 425. Στην περίπτωση αυτή συμβαίνουν δύο πράγματα. + Ο κανόνας για το πακέτο γράφεται στο δυναμικό πίνακα καταστάσεων, + αλλά αυτή τη φορά περιορίζεται ο αριθμός αιτήσεων νέας συνεδρίας + από το συγκεκριμένο IP σε 2. Με αυτό τον τρόπο μπορούμε να + αμυνθούμε σε επιθέσεις τύπου άρνησης υπηρεσίας (DoS) όσο αφορά τη + συγκεκριμένη θύρα επικοινωνίας. Η ενέργεια του κανόνα είναι το + <literal>allow</literal>, και έτσι το πακέτο απελευθερώνεται στο + τοπικό δίκτυο. Το πακέτο που παράγεται ως απάντηση, ελέγχεται από + τον κανόνα <literal>check-state</literal>, ο οποίος αναγνωρίζει ότι + ανήκει σε μια ήδη ενεργή συνεδρία, και αποστέλλεται στον κανόνα 500 + όπου γίνεται η μετάφραση της διεύθυνσης του μέσω + <acronym>NAT</acronym>. Το πακέτο τελικά απελευθερώνεται μέσω της + διεπαφής εξερχομένων.</para> + + <para>Υπόδειγμα Κανόνων #1:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +cmd="ipfw -q add" +skip="skipto 500" +pif=rl0 +ks="keep-state" +good_tcpo="22,25,37,43,53,80,443,110,119" + +ipfw -q -f flush + +$cmd 002 allow all from any to any via xl0 # exclude LAN traffic +$cmd 003 allow all from any to any via lo0 # exclude loopback traffic + +$cmd 100 divert natd ip from any to any in via $pif +$cmd 101 check-state + +# Authorized outbound packets +$cmd 120 $skip udp from any to xx.168.240.2 53 out via $pif $ks +$cmd 121 $skip udp from any to xx.168.240.5 53 out via $pif $ks +$cmd 125 $skip tcp from any to any $good_tcpo out via $pif setup $ks +$cmd 130 $skip icmp from any to any out via $pif $ks +$cmd 135 $skip udp from any to any 123 out via $pif $ks + + +# Deny all inbound traffic from non-routable reserved address spaces +$cmd 300 deny all from 192.168.0.0/16 to any in via $pif #RFC 1918 private IP +$cmd 301 deny all from 172.16.0.0/12 to any in via $pif #RFC 1918 private IP +$cmd 302 deny all from 10.0.0.0/8 to any in via $pif #RFC 1918 private IP +$cmd 303 deny all from 127.0.0.0/8 to any in via $pif #loopback +$cmd 304 deny all from 0.0.0.0/8 to any in via $pif #loopback +$cmd 305 deny all from 169.254.0.0/16 to any in via $pif #DHCP auto-config +$cmd 306 deny all from 192.0.2.0/24 to any in via $pif #reserved for docs +$cmd 307 deny all from 204.152.64.0/23 to any in via $pif #Sun cluster +$cmd 308 deny all from 224.0.0.0/3 to any in via $pif #Class D & E multicast + +# Authorized inbound packets +$cmd 400 allow udp from xx.70.207.54 to any 68 in $ks +$cmd 420 allow tcp from any to me 80 in via $pif setup limit src-addr 1 + + +$cmd 450 deny log ip from any to any + +# This is skipto location for outbound stateful rules +$cmd 500 divert natd ip from any to any out via $pif +$cmd 510 allow ip from any to any + +######################## end of rules ##################</programlisting> + + <para>Οι παρακάτω κανόνες είναι σχεδόν ίδιοι με τους παραπάνω, αλλά + περιέχουν περισσότερα σχόλια για να βοηθήσουν τον αρχάριο χρήστη + του IPFW να καταλάβει καλύτερα πως λειτουργούν.</para> + + <para>Υπόδειγμα Κανόνων #2:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +################ Start of IPFW rules file ############################### +# Flush out the list before we begin. +ipfw -q -f flush + +# Set rules command prefix +cmd="ipfw -q add" +skip="skipto 800" +pif="rl0" # public interface name of NIC + # facing the public Internet + +################################################################# +# No restrictions on Inside LAN Interface for private network +# Change xl0 to your LAN NIC interface name +################################################################# +$cmd 005 allow all from any to any via xl0 + +################################################################# +# No restrictions on Loopback Interface +################################################################# +$cmd 010 allow all from any to any via lo0 + +################################################################# +# check if packet is inbound and nat address if it is +################################################################# +$cmd 014 divert natd ip from any to any in via $pif + +################################################################# +# Allow the packet through if it has previous been added to the +# the "dynamic" rules table by a allow keep-state statement. +################################################################# +$cmd 015 check-state + +################################################################# +# Interface facing Public Internet (Outbound Section) +# Check session start requests originating from behind the +# firewall on the private network or from this gateway server +# destined for the public Internet. +################################################################# + +# Allow out access to my ISP's Domain name server. +# x.x.x.x must be the IP address of your ISP's DNS +# Dup these lines if your ISP has more than one DNS server +# Get the IP addresses from /etc/resolv.conf file +$cmd 020 $skip tcp from any to x.x.x.x 53 out via $pif setup keep-state + + +# Allow out access to my ISP's DHCP server for cable/DSL configurations. +$cmd 030 $skip udp from any to x.x.x.x 67 out via $pif keep-state + +# Allow out non-secure standard www function +$cmd 040 $skip tcp from any to any 80 out via $pif setup keep-state + +# Allow out secure www function https over TLS SSL +$cmd 050 $skip tcp from any to any 443 out via $pif setup keep-state + +# Allow out send & get email function +$cmd 060 $skip tcp from any to any 25 out via $pif setup keep-state +$cmd 061 $skip tcp from any to any 110 out via $pif setup keep-state + +# Allow out FreeBSD (make install & CVSUP) functions +# Basically give user root "GOD" privileges. +$cmd 070 $skip tcp from me to any out via $pif setup keep-state uid root + +# Allow out ping +$cmd 080 $skip icmp from any to any out via $pif keep-state + +# Allow out Time +$cmd 090 $skip tcp from any to any 37 out via $pif setup keep-state + +# Allow out nntp news (i.e. news groups) +$cmd 100 $skip tcp from any to any 119 out via $pif setup keep-state + +# Allow out secure FTP, Telnet, and SCP +# This function is using SSH (secure shell) +$cmd 110 $skip tcp from any to any 22 out via $pif setup keep-state + +# Allow out whois +$cmd 120 $skip tcp from any to any 43 out via $pif setup keep-state + +# Allow ntp time server +$cmd 130 $skip udp from any to any 123 out via $pif keep-state + +################################################################# +# Interface facing Public Internet (Inbound Section) +# Check packets originating from the public Internet +# destined for this gateway server or the private network. +################################################################# + +# Deny all inbound traffic from non-routable reserved address spaces +$cmd 300 deny all from 192.168.0.0/16 to any in via $pif #RFC 1918 private IP +$cmd 301 deny all from 172.16.0.0/12 to any in via $pif #RFC 1918 private IP +$cmd 302 deny all from 10.0.0.0/8 to any in via $pif #RFC 1918 private IP +$cmd 303 deny all from 127.0.0.0/8 to any in via $pif #loopback +$cmd 304 deny all from 0.0.0.0/8 to any in via $pif #loopback +$cmd 305 deny all from 169.254.0.0/16 to any in via $pif #DHCP auto-config +$cmd 306 deny all from 192.0.2.0/24 to any in via $pif #reserved for docs +$cmd 307 deny all from 204.152.64.0/23 to any in via $pif #Sun cluster +$cmd 308 deny all from 224.0.0.0/3 to any in via $pif #Class D & E multicast + +# Deny ident +$cmd 315 deny tcp from any to any 113 in via $pif + +# Deny all Netbios service. 137=name, 138=datagram, 139=session +# Netbios is MS/Windows sharing services. +# Block MS/Windows hosts2 name server requests 81 +$cmd 320 deny tcp from any to any 137 in via $pif +$cmd 321 deny tcp from any to any 138 in via $pif +$cmd 322 deny tcp from any to any 139 in via $pif +$cmd 323 deny tcp from any to any 81 in via $pif + +# Deny any late arriving packets +$cmd 330 deny all from any to any frag in via $pif + +# Deny ACK packets that did not match the dynamic rule table +$cmd 332 deny tcp from any to any established in via $pif + +# Allow traffic in from ISP's DHCP server. This rule must contain +# the IP address of your ISP's DHCP server as it's the only +# authorized source to send this packet type. +# Only necessary for cable or DSL configurations. +# This rule is not needed for 'user ppp' type connection to +# the public Internet. This is the same IP address you captured +# and used in the outbound section. +$cmd 360 allow udp from x.x.x.x to any 68 in via $pif keep-state + +# Allow in standard www function because I have Apache server +$cmd 370 allow tcp from any to me 80 in via $pif setup limit src-addr 2 + +# Allow in secure FTP, Telnet, and SCP from public Internet +$cmd 380 allow tcp from any to me 22 in via $pif setup limit src-addr 2 + +# Allow in non-secure Telnet session from public Internet +# labeled non-secure because ID & PW are passed over public +# Internet as clear text. +# Delete this sample group if you do not have telnet server enabled. +$cmd 390 allow tcp from any to me 23 in via $pif setup limit src-addr 2 + +# Reject & Log all unauthorized incoming connections from the public Internet +$cmd 400 deny log all from any to any in via $pif + +# Reject & Log all unauthorized out going connections to the public Internet +$cmd 450 deny log all from any to any out via $pif + +# This is skipto location for outbound stateful rules +$cmd 800 divert natd ip from any to any out via $pif +$cmd 801 allow ip from any to any + +# Everything else is denied by default +# deny and log all packets that fell through to see what they are +$cmd 999 deny log all from any to any +################ End of IPFW rules file ###############################</programlisting> + </sect3> + </sect2> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/geom/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/geom/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..1841a20c29 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/geom/chapter.sgml @@ -0,0 +1,873 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: GEOM: Διαχείριση Συστοιχιών Δίσκων + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/geom/chapter.sgml + %SRCID% 1.51 + +--> + +<chapter id="GEOM"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Γράφτηκε από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </chapterinfo> + + <title>GEOM: Διαχείριση Συστοιχιών Δίσκων</title> + + <sect1 id="GEOM-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <indexterm> + <primary>GEOM</primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>GEOM Disk Framework</primary> + <see>GEOM</see> + </indexterm> + + <para>Το κεφάλαιο αυτό καλύπτει τη χρήση των δίσκων κάτω από το πλαίσιο + λειτουργιών GEOM στο &os;. Περιλαμβάνει τα κυριότερα προγράμματα + ελέγχου <acronym + role="Redundant Array of Inexpensive Disks">RAID</acronym> + των οποίων οι ρυθμίσεις βασίζονται στο πλαίσιο GEOM. Το κεφάλαιο αυτό + δεν αναλύει σε βάθος τον τρόπο με τον οποίο το GEOM χειρίζεται ή ελέγχει + λειτουργίες Εισόδου / Εξόδου (IO), το υποσύστημα που βρίσκεται κάτω από + αυτό, ή τον κώδικα του. Οι πληροφορίες αυτές παρέχονται από τη σελίδα + manual του &man.geom.4; καθώς και από τις αναφορές που περιέχει σε άλλες + σχετικές σελίδες. Επίσης το κεφάλαιο αυτό δεν αποτελεί καθοριστικό + οδηγό για όλες τις ρυθμίσεις του <acronym>RAID</acronym>. + Θα συζητηθούν μόνο οι καταστάσεις λειτουργίας του + <acronym>RAID</acronym> που υποστηρίζονται από το GEOM.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Το είδος της υποστήριξης <acronym>RAID</acronym> που είναι + διαθέσιμο μέσω του GEOM.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να χρησιμοποιήσετε τα βασικά βοηθητικά προγράμματα για την + ρύθμιση, συντήρηση και διαχείριση των διαφόρων επιπέδων <acronym> + RAID</acronym>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να δημιουργήσετε mirror ή stripe, να κρυπτογραφήσετε, και να + συνδέσετε δίσκους με το GEOM, μέσω μιας απομακρυσμένης + σύνδεσης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να αντιμετωπίσετε προβλήματα δίσκων που χρησιμοποιούν το + πλαίσιο λειτουργιών GEOM.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να κατανοείτε πως μεταχειρίζεται το &os; τις συσκευές δίσκων + (<xref linkend="disks">).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να γνωρίζετε πως θα ρυθμίσετε και θα εγκαταστήσετε ένα νέο + πυρήνα στο &os; (<xref linkend="kernelconfig">).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="GEOM-intro"> + <title>Εισαγωγή στο GEOM</title> + + <para>Το GEOM επιτρέπει την πρόσβαση και τον έλεγχο σε κλάσεις — + όπως την Κεντρική Εγγραφή Εκκίνησης (Master Boot Record), τα + <acronym>BSD</acronym> labels, κ.α. — μέσω της χρήσης παροχέων, + ή μέσω ειδικών αρχείων στον κατάλογο + <filename class="directory">/dev</filename>. Το GEOM υποστηρίζει + διάφορες διατάξεις <acronym>RAID</acronym> και παρέχει διάφανη + πρόσβαση στο λειτουργικό σύστημα και τα βοηθητικά του + προγράμματα.</para> + </sect1> + + <sect1 id="GEOM-striping"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Γράφηκε από τους </contrib> + </author> + <author> + <firstname>Murray</firstname> + <surname>Stokely</surname> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>RAID0 - Striping</title> + + <indexterm> + <primary>GEOM</primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>Striping</primary> + </indexterm> + + <para>Το striping είναι μια μέθοδος που συνδυάζει διαφορετικούς φυσικούς + δίσκους σε ένα μοναδικό λογικό τόμο. Σε πολλές περιπτώσεις, αυτό + γίνεται με την βοήθεια εξειδικευμένου υλικού (ελεγκτών). Το υποσύστημα + δίσκων GEOM παρέχει υποστήριξη μέσω λογισμικού για τη διάταξη + <acronym>RAID</acronym>0, η οποία είναι γνωστή και ως striping.</para> + + <para>Σε ένα σύστημα <acronym>RAID</acronym>0, τα δεδομένα χωρίζονται σε + blocks τα οποία γράφονται τμηματικά σε όλους τους δίσκους που αποτελούν + τη συστοιχία. Αντί να χρειάζεται να περιμένετε το σύστημα να γράψει + 256k δεδομένων σε ένα δίσκο, ένα σύστημα <acronym>RAID</acronym>0 μπορεί + να γράψει ταυτόχρονα 64k σε καθένα από τους τέσσερις δίσκους μιας + συστοιχίας, προσφέροντας έτσι εξαιρετική απόδοση εισόδου/εξόδου (I/O). + Η απόδοση αυτή μπορεί να αυξηθεί περισσότερο, με τη χρήση πολλαπλών + ελεγκτών δίσκων.</para> + + <para>Κάθε δίσκος σε ένα stripe <acronym>RAID</acronym>0 πρέπει να είναι + του ίδιου μεγέθους, καθώς οι αιτήσεις I/O μοιράζονται όσο αφορά την + ανάγνωση και εγγραφή, σε πολλούς παράλληλους δίσκους.</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="geom/striping" align="center"> + </imageobject> + + <textobject> + <phrase>Διάγραμμα Disk Striping</phrase> + </textobject> + </mediaobject> + + <procedure> + <title>Δημιουργία Stripe από μη-Διαμορφωμένους ATA Δίσκους</title> + + <step> + <para>Φορτώστε το άρθρωμα <filename>geom_stripe.ko</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kldload geom_stripe</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Εξασφαλίστε ότι υπάρχει κατάλληλο σημείο προσάρτησης. Αν ο + τόμος πρόκειται να γίνει κατάτμηση root, προσαρτήστε τον + προσωρινά σε κάποιο άλλο σημείο προσάρτησης, όπως το + <filename class="directory">/mnt</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mkdir /mnt</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Καθορίστε τα ονόματα των συσκευών για τους δίσκους που πρόκειται + να γίνουν stripe, και δημιουργήστε τη νέα συσκευή stripe. Για + παράδειγμα, για να δημιουργήσετε ένα stripe από δύο + αχρησιμοποίητους και χωρίς κατατμήσεις δίσκους + <acronym>ATA</acronym>, όπως π.χ. τους + <filename>/dev/ad2</filename> και + <filename>/dev/ad3</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gstripe label -v st0 /dev/ad2 /dev/ad3</userinput> +Metadata value stored on /dev/ad2. +Metadata value stored on /dev/ad3. +Done.</screen> + </step> + + <step> + <para>Γράψτε ένα τυποποιημένο label (πίνακα κατατμήσεων) στο νέο + τόμο, και εγκαταστήστε τον προεπιλεγμένο κώδικα εκκίνησης + (bootstrap):</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>bsdlabel -wB /dev/stripe/st0</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Η διαδικασία αυτή θα δημιουργήσει τη συσκευή + <devicename>st0</devicename>, καθώς και δύο ακόμα συσκευές στον + κατάλογο <filename class="directory">/dev/stripe</filename>. + Οι συσκευές αυτές θα ονομάζονται <devicename>st0a</devicename> και + <devicename>st0c</devicename>. Στο σημείο αυτό, μπορείτε πλέον να + δημιουργήσετε σύστημα αρχείων στη συσκευή + <devicename>st0a</devicename> χρησιμοποιώντας το βοηθητικό πρόγραμμα + <command>newfs</command>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>newfs -U /dev/stripe/st0a</userinput></screen> + + <para>Θα δείτε μια μεγάλη σειρά αριθμών να περνά γρήγορα από την + οθόνη σας, και μετά από λίγα δευτερόλεπτα η διαδικασία θα έχει + ολοκληρωθεί. Ο τόμος θα έχει δημιουργηθεί και θα είναι έτοιμος + για προσάρτηση.</para> + </step> + </procedure> + + <para>Για να προσαρτήσετε χειροκίνητα το stripe που δημιουργήσατε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount /dev/stripe/st0a /mnt</userinput></screen> + + <para>Για να γίνεται αυτόματα η προσάρτηση αυτού του συστήματος αρχείων + κατά την διαδικασία εκκίνησης, τοποθετήστε τις πληροφορίες του τόμου στο + αρχείο <filename>/etc/fstab</filename>. Για το σκοπό αυτό, + δημιουργούμε ένα μόνιμο σημείο προσάρτησης, το <filename + class="directory">stripe</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mkdir /stripe</userinput> +&prompt.root; <userinput>echo "/dev/stripe/st0a /stripe ufs rw 2 2" \</userinput> + <userinput>>> /etc/fstab</userinput></screen> + + <para>Το άρθρωμα <filename>geom_stripe.ko</filename> θα πρέπει να + φορτώνεται αυτόματα κατά την εκκίνηση του συστήματος. + Εκτελέστε την παρακάτω εντολή, για να προσθέσετε την κατάλληλη ρύθμιση + στο <filename>/boot/loader.conf</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>echo 'geom_stripe_load="YES"' >> /boot/loader.conf</userinput></screen> + </sect1> + + <sect1 id="GEOM-mirror"> + <title>RAID1 - Mirroring</title> + + <indexterm> + <primary>GEOM</primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>Disk Mirroring</primary> + </indexterm> + + <para>Το mirroring (καθρεφτισμός) είναι μια τεχνολογία που + χρησιμοποιείται από πολλές εταιρίες και οικιακούς χρήστες για να + ασφαλίσουν τα δεδομένα τους χωρίς διακοπές. Σε μια διάταξη mirror, + ο δίσκος Β είναι απλώς ένα πλήρες αντίγραφο του δίσκου Α. Ή μπορεί + οι δίσκοι Γ+Δ να είναι αντίγραφα των δίσκων A+B. Άσχετα με την + ακριβή διάταξη των δίσκων, το σημαντικό είναι ότι οι πληροφορίες ενός + δίσκου ή μιας κατάτμησης αντιγράφονται σε άλλους. Οι πληροφορίες + αυτές μπορεί αργότερα να αποκατασταθούν με εύκολο τρόπο, ή να + αντιγραφούν χωρίς να προκληθεί διακοπή στις υπηρεσίες του μηχανήματος + ή στην πρόσβαση των δεδομένων. Μπορούν ακόμα και να μεταφερθούν και + να φυλαχθούν σε άλλο, ασφαλές μέρος.</para> + + <para>Για να ξεκινήσετε, βεβαιωθείτε ότι το σύστημα σας έχει δύο σκληρούς + δίσκους ίδιου μεγέθους. Στα παραδείγματα μας θεωρούμε ότι οι δίσκοι + είναι τύπου <acronym>SCSI</acronym> (απευθείας πρόσβασης, + &man.da.4;).</para> + + <sect2> + <title>Mirroring στους Βασικούς Δίσκους</title> + + <para>Υποθέτοντας ότι το &os; έχει εγκατασταθεί στον πρώτο δίσκο + <devicename>da0</devicename>, θα πρέπει να ρυθμίσετε το + &man.gmirror.8; να αποθηκεύσει εκεί τα βασικά δεδομένα του.</para> + + <para>Πριν δημιουργήσετε το mirror, ενεργοποιήστε την δυνατότητα + εμφάνισης περισσότερων λεπτομερειών (που μπορεί να σας βοηθήσουν σε + περίπτωση προβλήματος) και επιτρέψτε την απευθείας πρόσβαση στη + συσκευή δίσκου. Για το σκοπό αυτό θέστε τη μεταβλητή + <varname>kern.geom.debugflags</varname> του &man.sysctl.8; + στην παρακάτω τιμή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl kern.geom.debugflags=17</userinput></screen> + + <para>Μπορείτε τώρα να δημιουργήσετε το mirror. Ξεκινήστε τη + διαδικασία αποθηκεύοντας τα μετα-δεδομένα (meta-data) στον βασικό + δίσκο, δημιουργώντας ουσιαστικά τη συσκευή + <filename class="devicefile">/dev/mirror/gm</filename>. + Χρησιμοποιήστε την παρακάτω εντολή:</para> + + <warning> + <para>Η δημιουργία mirror στο δίσκο εκκίνησης μπορεί να έχει ως + αποτέλεσμα την απώλεια δεδομένων, αν ο τελευταίος τομέας του δίσκου + έχει ήδη χρησιμοποιηθεί. Η πιθανότητα αυτή είναι πολύ μικρότερη + αν το mirror δημιουργηθεί αμέσως μετά από μια νέα εγκατάσταση του + &os;. Η παρακάτω διαδικασία είναι επίσης ασύμβατη με τις + προεπιλεγμένες ρυθμίσεις εγκατάστασης του + &os; 9.<replaceable>X</replaceable> στις οποίες + χρησιμοποιείται το σύστημα κατατμήσεων <acronym>GPT</acronym>. + To GEOM καταστρέφει τα μεταδεδομένα του <acronym>GPT</acronym>, + και θα προκαλέσει απώλεια δεδομένων και πιθανή αδυναμία εκκίνησης + του συστήματος.</para> + </warning> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gmirror label -vb round-robin gm0 /dev/da0</userinput></screen> + + <para>Το σύστημα θα ανταποκριθεί με το παρακάτω μήνυμα:</para> + + <screen>Metadata value stored on /dev/da0. +Done.</screen> + + <para>Αρχικοποιήστε το GEOM. Η παρακάτω εντολή θα φορτώσει το άρθρωμα + <filename>/boot/kernel/geom_mirror.ko</filename> στον πυρήνα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gmirror load</userinput></screen> + + <note> + <para>Με την επιτυχή εκτέλεση αυτής της εντολής, δημιουργείται η + συσκευή <devicename>gm0</devicename> μέσα στον κατάλογο + <filename class="directory">/dev/mirror</filename>.</para> + </note> + + <para>Ενεργοποιήστε το φόρτωμα του αρθρώματος + <filename>geom_mirror.ko</filename> κατά την εκκίνηση του + συστήματος:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>echo 'geom_mirror_load="YES"' >> /boot/loader.conf</userinput></screen> + + <para>Επεξεργαστείτε το αρχείο <filename>/etc/fstab</filename>, + αντικαθιστώντας τις αναφορές στις παλιές συσκευές + <devicename>da0</devicename> με τις αντίστοιχες καινούριες + <devicename>gm0</devicename> που αντιπροσωπεύουν το mirror.</para> + + <note> + <para>Αν χρησιμοποιείτε το &man.vi.1;, μπορείτε να ακολουθήσετε τα + παρακάτω βήματα για να ολοκληρώσετε εύκολα αυτή τη + διαδικασία:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>vi /etc/fstab</userinput></screen> + + <para>Στο &man.vi.1;, κρατήστε αντίγραφο ασφαλείας του τρέχοντος + αρχείου <filename>fstab</filename> πληκτρολογώντας + <userinput>:w /etc/fstab.bak</userinput>. Έπειτα αντικαταστήστε + όλες τις αναφορές στις παλιές συσκευές <devicename>da0</devicename> + με τις νέες <devicename>gm0</devicename> γράφοντας + <userinput>:%s/da/mirror\/gm/g</userinput>.<para> + </note> + + <para>Το <filename>fstab</filename> που θα προκύψει, θα μοιάζει με + το παρακάτω. Δεν έχει σημασία αν οι δίσκοι ήταν αρχικά + <acronym>SCSI</acronym> ή <acronym>ATA</acronym>, η συσκευή + <acronym>RAID</acronym> θα έχει πάντα το όνομα + <devicename>gm</devicename>.</para> + + <programlisting># Device Mountpoint FStype Options Dump Pass# +/dev/mirror/gm0s1b none swap sw 0 0 +/dev/mirror/gm0s1a / ufs rw 1 1 +/dev/mirror/gm0s1d /usr ufs rw 0 0 +/dev/mirror/gm0s1f /home ufs rw 2 2 +#/dev/mirror/gm0s2d /store ufs rw 2 2 +/dev/mirror/gm0s1e /var ufs rw 2 2 +/dev/acd0 /cdrom cd9660 ro,noauto 0 0</programlisting> + + <para>Επανεκκινήστε το σύστημα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>shutdown -r now</userinput></screen> + + <para>Κατά την εκκίνηση του συστήματος, θα πρέπει πλέον να + χρησιμοποιείται η συσκευή <devicename>gm0</devicename> αντί για την + <devicename>da0</devicename>. Μετά το τέλος της εκκίνησης, μπορείτε + να ελέγξετε ότι όλα λειτουργούν σωστά, εξετάζοντας την έξοδο της + εντολής <command>mount</command>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount</userinput> +Filesystem 1K-blocks Used Avail Capacity Mounted on +/dev/mirror/gm0s1a 1012974 224604 707334 24% / +devfs 1 1 0 100% /dev +/dev/mirror/gm0s1f 45970182 28596 42263972 0% /home +/dev/mirror/gm0s1d 6090094 1348356 4254532 24% /usr +/dev/mirror/gm0s1e 3045006 2241420 559986 80% /var +devfs 1 1 0 100% /var/named/dev</screen> + + <para>Η έξοδος φαίνεται σωστή, όπως αναμενόταν. Τελικά, για να + ξεκινήσει ο συγχρονισμός, εισάγετε και την συσκευή + <devicename>da1</devicename> στο mirror, χρησιμοποιώντας την + ακόλουθη εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gmirror insert gm0 /dev/da1</userinput></screen> + + <para>Κατά τη διάρκεια του συγχρονισμού του mirror, μπορείτε να δείτε + την πρόοδο της διαδικασίας με την παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gmirror status</userinput></screen> + + <para>Μετά το τέλος της δόμησης του mirror, και αφού έχουν συγχρονιστεί + όλα τα δεδομένα, η έξοδος της παραπάνω εντολής θα μοιάζει με την + ακόλουθη:</para> + + <screen> Name Status Components +mirror/gm0 COMPLETE da0 + da1</screen> + + <para>Αν υπάρχουν προβλήματα, ή αν το mirror βρίσκεται ακόμα στη + διαδικασία συγχρονισμού, το παράδειγμα θα δείχνει + <literal>DEGRADED</literal> αντί για + <literal>COMPLETE</literal>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Αντιμετώπιση Προβλημάτων</title> + + <sect3> + <title>Το σύστημα αρνείται να ξεκινήσει</title> + + <para>Αν το σύστημα σας σταματάει σε μια προτροπή που μοιάζει με την + παρακάτω:</para> + + <programlisting>ffs_mountroot: can't find rootvp +Root mount failed: 6 +mountroot></programlisting> + + <para>Επανεκκινήστε το σύστημα σας μέσω του διακόπτη τροφοδοσίας ή + του πλήκτρου reset. Στο μενού εκκίνησης, επιλέξτε το (6). Με τον + τρόπο αυτό θα βρεθείτε στην προτροπή του &man.loader.8;. Φορτώστε + χειροκίνητα το άρθρωμα στον πυρήνα:</para> + + <screen>OK? <userinput>load geom_mirror</userinput> +OK? <userinput>boot</userinput></screen> + + <para>Αν το παραπάνω λειτουργήσει, τότε για κάποιο λόγο το άρθρωμα + δεν φορτώθηκε σωστά. Ελέγξτε αν είναι σωστή η σχετική καταχώριση + στο αρχείο <filename>/boot/loader.conf</filename>. Αν το πρόβλημα + παραμένει, προσθέστε τη γραμμή:</para> + + <programlisting>options GEOM_MIRROR</programlisting> + + <para>στο αρχείο ρυθμίσεων του πυρήνα σας, αναδημιουργήστε και + επανεγκαταστήστε τον πυρήνα σας. Το πρόβλημα σας θα πρέπει να + διορθωθεί.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Επαναφορά Μετά από Αποτυχία Δίσκου</title> + + <para>Το εκπληκτικό με το mirroring είναι ότι όταν ένας σκληρός δίσκος + χαλάσει, μπορείτε να τον αντικαταστήσετε χωρίς να χάσετε καθόλου + δεδομένα.</para> + + <para>Υποθέτοντας ότι χρησιμοποιούμε τις ρυθμίσεις + <acronym>RAID</acronym>1 που δείξαμε προηγουμένως, ας θεωρήσουμε ότι + χάλασε ο δίσκος <devicename>da1</devicename> και πρέπει να + αντικατασταθεί. Για να τον αντικαταστήσετε, βρείτε ποιος δίσκος είναι + και απενεργοποιήστε το σύστημα. Στο σημείο αυτό, μπορείτε πλέον να + ανταλλάξετε το δίσκο με ένα νέο και να ενεργοποιήσετε ξανά το + σύστημα. Μετά την επανενεργοποίηση του συστήματος, μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε τις παρακάτω εντολές για να θέσετε σε λειτουργία το + νέο δίσκο:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gmirror forget gm0</userinput></screen> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gmirror insert gm0 /dev/da1</userinput></screen> + + <para>Χρησιμοποιήστε την εντολή <command>gmirror</command> + <option>status</option> για να παρακολουθείτε τη διαδικασία του + συγχρονισμού. Είναι στα αλήθεια τόσο απλό.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="geom-ggate"> + <title>Δικτυακές Συσκευές μέσω GEOM Gate</title> + + <para>Το GEOM υποστηρίζει απομακρυσμένη χρήση συσκευών, όπως οι σκληροί + δίσκοι, τα CD-ROM, τα αρχεία κ.λ.π. χρησιμοποιώντας τα βοηθητικά + προγράμματα πύλης (gate). Η λειτουργία είναι παρόμοια με το + <acronym>NFS</acronym>.</para> + + <para>Για να ξεκινήσετε, πρέπει να δημιουργήσετε ένα αρχείο exports. Το + αρχείο αυτό καθορίζει ποιος επιτρέπεται να αποκτήσει πρόσβαση στους + κοινόχρηστους πόρους και τι επιπέδου θα είναι αυτή η πρόσβαση. Για + παράδειγμα, για να διαμοιράσετε την τέταρτη κατάτμηση (slice) του πρώτου + δίσκου <acronym>SCSI</acronym>, είναι αρκετό να δημιουργήσετε το + παρακάτω αρχείο <filename>/etc/gg.exports</filename>:</para> + + <programlisting>192.168.1.0/24 RW /dev/da0s4d</programlisting> + + <para>Το παραπάνω θα επιτρέψει σε όλους τους υπολογιστές του ιδιωτικού + σας δικτύου, να έχουν πρόσβαση μέσω δικτύου στο σύστημα αρχείων της + κατάτμησης <devicename>da0s4d</devicename>.</para> + + <para>Για να διαμοιράσετε αυτή τη συσκευή, βεβαιωθείτε ότι δεν είναι + προσαρτημένη τη δεδομένη στιγμή, και ξεκινήστε το δαίμονα εξυπηρετητή + &man.ggated.8;:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ggated</userinput></screen> + + <para>Για να προσαρτήσετε την συσκευή στο μηχάνημα πελάτη, χρησιμοποιήστε + τις ακόλουθες εντολές:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ggatec create -o rw 192.168.1.1 /dev/da0s4d</userinput> +ggate0 +&prompt.root; <userinput>mount /dev/ggate0 /mnt</userinput></screen> + + <para>Από εδώ και στο εξής, μπορείτε να έχετε πρόσβαση στη συσκευή μέσω + του σημείου προσάρτησης <filename class="directory">/mnt</filename>.</para> + + <note> + <para>Πρέπει να τονιστεί ότι η διαδικασία θα αποτύχει αν η συσκευή + είναι τη δεδομένη στιγμή προσαρτημένη, είτε στον εξυπηρετητή, είτε σε + οποιοδήποτε άλλο υπολογιστή στο δίκτυο.</para> + </note> + + <para>Όταν δεν χρειάζεστε πλέον τη συσκευή, μπορείτε να την + αποπροσαρτήσετε με ασφάλεια, χρησιμοποιώντας την εντολή &man.umount.8;, + όπως γίνεται και με οποιαδήποτε άλλη συσκευή δίσκου.</para> + </sect1> + + <sect1 id="geom-glabel"> + <title>Δημιουργώντας Ετικέτες (Labels) στις Συσκευές Δίσκων</title> + + <indexterm> + <primary>GEOM</primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>Disk Labels</primary> + </indexterm> + + <para>Κατά τη διάρκεια της αρχικοποίησης, στην εκκίνηση του συστήματος, + ο πυρήνας του &os; θα δημιουργήσει τα απαραίτητα αρχεία για κάθε + συσκευή που ανιχνεύει. Αυτή η μέθοδος ανίχνευσης συσκευών, μπορεί να + δημιουργήσει προβλήματα. Για παράδειγμα, τι θα γίνει αν προσθέσουμε ένα + νέο δίσκο <acronym>USB</acronym>; Είναι αρκετά πιθανό μια συσκευή + μνήμης flash να πάρει το όνομα <devicename>da0</devicename> και η + αρχική <devicename>da0</devicename> να μετακινηθεί στο + <devicename>da1</devicename>. Αυτό θα προκαλέσει προβλήματα στην + προσάρτηση των συστημάτων αρχείων, αν υπάρχουν οι αντίστοιχες + καταχωρίσεις τους στο <filename>/etc/fstab</filename>, και μπορεί ακόμα + και να παρεμποδίσει την κανονική εκκίνηση του συστήματος.</para> + + <para>Μια λύση είναι να ρυθμίσετε τις συσκευές <acronym>SCSI</acronym> με + τέτοιο τρόπο, ώστε η αρίθμηση τους να είναι συνεχόμενη. Έτσι, κάθε + φορά που προσθέτετε μια νέα συσκευή στον ελεγκτή <acronym>SCSI</acronym> + θα είστε σίγουρος ότι θα λάβει αριθμό που δεν έχει χρησιμοποιηθεί. + Αλλά τι γίνεται με τις συσκευές <acronym>USB</acronym> που μπορεί να + αντικαταστήσουν τον κύριο <acronym>SCSI</acronym> δίσκο; Αυτό μπορεί + πράγματι να συμβεί, καθώς οι συσκευές <acronym>USB</acronym> + ανιχνεύονται κατά βάση πριν από τον ελεγκτή <acronym>SCSI</acronym>. + Μια λύση είναι να βάζετε τις συσκευές αυτές μόνο μετά την εκκίνηση + του συστήματος. Μια άλλη μέθοδος είναι να χρησιμοποιείτε μόνο μια + συσκευή τύπου <acronym>ATA</acronym> και να μην καταχωρείτε ποτέ τους + δίσκους <acronym>SCSI</acronym> στο <filename>/etc/fstab</filename>.</para> + + <para>Υπάρχει ωστόσο καλύτερη λύση. Χρησιμοποιώντας το βοηθητικό + πρόγραμμα <command>glabel</command>, ένας διαχειριστής ή χρήστης, μπορεί + να αποδώσει ετικέτες στις συσκευές δίσκων και να τις χρησιμοποιήσει στο + <filename>/etc/fstab</filename>, αντί για τα συμβατικά ονόματα + συσκευών. Επειδή η <command>glabel</command> αποθηκεύει την ετικέτα + στον τελευταίο τομέα του κάθε παροχέα (συσκευής δίσκου), η ετικέτα + διατηρείται και μετά από την επανεκκίνηση του συστήματος. + Χρησιμοποιώντας αυτή την ετικέτα ως όνομα συσκευής, θα μπορείτε να + προσαρτήσετε πάντα το σύστημα αρχείων, άσχετα με το πραγματικό όνομα + συσκευής που έχει αποδοθεί στο δίσκο.</para> + + <note> + <para>Δεν χρειάζεται φυσικά να τονίσουμε ότι αυτή η ετικέτα θα πρέπει + να είναι μόνιμη. Το βοηθητικό πρόγραμμα <command>glabel</command> + μπορεί να δημιουργήσει τόσο μόνιμες όσο και προσωρινές ετικέτες. + Μόνο οι μόνιμες ετικέτες διατηρούνται ανέπαφες μετά από μια + επανεκκίνηση. Δείτε τη σελίδα manual της &man.glabel.8; για + περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα είδη των ετικετών.</para> + </note> + + <sect2> + <title>Είδη Ετικετών και Παραδείγματα</title> + + <para>Υπάρχουν δύο τύποι ετικετών, η γενική ετικέτα και η ετικέτα + συστήματος αρχείων. Οι ετικέτες μπορεί να είναι προσωρινές ή μόνιμες. + Οι μόνιμες ετικέτες μπορούν να δημιουργηθούν με τις εντολές + &man.tunefs.8; ή &man.newfs.8;. Στην περίπτωση αυτή, θα δημιουργηθούν + σε ένα υποκατάλογο του <filename class="directory">/dev</filename>. + Για παράδειγμα, οι ετικέτες συσκευών με σύστημα αρχείων + <acronym>UFS</acronym>2, θα δημιουργηθούν στον κατάλογο <filename + class="directory">/dev/ufs</filename>. Μόνιμες ετικέτες μπορούν + επίσης να δημιουργηθούν με χρήση της εντολής + <command>glabel label</command>. Οι ετικέτες αυτές δεν εξαρτώνται από + το σύστημα αρχείων, και δημιουργούνται στον κατάλογο + <filename class="directory">/dev/label</filename>.</para> + + <para>Οι ετικέτες προσωρινού τύπου, χάνονται σε κάθε επανεκκίνηση του + συστήματος. Οι ετικέτες αυτές δημιουργούνται στον κατάλογο + <filename class="directory">/dev/label</filename> και είναι τέλειες + για πειραματισμούς. Μπορείτε να δημιουργήσετε προσωρινές ετικέτες + με την εντολή <command>glabel create</command>. Για περισσότερες + πληροφορίες, διαβάστε τη σελίδα manual της &man.glabel.8;.</para> + +<!-- XXXTR: How do you create a file system label without running newfs + or when there is no newfs (e.g.: cd9660)? --> + + <para>Για να δημιουργήσετε μια μόνιμη ετικέτα για ένα σύστημα αρχείων + <acronym>UFS</acronym>2, χωρίς να καταστρέψετε τα δεδομένα που + περιέχει, χρησιμοποιήστε την ακόλουθη εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>tunefs -L <replaceable>home</replaceable> <replaceable>/dev/da3</replaceable></userinput></screen> + + <warning> + <para>Αν το σύστημα αρχείων είναι γεμάτο, η παραπάνω εντολή μπορεί να + προκαλέσει καταστροφή δεδομένων. Ωστόσο, αν το σύστημα αρχείων + είναι γεμάτο, στόχος σας θα πρέπει να είναι να διαγράψετε τα + αρχεία που δεν χρησιμοποιούνται, και όχι να προσθέτετε + ετικέτες.</para> + </warning> + + <para>Θα πρέπει τώρα να υπάρχει μια ετικέτα στον κατάλογο + <filename class="directory">/dev/ufs</filename> η οποία μπορεί να + προστεθεί στο <filename>/etc/fstab</filename>:</para> + + <programlisting>/dev/ufs/home /home ufs rw 2 2</programlisting> + + <note> + <para>Το σύστημα αρχείων δεν πρέπει να είναι προσαρτημένο καθώς + εκτελείτε την εντολή <command>tunefs</command>.</para> + </note> + + <para>Μπορείτε τώρα να προσαρτήσετε το σύστημα αρχείων με το συνήθη + τρόπο:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount /home</userinput></screen> + + <para>Από εδώ και πέρα, και όσο το άρθρωμα + <filename>geom_label.ko</filename> φορτώνεται στον πυρήνα μέσω του + <filename>/boot/loader.conf</filename> ή εφόσον έχετε βάλει την + επιλογή <literal>GEOM_LABEL</literal> στον πυρήνα σας, ακόμα και αν + το όνομα της συσκευής αλλάξει, δεν θα έχει καμιά δυσμενή επίδραση + στο σύστημα σας.</para> + + <para>Μπορείτε επίσης να δημιουργήσετε συστήματα αρχείων με + προεπιλεγμένη ετικέτα, χρησιμοποιώντας την επιλογή + <option>-L</option> στην εντολή <command>newfs</command>. Δείτε την + σελίδα manual του &man.newfs.8; για περισσότερες πληροφορίες.</para> + + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την παρακάτω εντολή για να + καταστρέψετε μια ετικέτα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>glabel destroy home</userinput></screen> + + <para>Το επόμενο παράδειγμα δείχνει πως μπορούν να δοθούν ετικέτες στις + κατατμήσεις του δίσκου εκκίνησης.</para> + + <example> + <title>Δημιουργία Ετικετών στις Κατατμήσεις του Δίσκου + Εκκίνησης</title> + + <para>Δημιουργώντας μόνιμες ετικέτες στις κατατμήσεις του δίσκου + εκκίνησης, το σύστημα σας θα συνεχίσει να εκκινεί κανονικά ακόμα + και αν μεταφέρετε το δίσκο σε άλλο ελεγκτή ή ακόμα και σε + διαφορετικό σύστημα. Στο παράδειγμα μας, θεωρούμε ότι + χρησιμοποιείται ένας δίσκος <acronym>ATA</acronym>, ο οποίος + αναγνωρίζεται από το σύστημα ως <devicename>ad0</devicename>. + Θεωρούμε επίσης ότι χρησιμοποιείται η συνηθισμένη διάταξη + κατατμήσεων του &os;, που περιλαμβάνει τις κατατμήσεις + <filename class="directory">/</filename>, + <filename class="directory">/var</filename>, + <filename class="directory">/usr</filename> και + <filename class="directory">/tmp</filename> όπως επίσης και μια + κατάτμηση swap.</para> + + <para>Επανεκκινήστε το σύστημα, και όταν εμφανιστεί η προτροπή του + &man.loader.8;, πιέστε το <keycap>4</keycap> για να πραγματοποιηθεί + εκκίνηση σε κατάσταση ενός χρήστη. Έπειτα, δώστε τις ακόλουθες + εντολές:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>glabel label rootfs /dev/ad0s1a</userinput> +GEOM_LABEL: Label for provider /dev/ad0s1a is label/rootfs +&prompt.root; <userinput>glabel label var /dev/ad0s1d</userinput> +GEOM_LABEL: Label for provider /dev/ad0s1d is label/var +&prompt.root; <userinput>glabel label usr /dev/ad0s1f</userinput> +GEOM_LABEL: Label for provider /dev/ad0s1f is label/usr +&prompt.root; <userinput>glabel label tmp /dev/ad0s1e</userinput> +GEOM_LABEL: Label for provider /dev/ad0s1e is label/tmp +&prompt.root; <userinput>glabel label swap /dev/ad0s1b</userinput> +GEOM_LABEL: Label for provider /dev/ad0s1b is label/swap +&prompt.root; <userinput>exit</userinput></screen> + + <para>Η εκκίνηση θα συνεχιστεί κανονικά και το σύστημα θα έλθει σε + κατάσταση πολλαπλών χρηστών (multi-user). + Μετά το τέλος της εκκίνησης, επεξεργαστείτε το αρχείο + <filename>/etc/fstab</filename> και αλλάξτε τα συμβατικά ονόματα + συσκευών με τις αντίστοιχες ετικέτες. Το τελικό αρχείο + <filename>/etc/fstab</filename> θα μοιάζει με το παρακάτω:</para> + + <programlisting># Device Mountpoint FStype Options Dump Pass# +/dev/label/swap none swap sw 0 0 +/dev/label/rootfs / ufs rw 1 1 +/dev/label/tmp /tmp ufs rw 2 2 +/dev/label/usr /usr ufs rw 2 2 +/dev/label/var /var ufs rw 2 2</programlisting> + + <para>Μπορείτε τώρα να επανεκκινήσετε το σύστημα. Αν όλα πήγαν καλά, + η εκκίνηση θα είναι κανονική, και η εντολή <command>mount</command> + θα δείξει:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount</userinput> +/dev/label/rootfs on / (ufs, local) +devfs on /dev (devfs, local) +/dev/label/tmp on /tmp (ufs, local, soft-updates) +/dev/label/usr on /usr (ufs, local, soft-updates) +/dev/label/var on /var (ufs, local, soft-updates)</screen> + </example> + + <para>Ξεκινώντας από το &os; 7.2, το &man.glabel.8; υποστηρίζει + ένα νέο είδος ετικέτας για συστήματα αρχείων <acronym>UFS</acronym>, + που βασίζεται σε ένα μοναδιαίο αναγνωριστικό τους, + το <literal>ufsid</literal>. Οι ετικέτες αυτές βρίσκονται στον + κατάλογο <filename class="directory">/dev/ufsid</filename>, + δημιουργούνται αυτόματα κατά την εκκίνηση του συστήματος και είναι + δυνατόν να χρησιμοποιηθούν για την προσάρτηση κατατμήσεων μέσω του + <filename>/etc/fstab</filename>. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την + εντολή <command>glabel status</command> για να λάβετε μια λίστα + των συστημάτων αρχείων με τις αντίστοιχες <literal>ufsid</literal> + ετικέτες τους:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>glabel status</userinput> + Name Status Components +ufsid/486b6fc38d330916 N/A ad4s1d +ufsid/486b6fc16926168e N/A ad4s1f</screen> + + <para>Στο παραπάνω παράδειγμα, το <devicename>ad4s1d</devicename> + αντιπροσωπεύει το σύστημα αρχείων <filename + class="directory">/var</filename>, ενώ το + <devicename>ad4s1f</devicename> αντιπροσωπεύει το σύστημα αρχείων + <filename class="directory">/usr</filename>. Χρησιμοποιώντας τις + τιμές <literal>ufsid</literal> που φαίνονται, η προσάρτηση αυτών + των κατατμήσεων μπορεί να γίνει με τις παρακάτω καταχωρίσεις στο + <filename>/etc/fstab</filename>:</para> + + <programlisting>/dev/ufsid/486b6fc38d330916 /var ufs rw 2 2 +/dev/ufsid/486b6fc16926168e /usr ufs rw 2 2</programlisting> + + <para>Οποιαδήποτε κατάτμηση διαθέτει αναγνωριστικό + <literal>ufsid</literal> μπορεί να προσαρτηθεί με τον ίδιο τρόπο, + χωρίς να υπάρχει πλέον ανάγκη να δημιουργηθεί μόνιμη ετικέτα + χειροκίνητα. Η προσάρτηση μέσω ετικέτας <literal>ufsid</literal>, + παρέχει το πλεονέκτημα της ανεξαρτησίας από το όνομα συσκευής, το + οποίο παρέχουν και οι μόνιμες ετικέτες.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="geom-gjournal"> + <title>UFS Journaling Μέσω GEOM</title> + + <indexterm> + <primary>GEOM</primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>Journaling</primary> + </indexterm> + + <para>Στην έκδοση 7.0 του &os; υλοποιείται για πρώτη φορά η νέα (και από + πολλούς αναμενόμενη) δυνατότητα για χρήση ημερολογίου (journal) στο + σύστημα αρχείων. Η υλοποίηση παρέχεται μέσω του + υποσυστήματος <acronym>GEOM</acronym> και μπορεί να ρυθμιστεί εύκολα + μέσω του βοηθητικού προγράμματος &man.gjournal.8;.</para> + + <para>Τι είναι το journaling; Το journaling αποθηκεύει σε ένα αρχείο + καταγραφής (log, ημερολόγιο, ή απλώς journal) τις συναλλαγές του + συστήματος αρχείων. Παράδειγμα συναλλαγής είναι οι αλλαγές που + απαιτούνται για μια πλήρη διαδικασία εγγραφής στο δίσκο. Έτσι, στο + log αποθηκεύονται οι αλλαγές στα μετα-δεδομένα (meta-data) και στα ίδια + τα αρχεία, πριν γίνει η τελική (κανονική) αποθήκευση τους στο δίσκο. + Το αρχείο καταγραφής μπορεί αργότερα να ξαναχρησιμοποιηθεί ώστε η + συναλλαγή να γίνει από την αρχή, εξασφαλίζοντας με αυτό τον τρόπο ότι + το σύστημα αρχείων θα παραμείνει σε σταθερή κατάσταση.</para> + + <para>Πρόκειται ουσιαστικά για μια ακόμα μέθοδο προφύλαξης από απώλεια + δεδομένων και ασυνέπειες στο σύστημα αρχείων. Σε αντίθεση με τα + Soft Updates τα οποία εντοπίζουν και υποχρεώνουν την άμεση εγγραφή + των μετα-δεδομένων, και των στιγμιοτύπων (Snapshots) τα οποία είναι + εικόνες του συστήματος αρχείων σε μια δεδομένη στιγμή, το log + αποθηκεύεται σε χώρο που έχει εκχωρηθεί ειδικά για αυτό το + σκοπό, και σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να αποθηκεύεται σε εντελώς + διαφορετικό δίσκο.</para> + + <para>Σε αντίθεση με υλοποιήσεις journaling σε άλλα συστήματα αρχείων, + η μέθοδος <command>gjournal</command> βασίζεται σε blocks, και δεν + υλοποιείται ως μέρος του συστήματος αρχείων, αλλά μόνο ως επέκταση του + <acronym>GEOM</acronym>.</para> + + <para>Για ενεργοποίηση της υποστήριξης <command>gjournal</command>, θα + πρέπει να υπάρχει η παρακάτω επιλογή στον πυρήνα του &os;. Η επιλογή + αυτή υπάρχει από προεπιλογή στην έκδοση 7.0 και όλες τις νεότερες + εκδόσεις του &os;.</para> + + <programlisting>options UFS_GJOURNAL</programlisting> + + <para>Αν χρειάζεται να προσαρτώνται τόμοι με journaling κατά την εκκίνηση, + θα πρέπει επίσης να φορτώνεται αυτόματα και το άρθρωμα πυρήνα + <filename>geom_journal.ko</filename>. Για το σκοπό αυτό, προσθέστε την + παρακάτω γραμμή στο αρχείο <filename>/boot/loader.conf</filename>:</para> + + <programlisting>geom_journal_load="YES"</programlisting> + + <para>Εναλλακτικά, η λειτουργία αυτή μπορεί να ενσωματωθεί σε ένα + προσαρμοσμένο πυρήνα, με την προσθήκη της παρακάτω γραμμής στο + αντίστοιχο αρχείο ρυθμίσεων:</para> + + <programlisting>options GEOM_JOURNAL</programlisting> + + <para>Η δημιουργία journal σε ένα ελεύθερο σύστημα αρχείων, μπορεί τώρα + να γίνει με τα ακόλουθα βήματα, θεωρώντας ότι η συσκευή + <devicename>da4</devicename> είναι ένας νέος δίσκος + <acronym>SCSI</acronym>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gjournal load</userinput> +&prompt.root; <userinput>gjournal label /dev/da4</userinput></screen> + + <para>Στο σημείο αυτό θα υπάρχει μια συσκευή + <devicename>/dev/da4</devicename> καθώς και μια συσκευή + <devicename>/dev/da4.journal</devicename>. Στη συσκευή αυτή μπορείτε + τώρα να δημιουργήσετε σύστημα αρχείων:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>newfs -O 2 -J /dev/da4.journal</userinput></screen> + + <para>Η παραπάνω εντολή θα δημιουργήσει ένα σύστημα αρχείων + <acronym>UFS</acronym>2 στη + συσκευή <devicename>/dev/da4.journal</devicename>, η οποία έχει + ήδη υποστήριξη για journaling.</para> + + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την εντολή <command>mount</command> + για να προσαρτήσετε την συσκευή στο επιθυμητό σημείο προσάρτησης, όπως + φαίνεται παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount /dev/da4.journal <replaceable>/mnt</replaceable></userinput></screen> + + <note> + <para>Στην περίπτωση αρκετών slice, θα δημιουργηθεί ένα journal για κάθε + επιμέρους slice. Για παράδειγμα, αν υπάρχουν τα slices + <devicename>ad4s1</devicename> και <devicename>ad4s2</devicename> + τότε το <command>gjournal</command> θα δημιουργήσει τις συσκευές + <devicename>ad4s1.journal</devicename> και + <devicename>ad4s2.journal</devicename>.</para> + </note> + + <para>Για καλύτερη απόδοση, ίσως είναι επιθυμητή η τήρηση του + journal σε διαφορετικό δίσκο. Για τις περιπτώσεις αυτές, ο παροχέας + ημερολογίου (η συσκευή δίσκου που θα περιέχει το journal) πρέπει + να δίνεται ως παράμετρος στην εντολή, αμέσως μετά τη συσκευή δίσκου + στην οποία θα ενεργοποιηθεί το journaling. Μπορείτε επίσης να + ενεργοποιήσετε το journaling σε υπάρχοντα συστήματα αρχείων + χρησιμοποιώντας την εντολή <command>tunefs</command>. Ωστόσο, θα πρέπει + να κρατήσετε αντίγραφο ασφαλείας των αρχείων σας, πριν επιχειρήσετε + να κάνετε αλλαγές σε ένα υπάρχον σύστημα αρχείων. Στις περισσότερες + περιπτώσεις, η <command>tunefs</command> θα αποτύχει αν δεν μπορέσει + να δημιουργήσει το journal, αλλά αυτό δεν σας προστατεύει από απώλεια + δεδομένων που μπορεί να προέλθει από κακή χρήση της + <command>tunefs</command>.</para> + + <para>Είναι επίσης δυνατόν να χρησιμοποιηθεί journaling στον δίσκο + εκκίνησης ενός συστήματος &os;. Διαβάστε το άρθρο <ulink + url="&url.articles.gjournal-desktop;">Υλοποίηση του UFS Journaling σε + ένα Desktop Υπολογιστή</ulink> για λεπτομερείς οδηγίες.</para> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/install/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/install/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..929ac913f5 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/install/chapter.sgml @@ -0,0 +1,5213 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Εγκαθιστώντας το FreeBSD + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/install/chapter.sgml + %SRCID% 1.434 + +--> + +<chapter id="install"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Jim</firstname> + <surname>Mock</surname> + <contrib>Ανασχηματισμένο, αναδιοργανωμένο, και μερικώς + ξαναγραμμένο από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + + <authorgroup> + <author> + <firstname>Randy</firstname> + <surname>Pratt</surname> + <contrib>Η βήμα προς βήμα διαδικασία του sysinstall, οι εικόνες, και + γενικές διορθώσεις κειμένου από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + <!-- January 2000 --> + </chapterinfo> + + <title>Εγκατάσταση του &os; 8.<replaceable>x</replaceable> και + Προγενέστερων Εκδόσεων</title> + + <sect1 id="install-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <indexterm><primary>εγκατάσταση</primary></indexterm> + + <para>Το &os; διανέμεται με ένα εύχρηστο, μη γραφικό πρόγραμμα + εγκατάστασης. Από την έκδοση 9.0-RELEASE και μετά, χρησιμοποιείται + το <application>bsdinstall</application> ενώ οι παλαιότερες εκδόσεις + χρησιμοποιούν το <application>sysinstall</application>. Στο κεφάλαιο + αυτό περιγράφεται η χρήση του <application>sysinstall</application> + για την εγκατάσταση του &os;. Η χρήση του + <application>bsdinstall</application> περιγράφεται στο + <xref linkend="bsdinstall">.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Πως να δημιουργήσετε δισκέτες εγκατάστασης για το &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως αναφέρεται στους σκληρούς δίσκους σας το &os; και πως τους + χωρίζει σε κατατμήσεις.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ξεκινήσετε το + <application>sysinstall</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τις ερωτήσεις που θα σας κάνει το + <application>sysinstall</application>, τι σημαίνουν, και πως να τις + απαντήσετε.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να διαβάσετε τη λίστα του υποστηριζόμενου υλικού που έρχεται με + την έκδοση του &os; την οποία θα εγκαταστήσετε, και να επαληθεύσετε + ότι το υλικό που έχετε υποστηρίζεται από το &os;.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <note> + <para>Σε γενικές γραμμές αυτές οι οδηγίες εγκατάστασης είναι γραμμένες + για τους &i386; (<quote>PC συμβατούς</quote>) αρχιτεκτονικής + υπολογιστές. Όπου χρειάζεται, θα εμφανίζονται συγκεκριμένες οδηγίες + για άλλες πλατφόρμες. Αν και αυτός ο οδηγός + διατηρείται όσο το δυνατόν πιο ενημερωμένος, είναι πιθανόν να βρείτε + μικρές διαφορές μεταξύ του προγράμματος εγκατάστασης και αυτού που + φαίνεται εδώ. Σας προτείνουμε να χρησιμοποιήσετε το κεφάλαιο αυτό + περισσότερο σαν γενικό οδηγό παρά σαν ένα κατά γράμμα εγχειρίδιο + εγκατάστασης.</para> + </note> + </sect1> + + <sect1 id="install-hardware"> + <title>Απαιτήσεις Υλικού</title> + + <sect2 id="install-hardware-minimal"> + <title>Ελάχιστες Απαιτήσεις</title> + + <para>Οι ελάχιστες απαιτήσεις για την εγκατάσταση του &os; ποικίλουν + ανάλογα με την έκδοση του &os; και την αρχιτεκτονική του + υλικού.</para> + + <para>Στις παρακάτω ενότητες θα βρείτε μια περίληψη των πληροφοριών + αυτών. Ανάλογα με τον τρόπο που θα επιλέξετε να εγκαταστήσετε το + &os;, μπορεί να χρειαστείτε μονάδα δισκέτας, ένα υποστηριζόμενο οδηγό + CD-ROM, και σε ορισμένες περιπτώσεις, κάρτα δικτύου. Τα παραπάνω + καλύπτονται στο <xref linkend="install-boot-media">.</para> + + <sect3> + <title>Αρχιτεκτονικές &os;/&arch.i386; και &os;/&arch.pc98;</title> + + <para>Οι εκδόσεις &os;/&i386; και &os;/&arch.pc98; απαιτούν 486 ή + καλύτερο επεξεργαστή και τουλάχιστον 24 MB RAM. Θα χρειαστείτε + τουλάχιστον 150 MB ελεύθερου χώρου στο σκληρό δίσκο για την + πλέον ελάχιστη εγκατάσταση.</para> + + <note> + <para>Σε περιπτώσεις παλιών μηχανημάτων, τις περισσότερες φορές, + η ύπαρξη περισσότερης μνήμης RAM και ελεύθερου χώρου στο δίσκο + είναι πιο σημαντική από ένα ταχύτερο επεξεργαστή.</para> + </note> + </sect3> + + <sect3> + <title>Αρχιτεκτονική &os;/&arch.amd64;</title> + + <para>Υπάρχουν δύο κλάσεις επεξεργαστών ικανές να εκτελέσουν το + &os;/&arch.amd64;. Η πρώτη, είναι οι επεξεργαστές AMD64, + περιλαμβανομένου του &amd.athlon;64, του + &amd.athlon;64-FX, του &amd.opteron; ή καλύτερων.</para> + + <para>Η δεύτερη κλάση επεξεργαστών που μπορούν να χρησιμοποιήσουν + &os;/&arch.amd64;, περιλαμβάνει όσους χρησιμοποιούν την + αρχιτεκτονική &intel; EM64T. Παραδείγματα των επεξεργαστών αυτών + περιλαμβάνουν τις οικογένειες &intel; &core; 2 Duo, Quad, + Extreme καθώς και τη σειρά επεξεργαστών &intel; &xeon; + 3000, 5000, και 7000.</para> + + <para>Αν το μηχάνημα σας είναι βασισμένο σε nVidia nForce3 Pro-150, + θα <emphasis>πρέπει</emphasis> να χρησιμοποιήσετε την κατάλληλη + επιλογή στο BIOS για να απενεργοποιήσετε το IO APIC. Αν η επιλογή + αυτή δεν υπάρχει, θα πρέπει να απενεργοποιήσετε αντί αυτού το ACPI. + Υπάρχουν προβλήματα στο Pro-150 για τα οποία μέχρι στιγμής δεν έχει + βρεθεί λύση που να τα παρακάμπτει.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Αρχιτεκτονική &os;/&arch.sparc64;</title> + + <para>Για να εγκαταστήσετε το &os;/&arch.sparc64;, θα χρειαστείτε μια + υποστηριζόμενη πλατφόρμα (δείτε <xref + linkend="install-hardware-supported">).</para> + + <para>Θα χρειαστείτε ένα δίσκο για αποκλειστική χρήση από το + &os;/&arch.sparc64;. Τη δεδομένη στιγμή, δεν είναι δυνατόν να + μοιράζεται τον ίδιο δίσκο το &os; με ένα άλλο λειτουργικό + σύστημα.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="install-hardware-supported"> + <title>Υποστηριζόμενο Υλικό</title> + + <para>Η λίστα με το υποστηριζόμενο υλικό, παρέχεται στις Σημειώσεις + Υλικού (Hardware Notes) με κάθε έκδοση του &os;. Το έγγραφο αυτό + μπορεί συνήθως να βρεθεί με όνομα αρχείου + <filename>HARDWARE.TXT</filename>, στον ριζικό + κατάλογο μια διανομής CDROM ή FTP, ή και στο μενού documentation του + <application>sysinstall</application>. Για κάθε αρχιτεκτονική, + θα βρείτε μια λίστα συσκευών οι οποίες επιβεβαιωμένα υποστηρίζονται + από το &os;. Αντίγραφα του καταλόγου υποστηριζόμενου υλικού για + διάφορες εκδόσεις και αρχιτεκτονικές μπορούν επίσης να βρεθούν στη + σελίδα <ulink + url="http://www.FreeBSD.org/releases/index.html">Πληροφοριών + Έκδοσης</ulink> στο δικτυακό τόπο του &os;.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="install-pre"> + <title>Εργασίες πριν την Εγκατάσταση</title> + + <sect2 id="install-inventory"> + <title>Απογραφή Υλικού του Υπολογιστή σας</title> + + <para>Πριν εγκαταστήσετε το &os; πρέπει να επιχειρήσετε να απογράψετε + τα εξαρτήματα του υπολογιστή σας. Οι ρουτίνες εγκατάστασης του &os; + θα σας δείξουν τα εξαρτήματα (σκληρούς δίσκους, κάρτες δικτύου, + οδηγούς CDROM κλπ.) με τα ονόματα των μοντέλων και των κατασκευαστών + τους. Το &os; θα επιχειρήσει επίσης να προσδιορίσει τις σωστές + ρυθμίσεις για τις συσκευές αυτές, συμπεριλαμβανομένων και των + πληροφοριών για τη χρήση IRQ και θυρών IO. Λόγω των ιδιομορφιών του + υλικού των PC, η διαδικασία αυτή δεν είναι πάντα επιτυχής, και ίσως + χρειαστεί να διορθώσετε τις ρυθμίσεις που ανίχνευσε το &os;.</para> + + <para>Αν έχετε ήδη άλλο λειτουργικό σύστημα εγκατεστημένο, όπως + &windows; ή Linux, είναι γενικά καλή ιδέα να χρησιμοποιήσετε τις + δυνατότητες που σας παρέχει για να δείτε τις ρυθμίσεις του υλικού σας. + Αν δεν είστε σίγουροι για τις ρυθμίσεις μιας κάρτας επέκτασης, ίσως + να τις βρείτε τυπωμένες πάνω στην ίδια την κάρτα. Συνηθισμένα IRQ + είναι τα 3, 5 και 7 ενώ οι θύρες IO συνήθως γράφονται ως δεκαεξαδικοί + αριθμοί, π.χ. 0x330.</para> + + <para>Σας συνιστούμε να γράψετε ή να εκτυπώσετε τις πληροφορίες αυτές + πριν την εγκατάσταση του &os;. Σαν υπόδειγμα, μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε ένα πίνακα όπως τον παρακάτω:</para> + + <table pgwide="1" frame="none"> + <title>Υπόδειγμα Απογραφής Συσκευών</title> + + <tgroup cols="4"> + <colspec colwidth="2*"> + <colspec colwidth="1*"> + <colspec colwidth="1*"> + <colspec colwidth="4*"> + <thead> + <row> + <entry>Όνομα Συσκευής</entry> + + <entry>IRQ</entry> + + <entry>IO θύρες</entry> + + <entry>Σημειώσεις</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>Πρώτος Σκληρός Δίσκος</entry> + + <entry>N/A</entry> + + <entry>N/A</entry> + + <entry>40 GB, της Seagate, master στο πρώτο IDE</entry> + </row> + + <row> + <entry>CDROM</entry> + + <entry>N/A</entry> + + <entry>N/A</entry> + + <entry>slave στο πρώτο IDE</entry> + </row> + + <row> + <entry>Δεύτερος Σκληρός Δίσκος</entry> + + <entry>N/A</entry> + + <entry>N/A</entry> + + <entry>20 GB, της IBM, master στο δεύτερο IDE</entry> + </row> + + <row> + <entry>Πρώτος Ελεγκτής IDE</entry> + + <entry>14</entry> + + <entry>0x1f0</entry> + + <entry></entry> + </row> + + <row> + <entry>Κάρτα Δικτύου</entry> + + <entry>N/A</entry> + + <entry>N/A</entry> + + <entry>&intel; 10/100</entry> + </row> + + <row> + <entry>Modem</entry> + + <entry>N/A</entry> + + <entry>N/A</entry> + + <entry>&tm.3com; 56K faxmodem, στην COM1</entry> + </row> + + <row> + <entry>…</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </table> + + <para>Όταν τελειώσετε την απογραφή εξαρτημάτων του υπολογιστή σας, θα + πρέπει να ελέγξετε αν ταιριάζουν με τις απαιτήσεις υλικού της έκδοσης + &os; που σκοπεύετε να εγκαταστήσετε.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Κρατήστε Αντίγραφα Ασφαλείας των Δεδομένων σας</title> + + <para>Αν ο υπολογιστής στον οποίο θα εγκαταστήσετε το &os; περιέχει + πολύτιμα δεδομένα, βεβαιωθείτε ότι έχετε κρατήσει αντίγραφα ασφαλείας + τα οποία μάλιστα έχετε ελέγξει ότι δουλεύουν, πριν εγκαταστήσετε το + &os;. Το πρόγραμμα εγκατάστασης του &os; θα σας ρωτήσει πριν γράψει + οτιδήποτε στο δίσκο σας, αλλά από τη στιγμή που η διαδικασία αυτή + ξεκινήσει, δεν υπάρχει δυνατότητα επιστροφής.</para> + </sect2> + + <sect2 id="install-where"> + <title>Αποφασίστε που θα Εγκαταστήσετε το &os;</title> + + <para>Αν θέλετε το &os; να χρησιμοποιήσει ολόκληρο το σκληρό σας δίσκο, + δεν υπάρχει κάτι άλλο που πρέπει να κάνετε αυτή τη στιγμή — + μπορείτε να παραλείψετε αυτό το τμήμα.</para> + + <para>Αν ωστόσο θέλετε το &os; να συνυπάρχει με άλλα λειτουργικά + συστήματα, πρέπει να κατανοείτε χονδρικά τον τρόπο διάταξης των + δεδομένων στο δίσκο, και τις επιδράσεις που μπορεί προκαλέσει.</para> + + <sect3 id="install-where-i386"> + <title>Κατατμήσεις Δίσκων για Αρχιτεκτονική &os/&arch.i386;</title> + + <para>Ένας σκληρός δίσκος PC μπορεί να χωριστεί σε διακριτά τμήματα. + Τα τμήματα αυτά καλούνται + <firstterm>κατατμήσεις (partitions)</firstterm>. + Επειδή το &os; έχει επίσης εσωτερικές κατατμήσεις, η ονομασία + γρήγορα μπορεί να οδηγήσει σε σύγχυση, και για το λόγο αυτό οι + εξωτερικές κατατμήσεις αναφέρονται ως disk slices (φέτες) ή απλώς + slices στο &os;. Για παράδειγμα το πρόγραμμα + <command>fdisk</command> του &os;, το οποίο χειρίζεται τις + κατατμήσεις δίσκων του PC, τις αναφέρει ως slices αντί για + partitions. Από τη σχεδίαση του, το PC υποστηρίζει μόνο τέσσερις + κατατμήσεις ανά δίσκο. Οι κατατμήσεις αυτές ονομάζονται + <firstterm> πρωτεύουσες (primary partitions)</firstterm>. + Για να ξεπεραστεί αυτός ο περιορισμός και να δημιουργήσουμε + περισσότερες κατατμήσεις, δημιουργήθηκε ένα νέο είδος κατάτμησης, η + <firstterm>εκτεταμένη κατάτμηση (extended partition)</firstterm>. + Ένας δίσκος μπορεί να περιέχει μόνο μια εκτεταμένη κατάτμηση. Μέσα + στην εκτεταμένη κατάτμηση μπορούν να δημιουργηθούν ειδικές + <firstterm>λογικές κατατμήσεις</firstterm>.</para> + + <para>Κάθε κατάτμηση διαθέτει ένα <firstterm>partition ID</firstterm>, + ένα αριθμό που χρησιμοποιείται για να αναγνωρίζει τον τύπο δεδομένων + της κατάτμησης. Οι κατατμήσεις του &os; έχουν για partition ID το + <literal>165</literal>.</para> + + <para>Γενικά, κάθε λειτουργικό σύστημα που χρησιμοποιείτε έχει κάποιο + τρόπο για να αναγνωρίζει τις κατατμήσεις. Για παράδειγμα το + &ms-dos; και τα παράγωγα του, όπως τα &windows;, αναθέτουν + <firstterm>γράμματα οδηγών</firstterm> σε κάθε πρωτεύουσα και + λογική κατάτμηση, ξεκινώντας από το γράμμα + <devicename>C:</devicename>.</para> + + <para>Το &os; πρέπει να εγκατασταθεί σε πρωτεύουσα κατάτμηση. Το &os; + μπορεί να κρατήσει όλα τα δεδομένα του, συμπεριλαμβανομένων και των + αρχείων που θα δημιουργήσετε εσείς, σε αυτή τη μοναδική κατάτμηση. + Παρόλα αυτά, αν έχετε περισσότερους από ένα δίσκους, μπορείτε να + δημιουργήσετε κατατμήσεις &os; σε όλους ή μερικούς από αυτούς. Όταν + εγκαθιστάτε το &os; πρέπει να έχετε μια κατάτμηση διαθέσιμη. + Μπορεί να είναι μια κενή κατάτμηση που έχετε προετοιμάσει από πριν, + ή μια υπάρχουσα που περιέχει δεδομένα που δεν σας ενδιαφέρουν + πλέον.</para> + + <para>Αν χρησιμοποιείτε ήδη όλες τις κατατμήσεις σε όλους τους δίσκους + σας, τότε πρέπει να ελευθερώσετε μία για το &os; χρησιμοποιώντας τα + εργαλεία που παρέχονται από τα άλλα λειτουργικά συστήματα που + χρησιμοποιείτε (για παράδειγμα, την <command>fdisk</command> στο + &ms-dos; ή &windows;).</para> + + <para>Αν έχετε μια διαθέσιμη κατάτμηση, μπορείτε να την + χρησιμοποιήσετε. Ίσως όμως χρειαστεί να συρρικνώσετε πρώτα μία ή + περισσότερες από τις υπάρχουσες κατατμήσεις σας.</para> + + <para>Μια ελάχιστη εγκατάσταση του &os; μπορεί να καταλάβει μόλις + 100 MB χώρου στο δίσκο. Ωστόσο αυτή είναι μια <emphasis>πολύ + </emphasis> ελάχιστη εγκατάσταση η οποία δεν θα αφήσει καθόλου + σχεδόν χώρο για δικά σας αρχεία. Ένα πιο ρεαλιστικό ελάχιστο + είναι τα 250 MB για χρήση χωρίς γραφικό περιβάλλον και + 350 MB ή περισσότερα αν θέλετε γραφικό περιβάλλον εργασίας. + Αν έχετε σκοπό να εγκαταστήσετε αρκετά προγράμματα τρίτων + κατασκευαστών, θα χρειαστείτε ακόμα περισσότερο χώρο.</para> + + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάποιο εμπορικά διαθέσιμο εργαλείο + όπως το <application>&partitionmagic;</application>, ή κάποιο + ελεύθερο εργαλείο όπως το <application>GParted</application>, για + να αλλάξετε μεγέθη στις κατατμήσεις σας και να δημιουργήσετε χώρο + για το &os;. Τόσο το <application>&partitionmagic;</application> + όσο και το <application>GParted</application> μπορούν να + χρησιμοποιηθούν σε κατατμήσεις <acronym>NTFS</acronym>. Το + <application>GParted</application> είναι διαθέσιμο σε αρκετές + διανομές Linux Live CD, όπως για παράδειγμα το + <ulink url="http://www.sysresccd.org/">SystemRescueCD</ulink>.</para> + + <para>Έχουν αναφερθεί προβλήματα κατά την αλλαγή μεγέθους κατατμήσεων + των µsoft; Vista. Συνίσταται να έχετε πρόχειρο ένα CDROM + εγκατάστασης των Vista πριν επιχειρήσετε αυτή τη διαδικασία. Όπως + και με όλες τις αντίστοιχες διαδικασίες δίσκων, συνίσταται επίσης + να έχετε ένα ενημερωμένο σετ αντιγράφων ασφαλείας.</para> + + <warning> + <para>Λανθασμένη χρήση των εργαλείων αυτών μπορεί να οδηγήσει σε + διαγραφή των δεδομένων του δίσκου σας. Πριν τα χρησιμοποιήσετε, + βεβαιωθείτε ότι έχετε πρόσφατα αντίγραφα ασφαλείας τα οποία + δουλεύουν.</para> + </warning> + + <example> + <title>Χρησιμοποιώντας μια Υπάρχουσα Κατάτμηση χωρίς να την + Αλλάξετε</title> + + <para>Υποθέστε ότι έχετε ένα υπολογιστή με ένα μόνο σκληρό δίσκο + 4 GB στον οποίο έχετε ήδη εγκατεστημένη μια έκδοση των + &windows; και τον έχετε χωρίσει σε δύο οδηγούς με γράμματα + <devicename>C:</devicename> και <devicename>D:</devicename>, + καθένα με μέγεθος 2 GB. Έχετε 1 GB δεδομένων στο + <devicename>C:</devicename> και 0.5 GB δεδομένων στο + <devicename>D:</devicename>.</para> + + <para>Αυτό σημαίνει ότι ο δίσκος σας έχει δύο κατατμήσεις, μία ανά + γράμμα οδηγού. Μπορείτε να αντιγράψετε όλα τα υπάρχοντα δεδομένα + σας από τον + <devicename>D:</devicename> στο <devicename>C:</devicename> και + να ελευθερώσετε έτσι την δεύτερη κατάτμηση, ώστε να είναι έτοιμη + για το &os;.</para> + </example> + + <example> + <title>Συρρικνώνοντας μια Υπάρχουσα Κατάτμηση</title> + + <para>Υποθέστε ότι έχετε ένα υπολογιστή με ένα μόνο δίσκο 4 + GB στον οποίο έχετε ήδη εγκαταστήσει μια έκδοση των &windows;. + Όταν εγκαταστήσατε τα &windows;, δημιουργήσατε μια μεγάλη + κατάτμηση με το γράμμα <devicename>C:</devicename> και μέγεθος + 4 GB. Αυτή τη στιγμή χρησιμοποιείται 1.5 GB χώρου και + θέλετε να δώσετε στο &os; 2 GB χώρο.</para> + + <para>Για να εγκαταστήσετε το &os; θα πρέπει είτε:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Να πάρετε αντίγραφο ασφαλείας των δεδομένων σας + των &windows; και έπειτα να τα εγκαταστήσετε ξανά, + δημιουργώντας αυτή τη φορά μια κατάτμηση μεγέθους 2 GB + κατά την εγκατάσταση.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να χρησιμοποιήσετε κάποιο από τα εργαλεία όπως το + <application>&partitionmagic;</application> που περιγράψαμε + παραπάνω ώστε να συρρικνώσετε την κατάτμηση των + &windows;.</para> + </listitem> + </orderedlist> + </example> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Συλλέξτε Πληροφορίες για τη Ρύθμιση του Δικτύου σας</title> + + <para>Αν σκοπεύετε να συνδεθείτε σε ένα δίκτυο κατά τη διάρκεια της + εγκατάστασης του &os; (για παράδειγμα αν πρόκειται να κάνετε + εγκατάσταση μέσω κάποιας τοποθεσίας FTP ή μέσω διακομιστή NFS), τότε + πρέπει να γνωρίζετε τις ρυθμίσεις του δικτύου σας. Κατά τη διάρκεια + της εγκατάστασης, θα ερωτηθείτε για αυτές τις ρυθμίσεις ώστε το &os; + να μπορέσει να συνδεθεί στο δίκτυο και να ολοκληρώσει την + εγκατάσταση.</para> + + <sect3> + <title>Σύνδεση με Δίκτυο Ethernet ή Modem Cable/DSL</title> + + <para>Αν συνδέεστε σε δίκτυο Ethernet ή αν έχετε σύνδεση Internet με + χρήση ελεγκτή Ethernet μέσω καλωδιακής ή DSL σύνδεσης, θα + χρειαστείτε τις ακόλουθες πληροφορίες:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Διεύθυνση IP (IP Address)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διεύθυνση IP της προεπιλεγμένης πύλης + (default gateway)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Όνομα υπολογιστή (hostname)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διευθύνσεις IP του διακομιστή DNS (DNS server IP + addresses)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μάσκα Υποδικτύου (Subnet Mask)</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>Αν δεν γνωρίζετε αυτές τις πληροφορίες, ρωτήστε το διαχειριστή + συστήματος ή τον παροχέα υπηρεσιών Internet που σας εξυπηρετεί. + Η απάντηση μπορεί να είναι ότι οι πληροφορίες αυτές εκχωρούνται + αυτόματα με χρήση <firstterm>DHCP</firstterm>. Σημειώστε την + πληροφορία αυτή.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Σύνδεση μέσω Modem</title> + + <para>Αν χρησιμοποιείτε επιλογική (dial up) σύνδεση με κάποιο παροχέα + Internet (ISP) με χρήση απλού modem, μπορείτε και πάλι να + εγκαταστήσετε το &os; μέσω Internet, αλλά θα χρειαστείτε πάρα πολύ + χρόνο.</para> + + <para>Θα χρειαστεί να ξέρετε:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Τον αριθμό κλήσης του ISP σας</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τη σειριακή θύρα (COM:) στην οποία είναι συνδεμένο το modem + σας</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το όνομα χρήστη (username) και κωδικό (password) για το + λογαριασμό σας στον ISP</para> + </listitem> + </orderedlist> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ελέγξτε για Παροράματα (Errata) στο &os;</title> + + <para>Αν και το &os; project πασχίζει για να εξασφαλίσει ότι κάθε έκδοση + του &os; θα είναι όσο πιο σταθερή γίνεται, ορισμένες φορές στη + διαδικασία αυτή εισέρχονται λάθη. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, τα + λάθη αυτά επηρεάζουν τη διαδικασία εγκατάστασης. Καθώς τα προβλήματα + αυτά γίνονται αντιληπτά και επιδιορθώνονται, σημειώνονται στα + <ulink url="http://www.FreeBSD.org/releases/&rel.current;R/errata.html">Παροράματα &os; (&os; Errata)</ulink> τα οποία βρίσκονται στην δικτυακή + τοποθεσία του &os;. Πριν ξεκινήσετε την εγκατάσταση, Θα πρέπει να + ελέγξετε τα Παροράματα για να βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχουν προβλήματα + της τελευταίας στιγμής τα οποία θα έπρεπε να γνωρίζετε.</para> + + <para>Πληροφορίες για όλες τις εκδόσεις, περιλαμβανομένων και των + παροραμάτων για κάθε μία, μπορούν να βρεθούν στη σελίδα <ulink + url="&url.base;/releases/index.html">πληροφοριών έκδοσης</ulink> + της <ulink + url="&url.base;/index.html">δικτυακής τοποθεσίας του &os;</ulink>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ανακτήστε τα Αρχεία Εγκατάστασης του &os;</title> + + <para>Η διαδικασία εγκατάστασης του &os; μπορεί να εγκαταστήσει το + λειτουργικό σύστημα χρησιμοποιώντας αρχεία από τις παρακάτω + τοποθεσίες:</para> + + <itemizedlist> + <title>Τοπικά Μέσα</title> + + <listitem> + <para>CDROM ή DVD</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μνήμη flash με σύνδεση USB</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μια κατάτμηση &ms-dos; που βρίσκεται στον ίδιο υπολογιστή</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μια ταινία SCSI ή QIC</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Δισκέτες</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <itemizedlist> + <title>Δίκτυο</title> + + <listitem> + <para>Μια τοποθεσία FTP, μέσω firewall ή με χρήση διακομιστή + μεσολάβησης (HTTP proxy) αν είναι αναγκαίο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ένα εξυπηρετητή NFS</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μια αποκλειστική παράλληλη ή σειριακή σύνδεση</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Αν έχετε αγοράσει το &os; σε CD ή DVD, τότε έχετε ήδη ότι + χρειάζεστε και μπορείτε να πάτε στο επόμενο τμήμα + (<xref linkend="install-boot-media">).</para> + + <para>Αν δεν έχετε ακόμα ανακτήσει τα αρχεία εγκατάστασης του &os; + θα πρέπει να δείτε το <xref linkend="install-diff-media"> το οποίο + εξηγεί πως να προετοιμαστείτε για την εγκατάσταση του &os; με + οποιοδήποτε από τους παραπάνω τρόπους. Αφού διαβάσετε το τμήμα αυτό, + θα πρέπει να γυρίσετε ξανά εδώ και να διαβάσετε από το + <xref linkend="install-boot-media">.</para> + </sect2> + + <sect2 id="install-boot-media"> + <title>Ετοιμάστε τα Μέσα Εκκίνησης</title> + + <para>Η διαδικασία εκκίνησης του &os; ξεκινάει με την εκκίνηση του + υπολογιστή σας στο πρόγραμμα εγκατάστασης του &os;—δεν + πρόκειται για πρόγραμμα το οποίο μπορείτε να εκτελέσετε μέσα από + κάποιο άλλο λειτουργικό σύστημα. Ο υπολογιστής σας φυσιολογικά + εκκινεί χρησιμοποιώντας το λειτουργικό σύστημα που είναι + εγκατεστημένο στο σκληρό δίσκο σας, αλλά μπορεί επίσης να ρυθμιστεί + να χρησιμοποιεί μια <quote>δισκέτα εκκίνησης</quote>. Οι + περισσότεροι σύγχρονοι υπολογιστές μπορούν επίσης να εκκινήσουν από + ένα CDROM στον αντίστοιχο οδηγό ανάγνωσης, ή από μια μνήμη flash + με σύνδεση USB.</para> + + <tip> + <para>Αν έχετε το &os; σε CDROM ή DVD (είτε που αγοράσατε, είτε που + ετοιμάσατε ο ίδιος), και ο υπολογιστής σας επιτρέπει εκκίνηση από + CDROM ή DVD (τυπικά μέσω της επιλογής <quote>Boot Order</quote> ή + αντίστοιχης του BIOS), μπορείτε να παραλείψετε αυτό το τμήμα. Τα CD + ή DVD του &os; είναι εκκινήσιμα και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για + την εγκατάσταση του &os; χωρίς καμιά άλλη ιδιαίτερη + προετοιμασία.</para> + </tip> + + <para>Για να δημιουργήσετε μια εκκινήσιμη μνήμη flash USB, ακολουθήστε + τα παρακάτω βήματα:</para> + + <procedure> + <step> + <title>Ανακτήστε την Εικόνα Εγκατάστασης για Μνήμη Flash USB</title> + + <para>Μπορείτε να κατεβάσετε το αρχείο εικόνας από τον κατάλογο + <filename class="directory">ISO-IMAGES/</filename> στην τοποθεσία + <literal>ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/releases/<replaceable>arch</replaceable>/ISO-IMAGES/<replaceable>version</replaceable>/&os;-<replaceable>version</replaceable>-RELEASE-<replaceable>arch</replaceable>-memstick.img</literal>. + Αντικαταστήστε το <replaceable>arch</replaceable> και το + <replaceable>version</replaceable> με την αρχιτεκτονική και την + έκδοση που επιθυμείτε να εγκαταστήσετε. Για παράδειγμα, τα αρχεία + για το &os;/&arch.i386; &rel.current;-RELEASE είναι + διαθέσιμα στην τοποθεσία <ulink + url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/releases/&arch.i386;/ISO-IMAGES/&rel.current;/&os;-&rel.current;-RELEASE-&arch.i386;-memstick.img"></ulink>.</para> + + <para>Το αρχείο που προορίζεται για χρήση με μνήμη USB, έχει + κατάληξη <filename>.img</filename>. Ο κατάλογος + <filename class="directory">ISO-IMAGES/</filename> περιέχει + πλήθος διαφορετικών αρχείων και αυτό που θα χρειαστείτε + εξαρτάται στην πραγματικότητα από την έκδοση του &os; που θα + εγκαταστήσετε και ενδεχομένως και από το υλικό του υπολογιστή + σας.</para> + + <important> + <para>Πριν προχωρήσετε, κρατήστε αντίγραφο των δεδομένων που + ενδεχομένως υπάρχουν στη USB flash μνήμη σας. Η διαδικασία + που περιγράφουμε θα <emphasis>διαγράψει</emphasis> όλα τα + περιεχόμενα της.</para> + </important> + </step> + + <step> + <title>Γράψτε το Αρχείο Εικόνας στη Μνήμη Flash</title> + + <procedure> + <title>Χρησιμοποιώντας το &os; για την Εγγραφή του Αρχείου + Εικόνας</title> + + <warning> + <para>Το παρακάτω παράδειγμα χρησιμοποιεί ως υπόδειγμα την + συσκευή <filename class="devicefile">/dev/da0</filename> + για τη δημιουργία της USB μνήμης εκκίνησης. Επιλέξτε με + προσοχή το πραγματικό όνομα της συσκευής που θα + χρησιμοποιηθεί, διαφορετικά μπορεί να προκληθεί απώλεια + δεδομένων.</para> + </warning> + + <step> + <title>Εγγραφή του Αρχείου μέσω της &man.dd.1;</title> + + <para>Το αρχείο <filename>.img</filename> + <emphasis>δεν</emphasis> είναι ένα κανονικό αρχείο που + μπορείτε απλώς να αντιγράψετε στη μνήμη flash. Πρόκειται + στην πραγματικότητα για μια εικόνα των περιεχομένων ολόκληρου + του δίσκου. Αυτό σημαίνει ότι <emphasis>δεν</emphasis> + μπορείτε απλώς να αντιγράψετε τα δεδομένα από τον ένα δίσκο + στον άλλο. Θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε την εντολή + &man.dd.1; για να γράψετε το αρχείο εικόνας απευθείας στο + δίσκο:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=&os;-&rel.current;-RELEASE-&arch.i386;-memstick.img of=/dev/<replaceable>da0</replaceable> bs=64k</userinput></screen> + + <para>Αν λάβετε το μήνυμα λάθους <computeroutput>Operation not + permitted</computeroutput>, βεβαιωθείτε ότι η συσκευή που + προσπαθείτε να χρησιμοποιησέτε δεν είναι ήδη σε χρήση, + ενδεχομένως προσαρτημένη αυτόματα από κάποιο βοηθητικό + πρόγραμμα. Έπειτα προσπαθήστε ξανά.</para> + </step> + </procedure> + + <procedure> + <title>Χρησιμοποιώντας τα &windows; για την Εγγραφή του Αρχείου + Εικόνας</title> + + <warning> + <para>Βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείτε το σωστό όνομα οδηγού για + την μνήμη flash, διαφορετικά ίσως να καταστρέψετε υπάρχοντα + δεδομένα.</para> + </warning> + + <step> + <title>Ανάκτηση του Προγράμματος <application>Image Writer για + Windows</application></title> + + <para>H εφαρμογή <application>Image Writer για + Windows</application> είναι ελεύθερο λογισμικό το οποίο μπορεί + να χρησιμοποιηθεί για τη σωστή εγγραφή ενός αρχείου εικόνας σε + μια μνήμη USB. Μπορείτε να το κατεβάσετε από την τοποθεσία + <ulink url="https://launchpad.net/win32-image-writer/"></ulink> + και να το αποσυμπιέσετε σε ένα φάκελο.</para> + </step> + + <step> + <title>Εγγραφή του Αρχείου με το Image Writer</title> + + <para>Κάντε διπλό κλικ στο εικονίδιο + <application>Win32DiskImager</application> για να ξεκινήσετε + το πρόγραμμα. Κάντε κλικ στο εικονίδιο του φακέλου και + επιλέξτε το αρχείο που θα γράψετε στη μνήμη USB. Κάντε κλικ + στο πλήκτρο <guibutton>Save</guibutton> για να αποδεχθείτε το + όνομα αρχείου. Επαληθεύστε ότι οι παραπάνω ενέργειες είναι + σωστές και ότι δεν υπάρχουν σε άλλα παράθυρα άνοιχτοι φάκελοι + από τη μνήμη USB. Τέλος, κάντε κλικ στο + <guibutton>Write</guibutton> για να γράψετε το αρχείο εικόνας + στον οδηγό.</para> + </step> + </procedure> + </step> + </procedure> + + <para>Για να δημιουργήσετε δισκέτες εκκίνησης, ακολουθήστε αυτά + τα βήματα:</para> + + <procedure> + <step> + <title>Ανακτήστε τα Images (Αρχεία Εικόνων) των Δισκετών</title> + + <important> + <para>Σημειώστε ότι στις εκδόσεις 8.<replaceable>X</replaceable> + του &os;, δεν υπάρχει πλέον υποστήριξη για δισκέτες εκκίνησης. + Δείτε τις παραπάνω οδηγίες για να κάνετε εγκατάσταση μέσω + μνήμης USB flash, ή χρησιμοποιήστε απλώς ένα CDROM ή DVD.</para> + </important> + + <para>Οι δισκέτες εκκίνησης είναι διαθέσιμες στο μέσο εγκατάστασης + που έχετε, στον κατάλογο <filename>floppies/</filename> και + μπορείτε επίσης να τις κατεβάσετε από τον αντίστοιχο κατάλογο + <literal>ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/releases/<replaceable>arch</replaceable>/<replaceable>version</replaceable>-RELEASE/floppies/</literal>. + Αντικαταστήστε τα <replaceable>arch</replaceable> και + <replaceable>version</replaceable> + με την αρχιτεκτονική και τον αριθμό της έκδοσης που θέλετε να + εγκαταστήσετε αντίστοιχα. Για παράδειγμα τα images των δισκετών + εκκίνησης για &os;/&arch.i386; &rel2.current;-RELEASE είναι + διαθέσιμα από την τοποθεσία <ulink url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/releases/i386/&rel2.current;-RELEASE/floppies/"></ulink>.</para> + + <para>Τα images έχουν κατάληξη + <filename>.flp</filename>. O κατάλογος + <filename>floppies/</filename> περιέχει αρκετά διαφορετικά + images, και το ποια θα χρειαστείτε εξαρτάται από την έκδοση του + &os; που θα εγκαταστήσετε, και σε ορισμένες περιπτώσεις, και από + το υλικό (hardware) στο οποίο κάνετε εγκατάσταση. Στις + περισσότερες περιπτώσεις θα χρειαστείτε τέσσερις δισκέτες, τις + <filename>boot.flp</filename>, <filename>kern1.flp</filename>, + <filename>kern2.flp</filename> και <filename>kern3.flp</filename>. + Ελέγξτε το αρχείο <filename>README.TXT</filename> που βρίσκεται + στον ίδιο κατάλογο για τις τελευταίες πληροφορίες σχετικά με τα + αρχεία αυτά.</para> + + <important> + <para>Το FTP πρόγραμμα που θα χρησιμοποιήσετε πρέπει να + χρησιμοποιεί <emphasis>δυαδικό τρόπο μεταφοράς (binary mode) + </emphasis> για να κατεβάσετε τα images των δισκετών. + Ορισμένοι φυλλομετρητές είναι γνωστό ότι χρησιμοποιούν + <emphasis>ASCII</emphasis> τρόπο (κειμένου), το οποίο θα το + καταλάβετε αν δεν μπορείτε να κάνετε εκκίνηση από τις + δισκέτες.</para> + </important> + </step> + + <step> + <title>Προετοιμάστε τις Δισκέτες</title> + + <para>Από κάθε αρχείο image που κατεβάσατε, πρέπει να + δημιουργήσετε μια δισκέτα. Είναι επιβεβλημένο, οι δισκέτες αυτές + να μην έχουν ελαττώματα. Ο ευκολότερος τρόπος για να το ελέγξετε + είναι να τις διαμορφώσετε εσείς. Μην εμπιστεύεστε + προ-διαμορφωμένες δισκέτες. Το πρόγραμμα διαμόρφωσης των + &windows; δεν θα σας ειδοποιήσει για την παρουσία χαλασμένων + τομέων, απλώς θα τους μαρκάρει ως <quote>χαλασμένους</quote> και + θα τους αγνοήσει. Σας συμβουλεύουμε να χρησιμοποιήσετε + καινούριες δισκέτες αν επιλέξετε αυτή τη μέθοδο + εγκατάστασης.</para> + + <important> + <para>Αν προσπαθήσετε να εγκαταστήσετε το &os; και το πρόγραμμα + εγκατάστασης κολλήσει, παγώσει ή με κάποιο τρόπο συμπεριφέρεται + περίεργα, ο πρώτος σας ύποπτος πρέπει να είναι οι δισκέτες. + Δοκιμάστε να γράψετε τα images σε νέες δισκέτες και + προσπαθήστε ξανά.</para> + </important> + </step> + + <step> + <title>Γράψτε τα Αρχεία Image σε Δισκέτες</title> + + <para>Τα αρχεία <filename>.flp</filename> + <emphasis>δεν</emphasis> είναι κανονικά αρχεία που μπορείτε να + αντιγράψετε σε δισκέτα. Είναι images που έχουν όλο το περιεχόμενο + της δισκέτας σε ένα αρχείο. Αυτό σημαίνει ότι <emphasis>δεν + μπορείτε</emphasis> απλώς να αντιγράψετε τα αρχεία αυτά σε + δισκέτες. Αντίθετα, πρέπει να χρησιμοποιήσετε ειδικά εργαλεία για + να γράψετε τα images αυτά απευθείας στις δισκέτες.</para> + + <indexterm><primary>DOS</primary></indexterm> + <para>Αν πρόκειται να δημιουργήσετε τις δισκέτες σε ένα υπολογιστή + που εκτελεί &ms-dos; / &windows;, σας παρέχουμε ένα εργαλείο για + αυτή την εργασία, το <command>fdimage</command>.</para> + + <para>Αν χρησιμοποιείτε τα images των δισκετών από το CDROM και + ο οδηγός σας CDROM είναι στο γράμμα <devicename>E:</devicename>, + θα εκτελέσετε την εξής εντολή:</para> + + <screen><prompt>E:\></prompt> <userinput>tools\fdimage floppies\boot.flp A:</userinput></screen> + + <para>Επαναλάβετε την εντολή αυτή για κάθε αρχείο + <filename>.flp</filename>, αντικαθιστώντας κάθε φορά τη δισκέτα. + Βεβαιωθείτε ότι σημειώνετε στην ετικέτα κάθε δισκέτας το όνομα + του αρχείου που αντιγράψατε. Ρυθμίστε κατάλληλα την εντολή + ανάλογα με την τοποθεσία των image αρχείων + <filename>.flp</filename>. Αν δεν έχετε το CDROM, μπορείτε να + κατεβάσετε το <command>fdimage</command> από την τοποθεσία FTP + <ulink url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/tools/"><filename class="directory">tools</filename> directory</ulink>του &os;.</para> + + <para>Αν γράφετε τις δισκέτες σε ένα σύστημα &unix; (όπως κάποιο + σύστημα &os;) μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την εντολή &man.dd.1; + για να γράψετε τα image αρχεία απευθείας στις δισκέτες. Στο &os; + θα γράφατε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=boot.flp of=/dev/fd0</userinput></screen> + + <para>Στο &os; η συσκευή, <filename>/dev/fd0</filename> + αναφέρεται στην πρώτη μονάδα δισκέτας + (τον οδηγό <devicename>A:</devicename>). + Η συσκευή <filename>/dev/fd1</filename> θα ήταν ο οδηγός + <devicename>B:</devicename>, κ.ο.κ. Άλλες παραλλαγές του &unix; + μπορεί να χρησιμοποιούν διαφορετικά ονόματα για τους οδηγούς + δισκέτας και θα χρειαστεί να ελέγξετε την τεκμηρίωση του + συστήματος σας κατά περίπτωση.</para> + </step> + </procedure> + + <para>Είστε τώρα έτοιμοι να ξεκινήσετε την εγκατάσταση του &os;.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="install-start"> + <title>Ξεκινώντας την Εγκατάσταση</title> + + <important> + <para>Το πρόγραμμα εγκατάστασης δεν θα κάνει καμιά αλλαγή στους δίσκους + σας μέχρι να δείτε το ακόλουθο μήνυμα:</para> + + <literallayout class="monospaced">Last Chance: Are you SURE you want continue the installation? + +If you're running this on a disk with data you wish to save then WE +STRONGLY ENCOURAGE YOU TO MAKE PROPER BACKUPS before proceeding! + +We can take no responsibility for lost disk contents!</literallayout> + + <para>Η εγκατάσταση μπορεί να ακυρωθεί οποιαδήποτε στιγμή μέχρι να δείτε + την τελική προειδοποίηση χωρίς να γίνει καμιά αλλαγή στα περιεχόμενα + του σκληρού δίσκου. Αν ανησυχείτε ότι έχετε κάνει κάποια λάθος + ρύθμιση μπορείτε απλώς να σβήσετε τον υπολογιστή πριν από το σημείο + αυτό, και δεν θα δημιουργηθεί κανένα πρόβλημα.</para> + </important> + + <sect2 id="install-starting"> + <title>Εκκίνηση</title> + + <sect3 id="install-starting-i386"> + <title>Εκκίνηση στην Αρχιτεκτονική &i386;</title> + + <procedure> + <step> + <para>Ξεκινήστε με τον υπολογιστή σας απενεργοποιημένο.</para> + </step> + + <step> + <para>Εκκινήστε τον υπολογιστή σας. Καθώς ξεκινάει θα πρέπει να + δείχνει κάποια επιλογή για να εισέλθετε στο πρόγραμμα ρυθμίσεων + του BIOS (BIOS setup), συνήθως με την πίεση κάποιου πλήκτρου + όπως το <keycap>F2</keycap>, το <keycap>F10</keycap>, το + <keycap>Del</keycap> ή το συνδυασμό + <keycombo action="simul"> + <keycap>Alt</keycap> + <keycap>S</keycap> + </keycombo>. Χρησιμοποιήστε το συνδυασμό που φαίνεται στην + οθόνη. Σε κάποιες περιπτώσεις, κατά την εκκίνηση μπορεί στην + οθόνη σας να φαίνεται κάποιο γραφικό λογότυπο. Τυπικά, + πιέζοντας το <keycap>Esc</keycap> το γραφικό αυτό εξαφανίζεται + και μπορείτε πλέον να δείτε τα απαραίτητα μηνύματα.</para> + </step> + + <step> + <para>Βρείτε τη ρύθμιση που ελέγχει από ποιες συσκευές εκκινεί το + σύστημα. Συνήθως αναφέρεται ως <quote>Boot Order</quote> και + εμφανίζεται ως λίστα συσκευών, όπως για παράδειγμα + <literal>Floppy</literal>, <literal>CDROM</literal>, + <literal>First Hard Disk</literal>, κ.ο.κ.</para> + + <para>Αν πρόκειται να εκκινήσετε από το CDROM, βεβαιωθείτε ότι + έχετε κάνει την αντίστοιχη επιλογή. Αν πρόκειται να εκκινήσετε + από USB μνήμη flash ή από δισκέτα, βεβαιωθείτε ότι έχετε επίσης + κάνει τη σωστή επιλογή. Αν δεν είστε σίγουροι, συμβουλευτείτε + το εγχειρίδιο του υπολογιστή ή / και της μητρικής + πλακέτας.</para> + + <para>Κάντε την αλλαγή, αποθηκεύστε και βγείτε από το πρόγραμμα + ρυθμίσεων. Ο υπολογιστής σας θα επανεκκινήσει.</para> + </step> + + <step> + <para>Αν προετοιμάσατε μνήμη flash USB, όπως περιγράφεται + στο <xref linkend="install-boot-media">, μην παραλείψετε να + συνδέσετε τη μνήμη στην αντίστοιχη υποδοχή, πριν ενεργοποιήσετε + τον υπολογιστή σας.</para> + + <para>Αν θα εκκινήσετε από το CDROM, θα χρειαστεί να + ενεργοποιήσετε τον υπολογιστή και να εισάγετε το CDROM στον + οδηγό με την πρώτη δυνατή ευκαιρία.</para> + + <note> + <para>Για το &os; 7.<replaceable>X</replaceable> + διατίθενται δισκέτες εκκίνησης τις οποίες μπορείτε + να δημιουργήσετε όπως περιγράφεται στο <xref + linkend="install-boot-media">. Μια από αυτές θα + είναι η πρώτη δισκέτα εκκίνησης: + <filename>boot.flp</filename>. Τοποθετήστε αυτή τη δισκέτα + στον οδηγό και εκκινήστε τον υπολογιστή σας.</para> + </note> + + <para>Αν ο υπολογιστής σας ξεκινήσει κανονικά και φορτώσει το + υπάρχον λειτουργικό σας σύστημα, τότε είτε:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Δεν βάλατε τη δισκέτα ή το CD αρκετά νωρίς κατά τη + διαδικασία εκκίνησης. Αφήστε την στον οδηγό και δοκιμάστε + να επανεκκινήσετε τον υπολογιστή σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οι προηγούμενες αλλαγές που κάνετε στις ρυθμίσεις του + BIOS δεν λειτούργησαν. Θα πρέπει να επαναλάβετε το βήμα + αυτό μέχρι να πετύχετε τη σωστή επιλογή.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το συγκεκριμένο BIOS που διαθέτετε δεν υποστηρίζει + εκκίνηση από το επιλεγμένο μέσο.</para> + </listitem> + </orderedlist> + </step> + + <step> + <para>Θα αρχίσει η εκκίνηση του &os;. Αν ξεκινάτε από το CDROM θα + δείτε μια εικόνα όπως την επόμενη (έχουν παραλειφθεί οι + πληροφορίες έκδοσης):</para> + + <screen>Booting from CD-Rom... +CD Loader 1.2 + +Building the boot loader arguments +Looking up /BOOT/LOADER... Found +Relocating the loader and the BTX +Starting the BTX loader + +BTX loader 1.00 BTX version is 1.02 +Consoles: internal video/keyboard +BIOS CD is cd0 +BIOS drive C: is disk0 +BIOS drive D: is disk1 +BIOS 639kB/261056kB available memory + +FreeBSD/i386 bootstrap loader, Revision 1.1 + +Loading /boot/defaults/loader.conf +/boot/kernel/kernel text=0x64daa0 data=0xa4e80+0xa9e40 syms=[0x4+0x6cac0+0x4+00 +x88e9d] +\</screen> + + <para>Αν κάνετε εκκίνηση από μονάδα δισκέτας, θα δείτε μια οθόνη + όμοια με την παρακάτω (έχουν παραλειφθεί οι πληροφορίες + έκδοσης):</para> + + <screen>Booting from Floppy... +Uncompressing ... done + +BTX loader 1.00 BTX version is 1.01 +Console: internal video/keyboard +BIOS drive A: is disk0 +BIOS drive C: is disk1 +BIOS 639kB/261120kB available memory + +FreeBSD/i386 bootstrap loader, Revision 1.1 + +Loading /boot/defaults/loader.conf +/kernel text=0x277391 data=0x3268c+0x332a8 | + +Insert disk labelled "Kernel floppy 1" and press any key...</screen> + + <para>Ακολουθήστε τις οδηγίες, αφαιρώντας την δισκέτα + <filename>boot.flp</filename>, εισάγοντας την δισκέτα + <filename>kern1.flp</filename> και πιέζοντας + <keycap>Enter</keycap>. Ξεκινήστε από την πρώτη δισκέτα, και + όταν σας ζητηθεί, βάλτε τις άλλες δισκέτες όπως + απαιτείται.</para> + </step> + + <step> + <para>Είτε ξεκινήσατε από δισκέτα, είτε από CDROM, είτε από μνήμη + flash, η διαδικασία εκκίνησης θα φτάσει στο μενού του &os; + boot loader:</para> + + <figure id="boot-loader-menu"> + <title>Μενού Εκκίνησης (&os; Boot Loader)</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/boot-loader-menu" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Περιμένετε δέκα δευτερόλεπτα, ή απλώς πιέστε + <keycap>Enter</keycap></para> + </step> + </procedure> + </sect3> + + <sect3> + <title>Εκκίνηση στον &sparc64;</title> + + <para>Τα περισσότερα συστήματα &sparc64; είναι ρυθμισμένα να ξεκινάνε + αυτόματα από το σκληρό δίσκο. Για να εγκαταστήσετε το &os;, θα + πρέπει να ξεκινήσετε είτε από το δίκτυο, είτε από το CDROM, κάτι το + οποίο απαιτεί να εισέλθετε στην PROM (OpenFirmware).</para> + + <para>Για το σκοπό αυτό, επανεκκινήστε το σύστημα και περιμένετε μέχρι + να εμφανιστεί το μήνυμα εκκίνησης (boot). Αυτό εξαρτάται από το + μοντέλο, αλλά γενικά μοιάζει με:</para> + + <screen>Sun Blade 100 (UltraSPARC-IIe), Keyboard Present +Copyright 1998-2001 Sun Microsystems, Inc. All rights reserved. +OpenBoot 4.2, 128 MB memory installed, Serial #51090132. +Ethernet address 0:3:ba:b:92:d4, Host ID: 830b92d4.</screen> + + <para>Αν το σύστημα σας συνεχίζει με εκκίνηση από το σκληρό δίσκο, + πρέπει να πιέσετε: + <keycombo action="simul"><keycap>L1</keycap><keycap>A</keycap></keycombo> + ή + <keycombo action="simul"><keycap>Stop</keycap><keycap>A</keycap></keycombo> + στο πληκτρολόγιο, ή να στείλετε <command>BREAK</command> μέσω της + σειριακής κονσόλας (χρησιμοποιώντας για παράδειγμα + <command>~#</command> στο &man.tip.1; ή στο &man.cu.1;) για να + φτάσετε στην προτροπή της PROM. Φαίνεται όπως παρακάτω:</para> + + <screenco> + <areaspec> + <area id="prompt-single" coords="1 5"> + <area id="prompt-smp" coords="2 5"> + </areaspec> + + <screen><prompt>ok </prompt> +<prompt>ok {0} </prompt></screen> + + <calloutlist> + <callout arearefs="prompt-single"> + <para>Αυτή είναι η προτροπή που χρησιμοποιείται σε συστήματα με + μία CPU.</para> + </callout> + + <callout arearefs="prompt-smp"> + <para>Αυτή είναι η προτροπή που χρησιμοποιείται σε συστήματα + SMP, το ψηφίο δείχνει τον αριθμό της ενεργής CPU.</para> + </callout> + </calloutlist> + </screenco> + + <para>Στο σημείο αυτό, τοποθετήστε το CDROM στον οδηγό, και από την + προτροπή της PROM, γράψτε <command>boot cdrom</command>.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="view-probe"> + <title>Επισκόπηση των Αποτελεσμάτων Ανίχνευσης Συσκευών</title> + + <para>Οι τελευταίες εκατοντάδες γραμμές που πέρασαν από την οθόνη σας, + αποθηκεύονται, και μπορείτε να τις ξαναδείτε.</para> + + <para>Για να δείτε τα περιεχόμενα της προσωρινής μνήμης (buffer) πιέστε + το πλήκτρο <keycap>Scroll Lock</keycap>. Με τον τρόπο αυτό + ενεργοποιείται η κύλιση της οθόνης. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα + πλήκτρα με τα βελάκια, ή τα <keycap>PageUp</keycap> και + <keycap>PageDown</keycap> για να δείτε τα αποτελέσματα. Πιέστε ξανά + το πλήκτρο <keycap>Scroll Lock</keycap> για να τερματίσετε την + κύλιση.</para> + + <para>Κάντε το αυτό τώρα για να δείτε το κείμενο που κύλησε εκτός οθόνης + την ώρα που ο πυρήνας ανίχνευε το υλικό του υπολογιστή σας. Θα δείτε + ένα κείμενο αντίστοιχο με το <xref linkend="install-dev-probe">, αν + και το ακριβές κείμενο θα διαφέρει ανάλογα με τις συσκευές που έχετε + στον υπολογιστή σας.</para> + + <figure id="install-dev-probe"> + <title>Τυπικά Αποτελέσματα Ανίχνευσης Συσκευών</title> + + <screen>avail memory = 253050880 (247120K bytes) +Preloaded elf kernel "kernel" at 0xc0817000. +Preloaded mfs_root "/mfsroot" at 0xc0817084. +md0: Preloaded image </mfsroot> 4423680 bytes at 0xc03ddcd4 + +md1: Malloc disk +Using $PIR table, 4 entries at 0xc00fde60 +npx0: <math processor> on motherboard +npx0: INT 16 interface +pcib0: <Host to PCI bridge> on motherboard +pci0: <PCI bus> on pcib0 +pcib1:<VIA 82C598MVP (Apollo MVP3) PCI-PCI (AGP) bridge> at device 1.0 on pci0 +pci1: <PCI bus> on pcib1 +pci1: <Matrox MGA G200 AGP graphics accelerator> at 0.0 irq 11 +isab0: <VIA 82C586 PCI-ISA bridge> at device 7.0 on pci0 +isa0: <iSA bus> on isab0 +atapci0: <VIA 82C586 ATA33 controller> port 0xe000-0xe00f at device 7.1 on pci0 +ata0: at 0x1f0 irq 14 on atapci0 +ata1: at 0x170 irq 15 on atapci0 +uhci0 <VIA 83C572 USB controller> port 0xe400-0xe41f irq 10 at device 7.2 on pci +0 +usb0: <VIA 83572 USB controller> on uhci0 +usb0: USB revision 1.0 +uhub0: VIA UHCI root hub, class 9/0, rev 1.00/1.00, addr1 +uhub0: 2 ports with 2 removable, self powered +pci0: <unknown card> (vendor=0x1106, dev=0x3040) at 7.3 +dc0: <ADMtek AN985 10/100BaseTX> port 0xe800-0xe8ff mem 0xdb000000-0xeb0003ff ir +q 11 at device 8.0 on pci0 +dc0: Ethernet address: 00:04:5a:74:6b:b5 +miibus0: <MII bus> on dc0 +ukphy0: <Generic IEEE 802.3u media interface> on miibus0 +ukphy0: 10baseT, 10baseT-FDX, 100baseTX, 100baseTX-FDX, auto +ed0: <NE2000 PCI Ethernet (RealTek 8029)> port 0xec00-0xec1f irq 9 at device 10. +0 on pci0 +ed0 address 52:54:05:de:73:1b, type NE2000 (16 bit) +isa0: too many dependant configs (8) +isa0: unexpected small tag 14 +orm0: <Option ROM> at iomem 0xc0000-0xc7fff on isa0 +fdc0: <NEC 72065B or clone> at port 0x3f0-0x3f5,0x3f7 irq 6 drq2 on isa0 +fdc0: FIFO enabled, 8 bytes threshold +fd0: <1440-KB 3.5” drive> on fdc0 drive 0 +atkbdc0: <Keyboard controller (i8042)> at port 0x60,0x64 on isa0 +atkbd0: <AT Keyboard> flags 0x1 irq1 on atkbdc0 +kbd0 at atkbd0 +psm0: <PS/2 Mouse> irq 12 on atkbdc0 +psm0: model Generic PS/@ mouse, device ID 0 +vga0: <Generic ISA VGA> at port 0x3c0-0x3df iomem 0xa0000-0xbffff on isa0 +sc0: <System console> at flags 0x100 on isa0 +sc0: VGA <16 virtual consoles, flags=0x300> +sio0 at port 0x3f8-0x3ff irq 4 flags 0x10 on isa0 +sio0: type 16550A +sio1 at port 0x2f8-0x2ff irq 3 on isa0 +sio1: type 16550A +ppc0: <Parallel port> at port 0x378-0x37f irq 7 on isa0 +pppc0: SMC-like chipset (ECP/EPP/PS2/NIBBLE) in COMPATIBLE mode +ppc0: FIFO with 16/16/15 bytes threshold +plip0: <PLIP network interface> on ppbus0 +ad0: 8063MB <IBM-DHEA-38451> [16383/16/63] at ata0-master UDMA33 +acd0: CD-RW <LITE-ON LTR-1210B> at ata1-slave PIO4 +Mounting root from ufs:/dev/md0c +/stand/sysinstall running as init on vty0</screen> + </figure> + + <para>Ελέγξτε προσεκτικά τα αποτελέσματα της ανίχνευσης για να + βεβαιωθείτε ότι το &os; ανίχνευσε όλες τις συσκευές που αναμένατε. Αν + μια συσκευή δεν βρέθηκε, τότε δεν θα τη δείτε στη λίστα. Με τη + βοήθεια <link linkend="kernelconfig">εξειδικευμένου πυρήνα</link> + μπορείτε να προσθέσετε υποστήριξη για συσκευές οι οποίες δεν + περιλαμβάνονται στον πυρήνα <filename>GENERIC</filename>, όπως τις + κάρτες ήχου.</para> + + <para>Μετά το τέλος της διαδικασίας + ανίχνευσης συσκευών, θα δείτε το <xref linkend="config-country">. + Χρησιμοποιήστε τα βελάκια για να επιλέξετε περιοχή ή χώρα. Έπειτα + πιέστε <keycap>Enter</keycap>, για να ρυθμίσετε τη χώρα.</para> + + <figure id="config-country"> + <title>Επιλέγοντας το Μενού Χώρας</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/config-country" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Αν επιλέξατε ως χώρα <guimenuitem>United States</guimenuitem>, + θα χρησιμοποιηθεί η τυποποιημένη Αμερικανική διάταξη πληκτρολογίου. + Αν επιλέξατε διαφορετική χώρα, θα εμφανιστεί το παρακάτω μενού. + Χρησιμοποιήστε τα βελάκια για να επιλέξετε τη σωστή διάταξη + πληκτρολογίου και πιέστε <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <figure id="config-keymap"> + <title>Επιλογή Μενού Πληκτρολογίου</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/config-keymap" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Μετά την επιλογή της χώρας, θα εμφανιστεί το βασικό μενού + επιλογών του <application>sysinstall</application>.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="using-sysinstall"> + <title>Εισαγωγή στο Sysinstall</title> + + <para>Το πρόγραμμα <application>sysinstall</application> είναι η εφαρμογή + εγκατάστασης που παρέχεται από το &os; Project. Βασίζεται σε περιβάλλον + κειμένου και χωρίζεται σε μια σειρά από μενού και οθόνες που μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε για να ρυθμίσετε και να ελέγξετε την διαδικασία + εγκατάστασης.</para> + + <para>Το σύστημα μενού του <application>sysinstall</application> + ελέγχεται με τα βελάκια, το <keycap>Enter</keycap>, το + <keycap>Space</keycap> και άλλα πλήκτρα. Λεπτομερή περιγραφή των + πλήκτρων αυτών και των λειτουργιών τους περιέχεται στις οδηγίες χρήσης + του <application>sysinstall</application>.</para> + + <para>Για να δείτε τις πληροφορίες αυτές, βεβαιωθείτε ότι είναι φωτισμένη + η επιλογή <guimenuitem>Usage</guimenuitem> και ότι είναι επιλεγμένο το + πλήκτρο <guibutton>[Select]</guibutton> όπως φαίνεται στο + <xref linkend="sysinstall-main3">, και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <para>Θα δείτε τις οδηγίες χρήσης του συστήματος μενού. Κατόπιν πιέστε + <keycap>Enter</keycap> για να επιστρέψετε στο κύριο μενού + (Main Menu).</para> + + <figure id="sysinstall-main3"> + <title>Επιλέγοντας Usage από το Main Menu του SysInstall</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/main1" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <sect2 id="select-doc"> + <title>Επιλέγοντας το Μενού Documentation (Τεκμηρίωσης)</title> + + <para>Από το Main Menu, επιλέξτε <guimenuitem>Doc</guimenuitem> με τα + βελάκια και πιέστε <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <figure id="main-doc"> + <title>Επιλέγοντας το Μενού Documentation</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/main-doc" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Αυτό θα δείξει το Μενού Documentation.</para> + + <figure id="docmenu1"> + <title>Το Μενού Documentation του Sysinstall</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/docmenu1" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Είναι σημαντικό να διαβάσετε την παρεχόμενη τεκμηρίωση.</para> + + <para>Για να δείτε ένα έγγραφο, επιλέξτε το με τα βελάκια και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>. Όταν τελειώσετε την ανάγνωση ενός εγγράφου, + πιέζοντας <keycap>Enter</keycap> θα επιστρέψετε στο μενού + Documentation.</para> + + <para>Για να επιστρέψετε στο Κυρίως Μενού Εγκατάστασης, επιλέξτε + <guimenuitem>Exit</guimenuitem> με τα βελάκια και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="keymap"> + <title>Επιλέγοντας το Μενού Keymap (Διάταξη Πληκτρολογίου)</title> + + <para>Για να αλλάξετε τη διάταξη του πληκτρολογίου, χρησιμοποιήστε τα + βελάκια για να επιλέξετε <guimenuitem>Keymap</guimenuitem> + από το μενού και πιέστε <keycap>Enter</keycap>. Αυτό απαιτείται μόνο + αν χρησιμοποιείτε διάταξη πληκτρολογίου που δεν είναι στάνταρ και + επίσης για διατάξεις εκτός της Αγγλικής ΗΠΑ.</para> + + <figure id="sysinstall-keymap"> + <title>Κύριο Μενού Εγκατάστασης (Sysinstall Main Menu)</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/main-keymap" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Μπορείτε να επιλέξετε διαφορετική διάταξη πληκτρολογίου + κάνοντας την αντίστοιχη επιλογή από το μενού χρησιμοποιώντας τα + βελάκια, και πιέζοντας <keycap>Space</keycap>. Πιέζοντας ξανά + <keycap>Space</keycap> θα καταργήσετε την επιλογή. Όταν τελειώσετε, + επιλέξτε &gui.ok; με τα βελάκια και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <para>Στην παρακάτω απεικόνιση της οθόνης φαίνεται μόνο μέρος της + λίστας. Αν επιλέξετε &gui.cancel; πιέζοντας το <keycap>Tab</keycap> + θα χρησιμοποιήσετε την προεπιλεγμένη διάταξη πληκτρολογίου και θα + επιστρέψετε στο Κύριο Μενού Εγκατάστασης.</para> + + <figure id="sysinstall-keymap-menu"> + <title>Το Μενού Keymap του Sysinstall</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/keymap" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + </sect2> + + <sect2 id="viewsetoptions"> + <title>Η Οθόνη Installation Options (Επιλογών Εγκατάστασης)</title> + + <para>Επιλέξτε <guimenuitem>Options</guimenuitem> και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <figure id="sysinstall-options"> + <title>Το Κύριο Μενού του Sysinstall</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/main-options" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <figure id="options"> + <title>Επιλογές του Sysinstall (Options)</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/options" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Οι προεπιλεγμένες τιμές είναι συνήθως σωστές για τους + περισσότερους χρήστες και δεν χρειάζεται να αλλαχθούν. Το όνομα της + έκδοσης (Release Name) αλλάζει ανάλογα με την έκδοση που + εγκαθίσταται.</para> + + <para>Στο κάτω μέρος της οθόνης, εμφανίζεται με τονισμένο μπλε χρώμα + η περιγραφή του επιλεγμένου αντικειμένου. Παρατηρήστε ότι μια από + τις επιλογές είναι η <guimenuitem>Use Defaults</guimenuitem> η οποία + επαναφέρει όλες τις τιμές στις αρχικές προεπιλεγμένες τους + ρυθμίσεις.</para> + + <para>Πιέστε το <keycap>F1</keycap> για να διαβάσετε την οθόνη βοήθειας + σχετικά με τις διάφορες επιλογές.</para> + + <para>Πιέζοντας το <keycap>Q</keycap> θα επιστρέψετε στο Κύριο Μενού + Εγκατάστασης.</para> + </sect2> + + <sect2 id="start-install"> + <title>Ξεκινήστε μια Τυπική Εγκατάσταση (Standard Installation)</title> + + <para>Η <guimenuitem>Standard</guimenuitem> εγκατάσταση είναι η επιλογή + που συνίσταται για τους νέους χρήστες του &unix; ή του &os;. + Χρησιμοποιήστε τα βελάκια για να επιλέξετε + <guimenuitem>Standard</guimenuitem> από το μενού, και πιέστε + <keycap>Enter</keycap> για να ξεκινήσετε την εγκατάσταση.</para> + + <figure id="sysinstall-standard"> + <title>Εκκίνηση της Τυπικής Εγκατάστασης (Standard + Installation)</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/main-std" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="install-steps"> + <title>Εκχώρηση Χώρου στο Δίσκο</title> + + <para>Το πρώτο σας βήμα είναι να εκχωρήσετε χώρο δίσκου για το &os; και + να δημιουργήσετε μια ετικέτα (label) στο χώρο αυτό ώστε να μπορέσει να + τον προετοιμάσει το <application>sysinstall</application>. Για το σκοπό + αυτό πρέπει να γνωρίζετε τον τρόπο με τον οποίο περιμένει το &os; να + βρει τις πληροφορίες στο δίσκο.</para> + + <sect2 id="install-drive-bios-numbering"> + <title>Αρίθμηση των Δίσκων με βάση το BIOS</title> + + <para>Πριν εγκαταστήσετε και ρυθμίσετε το &os; στο σύστημα σας, υπάρχει + ένα σημαντικό θέμα το οποίο πρέπει να γνωρίζετε, ειδικά αν έχετε + πολλούς σκληρούς δίσκους.</para> + + <indexterm><primary>MS-DOS</primary></indexterm> + <indexterm><primary>Microsoft Windows</primary></indexterm> + <para>Σε ένα PC το οποίο χρησιμοποιεί λειτουργικό σύστημα το οποίο + εξαρτάται από το BIOS, όπως είναι το &ms-dos; ή τα + µsoft.windows;, το BIOS είναι σε θέση να συμπεράνει τη σειρά + προτεραιότητας των δίσκων και το λειτουργικό σύστημα απλώς συμβαδίζει + με αυτή. Αυτό επιτρέπει στο χρήστη να εκκινήσει από ένα δίσκο + διαφορετικό από αυτόν που συχνά καλούμε + <quote>primary master</quote>. Αυτό είναι ιδιαίτερα βολικό για + κάποιους χρήστες που έχουν ανακαλύψει ότι ο ευκολότερος και φτηνότερος + τρόπος να έχουν ένα αντίγραφο ασφαλείας του συστήματος τους, είναι να + αγοράσουν ένα δεύτερο όμοιο σκληρό δίσκο, και να αντιγράφουν ανά τακτά + διαστήματα τον πρώτο τους δίσκο στο δεύτερο χρησιμοποιώντας + προγράμματα όπως το + <application><trademark class="registered">Ghost</trademark></application> ή το <application>XCOPY</application>. + Έτσι, αν ο πρώτος δίσκος χαλάσει, ή δεχθεί επίθεση από ιό, ή + παρουσιάσει πρόβλημα εξαιτίας κάποιου ελαττώματος του λειτουργικού + συστήματος, ο χρήστης μπορεί εύκολα να επαναφέρει το σύστημα + ρυθμίζοντας το BIOS να αντιστρέψει τη λογική σειρά των δίσκων. Είναι + σαν να αντιμεταθέτουμε τη σειρά των καλωδίων στους δίσκους αλλά χωρίς + να χρειάζεται να ανοίξουμε το κουτί.</para> + + <indexterm><primary>SCSI</primary></indexterm> + <indexterm><primary>BIOS</primary></indexterm> + <para>Τα πιο ακριβά συστήματα με ελεγκτές SCSI, συχνά περιλαμβάνουν + επεκτάσεις στο BIOS που επιτρέπουν την αλλαγή της αρίθμησης μέχρι επτά + δίσκων SCSI, με παρόμοιο τρόπο.</para> + + <para>Ένας χρήστης εξοικειωμένος με την παραπάνω δυνατότητα, μπορεί να + βρεθεί προ εκπλήξεως όταν τα αποτελέσματα με το &os; δεν είναι τα + αναμενόμενα. Το &os; δεν χρησιμοποιεί το BIOS και δεν γνωρίζει την + <quote>κατά το BIOS λογική διάταξη των οδηγών</quote>. Αυτό μπορεί να + οδηγήσει σε ιδιαίτερα περίπλοκες καταστάσεις, ειδικά αν οι δίσκοι + έχουν παρόμοια γεωμετρία και έχουν επίσης τα ίδια δεδομένα (είναι ο + ένας κλώνος του άλλου).</para> + + <para>Όταν χρησιμοποιείτε το &os; επιστρέψτε την σειρά των οδηγών στο + BIOS στην φυσιολογική τους πριν εγκαταστήσετε το &os; και αφήστε την + έτσι. Αν πρέπει να εναλλάξετε τους δίσκους μεταξύ τους, κάντε το αλλά + με το δύσκολο τρόπο: ανοίξτε το κουτί και αλλάξτε θέσεις στα jumpers + (βραχυκυκλωτήρες) και στα καλώδια.</para> + + <sidebar> + <title>Μια Ιστορία από τα Αρχεία των Εξαιρετικών Περιπετειών του + Bill και Fred:</title> + + <para>O Bill διαλύει ένα παλιό μηχάνημα Wintel για να φτιάξει + ένα ακόμα &os; μηχάνημα για το Fred. Ο Bill εγκαθιστά ένα σκληρό + δίσκο SCSI ως συσκευή με αριθμό μηδέν και εγκαθιστά σε αυτή το + &os;.</para> + + <para>Ο Fred ξεκινά να χρησιμοποιεί το σύστημα, αλλά μετά από αρκετές + μέρες παρατηρεί ότι ο παλιός SCSI δίσκος αναφέρει αρκετά μη + καταστροφικά λάθη (soft errors) και αναφέρει το γεγονός αυτό στον + Bill.</para> + + <para>Μετά από μερικές ακόμα μέρες, ο Bill αποφασίζει ότι έχει έρθει + η ώρα να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, και έτσι πιάνει ένα αντίστοιχο + SCSI δίσκο από το <quote>αρχείο</quote> στο πίσω δωμάτιο. Ένας + αρχικός έλεγχος επιφάνειας δείχνει ότι ο δίσκος λειτουργεί κανονικά, + και έτσι ο Bill εγκαθιστά το δίσκο αυτό ως SCSI μονάδα τέσσερα και + αντιγράφει (μέσω image) πλήρως τα δεδομένα από το δίσκο μηδέν στο + δίσκο τέσσερα. Τώρα που ο νέος δίσκος είναι εγκατεστημένος και + λειτουργεί σωστά, ο Bill αποφασίζει ότι είναι καλή ιδέα να αρχίσει + να τον χρησιμοποιεί, και έτσι βάζει σε εφαρμογή τη δυνατότητα του + BIOS να αλλάζει την αρίθμηση των δίσκων ώστε το σύστημα να ξεκινάει + από το δίσκο τέσσερα. Το &os; ξεκινάει και εκτελείται + κανονικά.</para> + + + <para>Ο Fred συνεχίζει τη δουλειά του για αρκετές ακόμα μέρες, και + σύντομα ο Bill και o Fred αποφασίζουν ότι έχει έρθει η ώρα για μια + ακόμα περιπέτεια — ώρα να αναβαθμίσουν στην νέα έκδοση του + &os;. Ο Bill αφαιρεί το δίσκο μηδέν μια και ήταν ελαφρώς + προβληματικός και τον αντικαθιστά με ένα άλλο όμοιο δίσκο από το + <quote>αρχείο</quote>. Ο Bill κατόπιν εγκαθιστά τη νέα έκδοση του + &os; στον νέο δίσκο μηδέν χρησιμοποιώντας τις μαγικές Internet FTP + δισκέτες του Fred. Η εγκατάσταση γίνεται χωρίς προβλήματα.</para> + + + <para>Ο Fred χρησιμοποιεί την νέα έκδοση του &os; για μερικές μέρες, + και πιστοποιεί ότι είναι αρκετά καλή για χρήση στο τμήμα + μηχανικής. Έχει έρθει η ώρα να αντιγράψει όλη τη δουλειά του από + την παλιά έκδοση. Έτσι ο Fred προσαρτεί το δίσκο με αριθμό + τέσσερα (το τελευταίο αντίγραφο της παλιάς έκδοσης του &os;). + Ο Fred απογοητεύεται όταν ανακαλύπτει ότι δεν υπάρχει τίποτα από την + πολύτιμη εργασία του στο δίσκο με αριθμό τέσσερα.</para> + + <para>Που πήγαν τα δεδομένα;</para> + + <para>Όταν ο Bill έκανε φωτογραφική αντιγραφή του αρχικού SCSI δίσκου + μηδέν στο SCSI δίσκο τέσσερα, ο δίσκος τέσσερα έγινε ο <quote>νέος + κλώνος</quote>. Όταν ο Bill άλλαξε την αρίθμηση στο SCSI BIOS ώστε + να μπορέσει να ξεκινήσει από τη μονάδα SCSI τέσσερα, απλώς κορόιδευε + τον εαυτό του. To &os; χρησιμοποιούσε ακόμα τη μονάδα SCSI μηδέν. + Ίσως αυτή η αλλαγή στο BIOS να προκαλέσει την μερική ή ολική φόρτωση + του κώδικα Boot ή και του Loader από τον επιλεγμένο από το BIOS + δίσκο, αλλά όταν αναλάβουν τα προγράμματα οδήγησης του πυρήνα του + &os; η αρίθμηση του BIOS θα αγνοηθεί, και το &os; θα επανέλθει στη + φυσιολογική αρίθμηση των δίσκων. Στο παράδειγμα μας, το σύστημα + συνέχισε να λειτουργεί στον αρχικό SCSI δίσκο μηδέν, και όλα τα + δεδομένα του Fred ήταν εκεί, και όχι στον SCSI δίσκο τέσσερα. Το + γεγονός ότι το σύστημα φαινόταν να λειτουργεί από το SCSI δίσκο + τέσσερα ήταν απλώς ένα κατασκεύασμα της ανθρώπινης + προσδοκίας.</para> + + <para>Είμαστε ευτυχείς να ανακοινώσουμε ότι δεν χάθηκαν καθόλου + δεδομένα κατά την ανακάλυψη του φαινομένου αυτού. Ο παλιός SCSI + δίσκος μηδέν ανακτήθηκε από το σωρό, και όλη η εργασία του Fred + επιστράφηκε σε αυτόν (και τώρα ο Bill ξέρει ότι μπορεί να μετράει + ως το μηδέν).</para> + + <para>Αν και στην ιστορία αυτή χρησιμοποιήθηκαν οδηγοί SCSI, οι αρχές + ισχύουν εξίσου και για οδηγούς IDE.</para> + </sidebar> + </sect2> + + <sect2 id="main-fdisk"> + <title>Δημιουργώντας Slices με Χρήση της FDisk</title> + + <note> + <para>Καμιά αλλαγή που θα κάνετε σε αυτό το σημείο δεν θα γραφεί στο + δίσκο. Αν νομίζετε ότι κάνατε κάποιο λάθος και θέλετε να ξεκινήσετε + ξανά από την αρχή, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα μενού για να + βγείτε από το <application>sysinstall</application> και να + δοκιμάσετε ξανά ή πιέστε το <keycap>U</keycap> για να + χρησιμοποιήσετε την επιλογή <guimenuitem>Undo</guimenuitem>. Αν + μπερδευτείτε και δεν μπορείτε να δείτε πως να βγείτε, μπορείτε πάντα + απλά να απενεργοποιήσετε τον υπολογιστή σας.</para> + </note> + + <para>Αφού επιλέξετε να ξεκινήσετε μια τυπική εγκατάσταση + (standard installation) στο <application>sysinstall</application> θα + δείτε το παρακάτω μήνυμα:</para> + + <screen> Message + In the next menu, you will need to set up a DOS-style ("fdisk") + partitioning scheme for your hard disk. If you simply wish to devote + all disk space to FreeBSD (overwriting anything else that might be on + the disk(s) selected) then use the (A)ll command to select the default + partitioning scheme followed by a (Q)uit. If you wish to allocate only + free space to FreeBSD, move to a partition marked "unused" and use the + (C)reate command. + [ OK ] + + [ Press enter or space ]</screen> + + <para>Πιέστε <keycap>Enter</keycap> σύμφωνα με τις οδηγίες. Θα δείτε + τότε μια λίστα με όλους τους σκληρούς δίσκους που ανίχνευσε ο πυρήνας + κατά τη διάρκεια της ανίχνευσης συσκευών. Το + <xref linkend="sysinstall-fdisk-drive1"> δείχνει ένα παράδειγμα από + ένα σύστημα με δύο δίσκους IDE. Έχουν τα ονόματα + <devicename>ad0</devicename> και <devicename>ad2</devicename>.</para> + + <figure id="sysinstall-fdisk-drive1"> + <title>Επιλέξτε Δίσκο για την FDisk</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/fdisk-drive1" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Ίσως να αναρωτιέστε γιατί δεν υπάρχει εδώ συσκευή με όνομα + <devicename>ad1</devicename>. Τι είναι αυτό που λείπει;</para> + + <para>Σκεφτείτε τι θα γινόταν αν είχατε δύο IDE δίσκους, ένα ως master + στο πρώτο IDE ελεγκτή, και ένα ως master στο δεύτερο IDE ελεγκτή. Αν + το &os; τους αριθμούσε όπως τους έβρισκε, δηλ. ως + <devicename>ad0</devicename> και <devicename>ad1</devicename> + όλα θα λειτουργούσαν κανονικά.</para> + + <para>Αν όμως προσθέταμε μετά ένα τρίτο δίσκο, ως συσκευή slave στον + πρώτο IDE ελεγκτή, αυτή θα γινόταν πλέον <devicename>ad1</devicename>, + και η προηγούμενη <devicename>ad1</devicename> θα γινόταν + <devicename>ad2</devicename>. Επειδή τα ονόματα των συσκευών (όπως + <devicename>ad1s1a</devicename>) χρησιμοποιούνται για την εύρεση των + συστημάτων αρχείων, μπορεί να ανακαλύπτατε ξαφνικά ότι κάποια από τα + συστήματα αρχείων σας δεν εμφανίζονται κανονικά και πρέπει να αλλάξετε + την ρύθμιση του &os; σας.</para> + + <para>Για να ξεπεραστεί το πρόβλημα αυτό, ο πυρήνας μπορεί να ρυθμιστεί + να ονομάζει τους δίσκους IDE ανάλογα με την θέση τους, και όχι με τη + σειρά με την οποία ανιχνεύονται. Με τον τρόπο αυτό, ο master δίσκος + στο δεύτερο IDE ελεγκτή θα είναι <emphasis>πάντα</emphasis>, + <devicename>ad2</devicename>, ακόμα και αν δεν υπάρχει συσκευή + <devicename>ad0</devicename> ή <devicename>ad1</devicename>.</para> + + <para>Η ρύθμιση αυτή είναι και η προεπιλεγμένη για τον πυρήνα του &os;, + και για το λόγο αυτό η οθόνη δείχνει <devicename>ad0</devicename> και + <devicename>ad2</devicename>. Το μηχάνημα από το οποίο λήφθηκε η + εικόνα είχε δίσκους master και στους δύο ελεγκτές IDE, ενώ δεν είχε + κανένα δίσκο slave.</para> + + <para>Πρέπει να επιλέξετε το δίσκο στον οποίο θα γίνει η εγκατάσταση του + &os; και να πιέσετε &gui.ok;. Το <application>FDisk</application> θα + ξεκινήσει, με οθόνη αντίστοιχη με αυτή που φαίνεται στο + <xref linkend="sysinstall-fdisk1">.</para> + + <para>Η οθόνη του <application>FDisk</application> είναι χωρισμένη σε + τρία τμήματα.</para> + + <para>Το πρώτο τμήμα, το οποίο καλύπτει τις δύο πρώτες γραμμές της + οθόνης, δείχνει λεπτομέρειες για τον επιλεγμένο δίσκο, που + περιλαμβάνουν το όνομα του στο &os;, τη γεωμετρία του, και το συνολικό + μέγεθος του.</para> + + <para>Το δεύτερο τμήμα δείχνει τα slices τα οποία υπάρχουν στο δίσκο τη + δεδομένη στιγμή, τα σημεία στα οποία ξεκινούν και τελειώνουν, πόσο + μεγάλα είναι, την ονομασία που έχουν στο &os; και την περιγραφή τους + και τον τύπο τους. Το παράδειγμα αυτό δείχνει δύο μικρά + αχρησιμοποίητα slices, τα οποία είναι παρενέργειες του τρόπου + διάταξης των δίσκων στα PC. Δείχνει επίσης ένα μεγάλο + <acronym>FAT</acronym> slice, το οποίο σίγουρα εμφανίζεται ως + <devicename>C:</devicename> στα &ms-dos; και &windows;, καθώς και μια + εκτεταμένη κατάτμηση η οποία μπορεί να περιέχει και άλλα γράμματα + οδηγών για το &ms-dos; ή τα &windows;.</para> + + <para>Το τρίτο τμήμα, δείχνει τις εντολές που είναι διαθέσιμες στην + <application>FDisk</application>.</para> + + <figure id="sysinstall-fdisk1"> + <title>Τυπικές Fdisk Κατατμήσεις πριν την Επεξεργασία</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/fdisk-edit1" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Το τι θα κάνετε τώρα εξαρτάται από το πως θέλετε να χωρίσετε το + δίσκο σας.</para> + + <para>Αν θέλετε το &os; να χρησιμοποιήσει όλο το δίσκο σας (σβήνοντας + έτσι όλα τα άλλα δεδομένα από αυτόν, όταν επιβεβαιώσετε αργότερα στην + εγκατάσταση ότι θέλετε το <application>sysinstall</application> να + προχωρήσει) μπορείτε απλώς να πιέσετε <keycap>A</keycap> + το οποίο αντιστοιχεί με την επιλογή + <guimenuitem>Use Entire Disk</guimenuitem> (Χρήση ολόκληρου του + δίσκου). Οι υπάρχουσες κατατμήσεις θα διαγραφούν, και θα + αντικατασταθούν με μια μικρή περιοχή μαρκαρισμένη ως + <literal>unused (αχρησιμοποίητη)</literal> (ξανά, μια παρενέργεια + των διατάξεων δίσκου στο PC) και με ένα μεγάλο slice για το &os;. + Αν το κάνετε αυτό, θα πρέπει να επιλέξετε με τα βελάκια το νέο &os; + slice και να το μαρκάρετε ως εκκινήσιμο (bootable) πιέζοντας το + πλήκτρο <keycap>S</keycap>. Η οθόνη σας θα είναι αρκετά παρόμοια με + την <xref linkend="sysinstall-fdisk2">. Παρατηρήστε το + <literal>A</literal> στην στήλη <literal>Flags</literal>, το οποίο + δείχνει ότι το slice είναι <emphasis>active (ενεργό)</emphasis>, + και πρόκειται να γίνει εκκίνηση από αυτό.</para> + + <para>Αν πρόκειται να διαγράψετε ένα υπάρχον slice για να δημιουργήσετε + χώρο για το &os;, θα πρέπει να επιλέξετε το slice με τα βελάκια, και + να πιέσετε <keycap>D</keycap>. Μπορείτε κατόπιν να πιέσετε + <keycap>C</keycap>, και θα ερωτηθείτε για το μέγεθος του slice που + θέλετε να δημιουργήσετε. Η προεπιλεγμένη τιμή στο διάλογο + αντιπροσωπεύει το μέγιστο δυνατό slice που μπορείτε να δημιουργήσετε, + το οποίο μπορεί να είναι το μέγιστο συνεχόμενο μπλοκ ελεύθερου χώρου ή + το μέγεθος ολόκληρου του δίσκου.</para> + + <para>Αν έχετε ήδη δημιουργήσει χώρο για το &os; (ίσως με τη χρήση + κάποιου εργαλείου όπως το <application>&partitionmagic;</application>) + μπορείτε να πιέσετε <keycap>C</keycap> για να δημιουργήσετε νέο slice. + Θα ερωτηθείτε και πάλι για το μέγεθος του slice που θέλετε να + δημιουργήσετε.</para> + + <figure id="sysinstall-fdisk2"> + <title>Κατάτμηση Fdisk που Χρησιμοποιεί Ολόκληρο το Δίσκο</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/fdisk-edit2" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Όταν τελειώσετε, πιέστε <keycap>Q</keycap>. Οι αλλαγές σας θα + αποθηκευτούν στο <application>sysinstall</application>, αλλά δεν θα + γραφτούν ακόμα στο δίσκο.</para> + </sect2> + + <sect2 id="bootmgr"> + <title>Εγκατάσταση Διαχειριστή Εκκίνησης (Boot Manager)</title> + + <para>Έχετε τώρα την επιλογή να εγκαταστήσετε διαχειριστή εκκίνησης + (boot manager). Σε γενικές γραμμές θα πρέπει να επιλέξετε να + εγκαταστήσετε το διαχειριστή εκκίνησης του &os; αν:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Έχετε περισσότερους από ένα δίσκους, και έχετε επιλέξει να + εγκαταστήσετε το &os; σε δίσκο που δεν είναι ο πρώτος.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Έχετε εγκαταστήσει το &os; μαζί με ένα άλλο λειτουργικό + σύστημα στον ίδιο δίσκο, και θέλετε να μπορείτε να επιλέγετε αν + θα ξεκινήσετε το &os; ή το άλλο λειτουργικό, όταν ξεκινάτε τον + υπολογιστή σας.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Αν το &os; πρόκειται να είναι το μοναδικό λειτουργικό σύστημα στον + υπολογιστή σας, και είναι εγκατεστημένο στον πρώτο σκληρό δίσκο, τότε + είναι επαρκής ο <guimenuitem>Standard</guimenuitem> διαχειριστής + εκκίνησης. Επιλέξτε <guimenuitem>None</guimenuitem> αν πρόκειται να + χρησιμοποιήσετε διαχειριστή εκκίνησης τρίτου κατασκευαστή, ο οποίος + είναι ικανός να εκκινήσει το &os;.</para> + + <para>Κάντε την επιλογή σας και πιέστε <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <figure id="sysinstall-bootmgr"> + <title>Το μενού Boot Manager του Sysinstall</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/boot-mgr" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Η οθόνη βοήθειας, στην οποία έχετε πρόσβαση πιέζοντας το + <keycap>F1</keycap>, συζητά τα προβλήματα τα οποία ενδεχομένως θα + αντιμετωπίσετε όταν επιχειρήσετε να χρησιμοποιήσετε τον ίδιο δίσκο σε + περισσότερα από ένα λειτουργικά συστήματα.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Δημιουργώντας Slices σε Ένα Άλλο Δίσκο</title> + + <para>Αν υπάρχουν περισσότεροι από ένας δίσκοι, θα επιστρέψετε στην + οθόνη επιλογής δίσκων (Select Driver) αμέσως μετά την επιλογή του + διαχειριστή εκκίνησης. Αν θέλετε να εγκαταστήσετε το &os; σε + περισσότερους από ένα δίσκους, μπορείτε εδώ να επιλέξετε ένα άλλο + δίσκο και να επαναλάβετε την διαδικασία κατάτμησης με την χρήση του + <application>FDisk</application>.</para> + + <important> + <para>Αν εγκαθιστάτε το &os; σε οποιοδήποτε δίσκο εκτός από τον πρώτο + θα πρέπει να εγκαταστήσετε το διαχειριστή εκκίνησης του &os; και + στους δύο δίσκους.</para> + </important> + + <figure id="sysinstall-fdisk-drive2"> + <title>Έξοδος από την Επιλογή Δίσκων (Select Drive)</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/fdisk-drive2" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Το πλήκτρο <keycap>Tab</keycap> εναλλάσσει μεταξύ του τελευταίου + επιλεγμένου δίσκου, του &gui.ok;, και του &gui.cancel;.</para> + + <para>Πιέστε μια φορά το <keycap>Tab</keycap> για να μεταφερθείτε στο + &gui.ok;, πιέστε <keycap>Enter</keycap> για να συνεχίσετε την + εγκατάσταση.</para> + </sect2> + + <sect2 id="bsdlabeleditor"> + <title>Δημιουργώντας Κατατμήσεις (Partitions) με Χρήση του + <application>Disklabel</application></title> + + <para>Πρέπει τώρα να δημιουργήσετε κατατμήσεις μέσα σε κάθε slice που + δημιουργήσατε. Θυμηθείτε ότι οι κατατμήσεις χαρακτηρίζονται από + γράμματα από <literal>a</literal> ως <literal>h</literal>, και ότι + οι κατατμήσεις <literal>b</literal>, <literal>c</literal>, και + <literal>d</literal> έχουν τυποποιημένη σημασία την οποία πρέπει να + ακολουθήσετε.</para> + + <para>Κάποιες εφαρμογές μπορεί να ωφεληθούν από συγκεκριμένο τρόπο + κατάτμησης, ειδικά αν πρόκειται να δημιουργήσετε κατατμήσεις σε + περισσότερους από ένα δίσκους. Ωστόσο, για αυτή την πρώτη σας + εγκατάσταση του &os; δεν χρειάζεται να είστε τόσο σχολαστικοί στην + κατάτμηση του δίσκου σας. Είναι πιο σημαντικό να εγκαταστήσετε το + &os; και να μάθετε να το χρησιμοποιείτε. Μπορείτε πάντα να + επανεγκαταστήσετε το &os; αλλάζοντας τον τρόπο κατάτμησης, όταν πλέον + θα είστε πιο εξοικειωμένος με το λειτουργικό σύστημα.</para> + + <para>Ο τρόπος αυτός χρησιμοποιεί τέσσερις κατατμήσεις—μια για + χώρο swap, και τρεις για συστήματα αρχείων.</para> + + <table frame="none" pgwide="1"> + <title>Διάταξη Κατατμήσεων για τον Πρώτο Δίσκο</title> + + <tgroup cols="4"> + <colspec colwidth="1*"> + <colspec colwidth="1*"> + <colspec colwidth="1*"> + <colspec colwidth="4*"> + + <thead> + <row> + <entry>Κατάτμηση</entry> + + <entry>Σύστημα Αρχείων</entry> + + <entry>Μέγεθος</entry> + + <entry>Περιγραφή</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><literal>a</literal></entry> + + <entry><filename>/</filename></entry> + + <entry>1 GB</entry> + + <entry>Πρόκειται για το root σύστημα αρχείων (root filesystem). + Όλα τα άλλα συστήματα αρχείων προσαρτώνται σε κάποιο σημείο + κάτω από αυτό. Το 1 GB θεωρείται μια φυσιολογική τιμή + για αυτό το σύστημα αρχείων. Δεν πρόκειται να βάλετε + ιδιαίτερα δεδομένα σε αυτό, καθώς μια συνηθισμένη εγκατάσταση + &os; θα βάλει εδώ περίπου 128 MB δεδομένων. Ο χώρος που + απομένει προορίζεται για προσωρινά δεδομένα, και επίσης + αφήνει χώρο επέκτασης στην περίπτωση που οι μελλοντικές + εκδόσεις του &os; απαιτούν περισσότερο χώρο στο + <filename>/</filename>.</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>b</literal></entry> + + <entry>N/A</entry> + + <entry>2-3 x RAM</entry> + + <entry><para>Σε αυτή την κατάτμηση βρίσκεται ο χώρος swap του + συστήματος. Η επιλογή σωστού μεγέθους swap μπορεί να + θεωρηθεί ένα είδος τέχνης. Ένας καλός γενικός κανόνας είναι + ο χώρος αυτός να είναι δύο ως τρεις φορές το μέγεθος της + διαθέσιμης φυσικής μνήμης (RAM). + Επίσης θα πρέπει να έχετε τουλάχιστον 64 MB swap, έτσι + αν έχετε λιγότερα από 32 MB RAM στον υπολογιστή σας, + ορίστε το swap στα 64 MB.</para><para> + + Αν έχετε περισσότερους από ένα δίσκους μπορείτε να + ορίσετε χώρο swap σε κάθε δίσκο. Το &os; θα χρησιμοποιεί + τότε κάθε δίσκο για swap, το οποίο επιταχύνει τη + διαδικασία. Στην περίπτωση αυτή, υπολογίστε το συνολικό + μέγεθος του swap που χρειάζεστε (π.χ. 128 MB) και + μοιράστε το με το πλήθος των δίσκων που έχετε (π.χ., δύο + δίσκοι) για να βρείτε το μέγεθος του swap που θα + δημιουργήσετε σε κάθε δίσκο, σε αυτό το παράδειγμα, + 64 MB ανά δίσκο.</para></entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>e</literal></entry> + + <entry><filename>/var</filename></entry> + + <entry>512 ως 4096 MB</entry> + + <entry>Ο κατάλογος <filename>/var</filename> περιέχει αρχεία τα + οποία συνεχώς μεταβάλλονται, όπως αρχεία καταγραφής (log + files) και άλλα αρχεία που έχουν να κάνουν με διαχειριστικές + εργασίες. Πολλά από τα αρχεία αυτά διαβάζονται και γράφονται + συνέχεια κατά την καθημερινή χρήση του &os;. Η τοποθέτηση των + αρχείων αυτών σε χωριστό σύστημα αρχείων επιτρέπει στο &os; + να βελτιστοποιεί την πρόσβαση σε αυτά χωρίς να επηρεάζονται + αρχεία σε άλλους καταλόγους που δεν έχουν παρόμοια συχνή + πρόσβαση.</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>f</literal></entry> + + <entry><filename>/usr</filename></entry> + + <entry>Υπόλοιπος Χώρος Δίσκου (τουλάχιστον 8 GB)</entry> + + <entry>Όλα τα υπόλοιπα αρχεία σας θα είναι τυπικά αποθηκευμένα + στο <filename>/usr</filename> και τους υποκαταλόγους του. + </entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </table> + + <warning> + <para>Οι παραπάνω τιμές δίνονται μόνο ως υποδείγματα και προορίζονται + για εγκαταστάσεις από προχωρημένους χρήστες. Σας συνιστούμε να + χρησιμοποιήσετε τη δυνατότητα αυτόματης κατάτμησης, η οποία + αναφέρεται ως <literal>Auto Defaults</literal> στον επεξεργαστή + κατατμήσεων του &os;.</para> + </warning> + + <para>Αν πρόκειται να εγκαταστήσετε το &os; σε περισσότερους από ένα + δίσκους, θα πρέπει να δημιουργήσετε κατατμήσεις και στα άλλα slices + που έχετε δημιουργήσει. Ο ευκολότερος τρόπος είναι να δημιουργήσετε + δύο κατατμήσεις σε κάθε δίσκο, μια για το swap, και μια για ένα + σύστημα αρχείων.</para> + + <table frame="none" pgwide="1"> + <title>Διάταξη Κατατμήσεων για τους Υπόλοιπους Δίσκους</title> + + <tgroup cols="4"> + <colspec colwidth="1*"> + <colspec colwidth="1*"> + <colspec colwidth="2*"> + <colspec colwidth="3*"> + + <thead> + <row> + <entry>Κατάτμηση</entry> + + <entry>Σύστημα Αρχείων</entry> + + <entry>Μέγεθος</entry> + + <entry>Περιγραφή</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><literal>b</literal></entry> + + <entry>N/A</entry> + + <entry>Δείτε την περιγραφή</entry> + + <entry>Όπως έχει ήδη συζητηθεί, μπορείτε να χωρίσετε το χώρο + swap ανάμεσα σε πολλούς δίσκους. Αν και η κατάτμηση + <literal>a</literal> είναι ελεύθερη, η σύμβαση επιβάλλει τη + χρήση της κατάτμησης <literal>b</literal> για το χώρο + swap.</entry> + </row> + + <row> + <entry><literal>e</literal></entry> + + <entry>/disk<replaceable>n</replaceable></entry> + + <entry>Υπόλοιπο Τμήμα του Δίσκου</entry> + + <entry>Το υπόλοιπο κομμάτι του δίσκου καταλαμβάνεται από μια + μεγάλη κατάτμηση. Μπορείτε εύκολα να την βάλετε στην + κατάτμηση <literal>a</literal> αντί για την + <literal>e</literal>. Ωστόσο, η σύμβαση ορίζει ότι η + κατάτμηση <literal>a</literal> σε ένα slice δεσμεύεται για το + σύστημα αρχείων root (<filename>/</filename>). Δεν είστε + υποχρεωμένοι να ακολουθήσετε αυτή τη σύμβαση, αλλά το + <application>sysinstall</application> την ακολουθεί, οπότε + αν την ακολουθήσετε και εσείς η εγκατάσταση θα είναι πιο + καθαρή. Μπορείτε να προσαρτήσετε αυτό το σύστημα αρχείων όπου + θέλετε. Στο παράδειγμα μας, η προσάρτηση γίνεται στους + καταλόγους <filename>/disk<replaceable>n</replaceable> + </filename>, όπου το <replaceable>n</replaceable> είναι ένας + αριθμός που αλλάζει για κάθε δίσκο. Αλλά μπορείτε, αν + προτιμάτε, να ορίσετε δική σας διάταξη.</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </table> + + <para>Έχοντας αποφασίσει την διάταξη των κατατμήσεων σας, μπορείτε τώρα + να την δημιουργήσετε χρησιμοποιώντας το + <application>sysinstall</application>. Θα δείτε το παρακάτω + μήνυμα:</para> + + <screen> Message + Now, you need to create BSD partitions inside of the fdisk + partition(s) just created. If you have a reasonable amount of disk + space (1GB or more) and don't have any special requirements, simply + use the (A)uto command to allocate space automatically. If you have + more specific needs or just don't care for the layout chosen by + (A)uto, press F1 for more information on manual layout. + + [ OK ] + [ Press enter or space ]</screen> + + <para>Πιέστε <keycap>Enter</keycap> για να ξεκινήσετε τον επεξεργαστή + κατατμήσεων του &os;, που ονομάζεται + <application>Disklabel</application>.</para> + + <para>Το <xref linkend="sysinstall-label"> δείχνει την οθόνη όταν + ξεκινήσετε για πρώτη φορά το <application>Disklabel</application>. Η + οθόνη χωρίζεται σε τρία τμήματα.</para> + + <para>Οι πρώτες γραμμές δείχνουν το όνομα του δίσκου στον οποίο + δουλεύετε, και το slice που περιέχει τις κατατμήσεις που δημιουργείτε + (στο σημείο αυτό το <application>Disklabel</application> τις ονομάζει + <literal>Partition name</literal> αντί για το όνομα του slice). + Η οθόνη επίσης δείχνει την ποσότητα ελεύθερου χώρου μέσα στο slice, + δηλ. το χώρο που έχει κρατηθεί μέσα στο slice αλλά δεν έχει αποδοθεί + ακόμα σε κάποια κατάτμηση.</para> + + <para>Το μέσο της οθόνης δείχνει τις κατατμήσεις που έχουν δημιουργηθεί, + το όνομα του συστήματος αρχείων που περιέχει κάθε κατάτμηση, το + μέγεθος τους, και κάποιες επιλογές που σχετίζονται με τη δημιουργία + του συστήματος αρχείων.</para> + + <para>Το κάτω μέρος της οθόνης δείχνει τα πλήκτρα που μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε στο <application>Disklabel</application>.</para> + + <figure id="sysinstall-label"> + <title>Επεξεργαστής Disklabel του Sysinstall</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/disklabel-ed1" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Το <application>Disklabel</application> μπορεί να δημιουργήσει + αυτόματα κατατμήσεις για εσάς, και να τους αποδώσει προεπιλεγμένες + τιμές. Οι προεπιλεγμένες τιμές υπολογίζονται με την βοήθεια ενός + ενσωματωμένου αλγορίθμου καθορισμού μεγεθών, ο οποίος αποφασίζει με + βάση το μέγεθος του δίσκου. + Δοκιμάστε το τώρα πιέζοντας το <keycap>A</keycap>. Θα + δείτε μια οθόνη όμοια με αυτήν στο <xref linkend="sysinstall-label2">. + Ανάλογα με το μέγεθος του δίσκου που χρησιμοποιείτε, οι προεπιλεγμένες + τιμές μπορεί να είναι ή και να μην είναι κατάλληλες. Αυτό δεν έχει + σημασία, γιατί δεν χρειάζεται να τις αποδεχθείτε.</para> + + <note> + <para>Ο προεπιλεγμένος τρόπος κατάτμησης αποδίδει στον κατάλογο + <filename>/tmp</filename> την δική του κατάτμηση αντί να τον + καθιστά μέρος της κατάτμησης <filename>/</filename>. Αυτό βοηθάει + στην αποφυγή πλήρωσης της κατάτμησης <filename>/</filename> με + προσωρινά αρχεία.</para> + </note> + + <figure id="sysinstall-label2"> + <title>Ο Επεξεργαστής Κατατμήσεων Disklabel του Sysinstall με τις + Αυτόματες Προεπιλογές</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/disklabel-auto" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Αν επιλέξετε να μη χρησιμοποιήσετε τις προεπιλεγμένες κατατμήσεις + και θέλετε να τις αντικαταστήσετε με τις δικές σας, χρησιμοποιήστε τα + βελάκια για να επιλέξετε την πρώτη κατάτμηση και πιέστε + <keycap>D</keycap> για να τη σβήσετε. Επαναλάβετε για να σβήσετε όλες + τις προτεινόμενες κατατμήσεις.</para> + + <para>Για να δημιουργήσετε την πρώτη κατάτμηση (<literal>a</literal>, (η + οποία προσαρτάται ως <filename>/</filename> — root), βεβαιωθείτε + ότι έχετε επιλέξει το σωστό slice στο πάνω μέρος της οθόνης, και + πιέστε <keycap>C</keycap>. Θα εμφανιστεί ένα πλαίσιο διαλόγου για να + εισάγετε το μέγεθος της νέας κατάτμησης (όπως φαίνεται στο + <xref linkend="sysinstall-label-add">). Μπορείτε να εισάγετε το + μέγεθος ως τον αριθμό μπλοκ του δίσκου που θέλετε να χρησιμοποιήσετε ή + ως αριθμό ακολουθούμενο από <literal>M</literal> για megabytes, + <literal>G</literal> για gigabytes, ή <literal>C</literal> για + κυλίνδρους.</para> + + <figure id="sysinstall-label-add"> + <title>Ελεύθερος Χώρος για την Κατάτμηση Root</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/disklabel-root1" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Το προεπιλεγμένο μέγεθος που φαίνεται θα δημιουργήσει μια + κατάτμηση που καταλαμβάνει όλο τον υπόλοιπο ελεύθερο χώρο του slice. + Αν χρησιμοποιείτε τα μεγέθη των κατατμήσεων που περιγράψαμε στο + προηγούμενο παράδειγμα, σβήστε τον αριθμό που φαίνεται με το + <keycap>Backspace</keycap>, και πληκτρολογήστε + <userinput>512M</userinput>, όπως φαίνεται στο + <xref linkend="sysinstall-label-add2">. Κατόπιν πιέστε + &gui.ok;.</para> + + <figure id="sysinstall-label-add2"> + <title>Επεξεργασία Μεγέθους της Κατάτμησης Root</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/disklabel-root2" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Έχοντας επιλέξει το μέγεθος της κατάτμησης, θα ερωτηθείτε κατόπιν + για το αν η κατάτμηση θα περιέχει κάποιο σύστημα αρχείων, ή θα γίνει + χώρος swap. Ο διάλογος αυτός φαίνεται στο + <xref linkend="sysinstall-label-type">. Η πρώτη αυτή κατάτμηση θα + περιέχει σύστημα αρχείων, για αυτό ελέγξτε ότι είναι επιλεγμένο το + <guimenuitem>FS</guimenuitem> και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <figure id="sysinstall-label-type"> + <title>Επιλέξτε τον Τύπο της Κατάτμησης Root</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/disklabel-fs" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Τέλος, επειδή δημιουργείτε σύστημα αρχείων, πρέπει να δηλώσετε στο + <application>Disklabel</application> που θέλετε να γίνει η προσάρτηση + του. Ο αντίστοιχος διάλογος φαίνεται στο + <xref linkend="sysinstall-label-mount">. Το σημείο προσάρτησης της + κατάτμησης root είναι το <filename>/</filename>, για αυτό γράψτε + <userinput>/</userinput>, και πιέστε <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <figure id="sysinstall-label-mount"> + <title>Επιλέξτε το Σημείο Προσάρτησης του Root</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/disklabel-root3" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Η οθόνη κατόπιν θα ανανεωθεί για να σας δείξει την κατάτμηση που + μόλις δημιουργήσατε. Θα πρέπει να επαναλάβετε αυτή την διαδικασία για + τις άλλες κατατμήσεις. Όταν δημιουργήσετε την κατάτμηση swap, δεν θα + σας ζητηθεί να επιλέξετε σημείο προσάρτησης, καθώς οι κατατμήσεις + swap δεν προσαρτώνται ποτέ. Όταν δημιουργήσετε την τελευταία + κατάτμηση, την <filename>/usr</filename>, μπορείτε να αφήσετε το + προτεινόμενο μέγεθος, για να χρησιμοποιήσετε όλο τον υπόλοιπο χώρο του + slice.</para> + + <para>Η τελευταία οθόνη του &os; Επεξεργαστή DiskLabel, θα δείχνει όμοια + με την <xref linkend="sysinstall-label4">, αν και οι δικές σας τιμές + θα είναι διαφορετικές. Πιέστε <keycap>Q</keycap> για τέλος.</para> + + <figure id="sysinstall-label4"> + <title>Ο Επεξεργαστής Disklabel του Sysinstall</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/disklabel-ed2" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="install-choosing"> + <title>Επιλέγοντας τι θα Εγκαταστήσετε</title> + + <sect2 id="distset"> + <title>Επιλέξτε Distribution Set (Σετ Εγκατάστασης)</title> + + <para>Η απόφαση για το ποιο distribution set θα χρησιμοποιήσετε, + εξαρτάται κατά κύριο λόγο από το είδος χρήσης του μηχανήματος και + τον διαθέσιμο χώρο στο δίσκο. Οι προκαθορισμένες επιλογές κυμαίνονται + από την ελάχιστη δυνατή διαμόρφωση μέχρι την πλήρη. Όσοι είναι + καινούριοι στο &unix; ή / και στο &os; θα πρέπει σχεδόν σίγουρα να + επιλέξουν μια από τις τυποποιημένες επιλογές. Η διαμόρφωση + εξειδικευμένου distribution set συνίσταται συνήθως στον πιο έμπειρο + χρήστη.</para> + + <para>Πιέστε το <keycap>F1</keycap> για περισσότερες πληροφορίες για τις + επιλογές κάθε distribution set καθώς και για τα περιεχόμενα τους. + Όταν τελειώσετε με την ανάγνωση της βοήθειας, με την πίεση του + <keycap>Enter</keycap> θα επιστρέψετε στο μενού + Select Distributions.</para> + + <para>Αν επιθυμείτε γραφικό περιβάλλον εργασίας, θα πρέπει να + ρυθμίσετε τον X server και να επιλέξετε ένα γραφικό περιβάλλον + (desktop) μετά την εγκατάσταση του &os;. Περισσότερες πληροφορίες + σχετικά με την εγκατάσταση και ρύθμιση του X server μπορείτε να + δείτε στο <xref linkend="x11">.</para> + + <para>Αν αναμένετε ότι θα μεταγλωττίσετε δικό σας εξειδικευμένο πυρήνα, + διαλέξτε κάποια από τις επιλογές που περιέχουν τον πηγαίο κώδικα. Για + περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το γιατί να μεταγλωττίσετε δικό + σας πυρήνα ή για το πως γίνεται, δείτε το + <xref linkend="kernelconfig">.</para> + + <para>Προφανώς το πιο ευέλικτο σύστημα είναι αυτό που τα περιέχει όλα. + Αν έχετε αρκετό χώρο στο δίσκο, επιλέξτε + <guimenuitem>All</guimenuitem> όπως φαίνεται στο + <xref linkend="distribution-set1"> χρησιμοποιώντας τα βελάκια και + πιέστε <keycap>Enter</keycap>. Αν σας προβληματίζει ο διαθέσιμος + χώρος στο δίσκο, κάντε μια κατάλληλη επιλογή για την περίπτωση. Μην + προβληματίζεστε ιδιαίτερα σχετικά με την τέλεια επιλογή, καθώς + μπορείτε να εγκαταστήσετε πρόσθετα σετ και μετά το τέλος της βασικής + εγκατάστασης.</para> + + <figure id="distribution-set1"> + <title>Επιλέξτε Distributions (Σετ Εγκατάστασης)</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/dist-set" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + </sect2> + + <sect2 id="portscol"> + <title>Εγκατάσταση της Συλλογής Ports</title> + + <para>Μετά την επιλογή του επιθυμητού distribution set, θα έχετε την + ευκαιρία να εγκαταστήσετε την συλλογή ports του &os;. Η συλλογή ports + είναι μια εύκολη και βολική μέθοδος για να εγκαταστήσετε λογισμικό. Η + συλλογή των ports δεν περιέχει τον πηγαίο κώδικα που απαιτείται για να + μεταγλωττίσετε το λογισμικό. Απλά είναι μια συλλογή αρχείων που + αυτοματοποιεί το κατέβασμα, τη μεταγλώττιση και την εγκατάσταση + πακέτων λογισμικού τρίτου κατασκευαστή. Το <xref linkend="ports"> + περιγράφει πως να χρησιμοποιήσετε την συλλογή των ports.</para> + + <para>Το πρόγραμμα εγκατάστασης δεν ελέγχει αν υπάρχει αρκετός ελεύθερος + χώρος. Κάντε την επιλογή αυτή μόνο αν υπάρχει αρκετός χώρος. Από την + έκδοση του &os; &rel.current;, η συλλογή ports του &os; καταλαμβάνει + περίπου &ports.size; χώρο στο δίσκο. Μπορείτε με ασφάλεια να + θεωρήσετε ότι ο χώρος αυτός θα είναι μεγαλύτερος για πιο καινούριες + εκδόσεις του &os;.</para> + + <screen> User Confirmation Requested + Would you like to install the FreeBSD ports collection? + + This will give you ready access to over &os.numports; ported software packages, + at a cost of around &ports.size; of disk space when "clean" and possibly much + more than that if a lot of the distribution tarballs are loaded + (unless you have the extra CDs from a FreeBSD CD/DVD distribution + available and can mount it on /cdrom, in which case this is far less + of a problem). + + The Ports Collection is a very valuable resource and well worth having + on your /usr partition, so it is advisable to say Yes to this option. + + For more information on the Ports Collection & the latest ports, + visit: + http://www.FreeBSD.org/ports + + [ Yes ] No</screen> + + <para>Επιλέξτε &gui.yes; με τα βελάκια για να εγκαταστήσετε τη συλλογή + των ports ή &gui.no; για να την παραλείψετε. Πιέστε + <keycap>Enter</keycap> για να συνεχίσετε. Θα εμφανιστεί ξανά το μενού + Choose Distributions (επιλογής Σετ Εγκατάστασης).</para> + + <figure id="distribution-set2"> + <title>Επιβεβαίωση Distribution Set</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/dist-set2" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Αν είστε ικανοποιημένοι από τις επιλογές σας, επιλέξτε + <guimenuitem>Exit</guimenuitem> με τα βελάκια, επιβεβαιώστε ότι είναι + φωτισμένη η επιλογή &gui.ok; και πιέστε <keycap>Enter</keycap> για να + συνεχίσετε.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="install-media"> + <title>Επιλέγοντας το Μέσο Εγκατάστασης</title> + + <para>Αν εγκαθιστάτε από CDROM ή DVD, χρησιμοποιήστε τα βελάκια για να + φωτίσετε την επιλογή + <guimenuitem>Install from a FreeBSD CD/DVD</guimenuitem>. Βεβαιωθείτε + ότι είναι φωτισμένη η επιλογή &gui.ok; και πιέστε + <keycap>Enter</keycap> για να προχωρήσετε με την εγκατάσταση.</para> + + <para>Για άλλες μεθόδους εγκατάστασης, κάντε την κατάλληλη επιλογή και + ακολουθήστε τις οδηγίες.</para> + + <para>Πιέστε το <keycap>F1</keycap> για να δείτε την ενσωματωμένη βοήθεια + για τα μέσα εγκατάστασης. Πιέστε <keycap>Enter</keycap> για να + επιστρέψετε στο μενού επιλογής μέσου εγκατάστασης.</para> + + <figure id="choose-media"> + <title>Επιλέξτε Μέσο Εγκατάστασης (Installation Media)</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/media" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <note> + <title>Τρόποι Εγκατάστασης μέσω FTP</title> + + <indexterm> + <primary>installation</primary> + <secondary>network</secondary> + <tertiary>FTP</tertiary> + </indexterm> + + <para>Υπάρχουν τρεις μέθοδοι εγκατάστασης μέσω FTP για να επιλέξετε: + ενεργό (Active) FTP, παθητικό (Passive) FTP, ή μέσω διακομιστή + μεσολάβησης (proxy) HTTP.</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>Ενεργό FTP: <guimenuitem>Install from an FTP + server</guimenuitem></term> + + <listitem> + <para>Με την επιλογή αυτή οι μεταφορές γίνονται μέσω + <quote>Ενεργού (Active)</quote> FTP. Η επιλογή αυτή δεν θα + λειτουργήσει μέσω firewalls αλλά συχνά λειτουργεί με παλιότερους + διακομιστές FTP που δεν υποστηρίζουν παθητική μεταφορά. Αν η + σύνδεση σας κολλήσει με παθητικό FTP (το οποίο είναι η + προεπιλογή), δοκιμάστε το ενεργό!</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Παθητικό FTP: <guimenuitem>Install from an FTP server + through a firewall</guimenuitem></term> + + <listitem> + <indexterm> + <primary>FTP</primary> + <secondary>passive mode</secondary> + </indexterm> + + <para>H επιλογή αυτή οδηγεί το + <application>sysinstall</application> να χρησιμοποιήσει + <quote>Παθητική (Passive)</quote> μεταφορά για όλες τις FTP + λειτουργίες. Αυτό επιτρέπει στο χρήστη να περνάει μέσω + firewalls τα οποία δεν επιτρέπουν εισερχόμενες συνδέσεις σε + τυχαίες TCP πόρτες.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>FTP μέσω HTTP μεσολάβησης: + <guimenuitem>Install from an FTP server + through a http proxy</guimenuitem></term> + + <listitem> + <indexterm> + <primary>FTP</primary> + <secondary>via a HTTP proxy</secondary> + </indexterm> + + <para>Η επιλογή αυτή οδηγεί το + <application>sysinstall</application> στη χρήση HTTP + πρωτοκόλλου (όπως οι φυλλομετρητές) για να συνδεθεί με ένα + διακομιστή μεσολάβησης για όλες τις λειτουργίες του FTP. Ο + διακομιστής μεσολάβησης αναλαμβάνει να μεταφράσει όλες τις + εντολές και να τις στείλει στον διακομιστή FTP. Αυτό επιτρέπει + στο χρήστη να περάσει μέσω firewalls που δεν επιτρέπουν + καθόλου FTP, αλλά προσφέρουν λειτουργία διαμεσολάβησης μέσω + HTTP. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να ορίσετε εκτός από τον + διακομιστή FTP, και το διακομιστή μεσολάβησης.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Για διακομιστή μεσολάβησης FTP server, πρέπει συνήθως να δώσετε + το όνομα του διακομιστή με τον οποίο θέλετε στην πραγματικότητα να + συνδεθείτε, ως μέρος του username, μετά από το σύμβολο + <quote>@</quote>. Ο διακομιστής μεσολάβησης <quote>μιμείται</quote> + τότε τον πραγματικό διακομιστή. Για παράδειγμα, υποθέστε ότι θέλετε + να κάνετε εγκατάσταση από το + <hostid role="fqdn">ftp.FreeBSD.org</hostid>, χρησιμοποιώντας FTP + μεσολαβητή τον <hostid role="fqdn">foo.example.com</hostid>, ο οποίος + χρησιμοποιεί την πόρτα 1234.</para> + + <para>Στην περίπτωση αυτή, πηγαίνετε στο μενού επιλογών (options), + θέτετε ως FTP username το <literal>ftp@ftp.FreeBSD.org</literal>, + και ως κωδικό (password) την διεύθυνση email σας. Σαν μέσο + εγκατάστασης (installation media) ορίζετε FTP (ή παθητικό FTP αν το + υποστηρίζει ο μεσολαβητής) και το URL + <literal>ftp://foo.example.com:1234/pub/FreeBSD</literal>.</para> + + <para>Καθώς το <filename>/pub/FreeBSD</filename> από + <hostid role="fqdn">ftp.FreeBSD.org</hostid> γίνεται ορατό μέσω του + <hostid role="fqdn">foo.example.com</hostid>, μπορείτε να + εγκαταστήσετε από <emphasis>εκείνο</emphasis> το μηχάνημα (το οποίο θα + φέρει τα αρχεία από το <hostid role="fqdn">ftp.FreeBSD.org</hostid> + όπως απαιτούνται από την εγκατάσταση σας.<para> + </note> + </sect1> + + <sect1 id="install-final-warning"> + <title>Επιβεβαίωση της Εγκατάστασης</title> + + <para>Η εγκατάσταση μπορεί τώρα να προχωρήσει, εφόσον το επιθυμείτε. Αυτή + είναι επίσης η τελευταία σας ευκαιρία να την ακυρώσετε εμποδίζοντας + έτσι και τις αλλαγές που πρόκειται να γίνουν στο σκληρό σας + δίσκο.</para> + + <screen> User Confirmation Requested + Last Chance! Are you SURE you want to continue the installation? + + If you're running this on a disk with data you wish to save then WE + STRONGLY ENCOURAGE YOU TO MAKE PROPER BACKUPS before proceeding! + + We can take no responsibility for lost disk contents! + + [ Yes ] No</screen> + + <para>Επιλέξτε &gui.yes; και πιέστε <keycap>Enter</keycap> για να + προχωρήσετε.</para> + + <para>Ο χρόνος εγκατάστασης διαφέρει ανάλογα με το distribution set + που έχετε επιλέξει, το μέσο εγκατάστασης, και την ταχύτητα του + υπολογιστή σας. Θα δείτε μια σειρά από μηνύματα τα οποία δείχνουν την + κατάσταση της εγκατάστασης.</para> + + <para>Η εγκατάσταση θα έχει ολοκληρωθεί όταν δείτε το ακόλουθο + μήνυμα:</para> + + <screen> Message + +Congratulations! You now have FreeBSD installed on your system. + +We will now move on to the final configuration questions. +For any option you do not wish to configure, simply select No. + +If you wish to re-enter this utility after the system is up, you may +do so by typing: /usr/sbin/sysinstall. + + [ OK ] + + [ Press enter or space ]</screen> + + <para>Πιέστε <keycap>Enter</keycap> για να προχωρήσετε με τις ρυθμίσεις + μετά την εγκατάσταση.</para> + + <para>Αν επιλέξετε &gui.no; και πιέσετε <keycap>Enter</keycap> θα + ακυρώσετε την εγκατάσταση και δεν θα γίνει καμιά αλλαγή στο σύστημα + σας. Θα εμφανιστεί το ακόλουθο μήνυμα:</para> + + <screen> Message +Installation complete with some errors. You may wish to scroll +through the debugging messages on VTY1 with the scroll-lock feature. +You can also choose "No" at the next prompt and go back into the +installation menus to retry whichever operations have failed. + + [ OK ]</screen> + + <para>Το μήνυμα αυτό εμφανίζεται επειδή δεν έγινε καμιά εγκατάσταση. + Πιέζοντας <keycap>Enter</keycap> θα επιστρέψετε στο Κυρίως Μενού + Εγκατάστασης (Main Installation Menu) για να βγείτε από την + εγκατάσταση.</para> + </sect1> + + <sect1 id="install-post"> + <title>Μετά την Εγκατάσταση</title> + + <para>Μετά από μια επιτυχημένη εγκατάσταση, ακολουθεί η ρύθμιση διάφορων + προαιρετικών επιλογών. Οι ρυθμίσεις μπορούν να γίνουν αν εισέλθετε + ξανά στο αντίστοιχο μενού (configuration options) πριν επανεκκινήσετε + το νέο &os; σύστημα σας ή μετά την εγκατάσταση, χρησιμοποιώντας το + <command>sysinstall</command> και επιλέγοντας + <guimenuitem>Configure</guimenuitem>.</para> + + <sect2 id="inst-network-dev"> + <title>Ρύθμιση Συσκευών Δικτύου</title> + + <para>Αν έχετε ρυθμίσει προηγουμένως το PPP για να κάνετε εγκατάσταση + μέσω FTP, η οθόνη αυτή δεν θα εμφανιστεί, αλλά μπορείτε να την + ρυθμίσετε αργότερα με τον τρόπο που περιγράψαμε παραπάνω.</para> + + <para>Για λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με Τοπικά Δίκτυα (LAN) και + για ρύθμιση του &os; ως πύλη / δρομολογητή (gateway/router), ανατρέξτε + στο κεφάλαιο + <link linkend="advanced-networking">Advanced Networking</link>.</para> + + <screen> User Confirmation Requested + Would you like to configure any Ethernet or PPP network devices? + + [ Yes ] No</screen> + + <para>Για να ρυθμίσετε μια συσκευή δικτύου, επιλέξτε + &gui.yes; και πιέστε <keycap>Enter</keycap>. + Διαφορετικά, επιλέξτε &gui.no; για να συνεχίσετε.</para> + + <figure id="ed-config1"> + <title>Επιλέγοντας μια Συσκευή Ethernet</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/ed0-conf" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Επιλέξτε το interface που θα ρυθμίσετε με τα βελάκια, και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <screen> User Confirmation Requested + Do you want to try IPv6 configuration of the interface? + + Yes [ No ]</screen> + + <para>Στο συγκεκριμένο ιδιωτικό τοπικό δίκτυο, το τρέχον Internet + πρωτόκολλο (<acronym>IPv4</acronym>) ήταν αρκετό. Επιλέξαμε το + &gui.no; με τα βελάκια και πιέσαμε <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <para>Αν είστε συνδεμένοι σε ένα υπάρχον <acronym>IPv6</acronym> δίκτυο + με ένα διακομιστή <acronym>RA</acronym>, επιλέξτε &gui.yes; και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>. Θα χρειαστούν αρκετά δευτερόλεπτα για την + ανίχνευση διακομιστών RA.</para> + + <screen> User Confirmation Requested + Do you want to try DHCP configuration of the interface? + + Yes [ No ]</screen> + + <para>Αν δεν χρειάζεστε DHCP (Πρωτόκολλο Δυναμικής Απόδοσης Ρυθμίσεων, + Dynamic Host Configuration Protocol) επιλέξτε &gui.no; με τα βελάκια + και πιέστε <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <para>Αν επιλέξετε &gui.yes; θα εκτελεστεί η εφαρμογή + <application>dhclient</application>, και αν είναι επιτυχής, θα γίνει + αυτόματη ρύθμιση των παραμέτρων του δικτύου. Ανατρέξτε στο + <xref linkend="network-dhcp"> για περισσότερες πληροφορίες.</para> + + <para>Η ακόλουθη οθόνη Ρυθμίσεων Δικτύου δείχνει τη ρύθμιση μιας + συσκευής Ethernet για ένα σύστημα το οποίο θα λειτουργεί ως πύλη για + ένα Τοπικό Δίκτυο (LAN).</para> + + <figure id="ed-config2"> + <title>Ρύθμιση Παραμέτρων Συσκευής ed0</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/ed0-conf2" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Χρησιμοποιήστε το <keycap>Tab</keycap> για να επιλέξετε ανάμεσα + στα διάφορα πεδία και να συμπληρώσετε τις κατάλληλες + πληροφορίες.</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>Host (Όνομα μηχανήματος)</term> + + <listitem> + <para>Το πλήρες όνομα του μηχανήματος, π.χ. + <hostid role="fqdn">k6-2.example.com</hostid> σε αυτή την + περίπτωση.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Domain (Τομέας)</term> + + <listitem> + <para>Το όνομα του τομέα στον οποίο βρίσκεται το μηχάνημα, όπως + <hostid role="domainname">example.com</hostid> σε αυτή την + περίπτωση.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>IPv4 Gateway (Πύλη)</term> + + <listitem> + <para>Πρόκειται για την διεύθυνση IP στην οποία προωθούνται τα + πακέτα τα οποία δεν προορίζονται για τοπικούς προορισμούς. Θα + πρέπει να συμπληρώσετε το πεδίο αυτό αν ο υπολογιστής είναι + κόμβος στο συγκεκριμένο δίκτυο. + <emphasis>Αφήστε αυτό το πεδίο κενό</emphasis> αν ο υπολογιστής + είναι η πύλη για το Internet στο συγκεκριμένο δίκτυο. Η πύλη + IPv4 είναι επίσης γνωστή ως προεπιλεγμένη πύλη ή προεπιλεγμένη + διαδρομή (default gateway / default route).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Name server (Διακομιστής Ονομάτων)</term> + + <listitem> + <para>Είναι η IP διεύθυνση του τοπικού σας διακομιστή DNS. Στο + συγκεκριμένο ιδιωτικό τοπικό δίκτυο, δεν υπάρχει διακομιστής DNS + και έτσι χρησιμοποιήθηκε η IP διεύθυνση του διακομιστή DNS που + δίνει ο παροχέας Internet + (<hostid role="ipaddr">208.163.10.2</hostid>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>IPv4 address (Διεύθυνση)</term> + + <listitem> + <para>Η IP διεύθυνση που θα χρησιμοποιηθεί σε αυτό το + interface είναι + <hostid role="ipaddr">192.168.0.1</hostid></para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Netmask (Μάσκα Υποδικτύου)</term> + + <listitem> + <para>Το μπλοκ διευθύνσεων που χρησιμοποιούνται σε αυτό το δίκτυο + είναι + <hostid role="ipaddr">192.168.0.0</hostid> - + <hostid role="ipaddr">192.168.0.255</hostid> + με μάσκα υποδικτύου (netmask) + <hostid role="netmask">255.255.255.0</hostid>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Extra options to ifconfig + (Επιπλέον επιλογές για την ifconfig)</term> + + <listitem> + <para>Προσθέστε εδώ επιπλέον επιλογές για την + <command>ifconfig</command> και το συγκεκριμένο interface. Στην + συγκεκριμένη περίπτωση δεν υπάρχει καμία.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Χρησιμοποιήστε το <keycap>Tab</keycap> για να επιλέξετε &gui.ok; + όταν τελειώσετε, και πιέστε <keycap>Enter</keycap>.</para> + + + <screen> User Confirmation Requested + Would you like to bring the ed0 interface up right now? + + [ Yes ] No</screen> + + <para>Επιλέγοντας &gui.yes; και πιέζοντας + <keycap>Enter</keycap> θα ενεργοποιήσετε το δίκτυο, έτοιμο προς χρήση + στο μηχάνημα σας. Ωστόσο αυτό δεν επιτυγχάνει και πολλά κατά τη + διάρκεια της εγκατάστασης, ούτως ή άλλως θα χρειαστεί να κάνετε + επανεκκίνηση.</para> + </sect2> + + <sect2 id="gateway"> + <title>Ρύθμισης Πύλης (Gateway)</title> + + <screen> User Confirmation Requested + Do you want this machine to function as a network gateway? + + [ Yes ] No</screen> + + <para>Αν το μηχάνημα πρόκειται να λειτουργεί ως πύλη για ένα τόπικο + δίκτυο και να προωθεί πακέτα μεταξύ άλλων μηχανημάτων, επιλέξτε + &gui.yes; και πιέστε <keycap>Enter</keycap>. + Αν το μηχάνημα είναι ένας κόμβος του δικτύου, επιλέξτε &gui.no; και + πιέστε <keycap>Enter</keycap>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="inetd-services"> + <title>Ρύθμιση Υπηρεσιών Internet (Internet Services)</title> + + <screen> User Confirmation Requested +Do you want to configure inetd and the network services that it provides? + + Yes [ No ]</screen> + + <para>Αν επιλέξετε &gui.no;, κάποιες υπηρεσίες όπως το + <application>telnetd</application> δεν θα ενεργοποιηθούν. + Αυτό σημαίνει ότι απομακρυσμένοι χρήστες δεν θα μπορούν να + χρησιμοποιήσουν το <application>telnet</application> για να εισέλθουν + στο μηχάνημα. Οι τοπικοί χρήστες θα μπορούν ωστόσο να έχουν πρόσβαση + σε απομακρυσμένα μηχανήματα μέσω του + <application>telnet</application>.</para> + + <para>Οι υπηρεσίες αυτές μπορούν να ενεργοποιηθούν μετά την εγκατάσταση + με την επεξεργασία του αρχείου <filename>/etc/inetd.conf</filename> + με τον προτιμώμενο σας επεξεργαστή κειμένου. + Δείτε το <xref linkend="network-inetd-overview"> για περισσότερες + πληροφορίες.</para> + + <para>Επιλέξτε &gui.yes; αν θέλετε να ρυθμίσετε τις υπηρεσίες αυτές + κατά την εγκατάσταση. Θα ερωτηθείτε για μια ακόμα επιβεβαίωση:</para> + + <screen> User Confirmation Requested +The Internet Super Server (inetd) allows a number of simple Internet +services to be enabled, including finger, ftp and telnetd. Enabling +these services may increase risk of security problems by increasing +the exposure of your system. + +With this in mind, do you wish to enable inetd? + + [ Yes ] No</screen> + + <para>Επιλέξτε &gui.yes; για να συνεχίσετε.</para> + + <screen> User Confirmation Requested +inetd(8) relies on its configuration file, /etc/inetd.conf, to determine +which of its Internet services will be available. The default FreeBSD +inetd.conf(5) leaves all services disabled by default, so they must be +specifically enabled in the configuration file before they will +function, even once inetd(8) is enabled. Note that services for +IPv6 must be separately enabled from IPv4 services. + +Select [Yes] now to invoke an editor on /etc/inetd.conf, or [No] to +use the current settings. + + [ Yes ] No</screen> + + <para>Επιλέγοντας &gui.yes; θα μπορέσετε να προσθέσετε υπηρεσίες + σβήνοντας το <literal>#</literal> από την αρχή μιας γραμμής.</para> + + <figure id="inetd-edit"> + <title>Επεξεργασία του <filename>inetd.conf</filename></title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/edit-inetd-conf" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Μετά την προσθήκη των επιθυμητών υπηρεσιών, και με την πίεση του + <keycap>Esc</keycap> θα εμφανιστεί ένα μενού το οποίο σας επιτρέπει να + βγείτε από το πρόγραμμα, αποθηκεύοντας και τις αλλαγές σας.</para> + </sect2> + + <sect2 id="ssh-login"> + <title>Ενεργοποίηση Εισόδου μέσω SSH</title> + + <indexterm> + <primary>SSH</primary> + <secondary>sshd</secondary> + </indexterm> + + <screen> User Confirmation Requested + Would you like to enable SSH login? + Yes [ No ]</screen> + + <para>Αν επιλέξετε &gui.yes; θα ενεργοποιηθεί ο &man.sshd.8;, + ο δαίμονας του <application>OpenSSH</application>. Με τον τρόπο αυτό + θα επιτρέψετε ασφαλή απομακρυσμένη πρόσβαση στο μηχάνημα σας. Για + περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το + <application>OpenSSH</application> δείτε το + <xref linkend="openssh">.</para> + </sect2> + + <sect2 id="ftpanon"> + <title>Ανώνυμο FTP</title> + + <indexterm> + <primary>FTP</primary> + <secondary>anonymous</secondary> + </indexterm> + + <screen> User Confirmation Requested + Do you want to have anonymous FTP access to this machine? + + Yes [ No ]</screen> + + <sect3 id="deny-anon"> + <title>Άρνηση Ανώνυμου FTP</title> + + <para>Επιλέγοντας το προεπιλεγμένο &gui.no; και πιέζοντας + <keycap>Enter</keycap> θα επιτρέπεται μόνος στους χρήστες που έχουν + λογαριασμούς με κωδικούς να έχουν FTP πρόσβαση στο μηχάνημα.</para> + </sect3> + + <sect3 id="ftpallow"> + <title>Επιτρέποντας το Ανώνυμο FTP</title> + + <para>Οποιοσδήποτε μπορεί να έχει πρόσβαση στο μηχάνημα σας, αν + επιλέξετε να επιτρέψετε τις ανώνυμες συνδέσεις FTP. Θα πρέπει να + λάβετε υπόψιν σας τις επιπλοκές ασφαλείας που θα επιφέρει μια τέτοια + ρύθμιση. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ασφάλεια, + δείτε το <xref linkend="security">.</para> + + <para>Για να επιτρέψετε το ανώνυμο FTP, χρησιμοποιήστε τα βελάκια για + να επιλέξετε &gui.yes; και να πιέσετε <keycap>Enter</keycap>. + Θα χρειαστεί να επιβεβαιώσετε ξανά την επιλογή σας:</para> + + <screen> User Confirmation Requested + Anonymous FTP permits un-authenticated users to connect to the system + FTP server, if FTP service is enabled. Anonymous users are + restricted to a specific subset of the file system, and the default + configuration provides a drop-box incoming directory to which uploads + are permitted. You must separately enable both inetd(8), and enable + ftpd(8) in inetd.conf(5) for FTP services to be available. If you + did not do so earlier, you will have the opportunity to enable inetd(8) + again later. + + If you want the server to be read-only you should leave the upload + directory option empty and add the -r command-line option to ftpd(8) + in inetd.conf(5) + + Do you wish to continue configuring anonymous FTP? + + [ Yes ] No</screen> + + <para>Το μήνυμα αυτό σας ειδοποιεί επίσης ότι η υπηρεσία FTP θα + πρέπει επίσης να ενεργοποιηθεί στο + <filename>/etc/inetd.conf</filename> σε περίπτωση που θέλετε να + ενεργοποιηθούν οι ανώνυμες συνδέσεις FTP (δείτε το + <xref linkend="inetd-services">). Επιλέξτε &gui.yes; και πιέστε + <keycap>Enter</keycap> για να συνεχίσετε. Θα δείτε την ακόλουθη + οθόνη:</para> + + <figure id="anon-ftp2"> + <title>Προεπιλεγμένες Ρυθμίσεις Ανώνυμου FTP</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/ftp-anon1" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Χρησιμοποιήστε το <keycap>Tab</keycap> για να επιλέξετε και να + συμπληρώσετε τα απαραίτητα πεδία πληροφοριών:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>UID</term> + + <listitem> + <para>Ο αναγνωριστικός αριθμός (user ID) που θέλετε να + αποδώσετε στον ανώνυμο FTP χρήστη. Όλα τα αρχεία που θα + ανεβαίνουν στον διακομιστή FTP θα ανήκουν σε αυτό + το ID.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Group</term> + + <listitem> + <para>Σε ποια ομάδα χρηστών (group) θέλετε να ανήκει ο ανώνυμος + FTP χρήστης.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Comment</term> + + <listitem> + <para>Κείμενο που περιέχει περιγραφή του χρήστη στο αρχείο + <filename>/etc/passwd</filename>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>FTP Root Directory</term> + + <listitem> + <para>Η τοποθεσία που περιέχει τα αρχεία που είναι διαθέσιμα + στο ανώνυμο FTP.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Upload Subdirectory</term> + + <listitem> + <para>Η τοποθεσία που θα ανεβαίνουν τα αρχεία από ανώνυμους FTP + χρήστες.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Ο ριζικός (root) κατάλογος του FTP, από προεπιλογή, + δημιουργείται στο <filename>/var</filename>. Αν δεν υπάρχει εκεί + αρκετός χώρος για την αναμενόμενη χρήση του FTP, μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε τον κατάλογο <filename>/usr</filename> αλλάζοντας + τον ριζικό κατάλογο (FTP Root Directory) σε + <filename>/usr/ftp</filename>.</para> + + <para>Όταν είστε ικανοποιημένος με τις τιμές, πιέστε + <keycap>Enter</keycap> για να συνεχίσετε.</para> + + <screen> User Confirmation Requested + Create a welcome message file for anonymous FTP users? + + [ Yes ] No</screen> + + <para>Αν επιλέξετε &gui.yes; και πιέσετε + <keycap>Enter</keycap>, θα ξεκινήσει αυτόματα ένας επεξεργαστής + κειμένου ώστε να μπορέσετε να επεξεργαστείτε το μήνυμα.</para> + + <figure id="anon-ftp4"> + <title>Επεξεργασία του Μηνύματος Καλοσωρίσματος (Welcome Message) + του FTP</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/ftp-anon2" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Πρόκειται για τον επεξεργαστή κειμένου <command>ee</command>. + Χρησιμοποιήστε τις οδηγίες για να αλλάξετε το μήνυμα ή αν θέλετε + αλλάξτε το μήνυμα αργότερα, χρησιμοποιώντας ένα επεξεργαστή κειμένου + της επιλογής σας. Δείτε το όνομα του αρχείου και τη θέση του στην + τελευταία γραμμή της οθόνης του επεξεργαστή κειμένου.</para> + + <para>Πιέζοντας <keycap>Esc</keycap> θα εμφανιστεί ένα αναδυόμενο + μενού με προεπιλεγμένη την επιλογή + <guimenuitem>a) leave editor</guimenuitem>. Πιέστε + <keycap>Enter</keycap> για έξοδο και συνέχεια. Πιέστε ξανά + <keycap>Enter</keycap> για να αποθηκεύσετε τυχόν αλλαγές που έχετε + κάνει.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="nfsconf"> + <title>Ρύθμιση Συστήματος Αρχείων Δικτύου (Network File System)</title> + + <para>Το Σύστημα Αρχείων Δικτύου (NFS) επιτρέπει το διαμοιρασμό αρχείων + σε ένα δίκτυο. Ένα μηχάνημα μπορεί να ρυθμιστεί ως εξυπηρετητής, + πελάτης ή και τα δύο. Ανατρέξτε στο + <xref linkend="network-nfs"> για περισσότερες πληροφορίες.</para> + + <sect3 id="nsf-server-options"> + <title>Διακομιστής NFS</title> + + <screen> User Confirmation Requested + Do you want to configure this machine as an NFS server? + + Yes [ No ]</screen> + + <para>Αν δεν υπάρχει ανάγκη για εξυπηρετητή Συστήματος Αρχείων + Δικτύου, επιλέξτε &gui.no; και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <para>Αν επιλέξετε &gui.yes; θα εμφανιστεί ένα αναδυόμενο μήνυμα + που σας πληροφορεί ότι πρέπει να δημιουργηθεί το αρχείο + <filename>exports</filename>.</para> + + <screen> Message +Operating as an NFS server means that you must first configure an +/etc/exports file to indicate which hosts are allowed certain kinds of +access to your local filesystems. +Press [Enter] now to invoke an editor on /etc/exports + [ OK ]</screen> + + <para>Πιέστε <keycap>Enter</keycap> για να συνεχίσετε. Θα ανοίξει + ένας επεξεργαστής κειμένου για να μπορέσετε να δημιουργήσετε και να + επεξεργαστείτε το αρχείο <filename>exports</filename>.</para> + + <figure id="nfs-server-edit"> + <title>Επεξεργασία Αρχείου <filename>exports</filename></title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/nfs-server-edit" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Χρησιμοποιήστε τις οδηγίες για να προσθέσετε τα συστήματα + αρχείων που θέλετε να διαμοιράσετε, τώρα ή αργότερα χρησιμοποιώντας + ένα επεξεργαστή κειμένου της επιλογής σας. Σημειώστε το όνομα και + την τοποθεσία του αρχείου όπως φαίνονται στο κάτω μέρος + της οθόνης.</para> + + <para>Πιέζοντας <keycap>Esc</keycap> θα εμφανιστεί ένα αναδυόμενο + μενού με προεπιλεγμένη την επιλογή + <guimenuitem>a) leave editor</guimenuitem>. Πιέστε + <keycap>Enter</keycap> για έξοδο και συνέχεια.</para> + </sect3> + + <sect3 id="nfs-client-options"> + <title>Πελάτης NFS</title> + + <para>Ο πελάτης NFS επιτρέπει στο μηχάνημα σας να έχει πρόσβαση σε + εξυπηρετητές NFS.</para> + + <screen> User Confirmation Requested + Do you want to configure this machine as an NFS client? + + Yes [ No ]</screen> + + <para>Με τα βελάκια, επιλέξτε κατά βούληση &gui.yes; ή &gui.no; και + πιέστε <keycap>Enter</keycap>.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="console"> + <title>Ρυθμίσεις Κονσόλας (System Console Settings)</title> + + <para>Υπάρχουν διάφορες διαθέσιμες επιλογές για τη ρύθμιση της κονσόλας + του συστήματος.</para> + + <screen> User Confirmation Requested + Would you like to customize your system console settings? + + [ Yes ] No</screen> + + <para>Για να δείτε και να ρυθμίσετε τις επιλογές, επιλέξτε &gui.yes; και + πιέστε <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <figure id="saver-options"> + <title>Επιλογές Ρύθμισης Κονσόλας Συστήματος</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/console-saver1" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Μια συνηθισμένη επιλογή είναι η προστασία οθόνης (screen saver). + Χρησιμοποιήστε τα βελάκια για να επιλέξετε + <guimenuitem>Saver</guimenuitem> και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <figure id="saver-select"> + <title>Επιλογές Προστασίας Οθόνης</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/console-saver2" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Επιλέξτε την επιθυμητή προστασία οθόνης με τα βελάκια, και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>. Θα ξαναδείτε το μενού Ρύθμισης Κονσόλας + Συστήματος.</para> + + <para>Το προεπιλεγμένο χρονικό διάστημα είναι 300 δευτερόλεπτα. Για να + αλλάξετε το διάστημα, επιλέξτε ξανά <guimenuitem>Saver</guimenuitem> + και από το μενού Screen Saver Options επιλέξτε + <guimenuitem>Timeout</guimenuitem> με τα βελάκια, και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>. Θα εμφανιστεί ένα αναδυόμενο μενού:</para> + + <figure id="saver-timeout"> + <title>Χρονικό Διάστημα Προστασίας Οθόνης</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/console-saver3" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Αλλάξτε την τιμή, επιλέξτε &gui.ok; + και πιέστε <keycap>Enter</keycap> για να επιστρέψετε στο μενού + Ρύθμισης Κονσόλας Συστήματος.</para> + + <figure id="saver-exit"> + <title>Έξοδος από τις Ρυθμίσεις Κονσόλας Συστήματος</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/console-saver4" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Επιλέγοντας <guimenuitem>Exit</guimenuitem> και πιέζοντας + <keycap>Enter</keycap> θα συνεχίσετε με τις υπόλοιπες ρυθμίσεις που + πρέπει να γίνουν μετά την εγκατάσταση.</para> + </sect2> + + <sect2 id="timezone"> + <title>Ρύθμιση Ζώνης Ώρας (Time Zone)</title> + + <para>Η σωστή ρύθμιση της ζώνης ώρας, θα επιτρέψει στο μηχάνημα σας να + διορθώνει αυτόματα την ώρα σύμφωνα με τις τοπικές ρυθμίσεις, καθώς και + να εκτελεί άλλες λειτουργίες που σχετίζονται με τις ζώνες ώρας.</para> + + <para>Το παράδειγμα που φαίνεται είναι για ένα μηχάνημα που βρίσκεται + στις Ανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες. Οι επιλογές σας θα διαφέρουν + ανάλογα με τη γεωγραφική σας θέση.</para> + + <screen> User Confirmation Requested + Would you like to set this machine's time zone now? + + [ Yes ] No</screen> + + <para>Επιλέξτε &gui.yes; και πιέστε + <keycap>Enter</keycap> για να ρυθμίσετε τη ζώνη ώρας.</para> + + <screen> User Confirmation Requested + Is this machine's CMOS clock set to UTC? If it is set to local time + or you don't know, please choose NO here! + + Yes [ No ]</screen> + + <para>Επιλέξτε &gui.yes; ή &gui.no; ανάλογα με το πως είναι ρυθμισμένο + το ρολόι στο μηχάνημα σας και πιέστε <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <figure id="set-timezone-region"> + <title>Επιλογή της Περιοχής σας</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/timezone1" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Επιλέξτε την κατάλληλη περιοχή (region) με τα βελάκια και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <figure id="set-timezone-country"> + <title>Επιλογή της Χώρας σας</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/timezone2" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Επιλέξτε την κατάλληλη χώρα χρησιμοποιώντας τα βελάκια και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <figure id="set-timezone-locality"> + <title>Επιλογή Ζώνης Ώρας (Time Zone)</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/timezone3" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Επιλέξτε την κατάλληλη ζώνη ώρας με τα βελάκια και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <screen> Confirmation + Does the abbreviation 'EDT' look reasonable? + + [ Yes ] No</screen> + + <para>Επιβεβαιώστε ότι είναι σωστή η συντομογραφία για τη ζώνη ώρας που + έχετε επιλέξει. Αν φαίνεται εντάξει, πιέστε <keycap>Enter</keycap> + για να συνεχίσετε με τις υπόλοιπες ρυθμίσεις μετά την + εγκατάσταση.</para> + </sect2> + + <sect2 id="linuxcomp"> + <title>Συμβατότητα με το Linux (Linux Compatibility)</title> + + <note> + <para>Η ενότητα αυτή ισχύει μόνο για την εγκατάσταση &os; της σειράς + 7.<replaceable>X</replaceable>. Αν εγκαταστήσετε + &os; 8.<replaceable>X</replaceable> η οθόνη αυτή δεν θα + εμφανιστεί.</para> + </note> + + <screen> User Confirmation Requested + Would you like to enable Linux binary compatibility? + + [ Yes ] No</screen> + + <para>Επιλέγοντας &gui.yes; και πιέζοντας + <keycap>Enter</keycap> θα επιτρέψετε την εκτέλεση προγραμμάτων Linux + στο &os;. Η εγκατάσταση θα προσθέσει όλα τα απαραίτητα πακέτα + για τη συμβατότητα με εκτελέσιμα προγράμματα για Linux.</para> + + <para>Αν κάνετε εγκατάσταση μέσω FTP, το μηχάνημα θα πρέπει να είναι + συνδεμένο στο Internet. Μερικές φορές, μια τοποθεσία FTP δεν έχει + όλες τις απαιτούμενες διανομές, όπως τη συμβατότητα με το Linux. + Μπορείτε ωστόσο να την εγκαταστήσετε αργότερα, αν χρειάζεται.</para> + </sect2> + + <sect2 id="mouse"> + <title>Ρυθμίσεις Ποντικιού (Mouse Settings)</title> + + <para>Η επιλογή αυτή θα σας επιτρέψει να κάνετε αποκοπή και επικόλληση + κειμένου στην κονσόλα και σε προγράμματα χρησιμοποιώντας ένα ποντίκι + τριών πλήκτρων. Αν χρησιμοποιείτε ποντίκι δύο πλήκτρων, ανατρέξτε στη + σελίδα βοήθειας, &man.moused.8;, μετά την εγκατάσταση για να δείτε πως + μπορείτε να εξομοιώσετε ποντίκι τριών πλήκτρων. Στο παράδειγμα αυτό + φαίνεται η ρύθμιση ενός μη-USB ποντικιού (π.χ. PS/2 η σειριακού - COM + - ποντικιού):</para> + + <screen> User Confirmation Requested + Does this system have a non-USB mouse attached to it? + + [ Yes ] No </screen> + + <para>Επιλέξτε &gui.yes; για μη-USB ποντίκι, ή + &gui.no; για USB ποντίκι και πιέστε <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <figure id="mouse-protocol"> + <title>Επιλογή Πρωτοκόλλου Ποντικιού (Mouse Protocol Type)</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/mouse1" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Χρησιμοποιήστε τα βελάκια για να επιλέξετε + <guimenuitem>Type</guimenuitem> και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <figure id="set-mouse-protocol"> + <title>Επιλογή Πρωτοκόλλου Ποντικιού (Mouse Protocol)</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/mouse2" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Το ποντίκι που χρησιμοποιείται σε αυτό το παράδειγμα, είναι τύπου + PS/2, και έτσι είναι σωστή η προεπιλεγμένη ρύθμιση + <guimenuitem>Auto</guimenuitem>. Για να αλλάξετε πρωτόκολλο, + χρησιμοποιήστε τα βελάκια για να κάνετε κάποια άλλη επιλογή. + Βεβαιωθείτε ότι είναι φωτισμένη η επιλογή &gui.ok; και πιέστε + <keycap>Enter</keycap> για έξοδο από αυτό το μενού.</para> + + <figure id="config-mouse-port"> + <title>Ρύθμιση Πόρτας Ποντικιού (Mouse Port)</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/mouse3" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Χρησιμοποιήστε τα βελάκια για να επιλέξετε + <guimenuitem>Port</guimenuitem> και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <figure id="set-mouse-port"> + <title>Ρύθμιση Πόρτας Ποντικιού (Mouse Port)</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/mouse4" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Το σύστημα αυτό είχε ποντίκι PS/2 και έτσι ήταν κατάλληλη η + προεπιλεγμένη ρύθμιση <guimenuitem>PS/2</guimenuitem>. Για να + αλλάξετε την πόρτα, χρησιμοποιήστε τα βελάκια και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <figure id="test-daemon"> + <title>Ενεργοποίηση του Δαίμονα Ποντικιού (Mouse Daemon)</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/mouse5" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Τέλος, χρησιμοποιήστε τα βελάκια για να επιλέξετε + <guimenuitem>Enable</guimenuitem>, και πιέστε + <keycap>Enter</keycap> για να ενεργοποιήσετε και να δοκιμάσετε τον + δαίμονα του ποντικιού (mouse daemon).</para> + + + <figure id="test-mouse-daemon"> + <title>Έλεγχος του Δαίμονα Ποντικιού</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/mouse6" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Μετακινήστε το ποντίκι στην οθόνη και βεβαιωθείτε ότι ο δρομέας + αντιδρά σωστά. Αν είναι εντάξει, επιλέξτε &gui.yes; και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>. Αν όχι, το ποντίκι δεν έχει ρυθμιστεί σωστά + — επιλέξτε &gui.no; και ξαναδοκιμάστε χρησιμοποιώντας + διαφορετικές ρυθμίσεις.</para> + + <para>Επιλέξτε <guimenuitem>Exit</guimenuitem> με τα βελάκια και πιέστε + <keycap>Enter</keycap> για να επιστρέψετε, ώστε να συνεχίσετε με τις + υπόλοιπες ρυθμίσεις μετά την εγκατάσταση.</para> + </sect2> + + <sect2 id="packages"> + <title>Εγκατάσταση Πακέτων</title> + + <para>Τα πακέτα είναι προμεταγλωττισμένα εκτελέσιμα, και αποτελούν ένα + βολικό τρόπο για να εγκαταστήσετε λογισμικό.</para> + + <para>Θα σας δείξουμε την εγκατάσταση ενός πακέτου ως παράδειγμα. + Μπορείτε επίσης να εγκαταστήσετε τώρα και όποια άλλα πρόσθετα πακέτα + επιθυμείτε. Μετά την εγκατάσταση, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το + <command>sysinstall</command> για να εγκαταστήσετε πρόσθετα + πακέτα.</para> + + <screen> User Confirmation Requested + The FreeBSD package collection is a collection of hundreds of + ready-to-run applications, from text editors to games to WEB servers + and more. Would you like to browse the collection now? + + [ Yes ] No</screen> + + <para>Επιλέγοντας &gui.yes; και πιέζοντας + <keycap>Enter</keycap> θα δείτε τις οθόνες επιλογής πακέτων:</para> + + <figure id="package-category"> + <title>Επιλογή Κατηγορίας Πακέτου</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/pkg-cat" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Μπορείτε κάθε δεδομένη στιγμή να εγκαταστήσετε μόνο τα πακέτα που + είναι διαθέσιμα στο τρέχον μέσο εγκατάστασης.</para> + + <para>Με την επιλογή <guimenuitem>All</guimenuitem> θα δείτε όλα τα + διαθέσιμα πακέτα, ή μπορείτε να επιλέξετε συγκεκριμένη κατηγορία. + Φωτίστε την επιλογή σας με τα βελάκια και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <para>Θα εμφανιστεί ένα μενού το οποίο δείχνει όλα διαθέσιμα πακέτα για + την επιλογή που κάνατε:</para> + + <figure id="package-select"> + <title>Επιλογή Πακέτων</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/pkg-sel" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Το κέλυφος (shell) <application>bash</application> φαίνεται + επιλεγμένο. Επιλέξτε όσα πακέτα επιθυμείτε, φωτίζοντας το πακέτο + και πιέζοντας το πλήκτρο <keycap>Space</keycap>. Θα δείτε μια σύντομη + περιγραφή για κάθε πακέτο στο κάτω αριστερό μέρος της οθόνης.</para> + + <para>Η πίεση του πλήκτρου <keycap>Tab</keycap> εναλλάσσει μεταξύ του + τελευταίου επιλεγμένου πακέτου, του &gui.ok;, και του + &gui.cancel;.</para> + + <para>Όταν έχετε τελειώσει με το μαρκάρισμα των πακέτων προς + εγκατάσταση, πιέστε μια φορά <keycap>Tab</keycap> για να + μετακινηθείτε στο &gui.ok; και πιέστε <keycap>Enter</keycap> για να + επιστρέψετε στο μενού Επιλογής Πακέτων (Package Selection).</para> + + <para>Το αριστερό και δεξί βελάκι εναλλάσσει επίσης μεταξύ του &gui.ok; + και του &gui.cancel;. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτή τη μέθοδο για + να επιλέξετε &gui.ok; και πιέστε <keycap>Enter</keycap> για να + επιστρέψετε στο μενού Επιλογής Πακέτων.</para> + + <figure id="package-install"> + <title>Εγκατάσταση Πακέτων</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/pkg-install" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Χρησιμοποιήστε το <keycap>Tab</keycap> και τα βελάκια για να + επιλέξετε <guibutton>[ Install ]</guibutton> και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>. Θα χρειαστεί να επιβεβαιώσετε ότι θέλετε να + εγκαταστήσετε τα πακέτα:</para> + + <figure id="package-install-confirm"> + <title>Επιβεβαίωση Εγκατάστασης Πακέτων</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/pkg-confirm" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Επιλέγοντας &gui.ok; και πιέζοντας <keycap>Enter</keycap> θα + ξεκινήσει η εγκατάσταση πακέτων. Θα βλέπετε μηνύματα της εγκατάστασης + μέχρι την ολοκλήρωση της. Σημειώστε τυχόν μηνύματα λάθους που + εμφανίζονται.</para> + + <para>Η τελική ρύθμιση συνεχίζεται μετά την εγκατάσταση των πακέτων. Αν + καταλήξετε να μην εγκαταστήσετε κανένα πακέτο, και επιθυμείτε να + επιστρέψετε στην τελική ρύθμιση, επιλέξτε + <guibutton>Install</guibutton> ούτως ή άλλως.</para> + </sect2> + + <sect2 id="addusers"> + <title>Προσθήκη Χρηστών / Ομάδων (Users/Groups)</title> + + <para>Θα πρέπει να προσθέσετε τουλάχιστον ένα χρήστη κατά τη διάρκεια + της εγκατάστασης, ώστε να μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το σύστημα χωρίς + να εισέρχεστε ως <username>root</username>. Η root κατάτμηση είναι + γενικά μικρή, και εκτελώντας εφαρμογές ως <username>root</username> + μπορεί γρήγορα να γεμίσει. Παρακάτω φαίνεται και ένας πιο σοβαρός + κίνδυνος:</para> + + <screen> User Confirmation Requested + Would you like to add any initial user accounts to the system? Adding + at least one account for yourself at this stage is suggested since + working as the "root" user is dangerous (it is easy to do things which + adversely affect the entire system). + + [ Yes ] No</screen> + + <para>Επιλέξτε &gui.yes; και πιέστε <keycap>Enter</keycap> για να + συνεχίσετε με την προσθήκη ενός χρήστη.</para> + + <figure id="add-user2"> + <title>Επιλογή Χρήστη</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/adduser1" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Επιλέξτε <guimenuitem>User</guimenuitem> με τα βελάκια και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <figure id="add-user3"> + <title>Προσθήκη Πληροφοριών Χρήστη</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/adduser2" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Καθώς θα εισάγετε τα στοιχεία πιέζοντας το <keycap>Tab</keycap> θα + εμφανίζονται οι παρακάτω περιγραφές στο κάτω μέρος της οθόνης για να + σας βοηθήσουν στην εισαγωγή των απαιτούμενων πληροφοριών:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>Login ID</term> + + <listitem> + <para>To όνομα χρήστη (login name) για το νέο χρήστη + (υποχρεωτικό).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>UID</term> + + <listitem> + <para>Ο αναγνωριστικός αριθμός (numerical ID) για αυτό τον χρήστη + (αφήστε τον κενό για αυτόματη επιλογή).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Group</term> + + <listitem> + <para>Το όνομα της ομάδας (group name) για αυτό το χρήστη + (αφήστε τον κενό για αυτόματη επιλογή).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Password</term> + + <listitem> + <para>Ο κωδικός (password) για αυτό το χρήστη (δώστε προσοχή στο + πεδίο αυτό!).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Full name</term> + + <listitem> + <para>Το πλήρες όνομα του χρήστη (σχόλιο).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Member groups</term> + + <listitem> + <para>Οι υπόλοιπες ομάδες (groups) στις οποίες ανήκει αυτός ο + χρήστης (έχει δηλ. τα δικαιώματα τους).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Home directory</term> + + <listitem> + <para>Ο προσωπικός κατάλογος αρχείων (home directory) του χρήστη + (αφήστε κενό για την προεπιλεγμένη επιλογή).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Login shell</term> + <listitem> + <para>Το προεπιλεγμένο κέλυφος (login shell) του χρήστη + (αφήστε κενό για την προεπιλογή, π.χ. + <filename>/bin/sh</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Το κέλυφος εισόδου αλλάχτηκε από <filename>/bin/sh</filename> σε + <filename>/usr/local/bin/bash</filename> για να χρησιμοποιηθεί το + κέλυφος <application>bash</application> το οποίο εγκαταστήσαμε + προηγουμένως μέσω πακέτου. Μην προσπαθήσετε να χρησιμοποιήσετε κάποιο + κέλυφος που δεν υπάρχει, διαφορετικά δεν θα μπορείτε να κάνετε login. + Το πλέον συνηθισμένο κέλυφος στον κόσμο του BSD είναι το C shell, το + οποίο μπορείτε να γράψετε ως <filename>/bin/tcsh</filename>.</para> + + <para>Ο χρήστης προστέθηκε επίσης στην ομάδα + <groupname>wheel</groupname> για να έχει τη δυνατότητα να γίνει + υπερχρήστης (superuser) με δικαιώματα + <username>root</username>.</para> + + <para>Όταν είστε ικανοποιημένος από τις επιλογές σας, πιέστε &gui.ok; + και θα εμφανιστεί ξανά το μενού User and Group Management:</para> + + <figure id="add-user4"> + <title>Έξοδος από την Διαχείριση Χρηστών και Ομάδων</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/adduser3" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Μπορείτε επίσης τη δεδομένη στιγμή να προσθέσετε ομάδες, αν + υπάρχει συγκεκριμένη ανάγκη. Διαφορετικά, μπορείτε να επανέλθετε στη + ρύθμιση αυτή μετά την εγκατάσταση, μέσω του + <command>sysinstall</command>.</para> + + <para>Όταν τελειώσετε με την προσθήκη χρηστών, επιλέξτε + <guimenuitem>Exit</guimenuitem> με τα βελάκια και πιέστε + <keycap>Enter</keycap> για να συνεχίσετε με την εγκατάσταση.</para> + </sect2> + + <sect2 id="rootpass"> + <title>Ορισμός του Κωδικού για το Χρήστη + <username>root</username></title> + + <screen> Message + Now you must set the system manager's password. + This is the password you'll use to log in as "root". + + [ OK ] + + [ Press enter to continue ]</screen> + + <para>Πιέστε <keycap>Enter</keycap> για να ορίσετε τον κωδικό για το + χρήστη <username>root</username>.</para> + + <para>Θα πρέπει να πληκτρολογήσετε δύο φορές τον κωδικό σωστά. Δεν + χρειάζεται να πούμε ότι πρέπει να έχετε τρόπο να βρείτε τον κωδικό + αν τον ξεχάσετε. Παρατηρήστε ότι ο κωδικός δεν εμφανίζεται καθώς τον + πληκτρολογείτε, ούτε και εμφανίζονται αστεράκια στη θέση του.</para> + + <screen>Changing local password for root. +New password : +Retype new password :</screen> + + <para>Η εγκατάσταση θα συνεχιστεί μετά την επιτυχημένη εισαγωγή του + κωδικού.</para> + </sect2> + + <sect2 id="exit-inst"> + <title>Έξοδος από την Εγκατάσταση</title> + + <para>Αν χρειάζεται να ρυθμίσετε πρόσθετες δικτυακές υπηρεσίες, ή κάποια + άλλη ρύθμιση, μπορείτε να το κάνετε τώρα ή μετά την εγκατάσταση με τη + χρήση της εντολής <command>sysinstall</command>.</para> + + <screen> User Confirmation Requested + Visit the general configuration menu for a chance to set any last + options? + + Yes [ No ]</screen> + + <para>Επιλέξτε &gui.no; με τα βελάκια και πιέστε + <keycap>Enter</keycap> για να επιστρέψετε στο Κυρίως Μενού + Εγκατάστασης (Main Installation Menu).</para> + + <figure id="final-main"> + <title>Έξοδος από την Εγκατάσταση</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/mainexit" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Επιλέξτε <guibutton>[X Exit Install]</guibutton> με τα βελάκια και + πιέστε <keycap>Enter</keycap>. Θα κληθείτε να επιβεβαιώσετε την έξοδο + από την εγκατάσταση:</para> + + <screen> User Confirmation Requested + Are you sure you wish to exit? The system will reboot. + + [ Yes ] No</screen> + + <para>Επιλέξτε &gui.yes;. Αν είχατε ξεκινήσει από το CDROM, θα δείτε + το παρακάτω μήνυμα για να σας υπενθυμίσει να αφαιρέσετε το CD:</para> + + <screen> Message + Be sure to remove the media from the drive. + + [ OK ] + [ Press enter or space ]</screen> + + <para>Ο οδηγός CDROM θα παραμείνει κλειδωμένος μέχρι να αρχίσει η + επανεκκίνηση του μηχανήματος. Κατόπιν ξεκλειδώνει και μπορείτε + (γρήγορα) να βγάλετε το CD από τον οδηγό. Πιέστε &gui.ok; για να + επανεκκινήσετε το μηχάνημα.</para> + + <para>Το σύστημα θα επανεκκινήσει, και προσέξτε για τυχόν μηνύματα + λάθους που θα εμφανιστούν.</para> + </sect2> + + <sect2 id="network-services"> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Συνεισφορά από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + + <title>Ρύθμιση Πρόσθετων Υπηρεσιών Δικτύου</title> + + <para>Η ρύθμιση υπηρεσιών δικτύου μπορεί να είναι μια δύσκολη διαδικασία + για νέους χρήστες χωρίς εμπειρία στον αντίστοιχο τομέα. Η δικτύωση, + περιλαμβανομένου και του Internet, είναι κρίσιμη σε όλα τα μοντέρνα + λειτουργικά συστήματα, περιλαμβανομένου και του &os;. Για το λόγο + αυτό είναι χρήσιμο να έχετε κάποια κατανόηση των εκτεταμένων + ικανοτήτων δικτύωσης του &os;. Κάνοντας το αυτό κατά τη διάρκεια της + εγκατάστασης επιβεβαιώνεται η δυνατότητα των χρηστών να κατανοήσουν + τις διάφορες υπηρεσίες που τους παρέχονται.</para> + + <para>Οι δικτυακές υπηρεσίες είναι προγράμματα που δέχονται είσοδο από + οποιοδήποτε σημείο στο δίκτυο. Καταβάλλεται κάθε προσπάθεια για να + είναι σίγουρο ότι τα προγράμματα αυτά δεν θα κάνουν οτιδήποτε + <quote>επιζήμιο</quote>. Δυστυχώς οι προγραμματιστές δεν είναι + τέλειοι και κατά καιρούς έχουν εμφανιστεί περιπτώσεις που σφάλματα σε + δικτυακές υπηρεσίες έχουν γίνει αντικείμενα εκμετάλλευσης από + εισβολείς για την εκτέλεση κακόβουλων πράξεων. Είναι σημαντικό να μην + ενεργοποιήσετε καμιά δικτυακή υπηρεσία μέχρι να ανακαλύψετε ότι την + χρειάζεστε. Μπορείτε πάντα να την ενεργοποιήσετε αργότερα, + εκτελώντας ξανά την εφαρμογή <application>sysinstall</application> ή + χρησιμοποιώντας τις δυνατότητες που παρέχονται από το αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename>.</para> + + <para>Με την επιλογή <guimenu>Networking</guimenu> θα δείτε ένα μενού + παρόμοιο με το παρακάτω:</para> + + <figure id="network-configuration"> + <title>Ρύθμιση Δικτύου Upper-level (Ανωτέρου Επιπέδου)</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/net-config-menu1" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Η πρώτη επιλογή, <guimenuitem>Interfaces</guimenuitem>, + καλύφθηκε προηγουμένως στο + <xref linkend="inst-network-dev">, και μπορείτε με ασφάλεια να την + αγνοήσετε.</para> + + <para>Επιλέγοντας <guimenuitem>AMD</guimenuitem> προστίθεται υποστήριξη + για το βοηθητικό πρόγραμμα αυτόματης προσάρτησης (automatic mount) + <acronym>BSD</acronym>. Αυτό χρησιμοποιείται συνήθως σε συνδυασμό με + το πρωτόκολλο <acronym>NFS</acronym> (δείτε παρακάτω) για την αυτόματη + προσάρτηση απομακρυσμένων συστημάτων αρχείων. Δεν απαιτείται εδώ + κάποια ιδιαίτερη ρύθμιση.</para> + + <para>Αμέσως μετά βρίσκεται η επιλογή + <guimenuitem>AMD Flags</guimenuitem>. Όταν την επιλέξετε θα + εμφανιστεί ένα αναδυόμενο μενού για να μπορέσετε να εισάγετε + συγκεκριμένες παραμέτρους (flags) για την υπηρεσία + <acronym>AMD</acronym>. Το μενού περιέχει ήδη ένα σύνολο από + προεπιλογές:</para> + + <screen>-a /.amd_mnt -l syslog /host /etc/amd.map /net /etc/amd.map</screen> + + <para>Η επιλογή <option>-a</option> θέτει το προεπιλεγμένο σημείο + προσάρτησης (mount point) το οποίο εδώ καθορίζεται ως + <filename>/.amd_mnt</filename>. Η επιλογή <option>-l</option> + καθορίζει το προεπιλεγμένο αρχείο καταγραφής + <filename>log</filename>. Ωστόσο όταν χρησιμοποιείται το + <literal>syslogd</literal> όλες οι εργασίες καταγραφής στέλνονται στον + δαίμονα καταγραφής συστήματος (system log daemon). Ο κατάλογος + <filename class="directory">/host</filename> χρησιμοποιείται για την + προσάρτηση ενός διαμοιρασμένου συστήματος αρχείων από ένα + απομακρυσμένο κόμβο, ενώ ο κατάλογος + <filename class="directory">/net</filename> χρησιμοποιείται για την + προσάρτηση ενός διαμοιρασμένου συστήματος αρχείων από μια IP + διεύθυνση. Το αρχείο <filename>/etc/amd.map</filename> καθορίζει τις + προεπιλεγμένες επιλογές για τις προσαρτήσεις μέσω του + <acronym>AMD</acronym>.</para> + + <indexterm> + <primary>FTP</primary> + <secondary>anonymous</secondary> + </indexterm> + + <para>Η επιλογή <guimenuitem>Anon FTP</guimenuitem> επιτρέπει ανώνυμες + συνδέσεις <acronym>FTP</acronym>. Επιλέξτε την για να κάνετε το + μηχάνημα ανώνυμο εξυπηρετητή <acronym>FTP</acronym>. Θα πρέπει ωστόσο + να αντιλαμβάνεστε τις επιπλοκές στην ασφάλεια που προκαλεί η επιλογή + αυτή. Θα εμφανιστεί ένα ακόμα μενού για να σας εξηγήσει τις επιπλοκές + ασφαλείας καθώς και τις ρυθμίσεις σε βάθος.</para> + + <para>Το μενού ρυθμίσεων <guimenuitem>Gateway</guimenuitem> + θα ρυθμίσει το μηχάνημα σας να λειτουργεί ως πύλη όπως εξηγήσαμε + προηγουμένως. Από εδώ επίσης μπορείτε να καταργήσετε την επιλογή + <guimenuitem>Gateway</guimenuitem> αν την επιλέξατε κατά λάθος κατά + τη διάρκεια της διαδικασίας εγκατάστασης.</para> + + <para>Η επιλογή <guimenuitem>Inetd</guimenuitem> μπορεί να + χρησιμοποιηθεί για να ρυθμίσει ή να απενεργοποιήσει πλήρως το δαίμονα + &man.inetd.8; όπως εξηγήθηκε παραπάνω.</para> + + <para>Η επιλογή <guimenuitem>Mail</guimenuitem> χρησιμοποιείται για την + ρύθμιση του προεπιλεγμένου <acronym>MTA</acronym> ή Αντιπροσώπου + Μεταφοράς Ταχυδρομείου (Mail Transfer Agent) του συστήματος. + Με την επιλογή αυτή θα εμφανιστεί το παρακάτω μενού:</para> + + <figure id="mta-selection"> + <title>Επιλογή Προεπιλεγμένου MTA</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/mta-main" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Στο σημείο αυτό σας δίνεται η δυνατότητα να επιλέξετε ποιο + <acronym>MTA</acronym> να εγκαταστήσετε και να ρυθμίσετε ως + προεπιλεγμένο Το <acronym>MTA</acronym> δεν είναι τίποτα περισσότερο + από τον διακομιστή ταχυδρομείου ο οποίος παραδίδει τα μηνύματα στους + χρήστες του συστήματος ή το Internet.</para> + + <para>Αν επιλέξετε <guimenuitem>Sendmail</guimenuitem> θα εγκαταστήσετε + την δημοφιλή εφαρμογή διακομιστή <application>sendmail</application> η + οποία είναι και η προεπιλεγμένη για το &os;. Με την επιλογή + <guimenuitem>Sendmail local</guimenuitem> θα ρυθμίσετε το + <application>sendmail</application> να είναι το προεπιλεγμένο + <acronym>MTA</acronym>, αλλά θα απενεργοποιηθεί η ικανότητα του να + λαμβάνει email από το Internet. Οι άλλες επιλογές εδώ, + <guimenuitem>Postfix</guimenuitem> και + <guimenuitem>Exim</guimenuitem> δρουν παρόμοια με το + <guimenuitem>Sendmail</guimenuitem>. Και οι δύο διανέμουν + email. Ωστόσο κάποιοι χρήστες προτιμούν αυτές τις εναλλακτικές λύσεις + <acronym>MTA</acronym> από το + <application>sendmail</application>.</para> + + <para>Μετά την επιλογή ενός <acronym>MTA</acronym>, ή αν αποφασίσετε να + μην επιλέξετε ένα MTA, θα εμφανιστεί το μενού ρύθμισης δικτύου, με την + επόμενη επιλογή που είναι + <guimenuitem>NFS client</guimenuitem>.</para> + + <para>Η επιλογή <guimenuitem>NFS client</guimenuitem> θα ρυθμίσει το + σύστημα σας να επικοινωνεί με ένα εξυπηρετητή μέσω + <acronym>NFS</acronym>. Ένας εξυπηρετητής <acronym>NFS</acronym> + καθιστά συστήματα αρχείων διαθέσιμα προς άλλα μηχανήματα μέσω του + δικτύου, χρησιμοποιώντας το πρωτόκολλο <acronym>NFS</acronym>. + Αν το μηχάνημα σας δεν διαθέτει σύνδεση τοπικού δικτύου, μπορείτε να + αφήσετε την λειτουργία αυτή αποεπιλεγμένη. Το σύστημα μπορεί να + χρειαστεί περισσότερες ρυθμίσεις αργότερα. Δείτε στο + <xref linkend="network-nfs"> για περισσότερες πληροφορίες ρύθμισης + του πελάτη και του διακομιστή.</para> + + <para>Κάτω από την επιλογή αυτή υπάρχει η αντίστοιχη + <guimenuitem>NFS server</guimenuitem> η οποία επιτρέπει να ρυθμίσετε + το σύστημα σας ως εξυπηρετητή <acronym>NFS</acronym>. Προστίθενται με + τον τρόπο αυτό οι απαραίτητες πληροφορίες για την εκκίνηση της + υπηρεσίας <acronym>RPC</acronym> (remote procedure call). Το + <acronym>RPC</acronym> χρησιμοποιείται για τον συντονισμό των + συνδέσεων μεταξύ των κόμβων και των προγραμμάτων.</para> + + <para>Στην επόμενη γραμμή βρίσκεται η επιλογή + <guimenuitem>Ntpdate</guimenuitem> η οποία χειρίζεται τον συγχρονισμό + ώρας. Όταν επιλεχθεί, εμφανίζεται ένα μενού όπως το παρακάτω:</para> + + <figure id="Ntpdate-config"> + <title>Ρύθμιση Ntpdate</title> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/ntp-config" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Από το μενού αυτό, επιλέξτε τον διακομιστή που είναι πλησιέστερος + στην τοποθεσία σας. Επιλέγοντας τον πλησιέστερο, ο συγχρονισμός της + ώρας θα είναι πιο ακριβής, καθώς ένας απομακρυσμένος διακομιστής + θα έχει ενδεχομένως μεγαλύτερη καθυστέρηση στη σύνδεση.</para> + + <para>Η επόμενη επιλογή είναι το <acronym>PCNFSD</acronym>. Με αυτήν θα + εγκατασταθεί το πακέτο <filename role="package">net/pcnfsd</filename> + από τη συλλογή Ports. Πρόκειται για ένα χρήσιμο βοηθητικό πρόγραμμα + το οποίο παρέχει υπηρεσίες πιστοποίησης (authentication) για το + <acronym>NFS</acronym> για συστήματα που δεν έχουν δυνατότητα να + παρέχουν τις δικές τους, όπως το λειτουργικό σύστημα &ms-dos; της + Microsoft.</para> + + <para>Τώρα θα πρέπει να μετακινηθείτε προς τα κάτω για να δείτε τις + άλλες επιλογές:</para> + + <figure id="Network-configuration-cont"> + <title>Ρύθμιση Δικτύου Lower-level (Κατώτερου Επιπέδου)</title> + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="install/net-config-menu2" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + </figure> + + <para>Τα προγράμματα &man.rpcbind.8;, &man.rpc.statd.8;, και + &man.rpc.lockd.8; χρησιμοποιούνται όλα για Remote Procedure + Calls (<acronym>RPC</acronym>). + Το πρόγραμμα <command>rpcbind</command> κατευθύνει την επικοινωνία + μεταξύ εξυπηρετητών και πελατών <acronym>NFS</acronym> και απαιτείται + για τη σωστή λειτουργία των εξυπηρετητών <acronym>NFS</acronym>. + Ο δαίμονας <application>rpc.statd</application> αλληλεπιδρά με το + δαίμονα <application>rpc.statd</application> άλλων μηχανημάτων για να + παρέχει πληροφορίες κατάστασης. Η κατάσταση που λαμβάνεται, συνήθως + φυλάσσεται στο αρχείο <filename>/var/db/statd.status</filename>. Η + επόμενη επιλογή που εμφανίζεται είναι το + <guimenuitem>rpc.lockd</guimenuitem>, το οποίο αν επιλεχθεί θα παρέχει + υπηρεσίες κλειδώματος αρχείων (file locking). Συνήθως χρησιμοποιείται + μαζί με το <application>rpc.statd</application> για να παρακολουθεί + ποια μηχανήματα ζητούν κλειδώματα και πόσο συχνά τα απαιτούν. Αν και + οι δυο τελευταίες επιλογές είναι θαυμάσιες για εκσφαλμάτωση και + αντιμετώπιση προβλημάτων, δεν απαιτούνται για τη σωστή λειτουργία + των διακομιστών και πελατών <acronym>NFS</acronym>.</para> + + <para>Καθώς προχωράμε τη λίστα προς τα κάτω, η επόμενη επιλογή είναι το + <guimenuitem>Routed</guimenuitem>, που είναι ο δαίμονας δρομολόγησης. + Το πρόγραμμα &man.routed.8; διαχειρίζεται τους πίνακες δρομολόγησης + του δικτύου, ανακαλύπτει δρομολογητές multicast και παρέχει, κατόπιν + απαίτησης, αντίγραφα του πίνακα δρομολόγησης σε κάθε συνδεμένο στο + δίκτυο κόμβο. Η χρήση του προορίζεται κυρίως για μηχανήματα τα οποία + δρουν ως πύλη (gateway) σε ένα τοπικό δίκτυο. Όταν το επιλέξετε, θα + εμφανιστεί ένα μενού το οποίο θα σας ζητήσει την προεπιλεγμένη + τοποθεσία για το πρόγραμμα. Είναι ήδη καθορισμένη για σας, και + μπορείτε να την επιλέξετε πιέζοντας το πλήκτρο + <keycap>Enter</keycap>. Θα εμφανιστεί τότε ακόμα ένα μενού, που θα + σας ζητά αυτή τη φορά τυχόν επιπλέον ρυθμίσεις (flags) που θέλετε να + περάσετε στην εφαρμογή <application>routed</application>. Η + προεπιλογή είναι το <option>-q</option> και πρέπει ήδη να φαίνεται + στην οθόνη σας.</para> + + <para>Στην επόμενη γραμμή βρίσκεται η επιλογή + <guimenuitem>Rwhod</guimenuitem> η οποία, όταν επιλεχθεί, θα ξεκινήσει + τον δαίμονα &man.rwhod.8; κατά την εκκίνηση του συστήματος. Η εντολή + <command>rwhod</command> εκπέμπει περιοδικά μηνύματα του συστήματος + στο δίκτυο, ή και τα συλλέγει όταν είναι σε κατάσταση + <quote>καταναλωτή (consumer)</quote>. Μπορείτε να βρείτε περισσότερες + πληροφορίες στις σελίδες βοήθειας &man.ruptime.1; και + &man.rwho.1;.</para> + + <para>Η προτελευταία επιλογή στη λίστα είναι για το δαίμονα + &man.sshd.8;. Πρόκειται για τον εξυπηρετητή secure shell ή + <application>OpenSSH</application> ο οποίος συνίσταται ιδιαίτερα σε + σχέση με τους στάνταρ εξυπηρετητές <application>telnet</application> + και <acronym>FTP</acronym>. Ο εξυπηρετητής + <application>sshd</application> χρησιμοποιείται για την δημιουργία + ασφαλής σύνδεσης μεταξύ δύο μηχανημάτων, με τη χρήση κρυπτογραφημένων + συνδέσεων.</para> + + <para>Τέλος, υπάρχει η επιλογή + <guimenuitem>TCP Extensions</guimenuitem>. Αυτή επιτρέπει την χρήση + των Επεκτάσεων <acronym>TCP</acronym> που ορίζονται στα + <acronym>RFC</acronym> 1323 και <acronym>RFC</acronym> 1644. + Αν και σε πολλά μηχανήματα, η χρήση τους μπορεί να επιταχύνει τις + συνδέσεις, μπορεί επίσης να προκαλέσει και την κατάρρευση κάποιων από + αυτές. Δεν συνίσταται για εξυπηρετητές, μπορεί όμως να είναι χρήσιμη + σε ανεξάρτητα μηχανήματα.</para> + + <para>Τώρα που έχετε ρυθμίσει τις δικτυακές υπηρεσίες, μπορείτε να + μετακινηθείτε στο πρώτο στοιχείο της λίστας, το + <guimenuitem>Exit</guimenuitem> και να συνεχίσετε με το επόμενο τμήμα + ρυθμίσεων.</para> + </sect2> + + <sect2 id="freebsdboot"> + <title>Εκκίνηση του &os;</title> + + <sect3 id="freebsdboot-i386"> + <title>Εκκίνηση &os;/&arch.i386;</title> + + <para>Αν όλα πήγαν καλά, θα δείτε μηνύματα να κυλούν στην οθόνη σας + μέχρι να φτάσετε στην προτροπή εισόδου (login prompt). Μπορείτε να + δείτε το περιεχόμενο των μηνυμάτων με την πίεση του πλήκτρου + <keycap>Scroll-Lock</keycap> και χρησιμοποιώντας τα πλήκτρα + <keycap>PgUp</keycap> και <keycap>PgDn</keycap>. + Πιέζοντας ξανά το <keycap>Scroll-Lock</keycap> θα επανέλθετε στην + προτροπή.</para> + + <para>Μπορεί να μην καταφέρετε να δείτε όλα τα μηνύματα (λόγω + περιορισμού της προσωρινής μνήμης buffer) αλλά μπορείτε να τα δείτε + μετά την είσοδο σας, με τη χρήση της εντολής + <command>dmesg</command> στη γραμμή εντολών.</para> + + <para>Κάντε login με τη χρήση του ονόματος χρήστη και κωδικού που + δημιουργήσατε κατά την εγκατάσταση (στο παράδειγμα μας, + <username>rpratt</username>). Αποφεύγετε να εισέρχεστε ως + <username>root</username> αν δεν είναι απαραίτητο.</para> + + <para>Τυπικά μηνύματα εκκίνησης (έχουν παραλειφθεί οι πληροφορίες + έκδοσης):</para> + + <screen>Copyright (c) 1992-2002 The FreeBSD Project. +Copyright (c) 1979, 1980, 1983, 1986, 1988, 1989, 1991, 1992, 1993, 1994 + The Regents of the University of California. All rights reserved. + +Timecounter "i8254" frequency 1193182 Hz +CPU: AMD-K6(tm) 3D processor (300.68-MHz 586-class CPU) + Origin = "AuthenticAMD" Id = 0x580 Stepping = 0 + Features=0x8001bf<FPU,VME,DE,PSE,TSC,MSR,MCE,CX8,MMX> + AMD Features=0x80000800<SYSCALL,3DNow!> +real memory = 268435456 (262144K bytes) +config> di sn0 +config> di lnc0 +config> di le0 +config> di ie0 +config> di fe0 +config> di cs0 +config> di bt0 +config> di aic0 +config> di aha0 +config> di adv0 +config> q +avail memory = 256311296 (250304K bytes) +Preloaded elf kernel "kernel" at 0xc0491000. +Preloaded userconfig_script "/boot/kernel.conf" at 0xc049109c. +md0: Malloc disk +Using $PIR table, 4 entries at 0xc00fde60 +npx0: <math processor> on motherboard +npx0: INT 16 interface +pcib0: <Host to PCI bridge> on motherboard +pci0: <PCI bus> on pcib0 +pcib1: <VIA 82C598MVP (Apollo MVP3) PCI-PCI (AGP) bridge> at device 1.0 on pci0 +pci1: <PCI bus> on pcib1 +pci1: <Matrox MGA G200 AGP graphics accelerator> at 0.0 irq 11 +isab0: <VIA 82C586 PCI-ISA bridge> at device 7.0 on pci0 +isa0: <ISA bus> on isab0 +atapci0: <VIA 82C586 ATA33 controller> port 0xe000-0xe00f at device 7.1 on pci0 +ata0: at 0x1f0 irq 14 on atapci0 +ata1: at 0x170 irq 15 on atapci0 +uhci0: <VIA 83C572 USB controller> port 0xe400-0xe41f irq 10 at device 7.2 on pci0 +usb0: <VIA 83C572 USB controller> on uhci0 +usb0: USB revision 1.0 +uhub0: VIA UHCI root hub, class 9/0, rev 1.00/1.00, addr 1 +uhub0: 2 ports with 2 removable, self powered +chip1: <VIA 82C586B ACPI interface> at device 7.3 on pci0 +ed0: <NE2000 PCI Ethernet (RealTek 8029)> port 0xe800-0xe81f irq 9 at +device 10.0 on pci0 +ed0: address 52:54:05:de:73:1b, type NE2000 (16 bit) +isa0: too many dependant configs (8) +isa0: unexpected small tag 14 +fdc0: <NEC 72065B or clone> at port 0x3f0-0x3f5,0x3f7 irq 6 drq 2 on isa0 +fdc0: FIFO enabled, 8 bytes threshold +fd0: <1440-KB 3.5” drive> on fdc0 drive 0 +atkbdc0: <keyboard controller (i8042)> at port 0x60-0x64 on isa0 +atkbd0: <AT Keyboard> flags 0x1 irq 1 on atkbdc0 +kbd0 at atkbd0 +psm0: <PS/2 Mouse> irq 12 on atkbdc0 +psm0: model Generic PS/2 mouse, device ID 0 +vga0: <Generic ISA VGA> at port 0x3c0-0x3df iomem 0xa0000-0xbffff on isa0 +sc0: <System console> at flags 0x1 on isa0 +sc0: VGA <16 virtual consoles, flags=0x300> +sio0 at port 0x3f8-0x3ff irq 4 flags 0x10 on isa0 +sio0: type 16550A +sio1 at port 0x2f8-0x2ff irq 3 on isa0 +sio1: type 16550A +ppc0: <Parallel port> at port 0x378-0x37f irq 7 on isa0 +ppc0: SMC-like chipset (ECP/EPP/PS2/NIBBLE) in COMPATIBLE mode +ppc0: FIFO with 16/16/15 bytes threshold +ppbus0: IEEE1284 device found /NIBBLE +Probing for PnP devices on ppbus0: +plip0: <PLIP network interface> on ppbus0 +lpt0: <Printer> on ppbus0 +lpt0: Interrupt-driven port +ppi0: <Parallel I/O> on ppbus0 +ad0: 8063MB <IBM-DHEA-38451> [16383/16/63] at ata0-master using UDMA33 +ad2: 8063MB <IBM-DHEA-38451> [16383/16/63] at ata1-master using UDMA33 +acd0: CDROM <DELTA OTC-H101/ST3 F/W by OIPD> at ata0-slave using PIO4 +Mounting root from ufs:/dev/ad0s1a +swapon: adding /dev/ad0s1b as swap device +Automatic boot in progress... +/dev/ad0s1a: FILESYSTEM CLEAN; SKIPPING CHECKS +/dev/ad0s1a: clean, 48752 free (552 frags, 6025 blocks, 0.9% fragmentation) +/dev/ad0s1f: FILESYSTEM CLEAN; SKIPPING CHECKS +/dev/ad0s1f: clean, 128997 free (21 frags, 16122 blocks, 0.0% fragmentation) +/dev/ad0s1g: FILESYSTEM CLEAN; SKIPPING CHECKS +/dev/ad0s1g: clean, 3036299 free (43175 frags, 374073 blocks, 1.3% fragmentation) +/dev/ad0s1e: filesystem CLEAN; SKIPPING CHECKS +/dev/ad0s1e: clean, 128193 free (17 frags, 16022 blocks, 0.0% fragmentation) +Doing initial network setup: hostname. +ed0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500 + inet 192.168.0.1 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255 + inet6 fe80::5054::5ff::fede:731b%ed0 prefixlen 64 tentative scopeid 0x1 + ether 52:54:05:de:73:1b +lo0: flags=8049<UP,LOOPBACK,RUNNING,MULTICAST> mtu 16384 + inet6 fe80::1%lo0 prefixlen 64 scopeid 0x8 + inet6 ::1 prefixlen 128 + inet 127.0.0.1 netmask 0xff000000 +Additional routing options: IP gateway=YES TCP keepalive=YES +routing daemons:. +additional daemons: syslogd. +Doing additional network setup:. +Starting final network daemons: creating ssh RSA host key +Generating public/private rsa1 key pair. +Your identification has been saved in /etc/ssh/ssh_host_key. +Your public key has been saved in /etc/ssh/ssh_host_key.pub. +The key fingerprint is: +cd:76:89:16:69:0e:d0:6e:f8:66:d0:07:26:3c:7e:2d root@k6-2.example.com + creating ssh DSA host key +Generating public/private dsa key pair. +Your identification has been saved in /etc/ssh/ssh_host_dsa_key. +Your public key has been saved in /etc/ssh/ssh_host_dsa_key.pub. +The key fingerprint is: +f9:a1:a9:47:c4:ad:f9:8d:52:b8:b8:ff:8c:ad:2d:e6 root@k6-2.example.com. +setting ELF ldconfig path: /usr/lib /usr/lib/compat /usr/X11R6/lib +/usr/local/lib +a.out ldconfig path: /usr/lib/aout /usr/lib/compat/aout /usr/X11R6/lib/aout +starting standard daemons: inetd cron sshd usbd sendmail. +Initial rc.i386 initialization:. +rc.i386 configuring syscons: blank_time screensaver moused. +Additional ABI support: linux. +Local package initialization:. +Additional TCP options:. + +FreeBSD/i386 (k6-2.example.com) (ttyv0) + +login: rpratt +Password:</screen> + + <para>Η δημιουργία των κλειδιών RSA και DSA μπορεί να πάρει κάποιο + χρόνο σε αργά μηχανήματα. Αυτό συμβαίνει μόνο στην πρώτη εκκίνηση + ενός νέου συστήματος. Οι επόμενες εκκινήσεις θα είναι πιο + γρήγορες.</para> + + <para>Αν έχετε ρυθμίσει τον X server και έχετε επιλέξει + γραφικό περιβάλλον εργασίας, μπορείτε να το ξεκινήσετε δίνοντας την + εντολή <command>startx</command> στην γραμμή εντολών.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="shutdown"> + <title>Τερματισμός του &os;</title> + + <para>Είναι πολύ σημαντικό να τερματίζετε σωστά το λειτουργικό σύστημα. + Μην σβήνετε απλώς τον υπολογιστή από το διακόπτη ρεύματος. Πρώτα από + όλα, γίνετε υπερχρήστης (superuser) χρησιμοποιώντας την εντολή + <command>su</command> στη γραμμή εντολών και δίνοντας τον κωδικό του + <username>root</username>. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν ο χρήστης + ανήκει στην ομάδα <groupname>wheel</groupname>. Διαφορετικά, κάντε + κανονικά login σαν <username>root</username> και χρησιμοποιήστε την + εντολή <command>shutdown -h now</command>.</para> + + <screen>The operating system has halted. +Please press any key to reboot.</screen> + + <para>Είναι ασφαλές να διακόψετε την τροφοδοσία αφού δώσετε την εντολή + shutdown και δείτε το μήνυμα + <quote>Please press any key to reboot</quote>. Αν πιέσετε οποιοδήποτε + πλήκτρο αντί να διακόψετε την τροφοδοσία, το σύστημα θα + επανεκκινήσει.</para> + + <para>Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε το συνδυασμό πλήκτρων + <keycombo action="simul"> + <keycap>Ctrl</keycap> + <keycap>Alt</keycap> + <keycap>Del</keycap> + </keycombo> + για να επανεκκινήσετε το σύστημα, ωστόσο αυτό δεν συνίσταται κατά τη + διάρκεια της κανονικής λειτουργίας.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="install-trouble"> + <title>Αντιμετώπιση Προβλημάτων</title> + + <indexterm> + <primary>installation</primary> + <secondary>troubleshooting</secondary> + </indexterm> + <para>Το επόμενο τμήμα καλύπτει βασική αντιμετώπιση προβλημάτων κατά την + εγκατάσταση, με βάση συνηθισμένα προβλήματα που έχουν αναφερθεί από + χρήστες. Υπάρχουν επίσης μερικές ερωτήσεις και απαντήσεις για όσους + ενδιαφέρονται να δημιουργήσουν σύστημα dual-boot του &os; με το + &ms-dos;.</para> + + <sect2> + <title>Τι να Κάνετε αν Κάτι Πάει Στραβά</title> + + <para>Λόγω των διάφορων περιορισμών της αρχιτεκτονικής του PC, δεν είναι + δυνατόν η ανίχνευση συσκευών να είναι 100% αξιόπιστη, ωστόσο υπάρχουν + κάποια πράγματα που μπορείτε να κάνετε αν αποτύχει.</para> + + <para>Ελέγξτε το έγγραφο <ulink + url="http://www.FreeBSD.org/releases/index.html"> Σημειώσεων Υλικού + (Hardware Notes)</ulink> για την έκδοση του &os; που έχετε, για να + σιγουρευτείτε ότι το υλικό σας υποστηρίζεται.</para> + + <para>Αν το υλικό σας υποστηρίζεται, αλλά πάλι αντιμετωπίζετε + κολλήματα ή άλλα προβλήματα, θα χρειαστεί να δημιουργήσετε <link + linkend="kernelconfig">εξειδικευμένο πυρήνα</link>. Θα μπορέσετε με + τον τρόπο αυτό να προσθέσετε υποστήριξη για συσκευές που δεν υπάρχουν + στο πυρήνα <filename>GENERIC</filename>. Ο πυρήνας στις δισκέτες + εκκίνησης είναι ρυθμισμένος υποθέτοντας ότι οι περισσότερες + συσκευές υλικού είναι στις εργοστασιακές τους ρυθμίσεις, όσο αφορά τα + IRQs, τις διευθύνσεις IO και τα DMA κανάλια. Αν έχετε αλλάξει τις + ρυθμίσεις αυτές στο σύστημα σας, θα χρειαστεί κατά πάσα πιθανότητα, να + αλλάξετε το αρχείο ρυθμίσεων και να μεταγλωττίσετε ξανά τον πυρήνα + για να οδηγήσετε το &os; να τις βρει.</para> + + <para>Είναι επίσης πιθανόν η ανίχνευση για μια συσκευή που δεν υπάρχει, + να οδηγήσει σε αποτυχία μια μεταγενέστερη ανίχνευση για μια άλλη + συσκευή. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να απενεργοποιηθεί η + ανίχνευση για την συσκευή που δημιουργεί το πρόβλημα.</para> + + <note> + <para>Κάποια προβλήματα εγκατάστασης μπορεί να αποφευχθούν ή να + εξαλειφθούν αν ανανεώσετε το firmware σε διάφορες συσκευές υλικού, + και κατά κύριο λόγο της μητρικής. Το firmware της μητρικής + αναφέρεται επίσης ως <acronym>BIOS</acronym> και οι περισσότεροι + κατασκευαστές μητρικών ή υπολογιστών διαθέτουν δικτυακό τόπο στον + οποίο μπορείτε να βρείτε πληροφορίες για αναβαθμίσεις ή + ανανεώσεις.</para> + + <para>Οι περισσότεροι κατασκευαστές δεν συνιστούν την αναβάθμιση του + <acronym>BIOS</acronym> της μητρικής αν δε συντρέχει σοβαρός λόγος, + καθώς η αναβάθμιση μπορεί να είναι μια κρίσιμη διαδικασία. Η + διαδικασία αναβάθμισης <emphasis>μπορεί</emphasis> να πάει στραβά, + και να προκληθεί μόνιμη ζημιά στο κύκλωμα του + <acronym>BIOS</acronym>.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2> + <title>Χρησιμοποιώντας Συστήματα Αρχείων &ms-dos; και &windows;</title> + + <para>Τη δεδομένη στιγμή, το &os; δεν υποστηρίζει συστήματα αρχείων που + είναι συμπιεσμένα με την εφαρμογή + <application>Double Space™</application>. Για το λόγο αυτό θα + πρέπει να τα αποσυμπιέσετε ώστε το &os; να έχει πρόσβαση στα δεδομένα. + Αυτό μπορεί να γίνει εκτελώντας την εφαρμογή + <application>Compression Agent</application> που βρίσκεται στο μενού + <guimenuitem>Start (Έναρξη)</guimenuitem>> + <guimenuitem>Programs (Προγράμματα)</guimenuitem> > + <guimenuitem>System Tools (Εργαλεία Συστήματος)</guimenuitem>.</para> + + <para>Το &os; μπορεί να υποστηρίξει συστήματα αρχείων τύπου &ms-dos; + (ορισμένες φορές αναφέρονται και ως FAT). Η εντολή + &man.mount.msdosfs.8; μπορεί να προσαρτήσει αυτά τα συστήματα αρχείων + σε κάποιο ήδη υπάρχον κατάλογο, επιτρέποντας έτσι την πρόσβαση στα + περιεχόμενα τους. Δεν συνηθίζεται να γίνεται άμεσα κλήση του + προγράμματος &man.mount.msdosfs.8;. Συνήθως, καλείται από το σύστημα + μέσω μιας γραμμής στο αρχείο <filename>/etc/fstab</filename> ή με + κλήση του βοηθητικού προγράμματος &man.mount.8; με τις απαραίτητες + παραμέτρους. Μια τυπική ρύθμιση στο αρχείο + <filename>/etc/fstab</filename> είναι η παρακάτω:</para> + + <programlisting>/dev/ad0sN /dos msdosfs rw 0 0</programlisting> + + <note><para>Για να δουλέψει το παραπάνω, ο κατάλογος + <filename>/dos</filename> θα πρέπει να υπάρχει ήδη. Για λεπτομέρειες + σχετικά με τη μορφή των καταχωρήσεων στο αρχείο + <filename>/etc/fstab</filename>, δείτε τη σελίδα manual + &man.fstab.5;.</para></note> + + <para>Παρακάτω φαίνεται μια τυπική κλήση στην &man.mount.8; για την + προσάρτηση ενός συστήματος αρχείων &ms-dos;:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount -t msdosfs /dev/ad0s1 /mnt</userinput></screen> + + <para>Στο παράδειγμα αυτό, το σύστημα αρχείων του &ms-dos; είναι στην + πρώτη κατάτμηση του σκληρού δίσκου. Η δική σας περίπτωση μπορεί να + είναι διαφορετική, ελέγξτε το αποτέλεσμα των εντολών + <command>dmesg</command> και <command>mount</command>. Οι πληροφορίες + από αυτές τις εντολές πρέπει να είναι αρκετές για να πάρετε μια ιδέα + της διάταξης των κατατμήσεων.</para> + + <note><para>Το &os; ίσως να αριθμήσει τα slices του δίσκου (που στο + &ms-dos; καλούνται κατατμήσεις) διαφορετικά από άλλα λειτουργικά + συστήματα. Ειδικότερα, τα εκτεταμένα (extended) διαμερίσματα + &ms-dos; παίρνουν συνήθως μεγαλύτερη αρίθμηση από τα πρωτεύοντα + διαμερίσματα του &ms-dos;. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το βοηθητικό + πρόγραμμα &man.fdisk.8; για να αναγνωρίσετε ποιες κατατμήσεις ανήκουν + στο &os;, και ποιες σε άλλα λειτουργικά συστήματα.</para></note> + + <para>Μπορείτε επίσης να προσαρτήσετε NTFS κατατμήσεις με παρόμοιο + τρόπο, με τη χρήση της εντολής &man.mount.ntfs.8;.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ερωτήσεις και Απαντήσεις Αντιμετώπισης Προβλημάτων</title> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question> + <para>Το σύστημα μου κρεμάει κατά την αναγνώριση υλικού στη + διάρκεια της εκκίνησης ή συμπεριφέρεται περίεργα κατά τη + διάρκεια της εγκατάστασης ή δεν ανιχνεύεται η μονάδα + δισκέτας.</para> + </question> + + <answer> + <para>Στο &os; γίνεται εκτεταμένη χρήση του + ACPI (εφόσον ανιχνευθεί στην εκκίνηση) στις πλατφόρμες i386, + amd64 και ia64 για διευκόλυνσης της ρύθμισης υλικού. Δυστυχώς + υπάρχουν ακόμα κάποια προβλήματα τόσο στο πρόγραμμα οδήγησης + του ACPI όσο και στα BIOS και τις μητρικές. Μπορείτε να + απενεργοποιήσετε το ACPI, με την ρύθμιση + <literal>hint.acpi.0.disabled</literal> στο τρίτο στάδιο του + συστήματος εκκίνησης (boot loader):</para> + + <screen><userinput>set hint.acpi.0.disabled="1"</userinput></screen> + + <para>Η ρύθμιση αυτή χάνεται σε κάθε επανεκκίνηση, και έτσι είναι + απαραίτητο να προσθέσετε + <literal>hint.acpi.0.disabled="1"</literal> στο αρχείο + <filename>/boot/loader.conf</filename>. Περισσότερες + πληροφορίες για τον boot loader μπορείτε να βρείτε στο + <xref linkend="boot-synopsis">.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question> + <para>Κατάφερα να ξεκινήσω από το σκληρό δίσκο για πρώτη φορά + μετά την εγκατάσταση του &os;, ο πυρήνας φορτώνει και ανιχνεύει + το υλικό μου, αλλά σταματάει με μηνύματα όπως:</para> + + <screen>changing root device to ad1s1a panic: cannot mount root</screen> + + <para>Τι είναι λάθος; Τι μπορώ να κάνω;</para> + + <para>Τι είναι το μήνυμα + <literal>bios_drive:interface(unit,partition)kernel_name</literal> + που εμφανίζεται στη βοήθεια της εκκίνησης;</para> + </question> + + <answer> + <para>Υπάρχει από παλιά ένα πρόβλημα όταν ο σκληρός δίσκος από + τον οποίο γίνεται η εκκίνηση δεν είναι ο πρώτος δίσκος του + συστήματος. Το BIOS χρησιμοποιεί διαφορετικό σύστημα αρίθμησης + από το &os; και η εύρεση του σωστού αριθμού για κάθε συσκευή + είναι δύσκολη.</para> + + <para>Στην περίπτωση που ο δίσκος εκκίνησης δεν είναι ο πρώτος + δίσκος του συστήματος, το &os; μπορεί να χρειαστεί κάποια + βοήθεια για να τον βρει. Υπάρχουν δύο συνηθισμένες περιπτώσεις, + αλλά και στις δύο πρέπει να πείτε στο &os; που θα βρει το + ριζικό (root) σύστημα αρχείων. Αυτό γίνεται ορίζοντας τον + αριθμό του δίσκου σύμφωνα με το BIOS, τον τύπο του δίσκου, και + τον αριθμό του δίσκου στο &os; ανάλογα με τον τύπο του.</para> + + <para>Η πρώτη περίπτωση είναι αν έχετε δύο δίσκους IDE, καθένας + ορισμένος ως master στο αντίστοιχο IDE κανάλι, και θέλετε να + ξεκινήσετε το &os; από το δεύτερο δίσκο. Το BIOS τους βλέπει ως + δίσκους 0 και 1, ενώ το &os; τους βλέπει ως + <devicename>ad0</devicename> και + <devicename>ad2</devicename>.</para> + + <para>Το &os; βρίσκεται στο δίσκο 1 του BIOS, τύπου + <literal>ad</literal> ενώ στο &os; φαίνεται ως δίσκος 2, άρα + πρέπει να δώσετε:</para> + + <screen><userinput>1:ad(2,a)kernel</userinput></screen> + + <para>Σημειώστε ότι αν έχετε δίσκο slave στο πρωτεύον κανάλι, το + παραπάνω δεν είναι απαραίτητο (και είναι ουσιαστικά + λάθος).</para> + + <para>Η δεύτερη περίπτωση περιλαμβάνει την εκκίνηση από δίσκο + SCSI, όταν έχετε επίσης ένα ή περισσότερους IDE δίσκους στο + σύστημα. Στην περίπτωση αυτή ο αριθμός του δίσκου στο &os; + είναι χαμηλότερος από τον αντίστοιχο του BIOS. Αν έχετε δύο + δίσκους IDE και το SCSI δίσκο, ο SCSI δίσκος φαίνεται στο BIOS + ως δίσκος 2, τύπου <literal>da</literal> και αναγνωρίζεται στο + &os; ως δίσκος 0, θα γράφατε:</para> + + <screen><userinput>2:da(0,a)kernel</userinput></screen> + + <para>Για να πείτε στο &os; ότι θέλετε να εκκινήσετε από τον + δίσκο 2 του BIOS που είναι ο πρώτος SCSI δίσκος του συστήματος. + Αν είχατε ένα μόνο IDE δίσκο, θα χρησιμοποιούσατε το + <literal>1:</literal> αντί για <literal>2:</literal>.</para> + + <para>Μόλις βρείτε τις σωστές τιμές, μπορείτε να βάλετε την + εντολή, ακριβώς όπως θα τη γράφατε, στο αρχείο + <filename>/boot.config</filename> χρησιμοποιώντας ένα + συνηθισμένο επεξεργαστή κειμένου. Αν δεν ορίσετε διαφορετικά, + το &os; θα χρησιμοποιεί τα περιεχόμενα του αρχείου αυτού ως + προεπιλογή στην προτροπή <literal>boot:</literal>.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question> + <para>Ξεκίνησα από το σκληρό δίσκο για πρώτη φορά μετά την + εγκατάσταση του &os;, αλλά ο Διαχειριστής Εκκίνησης (Boot + Manager) τυπώνει απλώς <literal>F?</literal> κάθε φορά στο + μενού εκκίνησης και δεν συνεχίζει περισσότερο.</para> + </question> + + <answer> + <para>Δεν ρυθμίσατε σωστά τη γεωμετρία του σκληρού δίσκου στον + επεξεργαστή κατατμήσεων όταν εγκαταστήσατε το &os;. Πηγαίνετε + ξανά στον επεξεργαστή κατατμήσεων και ορίστε τη σωστή γεωμετρία + του σκληρού σας δίσκου. Πρέπει να επανεγκαταστήσετε το &os; από + την αρχή, με τη σωστή γεωμετρία.</para> + + <para>Αν δεν μπορείτε να βρείτε με κανένα τρόπο τη σωστή γεωμετρία + για το μηχάνημα σας, δοκιμάστε τον ακόλουθο τρόπο: Δημιουργήστε + μια μικρή κατάτμηση &ms-dos; στην αρχή του δίσκου, και + εγκαταστήστε το &os; μετά από αυτό. Το πρόγραμμα εγκατάστασης + θα δει την κατάτμηση του &ms-dos; και θα προσπαθήσει να + ανιχνεύσει από αυτήν την σωστή γεωμετρία, κάτι το οποίο + συνήθως πετυχαίνει.</para> + + <para>Δεν σας συνιστούμε να ακολουθήσετε το παρακάτω, αλλά το + αφήσαμε εδώ απλώς ως αναφορά:</para> + + <blockquote> + <para>Αν φτιάχνετε ένα μηχάνημα desktop ή εξυπηρετητή για + αποκλειστική χρήση από το &os; και δεν σας ενδιαφέρει πιθανή + (μελλοντική) συμβατότητα με &ms-dos;, Linux ή άλλο λειτουργικό + σύστημα, έχετε επίσης την επιλογή να χρησιμοποιήσετε ολόκληρο + το δίσκο (πιέζοντας το <guimenuitem>A</guimenuitem> στον + επεξεργαστή κατατμήσεων), και + επιλέγοντας τη μη-στάνταρ επιλογή όπου το &os; καταλαμβάνει + ολόκληρο το δίσκο από τον πρώτο ως τον τελευταίο τομέα. Με + τον τρόπο αυτό εξαλείφονται όλα τα προβλήματα που αναφέρονται + στη γεωμετρία, αλλά υπάρχουν κάποιοι περιορισμοί, εκτός αν δεν + πρόκειται ποτέ να χρησιμοποιήσετε οποιοδήποτε άλλο λειτουργικό + εκτός από &os; στο συγκεκριμένο δίσκο.</para> + </blockquote> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question> + <para>Το σύστημα ανιχνεύει την κάρτα δικτύου μου &man.ed.4;, αλλά + παίρνω συνέχεια μηνύματα λάθους (device timeout).</para> + </question> + + <answer> + <para>Η κάρτα σας είναι πιθανώς σε διαφορετικό IRQ από αυτό που + έχει ορισθεί στο αρχείο <filename>/boot/device.hints</filename> + Το πρόγραμμα οδήγησης &man.ed.4;, από προεπιλογή, δεν + χρησιμοποιεί τις + ρυθμίσεις που ενδεχομένως έχετε κάνει στην κάρτα μέσω του + προγράμματος ρύθμισης που παρέχει ο κατασκευαστής + (<quote>soft configuration</quote>, τις τιμές που δώσατε + μέσω EZSETUP στο &ms-dos;). Ωστόσο θα τις χρησιμοποιήσει αν + ορίσετε την τιμή <literal>-1</literal> στα hints της + συσκευής.</para> + + <para>Είτε μετακινήστε το βραχυκυκλωτήρα (jumper) πάνω στην κάρτα + ώστε να δώσετε χειροκίνητες (hard) ρυθμίσεις (αλλάζοντας και + τις ρυθμίσεις του πυρήνα αν αυτό είναι απαραίτητο), ή αλλάξτε + το IRQ στην τιμή <literal>-1</literal> ρυθμίζοντας το hint + <literal>hint.ed.0.irq="-1"</literal>. Με τον τρόπο αυτό, ο + πυρήνας θα χρησιμοποιήσει τις ρυθμίσεις που κάνατε μέσω του + προγράμματος ρύθμισης.</para> + + <para>Μια άλλη πιθανότητα είναι η κάρτα σας να χρησιμοποιεί το IRQ + 9 το οποίο είναι κοινό με το IRQ 2 και αποτελεί συχνά πηγή + προβλημάτων (ειδικά αν έχετε κάρτα γραφικών που χρησιμοποιεί το + IRQ 2!). Προσπαθήστε, αν είναι δυνατόν, να αποφύγετε εντελώς + τη χρήση των IRQ 2 ή 9.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <indexterm> + <primary>color</primary> + <secondary>contrast</secondary> + </indexterm> + <question> + <para>Όταν χρησιμοποιείται το + <application>sysinstall</application> σε ένα τερματικό X11, η + κίτρινη γραμματοσειρά πάνω στο ανοιχτό γκρι φόντο είναι + δυσανάγνωστη. Υπάρχει τρόπος να βελτιωθεί η αντίθεση σε αυτή + την εφαρμογή;<para> + </question> + + <answer> + <para>Αν έχετε ήδη εγκατεστημένο το X11, και τα προεπιλεγμένα + χρώματα του <application>sysinstall</application> κάνουν το + κείμενο δυσανάγνωστο στο &man.xterm.1; ή το &man.rxvt.1;, + προσθέστε το παρακάτω στο <filename>~/.Xdefaults</filename> + για να δημιουργήσετε ένα πιο σκούρο γκρι φόντο: + <literal>XTerm*color7:#c0c0c0</literal></para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="install-advanced"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Valentino</firstname> + <surname>Vaschetto</surname> + <contrib>Συνεισφορά από τον </contrib> + </author> + <!-- May 2001 --> + </authorgroup> + + <authorgroup> + <author> + <firstname>Marc</firstname> + <surname>Fonvieille</surname> + <contrib>Ανανεώθηκε από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + <!-- August 2010 --> + </sect1info> + + <title>Οδηγός Εγκατάστασης για Προχωρημένους</title> + + <para>Το τμήμα αυτό περιγράφει πως να εγκαταστήσετε το &os; σε ιδιαίτερα + μηχανήματα ή / και με μη συνηθισμένους τρόπους.</para> + + <sect2 id="headless-install"> + <title>Εγκαθιστώντας το &os; σε ένα Σύστημα χωρίς Οθόνη ή + Πληκτρολόγιο</title> + + <indexterm> + <primary>installation</primary> + <secondary>headless (serial console)</secondary> + </indexterm> + <indexterm><primary>serial console</primary></indexterm> + <para>Το είδος αυτό της εγκατάστασης ονομάζεται <quote>headless + install (ακέφαλη εγκατάσταση)</quote>, επειδή το μηχάνημα στο οποίο + εγκαθίσταται το &os; είτε δεν έχει συνδεμένη οθόνη, είτε δεν έχει καν + έξοδο VGA. Αν αναρωτιέστε πως είναι πιθανό κάτι τέτοιο, γίνεται με + την χρήση σειριακής κονσόλας. Η σειριακή κονσόλα βασικά χρησιμοποιεί + ένα άλλο μηχάνημα το οποίο δρα ως κύρια οθόνη και πληκτρολόγιο για το + σύστημα. Για το σκοπό αυτό, απλώς ακολουθήστε τα βήματα για την + δημιουργία μιας USB μνήμης flash, όπως εξηγείται στο + <xref linkend="install-boot-media"> ή κατεβάστε το σωστό αρχείο ISO + για την εγκατάσταση (δείτε το <xref linkend="install-cdrom">).</para> + + <para>Έπειτα, για να μετατρέψετε το μέσο εγκατάστασης ώστε να ξεκινά σε + σε σειριακή κονσόλα, ακολουθήστε τα επόμενα βήματα (αν πρόκειται να + χρησιμοποιήσετε CDROM, μπορείτε να παραλείψετε το πρώτο βήμα):</para> + + <procedure> + <step> + <title>Δημιουργία USB Μνήμης Flash για Σειριακή Κονσόλα</title> + <indexterm> + <primary><command>mount</command></primary> + </indexterm> + <para>Αν επρόκειτο να εκκινήσετε από το USB flash που μόλις + φτιάξατε, το &os; θα ξεκίναγε στην κανονική κατάσταση + εγκατάστασης. Θέλουμε το &os; να ξεκινήσει σε σειριακή κονσόλα + για την εγκατάσταση μας. Για να το κάνετε αυτό, θα πρέπει να + προσαρτήσετε το USB flash στο &os; σύστημα σας, χρησιμοποιώντας + την εντολή &man.mount.8;.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount /dev/<replaceable>da0a</replaceable> <replaceable>/mnt</replaceable></userinput></screen> + + <note> + <para>Προσαρμόστε κατάλληλα το όνομα της συσκευής και το σημείο + προσάρτησης, ανάλογα με το σύστημα σας.</para> + </note> + + <para>Τώρα που έχετε προσαρτήσει τη μνήμη USB, θα πρέπει να τη + ρυθμίσετε ώστε να εκκινεί στη σειριακή κονσόλα. Θα πρέπει να + προσθέσετε μια γραμμή στο αρχείο <filename>loader.conf</filename> + που περιέχεται στο σύστημα αρχείων της USB μνήμης, ώστε να + ορίσετε τη σειριακή κονσόλα ως κονσόλα συστήματος:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>echo 'console="comconsole"' >> <replaceable>/mnt</replaceable>/boot/loader.conf</userinput></screen> + + <para>Τώρα που έχετε ρυθμίσει σωστά τη μνήμη USB, πρέπει να την + αποπροσαρτήσετε, χρησιμοποιώντας την εντολή + &man.umount.8;:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>umount <replaceable>/mnt</replaceable></userinput></screen> + + <para>Μπορείτε τώρα να αφαιρέσετε τη μνήμη USB. Συνεχίστε με τις + παρακάτω οδηγίες, ξεκινώντας από το τρίτο βήμα.</para> + </step> + + <step> + <title>Ενεργοποίηση της Σειριακής Κονσόλας μέσω του CD + Εγκατάστασης</title> + <indexterm> + <primary><command>mount</command></primary> + </indexterm> + + <para>Αν επρόκειτο να εκκινήσετε από το CD που δημιουργήσατε από + το ISO αρχείο που κατεβάσατε (δείτε το <xref + linkend="install-cdrom">), το &os; θα ξεκινούσε κανονικά + και θα χρησιμοποιούσε τη συνήθη μέθοδο εγκατάστασης. Θέλουμε + ωστόσο να ξεκινήσουμε σε κατάσταση σειριακής κονσόλας για την + εγκατάσταση. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να εξάγουμε τα + αρχεία που περιέχει το ISO, να αλλάξουμε κάποια από αυτά και + να το αναδημιουργήσουμε πριν το γράψουμε σε κανονικό CD.</para> + + <para>Στο &os; σύστημα που έχετε αποθηκεύσει το αρχικό ISO, π.χ. + <filename>&os;-<replaceable>&rel.current;</replaceable>-RELEASE-<replaceable>i386</replaceable>-disc1.iso</filename> + χρησιμοποιήστε την εντολή &man.tar.1; για να κάνετε εξαγωγή των + αρχείων που περιέχει:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mkdir <replaceable>/path/to/headless-iso</replaceable></userinput> +&prompt.root; <userinput>tar -C <replaceable>/path/to/headless-iso</replaceable> -pxvf &os;-<replaceable>&rel.current;</replaceable>-RELEASE-<replaceable>i386</replaceable>-disc1.iso</userinput></screen> + + <para>Θα πρέπει τώρα να αλλάξουμε το μέσο εγκατάστασης ώστε να + ξεκινάει σε σειριακή κονσόλα. Θα πρέπει να προσθέσετε μια + γραμμή στο αρχείο <filename>loader.conf</filename> που + ανακτήσατε από το αρχείο ISO, ώστε να ενεργοποιήσετε την + σειριακή κονσόλα ως κονσόλα συστήματος:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>echo 'console="comconsole"' >> <replaceable>/path/to/headless-iso</replaceable>/boot/loader.conf</userinput></screen> + + <para>Μπορούμε έπειτα να δημιουργήσουμε ένα νέο αρχείο ISO που + να περιλαμβάνει τις τροποποιήσεις μας. Για το σκοπό αυτό θα + χρησιμοποιήσουμε το εργαλείο &man.mkisofs.8; το οποίο + περιλαμβάνεται στο port <filename + role="package">sysutils/cdrtools</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mkisofs -v -b boot/cdboot -no-emul-boot -r -J -V "<replaceable>Headless_install</replaceable>" \ + -o <replaceable>Headless-</replaceable>&os;-<replaceable>&rel.current;</replaceable>-RELEASE-<replaceable>i386</replaceable>-disc1.iso <replaceable>/path/to/headless-iso</replaceable></userinput></screen> + + <para>Μπορείτε τώρα να γράψετε το νέο αρχείο ISO σε CD, + χρησιμοποιώντας την εφαρμογή εγγραφής που προτιμάτε.</para> + </step> + + <step> + <title>Συνδέοντας Καλώδιο Τύπου Null-modem</title> + + <indexterm><primary>null-modem cable</primary></indexterm> + <para>Χρειάζεται τώρα να συνδέσετε ένα καλώδιο τύπου + <link linkend="term-cables-null">null-modem </link> μεταξύ των + δύο μηχανημάτων. Απλώς συνδέστε το καλώδιο στις σειριακές πόρτες + των δύο μηχανημάτων. <emphasis>Δεν πρόκειται να δουλέψει + κανονικό σειριακό καλώδιο</emphasis>, χρειάζεται καλώδιο τύπου + null modem, όπου κάποια από τα ζεύγη καλωδίων διασταυρώνονται + εσωτερικά.</para> + </step> + + <step> + <title>Εκκίνηση για την Εγκατάσταση</title> + + <para>Έχει έρθει η ώρα να προχωρήσουμε στην εγκατάσταση. Συνδέστε + τη USB μνήμη flash στο μηχάνημα που θέλετε να εγκαταστήσετε χωρίς + οθόνη και πληκτρολόγιο και ενεργοποιήστε το. Αν πρόκειται να + χρησιμοποιήσετε το CD που ετοιμάσατε, ενεργοποιήστε το μηχάνημα + και τοποθετήστε το CD στον οδηγό CDROM.</para> + </step> + + <step> + <title>Συνδεθείτε με το Headless Μηχάνημα</title> + <indexterm> + <primary><command>cu</command></primary> + </indexterm> + <para>Θα πρέπει τώρα να συνδεθείτε με το μηχάνημα σας, + χρησιμοποιώντας την &man.cu.1;:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cu -l /dev/cuau0</userinput></screen> + + <para>Στο &os; 7.<replaceable>X</replaceable> χρησιμοποιήστε + την παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cu -l /dev/cuad0</userinput></screen> + </step> + </procedure> + + <para>Αυτό είναι! Μπορείτε τώρα να ελέγξετε το headless μηχάνημα μέσω + της σύνδεσης <command>cu</command>. Μετά τη φόρτωση του πυρήνα, + θα σας ζητηθεί να επιλέξετε το είδος του τερματικού που θα + χρησιμοποιηθεί. Επιλέξτε την έγχρωμη κονσόλα (&os; color console) + και συνεχίστε με την εγκατάσταση σας.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="install-diff-media"> + <title>Προετοιμάζοντας τα Δικά σας Μέσα Εγκατάστασης</title> + + <note> + <para>Για να αποφύγουμε την επανάληψη, λέγοντας + <quote>&os; CD-ROM</quote> στο τμήμα αυτό, εννοούμε ένα CD-ROM ή DVD + του &os; που έχετε αγοράσει ή δημιουργήσει μόνος σας.</para> + </note> + + <para>Υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις στις οποίες χρειάζεται να δημιουργήσετε + τα δικά σας μέσα ή πηγές εγκατάστασης του &os;. Μπορεί να είναι φυσικά + μέσα, όπως για παράδειγμα μια ταινία, ή πηγές που μπορεί να + χρησιμοποιήσει το <application>sysinstall</application> για να ανακτήσει + τα αρχεία, όπως π.χ. μια τοπική τοποθεσία FTP, ή μια κατάτμηση + &ms-dos;</para> + + <para>Για παράδειγμα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Έχετε πολλά μηχανήματα συνδεμένα στο τοπικό σας δίκτυο, και ένα + μόνο CD-ROM του &os;. Θέλετε να δημιουργήσετε μια τοπική τοποθεσία + FTP χρησιμοποιώντας τα περιεχόμενα του &os; CD-ROM, και έπειτα να + ρυθμίσετε τα μηχανήματα σας να χρησιμοποιούν αυτό το FTP site αντί + για να συνδέονται στο Internet.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Έχετε ένα CD-ROM του &os; αλλά το &os; δεν αναγνωρίζει το οδηγό + σας CD/DVD, ενώ το &ms-dos; / &windows; το αναγνωρίζει. Θέλετε να + αντιγράψετε τα αρχεία του &os; σε μια κατάτμηση &ms-dos; στο ίδιο + μηχάνημα και να εγκαταστήσετε το &os; χρησιμοποιώντας αυτά τα + αρχεία.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ο υπολογιστής που θέλετε να εγκαταστήσετε δεν έχει οδηγό CD/DVD + ή κάρτα δικτύου, αλλά μπορείτε να συνδέσετε ένα σειριακό ή + παράλληλο καλώδιο τύπου <quote>Laplink</quote> προς ένα υπολογιστή + που διαθέτει.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Θέλετε να δημιουργήσετε μια ταινία, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί + για την εγκατάσταση του &os;.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <sect2 id="install-cdrom"> + <title>Δημιουργώντας ένα CD-ROM Εγκατάστασης</title> + + <para>Ως τμήμα κάθε έκδοσης, το &os; project δημιουργεί δύο εικόνες + CD-ROM (<quote>ISO image</quote>). Οι εικόνες αυτές μπορούν να + γραφούν σε CD αν έχετε εγγραφέα CD-ROM, και ακολούθως να + χρησιμοποιηθούν για την εγκατάσταση του &os;. Αν έχετε εγγραφέα + CD-ROM και γρήγορη σύνδεση στο Internet, αυτός είναι ο ευκολότερος + τρόπος να εγκαταστήσετε το &os;.</para> + + <procedure> + <step> + <title>Κατεβάστε τα Σωστά ISO Images</title> + + <para>Μπορείτε να κατεβάσετε τα ISO images για κάθε έκδοση από την + τοποθεσία + <filename>ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/ISO-IMAGES-<replaceable>arch</replaceable>/<replaceable>version</replaceable></filename> + ή το πλησιέστερο σε σας mirror. + Υποκαταστήστε το <replaceable>arch</replaceable> και + <replaceable>version</replaceable> όπως απαιτείται.</para> + + <para>Ο κατάλογος θα περιέχει φυσιολογικά τα ακόλουθα images:</para> + + <table frame="none"> + <title>Ονοματολογία και Επεξηγήσεις των ISO Images για FreeBSD 7.<replaceable>X</replaceable> και 8.<replaceable>X</replaceable></title> + + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Όνομα Αρχείου</entry> + + <entry>Περιεχόμενα</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><filename>&os;-<replaceable>version</replaceable>-RELEASE-<replaceable>arch</replaceable>-bootonly.iso</filename></entry> + + <entry>Αυτό το αρχείο ISO σας επιτρέπει να εκκινήσετε την + εγκατάσταση μέσω CDROM, αλλά δεν περιέχει τη δυνατότητα + να εγκαταστήσετε το &os; μόνο μέσω του CD. Θα πρέπει + να κάνετε εγκατάσταση μέσω δικτύου (π.χ. μέσω ενός + εξυπηρετητή FTP) μετά την εκκίνηση από το CD.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename>&os;-<replaceable>version</replaceable>-RELEASE-<replaceable>arch</replaceable>-dvd1.iso.gz</filename></entry> + + <entry>Αυτό το αρχείο ISO, μεγέθους DVD, περιέχει όλα + τα απαιτούμενα αρχεία για την εγκατάσταση ενός βασικού + συστήματος &os;, καθώς και μια συλλογή από έτοιμα + πακέτα και τεκμηρίωση. Υποστηρίζει επίσης εκκίνηση + σε κατάσταση <quote>livefs</quote> η οποία είναι χρήσιμη + σε περίπτωση που θέλετε να διορθώσετε προβλήματα κάποιας + υπάρχουσας εγκατάστασης.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename>&os;-<replaceable>version</replaceable>-RELEASE-<replaceable>arch</replaceable>-memstick.img</filename></entry> + + <entry>Μπορείτε να γράψετε αυτή την εικόνα σε μια USB μνήμη + flash και να τη χρησιμοποιήσετε για να εγκαταστήσετε + &os; σε μηχανήματα που υποστηρίζουν εκκίνηση από οδηγούς + USB. Υποστηρίζεται επίσης εκκίνηση σε κατάσταση + <quote>livefs</quote>. Περιέχει τα πακέτα της + τεκμηρίωσης, αλλά δεν περιέχει άλλα πακέτα προς + εγκατάσταση. Το αρχείο αυτό δεν διατίθεται για + &os; 7.<replaceable>X</replaceable>.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename>&os;-<replaceable>version</replaceable>-RELEASE-<replaceable>arch</replaceable>-disc1.iso</filename></entry> + + <entry>Το ISO αυτό περιέχει το βασικό σύστημα του &os; και + τα πακέτα της τεκμηρίωσης. Δεν περιέχει άλλα πακέτα + προς εγκατάσταση.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename>&os;-<replaceable>version</replaceable>-RELEASE-<replaceable>arch</replaceable>-disc2.iso</filename></entry> + + <entry>Αυτό το ISO περιέχει όσο πακέτα εφαρμογών μπορούν + να χωρέσουν στο διαθέσιμο χώρο του. Δεν διατίθεται για + &os; 8.<replaceable>X</replaceable>.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename>&os;-<replaceable>version</replaceable>-RELEASE-<replaceable>arch</replaceable>-disc3.iso</filename></entry> + + <entry>Ακόμα ένα ISO το οποίο περιέχει όσα πακέτα μπορούν + να χωρέσουν στο διαθέσιμο χώρο του. Δεν διατίθεται για + &os; 8.0 και μεταγενέστερες εκδόσεις.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename><replaceable>version</replaceable>-RELEASE-<replaceable>arch</replaceable>-docs.iso</filename></entry> + + <entry>H τεκμηρίωση του &os;.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename>&os;-<replaceable>version</replaceable>-RELEASE-<replaceable>arch</replaceable>-livefs.iso</filename></entry> + + <entry>Αυτό το ISO παρέχει υποστήριξη για εκκίνηση σε + κατάσταση <quote>livefs</quote> (για λειτουργίες + ανάκτησης) αλλά δεν υποστηρίζει εγκατάσταση του + λειτουργικού από αυτό.</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </table> + + <note> + <para>Οι εκδόσεις του κλάδου 7.<replaceable>X</replaceable> + πριν από το &os; 7.3 και οι εκδόσεις του κλάδου + 8.<replaceable>Χ</replaceable> πριν από το &os; 8.0 + χρησιμοποιούσαν διαφορετική ονοματολογία αρχείων. Το όνομα + του αρχείου ISO σε αυτές τις εκδόσεις δεν ξεκινάει με + <literal>&os;-</literal>.</para> + </note> + + <para>Θα <emphasis>πρέπει</emphasis> να κατεβάσετε είτε το + <literal>bootonly</literal> ISO, είτε το + <literal>disc1</literal>. Μην κατεβάσετε και τα δύο, καθώς το + <literal>disc1</literal> περιέχει τα πάντα που περιέχει και το + <literal>bootonly</literal>.</para> + + <para>Χρησιμοποιήστε το <literal>bootonly</literal> αν έχετε + φθηνή και γρήγορη πρόσβαση στο Internet. Θα σας επιτρέψει να + εγκαταστήσετε το &os; και μπορείτε έπειτα να εγκαταστήσετε + εφαρμογές τρίτων κατασκευαστών που χρειάζεστε, κατεβάζοντας τις + μέσω του συστήματος πακέτων και ports (δείτε το <xref + linkend="ports">).</para> + + <para>Χρησιμοποιήστε το <literal>dvd1</literal> αν θέλετε να + εγκαταστήσετε μια έκδοση του &os; και θέλετε ταυτόχρονα να έχετε + στο ίδιο DVD και μια σεβαστή συλλογή από πακέτα τρίτου + κατασκευαστή.</para> + + <para>Τα πρόσθετα CD-ROM είναι χρήσιμα αλλά όχι απαραίτητα, + ειδικά αν έχετε πρόσβαση υψηλής ταχύτητας στο Internet.</para> + </step> + + <step> + <title>Γράψτε τα CD</title> + + <para>Πρέπει κατόπιν να γράψετε τις εικόνες (images) των CD σε + άδεια CD. Αν το κάνετε αυτό σε άλλο &os; σύστημα, δείτε το + <xref linkend="creating-cds"> για περισσότερες πληροφορίες + (ειδικότερα, <xref linkend="burncd"> και + <xref linkend="cdrecord">).</para> + + <para>Αν πρόκειται να χρησιμοποιήσετε άλλο λειτουργικό για την + εργασία αυτή, θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε τις δυνατότητες που + παρέχονται από τα αντίστοιχα προγράμματα εγγραφής CD του + λειτουργικού αυτού. Τα images που παρέχονται είναι σε + στάνταρ ISO μορφή και υποστηρίζονται απευθείας από πολλές + εφαρμογές εγγραφής CD.</para> + </step> + </procedure> + + <note><para>Αν ενδιαφέρεστε να δημιουργήσετε μια εξειδικευμένη έκδοση + του &os;, δείτε το <ulink + url="&url.articles.releng;">Release Engineering Article</ulink>.</para></note> + </sect2> + + <sect2 id="install-ftp"> + <title>Δημιουργήστε μια Τοπική FTP Τοποθεσία με το CD-ROM + του &os;</title> + + <indexterm> + <primary>installation</primary> + <secondary>network</secondary> + <tertiary>FTP</tertiary> + </indexterm> + + <para>Τα CD-ROM του &os; έχουν την ίδια δομή με την τοποθεσία FTP. Για + το λόγο αυτό είναι πολύ εύκολο να δημιουργήσετε μια τοπική τοποθεσία + FTP που να μπορεί να χρησιμοποιηθεί από άλλα μηχανήματα του δικτύου + σας κατά την εγκατάσταση του &os;.</para> + + <procedure> + <step> + <para>Στο &os; μηχάνημα που θα φιλοξενήσει την FTP τοποθεσία, + βεβαιωθείτε ότι το CD-ROM είναι μέσα στον οδηγό και έχει γίνει + προσάρτηση του στον κατάλογο <filename>/cdrom</filename>.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount /cdrom</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Δημιουργήστε ένα λογαριασμό για ανώνυμο FTP στο + <filename>/etc/passwd</filename>. Για το σκοπό αυτό, + επεξεργαστείτε το αρχείο + <filename>/etc/passwd</filename> χρησιμοποιώντας το &man.vipw.8; + και προσθέτοντας την ακόλουθη γραμμή:</para> + + <programlisting>ftp:*:99:99::0:0:FTP:/cdrom:/nonexistent</programlisting> + </step> + + <step> + <para>Βεβαιωθείτε ότι είναι ενεργοποιημένη η υπηρεσία FTP στο + <filename>/etc/inetd.conf</filename>.</para> + </step> + </procedure> + + <para>Οποιοσδήποτε έχει τώρα δικτυακή σύνδεση με το μηχάνημα σας, μπορεί + τώρα να επιλέξει ως μέσο εγκατάστασης το FTP και να γράψει + <userinput>ftp://<replaceable>your machine</replaceable></userinput> + αφού επιλέξει <quote>Other</quote> στο μενού FTP sites κατά την + διάρκεια της εγκατάστασης.</para> + + <note> + <para>Αν το μέσο εκκίνησης (συνήθως δισκέτες) για τους πελάτες FTP δεν + είναι ακριβώς η ίδια έκδοση με αυτή που παρέχεται από το τοπικό FTP, + η εφαρμογή <application>sysinstall</application> δεν θα σας + επιτρέψει να ολοκληρώσετε την εγκατάσταση. Αν οι εκδόσεις δεν είναι + όμοιες και επιθυμείτε να προσπεράσετε αυτό τον περιορισμό, θα + πρέπει να πάτε στο μενού <guimenu>Options</guimenu> και να αλλάξετε + το όνομα της διανομής (distribution name) σε + <guimenuitem>any</guimenuitem>.</para> + </note> + + <warning> + <para>Η παραπάνω τακτική είναι κατάλληλη για ένα μηχάνημα που είναι + στο τοπικό σας δίκτυο και προστατεύεται από firewall. Αν προσφέρετε + υπηρεσίες FTP σε άλλα μηχανήματα στο Internet (και όχι στο τοπικό + σας δίκτυο) θα εκθέσετε το μηχάνημα σας σε crackers και άλλους + ανεπιθύμητους. Αν το κάνετε αυτό, σας συνιστούμε οπωσδήποτε να + ακολουθήσετε σωστές τακτικές ασφαλείας.</para> + </warning> + </sect2> + + <sect2> + <title>Δημιουργώντας Δισκέτες Εγκατάστασης</title> + + <indexterm> + <primary>installation</primary> + <secondary>floppies</secondary> + </indexterm> + + <para>Αν θα πρέπει να εγκαταστήσετε από δισκέτες (το οποίο σας + συνιστούμε να <emphasis>μην</emphasis> κάνετε), είτε λόγω μη + υποστηριζόμενου υλικού, είτε απλώς επειδή επιμένετε να κάνετε τα + πράγματα με το δύσκολο τρόπο, θα πρέπει πρώτα να προετοιμάσετε κάποιες + δισκέτες για την εγκατάσταση.</para> + + <para>Κατά ελάχιστο, θα χρειαστείτε τόσες δισκέτες 1.44 MB + όσες χρειάζονται για να κρατήσουν όλα τα αρχεία του + καταλόγου <filename>base</filename> (base distribution). Αν + προετοιμάζετε τις δισκέτες από το &ms-dos;, θα + <emphasis>πρέπει</emphasis> να τις διαμορφώσετε με την εντολή του + &ms-dos; <command>FORMAT</command>. Αν χρησιμοποιείτε &windows;, + χρησιμοποιήστε τον Explorer για να διαμορφώσετε τις δισκέτες + (δεξί κλικ στον οδηγό <devicename>A:</devicename> και επιλέξτε + <quote>Format (Διαμόρφωση)</quote>).</para> + + <para>Να <emphasis>μην</emphasis> εμπιστεύεστε τις προδιαμορφωμένες + από το εργοστάσιο δισκέτες. Να τις διαμορφώσετε ξανά εσείς για να + είστε σίγουρος. Πολλά προβλήματα που έχουν αναφερθεί από χρήστες + στο παρελθόν έχουν προκύψει από τη χρήση ακατάλληλα διαμορφωμένων + μέσων, και για το λόγο αυτό το τονίζουμε ιδιαίτερα τώρα.</para> + + <para>Αν δημιουργείτε τις δισκέτες σε άλλο μηχάνημα &os; η διαμόρφωση + δεν είναι άσχημη ιδέα, αν και δε χρειάζεται να δημιουργήσετε σύστημα + αρχείων &ms-dos; σε κάθε μια. Μπορείτε αντί για αυτό, να + χρησιμοποιήσετε τις εντολές <command>bsdlabel</command> και + <command>newfs</command> για να δημιουργήσετε σύστημα αρχείων UFS + σε αυτές, όπως φαίνεται από την παρακάτω ακολουθία εντολών:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>fdformat -f 1440 fd0.1440</userinput> +&prompt.root; <userinput>bsdlabel -w fd0.1440 floppy3</userinput> +&prompt.root; <userinput>newfs -t 2 -u 18 -l 1 -i 65536 /dev/fd0</userinput></screen> + + <para>Μπορείτε έπειτα να τις προσαρτήσετε και να τις γράψετε σαν + οποιοδήποτε άλλο σύστημα αρχείων.</para> + + <para>Αφού διαμορφώσετε τις δισκέτες, θα πρέπει να γράψετε τα αρχεία + σε αυτές. Τα αρχεία της εγκατάστασης είναι κομμένα σε τμήματα με + κατάλληλο μέγεθος ώστε πέντε από αυτά να χωράνε σε μια συνηθισμένη + δισκέτα 1.44 MB. Διατρέξτε όλες τις δισκέτες σας, γράφοντας σε + κάθε μια όσα αρχεία χωράνε, μέχρι να γράψετε όλα τα distribution + sets που επιθυμείτε με τον τρόπο αυτό. Κάθε distribution set θα + πρέπει να αποθηκευτεί σε ένα υποκατάλογο της δισκέτας, π.χ.: + <filename>a:\base\base.aa</filename>, + <filename>a:\base\base.ab</filename>, κ.ο.κ.</para> + + <important> + <para>Το αρχείο <filename>base.inf</filename> πρέπει επίσης να + βρίσκεται στην πρώτη δισκέτα του σετ <filename>base</filename> + καθώς το πρόγραμμα εγκατάστασης το χρειάζεται για να γνωρίζει πόσα + επιπλέον τμήματα αρχείων πρέπει να διαβάσει και να συνενώσει για + το σχηματισμό της διανομής.</para> + </important> + + <para>Όταν φτάσετε στην οθόνη Media κατά τη διαδικασία εγκατάστασης, + επιλέξτε <guimenuitem>Floppy</guimenuitem> και θα ερωτηθείτε για + τα υπόλοιπα.</para> + </sect2> + + <sect2 id="install-msdos"> + <title>Εγκατάσταση από Κατάτμηση &ms-dos;</title> + + <indexterm> + <primary>installation</primary> + <secondary>from MS-DOS</secondary> + </indexterm> + <para>Για να προετοιμαστείτε για μια εγκατάσταση από κατάτμηση + &ms-dos;, αντιγράψτε τα αρχεία της διανομής σε ένα κατάλογο που θα + ονομάσετε <filename>freebsd</filename> στο ριζικό κατάλογο της + κατάτμησης. Για παράδειγμα, <filename>c:\freebsd</filename>. Η + δομή των καταλόγων του CDROM ή της τοποθεσίας FTP θα πρέπει να + αναπαραχθεί μερικώς μέσα σε αυτό τον κατάλογο, για το λόγο αυτό + σας συνιστούμε να χρησιμοποιήσετε την εντολή + <command>xcopy</command> αν κάνετε την αντιγραφή από CD. + Για παράδειγμα, για να προετοιμάσετε μια ελάχιστη εγκατάσταση του + &os;:</para> + + <screen><prompt>C:\></prompt> <userinput>md c:\freebsd</userinput> +<prompt>C:\></prompt> <userinput>xcopy e:\bin c:\freebsd\bin\ /s</userinput> +<prompt>C:\></prompt> <userinput>xcopy e:\manpages c:\freebsd\manpages\ /s</userinput></screen> + + <para>υποθέτοντας ότι ο διαθέσιμος ελεύθερος χώρος σας βρίσκεται στο + <devicename>C:</devicename> και η μονάδα σας CDROM είναι στο + <devicename>E:</devicename>.</para> + + <para>Αν δεν έχετε οδηγό CDROM, μπορείτε να κατεβάσετε την διανομή + από την τοποθεσία <ulink + url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/releases/i386/&rel.current;-RELEASE/">ftp.FreeBSD.org</ulink>. + Κάθε distribution set είναι στο δικό του κατάλογο. Για παράδειγμα + το σετ <emphasis>base</emphasis> μπορεί να βρεθεί στον κατάλογο + <ulink + url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/releases/i386/&rel.current;-RELEASE/base/">&rel.current;/base/</ulink>.</para> + + <para>Για όσα distribution set θέλετε να εγκαταστήσετε από μια + κατάτμηση &ms-dos; (και για τα οποία έχετε διαθέσιμο ελεύθερο χώρο), + εγκαταστήστε τα κάτω από το <filename>c:\freebsd</filename> — + To σετ <literal>BIN</literal> είναι το μόνο που απαιτείται για μια + ελάχιστη εγκατάσταση.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Δημιουργώντας Ταινία Εγκατάστασης</title> + + <indexterm> + <primary>installation</primary> + <secondary>from QIC/SCSI Tape</secondary> + </indexterm> + <para>Η εγκατάσταση από ταινία, είναι ίσως η ευκολότερη μέθοδος εκτός + από την εγκατάσταση μέσω FTP ή CDROM. Το πρόγραμμα εγκατάστασης + απλώς αναμένει τα αρχεία να έχουν γραφτεί στην ταινία με μορφή tar. + Αφού επιλέξετε τα σετ εγκατάστασης που σας ενδιαφέρουν, απλώς κάντε + τα tar στην ταινία:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /freebsd/distdir</userinput> +&prompt.root; <userinput>tar cvf /dev/rwt0 dist1 ... dist2</userinput></screen> + + <para>Όταν κάνετε την εγκατάσταση, θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι έχετε + αφήσει αρκετό ελεύθερο χώρο σε κάποιο προσωρινό κατάλογο (τον οποίο + θα μπορέσετε να επιλέξετε) για να χωρέσει τα + <emphasis>πλήρη</emphasis> περιεχόμενα της ταινίας που έχετε + δημιουργήσει. Εξαιτίας της φύσης της ταινίας, που δεν επιτρέπει + τυχαία πρόσβαση, αυτή η μέθοδος εγκατάστασης χρειάζεται αρκετό + προσωρινό χώρο αποθήκευσης.</para> + + <note> + <para>Καθώς ξεκινάτε την εγκατάσταση, η ταινία πρέπει να είναι στον + οδηγό <emphasis>πριν</emphasis> ξεκινήσετε από τη δισκέτα + εκκίνησης. Διαφορετικά, μπορεί να αποτύχει η ανίχνευση της από τη + διαδικασία εγκατάστασης.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2> + <title>Πριν Εγκαταστήσετε μέσω Δικτύου</title> + + <indexterm> + <primary>installation</primary> + <secondary>network</secondary> + <tertiary>serial (PPP)</tertiary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>installation</primary> + <secondary>network</secondary> + <tertiary>parallel (PLIP)</tertiary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>installation</primary> + <secondary>network</secondary> + <tertiary>Ethernet</tertiary> + </indexterm> + + <para>Υπάρχουν τρεις διαθέσιμοι τύποι δικτυακής εγκατάστασης. + Ethernet (τυποποιημένος ελεγκτής Ethernet), + Σειριακής Θύρας (PPP), Παράλληλης Θύρας + (PLIP (καλώδιο laplink)).</para> + + <para>Για την γρηγορότερη δυνατή εγκατάσταση μέσω δικτύου, + ένας ελεγκτής Ethernet είναι πάντα καλή επιλογή! Το &os; υποστηρίζει + τις περισσότερες κοινές κάρτες Ethernet. Μπορείτε να βρείτε ένα + πίνακα των υποστηριζόμενων καρτών (και τις απαιτούμενες ρυθμίσεις + τους) στις Σημειώσεις Υλικού (Hardware Notes) κάθε έκδοσης &os;. Αν + χρησιμοποιείτε κάποια από τις υποστηριζόμενες κάρτες Ethernet PCMCIA + βεβαιωθείτε ότι την έχετε βάλει στην υποδοχή + <emphasis>πριν</emphasis> ενεργοποιήσετε το φορητό υπολογιστή σας! + Το &os; δεν υποστηρίζει δυστυχώς αυτή τη στιγμή την επιτόπου + εισαγωγή καρτών PCMCIA κατά τη διάρκεια της εγκατάστασης.</para> + + <para>θα πρέπει επίσης να ξέρετε για το δίκτυο σας, τη διεύθυνση IP + σας, την τιμή της μάσκας υποδικτύου (netmask) για τη κλάση του + δικτύου σας, και το όνομα του μηχανήματος σας. Αν κάνετε εγκατάσταση + μέσω σύνδεσης PPP και δεν έχετε στατική διεύθυνση, μην ανησυχείτε + καθώς ο ISP σας μπορεί να σας δώσει διεύθυνση δυναμικά. Ο + διαχειριστής του συστήματος σας, μπορεί να σας δώσει τις τιμές που + πρέπει να χρησιμοποιήσετε για το δίκτυο σας. Αν πρόκειται να + αναφερθείτε σε άλλα μηχανήματα με χρήση του ονόματος τους αντί για + την διεύθυνση IP τους, θα χρειαστείτε επίσης ένα διακομιστή ονομάτων + (DNS) και πιθανόν τη διεύθυνση μιας πύλης (gateway) (αν + χρησιμοποιείτε PPP, πρόκειται για τη διεύθυνση IP του παροχέα σας) + για να επικοινωνήσετε με αυτόν. Αν θέλετε να κάνετε FTP εγκατάσταση + διαμέσου μεσολαβητή HTTP, θα πρέπει να ξέρετε επίσης τη διεύθυνση + του μεσολαβητή (proxy). + Αν δεν ξέρετε τις απαντήσεις σε όλες ή τις περισσότερες από αυτές + τις απαντήσεις, θα πρέπει πράγματι να μιλήσετε στο διαχειριστή του + συστήματος σας ή τον ISP σας <emphasis>πριν</emphasis> επιχειρήσετε + αυτό τον τύπο εγκατάστασης.</para> + + <para>Αν χρησιμοποιείτε modem, τότε το PPP είναι σχεδόν σίγουρα η μόνη + σας επιλογή. Βεβαιωθείτε ότι έχετε άμεσα διαθέσιμες τις πληροφορίες + για τον παροχέα σας, καθώς θα τις χρειαστείτε σχετικά νωρίς στη + διαδικασία εγκατάστασης.</para> + + <para>Αν χρησιμοποιείτε PAP ή CHAP για να συνδεθείτε με τον ISP σας + (με άλλα λόγια, μπορείτε στα &windows; να συνδεθείτε με τον ISP σας + χωρίς να χρησιμοποιήσετε script), τότε το μόνο που θα χρειαστείτε + είναι να γράψετε την εντολή <command>dial</command> στην προτροπή + της εφαρμογής <application>ppp</application>. Διαφορετικά, θα + πρέπει να ξέρετε πως να καλέσετε τον ISP σας, χρησιμοποιώντας + εντολές <quote>AT commands</quote> οι οποίες είναι συγκεκριμένες για + το modem σας, καθώς το πρόγραμμα κλήσεων του PPP (dialer) παρέχει + ένα πολύ απλό εξομοιωτή τερματικού. Ανατρέξτε στο user-ppp <link + linkend="userppp">handbook</link> και <ulink + url="&url.books.faq;/ppp.html">FAQ</ulink> για περισσότερες + πληροφορίες. Αν έχετε προβλήματα, μπορείτε να κατευθύνετε την + καταγραφή (logging) στην οθόνη με την εντολή + <command>set log local ...</command>.</para> + + <para>Αν υπάρχει διαθέσιμη φυσική σύνδεση με άλλο μηχάνημα &os;, + μπορείτε επίσης να εγκαταστήσετε + μέσω παράλληλου καλωδίου <quote>laplink</quote>. Η ταχύτητα + μετάδοσης δεδομένων μέσω της παράλληλης θύρας είναι αρκετά υψηλότερη + συνήθως από ότι της σειριακής (μέχρι 50 kbytes/sec), με + αποτέλεσμα γρηγορότερη εγκατάσταση.</para> + + <sect3> + <title>Πριν Εγκαταστήσετε μέσω NFS</title> + + <indexterm> + <primary>installation</primary> + <secondary>network</secondary> + <tertiary>NFS</tertiary> + </indexterm> + <para>Η εγκατάσταση μέσω NFS είναι αρκετά απλή. Απλώς αντιγράψτε + τα αρχεία της διανομής του &os; σε ένα εξυπηρετητή NFS και δείξτε + προς αυτόν κατά την επιλογή μέσου NFS.</para> + + <para>Αν ο εξυπηρετητής αυτός υποστηρίζει μόνο προνομιακή θύρα + (<quote>privileged port</quote>) (αυτή είναι η τυπική ρύθμιση σε + σταθμούς εργασίας της SUN), θα χρειαστεί να θέσετε την επιλογή + <literal>NFS Secure</literal> στο μενού + <guimenu>Options</guimenu> πριν μπορέσετε να προχωρήσετε με την + εγκατάσταση.</para> + + <para>Αν η κάρτα σας Ethernet είναι χαμηλής ποιότητας και υποφέρει + από πολύ αργούς ρυθμούς μεταφοράς, ίσως θελήσετε να ενεργοποιήσετε + και την επιλογή <literal>NFS Slow</literal>.</para> + + <para>Για να λειτουργήσει η εγκατάσταση NFS, ο εξυπηρετητής θα + πρέπει να υποστηρίζει προσαρτήσεις υποκαταλόγων (subdir mounts), + για παράδειγμα, αν ο κατάλογος της διανομής σας + &os; &rel.current; βρίσκεται στο: + <filename>ziggy:/usr/archive/stuff/FreeBSD</filename>, τότε ο + <hostid>ziggy</hostid> θα πρέπει να επιτρέπει την απευθείας + προσάρτηση του <filename>/usr/archive/stuff/FreeBSD</filename>, + και όχι μόνο του <filename>/usr</filename> ή του + <filename>/usr/archive/stuff</filename>.</para> + + <para>Στο αρχείο <filename>/etc/exports</filename> του &os;, αυτό + ελέγχεται από τις επιλογές <option>-alldirs</option>. Άλλοι + εξυπηρετητές NFS μπορεί να ακολουθούν διαφορετικές συμβάσεις. + Αν λαμβάνετε μηνύματα του τύπου + <errorname>permission denied</errorname> από τον εξυπηρετητή, + είναι πιθανόν να μην έχετε ρυθμίσει σωστά το παραπάνω.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/install/example-dir1.dot b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/install/example-dir1.dot new file mode 100644 index 0000000000..d247d02521 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/install/example-dir1.dot @@ -0,0 +1,12 @@ +// $FreeBSD$ +// +// The FreeBSD Greek Documentation Project +// +// %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/install/example-dir1.dot +// %SRCID% 1.1 + +digraph directory { + root [label="Root\n/"]; + root -> "A1/"; + root -> "A2/"; +} diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/install/example-dir2.dot b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/install/example-dir2.dot new file mode 100644 index 0000000000..53e442fb09 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/install/example-dir2.dot @@ -0,0 +1,13 @@ +// $FreeBSD$ +// +// The FreeBSD Greek Documentation Project +// +// %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/install/example-dir2.dot +// %SRCID% 1.1 + +digraph directory { + root [label="Root\n/"]; + root -> "A1/" -> "B1/"; + "A1/" -> "B2/"; + root -> "A2/"; +} diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/install/example-dir3.dot b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/install/example-dir3.dot new file mode 100644 index 0000000000..abe91a6bc8 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/install/example-dir3.dot @@ -0,0 +1,13 @@ +// $FreeBSD$ +// +// The FreeBSD Greek Documentation Project +// +// %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/install/example-dir3.dot +// %SRCID% 1.1 + +digraph directory { + root [label="Root\n/"]; + root -> "A1/"; + root -> "A2/" -> "B1/"; + "A2/" -> "B2/"; +} diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/install/example-dir4.dot b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/install/example-dir4.dot new file mode 100644 index 0000000000..1167f13ef5 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/install/example-dir4.dot @@ -0,0 +1,14 @@ +// $FreeBSD$ +// +// The FreeBSD Greek Documentation Project +// +// %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/install/example-dir4.dot +// %SRCID% 1.1 + +digraph directory { + root [label="Root\n/"]; + root -> "A1/"; + root -> "A2/" -> "B1/" -> "C1/"; + "B1/" -> "C2/"; + "A2/" -> "B2/"; +} diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/install/example-dir5.dot b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/install/example-dir5.dot new file mode 100644 index 0000000000..b316266895 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/install/example-dir5.dot @@ -0,0 +1,14 @@ +// $FreeBSD$ +// +// The FreeBSD Greek Documentation Project +// +// %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/install/example-dir5.dot +// %SRCID% 1.1 + +digraph directory { + root [label="Root\n/"]; + root -> "A1/" -> "C1/"; + "A1/" -> "C2/"; + root -> "A2/" -> "B1/"; + "A2/" -> "B2/"; +} diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/introduction/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/introduction/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..c87e9b72d3 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/introduction/chapter.sgml @@ -0,0 +1,1077 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Εισαγωγή + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/introduction/chapter.sgml + %SRCID% 1.141 + +--> + +<chapter id="introduction"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Jim</firstname> + <surname>Mock</surname> + <contrib>Ανασχηματισμένο, αναδιοργανωμένο, και μερικώς ξαναγραμμένο + από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </chapterinfo> + + <title>Εισαγωγή</title> + + <sect1 id="introduction-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <para>Ευχαριστούμε για το ενδιαφέρον σας για το &os;! Το ακόλουθο + κεφάλαιο καλύπτει διάφορες πτυχές του &os; Project, όπως την + ιστορία του, τους στόχους του, το μοντέλο ανάπτυξης, κ.τ.λ.</para> + + <para>Μετά την ανάγνωση αυτού του κεφαλαίου, θα γνωρίζετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Πως σχετίζεται το &os; με άλλα λειτουργικά συστήματα Η/Υ.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Την ιστορία του &os; Project.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τους στόχους του &os; Project.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τις βασικές αρχές του open-source μοντέλου ανάπτυξης του + &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Και φυσικά: από που προέρχεται το όνομα + <quote>&os;</quote>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="nutshell"> + <title>Καλώς ήλθατε στο &os;!</title> + <indexterm><primary>4.4BSD-Lite</primary></indexterm> + + <para>Το &os; είναι ένα λειτουργικό σύστημα βασισμένο στο 4.4BSD-Lite, + το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε Η/Υ Intel (x86 και + &itanium;), AMD64 και Sun + &ultrasparc;. Σε εξέλιξη βρίσκεται επίσης η διαδικασία μεταφοράς του + &os; σε άλλες αρχιτεκτονικές. Μπορείτε επίσης να διαβάσετε για + <link linkend="history">την ιστορία του &os;</link>, ή για την + <link linkend="relnotes">πιο πρόσφατη επίσημη έκδοση του</link>. Εάν + ενδιαφέρεστε να συμβάλλετε με κάποιο τρόπο στο Project (κώδικας, + hardware, μη-προσημειωμένα χαρτονομίσματα), διαβάστε το άρθρο <ulink + url="&url.articles.contributing;/index.html">Συνεισφέροντας στην + Ανάπτυξη του &os;</ulink>.</para> + + <sect2 id="os-overview"> + <title>Τι μπορεί να κάνει το &os;;</title> + + <para>Το &os; έχει πολλά αξιόλογα χαρακτηριστικά. Μερικά από αυτά + είναι:</para> + + <itemizedlist> + <indexterm><primary>preemptive multitasking</primary></indexterm> + <indexterm><primary>preemptive πολυεπεξεργασία</primary></indexterm> + <listitem> + <para><emphasis>Preemptive πολυεπεξεργασία</emphasis> (preemptive + multitasking) με δυναμικό έλεγχο προτεραιότητας για να + εξασφαλιστεί ομαλός και δίκαιος διαμοιρασμός των πόρων του Η/Υ + μεταξύ εφαρμογών και χρηστών, ακόμη και στις πιο αντίξοες + συνθήκες.</para> + </listitem> + + <indexterm><primary>multi-user facilities</primary></indexterm> + <indexterm><primary>πολυχρηστικές δυνατότητες</primary></indexterm> + <listitem> + <para><emphasis>Πολυχρηστικές δυνατότητες</emphasis> (multi-user + facilities) οι οποίες επιτρέπουν σε πολλά άτομα ταυτόχρονα να + χρησιμοποιήσουν ένα σύστημα &os; για διαφορετικά πράγματα. Αυτό + σημαίνει, για παράδειγμα, ότι τα περιφερειακά του συστήματος, + όπως εκτυπωτές και οδηγοί ταινιών είναι σωστά μοιρασμένα μεταξύ + όλων των χρηστών του συστήματος ή του δικτύου και πως μπορούν να + τεθούν συγκεκριμένα όρια σε χρήστες ή ομάδες χρηστών, + προστατεύοντας κρίσιμους πόρους του συστήματος από υπερβολική + χρήση.</para> + </listitem> + + <indexterm><primary>TCP/IP networking</primary></indexterm> + <indexterm><primary>δικτυακές δυνατότητες TCP/IP</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Ισχυρές δυνατότητες <emphasis>δικτύωσης TCP/IP</emphasis> + (TCP/IP networking) με υποστήριξη για βιομηχανικά πρότυπα όπως + τα SCTP, DHCP, NFS, NIS, PPP, SLIP, IPsec και IPv6. Αυτό + σημαίνει πως ένα μηχάνημα &os; μπορεί να αλληλεπιδρά εύκολα με + άλλα συστήματα και να εργάζεται σαν εταιρικός εξυπηρετητής, + υποστηρίζοντας λειτουργίες ζωτικής σημασίας, όπως NFS + (απομακρυσμένη πρόσβαση σε αρχεία) και υπηρεσίες ηλεκτρονικού + ταχυδρομείου (e-mail), ή την παρουσία του οργανισμού σας στο + διαδίκτυο μέσω των υπηρεσιών WWW, FTP, routing και firewall + (ασφάλειας).</para> + </listitem> + + <indexterm><primary>memory protection</primary></indexterm> + <indexterm><primary>προστασία μνήμης</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Η <emphasis>προστασία της μνήμης</emphasis> (memory + protection) εξασφαλίζει ότι οι διάφορες εφαρμογές (ή οι χρήστες) + δεν αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Μια εφαρμογή που παρουσιάζει + κάποιο πρόβλημα δε μπορεί να επηρεάσει άλλες με κανέναν + τρόπο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το &os; είναι ένα λειτουργικό σύστημα + <emphasis>32-bit</emphasis> (<emphasis>64-bit</emphasis> σε + AMD64, και &ultrasparc;) και σχεδιάστηκε με + αυτό τον τρόπο εξ' αρχής.</para> + </listitem> + + <indexterm> + <primary>X Window System</primary> + </indexterm> + <listitem> + <para>Το βιομηχανικό πρότυπο <emphasis>X Window System</emphasis> + (X11R6) προσφέρει γραφικό περιβάλλον εργασίας (GUI) στο κόστος + μιας κοινής κάρτας VGA και μιας οθόνης και διατίθεται με + τον πλήρη πηγαίο κώδικα.</para> + </listitem> + + <indexterm> + <primary>συμβατότητα εκτελέσιμων</primary> + <secondary>Linux</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>συμβατότητα εκτελέσιμων</primary> + <secondary>SCO</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>συμβατότητα εκτελέσιμων</primary> + <secondary>SVR4</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>συμβατότητα εκτελέσιμων</primary> + <secondary>BSD/OS</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>συμβατότητα εκτελέσιμων</primary> + <secondary>NetBSD</secondary> + </indexterm> + <listitem> + <para><emphasis>Συμβατότητα εκτελέσιμων</emphasis> με πολλά + προγράμματα που έχουν μεταγλωττιστεί για Linux, SCO, SVR4, BSDI + και NetBSD.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Χιλιάδες <emphasis>έτοιμες-προς-εκτέλεση</emphasis> + εφαρμογές είναι διαθέσιμες από την συλλογή + <emphasis>ports</emphasis> και <emphasis>packages</emphasis> + για το &os;. Γιατί να ψάχνετε στο διαδίκτυο όταν μπορείτε να τα + βρείτε όλα εδώ;</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Στο διαδίκτυο είναι επίσης διαθέσιμες χιλιάδες πρόσθετες και + <emphasis>εύκολες στην προσαρμογή</emphasis> εφαρμογές. + Το &os; έχει συμβατότητα πηγαίου κώδικα με τα πιο + δημοφιλή εμπορικά συστήματα &unix;, επομένως οι περισσότερες + εφαρμογές χρειάζονται λίγες έως καθόλου μετατροπές για να + μεταγλωττιστούν (compile).</para> + </listitem> + + <indexterm><primary>virtual memory</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Η Δυναμική σελιδοποίηση <emphasis>εικονικής μνήμης</emphasis> + και το <quote>ολοκληρωμένο VM/buffer cache</quote> παρέχουν + υψηλή απόδοση σε εφαρμογές με αυξημένες ανάγκες σε μνήμη, ενώ + διατηρούν την ικανοποιητική απόκριση του συστήματος στους άλλους + χρήστες.</para> + </listitem> + + <indexterm> + <primary>Symmetric Multi-Processing (SMP)</primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>Συμμετρική Πολυ-Επεξεργασία (SMP)</primary> + </indexterm> + <listitem> + <para>Υποστήριξη <emphasis>SMP</emphasis> για μηχανήματα με + πολλαπλές CPU.</para> + </listitem> + + <indexterm> + <primary>compilers</primary> + <secondary>C</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>compilers</primary> + <secondary>C++</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>compilers</primary> + <secondary>FORTRAN</secondary> + </indexterm> + <listitem> + <para>Πλήρης σειρά εργαλείων ανάπτυξης για + <emphasis>C</emphasis>, <emphasis>C++</emphasis>, + και <emphasis>Fortran</emphasis>. Στη Συλλογή των Ports και των + έτοιμων πακέτων, θα βρείτε πολλές ακόμα γλώσσες προγραμματισμού, + κατάλληλες τόσο για έρευνα όσο και για ανάπτυξη λογισμικού.</para> + </listitem> + + <indexterm><primary>πηγαίος κώδικας</primary></indexterm> + <indexterm><primary>source code</primary></indexterm> + <listitem> + <para><emphasis>Η διαθεσιμότητα του πηγαίου κώδικα</emphasis> + ολόκληρου του συστήματος σημαίνει ότι έχετε τον υψηλότερο βαθμό + ελέγχου στο περιβάλλον σας. Γιατί να είστε κλειδωμένοι σε ένα + κλειστό σύστημα και να είστε εξαρτημένοι από τον προμηθευτή σας, + όταν μπορείτε να έχετε ένα πραγματικά ανοιχτό σύστημα;</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Εκτεταμένη <emphasis>online τεκμηρίωση</emphasis>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Και πολλά άλλα!</emphasis></para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <indexterm><primary>4.4BSD-Lite</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>Computer Systems Research Group (CSRG)</primary> + </indexterm> + <indexterm><primary>U.C. Berkeley</primary></indexterm> + <para>Το &os; βασίζεται στην έκδοση 4.4BSD-Lite του Computer + Systems Research Group (CSRG) του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο + Berkeley, και συνεχίζει την διακεκριμένη παράδοση του στην ανάπτυξη + συστημάτων BSD. Επιπρόσθετα στο εξαίρετο έργο που παρείχε το CSRG, το + &os; Project ξόδεψε πολλές χιλιάδες ώρες στη βελτιστοποίηση του + συστήματος για μέγιστες επιδόσεις και αξιοπιστία σε καθημερινές + καταστάσεις πραγματικού φόρτου εργασίας. Αν και πολλοί εμπορικοί + κολοσσοί δυσκολεύονται να προσφέρουν λειτουργικά συστήματα με τέτοια + χαρακτηριστικά, επιδόσεις και αξιοπιστία, το &os; μπορεί να τα + προσφέρει <emphasis>τώρα</emphasis>!</para> + + <para>Οι εφαρμογές στις οποίες μπορεί να χρησιμοποιηθεί το &os;, + πραγματικά περιορίζονται μόνο από την φαντασία σας. Από ανάπτυξη + λογισμικού μέχρι αυτοματισμούς εργοστασίων, από απογραφή ειδών + μέχρι την διόρθωση του αζιμούθιου απομακρυσμένων δορυφορικών + κεραιών, εάν μπορεί να γίνει με ένα εμπορικό προϊόν &unix;, είναι + παραπάνω από πιθανό ότι μπορεί να γίνει και με το &os;! Το &os; + επίσης ωφελείται σημαντικά από κυριολεκτικά χιλιάδες εφαρμογές + υψηλής ποιότητας που αναπτύσσονται από κέντρα ερευνών και + πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο, και συχνά διατίθενται σε χαμηλό + κόστος ή δωρεάν. Το πλήθος των εμπορικών εφαρμογών που διατίθενται + για το &os;, αυξάνεται επίσης καθημερινά.</para> + + <para>Ο πηγαίος κώδικας του ίδιου του &os; είναι πλήρως διαθέσιμος, + και έτσι το σύστημα μπορεί να προσαρμοστεί σε αφάνταστα υψηλό + επίπεδο για ειδικές εφαρμογές ή projects, και με τρόπους γενικά μη + πραγματοποιήσιμους σε άλλα λειτουργικά εμπορικών προμηθευτών. + Παρακάτω θα βρείτε μερικά μόνο παραδείγματα από εφαρμογές στις + οποίες μπορεί να χρησιμοποιηθεί αυτή τη στιγμή το &os;:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><emphasis>Υπηρεσίες Ίντερνετ:</emphasis> Το ισχυρό σύστημα + δικτύωσης TCP/IP του &os;, το αναδεικνύει σε ιδεώδη πλατφόρμα για + μια μεγάλη γκάμα υπηρεσιών Ίντερνετ όπως:</para> + + <itemizedlist> + <indexterm><primary>FTP servers</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Εξυπηρετητές FTP</para> + </listitem> + + <indexterm><primary>web servers</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Εξυπηρετητές ιστοσελίδων World Wide Web (κοινούς ή με + ασφαλή σύνδεση [SSL])</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Δρομολόγηση πρωτοκόλλων IPv4 και IPv6</para> + </listitem> + + <indexterm><primary>firewall</primary></indexterm> + <indexterm><primary>NAT</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Firewalls και πύλες NAT (<quote>IP masquerading</quote>)</para> + </listitem> + + <indexterm> + <primary>ηλεκτρονικό ταχυδρομείο</primary> + <see>email</see> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>email</primary> + </indexterm> + <listitem> + <para>Εξυπηρετητές ηλεκτρονικού ταχυδρομείου</para> + </listitem> + + <indexterm><primary>USENET</primary></indexterm> + <listitem> + <para>USENET News ή Bulletin Board Systems</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Και άλλα...</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Με το &os;, μπορείτε εύκολα να ξεκινήσετε από χαμηλά με + ένα φτηνό PC της οικογένειας 386, και καθώς η επιχείρηση σας + μεγαλώνει, να αναβαθμιστείτε σε ένα τετραπύρηνο επεξεργαστή Xeon + με δίσκους RAID.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Εκπαίδευση:</emphasis> Είστε φοιτητής + πληροφορικής ή κάποιου σχετικού τομέα; Δεν υπάρχει + καλύτερος τρόπος να μάθετε για λειτουργικά συστήματα, + αρχιτεκτονικές Η/Υ, και συστήματα δικτύων από την πρακτική + εμπειρία και την σε βάθος γνώση που μπορεί να σας παρέχει το + &os;. Το μεγάλο πλήθος των δωρεάν διαθέσιμων πακέτων εφαρμογών + CAD, γραφικής σχεδίασης, και μαθηματικών, κάνουν το &os; + εξαιρετικά χρήσιμο σε όσους το κύριο ενδιαφέρον τους στους + υπολογιστές είναι να + <emphasis>κάνουν τη δουλειά τους</emphasis>!</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Έρευνα:</emphasis> Με διαθέσιμο τον πηγαίο + κώδικα ολόκληρου του συστήματος, το &os; είναι μία + εξαίρετη πλατφόρμα για την έρευνα στα λειτουργικά συστήματα + όπως επίσης για άλλους κλάδους της πληροφορικής. Η φύση της + ελεύθερης διάθεσης του &os; επιτρέπει επίσης σε απομακρυσμένες + ομάδες να συνεργάζονται σε ιδέες ή να μοιράζονται την ανάπτυξη + εφαρμογών, χωρίς να ανησυχούν για άδειες χρήσης και χωρίς να + περιορίζεται η δυνατότητα τους για ελεύθερη συζήτηση οποιουδήποτε + θέματος σε ανοιχτές ομάδες συζήτησης (forums).</para> + </listitem> + + <indexterm><primary>router</primary></indexterm> + <indexterm><primary>DNS Server</primary></indexterm> + <listitem> + <para><emphasis>Δικτύωση:</emphasis> Χρειάζεστε ένα καινούργιο + router (δρομολογητή); Ένα εξυπηρετητή DNS; Ένα firewall για να + κρατάτε τον κόσμο έξω από το εσωτερικό σας δίκτυο; Το &os; + μπορεί εύκολα να μετατρέψει εκείνο το άχρηστο 386 ή 486 PC που + κάθεται στην γωνία, σε ένα προηγμένο δρομολογητή με εξεζητημένες + δυνατότητες φιλτραρίσματος πακέτων.</para> + </listitem> + + <indexterm> + <primary>Σύστημα X Window</primary> + <secondary>XFree86</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>Σύστημα X Window</primary> + <secondary>Accelerated-X</secondary> + </indexterm> + <listitem> + <para><emphasis>Σταθμός εργασίας με X Window:</emphasis> Το &os; + είναι μια εξαίρετη επιλογή για ένα οικονομικό εξυπηρετητή Χ + τερματικών, χρησιμοποιώντας τον ελεύθερα διαθέσιμο εξυπηρετητή + X11. Σε αντίθεση με τα απλά τερματικά X, με το &os; μπορείτε, + εφόσον το επιθυμείτε, να εκτελείτε πολλές εφαρμογές τοπικά, + απαλλάσσοντας έτσι τον κεντρικό εξυπηρετητή από περιττό φορτίο. + To &os; μπορεί να ξεκινήσει ακόμα και <quote>diskless</quote> + (χωρίς σκληρό δίσκο), κάνοντας έτσι τους προσωπικούς σταθμούς + εργασίας ακόμη πιο φτηνούς και ευκολότερους στη + διαχείριση.</para> + </listitem> + + <indexterm><primary>GNU Compiler Collection</primary></indexterm> + <listitem> + <para><emphasis>Ανάπτυξη Λογισμικού:</emphasis> Το βασικό + σύστημα του &os; διατίθεται ολοκληρωμένο, με πλήρη σειρά + εργαλείων ανάπτυξης, που περιλαμβάνουν τον αναγνωρισμένο + GNU C/C++ compiler και debugger.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Το &os; είναι διαθέσιμο σε μορφή πηγαίου κώδικα αλλά και έτοιμου, + μεταγλωττισμένου εκτελέσιμου σε CD-ROM, DVD, και μέσω ανώνυμου FTP. + Δείτε το <xref linkend="mirrors"> για περισσότερες πληροφορίες για + το πως να αποκτήσετε το &os;.</para> + </sect2> + + <sect2 id="introduction-nutshell-users"> + <title>Ποιος χρησιμοποιεί &os;;</title> + + <indexterm> + <primary>χρήστες</primary> + <secondary>μεγάλες τοποθεσίες που τρέχουν &os;</secondary> + </indexterm> + + <para>Το &os; χρησιμοποιείται ως βάση για την ανάπτυξη συσκευών και + προϊόντων σε μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρίες πληροφορικής, + περιλαμβανομένων των:</para> + + <itemizedlist> + <indexterm><primary>Apple</primary></indexterm> + <listitem> + <para><ulink url="http://www.apple.com/">Apple</ulink></para> + </listitem> + + <indexterm><primary>Cisco</primary></indexterm> + <listitem> + <para><ulink url="http://www.cisco.com/">Cisco</ulink></para> + </listitem> + + <indexterm><primary>Juniper</primary></indexterm> + <listitem> + <para><ulink url="http://www.juniper.net/">Juniper</ulink></para> + </listitem> + + <indexterm><primary>NetApp</primary></indexterm> + <listitem> + <para><ulink url="http://www.netapp.com/">NetApp</ulink></para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Το &os; χρησιμοποιείται για να υποστηρίζει μερικές από τις + μεγαλύτερες τοποθεσίες στο Ίντερνετ, περιλαμβανομένων των:</para> + + <itemizedlist> + <indexterm><primary>Yahoo!</primary></indexterm> + <listitem> + <para><ulink url="http://www.yahoo.com/">Yahoo!</ulink></para> + </listitem> + + <indexterm><primary>Yandex</primary></indexterm> + <listitem> + <para><ulink url="http://www.yandex.ru/">Yandex</ulink></para> + </listitem> + + <indexterm><primary>Apache</primary></indexterm> + <listitem> + <para><ulink url="http://www.apache.org/">Apache</ulink></para> + </listitem> + + <indexterm><primary>Rambler</primary></indexterm> + <listitem> + <para><ulink url="http://www.rambler.ru/">Rambler</ulink></para> + </listitem> + + <indexterm><primary>Sina</primary></indexterm> + <listitem> + <para><ulink url="http://www.sina.com/">Sina</ulink></para> + </listitem> + + <indexterm><primary>Pair Networks</primary></indexterm> + <listitem> + <para><ulink url="http://www.pair.com/">Pair Networks</ulink></para> + </listitem> + + <indexterm><primary>Sony Japan</primary></indexterm> + <listitem> + <para><ulink url="http://www.sony.co.jp/">Sony Japan</ulink></para> + </listitem> + + <indexterm><primary>Netcraft</primary></indexterm> + <listitem> + <para><ulink url="http://www.netcraft.com/">Netcraft</ulink></para> + </listitem> + + <indexterm><primary>NetEase</primary></indexterm> + <listitem> + <para><ulink url="http://www.163.com/">NetEase</ulink></para> + </listitem> + + <indexterm><primary>Weathernews</primary></indexterm> + <listitem> + <para><ulink url="http://www.wni.com/">Weathernews</ulink></para> + </listitem> + + <indexterm><primary>TELEHOUSE America</primary></indexterm> + <listitem> + <para><ulink url="http://www.telehouse.com/">TELEHOUSE + America</ulink></para> + </listitem> + + <indexterm><primary>Experts Exchange</primary></indexterm> + <listitem> + <para><ulink url="http://www.experts-exchange.com/">Experts + Exchange</ulink></para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>και πολλών ακόμη.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="history"> + <title>Πληροφορίες για το &os; Project</title> + + <para>Το ακόλουθο τμήμα παρέχει μερικές πληροφορίες σχετικές με + το project, και περιλαμβάνει μια σύντομη ιστορία του &os;, τους + στόχους, και το μοντέλο ανάπτυξης του.</para> + + <sect2 id="intro-history"> + <sect2info role="firstperson"> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Jordan</firstname> + <surname>Hubbard</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + + <title>Μια σύντομη ιστορία του &os;</title> + + <indexterm><primary>386BSD Patchkit</primary></indexterm> + <indexterm><primary>Hubbard, Jordan</primary></indexterm> + <indexterm><primary>Williams, Nate</primary></indexterm> + <indexterm><primary>Grimes, Rod</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>FreeBSD Project</primary> + <secondary>history</secondary> + </indexterm> + <para>To &os; Project γεννήθηκε στις αρχές του 1993, + μερικώς σαν εξέλιξη του <quote>Unofficial 386BSD + Patchkit</quote> από τους 3 τελευταίους συντονιστές του patchkit: + τον Nate Williams, τον Rod Grimes και εμένα.</para> + + <indexterm><primary>386BSD</primary></indexterm> + <para>Ο πρωταρχικός στόχος μας ήταν να παράγουμε ένα ενδιάμεσο + στιγμιότυπο (snapshot) του 386BSD ώστε να διορθώσουμε μερικά + προβλήματα που ο μηχανισμός του patchkit δεν ήταν ικανός να λύσει. + Μερικοί από σας, ίσως να θυμούνται πως ο αρχικός τίτλος εργασίας για + το project ήταν <quote>386BSD 0.5</quote> ή + <quote>386BSD Interim</quote> και αναφέρονταν σε αυτό ακριβώς το + γεγονός.</para> + + <indexterm><primary>Jolitz, Bill</primary></indexterm> + <para>Το 386BSD ήταν το λειτουργικό σύστημα του Bill Jolitz, το οποίο + μέχρι εκείνο το σημείο, υπέφερε βαριά έχοντας αμεληθεί για σχεδόν ένα + έτος. Καθώς το patchkit φούσκωνε ολοένα και περισσότερο + με το πέρασμα των ημερών, είχαμε αποφασίσει ομόφωνα πως έπρεπε να + γίνει κάτι, και αποφασίσαμε να συμπαρασταθούμε στον Bill παρέχοντας + του αυτό το ενδιάμεσο <quote>cleanup</quote> snapshot. Τα σχέδια αυτά + διακόπηκαν απότομα, όταν ξαφνικά ο Bill Jolitz αποφάσισε να αποσύρει + την έγκριση του στο project δίχως μια ξεκάθαρη ένδειξη του τι θα + έπρεπε να γίνει.</para> + + <indexterm><primary>Greenman, David</primary></indexterm> + <indexterm><primary>Walnut Creek CDROM</primary></indexterm> + <para>Δεν μας πήρε πολύ να αποφασίσουμε πως ο στόχος παρέμενε + αξιόλογος, ακόμη και χωρίς την βοήθεια του Bill, και έτσι υιοθετήσαμε + το όνομα <quote>&os;</quote>, που επινόησε ο David Greenman. + Οι αρχικοί στόχοι μας τέθηκαν αφού συμβουλευθήκαμε τους τότε χρήστες + του συστήματος, και όταν έγινε πλέον ξεκάθαρο πως το project είχε + πάρει σωστή πορεία και ίσως έτεινε να γίνει πραγματικότητα, ήρθα σε + επαφή με την Walnut Creek CDROM προσβλέποντας στην βελτίωση των + καναλιών διανομής του &os; για όλους αυτούς τους άτυχους που δεν + είχαν εύκολη πρόσβαση στο Ίντερνετ. Η Walnut Creek CDROM, όχι μόνο + υποστήριξε την ιδέα διανομής του &os; σε CD, αλλά προχώρησε αρκετά + περισσότερο, παρέχοντας στο project ένα μηχάνημα εργασίας και μια + γρήγορη σύνδεση στο Ίντερνετ. Δίχως τον βαθμό πίστης της Walnut + Creek CDROM σε αυτό που εκείνο τον καιρό ήταν ένα εντελώς άγνωστο + project, είναι πολύ απίθανο το &os; να είχε φτάσει τόσο μακριά, + και τόσο γρήγορα, όπως σήμερα.</para> + + <indexterm><primary>4.3BSD-Lite</primary></indexterm> + <indexterm><primary>Net/2</primary></indexterm> + <indexterm><primary>U.C. Berkeley</primary></indexterm> + <indexterm><primary>386BSD</primary></indexterm> + <indexterm><primary>Free Software Foundation</primary></indexterm> + <para>Η πρώτη διανομή CD-ROM (και με γενικά ευρεία διάδοση στο δίκτυο) + ήταν η &os; 1.0, που κυκλοφόρησε τον Δεκέμβρη του 1993. + Βασίζονταν σε μια ταινία του 4.3BSD-Lite (<quote>Net/2</quote>) του + U.C. Berkeley, έχοντας πάρει και πολλά στοιχεία από το 386BSD και + το Free Software Foundation. Ήταν αρκετά επιτυχημένη για πρώτη + προσπάθεια, και την συνεχίσαμε με την αρκετά επιτυχημένη έκδοση + &os; 1.1 που κυκλοφόρησε τον Μάϊο του 1994.</para> + + <indexterm><primary>Novell</primary></indexterm> + <indexterm><primary>U.C. Berkeley</primary></indexterm> + <indexterm><primary>Net/2</primary></indexterm> + <indexterm><primary>AT&T</primary></indexterm> + <para>Περίπου εκείνη την περίοδο, σχηματίστηκαν απρόσμενα στον ορίζοντα + σύννεφα καταιγίδας, καθώς η Novell και το U.C. Berkeley τακτοποίησαν + την μακράς διαρκείας δικαστική διαμάχη σχετικά με τα δικαιώματα της + ταινίας Net/2. Μία συνθήκη αυτής της συμφωνίας ήταν η παραδοχή από + την μεριά του U.C. Berkeley ότι μεγάλο μέρος του Net/2 ήταν + <quote>επιβαρυμένος</quote> κώδικας και ιδιοκτησία της Novell, η + οποία με την σειρά της το είχε αποκτήσει από την AT&T λίγο καιρό + πριν. Αυτό που πήρε ως αντάλλαγμα το Berkeley ήταν οι + <quote>ευλογίες</quote> της Novell ότι η έκδοση 4.4BSD-Lite, όταν + τελικά ολοκληρωνόταν, θα δηλωνόταν ως μη-επιβαρυμένη, και όλοι οι + μέχρι τότε χρήστες του Net/2 θα ενθαρρύνονταν ένθερμα να μεταβούν σε + αυτή. Αυτό συμπεριλάμβανε και το &os;, και στο project δόθηκε χρόνος + μέχρι τον Ιούλιο του 1994 να σταματήσει τις παραδόσεις των προϊόντων + που βασίζονταν στο Net/2. Υπό τους όρους αυτής της συμφωνίας, + επιτράπηκε στο project μια τελευταία έκδοση πριν την λήξη της + προθεσμίας, και αυτή ήταν η έκδοση &os; 1.1.5.1.</para> + + <para>Το &os; βρέθηκε τότε στη δυσχερή θέση κυριολεκτικά να + ξανα-ανακαλύψει τον εαυτό του από ένα σύνολο από bit του 4.4BSD-Lite, + εντελώς καινούργιο, και κυρίως ατελές. Οι εκδόσεις + <quote>Lite</quote> ήταν light (ελαφριές) εν' μέρει επειδή το CSRG + του Berkeley είχε αφαιρέσει μεγάλο όγκο κώδικα ο οποίος ήταν + απαραίτητος για να κατασκευαστεί ένα πραγματικά εκκινήσιμο + λειτουργικό σύστημα (λόγω διαφόρων νομικών ζητημάτων), και εν' μέρει + επειδή το port για Intel του 4.4 ήταν σε υψηλό βαθμό ατελές. + Η μετάβαση ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 1994, και σε αυτό το σημείο + κυκλοφόρησε η &os; 2.0 στο δίκτυο και σε CD-ROM (τέλη Δεκέμβρη). + Παρά το γεγονός ότι ήταν ακόμη αρκετά πρόχειρη μέσες-άκρες, + η έκδοση ήταν μια σημαντική επιτυχία και την ακολούθησε η + πιο αξιόπιστη και ευκολότερη ως προς την εγκατάσταση έκδοση + &os; 2.0.5 τον Ιούνιο του 1995.</para> + + <para>Κυκλοφορήσαμε την &os; 2.1.5 τον Αύγουστο του 1996, και + φάνηκε να είναι αρκετά δημοφιλής στους ISP και στις εμπορικές + κοινότητες, τόσο που άξιζε άλλο ένα παρακλάδι στον κορμό της + 2.1-STABLE. Αυτή ήταν η &os; 2.1.7.1, που κυκλοφόρησε τον + Φεβρουάριο του 1997 και ήταν η αποκορύφωση της κύριας ανάπτυξης της + 2.1-STABLE, η οποία βρίσκεται πλέον σε κατάσταση συντήρησης. + θα γίνονται μόνο βελτιώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις + bugs σε αυτό τον κορμό (RELENG_2_1_0).</para> + + <para>Η &os; 2.2 διακλαδώθηκε από την ανάπτυξη της κύριας γραμμής + (<quote>-CURRENT</quote>) τον Νοέμβριο του 1996, ως κλάδος RELENG_2_2, + και η πρώτη πλήρη έκδοση (2.2.1) κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του + 1997. Πρόσθετες εκδόσεις από τον κλάδο 2.2 δόθηκαν σε κυκλοφορία το + καλοκαίρι και το φθινόπωρο του '97, η τελευταία των οποίων (η 2.2.8) + εμφανίστηκε τον Νοέμβρη του 1998. Η πρώτη επίσημη έκδοση 3.0 + εμφανίστηκε τον Οκτώβριο του 1998 και σημάδεψε την αρχή του τέλους + για τον κλάδο 2.2.</para> + + <para>Ο κορμός διακλαδώθηκε πάλι στις 20 Ιανουαρίου 1999, οδηγώντας στην + 4.0-CURRENT και στον κλάδο 3.X-STABLE. Από τον 3.X-STABLE, η 3.1 + κυκλοφόρησε στις 15 Φεβρουαρίου 1999, η 3.2 στις 15 Μαΐου 1999, η 3.3 + στις 16 Σεπτεμβρίου 1999, η 3.4 στις 20 Δεκεμβρίου του 1999, και η + 3.5 στις 24 Ιουνίου 2000, την οποία ακολούθησε λίγες μέρες μετά μία + μικρής τάξεως αναβάθμιση, η 3.5.1, για να συμπεριληφθούν κάποιες + αναβαθμίσεις ασφαλείας της τελευταίας στιγμής στο Kerberos. Αυτή + ήταν και η τελική έκδοση από τον κλάδο της 3.X.</para> + + <para>Ένα νέο παρακλάδι δημιουργήθηκε στις 13 Μαρτίου 2000, + δημιουργώντας έτσι τον κλάδο ανάπτυξης 4.X-STABLE. Δημιουργήθηκαν + διάφορες εκδόσεις από αυτό τον κλάδο: Η 4.0-RELEASE κυκλοφόρησε τον + Μάρτιο του 2000, και η τελευταία 4.11-RELEASE κυκλοφόρησε τον + Ιανουάριο του 2005.</para> + + <para>Μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα αναμονής, η 5.0-RELEASE + ανακοινώθηκε στις 19 Ιανουαρίου του 2003. Ως αποκορύφωμα σχεδόν + τριών χρόνων εργασίας, η έκδοση αυτή εισήγαγε το &os; στο μονοπάτι + των εξελιγμένων πολυεπεξεργαστών και στην υποστήριξη εφαρμογών με + threads, ενώ εισήγαγε και υποστήριξη για τις πλατφόρμες &ultrasparc; + και <literal>ia64</literal>. Αυτήν την έκδοση ακολούθησε η 5.1 τον + Ιούνιο του 2003. Η τελευταία έκδοση 5.X από τον κορμό της -CURRENT + ήταν η 5.2.1-RELEASE, που κυκλοφόρησε τον Φεβρουάριο του 2004.</para> + + <para>Ο κορμός της RELENG_5, δημιουργήθηκε τον Αύγουστο του 2004, και + ακολούθησε η 5.3-RELEASE, η οποία σημάδεψε την αρχή των εκδόσεων από + τον κλάδο 5-STABLE. Η πιο πρόσφατη 5.5-RELEASE κυκλοφόρησε τον Μάιο + του 2006. Δεν Θα υπάρξουν πρόσθετες εκδόσεις από τον κορμό της + RELENG_5.</para> + + <para>Ο κορμός διακλαδώθηκε πάλι τον Ιούλιο του 2005, αυτή τη φορά για + την δημιουργία του κλάδου RELENG_6. Η 6.0-RELEASE είναι η πρώτη + έκδοση της σειράς 6.X, και κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 2005. Η πιο + πρόσφατη 6.4-RELEASE κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 2008. + Δεν θα υπάρξουν πρόσθετες εκδόσεις από τον κορμό της + RELENG_6. Αυτός είναι και ο τελευταίος κλάδος που υποστηρίζει την + αρχιτεκτονική Alpha.</para> + + <para>Ο κλάδος ανάπτυξης RELENG_7, δημιουργήθηκε τον Οκτώβριο του 2007. + Η πρώτη έκδοση από αυτό τον κλάδο, ήταν η 7.0-RELEASE + η οποία κυκλοφόρησε τον Φεβρουάριο του 2008. Η πιο πρόσφατη + 7.4-RELEASE κυκλοφόρησε τον Φεβρουάριο του 2011. + Δεν Θα υπάρξουν πρόσθετες εκδόσεις από τον κλάδο RELENG_7.</para> + + <para>Ο κορμός διακλαδώθηκε πάλι τον Αύγουστο του 2009, αυτή τη φορά + για την δημιουργία του κλάδου RELENG_8. Η 8.0-RELEASE είναι η πρώτη + έκδοση της σειράς 8.Χ και κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 2009. Η πιο + πρόσφατη &rel2.current;-RELEASE κυκλοφόρησε τον &rel2.current.date;. + Θα υπάρξουν πρόσθετες εκδόσεις από τον κλάδο RELENG_8.</para> + + <para>Ο κλάδος ανάπτυξης RELENG_9, δημιουργήθηκε τον Σεπτέμβριο + του 2011. Η πρώτη έκδοση από αυτό τον κλάδο, ήταν η + &rel.current;-RELEASE η οποία κυκλοφόρησε τον &rel.current.date;. + Θα υπάρξουν πρόσθετες εκδόσεις από τον κλάδο RELENG_9.</para> + + <para>Για την ώρα, η μακροπρόθεσμη ανάπτυξη συνεχίζεται στον + κλάδο 10.X-CURRENT. Νέες εκδόσεις SNAPshot του 10.X σε + CD-ROM (και φυσικά στο Διαδίκτυο), διατίθενται από τον + τον <ulink + url="ftp://current.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/snapshots/">snapshot + server</ulink> καθώς συνεχίζεται η ανάπτυξη.</para> + </sect2> + + <sect2 id="goals"> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Jordan</firstname> + <surname>Hubbard</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + + <title>Στόχοι του &os; Project</title> + + <indexterm> + <primary>FreeBSD Project</primary> + <secondary>goals</secondary> + </indexterm> + <para>Οι στόχοι του &os; Project είναι να παρέχει λογισμικό που + θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για οποιαδήποτε περίσταση και δίχως + δεσμεύσεις. Πολλοί από μας έχουν κάνει σημαντική επένδυση στον + κώδικα (και το project) και σίγουρα δε θα μας πείραζε πότε-πότε μια + μικρή οικονομική συνεισφορά, αλλά σίγουρα δεν είμαστε έτοιμοι να + επιμείνουμε σε αυτό. Πιστεύουμε ότι η πρωταρχική και σπουδαιότερη + <quote>αποστολή</quote> μας είναι να παρέχουμε κώδικα σε υπάρχοντες + και μελλοντικούς χρήστες, και για οποιοδήποτε σκοπό, ώστε ο κώδικας + μας να έχει την ευρύτερη πιθανή χρήση και να αποφέρει το μεγαλύτερο + δυνατό όφελος. Αυτό είναι, πιστεύω, ένας από τους σημαντικότερους + στόχους του Ελεύθερου Λογισμικού και ένας από τους οποίους + υποστηρίζουμε με ενθουσιασμό.</para> + + <indexterm> + <primary>GNU General Public License (GPL)</primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>GNU Lesser General Public License (LGPL)</primary> + </indexterm> + <indexterm><primary>BSD Copyright</primary></indexterm> + <para>Το τμήμα του πηγαίου μας κώδικα που βρίσκεται υπό την GNU + General Public License (GPL) ή την Library General Public License + (LGPL) έχει κάπως περισσότερες δεσμεύσεις, αν και σκοπός τους + είναι μάλλον να διασφαλίσουν την ελεύθερη διάθεση του κώδικα, παρά το + αντίθετο. Λόγω των επιπρόσθετων επιπλοκών που θέτει η άδεια χρήσης + GPL στην εμπορική χρήση του λογισμικού, προτιμούμε, όσο είναι εφικτό, + να παρέχουμε το λογισμικό μας υπό το χαλαρότερο BSD copyright.</para> + </sect2> + + <sect2 id="development"> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Satoshi</firstname> + <surname>Asami</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + + <title>Το Μοντέλο Ανάπτυξης του &os;</title> + + <indexterm> + <primary>FreeBSD Project</primary> + <secondary>μοντέλο ανάπτυξης</secondary> + </indexterm> + <para>Η ανάπτυξη του &os; είναι μία πολύ ανοικτή και ευέλικτη + διαδικασία, αφού κυριολεκτικά βασίζεται στην συνεισφορά + εκατοντάδων ανθρώπων από όλο τον κόσμο, όπως μπορείτε να δείτε από + την <ulink + url="&url.articles.contributors;/article.html">λίστα των + συνεργατών</ulink> μας. Η υποδομή ανάπτυξης του &os; επιτρέπει + στα εκατοντάδες μέλη της ομάδας ανάπτυξης να συνεργάζονται μέσω του + Ίντερνετ. Είμαστε σταθερά σε αναζήτηση για νέα μέλη στην ομάδα + ανάπτυξης και για ιδέες, και όσοι ενδιαφέρονται να ασχοληθούν ακόμη + περισσότερο με το project χρειάζεται απλά να επικοινωνήσουν μαζί μας + στην &a.hackers;. Επίσης η &a.announce; είναι διαθέσιμη σε όσους + επιθυμούν να ενημερώσουν άλλους χρήστες του &os; για κύριους + τομείς εργασίας σχετικά με το Project.</para> + + <para>Χρήσιμα πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε για το &os; Project + και την διαδικασία ανάπτυξης του, είτε δουλεύετε ανεξάρτητα είτε ως + στενοί συνεργάτες:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>Τα SVN και CVS repositories<anchor + id="development-cvs-repository"></term> + + <indexterm> + <primary>CVS</primary> + <secondary>repository</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>Concurrent Versions System</primary> + <see>CVS</see> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>SVN</primary> + <secondary>repository</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>Subversion</primary> + <see>SVN</see> + </indexterm> + <listitem> + <para>Για πολλά χρόνια, ο κεντρικός κορμός κώδικα του &os; + συντηρούνταν μέσω του <ulink + url="http://ximbiot.com/cvs/wiki/">CVS</ulink> + (Concurrent Versions System), ενός ελεύθερα διαθέσιμου + εργαλείου ελέγχου πηγαίου κώδικα που προσφέρεται ενσωματωμένο + στο &os;. Τον Ιούνιο του 2008, το Project αποφάσισε τη + μετάβαση στο <ulink + url="http://subversion.tigris.org">SVN</ulink> (Subversion). + Η αλλαγή κρίθηκε αναγκαία, καθώς οι τεχνικοί περιορισμοί του + <application>CVS</application> ήταν πλέον εμφανείς, εξαιτίας + του μεγέθους του αποθηκευμένου κώδικα και του ιστορικού που + τον συνοδεύει. Αν και το κύριο repository χρησιμοποιεί πλέον + το <application>SVN</application>, τα εργαλεία χρήστη όπως τα + <application>CVSup</application> και + <application>csup</application> τα οποία εξαρτώνται από τη + λειτουργία του παλαιότερου συστήματος + <application>CVS</application>, συνεχίζουν να λειτουργούν + κανονικά. Αυτό εξασφαλίζεται με συγχρονισμό των αλλαγών του + <application>SVN</application> στο υπάρχον + <application>CVS</application>. Τη δεδομένη στιγμή, το + <application>SVN</application> χρησιμοποιείται μόνο στο + κεντρικό repository πηγαίου κώδικα. Τα repositories που + χρησιμοποιούνται για το documentation (τεκμηρίωση), το + World Wide Web (το δικτυακό τόπο) καθώς και τα Ports, συνεχίζουν + να χρησιμοποιούν το <application>CVS</application>. Το κύριο + <ulink + url="http://www.FreeBSD.org/cgi/cvsweb.cgi">repository</ulink> + βρίσκεται σε ένα μηχάνημα στην Santa Clara CA, USA από όπου + αντιγράφεται σε μεγάλο αριθμό μηχανών mirror σε όλο τον κόσμο. + Ο κορμός <application>SVN</application>, ο οποίος περιέχει τους + κλάδους <link + linkend="current">-CURRENT</link> και <link + linkend="stable">-STABLE</link>, + μπορεί επίσης εύκολα να αντιγραφεί και στo δικό σας υπολογιστή. + Περισσότερες πληροφορίες για αυτό το θέμα μπορείτε να βρείτε + στην ενότητα <link linkend="synching">Συγχρονίζοντας τον Πηγαίο + σας Κώδικα</link>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Η λίστα των committers<anchor + id="development-committers"></term> + + <indexterm><primary>committers</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Οι <firstterm>committers</firstterm> + είναι άτομα που έχουν άδεια + <emphasis>εγγραφής (write)</emphasis> στον κορμό του CVS, και + είναι εξουσιοδοτημένοι να κάνουν μετατροπές στον κώδικα του + &os; (ο όρος <quote>committer</quote> + προέρχεται από την εντολή &man.cvs.1; + <command>commit</command>, η οποία χρησιμοποιείται για να + γίνουν νέες αλλαγές στο CVS repository). Ο καλύτερος τρόπος + για να τεθούν αλλαγές προς αναθεώρηση εκ μέρους της λίστας των + committers είναι να χρησιμοποιείται η εντολή &man.send-pr.1;. + Εάν το παραπάνω σύστημα φαίνεται μπλοκαρισμένο, μπορείτε να + τους προσεγγίσετε στέλνοντας email στην &a.committers;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>The FreeBSD core team<anchor id="development-core"></term> + + <indexterm><primary>core team</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Η <firstterm>&os; core team</firstterm> θα ήταν ισοδύναμη + με το διοικητικό συμβούλιο αν το &os; Project ήταν μια + ανώνυμη εταιρεία. Ο πρωταρχικός στόχος της core team είναι να + εξασφαλίσει ότι το project, στο σύνολο του, είναι σε καλή + κατάσταση και να το οδηγεί προς την σωστή κατεύθυνση. Μια από + τις λειτουργίες της core team είναι να προσκαλεί αφοσιωμένους + και υπεύθυνους developers να συμμετέχουν στην ομάδα ανάπτυξης + (τους committers) καθώς και να βρίσκει νέα μέλη για την ίδια + την core team καθώς κάποιοι αποχωρούν. Η παρούσα core team + εκλέχτηκε από ένα σύνολο υποψηφίων committers τον Ιούλιο του + 2010. Εκλογές διεξάγονται κάθε 2 χρόνια.</para> + + <para>Μερικά μέλη της core team έχουν επίσης ειδικούς τομείς + ευθύνης, και αυτό σημαίνει πως δεσμεύονται να εξασφαλίσουν ότι + ένα μεγάλο μέρος του συστήματος λειτουργεί όπως πρέπει. Για + ολοκληρωμένη λίστα της ομάδας ανάπτυξης του &os; και των τομέων + ευθύνης τους, παρακαλούμε δείτε την <ulink + url="&url.articles.contributors;/article.html">Λίστα των + Συνεργατών μας</ulink>.</para> + + <note> + <para>Τα περισσότερα μέλη του core team είναι εθελοντές όσον + αφορά την ανάπτυξη του &os; και δεν έχουν οικονομικής φύσεως + οφέλη από το project, επομένως η <quote>δέσμευση</quote> δεν + θα πρέπει να παρερμηνεύεται ως + <quote>εγγυημένη υποστήριξη</quote>. Η παραπάνω παρομοίωση + με το <quote>διοικητικό συμβούλιο</quote> δεν είναι πολύ + ακριβής, ίσως είναι καταλληλότερο να πούμε ότι πρόκειται + για ανθρώπους που θυσίασαν τις ζωές τους για χάρη του &os; + ενάντια στην καλύτερη τους κρίση!</para> + </note> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Εξωτερικοί συνεργάτες</term> + + <indexterm><primary>συνεργάτες</primary></indexterm> + <indexterm><primary>contributors</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Τέλος, αλλά οπωσδήποτε όχι μικρότερης σημασίας, η + μεγαλύτερη ομάδα ανάπτυξης είναι οι ίδιοι οι χρήστες που μας + παρέχουν σχόλια και διορθώσεις των bug σε σχεδόν σταθερή βάση. + Ο κύριος τρόπος για να κρατάτε επαφή με την μη-συγκεντρωτική + ομάδα ανάπτυξης του &os; είναι να γίνετε συνδρομητές στην + &a.hackers; όπου γίνονται οι ανάλογες συζητήσεις. Δείτε το + <xref linkend="eresources"> για περισσότερες πληροφορίες + σχετικά με τις διάφορες λίστες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του + &os;.</para> + + <para><citetitle><ulink + url="&url.articles.contributors;/article.html">Η + Λίστα Συνεργατών του &os;</ulink></citetitle> είναι μεγάλη + και συνεχώς αυξανόμενη, επομένως γιατί να μην γίνετε και εσείς + μέλος της και να συμβάλλετε σήμερα σε κάτι στο &os;;</para> + + <para>Η παροχή κώδικα δεν είναι ο μόνος τρόπος για να + συνεισφέρετε στο project. Για μια ολοκληρωμένη λίστα των + πραγμάτων στα οποία χρειαζόμαστε βοήθεια, παρακαλούμε + επισκεφθείτε την <ulink url="&url.base;/index.html">Δικτυακή + τοποθεσία του &os; Project</ulink>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Συνοψίζοντας, το μοντέλο ανάπτυξης μας είναι οργανωμένο σαν ένα + χαλαρό σύνολο ομόκεντρων κύκλων. Το συγκεντρωτικό μοντέλο είναι + σχεδιασμένο για να διευκολύνει τους <emphasis>χρήστες</emphasis> του + &os;, στους οποίους παρέχεται έτσι ένας εύκολος τρόπος παρακολούθησης + του βασικού κώδικα, και όχι για να αποκλείουμε πιθανούς συνεργάτες! + Επιθυμία μας είναι να παρουσιάσουμε ένα σταθερό λειτουργικό σύστημα + σε συνάρτηση με μια μεγάλη γκάμα από + <link linkend="ports">προγράμματα εφαρμογών</link> που οι χρήστες να + μπορούν εύκολα να εγκαθιστούν και να χρησιμοποιούν — για την + εκπλήρωση αυτών των στόχων, το μοντέλο αυτό δουλεύει πολύ καλά.</para> + + <para>Το μόνο που ζητάμε από όσους ενδιαφέρονται να ενωθούν μαζί μας + στην ομάδα ανάπτυξης του &os;, είναι λίγη από την ίδια αφοσίωση της + τωρινής ομάδας, για μια συνεχή πορεία στην επιτυχία του!</para> + </sect2> + + <sect2 id="relnotes"> + <title>Η Τρέχουσα Έκδοση του &os;</title> + + <indexterm><primary>NetBSD</primary></indexterm> + <indexterm><primary>OpenBSD</primary></indexterm> + <indexterm><primary>386BSD</primary></indexterm> + <indexterm><primary>Free Software Foundation</primary></indexterm> + <indexterm><primary>U.C. Berkeley</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>Computer Systems Research Group (CSRG)</primary> + </indexterm> + <para>Το &os; είναι ελεύθερα διαθέσιμο, βασίζεται ολόκληρο στον πηγαίο + κώδικα του 4.4BSD-Lite, και αναπτύσσεται για συστήματα ηλεκτρονικών + υπολογιστών βασισμένα σε επεξεργαστές Intel &i386;, &i486;, + &pentium;, &pentium; Pro, &celeron;, &pentium; II, + &pentium; III, &pentium; 4 (ή συμβατούς), &xeon;, + και Sun &ultrasparc;. + Βασίζεται κυρίως στο software της ομάδας U.C. Berkeley CSRG, με + κάποιες βελτιώσεις που προέρχονται από τα NetBSD, OpenBSD, 386BSD, + και το Free Software Foundation.</para> + + <para>Από την έκδοση του &os; 2.0 στα τέλη του 1994, η απόδοση, + το σύνολο των χαρακτηριστικών, και η σταθερότητα του &os; έχει + βελτιωθεί σημαντικά. + <!-- XXX το υπόλοιπο αυτής της παραγράφου είναι ακόμη αληθινό ? --> + Η μεγαλύτερη αλλαγή είναι η επανασχεδίαση του συστήματος εικονικής + μνήμης (virtual memory) με ένα ολοκληρωμένο VM/file buffer cache το + οποίο όχι μόνο αυξάνει την απόδοση, αλλά επίσης μειώνει τις + απαιτήσεις μνήμης του &os;, επιτρέποντας ως ελάχιστο αποδεκτό όριο + τα 5 MB. Περιέχονται επίσης και άλλες βελτιώσεις, όπως πλήρης + υποστήριξη πελάτη και εξυπηρετητή NIS, υποστήριξη συναλλαγών TCP, + dial-on-demand PPP, ενσωματωμένη υποστήριξη DHCP, ένα βελτιωμένο + υποσύστημα SCSI, υποστήριξη ISDN, υποστήριξη για ATM, FDDI, + προσαρμογείς δικτύου Fast και Gigabit Ethernet (1000 Mbit), + βελτιωμένη υποστήριξη για τους τελευταίους ελεγκτές της Adaptec και + πολλές χιλιάδες διορθώσεις λαθών (bug).</para> + + <para>Εκτός από τη βασική του διανομή, το &os; προσφέρει μια συλλογή + λογισμικού με χιλιάδες προγράμματα για καθημερινή χρήση. Την στιγμή + που γράφονται αυτές οι γραμμές, υπάρχουν πάνω από &os.numports; + ports! Η λίστα των ports ξεκινάει από εξυπηρετητές http (WWW), + μέχρι παιχνίδια, γλώσσες προγραμματισμού, κειμενογράφους, + και οτιδήποτε άλλο ενδιάμεσα. Η συνολική Συλλογή των Ports απαιτεί + προσεγγιστικά &ports.size; αποθηκευτικό χώρο, αφού όλα τα ports + εκφράζονται με <quote>deltas</quote> (αρχεία διαφορών) των αυθεντικών + πηγών τους. Το γεγονός αυτό μας επιτρέπει να αναβαθμίσουμε τα ports + πολύ ευκολότερα, και μειώνει δραστικά τις απαιτήσεις σε σκληρό δίσκο + σε σχέση με την παλαιότερη Συλλογή Ports 1.0. Για να μεταγλωττιστεί + (compile) ένα port, χρειάζεται απλώς να μεταβείτε στον κατάλογο του + προγράμματος που επιθυμείτε να εγκαταστήσετε, να πληκτρολογήσετε + <command>make install</command>, και να αφήσετε το σύστημα σας να + κάνει τα υπόλοιπα. Ολόκληρη η αυθεντική διανομή για κάθε port που + κάνετε build παρέχεται δυναμικά από το CD-ROM ή από μία τοπική + τοποθεσία FTP, έτσι τα ports που δεν χρειάζεστε δεν καταλαμβάνουν + άσκοπο χώρο στο σκληρό σας δίσκο. Σχεδόν κάθε port παρέχεται επίσης + και σαν προ-μεταγλωττισμένο (pre-compiled) + <quote>πακέτο (package)</quote>, το οποίο μπορεί να εγκατασταθεί με + μια απλή εντολή (<command>pkg_add</command>) για εκείνους που δεν + επιθυμούν να μεταγλωττίζουν τα ports τους από τον πηγαίο κώδικα. + Περισσότερες πληροφορίες για τα packages και τα ports μπορείτε να + βρείτε στο <xref linkend="ports">.</para> + + <para>Υπάρχει αρκετά μεγάλη επιπλέον τεκμηρίωση την οποία μπορεί να + βρείτε πολύ χρήσιμη για την διαδικασία εγκατάστασης και χρήσης του + &os;. Μπορείτε να την βρείτε εγκατεστημένη στον κατάλογο + <filename>/usr/share/doc</filename> σε οποιοδήποτε σύγχρονο μηχάνημα + &os;. Τα τοπικά εγκατεστημένα εγχειρίδια μπορείτε να τα δείτε σε + μορφή HTML, χρησιμοποιώντας οποιοδήποτε κατάλληλο browser στις + ακόλουθες URL:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>Το Εγχειρίδιο Χρήσης του &os;</term> + + <listitem> + <para><ulink type="html" + url="file://localhost/usr/share/doc/handbook/index.html"><filename>/usr/share/doc/handbook/index.html</filename></ulink></para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Συχνές ερωτήσεις του &os; (FAQ)</term> + + <listitem> + <para><ulink type="html" + url="file://localhost/usr/share/doc/faq/index.html"><filename>/usr/share/doc/faq/index.html</filename></ulink></para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Μπορείτε επίσης να δείτε τα πρωτότυπα (και συχνά αναβαθμιζόμενα) + αντίγραφα στο <ulink url="http://www.FreeBSD.org/"></ulink>.</para> + </sect2> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/jails/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/jails/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..2ed76fc195 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/jails/chapter.sgml @@ -0,0 +1,1042 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Jails + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/jails/chapter.sgml + %SRCID% 1.24 + +--> + +<chapter id="jails"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Matteo</firstname> + <surname>Riondato</surname> + <contrib>Συνεισφορά από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </chapterinfo> + + <title>Jails</title> + + <indexterm><primary>jails</primary></indexterm> + + <sect1 id="jails-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <para>Το κεφάλαιο αυτό εξηγεί τι είναι τα jails (φυλακές) του &os; και + πως χρησιμοποιούνται. Τα jails, που αναφέρονται ορισμένες φορές σαν + μια ενισχυμένη εναλλακτική λύση για + <emphasis>περιβάλλοντα chroot</emphasis>, είναι ένα ισχυρό εργαλείο για + διαχειριστές συστημάτων, αλλά η βασική τους χρήση μπορεί επίσης να + είναι χρήσιμη σε προχωρημένους χρήστες.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Τι είναι ένα jail και τι σκοπό μπορεί να εξυπηρετήσει σε + εγκαταστάσεις &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να φτιάξετε, να εκκινήσετε, και να σταματήσετε ένα + jail.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τα βασικά της διαχείρισης ενός jail, τόσο μέσα, όσο και έξω + από αυτό.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Άλλες πηγές χρήσιμων πληροφοριών σχετικά με τα jails είναι:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Η σελίδα manual του &man.jail.8;. Περιέχει πλήρη αναφορά + του βοηθητικού προγράμματος <command>jail</command> — + του διαχειριστικού εργαλείου που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο &os; + για την εκκίνηση, διακοπή, και έλεγχο των jails.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οι λίστες ταχυδρομείου και τα αρχεία τους. Τα αρχεία από την + &a.questions; και άλλες λίστες που εξυπηρετούνται από τον + &a.mailman.lists; περιέχουν πλήρη οδηγό για τα jails. Είναι πάντοτε + ενδιαφέρον να ψάχνετε τα αρχεία ή να δημοσιεύετε νέες ερωτήσεις + στη λίστα &a.questions.name;.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="jails-terms"> + <title>Όροι των Jails</title> + + <para>Για να κατανοήσετε καλύτερα το πως οι εσωτερικές λειτουργίες του + &os; σχετίζονται με τα jails και πως αυτές αλληλεπιδρούν με τα υπόλοιπα + μέρη του &os;, θα χρησιμοποιήσουμε εκτενώς τους παρακάτω όρους:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>&man.chroot.8; (εντολή)</term> + <listitem> + <para>Ένα βοηθητικό πρόγραμμα, το οποίο χρησιμοποιεί την κλήση + συστήματος &man.chroot.2; του &os; για να αλλάξει + τον γονικό κατάλογο (root directory) μιας διεργασίας και όλων των + άλλων διεργασιών που εξαρτώνται από αυτή.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&man.chroot.2; (περιβάλλον)</term> + <listitem> + <para>Το περιβάλλον μια διεργασίας που τρέχει μέσα σε ένα + <quote>chroot</quote>. Αυτό περιλαμβάνει πόρους όπως το τμήμα + του συστήματος αρχείων που είναι ορατό, τα ID του χρήστη και της + ομάδας που είναι διαθέσιμα, καθώς και τις διεπαφές δικτύου + (network interfaces), τους μηχανισμούς IPC κλπ.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&man.jail.8; (εντολή)</term> + <listitem> + <para>Το πρόγραμμα που σας επιτρέπει να διαχειρίζεστε το σύστημα + σας και να ξεκινάτε διεργασίες σε περιβάλλον jail.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>host (σύστημα (system), διεργασία (process), χρήστης (user), + κλπ.)</term> + <listitem> + <para>Το φυσικό σύστημα που φιλοξενεί και ελέγχει ένα περιβάλλον + jail. Το host system έχει πρόσβαση σε όλο το διαθέσιμο υλικό, + και μπορεί να ελέγξει διεργασίες τόσο μέσα όσο και έξω από το + περιβάλλον του jail. Μία από τις σημαντικότερες διαφορές μεταξύ + του host system και του jail είναι ότι οι περιορισμοί που + εφαρμόζονται στις διεργασίες του χρήστη root μέσα στο περιβάλλον + jail, δεν ισχύουν για τις διεργασίες στο host system.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>hosted (σύστημα (system), διεργασία (process), χρήστης (user), + κλπ.)</term> + <listitem> + <para>Μια διεργασία, ένας χρήστης ή κάποια άλλη οντότητα, του + οποίου η πρόσβαση στους πόρους του συστήματος περιορίζεται μέσα + από ένα jail.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </sect1> + + <sect1 id="jails-intro"> + <title>Εισαγωγή</title> + + <para>Μια και η διαχείριση ενός συστήματος μπορεί να είναι δύσκολη και + περίπλοκη, αναπτύχθηκαν αρκετά εργαλεία τα οποία μπορούν να κάνουν τη + ζωή ενός διαχειριστή πολύ πιο εύκολη. Τα εργαλεία αυτά προσφέρουν + κάποιες πρόσθετες δυνατότητες όσο αφορά τον τρόπο εγκατάστασης, + ρύθμισης και συντήρησης ενός συστήματος. Μια από τις εργασίες που + αναμένεται να εκτελέσει κάθε διαχειριστής συστήματος, είναι να ρυθμίσει + σωστά την ασφάλεια του συστήματος, προκειμένου να προσφέρει τις + υπηρεσίες για τις οποίες έχει προγραμματιστεί, χωρίς να επιτρέπει + συμβιβασμούς στην ασφάλεια.</para> + + <para>Ένα από τα εργαλεία που μπορούν να ενισχύσουν την ασφάλεια ενός + συστήματος &os; είναι τα <emphasis>jails</emphasis>. Τα Jails + πρωτοεμφανίστηκαν στο &os; 4.X από τον &a.phk;, αλλά βελτιώθηκαν + πολύ περισσότερο στην έκδοση &os; 5.X, προκειμένου να προσφέρουν + περισσότερες δυνατότητες και να είναι περισσότερο ευέλικτα. Η ανάπτυξή + τους συνεχίζεται ακόμη, με βελτιώσεις στους τομείς της ευχρηστίας, της + απόδοσης, της αξιοπιστίας και της ασφάλειας που πρέπει να + παρέχουν.</para> + + <sect2 id="jails-what"> + <title>Τι Είναι Ένα Jail</title> + + <para>Τα λειτουργικά συστήματα τύπου BSD, παρείχαν το &man.chroot.2; από + την εποχή του 4.2BSD. Η εντολή &man.chroot.8; μπορεί να + χρησιμοποιηθεί για να αλλάξει τον γονικό κατάλογο μιας ομάδας + διεργασιών, δημιουργώντας ένα ασφαλές περιβάλλον, ξεχωριστό από το + υπόλοιπο σύστημα. Όσες διεργασίες δημιουργούνται σε έναν τέτοιο + περιβάλλον, δεν έχουν πρόσβαση σε αρχεία και πόρους έξω από αυτό. + Για αυτό το λόγο, αν μια υπηρεσία τρέχει μέσα σε ένα τέτοιο + περιβάλλον, και κάποιος εισβολέας καταφέρει να διεισδύσει σε αυτή, δε + θα του επιτραπεί η πρόσβαση στο υπόλοιπο σύστημα. + Η εντολή &man.chroot.8; είναι πολύ καλή για απλές εργασίες οι οποίες + δε χρειάζονται να είναι πολύ ευέλικτες ή να διαθέτουν πολύπλοκα και + προηγμένα χαρακτηριστικά. Ωστόσο, από την αρχή της ιδέας του chroot, + βρέθηκαν αρκετοί τρόποι για να μπορέσει κάποιος να ξεφύγει από το + περιβάλλον αυτό. Παρ' όλο που έχουν διορθωθεί πολλά σφάλματα στις + πρόσφατες εκδόσεις του πυρήνα του &os;, ήταν ξεκάθαρο ότι η + &man.chroot.2; δεν ήταν η ιδανική λύση για την ασφάλιση υπηρεσιών. + Έπρεπε να υλοποιηθεί ένα νέο υποσύστημα.</para> + + <para>Αυτός είναι ένας από τους κύριους λόγους για την ανάπτυξη των + <emphasis>jails</emphasis>.</para> + + <para>Τα jails βελτίωσαν με διάφορους τρόπους την ιδέα του παραδοσιακού + περιβάλλοντος του &man.chroot.2;. Στο τυπικό περιβάλλον του + &man.chroot.2;, οι διεργασίες περιορίζονται μόνος ως προς το μέρος + του συστήματος αρχείων όπου μπορούν να έχουν πρόσβαση. Οι υπόλοιποι + πόροι του συστήματος (όπως οι χρήστες, οι τρέχοντες διεργασίες, το + υποσύστημα δικτύωσης) είναι κοινόχρηστοι μεταξύ των διεργασιών του + περιβάλλοντος chroot και των διεργασιών του host system. Τα jails + επεκτείνουν αυτό το μοντέλο, με την εικονικοποίηση όχι μόνο της + πρόσβασης στο σύστημα αρχείων, αλλά επίσης των χρηστών, του + υποσυστήματος δικτύωσης του πυρήνα του &os; και μερικών ακόμη + πραγμάτων. Περισσότερα για τις διαθέσιμες εντολές που μπορούν να + χρησιμοποιηθούν για τη ρύθμιση και τον έλεγχο ενός περιβάλλοντος jail + μπορείτε να βρείτε στο <xref linkend="jails-tuning">.</para> + + <para>Το Jail έχει τέσσερα κύρια στοιχεία:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Έναν κατάλογο με δική του δομή — το αρχικό σημείο + στο οποίο εισέρχεται ένα jail. Από τη στιγμή που μια διεργασία + βρίσκεται μέσα σε ένα jail, δεν επιτρέπεται να βγει έξω από τον + κατάλογο αυτό. Τα προβλήματα που ταλαιπωρούσαν τον σχεδιασμό του + &man.chroot.2; δεν επηρεάζουν τα jails του &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ένα hostname (όνομα συστήματος) — το hostname το οποίο + θα χρησιμοποιηθεί μέσα στο jail. Τα jails χρησιμοποιούνται + κυρίως για την εξυπηρέτηση δικτυακών υπηρεσιών, + επομένως η ύπαρξη ενός χαρακτηριστικού hostname που να + περιγράφει ταυτόχρονα και τη χρήση του, μπορεί να βοηθήσει αρκετά + τον διαχειριστή συστήματος.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μια διεύθυνση <acronym>IP</acronym> — αυτή η διεύθυνση + αντιστοιχεί σε ένα jail και δεν μπορεί να αλλάξει κατά τη + διάρκεια της ζωής του. Η διεύθυνση IP ενός jail είναι συνήθως + μία διεύθυνση τύπου alias για μια ήδη υπάρχουσα διεπαφή δικτύου + (network interface), αλλά κάτι τέτοιο δεν είναι απαραίτητο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μία εντολή — η διαδρομή προς ένα εκτελέσιμο το οποίο θα + εκτελείται μέσα στο jail. Η διαδρομή αυτή είναι σχετική ως προς + τον γονικό κατάλογο του περιβάλλοντος του jail, και μπορεί να + διαφέρει πολύ από jail σε jail ανάλογα με το συγκεκριμένο + περιβάλλον.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Εκτός αυτών, τα jails μπορούν να έχουν τις δικές τους ομάδες + χρηστών και τον δικό τους χρήστη <username>root</username>. Φυσικά, ο + έλεγχος που έχει ο χρήστης <username>root</username> του jail, + περιορίζεται μέσα στο περιβάλλον του jail, και από την + οπτική γωνία του host system, ο χρήστης αυτός δεν είναι παντοδύναμος. + Επιπλέον, ο χρήστης <username>root</username> του jail, δεν μπορεί + να εκτελέσει κρίσιμες εργασίες στο σύστημα έξω από το περιβάλλον του + &man.jail.8;. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις δυνατότητες και + τους περιορισμούς του <username>root</username> θα βρείτε στο + <xref linkend="jails-tuning">.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="jails-build"> + <title>Δημιουργώντας και Ελέγχοντας Jails</title> + + <para>Μερικοί διαχειριστές συστημάτων κατηγοριοποιούν τα jails σε δύο + ενότητες: τα <quote>complete (πλήρη)</quote> jails, τα οποία μιμούνται + ένα πραγματικό σύστημα &os;, και τα <quote>service</quote> jails, τα + οποία χρησιμοποιούνται για μια εφαρμογή ή υπηρεσία, που πιθανόν + εκτελείται με ειδικά προνόμια. Αυτός είναι ένας νοητικός διαχωρισμός + και δεν επιδρά στη διαδικασία δημιουργίας ενός jail. Η σελίδα manual + του &man.jail.8; περιέχει κατατοπιστικές πληροφορίες για τη διαδικασία + δημιουργίας ενός jail:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>setenv D <replaceable>/here/is/the/jail</replaceable></userinput> +&prompt.root; <userinput>mkdir -p $D</userinput> <co id="jailpath"> +&prompt.root; <userinput>cd /usr/src</userinput> +&prompt.root; <userinput>make buildworld</userinput> <co id="jailbuildworld"> +&prompt.root; <userinput>make installworld DESTDIR=$D</userinput> <co id="jailinstallworld"> +&prompt.root; <userinput>make distribution DESTDIR=$D</userinput> <co id="jaildistrib"> +&prompt.root; <userinput>mount -t devfs devfs $D/dev</userinput> <co id="jaildevfs"></screen> + + <calloutlist> + <callout arearefs="jailpath"> + <para>Ο καλύτερος τρόπος για να ξεκινήσετε είναι με την επιλογή μιας + θέσης (διαδρομής) για το jail σας. Εκεί θα βρίσκονται αποθηκευμένα + τα αρχεία του jail όσο αφορά το σύστημα σας. Μια καλή ιδέα είναι + το <filename class="directory">/usr/jail/<replaceable>jailname</replaceable></filename>, + όπου <replaceable>jailname</replaceable> το hostname με το οποίο θα + αναγνωρίζεται το jail. Το σύστημα αρχείων + <filename class="directory">/usr/</filename> έχει συνήθως αρκετό + χώρο για το σύστημα αρχείων του jail, το οποίο, για ένα + <quote>complete</quote> jail είναι ουσιαστικά + ένας κλώνος κάθε αρχείου του βασικού συστήματος μια προεπιλεγμένης + εγκατάστασης του &os;.</para> + </callout> + + <callout arearefs="jailbuildworld"> + <para>Το βήμα αυτό δεν απαιτείται αν έχετε μεταγλωττίσει στο παρελθόν + το βασικό σύστημα χρησιμοποιώντας την εντολή + <command>make world</command> ή + <command>make buildworld</command>. Μπορείτε απλώς να + εγκαταστήσετε το υπάρχον σύστημα σας στο νέο jail.</para> + </callout> + + <callout arearefs="jailinstallworld"> + <para>Η εντολή αυτή θα εμπλουτίσει τον κατάλογο που επιλέξατε για το + jail με όλα τα απαραίτητα αρχεία, βιβλιοθήκες, σελίδες βοήθειας + κλπ.</para> + </callout> + + <callout arearefs="jaildistrib"> + <para>Το <maketarget>distribution</maketarget> target του + <application>make</application> εγκαθιστά όλα τα αρχεία ρυθμίσεων + που απαιτούνται. Με απλά λόγια, εγκαθιστά κάθε αρχείο από το + <filename class="directory">/usr/src/etc/</filename> στον κατάλογο + <filename class="directory">/etc</filename> του περιβάλλοντος + jail: <filename class="directory">$D/etc/</filename>.</para> + </callout> + + <callout arearefs="jaildevfs"> + <para>Δε χρειάζεται να προσαρτήσετε το &man.devfs.8; στο περιβάλλον + του jail. Από την άλλη όμως, όλες, ή σχεδόν όλες οι εφαρμογές + χρειάζονται πρόσβαση σε τουλάχιστον μία συσκευή, αναλόγως με τον + σκοπό της εφαρμογής. Είναι πολύ σημαντικό να ελέγχεται η πρόσβαση + στις συσκευές μέσα σε ένα jail, καθώς λανθασμένες ρυθμίσεις + μπορεί να επιτρέψουν σε κάποιον εισβολέα να κάνει + <quote>άσχημα παιχνίδια</quote> μέσα στο jail. + Ο έλεγχος του &man.devfs.8; γίνεται μέσω ενός συνόλου κανόνων οι + οποίοι περιγράφονται στις σελίδες manual του &man.devfs.8; και του + &man.devfs.conf.5;.</para> + </callout> + </calloutlist> + + <para>Από την στιγμή που έχει εγκατασταθεί ένα jail, μπορεί να εκκινηθεί + με τη χρήση της εντολής &man.jail.8;. Η &man.jail.8; δέχεται τέσσερις + υποχρεωτικές παραμέτρους οι οποίες περιγράφονται στο + <xref linkend="jails-what">. Μπορείτε να δώσετε και άλλες παραμέτρους, + π.χ., για να εκτελέσετε μια διεργασία στο περιβάλλον του jail με τις + άδειες ενός συγκεκριμένου χρήστη. + Η παράμετρος <option><replaceable>command</replaceable></option> + εξαρτάται από τον τύπο του jail. Για ένα + <emphasis>εικονικό σύστημα</emphasis>, το <filename>/etc/rc</filename> + είναι μια καλή επιλογή, μια και στην ουσία θα κλωνοποιήσει + την διαδικασία εκκίνησης ενός πραγματικού συστήματος &os;. Για ένα + <emphasis>service</emphasis> jail, η παράμετρος εξαρτάται από την + υπηρεσία ή την εφαρμογή που θα τρέχει μέσα στο jail.</para> + + <para>Τα jails συνήθως ξεκινούν κατά την εκκίνηση και ο μηχανισμός + <filename>rc</filename> του &os; παρέχει έναν εύκολο τρόπο για να γίνει + κάτι τέτοιο.</para> + + <procedure> + <step> + <para>Η λίστα με τα jails που θέλετε να ξεκινάνε κατά την εκκίνηση θα + πρέπει να προστεθούν στο αρχείο &man.rc.conf.5;:</para> + + <programlisting>jail_enable="YES" # Set to NO to disable starting of any jails +jail_list="<replaceable>www</replaceable>" # Space separated list of names of jails</programlisting> + + <note> + <para>Το όνομα που έχει κάθε jail στη + λίστα <varname>jail_list</varname> επιτρέπεται να περιέχει μόνο + αλφαριθμητικούς χαρακτήρες.</para> + </note> + </step> + + <step> + <para>Για κάθε jail που υπάρχει στο <varname>jail_list</varname>, θα + πρέπει να προστεθεί μια ομάδα από ρυθμίσεις στο &man.rc.conf.5;, οι + οποίες θα το περιγράφουν:</para> + + <programlisting>jail_<replaceable>www</replaceable>_rootdir="/usr/jail/www" # jail's root directory +jail_<replaceable>www</replaceable>_hostname="<replaceable>www</replaceable>.example.org" # jail's hostname +jail_<replaceable>www</replaceable>_ip="192.168.0.10" # jail's IP address +jail_<replaceable>www</replaceable>_devfs_enable="YES" # mount devfs in the jail +jail_<replaceable>www</replaceable>_devfs_ruleset="<replaceable>www_ruleset</replaceable>" # devfs ruleset to apply to jail</programlisting> + + <para>Η προεπιλεγμένη εκκίνηση του jail μέσω του + &man.rc.conf.5;, θα ξεκινήσει το script του jail + <filename>/etc/rc</filename>, το οποίο υποθέτει ότι το jail είναι + ένα ολοκληρωμένο εικονικό σύστημα. Για service jails, η + προεπιλεγμένη εκκίνηση πρέπει να αλλάξει, ορίζοντας κατάλληλα την + επιλογή <varname>jail_<replaceable>jailname</replaceable>_exec_start</varname>.</para> + + <note> + <para>Για πλήρη λίστα των διαθέσιμων επιλογών, δείτε το + &man.rc.conf.5;.</para> + </note> + </step> + </procedure> + + <para>Το script <filename>/etc/rc.d/jail</filename> μπορεί να + χρησιμοποιηθεί για να ξεκινήσει ή να σταματήσει κάποιο jail + χειροκίνητα. Πρέπει όμως να υπάρχει η αντίστοιχη καταχώρηση στο + <filename>rc.conf</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/jail start <replaceable>www</replaceable></userinput> +&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/jail stop <replaceable>www</replaceable></userinput></screen> + + <para>Για την ώρα δεν υπάρχει κάποιος απόλυτα σωστός τρόπος για να + τερματίσετε κάποιο &man.jail.8;. Αυτό συμβαίνει, διότι οι εντολές + που χρησιμοποιούνται συνήθως για να τερματίσουν με ασφάλεια ένα + σύστημα, δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν μέσα στο περιβάλλον ενός jail. + Ο καλύτερος τρόπος για να τερματίσετε ένα jail είναι με την εκτέλεση + της ακόλουθης εντολής μέσα από το ίδιο το jail ή με χρήση του + βοηθητικού προγράμματος &man.jexec.8; έξω από αυτό:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sh /etc/rc.shutdown</userinput></screen> + + <para>Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτή τη διαδικασία μπορείτε να + βρείτε στη σελίδα βοηθείας του &man.jail.8;</para> + </sect1> + + <sect1 id="jails-tuning"> + <title>Λεπτομερής Ρύθμιση και Διαχείριση</title> + + <para>Υπάρχουν αρκετές επιλογές που μπορούν να εφαρμοστούν σε ένα jail, + καθώς και διάφοροι τρόποι για να συνδυαστεί ένα σύστημα &os; με jails + προκειμένου να παράγουν εφαρμογές υψηλότερου επιπέδου. Η ενότητα αυτή + παρουσιάζει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Μερικές από τις διαθέσιμες επιλογές για την ρύθμιση της + συμπεριφοράς και των περιορισμών ασφαλείας που υλοποιούνται από την + εγκατάσταση ενός jail.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μερικές εφαρμογές υψηλού επιπέδου για τη διαχείριση jails, + οι οποίες είναι διαθέσιμες μέσω της συλλογής των Ports του &os; και + μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην υλοποίηση ολοκληρωμένων λύσεων με + τη χρήση jails.</para> + </itemizedlist> + + <sect2 id="jails-tuning-utilities"> + <title>Εργαλεία συστήματος του &os; για τη ρύθμιση jails</title> + + <para>Λεπτομερής ρύθμιση ενός jail γίνεται κατά κύριο λόγο μέσω των + μεταβλητών του &man.sysctl.8;. Υπάρχει ένα ειδικό subtree του sysctl + το οποίο αποτελεί τη βάση για την οργάνωση όλων των σχετικών + επιλογών: πρόκειται για την ιεραρχία επιλογών πυρήνα + <varname>security.jail.*</varname>. Παρακάτω θα βρείτε μια λίστα με + τα κύρια sysctl που σχετίζονται με κάποιο jail καθώς και τις + προεπιλεγμένες τιμές τους. Τα ονόματα μάλλον εξηγούν από μόνα τους + την αντίστοιχη λειτουργία, αλλά για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε + να δείτε τις σελίδες βοήθειας των &man.jail.8; + και &man.sysctl.8;.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><varname>security.jail.set_hostname_allowed: 1</varname></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><varname>security.jail.socket_unixiproute_only: 1</varname></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><varname>security.jail.sysvipc_allowed: 0</varname></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><varname>security.jail.enforce_statfs: 2</varname></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><varname>security.jail.allow_raw_sockets: 0</varname></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><varname>security.jail.chflags_allowed: 0</varname></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><varname>security.jail.jailed: 0</varname></para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Οι μεταβλητές αυτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τον + διαχειριστή του <emphasis>host system</emphasis> + προκειμένου να προσθέσει ή να αφαιρέσει περιορισμούς οι οποίοι + υπάρχουν αρχικά στον χρήστη <username>root</username>. Υπάρχουν όμως + και κάποιοι περιορισμοί οι οποίοι δεν μπορούν να αφαιρεθούν. + Ο χρήστης <username>root</username> δεν επιτρέπεται να προσαρτά ή να + απο-προσαρτά συστήματα αρχείων μέσα από ένα &man.jail.8;. Ο + <username>root</username> μέσα σε ένα jail δεν επιτρέπεται να + φορτώσει ή να αποφορτώσει τους κανόνες (rulesets) του &man.devfs.8;, + το firewall, και διάφορες άλλες εργασίες διαχείρισης οι οποίες + χρειάζονται τροποποίηση των δεδομένων του πυρήνα, όπως για παράδειγμα + ο ορισμός του <varname>securelevel</varname> του πυρήνα.</para> + + <para>Το βασικό σύστημα του &os; περιέχει τα βασικά εργαλεία για τη + προβολή πληροφοριών σχετικά με τα ενεργά jails, και επίσης για την + ανάθεση συγκεκριμένων εντολών διαχείρισης σε κάποιο jail. Οι εντολές + &man.jls.8; και &man.jexec.8; αποτελούν μέρος του βασικού συστήματος + του &os;, και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να τις παρακάτω απλές + εργασίες:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Προβολή λίστας των ενεργών jails και τον αντίστοιχων + χαρακτηριστικών τους - jail identifier (<acronym>JID</acronym>), + διεύθυνση <acronym>IP</acronym>, hostname και path.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Προσκόλληση σε κάποιο ενεργό jail, από το host system, και + εκτέλεση κάποιας εντολής μέσα στο jail ή εκτέλεση εργασιών + διαχείρισης μέσα στο jail. Κάτι τέτοιο είναι ιδιαίτερα χρήσιμο + όταν ο χρήστης <username>root</username> επιθυμεί να τερματίσει + με ασφάλεια κάποιο jail. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί η εντολή + &man.jexec.8; για την εκτέλεση κάποιου shell μέσα στο jail + προκειμένου να εκτελεστούν εργασίες διαχείρισης, για + παράδειγμα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>jexec <replaceable>1</replaceable> tcsh</userinput></screen> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2 id="jails-tuning-admintools"> + <title>Εργαλεία διαχείρισης υψηλού επιπέδου στη συλλογή Ports + του &os;</title> + + <para>Ανάμεσα στις διάφορες εφαρμογές τρίτων κατασκευαστών για τη + διαχείριση των jails, ένα από τα ποιο ολοκληρωμένα και χρήσιμα πακέτα + είναι το <filename role="package">sysutils/jailutils</filename>. + Αποτελεί ένα σύνολο μικρών εφαρμογών + οι οποίες συνεισφέρουν στη διαχείριση του &man.jail.8;. Για + περισσότερες πληροφορίες, δείτε στον δικτυακό του τόπο.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="jails-application"> + <title>Εφαρμογή των Jails</title> + + <sect2 id="jails-service-jails"> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Daniel</firstname> + <surname>Gerzo</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + <!-- 15. May 2007 --> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + + <title>Service Jails</title> + + <para>Η ενότητα αυτή είναι βασισμένη στην ιδέα που παρουσιάστηκε αρχικά + από τον &a.simon; στο <ulink + url="http://simon.nitro.dk/service-jails.html"></ulink>, καθώς και + σε ένα ανανεωμένο άρθρο του Ken Tom <email>locals@gmail.com</email>. + Στην ενότητα αυτή θα σας δείξουμε πως να στήσετε ένα σύστημα &os; το + οποίο να διαθέτει ένα επιπλέον επίπεδο ασφάλειας, με τη χρήση του + &man.jail.8;. Υποθέτουμε ότι το σύστημα τρέχει τουλάχιστον RELENG_6_0 + και ότι έχετε κατανοήσει όλες τις προηγούμενες πληροφορίες του + κεφαλαίου.</para> + + <sect3 id="jails-service-jails-design"> + <title>Σχεδιασμός</title> + + <para>Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα με τα jails είναι η + διαχείριση της διαδικασίας αναβαθμίσεων. Αυτό τείνει να είναι + πρόβλημα διότι το κάθε jail πρέπει να δημιουργηθεί από την αρχή σε + κάθε αναβάθμιση. Συνήθως δεν είναι πρόβλημα αν έχετε ένα μόνο jail, + μια και πρόκειται για σχετικά απλή διαδικασία, αλλά γίνεται + κουραστική και χρονοβόρα αν έχετε πολλά jails.</para> + + <warning> + <para>Οι παρακάτω ρυθμίσεις προϋποθέτουν εμπειρία με το &os; και τη + χρήση των διάφορων χαρακτηριστικών του. Εάν τα παρακάτω βήματα + σας φαίνονται πολύ περίπλοκα, είναι καλύτερα να ρίξετε μια ματιά + σε κάτι ποιο απλό όπως το + <filename role="package">sysutils/ezjail</filename>, το οποίο + παρέχει έναν ευκολότερο τρόπο διαχείρισης των jails του &os; και + δεν είναι τόσο εξειδικευμένο όσο οι παρακάτω ρυθμίσεις.</para> + </warning> + + <para>Η ιδέα αυτή έχει παρουσιαστεί για να λύσει τέτοιου είδους + προβλήματα, με την βοήθεια της κοινής χρήσης όσο το δυνατόν + περισσότερων αρχείων μεταξύ των jails, με έναν ασφαλή + όμως τρόπο — χρησιμοποιώντας προσαρτήσεις τύπου + &man.mount.nullfs.8; και μόνο για ανάγνωση (read only) + έτσι ώστε η αναβάθμιση να είναι ευκολότερη, και η χρήση μεμονωμένων + jails για κάθε υπηρεσία να καθίσταται επιθυμητή. Επιπλέον, παρέχει + έναν απλό τρόπο για να προσθέσετε και να αφαιρέσετε jails όπως + επίσης και να τα αναβαθμίσετε.</para> + + <note> + <para>Παραδείγματα υπηρεσιών τέτοιου τύπου: ένας + <acronym>HTTP</acronym> server, ένας <acronym>DNS</acronym> + server, ένας <acronym>SMTP</acronym> server, κλπ.</para> + </note> + + <para>Οι στόχοι των παρακάτω ρυθμίσεων είναι:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Δημιουργία απλών και κατανοητών jails. + Αυτό σημαίνει ότι <emphasis>δεν</emphasis> θα τρέξουμε ένα + πλήρες installworld σε κάθε jail.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Εύκολη προσθήκη και διαγραφή jails.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Εύκολη αναβάθμιση υπαρχόντων jails.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Δυνατότητα δημιουργίας προσαρμοσμένου τμήματος + του &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Όσο περισσότερη ασφάλεια είναι δυνατόν, με ελαχιστοποίηση + της πιθανότητας κακόβουλης χρήσης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Εξοικονόμηση χώρου και inodes.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Όπως έχουμε ήδη πει, ο σχεδιασμός αυτός εξαρτάται ιδιαίτερα από + την ύπαρξη ενός αρχικού template στο οποίο δεν επιτρέπεται η + εγγραφή δεδομένων (γνωστό ως <application>nullfs</application>) και + το οποίο πρέπει να έχει προσαρτηθεί σε κάθε jail, όπως επίσης και + στην ύπαρξη για κάθε jail μιας συσκευής που να επιτρέπει τόσο την + ανάγνωση όσο και την εγγραφή. Μια τέτοια συσκευή μπορεί να είναι + κάποιος ξεχωριστός φυσικός δίσκος, μια κατάτμηση, ή κάποια συσκευή + vnode &man.md.4;. Στο παρακάτω παράδειγμα, θα χρησιμοποιήσουμε + προσαρτήσεις τύπου <application>nullfs</application> στις οποίες + θα επιτρέπεται εγγραφή και ανάγνωση.</para> + + <para>Η δομή του συστήματος αρχείων περιγράφεται στην παρακάτω + λίστα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Κάθε jail θα προσαρτάται κάτω από τον κατάλογο <filename + class="directory">/home/j</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <filename class="directory">/home/j/mroot</filename> + είναι το template για το κάθε jail και η κατάτμηση μόνο + ανάγνωσης για όλα τα jails.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Θα δημιουργηθεί ένας κενός κατάλογος για κάθε jail κάτω + από τον κατάλογο + <filename class="directory">/home/j</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Κάθε jail θα έχει έναν κατάλογο + <filename class="directory">/s</filename>, ο οποίος θα είναι + σύνδεσμος προς το εγγράψιμο μέρος του συστήματος.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Κάθε jail θα έχει το δικό εγγράψιμο μέρος το οποίο + θα βασίζεται στο + <filename class="directory">/home/j/skel</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Κάθε jailspace (το εγγράψιμο μέρος κάθε jail) θα πρέπει + να δημιουργηθεί στον κατάλογο + <filename class="directory">/home/js</filename>.<para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <note> + <para>Όλα αυτά προϋποθέτουν ότι τα jails βρίσκονται κάτω από τον + κατάλογο <filename class="directory">/home</filename>. Αυτό + βέβαια μπορεί να αλλάξει σε οτιδήποτε εσείς θέλετε, αλλά θα + επηρεάσει όλα τα παρακάτω παραδείγματα.</para> + </note> + <!-- Insert an image or drawing here to illustrate the example. --> + </sect3> + + <sect3 id="jails-service-jails-template"> + <title>Δημιουργώντας το Template</title> + + <para>Η ενότητα αυτή θα περιγράψει τα βήματα που χρειάζονται + προκειμένου να δημιουργήσετε το πρωταρχικό template το οποίο θα + περιέχει το τμήμα των jails που είναι μόνο για ανάγνωση.</para> + + <para>Είναι πάντοτε καλή ιδέα να αναβαθμίζετε το &os; στη τελευταία + έκδοση -RELEASE. Για το σκοπό αυτό, διαβάστε το αντίστοιχο + <ulink url="&url.books.handbook;/makeworld.html">κεφάλαιο</ulink> + στο Εγχειρίδιο. Στη περίπτωση που η αναβάθμιση + δεν είναι εφικτή, θα χρειαστείτε buildworld για να μπορέσετε να + συνεχίσετε. Επιπλέον θα χρειαστείτε το πακέτο + <filename role="package">sysutils/cpdup</filename>. Θα + χρησιμοποιήσουμε το βοηθητικό πρόγραμμα &man.portsnap.8; για να + κατεβάσουμε τη συλλογή των Ports. Για τους νεο-εισερχόμενους, + συνίσταται η ανάγνωση του <ulink + url="&url.books.handbook;/portsnap.html">κεφαλαίου για το + Portsnap</ulink> στο Εγχειρίδιο του &os;.</para> + + <procedure> + <step> + <para>Αρχικά, δημιουργήστε μια δομή καταλόγων για το σύστημα + αρχείων το οποίο θα είναι μόνο για ανάγνωση, και το οποίο θα + περιέχει τα εκτελέσιμα (binaries) του &os; για τα jails. + Στη συνέχεια πηγαίνετε στον κατάλογο όπου βρίσκονται τα αρχεία + πηγαίου κώδικα (source tree) του &os; και + εγκαταστήστε τα αντίστοιχα αρχεία στο jail template:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mkdir /home/j /home/j/mroot</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd /usr/src</userinput> +&prompt.root; <userinput>make installworld DESTDIR=/home/j/mroot</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Επόμενο βήμα είναι να προετοιμάσετε τη συλλογή των Ports + του &os; για τα jails όπως επίσης και ένα &os; source tree, το + οποίο θα χρειαστεί για το + <application>mergemaster</application>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /home/j/mroot</userinput> +&prompt.root; <userinput>mkdir usr/ports</userinput> +&prompt.root; <userinput>portsnap -p /home/j/mroot/usr/ports fetch extract</userinput> +&prompt.root; <userinput>cpdup /usr/src /home/j/mroot/usr/src</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Δημιουργήστε το σκελετό για το τμήμα του συστήματος όπου + προορίζεται για ανάγνωση και εγγραφή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mkdir /home/j/skel /home/j/skel/home /home/j/skel/usr-X11R6 /home/j/skel/distfiles</userinput> +&prompt.root; <userinput>mv etc /home/j/skel</userinput> +&prompt.root; <userinput>mv usr/local /home/j/skel/usr-local</userinput> +&prompt.root; <userinput>mv tmp /home/j/skel</userinput> +&prompt.root; <userinput>mv var /home/j/skel</userinput> +&prompt.root; <userinput>mv root /home/j/skel</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Χρησιμοποιήστε το <application>mergemaster</application> + για να εγκαταστήσετε τα αρχεία ρυθμίσεων που λείπουν. Στη + συνέχεια διαγράψτε όλους τους έξτρα καταλόγους + που δημιουργεί το <application>mergemaster</application>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mergemaster -t /home/j/skel/var/tmp/temproot -D /home/j/skel -i</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd /home/j/skel</userinput> +&prompt.root; <userinput>rm -R bin boot lib libexec mnt proc rescue sbin sys usr dev</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Τώρα, δημιουργήστε συνδέσμους από το σύστημα αρχείων στο + οποίο επιτρέπεται η εγγραφή, προς το σύστημα αρχείων που είναι + μόνο για ανάγνωση. Βεβαιωθείτε ότι οι σύνδεσμοι έχουν + δημιουργηθεί στις σωστές θέσεις <filename + class="directory">s/</filename>. Η ύπαρξη πραγματικών + καταλόγων ή η δημιουργία καταλόγων σε λάθος θέσεις θα οδηγήσουν + την εγκατάσταση σε αποτυχία.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /home/j/mroot</userinput> +&prompt.root; <userinput>mkdir s</userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -s s/etc etc</userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -s s/home home</userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -s s/root root</userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -s ../s/usr-local usr/local</userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -s ../s/usr-X11R6 usr/X11R6</userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -s ../../s/distfiles usr/ports/distfiles</userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -s s/tmp tmp</userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -s s/var var</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Σαν τελευταίο βήμα, δημιουργήστε ένα γενικό αρχείο + <filename>/home/j/skel/etc/make.conf</filename> με τα παρακάτω + δεδομένα:</para> + + <programlisting>WRKDIRPREFIX?= /s/portbuild</programlisting> + + <para>Έχοντας ορίσει το <literal>WRKDIRPREFIX</literal> με + αυτόν τον τρόπο, θα μπορείτε να μεταγλωττίσετε ports του &os; + μέσα σε κάθε jail. Θυμηθείτε ότι ο κατάλογος των ports είναι + μέρος του συστήματος αρχείων που έχει προσαρτηθεί μόνο για + ανάγνωση. Η προσαρμοσμένη διαδρομή για το + <literal>WRKDIRPREFIX</literal> επιτρέπει την μεταγλώττιση + των ports στο εγγράψιμο μέρος του κάθε jail.</para> + </step> + </procedure> + </sect3> + + <sect3 id="jails-service-jails-creating"> + <title>Δημιουργώντας Jails</title> + + <para>Τώρα που έχουμε ένα ολοκληρωμένο &os; jail template, μπορούμε να + εγκαταστήσουμε και να ρυθμίσουμε τα jails στο + <filename>/etc/rc.conf</filename>. Το παράδειγμα αυτό δείχνει + τη δημιουργία τριών jails: <quote>NS</quote>, + <quote>MAIL</quote> και <quote>WWW</quote>.<para> + + <procedure> + <step> + <para>Εισάγετε τις παρακάτω γραμμές στο αρχείο + <filename>/etc/fstab</filename>, ώστε το μόνο για ανάγνωση + template για τα jails και ο εγγράψιμος χώρος + να είναι διαθέσιμα στα αντίστοιχα jails:</para> + + <programlisting>/home/j/mroot /home/j/ns nullfs ro 0 0 +/home/j/mroot /home/j/mail nullfs ro 0 0 +/home/j/mroot /home/j/www nullfs ro 0 0 +/home/js/ns /home/j/ns/s nullfs rw 0 0 +/home/js/mail /home/j/mail/s nullfs rw 0 0 +/home/js/www /home/j/www/s nullfs rw 0 0</programlisting> + + <note> + <para>Οι κατατμήσεις που είναι σημειωμένες με 0 pass number δεν + ελέγχονται κατά την εκκίνηση από το &man.fsck.8;, ενώ για τις + κατατμήσεις με 0 dump number, η &man.dump.8; δεν θα + δημιουργεί αντίγραφα ασφαλείας. Προφανώς, δεν θέλουμε το + <application>fsck</application> να ελέγχει τις προσαρτήσεις + τύπου <application>nullfs</application>, ούτε και το + <application>dump</application> να κρατά αντίγραφα από τα + μόνο για ανάγνωση nullfs συστήματα αρχείων των jails. Αυτός + είναι και ο λόγος που βάλαμε <quote>0 0</quote> στις δύο + τελευταίες στήλες κάθε εγγραφής του + <filename>fstab</filename>.</para> + </note> + </step> + + <step> + <para>Ρυθμίστε τα jails στο + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>jail_enable="YES" +jail_set_hostname_allow="NO" +jail_list="ns mail www" +jail_ns_hostname="ns.example.org" +jail_ns_ip="192.168.3.17" +jail_ns_rootdir="/home/j/ns" +jail_ns_devfs_enable="YES" +jail_mail_hostname="mail.example.org" +jail_mail_ip="192.168.3.18" +jail_mail_rootdir="/home/j/mail" +jail_mail_devfs_enable="YES" +jail_www_hostname="www.example.org" +jail_www_ip="62.123.43.14" +jail_www_rootdir="/home/j/www" +jail_www_devfs_enable="YES"</programlisting> + <warning> + <para>Ο λόγος για τον οποίο θέτουμε τη μεταβλητή + <varname>jail_<replaceable>name</replaceable>_rootdir</varname> + να δείχνει στο + <filename class="directory">/usr/home</filename> + αντί για το <filename class="directory">/home</filename> + είναι ότι η φυσική διαδρομή για τον κατάλογο + <filename class="directory">/home </filename> σε μια τυπική + εγκατάσταση του &os; είναι το + <filename class="directory">/usr/home</filename>. Η μεταβλητή + <varname>jail_<replaceable>name</replaceable>_rootdir</varname> + <emphasis>δεν</emphasis> δεν πρέπει να δείχνει προς διαδρομή + που περιλαμβάνει συμβολικό δεσμό, διαφορετικά τα jails θα + αρνηθούν να ξεκινήσουν. Χρησιμοποιήστε το βοηθητικό πρόγραμμα + &man.realpath.1; για να προσδιορίσετε την τιμή που θα πρέπει + να λάβει αυτή η μεταβλητή. Δείτε το &os;-SA-07:01.jail + Security Advisory για περισσότερες πληροφορίες.</para> + </warning> + </step> + + <step> + <para>Δημιουργήστε τα απαραίτητα σημεία προσαρτήσεων για το + σύστημα αρχείων μόνο ανάγνωσης του κάθε jail:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mkdir /home/j/ns /home/j/mail /home/j/www</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Εγκαταστήστε το εγγράψιμο template μέσα στο κάθε jail. + Προσέξτε εδώ τη χρήση του + <filename role="package">sysutils/cpdup</filename>, το οποίο + επιβεβαιώνει ότι δημιουργείται το σωστό αντίγραφο του κάθε + καταλόγου:</para> + <!-- keramida: Why is cpdup required here? Doesn't cpio(1) + already include adequate functionality for performing this + job *and* have the advantage of being part of the base + system of FreeBSD? --> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mkdir /home/js</userinput> +&prompt.root; <userinput>cpdup /home/j/skel /home/js/ns</userinput> +&prompt.root; <userinput>cpdup /home/j/skel /home/js/mail</userinput> +&prompt.root; <userinput>cpdup /home/j/skel /home/js/www</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Σε αυτή τη φάση, τα jails έχουν δημιουργηθεί και είναι + έτοιμα να ξεκινήσουν. Προσαρτήστε το σωστό σύστημα αρχείων + για το κάθε jail, και στη συνέχεια εκκινήστε τα, + χρησιμοποιώντας το script + <filename>/etc/rc.d/jail</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount -a</userinput> +&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/jail start</userinput></screen> + </step> + </procedure> + + <para>Τα jails θα πρέπει τώρα να εκτελούνται κανονικά. Γα να ελέγξετε + αν έχουν ξεκινήσει σωστά, χρησιμοποιείστε την εντολή &man.jls.8;. + Θα πρέπει να δείτε κάτι αντίστοιχο με το παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>jls</userinput> + JID IP Address Hostname Path + 3 192.168.3.17 ns.example.org /home/j/ns + 2 192.168.3.18 mail.example.org /home/j/mail + 1 62.123.43.14 www.example.org /home/j/www</screen> + + <para>Σε αυτό το σημείο, θα πρέπει να μπορείτε να συνδεθείτε σε κάθε + jail, να προσθέσετε νέους χρήστες ή να ρυθμίσετε υπηρεσίες. Η στήλη + <literal>JID</literal> δηλώνει το χαρακτηριστικό αναγνωριστικό + αριθμό κάθε ενεργού jail. Χρησιμοποιήστε την παρακάτω εντολή + προκειμένου να εκτελέσετε εργασίες διαχείρισης του jail, με + <literal>JID</literal> 3:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>jexec 3 tcsh</userinput></screen> + </sect3> + + <sect3 id="jails-service-jails-upgrading"> + <title>Αναβάθμιση</title> + + <para>Κάποια στιγμή, θα χρειαστεί να αναβαθμίσετε το σύστημά σας σε + μια νέα έκδοση του &os;, είτε για λόγους ασφάλειας, είτε γιατί + υπάρχουν νέες δυνατότητες στην νεώτερη έκδοση οι οποίες είναι + χρήσιμες για τα jails που ήδη έχετε. Ο τρόπος που χρησιμοποιήσαμε + για την δημιουργία των jails, επιτρέπει την εύκολη αναβάθμιση τους. + Επιπλέον, ελαχιστοποιεί το χρόνο διακοπής της λειτουργίας τους, μια + και θα χρειαστεί να τα σταματήσετε μόνο κατά τα λίγα τελευταία + λεπτά. Επίσης, παρέχει έναν τρόπο να επιστρέψετε σε παλαιότερες + εκδόσεις εάν προκύψουν οποιαδήποτε σφάλματα.</para> + + <procedure> + <step> + <para>Το πρώτο βήμα είναι να αναβαθμίσετε το σύστημα στο οποίο + φιλοξενούνται τα jails, με το συνήθη τρόπο. Στη συνέχεια + δημιουργήστε ένα νέο προσωρινό template κατάλογο, μόνο για + ανάγνωση, στο + <filename class="directory">/home/j/mroot2</filename>.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mkdir /home/j/mroot2</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd /usr/src</userinput> +&prompt.root; <userinput>make installworld DESTDIR=/home/j/mroot2</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd /home/j/mroot2</userinput> +&prompt.root; <userinput>cpdup /usr/src usr/src</userinput> +&prompt.root; <userinput>mkdir s</userinput></screen> + + <para>Το <maketarget>installworld</maketarget> δημιουργεί + μερικούς καταλόγους που δε χρειάζονται, και θα πρέπει + να διαγραφούν:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>chflags -R 0 var</userinput> +&prompt.root; <userinput>rm -R etc var root usr/local tmp</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Δημιουργήστε ξανά τους συνδέσμους για το σύστημα αρχείων + ανάγνωσης - εγγραφής:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ln -s s/etc etc</userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -s s/root root</userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -s s/home home</userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -s ../s/usr-local usr/local</userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -s ../s/usr-X11R6 usr/X11R6</userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -s s/tmp tmp</userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -s s/var var</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Τώρα είναι η σωστή στιγμή για να σταματήσετε τα + jails:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/jail stop</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Αποπροσαρτήστε τα αρχικά συστήματα αρχείων:</para> + <!-- keramida: Shouldn't we suggest a short script-based + loop here, instead of tediously copying the same commands + multiple times? --> + + <screen>&prompt.root; <userinput>umount /home/j/ns/s</userinput> +&prompt.root; <userinput>umount /home/j/ns</userinput> +&prompt.root; <userinput>umount /home/j/mail/s</userinput> +&prompt.root; <userinput>umount /home/j/mail</userinput> +&prompt.root; <userinput>umount /home/j/www/s</userinput> +&prompt.root; <userinput>umount /home/j/www</userinput></screen> + + <note> + <para>Τα συστήματα αρχείων ανάγνωσης - εγγραφής είναι + προσαρτημένα στο σύστημα αρχείων μόνο ανάγνωσης + (<filename class="directory">/s</filename>) και πρέπει να + είναι τα πρώτα που θα αποπροσαρτηθούν.</para> + </note> + </step> + + <step> + <para>Μετακινήστε τον παλιό μόνο για ανάγνωση κατάλογο, και + αντικαταστήστε τον με τον καινούργιο. Ο παλιός θα παραμείνει ως + αντίγραφο ασφαλείας του παλιού συστήματος σε περίπτωση + προβλήματος. Ο τρόπος ονομασίας που ακολουθήσαμε εδώ + αντιστοιχεί στη χρονική στιγμή δημιουργίας του νέου συστήματος + αρχείων μόνο ανάγνωσης. Μετακινήστε την αρχική συλλογή των + Ports του &os; στο νέο σύστημα, αρχείων προκειμένου να + εξοικονομήσετε χώρο και inodes:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /home/j</userinput> +&prompt.root; <userinput>mv mroot mroot.20060601</userinput> +&prompt.root; <userinput>mv mroot2 mroot</userinput> +&prompt.root; <userinput>mv mroot.20060601/usr/ports mroot/usr</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Σε αυτό το σημείο το μόνο για ανάγνωση template είναι + έτοιμο, οπότε το μόνο που απομένει είναι να προσαρτήσετε ξανά + τα συστήματα αρχείων και να ξεκινήσετε τα jails:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount -a</userinput> +&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/jail start</userinput></screen> + </step> + </procedure> + + <para>Χρησιμοποιείτε την εντολή &man.jls.8; για να ελέγξετε εάν τα + jails ξεκίνησαν σωστά. Μην ξεχάσετε να εκτελέσετε το mergemaster + για το κάθε jail. Θα χρειαστεί να αναβαθμίσετε τόσο τα αρχεία + ρυθμίσεων, όσο και τα rc.d scripts.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/kernelconfig/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/kernelconfig/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..2d74bafa07 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/kernelconfig/chapter.sgml @@ -0,0 +1,1651 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Ρυθμίζοντας τον Πυρήνα του FreeBSD + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/kernelconfig/chapter.sgml + %SRCID% 1.200 + +--> + +<chapter id="kernelconfig"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Jim</firstname> + <surname>Mock</surname> + <contrib>Ανανεώθηκε και αναδομήθηκε από τον </contrib> + <!-- Mar 2000 --> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Jake</firstname> + <surname>Hamby</surname> + <contrib>Αρχική συνεισφορά από τον </contrib> + <!-- 6 Oct 1995 --> + </author> + </authorgroup> + </chapterinfo> + + <title>Ρυθμίζοντας τον Πυρήνα του &os;</title> + + <sect1 id="kernelconfig-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <indexterm> + <primary>πυρήνας</primary> + <secondary>δημιουργία προσαρμοσμένου πυρήνα</secondary> + </indexterm> + + <para>Ο πυρήνας είναι η καρδιά του λειτουργικού συστήματος &os;. Είναι + υπεύθυνος για τη διαχείριση της μνήμης, την επιβολή των ρυθμίσεων + ασφαλείας, τη δικτύωση, την πρόσβαση στο δίσκο, και πολλά άλλα. Ένα + συνεχώς αυξανόμενο μέρος του &os; μπορεί να ρυθμιστεί δυναμικά, αλλά + υπάρχουν ακόμα περιπτώσεις οι οποίες απαιτούν ρυθμίσεις και μεταγλώττιση + του πυρήνα του &os; με προσαρμοσμένες παραμέτρους.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Για ποιους λόγους μπορεί να χρειαστεί να φτιάξετε ένα + προσαρμοσμένο πυρήνα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να γράψετε ένα αρχείο ρυθμίσεων πυρήνα, ή να αλλάξετε ένα + υπάρχον αρχείο ρυθμίσεων.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να χρησιμοποιήσετε το αρχείο ρυθμίσεων του πυρήνα για να + φτιάξετε και να μεταγλωττίσετε ένα νέο πυρήνα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να εγκαταστήσετε το νέο πυρήνα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να επιλύσετε τυχόν προβλήματα με το νέο πυρήνα.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Όλες οι εντολές που εμφανίζονται σε αυτό το κεφάλαιο ως παραδείγματα + πρέπει να εκτελεστούν ως <username>root</username> για να είναι + επιτυχείς.</para> + </sect1> + + <sect1 id="kernelconfig-custom-kernel"> + <title>Γιατί να Φτιάξετε Προσαρμοσμένο Πυρήνα;</title> + + <para>Κατά παράδοση, το &os; είχε αυτό που αποκαλούμε + <quote>μονολιθικό</quote> πυρήνα. Αυτό σημαίνει ότι ο πυρήνας ήταν ένα + μεγάλο πρόγραμμα, υποστήριζε ένα σταθερό αριθμό συσκευών, και αν θέλατε + να αλλάξετε τη συμπεριφορά του, θα έπρεπε να μεταγλωττίσετε καινούριο + και να επανεκκινήσετε τον υπολογιστή σας με αυτόν.</para> + + <para>Σήμερα, το &os; κινείται ταχύτατα προς ένα μοντέλο όπου οι + περισσότερες λειτουργίες του πυρήνα περιέχονται σε modules (αρθρώματα) + τα οποία μπορούν να φορτωθούν και να αποφορτωθούν κατά απαίτηση, + δυναμικά στον πυρήνα. Αυτό επιτρέπει στον πυρήνα να προσαρμόζεται + σε υλικό το οποίο ενεργοποιείται τη δεδομένη στιγμή (όπως για + παράδειγμα όταν εισέρχεται μια κάρτα PCMCIA σε ένα φορητό υπολογιστή). + Επίσης επιτρέπει στον πυρήνα να επεκτείνει δυναμικά τη λειτουργικότητά + του, προσθέτοντας χαρακτηριστικά τα οποία δεν ήταν απαραίτητα όταν + είχε μεταγλωττιστεί αρχικά. Αυτού του είδους ο πυρήνας είναι γνωστός ως + modular (αρθρωτός).</para> + + <para>Παρ' όλα αυτά, είναι ακόμα απαραίτητο να γίνουν κάποιες στατικές + ρυθμίσεις στον πυρήνα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτό συμβαίνει επειδή + η συγκεκριμένη λειτουργία είναι τόσο στενά συνδεμένη με τον πυρήνα + ώστε δεν μπορεί να φορτωθεί δυναμικά. Σε άλλες, συμβαίνει επειδή απλά + κανείς δεν έχει ακόμα ασχοληθεί να γράψει ένα δυναμικό module που να + παρέχει αυτή τη λειτουργικότητα.</para> + + <para>Η δημιουργία προσαρμοσμένου πυρήνα είναι από τις πλέον σημαντικές + τελετουργίες κάθε προχωρημένου χρήστη του BSD. Η διαδικασία + αυτή, αν και χρονοβόρα, θα αποβεί ιδιαίτερα ωφέλιμη για το &os; σύστημα + σας. Σε αντίθεση με τον πυρήνα <filename>GENERIC</filename>, ο οποίος + πρέπει να υποστηρίξει μεγάλο εύρος συσκευών, ένας προσαρμοσμένος πυρήνας + περιέχει υποστήριξη μόνο για το υλικό του <emphasis>δικού σας</emphasis> + υπολογιστή. Έτσι έχετε κάποια οφέλη, όπως:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Ταχύτερη εκκίνηση. Καθώς ο πυρήνας θα ανιχνεύει μόνο το υλικό + που έχετε στο σύστημα σας, ο χρόνος που χρειάζεται για την εκκίνηση + του συστήματος σας θα μειωθεί δραματικά.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Χαμηλότερη κατανάλωση μνήμης. Ένας προσαρμοσμένος πυρήνας, + συχνά χρησιμοποιεί λιγότερη μνήμη από τον + πυρήνα <filename>GENERIC</filename>, αφού απουσιάζουν από αυτόν + συσκευές και χαρακτηριστικά που δεν χρησιμοποιούνται. Αυτό είναι + σημαντικό, καθώς ο πυρήνας βρίσκεται πάντα φορτωμένος στη φυσική + μνήμη, μειώνοντας έτσι τη μνήμη που είναι διαθέσιμη για εφαρμογές. + Για το λόγο αυτό, ο προσαρμοσμένος πυρήνας είναι ιδιαίτερα χρήσιμος + σε συστήματα με μικρό μέγεθος φυσικής μνήμης (RAM).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Επιπρόσθετη υποστήριξη συσκευών. Ο προσαρμοσμένος πυρήνας σας + επιτρέπει να προσθέσετε υποστήριξη για συσκευές οι οποίες δεν + υπάρχουν στον <filename>GENERIC</filename> πυρήνα, όπως για + παράδειγμα για κάρτες ήχου.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="kernelconfig-devices"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Γράφηκε από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Ανακαλύπτοντας τις Συσκευές του Συστήματος σας</title> + + <para>Πριν ξεκινήσετε με τη ρύθμιση του πυρήνα σας, θα ήταν σκόπιμο να + κάνετε μια απογραφή υλικού του υπολογιστή σας. Σε περιπτώσεις που το + &os; δεν είναι το βασικό σας λειτουργικό σύστημα, μπορείτε εύκολα να + δημιουργήσετε αυτή τη λίστα, εξετάζοντας τις ρυθμίσεις του τρέχοντος + λειτουργικού συστήματος. Για παράδειγμα, η + <application>Διαχείριση Συσκευών (Device Manager)</application> της + µsoft; δείχνει συνήθως σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τις + εγκατεστημένες συσκευές. Μπορείτε να βρείτε την + <application>Διαχείριση Συσκευών</application> + στον πίνακα ελέγχου.</para> + + <note> + <para>Μερικές εκδόσεις των µsoft.windows; διαθέτουν ένα εικονίδιο + με τίτλο <application>Σύστημα (System)</application>. Από την οθόνη + που εμφανίζεται μπορείτε να επιλέξετε την + <application>Διαχείριση Συσκευών</application>.</para> + </note> + + <para>Αν δεν υπάρχει άλλο λειτουργικό σύστημα στον υπολογιστή, + ο διαχειριστής θα πρέπει να βρει αυτές τις πληροφορίες χειροκίνητα. Μια + μέθοδος είναι με τη χρήση του βοηθητικού προγράμματος &man.dmesg.8; και + της εντολής &man.man.1;. Τα περισσότερα προγράμματα οδήγησης του &os; + διαθέτουν σελίδα manual, η οποία δείχνει το υποστηριζόμενο υλικό. Κατά + τη διάρκεια της εκκίνησης, εμφανίζεται μια λίστα με τις συσκευές που + ανιχνεύθηκαν. Για παράδειγμα, οι παρακάτω γραμμές δείχνουν ότι το + πρόγραμμα οδήγησης <devicename>psm</devicename> εντόπισε ένα + ποντίκι:</para> + + <programlisting>psm0: <PS/2 Mouse> irq 12 on atkbdc0 +psm0: [GIANT-LOCKED] +psm0: [ITHREAD] +psm0: model Generic PS/2 mouse, device ID 0</programlisting> + + <para>Αυτό το πρόγραμμα οδήγησης θα πρέπει να περιληφθεί στο αρχείο + ρυθμίσεων του προσαρμοσμένου πυρήνα σας, ή να φορτωθεί δυναμικά μέσω + του &man.loader.conf.5;.</para> + + <para>Σε ορισμένες περιπτώσεις, η έξοδος της <command>dmesg</command> + μπορεί να δείχνει μόνο τα μηνύματα του συστήματος και όχι τα + αποτελέσματα της ανίχνευσης συσκευών. Στις περιπτώσεις αυτές, μπορείτε + να δείτε την επιθυμητή έξοδο στα περιεχόμενα του αρχείου + <filename>/var/run/dmesg.boot</filename>.</para> + + <para>Μια άλλη μέθοδος για την ανίχνευση του υλικού, είναι μέσω του + βοηθητικού προγράμματος &man.pciconf.8;, το οποίο παρέχει πιο αναλυτική + περιγραφή. Για παράδειγμα:</para> + + <programlisting>ath0@pci0:3:0:0: class=0x020000 card=0x058a1014 chip=0x1014168c rev=0x01 hdr=0x00 +vendor = 'Atheros Communications Inc.' +device = 'AR5212 Atheros AR5212 802.11abg wireless' +class = network +subclass = ethernet</programlisting> + + <para>Η παραπάνω έξοδος, που λήφθηκε μέσω της εντολής + <command>pciconf <option>-lv</option></command>, δείχνει ότι το + πρόγραμμα οδήγησης <devicename>ath</devicename> εντόπισε μια συσκευή + ασύρματου Ethernet. Μπορείτε να δείτε την αντίστοιχη σελίδα manual + του προγράμματος &man.ath.4;, χρησιμοποιώντας την εντολή + <command>man <replaceable>ath</replaceable></command>.</para> + + <para>Μπορείτε επίσης να πάρετε χρήσιμες πληροφορίες από την εντολή + &man.man.1;, αν δώσετε την επιλογή <option>-k</option>. Στο παραπάνω + παράδειγμα, δίνοντας:</para> + + <screen>&prompt.root; man -k <replaceable>Atheros</replaceable></screen> + + <para>Θα δείτε μια λίστα από σελίδες manual που περιέχουν τη + συγκεκριμένη λέξη:</para> + + <programlisting>ath(4) - Atheros IEEE 802.11 wireless network driver +ath_hal(4) - Atheros Hardware Access Layer (HAL)</programlisting> + + <para>Έχοντας διαθέσιμη την απογραφή υλικού του υπολογιστή σας, + η διαδικασία δημιουργίας προσαρμοσμένου πυρήνα σίγουρα φαίνεται + λιγότερο αποθαρρυντική.</para> + </sect1> + + <sect1 id="kernelconfig-modules"> + <title>Προγράμματα Οδήγησης, Υποσυστήματα και Αρθρώματα (modules)</title> + <indexterm> + <primary>kernel</primary> + <secondary>drivers / modules / subsystems</secondary> + </indexterm> + + <para>Πριν δημιουργήσετε ένα προσαρμοσμένο πυρήνα, θα πρέπει πρώτα να + σκεφτείτε για ποιους λόγους τον χρειάζεστε. Σε πολλές περιπτώσεις, + η υποστήριξη κάποιας συγκεκριμένης συσκευής μπορεί να επιτευχθεί με την + χρήση κάποιου αρθρώματος (module).</para> + + <para>Τα αρθρώματα του πυρήνα βρίσκονται στον κατάλογο + <filename class="directory">/boot/kernel/</filename> και μπορούν να + φορτωθούν δυναμικά στον πυρήνα που εκτελείται τη δεδομένη στιγμή, με + τη χρήση της εντολής &man.kldload.8;. Τα περισσότερα, αν και όχι όλα, + τα προγράμματα οδήγησης στον πυρήνα, διατίθενται και σε μορφή + αρθρώματος· έχουν επίσης τη δική του σελίδα βοήθειας το καθένα. Για + παράδειγμα, στην προηγούμενη ενότητα, είδαμε το πρόγραμμα οδήγησης + ασύρματου Ethernet <devicename>ath</devicename>. Η σελίδα βοήθειας + για αυτή τη συσκευή αναφέρει:</para> + + <programlisting>Alternatively, to load the driver as a module at boot time, place the +following line in &man.loader.conf.5;: + + if_ath_load="YES"</programlisting> + + <para>Όπως αναφέρεται στις οδηγίες, αν βάλετε την γραμμή + <literal>if_ath_load="YES"</literal> στο αρχείο + <filename>/boot/loader.conf</filename>, το άρθρωμα θα φορτωθεί δυναμικά + κατά την εκκίνηση του συστήματος σας.</para> + + <para>Σε μερικές περιπτώσεις ωστόσο, δεν υπάρχει άρθρωμα που να σχετίζεται + με κάποιο πρόγραμμα οδήγησης. Αυτό ισχύει περισσότερο για κάποια + ιδιαίτερα υποσυστήματα και πολύ σημαντικά προγράμματα οδήγησης. Για + παράδειγμα, το πρόγραμμα οδήγησης του συστήματος αρχείων fast file + system (<acronym>FFS</acronym>) απαιτείται να είναι ενσωματωμένο στον + πυρήνα. Το ίδιο συμβαίνει και με την υποστήριξη δικτύου (INET). + Δυστυχώς, ο μόνος τρόπος για να δείτε αν ένα πρόγραμμα οδήγησης πρέπει + να είναι υποχρεωτικά ενσωματωμένο στον πυρήνα, είναι να ελέγξετε αν + υπάρχει το αντίστοιχο άρθρωμα.</para> + + <warning> + <para>Είναι αρκετά εύκολο να αφαιρέσετε την υποστήριξη για κάποια + συσκευή ή άλλη επιλογή, και να καταλήξετε με ένα πυρήνα που δεν μπορεί + να ξεκινήσει. Για παράδειγμα, αν βγάλετε το πρόγραμμα οδήγησης + &man.ata.4; από το αρχείο ρυθμίσεων του πυρήνα σας, αν το σύστημα σας + χρησιμοποιεί δίσκους <acronym>ATA</acronym> δεν θα μπορεί να + ξεκινήσει. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να βάλετε την αντίστοιχη + γραμμή στο αρχείο <filename>loader.conf</filename> για να φορτώσετε + το σχετικό άρθρωμα. Αν δεν είστε σίγουροι, ελέγξτε για την ύπαρξη + του αρθρώματος, και απλώς αφήστε την υποστήριξη ενσωματωμένη στον + πυρήνα.</para> + </warning> + </sect1> + + <sect1 id="kernelconfig-building"> + <title>Δημιουργία και Εγκατάσταση Προσαρμοσμένου Πυρήνα</title> + <indexterm> + <primary>kernel</primary> + <secondary>building / installing</secondary> + </indexterm> + + <note> + <para>Χρειάζεται να έχετε εγκαταστήσει όλο τον πηγαίο κώδικα του + &os; για να μεταγλωττίσετε τον πυρήνα.</para> + </note> + + <para>Αρχικά, θα κάνουμε μια γρήγορη παρουσίαση του καταλόγου στον οποίο + γίνεται η μεταγλώττιση του πυρήνα. Όλοι οι κατάλογοι που θα αναφέρουμε + βρίσκονται κάτω από τον κατάλογο <filename>/usr/src/sys</filename> ο + οποίος είναι επίσης προσβάσιμος μέσω της διαδρομής + <filename>/sys</filename>. Υπάρχει εδώ ένας αριθμός υποκαταλόγων ο + οποίος αντιπροσωπεύει διαφορετικά τμήματα του πυρήνα, αλλά οι πλέον + σημαντικοί για το σκοπό μας είναι οι + <filename><replaceable>arch</replaceable>/conf</filename>, όπου θα + επεξεργαστείτε τις ρυθμίσεις για τον προσαρμοσμένο πυρήνα σας, και ο + <filename>compile</filename>, που είναι ο χώρος εργασίας στον οποίο θα + γίνει η μεταγλώττιση του. Ο <replaceable>arch</replaceable> + αντιπροσωπεύει ένα από τα <filename>i386</filename>, + <filename>amd64</filename>, + <filename>ia64</filename>, <filename>powerpc</filename>, + <filename>sparc64</filename>, ή <filename>pc98</filename> + (ένας εναλλακτικός τύπος PC, διαδεδομένος στην Ιαπωνία). Οτιδήποτε + βρίσκεται μέσα στον συγκεκριμένο κατάλογο μιας αρχιτεκτονικής, + σχετίζεται μόνο με την αρχιτεκτονική αυτή. Το υπόλοιπο του κώδικα, + είναι ανεξάρτητο από την αρχιτεκτονική και κοινό σε κάθε πλατφόρμα όπου + θα μπορούσε να μεταγλωττιστεί το &os;. Παρατηρήστε τη λογική οργάνωση + της δομής των καταλόγων, όπου κάθε υποστηριζόμενη συσκευή, σύστημα + αρχείων και επιλογή βρίσκεται στο δικό της κατάλογο.</para> + + <para>Στα παραδείγματα αυτού του κεφαλαίου υποθέτουμε ότι χρησιμοποιείτε + την αρχιτεκτονική i386. Αν χρησιμοποιείτε διαφορετική αρχιτεκτονική, + θα χρειαστεί να αλλάξετε τα ονόματα των καταλόγων και διαδρομών ώστε + να συμβαδίζουν με αυτή.</para> + + <note> + <para>Αν <emphasis>δεν υπάρχει</emphasis> ο κατάλογος + <filename class="directory">/usr/src/sys</filename> στο σύστημα σας + (ή αν είναι άδειος), τότε δεν έχετε + εγκαταστήσει τον πηγαίο κώδικα του πυρήνα. Ο ευκολότερος τρόπος για + να τον εγκαταστήσετε είναι εκτελώντας το <command>sysinstall</command> + ως <username>root</username>, επιλέγοντας + <guimenuitem>Configure</guimenuitem>, μετά + <guimenuitem>Distributions</guimenuitem>, έπειτα + <guimenuitem>src</guimenuitem> και τέλος + <guimenuitem>All</guimenuitem>. Θα χρειαστεί να δημιουργήσετε και + ένα συμβολικό δεσμό προς τον κατάλογο <filename + class="directory">/usr/src/sys/</filename> αν δεν υπάρχει + ήδη:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ln -s /usr/src/sys /sys</userinput></screen> + </note> + + <para>Έπειτα, μετακινηθείτε στον κατάλογο + <filename><replaceable>arch</replaceable>/conf</filename> + και αντιγράψτε το αρχείο ρυθμίσεων <filename>GENERIC</filename> στο + όνομα το οποίο θέλετε να δώσετε στο νέο σας πυρήνα. Για παράδειγμα: + </para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/src/sys/<replaceable>i386</replaceable>/conf</userinput> +&prompt.root; <userinput>cp GENERIC <replaceable>MYKERNEL</replaceable></userinput></screen> + + <para>Κατά παράδοση, το όνομα αυτό γράφεται εξ' ολοκλήρου με κεφαλαία + γράμματα και αν έχετε πολλά μηχανήματα &os; με διαφορετικό υλικό, + είναι καλή ιδέα να του δώσετε το όνομα του μηχανήματος. Για το + παράδειγμα μας, θα το αποκαλούμε + <filename><replaceable>MYKERNEL</replaceable></filename>.</para> + + <tip> + <para>Δεν είναι γενικά καλή ιδέα να αποθηκεύσετε το αρχείο ρυθμίσεων σας + απευθείας στον κατάλογο <filename>/usr/src</filename>. Αν + αντιμετωπίσετε προβλήματα, ίσως μπείτε στον πειρασμό να διαγράψετε + απλώς τον κατάλογο <filename>/usr/src</filename> και να ξεκινήσετε + από την αρχή. Συνήθως λίγα δευτερόλεπτα μετά από αυτό θα + συνειδητοποιήσετε ότι έχετε επίσης διαγράψει το αρχείο ρυθμίσεων + του πυρήνα σας. Επίσης, μην επεξεργάζεστε απευθείας το αρχείο + <filename>GENERIC</filename>, καθώς μπορεί οι αλλαγές σας να χαθούν + την επόμενη φορά που θα + <link linkend="updating-upgrading">ανανεώσετε τον πηγαίο σας κώδικα</link>. + </para> + + <para>Καλό θα είναι να αποθηκεύσετε το αρχείο ρυθμίσεων σε άλλο κατάλογο + και να δημιουργήσετε ένα συμβολικό δεσμό προς το αρχείο, στον κατάλογο + <filename><replaceable>i386</replaceable></filename>.</para> + + <para>Για παράδειγμα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/src/sys/<replaceable>i386</replaceable>/conf</userinput> +&prompt.root; <userinput>mkdir /root/kernels</userinput> +&prompt.root; <userinput>cp GENERIC /root/kernels/<replaceable>MYKERNEL</replaceable></userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -s /root/kernels/<replaceable>MYKERNEL</replaceable></userinput></screen> + </tip> + + <para>Τώρα, τροποποιήστε το αρχείο + <filename><replaceable>MYKERNEL</replaceable></filename> με τον + επεξεργαστή κειμένου που προτιμάτε. Αν ξεκινάτε μόλις τώρα, πιθανόν ο + μόνος διαθέσιμος επεξεργαστής κειμένου να είναι το + <application>vi</application>, ο οποίος είναι αρκετά πολύπλοκος για να + τον εξηγήσουμε εδώ, αλλά καλύπτεται αρκετά καλά από πλήθος βιβλίων στην + <link linkend="bibliography">βιβλιογραφία</link>. Ωστόσο, το &os; + διαθέτει επίσης ένα ευκολότερο επεξεργαστή κειμένου, τον + <application>ee</application> ο οποίος είναι η κατάλληλη επιλογή αν + είστε αρχάριος. Αλλάξτε κατά βούληση τα σχόλια στην αρχή του αρχείου + ρυθμίσεων ώστε να αντανακλούν τις αλλαγές που έχετε κάνει και οι οποίες + το διαχωρίζουν από το <filename>GENERIC</filename>.</para> + <indexterm><primary>SunOS</primary></indexterm> + + <para>Αν έχετε δημιουργήσει πυρήνα στο &sunos; ή σε κάποιο άλλο + λειτουργικό σύστημα τύπου BSD, το μεγαλύτερο μέρος αυτού του αρχείου + θα σας φανεί γνωστό. Από την άλλη, αν έρχεστε από κάποιο άλλο + λειτουργικό, όπως το DOS το αρχείο ρυθμίσεων + <filename>GENERIC</filename> ίσως να σας είναι δύσκολο στην κατανόηση, + για το λόγο αυτό ακολουθήστε αργά και προσεκτικά τις περιγραφές του + τμήματος + <link linkend="kernelconfig-config">Αρχείο Ρυθμίσεων</link>.</para> + + <note> + <para>Αν <link + linkend="updating-upgrading">συγχρονίσετε τον πηγαίο κώδικα</link> + με τις τελευταίες αλλαγές του &os; project, να διαβάσετε το αρχείο + <filename>/usr/src/UPDATING</filename> πριν προχωρήσετε σε οποιοδήποτε + βήμα αναβάθμισης. Το αρχείο αυτό περιγράφει πιθανά σημαντικά + προβλήματα ή περιοχές που χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή όσο αφορά τον + ανανεωμένο πηγαίο κώδικα. Το αρχείο + <filename>/usr/src/UPDATING</filename> ταιριάζει πάντα με την έκδοση + του πηγαίου κώδικα του &os; που έχετε, και είναι για αυτό το λόγο + πιο ενημερωμένο σε σχέση με ότι διαβάσετε στο παρόν βιβλίο.</para> + </note> + + <para>Θα πρέπει τώρα να μεταγλωττίσετε τον πηγαίο κώδικα του πυρήνα. + </para> + + <procedure> + <title>Μεταγλώττιση του Πυρήνα</title> + + <note> + <para>Χρειάζεται να έχετε εγκαταστήσει όλο τον πηγαίο κώδικα του + &os; για να μεταγλωττίσετε τον πυρήνα.</para> + </note> + + <step> + <para>Μετακινηθείτε στον κατάλογο <filename + class="directory">/usr/src</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/src</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Μεταγλωττίστε τον πυρήνα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make buildkernel KERNCONF=<replaceable>MYKERNEL</replaceable></userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Εγκαταστήστε το νέο πυρήνα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make installkernel KERNCONF=<replaceable>MYKERNEL</replaceable></userinput></screen> + </step> + </procedure> + + <tip> + <para>Από προεπιλογή, όταν δημιουργείτε ένα προσαρμοσμένο πυρήνα, + δημιουργούνται επίσης και <emphasis>όλα</emphasis> τα modules + (αρθρώματα) πυρήνα. Αν θέλετε να κάνετε πιο γρήγορη ανανέωση του + πυρήνα ή να δημιουργήσετε μόνο συγκεκριμένα modules, θα πρέπει να + τροποποιήσετε το αρχείο <filename>/etc/make.conf</filename> πριν + ξεκινήσετε τη δημιουργία του πυρήνα:</para> + + <programlisting>MODULES_OVERRIDE = linux acpi sound/sound sound/driver/ds1 ntfs</programlisting> + + <para>Στη μεταβλητή αυτή δίνετε μια λίστα των modules που θέλετε να + δημιουργηθούν, αντί να δημιουργηθούν όλα.</para> + + <programlisting>WITHOUT_MODULES = linux acpi sound ntfs</programlisting> + + <para>Στη μεταβλητή αυτή δίνετε μια λίστα βασικών (top level) modules + που θέλετε να παραλείψετε κατά τη διαδικασία δημιουργίας. Για άλλες + μεταβλητές που ίσως είναι χρήσιμες στη διαδικασία δημιουργίας πυρήνα, + δείτε τη σελίδα manual του &man.make.conf.5;.</para> + </tip> + + <indexterm> + <primary><filename class="directory">/boot/kernel.old</filename></primary> + </indexterm> + + <para>Ο νέος πυρήνας θα αντιγραφεί στον κατάλογο + <filename class="directory">/boot/kernel</filename> με το όνομα + <filename>/boot/kernel/kernel</filename> ενώ ο παλιός πυρήνας θα + μετακινηθεί στο <filename>/boot/kernel.old/kernel</filename>. Τερματίστε + τώρα το σύστημα σας και επανεκκινήστε για να χρησιμοποιήσετε το νέο + πυρήνα. Αν κάτι πάει στραβά, υπάρχουν κάποιες πληροφορίες για + <link linkend="kernelconfig-trouble">Αντιμετώπιση Προβλημάτων</link> που + ίσως σας φανούν χρήσιμες, στο τέλος αυτού του κεφαλαίου. Βεβαιωθείτε ότι + διαβάσατε το τμήμα που εξηγεί πως να επαναφέρετε το σύστημα σας σε + περίπτωση που ο νέος πυρήνας + <link linkend="kernelconfig-noboot">δεν εκκινεί</link>.</para> + + <note> + <para>Άλλα αρχεία που σχετίζονται με τη διαδικασία εκκίνησης, όπως ο + &man.loader.8; και οι ρυθμίσεις του, βρίσκονται στον κατάλογο + <filename>/boot</filename>. Εξειδικευμένα modules ή modules τρίτων + κατασκευαστών μπορούν να τοποθετηθούν στον κατάλογο + <filename class="directory">/boot/kernel</filename>, αν και οι χρήστες + θα πρέπει να γνωρίζουν ότι είναι σημαντικό τα modules να είναι σε + συγχρονισμό με τον πυρήνα. Modules τα οποία δεν προορίζονται για + εκτέλεση με τον τρέχοντα πυρήνα, μπορούν να προκαλέσουν αστάθεια + ή εσφαλμένη λειτουργία του συστήματος σας.</para> + </note> + </sect1> + + <sect1 id="kernelconfig-config"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Joel</firstname> + <surname>Dahl</surname> + <contrib>Ανανεώθηκε για το &os; </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Το Αρχείο Ρυθμίσεων</title> + <indexterm> + <primary>kernel</primary> + <secondary>NOTES</secondary> + </indexterm> + <indexterm><primary>NOTES</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>kernel</primary> + <secondary>configuration file</secondary> + </indexterm> + + <para>Η γενική μορφή ενός αρχείου ρυθμίσεων πυρήνα, είναι αρκετά απλή. + Κάθε γραμμή περιέχει μια λέξη-κλειδί και ένα ή περισσότερα ορίσματα. Για + λόγους απλότητας, οι περισσότερες γραμμές περιέχουν μόνο ένα όρισμα. + Οτιδήποτε βρίσκεται μετά το σύμβολο <literal>#</literal> θεωρείται + σχόλιο και αγνοείται. Στα επόμενα τμήματα θα βρείτε περιγραφή για τις + λέξεις-κλειδιά, με τη σειρά που εμφανίζονται στο αρχείο ρυθμίσεων + <filename>GENERIC</filename>. + <anchor + id="kernelconfig-options"> Για εξαντλητική λίστα των παραμέτρων και + συσκευών που εξαρτώνται από την αρχιτεκτονική, δείτε το αρχείο + <filename>NOTES</filename> το οποίο βρίσκεται στον ίδιο κατάλογο με το + αρχείο <filename>GENERIC</filename>. Για επιλογές και ρυθμίσεις που + είναι ανεξάρτητες από την αρχιτεκτονική, δείτε το αρχείο + <filename>/usr/src/sys/conf/NOTES</filename>.</para> + + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την οδηγία + <literal>include</literal> στα αρχεία ρυθμίσεων. Η οδηγία αυτή + επιτρέπει την λογική συμπερίληψη ενός άλλου αρχείου ρυθμίσεων μέσα στο + τρέχον, κάνοντας πιο εύκολη τη συντήρηση του όταν οι αλλαγές που + χρειάζονται είναι λίγες σε σχέση με το αρχικό αρχείο. Για παράδειγμα, + αν χρειάζεστε ένα πυρήνα <filename>GENERIC</filename> με λίγες μόνο + παραπάνω επιλογές ή προγράμματα οδήγησης, μπορείτε να δημιουργήσετε ένα + μικρό αρχείο διαφορών σε σχέση με τον + <filename>GENERIC</filename>:</para> + + <programlisting>include GENERIC +ident MYKERNEL + +options IPFIREWALL +options DUMMYNET +options IPFIREWALL_DEFAULT_TO_ACCEPT +options IPDIVERT</programlisting> + + <para>Πολλοί διαχειριστές βρίσκουν ότι αυτό το μοντέλο προσφέρει σημαντικά + πλεονεκτήματα σε σχέση με τον παραδοσιακό τρόπο συγγραφής αρχείων + ρυθμίσεων από το μηδέν: το τοπικό αρχείο ρυθμίσεων περιέχει μόνο τις + διαφορές από ένα πυρήνα <filename>GENERIC</filename>. Καθώς γίνονται + αναβαθμίσεις στο σύστημα, τα νέα χαρακτηριστικά και δυνατότητες που + προστίθενται στον <filename>GENERIC</filename> θα προστεθούν και + στον προσαρμοσμένο πυρήνα, εκτός αν το αποτρέψετε χρησιμοποιώντας το + <literal>nooptions</literal> ή το <literal>nodevice</literal>. + Το υπόλοιπο αυτού του κεφαλαίου, εξηγεί το περιεχόμενο ενός τυπικού + αρχείου ρυθμίσεων και το ρόλο που έχουν οι διάφορες επιλογές και τα + προγράμματα οδήγησης που εμφανίζονται σε αυτό.</para> + + <note> + <para>Για να δημιουργήσετε ένα αρχείο το οποίο να περιέχει όλες τις + διαθέσιμες επιλογές, όπως γίνεται συνήθως για δοκιμές, εκτελέστε την + ακόλουθη εντολή ως <username>root</username>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/src/sys/<replaceable>i386</replaceable>/conf && make LINT</userinput></screen> + </note> + + <indexterm> + <primary>kernel</primary> + <secondary>configuration file</secondary> + </indexterm> + + <para>Το παρακάτω είναι ένα παράδειγμα του αρχείου ρυθμίσεων + <filename>GENERIC</filename> με επιπρόσθετα διευκρινιστικά σχόλια όπου + είναι απαραίτητο. Το παράδειγμα θα πρέπει να ταιριάζει αρκετά καλά + με το αντίγραφο του αρχείου πού έχετε στο + <filename>/usr/src/sys/<replaceable>i386</replaceable>/conf/GENERIC</filename>.</para> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>machine</secondary> + </indexterm> + + <programlisting>machine i386</programlisting> + + <para>Πρόκειται για την αρχιτεκτονική του μηχανήματος. Πρέπει να είναι + <literal>amd64</literal>, + <literal>i386</literal>, <literal>ia64</literal>, + <literal>pc98</literal>, <literal>powerpc</literal>, ή + <literal>sparc64</literal>.</para> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>cpu</secondary> + </indexterm> + <programlisting>cpu I486_CPU +cpu I586_CPU +cpu I686_CPU</programlisting> + + <para>Η παραπάνω επιλογή καθορίζει τον τύπο της CPU που έχετε στο σύστημα + σας. Μπορεί να έχετε παραπάνω από μια τέτοιες γραμμές (αν για παράδειγμα + δεν είστε σίγουρος αν θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε + <literal>I586_CPU</literal> ή <literal>I686_CPU</literal>), + αλλά για ένα προσαρμοσμένο πυρήνα είναι καλύτερα να καθορίσετε μόνο τη + CPU που έχετε. Αν δεν είστε σίγουρος για τον τύπο της CPU μπορείτε να + ελέγξετε το αρχείο <filename>/var/run/dmesg.boot</filename> για να δείτε + τα μηνύματα εκκίνησης του συστήματος σας.</para> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>ident</secondary> + </indexterm> + + <programlisting>ident GENERIC</programlisting> + + <para>Αυτό είναι το αναγνωριστικό όνομα του πυρήνα. Θα πρέπει να το + αλλάξετε στο όνομα που δώσατε στον πυρήνα σας, π.χ. + <literal>MYKERNEL</literal> αν έχετε ακολουθήσει τις οδηγίες από το + προηγούμενο μας παράδειγμα. Η τιμή που θα βάλετε στο αλφαριθμητικό + <literal>ident</literal> θα εκτυπώνεται όταν εκκινείτε με τον + συγκεκριμένο πυρήνα, και έτσι είναι χρήσιμο να δώσετε στο νέο πυρήνα ένα + διαφορετικό όνομα αν θέλετε να το ξεχωρίζετε από το συνηθισμένο πυρήνα + σας (αν π.χ. θέλετε να φτιάξετε ένα πειραματικό πυρήνα).</para> + + <programlisting>#To statically compile in device wiring instead of /boot/device.hints +#hints "GENERIC.hints" # Default places to look for devices.</programlisting> + + <para>Το αρχείο &man.device.hints.5; χρησιμοποιείται για τον καθορισμό + επιλογών που σχετίζονται με τους οδηγούς συσκευών. Η προεπιλεγμένη θέση + την οποία ελέγχει ο &man.loader.8; κατά την εκκίνηση είναι το + <filename>/boot/device.hints</filename>. Χρησιμοποιώντας την επιλογή + <literal>hints</literal> μπορείτε να ενσωματώσετε στατικά τις οδηγίες + αυτές μέσα στον πυρήνα. Στην περίπτωση αυτή δεν υπάρχει λόγος να + δημιουργήσετε το αρχείο <filename>device.hints</filename> στον κατάλογο + <filename>/boot</filename>.</para> + + <!-- XXX: Add a comment here that explains when compiling hints into + the kernel is a good idea and why. --> + + <programlisting>makeoptions DEBUG=-g # Build kernel with gdb(1) debug symbols</programlisting> + + <para>Η φυσιολογική διαδικασία δημιουργίας του &os; περιλαμβάνει + πληροφορίες εκσφαλμάτωσης (debugging) όταν ο πυρήνας δημιουργείται με + την επιλογή <option>-g</option>, επιτρέποντας έτσι την χρήση τους όταν + δοθούν στο &man.gcc.1;.</para> + + <programlisting>options SCHED_ULE # ULE scheduler</programlisting> + + <para>Ο προεπιλεγμένος scheduler του &os;. Κρατήστε την επιλογή + αυτή.</para> + + <programlisting>options PREEMPTION # Enable kernel thread preemption</programlisting> + + <para>Επιτρέπει σε νήματα του πυρήνα να προσπεραστούν από άλλα, + υψηλότερης προτεραιότητας. Βοηθάει στην αύξηση απόκρισης του + συστήματος και επιτρέπει σε νήματα διακοπών (interrupts) να εκτελεστούν + πιο γρήγορα, αντί να μένουν σε αναμονή.</para> + + <programlisting>options INET # InterNETworking</programlisting> + + <para>Υποστήριξη δικτύου. Αφήστε την επιλογή αυτή ενεργοποιημένη, ακόμα + και αν δεν σκοπεύετε να συνδεθείτε σε κάποιο δίκτυο. Τα περισσότερα + προγράμματα χρειάζονται έστω και την εσωτερική (loopback) δικτύωση + (τη δυνατότητα δηλ. να κάνουν συνδέσεις δικτύου μέσα στο ίδιο σας το + μηχάνημα), καθιστώντας την επιλογή αυτή ουσιαστικά υποχρεωτική.</para> + + <programlisting>options INET6 # IPv6 communications protocols</programlisting> + + <para>Η επιλογή αυτή ενεργοποιεί τα πρωτόκολλα επικοινωνίας IPv6.</para> + + <programlisting>options FFS # Berkeley Fast Filesystem</programlisting> + + <para>Πρόκειται για το βασικό σύστημα αρχείων του σκληρού δίσκου. Αφήστε + την επιλογή αυτή ενεργοποιημένη, αν ξεκινάτε από το σκληρό δίσκο. + </para> + + <programlisting>options SOFTUPDATES # Enable FFS Soft Updates support</programlisting> + + <para>Η επιλογή αυτή ενεργοποιεί τα Soft Updates στον πυρήνα, το οποίο + βοηθάει την επιτάχυνση της εγγραφής στους δίσκους. Ακόμα και αν η + λειτουργία αυτή παρέχεται από τον πυρήνα, θα πρέπει επίσης να + ενεργοποιηθεί για συγκεκριμένους δίσκους. Δείτε την έξοδο της εντολής + &man.mount.8; για να δείτε αν είναι ενεργοποιημένα τα Soft Updates + στους δίσκους του συστήματος σας. Αν δεν δείτε την επιλογή + <literal>soft-updates</literal> θα χρειαστεί να την ενεργοποιήσετε με + την εντολή &man.tunefs.8; (για υπάρχοντα συστήματα αρχείων) ή + &man.newfs.8; (για νέα συστήματα αρχείων).</para> + + <programlisting>options UFS_ACL # Support for access control lists</programlisting> + + <para>Με την επιλογή αυτή, ενεργοποιείται η υποστήριξη του πυρήνα για + λίστες ελέγχου πρόσβασης (access control lists). Τα + <acronym>ACL</acronym>s εξαρτιούνται από τη χρήση εκτεταμένων ιδιοτήτων + και από το σύστημα αρχείων <acronym>UFS2</acronym>, και περιγράφονται + με λεπτομέρεια στο <xref linkend="fs-acl">. Τα <acronym>ACL</acronym>s + είναι ενεργοποιημένα από προεπιλογή, και δεν θα πρέπει να τα + απενεργοποιήσετε από τον πυρήνα αν έχουν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν σε + κάποιο σύστημα αρχείων, καθώς αυτό θα τα αφαιρέσει από τα αρχεία, + αλλάζοντας έτσι τον τρόπο προστασίας τους με απρόβλεπτους τρόπους. + </para> + + <programlisting>options UFS_DIRHASH # Improve performance on big directories</programlisting> + + <para>Με την επιλογή αυτή, περιλαμβάνονται λειτουργίες που αυξάνουν την + ταχύτητα πρόσβασης του δίσκου σε μεγάλους καταλόγους, με κόστος τη χρήση + επιπρόσθετης μνήμης. Φυσιολογικά, θα θέλετε να κρατήσετε την επιλογή + αυτή σε ένα μεγάλο εξυπηρετητή ή σταθμό εργασίας, και να την αφαιρέσετε + όταν χρησιμοποιείτε το &os; σε ένα μικρό σύστημα όπου η μνήμη είναι + περιορισμένη και η ταχύτητα πρόσβασης στο δίσκο είναι λιγότερο + σημαντική, όπως για παράδειγμα σε ένα firewall.</para> + + <programlisting>options MD_ROOT # MD is a potential root device</programlisting> + + <para>Με την επιλογή αυτή ενεργοποιείται η υποστήριξη χρήσης ενός + εικονικού δίσκου στη μνήμη RAM (ramdrive) για χρήση ως συσκευή root. + </para> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>NFS</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>NFS_ROOT</secondary> + </indexterm> + <programlisting>options NFSCLIENT # Network Filesystem Client +options NFSSERVER # Network Filesystem Server +options NFS_ROOT # NFS usable as /, requires NFSCLIENT</programlisting> + + <para>Το δικτυακό σύστημα αρχείων. Αν δεν έχετε σκοπό να προσαρτήσετε + συστήματα αρχείων από άλλο εξυπηρετητή αρχείων &unix; μέσω TCP/IP, + μπορείτε να μετατρέψετε αυτές τις γραμμές σε σχόλια.</para> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>MSDOSFS</secondary> + </indexterm> + <programlisting>options MSDOSFS # MSDOS Filesystem</programlisting> + + <para>Το σύστημα αρχείων του &ms-dos;. Αν δεν σκοπεύετε να προσαρτήσετε + δίσκο DOS κατά την εκκίνηση, μπορείτε με ασφάλεια να μετατρέψετε την + επιλογή αυτή σε σχόλιο. Η υποστήριξη θα φορτωθεί αυτόματα την πρώτη + φορά που θα προσαρτήσετε κατάτμηση DOS όπως περιγράψαμε παραπάνω. + Επίσης, το εξαιρετικό πρόγραμμα + <filename role="package">emulators/mtools</filename> σας επιτρέπει να + έχετε πρόσβαση σε δισκέτες DOS χωρίς να χρειάζεται να τις προσαρτήσετε + και να αποπροσαρτήσετε (και επίσης δεν απαιτεί τη χρήση του + <literal>MSDOSFS</literal>).</para> + + <programlisting>options CD9660 # ISO 9660 Filesystem</programlisting> + + <para>Το σύστημα αρχείων ISO 9660 για CDROM. Μετατρέψτε το σε σχόλιο αν + δεν έχετε οδηγό CDROM ή αν σπάνια προσαρτάτε CD δεδομένων (καθώς θα + φορτωθεί δυναμικά την πρώτη φορά που θα προσαρτήσετε τέτοιο CD ). Τα + μουσικά CD δεν χρειάζονται αυτό το σύστημα αρχείων.</para> + + <programlisting>options PROCFS # Process filesystem (requires PSEUDOFS)</programlisting> + + <para>Αυτό το σύστημα αρχείων περιέχει τις διεργασίες του συστήματος. + Πρόκειται για ένα <quote>εικονικό</quote> σύστημα αρχείων το οποίο + προσαρτάται στον κατάλογο <filename>/proc</filename> και επιτρέπει σε + προγράμματα όπως το &man.ps.1; να δίνουν περισσότερες πληροφορίες για + τις διεργασίες που εκτελούνται. Η χρήση του <literal>PROCFS</literal> + δεν απαιτείται στις περισσότερες περιπτώσεις, καθώς τα περισσότερα + εργαλεία παρακολούθησης και εκσφαλμάτωσης έχουν προσαρμοστεί να + εκτελούνται χωρίς το <literal>PROCFS</literal>. Στις νέες εγκαταστάσεις, + αυτό το σύστημα αρχείων δεν προσαρτάται από προεπιλογή.</para> + + <programlisting>options PSEUDOFS # Pseudo-filesystem framework</programlisting> + + <para>Πυρήνες που χρησιμοποιούν το + <literal>PROCFS</literal> πρέπει επίσης να παρέχουν υποστήριξη για το + <literal>PSEUDOFS</literal>.</para> + + <programlisting>options GEOM_PART_GPT # GUID Partition Tables.</programlisting> + + <para>Με την επιλογή αυτή δίνεται η δυνατότητα ύπαρξης μεγάλου αριθμού + κατατμήσεων σε ένα μόνο δίσκο.</para> + + <programlisting>options COMPAT_43 # Compatible with BSD 4.3 [KEEP THIS!]</programlisting> + + <para>Συμβατότητα με το 4.3BSD. Αφήστε την επιλογή αυτή ενεργή: κάποια + προγράμματα θα συμπεριφέρονται παράξενα αν την απενεργοποιήσετε.</para> + + <programlisting>options COMPAT_FREEBSD4 # Compatible with &os;4</programlisting> + + <para>Η επιλογή αυτή απαιτείται + για την υποστήριξη εφαρμογών που έχουν μεταγλωττιστεί σε + παλιότερες εκδόσεις του &os; και οι οποίες χρησιμοποιούν παλιές + διεπαφές και κλήσεις συστήματος. Συνίσταται να υπάρχει αυτή η επιλογή + σε όλα τα συστήματα &i386; τα οποία εκτελούν παλιότερες + εφαρμογές. Αρχιτεκτονικές όπως η ia64 και η &sparc64; που άρχισαν να + υποστηρίζονται από την έκδοση 5.Χ και μετά δεν χρειάζονται αυτή την + επιλογή.</para> + + <programlisting>options COMPAT_FREEBSD5 # Compatible with &os;5</programlisting> + + <para>Η επιλογή αυτή απαιτείται στο για την + υποστήριξη εφαρμογών που έχουν μεταγλωττιστεί στο &os; 5.X και + χρησιμοποιούν τις αντίστοιχες κλήσεις αυτού του συστήματος.</para> + + <programlisting>options COMPAT_FREEBSD6 # Compatible with &os;6</programlisting> + + <para>Η επιλογή αυτή απαιτείται στο για την + υποστήριξη εφαρμογών που έχουν μεταγλωττιστεί στο &os; 6.X και + χρησιμοποιούν τις αντίστοιχες κλήσεις αυτού του συστήματος.</para> + + <programlisting>options COMPAT_FREEBSD7 # Compatible with &os;75</programlisting> + + <para>Η επιλογή αυτή απαιτείται στο για την + υποστήριξη εφαρμογών που έχουν μεταγλωττιστεί στο &os; 7.X και + χρησιμοποιούν τις αντίστοιχες κλήσεις αυτού του συστήματος.</para> + + <programlisting>options SCSI_DELAY=5000 # Delay (in ms) before probing SCSI</programlisting> + + <para>Με την επιλογή αυτή ο πυρήνας περιμένει 5 δευτερόλεπτα πριν + ανιχνεύσει κάθε συσκευή SCSI στο σύστημα σας. Αν έχετε μόνο IDE δίσκους + μπορείτε να την αγνοήσετε, διαφορετικά μπορείτε να δοκιμάσετε να + μειώσετε τον αριθμό αυτό, για να επιταχύνετε την εκκίνηση. Φυσικά, αν το + κάνετε αυτό και ανακαλύψετε ότι το &os; έχει πρόβλημα στην αναγνώριση + των συσκευών σας, θα πρέπει να την ανεβάσετε ξανά.</para> + + <programlisting>options KTRACE # ktrace(1) support</programlisting> + + <para>Η επιλογή αυτή ενεργοποιεί το tracing των διεργασιών του πυρήνα, το + οποίο είναι χρήσιμο στην εκσφαλμάτωση.</para> + + <programlisting>options SYSVSHM # SYSV-style shared memory</programlisting> + + <para>Η επιλογή αυτή ενεργοποιεί την κοινόχρηστη μνήμη σύμφωνα με το + πρότυπο του System V. Η πλέον κοινή χρήση της, είναι η + επέκταση XSHM στα Χ η οποία χρησιμοποιείται αυτόματα από πολλές βαριές + εφαρμογές γραφικών για καλύτερη ταχύτητα. Αν χρησιμοποιείτε Χ, + σίγουρα θέλετε να περιλάβετε αυτή την επιλογή.</para> + + <programlisting>options SYSVMSG # SYSV-style message queues</programlisting> + + <para>Υποστήριξη για μηνύματα του System V. Η επιλογή αυτή προσθέτει + μόνο μερικές εκατοντάδες bytes στον πυρήνα.</para> + + <programlisting>options SYSVSEM # SYSV-style semaphores</programlisting> + + <para>Υποστήριξη σηματοφορέων του System V. Χρησιμοποιείται λιγότερο + συχνά, αλλά προσθέτει μόνο μερικές εκατοντάδες bytes στον πυρήνα. + </para> + + <note> + <para>Η επιλογή <option>-p</option> της εντολής &man.ipcs.1; θα σας + δείξει ποιες διεργασίες χρησιμοποιούν κάθε μια από αυτές τις + λειτουργίες του System V.</para> + </note> + + <programlisting>options _KPOSIX_PRIORITY_SCHEDULING # POSIX P1003_1B real-time extensions</programlisting> + + <para>Επεκτάσεις πραγματικού χρόνου (Real-time) που προστέθηκαν στο + &posix; το 1993. Χρησιμοποιείται από κάποιες εφαρμογές στη συλλογή των + ports (όπως το <application>&staroffice;</application>).</para> + + <programlisting>options KBD_INSTALL_CDEV # install a CDEV entry in /dev</programlisting> + + <para>Η επιλογή αυτή είναι απαραίτητη για τη δημιουργία του αρχείου + συσκευής πληκτρολογίου στον κατάλογο <filename>/dev</filename>.</para> + + <programlisting>options ADAPTIVE_GIANT # Giant mutex is adaptive.</programlisting> + + <para>Το Giant είναι το όνομα ενός συστήματος αμοιβαίου αποκλεισμού + (sleep mutex) το οποίο προστατεύει ένα μεγάλο αριθμό πόρων του πυρήνα. + Στις μέρες μας, αυτό θεωρείται ανεπίτρεπτο από πλευράς απόδοσης και + αντικαθίσταται με κλειδώματα τα οποία προστατεύουν συγκεκριμένους + πόρους. Η επιλογή <literal>ADAPTIVE_GIANT</literal> επιτρέπει στο Giant + να συμπεριληφθεί στο σετ των mutexes που μπορούν να εκτελεστούν + επιλεκτικά. Έτσι, αν ένα νήμα θέλει να κλειδώσει το Giant mutex, αλλά + αυτό είναι ήδη κλειδωμένο από ένα νήμα σε μια άλλη CPU, το πρώτο νήμα + θα συνεχίσει να εκτελείται, και θα περιμένει για την απελευθέρωση του + κλειδώματος. Φυσιολογικά, το νήμα θα επέστρεφε στην κατάσταση ύπνου + (sleep) και θα περίμενε για την επόμενη ευκαιρία εκτέλεσης του. Αν δεν + είστε σίγουρος, αφήστε αυτή την επιλογή ενεργή.</para> + + <note> + <para>Σημειώστε ότι από το &os; 8.0-RELEASE και τις επόμενες εκδόσεις, + όλα τα mutexes έχουν από προεπιλογή τη δυνατότητα προσαρμογής, εκτός + αν έχει επίτηδες γίνει διαφορετική ρύθμιση, χρησιμοποιώντας την + επιλογή <literal>NO_ADAPTIVE_MUTEXES</literal> κατά τη μεταγλώττιση. + Το Giant έχει επίσης δυνατότητα προσαρμογής πλέον, και έτσι η + επιλογή <literal>ADAPTIVE_GIANT</literal> έχει αφαιρεθεί από το + αρχείο ρυθμίσεων πυρήνα.</para> + </note> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>SMP</secondary> + </indexterm> + <programlisting>device apic # I/O APIC</programlisting> + + <para>Η συσκευή apic επιτρέπει τη χρήση του I/O APIC για την παράδοση των + interrupts (διακοπών). Η συσκευή apic μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο σε + πυρήνες για ένα επεξεργαστή (UP) όσο και για πολλαπλούς (SMP), αλλά στη + δεύτερη περίπτωση είναι απαραίτητη. Προσθέστε την επιλογή + <literal>options SMP</literal> για να έχετε υποστήριξη πολλαπλών + επεξεργαστών.</para> + + <note> + <para>Η συσκευή apic υπάρχει μόνο στην αρχιτεκτονική i386, η γραμμή αυτή + δεν θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί σε άλλες αρχιτεκτονικές.</para> + </note> + + <programlisting>device eisa</programlisting> + + <para>Θα πρέπει να συμπεριλάβετε την επιλογή αυτή αν έχετε μητρική με + δίαυλο τύπου EISA. Ενεργοποιείται έτσι η αυτόματη ανίχνευση και ρύθμιση + όλων των συσκευών στο δίαυλο EISA.</para> + + <programlisting>device pci</programlisting> + + <para>Θα πρέπει να συμπεριλάβετε αυτή την επιλογή αν έχετε μητρική με + δίαυλο PCI. Ενεργοποιείται έτσι η αυτόματη ανίχνευση των καρτών PCI και + η επικοινωνία μεταξύ των διαύλων PCI και ISA.</para> + + <programlisting># Floppy drives +device fdc</programlisting> + + <para>Πρόκειται για τον ελεγκτή μονάδας δισκέτας.</para> + + <programlisting># ATA and ATAPI devices +device ata</programlisting> + + <para>Αυτός ο οδηγός υποστηρίζει όλες τις συσκευές τύπου ATA και ATAPI. + Χρειάζεστε μόνο μια καταχώρηση <literal>device ata</literal> για να + ανιχνεύσει ο πυρήνας όλες τις συσκευές ATA/ATAPI τύπου PCI στα σύγχρονα + μηχανήματα.</para> + + <programlisting>device atadisk # ATA disk drives</programlisting> + + <para>Η επιλογή αυτή απαιτείται μαζί με το <literal>device ata</literal> + για την υποστήριξη δίσκων ATA.</para> + + <programlisting>device ataraid # ATA RAID drives</programlisting> + + <para>Η επιλογή αυτή απαιτείται μαζί με το<literal>device ata</literal> + για την υποστήριξη δίσκων ATA RAID.</para> + + <programlisting><anchor id="kernelconfig-atapi"> +device atapicd # ATAPI CDROM drives</programlisting> + + <para>Η επιλογή αυτή απαιτείται μαζί με το <literal>device ata</literal> + για την υποστήριξη οδηγών ATAPI CDROM.</para> + + <programlisting>device atapifd # ATAPI floppy drives</programlisting> + + <para>Η επιλογή αυτή απαιτείται μαζί με το <literal>device ata</literal> + για την υποστήριξη οδηγών δισκέτας ATAPI.</para> + + <programlisting>device atapist # ATAPI tape drives</programlisting> + + <para>Η επιλογή αυτή απαιτείται μαζί με το <literal>device ata</literal> + για την υποστήριξη μονάδων ταινίας ATAPI.</para> + + <programlisting>options ATA_STATIC_ID # Static device numbering</programlisting> + + <para>Με την επιλογή αυτή, ο αριθμός του ελεγκτή γίνεται στατικός. Χωρίς + αυτή, οι αριθμοί συσκευών αποδίδονται δυναμικά.</para> + + <programlisting># SCSI Controllers +device ahb # EISA AHA1742 family +device ahc # AHA2940 and onboard AIC7xxx devices +options AHC_REG_PRETTY_PRINT # Print register bitfields in debug + # output. Adds ~128k to driver. +device ahd # AHA39320/29320 and onboard AIC79xx devices +options AHD_REG_PRETTY_PRINT # Print register bitfields in debug + # output. Adds ~215k to driver. +device amd # AMD 53C974 (Teckram DC-390(T)) +device isp # Qlogic family +#device ispfw # Firmware for QLogic HBAs- normally a module +device mpt # LSI-Logic MPT-Fusion +#device ncr # NCR/Symbios Logic +device sym # NCR/Symbios Logic (newer chipsets + those of `ncr') +device trm # Tekram DC395U/UW/F DC315U adapters + +device adv # Advansys SCSI adapters +device adw # Advansys wide SCSI adapters +device aha # Adaptec 154x SCSI adapters +device aic # Adaptec 15[012]x SCSI adapters, AIC-6[23]60. +device bt # Buslogic/Mylex MultiMaster SCSI adapters + +device ncv # NCR 53C500 +device nsp # Workbit Ninja SCSI-3 +device stg # TMC 18C30/18C50</programlisting> + + <para>Ελεγκτές SCSI. Μπορείτε να μετατρέψετε σε σχόλιο οποιονδήποτε δεν + έχετε στο σύστημα σας. Αν το σύστημα σας έχει μόνο συσκευές IDE, + μπορείτε να αφαιρέσετε όλες τις γραμμές. Οι γραμμές τύπου + <literal>*_REG_PRETTY_PRINT</literal> χρησιμοποιούνται για να δίνουν + περισσότερες διαγνωστικές πληροφορίες για τους αντίστοιχους οδηγούς. + </para> + + <programlisting># SCSI peripherals +device scbus # SCSI bus (required for SCSI) +device ch # SCSI media changers +device da # Direct Access (disks) +device sa # Sequential Access (tape etc) +device cd # CD +device pass # Passthrough device (direct SCSI access) +device ses # SCSI Environmental Services (and SAF-TE)</programlisting> + + <para>Περιφερειακά SCSI. Μπορείτε και πάλι να μετατρέψετε σε σχόλιο όσες + συσκευές δεν έχετε, ή αν έχετε μόνο συσκευές IDE, μπορείτε να + αφαιρέσετε εντελώς αυτές τις γραμμές.</para> + + <note> + <para>Ο οδηγός USB &man.umass.4; και κάποιοι άλλοι οδηγοί χρησιμοποιούν + το υποσύστημα SCSI αν και δεν είναι πραγματικές SCSI συσκευές. Για το + λόγο αυτό, σιγουρευτείτε ότι δεν αφαιρέσατε την υποστήριξη SCSI αν + περιλαμβάνονται τέτοιοι οδηγοί στο αρχείο ρύθμισης του πυρήνα σας. + </para> + </note> + + <programlisting># RAID controllers interfaced to the SCSI subsystem +device amr # AMI MegaRAID +device arcmsr # Areca SATA II RAID +device asr # DPT SmartRAID V, VI and Adaptec SCSI RAID +device ciss # Compaq Smart RAID 5* +device dpt # DPT Smartcache III, IV - See NOTES for options +device hptmv # Highpoint RocketRAID 182x +device hptrr # Highpoint RocketRAID 17xx, 22xx, 23xx, 25xx +device iir # Intel Integrated RAID +device ips # IBM (Adaptec) ServeRAID +device mly # Mylex AcceleRAID/eXtremeRAID +device twa # 3ware 9000 series PATA/SATA RAID + +# RAID controllers +device aac # Adaptec FSA RAID +device aacp # SCSI passthrough for aac (requires CAM) +device ida # Compaq Smart RAID +device mfi # LSI MegaRAID SAS +device mlx # Mylex DAC960 family +device pst # Promise Supertrak SX6000 +device twe # 3ware ATA RAID</programlisting> + + <para>Υποστηριζόμενοι ελεγκτές RAID. Αν δεν έχετε κανένα από αυτούς, + μπορείτε να τους μετατρέψετε σε σχόλια ή να τους αφαιρέσετε εντελώς. + </para> + + <programlisting># atkbdc0 controls both the keyboard and the PS/2 mouse +device atkbdc # AT keyboard controller</programlisting> + + <para>Ο ελεγκτής πληκτρολογίου (<literal>atkbdc</literal>) παρέχει + υπηρεσίες I/O για πληκτρολόγια τύπου AT και συσκευές κατάδειξης + (ποντίκια) τύπου PS/2. Ο ελεγκτής απαιτείται για τη λειτουργία του + οδηγού πληκτρολογίου (<literal>atkbd</literal>) και του οδηγού + συσκευής κατάδειξης PS/2 (<literal>psm</literal>).</para> + + <programlisting>device atkbd # AT keyboard</programlisting> + + <para>Ο οδηγός <literal>atkbd</literal>, μαζί με τον ελεγκτή + <literal>atkbdc</literal>, παρέχει πρόσβαση σε πληκτρολόγιο τύπου AT 84 + ή εκτεταμένου AT το οποίο συνδέεται στον ελεγκτή πληκτρολογίου.</para> + + <programlisting>device psm # PS/2 mouse</programlisting> + + <para>Χρησιμοποιήστε αυτή τη συσκευή αν το ποντίκι σας συνδέεται στην + θύρα PS/2.</para> + + <programlisting>device kbdmux # keyboard multiplexer</programlisting> + + <para>Βασική υποστήριξη πολυπλεξίας πληκτρολογίων. Αν δε σκοπεύετε να + χρησιμοποιήσετε περισσότερα από ένα πληκτρολόγια στο σύστημα σας, + μπορείτε με ασφάλεια να αφαιρέσετε αυτή τη γραμμή.</para> + + <programlisting>device vga # VGA video card driver</programlisting> + + <para>Το πρόγραμμα οδήγησης της κάρτας γραφικών.</para> + + <programlisting> +device splash # Splash screen and screen saver support</programlisting> + + <para>Γραφική οθόνη (splash) κατά την εκκίνηση! Η συσκευή αυτή + χρησιμοποιείται επίσης από τα προγράμματα προφύλαξης οθόνης (κονσόλας). + </para> + + <programlisting># syscons is the default console driver, resembling an SCO console +device sc</programlisting> + + <para>Ο οδηγός <literal>sc</literal> είναι ο προεπιλεγμένος οδηγός + κονσόλας και προσομοιώνει κονσόλα τύπου SCO. Καθώς τα περισσότερα + προγράμματα πλήρους οθόνης αποκτούν πρόσβαση στην κονσόλα μέσω κάποιας + βιβλιοθήκης βάσης δεδομένων τερματικών όπως το + <filename>termcap</filename>, δεν θα πρέπει να έχει σημασία αν + χρησιμοποιήσετε αυτόν τον οδηγό ή τον <literal>vt</literal> ο οποίος + είναι συμβατός με κονσόλα <literal>VT220</literal>. Μετά την είσοδο σας + στο σύστημα, θέστε την μεταβλητή <envar>TERM</envar> στην τιμή + <literal>scoansi</literal> αν κάποια προγράμματα πλήρους οθόνης έχουν + πρόβλημα όταν χρησιμοποιείται αυτή η κονσόλα.</para> + + <programlisting># Enable this for the pcvt (VT220 compatible) console driver +#device vt +#options XSERVER # support for X server on a vt console +#options FAT_CURSOR # start with block cursor</programlisting> + + <para>Πρόκειται για ένα οδηγό κονσόλας συμβατό με VT220, και με προς τα + πίσω συμβατότητα με VT100/102. Λειτουργεί καλά σε κάποιους φορητούς + υπολογιστές που έχουν ασυμβατότητα υλικού με τον <literal>sc</literal>. + Μετά την είσοδο σας στο σύστημα, θέστε την μεταβλητή <envar>TERM</envar> + σε <literal>vt100</literal> ή <literal>vt220</literal>. Ο οδηγός μπορεί + επίσης να αποδειχθεί χρήσιμος όταν συνδέεστε σε μεγάλο αριθμό από + διαφορετικά μηχανήματα μέσω δικτύου, όπου δεν υπάρχουν καταχωρήσεις για + τη συσκευή <literal>sc</literal> στο <filename>termcap</filename> ή + <filename>terminfo</filename> — το <literal>vt100</literal> + θα πρέπει να είναι διαθέσιμο πρακτικά σε κάθε πλατφόρμα.</para> + + <programlisting>device agp</programlisting> + + <para>Συμπεριλάβετε τη συσκευή αυτή αν έχετε AGP κάρτα στο σύστημα σας. + Θα ενεργοποιήσετε με αυτό τον τρόπο την υποστήριξη για AGP και AGP GART + για μητρικές που υποστηρίζουν αυτές τις λειτουργίες.</para> + + <indexterm> + <primary>APM</primary> + </indexterm> + + <programlisting># Power management support (see NOTES for more options) +#device apm</programlisting> + + <para>Υποστήριξη Advanced Power Management (προχωρημένης διαχείρισης + ισχύος). Χρήσιμο για φορητά, αν και η επιλογή αυτή, από προεπιλογή, + είναι ανενεργή στον πυρήνα <filename>GENERIC</filename>.</para> + + <programlisting># Add suspend/resume support for the i8254. +device pmtimer</programlisting> + + <para>Πρόγραμμα οδήγησης μετρητή χρόνου (Timer) για συμβάντα που + σχετίζονται με διαχείριση ενέργειας όπως το APM και το ACPI.</para> + + <programlisting># PCCARD (PCMCIA) support +# PCMCIA and cardbus bridge support +device cbb # cardbus (yenta) bridge +device pccard # PC Card (16-bit) bus +device cardbus # CardBus (32-bit) bus</programlisting> + + <para>Υποστήριξη PCMCIA. Την χρειάζεστε αν χρησιμοποιείτε φορητό + υπολογιστή.</para> + + <programlisting># Serial (COM) ports +device sio # 8250, 16[45]50 based serial ports</programlisting> + + <para>Πρόκειται για τις σειριακές θύρες οι οποίες είναι γνωστές στον κόσμο + του &ms-dos;/&windows; ως θύρες <devicename>COM</devicename>.</para> + + <note> + <para>Αν έχετε εσωτερικό μόντεμ στη θύρα <devicename>COM4</devicename> + και έχετε και σειριακή θύρα <devicename>COM2</devicename>, θα πρέπει + να αλλάξετε το IRQ του μόντεμ στο 2 (για περίεργους τεχνικούς λόγους, + IRQ2 = IRQ 9) για να μπορέσετε να το χρησιμοποιήσετε από το &os;. Αν + έχετε κάρτα πολλαπλών σειριακών εξόδων, ελέγξτε τη σελίδα manual του + &man.sio.4; για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις σωστές τιμές + που πρέπει να προσθέσετε στο <filename>/boot/device.hints</filename>. + Κάποιες κάρτες γραφικών (ειδικά αυτές που βασίζονται σε ολοκληρωμένα + S3) χρησιμοποιούν διευθύνσεις IO μορφής <literal>0x*2e8</literal>, + και καθώς πολλές φτηνές σειριακές κάρτες δεν αποκωδικοποιούν πλήρως + τη 16 bit περιοχή διευθύνσεων, συγκρούονται με τις κάρτες αυτές, + καθιστώντας έτσι πρακτικά άχρηστη τη θύρα + <devicename>COM4</devicename>.</para> + + <para>Κάθε σειριακή πόρτα χρειάζεται να έχει μια μοναδική IRQ (εκτός + αν χρησιμοποιείτε κάρτα πολλαπλών σειριακών που υποστηρίζει + κοινή χρήση interrupts), και έτσι δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα + προεπιλεγμένα interrupts για την <devicename>COM3</devicename> και την + <devicename>COM4</devicename>.</para> + </note> + + <programlisting># Parallel port +device ppc</programlisting> + + <para>Πρόκειται για την παράλληλη θύρα στο δίαυλο ISA.</para> + + <programlisting>device ppbus # Parallel port bus (required)</programlisting> + + <para>Παρέχει υποστήριξη για το δίαυλο της παράλληλης θύρας.</para> + + <programlisting>device lpt # Printer</programlisting> + + <para>Παρέχει υποστήριξη για εκτυπωτές παράλληλης θύρας.</para> + + <note> + <para>Χρειάζεστε και τα τρία παραπάνω για να ενεργοποιήσετε την + υποστήριξη εκτυπωτή παράλληλης θύρας.</para> + </note> + + <programlisting>device plip # TCP/IP over parallel</programlisting> + + <para>Πρόκειται για το πρόγραμμα οδήγησης δικτύου μέσω παράλληλης θύρας. + </para> + + <programlisting>device ppi # Parallel port interface device</programlisting> + + <para>Πρόγραμμα I/O γενικής χρήσης (<quote>geek port</quote>) + IEEE1284 + I/O.</para> + + <programlisting>#device vpo # Requires scbus and da</programlisting> + + <indexterm><primary>zip drive</primary></indexterm> + <para>Χρησιμοποιείται για μονάδα δισκέτας Iomega Zip. Απαιτεί υποστήριξη + από τους οδηγούς <literal>scbus</literal> και <literal>da</literal>. + Η καλύτερη απόδοση επιτυγχάνεται με θύρα σε κατάσταση λειτουργίας + EPP 1.9.</para> + + <programlisting>#device puc</programlisting> + + <para>Ενεργοποιήστε αυτή τη συσκευή αν έχετε μια <quote>χαζή</quote> + σειριακή ή παράλληλη PCI κάρτα η οποία υποστηρίζεται από το πρόγραμμα + οδήγησης &man.puc.4; (glue driver).</para> + + <programlisting># PCI Ethernet NICs. +device de # DEC/Intel DC21x4x (<quote>Tulip</quote>) +device em # Intel PRO/1000 adapter Gigabit Ethernet Card +device ixgb # Intel PRO/10GbE Ethernet Card +device txp # 3Com 3cR990 (<quote>Typhoon</quote>) +device vx # 3Com 3c590, 3c595 (<quote>Vortex</quote>)</programlisting> + + <para>Διάφορα προγράμματα οδήγησης για PCI κάρτες δικτύου. Μετατρέψτε σε + σχόλιο ή αφαιρέστε τελείως όσες δεν υπάρχουν στο σύστημα σας.</para> + + <programlisting># PCI Ethernet NICs that use the common MII bus controller code. +# NOTE: Be sure to keep the 'device miibus' line in order to use these NICs! +device miibus # MII bus support</programlisting> + + <para>Η υποστήριξη διαύλου MII απαιτείται για κάποιες κάρτες δικτύου + Ethernet PCI 10/100, ειδικά για αυτές που χρησιμοποιούν πομποδέκτη + συμβατό με MII ή έχουν διεπαφή ελέγχου που λειτουργεί παρόμοια με τον + MII. Προσθέτοντας <literal>device miibus</literal> στο αρχείο ρύθμισης + του πυρήνα, θα έχετε υποστήριξη για το γενικό API του miibus και για + όλους τους οδηγούς PHY, συμπεριλαμβανομένου και ενός γενικού για PHYs + που δεν υποστηρίζονται από κάποιο συγκεκριμένο οδηγό.</para> + + <programlisting>device bce # Broadcom BCM5706/BCM5708 Gigabit Ethernet +device bfe # Broadcom BCM440x 10/100 Ethernet +device bge # Broadcom BCM570xx Gigabit Ethernet +device dc # DEC/Intel 21143 and various workalikes +device fxp # Intel EtherExpress PRO/100B (82557, 82558) +device lge # Level 1 LXT1001 gigabit ethernet +device msk # Marvell/SysKonnect Yukon II Gigabit Ethernet +device nge # NatSemi DP83820 gigabit ethernet +device nve # nVidia nForce MCP on-board Ethernet Networking +device pcn # AMD Am79C97x PCI 10/100 (precedence over 'lnc') +device re # RealTek 8139C+/8169/8169S/8110S +device rl # RealTek 8129/8139 +device sf # Adaptec AIC-6915 (<quote>Starfire</quote>) +device sis # Silicon Integrated Systems SiS 900/SiS 7016 +device sk # SysKonnect SK-984x & SK-982x gigabit Ethernet +device ste # Sundance ST201 (D-Link DFE-550TX) +device stge # Sundance/Tamarack TC9021 gigabit Ethernet +device ti # Alteon Networks Tigon I/II gigabit Ethernet +device tl # Texas Instruments ThunderLAN +device tx # SMC EtherPower II (83c170 <quote>EPIC</quote>) +device vge # VIA VT612x gigabit ethernet +device vr # VIA Rhine, Rhine II +device wb # Winbond W89C840F +device xl # 3Com 3c90x (<quote>Boomerang</quote>, <quote>Cyclone</quote>)</programlisting> + + <para>Προγράμματα οδήγησης που χρησιμοποιούν τον κώδικα του διαύλου + ελέγχου MII.</para> + + <programlisting># ISA Ethernet NICs. pccard NICs included. +device cs # Crystal Semiconductor CS89x0 NIC +# 'device ed' requires 'device miibus' +device ed # NE[12]000, SMC Ultra, 3c503, DS8390 cards +device ex # Intel EtherExpress Pro/10 and Pro/10+ +device ep # Etherlink III based cards +device fe # Fujitsu MB8696x based cards +device ie # EtherExpress 8/16, 3C507, StarLAN 10 etc. +device lnc # NE2100, NE32-VL Lance Ethernet cards +device sn # SMC's 9000 series of Ethernet chips +device xe # Xircom pccard Ethernet + +# ISA devices that use the old ISA shims +#device le</programlisting> + + <para>Προγράμματα οδήγησης καρτών Ethernet τύπου ISA. Δείτε το αρχείο + <filename>/usr/src/sys/<replaceable>i386</replaceable>/conf/NOTES</filename> + για λεπτομέρειες σχετικά με το ποιες κάρτες υποστηρίζονται από ποιον + οδηγό.</para> + + <programlisting># Wireless NIC cards +device wlan # 802.11 support</programlisting> + + <para>Γενική υποστήριξη του 802.11. Η γραμμή αυτή απαιτείται για ασύρματη + δικτύωση.</para> + + <programlisting>device wlan_wep # 802.11 WEP support +device wlan_ccmp # 802.11 CCMP support +device wlan_tkip # 802.11 TKIP support</programlisting> + + <para>Υποστήριξη κρυπτογράφησης για συσκευές 802.11. Οι γραμμές αυτές + χρειάζονται αν σκοπεύετε να χρησιμοποιήσετε κρυπτογράφηση και πρωτόκολλα + ασφαλείας 802.11i.</para> + + <programlisting>device an # Aironet 4500/4800 802.11 wireless NICs. +device ath # Atheros pci/cardbus NIC's +device ath_hal # Atheros HAL (Hardware Access Layer) +device ath_rate_sample # SampleRate tx rate control for ath +device awi # BayStack 660 and others +device ral # Ralink Technology RT2500 wireless NICs. +device wi # WaveLAN/Intersil/Symbol 802.11 wireless NICs. +#device wl # Older non 802.11 Wavelan wireless NIC.</programlisting> + + <para>Υποστήριξη για διάφορες ασύρματες κάρτες.</para> + + <programlisting># Pseudo devices +device loop # Network loopback</programlisting> + + <para>Πρόκειται για τη γενική συσκευή εσωτερικού δικτύου (loopback) του + TCP/IP. Η σύνδεση μέσω telnet ή FTP στο <hostid>localhost</hostid> + (γνωστό επίσης και ως <hostid role="ipaddr">127.0.0.1</hostid>) + πραγματοποιείται μέσω αυτής της συσκευής. Η ύπαρξη αυτής της συσκευής + είναι <emphasis>υποχρεωτική</emphasis>.</para> + + <programlisting>device random # Entropy device</programlisting> + + <para>Κρυπτογραφικά ασφαλής γεννήτρια τυχαίων αριθμών.</para> + + <programlisting>device ether # Ethernet support</programlisting> + + <para>Η γραμμή <literal>ether</literal> απαιτείται μόνο αν έχετε κάρτα + δικτύου Ethernet. Περιέχει γενικό κώδικα για το πρωτόκολλο Ethernet. + </para> + + <programlisting>device sl # Kernel SLIP</programlisting> + + <para>Η γραμμή <literal>sl</literal> παρέχει υποστήριξη SLIP. Η υποστήριξη + αυτή έχει σχεδόν ολοκληρωτικά ξεπεραστεί από το PPP, το οποίο είναι + ευκολότερο στη ρύθμιση, υποστηρίζει καλύτερα τις συνδέσεις μέσω μόντεμ, + και παρέχει καλύτερες δυνατότητες.</para> + + <programlisting>device ppp # Kernel PPP</programlisting> + + <para>Η γραμμή αυτή είναι για υποστήριξη PPP μέσω του πυρήνα για + επιλογικές (dial-up) συνδέσεις. Υπάρχει επίσης μια έκδοση PPP η οποία + υλοποιείται ως εφαρμογή χρήστη (userland), χρησιμοποιεί το + <literal>tun</literal> και προσφέρει περισσότερη ευελιξία και + λειτουργίες όπως κλήση κατά απαίτηση (demand dialing).</para> + + <programlisting>device tun # Packet tunnel.</programlisting> + + <para>Η συσκευή αυτή χρησιμοποιείται από το πρόγραμμα PPP χρήστη + (userland). Δείτε το τμήμα <link linkend="userppp">PPP</link> + αυτού του βιβλίου για περισσότερες πληροφορίες.</para> + + <programlisting><anchor id="kernelconfig-ptys"> +device pty # Pseudo-ttys (telnet etc)</programlisting> + + <para>Πρόκειται για συσκευή <quote>ψευδό-τερματικού</quote> ή προσομοίωσης + θύρας login. Χρησιμοποιείται για εισερχόμενες συνδέσεις + <command>telnet</command> και <command>rlogin</command>, από το + <application>xterm</application>, και από κάποιες άλλες εφαρμογές όπως + το <application>Emacs</application>.</para> + + <programlisting>device md # Memory <quote>disks</quote></programlisting> + + <para>Ψευτό-συσκευές δίσκου με χρήση μνήμης (ramdrives).</para> + + <programlisting>device gif # IPv6 and IPv4 tunneling</programlisting> + + <para>Η συσκευή αυτή υλοποιεί IPv6 σε IPv4 tunneling, IPv4 σε IPv6 + tunneling, IPv4 σε IPv4 tunneling, και IPv6 σε IPv6 tunneling. Η συσκευή + <literal>gif</literal> <quote>αυτό-κλωνοποιείται</quote>, και δημιουργεί + τα αντίστοιχα αρχεία συσκευών όπως απαιτούνται.</para> + + <programlisting>device faith # IPv6-to-IPv4 relaying (translation)</programlisting> + + <para>Αυτή η ψεύδο-συσκευή συλλαμβάνει πακέτα που στέλνονται προς αυτήν + και τα ανακατευθύνει προς το δαίμονα μετάφρασης του IPv4/IPv6.</para> + + <programlisting># The `bpf' device enables the Berkeley Packet Filter. +# Be aware of the administrative consequences of enabling this! +# Note that 'bpf' is required for DHCP. +device bpf # Berkeley packet filter</programlisting> + + <para>Πρόκειται για το φίλτρο πακέτων Berkeley. Αυτή η ψεύδο-συσκευή + επιτρέπει σε κάρτες δικτύου να λειτουργούν σε κατάσταση promiscuous + (πλήρους ακρόασης), συλλαμβάνοντας με αυτό τον τρόπο κάθε πακέτο ενός + δικτύου (π.χ. Ethernet). Τα πακέτα αυτά μπορεί να αποθηκεύονται στο + δίσκο ή να εξετάζονται με τη βοήθεια του προγράμματος &man.tcpdump.1;. + </para> + + <note> + <para>Η συσκευή &man.bpf.4; χρησιμοποιείται επίσης από το + &man.dhclient.8; για την ανάκτηση της διεύθυνσης IP της προεπιλεγμένης + πύλης κ.ο.κ. Αν χρησιμοποιείτε DHCP, αφήστε αυτή την επιλογή + ενεργοποιημένη.</para> + </note> + + <programlisting># USB support +device uhci # UHCI PCI->USB interface +device ohci # OHCI PCI->USB interface +device ehci # EHCI PCI->USB interface (USB 2.0) +device usb # USB Bus (required) +#device udbp # USB Double Bulk Pipe devices +device ugen # Generic +device uhid # <quote>Human Interface Devices</quote> +device ukbd # Keyboard +device ulpt # Printer +device umass # Disks/Mass storage - Requires scbus and da +device ums # Mouse +device ural # Ralink Technology RT2500USB wireless NICs +device urio # Diamond Rio 500 MP3 player +device uscanner # Scanners +# USB Ethernet, requires mii +device aue # ADMtek USB Ethernet +device axe # ASIX Electronics USB Ethernet +device cdce # Generic USB over Ethernet +device cue # CATC USB Ethernet +device kue # Kawasaki LSI USB Ethernet +device rue # RealTek RTL8150 USB Ethernet</programlisting> + + <para>Υποστήριξη για διάφορες συσκευές USB.</para> + + <programlisting># FireWire support +device firewire # FireWire bus code +device sbp # SCSI over FireWire (Requires scbus and da) +device fwe # Ethernet over FireWire (non-standard!)</programlisting> + + <para>Υποστήριξη για διάφορες συσκευές Firewire.</para> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες και επιπλέον συσκευές που + υποστηρίζονται από το &os;, δείτε το αρχείο + <filename>/usr/src/sys/<replaceable>i386</replaceable>/conf/NOTES + </filename>.</para> + + <sect2> + <title>Λειτουργία με Μεγάλη Ποσότητα Μνήμης (<acronym>PAE</acronym>) + </title> + <indexterm> + <primary>Physical Address Extensions + (<acronym>PAE</acronym>)</primary> + <secondary>large memory</secondary> + </indexterm> + + <para>Μηχανήματα με μεγάλη ποσότητα μνήμης, χρειάζονται πρόσβαση σε + μνήμη που υπερβαίνει το όριο των 4 gigabytes των Εικονικών + Διευθύνσεων Χρήστη+Πυρήνα (User+Kernel Virtual Address, + <acronym>KVA</acronym>). Εξαιτίας αυτού του περιορισμού, η Intel + πρόσθεσε υποστήριξη για 36bit φυσικών διευθύνσεων, από τον + επεξεργαστή &pentium; Pro και μετά.</para> + + <para>Η δυνατότητα Επέκτασης Φυσικών Διευθύνσεων, (Physical Address + Extension, <acronym>PAE</acronym>) των &intel; &pentium; Pro και + μεταγενέστερων CPU, επιτρέπει χρήση μνήμης ως 64 gigabytes. To &os; + παρέχει υποστήριξη για τη δυνατότητα αυτή μέσω της ρύθμισης πυρήνα + <option>PAE</option>, η οποία διατίθεται για όλες τις τρέχουσες + σταθερές εκδόσεις του &os;. Λόγω περιορισμών στην αρχιτεκτονική του + συστήματος μνήμης της Intel, δεν γίνεται διάκριση για τη μνήμη που + βρίσκεται πάνω ή κάτω από τα 4 gigabytes. Η μνήμη που εκχωρείται + πάνω από τα 4 gigabytes, απλώς προστίθεται στο μέγεθος της + διαθέσιμης μνήμης.</para> + + <para>Για να ενεργοποιήσετε την υποστήριξη <acronym>PAE</acronym> + στον πυρήνα, απλώς προσθέστε την ακόλουθη γραμμή στο αρχείο + των ρυθμίσεων σας:</para> + + <programlisting>options PAE</programlisting> + + <note> + <para>Η υποστήριξη <acronym>PAE</acronym> στο &os; είναι διαθέσιμη + μόνο για επεξεργαστές αρχιτεκτονικής &intel; IA-32. Θα πρέπει + επίσης να σημειώσουμε ότι η υποστήριξη <acronym>PAE</acronym> στο + &os; δεν έχει δοκιμαστεί εκτεταμένα, και θα πρέπει να θεωρείται + ποιότητας beta σε σχέση με τα άλλα σταθερά χαρακτηριστικά του + &os;.</para> + </note> + + <para>Η υποστήριξη <acronym>PAE</acronym> στο &os; υπόκειται σε + κάποιους περιορισμούς:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Μια διαδικασία δεν έχει πρόσβαση σε περισσότερα από 4 + gigabytes χώρου VM.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οδηγοί συσκευών που δεν χρησιμοποιούν τη διεπαφή + &man.bus.dma.9; ίσως προκαλέσουν καταστροφή δεδομένων σε ένα + <acronym>PAE</acronym> πυρήνα και για το λόγο αυτό δεν + συνίσταται η χρήση τους. Στο &os; παρέχεται ένα αρχείο + ρυθμίσεων <filename>PAE</filename> στο οποίο έχουν εξαιρεθεί + όλα τα προγράμματα οδήγησης που είναι γνωστό ότι δεν δουλεύουν + σε πυρήνα τύπου <acronym>PAE</acronym>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Κάποιες μεταβλητές συστήματος (system tunables) εξακριβώνουν + τη χρήση της μνήμης, βλέποντας το ποσό της διαθέσιμης φυσικής + μνήμης. Αυτές οι μεταβλητές μπορεί να χρησιμοποιήσουν + αδικαιολόγητα μεγάλη ποσότητα μνήμης, λόγω της φύσης του + συστήματος <acronym>PAE</acronym>. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η + ρύθμιση sysctl <option>kern.maxvnodes</option> η οποία ελέγχει + το μέγιστο αριθμό vnodes που επιτρέπονται στον πυρήνα. Είναι + σκόπιμο να ρυθμίσετε αυτή και άλλες παρόμοιες παραμέτρους σε + λογικές τιμές.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ίσως χρειαστεί να ρυθμίσετε τις εικονικές διευθύνσεις του + πυρήνα (<acronym>KVA</acronym>) ή να μειώσετε την ποσότητα + κάποιου συγκεκριμένου πόρου που έχει μεγάλη χρήση (δείτε + παραπάνω) για να αποφύγετε την εξάντληση του + <acronym>KVA</acronym>. Μπορείτε να αυξήσετε το μέγεθος του + <acronym>KVA</acronym> μέσω της επιλογής + <option>KVA_PAGES</option>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Για λόγους σταθερότητας και απόδοσης, σας συμβουλεύουμε να + διαβάσετε τη σελίδα manual &man.tuning.7;. Επίσης η σελίδα + &man.pae.4; περιέχει ενημερωμένες πληροφορίες σχετικά με την + υποστήριξη <acronym>PAE</acronym> στο &os;.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="kernelconfig-trouble"> + <title>Αν Κάτι Πάει Λάθος</title> + + <para>Υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες προβλημάτων που μπορούν να + παρουσιαστούν όταν δημιουργείτε ένα προσαρμοσμένο πυρήνα:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>Αποτυχία της εντολής <command>config</command>:</term> + + <listitem> + <para>Αν η εντολή &man.config.8; αποτυγχάνει όταν της δίνετε την + περιγραφή του πυρήνα σας, έχετε κατά πάσα πιθανότητα, κάνει + κάποιο απλό λάθος. Ευτυχώς, η &man.config.8; θα σας δείξει τον + αριθμό γραμμής στον οποίο συνάντησε το πρόβλημα, και έτσι θα + μπορέσετε εύκολα να το εντοπίσετε. Για παράδειγμα, αν δείτε: + </para> + + <screen>config: line 17: syntax error</screen> + + <para>Βεβαιωθείτε ότι η λέξη-κλειδί στη γραμμή αυτή είναι σωστή, + συγκρίνοντας τη με την αντίστοιχη στο αρχείο + <filename>GENERIC</filename> ή σε άλλο αρχείο αναφοράς.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Αποτυχία της εντολής <command>make</command>:</term> + + <listitem> + <para>Αν αποτυγχάνει η εντολή <command>make</command>, συνήθως αυτό + σημαίνει κάποιο λάθος στο αρχείο ρυθμίσεων το οποίο δεν είναι + αρκετά σοβαρό για να το καταλάβει η &man.config.8;. Κοιτάξτε ξανά + το αρχείο ρυθμίσεων σας και αν ακόμα δεν μπορείτε να εντοπίσετε το + πρόβλημα, στείλτε το μαζί με το αρχείο με mail στην + &a.questions; και θα εντοπιστεί πολύ γρήγορα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Ο πυρήνας δεν εκκινεί:<anchor + id="kernelconfig-noboot"></term> + + <listitem> + <para>Αν ο νέος σας πυρήνας δεν εκκινεί ή αποτυγχάνει να αναγνωρίσει + τις συσκευές σας, μην πανικοβάλλεστε! Ευτυχώς, το &os; έχει ένα + εξαιρετικό μηχανισμό για να επανέλθετε από μη-συμβατούς πυρήνες. + Απλώς επιλέξτε τον πυρήνα από τον οποίο θέλετε να ξεκινήσετε μέσω + του συστήματος εκκίνησης (boot loader) του &os;. Έχετε πρόσβαση + σε αυτό, την ώρα που εμφανίζεται το μενού επιλογών εκκίνησης. + Επιλέξτε <quote>Escape to a loader prompt</quote>, αριθμός έξι. + Στην προτροπή που εμφανίζεται, γράψτε την εντολή + <command>boot <replaceable>kernel.old</replaceable></command> + ή το όνομα αρχείου ενός άλλου πυρήνα που ξεκινάει + κανονικά. Όταν φτιάχνετε ένα νέο πυρήνα, είναι πάντα καλή ιδέα + να έχετε πρόχειρο ένα πυρήνα που ξέρετε ότι δουλεύει.</para> + + <para>Αφού εκκινήσετε με ένα καλό πυρήνα, μπορείτε να ελέγξετε το + αρχείο ρυθμίσεων σας από την αρχή, και να προσπαθήσετε ξανά. + Μια χρήσιμη πηγή πληροφοριών είναι το αρχείο + <filename>/var/log/messages</filename> το οποίο μεταξύ άλλων + καταγράφει όλα τα μηνύματα του πυρήνα από κάθε επιτυχημένη + εκκίνηση. Επίσης η εντολή &man.dmesg.8; θα σας δείξει όλα τα + μηνύματα του πυρήνα της τρέχουσας εκκίνησης.</para> + + <note> + <para>Αν έχετε πρόβλημα στη δημιουργία πυρήνα, βεβαιωθείτε ότι + έχετε κρατήσει ένα πυρήνα <filename>GENERIC</filename>, ή + κάποιο άλλο που γνωρίζετε ότι λειτουργεί, χρησιμοποιώντας ένα + διαφορετικό όνομα ώστε να μη διαγραφεί στην επόμενη + μεταγλώττιση. Δεν μπορείτε να βασιστείτε στον πυρήνα + <filename>kernel.old</filename>, γιατί κάθε φορά που + εγκαθιστάτε νέο πυρήνα, το <filename>kernel.old</filename> + αντικαθίσταται με τον τελευταίο εγκατεστημένο πυρήνα, ο οποίος + μπορεί να μην λειτουργεί. Επίσης, όσο το δυνατόν πιο σύντομα, + μετακινήστε τον πυρήνα που λειτουργεί στην σωστή θέση, + <filename class="directory">/boot/kernel</filename>, διαφορετικά + εντολές όπως η &man.ps.1; ίσως να μη λειτουργούν σωστά. Για να + το κάνετε αυτό, απλώς μετονομάστε τον κατάλογο που περιέχει τον + καλό πυρήνα, π.χ:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mv /boot/kernel <replaceable>/boot/kernel.bad</replaceable></userinput> +&prompt.root; <userinput>mv /boot/<replaceable>kernel.good</replaceable> /boot/kernel</userinput></screen> + + </note> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Ο νέος πυρήνας λειτουργεί, αλλά η &man.ps.1; δεν λειτουργεί + πλέον:</term> + + <listitem> + <para>Αν εγκαταστήσετε πυρήνα διαφορετικής έκδοσης από αυτόν με τον + οποίο έχουν φτιαχτεί τα εργαλεία συστήματος, για παράδειγμα εάν + βάλετε ένα πυρήνα της σειράς -CURRENT σε ένα σύστημα -RELEASE, + πολλές από τις εντολές που σχετίζονται με την κατάσταση του + συστήματος όπως ή &man.ps.1; και η &man.vmstat.8; δεν θα + λειτουργούν πλέον. Θα πρέπει να + <link linkend="makeworld">μεταγλωττίσετε και να εγκαταστήσετε όλο + το βασικό σύστημα (world)</link> χρησιμοποιώντας ίδια έκδοση του + πηγαίου κώδικα με αυτή του πυρήνα σας. Αυτός είναι και ένας λόγος + για τον οποίο δεν είναι συνήθως καλή ιδέα να χρησιμοποιείτε + διαφορετική έκδοση πυρήνα από το υπόλοιπο του λειτουργικού + συστήματος.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/l10n/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/l10n/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..e6aff27977 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/l10n/chapter.sgml @@ -0,0 +1,1038 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Τοπικές Ρυθμίσεις - Χρήση και Ρύθμιση I18N/L10N + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/l10n/chapter.sgml + %SRCID% 1.135 + +--> + +<chapter id="l10n"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Andrey</firstname> + <surname>Chernov</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Michael C.</firstname> + <surname>Wu</surname> + <contrib>Γράφηκε ξανά από τον </contrib> + </author> + <!-- 30 Nv 2000 --> + </authorgroup> + </chapterinfo> + + <title>Τοπικές Ρυθμίσεις - Χρήση και ρύθμιση I18N/L10N</title> + + <sect1 id="l10n-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <para>Το &os; είναι ένα ιδιαίτερα αποκεντρωμένο έργο με χρήστες και + εθελοντές σε ολόκληρο τον κόσμο. Στο κεφάλαιο αυτό συζητούνται + οι δυνατότητες τοπικών και διεθνών ρυθμίσεων του &os;, οι οποίες + επιτρέπουν σε χρήστες γλωσσών εκτός της Αγγλικής να εκτελέσουν + πραγματική εργασία. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες στην υλοποίηση του + πλαισίου i18n, τόσο σε επίπεδο συστήματος, όσο και εφαρμογών, και + για το λόγο αυτό, όπου χρειάζεται, παραπέμπουμε τον αναγνώστη σε πιο + συγκεκριμένες πηγές τεκμηρίωσης.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Πως κωδικοποιούνται οι γλώσσες και οι τοπικές ρυθμίσεις + στα σύγχρονα λειτουργικά συστήματα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να βάλετε τοπικές ρυθμίσεις στο κέλυφος σας (login + shell).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε την κονσόλα για γλώσσες εκτός της + Αγγλικής.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να χρησιμοποιήσετε αποτελεσματικά το σύστημα X + Windows με διαφορετικές γλώσσες.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Που να βρείτε περισσότερες πληροφορίες για τη συγγραφή + εφαρμογών συμβατών με το πρότυπο i18n.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να γνωρίζετε πως να εγκαταστήσετε πρόσθετο λογισμικό + τρίτου κατασκευαστή (<xref linkend="ports">).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="l10n-basics"> + <title>Βασικές Γνώσεις</title> + + <sect2> + <title>Τι Είναι το I18N/L10N;</title> + + <indexterm> + <primary>internationalization</primary> + <see>localization</see> + </indexterm> + <indexterm><primary>localization</primary></indexterm> + + <para>Οι ομάδες ανάπτυξης λογισμικού δημιούργησαν τον όρο I18N, + ως συντόμευση της λέξης <quote>internationalization</quote> + (διεθνοποίηση), μετρώντας απλώς τα γράμματα της λέξης ανάμεσα + στο πρώτο και το τελευταίο. Ο όρος L10N έχει προκύψει με τον ίδιο + τρόπο, αυτή τη φορά από τη λέξη <quote>localization</quote> + (τοπικοποίηση, ή απλώς τοπικές ρυθμίσεις). Συνδυάζοντας μεταξύ τους + τις μεθόδους, τα πρωτόκολλα, και τις εφαρμογές που συμβαδίζουν με τα + I18N/L10N, οι χρήστες μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις γλώσσες της + επιλογής τους.</para> + + <para>Οι εφαρμογές I18N προγραμματίζονται με τη βοήθεια εργαλείων + (kits) και βιβλιοθηκών. Επιτρέπεται έτσι στους προγραμματιστές να + γράψουν ένα απλό αρχείο και να μεταφράσουν τα μενού και τα κείμενα + που απεικονίζει η εφαρμογή, σε κάθε γλώσσα που απαιτείται. + Συνιστούμε ένθερμα στους προγραμματιστές να ακολουθούν την παραπάνω + σύμβαση.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Γιατί Πρέπει να Χρησιμοποιήσω τα I18N/L10N;</title> + + <para>Τα I18N/L10N χρησιμοποιούνται κάθε φορά που επιθυμείτε να δείτε, + να εισάγετε, ή να επεξεργαστείτε δεδομένα σε γλώσσες εκτός της + Αγγλικής.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ποιες Γλώσσες Υποστηρίζονται στο I18N;</title> + + <para>Το I18N και το L10N δεν είναι ειδικά φτιαγμένα για το &os;. Την + δεδομένη στιγμή, υποστηρίζονται οι περισσότερες γνωστές γλώσσες, + συμπεριλαμβανομένων των: Κινεζικών, Γερμανικών, Γιαπωνέζικων, + Κορεατικών, Γαλλικών, Ρωσικών, Βιετναμέζικων, κ.α.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="using-localization"> + <title>Χρήση των Τοπικών Ρυθμίσεων</title> + + <para>Το I18N είναι στην πραγματικότητα μια σύμβαση, και δεν έχει + δημιουργηθεί αποκλειστικά για το &os;. Επιθυμούμε τη βοήθεια σας + ώστε το &os; να ακολουθεί αυτή τη σύμβαση.</para> + + <indexterm><primary>locale</primary></indexterm> + <para>Οι τοπικές ρυθμίσεις βασίζονται σε τρεις βασικούς όρους: + Κωδικό Γλώσσας, Κωδικό Χώρας και Κωδικοποίηση. Τα ονόματα των τοπικών + ρυθμίσεων προκύπτουν από τους παραπάνω όρους, με τον τρόπο που + περιγράφεται παρακάτω:</para> + + <programlisting><replaceable>ΚωδικόςΓλώσσας</replaceable>_<replaceable>ΚωδικόςΧώρας</replaceable>.<replaceable>Κωδικοποίηση</replaceable></programlisting> + + <sect2> + <title>Κωδικοί Γλωσσών και Χωρών</title> + <indexterm><primary>language codes</primary></indexterm> + <indexterm><primary>country codes</primary></indexterm> + + <para>Για να χρησιμοποιηθούν οι τοπικές ρυθμίσεις για μια συγκεκριμένη + γλώσσα σε ένα σύστημα &os; (ή σε άλλο σύστημα τύπου &unix; που + υποστηρίζει το πρότυπο I18N), ο χρήστης θα πρέπει να βρει τους + κωδικούς της συγκεκριμένης χώρας και γλώσσας (οι κωδικοί χωρών + καθοδηγούν τις εφαρμογές σχετικά με τη διάλεκτο της γλώσσας που πρέπει + να χρησιμοποιηθεί). Προγράμματα όπως φυλλομετρητές, εξυπηρετητές + ιστοσελίδων, εξυπηρετητές SMTP/POP κλπ. παίρνουν επίσης κάποιες + αποφάσεις που εξαρτώνται από τους κωδικούς αυτούς. Παρακάτω φαίνονται + μερικά παραδείγματα γλωσσών/χωρών:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Κωδικός Γλώσσας/Χώρας</entry> + <entry>Περιγραφή</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>en_US</entry> + <entry>Αγγλικά - Ηνωμένες Πολιτείες</entry> + </row> + + <row> + <entry>ru_RU</entry> + <entry>Ρώσικα - Ρωσία</entry> + </row> + + <row> + <entry>zh_TW</entry> + <entry>Παραδοσιακά Κινέζικα - Ταϊβάν</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + </sect2> + + <sect2> + <title>Κωδικοποιήσεις</title> + <indexterm><primary>encodings</primary></indexterm> + <indexterm><primary>ASCII</primary></indexterm> + + <para>Κάποιες γλώσσες χρησιμοποιούν κωδικοποιήσεις που δεν είναι ASCII, + αλλά περιέχουν χαρακτήρες 8-bit, wide, ή multibyte (δείτε τη + σελίδα manual &man.multibyte.3; για περισσότερες πληροφορίες). Οι + πιο καινούριες εφαρμογές συνήθως αναγνωρίζουν τους χαρακτήρες 8-bit. + Ανάλογα με την υλοποίηση, οι χρήστες μπορεί να χρειάζεται να + μεταγλωττίσουν μια εφαρμογή με υποστήριξη χαρακτήρων wide ή + multibyte, ή να προσαρμόσουν τις ρυθμίσεις του προγράμματος. Για να + έχετε την ικανότητα να εισάγετε και να επεξεργάζεστε χαρακτήρες + multibyte, η <ulink + url="&url.base;/ports/index.html">Συλλογή των Ports + του &os;</ulink> διαθέτει προγράμματα για κάθε γλώσσα. Δείτε την + τεκμηρίωση για το I18N στο αντίστοιχο Port του &os;.</para> + + <para>Ειδικότερα, ο χρήστης χρειάζεται να διαβάσει την τεκμηρίωση της + εφαρμογής, για να αποφασίσει πως πρέπει να τη ρυθμίσει σωστά ή πως να + περάσει τις σωστές τιμές στο configure, το Makefile ή τον + μεταγλωττιστή.</para> + + <para>Θα πρέπει να έχετε κατά νου κάποια πράγματα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Σετ χαρακτήρων που εξαρτώνται από τη γλώσσα (single C chars + character set, δείτε την &man.multibyte.3;), π.χ. + ISO8859-1, ISO8859-15, KOI8-R, CP437.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Κωδικοποιήσεις Wide ή multibyte, π.χ. EUC, Big5.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Μπορείτε να δείτε την ενεργή λίστα των σετ χαρακτήρων στο + <ulink url="http://www.iana.org/assignments/character-sets">Μητρώο + IANA</ulink>.</para> + + <note> + <para>Το &os; χρησιμοποιεί για τις τοπικές ρυθμίσεις κωδικοποιήσεις + συμβατές με το X11.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2> + <title>Εφαρμογές I18N</title> + + <para>Στο σύστημα πακέτων και ports του &os;, οι εφαρμογές που + σχετίζονται με το I18N έχουν στο όνομα τους τη λέξη + <literal>I18N</literal> ώστε να αναγνωρίζονται εύκολα. Ωστόσο, μπορεί + να μην υποστηρίζουν πάντοτε τη γλώσσα που χρειάζεστε.</para> + </sect2> + + <sect2 id="setting-locale"> + <title>Τοπικές Ρυθμίσεις</title> + + <para>Είναι συνήθως αρκετό να γίνει export η τιμή με την ονομασία της + επιθυμητής τοπικής ρύθμισης, μέσω της μεταβλητής περιβάλλοντος + <envar>LANG</envar> στο κέλυφος εισόδου. Αυτό μπορεί να γίνει στο + αρχείο <filename>~/.login_conf</filename> του χρήστη, ή στο αρχείο + εκκίνησης του κελύφους του χρήστη (<filename>~/.profile</filename>, + <filename>~/.bashrc</filename>, <filename>~/.cshrc</filename>). + Δεν είναι ανάγκη να θέσετε και τις υπόλοιπες μεταβλητές των τοπικών + ρυθμίσεων, όπως οι <envar>LC_CTYPE</envar>, <envar>LC_CTIME</envar>. + Για περισσότερες πληροφορίες, διαβάστε την τεκμηρίωση του &os; που + σχετίζεται με την υποστήριξη της επιθυμητής γλώσσας.</para> + + <para>Θα πρέπει να θέσετε τις δύο παρακάτω μεταβλητές περιβάλλοντος, + στα αρχεία ρυθμίσεων:</para> + + <itemizedlist> + <indexterm><primary>POSIX</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Την <envar>LANG</envar> για λειτουργίες που ανήκουν στην + οικογένεια &posix; &man.setlocale.3;</para> + </listitem> + + <indexterm><primary>MIME</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Την <envar>MM_CHARSET</envar> για το σύνολο χαρακτήρων MIME + των εφαρμογών.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Το παραπάνω περιλαμβάνει την ρύθμιση του κελύφους χρήστη, την + ρύθμιση για μια συγκεκριμένη εφαρμογή, και τη ρύθμιση για τα + X11.</para> + + <sect3> + <title>Μέθοδοι Αλλαγής Τοπικών Ρυθμίσεων</title> + <indexterm><primary>locale</primary></indexterm> + <indexterm><primary>login class</primary></indexterm> + + <para>Υπάρχουν δύο μέθοδοι για την αλλαγή των τοπικών ρυθμίσεων, τις + οποίες και περιγράφουμε παρακάτω. Η πρώτη (την οποία και + συνιστούμε) υλοποιείται θέτοντας τιμές στις μεταβλητές περιβάλλοντος + στο <link linkend="login-class">login class</link>, και η δεύτερη + αλλάζοντας τις τιμές των μεταβλητών περιβάλλοντος στο + <link linkend="startup-file">αρχείο εκκίνησης</link> του κελύφους + του χρήστη.</para> + + <sect4 id="login-class"> + <title>Μέθοδος Κλάσεων Εισόδου (Login Class)</title> + + <para>Η μέθοδος αυτή επιτρέπει να γίνει η ρύθμιση των μεταβλητών + περιβάλλοντος μια φορά για κάθε κέλυφος, αντί να χρειάζεται να + τεθούν συγκεκριμένες τιμές στο αρχείο εκκίνησης του καθενός + χωριστά. Οι <link linkend="usr-setup">Ρυθμίσεις σε Επίπεδο + Χρήστη</link> μπορούν να γίνουν από τον ίδιο το χρήστη, ενώ οι + <link linkend="adm-setup">Ρυθμίσεις σε Επίπεδο Διαχειριστή</link> + απαιτούν προνόμια υπερχρήστη.</para> + + <sect5 id="usr-setup"> + <title>Ρυθμίσεις σε Επίπεδο Χρήστη</title> + + <para>Το παρακάτω απλό παράδειγμα, δείχνει ένα αρχείο + <filename>.login_conf</filename> στον κατάλογο κάποιου χρήστη + στο οποίο και οι δύο μεταβλητές έχουν τεθεί για κωδικοποίηση + Latin-1:</para> + + <programlisting>me:\ + :charset=ISO-8859-1:\ + :lang=de_DE.ISO8859-1:</programlisting> + + <indexterm><primary>Traditional Chinese</primary><secondary>BIG-5 encoding</secondary></indexterm> + <para>Παρακάτω βλέπετε ένα <filename>.login_conf</filename> στο + οποίο οι μεταβλητές έχουν τεθεί για Παραδοσιακά Κινέζικα σε + κωδικοποίηση BIG-5. Παρατηρήστε ότι έχουμε θέσει πολύ + περισσότερες μεταβλητές, καθώς κάποιες εφαρμογές δεν σέβονται + σωστά τις μεταβλητές για Κινέζικα, Γιαπωνέζικα και + Κορεάτικα.</para> + + <programlisting>#Users who do not wish to use monetary units or time formats +#of Taiwan can manually change each variable +me:\ + :lang=zh_TW.Big5:\ + :setenv=LC_ALL=zh_TW.Big5:\ + :setenv=LC_COLLATE=zh_TW.Big5:\ + :setenv=LC_CTYPE=zh_TW.Big5:\ + :setenv=LC_MESSAGES=zh_TW.Big5:\ + :setenv=LC_MONETARY=zh_TW.Big5:\ + :setenv=LC_NUMERIC=zh_TW.Big5:\ + :setenv=LC_TIME=zh_TW.Big5:\ + :charset=big5:\ + :xmodifiers="@im=gcin": #Set gcin as the XIM Input Server</programlisting> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε τις <link + linkend="adm-setup">Ρυθμίσεις σε Επίπεδο Διαχειριστή</link> + και την &man.login.conf.5;.</para> + </sect5> + + <sect5 id="adm-setup"> + <title>Ρυθμίσεις σε Επίπεδο Διαχειριστή</title> + + <para>Βεβαιωθείτε ότι έχει οριστεί η σωστή γλώσσα στην κλάση του + χρήστη, στο αρχείο <filename>/etc/login.conf</filename>. + Στο αρχείο αυτό θα πρέπει να υπάρχουν οι παρακάτω + ρυθμίσεις:</para> + + <programlisting><replaceable>language_name</replaceable>|<replaceable>Account Type Description</replaceable>:\ + :charset=<replaceable>MIME_charset</replaceable>:\ + :lang=<replaceable>locale_name</replaceable>:\ + :tc=default:</programlisting> + + <para>Με βάση το προηγούμενο παράδειγμα μας που χρησιμοποιήσαμε + Latin-1, το αρχείο θα μοιάζει με το παρακάτω:</para> + + <programlisting>german|German Users Accounts:\ + :charset=ISO-8859-1:\ + :lang=de_DE.ISO8859-1:\ + :tc=default:</programlisting> + + <para>Πριν κάνετε αλλαγές στις Κλάσεις Εισόδου (Login Classes) των + χρηστών, εκτελέστε την παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cap_mkdb /etc/login.conf</userinput></screen> + + <para>ώστε να ενεργοποιηθούν στο σύστημα οι αλλαγές που κάνατε στο + <filename>/etc/login.conf</filename>.</para> + + <bridgehead renderas=sect4>Αλλαγή Κλάσεων Εισόδου μέσω της &man.vipw.8;</bridgehead> + + <indexterm> + <primary><command>vipw</command></primary> + </indexterm> + <para>Χρησιμοποιήστε την <command>vipw</command> για να + προσθέσετε νέους χρήστες, και κάντε την καταχώριση να μοιάζει με + την παρακάτω:</para> + + <programlisting>user:password:1111:11:<replaceable>language</replaceable>:0:0:User Name:/home/user:/bin/sh</programlisting> + + <bridgehead renderas=sect4>Αλλαγή Κλάσεων Εισόδου μέσω της &man.adduser.8;</bridgehead> + + <indexterm> + <primary><command>adduser</command></primary> + </indexterm> + <indexterm><primary>login class</primary></indexterm> + <para>Χρησιμοποιήστε την <command>adduser</command> για να + προσθέσετε νέους χρήστες, και έπειτα ακολουθήστε τις παρακάτω + οδηγίες:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Θέστε το <literal>defaultclass = + <replaceable>language</replaceable></literal> στο + <filename>/etc/adduser.conf</filename>. Να έχετε υπόψη σας + ότι σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να ορίσετε μια κλάση + <literal>default</literal> για όλους τους χρήστες άλλων + γλωσσών.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μια εναλλακτική λύση, είναι να απαντάτε κάθε φορά στην + ερώτηση</para> + + <screen><prompt>Enter login class: default []: </prompt></screen> + <para>που εμφανίζεται από την &man.adduser.8;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ακόμα μια εναλλακτική λύση, είναι να χρησιμοποιήσετε το + παρακάτω σε κάθε χρήστη που θέλετε να προσθέσετε και ο + οποίος χρησιμοποιεί διαφορετική γλώσσα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>adduser -class <replaceable>language</replaceable></userinput></screen> + </listitem> + </itemizedlist> + + <bridgehead renderas=sect4>Αλλαγή Κλάσεων Εισόδου μέσω της &man.pw.8;</bridgehead> + <indexterm> + <primary><command>pw</command></primary> + </indexterm> + <para>Αν χρησιμοποιείτε την &man.pw.8; για να προσθέσετε νέους + χρήστες, καλέστε την με τον παρακάτω τρόπο:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pw useradd <replaceable>user_name</replaceable> -L <replaceable>language</replaceable></userinput></screen> + </sect5> + </sect4> + + <sect4 id="startup-file"> + <title>Μέθοδος Αρχείων Εκκίνησης Κελύφους</title> + + <note> + <para>Η μέθοδος αυτή δεν συνίσταται, καθώς απαιτεί διαφορετικές + ρυθμίσεις για κάθε διαφορετικό πρόγραμμα κελύφους που + χρησιμοποιείται. Προτιμήστε καλύτερα την μέθοδο των + <link linkend="login-class">Κλάσεων Εισόδου</link>.</para> + </note> + + <indexterm><primary>MIME</primary></indexterm> + <indexterm><primary>locale</primary></indexterm> + <para>Για να προσθέσετε τις τοπικές ρυθμίσεις και το σετ χαρακτήρων + MIME, ρυθμίστε απλώς τις δύο μεταβλητές περιβάλλοντος που + φαίνονται παρακάτω στο αρχείο + <filename>/etc/profile</filename> ή/και στο + <filename>/etc/csh.login</filename>. Θα χρησιμοποιήσουμε τα + Γερμανικά ως γλώσσα για το παρακάτω παράδειγμα:</para> + + <para>Στο <filename>/etc/profile</filename>:</para> + + <programlisting><envar>LANG=de_DE.ISO8859-1; export LANG</envar> +<envar>MM_CHARSET=ISO-8859-1; export MM_CHARSET</envar></programlisting> + + <para>Ή στο <filename>/etc/csh.login</filename>:</para> + + <programlisting><envar>setenv LANG de_DE.ISO8859-1</envar> +<envar>setenv MM_CHARSET ISO-8859-1</envar></programlisting> + + <para>Εναλλακτικά, μπορείτε να προσθέσετε τις παραπάνω οδηγίες στο + <filename>/usr/share/skel/dot.profile</filename> (αντίστοιχα με + τις οδηγίες για το <filename>/etc/profile</filename> που είδαμε + παραπάνω), ή στο <filename>/usr/share/skel/dot.login</filename> + (αντίστοιχα με τις οδηγίες για το + <filename>/etc/csh.login</filename> που είδαμε επίσης + παραπάνω).</para> + + <para>Για το X11:</para> + + <para>Στο <filename>$HOME/.xinitrc</filename>:</para> + + <programlisting><envar>LANG=de_DE.ISO8859-1; export LANG</envar></programlisting> + + <para>Ή:</para> + + <programlisting><envar>setenv LANG de_DE.ISO8859-1</envar></programlisting> + + <para>Ανάλογα με το κέλυφος που χρησιμοποιείτε (δείτε + παραπάνω).</para> + </sect4> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="setting-console"> + <title>Ρυθμίσεις για την Κονσόλα</title> + + <para>Για όλα τα single C σετ χαρακτήρων, μπορείτε να θέσετε τις + γραμματοσειρές της κονσόλας στο <filename>/etc/rc.conf</filename> + για την επιθυμητή γλώσσα, γράφοντας:</para> + + <programlisting>font8x16=<replaceable>font_name</replaceable> +font8x14=<replaceable>font_name</replaceable> +font8x8=<replaceable>font_name</replaceable></programlisting> + + <para>Το <replaceable>font_name</replaceable> εδώ προκύπτει από το + αντίστοιχο αρχείο του καταλόγου + <filename>/usr/share/syscons/fonts</filename>, αφαιρώντας την + κατάληξη <filename>.fnt</filename>.</para> + + <indexterm> + <primary><application>sysinstall</application></primary> + </indexterm> + <indexterm><primary>keymap</primary></indexterm> + <indexterm><primary>screenmap</primary></indexterm> + <para>Αν χρειάζεται, χρησιμοποιήστε την κατάλληλη αντιστοίχηση + πληκτρολογίου (keymap) και οθόνης για το σετ χαρακτήρων single C που + χρησιμοποιείτε, μέσω του + <command>sysinstall</command>. + Μόλις εκτελέσετε το <application>sysinstall</application>, επιλέξτε + το <guimenuitem>Configure</guimenuitem>, και έπειτα το + <guimenuitem>Console</guimenuitem>. Εναλλακτικά, μπορείτε να + προσθέσετε το παρακάτω στο <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>scrnmap=<replaceable>screenmap_name</replaceable> +keymap=<replaceable>keymap_name</replaceable> +keychange="<replaceable>fkey_number sequence</replaceable>"</programlisting> + + <para>Στην περίπτωση αυτή, το <replaceable>screenmap_name</replaceable> + προέρχεται από ένα αρχείο του καταλόγου + <filename>/usr/share/syscons/scrnmaps</filename>, χωρίς την κατάληξη + <filename>.scm</filename>. Η αντιστοίχηση οθόνης μαζί με την + αντίστοιχη γραμματοσειρά, χρησιμοποιείται συνήθως για την επέκταση του + 8ου bit στο 9o, για κάρτες VGA που χρησιμοποιούν μήτρα χαρακτήρων με + 8 στήλες.</para> + + <!-- Ελπίζω να έβγαλα το σωστό νόημα παραπάνω... --> + + <para>Αν έχετε ενεργοποιημένο τον δαίμονα + <application>moused</application> στο αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>moused_enable="YES"</programlisting> + + <para>καλό θα είναι να εξετάσετε τις πληροφορίες σχετικά με τον δρομέα + του ποντικιού που εμφανίζονται στην παρακάτω παράγραφο.</para> + + <indexterm> + <primary><application>moused</application></primary> + </indexterm> + <para>Ο προεπιλεγμένος δρομέας του ποντικιού που χρησιμοποιείται από το + πρόγραμμα οδήγησης &man.syscons.4;, καταλαμβάνει τις θέσεις 0xd0-0xd3 + του συνόλου χαρακτήρων. Αν αυτή η περιοχή χαρακτήρων δεν είναι + διαθέσιμη στη γλώσσα που χρησιμοποιείτε, θα πρέπει να μετακινήσετε την + περιοχή του δρομέα έξω από αυτήν. Για να γίνει αυτό στο &os;, + προσθέστε την ακόλουθη γραμμή στο + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>mousechar_start=3</programlisting> + + <para>Το <replaceable>keymap_name</replaceable> προέρχεται από ένα + αρχείο του καταλόγου <filename>/usr/share/syscons/keymaps</filename>, + χωρίς την κατάληξη <filename>.kbd</filename>. Αν δεν είστε σίγουρος + για την αντιστοίχηση πληκτρολογίου που χρειάζεται να χρησιμοποιήσετε, + μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το &man.kbdmap.1; για να κάνετε δοκιμές + σε διάφορες αντιστοιχίσεις, χωρίς να χρειάζεται να κάνετε + επανεκκίνηση.</para> + + <para>Η λειτουργία <literal>keychange</literal> χρησιμοποιείται συνήθως + για τον προγραμματισμό των πλήκτρων λειτουργιών (function keys), ώστε + να ταιριάζουν με τον επιλεγμένο τύπο τερματικού, καθώς οι ακολουθίες + των πλήκτρων λειτουργιών δεν μπορούν να καθοριστούν στις + αντιστοιχίσεις πληκτρολογίου.</para> + + <para>Βεβαιωθείτε επίσης ότι έχετε ρυθμίσει το σωστό τύπου τερματικού + στο <filename>/etc/ttys</filename> για όλες τις καταχωρίσεις + <literal>ttyv*</literal>. Τη δεδομένη στιγμή, οι προκαθορισμένες + αντιστοιχίες είναι:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Σετ Χαρακτήρων</entry> + <entry>Τύπος Τερματικού</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>ISO8859-1 ή ISO8859-15</entry> + <entry><literal>cons25l1</literal></entry> + </row> + + <row> + <entry>ISO8859-2</entry> + <entry><literal>cons25l2</literal></entry> + </row> + + <row> + <entry>ISO8859-7</entry> + <entry><literal>cons25l7</literal></entry> + </row> + + <row> + <entry>KOI8-R</entry> + <entry><literal>cons25r</literal></entry> + </row> + + <row> + <entry>KOI8-U</entry> + <entry><literal>cons25u</literal></entry> + </row> + + <row> + <entry>CP437 (προεπιλεγμένο VGA)</entry> + <entry><literal>cons25</literal></entry> + </row> + + <row> + <entry>US-ASCII</entry> + <entry><literal>cons25w</literal></entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para>Για γλώσσες με χαρακτήρες wide ή multibyte, χρησιμοποιήστε το + σωστό &os; port στον κατάλογο + <filename>/usr/ports/<replaceable>language</replaceable></filename>. + Μερικές θύρες εμφανίζονται ως κονσόλα, ενώ το σύστημα τις βλέπει ως + σειριακά vtty, και έτσι πρέπει να παρακρατήσετε αρκετά vtty, τόσο για + το X11 όσο και για την ψευτό-σειριακή κονσόλα. Παρακάτω θα βρείτε + μια μερικώς ενημερωμένη λίστα για χρήση άλλων γλωσσών στην + κονσόλα:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Γλώσσα</entry> + <entry>Τοποθεσία</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>Παραδοσιακά Κινέζικα (BIG-5)</entry> + <entry><filename role="package">chinese/big5con</filename></entry> + </row> + + <row> + <entry>Γιαπωνέζικα</entry> + <entry><filename role="package">japanese/kon2-16dot</filename> + ή + <filename role="package">japanese/mule-freewnn</filename></entry> + </row> + + <row> + <entry>Κορεάτικα</entry> + <entry><filename role="package">korean/han</filename></entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ρύθμιση του X11</title> + + <para>Αν και το X11 δεν είναι μέρος του &os; Project, θα δώσουμε + εδώ κάποιες χρήσιμες πληροφορίες για όσους το χρησιμοποιούν στο &os;. + Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε την <ulink + url="http://www.x.org/">δικτυακή τοποθεσία του &xorg;</ulink>, + ή του εξυπηρετητή X11 που πρόκειται να χρησιμοποιήσετε.</para> + + <para>Στο αρχείο <filename>~/.Xresources</filename>, μπορείτε + επιπρόσθετα να αλλάξετε και άλλες ρυθμίσεις που σχετίζονται με το + I18N (π.χ. γραμματοσειρές, μενού, κ.λ.π.).</para> + + <sect3> + <title>Απεικόνιση Γραμματοσειρών</title> + + <indexterm><primary>X11 True Type font server</primary></indexterm> + <para>Εγκαταστήστε τον εξυπηρετητή <application>&xorg;</application> + (<filename role="package">x11-servers/xorg-server</filename>) + και έπειτα εγκαταστήστε τις γραμματοσειρές &truetype; για την + επιθυμητή γλώσσα. Με τις σωστές τοπικές ρυθμίσεις, θα μπορείτε να + δείτε την επιλεγμένη γλώσσα στα μενού και τα μηνύματα του γραφικού + περιβάλλοντος.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Εισαγωγή μη-Αγγλικών Χαρακτήρων</title> + + <indexterm><primary>X11 Input Method (XIM)</primary></indexterm> + <para>Η μέθοδος εισόδου X11 (XIM, X11 Input Method), είναι ένα νέο + πρότυπο για όλους τους πελάτες X11. Όλες οι εφαρμογές του X11 θα + πρέπει να γράφονται ως πελάτες του XIM, και να λαμβάνουν είσοδο από + εξυπηρετητές εισόδου XIM. Υπάρχουν διαθέσιμοι διάφοροι + εξυπηρετητές XIM, για διαφορετικές γλώσσες.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ρύθμιση Εκτυπωτή</title> + + <para>Κάποια σετ χαρακτήρων single C είναι συνήθως ενσωματωμένα στο + ίδιο το υλικό των εκτυπωτών. Τα σετ χαρακτήρων τύπου wide ή multibyte + απαιτούν ειδικές ρυθμίσεις, και συνιστούμε να χρησιμοποιήσετε το + <application>apsfilter</application>. Μπορείτε επίσης να μετατρέψετε + το έγγραφο σας σε &postscript; ή PDF, χρησιμοποιώντας εργαλεία ειδικά + φτιαγμένα για τη συγκεκριμένη γλώσσα.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Πυρήνας και Συστήματα Αρχείων</title> + + <para>Το σύστημα αρχείων FFS (fast filesystem) του &os; μπορεί να + διαχειριστεί ονόματα αρχείων που ανήκουν σε σετ single C (είναι 8-bit + clean, δείτε και το &man.multibyte.3;), αλλά δεν αποθηκεύει το σετ + χαρακτήρων που χρησιμοποιείται. Με άλλα λόγια, είναι 8-bit αλλά δεν + γνωρίζει τίποτα για την κωδικοποίηση των χαρακτήρων. Επίσημα, το FFS + δεν υποστηρίζει ακόμα σετ χαρακτήρων wide ή multibyte. Υπάρχουν + ωστόσο κάποια ανεξάρτητα patches για το FFS που υποστηρίζουν αυτές τις + δυνατότητες. Πρόκειται μόνο για προσωρινές και μη μεταφέρσιμες λύσεις + ή hacks, και έχουμε αποφασίσει να μην τα περιλάβουμε στο κεντρικό + δέντρο πηγαίου κώδικα. Δείτε τις ιστοσελίδες των αντίστοιχων γλωσσών + για περισσότερες πληροφορίες και για να ανακτήσετε τα απαραίτητα + αρχεία.</para> + + <indexterm><primary>DOS</primary></indexterm> + <indexterm><primary>Unicode</primary></indexterm> + <para>Το σύστημα αρχείων &ms-dos; στο &os; έχει την δυνατότητα να + ρυθμιστεί ώστε να μετατρέπει μεταξύ των σετ χαρακτήρων + Unicode, του &ms-dos;, και του σετ χαρακτήρων που έχει επιλεγεί για + το σύστημα αρχείων του &os;. Για περισσότερες λεπτομέρειες, δείτε τη + σελίδα manual &man.mount.msdosfs.8;.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="l10n-compiling"> + <title>Μεταγλώττιση Προγραμμάτων I18N</title> + + <para>Πολλά ports του &os; διαθέτουν υποστήριξη I18N. Σε μερικά από αυτά, + το -I18N είναι μέρος του ονόματος τους. Τα προγράμματα αυτά, και πολλά + περισσότερα, έχουν ενσωματωμένη υποστήριξη για I18N και δεν χρειάζονται + άλλες ειδικές ρυθμίσεις.</para> + + <indexterm> + <primary><application>MySQL</application></primary> + </indexterm> + <para>Ωστόσο, σε κάποιες εφαρμογές όπως η + <application>MySQL</application>, θα πρέπει να ρυθμιστεί το + <filename>Makefile</filename> με το επιθυμητό σετ χαρακτήρων. Αυτό + συνήθως γίνεται περνώντας μια τιμή στο + <application>configure</application> στον πηγαίο κώδικα, ή αλλάζοντας + το ίδιο το <filename>Makefile</filename>.</para> + </sect1> + + <sect1 id="lang-setup"> + <title>Τοπικές Ρυθμίσεις για Συγκεκριμένες Γλώσσες</title> + + <sect2 id="ru-localize"> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Andrey</firstname> + <surname>Chernov</surname> + <contrib>Αρχική συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + <title>Ρώσικη Γλώσσα (Κωδικοποίηση KOI8-R)</title> + <indexterm> + <primary>localization</primary> + <secondary>Russian</secondary> + </indexterm> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την κωδικοποίηση KOI8-R, + δείτε τις <ulink url="http://koi8.pp.ru/">Αναφορές Σχετικά με το Σετ + Χαρακτήρων KOIR-8 (Ρωσικό Σύνολο Χαρακτήρων)</ulink>.</para> + + <sect3> + <title>Τοπικές Ρυθμίσεις</title> + + <para>Τοποθετήστε τις ακόλουθες γραμμές στο αρχείο σας + <filename>~/.login_conf</filename>:</para> + + <programlisting>me:My Account:\ + :charset=KOI8-R:\ + :lang=ru_RU.KOI8-R:</programlisting> + + <para>Για παραδείγματα που σχετίζονται με τις + <link linkend="setting-locale">Τοπικές Ρυθμίσεις</link>, δείτε + προηγούμενες ενότητες σε αυτό το κεφάλαιο.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Ρύθμιση Κονσόλας</title> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Προσθέστε την ακόλουθη γραμμή στο αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>mousechar_start=3</programlisting> + </listitem> + + <listitem> + <para>Χρησιμοποιήστε επίσης τις παρακάτω ρυθμίσεις στο + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>keymap="ru.koi8-r" +scrnmap="koi8-r2cp866" +font8x16="cp866b-8x16" +font8x14="cp866-8x14" +font8x8="cp866-8x8"</programlisting> + </listitem> + + <listitem> + <para>Για κάθε καταχώριση <literal>ttyv*</literal> στο αρχείο + <filename>/etc/ttys</filename>, χρησιμοποιήστε το + <literal>cons25r</literal> ως τύπο τερματικού.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Για παραδείγματα που σχετίζονται με την ρύθμιση της + <link linkend="setting-console">κονσόλας</link>, δείτε προηγούμενες + ενότητες αυτού του κεφαλαίου.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Ρύθμιση Εκτυπωτή</title> + + <indexterm><primary>printers</primary></indexterm> + <para>Καθώς οι περισσότεροι εκτυπωτές που διαθέτουν Ρωσικούς + χαρακτήρες έχουν ενσωματωμένη την κωδικοσελίδα CP866, θα χρειαστείτε + ειδικό φίλτρο εξόδου για να μετατρέψετε από το KOI8-R στο CP866. + Το φίλτρο αυτό εγκαθίσταται από προεπιλογή στο + <filename>/usr/libexec/lpr/ru/koi2alt</filename>. Η καταχώριση για + ένα Ρώσικο εκτυπωτή στο <filename>/etc/printcap</filename> θα + μοιάζει με την παρακάτω:</para> + + <programlisting>lp|Russian local line printer:\ + :sh:of=/usr/libexec/lpr/ru/koi2alt:\ + :lp=/dev/lpt0:sd=/var/spool/output/lpd:lf=/var/log/lpd-errs:</programlisting> + + <para>Δείτε το &man.printcap.5; για πιο λεπτομερή περιγραφή.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Σύστημα Αρχείων &ms-dos; και Ρώσικα Ονόματα Αρχείων</title> + + <para>Το παρακάτω υπόδειγμα καταχώρισης στο &man.fstab.5; ενεργοποιεί + την υποστήριξη για Ρώσικα ονόματα αρχείων σε προσαρτημένα συστήματα + αρχείων τύπου &ms-dos;:</para> + + <programlisting>/dev/ad0s2 /dos/c msdos rw,-Wkoi2dos,-Lru_RU.KOI8-R 0 0</programlisting> + + <para>Η επιλογή <option>-L</option> επιλέγει τις τοπικές ρυθμίσεις που + θα χρησιμοποιηθούν, και η <option>-W</option> ορίζει τον πίνακα + μετατροπής χαρακτήρων. Για να χρησιμοποιήσετε την επιλογή + <option>-W</option> βεβαιωθείτε ότι έχετε προσαρτήσει την κατάτμηση + <filename>/usr</filename> πριν την κατάτμηση &ms-dos;, καθώς οι + πίνακες μετατροπής βρίσκονται στο + <filename>/usr/libdata/msdosfs</filename>. Για περισσότερες + πληροφορίες, δείτε τη σελίδα manual του + &man.mount.msdosfs.8;.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Ρύθμιση X11</title> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Εκτελέστε πρώτα <link linkend="setting-locale">τις γενικές + τοπικές ρυθμίσεις</link> που έχουμε ήδη περιγράψει.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν χρησιμοποιείτε τον εξυπηρετητή + <application>&xorg;</application>, εγκαταστήστε το πακέτο + <filename role="package">x11-fonts/xorg-fonts-cyrillic</filename>.</para> + + <para>Ελέγξτε την ενότητα <literal>"Files"</literal> στο αρχείο + <filename>/etc/X11/xorg.conf</filename>. Θα πρέπει να + προσθέσετε την παρακάτω γραμμή <emphasis>πριν</emphasis> + από οποιαδήποτε άλλη καταχώριση + <literal>FontPath</literal>:</para> + + <programlisting>FontPath "/usr/local/lib/X11/fonts/cyrillic"</programlisting> + + <note> + <para>Δείτε στην Συλλογή των Ports για περισσότερες κυριλλικές + γραμματοσειρές.</para> + </note> + </listitem> + + <listitem> + <para>Για την ενεργοποίηση του Ρωσικού πληκτρολογίου, προσθέστε + τις παρακάτω γραμμές στην ενότητα <literal>"Keyboard"</literal> + του αρχείου <filename>xorg.conf</filename>:</para> + + <programlisting>Option "XkbLayout" "us,ru" +Option "XkbOptions" "grp:toggle"</programlisting> + + <para>Βεβαιωθείτε επίσης ότι η γραμμή + <literal>XkbDisable</literal> είναι ανενεργή (μαρκαρισμένη ως + σχόλιο).</para> + + <para>Αν χρησιμοποιήσετε το <literal>grp:toggle</literal> + η εναλλαγή RUS/LAT θα γίνεται με το <keycap>Δεξιό Alt</keycap>, + ενώ αν θέσετε <literal>grp:ctrl_shift_toggle</literal>, + η εναλλαγή θα γίνεται με το + <keycombo action="simul"><keycap>Ctrl</keycap><keycap>Shift</keycap></keycombo>. + Για <literal>grp:caps_toggle</literal>, η εναλλαγή RUS/LAT θα + γίνεται με το <keycap>CapsLock</keycap>. + Η κανονική λειτουργία του <keycap>CapsLock</keycap> εξακολουθεί + να είναι διαθέσιμη μέσω του συνδυασμού πλήκτρων + <keycombo action="simul"><keycap>Shift</keycap><keycap>CapsLock</keycap></keycombo> + (μόνο σε κατάσταση LAT). Το <literal>grp:caps_toggle</literal> + για κάποιο άγνωστο λόγο, δεν λειτουργεί στο + <application>&xorg;</application>.</para> + + <para>Αν το πληκτρολόγιο σας διαθέτει πλήκτρα + <quote>&windows;</quote>, και έχετε παρατηρήσει ότι κάποια από + τα μη-αλφαριθμητικά πλήκτρα έχουν λάθος αντιστοίχηση όταν είστε + σε κατάσταση RUS, προσθέστε την παρακάτω γραμμή στο αρχείο + <filename>xorg.conf</filename>:</para> + + <programlisting>Option "XkbVariant" ",winkeys"</programlisting> + + <note> + <para>Το Ρώσικο XKB πληκτρολόγιο ίσως δεν λειτουργεί με + εφαρμογές που δεν έχουν φτιαχτεί για τις αντίστοιχες τοπικές + ρυθμίσεις.</para> + </note> + </listitem> + </orderedlist> + + <note> + <para>Οι εφαρμογές που τηρούν τις ελάχιστες προδιαγραφές τοπικών + ρυθμίσεων, θα πρέπει να καλούν από νωρίς τη συνάρτηση + <function>XtSetLanguageProc (NULL, NULL, NULL);</function> μέσα + στον κώδικα τους.</para> + + <para>Δείτε το <ulink url="http://koi8.pp.ru/xwin.html">KOI8-R για + το σύστημα X Window</ulink> για περισσότερες οδηγίες σχετικά με + την δημιουργία εφαρμογών X11 που να χρησιμοποιούν τοπικές + ρυθμίσεις.</para> + </note> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Τοπικές Ρυθμίσεις για Παραδοσιακά Κινέζικα Ταϊβάν</title> + <indexterm> + <primary>localization</primary> + <secondary>Traditional Chinese</secondary> + </indexterm> + + <para>Το &os;-Taiwan Project έχει δημιουργήσει ένα HOWTO για τα + Κινέζικα στο &os;, το οποίο μπορείτε να βρείτε στη διεύθυνση + <ulink url="http://netlab.cse.yzu.edu.tw/~statue/freebsd/zh-tut/"></ulink>, + χρησιμοποιώντας πολλά Κινέζικα ports. + Ο τρέχων συντάκτης του <literal>Κινέζικου &os; Howto</literal> είναι ο + Shen Chuan-Hsing <email>statue@freebsd.sinica.edu.tw</email>. + </para> + + <para>Ο Chuan-Hsing Shen <email>statue@freebsd.sinica.edu.tw</email> + έχει δημιουργήσει την <ulink + url="http://netlab.cse.yzu.edu.tw/~statue/cfc/">Κινέζικη Συλλογή + &os; (CFC)</ulink> χρησιμοποιώντας την κωδικοποίηση + <literal>zh-L10N-tut</literal> του &os;-Ταΐβάν. Τα πακέτα και τα + scripts διατίθενται στη διεύθυνση <ulink + url="ftp://freebsd.csie.nctu.edu.tw/pub/taiwan/CFC/"></ulink>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Τοπικές Ρυθμίσεις για την Γερμανική Γλώσσα (για Όλες τις Γλώσσες + που Βασίζονται στο ISO 8859-1)</title> + <indexterm> + <primary>localization</primary> + <secondary>German</secondary> + </indexterm> + + <para>Ο Slaven Rezic <email>eserte@cs.tu-berlin.de</email> έχει γράψει + ένα οδηγό για την χρήση των umlauts σε ένα μηχάνημα &os;. Ο οδηγός + είναι γραμμένος στα Γερμανικά και διατίθεται στην τοποθεσία + <ulink url="http://user.cs.tu-berlin.de/~eserte/FreeBSD/doc/umlaute/umlaute.html"></ulink>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Τοπικές Ρυθμίσεις για την Ελληνική Γλώσσα</title> + + <indexterm> + <primary>localization</primary> + <secondary>Greek</secondary> + </indexterm> + <para>Ο &a.el.kokkalis; έχει γράψει ένα πλήρες άρθρο για την υποστήριξη + της Ελληνικής γλώσσας στο &os;. Το άρθρο αυτό διατίθεται ως μέρος της + επίσημης Ελληνικής τεκμηρίωσης του &os;, στην τοποθεσία <ulink + url="&url.doc.base;/el_GR.ISO8859-7/articles/greek-language-support/index.html">http://www.freebsd.org/doc/el_GR.ISO8859-7/artilces/greek-language-support/index.html</ulink>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Τοπικές Ρυθμίσεις Για Γιαπωνέζικα και Κορεάτικα</title> + <indexterm> + <primary>localization</primary> + <secondary>Japanese</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>localization</primary> + <secondary>Korean</secondary> + </indexterm> + <para>Για Γιαπωνέζικα, δείτε στην τοποθεσία + <ulink url="http://www.jp.FreeBSD.org/"></ulink>, + ενώ για Κορεάτικα, δείτε στην τοποθεσία + <ulink url="http://www.kr.FreeBSD.org/"></ulink>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Τεκμηρίωση του &os; σε Γλώσσες Εκτός της Αγγλικής</title> + + <para>Κάποιοι εθελοντές του &os; έχουν μεταφράσει τμήματα της + τεκμηρίωσης του σε άλλες γλώσσες. Οι μεταφράσεις αυτές διατίθενται + μέσω συνδέσμων στην <ulink url="&url.base;/index.html">κύρια δικτυακή + τοποθεσία του &os;</ulink> ή στον κατάλογο + <filename class="directory">/usr/share/doc</filename>.</para> + </sect2> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/linuxemu/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/linuxemu/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..6296396aef --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/linuxemu/chapter.sgml @@ -0,0 +1,1464 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Συμβατότητα με Εκτελέσιμα του Linux + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/linuxemu/chapter.sgml + %SRCID% 1.143 + +--> + +<chapter id="linuxemu"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Jim</firstname> + <surname>Mock</surname> + <contrib>Αναδομήθηκε και μέρη του ανανεώθηκαν από τον </contrib> + </author> + <!-- 22 Mar 2000 --> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Brian N.</firstname> + <surname>Handy</surname> + <contrib>Αρχική συνεισφορά από τον </contrib> + </author> + <author> + <firstname>Rich</firstname> + <surname>Murphey</surname> + </author> + </authorgroup> + </chapterinfo> + + <title>Συμβατότητα με Εκτελέσιμα του Linux</title> + + <sect1 id="linuxemu-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + <indexterm> + <primary>Συμβατότητα με εκτελέσιμα (binary) Linux</primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>binary συμβατότητα</primary> + <secondary>Linux</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>συμβατότητα εκτελέσιμων Linux</primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>συμβατότητα εκτελέσιμων</primary> + <secondary>Linux</secondary> + </indexterm> + + <para>Το &os; παρέχει binary συμβατότητα (εκτελέσιμων) με αρκετά άλλα + λειτουργικά τύπου &unix;, συμπεριλαμβανομένου και του Linux. Σε αυτό + το σημείο, μπορεί να αναρωτιέστε γιατί ακριβώς χρειάζεται το &os; να + μπορεί να τρέξει εκτελέσιμα Linux; H απάντηση σε αυτή την ερώτηση είναι + αρκετά απλή. Πολλές εταιρίες και προγραμματιστές αναπτύσσουν εφαρμογές + μόνο για Linux, μια και είναι πολύ <quote>της μόδας</quote> στο + κόσμο των υπολογιστών. Αυτό αναγκάζει εμάς τους υπόλοιπους, που + χρησιμοποιούμε το &os;, να πιέζουμε τις ίδιες αυτές εταιρίες και + προγραμματιστές να δημιουργήσουν κανονικές εκδόσεις των εφαρμογών + τους για &os;. Το πρόβλημα είναι, ότι οι περισσότερες από αυτές τις + εταιρίες δεν αντιλαμβάνονται πραγματικά πόσοι περισσότεροι άνθρωποι θα + χρησιμοποιούσαν το προϊόν τους αν είχαν εκδόσεις και για &os;, και οι + περισσότερες συνεχίζουν να αναπτύσσουν μόνο για Linux. Άρα τι μπορεί να + κάνει ένας χρήστης του &os;; Εδώ έρχεται να βοηθήσει η binary + συμβατότητα του &os; με το Linux.</para> + + <para>Εν συντομία, η συμβατότητα επιτρέπει στους χρήστες του &os; να + εκτελέσουν περίπου το 90% όλων των Linux εφαρμογών χωρίς μετατροπές. + Αυτό περιλαμβάνει εφαρμογές όπως + το <application>&staroffice;</application>, την Linux έκδοση + του <application>&netscape;</application>, + <application>&adobe; &acrobat;</application>, + <application><trademark class="registered">RealPlayer</trademark></application>, + <application><trademark>VMware</trademark></application>, + <application>&oracle;</application>, + <application><trademark class="registered">WordPerfect</trademark></application>, + <application>Doom</application>, + <application>Quake</application>, και περισσότερα. Έχει επίσης + αναφερθεί ότι σε κάποιες περιπτώσεις, τα εκτελέσιμα του Linux έχουν + καλύτερη απόδοση στο &os; από ότι στο Linux.</para> + + <para>Υπάρχουν ωστόσο κάποια συγκεκριμένα για το Linux στοιχεία του + λειτουργικού που δεν υποστηρίζονται στο &os;. Τα εκτελέσιμα του Linux + δεν θα δουλέψουν στο &os; αν χρησιμοποιούν πολλές εξειδικευμένες + κλήσεις &i386;, όπως για παράδειγμα την ενεργοποίηση της εικονικής + κατάστασης 8086.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Πως να ενεργοποιήσετε την συμβατότητα εκτελέσιμων με το Linux + στο σύστημα σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να εγκαταστήσετε πρόσθετες κοινόχρηστες βιβλιοθήκες του + Linux.</para> + + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να εγκαταστήσετε εφαρμογές του Linux στο &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τις λεπτομέρειες της υλοποίησης της συμβατότητας με το Linux στο + &os;.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να γνωρίζετε πως θα εγκαταστήσετε πρόσθετο λογισμικό + τρίτου κατασκευαστή (<xref linkend="ports">).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + </sect1> + + <sect1 id="linuxemu-lbc-install"> + <title>Εγκατάσταση</title> + + <indexterm><primary>KLD (kernel loadable object)</primary></indexterm> + + <para>Η συμβατότητα με εκτελέσιμα του Linux δεν είναι ενεργή εξ' αρχής. Ο + ευκολότερος τρόπος για να ενεργοποιήσετε αυτή τη λειτουργία είναι να + φορτώσετε το KLD (άρθρωμα) <literal>linux</literal> (<quote>Kernel + LoaDable object</quote>). Μπορείτε να φορτώσετε αυτό το άρθρωμα στον + πυρήνα δίνοντας τη παρακάτω εντολή ως <username>root</username>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kldload linux</userinput></screen> + + <para>Αν θέλετε να έχετε πάντα ενεργοποιημένη τη συμβατότητα με Linux, + τότε θα χρειαστεί να προσθέσετε τη παρακάτω γραμμή στο + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>linux_enable="YES"</programlisting> + + <para>Η εντολή &man.kldstat.8; μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ελεγχθεί + αν το KLD είναι φορτωμένο:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>kldstat</userinput> +Id Refs Address Size Name + 1 2 0xc0100000 16bdb8 kernel + 7 1 0xc24db000 d000 linux.ko</screen> + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>COMPAT_LINUX</secondary> + </indexterm> + + <para>Αν για κάποιο λόγο δεν θέλετε ή δε μπορείτε να φορτώσετε το KLD, + τότε μπορείτε να συνδέσετε στατικά την υποστήριξη εκτελέσιμων του Linux + στον πυρήνα με το να προσθέσετε την επιλογή <literal>options + COMPAT_LINUX</literal> στο αρχείων ρυθμίσεων του πυρήνα. Στη συνέχεια + μπορείτε να εγκαταστήσετε τον νέο πυρήνα όπως περιγράφεται στο + <xref linkend="kernelconfig">.</para> + + <sect2> + <title>Εγκατάσταση των Linux Runtime Libraries</title> + <indexterm> + <primary>Linux</primary> + <secondary>εγκατάσταση βιβλιοθηκών Linux</secondary> + </indexterm> + + <para>Αυτό μπορεί να γίνει με δύο τρόπους. Είτε με τη χρήση του + <link linkend="linuxemu-libs-port">linux_base-fc4</link> port, ή + με <link linkend="linuxemu-libs-manually">χειροκίνητη</link> + εγκατάσταση τους.</para> + + <sect3 id="linuxemu-libs-port"> + <title>Εγκατάσταση μέσω του linux_base Port</title> + <indexterm><primary>Ports Collection</primary></indexterm> + + <para>Αυτός είναι κατά γενική ομολογία ο ευκολότερος τρόπος για την + εγκατάσταση των runtime libraries. Είναι η ίδια διαδικασία + εγκατάστασης που ακολουθείται και για οποιοδήποτε άλλο port από + τη <ulink type="html" url="file://localhost/usr/ports/">Συλλογή των + Ports</ulink>. Απλά κάντε το παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/emulators/linux_base-f10</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install distclean</userinput></screen> + + <note> + <para>Αν χρησιμοποιείτε κάποια έκδοση του &os; πριν την 8.0, θα + πρέπει να εγκαταστήσετε το port <filename + role="package">emulators/linux_base-fc4</filename> + αντί για το <filename + role="package">emulators/linux_base-f10</filename>.</para> + </note> + + <para>Θα πρέπει τώρα να έχετε κανονική συμβατότητα με εκτελέσιμα του + Linux. Μερικά προγράμματα παραπονιούνται ότι οι βιβλιοθήκες + συστήματος (system libraries) δεν είναι στη τελευταία τους έκδοση. + Γενικά όμως, αυτό δεν αποτελεί κανένα πρόβλημα.</para> + + <note><para>Μπορούν να υπάρχουν πολλαπλές εκδόσεις + του <filename role="package">emulators/linux_base</filename>, που να + αντιστοιχούν στις διαφορετικές εκδόσεις των διανομών Linux. Θα + πρέπει να κάνετε εγκατάσταση των ports που προαπαιτούνται από τις + εφαρμογές Linux τις οποίες θέλετε να εγκαταστήσετε.</para></note> + + </sect3> + + <sect3 id="linuxemu-libs-manually"> + <title>Χειροκίνητη εγκατάσταση των Libraries</title> + + <para>Αν δεν έχετε εγκαταστήσει την συλλογή των <quote>ports</quote>, + μπορείτε να εγκαταστήσετε τις βιβλιοθήκες χειροκίνητα. Θα + χρειαστείτε τα Linux shared libraries τα οποία απαιτεί το πρόγραμμα. + Επίσης, θα χρειαστεί να δημιουργήσετε και έναν κατάλογο + <quote>shadow root</quote>, <filename>/compat/linux</filename>, για + τις βιβλιοθήκες Linux που θα υπάρχουν στο &os;. Οποιαδήποτε κοινές + βιβλιοθήκες (shared libraries) οι οποίες χρησιμοποιούνται από + εφαρμογές Linux και εκτελούνται στο &os; θα κοιτάξουν πρώτα σε + αυτόν τον κατάλογο. Επομένως, αν μια εφαρμογή Linux φορτώσει για + παράδειγμα το <filename>/lib/libc.so</filename>, το &os; θα + προσπαθήσει να φορτώσει πρώτα το + <filename>/compat/linux/lib/libc.so</filename>, + και αν αυτό δεν υπάρχει, τότε θα προσπαθήσει να φορτώσει + το <filename>/lib/libc.so</filename>. Τα shared libraries θα πρέπει + να εγκατασταθούν στο shadow + tree <filename>/compat/linux/lib</filename> αντί για τις τοποθεσίες + που αναφέρει το <command>ld.so</command> στο Linux.</para> + + <para>Γενικά, τουλάχιστον στις πρώτες σας εγκαταστάσεις εφαρμογών + Linux, θα χρειαστεί να ψάξετε για τις κοινές βιβλιοθήκες από τα + αντίστοιχα εκτελέσιμα. Μετά από κάποιο διάστημα θα έχετε ένα + ικανοποιητικό αριθμό Linux shared libraries στο σύστημά σας και + πλέον δε θα χρειάζεται επιπλέον εργασία πέρα από την εγκατάσταση της + εφαρμογής.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Εγκατάσταση Πρόσθετων Shared Libraries</title> + <indexterm><primary>shared libraries</primary></indexterm> + + <para>Και τι γίνεται στη περίπτωση που έχετε εγκαταστήσει + το <filename>linux_base</filename> port και οι εφαρμογές σας ακόμη + παραπονιούνται για shared libraries που λείπουν; Πώς μπορείτε να + ξέρετε ποια shared libraries χρειάζεται κάποια εφαρμογή, και που + μπορείτε να τα βρείτε; Βασικά, υπάρχουν 2 επιλογές (για να + ακολουθήσετε τις παρακάτω οδηγίες θα πρέπει να είστε + <username>root</username> στο σύστημά σας).</para> + + <para>Αν έχετε πρόσβαση σε κάποιο μηχάνημα Linux, ρίξτε μια ματιά στα + shared libraries που χρειάζεται μια εφαρμογή, και αντιγράψτε τα στο + &os;. Δείτε το παρακάτω παράδειγμα:</para> + + <informalexample> + <para>Ας υποθέσουμε ότι κατεβάσατε μέσω FTP το εκτελέσιμο του + <application>Doom</application> για το Linux, και το βάλατε + στο Linux σύστημα στο οποίο έχετε πρόσβαση. Μπορείτε στη + συνέχεια να ελέγξετε ποια shared libraries χρειάζεται η εφαρμογή + με την εντολή <command>ldd linuxdoom</command>, όπως:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>ldd linuxdoom</userinput> +libXt.so.3 (DLL Jump 3.1) => /usr/X11/lib/libXt.so.3.1.0 +libX11.so.3 (DLL Jump 3.1) => /usr/X11/lib/libX11.so.3.1.0 +libc.so.4 (DLL Jump 4.5pl26) => /lib/libc.so.4.6.29</screen> + + <indexterm><primary>symbolic links</primary></indexterm> + <para>Θα χρειαστεί να πάρετε όλα τα αρχεία από τη τελευταία στήλη, + και να τα αντιγράψετε στον + κατάλογο <filename>/compat/linux</filename>, και να δημιουργήσετε + προς αυτά τους αντίστοιχους συμβολικούς δεσμούς (symbolic links) + με τα ονόματα της πρώτης στήλης. Αυτό σημαίνει ότι πρακτικά, + θα έχετε αυτά τα αρχεία στο σύστημα σας:</para> + + <screen>/compat/linux/usr/X11/lib/libXt.so.3.1.0 +/compat/linux/usr/X11/lib/libXt.so.3 -> libXt.so.3.1.0 +/compat/linux/usr/X11/lib/libX11.so.3.1.0 +/compat/linux/usr/X11/lib/libX11.so.3 -> libX11.so.3.1.0 +/compat/linux/lib/libc.so.4.6.29 +/compat/linux/lib/libc.so.4 -> libc.so.4.6.29</screen> + + <blockquote> + <note> + <para>Σημειώστε ότι αν έχετε ήδη κάποιο Linux shared library + που ο αριθμός έκδοσης είναι ο ίδιος με αυτόν της πρώτης στήλης + του <command>ldd</command>, δε θα χρειαστεί να αντιγράψετε το + αρχείο όπως αυτό ονομάζεται στη τελευταία στήλη, τα υπάρχοντα + αρχεία θα πρέπει να κάνουν τη δουλειά τους. Σας συμβουλεύουμε + όμως να αντιγράψετε το shared library αν είναι κάποια νεότερη + έκδοση. Μπορείτε να διαγράψετε τα παλιά αρχεία, αρκεί όμως να + ανανεώσετε τους συμβολικούς δεσμούς ώστε να οδηγούν στα νέα + αρχεία. Επομένως, αν έχετε τις παρακάτω βιβλιοθήκες στο + σύστημά σας:</para> + + <screen>/compat/linux/lib/libc.so.4.6.27 +/compat/linux/lib/libc.so.4 -> libc.so.4.6.27</screen> + + <para>και βρείτε μια εφαρμογή η οποία ζητάει μια νεότερη έκδοση + μέσω του <command>ldd</command>: + </para> + + <screen>libc.so.4 (DLL Jump 4.5pl26) -> libc.so.4.6.29</screen> + + <para>Αν η διαφορά της έκδοσης στο τελευταία ψηφίο είναι μόνο + μίας ή δύο εκδόσεων, τότε μην σας απασχολεί η αντιγραφή του + <filename>/lib/libc.so.4.6.29</filename>, γιατί το πρόγραμμα + θα πρέπει να τρέχει κανονικά και με τη λίγο παλαιότερη έκδοση. + Παρ' όλα αυτά, αν θέλετε, μπορείτε να αντικαταστήσετε το + <filename>libc.so</filename> και έτσι θα έχετε το παρακάτω: + </para> + + <screen>/compat/linux/lib/libc.so.4.6.29 +/compat/linux/lib/libc.so.4 -> libc.so.4.6.29</screen> + </note> + </blockquote> + + <blockquote> + <note> + <para>Ο μηχανισμός των συμβολικών συνδέσμων χρειάζεται + <emphasis>μόνο</emphasis> για τις εφαρμογές του Linux. Ο + runtime linker του &os; κοιτάει μόνος του για τις πιο + πρόσφατες εκδόσεις των βιβλιοθηκών και έτσι δε χρειάζεται να + σας απασχολεί. + </para> + </note> + </blockquote> + </informalexample> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Εγκατάσταση των Linux ELF Binaries</title> + <indexterm> + <primary>Linux</primary> + <secondary>ELF binaries</secondary> + </indexterm> + + <para>Τα ELF binaries χρειάζονται μερικές φορές ένα ακόμα βήμα, το + <quote>branding</quote>. Αν προσπαθήσετε να τρέξετε ένα + εκτελέσιμο ELF χωρίς branding, τότε θα σας εμφανιστεί το παρακάτω + σφάλμα:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>./my-linux-elf-binary</userinput> +ELF binary type not known +Abort</screen> + + <para>Για να βοηθήσετε τον πυρήνα του &os; να ξεχωρίσει ένα ELF του + &os; από ένα του Linux, χρησιμοποιήστε την εντολή &man.brandelf.1;. + </para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>brandelf -t Linux my-linux-elf-binary</userinput></screen> + + <indexterm><primary>GNU toolchain</primary></indexterm> + <para>To GNU toolchain, ομάδα πρόγραμμα GNU, τοποθετεί πλέον αυτόματα τα + κατάλληλα χαρακτηριστικά στα εκτελέσιμα ELF, επομένως το παραπάνω βήμα + θα χρειάζεται όλο και λιγότερο στο μέλλον. + </para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Εγκατάσταση μιας Τυχαίας Linux RPM Εφαρμογής</title> + + <para>Το &os; διαθέτει την δική του βάση δεδομένων για τα πακέτα, + η οποία χρησιμοποιείται για όλα τα ports (και για αυτά που + προέρχονται από το &linux;). Για το λόγο αυτό, η βάση δεδομένων + &linux; RPM δεν χρησιμοποιείται (δεν υποστηρίζεται).</para> + + <para>Αν ωστόσο χρειάζεται να εγκαταστήσετε μια οποιαδήποτε εφαρμογή + του &linux; που βασίζεται σε πακέτο RPM, μπορείτε να το επιτύχετε + με τον παρακάτω τρόπο:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /compat/linux</userinput> +&prompt.root; <userinput>rpm2cpio -q < /path/to/linux.archive.rpm | cpio -id</userinput></screen> + + <para>Χρησιμοποιήστε την &man.brandelf.1; για να τυποποιήσετε + κατάλληλα τα εκτελέσιμα (όχι τις βιβλιοθήκες!) ως εφαρμογές &linux;. + Δεν θα μπορείτε να απεγκαταστήσετε τις εφαρμογές με καθαρό τρόπο, + αλλά θα μπορέσετε να κάνετε τις δοκιμές που επιθυμείτε.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ρύθμιση του Hostname Resolver</title> + + <para>Αν το DNS δε δουλεύει ή αν σας εμφανίζεται το παρακάτω + σφάλμα:</para> + + <screen>resolv+: "bind" is an invalid keyword resolv+: +"hosts" is an invalid keyword</screen> + + <para>Θα χρειαστεί να ρυθμίσετε + το <filename>/compat/linux/etc/host.conf</filename> ώστε να περιέχει: + </para> + + <programlisting>order hosts, bind +multi on</programlisting> + + <para>Η σειρά εδώ δηλώνει ότι αρχικά ελέγχεται το + αρχείο <filename>/etc/hosts</filename> και στη συνέχεια ο DNS server. + Όταν το <filename>/compat/linux/etc/host.conf</filename> δεν είναι + διαθέσιμο, οι εφαρμογές Linux χρησιμοποιούν το + <filename>/etc/host.conf</filename> του &os; και παραπονιούνται ότι + η σύνταξη του αρχείου δεν είναι σωστή. Θα πρέπει να αφαιρέσετε + την αναφορά στο <literal>bind</literal> αν δεν έχετε ρυθμίσει ένα + name server μέσω του <filename>/etc/resolv.conf</filename>.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="linuxemu-mathematica"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Boris</firstname> + <surname>Hollas</surname> + <contrib>Ανανεώθηκε για το Mathematica 5.X από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Εγκαθιστώντας το &mathematica;</title> + + <indexterm> + <primary>applications</primary> + <secondary><application>Mathematica</application></secondary> + </indexterm> + + <para>Το κείμενο αυτό περιγράφει τη διαδικασία εγκατάστασης της έκδοσης + Linux του <application>&mathematica; 5.X</application> σε ένα + σύστημα &os;.</para> + + <para>Μπορείτε να αγοράσετε την κανονική ή μαθητική έκδοση του + <application>&mathematica;</application> για Linux, απευθείας από τη + Wolfram στο <ulink url="http://www.wolfram.com/"></ulink>.</para> + + <sect2> + <title>Το Πρόγραμμα Εγκατάστασης του &mathematica;</title> + + <para>Αρχικά, θα πρέπει να πείτε στο &os; ότι τα εκτελέσιμα για Linux + του <application>&mathematica;</application> κάνουν χρήση του Linux + ABI. Ο ευκολότερος τρόπος για να το κάνετε αυτό είναι να ορίσετε τον + τύπο του ELF ως Linux σε όλες τις εφαρμογές που δεν είναι ήδη + branded, κάνοντας χρήση της εντολής:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl kern.fallback_elf_brand=3</userinput></screen> + + <para>Αυτό θα κάνει το &os; να υποθέσει ότι τα εκτελέσιμα ELF που δεν + είναι branded, κάνουν χρήση του Linux ABI και έτσι θα μπορείτε να + τρέξετε το πρόγραμμα της εγκατάστασης απευθείας από το CDROM.</para> + + <para>Τώρα, αντιγράψτε το αρχείο <filename>MathInstaller</filename> + στον σκληρό σας δίσκο:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount /cdrom</userinput> +&prompt.root; <userinput>cp /cdrom/Unix/Installers/Linux/MathInstaller /localdir/</userinput></screen> + + <para>Ανοίξτε το αρχείο και αντικαταστήστε το <literal>/bin/sh</literal> + στη πρώτη γραμμή με το <literal>/compat/linux/bin/sh</literal>. Αυτό + θα σιγουρέψει ότι το πρόγραμμα εγκατάστασης θα τρέχει με την έκδοση + &man.sh.1; για Linux. Στη συνέχεια, αντικαταστήστε όλες τις εγγραφές + <literal>Linux)</literal> με <literal>&os;)</literal> χρησιμοποιώντας + έναν συντάκτη κειμένου ή με το παρακάτω script στην επόμενη ενότητα. + Αυτό θα πει στο πρόγραμμα εγκατάστασης του + <application>&mathematica;</application>, + το οποίο τρέχει την εντολή <command>uname -s</command> για να + διαπιστώσει το λειτουργικό σύστημα, + να αντιμετωπίσει το &os; σαν ένα λειτουργικό παρεμφερές με το Linux. + Η εκτέλεση του <command>MathInstaller</command> θα ξεκινήσει τώρα την + εγκατάσταση του <application>&mathematica;</application>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Τροποποιώντας τα Εκτελέσιμα του &mathematica;</title> + + <para>Τα shell scripts τα οποία δημιουργεί + το <application>&mathematica;</application> κατά τη διαδικασία της + εγκατάστασης πρέπει να τροποποιηθούν πριν χρησιμοποιηθούν. Αν + επιλέξετε το <filename class="directory">/usr/local/bin</filename> ως + τον κατάλογο για τα εκτελέσιμα του + <application>&mathematica;</application>, θα βρείτε εκεί + συμβολικούς δεσμούς (symlinks) προς τα αρχεία + <filename>math</filename>, <filename>mathematica</filename>, + <filename>Mathematica</filename>, και + <filename>MathKernel</filename>. Σε κάθε περίπτωση από τις παραπάνω, + αντικαταστήστε τις εγγραφές + <literal>Linux)</literal> με <literal>&os;)</literal> με κάποιον + συντάκτη κειμένου ή με το παρακάτω shell script:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +cd /usr/local/bin +for i in math mathematica Mathematica MathKernel + do sed 's/Linux)/&os;)/g' $i > $i.tmp + sed 's/\/bin\/sh/\/compat\/linux\/bin\/sh/g' $i.tmp > $i + rm $i.tmp + chmod a+x $i +done</programlisting> + </sect2> + + <sect2> + <title>Αποκτώντας Κωδικό για το &mathematica;</title> + + <indexterm> + <primary>Ethernet</primary> + <secondary>MAC address</secondary> + </indexterm> + + <para>Όταν εκκινήσετε το <application>&mathematica;</application> για + πρώτη φορά, θα ερωτηθείτε για έναν κωδικό. Αν δεν έχετε κάποιον + κωδικό σε αυτό το στάδιο, τρέξτε το πρόγραμμα + <command>mathinfo</command> που βρίσκεται στον κατάλογο εγκατάστασης + για να σας δοθεί το <quote>machine ID</quote>. Το "machine ID" είναι + εξ' ολοκλήρου βασισμένο στη διεύθυνση MAC της κάρτας δικτύου που + έχετε. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορείτε να τρέξετε το + <application>&mathematica;</application> σε άλλους υπολογιστές. + </para> + + <para>Όταν εγγραφείτε στη Wolfram, με e-mail, τηλέφωνο ή fax, θα + χρειαστεί να δώσετε το <quote>machine ID</quote> και θα σας απαντήσουν + με έναν αντίστοιχο κωδικό που θα αποτελείται από μια σειρά αριθμών. + </para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Τρέχοντας το &mathematica; Frontend μέσω Δικτύου</title> + + <para>Το <application>&mathematica;</application> κάνει χρήση κάποιων + ειδικών γραμματοσειρών για να εμφανίσει χαρακτήρες οι οποίοι δεν + υπάρχουν στα συνηθισμένα σετ (ολοκληρώματα, αθροίσματα, Ελληνικά + γράμματα, κλπ). To πρωτόκολλο X απαιτεί αυτές οι + γραμματοσειρές να υπάρχουν στο <emphasis>τοπικό</emphasis> σύστημα. + Αυτό σημαίνει ότι θα χρειαστεί να αντιγράψετε τις γραμματοσειρές αυτές + από το CDROM ή από από κάποιον άλλον υπολογιστή που έχει + το <application>&mathematica;</application>. Συνήθως αυτές οι + γραμματοσειρές μπορούν να βρεθούν μέσα στο κατάλογο + <filename>/cdrom/Unix/Files/SystemFiles/Fonts</filename> του + CDROM, ή στον κατάλογο + <filename>/usr/local/mathematica/SystemFiles/Fonts</filename> στον + τοπικό σκληρό δίσκο. Οι πραγματικές γραμματοσειρές βρίσκονται σε + υποκαταλόγους όπως <filename>Type1</filename> και + <filename>X</filename>. Υπάρχουν αρκετοί τρόποι + να τις χρησιμοποιήσετε, οι οποίοι περιγράφονται στη συνέχεια.</para> + + <para>Ο πρώτος τρόπος είναι να τις αντιγράψετε μέσα σε έναν υπάρχοντα + κατάλογο στο <filename>/usr/X11R6/lib/X11/fonts</filename>. Θα + χρειαστεί όμως να τροποποιήσετε το + αρχείο <filename>fonts.dir</filename>, ώστε να προσθέσετε τα ονόματα + των γραμματοσειρών μέσα σε αυτό, και να αλλάξετε τον αριθμό των + γραμματοσειρών στη πρώτη γραμμή. Εναλλακτικά, είναι συνήθως αρκετό + να εκτελέσετε απλώς την εντολή &man.mkfontdir.1; μέσα στον κατάλογο + που έχετε αντιγράψει τις γραμματοσειρές. + </para> + + <para>Ο δεύτερος τρόπος είναι να αντιγράψετε τους παραπάνω καταλόγους + μέσα στο <filename>/usr/X11R6/lib/X11/fonts</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/X11R6/lib/X11/fonts</userinput> +&prompt.root; <userinput>mkdir X</userinput> +&prompt.root; <userinput>mkdir MathType1</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd /cdrom/Unix/Files/SystemFiles/Fonts</userinput> +&prompt.root; <userinput>cp X/* /usr/X11R6/lib/X11/fonts/X</userinput> +&prompt.root; <userinput>cp Type1/* /usr/X11R6/lib/X11/fonts/MathType1</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd /usr/X11R6/lib/X11/fonts/X</userinput> +&prompt.root; <userinput>mkfontdir</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd ../MathType1</userinput> +&prompt.root; <userinput>mkfontdir</userinput></screen> + + <para>Τώρα προσθέστε τους νέους καταλόγους με τις γραμματοσειρές στο + font path:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>xset fp+ /usr/X11R6/lib/X11/fonts/X</userinput> +&prompt.root; <userinput>xset fp+ /usr/X11R6/lib/X11/fonts/MathType1</userinput> +&prompt.root; <userinput>xset fp rehash</userinput></screen> + + <para>Αν χρησιμοποιείτε το <application>&xorg;</application>, μπορείτε + να φορτώνετε τις γραμματοσειρές αυτές αυτόματα, προσθέτοντας τους + νέους καταλόγους στο αρχείο <filename>xorg.conf</filename>. + </para> + + <indexterm><primary>fonts</primary></indexterm> + + <para>Αν <emphasis>δεν</emphasis> έχετε ήδη έναν κατάλογο με το + όνομα <filename>/usr/X11R6/lib/X11/fonts/Type1</filename>, μπορείτε να + αλλάξετε το όνομα του <filename>MathType1</filename> από το παραπάνω + παράδειγμα σε <filename>Type1</filename>.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="linuxemu-maple"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Aaron</firstname> + <surname>Kaplan</surname> +<!-- <address><email>aaron@lo-res.org</email></address> --> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Robert</firstname> + <surname>Getschmann</surname> +<!-- <address><email>rob@getschmann.org</email></address> --> + <contrib>Ευχαριστίες στον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Εγκαθιστώντας το &maple;</title> + + <indexterm> + <primary>applications</primary> + <secondary><application>Maple</application></secondary> + </indexterm> + + <para>Το <application>&maple;</application> είναι μία εμπορική εφαρμογή + μαθηματικών παρόμοια με το <application>&mathematica;</application>. Θα + πρέπει να αγοράσετε το λογισμικό από + το <ulink url="http://www.maplesoft.com/"></ulink> και στη συνέχεια να + κάνετε αίτηση για μια άδεια χρήσης. Για να εγκαταστήσετε το λογισμικό + στο &os;, ακολουθήστε τα παρακάτω απλά βήματα. + </para> + + <procedure> + <step> + <para>Εκτελέστε το <filename>INSTALL</filename> shell script από το + μέσο εγκατάστασης που έχετε. Επιλέξτε <quote>RedHat</quote> όταν + ερωτηθείτε από το πρόγραμμα εγκατάστασης. Ο τυπικός κατάλογος + είναι ο <filename class="directory">/usr/local/maple</filename>. + </para> + </step> + + <step> + <para>Αν δεν έχετε αγοράσει ακόμη κάποια άδεια για + το <application>&maple;</application>, αγοράστε μία από το + Maple Waterloo Software + (<ulink url="http://register.maplesoft.com/"></ulink>) και + αντιγράψτε το αρχείο που θα σας δοθεί + στο <filename>/usr/local/maple/license/license.dat</filename>. + </para> + </step> + + <step> + <para>Εγκαταστήσετε το <application>FLEXlm</application> license + manager εκτελώντας το <filename>INSTALL_LIC</filename> shell + script το οποία παρέχεται μαζί με + το <application>&maple;</application>. Δώστε το βασικό όνομα του + υπολογιστή σας το οποίο απαιτείται από τον + εξυπηρετητή διαχείρισης των αδειών (license server).</para> + </step> + + <step> + <para>Χρησιμοποιήστε το παρακάτω patch στο αρχείο + <filename>/usr/local/maple/bin/maple.system.type</filename>: + </para> + +<programlisting> ----- snip ------------------ +*** maple.system.type.orig Sun Jul 8 16:35:33 2001 +--- maple.system.type Sun Jul 8 16:35:51 2001 +*************** +*** 72,77 **** +--- 72,78 ---- + # the IBM RS/6000 AIX case + MAPLE_BIN="bin.IBM_RISC_UNIX" + ;; ++ "FreeBSD"|\ + "Linux") + # the Linux/x86 case + # We have two Linux implementations, one for Red Hat and + ----- snip end of patch -----</programlisting> + + <para>Σημειώστε ότι μετά το <literal>"FreeBSD"|\</literal> + δεν πρέπει να εμφανίζεται άλλο κενό διάστημα.</para> + + <para>Το patch αυτό οδηγεί το <application>&maple;</application> να + αναγνωρίσει το <quote>&os;</quote> σαν ένα σύστημα Linux. + Το <filename>bin/maple</filename> shell script καλεί το + <filename>bin/maple.system.type</filename> shell script, το οποίο με + τη σειρά του καλεί την εντολή <command>uname -a</command> + προκειμένου να εντοπιστεί το όνομα του λειτουργικού + συστήματος. Αναλόγως με το ποιο λειτουργικό βρεθεί, θα + χρησιμοποιηθούν και τα αντίστοιχα εκτελέσιμα αρχεία.</para> + </step> + + <step> + <para>Εκκινήστε τον license server.</para> + + <para>Ένας βολικός τρόπος για να εκκινήσετε το<command>lmgrd</command> + είναι το ακόλουθο script που βρίσκεται στο + <filename>/usr/local/etc/rc.d/lmgrd.sh</filename>:</para> + + <programlisting> ----- snip ------------ + +#! /bin/sh +PATH=/usr/local/sbin:/usr/local/bin:/sbin:/bin:/usr/sbin:/usr/bin:/usr/X11R6/bin +PATH=${PATH}:/usr/local/maple/bin:/usr/local/maple/FLEXlm/UNIX/LINUX +export PATH + +LICENSE_FILE=/usr/local/maple/license/license.dat +LOG=/var/log/lmgrd.log + +case "$1" in +start) + lmgrd -c ${LICENSE_FILE} 2>> ${LOG} 1>&2 + echo -n " lmgrd" + ;; +stop) + lmgrd -c ${LICENSE_FILE} -x lmdown 2>> ${LOG} 1>&2 + ;; +*) + echo "Usage: `basename $0` {start|stop}" 1>&2 + exit 64 + ;; +esac + +exit 0 + ----- snip ------------</programlisting></step> + + + <step> + <para>Δοκιμή του <application>&maple;</application>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>cd /usr/local/maple/bin</userinput> +&prompt.user; <userinput>./xmaple</userinput></screen> + + <para>Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να είναι όλα έτοιμα και να μην έχετε + κανένα πρόβλημα. Μην ξεχάσετε όμως να στείλετε ένα e-mail στη + Maplesoft και να τους πείτε ότι θέλετε μια έκδοση που να + υποστηρίζεται επίσημα στο &os;.</para> + </step> + </procedure> + + <sect2> + <title>Συνηθισμένα Προβλήματα</title> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Ίσως δυσκολευτείτε με την λειτουργία του + <application>FLEXlm</application> license manager. Επιπλέον + τεκμηρίωση μπορείτε να βρείτε + στο <ulink url="http://www.globetrotter.com/"></ulink>. + </para></listitem> + + <listitem> + <para>Το <command>lmgrd</command> είναι γνωστό ότι θέλει το αρχείο + της άδειας να έχει συγκεκριμένη μορφή αλλιώς η εκτέλεση του θα + αποτύχει. Ένα σωστό αρχείο άδειας χρήσης πρέπει είναι σε γενικές + γραμμές όπως το παρακάτω:</para> + +<programlisting># ======================================================= +# License File for UNIX Installations ("Pointer File") +# ======================================================= +SERVER chillig ANY +#USE_SERVER +VENDOR maplelmg + +FEATURE Maple maplelmg 2000.0831 permanent 1 XXXXXXXXXXXX \ + PLATFORMS=i86_r ISSUER="Waterloo Maple Inc." \ + ISSUED=11-may-2000 NOTICE=" Technische Universitat Wien" \ + SN=XXXXXXXXX</programlisting> + + <note> + <para>Ο σειριακός αριθμός και το κλειδί φαίνονται εδώ με + 'X'. Το <hostid>chillig</hostid> είναι το όνομα του + συστήματος.</para> + </note> + + <para>Μπορείτε να τροποποιήσετε το αρχείο της άδειας χρήσης, αρκεί + να μην αλλάξετε την γραμμή <quote>FEATURE</quote> (η οποία + προστατεύεται από το κλειδί της άδειας).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="linuxemu-matlab"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Dan</firstname> + <surname>Pelleg</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + <!-- daniel+handbook@pelleg.org --> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Εγκαθιστώντας το &matlab;</title> + + <indexterm> + <primary>applications</primary> + <secondary><application>MATLAB</application></secondary> + </indexterm> + + <para>Το κείμενο αυτό περιγράφει τη διαδικασία εγκατάστασης της Linux + έκδοσης του <application>&matlab; 6.5</application> σε ένα σύστημα &os;. + Δουλεύει αρκετά καλά, με εξαίρεση + το <application>&java.virtual.machine;</application> (δείτε στο + <xref linkend="matlab-jre">).</para> + + <para>Η Linux έκδοση του <application>&matlab;</application> μπορεί να + αγοραστεί απευθείας από την εταιρεία The MathWorks + στο <ulink url="http://www.mathworks.com"></ulink>. Σιγουρευτείτε ότι + πήρατε και το αρχείο που περιέχει την άδεια χρήσης ή οδηγίες για το πως + να το δημιουργήσετε. Μια και θα επικοινωνήσετε με την εταιρεία, πείτε + τους ότι θα θέλατε να υπάρχει επίσης υποστήριξη για το &os;. + </para> + + <sect2> + <title>Εγκατάσταση του &matlab;</title> + + <para>Για να εγκαταστήσετε το <application>&matlab;</application>, κάντε + τα παρακάτω:</para> + + <procedure> + <step> + <para>Εισάγετε το CD και προσαρτήστε το στο σύστημα σας. Συνδεθείτε + ως χρήστης <username>root</username>, όπως συνιστά το script της + εγκατάστασης. Για να ξεκινήσετε το script της εγκατάστασης δώστε + την εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/compat/linux/bin/sh /cdrom/install</userinput></screen> + + <tip> + <para>Το πρόγραμμα της εγκατάστασης είναι σε γραφικό + περιβάλλον. Αν λαμβάνετε σφάλματα σχετικά με την οθόνη, δώστε + την εντολή: <command>setenv HOME ~<replaceable>USER</replaceable></command>, + όπου <replaceable>USER</replaceable> είναι ο χρήστης από όπου + δώσατε την εντολή &man.su.1;.</para> + </tip> + </step> + + <step> + <para> + Όταν ερωτηθείτε για τον κατάλογο + του <application>&matlab;</application>, δώστε: + <userinput>/compat/linux/usr/local/matlab</userinput>.</para> + + <tip> + <para>Για ευκολότερη διαδικασία εγκατάστασης, ορίστε το παρακάτω: + <command>set MATLAB=/compat/linux/usr/local/matlab</command> + στη γραμμή εντολών του κελύφους σας.</para> + </tip> + </step> + + <step> + <para>Τροποποιήσετε το αρχείο της άδειας (license file) σύμφωνα με + τις οδηγίες που λάβατε με την άδεια + του <application>&matlab;</application>.</para> + + <tip> + <para>Μπορείτε να ετοιμάσετε εκ των προτέρων το αρχείο αυτό και να + το αντιγράψετε στο <filename>$MATLAB/license.dat</filename>, + πριν καν σας πει το πρόγραμμα εγκατάστασης να το + τροποποιήσετε.</para> + </tip> + </step> + + <step> + <para>Ολοκλήρωση της Εγκατάστασης</para> + </step> + </procedure> + + <para>Σε αυτό το σημείο, η εγκατάσταση + του <application>&matlab;</application> έχει ολοκληρωθεί. Τα επόμενα + βήματα χρειάζονται για να μπορέσετε να το δουλέψετε σωστά με το + &os;.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Εκκίνηση του License Manager</title> + <procedure> + <step> + <para>Δημιουργία συμβολικών συνδέσμων για τα scripts του license + manager:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ln -s $MATLAB/etc/lmboot /usr/local/etc/lmboot_TMW</userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -s $MATLAB/etc/lmdown /usr/local/etc/lmdown_TMW</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Δημιουργήστε το αρχείο + εκκίνησης <filename>/usr/local/etc/rc.d/flexlm.sh</filename>. Το + παράδειγμα παρακάτω είναι μια τροποποιημένη έκδοση του + <filename>$MATLAB/etc/rc.lm.glnx86</filename>. Οι αλλαγές + είναι στις τοποθεσίες των αρχείων, και στην εκκίνηση του license + manager στο περιβάλλον εξομοίωσης Linux του &os; .</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +case "$1" in + start) + if [ -f /usr/local/etc/lmboot_TMW ]; then + /compat/linux/bin/sh /usr/local/etc/lmboot_TMW -u <replaceable>username</replaceable> && echo 'MATLAB_lmgrd' + fi + ;; + stop) + if [ -f /usr/local/etc/lmdown_TMW ]; then + /compat/linux/bin/sh /usr/local/etc/lmdown_TMW > /dev/null 2>&1 + fi + ;; + *) + echo "Usage: $0 {start|stop}" + exit 1 + ;; +esac + +exit 0</programlisting> + + <important> + <para>Το αρχείο πρέπει να είναι εκτελέσιμο:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>chmod +x /usr/local/etc/rc.d/flexlm.sh</userinput></screen> + + <para>Πρέπει επίσης να αντικαταστήσετε το παραπάνω + <replaceable>username</replaceable> με ένα υπαρκτό όνομα + χρήστη του συστήματος σας (και να μην είναι ο + <username>root</username>).</para> + </important> + </step> + + <step> + <para>Εκκινήστε τον license manager με την εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/usr/local/etc/rc.d/flexlm.sh start</userinput></screen> + </step> + </procedure> + </sect2> + + <sect2 id="matlab-jre"> + <title>Σύνδεση με το Περιβάλλον του &java; Runtime Environment</title> + + <para>Αλλάξτε τον σύνδεσμο του<application>&java;</application> Runtime + Environment (JRE) σε έναν ο οποίος θα δουλεύει στο &os;:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd $MATLAB/sys/java/jre/glnx86/</userinput> +&prompt.root; <userinput>unlink jre; ln -s ./jre1.1.8 ./jre</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Δημιουργήστε το Script Εκκίνησης του &matlab; </title> + + <procedure> + <step> + <para>Τοποθετήστε το παρακάτω script στο + <filename>/usr/local/bin/matlab</filename>:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +/compat/linux/bin/sh /compat/linux/usr/local/matlab/bin/matlab "$@"</programlisting> + </step> + + <step> + <para>Στη συνέχεια δώστε την εντολή + <command>chmod +x /usr/local/bin/matlab</command>.</para> + </step> + </procedure> + + <tip> + <para>Ανάλογα με την έκδοση του + <filename role="package">emulators/linux_base</filename>, που έχετε, + μπορεί να εμφανιστούν μερικά σφάλματα όταν τρέξετε το + script. Για να το αποφύγετε αυτό, τροποποιήστε το αρχείο + <filename>/compat/linux/usr/local/matlab/bin/matlab</filename>, + και αλλάξτε τη γραμμή που λέει:</para> + + <programlisting>if [ `expr "$lscmd" : '.*->.*'` -ne 0 ]; then</programlisting> + + <para>(στην έκδοση 13.0.1 βρίσκεται στη γραμμή 410) σε αυτή τη + γραμμή:</para> + + <programlisting>if test -L $newbase; then</programlisting> + </tip> + </sect2> + + <sect2> + <title>Δημιουργία Script Τερματισμού του &matlab; </title> + + <para>Τα επόμενα βήματα χρειάζονται για να λύσετε ένα πρόβλημα που + υπάρχει με τον τερματισμό του &matlab;.</para> + + <procedure> + <step> + <para>Δημιουργήστε το + αρχείο <filename>$MATLAB/toolbox/local/finish.m</filename>, και + μέσα σε αυτό προσθέστε μόνο τη γραμμή:</para> + + <programlisting>! $MATLAB/bin/finish.sh</programlisting> + + <note> + <para>To <literal>$MATLAB</literal> γράψτε το ακριβώς + όπως το βλέπετε.</para> + </note> + + <tip> + <para>Στον ίδιο κατάλογο, θα βρείτε τα + αρχεία <filename>finishsav.m</filename> + και <filename>finishdlg.m</filename>, τα οποία θα σας δίνουν τη + δυνατότητα να σώζετε την εργασία σας πριν κλείσετε το πρόγραμμα. + Αν πρόκειται να χρησιμοποιήσετε κάποιο από αυτά, προσθέστε του + την παραπάνω γραμμή αμέσως μετά την εντολή + <literal>save</literal> .</para></tip> + </step> + + <step> + <para>Δημιουργήστε το + αρχείο <filename>$MATLAB/bin/finish.sh</filename>, το οποίο θα + περιέχει τα παρακάτω:</para> + + <programlisting>#!/compat/linux/bin/sh +(sleep 5; killall -1 matlab_helper) & +exit 0</programlisting> + </step> + + <step> + <para>Κάντε το αρχείο εκτελέσιμο:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>chmod +x $MATLAB/bin/finish.sh</userinput></screen> + </step> + </procedure> + </sect2> + + <sect2 id="matlab-using"> + <title>Χρησιμοποιώντας το &matlab;</title> + + <para>Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να είστε έτοιμοι να δώσετε την + εντολή <command>matlab</command> και να αρχίσετε να χρησιμοποιείτε την + εφαρμογή.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="linuxemu-oracle"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Marcel</firstname> + <surname>Moolenaar</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + <!-- marcel@cup.hp.com --> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Εγκατάσταση της &oracle;</title> + + <indexterm> + <primary>applications</primary> + <secondary><application>Oracle</application></secondary> + </indexterm> + + <sect2> + <title>Εισαγωγή</title> + + <para>Το κείμενο αυτό περιγράφει τη διαδικασία εγκατάστασης + των <application>&oracle; 8.0.5</application> + και <application>&oracle; 8.0.5.1 Enterprise Edition</application> για + Linux σε ένα σύστημα &os;.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Εγκατάσταση του Περιβάλλοντος Linux</title> + + <para>Σιγουρευτείτε ότι έχετε εγκαταστήσει + τα <filename role='package'>emulators/linux_base</filename> + και <filename role='package'>devel/linux_devtools</filename> από τη + συλλογή των Ports. Αν αντιμετωπίζετε δυσκολίες με τα παραπάνω, ίσως + χρειαστεί να τα εγκαταστήσετε από πακέτα ή από παλιότερες εκδόσεις της + συλλογής των Ports.</para> + + <para>Αν θέλετε να τρέξετε τον intelligent agent, θα χρειαστεί να + εγκαταστήσετε και το πακέτο Red Hat + Tcl: <filename>tcl-8.0.3-20.i386.rpm</filename>. Η εντολή για την + εγκατάσταση μέσω του επίσημου <application>RPM</application> port + (<filename role='package'>archivers/rpm</filename>) είναι:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>rpm -i --ignoreos --root /compat/linux --dbpath /var/lib/rpm <replaceable>package</replaceable></userinput></screen> + + <para>Η εγκατάσταση του <replaceable>package</replaceable> θα πρέπει να + γίνει ομαλά και χωρίς προβλήματα.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ρυθμίζοντας το Περιβάλλον για την &oracle; </title> + + <para>Πριν την εγκατάσταση της <application>&oracle;</application>, θα + πρέπει να ρυθμίσετε σωστά το περιβάλλον του συστήματός σας. Το + παρακάτω κείμενο περιγράφει τι <emphasis>ακριβώς</emphasis> πρέπει να + κάνετε για να εκτελέσετε την <application>&oracle;</application> για + Linux στο &os;, και δεν περιγράφει ότι υπάρχει ήδη στον οδηγό + εγκατάστασης της <application>&oracle;</application>.</para> + + <sect3 id="linuxemu-kernel-tuning"> + <title>Ρύθμιση του Πυρήνα</title> + <indexterm><primary>kernel tuning</primary></indexterm> + + <para>Όπως περιγράφει ο οδηγός εγκατάστασης + της <application>&oracle;</application>, θα πρέπει να ορίσετε τις + τιμές της shared memory στο μέγιστο. Μην χρησιμοποιήσετε + το <literal>SHMMAX</literal> στο &os;. Το <literal>SHMMAX</literal> + υπολογίζεται απλώς από το <literal>SHMMAXPGS</literal> και το + <literal>PGSIZE</literal>. Επομένως καθορίστε το + <literal>SHMMAXPGS</literal>. Όλες οι άλλες επιλογές μπορούν να + οριστούν όπως περιγράφεται στον οδηγό. Για παράδειγμα:</para> + + <programlisting>options SHMMAXPGS=10000 +options SHMMNI=100 +options SHMSEG=10 +options SEMMNS=200 +options SEMMNI=70 +options SEMMSL=61</programlisting> + + <para>Ορίστε τις τιμές των επιλογών έτσι ώστε να ταιριάζουν στη χρήση + της <application>&oracle;</application> που θέλετε να κάνετε.</para> + + <para>Επίσης, επιβεβαιώστε ότι έχετε ενεργοποιήσει τις παρακάτω + επιλογές στις ρυθμίσεις του πυρήνα:</para> + +<programlisting>options SYSVSHM #SysV shared memory +options SYSVSEM #SysV semaphores +options SYSVMSG #SysV interprocess communication</programlisting> + </sect3> + + <sect3 id="linuxemu-oracle-account"> + + <title>Ο Χρήστης &oracle;</title> + + <para>Δημιουργήστε ένα χρήστη συστήματος με + όνομα <username>oracle</username>, με τον ίδιο τρόπο που θα + δημιουργούσατε και οποιονδήποτε άλλον χρήστη. Το μόνο ιδιαίτερο + χαρακτηριστικό του χρήστη <username>oracle</username> είναι ότι + χρειάζεται να του δώσετε ένα κέλυφος Linux. Προσθέστε + το <literal>/compat/linux/bin/bash</literal> + στο <filename>/etc/shells</filename> και ορίστε το κέλυφος του + χρήστη <username>oracle</username> + σε <filename>/compat/linux/bin/bash</filename>.</para> + </sect3> + + <sect3 id="linuxemu-environment"> + <title>Το Περιβάλλον</title> + + <para>Εκτός των συνηθισμένων μεταβλητών + της <application>&oracle;</application>, όπως + οι <envar>ORACLE_HOME</envar> και <envar>ORACLE_SID</envar> θα + πρέπει να ορίσετε και τις ακόλουθες μεταβλητές περιβάλλοντος:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <colspec colwidth="1*"> + <colspec colwidth="2*"> + <thead> + <row> + <entry>Μεταβλητή</entry> + + <entry>Τιμή</entry> + </row> + </thead> + <tbody> + <row> + <entry><envar>LD_LIBRARY_PATH</envar></entry> + + <entry><literal>$ORACLE_HOME/lib</literal></entry> + </row> + + <row> + <entry><envar>CLASSPATH</envar></entry> + + <entry><literal>$ORACLE_HOME/jdbc/lib/classes111.zip</literal></entry> + </row> + + <row> + <entry><envar>PATH</envar></entry> + + <entry><literal>/compat/linux/bin +/compat/linux/sbin +/compat/linux/usr/bin +/compat/linux/usr/sbin +/bin +/sbin +/usr/bin +/usr/sbin +/usr/local/bin +$ORACLE_HOME/bin</literal></entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para>Σας συνιστούμε να ορίσετε όλες τις μεταβλητές περιβάλλοντος στο + αρχείο <filename>.profile</filename>. Ένα ολοκληρωμένο παράδειγμα + είναι το παρακάτω:</para> + +<programlisting>ORACLE_BASE=/oracle; export ORACLE_BASE +ORACLE_HOME=/oracle; export ORACLE_HOME +LD_LIBRARY_PATH=$ORACLE_HOME/lib +export LD_LIBRARY_PATH +ORACLE_SID=ORCL; export ORACLE_SID +ORACLE_TERM=386x; export ORACLE_TERM +CLASSPATH=$ORACLE_HOME/jdbc/lib/classes111.zip +export CLASSPATH +PATH=/compat/linux/bin:/compat/linux/sbin:/compat/linux/usr/bin +PATH=$PATH:/compat/linux/usr/sbin:/bin:/sbin:/usr/bin:/usr/sbin +PATH=$PATH:/usr/local/bin:$ORACLE_HOME/bin +export PATH</programlisting> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Εγκατάσταση της &oracle;</title> + + <para>Λόγω μια μικρής έλλειψης στον εξομοιωτή του Linux, θα χρειαστεί να + δημιουργήσετε έναν κατάλογο με το όνομα <filename>.oracle</filename> + μέσα στο <filename>/var/tmp</filename>, πριν ξεκινήσετε το πρόγραμμα + εγκατάστασης. Ο κατάλογος αυτός θα πρέπει να ανήκει + στον χρήστη <username>oracle</username>. Θα πρέπει τώρα να + πραγματοποιήσετε την εγκατάσταση + της <application>&oracle;</application> δίχως κανένα πρόβλημα. Αν + αντιμετωπίζετε όμως ακόμη προβλήματα, ελέγξτε την έκδοση + της <application>&oracle;</application> που έχετε ή/και τις + ρυθμίσεις σας! Αφότου έχετε πραγματοποιήσει την εγκατάσταση + της <application>&oracle;</application>, εφαρμόστε τα patches που + περιγράφονται στις δύο παρακάτω ενότητες.</para> + + <para>Ένα συχνό πρόβλημα είναι ότι δεν γίνεται σωστή εγκατάσταση του + προσαρμογέα του πρωτοκόλλου TCP. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην + μπορείτε να ξεκινήσετε τους TCP listeners. Οι ακόλουθες οδηγίες θα + σας βοηθήσουν να λύσετε αυτό το πρόβλημα.:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd $ORACLE_HOME/network/lib</userinput> +&prompt.root; <userinput>make -f ins_network.mk ntcontab.o</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd $ORACLE_HOME/lib</userinput> +&prompt.root; <userinput>ar r libnetwork.a ntcontab.o</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd $ORACLE_HOME/network/lib</userinput> +&prompt.root; <userinput>make -f ins_network.mk install</userinput></screen> + + <para>Μη ξεχάσετε να τρέξετε ξανά το <filename>root.sh</filename></para> + + <sect3 id="linuxemu-patch-root"> + <title>Διόρθωση του root.sh</title> + + <para>Όταν εγκαθιστάτε την <application>&oracle;</application>, + κάποιες ενέργειες, οι οποίες χρειάζονται να γίνουν + ως <username>root</username>, καταγράφονται σε ένα shell script που + λέγεται <filename>root.sh</filename>. Το script αυτό δημιουργείται + στον κατάλογο <filename>orainst</filename>. Εφαρμόστε το παρακάτω + patch στο <filename>root.sh</filename>, για να μπορέσει να βρει και + να χρησιμοποιήσει το <command>chown</command>. Εναλλακτικά, τρέξτε + το script μέσα από ένα κέλυφος Linux.</para> + + <programlisting>*** orainst/root.sh.orig Tue Oct 6 21:57:33 1998 +--- orainst/root.sh Mon Dec 28 15:58:53 1998 +*************** +*** 31,37 **** +# This is the default value for CHOWN +# It will redefined later in this script for those ports +# which have it conditionally defined in ss_install.h +! CHOWN=/bin/chown +# +# Define variables to be used in this script +--- 31,37 ---- +# This is the default value for CHOWN +# It will redefined later in this script for those ports +# which have it conditionally defined in ss_install.h +! CHOWN=/usr/sbin/chown +# +# Define variables to be used in this script</programlisting> + + <para>Όταν δεν κάνετε χρήση του CD για την εγκατάσταση, μπορείτε να + περάσετε το patch για το <filename>root.sh</filename>, στην πηγή + εγκατάστασης. To αρχείο ονομάζεται <filename>rthd.sh</filename> και + βρίσκεται στον κατάλογο <filename>orainst</filename>.</para> + </sect3> + + <sect3 id="linuxemu-patch-tcl"> + <title>Διόρθωση του genclntsh</title> + + <para>To script <command>genclntsh</command> χρησιμοποιείται για να + δημιουργήσει μια shared client library. Τρέξτε το παρακάτω patch για + να σβήσετε το καθορισμένο <envar>PATH</envar>:</para> + + <programlisting>*** bin/genclntsh.orig Wed Sep 30 07:37:19 1998 +--- bin/genclntsh Tue Dec 22 15:36:49 1998 +*************** +*** 32,38 **** +# +# Explicit path to ensure that we're using the correct commands +#PATH=/usr/bin:/usr/ccs/bin export PATH +! PATH=/usr/local/bin:/bin:/usr/bin:/usr/X11R6/bin export PATH +# +# each product MUST provide a $PRODUCT/admin/shrept.lst +--- 32,38 ---- +# +# Explicit path to ensure that we're using the correct commands +#PATH=/usr/bin:/usr/ccs/bin export PATH +! #PATH=/usr/local/bin:/bin:/usr/bin:/usr/X11R6/bin export PATH +# +# each product MUST provide a $PRODUCT/admin/shrept.lst</programlisting> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Εκτέλεση της &oracle;</title> + + <para>Αφού έχετε ακολουθήσει αυτές τις οδηγίες, θα πρέπει να μπορείτε + να εκτελέσετε την <application>&oracle;</application> σαν να + βρισκόσασταν σε ένα σύστημα Linux. + </para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="linuxemu-advanced"> + <title>Προχωρημένα Θέματα</title> + + <para>Αν έχετε την απορία πως λειτουργεί η συμβατότητα με εφαρμογές Linux, + τότε θα πρέπει να διαβάσετε τη παρακάτω ενότητα. Τα περισσότερα από όσα + έχουν γραφτεί είναι βασισμένα στην &a.chat; και έχουν γραφτεί από τον + Terry Lambert <email>tlambert@primenet.com</email> (Message ID: + <literal><199906020108.SAA07001@usr09.primenet.com></literal>). + </para> + + <sect2> + <title>Πως Λειτουργεί;</title> + <indexterm><primary>execution class loader</primary></indexterm> + + <para>Το &os; περιέχει ένα επίπεδο αφαίρεσης (abstraction) που + ονομάζεται <quote>execution class loader</quote>. Αυτό βασίζεται στο + &man.execve.2;.</para> + + <para>Αυτό που συμβαίνει είναι ότι το &os; έχει μια λίστα φορτωτών + (loaders), αντί για ένα που να καταφεύγει σε περίπτωση αποτυχίας + στο <literal>#!</literal> για να τρέξει κάποιο shell interpreter ή + shell script.</para> + + <para>Ιστορικά, ο μόνος φορτωτής στη πλατφόρμα του &unix; έλεγχε τον + μαγικό αριθμό (γενικά τα πρώτα 4 ή 8 bytes του αρχείου) για να δει αν + είναι κάποιο εκτελέσιμο / εφαρμογή γνωστό στο σύστημα, και στην + περίπτωση αυτή να καλέσει τον αντίστοιχο φορτωτή.</para> + + <para>Αν το αρχείο δεν ήταν εκτελέσιμο με βάση τον τύπο του συστήματος, + η κλήση στο &man.execve.2; επέστρεφε κάποιο σφάλμα, και το shell + προσπαθούσε να εκτελέσει το αρχείο σαν shell script.</para> + + <para>Η γενική ιδέα ήταν <quote>αν δεν είναι εκτελέσιμο, + προσπάθησε να το τρέξεις ως shell script με βάση το τρέχον shell + </quote>.</para> + + <para>Αργότερα, βρέθηκε ένας έξυπνος τρόπος ώστε το &man.sh.1; να + ελέγχει τους πρώτους δύο χαρακτήρες, και αν ήταν + <literal>:\n</literal>, τότε καλούσε το shell &man.csh.1; + (πιστεύουμε πως η λύση αυτή βρέθηκε αρχικά από τη SCO).</para> + + <para>Αυτό που κάνει τώρα το &os; είναι να διατρέχει τη λίστα με όλους + τους φορτωτές, με ένα γενικό φορτωτή <literal>#!</literal> ο οποίος + αναγνωρίζει ως διερμηνέα (interpreter) τους χαρακτήρες από το επόμενο + κενό μετά το <literal>!</literal> και μέχρι το τέλος, ενώ αν δεν + αναγνωριστεί κάποιος, χρησιμοποιείται ως έσχατη λύση το + <filename>/bin/sh</filename>.</para> + + <indexterm><primary>ELF</primary></indexterm> + <para>Για την υποστήριξη του Linux ABI, το &os; βλέπει τον μαγικό + αριθμό του ELF binary (δε αναγνωρίζει τη διαφορά ανάμεσα σε + &os;, &solaris;, Linux, ή κάποιο άλλο λειτουργικό σύστημα το οποίο + χρησιμοποιεί αρχεία τύπου ELF).</para> + + <indexterm><primary>Solaris</primary></indexterm> + <para>Ο φορτωτής ELF κοιτάει για ένα ειδικό <emphasis>brand</emphasis>, + το οποίο είναι μια ενότητα σχολίων μέσα στο ELF image, και το οποίο + δεν υπάρχει σε ELF binaries για SVR4/&solaris;</para> + + <para>Για να λειτουργήσουν τα εκτελέσιμα του Linux, θα πρέπει να + γίνουν <emphasis>branded</emphasis> (μαρκαριστούν) ως + <literal>Linux</literal> μέσω της &man.brandelf.1;:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>brandelf -t Linux file</userinput></screen> + + <para>Όταν γίνει αυτό, ο φορτωτής ELF θα βλέπει το + <literal>Linux</literal> brand πάνω στο αρχείο.</para> + <indexterm> + <primary>ELF</primary> + <secondary>branding</secondary> + </indexterm> + + <para>Όταν ο φορτωτής ELF δει το <literal>Linux</literal> brand, θα + αντικαταστήσει έναν δείκτη μέσα στη δομή <literal>proc</literal>. + Όλες οι κλήσεις του συστήματος ταξινομούνται μέσα από αυτόν τον + δείκτη (σε ένα παραδοσιακό σύστημα &unix;, ο δείκτης θα ήταν ο + πίνακας <literal>sysent[]</literal>, που περιέχει τις κλήσεις + του συστήματος (system calls)). Επιπλέον, η διεργασία σημειώνεται για + ειδική μεταχείριση του trap vector και άλλες (μικρές) διορθώσεις, + τις οποίες χειρίζεται το άρθρωμα πυρήνα της συμβατότητας Linux.</para> + + <para>Το system call vector του Linux περιέχει, μεταξύ άλλων, μια λίστα + με τα δεδομένα του <literal>sysent[]</literal> των οποίων + οι διευθύνσεις βρίσκονται μέσα στο άρθρωμα του πυρήνα.</para> + + <para>Όταν γίνεται μια κλήση συστήματος από μια εφαρμογή Linux, ο + κώδικας (trap code) τροποποιεί τον δείκτη της μέσω της δομής που έχει + εγγραφεί στο <literal>proc</literal>, και αλλάζει την διεύθυνση ώστε + να δείχνει στο σημείο εισόδου της συνάρτησης του Linux, και όχι του + &os;.</para> + + <para>Επίσης, το σύστημα συμβατότητας με Linux μπορεί και προσαρμόζει + δυναμικά τις τοποθεσίες αναζήτησης. Ουσιαστικά αυτό κάνει και η + επιλογή <option>union</option> κατά την προσάρτηση ενός συστήματος + αρχείων (<emphasis>δεν</emphasis> εννοούμε εδώ το σύστημα + αρχείων <literal>unionfs</literal>!). Αρχικά, γίνεται απόπειρα να + βρεθεί το αρχείο στον κατάλογο + <filename>/compat/linux/<replaceable>original-path</replaceable></filename>, <emphasis>και μόνο</emphasis> + αν αυτό αποτύχει, θα γίνει αναζήτηση στον κατάλογο + <filename>/<replaceable>original-path</replaceable></filename>. Με + τον τρόπο αυτό σιγουρεύουμε ότι τα εκτελέσιμα που χρειάζονται άλλα + εκτελέσιμα θα τρέξουν (για παράδειγμα, το σύνολο εργαλείων του + Linux μπορεί να εκτελεστεί μέσω της υποστήριξης του Linux ABI). Επίσης + σημαίνει ότι τα εκτελέσιμα του Linux μπορούν να φορτώσουν και να + εκτελέσουν αρχεία του &os; αν δεν μπορούν να εντοπίσουν τα αντίστοιχα + αρχεία στο Linux. Μπορείτε επίσης να τοποθετήσετε μια εντολή + &man.uname.1; μέσα στο <filename>/compat/linux</filename> προκειμένου + τα αρχεία του Linux να μη μπορούν να αναγνωρίσουν ότι δεν + χρησιμοποιούνται πραγματικά σε Linux.</para> + + <para>Ουσιαστικά, υπάρχει ένας πυρήνας Linux μέσα στον πυρήνα + του &os;. Οι διάφορες λειτουργίες οι οποίες υλοποιούν όλες τις + υπηρεσίες που παρέχονται από τον πυρήνα είναι ίδιες τόσο στον πίνακα + κλήσεων συστήματος του &os; όσο και στον αντίστοιχο του Linux: + λειτουργίες του συστήματος αρχείων, εικονική μνήμη, διαχείριση + σημάτων, System V IPC κλπ. Η μόνη διαφορά είναι ότι το εκτελέσιμα + του &os; κάνουν χρήση των συναρτήσεων <emphasis>glue</emphasis> του + &os;, ενώ τα εκτελέσιμα του Linux, κάνουν χρήση των συναρτήσεων + <emphasis>glue</emphasis> του Linux (πολλά από τα παλιά λειτουργικά + είχαν τις δικές τους συναρτήσεις <emphasis>glue</emphasis>: οι + διευθύνσεις των συναρτήσεων βρίσκονταν στο στατικό πίνακα + <literal>sysent[]</literal>, αντί να διευκρινίζονται μέσω ενός + δυναμικού δείκτη στη δομή <literal>proc</literal> της διεργασίας που + πραγματοποιεί την κλήση).</para> + + <para>Ποιο είναι όμως το εγγενές &os; ABI; Δεν έχει και πολύ σημασία. + Η μόνη βασική διαφορά είναι (κάτι το οποίο μπορεί εύκολα να + αλλάξει σε μελλοντικές εκδόσεις, και πολύ πιθανόν να αλλάξει) ότι + οι συναρτήσεις <emphasis>glue</emphasis> του &os; είναι στατικά + συνδεδεμένες στο πυρήνα, ενώ οι αντίστοιχες του Linux μπορούν είτε να + είναι συνδεδεμένες στατικά, είτε να είναι προσβάσιμες μέσω ενός + αρθρώματος πυρήνα.</para> + + <para>Είναι αυτό όμως πραγματική εξομοίωση; Όχι. Είναι μια υλοποίηση + του ABI, όχι εξομοίωση. Δεν υπάρχει καμία εξομοίωση (ή προσομοίωση, + για να προλάβουμε την επόμενη σας ερώτηση).</para> + + <para>Τότε γιατί μερικές φορές μιλάμε για <quote>εξομοίωση + Linux</quote>; Για να δυσκολευτεί η προώθηση του &os;! Η αρχική + υλοποίηση έγινε την εποχή όπου δεν υπήρχε άλλη λέξη που να μπορούσε + να περιγράψει το τι ακριβώς γινόταν. Το να + λέγαμε ότι το &os; έτρεχε εκτελέσιμα Linux δεν θα ήταν αλήθεια, + μια και χρειαζόταν να ενσωματωθεί κάποιος κώδικας στον πυρήνα, ή να + φορτωθεί κάποιο άρθρωμα. Χρειαζόταν κάποια λέξη που να περιγράφει τι + φορτωνόταν—έτσι προέκυψε ο <quote>εξομοιωτής Linux</quote>. + </para> + </sect2> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + fill-column: 78 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/mac/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/mac/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..4fe4615790 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/mac/chapter.sgml @@ -0,0 +1,2107 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Υποχρεωτικός Έλεγχος Πρόσβασης + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/mac/chapter.sgml + %SRCID% 1.1 + +--> + +<chapter id="mac"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Γράφτηκε από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </chapterinfo> + + <title>Υποχρεωτικός Έλεγχος Πρόσβασης</title> + + <sect1 id="mac-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <indexterm><primary>MAC</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>Υποχρεωτικός Έλεγχος Πρόσβασης</primary> + <see>MAC</see> + </indexterm> + + <para>Το &os; 5.X εισήγαγε νέες επεκτάσεις ασφαλείας από το + TrustedBSD project, που βασίζονται στο προσχέδιο &posix;.1e. Δύο από + τους πιο σημαντικούς νέους μηχανισμούς ασφαλείας, είναι οι Λίστες + Ελέγχου Πρόσβασης (Access Control Lists, <acronym>ACL</acronym>s) στο + σύστημα αρχείων και ο Υποχρεωτικός Έλεγχος Πρόσβασης (Mandatory Access + Control, <acronym>MAC</acronym>). Ο Υποχρεωτικός Έλεγχος Πρόσβασης + δίνει την δυνατότητας φόρτωσης αρθρωμάτων (modules) ελέγχου τα οποία + υλοποιούν νέες πολιτικές ασφαλείας. Μερικά παρέχουν προστασία σε ένα + στενό υποσύνολο του συστήματος, ενδυναμώνοντας την ασφάλεια μιας + συγκεκριμένης υπηρεσίας. Άλλα παρέχουν συνοπτική ασφάλεια προς όλες + τις υπηρεσίες και το σύστημα. Ο έλεγχος ονομάζεται υποχρεωτικός από + το γεγονός ότι η επιβολή γίνεται από τους διαχειριστές και το σύστημα, + και δεν αφήνεται στη διακριτική ευχέρεια των χρηστών όπως γίνεται με το + διακριτικό έλεγχο πρόσβασης (Discretionary Access Control, <acronym> + DAC</acronym>, τις τυποποιημένες άδειες αρχείων και <acronym>IPC + </acronym> του System V στο &os;).</para> + + <para>Το κεφάλαιο αυτό εστιάζει στο πλαίσιο του Υποχρεωτικού Ελέγχου + Πρόσβασης (<acronym>MAC</acronym> Framework), και σε ένα σύνολο + πρόσθετων αρθρωμάτων για πολιτικές ασφάλειας, που ενεργοποιούν διάφορους + μηχανισμούς ασφάλειας.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Τι <acronym>MAC</acronym> αρθρώματα πολιτικών ασφαλείας + περιλαμβάνονται αυτή τη στιγμή στο &os; και τους σχετικούς + μηχανισμούς τους.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τι υλοποιούν τα <acronym>MAC</acronym> αρθρώματα πολιτικών + ασφαλείας καθώς και τη διαφορά μεταξύ μια χαρακτηρισμένης (labeled) + και μη χαρακτηρισμένης (non-labeled) πολιτικής.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε αποδοτικά ένα σύστημα για χρήση του + πλαισίου λειτουργιών <acronym>MAC</acronym>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε τα διαφορετικά αρθρώματα πολιτικών ασφάλειας + τα οποία περιλαμβάνονται στο πλαίσιο λειτουργιών <acronym>MAC + </acronym>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να υλοποιήσετε ένα πιο ασφαλές περιβάλλον, χρησιμοποιώντας + το πλαίσιο λειτουργιών <acronym>MAC</acronym> και τα παραδείγματα + που φαίνονται.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ελέγξετε τη ρύθμιση του <acronym>MAC</acronym> για να + εξασφαλίσετε ότι έχει γίνει σωστή υλοποίηση του πλαισίου + λειτουργιών.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να κατανοείτε τις βασικές έννοιες του &unix; και του &os;. + (<xref linkend="basics">).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να είστε εξοικειωμένος με τις βασικές έννοιες της ρύθμισης + και μεταγλώττισης του πυρήνα (<xref linkend="kernelconfig">).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να έχετε κάποια εξοικείωση με την ασφάλεια και πως αυτή + σχετίζεται με το &os; (<xref linkend="security">).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <warning> + <para>Η κακή χρήση των πληροφοριών που παρέχονται εδώ μπορεί να + προκαλέσει απώλεια πρόσβασης στο σύστημα, εκνευρισμό στους χρήστες + ή αδυναμία πρόσβασης στις υπηρεσίες που παρέχονται από το Χ11. + Ακόμα πιο σημαντικό είναι ότι δεν πρέπει να βασίζεστε στο <acronym> + MAC</acronym> για την πλήρη ασφάλιση ενός συστήματος. Το πλαίσιο + λειτουργιών <acronym>MAC</acronym> παρέχει απλώς επιπλέον υποστήριξη + σε μια υπάρχουσα πολιτική ασφαλείας. Χωρίς σωστές πρακτικές και + τακτικούς ελέγχους ασφαλείας, το σύστημα δεν θα είναι ποτέ απόλυτα + ασφαλές.</para> + + <para>Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι τα παραδείγματα που περιέχονται + σε αυτό το κεφάλαιο είναι ακριβώς και μόνο αυτό: παραδείγματα. Δεν + συνίσταται να χρησιμοποιηθούν ακριβώς αυτές οι ρυθμίσεις σε ένα + σύστημα παραγωγής. Η υλοποίηση των διάφορων αρθρωμάτων πολιτικών + ασφαλείας απαιτεί αρκετή σκέψη και δοκιμές. Αν δεν κατανοείτε + την ακριβή λειτουργία τους, μπορεί να βρεθείτε στη θέση να ελέγχετε + ξανά ολόκληρο το σύστημα και να αλλάζετε ρυθμίσεις σε πολλά αρχεία και + καταλόγους.</para> + </warning> + + <sect2> + <title>Τι δεν Περιλαμβάνεται στο Κεφάλαιο</title> + + <para>Το κεφάλαιο αυτό καλύπτει μια ευρεία περιοχή προβλημάτων ασφαλείας + που σχετίζονται με το πλαίσιο λειτουργιών <acronym>MAC</acronym>. Δεν + θα καλυφθεί η ανάπτυξη νέων αρθρωμάτων πολιτικών ασφαλείας <acronym> + MAC</acronym>. Ένας αριθμός από αρθρώματα που περιλαμβάνονται στο + πλαίσιο <acronym>MAC</acronym>, έχουν ειδικά χαρακτηριστικά που + παρέχονται τόσο για δοκιμές όσο και για ανάπτυξη νέων αρθρωμάτων. Αυτά + περιλαμβάνουν τα &man.mac.test.4;, &man.mac.stub.4; και + &man.mac.none.4;. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτά τα + αρθρώματα και τους διάφορους μηχανισμούς που παρέχουν, παρακαλούμε + ανατρέξτε στις αντίστοιχες σελίδες manual.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="mac-inline-glossary"> + <title>Key Terms in this Chapter</title> + + <para>Before reading this chapter, a few key terms must be + explained. This will hopefully clear up any confusion that + may occur and avoid the abrupt introduction of new terms + and information.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><emphasis>compartment</emphasis>: A compartment is a + set of programs and data to be partitioned or separated, + where users are given explicit access to specific components + of a system. Also, a compartment represents a grouping, + such as a work group, department, project, or topic. Using + compartments, it is possible to implement a need-to-know + security policy.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>high water mark</emphasis>: A high water mark + policy is one which permits the raising of security levels + for the purpose of accessing higher level information. In + most cases, the original level is restored after the process + is complete. Currently, the &os; <acronym>MAC</acronym> + framework does not have a policy for this, but the definition + is included for completeness.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>integrity</emphasis>: Integrity, as a key + concept, is the level of trust which can be placed on data. + As the integrity of the data is elevated, so does the ability + to trust that data.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>label</emphasis>: A label is a security + attribute which can be applied to files, directories, or + other items in the system. It could be considered + a confidentiality stamp; when a label is placed on + a file it describes the security properties for that specific + file and will only permit access by files, users, resources, + etc. with a similar security setting. The meaning and + interpretation of label values depends on the policy configuration: while + some policies might treat a label as representing the + integrity or secrecy of an object, other policies might use + labels to hold rules for access.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>level</emphasis>: The increased or decreased + setting of a security attribute. As the level increases, + its security is considered to elevate as well.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>low water mark</emphasis>: A low water mark + policy is one which permits lowering of the security levels + for the purpose of accessing information which is less + secure. In most cases, the original security level of the + user is restored after the process is complete. The only + security policy module in &os; to use this is + &man.mac.lomac.4;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>multilabel</emphasis>: The + <option>multilabel</option> property is a file system option + which can be set in single user mode using the + &man.tunefs.8; utility, during the boot operation + using the &man.fstab.5; file, or during the creation of + a new file system. This option will permit an administrator + to apply different <acronym>MAC</acronym> labels on different + objects. This option + only applies to security policy modules which support labeling.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>object</emphasis>: An object or system + object is an entity through which information flows + under the direction of a <emphasis>subject</emphasis>. + This includes directories, files, fields, screens, keyboards, + memory, magnetic storage, printers or any other data + storage/moving device. Basically, an object is a data container or + a system resource; access to an <emphasis>object</emphasis> + effectively means access to the data.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>policy</emphasis>: A collection of rules + which defines how objectives are to be achieved. A + <emphasis>policy</emphasis> usually documents how certain + items are to be handled. This chapter will + consider the term <emphasis>policy</emphasis> in this + context as a <emphasis>security policy</emphasis>; i.e. + a collection of rules which will control the flow of data + and information and define whom will have access to that + data and information.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>sensitivity</emphasis>: Usually used when + discussing <acronym>MLS</acronym>. A sensitivity level is + a term used to describe how important or secret the data + should be. As the sensitivity level increases, so does the + importance of the secrecy, or confidentiality of the data.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>single label</emphasis>: A single label is + when the entire file system uses one label to + enforce access control over the flow of data. When a file + system has this set, which is any time when the + <option>multilabel</option> option is not set, all + files will conform to the same label setting.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>subject</emphasis>: a subject is any + active entity that causes information to flow between + <emphasis>objects</emphasis>; e.g. a user, user processor, + system process, etc. On &os;, this is almost always a thread + acting in a process on behalf of a user.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="mac-initial"> + <title>Explanation of MAC</title> + + <para>With all of these new terms in mind, consider how the + <acronym>MAC</acronym> framework augments the security of + the system as a whole. The various security policy modules provided by + the <acronym>MAC</acronym> framework could be used to + protect the network and file systems, block users from + accessing certain ports and sockets, and more. Perhaps + the best use of the policy modules is to blend them together, by loading + several security policy modules at a time for a multi-layered + security environment. In a multi-layered security environment, + multiple policy modules are in effect to keep security in check. This + is different to a hardening policy, which typically hardens + elements of a system that is used only for specific purposes. + The only downside is administrative overhead in cases of + multiple file system labels, setting network access control + user by user, etc.</para> + + <para>These downsides are minimal when compared to the lasting + effect of the framework; for instance, the ability to pick and choose + which policies are required for a specific configuration keeps + performance overhead down. The reduction of support for unneeded + policies can increase the overall performance of the system as well as + offer flexibility of choice. A good implementation would + consider the overall security requirements and effectively implement + the various security policy modules offered by the framework.</para> + + <para>Thus a system utilizing <acronym>MAC</acronym> features + should at least guarantee that a user will not be permitted + to change security attributes at will; all user utilities, + programs and scripts must work within the constraints of + the access rules provided by the selected security policy modules; and + that total control of the <acronym>MAC</acronym> access + rules are in the hands of the system administrator.</para> + + <para>It is the sole duty of the system administrator to + carefully select the correct security policy modules. Some environments + may need to limit access control over the network; in these + cases, the &man.mac.portacl.4;, &man.mac.ifoff.4; and even + &man.mac.biba.4; policy modules might make good starting points. In other + cases, strict confidentiality of file system objects might + be required. Policy modules such as &man.mac.bsdextended.4; + and &man.mac.mls.4; exist for this purpose.</para> + + <para>Policy decisions could be made based on network + configuration. Perhaps only certain users should be permitted + access to facilities provided by &man.ssh.1; to access the + network or the Internet. The &man.mac.portacl.4; would be + the policy module of choice for these situations. But what should be + done in the case of file systems? Should all access to certain + directories be severed from other groups or specific + users? Or should we limit user or utility access to specific + files by setting certain objects as classified?</para> + + <para>In the file system case, access to objects might be + considered confidential to some users, but not to others. + For an example, a large development team might be broken + off into smaller groups of individuals. Developers in + project A might not be permitted to access objects written + by developers in project B. Yet they might need to access + objects created by developers in project C; that is quite a + situation indeed. Using the different security policy modules provided by + the <acronym>MAC</acronym> framework; users could + be divided into these groups and then given access to the + appropriate areas without fear of information + leakage.</para> + + <para>Thus, each security policy module has a unique way of dealing with + the overall security of a system. Module selection should be based + on a well thought out security policy. In many cases, the + overall policy may need to be revised and reimplemented on + the system. Understanding the different security policy modules offered by + the <acronym>MAC</acronym> framework will help administrators + choose the best policies for their situations.</para> + + <para>The default &os; kernel does not include the option for + the <acronym>MAC</acronym> framework; thus the following + kernel option must be added before trying any of the examples or + information in this chapter:</para> + + <programlisting>options MAC</programlisting> + + <para>And the kernel will require a rebuild and a reinstall.</para> + + <caution> + <para>While the various manual pages for <acronym>MAC</acronym> + policy modules state that they may be built into the kernel, + it is possible to lock the system out of + the network and more. Implementing <acronym>MAC</acronym> + is much like implementing a firewall, care must be taken + to prevent being completely locked out of the system. The + ability to revert back to a previous configuration should be + considered while the implementation of <acronym>MAC</acronym> + remotely should be done with extreme caution.</para> + </caution> + </sect1> + + <sect1 id="mac-understandlabel"> + <title>Understanding MAC Labels</title> + + <para>A <acronym>MAC</acronym> label is a security attribute + which may be applied to subjects and objects throughout + the system.</para> + + <para>When setting a label, the user must be able to comprehend + what it is, exactly, that is being done. The attributes + available on an object depend on the policy module loaded, and that + policy modules interpret their attributes in different + ways. If improperly configured due to lack of comprehension, or + the inability to understand the implications, the result will + be the unexpected and perhaps, undesired, behavior of the + system.</para> + + <para>The security label on an object is used as a part of a + security access control decision by a policy. With some + policies, the label by itself contains all information necessary + to make a decision; in other models, the labels may be processed + as part of a larger rule set, etc.</para> + + <para>For instance, setting the label of <literal>biba/low</literal> + on a file will represent a label maintained by the Biba security policy module, + with a value of <quote>low</quote>.</para> + + <para>A few policy modules which support the labeling feature in + &os; offer three specific predefined labels. These + are the low, high, and equal labels. Although they enforce + access control in a different manner with each policy module, you + can be sure that the low label will be the lowest setting, + the equal label will set the subject or object to be disabled + or unaffected, and the high label will enforce the highest + setting available in the Biba and <acronym>MLS</acronym> + policy modules.</para> + + <para>Within single label file system environments, only one label may be + used on objects. This will enforce one set of + access permissions across the entire system and in many + environments may be all that is required. There are a few + cases where multiple labels may be set on objects + or subjects in the file system. For those cases, the + <option>multilabel</option> option may be passed to + &man.tunefs.8;.</para> + + <para>In the case of Biba and <acronym>MLS</acronym>, a numeric + label may be set to indicate the precise level of hierarchical + control. This numeric level is used to partition or sort + information into different groups of say, classification only + permitting access to that group or a higher group level.</para> + + <para>In most cases the administrator will only be setting up a + single label to use throughout the file system.</para> + + <para><emphasis>Hey wait, this is similar to <acronym>DAC</acronym>! + I thought <acronym>MAC</acronym> gave control strictly to the + administrator.</emphasis> That statement still holds true, to some + extent as <username>root</username> is the one in control and who + configures the policies so that users are placed in the + appropriate categories/access levels. Alas, many policy modules can + restrict the <username>root</username> user as well. Basic + control over objects will then be released to the group, but + <username>root</username> may revoke or modify the settings + at any time. This is the hierarchal/clearance model covered + by policies such as Biba and <acronym>MLS</acronym>.</para> + + <sect2> + <title>Label Configuration</title> + + <para>Virtually all aspects of label policy module configuration + will be performed using the base system utilities. These + commands provide a simple interface for object or subject + configuration or the manipulation and verification of + the configuration.</para> + + <para>All configuration may be done by use of the + &man.setfmac.8; and &man.setpmac.8; utilities. + The <command>setfmac</command> command is used to set + <acronym>MAC</acronym> labels on system objects while the + <command>setpmac</command> command is used to set the labels + on system subjects. Observe:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>setfmac biba/high test</userinput></screen> + + <para>If no errors occurred with the command above, a prompt + will be returned. The only time these commands are not + quiescent is when an error occurred; similarly to the + &man.chmod.1; and &man.chown.8; commands. In some cases this + error may be a <errorname>Permission denied</errorname> and + is usually obtained when the label is being set or modified + on an object which is restricted.<footnote><para>Other conditions + may produce different failures. For instance, the file may not + be owned by the user attempting to relabel the object, the + object may not exist or may be read only. A mandatory policy + will not allow the process to relabel the file, maybe because + of a property of the file, a property of the process, or a + property of the proposed new label value. For example: a user + running at low integrity tries to change the label of a high + integrity file. Or perhaps a user running at low integrity + tries to change the label of a low integrity file to a high + integrity label.</para></footnote> The system administrator + may use the following commands to overcome this:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>setfmac biba/high test</userinput> +<errorname>Permission denied</errorname> +&prompt.root; <userinput>setpmac biba/low setfmac biba/high test</userinput> +&prompt.root; <userinput>getfmac test</userinput> +test: biba/high</screen> + + <para>As we see above, <command>setpmac</command> + can be used to override the policy module's settings by assigning + a different label to the invoked process. The + <command>getpmac</command> utility is usually used with currently + running processes, such as <application>sendmail</application>: + although it takes a process ID in place of + a command the logic is extremely similar. If users + attempt to manipulate a file not in their access, subject to the + rules of the loaded policy modules, the + <errorname>Operation not permitted</errorname> error + will be displayed by the <function>mac_set_link</function> + function.</para> + + <sect3> + <title>Common Label Types</title> + + <para>For the &man.mac.biba.4;, &man.mac.mls.4; and + &man.mac.lomac.4; policy modules, the ability to assign + simple labels is provided. These take the form of high, + equal and low, what follows is a brief description of + what these labels provide:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>The <literal>low</literal> label is considered the + lowest label setting an object or subject may have. + Setting this on objects or subjects will block their + access to objects or subjects marked high.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The <literal>equal</literal> label should only be + placed on objects considered to be exempt from the + policy.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The <literal>high</literal> label grants an object or + subject the highest possible setting.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>With respect to each policy module, each of those settings + will instate a different information flow directive. Reading + the proper manual pages will further explain the traits of + these generic label configurations.</para> + + <sect4> + <title>Advanced Label Configuration</title> + + <para>Numeric grade labels are used for + <literal>comparison:compartment+compartment</literal>; thus + the following:</para> + + <programlisting>biba/10:2+3+6(5:2+3-20:2+3+4+5+6)</programlisting> + + <para>May be interpreted as:</para> + + <para><quote>Biba Policy Label</quote>/<quote>Grade 10</quote> + :<quote>Compartments 2, 3 and 6</quote>: + (<quote>grade 5 ...</quote>)</para> + + <para>In this example, the first grade would be considered + the <quote>effective grade</quote> with + <quote>effective compartments</quote>, the second grade + is the low grade and the last one is the high grade. + In most configurations these settings will not be used; + indeed, they offered for more advanced + configurations.</para> + + <para>When applied to system objects, they will only have a + current grade/compartments as opposed to system subjects + as they reflect the range of available rights in the system, + and network interfaces, where they are used for access + control.</para> + + <para>The grade and compartments in a subject and object pair + are used to construct a relationship referred to as + <quote>dominance</quote>, in which a subject dominates an + object, the object dominates the subject, neither dominates + the other, or both dominate each other. The + <quote>both dominate</quote> case occurs when the two labels + are equal. Due to the information flow nature of Biba, you + have rights to a set of compartments, + <quote>need to know</quote>, that might correspond to + projects, but objects also have a set of compartments. + Users may have to subset their rights using + <command>su</command> or <command>setpmac</command> in order + to access objects in a compartment from which they are not + restricted.</para> + </sect4> + </sect3> + + <sect3> + <title>Users and Label Settings</title> + + <para>Users themselves are required to have labels so that + their files and processes may properly interact with the + security policy defined on the system. This is + configured through the <filename>login.conf</filename> file + by use of login classes. Every policy module that uses labels + will implement the user class setting.</para> + + <para>An example entry containing every policy module setting is displayed + below:</para> + + <programlisting>default:\ + :copyright=/etc/COPYRIGHT:\ + :welcome=/etc/motd:\ + :setenv=MAIL=/var/mail/$,BLOCKSIZE=K:\ + :path=~/bin:/sbin:/bin:/usr/sbin:/usr/bin:/usr/local/sbin:/usr/local/bin:\ + :manpath=/usr/share/man /usr/local/man:\ + :nologin=/usr/sbin/nologin:\ + :cputime=1h30m:\ + :datasize=8M:\ + :vmemoryuse=100M:\ + :stacksize=2M:\ + :memorylocked=4M:\ + :memoryuse=8M:\ + :filesize=8M:\ + :coredumpsize=8M:\ + :openfiles=24:\ + :maxproc=32:\ + :priority=0:\ + :requirehome:\ + :passwordtime=91d:\ + :umask=022:\ + :ignoretime@:\ + :label=partition/13,mls/5,biba/10(5-15),lomac/10[2]:</programlisting> + + <para>The <literal>label</literal> option is used to set the + user class default label which will be enforced by + <acronym>MAC</acronym>. Users will never be permitted to + modify this value, thus it can be considered not optional + in the user case. In a real configuration, however, the + administrator will never wish to enable every policy module. + It is recommended that the rest of this chapter be reviewed + before any of this configuration is implemented.</para> + + <note> + <para>Users may change their label after the initial login; + however, this change is subject constraints of the policy. + The example above tells the Biba policy that a process's + minimum integrity is 5, its maximum is 15, but the default + effective label is 10. The process will run at 10 until + it chooses to change label, perhaps due to the user using + the setpmac command, which will be constrained by Biba to + the range set at login.</para> + </note> + + <para>In all cases, after a change to + <filename>login.conf</filename>, the login class capability + database must be rebuilt using <command>cap_mkdb</command> + and this will be reflected throughout every forthcoming + example or discussion.</para> + + <para>It is useful to note that many sites may have a + particularly large number of users requiring several + different user classes. In depth planning is required + as this may get extremely difficult to manage.</para> + + <para>Future versions of &os; will include a new way to + deal with mapping users to labels; however, this will + not be available until some time after &os; 5.3.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Network Interfaces and Label Settings</title> + + <para>Labels may also be set on network interfaces to help + control the flow of data across the network. In all cases + they function in the same way the policies function with + respect to objects. Users at high settings in + <literal>biba</literal>, for example, will not be permitted + to access network interfaces with a label of low.</para> + + <para>The <option>maclabel</option> may be passed to + <command>ifconfig</command> when setting the + <acronym>MAC</acronym> label on network interfaces. For + example:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig bge0 maclabel biba/equal</userinput></screen> + + <para>will set the <acronym>MAC</acronym> label of + <literal>biba/equal</literal> on the &man.bge.4; interface. + When using a setting similar to + <literal>biba/high(low-high)</literal> the entire label should + be quoted; otherwise an error will be returned.</para> + + <para>Each policy module which supports labeling has a tunable + which may be used to disable the <acronym>MAC</acronym> + label on network interfaces. Setting the label to + <option>equal</option> will have a similar effect. Review + the output from <command>sysctl</command>, the policy manual + pages, or even the information found later in this chapter + for those tunables.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Singlelabel or Multilabel?</title> +<!-- Stopped here with my edits --> + <para>By default the system will use the + <option>singlelabel</option> option. But what does this + mean to the administrator? There are several differences + which, in their own right, offer pros and cons to the + flexibility in the systems security model.</para> + + <para>The <option>singlelabel</option> only permits for one + label, for instance <literal>biba/high</literal> to be used + for each subject or object. It provides for lower + administration overhead but decreases the flexibility of + policies which support labeling. Many administrators may + want to use the <option>multilabel</option> option in + their security policy.</para> + + <para>The <option>multilabel</option> option will permit each + subject or object to have its own independent + <acronym>MAC</acronym> label in + place of the standard <option>singlelabel</option> option + which will allow only one label throughout the partition. + The <option>multilabel</option> and <option>single</option> + label options are only required for the policies which + implement the labeling feature, including the Biba, Lomac, + <acronym>MLS</acronym> and <acronym>SEBSD</acronym> + policies.</para> + + <para>In many cases, the <option>multilabel</option> may not need + to be set at all. Consider the following situation and + security model:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>&os; web-server using the <acronym>MAC</acronym> + framework and a mix of the various policies.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>This machine only requires one label, + <literal>biba/high</literal>, for everything in the system. + Here the file system would not require the + <option>multilabel</option> option as a single label + will always be in effect.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>But, this machine will be a web server and should have + the web server run at <literal>biba/low</literal> to prevent + write up capabilities. The Biba policy and how it works + will be discussed later, so if the previous comment was + difficult to interpret just continue reading and return. + The server could use a separate partition set at + <literal>biba/low</literal> for most if not all of its + runtime state. Much is lacking from this example, for + instance the restrictions on data, configuration and user + settings; however, this is just a quick example to prove the + aforementioned point.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>If any of the non-labeling policies are to be used, + then the <option>multilabel</option> option would never + be required. These include the <literal>seeotheruids</literal>, + <literal>portacl</literal> and <literal>partition</literal> + policies.</para> + + <para>It should also be noted that using + <option>multilabel</option> with a partition and establishing + a security model based on <option>multilabel</option> + functionality could open the doors for higher administrative + overhead as everything in the file system would have a label. + This includes directories, files, and even device + nodes.</para> + + <para>The following command will set <option>multilabel</option> + on the file systems to have multiple labels. This may only be + done in single user mode:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>tunefs -l enable /</userinput></screen> + + <para>This is not a requirement for the swap file + system.</para> + + <note> + <para>Some users have experienced problems with setting the + <option>multilabel</option> flag on the root partition. + If this is the case, please review the + <xref linkend="mac-troubleshoot"> of this chapter.</para> + </note> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="mac-planning"> + <title>Planning the Security Configuration</title> + + <para>Whenever a new technology is implemented, a planning phase is + always a good idea. During the planning stages, an administrator + should in general look at the <quote>big picture</quote>, trying + to keep in view at least the following:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>The implementation requirements;</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The implementation goals;</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>For <acronym>MAC</acronym> installations, these include:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>How to classify information and resources available on + the target systems.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>What sorts of information or resources to restrict + access to along with the type of restrictions that should be + applied.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Which <acronym>MAC</acronym> module or modules will be + required to achieve this goal.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>It is always possible to reconfigure and change the + system resources and security settings, it is quite often very inconvenient to + search through the system and fix existing files and user + accounts. Planning helps to ensure a trouble-free and efficient + trusted system implementation. A trial run of the trusted system, + including the configuration, is often vital and definitely + beneficial <emphasis>before</emphasis> a <acronym>MAC</acronym> + implementation is used on production systems. The idea of just + letting loose on a system + with <acronym>MAC</acronym> is like setting up for failure.</para> + + <para>Different environments may have explicit needs and + requirements. Establishing an in depth and complete security + profile will decrease the need of changes once the system + goes live. As such, the future sections will cover the + different modules available to administrators; describe their + use and configuration; and in some cases provide insight on + what situations they would be most suitable for. For instance, + a web server might roll out the &man.mac.biba.4; and + &man.mac.bsdextended.4; policies. In other cases, a machine + with very few local users, the &man.mac.partition.4; might + be a good choice.</para> + </sect1> + + <sect1 id="mac-modules"> + <title>Module Configuration</title> + + <para>Every module included with the <acronym>MAC</acronym> + framework may be either compiled into the kernel as noted above + or loaded as a run-time kernel module. + The recommended method is to add the module name to the + <filename>/boot/loader.conf</filename> file so that it will load + during the initial boot operation.</para> + + <para>The following sections will discuss the various + <acronym>MAC</acronym> modules and cover their features. + Implementing them into a specific environment will also + be a consideration of this chapter. Some modules support + the use of labeling, which is controlling access by enforcing + a label such as <quote>this is allowed and this is not</quote>. + A label configuration file may control how files may be accessed, + network communication can be exchanged, and more. The previous + section showed how the <option>multilabel</option> flag could + be set on file systems to enable per-file or per-partition + access control.</para> + + <para>A single label configuration would enforce only one label + across the system, that is why the <command>tunefs</command> + option is called <option>multilabel</option>.</para> + + <sect2 id="mac-seeotheruids"> + <title>The MAC seeotheruids Module</title> + + <indexterm> + <primary>MAC See Other UIDs Policy</primary> + </indexterm> + <para>Module name: <filename>mac_seeotheruids.ko</filename></para> + + <para>Kernel configuration line: + <literal>options MAC_SEEOTHERUIDS</literal></para> + + <para>Boot option: + <literal>mac_seeotheruids_load="YES"</literal></para> + + <para>The &man.mac.seeotheruids.4; module mimics and extends + the <literal>security.bsd.see_other_uids</literal> and + <literal>security.bsd.see_other_gids</literal> + <command>sysctl</command> tunables. This option does + not require any labels to be set before configuration and + can operate transparently with the other modules.</para> + + <para>After loading the module, the following + <command>sysctl</command> tunables may be used to control + the features:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><literal>security.mac.seeotheruids.enabled</literal> + will enable the module's features and use the default + settings. These default settings will deny users the + ability to view processes and sockets owned by other + users.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para> + <literal>security.mac.seeotheruids.specificgid_enabled</literal> + will allow a certain group to be exempt from this policy. + To exempt specific groups from this policy, use the + <literal>security.mac.seeotheruids.specificgid=<replaceable>XXX</replaceable></literal> + <command>sysctl</command> tunable. In the above example, + the <replaceable>XXX</replaceable> should be replaced with the + numeric group ID to be exempted.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para> + <literal>security.mac.seeotheruids.primarygroup_enabled</literal> + is used to exempt specific primary groups from this policy. + When using this tunable, the + <literal>security.mac.seeotheruids.specificgid_enabled</literal> + may not be set.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="mac-bsdextended"> + <title>The MAC bsdextended Module</title> + + <indexterm> + <primary>MAC</primary> + <secondary>File System Firewall Policy</secondary> + </indexterm> + <para>Module name: <filename>mac_bsdextended.ko</filename></para> + + <para>Kernel configuration line: + <literal>options MAC_BSDEXTENDED</literal></para> + + <para>Boot option: + <literal>mac_bsdextended_load="YES"</literal></para> + + <para>The &man.mac.bsdextended.4; module enforces the file system + firewall. This module's policy provides an extension to the + standard file system permissions model, permitting an + administrator to create a firewall-like ruleset to protect files, + utilities, and directories in the file system hierarchy. When + access to a file system object is attempted, the list of rules + is iterated until either a matching rule is located or the end + is reached. This behavior may be changed by the use of a + &man.sysctl.8; parameter, + security.mac.bsdextended.firstmatch_enabled. Similar to + other firewall modules in &os;, a file containing access control + rules can be created and read by the system at boot time using + an &man.rc.conf.5; variable.</para> + + <para>The rule list may be entered using a utility, &man.ugidfw.8;, + that has a syntax similar to that of &man.ipfw.8;. More tools + can be written by using the functions in the + &man.libugidfw.3; library.</para> + + <para>Extreme caution should be taken when working with this + module; incorrect use could block access to certain parts of + the file system.</para> + + <sect2> + <title>Examples</title> + + <para>After the &man.mac.bsdextended.4; module has + been loaded, the following command may be used to list the + current rule configuration:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ugidfw list</userinput> +0 slots, 0 rules</screen> + + <para>As expected, there are no rules defined. This means that + everything is still completely accessible. To create a rule + which will block all access by users but leave + <username>root</username> unaffected, simply run the + following command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ugidfw add subject not uid root new object not uid root mode n</userinput></screen> + + <note> + <para>In releases prior to &os; 5.3, the + <parameter>add</parameter> parameter did not exist. In those + cases the <parameter>set</parameter> should be used + instead. See below for a command example.</para></note> + + <para>This is a very bad idea as it will block all users from + issuing even the most simple commands, such as + <command>ls</command>. A more patriotic list of rules + might be:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ugidfw set 2 subject uid <replaceable>user1</replaceable> object uid <replaceable>user2</replaceable> mode n</userinput> +&prompt.root; <userinput>ugidfw set 3 subject uid <replaceable>user1</replaceable> object gid <replaceable>user2</replaceable> mode n</userinput></screen> + + <para>This will block any and all access, including directory + listings, to <username><replaceable>user2</replaceable></username>'s home + directory from the username <username>user1</username>.</para> + + <para>In place of <username>user1</username>, the + <option>not uid <replaceable>user2</replaceable></option> could + be passed. This will enforce the same access restrictions + above for all users in place of just one user.</para> + + <note> + <para>The <username>root</username> user will be unaffected + by these changes.</para> + </note> + + <para>This should provide a general idea of how the + &man.mac.bsdextended.4; module may be used to help fortify + a file system. For more information, see the + &man.mac.bsdextended.4; and the &man.ugidfw.8; manual + pages.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="mac-ifoff"> + <title>The MAC ifoff Module</title> + + <indexterm> + <primary>MAC Interface Silencing Policy</primary> + </indexterm> + <para>Module name: <filename>mac_ifoff.ko</filename></para> + + <para>Kernel configuration line: + <literal>options MAC_IFOFF</literal></para> + + <para>Boot option: <literal>mac_ifoff_load="YES"</literal></para> + + <para>The &man.mac.ifoff.4; module exists solely to disable network + interfaces on the fly and keep network interfaces from being + brought up during the initial system boot. It does not require + any labels to be set up on the system, nor does it have a + dependency on other <acronym>MAC</acronym> modules.</para> + + <para>Most of the control is done through the + <command>sysctl</command> tunables listed below.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><literal>security.mac.ifoff.lo_enabled</literal> will + enable/disable all traffic on the loopback (&man.lo.4;) + interface.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>security.mac.ifoff.bpfrecv_enabled</literal> will + enable/disable all traffic on the Berkeley Packet Filter + interface (&man.bpf.4;)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>security.mac.ifoff.other_enabled</literal> will + enable/disable traffic on all other interfaces.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>One of the most common uses of &man.mac.ifoff.4; is network + monitoring in an environment where network traffic should not + be permitted during the boot sequence. Another suggested use + would be to write a script which uses + <filename role="package">security/aide</filename> to automatically + block network traffic if it finds new or altered files in + protected directories.</para> + </sect1> + + <sect1 id="mac-portacl"> + <title>The MAC portacl Module</title> + + <indexterm> + <primary>MAC Port Access Control List Policy</primary> + </indexterm> + <para>Module name: <filename>mac_portacl.ko</filename></para> + + <para>Kernel configuration line: + <literal>MAC_PORTACL</literal></para> + + <para>Boot option: <literal>mac_portacl_load="YES"</literal></para> + + <para>The &man.mac.portacl.4; module is used to limit binding to + local <acronym>TCP</acronym> and <acronym>UDP</acronym> ports + using a variety of <command>sysctl</command> variables. In + essence &man.mac.portacl.4; makes it possible to allow + non-<username>root</username> users to bind to specified + privileged ports, i.e. ports fewer than 1024.</para> + + <para>Once loaded, this module will enable the + <acronym>MAC</acronym> policy on all sockets. The following + tunables are available:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><literal>security.mac.portacl.enabled</literal> will + enable/disable the policy completely.<footnote><para>Due to + a bug the <literal>security.mac.portacl.enabled</literal> + <command>sysctl</command> variable will not work on + &os; 5.2.1 or previous releases.</para></footnote></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>security.mac.portacl.port_high</literal> will set + the highest port number that &man.mac.portacl.4; + will enable protection for.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>security.mac.portacl.suser_exempt</literal> will, + when set to a non-zero value, exempt the + <username>root</username> user from this policy.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>security.mac.portacl.rules</literal> will + specify the actual mac_portacl policy; see below.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>The actual <literal>mac_portacl</literal> policy, as + specified in the <literal>security.mac.portacl.rules</literal> + sysctl, is a text string of the form: + <literal>rule[,rule,...]</literal> with as many rules as + needed. Each rule is of the form: + <literal>idtype:id:protocol:port</literal>. The + <parameter>idtype</parameter> parameter can be + <literal>uid</literal> or <literal>gid</literal> and used to + interpret the <parameter>id</parameter> parameter as either a + user id or group id, respectively. The + <parameter>protocol</parameter> parameter is used to determine if + the rule should apply to <acronym>TCP</acronym> or + <acronym>UDP</acronym> by setting the parameter to + <literal>tcp</literal> or <literal>udp</literal>. The final + <parameter>port</parameter> parameter is the port number to allow + the specified user or group to bind to.</para> + + <note> + <para>Since the ruleset is interpreted directly by the kernel + only numeric values can be used for the user ID, group ID, and + port parameters. I.e. user, group, and port service names + cannot be used.</para> + </note> + + <para>By default, on &unix;-like systems, ports fewer than 1024 + can only be used by/bound to privileged processes, + i.e. those run as <username>root</username>. For + &man.mac.portacl.4; to allow non-privileged processes to bind + to ports below 1024 this standard &unix; restriction has to be + disabled. This can be accomplished by setting the &man.sysctl.8; + variables <literal>net.inet.ip.portrange.reservedlow</literal> and + <literal>net.inet.ip.portrange.reservedhigh</literal> + to zero.</para> + + <para>See the examples below or review the &man.mac.portacl.4; + manual page for further information.</para> + + <sect2> + <title>Examples</title> + + <para>The following examples should illuminate the above + discussion a little better:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl security.mac.portacl.port_high=1023</userinput> +&prompt.root; <userinput>sysctl net.inet.ip.portrange.reservedlow=0 net.inet.ip.portrange.reservedhigh=0</userinput></screen> + + <para>First we set &man.mac.portacl.4; to cover the standard + privileged ports and disable the normal &unix; bind + restrictions.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl security.mac.portacl.suser_exempt=1</userinput></screen> + + <para>The <username>root</username> user should not be crippled + by this policy, thus set the + <literal>security.mac.portacl.suser_exempt</literal> to a + non-zero value. The &man.mac.portacl.4; module + has now been set up to behave the same way &unix;-like systems + behave by default.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl security.mac.portacl.rules=uid:80:tcp:80</userinput></screen> + + <para>Allow the user with <acronym>UID</acronym> 80 (normally + the <username>www</username> user) to bind to port 80. + This can be used to allow the <username>www</username> + user to run a web server without ever having + <username>root</username> privilege.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl security.mac.portacl.rules=uid:1001:tcp:110,uid:1001:tcp:995</userinput></screen> + + <para>Permit the user with the <acronym>UID</acronym> of + 1001 to bind to the <acronym>TCP</acronym> ports 110 + (<quote>pop3</quote>) and 995 (<quote>pop3s</quote>). + This will permit this user to start a server that accepts + connections on ports 110 and 995.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="mac-partition"> + <title>The MAC partition Module</title> + + <indexterm> + <primary>MAC Process Partition Policy</primary> + </indexterm> + <para>Module name: <filename>mac_partition.ko</filename></para> + + <para>Kernel configuration line: + <literal>options MAC_PARTITION</literal></para> + + <para>Boot option: + <literal>mac_partition_load="YES"</literal></para> + + <para>The &man.mac.partition.4; policy will drop processes into + specific <quote>partitions</quote> based on their + <acronym>MAC</acronym> label. Think of it as a special + type of &man.jail.8;, though that is hardly a worthy + comparison.</para> + + <para>This is one module that should be added to the + &man.loader.conf.5; file so that it loads + and enables the policy during the boot process.</para> + + <para>Most configuration for this policy is done using + the &man.setpmac.8; utility which will be explained below. + The following <command>sysctl</command> tunable is + available for this policy:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><literal>security.mac.partition.enabled</literal> will + enable the enforcement of <acronym>MAC</acronym> process + partitions.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>When this policy is enabled, users will only be permitted + to see their processes, and any others within their partition, + but will not be permitted to work with + utilities outside the scope of this partition. For instance, a user in the + <literal>insecure</literal> class above will not be permitted + to access the <command>top</command> command as well as many + other commands that must spawn a process.</para> + + <para>To set or drop utilities into a partition label, use the + <command>setpmac</command> utility:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>setpmac partition/13 top</userinput></screen> + + <para>This will add the <command>top</command> command to the + label set on users in the <literal>insecure</literal> class. + Note that all processes spawned by users + in the <literal>insecure</literal> class will stay in the + <literal>partition/13</literal> label.</para> + + <sect2> + <title>Examples</title> + + <para>The following command will show you the partition label + and the process list:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ps Zax</userinput></screen> + + <para>This next command will allow the viewing of another + user's process partition label and that user's currently + running processes:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ps -ZU trhodes</userinput></screen> + + <note> + <para>Users can see processes in <username>root</username>'s + label unless the &man.mac.seeotheruids.4; policy is + loaded.</para> + </note> + + <para>A really crafty implementation could have all of the + services disabled in <filename>/etc/rc.conf</filename> and + started by a script that starts them with the proper + labeling set.</para> + + <note> + <para>The following policies support integer settings + in place of the three default labels offered. These options, + including their limitations, are further explained in + the module manual pages.</para> + </note> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="mac-mls"> + <title>The MAC Multi-Level Security Module</title> + + <indexterm> + <primary>MAC Multi-Level Security Policy</primary> + </indexterm> + <para>Module name: <filename>mac_mls.ko</filename></para> + + <para>Kernel configuration line: + <literal>options MAC_MLS</literal></para> + + <para>Boot option: <literal>mac_mls_load="YES"</literal></para> + + <para>The &man.mac.mls.4; policy controls access between subjects + and objects in the system by enforcing a strict information + flow policy.</para> + + <para>In <acronym>MLS</acronym> environments, a + <quote>clearance</quote> level is set in each subject or objects + label, along with compartments. Since these clearance or + sensibility levels can reach numbers greater than six thousand; + it would be a daunting task for any system administrator to + thoroughly configure each subject or object. Thankfully, three + <quote>instant</quote> labels are already included in this + policy.</para> + + <para>These labels are <literal>mls/low</literal>, + <literal>mls/equal</literal> and <literal>mls/high</literal>. + Since these labels are described in depth in the manual page, + they will only get a brief description here:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>The <literal>mls/low</literal> label contains a low + configuration which permits it to be dominated by all other + objects. Anything labeled with <literal>mls/low</literal> + will have a low clearance level and not be permitted to access + information of a higher level. In addition, this label will + prevent objects of a higher clearance level from writing or + passing information on to them.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The <literal>mls/equal</literal> label should be + placed on objects considered to be exempt from the + policy.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The <literal>mls/high</literal> label is the highest level + of clearance possible. Objects assigned this label will + hold dominance over all other objects in the system; however, + they will not permit the leaking of information to objects + of a lower class.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para><acronym>MLS</acronym> provides for:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>A hierarchical security level with a set of non + hierarchical categories;</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Fixed rules: no read up, no write down (a subject can + have read access to objects on its own level or below, but + not above. Similarly, a subject can have write access to + objects on its own level or above but not beneath.);</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Secrecy (preventing inappropriate disclosure + of data);</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Basis for the design of systems that concurrently handle + data at multiple sensitivity levels (without leaking + information between secret and confidential).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>The following <command>sysctl</command> tunables are + available for the configuration of special services and + interfaces:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><literal>security.mac.mls.enabled</literal> is used to + enable/disable the <acronym>MLS</acronym> policy.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>security.mac.mls.ptys_equal</literal> will label + all &man.pty.4; devices as <literal>mls/equal</literal> during + creation.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>security.mac.mls.revocation_enabled</literal> is + used to revoke access to objects after their label changes + to a label of a lower grade.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>security.mac.mls.max_compartments</literal> is + used to set the maximum number of compartment levels with + objects; basically the maximum compartment number allowed + on a system.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>To manipulate the <acronym>MLS</acronym> labels, the + &man.setfmac.8; command has been provided. To assign a label + to an object, issue the following command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>setfmac mls/5 test</userinput></screen> + + <para>To get the <acronym>MLS</acronym> label for the file + <filename>test</filename> issue the following command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>getfmac test</userinput></screen> + + <para>This is a summary of the <acronym>MLS</acronym> + policy's features. Another approach is to create a master policy + file in <filename class="directory">/etc</filename> which + specifies the <acronym>MLS</acronym> policy information and to + feed that file into the <command>setfmac</command> command. This + method will be explained after all policies are covered.</para> + + <sect2> + <title>Planning Mandatory Sensitivity</title> + + <para>With the Multi-Level Security Policy Module, an + administrator plans for controlling the flow of sensitive + information. By default, with its block read up block write + down nature, the system defaults everything to a low state. + Everything is accessible and an administrator + slowly changes this during the configuration stage; augmenting + the confidentiality of the information.</para> + + <para>Beyond the three basic label options above, an administrator + may group users and groups as required to block the information + flow between them. It might be easier to look at the + information in clearance levels familiarized with words, for + instance classifications such as + <literal>Confidential</literal>, <literal>Secret</literal>, + and <literal>Top Secret</literal>. Some administrators might + just create different groups based on project levels. + Regardless of classification method, a well thought out plan + must exist before implementing such a restrictive policy.</para> + + <para>Some example situations for this security policy module + could be an e-commerce web server, a file server holding critical + company information, and financial institution environments. + The most unlikely place would be a personal workstation with + only two or three users.</para> + </sect1> + + <sect1 id="mac-biba"> + <title>The MAC Biba Module</title> + + <indexterm> + <primary>MAC Biba Integrity Policy</primary> + </indexterm> + <para>Module name: <filename>mac_biba.ko</filename></para> + + <para>Kernel configuration line: <literal>options MAC_BIBA</literal></para> + + <para>Boot option: <literal>mac_biba_load="YES"</literal></para> + + <para>The &man.mac.biba.4; module loads the <acronym>MAC</acronym> + Biba policy. This policy works much like that of the + <acronym>MLS</acronym> policy with the exception that the rules + for information flow + are slightly reversed. This is said to prevent the downward + flow of sensitive information whereas the <acronym>MLS</acronym> + policy prevents the upward flow of sensitive information; thus, + much of this section can apply to both policies.</para> + + <para>In Biba environments, an <quote>integrity</quote> label is + set on each subject or object. These labels are made up of + hierarchal grades, and non-hierarchal components. As an object's + or subject's grade ascends, so does its integrity.</para> + + <para>Supported labels are <literal>biba/low</literal>, + <literal>biba/equal</literal>, and <literal>biba/high</literal>; + as explained below:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>The <literal>biba/low</literal> label is considered the + lowest integrity an object or subject may have. Setting + this on objects or subjects will block their write access + to objects or subjects marked high. They still have read + access though.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The <literal>biba/equal</literal> label should only be + placed on objects considered to be exempt from the + policy.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The <literal>biba/high</literal> label will permit + writing to objects set at a lower label, but not + permit reading that object. It is recommended that this + label be placed on objects that affect the integrity of + the entire system.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Biba provides for:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Hierarchical integrity level with a set of non + hierarchical integrity categories;</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Fixed rules: no write up, no read down (opposite of + <acronym>MLS</acronym>). A subject can have write access + to objects on its own level or below, but not above. Similarly, a + subject can have read access to objects on its own level + or above, but not below;</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Integrity (preventing inappropriate modification of + data);</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Integrity levels (instead of MLS sensitivity + levels).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>The following <command>sysctl</command> tunables can + be used to manipulate the Biba policy.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><literal>security.mac.biba.enabled</literal> may be used + to enable/disable enforcement of the Biba policy on the + target machine.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>security.mac.biba.ptys_equal</literal> may be + used to disable the Biba policy on &man.pty.4; + devices.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><literal>security.mac.biba.revocation_enabled</literal> + will force the revocation of access to objects if the label + is changed to dominate the subject.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>To access the Biba policy setting on system objects, use + the <command>setfmac</command> and <command>getfmac</command> + commands:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>setfmac biba/low test</userinput> +&prompt.root; <userinput>getfmac test</userinput> +test: biba/low</screen> + + <sect2> + <title>Planning Mandatory Integrity</title> + + <para>Integrity, different from sensitivity, guarantees that the + information will never be manipulated by untrusted parties. + This includes information passed between subjects, objects, + and both. It ensures that users will only be able to modify + and in some cases even access information they explicitly need + to.</para> + + <para>The &man.mac.biba.4; security policy module permits an + administrator to address which files and programs a user or + users may see and invoke while assuring that the programs and + files are free from threats and trusted by the system for that + user, or group of users.</para> + + <para>During the initial planning phase, an administrator must be + prepared to partition users into grades, levels, and areas. + Users will be blocked access not only to data but programs + and utilities both before and after they start. The system will + default to a high label once this policy module is enabled, and + it is up to the administrator to configure the different grades + and levels for users. Instead of using clearance levels as + described above, a good planning method could include topics. + For instance, only allow developers modification access to the source code + repository, source code compiler, and other development + utilities. While other users would be grouped into other + categories such as testers, designers, or just ordinary + users and would only be permitted read access.</para> + + <para>With its natural security control, a lower integrity subject + is unable to write to a higher integrity subject; a higher + integrity subject cannot observe or read a lower integrity + object. Setting a label at the lowest possible grade could make + it inaccessible to subjects. Some prospective environments for + this security policy module would include a constrained web + server, development and test machine, and source code + repository. A less useful implementation would be a personal + workstation, a machine used as a router, or a network + firewall.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="mac-lomac"> + <title>The MAC LOMAC Module</title> + + <indexterm> + <primary>MAC LOMAC</primary> + </indexterm> + <para>Module name: <filename>mac_lomac.ko</filename></para> + + <para>Kernel configuration line: <literal>options MAC_LOMAC</literal></para> + <para>Boot option: <literal>mac_lomac_load="YES"</literal></para> + + <para>Unlike the <acronym>MAC</acronym> Biba policy, the + &man.mac.lomac.4; policy permits access to lower integrity + objects only after decreasing the integrity level to not disrupt + any integrity rules.</para> + + <para>The <acronym>MAC</acronym> version of the Low-watermark + integrity policy, not to be confused with the older &man.lomac.4; + implementation, works almost identically to Biba, but with the + exception of using floating labels to support subject + demotion via an auxiliary grade compartment. This secondary + compartment takes the form of <literal>[auxgrade]</literal>. + When assigning a lomac policy with an auxiliary grade, it + should look a little bit like: <literal>lomac/10[2]</literal> + where the number two (2) is the auxiliary grade.</para> + + <para>The <acronym>MAC</acronym> LOMAC policy relies on the + ubiquitous labeling of all system objects with integrity labels, + permitting subjects to read from low integrity objects and then + downgrading the label on the subject to prevent future writes to + high integrity objects. This is the + <literal>[auxgrade]</literal> option discussed above, thus the + policy may provide for greater compatibility and require less + initial configuration than Biba.</para> + + <sect2> + <title>Examples</title> + + <para>Like the Biba and <acronym>MLS</acronym> policies; + the <command>setfmac</command> and <command>setpmac</command> + utilities may be used to place labels on system objects:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>setfmac /usr/home/trhodes lomac/high[low]</userinput> +&prompt.root; <userinput>getfmac /usr/home/trhodes</userinput> lomac/high[low]</screen> + + <para>Notice the auxiliary grade here is <literal>low</literal>, + this is a feature provided only by the <acronym>MAC</acronym> + LOMAC policy.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="mac-implementing"> + <title>Nagios in a MAC Jail</title> + + <indexterm> + <primary>Nagios in a MAC Jail</primary> + </indexterm> + + <para>The following demonstration will implement a secure + environment using various <acronym>MAC</acronym> modules + with properly configured policies. This is only a test and + should not be considered the complete answer to everyone's + security woes. Just implementing a policy and ignoring it + never works and could be disastrous in a production + environment.</para> + + <para>Before beginning this process, the + <literal>multilabel</literal> option must be set on each file + system as stated at the beginning of this chapter. Not doing + so will result in errors. While at it, ensure that the + <filename role="port">net-mngt/nagios-plugins</filename>, + <filename role="port">net-mngt/nagios</filename>, and + <filename role="port">www/apache13</filename> ports are all + installed, configured, and working correctly.</para> + + <sect2> + <title>Create an insecure User Class</title> + + <para>Begin the procedure by adding the following user class + to the <filename>/etc/login.conf</filename> file:</para> + + <programlisting>insecure:\ +:copyright=/etc/COPYRIGHT:\ +:welcome=/etc/motd:\ +:setenv=MAIL=/var/mail/$,BLOCKSIZE=K:\ +:path=~/bin:/sbin:/bin:/usr/sbin:/usr/bin:/usr/local/sbin:/usr/local/bin +:manpath=/usr/share/man /usr/local/man:\ +:nologin=/usr/sbin/nologin:\ +:cputime=1h30m:\ +:datasize=8M:\ +:vmemoryuse=100M:\ +:stacksize=2M:\ +:memorylocked=4M:\ +:memoryuse=8M:\ +:filesize=8M:\ +:coredumpsize=8M:\ +:openfiles=24:\ +:maxproc=32:\ +:priority=0:\ +:requirehome:\ +:passwordtime=91d:\ +:umask=022:\ +:ignoretime@:\ +:label=biba/10(10-10):</programlisting> + + <para>And adding the following line to the default user + class:</para> + + <programlisting>:label=biba/high:</programlisting> + + <para>Once this is completed, the following command must be + issued to rebuild the database:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cap_mkdb /etc/login.conf</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Boot Configuration</title> + + <para>Do not reboot yet, just add the following lines to + <filename>/boot/loader.conf</filename> so the required + modules will load during system initialization:</para> + + <programlisting>mac_biba_load="YES" +mac_seeotheruids_load="YES"</programlisting> + </sect2> + + <sect2> + <title>Configure Users</title> + + <para>Set the <username>root</username> user to the default + class using:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pw usermod root -L default</userinput></screen> + + <para>All user accounts that are not <username>root</username> + or system users will now require a login class. The login + class is required otherwise users will be refused access + to common commands such as &man.vi.1;. + The following <command>sh</command> script should do the + trick:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>for x in `awk -F: '($3 >= 1001) && ($3 != 65534) { print $1 }' \</userinput> + <userinput>/etc/passwd`; do pw usermod $x -L default; done;</userinput></screen> + + <para>Drop the <username>nagios</username> and + <username>www</username> users into the insecure class:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pw usermod nagios -L insecure</userinput></screen> + <screen>&prompt.root; <userinput>pw usermod www -L insecure</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Create the Contexts File</title> + + <para>A contexts file should now be created; the following example + file should be placed in + <filename>/etc/policy.contexts</filename>.</para> + + <programlisting># This is the default BIBA policy for this system. + +# System: +/var/run biba/equal +/var/run/* biba/equal + +/dev biba/equal +/dev/* biba/equal + +/var biba/equal +/var/spool biba/equal +/var/spool/* biba/equal + +/var/log biba/equal +/var/log/* biba/equal + +/tmp biba/equal +/tmp/* biba/equal +/var/tmp biba/equal +/var/tmp/* biba/equal + +/var/spool/mqueue biba/equal +/var/spool/clientmqueue biba/equal + +# For Nagios: +/usr/local/etc/nagios +/usr/local/etc/nagios/* biba/10 + +/var/spool/nagios biba/10 +/var/spool/nagios/* biba/10 + +# For apache +/usr/local/etc/apache biba/10 +/usr/local/etc/apache/* biba/10</programlisting> + + <para>This policy will enforce security by setting restrictions + on the flow of information. In this specific configuration, + users, <username>root</username> and others, should never be + allowed to access <application>Nagios</application>. + Configuration files and processes that are a part of + <application>Nagios</application> will be completely self + contained or jailed.</para> + + <para>This file may now be read into our system by issuing the + following command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>setfsmac -ef /etc/policy.contexts /</userinput> +&prompt.root; <userinput>setfsmac -ef /etc/policy.contexts /</userinput></screen> + + <note> + <para>The above file system layout may be different depending + on environment; however, it must be run on every single file + system.</para> + </note> + + <para>The <filename>/etc/mac.conf</filename> file requires + the following modifications in the main section:</para> + + <programlisting>default_labels file ?biba +default_labels ifnet ?biba +default_labels process ?biba +default_labels socket ?biba</programlisting> + </sect2> + + <sect2> + <title>Enable Networking</title> + + <para>Add the following line to + <filename>/boot/loader.conf</filename>:</para> + + <programlisting>security.mac.biba.trust_all_interfaces=1</programlisting> + + <para>And the following to the network card configuration stored + in <filename>rc.conf</filename>. If the primary Internet + configuration is done via <acronym>DHCP</acronym>, this may + need to be configured manually after every system boot:</para> + + <programlisting>maclabel biba/equal</programlisting> + </sect2> + + <sect2> + <title>Testing the Configuration</title> + + <indexterm> + <primary>MAC Configuration Testing</primary> + </indexterm> + + <para>Ensure that the web server and + <application>Nagios</application> will not be started + on system initialization, and reboot. Ensure the + <username>root</username> user cannot access any of the files + in the <application>Nagios</application> configuration + directory. If <username>root</username> can issue an &man.ls.1; + command on <filename>/var/spool/nagios</filename>, then something + is wrong. Otherwise a <quote>permission denied</quote> error + should be returned.</para> + + <para>If all seems well, <application>Nagios</application>, + <application>Apache</application>, and + <application>Sendmail</application> can now be started in a way + fitting of the security policy. The following commands will + make this happen:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /etc/mail && make stop && \ +setpmac biba/equal make start && setpmac biba/10\(10-10\) apachectl start && \ +setpmac biba/10\(10-10\) /usr/local/etc/rc.d/nagios.sh forcestart</userinput></screen> + + <para>Double check to ensure that everything is working + properly. If not, check the log files or error messages. Use + the &man.sysctl.8; utility to disable the &man.mac.biba.4; + security policy module enforcement and try starting everything + again, like normal.</para> + + <note> + <para>The <username>root</username> user can change the security + enforcement and edit the configuration files without fear. + The following command will permit the degradation of the + security policy to a lower grade for a newly spawned + shell:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>setpmac biba/10 csh</userinput></screen> + + <para>To block this from happening, force the user into a range + via &man.login.conf.5;. If &man.setpmac.8; attempts to run + a command outside of the compartment's range, an error will + be returned and the command will not be executed. In this + case, setting root to + <literal>biba/high(high-high)</literal>.</para> + </note> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="mac-userlocked"> + <title>User Lock Down</title> + + <para>This example considers a relatively small, fewer than fifty + users, storage system. Users would have login capabilities, and + be permitted to not only store data but access resources as + well.</para> + + <para>For this scenario, the &man.mac.bsdextended.4; mixed with + &man.mac.seeotheruids.4; could co-exist and block access not + only to system objects but to hide user processes as well. + + <para>Begin by adding the following lines to + <filename>/boot/loader.conf</filename>:</para> + + <programlisting>mac_seeotheruids_enabled="YES"</programlisting> + + <para>The &man.mac.bsdextended.4; security policy module may be + activated through the use of the following rc.conf + variable:</para> + + <programlisting>ugidfw_enable="YES"</programlisting> + + <para>Default rules stored in + <filename>/etc/rc.bsdextended</filename> will be loaded at system + initialization; however, the default entries may need + modification. Since this machine is expected only to service + users, everything may be left commented out except the last + two. These will force the loading of user owned system objects + by default.</para> + + <para>Add the required users to this machine and reboot. For + testing purposes, try logging in as a different user across two + consoles. Run the <command>ps aux</command> command to see if + processes of other users are visible. Try to run &man.ls.1; on + another users home directory, it should fail.</para> + + <para>Do not try to test with the <username>root</username> user + unless the specific <command>sysctl</command>s have been modified + to block super user access.</para> + + <note> + <para>When a new user is added, their &man.mac.bsdextended.4; + rule will not be in the ruleset list. To update the ruleset + quickly, simply unload the security policy module and reload + it again using the &man.kldunload.8; and &man.kldload.8; + utilities.</para> + </note> + </sect1> + + <sect1 id="mac-troubleshoot"> + <title>Troubleshooting the MAC Framework</title> + + <indexterm> + <primary>MAC Troubleshooting</primary> + </indexterm> + + <para>During the development stage, a few users reported problems + with normal configuration. Some of these problems + are listed below:</para> + + <sect2> + <title>The <option>multilabel</option> option cannot be enabled on + <filename>/</filename></title> + + <para>The <option>multilabel</option> flag does not stay + enabled on my root (<filename>/</filename>) partition!</para> + + + <para>It seems that one out of every fifty users has this + problem, indeed, we had this problem during our initial + configuration. Further observation of this so called + <quote>bug</quote> has lead me to believe that it is a + result of either incorrect documentation or misinterpretation + of the documentation. Regardless of why it happened, the + following steps may be taken to resolve it:</para> + + <procedure> + <step> + <para>Edit <filename>/etc/fstab</filename> and set the root + partition at <option>ro</option> for read-only.</para> + </step> + + <step> + <para>Reboot into single user mode.</para> + </step> + + <step> + <para>Run <command>tunefs</command> <option>-l enable</option> + on <filename>/</filename>.</para> + </step> + + <step> + <para>Reboot the system into normal mode.</para> + </step> + + <step> + <para>Run <command>mount</command> <option>-urw</option> + <filename>/</filename> and change the <option>ro</option> + back to <option>rw</option> in <filename>/etc/fstab</filename> + and reboot the system again.</para> + </step> + + <step> + <para>Double-check the output from the + <command>mount</command> to ensure that + <option>multilabel</option> has been properly set on the + root file system.</para> + </step> + </procedure> + </sect2> + + <sect2> + <title>Cannot start a X11 server after <acronym>MAC</acronym></title> + + <para>After establishing a secure environment with + <acronym>MAC</acronym>, I am no longer able to start + X!</para> + + <para>This could be caused by the <acronym>MAC</acronym> + <literal>partition</literal> policy or by a mislabeling in + one of the <acronym>MAC</acronym> labeling policies. To + debug, try the following:</para> + + <procedure> + <step> + <para>Check the error message; if the user is in the + <literal>insecure</literal> class, the + <literal>partition</literal> policy may be the culprit. + Try setting the user's class back to the + <literal>default</literal> class and rebuild the database + with the <command>cap_mkdb</command> command. If this + does not alleviate the problem, go to step two.</para> + </step> + + <step> + <para>Double-check the label policies. Ensure that the + policies are set correctly for the user in question, the + X11 application, and + the <filename class="directory">/dev</filename> + entries.</para> + </step> + + <step> + <para>If neither of these resolve the problem, send the + error message and a description of your environment to + the TrustedBSD discussion lists located at the + <ulink url="http://www.TrustedBSD.org">TrustedBSD</ulink> + website or to the &a.questions; + mailing list.</para> + </step> + </procedure> + </sect2> + + <sect2> + <title>Error: &man..secure.path.3; cannot stat <filename>.login_conf</filename></title> + + <para>When I attempt to switch from the <username>root</username> + to another user in the system, the error message + <errorname>_secure_path: unable to state .login_conf</errorname>.</para> + + <para>This message is usually shown when the user has a higher + label setting then that of the user whom they are attempting to + become. For instance a user on the system, + <username>joe</username>, has a default label of + <option>biba/low</option>. The <username>root</username> user, + who has a label of <option>biba/high</option>, cannot view + <username>joe</username>'s home directory. This will happen + regardless if <username>root</username> has used the + <command>su</command> command to become <username>joe</username>, + or not. In this scenario, the Biba integrity model will not + permit <username>root</username> to view objects set at a lower + integrity level.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>The <username>root</username> username is broken!</title> + + <para>In normal or even single user mode, the + <username>root</username> is not recognized. The + <command>whoami</command> command returns 0 (zero) and + <command>su</command> returns <errorname>who are you?</errorname>. + What could be going on?</para> + + <para>This can happen if a labeling policy has been disabled, + either by a &man.sysctl.8; or the policy module was unloaded. + If the policy is being disabled or has been temporarily + disabled, then the login capabilities database needs to be + reconfigured with the <option>label</option> option being + removed. Double check the <filename>login.conf</filename> + file to ensure that all <option>label</option> options have + been removed and rebuild the database with the + <command>cap_mkdb</command> command.</para> + + <para>This may also happen if a policy restricts access to the + <filename>master.passwd</filename> file or database. Usually + caused by an administrator altering the file under a label + which conflicts with the general policy being used by the + system. In these cases, the user information would be read + by the system and access would be blocked as the file has + inherited the new label. Disable the policy via a + &man.sysctl.8; and everything should return to normal.</para> + </sect2> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/mail/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/mail/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..f1e2c14c67 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/mail/chapter.sgml @@ -0,0 +1,2410 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/mail/chapter.sgml + %SRCID% 1.142 + +--> + +<chapter id="mail"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Bill</firstname> + <surname>Lloyd</surname> + <contrib>Αρχική συνεισφορά από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Jim</firstname> + <surname>Mock</surname> + <contrib>Γράφτηκε ξανά από τον </contrib> + <!-- 2 Dec 1999 --> + </author> + </authorgroup> + </chapterinfo> + + <title>Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο</title> + + <sect1 id="mail-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + <indexterm><primary>email</primary></indexterm> + + <para>Το <quote>ηλεκτρονικό ταχυδρομείο</quote>, ευρύτερα γνωστό ως + email, είναι στις μέρες μας μια από τις πλέον διαδεδομένες μορφές + επικοινωνίας. Το κεφάλαιο αυτό παρέχει μια βασική εισαγωγή στη + λειτουργία ενός διακομιστή email στο &os;, καθώς και μια εισαγωγή στη + διαδικασία αποστολής και λήψης email στο &os;. Ωστόσο η αναφορά αυτή + δεν πρέπει να θεωρηθεί πλήρης, καθώς υπάρχουν ακόμα αρκετοί παράγοντες + που πρέπει να ληφθούν υπόψιν και έχουν εδώ παραλειφθεί. Για πιο πλήρη + ανάλυση του θέματος, ο αναγνώστης παραπέμπεται στα πολλά εξαιρετικά + βιβλία που αναφέρονται στο <xref linkend="bibliography">.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Το λογισμικό που χρησιμοποιείται στην αποστολή και λήψη + ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Που βρίσκονται τα βασικά αρχεία ρυθμίσεων του <application> + sendmail</application> στο &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τη διαφορά μεταξύ απομακρυσμένων και τοπικών θυρίδων + ταχυδρομείου (mailboxes).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να εμποδίσετε ανεπιθύμητους spammers από το να + χρησιμοποιήσουν τον δικό σας εξυπηρετητή email ως + αναμεταδότη.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να εγκαταστήσετε και να ρυθμίσετε ένα εναλλακτικό + Αντιπρόσωπο Μεταφοράς Ταχυδρομείου (Mail Transfer Agent) στο + σύστημα σας, αντικαθιστώντας έτσι το + <application>sendmail</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να αντιμετωπίσετε συνηθισμένα προβλήματα στον + διακομιστή ταχυδρομείου.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να χρησιμοποιήσετε το SMTP με το UUCP.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε το σύστημα σας μόνο για αποστολή email.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να χρησιμοποιήσετε το email μέσω επιλογικής (dialup) + σύνδεσης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε πιστοποίηση αυθεντικότητας στο SMTP για + πρόσθετη ασφάλεια.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να εγκαταστήσετε και να χρησιμοποιήσετε μια εφαρμογή + αποστολής και λήψης email για χρήστες, όπως το + <application>mutt</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να κατεβάσετε το email σας από ένα απομακρυσμένο διακομιστή + <acronym>POP</acronym> ή <acronym>IMAP</acronym>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να εφαρμόσετε φίλτρα και κανόνες στην εισερχόμενη + αλληλογραφία σας, με αυτόματο τρόπο.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να ρυθμίσετε σωστά τη σύνδεση του δικτύου σας + (<xref linkend="advanced-networking">).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να ρυθμίσετε σωστά τις πληροφορίες DNS για τον διακομιστή + αλληλογραφίας σας (<xref linkend="network-servers">).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να γνωρίζετε πως να εγκαταστήσετε πρόσθετο λογισμικό τρίτου + κατασκευαστή (<xref linkend="ports">).</para></listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="mail-using"> + <title>Χρησιμοποιώντας το Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο</title> + <indexterm><primary>POP</primary></indexterm> + <indexterm><primary>IMAP</primary></indexterm> + <indexterm><primary>DNS</primary></indexterm> + + <para>Σε κάθε ανταλλαγή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, συνεργάζονται πέντε + βασικά τμήματα: Το <link linkend="mail-mua">πρόγραμμα χρήστη</link>, + ο <link linkend="mail-mta">δαίμονας του εξυπηρετητή</link>, το <link + linkend="mail-dns">DNS</link>, μια <link + linkend="mail-receive">απομακρυσμένη ή τοπική θυρίδα ταχυδρομείου + (mailbox)</link> και + φυσικά ο <link linkend="mail-host">υπολογιστής που διαχειρίζεται το + email (mailhost)</link>.</para> + + <sect2 id="mail-mua"> + <title>Το Πρόγραμμα Χρήστη</title> + + <para>Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει προγράμματα όπως τα + <application>mutt</application>, + <application>alpine</application>, <application>elm</application>, + και <command>mail</command>, καθώς και προγράμματα που διαθέτουν + <acronym>GUI</acronym> όπως είναι τα + <application>balsa</application>, + <application>xfmail</application> (για να δώσουμε μερικά + παραδείγματα) και κάποια πιο + <quote>εξελιγμένα</quote> όπως είναι οι φυλλομετρητές για το WWW. + Τα προγράμματα αυτά, απλώς μεταβιβάζουν τις συναλλαγές ταχυδρομείου + στον τοπικό <link linkend="mail-host"><quote>mailhost</quote></link>, + είτε καλώντας κάποιον από τους <link linkend="mail-mta">δαίμονες του + εξυπηρετητή</link> που είναι διαθέσιμοι, ή παραδίδοντας τις + απευθείας μέσω <acronym>TCP</acronym>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="mail-mta"> + <title>Δαίμονας Εξυπηρετητή Mailhost</title> + <indexterm> + <primary>mail server daemons</primary> + <secondary><application>sendmail</application></secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>mail server daemons</primary> + <secondary><application>postfix</application></secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>mail server daemons</primary> + <secondary><application>qmail</application></secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>mail server daemons</primary> + <secondary><application>exim</application></secondary> + </indexterm> + + <para>Το &os; έρχεται με το <application>sendmail</application> + εγκατεστημένο από προεπιλογή, αλλά υποστηρίζει επίσης και μεγάλο + αριθμό από άλλους δαίμονες ταχυδρομείου, περιλαμβανομένων + και των:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><application>exim</application></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><application>postfix</application></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><application>qmail</application></para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Ο δαίμονας έχει συνήθως δύο λειτουργίες—είναι υπεύθυνος για + τη λήψη εισερχόμενου mail, όπως επίσης και την παράδοση του + εξερχόμενου mail. Όμως, <emphasis>δεν είναι</emphasis> υπεύθυνος για + τη συλλογή του mail με τη χρήση πρωτοκόλλων όπως τα + <acronym>POP</acronym> ή <acronym>IMAP</acronym> για την ανάγνωση του + ταχυδρομείου σας, ούτε επιτρέπει τη σύνδεση στις τοπικές θυρίδες + τύπου <filename>mbox</filename> ή Maildir. Πιθανόν να χρειαστείτε + κάποιο επιπρόσθετο <link linkend="mail-receive">δαίμονα</link> για + αυτό το σκοπό.</para> + + <warning> + <para>Παλιότερες εκδόσεις του <application>sendmail</application> + έχουν κάποια σοβαρά προβλήματα ασφαλείας, μέσω των οποίων μπορεί + κάποιος εισβολέας να αποκτήσει τοπική ή απομακρυσμένη + πρόσβαση στο μηχάνημα σας. Για να αποφύγετε προβλήματα τέτοιου + είδους, βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείτε κάποια πρόσφατη έκδοση. + Εναλλακτικά, μπορείτε να εγκαταστήσετε κάποιο άλλο + <acronym>MTA</acronym> από την <link linkend="ports">Συλλογή των + Ports του &os;</link>.</para> + </warning> + </sect2> + + <sect2 id="mail-dns"> + <title>Email και DNS</title> + + <para>Το Σύστημα Ονομασίας Περιοχών (DNS) και ο δαίμονας του, ο + <command>named</command>, έχουν σημαντικό ρόλο στην παράδοση του + email. Για την παράδοση του email από το ένα site σε ένα άλλο, ο + δαίμονας του εξυπηρετητή θα ψάξει για το απομακρυσμένο site στο DNS, + για να καθορίσει ποιος υπολογιστής λαμβάνει το email για το + συγκεκριμένο προορισμό. Η διαδικασία αυτή συμβαίνει επίσης όταν ο + δικός σας εξυπηρετητής λαμβάνει email από κάποιο απομακρυσμένο + υπολογιστή.</para> + + <indexterm> + <primary>MX record</primary> + </indexterm> + + <para>Το <acronym>DNS</acronym> είναι υπεύθυνο για την αντιστοίχηση + ονομάτων υπολογιστών σε διευθύνσεις IP, όπως και για την αποθήκευση + πληροφοριών που σχετίζονται με την παράδοση ηλεκτρονικού + ταχυδρομείου, όπως οι εγγραφές MX. Η εγγραφή MX (Mail Exchanger) + αναγνωρίζει ποιος υπολογιστής (ή υπολογιστές) θα είναι υπεύθυνος + για τη λήψη ταχυδρομείου ενός συγκεκριμένου τομέα (domain). Αν δεν + έχετε εγγραφή MX για τον υπολογιστή ή τον τομέα σας, το email θα + παραδίδεται απευθείας στον υπολογιστή σας, με την προϋπόθεσή ότι + έχετε εγγραφή τύπου A που να δείχνει στον υπολογιστή σας ή στην + IP διεύθυνση του.</para> + + <para>Μπορείτε να δείτε τις εγγραφές MX για οποιοδήποτε τομέα, + χρησιμοποιώντας την εντολή &man.host.1;, όπως φαίνεται στο + παρακάτω παράδειγμα:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>host -t mx FreeBSD.org</userinput> +FreeBSD.org mail is handled (pri=10) by mx1.FreeBSD.org</screen> + </sect2> + + <sect2 id="mail-receive"> + <title>Λαμβάνοντας Mail</title> + <indexterm> + <primary>email</primary> + <secondary>receiving</secondary> + </indexterm> + + <para>Ο mailhost είναι υπεύθυνος για την λήψη mail που προορίζεται για + τον τομέα σας. Θα συλλέξει όλο το mail που έρχεται προς τον τομέα, + και θα το αποθηκεύσει είτε στο + <filename>mbox</filename> (την προεπιλεγμένη μέθοδο για αποθήκευση + mail) ή σε μορφή Maildir, ανάλογα με τις ρυθμίσεις που έχετε κάνει. + Από τη στιγμή που το mail έχει αποθηκευθεί, μπορείτε είτε να το + διαβάσετε τοπικά, χρησιμοποιώντας εφαρμογές όπως το + &man.mail.1; ή το <application>mutt</application>, ή να το δείτε + μέσω απομακρυσμένης σύνδεσης, χρησιμοποιώντας κάποιο πρωτόκολλο όπως + το <acronym>POP</acronym> ή το <acronym>IMAP</acronym>. + Αυτό σημαίνει ότι αν επιθυμείτε να διαβάζετε το mail σας μόνο τοπικά, + δεν χρειάζεται να εγκαταστήσετε εξυπηρετητή + <acronym>POP</acronym> ή <acronym>IMAP</acronym>.</para> + + <sect3 id="pop-and-imap"> + <title>Πρόσβαση σε Απομακρυσμένες Θυρίδες μέσω <acronym>POP</acronym> + και <acronym>IMAP</acronym></title> + + <indexterm><primary>POP</primary></indexterm> + <indexterm><primary>IMAP</primary></indexterm> + <para>Για να έχετε απομακρυσμένη πρόσβαση στις θυρίδες ταχυδρομείου, + είναι απαραίτητο να έχετε πρόσβαση σε ένα εξυπηρετητή + <acronym>POP</acronym> ή <acronym>IMAP</acronym>. Τα πρωτόκολλα + αυτά, επιτρέπουν στους χρήστες να συνδέονται στις θυρίδες τους + από απόσταση, με μεγάλη ευκολία. Και τα δύο πρωτόκολλα + (<acronym>POP</acronym> και <acronym>IMAP</acronym>) επιτρέπουν + στους χρήστες απομακρυσμένη πρόσβαση στις θυρίδες τους, αλλά το + <acronym>IMAP</acronym> προσφέρει αρκετά πλεονεκτήματα, ορισμένα + από τα οποία φαίνονται παρακάτω:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Το <acronym>IMAP</acronym> μπορεί να αποθηκεύσει μηνύματα + σε ένα απομακρυσμένο εξυπηρετητή, όπως επίσης και να τα + ανακτήσει.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <acronym>IMAP</acronym> υποστηρίζει ταυτόχρονες + ενημερώσεις.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <acronym>IMAP</acronym> μπορεί να φανεί εξαιρετικά + χρήσιμο σε συνδέσεις χαμηλής ταχύτητας, καθώς επιτρέπει στους + χρήστες να κατεβάσουν τη δομή των μηνυμάτων, χωρίς να + κατεβάσουν το περιεχόμενο τους. Μπορεί επίσης να εκτελέσει + εργασίες όπως εύρεση μηνυμάτων απευθείας στον εξυπηρετητή, + ελαχιστοποιώντας με αυτό τον τρόπο τη μεταφορά δεδομένων + μεταξύ των πελατών και των εξυπηρετητών.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Για να εγκαταστήσετε ένα εξυπηρετητή <acronym>POP</acronym> ή + <acronym>IMAP</acronym> θα πρέπει να ακολουθήσετε τα επόμενα + βήματα:</para> + + <procedure> + <step> + <para>Επιλέξτε ένα εξυπηρετητή <acronym>IMAP</acronym> ή + <acronym>POP</acronym> που να εξυπηρετεί τις ανάγκες σας. + Οι παρακάτω εξυπηρετητές <acronym>POP</acronym> και + <acronym>IMAP</acronym> είναι αρκετά διαδεδομένοι και αποτελούν + καλά παραδείγματα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><application>qpopper</application></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><application>teapop</application></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><application>imap-uw</application></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><application>courier-imap</application></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><application>dovecot</application></para> + </itemizedlist> + </step> + + <step> + <para>Εγκαταστήστε το δαίμονα <acronym>POP</acronym> ή + <acronym>IMAP</acronym> της επιλογής σας, από την Συλλογή των + Ports.</para> + </step> + + <step> + <para>Αν χρειάζεται, τροποποιήστε το αρχείο + <filename>/etc/inetd.conf</filename> για να φορτώσετε τον + εξυπηρετητή <acronym>POP</acronym> ή + <acronym>IMAP</acronym>.</para> + </step> + </procedure> + + <warning> + <para>Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι τόσο το <acronym>POP</acronym> + όσο και το <acronym>IMAP</acronym> μεταδίδουν πληροφορίες όπως + το όνομα χρήστη και τον κωδικό σε μορφή απλού κειμένου. Αυτό + σημαίνει ότι αν θέλετε να ασφαλίσετε τη μετάδοση πληροφοριών + μέσω αυτών των πρωτοκόλλων, θα πρέπει να περάσετε αυτές τις + συνδέσεις μέσω του &man.ssh.1; (tunneling) ή να χρησιμοποιήσετε + SSL. Η διαδικασία tunneling περιγράφεται με λεπτομέρεια στο + <xref linkend="security-ssh-tunneling"> και το SSL στο + <xref linkend="openssl">.</para> + </warning> + </sect3> + + <sect3 id="local"> + <title>Πρόσβαση σε Τοπικές Θυρίδες Ταχυδρομείου</title> + + <para>Μπορείτε να έχετε τοπική πρόσβαση στις θυρίδες ταχυδρομείου + χρησιμοποιώντας απευθείας κάποιο πρόγραμμα αποστολής/λήψης + (<acronym>MUA</acronym>) στον εξυπηρετητή που είναι αποθηκευμένες. + Κατάλληλες εφαρμογές για αυτό το σκοπό είναι π.χ. το + <application>mutt</application> ή το &man.mail.1;.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="mail-host"> + <title>Ο Εξυπηρετητής Mail</title> + <indexterm><primary>mail host</primary></indexterm> + + <para>Εξυπηρετητής mail θεωρείται ο υπολογιστής ο οποίος + είναι υπεύθυνος για την παράδοση και λήψη mail για τον υπολογιστή + σας, και ενδεχομένως για το δίκτυο σας.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="sendmail"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Christopher</firstname> + <surname>Shumway</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Ρύθμιση του <application>sendmail</application></title> + + <indexterm> + <primary><application>sendmail</application></primary> + </indexterm> + + <para>Το &man.sendmail.8; είναι ο προεπιλεγμένος Αντιπρόσωπος Μεταφοράς + Ταχυδρομείου (Mail Transfer Agent, MTA) στο &os;. Δουλειά του είναι να + δέχεται το email από τους Αντιπροσώπους Email Χρήστη + (Mail User Agents, <acronym>MUA</acronym>) και να το παραδίδει στο + κατάλληλο mailer που ορίζεται στο αρχείο ρυθμίσεων του. Το + <application>sendmail</application> μπορεί επίσης να δεχθεί συνδέσεις + δικτύου και να παραδώσει το mail σε τοπικές θυρίδες ή και σε κάποιο + άλλο πρόγραμμα.</para> + + <para>Το <application>sendmail</application> χρησιμοποιεί τα ακόλουθα + αρχεία ρυθμίσεων:</para> + + <indexterm> + <primary><filename>/etc/mail/access</filename></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><filename>/etc/mail/aliases</filename></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><filename>/etc/mail/local-host-names</filename></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><filename>/etc/mail/mailer.conf</filename></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><filename>/etc/mail/mailertable</filename></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><filename>/etc/mail/sendmail.cf</filename></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><filename>/etc/mail/virtusertable</filename></primary> + </indexterm> + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Όνομα Αρχείου</entry> + <entry>Λειτουργία</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry> + <filename>/etc/mail/access</filename> + </entry> + + <entry>Η βάση δεδομένων πρόσβασης του + <application>sendmail</application>.</entry> + </row> + + <row> + <entry> + <filename>/etc/mail/aliases</filename> + </entry> + + <entry>Παρωνύμια (aliases) για τις θυρίδες (Mailboxes)</entry> + </row> + + <row> + <entry> + <filename>/etc/mail/local-host-names</filename> + </entry> + + <entry>Λίστα των υπολογιστών για τους οποίους το + <application>sendmail</application> δέχεται mail</entry> + </row> + + <row> + <entry> + <filename>/etc/mail/mailer.conf</filename> + </entry> + + <entry>Ρυθμίσεις του προγράμματος mailer</entry> + </row> + + <row> + <entry> + <filename>/etc/mail/mailertable</filename> + </entry> + + <entry>Πίνακας παραδόσεων του mailer</entry> + </row> + + <row> + <entry> + <filename>/etc/mail/sendmail.cf</filename> + </entry> + + <entry>Το κεντρικό αρχείο ρυθμίσεων του + <application>sendmail</application></entry> + </row> + + <row> + <entry> + <filename>/etc/mail/virtusertable</filename> + </entry> + + <entry>Πίνακας εικονικών χρηστών και περιοχών (domains)</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <sect2> + <title><filename>/etc/mail/access</filename></title> + + <para>Η βάση δεδομένων πρόσβασης καθορίζει ποιοι υπολογιστές ή + διευθύνσεις IP έχουν πρόσβαση στον τοπικό εξυπηρετητή mail και τι + είδους πρόσβαση έχουν. Η καταχώρηση ενός υπολογιστή μπορεί να έχει + τις επιλογές <option>OK</option>, <option>REJECT</option>, + <option>RELAY</option> ή απλά να μεταβιβάζει τον έλεγχο στη ρουτίνα + διαχείρισης λαθών του <application>sendmail</application> με κάποιο + συγκεκριμένο σφάλμα. Οι υπολογιστές που είναι καταχωρημένοι με την + επιλογή <option>OK</option>, η οποία είναι και η προεπιλεγμένη, + επιτρέπεται να στείλουν email σε αυτό τον υπολογιστή, εφόσον ο + τελικός προορισμός του μηνύματος είναι το τοπικό μηχάνημα. Οι + υπολογιστές που είναι καταχωρημένοι με την επιλογή + <option>REJECT</option> απορρίπτονται για οποιαδήποτε επικοινωνία + έχει να κάνει με μετάδοση mail. Οι υπολογιστές που είναι + καταχωρημένοι με την επιλογή <option>RELAY</option>, έχουν τη + δυνατότητα να στείλουν mail προς οποιαδήποτε κατεύθυνση μέσω του + συγκεκριμένου εξυπηρετητή.</para> + + <example> + <title>Ρύθμιση της Βάσης Δεδομένων Πρόσβασης του + <application>sendmail</application></title> + + <programlisting>cyberspammer.com 550 We do not accept mail from spammers +FREE.STEALTH.MAILER@ 550 We do not accept mail from spammers +another.source.of.spam REJECT +okay.cyberspammer.com OK +128.32 RELAY</programlisting> + </example> + + <para>Σε αυτό το παράδειγμα έχουμε πέντε καταχωρήσεις. Οι διευθύνσεις + που φαίνονται στην αριστερή πλευρά του πίνακα, επηρεάζονται από τη + ενέργεια που φαίνεται στη δεξιά πλευρά. Τα πρώτα δύο παραδείγματα, + επιστρέφουν ένα κωδικό σφάλματος στη ρουτίνα διαχείρισης λαθών του + <application>sendmail</application>. Το μήνυμα εκτυπώνεται στον + απομακρυσμένο υπολογιστή, όταν το mail που λαμβάνεται ανήκει σε + κάποια από τις κατηγορίες της αριστερής πλευράς του πίνακα. + Η επόμενη καταχώρηση απορρίπτει την παραλαβή mail από ένα + συγκεκριμένο υπολογιστή στο Internet, τον + <hostid>another.source.of.spam</hostid>. Η επόμενη καταχώρηση κάνει + δεκτές τις συνδέσεις mail από τον υπολογιστή + <hostid role="fqdn">okay.cyberspammer.com</hostid>, το όνομα του + οποίου προσδιορίζεται ακριβέστερα σε σχέση με τη γραμμή + <hostid role="domainname">cyberspammer.com</hostid> που είδαμε + παραπάνω. Γραμμές που καθορίζουν ονόματα με μεγαλύτερη ακρίβεια, + έχουν προτεραιότητα σε σχέση με πιο ανακριβείς. Η τελευταία + καταχώρηση επιτρέπει την αναμετάδοση (relaying) ηλεκτρονικού + ταχυδρομείου από υπολογιστές με διευθύνσεις IP που ξεκινάνε με + <hostid>128.32</hostid>. Οι υπολογιστές αυτοί, μπορούν να στείλουν + mail μέσω του συγκεκριμένου εξυπηρετητή, το οποίο να κατευθύνεται σε + άλλους εξυπηρετητές ταχυδρομείου.</para> + + <para>Σε περίπτωση ανανέωσης αυτού του αρχείου, θα πρέπει να εκτελέσετε + την εντολή <command>make</command> στον κατάλογο + <filename>/etc/mail/</filename> για να ανανεώσετε τη βάση + δεδομένων.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title><filename>/etc/mail/aliases</filename></title> + + <para>Η βάση δεδομένων των παρωνυμίων (aliases), περιέχει μια λίστα από + εικονικές θυρίδες ταχυδρομείου που επεκτείνονται σε άλλους χρήστες, + αρχεία ή και άλλα παρωνύμια. Μερικά παραδείγματα χρήσης του + <filename>/etc/mail/aliases</filename> φαίνονται παρακάτω:</para> + + <example> + <title>Παρωνύμια Mail</title> + + <programlisting>root: localuser +ftp-bugs: joe,eric,paul +bit.bucket: /dev/null +procmail: "|/usr/local/bin/procmail"</programlisting> + </example> + + <para>Η μορφή του αρχείου είναι απλή. Το όνομα της θυρίδας βρίσκεται + στην αριστερή πλευρά της άνω-κάτω τελείας, και επεκτείνεται στον + προορισμό που βρίσκεται στη δεξιά πλευρά. Το πρώτο παράδειγμα, + απλώς ορίζει ότι η θυρίδα του χρήστη <username>root</username> θα + είναι στην πραγματικότητα η θυρίδα <username>localuser</username>. + Για την θυρίδα αυτή, γίνεται ξανά αναζήτηση στη βάση δεδομένων των + παρωνυμιών. Αν δεν βρεθεί άλλο όνομα που να ταιριάζει, το μήνυμα θα + παραδοθεί στον τοπικό χρήστη <username>localuser</username>. Το + επόμενο παράδειγμα δείχνει μια λίστα ταχυδρομείου. Τα μηνύματα που + απευθύνονται στη θυρίδα <username>ftp-bugs</username>, κατευθύνονται + σε τρεις τοπικές θυρίδες, τις <username>joe</username>, + <username>eric</username> και <username>paul</username>. Σημειώστε + ότι είναι δυνατόν να καθοριστεί μια απομακρυσμένη θυρίδα + χρησιμοποιώντας τη μορφή <email>user@example.com</email>. + Το επόμενο παράδειγμα, δείχνει πως μπορεί να γίνει εγγραφή του mail + σε ένα αρχείο, στη συγκεκριμένη περίπτωση το + <filename>/dev/null</filename>. Το τελευταίο παράδειγμα, + δείχνει πως γίνεται η αποστολή mail προς ένα πρόγραμμα. + Στο παράδειγμα αυτό, το μήνυμα γράφεται στην τυποποιημένη είσοδο + (standard input) του προγράμματος + <filename>/usr/local/bin/procmail</filename> χρησιμοποιώντας ένα + &unix; pipe.</para> + + <para>Κάθε φορά που γίνεται ενημέρωση αυτού του αρχείου, θα πρέπει να + εκτελείτε την εντολή <command>make</command> στον κατάλογο + <filename>/etc/mail/</filename>, ώστε να ενημερωθεί η βάση + δεδομένων.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title><filename>/etc/mail/local-host-names</filename></title> + + <para>Πρόκειται για μια λίστα από ονόματα υπολογιστών, την οποία το + &man.sendmail.8; θα δέχεται ως ονόματα για το τοπικό μηχάνημα. + Τοποθετήστε σε αυτήν τα ονόματα των υπολογιστών ή των τομέων για τους + οποίους θέλετε το <application>sendmail</application> να λαμβάνει + mail. Για παράδειγμα, αν ο συγκεκριμένος εξυπηρετητής mail πρόκειται + να λαμβάνει mail για τον τομέα + <hostid role="domainname">example.com</hostid> και για τον υπολογιστή + <hostid role="fqdn">mail.example.com</hostid>, το αρχείο + <filename>local-host-names</filename> θα μοιάζει με το + παρακάτω:</para> + + <programlisting>example.com +mail.example.com</programlisting> + + <para>Κάθε φορά που ενημερώνεται αυτό το αρχείο, θα πρέπει να γίνεται + επανεκκίνηση του &man.sendmail.8; για να διαβάσει τις αλλαγές.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title><filename>/etc/mail/sendmail.cf</filename></title> + + <para>Το <filename>sendmail.cf</filename> είναι το κεντρικό αρχείο + ρυθμίσεων του <application>sendmail</application>. Το αρχείο αυτό + ρυθμίζει τη συνολική συμπεριφορά του + <application>sendmail</application>, που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων + την επανεγγραφή διευθύνσεων και την αποστολή μηνυμάτων απόρριψης προς + απομακρυσμένους εξυπηρετητές mail. Καθώς το αρχείο αυτό περιέχει τόσο + διαφορετικές ρυθμίσεις, είναι φυσικό να είναι αρκετά πολύπλοκο και + οι λεπτομέρειες του είναι έξω από το σκοπό αυτής της ενότητας. + Ευτυχώς, αυτό το αρχείο σπάνια χρειάζεται να αλλαχθεί σε τυπικούς + εξυπηρετητές mail.</para> + + <para>Το βασικό αρχείο ρυθμίσεων του <application>sendmail</application> + μπορεί να παραχθεί με τη βοήθεια μακροεντολών τύπου + &man.m4.1; που καθορίζουν τη συμπεριφορά και τα χαρακτηριστικά του + <application>sendmail</application>. Για περισσότερες πληροφορίες, + παρακαλούμε διαβάστε το + <filename>/usr/src/contrib/sendmail/cf/README</filename>.</para> + + <para>Για να ισχύσουν οι αλλαγές που κάνετε σε αυτό το αρχείο, θα πρέπει + να επανεκκινήσετε το <application>sendmail</application>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title><filename>/etc/mail/virtusertable</filename></title> + + <para>Το αρχείο <filename>virtusertable</filename> αντιστοιχεί + διευθύνσεις mail εικονικών τομέων σε πραγματικές θυρίδες ταχυδρομείου. + Οι θυρίδες αυτές μπορεί να είναι τοπικές, απομακρυσμένες, παρωνύμια + που έχουν οριστεί στο <filename>/etc/mail/aliases</filename>, + ή αρχεία.</para> + + <example> + <title>Παράδειγμα Αντιστοίχησης Mail Εικονικού Τομέα</title> + + <programlisting>root@example.com root +postmaster@example.com postmaster@noc.example.net +@example.com joe</programlisting> + </example> + + <para>Στο παραπάνω παράδειγμα, έχουμε μια αντιστοίχηση για τον τομέα + <hostid role="domainname">example.com</hostid>. Η επεξεργασία αυτού + του αρχείου γίνεται από πάνω προς τα κάτω, και σταματάει στην εύρεση + του πρώτου ονόματος που ταιριάζει. Η πρώτη γραμμή του παραδείγματος, + αντιστοιχεί το <email>root@example.com</email> στην τοπική θυρίδα + <username>root</username>. Η επόμενη καταχώρηση αντιστοιχεί το + <email>postmaster@example.com</email> στη θυρίδα + <username>postmaster</username> στον υπολογιστή + <hostid role="fqdn">noc.example.net</hostid>. Τέλος, αν δεν βρεθεί + καμιά αντιστοίχηση για τον τομέα + <hostid role="domainname">example.com</hostid>, θα εφαρμοστεί η + τελευταία αντιστοίχηση, η οποία ταιριάζει με οποιοδήποτε mail σταλθεί + προς τον τομέα <hostid role="domainname">example.com</hostid>. + Στην περίπτωση αυτή, το μήνυμα θα παραδοθεί στην τοπική θυρίδα + <username>joe</username>.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="mail-changingmta"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Andrew</firstname> + <surname>Boothman</surname> + <contrib>Γράφηκε από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Gregory</firstname> + <surname>Neil Shapiro</surname> + <contrib>Οι πληροφορίες που προέρχονται από e-mails έχουν γραφεί + από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Αλλάζοντας τον Αντιπρόσωπο Μεταφοράς Ταχυδρομείου (MTA)</title> + <indexterm> + <primary>email</primary> + <secondary>change mta</secondary> + </indexterm> + + <para>Όπως έχουμε ήδη αναφέρει, το &os; έρχεται με το + <application>sendmail</application> προεγκατεστημένο ως Αντιπρόσωπο + Μεταφοράς Ταχυδρομείου (Mail Transfer Agent, MTA). Το πρόγραμμα αυτό + είναι από προεπιλογή υπεύθυνο για την εισερχόμενη και εξερχόμενη + αλληλογραφία.</para> + + <para>Υπάρχει ωστόσο πληθώρα λόγων για τους οποίους κάποιοι διαχειριστές + επιλέγουν να αλλάξουν το MTA του συστήματος τους. Οι λόγοι αυτοί + κυμαίνονται από το ότι απλά θέλουν να δοκιμάσουν κάποιο άλλο MTA, ως + και το ότι χρειάζονται κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ή δυνατότητα που + υπάρχει σε κάποιο άλλο mailer. Ευτυχώς, το &os; κάνει εύκολη την αλλαγή + του αντιπροσώπου.</para> + + <sect2> + <title>Εγκαταστήστε Νέο MTA</title> + + <para>Υπάρχουν αρκετοί MTA για να επιλέξετε. Ένα καλό σημείο εκκίνησης + είναι η <link linkend="ports">Συλλογή των Ports του &os;</link> όπου + και θα μπορέσετε να βρείτε αρκετούς. Φυσικά είστε ελεύθερος να + επιλέξετε όποιο MTA θέλετε από οπουδήποτε, όσο τουλάχιστον μπορείτε + να το κάνετε να εκτελείτε στο &os;.</para> + + <para>Ξεκινήστε εγκαθιστώντας το νέο σας MTA. Μετά την εγκατάσταση, θα + έχετε την ευκαιρία να αποφασίσετε αν πραγματικά καλύπτει τις ανάγκες + σας, καθώς και να ολοκληρώσετε τις ρυθμίσεις του πριν μεταφέρετε τη + διαχείριση mail του συστήματος από το + <application>sendmail</application> στο νέο σας πρόγραμμα. Κατά την + εγκατάσταση, βεβαιωθείτε ότι το νέο σας λογισμικό δεν θα προσπαθήσει + να εγκατασταθεί πάνω στα υπάρχοντα εκτελέσιμα του συστήματος, όπως το + <filename>/usr/bin/sendmail</filename>. Διαφορετικά, θα έχετε + ουσιαστικά βάλει το νέο σας λογισμικό mail σε χρήση, πριν προλάβετε + καλά-καλά να το ρυθμίσετε.</para> + + <para>Παρακαλούμε να διαβάσετε την τεκμηρίωση του MTA που επιλέξατε, + για πληροφορίες σχετικά με τη ρύθμιση του.</para> + </sect2> + + <sect2 id="mail-disable-sendmail"> + <title>Απενεργοποιήστε το <application>sendmail</application></title> + + <warning> + <para>Αν απενεργοποιήσετε τη δυνατότητα αποστολής (εξερχόμενα) του + <application>sendmail</application>, είναι σημαντικό να την + αντικαταστήσετε με ένα εναλλακτικό σύστημα παράδοσης mail. Αν + επιλέξετε να μην κάνετε το παραπάνω, τα μηνύματα του συστήματος, + όπως αυτά που παράγονται από το &man.periodic.8;, δεν θα μπορούν + να παραδοθούν μέσω email, όπως είναι το αναμενόμενο. Πολλά + τμήματα του συστήματος σας αναμένουν ότι υπάρχει σε λειτουργία + ένα σύστημα συμβατό με το <application>sendmail</application>. + Αν οι εφαρμογές συνεχίζουν να χρησιμοποιούν τα εκτελέσιμα του + <application>sendmail</application> προσπαθώντας να στείλουν + email μετά την απενεργοποίηση του, το mail πιθανώς θα + βρεθεί σε μια ανενεργή ουρά του + <application>sendmail</application> και δεν θα παραδοθεί + ποτέ.</para> + </warning> + + <para>Για να απενεργοποιήσετε εντελώς το + <application>sendmail</application>, συμπεριλαμβανομένης και της + υπηρεσίας εξερχόμενων μηνυμάτων, χρησιμοποιήστε:</para> + + <programlisting>sendmail_enable="NO" +sendmail_submit_enable="NO" +sendmail_outbound_enable="NO" +sendmail_msp_queue_enable="NO"</programlisting> + + <para>στο <filename>/etc/rc.conf.</filename></para> + + <para>Αν θέλετε να απενεργοποιήσετε μόνο την υπηρεσία εισερχομένων + του <application>sendmail</application> θα πρέπει να θέσετε:</para> + + <programlisting>sendmail_enable="NO"</programlisting> + + <para>στο <filename>/etc/rc.conf</filename>. Περισσότερες πληροφορίες + για τις επιλογές εκκίνησης του <application>sendmail</application>, + διατίθενται από την αντίστοιχη σελίδα manual, + &man.rc.sendmail.8;.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Εκκίνηση του Νέου σας MTA κατά την Εκκίνηση</title> + + <para>Το νέο σας MTA θα ξεκινάει κατά την εκκίνηση, αν προσθέσετε μια + κατάλληλη γραμμή στο αρχείο <filename>/etc/rc.conf</filename>. Δείτε + το παρακάτω παράδειγμα για το + <application>postfix</application>:</para> + + <screen>&prompt.root; echo '<replaceable>postfix</replaceable>_enable="YES"' >> /etc/rc.conf</screen> + + <para>Το MTA θα ξεκινάει πλέον κατά την εκκίνηση.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Αντικαθιστώντας το <application>sendmail</application> από + Προεπιλεγμένο Mailer Συστήματος</title> + + <para>Το <application>sendmail</application> είναι τόσο γνωστό ως + στάνταρ λογισμικό στα συστήματα &unix;, ώστε πολλά άλλα προγράμματα + θεωρούν ότι είναι ήδη εγκατεστημένο και ρυθμισμένο. Για το λόγο αυτό, + πολλά εναλλακτικά MTA παρέχουν δικές τους συμβατές υλοποιήσεις του + <application>sendmail</application>. Οι υλοποιήσεις αυτές παρέχουν + παρόμοιο σύνολο εντολών, και μπορούν έτσι να χρησιμοποιηθούν ώστε να + αντικαταστήσουν <quote>απευθείας</quote> το + <application>sendmail</application>.</para> + + <para>Για το λόγο αυτό, αν χρησιμοποιείτε κάποιο εναλλακτικό mailer, θα + θέλετε να εξασφαλίσετε ότι άλλα προγράμματα που προσπαθούν να + εκτελέσουν τα τυπικά εκτελέσιμα του + <application>sendmail</application> όπως το + <filename>/usr/bin/sendmail</filename>, θα εκτελέσουν στην + πραγματικότητα τον επιλεγμένο σας mailer. Ευτυχώς, το &os; παρέχει + ένα σύστημα που καλείτε &man.mailwrapper.8; και το οποίο αναλαμβάνει + αυτή τη δουλειά για σας.</para> + + <para>Όταν το <application>sendmail</application> λειτουργεί όπως έχει + εγκατασταθεί αρχικά, θα βρείτε κάτι όπως το παρακάτω στο + <filename>/etc/mail/mailer.conf</filename>:</para> + + <programlisting>sendmail /usr/libexec/sendmail/sendmail +send-mail /usr/libexec/sendmail/sendmail +mailq /usr/libexec/sendmail/sendmail +newaliases /usr/libexec/sendmail/sendmail +hoststat /usr/libexec/sendmail/sendmail +purgestat /usr/libexec/sendmail/sendmail</programlisting> + + <para>Αυτό σημαίνει ότι όταν εκτελείται κάποια από αυτές τις + συνηθισμένες εντολές (όπως το ίδιο το <filename>sendmail</filename>), + το σύστημα στην πραγματικότητα εκτελεί ένα αντίγραφο του mailwrapper + που ονομάζεται <filename>sendmail</filename>, και το οποίο ελέγχει το + <filename>mailer.conf</filename> και εκτελεί το + <filename>/usr/libexec/sendmail/sendmail</filename> αντί αυτού. Το + σύστημα αυτό διευκολύνει ιδιαίτερα την αλλαγή των εκτελέσιμων που + εκτελούνται στην πραγματικότητα όταν γίνεται κλήση των προεπιλεγμένων + λειτουργιών του <filename>sendmail</filename>.</para> + + <para>Έτσι, αν θέλετε να εκτελείται το + <filename>/usr/local/supermailer/bin/sendmail-compat</filename> + αντί για το <application>sendmail</application>, θα μπορούσατε να + αλλάξετε το <filename>/etc/mail/mailer.conf</filename> ώστε να + γράφει:</para> + + <programlisting>sendmail /usr/local/supermailer/bin/sendmail-compat +send-mail /usr/local/supermailer/bin/sendmail-compat +mailq /usr/local/supermailer/bin/mailq-compat +newaliases /usr/local/supermailer/bin/newaliases-compat +hoststat /usr/local/supermailer/bin/hoststat-compat +purgestat /usr/local/supermailer/bin/purgestat-compat</programlisting> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ολοκληρώνοντας</title> + + <para>Μόλις έχετε ρυθμίσει τα πάντα όπως επιθυμείτε, μπορείτε είτε + να κάνετε kill τις διεργασίες του + <application>sendmail</application> που δεν χρειάζεστε πλέον και + να εκκινήσετε τις αντίστοιχες του νέου σας λογισμικού, ή απλώς να + κάνετε επανεκκίνηση. Η επανεκκίνηση θα σας δώσει επίσης την + ευκαιρία να βεβαιωθείτε ότι το σύστημα σας έχει ρυθμιστεί σωστά, + ώστε το νέο σας MTA να ξεκινάει αυτόματα σε κάθε εκκίνηση.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="mail-trouble"> + <title>Αντιμετώπιση Προβλημάτων</title> + <indexterm> + <primary>email</primary> + <secondary>troubleshooting</secondary> + </indexterm> + + <qandaset> + <qandaentry> + <question> + <para>Γιατί πρέπει να χρησιμοποιώ το πλήρες όνομα (FQDN) για + υπολογιστές που βρίσκονται στον τομέα μου;</para> + </question> + + <answer> + <para>Το πιο πιθανό είναι να διαπιστώσετε ότι ο υπολογιστής + βρίσκεται στην πραγματικότητα σε διαφορετικό τομέα. Για + παράδειγμα, αν βρίσκεστε στο + <hostid role="fqdn">foo.bar.edu</hostid> και θέλετε να + επικοινωνήσετε με ένα υπολογιστή με το όνομα + <hostid>mumble</hostid> στον τομέα <hostid + role="domainname">bar.edu</hostid>, θα πρέπει να αναφερθείτε + σε αυτόν με το πλήρες του όνομα, <hostid + role="fqdn">mumble.bar.edu</hostid>, αντί για απλώς + <hostid>mumble</hostid>.</para> + + <indexterm><primary>BIND</primary></indexterm> + <para>Παραδοσιακά, αυτό επιτρεπόταν από τους DNS resolvers του BIND. + Ωστόσο, η τρέχουσα έκδοση του <application>BIND</application> που + περιλαμβάνεται στο &os;, δεν παρέχει πλέον συντομεύσεις για + μη-πλήρη ονόματα τομέων, εκτός για τον τομέα στον οποίο βρίσκεστε. + Έτσι, ένας υπολογιστής με μη-πλήρες όνομα + <hostid>mumble</hostid> θα πρέπει να βρεθεί ως <hostid + role="fqdn">mumble.foo.bar.edu</hostid>, ή θα γίνει αναζήτηση + για αυτόν στο ριζικό τομέα.</para> + + <para>Η συμπεριφορά αυτή είναι διαφορετική από την προηγούμενη, όπου + η αναζήτηση συνεχιζόταν και στο <hostid + role="domainname">mumble.bar.edu</hostid>, και το <hostid + role="domainname">mumble.edu</hostid>. Ρίξτε μια ματιά στο + RFC 1535 για το λόγο που το παραπάνω θεωρείτε κακή πρακτική, ή + ακόμα και κενό ασφαλείας.</para> + + <para>Ένας τρόπος για να παρακάμψετε το πρόβλημα είναι να προσθέσετε + τη γραμμή: + <programlisting>search foo.bar.edu bar.edu</programlisting> + αντί για την προηγούμενη: + <programlisting>domain foo.bar.edu</programlisting> + στο αρχείο <filename>/etc/resolv.conf</filename>. Βεβαιωθείτε + ωστόσο ότι η σειρά αναζήτησης δεν πηγαίνει πέρα από το + <quote>όριο μεταξύ τοπικής και δημόσιας διαχείρισης</quote>, + όπως το αποκαλεί το RFC 1535.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <indexterm> + <primary>MX record</primary> + </indexterm> + + <qandaentry> + <question> + <para>Το <application>sendmail</application> δίνει το μήνυμα + <errorname>mail loops back to myself</errorname> (το mail + επιστρέφει στον εαυτό μου)</para> + </question> + + <answer> + <para>Η απάντηση σε αυτό, υπάρχει στο FAQ του + <application>sendmail</application> όπως φαίνεται παρακάτω:</para> + + <programlisting>Λαμβάνω αυτά τα μηνύματα λάθους: + +553 MX list for domain.net points back to relay.domain.net +554 <user@domain.net>... Local configuration error + +Πως μπορώ να λύσω το πρόβλημα; + +Έχετε ζητήσει το mail προς ένα τομέα (π.χ. το domain.net) να +προωθείται προς ένα συγκεκριμένο υπολογιστή (στην περίπτωση αυτή +το relay.domain.net) χρησιμοποιώντας μια εγγραφή MX, αλλά το +μηχάνημα αναμετάδοσης (relay) δεν αναγνωρίζει τον εαυτό του ως +domain.net. Προσθέστε το domain.net στο /etc/mail/local-host-names +[είναι γνωστό ως /etc/sendmail.cw πριν την έκδοση 8.10] +(αν χρησιμοποιείτε το FEATURE(use_cw_file)), διαφορετικά προσθέστε το +<quote>Cw domain.net</quote> στο /etc/mail/sendmail.cf.</programlisting> + + <para>Μπορείτε να βρείτε το FAQ του + <application>sendmail</application> στη διεύθυνση + <ulink url="http://www.sendmail.org/faq/"></ulink>, και συνίσταται + να το διαβάσετε αν θέλετε να <quote>πειράξετε</quote> τις + ρυθμίσεις του mail σας.</para> + </answer> + </qandaentry> + + <indexterm><primary>PPP</primary></indexterm> + <qandaentry> + <question> + <para>Πως μπορώ να εκτελέσω εξυπηρετητή mail σε υπολογιστή που + συνδέεται μέσω επιλογικής σύνδεσης PPP;</para> + </question> + + <answer> + <para>Θέλετε να συνδέσετε ένα &os; μηχάνημα σε ένα τοπικό δίκτυο + (LAN) στο Internet. Το &os; μηχάνημα θα γίνει πύλη ταχυδρομείου + για το LAN. Η σύνδεση PPP δεν είναι αποκλειστική.</para> + + <indexterm><primary>UUCP</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>MX record</primary> + </indexterm> + + <para>Υπάρχουν τουλάχιστον δύο τρόποι για να το κάνετε αυτό. Ο ένας + είναι με τη χρήση UUCP.</para> + + <para>Ένας άλλος τρόπος είναι να βάλετε ένα εξυπηρετητή Internet ο + οποίος έχει συνεχή σύνδεση, να σας παρέχει υπηρεσία δευτερεύοντος + MX για τον τομέα σας. Για παράδειγμα, αν ο τομέας της εταιρίας + σας είναι <hostid role="domainname">example.com</hostid> και ο + παροχέας σας Internet έχει ορίσει το + <hostid role="domainname">example.net</hostid> να παρέχει + υπηρεσίες δευτερεύοντος MX για τον τομέα σας:</para> + + <programlisting>example.com. MX 10 example.com. + MX 20 example.net.</programlisting> + + <para>Μόνο ένας υπολογιστής μπορεί να καθοριστεί ως τελικός + παραλήπτης (προσθέστε το <literal>Cw example.com</literal> στο + αρχείο <filename>/etc/mail/sendmail.cf</filename> στο + <hostid role="domainname">example.com</hostid>).</para> + + <para>Όταν το μηχάνημα που στέλνει μέσω του + <command>sendmail</command> προσπαθεί να παραδώσει το mail θα + προσπαθήσει να συνδεθεί στο δικό σας + (<hostid role="domainname">example.com</hostid>) μέσω της σύνδεσης + modem. Το πιο πιθανό είναι ότι δεν θα τα καταφέρει, γιατί δεν + θα είστε συνδεμένος εκείνη τη στιγμή. Το + <application>sendmail</application> θα το παραδώσει αυτόματα στην + υπηρεσία δευτερεύοντος MX, π.χ. τον παροχέα σας Internet + (<hostid role="domainname">example.net</hostid>). Το δευτερεύον + MX θα προσπαθεί περιοδικά να συνδεθεί στο μηχάνημα σας και να + παραδώσει το mail στον κύριο εξυπηρετητή MX + (<hostid role="domainname">example.com</hostid>).</para> + + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάτι όπως το παρακάτω ως script + εισόδου:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +# Put me in /usr/local/bin/pppmyisp +( sleep 60 ; /usr/sbin/sendmail -q ) & +/usr/sbin/ppp -direct pppmyisp</programlisting> + + <para>Αν πρόκειται να χρησιμοποιήσετε χωριστό script για την είσοδο + κάποιου χρήστη, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αντί για το παραπάνω + το <command>sendmail -qRexample.com</command> στο script. Αυτό + θα εξαναγκάσει την άμεση επεξεργασία όλου του mail στην ουρά για + το <hostid role="domainname">example.com</hostid>.</para> + + <para>Πιο λεπτομερής περιγραφή της κατάστασης φαίνεται + παρακάτω:</para> + + <para>Μήνυμα από την &a.isp;.</para> + + <programlisting>> παρέχουμε δευτερεύον MX για ένα πελάτη. Ο πελάτης συνδέεται στις +> υπηρεσίες μας αρκετές φορές τη μέρα αυτόματα, για να λαμβάνει τα email του +> στο πρωτεύον του MX (Δεν καλούμε την τοποθεσία του όταν λαμβάνουμε email +> για τον τομέα του). Το sendmail μας στέλνει το mailqueue κάθε 30 λεπτά. +> Τη δεδομένη στιγμή θα πρέπει να μείνει συνδεμένος για 30 λεπτά, +> για να είναι βέβαιος ότι όλο το email του θα έχει +> παραδοθεί στον πρωτεύοντα MX. +> +> Υπάρχει κάποια εντολή που να εξαναγκάσει το sendmail να στείλει +> όλα τα mails άμεσα; Ο χρήστης φυσικά δεν έχει δικαιώματα +> root στο μηχάνημα μας. + +Στην ενότητα <quote>privacy flags</quote> του sendmail.cf, υπάρχει ένας +ορισμός Opgoaway,restrictqrun + +Αφαιρέστε το restrictqrun για να επιτρέψετε σε μη-root χρήστες να ξεκινήσουν +την επεξεργασία της ουράς. +Μπορεί επίσης να θέλετε να αναδιατάξετε τα MX. Είμαστε το 1ο MX για αυτού +του είδους τους πελάτες, και έχουμε ορίσει: + +# If we are the best MX for a host, try directly instead of generating +# local config error. +OwTrue + +Με τον τρόπο αυτό, ένα απομακρυσμένο site θα παραδίδει απευθείας σε σας, +χωρίς να προσπαθεί τη σύνδεση με το χρήστη. Έπειτα τα στέλνετε στον +πελάτη σας. Αυτό λειτουργεί μόνο για <quote>μηχανήματα</quote>, και έτσι +χρειάζεται να βάλετε τον πελάτη σας να ονομάσει το μηχάνημα του mail +<quote>customer.com</quote> και επίσης +<quote>hostname.customer.com</quote> στο DNS. Απλώς προσθέστε μια εγγραφή +τύπου A στο DNS για το <quote>customer.com</quote>.</programlisting> + </answer> + </qandaentry> + + <qandaentry> + <question> + <para>Γιατί λαμβάνω συνέχεια μηνύματα λάθους <errorname>Relaying + Denied</errorname> όταν στέλνω mail από άλλους + υπολογιστές;</para> + </question> + + <answer> + <para>Στις προεπιλεγμένες εγκαταστάσεις του &os;, το + <application>sendmail</application> είναι ρυθμισμένο να + στέλνει mail μόνο από τον υπολογιστή στον οποίο εκτελείται. + Για παράδειγμα, αν υπάρχει διαθέσιμος διακομιστής + <acronym>POP</acronym>, οι χρήστες θα μπορούν να ελέγχουν το + mail τους από το σχολείο, το γραφείο, ή άλλη απομακρυσμένη + τοποθεσία, αλλά θα εξακολουθούν να μην μπορούν να στείλουν + προς εξωτερικές διευθύνσεις. Τυπικά, λίγο μετά από μια απόπειρα + αποστολής, θα σταλεί ένα email από τον + <application>MAILER-DAEMON</application> με το μήνυμα λάθους + <errorname>5.7 Relaying Denied</errorname>.</para> + + <para>Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να ξεπεράσετε το πρόβλημα. + Ο πλέον απλός είναι να βάλετε τη διεύθυνση του ISP σας σε + ένα αρχείο relay-domains, + <filename>/etc/mail/relay-domains</filename>. Ένας γρήγορος + τρόπος για να το κάνετε αυτό είναι:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>echo "your.isp.example.com" > /etc/mail/relay-domains</userinput></screen> + + <para>Αφού δημιουργήσετε ή επεξεργαστείτε αυτό το αρχείο, θα + πρέπει να επανεκκινήσετε το + <application>sendmail</application>. Αυτό δουλεύει μια χαρά + αν είστε διαχειριστής εξυπηρετητή και δεν επιθυμείτε να + στέλνετε mail τοπικά, ή αν θέλετε να χρησιμοποιήσετε ένα + σύστημα τύπου point και click σε ένα + άλλο μηχάνημα ή ακόμα και σε άλλο ISP. Είναι επίσης πολύ + χρήσιμο αν έχετε ρυθμίσει μόνο ένα ή δύο λογαριασμούς mail. + Αν θέλετε να προσθέσετε μεγαλύτερο αριθμό διευθύνσεων, μπορείτε + απλώς να ανοίξετε αυτό το αρχείο με τον επιθυμητό συντάκτη + κειμένου, και να προσθέσετε όλους τους τομείς, ένα σε κάθε + γραμμή:</para> + + <programlisting>your.isp.example.com +other.isp.example.net +users-isp.example.org +www.example.org</programlisting> + + <para>Τώρα, οποιαδήποτε αποστολή mail από το σύστημα σας + από οποιοδήποτε υπολογιστή αυτής της λίστας (με την + προϋπόθεσή ο χρήστης να έχει λογαριασμό στο σύστημα σας), θα + είναι επιτυχής. Πρόκειται για ένα πολύ καλό τρόπο να + επιτρέψετε στους χρήστες να στέλνουν mail από το σύστημα σας + μέσω απομακρυσμένης σύνδεσης, χωρίς να επιτρέπετε σε άλλους να + στέλνουν SPAM μέσω του συστήματος σας.</para> + </answer> + </qandaentry> + </qandaset> + </sect1> + + <sect1 id="mail-advanced"> + <title>Προχωρημένα Θέματα</title> + + <para>Η ακόλουθη ενότητα καλύπτει πιο προχωρημένα θέματα, όπως τη ρύθμιση + του mail και ρυθμίσεις για ένα ολόκληρο τομέα.</para> + + <sect2 id="mail-config"> + <title>Βασικές Ρυθμίσεις</title> + <indexterm> + <primary>email</primary> + <secondary>configuration</secondary> + </indexterm> + + <para>Χωρίς να χρειαστεί να κάνετε καμιά ρύθμιση, θα μπορείτε να + στείλετε mail προς εξωτερικούς υπολογιστές, αρκεί να έχετε ρυθμίσει + το <filename>/etc/resolv.conf</filename> ή να εκτελείτε το δικό + σας εξυπηρετητή DNS. Αν θέλετε να παραλαμβάνετε mail για τον + υπολογιστή σας στο δικό σας <application>sendmail</application> MTA, + υπάρχουν δύο μέθοδοι:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Μπορείτε να έχετε δικό σας τομέα και δικό σας εξυπηρετητή + DNS για τον τομέα σας. Για παράδειγμα, <hostid + role="domainname">FreeBSD.org</hostid></para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να παραλαμβάνετε mail απευθείας στο μηχάνημα σας. Αυτό + γίνεται αν το mail παραδίδεται απευθείας στον υπολογιστή σας, + χρησιμοποιώντας τον όνομα του (πρέπει να βρίσκεται στο DNS). + Για παράδειγμα, + <hostid role="fqdn">example.FreeBSD.org</hostid>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <indexterm><primary>SMTP</primary></indexterm> + <para>Όποια επιλογή από τις παραπάνω και να κάνατε, για να είναι δυνατή + η παραλαβή mail απευθείας στον υπολογιστή σας, θα πρέπει να έχετε + μόνιμη στατική διεύθυνση IP (όχι δυναμική, όπως είναι οι περισσότερες + επιλογικές συνδέσεις PPP). Αν βρίσκεστε πίσω από κάποιο firewall, + θα πρέπει να επιτρέπει τη διακίνηση SMTP προς εσάς. Αν θέλετε να + λαμβάνετε mail απευθείας στον υπολογιστή σας, θα πρέπει να + εξασφαλίσετε <emphasis>ένα</emphasis> από τα παρακάτω:</para> + + <itemizedlist> + <indexterm><primary>MX record</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Να βεβαιωθείτε ότι η εγγραφή MX (με το χαμηλότερο αριθμό) + στο DNS σας, δείχνει προς τη διεύθυνση IP του + μηχανήματος σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχει καμιά εγγραφή MX στο DNS για + τον υπολογιστή σας.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Όποιο από τα παραπάνω και αν κάνετε, θα μπορείτε να λαμβάνετε + mail απευθείας στον υπολογιστή σας.</para> + + <para>Δοκιμάστε αυτό:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>hostname</userinput> +example.FreeBSD.org +&prompt.root; <userinput>host example.FreeBSD.org</userinput> +example.FreeBSD.org has address 204.216.27.XX</screen> + + <para>Αν βλέπετε το παραπάνω, το mail που κατευθύνεται απευθείας στο + <email role="nolink">yourlogin@example.FreeBSD.org</email> θα πρέπει + να λαμβάνεται χωρίς προβλήματα (θεωρώντας ότι το + <application>sendmail</application> εκτελείτε σωστά στον υπολογιστή + <hostid role="fqdn">example.FreeBSD.org</hostid>).</para> + + <para>Αν αντί για αυτό δείτε κάτι σαν το παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>host example.FreeBSD.org</userinput> +example.FreeBSD.org has address 204.216.27.XX +example.FreeBSD.org mail is handled (pri=10) by hub.FreeBSD.org</screen> + + <para>Όλο το mail που κατευθύνεται προς τον υπολογιστή σας (<hostid + role="fqdn">example.FreeBSD.org</hostid>) θα καταλήξει να + συλλέγεται στο <hostid>hub</hostid> με το ίδιο όνομα χρήστη, αντί να + σταλεί απευθείας στο μηχάνημα σας.</para> + + <para>Τις παραπάνω πληροφορίες, τις χειρίζεται ο δικός σας εξυπηρετητής + DNS. Η εγγραφή DNS που περιέχει τις πληροφορίες δρομολόγησης για το + mail, είναι η <emphasis>M</emphasis>ail e<emphasis>X</emphasis>change. + Αν δεν υπάρχει εγγραφή MX, το mail θα παραδίδεται απευθείας στον + υπολογιστή μέσω της IP διεύθυνσης του.</para> + + <para>Η καταχώριση MX για τον <hostid + role="fqdn">freefall.FreeBSD.org</hostid> έμοιαζε κάποια στιγμή με + την παρακάτω:</para> + + <programlisting>freefall MX 30 mail.crl.net +freefall MX 40 agora.rdrop.com +freefall MX 10 freefall.FreeBSD.org +freefall MX 20 who.cdrom.com</programlisting> + + <para>Όπως μπορείτε να δείτε, ο <hostid>freefall</hostid> είχε πολλές + καταχωρήσεις MX. Η καταχώρηση με τον μικρότερο αριθμό, είναι ο + υπολογιστής που λαμβάνει το mail απευθείας, αν είναι διαθέσιμος. + Αν για κάποιο λόγο δεν είναι προσβάσιμος, οι άλλοι (που ορισμένες + φορές καλούνται <quote>backup MXes</quote>) δέχονται τα μηνύματα + προσωρινά και τα μεταβιβάζουν σε κάποιο υπολογιστή με χαμηλότερη + αρίθμηση, μόλις γίνει διαθέσιμος. Τελικά τα μηνύματα καταλήγουν + στον υπολογιστή με το μικρότερο αριθμό.</para> + + <para>Οι εναλλακτικές τοποθεσίες MX, θα πρέπει να χρησιμοποιούν + διαφορετικές γραμμές για τη σύνδεση τους με το Internet. Αυτή είναι + η καλύτερη λύση. Ο παροχέας σας ή κάποιο άλλο φιλικό site, δεν + θα έχουν κανένα πρόβλημα να σας παρέχουν αυτή την υπηρεσία.</para> + </sect2> + + <sect2 id="mail-domain"> + <title>Mail για τον Τομέα Σας</title> + + <para>Για να δημιουργήσετε ένα <quote>mailhost</quote> (δηλ. ένα + εξυπηρετητή mail) θα πρέπει οποιοδήποτε mail στέλνεται προς κάποιο + σταθμό εργασίας, να λαμβάνεται σε αυτόν. Βασικά θα θέλετε να + <quote>διεκδικείτε</quote> οποιοδήποτε mail που κατευθύνεται προς + οποιοδήποτε όνομα μηχανήματος του τομέα σας (στην περίπτωση μας το + <hostid role="fqdn">*.FreeBSD.org</hostid>) και να το ανακατευθύνετε + προς τον εξυπηρετητή mail, ώστε οι χρήστες σας να μπορούν να λάβουν + το mail τους από τον κεντρικό εξυπηρετητή.</para> + + <indexterm><primary>DNS</primary></indexterm> + <para>Για ευκολία, θα πρέπει να έχετε ένα λογαριασμό χρήστη με το ίδιο + <emphasis>όνομα χρήστη</emphasis> και στα δύο μηχανήματα. + Χρησιμοποιήστε για το σκοπό αυτό την εντολή &man.adduser.8;.</para> + + <para>Ο mailhost που θα χρησιμοποιήσετε, πρέπει να είναι το καθορισμένο + μηχάνημα για την ανταλλαγή μηνυμάτων για κάθε σταθμό εργασίας του + δικτύου. Αυτό γίνεται στις ρυθμίσεις DNS με τον ακόλουθο + τρόπο:</para> + + <programlisting>example.FreeBSD.org A 204.216.27.XX ; Workstation + MX 10 hub.FreeBSD.org ; Mailhost</programlisting> + + <para>Με τον τρόπο αυτό, το mail που κατευθύνεται προς κάποιο σταθμό + εργασίας θα ανακατευθυνθεί προς το mailhost, άσχετα με το που δείχνει + η εγγραφή τύπου Α. Το mail στέλνεται προς τον υπολογιστή MX.</para> + + <para>Δεν μπορείτε να κάνετε το παραπάνω, αν δεν εκτελείτε το δικό σας + εξυπηρετητή DNS. Αν αυτό δεν συμβαίνει, και δεν μπορείτε να το + αλλάξετε, συνεννοηθείτε με τον παροχέα σας (ISP) ή με όποιον σας + παρέχει υπηρεσίες DNS.</para> + + <para>Αν παρέχετε υπηρεσίες εικονικού ταχυδρομείου, οι παρακάτω + πληροφορίες θα σας φανούν χρήσιμες. Για το παράδειγμα μας, θα + υποθέσουμε ότι έχετε ένα πελάτη με το δικό του τομέα, στην περίπτωση + μας το <hostid role="domainname">customer1.org</hostid>, και θέλετε + όλο το mail για το <hostid role="domainname">customer1.org</hostid> + να στέλνεται στο δικό σας mailhost, <hostid + role="fqdn">mail.myhost.com</hostid>. Η καταχώριση σας στο DNS θα + μοιάζει με την παρακάτω:</para> + + <programlisting>customer1.org MX 10 mail.myhost.com</programlisting> + + <para>Σημειώστε ότι <emphasis>δεν χρειάζεστε</emphasis> εγγραφή τύπου Α + για το <hostid role="domainname">customer1.org</hostid> αν θέλετε + απλώς να χειρίζεστε email για αυτό τον τομέα.</para> + + <note> + <para>Να έχετε υπόψη σας ότι δεν θα μπορείτε να κάνετε ping το <hostid + role="domainname">customer1.org</hostid> αν δεν υπάρχει για αυτό + εγγραφή τύπου Α.</para> + </note> + + <para>Το τελευταίο πράγμα που πρέπει να κάνετε, είναι να ορίσετε στο + <application>sendmail</application> που εκτελείται στο δικό σας + mailhost, για ποιους τομείς ή / και μηχανήματα θα δέχεται mail. + Υπάρχουν μερικοί διαφορετικοί τρόποι για να γίνει αυτό. Μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε έναν από τους παρακάτω:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Προσθέστε τα μηχανήματα στο αρχείο + <filename>/etc/mail/local-host-names</filename> αν χρησιμοποιείτε + τη δυνατότητα <literal>FEATURE(use_cw_file)</literal>. + Αν χρησιμοποιείτε κάποια έκδοση του + <application>sendmail</application> πριν την 8.10, το αρχείο είναι + το <filename>/etc/sendmail.cw</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Προσθέστε μια γραμμή <literal>Cwyour.host.com</literal> στο + αρχείο σας <filename>/etc/sendmail.cf</filename> ή στο αρχείο + <filename>/etc/mail/sendmail.cf</filename> αν χρησιμοποιείτε + την έκδοση 8.10 του <application>sendmail</application> ή κάποια + μεταγενέστερη.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="SMTP-UUCP"> + <title>SMTP με UUCP</title> + + <para>Η προεπιλεγμένη ρύθμιση του <application>sendmail</application> + που έρχεται με το &os;, προορίζεται για δικτυακές τοποθεσίες που είναι + απευθείας συνδεδεμένες στο Internet. Σε περιπτώσεις που είναι + επιθυμητή η ανταλλαγή email μέσω UUCP, θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί + διαφορετικό αρχείο ρυθμίσεων για το + <application>sendmail</application>.</para> + + <para>Η χειροκίνητη ρύθμιση του αρχείου + <filename>/etc/mail/sendmail.cf</filename> ανήκει στα προχωρημένα + θέματα. Η έκδοση 8 του <application>sendmail</application> παράγει + αρχεία ρυθμίσεων μέσω του προεπεξεργαστή &man.m4.1;, όπου οι ρυθμίσεις + γίνονται σε ένα ανώτερο επίπεδο αφαίρεσης. Μπορείτε να βρείτε τα + αρχεία ρύθμισης του&man.m4.1; στον κατάλογο + <filename>/usr/share/sendmail/cf</filename>. Διαβάστε το + <filename>README</filename> στον κατάλογο <filename>cf</filename> + για μια βασική εισαγωγή στις ρυθμίσεις του &man.m4.1;.</para> + + <para>Ο καλύτερος τρόπος για την παράδοση mail μέσω του UUCP, είναι με + την χρήση της δυνατότητας <literal>mailertable</literal>. Παράγεται με + αυτό τον τρόπο μια βάση δεδομένων που μπορεί να χρησιμοποιήσει το + <application>sendmail</application> για να πάρει αποφάσεις σχετικά + με την δρομολόγηση.</para> + + <para>Θα πρέπει αρχικά να δημιουργήσετε το αρχείο + <filename>.mc</filename>. Θα βρείτε μερικά παραδείγματα στον κατάλογο + <filename>/usr/share/sendmail/cf/cf</filename>. + Υποθέτοντας ότι έχετε ονομάσει το αρχείο σας + <filename>foo.mc</filename>, το μόνο που χρειάζεται να κάνετε για να + το μετατρέψετε σε ένα έγκυρο αρχείο <filename>sendmail.cf</filename> + είναι:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /etc/mail</userinput> +&prompt.root; <userinput>make foo.cf</userinput> +&prompt.root; <userinput>cp foo.cf /etc/mail/sendmail.cf</userinput></screen> + + <para>Ένα τυπικό αρχείο <filename>.mc</filename> θα δείχνει όπως το + παρακάτω:</para> + + <programlisting>VERSIONID(`<replaceable>Your version number</replaceable>') OSTYPE(bsd4.4) + +FEATURE(accept_unresolvable_domains) +FEATURE(nocanonify) +FEATURE(mailertable, `hash -o /etc/mail/mailertable') + +define(`UUCP_RELAY', <replaceable>your.uucp.relay</replaceable>) +define(`UUCP_MAX_SIZE', 200000) +define(`confDONT_PROBE_INTERFACES') + +MAILER(local) +MAILER(smtp) +MAILER(uucp) + +Cw <replaceable>your.alias.host.name</replaceable> +Cw <replaceable>youruucpnodename.UUCP</replaceable></programlisting> + + <para>Οι γραμμές που περιέχουν τις δυνατότητες + <literal>accept_unresolvable_domains</literal>, + <literal>nocanonify</literal>, and + <literal>confDONT_PROBE_INTERFACES</literal> θα αποτρέψουν τη χρήση + του DNS κατά την παράδοση του mail. Η οδηγία + <literal>UUCP_RELAY</literal> απαιτείται για την υποστήριξη παράδοσης + μέσω του UUCP. Απλώς τοποθετήστε εκεί ένα όνομα μηχανήματος στο + Internet που να μπορεί να χειριστεί διευθύνσεις ψευδο-τομέων .UUCP. + Το πιο πιθανό είναι να βάλετε εκεί τον αναμεταδότη (relay) για mail + που παρέχει ο ISP σας.</para> + + <para>Έχοντας κάνει το παραπάνω, θα χρειαστείτε ένα αρχείο + <filename>/etc/mail/mailertable</filename>. Αν έχετε μόνο μια σύνδεση + με τον έξω κόσμο που χρησιμοποιείται για όλα σας τα mail, το παρακάτω + αρχείο είναι επαρκές:</para> + + <programlisting># +# makemap hash /etc/mail/mailertable.db < /etc/mail/mailertable +. uucp-dom:<replaceable>your.uucp.relay</replaceable></programlisting> + + <para>Ένα πιο πολύπλοκο παράδειγμα θα μοιάζει με το παρακάτω:</para> + + <programlisting># +# makemap hash /etc/mail/mailertable.db < /etc/mail/mailertable +# +horus.interface-business.de uucp-dom:horus +.interface-business.de uucp-dom:if-bus +interface-business.de uucp-dom:if-bus +.heep.sax.de smtp8:%1 +horus.UUCP uucp-dom:horus +if-bus.UUCP uucp-dom:if-bus +. uucp-dom:</programlisting> + + + <para>Οι τρεις πρώτες γραμμές χειρίζονται ειδικές περιπτώσεις, όπου το + mail που απευθύνεται σε κάποιο τομέα δεν θα πρέπει να σταλθεί στην + προεπιλεγμένη διαδρομή, αλλά αντίθετα σε κάποιο γειτονικό UUCP + προκειμένου να <quote>συντομευθεί</quote> το μονοπάτι παράδοσης. + Η επόμενη γραμμή χειρίζεται το mail προς τον τοπικό τομέα Ethernet, + όπου είναι δυνατή η παράδοση μέσω SMTP. Τέλος, οι γειτονικοί UUCP + αναφέρονται με γραφή ψευδο-τομέων UUCP ώστε να επιτρέπεται σε κάποιον + <literal><replaceable>uucp-neighbor + </replaceable>!<replaceable>recipient</replaceable></literal> + να παρακάμψει τους προεπιλεγμένους κανόνες. Η τελευταία γραμμή είναι + πάντα μια μοναδική τελεία, η οποία ταιριάζει με οτιδήποτε άλλο, με + παράδοση UUCP σε ένα γειτονικό UUCP ο οποίος ενεργεί ως γενική πύλη + mail προς τον υπόλοιπο κόσμο. Όλα τα ονόματα υπολογιστών που + βρίσκονται μετά το <literal>uucp-dom:</literal> θα πρέπει να είναι + έγκυροι UUCP γείτονες, όπως μπορείτε να βεβαιώσετε χρησιμοποιώντας + το <literal>uuname</literal>.</para> + + <para>Σας υπενθυμίζουμε ότι αυτό το αρχείο πρέπει να μετατραπεί σε μια + βάση δεδομένων DBM πριν χρησιμοποιηθεί. Μπορείτε να βάλετε τη γραμμή + εντολών που απαιτείται για να επιτευχθεί αυτό ως σχόλιο στην αρχή + του αρχείου <filename>mailertable</filename>. Πρέπει πάντοτε να + εκτελείτε αυτή την εντολή κάθε φορά που αλλάζετε το αρχείο + <filename>mailertable</filename>.</para> + + <para>Μια τελευταία υπόδειξη: αν δεν είστε βέβαιοι για το αν θα + λειτουργήσει κάποια συγκεκριμένη δρομολόγηση mail, θυμηθείτε την επιλογή + <option>-bt</option> του <application>sendmail</application>. Αυτή + ξεκινάει το <application>sendmail</application> σε + <emphasis>κατάσταση δοκιμής διευθύνσεων</emphasis>. Απλώς γράψτε + <literal>3,0</literal>, ακολουθούμενο από τη διεύθυνση που θέλετε να + ελέγξετε για δρομολόγηση mail. Η τελευταία γραμμή θα σας πει τον + εσωτερικό αντιπρόσωπο mail που χρησιμοποιήθηκε, τη διεύθυνση προορισμού + με την οποία κλήθηκε, καθώς και την (πιθανώς μεταφρασμένη) διεύθυνση. + Μπορείτε να βγείτε από αυτή την κατάσταση, πληκτρολογώντας + <keycombo action="simul"><keycap>Ctrl</keycap><keycap>D</keycap></keycombo>.</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>sendmail -bt</userinput> +ADDRESS TEST MODE (ruleset 3 NOT automatically invoked) +Enter <ruleset> <address> +<prompt>></prompt> <userinput>3,0 foo@example.com</userinput> +canonify input: foo @ example . com +... +parse returns: $# uucp-dom $@ <replaceable>your.uucp.relay</replaceable> $: foo < @ example . com . > +<prompt>></prompt> <userinput>^D</userinput></screen> + </sect1> + + <sect1 id="outgoing-only"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Bill</firstname> + <surname>Moran</surname> + <contrib>Συνεισφορά από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Ρύθμιση Εξυπηρετητή Μόνο για Αποστολή</title> + + <para>Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις, που μπορεί να θέλετε μόνο να στέλνετε + mail μέσω κάποιου αναμεταδότη. Μερικά παραδείγματα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Ο υπολογιστής σας χρησιμοποιείται ως desktop, αλλά θέλετε να + χρησιμοποιήσετε προγράμματα όπως το &man.send-pr.1;. Για να γίνει + αυτό θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε τον αναμεταδότη mail που παρέχει + ο ISP σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ο υπολογιστής σας είναι ένας εξυπηρετητής που δεν χειρίζεται το + mail τοπικά, αλλά χρειάζεται να το δώσει εξ' ολοκλήρου σε κάποιο + αναμεταδότη για επεξεργασία.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Οποιοδήποτε σχεδόν <acronym>MTA</acronym> είναι ικανό να καλύψει + τον παραπάνω ρόλο. Δυστυχώς, μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να + ρυθμίσετε σωστά ένα πλήρες <acronym>MTA</acronym> ώστε απλώς να + στέλνει το mail προς αναμετάδοση. Προγράμματα όπως το + <application>sendmail</application> και το + <application>postfix</application> είναι υπερβολικά μεγάλα για αυτή + τη δουλειά.</para> + + <para>Επιπρόσθετα, αν χρησιμοποιείτε κάποια συνηθισμένη υπηρεσία + πρόσβασης στο Internet, η συμφωνία με την εταιρία παροχής μπορεί να + σας απαγορεύει να εκτελείτε το δικό σας + <quote>εξυπηρετητή mail</quote>.</para> + + <para>Ο ευκολότερος τρόπος για να εκπληρώσετε αυτές τις ανάγκες είναι + να εγκαταστήσετε το port <filename role="package">mail/ssmtp</filename> + Εκτελέστε τις ακόλουθες εντολές ως <username>root</username>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/mail/ssmtp</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install replace clean</userinput></screen> + + <para>Μετά την εγκατάσταση, το + <filename role="package">mail/ssmtp</filename> μπορεί να ρυθμιστεί με + ένα αρχείο τεσσάρων μόλις γραμμών, το οποίο βρίσκεται στο + <filename>/usr/local/etc/ssmtp/ssmtp.conf</filename>:</para> + + <programlisting>root=yourrealemail@example.com +mailhub=mail.example.com +rewriteDomain=example.com +hostname=_HOSTNAME_</programlisting> + + <para>Βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείτε την πραγματική διεύθυνση email για + τον <username>root</username>. Βάλτε τον αναμεταδότη mail του ISP σας + στη θέση <hostid role="fqdn">mail.example.com</hostid> (μερικοί ISP τον + ονομάζουν <quote>εξυπηρετητή εξερχόμενου ταχυδρομείου</quote> ή + <quote>εξυπηρετητή SMTP</quote>).</para> + + <para>Βεβαιωθείτε ότι έχετε απενεργοποιήσει πλήρως το + <application>sendmail</application>, ακόμα και την υπηρεσία εξερχόμενων + μηνυμάτων. Δείτε το + <xref linkend="mail-disable-sendmail"> για λεπτομέρειες.</para> + + <para>Υπάρχουν κάποιες ακόμα διαθέσιμες επιλογές στο + <filename role="package">mail/ssmtp</filename>. Δείτε το παράδειγμα του + αρχείου ρυθμίσεων στο <filename>/usr/local/etc/ssmtp</filename> ή τη + σελίδα manual του <application>ssmtp</application> για περισσότερα + παραδείγματα και πληροφορίες.</para> + + <para>Ρυθμίζοντας το <application>ssmtp</application> με αυτό τον τρόπο, + θα είναι δυνατή η σωστή λειτουργία οποιουδήποτε λογισμικού στον + υπολογιστή σας που χρειάζεται να στείλει mail. Επίσης δεν παραβιάζεται + με αυτό τον τρόπο η άδεια χρήσης του ISP σας και δεν μπορεί ο + υπολογιστής σας να παραβιαστεί και να χρησιμοποιηθεί για την αποστολή + ανεπιθύμητων μηνυμάτων (spam).</para> + </sect1> + + <sect1 id="SMTP-dialup"> + <title>Χρησιμοποιώντας το Mail Μέσω Επιλογικής (Dialup) Σύνδεσης</title> + + <para>Αν έχετε στατική διεύθυνση IP, δεν θα χρειαστεί να αλλάξετε καμιά + από τις προεπιλογές. Ρυθμίστε το όνομα του υπολογιστή σας ώστε να + ταιριάζει με αυτό που σας έχει οριστεί για το Internet, και το + <application>sendmail</application> θα κάνει τα υπόλοιπα.</para> + + <para>Αν λαμβάνετε δυναμική IP και χρησιμοποιείτε επιλογική PPP σύνδεση + με το Internet, πιθανόν διαθέτετε μια θυρίδα ταχυδρομείου (mailbox) + στον εξυπηρετητή mail του παροχέα σας. Ας υποθέσουμε ότι ο τομέας του + ISP σας είναι <hostid role="domainname">example.net</hostid>, και ότι + το όνομα χρήστη σας είναι <username>user</username>, το μηχάνημα σας + λέγεται <hostid role="fqdn">bsd.home</hostid>, και ο ISP σας, σας έχει + πει ότι μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το + <hostid role="fqdn">relay.example.net</hostid> ως αναμεταδότη για + το mail.</para> + + <para>Για να μπορέσετε να λάβετε mail από τη θυρίδα σας, θα χρειαστείτε + κάποιο αντιπρόσωπο ανάληψης (retrieval agent). Το βοηθητικό πρόγραμμα + <application>fetchmail</application> είναι μια καλή επιλογή, καθώς + υποστηρίζει πολλά διαφορετικά πρωτόκολλα. Το πρόγραμμα αυτό είναι + διαθέσιμο ως πακέτο ή από την Συλλογή των Ports + (<filename role="package">mail/fetchmail</filename>). Συνήθως, ο + <acronym>ISP</acronym> σας θα παρέχει την υπηρεσία + <acronym>POP</acronym>. Αν χρησιμοποιείτε <acronym>PPP</acronym> + χρήστη, μπορείτε να κατεβάσετε αυτόματα το mail σας μετά την + αποκατάσταση της σύνδεσης σας, χρησιμοποιώντας την ακόλουθη καταχώριση + στο <filename>/etc/ppp/ppp.linkup</filename>:</para> + + <programlisting>MYADDR: +!bg su user -c fetchmail</programlisting> + + <para>Αν χρησιμοποιείτε το <application>sendmail</application> (όπως + φαίνεται παρακάτω) για να παραδώσετε mail σε μη-τοπικούς λογαριασμούς, + πιθανόν να θέλετε το <application>sendmail</application> να + επεξεργάζεται την ουρά του mail αμέσως μετά την αποκατάσταση της + σύνδεσης. Για να το κάνετε αυτό, βάλτε την παρακάτω εντολή αμέσως μετά + την εντολή <command>fetchmail</command> στο αρχείο + <filename>/etc/ppp/ppp.linkup</filename>:</para> + + <programlisting> !bg su user -c "sendmail -q"</programlisting> + + <para>Ας υποθέσουμε ότι υπάρχει ένας λογαριασμός για τον + <username>user</username> στον <hostid + role="fqdn">bsd.home</hostid>. Στον προσωπικό κατάλογο του + <username>user</username> στο <hostid + role="fqdn">bsd.home</hostid>, δημιουργήστε ένα αρχείο + <filename>.fetchmailrc</filename>:</para> + + <programlisting>poll example.net protocol pop3 fetchall pass MySecret</programlisting> + + <para>Το αρχείο αυτό δεν θα πρέπει να είναι αναγνώσιμο από κανένα, εκτός + από τον <username>user</username>, καθώς περιέχει τον κωδικό + <literal>MySecret</literal>.</para> + + <para>Για να μπορείτε να στείλετε mail με τη σωστή επικεφαλίδα + <literal>from:</literal>, θα πρέπει να ρυθμίσετε το + <application>sendmail</application> να χρησιμοποιεί το + <email>user@example.net</email> αντί για το + <email role="nolink">user@bsd.home</email>. Ίσως επίσης να θέλετε να + ρυθμίσετε το <application>sendmail</application> να στέλνει όλο το mail + μέσω του <hostid role="fqdn">relay.example.net</hostid>, ώστε η μετάδοση + του mail να είναι ταχύτερη.</para> + + <para>Το ακόλουθο αρχείο <filename>.mc</filename> θα πρέπει να είναι + επαρκές:</para> + + <programlisting>VERSIONID(`bsd.home.mc version 1.0') +OSTYPE(bsd4.4)dnl +FEATURE(nouucp)dnl +MAILER(local)dnl +MAILER(smtp)dnl +Cwlocalhost +Cwbsd.home +MASQUERADE_AS(`example.net')dnl +FEATURE(allmasquerade)dnl +FEATURE(masquerade_envelope)dnl +FEATURE(nocanonify)dnl +FEATURE(nodns)dnl +define(`SMART_HOST', `relay.example.net') +Dmbsd.home +define(`confDOMAIN_NAME',`bsd.home')dnl +define(`confDELIVERY_MODE',`deferred')dnl</programlisting> + + <para>Διαβάστε την προηγούμενη ενότητα για λεπτομέρειες σχετικά με την + μετατροπή αυτού του αρχείου <filename>.mc</filename> σε ένα αρχείο + <filename>sendmail.cf</filename>. Επίσης, μη ξεχάσετε να + επανεκκινήσετε το <application>sendmail</application> μετά την + ενημέρωση του <filename>sendmail.cf</filename>.</para> + </sect1> + + <sect1 id="SMTP-Auth"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>James</firstname> + <surname>Gorham</surname> + <contrib>Γράφτηκε από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Πιστοποίηση Αυθεντικότητας στο SMTP</title> + + <para>Η χρήση <acronym>SMTP</acronym> με πιστοποίηση αυθεντικότητας στον + εξυπηρετητή ταχυδρομείου σας, μπορεί να σας προσφέρει μια σειρά από + οφέλη. Μπορεί να προσθέσει ένα ακόμα επίπεδο ασφάλειας στο + <application>sendmail</application>, ενώ έχει και το πλεονέκτημα ότι + δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες φορητών υπολογιστών (που συχνά + συνδέονται μέσω διαφορετικών δικτύων) να χρησιμοποιούν τον ίδιο + εξυπηρετητή ταχυδρομείου χωρίς την ανάγκη επαναρύθμισης κάθε φορά του + προγράμματος αποστολής / λήψης ταχυδρομείου.</para> + + <procedure> + <step> + <para>Εγκαταστήστε το + <filename role="package">security/cyrus-sasl2</filename> + από τη Συλλογή των Ports. Το port αυτό + υποστηρίζει μια σειρά από επιλογές που μπορείτε να θέσετε κατά + την μεταγλώττιση. Για να μπορέσετε να χρησιμοποιήσετε την + μέθοδο αυθεντικοποίησης στο SMTP που συζητάμε εδώ, βεβαιωθείτε + ότι είναι ενεργοποιημένη η επιλογή <option>LOGIN</option>.</para> + </step> + + <step> + <para>Μετά την εγκατάσταση του + <filename role="package">security/cyrus-sasl2</filename>, + τροποποιήστε το αρχείο + <filename>/usr/local/lib/sasl2/Sendmail.conf</filename> + (ή δημιουργήστε το αν δεν υπάρχει) και προσθέστε την παρακάτω + γραμμή:</para> + + <programlisting>pwcheck_method: saslauthd</programlisting> + </step> + + <step> + <para>Εγκαταστήστε έπειτα το + <filename role="package">security/cyrus-sasl2-saslauthd</filename>, + και προσθέστε στο <filename>/etc/rc.conf</filename> την ακόλουθη + γραμμή:</para> + + <programlisting>saslauthd_enable="YES"</programlisting> + + <para>Τέλος, ξεκινήστε το δαίμονα saslauthd:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/usr/local/etc/rc.d/saslauthd start</userinput></screen> + + <para>Ο δαίμονας αυτός δρα ως ενδιάμεσος για το + <application>sendmail</application> ώστε να γίνεται πιστοποίηση + αυθεντικότητας μέσω της βάσης δεδομένων κωδικών + <filename>passwd</filename> του &os; συστήματος σας. Με αυτό τον + τρόπο απαλλάσσεστε από την ανάγκη δημιουργίας νέου σετ από ονόματα + χρηστών και κωδικούς για κάθε χρήστη που χρειάζεται να + χρησιμοποιήσει πιστοποίηση στο <acronym>SMTP</acronym>. + Χρησιμοποιείται το ίδιο όνομα και κωδικός, τόσο για είσοδο στο + σύστημα, όσο και για το mail.</para> + </step> + + <step> + <para>Επεξεργαστείτε τώρα το <filename>/etc/make.conf</filename> και + προσθέστε τις ακόλουθες γραμμές:</para> + + <programlisting>SENDMAIL_CFLAGS=-I/usr/local/include/sasl -DSASL +SENDMAIL_LDFLAGS=-L/usr/local/lib +SENDMAIL_LDADD=-lsasl2</programlisting> + + <para>Οι γραμμές αυτές, παρέχουν στο + <application>sendmail</application> τις κατάλληλες ρυθμίσεις ώστε + να συνδεθεί σωστά με το + <filename role="package">cyrus-sasl2</filename> κατά τη διάρκεια + της μεταγλώττισης. Βεβαιωθείτε ότι είναι εγκατεστημένο το πακέτο + <filename role="package">cyrus-sasl2</filename> πριν ξεκινήσετε + την επαναμεταγλώττιση του + <application>sendmail</application>.</para> + </step> + + <step> + <para>Επαναμεταγλωττίστε το <application>sendmail</application> + εκτελώντας τις παρακάτω εντολές:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/src/lib/libsmutil</userinput> +&prompt.root; <userinput>make cleandir && make obj && make</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd /usr/src/lib/libsm</userinput> +&prompt.root; <userinput>make cleandir && make obj && make</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd /usr/src/usr.sbin/sendmail</userinput> +&prompt.root; <userinput>make cleandir && make obj && make && make install</userinput></screen> + + <para>Η μεταγλώττιση του <application>sendmail</application> δεν + πρέπει να παρουσιάσει προβλήματα, αν το + <filename>/usr/src</filename> δεν έχει αλλάξει σε μεγάλο βαθμό + και εφόσον υπάρχουν οι κοινόχρηστες βιβλιοθήκες που + απαιτούνται.</para> + </step> + + <step> + <para>Μετά την μεταγλώττιση και επανεγκατάσταση του + <application>sendmail</application>, επεξεργαστείτε το αρχείο + <filename>/etc/mail/freebsd.mc</filename> (ή όποιο αρχείο + χρησιμοποιείτε ως <filename>.mc</filename>. Πολλοί διαχειριστές + επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν την έξοδο της εντολής &man.hostname.1; + ως όνομα για το αρχείο <filename>.mc</filename> για να εξασφαλίσουν + ότι είναι μοναδικό). Προσθέστε σε αυτό τις ακόλουθες + γραμμές:</para> + + <programlisting>dnl set SASL options +TRUST_AUTH_MECH(`GSSAPI DIGEST-MD5 CRAM-MD5 LOGIN')dnl +define(`confAUTH_MECHANISMS', `GSSAPI DIGEST-MD5 CRAM-MD5 LOGIN')dnl</programlisting> + + <para>Οι επιλογές αυτές ρυθμίζουν τις διαφορετικές μεθόδους που + έχει στη διάθεση του το <application>sendmail</application>, + προκειμένου να πιστοποιήσει τους χρήστες. Αν θέλετε να + χρησιμοποιήσετε κάποια μέθοδο διαφορετική από το + <application>pwcheck</application>, δείτε την τεκμηρίωση που + περιλαμβάνεται.</para> + </step> + + <step> + <para>Τέλος, εκτελέστε &man.make.1; ενώ βρίσκεστε στον κατάλογο + <filename>/etc/mail</filename>. Με τον τρόπο αυτό, θα + χρησιμοποιηθεί το νέο σας <filename>.mc</filename> αρχείο και + θα δημιουργηθεί ένα αρχείο <filename>.cf</filename> με όνομα + <filename>freebsd.cf</filename> (ή οτιδήποτε όνομα είχατε δώσει + στο αρχείο <filename>.mc</filename>). Χρησιμοποιήστε έπειτα την + εντολή <command>make install restart</command>, η οποία θα + αντιγράψει το αρχείο στο <filename>sendmail.cf</filename>, και + θα επανεκκινήσει σωστά το <application>sendmail</application>. + Για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με αυτή τη διαδικασία, θα + πρέπει να διαβάσετε το αρχείο + <filename>/etc/mail/Makefile</filename>.</para> + </step> + </procedure> + + <para>Αν όλα πήγαν καλά, θα πρέπει να μπορείτε να δώσετε τα στοιχεία + εισόδου σας στο πρόγραμμα που χρησιμοποιείτε για αποστολή και λήψη + mail, και να στείλετε ένα δοκιμαστικό μήνυμα. Για να διερευνήσετε + περισσότερο τη λειτουργία, θέστε την επιλογή + <option>LogLevel</option> του <application>sendmail</application> στο + 13 και παρακολουθήστε το <filename>/var/log/maillog</filename> + για τυχόν λάθη.</para> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες, παρακαλούμε να δείτε τη σελίδα του + <application>sendmail</application> που αφορά την + <ulink url="http://www.sendmail.org/~ca/email/auth.html">πιστοποίηση + αυθεντικότητας στο <acronym>SMTP</acronym></ulink>.</para> + </sect1> + + <sect1 id="mail-agents"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Marc</firstname> + <surname>Silver</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Προγράμματα Ταχυδρομείου για τον Χρήστη</title> + + <indexterm> + <primary>Mail User Agents</primary> + </indexterm> + + <para>Ένα πρόγραμμα Αντιπροσώπου Ταχυδρομείου Χρήστη (Mail User Agent, + <acronym>MUA</acronym>), είναι μια εφαρμογή που χρησιμοποιείται για την + αποστολή και λήψη email. Επιπλέον, καθώς το email + <quote>εξελίσσεται</quote> και γίνεται πιο πολύπλοκο, τα + <acronym>MUA</acronym> γίνονται όλο και ισχυρότερα όσο αφορά τον τρόπο + που αλληλεπιδρούν με το email. Αυτό δίνει στους χρήστες περισσότερες + λειτουργίες και ευελιξία. To &os; περιέχει υποστήριξη για μεγάλο αριθμό + από προγράμματα ταχυδρομείου, και όλα μπορούν να εγκατασταθούν πολύ + εύκολα μέσω της <link + linkend="ports">Συλλογής των Ports του &os;</link>. Οι χρήστες + μπορούν να επιλέξουν μεταξύ γραφικών προγραμμάτων, όπως το + <application>evolution</application> ή το + <application>balsa</application>, και προγράμματα κονσόλας όπως τα + <application>mutt</application>, <application>alpine</application> + ή <command>mail</command>, ή ακόμα και τις διεπαφές web που προσφέρονται + από μερικούς μεγάλους οργανισμούς.</para> + + <sect2 id="mail-command"> + <title>mail</title> + + <para>Το &man.mail.1; είναι το προεπιλεγμένο πρόγραμμα ταχυδρομείου + (<acronym>MUA</acronym>) in &os;. Πρόκειται για ένα + <acronym>MUA</acronym> κονσόλας, το οποίο προσφέρει όλες τις βασικές + λειτουργίες που απαιτούνται για την αποστολή και λήψη email + σε μορφή κειμένου, αν και έχει περιορισμένες δυνατότητες όσο αφορά + συνημμένα αρχεία και υποστηρίζει μόνο τοπικές θυρίδες.</para> + + <para>Αν και το <command>mail</command> δεν υποστηρίζει εγγενώς τη + λήψη email μέσω διακομιστών <acronym>POP</acronym> ή + <acronym>IMAP</acronym>, είναι ωστόσο δυνατόν να κατεβάσετε τα + email σε μια τοπική θυρίδα (<filename>mbox</filename>) χρησιμοποιώντας + κάποια εφαρμογή όπως το <application>fetchmail</application>, το + οποίο θα συζητήσουμε αργότερα σε αυτό το κεφάλαιο (<xref + linkend="mail-fetchmail">).</para> + + <para>Για την αποστολή και λήψη email, απλώς εκτελέστε την εντολή + <command>mail</command> όπως φαίνεται στο παρακάτω παράδειγμα:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>mail</userinput></screen> + + <para>Τα περιεχόμενα της θυρίδας του χρήστη στον κατάλογο + <filename class="directory">/var/mail</filename> θα διαβαστούν + αυτόματα από το πρόγραμμα <command>mail</command>. + Αν η θυρίδα ταχυδρομείου είναι άδεια, το πρόγραμμα τερματίζεται με + το μήνυμα ότι δεν βρέθηκε αλληλογραφία. Μετά την ανάγνωση της + θυρίδας, ξεκινά η διεπαφή της εφαρμογής και εμφανίζεται μια λίστα με + μηνύματα. Τα μηνύματα αριθμούνται αυτόματα, όπως φαίνεται στο + παρακάτω παράδειγμα:</para> + + <screen>Mail version 8.1 6/6/93. Type ? for help. +"/var/mail/marcs": 3 messages 3 new +>N 1 root@localhost Mon Mar 8 14:05 14/510 "test" + N 2 root@localhost Mon Mar 8 14:05 14/509 "user account" + N 3 root@localhost Mon Mar 8 14:05 14/509 "sample"</screen> + + <para>Τα μηνύματα μπορούν πλέον να διαβαστούν με την εντολή + <keycap>t</keycap> της εντολής <command>mail</command>, ακολουθούμενη + με τον αριθμό του mail που θέλετε να εμφανιστεί. Στο παράδειγμα αυτό + θα διαβάσουμε το πρώτο μήνυμα:</para> + + <screen>& <userinput>t 1</userinput> +Message 1: +From root@localhost Mon Mar 8 14:05:52 2004 +X-Original-To: marcs@localhost +Delivered-To: marcs@localhost +To: marcs@localhost +Subject: test +Date: Mon, 8 Mar 2004 14:05:52 +0200 (SAST) +From: root@localhost (Charlie Root) + +This is a test message, please reply if you receive it.</screen> + + <para>Όπως φαίνεται στο παραπάνω παράδειγμα, η χρήση του πλήκτρου + <keycap>t</keycap> θα προκαλέσει την εμφάνιση του μηνύματος με + πλήρεις επικεφαλίδες. Για να δείτε ξανά τη λίστα με τα μηνύματα, + χρησιμοποιήστε το πλήκτρο <keycap>h</keycap>.</para> + + <para>Αν το mail απαιτεί απάντηση, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την + εντολή <command>mail</command> χρησιμοποιώντας τις ενσωματωμένες + εντολές <keycap>R</keycap> ή <keycap>r</keycap>. Το πλήκτρο + <keycap>R</keycap> οδηγεί το <command>mail</command> να απαντήσει + μόνο στον αποστολέα του μηνύματος, ενώ το <keycap>r</keycap> απαντάει + όχι μόνο στον αποστολέα, αλλά σε όλους τους παραλήπτες του μηνύματος. + Μπορείτε επίσης να προσθέσετε μετά από τις εντολές αυτές, τον αριθμό + του μηνύματος στο οποίο θέλετε να απαντήσετε. Αφού το κάνετε αυτό, + θα πρέπει να γράψετε την απάντηση σας και να σημειώσετε το τέλος της + γράφοντας μια μόνο <keycap>.</keycap> σε μια νέα γραμμή. Μπορείτε να + δείτε ένα παράδειγμα παρακάτω:</para> + + <screen>& <userinput>R 1</userinput> +To: root@localhost +Subject: Re: test + +<userinput>Thank you, I did get your email. +.</userinput> +EOT</screen> + + <para>Για να στείλετε νέο mail, θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε το πλήκτρο + <keycap>m</keycap>, ακολουθούμενο από την διεύθυνση του παραλήπτη. + Μπορείτε να δώσετε πολλαπλούς παραλήπτες, χωρίζοντας μεταξύ τους + τις διευθύνσεις με <keycap>,</keycap>. Μπορείτε έπειτα να βάλετε το + θέμα του μηνύματος και να συνεχίσετε με το περιεχόμενο. Το τέλος του + μηνύματος καθορίζεται γράφοντας μια μοναδική <keycap>.</keycap> σε μια + νέα γραμμή.</para> + + <screen>& <userinput>mail root@localhost</userinput> +Subject: <userinput>I mastered mail + +Now I can send and receive email using mail ... :) +.</userinput> +EOT</screen> + + <para>Όσο βρίσκεστε μέσα στην εντολή <command>mail</command>, μπορείτε + να χρησιμοποιήσετε το πλήκτρο <keycap>?</keycap> για την εμφάνιση + βοήθειας οποιαδήποτε στιγμή. Μπορείτε επίσης να συμβουλευτείτε την + σελίδα manual του &man.mail.1; για περισσότερες πληροφορίες σχετικά + με την εντολή <command>mail</command>.</para> + + <note> + <para>Όπως αναφέραμε προηγουμένως, η εντολή &man.mail.1; δεν + σχεδιάστηκε αρχικά για να χειρίζεται συνημμένα, και για το λόγο + αυτό οι δυνατότητες τις στο συγκεκριμένο θέμα είναι μικρές. + Νεώτερα <acronym>MUA</acronym>, όπως το + <application>mutt</application>, χειρίζονται τα συνημμένα με πολύ + πιο έξυπνο τρόπο. Αλλά αν παρ' όλα αυτά επιθυμείτε να + χρησιμοποιήσετε την εντολή <command>mail</command>, μάλλον θα + σας φανεί χρήσιμο το port + <filename role="package">converters/mpack</filename>.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2 id="mutt-command"> + <title>mutt</title> + + <para>Το <application>mutt</application> είναι ένα μικρό, αλλά + πολύ ισχυρό πρόγραμμα αποστολής και λήψης mail, με εξαιρετικά + χαρακτηριστικά τα οποία περιλαμβάνουν:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Την ικανότητα να δείχνει μηνύματα με την μορφή + συζητήσεων</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Υποστήριξη PGP για ψηφιακή υπογραφή και κρυπτογράφηση + email</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Υποστήριξη MIME</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Υποστήριξη Maildir</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Εξαιρετικές δυνατότητες παραμετροποίησης</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Όλες αυτές οι δυνατότητες, κάνουν το + <application>mutt</application> ένα από τα πιο εξελιγμένα διαθέσιμα + προγράμματα ταχυδρομείου. Δείτε την τοποθεσία <ulink + url="http://www.mutt.org"></ulink> για περισσότερες πληροφορίες + σχετικά με το <application>mutt</application>.</para> + + <para>Μπορείτε να εγκαταστήσετε τη σταθερή έκδοση του + <application>mutt</application> μέσω του port <filename + role="package">mail/mutt</filename>, ενώ και η τρέχουσα υπό εξέλιξη + έκδοση είναι διαθέσιμη μέσω του port <filename + role="package">mail/mutt-devel</filename>. Μετά την εγκατάσταση + του port, μπορείτε να εκτελέσετε το <application>mutt</application>, + με την ακόλουθη εντολή:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>mutt</userinput></screen> + + <para>Το <application>mutt</application> θα διαβάσει αυτόματα τα + περιεχόμενα της θυρίδας ταχυδρομείου χρήστη στον κατάλογο <filename + class="directory">/var/mail</filename>, και θα δείξει τα περιεχόμενα + του αν αυτό είναι εφικτό. Αν δεν υπάρχουν mails στη θυρίδα του + χρήστη, το <application>mutt</application> θα εισέλθει σε κατάσταση + αναμονής εντολών. Το παρακάτω παράδειγμα, δείχνει το + <application>mutt</application> να απεικονίζει μια λίστα + μηνυμάτων:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="mail/mutt1" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Για να διαβάσετε email, απλώς επιλέξτε το χρησιμοποιώντας τα + βελάκια, και πιέστε <keycap>Enter</keycap>. Μπορείτε να δείτε ένα + παράδειγμα απεικόνισης mail από το <application>mutt</application> + παρακάτω:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="mail/mutt2" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Όπως και το &man.mail.1;, το <application>mutt</application>, + σας επιτρέπει να απαντήσετε τόσο στον αποστολέα του μηνύματος, όσο και + σε όλους τους παραλήπτες. Για να απαντήσετε μόνο στον αποστολέα του + email, χρησιμοποιήστε το πλήκτρο + <keycap>r</keycap>. Για να απαντήσετε στην ομάδα χρηστών η οποία + περιλαμβάνει τόσο τον αρχικό αποστολέα, όσο και τους υπόλοιπους + παραλήπτες του μηνύματος, χρησιμοποιήστε το πλήκτρο + <keycap>g</keycap>.</para> + + <note> + <para>Το <application>mutt</application> χρησιμοποιεί το + &man.vi.1; ως συντάκτη κειμένου για δημιουργία και απάντηση σε + email. Η ρύθμιση αυτή μπορεί να αλλαχθεί από το χρήστη + δημιουργώντας ή τροποποιώντας το αρχείο + <filename>.muttrc</filename> στον προσωπικό του κατάλογο, και + θέτοντας τη μεταβλητή <literal>editor</literal>, ή αλλάζοντας την + μεταβλητή περιβάλλοντος <envar>EDITOR</envar>. Δείτε την τοποθεσία + <ulink url="http://www.mutt.org/"></ulink> για περισσότερες + πληροφορίες σχετικά με τη ρύθμιση του + <application>mutt</application>.</para> + </note> + + <para>Για να συντάξετε ένα νέο μήνυμα, πιέστε το πλήκτρο + <keycap>m</keycap>. Αφού γράψετε το κατάλληλο θέμα, το + <application>mutt</application> θα ξεκινήσει το &man.vi.1; + επιτρέποντας σας να γράψετε το mail. Μόλις ολοκληρώσετε, + αποθηκεύστε και τερματίστε το <command>vi</command> και το + <application>mutt</application> θα συνεχίσει, δείχνοντας σας μια + οθόνη περίληψης του mail το οποίο πρόκειται να σταλεί. Για να + στείλετε το mail, πιέστε το πλήκτρο <keycap>y</keycap>. Μπορείτε + να δείτε παρακάτω ένα παράδειγμα της οθόνης περίληψης:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="mail/mutt3" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Το <application>mutt</application> περιέχει επίσης εκτεταμένη + βοήθεια, στην οποία μπορείτε να έχετε πρόσβαση σχεδόν από κάθε σημείο + του μενού, πιέζοντας το πλήκτρο <keycap>?</keycap>. Η γραμμή στην + κορυφή της οθόνης δείχνει επίσης τις συντομεύσεις πληκτρολογίου, + όπου υπάρχουν.</para> + </sect2> + + <sect2 id="alpine-command"> + <title>alpine</title> + + <para>Το <application>alpine</application> απευθύνεται κυρίως στον + αρχάριο χρήστη, αλλά περιλαμβάνει επίσης κάποια προχωρημένα + χαρακτηριστικά.</para> + + <warning> + <para>Το <application>alpine</application> έχει ιστορικό προβλημάτων + ασφαλείας. Στο παρελθόν, ανακαλύφθηκαν προβλήματα που επέτρεπαν σε + απομακρυσμένους εισβολείς να εκτελέσουν το δικό τους κώδικα στο + τοπικό σύστημα, στέλνοντας απλώς ένα ειδικά διαμορφωμένο email. + Όλα αυτά τα <emphasis>γνωστά</emphasis> προβλήματα έχουν πλέον + διορθωθεί, αλλά ο κώδικας του <application>alpine</application> + είναι γραμμένος με ιδιαίτερα ανασφαλή τρόπο, και ο Υπεύθυνος + Ασφάλειας του &os;, πιστεύει ότι είναι αρκετά πιθανόν να υπάρχουν + και άλλα κενά ασφαλείας που δεν έχουν ανακαλυφθεί ακόμα. + Εγκαταστήστε το <application>alpine</application> με δική σας + ευθύνη.</para> + </warning> + + <para>Η τρέχουσα έκδοση του <application>alpine</application> μπορεί να + εγκατασταθεί χρησιμοποιώντας το port <filename + role="package">mail/alpine</filename>. Μετά την εγκατάσταση του + port το <application>alpine</application> μπορεί να ξεκινήσει + χρησιμοποιώντας την παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>alpine</userinput></screen> + + <para>Την πρώτη φορά που θα εκτελέσετε το + <application>alpine</application> θα σας δείξει μια αρχική σελίδα + χαιρετισμού, με μια σύντομη εισαγωγή, καθώς και μια αίτηση από την + ομάδα ανάπτυξης του <application>alpine</application> να τους στείλετε + ένα ανώνυμο mail το οποίο θα τους βοηθήσει να έχουν μια ιδέα για το + πόσοι χρήστες χρησιμοποιούν το λογισμικό. Για να στείλετε αυτό το + ανώνυμο μήνυμα, πιέστε <keycap>Enter</keycap>, ή εναλλακτικά πιέστε + <keycap>E</keycap> για να κλείσετε την οθόνη χαιρετισμού χωρίς να + στείλετε το ανώνυμο μήνυμα. Ένα παράδειγμα της σελίδας χαιρετισμού + φαίνεται παρακάτω:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="mail/pine1" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Θα εμφανιστεί κατόπιν το κύριο μενού, στο οποίο μπορείτε να + μετακινηθείτε εύκολα χρησιμοποιώντας τα βελάκια. Αυτό το κύριο μενού + παρέχει πλήκτρα συντόμευσης για δημιουργία νέων mail, για + ανίχνευση στους καταλόγους mail, και ακόμα για διαχείριση καταχωρήσεων + στο βιβλίο διευθύνσεων. Κάτω από το κύριο μενού, εμφανίζονται + συντομεύσεις πληκτρολογίου σχετικές με την εργασία που γίνεται τη + συγκεκριμένη στιγμή.</para> + + <para>Ο προεπιλεγμένος κατάλογος που ανοίγει το + <application>alpine</application> είναι το + <filename class="directory">inbox</filename>. Για να δείτε το + ευρετήριο των μηνυμάτων, πιέστε το <keycap>I</keycap>, ή επιλέξτε το + <guimenuitem>MESSAGE INDEX</guimenuitem> όπως φαίνεται + παρακάτω:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="mail/pine2" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Το ευρετήριο μηνυμάτων δείχνει μηνύματα από τον τρέχοντα + κατάλογο, και μπορείτε να μετακινηθείτε σε αυτό με τα βελάκια. + Μπορείτε να διαβάσετε το επιλεγμένο μήνυμα, πιέζοντας το πλήκτρο + <keycap>Enter</keycap>.</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="mail/pine3" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Στην εικόνα που φαίνεται παρακάτω, το + <application>alpine</application> απεικονίζει ένα υπόδειγμα μηνύματος. + Στο κάτω μέρος της οθόνης φαίνονται σχετικές συντομεύσεις + πληκτρολογίου. Ένα παράδειγμα τέτοιας συντόμευσης, είναι το πλήκτρο + <keycap>r</keycap> το οποίο λέει στο <acronym>MUA</acronym> να + δημιουργήσει απάντηση προς το τρέχον μήνυμα που απεικονίζεται.</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="mail/pine4" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Η απάντηση σε ένα mail μέσω του <application>alpine</application> + γίνεται με τη χρήση του συντάκτη κειμένου + <application>pico</application>, ο οποίος εγκαθίσταται από + προεπιλογή μαζί με το <application>alpine</application>. + Το <application>pico</application> διευκολύνει τη μετακίνηση μέσα στο + μήνυμα, και είναι κάπως πιο εύκολο για τους αρχάριους χρήστες σε + σχέση με το &man.vi.1; ή το &man.mail.1;. Μόλις ολοκληρώσετε την + απάντηση, μπορείτε να στείλετε το μήνυμα πιέζοντας τα πλήκτρα + <keycombo action="simul"><keycap>Ctrl</keycap><keycap>X</keycap> + </keycombo>. Το <application>alpine</application> θα σας ζητήσει να + το επιβεβαιώσετε.</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="mail/pine5" format="PNG"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Μπορείτε να προσαρμόσετε το <application>alpine</application> + με τη χρήση της επιλογής <guimenuitem>SETUP</guimenuitem> από το κύριο + μενού. Συμβουλευθείτε την τοποθεσία <ulink + url="http://www.washington.edu/alpine/"></ulink> για περισσότερες + πληροφορίες.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="mail-fetchmail"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Marc</firstname> + <surname>Silver</surname> + <contrib>Συνεισφορά από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Χρησιμοποιώντας το fetchmail</title> + + <indexterm> + <primary>fetchmail</primary> + </indexterm> + + <para>Το <application>fetchmail</application> είναι ένας πλήρης πελάτης + για <acronym>IMAP</acronym> και <acronym>POP</acronym>, ο οποίος + επιτρέπει στους χρήστες να κατεβάζουν αυτόματα mail από απομακρυσμένους + εξυπηρετητές <acronym>IMAP</acronym> και <acronym>POP</acronym> και + να το αποθηκεύουν σε τοπικές θυρίδες, από όπου μπορεί έπειτα να υπάρχει + πιο εύκολη πρόσβαση. Το <application>fetchmail</application> μπορεί να + εγκατασταθεί χρησιμοποιώντας το port <filename + role="package">mail/fetchmail</filename> και παρέχει διάφορα + χαρακτηριστικά, μερικά από τα οποία περιλαμβάνουν:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Υποστήριξη των πρωτοκόλλων <acronym>POP3</acronym>, + <acronym>APOP</acronym>, <acronym>KPOP</acronym>, + <acronym>IMAP</acronym>, <acronym>ETRN</acronym> και + <acronym>ODMR</acronym>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Δυνατότητα προώθησης email μέσω <acronym>SMTP</acronym>, το + οποίο επιτρέπει τη φυσιολογική λειτουργία του φιλτραρίσματος, της + προώθησης, και των παρωνυμίων (aliases).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μπορεί να λειτουργήσει σε κατάσταση δαίμονα, ώστε να ελέγχει + περιοδικά για νέα μηνύματα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μπορεί να ανακτά πολλαπλές θυρίδες και να τις προωθεί, ανάλογα + με τις ρυθμίσεις του, σε διαφορετικούς τοπικούς χρήστες.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Αν και είναι έξω από τους σκοπούς αυτού του κειμένου να εξηγήσει + όλες τις δυνατότητες του <application>fetchmail</application>, θα + αναφερθούμε σε κάποιες βασικές λειτουργίες. + Το <application>fetchmail</application> χρησιμοποιεί ένα αρχείο + ρυθμίσεων γνωστό ως <filename>.fetchmailrc</filename>, για να + λειτουργήσει σωστά. Το αρχείο αυτό περιέχει τις πληροφορίες του + εξυπηρετητή αλλά και τα στοιχεία εισόδου του χρήστη. Λόγω των + ευαίσθητων πληροφοριών του αρχείου αυτού, σας συμβουλεύουμε να + χρησιμοποιήσετε την παρακάτω εντολή ώστε η ανάγνωση του να επιτρέπεται + μόνο από τον ιδιοκτήτη του:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>chmod 600 .fetchmailrc</userinput></screen> + + <para>Το <filename>.fetchmailrc</filename> που φαίνεται παρακάτω είναι ένα + παράδειγμα με το οποίο μπορείτε να κατεβάσετε τη θυρίδα ενός χρήστη + μέσω του πρωτοκόλλου <acronym>POP</acronym>. Κατευθύνει το + <application>fetchmail</application> να συνδεθεί στο <hostid + role="fqdn">example.com</hostid> χρησιμοποιώντας όνομα χρήστη + <username>joesoap</username> και κωδικό <literal>XXX</literal>. + Το παράδειγμα υποθέτει ότι ο χρήστης <username>joesoap</username> είναι + επίσης και χρήστης του τοπικού συστήματος.</para> + + <programlisting>poll example.com protocol pop3 username "joesoap" password "XXX"</programlisting> + + <para>Το επόμενο παράδειγμα, δείχνει σύνδεση σε πολλαπλούς + <acronym>POP</acronym> και <acronym>IMAP</acronym> εξυπηρετητές, και + ανακατευθύνει σε διαφορετικούς τοπικούς χρήστες όπου είναι + απαραίτητο:</para> + + <programlisting>poll example.com proto pop3: +user "joesoap", with password "XXX", is "jsoap" here; +user "andrea", with password "XXXX"; +poll example2.net proto imap: +user "john", with password "XXXXX", is "myth" here;</programlisting> + + <para>Το βοηθητικό πρόγραμμα <application>fetchmail</application> μπορεί + να λειτουργήσει σε κατάσταση δαίμονα, αν το εκτελέσετε με την επιλογή + <option>-d</option>, ακολουθούμενη από ένα διάστημα (σε δευτερόλεπτα) + το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για να ερωτώνται οι εξυπηρετητές που + είναι καταχωρημένοι στο αρχείο <filename>.fetchmailrc</filename>. + Το παρακάτω παράδειγμα οδηγεί το <application>fetchmail</application> + να ανιχνεύει για νέο mail κάθε 600 δευτερόλεπτα:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>fetchmail -d 600</userinput></screen> + + <para>Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες για το + <application>fetchmail</application> στην τοποθεσία <ulink + url="http://fetchmail.berlios.de/"></ulink>.</para> + </sect1> + + <sect1 id="mail-procmail"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Marc</firstname> + <surname>Silver</surname> + <contrib>Συνεισφορά από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Χρησιμοποιώντας το procmail</title> + + <indexterm> + <primary>procmail</primary> + </indexterm> + + <para>Το βοηθητικό πρόγραμμα <application>procmail</application> είναι + μια απίστευτα ισχυρή εφαρμογή που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το + φιλτράρισμα του εισερχόμενου mail. Επιτρέπει στους χρήστες να + ορίζουν <quote>κανόνες</quote> οι οποίοι μπορεί να ταιριάζουν σε + εισερχόμενα mail και να εκτελούν διάφορες λειτουργίες, ή να + ανακατευθύνουν το mail σε εναλλακτικές θυρίδες ή / και διευθύνσεις + ταχυδρομείου. Το <application>procmail</application> μπορεί να + εγκατασταθεί χρησιμοποιώντας το port <filename + role="package">mail/procmail</filename>. Μετά την εγκατάσταση του, + μπορεί να ενσωματωθεί σχεδόν σε οποιοδήποτε + <acronym>MTA</acronym>. Συμβουλευθείτε την τεκμηρίωση του + <acronym>MTA</acronym> που χρησιμοποιείτε για περισσότερες πληροφορίες. + Εναλλακτικά, μπορείτε να ενσωματώσετε το + <application>procmail</application> προσθέτοντας την ακόλουθη γραμμή + σε ένα αρχείο <filename>.forward</filename> στον κατάλογο του χρήστη, + χρησιμοποιώντας τις δυνατότητες του + <application>procmail</application>:</para> + + <programlisting>"|exec /usr/local/bin/procmail || exit 75"</programlisting> + + <para>Στην παρακάτω ενότητα, θα δείξουμε μερικούς από τους βασικούς + κανόνες του <application>procmail</application>, καθώς και σύντομες + περιγραφές της λειτουργίας τους. Πρέπει να τοποθετήσετε αυτούς (και + άλλους) κανόνες σε ένα αρχείο <filename>.procmailrc</filename>, το οποίο + θα πρέπει να βρίσκεται μέσα στον κατάλογο του χρήστη:</para> + + <para>Μπορείτε να βρείτε τους περισσότερους από αυτούς τους κανόνες, στη + σελίδα manual του &man.procmailex.5;.</para> + + <para>Προώθηση όλου του email της διεύθυνσης + <email>user@example.com</email> προς την εξωτερική + διεύθυνση <email role="nolink">goodmail@example2.com</email>:</para> + + <programlisting>:0 +* ^From.*user@example.com +! goodmail@example2.com</programlisting> + + <para>Προώθηση όλων των email που είναι μικρότερα από 1000 bytes προς μια + εξωτερική διεύθυνση email <email + role="nolink">goodmail@example2.com</email>:</para> + + <programlisting>:0 +* < 1000 +! goodmail@example2.com</programlisting> + + <para>Αποστολή όλου του mail που στάλθηκε προς το + <email>alternate@example.com</email> σε μια θυρίδα που καλείται + <filename>alternate</filename>:</para> + + <programlisting>:0 +* ^TOalternate@example.com +alternate</programlisting> + + <para>Αποστολή όλου του mail με θέμα <quote>Spam</quote> προς το + <filename>/dev/null</filename>:</para> + + <programlisting>:0 +^Subject:.*Spam +/dev/null</programlisting> + + <para>Μια χρήσιμη λύση που ξεχωρίζει τα email από τις λίστες ταχυδρομείου + <hostid role="domainname">&os;.org</hostid> και τοποθετεί το κάθε + μήνυμα σε διαφορετική θυρίδα:</para> + + <programlisting>:0 +* ^Sender:.owner-freebsd-\/[^@]+@FreeBSD.ORG +{ + LISTNAME=${MATCH} + :0 + * LISTNAME??^\/[^@]+ + FreeBSD-${MATCH} +}</programlisting> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/mirrors/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/mirrors/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..6155afbbd0 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/mirrors/chapter.sgml @@ -0,0 +1,3424 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Που θα Βρείτε το FreeBSD + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/mirrors/chapter.sgml + %SRCID% 1.503 + +--> + +<appendix id="mirrors"> + <title>Που θα Βρείτε το &os;</title> + + <sect1 id="mirrors-cdrom"> + <title>Εκδόσεις σε CDROM και DVD</title> + + <sect2> + <title>Retail Εκδόσεις</title> + + <para>Το &os; είναι διαθέσιμο ως εμπορικό προϊόν (&os; CD, επιπρόσθετο + λογισμικό, και τυπωμένη τεκμηρίωση) από διάφορους προμηθευτές:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <address> + <otheraddr>CompUSA</otheraddr> + WWW: <otheraddr><ulink url="http://www.compusa.com/"></ulink></otheraddr> + </address> + </listitem> + + <listitem> + <address> + <otheraddr>Frys Electronics</otheraddr> + WWW: <otheraddr><ulink url="http://www.frys.com/"></ulink></otheraddr> + </address> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2> + <title>CD και DVD διανομές</title> + + <para>Το &os; είναι διαθέσιμο σε CD και DVD για αγορά μέσω διαδικτύου + από τους παρακάτω προμηθευτές:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <address> + <otheraddr>&os; Mall, Inc.</otheraddr> + <street>700 Harvest Park Ste F</street> + <city>Brentwood</city>, <state>CA</state> <postcode>94513</postcode> + <country>USA</country> + Τηλέφωνο: <phone>+1 925 674-0783</phone> + Fax: <fax>+1 925 674-0821</fax> + Email: <email>info@freebsdmall.com</email> + WWW: <otheraddr><ulink url="http://www.freebsdmall.com/"></ulink></otheraddr> + </address> + </listitem> + + <listitem> + <address> + <otheraddr>Dr. Hinner EDV</otheraddr> + <street>St. Augustinus-Str. 10</street> + <postcode>D-81825</postcode> <city>München</city> + <country>Germany</country> + Τηλέφωνο: <phone>(089) 428 419</phone> + WWW: <otheraddr><ulink url="http://www.hinner.de/linux/freebsd.html"></ulink></otheraddr> + </address> + </listitem> + + <listitem> + <address> + <otheraddr>Ikarios</otheraddr> + <street>22-24 rue Voltaire</street> + <postcode>92000</postcode> <city>Nanterre</city> + <country>France</country> + WWW: <otheraddr><ulink url="http://ikarios.com/form/#freebsd"></ulink></otheraddr> + </address> + </listitem> + + <listitem> + <address> + <otheraddr>JMC Software</otheraddr> + <country>Ireland</country> + Τηλέφωνο: <phone>353 1 6291282</phone> + WWW: <otheraddr><ulink url="http://www.thelinuxmall.com"></ulink></otheraddr> + </address> + </listitem> + + <listitem> + <address> + <otheraddr>The Linux Emporium</otheraddr> + <street>Hilliard House, Lester Way</street> + <city>Wallingford</city> + <postcode>OX10 9TA</postcode> + <country>United Kingdom</country> + Τηλέφωνο: <phone>+44 1491 837010</phone> + Fax: <fax>+44 1491 837016</fax> + WWW: <otheraddr><ulink url="http://www.linuxemporium.co.uk/products/bsd/"></ulink></otheraddr> + </address> + </listitem> + + <listitem> + <address> + <otheraddr>Linux+ DVD Magazine</otheraddr> + <street>Lewartowskiego 6</street> + <city>Warsaw</city> + <postcode>00-190</postcode> + <country>Poland</country> + Τηλέφωνο: <phone>+48 22 860 18 18</phone> + Email: <email>editors@lpmagazine.org</email> + WWW: <otheraddr><ulink url="http://www.lpmagazine.org/"></ulink></otheraddr> + </address> + </listitem> + + <listitem> + <address> + <otheraddr>Linux System Labs Australia</otheraddr> + <street>21 Ray Drive</street> + <city>Balwyn North</city> + <postcode>VIC - 3104</postcode> + <country>Australia</country> + Τηλέφωνο: <phone>+61 3 9857 5918</phone> + Fax: <fax>+61 3 9857 8974</fax> + WWW: <otheraddr><ulink url="http://www.lsl.com.au"></ulink></otheraddr> + </address> + </listitem> + + <listitem> + <address> + <otheraddr>LinuxCenter.Kz</otheraddr> + <city>Ust-Kamenogorsk</city> + <country>Kazakhstan</country> + Τηλέφωνο: <phone>+7-705-501-6001</phone> + Email: <email>info@linuxcenter.kz</email> + WWW: <otheraddr><ulink url="http://linuxcenter.kz/page.php?page=fr"></ulink></otheraddr> + </address> + </listitem> + + <listitem> + <address> + <otheraddr>LinuxCenter.Ru</otheraddr> + <street>Galernaya Street, 55</street> + <city>Saint-Petersburg</city> + <postcode>190000</postcode> + <country>Russia</country> + Τηλέφωνο: <phone>+7-812-3125208</phone> + Email: <email>info@linuxcenter.ru</email> + WWW: <otheraddr><ulink url="http://linuxcenter.ru/shop/freebsd"></ulink></otheraddr> + </address> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2> + <title>Διανομείς</title> + + <para>Αν είστε μεταπωλητής και μπορείτε να διανείμετε σε CD-ROM προϊόντα + βασισμένα στο &os;, παρακαλούμε επικοινωνήστε με κάποιον από τους + διανομείς:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <address> + <otheraddr>Cylogistics</otheraddr> + <street>809B Cuesta Dr., #2149</street> + <city>Mountain View</city>, <state>CA</state> <postcode>94040</postcode> + <country>USA</country> + Τηλέφωνο: <phone>+1 650 694-4949</phone> + Fax: <fax>+1 650 694-4953</fax> + Email: <email>sales@cylogistics.com</email> + WWW: <otheraddr><ulink url="http://www.cylogistics.com/"></ulink></otheraddr> + </address> + </listitem> + + <listitem> + <address> + <otheraddr>Ingram Micro</otheraddr> + <street>1600 E. St. Andrew Place</street> + <city>Santa Ana</city>, <state>CA</state> <postcode>92705-4926</postcode> + <country>USA</country> + Τηλέφωνο: <phone>1 (800) 456-8000</phone> + WWW: <otheraddr><ulink url="http://www.ingrammicro.com/"></ulink></otheraddr> + </address> + </listitem> + + <listitem> + <address> + <otheraddr>Kudzu, LLC</otheraddr> + <street>7375 Washington Ave. S.</street> + <city>Edina</city>, <state>MN</state> <postcode>55439</postcode> + <country>USA</country> + Τηλέφωνο: <phone>+1 952 947-0822</phone> + Fax: <fax>+1 952 947-0876</fax> + Email: <email>sales@kudzuenterprises.com</email> + </address> + </listitem> + + <listitem> + <address> + <otheraddr>LinuxCenter.Ru</otheraddr> + <street>Galernaya Street, 55</street> + <city>Saint-Petersburg</city> + <postcode>190000</postcode> + <country>Russia</country> + Τηλέφωνο: <phone>+7-812-3125208</phone> + Email: <email>info@linuxcenter.ru</email> + WWW: <otheraddr><ulink url="http://linuxcenter.ru/freebsd"></ulink></otheraddr> + </address> + </listitem> + + <listitem> + <address> + <otheraddr>Navarre Corp</otheraddr> + <street>7400 49th Ave South</street> + <city>New Hope</city>, <state>MN</state> <postcode>55428</postcode> + <country>USA</country> + Τηλέφωνο: <phone>+1 763 535-8333</phone> + Fax: <fax>+1 763 535-0341</fax> + WWW: <otheraddr><ulink url="http://www.navarre.com/"></ulink></otheraddr> + </address> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="mirrors-ftp"> + <title>Εξυπηρετητές FTP</title> + + <para>Οι επίσημες εκδόσεις του &os; είναι διαθέσιμες μέσω ανώνυμης FTP + σύνδεσης από διάφορους εξυπηρετητές FTP σε όλο τον κόσμο. Ο κεντρικός + εξυπηρετητής <ulink url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/"></ulink> + έχει πολύ καλή σύνδεση με τον υπόλοιπο κόσμο, και επιτρέπει ένα μεγάλο + αριθμό ταυτόχρονων συνδέσεων. Ακόμα κι έτσι όμως, είναι μάλλον καλή + ιδέα να βρείτε κάποιο εξυπηρετητή FTP που είναι πιο <quote>κοντά</quote> + σας (ειδικά αν θέλετε να στήσετε κάποιο τοπικό mirror site).</para> + + <para>Το &os; είναι επίσης διαθέσιμο μέσω σύνδεσης ανώνυμου FTP από τα + παρακάτω mirror sites. Αν επιλέξετε να κατεβάσετε το &os; μέσω ανώνυμου + FTP, σας παρακαλούμε να διαλέξετε κάποιο εξυπηρετητή ο οποίος είναι + κοντά σας. Τα mirror sites που αναφέρονται ως <quote>Κύρια Mirror + Sites</quote> έχουν συνήθως την πλήρη συλλογή αρχείων του &os; (όλες τις + διαθέσιμες εκδόσεις, για κάθε διαθέσιμη αρχιτεκτονική συστήματος), αλλά + είναι πιθανόν να πετύχετε καλύτερες ταχύτητες εξυπηρέτησης με κάποιο + εξυπηρετητή που είναι στη δική σας χώρα ή περιοχή. Τα τοπικά sites + έχουν συνήθως τις πιο πρόσφατες εκδόσεις για τις πιο δημοφιλείς + αρχιτεκτονικές συστήματος, οπότε μπορεί να μην έχουν όλες τις πιθανές + εκδόσεις του &os;. Όλα τα sites δέχονται συνδέσεις μέσω ανώνυμου FTP. + Μερικά από αυτά μπορεί να υποστηρίζουν και άλλης μορφής συνδέσεις. Οι + εναλλακτικές μορφές σύνδεσης αναφέρονται ξεχωριστά για κάθε site + παρακάτω:</para> + + &chap.mirrors.ftp.inc; + </sect1> + + <sect1 id="mirrors-bittorrent"> + <title>BitTorrent</title> + + <indexterm> + <primary>BitTorrent</primary> + </indexterm> + + <para>Μπορείτε να ανακτήσετε τα βασικά αρχεία ISO των εκδόσεων του &os;, + μέσω του συστήματος BitTorrent. Στην τοποθεσία <ulink + url="http://torrents.freebsd.org:8080/">http://torrents.freebsd.org:8080</ulink> + υπάρχει μια πλήρης συλλογή από αρχεία torrent που μπορείτε να + κατεβάσετε.</para> + + <para>Για να χρησιμοποιήσετε τα αρχεία torrent, θα χρειαστείτε κατάλληλο + λογισμικό-πελάτη, όπως αυτό που παρέχεται από το port ή πακέτο + <filename role="package">net-p2p/py-bittorrent</filename>.</para> + + <para>Αφού κατεβάσετε το αρχείο ISO με το BitTorrent, μπορείτε να το + γράψετε σε CD ή DVD, όπως περιγράφεται στο <xref linkend="burncd"> + (burncd).</para> + </sect1> + + <sect1 id="anoncvs"> + <title>Ανώνυμο CVS</title> + + <sect2> + <title><anchor id="anoncvs-intro">Εισαγωγή</title> + + <indexterm> + <primary>CVS</primary> + <secondary>anonymous</secondary> + </indexterm> + + <para>Η σύνδεση ανώνυμου CVS (ή <emphasis>anoncvs</emphasis> όπως + λέγεται μερικές φορές) υποστηρίζεται από τα εργαλεία CVS που + διανέμονται με το ίδιο το &os; για συγχρονισμό τοπικών αρχείων με + ένα απομακρυσμένο repository. Ένα από τα χαρακτηριστικά του CVS + είναι ότι επιτρέπει στους χρήστες του &os; να συγχρονίζουν, χωρίς + ιδιαίτερα δικαιώματα χρήστη, τα τοπικά αντίγραφα πηγαίου κώδικα που + έχουν με τους κεντρικούς, επίσημους εξυπηρετητές CVS του &os; + project. Για να χρησιμοποιήσει κανείς το CVS αρκεί: (α) να ορίσει + την τιμή της μεταβλητής περιβάλλοντος <envar>CVSROOT</envar> έτσι + ώστε να δείχνει προς έναν από τους επίσημους εξυπηρετητές, και (β) + να δώσει τον κωδικό <quote>anoncvs</quote> στην προτροπή της + εντολής <command>cvs login</command>. Τότε μπορεί να χρησιμοποιήσει + το εργαλείο &man.cvs.1; για να προσπελάσει το απομακρυσμένο CVS + repository του &os; σαν ένα οποιοδήποτε τοπικό repository.</para> + + <note> + <para>Η εντολή <command>cvs login</command> αποθηκεύει τους κωδικούς + που χρησιμοποιούνται για πιστοποίησης της ταυτότητάς σας στον + εξυπηρετητή CVS σε ένα αρχείο με + όνομα <filename>.cvspass</filename> στον <envar>HOME</envar> + κατάλογο του τοπικού σας λογαριασμού. Αν αυτό το αρχείο δεν + υπάρχει ήδη, μπορεί να αποτύχει η εντολή <command>cvs + login</command> την πρώτη φορά. Μπορείτε απλά να δημιουργήσετε + ένα άδειο αρχείο <filename>.cvspass</filename> και να ξανατρέξετε + την εντολή <command>cvs login</command>.</para> + </note> + + <para>Μπορεί να πει κανείς ότι το <link linkend="cvsup">CVSup</link> + και το <emphasis>anoncvs</emphasis> είναι ουσιαστικά παρόμοιοι + τρόποι συγχρονισμού αρχείων και υποστηρίζουν την ίδια + λειτουργικότητα, αλλά υπάρχουν κάποιες διαφορές οι οποίες μπορεί να + παίξουν σημαντικό ρόλο στην επιλογή μεταξύ αυτών των δύο μεθόδων. + Γενικά, το <application>CVSup</application> κάνει πολύ πιο αποδοτική + χρήση της σύνδεσης που έχετε και χρησιμοποιεί ένα πολύ πιο έξυπνο + πρωτόκολλο επικοινωνίας, αλλά υπάρχει και το αντίστοιχο τίμημα. Για + να χρησιμοποιήσετε το <application>CVSup</application> πρέπει να + εγκαταστήσετε και να ρυθμίσετε ένα ειδικό πρόγραμμα πελάτη, και τότε + μπορείτε να συγχρονίσετε μόνο μεγάλες συλλογές αρχείων — τις + οποίες το <application>CVSup</application> αποκαλεί + <quote>συλλογές</quote> (collections).</para> + + <para>Το <application>anoncvs</application>, από την άλλη, μπορεί να + χρησιμοποιηθεί για να εξετάσει κανείς τις αλλαγές ενός και μόνο + αρχείου ή ενός μόνο προγράμματος και των συνοδευτικών του αρχείων + (π.χ. τον πηγαίο κώδικα της εντολής <command>ls</command> ή + της <command>grep</command>), με χρήση του ονόματος του κατάλληλου + module. Το <application>anoncvs</application> είναι πιο βολικό για + εργασίες που απαιτούν βέβαια μόνο ανάγνωση. Οπότε, αν θέλετε να + υποστηρίξετε την ανάπτυξη προγραμμάτων τοπικά, + το <application>CVSup</application> είναι μάλλον μονόδρομος.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title><anchor id="anoncvs-usage">Χρησιμοποιώντας Ανώνυμο CVS</title> + + <para>Η ρύθμιση του &man.cvs.1; ώστε να χρησιμοποιεί ένα ανώνυμο CVS + repository γίνεται απλώς ρυθμίζοντας την μεταβλητή περιβάλλοντος + <envar>CVSROOT</envar> ώστε να δείχνει σε έναν από τους + <emphasis>anoncvs</emphasis> εξυπηρετητές του &os; project. Την ώρα + που γράφονται αυτές οι γραμμές, είναι διαθέσιμοι οι ακόλουθοι + εξυπηρετητές:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><emphasis>Γαλλία</emphasis>: + :pserver:anoncvs@anoncvs.fr.FreeBSD.org:/home/ncvs + (Για pserver χρησιμοποιήστε την εντολή + <command>cvs login</command> και δώστε τον κωδικό + <quote>anoncvs</quote> όταν σας ζητηθεί. Το ssh δεν απαιτεί + τη χρήση κωδικού.)</para> + </listitem> + <!-- + <listitem> + <para><emphasis>Ιαπωνία</emphasis>: + :pserver:anoncvs@anoncvs.jp.FreeBSD.org:/home/ncvs + (Χρησιμοποιήστε την εντολή <command>cvs login</command> και + δώστε τον κωδικό <quote>anoncvs</quote> όταν σας + ζητηθεί.)</para> + </listitem> + --> + <listitem> + <para><emphasis>Ταΐβάν</emphasis>: + :pserver:anoncvs@anoncvs.tw.FreeBSD.org:/home/ncvs + (Για pserver χρησιμοποιήστε την εντολή + <command>cvs login</command> και δώστε οτιδήποτε για κωδικό + όταν σας ζητηθεί, Το ssh δεν απαιτεί τη χρήση κωδικού.)</para> + + <programlisting>SSH2 HostKey: 1024 02:ed:1b:17:d6:97:2b:58:5e:5c:e2:da:3b:89:88:26 /etc/ssh/ssh_host_rsa_key.pub +SSH2 HostKey: 1024 e8:3b:29:7b:ca:9f:ac:e9:45:cb:c8:17:ae:9b:eb:55 /etc/ssh/ssh_host_dsa_key.pub</programlisting> + </listitem> + + <listitem> + <para><emphasis>Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής</emphasis>: + anoncvs@anoncvs1.FreeBSD.org:/home/ncvs (Για πρόσβαση μέσω ssh, + χρησιμοποιήστε την έκδοση 2 του ssh, χωρίς κωδικό.)</para> + + <programlisting>SSH2 HostKey: 2048 53:1f:15:a3:72:5c:43:f6:44:0e:6a:e9:bb:f8:01:62 /etc/ssh/ssh_host_dsa_key.pub</programlisting> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Καθώς το CVS σας επιτρέπει να κάνετε <quote>check out</quote> + ουσιαστικά οποιαδήποτε έκδοση του πηγαίου κώδικα του &os; υπήρξε + ποτέ (και σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα και εκδόσεις που δεν έχουν + κυκλοφορήσει ακόμα), θα πρέπει να είστε εξοικειωμένος με την επιλογή + του &man.cvs.1; με την οποία επιλέγεται το revision (πρόκειται για + την <option>-r</option>) και ποιες είναι οι επιτρεπτές τιμές + της για το repository του &os; project.</para> + + <para>Υπάρχουν δύο είδη tags (ετικετών), τα revision tags (ετικέτες + έκδοσης) και τα branch tags. Ένα revision tag αναφέρεται σε μια + συγκεκριμένη έκδοση. Η έννοια του παραμένει σταθερή μέρα με τη + μέρα. Από την άλλη, ένα branch tag δείχνει την τελευταία έκδοση + μιας συγκεκριμένης πορείας ανάπτυξης, σε κάθε χρονική στιγμή. Καθώς + το branch tag δεν αναφέρεται σε κάποια συγκεκριμένη έκδοση, μπορεί + αύριο να σημαίνει κάτι διαφορετικό από ότι σημαίνει σήμερα.</para> + + <para>Το <xref linkend="cvs-tags"> περιέχει revision tags τα οποία + μπορεί να ενδιαφέρουν τους χρήστες. Υπενθυμίζουμε ότι κανένα από + αυτά δεν είναι έγκυρο για την Συλλογή των Ports, καθώς αυτή δεν + έχει πολλαπλές εκδόσεις (revisions).<para> + + <para>Όταν καθορίζετε κάποιο branch tag, φυσιολογικά λαμβάνετε τις + τελευταίες εκδόσεις των αρχείων που υπάρχουν σε αυτή τη γραμμή + ανάπτυξης. Αν θέλετε να λάβετε κάποια παλιότερη έκδοση, μπορείτε + χρησιμοποιώντας την ημερομηνία σε συνδυασμό με την επιλογή + <option>-D date</option>. Δείτε τη σελίδα manual του &man.cvs.1; + για περισσότερες λεπτομέρειες.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Παραδείγματα</title> + + <para>Αν και πραγματικά συνίσταται να διαβάσετε προσεκτικά τη σελίδα + manual του &man.cvs.1; πριν κάνετε οτιδήποτε, παρακάτω σας δίνουμε + κάποια γρήγορα παραδείγματα τα οποία ουσιαστικά θα σας δείξουν πως + να χρησιμοποιήσετε το Ανώνυμο CVS:</para> + + <example> + <title>Λήψη (Check out) Κάποιου Αρχείου από το -CURRENT + (&man.ls.1;):</title> + + <screen>&prompt.user; <userinput>setenv CVSROOT :pserver:anoncvs@anoncvs.tw.FreeBSD.org:/home/ncvs</userinput> +&prompt.user; <userinput>cvs login</userinput> +<emphasis>Στην προτροπή, δώστε οποιαδήποτε λέξη για</emphasis> <quote>password</quote>. +&prompt.user; <userinput>cvs co ls</userinput></screen> + </example> + + <example> + <title>Χρήση SSH για Λήψη (check out) του Δέντρου + <filename>src/</filename>:</title> + <screen>&prompt.user; <userinput>cvs -d anoncvs@anoncvs1.FreeBSD.org:/home/ncvs co src</userinput> +The authenticity of host 'anoncvs1.freebsd.org (216.87.78.137)' can't be established. +DSA key fingerprint is 53:1f:15:a3:72:5c:43:f6:44:0e:6a:e9:bb:f8:01:62. +Are you sure you want to continue connecting (yes/no)? <userinput>yes</userinput> +Warning: Permanently added 'anoncvs1.freebsd.org' (DSA) to the list of known hosts.</screen> + </example> + + <example> + <title>Λήψη της Έκδοσης του Αρχείου &man.ls.1; από το 8-STABLE + Branch:</title> + + <screen>&prompt.user; <userinput>setenv CVSROOT :pserver:anoncvs@anoncvs.tw.FreeBSD.org:/home/ncvs</userinput> +&prompt.user; <userinput>cvs login</userinput> +<emphasis>Στην προτροπή, δώστε οποιαδήποτε λέξη για</emphasis> <quote>password</quote>. +&prompt.user; <userinput>cvs co -rRELENG_8 ls</userinput></screen> + </example> + + <example> + <title>Δημιουργία μιας Λίστας Αλλαγών (ως Unified Diffs) της + &man.ls.1;:</title> + + <screen>&prompt.user; <userinput>setenv CVSROOT :pserver:anoncvs@anoncvs.tw.FreeBSD.org:/home/ncvs</userinput> +&prompt.user; <userinput>cvs login</userinput> +<emphasis>Στην προτροπή, δώστε οποιαδήποτε λέξη για</emphasis> <quote>password</quote>. +&prompt.user; <userinput>cvs rdiff -u -rRELENG_8_0_0_RELEASE -rRELENG_8_1_0_RELEASE ls</userinput></screen> + </example> + + <example> + <title>Βρίσκοντας Ποια Άλλα Ονόματα Modules μπορούν να + Χρησιμοποιηθούν:</title> + + <screen>&prompt.user; <userinput>setenv CVSROOT :pserver:anoncvs@anoncvs.tw.FreeBSD.org:/home/ncvs</userinput> +&prompt.user; <userinput>cvs login</userinput> +<emphasis>Στην προτροπή, δώστε οποιαδήποτε λέξη για</emphasis> <quote>password</quote>. +&prompt.user; <userinput>cvs co modules</userinput> +&prompt.user; <userinput>more modules/modules</userinput></screen> + </example> + </sect2> + + <sect2> + <title>Άλλες Πηγές Πληροφοριών</title> + + <para>Οι παρακάτω πηγές πληροφοριών ίσως σας φανούν χρήσιμες για να + μάθετε το CVS:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><ulink + url="http://users.csc.calpoly.edu/~gfisher/classes/308/handouts/cvs-basics.html">CVS Tutorial</ulink> από το California Polytechnic State + University.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="http://ximbiot.com/cvs/wiki/">CVS Home</ulink>, + η ομάδα ανάπτυξης και υποστήριξης του CVS.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="http://www.FreeBSD.org/cgi/cvsweb.cgi">CVSweb</ulink> + Διεπαφή Web για το CVS του &os; Project.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + </sect1> + + + <sect1 id="ctm"> + <title>Χρησιμοποιώντας το CTM</title> + + <indexterm> + <primary>CTM</primary> + </indexterm> + + <para>Το <application>CTM</application> είναι μια μέθοδος να διατηρούμε + σε συγχρονισμό ένα απομακρυσμένο κατάλογο με ένα κεντρικό. Αναπτύχθηκε + για χρήση με το δέντρο πηγαίου κώδικα του &os;, αν και άλλοι άνθρωποι + μπορεί να το βρουν χρήσιμο και για διαφορετικούς σκοπούς καθώς περνάει + ο καιρός. Τη δεδομένη στιγμή υπάρχει ελάχιστη ως ανύπαρκτη τεκμηρίωση + για την διαδικασία δημιουργίας αρχείων διαφορών (deltas), και αν + χρειάζεστε περισσότερες πληροφορίες, επικοινωνήστε με τη λίστα + ταχυδρομείου &a.ctm-users.name; ειδικά αν θέλετε να χρησιμοποιήσετε το + <application>CTM</application> για άλλες εφαρμογές.</para> + + <sect2> + <title>Γιατί Πρέπει να Χρησιμοποιήσω το + <application>CTM</application>;</title> + + <para>Το <application>CTM</application> θα σας δώσει ένα τοπικό + αντίγραφο του δέντρου πηγαίου κώδικα του &os;. Υπάρχει διαθέσιμος + ένας αριθμός από <quote>γεύσεις</quote> του δέντρου. Το + <application>CTM</application> μπορεί να σας παρέχει τις πληροφορίες + που χρειάζεστε, είτε αποφασίσετε να παρακολουθείτε ολόκληρο το + δέντρο, είτε κάποιο από τα παρακλάδια του. + Αν ανήκετε στα ενεργά μέλη ανάπτυξης του &os; αλλά έχετε κακής + ποιότητας (ή καθόλου) TCP/IP συνδεσιμότητα, ή απλά θέλετε οι + αλλαγές να σας έρχονται αυτόματα, το <application>CTM</application> + έχει φτιαχτεί για σας. Θα χρειαστεί να παίρνετε ως τρία deltas την + ημέρα για τα κλαδιά του δέντρου που έχουν την πιο ενεργή ανάπτυξη. + Θα πρέπει ωστόσο να θεωρήσετε ως καλύτερη λύση την αυτόματη + αποστολή τους μέσω email. Τα μεγέθη των ανανεώσεων κρατούνται πάντα + όσο το δυνατόν πιο μικρά. Συνήθως είναι μικρότερα από 5Κ, + περιστασιακά (ένα στα δέκα) είναι από 10-50Κ και ορισμένες φορές + εμφανίζονται και κάποια που είναι 100Κ ή και μεγαλύτερα.</para> + + <para>Θα πρέπει επίσης να εξοικειωθείτε με τις διάφορες παγίδες που + σχετίζονται με την απευθείας εργασία στον υπό ανάπτυξη πηγαίο κώδικα + σε σχέση με μια έτοιμη, προκατασκευασμένη έκδοση. Αυτό ισχύει ακόμα + περισσότερο αν επιλέξετε να χρησιμοποιήσετε τον πηγαίο κώδικα από το + <quote>current</quote>. Σας συνιστούμε να διαβάσετε πως να + <link linkend="current">χρησιμοποιήσετε το current στο &os;</link>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Τι Χρειάζομαι για να Χρησιμοποιήσω το + <application>CTM</application>;</title> + + <para>Θα χρειαστείτε δύο πράγματα: Την εφαρμογή + <application>CTM</application> και τις αρχικές αλλαγές (deltas) για + να τις εισάγετε σε αυτήν (ώστε να φτάσετε στο επίπεδο του + <quote>current</quote>).</para> + + <para>Το <application>CTM</application> είναι μέρος του &os; από + την έκδοση 2.0, και βρίσκεται στον κατάλογο + <filename>/usr/src/usr.sbin/ctm</filename> εφόσον έχετε + εγκατεστημένο τον πηγαίο κώδικα.</para> + + <para>Τα <quote>deltas</quote> με τα οποία τροφοδοτείτε το + <application>CTM</application> μπορείτε να τα αποκτήσετε με δύο + τρόπους, μέσω FTP ή μέσω email. Αν έχετε γενική FTP πρόσβαση στο + Internet, θα βρείτε υποστήριξη για το <application>CTM</application> + στις ακόλουθες τοποθεσίες FTP:</para> + + <para><ulink url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/CTM/"></ulink></para> + + <para>ή δείτε το τμήμα <link + linkend="mirrors-ctm">mirrors</link>.</para> + + <para>Κάντε FTP στο σχετικό κατάλογο και διαβάστε το αρχείο + <filename>README</filename> για να ξεκινήσετε.</para> + + <para>Αν θέλετε να λαμβάνετε τα deltas μέσω email:</para> + + <para>Γραφτείτε συνδρομητής σε μια από τις λίστες διανομής του + <application>CTM</application>. Η λίστα &a.ctm-cvs-cur.name; + υποστηρίζει ολόκληρο το δέντρο του CVS. Η λίστα + &a.ctm-src-cur.name; υποστηρίζει την κεφαλή (head) του κλάδου + ανάπτυξης (development branch). Η λίστα &a.ctm-src-7.name; + υποστηρίζει την έκδοση 7.X κ.ο.κ. Αν δεν γνωρίζετε πως να εγγραφείτε + σε μια λίστα, κάντε κλικ στο όνομα της λίστας που εμφανίζεται + παραπάνω ή πηγαίνετε στο &a.mailman.lists.link; και κάντε κλικ στη + λίστα που θέλετε να εγγραφείτε. Η σελίδα της λίστας θα πρέπει να + περιέχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με τις + συνδρομές.</para> + + <para>Όταν αρχίσετε να λαμβάνετε ανανεώσεις + <application>CTM</application> μέσω mail, μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε το πρόγραμμα <command>ctm_rmail</command> για να τις + αποσυμπιέσετε και να τις εφαρμόσετε. Μπορείτε στην πραγματικότητα + να χρησιμοποιήσετε το πρόγραμμα <command>ctm_rmail</command> + απευθείας μέσω μιας εγγραφής στο <filename>/etc/aliases</filename> + αν θέλετε η διαδικασία να εκτελείται αυτοματοποιημένα. Δείτε τη + σελίδα manual του <command>ctm_rmail</command> για περισσότερες + λεπτομέρειες.</para> + + <note> + <para>Άσχετα με τη μέθοδο που θα χρησιμοποιήσετε για να λάβετε τα + deltas του <application>CTM</application> θα πρέπει να εγγραφείτε + στη λίστα &a.ctm-announce.name;. Στο μέλλον, αυτό θα είναι και το + μόνο μέρος στο οποίο θα δημοσιεύονται πληροφορίες σχετικά με τις + λειτουργίες του συστήματος <application>CTM</application>. Κάντε + κλικ στο όνομα της παραπάνω λίστας, και ακολουθείστε τις οδηγίες + για να εγγραφείτε.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2> + <title>Χρησιμοποιώντας το <application>CTM</application> για Πρώτη + Φορά</title> + + <para>Πριν αρχίσετε να χρησιμοποιείτε <application>CTM</application> + deltas, θα πρέπει να έχετε ένα σημείο εκκίνησης για τα delta που + έχουν δημιουργηθεί μετά από αυτό.</para> + + <para>Θα πρέπει πρώτα να καθορίσετε τι έχετε ήδη. Οποιοσδήποτε μπορεί + να αρχίσει από ένα <quote>άδειο</quote> κατάλογο. Θα πρέπει να + ξεκινήσετε με ένα αρχικό <quote>Κενό</quote> delta για να αρχίσετε + με το <application>CTM</application> δέντρο σας. Από κάποιο σημείο + θεωρούμε ότι ένα από αυτά τα <quote>αρχικά</quote> deltas θα + διανέμονται σε CD για τη δική σας διευκόλυνση, ωστόσο αυτό δεν + συμβαίνει τη δεδομένη στιγμή.</para> + + <para>Καθώς τα δέντρα είναι αρκετές δεκάδες megabytes, είναι + προτιμότερο να ξεκινήσετε από κάτι που έχετε ήδη. Αν έχετε CD + κάποιας διανομής (RELEASE), μπορείτε να αντιγράψετε ή να + αποσυμπιέσετε από εκεί τον αρχικό πηγαίο κώδικα. Έτσι θα γλυτώσετε + σημαντικό μέρος της μεταφοράς δεδομένων.</para> + + <para>Μπορείτε να αναγνωρίσετε αυτά τα <quote>αρχικά</quote> deltas + από το <literal>X</literal> που ακολουθεί τον αριθμό τους + (για παράδειγμα <filename>src-cur.3210XEmpty.gz</filename>). Ο + χαρακτηρισμός μετά το <literal>X</literal> αντιστοιχεί στην πηγή + του αρχικού σας <quote>seed</quote>. + Το <filename>Empty</filename> είναι ένας άδειος κατάλογος. Κατά + κανόνα δημιουργείται μια μετάβαση από το <literal>Empty</literal> + κάθε 100 deltas. Επίσης τα αρχεία αυτά είναι μεγάλα! Συνηθισμένο + μέγεθος για <filename>XEmpty</filename> deltas είναι τα 70 ως 80 MB + συμπιεσμένων με <command>gzip</command> δεδομένων.</para> + + <para>Μόλις επιλέξετε ένα βασικό delta για να ξεκινήσετε, θα + χρειαστείτε επίσης όλα τα deltas με μεγαλύτερους από αυτό + αριθμούς.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Χρησιμοποιώντας το <application>CTM</application> στην + Καθημερινή σας Ζωή</title> + + <para>Για να εφαρμόσετε τα deltas, απλώς γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /where/ever/you/want/the/stuff</userinput> +&prompt.root; <userinput>ctm -v -v /where/you/store/your/deltas/src-xxx.*</userinput></screen> + + <para>Το <application>CTM</application> αντιλαμβάνεται deltas τα οποία + έχουν συμπιεστεί μέσω <command>gzip</command>, και έτσι δεν + χρειάζεται να χρησιμοποιήσετε την <command>gunzip</command>, + γλυτώνοντας με αυτό τον τρόπο χώρο στο δίσκο.</para> + + <para>Το <application>CTM</application> δεν πρόκειται να πειράξει τα + αρχεία σας αν δεν είναι απόλυτα σίγουρο για τη διαδικασία ανανέωσης. + Για να επαληθεύσετε ένα delta μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε την + επιλογή <option>-c</option> και το <application>CTM</application> + δεν θα πειράξει τίποτα, απλώς θα επαληθεύσει την ακεραιότητα του + delta και θα δει αν μπορεί να το εφαρμόσει χωρίς προβλήματα στο + τρέχον δέντρο.</para> + + <para>Υπάρχουν και άλλες επιλογές στο <application>CTM</application>, + δείτε τις αντίστοιχες σελίδες manual ή κοιτάξτε τον πηγαίο κώδικα + για περισσότερες πληροφορίες.</para> + + <para>Αυτό είναι όλο στην πραγματικότητα. Κάθε φορά που λαμβάνετε ένα + νέο delta, απλώς περάστε το στο <application>CTM</application> ώστε + να έχετε πάντοτε ανανεωμένο τον πηγαίο σας κώδικα.</para> + + <para>Μην σβήνετε τα deltas αν είναι δύσκολο να τα κατεβάσετε ξανά. + Ίσως θέλετε να τα φυλάξετε για την περίπτωση που κάτι πάει στραβά. + Ακόμα και αν το μόνο μέσο που έχετε είναι δισκέτες, κάντε αντίγραφο + χρησιμοποιώντας την <command>fdwrite</command>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Κρατώντας τις Τοπικές σας Αλλαγές</title> + + <para>Ως προγραμματιστής, θα θέλετε να πειραματιστείτε και να αλλάξετε + αρχεία στο δέντρο του πηγαίου κώδικα. Το + <application>CTM</application> υποστηρίζει περιορισμένου τύπου + τοπικές αλλαγές: πριν ελέγξει για την παρουσία ενός αρχείου + <filename>foo</filename>, ελέγχει πρώτα για το + <filename>foo.ctm</filename>. Αν το αρχείο αυτό υπάρχει, το + <application>CTM</application> θα χρησιμοποιήσει αυτό αντί για το + <filename>foo</filename>.</para> + + <para>Η συμπεριφορά αυτή μας παρέχει ένα απλό τρόπο να διατηρήσουμε + τοπικές αλλαγές: απλώς αντιγράψτε τα αρχεία που σκοπεύετε να + αλλάξετε σε αντίστοιχα αρχεία με κατάληξη <filename>.ctm</filename>. + Μπορείτε κατόπιν να κάνετε ότι αλλαγές θέλετε στον κώδικα ενώ το + <application>CTM</application> θα διατηρεί ανανεωμένο το αρχείο + <filename>.ctm</filename>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Άλλες Ενδιαφέρουσες Επιλογές του + <application>CTM</application></title> + + <sect3> + <title>Βρίσκοντας τι Ακριβώς θα Αλλάξει σε μια Ανανέωση</title> + + <para>Μπορείτε να προσδιορίσετε τις αλλαγές που θα προκαλέσει το + <application>CTM</application> στο repository του πηγαίου σας + κώδικα, χρησιμοποιώντας την επιλογή <option>-l</option>.</para> + + <para>Αυτό θα είναι χρήσιμο αν θέλετε να κρατήσετε ημερολόγιο των + αλλαγών, αν θέλετε να επεξεργαστείτε τα τροποποιημένα αρχεία πριν + ή μετά την τροποποίηση τους, ή αν απλώς αισθάνεστε ελαφρώς + παρανοϊκός.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Δημιουργώντας Αντίγραφα Ασφαλείας πριν την Ανανέωση</title> + + <para>Μερικές φορές θα θέλετε να κρατήσετε αντίγραφο ασφαλείας όλων + των αρχείων που πρόκειται να αλλαχθούν από μια ανανέωση μέσω + <application>CTM</application>.</para> + + <para>Δίνοντας την επιλογή <option>-B backup-file</option> + το <application>CTM</application> θα δημιουργήσει αντίγραφο + ασφαλείας όλων των αρχείων που πρόκειται να αλλαχθούν από κάποιο + συγκεκριμένο delta στο αρχείο + <filename>backup-file</filename>.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Περιορίζοντας τα Αρχεία που θα Αλλαχθούν από Κάποια + Ανανέωση</title> + + <para>Μερικές φορές ίσως να ενδιαφέρεστε να περιορίσετε την περιοχή + δράσης μιας συγκεκριμένης ανανέωσης μέσω + <application>CTM</application> ή ίσως σας ενδιαφέρει να πάρετε + μόνο λίγα αρχεία από κάποια σειρά από deltas.</para> + + <para>Μπορείτε να ελέγξετε τη λίστα των αρχείων στα οποία θα + λειτουργήσει το <application>CTM</application> χρησιμοποιώντας ως + φίλτρα, regular expressions με τις επιλογές <option>-e</option> + και <option>-x</option>.</para> + + <para>Για παράδειγμα, για να εξάγετε ένα ανανεωμένο αντίγραφο του + αρχείου <filename>lib/libc/Makefile</filename> από την συλλογή σας + των αποθηκευμένων <application>CTM</application> deltas, εκτελέστε + τις εντολές:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /where/ever/you/want/to/extract/it/</userinput> +&prompt.root; <userinput>ctm -e '^lib/libc/Makefile' ~ctm/src-xxx.*</userinput></screen> + + <para>Για κάθε αρχείο που καθορίζεται σε ένα + <application>CTM</application> delta, οι επιλογές + <option>-e</option> και <option>-x</option> εφαρμόζονται με τη + σειρά που εμφανίζονται στη γραμμή εντολών. Στο αρχείο γίνεται + επεξεργασία από το <application>CTM</application>, μόνο αν + μαρκαριστεί ως έγκυρο προς ανανέωση μετά την εφαρμογή όλων των + επιλογών <option>-e</option> και <option>-x</option>.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Μελλοντικά Σχέδια για το <application>CTM</application></title> + + <para>Είναι πάρα πολλά:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Χρήση κάποιου είδους πιστοποίησης στο σύστημα + <application>CTM</application> ώστε να αναγνωρίζονται τυχόν + ψεύτικες ανανεώσεις.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ξεκαθάρισμα των επιλογών του <application>CTM</application>, + καθώς προκαλούν σύγχυση και δεν είναι προφανείς.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2> + <title>Διάφορα</title> + + <para>Υπάρχει επίσης και μια σειρά από deltas για την συλλογή των + <literal>ports</literal>, αλλά δεν έχει εκδηλωθεί ακόμα αρκετό + ενδιαφέρον για αυτή.</para> + </sect2> + + <sect2 id="mirrors-ctm"> + <title>CTM Mirrors</title> + + <para>Το <link linkend="ctm">CTM</link>/&os; διατίθεται μέσω ανώνυμου + FTP από τα ακόλουθα mirrors. Αν επιλέξετε να κατεβάσετε το + <application>CTM</application> μέσω ανώνυμου FTP, σας παρακαλούμε + προσπαθήστε να επιλέξετε μια τοποθεσία κοντά σε σας.</para> + + <para>Σε περίπτωση προβλημάτων, παρακαλούμε επικοινωνήστε με τη λίστα + &a.ctm-users.name;.</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>Καλιφόρνια, Bay Area, επίσημη πηγή</term> + + <listitem> + <itemizedlist> + <listitem> + <para><ulink url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/development/CTM/"></ulink></para> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Νότια Αφρική, αντίγραφα ασφαλείας για παλιά deltas</term> + + <listitem> + <itemizedlist> + <listitem> + <para><ulink url="ftp://ftp.za.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/CTM/"></ulink></para> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Ταϊβάν/R.O.C.</term> + + <listitem> + <itemizedlist> + <listitem> + <para><ulink url="ftp://ctm.tw.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/development/CTM/"></ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="ftp://ctm2.tw.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/development/CTM/"></ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="ftp://ctm3.tw.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/development/CTM/"></ulink></para> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Αν δεν βρήκατε κάποιο mirror στην περιοχή σας, ή αν το mirror δεν + είναι πλήρες, προσπαθήστε να χρησιμοποιήσετε μια μηχανή αναζήτησης + όπως η <ulink url="http://www.alltheweb.com/">alltheweb</ulink>.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="cvsup"> + <title>Χρησιμοποιώντας το CVSup</title> + + <sect2 id="cvsup-intro"> + <title>Εισαγωγή</title> + + <para>Το <application>CVSup</application> είναι ένα λογισμικό για την + διανομή και ανανέωση δέντρων πηγαίου κώδικα από ένα κεντρικό (master) + CVS repository το οποίο βρίσκεται σε κάποιο απομακρυσμένο υπολογιστή. + Το repository του &os; βρίσκεται σε ένα κεντρικό μηχάνημα στην + Καλιφόρνια. Με το <application>CVSup</application>, οι χρήστες του + &os; μπορούν εύκολα να διατηρήσουν ανανεωμένα τα αντίγραφα του + πηγαίου τους κώδικα.</para> + + <para>Το <application>CVSup</application> χρησιμοποιεί ένα μοντέλο + ανανέωσης γνωστό ως <emphasis>pull</emphasis>. Στο μοντέλο αυτό, + κάθε πελάτης ζητά τις ανανεώσεις από τον εξυπηρετητή, όταν και αν + τις επιθυμεί. Ο εξυπηρετητής περιμένει, παθητικά, τις απαιτήσεις από + τους πελάτες. Με τον τρόπο αυτό, κάθε ανανέωση ξεκινάει κατόπιν + απαίτησης του πελάτη. Ο εξυπηρετητής ποτέ δεν στέλνει ανανεώσεις που + δεν έχουν ζητηθεί. Οι χρήστες θα πρέπει είτε να εκτελέσουν το + <application>CVSup</application> χειροκίνητα για να λάβουν μια + ανανέωση, είτε θα πρέπει να ρυθμίσουν κατάλληλα το + <command>cron</command> ώστε να το εκτελεί αυτόματα κατά τακτά + χρονικά διαστήματα.</para> + + <para>Ο όρος <application>CVSup</application>, γραμμένος με κεφαλαία + και μικρά όπως φαίνεται, αναφέρεται σε ολόκληρο το πακέτο λογισμικού. + Τα βασικά του τμήματα είναι η εντολή πελάτη <command>cvsup</command> + η οποία εκτελείται στο μηχάνημα του κάθε χρήστη, και το πρόγραμμα του + εξυπηρετητή <command>cvsupd</command> το οποίο εκτελείται σε κάθε ένα + από τα mirror sites του &os;.</para> + + <para>Καθώς διαβάζετε την τεκμηρίωση και τις λίστες ταχυδρομείου του + &os;, μπορεί να βρείτε αναφορές στην εφαρμογή + <application>sup</application>. Το <application>sup</application> + ήταν ο πρόγονος του <application>CVSup</application>, και εξυπηρετούσε + παρόμοιο σκοπό. Το <application>CVSup</application> χρησιμοποιείται + με αρκετά όμοιο τρόπο με το sup, και στην πραγματικότητα, χρησιμοποιεί + αρχεία ρυθμίσεων τα οποία έχουν πίσω συμβατότητα με αυτά του + <command>sup</command>. Το <application>sup</application> δεν + χρησιμοποιείται πλέον στο &os; Project, επειδή το <application>CVSup + </application> είναι ταχύτερο και προσφέρει μεγαλύτερη + ευελιξία.</para> + + <note> + <para>Το πρόγραμμα <application>csup</application> είναι το + <application>CVSup</application> ξαναγραμμένο σε γλώσσα C. Το + μεγαλύτερο του πλεονέκτημα είναι ότι είναι ταχύτερο, και δεν + εξαρτάται από την γλώσσα προγραμματισμού Modula-3, την οποία και + δεν χρειάζεται πλέον να εγκαταστήσετε. Επίσης μπορείτε να το + χρησιμοποιήσετε άμεσα, καθώς περιλαμβάνεται στο βασικό σύστημα. + Αν αποφασίσετε να χρησιμοποιήσετε + το <application>csup</application>, απλώς παραλείψτε τα βήματα για + την εγκατάσταση του <application>CVSup</application> και + αντικαταστήστε κάθε αναφορά στο <application>CVSup</application> σε + αυτό το άρθρο, με <application>csup</application>.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2 id="cvsup-install"> + <title>Εγκατάσταση</title> + + <para>Ο ευκολότερος τρόπος για να εγκαταστήσετε το + <application>CVSup</application> είναι μέσω του έτοιμου πακέτου + <filename role="package">net/cvsup</filename> από την + <link linkend="ports">συλλογή πακέτων</link> του &os;. Αν προτιμάτε + να μεταγλωττίσετε το <application>CVSup</application> από τον πηγαίο + κώδικα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το port + <filename role="package">net/cvsup</filename>. Σας προειδοποιούμε + ωστόσο ότι το port <filename role="package">net/cvsup</filename> + εξαρτάται από την Modula-3, η οποία χρειάζεται αρκετό χρόνο και χώρο + στο δίσκο για να κατέβει και να μεταγλωττιστεί.</para> + + <note> + <para>Αν πρόκειται να χρησιμοποιήσετε το + <application>CVSup</application> σε ένα μηχάνημα το οποίο δεν θα + διαθέτει γραφικό περιβάλλον μέσω του + <application>&xorg;</application>, όπως π.χ. σε ένα εξυπηρετητή, + βεβαιωθείτε ότι εγκαθιστάτε το αντίστοιχο port το οποίο δεν + περιλαμβάνει γραφικό περιβάλλον, δηλαδή το + <filename role="package">net/cvsup-without-gui</filename>.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2 id="cvsup-config"> + <title>Ρύθμιση του CVSup</title> + + <para>Η λειτουργία του <application>CVSup</application> ελέγχεται + από ένα αρχείο ρυθμίσεων που καλείται <filename>supfile</filename>. + Υπάρχουν κάποια υποδείγματα από <filename>supfiles</filename> στον + κατάλογο <ulink type="html" + url="file://localhost/usr/share/examples/cvsup/"><filename>/usr/share/examples/cvsup/</filename></ulink>.</para> + + <para>Οι πληροφορίες στο <filename>supfile</filename> απαντούν + τις ακόλουθες ερωτήσεις για το + <application>CVSup</application>:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><link linkend="cvsup-config-files">Ποια αρχεία θέλετε να + λάβετε;</link></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><link linkend="cvsup-config-vers">Ποιες εκδόσεις των αρχείων + θέλετε;</link></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><link linkend="cvsup-config-where">Από που θέλετε να τα + λάβετε;</link></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><link linkend="cvsup-config-dest">Που θέλετε να τα + αποθηκεύσετε στο μηχάνημα σας;</link></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><link linkend="cvsup-config-status">Που θέλετε να αποθηκεύσετε + τα αρχεία κατάστασης;</link></para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Στα επόμενα τμήματα, θα δημιουργήσουμε ένα τυπικό + <filename>supfile</filename> απαντώντας κάθε μια από τις ερωτήσεις + αυτές με τη σειρά. Πρώτα, θα περιγράψουμε τη συνολική δομή ενός + <filename>supfile</filename>.</para> + + <para>Ένα <filename>supfile</filename> είναι ένα αρχείο κειμένου. Τα + σχόλια ξεκινάνε με <literal>#</literal> και επεκτείνονται ως το τέλος + της γραμμής. Οι κενές γραμμές, καθώς και αυτές που περιέχουν μόνο + σχόλια, αγνοούνται.</para> + + <para>Κάθε γραμμή από τις υπόλοιπες περιγράφει ένα σετ αρχείων τα οποία + επιθυμεί να λάβει ο χρήστης. Η γραμμή ξεκινάει με το όνομα μιας + <quote>συλλογής</quote>, ενός λογικού γκρουπ από αρχεία που ορίζεται + από τον εξυπηρετητή. Το όνομα της συλλογής δηλώνει στον εξυπηρετητή + ποια αρχεία επιθυμείτε. Μετά το όνομα της συλλογής, μπορεί να + υπάρχουν από μηδέν ως κάποια πεδία, τα οποία χωρίζονται μεταξύ τους + με κενά διαστήματα. Τα πεδία αυτά απαντούν τις ερωτήσεις που τέθηκαν + παραπάνω. Υπάρχουν δύο τύποι πεδίων: πεδία σήμανσης (flags) και + πεδία τιμών. Ένα πεδίο σήμανσης αποτελείται από μια μόνο λέξη κλειδί + π.χ. <literal>delete</literal> ή <literal>compress</literal>. Ένα + πεδίο τιμής ξεκινάει επίσης με μια λέξη κλειδί, αλλά αυτή ακολουθείτε + χωρίς την παρεμβολή κενού διαστήματος από <literal>=</literal> και μια + δεύτερη λέξη. Για παράδειγμα το <literal>release=cvs</literal> + αποτελεί ένα πεδίο τιμής.</para> + + <para>Ένα <filename>supfile</filename> τυπικά καθορίζει προς λήψη + περισσότερες από μία συλλογές. Ένα τρόπος για να δομήσετε ένα + <filename>supfile</filename> είναι να καθορίσετε όλα τα σχετικά πεδία + χωριστά για κάθε συλλογή. Με τον τρόπο αυτό ωστόσο το + <filename>supfile</filename> θα καταλάβει αρκετές γραμμές και θα είναι + άβολο, επειδή τα περισσότερα πεδία είναι ίδια για όλες τις συλλογές + που περιέχονται σε αυτό. Το <application>CVSup</application> παρέχει + ένα μηχανισμό χρήσης προεπιλεγμένων τιμών, ώστε να αποφεύγονται αυτά + τα προβλήματα. Οι γραμμές που ξεκινάνε με το ειδικό όνομα + ψευτό-συλλογής <literal>*default</literal> μπορούν να χρησιμοποιηθούν + για να θέσουν πεδία σήμανσης και τιμών τα οποία θα χρησιμοποιηθούν ως + προεπιλογές για τις συλλογές του <filename>supfile</filename> που + βρίσκονται μετά από αυτά. Μια προεπιλεγμένη τιμή μπορεί να αλλάξει + αν καθοριστεί ξανά με νέα τιμή μέσα στην ίδια τη συλλογή. Οι + προεπιλογές μπορούν επίσης να αλλάξουν, ή να προστεθούν νέες, + βάζοντας πρόσθετα <literal>*default</literal> σε οποιοδήποτε σημείο + μέσα στο <filename>supfile</filename>.</para> + + <para>Γνωρίζοντας τα παραπάνω, θα προχωρήσουμε τώρα στη δόμηση ενός + <filename>supfile</filename> για λήψη και ανανέωση του κυρίως δέντρου + πηγαίου κώδικα για το <link + linkend="current">&os;-CURRENT</link>.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><anchor id="cvsup-config-files">Ποια αρχεία θέλετε να + λάβετε;</para> + + <para>Τα αρχεία που είναι διαθέσιμα μέσω της + <application>CVSup</application> είναι οργανωμένα σε γκρουπ που + ονομάζονται <quote>συλλογές</quote>. Περιγραφή των διαθέσιμων + συλλογών θα βρείτε στο + <link linkend="cvsup-collec">ακόλουθο τμήμα</link>. Στο + παράδειγμα μας, θέλουμε να λάβουμε το πλήρες δέντρο πηγαίου κώδικα + του &os; συστήματος. Υπάρχει μια μεγάλη συλλογή + <literal>src-all</literal> η οποία θα μας την δώσει όλη. Σαν + πρώτο βήμα για την δόμηση του <filename>supfile</filename>, απλώς + γράφουμε τις συλλογές, μία σε κάθε γραμμή (στην περίπτωση μας + έχουμε μόνο μια γραμμή):</para> + + <programlisting>src-all</programlisting> + </listitem> + + <listitem> + <para><anchor id="cvsup-config-vers">Ποιες εκδόσεις των αρχείων + θέλετε να λάβετε;</para> + + <para>Με το <application>CVSup</application>, μπορείτε ουσιαστικά + να λάβετε οποιαδήποτε έκδοση του πηγαίου κώδικα υπήρξε ποτέ. Αυτό + είναι δυνατόν επειδή ο εξυπηρετητής + <application>cvsupd</application> λειτουργεί απευθείας από το + CVS repository, το οποίο περιέχει όλες τις εκδόσεις. Δηλώνετε + ποια από αυτές θέλετε χρησιμοποιώντας τα πεδία τιμών + <literal>tag=</literal> και <option>date=</option>.</para> + + <warning> + <para>Θα πρέπει να δώσετε ιδιαίτερη προσοχή στον καθορισμό των + πεδίων <literal>tag=</literal> ώστε να είναι σωστά. Κάποια + tags είναι έγκυρα μόνο για συγκεκριμένες συλλογές αρχείων. Αν + καθορίσετε λανθασμένο tag (ή κάνετε ορθογραφικό λάθος) το + <application>CVSup</application> θα σβήσει αρχεία τα οποία + πιθανώς δεν θέλετε να σβηστούν. Ειδικότερα, για την συλλογή των + <literal>ports-*</literal>, χρησιμοποιήστε <emphasis> μόνο το + </emphasis> <literal>tag=.</literal>.</para> + </warning> + + <para>Το πεδίο <literal>tag=</literal> δείχνει προς ένα συμβολικό + tag στο repository. Υπάρχουν δύο είδη tags, τα tags εκδόσεων + (revision tags) και τα tags κλάδων (branch tags). Ένα revision + tag αναφέρεται σε μια συγκεκριμένη έκδοση. Η σημασία του + διατηρείται ίδια από τη μια μέρα στην άλλη. Από την άλλη, ένα + branch tag, αναφέρεται στην τελευταία έκδοση μια συγκεκριμένης + γραμμής ανάπτυξης, σε κάθε χρονική στιγμή. Επειδή ένα branch tag + δεν αναφέρεται σε κάποια συγκεκριμένη έκδοση, μπορεί αύριο να + σημαίνει κάτι διαφορετικό από ότι σημαίνει σήμερα.</para> + + <para>Στο <xref linkend="cvs-tags"> θα βρείτε branch tags τα οποία + μπορεί να σας ενδιαφέρουν. Όταν καθορίζετε ένα tag στο αρχείο + ρυθμίσεων του <application>CVSup</application>, θα πρέπει πριν + από αυτό να βάζετε τη λέξη κλειδί <literal>tag=</literal> (δηλ. το + <literal>RELENG_8</literal> θα γίνει + <literal>tag=RELENG_8</literal>). Να έχετε υπόψιν σας ότι για την + συλλογή των Ports, το <literal>tag=.</literal> είναι το μόνο + έγκυρο.</para> + + <warning> + <para>Να είστε ιδιαίτερα προσεκτικός, ώστε να γράψετε το tag + ακριβώς όπως φαίνεται. Το <application>CVSup</application> δεν + μπορεί να διαχωρίσει μεταξύ έγκυρων και μη-έγκυρων tags. Αν + γράψετε λάθος το tag, το <application>CVSup</application> θα + συμπεριφερθεί σαν να έχετε δώσει ένα έγκυρο tag το οποίο δεν + αναφέρεται σε κανένα αρχείο. Στην περίπτωση αυτή θα διαγράψει + τα υπάρχοντα αρχεία σας πηγαίου κώδικα.</para> + </warning> + + <para>Όταν καθορίσετε κάποιο branch tag, φυσιολογικά θα λάβετε τις + τελευταίες εκδόσεις των αρχείων που υπάρχουν σε αυτή τη γραμμή + ανάπτυξης. Αν θέλετε να λάβετε κάποιες παλιότερες εκδόσεις, + μπορείτε να το κάνετε καθορίζοντας μια ημερομηνία μέσω του πεδίου + τιμών <option>date=</option>. Η σελίδα manual &man.csup.1; εξηγεί + πως μπορείτε να το κάνετε.</para> + + <para>Στο παράδειγμα μας, επιθυμούμε να λάβουμε το &os;-CURRENT. + Προσθέτουμε τη γραμμή αυτή στην αρχή του + <filename>supfile</filename> αρχείου μας:</para> + + <programlisting>*default tag=.</programlisting> + + <para>Υπάρχει μια σημαντική ειδική περίπτωση όταν δεν καθορίσετε + ούτε πεδίο <literal>tag=</literal> ούτε πεδίο + <literal>date=</literal>. Στην περίπτωση αυτή θα λάβετε τα + κανονικά αρχεία RCS απευθείας από το CVS repository του + εξυπηρετητή, αντί για να λάβετε κάποια συγκεκριμένη έκδοση. Οι + προγραμματιστές γενικά προτιμούν αυτό τον τρόπο λειτουργίας. + Διατηρώντας πλήρες αντίγραφο του CVS repository στα συστήματα τους + έχουν την ικανότητα να βλέπουν το ιστορικό αλλαγών κάθε έκδοσης + και να εξετάζουν παλιότερες εκδόσεις των αρχείων. Τα παραπάνω + πλεονεκτήματα ωστόσο έχουν το κόστος της μεγαλύτερης χρήσης χώρου + στο σκληρό δίσκο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><anchor id="cvsup-config-where">Από που θέλετε να τα + λάβετε;</para> + + <para>Χρησιμοποιούμε το πεδίο <literal>host=</literal> για να πούμε + στο <command>cvsup</command> από που να λάβει τις ανανεώσεις του. + Οποιοδήποτε από τα + <link linkend="cvsup-mirrors">CVSup mirror sites</link> είναι + κατάλληλο, αν και θα πρέπει να προσπαθήσετε να επιλέξετε κάποιο + το οποίο να βρίσκεται κοντά σας. Στο παράδειγμα μας, θα + χρησιμοποιήσουμε μια φανταστική τοποθεσία διανομής του &os;, το + <hostid role="fqdn">cvsup99.FreeBSD.org</hostid>:</para> + + <programlisting>*default host=cvsup99.FreeBSD.org</programlisting> + + <para>Θα πρέπει να αλλάξετε το host σε κάποιο που πραγματικά υπάρχει + πριν εκτελέσετε το <application>CVSup</application>. Κάθε φορά + που εκτελείτε το <command>cvsup</command>, έχετε την δυνατότητα + να ανατρέπετε αυτή τη ρύθμιση μέσω της γραμμής εντολών με την + επιλογή <option>-h <replaceable>hostname</replaceable></option>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><anchor id="cvsup-config-dest">Που θέλετε να τα αποθηκεύσετε + στο μηχάνημα σας;</para> + + <para>Το πεδίο <literal>prefix=</literal> δηλώνει στην + <command>cvsup</command> που να αποθηκεύσει τα αρχεία που + λαμβάνει. Στο παράδειγμα μας, θα βάλουμε τα αρχεία του πηγαίου + κώδικα, απευθείας στο κύριο δέντρο πηγαίου κώδικα, + <filename>/usr/src</filename>. Ο κατάλογος + <filename>src</filename> θεωρείται δεδομένος για τις συλλογές + που έχουμε επιλέξει να λάβουμε, και έτσι ο σωστός προσδιορισμός + είναι αυτός που φαίνεται παρακάτω:</para> + + <programlisting>*default prefix=/usr</programlisting> + </listitem> + + <listitem> + <para><anchor id="cvsup-config-status">Που θα αποθηκεύσει το + <command>cvsup</command> τα αρχεία κατάστασης του;</para> + + <para>Ο πελάτης <application>CVSup</application> διατηρεί κάποια + αρχεία κατάστασης (status files) σε αυτό που αποκαλείται κατάλογος + <quote>base</quote>. Τα αρχεία αυτά βοηθούν το + <application>CVSup</application> να λειτουργεί πιο αποδοτικά + κρατώντας λογαριασμό των ανανεώσεων που έχετε ήδη λάβει. Θα + χρησιμοποιήσουμε τον προεπιλεγμένο κατάλογο base, + <filename>/var/db</filename>:</para> + + <programlisting>*default base=/var/db</programlisting> + + <para>Αν ο base κατάλογος σας δεν υπάρχει ήδη, τώρα είναι μια καλή + στιγμή να τον δημιουργήσετε. O πελάτης <command>cvsup</command> + δεν θα εκτελείται αν ο base κατάλογος δεν υπάρχει.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διάφορες ρυθμίσεις για το <filename>supfile</filename>:</para> + + <para>Υπάρχει ακόμα μια κοινή γραμμή ρυθμίσεων, η οποία τυπικά + υπάρχει στο <filename>supfile</filename>:</para> + + <programlisting>*default release=cvs delete use-rel-suffix compress</programlisting> + + <para>Το <literal>release=cvs</literal> δείχνει ότι ο εξυπηρετητής + θα πρέπει να λάβει τις πληροφορίες του μέσω του κύριου CVS + repository του &os;. Αυτό ισχύει σχεδόν πάντα, αλλά υπάρχουν και + άλλες πιθανότητες που ξεφεύγουν από το σκοπό αυτής της + συζήτησης.</para> + + <para>Η λέξη <literal>delete</literal> δίνει δικαιώματα στο + <application>CVSup</application> να διαγράφει αρχεία. + Θα πρέπει πάντοτε να έχετε την επιλογή αυτή, ώστε το + <application>CVSup</application> να μπορεί να κρατήσει το δέντρο + του πηγαίου σας κώδικα πλήρως ανανεωμένο. Το + <application>CVSup</application> είναι αρκετά προσεκτικό ώστε να + σβήνει μόνο τα αρχεία που βρίσκονται υπό την ευθύνη του. Αν τυχόν + βάλετε έξτρα αρχεία στον ίδιο κατάλογο, δεν θα τα αγγίξει.</para> + + <para>Η επιλογή <literal>use-rel-suffix</literal> είναι... + αρχαιολογική. Αν πραγματικά θέλετε να μάθετε σχετικά με αυτήν, + διαβάστε τη σελίδα manual &man.cvsup.1;. Αλλιώς, απλώς + χρησιμοποιήστε την, και μην ανησυχείτε ιδιαίτερα για αυτή.</para> + + <para>Η επιλογή <literal>compress</literal> ενεργοποιεί τη χρήση + συμπίεσης τύπου gzip στο κανάλι επικοινωνίας. Αν έχετε σύνδεση + δικτύου τύπου T1 ή και πιο γρήγορη, μάλλον δεν θα πρέπει να + χρησιμοποιήσετε συμπίεση. Σε διαφορετική περίπτωση, θα βοηθήσει + εξαιρετικά.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Όλες οι επιλογές μαζί:</para> + + <para>Εδώ είναι το πλήρες <filename>supfile</filename> για το + παράδειγμα μας:</para> + + <programlisting>*default tag=. +*default host=cvsup99.FreeBSD.org +*default prefix=/usr +*default base=/var/db +*default release=cvs delete use-rel-suffix compress + +src-all</programlisting> + </listitem> + </itemizedlist> + + <sect3 id="cvsup-refuse-file"> + <title>Το Αρχείο <filename>refuse</filename></title> + + <para>Όπως αναφέραμε παραπάνω, το <application>CVSup</application> + χρησιμοποιεί <emphasis>μέθοδο pull</emphasis>. Βασικά αυτό σημαίνει + ότι συνδέεστε στον εξυπηρετητή <application>CVSup</application>, + αυτός λέει <quote>Αυτά είναι τα αρχεία που μπορείτε να κατεβάσετε + από μένα..</quote>, και το δικό σας πρόγραμμα απαντάει + <quote>Εντάξει, θα πάρω αυτό, αυτό, αυτό, και αυτό.</quote> Στην + προεπιλεγμένη ρύθμιση, ο πελάτης <application>CVSup</application> θα + πάρει κάθε αρχείο που συνδέεται με την συλλογή και το tag που έχετε + καθορίσει στο αρχείο ρυθμίσεων. Ωστόσο μπορεί να μην το επιθυμείτε + αυτό πάντα, ειδικά αν συγχρονίζετε τα δέντρα + <filename>doc</filename>, <filename>ports</filename> ή + <filename>www</filename> — οι περισσότεροι άνθρωποι δεν + μπορούν να διαβάσουν τέσσερις ή πέντε γλώσσες και έτσι δεν + χρειάζεται να κατεβάσουν αρχεία που αναφέρονται ειδικά σε αυτές. Αν + χρησιμοποιείτε το <application>CVSup</application> για την συλλογή + των Ports, μπορείτε να ξεπεράσετε αυτή τη συμπεριφορά καθορίζοντας + συγκεκριμένες συλλογές (π.χ. <emphasis>ports-astrology</emphasis>, + <emphasis>ports-biology</emphasis> αντί για + <emphasis>ports-all</emphasis>). Ωστόσο, επειδή τα δέντρα + <filename>doc</filename> και <filename>www</filename> δεν διαθέτουν + συλλογές χωρισμένες ανά γλώσσα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα από + τα βολικά χαρακτηριστικά του <application>CVSup</application>: το + αρχείο <filename>refuse</filename>.</para> + + <para>Το αρχείο <filename>refuse</filename> ουσιαστικά λέει στο + <application>CVSup</application> ότι δεν πρέπει να πάρει κάθε αρχείο + από μια συλλογή. Με άλλα λόγια, λέει στον πελάτη να + <emphasis>αρνηθεί</emphasis> συγκεκριμένα αρχεία που προσφέρει ο + εξυπηρετητής. Το αρχείο <filename>refuse</filename> μπορεί να + βρεθεί (ή να δημιουργηθεί αν δεν έχετε ήδη) στο + <filename><replaceable>base</replaceable>/sup/</filename>. + Το <replaceable>base</replaceable> καθορίζεται στο + <filename>supfile</filename>. Το δικό μας + <replaceable>base</replaceable> είναι στο + <filename>/var/db</filename>, το οποίο σημαίνει ότι το προεπιλεγμένο + αρχείο <filename>refuse</filename> θα είναι το + <filename>/var/db/sup/refuse</filename>.</para> + + <para>Το αρχείο <filename>refuse</filename> έχει ιδιαίτερα απλή μορφή. + Απλώς περιέχει τα ονόματα των αρχείων και καταλόγων τα οποία δεν + επιθυμείτε να κατεβάσετε. Για παράδειγμα, αν δεν μιλάτε γλώσσες + εκτός από Αγγλικά και λίγα Γερμανικά, και δεν αισθάνεστε την ανάγκη + να διαβάσετε την Γερμανική μετάφραση της τεκμηρίωσης, μπορείτε να + βάλετε τα ακόλουθα στο δικό σας αρχείο + <filename>refuse</filename>:</para> + + <screen>doc/bn_* +doc/da_* +doc/de_* +doc/el_* +doc/es_* +doc/fr_* +doc/it_* +doc/ja_* +doc/nl_* +doc/no_* +doc/pl_* +doc/pt_* +doc/ru_* +doc/sr_* +doc/tr_* +doc/zh_*</screen> + + <para>κ.ο.κ. για τις υπόλοιπες γλώσσες (μπορείτε να βρείτε την πλήρη + λίστα στο <ulink + url="http://www.FreeBSD.org/cgi/cvsweb.cgi/"> &os; CVS + repository</ulink>).</para> + + <para>Με αυτή τη χρήσιμη δυνατότητα, οι χρήστες που έχουν αργή σύνδεση + ή πληρώνουν το Internet με χρονοχρέωση ανά λεπτό, θα μπορέσουν να + εξοικονομήσουν πολύτιμο χρόνο καθώς δεν θα χρειάζεται πλέον να + κατεβάσουν αρχεία που δεν πρόκειται να χρησιμοποιήσουν ποτέ. Για + περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα αρχεία + <filename>refuse</filename> και άλλα χρήσιμα χαρακτηριστικά του + <application>CVSup</application>, παρακαλούμε διαβάστε την + αντίστοιχη σελίδα του manual.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Εκτελώντας το <application>CVSup</application></title> + + <para>Είστε τώρα έτοιμοι να δοκιμάσετε μια ανανέωση. Η γραμμή εντολής + για το σκοπό αυτό είναι ιδιαίτερα απλή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cvsup <replaceable>supfile</replaceable></userinput></screen> + + <para>όπου το <filename><replaceable>supfile</replaceable></filename> + είναι φυσικά το όνομα του αρχείου <filename>supfile</filename> που + μόλις δημιουργήσατε. Υποθέτοντας ότι χρησιμοποιείτε τα X11, η εντολή + <command>cvsup</command> θα σας εμφανίσει ένα γραφικό παράθυρο με + κάποια πλήκτρα συνηθισμένων λειτουργιών. Πιέστε το πλήκτρο + <guibutton>go</guibutton>, και παρακολουθήστε την εκτέλεση.<para> + + <para>Καθώς στην περίπτωση μας ανανεώνεται το πραγματικό δέντρο + <filename>/usr/src</filename>, θα χρειαστεί να εκτελέσετε το + πρόγραμμα ως <username>root</username> ώστε η + <command>cvsup</command> να έχει τα δικαιώματα που χρειάζεται για να + ανανεώσει τα αρχεία σας. Καθώς μόλις έχετε δημιουργήσει το αρχείο + ρυθμίσεων, και δεν έχετε ποτέ πριν χρησιμοποιήσει το πρόγραμμα, ίσως + αισθάνεστε λίγο άβολα. Υπάρχει εύκολος τρόπος να κάνετε δοκιμαστική + εκτέλεση χωρίς να πειράξετε τα πολύτιμα αρχεία σας. Απλώς + δημιουργήστε ένα άδειο κατάλογο σε ένα βολικό μέρος, και δώστε το σαν + έξτρα παράμετρο στην γραμμή εντολών:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mkdir /var/tmp/dest</userinput> +&prompt.root; <userinput>cvsup supfile /var/tmp/dest</userinput></screen> + + <para>Ο κατάλογος που καθορίσατε θα χρησιμοποιηθεί ως προορισμός για + όλες τις ανανεώσεις αρχείων. Το <application>CVSup</application> θα + εξετάσει τα κανονικά αρχεία σας στο <filename>/usr/src</filename>, + αλλά δεν θα τροποποιήσει ούτε θα διαγράψει κανένα από αυτά. Κάθε + ανανέωση αρχείου θα γίνει στον κατάλογο + <filename>/var/tmp/dest/usr/src</filename>. + Το <application>CVSup</application> όταν εκτελείται με αυτό τον τρόπο + αφήνει επίσης ανέπαφα τα αρχεία κατάστασης του στον κατάλογο base. Οι + νέες εκδόσεις των αρχείων αυτών θα γραφούν στον καθορισμένο κατάλογο. + Αν έχετε απλώς πρόσβαση ανάγνωσης στο <filename>/usr/src</filename>, + δεν χρειάζεστε να είστε καν <username>root</username> για να κάνετε + αυτή τη δοκιμαστική εκτέλεση.</para> + + <para>Αν δεν εκτελείτε τα X11 ή απλώς δεν σας αρέσουν τα γραφικά + περιβάλλοντα, μπορείτε να δώσετε κάποιες επιλογές στην γραμμή εντολών + όταν εκτελείτε την <command>cvsup</command>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cvsup -g -L 2 <replaceable>supfile</replaceable></userinput></screen> + + <para>Η επιλογή <option>-g</option> λέει στο + <application>CVSup</application> να μη χρησιμοποιήσει το γραφικό του + περιβάλλον. Αυτό γίνεται αυτόματα αν δεν εκτελούνται τα X11, αλλά + διαφορετικά θα πρέπει να το καθορίσετε.</para> + + <para>Η επιλογή <option>-L 2</option> λέει στο + <application>CVSup</application> να εμφανίσει όλες τις λεπτομέρειες + για όλες τις ανανεώσεις αρχείων που εκτελεί. Υπάρχουν τρία επίπεδα + περιγραφής, από το <option>-L 0</option> ως το <option>-L 2</option>. + Η προεπιλογή είναι το 0, που σημαίνει απόλυτη σιωπή εκτός από μηνύματα + λάθους.</para> + + <para>Υπάρχουν διαθέσιμες αρκετές ακόμα επιλογές. Για μια περιληπτική + λίστα, γράψτε <command>cvsup -H</command>. Για περισσότερο + λεπτομερείς περιγραφές, δείτε τη σελίδα του manual.</para> + + <para>Όταν μείνετε ικανοποιημένος από τον τρόπο που γίνονται οι + ανανεώσεις, μπορείτε να κανονίσετε την σε τακτά διαστήματα εκτέλεση + του <application>CVSup</application> με την χρήση του + &man.cron.8;. Προφανώς δεν θα πρέπει να αφήσετε το + <application>CVSup</application> να χρησιμοποιεί το γραφικό του + περιβάλλον όταν το εκτελείτε μέσω του &man.cron.8;.</para> + </sect2> + + <sect2 id="cvsup-collec"> + <title>Συλλογές Αρχείων του<application>CVSup</application></title> + + <para>Οι συλλογές αρχείων που διατίθενται μέσω του + <application>CVSup</application> είναι οργανωμένες ιεραρχικά. + Υπάρχουν λίγες μεγάλες συλλογές, και αυτές χωρίζονται σε μικρότερες + υπο-συλλογές. Η λήψη μιας μεγάλης συλλογής, ισοδυναμεί με την λήψη + κάθε μιας από τις υπο-συλλογές τις. Οι ιεραρχικές σχέσεις μεταξύ των + συλλογών, αντικατοπτρίζονται παρακάτω με την χρήση των εσοχών.</para> + + <para>Οι πιο συχνά χρησιμοποιούμενες συλλογές είναι η + <literal>src-all</literal>, και η + <literal>ports-all</literal>. Οι άλλες συλλογές χρησιμοποιούνται μόνο + από μικρές ομάδες ανθρώπων για ειδικούς σκοπούς, και κάποια mirror + sites μπορεί να μην τις έχουν καθόλου.</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><literal>cvs-all release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Το κύριο CVS repository του &os;, που περιλαμβάνει και τον + κώδικα κρυπτογραφίας.</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><literal>distrib release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Αρχεία που αναφέρονται στην διανομή και το mirroring + του &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>doc-all release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Πηγαίος κώδικας για το &os; Handbook και την υπόλοιπη + τεκμηρίωση. Δεν περιλαμβάνει αρχεία για το web site του + &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-all release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Η συλλογή Ports του &os;.</para> + + <important id="cvsup-collec-pbase-warn"> + <para>Αν δεν θέλετε να ανανεώσετε όλο το + <literal>ports-all</literal> (το πλήρες δέντρο των + ports), αλλά να χρησιμοποιήσετε μια από τις υποσυλλογές + που φαίνονται παρακάτω, βεβαιωθείτε ότι + <emphasis>πάντα</emphasis> ανανεώνετε την υποσυλλογή + <literal>ports-base</literal>! Όταν κάτι αλλάζει στο + σύστημα μεταγλώττισης των ports που αντιπροσωπεύεται από + το <literal>ports-base</literal>, είναι πρακτικά βέβαιο + ότι οι αλλαγές αυτές πολύ σύντομα θα χρησιμοποιηθούν από + <quote>πραγματικά</quote> ports. Έτσι, αν ανανεώνετε + μόνο τα <quote>πραγματικά</quote> ports και αυτά + χρησιμοποιούν κάποιες από τις νέες δυνατότητες, υπάρχει + μεγάλη πιθανότητα η μεταγλώττιση τους να αποτύχει με + κάποιο μυστηριώδες μήνυμα λάθους. Το + <emphasis>πρώτο</emphasis> πράγμα που πρέπει να κάνετε + σε αυτή την περίπτωση είναι να βεβαιωθείτε ότι είναι + ενημερωμένη η συλλογή σας + <literal>ports-base</literal>.</para> + </important> + + <important id="cvsup-collec-index-warn"> + <para>Αν σκοπεύετε να δημιουργήσετε το δικό σας τοπικό + αντίγραφο του <filename>ports/INDEX</filename>, θα + <emphasis>πρέπει</emphasis> να δεχτείτε τη συλλογή + <literal>ports-all</literal> (ολόκληρο το δέντρο των + ports). H δημιουργία του + <filename>ports/INDEX</filename> από μη-πλήρες δέντρο + δεν υποστηρίζεται. Δείτε το + <ulink url="&url.books.faq;/applications.html#MAKE-INDEX"> FAQ</ulink>.</para> + </important> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><literal>ports-accessibility + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Λογισμικό για την βοήθεια χρηστών με + αναπηρίες.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-arabic + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Υποστήριξη Αραβικής Γλώσσας.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-archivers + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Εργαλεία αποθήκευσης και συμπίεσης.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-astro + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Ports σχετικά με αστρονομία.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-audio + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Υποστήριξη ήχου.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-base + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Βασικά αρχεία των ports για υποστήριξη του + συστήματος μεταγλώττισης. Διάφορα αρχεία που + βρίσκονται στους υποκαταλόγους + <filename>Mk/</filename> και + <filename>Tools/</filename> του + <filename>/usr/ports</filename>.</para> + + <note> + <para>Παρακαλούμε δείτε την <link + linkend="cvsup-collec-pbase-warn">σημαντική + προειδοποίηση παραπάνω</link>: θα πρέπει + <emphasis>πάντοτε</emphasis> να ενημερώνετε αυτή + την υποσυλλογή, όταν ενημερώνετε οποιοδήποτε τμήμα + της συλλογής Ports του &os;.</para> + </note> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-benchmarks + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Προγράμματα μέτρησης απόδοσης + (Benchmarks).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-biology + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Βιολογία.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-cad + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Εργαλεία σχεδίασης με τη βοήθεια + υπολογιστή.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-chinese + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Υποστήριξη Κινεζικής Γλώσσας.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-comms + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Λογισμικό επικοινωνιών.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-converters + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Μετατροπείς χαρακτήρων.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-databases + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Βάσεις Δεδομένων.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-deskutils + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Αντικείμενα που βρίσκονταν συνήθως σε ένα + γραφείο πριν την εφεύρεση των υπολογιστών.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-devel + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Βοηθητικά προγράμματα για την ανάπτυξη + λογισμικού.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-dns + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Λογισμικό σχετικό με DNS.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-editors + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Συντάκτες κειμένου.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-emulators + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Εξομοιωτές άλλων λειτουργικών συστημάτων.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-finance + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Χρηματοοικονομικά προγράμματα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-ftp + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Προγράμματα FTP (πελάτες και + εξυπηρετητές).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-games + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Παιχνίδια.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-german + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Υποστήριξη Γερμανικής γλώσσας.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-graphics + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Εργαλεία γραφικών.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-hebrew + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Υποστήριξη εβραϊκής γλώσσας.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-hungarian + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Υποστήριξη Ουγγαρέζικης γλώσσας.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-irc + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Προγράμματα για το IRC.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-japanese + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Υποστήριξη Ιαπωνικής γλώσσας.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-java + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Εργαλεία για την &java;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-korean + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Υποστήριξη Κορεατικής γλώσσας.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-lang + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Γλώσσες προγραμματισμού.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-mail + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Προγράμματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-math + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Λογισμικό μαθηματικών υπολογισμών.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-misc + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Διάφορα βοηθητικά προγράμματα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-multimedia + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Λογισμικό πολυμέσων.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-net + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Λογισμικό δικτύων.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-net-im + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Λογισμικό άμεσων μηνυμάτων (instant + messaging).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-net-mgmt + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Λογισμικό διαχείρισης δικτύων.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-net-p2p + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Δικτύωση peer-to-peer.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-news + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Λογισμικό για το USENET.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-palm + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Λογισμικό για την υποστήριξη συσκευών τύπου + <trademark class="trade">Palm</trademark>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-polish + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Υποστήριξη Πολωνικής γλώσσας.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-ports-mgmt + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Εργαλεία για τη διαχείριση πακέτων και + ports.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-portuguese + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Υποστήριξη Πορτογαλικής γλώσσας.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-print + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Λογισμικό εκτυπώσεων.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-russian + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Υποστήριξη Ρωσικής γλώσσας.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-science + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Επιστημονικά προγράμματα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-security + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Εργαλεία ασφαλείας.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-shells + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Shells για την γραμμή εντολών.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-sysutils + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Βοηθητικά προγράμματα συστήματος.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-textproc + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Εργαλεία επεξεργασίας κειμένου (δεν περιλαμβάνει + επιτραπέζια τυπογραφία).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-ukrainian + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Υποστήριξη Ουκρανικής γλώσσας.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-vietnamese + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Υποστήριξη Βιετναμέζικης γλώσσας.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-www + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Λογισμικό που σχετίζεται με τον παγκόσμιο ιστό + (World Wide Web).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-x11 + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Ports για υποστήριξη του συστήματος X + Windows.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-x11-clocks + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Ρολόγια για το X11.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-x11-drivers + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Προγράμματα οδήγησης για τα X11.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-x11-fm + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Διαχειριστές αρχείων για τα X11.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-x11-fonts + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Γραμματοσειρές και εργαλεία γραμματοσειρών για + X11.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-x11-toolkits + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Εργαλειοθήκες X11.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-x11-servers + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Εξυπηρετητές X11.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-x11-themes + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Θέματα για X11.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ports-x11-wm + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Διαχειριστές παραθύρων (window managers) για + X11.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>projects-all release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Πηγαίος κώδικας για το projects repository του + &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-all release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Ο βασικός πηγαίος κώδικα του &os;, συμπεριλαμβανομένου + του κώδικα κρυπτογραφίας.</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><literal>src-base + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Διάφορα αρχεία στην κορυφή του + <filename>/usr/src</filename>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-bin + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Εργαλεία που πιθανόν να απαιτούνται σε κατάσταση + λειτουργίας ενός χρήστη (single-user) + (<filename>/usr/src/bin</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-cddl + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Εργαλεία και βιβλιοθήκες που καλύπτονται από την + άδεια χρήσης CDDL + (<filename>/usr/src/cddl</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-contrib + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Εργαλεία και βιβλιοθήκες που δεν ανήκουν στο + &os; Project, και τα οποία χρησιμοποιούνται + ουσιαστικά αναλλοίωτα + (<filename>/usr/src/contrib</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-crypto release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Εργαλεία και βιβλιοθήκες κρυπτογράφησης που δεν + ανήκουν στο &os; project και τα οποία + χρησιμοποιούνται ουσιαστικά αναλλοίωτα + (<filename>/usr/src/crypto</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-eBones release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Kerberos και DES + (<filename>/usr/src/eBones</filename>). Δεν + χρησιμοποιούνται στις τρέχουσες εκδόσεις του + &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-etc + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Αρχεία ρυθμίσεων του συστήματος + (<filename>/usr/src/etc</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-games + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Παιχνίδια + (<filename>/usr/src/games</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-gnu + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Εργαλεία που καλύπτονται από την άδεια χρήσης + GNU Public License + (<filename>/usr/src/gnu</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-include + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Αρχεία επικεφαλίδων + (<filename>/usr/src/include</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-kerberos5 + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Πακέτο ασφαλείας Kerberos5 + (<filename>/usr/src/kerberos5</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-kerberosIV + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Πακέτο ασφαλείας KerberosIV + (<filename>/usr/src/kerberosIV</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-lib + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Βιβλιοθήκες + (<filename>/usr/src/lib</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-libexec + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Προγράμματα συστήματος τα οποία φυσιολογικά + εκτελούνται από άλλα προγράμματα + (<filename>/usr/src/libexec</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-release + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Αρχεία που απαιτούνται για την παραγωγή μιας + έκδοσης του &os; + (<filename>/usr/src/release</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-rescue + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Προγράμματα με στατική μεταγλώττιση για χρήση + σε έκτακτες περιπτώσεις επαναφοράς του συστήματος. + Δείτε το &man.rescue.8; + (<filename>/usr/src/rescue</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-sbin release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Εργαλεία συστήματος για λειτουργία σε κατάσταση + ενός χρήστη (single user mode) + (<filename>/usr/src/sbin</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-secure + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Βιβλιοθήκες και εντολές κρυπτογράφησης + (<filename>/usr/src/secure</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-share + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Αρχεία τα οποία μπορεί να είναι κοινά ανάμεσα σε + πολλαπλά συστήματα + (<filename>/usr/src/share</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-sys + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Ο πυρήνας + (<filename>/usr/src/sys</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-sys-crypto + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Κώδικας κρυπτογραφίας του πυρήνα + (<filename>/usr/src/sys/crypto</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-tools + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Διάφορα εργαλεία για τη συντήρηση του &os; + (<filename>/usr/src/tools</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-usrbin + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Εργαλεία χρήστη + (<filename>/usr/src/usr.bin</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>src-usrsbin + release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Εργαλεία συστήματος + (<filename>/usr/src/usr.sbin</filename>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>www release=cvs</literal></term> + + <listitem> + <para>Ο πηγαίος κώδικας για την τοποθεσία WWW του + &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>distrib release=self</literal></term> + + <listitem> + <para>Τα αρχεία ρυθμίσεων του ίδιου του εξυπηρετητή + <application>CVSup</application>. Χρησιμοποιείται από + <application>CVSup</application> mirror sites.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>gnats release=current</literal></term> + + <listitem> + <para>H βάση δεδομένων του συστήματος παρακολούθησης προβλημάτων + GNATS.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>mail-archive release=current</literal></term> + + <listitem> + <para>Τα αρχεία της λίστας ταχυδρομείου του &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>www release=current</literal></term> + + <listitem> + <para>Προ-επεξεργασμένα αρχεία της δικτυακής τοποθεσίας (WWW) του + &os; (όχι ο πηγαίος κώδικας). Χρησιμοποιείται από WWW mirror + sites.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </sect2> + + <sect2> + <title>Για Περισσότερες Πληροφορίες</title> + + <para>Για το FAQ του <application>CVSup</application> και άλλες + πληροφορίες σχετικά με αυτό, δείτε τη + <ulink url="http://www.cvsup.org">Σελίδα του CVSup</ulink>.</para> + + <para>Συζητήσεις σχετικά με τη χρήση του + <application>CVSup</application> στο &os; λαμβάνουν χώρα στην + &a.hackers;. Στη λίστα αυτή, καθώς και στην &a.announce; + ανακοινώνονται και οι νέες εκδόσεις του προγράμματος.</para> + + <para>Για ερωτήσεις ή αναφορές σφαλμάτων σχετικά με το + <application>CVSup</application> ρίξτε μια ματιά στο + <ulink url="http://www.cvsup.org/faq.html#bugreports">CVSup FAQ</ulink>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="cvsup-mirrors"> + <title>Τοποθεσίες CVSup</title> + + <para>Μπορείτε να βρείτε εξυπηρετητές <link linkend="cvsup">CVSup</link> + για το &os; στις ακόλουθες τοποθεσίες:</para> + + &chap.mirrors.cvsup.inc; + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="cvs-tags"> + <title>Ετικέτες (Tags) για το CVS</title> + + <para>Όταν κατεβάζετε ή ανανεώνετε τον πηγαίο κώδικα μέσω της + <application>cvs</application> η της + <application>CVSup</application>, θα πρέπει να καθορίσετε μια ετικέτα + έκδοσης (revision tag). Ένα revision tag αναφέρεται είτε σε μια + συγκεκριμένη πορεία ανάπτυξης του &os;, είτε σε ένα συγκεκριμένο χρονικό + σημείο. Ο πρώτος τύπος ονομάζεται + <quote>ετικέτα κλάδου (branch tag)</quote>, και ο δεύτερος ονομάζεται + <quote>ετικέτα έκδοσης (release tag)</quote>.</para> + + <sect2> + <title>Ετικέτες Κλάδων (Branch Tags)</title> + + <para>Όλες αυτές, με την εξαίρεση του <literal>HEAD</literal> (το οποίο + είναι πάντα έγκυρη ετικέτα), ισχύουν μόνο για το δέντρο + <filename>src/</filename>. Τα δέντρα <filename>ports/</filename>, + <filename>doc/</filename>, και <filename>www/</filename> δεν έχουν + κλάδους.</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>HEAD</term> + + <listitem> + <para>Πρόκειται για το συμβολικό όνομα της κύριας γραμμής + ανάπτυξης, ή &os;-CURRENT. Είναι επίσης το προεπιλεγμένο tag αν + δεν καθοριστεί κάποιο συγκεκριμένο revision.</para> + + <para>Στο <application>CVSup</application>, το tag αυτό + αντιπροσωπεύεται από μια <literal>.</literal> (δεν πρόκειται για + σημείο στίξης της πρότασης, αλλά για τον πραγματικό χαρακτήρα + <literal>.</literal>).</para> + + <note> + <para>Στο CVS, αυτή είναι και η προεπιλογή αν δεν καθοριστεί + revision tag. Συνήθως <emphasis>δεν</emphasis> είναι καλή + ιδέα να κάνετε checkout και ανανέωση στον πηγαίο κώδικα του + CURRENT σε ένα μηχάνημα STABLE, εκτός αν αυτή είναι πραγματικά + η πρόθεση σας.</para> + </note> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_9</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή ανάπτυξης για το &os;-9.X, γνωστή επίσης και ως + &os; 9-STABLE</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_9_0</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης του &os;-9.0, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_8</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή ανάπτυξης για το &os;-8.X, γνωστή επίσης και ως + &os; 8-STABLE</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_8_2</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης του &os;-8.2, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_8_1</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης του &os;-8.1, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_8_0</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης του &os;-8.0, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_7</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή ανάπτυξης για το &os;-7.X, γνωστή επίσης και ως + &os; 7-STABLE</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_7_4</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης του &os;-7.4, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_7_3</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης του &os;-7.3, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_7_2</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης του &os;-7.2, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_7_1</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης του &os;-7.1, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_7_0</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης του &os;-7.0, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_6</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή ανάπτυξης για το &os;-6.X, γνωστή επίσης και ως + &os; 6-STABLE</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_6_4</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης του &os;-6.4, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_6_3</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης του &os;-6.3, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_6_2</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης του &os;-6.2, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_6_1</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης του &os;-6.1, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_6_0</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης του &os;-6.0, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_5</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή ανάπτυξης για το &os;-5.X, γνωστή επίσης ως + &os; 5-STABLE.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_5_5</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης του &os;-5.5, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_5_4</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης του &os;-5.4, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_5_3</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης του &os;-5.3, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_5_2</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης &os;-5.2 και &os;-5.2.1, χρησιμοποιείται + μόνο για ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες + διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_5_1</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης για το &os;-5.1, χρησιμοποιείται μόνο για + για ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_5_0</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης για το &os;-5.0, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή ανάπτυξης για το &os;-4.X, γνωστή επίσης και ως + &os; 4-STABLE.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_11</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης για το &os;-4.11, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_10</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης για το &os;-4.10, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_9</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης για το &os;-4.9, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_8</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης για το &os;-4.8, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_7</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης για το &os;-4.7, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_6</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης για τα &os;-4.6 και &os;-4.6.2, + χρησιμοποιείται μόνο για ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες + κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_5</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης για το &os;-4.5, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_4</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης για το &os;-4.4, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_3</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή έκδοσης για το &os;-4.3, χρησιμοποιείται μόνο για + ενημερώσεις ασφαλείας και άλλες κρίσιμες διορθώσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_3</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή ανάπτυξης για το &os;-3.X, γνωστή επίσης και ως + 3.X-STABLE.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_2_2</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή ανάπτυξης για το &os;-2.2.X, γνωστή επίσης και ως + 2.2-STABLE. Η γραμμή αυτή θεωρείται ουσιαστικά + παρωχημένη.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ετικέτες Εκδόσεων (Release Tags)</title> + + <para>Οι ετικέτες αυτές αναφέρονται σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή + κατά την οποία έγινε μια κανονική έκδοση (release) του &os;. Η + διαδικασία της έκδοσης τεκμηριώνεται με περισσότερες λεπτομέρειες στα + έγγραφα <ulink + url="&url.base;/releng/">Πληροφορίες Διαδικασίας + Έκδοσης</ulink> και <ulink + url="&url.articles.releng;/release-proc.html">Διαδικασία + Έκδοσης</ulink>. + Το δέντρο <filename class="directory">src</filename> χρησιμοποιεί + ονόματα ετικετών που ξεκινούν με τη λέξη <literal>RELENG_</literal>. + Τα δέντρα <filename class="directory">ports</filename> και + <filename class="directory">doc</filename> χρησιμοποιούν ετικέτες που + ξεκινούν με τη λέξη <literal>RELEASE</literal>. + Τέλος, στο δέντρο <filename class="directory">www</filename> δεν + δίνεται κάποια ειδική ετικέτα που να έχει σχέση με τις + εκδόσεις.</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>RELENG_9_0_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 9.0</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_8_2_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 8.2</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_8_1_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 8.1</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_8_0_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 8.0</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_7_4_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 7.4</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_7_3_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 7.3</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_7_2_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 7.2</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_7_1_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 7.1</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_7_0_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 7.0</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_6_4_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 6.4</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_6_3_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 6.3</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_6_2_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 6.2</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_6_1_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 6.1</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_6_0_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 6.0</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_5_5_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 5.5</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_5_4_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 5.4</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_11_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 4.11</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_5_3_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 5.3</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_10_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 4.10</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_5_2_1_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 5.2.1</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_5_2_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 5.2</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_9_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 4.9</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_5_1_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 5.1</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_8_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 4.8</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_5_0_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 5.0</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_7_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 4.7</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_6_2_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 4.6.2</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_6_1_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 4.6.1</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_6_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 4.6</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_5_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 4.5</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_4_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 4.4</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_3_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 4.3</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_2_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 4.2</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_1_1_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 4.1.1</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_1_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 4.1</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_4_0_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os; 4.0</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_3_5_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os;-3.5</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_3_4_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os;-3.4</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_3_3_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os;-3.3</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_3_2_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os;-3.2</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_3_1_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os;-3.1</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_3_0_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os;-3.0</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_2_2_8_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os;-2.2.8</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_2_2_7_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os;-2.2.7</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_2_2_6_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os;-2.2.6</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_2_2_5_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os;-2.2.5</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_2_2_2_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os;-2.2.2</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_2_2_1_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os;-2.2.1</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RELENG_2_2_0_RELEASE</term> + + <listitem> + <para>&os;-2.2.0</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="mirrors-afs"> + <title>Τοποθεσίες AFS</title> + + <para>Εξυπηρετητές AFS για το &os; θα βρείτε στις ακόλουθες + τοποθεσίες:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>Σουηδία</term> + + <listitem> + <para>Η διαδρομή για τα αρχεία είναι: + <filename>/afs/stacken.kth.se/ftp/pub/FreeBSD/</filename></para> + + <programlisting>stacken.kth.se # Stacken Computer Club, KTH, Sweden +130.237.234.43 #hot.stacken.kth.se +130.237.237.230 #fishburger.stacken.kth.se +130.237.234.3 #milko.stacken.kth.se</programlisting> + + <para>Υπεύθυνος Συντήρησης: <email>ftp@stacken.kth.se</email></para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </sect1> + + <sect1 id="mirrors-rsync"> + <title>Τοποθεσίες rsync</title> + + <para>Το &os; είναι διαθέσιμο μέσω του πρωτοκόλλου rsync στις ακόλουθες + τοποθεσίες. Το βοηθητικό πρόγραμμα <application>rsync</application> + λειτουργεί με περίπου τον ίδιο τρόπο με την εντολή &man.rcp.1;, αλλά + έχει περισσότερες επιλογές και χρησιμοποιεί το πρωτόκολλο απομακρυσμένης + ανανέωσης το οποίο μεταφέρει μόνο τις διαφορές μεταξύ δύο σετ αρχείων, + επιταχύνοντας έτσι ιδιαίτερα το συγχρονισμό μέσω του δικτύου. Αυτό + είναι περισσότερο χρήσιμο αν διατηρείτε mirror του διακομιστή FTP ή του + CVS Repository του &os;. Η συλλογή εφαρμογών + <application>rsync</application> διατίθεται για πολλά λειτουργικά + συστήματα, στο &os; δείτε το port + <filename role="package">net/rsync</filename> ή χρησιμοποιήστε το + αντίστοιχο πακέτο.</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>Δημοκρατία της Τσεχίας</term> + + <listitem> + <para>rsync://ftp.cz.FreeBSD.org/</para> + + <para>Διαθέσιμες Συλλογές:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>ftp: Μερικό mirror του διακομιστή FTP του &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>&os;: Πλήρες mirror του διακομιστή FTP του &os;.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Ολλανδία</term> + + <listitem> + <para>rsync://ftp.nl.FreeBSD.org/</para> + + <para>Διαθέσιμες Συλλογές:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>&os;: Πλήρες mirror του διακομιστή + FTP του &os;.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Ρωσία</term> + + <listitem> + <para>rsync://ftp.mtu.ru/</para> + + <para>Διαθέσιμες Συλλογές:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>&os;: Πλήρες mirror του διακομιστή FTP του &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>&os;-gnats: Η βάση δεδομένων του συστήματος + παρακολούθησης σφαλμάτων GNATS.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>&os;-Archive: Mirror του διακομιστή FTP παλαιότερων + εκδόσεων (archive) του &os;.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Σουηδία</term> + + <listitem> + <para>rsync://ftp4.se.freebsd.org/</para> + + <para>Διαθέσιμες Συλλογές:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>&os;: Πλήρες mirror του διακομιστή FTP του &os;</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Ταΐβάν</term> + + <listitem> + <para>rsync://ftp.tw.FreeBSD.org/</para> + <para>rsync://ftp2.tw.FreeBSD.org/</para> + <para>rsync://ftp6.tw.FreeBSD.org/</para> + + <para>Διαθέσιμες Συλλογές:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>&os;: Πλήρες mirror του διακομιστή FTP του + &os;.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Ηνωμένο Βασίλειο</term> + + <listitem> + <para>rsync://rsync.mirrorservice.org/</para> + + <para>Διαθέσιμες Συλλογές:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>sites/ftp.freebsd.org: Πλήρες mirror του διακομιστή + FTP του &os;.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής</term> + + <listitem> + <para>rsync://ftp-master.FreeBSD.org/</para> + + <para>Ο διακομιστής αυτός μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο από κύρια + mirror sites του &os;.</para> + + <para>Διαθέσιμες Συλλογές:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>&os;: To κύριο (master) σύστημα αρχείων του + διακομιστή FTP του &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>acl: Η κύρια λίστα ACL του &os;.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>rsync://ftp13.FreeBSD.org/</para> + + <para>Διαθέσιμες Συλλογές:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>&os;: Πλήρες mirror του διακομιστή FTP του &os;.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </sect1> +</appendix> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../appendix.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "appendix") + fill-column: 78 + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/multimedia/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/multimedia/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..aa6326ca92 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/multimedia/chapter.sgml @@ -0,0 +1,2047 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Πολυμέσα + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/multimedia/chapter.sgml + %SRCID% 1.144 + +--> + +<chapter id="multimedia"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Ross</firstname> + <surname>Lippert</surname> + <contrib>Επεξεργασία από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </chapterinfo> + + <title>Πολυμέσα</title> + <sect1 id="multimedia-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <para>Το &os; υποστηρίζει μεγάλη ποικιλία από κάρτες ήχου, επιτρέποντας + σας έτσι να απολαύσετε υψηλής πιστότητας ήχο από τον υπολογιστή σας. + Περιλαμβάνεται η δυνατότητα να εγγράψετε και να αναπαράγετε ήχο MPEG + Audio Layer 3 (MP3), WAV, και Ogg Vorbis καθώς και πολλά άλλα + formats. Το &os; Ports Collection επίσης περιέχει + εφαρμογές που σας επιτρέπουν να επεξεργαστείτε τον ηχογραφημένο σας ήχο, + να προσθέσετε ηχητικά εφέ, και να ελέγξετε συσκευές MIDI.</para> + + <para>Με λίγο πειραματισμό, το &os; μπορεί να υποστηρίξει + αναπαραγωγή αρχείων video και DVD. Ο αριθμός των εφαρμογών που + κωδικοποιούν, μετατρέπουν, και αναπαράγουν διάφορους τύπους video είναι + πιο περιορισμένος από τον αριθμό των εφαρμογών ήχου. Για παράδειγμα, + όταν γράφηκε αυτό το κείμενο, δεν υπήρχε καμιά καλή εφαρμογή + επανακωδικοποίησης στη συλλογή των Ports του &os;, που θα μπορούσε + να χρησιμοποιηθεί για μετατροπή μεταξύ formats, όπως το + <filename role="package">audio/sox</filename>. Παρ' όλα αυτά, το τοπίο + σε αυτό τον τομέα, και όσο αφορά το λογισμικό, αλλάζει ραγδαία.</para> + + <para>Το κεφάλαιο αυτό θα περιγράψει τα απαραίτητα βήματα για τη ρύθμιση + της κάρτας ήχου σας. Η ρύθμιση και εγκατάσταση του X11 + (<xref linkend="x11">) έχει ήδη φροντίσει για τα πιθανά προβλήματα + υλικού της κάρτας γραφικών σας, αν και μπορεί να χρειάζεται να + εφαρμόσετε κάποιες ακόμα μικρο-ρυθμίσεις για καλύτερη αναπαραγωγή.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε το σύστημα σας ώστε να αναγνωρίζεται η + κάρτα ήχου σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μεθόδους για να ελέγξετε τη λειτουργία της κάρτας σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να επιλύσετε προβλήματα σχετικά με τις ρυθμίσεις ήχου. + </para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να αναπαράγετε και να κωδικοποιήσετε MP3 και άλλους τύπους + αρχείων ήχου.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως υποστηρίζεται το video από τον X server.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Κάποια ports αναπαραγωγής/κωδικοποίησης video που δίνουν καλά + αποτελέσματα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να αναπαράγετε DVD, και αρχεία <filename>.mpg</filename> και + <filename>.avi</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να κάνετε rip το περιεχόμενο CD και DVD σε αρχεία.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε μια κάρτα τηλεόρασης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε ένα σαρωτή εικόνων.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem><para>Να ξέρετε πως θα ρυθμίσετε και θα εγκαταστήσετε νέο + πυρήνα (<xref linkend="kernelconfig">).</para></listitem> + </itemizedlist> + + <warning> + <para>Αν προσπαθήσετε να προσαρτήσετε μουσικά CD + με την εντολή &man.mount.8; θα προκληθεί κατ' ελάχιστον + σφάλμα, ή στη χειρότερη περίπτωση <emphasis>kernel + panic</emphasis>. Τέτοια μέσα έχουν εξειδικευμένες κωδικοποιήσεις + που διαφέρουν από το συνηθισμένο σύστημα αρχείων ISO.</para> + </warning> + </sect1> + + <sect1 id="sound-setup"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Moses</firstname> + <surname>Moore</surname> + <contrib>Συνεισφορά από τον </contrib> + <!-- 20 November 2000 --> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Marc</firstname> + <surname>Fonvieille</surname> + <contrib>Βελτιώθηκε από τον </contrib> + <!-- 13 September 2004 --> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Ρύθμιση της Κάρτας Ήχου</title> + + <sect2 id="sound-device"> + <title>Ρυθμίζοντας το Σύστημα</title> + + <indexterm><primary>PCI</primary></indexterm> + <indexterm><primary>ISA</primary></indexterm> + <indexterm><primary>sound cards</primary></indexterm> + <para>Πριν ξεκινήσετε, θα πρέπει να ξέρετε το μοντέλο της κάρτας που + έχετε, το ολοκληρωμένο κύκλωμα που χρησιμοποιεί, καθώς και αν είναι PCI + ή ISA. Το &os; υποστηρίζει μεγάλη ποικιλία καρτών ήχου, τόσο PCI όσο + και ISA. Ελέγξτε τις υποστηριζόμενες συσκευές ήχου στις + <ulink url="&rel.current.hardware;">Σημειώσεις Υλικού</ulink> για να + δείτε αν η κάρτα σας υποστηρίζεται. Στις Σημειώσεις Υλικού αναφέρεται + επίσης ποιο πρόγραμμα οδήγησης υποστηρίζει την κάρτα σας.</para> + + <indexterm> + <primary>kernel</primary> + <secondary>configuration</secondary> + </indexterm> + + <para>Για να χρησιμοποιήσετε την συσκευή ήχου που διαθέτετε, θα πρέπει να + φορτώσετε τον κατάλληλο οδηγό συσκευής. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με δύο + τρόπους. Ο ευκολότερος είναι απλώς να φορτώσετε ένα module (άρθρωμα) + για την κάρτα ήχου στον πυρήνα, χρησιμοποιώντας την εντολή + &man.kldload.8;, με τη βοήθεια της γραμμής εντολών: + </para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kldload snd_emu10k1</userinput></screen> + + <para>ή προσθέτοντας την κατάλληλη γραμμή στο αρχείο + <filename>/boot/loader.conf</filename> όπως παρακάτω:</para> + + <programlisting>snd_emu10k1_load="YES"</programlisting> + + <para>Τα παραπάνω παραδείγματα είναι για μια κάρτα ήχου Creative + &soundblaster; Live!. Υπάρχουν διαθέσιμα και άλλα modules για κάρτες + ήχου και μπορείτε να τα δείτε στο αρχείο + <filename>/boot/defaults/loader.conf</filename>. + Αν δεν είστε σίγουρος για το πρόγραμμα οδήγησης που πρέπει να + χρησιμοποιήσετε, μπορείτε να προσπαθήσετε να φορτώσετε το module + <filename>snd_driver</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kldload snd_driver</userinput></screen> + + <para>Πρόκειται για ένα μετα-πρόγραμμα οδήγησης, το οποίο φορτώνει με + μιας όλα τα κοινά προγράμματα οδήγησης για κάρτες ήχου. Με τον τρόπο + αυτό μπορείτε να επιταχύνετε την ανίχνευση για το σωστό οδηγό. Μπορείτε + επίσης να φορτώσετε όλα τα προγράμματα οδήγησης μέσω του αρχείου + <filename>/boot/loader.conf</filename>.</para> + + <para>Αν επιθυμείτε να βρείτε το επιλεγμένο πρόγραμμα οδήγησης της κάρτας + σας μετά τη φόρτωση του <filename>snd_driver</filename>, μπορείτε να + ελέγξετε το αρχείο <filename>/dev/sndstat</filename> με την βοήθεια της + εντολής <command>cat /dev/sndstat</command>.</para> + + <para>Μια δεύτερη μέθοδος είναι να μεταγλωττίσετε την υποστήριξη της + κάρτας ήχου σας, στατικά, απευθείας στον πυρήνα. Το παρακάτω τμήμα + παρέχει τις πληροφορίες που χρειάζεστε για να προσθέσετε υποστήριξη για + το υλικό σας με αυτό τον τρόπο. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με + την μεταγλώττιση του πυρήνα, δείτε το <xref linkend="kernelconfig">. + </para> + + <sect3> + <title>Δημιουργώντας Προσαρμοσμένο Πυρήνα με Υποστήριξη Ήχου</title> + + <para>Αρχικά, πρέπει να προσθέσετε το γενικό πρόγραμμα οδήγησης ήχου + (audio framework driver) &man.sound.4; στον πυρήνα σας. Θα χρειαστεί + να προσθέσετε την ακόλουθη γραμμή στο αρχείο ρυθμίσεων του πυρήνα: + </para> + + <programlisting>device sound</programlisting> + + <para>Έπειτα, θα πρέπει να προσθέσετε υποστήριξη για την κάρτα ήχου σας. + Πρέπει να γνωρίζετε από πριν ποιο πρόγραμμα οδήγησης την υποστηρίζει. + Ελέγξτε τη λίστα των υποστηριζόμενων καρτών στις + <ulink url="&rel.current.hardware;">Σημειώσεις Υλικού</ulink>, + για να καθορίσετε το σωστό οδηγό για την δική σας. Για παράδειγμα, + ή Creative &soundblaster; Live!, υποστηρίζεται από τον οδηγό + &man.snd.emu10k1.4;. Για να προσθέσετε υποστήριξη για αυτή την κάρτα, + χρησιμοποιήστε την ακόλουθη γραμμή:</para> + + <programlisting>device snd_emu10k1</programlisting> + + <para>Βεβαιωθείτε ότι διαβάσατε την σελίδα του manual για το πρόγραμμα + οδήγησης, ώστε να χρησιμοποιήσετε τη σωστή σύνταξη. Η ακριβής σύνταξη + για κάθε υποστηριζόμενη κάρτα ήχου στο αρχείο ρυθμίσεων πυρήνα, μπορεί + να βρεθεί επίσης στο αρχείο + <filename>/usr/src/sys/conf/NOTES</filename>.</para> + + <para>Για κάρτα ήχου τύπου ISA που δεν είναι Plug'N'Play μπορεί να + χρειαστεί να δώσετε στον πυρήνα πληροφορίες σχετικά με τις ρυθμίσεις + της (όπως το IRQ, θύρα I/O κλπ), όπως γίνεται τυπικά σε αυτές τις + περιπτώσεις. Αυτό μπορεί να γίνει μέσω του αρχείου + <filename>/boot/device.hints</filename>. Κατά τη διαδικασία της + εκκίνησης, ο &man.loader.8; θα διαβάσει το αρχείο και θα μεταβιβάσει + τις ρυθμίσεις στον πυρήνα. Για παράδειγμα, μια παλιά Creative + &soundblaster; 16 ISA μη-PnP κάρτα χρησιμοποιεί το πρόγραμμα οδήγησης + &man.snd.sbc.4; σε συνδυασμό με το <literal>snd_sb16</literal>. Για + την κάρτα αυτή πρέπει να προστεθούν οι παρακάτω γραμμές στο αρχείο + ρυθμίσεων πυρήνα:</para> + + <programlisting>device snd_sbc +device snd_sb16</programlisting> + + <para>και οι παρακάτω γραμμές στο αρχείο + <filename>/boot/device.hints</filename>:</para> + + <programlisting>hint.sbc.0.at="isa" +hint.sbc.0.port="0x220" +hint.sbc.0.irq="5" +hint.sbc.0.drq="1" +hint.sbc.0.flags="0x15"</programlisting> + + <para>Στην περίπτωση αυτή, η κάρτα χρησιμοποιεί τη θύρα I/O + <literal>0x220</literal> και το IRQ <literal>5</literal>.</para> + + <para>Η σύνταξη που χρησιμοποιείται στο αρχείο + <filename>/boot/device.hints</filename> εξηγείται στη σελίδα manual + του &man.sound.4; καθώς και στη σελίδα manual του αντίστοιχου + προγράμματος οδήγησης.</para> + + <para>Οι ρυθμίσεις που φαίνονται παραπάνω είναι οι προεπιλεγμένες. Σε + ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί να αλλάξετε το IRQ ή άλλες + ρυθμίσεις ώστε να ταιριάζουν με τις ρυθμίσεις της κάρτας σας. Δείτε τη + σελίδα manual της &man.snd.sbc.4; για περισσότερες πληροφορίες σχετικά + με την κάρτα αυτή.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="sound-testing"> + <title>Δοκιμάζοντας την Κάρτα Ήχου</title> + + <para>Αφού κάνετε επανεκκίνηση με τον νέο πυρήνα (ή αφού φορτώσετε το + απαραίτητο module), Θα πρέπει να δείτε μηνύματα σχετικά με την κάρτα + ήχου στην προσωρινή μνήμη (buffer) καταγραφής του συστήματος + (&man.dmesg.8;) αντίστοιχα με τα παρακάτω:</para> + + <screen>pcm0: <Intel ICH3 (82801CA)> port 0xdc80-0xdcbf,0xd800-0xd8ff irq 5 at device 31.5 on pci0 +pcm0: [GIANT-LOCKED] +pcm0: <Cirrus Logic CS4205 AC97 Codec></screen> + + <para>Η κατάσταση της κάρτας ήχου μπορεί να ελεγχθεί μέσω του αρχείου + <filename>/dev/sndstat</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cat /dev/sndstat</userinput> +FreeBSD Audio Driver (newpcm) +Installed devices: +pcm0: <Intel ICH3 (82801CA)> at io 0xd800, 0xdc80 irq 5 bufsz 16384 +kld snd_ich (1p/2r/0v channels duplex default)</screen> + + <para>Τα μηνύματα στο σύστημα σας μπορεί να είναι διαφορετικά. Αν δεν + δείτε συσκευές τύπου <devicename>pcm</devicename>, επιστρέψτε και + ελέγξτε τα βήματα που κάνατε προηγουμένως. Κοιτάξτε το αρχείο + ρυθμίσεων πυρήνα και βεβαιωθείτε ότι έχετε επιλέξει το σωστό πρόγραμμα + οδήγησης. Για συνήθη προβλήματα και την αντιμετώπιση τους, δείτε το + τμήμα <xref linkend="troubleshooting">.</para> + + <para>Αν όλα πάνε καλά, η κάρτα ήχου σας θα λειτουργεί. Αν ο οδηγός CD ή + DVD που διαθέτετε είναι συνδεμένος με την κάρτα ήχου μέσω της αναλογικής + του εξόδου, μπορείτε να βάλετε ένα μουσικό CD και να το αναπαράγετε με + το πρόγραμμα &man.cdcontrol.1;:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>cdcontrol -f /dev/acd0 play 1</userinput></screen> + + <para>Άλλες εφαρμογές, όπως το <filename + role="package">audio/workman</filename> παρέχουν φιλικότερο περιβάλλον + εργασίας. Ίσως θέλετε να εγκαταστήσετε μια εφαρμογή όπως το + <filename role="package">audio/mpg123</filename> για να αναπαράγετε + αρχεία ήχου MP3.</para> + + <para>Ένας άλλος γρήγορος τρόπος για να ελέγξετε την κάρτα ήχου σας, είναι + να στείλετε δεδομένα στην συσκευή <filename>/dev/dsp</filename>, όπως + παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>cat <replaceable>filename</replaceable> > /dev/dsp</userinput></screen> + + <para>όπου το <filename><replaceable>filename</replaceable></filename> + μπορεί να είναι οποιοδήποτε αρχείο. Η παραπάνω εντολή θα πρέπει να + παράγει κάποιο ήχο (θόρυβο) επιβεβαιώνοντας τη σωστή λειτουργία της + κάρτας ήχου.</para> + + <note> + <para>Τα αρχεία συσκευών <filename>/dev/dsp*</filename> δημιουργούνται + αυτόματα όταν χρειάζεται. Δεν υπάρχουν αν δεν χρησιμοποιούνται και + δεν θα εμφανιστούν στην έξοδο της &man.ls.1;</para> + </note> + + <para>Η ένταση ήχου της κάρτας μπορεί να αλλάξει μέσω της εντολής + &man.mixer.8;. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε στην σελίδα + του manual της &man.mixer.8;.</para> + + <sect3 id="troubleshooting"> + <title>Συνηθισμένα Προβλήματα</title> + + <indexterm><primary>device nodes</primary></indexterm> + <indexterm><primary>I/O port</primary></indexterm> + <indexterm><primary>IRQ</primary></indexterm> + <indexterm><primary>DSP</primary></indexterm> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Πρόβλημα</entry> + <entry>Λύση</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><errorname>sb_dspwr(XX) timed out</errorname></entry> + <entry><para>Δεν είναι σωστά ρυθμισμένη η θύρα I/O.</para></entry> + </row> + + <row> + <entry><errorname>bad irq XX</errorname></entry> + <entry><para>Το IRQ δεν είναι σωστά ρυθμισμένο. Βεβαιωθείτε ότι + το IRQ που έχετε δηλώσει είναι το ίδιο με αυτό που έχει + ρυθμιστεί στην κάρτα.</para></entry> + </row> + + <row> + <entry><errorname>xxx: gus pcm not attached, out of memory</errorname></entry> + <entry><para>Δεν υπάρχει αρκετή διαθέσιμη μνήμη για να + γίνει χρήση της συσκευής.</para></entry> + </row> + + <row> + <entry><errorname>xxx: can't open /dev/dsp!</errorname></entry> + <entry><para>Ελέγξτε με την βοήθεια της εντολής + <command>fstat | grep dsp</command> αν κάποια άλλη εφαρμογή + απασχολεί τη συγκεκριμένη συσκευή. Συνήθεις ύποπτοι είναι + η εφαρμογή <application>esound</application> καθώς και το + σύστημα υποστήριξης ήχου του περιβάλλοντος + <application>KDE</application>.</para></entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para>Ένα ακόμα πρόβλημα δημιουργείται από ορισμένες σύγχρονες κάρτες + γραφικών οι οποίες περιέχουν μια δική τους συσκευή ήχου για χρήση + μέσω συνδέσεων <acronym>HDMI</acronym> ή αντίστοιχων. Σε ορισμένες + περιπτώσεις, είναι πιθανόν αυτή η συσκευή να εντοπισθεί πριν την + κανονική κάρτα ήχου με αποτέλεσμα να πάρει τη θέση της προεπιλεγμένης + συσκευής ήχου. Για να ελέγξετε αν συμβαίνει αυτό, εκτελέστε την + εντολή <application>dmesg</application> και ψάξτε για τη λέξη + <literal>pcm</literal>. Η έξοδος θα μοιάζει με την παρακάτω:</para> + + <programlisting>... +hdac0: HDA Driver Revision: 20100226_0142 +hdac1: HDA Driver Revision: 20100226_0142 +hdac0: HDA Codec #0: NVidia (Unknown) +hdac0: HDA Codec #1: NVidia (Unknown) +hdac0: HDA Codec #2: NVidia (Unknown) +hdac0: HDA Codec #3: NVidia (Unknown) +pcm0: <HDA NVidia (Unknown) PCM #0 DisplayPort> at cad 0 nid 1 on hdac0 +pcm1: <HDA NVidia (Unknown) PCM #0 DisplayPort> at cad 1 nid 1 on hdac0 +pcm2: <HDA NVidia (Unknown) PCM #0 DisplayPort> at cad 2 nid 1 on hdac0 +pcm3: <HDA NVidia (Unknown) PCM #0 DisplayPort> at cad 3 nid 1 on hdac0 +hdac1: HDA Codec #2: Realtek ALC889 +pcm4: <HDA Realtek ALC889 PCM #0 Analog> at cad 2 nid 1 on hdac1 +pcm5: <HDA Realtek ALC889 PCM #1 Analog> at cad 2 nid 1 on hdac1 +pcm6: <HDA Realtek ALC889 PCM #2 Digital> at cad 2 nid 1 on hdac1 +pcm7: <HDA Realtek ALC889 PCM #3 Digital> at cad 2 nid 1 on hdac1 +...</programlisting> + + <para>Στο παράδειγμα μας, η κάρτα γραφικών (<literal>NVidia</literal>) + εντοπίστηκε πριν την κανονική κάρτα ήχου + (<literal>Realtek ALC889</literal>). Για να χρησιμοποιήσετε την + πραγματική κάρτα ήχου ως την προεπιλεγμένη συσκευή ήχου, αλλάξτε το + <literal>hw.snd.default_unit</literal> όπως φαίνεται παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl hw.snd.default_unit=<replaceable>n</replaceable></userinput></screen> + + <para>Το <replaceable>n</replaceable> είναι ο αριθμός της συσκευής που + θα χρησιμοποιηθεί, στο παράδειγμα μας το <literal>4</literal>. + Προσθέστε την παρακάτω γραμμή στο + <filename>/etc/sysctl.conf</filename> για να γίνει μόνιμη αυτή η + αλλαγή:</para> + + <programlisting>hw.snd.default_unit=<replaceable>4</replaceable></programlisting> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="sound-multiple-sources"> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Munish</firstname> + <surname>Chopra</surname> + <contrib>Συνεισφορά από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + <title>Χρησιμοποιώντας Πολλαπλές Πηγές Ήχου</title> + + <para>Είναι πολλές φορές επιθυμητό να έχουμε πολλαπλές πηγές ήχου που να + αναπαράγονται ταυτόχρονα, όπως όταν για παράδειγμα το + <application>esound</application> ή το + <application>artsd</application> δεν επιτρέπουν κοινή χρήση της συσκευής + ήχου σε κάποια συγκεκριμένη εφαρμογή.</para> + + <para>Το &os; επιτρέπει αυτή τη λειτουργία μέσω των <emphasis>Εικονικών + Καναλιών Ήχου (Virtual Sound Channels)</emphasis>, τα οποία μπορούν να + ενεργοποιηθούν μέσω των δυνατοτήτων που παρέχονται από το + &man.sysctl.8;. Τα Εικονικά Κανάλια σας επιτρέπουν να πολυπλέξετε τους + ήχους που αναπαράγει η κάρτα σας, αναμιγνύοντας τον ήχο στον πυρήνα. + </para> + + <para>Για να ρυθμίσετε το πλήθος των εικονικών καναλιών, υπάρχουν τρεις + ρυθμίσεις sysctl που μπορούν να γίνουν αν είστε ο χρήστης + <username>root</username>, όπως φαίνεται παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl dev.pcm.0.play.vchans=4</userinput> +&prompt.root; <userinput>sysctl dev.pcm.0.rec.vchans=4</userinput> +&prompt.root; <userinput>sysctl hw.snd.maxautovchans=4</userinput></screen> + + <para>Το παραπάνω παράδειγμα παραχωρεί τέσσερα εικονικά κανάλια, τα οποία + άνετα επαρκούν για καθημερινή χρήση. Οι τιμές + <varname>dev.pcm.0.play.vchans=4</varname> και + <varname>dev.pcm.0.rec.vchans=4</varname> αναφέρονται στον αριθμό των + εικονικών καναλιών που διαθέτει η συσκευή <devicename>pcm0</devicename> + για αναπαραγωγή και εγγραφή, και μπορούν να ρυθμιστούν μετά την + προσάρτηση της συσκευής. Η μεταβλητή + <literal>hw.snd.maxautovchans</literal> είναι ο αριθμός των εικονικών + καναλιών που παραχωρούνται σε μια νέα συσκευή ήχου όταν αυτή + προσαρτάται μέσω της εντολής &man.kldload.8;. Καθώς το module + <devicename>pcm</devicename> μπορεί να φορτωθεί ανεξάρτητα από τα + προγράμματα οδήγησης του υλικού, το + <varname>hw.snd.maxautovchans</varname> μπορεί να αποθηκεύσει το + μέγιστο πλήθος των εικονικών καναλιών που θα παραχωρηθούν σε όσες + συσκευές ήχου προσαρτηθούν αργότερα. Δείτε τη σελίδα manual + &man.pcm.4; για περισσότερες λεπτομέρειες.</para> + + <note> + <para>Δεν μπορείτε να αλλάξετε τον αριθμό των εικονικών καναλιών μιας + συσκευής όσο αυτή είναι σε χρήση. Πρώτα κλείστε όσα προγράμματα + χρησιμοποιούν τη συσκευή, όπως προγράμματα αναπαραγωγής μουσικής ή + δαίμονες ήχου.</para> + </note> + + <para>Η σωστή συσκευή <devicename>pcm</devicename> αποδίδεται αυτόματα + και διάφανα σε κάθε πρόγραμμα που ζητά να χρησιμοποιήσει το + <filename>/dev/dsp0</filename>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Josef</firstname> + <surname>El-Rayes</surname> + <contrib>Συνεισφορά από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + + <title>Ρυθμίζοντας Προεπιλεγμένες Τιμές για τα Κανάλια του Μίκτη</title> + + <para>Οι προεπιλεγμένες τιμές για τα διάφορα κανάλια του μίκτη, είναι + ενσωματωμένες στον πηγαίο κώδικα του προγράμματος οδήγησης &man.pcm.4;. + Υπάρχουν πολλές διαφορετικές εφαρμογές και δαίμονες που σας επιτρέπουν + να αλλάξετε τιμές στο μίκτη, απομνημονεύοντας τις μεταξύ διαδοχικών + κλήσεων, αλλά ή λύση αυτή δεν είναι και η καλύτερη. Είναι δυνατόν να + ορίσετε προεπιλεγμένες τιμές μίξης σε επίπεδο προγράμματος οδήγησης. + Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την ρύθμιση κατάλληλων τιμών + στο αρχείο <filename>/boot/device.hints</filename>, π.χ.:</para> + +<programlisting>hint.pcm.0.vol="50"</programlisting> + + <para>Το παραπάνω ρυθμίζει την ένταση του ήχου στην προεπιλεγμένη τιμή + 50, όταν φορτωθεί το module &man.pcm.4;.</para> + </sect2> +</sect1> + + <sect1 id="sound-mp3"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Chern</firstname> + <surname>Lee</surname> + <contrib>Συνεισφορά από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + <!-- 11 Sept 2001 --> + </sect1info> + + <title>Ήχος MP3</title> + + <para>Τα αρχεία ήχου MP3 (MPEG Layer 3 Audio) επιτυγχάνουν ποιότητα ήχου + πολύ κοντά στο μουσικό CD, και είναι καλό να έχετε δυνατότητα + αναπαραγωγής τους στο &os; σύστημα σας.</para> + + <sect2 id="mp3-players"> + <title>Προγράμματα Αναπαραγωγής MP3</title> + + <para>Το πιο δημοφιλές, με μεγάλη διαφορά, πρόγραμμα αναπαραγωγής MP3 + για το Χ11, είναι η εφαρμογή <application>XMMS</application> + (X Multimedia System). Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα skins του + <application>Winamp</application> με το + <application>XMMS</application> καθώς το γραφικό του περιβάλλον είναι + σχεδόν όμοιο με το <application>Winamp</application> της Nullsoft. + Το <application>XMMS</application> έχει επίσης ενσωματωμένη δυνατότητα + χρήσης plug-ins.</para> + + <para>Το <application>XMMS</application> μπορεί να εγκατασταθεί από το + port <filename role="package">multimedia/xmms</filename> ή από + πακέτο.</para> + + <para>Το περιβάλλον του <application>XMMS</application> το καθιστά + εύκολο στη χρήση, καθώς διαθέτει λίστα αναπαραγωγής (playlist), + γραφικό ισοσταθμιστή και άλλες λειτουργίες. Όσοι είναι εξοικειωμένοι + με το <application>Winamp</application> θα βρουν το + <application>XMMS</application> απλό στη χρήση του.</para> + + <para>Το port <filename role="package">audio/mpg123</filename> είναι + ένα εναλλακτικό πρόγραμμα αναπαραγωγής MP3 μέσω της γραμμής εντολών. + </para> + + <para>Το <application>mpg123</application> μπορεί να εκτελεστεί + καθορίζοντας τη συσκευή ήχου και το αρχείο MP3 στη γραμμή εντολών. + Θεωρώντας ότι η συσκευή ήχου είναι το + <devicename>/dev/dsp1.0</devicename> και θέλετε να αναπαράγετε το + αρχείο <replaceable>Foobar-GreatestHits.mp3</replaceable>, + θα χρησιμοποιήσετε την παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mpg123 -a <devicename>/dev/dsp1.0</devicename> <replaceable>Foobar-GreatestHits.mp3</replaceable></userinput> +High Performance MPEG 1.0/2.0/2.5 Audio Player for Layer 1, 2 and 3. +Version 0.59r (1999/Jun/15). Written and copyrights by Michael Hipp. +Uses code from various people. See 'README' for more! +THIS SOFTWARE COMES WITH ABSOLUTELY NO WARRANTY! USE AT YOUR OWN RISK! + + + + + +Playing MPEG stream from Foobar-GreatestHits.mp3 ... +MPEG 1.0 layer III, 128 kbit/s, 44100 Hz joint-stereo +</screen> + </sect2> + + <sect2 id="rip-cd"> + <title>Αποθήκευση (Rip) Αρχείων από Μουσικά CD</title> + + <para>Πριν κωδικοποιήσετε ένα ολόκληρο CD ή ένα κομμάτι από CD σε αρχείο + MP3, θα πρέπει να αντιγράψετε τα μουσικά δεδομένα από το CD στο σκληρό + σας δίσκο. Αυτό γίνεται γράφοντας τα δεδομένα τύπου CDDA (CD Digital + Audio) σε αρχεία WAV.</para> + + <para>Το εργαλείο <command>cdda2wav</command>, το οποίο ανήκει στη + συλλογή εργαλείων + <filename role="package">sysutils/cdrtools</filename> μπορεί να + χρησιμοποιηθεί τόσο για την ανάκτηση των δεδομένων ήχου από μουσικά + CD, όσο και πληροφοριών που σχετίζονται με αυτά.</para> + + <para>Έχοντας το μουσικό CD στον οδηγό, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την + ακόλουθη εντολή (ως <username>root</username>) για να αποθηκεύσετε ένα + ολόκληρο CD σε χωριστά (ανά κομμάτι) αρχεία WAV:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cdda2wav -D <replaceable>0,1,0</replaceable> -B</userinput></screen> + + <para>Το <application>cdda2wav</application> υποστηρίζει οδηγούς CDROM + τύπου ATAPI (IDE). Για να διαβάσετε δεδομένα από μια συσκευή IDE, + χρησιμοποιήστε το όνομα συσκευής αντί για τον αριθμό μονάδας SCSI. Για + παράδειγμα, για να αποθηκεύσετε το κομμάτι 7 από ένα οδηγό IDE:</para> + <screen>&prompt.root; <userinput>cdda2wav -D <replaceable>/dev/acd0</replaceable> -t 7</userinput></screen> + + <para>Το <option>-D <replaceable>0,1,0</replaceable></option> + δείχνει τη συσκευή SCSI <devicename>0,1,0</devicename>, + που αντιστοιχεί στην έξοδο της εντολής <command>cdrecord + -scanbus</command>.</para> + + <para>Για να διαβάσετε μεμονωμένα κομμάτια, χρησιμοποιήστε την επιλογή + <option>-t</option> όπως φαίνεται παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cdda2wav -D <replaceable>0,1,0</replaceable> -t 7</userinput></screen> + + <para>Το παράδειγμα αυτό διαβάζει το κομμάτι επτά του μουσικού CD. Για + να διαβάσετε μια σειρά από κομμάτια, για παράδειγμα από το ένα ως το + επτά, καθορίστε μια περιοχή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cdda2wav -D <replaceable>0,1,0</replaceable> -t 1+7</userinput></screen> + + <para>Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε το βοηθητικό πρόγραμμα + &man.dd.1; για να διαβάσετε μουσικά κομμάτια από οδηγούς ATAPI. + Διαβάστε το <xref linkend="duplicating-audiocds"> για περισσότερες + πληροφορίες σχετικά με αυτή τη δυνατότητα.</para> + + </sect2> + + <sect2 id="mp3-encoding"> + <title>Κωδικοποιώντας MP3</title> + + <para>Στις μέρες μας, το προτιμώμενο πρόγραμμα κωδικοποίησης είναι το + <application>Lame</application>. + Μπορείτε να το βρείτε στη συλλογή των ports, στο + <filename role="package">audio/lame</filename>.</para> + + <para>Χρησιμοποιώντας τα αρχεία WAV που έχετε αποθηκεύσει, μπορείτε να + μετατρέψετε το αρχείο + <filename><replaceable>audio01.wav</replaceable></filename> σε + <filename><replaceable>audio01.mp3</replaceable></filename> με την + εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>lame -h -b <replaceable>128</replaceable> \ +--tt "<replaceable>Foo Song Title</replaceable>" \ +--ta "<replaceable>FooBar Artist</replaceable>" \ +--tl "<replaceable>FooBar Album</replaceable>" \ +--ty "<replaceable>2001</replaceable>" \ +--tc "<replaceable>Ripped and encoded by Foo</replaceable>" \ +--tg "<replaceable>Genre</replaceable>" \ +<replaceable>audio01.wav audio01.mp3</replaceable></userinput></screen> + + <para>Τα 128 kbits είναι η τυπικά χρησιμοποιούμενη ποιότητα για + αρχεία MP3. Ωστόσο, πολλοί προτιμούν μεγαλύτερη ποιότητα όπως 160 ή + 192. Όσο μεγαλύτερος είναι ο ρυθμός δεδομένων (bitrate), τόσο + περισσότερο χώρο αποθήκευσης θα χρειάζεται το αρχείο MP3 που θα + προκύψει, ωστόσο και η ποιότητα θα είναι υψηλότερη. Η επιλογή + <option>-h</option> ενεργοποιεί τη δυνατότητα <quote>υψηλότερης + ποιότητας αλλά ελαφρά πιο αργής κωδικοποίησης</quote>. Οι επιλογές που + ξεκινούν με <option>--t</option> δείχνουν ετικέτες (tags) ID3, οι + οποίες συνήθως περιέχουν πληροφορίες σχετικές με το τραγούδι και οι + οποίες μπορούν να ενσωματωθούν μέσα σε αρχεία MP3. Μπορείτε να βρείτε + περισσότερες επιλογές σχετικά με την κωδικοποίηση, αν συμβουλευτείτε + τη σελίδα manual του προγράμματος + <application>lame</application>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="mp3-decoding"> + <title>Αποκωδικοποιώντας MP3</title> + + <para>Για να μπορέσετε να γράψετε μουσικό CD από αρχεία MP3, θα πρέπει + να τα μετατρέψετε ξανά σε μορφή ασυμπίεστου αρχείου WAV. Τόσο το + <application>XMMS</application> όσο και το + <application>mpg123</application> υποστηρίζουν εξαγωγή αρχείου MP3 σε + ασυμπίεστη μορφή αρχείου.</para> + + <para>Γράφοντας στο Δίσκο μέσω του <application>XMMS</application>: + </para> + + <procedure> + <step> + <para>Ξεκινήστε το <application>XMMS</application>.</para> + </step> + + <step> + <para>Κάντε δεξί κλικ στο παράθυρο της εφαρμογής για να ανοίξετε το + μενού του <application>XMMS</application>.</para> + </step> + + <step> + <para>Επιλέξτε <literal>Preferences</literal> από τα + <literal>Options</literal>.</para> + </step> + + <step> + <para>Αλλάξτε το Output Plugin σε <quote>Disk Writer + Plugin</quote>.</para> + </step> + + <step> + <para>Πιέστε <literal>Configure</literal>.</para> + </step> + + <step> + <para>Γράψτε (ή επιλέξτε browse) ένα κατάλογο για να αποθηκεύσετε + τα αποσυμπιεσμένα αρχεία.</para> + </step> + + <step> + <para>Φορτώστε το αρχείο MP3 στο <application>XMMS</application> + όπως συνήθως, με την ένταση στο 100% και τις ρυθμίσεις EQ + ανενεργές.</para> + </step> + + <step> + <para>Πιέστε το <literal>Play</literal>. Το + <application>XMMS</application> θα φαίνεται ότι αναπαράγει το + MP3, αλλά δεν θα ακούγεται κανείς ήχος. Στην πραγματικότητα + αναπαράγει το MP3 σε αρχείο.</para> + </step> + + <step> + <para>Όταν τελειώσετε, βεβαιωθείτε ότι επαναφέρατε τη ρύθμιση του + προεπιλεγμένου Output Plugin στην προηγούμενη επιλογή της, για να + μπορέσετε να ακούσετε ξανά αρχεία MP3.</para> + </step> + </procedure> + + <para>Γράφοντας στην έξοδο μέσω του <application>mpg123</application>: + </para> + + <procedure> + <step> + <para>Εκτελέστε + <command>mpg123 -s <replaceable>audio01.mp3</replaceable> + > <replaceable>audio01.pcm</replaceable></command></para> + </step> + </procedure> + + <para>Το <application>XMMS</application> γράφει αρχεία σε μορφή WAV, + ενώ το <application>mpg123</application> μετατρέπει το MP3 σε μη- + επεξεργασμένα (raw) δεδομένα ήχου PCM. Και οι δύο αυτές μορφές μπορούν + να χρησιμοποιηθούν με την εφαρμογή <application>cdrecord</application> + για τη δημιουργία μουσικών CD. Για την εφαρμογή &man.burncd.8; θα + πρέπει να χρησιμοποιήσετε δεδομένα PCM. Αν χρησιμοποιήσετε αρχεία WAV + θα παρατηρήσετε ένα μικρό ήχο (tick) στην αρχή κάθε κομματιού. Ο + ήχος αυτός προέρχεται από την επικεφαλίδα (header) του αρχείου WAV. + Μπορείτε να αφαιρέσετε την επικεφαλίδα με τη βοήθεια του προγράμματος + <application>SoX</application> (μπορείτε να το εγκαταστήσετε από το + port <filename role="package">audio/sox</filename> ή το αντίστοιχο + πακέτο):</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>sox -t wav -r 44100 -s -w -c 2 <replaceable>track.wav track.raw</replaceable></userinput></screen> + + <para>Διαβάστε το <xref linkend="creating-cds"> για περισσότερες + πληροφορίες σχετικά με τη χρήση CD εγγραφής στο &os;</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="video-playback"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Ross</firstname> + <surname>Lippert</surname> + <contrib>Συνεισφορά από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + <!-- 5 June 2002 --> + </sect1info> + + <title>Αναπαραγωγή Video</title> + + <para>Η αναπαραγωγή video είναι μια καινούρια και ραγδαία αναπτυσσόμενη + περιοχή εφαρμογών. Θα χρειαστεί να δείξετε υπομονή. Δεν πρόκειται να + λειτουργήσουν όλα τόσο ομαλά όπως στον ήχο.</para> + + <para>Πριν ξεκινήσετε, θα πρέπει να γνωρίζετε το μοντέλο της κάρτας + γραφικών που έχετε καθώς και το ολοκληρωμένο κύκλωμα που χρησιμοποιεί. + Αν και το <application>&xorg;</application> υποστηρίζει μεγάλη γκάμα από + κάρτες γραφικών, αυτές που παρέχουν καλή απόδοση είναι λιγότερες. + Για να πάρετε μια λίστα των εκτεταμένων δυνατοτήτων που + υποστηρίζονται από την κάρτα σας, χρησιμοποιήστε την εντολή + &man.xdpyinfo.1; την ώρα που εκτελούνται τα X11.</para> + + <para>Είναι γενικά καλή ιδέα να έχετε ένα μικρό αρχείο MPEG το οποίο + μπορεί να χρησιμοποιηθεί για δοκιμές διαφορετικών επιλογών και + προγραμμάτων αναπαραγωγής. Κάποια προγράμματα αναπαραγωγής DVD αναζητούν + από προεπιλογή το δίσκο DVD στη συσκευή <filename>/dev/dvd</filename>. + Σε ορισμένα το όνομα της συσκευής είναι ενσωματωμένο στον κώδικα του + προγράμματος. Για το λόγο αυτό, ίσως είναι χρήσιμο να φτιάξετε + συμβολικές συνδέσεις προς τις πραγματικές συσκευές:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ln -sf /dev/acd0 /dev/dvd</userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -sf /dev/acd0 /dev/rdvd</userinput></screen> + + <para>Σημειώστε ότι λόγω της φύσης του συστήματος &man.devfs.5;, + αυτού του είδους οι συνδέσεις δεν παραμένουν μετά την επανεκκίνηση του + συστήματος σας. Για να δημιουργούνται οι συμβολικές συνδέσεις αυτόματα + σε κάθε εκκίνηση του συστήματος σας, προσθέστε τις ακόλουθες γραμμές + στο αρχείο <filename>/etc/devfs.conf</filename>: + </para> + + <programlisting>link acd0 dvd +link acd0 rdvd</programlisting> + + <para>Επιπρόσθετα, η αποκωδικοποίηση DVD, η οποία χρειάζεται κλήση ειδικών + λειτουργιών του DVD-ROM, απαιτεί και άδεια εγγραφής (write permission) + στις συσκευές DVD.</para> + + <para>Για τη βελτίωση της λειτουργίας της κοινόχρηστης μνήμης του + συστήματος X11, συνίσταται να αυξήσετε τις τιμές κάποιων μεταβλητών + &man.sysctl.8;:</para> + + <programlisting>kern.ipc.shmmax=67108864 +kern.ipc.shmall=32768</programlisting> + + <sect2 id="video-interface"> + <title>Προσδιορισμός Δυνατοτήτων Κάρτας Γραφικών</title> + + <indexterm><primary>XVideo</primary></indexterm> + <indexterm><primary>SDL</primary></indexterm> + <indexterm><primary>DGA</primary></indexterm> + + <para>Υπάρχουν αρκετοί διαφορετικοί τρόποι για την απεικόνιση video στο + X11. Το τι θα δουλέψει τελικά, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το υλικό + σας. Κάθε μέθοδος που περιγράφουμε παρακάτω θα δώσει διαφορετική + ποιότητα σε διαφορετικό υλικό. Επίσης, η αναπαραγωγή video στο X11 είναι + ένα θέμα στο οποίο πρόσφατα δίνεται μεγάλη σημασία, και πιθανόν θα + υπάρχουν αρκετές βελτιώσεις σε κάθε νέα έκδοση του + <application>&xorg;</application>.</para> + + <para>Κατάλογος κοινών διεπαφών video:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>X11: Συνηθισμένη έξοδος του X11 με χρήση κοινόχρηστης μνήμης. + </para> + </listitem> + <listitem> + <para>XVideo: μια επέκταση της διεπαφής X11 που υποστηρίζει αναπαραγωγή + video σε οποιαδήποτε σχεδιάσιμη επιφάνεια του X11.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>SDL: Simple Directmedia Layer.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>DGA: Direct Graphics Access.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>SVGAlib: Επίπεδο γραφικών χαμηλού επιπέδου για κονσόλα.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <sect3 id="video-interface-xvideo"> + <title>XVideo</title> + + <para>Το <application>&xorg;</application> διαθέτει μια επέκταση που + ονομάζεται <emphasis>XVideo</emphasis> (γνωστή και ως Xvideo, Xv, + xv) και το οποίο επιτρέπει την απευθείας απεικόνιση video σε + σχεδιάσιμα αντικείμενα μέσω ειδικής επιτάχυνσης. Η επέκταση αυτή + παρέχει αναπαραγωγή πολύ καλής ποιότητας, ακόμα και σε μηχανήματα + χαμηλών προδιαγραφών.</para> + + <para>Για να δείτε αν χρησιμοποιείται η επέκταση, χρησιμοποιήστε την + εντολή <command>xvinfo</command>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>xvinfo</userinput></screen> + + <para>Το XVideo υποστηρίζεται από την κάρτα σας αν το αποτέλεσμα δείχνει + όπως παρακάτω:</para> +<screen>X-Video Extension version 2.2 +screen #0 + Adaptor #0: "Savage Streams Engine" + number of ports: 1 + port base: 43 + operations supported: PutImage + supported visuals: + depth 16, visualID 0x22 + depth 16, visualID 0x23 + number of attributes: 5 + "XV_COLORKEY" (range 0 to 16777215) + client settable attribute + client gettable attribute (current value is 2110) + "XV_BRIGHTNESS" (range -128 to 127) + client settable attribute + client gettable attribute (current value is 0) + "XV_CONTRAST" (range 0 to 255) + client settable attribute + client gettable attribute (current value is 128) + "XV_SATURATION" (range 0 to 255) + client settable attribute + client gettable attribute (current value is 128) + "XV_HUE" (range -180 to 180) + client settable attribute + client gettable attribute (current value is 0) + maximum XvImage size: 1024 x 1024 + Number of image formats: 7 + id: 0x32595559 (YUY2) + guid: 59555932-0000-0010-8000-00aa00389b71 + bits per pixel: 16 + number of planes: 1 + type: YUV (packed) + id: 0x32315659 (YV12) + guid: 59563132-0000-0010-8000-00aa00389b71 + bits per pixel: 12 + number of planes: 3 + type: YUV (planar) + id: 0x30323449 (I420) + guid: 49343230-0000-0010-8000-00aa00389b71 + bits per pixel: 12 + number of planes: 3 + type: YUV (planar) + id: 0x36315652 (RV16) + guid: 52563135-0000-0000-0000-000000000000 + bits per pixel: 16 + number of planes: 1 + type: RGB (packed) + depth: 0 + red, green, blue masks: 0x1f, 0x3e0, 0x7c00 + id: 0x35315652 (RV15) + guid: 52563136-0000-0000-0000-000000000000 + bits per pixel: 16 + number of planes: 1 + type: RGB (packed) + depth: 0 + red, green, blue masks: 0x1f, 0x7e0, 0xf800 + id: 0x31313259 (Y211) + guid: 59323131-0000-0010-8000-00aa00389b71 + bits per pixel: 6 + number of planes: 3 + type: YUV (packed) + id: 0x0 + guid: 00000000-0000-0000-0000-000000000000 + bits per pixel: 0 + number of planes: 0 + type: RGB (packed) + depth: 1 + red, green, blue masks: 0x0, 0x0, 0x0</screen> + + <para>Παρατηρήστε επίσης ότι τα formats που εμφανίζονται (YUV2, YUV12, + κ.λ.π.) δεν διατίθενται σε όλες τις εκδόσεις του XVideo, και η απουσία + τους μπορεί να επηρεάσει κάποια προγράμματα αναπαραγωγής.</para> + + <para>Αν το αποτέλεσμα δείχνει κάπως έτσι:</para> +<screen>X-Video Extension version 2.2 +screen #0 +no adaptors present</screen> + + <para>Τότε πιθανώς το XVideo δεν υποστηρίζεται από την κάρτα σας.</para> + + <para>Αν το XVideo δεν υποστηρίζεται από την κάρτα σας, αυτό σημαίνει απλά + ότι θα είναι πιο δύσκολο ο υπολογιστής σας να ανταποκριθεί στις + υπολογιστικές απαιτήσεις της απεικόνισης video. Ωστόσο, ανάλογα με την + κάρτα γραφικών και τον επεξεργαστή σας, είναι ακόμα πιθανόν να έχετε + ικανοποιητική αναπαραγωγή. Ίσως πρέπει να διαβάσετε μεθόδους για + τη βελτίωση της απόδοσης, στα προχωρημένα θέματα, + <xref linkend="video-further-reading">.</para> + + </sect3> + + <sect3 id="video-interface-SDL"> + <title>Το Επίπεδο Simple Directmedia Layer</title> + + <para>Το Simple Directmedia Layer, SDL, προορίζονταν να γίνει ένα επίπεδο + συμβατότητας μεταξύ των µsoft.windows;, BeOS, και του &unix;, + επιτρέποντας ανάπτυξη εφαρμογών ήχου και εικόνας, κατάλληλες για κάθε + μια από αυτές τις πλατφόρμες (cross-platform). Το επίπεδο SDL παρέχει + χαμηλού επιπέδου πρόσβαση στο υλικό, και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί + να είναι πιο αποδοτικό από την διεπαφή X11.</para> + + <para>Το SDL μπορεί να βρεθεί στο + <filename role="package">devel/sdl12</filename>.</para> + + </sect3> + + <sect3 id="video-interface-DGA"> + <title>Το Επίπεδο Direct Graphics Access</title> + + <para>Το Direct Graphics Access είναι μια επέκταση του X11 που επιτρέπει + σε ένα πρόγραμμα να προσπεράσει τον X server και να αλλάξει απευθείας + τα περιεχόμενα του framebuffer (μνήμης γραφικών). Δεδομένου ότι + βασίζεται σε διαχείριση μνήμης χαμηλού επιπέδου, τα προγράμματα που το + χρησιμοποιούν πρέπει να εκτελούνται ως <username>root</username>.</para> + + <para>Η επέκταση DGA μπορεί να ελεγχθεί και να μετρηθεί ως προς την + απόδοση της με το πρόγραμμα &man.dga.1;. Όταν εκτελείται η εντολή + <command>dga</command>, αλλάζει τα χρώματα της οθόνης σε κάθε πίεση + ενός πλήκτρου. Για να ακυρώσετε την εκτέλεση, πιέστε <keycap>q</keycap>. + </para> + + </sect3> + + </sect2> + + <sect2 id="video-ports"> + <title>Πακέτα και Ports που Σχετίζονται με Video</title> + + <indexterm><primary>video ports</primary></indexterm> + <indexterm><primary>video packages</primary></indexterm> + + <para>Το τμήμα αυτό περιγράφει το λογισμικό που διατίθεται στη συλλογή + των ports του &os; και το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για αναπαραγωγή + video. Ο τομέας της αναπαραγωγής video είναι ιδιαίτερα ενεργός όσο αφορά + την ανάπτυξη λογισμικού, και έτσι οι δυνατότητες των εφαρμογών πιθανώς + να αποκλίνουν κάπως από αυτές που περιγράφονται εδώ.</para> + + <para>Είναι αρχικά σημαντικό να γνωρίζετε ότι αρκετές από τις εφαρμογές + video που εκτελούνται στο &os; αναπτύχθηκαν αρχικά ως εφαρμογές Linux. + Πολλές από αυτές τις εφαρμογές είναι ακόμα ποιότητας beta. Κάποια από τα + προβλήματα που μπορεί να συναντήσετε στις εφαρμογές video του &os; + περιλαμβάνουν:</para> + + <orderedlist> + + <listitem> + <para>Μια εφαρμογή δεν μπορεί να αναπαράγει ένα αρχείο που + δημιουργήθηκε από κάποια άλλη.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μια εφαρμογή δεν μπορεί να αναπαράγει ένα αρχείο που δημιούργησε + η ίδια.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η ίδια εφαρμογή, σε δυο διαφορετικά μηχανήματα, και αφού έχει + μεταγλωττιστεί σε κάθε μηχάνημα ειδικά για αυτό, αναπαράγει το ίδιο + αρχείο με διαφορετικό τρόπο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Κάποιο φαινομενικά απλό φίλτρο, όπως αυτό της αλλαγής μεγέθους + εικόνας (rescaling), έχει ως αποτέλεσμα την δημιουργία κακής + ποιότητας video (τεχνουργημάτων) εξαιτίας προβληματικής ρουτίνας + μεγέθυνσης</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Κάποια εφαρμογή τερματίζεται απότομα συχνά.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Δεν εγκαθίσταται η τεκμηρίωση του προγράμματος κατά την + εγκατάσταση του port, ενώ μπορεί να βρεθεί είτε στο δικτυακό τόπο + του προγράμματος είτε στον κατάλογο + <filename class='directory'>work</filename> του port.</para> + </listitem> + + </orderedlist> + + <para>Πολλές από τις εφαρμογές αυτές μπορεί επίσης να παρουσιάσουν + συμπτώματα <quote>Linux-ισμού</quote>. Μπορεί δηλ. να εμφανίζουν + προβλήματα που οφείλονται στον τρόπο με τον οποίο υλοποιούνται κάποιες + στάνταρ βιβλιοθήκες στις διανομές του Linux, ή ίσως οι συγγραφείς να + έχουν θεωρήσει ως δεδομένες κάποιες δυνατότητες του πυρήνα όπως + υπάρχουν στο Linux. Τα προβλήματα αυτά δεν είναι σίγουρο ότι + ανακαλύπτονται και διορθώνονται πάντα από τους συντηρητές του port, το + οποίο μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα όπως τα παρακάτω:</para> + + <orderedlist> + + <listitem> + <para>Χρήση του αρχείου <filename>/proc/cpuinfo</filename> για την + ανίχνευση των δυνατοτήτων του επεξεργαστή.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Κακή χρήση των threads (νημάτων) το οποίο οδηγεί το πρόγραμμα + σε κόλλημα αντί για κανονικό τερματισμό στο τέλος της εκτέλεσης. + </para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Χρήση λογισμικού που δεν υπάρχει ακόμα στη συλλογή των ports του + &os; σε συνδυασμό με την εφαρμογή.</para> + </listitem> + + </orderedlist> + + <para>Μέχρι στιγμής οι συγγραφείς των εφαρμογών αυτών έχουν αποδειχθεί + συνεργάσιμοι με τους συντηρητές των ports, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι + επεμβάσεις που χρειάζονται για την μετατροπή (porting) των εφαρμογών. + </para> + + <sect3 id="video-mplayer"> + <title>MPlayer</title> + + <para>Ο <application>MPlayer</application> είναι μια εφαρμογή + αναπαραγωγής video που αναπτύχθηκε πρόσφατα και εξελίσσεται ταχύτατα. + Οι στόχοι της ομάδας ανάπτυξης του <application>MPlayer</application> + είναι η ταχύτητα και η ευελιξία στο Linux και στα άλλα Unix. Η + δημιουργία του ξεκίνησε όταν ο αρχηγός της ομάδας ανάπτυξης κουράστηκε + να αντιμετωπίζει τα προβλήματα αναπαραγωγής των μέχρι τότε διαθέσιμων + προγραμμάτων. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι το γραφικό περιβάλλον + θυσιάστηκε για να δημιουργηθεί μια ομοιόμορφη σχεδίαση. Ωστόσο, μόλις + συνηθίσετε τις επιλογές που δίνονται από τη γραμμή εντολών και τα + αντίστοιχα πλήκτρα, θα μπορέσετε να τον χρησιμοποιήσετε αρκετά καλά. + </para> + + <sect4 id="video-mplayer-building"> + <title>Μεταγλώττιση του MPlayer</title> + <indexterm><primary>MPlayer</primary> + <secondary>making</secondary></indexterm> + + <para>Ο <application>MPlayer</application> βρίσκεται στο <filename + role="package">multimedia/mplayer</filename>. + Ο <application>MPlayer</application> κάνει πλήθος ελέγχων του υλικού + κατά τη διαδικασία της μεταγλώττισης, φτιάχνοντας έτσι ένα + εκτελέσιμο το οποίο δεν έχει φορητότητα από ένα σύστημα σε ένα άλλο. + Για το σκοπό αυτό, είναι σημαντικό να τον εγκαταστήσετε από τα ports + και όχι από έτοιμο πακέτο. Επιπρόσθετα, μπορείτε να καθορίσετε + πλήθος επιλογών στην γραμμή εντολών του <command>make</command> + όπως περιγράφεται στο <filename>Makefile</filename> και κατά την + έναρξη της διαδικασίας μεταγλώττισης:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/multimedia/mplayer</userinput> +&prompt.root; <userinput>make</userinput> +N - O - T - E + +Take a careful look into the Makefile in order +to learn how to tune mplayer towards you personal preferences! +For example, +make WITH_GTK1 +builds MPlayer with GTK1-GUI support. +If you want to use the GUI, you can either install +/usr/ports/multimedia/mplayer-skins +or download official skin collections from +http://www.mplayerhq.hu/homepage/dload.html +</screen> + + <para>Οι προεπιλεγμένες επιλογές μάλλον είναι κατάλληλες για + τους περισσότερους χρήστες. Αν ωστόσο χρειάζεστε τον αποκωδικοποιητή + XviD, θα πρέπει να καθορίσετε την επιλογή + <makevar>WITH_XVID</makevar> στην γραμμή εντολών. Μπορείτε επίσης + να ορίσετε την προεπιλεγμένη συσκευή DVD χρησιμοποιώντας την επιλογή + <makevar>WITH_DVD_DEVICE</makevar>, διαφορετικά θα χρησιμοποιηθεί η + προεπιλεγμένη συσκευή <filename>/dev/acd0</filename>.</para> + + <para>Όταν γράφονταν αυτό το κείμενο, το port του + <application>MPlayer</application> δημιουργούσε επίσης την + τεκμηρίωση του προγράμματος και δύο εκτελέσιμα, τον + <command>mplayer</command>, και τον + <command>mencoder</command>, το οποίο είναι ένα εργαλείο για + επανακωδικοποίηση video.</para> + + <para>Η HTML τεκμηρίωση του <application>MPlayer</application> + είναι ιδιαίτερα πληροφοριακή. Αν ο αναγνώστης βρει ότι οι + πληροφορίες αυτού του κεφαλαίου όσο αφορά το υλικό και τις διεπαφές + video είναι ελλιπείς, η τεκμηρίωση του + <application>MPlayer</application> αποτελεί ένα ιδιαίτερα + αναλυτικό συμπλήρωμα. Θα πρέπει σίγουρα να διαθέσετε χρόνο για να + διαβάσετε την τεκμηρίωση του <application>MPlayer</application> + αν αναζητάτε πληροφορίες σχετικά με την υποστήριξη video στο &unix;. + </para> + + </sect4> + + <sect4 id="video-mplayer-using"> + <title>Χρησιμοποιώντας τον MPlayer</title> + <indexterm><primary>MPlayer</primary> + <secondary>use</secondary></indexterm> + + <para>Κάθε χρήστης του <application>MPlayer</application> πρέπει να + δημιουργήσει ένα υποκατάλογο <filename>.mplayer</filename> μέσα στον + προσωπικό του κατάλογο. Για να δημιουργήσετε τον απαραίτητο + υποκατάλογο, μπορείτε να γράψετε το παρακάτω:</para> + +<screen>&prompt.user; <userinput>cd /usr/ports/multimedia/mplayer</userinput> +&prompt.user; <userinput>make install-user</userinput></screen> + + <para>Οι επιλογές της γραμμής εντολών του <command>mplayer</command> + περιγράφονται στη σελίδα του manual. Για ακόμα περισσότερες + λεπτομέρειες, υπάρχει τεκμηρίωση σε μορφή HTML. Στο τμήμα αυτό θα + περιγράψουμε μερικές μόνο κοινές χρήσεις.</para> + + <para>Για να αναπαράγετε ένα αρχείο, όπως το + <filename><replaceable>testfile.avi</replaceable></filename>, + μέσω ενός από τα αρκετά video interfaces χρησιμοποιήστε την επιλογή + <option>-vo</option>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>mplayer -vo xv <replaceable>testfile.avi</replaceable></userinput></screen> + <screen>&prompt.user; <userinput>mplayer -vo sdl <replaceable>testfile.avi</replaceable></userinput></screen> + <screen>&prompt.user; <userinput>mplayer -vo x11 <replaceable>testfile.avi</replaceable></userinput></screen> + <screen>&prompt.root; <userinput>mplayer -vo dga <replaceable>testfile.avi</replaceable></userinput></screen> + <screen>&prompt.root; <userinput>mplayer -vo 'sdl:dga' <replaceable>testfile.avi</replaceable></userinput></screen> + + <para>Αξίζει τον κόπο να δοκιμάσετε όλες αυτές τις επιλογές, καθώς η + απόδοση τους εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και διαφοροποιείται + αρκετά ανάλογα με το υλικό του υπολογιστή σας.</para> + + <para>Για αναπαραγωγή από DVD, αντικαταστήστε το + <filename><replaceable>testfile.avi</replaceable></filename> με + <option>dvd://<replaceable>N</replaceable> -dvd-device + <replaceable>DEVICE</replaceable></option> όπου το + <replaceable>N</replaceable> είναι ο αριθμός του τίτλου + (title number) που επιθυμείτε να αναπαράγετε και + <filename><replaceable>DEVICE</replaceable></filename> είναι το όνομα + συσκευής του DVD-ROM. Για παράδειγμα, για να αναπαράγετε τον τίτλο 3 + από τη συσκευή <filename>/dev/dvd</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mplayer -vo xv dvd://3 -dvd-device /dev/dvd</userinput></screen> + + <note> + <para>Η προεπιλεγμένη συσκευή DVD μπορεί να καθοριστεί κατά τη + διάρκεια της μεταγλώττισης του <application>MPlayer</application> + port μέσω της επιλογής <makevar>WITH_DVD_DEVICE</makevar>. Από + προεπιλογή, η συσκευή αυτή είναι η <filename>/dev/acd0</filename>. + Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες στο αρχείο + <filename>Makefile</filename> του port.</para> + </note> + + <para>Για τα πλήκτρα που χρησιμοποιούνται για παύση, διακοπή, + μετακίνηση κλπ. κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγής, συμβουλευτείτε + την βοήθεια που μπορείτε να δείτε εκτελώντας + <command>mplayer -h</command> ή διαβάστε τη σελίδα του manual. + </para> + + <para>Επιπρόσθετα, σημαντικές επιλογές αναπαραγωγής είναι: + <option>-fs -zoom</option> το οποίο ενεργοποιεί απεικόνιση σε πλήρη + οθόνη και το <option>-framedrop</option> το οποίο βοηθάει στην + αύξηση της απόδοσης.</para> + + <para>Για να μείνει το μέγεθος της γραμμής εντολών το δυνατόν μικρό, + ο χρήστης μπορεί να δημιουργήσει ένα αρχείο + <filename>.mplayer/config</filename> και να ορίσει εκεί τις + προεπιλεγμένες επιλογές:</para> +<programlisting>vo=xv +fs=yes +zoom=yes</programlisting> + + <para>Τέλος, ο <command>mplayer</command> μπορεί να χρησιμοποιηθεί για + την εξαγωγή (rip) ενός τίτλου DVD σε ένα αρχείο + <filename>.vob</filename> file. Για την εξαγωγή του δεύτερου τίτλου + από ένα DVD, γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mplayer -dumpstream -dumpfile out.vob dvd://2 -dvd-device /dev/dvd</userinput></screen> + + <para>Το αρχείο εξόδου, <filename>out.vob</filename>, θα είναι τύπου + MPEG και μπορείτε να το μεταχειριστείτε μέσω άλλων πακέτων video που + περιγράφονται σε αυτό το τμήμα.</para> + + </sect4> + <sect4 id="video-mencoder"> + <title>mencoder</title> + <indexterm> + <primary>mencoder</primary> + </indexterm> + + <para>Πριν χρησιμοποιήσετε το <command>mencoder</command> + είναι καλή ιδέα να εξοικειωθείτε με τις επιλογές που αναφέρονται + στην τεκμηρίωση HTML. Υπάρχει σελίδα manual, αλλά δεν είναι πολύ + χρήσιμη χωρίς την HTML τεκμηρίωση. Υπάρχουν πάρα πολλοί τρόποι για + να βελτιώσετε την ποιότητα, να μειώσετε το ρυθμό δεδομένων (bitrate) + να αλλάξετε μορφή αρχείου, και κάποια από αυτά τα κόλπα μπορεί να + κάνουν τη διαφορά μεταξύ καλής και κακής απόδοσης. Εδώ θα δείτε + μερικά παραδείγματα για να ξεκινήσετε. Πρώτα μια απλή αντιγραφή: + </para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>mencoder <replaceable>input.avi</replaceable> -oac copy -ovc copy -o <replaceable>output.avi</replaceable></userinput></screen> + + <para>Λανθασμένοι συνδυασμοί στη γραμμή εντολών, μπορεί να δώσουν + αρχεία εξόδου τα οποία δεν μπορεί να αναπαράγει ούτε ο ίδιος ο + <command>mplayer</command>. Έτσι, αν απλώς θέλετε να κάνετε rip + ένα αρχείο, μείνετε στην επιλογή <option>-dumpfile</option> του + <command>mplayer</command>.</para> + + <para>Για να μετατρέψετε το + <filename><replaceable>input.avi</replaceable></filename> σε codec + MPEG4 με ήχο MPEG3 (απαιτείται το <filename + role="package">audio/lame</filename>):</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>mencoder <replaceable>input.avi</replaceable> -oac mp3lame -lameopts br=192 \ + -ovc lavc -lavcopts vcodec=mpeg4:vhq -o <replaceable>output.avi</replaceable></userinput></screen> + + <para>Με τον τρόπο αυτό παράγεται έξοδος που μπορεί να αναπαραχθεί + από τον <command>mplayer</command> και το <command>xine</command>. + </para> + + <para>Μπορείτε να αντικαταστήσετε το + <filename><replaceable>input.avi</replaceable></filename> + με την επιλογή <option>dvd://1 -dvd-device /dev/dvd</option> και + να το εκτελέσετε ως <username>root</username> για να + επανακωδικοποιήσετε απευθείας ένα τίτλο DVD. Μια και πιθανώς + δεν θα μείνετε ικανοποιημένος με το αποτέλεσμα από την πρώτη φορά, + σας συνιστούμε να κατεβάσετε τον τίτλο σε ένα αρχείο + και να δουλέψετε σε αυτό.</para> + </sect4> + + </sect3> + + <sect3 id="video-xine"> + <title>Το Πρόγραμμα Αναπαραγωγής xine</title> + + <para>Το <application>xine</application> είναι ένα project με ευρύ + σκοπό, το οποίο προορίζεται όχι μόνο να γίνει ένα πρόγραμμα όλα + σε ένα όσο αφορά το video, αλλά επίσης στο να παράγει μια + επαναχρησιμοποιήσιμη βασική βιβλιοθήκη και ένα αρθρωτό εκτελέσιμο το + οποίο μπορεί να επεκταθεί με πρόσθετα (plugins). Μπορείτε να το + εγκαταστήσετε τόσο από πακέτο, όσο και από το port, <filename + role="package">multimedia/xine</filename>.</para> + + <para>Το <application>xine</application> είναι ακόμα κάπως + χοντροκομμένο, αλλά σίγουρα έχει ξεκινήσει καλά. Στην πράξη, το xine + χρειάζεται είτε γρήγορο επεξεργαστή και κάρτα γραφικών, ή υποστήριξη της + επέκτασης XVideo. Το γραφικό περιβάλλον είναι χρησιμοποιήσιμο, αλλά + κάπως αδέξια φτιαγμένο.</para> + + <para>Την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές δεν διανέμονταν module + μαζί με την εφαρμογή <application>xine</application>, ικανό να + αναπαράγει DVD με CSS κωδικοποίηση. Υπάρχουν εκδόσεις από τρίτους + κατασκευαστές οι οποίες έχουν ενσωματωμένο το παραπάνω module αλλά + καμιά από αυτές δεν βρίσκεται στην συλλογή των ports του &os;.</para> + + <para>Σε σύγκριση με τον <application>MPlayer</application>, το + <application>xine</application> κάνει περισσότερα για το χρήστη, αλλά + την ίδια στιγμή, δεν επιτρέπει τόσο λεπτομερειακό έλεγχο. Το + <application>xine</application> αποδίδει καλύτερα σε λειτουργία XVideo. + </para> + + <para>Από προεπιλογή, το <application>xine</application> θα ξεκινήσει σε + γραφικό περιβάλλον (GUI). Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το μενού για να + ανοίξετε ένα συγκεκριμένο αρχείο:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>xine</userinput></screen> + + <para>Εναλλακτικά, μπορείτε να το καλέσετε να αναπαράγει ένα αρχείο + απευθείας από την γραμμή εντολών, χωρίς τη χρήση του GUI:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>xine -g -p <replaceable>mymovie.avi</replaceable></userinput></screen> + + </sect3> + + <sect3 id="video-ports-transcode"> + <title>Τα Βοηθητικά Προγράμματα transcode</title> + + <para>Η εφαρμογή <application>transcode</application> δεν είναι πρόγραμμα + αναπαραγωγής, αλλά μια σουίτα εργαλείων για επανακωδικοποίηση αρχείων + video και ήχου. Με την εφαρμογή <application>transcode</application>, + έχετε την δυνατότητα να αναμίξετε αρχεία video, να επισκευάσετε + χαλασμένα αρχεία, χρησιμοποιώντας εργαλεία της γραμμής εντολών τα οποία + χειρίζονται δεδομένα από τα κανάλια <filename>stdin/stdout</filename>. + </para> + + <para>Μεγάλο πλήθος εφαρμογών μπορούν να καθοριστούν κατά τη διάρκεια της + μεταγλώττισης του port + <filename role="package">multimedia/transcode</filename> και συνιστούμε + την ακόλουθη γραμμή εντολών για τη μεταγλώττιση του + <application>transcode</application>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make WITH_OPTIMIZED_CFLAGS=yes WITH_LIBA52=yes WITH_LAME=yes WITH_OGG=yes \ +WITH_MJPEG=yes -DWITH_XVID=yes</userinput></screen> + + <para>Οι προτεινόμενες επιλογές είναι κατάλληλες για τους περισσότερους + χρήστες.</para> + + <para>Για να σας δείξουμε τις ικανότητες του <command>transcode</command>, + δείτε ένα παράδειγμα μετατροπής αρχείου DivX σε PAL MPEG-1 (PAL VCD): + </para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>transcode -i <replaceable>input.avi</replaceable> -V --export_prof vcd-pal -o output_vcd</userinput> +&prompt.user; <userinput>mplex -f 1 -o <replaceable>output_vcd.mpg output_vcd.m1v output_vcd.mpa</replaceable></userinput></screen> + + <para>Το αρχείο MPEG που προκύπτει, το + <filename><replaceable>output_vcd.mpg</replaceable></filename>, + μπορεί να αναπαραχθεί από τον + <application>MPlayer</application>. Μπορείτε επίσης να γράψετε το + αρχείο σε ένα CD-R για να δημιουργήσετε ένα Video CD, και στην περίπτωση + αυτή θα χρειαστεί να εγκαταστήσετε τα προγράμματα + <filename role="package">multimedia/vcdimager</filename> και + <filename role="package">sysutils/cdrdao</filename>.</para> + + <para>Υπάρχει σελίδα manual για το <command>transcode</command>, αλλά + πρέπει επίσης να συμβουλευτείτε το + <ulink url="http://www.transcoding.org/cgi-bin/transcode">transcode + wiki</ulink> για περισσότερες πληροφορίες και παραδείγματα.</para> + </sect3> + + </sect2> + + <sect2 id="video-further-reading"> + <title>Επιπλέον Διάβασμα</title> + + <para>Υπάρχει ραγδαία εξέλιξη στα διαθέσιμα πακέτα video για το &os;. + Είναι αρκετά πιθανό ότι στο άμεσο μέλλον πολλά από τα προβλήματα που + αναφέρονται εδώ θα έχουν επιλυθεί. Στο ενδιάμεσο διάστημα, όσοι + ενδιαφέρονται να χρησιμοποιήσουν τις δυνατότητες A/V του &os; στο έπακρο + θα πρέπει να συνδυάσουν γνώσεις από διάφορα FAQ και tutorials και να + χρησιμοποιήσουν αρκετές διαφορετικές εφαρμογές. Το τμήμα αυτό υπάρχει + ακριβώς για να δείξει στον αναγνώστη που μπορεί να βρει τέτοιες + πρόσθετες πληροφορίες.</para> + + <para>Η + <ulink url="http://www.mplayerhq.hu/DOCS/">Τεκμηρίωση του Mplayer + </ulink> είναι αρκετά πληροφοριακή όσο αφορά το τεχνικό επίπεδο. + Αν έχετε σκοπό να αποκτήσετε υψηλό ποσοστό εμπειρίας σε σχέση με το + video στο &unix;, θα πρέπει οπωσδήποτε να την συμβουλευτείτε. Η λίστα + αλληλογραφίας του <application>MPlayer</application> είναι εχθρική σε + όποιον δεν έχει κάνει τον κόπο να διαβάσει την τεκμηρίωση, έτσι αν + σκοπεύετε να κάνετε αναφορές σφαλμάτων, βεβαιωθείτε ότι την έχετε + διαβάσει.</para> + + <para>Το + <ulink + url="http://dvd.sourceforge.net/xine-howto/en_GB/html/howto.html"> + xine HOWTO</ulink> + περιέχει ένα κεφάλαιο σχετικά με την βελτίωση της απόδοσης, το οποίο + είναι κοινό για όλα τα προγράμματα αναπαραγωγής.</para> + + <para>Τέλος, υπάρχουν κάποιες άλλες πολλά υποσχόμενες εφαρμογές που ίσως + επιθυμείτε να δοκιμάσετε:</para> + + <itemizedlist> + + <listitem> + <para>Το <ulink + url="http://avifile.sourceforge.net/">Avifile</ulink> το οποίο + είναι επίσης port, + <filename role='package'>multimedia/avifile</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <ulink + url="http://www.dtek.chalmers.se/groups/dvd/">Ogle</ulink> + το οποίο είναι επίσης port, + <filename role='package'>multimedia/ogle</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <ulink url="http://xtheater.sourceforge.net/">Xtheater</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <filename + role="package">multimedia/dvdauthor</filename>, το οποίο είναι + εφαρμογή DVD authoring ανοικτού κώδικα.</para> + </listitem> + + </itemizedlist> + + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="tvcard"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Josef</firstname> + <surname>El-Rayes</surname> + <contrib>Αρχική συνεισφορά από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Marc</firstname> + <surname>Fonvieille</surname> + <contrib>Βελτιώθηκε και προσαρμόστηκε από τον </contrib> + <!-- 02 January 2004 --> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Ρύθμιση Κάρτας Τηλεόρασης</title> + <indexterm> + <primary>TV cards</primary> + </indexterm> + + <sect2> + <title>Εισαγωγή</title> + + <para>Οι κάρτες τηλεόρασης σας επιτρέπουν να βλέπετε τηλεόραση, κανονική + ή καλωδιακή, στον υπολογιστή σας. Οι περισσότερες από αυτές δέχονται + επίσης σήμα σύνθετου (composite) video, μέσω εισόδου RCA ή S-video, + και κάποιες από αυτές διαθέτουν και ραδιοφωνικό δέκτη FM.</para> + + <para>Το &os; παρέχει υποστήριξη για κάρτες TV τύπου PCI που + χρησιμοποιούν τα ολοκληρωμένα κυκλώματα σύλληψης video, + Brooktree Bt848/849/878/879 ή Conexant CN-878/Fusion 878a με το + πρόγραμμα οδήγησης &man.bktr.4;. Θα πρέπει επίσης να βεβαιωθείτε ότι + η κάρτα έρχεται με δέκτη που υποστηρίζεται. Συμβουλευτείτε τη σελίδα + manual του &man.bktr.4; για να δείτε τη λίστα των υποστηριζόμενων + δεκτών.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Εγκαθιστώντας το Πρόγραμμα Οδήγησης</title> + + <para>Για να χρησιμοποιήσετε την κάρτα θα πρέπει να φορτώσετε το + πρόγραμμα οδήγησης &man.bktr.4;, προσθέτοντας την ακόλουθη γραμμή στο + αρχείο <filename>/boot/loader.conf</filename>:</para> + + <programlisting>bktr_load="YES"</programlisting> + + <para>Εναλλακτικά, μπορείτε να προσθέσετε στατική υποστήριξη για την + κάρτα στο πυρήνα σας, και για το σκοπό αυτό προσθέστε τις ακόλουθες + γραμμές στο αρχείο ρυθμίσεων του πυρήνα:</para> + + <programlisting>device bktr +device iicbus +device iicbb +device smbus</programlisting> + + <para>Οι επιπρόσθετοι οδηγοί συσκευών είναι απαραίτητοι, επειδή τα + εξαρτήματα της κάρτας επικοινωνούν μεταξύ τους διαμέσου ενός διαύλου + I2C. Αφού κάνετε τις απαραίτητες αλλαγές στο αρχείο, μεταγλωττίστε και + εγκαταστήστε το νέο πυρήνα.</para> + + <para>Μόλις τελειώσετε με αυτή τη διαδικασία, θα πρέπει να + επανεκκινήσετε το σύστημα σας. Κατά τη διάρκεια της εκκίνησης, θα + πρέπει να δείτε κάποια μηνύματα από την κάρτα σας, όπως τα παρακάτω: + </para> + + <programlisting>bktr0: <BrookTree 848A> mem 0xd7000000-0xd7000fff irq 10 at device 10.0 on pci0 +iicbb0: <I2C bit-banging driver> on bti2c0 +iicbus0: <Philips I2C bus> on iicbb0 master-only +iicbus1: <Philips I2C bus> on iicbb0 master-only +smbus0: <System Management Bus> on bti2c0 +bktr0: Pinnacle/Miro TV, Philips SECAM tuner.</programlisting> + + <para>Φυσικά, τα μηνύματα αυτά θα διαφέρουν ανάλογα με το υλικό σας. + Ωστόσο θα πρέπει να ελέγξετε ότι ανιχνεύθηκε σωστά ο δέκτης. Είναι + δυνατόν να αλλάξετε κάποιες από τις παραμέτρους που ανιχνεύθηκαν + χρησιμοποιώντας MIBs του &man.sysctl.8; καθώς και επιλογές στο αρχείο + ρυθμίσεων πυρήνα. Για παράδειγμα, να θέλετε να επιβάλετε ο δέκτης να + είναι τύπου Philips SECAM, θα πρέπει να προσθέσετε την ακόλουθη γραμμή + στο αρχείο ρυθμίσεων του πυρήνα σας:</para> + + <programlisting>options OVERRIDE_TUNER=6</programlisting> + + <para>ή μπορείτε να χρησιμοποιήσετε απευθείας το &man.sysctl.8;:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl hw.bt848.tuner=6</userinput></screen> + + <para>Δείτε τη σελίδα manual του &man.bktr.4; καθώς και το αρχείο + <filename>/usr/src/sys/conf/NOTES</filename> για περισσότερες + λεπτομέρειες σχετικά με τις διαθέσιμες επιλογές.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Χρήσιμες Εφαρμογές</title> + + <para>Για να χρησιμοποιήσετε την κάρτα τηλεόρασης, θα πρέπει να + εγκαταστήσετε μια από τις παρακάτω εφαρμογές:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Το <filename role="package">multimedia/fxtv</filename> + παρέχει δυνατότητα να δείτε τηλεόραση σε παράθυρο, καθώς και + την δυνατότητα σύλληψης εικόνας / ήχου / video.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Το <filename role="package">multimedia/xawtv</filename> + είναι επίσης εφαρμογή τηλεόρασης, με δυνατότητες όμοιες με το + <application>fxtv</application>.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Το <filename role="package">misc/alevt</filename> + αποκωδικοποιεί και απεικονίζει Videotext/Teletext.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Το <filename role="package">audio/xmradio</filename> είναι μια + εφαρμογή για να χρησιμοποιήσετε το δέκτη FM που είναι + ενσωματωμένος σε κάποιες κάρτες τηλεόρασης.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Το <filename role="package">audio/wmtune</filename> είναι μια + βολική desktop εφαρμογή για ραδιοφωνικούς δέκτες.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Μπορείτε να βρείτε περισσότερες εφαρμογές στη συλλογή των Ports + του &os;.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Αντιμετώπιση Προβλημάτων</title> + + <para>Αν αντιμετωπίσετε κάποιο πρόβλημα με την κάρτα τηλεόρασης, θα + πρέπει πρώτα να ελέγξετε αν το ολοκληρωμένο σύλληψης video καθώς και + ο δέκτης υποστηρίζονται από το πρόγραμμα οδήγησης &man.bktr.4; και + αν έχετε χρησιμοποιήσει τις σωστές ρυθμίσεις στις επιλογές σας. Για + επιπλέον υποστήριξη καθώς και διάφορες ερωτήσεις σχετικά με την κάρτα + σας, ίσως θέλετε να επικοινωνήσετε με τη λίστα &a.multimedia.name; και + να διαβάσετε τις παλιότερες δημοσιεύσεις από τα αρχεία της λίστας. + </para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="mythtv"> + <title>MythTV</title> + + <para>Το MythTV είναι ένα πρόγραμμα τύπου <acronym + role="Personal Video Recorder">PVR</acronym> (Προσωπικός καταγραφέας + video).</para> + + <para>Στον κόσμο του &linux; το MythTV είναι ένα γνωστό πρόγραμμα με + πολλές εξαρτήσεις οι οποίες δυσκολεύουν την εγκατάσταση του. + Το port του &os; απλοποιεί το μεγαλύτερο μέρος της διαδικασίας αλλά + ορισμένα τμήματα του πρέπει να εγκατασταθούν χειροκίνητα. Η ενότητα + αυτή περιέχει οδηγίες που θα σας βοηθήσουν να ρυθμίσετε το + MythTV.</para> + + <sect2> + <title>Υλικό</title> + + <para>Το MythTV έχει σχεδιαστεί να χρησιμοποιεί το <acronym + role="Video for Linux">V4L</acronym> για την πρόσβαση σε συσκευές + video όπως κωδικοποιητές (encoders) και δέκτες. Τη δεδομένη στιγμή, + το MythTV λειτουργεί καλύτερα με κάρτες DVB-S/C/T με διασύνδεση + <acronym role="Universal Serial Bus">USB</acronym> που + υποστηρίζονται από το <filename + role="package">multimedia/webcamd</filename> καθώς το + <application>webcamd</application> παρέχει μια εφαρμογή χρήστη για + το <acronym role="Video for Linux">V4L</acronym>. Οποιαδήποτε κάρτα + <acronym role="Digital Video Broadcasting">DVB</acronym> που + υποστηρίζεται από το <application>webcamd</application> θα πρέπει + φυσιολογικά να λειτουργεί με το MythTV. Μπορείτε ωστόσο να βρείτε + <ulink url="http://wiki.freebsd.org/WebcamCompat">εδώ</ulink> μια + λίστα με δοκιμάσμενες κάρτες. Για κάρτες τις Hauppauge μπορείτε + να βρείτε προγράμματα οδήγησης στα πακέτα + <filename role="package">multimedia/pvr250</filename> + και <filename role="package">multimedia/pvrxxx</filename>, αλλά + να έχετε υπόψη σας ότι χρησιμοποιούν μια μη-τυποποιημένη διεπαφή + η οποία δεν λειτουργεί με εκδόσεις του MythTV μεταγενέστερες της + 0.23.</para> + + <para>Το <ulink url="http://wiki.freebsd.org/HTPC">HTPC</ulink> + περιέχει μια λίστα όλων των διαθέσιμων προγραμμάτων οδήγησης + <acronym role="Digital Video Broadcasting">DVB</acronym>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Εξαρτήσεις</title> + + <para>Καθώς το MythTV είναι ευέλικτο και αρθρωτό, επιτρέπει στο + χρήστη να έχει το frontend και το backend σε διαφορετικά + μηχανήματα.</para> + + <para>Για το frontend, απαιτείται το <filename + role="package">multimedia/mythtv-frontend</filename> και ο + εξυπηρετητής X τον οποίο μπορείτε να βρείτε στο <filename + role="package">x11/xorg</filename>. Ιδανικά, ο υπολογιστής που + θα εκτελεί το frontend θα πρέπει επίσης να έχει μια κάρτα γραφικών + η οποία να υποστηρίζει <acronym + role="X-Video Motion Compensation">XvMC</acronym> και προαιρετικά + ένα τηλεχειριστήριο συμβατό με <acronym + role="Linux Infrared Remote Control">LIRC</acronym>.</para> + + <para>Για το backend, χρειάζεται το <filename + role="package">multimedia/mythtv</filename> όπως και μια βάση + δεδομένων &mysql; και προαιρετικά ένας δέκτης και αποθηκευτικός + χώρος για εγγραφές. Το πακέτο για την &mysql; θα πρέπει να + εγκατασταθεί αυτόματα ως εξάρτηση κατά την εγκατάσταση του + <filename role="package">multimedia/mythtv</filename>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Εγκατάσταση MythTV</title> + + <para>Για να εγκαταστήσετε το MythTV, χρησιμοποιήστε τα παρακάτω + βήματα. Αρχικά εγκαταστήστε το MythTV από την Συλλογή των Ports + του &os;:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/multimedia/mythtv</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install</userinput></screen> + + <para>Εγκαταστήστε τη βάση δεδομένων του MythTV:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mysql -uroot -p < /usr/local/share/mythtv/database/mc.sql</userinput></screen> + + <para>Ρυθμίστε το backend:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mythtv-setup</userinput></screen> + + <para>Ξεκινήστε το backend:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>echo 'mythbackend_enable="YES"' >> /etc/rc.conf</userinput> +&prompt.root; <userinput>/usr/local/etc/rc.d/mythbackend start</userinput></screen> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="scanners"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Marc</firstname> + <surname>Fonvieille</surname> + <contrib>Γράφηκε από τον </contrib> + <!-- 04 August 2004 --> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Σαρωτές Εικόνας</title> + <indexterm> + <primary>image scanners</primary> + </indexterm> + + <sect2> + <title>Εισαγωγή</title> + + <para>Στο &os; η πρόσβαση σε σαρωτές παρέχεται από το + <application>SANE</application> (Scanner Access Now + Easy) <acronym role="Application Programming + Interface">API</acronym> το οποίο διατίθεται μέσα από την συλλογή των + Ports του &os;. Το <application>SANE</application> χρησιμοποιεί επίσης + κάποιους οδηγούς συσκευών του &os; για να αποκτήσει πρόσβαση στο υλικό + του σαρωτή.</para> + + <para>Το &os; υποστηρίζει σαρωτές SCSI και USB. Βεβαιωθείτε ότι ο + σαρωτής σας υποστηρίζεται από το <application>SANE</application> πριν + ξεκινήσετε οποιαδήποτε εγκατάσταση και ρύθμιση. Το + <application>SANE</application> διαθέτει μια λίστα <ulink + url="http://www.sane-project.org/sane-supported-devices.html"> + υποστηριζόμενων συσκευών</ulink> η οποία παρέχει πληροφορίες για την + υποστήριξη κάθε σαρωτή και την εξέλιξη της. Σε συστήματα πριν το + &os; 8.X θα βρείτε επίσης τη λίστα των υποστηριζόμενων USB + σαρωτών στη σελίδα manual του &man.uscanner.4;.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ρύθμιση του Πυρήνα</title> + + <para>Όπως είπαμε παραπάνω, υποστηρίζονται σαρωτές τόσο SCSI όσο και + USB. Ανάλογα με το τρόπο διασύνδεσης του σαρωτή σας, θα χρειαστείτε + διαφορετικούς οδηγούς συσκευών.</para> + + <sect3 id="scanners-kernel-usb"> + <title>Διασύνδεση USB</title> + + <para>Ο πυρήνας <filename>GENERIC</filename>, από προεπιλογή, περιέχει + τους οδηγούς συσκευών που απαιτούνται για την υποστήριξη σαρωτών + USB. Αν αποφασίσετε να χρησιμοποιήσετε εξειδικευμένο πυρήνα, + βεβαιωθείτε ότι έχετε τις ακόλουθες γραμμές στο αρχείο ρυθμίσεων + σας:</para> + + <programlisting>device usb +device uhci +device ohci +device ehci</programlisting> + + <para>Σε συστήματα πριν το &os; 8.X, θα χρειαστείτε επίσης + την παρακάτω γραμμή:</para> + + <programlisting>device uscanner</programlisting> + + <para>Σε αυτές τις εκδόσεις του &os;, η υποστήριξη των σαρωτών + USB γίνεται μέσω της συσκευής &man.uscanner.4;. Από το + &os; 8.0 και μετά, η υποστήριξη αυτή παρέχεται απευθείας από + τη βιβλιοθήκη &man.libusb.3;.</para> + + <para>Αφού επανεκκινήσετε με το σωστό πυρήνα, συνδέστε το USB σαρωτή + σας. Θα πρέπει να δείτε μια γραμμή σχετική με την ανίχνευση του + σαρωτή στην προσωρινή μνήμη μηνυμάτων του συστήματος + (&man.dmesg.8;):</para> + + <screen>ugen0.2: <EPSON> at usbus0</screen> + + <para>ή σε ένα σύστημα &os; 7.X:</para> + + <screen>uscanner0: EPSON EPSON Scanner, rev 1.10/3.02, addr 2</screen> + + <para>Τα μηνύματα αυτά δείχνουν ότι ο σαρωτής μας χρησιμοποιεί την + συσκευή <filename>/dev/ugen0.2</filename> ή την συσκευή + <filename>/dev/uscanner0</filename> ανάλογα με την έκδοση του + &os; που χρησιμοποιείται. Στο παράδειγμα μας, χρησιμοποιήσαμε ένα + σαρωτή &epson.perfection; 1650 USB.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Διασύνδεση Τύπου SCSI</title> + + <para>Αν ο σαρωτής σας έρχεται με διασύνδεση τύπου SCSI, είναι + σημαντικό να γνωρίζετε τι κάρτα ελεγκτή SCSI θα χρησιμοποιήσετε. + Ανάλογα με το ολοκληρωμένο κύκλωμα της κάρτας SCSI που + χρησιμοποιείται, θα πρέπει να ρυθμίσετε κατάλληλα το αρχείο + ρυθμίσεων πυρήνα. Ο πυρήνας <filename>GENERIC</filename> υποστηρίζει + τους πιο κοινούς ελεγκτές SCSI. Βεβαιωθείτε ότι διαβάσατε το αρχείο + <filename>NOTES</filename> και προσθέστε τη σωστή γραμμή στο αρχείο + ρυθμίσεων πυρήνα. Εκτός από το πρόγραμμα οδήγησης του ελεγκτή SCSI, + θα πρέπει ακόμα να έχετε τις ακόλουθες γραμμές στο αρχείο ρυθμίσεων + του πυρήνα σας:</para> + + <programlisting>device scbus +device pass</programlisting> + + <para>Μόλις μεταγλωττίσετε και εγκαταστήσετε τον πυρήνα, θα μπορέσετε + να δείτε τις συσκευές στην προσωρινή μνήμη μηνυμάτων συστήματος, + κατά τη διάρκεια της εκκίνησης:</para> + + <screen>pass2 at aic0 bus 0 target 2 lun 0 +pass2: <AGFA SNAPSCAN 600 1.10> Fixed Scanner SCSI-2 device +pass2: 3.300MB/s transfers</screen> + + <para>Αν ο σαρωτής σας δεν ήταν ενεργοποιημένος κατά την εκκίνηση του + συστήματος σας, είναι ακόμα δυνατόν να εξαναγκάσετε τον εντοπισμό + του, εκτελώντας ανίχνευση του διαύλου SCSI με την βοήθεια της + εντολής &man.camcontrol.8;:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>camcontrol rescan all</userinput> +Re-scan of bus 0 was successful +Re-scan of bus 1 was successful +Re-scan of bus 2 was successful +Re-scan of bus 3 was successful</screen> + + <para>Ο σαρωτής θα εμφανιστεί τότε στη λίστα των συσκευών SCSI:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>camcontrol devlist</userinput> +<IBM DDRS-34560 S97B> at scbus0 target 5 lun 0 (pass0,da0) +<IBM DDRS-34560 S97B> at scbus0 target 6 lun 0 (pass1,da1) +<AGFA SNAPSCAN 600 1.10> at scbus1 target 2 lun 0 (pass3) +<PHILIPS CDD3610 CD-R/RW 1.00> at scbus2 target 0 lun 0 (pass2,cd0)</screen> + + <para>Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις συσκευές SCSI είναι + διαθέσιμες στις σελίδες manual &man.scsi.4; και &man.camcontrol.8;. + </para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ρύθμιση του SANE</title> + + <para>Το σύστημα <application>SANE</application> χωρίζεται σε δύο + κομμάτια: στο backend + (<filename role="package">graphics/sane-backends</filename>) και στο + frontend + (<filename role="package">graphics/sane-frontends</filename>). Το + backend παρέχει πρόσβαση στον ίδιο το σαρωτή. Στη λίστα + <ulink url="http://www.sane-project.org/sane-supported-devices.html"> + υποστηριζόμενων συσκευών</ulink> του <application>SANE</application> + μπορείτε να βρείτε ποιο backend υποστηρίζει τον σαρωτή σας. Είναι + υποχρεωτικό να βρείτε το σωστό backend για να μπορέσετε να + χρησιμοποιήσετε το σαρωτή σας. Το τμήμα του frontend παρέχει το + γραφικό περιβάλλον εργασίας για τη σάρωση + (<application>xscanimage</application>).</para> + + <para>Το πρώτο βήμα είναι να εγκαταστήσετε το port ή το πακέτο + <filename role="package">graphics/sane-backends</filename>. Μετά + χρησιμοποιήστε την εντολή <command>sane-find-scanner</command> για να + ελέγξετε την ανίχνευση του σαρωτή σας από το σύστημα + <application>SANE</application>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sane-find-scanner -q</userinput> +found SCSI scanner "AGFA SNAPSCAN 600 1.10" at /dev/pass3</screen> + + <para>Η έξοδος θα σας δείξει το είδος σύνδεσης του σαρωτή καθώς και το + όνομα συσκευής που χρησιμοποιείται για τη σύνδεση με το σύστημα σας. + Το όνομα του κατασκευαστή και του μοντέλου ίσως να μην εμφανιστούν, + αλλά αυτό δεν είναι σημαντικό.</para> + + <note> + <para>Ορισμένοι USB σαρωτές απαιτούν τη φόρτωση firmware. Η διαδικασία + εξηγείται στη σελίδα manual του backend. Θα πρέπει επίσης να + διαβάσετε τις σελίδες manual &man.sane-find-scanner.1; και + &man.sane.7;.</para> + </note> + + <para>Πρέπει τώρα να ελέγξουμε αν ο σαρωτής θα αναγνωριστεί από το + frontend πρόγραμμα σάρωσης. Από προεπιλογή, το + <application>SANE</application> backend έρχεται με ένα εργαλείο + γραμμής εντολών, το &man.scanimage.1;. Η εντολή αυτή σας επιτρέπει + την απαρίθμηση των συσκευών και τη σάρωσης εικόνας από τη γραμμή + εντολών. Η επιλογή <option>-L</option> χρησιμοποιείται για την + απαρίθμηση των συσκευών σάρωσης:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>scanimage -L</userinput> +device `snapscan:/dev/pass3' is a AGFA SNAPSCAN 600 flatbed scanner</screen> + + <para>Ή για παράδειγμα με τον σαρωτή που χρησιμοποιήσαμε στο <xref + linkend="scanners-kernel-usb">:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>scanimage -L</userinput> +device 'epson2:libusb:/dev/usb:/dev/ugen0.2' is a Epson GT-8200 flatbed scanner</screen> + + <para>Η παραπάνω έξοδος προέρχεται από ένα σύστημα &os; 8.X και + η γραμμή <literal>'epson2:libusb:/dev/usb:/dev/ugen0.2'</literal> + μας πληροφορεί για το όνομα του backend (<literal>epson2</literal>) + και το όνομα της συσκευής (<literal>/dev/ugen0.2</literal>) που + χρησιμοποιεί ο σαρωτής μας.</para> + + <note> + <para>Αν δεν δείτε έξοδο, ή δείτε ένα μήνυμα ότι δεν ανιχνεύθηκε + σαρωτής, σημαίνει ότι το &man.scanimage.1; δεν μπόρεσε να + αναγνωρίσει το σαρωτή. Αν συμβεί αυτό, θα χρειαστεί να + επεξεργαστείτε το αρχείο ρυθμίσεων του backend και να ορίσετε το + σαρωτή που θα χρησιμοποιηθεί. Ο κατάλογος + <filename class="directory">/usr/local/etc/sane.d/</filename> + περιέχει όλα τα αρχεία ρυθμίσεων του backend. Το πρόβλημα + αναγνώρισης εμφανίζεται σε ορισμένα μοντέλα USB σαρωτών.</para> + + <para>Για παράδειγμα, με το σαρωτή USB που χρησιμοποιείται στο + <xref linkend="scanners-kernel-usb">, η εντολή + <command>sane-find-scanner</command> δίνει τις ακόλουθες + πληροφορίες:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sane-find-scanner -q</userinput> +found USB scanner (UNKNOWN vendor and product) at device /dev/uscanner0</screen> + + <para>Ο σαρωτής βρέθηκε, χρησιμοποιεί διασύνδεση USB και το όνομα + συσκευής του είναι <filename>/dev/uscanner0</filename>. + Τώρα πρέπει να δούμε αν αναγνωρίζεται και σωστά:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>scanimage -L</userinput> + +No scanners were identified. If you were expecting something different, +check that the scanner is plugged in, turned on and detected by the +sane-find-scanner tool (if appropriate). Please read the documentation +which came with this software (README, FAQ, manpages).</screen> + + <para>Αφού ο σαρωτής δεν αναγνωρίστηκε, θα χρειαστεί να + επεξεργαστούμε το αρχείο + <filename>/usr/local/etc/sane.d/epson2.conf</filename>. Το μοντέλο + σαρωτή που χρησιμοποιήθηκε ήταν το &epson.perfection; 1650, + έτσι ξέρουμε ότι ο σαρωτής θα χρησιμοποιεί το backend + <literal>epson2</literal>. Βεβαιωθείτε ότι διαβάσατε τα βοηθητικά + σχόλια στα αρχεία ρυθμίσεων του backend. Είναι αρκετά απλό να + αλλάξετε γραμμές: Μετατρέψτε σε σχόλια όσες γραμμές δείχνουν λάθος + τύπο διασύνδεσης για το σαρωτή σας (στην περίπτωση μας θα + μετατρέψουμε σε σχόλια όλες τις γραμμές που ξεκινάνε με τη λέξη + <literal>scsi</literal> καθώς ο σαρωτής μας χρησιμοποιεί διασύνδεση + USB), και προσθέστε στο τέλος του αρχείου μια γραμμή που να ορίζει + το είδος διασύνδεσης και το όνομα συσκευής που χρησιμοποιείτε. Στην + περίπτωση μας προσθέσαμε την ακόλουθη γραμμή:</para> + + <programlisting>usb /dev/uscanner0</programlisting> + + <para>Σας παρακαλούμε να βεβαιωθείτε ότι διαβάσατε τα σχόλια που + παρέχονται στο αρχείο ρυθμίσεων του backend καθώς και στις + αντίστοιχες σελίδες manual για περισσότερες λεπτομέρειες καθώς και + για τη σύνταξη που πρέπει να χρησιμοποιήσετε. Μπορούμε τώρα να + επιβεβαιώσουμε ότι ο σαρωτής αναγνωρίζεται:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>scanimage -L</userinput> +device `epson:/dev/uscanner0' is a Epson GT-8200 flatbed scanner</screen> + + <para>Ο USB σαρωτής μας αναγνωρίστηκε. Δεν είναι σημαντικό ότι η + μάρκα και το μοντέλο δεν ταιριάζουν ακριβώς με το δικό μας. + Το βασικό σημείο είναι το πεδίο + <literal>`epson:/dev/uscanner0'</literal>, το οποίο δείχνει το + σωστό backend και όνομα συσκευής.</para> + </note> + + <para>Μόλις η εντολή <command>scanimage -L</command> μπορέσει να δει το + σαρωτή, η ρύθμιση έχει ολοκληρωθεί. Η συσκευή είναι έτοιμη να + χρησιμοποιηθεί.</para> + + <para>Αν και η &man.scanimage.1; μας επιτρέπει να σαρώσουμε εικόνα από + τη γραμμή εντολών, είναι προτιμότερο να χρησιμοποιήσουμε κάποιο + πρόγραμμα σε γραφικό περιβάλλον για την εργασία αυτή. Το + <application>SANE</application> μας προσφέρει ένα απλό αλλά αποδοτικό + γραφικό περιβάλλον: το <application>xscanimage</application> + (<filename role="package">graphics/sane-frontends</filename>).</para> + + <para>Το <application>Xsane</application> (<filename + role="package">graphics/xsane</filename>) είναι επίσης ένα δημοφιλές + frontend πρόγραμμα σάρωσης. To frontend αυτό προσφέρει προχωρημένες + δυνατότητες, όπως διαφορετικούς τρόπους σάρωσης (φωτοτυπία, fax, κλπ) + διόρθωση χρωμάτων, πολλαπλή σάρωση κ.α. Και οι δύο αυτές εφαρμογές + διατίθενται επίσης σαν πρόσθετο (plugin) πρόγραμμα για χρήση με το + <application>GIMP</application>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Δίνοντας σε Άλλους Χρήστες Πρόσβαση στο Σαρωτή σας</title> + + <para>Όλες οι παραπάνω λειτουργίες έγιναν με τα προνόμια του χρήστη + <username>root</username>. Μπορεί ωστόσο, να θέλετε να δώσετε πρόσβαση + στο σαρωτή σας και σε άλλους χρήστες. Ο χρήστης χρειάζεται άδεια + ανάγνωσης και εγγραφής στο αρχείο συσκευής που χρησιμοποιείται από το + σαρωτή. Σαν παράδειγμα, ο σαρωτής μας χρησιμοποιεί το αρχείο συσκευής + <filename>/dev/ugen0.2</filename> το οποίο στην πραγματικότητα είναι + ένας συμβολικός δεσμός προς το πραγματικό αρχείο συσκευής, το + <filename>/dev/usb/0.2.0</filename> (μπορείτε να το επιβεβαιώσετε + εύκολα με μια ματιά στον κατάλογο <filename + class="directory">/dev</filename>). Τόσο ο συμβολικός δεσμός όσο + και το αρχείο συσκευής ανήκουν στις ομάδες + <groupname>wheel</groupname> και <groupname>operator</groupname>. + Αν προσθέσουμε το χρήστη + <username><replaceable>joe</replaceable></username> σε αυτές τις + ομάδες, θα μπορεί να χρησιμοποιήσει το σαρωτή. Για λόγους ασφαλείας + όμως θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί όταν προσθέτουμε + ένα χρήστη σε μια ομάδα, ειδικά αν πρόκειται για την + <groupname>wheel</groupname>. Μια καλύτερη λύση θα ήταν να + δημιουργήσουμε μια ομάδα ειδικά για τη χρήση των συσκευών + USB, και να επιτρέψουμε πρόσβαση στον σαρωτή στα μέλη της ομάδας + αυτής.</para> + + <para>Για παράδειγμα, θα χρησιμοποιήσουμε μια ομάδα με το όνομα + <groupname><replaceable>usb</replaceable></groupname>. Το πρώτο + βήμα είναι η δημιουργία αυτής της ομάδας με τη βοήθεια της εντολής + &man.pw.8;:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pw groupadd usb</userinput></screen> + + <para>Θα πρέπει έπειτα να αλλάξουμε τα δικαιώματα του συμβολικού + δεσμού <filename>/dev/ugen0.2</filename> και του αρχείου συσκευής + <filename>/dev/ugen0.2.0</filename> ώστε να είναι προσβάσιμα από + την ομάδα <groupname>usb</groupname> με δυνατότητα εγγραφής + (δικαιώματα <literal>0660</literal> ή <literal>0664</literal>). + Από προεπιλογή, μόνο ο ιδιοκτήτης αυτών των αρχείων + (ο <username>root</username>) έχει τα απαραίτητα δικαιώματα εγγραφής. + Όλα τα παραπάνω μπορούν να γίνουν με τις παρακάτω γραμμές στο αρχείο + <filename>/etc/devfs.rules</filename>:</para> + + <programlisting>[system=5] +add path ugen0.2 mode 660 group usb +add path usb/0.2.0 mode 0660 group usb</programlisting> + + <para>Οι χρήστες του &os; 7.X θα χρειαστούν τις παρακάτω + γραμμές, με το σωστό αρχείο συσκευής (τις περισσότερες φορές θα + είναι το <filename>/dev/uscanner0</filename>):</para> + + <programlisting>[system=5] +add path uscanner0 mode 0660 group usb</programlisting> + + <para>Έπειτα, προσθέστε την ακόλουθη γραμμή στο αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename> και επανεκκινήστε το μηχάνημα: + </para> + + <programlisting>devfs_system_ruleset="system"</programlisting> + + <para>Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτές τις γραμμές, μπορείτε να + βρείτε στη σελίδα manual του &man.devfs.8;.</para> + + <para>Έπειτα από τα παραπάνω βήματα, για να δώσετε πρόσβαση στο USB + σαρωτή σε κάποιο χρήστη, αρκεί να προσθέσετε το λογαριασμό του στην + ομάδα <groupname><replaceable>usb</replaceable></groupname>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pw groupmod usb -m <replaceable>joe</replaceable></userinput></screen> + + <para>Για περισσότερες λεπτομέρειες, διαβάστε τη σελίδα manual του + &man.pw.8;.</para> + </sect2> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/network-servers/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/network-servers/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..d5683302d4 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/network-servers/chapter.sgml @@ -0,0 +1,4894 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Εξυπηρετητές Δικτύου + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/network-servers/chapter.sgml + %SRCID% 1.1 + +--> + +<chapter id="network-servers"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Murray</firstname> + <surname>Stokely</surname> + <contrib>Αναδιοργανώθηκε από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + <!-- 23 July 2004 --> + </chapterinfo> + + <title>Εξυπηρετητές Δικτύου</title> + + <sect1 id="network-servers-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <para>Το κεφάλαιο αυτό καλύπτει ορισμένες από τις πιο συχνά + χρησιμοποιούμενες δικτυακές υπηρεσίες των συστημάτων &unix;. Θα + παρουσιάσουμε την εγκατάσταση, ρύθμιση, έλεγχο και συντήρηση πολλών + διαφορετικών τύπων δικτυακών υπηρεσιών. Σε όλο το κεφάλαιο, για τη + δική σας διευκόλυνση, υπάρχουν παραδείγματα διαφόρων αρχείων ρυθμίσεων.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Πως να διαχειρίζεστε την υπηρεσία <application>inetd</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε ένα δικτυακό σύστημα αρχείων.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε ένα εξυπηρετητή δικτυακών πληροφοριών για το + διαμοιρασμό λογαριασμών χρηστών.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να χρησιμοποιήσετε το DHCP για την αυτόματη ρύθμιση των + παραμέτρων του δικτύου.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε ένα εξυπηρετητή ονομασίας περιοχών (DNS).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε τον εξυπηρετητή + ιστοσελίδων <application>Apache</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε ένα εξυπηρετητή μεταφοράς αρχείων (FTP).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε ένα εξυπηρετητή αρχείων και εκτυπωτών για + πελάτες &windows; με χρήση της εφαρμογής <application>Samba</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να συγχρονίσετε την ημερομηνία και την ώρα, και να ρυθμίσετε + ένα εξυπηρετητή ώρας με τη βοήθεια του NTP πρωτοκόλλου.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να κατανοείτε τις βασικές έννοιες των αρχείων script + <filename>/etc/rc</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να είστε εξοικειωμένοι με τη βασική ορολογία των δικτύων.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να γνωρίζετε πως να εγκαταστήσετε πρόσθετο λογισμικό τρίτου + κατασκευαστή (<xref linkend="ports">).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="network-inetd"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Chern</firstname> + <surname>Lee</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <contrib>Updated for &os; 6.1-RELEASE by </contrib> + <othername>The &os; Documentation Project</othername> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>The <application>inetd</application> <quote>Super-Server</quote></title> + + <sect2 id="network-inetd-overview"> + <title>Overview</title> + + <para>&man.inetd.8; is sometimes referred to as the <quote>Internet + Super-Server</quote> because it manages connections for + several services. When a + connection is received by <application>inetd</application>, it + determines which program the connection is destined for, spawns + the particular process and delegates the socket to it (the program + is invoked with the service socket as its standard input, output + and error descriptors). Running + <application>inetd</application> for servers that are not heavily used can reduce the + overall system load, when compared to running each daemon + individually in stand-alone mode.</para> + + <para>Primarily, <application>inetd</application> is used to + spawn other daemons, but several trivial protocols are handled + directly, such as <application>chargen</application>, + <application>auth</application>, and + <application>daytime</application>.</para> + + <para>This section will cover the basics in configuring + <application>inetd</application> through its command-line + options and its configuration file, + <filename>/etc/inetd.conf</filename>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="network-inetd-settings"> + <title>Settings</title> + + <para><application>inetd</application> is initialized through + the &man.rc.8; system. The + <literal>inetd_enable</literal> option is set to + <literal>NO</literal> by default, but may be turned on + by <application>sysinstall</application> during installation, + depending on the configuration chosen by the user. + Placing: + <programlisting>inetd_enable="YES"</programlisting> or + <programlisting>inetd_enable="NO"</programlisting> into + <filename>/etc/rc.conf</filename> will enable or disable + <application>inetd</application> starting at boot time. + The command: + <programlisting>/etc/rc.d/inetd rcvar</programlisting> + can be run to display the current effective setting.</para> + + <para>Additionally, different command-line options can be passed + to <application>inetd</application> via the + <literal>inetd_flags</literal> option.</para> + </sect2> + + <sect2 id="network-inetd-cmdline"> + <title>Command-Line Options</title> + + <para>Like most server daemons, <application>inetd</application> + has a number of options that it can be passed in order to + modify its behaviour. The full list of options reads:</para> + + <para><command>inetd</command> <option>[-d] [-l] [-w] [-W] [-c maximum] [-C rate] [-a address | hostname] + [-p filename] [-R rate] [-s maximum] [configuration file]</option></para> + + <para>Options can be passed to <application>inetd</application> using the + <literal>inetd_flags</literal> option in + <filename>/etc/rc.conf</filename>. By default, + <literal>inetd_flags</literal> is set to + <literal>-wW -C 60</literal>, which turns on TCP wrapping for + <application>inetd</application>'s services, and prevents any + single IP address from requesting any service more than 60 times + in any given minute.</para> + + <para>Novice users may be pleased to note that + these parameters usually do not need to be modified, + although we mention the rate-limiting options below as + they be useful should you find that you are receiving an + excessive amount of connections. A full list of options + can be found in the &man.inetd.8; manual.</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>-c maximum</term> + + <listitem> + <para>Specify the default maximum number of simultaneous + invocations of each service; the default is unlimited. + May be overridden on a per-service basis with the + <option>max-child</option> parameter.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>-C rate</term> + + <listitem> + <para>Specify the default maximum number of times a + service can be invoked from a single IP address in one + minute; the default is unlimited. May be overridden on a + per-service basis with the + <option>max-connections-per-ip-per-minute</option> + parameter.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>-R rate</term> + + <listitem> + <para>Specify the maximum number of times a service can be + invoked in one minute; the default is 256. A rate of 0 + allows an unlimited number of invocations.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>-s maximum</term> + + <listitem> + <para>Specify the maximum number of times a service can be + invoked from a single IP address at any one time; the + default is unlimited. May be overridden on a per-service + basis with the <option>max-child-per-ip</option> + parameter.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </sect2> + + <sect2 id="network-inetd-conf"> + <!-- XXX This section isn't very clear, and could do with some lovin' --> + <title><filename>inetd.conf</filename></title> + + <para>Configuration of <application>inetd</application> is + done via the file <filename>/etc/inetd.conf</filename>.</para> + + <para>When a modification is made to + <filename>/etc/inetd.conf</filename>, + <application>inetd</application> can be forced to re-read its + configuration file by running the command:</para> + + <example id="network-inetd-reread"> + <title>Reloading the <application>inetd</application> + configuration file</title> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/inetd reload</userinput></screen> + </example> + + <para>Each line of the configuration file specifies an + individual daemon. Comments in the file are preceded by a + <quote>#</quote>. The format of each entry in + <filename>/etc/inetd.conf</filename> is as follows:</para> + + <programlisting>service-name +socket-type +protocol +{wait|nowait}[/max-child[/max-connections-per-ip-per-minute[/max-child-per-ip]]] +user[:group][/login-class] +server-program +server-program-arguments</programlisting> + + <para>An example entry for the &man.ftpd.8; daemon + using IPv4 might read:</para> + + <programlisting>ftp stream tcp nowait root /usr/libexec/ftpd ftpd -l</programlisting> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>service-name</term> + + <listitem> + <para>This is the service name of the particular daemon. + It must correspond to a service listed in + <filename>/etc/services</filename>. This determines + which port <application>inetd</application> must listen + to. If a new service is being created, it must be + placed in <filename>/etc/services</filename> + first.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>socket-type</term> + + <listitem> + <para>Either <literal>stream</literal>, + <literal>dgram</literal>, <literal>raw</literal>, or + <literal>seqpacket</literal>. <literal>stream</literal> + must be used for connection-based, TCP daemons, while + <literal>dgram</literal> is used for daemons utilizing + the <acronym>UDP</acronym> transport protocol.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>protocol</term> + + <listitem> + <para>One of the following:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Protocol</entry> + <entry>Explanation</entry> + </row> + </thead> + <tbody> + <row> + <entry>tcp, tcp4</entry> + <entry>TCP IPv4</entry> + </row> + <row> + <entry>udp, udp4</entry> + <entry>UDP IPv4</entry> + </row> + <row> + <entry>tcp6</entry> + <entry>TCP IPv6</entry> + </row> + <row> + <entry>udp6</entry> + <entry>UDP IPv6</entry> + </row> + <row> + <entry>tcp46</entry> + <entry>Both TCP IPv4 and v6</entry> + </row> + <row> + <entry>udp46</entry> + <entry>Both UDP IPv4 and v6</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>{wait|nowait}[/max-child[/max-connections-per-ip-per-minute[/max-child-per-ip]]]</term> + + <listitem> + <para><option>wait|nowait</option> indicates whether the + daemon invoked from <application>inetd</application> is + able to handle its own socket or not. + <option>dgram</option> socket types must use the + <option>wait</option> option, while stream socket + daemons, which are usually multi-threaded, should use + <option>nowait</option>. <option>wait</option> usually + hands off multiple sockets to a single daemon, while + <option>nowait</option> spawns a child daemon for each + new socket.</para> + + <para>The maximum number of child daemons + <application>inetd</application> may spawn can be set + using the <option>max-child</option> option. If a limit + of ten instances of a particular daemon is needed, a + <literal>/10</literal> would be placed after + <option>nowait</option>. Specifying <literal>/0</literal> + allows an unlimited number of children</para> + + <para>In addition to <option>max-child</option>, two other + options which limit the maximum connections from a single + place to a particular daemon can be enabled. + <option>max-connections-per-ip-per-minute</option> limits + the number of connections from any particular IP address + per minutes, e.g. a value of ten would limit any particular + IP address connecting to a particular service to ten + attempts per minute. <option>max-child-per-ip</option> + limits the number of children that can be started on + behalf on any single IP address at any moment. These + options are useful to prevent intentional or unintentional + excessive resource consumption and Denial of Service (DoS) + attacks to a machine.</para> + + <para>In this field, either of <option>wait</option> or + <option>nowait</option> is mandatory. + <option>max-child</option>, + <option>max-connections-per-ip-per-minute</option> and + <option>max-child-per-ip</option> are + optional.</para> + + <para>A stream-type multi-threaded daemon without any + <option>max-child</option>, + <option>max-connections-per-ip-per-minute</option> or + <option>max-child-per-ip</option> limits + would simply be: <literal>nowait</literal>.</para> + + <para>The same daemon with a maximum limit of ten daemons + would read: <literal>nowait/10</literal>.</para> + + <para>The same setup with a limit of twenty + connections per IP address per minute and a maximum + total limit of ten child daemons would read: + <literal>nowait/10/20</literal>.</para> + + <para>These options are utilized by the default + settings of the &man.fingerd.8; daemon, + as seen here:</para> + + <programlisting>finger stream tcp nowait/3/10 nobody /usr/libexec/fingerd fingerd -s</programlisting> + + <para>Finally, an example of this field with a maximum of + 100 children in total, with a maximum of 5 for any one + IP address would read: + <literal>nowait/100/0/5</literal>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>user</term> + + <listitem> + <para>This is the username that the particular daemon + should run as. Most commonly, daemons run as the + <username>root</username> user. For security purposes, it is + common to find some servers running as the + <username>daemon</username> user, or the least privileged + <username>nobody</username> user.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>server-program</term> + + <listitem> + <para>The full path of the daemon to be executed when a + connection is received. If the daemon is a service + provided by <application>inetd</application> internally, + then <option>internal</option> should be + used.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>server-program-arguments</term> + + <listitem> + <para>This works in conjunction with + <option>server-program</option> by specifying the + arguments, starting with <literal>argv[0]</literal>, + passed to the daemon on invocation. If + <command>mydaemon -d</command> is the command line, + <literal>mydaemon -d</literal> would be the value of + <option>server-program-arguments</option>. Again, if + the daemon is an internal service, use + <option>internal</option> here.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </sect2> + + <sect2 id="network-inetd-security"> + <title>Security</title> + + <para>Depending on the choices made at install time, many + of <application>inetd</application>'s services may be enabled + by default. If there is no apparent need for a particular + daemon, consider disabling it. Place a <quote>#</quote> in front of the + daemon in question in <filename>/etc/inetd.conf</filename>, + and then <link linkend="network-inetd-reread">reload the + inetd configuration</link>. Some daemons, such as + <application>fingerd</application>, may not be desired at all + because they provide + information that may be useful to an attacker.</para> + + <para>Some daemons are not security-conscious and have long, or + non-existent, timeouts for connection attempts. This allows an + attacker to slowly send connections to a particular daemon, + thus saturating available resources. It may be a good idea to + place <option>max-connections-per-ip-per-minute</option>, + <option>max-child</option> or <option>max-child-per-ip</option> limitations on certain + daemons if you find that you have too many connections.</para> + + <para>By default, TCP wrapping is turned on. Consult the + &man.hosts.access.5; manual page for more information on placing + TCP restrictions on various <application>inetd</application> + invoked daemons.</para> + </sect2> + + <sect2 id="network-inetd-misc"> + <title>Miscellaneous</title> + + <para><application>daytime</application>, + <application>time</application>, + <application>echo</application>, + <application>discard</application>, + <application>chargen</application>, and + <application>auth</application> are all internally provided + services of <application>inetd</application>.</para> + + <para>The <application>auth</application> service provides + identity + network services, and is + configurable to a certain degree, whilst the others are simply on or off.</para> + + <para>Consult the &man.inetd.8; manual page for more in-depth + information.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="network-nfs"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Reorganized and enhanced by </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Bill</firstname> + <surname>Swingle</surname> + <contrib>Written by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Network File System (NFS)</title> + + <indexterm><primary>NFS</primary></indexterm> + <para>Among the many different file systems that FreeBSD supports + is the Network File System, also known as <acronym role="Network + File System">NFS</acronym>. <acronym role="Network File + System">NFS</acronym> allows a system to share directories and + files with others over a network. By using <acronym + role="Network File System">NFS</acronym>, users and programs can + access files on remote systems almost as if they were local + files.</para> + + <para>Some of the most notable benefits that + <acronym>NFS</acronym> can provide are:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Local workstations use less disk space because commonly + used data can be stored on a single machine and still remain + accessible to others over the network.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>There is no need for users to have separate home + directories on every network machine. Home directories + could be set up on the <acronym>NFS</acronym> server and + made available throughout the network.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Storage devices such as floppy disks, CDROM drives, and + &iomegazip; drives can be used by other machines on the network. + This may reduce the number of removable media drives + throughout the network.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <sect2> + <title>How <acronym>NFS</acronym> Works</title> + + <para><acronym>NFS</acronym> consists of at least two main + parts: a server and one or more clients. The client remotely + accesses the data that is stored on the server machine. In + order for this to function properly a few processes have to be + configured and running.</para> + + <para>The server has to be running the following daemons:</para> + <indexterm> + <primary>NFS</primary> + <secondary>server</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>file server</primary> + <secondary>UNIX clients</secondary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary><application>rpcbind</application></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><application>mountd</application></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><application>nfsd</application></primary> + </indexterm> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <colspec colwidth="1*"> + <colspec colwidth="3*"> + + <thead> + <row> + <entry>Daemon</entry> + <entry>Description</entry> + </row> + </thead> + <tbody> + <row> + <entry><application>nfsd</application></entry> + <entry>The <acronym>NFS</acronym> daemon which services + requests from the <acronym>NFS</acronym> + clients.</entry> + </row> + <row> + <entry><application>mountd</application></entry> + <entry>The <acronym>NFS</acronym> mount daemon which carries out + the requests that &man.nfsd.8; passes on to it.</entry> + </row> + <row> + <entry><application>rpcbind</application></entry> + <entry> This daemon allows + <acronym>NFS</acronym> clients to discover which port + the <acronym>NFS</acronym> server is using.</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para>The client can also run a daemon, known as + <application>nfsiod</application>. The + <application>nfsiod</application> daemon services the requests + from the <acronym>NFS</acronym> server. This is optional, and + improves performance, but is not required for normal and + correct operation. See the &man.nfsiod.8; manual page for + more information. + </para> + </sect2> + + <sect2 id="network-configuring-nfs"> + <title>Configuring <acronym>NFS</acronym></title> + <indexterm> + <primary>NFS</primary> + <secondary>configuration</secondary> + </indexterm> + + <para><acronym>NFS</acronym> configuration is a relatively + straightforward process. The processes that need to be + running can all start at boot time with a few modifications to + your <filename>/etc/rc.conf</filename> file.</para> + + <para>On the <acronym>NFS</acronym> server, make sure that the + following options are configured in the + <filename>/etc/rc.conf</filename> file:</para> + + <programlisting>rpcbind_enable="YES" +nfs_server_enable="YES" +mountd_flags="-r"</programlisting> + + <para><application>mountd</application> runs automatically + whenever the <acronym>NFS</acronym> server is enabled.</para> + + <para>On the client, make sure this option is present in + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>nfs_client_enable="YES"</programlisting> + + <para>The <filename>/etc/exports</filename> file specifies which + file systems <acronym>NFS</acronym> should export (sometimes + referred to as <quote>share</quote>). Each line in + <filename>/etc/exports</filename> specifies a file system to be + exported and which machines have access to that file system. + Along with what machines have access to that file system, + access options may also be specified. There are many such + options that can be used in this file but only a few will be + mentioned here. You can easily discover other options by + reading over the &man.exports.5; manual page.</para> + + <para>Here are a few example <filename>/etc/exports</filename> + entries:</para> + + <indexterm> + <primary>NFS</primary> + <secondary>export examples</secondary> + </indexterm> + + <para>The following examples give an idea of how to export + file systems, although the settings may be different depending + on your environment and network configuration. For instance, + to export the <filename>/cdrom</filename> directory to three + example machines that have the same domain name as the server + (hence the lack of a domain name for each) or have entries in + your <filename>/etc/hosts</filename> file. The + <option>-ro</option> flag makes the exported file system + read-only. With this flag, the remote system will not be able + to write any changes to the exported file system.</para> + + <programlisting>/cdrom -ro host1 host2 host3</programlisting> + + <para>The following line exports <filename>/home</filename> to + three hosts by IP address. This is a useful setup if you have + a private network without a <acronym>DNS</acronym> server + configured. Optionally the <filename>/etc/hosts</filename> + file could be configured for internal hostnames; please review + &man.hosts.5; for more information. The + <option>-alldirs</option> flag allows the subdirectories to be + mount points. In other words, it will not mount the + subdirectories but permit the client to mount only the + directories that are required or needed.</para> + + <programlisting>/home -alldirs 10.0.0.2 10.0.0.3 10.0.0.4</programlisting> + + <para>The following line exports <filename>/a</filename> so that + two clients from different domains may access the file system. + The <option>-maproot=root</option> flag allows the + <username>root</username> user on the remote system to write + data on the exported file system as <username>root</username>. + If the <literal>-maproot=root</literal> flag is not specified, + then even if a user has <username>root</username> access on + the remote system, he will not be able to modify files on + the exported file system.</para> + + <programlisting>/a -maproot=root host.example.com box.example.org</programlisting> + + <para>In order for a client to access an exported file system, + the client must have permission to do so. Make sure the + client is listed in your <filename>/etc/exports</filename> + file.</para> + + <para>In <filename>/etc/exports</filename>, each line represents + the export information for one file system to one host. A + remote host can only be specified once per file system, and may + only have one default entry. For example, assume that + <filename>/usr</filename> is a single file system. The + following <filename>/etc/exports</filename> would be + invalid:</para> + + <programlisting># Invalid when /usr is one file system +/usr/src client +/usr/ports client</programlisting> + + <para>One file system, <filename>/usr</filename>, has two lines + specifying exports to the same host, <hostid>client</hostid>. + The correct format for this situation is:</para> + + <programlisting>/usr/src /usr/ports client</programlisting> + + <para>The properties of one file system exported to a given host + must all occur on one line. Lines without a client specified + are treated as a single host. This limits how you can export + file systems, but for most people this is not an issue.</para> + + <para>The following is an example of a valid export list, where + <filename>/usr</filename> and <filename>/exports</filename> + are local file systems:</para> + + <programlisting># Export src and ports to client01 and client02, but only +# client01 has root privileges on it +/usr/src /usr/ports -maproot=root client01 +/usr/src /usr/ports client02 +# The client machines have root and can mount anywhere +# on /exports. Anyone in the world can mount /exports/obj read-only +/exports -alldirs -maproot=root client01 client02 +/exports/obj -ro</programlisting> + + <para>The <application>mountd</application> daemon must be forced to + recheck the <filename>/etc/exports</filename> file whenever it has + been modified, so the changes can take effect. This can be + accomplished either by sending a HUP signal to the running daemon:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kill -HUP `cat /var/run/mountd.pid`</userinput></screen> + + <para>or by invoking the <command>mountd</command> &man.rc.8; script + with the appropriate parameter:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/mountd onereload</userinput></screen> + + <para>Please refer to <xref linkend="configtuning-rcd"> for more + information about using rc scripts.</para> + + <para>Alternatively, a reboot will make FreeBSD set everything + up properly. A reboot is not necessary though. + Executing the following commands as <username>root</username> + should start everything up.</para> + + <para>On the <acronym>NFS</acronym> server:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>rpcbind</userinput> +&prompt.root; <userinput>nfsd -u -t -n 4</userinput> +&prompt.root; <userinput>mountd -r</userinput></screen> + + <para>On the <acronym>NFS</acronym> client:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>nfsiod -n 4</userinput></screen> + + <para>Now everything should be ready to actually mount a remote file + system. In these examples the + server's name will be <hostid>server</hostid> and the client's + name will be <hostid>client</hostid>. If you only want to + temporarily mount a remote file system or would rather test the + configuration, just execute a command like this as <username>root</username> on the + client:</para> + <indexterm> + <primary>NFS</primary> + <secondary>mounting</secondary> + </indexterm> + <screen>&prompt.root; <userinput>mount server:/home /mnt</userinput></screen> + + <para>This will mount the <filename>/home</filename> directory + on the server at <filename>/mnt</filename> on the client. If + everything is set up correctly you should be able to enter + <filename>/mnt</filename> on the client and see all the files + that are on the server.</para> + + <para>If you want to automatically mount a remote file system + each time the computer boots, add the file system to the + <filename>/etc/fstab</filename> file. Here is an example:</para> + + <programlisting>server:/home /mnt nfs rw 0 0</programlisting> + + <para>The &man.fstab.5; manual page lists all the available + options.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Locking</title> + + <para>Some applications (e.g. <application>mutt</application>) + require file locking to operate correctly. In the case of + <acronym>NFS</acronym>, <application>rpc.lockd</application> + can be used for file locking. To enable it, add the following + to the <filename>/etc/rc.conf</filename> file on both client + and server (it is assumed that the <acronym>NFS</acronym> + client and server are configured already):</para> + + <programlisting>rpc_lockd_enable="YES" +rpc_statd_enable="YES"</programlisting> + + <para>Start the application by using:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/nfslocking start</userinput></screen> + + <para>If real locking between the <acronym>NFS</acronym> clients + and <acronym>NFS</acronym> server is not required, it is + possible to let the <acronym>NFS</acronym> client do locking + locally by passing <option>-L</option> to &man.mount.nfs.8;. + Refer to the &man.mount.nfs.8; manual page for further details. + </para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Practical Uses</title> + + <para><acronym>NFS</acronym> has many practical uses. Some of + the more common ones are listed below:</para> + + <indexterm> + <primary>NFS</primary> + <secondary>uses</secondary> + </indexterm> + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Set several machines to share a CDROM or other media + among them. This is cheaper and often a more convenient + method to install software on multiple machines.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>On large networks, it might be more convenient to + configure a central <acronym>NFS</acronym> server in which + to store all the user home directories. These home + directories can then be exported to the network so that + users would always have the same home directory, + regardless of which workstation they log in to.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Several machines could have a common + <filename>/usr/ports/distfiles</filename> directory. That + way, when you need to install a port on several machines, + you can quickly access the source without downloading it + on each machine.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2 id="network-amd"> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Wylie</firstname> + <surname>Stilwell</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Chern</firstname> + <surname>Lee</surname> + <contrib>Rewritten by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + <title>Automatic Mounts with <application>amd</application></title> + + <indexterm><primary>amd</primary></indexterm> + <indexterm><primary>automatic mounter daemon</primary></indexterm> + + <para>&man.amd.8; (the automatic mounter daemon) + automatically mounts a + remote file system whenever a file or directory within that + file system is accessed. Filesystems that are inactive for a + period of time will also be automatically unmounted by + <application>amd</application>. Using + <application>amd</application> provides a simple alternative + to permanent mounts, as permanent mounts are usually listed in + <filename>/etc/fstab</filename>.</para> + + <para><application>amd</application> operates by attaching + itself as an NFS server to the <filename>/host</filename> and + <filename>/net</filename> directories. When a file is accessed + within one of these directories, <application>amd</application> + looks up the corresponding remote mount and automatically mounts + it. <filename>/net</filename> is used to mount an exported + file system from an IP address, while <filename>/host</filename> + is used to mount an export from a remote hostname.</para> + + <para>An access to a file within + <filename>/host/foobar/usr</filename> would tell + <application>amd</application> to attempt to mount the + <filename>/usr</filename> export on the host + <hostid>foobar</hostid>.</para> + + <example> + <title>Mounting an Export with <application>amd</application></title> + + <para>You can view the available mounts of a remote host with + the <command>showmount</command> command. For example, to + view the mounts of a host named <hostid>foobar</hostid>, you + can use:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>showmount -e foobar</userinput> +Exports list on foobar: +/usr 10.10.10.0 +/a 10.10.10.0 +&prompt.user; <userinput>cd /host/foobar/usr</userinput></screen> + </example> + + <para>As seen in the example, the <command>showmount</command> shows + <filename>/usr</filename> as an export. When changing directories to + <filename>/host/foobar/usr</filename>, <application>amd</application> + attempts to resolve the hostname <hostid>foobar</hostid> and + automatically mount the desired export.</para> + + <para><application>amd</application> can be started by the + startup scripts by placing the following lines in + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>amd_enable="YES"</programlisting> + + <para>Additionally, custom flags can be passed to + <application>amd</application> from the + <varname>amd_flags</varname> option. By default, + <varname>amd_flags</varname> is set to:</para> + + <programlisting>amd_flags="-a /.amd_mnt -l syslog /host /etc/amd.map /net /etc/amd.map"</programlisting> + + <para>The <filename>/etc/amd.map</filename> file defines the + default options that exports are mounted with. The + <filename>/etc/amd.conf</filename> file defines some of the more + advanced features of <application>amd</application>.</para> + + <para>Consult the &man.amd.8; and &man.amd.conf.5; manual pages for more + information.</para> + </sect2> + + <sect2 id="network-nfs-integration"> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>John</firstname> + <surname>Lind</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + <title>Problems Integrating with Other Systems</title> + + <para>Certain Ethernet adapters for ISA PC systems have limitations + which can lead to serious network problems, particularly with NFS. + This difficulty is not specific to FreeBSD, but FreeBSD systems + are affected by it.</para> + + <para>The problem nearly always occurs when (FreeBSD) PC systems are + networked with high-performance workstations, such as those made + by Silicon Graphics, Inc., and Sun Microsystems, Inc. The NFS + mount will work fine, and some operations may succeed, but + suddenly the server will seem to become unresponsive to the + client, even though requests to and from other systems continue to + be processed. This happens to the client system, whether the + client is the FreeBSD system or the workstation. On many systems, + there is no way to shut down the client gracefully once this + problem has manifested itself. The only solution is often to + reset the client, because the NFS situation cannot be + resolved.</para> + + <para>Though the <quote>correct</quote> solution is to get a + higher performance and capacity Ethernet adapter for the + FreeBSD system, there is a simple workaround that will allow + satisfactory operation. If the FreeBSD system is the + <emphasis>server</emphasis>, include the option + <option>-w=1024</option> on the mount from the client. If the + FreeBSD system is the <emphasis>client</emphasis>, then mount + the NFS file system with the option <option>-r=1024</option>. + These options may be specified using the fourth field of the + <filename>fstab</filename> entry on the client for automatic + mounts, or by using the <option>-o</option> parameter of the + &man.mount.8; command for manual mounts.</para> + + <para>It should be noted that there is a different problem, + sometimes mistaken for this one, when the NFS servers and + clients are on different networks. If that is the case, make + <emphasis>certain</emphasis> that your routers are routing the + necessary <acronym>UDP</acronym> information, or you will not get anywhere, no + matter what else you are doing.</para> + + <para>In the following examples, <hostid>fastws</hostid> is the host + (interface) name of a high-performance workstation, and + <hostid>freebox</hostid> is the host (interface) name of a FreeBSD + system with a lower-performance Ethernet adapter. Also, + <filename>/sharedfs</filename> will be the exported NFS + file system (see &man.exports.5;), and + <filename>/project</filename> will be the mount point on the + client for the exported file system. In all cases, note that + additional options, such as <option>hard</option> or + <option>soft</option> and <option>bg</option> may be desirable in + your application.</para> + + <para>Examples for the FreeBSD system (<hostid>freebox</hostid>) + as the client in <filename>/etc/fstab</filename> on + <hostid>freebox</hostid>:</para> + + <programlisting>fastws:/sharedfs /project nfs rw,-r=1024 0 0</programlisting> + + <para>As a manual mount command on <hostid>freebox</hostid>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount -t nfs -o -r=1024 fastws:/sharedfs /project</userinput></screen> + + <para>Examples for the FreeBSD system as the server in + <filename>/etc/fstab</filename> on + <hostid>fastws</hostid>:</para> + + <programlisting>freebox:/sharedfs /project nfs rw,-w=1024 0 0</programlisting> + + <para>As a manual mount command on <hostid>fastws</hostid>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mount -t nfs -o -w=1024 freebox:/sharedfs /project</userinput></screen> + + <para>Nearly any 16-bit Ethernet adapter will allow operation + without the above restrictions on the read or write size.</para> + + <para>For anyone who cares, here is what happens when the + failure occurs, which also explains why it is unrecoverable. + NFS typically works with a <quote>block</quote> size of + 8 K (though it may do fragments of smaller sizes). Since + the maximum Ethernet packet is around 1500 bytes, the NFS + <quote>block</quote> gets split into multiple Ethernet + packets, even though it is still a single unit to the + upper-level code, and must be received, assembled, and + <emphasis>acknowledged</emphasis> as a unit. The + high-performance workstations can pump out the packets which + comprise the NFS unit one right after the other, just as close + together as the standard allows. On the smaller, lower + capacity cards, the later packets overrun the earlier packets + of the same unit before they can be transferred to the host + and the unit as a whole cannot be reconstructed or + acknowledged. As a result, the workstation will time out and + try again, but it will try again with the entire 8 K + unit, and the process will be repeated, ad infinitum.</para> + + <para>By keeping the unit size below the Ethernet packet size + limitation, we ensure that any complete Ethernet packet + received can be acknowledged individually, avoiding the + deadlock situation.</para> + + <para>Overruns may still occur when a high-performance + workstations is slamming data out to a PC system, but with the + better cards, such overruns are not guaranteed on NFS + <quote>units</quote>. When an overrun occurs, the units + affected will be retransmitted, and there will be a fair + chance that they will be received, assembled, and + acknowledged.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="network-nis"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Bill</firstname> + <surname>Swingle</surname> + <contrib>Written by </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Eric</firstname> + <surname>Ogren</surname> + <contrib>Enhanced by </contrib> + </author> + <author> + <firstname>Udo</firstname> + <surname>Erdelhoff</surname> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Network Information System (NIS/YP)</title> + + <sect2> + <title>What Is It?</title> + <indexterm><primary>NIS</primary></indexterm> + <indexterm><primary>Solaris</primary></indexterm> + <indexterm><primary>HP-UX</primary></indexterm> + <indexterm><primary>AIX</primary></indexterm> + <indexterm><primary>Linux</primary></indexterm> + <indexterm><primary>NetBSD</primary></indexterm> + <indexterm><primary>OpenBSD</primary></indexterm> + + <para><acronym role="Network Information System">NIS</acronym>, + which stands for Network Information Services, was developed + by Sun Microsystems to centralize administration of &unix; + (originally &sunos;) systems. It has now essentially become + an industry standard; all major &unix; like systems + (&solaris;, HP-UX, &aix;, Linux, NetBSD, OpenBSD, FreeBSD, + etc) support <acronym role="Network Information + System">NIS</acronym>.</para> + + <indexterm><primary>yellow pages</primary><see>NIS</see></indexterm> + + <para><acronym role="Network Information System">NIS</acronym> + was formerly known as Yellow Pages, but because of trademark + issues, Sun changed the name. The old term (and yp) is still + often seen and used.</para> + + <indexterm> + <primary>NIS</primary> + <secondary>domains</secondary> + </indexterm> + + <para>It is a RPC-based client/server system that allows a group + of machines within an NIS domain to share a common set of + configuration files. This permits a system administrator to + set up NIS client systems with only minimal configuration data + and add, remove or modify configuration data from a single + location.</para> + + <indexterm><primary>Windows NT</primary></indexterm> + + <para>It is similar to the &windowsnt; domain system; although + the internal implementation of the two are not at all similar, + the basic functionality can be compared.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Terms/Processes You Should Know</title> + + <para>There are several terms and several important user + processes that you will come across when attempting to + implement NIS on FreeBSD, whether you are trying to create an + NIS server or act as an NIS client:</para> + + <indexterm> + <primary><application>rpcbind</application></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><application>portmap</application></primary> + </indexterm> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <colspec colwidth="1*"> + <colspec colwidth="3*"> + + <thead> + <row> + <entry>Term</entry> + <entry>Description</entry> + </row> + </thead> + <tbody> + <row> + <entry>NIS domainname</entry> + + <entry>An NIS master server and all of its clients + (including its slave servers) have a NIS domainname. + Similar to an &windowsnt; domain name, the NIS + domainname does not have anything to do with + <acronym>DNS</acronym>.</entry> + </row> + <row> + <entry><application>rpcbind</application></entry> + + <entry>Must be running in order to enable + <acronym>RPC</acronym> (Remote Procedure Call, a + network protocol used by NIS). If + <application>rpcbind</application> is not running, it + will be impossible to run an NIS server, or to act as + an NIS client.</entry> + </row> + <row> + <entry><application>ypbind</application></entry> + + <entry><quote>Binds</quote> an NIS client to its NIS + server. It will take the NIS domainname from the + system, and using <acronym>RPC</acronym>, connect to + the server. <application>ypbind</application> is the + core of client-server communication in an NIS + environment; if <application>ypbind</application> dies + on a client machine, it will not be able to access the + NIS server.</entry> + </row> + <row> + <entry><application>ypserv</application></entry> + <entry>Should only be running on NIS servers; this is + the NIS server process itself. If &man.ypserv.8; + dies, then the server will no longer be able to + respond to NIS requests (hopefully, there is a slave + server to take over for it). There are some + implementations of NIS (but not the FreeBSD one), that + do not try to reconnect to another server if the + server it used before dies. Often, the only thing + that helps in this case is to restart the server + process (or even the whole server) or the + <application>ypbind</application> process on the + client. + </entry> + </row> + <row> + <entry><application>rpc.yppasswdd</application></entry> + <entry>Another process that should only be running on + NIS master servers; this is a daemon that will allow NIS + clients to change their NIS passwords. If this daemon + is not running, users will have to login to the NIS + master server and change their passwords there.</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + <!-- XXX Missing: rpc.ypxfrd (not important, though) May only run + on the master --> + + </sect2> + + <sect2> + <title>How Does It Work?</title> + + <para>There are three types of hosts in an NIS environment: + master servers, slave servers, and clients. Servers act as a + central repository for host configuration information. Master + servers hold the authoritative copy of this information, while + slave servers mirror this information for redundancy. Clients + rely on the servers to provide this information to + them.</para> + + <para>Information in many files can be shared in this manner. + The <filename>master.passwd</filename>, + <filename>group</filename>, and <filename>hosts</filename> + files are commonly shared via NIS. Whenever a process on a + client needs information that would normally be found in these + files locally, it makes a query to the NIS server that it is + bound to instead.</para> + + <sect3> + <title>Machine Types</title> + + <itemizedlist> + <indexterm> + <primary>NIS</primary> + <secondary>master server</secondary> + </indexterm> + <listitem> + <para>A <emphasis>NIS master server</emphasis>. This + server, analogous to a &windowsnt; primary domain + controller, maintains the files used by all of the NIS + clients. The <filename>passwd</filename>, + <filename>group</filename>, and other various files used + by the NIS clients live on the master server.</para> + + <note><para>It is possible for one machine to be an NIS + master server for more than one NIS domain. However, + this will not be covered in this introduction, which + assumes a relatively small-scale NIS + environment.</para></note> + </listitem> + <indexterm> + <primary>NIS</primary> + <secondary>slave server</secondary> + </indexterm> + <listitem> + <para><emphasis>NIS slave servers</emphasis>. Similar to + the &windowsnt; backup domain controllers, NIS slave + servers maintain copies of the NIS master's data files. + NIS slave servers provide the redundancy, which is + needed in important environments. They also help to + balance the load of the master server: NIS Clients + always attach to the NIS server whose response they get + first, and this includes slave-server-replies.</para> + </listitem> + <indexterm> + <primary>NIS</primary> + <secondary>client</secondary> + </indexterm> + <listitem> + <para><emphasis>NIS clients</emphasis>. NIS clients, like + most &windowsnt; workstations, authenticate against the + NIS server (or the &windowsnt; domain controller in the + &windowsnt; workstations case) to log on.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Using NIS/YP</title> + + <para>This section will deal with setting up a sample NIS + environment.</para> + + <sect3> + <title>Planning</title> + + <para>Let us assume that you are the administrator of a small + university lab. This lab, which consists of 15 FreeBSD + machines, currently has no centralized point of + administration; each machine has its own + <filename>/etc/passwd</filename> and + <filename>/etc/master.passwd</filename>. These files are + kept in sync with each other only through manual + intervention; currently, when you add a user to the lab, you + must run <command>adduser</command> on all 15 machines. + Clearly, this has to change, so you have decided to convert + the lab to use NIS, using two of the machines as + servers.</para> + + <para>Therefore, the configuration of the lab now looks something + like:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="3"> + <thead> + <row> + <entry>Machine name</entry> + <entry>IP address</entry> + <entry>Machine role</entry> + </row> + </thead> + <tbody> + <row> + <entry><hostid>ellington</hostid></entry> + <entry><hostid role="ipaddr">10.0.0.2</hostid></entry> + <entry>NIS master</entry> + </row> + <row> + <entry><hostid>coltrane</hostid></entry> + <entry><hostid role="ipaddr">10.0.0.3</hostid></entry> + <entry>NIS slave</entry> + </row> + <row> + <entry><hostid>basie</hostid></entry> + <entry><hostid role="ipaddr">10.0.0.4</hostid></entry> + <entry>Faculty workstation</entry> + </row> + <row> + <entry><hostid>bird</hostid></entry> + <entry><hostid role="ipaddr">10.0.0.5</hostid></entry> + <entry>Client machine</entry> + </row> + <row> + <entry><hostid>cli[1-11]</hostid></entry> + <entry><hostid role="ipaddr">10.0.0.[6-17]</hostid></entry> + <entry>Other client machines</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para>If you are setting up a NIS scheme for the first time, it + is a good idea to think through how you want to go about it. No + matter what the size of your network, there are a few decisions + that need to be made.</para> + + <sect4> + <title>Choosing a NIS Domain Name</title> + + <indexterm> + <primary>NIS</primary> + <secondary>domainname</secondary> + </indexterm> + <para>This might not be the <quote>domainname</quote> that + you are used to. It is more accurately called the + <quote>NIS domainname</quote>. When a client broadcasts + its requests for info, it includes the name of the NIS + domain that it is part of. This is how multiple servers + on one network can tell which server should answer which + request. Think of the NIS domainname as the name for a + group of hosts that are related in some way.</para> + + <para>Some organizations choose to use their Internet + domainname for their NIS domainname. This is not + recommended as it can cause confusion when trying to debug + network problems. The NIS domainname should be unique + within your network and it is helpful if it describes the + group of machines it represents. For example, the Art + department at Acme Inc. might be in the + <quote>acme-art</quote> NIS domain. For this example, + assume you have chosen the name + <literal>test-domain</literal>.</para> + + <indexterm><primary>SunOS</primary></indexterm> + <para>However, some operating systems (notably &sunos;) use + their NIS domain name as their Internet domain name. If one + or more machines on your network have this restriction, you + <emphasis>must</emphasis> use the Internet domain name as + your NIS domain name.</para> + </sect4> + + <sect4> + <title>Physical Server Requirements</title> + + <para>There are several things to keep in mind when choosing + a machine to use as a NIS server. One of the unfortunate + things about NIS is the level of dependency the clients + have on the server. If a client cannot contact the server + for its NIS domain, very often the machine becomes + unusable. The lack of user and group information causes + most systems to temporarily freeze up. With this in mind + you should make sure to choose a machine that will not be + prone to being rebooted regularly, or one that might be + used for development. The NIS server should ideally be a + stand alone machine whose sole purpose in life is to be an + NIS server. If you have a network that is not very + heavily used, it is acceptable to put the NIS server on a + machine running other services, just keep in mind that if + the NIS server becomes unavailable, it will affect + <emphasis>all</emphasis> of your NIS clients + adversely.</para> + </sect4> + </sect3> + + <sect3> + <title>NIS Servers</title> + + <para> The canonical copies of all NIS information are stored + on a single machine called the NIS master server. The + databases used to store the information are called NIS maps. + In FreeBSD, these maps are stored in + <filename>/var/yp/[domainname]</filename> where + <filename>[domainname]</filename> is the name of the NIS + domain being served. A single NIS server can support + several domains at once, therefore it is possible to have + several such directories, one for each supported domain. + Each domain will have its own independent set of + maps.</para> + + <para>NIS master and slave servers handle all NIS requests + with the <command>ypserv</command> daemon. + <command>ypserv</command> is responsible for receiving + incoming requests from NIS clients, translating the + requested domain and map name to a path to the corresponding + database file and transmitting data from the database back + to the client.</para> + + <sect4> + <title>Setting Up a NIS Master Server</title> + <indexterm> + <primary>NIS</primary> + <secondary>server configuration</secondary> + </indexterm> + <para>Setting up a master NIS server can be relatively + straight forward, depending on your needs. FreeBSD comes + with support for NIS out-of-the-box. All you need is to + add the following lines to + <filename>/etc/rc.conf</filename>, and FreeBSD will do the + rest for you.</para> + + <procedure> + <step> + <para><programlisting>nisdomainname="test-domain"</programlisting> + This line will set the NIS domainname to + <literal>test-domain</literal> + upon network setup (e.g. after reboot).</para> + </step> + <step> + <para><programlisting>nis_server_enable="YES"</programlisting> + This will tell FreeBSD to start up the NIS server processes + when the networking is next brought up.</para> + </step> + <step> + <para><programlisting>nis_yppasswdd_enable="YES"</programlisting> + This will enable the <command>rpc.yppasswdd</command> + daemon which, as mentioned above, will allow users to + change their NIS password from a client machine.</para> + </step> + </procedure> + + <note> + <para>Depending on your NIS setup, you may need to add + further entries. See the <link + linkend="network-nis-server-is-client">section about NIS + servers that are also NIS clients</link>, below, for + details.</para> + </note> + + <para>Now, all you have to do is to run the command + <command>/etc/netstart</command> as superuser. It will + set up everything for you, using the values you defined in + <filename>/etc/rc.conf</filename>.</para> + </sect4> + + <sect4> + <title>Initializing the NIS Maps</title> + <indexterm> + <primary>NIS</primary> + <secondary>maps</secondary> + </indexterm> + <para>The <emphasis>NIS maps</emphasis> are database files, + that are kept in the <filename>/var/yp</filename> + directory. They are generated from configuration files in + the <filename>/etc</filename> directory of the NIS master, + with one exception: the + <filename>/etc/master.passwd</filename> file. This is for + a good reason, you do not want to propagate passwords to + your <username>root</username> and other administrative + accounts to all the servers in the NIS domain. Therefore, + before we initialize the NIS maps, you should:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cp /etc/master.passwd /var/yp/master.passwd</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd /var/yp</userinput> +&prompt.root; <userinput>vi master.passwd</userinput></screen> + + <para>You should remove all entries regarding system + accounts (<username>bin</username>, + <username>tty</username>, <username>kmem</username>, + <username>games</username>, etc), as well as any accounts + that you do not want to be propagated to the NIS clients + (for example <username>root</username> and any other UID 0 + (superuser) accounts).</para> + + <note><para>Make sure the + <filename>/var/yp/master.passwd</filename> is neither group + nor world readable (mode 600)! Use the + <command>chmod</command> command, if appropriate.</para></note> + + <indexterm><primary>Tru64 UNIX</primary></indexterm> + + <para>When you have finished, it is time to initialize the + NIS maps! FreeBSD includes a script named + <command>ypinit</command> to do this for you (see its + manual page for more information). Note that this script + is available on most &unix; Operating Systems, but not on + all. On Digital UNIX/Compaq Tru64 UNIX it is called + <command>ypsetup</command>. Because we are generating + maps for an NIS master, we are going to pass the + <option>-m</option> option to <command>ypinit</command>. + To generate the NIS maps, assuming you already performed + the steps above, run:</para> + + <screen>ellington&prompt.root; <userinput>ypinit -m test-domain</userinput> +Server Type: MASTER Domain: test-domain +Creating an YP server will require that you answer a few questions. +Questions will all be asked at the beginning of the procedure. +Do you want this procedure to quit on non-fatal errors? [y/n: n] <userinput>n</userinput> +Ok, please remember to go back and redo manually whatever fails. +If you don't, something might not work. +At this point, we have to construct a list of this domains YP servers. +rod.darktech.org is already known as master server. +Please continue to add any slave servers, one per line. When you are +done with the list, type a <control D>. +master server : ellington +next host to add: <userinput>coltrane</userinput> +next host to add: <userinput>^D</userinput> +The current list of NIS servers looks like this: +ellington +coltrane +Is this correct? [y/n: y] <userinput>y</userinput> + +[..output from map generation..] + +NIS Map update completed. +ellington has been setup as an YP master server without any errors.</screen> + + <para><command>ypinit</command> should have created + <filename>/var/yp/Makefile</filename> from + <filename>/var/yp/Makefile.dist</filename>. + When created, this file assumes that you are operating + in a single server NIS environment with only FreeBSD + machines. Since <literal>test-domain</literal> has + a slave server as well, you must edit + <filename>/var/yp/Makefile</filename>:</para> + + <screen>ellington&prompt.root; <userinput>vi /var/yp/Makefile</userinput></screen> + + <para>You should comment out the line that says</para> + + <programlisting>NOPUSH = "True"</programlisting> + + <para>(if it is not commented out already).</para> + </sect4> + + <sect4> + <title>Setting up a NIS Slave Server</title> + <indexterm> + <primary>NIS</primary> + <secondary>slave server</secondary> + </indexterm> + <para>Setting up an NIS slave server is even more simple than + setting up the master. Log on to the slave server and edit the + file <filename>/etc/rc.conf</filename> as you did before. + The only difference is that we now must use the + <option>-s</option> option when running <command>ypinit</command>. + The <option>-s</option> option requires the name of the NIS + master be passed to it as well, so our command line looks + like:</para> + + <screen>coltrane&prompt.root; <userinput>ypinit -s ellington test-domain</userinput> + +Server Type: SLAVE Domain: test-domain Master: ellington + +Creating an YP server will require that you answer a few questions. +Questions will all be asked at the beginning of the procedure. + +Do you want this procedure to quit on non-fatal errors? [y/n: n] <userinput>n</userinput> + +Ok, please remember to go back and redo manually whatever fails. +If you don't, something might not work. +There will be no further questions. The remainder of the procedure +should take a few minutes, to copy the databases from ellington. +Transferring netgroup... +ypxfr: Exiting: Map successfully transferred +Transferring netgroup.byuser... +ypxfr: Exiting: Map successfully transferred +Transferring netgroup.byhost... +ypxfr: Exiting: Map successfully transferred +Transferring master.passwd.byuid... +ypxfr: Exiting: Map successfully transferred +Transferring passwd.byuid... +ypxfr: Exiting: Map successfully transferred +Transferring passwd.byname... +ypxfr: Exiting: Map successfully transferred +Transferring group.bygid... +ypxfr: Exiting: Map successfully transferred +Transferring group.byname... +ypxfr: Exiting: Map successfully transferred +Transferring services.byname... +ypxfr: Exiting: Map successfully transferred +Transferring rpc.bynumber... +ypxfr: Exiting: Map successfully transferred +Transferring rpc.byname... +ypxfr: Exiting: Map successfully transferred +Transferring protocols.byname... +ypxfr: Exiting: Map successfully transferred +Transferring master.passwd.byname... +ypxfr: Exiting: Map successfully transferred +Transferring networks.byname... +ypxfr: Exiting: Map successfully transferred +Transferring networks.byaddr... +ypxfr: Exiting: Map successfully transferred +Transferring netid.byname... +ypxfr: Exiting: Map successfully transferred +Transferring hosts.byaddr... +ypxfr: Exiting: Map successfully transferred +Transferring protocols.bynumber... +ypxfr: Exiting: Map successfully transferred +Transferring ypservers... +ypxfr: Exiting: Map successfully transferred +Transferring hosts.byname... +ypxfr: Exiting: Map successfully transferred + +coltrane has been setup as an YP slave server without any errors. +Don't forget to update map ypservers on ellington.</screen> + + <para>You should now have a directory called + <filename>/var/yp/test-domain</filename>. Copies of the NIS + master server's maps should be in this directory. You will + need to make sure that these stay updated. The following + <filename>/etc/crontab</filename> entries on your slave + servers should do the job:</para> + + <programlisting>20 * * * * root /usr/libexec/ypxfr passwd.byname +21 * * * * root /usr/libexec/ypxfr passwd.byuid</programlisting> + + <para>These two lines force the slave to sync its maps with + the maps on the master server. Although these entries are + not mandatory, since the master server attempts to ensure + any changes to its NIS maps are communicated to its slaves + and because password information is vital to systems + depending on the server, it is a good idea to force the + updates. This is more important on busy networks where map + updates might not always complete.</para> + + <para>Now, run the command <command>/etc/netstart</command> on the + slave server as well, which again starts the NIS server.</para> + </sect4> + </sect3> + + <sect3> + <title>NIS Clients</title> + + <para> An NIS client establishes what is called a binding to a + particular NIS server using the + <command>ypbind</command> daemon. + <command>ypbind</command> checks the system's default + domain (as set by the <command>domainname</command> command), + and begins broadcasting RPC requests on the local network. + These requests specify the name of the domain for which + <command>ypbind</command> is attempting to establish a binding. + If a server that has been configured to serve the requested + domain receives one of the broadcasts, it will respond to + <command>ypbind</command>, which will record the server's + address. If there are several servers available (a master and + several slaves, for example), <command>ypbind</command> will + use the address of the first one to respond. From that point + on, the client system will direct all of its NIS requests to + that server. <command>ypbind</command> will + occasionally <quote>ping</quote> the server to make sure it is + still up and running. If it fails to receive a reply to one of + its pings within a reasonable amount of time, + <command>ypbind</command> will mark the domain as unbound and + begin broadcasting again in the hopes of locating another + server.</para> + + <sect4> + <title>Setting Up a NIS Client</title> + <indexterm> + <primary>NIS</primary> + <secondary>client configuration</secondary> + </indexterm> + <para>Setting up a FreeBSD machine to be a NIS client is fairly + straightforward.</para> + + <procedure> + <step> + <para>Edit the file <filename>/etc/rc.conf</filename> and + add the following lines in order to set the NIS domainname + and start <command>ypbind</command> upon network + startup:</para> + + <programlisting>nisdomainname="test-domain" +nis_client_enable="YES"</programlisting> + </step> + + <step> + <para>To import all possible password entries from the NIS + server, remove all user accounts from your + <filename>/etc/master.passwd</filename> file and use + <command>vipw</command> to add the following line to + the end of the file:</para> + + <programlisting>+:::::::::</programlisting> + + <note> + <para>This line will afford anyone with a valid account in + the NIS server's password maps an account. There are + many ways to configure your NIS client by changing this + line. See the <link linkend="network-netgroups">netgroups + section</link> below for more information. + For more detailed reading see O'Reilly's book on + <literal>Managing NFS and NIS</literal>.</para> + </note> + + <note> + <para>You should keep at least one local account (i.e. + not imported via NIS) in your + <filename>/etc/master.passwd</filename> and this + account should also be a member of the group + <groupname>wheel</groupname>. If there is something + wrong with NIS, this account can be used to log in + remotely, become <username>root</username>, and fix things.</para> + </note> + </step> + + <step> + <para>To import all possible group entries from the NIS + server, add this line to your + <filename>/etc/group</filename> file:</para> + + <programlisting>+:*::</programlisting> + </step> + </procedure> + + <para>After completing these steps, you should be able to run + <command>ypcat passwd</command> and see the NIS server's + passwd map.</para> + </sect4> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>NIS Security</title> + + <para>In general, any remote user can issue an RPC to + &man.ypserv.8; and retrieve the contents of your NIS maps, + provided the remote user knows your domainname. To prevent + such unauthorized transactions, &man.ypserv.8; supports a + feature called <quote>securenets</quote> which can be used to + restrict access to a given set of hosts. At startup, + &man.ypserv.8; will attempt to load the securenets information + from a file called + <filename>/var/yp/securenets</filename>.</para> + + <note> + <para>This path varies depending on the path specified with the + <option>-p</option> option. This file contains entries that + consist of a network specification and a network mask separated + by white space. Lines starting with <quote>#</quote> are + considered to be comments. A sample securenets file might look + like this:</para> + </note> + + <programlisting># allow connections from local host -- mandatory +127.0.0.1 255.255.255.255 +# allow connections from any host +# on the 192.168.128.0 network +192.168.128.0 255.255.255.0 +# allow connections from any host +# between 10.0.0.0 to 10.0.15.255 +# this includes the machines in the testlab +10.0.0.0 255.255.240.0</programlisting> + + <para>If &man.ypserv.8; receives a request from an address that + matches one of these rules, it will process the request + normally. If the address fails to match a rule, the request + will be ignored and a warning message will be logged. If the + <filename>/var/yp/securenets</filename> file does not exist, + <command>ypserv</command> will allow connections from any + host.</para> + + <para>The <command>ypserv</command> program also has support for + Wietse Venema's <application>TCP Wrapper</application> package. + This allows the administrator to use the + <application>TCP Wrapper</application> configuration files for + access control instead of + <filename>/var/yp/securenets</filename>.</para> + + <note> + <para>While both of these access control mechanisms provide some + security, they, like the privileged port test, are + vulnerable to <quote>IP spoofing</quote> attacks. All + NIS-related traffic should be blocked at your firewall.</para> + + <para>Servers using <filename>/var/yp/securenets</filename> + may fail to serve legitimate NIS clients with archaic TCP/IP + implementations. Some of these implementations set all + host bits to zero when doing broadcasts and/or fail to + observe the subnet mask when calculating the broadcast + address. While some of these problems can be fixed by + changing the client configuration, other problems may force + the retirement of the client systems in question or the + abandonment of <filename>/var/yp/securenets</filename>.</para> + + <para>Using <filename>/var/yp/securenets</filename> on a + server with such an archaic implementation of TCP/IP is a + really bad idea and will lead to loss of NIS functionality + for large parts of your network.</para> + + <indexterm><primary>TCP Wrappers</primary></indexterm> + <para>The use of the <application>TCP Wrapper</application> + package increases the latency of your NIS server. The + additional delay may be long enough to cause timeouts in + client programs, especially in busy networks or with slow + NIS servers. If one or more of your client systems + suffers from these symptoms, you should convert the client + systems in question into NIS slave servers and force them + to bind to themselves.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2> + <title>Barring Some Users from Logging On</title> + + <para>In our lab, there is a machine <hostid>basie</hostid> that + is supposed to be a faculty only workstation. We do not want + to take this machine out of the NIS domain, yet the + <filename>passwd</filename> file on the master NIS server + contains accounts for both faculty and students. What can we + do?</para> + + <para>There is a way to bar specific users from logging on to a + machine, even if they are present in the NIS database. To do + this, all you must do is add + <literal>-<replaceable>username</replaceable></literal> to the + end of the <filename>/etc/master.passwd</filename> file on the + client machine, where <replaceable>username</replaceable> is + the username of the user you wish to bar from logging in. + This should preferably be done using <command>vipw</command>, + since <command>vipw</command> will sanity check your changes + to <filename>/etc/master.passwd</filename>, as well as + automatically rebuild the password database when you finish + editing. For example, if we wanted to bar user + <username>bill</username> from logging on to + <hostid>basie</hostid> we would:</para> + + <screen>basie&prompt.root; <userinput>vipw</userinput> +<userinput>[add -bill to the end, exit]</userinput> +vipw: rebuilding the database... +vipw: done + +basie&prompt.root; <userinput>cat /etc/master.passwd</userinput> + +root:[password]:0:0::0:0:The super-user:/root:/bin/csh +toor:[password]:0:0::0:0:The other super-user:/root:/bin/sh +daemon:*:1:1::0:0:Owner of many system processes:/root:/sbin/nologin +operator:*:2:5::0:0:System &:/:/sbin/nologin +bin:*:3:7::0:0:Binaries Commands and Source,,,:/:/sbin/nologin +tty:*:4:65533::0:0:Tty Sandbox:/:/sbin/nologin +kmem:*:5:65533::0:0:KMem Sandbox:/:/sbin/nologin +games:*:7:13::0:0:Games pseudo-user:/usr/games:/sbin/nologin +news:*:8:8::0:0:News Subsystem:/:/sbin/nologin +man:*:9:9::0:0:Mister Man Pages:/usr/share/man:/sbin/nologin +bind:*:53:53::0:0:Bind Sandbox:/:/sbin/nologin +uucp:*:66:66::0:0:UUCP pseudo-user:/var/spool/uucppublic:/usr/libexec/uucp/uucico +xten:*:67:67::0:0:X-10 daemon:/usr/local/xten:/sbin/nologin +pop:*:68:6::0:0:Post Office Owner:/nonexistent:/sbin/nologin +nobody:*:65534:65534::0:0:Unprivileged user:/nonexistent:/sbin/nologin ++::::::::: +-bill + +basie&prompt.root;</screen> + </sect2> + + <sect2 id="network-netgroups"> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Udo</firstname> + <surname>Erdelhoff</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + + <title>Using Netgroups</title> + <indexterm><primary>netgroups</primary></indexterm> + + <para>The method shown in the previous section works reasonably + well if you need special rules for a very small number of + users and/or machines. On larger networks, you + <emphasis>will</emphasis> forget to bar some users from logging + onto sensitive machines, or you may even have to modify each + machine separately, thus losing the main benefit of NIS: + <emphasis>centralized</emphasis> administration.</para> + + <para>The NIS developers' solution for this problem is called + <emphasis>netgroups</emphasis>. Their purpose and semantics + can be compared to the normal groups used by &unix; file + systems. The main differences are the lack of a numeric ID + and the ability to define a netgroup by including both user + accounts and other netgroups.</para> + + <para>Netgroups were developed to handle large, complex networks + with hundreds of users and machines. On one hand, this is + a Good Thing if you are forced to deal with such a situation. + On the other hand, this complexity makes it almost impossible to + explain netgroups with really simple examples. The example + used in the remainder of this section demonstrates this + problem.</para> + + <para>Let us assume that your successful introduction of NIS in + your laboratory caught your superiors' interest. Your next + job is to extend your NIS domain to cover some of the other + machines on campus. The two tables contain the names of the + new users and new machines as well as brief descriptions of + them.</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>User Name(s)</entry> + <entry>Description</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><username>alpha</username>, <username>beta</username></entry> + <entry>Normal employees of the IT department</entry> + </row> + + <row> + <entry><username>charlie</username>, <username>delta</username></entry> + <entry>The new apprentices of the IT department</entry> + </row> + + <row> + <entry><username>echo</username>, <username>foxtrott</username>, <username>golf</username>, ...</entry> + <entry>Ordinary employees</entry> + </row> + + <row> + <entry><username>able</username>, <username>baker</username>, ...</entry> + <entry>The current interns</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Machine Name(s)</entry> + <entry>Description</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <!-- Names taken from "Good Omens" by Neil Gaiman and Terry + Pratchett. Many thanks for a brilliant book. --> + + <entry><hostid>war</hostid>, <hostid>death</hostid>, + <hostid>famine</hostid>, + <hostid>pollution</hostid></entry> + <entry>Your most important servers. Only the IT + employees are allowed to log onto these + machines.</entry> + </row> + <row> + <!-- gluttony was omitted because it was too fat --> + + <entry><hostid>pride</hostid>, <hostid>greed</hostid>, + <hostid>envy</hostid>, <hostid>wrath</hostid>, + <hostid>lust</hostid>, <hostid>sloth</hostid></entry> + <entry>Less important servers. All members of the IT + department are allowed to login onto these + machines.</entry> + </row> + + <row> + <entry><hostid>one</hostid>, <hostid>two</hostid>, + <hostid>three</hostid>, <hostid>four</hostid>, + ...</entry> + + <entry>Ordinary workstations. Only the + <emphasis>real</emphasis> employees are allowed to use + these machines.</entry> + </row> + + <row> + <entry><hostid>trashcan</hostid></entry> + <entry>A very old machine without any critical data. + Even the intern is allowed to use this box.</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para>If you tried to implement these restrictions by separately + blocking each user, you would have to add one + <literal>-<replaceable>user</replaceable></literal> line to + each system's <filename>passwd</filename> for each user who is + not allowed to login onto that system. If you forget just one + entry, you could be in trouble. It may be feasible to do this + correctly during the initial setup, however you + <emphasis>will</emphasis> eventually forget to add the lines + for new users during day-to-day operations. After all, Murphy + was an optimist.</para> + + <para>Handling this situation with netgroups offers several + advantages. Each user need not be handled separately; you + assign a user to one or more netgroups and allow or forbid + logins for all members of the netgroup. If you add a new + machine, you will only have to define login restrictions for + netgroups. If a new user is added, you will only have to add + the user to one or more netgroups. Those changes are + independent of each other: no more <quote>for each combination + of user and machine do...</quote> If your NIS setup is planned + carefully, you will only have to modify exactly one central + configuration file to grant or deny access to machines.</para> + + <para>The first step is the initialization of the NIS map + netgroup. FreeBSD's &man.ypinit.8; does not create this map by + default, but its NIS implementation will support it once it has + been created. To create an empty map, simply type</para> + + <screen>ellington&prompt.root; <userinput>vi /var/yp/netgroup</userinput></screen> + + <para>and start adding content. For our example, we need at + least four netgroups: IT employees, IT apprentices, normal + employees and interns.</para> + + <programlisting>IT_EMP (,alpha,test-domain) (,beta,test-domain) +IT_APP (,charlie,test-domain) (,delta,test-domain) +USERS (,echo,test-domain) (,foxtrott,test-domain) \ + (,golf,test-domain) +INTERNS (,able,test-domain) (,baker,test-domain)</programlisting> + + <para><literal>IT_EMP</literal>, <literal>IT_APP</literal> etc. + are the names of the netgroups. Each bracketed group adds + one or more user accounts to it. The three fields inside a + group are:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>The name of the host(s) where the following items are + valid. If you do not specify a hostname, the entry is + valid on all hosts. If you do specify a hostname, you + will enter a realm of darkness, horror and utter confusion.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The name of the account that belongs to this + netgroup.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The NIS domain for the account. You can import + accounts from other NIS domains into your netgroup if you + are one of the unlucky fellows with more than one NIS + domain.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>Each of these fields can contain wildcards. See + &man.netgroup.5; for details.</para> + + <note> + <indexterm><primary>netgroups</primary></indexterm> + <para>Netgroup names longer than 8 characters should not be + used, especially if you have machines running other + operating systems within your NIS domain. The names are + case sensitive; using capital letters for your netgroup + names is an easy way to distinguish between user, machine + and netgroup names.</para> + + <para>Some NIS clients (other than FreeBSD) cannot handle + netgroups with a large number of entries. For example, some + older versions of &sunos; start to cause trouble if a netgroup + contains more than 15 <emphasis>entries</emphasis>. You can + circumvent this limit by creating several sub-netgroups with + 15 users or less and a real netgroup that consists of the + sub-netgroups:</para> + + <programlisting>BIGGRP1 (,joe1,domain) (,joe2,domain) (,joe3,domain) [...] +BIGGRP2 (,joe16,domain) (,joe17,domain) [...] +BIGGRP3 (,joe31,domain) (,joe32,domain) +BIGGROUP BIGGRP1 BIGGRP2 BIGGRP3</programlisting> + + <para>You can repeat this process if you need more than 225 + users within a single netgroup.</para> + </note> + + <para>Activating and distributing your new NIS map is + easy:</para> + + <screen>ellington&prompt.root; <userinput>cd /var/yp</userinput> +ellington&prompt.root; <userinput>make</userinput></screen> + + <para>This will generate the three NIS maps + <filename>netgroup</filename>, + <filename>netgroup.byhost</filename> and + <filename>netgroup.byuser</filename>. Use &man.ypcat.1; to + check if your new NIS maps are available:</para> + + <screen>ellington&prompt.user; <userinput>ypcat -k netgroup</userinput> +ellington&prompt.user; <userinput>ypcat -k netgroup.byhost</userinput> +ellington&prompt.user; <userinput>ypcat -k netgroup.byuser</userinput></screen> + + <para>The output of the first command should resemble the + contents of <filename>/var/yp/netgroup</filename>. The second + command will not produce output if you have not specified + host-specific netgroups. The third command can be used to + get the list of netgroups for a user.</para> + + <para>The client setup is quite simple. To configure the server + <hostid>war</hostid>, you only have to start + &man.vipw.8; and replace the line</para> + + <programlisting>+:::::::::</programlisting> + + <para>with</para> + + <programlisting>+@IT_EMP:::::::::</programlisting> + + <para>Now, only the data for the users defined in the netgroup + <literal>IT_EMP</literal> is imported into + <hostid>war</hostid>'s password database and only + these users are allowed to login.</para> + + <para>Unfortunately, this limitation also applies to the + <literal>~</literal> function of the shell and all routines + converting between user names and numerical user IDs. In + other words, <command>cd + ~<replaceable>user</replaceable></command> will not work, + <command>ls -l</command> will show the numerical ID instead of + the username and <command>find . -user joe -print</command> + will fail with <errorname>No such user</errorname>. To fix + this, you will have to import all user entries + <emphasis>without allowing them to login onto your + servers</emphasis>.</para> + + <para>This can be achieved by adding another line to + <filename>/etc/master.passwd</filename>. This line should + contain:</para> + + <para><literal>+:::::::::/sbin/nologin</literal>, meaning + <quote>Import all entries but replace the shell with + <filename>/sbin/nologin</filename> in the imported + entries</quote>. You can replace any field in the + <literal>passwd</literal> entry by placing a default value in + your <filename>/etc/master.passwd</filename>.</para> + + <!-- Been there, done that, got the scars to prove it - ue --> + <warning> + <para>Make sure that the line + <literal>+:::::::::/sbin/nologin</literal> is placed after + <literal>+@IT_EMP:::::::::</literal>. Otherwise, all user + accounts imported from NIS will have <filename>/sbin/nologin</filename> as their + login shell.</para> + </warning> + + <para>After this change, you will only have to change one NIS + map if a new employee joins the IT department. You could use + a similar approach for the less important servers by replacing + the old <literal>+:::::::::</literal> in their local version + of <filename>/etc/master.passwd</filename> with something like + this:</para> + + <programlisting>+@IT_EMP::::::::: ++@IT_APP::::::::: ++:::::::::/sbin/nologin</programlisting> + + <para>The corresponding lines for the normal workstations + could be:</para> + + <programlisting>+@IT_EMP::::::::: ++@USERS::::::::: ++:::::::::/sbin/nologin</programlisting> + + <para>And everything would be fine until there is a policy + change a few weeks later: The IT department starts hiring + interns. The IT interns are allowed to use the normal + workstations and the less important servers; and the IT + apprentices are allowed to login onto the main servers. You + add a new netgroup <literal>IT_INTERN</literal>, add the new + IT interns to this netgroup and start to change the + configuration on each and every machine... As the old saying + goes: <quote>Errors in centralized planning lead to global + mess</quote>.</para> + + <para>NIS' ability to create netgroups from other netgroups can + be used to prevent situations like these. One possibility + is the creation of role-based netgroups. For example, you + could create a netgroup called + <literal>BIGSRV</literal> to define the login + restrictions for the important servers, another netgroup + called <literal>SMALLSRV</literal> for the less + important servers and a third netgroup called + <literal>USERBOX</literal> for the normal + workstations. Each of these netgroups contains the netgroups + that are allowed to login onto these machines. The new + entries for your NIS map netgroup should look like this:</para> + + <programlisting>BIGSRV IT_EMP IT_APP +SMALLSRV IT_EMP IT_APP ITINTERN +USERBOX IT_EMP ITINTERN USERS</programlisting> + + <para>This method of defining login restrictions works + reasonably well if you can define groups of machines with + identical restrictions. Unfortunately, this is the exception + and not the rule. Most of the time, you will need the ability + to define login restrictions on a per-machine basis.</para> + + <para>Machine-specific netgroup definitions are the other + possibility to deal with the policy change outlined above. In + this scenario, the <filename>/etc/master.passwd</filename> of + each box contains two lines starting with <quote>+</quote>. + The first of them adds a netgroup with the accounts allowed to + login onto this machine, the second one adds all other + accounts with <filename>/sbin/nologin</filename> as shell. It + is a good idea to use the <quote>ALL-CAPS</quote> version of + the machine name as the name of the netgroup. In other words, + the lines should look like this:</para> + + <programlisting>+@<replaceable>BOXNAME</replaceable>::::::::: ++:::::::::/sbin/nologin</programlisting> + + <para>Once you have completed this task for all your machines, + you will not have to modify the local versions of + <filename>/etc/master.passwd</filename> ever again. All + further changes can be handled by modifying the NIS map. Here + is an example of a possible netgroup map for this + scenario with some additional goodies:</para> + + <programlisting># Define groups of users first +IT_EMP (,alpha,test-domain) (,beta,test-domain) +IT_APP (,charlie,test-domain) (,delta,test-domain) +DEPT1 (,echo,test-domain) (,foxtrott,test-domain) +DEPT2 (,golf,test-domain) (,hotel,test-domain) +DEPT3 (,india,test-domain) (,juliet,test-domain) +ITINTERN (,kilo,test-domain) (,lima,test-domain) +D_INTERNS (,able,test-domain) (,baker,test-domain) +# +# Now, define some groups based on roles +USERS DEPT1 DEPT2 DEPT3 +BIGSRV IT_EMP IT_APP +SMALLSRV IT_EMP IT_APP ITINTERN +USERBOX IT_EMP ITINTERN USERS +# +# And a groups for a special tasks +# Allow echo and golf to access our anti-virus-machine +SECURITY IT_EMP (,echo,test-domain) (,golf,test-domain) +# +# machine-based netgroups +# Our main servers +WAR BIGSRV +FAMINE BIGSRV +# User india needs access to this server +POLLUTION BIGSRV (,india,test-domain) +# +# This one is really important and needs more access restrictions +DEATH IT_EMP +# +# The anti-virus-machine mentioned above +ONE SECURITY +# +# Restrict a machine to a single user +TWO (,hotel,test-domain) +# [...more groups to follow]</programlisting> + + <para>If you are using some kind of database to manage your user + accounts, you should be able to create the first part of the + map with your database's report tools. This way, new users + will automatically have access to the boxes.</para> + + <para>One last word of caution: It may not always be advisable + to use machine-based netgroups. If you are deploying a couple of + dozen or even hundreds of identical machines for student labs, + you should use role-based netgroups instead of machine-based + netgroups to keep the size of the NIS map within reasonable + limits.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Important Things to Remember</title> + + <para>There are still a couple of things that you will need to do + differently now that you are in an NIS environment.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Every time you wish to add a user to the lab, you + must add it to the master NIS server <emphasis>only</emphasis>, + and <emphasis>you must remember to rebuild the NIS + maps</emphasis>. If you forget to do this, the new user will + not be able to login anywhere except on the NIS master. + For example, if we needed to add a new user + <username>jsmith</username> to the lab, we would:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pw useradd jsmith</userinput> +&prompt.root; <userinput>cd /var/yp</userinput> +&prompt.root; <userinput>make test-domain</userinput></screen> + + <para>You could also run <command>adduser jsmith</command> instead + of <command>pw useradd jsmith</command>.</para> + </listitem> + <listitem> + <para><emphasis>Keep the administration accounts out of the + NIS maps</emphasis>. You do not want to be propagating + administrative accounts and passwords to machines that + will have users that should not have access to those + accounts.</para> + </listitem> + <listitem> + <para><emphasis>Keep the NIS master and slave secure, and + minimize their downtime</emphasis>. If somebody either + hacks or simply turns off these machines, they have + effectively rendered many people without the ability to + login to the lab.</para> + + <para>This is the chief weakness of any centralized administration + system. If you do + not protect your NIS servers, you will have a lot of angry + users!</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2> + <title>NIS v1 Compatibility</title> + + <para> FreeBSD's <application>ypserv</application> has some + support for serving NIS v1 clients. FreeBSD's NIS + implementation only uses the NIS v2 protocol, however other + implementations include support for the v1 protocol for + backwards compatibility with older systems. The + <application>ypbind</application> daemons supplied with these + systems will try to establish a binding to an NIS v1 server + even though they may never actually need it (and they may + persist in broadcasting in search of one even after they + receive a response from a v2 server). Note that while support + for normal client calls is provided, this version of + <application>ypserv</application> does not handle v1 map + transfer requests; consequently, it cannot be used as a master + or slave in conjunction with older NIS servers that only + support the v1 protocol. Fortunately, there probably are not + any such servers still in use today.</para> + </sect2> + + <sect2 id="network-nis-server-is-client"> + <title>NIS Servers That Are Also NIS Clients</title> + + <para> Care must be taken when running + <application>ypserv</application> in a multi-server domain + where the server machines are also NIS clients. It is + generally a good idea to force the servers to bind to + themselves rather than allowing them to broadcast bind + requests and possibly become bound to each other. Strange + failure modes can result if one server goes down and others + are dependent upon it. Eventually all the clients will time + out and attempt to bind to other servers, but the delay + involved can be considerable and the failure mode is still + present since the servers might bind to each other all over + again.</para> + + <para>You can force a host to bind to a particular server by running + <command>ypbind</command> with the <option>-S</option> + flag. If you do not want to do this manually each time you + reboot your NIS server, you can add the following lines to + your <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>nis_client_enable="YES" # run client stuff as well +nis_client_flags="-S <replaceable>NIS domain</replaceable>,<replaceable>server</replaceable>"</programlisting> + + <para>See &man.ypbind.8; for further information.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Password Formats</title> + <indexterm> + <primary>NIS</primary> + <secondary>password formats</secondary> + </indexterm> + <para>One of the most common issues that people run into when trying + to implement NIS is password format compatibility. If your NIS + server is using DES encrypted passwords, it will only support + clients that are also using DES. For example, if you have + &solaris; NIS clients in your network, then you will almost certainly + need to use DES encrypted passwords.</para> + + <para>To check which format your servers + and clients are using, look at <filename>/etc/login.conf</filename>. + If the host is configured to use DES encrypted passwords, then the + <literal>default</literal> class will contain an entry like this:</para> + + <programlisting>default:\ + :passwd_format=des:\ + :copyright=/etc/COPYRIGHT:\ + [Further entries elided]</programlisting> + + <para>Other possible values for the <literal>passwd_format</literal> + capability include <literal>blf</literal> and <literal>md5</literal> + (for Blowfish and MD5 encrypted passwords, respectively).</para> + + <para>If you have made changes to + <filename>/etc/login.conf</filename>, you will also need to + rebuild the login capability database, which is achieved by + running the following command as + <username>root</username>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cap_mkdb /etc/login.conf</userinput></screen> + + <note><para>The format of passwords already in + <filename>/etc/master.passwd</filename> will not be updated + until a user changes his password for the first time + <emphasis>after</emphasis> the login capability database is + rebuilt.</para></note> + + <para>Next, in order to ensure that passwords are encrypted with + the format that you have chosen, you should also check that + the <literal>crypt_default</literal> in + <filename>/etc/auth.conf</filename> gives precedence to your + chosen password format. To do this, place the format that you + have chosen first in the list. For example, when using DES + encrypted passwords, the entry would be:</para> + + <programlisting>crypt_default = des blf md5</programlisting> + + <para>Having followed the above steps on each of the &os; based + NIS servers and clients, you can be sure that they all agree + on which password format is used within your network. If you + have trouble authenticating on an NIS client, this is a pretty + good place to start looking for possible problems. Remember: + if you want to deploy an NIS server for a heterogenous + network, you will probably have to use DES on all systems + because it is the lowest common standard.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="network-dhcp"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Greg</firstname> + <surname>Sutter</surname> + <contrib>Written by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Automatic Network Configuration (DHCP)</title> + + <sect2> + <title>What Is DHCP?</title> + <indexterm> + <primary>Dynamic Host Configuration Protocol</primary> + <see>DHCP</see> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>Internet Software Consortium (ISC)</primary> + </indexterm> + + <para>DHCP, the Dynamic Host Configuration Protocol, describes + the means by which a system can connect to a network and obtain the + necessary information for communication upon that network. FreeBSD + versions prior to 6.0 use the ISC (Internet Software + Consortium) DHCP client (&man.dhclient.8;) implementation. + Later versions use the OpenBSD <command>dhclient</command> + taken from OpenBSD 3.7. All + information here regarding <command>dhclient</command> is for + use with either of the ISC or OpenBSD DHCP clients. The DHCP + server is the one included in the ISC distribution.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>What This Section Covers</title> + + <para>This section describes both the client-side components of the ISC and OpenBSD DHCP client and + server-side components of the ISC DHCP system. The + client-side program, <command>dhclient</command>, comes + integrated within FreeBSD, and the server-side portion is + available from the <filename + role="package">net/isc-dhcp3-server</filename> port. The + &man.dhclient.8;, &man.dhcp-options.5;, and + &man.dhclient.conf.5; manual pages, in addition to the + references below, are useful resources.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>How It Works</title> + <indexterm><primary>UDP</primary></indexterm> + <para>When <command>dhclient</command>, the DHCP client, is + executed on the client machine, it begins broadcasting + requests for configuration information. By default, these + requests are on UDP port 68. The server replies on UDP 67, + giving the client an IP address and other relevant network + information such as netmask, router, and DNS servers. All of + this information comes in the form of a DHCP + <quote>lease</quote> and is only valid for a certain time + (configured by the DHCP server maintainer). In this manner, + stale IP addresses for clients no longer connected to the + network can be automatically reclaimed.</para> + + <para>DHCP clients can obtain a great deal of information from + the server. An exhaustive list may be found in + &man.dhcp-options.5;.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>FreeBSD Integration</title> + + <para>&os; fully integrates the ISC or OpenBSD DHCP client, + <command>dhclient</command> (according to the &os; version you run). DHCP client support is provided + within both the installer and the base system, obviating the need + for detailed knowledge of network configurations on any network + that runs a DHCP server. <command>dhclient</command> has been + included in all FreeBSD distributions since 3.2.</para> + <indexterm> + <primary><application>sysinstall</application></primary> + </indexterm> + + <para>DHCP is supported by + <application>sysinstall</application>. When configuring a + network interface within + <application>sysinstall</application>, the second question + asked is: <quote>Do you want to try DHCP configuration of + the interface?</quote>. Answering affirmatively will + execute <command>dhclient</command>, and if successful, will + fill in the network configuration information + automatically.</para> + + <para>There are two things you must do to have your system use + DHCP upon startup:</para> + <indexterm> + <primary>DHCP</primary> + <secondary>requirements</secondary> + </indexterm> + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Make sure that the <devicename>bpf</devicename> + device is compiled into your kernel. To do this, add + <literal>device bpf</literal> to your kernel + configuration file, and rebuild the kernel. For more + information about building kernels, see <xref + linkend="kernelconfig">.</para> <para>The + <devicename>bpf</devicename> device is already part of + the <filename>GENERIC</filename> kernel that is supplied + with FreeBSD, so if you do not have a custom kernel, you + should not need to create one in order to get DHCP + working.</para> + <note> + <para>For those who are particularly security conscious, + you should be warned that <devicename>bpf</devicename> + is also the device that allows packet sniffers to work + correctly (although they still have to be run as + <username>root</username>). <devicename>bpf</devicename> + <emphasis>is</emphasis> required to use DHCP, but if + you are very sensitive about security, you probably + should not add <devicename>bpf</devicename> to your + kernel in the expectation that at some point in the + future you will be using DHCP.</para> + </note> + </listitem> + <listitem> + <para>Edit your <filename>/etc/rc.conf</filename> to + include the following:</para> + + <programlisting>ifconfig_fxp0="DHCP"</programlisting> + + <note> + <para>Be sure to replace <literal>fxp0</literal> with the + designation for the interface that you wish to dynamically + configure, as described in + <xref linkend="config-network-setup">.</para> + </note> + + <para>If you are using a different location for + <command>dhclient</command>, or if you wish to pass additional + flags to <command>dhclient</command>, also include the + following (editing as necessary):</para> + + <programlisting>dhcp_program="/sbin/dhclient" +dhcp_flags=""</programlisting> + </listitem> + </itemizedlist> + + <indexterm> + <primary>DHCP</primary> + <secondary>server</secondary> + </indexterm> + <para>The DHCP server, <application>dhcpd</application>, is included + as part of the <filename + role="package">net/isc-dhcp3-server</filename> port in the ports + collection. This port contains the ISC DHCP server and + documentation.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Files</title> + <indexterm> + <primary>DHCP</primary> + <secondary>configuration files</secondary> + </indexterm> + <itemizedlist> + <listitem><para><filename>/etc/dhclient.conf</filename></para> + <para><command>dhclient</command> requires a configuration file, + <filename>/etc/dhclient.conf</filename>. Typically the file + contains only comments, the defaults being reasonably sane. This + configuration file is described by the &man.dhclient.conf.5; + manual page.</para> + </listitem> + + <listitem><para><filename>/sbin/dhclient</filename></para> + <para><command>dhclient</command> is statically linked and + resides in <filename>/sbin</filename>. The &man.dhclient.8; + manual page gives more information about + <command>dhclient</command>.</para> + </listitem> + + <listitem><para><filename>/sbin/dhclient-script</filename></para> + <para><command>dhclient-script</command> is the FreeBSD-specific + DHCP client configuration script. It is described in + &man.dhclient-script.8;, but should not need any user + modification to function properly.</para> + </listitem> + + <listitem><para><filename>/var/db/dhclient.leases</filename></para> + <para>The DHCP client keeps a database of valid leases in this + file, which is written as a log. &man.dhclient.leases.5; + gives a slightly longer description.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2> + <title>Further Reading</title> + + <para>The DHCP protocol is fully described in + <ulink url="http://www.freesoft.org/CIE/RFC/2131/">RFC 2131</ulink>. + An informational resource has also been set up at + <ulink url="http://www.dhcp.org/"></ulink>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="network-dhcp-server"> + <title>Installing and Configuring a DHCP Server</title> + + <sect3> + <title>What This Section Covers</title> + + <para>This section provides information on how to configure + a FreeBSD system to act as a DHCP server using the ISC + (Internet Software Consortium) implementation of the DHCP + server.</para> + + <para>The server is not provided as part of + FreeBSD, and so you will need to install the + <filename role="package">net/isc-dhcp3-server</filename> + port to provide this service. See <xref linkend="ports"> for + more information on using the Ports Collection.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>DHCP Server Installation</title> + <indexterm> + <primary>DHCP</primary> + <secondary>installation</secondary> + </indexterm> + <para>In order to configure your FreeBSD system as a DHCP + server, you will need to ensure that the &man.bpf.4; + device is compiled into your kernel. To do this, add + <literal>device bpf</literal> to your kernel + configuration file, and rebuild the kernel. For more + information about building kernels, see <xref + linkend="kernelconfig">.</para> + + <para>The <devicename>bpf</devicename> device is already + part of the <filename>GENERIC</filename> kernel that is + supplied with FreeBSD, so you do not need to create a custom + kernel in order to get DHCP working.</para> + + <note> + <para>Those who are particularly security conscious + should note that <devicename>bpf</devicename> + is also the device that allows packet sniffers to work + correctly (although such programs still need privileged + access). <devicename>bpf</devicename> + <emphasis>is</emphasis> required to use DHCP, but if + you are very sensitive about security, you probably + should not include <devicename>bpf</devicename> in your + kernel purely because you expect to use DHCP at some + point in the future.</para> + </note> + + <para>The next thing that you will need to do is edit the sample + <filename>dhcpd.conf</filename> which was installed by the + <filename role="package">net/isc-dhcp3-server</filename> port. + By default, this will be + <filename>/usr/local/etc/dhcpd.conf.sample</filename>, and you + should copy this to + <filename>/usr/local/etc/dhcpd.conf</filename> before proceeding + to make changes.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Configuring the DHCP Server</title> + <indexterm> + <primary>DHCP</primary> + <secondary>dhcpd.conf</secondary> + </indexterm> + <para><filename>dhcpd.conf</filename> is + comprised of declarations regarding subnets and hosts, and is + perhaps most easily explained using an example :</para> + + <programlisting>option domain-name "example.com";<co id="domain-name"> +option domain-name-servers 192.168.4.100;<co id="domain-name-servers"> +option subnet-mask 255.255.255.0;<co id="subnet-mask"> + +default-lease-time 3600;<co id="default-lease-time"> +max-lease-time 86400;<co id="max-lease-time"> +ddns-update-style none;<co id="ddns-update-style"> + +subnet 192.168.4.0 netmask 255.255.255.0 { + range 192.168.4.129 192.168.4.254;<co id="range"> + option routers 192.168.4.1;<co id="routers"> +} + +host mailhost { + hardware ethernet 02:03:04:05:06:07;<co id="hardware"> + fixed-address mailhost.example.com;<co id="fixed-address"> +}</programlisting> + + <calloutlist> + <callout arearefs="domain-name"> + <para>This option specifies the domain that will be provided + to clients as the default search domain. See + &man.resolv.conf.5; for more information on what this + means.</para> + </callout> + + <callout arearefs="domain-name-servers"> + <para>This option specifies a comma separated list of DNS + servers that the client should use.</para> + </callout> + + <callout arearefs="subnet-mask"> + <para>The netmask that will be provided to clients.</para> + </callout> + + <callout arearefs="default-lease-time"> + <para>A client may request a specific length of time that a + lease will be valid. Otherwise the server will assign + a lease with this expiry value (in seconds).</para> + </callout> + + <callout arearefs="max-lease-time"> + <para>This is the maximum length of time that the server will + lease for. Should a client request a longer lease, a lease + will be issued, although it will only be valid for + <literal>max-lease-time</literal> seconds.</para> + </callout> + + <callout arearefs="ddns-update-style"> + <para>This option specifies whether the DHCP server should + attempt to update DNS when a lease is accepted or released. + In the ISC implementation, this option is + <emphasis>required</emphasis>.</para> + </callout> + + <callout arearefs="range"> + <para>This denotes which IP addresses should be used in + the pool reserved for allocating to clients. IP + addresses between, and including, the ones stated are + handed out to clients.</para> + </callout> + + <callout arearefs="routers"> + <para>Declares the default gateway that will be provided to + clients.</para> + </callout> + + <callout arearefs="hardware"> + <para>The hardware MAC address of a host (so that the DHCP server + can recognize a host when it makes a request).</para> + </callout> + + <callout arearefs="fixed-address"> + <para>Specifies that the host should always be given the + same IP address. Note that using a hostname is + correct here, since the DHCP server will resolve the + hostname itself before returning the lease + information.</para> + </callout> + </calloutlist> + + <para>Once you have finished writing your + <filename>dhcpd.conf</filename>, + you should enable the DHCP server in + <filename>/etc/rc.conf</filename>, i.e. by adding:</para> + + <programlisting>dhcpd_enable="YES" +dhcpd_ifaces="dc0"</programlisting> + + <para>Replace the <literal>dc0</literal> interface name with the + interface (or interfaces, separated by whitespace) that your DHCP + server should listen on for DHCP client requests.</para> + + <para>Then, you can proceed to start the server by issuing the + following command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/usr/local/etc/rc.d/isc-dhcpd.sh start</userinput></screen> + + <para>Should you need to make changes to the configuration of your + server in the future, it is important to note that sending a + <literal>SIGHUP</literal> signal to + <application>dhcpd</application> does <emphasis>not</emphasis> + result in the configuration being reloaded, as it does with most + daemons. You will need to send a <literal>SIGTERM</literal> + signal to stop the process, and then restart it using the command + above.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Files</title> + <indexterm> + <primary>DHCP</primary> + <secondary>configuration files</secondary> + </indexterm> + <itemizedlist> + <listitem><para><filename>/usr/local/sbin/dhcpd</filename></para> + <para><application>dhcpd</application> is statically linked and + resides in <filename>/usr/local/sbin</filename>. The + &man.dhcpd.8; manual page installed with the + port gives more information about + <application>dhcpd</application>.</para> + </listitem> + + <listitem><para><filename>/usr/local/etc/dhcpd.conf</filename></para> + <para><application>dhcpd</application> requires a configuration + file, <filename>/usr/local/etc/dhcpd.conf</filename> before it + will start providing service to clients. This file needs to + contain all the information that should be provided to clients + that are being serviced, along with information regarding the + operation of the server. This configuration file is described + by the &man.dhcpd.conf.5; manual page installed + by the port.</para> + </listitem> + + <listitem><para><filename>/var/db/dhcpd.leases</filename></para> + <para>The DHCP server keeps a database of leases it has issued + in this file, which is written as a log. The manual page + &man.dhcpd.leases.5;, installed by the port + gives a slightly longer description.</para> + </listitem> + + <listitem><para><filename>/usr/local/sbin/dhcrelay</filename></para> + <para><application>dhcrelay</application> is used in advanced + environments where one DHCP server forwards a request from a + client to another DHCP server on a separate network. If you + require this functionality, then install the <filename + role="package">net/isc-dhcp3-relay</filename> port. The + &man.dhcrelay.8; manual page provided with the + port contains more detail.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect3> + + </sect2> + + </sect1> + + <sect1 id="network-dns"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Chern</firstname> + <surname>Lee</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + </author> + + <author> + <firstname>Daniel</firstname> + <surname>Gerzo</surname> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Domain Name System (<acronym>DNS</acronym>)</title> + + <sect2> + <title>Overview</title> + <indexterm><primary>BIND</primary></indexterm> + + <para>&os; utilizes, by default, a version of BIND (Berkeley + Internet Name Domain), which is the most common implementation + of the <acronym>DNS</acronym> protocol. <acronym>DNS</acronym> + is the protocol through which names are mapped to + <acronym>IP</acronym> addresses, and vice versa. For example, a + query for <hostid role="fqdn">www.FreeBSD.org</hostid> will + receive a reply with the <acronym>IP</acronym> address of The + &os; Project's web server, whereas, a query for <hostid + role="fqdn">ftp.FreeBSD.org</hostid> will return the + <acronym>IP</acronym> address of the corresponding + <acronym>FTP</acronym> machine. Likewise, the opposite can + happen. A query for an <acronym>IP</acronym> address can + resolve its hostname. It is not necessary to run a name server + to perform <acronym>DNS</acronym> lookups on a system.</para> + + <para>&os; currently comes with <acronym>BIND</acronym>9 + <acronym>DNS</acronym> server software by default. Our + installation provides enhanced security features, a new file + system layout and automated &man.chroot.8; configuration.</para> + + <indexterm><primary>DNS</primary></indexterm> + <para><acronym>DNS</acronym> is coordinated across the Internet + through a somewhat complex system of authoritative root, Top + Level Domain (<acronym>TLD</acronym>), and other smaller-scale + name servers which host and cache individual domain + information.</para> + + <para>Currently, BIND is maintained by the + Internet Software Consortium + <ulink url="http://www.isc.org/"></ulink>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Terminology</title> + + <para>To understand this document, some terms related to + <acronym>DNS</acronym> must be understood.</para> + + <indexterm><primary>resolver</primary></indexterm> + <indexterm><primary>reverse DNS</primary></indexterm> + <indexterm><primary>root zone</primary></indexterm> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <colspec colwidth="1*"> + <colspec colwidth="3*"> + + <thead> + <row> + <entry>Term</entry> + <entry>Definition</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>Forward <acronym>DNS</acronym></entry> + <entry>Mapping of hostnames to IP addresses.</entry> + </row> + + <row> + <entry>Origin</entry> + <entry>Refers to the domain covered in a particular zone + file.</entry> + </row> + + <row> + <entry><application>named</application>, BIND, name server</entry> + <entry>Common names for the BIND name server package within + &os;.</entry> + </row> + + <row> + <entry>Resolver</entry> + <entry>A system process through which a + machine queries a name server for zone information.</entry> + </row> + + <row> + <entry>Reverse <acronym>DNS</acronym></entry> + <entry>The opposite of forward <acronym>DNS</acronym>; + mapping of <acronym>IP</acronym> addresses to + hostnames.</entry> + </row> + + <row> + <entry>Root zone</entry> + + <entry>The beginning of the Internet zone hierarchy. + All zones fall under the root zone, similar to how + all files in a file system fall under the root + directory.</entry> + </row> + + <row> + <entry>Zone</entry> + <entry>An individual domain, subdomain, or portion of the + <acronym>DNS</acronym> administered by the same + authority.</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <indexterm> + <primary>zones</primary> + <secondary>examples</secondary> + </indexterm> + + <para>Examples of zones:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><hostid>.</hostid> is the root zone.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><hostid>org.</hostid> is a Top Level Domain + (<acronym>TLD</acronym>) under the root zone.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><hostid role="domainname">example.org.</hostid> is a + zone under the <hostid>org.</hostid> + <acronym>TLD</acronym>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><hostid>1.168.192.in-addr.arpa</hostid> is a zone + referencing all <acronym>IP</acronym> addresses which fall + under the <hostid role="ipaddr">192.168.1.*</hostid> + <acronym>IP</acronym> space.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>As one can see, the more specific part of a hostname appears + to its left. For example, <hostid + role="domainname">example.org.</hostid> is more specific than + <hostid>org.</hostid>, as <hostid>org.</hostid> is more specific + than the root zone. The layout of each part of a hostname is + much like a file system: the + <filename role="directory">/dev</filename> directory falls + within the root, and so on.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Reasons to Run a Name Server</title> + + <para>Name servers usually come in two forms: an authoritative + name server, and a caching name server.</para> + + <para>An authoritative name server is needed when:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>One wants to serve <acronym>DNS</acronym> information to + the world, replying authoritatively to queries.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>A domain, such as <hostid + role="domainname">example.org</hostid>, is registered and + <acronym>IP</acronym> addresses need to be assigned to + hostnames under it.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>An <acronym>IP</acronym> address block requires reverse + <acronym>DNS</acronym> entries (<acronym>IP</acronym> to + hostname).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>A backup or second name server, called a slave, will + reply to queries.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>A caching name server is needed when:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>A local <acronym>DNS</acronym> server may cache and + respond more quickly than querying an outside name + server.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>When one queries for <hostid + role="fqdn">www.FreeBSD.org</hostid>, the resolver usually + queries the uplink <acronym>ISP</acronym>'s name server, and + retrieves the reply. With a local, caching + <acronym>DNS</acronym> server, the query only has to be made + once to the outside world by the caching <acronym>DNS</acronym> + server. Every additional query will not have to look to the + outside of the local network, since the information is cached + locally.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>How It Works</title> + <para>In &os;, the BIND daemon is called + <application>named</application> for obvious reasons.</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>File</entry> + <entry>Description</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>&man.named.8;</entry> + <entry>The BIND daemon.</entry> + </row> + + <row> + <entry>&man.rndc.8;</entry> + <entry>Name server control utility.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename role="directory">/etc/namedb</filename></entry> + <entry>Directory where BIND zone information resides.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename>/etc/namedb/named.conf</filename></entry> + <entry>Configuration file of the daemon.</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para>Depending on how a given zone is configured on the server, + the files related to that zone can be found in the <filename + role="directory">master</filename>, <filename + role="directory">slave</filename>, or <filename + role="directory">dynamic</filename> subdirectories of the + <filename role="directory">/etc/namedb</filename> directory. + These files contain the <acronym>DNS</acronym> information that + will be given out by the name server in response to queries.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Starting BIND</title> + <indexterm> + <primary>BIND</primary> + <secondary>starting</secondary> + </indexterm> + + <para>Since BIND is installed by default, configuring it all is + relatively simple.</para> + + <para>The default <application>named</application> configuration + is that of a basic resolving name server, ran in a + &man.chroot.8; environment. To start the server one time with + this configuration, use the following command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/named forcestart</userinput></screen> + + <para>To ensure the <application>named</application> daemon is + started at boot each time, put the following line into the + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>named_enable="YES"</programlisting> + + <para>There are obviously many configuration options for + <filename>/etc/namedb/named.conf</filename> that are beyond the + scope of this document. However, if you are interested in the + startup options for <application>named</application> on &os;, + take a look at the + <literal>named_<replaceable>*</replaceable></literal> flags in + <filename>/etc/defaults/rc.conf</filename> and consult the + &man.rc.conf.5; manual page. The + <xref linkend="configtuning-rcd"> section is also a good read.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Configuration Files</title> + <indexterm> + <primary>BIND</primary> + <secondary>configuration files</secondary> + </indexterm> + + <para>Configuration files for <application>named</application> + currently reside in + <filename role="directory">/etc/namedb</filename> directory and + will need modification before use, unless all that is needed is + a simple resolver. This is where most of the configuration will + be performed.</para> + + <sect3> + <title>Using <command>make-localhost</command></title> + + <para>To configure a master zone for the localhost visit the + <filename role="directory">/etc/namedb</filename> directory + and run the following command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sh make-localhost</userinput></screen> + + <para>If all went well, a new file should exist in the + <filename class="directory">master</filename> subdirectory. + The filenames should be <filename>localhost.rev</filename> for + the local domain name and <filename>localhost-v6.rev</filename> + for <acronym>IPv6</acronym> configurations. As the default + configuration file, required information will + be present in the <filename>named.conf</filename> file.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title><filename>/etc/namedb/named.conf</filename></title> + + <programlisting>// $FreeBSD$ +// +// Refer to the named.conf(5) and named(8) man pages, and the documentation +// in /usr/share/doc/bind9 for more details. +// +// If you are going to set up an authoritative server, make sure you +// understand the hairy details of how DNS works. Even with +// simple mistakes, you can break connectivity for affected parties, +// or cause huge amounts of useless Internet traffic. + +options { + directory "/etc/namedb"; + pid-file "/var/run/named/pid"; + dump-file "/var/dump/named_dump.db"; + statistics-file "/var/stats/named.stats"; + +// If named is being used only as a local resolver, this is a safe default. +// For named to be accessible to the network, comment this option, specify +// the proper IP address, or delete this option. + listen-on { 127.0.0.1; }; + +// If you have IPv6 enabled on this system, uncomment this option for +// use as a local resolver. To give access to the network, specify +// an IPv6 address, or the keyword "any". +// listen-on-v6 { ::1; }; + +// In addition to the "forwarders" clause, you can force your name +// server to never initiate queries of its own, but always ask its +// forwarders only, by enabling the following line: +// +// forward only; + +// If you've got a DNS server around at your upstream provider, enter +// its IP address here, and enable the line below. This will make you +// benefit from its cache, thus reduce overall DNS traffic in the Internet. +/* + forwarders { + 127.0.0.1; + }; +*/</programlisting> + + <para>Just as the comment says, to benefit from an uplink's + cache, <literal>forwarders</literal> can be enabled here. + Under normal circumstances, a name server will recursively + query the Internet looking at certain name servers until it + finds the answer it is looking for. Having this enabled will + have it query the uplink's name server (or name server + provided) first, taking advantage of its cache. If the uplink + name server in question is a heavily trafficked, fast name + server, enabling this may be worthwhile.</para> + + <warning> + <para><hostid role="ipaddr">127.0.0.1</hostid> will + <emphasis>not</emphasis> work here. Change this + <acronym>IP</acronym> address to a name server at your + uplink.</para> + </warning> + + <programlisting> /* + * If there is a firewall between you and nameservers you want + * to talk to, you might need to uncomment the query-source + * directive below. Previous versions of BIND always asked + * questions using port 53, but BIND versions 8 and later + * use a pseudo-random unprivileged UDP port by default. + */ + // query-source address * port 53; +}; + +// If you enable a local name server, don't forget to enter 127.0.0.1 +// first in your /etc/resolv.conf so this server will be queried. +// Also, make sure to enable it in /etc/rc.conf. + +zone "." { + type hint; + file "named.root"; +}; + +zone "0.0.127.IN-ADDR.ARPA" { + type master; + file "master/localhost.rev"; +}; + +// RFC 3152 +zone "1.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.IP6.ARPA" { + type master; + file "master/localhost-v6.rev"; +}; + +// NB: Do not use the IP addresses below, they are faked, and only +// serve demonstration/documentation purposes! +// +// Example slave zone config entries. It can be convenient to become +// a slave at least for the zone your own domain is in. Ask +// your network administrator for the IP address of the responsible +// primary. +// +// Never forget to include the reverse lookup (IN-ADDR.ARPA) zone! +// (This is named after the first bytes of the IP address, in reverse +// order, with ".IN-ADDR.ARPA" appended.) +// +// Before starting to set up a primary zone, make sure you fully +// understand how DNS and BIND works. There are sometimes +// non-obvious pitfalls. Setting up a slave zone is simpler. +// +// NB: Don't blindly enable the examples below. :-) Use actual names +// and addresses instead. + +/* An example master zone +zone "example.net" { + type master; + file "master/example.net"; +}; +*/ + +/* An example dynamic zone +key "exampleorgkey" { + algorithm hmac-md5; + secret "sf87HJqjkqh8ac87a02lla=="; +}; +zone "example.org" { + type master; + allow-update { + key "exampleorgkey"; + }; + file "dynamic/example.org"; +}; +*/ + +/* Examples of forward and reverse slave zones +zone "example.com" { + type slave; + file "slave/example.com"; + masters { + 192.168.1.1; + }; +}; +zone "1.168.192.in-addr.arpa" { + type slave; + file "slave/1.168.192.in-addr.arpa"; + masters { + 192.168.1.1; + }; +}; +*/</programlisting> + + <para>In <filename>named.conf</filename>, these are examples of + slave entries for a forward and reverse zone.</para> + + <para>For each new zone served, a new zone entry must be added + to <filename>named.conf</filename>.</para> + + <para>For example, the simplest zone entry for + <hostid role="domainname">example.org</hostid> can look + like:</para> + + <programlisting>zone "example.org" { + type master; + file "master/example.org"; +};</programlisting> + + <para>The zone is a master, as indicated by the + <option>type</option> statement, holding its zone information + in <filename>/etc/namedb/master/example.org</filename> + indicated by the <option>file</option> statement.</para> + + <programlisting>zone "example.org" { + type slave; + file "slave/example.org"; +};</programlisting> + + <para>In the slave case, the zone information is transferred + from the master name server for the particular zone, and saved + in the file specified. If and when the master server dies or + is unreachable, the slave name server will have the + transferred zone information and will be able to serve + it.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Zone Files</title> + <indexterm> + <primary>BIND</primary> + <secondary>zone files</secondary> + </indexterm> + + <para>An example master zone file for <hostid + role="domainname">example.org</hostid> (existing within + <filename>/etc/namedb/master/example.org</filename>) is as + follows:</para> + + <programlisting>$TTL 3600 ; 1 hour +example.org. IN SOA ns1.example.org. admin.example.org. ( + 2006051501 ; Serial + 10800 ; Refresh + 3600 ; Retry + 604800 ; Expire + 86400 ; Minimum TTL + ) + +; DNS Servers + IN NS ns1.example.org. + IN NS ns2.example.org. + +; MX Records + IN MX 10 mx.example.org. + IN MX 20 mail.example.org. + + IN A 192.168.1.1 + +; Machine Names +localhost IN A 127.0.0.1 +ns1 IN A 192.168.1.2 +ns2 IN A 192.168.1.3 +mx IN A 192.168.1.4 +mail IN A 192.168.1.5 + +; Aliases +www IN CNAME @</programlisting> + + <para> + Note that every hostname ending in a <quote>.</quote> is an + exact hostname, whereas everything without a trailing + <quote>.</quote> is referenced to the origin. For example, + <literal>www</literal> is translated into + <literal>www.<replaceable>origin</replaceable></literal>. + In our fictitious zone file, our origin is + <hostid>example.org.</hostid>, so <literal>www</literal> + would translate to <hostid>www.example.org.</hostid> + </para> + + <para> + The format of a zone file follows: + </para> + <programlisting>recordname IN recordtype value</programlisting> + + <indexterm> + <primary>DNS</primary> + <secondary>records</secondary> + </indexterm> + <para> + The most commonly used DNS records: + </para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>SOA</term> + + <listitem><para>start of zone authority</para></listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>NS</term> + + <listitem><para>an authoritative name server</para></listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>A</term> + + <listitem><para>a host address</para></listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>CNAME</term> + + <listitem><para>the canonical name for an alias</para></listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>MX</term> + + <listitem><para>mail exchanger</para></listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>PTR</term> + + <listitem><para>a domain name pointer (used in reverse DNS) + </para></listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <programlisting> +example.org. IN SOA ns1.example.org. admin.example.org. ( + 2006051501 ; Serial + 10800 ; Refresh after 3 hours + 3600 ; Retry after 1 hour + 604800 ; Expire after 1 week + 86400 ) ; Minimum TTL of 1 day</programlisting> + + + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><hostid role="domainname">example.org.</hostid></term> + + <listitem><para>the domain name, also the origin for this + zone file.</para></listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><hostid role="fqdn">ns1.example.org.</hostid></term> + + <listitem><para>the primary/authoritative name server for this + zone.</para></listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>admin.example.org.</literal></term> + + <listitem><para>the responsible person for this zone, + email address with <quote>@</quote> + replaced. (<email>admin@example.org</email> becomes + <literal>admin.example.org</literal>)</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>2006051501</literal></term> + + <listitem><para>the serial number of the file. This + must be incremented each time the zone file is + modified. Nowadays, many admins prefer a + <literal>yyyymmddrr</literal> format for the serial + number. <literal>2006051501</literal> would mean + last modified 05/15/2006, the latter + <literal>01</literal> being the first time the zone + file has been modified this day. The serial number + is important as it alerts slave name servers for a + zone when it is updated.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <programlisting> + IN NS ns1.example.org.</programlisting> + + <para> + This is an NS entry. Every name server that is going to reply + authoritatively for the zone must have one of these entries. + </para> + + <programlisting> +localhost IN A 127.0.0.1 +ns1 IN A 192.168.1.2 +ns2 IN A 192.168.1.3 +mx IN A 192.168.1.4 +mail IN A 192.168.1.5</programlisting> + + <para> + The A record indicates machine names. As seen above, + <hostid role="fqdn">ns1.example.org</hostid> would resolve + to <hostid role="ipaddr">192.168.1.2</hostid>. + </para> + + <programlisting> + IN A 192.168.1.1</programlisting> + + <para>This line assigns IP address + <hostid role="ipaddr">192.168.1.1</hostid> to the current origin, + in this case <hostid role="domainname">example.org</hostid>.</para> + + <programlisting> +www IN CNAME @</programlisting> + + <para> + The canonical name record is usually used for giving aliases + to a machine. In the example, <hostid>www</hostid> is + aliased to the <quote>master</quote> machine which name equals + to domain name <hostid role="domainname">example.org</hostid> + (<hostid role="ipaddr">192.168.1.1</hostid>). + CNAMEs can be used to provide alias + hostnames, or round robin one hostname among multiple + machines. + </para> + + <indexterm> + <primary>MX record</primary> + </indexterm> + + <programlisting> + IN MX 10 mail.example.org.</programlisting> + + <para> + The MX record indicates which mail + servers are responsible for handling incoming mail for the + zone. <hostid role="fqdn">mail.example.org</hostid> is the + hostname of the mail server, and 10 being the priority of + that mail server. + </para> + + <para> + One can have several mail servers, with priorities of 10, + 20 and so on. A mail server attempting to deliver to <hostid + role="domainname">example.org</hostid> would first try the + highest priority MX (the record with the lowest priority + number), then the second highest, etc, until the mail can be + properly delivered. + </para> + + <para> + For in-addr.arpa zone files (reverse DNS), the same format is + used, except with PTR entries instead of + A or CNAME. + </para> + + <programlisting>$TTL 3600 + +1.168.192.in-addr.arpa. IN SOA ns1.example.org. admin.example.org. ( + 2006051501 ; Serial + 10800 ; Refresh + 3600 ; Retry + 604800 ; Expire + 3600 ) ; Minimum + + IN NS ns1.example.org. + IN NS ns2.example.org. + +1 IN PTR example.org. +2 IN PTR ns1.example.org. +3 IN PTR ns2.example.org. +4 IN PTR mx.example.org. +5 IN PTR mail.example.org.</programlisting> + + <para>This file gives the proper IP address to hostname + mappings of our above fictitious domain.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Caching Name Server</title> + <indexterm> + <primary>BIND</primary> + <secondary>caching name server</secondary> + </indexterm> + + <para>A caching name server is a name server that is not + authoritative for any zones. It simply asks queries of its + own, and remembers them for later use. To set one up, just + configure the name server as usual, omitting any inclusions of + zones.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Security</title> + + <para>Although BIND is the most common implementation of DNS, + there is always the issue of security. Possible and + exploitable security holes are sometimes found. + </para> + + <para>While &os; automatically drops + <application>named</application> into a &man.chroot.8; + environment; there are several other security mechanisms in + place which could help to lure off possible + <acronym>DNS</acronym> service attacks.</para> + + <para>It is always good idea to read <ulink + url="http://www.cert.org/">CERT</ulink>'s security advisories + and to subscribe to the &a.security-notifications; to stay up to + date with the current Internet and &os; security issues.</para> + + <tip> + <para>If a problem arises, keeping sources up to date and + having a fresh build of <application>named</application> would + not hurt.</para> + </tip> + </sect2> + + <sect2> + <title>Further Reading</title> + + <para>BIND/<application>named</application> manual pages: + &man.rndc.8; &man.named.8; &man.named.conf.5;</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><ulink + url="http://www.isc.org/products/BIND/">Official ISC BIND + Page</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="http://www.isc.org/sw/guild/bf/">Official ISC BIND + Forum</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="http://www.nominum.com/getOpenSourceResource.php?id=6"> + BIND FAQ</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="http://www.oreilly.com/catalog/dns5/">O'Reilly + DNS and BIND 5th Edition</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="ftp://ftp.isi.edu/in-notes/rfc1034.txt">RFC1034 + - Domain Names - Concepts and Facilities</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="ftp://ftp.isi.edu/in-notes/rfc1035.txt">RFC1035 + - Domain Names - Implementation and Specification</ulink></para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="network-apache"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Murray</firstname> + <surname>Stokely</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + + <author> + <firstname>Βαγγέλης</firstname> + <surname>Τυπάλδος</surname> + <contrib>Μετάφραση </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Ο εξυπηρετητής HTTP Apache</title> + + <indexterm><primary>εξυπηρετητές web</primary> + <secondary>εγκατάσταση</secondary></indexterm> + <indexterm><primary>Apache</primary></indexterm> + + <sect2> + <title>Σύνοψη</title> + + <para>Το &os; χρησιμοποιείται για να φιλοξενεί παγκοσμίως ιστοσελίδες + μεγάλης επισκεψιμότητας. Οι περισσότεροι διακομιστές web στο + διαδίκτυο χρησιμοποιούν τον <application>εξυπηρετητή HTTP + Apache</application>. Τα πακέτα λογισμικού + του <application>Apache</application> θα πρέπει να περιέχονται στο + μέσο εγκατατάστασης του &os; που χρησιμοποιείτε. Αν δεν εγκαταστήσατε + τον <application>Apache</application> κατά την διάρκεια της + εγκατάστασης του &os;, τότε μπορείτε να τον εγκαταστήσετε από το + πακέτο <filename role="package">www/apache13</filename> ή από το + πακέτο <filename role="package">www/apache20</filename>.</para> + + <para>Αφού ολοκληρώσετε επιτυχώς την εγκατάσταση + του <application>Apache</application>, θα πρέπει να κάνετε τις + απαραίτητες ρυθμίσεις.</para> + + <note> + <para>Αυτή η ενότητα καλύπτει την έκδοση + εξυπηρετητών <application>Apache HTTP 1.3.X</application>, μιας που + αυτή η έκδοση είναι η πιο διαδεδομένη για το &os;. + Ο <application>Apache</application> 2.X παρουσιάζει πολλές νέες + τεχνολογίες αλλά αυτές δεν περιγράφονται σε αυτή την ενότητα. + Περισσότερες πληροφορίες για + τον <application>Apache</application> 2.X, μπορείτε να δείτε + στην σελίδα <ulink url="http://httpd.apache.org/"></ulink>.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ρυθμίσεις</title> + + <indexterm> + <primary>Apache</primary> + <secondary>αρχείο ρυθμίσεων</secondary> + </indexterm> + + <para>Στο &os; το σημαντικότερο αρχείο ρυθμίσεων + του <application>Εξυπηρετητή HTTP Apache</application> είναι + το <filename>/usr/local/etc/apache/httpd.conf</filename>. Είναι ένα + τυπικό &unix; ρυθμιστικό αρχείο κειμένου, με γραμμές σχολίων που + ξεκινούν με τον χαρακτήρα <literal>#</literal>. Σκοπός μας εδώ δεν + είναι μια ολοκληρωμένη περιγραφή όλων των πιθανών επιλογών, επομένως + θα περιγράψουμε μόνο τις πιο δημοφιλείς επιλογές ρυθμίσεις + (configuration directives).</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><literal>ServerRoot "/usr/local"</literal></term> + + <listitem> + <para>Εδώ περιγράφεται ο προεπιλεγμένος ιεραρχικά κατάλογος + εγκατάστασης για τον <application>Apache</application>. Τα + εκτελέσιμα αρχεία είναι αποθηκευμένα στους + υποκαταλόγους <filename class="directory">bin</filename> + και <filename class="directory">sbin</filename> του + καταλόγου <quote>ServerRoot</quote> και τα αρχεία ρυθμίσεων + αποθηκεύονται στον + κατάλογο <filename class="directory">etc/apache</filename>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ServerAdmin you@your.address</literal></term> + + <listitem> + <para>Η ηλεκτρονική διεύθυνση στην οποία θα πρέπει να + αποστέλλονται αναφορές προβλημάτων σχετικά με τον + εξυπηρετητή. Αυτή η διεύθυνση εμφανίζεται σε κάποιες σελίδες που + δημιουργούνται από τον εξυπηρετητή, όπως οι σελίδες + σφαλμάτων.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>ServerName www.example.com</literal></term> + + <listitem> + <para>Το <literal>ServerName</literal> σας επιτρέπει να θέσετε ένα + όνομα κόμβου (hostname) για τον εξυπηρετητή σας, το οποίο + αποστέλλεται πίσω στους clients αν είναι διαφορετικό από εκείνο + που έχετε ήδη ρυθμίσει στον κόμβο σας (εδώ μπορείτε, για + παράδειγμα, να χρησιμοποιήσετε <hostid>www</hostid> αντί του + πραγματικού ονόματος του κόμβου).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>DocumentRoot "/usr/local/www/data"</literal></term> + + <listitem> + <para><literal>DocumentRoot</literal>: Είναι ο κατάλογος από τον + οποίο θα προσφέρονται τα έγγραφα σας. Προεπιλεγμένα, όλα τα + αιτήματα θα εξυπηρετούνται από αυτό τον κατάλογο, αλλά μπορούν + επίσης να χρησιμοποιηθούν συμβολικοί δεσμοί (symbolic link) ή + παρωνύμια (aliases) που θα στοχεύουν σε άλλες τοποθεσίες.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Πριν κάνετε οποιαδήποτε αλλαγή, είναι καλό να δημιουργείτε + αντίγραφα ασφαλείας (backup) του αρχείου ρυθμίσεων + του <application>Apache</application>. Μόλις κρίνετε πως είστε + ικανοποιημένος με τις αρχικές ρυθμίσεις μπορείτε να ξεκινήσετε με την + εκτέλεση του <application>Apache</application>.</para> + +<!-- sect3 for performance tuning directives? maxservers minservers --> +<!-- etc..?? --> + +<!-- Advanced configuration section. + +Performance tuning directives. + +Log file format --> + </sect2> + + <sect2> + <title>Εκτέλεση του <application>Apache</application></title> + + <indexterm> + <primary>Apache</primary> + <secondary>εκκίνηση ή σταμάτημα</secondary> + </indexterm> + + <para>O <application>Apache</application> δεν τρέχει διαμέσου του + υπερ-διακομιστή <application>inetd</application> όπως κάνουν πολλοί + άλλοι δικτυακοί εξυπηρετητές. Είναι ρυθμισμένος να τρέχει αυτόνομα + για να εξυπηρετεί καλύτερα τις αιτήσεις HTTP των πελατών του, δηλαδή + των προγραμμάτων πλοήγησης (browsers). Η εγκατάσταση + του <application>Apache</application> από τα &os; Ports περιέχει ένα + βοηθητικό shell script για την εκκίνηση, το σταμάτημα και την + επανεκκίνηση του εξυπηρετητή. Για να ξεκινήσετε + τον <application>Apache</application> για πρώτη φορά, απλά + τρέξτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/usr/local/sbin/apachectl start</userinput></screen> + + <para>Μπορείτε οποιαδήποτε στιγμή να σταματήσετε τον εξυπηρετητή, + πληκτρολογώντας:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/usr/local/sbin/apachectl stop</userinput></screen> + + <para>Μετά από αλλαγές που πιθανώς να κάνατε για οποιονδήποτε λόγο στο + αρχείο ρυθμίσεων, θα χρειαστεί να επανεκκινήσετε τον + εξυπηρετητή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/usr/local/sbin/apachectl restart</userinput></screen> + + <para>Για να επανεκκινήσετε τον <application>Apache</application> δίχως + να διακόψετε τις τρέχουσες συνδέσεις, τρέξτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/usr/local/sbin/apachectl graceful</userinput></screen> + + <para>Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στη σελίδα βοήθειας του + &man.apachectl.8;.</para> + + <para>Για να ξεκινάει ο <application>Apache</application> αυτόματα κατά + τη διάρκεια εκκίνησης του συστήματος, προσθέστε την ακόλουθη γραμμή + στο <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>apache_enable="YES"</programlisting> + + <para>Αν επιθυμείτε να παρέχονται κατά την εκκίνηση του συστήματος + πρόσθετες επιλογές στην γραμμή εντολών για το + πρόγραμμα <application>Apache</application> <command>httpd</command> + μπορείτε να τις δηλώσετε με μια πρόσθετη γραμμή + στο <filename>rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>apache_flags=""</programlisting> + + <para>Τώρα που έχει ξεκινήσει ο εξυπηρετής web, μπορείτε να δείτε την + ιστοσελίδα σας στοχεύοντας το πρόγραμμα πλοήγησης + στο <literal>http://localhost/</literal>. Η προκαθορισμένη σελίδα που + εμφανίζεται είναι + η <filename>/usr/local/www/data/index.html</filename>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Virtual Hosting</title> + + <para>Ο <application>Apache</application> υποστηρίζει δύο διαφορετικούς + τύπους Virtual Hosting. Το Ονομαστικό virtual hosting χρησιμοποιεί + τους HTTP/1.1 headers για να καθορίσει τον κόμβο. Αυτό επιτρέπει την + κοινή χρήση της ίδιας IP για πολλά και διαφορετικά domains.</para> + + <para>Για να ρυθμίσετε τον <application>Apache</application> να + χρησιμοποιεί το Ονομαστικό Virtual Hosting εισάγετε μια καταχώριση + στο <filename>httpd.conf</filename> σαν την ακόλουθη:</para> + + <programlisting>NameVirtualHost *</programlisting> + + <para>Αν ο διακομιστής web + ονομάζεται <hostid role="fqdn">www.domain.tld</hostid> και επιθυμείτε + να εγκαταστήσετε ένα virtual domain για + το <hostid role="fqdn">www.someotherdomain.tld</hostid> τότε θα πρέπει + να προσθέσετε τις ακόλουθες καταχωρήσεις + στο<filename>httpd.conf</filename>:</para> + + <screen><VirtualHost *> +ServerName www.domain.tld +DocumentRoot /www/domain.tld +</VirtualHost> + +<VirtualHost *> +ServerName www.someotherdomain.tld +DocumentRoot /www/someotherdomain.tld +</VirtualHost></screen> + + <para>Αντικαταστήστε τις παραπάνω διευθύνσεις με εκείνες που επιθυμείτε + να χρησιμοποιήσετε και την κατάλληλη διαδρομή προς τα έγγραφά + σας.</para> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις ρυθμίσεις για τα + virtual host, σας προτρέπουμε να συμβουλευτείτε την επίσημη τεκμηρίωση + του <application>Apache</application> + στο <ulink url="http://httpd.apache.org/docs/vhosts/"></ulink>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Apache Modules</title> + + <indexterm> + <primary>Apache</primary> + <secondary>modules</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>Apache</primary> + <secondary>αρθρώματα</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>Apache</primary> + <secondary>επεκτάσεις</secondary> + </indexterm> + + <para>Υπάρχουν πολλοί και διάφοροι διαθέσιμοι τύποι αρθρωμάτων (modules) + για τον <application>Apache</application>, τα οποία επεκτείνουν κι + εμπλουτίζουν τις λειτουργίες του βασικού εξυπηρετητή. Η Συλλογή των + Ports του &os; παρέχει έναν εύκολο τρόπο για να εγκαταστήσετε + τον <application>Apache</application> και μερικά από τα πιο δημοφιλή + αρθρώματα.</para> + + <sect3> + <title>mod_ssl</title> + + <indexterm> + <primary>web servers</primary> + <secondary>secure</secondary> + </indexterm> + <indexterm><primary>SSL</primary></indexterm> + <indexterm><primary>cryptography</primary></indexterm> + + <para>Το άρθρωμα <application>mod_ssl</application> χρησιμοποιεί την + βιβλιοθήκη OpenSSL για να παρέχει ισχυρή κρυπτογράφηση διαμέσου των + πρωτοκόλων Secure Sockets Layer (SSL v2/v3) και Transport Layer + Security (TLS v1). Το άρθρωμα παρέχει όλα τα απαραίτητα συστατικά + για να μπορεί να αιτείται υπογεγγραμμένα πιστοποιητικά από έμπιστους + εξουσιοδοτημένους φορείς πιστοποίησης έτσι ώστε να μπορείτε να + τρέχετε έναν ασφαλή εξυπηρετητή web στο &os;.</para> + + <para>Εάν δεν έχετε εγκαταστήσει ακόμη + τον <application>Apache</application>, μπορείτε να εγκαταστήσετε την + έκδοση του <application>Apache</application> 1.3.X που περιλαμβάνει + το <application>mod_ssl</application> από την + port <filename role="package">www/apache13-modssl</filename> . Το + SSL είναι επίσης διαθέσιμο για + τον <application>Apache</application> 2.X στην + port <filename role="package">www/apache20</filename>, όπου το SSL + είναι ενεργοποιημένο από προεπιλογή.</para> + +<!-- XXX add more information about configuring mod_ssl here. --> +<!-- Generating keys, getting the key signed, setting up your secure --> +<!-- web server! --> + </sect3> + + <sect3> + <title>Δυναμικές Ιστοσελίδες με Perl & PHP</title> + + <para>Την τελευταία δεκαετία, πολλές επιχειρήσεις στρέψανε τις + δραστηριότητες τους προς το Ίντερνετ με σκοπό να βελτιώσουν τα έσοδα + τους και για μεγαλύτερη προβολή. Αυτό με τη σειρά του δημιούργησε + την ανάγκη για διαδραστικό διαδικτυακό περιεχόμενο. Ενώ κάποιες + εταιρείες, όπως η µsoft;, παρουσίασαν λύσεις ενσωματωμένες στα + ιδιόκτητα προϊόντα τους, η κοινότητα ανοιχτού λογισμικού έλαβε το + μήνυμα. Στις σύγχρονες επιλογές για διαδικτυακές σελίδες δυναμικού + περιεχομένου περιλαμβάνονται τα Django, Ruby on Rails, mod_perl και + mod_php. + + <application>mod_perl</application> & + <application>mod_php</application>.</para> + + <sect4> + <title>mod_perl</title> + + <indexterm> + <primary>mod_perl</primary> + <secondary>Perl</secondary> + </indexterm> + + <para>Το γεγονός συνύπαρξης <application>Apache</application>/Perl + φέρνει κοντά τη μεγάλη δύναμη της γλώσσας προγραμματισμού Perl και + τον <application>εξυπηρετητή HTTP Apache</application>. Με το + άρθρωμα <application>mod_perl</application> έχετε τη δυνατότητα να + γράψετε επεκτάσεις για τον <application>Apache</application> εξ' + ολοκλήρου σε Perl. Επιπλέον, ο διατηρήσιμος μεταγλωττιστής που + είναι ενσωματωμένος στον εξυπηρετητή σας επιτρέπει να αποφύγετε την + χρήση ενός εξωτερικού μεταγλωττιστή Perl και να επιβαρυνθείτε από το + χρόνο εκκίνησης του.</para> + + <para>Το <application>mod_perl</application> διατίθεται με διάφορους + τρόπους. Για να χρησιμοποιήσετε + το <application>mod_perl</application> να θυμάστε ότι το mod_perl + 1.0 <application>mod_perl</application> 1.0 δουλεύει μόνο με + τον <application>Apache</application> 1.3 και + το <application>mod_perl</application> 2.0 δουλεύει μόνο με + τον <application>Apache</application> 2. + Το <application>mod_perl</application> 1.0 είναι διαθέσιμο στο + port <filename role="package">www/mod_perl</filename> ενώ μια + στατικά μεταγλωττισμένη έκδοση είναι διαθέσιμη + στο <filename role="package">www/apache13-modperl</filename>. + Το <application>mod_perl</application> 2.0 διατίθεται στο + port <filename role="package">www/mod_perl2</filename>.</para> + </sect4> + + <sect4> + <sect4info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Συγγραφή από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect4info> + <title>mod_php</title> + + <indexterm> + <primary>mod_php</primary> + <secondary>PHP</secondary> + </indexterm> + + <para>Το <acronym>PHP</acronym>, γνωστό και ως <quote>PHP: Hypertext + Preprocessor</quote> είναι μια script γλώσσα προγραμματισμού + γενικής χρήσης αλλά ιδιαίτερα κατάλληλη για ανάπτυξη λογισμικού Web. + Η σύνταξή της προέρχεται από τις C, &java; και Perl και έχει την + δυνατότητα να ενσωματώνεται σε κώδικα <acronym>HTML</acronym>, με + σκοπό να επιτρέπει στους προγραμματιστές web να γράφουν γρήγορα + δυναμικές ιστοσελίδες.</para> + + <para>Ο <application>Apache</application> υποστηρίζει + το <acronym>PHP</acronym>5. Μπορείτε να ξεκινήσετε εγκαθιστώντας το + πακέτο <filename role="package">lang/php5</filename>.</para> + + <para>Αν το πακέτο <filename role="package">lang/php5</filename> + εγκαθίσταται για πρώτη φορά, αυτόματα θα σας εμφανιστούν όλες οι + δυνατές επιλογές <literal>OPTIONS</literal>. Αν κάποιο μενού δεν + εμφανίζεται, π.χ. επειδή το + πακέτο <filename role="package">lang/php5</filename> είχε + εγκατασταθεί στο παρελθόν, μπορείτε πάντα να ρυθμίσετε από την αρχή + το πακέτο, τρέχοντας στον κατάλογο του port:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make config</userinput></screen> + + <para>Στις επιλογές εγκατάστασης, διαλέξτε την + επιλογή <literal>APACHE</literal> ώστε να συμπεριληφθεί και το + άρθρωμα <application>mod_php</application> για τον + εξυπηρετητή <application>Apache</application>.</para> + + <note> + <para>Μερικές τοποθεσίες χρησιμοποιούν ακόμη + το <acronym>PHP</acronym>4 για διάφορους λόγους (π.χ. θέματα + συμβατότητος ή επειδή έχουν ήδη εγκατεστημένες εφαρμογές που το + απαιτούν). Αν είναι ανάγκη να χρησιμοποιήσετε + το <application>mod_php4</application> αντί + του <application>mod_php5</application>, τότε χρησιμοποιείστε το + port <filename role="package">lang/php4</filename>. Το + port <filename role="package">lang/php4</filename> υποστηρίζει + πολλές από τις ρυθμίσεις και τις επιλογές εγκατάστασης του + port <filename role="package">lang/php5</filename>.</para> + </note> + + <para>Με αυτό τον τρόπο θα εγκατασταθούν και θα ρυθμιστούν τα + απαιτούμενα αρθρώματα ώστε να υποστηρίζουν δυναμικές + εφαρμογές <acronym>PHP</acronym>. Για επιβεβαίωση ελέγξτε πως έχουν + προστεθεί στις αντίστοιχες ενότητες + του <filename>/usr/local/etc/apache/httpd.conf</filename> τα + ακόλουθα::</para> + + <programlisting>LoadModule php5_module libexec/apache/libphp5.so</programlisting> + + <programlisting>AddModule mod_php5.c + <IfModule mod_php5.c> + DirectoryIndex index.php index.html + </IfModule> + <IfModule mod_php5.c> + AddType application/x-httpd-php .php + AddType application/x-httpd-php-source .phps + </IfModule></programlisting> + + <para>Αφού ολοκληρώσετε τον έλεγχο, για να φορτωθεί το + άρθρωμα <acronym>PHP</acronym> χρειάζεται μια απλή κλήση με την + εντολή <command>apachectl</command> για μια κανονική (graceful) + επανεκκίνηση:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>apachectl graceful</userinput></screen> + + <para>Για μελλοντικές αναβαθμίσεις του <acronym>PHP</acronym>, δεν + απαιτείται η εντολή <command>make config</command>. Οι + επιλεγμένες <literal>OPTIONS</literal> αποθηκεύονται αυτόματα από το + μηχανισμό εγκατάστασης των Ports του &os;.</para> + + <para>Η σύνθεση του <acronym>PHP</acronym> στο &os;, είναι εξαιρετικά + στοιχειακή, και ο βασικός κορμός που έχει εγκατασταθεί είναι πολύ + περιορισμένος. Είναι πολύ εύκολο όμως να προσθέσουμε επεκτάσεις + χρησιμοποιώντας το + port <filename role="package">lang/php5-extensions</filename>. Αυτό + το port παρέχει μενού επιλογών για την εγκατάσταση των επεκτάσιμων + συστατικών του <acronym>PHP</acronym>. Εναλλακτικά, μπορείτε να + εγκαταστήσετε καθεμία επέκταση ξεχωριστά χρησιμοποιώντας το + κατάλληλο port.</para> + + <para>Για παράδειγμα, για να προσθέσετε στο <acronym>PHP</acronym>5, + τη δυνατότητα υποστήριξης για βάσεις + δεδομένων<application>MySQL</application> απλά εγκαταστήστε το + port <filename role="package">databases/php5-mysql</filename>.</para> + + <para>Μετά την εγκατάσταση ενός νέου αρθρώματος ή κάποιας άλλης + επέκτασης, ο εξυπηρετητής <application>Apache</application> θα + πρέπει να επαναφορτωθεί για να ενεργοποιηθούν οι νέες + ρυθμίσεις:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>apachectl graceful</userinput></screen> + </sect4> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="network-ftp"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Murray</firstname> + <surname>Stokely</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Πρωτόκολο Μεταφοράς Αρχείων (FTP)</title> + + <indexterm><primary>FTP servers</primary></indexterm> + + <sect2> + <title>Σύνοψη</title> + + <para>Το Πρωτόκολο Μεταφοράς Αρχείων (File Transfer Protocol - FTP) + παρέχει στους χρήστες έναν εύκολο τρόπο για να μεταφέρουν τα αρχεία + τους από και προς έναν εξυπηρετητή <acronym role="File Transfer + Protocol">FTP</acronym>. Το βασικό σύστημα του &os; περιλαμβάνει ένα + εξυπηρετητή FTP, το <application>ftpd</application>. Αυτό καθιστά την + εγκατάσταση και την διαχείριση του εξυπηρετητή <acronym role="File + Transfer Protocol">FTP</acronym> πολύ εύκολη υπόθεση.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ρυθμίσεις</title> + + <para>Το πιο σημαντικό βήμα στις ρυθμίσεις είναι να αποφασίσετε σε + ποιούς λογαριασμούς θα επιτραπεί η πρόσβαση στον εξυπηρετητή FTP. Ένα + συνηθισμένο σύστημα &os; δημιουργεί μερικούς λογαριασμούς συστήματος + για διάφορους δαίμονες, αλλά δεν πρέπει να επιτρέπεται η πρόσβαση στο + σύστημα με αυτούς τους λογαριασμούς. Το + αρχείο <filename>/etc/ftpusers</filename> περιέχει μια λίστα από + χρήστες για τους οποίους απορρίπτεται η πρόσβαση μέσω FTP. + Προεπιλεγμένα, περιέχονται οι προαναφερθέντες λογαριασμοί του + συστήματος, αλλά μπορείτε επίσης να προσθέσετε συγκεκριμένους χρήστες + που δε θα πρέπει να έχουν πρόσβαση μέσω FTP.</para> + + <para>Μπορείτε αν θέλετε να περιορίσετε την πρόσβαση σε κάποιους + χρήστες, δίχως όμως να τους εμποδίσετε πλήρως. Αυτό μπορεί να συμβεί + με τις ρυθμίσεις του αρχείου <filename>/etc/ftpchroot</filename>. + Αυτό το αρχείο περιέχει λίστες χρηστών και ομάδων περιορισμένης + πρόσβασης FTP. Η σελίδα βοήθειας &man.ftpchroot.5; περιέχει όλες τις + απαραίτητες λεπτομέρειες, επομένως δε θα χρειαστεί να μπούμε σε + λεπτομέρειες εδώ.</para> + + <indexterm> + <primary>FTP</primary> + <secondary>anonymous</secondary> + </indexterm> + + <para>Αν επιθυμείτε να ενεργοποιήσετε ανώνυμη πρόσβαση FTP στον + εξυπηρετητή σας, θα πρέπει να δημιουργήσετε, στο &os; σύστημα σας, ένα + χρήστη με όνομα <username>ftp</username> . Οι ανώνυμοι χρήστες θα + μπορούν να εισέρχονται στον εξυπηρετητή FTP με το γενικό όνομα + χρήστη <username>ftp</username> ή με <username>anonymous</username> + και με οποιαδήποτε κωδικό πρόσβασης (συνηθίζεται να ζητείται η + διεύθυνση email του χρήστη ως κωδικός πρόσβασης). Ο εξυπηρετητής FTP + θα καλέσει το &man.chroot.2; μόλις εισέλθη ο ανώνυμος χρήστης, για να + του περιορίσει την πρόσβαση, επιτρέποντας του μόνο τον αρχικό κατάλογο + (home directory) του χρήστη <username>ftp</username>.</para> + + <para>Υπάρχουν δύο αρχεία κειμένου για τον ορισμό μηνυμάτων + καλωσορίσματος που θα εμφανίζονται στους πελάτες FTP. Το περιεχόμενο + του αρχείου <filename>/etc/ftpwelcome</filename> εμφανίζεται στους + χρήστες πριν φτάσουν στην προτροπή εισόδου. Μετά από μια πετυχημένη + είσοδο στο σύστημα, εμφανίζεται το περιεχόμενο του + αρχείου <filename>/etc/ftpmotd</filename>. Παρατηρήστε πως η διαδρομή + σε αυτό το αρχείο είναι σχετική με το περιβάλλον πρόσβασης, επομένως + για τους ανώνυμους χρήστες θα εμφανίζεται το περιεχόμενο του + αρχείου <filename>~ftp/etc/ftpmotd</filename>.</para> + + <para>Αφού ρυθμίσετε κατάλληλα τον εξυπηρετητή FTP, θα πρέπει να τον + ενεργοποιήσετε στο αρχείο <filename>/etc/inetd.conf</filename>. Το + μόνο που χρειάζεται να κάνετε είναι να αφαιρέσετε το σύμβολο + σχολιασμού <quote>#</quote> μπροστά από την υπάρχουσα + γραμμή <application>ftpd</application> :</para> + + <programlisting>ftp stream tcp nowait root /usr/libexec/ftpd ftpd -l</programlisting> + + <para>Όπως εξηγήσαμε στο <xref linkend="network-inetd-reread">, η + διεργασία <application>inetd</application> θα πρέπει να ξαναφορτώνεται + αν έχουν γίνει αλλαγές στο αρχείο ρυθμίσεων της.</para> + + <para>Τώρα μπορείτε να δώσετε τα στοιχεία του λογαριασμού σας για να + εισέλθετε στον εξυπηρετητή FTP.</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>ftp localhost</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Συντήρηση</title> + + <indexterm><primary>syslog</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>log files</primary> + <secondary>FTP</secondary> + </indexterm> + + <para>Ο δαίμονας <application>ftpd</application> χρησιμοποιεί το + &man.syslog.3; για την δημιουργία μηνυμάτων αναφοράς. Προεπιλεγμένα, + ο δαίμονας των log του συστήματος θα εναποθέτει τις σχετικές με το FTP + αναφορές στο αρχείο <filename>/var/log/xferlog</filename>. Η + τοποθεσία του αρχείου αναφοράς μπορεί να τροποποιηθεί αλλάζοντας την + ακόλουθη γραμμή στο <filename>/etc/syslog.conf</filename>:</para> + + <programlisting>ftp.info /var/log/xferlog</programlisting> + + <indexterm> + <primary>FTP</primary> + <secondary>anonymous</secondary> + </indexterm> + + <para>Πρέπει να είστε ενήμεροι για τα προβλήματα που μπορούν να + παρουσιαστούν σχετικά με τη λειτουργία ενός ανώνυμου εξυπηρετητή FTP. + Ειδικότερα, θα πρέπει να σκεφτείτε σοβαρά αν όντως επιθυμείτε να έχουν + δυνατότητα να ανεβάζουν αρχεία οι ανώνυμοι χρήστες σας. Αν αφήσετε + οποιονδήποτε ανώνυμο χρήστη να ανεβάζει αρχεία, μπορεί ξαφνικά να + ανακαλύψετε πως ο εξυπηρετητής σας FTP χρησιμοποιείται για διακίνηση + πειρατικού εμπορικού λογισμικού ή για άλλο, ακόμα χειρότερο, παράνομο + υλικό. Εάν όντως χρειάζεται οι χρήστες να έχουν άδεια προσθήκης + αρχείων, τότε θα πρέπει να ρυθμίσετε τις άδειες έτσι ώστε τα αρχεία + αυτά να μην είναι ορατά από άλλους ανώνυμους χρήστες, έως ότου να + πάρουν την ασφαλή έγκριση σας.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="network-samba"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Murray</firstname> + <surname>Stokely</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>File and Print Services for µsoft.windows; clients (Samba)</title> + + <indexterm><primary>Samba server</primary></indexterm> + <indexterm><primary>Microsoft Windows</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>file server</primary> + <secondary>Windows clients</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>print server</primary> + <secondary>Windows clients</secondary> + </indexterm> + + <sect2> + <title>Overview</title> + + <para><application>Samba</application> is a popular open source + software package that provides file and print services for + µsoft.windows; clients. Such clients can connect to and + use FreeBSD filespace as if it was a local disk drive, or + FreeBSD printers as if they were local printers.</para> + + <para><application>Samba</application> software packages should + be included on your FreeBSD installation media. If you did + not install <application>Samba</application> when you first + installed FreeBSD, then you can install it from the <filename + role="package">net/samba3</filename> port or package.</para> + +<!-- mention LDAP, Active Directory, WinBIND, ACL, Quotas, PAM, .. --> + + </sect2> + + <sect2> + <title>Configuration</title> + + <para>A default <application>Samba</application> configuration + file is installed as + <filename>/usr/local/etc/smb.conf.default</filename>. This + file must be copied to + <filename>/usr/local/etc/smb.conf</filename> and customized + before <application>Samba</application> can be used.</para> + + <para>The <filename>smb.conf</filename> file contains runtime + configuration information for + <application>Samba</application>, such as definitions of the + printers and <quote>file system shares</quote> that you would + like to share with &windows; clients. The + <application>Samba</application> package includes a web based + tool called <application>swat</application> which provides a + simple way of configuring the <filename>smb.conf</filename> + file.</para> + + <sect3> + <title>Using the Samba Web Administration Tool (SWAT)</title> + + <para>The Samba Web Administration Tool (SWAT) runs as a + daemon from <application>inetd</application>. Therefore, the + following line in <filename>/etc/inetd.conf</filename> + should be uncommented before <application>swat</application> can be + used to configure <application>Samba</application>:</para> + + <programlisting>swat stream tcp nowait/400 root /usr/local/sbin/swat</programlisting> + <para>As explained in <xref linkend="network-inetd-reread">, + the <application>inetd</application> must be reloaded after this configuration + file is changed.</para> + + <para>Once <application>swat</application> has been enabled in + <filename>inetd.conf</filename>, you can use a browser to + connect to <ulink url="http://localhost:901"></ulink>. You will + first have to log on with the system <username>root</username> account.</para> + +<!-- XXX screenshots go here, loader is creating them --> + + <para>Once you have successfully logged on to the main + <application>Samba</application> configuration page, you can + browse the system documentation, or begin by clicking on the + <guimenu>Globals</guimenu> tab. The <guimenu>Globals</guimenu> section corresponds to the + variables that are set in the <literal>[global]</literal> + section of + <filename>/usr/local/etc/smb.conf</filename>.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Global Settings</title> + + <para>Whether you are using <application>swat</application> or + editing <filename>/usr/local/etc/smb.conf</filename> + directly, the first directives you are likely to encounter + when configuring <application>Samba</application> + are:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><literal>workgroup</literal></term> + + <listitem> + <para>NT Domain-Name or Workgroup-Name for the computers + that will be accessing this server.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>netbios name</literal></term> + <indexterm><primary>NetBIOS</primary></indexterm> + + <listitem> + <para>This sets the NetBIOS name by which a <application>Samba</application> server + is known. By default it is the same as the first + component of the host's DNS name.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>server string</literal></term> + + <listitem> + <para>This sets the string that will be displayed with + the <command>net view</command> command and some other + networking tools that seek to display descriptive text + about the server.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </sect3> + + <sect3> + <title>Security Settings</title> + + <para>Two of the most important settings in + <filename>/usr/local/etc/smb.conf</filename> are the + security model chosen, and the backend password format for + client users. The following directives control these + options:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><literal>security</literal></term> + + <listitem> + <para>The two most common options here are + <literal>security = share</literal> and <literal>security + = user</literal>. If your clients use usernames that + are the same as their usernames on your &os; machine + then you will want to use user level security. This + is the default security policy and it requires clients + to first log on before they can access shared + resources.</para> + + <para>In share level security, client do not need to log + onto the server with a valid username and password + before attempting to connect to a shared resource. + This was the default security model for older versions + of <application>Samba</application>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>passdb backend</literal></term> + + <indexterm><primary>NIS+</primary></indexterm> + <indexterm><primary>LDAP</primary></indexterm> + <indexterm><primary>SQL database</primary></indexterm> + + <listitem> + <para><application>Samba</application> has several + different backend authentication models. You can + authenticate clients with LDAP, NIS+, a SQL database, + or a modified password file. The default + authentication method is <literal>smbpasswd</literal>, + and that is all that will be covered here.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Assuming that the default <literal>smbpasswd</literal> + backend is used, the + <filename>/usr/local/private/smbpasswd</filename> file must + be created to allow <application>Samba</application> to + authenticate clients. If you would like to give + your &unix; user accounts access from &windows; clients, use the + following command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>smbpasswd -a username</userinput></screen> + + <para>Please see the + <ulink + url="http://www.samba.org/samba/docs/man/Samba-HOWTO-Collection/">Official Samba HOWTO</ulink> + for additional information about configuration + options. With the basics outlined here, you should have + everything you need to start running + <application>Samba</application>.</para> + </sect3> + + </sect2> + <sect2> + <title>Starting <application>Samba</application></title> + + <para>The <filename role="package">net/samba3</filename> port adds + a new startup script, which can be used to control + <application>Samba</application>. To enable this script, so + that it can be used for example to start, stop or restart + <application>Samba</application>, add the following line to the + <filename>/etc/rc.conf</filename> file:</para> + + <programlisting>samba_enable="YES"</programlisting> + + <note> + <para>This will also configure <application>Samba</application> + to automatically start at system boot time.</para> + </note> + + <para>It is possible then to start + <application>Samba</application> at any time by typing:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/usr/local/etc/rc.d/samba start</userinput> +Starting SAMBA: removing stale tdbs : +Starting nmbd. +Starting smbd.</screen> + + <para>Please refer to <xref linkend="configtuning-rcd"> for more + information about using rc scripts.</para> + + <para><application>Samba</application> actually consists of + three separate daemons. You should see that both the + <application>nmbd</application> and <application>smbd</application> daemons + are started by the <filename>samba.sh</filename> script. If + you enabled winbind name resolution services in + <filename>smb.conf</filename>, then you will also see that + the <application>winbindd</application> daemon is started.</para> + + <para>You can stop <application>Samba</application> at any time + by typing :</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/usr/local/etc/rc.d/samba.sh stop</userinput></screen> + + <para><application>Samba</application> is a complex software + suite with functionality that allows broad integration with + µsoft.windows; networks. For more information about + functionality beyond the basic installation described here, + please see <ulink url="http://www.samba.org"></ulink>.</para> + </sect2> + + </sect1> + + <sect1 id="network-ntp"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Hukins</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Συγχρονισμός Ρολογιού Συστήματος με NTP</title> + + <indexterm><primary>NTP</primary></indexterm> + + <sect2> + <title>Σύνοψη</title> + + <para>Με το πέρασμα του χρόνου, το ρολόι συστήματος ενός υπολογιστή έχει + την τάση να αποσυγχρονίζεται. Το Πρωτόκολο Χρονισμού Δικτύων (Network + Time Protocol ή NTP) παρέχει ένα τρόπο για να εξασφαλίσετε την + ακρίβεια του clock σας. </para> + + <para>Πολλές διαδικτυακές υπηρεσίες βασίζονται ή ωφελούνται σε μεγάλο + βαθμό από την ακρίβεια του ρολογιού συστήματος ενός υπολογιστή. Για + παράδειγμα, ένας εξυπηρετητής web μπορεί να δεχθεί αιτήσεις για + αποστολή ενός αρχείου όταν το αρχείο αυτό έχει τροποποιηθεί μέχρι + κάποια συγκεκριμένη ώρα. Σε ένα περιβάλλον τοπικού δικτύου, είναι + θεμελιώδης αρχή οι υπολογιστές που θα διαμοιραστούν αρχεία από τον + ίδιο διακομιστή αρχείων να έχουν συγχρονισμένα ρολόγια, έτσι ώστε τα + χρονικά χαρακτηριστικά του αρχείου να συμφωνούν. Επίσης διεργασίες + όπως η &man.cron.8; βασίζονται σε ένα ακριβές ρολόι ώστε να μπορούν να + τρέχουν εντολές στους προκαθορισμένους χρόνους.</para> + + <indexterm> + <primary>NTP</primary> + <secondary>ntpd</secondary> + </indexterm> + <para>Το &os; διατίθεται με τον εξυπηρετητή <acronym role="Network Time + Protocol">NTP</acronym> &man.ntpd.8;, ο οποίος μπορεί να + χρησιμοποιηθεί για να συγχρονίζει το ρολόι συστήματος του υπολογιστή + σας, εξετάζοντας άλλους εξυπηρετητές <acronym role="Network Time + Protocol">NTP</acronym> ή να παρέχει ο ίδιος υπηρεσίες συγχρονισμού σε + άλλα μηχανήματα.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Επιλογή των Κατάλληλων Εξυπηρετητών NTP</title> + + <indexterm> + <primary>NTP</primary> + <secondary>επιλογή εξυπηρετητών</secondary> + </indexterm> + + <para>Για να συγχρονίσετε το ρολόι συστήματος του υπολογιστή σας θα + πρέπει να βρείτε έναν ή περισσότερους + διαθέσιμους <acronym role="Network Time Protocol">NTP</acronym> + εξυπηρετητές για να χρησιμοποιήσετε. Ο διαχειριστής δικτύου ή ο ISP + σας μπορεί να έχουν εγκαταστήσει κάποιον εξυπηρετητή NTP για αυτό το + σκοπό — ελέγξτε την τεκμηρίωση τους να δείτε αν υπάρχει + τέτοια περίπτωση. Επιπλέον, υπάρχει + μία <ulink url="http://ntp.isc.org/bin/view/Servers/WebHome">online + λίστα εξυπηρετητών δημόσιας πρόσβασης</ulink>, που μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε για να βρείτε έναν κοντινό εξυπηρετητή NTP. Όποιον + εξυπηρετητή κι αν επιλέξετε, ενημερωθείτε για την πολιτική χρήσης του + και ζητήστε άδεια να τον χρησιμοποιήσετε αν χρειάζεται τέτοια + άδεια.</para> + + <para> Είναι καλή ιδέα να επιλέξετε πολλούς εξυπηρετητές NTP, οι οποίοι + να μην συνδέονται μεταξύ τους, στην περίπτωση που κάποιος από τους + εξυπηρετητές που χρησιμοποιείτε γίνει απρόσιτος ή το ρολόι του είναι + ανακριβές. Ο εξυπηρετητής &man.ntpd.8; του &os; χειρίζεται έξυπνα τις + απαντήσεις που λαμβάνει από τους υπόλοιπους εξυπηρετητές — + ευνοεί τους πιο αξιόπιστους και δείχνει μικρότερη προτίμηση στους + λιγότερο αξιόπιστους εξυπηρετητές.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ρυθμίστε Το Μηχάνημα Σας</title> + + <indexterm> + <primary>NTP</primary> + <secondary>ρυθμίσεις</secondary> + </indexterm> + + <sect3> + <title>Βασικές Ρυθμίσεις</title> + <indexterm><primary>ntpdate</primary></indexterm> + + <para>Αν επιθυμείτε να συγχρονίζεται το clock σας μόνο κατά την + εκκίνηση λειτουργίας του μηχανήματος, τότε μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε το &man.ntpdate.8;. Αυτός ο τρόπος συγχρονισμού + είναι κατάλληλος για μηχανήματα desktop τα οποία κάνουν επανακκίνηση + ανά τακτά χρονικά διαστήματα και μόνο σε ειδικές περιπτώσεις έχουν + ανάγκη συγχρονισμού. Αντιθέτως, τα υπόλοιπα μηχανήματα θα πρέπει να + τρέχουν την διεργασία &man.ntpd.8;.</para> + + <para>Είναι καλή πρακτική τα μηχανήματα που τρέχουν &man.ntpd.8; να + χρησιμοποιούν και το &man.ntpdate.8; κατά τη διάρκεια εκκίνησης + τους. Το &man.ntpd.8; μεταβάλλει το clock βαθμιαία, ενώ το + &man.ntpdate.8; ρυθμίζει άμεσα το clock ανεξάρτητα από το πόσο + μεγάλη είναι η χρονική διαφορά μεταξύ πραγματικής και τρέχουσας ώρας + του clock του μηχανήματος.</para> + + <para>Για να ενεργοποιήσετε το &man.ntpdate.8; κατά την εκκίνηση, + προσθέστε <literal>ntpdate_enable="YES"</literal> + στο <filename>/etc/rc.conf</filename>. Θα πρέπει να προσδιορίσετε + στο <varname>ntpdate_flags</varname> όλους τους διακομιστές με τους + οποίους επιθυμείτε να συγχρονίζεστε και όλα τα flag που θέλετε να + συνοδεύουν το&man.ntpdate.8;.</para> + </sect3> + + <sect3> + <indexterm> + <primary>NTP</primary> + <secondary>ntp.conf</secondary> + </indexterm> + + <title>Γενικές Ρυθμίσεις</title> + + <para>Οι ρυθμίσεις του NTP βρίσκονται στο + αρχείο <filename>/etc/ntp.conf</filename> και είναι στη μορφή που + περιγράφεται στο &man.ntp.conf.5;. Ακολουθεί ένα απλό + παράδειγμα:</para> + + <programlisting>server ntplocal.example.com prefer +server timeserver.example.org +server ntp2a.example.net + +driftfile /var/db/ntp.drift</programlisting> + + <para>Η επιλογή <literal>server</literal> προσδιορίζει ποιοι + εξυπηρετητές θα χρησιμοποιηθούν, παραθέτοντας έναν σε κάθε + γραμμή. Αν ένας εξυπηρετητής φέρει το + πρόθεμα <literal>prefer</literal>, όπως συμβαίνει με + τον <hostid role="fqdn">ntplocal.example.com</hostid>, τότε αυτός ο + εξυπηρετητής είναι ο προτιμώμενος. Θα απορριφθεί η απάντηση από τον + προτιμώμενο εξυπηρετητή σε περίπτωση που διαφέρει σημαντικά από + όλους τους άλλους εξυπηρετητές, Σε περίπτωση που δεν υπάρχει μεγάλη + απόκλιση θα χρησιμοποιηθεί δίχως να ληφθούν υπόψιν οι άλλες + απαντήσεις. Το πρόθεμα <literal>prefer</literal> συνήθως + χρησιμοποιείται με εξυπηρετητές NTP ακριβείας, όπως αυτοί που φέρουν + ειδικούς μηχανισμούς παρακολούθησης χρονισμού.</para> + + <para>Η επιλογή <literal>driftfile</literal> προσδιορίζει ποιό αρχείο + χρησιμοποιείται για να διατηρεί τη συχνότητα διόρθωσης του clock του + συστήματος. Το πρόγραμμα &man.ntpd.8; χρησιμοποιεί αυτόματα αυτή τη + τιμή για να αντισταθμίζει τις φυσικές αποκλίσεις του clock, + επιτρέποντας του να διατηρεί μια λογική ρύθμιση, ακόμη κι αν του + απαγορευτεί για κάποιο χρονικό διάστημα η πρόσβαση προς όλες τις + εξωτερικές πηγές συγχρονισμού.</para> + + <para>Η επιλογή <literal>driftfile</literal> προσδιορίζει ποιό αρχείο + χρησιμοποιείται για να αποθηκεύει πληροφορίες σχετικά με τις + προηγούμενες απαντήσεις από τους εξυπηρετητές NTP. Αυτό το αρχείο + περιέχει εσωτερικές πληροφορίες του NTP. Δεν θα έπρεπε να + τροποποιείτε από καμμία άλλη διεργασία.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Έλεγχος Πρόσβασης στον Εξυπηρετητή Σας</title> + + <para>Προεπιλεγμένα, ο εξυπηρετητής σας NTP θα είναι προσβάσιμος από + όλους τους κόμβους στο διαδίκτυο. Η + επιλογή <literal>restrict</literal> + στο <filename>/etc/ntp.conf</filename> σας επιτρέπει να ελέγχετε + ποια μηχανήματα θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στον εξυπηρετή + σας. </para> + + <para>Αν επιθυμείτε να απορρίψετε την πρόσβαση προς τον εξυπηρετητή + σας NTP για όλα τα μηχανήματα, προσθέστε την ακόλουθη γραμμή + στο <filename>/etc/ntp.conf</filename>:</para> + + <programlisting>restrict default ignore</programlisting> + + <para>Αν θέλετε μόνο να επιτρέψετε τον συγχρονισμό του εξυπηρετητή σας + με μηχανήματα εντός του δικτύου σας, αλλά δίχως δυνατότητα ρύθμισης + του εξυπηρετητή ή να γίνουν ομοιόβαθμα με άδεια συγχρονισμού, τότε + αντιθέτως προσθέστε:</para> + + <programlisting>restrict 192.168.1.0 mask 255.255.255.0 nomodify notrap</programlisting> + + <para>όπου <hostid role="ipaddr">192.168.1.0</hostid> είναι η + διεύθυνση IP του δικτύου + και <hostid role="netmask">255.255.255.0</hostid> είναι η μάσκα του + δικτύου σας.</para> + + <para>Το <filename>/etc/ntp.conf</filename> μπορεί να περιέχει + πολλαπλές επιλογές <literal>restrict</literal>. Για περισσότερες + πληροφορίες, δείτε την υποενότητα <literal>Υποστήριξη Ελέγχου + Πρόσβασης (Access Control Support)</literal>, υποενότητα του + &man.ntp.conf.5;.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Εκτέλεση του NTP Εξυπηρετητή Σας</title> + + <para>Για να βεβαιωθείτε πως ο εξυπηρετητής NTP θα ξεκινάει κατά την + διάρκεια εκκίνησης του συστήματος, προσθέστε τη + γραμμή <literal>ntpd_enable="YES"</literal>στο<filename>/etc/rc.conf</filename>. + Για να ξεκινήσετε τον εξυπηρετητή δίχως να επανεκκινήσετε το μηχάνημα + σας, τρέξτε &man.ntpd.8; προσδιορίζοντας κάθε επιπρόσθετη παράμετρο + από τα <varname>ntpd_flags</varname> + στο <filename>/etc/rc.conf</filename>. Για παράδειγμα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ntpd -p /var/run/ntpd.pid</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Χρήση του ntpd με Προσωρινή Σύνδεση στο Ίντερνετ</title> + + <para>Το πρόγραμμα &man.ntpd.8; δεν χρειάζεται μια μόνιμη σύνδεση στο + Ίντερνετ για να δουλέψει σωστά. Αν έχετε μια προσωρινή σύνδεση που + είναι ρυθμισμένη να κάνει κλήσεις μέσω τηλεφώνου (dial out on demand), + είναι καλό να μην είναι η κίνηση δεδομένων του NTP το αίτιο της κλήσης + ή αυτή που θα κρατάει ενεργή την σύνδεση. Αν χρησιμοποιείτε PPP + χρήστη, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε <literal>φίλτρα</literal> στους + κώδικες παραπομπής του <filename>/etc/ppp/ppp.conf</filename>, όπως + για παράδειγμα:</para> + + <programlisting> set filter dial 0 deny udp src eq 123 + # Prevent NTP traffic from initiating dial out + set filter dial 1 permit 0 0 + set filter alive 0 deny udp src eq 123 + # Prevent incoming NTP traffic from keeping the connection open + set filter alive 1 deny udp dst eq 123 + # Prevent outgoing NTP traffic from keeping the connection open + set filter alive 2 permit 0/0 0/0</programlisting> + + <para>Για περισσότερες λεπτομέρειες δείτε το <literal>PACKET + FILTERING</literal> στην ενότητα &man.ppp.8; και τα παραδείγματα + στο <filename>/usr/share/examples/ppp/</filename>.</para> + + <note> + <para>Σημείωση: Μερικοί ISP μπλοκάρουν την χρήση θύρας με χαμηλό + αριθμό, εμποδίζοντας στο NTP να δουλεύει αφού οι απαντήσεις δεν + φτάνουν ποτέ στο μηχάνημα σας.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2> + <title>Περαιτέρω Πληροφορίες</title> + + <para>Η τεκμηρίωση για τους εξυπηρετητές NTP διατίθεται και σε φόρμα + HTML στο <filename>/usr/share/doc/ntp/</filename>.</para> + </sect2> + </sect1> + +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> +<!-- LocalWords: config mnt www --> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/pgpkeys/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/pgpkeys/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..7c1b2bad29 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/pgpkeys/chapter.sgml @@ -0,0 +1,64 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Κλειδιά PGP + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/pgpkeys/chapter.sgml + %SRCID% 1.286 + +--> + +<!-- + + Μην κάνετε αλλαγές σε αυτό το αρχείο, εκτός από αυτές που + περιγράφονται στο script addkey.sh. + + Δείτε το αρχείο README στον κατάλογο doc/share/pgpkeys. + +--> + +<appendix id="pgpkeys"> + <title>Κλειδιά PGP</title> + + <indexterm><primary>pgp keys</primary></indexterm> + <para>Στο παράρτημα αυτό, θα βρείτε τα δημόσια PGP κλειδιά των officers + και των μελών της ομάδας ανάπτυξης του &os;. Μπορείτε να τα + χρησιμοποιήσετε για να ελέγξετε μια ψηφιακή υπογραφή ή για να στείλετε + κρυπτογραφημένο email σε κάποιο μέλος της ομάδας. Μπορείτε να + κατεβάσετε την πλήρη λίστα από κλειδιά χρηστών του <hostid + role="domainname">FreeBSD.org</hostid>, από την τοποθεσία + <ulink url="&url.base;/doc/pgpkeyring.txt">http://www.FreeBSD.org/doc/pgpkeyring.txt</ulink>.</para> + + <sect1 id="pgpkeys-officers"> + <title>Officers</title> + + §ion.pgpkeys-officers; + </sect1> + + <sect1 id="pgpkeys-core"> + <title>Μέλη της Ομάδας Core</title> + + §ion.pgpkeys-core; + </sect1> + + <sect1 id="pgpkeys-developers"> + <title>Μέλη της Ομάδας Ανάπτυξης</title> + + §ion.pgpkeys-developers; + </sect1> +</appendix> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../appendix.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "appendix") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/ports/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/ports/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..e9f6c5126b --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/ports/chapter.sgml @@ -0,0 +1,1639 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Εγκατάσταση Εφαρμογών: Packages και Ports + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/ports/chapter.sgml + %SRCID% 1.293 + +--> + +<chapter id="ports"> + <title>Εγκατάσταση Εφαρμογών: Πακέτα και Ports</title> + + <sect1 id="ports-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <indexterm><primary>ports</primary></indexterm> + <indexterm><primary>Packages</primary></indexterm> + <para>Το &os; συνοδεύεται από μία πλούσια συλλογή από προγράμματα σαν + μέρος του βασικού συστήματος. Όμως, λίγα μπορεί να κάνει κάποιος πριν + βρεθεί στην ανάγκη να εγκαταστήσει μια πρόσθετη εφαρμογή για να + υλοποιήσει μια πραγματική εργασία. Το &os; παρέχει δυο συμπληρωματικές + τεχνολογίες για να εγκαταστήσετε πρόσθετες εφαρμογές στο σύστημα σας: + τη Συλλογή των Ports (Ports Collection, για εγκατάσταση από τον + πηγαίο κώδικα), και τα πακέτα (packages, για εγκατάσταση από + προ-μεταγλωττισμένα εκτελέσιμα πακέτα). Κάθε μία από τις δυο μεθόδους + μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να εγκαταστήσετε τις νεότερες εκδόσεις από + τις αγαπημένες σας εφαρμογές, από τοπικά αποθηκευτικά μέσα ή απευθείας + από το δίκτυο.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Πως να εγκαθιστάτε προ-μεταγλωττισμένα πακέτα λογισμικού.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να μεταγλωττίζετε πρόσθετο λογισμικό από τον πηγαίο κώδικα + χρησιμοποιώντας την Συλλογή των Ports.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να κάνετε απεγκατάσταση εγκαταστημένων πακέτων ή + ports.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να αλλάζετε τις προκαθορισμένες ρυθμίσεις που χρησιμοποιεί + η Συλλογή των Ports.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να βρίσκετε τα κατάλληλα πακέτα λογισμικού.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να αναβαθμίζετε τις εφαρμογές σας.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="ports-overview"> + <title>Επισκόπησή της εγκατάστασης λογισμικού</title> + + <para>Αν έχετε χρησιμοποιήσει ένα &unix; σύστημα στο παρελθόν, θα + γνωρίζετε ότι η συνηθισμένη διαδικασία για την εγκατάσταση πρόσθετου + λογισμικού είναι περίπου η παρακάτω:</para> + + <procedure> + <step> + <para><quote>Κατέβασμα</quote> του λογισμικού, που μπορεί να + διανέμεται σε μορφή πηγαίου κώδικα, ή σαν εκτελέσιμο.</para> + </step> + + <step> + <para>Αποσυμπίεση του λογισμικού από την μορφή της διανομής του + (συνήθως ένα tarball συμπιεσμένο με το &man.compress.1;, + &man.gzip.1;, ή &man.bzip2.1;).</para> + </step> + + <step> + <para>Εντοπισμός της τεκμηρίωσης (πιθανώς ένα αρχείο + <filename>INSTALL</filename> ή <filename>README</filename> + ή μερικά αρχεία μέσα σε ένα υποκατάλογο <filename>doc/</filename>) + και ανάγνωσή τους για το πως θα εγκατασταθεί το λογισμικό.</para> + </step> + + <step> + <para>Αν το λογισμικό διανέμεται με τη μορφή πηγαίου κώδικα, + μεταγλώττιση του. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την επεξεργασία ενός + <filename>Makefile</filename>, ή την εκτέλεση ενός + <command>configure</command> script, και άλλες εργασίες.</para> + </step> + + <step> + <para>Δοκιμή και εγκατάσταση του λογισμικού.</para> + </step> + </procedure> + + <para>Και αυτά μόνο αν όλα πάνε καλά. Αν εγκαθιστάτε ένα λογισμικό που + δεν έχει μεταφερθεί στο &os; ίσως να πρέπει να τροποποιήσετε τον πηγαίο + κώδικα για να δουλέψει σωστά.</para> + + <para>Αν το θέλετε, μπορείτε να συνεχίσετε να εγκαθιστάτε λογισμικό με + τον <quote>παραδοσιακό</quote> τρόπο στο &os;. Όμως, το &os; + παρέχει δυο τεχνολογίες που μπορούν να σας γλιτώσουν από πολύ κόπο: + τα πακέτα και τα ports. Την στιγμή που γράφτηκε αυτό το κείμενο, + διατίθονταν με αυτόν τον τρόπο πάνω από &os.numports; πρόσθετες + εφαρμογές.</para> + + <para>Για οποιαδήποτε εφαρμογή, το αντίστοιχο &os; πακέτο της + είναι ένα μοναδικό αρχείο που πρέπει εσείς να <quote>κατεβάσετε</quote>. + Το πακέτο περιέχει προ-μεταγλωττισμένα αντίγραφα από όλες τις εντολές + της εφαρμογής, όπως επίσης και αρχεία παραμετροποίησης ή τεκμηρίωσης. + Ένα τέτοιο πακέτο σε μορφή αρχείου, μπορείτε να το χειριστείτε με τις + εντολές διαχείρισής πακέτων του &os;, όπως οι &man.pkg.add.1;, + &man.pkg.delete.1;, &man.pkg.info.1;, και πάει λέγοντας. + Η εγκατάσταση μιας νέας εφαρμογής μπορεί να γίνει με μία μόνο + εντολή.</para> + + <para>Ένα &os; port για μία εφαρμογή είναι μια συλλογή από αρχεία + σχεδιασμένα για να αυτοματοποιήσουν την διαδικασία μεταγλώττισης της + εφαρμογής από τον πηγαίο κώδικα.</para> + + <para>Θυμηθείτε ότι υπάρχουν μερικά βήματα που θα πρέπει λογικά να κάνετε + αν μεταγλωττίσετε ένα πρόγραμμα μόνος σας (<quote>κατέβασμα</quote>, + αποσυμπίεση, προσαρμογή (patching), μεταγλώττιση, εγκατάσταση). + Τα αρχεία που αποτελούν ένα port περιέχουν όλες τις απαραίτητες + πληροφορίες για να επιτρέψουν στο σύστημα να κάνει όλα αυτά για εσάς. + Εσείς εκτελείτε μερικές απλές εντολές, και ο πηγαίος κώδικας για την + εφαρμογή αυτόματα <quote>κατεβαίνει</quote>, αποσυμπιέζεται, + προσαρμόζεται, μεταγλωττίζεται, και εγκαθίσταται για εσάς.</para> + + <para>Στην πραγματικότητα, το σύστημα ports μπορεί επίσης να + χρησιμοποιηθεί για να δημιουργηθούν πακέτα που μπορείτε αργότερα να + διαχειριστείτε με την <command>pkg_add</command> και τις άλλες εντολές + διαχείρισής πακέτων που θα αναφερθούν σε λίγο.</para> + + <para>Τόσο τα πακέτα, όσο και τα ports κατανοούν τις + <emphasis>εξαρτήσεις (dependencies)</emphasis>. Ας υποθέσουμε ότι + θέλετε να εγκαταστήσετε μία εφαρμογή που εξαρτάται από μία συγκεκριμένη + βιβλιοθήκη για να λειτουργήσει. Τόσο η εφαρμογή, όσο και η βιβλιοθήκη + διατίθενται ως πακέτα και ports του &os;. Αν χρησιμοποιήσετε την εντολή + <command>pkg_add</command> ή το σύστημα των ports για να εγκαταστήσετε + την εφαρμογή, αμφότερα θα παρατηρήσουν ότι η βιβλιοθήκη δεν είναι + εγκατεστημένη, και αυτόματα θα την εγκαταστήσουν πριν από το + πρόγραμμα.</para> + + <para>Έχοντας αναφέρει ότι οι δύο τεχνολογίες είναι αρκετά όμοιες, ίσως να + αναρωτιέστε γιατί το &os; προσφέρει και τις δύο. Τα πακέτα και τα + ports αμφότερα έχουν τα δικά τους πλεονεκτήματα, και το τι θα + χρησιμοποιήσετε εξαρτάται από την δική σας προτίμηση.</para> + + <itemizedlist> + <title>Πλεονεκτήματα των Πακέτων</title> + + <listitem> + <para>Ένα συμπιεσμένο tarball πακέτου είναι συνήθως μικρότερο από + το συμπιεσμένο tarball που περιέχει τον πηγαίο κώδικα για την + εφαρμογή.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τα πακέτα δεν χρειάζονται μεταγλώττιση. Για + μεγάλες εφαρμογές, όπως είναι ο + <application>Mozilla</application>, το + <application>KDE</application>, ή το + <application>GNOME</application> αυτό μπορεί να είναι σημαντικό, + ιδιαίτερα αν βρίσκεστε σε ένα αργό μηχάνημα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τα πακέτα δεν απαιτούν να κατανοήσετε την διαδικασία + που σχετίζεται με την μεταγλώττιση λογισμικού στο &os;.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <itemizedlist> + <title>Πλεονεκτήματα των Ports</title> + + <listitem> + <para>Τα πακέτα συνήθως είναι μεταγλωττισμένα με συντηρητικές + επιλογές, επειδή πρέπει να λειτουργούν στον μέγιστο αριθμό + συστημάτων. Με εγκατάσταση από το port, μπορείτε να ρυθμίσετε τις + επιλογές μεταγλώττισης (για παράδειγμα) να δημιουργήσουν εκτελέσιμο + κώδικα που να εκμεταλλεύεται τις ικανότητες ενός Pentium 4 ή Athlon + επεξεργαστή.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μερικές εφαρμογές έχουν επιλογές μεταγλώττισης που σχετίζονται + με το τι μπορούν να κάνουν και τι όχι. Για παράδειγμα, ο + <application>Apache</application> μπορεί να μεταγλωττιστεί με ένα + ευρύ φάσμα από επιλογές. Μεταγλωττίζοντας τον από το port, δεν + είναι ανάγκη να δεχτείτε τις προεπιλεγμένες επιλογές, μπορείτε να + κάνετε τις δικές σας.</para> + + <para>Σε μερικές περιπτώσεις, μπορεί να υπάρχουν πολλαπλά πακέτα + για την ίδια εφαρμογή, με διαφορετικές ρυθμίσεις. Για παράδειγμα, + το <application>Ghostscript</application> διατίθεται ως ένα πακέτο + <filename>ghostscript</filename> και ένα πακέτο + <filename>ghostscript-nox11</filename>, αναλόγως αν + θα εγκαταστήσετε ή όχι έναν X11 server. Αυτού του τύπου + οι ρυθμίσεις είναι δυνατές με τα πακέτα, αλλά γρήγορα + γίνονται αδύνατες αν μία εφαρμογή έχει περισσότερες από μία ή δύο + διαφορετικές ρυθμίσεις μεταγλώττισης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οι συνθήκες των αδειών διανομής από μερικές διανομές + λογισμικού, απαγορεύουν την διανομή εκτελέσιμου κώδικα. Πρέπει να + διανεμηθούν με την μορφή πηγαίου κώδικα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μερικά άτομα δεν εμπιστεύονται τα έτοιμα εκτελέσιμα. + Τουλάχιστον με τον πηγαίο κώδικα, μπορείτε (θεωρητικά) να τον + διαβάσετε και να ψάξετε για πιθανά προβλήματα μόνος σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν έχετε τοπικά, δικά σας patches, θα χρειαστείτε τον πηγαίο + κώδικα για να τα εφαρμόσετε.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μερικά άτομα γουστάρουν να έχουν τον πηγαίο κώδικα, ώστε να τον + διαβάσουν αν βαρεθούνε, να τον αλλάξουν (hack), να δανειστούν από + αυτόν (αν βέβαια το επιτρέπει η άδεια), κ.λ.π.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Για να είστε ενήμερος για τα ανανεωμένα ports, εγγραφείτε στην + &a.ports; και στην &a.ports-bugs;.</para> + + <warning> + <para>Πριν εγκαταστήσετε οποιοδήποτε εφαρμογή, πρέπει να ελέγχετε το + <ulink url="http://vuxml.freebsd.org/"></ulink> για θέματα ασφαλείας + που σχετίζονται με την εφαρμογή σας.</para> + + <para>Μπορείτε επίσης να εγκαταστήσετε το <filename + role="package">ports-mgmt/portaudit</filename> το οποίο αυτόματα + θα ελέγχει όλες τις εγκαταστημένες εφαρμογές για γνωστά τρωτά + σημεία. Έλεγχος επίσης θα πραγματοποιείται πριν τη μεταγλώττιση + οποιουδήποτε port. Στο ενδιάμεσο, μπορείτε να χρησιμοποιείτε την + εντολή <command>portaudit -F -a</command> αφότου έχετε πρώτα + εγκαταστήσει μερικά πακέτα.</para> + </warning> + + <para>Το υπόλοιπο αυτού του κεφαλαίου εξηγεί πως να χρησιμοποιήσετε τα + πακέτα και τα ports για να εγκαταστήσετε και να διαχειριστείτε πρόσθετο + λογισμικό στο &os;.</para> + </sect1> + + <sect1 id="ports-finding-applications"> + <title>Βρίσκοντας την Εφαρμογή σας</title> + + <para>Πριν εγκαταστήσετε οποιαδήποτε εφαρμογή πρέπει να γνωρίζετε τι + θέλετε να κάνει, και πως ονομάζεται η εφαρμογή.</para> + + <para>Η λίστα των διαθέσιμων εφαρμογών στο &os; μεγαλώνει συνεχώς. + Ευτυχώς, υπάρχουν πολλοί τρόποι να βρείτε αυτό που θέλετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Στη δικτυακή τοποθεσία του &os; θα βρείτε μια + λίστα από όλες τις διαθέσιμες εφαρμογές, στο <ulink + url="&url.base;/ports/index.html">http://www.FreeBSD.org/ports/</ulink>. + Η λίστα αυτή ανανεώνεται συχνά, ενώ υπάρχει και δυνατότητα + αναζήτησης. Τα ports είναι χωρισμένα σε κατηγορίες, και μπορείτε + να αναζητήσετε μία εφαρμογή είτε με το όνομα (αν το ξέρετε), ή να + δείτε όλες τις εφαρμογές που είναι διαθέσιμες σε μια + κατηγορία.</para> + </listitem> + + <indexterm><primary>FreshPorts</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Ο Dan Langille διατηρεί το FreshPorts, στο <ulink + url="http://www.FreshPorts.org/"></ulink>. Το FreshPorts + καταγράφει τις αλλαγές των εφαρμογών στο δέντρο των ports καθώς + συμβαίνουν, επιτρέποντάς σας να <quote>παρακολουθείτε</quote> ένα + ή περισσότερα ports, και μπορεί να σας στείλει email όταν αυτά + ανανεώνονται.</para> + </listitem> + + <indexterm><primary>FreshMeat</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Αν δεν γνωρίζετε το όνομα της εφαρμογής που θέλετε, + δοκιμάστε να χρησιμοποιήσετε ένα site σαν το FreshMeat (<ulink + url="http://www.freshmeat.net/"></ulink>) για να βρείτε μία + εφαρμογή, και μετά μπορείτε να ελέγξετε ξανά το site του &os; για + να δείτε αν η εφαρμογή έχει γίνει port.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν ξέρετε το ακριβές όνομα του port, και θέλετε μόνο να + βρείτε σε ποια κατηγορία είναι, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την + εντολή &man.whereis.1;. Απλά γράψτε + <command>whereis <replaceable>αρχείο</replaceable></command>, όπου + <replaceable>αρχείο</replaceable> είναι το πρόγραμμα που θέλετε να + εγκαταστήσετε. Αν αυτό βρίσκεται στο σύστημα σας, η εντολή θα σας + πει που είναι, όπως παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>whereis lsof</userinput> +lsof: /usr/ports/sysutils/lsof</screen> + + <para>Αυτό μας λέει ότι το <command>lsof</command> (ένα εργαλείο + συστήματος) μπορεί να βρεθεί στον κατάλογο + <filename>/usr/ports/sysutils/lsof</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Επιπρόσθετα, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μια απλή εντολή + &man.echo.1; για να εντοπίσετε την τοποθεσία κάποιου προγράμματος + μέσα στα ports. Για παράδειγμα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>echo /usr/ports/*/*lsof*</userinput> +/usr/ports/sysutils/lsof</screen> + + <para>Σημειώστε ότι το παραπάνω θα δείξει επίσης και οποιαδήποτε + αρχεία έχουν κατέβει στον κατάλογο + <filename class="directory">/usr/ports/distfiles</filename> εφόσον + ταιριάζουν στην αναζήτηση.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ακόμη ένας τρόπος να βρείτε ένα συγκεκριμένο port, είναι + χρησιμοποιώντας τον εσωτερικό μηχανισμό αναζήτησης της Συλλογής των + Ports. Γα να χρησιμοποιήσετε αυτό τον τρόπο αναζήτησης, Θα + χρειαστεί να βρίσκεστε στον κατάλογο + <filename>/usr/ports</filename>. Όταν βρεθείτε σε αυτόν τον + κατάλογο, εκτελέστε το <command>make <maketarget>search</maketarget> + name=<replaceable>όνομα--προγράμματος</replaceable></command> όπου + <replaceable>όνομα--προγράμματος</replaceable> είναι το όνομα + του προγράμματος που θέλετε να βρείτε. Για παράδειγμα, αν αναζητάτε + το <command>lsof</command>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports</userinput> +&prompt.root; <userinput>make search name=lsof</userinput> +Port: lsof-4.56.4 +Path: /usr/ports/sysutils/lsof +Info: Lists information about open files (similar to fstat(1)) +Maint: obrien@FreeBSD.org +Index: sysutils +B-deps: +R-deps: </screen> + + <para>Το τμήμα της εξόδου που πρέπει να προσέξετε ιδιαίτερα + είναι η γραμμή <quote>Path:</quote>, αφού αυτή σας + λέει που να βρείτε το port. Οι υπόλοιπες πληροφορίες που + παρέχονται δεν χρειάζονται για να εγκατασταθεί το port, για αυτό + δεν θα αναλυθούν εδώ.</para> + + <para>Για πιο λεπτομερή αναζήτηση μπορείτε να χρησιμοποιήσετε επίσης + <command>make <maketarget>search</maketarget> key=<replaceable>φράση</replaceable></command> όπου + <replaceable>φράση</replaceable> είναι κάποιο κείμενο προς + αναζήτηση. Αυτό αναζητά ονόματα port, σχόλια, περιγραφές και + εξαρτήσεις, και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να βρεθούν ports που + σχετίζονται με ένα συγκεκριμένο θέμα, εάν δεν γνωρίζετε το όνομα + του προγράμματος που αναζητάτε.</para> + + <para>Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, η φράση προς αναζήτηση είναι + case-insensitive (δεν λαμβάνει υπόψη τις διαφορές κεφαλαίων-μικρών). + Η αναζήτηση για το <quote>LSOF</quote>, θα δώσει τα ίδια + αποτελέσματα με την αναζήτηση για το <quote>lsof</quote>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="packages-using"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Chern</firstname> + <surname>Lee</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + <!-- 30 Mar 2001 --> + </sect1info> + + <title>Χρησιμοποιώντας το Σύστημα των Πακέτων</title> + + <para>Υπάρχουν διάφορα εργαλεία με τα οποία μπορείτε να διαχειριστείτε τα + πακέτα στο &os;:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Σε ένα σύστημα που βρίσκεται ήδη σε λειτουργία, μπορείτε να + εκτελέσετε το <application>sysinstall</application> για να + εγκαταστήσετε, να διαγράψετε, και να δείτε τις εγκατεστημένες και + τις διαθέσιμες εφαρμογές. Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε το + <xref linkend="packages">.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τα διάφορα εργαλεία διαχείρισης μέσω της γραμμής εντολών, που + αποτελούν και το αντικείμενο συζήτησης αυτής της ενότητας.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <sect2> + <title>Εγκαθιστώντας ένα Πακέτο</title> + <indexterm> + <primary>packages</primary> + <secondary>installing</secondary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary><command>pkg_add</command></primary> + </indexterm> + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το εργαλείο &man.pkg.add.1; για να + εγκαταστήσετε ένα πακέτο λογισμικού του &os; από ένα τοπικά + αποθηκευμένο αρχείο ή από έναν διακομιστή στο δίκτυο.</para> + + <example> + <title><quote>Κατέβασμα</quote> ενός πακέτου χειροκίνητα και + εγκατάσταση του τοπικά</title> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ftp -a <replaceable>ftp2.FreeBSD.org</replaceable></userinput> +Connected to ftp2.FreeBSD.org. +220 ftp2.FreeBSD.org FTP server (Version 6.00LS) ready. +331 Guest login ok, send your email address as password. +230- +230- This machine is in Vienna, VA, USA, hosted by Verio. +230- Questions? E-mail freebsd@vienna.verio.net. +230- +230- +230 Guest login ok, access restrictions apply. +Remote system type is UNIX. +Using binary mode to transfer files. +<prompt>ftp></prompt> <userinput>cd /pub/FreeBSD/ports/packages/sysutils/</userinput> +250 CWD command successful. +<prompt>ftp></prompt> <userinput>get lsof-4.56.4.tgz</userinput> +local: lsof-4.56.4.tgz remote: lsof-4.56.4.tgz +200 PORT command successful. +150 Opening BINARY mode data connection for 'lsof-4.56.4.tgz' (92375 bytes). +100% |**************************************************| 92375 00:00 ETA +226 Transfer complete. +92375 bytes received in 5.60 seconds (16.11 KB/s) +<prompt>ftp></prompt> <userinput>exit</userinput> +&prompt.root; <userinput>pkg_add <replaceable>lsof-4.56.4.tgz</replaceable></userinput></screen> + </example> + + <para>Εάν δεν έχετε μία τοπική πηγή πακέτων (όπως είναι ένα + &os; CD-ROM set) τότε ίσως είναι ευκολότερο να χρησιμοποιήσετε + την επιλογή <option>-r</option> για το &man.pkg.add.1;. Αυτή θα + κάνει το εργαλείο να καθορίσει αυτόματα τη σωστή μορφή και έκδοση + και έπειτα να ανακτήσει και να εγκαταστήσει το πακέτο από ένα FTP + site.</para> + + <indexterm><primary><command>pkg_add</command></primary></indexterm> + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r <replaceable>lsof</replaceable></userinput></screen> + + <para>Το παραπάνω παράδειγμα θα <quote>κατεβάσει</quote> και θα + εγκαταστήσει το σωστό πακέτο χωρίς περαιτέρω επέμβαση του χρήστη. + Αν δεν θέλετε να χρησιμοποιήσετε το κύριο site διανομής πακέτων, + μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάποιο mirror. Για το σκοπό αυτό, θα + πρέπει να ρυθμίσετε σωστά την τιμή της <envar>PACKAGESITE</envar>, + ώστε να παρακάμψετε τις προεπιλεγμένες ρυθμίσεις. Το &man.pkg.add.1; + χρησιμοποιεί το &man.fetch.3; για να <quote>κατεβάσει</quote> τα + αρχεία, και αυτό με τη σειρά του χρησιμοποιεί διάφορες μεταβλητές + περιβάλλοντος, περιλαμβανομένων των + <envar>FTP_PASSIVE_MODE</envar>, <envar>FTP_PROXY</envar>, και + <envar>FTP_PASSWORD</envar>. Ίσως χρειαστεί να ρυθμίσετε μία ή + περισσότερες από αυτές αν βρίσκεστε πίσω από ένα firewall, ή ίσως να + χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε έναν FTP/HTTP proxy. Δείτε το + &man.fetch.3; για την πλήρη λίστα των μεταβλητών. Προσέξτε ότι στο + παραπάνω παράδειγμα χρησιμοποιείται το <literal>lsof</literal> αντί + του <literal>lsof-4.56.4</literal>. Όταν γίνεται απομακρυσμένη λήψη, + πρέπει να αφαιρεθεί ο αριθμός έκδοσης του πακέτου. + Το &man.pkg.add.1; θα <quote>κατεβάσει</quote> αυτόματα την τελευταία + έκδοση της εφαρμογής.</para> + + <note> + <para>Το &man.pkg.add.1; θα <quote>κατεβάσει</quote> την τελευταία + έκδοση της εφαρμογής αν χρησιμοποιείτε &os.current; ή + &os.stable;. Αν τρέχετε μια -RELEASE έκδοση, θα + <quote>κατεβάσει</quote> την έκδοση του πακέτου που έχει + μεταγλωττιστεί με την έκδοση σας. Είναι δυνατό να το αλλάξετε + αυτό, αλλάζοντας την <envar>PACKAGESITE</envar>. + Για παράδειγμα, αν τρέχετε ένα σύστημα &os; 8.1-RELEASE, + το &man.pkg.add.1;, από προεπιλογή, θα προσπαθήσει να + <quote>κατεβάσει</quote> πακέτα από το + <literal>ftp://ftp.freebsd.org/pub/FreeBSD/ports/i386/packages-8.1-release/Latest/</literal>. + Αν θέλετε να αναγκάσετε το &man.pkg.add.1; + να <quote>κατεβάσει</quote> πακέτα του &os; 8-STABLE, θέστε + την <envar>PACKAGESITE</envar> ως + <literal>ftp://ftp.freebsd.org/pub/FreeBSD/ports/i386/packages-8-stable/Latest/</literal>.</para> + </note> + + <para>Τα αρχεία των πακέτων διανέμονται σε μορφές + <filename>.tgz</filename> και <filename>.tbz</filename>. Μπορείτε + να τα βρείτε στο <ulink + url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/ports/packages/"></ulink>, + ή στα CD-ROM της διανομής του &os;. Κάθε CD στο &os; 4-CD set (και + στο PowerPak, κλπ.) περιέχει πακέτα στον κατάλογο + <filename>/packages</filename>. Η κατηγοριοποίηση των πακέτων + ακολουθεί την δομή του δέντρου <filename>/usr/ports</filename>. + Κάθε κατηγορία έχει το δικό της κατάλογο, και κάθε πακέτο μπορεί να + βρεθεί στον κατάλογο <filename>All</filename>.</para> + + <para>Η δομή των καταλόγων του συστήματος πακέτων ταιριάζει με την + αντίστοιχη των ports. Τα δύο συστήματα συνεργάζονται μεταξύ τους για + να δημιουργήσουν το συνολικό σύστημα πακέτων/ports.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Διαχείριση των Πακέτων</title> + + <indexterm> + <primary>packages</primary> + <secondary>managing</secondary> + </indexterm> + <para>Το &man.pkg.info.1; είναι ένα εργαλείο που παραθέτει και + περιγράφει τα διάφορα πακέτα που είναι εγκαταστημένα.</para> + + <indexterm> + <primary><command>pkg_info</command></primary> + </indexterm> + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_info</userinput> +cvsup-16.1 A general network file distribution system optimized for CV +docbook-1.2 Meta-port for the different versions of the DocBook DTD +...</screen> + <para>Το &man.pkg.version.1; είναι ένα εργαλείο που συνοψίζει τις + εκδόσεις όλων των εγκαταστημένων πακέτων. Συγκρίνει την έκδοση κάθε + πακέτου, με την τρέχουσα έκδοση που βρίσκεται στο δέντρο των + ports.</para> + + <indexterm> + <primary><command>pkg_version</command></primary> + </indexterm> + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_version</userinput> +cvsup = +docbook = +...</screen> + + <para>Τα σύμβολα στην δεύτερη στήλη δηλώνουν την σχετική ηλικία + μεταξύ των εγκατεστημένων εκδόσεων και των εκδόσεων που είναι + διαθέσιμες στο τοπικό δέντρο των ports.</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Σύμβολο</entry> + <entry>Σημασία</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>=</entry> + <entry>Η έκδοση του εγκατεστημένου πακέτου ταιριάζει με αυτή + που είναι διαθέσιμη στο τοπικό δέντρο των ports.</entry> + </row> + + <row> + <entry><</entry> + <entry>Η εγκατεστημένη έκδοση είναι παλαιότερη από αυτή που + είναι διαθέσιμη στο δέντρο των ports.</entry> + </row> + + <row> + <entry>></entry> + <entry>Η εγκατεστημένη έκδοση είναι νεότερη από αυτή που είναι + διαθέσιμη στο τοπικό δέντρο των ports. (Το τοπικό δέντρο των + ports είναι πιθανότατα απαρχαιωμένο.)</entry> + </row> + + <row> + <entry>?</entry> + <entry>Το εγκατεστημένο πακέτο δεν βρίσκεται στα περιεχόμενα + των ports. (Αυτό μπορεί να συμβεί, για παράδειγμα, αν ένα + εγκατεστημένο port έχει αφαιρεθεί από την Συλλογή των Ports, + ή έχει μετονομαστεί.)</entry> + </row> + + <row> + <entry>*</entry> + <entry>Υπάρχουν πολλαπλές εκδόσεις του πακέτου.</entry> + </row> + + <row> + <entry>!</entry> + <entry>Το εγκατεστημένο πακέτο υπάρχει στο index, αλλά για + κάποιο λόγο το <command>pkg_version</command> δεν κατάφερε να + συγκρίνει την έκδοση του εγκατεστημένου πακέτου με την + αντίστοιχη καταχώρηση στο index.</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + </sect2> + + <sect2> + <title>Αφαιρώντας ένα Πακέτο</title> + <indexterm> + <primary><command>pkg_delete</command></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>packages</primary> + <secondary>deleting</secondary> + </indexterm> + <para>Για να αφαιρέσετε ένα εγκατεστημένο πακέτο λογισμικού, + χρησιμοποιήστε το εργαλείο &man.pkg.delete.1;.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_delete <replaceable>xchat-1.7.1</replaceable></userinput></screen> + + <para>Σημειώστε ότι το &man.pkg.delete.1; απαιτεί το πλήρες όνομα και + αριθμό έκδοσης του πακέτου. Η παραπάνω εντολή δεν θα λειτουργήσει + αν δώσετε απλώς <replaceable>xchat</replaceable> αντί για + <replaceable>xchat-1.7.1</replaceable>. Είναι ωστόσο εύκολο να + χρησιμοποιήσετε την &man.pkg.version.1; για να βρείτε την έκδοση του + εγκατεστημένου πακέτου. Αντί για αυτό, μπορείτε επίσης να + χρησιμοποιήσετε ένα μπαλαντέρ:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_delete <replaceable>xchat\*</replaceable></userinput></screen> + + <para>Στην περίπτωση αυτή, θα διαγραφούν όλα τα πακέτα που τα ονόματα + τους αρχίζουν με <literal>xchat</literal>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Διάφορα</title> + + <para>Όλες οι πληροφορίες για τα πακέτα είναι αποθηκευμένες στον + κατάλογο <filename>/var/db/pkg</filename>. Στα αρχεία αυτού του + καταλόγου, θα βρείτε τη περιγραφή κάθε πακέτου, καθώς και τη λίστα + των αρχείων που εγκαθιστά.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="ports-using"> + <title>Χρησιμοποιώντας την Συλλογή των Ports</title> + + <para>Τα παρακάτω τμήματα δίνουν βασικές οδηγίες χρήσης της + Συλλογής των Ports για εγκατάσταση ή διαγραφή προγραμμάτων στο + σύστημα σας. Μπορείτε να βρείτε λεπτομερή περιγραφή των διαθέσιμων + επιλογών του <command>make</command> και των μεταβλητών περιβάλλοντος + στο &man.ports.7;.</para> + + <sect2 id="ports-tree"> + <title>Ανακτώντας την Συλλογή των Ports</title> + + <para>Πριν μπορέσετε να εγκαταστήσετε προγράμματα μέσω των ports, + πρέπει πρώτα να ανακτήσετε την Συλλογή των Ports. Πρόκειται + ουσιαστικά για μια συλλογή από <filename>Makefiles</filename>, + patches, και αρχεία περιγραφής που τοποθετούνται στο + <filename>/usr/ports</filename>.</para> + + <para>Όταν εγκαταστήσατε το &os; σύστημα σας, + το <application>sysinstall</application> σας ρώτησε αν θέλατε + να εγκαταστήσετε την Συλλογή των Ports. Αν επιλέξατε όχι, μπορείτε να + ακολουθήσετε αυτές τις οδηγίες για να ανακτήσετε την Συλλογή των + Ports:</para> + + <procedure> + <title>Μέθοδος CVSup</title> + + <para>Αυτή είναι μια γρήγορη μέθοδος για να ανακτήσετε και να + διατηρήσετε ένα ανανεωμένο αντίγραφο της Συλλογής των Ports, + χρησιμοποιώντας το πρωτόκολλο <application>CVSup</application>. + Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για το + <application>CVSup</application>, δείτε το + <link linkend="cvsup">Χρησιμοποιώντας το CVSup</link>.</para> + + <note> + <para>Η υλοποίηση του <application>CVSup</application> που + περιλαμβάνεται σε ένα σύστημα &os;, ονομάζεται + <application>csup</application>.</para> + </note> + + <para>Σιγουρευθείτε ότι το + <filename role="directory">/usr/ports</filename> + είναι άδειο πριν εκτελέσετε το <application>csup</application> για + πρώτη φορά! Εάν έχετε ήδη ανακτήσει τη Συλλογή των Ports μέσω + κάποιας άλλης πηγής, το <application>csup</application> + δεν θα διαγράψει patches που έχουν αφαιρεθεί στο μεταξύ.</para> + + <step> + <para>Εκτελέστε το <command>csup</command>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>csup -L 2 -h <replaceable>cvsup.FreeBSD.org</replaceable> /usr/share/examples/cvsup/ports-supfile</userinput></screen> + + <para>Αλλάξτε το + <replaceable>cvsup.FreeBSD.org</replaceable> με έναν + κοντινό σας διακομιστή <application>CVSup</application>. Δείτε + το <link linkend="cvsup-mirrors">CVSup Mirrors</link> (<xref + linkend="cvsup-mirrors">) για την πλήρη λίστα των mirror + sites.</para> + + <note> + <para>Αν θέλετε, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το δικό σας + <filename>ports-supfile</filename>, ώστε να αποφύγετε + (για παράδειγμα) να δηλώσετε τον διακομιστή + <application>CVSup</application> στην γραμμή εντολών.</para> + + <procedure> + <step> + <para>Σε αυτή την περίπτωση, ως <username>root</username>, + αντιγράψτε το + <filename>/usr/share/examples/cvsup/ports-supfile</filename> + σε μία νέα τοποθεσία, όπως το <filename>/root</filename> ή + τον δικό σας home κατάλογο.</para> + </step> + + <step> + <para>Τροποποιήστε το <filename>ports-supfile</filename>.</para> + </step> + + <step> + <para>Αλλάξτε το + <replaceable>CHANGE_THIS.FreeBSD.org</replaceable> + με έναν κοντινό σας διακομιστή + <application>CVSup</application>.Δείτε το <link + linkend="cvsup-mirrors">CVSup Mirrors</link> + (<xref linkend="cvsup-mirrors">) για την + πλήρη λίστα των mirror sites.</para> + </step> + + <step> + <para>Εκτελέστε τώρα το <command>csup</command>, με τον + ακόλουθο τρόπο:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>csup -L 2 <replaceable>/root/ports-supfile</replaceable></userinput></screen> + </step> + </procedure> + </note> + </step> + + <step> + <para>Εκτελώντας την εντολή &man.csup.1; αργότερα, θα + <quote>κατεβάσει</quote> και θα εφαρμόσει όλες + τις πρόσφατες αλλαγές στην Συλλογή των Ports, εκτός από το να + επανα-μεταγλωττίσει τα ports για το σύστημα σας.</para> + </step> + </procedure> + + <procedure> + <title>Μέθοδος Portsnap</title> + + <para>Το <application>Portsnap</application> είναι ένα εναλλακτικό + σύστημα για την διανομή της Συλλογής των Ports. Παρακαλώ ελέγξτε το + <link linkend="updating-upgrading-portsnap">Χρησιμοποιώντας το + Portsnap</link> για μία λεπτομερή περιγραφή όλων των + χαρακτηριστικών της εφαρμογής.</para> + + <step> + <para><quote>Κατεβάστε</quote> ένα συμπιεσμένο snapshot της + Συλλογής των Ports + <filename class="directory">/var/db/portsnap</filename>. + Αν θέλετε, μπορείτε να αποσυνδεθείτε από το Διαδίκτυο μετά από + αυτό το βήμα.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portsnap fetch</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Αν εκτελείτε το <application>Portsnap</application> για + πρώτη φορά, κάντε εξαγωγή του snapshot μέσα στο <filename + class="directory">/usr/ports</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portsnap extract</userinput></screen> + + <para>Εάν ήδη έχετε ένα γεμάτο <filename + class="directory">/usr/ports</filename> και απλώς το ανανεώνετε, + εκτελέστε την ακόλουθη εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portsnap update</userinput></screen> + </step> + </procedure> + + <procedure> + <title>Μέθοδος Sysinstall</title> + + <para>Αυτή η μέθοδος χρησιμοποιεί το + <application>sysinstall</application> για την εγκατάσταση της + Συλλογής των Ports από το μέσο εγκατάστασης. Σημειώστε ότι με αυτό + τον τρόπο θα εγκαταστήσετε το παλαιό αντίγραφο της + Συλλογής των Ports, που αντιστοιχεί στην ημερομηνία της έκδοσης του + &os; που χρησιμοποιείτε. Εάν έχετε πρόσβαση στο Διαδίκτυο, πρέπει + πάντα να χρησιμοποιείτε μία από τις μεθόδους που αναφέρθηκαν πιο + πάνω.</para> + + <step> + <para>Ως <username>root</username>, εκτελέστε το + <command>sysinstall</command> όπως φαίνεται παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysinstall</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Επιλέξτε το <guimenuitem>Configure</guimenuitem>, + και πιέστε <keycap>Enter</keycap>.</para> + </step> + + <step> + <para>Επιλέξτε το <guimenuitem>Distributions</guimenuitem>, και + πιέστε <keycap>Enter</keycap>.</para> + </step> + + <step> + <para>Μετακινηθείτε στο <guimenuitem>ports</guimenuitem>, και πιέστε + <keycap>Space</keycap>.</para> + </step> + + <step> + <para>Μετακινηθείτε στο <guimenuitem>Exit</guimenuitem>, και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>.</para> + </step> + + <step> + <para>Επιλέξτε το μέσο εγκατάστασης της επιθυμίας σας, όπως CDROM, + FTP, και πάει λέγοντας.</para> + </step> + + <step> + <para>Μετακινηθείτε στο <guimenuitem>Exit</guimenuitem> και πιέστε + <keycap>Enter</keycap>.</para> + </step> + + <step> + <para>Πιέστε <keycap>X</keycap> για να βγείτε από το + <application>sysinstall</application>.</para> + </step> + </procedure> + </sect2> + + <sect2 id="ports-skeleton"> + <title>Εγκαθιστώντας Ports</title> + + <indexterm> + <primary>ports</primary> + <secondary>installing</secondary> + </indexterm> + <para>Το πρώτο πράγμα που πρέπει να διευκρινιστεί σχετικά + με την Συλλογή των Ports είναι η έννοια του όρου + <quote>skeleton (σκελετός)</quote>. Με λίγα λόγια, ένα port skeleton + είναι η ελάχιστη συλλογή αρχείων που καθοδηγούν ένα σύστημα &os; ώστε + να μεταγλωττίσει και να εγκαταστήσει σωστά ένα πρόγραμμα. Κάθε port + skeleton περιέχει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Ένα <filename>Makefile</filename>. Το + <filename>Makefile</filename> περιέχει διάφορες δηλώσεις + που ορίζουν πως πρέπει να μεταγλωττιστεί η εφαρμογή και που + πρέπει να εγκατασταθεί στο σύστημά σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ένα αρχείο <filename>distinfo</filename>. Αυτό το αρχείο + περιέχει πληροφορίες για τα αρχεία που πρέπει να + <quote>κατέβουν</quote> για την μεταγλώττιση του port, και τα + checksums τους (χρησιμοποιώντας το &man.sha256.1;), για να + επιβεβαιωθεί ότι τα αρχεία δεν έχουν αλλοιωθεί κατά την διάρκεια + της μεταφοράς τους.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Έναν κατάλογο <filename>files</filename>. Αυτός ο + κατάλογος περιέχει τα patches που επιτρέπουν στο πρόγραμμα να + μεταγλωττιστεί και εγκατασταθεί στο &os; σύστημα σας. Τα patches + είναι μικρά αρχεία που ορίζουν αλλαγές σε συγκεκριμένα αρχεία. + Είναι σε μορφή κοινού κειμένου, και βασικά λένε + <quote>Αφαίρεσε την γραμμή 10</quote> ή + <quote>Μετέτρεψε τη γραμμή 26 σε αυτό ...</quote>. Τα patches + είναι επίσης γνωστά ως <quote>diffs</quote> επειδή δημιουργούνται + με το πρόγραμμα &man.diff.1;.</para> + + <para>Αυτός ο κατάλογος μπορεί να περιέχει και άλλα αρχεία που + χρησιμοποιούνται για να μεταγλωττιστεί το port.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ένα αρχείο <filename>pkg-descr</filename>. Αυτό είναι μία πιο + λεπτομερής, συχνά πολλών γραμμών, περιγραφή του + προγράμματος.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ένα αρχείο <filename>pkg-plist</filename>. Αυτό περιέχει μια + λίστα όλων των αρχείων που θα εγκατασταθούν από το port. + Επίσης καθοδηγεί το σύστημα των ports τι αρχεία να αφαιρέσει + κατά την απεγκατάσταση.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Μερικά ports έχουν και άλλα αρχεία, όπως το + <filename>pkg-message</filename>. Το σύστημα των ports χρησιμοποιεί + αυτά τα αρχεία για να χειριστεί ειδικές περιστάσεις. Αν θέλετε + περισσότερες λεπτομέρειες για αυτά τα αρχεία, και τα ports + γενικότερα, δείτε το <ulink + url="&url.books.porters-handbook;/index.html">&os; Porter's + Handbook</ulink>.</para> + + <para>Το port περιέχει οδηγίες για το πως να μεταγλωττιστεί ο πηγαίος + κώδικας, αλλά δεν περιέχει τον πηγαίο κώδικα. Μπορείτε να + προμηθευτείτε τον πηγαίο κώδικα από ένα CD-ROM ή από το Διαδίκτυο. + Ο πηγαίος κώδικας διανέμεται με οποιοδήποτε τρόπο επιθυμεί ο + δημιουργός του. Συχνά είναι ένα tarred και gzipped αρχείο, + αλλά μπορεί να είναι συμπιεσμένος με κάποιο άλλο εργαλείο ή να είναι + ακόμα και ασυμπίεστος. Ο πηγαίος κώδικας του προγράμματος, σε + οποιαδήποτε μορφή κι αν διατίθεται, λέγεται <quote>distfile</quote>. + Οι δύο μέθοδοι για να εγκαταστήσετε ένα &os; port περιγράφονται + παρακάτω.</para> + + <note> + <para>Πρέπει να συνδεθείτε ως <username>root</username> για να + εγκαταστήσετε ports.</para> + </note> + + <warning> + <para>Πριν εγκαταστήσετε οποιαδήποτε port, πρέπει να σιγουρευτείτε + ότι έχετε μία ανανεωμένη Συλλογή των Ports, και πρέπει να ελέγξετε + το <ulink url="http://vuxml.freebsd.org/"></ulink> για θέματα + ασφαλείας σχετικά με το port που ενδιαφέρεστε.</para> + + <para>Αν θέλετε να ελέγχετε αυτόματα για τυχόν προβλήματα ασφαλείας + πριν από κάθε εγκατάσταση νέας εφαρμογής, μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε το <application>portaudit</application>. + Θα βρείτε αυτό το εργαλείο στην Συλλογή των Ports + (<filename role="package">ports-mgmt/portaudit</filename>). Είναι + καλή ιδέα να εκτελέσετε το <command>portaudit -F</command> πριν + εγκαταστήσετε ένα νέο port, για να ανακτήσετε την τρέχουσα βάση + δεδομένων προβλημάτων ασφαλείας. Αντίστοιχος έλεγχος και ανανέωση + της βάσης δεδομένων εκτελείται επίσης αυτόματα κατά τον καθημερινό + έλεγχο ασφαλείας του συστήματος. Για περισσότερες + πληροφορίες διαβάστε τις σελίδες manual &man.portaudit.1; και + &man.periodic.8;.</para> + </warning> + + <para>Η Συλλογή των Ports προϋποθέτει ότι έχετε λειτουργική σύνδεση με + το Διαδίκτυο. Εάν δεν έχετε, θα χρειαστεί να βάλετε μόνος σας ένα + αντίγραφο του distfile μέσα στο + <filename>/usr/ports/distfiles</filename>.</para> + + <para>Αρχικά, μετακινηθείτε στον κατάλογο του port που θέλετε να + εγκαταστήσετε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/sysutils/lsof</userinput></screen> + + <para>Μόλις βρεθείτε στον κατάλογο <filename>lsof</filename>, θα + δείτε τον port skeleton. Το επόμενο βήμα είναι να μεταγλωττίσετε, + ή να <quote>κτίσετε (build)</quote>, το port. Αυτό γίνεται απλά + πληκτρολογώντας <command>make</command> στην γραμμή εντολών. Όταν το + κάνετε, θα δείτε κάτι όπως αυτό:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make</userinput> +>> lsof_4.57D.freebsd.tar.gz doesn't seem to exist in /usr/ports/distfiles/. +>> Attempting to fetch from ftp://lsof.itap.purdue.edu/pub/tools/unix/lsof/. +===> Extracting for lsof-4.57 +... +[extraction output snipped] +... +>> Checksum OK for lsof_4.57D.freebsd.tar.gz. +===> Patching for lsof-4.57 +===> Applying FreeBSD patches for lsof-4.57 +===> Configuring for lsof-4.57 +... +[configure output snipped] +... +===> Building for lsof-4.57 +... +[compilation output snipped] +... +&prompt.root;</screen> + + <para>Προσέξτε ότι μόλις η μεταγλώττιση ολοκληρωθεί θα επιστρέψετε + στην γραμμή εντολών. Το επόμενο βήμα είναι να εγκαταστήσετε το + port. Για να το εγκαταστήσετε, χρειάζεται απλώς να προσθέσετε μια + λέξη στην εντολή <command>make</command>, και αυτή η λέξη είναι + <maketarget>install</maketarget>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make install</userinput> +===> Installing for lsof-4.57 +... +[installation output snipped] +... +===> Generating temporary packing list +===> Compressing manual pages for lsof-4.57 +===> Registering installation for lsof-4.57 +===> SECURITY NOTE: + This port has installed the following binaries which execute with + increased privileges. +&prompt.root;</screen> + + <para>Μόλις επιστρέψετε στην γραμμή εντολών, θα πρέπει να μπορείτε + να εκτελέσετε την εφαρμογή που μόλις εγκαταστήσατε. Θα δείτε μια + προειδοποίηση ασφαλείας, επειδή το <command>lsof</command> είναι ένα + πρόγραμμα που τρέχει με αυξημένα προνόμια. Κατά την μεταγλώττιση + και εγκατάσταση των ports, θα πρέπει να προσέχετε οποιαδήποτε + προειδοποίηση εμφανιστεί.</para> + + <para>Μια καλή ιδέα, είναι να διαγράψετε τον υποκατάλογο + που περιέχει όλα τα προσωρινά αρχεία που χρησιμοποιήθηκαν κατά την + μεταγλώττιση. Όχι μόνο καταναλώνουν πολύτιμο χώρο, άλλα μπορεί να + προκαλέσουν προβλήματα αργότερα όταν θα θελήσετε να εγκαταστήσετε μια + νεότερη έκδοση του port.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make clean</userinput> +===> Cleaning for lsof-4.57 +&prompt.root;</screen> + + <note> + <para>Μπορείτε να γλιτώσετε δύο πρόσθετα βήματα απλώς εκτελώντας + <command>make <maketarget>install clean</maketarget></command> αντί + για <command>make</command>, + <command>make <maketarget>install</maketarget></command> και + <command>make <maketarget>clean</maketarget></command> + ως τρία ξεχωριστά βήματα.</para> + </note> + + <note> + <para>Μερικά κελύφη κρατάνε μια λίστα από τις εντολές που βρίσκονται + διαθέσιμες στους καταλόγους που αναφέρονται στην μεταβλητή + περιβάλλοντος <envar>PATH</envar>, για να επιταχύνουν τις + αναζητήσεις για τα εκτελέσιμα αρχεία αυτών των εντολών. + Αν χρησιμοποιείτε ένα από αυτά τα κελύφη, θα πρέπει + να χρησιμοποιήσετε την εντολή <command>rehash</command> μετά + την εγκατάσταση ενός port, πριν μπορέσετε να χρησιμοποιήσετε τις + νέες εντολές. Αυτή η εντολή λειτουργεί σε κελύφη όπως το + <command>tcsh</command>. Χρησιμοποιήστε την εντολή + <command>hash -r</command> για κελύφη όπως το + <command>sh</command>. Δείτε την τεκμηρίωση του κελύφους σας για + περισσότερες πληροφορίες.</para> + </note> + + <para>Μερικά προϊόντα τρίτων κατασκευαστών σε DVD-ROM, όπως το &os; + Toolkit από το <ulink + url="http://www.freebsdmall.com/">&os; Mall</ulink>, περιέχουν + distfiles. Αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν με την Συλλογή των Ports. + Προσαρτήστε το DVD-ROM στο <filename>/cdrom</filename>. Αν + χρησιμοποιείτε κάποιο διαφορετικό σημείο προσάρτησης, ρυθμίστε την + μεταβλητή <makevar>CD_MOUNTPTS</makevar> του make. Τα αναγκαία + distfiles θα χρησιμοποιηθούν αυτόματα αν υπάρχουν στο δισκάκι.</para> + + <note> + <para>Πρέπει να γνωρίζετε ότι οι άδειες μερικών ports δεν επιτρέπουν + την διανομή τους σε CD-ROM. Αυτό μπορεί να οφείλεται π.χ. στο ότι + πρέπει να συμπληρώσετε μια φόρμα εγγραφής πριν + <quote>κατεβάσετε</quote> την εφαρμογή, ή στο ότι δεν επιτρέπεται η + επαναδιανομή, ή σε κάποιο άλλο λόγο. Εάν θέλετε να εγκαταστήσετε + ένα port που δεν περιλαμβάνεται στο CD-ROM, θα χρειαστεί να είστε + συνδεδεμένος στο Διαδίκτυο για να το επιτύχετε.</para> + </note> + + <para>Το σύστημα των ports χρησιμοποιεί το &man.fetch.3; για να + <quote>κατεβάσει</quote> τα αρχεία. Το &man.fetch.3; + χρησιμοποιεί διάφορες μεταβλητές περιβάλλοντος, περιλαμβανομένων των + <envar>FTP_PASSIVE_MODE</envar>, <envar>FTP_PROXY</envar>, και + <envar>FTP_PASSWORD</envar>. Ίσως χρειαστεί να ρυθμίσετε μία ή + περισσότερες αν βρίσκεστε πίσω από ένα firewall, ή ίσως να χρειαστεί + να χρησιμοποιήσετε έναν FTP/HTTP proxy. Δείτε το &man.fetch.3; για + μια πλήρη λίστα των μεταβλητών αυτών.</para> + + <para>Για χρήστες που δεν μπορούν να είναι συνδεδεμένοι όλη την ώρα, + διατίθεται η επιλογή + <command>make <maketarget>fetch</maketarget></command>. + Απλώς εκτελέστε την εντολή στον κατάλογο + (<filename>/usr/ports</filename>) και τα απαραίτητα αρχεία + θα <quote>κατέβουν</quote> για εσάς. Η εντολή αυτή θα λειτουργήσει + και σε υποκαταλόγους, όπως για παράδειγμα: + <filename>/usr/ports/net</filename>. Προσέξτε ότι αν ένα port + εξαρτάται από βιβλιοθήκες ή άλλα ports, η εντολή αυτή + <emphasis>δεν</emphasis> θα ανακτήσει τα distfiles τους. + Αντικαταστήστε το <maketarget>fetch</maketarget> με το + <maketarget>fetch-recursive</maketarget> + αν θέλετε μαζί με το port να ανακτήσετε και όλες τις + εξαρτήσεις του.</para> + + <note> + <para>Μπορείτε να μεταγλωττίσετε όλα τα ports σε μία κατηγορία ή + ακόμα και σε όλες, εκτελώντας το <command>make</command> στον αρχικό + κατάλογο, όπως με την προαναφερθείσα + <command>make <maketarget>fetch</maketarget></command> μέθοδο. + Αυτό όμως είναι επικίνδυνο, γιατί μερικά ports δεν μπορούν να + συνυπάρχουν. Σε άλλες περιπτώσεις, μερικά ports μπορεί να + εγκαταστήσουν δυο διαφορετικά αρχεία με το με το ίδιο + όνομα.</para> + </note> + + <para>Σε μερικές σπάνιες περιπτώσεις, οι χρήστες μπορεί να χρειάζεται + να ανακτήσουν τα tarballs από ένα site διαφορετικό από τα + <makevar>MASTER_SITES</makevar> (η τοποθεσία από όπου + <quote>κατεβαίνουν</quote> τα αρχεία). Μπορείτε να αλλάξετε την + επιλογή <makevar>MASTER_SITES</makevar> με την ακόλουθη + εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/<replaceable>directory</replaceable></userinput> +&prompt.root; <userinput>make MASTER_SITE_OVERRIDE= \ +ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/ports/distfiles/ fetch</userinput></screen> + + <para>Σε αυτό το παράδειγμα αλλάξαμε την επιλογή + <makevar>MASTER_SITES</makevar> σε <hostid + role="fqdn">ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/ports/distfiles/</hostid>.</para> + + <note> + <para>Μερικά ports επιτρέπουν (ή απαιτούν) να δώσετε επιλογές + μεταγλώττισης που μπορούν να ενεργοποιήσουν/απενεργοποιήσουν + τμήματα της εφαρμογής που είναι αχρείαστα, συγκεκριμένες επιλογές + ασφαλείας, και άλλες τροποποιήσεις. Κοινά παραδείγματα τέτοιων + ports είναι τα <filename role="package">www/firefox</filename>, + <filename role="package">security/gpgme</filename>, και το + <filename role="package">mail/sylpheed-claws</filename>. Όταν + υπάρχουν διαθέσιμες τέτοιες επιλογές, θα εμφανιστεί στην οθόνη + σας σχετικό μήνυμα.</para> + </note> + + <sect3> + <title>Παρακάμπτοντας τους Προεπιλεγμένους Καταλόγους των + Ports</title> + + <para>Μερικές φορές είναι χρήσιμο (ή επιτακτικό) να χρησιμοποιήσετε + ένα διαφορετικό κατάλογο εργασίας και εγκατάστασης. Οι μεταβλητές + <makevar>WRKDIRPREFIX</makevar> και <makevar>PREFIX</makevar> + μπορούν να παρακάμψουν τους προεπιλεγμένους καταλόγους. Για + παράδειγμα, η εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make WRKDIRPREFIX=/usr/home/example/ports install</userinput></screen> + + <para>θα μεταγλωττίσει το port στο + <filename>/usr/home/example/ports</filename> και θα εγκαταστήσει + τα πάντα στο <filename>/usr/local</filename>, ενώ η εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make PREFIX=/usr/home/example/local install</userinput></screen> + + <para>θα μεταγλωττίσει το port στο <filename>/usr/ports</filename> και + θα το εγκαταστήσει στο + <filename>/usr/home/example/local</filename>.</para> + + <para>Και φυσικά η εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>make WRKDIRPREFIX=../ports PREFIX=../local install</userinput></screen> + + <para>θα συνδυάσει και τα δυο (είναι πολύ μεγάλη για να την δείξουμε + εδώ, άλλα πρέπει να πήρατε την γενική ιδέα).</para> + + <para>Εναλλακτικά, αυτές οι μεταβλητές μπορούν να ρυθμιστούν ως μέρος + του περιβάλλοντος σας. Διαβάστε την σελίδα manual για το κέλυφος + σας, για να βρείτε τις σχετικές οδηγίες.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Αντιμετωπίζοντας το <command>imake</command></title> + + <para>Μερικά ports που χρησιμοποιούν το <command>imake</command> + (μέρος του X Window System) δεν συνεργάζονται σωστά με το + <makevar>PREFIX</makevar>, και επιμένουν να εγκατασταθούν + στο <filename>/usr/X11R6</filename>. Όμοια, μερικά Perl + ports αγνοούν το <makevar>PREFIX</makevar> και εγκαθίστανται στο + δέντρο Perl. Το να κάνετε αυτά τα ports να σέβονται το + <makevar>PREFIX</makevar> είναι μία δύσκολη ή αδύνατη + δουλειά.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Επαναρύθμιση Επιλογών Ports</title> + + <para>Όταν μεταγλωττίζετε κάποια ports, μπορεί να εμφανιστεί στην + οθόνη σας ένα μενού επιλογών (βασισμένο σε ncurses) το οποίο να σας + επιτρέπει να αλλάξετε διάφορες επιλογές μεταγλώττισης. Δεν είναι + σπάνιο κάποιοι χρήστες να θέλουν να επισκεφτούν ξανά αυτό το μενού, + για να προσθέσουν, να αφαιρέσουν ή να αλλάξουν κάποιες επιλογές, + μετά την μεταγλώττιση του port. Μια επιλογή είναι να μετακινηθείτε + στον κατάλογο του port και να γράψετε + <command>make <maketarget>config</maketarget></command>, με το + οποίο θα εμφανιστεί ξανά το μενού με τις προηγούμενες ρυθμίσεις σας + ήδη επιλεγμένες. Μια άλλη δυνατότητα, είναι να χρησιμοποιήσετε την + εντολή <command>make <maketarget>showconfig</maketarget></command>, + με την οποία θα δείτε όλες τις επιλεγμένες ρυθμίσεις του port. + Τέλος, μια ακόμα επιλογή είναι να εκτελέσετε την εντολή + <command>make <maketarget>rmconfig</maketarget></command> η οποία + θα αφαιρέσει όλες τις αποθηκευμένες επιλογές και θα σας επιτρέψει να + ξεκινήσετε ξανά από την αρχή. Όλες αυτές οι επιλογές, και ακόμα + περισσότερες, εξηγούνται στη σελίδα manual του &man.ports.7;.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="ports-removing"> + <title>Αφαιρώντας Εγκατεστημένα Ports</title> + + <indexterm> + <primary>ports</primary> + <secondary>removing</secondary> + </indexterm> + <para>Τώρα που γνωρίσατε πως να εγκαθιστάτε ports, πιθανώς θα + αναρωτιέστε πως αφαιρούνται, στην περίπτωση που εγκαταστήσατε ένα + και αργότερα αποφασίσατε ότι εγκαταστήσατε το λάθος port. + Θα αφαιρέσουμε το προηγούμενο παράδειγμα (που ήταν το + <command>lsof</command> για όσους δεν το πρόσεξαν). Τα ports + αφαιρούνται όπως και τα πακέτα (το αναλύσαμε στην ενότητα <link + linkend="packages-using">Χρησιμοποιώντας το Σύστημα των + Πακέτων</link>), χρησιμοποιώντας την + εντολή &man.pkg.delete.1;:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_delete lsof-4.57</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2 id="ports-upgrading"> + <title>Αναβαθμίζοντας τα Ports</title> + + <indexterm> + <primary>ports</primary> + <secondary>upgrading</secondary> + </indexterm> + <para>Αρχικά, δείτε τα παρωχημένα ports για τα οποία υπάρχουν + διαθέσιμες νεότερες εκδόσεις στην Συλλογή των Ports, με την εντολή + &man.pkg.version.1;:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_version -v</userinput></screen> + + <sect3 id="ports-file-updating"> + <title><filename>/usr/ports/UPDATING</filename></title> + + <para>Μόλις ανανεώσετε την Συλλογή των Ports, πρέπει να ελέγξετε το + αρχείο <filename>/usr/ports/UPDATING</filename>, πριν επιχειρήσετε + την αναβάθμιση ενός port. Αυτό το αρχείο περιγράφει διάφορα πιθανά + προβλήματα, καθώς και ενδεχόμενα πρόσθετα βήματα που πρέπει να + εκτελέσετε όταν ανανεώνετε ένα port. Παραδείγματα των παραπάνω, + είναι η αλλαγή μορφής κάποιων αρχείων, αλλαγή στην τοποθεσία + των αρχείων ρυθμίσεων, ή άλλες ασυμβατότητες + με παλαιότερες εκδόσεις.</para> + + <para>Αν το <filename>UPDATING</filename> αναιρεί κάτι που διαβάσατε + εδώ, θεωρήστε ότι ισχύει το <filename>UPDATING</filename>.</para> + </sect3> + + <sect3 id="portupgrade"> + <title>Αναβαθμίζοντας Ports με το Portupgrade</title> + + <indexterm> + <primary>portupgrade</primary> + </indexterm> + + <para>Το εργαλείο <application>portupgrade</application> είναι + σχεδιασμένο για να αναβαθμίζει εύκολα εγκατεστημένα ports. + Διατίθεται από το + <filename role="package">ports-mgmt/portupgrade</filename> port. + Εγκαταστήστε το όπως κάθε port, χρησιμοποιώντας την εντολή + <command>make <maketarget>install clean</maketarget></command>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/ports-mgmt/portupgrade</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Η εντολή <command>pkgdb -F</command> θα διαβάσει και θα + διορθώσει όλες τις ασυνέπειες που ίσως υπάρχουν στη λίστα των + εγκατεστημένων ports. Είναι καλή ιδέα είναι να την εκτελείτε + συχνά, ενδεχομένως πριν από κάθε αναβάθμιση.</para> + + <para>Όταν εκτελείτε το <command>portupgrade -a</command>, το + <application>portupgrade</application> θα αρχίσει να αναβαθμίζει + όλα τα παρωχημένα ports που είναι εγκατεστημένα στο σύστημα σας. + Χρησιμοποιήστε την επιλογή <option>-i</option> αν θέλετε να σας + ρωτά για επιβεβαίωση για κάθε ξεχωριστή αναβάθμιση.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portupgrade -ai</userinput></screen> + + <para>Αν θέλετε να αναβαθμίσετε μόνο μία συγκεκριμένη εφαρμογή, και + όχι όλα τα διαθέσιμα ports, χρησιμοποιήστε το + <command>portupgrade <replaceable>pkgname</replaceable></command>. + Συμπεριλάβετε την επιλογή <option>-R</option> αν το + <application>portupgrade</application> πρέπει πρώτα να αναβαθμίσει + όλα τα ports που απαιτούνται για την συγκεκριμένη εφαρμογή.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portupgrade -R firefox</userinput></screen> + + <para>Για να χρησιμοποιήσετε πακέτα αντί για ports στην εγκατάσταση, + δώστε την επιλογή <option>-P</option>. Με αυτή την επιλογή το + <application>portupgrade</application> αναζητά + τους τοπικούς καταλόγους που ορίζονται στο <envar>PKG_PATH</envar>, + ή ανακτά τα πακέτα από απομακρυσμένα sites εάν δεν βρεθούν τοπικά. + Αν τα πακέτα δεν μπορούν να ανακτηθούν με τους παραπάνω τρόπους, το + <application>portupgrade</application> θα χρησιμοποιήσει τα ports. + Για να αποφύγετε εντελώς την χρήση των ports, καθορίστε την επιλογή + <option>-PP</option>.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portupgrade -PR gnome2</userinput></screen> + + <para>Για να ανακτήσετε απλώς τα distfiles (ή τα πακέτα, αν έχετε + ορίσει την επιλογή <option>-P</option>) χωρίς να μεταγλωττίσετε ή να + εγκαταστήσετε τίποτα, χρησιμοποιήστε το <option>-F</option>. + Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε το &man.portupgrade.1;.</para> + </sect3> + + <sect3 id="portmanager"> + <title>Αναβαθμίζοντας Ports με το Portmanager</title> + + <indexterm> + <primary>portmanager</primary> + </indexterm> + <para>Το <application>Portmanager</application> είναι ένα ακόμα + εργαλείο για εύκολη αναβάθμιση εγκατεστημένων ports. Διατίθεται + από το <filename role="package">ports-mgmt/portmanager</filename> + port:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd <filename class="directory">/usr/ports/ports-mgmt/portmanager</filename></userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Όλα τα εγκατεστημένα ports μπορούν να αναβαθμιστούν + χρησιμοποιώντας αυτή την απλή εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portmanager -u</userinput></screen> + + <para>Μπορείτε να προσθέσετε την επιλογή <option>-ui</option> για να + ερωτηθείτε να επιβεβαιώσετε κάθε βήμα που θα εκτελέσει το + <application>Portmanager</application>. + Το <application>Portmanager</application> μπορεί επίσης + να χρησιμοποιηθεί για να εγκαταστήσετε νέα ports στο σύστημα. + Σε αντίθεση με την εντολή + <command>make <maketarget>install clean</maketarget></command>, το + <application>Portmanager</application> θα αναβαθμίσει όλες + τις εξαρτήσεις πριν την μεταγλώττιση και εγκατάσταση του + επιλεγμένου port.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portmanager <replaceable>x11/gnome2</replaceable></userinput></screen> + + <para>Αν υπάρχουν προβλήματα που σχετίζονται με τις εξαρτήσεις ενός + επιλεγμένου port, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το + <application>Portmanager</application> για να τις + επανα-μεταγλωττίσει όλες με την σωστή σειρά. Μόλις τελειώσει με + τις εξαρτήσεις, θα επανα-μεταγλωττίσει και το προβληματικό + port.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portmanager <replaceable>graphics/gimp</replaceable> -f</userinput></screen> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες δείτε τη σελίδα manual + &man.portmanager.1;.</para> + </sect3> + + <sect3 id="portmaster"> + <title>Αναβαθμίζοντας τα Ports μέσω του Portmaster</title> + + <indexterm> + <primary>portmaster</primary> + </indexterm> + <para>Το <application>Portmaster</application> είναι ένα ακόμα + εργαλείο για την αναβάθμιση των εγκατεστημένων ports. Το + <application>Portmaster</application> σχεδιάστηκε ώστε να + χρησιμοποιεί τα εργαλεία που παρέχει το <quote>βασικό</quote> + σύστημα (δεν εξαρτάται από άλλα ports) και χρησιμοποιεί τις + πληροφορίες του <filename class="directory">/var/db/pkg</filename> + για να καθορίσει ποια ports θα αναβαθμίσει. Είναι διαθέσιμο μέσω + του port + <filename role="package">ports-mgmt/portmaster</filename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd <filename class="directory">/usr/ports/ports-mgmt/portmaster</filename></userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Το <application>Portmaster</application> ομαδοποιεί τα ports + σε τέσσερις κατηγορίες:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Root ports (δεν εξαρτώνται από άλλα, και ούτε άλλα + εξαρτώνται από αυτά)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Trunk ports (δεν εξαρτώνται από άλλα, ωστόσο κάποια πακέτα + εξαρτώνται από αυτά)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Branch ports (έχουν εξαρτήσεις και προς τις δύο + κατευθύνσεις)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Leaf ports (εξαρτώνται από άλλα, αλλά όχι το + αντίθετο)</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Μπορείτε να δείτε μια λίστα όλων των εγκατεστημένων ports και + να ψάξετε για ενημερωμένες εκδόσεις, χρησιμοποιώντας την επιλογή + <option>-L</option>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portmaster -L</userinput> +===>>> Root ports (No dependencies, not depended on) +===>>> ispell-3.2.06_18 +===>>> screen-4.0.3 + ===>>> New version available: screen-4.0.3_1 +===>>> tcpflow-0.21_1 +===>>> 7 root ports +... +===>>> Branch ports (Have dependencies, are depended on) +===>>> apache-2.2.3 + ===>>> New version available: apache-2.2.8 +... +===>>> Leaf ports (Have dependencies, not depended on) +===>>> automake-1.9.6_2 +===>>> bash-3.1.17 + ===>>> New version available: bash-3.2.33 +... +===>>> 32 leaf ports + +===>>> 137 total installed ports + ===>>> 83 have new versions available</screen> + + <para>Μπορείτε να αναβαθμίσετε όλα τα εγκατεστημένα ports με την + παρακάτω απλή εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portmaster -a</userinput></screen> + + <note><para>Από προεπιλογή, το <application>Portmaster</application> + θα δημιουργήσει αντίγραφο ασφαλείας του εγκατεστημένου πακέτου + πριν το διαγράψει. Αν η εγκατάσταση της νέας έκδοσης είναι + επιτυχής, το <application>Portmaster</application> θα σβήσει το + αντίγραφο αυτό. Αν χρησιμοποιήσετε την επιλογή + <option>-b</option>, το <application>Portmaster</application> δεν + θα σβήσει αυτόματα το αντίγραφο. Αν χρησιμοποιήσετε την επιλογή + <option>-i</option>, θα θέσετε το + <application>Portmaster</application> σε διαδραστική λειτουργία, + όπου θα σας ζητάει επιβεβαίωση πριν την αναβάθμιση κάθε + port.</para></note> + + <para>Αν αντιμετωπίσετε λάθη κατά τη διαδικασία της αναβάθμισης, + μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την επιλογή <option>-f</option> για + να αναβαθμίσετε και να μεταγλωττίσετε ξανά όλα τα ports:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portmaster -af</userinput></screen> + + <para>Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε το + <application>Portmaster</application> για να εγκαταστήσετε νέα + ports στο σύστημα σας, αναβαθμίζοντας και όλες τις εξαρτήσεις τους + πριν τη μεταγλώττιση και εγκατάσταση τους:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portmaster <replaceable>shells/bash</replaceable></userinput></screen> + + <para>Παρακαλούμε δείτε τη σελίδα manual του &man.portmaster.8; για + περισσότερες πληροφορίες.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="ports-disk-space"> + <title>Ports και Αποθηκευτικός Χώρος</title> + + <indexterm> + <primary>ports</primary> + <secondary>disk-space</secondary> + </indexterm> + <para>Η Συλλογή των Ports καταναλώνει διαθέσιμο χώρο στο δίσκο με την + πάροδο του χρόνου. Μετά την μεταγλώττιση και εγκατάσταση λογισμικού + από τα ports, πρέπει πάντα να θυμάστε να καθαρίζετε τους προσωρινούς + καταλόγους <filename class="directory">work</filename> + χρησιμοποιώντας την εντολή + <command>make <maketarget>clean</maketarget></command>. Mπορείτε να + καθαρίσετε όλη την Συλλογή των Ports με την ακόλουθη εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portsclean -C</userinput></screen> + + <para>Με την πάροδο του χρόνου, θα συσσωρευτούν πολλά αρχεία διανομής + πηγαίου κώδικα στον κατάλογο + <filename class="directory">distfiles</filename>. + Μπορείτε να τα αφαιρέσετε χειροκίνητα, ή μπορείτε να χρησιμοποιήσετε + την ακόλουθη εντολή για να διαγράψετε όλα τα distfiles που δεν + σχετίζονται πλέον με κανένα port:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portsclean -D</userinput></screen> + + <para>Ή για να αφαιρέσετε όλα τα distfiles που δεν σχετίζονται με + κανένα port που βρίσκεται εγκατεστημένο στο σύστημα σας:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portsclean -DD</userinput></screen> + + <note> + <para>Το εργαλείο <command>portsclean</command> εγκαθίσταται ως μέρος + του <application>portupgrade</application>.</para> + </note> + + <para>Μην ξεχνάτε να αφαιρείτε τα εγκατεστημένα ports όταν δεν τα + χρειάζεστε πλέον. Ένα καλό εργαλείο για να αυτοματοποιηθεί αυτή η + εργασία, είναι το port + <filename role="package">ports-mgmt/pkg_cutleaves</filename>.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="ports-nextsteps"> + <title>Ενέργειες μετά την Εγκατάσταση</title> + + <para>Μετά την εγκατάσταση μιας νέας εφαρμογής, λογικά θα θέλετε + να διαβάσετε ότι τεκμηρίωση υπάρχει, να τροποποιήσετε τα + αρχεία ρυθμίσεων που χρειάζεται, να βεβαιωθείτε ότι η + εφαρμογή ξεκινάει κατά την εκκίνηση (αν είναι daemon), κ.λ.π.</para> + + <para>Τα ακριβή βήματα που θα χρειαστούν για να ρυθμίσετε κάθε + εφαρμογή, θα είναι προφανώς διαφορετικά. Όμως, αν μόλις + εγκαταστήσατε μια νέα εφαρμογή και αναρωτιέστε <quote>Τώρα τι;</quote> + οι παρακάτω συμβουλές μπορεί να σας βοηθήσουν:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Χρησιμοποιήστε το &man.pkg.info.1; για να δείτε τι αρχεία + εγκαταστάθηκαν, και που. Για παράδειγμα, αν μόλις εγκαταστήσατε το + FooPackage version 1.0.0, τότε η εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_info -L foopackage-1.0.0 | less</userinput></screen> + + <para>θα σας δείξει όλα τα αρχεία που εγκαταστάθηκαν από αυτό το + πακέτο. Προσέξτε τα αρχεία στον κατάλογο + <filename>man/</filename>, που θα είναι σελίδες manual, τους + κατάλογους <filename>etc/</filename>, όπου θα είναι τα αρχεία + ρυθμίσεων, και το <filename>doc/</filename>, όπου θα βρίσκεται πιο + περιεκτική τεκμηρίωση.</para> + + <para>Αν δεν είστε σίγουρος ποια έκδοση της εφαρμογής εγκαταστήσατε, + μια εντολή όπως αυτή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_info | grep -i <replaceable>foopackage</replaceable></userinput></screen> + + <para>θα βρει όλα τα εγκατεστημένα πακέτα που έχουν το + <replaceable>foopackage</replaceable> στο όνομα του πακέτου. + Αντικαταστήστε το <replaceable>foopackage</replaceable> στην + γραμμή εντολών με το πακέτο που αναζητάτε.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μόλις δείτε που βρίσκονται τα manual pages της εφαρμογής, δείτε + τα με την &man.man.1;. Όμοια, δείτε τα παραδείγματα των αρχείων + ρύθμισης, και όποια άλλη πρόσθετη τεκμηρίωση διατίθεται.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν υπάρχει web site για την εφαρμογή, ελέγξτε το για πρόσθετη + τεκμηρίωση, συχνές ερωτήσεις (FAQ), και άλλα. Αν δεν είστε + σίγουρος για την διεύθυνσή του web site, ίσως το βρείτε στην έξοδο + της εντολής:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_info <replaceable>foopackage-1.0.0</replaceable></userinput></screen> + + <para>Αν υπάρχει γραμμή <literal>WWW:</literal>, θα πρέπει να + έχει το URL για το web site της εφαρμογής.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ports που πρέπει να ξεκινούν κατά την εκκίνηση + (όπως διακομιστές Internet) συνήθως εγκαθιστούν ένα script στο + <filename>/usr/local/etc/rc.d</filename>. Πρέπει να ελέγξετε το + script για την ορθότητα του και να το τροποποιήσετε ή να το + μετονομάσετε αν χρειάζεται. Δείτε το <link + linkend="configtuning-starting-services">Εκκινώντας + Υπηρεσίες</link> για περισσότερες πληροφορίες.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="ports-broken"> + <title>Αντιμετωπίζοντας Χαλασμένα Ports</title> + + <para>Αν έρθετε αντιμέτωπος με ένα port το οποίο δεν λειτουργεί, + υπάρχουν κάποια πράγματα που μπορείτε να κάνετε:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Δείτε αν εκκρεμεί κάποια διόρθωση για το port στο + <ulink url="&url.base;/support.html#gnats">Problem Report + database</ulink>. Εάν ναι, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τη + προτεινόμενη διόρθωση.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ζητήστε βοήθεια από τον συντηρητή του port. Πληκτρολογήστε + <command>make <maketarget>maintainer</maketarget></command> ή + διαβάστε το <filename>Makefile</filename> για να βρείτε την + διεύθυνση email του συντηρητή. Στο μήνυμα σας, θυμηθείτε να + συμπεριλάβετε το όνομα και την έκδοση του port (στείλτε τη γραμμή + <literal>$&os;:</literal> από το + <filename>Makefile</filename>) καθώς και την έξοδο του + σφάλματος.</para> + + <note> + <para>Μερικά ports δεν συντηρούνται από κάποιο συγκεκριμένο άτομο, + αλλά από κάποια <ulink + url="&url.articles.mailing-list-faq;/article.html">mailing + list</ulink>. Πολλές, αν όχι όλες, από αυτές τις διευθύνσεις + έχουν την μορφή + <email role="nolink">freebsd-listname@FreeBSD.org</email>. + Παρακαλούμε να το έχετε υπόψη σας κατά τη διατύπωση των + ερωτήσεων σας.</para> + + <para>Συγκεκριμένα, τα ports που φαίνονται ότι συντηρούνται από το + <email role="nolink">ports@FreeBSD.org</email>, δεν + συντηρούνται από κανέναν στην πραγματικότητα. Διορθώσεις και + υποστήριξη, αν υπάρχουν, έρχονται γενικά από την κοινότητα που + συμμετέχει στην συγκεκριμένη mailing list. Χρειαζόμαστε πάντοτε + περισσότερους εθελοντές!</para> + </note> + + <para>Αν δεν λάβετε απάντηση, + μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το &man.send-pr.1; για να στείλετε + μια αναφορά σφάλματος (δείτε το <ulink + url="&url.articles.problem-reports;/article.html">Γράφοντας + Αναφορές Σφάλματος για το &os;</ulink>).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διορθώστε το! Το <ulink + url="&url.books.porters-handbook;/index.html">Porter's + Handbook</ulink> περιέχει λεπτομερείς πληροφορίες για την υποδομή + των <quote>Ports</quote> ώστε να μπορείτε να διορθώσετε το + περιστασιακό προβληματικό port ή ακόμα και να δημιουργήσετε ένα + δικό σας port!</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ανακτήστε το πακέτο από ένα κοντινό σας FTP site. Η + <quote>κύρια</quote> συλλογή πακέτων βρίσκεται στο <hostid + role="fqdn">ftp.FreeBSD.org</hostid>, στον <ulink + url="ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/ports/packages/">κατάλογο + πακέτων</ulink>. Πριν τη χρησιμοποιήσετε, ελέγξτε + <emphasis>πρώτα</emphasis> το <link + linkend="mirrors-ftp">τοπικό σας mirror</link>. + Τα πακέτα είναι πιο σίγουρο ότι θα λειτουργήσουν, + από το να προσπαθείτε να μεταγλωττίσετε τον πηγαίο κώδικα, και + η διαδικασία τελειώνει πιο γρήγορα. Χρησιμοποιήστε το πρόγραμμα + &man.pkg.add.1; για να εγκαταστήσετε το πακέτο στο + σύστημα σας.</para> + </listitem> + </orderedlist> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/ppp-and-slip/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/ppp-and-slip/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..5d5f83dbbb --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/ppp-and-slip/chapter.sgml @@ -0,0 +1,3416 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: PPP και SLIP + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/ppp-and-slip/chapter.sgml + %SRCID% 1.196 + +--> + +<chapter id="ppp-and-slip"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Jim</firstname> + <surname>Mock</surname> + <contrib>Αναδομήθηκε, αναδιοργανώθηκε, και ανανεώθηκε από + τον </contrib> + <!-- 1 Mar 2000 --> + </author> + </authorgroup> + </chapterinfo> + + <title>PPP και SLIP</title> + + <sect1 id="ppp-and-slip-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + <indexterm id="ppp-ppp"> + <primary>PPP</primary> + </indexterm> + <indexterm id="ppp-slip"> + <primary>SLIP</primary> + </indexterm> + + <para>Το &os; διαθέτει πλήθος τρόπων για τη σύνδεση ενός υπολογιστή με + ένα άλλο. Για να επιτύχετε σύνδεση μέσω modem στο Internet ή σε ένα + άλλο δίκτυο, ή για να επιτρέψετε σε άλλους να συνδεθούν μέσω + του συστήματος σας, απαιτείται η χρήση PPP ή SLIP. Το κεφάλαιο αυτό + περιγράφει λεπτομερώς τον τρόπο ρύθμισης των παραπάνω υπηρεσιών για + χρήση μέσω modem.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε το PPP χρήστη (User PPP).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε το PPP πυρήνα (Kernel PPP, μόνο για + &os; 7.X).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε το <acronym>PPPoE</acronym> (PPP μέσω + Ethernet).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε το <acronym>PPPoA</acronym> (PPP μέσω + ATM).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε ένα πελάτη και εξυπηρετητή SLIP (μόνο για + &os; 7.X).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <indexterm id="ppp-ppp-user"> + <primary>PPP</primary> + <secondary>user PPP</secondary> + </indexterm> + <indexterm id="ppp-ppp-kernel"> + <primary>PPP</primary> + <secondary>kernel PPP</secondary> + </indexterm> + <indexterm id="ppp-ppp-ethernet"> + <primary>PPP</primary> + <secondary>over Ethernet</secondary> + </indexterm> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να είστε εξοικειωμένος με τη βασική ορολογία των δικτύων.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να κατανοείτε τις βασικές έννοιες και το σκοπό των επιλογικών + συνδέσεων και του PPP και/ή SLIP.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Μπορεί να αναρωτιέστε ποια είναι η βασική διαφορά μεταξύ του PPP + χρήστη και του PPP πυρήνα. Η απάντηση είναι απλή: το PPP χρήστη + επεξεργάζεται τα δεδομένα εισόδου και εξόδου μέσω προγραμμάτων χρήστη + (userland) αντί διαμέσου του πυρήνα του λειτουργικού. Αυτό προκαλεί + κάποιες επιβαρύνσεις λόγω της αντιγραφής δεδομένων μεταξύ του πυρήνα + και της εφαρμογής χρήστη, αλλά επιτρέπει κατά πολύ πιο πλούσια (από + άποψη δυνατοτήτων) υλοποίηση του PPP πρωτοκόλλου. Το PPP χρήστη + χρησιμοποιεί τη συσκευή <devicename>tun</devicename> για την + επικοινωνία με τον έξω κόσμο, ενώ το PPP πυρήνα χρησιμοποιεί την + συσκευή <devicename>ppp</devicename>.</para> + + <note> + <para>Σε όλο το κεφάλαιο, το PPP χρήστη θα αναφέρεται απλά ως + <application>ppp</application> εκτός και αν χρειάζεται να γίνει + διάκριση σε σχέση με άλλο λογισμικό PPP όπως το + <application>pppd</application> (μόνο για το &os; 7.X). Εκτός + αν αναφέρεται διαφορετικά, όλες οι εντολές που εξηγούνται στο + κεφάλαιο αυτό θα πρέπει να εκτελούνται ως + <username>root</username>.</para> + </note> + </sect1> + + <sect1 id="userppp"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Ενημερώθηκε και βελτιώθηκε από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + + <authorgroup> + <author> + <firstname>Brian</firstname> + <surname>Somers</surname> + <contrib>Αρχική συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + + <authorgroup> + <author> + <firstname>Nik</firstname> + <surname>Clayton</surname> + <contrib>Με τη βοήθεια των </contrib> + </author> + + <author> + <firstname>Dirk</firstname> + <surname>Frömberg</surname> + </author> + + <author> + <firstname>Peter</firstname> + <surname>Childs</surname> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Χρησιμοποιώντας το PPP Χρήστη</title> + + <warning> + <para>Από το &os; 8.0 και μετά, τα ονόματα συσκευών για τις + σειριακές θύρες μετονομάστηκαν από + <filename>/dev/cuad<replaceable>N</replaceable></filename> σε + <filename>/dev/cuau<replaceable>N</replaceable></filename> και από + <filename>/dev/ttyd<replaceable>N</replaceable></filename> σε + <filename>/dev/ttyu<replaceable>N</replaceable></filename>. + Οι χρήστες του &os; 7.X θα χρειαστεί να προσαρμόσουν τις + παρακάτω οδηγίες σύμφωνα με αυτές τις αλλαγές.</para> + </warning> + + <sect2> + <title>PPP Χρήστη</title> + + <sect3> + <title>Προϋποθέσεις</title> + + <para>Το κείμενο αυτό προϋποθέτει ότι έχετε τα παρακάτω:</para> + + <itemizedlist> + <indexterm id="ppp-isp"> + <primary>ISP</primary> + </indexterm> + <indexterm id="ppp-ppp2"> + <primary>PPP</primary> + </indexterm> + <listitem> + <para>Λογαριασμό σε κάποιο Παροχέα Υπηρεσιών Internet (ISP) στον + οποίο συνδέεστε χρησιμοποιώντας PPP.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ένα modem ή άλλη συσκευή συνδεμένη στο σύστημα σας, + και ρυθμισμένη σωστά ώστε να σας επιτρέπει να συνδεθείτε στον + ISP σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τους αριθμούς κλήσης για τον ISP σας.</para> + </listitem> + + <indexterm id="ppp-pap"> + <primary>PAP</primary> + </indexterm> + <indexterm id="ppp-chap"> + <primary>CHAP</primary> + </indexterm> + <indexterm id="ppp-unix"> + <primary>UNIX</primary> + </indexterm> + <indexterm id="ppp-login"> + <primary>login name</primary> + </indexterm> + <indexterm id="ppp-password"> + <primary>password</primary> + </indexterm> + <listitem> + <para>Το όνομα χρήστη (login) και τον κωδικό σας (password). + Είτε κανονικό όνομα και κωδικό (τύπου &unix;) ή ένα ζεύγος + ονόματος / κωδικού τύπου PAP ή CHAP.</para> + </listitem> + + <indexterm id="ppp-nameserver"> + <primary>nameserver</primary> + </indexterm> + <listitem> + <para>Τις IP διευθύνσεις ενός ή περισσότερων διακομιστών + ονομάτων (DNS). Φυσιολογικά, ο ISP σας θα σας δώσει δύο + τέτοιες διευθύνσεις. Αν δεν έχετε τουλάχιστον μία, μπορείτε + να ενεργοποιήσετε την εντολή <command>enable dns</command> στο + <filename>ppp.conf</filename> και το + <application>ppp</application> θα ρυθμίσει τους διακομιστές + ονομάτων για σας. Το χαρακτηριστικό αυτό εξαρτάται από την + υποστήριξη της διαπραγμάτευσης DNS από τον ISP σας.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Ο ISP σας ενδεχομένως να σας δώσει και τις παρακάτω πληροφορίες, + αλλά δεν είναι εντελώς απαραίτητες:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Τη διεύθυνση IP για την πύλη (gateway) του ISP σας. + Η πύλη είναι το μηχάνημα μέσω του οποίου συνδέεστε, και θα + αποτελέσει την <emphasis>προεπιλεγμένη διαδρομή</emphasis> + (default route) για το μηχάνημα σας. Αν δεν έχετε αυτή την + πληροφορία, θα χρησιμοποιηθεί μια εικονική, και όταν συνδεθείτε + θα λάβετε την κανονική διεύθυνση από τον διακομιστή PPP του + ISP σας.</para> + + <para>Αυτή η διεύθυνση IP αναφέρεται ως + <literal>HISADDR</literal> από το + <application>ppp</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τη μάσκα δικτύου (netmask) που πρέπει να χρησιμοποιήσετε. + Αν ο ISP σας δε σας την παρέχει, μπορείτε με ασφάλεια να + χρησιμοποιήσετε την τιμή <hostid + role="netmask">255.255.255.255</hostid>.</para> + </listitem> + + <indexterm id="ppp-static-ip"> + <primary>static IP address</primary> + </indexterm> + <listitem> + <para>Αν ο ISP σας παρέχει στατική διεύθυνση και όνομα υπολογιστή + (hostname) μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτά. Διαφορετικά, + θα αφήσουμε τον απομακρυσμένο υπολογιστή να δώσει όποια + διεύθυνση IP θεωρεί κατάλληλη.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Αν σας λείπουν κάποιες από τις απαιτούμενες πληροφορίες, + επικοινωνήστε με τον ISP σας.</para> + + <note> + <para>Σε ολόκληρη την παρούσα ενότητα, πολλά από τα παραδείγματα + που δείχνουν τα περιεχόμενα των αρχείων ρυθμίσεων, είναι + αριθμημένα ανά γραμμή. Οι αριθμοί αυτοί εξυπηρετούν στην + παρουσίαση και τη συζήτηση του κάθε παραδείγματος, και δεν + πρέπει να γραφούν μέσα στο πραγματικό αρχείο. Είναι επίσης + σημαντικό να τηρείτε η σωστή στοίχιση σε κάθε αρχείο, με τη + χρήση στηλοθετών (tabs) και κενών διαστημάτων.</para> + </note> + </sect3> + + <sect3> + <title>Αυτόματη Ρύθμιση <application>PPP</application></title> + + <indexterm> + <primary>PPP</primary> + <secondary>configuration</secondary> + </indexterm> + + <para>Τόσο το <command>ppp</command> όσο και το + <command>pppd</command> (η υλοποίηση του PPP σε επίπεδο πυρήνα, + μόνο στο &os; 7.X) + χρησιμοποιούν τα αρχεία ρυθμίσεων στον κατάλογο + <filename class="directory">/etc/ppp</filename>. Μπορείτε να + βρείτε παραδείγματα για το ppp χρήστη στον κατάλογο <filename + class="directory">/usr/share/examples/ppp/</filename>.</para> + + <para>H ρύθμιση του <command>ppp</command> απαιτεί την τροποποίηση + ενός αριθμού από αρχεία, ανάλογα με τις απαιτήσεις σας. Το τι θα + βάλετε σε αυτά, εξαρτάται σε ένα ποσοστό από το αν ο ISP σας + αποδίδει στατικές διευθύνσεις IP (δηλ. σας παρέχει μια διεύθυνση + IP η οποία δεν αλλάζει) ή δυναμικές (δηλ. η IP διεύθυνση σας + αλλάζει κάθε φορά που συνδέεστε στον ISP σας).</para> + + <sect4 id="userppp-staticIP"> + <title>PPP και Στατικές Διευθύνσεις IP</title> + + <indexterm> + <primary>PPP</primary> + <secondary>with static IP addresses</secondary> + </indexterm> + + <para>Θα χρειαστεί να τροποποιήσετε το αρχείο ρυθμίσεων + <filename>/etc/ppp/ppp.conf</filename>. Θα πρέπει να μοιάζει με + αυτό που φαίνεται παρακάτω:</para> + + <note> + <para>Οι γραμμές που τελειώνουν με <literal>:</literal> ξεκινούν + στην πρώτη στήλη (αρχή της γραμμής) — όλες οι άλλες + γραμμές θα πρέπει να στοιχισθούν με τον τρόπο που φαίνεται, με + τη χρήση κενών ή στηλοθετών.</para> + </note> + + <programlisting>1 default: +2 set log Phase Chat LCP IPCP CCP tun command +3 ident user-ppp VERSION (built COMPILATIONDATE) +4 set device /dev/cuau0 +5 set speed 115200 +6 set dial "ABORT BUSY ABORT NO\\sCARRIER TIMEOUT 5 \ +7 \"\" AT OK-AT-OK ATE1Q0 OK \\dATDT\\T TIMEOUT 40 CONNECT" +8 set timeout 180 +9 enable dns +10 +11 provider: +12 set phone "(123) 456 7890" +13 set authname foo +14 set authkey bar +15 set login "TIMEOUT 10 \"\" \"\" gin:--gin: \\U word: \\P col: ppp" +16 set timeout 300 +17 set ifaddr <replaceable>x.x.x.x</replaceable> <replaceable>y.y.y.y</replaceable> 255.255.255.255 0.0.0.0 +18 add default HISADDR</programlisting> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>Γραμμή 1:</term> + + <listitem> + <para>Αναγνωρίζει την προεπιλεγμένη καταχώριση. Οι εντολές + σε αυτή την καταχώριση εκτελούνται αυτόματα, όταν εκτελείται + το ppp.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Γραμμή 2:</term> + + <listitem> + <para>Ενεργοποιεί την καταγραφή (logging) των παραμέτρων. + Όταν οι ρυθμίσεις που έχουν γίνει λειτουργούν ικανοποιητικά, + η γραμμή αυτή θα πρέπει να μικρύνει στην παρακάτω:</para> + + <programlisting>set log phase tun</programlisting> + + <para>για να αποφευχθούν μεγάλα μεγέθη στα αρχεία + καταγραφής.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Γραμμή 3:</term> + + <listitem> + <para>Λέει στο PPP πως να αναφέρει πληροφορίες για τον εαυτό + του στην άλλη μεριά της σύνδεσης. Η διαδικασία αυτή γίνεται + αν το PPP έχει πρόβλημα στην διαπραγμάτευση και ολοκλήρωση + της σύνδεσης, παρέχοντας με αυτό τον τρόπο πληροφορίες στον + απομακρυσμένο διαχειριστή. Οι πληροφορίες αυτές μπορεί να + είναι χρήσιμες στην επίλυση του προβλήματος.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Γραμμή 4:</term> + + <listitem> + <para>Αναγνωρίζει τη συσκευή στην οποία είναι συνδεμένο το + modem. Η συσκευή <devicename>COM1</devicename> είναι η + <filename class="devicefile">/dev/cuau0</filename> + και η <devicename>COM2</devicename> είναι η + <filename class="devicefile">/dev/cuau1</filename>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Γραμμή 5:</term> + + <listitem> + <para>Καθορίζει την ταχύτητα με την οποία επιθυμείτε να + συνδεθείτε. Αν δεν λειτουργεί η τιμή 115200 (η οποία πρέπει + να λειτουργεί με κάθε σχετικά σύγχρονο modem), δοκιμάστε + με 38400.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Γραμμές 6 & 7:</term> + + <indexterm> + <primary>PPP</primary> + <secondary>user PPP</secondary> + </indexterm> + + <listitem> + <para>Το αλφαριθμητικό που θα χρησιμοποιηθεί για την κλήση. + Το PPP χρήστη χρησιμοποιεί σύνταξη expect-send παρόμοια με + αυτή που χρησιμοποιεί το πρόγραμμα &man.chat.8;. Δείτε τη + σελίδα manual για πληροφορίες σχετικά με τις δυνατότητες + αυτής της γλώσσας.</para> + + <para>Σημειώστε ότι αυτή η εντολή συνεχίζει στην επόμενη + γραμμή για λόγους αναγνωσιμότητας. Αυτό μπορεί να γίνει σε + κάθε εντολή του <filename>ppp.conf</filename>, εφόσον το + <literal>\</literal> είναι ο τελευταίος χαρακτήρας της + γραμμής.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Γραμμή 8:</term> + + <listitem> + <para>Καθορίζει το χρόνο τερματισμού λόγω αδράνειας της + σύνδεσης. Τα 180 δευτερόλεπτα είναι η προεπιλεγμένη τιμή, + έτσι η γραμμή αυτή είναι εδώ καθαρά διακοσμητική.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Γραμμή 9:</term> + + <listitem> + <para>Λέει στο PPP να ρωτήσει την άλλη πλευρά για να + επιβεβαιώσει τις τοπικές ρυθμίσεις του resolver. Αν + εκτελείτε τοπικό διακομιστή ονομάτων (DNS), θα πρέπει να + μετατρέψετε αυτή τη γραμμή σε σχόλιο ή να την + αφαιρέσετε.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Γραμμή 10:</term> + + <listitem> + <para>Κενή γραμμή ώστε η ανάγνωση του αρχείου να είναι πιο + εύκολη. Οι κενές γραμμές αγνοούνται από το PPP.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Γραμμή 11:</term> + + <listitem> + <para>Αναγνωρίζει την καταχώριση ενός παροχέα με το όνομα + <quote>provider</quote>. Μπορείτε εδώ να χρησιμοποιήσετε + το όνομα του <acronym>ISP</acronym> σας, ώστε αργότερα + να ξεκινάτε τη σύνδεση σας με την επιλογή + <option>load <replaceable>ISP</replaceable></option>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Γραμμή 12:</term> + + <listitem> + <para>Θέτει τον αριθμό κλήσης για αυτό τον παροχέα. Μπορείτε + να καθορίσετε πολλαπλούς αριθμούς κλήσης χρησιμοποιώντας + άνω-κάτω τελεία (<literal>:</literal>) ή τον χαρακτήρα + (<literal>|</literal>) ως διαχωριστικό. Η διαφορά μεταξύ + των δύο διαχωριστικών περιγράφεται στο &man.ppp.8;. + Περιληπτικά, αν θέλετε να δοκιμάζονται κυκλικά όλοι οι + αριθμοί, χρησιμοποιήστε την άνω-κάτω τελεία. Αν θέλετε να + γίνεται πάντοτε απόπειρα κλήσης του πρώτου αριθμού και οι + υπόλοιποι να δοκιμάζονται μόνο αν ο πρώτος αποτύχει, + χρησιμοποιήστε το χαρακτήρα παροχέτευσης. Να γράφετε + πάντοτε όλο το σύνολο των τηλεφωνικών αριθμών με τον τρόπο + που φαίνεται.</para> + + <para>Αν ο αριθμός τηλεφώνου περιέχει κενά, θα πρέπει να τον + περικλείσετε σε εισαγωγικά (<literal>"</literal>). + Η παράλειψη τους, αν και είναι απλό σφάλμα, μπορεί να + προκαλέσει προβλήματα που δεν μπορούν να εντοπιστούν + εύκολα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Γραμμές 13 & 14:</term> + + <listitem> + <para>Αναγνωρίζει το όνομα χρήστη και τον κωδικό του. Όταν + συνδέεστε χρησιμοποιώντας προτροπή τύπου &unix;, οι τιμές + αυτές αναφέρονται από την εντολή + <command>set login</command> χρησιμοποιώντας τις μεταβλητές + \U και \P. Όταν συνδέεστε με χρήση PAP ή CHAP, οι τιμές + αυτές χρησιμοποιούνται την ώρα της πιστοποίησης + ταυτότητας του χρήστη.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Γραμμή 15:</term> + + <listitem> + <indexterm><primary>PAP</primary></indexterm> + <indexterm><primary>CHAP</primary></indexterm> + <para>Αν χρησιμοποιείτε PPP ή CHAP, δεν θα υπάρχει στο σημείο + αυτό προτροπή εισόδου (login), και θα πρέπει να μετατρέψετε + τη γραμμή αυτή σε σχόλιο ή να την αφαιρέσετε. Δείτε την + <link linkend="userppp-PAPnCHAP">Πιστοποίηση PAP + και CHAP</link> για περισσότερες λεπτομέρειες.</para> + + <para>Το αλφαριθμητικό εισόδου χρησιμοποιεί σύνταξη παρόμοια + με το &man.chat.8;, όπως συμβαίνει και με το αλφαριθμητικό + κλήσης. Στο παράδειγμα μας, το αλφαριθμητικό + χρησιμοποιείται για μια υπηρεσία στην οποία η συνεδρία + εισόδου μοιάζει με την παρακάτω:</para> + + <screen>J. Random Provider +login: <replaceable>foo</replaceable> +password: <replaceable>bar</replaceable> +protocol: ppp</screen> + + <para>Θα χρειαστεί να αλλάξετε αυτό το script ανάλογα με τις + ανάγκες σας. Όταν γράφετε αυτό το script την πρώτη φορά, + βεβαιωθείτε ότι έχετε ενεργοποιήσει το αρχείο καταγραφής + για το <quote>chat</quote> ώστε να μπορείτε να προσδιορίσετε + αν η διαδικασία αναγνώρισης προχωράει σωστά.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Γραμμή 16:</term> + + <indexterm><primary>timeout</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Θέτει το χρόνο αδράνειας (σε δευτερόλεπτα) για τη + σύνδεση. Εδώ, η σύνδεση θα κλείσει αυτόματα αν δεν υπάρχει + κίνηση για 300 δευτερόλεπτα. Αν δεν θέλετε να γίνεται + ποτέ τερματισμός της σύνδεσης λόγω αδράνειας, θέστε αυτή τη + τιμή σε μηδέν, ή χρησιμοποιήστε την επιλογή + <option>-ddial</option> στη γραμμή εντολής.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Γραμμή 17:</term> + + <indexterm><primary>ISP</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Θέτει τη διεύθυνση της διεπαφής. Το αλφαριθμητικό + <replaceable>x.x.x.x</replaceable> θα πρέπει να + αντικατασταθεί με τη διεύθυνση IP που σας έχει αποδοθεί από + τον παροχέα σας. Το αλφαριθμητικό + <replaceable>y.y.y.y</replaceable> θα πρέπει να + αντικατασταθεί με την διεύθυνση IP που έχει καθορίσει ο + ISP σας ως πύλη (gateway, το μηχάνημα στο οποίο συνδέεστε). + Αν ο ISP σας δεν σας έχει δώσει διεύθυνση πύλης, + χρησιμοποιήστε την <hostid + role="netmask">10.0.0.2/0</hostid>. Αν πρέπει να + χρησιμοποιήσετε μια IP διεύθυνση που έχετε + <quote>μαντέψει</quote>, βεβαιωθείτε ότι έχετε δημιουργήσει + μια καταχώριση στο <filename>/etc/ppp/ppp.linkup</filename> + σύμφωνα με τις οδηγίες για το <link + linkend="userppp-dynamicIP">PPP και Δυναμικές IP + Διευθύνσεις</link>. Αν παραλείψετε αυτή τη γραμμή, το + <command>ppp</command> δεν θα μπορεί να εκτελεστεί σε + κατάσταση <option>-auto</option>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Γραμμή 18:</term> + + <listitem> + <para>Προσθέστε μια προεπιλεγμένη διαδρομή (default route) + προς το μηχάνημα πύλης (gateway) του ISP σας. Η ειδική λέξη + <literal>HISADDR</literal> αντικαθίσταται με την διεύθυνση + πύλης που καθορίζεται στη γραμμή 17. Είναι σημαντικό η + γραμμή αυτή να εμφανίζεται μετά την γραμμή 17, διαφορετικά + το <literal>HISADDR</literal> δεν θα έχει ακόμα λάβει αρχική + τιμή.</para> + + <para>Αν δεν επιθυμείτε να εκτελέσετε το ppp σε κατάσταση + <option>-auto</option>, θα πρέπει να μετακινήσετε αυτή τη + γραμμή στο αρχείο <filename>ppp.linkup</filename>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Δεν είναι απαραίτητο να προσθέσετε καταχώριση στο αρχείο + <filename>ppp.linkup</filename> όταν έχετε στατική διεύθυνση IP + και εκτελείτε το ppp σε κατάσταση <option>-auto</option>. Στην + περίπτωση αυτή, οι καταχωρίσεις σας στον πίνακα δρομολόγησης είναι + σωστές πριν καν συνδεθείτε. Ίσως ωστόσο να θέλετε να + δημιουργήσετε μια καταχώριση για να εκτελέσετε κάποια προγράμματα + μετά την αποκατάσταση της σύνδεσης. Θα το εξηγήσουμε αυτό + αργότερα σε ένα παράδειγμα με το sendmail.</para> + + <para>Μπορείτε να βρείτε παραδείγματα αρχείων ρυθμίσεων στον + κατάλογο <filename + class="directory">usr/share/examples/ppp/</filename>.</para> + </sect4> + + <sect4 id="userppp-dynamicIP"> + <title>PPP και Δυναμικές Διευθύνσεις IP</title> + + <indexterm> + <primary>PPP</primary> + <secondary>with dynamic IP addresses</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>IPCP</primary> + </indexterm> + <para>Αν ο παροχέας σας δεν δίνει στατικές διευθύνσεις, το + <command>ppp</command> μπορεί να ρυθμιστεί να διαπραγματεύεται + την τοπική και την απομακρυσμένη διεύθυνση. Αυτό γίνεται + <quote>μαντεύοντας</quote> μια διεύθυνση IP, και επιτρέποντας στο + <command>ppp</command> να την θέσει έπειτα σωστά, χρησιμοποιώντας + το πρωτόκολλο IPCP (IP Configuration Protocol) μετά τη σύνδεση. + Το αρχείο ρυθμίσεων <filename>ppp.conf</filename> είναι το ίδιο + όπως και στο + <link linkend="userppp-staticIP">PPP και Στατικές Διευθύνσεις + IP</link>, με την παρακάτω μόνο αλλαγή:</para> + + <programlisting>17 set ifaddr 10.0.0.1/0 10.0.0.2/0 255.255.255.255 0.0.0.0</programlisting> + + <para>Όπως και προηγουμένως, δεν πρέπει να περιλάβετε τον αριθμό + γραμμής. Απαιτείται εσοχή ενός τουλάχιστον κενού + διαστήματος.</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>Γραμμή 17:</term> + + <listitem> + <para>Ο αριθμός μετά το χαρακτήρα <literal>/</literal> + είναι το πλήθος των bits της διεύθυνσης για το οποίο θα + επιμείνει το ppp. Ίσως θέλετε να χρησιμοποιήσετε αριθμούς + IP πιο κατάλληλους για την περίσταση, αλλά το παράδειγμα + που δίνουμε παραπάνω θα λειτουργήσει πάντα.</para> + + <para>Το τελευταίο όρισμα (το <literal>0.0.0.0</literal>) λέει + στο PPP να αρχίσει τις διαπραγματεύσεις με την διεύθυνση + <hostid role="ipaddr">0.0.0.0</hostid> αντί για την <hostid + role="ipaddr">10.0.0.1</hostid>. Αυτό είναι απαραίτητο σε + ορισμένους ISP. Μη χρησιμοποιήσετε το + <literal>0.0.0.0</literal> ως πρώτο όρισμα στην + <command>set ifaddr</command>, καθώς θα εμποδίσει την PPP + να ρυθμίσει την αρχική διαδρομή στην κατάσταση + <option>-auto</option> .</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Αν δεν χρησιμοποιείτε την επιλογή <option>-auto</option>, + θα χρειαστεί να δημιουργήσετε μια καταχώριση στο αρχείο + <filename>/etc/ppp/ppp.linkup</filename>. + Το αρχείο <filename>ppp.linkup</filename> χρησιμοποιείται μετά + την αποκατάσταση της σύνδεσης. Στο σημείο αυτό, το + <command>ppp</command> θα έχει ήδη αποδώσει διεύθυνση στην + διεπαφή και θα είναι πλέον δυνατόν να προσθέσετε τις καταχωρίσεις + στον πίνακα δρομολόγησης:</para> + + <programlisting>1 provider: +2 add default HISADDR</programlisting> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>Γραμμή 1:</term> + + <listitem> + <para>Με την αποκατάσταση της σύνδεσης, το + <command>ppp</command> θα ψάξει για μια καταχώριση στο + <filename>ppp.linkup</filename> σύμφωνα με τους παρακάτω + κανόνες: Αρχικά θα προσπαθήσει να ταιριάξει την πρώτη + ετικέτα που έχει χρησιμοποιηθεί στο αρχείο + <filename>ppp.conf</filename>. Αν αυτό αποτύχει, θα ψάξει + για μια καταχώριση για την διεύθυνση IP της πύλης. + Η καταχώριση αυτή είναι μια ετικέτα μορφής IP διεύθυνσης, + με τέσσερις οκτάδες. Αν δεν έχει ακόμα βρεθεί η σωστή + καταχώριση, θα γίνει ανίχνευση για την καταχώριση + <literal>MYADDR</literal>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Γραμμή 2:</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή αυτή λέει στο <command>ppp</command> να + προσθέσει μια προεπιλεγμένη διαδρομή η οποία να δείχνει στο + <literal>HISADDR</literal>. Το <literal>HISADDR</literal> + θα αντικατασταθεί με τη διεύθυνση IP της πύλης όπως + αυτή αποδόθηκε μέσω του πρωτοκόλλου IPCP.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Δείτε την καταχώριση <literal>pmdemand</literal> στα αρχεία + <filename>/usr/share/examples/ppp/ppp.conf.sample</filename> + και + <filename>/usr/share/examples/ppp/ppp.linkup.sample</filename> + για ένα πιο λεπτομερές παράδειγμα.</para> + </sect4> + + <sect4> + <title>Λήψη Εισερχόμενων Κλήσεων</title> + + <indexterm> + <primary>PPP</primary> + <secondary>receiving incoming calls</secondary> + </indexterm> + + <para>Όταν ρυθμίζετε το <application>ppp</application> να λαμβάνει + εισερχόμενες κλήσεις σε ένα μηχάνημα που συνδέεται σε ένα τοπικό + δίκτυο (LAN), θα πρέπει να αποφασίσετε αν θέλετε να προωθούνται + πακέτα προς αυτό. Αν ναι, θα πρέπει να αποδώσετε στο μηχάνημα + μια διεύθυνση IP η οποία να ανήκει στο ίδιο υποδίκτυο με το LAN, + και να χρησιμοποιήσετε την εντολή <command>enable proxy</command> + στο αρχείο <filename>/etc/ppp/ppp.conf</filename>. Θα πρέπει + επίσης να επιβεβαιώσετε ότι το αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename> περιέχει τα παρακάτω:</para> + + <programlisting>gateway_enable="YES"</programlisting> + </sect4> + + <sect4> + <title>Ποιο getty;</title> + + <para>Η ενότητα <link linkend="dialup">Υπηρεσία Εισόδου μέσω + Επιλογικής Σύνδεσης (dial in)</link> παρέχει μια καλή περιγραφή + σχετικά με την ενεργοποίηση υπηρεσιών επιλογικών κλήσεων + χρησιμοποιώντας την &man.getty.8;.</para> + + <para>Μια εναλλακτική στην <command>getty</command> είναι η <ulink + url="http://mgetty.greenie.net/">mgetty</ulink> (από το πακέτο + <filename role="package">comms/mgetty+sendfax</filename>), + μια πιο έξυπνη έκδοση της <command>getty</command>, η οποία έχει + σχεδιαστεί για να λαμβάνει υπόψιν τις επιλογικές γραμμές.</para> + + <para>Τα πλεονεκτήματα της <command>mgetty</command> είναι ότι + <emphasis>επικοινωνεί</emphasis> ενεργά με τα modem, το οποίο + σημαίνει ότι αν η θύρα είναι απενεργοποιημένη στο + <filename>/etc/ttys</filename>, το modem σας δεν θα απαντήσει + στην κλήση.</para> + + <para>Μεταγενέστερες εκδόσεις της <command>mgetty</command> + (από την 0.99beta και μετά) υποστηρίζουν επίσης αυτόματη + ανίχνευση PPP streams, επιτρέποντας στους πελάτες σας πρόσβαση + στον εξυπηρετητή χωρίς χρήση scripts.</para> + + <para>Διαβάστε την ενότητα <link linkend="userppp-mgetty">Mgetty + και AutoPPP</link> για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την + <command>mgetty</command>.</para> + </sect4> + + <sect4> + <title>Άδειες για το <application>PPP</application></title> + + <para>Φυσιολογικά, η εκτέλεση της εντολής <command>ppp</command> + πρέπει να γίνεται ως χρήστης <username>root</username>. Αν + ωστόσο θέλετε να επιτρέψετε την εκτέλεση του + <command>ppp</command> σε κατάσταση εξυπηρετητή ως κανονικός + χρήστης (με τον τρόπο που περιγράφεται παρακάτω) θα πρέπει να + δώσετε σε αυτό το χρήστη τα κατάλληλα δικαιώματα για να + εκτελεί το <command>ppp</command>, προσθέτοντας τον στην ομάδα + <groupname>network</groupname> στο αρχείο + <filename>/etc/group</filename>.</para> + + <para>Θα πρέπει επίσης να τους δώσετε πρόσβαση σε ένα ή + περισσότερα τμήματα του αρχείου ρυθμίσεων, χρησιμοποιώντας την + εντολή <command>allow</command>:</para> + + <programlisting>allow users fred mary</programlisting> + + <para>Αν χρησιμοποιήσετε την επιλογή αυτή στο τμήμα + <literal>default</literal>, θα δώσετε σε αυτούς τους χρήστες + πρόσβαση σε όλες τις ρυθμίσεις.</para> + </sect4> + + <sect4> + <title>Κελύφη PPP για Χρήστες με Δυναμικά IP</title> + + <indexterm> + <primary>PPP shells</primary> + </indexterm> + + <para>Δημιουργήστε ένα αρχείο με το όνομα + <filename>/etc/ppp/ppp-shell</filename> το οποίο να περιέχει τα + παρακάτω:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +IDENT=`echo $0 | sed -e 's/^.*-\(.*\)$/\1/'` +CALLEDAS="$IDENT" +TTY=`tty` + +if [ x$IDENT = xdialup ]; then + IDENT=`basename $TTY` +fi + +echo "PPP for $CALLEDAS on $TTY" +echo "Starting PPP for $IDENT" + +exec /usr/sbin/ppp -direct $IDENT</programlisting> + + <para>Το script αυτό θα πρέπει να γίνει εκτελέσιμο. Δημιουργήστε + τώρα ένα συμβολικό δεσμό που να ονομάζεται + <filename>ppp-dialup</filename> χρησιμοποιώντας τις παρακάτω + εντολές:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ln -s ppp-shell /etc/ppp/ppp-dialup</userinput></screen> + + <para>Θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε αυτό το script ως το + <emphasis>κέλυφος</emphasis> για όλους τους dialup χρήστες. + Εδώ φαίνεται ένα παράδειγμα του <filename>/etc/passwd</filename> + για ένα χρήστη dialup με όνομα + <username>pchilds</username> (θυμηθείτε ότι δεν πρέπει να + τροποποιείτε άμεσα το αρχείο των κωδικών, αλλά μέσω της εντολής + &man.vipw.8;).</para> + + <programlisting>pchilds:*:1011:300:Peter Childs PPP:/home/ppp:/etc/ppp/ppp-dialup</programlisting> + + <para>Δημιουργήστε ένα κατάλογο <filename + class="directory">/home/ppp</filename> προσβάσιμο για ανάγνωση + από όλους, ο οποίος θα περιέχει τα παρακάτω κενά αρχεία:</para> + + <screen>-r--r--r-- 1 root wheel 0 May 27 02:23 .hushlogin +-r--r--r-- 1 root wheel 0 May 27 02:22 .rhosts</screen> + + <para>τα οποία εμποδίζουν την εμφάνιση του μηνύματος από το αρχείο + <filename>/etc/motd</filename>.</para> + </sect4> + + <sect4> + <title>Κελύφη PPP για Χρήστες με Στατικό IP</title> + + <indexterm> + <primary>PPP shells</primary> + </indexterm> + + <para>Δημιουργήστε το αρχείο <filename>ppp-shell</filename> + όπως φαίνεται παραπάνω, και για κάθε λογαριασμό με στατικό + IP, δημιουργήστε ένα συμβολικό δεσμό προς το + <filename>ppp-shell</filename>.</para> + + <para>Για παράδειγμα, αν έχετε τρεις πελάτες dialup, τους + <username>fred</username>, <username>sam</username>, και + <username>mary</username>, στους οποίους εκτελείτε δρομολόγηση + /24 CIDR, θα πρέπει να γράψετε τα παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ln -s /etc/ppp/ppp-shell /etc/ppp/ppp-fred</userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -s /etc/ppp/ppp-shell /etc/ppp/ppp-sam</userinput> +&prompt.root; <userinput>ln -s /etc/ppp/ppp-shell /etc/ppp/ppp-mary</userinput></screen> + + <para>Για κάθε λογαριασμό χρήστη dialup, θα πρέπει να ρυθμιστεί + το κέλυφος στο συμβολικό δεσμό που δημιουργήθηκε παραπάνω (για + παράδειγμα ο συμβολικός δεσμός για το κέλυφος του χρήστη + <username>mary</username> θα πρέπει να είναι ο + <filename>/etc/ppp/ppp-mary</filename>).</para> + </sect4> + + <sect4> + <title>Ρύθμιση του <filename>ppp.conf</filename> για Χρήστες με + Δυναμικό IP</title> + + <para>Το αρχείο <filename>/etc/ppp/ppp.conf</filename> θα πρέπει να + περιέχει κάτι αντίστοιχο με το παρακάτω:</para> + + <programlisting>default: + set debug phase lcp chat + set timeout 0 + +ttyu0: + set ifaddr 203.14.100.1 203.14.100.20 255.255.255.255 + enable proxy + +ttyu1: + set ifaddr 203.14.100.1 203.14.100.21 255.255.255.255 + enable proxy</programlisting> + + <note> + <para>Η στοίχιση είναι σημαντική.</para> + </note> + + <para>Για κάθε συνεδρία, φορτώνεται η ενότητα + <literal>default:</literal>. Για κάθε γραμμή dialup που + ενεργοποιείται στο <filename>/etc/ttys</filename>, θα πρέπει να + δημιουργήσετε μια καταχώριση όμοια με αυτή που φαίνεται παραπάνω + για το <literal>ttyu0:</literal>. Κάθε γραμμή θα πρέπει να + παίρνει μια μοναδική διεύθυνση IP από το απόθεμα των IP + διευθύνσεων που προορίζονται για τους δυναμικούς χρήστες.</para> + </sect4> + + <sect4> + <title>Ρύθμιση του <filename>ppp.conf</filename> για Χρήστες με + Στατικό IP</title> + + <para>Εκτός από τα περιεχόμενα του υποδείγματος + <filename>/usr/share/examples/ppp/ppp.conf</filename> θα πρέπει + να προσθέσετε μια ενότητα για καθένα από τους χρήστες dialup + στους οποίους έχει αποδοθεί στατικό IP. Θα συνεχίσουμε με το + παράδειγμα μας με τους χρήστες + <username>fred</username>, <username>sam</username>, και + <username>mary</username>.</para> + + <programlisting>fred: + set ifaddr 203.14.100.1 203.14.101.1 255.255.255.255 + +sam: + set ifaddr 203.14.100.1 203.14.102.1 255.255.255.255 + +mary: + set ifaddr 203.14.100.1 203.14.103.1 255.255.255.255</programlisting> + + <para>Το αρχείο <filename>/etc/ppp/ppp.linkup</filename> + θα πρέπει επίσης να περιέχει πληροφορίες δρομολόγησης για κάθε + χρήστη με στατικό IP (αν απαιτείται). Η παρακάτω γραμμή θα + προσθέσει μια διαδρομή προς τη διεύθυνση δικτύου + <hostid role="ipaddr">203.14.101.0/24</hostid> + μέσω της σύνδεσης ppp του πελάτη.</para> + + <programlisting>fred: + add 203.14.101.0 netmask 255.255.255.0 HISADDR + +sam: + add 203.14.102.0 netmask 255.255.255.0 HISADDR + +mary: + add 203.14.103.0 netmask 255.255.255.0 HISADDR</programlisting> + </sect4> + + <sect4 id="userppp-mgetty"> + <title><command>mgetty</command> και AutoPPP</title> + + <indexterm> + <primary><command>mgetty</command></primary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>AutoPPP</primary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>LCP</primary> + </indexterm> + + <para>Το port + <filename role="package">comms/mgetty+sendfax</filename>, έρχεται + με προεπιλεγμένη την επιλογή <literal>AUTO_PPP</literal>, + επιτρέποντας έτσι στην <command>mgetty</command> να ανιχνεύει την + φάση LCP των συνδέσεων PPP και να εκτελεί αυτόματα ένα κέλυφος + ppp. Ωστόσο, καθώς με αυτό τον τρόπο δεν ενεργοποιείται η + προεπιλεγμένη ακολουθία ονόματος χρήστη και κωδικού, είναι + απαραίτητο να γίνει πιστοποίηση των χρηστών με τη χρήση PAP ή + CHAP.</para> + + <para>Η ενότητα αυτή προϋποθέτει ότι ο χρήστης έχει ρυθμίσει, + μεταγλωττίσει και εγκαταστήσει με επιτυχία το port <filename + role="package">comms/mgetty+sendfax</filename> στο σύστημα + του.</para> + + <para>Βεβαιωθείτε ότι το αρχείο σας + <filename>/usr/local/etc/mgetty+sendfax/login.config</filename> + περιέχει τα παρακάτω:</para> + + <programlisting>/AutoPPP/ - - /etc/ppp/ppp-pap-dialup</programlisting> + + <para>Αυτό θα πει στην <command>mgetty</command> να εκτελέσει το + script <filename>ppp-pap-dialup</filename> για τις PPP συνδέσεις + που ανιχνεύθηκαν.</para> + + <para>Δημιουργήστε ένα αρχείο με το όνομα + <filename>/etc/ppp/ppp-pap-dialup</filename> το οποίο θα περιέχει + τα ακόλουθα (το αρχείο θα πρέπει να είναι εκτελέσιμο):</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +exec /usr/sbin/ppp -direct pap$IDENT</programlisting> + + <para>Για κάθε γραμμή dialup που είναι ενεργοποιημένη στο + <filename>/etc/ttys</filename>, δημιουργήστε μια αντίστοιχη + καταχώριση στο αρχείο <filename>/etc/ppp/ppp.conf</filename>. + Η καταχώριση αυτή μπορεί να συνυπάρχει χωρίς πρόβλημα με αυτές + που ορίσαμε παραπάνω.</para> + + <programlisting>pap: + enable pap + set ifaddr 203.14.100.1 203.14.100.20-203.14.100.40 + enable proxy</programlisting> + + <para>Κάθε χρήστης που εισέρχεται με αυτό τον τρόπο, θα πρέπει να + διαθέτει όνομα χρήστη/κωδικό στο αρχείο + <filename>/etc/ppp/ppp.secret</filename>. Εναλλακτικά, μπορείτε + να προσθέσετε την παρακάτω επιλογή ώστε να γίνεται πιστοποίηση + των χρηστών μέσω PAP με βάση τα στοιχεία του αρχείου + <filename>/etc/passwd</filename>.</para> + + <programlisting>enable passwdauth</programlisting> + + <para>Αν θέλετε να αποδώσετε στατικό IP σε κάποιους χρήστες, + μπορείτε να καθορίσετε την διεύθυνση ως τρίτο όρισμα στο αρχείο + <filename>/etc/ppp/ppp.secret</filename>. Για παραδείγματα, + δείτε το αρχείο + <filename>/usr/share/examples/ppp/ppp.secret.sample</filename>.</para> + </sect4> + + <sect4> + <title>Επεκτάσεις MS</title> + + <indexterm> + <primary>DNS</primary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>NetBIOS</primary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>PPP</primary> + <secondary>Microsoft extensions</secondary> + </indexterm> + + <para>Είναι δυνατόν να ρυθμίσετε το PPP ώστε να παρέχει + διευθύνσεις DNS και NetBIOS κατά απαίτηση.</para> + + <para>Για να ενεργοποιήσετε αυτές τις επεκτάσεις με την έκδοση + 1.x του PPP, θα πρέπει να προσθέσετε τις παρακάτω γραμμές στο + σχετικό τμήμα του <filename>/etc/ppp/ppp.conf</filename>.</para> + + <programlisting>enable msext +set ns 203.14.100.1 203.14.100.2 +set nbns 203.14.100.5</programlisting> + + <para>Για το PPP από την έκδοση 2 και πάνω:</para> + + <programlisting>accept dns +set dns 203.14.100.1 203.14.100.2 +set nbns 203.14.100.5</programlisting> + + <para>Το παραπάνω θα ενημερώσει τους πελάτες για τον κύριο και + δευτερεύοντα εξυπηρετητή DNS, και για τον εξυπηρετητή ονομάτων + NetBIOS.</para> + + <para>Από την έκδοση 2 και πάνω, αν παραλειφθεί η γραμμή + <literal>set dns</literal>, το PPP θα χρησιμοποιήσει τις γραμμές + που θα βρει στο <filename>/etc/resolv.conf</filename>.</para> + </sect4> + + <sect4 id="userppp-PAPnCHAP"> + <title>Πιστοποίηση PAP και CHAP</title> + + <indexterm><primary>PAP</primary></indexterm> + <indexterm><primary>CHAP</primary></indexterm> + <para>Κάποιοι ISP ρυθμίζουν τα συστήματα τους με τέτοιο τρόπο, ώστε + το κομμάτι της σύνδεσης που ασχολείται με την πιστοποίηση του + χρήστη να γίνεται μέσω των μηχανισμών PAP ή CHAP. Αν συμβαίνει + αυτό στη δική σας περίπτωση, ο ISP σας δεν θα σας στείλει προτροπή + login όταν συνδεθείτε, αλλά θα αρχίσει απευθείας τη μετάδοση + PPP.</para> + + <para>Το PAP είναι λιγότερο ασφαλές από το CHAP, αλλά η ασφάλεια + εδώ δεν είναι τόσο σπουδαίο θέμα, καθώς οι κωδικοί (αν και + στέλνονται ως κανονικό κείμενο) μεταδίδονται μόνο μέσω σειριακής + γραμμής. Έτσι δεν υπάρχει πραγματική δυνατότητα των crackers + να <quote>κρυφακούσουν</quote>.</para> + + <para>Χρησιμοποιώντας ως αναφορά τις ενότητες <link + linkend="userppp-staticIP">PPP και Στατικές Διευθύνσεις + IP</link> ή <link linkend="userppp-dynamicIP">PPP και Δυναμικές + Διευθύνσεις IP</link>, θα πρέπει να γίνουν οι παρακάτω + αλλαγές:</para> + + <programlisting>13 set authname <replaceable>MyUserName</replaceable> +14 set authkey <replaceable>MyPassword</replaceable> +15 set login</programlisting> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>Γραμμή 13:</term> + + <listitem> + <para>Η γραμμή αυτή καθορίζει το όνομα χρήστη για τα PAP/CHAP. + Θα χρειαστεί να εισάγετε την σωστή τιμή για το + <replaceable>MyUserName</replaceable>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Γραμμή 14:</term> + + <indexterm><primary>password</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Η γραμμή αυτή καθορίζει τον κωδικό για τα PAP/CHAP. Θα + χρειαστεί να εισάγετε την σωστή τιμή για το + <replaceable>MyPassword</replaceable>. Ίσως θέλετε να + προσθέσετε μια ακόμα γραμμή, όπως την παρακάτω:</para> + + <programlisting>16 accept PAP</programlisting> + + <para>ή</para> + + <programlisting>16 accept CHAP</programlisting> + + <para>για να είναι φανερή η πρόθεση σας, ωστόσο τόσο το PAP + όσο και το CHAP γίνονται δεκτά από προεπιλογή.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Γραμμή 15:</term> + + <listitem> + <para>Ο ISP σας δεν θα απαιτεί φυσιολογικά να εισέλθετε στον + εξυπηρετητή αν χρησιμοποιείτε PAP ή CHAP. Για το λόγο αυτό, + θα πρέπει να απενεργοποιήσετε το αλφαριθμητικό + <quote>set login</quote>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </sect4> + + <sect4> + <title>Αλλάζοντας Άμεσα τις Ρυθμίσεις του + <command>ppp</command></title> + + <para>Είναι δυνατόν να επικοινωνήσετε με το πρόγραμμα + <command>ppp</command> καθώς εκτελείται στον παρασκήνιο, αλλά + μόνο αν έχετε ρυθμίσει μια κατάλληλη διαγνωστική θύρα για αυτό + το σκοπό. Για να το κάνετε αυτό, προσθέστε την παρακάτω γραμμή + στις ρυθμίσεις σας:</para> + + <programlisting>set server /var/run/ppp-tun<replaceable>%d</replaceable> DiagnosticPassword 0177</programlisting> + + <para>Αυτό οδηγεί το PPP να <quote>ακούει</quote> στο καθορισμένο + &unix; socket του τομέα, και να ρωτάει τους πελάτες για τον + κωδικό που έχει καθοριστεί πριν επιτρέψει την πρόσβαση. Το + <literal>%d</literal> στο όνομα, αντικαθίσταται με τον αριθμό της + συσκευής <devicename>tun</devicename> που χρησιμοποιείται.</para> + + <para>Από τη στιγμή που ρυθμιστεί το socket, το πρόγραμμα + &man.pppctl.8; μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε scripts με τα οποία + επιθυμείτε να διαχειριστείτε το πρόγραμμα <command>ppp</command> + το οποίο εκτελείται ήδη.</para> + </sect4> + </sect3> + + <sect3 id="userppp-nat"> + <title>Χρησιμοποιώντας τη Δυνατότητα Μετάφρασης Διευθύνσεων (NAT) του + PPP</title> + + <indexterm> + <primary>PPP</primary><secondary>NAT</secondary> + </indexterm> + + <para>Το PPP έχει την ικανότητα να χρησιμοποιήσει δικό του εσωτερικό + NAT, χωρίς να απαιτούνται οι ικανότητες ανακατεύθυνσης του πυρήνα. + Μπορείτε να ενεργοποιήσετε αυτή τη λειτουργία με την ακόλουθη + γραμμή στο <filename>/etc/ppp/ppp.conf</filename>:</para> + + <programlisting>nat enable yes</programlisting> + + <para>Εναλλακτικά, το NAT του PPP μπορεί να ενεργοποιηθεί με την + επιλογή <literal>-nat</literal> στην γραμμή εντολών. Μπορείτε ακόμα + να βάλετε την επιλογή <literal>ppp_nat</literal> στο αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename>. Η επιλογή αυτή είναι + ενεργοποιημένη από προεπιλογή.</para> + + <para>Αν χρησιμοποιήσετε αυτό το χαρακτηριστικό, μάλλον θα βρείτε + χρήσιμες και τις παρακάτω επιλογές για το + <filename>/etc/ppp/ppp.conf</filename>, με τις οποίες ενεργοποιείται + η προώθηση εισερχόμενων συνδέσεων:</para> + + <programlisting>nat port tcp 10.0.0.2:ftp ftp +nat port tcp 10.0.0.2:http http</programlisting> + + <para>ή αν δεν εμπιστεύεστε καθόλου το εξωτερικό δίκτυο:</para> + + <programlisting>nat deny_incoming yes</programlisting> + </sect3> + + <sect3 id="userppp-final"> + <title>Τελικές Ρυθμίσεις Συστήματος</title> + + <indexterm> + <primary>PPP</primary><secondary>configuration</secondary> + </indexterm> + + <para>Έχετε πλέον ρυθμίσει το <command>ppp</command>, αλλά υπάρχουν + μερικά ακόμα πράγματα που πρέπει να κάνετε πριν να είναι έτοιμο για + λειτουργία. Όλα περιλαμβάνουν την επεξεργασία του αρχείου + <filename>/etc/rc.conf</filename>.</para> + + <para>Ξεκινώντας από την αρχή του αρχείου αυτού, βεβαιωθείτε ότι είναι + ορισμένη η γραμμή <literal>hostname=</literal>, π.χ.:</para> + + <programlisting>hostname="foo.example.com"</programlisting> + + <para>Αν ο ISP σας παρέχει στατική IP διεύθυνση και όνομα, είναι + μάλλον καλύτερο να χρησιμοποιήσετε αυτό το όνομα ως όνομα για το + μηχάνημα σας.</para> + + <para>Ψάξτε για τη μεταβλητή <literal>network_interfaces</literal>. + Αν θέλετε να ρυθμίσετε το σύστημα σας να καλεί τον ISP σας κατά + απαίτηση, βεβαιωθείτε ότι υπάρχει στη λίστα η συσκευή + <devicename>tun0</devicename>, διαφορετικά αφαιρέστε την.</para> + + <programlisting>network_interfaces="lo0 tun0" +ifconfig_tun0=</programlisting> + + <note> + <para>Η μεταβλητή <literal>ifconfig_tun0</literal> θα πρέπει να + είναι άδεια, και θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα αρχείο με όνομα + <filename>/etc/start_if.tun0</filename>. Το αρχείο αυτό θα πρέπει + να περιέχει την παρακάτω γραμμή:</para> + + <programlisting>ppp -auto mysystem</programlisting> + + <para>Το script αυτό εκτελείται κατά τη διάρκεια ρύθμισης του + δικτύου, ξεκινώντας έτσι το δαίμονα ppp σε κατάσταση αυτόματης + λειτουργίας. Αν διαθέτετε κάποιο τοπικό δίκτυο (LAN) για το + οποίο το μηχάνημα αυτό έχει το ρόλο της πύλης, ίσως να θέλετε + επίσης να χρησιμοποιήσετε την επιλογή <option>-alias</option>. + Δείτε τη σελίδα manual για περισσότερες λεπτομέρειες.</para> + </note> + + <para>Βεβαιωθείτε ότι η μεταβλητή για το πρόγραμμα router έχει τεθεί + στο <literal>NO</literal> μέσω της επόμενης γραμμής στο + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>router_enable="NO"</programlisting> + + <indexterm> + <primary><application>routed</application></primary> + </indexterm> + + <para>Είναι σημαντικό να μην ξεκινήσει ο δαίμονας + <command>routed</command>, ο οποίος συνήθως διαγράφει τις + προεπιλεγμένες τιμές του πίνακα δρομολόγησης που δημιουργούνται από + το <command>ppp</command>.</para> + + <para>Είναι μάλλον καλή ιδέα να εξασφαλίσετε ότι η γραμμή + <literal>sendmail_flags</literal> δεν περιλαμβάνει την επιλογή + <option>-q</option>, διαφορετικά το <command>sendmail</command> θα + προσπαθεί κάθε τόσο να κάνει αναζήτηση του δικτύου, με πιθανό + αποτέλεσμα το μηχάνημα σας να εκτελεί τηλεφωνική σύνδεση + (dial out). Μπορείτε να δοκιμάσετε:</para> + + <programlisting>sendmail_flags="-bd"</programlisting> + + <indexterm> + <primary><application>sendmail</application></primary> + </indexterm> + <para>Το μειονέκτημα του παραπάνω, είναι ότι πρέπει να εξαναγκάσετε το + <command>sendmail</command> να επανεξετάσει την ουρά των μηνυμάτων, + κάθε φορά που αποκαθίσταται η σύνδεση ppp, γράφοντας:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/usr/sbin/sendmail -q</userinput></screen> + + <para>Ίσως θέλετε να χρησιμοποιήσετε την εντολή + <command>!bg</command> στο <filename>ppp.linkup</filename> για να + γίνεται το παραπάνω αυτόματα:</para> + + <programlisting>1 provider: +2 delete ALL +3 add 0 0 HISADDR +4 !bg sendmail -bd -q30m</programlisting> + + <indexterm> + <primary>SMTP</primary> + </indexterm> + + <para>Αν αυτό δεν σας αρέσει, είναι δυνατόν να ρυθμίσετε ένα + <quote>dfilter</quote> το οποίο να αποκόπτει την κίνηση SMTP. + Δείτε τα υποδείγματα για περισσότερες λεπτομέρειες.</para> + + <para>Το μόνο που μένει είναι να επανεκκινήσετε το μηχάνημα. Μετά + την επανεκκίνηση, μπορείτε είτε να γράψετε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ppp</userinput></screen> + + <para>και έπειτα <command>dial provider</command> για να ξεκινήσετε + τη συνεδρία PPP, ή αν θέλετε το <command>ppp</command> να + αποκαθιστά τις συνεδρίες αυτόματα κάθε φορά που υπάρχει κίνηση + προς το εξωτερικό δίκτυο (και δεν έχετε δημιουργήσει το script + <filename>start_if.tun0</filename>) μπορείτε να γράψετε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ppp -auto provider</userinput></screen> + </sect3> + + <sect3> + <title>Περίληψη</title> + + <para>Για να ανακεφαλαιώσουμε, τα παρακάτω βήματα είναι απαραίτητα + όταν εγκαθιστάτε το ppp για πρώτη φορά:</para> + + <para>Από τη μεριά του μηχανήματος-πελάτη:</para> + + <procedure> + <step> + <para>Βεβαιωθείτε ότι περιλαμβάνεται στον πυρήνα σας η συσκευή + <devicename>tun</devicename>.</para> + </step> + + <step> + <para>Βεβαιωθείτε ότι υπάρχει το αρχείο της συσκευής + <filename + class="devicefile">tun<replaceable>N</replaceable></filename> + στον κατάλογο <filename + class="directory">/dev</filename>.</para> + </step> + + <step> + <para>Δημιουργήστε μια καταχώριση στο αρχείο + <filename>/etc/ppp/ppp.conf</filename>. Το παράδειγμα για το + <filename>pmdemand</filename> θα πρέπει να είναι επαρκές για + τους περισσότερους ISPs.</para> + </step> + + <step> + <para>Αν έχετε δυναμική διεύθυνση IP, δημιουργήστε μια καταχώριση + στο <filename>/etc/ppp/ppp.linkup</filename>.</para> + </step> + + <step> + <para>Ενημερώστε το αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename>.</para> + </step> + + <step> + <para>Δημιουργήστε το script <filename>start_if.tun0</filename> αν + χρειάζεστε κλήση κατά απαίτηση.</para> + </step> + </procedure> + + <para>Από τη μεριά του εξυπηρετητή:</para> + + <procedure> + <step> + <para>Βεβαιωθείτε ότι περιλαμβάνεται στον πυρήνα σας η συσκευή + <devicename>tun</devicename>.</para> + </step> + + <step> + <para>Βεβαιωθείτε ότι υπάρχει το αρχείο της συσκευής + <filename + class="devicefile">tun<replaceable>N</replaceable></filename> + στον κατάλογο <filename + class="directory">/dev</filename>.</para> + </step> + + <step> + <para>Δημιουργήστε μια καταχώριση στο + <filename>/etc/passwd</filename> (χρησιμοποιώντας το πρόγραμμα + &man.vipw.8;).</para> + </step> + + <step> + <para>Δημιουργήστε ένα αρχείο profile στον προσωπικό κατάλογο του + χρήστη, το οποίο να εκτελεί την εντολή + <command>ppp -direct direct-server</command> ή κάποια + αντίστοιχη.</para> + </step> + + <step> + <para>Δημιουργήστε μια καταχώριση στο + <filename>/etc/ppp/ppp.conf</filename>. Το παράδειγμα για το + <filename>direct-server</filename> θα πρέπει να είναι + επαρκές.</para> + </step> + + <step> + <para>Δημιουργήστε μια καταχώριση στο + <filename>/etc/ppp/ppp.linkup</filename>.</para> + </step> + + <step> + <para>Ενημερώστε το αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename>.</para> + </step> + </procedure> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="ppp"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Gennady B.</firstname> + <surname>Sorokopud</surname> + <contrib>Κάποια τμήματα προέρχονται από αρχική συνεισφορά + των </contrib> + </author> + + <author> + <firstname>Robert</firstname> + <surname>Huff</surname> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Χρησιμοποιώντας το PPP του Πυρήνα</title> + + <warning> + <para>Η ενότητα αυτή είναι έγκυρη και μπορεί να εφαρμοστεί μόνο σε + συστήματα &os; 7.X.</para> + </warning> + + <sect2> + <title>Ρυθμίζοντας το PPP του Πυρήνα</title> + + <indexterm> + <primary>PPP</primary> + <secondary>kernel PPP</secondary> + </indexterm> + + <para>Πριν ξεκινήσετε να ρυθμίζετε το PPP στο μηχάνημα σας, βεβαιωθείτε + ότι το <command>pppd</command> βρίσκεται στον κατάλογο + <filename class="directory">/usr/sbin</filename> και ότι υπάρχει ο + κατάλογος <filename class="directory">/etc/ppp</filename>.</para> + + <para>Το <command>pppd</command> έχει δύο καταστάσεις + λειτουργίας:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Ως πελάτης (<quote>client</quote>) — όταν θέλετε να + συνδέσετε το μηχάνημα σας με τον έξω κόσμο μέσω σειριακής σύνδεσης + σύνδεσης ή γραμμής modem.</para> + </listitem> + + <indexterm> + <primary>PPP</primary> + <secondary>server</secondary> + </indexterm> + + <listitem> + <para>Ως εξυπηρετητής (<quote>server</quote>) — το μηχάνημα + σας είναι συνδεμένο στο δίκτυο και χρησιμοποιείται για να + συνδέσει άλλους υπολογιστές, χρησιμοποιώντας το PPP.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>Και στις δύο περιπτώσεις θα χρειαστεί να δημιουργήσετε ένα αρχείο + επιλογών (<filename>/etc/ppp/options</filename> ή + <filename>~/.ppprc</filename> αν στο μηχάνημα σας υπάρχουν + περισσότεροι από ένας χρήστες που χρησιμοποιούν το PPP).</para> + + <para>Θα χρειαστείτε επίσης και κάποιο λογισμικό για χρήση με modem + και σειριακές συνδέσεις (κατά προτίμηση το <filename + role="package">comms/kermit</filename>), ώστε να μπορείτε να + καλέσετε και να αποκαταστήσετε τη σύνδεση με τον απομακρυσμένο + εξυπηρετητή.</para> + </sect2> + + <sect2> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Trev</firstname> + <surname>Roydhouse</surname> + <contrib>Βασισμένο σε πληροφορίες που παρείχε ο </contrib> + <!-- Trev.Roydhouse@f401.n711.z3.fidonet.org --> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + + <title>Χρησιμοποιώντας το <command>pppd</command> ως Πελάτης</title> + + <indexterm> + <primary>PPP</primary> + <secondary>client</secondary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>Cisco</primary> + </indexterm> + + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το + <filename>/etc/ppp/options</filename> που φαίνεται παρακάτω, για να + συνδεθείτε σε μια γραμμή PPP ενός εξυπηρετητή τερματικών (terminal + server) της Cisco.</para> + + <programlisting>crtscts # enable hardware flow control +modem # modem control line +noipdefault # remote PPP server must supply your IP address + # if the remote host does not send your IP during IPCP + # negotiation, remove this option +passive # wait for LCP packets +domain ppp.foo.com # put your domain name here + +:<replaceable>remote_ip</replaceable> # put the IP of remote PPP host here + # it will be used to route packets via PPP link + # if you didn't specified the noipdefault option + # change this line to <replaceable>local_ip</replaceable>:<replaceable>remote_ip</replaceable> + +defaultroute # put this if you want that PPP server will be your + # default router</programlisting> + + <para>Για να συνδεθείτε:</para> + + <indexterm><primary>Kermit</primary></indexterm> + <indexterm><primary>modem</primary></indexterm> + <procedure> + <step> + <para>Καλέστε τον απομακρυσμένο εξυπηρετητή χρησιμοποιώντας το + <application>Kermit</application> (ή κάποιο άλλο πρόγραμμα για + modem) και εισάγετε το όνομα χρήστη και τον κωδικό σας (ή ότι άλλο + χρειάζεται για να ενεργοποιήσετε το PPP στον απομακρυσμένο + υπολογιστή).</para> + </step> + + <step> + <para>Βγείτε από το <application>Kermit</application> (χωρίς να + κλείσετε τη γραμμή).</para> + </step> + + <step> + <para>Πληκτρολογήστε τα παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/usr/sbin/pppd <replaceable>/dev/tty01</replaceable> <replaceable>19200</replaceable></userinput></screen> + + <para>Βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείτε το σωστό όνομα συσκευής και + την κατάλληλη ταχύτητα.</para> + </step> + </procedure> + + <para>Ο υπολογιστής σας είναι τώρα συνδεμένος μέσω PPP. Αν η σύνδεση + αποτύχει, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την επιλογή + <option>debug</option> στο αρχείο + <filename>/etc/ppp/options</filename> και να ελέγξετε τα μηνύματα στην + κονσόλα για να ανιχνεύσετε το πρόβλημα.</para> + + <para>Το παρακάτω script <filename>/etc/ppp/pppup</filename> + αυτοματοποιεί και τα 3 στάδια:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +pgrep -l pppd +pid=`pgrep pppd` +if [ "X${pid}" != "X" ] ; then + echo 'killing pppd, PID=' ${pid} + kill ${pid} +fi +pgrep -l kermit +pid=`pgrep kermit` +if [ "X${pid}" != "X" ] ; then + echo 'killing kermit, PID=' ${pid} + kill -9 ${pid} +fi + +ifconfig ppp0 down +ifconfig ppp0 delete + +kermit -y /etc/ppp/kermit.dial +pppd /dev/tty01 19200</programlisting> + + <indexterm> + <primary>Kermit</primary> + </indexterm> + + <para>Το αρχείο <filename>/etc/ppp/kermit.dial</filename> είναι ένα + script για το <application>Kermit</application> το οποίο κάνει την + κλήση και την πιστοποίηση του χρήστη στον απομακρυσμένο υπολογιστή + (στο τέλος αυτού του εγγράφου, θα βρείτε ένα παράδειγμα για ένα + τέτοιο script).</para> + + <para>Χρησιμοποιήστε το παρακάτω script + <filename>/etc/ppp/pppdown</filename> για να αποσυνδέσετε την γραμμή + PPP:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +pid=`pgrep pppd` +if [ X${pid} != "X" ] ; then + echo 'killing pppd, PID=' ${pid} + kill -TERM ${pid} +fi + +pgrep -l kermit +pid=`pgrep kermit` +if [ "X${pid}" != "X" ] ; then + echo 'killing kermit, PID=' ${pid} + kill -9 ${pid} +fi + +/sbin/ifconfig ppp0 down +/sbin/ifconfig ppp0 delete +kermit -y /etc/ppp/kermit.hup +/etc/ppp/ppptest</programlisting> + + <para>Ελέγξτε αν εκτελείται ακόμα το <command>pppd</command>, + εκτελώντας το <filename>/usr/etc/ppp/ppptest</filename>, το οποίο θα + μοιάζει με το παρακάτω:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +pid=`pgrep pppd` +if [ X${pid} != "X" ] ; then + echo 'pppd running: PID=' ${pid-NONE} +else + echo 'No pppd running.' +fi +set -x +netstat -n -I ppp0 +ifconfig ppp0</programlisting> + + <para>Για να κλείσετε την γραμμή, εκτελέστε το + <filename>/etc/ppp/kermit.hup</filename>, το οποίο θα πρέπει να + περιέχει:</para> + + <programlisting>set line /dev/tty01 ; put your modem device here +set speed 19200 +set file type binary +set file names literal +set win 8 +set rec pack 1024 +set send pack 1024 +set block 3 +set term bytesize 8 +set command bytesize 8 +set flow none + +pau 1 +out +++ +inp 5 OK +out ATH0\13 +echo \13 +exit</programlisting> + + <para>Μια εναλλακτική μέθοδος που χρησιμοποιεί το + <command>chat</command> αντί για το + <command>kermit</command>:</para> + + <para>Τα παρακάτω δύο αρχεία επαρκούν για τη δημιουργία μιας σύνδεσης + <command>pppd</command>.</para> + + <para><filename>/etc/ppp/options</filename>:</para> + + <programlisting>/dev/cuad1 115200 + +crtscts # enable hardware flow control +modem # modem control line +connect "/usr/bin/chat -f /etc/ppp/login.chat.script" +noipdefault # remote PPP serve must supply your IP address + # if the remote host doesn't send your IP during + # IPCP negotiation, remove this option +passive # wait for LCP packets +domain <replaceable>your.domain</replaceable> # put your domain name here + +: # put the IP of remote PPP host here + # it will be used to route packets via PPP link + # if you didn't specified the noipdefault option + # change this line to <replaceable>local_ip</replaceable>:<replaceable>remote_ip</replaceable> + +defaultroute # put this if you want that PPP server will be + # your default router</programlisting> + + <para><filename>/etc/ppp/login.chat.script</filename>:</para> + + <note> + <para>Το παρακάτω θα πρέπει να γραφεί σε μια μόνο γραμμή.</para> + </note> + + <programlisting>ABORT BUSY ABORT 'NO CARRIER' "" AT OK ATDT<replaceable>phone.number</replaceable> + CONNECT "" TIMEOUT 10 ogin:-\\r-ogin: <replaceable>login-id</replaceable> + TIMEOUT 5 sword: <replaceable>password</replaceable></programlisting> + + <para>Μόλις τροποποιήσετε και εγκαταστήσετε σωστά τα παραπάνω αρχεία, + το μόνο που χρειάζεται να κάνετε είναι να εκτελέσετε την εντολή + <command>pppd</command>, με τον τρόπο που φαίνεται παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pppd</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Χρησιμοποιώντας το <command>pppd</command> ως Εξυπηρετητή</title> + + <para>Το <filename>/etc/ppp/options</filename> θα πρέπει να περιέχει + κάτι αντίστοιχο με το παρακάτω:</para> + + <programlisting>crtscts # Hardware flow control +netmask 255.255.255.0 # netmask (not required) +192.114.208.20:192.114.208.165 # IP's of local and remote hosts + # local ip must be different from one + # you assigned to the Ethernet (or other) + # interface on your machine. + # remote IP is IP address that will be + # assigned to the remote machine +domain ppp.foo.com # your domain +passive # wait for LCP +modem # modem line</programlisting> + + <para>Το script <filename>/etc/ppp/pppserv</filename> που φαίνεται + παρακάτω, θα πει στο <application>pppd</application> να λειτουργήσει + ως εξυπηρετητής:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +pgrep -l pppd +pid=`pgrep pppd` +if [ "X${pid}" != "X" ] ; then + echo 'killing pppd, PID=' ${pid} + kill ${pid} +fi +pgrep -l kermit +pid=`pgrep kermit` +if [ "X${pid}" != "X" ] ; then + echo 'killing kermit, PID=' ${pid} + kill -9 ${pid} +fi + +# reset ppp interface +ifconfig ppp0 down +ifconfig ppp0 delete + +# enable autoanswer mode +kermit -y /etc/ppp/kermit.ans + +# run ppp +pppd /dev/tty01 19200</programlisting> + + <para>Χρησιμοποιήστε το παρακάτω script + <filename>/etc/ppp/pppservdown</filename> για να σταματήσετε τον + εξυπηρετητή:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +pgrep -l pppd +pid=`pgrep pppd` +if [ "X${pid}" != "X" ] ; then + echo 'killing pppd, PID=' ${pid} + kill ${pid} +fi +pgrep -l kermit +pid=`pgrep kermit` +if [ "X${pid}" != "X" ] ; then + echo 'killing kermit, PID=' ${pid} + kill -9 ${pid} +fi +ifconfig ppp0 down +ifconfig ppp0 delete + +kermit -y /etc/ppp/kermit.noans</programlisting> + + <para>Το παρακάτω script για το <application>Kermit</application> + (<filename>/etc/ppp/kermit.ans</filename>) μπορεί να ενεργοποιεί και + να απενεργοποιεί την λειτουργία αυτόματης απάντησης στο modem + σας.</para> + + <programlisting>set line /dev/tty01 +set speed 19200 +set file type binary +set file names literal +set win 8 +set rec pack 1024 +set send pack 1024 +set block 3 +set term bytesize 8 +set command bytesize 8 +set flow none + +pau 1 +out +++ +inp 5 OK +out ATH0\13 +inp 5 OK +echo \13 +out ATS0=1\13 ; change this to out ATS0=0\13 if you want to disable + ; autoanswer mode +inp 5 OK +echo \13 +exit</programlisting> + + <para>Στον απομακρυσμένο υπολογιστή, χρησιμοποιείται το script + <filename>/etc/ppp/kermit.dial</filename> για κλήση και πιστοποίηση + του χρήστη. Θα πρέπει να το τροποποιήσετε σύμφωνα με τις ανάγκες σας. + Βάλτε το όνομα χρήστη και τον κωδικό σας σε αυτό το script. + Θα χρειαστεί επίσης να αλλάξετε την γραμμή για την είσοδο (input) + ανάλογα με τις απαντήσεις που δίνει το modem σας και ο απομακρυσμένος + υπολογιστής.</para> + + <programlisting>; +; put the com line attached to the modem here: +; +set line /dev/tty01 +; +; put the modem speed here: +; +set speed 19200 +set file type binary ; full 8 bit file xfer +set file names literal +set win 8 +set rec pack 1024 +set send pack 1024 +set block 3 +set term bytesize 8 +set command bytesize 8 +set flow none +set modem hayes +set dial hangup off +set carrier auto ; Then SET CARRIER if necessary, +set dial display on ; Then SET DIAL if necessary, +set input echo on +set input timeout proceed +set input case ignore +def \%x 0 ; login prompt counter +goto slhup + +:slcmd ; put the modem in command mode +echo Put the modem in command mode. +clear ; Clear unread characters from input buffer +pause 1 +output +++ ; hayes escape sequence +input 1 OK\13\10 ; wait for OK +if success goto slhup +output \13 +pause 1 +output at\13 +input 1 OK\13\10 +if fail goto slcmd ; if modem doesn't answer OK, try again + +:slhup ; hang up the phone +clear ; Clear unread characters from input buffer +pause 1 +echo Hanging up the phone. +output ath0\13 ; hayes command for on hook +input 2 OK\13\10 +if fail goto slcmd ; if no OK answer, put modem in command mode + +:sldial ; dial the number +pause 1 +echo Dialing. +output atdt9,550311\13\10 ; put phone number here +assign \%x 0 ; zero the time counter + +:look +clear ; Clear unread characters from input buffer +increment \%x ; Count the seconds +input 1 {CONNECT } +if success goto sllogin +reinput 1 {NO CARRIER\13\10} +if success goto sldial +reinput 1 {NO DIALTONE\13\10} +if success goto slnodial +reinput 1 {\255} +if success goto slhup +reinput 1 {\127} +if success goto slhup +if < \%x 60 goto look +else goto slhup + +:sllogin ; login +assign \%x 0 ; zero the time counter +pause 1 +echo Looking for login prompt. + +:slloop +increment \%x ; Count the seconds +clear ; Clear unread characters from input buffer +output \13 +; +; put your expected login prompt here: +; +input 1 {Username: } +if success goto sluid +reinput 1 {\255} +if success goto slhup +reinput 1 {\127} +if success goto slhup +if < \%x 10 goto slloop ; try 10 times to get a login prompt +else goto slhup ; hang up and start again if 10 failures + +:sluid +; +; put your userid here: +; +output ppp-login\13 +input 1 {Password: } +; +; put your password here: +; +output ppp-password\13 +input 1 {Entering SLIP mode.} +echo +quit + +:slnodial +echo \7No dialtone. Check the telephone line!\7 +exit 1 + +; local variables: +; mode: csh +; comment-start: "; " +; comment-start-skip: "; " +; end:</programlisting> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="ppp-troubleshoot"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + <!-- 13 June 2003 --> + </sect1info> + <title>Αντιμετώπιση Προβλημάτων σε Συνδέσεις + <acronym>PPP</acronym></title> + + <indexterm> + <primary>PPP</primary> + <secondary>troubleshooting</secondary> + </indexterm> + + <warning> + <para>Από το &os; 8.0 και μετά, το πρόγραμμα οδήγησης &man.sio.4; + αντικαταστάθηκε από το &man.uart.4;. Τα ονόματα συσκευών των + σειριακών θυρών έχουν αλλάξει από + <filename>/dev/cuad<replaceable>N</replaceable></filename> σε + <filename>/dev/cuau<replaceable>N</replaceable></filename> και από + <filename>/dev/ttyd<replaceable>N</replaceable></filename> σε + <filename>/dev/ttyu<replaceable>N</replaceable></filename>. + Οι χρήστες του &os; 7.X θα πρέπει να προσαρμόσουν τις παρακάτω + οδηγίες σύμφωνα με αυτές τις αλλαγές.</para> + </warning> + + <para>Η ενότητα αυτή καλύπτει μερικά από τα προβλήματα που μπορεί να + παρουσιαστούν όταν γίνεται χρήση του PPP μέσω σύνδεσης modem. Για + παράδειγμα, θα πρέπει να ξέρετε με ακρίβεια τα μηνύματα εισόδου που θα + εμφανίσει το σύστημα το οποίο καλείτε. Μερικοί <acronym>ISP</acronym> + δίνουν την προτροπή <literal>ssword</literal>, ενώ άλλοι δίνουν την + <literal>password</literal>. Αν δεν έχετε γράψει σωστά το script για + το <command>ppp</command>, η απόπειρα εισόδου θα αποτύχει. Ο πιο + συνηθισμένος τρόπος να εκσφαλματώσετε μια σύνδεση + <command>ppp</command>, είναι να συνδεθείτε χειροκίνητα. Οι πληροφορίες + που εμφανίζονται παρακάτω, θα σας οδηγήσουν βήμα προς βήμα στη + χειροκίνητη αποκατάσταση της σύνδεσης.</para> + + <sect2> + <title>Ελέγξτε τα Αρχεία Συσκευών</title> + + <para>Αν χρησιμοποιείτε προσαρμοσμένο πυρήνα, βεβαιωθείτε ότι έχετε + περιλάβει την παρακάτω γραμμή στο αρχείο ρυθμίσεων του πυρήνα + σας:</para> + + <programlisting>device uart</programlisting> + + <para>Αν χρησιμοποιείτε τον πυρήνα <literal>GENERIC</literal>, δεν + χρειάζεται να κάνετε κάποια αλλαγή, καθώς η συσκεύη + <devicename>uart</devicename> περιλαμβάνεται ήδη σε αυτόν. + Απλώς ελέγξτε τα μηνύματα της <command>dmesg</command> για την + συσκευή modem, χρησιμοποιώντας την παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dmesg | grep uart</userinput></screen> + + <para>Θα πρέπει να δείτε κάποια έξοδο σχετική με τις συσκευές + <devicename>uart</devicename>. Πρόκειται για τις θύρες COM που + χρειαζόμαστε. Αν το modem σας λειτουργεί ως τυποποιημένη σειριακή + θύρα, θα πρέπει να το δείτε να αναφέρεται ως + <devicename>uart1</devicename>, ή <devicename>COM2</devicename>. Αν + συμβαίνει αυτό, δεν χρειάζεται να επαναμεταγλωττίσετε τον πυρήνα + σας. Αν η σειριακή θύρα που αντιστοιχεί στο modem σας είναι η + <devicename>uart1</devicename> ή <devicename>COM2</devicename> στο + DOS, η αντίστοιχη συσκευή modem θα είναι η + <filename class="devicefile">/dev/cuau1</filename>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Χειροκίνητη Σύνδεση</title> + + <para>Η χειροκίνητη σύνδεση στο Internet με χρήση της + <command>ppp</command>, είναι ένας γρήγορος και εύκολος τρόπος να + εντοπίσετε τυχόν προβλήματα σύνδεσης, ή απλώς να πάρετε πληροφορίες + σχετικά με το πως ο <acronym>ISP</acronym> σας αντιμετωπίζει τις + συνδέσεις πελατών <command>ppp</command>. Θα ξεκινήσουμε την + εφαρμογή <application>PPP</application> από την γραμμή εντολών. + Σημειώστε ότι σε όλα μας τα παραδείγματα, θα χρησιμοποιούμε το + <emphasis>example</emphasis> ως το όνομα του υπολογιστή που εκτελεί + το <application>PPP</application>. Μπορείτε να ξεκινήσετε το + <command>ppp</command>, γράφοντας απλώς <command>ppp</command>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ppp</userinput></screen> + + <para>Έχουμε τώρα ξεκινήσει το <command>ppp</command>.</para> + + <screen>ppp ON example> <userinput>set device <filename class="devicefile">/dev/cuau1</filename></userinput></screen> + + <para>Θέτουμε τη συσκευή modem. Στο παράδειγμα μας, είναι η + <devicename>cuau1</devicename>.</para> + + <screen>ppp ON example> <userinput>set speed 115200</userinput></screen> + + <para>Θέτουμε την ταχύτητα σύνδεσης, σε αυτή την περίπτωση + χρησιμοποιούμε 115,200 <acronym>kbps</acronym>.</para> + + <screen>ppp ON example> <userinput>enable dns</userinput></screen> + + <para>Λέμε στο <command>ppp</command> να ρυθμίσει τον + resolver και προσθέτουμε τις κατάλληλες γραμμές για το διακομιστή + ονομάτων στο <filename>/etc/resolv.conf</filename>. Αν το + <command>ppp</command> δεν μπορεί να καθορίσει το όνομα του + διακομιστή, μπορούμε να το καθορίσουμε με χειροκίνητο τρόπο + αργότερα.</para> + + <screen>ppp ON example> <userinput>term</userinput></screen> + + <para>Αλλάζουμε σε κατάσταση <quote>terminal</quote> ώστε να μπορούμε + να ελέγξουμε το modem χειροκίνητα.</para> + + <programlisting>deflink: Entering terminal mode on <filename class="devicefile">/dev/cuau1</filename> +type '~h' for help</programlisting> + + <screen><userinput>at</userinput> +OK +<userinput>atdt<replaceable>123456789</replaceable></userinput></screen> + + <para>Χρησιμοποιούμε το <command>at</command> για να αρχικοποιήσουμε το + modem, και έπειτα χρησιμοποιούμε το <command>atdt</command> και τον + αριθμό του <acronym>ISP</acronym> για να ξεκινήσουμε τη διαδικασία + της κλήσης.</para> + + <screen>CONNECT</screen> + + <para>Εδώ έχουμε επιβεβαίωση της σύνδεσης. Αν έχουμε προβλήματα + σύνδεσης τα οποία δεν σχετίζονται με το υλικό μας, εδώ είναι το σημείο + που πρέπει να προσπαθήσουμε να τα επιλύσουμε.</para> + + <screen>ISP Login:<userinput>myusername</userinput></screen> + + <para>Η προτροπή αυτή είναι για να δώσουμε το όνομα χρήστη. + Χρησιμοποιήστε το όνομα χρήστη που σας έχει δοθεί από τον + <acronym>ISP</acronym> σας.</para> + + <screen>ISP Pass:<userinput>mypassword</userinput></screen> + + <para>Η προτροπή αυτή είναι για τον κωδικό πρόσβασης. Απαντήστε με τον + κωδικό που σας έχει δοθεί από τον <acronym>ISP</acronym> σας. + Ο κωδικός αυτός δεν θα εμφανιστεί στην οθόνη σας, όπως ακριβώς + συμβαίνει και με τον κωδικό σας όταν τον γράφετε στην προτροπή εισόδου + του &os; συστήματος σας.</para> + + <screen>Shell or PPP:<userinput>ppp</userinput></screen> + + <para>Ανάλογα με τον <acronym>ISP</acronym> σας, μπορεί να μην δείτε και + καθόλου την παραπάνω προτροπή. Στην παραπάνω περίπτωση μας ρωτάει + αν επιθυμούμε να εκτελέσουμε κάποιο κέλυφος (shell) στο μηχάνημα του + παροχέα, ή αν θέλουμε να εκκινήσουμε το <command>ppp</command>. + Στο παράδειγμα μας επιλέξαμε να χρησιμοποιήσουμε + <command>ppp</command> καθώς θέλουμε να συνδεθούμε στο + Internet.</para> + + <screen>Ppp ON example></screen> + + <para>Παρατηρήστε ότι στο παράδειγμα το πρώτο <option>p</option> + είναι κεφαλαίο. Αυτό δείχνει ότι έχουμε συνδεθεί επιτυχώς με τον + <acronym>ISP</acronym>.</para> + + <screen>PPp ON example></screen> + + <para>Έχουμε πιστοποιηθεί με επιτυχία από τον <acronym>ISP</acronym> + μας, και περιμένουμε να μας αποδοθεί διεύθυνση + <acronym>IP</acronym>.</para> + + <screen>PPP ON example></screen> + + <para>Έχει πλέον καθοριστεί διεύθυνση <acronym>IP</acronym>, και έχουμε + ολοκληρώσει τη σύνδεση με επιτυχία.</para> + + <screen>PPP ON example><userinput>add default HISADDR</userinput></screen> + + <para>Εδώ προσθέτουμε την προεπιλεγμένη διαδρομή (default route). + Το βήμα αυτό είναι απαραίτητο πριν μπορέσουμε να επικοινωνήσουμε με + τον έξω κόσμο, καθώς τη δεδομένη στιγμή η μόνη σύνδεση που έχουμε + είναι με ένα υπολογιστή από την άλλη μεριά της γραμμής. Αν το + παραπάνω αποτύχει επειδή υπάρχουν ήδη καθορισμένες διαδρομές, + μπορείτε να βάλετε ένα θαυμαστικό <literal>!</literal> μπροστά από το + <option>add</option>. Εναλλακτικά, μπορείτε να κάνετε αυτή τη + ρύθμιση πριν επιχειρήσετε τη σύνδεση, και θα γίνει αυτόματα + διαπραγμάτευση της νέας διαδρομής.</para> + + <para>Αν όλα πήγαν καλά, θα πρέπει τώρα να έχετε ενεργή σύνδεση με το + Internet, την οποία μπορείτε να μετακινήσετε στο παρασκήνιο + χρησιμοποιώντας το συνδυασμό πλήκτρων + <keycombo action="simul"><keycap>CTRL</keycap> + <keycap>z</keycap></keycombo>. Αν παρατηρήσετε το + <command>PPP</command> να γίνεται ξανά <command>ppp</command>, + η σύνδεση έχει διακοπεί. Με τον τρόπο αυτό μπορείτε να παρακολουθείτε + την κατάσταση της σύνδεση σας. Τα κεφαλαία P δείχνουν ότι υπάρχει + σύνδεση με τον <acronym>ISP</acronym> ενώ τα μικρά p δείχνουν ότι + για κάποιο λόγο η σύνδεση έχει χαθεί. Το <command>ppp</command> έχει + μόνο αυτές τις δύο καταστάσεις.</para> + + <sect3> + <title>Αντιμετώπιση Προβλημάτων</title> + + <para>Αν έχετε απευθείας γραμμή και δεν φαίνεται να μπορείτε να + αποκαταστήσετε τη σύνδεση, απενεργοποιήστε τον έλεγχο ροής μέσω + υλικού (<acronym>CTS/RTS</acronym>) χρησιμοποιώντας την επιλογή + <option>set ctsrts off</option>. Το παραπάνω συμβαίνει συνήθως αν + είστε συνδεμένος σε κάποιο εξυπηρετητή τερματικών με δυνατότητα + <application>PPP</application>, όπου το + <application>PPP</application> σταματάει να αποκρίνεται όταν + προσπαθεί να γράψει δεδομένα στη σύνδεση σας. Στην περίπτωση αυτή, + συνήθως περιμένει για κάποιο σήμα <acronym>CTS</acronym> (Clear + To Send) το οποίο δεν έρχεται ποτέ. Αν ωστόσο χρησιμοποιήσετε αυτή + την επιλογή, θα πρέπει επίσης να χρησιμοποιήσετε και την επιλογή + <option>set accmap</option> η οποία ενδεχομένως απαιτείται για να + απομονωθεί το υλικό που εξαρτάται από τη μετάδοση συγκεκριμένων + χαρακτήρων από τη μια άκρη στην άλλη, συνήθως μέσω του XON/XOFF. + Δείτε τη σελίδα manual του &man.ppp.8; για περισσότερες πληροφορίες + σχετικά με αυτή την επιλογή και πως μπορείτε να την + χρησιμοποιήσετε.</para> + + <para>Αν διαθέτετε ένα παλαιότερο modem, ίσως χρειαστεί να + χρησιμοποιήσετε την επιλογή <option>set parity even</option>. + Η προεπιλεγμένη ρύθμιση είναι να μην υπάρχει ισοτιμία (parity + none), αλλά σε παλιά modems (και σε κάποιους + <acronym>ISP</acronym>) χρησιμοποιείται για έλεγχο λαθών + (η χρήση της προκαλεί ωστόσο μεγάλη αύξηση στη μετακίνηση + δεδομένων). Ίσως χρειαστείτε αυτή την επιλογή, αν ο + <acronym>ISP</acronym> σας είναι η Compuserve.</para> + + <para>Το <application>PPP</application> ίσως να μην επανέλθει στην + κατάσταση εντολών, το οποίο είναι συνήθως σφάλμα διαπραγμάτευσης, + καθώς ο <acronym>ISP</acronym> περιμένει από τη δική σας μεριά να + ξεκινήσει τη διαπραγμάτευση. Στο σημείο αυτό, η χρήση της εντολής + <command>~p</command> θα εξαναγκάσει το ppp να αρχίσει να στέλνει + τις πληροφορίες σχετικά με τη ρύθμιση.</para> + + <para>Αν δεν πάρετε ποτέ προτροπή εισόδου, το πιθανότερο είναι να + πρέπει να χρησιμοποιήσετε πιστοποίηση <acronym>PAP</acronym> ή + <acronym>CHAP</acronym> αντί για την τύπου &unix; πιστοποίηση που + περιγράψαμε στο παραπάνω παράδειγμα. Για να χρησιμοποιήσετε + <acronym>PAP</acronym> ή <acronym>CHAP</acronym> απλώς προσθέστε τις + παρακάτω επιλογές στην εφαρμογή <application>PPP</application> + πριν βρεθείτε σε κατάσταση τερματικού:</para> + + <screen>ppp ON example> <userinput>set authname <replaceable>myusername</replaceable></userinput></screen> + + <para>Θα πρέπει να αντικαταστήσετε το + <replaceable>myusername</replaceable> με το όνομα χρήστη που σας + έχει δοθεί από τον <acronym>ISP</acronym> σας.</para> + + <screen>ppp ON example> <userinput>set authkey <replaceable>mypassword</replaceable></userinput></screen> + + <para>Θα πρέπει να αντικαταστήσετε το + <replaceable>mypassword</replaceable> με τον κωδικό χρήστη που σας + έχει δοθεί από τον <acronym>ISP</acronym> σας.</para> + + <para>Αν συνδέεστε κανονικά, αλλά δεν φαίνεται να μπορείτε να + επικοινωνήσετε με καμιά διεύθυνση, προσπαθήστε να χρησιμοποιήσετε + την εντολή &man.ping.8; με μια διεύθυνση <acronym>IP</acronym> για + να δείτε αν θα λάβετε απάντηση. Αν βλέπετε απώλεια πακέτων 100%, + το πιο πιθανό είναι ότι δεν έχετε καθορίσει κάποια προεπιλεγμένη + διαδρομή. Ελέγξτε ξανά ότι έχετε ρυθμίσει την επιλογή + <option>add default HISADDR</option> κατά τη διάρκεια της σύνδεσης. + Αν μπορείτε να επικοινωνήσετε με μια απομακρυσμένη διεύθυνση + <acronym>IP</acronym>, το πιθανότερο είναι ότι δεν έχετε βάλει + τη διεύθυνση κάποιου διακομιστή ονομάτων στο αρχείο + <filename>/etc/resolv.conf</filename>. Το αρχείο αυτό θα πρέπει να + μοιάζει με το παρακάτω:</para> + + <programlisting>domain <replaceable>example.com</replaceable> +nameserver <replaceable>x.x.x.x</replaceable> +nameserver <replaceable>y.y.y.y</replaceable></programlisting> + + <para>Όπου τα <replaceable>x.x.x.x</replaceable> και + <replaceable>y.y.y.y</replaceable> θα πρέπει να αντικατασταθούν με + τις διευθύνσεις <acronym>IP</acronym> των διακομιστών DNS του + <acronym>ISP</acronym> σας. Ενδεχομένως οι πληροφορίες αυτές να + σας έχουν δοθεί κατά την εγγραφή σας στην υπηρεσία. Αν όχι, θα + μπορέσετε να τις βρείτε εύκολα με ένα τηλεφώνημα στον + <acronym>ISP</acronym> σας.</para> + + <para>Μπορείτε επίσης να ενεργοποιήσετε την καταγραφή συμβάντων για + την <application>PPP</application> σύνδεση σας, μέσω του + &man.syslog.3;. Απλώς προσθέστε:</para> + + <programlisting>!ppp +*.* /var/log/ppp.log</programlisting> + + <para>στο <filename>/etc/syslog.conf</filename>. Τις περισσότερες + φορές, αυτή η λειτουργία υπάρχει ήδη.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="pppoe"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Jim</firstname> + <surname>Mock</surname> + <contrib>Συνεισφορά (από http://node.to/freebsd/how-tos/how-to-freebsd-pppoe.html) του </contrib> + </author> + </authorgroup> + <!-- 10 Jan 2000 --> + </sect1info> + + <title>Χρησιμοποιώντας PPP μέσω Ethernet (PPPoE)</title> + + <indexterm> + <primary>PPP</primary> + <secondary>over Ethernet</secondary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>PPPoE</primary> + <see>PPP, over Ethernet</see> + </indexterm> + + <para>Η ενότητα αυτή περιγράφει πως να ρυθμίσετε μια σύνδεση PPP μέσω + Ethernet (<acronym>PPPoE</acronym>).</para> + + <sect2> + <title>Ρύθμιση του Πυρήνα</title> + + <para>Δεν απαιτείται πλέον ειδική ρύθμιση του πυρήνα για τη λειτουργία + PPPoE. Αν ο πυρήνας σας δεν περιλαμβάνει την απαραίτητη υποστήριξη + netgraph, το <application>ppp</application> θα την φορτώσει αυτόματα + ως άρθρωμα.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ρύθμιση του <filename>ppp.conf</filename></title> + + <para>Παρακάτω φαίνεται ένα υπόδειγμα αρχείου + <filename>ppp.conf</filename>:</para> + + <programlisting>default: + set log Phase tun command # you can add more detailed logging if you wish + set ifaddr 10.0.0.1/0 10.0.0.2/0 + +name_of_service_provider: + set device PPPoE:<replaceable>xl1</replaceable> # replace xl1 with your Ethernet device + set authname YOURLOGINNAME + set authkey YOURPASSWORD + set dial + set login + add default HISADDR</programlisting> + </sect2> + + <sect2> + <title>Εκτέλεση του <application>ppp</application></title> + + <para>Ως χρήστης <username>root</username>, μπορείτε να + εκτελέσετε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ppp -ddial name_of_service_provider</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Εκκίνηση του <application>ppp</application> κατά την + Εκκίνηση</title> + + <para>Προσθέστε τις παρακάτω γραμμές στο αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>ppp_enable="YES" +ppp_mode="ddial" +ppp_nat="YES" # if you want to enable nat for your local network, otherwise NO +ppp_profile="name_of_service_provider"</programlisting> + </sect2> + + <sect2> + <title>Χρήση μιας Ετικέτας Υπηρεσίας PPPoE</title> + + <para>Μερικές φορές θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσετε μια ετικέτα + υπηρεσίας (service tag) για την αποκατάσταση της σύνδεσης σας. + Οι ετικέτες υπηρεσιών χρησιμοποιούνται για τον διαχωρισμό + μεταξύ διαφορετικών εξυπηρετητών PPPoE που βρίσκονται στο ίδιο + δίκτυο.</para> + + <para>Η τεκμηρίωση που σας έχει δώσει ο ISP σας, θα πρέπει να έχει τις + απαιτούμενες πληροφορίες για την ετικέτα υπηρεσίας που χρειάζεστε. + Αν δεν μπορείτε να την βρείτε, ρωτήστε την εξυπηρέτηση πελατών του + ISP σας.</para> + + <para>Ως τελευταία λύση, θα μπορούσατε να δοκιμάσετε την μέθοδο + που συνίσταται στο πρόγραμμα <ulink + url="http://www.roaringpenguin.com/pppoe/">Roaring Penguin + PPPoE</ulink> το οποίο μπορείτε να βρείτε στην <link + linkend="ports">Συλλογή των Ports</link>. Να έχετε υπόψη σας, + ότι αυτό μπορεί να αποπρογραμματίσει και να αχρηστεύσει το modem + σας, έτσι σκεφτείτε το καλά πριν το κάνετε. Απλώς εγκαταστήστε το + πρόγραμμα που δίνει ο παροχέας σας μαζί με το modem. Έπειτα, + εισέλθετε στο μενού <guimenu>System</guimenu> του προγράμματος. + Εκεί θα πρέπει να είναι το όνομα του προφίλ σας. Συνήθως γράφει + <emphasis>ISP</emphasis>.</para> + + <para>Το όνομα του προφίλ (ετικέτα υπηρεσίας) θα χρησιμοποιηθεί στην + καταχώριση για την ρύθμιση του PPPoE στο αρχείο + <filename>ppp.conf</filename>, ως το τμήμα που δηλώνει τον παροχέα + στην εντολή <command>set device</command> (δείτε τη σελίδα manual του + &man.ppp.8; για πλήρεις λεπτομέρειες). θα δείχνει όπως το + παρακάτω:</para> + + <programlisting>set device PPPoE:<replaceable>xl1</replaceable>:<replaceable>ISP</replaceable></programlisting> + + <para>Μην ξεχάσετε να αλλάξετε το <replaceable>xl1</replaceable> + με τη σωστή συσκευή που αντιστοιχεί στην κάρτα Ethernet που + χρησιμοποιείτε.</para> + + <para>Μην ξεχάσετε να αλλάξετε το <replaceable>ISP</replaceable> + με το προφίλ που βρήκατε παραπάνω.</para> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><ulink + url="http://renaud.waldura.com/doc/freebsd/pppoe/">Φθηνότερες + Ευρυζωνικές Συνδέσεις μέσω &os; σε Γραμμή DSL</ulink> από τον + Renaud Waldura.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink + url="http://www.ruhr.de/home/nathan/FreeBSD/tdsl-freebsd.html"> + Nutzung von T-DSL und T-Online mit &os;</ulink> + από τον Udo Erdelhoff (στα Γερμανικά).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2 id="ppp-3com"> + <title>Το PPPoE σε Modem &tm.3com; <trademark + class="registered">HomeConnect</trademark> ADSL Dual Link</title> + + <para>Αυτό το modem δεν ακολουθεί το <ulink + url="http://www.faqs.org/rfcs/rfc2516.html">RFC 2516</ulink> + (<emphasis>Μια μέθοδος για μετάδοση PPP μέσω Ethernet + (PPPoE)</emphasis>, γραμμένο από τους L. Mamakos, K. Lidl, J. Evarts, + D. Carrel, D. Simone, και R. Wheeler). Αντίθετα, χρησιμοποιεί + διαφορετικούς τύπους κωδικών πακέτων για τα πλαίσια Ethernet. + Παρακαλούμε να εκφράσετε τα παράπονα σας στην <ulink + url="http://www.3com.com/">3Com</ulink> αν νομίζετε ότι θα πρέπει + να συμμορφωθεί με τις προδιαγραφές του PPPoE.</para> + + <para>Για να μπορεί το &os; να επικοινωνεί με αυτή τη συσκευή, θα πρέπει + να τεθεί ένα κατάλληλο sysctl. Αυτό μπορεί να γίνεται αυτόματα κατά + την εκκίνηση, με την ενημέρωση του αρχείου + <filename>/etc/sysctl.conf</filename>:</para> + + <programlisting>net.graph.nonstandard_pppoe=1</programlisting> + + <para>ή μπορεί να γίνει άμεσα με την εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl net.graph.nonstandard_pppoe=1</userinput></screen> + + <para>Δυστυχώς, επειδή πρόκειται για μια ρύθμιση που επηρεάζει ολόκληρο + το σύστημα, δεν είναι δυνατόν να επικοινωνείτε ταυτόχρονα με + ένα κανονικό πελάτη ή εξυπηρετητή PPPoE και με ένα ADSL modem + &tm.3com; <trademark + class="registered">HomeConnect</trademark>.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="pppoa"> + <title>Χρησιμοποιώντας <application>PPP</application> μέσω ATM + (PPPoA)</title> + + <indexterm> + <primary>PPP</primary> + <secondary>over ATM</secondary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>PPPoA</primary> + <see>PPP, over ATM</see> + </indexterm> + + <para>Ή ενότητα που ακολουθεί, περιγράφει πως να ρυθμίσετε το PPP για + λειτουργία μέσω ATM (PPPoA). Το PPPoA είναι μια δημοφιλής επιλογή + στους παροχείς υπηρεσιών DSL στην Ευρώπη.</para> + + <sect2> + <title>Χρησιμοποιώντας PPPoA με το Alcatel &speedtouch; USB</title> + + <para>Η υποστήριξη PPPooA για αυτή τη συσκευή, παρέχεται ως port στο + &os;, καθώς το firmware της συσκευής διανέμεται υπό την άδεια + <ulink url="http://www.speedtouchdsl.com/disclaimer_lx.htm">Alcatel's + license agreement</ulink> και δεν μπορεί να διανεμηθεί ελεύθερα με + το βασικό σύστημα του &os;.</para> + + <para>Για να εγκαταστήσετε το λογισμικό, απλά χρησιμοποιήστε την + <link linkend="ports">Συλλογή των Ports</link>. Εγκαταστήστε το + port <filename role="package">net/pppoa</filename> και ακολουθήστε τις + οδηγίες που περιλαμβάνονται σε αυτό.</para> + + <para>Όπως πολλές συσκευές USB, το Alcatel &speedtouch; χρειάζεται να + κατεβάσει το firmware του από τον υπολογιστή στο οποίο είναι + συνδεμένο, προκειμένου να λειτουργήσει σωστά. Η διαδικασία αυτή + μπορεί να αυτοματοποιηθεί στο &os;, ώστε η μεταφορά να γίνεται κάθε + φορά που συνδέεται η συσκευή στη θύρα USB. Μπορείτε να προσθέσετε + τις παρακάτω πληροφορίες στο αρχείο + <filename>/etc/usbd.conf</filename> για να ενεργοποιήσετε την + αυτόματη μεταφορά του firmware. Θα πρέπει να επεξεργαστείτε αυτό το + αρχείο ως χρήστης <username>root</username>.</para> + + <programlisting>device "Alcatel SpeedTouch USB" + devname "ugen[0-9]+" + vendor 0x06b9 + product 0x4061 + attach "/usr/local/sbin/modem_run -f /usr/local/libdata/mgmt.o"</programlisting> + + <para>Για να ενεργοποιήσετε το <application>usbd</application>, το + δαίμονα USB, προσθέστε την παρακάτω γραμμή στο αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>usbd_enable="YES"</programlisting> + + <para>Μπορεί επίσης να ρυθμίσετε το <application>ppp</application> ώστε + να εκτελεί αυτόματα κλήση κατά την εκκίνηση του συστήματος. Για να + γίνει αυτό, προσθέστε τις παρακάτω γραμμές στο + <filename>/etc/rc.conf</filename>. Θα πρέπει και πάλι να εκτελέσετε + τη διαδικασία αυτή ως <username>root</username>.</para> + + <programlisting>ppp_enable="YES" +ppp_mode="ddial" +ppp_profile="adsl"</programlisting> + + <para>Για να λειτουργήσει σωστά το παραπάνω, θα πρέπει να έχετε + χρησιμοποιήσει το υπόδειγμα του αρχείου <filename>ppp.conf</filename> + το οποίο παρέχεται με το port <filename + role="package">net/pppoa</filename>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Χρησιμοποιώντας το mpd</title> + + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το <application>mpd</application> για + να συνδεθείτε σε ένα πλήθος υπηρεσιών, και ειδικότερα υπηρεσίες PPTP. + Μπορείτε να βρείτε το <application>mpd</application> στην Συλλογή των + Ports, στο <filename role="package">net/mpd</filename>. Πολλά ADSL + modem απαιτούν τη δημιουργία ενός PPTP τούνελ μεταξύ του modem και του + υπολογιστή. Ένα τέτοιο modem είναι το Alcatel &speedtouch; + Home.</para> + + <para>Πρώτα πρέπει να εγκαταστήσετε το port, και μετά μπορείτε να + ρυθμίσετε το <application>mpd</application> ώστε να καλύπτει τις + απαιτήσεις σας και τις ρυθμίσεις του παροχέα σας. Το port εγκαθιστά + κάποια παραδείγματα αρχείων ρυθμίσεων στον κατάλογο <filename + class="directory"><replaceable>PREFIX</replaceable>/etc/mpd/</filename>. + Τα αρχεία αυτά περιέχουν αρκετά καλή τεκμηρίωση των ρυθμίσεων. + Σημειώστε εδώ, ότι το <replaceable>PREFIX</replaceable> είναι ο + κατάλογος στον οποίο εγκαθίστανται τα ports, και από προεπιλογή είναι + ο <filename class="directory">/usr/local/</filename>. Μετά την + εγκατάσταση του port, θα βρείτε ένα πλήρη οδηγό για τη ρύθμιση του + <application>mpd</application> σε μορφή HTML. Η τεκμηρίωση + εγκαθίσταται στον κατάλογο <filename + class="directory"><replaceable>PREFIX</replaceable>/share/doc/mpd/</filename>. + Παρακάτω φαίνεται ένα υπόδειγμα ρυθμίσεων για σύνδεση σε μια υπηρεσία + ADSL μέσω του <application>mpd</application>. Οι ρυθμίσεις χωρίζονται + σε δύο αρχεία, πρώτα δείχνουμε το + <filename>mpd.conf</filename>:</para> + + <programlisting>default: + load adsl + +adsl: + new -i ng0 adsl adsl + set bundle authname <replaceable>username</replaceable> <co + id="co-mpd-ex-user"> + set bundle password <replaceable>password</replaceable> <co + id="co-mpd-ex-pass"> + set bundle disable multilink + + set link no pap acfcomp protocomp + set link disable chap + set link accept chap + set link keep-alive 30 10 + + set ipcp no vjcomp + set ipcp ranges 0.0.0.0/0 0.0.0.0/0 + + set iface route default + set iface disable on-demand + set iface enable proxy-arp + set iface idle 0 + + open</programlisting> + + <calloutlist> + <callout arearefs="co-mpd-ex-user"> + <para>Το όνομα χρήστη με το οποίο γίνεται η πιστοποίηση στον + ISP σας.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-mpd-ex-pass"> + <para>Ο κωδικός με τον οποίο γίνεται η πιστοποίηση στον ISP + σας.</para> + </callout> + </calloutlist> + + <para>Το αρχείο <filename>mpd.links</filename> περιέχει πληροφορίες + σχετικά με τη σύνδεση ή τις συνδέσεις που θα πραγματοποιηθούν. Για + παράδειγμα, το <filename>mpd.links</filename> που συνοδεύει το + παραπάνω παράδειγμα, φαίνεται παρακάτω:</para> + + <programlisting>adsl: + set link type pptp + set pptp mode active + set pptp enable originate outcall + set pptp self <replaceable>10.0.0.1</replaceable> <co + id="co-mpd-ex-self"> + set pptp peer <replaceable>10.0.0.138</replaceable> <co + id="co-mpd-ex-peer"></programlisting> + + <calloutlist> + <callout arearefs="co-mpd-ex-self"> + <para>Η διεύθυνση IP του &os; υπολογιστή σας, στον οποίο θα + χρησιμοποιήσετε το <application>mpd</application>.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-mpd-ex-peer"> + <para>Η διεύθυνση IP του ADSL modem σας. Για το Alcatel + &speedtouch; Home, η διεύθυνση αυτή είναι από προεπιλογή η <hostid + role="ipaddr">10.0.0.138</hostid>.</para> + </callout> + </calloutlist> + + <para>Είναι δυνατόν να αρχικοποιήσετε τη σύνδεση εύκολα, δίνοντας την + παρακάτω εντολή ως <username>root</username>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mpd -b <replaceable>adsl</replaceable></userinput></screen> + + <para>Μπορείτε να δείτε την κατάσταση της σύνδεσης με την παρακάτω + εντολή:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>ifconfig <replaceable>ng0</replaceable></userinput> +ng0: flags=88d1<UP,POINTOPOINT,RUNNING,NOARP,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500 + inet 216.136.204.117 --> 204.152.186.171 netmask 0xffffffff</screen> + + <para>Το <application>mpd</application> αποτελεί τον συνιστώμενο τρόπο + σύνδεσης του &os; με μια υπηρεσία ADSL.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Χρησιμοποιώντας το pptpclient</title> + + <para>Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε το &os; για να συνδεθείτε σε + άλλες υπηρεσίες PPPoA χρησιμοποιώντας το + <filename role="package">net/pptpclient</filename>.</para> + + <para>Για να χρησιμοποιήσετε το <filename + role="package">net/pptpclient</filename> για να συνδεθείτε σε μια + υπηρεσία DSL, εγκαταστήστε το port ή το πακέτο, και επεξεργαστείτε το + αρχείο <filename>/etc/ppp/ppp.conf</filename>. Θα χρειαστεί να είστε + <username>root</username> για να κάνετε και τις δύο παραπάνω + διαδικασίες. Παρακάτω φαίνεται ένα παράδειγμα μιας ενότητας του + <filename>ppp.conf</filename>. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά + με τις επιλογές του <filename>ppp.conf</filename>, δείτε τη σελίδα + manual του <application>ppp</application>, &man.ppp.8;.</para> + + <programlisting>adsl: + set log phase chat lcp ipcp ccp tun command + set timeout 0 + enable dns + set authname <replaceable>username</replaceable> <co id="co-pptp-ex-user"> + set authkey <replaceable>password</replaceable> <co id="co-pptp-ex-pass"> + set ifaddr 0 0 + add default HISADDR</programlisting> + + <calloutlist> + <callout arearefs="co-pptp-ex-user"> + <para>Το όνομα χρήστη για τον λογαριασμό σας στον παροχέα + DSL.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-pptp-ex-pass"> + <para>Ο κωδικός για τον λογαριασμό σας.</para> + </callout> + </calloutlist> + + <warning> + <para>Καθώς θα πρέπει να γράψετε τον κωδικό σας μορφή απλού κειμένου + στο αρχείο <filename>ppp.conf</filename>, θα πρέπει να βεβαιωθείτε + ότι κανένας άλλος δεν θα μπορεί να διαβάσει τα περιεχόμενα αυτού + του αρχείου. Με τις παρακάτω εντολές, μπορείτε να εξασφαλίσετε + ότι το αρχείο θα μπορεί να διαβαστεί μόνο μέσα από το λογαριασμό + του <username>root</username>. Δείτε τις σελίδες manual των + &man.chmod.1; και &man.chown.8; για περισσότερες πληροφορίες.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>chown root:wheel /etc/ppp/ppp.conf</userinput> +&prompt.root; <userinput>chmod 600 /etc/ppp/ppp.conf</userinput></screen> + </warning> + + <para>Αυτό θα ανοίξει ένα τούνελ για μια συνεδρία PPP με τον DSL + δρομολογητή σας. Τα DSL modem τύπου ethernet έχουν μια προκαθορισμένη + διεύθυνση IP στο τοπικό σας δίκτυο, στην οποία μπορείτε να συνδεθείτε. + Στην περίπτωση του Alcatel &speedtouch; Home, η διεύθυνση αυτή είναι + <hostid role="ipaddr">10.0.0.138</hostid>. Η τεκμηρίωση που διαθέτει + ο δρομολογητής σας, θα αναφέρει ποια διεύθυνση χρησιμοποιεί η συσκευή + σας. Για να ανοίξετε το τούνελ και να ξεκινήσετε μια συνεδρία PPP, + εκτελέστε την ακόλουθη εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pptp <replaceable>address</replaceable> <replaceable>adsl</replaceable></userinput></screen> + + <tip> + <para>Είναι καλή ιδέα να προσθέσετε ένα <quote>&</quote> στο τέλος + της προηγούμενης εντολής, διαφορετικά το + <application>pptp</application> δεν θα σας επιστρέψει τον έλεγχο + (προτροπή) του τερματικού σας.</para> + </tip> + + <para>Θα δημιουργηθεί μια συσκευή <devicename>tun</devicename> + (εικονικό τούνελ) για την αλληλεπίδραση μεταξύ των διεργασιών + <application>pptp</application> και <application>ppp</application>. + Μόλις επιστρέψει η προτροπή στο τερματικό σας, ή το + <application>pptp</application> επιβεβαιώσει τη σύνδεση, μπορείτε να + εξετάσετε το τούνελ με τον τρόπο που φαίνεται παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>ifconfig <replaceable>tun0</replaceable></userinput> +tun0: flags=8051<UP,POINTOPOINT,RUNNING,MULTICAST> mtu 1500 + inet 216.136.204.21 --> 204.152.186.171 netmask 0xffffff00 + Opened by PID 918</screen> + + <para>Αν δεν μπορέσετε να συνδεθείτε, ελέγξτε τις ρυθμίσεις του + δρομολογητή σας, οι οποίες συνήθως είναι προσβάσιμες μέσω + <application>telnet</application> ή μέσω κάποιου φυλλομετρητή. + Αν ακόμα δεν μπορείτε να συνδεθείτε, θα πρέπει να εξετάσετε την έξοδο + της εντολής <command>pptp</command> και τα περιεχόμενα του αρχείου + καταγραφής του <application>ppp</application>, + <filename>/var/log/ppp.log</filename> για πιθανά στοιχεία.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="slip"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Satoshi</firstname> + <surname>Asami</surname> + <contrib>Αρχική συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + + <authorgroup> + <author> + <firstname>Guy</firstname> + <surname>Helmer</surname> + <contrib>Με τη βοήθεια των </contrib> + </author> + + <author> + <firstname>Piero</firstname> + <surname>Serini</surname> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Χρησιμοποιώντας το SLIP</title> + <indexterm><primary>SLIP</primary></indexterm> + + <warning> + <para>Η ενότητα αυτή εφαρμόζεται και είναι έγκυρη μόνο σε συστήματα + &os; 7.X.</para> + </warning> + + <sect2 id="slipc"> + <title>Ρυθμίζοντας ένα Πελάτη SLIP</title> + + <indexterm> + <primary>SLIP</primary> + <secondary>client</secondary> + </indexterm> + + <para>Παρακάτω παρουσιάζουμε ένα τρόπο να ρυθμίσετε ένα μηχάνημα &os; + ως πελάτη SLIP σε ένα δίκτυο με στατικές διευθύνσεις. Για μηχανήματα + τα οποία λαμβάνουν όνομα δυναμικά (η διεύθυνση τους αλλάζει κάθε φορά + που συνδέονται), πιθανόν να χρειαστεί να κάνετε πιο πολύπλοκες + ρυθμίσεις.</para> + + <para>Αρχικά, θα πρέπει να καθορίσετε σε ποια σειριακή θύρα είναι + συνδεμένο το modem σας. Αρκετοί χρήστες δημιουργούν ένα συμβολικό + δεσμό π.χ. <filename class="devicefile">/dev/modem</filename>, το + οποίο δείχνει στην πραγματική συσκευή <filename + class="devicefile">/dev/cuad<replaceable>N</replaceable></filename>. + Αυτό σας επιτρέπει να συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε το ίδιο όνομα + συσκευής, ακόμα και αν μετακινήσετε το modem σε διαφορετική θύρα. + Είναι μάλλον άβολο να πρέπει να αλλάξετε πλήθος αρχείων στο + <filename class="directory">/etc</filename> καθώς και τα αρχεία + <filename>.kermrc</filename> σε όλο το σύστημα!</para> + + <note> + <para>Το <filename class="devicefile">/dev/cuad0</filename> + είναι η <devicename>COM1</devicename>, το <filename + class="devicefile">/dev/cuad1</filename> είναι η + <devicename>COM2</devicename>, κ.ο.κ.</para> + </note> + + <para>Βεβαιωθείτε ότι το αρχείο ρυθμίσεων του πυρήνα σας περιέχει τα + παρακάτω:</para> + + <programlisting>device sl</programlisting> + + <para>Το παραπάνω περιλαμβάνεται στον πυρήνα + <filename>GENERIC</filename>, και αν δεν το έχετε διαγράψει, δεν θα + έχετε πρόβλημα.</para> + + <sect3> + <title>Ρυθμίσεις που θα Χρειαστεί να Κάνετε Μόνο μια Φορά</title> + + <procedure> + <step> + <para>Προσθέστε το μηχάνημα σας, την πύλη (gateway) και τους + διακομιστές ονομάτων (nameservers) στο αρχείο + <filename>/etc/hosts</filename>. Στο παράδειγμα μας, το αρχείο + αυτό μοιάζει με το παρακάτω:</para> + + <programlisting>127.0.0.1 localhost loghost +136.152.64.181 water.CS.Example.EDU water.CS water +136.152.64.1 inr-3.CS.Example.EDU inr-3 slip-gateway +128.32.136.9 ns1.Example.EDU ns1 +128.32.136.12 ns2.Example.EDU ns2</programlisting> + </step> + + <step> + <para>Βεβαιωθείτε ότι η ενότητα <literal>files</literal> + βρίσκεται πριν το <literal>dns</literal> στην ενότητα + <literal>hosts:</literal> του αρχείου + <filename>/etc/nsswitch.conf</filename>. Αν δεν υπάρχουν + αυτές οι παράμετροι, μπορεί να εμφανιστούν παράξενα + συμπτώματα.</para> + </step> + + <step> + <para>Τροποποιήστε το αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename>.</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Ορίστε το όνομα του υπολογιστή σας, τροποποιώντας τη + γραμμή που γράφει:</para> + + <programlisting>hostname="myname.my.domain"</programlisting> + + <para>Θα πρέπει εδώ να τοποθετήσετε το πλήρες όνομα του + υπολογιστή σας.</para> + </listitem> + + <indexterm><primary>default route</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Ορίστε τον προεπιλεγμένο δρομολογητή, αλλάζοντας τη + γραμμή:</para> + + <programlisting>defaultrouter="NO"</programlisting> + + <para>σε:</para> + + <programlisting>defaultrouter="slip-gateway"</programlisting> + </listitem> + </orderedlist> + </step> + + <step> + <para>Δημιουργήστε ένα αρχείο + <filename>/etc/resolv.conf</filename> το οποίο θα + περιέχει:</para> + + <programlisting>domain CS.Example.EDU +nameserver 128.32.136.9 +nameserver 128.32.136.12</programlisting> + + <indexterm><primary>nameserver</primary></indexterm> + <indexterm><primary>domain name</primary></indexterm> + <para>Όπως μπορείτε να δείτε, το παραπάνω ορίζει τους διακομιστές + DNS. Φυσικά, τα πραγματικά ονόματα και οι διευθύνσεις των + τομέων εξαρτώνται από το περιβάλλον σας.</para> + </step> + + <step> + <para>Ρυθμίστε κωδικό πρόσβασης για τους χρήστες + <username>root</username> και + <username>toor</username> (καθώς και για όσους άλλους + λογαριασμούς δεν έχουν κωδικό).</para> + </step> + + <step> + <para>Επανεκκινήστε το μηχάνημα σας, και βεβαιωθείτε ότι έχει + τεθεί σωστά το όνομα υπολογιστή.</para> + </step> + </procedure> + </sect3> + + <sect3> + <title>Δημιουργώντας μια Σύνδεση SLIP</title> + + <indexterm> + <primary>SLIP</primary> + <secondary>connecting with</secondary> + </indexterm> + + <procedure> + <step> + <para>Μετά την κλήση, γράψτε την εντολή <command>slip</command> + στην προτροπή, γράψτε το όνομα του μηχανήματος σας και τον + κωδικό. Το τι ακριβώς χρειάζεται να γράψετε, εξαρτάται από + το περιβάλλον σας. Αν χρησιμοποιείτε το + <application>Kermit</application>, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε + ένα script όπως το ακόλουθο:</para> + + <programlisting># kermit setup +set modem hayes +set line /dev/modem +set speed 115200 +set parity none +set flow rts/cts +set terminal bytesize 8 +set file type binary +# The next macro will dial up and login +define slip dial 643-9600, input 10 =>, if failure stop, - +output slip\x0d, input 10 Username:, if failure stop, - +output silvia\x0d, input 10 Password:, if failure stop, - +output ***\x0d, echo \x0aCONNECTED\x0a</programlisting> + + <para>Φυσικά, θα πρέπει να αλλάξετε το όνομα χρήστη και τον + κωδικό ώστε να ταιριάζουν με τα δικά σας. Μετά από αυτό, + μπορείτε απλώς να πληκτρολογήσετε <command>slip</command> στην + προτροπή σύνδεσης του <application>Kermit</application>.</para> + + <note> + <para>Η ύπαρξη του κωδικού σας σε μορφή απλού κειμένου + σε οποιοδήποτε σημείο ενός συστήματος αρχείων, είναι γενικά + <emphasis>κακή</emphasis> ιδέα. Προχωρήστε με δική σας + ευθύνη.</para> + </note> + </step> + + <step> + <para>Αφήστε το <application>Kermit</application> εκεί (μπορείτε + να το στείλετε στο παρασκήνιο χρησιμοποιώντας τα πλήκτρα + <keycombo> + <keycap>Ctrl</keycap> + <keycap>z</keycap> + </keycombo>) και ως <username>root</username>, γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>slattach -h -c -s 115200 /dev/modem</userinput></screen> + + <para>Αν μπορείτε να κάνετε <command>ping</command> σε υπολογιστές + στην άλλη μεριά του δρομολογητή, είστε συνδεμένοι! Αν αυτό + δεν δουλεύει, δοκιμάστε την επιλογή + <option>-a</option> αντί για την <option>-c</option> ως όρισμα + στην <command>slattach</command>.</para> + </step> + </procedure> + </sect3> + + <sect3> + <title>Πως να Τερματίσετε την Σύνδεση</title> + + <para>Κάντε τα ακόλουθα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kill -INT `cat /var/run/slattach.modem.pid`</userinput></screen> + + <para>για να τερματίσετε το <command>slattach</command>. Θυμηθείτε + ότι πρέπει να είστε <username>root</username> για να εκτελέσετε + το παραπάνω. Έπειτα επανέλθετε στο <command>kermit</command> + (εκτελώντας την <command>fg</command> αν το είχατε στείλει στο + παρασκήνιο) και τερματίστε το (πιέζοντας <keycap>q</keycap>).</para> + + <para>Η σελίδα manual του &man.slattach.8; αναφέρει ότι μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε την εντολή <command>ifconfig sl0 down</command> για + να διακόψετε τη σύνδεση, αλλά αυτό δεν φαίνεται να έχει κανένα + αποτέλεσμα. (To <command>ifconfig sl0</command> αναφέρει το ίδιο + πράγμα.)</para> + + <para>Μερικές φορές, το modem σας μπορεί να αρνηθεί να κλείσει τη + γραμμή. Στις περιπτώσεις αυτές, ξεκινήστε ξανά το + <command>kermit</command> και τερματίστε το ξανά. Τη δεύτερη φορά + συνήθως πετυχαίνει.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Αντιμετώπιση Προβλημάτων</title> + + <para>Αν το παραπάνω δεν λειτουργήσει, ρωτήστε στη λίστα &a.net.name;. + Μερικά από τα συνηθισμένα προβλήματα τα οποία έχουμε μέχρι στιγμής + αντιμετωπίσει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να μην έχει χρησιμοποιηθεί η επιλογή <option>-c</option> + ή <option>-a</option> στην <command>slattach</command> (Αυτό + κανονικά δεν είναι κρίσιμο σφάλμα, αλλά μερικοί χρήστες + ανέφεραν ότι αυτό έλυσε τα προβλήματα τους.)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Χρήση του <option>s10</option> αντί για + <option>sl0</option> (η διαφορά μπορεί να είναι πολύ μικρή + σε μερικές γραμματοσειρές).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Δοκιμάστε την εντολή <command>ifconfig sl0</command> για να + δείτε την κατάσταση της διεπαφής. Για παράδειγμα, μπορεί να + δείτε το παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig sl0</userinput> +sl0: flags=10<POINTOPOINT> + inet 136.152.64.181 --> 136.152.64.1 netmask ffffff00</screen> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν η εντολή &man.ping.8; δίνει μηνύματα + <errorname>no route to host</errorname>, ίσως υπάρχει πρόβλημα + με τον πίνακα δρομολόγησης σας. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε + την εντολή <command>netstat -r</command> για να δείτε την + τρέχουσα δρομολόγηση:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>netstat -r</userinput> +Routing tables +Destination Gateway Flags Refs Use IfaceMTU Rtt Netmasks: + +(root node) +(root node) + +Route Tree for Protocol Family inet: +(root node) => +default inr-3.Example.EDU UG 8 224515 sl0 - - +localhost.Exampl localhost.Example. UH 5 42127 lo0 - 0.438 +inr-3.Example.ED water.CS.Example.E UH 1 0 sl0 - - +water.CS.Example localhost.Example. UGH 34 47641234 lo0 - 0.438 +(root node)</screen> + + <para>Τα παραπάνω παραδείγματα είναι από ένα σχετικά απασχολημένο + σύστημα. Οι αριθμοί θα διαφέρουν στο σύστημα σας, ανάλογα με + τη δραστηριότητα του δικτύου.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="slips"> + <title>Ρυθμίζοντας Ένα Εξυπηρετητή SLIP</title> + + <indexterm> + <primary>SLIP</primary> + <secondary>server</secondary> + </indexterm> + + <para>Το κείμενο αυτό παρέχει κάποιες υποδείξεις για τη ρύθμιση ενός + &os; συστήματος ως εξυπηρετητή SLIP. Τυπικά αυτό σημαίνει ότι το + σύστημα σας θα ρυθμιστεί να ξεκινά αυτόματα τις συνδέσεις μετά την + είσοδο απομακρυσμένων πελατών SLIP.</para> + + <!-- Disclaimer is not necessarily relevant + <para> The author has written this document based + on his experience; however, as your system and needs may be + different, this document may not answer all of your questions, and + the author cannot be responsible if you damage your system or lose + data due to attempting to follow the suggestions here.</para> + --> + + <sect3 id="slips-prereqs"> + <title>Προϋποθέσεις</title> + <indexterm><primary>TCP/IP networking</primary></indexterm> + + <para>Η ενότητα αυτή είναι ιδιαίτερα τεχνικής φύσεως, και για το λόγο + αυτό απαιτείται να έχετε τις αντίστοιχες γνώσεις για να την + κατανοήσετε. Υποθέτουμε ότι έχετε μια εξοικείωση με το πρωτόκολλο + TCP/IP και ειδικότερα με τη διευθυνσιοδότηση κόμβων, τις μάσκες + δικτύων, τα υποδίκτυα, τη δρομολόγηση και τα πρωτόκολλα + δρομολόγησης όπως το RIP. Η ρύθμιση των υπηρεσιών SLIP σε ένα + εξυπηρετητή επιλογικών συνδέσεων απαιτεί γνώση αυτών των εννοιών, + και αν δεν είστε εξοικειωμένος με αυτές, σας παρακαλούμε να + διαβάσετε είτε το <emphasis>TCP/IP Network Administration</emphasis> + του Craig Hunt (εκδόσεις O'Reilly & Associates, Inc, Αριθμός + ISBN 0-937175-82-X) ή κάποιο από τα βιβλία του Douglas Comer σχετικά + με το πρωτόκολλο TCP/IP.</para> + + <indexterm><primary>modem</primary></indexterm> + <para>Επιπλέον, υποθέτουμε ότι ήδη έχετε ρυθμίσει το modem σας και + έχετε τροποποιήσει τα κατάλληλα αρχεία ρυθμίσεων του συστήματος + ώστε να επιτρέπεται η είσοδος στο σύστημα μέσω των modem. Αν δεν + έχετε ακόμα προετοιμάσει το σύστημα για αυτό, παρακαλούμε δείτε το + <xref linkend="dialup"> για λεπτομέρειες σχετικά με τη ρύθμιση των + επιλογικών συνδέσεων. Ενδεχομένως να θέλετε επίσης να δείτε τις + σελίδες manual της &man.sio.4; για πληροφορίες σχετικά με το + πρόγραμμα οδήγησης της σειριακής θύρας, τα &man.ttys.5;, + &man.gettytab.5;, &man.getty.8;, και &man.init.8; για πληροφορίες + που σχετίζονται με τη ρύθμιση του συστήματος ώστε να δέχεται είσοδο + χρηστών μέσω modem, και ίσως και τη &man.stty.1; για πληροφορίες + σχετικά με τις παραμέτρους σειριακών θυρών (όπως την + <literal>clocal</literal> για σειριακές διεπαφές που είναι απευθείας + συνδεμένες).</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Γρήγορη Επισκόπηση</title> + + <para>Τυπικά, ένας εξυπηρετητής SLIP που χρησιμοποιεί &os; λειτουργεί + με τον εξής τρόπο: ένας χρήστης SLIP καλεί τον + εξυπηρετητή SLIP, και εισέρχεται στο σύστημα μέσω ενός ειδικού + αναγνωριστικού εισόδου για το SLIP. Το κέλυφος του χρήστη είναι το + <filename>/usr/sbin/sliplogin</filename>. Το πρόγραμμα + <command>sliplogin</command> διαβάζει το αρχείο + <filename>/etc/sliphome/slip.hosts</filename> για να βρει μια γραμμή + που να ταιριάζει με τον χρήστη, και αν υπάρχει, συνδέει την σειριακή + γραμμή σε μια διαθέσιμη διεπαφή SLIP και έπειτα εκτελεί το script + του κελύφους <filename>/etc/sliphome/slip.login</filename> για να + ρυθμίσει τη διεπαφή SLIP.</para> + + <sect4> + <title>Ένα Παράδειγμα Εισόδου σε Εξυπηρετητή SLIP</title> + + <para>Για παράδειγμα, για ένα χρήστη SLIP με ID + <username>Shelmerg</username>, η αντίστοιχη καταχώριση στο + <filename>/etc/master.passwd</filename> θα έμοιαζε με την + παρακάτω:</para> + + <programlisting>Shelmerg:password:1964:89::0:0:Guy Helmer - SLIP:/usr/users/Shelmerg:/usr/sbin/sliplogin</programlisting> + + <para>Όταν εισέλθει ο <username>Shelmerg</username>, το + <command>sliplogin</command> θα ψάξει το + <filename>/etc/sliphome/slip.hosts</filename> για μια γραμμή με + ID χρήστη που να ταιριάζει. Για παράδειγμα, μπορεί να υπάρχει + μια γραμμή στο <filename>/etc/sliphome/slip.hosts</filename> που + να γράφει:</para> + + <programlisting>Shelmerg dc-slip sl-helmer 0xfffffc00 autocomp</programlisting> + + <para>Το <command>sliplogin</command> θα βρει τη γραμμή αυτή, + θα συνδέσει τη σειριακή γραμμή στην επόμενη διαθέσιμη διεπαφή + SLIP, και έπειτα θα εκτελέσει το + <filename>/etc/sliphome/slip.login</filename> όπως φαίνεται + παρακάτω:</para> + + <programlisting>/etc/sliphome/slip.login 0 19200 Shelmerg dc-slip sl-helmer 0xfffffc00 autocomp</programlisting> + + <para>Αν όλα πάνε καλά, το + <filename>/etc/sliphome/slip.login</filename> θα εκτελέσει + μια εντολή <command>ifconfig</command> για τη διεπαφή SLIP + στην οποία έχει συνδεθεί η <command>sliplogin</command> (η διεπαφή + 0 στο παραπάνω παράδειγμα, η πρώτη παράμετρος της λίστας που + δίνεται στο <filename>slip.login</filename>) ώστε να ρυθμιστούν + η τοπική διεύθυνση IP (<hostid>dc-slip</hostid>), η + απομακρυσμένη διεύθυνση IP (<hostid>sl-helmer</hostid>), η μάσκα + δικτύου για τη διεπαφή SLIP (<hostid + role="netmask">0xfffffc00</hostid>), και οποιεσδήποτε πρόσθετες + επιλογές (<literal>autocomp</literal>). Αν κάτι πάει στραβά, + θα μπορέσετε να το εντοπίσετε από τα αρχεία καταγραφής της + <command>sliplogin</command>. Η <command>sliplogin</command> + καταγράφει τα μηνύματα χρησιμοποιώντας το δαίμονα + <application>syslogd</application> ο οποίος συνήθως χρησιμοποιεί + το αρχείο <filename>/var/log/messages</filename> (δείτε τις + σελίδες βοήθειας για τα &man.syslogd.8; και &man.syslog.conf.5; + και ενδεχομένως ελέγξτε το <filename>/etc/syslog.conf</filename> + για να δείτε την τοποθεσία και το αρχείο που χρησιμοποιεί το + <application>syslogd</application> για την καταγραφή).</para> + </sect4> + </sect3> + + <sect3> + <title>Ρύθμιση του Πυρήνα</title> + + <indexterm> + <primary>kernel</primary> + <secondary>configuration</secondary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>SLIP</primary> + </indexterm> + + <para>Ο προεπιλεγμένος πυρήνας του &os; + (ο <filename>GENERIC</filename>) διαθέτει ενσωματωμένη υποστήριξη + SLIP (&man.sl.4;). Στην περίπτωση που θέλετε να δημιουργήσετε + προσαρμοσμένο πυρήνα, προσθέστε την παρακάτω γραμμή στο αρχείο + ρυθμίσεων του πυρήνα σας:</para> + + <programlisting>device sl</programlisting> + + <para>Το &os;, από προεπιλογή, δεν προωθεί πακέτα. Αν θέλετε ο + εξυπηρετητής σας να ενεργεί ως δρομολογητής, θα πρέπει να + επεξεργαστείτε το αρχείο <filename>/etc/rc.conf</filename> και να + αλλάξετε τη ρύθμιση της μεταβλητής <literal>gateway_enable</literal> + σε <option>YES</option>. Με τον τρόπο αυτό, θα είναι σίγουρο ότι + η επιλογή της δρομολόγησης θα διατηρηθεί μετά από μια + επανεκκίνηση.</para> + + <para>Θα πρέπει έπειτα να επανεκκινήσετε για να ενεργοποιηθούν οι + νέες ρυθμίσεις.</para> + + <para>Για να εφαρμόσετε αυτές τις ρυθμίσεις άμεσα, μπορείτε να + εκτελέσετε την παρακάτω εντολή ως <username>root</username>:</para> + + <screen>&prompt.root; /etc/rc.d/routing start</screen> + + <para>Παρακαλούμε δείτε το <xref linkend="kernelconfig"> για + περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ρύθμιση του πυρήνα του + &os;.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Ρύθμιση του Sliplogin</title> + + <para>Όπως αναφέρθηκε και πριν, υπάρχουν τρία αρχεία στον κατάλογο + <filename class="directory">/etc/sliphome</filename> τα οποία + χρησιμοποιούνται στη ρύθμιση του + <filename>/usr/sbin/sliplogin</filename> (δείτε και τη σελίδα + manual του &man.sliplogin.8;): το <filename>slip.hosts</filename>, + το οποίο ορίζει τους χρήστες SLIP και τις αντίστοιχες IP διευθύνσεις + τους, το <filename>slip.login</filename> το οποίο συνήθως ρυθμίζει + απλά την διεπαφή SLIP, και προαιρετικά το + <filename>slip.logout</filename>, το οποίο αναιρεί τις αλλαγές του + <filename>slip.login</filename> όταν τερματίσει η σειριακή + σύνδεση.</para> + + <sect4> + <title>Ρύθμιση του <filename>slip.hosts</filename></title> + + <para>Το <filename>/etc/sliphome/slip.hosts</filename> περιέχει + γραμμές με τέσσερα πεδία που χωρίζονται μεταξύ τους με κενά + διαστήματα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Το αναγνωριστικό εισόδου του χρήστη SLIP</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Την τοπική διεύθυνση (τοπική ως προς τον εξυπηρετητή + SLIP) της διασύνδεσης SLIP</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Την απομακρυσμένη διεύθυνση της διασύνδεσης SLIP</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τη μάσκα του δικτύου</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Η τοπική και η απομακρυσμένη διεύθυνση, μπορεί να είναι + ονόματα υπολογιστών (τα οποία να μετατρέπονται σε διευθύνσεις IP + μέσω του <filename>/etc/hosts</filename> ή μέσω του DNS, ανάλογα + με τις καταχωρίσεις που υπάρχουν στο αρχείο + <filename>/etc/nsswitch.conf</filename>), και η μάσκα δικτύου + μπορεί να είναι ένα όνομα το οποίο να μπορεί να διευκρινιστεί μέσω + αναζήτησης στο <filename>/etc/networks</filename>. Σε ένα + δοκιμαστικό σύστημα, το + <filename>/etc/sliphome/slip.hosts</filename> μοιάζει με το + παρακάτω:</para> + + <programlisting># +# login local-addr remote-addr mask opt1 opt2 +# (normal,compress,noicmp) +# +Shelmerg dc-slip sl-helmerg 0xfffffc00 autocomp</programlisting> + + <para>Στο τέλος της γραμμής, βρίσκονται μια ή περισσότερες από τις + παρακάτω επιλογές:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><option>normal</option> — χωρίς συμπίεση των + επικεφαλίδων</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><option>compress</option> — με συμπίεση των + επικεφαλίδων</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><option>autocomp</option> — με συμπίεση των + επικεφαλίδων, αν επιτρέπεται από τον απομακρυσμένο + υπολογιστή</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><option>noicmp</option> — απενεργοποίηση των + πακέτων ICMP (με τον τρόπο αυτό τα πακέτα <quote>ping</quote> + θα απορρίπτονται αντί να καταναλώνουν το εύρος ζώνης της + σύνδεσης σας)</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <indexterm><primary>SLIP</primary></indexterm> + <indexterm><primary>TCP/IP networking</primary></indexterm> + <para>Οι επιλογές που έχετε για τις τοπικές και απομακρυσμένες + διευθύνσεις των SLIP συνδέσεων σας, εξαρτώνται από το αν πρόκειται + να αφιερώσετε ένα υποδίκτυο TCP/IP ή αν πρόκειται να + χρησιμοποιήσετε <quote>proxy ARP</quote> στο SLIP εξυπηρετητή σας + (δεν είναι <quote>πραγματικό</quote> proxy ARP, αλλά στην ενότητα + αυτή περιγράφεται με αυτό τον όρο). Αν δεν είστε σίγουρος ποια + μέθοδο να επιλέξετε ή πως να αποδίδετε διευθύνσεις IP, παρακαλούμε + ανατρέξτε στα βιβλία του TCP/IP που αναφέρονται στις + Προϋποθέσεις SLIP (<xref linkend="slips-prereqs">) ή/και + συμβουλευθείτε το διαχειριστή δικτύου σας.</para> + + <para>Αν πρόκειται να χρησιμοποιήσετε ξεχωριστό υποδίκτυο για τους + SLIP πελάτες σας, θα χρειαστεί να διαθέσετε τον αριθμό υποδικτύου + από την διεύθυνση IP που σας έχει αποδοθεί και να αποδώσετε στους + πελάτες SLIP διευθύνσεις που ανήκουν σε αυτό το υποδίκτυο. + Έπειτα, θα χρειαστεί μάλλον να καθορίσετε μια στατική διαδρομή + στο υποδίκτυο SLIP μέσω του εξυπηρετητή SLIP στον κοντινότερο + σας δρομολογητή IP.</para> + + <indexterm><primary>Ethernet</primary></indexterm> + <para>Διαφορετικά, αν χρησιμοποιήσετε τη μέθοδο + <quote>proxy ARP</quote>, θα χρειαστεί να αποδίδετε στους SLIP + πελάτες σας διευθύνσεις IP που ανήκουν στο υποδίκτυο Ethernet + στο οποίο ανήκει ο εξυπηρετητής SLIP, και θα χρειαστεί επίσης + να ρυθμίσετε τα scripts + <filename>/etc/sliphome/slip.login</filename> και + <filename>/etc/sliphome/slip.logout</filename> να χρησιμοποιούν + το &man.arp.8; για να χειρίζονται τις καταχωρίσεις + <quote>proxy ARP</quote> στον πίνακα ARP του εξυπηρετητή + SLIP.</para> + </sect4> + + <sect4> + <title>Ρύθμιση του <filename>slip.login</filename></title> + + <para>Ένα τυπικό <filename>/etc/sliphome/slip.login</filename> + μοιάζει με το παρακάτω:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh - +# +# @(#)slip.login 5.1 (Berkeley) 7/1/90 + +# +# generic login file for a slip line. sliplogin invokes this with +# the parameters: +# 1 2 3 4 5 6 7-n +# slipunit ttyspeed loginname local-addr remote-addr mask opt-args +# +/sbin/ifconfig sl$1 inet $4 $5 netmask $6</programlisting> + + <para>Το αρχείο <filename>slip.login</filename> εκτελεί απλώς το + <command>ifconfig</command> για την κατάλληλη διεπαφή SLIP, με + τις τοπικές και απομακρυσμένες διευθύνσεις και τη μάσκα δικτύου + της διεπαφής αυτής.</para> + + <para>Αν έχετε αποφασίσει να χρησιμοποιήσετε την μέθοδο + <quote>proxy ARP</quote> (αντί να χρησιμοποιήσετε διαφορετικό + υποδίκτυο για τους πελάτες SLIP), το αρχείο + <filename>/etc/sliphome/slip.login</filename> θα μοιάζει με το + παρακάτω:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh - +# +# @(#)slip.login 5.1 (Berkeley) 7/1/90 + +# +# generic login file for a slip line. sliplogin invokes this with +# the parameters: +# 1 2 3 4 5 6 7-n +# slipunit ttyspeed loginname local-addr remote-addr mask opt-args +# +/sbin/ifconfig sl$1 inet $4 $5 netmask $6 +# Answer ARP requests for the SLIP client with our Ethernet addr +/usr/sbin/arp -s $5 00:11:22:33:44:55 pub</programlisting> + + <para>Η πρόσθετη γραμμή σε αυτό το + <filename>slip.login</filename>, η <command>arp -s + $5 00:11:22:33:44:55 pub</command>, δημιουργεί μια καταχώριση + ARP στον πίνακα ARP του εξυπηρετητή SLIP. Αυτή η καταχώριση ARP + κάνει τον εξυπηρετητή SLIP να απαντά με την διεύθυνση Ethernet + MAC όταν κάποιος άλλος κόμβος IP στο Ethernet επιθυμεί να + επικοινωνήσει με την διεύθυνση IP του πελάτη SLIP.</para> + + <indexterm> + <primary>Ethernet</primary> + <secondary>MAC address</secondary> + </indexterm> + + <para>Όταν χρησιμοποιείτε το παραπάνω παράδειγμα, βεβαιωθείτε ότι + έχετε αντικαταστήσει την διεύθυνση MAC του Ethernet (<hostid + role="mac">00:11:22:33:44:55</hostid>) με την αντίστοιχη της + δικής σας κάρτας Ethernet, διαφορετικά το <quote>proxy ARP</quote> + σίγουρα δεν θα λειτουργήσει! Μπορείτε να ανακαλύψετε τη διεύθυνση + MAC του δικού σας εξυπηρετητή SLIP κοιτάζοντας τα αποτελέσματα της + εντολής <command>netstat -i</command>. Η δεύτερη γραμμή της + εξόδου θα μοιάζει με την παρακάτω:</para> + + <screen>ed0 1500 <Link>0.2.c1.28.5f.4a 191923 0 129457 0 116</screen> + + <para>Αυτό δείχνει ότι στο συγκεκριμένο σύστημα η διεύθυνση MAC του + Ethernet είναι <hostid role="mac">00:02:c1:28:5f:4a</hostid>. + Οι τελείες στην διεύθυνση που δείχνει η + <command>netstat -i</command> πρέπει να αντικατασταθούν με + άνω-κάτω τελείες, και κάθε μονό δεκαεξαδικό ψηφίο πρέπει να + μετατραπεί σε διπλό προσθέτοντας από μπροστά ένα μηδενικό. + Η διεύθυνση μετατρέπεται με αυτό τον τρόπο σε μια μορφή που + μπορεί να χρησιμοποιήσει η &man.arp.8;. Δείτε τη σελίδα manual + της &man.arp.8; για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη χρήση + της εντολής αυτής.</para> + + <note> + <para>Όταν δημιουργείτε το + <filename>/etc/sliphome/slip.login</filename> και το + <filename>/etc/sliphome/slip.logout</filename>, θα πρέπει να + θέσετε το bit <quote>εκτέλεσης</quote> (π.χ. + <command>chmod 755 /etc/sliphome/slip.login + /etc/sliphome/slip.logout</command>), διαφορετικά η + <command>sliplogin</command> δεν θα μπορεί να τα + εκτελέσει.</para> + </note> + </sect4> + + <sect4> + <title>Ρύθμιση του <filename>slip.logout</filename></title> + + <para>Το <filename>/etc/sliphome/slip.logout</filename> δεν είναι + απόλυτα απαραίτητο (εκτός αν πρόκειται να υλοποιήσετε + <quote>proxy ARP</quote>), αλλά αν σκοπεύετε να το δημιουργήσετε, + μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ως υπόδειγμα το παρακάτω απλό + παράδειγμα:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh - +# +# slip.logout + +# +# logout file for a slip line. sliplogin invokes this with +# the parameters: +# 1 2 3 4 5 6 7-n +# slipunit ttyspeed loginname local-addr remote-addr mask opt-args +# +/sbin/ifconfig sl$1 down</programlisting> + + <para>Αν χρησιμοποιείτε <quote>proxy ARP</quote>, θα θέλετε το + <filename>/etc/sliphome/slip.logout</filename> να διαγράφει την + καταχώριση ARP του πελάτη SLIP:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh - +# +# @(#)slip.logout + +# +# logout file for a slip line. sliplogin invokes this with +# the parameters: +# 1 2 3 4 5 6 7-n +# slipunit ttyspeed loginname local-addr remote-addr mask opt-args +# +/sbin/ifconfig sl$1 down +# Quit answering ARP requests for the SLIP client +/usr/sbin/arp -d $5</programlisting> + + <para>Η <command>arp -d $5</command> διαγράφει την καταχώριση + ARP που προστέθηκε με την εκτέλεση του + <filename>slip.login</filename> του <quote>proxy ARP</quote>, + κατά την είσοδο του πελάτη SLIP.</para> + + <para>Πρέπει να το επαναλάβουμε άλλη μια φορά: Βεβαιωθείτε ότι το + <filename>/etc/sliphome/slip.logout</filename> έχει οριστεί ως + εκτελέσιμο μετά την δημιουργία του (π.χ., <command>chmod 755 + /etc/sliphome/slip.logout</command>).</para> + </sect4> + </sect3> + + <sect3> + <title>Παράγοντες που Πρέπει να Λάβετε Υπόψη σας στη + Δρομολόγηση</title> + + <indexterm> + <primary>SLIP</primary> + <secondary>routing</secondary> + </indexterm> + <para>Αν δεν χρησιμοποιείτε την μέθοδο <quote>proxy ARP</quote> για να + δρομολογείτε πακέτα μεταξύ των πελατών SLIP και του υπόλοιπου + δικτύου σας (και ενδεχομένως και του Internet), θα πρέπει μάλλον να + προσθέσετε στατικές διαδρομές προς τον πλησιέστερο σας + προεπιλεγμένο δρομολογητή για να δρομολογείτε το υποδίκτυο των SLIP + πελατών σας διαμέσου του εξυπηρετητή SLIP.</para> + + <sect4> + <title>Στατικές Διαδρομές</title> + <indexterm><primary>static routes</primary></indexterm> + + <para>Η προσθήκη στατικών διαδρομών προς τους πλησιέστερους σας + προεπιλεγμένους δρομολογητές, μπορεί να είναι προβληματική (ή και + αδύνατη αν δεν έχετε τα κατάλληλα δικαιώματα πρόσβασης). Αν + η εταιρία σας διαθέτει δίκτυο με πολλαπλούς δρομολογητές, κάποια + μοντέλα (π.χ. από την Cisco και την Proteon), εκτός ότι πρέπει + να ρυθμιστούν με την στατική διαδρομή προς το υποδίκτυο SLIP, + πρέπει επίσης να ρυθμιστούν με τις στατικές διαδρομές που θα + αναφέρουν στους άλλους δρομολογητές. Θα χρειαστεί να + πειραματιστείτε και να δοκιμάσετε διάφορες ρυθμίσεις για να + δουλέψει η δρομολόγηση μέσω στατικών διαδρομών.</para> + </sect4> + </sect3> + </sect2> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/preface/preface.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/preface/preface.sgml new file mode 100644 index 0000000000..21c6e5db6c --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/preface/preface.sgml @@ -0,0 +1,855 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Πρόλογος + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/preface/preface.sgml + %SRCID% 1.50 + +--> + +<preface id="book-preface"> + <title>Πρόλογος</title> + + <bridgehead id="preface-audience" renderas="sect1">Σε Ποιους Απευθύνεται + Αυτό το Βιβλίο</bridgehead> + + <para>Το πρώτο τμήμα αυτού του βιβλίου, οδηγεί τον νέο χρήστη στη + διαδικασία εγκατάστασης του &os; και τον εισάγει ομαλά στη φιλοσοφία + και τον σχεδιασμό του &unix;. Αυτό το τμήμα δεν έχει ιδιαίτερες + απαιτήσεις. Αρκεί μόνο η διάθεση για εξερεύνηση ενός νέου συστήματος και + η δυνατότητα αφομοίωσης των γνώσεων για το &os; καθώς αυτές εισάγονται + σταδιακά.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε το πρώτο τμήμα, το δεύτερο, κατά πολύ μεγαλύτερο τμήμα, + περιλαμβάνει μια εκτενή αναφορά σε διάφορα θέματα που ενδιαφέρουν + τους διαχειριστές συστημάτων &os;. Μερικά από αυτά τα κεφάλαια είναι + ευκολότερο να τα κατανοήσετε αν έχετε ήδη μελετήσει συγκεκριμένα τμήματα + του βιβλίου. Όπου χρειάζεται κάτι τέτοιο, θα αναφέρεται στη σύνοψη του + κεφαλαίου που μόλις ξεκινήσατε να διαβάζετε.</para> + + <para>Για περισσότερες πηγές πληροφοριών, δείτε το + <xref linkend="bibliography">.</para> + + <bridgehead id="preface-changes-from3" renderas="sect1">Αλλαγές από την + Τρίτη Έκδοση</bridgehead> + + <para>Η τρέχουσα έκδοση του Εγχειριδίου στο διαδίκτυο, είναι το αποτέλεσμα της + προσπάθειας πολλών εκατοντάδων εθελοντών στο διάστημα των τελευταίων + 10 χρόνων. Οι πιο σημαντικές αλλαγές σε σχέση με την τρίτη έντυπη + έκδοση του Εγχειριδίου (2004) φαίνονται παρακάτω:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><xref linkend="dtrace">, το &dtrace;, είναι ένα νέο κεφάλαιο με + πληροφορίες σχετικά με αυτό το πανίσχυρο εργαλείο ανάλυσης + απόδοσης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><xref linkend="filesystems">, η Υποστήριξη Συστημάτων Αρχείων, + είναι ένα νέο κεφάλαιο με πληροφορίες για συστήματα αρχείων τα οποία + υποστηρίζονται από το &os; αλλά αναπτύσσονται από άλλες ομάδες, όπως + το ZFS από την &sun;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><xref linkend="audit">,ο Έλεγχος Συμβάντων Ασφαλείας, είναι ένα + νέο κεφάλαιο με πληροφορίες σχετικά με τις νέες δυνατότητες και την + χρήση του auditing στο &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><xref linkend="virtualization">, η Εικονικοποίηση, είναι ένα νέο + κεφάλαιο με πληροφορίες σχετικά με την εγκατάσταση του &os; σε + λογισμικό εκτέλεσης εικονικών (virtual) μηχανημάτων.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><xref linkend="bsdinstall">, η Εγκατάσταση του + &os; 9.<replaceable>x</replaceable> και Μεταγενέστερων + Εκδόσεων, είναι ένα νέο κεφάλαιο σχετικά με την εγκατάσταση του + &os; με τη βοήθεια του νέου προγράμματος + <application>bsdinstall</application>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <bridgehead id="preface-changes-from2" renderas="sect1">Αλλαγές από τη + Δεύτερη Έκδοση (2004)</bridgehead> + + <para>Η τρίτη έκδοση αυτού του βιβλίου ήταν το αποτέλεσμα της προσπάθειας + περισσότερων από δύο χρόνων από τα μέλη της Ομάδας Τεκμηρίωσης του &os;. + Η έντυπη έκδοση είχε τόσο μεγάλο μέγεθος, που κρίθηκε αναγκαίο να τυπωθεί + σε δύο χωριστούς τόμους. Παρακάτω φαίνονται οι σημαντικότερες αλλαγές σε + αυτή τη νέα έκδοση:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><xref linkend="config-tuning">, Το κεφάλαιο Ρύθμισης και + Βελτιστοποίησης του &os;, επεκτάθηκε με νέες πληροφορίες για τη + διαχείριση ενέργειας και πόρων του συστήματος μέσω ACPI, με + περισσότερες πληροφορίες για το σύστημα <command>cron</command> και + με περισσότερες επιλογές παραμετροποίησης του πυρήνα του &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><xref linkend="security">, Το κεφάλαιο Ασφάλειας, επεκτάθηκε + με νέες πληροφορίες για Δίκτυα VPN, για λίστες ελέγχου πρόσβασης + αρχείων (ACLs) και περισσότερες συμβουλές σχετικά με την ασφάλεια του + &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><xref linkend="mac">, Ο Υποχρεωτικός Έλεγχος Πρόσβασης (MAC), + είναι ένα νέο κεφάλαιο σε αυτή την έκδοση. Εξηγεί τι είναι ο + μηχανισμός MAC και πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ενισχυθεί η + ασφάλεια ενός συστήματος &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><xref linkend="disks">, Το κεφάλαιο για τα Αποθηκευτικά Μέσα, + επεκτάθηκε, με νέες πληροφορίες για συσκευές αποθήκευσης USB, + στιγμιότυπα συστήματος αρχείων (snapshots), περιορισμούς στη χρήση + των συστημάτων αρχείων (quotas), συστήματα αρχείων που βασίζονται + σε υπάρχοντα αρχεία ή στο δίκτυο, καθώς και κρυπτογραφημένες + κατατμήσεις δίσκων.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><xref linkend="vinum-vinum">, Ο Διαχειριστής Τόμων Vinum, είναι + ένα νέο κεφάλαιο σε αυτή την έκδοση. Περιγράφει τον τρόπο χρήσης του + Vinum, ενός συστήματος διαχείρισης αποθηκευτικών μέσων που υλοποιεί + την οργάνωση φυσικών δίσκων του συστήματος σε διάταξη RAID-0, RAID-1 + και RAID-5.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Στο <xref linkend="ppp-and-slip">, προστέθηκε ένα + τμήμα σχετικό με την επίλυση προβλημάτων στις συνδέσεις PPP και + SLIP.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><xref linkend="mail">, Το κεφάλαιο για το Ηλεκτρονικό + Ταχυδρομείο, επεκτάθηκε με νέες πληροφορίες για την χρήση + εναλλακτικών MTA, πιστοποίηση ταυτότητας στο SMTP, το πρωτόκολλο + UUCP, τα εργαλεία <application>fetchmail</application> και + <application>procmail</application> και με άλλα θέματα για + προχωρημένους.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><xref linkend="network-servers">, Το κεφάλαιο Εξυπηρετητών + Δικτύων, περιλαμβάνεται για πρώτη φορά σε αυτή την έκδοση. Αυτό + το κεφάλαιο περιγράφει πως να εγκαταστήσετε τον + <application>Διακομιστή HTTP Apache</application>, τον εξυπηρετητή + <application>ftpd</application> του &os; και τον διακομιστή + <application>Samba</application> για επικοινωνία με πελάτες + µsoft; &windows;. Στο κεφάλαιο αυτό, έχουν μεταφερθεί κάποιες + ενότητες από το <xref linkend="advanced-networking"> (Προχωρημένα + Θέματα Δικτύωσης), προκειμένου να βελτιωθεί η παρουσίαση τους.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><xref linkend="advanced-networking">, Το κεφάλαιο για Προχωρημένα + Θέματα Δικτύωσης, επεκτάθηκε με νέες πληροφορίες για τη χρήση + συσκευών &bluetooth; στο &os;, την εγκατάσταση ασύρματων δικτύων, + και την Μέθοδο Δικτύωσης Ασύγχρονης Μεταφοράς (ATM).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Προστέθηκε ένα Λεξιλόγιο, για να συγκεντρώσει όλους τους + τεχνικούς όρους και τους διάφορους ορισμούς που περιέχονται σε + ολόκληρο το βιβλίο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Έγιναν αισθητικές βελτιώσεις στους πίνακες και στα γραφήματα σε + ολόκληρο το βιβλίο.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <bridgehead id="preface-changes" renderas="sect1">Αλλαγές από την Πρώτη + Έκδοση (2001)</bridgehead> + + <para> Η δεύτερη έκδοση ήταν το αποτέλεσμα τουλάχιστον δύο χρόνων εργασίας + από τα μέλη της Ομάδας Τεκμηρίωσης του &os;. Οι πιο σημαντικές αλλαγές σε + αυτή την έκδοση ήταν οι παρακάτω:</para> + + <!-- Talk a little about justification and other stylesheet changes? --> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Προστέθηκε ένα ολοκληρωμένο Ευρετήριο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Όλα τα γραφήματα σε ASCII αντικαταστάθηκαν από γραφικά + διαγράμματα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Προστέθηκε μια τυποποιημένη σύνοψη σε κάθε κεφάλαιο, η οποία + περιέχει μια σύντομη ανακεφαλαίωση των πληροφοριών που περιέχει το + κεφάλαιο και τι αναμένεται να γνωρίζει από πριν ο αναγνώστης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το περιεχόμενο αναδιοργανώθηκε σε τρία λογικά μέρη: + <quote>Ξεκινώντας με το &os;</quote>, + <quote>Διαχείριση Συστήματος</quote> και + <quote>Παραρτήματα</quote>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <xref linkend="install"> (<quote>Εγκαθιστώντας το &os;</quote>) + ξαναγράφτηκε από την αρχή με πολλές εικόνες, ώστε να διευκολύνει τους + χρήστες να κατανοήσουν το κείμενο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <xref linkend="basics"> (<quote>Βασικές Έννοιες στο + &unix;</quote>) επεκτάθηκε ώστε να συμπεριλαμβάνει πρόσθετες + πληροφορίες για τις διεργασίες (processes), τους δαίμονες (daemons), + και τα σήματα (signals).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <xref linkend="ports"> (<quote>Εγκατάστασης Εφαρμογών: Πακέτα + και Ports</quote>) επεκτάθηκε ώστε να συμπεριλαμβάνει πρόσθετες + πληροφορίες για την διαχείριση προμεταγλωττισμένων πακέτων + (packages).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <xref linkend="x11"> (<quote>Το Σύστημα X Window</quote>) + ξαναγράφτηκε από την αρχή με έμφαση στην χρήση μοντέρνων τεχνολογιών, + όπως τα περιβάλλοντα εργασίας <application>KDE</application> και + <application>GNOME</application> σε &xfree86; 4.X.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <xref linkend="boot"> (<quote>Η Διαδικασία Εκκίνησης του + &os;</quote>) επεκτάθηκε με περισσότερες πληροφορίες.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <xref linkend="disks"> (<quote>Αποθηκευτικά Μέσα</quote>) + ξαναγράφτηκε με βάση τα παλαιότερα δύο κεφάλαια <quote>Δίσκοι</quote> + και <quote>Αντίγραφα Ασφαλείας</quote>. Πιστεύουμε ότι τα θέματα αυτά + είναι πιο ευκολονόητα όταν παρουσιάζονται μαζί σαν ένα κεφάλαιο. + Προστέθηκε επίσης μια ενότητα για RAID (υλοποίηση μέσω υλικού ή + λογισμικού).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <xref linkend="serialcomms"> (<quote>Σειριακές + Επικοινωνίες</quote>) αναδιοργανώθηκε από την αρχή και ενημερώθηκε για + τις εκδόσεις &os; 4.X/5.X.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <xref linkend="ppp-and-slip"> (<quote>PPP και SLIP</quote>) + ενημερώθηκε σε σημαντικό βαθμό.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πολλοί νέοι τομείς προστέθηκαν στο <xref + linkend="advanced-networking"> (<quote>Προχωρημένα Θέματα + Δικτύωσης</quote>).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <xref linkend="mail"> (<quote>Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο</quote>) + επεκτάθηκε για να συμπεριλαμβάνει περισσότερες πληροφορίες για τις + ρυθμίσεις του <application>Sendmail</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <xref linkend="linuxemu"> (<quote>Συμβατότητα με Εκτελέσιμα + του &linux;</quote>) επεκτάθηκε για να συμπεριλαμβάνει πληροφορίες + για την εγκατάσταση της βάσης δεδομένων + <application>&oracle;</application> και του + <application>&mathematica;</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Στην δεύτερη έκδοση καλύπτονται επίσης τα παρακάτω + νέα θέματα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Ρύθμιση και Βελτιστοποίηση + (<xref linkend="config-tuning">)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πολυμέσα (<xref linkend="multimedia">)</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + </itemizedlist> + + <bridgehead id="preface-overview" renderas="sect1">Οργάνωση Αυτού του + Βιβλίου</bridgehead> + + <para>Αυτό το βιβλίο χωρίζεται σε πέντε διακριτά λογικά τμήματα. + Το πρώτο τμήμα, <emphasis>Ξεκινώντας με το &os;</emphasis>, περιγράφει την + εγκατάσταση και την βασική χρήση του &os;. Ο προτεινόμενος τρόπος + ανάγνωσης αυτού του τμήματος είναι ένα-ένα κεφάλαιο, με τη σειρά, + προσπερνώντας κεφάλαια με γνωστά θέματα. Το δεύτερο τμήμα, + <emphasis>Βασικές Εργασίες</emphasis>, περιγράφει μερικά χαρακτηριστικά + του &os; τα οποία χρησιμοποιούνται συχνά. Μπορείτε να διαβάσετε τα + κεφάλαια σε αυτό το τμήμα (καθώς και σε όλα τα τμήματα που ακολουθούν) + με όποια σειρά θέλετε. Κάθε κεφάλαιο ξεκινά με μια σαφή και σύντομη + σύνοψη, η οποία περιγράφει τα περιεχόμενα του κεφαλαίου καθώς και τι + χρειάζεται να γνωρίζει ήδη ο αναγνώστης. Αυτό επιτρέπει στον + περιστασιακό αναγνώστη να προσπερνά γρήγορα ενότητες, για να βρει + κεφάλαια τα οποία τον ενδιαφέρουν περισσότερο. Το τρίτο τμήμα, + <emphasis>Διαχείριση Συστήματος</emphasis>, περιέχει θέματα σχετικά με τη + διαχείριση συστημάτων &os;. Το τέταρτο τμήμα, <emphasis>Δικτυακές + Επικοινωνίες</emphasis>, καλύπτει θέματα δικτύωσης και διακομιστών. + Το πέμπτο τμήμα περιέχει παραρτήματα με διάφορες πληροφορίες.</para> + + <variablelist> + +<!-- Μέρος I - Εισαγωγή --> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="introduction">, Εισαγωγή</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Παρουσιάζει το &os; στο νέο χρήστη. Περιγράφει την + ιστορία του &os; Project, τους στόχους του και το μοντέλο + ανάπτυξης του.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="install">, Εγκατάσταση του &os; 8.<replaceable>x</replaceable> και Προγενέστερων Εκδόσεων</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Οδηγεί τον χρήστη στην διαδικασία εγκατάστασης του + &os; 8.<replaceable>x</replaceable> και προγενέστερων + εκδόσεων με τη χρήση του <application>sysinstall</application>. + Συμπεριλαμβάνονται επίσης μερικά θέματα εγκατάστασης για + προχωρημένους, όπως η εγκατάσταση μέσω σειριακής κονσόλας.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="bsdinstall">, Εγκατάσταση του &os; 9.<replaceable>x</replaceable> και Μεταγενέστερων Εκδόσεων</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Οδηγεί τον χρήστη στην διαδικασία εγκατάστασης του + &os; 9.<replaceable>x</replaceable> και μεταγενέστερων + εκδόσεων με τη χρήση του + <application>bsdinstall</application>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="basics">, Βασικές Έννοιες στο &unix;</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Περιέχει τις βασικές εντολές και λειτουργίες του λειτουργικού + συστήματος &os;. Εάν είστε εξοικειωμένος με το &linux; ή με + άλλο λειτουργικό τύπου &unix; μπορείτε πιθανώς να προσπεράσετε + αυτό το κεφάλαιο.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="ports">, Εγκατάσταση Εφαρμογών: Πακέτα και Ports</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Περιγράφει τον τρόπο εγκατάστασης λογισμικού τρίτων + κατασκευαστών με την καινοτόμο <quote>Συλλογή των Ports (Ports + Collection)</quote> του &os; και με τα συνήθη προμεταγλωττισμένα + πακέτα (packages).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="x11">, Το Σύστημα X Window</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Περιγράφει γενικά το σύστημα X Window και ειδικότερα το + X11 του &os;. Επίσης περιγράφει ολοκληρωμένα περιβάλλοντα εργασίας + όπως το <application>KDE</application> και το + <application>GNOME</application>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + +<!-- Μέρος II Συνήθεις Εργασίες --> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="desktop">, Desktop Εφαρμογές</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Αναφέρει και εξηγεί μερικές από τις πιο συνήθεις εφαρμογές + για υπολογιστές γραφείου, όπως προγράμματα πλοήγησης ιστοσελίδων και + εφαρμογές γραφείου και περιγράφει πως να τις εγκαταστήσετε στο + &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="multimedia">, Πολυμέσα</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Υποδεικνύει πως να εγκαταστήσετε δυνατότητες αναπαραγωγής ήχου + και βίντεο στο σύστημα σας. Επίσης περιλαμβάνει δειγματοληπτικά + κάποιες εφαρμογές ήχου και βίντεο.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="kernelconfig">, Ρυθμίζοντας τον Πυρήνα του &os;</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Εξηγεί τους λόγους για τους οποίους θα πρέπει να δημιουργήσετε + ένα νέο πυρήνα. Παρέχει, επίσης, λεπτομερείς οδηγίες για την ρύθμιση, + μεταγλώττιση και εγκατάσταση του νέου σας προσαρμοσμένου + πυρήνα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="printing">, Εκτυπώσεις</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Περιγράφει πως να διαχειρίζεστε εκτυπωτές στο &os;. + Συμπεριλαμβάνει πληροφορίες για σελίδες λογοτύπων, λογαριασμούς + εκτυπωτών και αρχικές ρυθμίσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="linuxemu">, Συμβατότητα με Εκτελέσιμα του &linux;</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Περιγράφει τις δυνατότητες συμβατότητας του &os; με εφαρμογές + &linux;. Επίσης παρέχει λεπτομερείς οδηγίες εγκατάστασης για πολλές + γνωστές εφαρμογές του &linux; όπως + <application>&oracle;</application>, + <application>&sap.r3;</application>, + και <application>&mathematica;</application>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + +<!-- Μέρος III - Διαχείριση Συστήματος --> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="config-tuning">, Ρύθμιση και Βελτιστοποίηση</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Περιγράφει τις παραμέτρους που έχουν στη διάθεση τους οι + διαχειριστές του συστήματος, ώστε να ρυθμίσουν ένα σύστημα &os; για + βέλτιστη απόδοση. Επίσης περιγράφει τα διάφορα αρχεία ρυθμίσεων + που χρησιμοποιούνται στο &os; και που να τα βρείτε.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="boot">, Η Διαδικασία Εκκίνησης του &os;</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Περιγράφει την διαδικασία εκκίνησης του &os; και εξηγεί πως + μπορούμε να την ελέγχουμε με τη βοήθεια επιλογών και + ρυθμίσεων.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="users">, Χρήστες και Βασική Διαχείριση Λογαριασμών</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Περιγράφει την δημιουργία και την διαχείριση των λογαριασμών + χρηστών. Επίσης περιγράφει τρόπους με τους οποίους μπορούν να + τεθούν περιορισμοί στους χρήστες όσο αφορά τη χρήση πόρων του + συστήματος, καθώς και άλλες λειτουργίες διαχείρισης + λογαριασμών.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="security">, Ασφάλεια</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Περιγράφει διάφορα διαθέσιμα εργαλεία που θα σας βοηθήσουν να + κρατήσετε το &os; σύστημα σας ασφαλές. Συμπεριλαμβάνονται οι + υλοποιήσεις Kerberos, IPsec και OpenSSH.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="jails">, Jails</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Περιγράφει το πλαίσιο λειτουργιών των jails και τις βελτιώσεις + που παρέχουν σε σχέση με την παραδοσιακή chroot υποστήριξη + του &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="mac">, Υποχρεωτικός Έλεγχος Πρόσβασης</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Εξηγεί τι είναι ο Υποχρεωτικός Έλεγχος Πρόσβασης (MAC) και + πως ο μηχανισμός αυτός μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την ασφάλιση + ενός &os; συστήματος.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="audit">, Έλεγχος Συμβάντων Ασφαλείας</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Περιγράφει τι είναι ο Έλεγχος Συμβάντων, πως μπορεί να + εγκατασταθεί, να ρυθμιστεί και πως μπορούν να διερευνώνται και να + παρακολουθούνται τα ίχνη του ελέγχου (audit trails).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="disks">, Αποθηκευτικά Μέσα</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Περιγράφει πως να διαχειρίζεστε μέσα αποθήκευσης και συστήματα + αρχείων με το &os;. Συμπεριλαμβάνονται φυσικοί δίσκοι, συστοιχίες + RAID, οπτικά και μαγνητικά μέσα, εικονικοί δίσκοι μνήμης και + δικτυακά συστήματα αρχείων.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="geom">, GEOM: Διαχείριση Συστοιχιών Δίσκων</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Περιγράφει τι είναι το πλαίσιο λειτουργιών GEOM στο &os; και + πως να ρυθμίσετε διάφορα επίπεδα RAID που υποστηρίζονται + στο &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="filesystems">, Υποστήριξη Συστημάτων Αρχείων</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Εξετάζει την υποστήριξη μη-εγγενών συστημάτων αρχείων στο &os;, + όπως το Z File System της &sun;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="vinum-vinum">, Vinum</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Περιγράφει πως να χρησιμοποιήσετε το Vinum, ένα διαχειριστή + λογικών τόμων που παρέχει λογικούς δίσκους ανεξάρτητα από τη + συσκευή στην οποία είναι αποθηκευμένοι, καθώς και δυνατότητες + RAID-0, RAID-1 και RAID-5 μέσω λογισμικού.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="virtualization">, Εικονικοποίηση</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Περιγράφει τι προσφέρουν τα συστήματα εικονικοποίησης και πως + μπορούν να χρησιμοποιηθούν με το &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="l10n">, Τοπικές Ρυθμίσεις - Χρήση και Ρύθμιση I18N/L10N</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Περιγράφει πως να χρησιμοποιήσετε το &os; σε γλώσσες εκτός της + Αγγλικής. Καλύπτει την δυνατότητα τοπικών ρυθμίσεων τόσο σε + επίπεδο συστήματος, όσο και σε επίπεδο εφαρμογών.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="updating-upgrading">, Ενημέρωση και Αναβάθμιση του &os;</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Εξηγεί τις διαφορές μεταξύ των εκδόσεων &os.stable;, + &os.current; και των επίσημων (RELEASE) εκδόσεων του &os;. + Περιγράφει ποιοι χρήστες ωφελούνται όταν ακολουθούν ένα σύστημα + ανάπτυξης καθώς και τα απαιτούμενα για αυτό το σκοπό βήματα. + Καλύπτει τις μεθόδους που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι χρήστες + για να ενημερώσουν το σύστημα τους με τις τελευταίες διορθώσεις + ασφαλείας.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="dtrace">, &dtrace;</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Περιγράφει την ρύθμιση και χρήση του εργαλείου &dtrace; της + &sun; στο &os;. Το δυναμικό tracing μπορεί να βοηθήσει στον + εντοπισμό προβλημάτων απόδοσης, παρέχοντας ανάλυση του συστήματος + σε πραγματικό χρόνο.</para> + </listitem> + </varlistentry> + +<!-- Part IV - Επικοινωνίες Δικτύων --> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="serialcomms">, Σειριακές Επικοινωνίες</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Εξηγεί πως να συνδέσετε τερματικά και μόντεμ στο &os; σύστημα + σας, για χρήση τόσο σε εισερχόμενες όσο και σε εξερχόμενες + συνδέσεις.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="ppp-and-slip">, PPP και SLIP</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Περιγράφει πως να χρησιμοποιήσετε τις τεχνολογίες PPP, SLIP, ή + PPP μέσω Ethernet για να συνδεθείτε σε απομακρυσμένα συστήματα με το + &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="mail">, Ηλεκτρονικό Ταχυδρομείο</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Εξηγεί τα διαφορετικά στοιχεία ενός διακομιστή ηλεκτρονικής + αλληλογραφίας και εμβαθύνει σε θέματα απλών ρυθμίσεων για το πλέον + δημοφιλές λογισμικό διακομιστή ηλεκτρονικής αλληλογραφίας: το + <application>sendmail</application>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="network-servers">, Εξυπηρετητές Δικτύου</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Παρέχει λεπτομερείς οδηγίες και παραδείγματα αρχείων ρύθμισης + για να ρυθμίσετε το &os; να ενεργεί ως δικτυακός εξυπηρετητής + αρχείων, εξυπηρετητής ονομάτων τομέα (DNS), εξυπηρετητής δικτυακών + πληροφοριών (NIS), η εξυπηρετητής συγχρονισμού ώρας (NTP).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="firewalls">, Firewalls</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Εξηγεί την φιλοσοφία που κρύβεται πίσω από τα firewalls (τείχη + προστασίας) που βασίζονται σε λογισμικό και παρέχει λεπτομερείς + πληροφορίες για τις ρυθμίσεις των διαφόρων firewalls που διατίθενται + για το &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="advanced-networking">, Προχωρημένα Θέματα Δικτύωσης</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Περιγράφει πολλά προχωρημένα θέματα δικτύωσης, + συμπεριλαμβανομένου του διαμοιρασμού μιας σύνδεσης Internet με + άλλους υπολογιστές στο τοπικό σας δίκτυο (LAN), θέματα δρομολόγησης + για προχωρημένους, ασύρματη δικτύωση, &bluetooth;, ATM, IPv6 και + πολλά ακόμη.</para> + </listitem> + </varlistentry> + +<!-- Μέρος V - Παραρτήματα --> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="mirrors">, Που θα Βρείτε το &os;</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Περιέχει λίστα με διάφορες πηγές για να αποκτήσετε το &os; σε + CD-ROM ή DVD, όπως επίσης και διάφορες τοποθεσίες στο Internet από + όπου μπορείτε να κατεβάσετε και να εγκαταστήσετε το &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="bibliography">, Βιβλιογραφία </emphasis></term> + + <listitem> + <para>Αυτό το βιβλίο αγγίζει πολλά διαφορετικά θέματα που μπορεί να + σας κεντρίσουν το ενδιαφέρον για μια πιο λεπτομερή εξερεύνηση. Η + βιβλιογραφία ταξινομεί σε κατηγορίες πολλά εξαιρετικά βιβλία τα + οποία αναφέρονται στο κείμενο.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="eresources">, Πηγές Πληροφόρησης στο Διαδίκτυο</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Περιγράφει πολλά φόρουμ που διατίθενται στους χρήστες του &os;, + ώστε να θέτουν ερωτήματα και να συμμετέχουν σε τεχνικές συζητήσεις + για το &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><emphasis><xref linkend="pgpkeys">, Κλειδιά PGP</emphasis></term> + + <listitem> + <para>Καταγράφει τα δακτυλικά αποτυπώματα των κλειδιών PGP αρκετών + μελών της Ομάδας Ανάπτυξης του &os;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <bridgehead id="preface-conv" renderas="sect1">Συμβάσεις που + χρησιμοποιούνται σε αυτό το βιβλίο</bridgehead> + + <para>Σε ολόκληρο το βιβλίο, χρησιμοποιούνται κάποιες τυπογραφικές + συμβάσεις ώστε η μορφοποίηση του να είναι συνεπής και να είναι πιο + ευανάγνωστο:</para> + + <bridgehead id="preface-conv-typographic" renderas="sect2">Τυπογραφικές + Συμβάσεις</bridgehead> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><emphasis>Πλάγια γραφή</emphasis></term> + + <listitem> + <para> Η <emphasis>πλάγια</emphasis> γραμματοσειρά χρησιμοποιείται + για ονόματα αρχείων, URLs, κείμενο με έμφαση και για χρήση + πρωτοεμφανιζόμενων τεχνικών όρων.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>Γραφή σταθερού πλάτους</literal></term> + + <listitem> + <para> Η <literal>σταθερού πλάτους</literal> γραμματοσειρά + χρησιμοποιείται για μηνύματα λάθους, εντολές, μεταβλητές + περιβάλλοντος, ονομασίες των ports, ονόματα κεντρικών + υπολογιστών, ονόματα χρηστών, ονόματα ομάδων, ονόματα συσκευών, + μεταβλητές και αποσπάσματα κώδικα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><application>Έντονη γραφή</application></term> + + <listitem> + <para>Η <application>έντονη</application> γραμματοσειρά + χρησιμοποιείται για εφαρμογές, εντολές και πλήκτρα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + +<!-- Var list --> + <bridgehead id="preface-conv-commands" renderas="sect2">Είσοδος Δεδομένων + από το Χρήστη</bridgehead> + + <para>Η πληκτρολόγηση σημειώνεται με <keycap>έντονη</keycap> γραφή ώστε να + ξεχωρίζει από το υπόλοιπο κείμενο. Συνδυασμοί πλήκτρων που πρέπει να + πιεσθούν ταυτόχρονα σημειώνονται με `<literal>+</literal>' μεταξύ των + πλήκτρων, όπως:</para> + + <para> + <keycombo action="simul"> + <keycap>Ctrl</keycap> + <keycap>Alt</keycap> + <keycap>Del</keycap> + </keycombo> + </para> + + <para>Το οποίο σημαίνει πως ο χρήστης θα πρέπει να πιέσει τα πλήκτρα + <keycap>Ctrl</keycap>, <keycap>Alt</keycap> και το πλήκτρο + <keycap>Del</keycap> ταυτόχρονα.</para> + + <para>Σε περίπτωση που κάποια πλήκτρα πρέπει να πιεσθούν με συγκεκριμένη + σειρά, θα εμφανίζονται χωρισμένα με κόμματα:</para> + + <para> + <keycombo action="simul"> + <keycap>Ctrl</keycap> + <keycap>X</keycap> + </keycombo>, + <keycombo action="simul"> + <keycap>Ctrl</keycap> + <keycap>S</keycap> + </keycombo></para> + + <para>Το οποίο σημαίνει πως ο χρήστης αναμένεται να πιέσει τα + πλήκτρα <keycap>Ctrl</keycap> και <keycap>X</keycap> ταυτόχρονα + και έπειτα να πιέσει τα πλήκτρα <keycap>Ctrl</keycap> και + <keycap>S</keycap> ταυτόχρονα.</para> + +<!-- How to type in keystrokes, etc.. --> + <bridgehead id="preface-conv-examples" renderas="sect2">Παραδείγματα</bridgehead> + + <para>Τα παραδείγματα που ξεκινούν με <devicename>E:\></devicename> + υποδηλώνουν μια εντολή &ms-dos;. Αυτές οι εντολές μπορούν να εκτελούνται + από το παράθυρο <quote>Γραμμής Εντολών</quote> σε σύγχρονο περιβάλλον + µsoft.windows;, εκτός αν αναφέρεται κάτι διαφορετικό.</para> + + <screen><prompt>E:\></prompt> <userinput>tools\fdimage floppies\kern.flp A:</userinput></screen> + + <para>Τα παραδείγματα που ξεκινούν με &prompt.root; υποδηλώνουν μια εντολή + που θα πρέπει να εκτελεστεί από τον υπερχρήστη (superuser) ενός + συστήματος &os;. Μπορείτε να συνδεθείτε σαν χρήστης + <username>root</username> για να πληκτρολογήσετε την εντολή, ή + να συνδεθείτε σαν κανονικός χρήστης και να χρησιμοποιήσετε την εντολή + &man.su.1; ώστε να αποκτήσετε προνόμια υπερχρήστη.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>dd if=kern.flp of=/dev/fd0</userinput></screen> + + <para>Τα παραδείγματα που ξεκινούν με &prompt.user; υποδηλώνουν μια εντολή + που πρέπει να εκτελεστεί από ένα κανονικό χρήστη. Χρησιμοποιείται η + σύνταξη C-shell για να θέσουμε μεταβλητές περιβάλλοντος και άλλες εντολές + κελύφους, εκτός αν αναφέρεται κάτι διαφορετικό.</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>top</userinput></screen> + + <bridgehead id="preface-acknowledgements" renderas="sect1">Ευχαριστίες</bridgehead> + + <para>Το βιβλίο που κρατάτε, παρουσιάζει τις προσπάθειες πολλών εκατοντάδων + ανθρώπων από όλο τον κόσμο. Είτε μας ενημέρωσαν για τυπογραφικά λάθη, + είτε μας έστειλαν ολόκληρα κεφάλαια, η συμβολή όλων ήταν χρήσιμη.</para> + + <para>Μερικές εταιρείες υποστήριξαν την ανάπτυξη αυτού του εγγράφου + μισθώνοντας συντάκτες να εργάζονται σε πλήρη απασχόληση, πληρώνοντας για + την έκδοση, κτλ. Ειδικότερα, η BSDi (η οποία αργότερα αποκτήθηκε από την + <ulink url="http://www.windriver.com">Wind River Systems</ulink>) + μίσθωσε μέλη του &os; Documentation Project να εργάζονται σε πλήρη + απασχόληση για την βελτίωση του βιβλίου, οδηγώντας στην πρώτη έντυπη + έκδοση στα αγγλικά τον Μάρτιο του 2000 (ISBN 1-57176-241-8). Η εταιρεία + Wind River Systems μίσθωσε τότε μερικούς επιπρόσθετους συντάκτες ώστε + να κάνει βελτιώσεις στην δομή της έντυπης έκδοσης και να προσθέσει κάποια + νέα κεφάλαια. Η αποκορύφωση αυτής της εργασίας ήταν η παρουσίαση + της δεύτερης έντυπης έκδοσης, τον Νοέμβριο του 2001 (ISBN 1-57176-303-1). + 1-57176-303-1). Το 2003-2004, η <ulink + url="http://www.freebsdmall.com">FreeBSD Mall, Inc</ulink>, μίσθωσε + αρκετούς συνεργάτες να βελτιώσουν το Εγχειρίδιο Χρήσης προς ετοιμασία + της τρίτης έντυπης έκδοσης.</para> +</preface> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "book" "preface") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/printing/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/printing/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..b0fa3b1c0c --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/printing/chapter.sgml @@ -0,0 +1,5267 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Εκτυπώσεις + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/printing/chapter.sgml + %SRCID% 1.123 + +--> + +<chapter id="printing"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Sean</firstname> + <surname>Kelly</surname> + <contrib>Συνεισφορά από τον </contrib> + </author> + <!-- 30 Sept 1995 --> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Jim</firstname> + <surname>Mock</surname> + <contrib>Αναδομήθηκε και ανανεώθηκε από τον </contrib> + <!-- Mar 2000 --> + </author> + </authorgroup> + </chapterinfo> + + <title>Εκτυπώσεις</title> + + <sect1 id="printing-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + <indexterm><primary>LPD σύστημα spooling</primary></indexterm> + <indexterm><primary>εκτυπώσεις</primary></indexterm> + + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το &os; για να κάνετε εκτυπώσεις + σε διάφορους τύπους εκτυπωτών, από τον παλαιότερο κρουστικό ως τον πιο + σύγχρονο laser εκτυπωτή, καθώς και οποιασδήποτε άλλης τεχνολογίας + ανάμεσα τους, και να δημιουργήσετε εκτυπώσεις υψηλής ποιότητας με τις + εφαρμογές που εκτελείτε.</para> + + <para>Το &os; μπορεί επίσης να ρυθμιστεί ώστε να λειτουργεί ως + εξυπηρετητής εκτυπώσεων δικτύου. Με αυτή τη δυνατότητα το &os; μπορεί + να λαμβάνει εργασίες εκτύπωσης από διάφορους άλλους υπολογιστές, + συμπεριλαμβανομένων υπολογιστών &os;, &windows; και &macos;. Το &os; + μπορεί να εξασφαλίζει ότι μόνο μια εργασία θα τυπώνεται κάθε χρονική + στιγμή και μπορεί να τηρεί στατιστικά για τους χρήστες και τα + μηχανήματα που θα κάνουν τις περισσότερες εκτυπώσεις, να παράγει + σελίδες <quote>banner</quote> που να δείχνουν σε ποιόν ανήκει η κάθε + εκτύπωση, και πολλά άλλα.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε την ουρά εκτυπώσεων (print spooler) του + &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να εγκαθιστάτε φίλτρα εκτύπωσης, να χειρίζεστε + ειδικές εργασίες εκτύπωσης (π.χ. τη μετατροπή + εισερχόμενων κειμένων σε μορφές εκτύπωσης που είναι κατανοητές από + τους εκτυπωτές σας).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ενεργοποιήσετε σελίδες τύπου κεφαλίδας ή banner στις + εκτυπώσεις σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να εκτυπώνετε σε εκτυπωτές που είναι συνδεδεμένοι σε άλλους + υπολογιστές.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να εκτυπώνετε σε εκτυπωτές που είναι συνδεδεμένοι απευθείας + στο δίκτυο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ελέγχετε τους περιορισμούς εκτύπωσης, συμπεριλαμβανομένων + των περιορισμών μεγέθους των εργασιών εκτύπωσης, και πως να + παρεμποδίζετε την δυνατότητα εκτύπωσης σε συγκεκριμένους + χρήστες.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να κρατήσετε στατιστικά για τον εκτυπωτή, και καταγραφή + για τη χρήση του εκτυπωτή από κάθε χρήστη.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να αντιμετωπίσετε προβλήματα στις εκτυπώσεις.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να γνωρίζετε πως να ρυθμίσετε και να εγκαταστήσετε ένα νέο + πυρήνα (<xref linkend="kernelconfig">).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="printing-intro-spooler"> + <title>Εισαγωγή</title> + + <para>Για να χρησιμοποιήσετε εκτυπωτές στο &os;, θα χρειαστεί να + ρυθμίσετε τη λειτουργία τους με το σύστημα παροχέτευσης (spooling) + εκτυπωτών γραμμής του Berkeley, γνωστό επίσης και ως σύστημα + παροχέτευσης <application>LPD</application>, ή απλά + <application>LPD</application>. Αυτό είναι το προκαθορισμένο σύστημα + ελέγχου εκτυπωτών στο &os;. Το κεφάλαιο αυτό είναι μια εισαγωγή στο + <application>LPD</application> και θα σας καθοδηγήσει στις ρυθμίσεις + του.</para> + + <para>Εάν σας είναι οικείο το <application>LPD</application> ή κάποιο άλλο + σύστημα παροχέτευσης εκτυπωτών, τότε μπορείτε να μεταπηδήσετε στην + ενότητα <link linkend="printing-intro-setup">Βασική Εγκατάσταση</link>.</para> + + <para>Το <application>LPD</application> μπορεί να ελέγχει εξ' ολοκλήρου + όλες τις λειτουργίες των εκτυπωτών ενός υπολογιστή. Είναι κυρίως + υπεύθυνο για ένα πλήθος λειτουργιών:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Ελέγχει την πρόσβαση σε απευθείας συνδεμένους εκτυπωτές και + εκτυπωτές προσαρτημένους σε άλλους κόμβους στο δίκτυο.</para> + </listitem> + + <indexterm><primary>εργασίες εκτύπωσης</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Επιτρέπει σε χρήστες να στέλνουν αρχεία προς εκτύπωση. Οι + αποστολές αυτές είναι γνωστές ως + <emphasis>εργασίες (jobs)</emphasis>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διατηρεί <emphasis>ουρά αναμονής (queue)</emphasis> για κάθε + εκτυπωτή, ώστε να προλαμβάνει την ταυτόχρονη πρόσβαση από πολλούς + χρήστες.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μπορεί να εκτυπώνει <emphasis>σελίδες κεφαλίδας</emphasis> + (γνωστές επίσης ως <emphasis>banner</emphasis> ή + <emphasis>σελίδες burst</emphasis>) ώστε οι χρήστες να μπορούν + εύκολα να ξεχωρίσουν τις εργασίες τους μέσα στην στοίβα + εκτυπώσεων.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Φροντίζει για την ορθότητα των παραμέτρων επικοινωνίας των + εκτυπωτών που είναι συνδεδεμένοι σε σειριακές θύρες.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μπορεί μέσω του δικτύου να στείλει εργασίες σε σύστημα + παροχέτευσης <application>LPD</application> διαφορετικού + υπολογιστή.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μπορεί να εκτελέσει διάφορα φίλτρα για να προσαρμόσει εργασίες + ώστε να είναι δυνατή η εκτύπωση τους σε εκτυπωτές που χρησιμοποιούν + διαφορετικές γλώσσες ή έχουν διαφορετικές δυνατότητες.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μπορεί να κάνει καταμέτρηση χρήσης του εκτυπωτή.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Μέσω του αρχείου ρύθμισης (<filename>/etc/printcap</filename>), + και με τη βοήθεια ειδικών προγραμμάτων φίλτρων, μπορείτε να + ενεργοποιήσετε το σύστημα <application>LPD</application> να κάνει όλες + ή κάποιες από τις παραπάνω εργασίες σε μια μεγάλη γκάμα συσκευών + εκτύπωσης.</para> + + <sect2 id="printing-intro-why"> + <title>Γιατί θα πρέπει να χρησιμοποιείτε τον Spooler</title> + + <para>Αν είστε ο μοναδικός χρήστης του συστήματος, θα αναρωτιέστε + γιατί θα έπρεπε να ενδιαφερθείτε για τον spooler αφού δεν χρειάζεστε + έλεγχο πρόσβασης, σελίδες κεφαλίδας, ή αναφορές εκτύπωσης. Αν και + μπορείτε να ενεργοποιήσετε την άμεση πρόσβαση στον εκτυπωτή, είναι + καλύτερα να χρησιμοποιείτε τον spooler για τους παρακάτω + λόγους:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>το <application>LPD</application> εκτυπώνει τις εργασίες στο + παρασκήνιο, δεν χρειάζεται να περιμένετε να αντιγραφούν τα + δεδομένα στον εκτυπωτή.</para> + </listitem> + + <indexterm><primary>&tex;</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Το <application>LPD</application> μπορεί άνετα να εκτελεί + μια εργασία εκτύπωσης διαμέσου φίλτρων και να προσθέτει κεφαλίδες + ημερομηνίας/ώρας ή να μετατρέπει κάποιο ειδικό τύπο αρχείου + (όπως ένα αρχείο &tex; DVI) σε ένα τύπο κατανοητό από τον + εκτυπωτή σας. Αυτές οι διαδικασίες δεν χρειάζεται να γίνονται + χειροκίνητα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πολλά από τα ελεύθερα και εμπορικά διαθέσιμα προγράμματα + που παρέχουν διευκολύνσεις στην εκτύπωση, συνήθως επιζητούν + να επικοινωνήσουν με τον spooler του συστήματος σας. Ρυθμίζοντας + το σύστημα παροχέτευσης, θα μπορείτε ευκολότερα να υποστηρίζετε + λογισμικό τρίτων, που μπορεί ήδη να έχετε ή που πρόκειται να + εγκαταστήσετε στο μέλλον.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="printing-intro-setup"> + <title>Βασική Εγκατάσταση</title> + + <warning> + <para>Από το &os; 8.0 και μετά, τα αρχεία συσκευών για τις + σειριακές θύρες μετονομάστηκαν από + <filename>/dev/ttyd<replaceable>N</replaceable></filename> σε + <filename>/dev/ttyu<replaceable>N</replaceable></filename>. + Οι χρήστες του &os; 7.X θα πρέπει να προσαρμόσουν την + τεκμηρίωση που ακολουθεί με βάση αυτές τις αλλαγές.</para> + </warning> + + <para>Για να χρησιμοποιήσετε εκτυπωτές με το σύστημα παροχέτευσης + <application>LPD</application>, θα πρέπει να εγκαταστήσετε τόσο το + hardware του εκτυπωτή σας όσο και το λογισμικό + <application>LPD</application>. Αυτό το έγγραφο περιγράφει την + εγκατάσταση σε δύο στάδια:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Δείτε την ενότητα <link linkend="printing-simple">Βασικές + Ρυθμίσεις Εκτυπωτών</link> για να μάθετε πως γίνεται η σύνδεση + εκτυπωτών, με ποιο τρόπο επικοινωνεί το + <application>LPD</application> με τους εκτυπωτές, και πως να + εκτυπώνετε απλά αρχεία κειμένου.</para></listitem> + + <listitem> + <para>Δείτε την ενότητα <link linkend="printing-advanced">Ρυθμίσεις + Εκτυπωτών για Προχωρημένους</link> για να μάθετε πως να εκτυπώνετε + αρχεία ειδικής μορφής διαφόρων τύπων, πως να εκτυπώνετε σελίδες + κεφαλίδας, πως να εκτυπώνετε σε ένα δίκτυο, πως να ελέγχετε την + πρόσβαση στους εκτυπωτές, και πως να χρησιμοποιείτε την καταγραφή + εκτυπώσεων.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <sect2 id="printing-simple"> + <title>Βασικές Ρυθμίσεις Εκτυπωτών</title> + + <para>Αυτή η ενότητα περιγράφει πως να ρυθμίσετε το hardware του + εκτυπωτή και το λογισμικό <application>LPD</application>. Παρέχει + βασικές γνώσεις για τα εξής θέματα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Η Ενότητα <link linkend="printing-hardware">Ρυθμίσεις + Hardware</link> υποδεικνύει πως να συνδέσετε τον εκτυπωτή σε + μια θύρα του υπολογιστή σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η Ενότητα <link linkend="printing-software">Ρυθμίσεις + Λογισμικού</link> υποδεικνύει πως να εγκαταστήσετε το αρχείο + ρύθμισης του συστήματος παροχέτευσης + <application>LPD</application>: το αρχείο + <filename>/etc/printcap</filename>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Αν προσπαθείτε να εγκαταστήσετε έναν εκτυπωτή που δέχεται δεδομένα + μέσω πρωτοκόλλου δικτύου και όχι μέσω διασύνδεσης τοπικής θύρας, τότε + δείτε την ενότητα + <link linkend="printing-advanced-network-net-if">Εκτυπωτές Με + Συνδέσεις Δικτύου</link>.</para> + + <para>Αν και αυτή η ενότητα ονομάζεται <quote>Βασικές Ρυθμίσεις + Εκτυπωτών</quote>, στην πραγματικότητα είναι αρκετά περίπλοκη. Το + δυσκολότερο στάδιο στην εγκατάσταση είναι η επιτυχής λειτουργία στην + επικοινωνία του εκτυπωτή με τον υπολογιστή σας και το σύστημα + παροχέτευσης <application>LPD</application>. Οι επιλογές για + προχωρημένους, όπως οι σελίδες κεφαλίδας και αναφοράς είναι σχετικά + εύκολες να επιτευχθούν, μετά την επιτυχή ρύθμιση της βασικής + λειτουργίας εκτύπωσης.</para> + + <sect3 id="printing-hardware"> + <title>Ρυθμίσεις Hardware</title> + + <para>Αυτή η ενότητα εξηγεί τους διάφορους τρόπους σύνδεσης του + εκτυπωτή με τον υπολογιστή σας. Περιγράφει τους διάφορους τύπους + θυρών και καλωδίων, και τις ρυθμίσεις που πρέπει να κάνετε + στον πυρήνα για να ενεργοποιήσετε την επικοινωνία μεταξύ &os; και + εκτυπωτή.</para> + + <para>Αν ήδη έχετε καταφέρει να συνδέσετε τον εκτυπωτή σας και έχετε + εκτυπώσει επιτυχώς σε άλλο λειτουργικό σύστημα, τότε μπορείτε να + μεταβείτε κατευθείαν στην ενότητα <link + linkend="printing-software">Ρυθμίσεις Λογισμικού</link>.</para> + + <sect4 id="printing-ports"> + <title>Θύρες και Καλώδια</title> + + <para>Οι εκτυπωτές που διατίθενται σήμερα για χρήση με Η/Υ + παρέχονται με μία ή περισσότερες εκ των ακολούθων τριών + διασυνδέσεων:</para> + + <itemizedlist> + <indexterm> + <primary>εκτυπωτές</primary> + <secondary>σειριακοί</secondary> + </indexterm> + <listitem> + <para>Οι <emphasis>Σειριακές</emphasis> διασυνδέσεις, γνωστές + και ως RS-232 ή θύρες COM, χρησιμοποιούν την σειριακή θύρα + του υπολογιστή σας για να στείλουν δεδομένα στον εκτυπωτή. + Οι σειριακές διασυνδέσεις είναι συνήθεις στην βιομηχανία + κατασκευής Η/Υ και τα καλώδια είναι εκτενώς διαδεδομένα και + επίσης εύκολα να κατασκευαστούν. Οι σειριακές διασυνδέσεις + μερικές φορές χρειάζονται ειδικά καλώδια και μπορεί να σας + ζητηθούν πολύπλοκες επικοινωνιακές ρυθμίσεις. Οι περισσότερες + σειριακές θύρες των Η/Υ έχουν μέγιστη ταχύτητα μετάδοσης + 115200 bps, κάνοντας δύσκολη την εργασία εκτύπωσης + γραφικών μεγάλων διαστάσεων.</para> + </listitem> + + <indexterm> + <primary>εκτυπωτές</primary> + <secondary>παράλληλοι</secondary> + </indexterm> + <listitem> + <para>Οι <emphasis>Παράλληλες</emphasis> διασυνδέσεις + χρησιμοποιούν την παράλληλη θύρα του υπολογιστή σας για να + στέλνουν δεδομένα στον εκτυπωτή. Οι παράλληλες διασυνδέσεις + είναι διαδεδομένες στο εμπόριο και είναι γρηγορότερες από τις + σειριακές RS-232. Τα καλώδια διατίθενται έτοιμα, αλλά είναι + δυσκολότερο να κατασκευαστούν χειρωνακτικά. Με τις παράλληλες + διασυνδέσεις δεν προβλέπονται επιλογές ρύθμισης επικοινωνίας, + κάνοντας την ρύθμιση τους εξαιρετικά απλή.</para> + + <indexterm> + <primary>centronics</primary> + <see>παράλληλοι εκτυπωτές</see> + </indexterm> + <para>Οι παράλληλες διασυνδέσεις είναι γνωστές και ως + διασυνδέσεις <quote>Centronics</quote>, ονομασία προερχόμενη + από τον τύπο του ακροδέκτη του εκτυπωτή.</para> + </listitem> + + <indexterm> + <primary>εκτυπωτές</primary> + <secondary>USB</secondary> + </indexterm> + <listitem> + <para>Οι διασυνδέσεις USB, συντομογραφία από το Universal + Serial Bus, δουλεύουν σε ακόμη μεγαλύτερες ταχύτητες από την + παράλληλη και την RS-232 σειριακή διασύνδεση. Τα καλώδια τους + είναι απλά και φτηνά. Η USB είναι ανώτερη από την Σειριακή + RS-232 και από την Παράλληλη στην εκτύπωση, αλλά δυστυχώς δεν + υποστηρίζεται καλά από τα συστήματα &unix;. Ένας τρόπος για + να αποφύγετε αυτό το πρόβλημα είναι να αγοράσετε εκτυπωτή + που φέρει διασύνδεση USB και Παράλληλη, όπως συμβαίνει με + πολλούς εκτυπωτές.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Γενικά, οι Παράλληλες διασυνδέσεις προσφέρουν συνήθως + μίας κατεύθυνσης επικοινωνία (από τον υπολογιστή στον εκτυπωτή) + ενώ η σειριακή και η USB δίνουν αμφίδρομη. Στο &os; οι πιο + πρόσφατες παράλληλες θύρες (EPP και ECP) καταφέρνουν + αμφίδρομη επικοινωνία με τους εκτυπωτές, όταν χρησιμοποιούνται + καλώδια που συμμορφώνονται με το πρότυπο IEEE-1284.</para> + + <indexterm><primary>PostScript</primary></indexterm> + + <para>Η αμφίδρομη επικοινωνία με εκτυπωτές διαμέσου παράλληλης + θύρας μπορεί να επιτευχθεί γενικά με δύο τρόπους. Ο πρώτος τρόπος + χρησιμοποιεί ένα προσαρμοσμένο πρόγραμμα οδήγησης εκτυπωτή, ώστε + να μπορεί το &os; να συνομιλεί στην γλώσσα του εκτυπωτή. Αυτό + είναι σύνηθες με εκτυπωτές inkjet και μπορεί επίσης να + χρησιμοποιηθεί για αναφορές διαθέσιμης ποσότητας μελανιού και για + άλλες πληροφορίες λειτουργίας. Η δεύτερη μέθοδος χρησιμοποιείται + όταν ο εκτυπωτής έχει δυνατότητα υποστήριξης &postscript;.</para> + + <para>Οι εργασίες &postscript; είναι στην πραγματικότητα προγράμματα + που αποστέλλονται στον εκτυπωτή, δεν είναι απαραίτητο να παράγουν + εκτυπώσεις, ενώ μπορούν να επιστρέψουν το αποτέλεσμα τους + απευθείας στον υπολογιστή. Το &postscript; χρησιμοποιεί + αμφίδρομη επικοινωνία για να ενημερώσει τον υπολογιστή για τυχόν + προβλήματα, όπως σφάλματα στο πρόγραμμα &postscript; ή + μπλοκάρισμα τροφοδοσίας χαρτιού. Οι χρήστες σας, θα σας είναι + ευγνώμονες για αυτές τις πληροφορίες. Επιπλέον, ο καλύτερος + τρόπος για να κάνετε σωστή καταμέτρηση με ένα αμφίδρομο εκτυπωτή + &postscript; είναι: να ρωτήσετε τον εκτυπωτή για την συνολική + καταμέτρηση των σελίδων του (πόσες σελίδες εκτύπωσε σε όλη τη + διάρκεια ζωής του), μετά να αποστείλετε την εργασία του χρήστη, + και έπειτα να ξαναρωτήσετε για την καταμέτρηση των σελίδων του. + Αφαιρέστε τις δύο τιμές και θα γνωρίζετε πόσες σελίδες να + χρεώσετε στον χρήστη.</para> + </sect4> + + <sect4 id="printing-parallel"> + <title>Παράλληλες Θύρες</title> + + <para>Για να συνδέσετε έναν εκτυπωτή σε παράλληλη θύρα, συνδέστε + το καλώδιο Centronics μεταξύ εκτυπωτή και υπολογιστή. + Οι οδηγίες που συνοδεύουν τον εκτυπωτή και τον υπολογιστή θα σας + καθοδηγήσουν να ολοκληρώσετε την σύνδεση.</para> + + <para>Θυμηθείτε ποια παράλληλη θύρα χρησιμοποιείτε στον υπολογιστή. + Η πρώτη παράλληλη θύρα στο &os; είναι η + <filename class="devicefile">ppc0</filename>, + η δεύτερη είναι η <filename class="devicefile">ppc1</filename>, + και ούτω καθεξής. Το όνομα συσκευής του εκτυπωτή χρησιμοποιεί + την ίδια αρίθμηση: + <filename class="devicefile">/dev/lpt0</filename> για τον + εκτυπωτή στην πρώτη παράλληλη θύρα κ.τ.λ.</para> + </sect4> + + <sect4 id="printing-serial"> + <title>Σειριακές Θύρες</title> + + <para>Για να συνδέσετε έναν εκτυπωτή χρησιμοποιώντας σειριακή + διασύνδεση, συνδέστε το κατάλληλο σειριακό καλώδιο μεταξύ εκτυπωτή + και υπολογιστή. Οι οδηγίες που συνοδεύουν τον εκτυπωτή και τον + υπολογιστή σας, θα σας καθοδηγήσουν να ολοκληρώσετε την + σύνδεση.</para> + + <para>Αν δεν είστε σίγουροι ποιο είναι το <quote>κατάλληλο σειριακό + καλώδιο</quote>, μπορείτε να δοκιμάσετε μία από τις ακόλουθες + εναλλακτικές:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Ένα καλώδιο <emphasis>modem</emphasis> ενώνει κάθε pin + του ακροδέκτη από τη μια πλευρά του καλωδίου κατευθείαν με + το αντίστοιχο pin του ακροδέκτη στο άλλο άκρο. Αυτός ο τύπος + καλωδίου είναι γνωστός και ως καλώδιο + <quote>DTE-to-DCE</quote>.</para> + </listitem> + + <indexterm><primary>null-modem cable</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Ένα καλώδιο <emphasis>null-modem</emphasis> ενώνει + κατευθείαν μερικά pins, ανταλλάσσει μερικά άλλα (για + παράδειγμα, τα pins αποστολής και λήψης), ενώ + βραχυκυκλώνει μερικά άλλα, εσωτερικά, στο προστατευτικό + κάλυμμα κάθε ακροδέκτη. Αυτός ο τύπος καλωδίου είναι γνωστός + και ως καλώδιο <quote>DTE-to-DTE</quote>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ένα καλώδιο <emphasis>σειριακού εκτυπωτή</emphasis>, που + απαιτείται από κάποιους λιγότερο συνηθισμένους εκτυπωτές, + είναι σαν το καλώδιο null-modem, αλλά στέλνει ισοδύναμα + σήματα και στα δύο άκρα αντί να τα βραχυκυκλώνει + εσωτερικά.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <indexterm><primary>ρυθμός baud</primary></indexterm> + <indexterm><primary>ισοδυναμία</primary></indexterm> + <indexterm><primary>πρωτόκολλο ελέγχου ροής</primary></indexterm> + <para>Θα πρέπει επίσης να ρυθμίσετε τις παραμέτρους επικοινωνίας + του εκτυπωτή, συνήθως από τον μπροστινό πίνακα ελέγχου ή από τους + DIP διακόπτες του. Επιλέξτε την μέγιστη τιμή + <literal>bps</literal> (bits per second = bits ανά δευτερόλεπτο, + αναφέρεται και ως <emphasis>ρυθμός baud</emphasis>) που + υποστηρίζουν ο υπολογιστής και ο εκτυπωτής σας. Επιλέξτε 7 ή 8 + data bits, none, even, ή odd parity, και 1 ή 2 stop bits. Επίσης + επιλέξτε ένα πρωτόκολλο ελέγχου ροής: είτε none, ή XON/XOFF + (αναφέρεται και ως έλεγχος ροής <quote>in-band</quote> ή + <quote>software</quote>). Να θυμάστε αυτές τις + ρυθμίσεις, για το στάδιο ρύθμισης λογισμικού που ακολουθεί.</para> + </sect4> + </sect3> + + <sect3 id="printing-software"> + <title>Ρυθμίσεις Λογισμικού</title> + + <para>Αυτή η ενότητα περιγράφει τις αναγκαίες ρυθμίσεις που πρέπει + να γίνουν στο λογισμικό για να μπορείτε να εκτυπώνετε με το σύστημα + παροχέτευσης εκτυπωτών <application>LPD</application> στο + &os;.</para> + + <para>Μια γενική άποψη των ενεργειών που πρέπει να ακολουθήσετε + είναι:</para> + + <procedure> + <step> + <para>Ρυθμίστε τον πυρήνα σας, αν είναι αναγκαίο, για την θύρα + που χρησιμοποιείτε για τον εκτυπωτή σας. Οι απαραίτητες + ρυθμίσεις περιγράφονται στην ενότητα <link + linkend="printing-kernel">Ρυθμίσεις Πυρήνα</link>.</para> + </step> + + <step> + <para>Ρυθμίστε την κατάσταση επικοινωνίας για την παράλληλη θύρα, + αν πρόκειται να την χρησιμοποιήσετε. + Η ενότητα <link linkend="printing-parallel-port-mode">Ρυθμίσεις + Κατάστασης Επικοινωνίας για την Παράλληλη Θύρα</link> περιέχει + λεπτομέρειες.</para> + </step> + + <step> + <para>Ελέγξτε αν το λειτουργικό σύστημα μπορεί να στείλει δεδομένα + στον εκτυπωτή. + Η ενότητα <link linkend="printing-testing">Έλεγχος Επικοινωνίας + του Εκτυπωτή</link> παρέχει μερικές συμβουλές για το πως θα + μπορούσε να γίνει ο έλεγχος.</para> + </step> + + <step> + <para>Ρυθμίστε το <application>LPD</application> για τον εκτυπωτή + σας, τροποποιώντας το αρχείο <filename>/etc/printcap</filename>. + Θα βρείτε οδηγίες για αυτές τις ρυθμίσεις σε επόμενο τμήμα αυτού + του κεφαλαίου.</para> + </step> + </procedure> + + <sect4 id="printing-kernel"> + <title>Ρυθμίσεις Πυρήνα</title> + + <para>Ο πυρήνας του λειτουργικού συστήματος έχει μεταγλωττιστεί έτσι + ώστε να δουλεύει με ένα συγκεκριμένο σύνολο συσκευών. Η σειριακή + και η παράλληλη διασύνδεση του εκτυπωτή είναι μέρος αυτού του + συνόλου. Επομένως, ίσως να είναι αναγκαίο να προσθέσετε + υποστήριξη για κάποια πρόσθετη σειριακή ή παράλληλη θύρα, αν δεν + είναι ήδη ρυθμισμένη στον πυρήνα σας.</para> + + <para>Για να ελέγξετε αν ο πυρήνας σας μπορεί να υποστηρίξει μια + σειριακή διασύνδεση, πληκτρολογήστε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput><command>grep sio<replaceable>N</replaceable> <filename>/var/run/dmesg.boot</filename></command></userinput></screen> + + <para>Όπου <replaceable>N</replaceable> είναι ο αριθμός της + σειριακής θύρας, ξεκινώντας από το μηδέν. Αν δείτε στην έξοδο του + τερματικού σας κάτι παρόμοιο με:</para> + + <screen>sio2 at port 0x3e8-0x3ef irq 5 on isa +sio2: type 16550A</screen> + + <para>τότε ο πυρήνας υποστηρίζει αυτή τη θύρα.</para> + + <para>Για να ελέγξετε αν ο πυρήνας σας υποστηρίζει παράλληλες + διασυνδέσεις, πληκτρολογήστε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput><command>grep ppc<replaceable>N</replaceable> <filename>/var/run/dmesg.boot</filename></command></userinput></screen> + + <para>Όπου <replaceable>N</replaceable> είναι ο αριθμός της + παράλληλης θύρας, ξεκινώντας από το μηδέν. Αν δείτε στην έξοδο + του τερματικού σας κάτι παρόμοιο με:</para> + + <screen>ppc0: <Parallel port> at port 0x378-0x37f irq 7 on isa0 +ppc0: SMC-like chipset (ECP/EPP/PS2/NIBBLE) in COMPATIBLE mode +ppc0: FIFO with 16/16/8 bytes threshold</screen> + + <para>τότε ο πυρήνας υποστηρίζει αυτή τη θύρα.</para> + + <para>Για να μπορεί το λειτουργικό σύστημα να αναγνωρίζει και να + χρησιμοποιεί την θύρα (παράλληλη ή σειριακή) για τον εκτυπωτή σας, + ίσως χρειαστεί να επαναπροσαρμόσετε τον πυρήνα σας.</para> + + <para>Για την υποστήριξη σειριακής θύρας, δείτε την ενότητα στις + ρυθμίσεις του πυρήνα. Για την υποστήριξη παράλληλης θύρας, δείτε + την ίδια ενότητα <emphasis>και</emphasis> την ενότητα που + ακολουθεί.</para> + </sect4> + </sect3> + + <sect3 id="printing-parallel-port-mode"> + <title>Ρυθμίσεις Κατάστασης Επικοινωνίας για την Παράλληλη + Θύρα</title> + + <para>Όταν χρησιμοποιείτε την παράλληλη διασύνδεση, μπορείτε να + επιλέξετε αν η επικοινωνία του &os; με τον εκτυπωτή θα είναι + τύπου interrupt-driven ή polled. Ο γενικός οδηγός συσκευής του + εκτυπωτή (&man.lpt.4;) στο &os; χρησιμοποιεί το σύστημα + &man.ppbus.4;, το οποίο ελέγχει την θύρα του chipset + με τον οδηγό &man.ppc.4;.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Η μέθοδος <emphasis>interrupt-driven</emphasis> είναι + προεπιλεγμένη στον πυρήνα GENERIC. Με αυτή τη μέθοδο, + το λειτουργικό σύστημα χρησιμοποιεί ένα σήμα IRQ για να + προσδιορίσει αν ο εκτυπωτής είναι έτοιμος για δεδομένα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η μέθοδος <emphasis>polled</emphasis> οδηγεί το + λειτουργικό σύστημα να ζητά κατά επανάληψη από τον εκτυπωτή + αν είναι έτοιμος για πρόσθετα δεδομένα. Όταν απαντήσει θετικά, + ο πυρήνας στέλνει πρόσθετα δεδομένα.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Η μέθοδος interrupt-driven είναι συνήθως κάπως γρηγορότερη + αλλά χρησιμοποιεί μια πολύτιμη γραμμή IRQ. Έχει παρατηρηθεί πως + κάποιοι σύγχρονοι εκτυπωτές HP δε δουλεύουν σωστά σε κατάσταση + interrupt, πιθανώς λόγω κάποιων (όχι απόλυτα εξακριβωμένων) + προβλημάτων συγχρονισμού. Αυτοί οι εκτυπωτές χρειάζονται την μέθοδο + polled. Θα πρέπει να χρησιμοποιείτε την αποτελεσματικότερη + κατάσταση λειτουργίας. Κάποιοι εκτυπωτές δουλεύουν και στις δυο + καταστάσεις, αλλά είναι οδυνηρά αργοί στην κατάσταση λειτουργίας + interrupt.</para> + + <para>Μπορείτε να ρυθμίσετε την κατάσταση επικοινωνίας με δύο + τρόπους: ρυθμίζοντας τον πυρήνα ή χρησιμοποιώντας το πρόγραμμα + &man.lptcontrol.8;.</para> + + <para><emphasis>Για να θέσετε την κατάσταση επικοινωνίας ρυθμίζοντας + τον πυρήνα:</emphasis></para> + + <procedure> + <step> + <para>Επεξεργαστείτε το αρχείο ρύθμισης του πυρήνα. Δείτε την + καταχώριση <literal>ppc0</literal>. Αν εγκαθιστάτε την + δεύτερη παράλληλη θύρα, τότε χρησιμοποιείστε + <literal>ppc1</literal>. Για την τρίτη θύρα + <literal>ppc2</literal> και ούτω καθεξής.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Αν επιθυμείτε κατάσταση λειτουργίας interrupt-driven, + επεξεργαστείτε την ακόλουθη γραμμή:</para> + + <programlisting>hint.ppc.0.irq="<replaceable>N</replaceable>"</programlisting> + + <para>στο αρχείο <filename>/boot/device.hints</filename> και + αντικαταστήστε το <replaceable>N</replaceable> με τον + σωστό αριθμό IRQ. Το αρχείο ρύθμισης του πυρήνα πρέπει + επίσης να περιέχει τον οδηγό &man.ppc.4;:</para> + + <screen>device ppc</screen> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν επιθυμείτε κατάσταση λειτουργίας polled, διαγράψτε + από το αρχείο <filename>/boot/device.hints</filename>, την + ακόλουθη γραμμή:</para> + + <programlisting>hint.ppc.0.irq="<replaceable>N</replaceable>"</programlisting> + + <para>Σε μερικές περιπτώσεις, το παραπάνω δεν είναι αρκετό + για να θέσετε την θύρα σε κατάσταση polled. Τις + περισσότερες φορές το πρόβλημα προέρχεται από τον οδηγό + &man.acpi.4;, ο οποίος έχει την ευχέρεια να εξετάζει και + να προσαρτά συσκευές, και επομένως, να ελέγχει τον τρόπο + πρόσβασης στην θύρα του εκτυπωτή. Θα πρέπει να ελέγξετε + τις ρυθμίσεις του &man.acpi.4; για να διορθώσετε αυτό το + πρόβλημα.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </step> + + <step> + <para>Αποθηκεύστε το αρχείο. Ρυθμίστε, μεταγλωττίστε, και + εγκαταστήστε τον πυρήνα, και έπειτα κάντε επανεκκίνηση. + Για περισσότερες λεπτομέρειες, δείτε τις <link + linkend="kernelconfig">ρυθμίσεις του πυρήνα</link>.</para> + </step> + </procedure> + + <para><emphasis>Για να θέσετε την κατάσταση επικοινωνίας με + το</emphasis> &man.lptcontrol.8;:</para> + + <procedure> + <step> + <para>Πληκτρολογήστε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput><command>lptcontrol <option>-i</option> <option>-d</option> <filename class="devicefile">/dev/lpt<replaceable>N</replaceable></filename></command></userinput></screen> + + <para>για να θέσετε την κατάσταση λειτουργίας interrupt-driven + για το <literal>lpt<replaceable>N</replaceable></literal>.</para> + </step> + + <step> + <para>Πληκτρολογήστε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput><command>lptcontrol <option>-p</option> <option>-d</option> <filename class="devicefile">/dev/lpt<replaceable>N</replaceable></filename></command></userinput></screen> + + <para>για να θέσετε την κατάσταση λειτουργίας polled για το + <literal>lpt<replaceable>N</replaceable></literal>.</para> + </step> + </procedure> + + <para>Θα μπορούσατε να καταχωρίσετε αυτές τις εντολές στο + δικό σας αρχείο <filename>/etc/rc.local</filename>. Έτσι θα + εκτελούνται αυτόματα κατά την εκκίνηση + του συστήματος σας. Για περισσότερες πληροφορίες δείτε το + &man.lptcontrol.8;.</para> + </sect3> + + <sect3 id="printing-testing"> + <title>Έλεγχος Επικοινωνίας του Εκτυπωτή</title> + + <para>Πριν συνεχίσουμε να ρυθμίζουμε το σύστημα παροχέτευσης, θα + πρέπει να βεβαιωθείτε ότι το λειτουργικό σύστημα μπορεί να στείλει + επιτυχώς δεδομένα στον εκτυπωτή σας. Είναι ευκολότερο να κάνουμε + ξεχωριστά την αποσφαλμάτωση επικοινωνίας του εκτυπωτή και την + αποσφαλμάτωση του συστήματος παροχέτευσης.</para> + + <para>Θα ελέγξουμε τον εκτυπωτή στέλνοντας μερικά δεδομένα κειμένου. + Για εκείνους τους εκτυπωτές που μπορούν να εκτυπώνουν άμεσα + τους χαρακτήρες που έχουν αποσταλεί, το πρόγραμμα &man.lptest.1; + είναι τέλειο: Παράγει όλους τους εκτυπώσιμους χαρακτήρες (96) + ASCII σε 96 γραμμές.</para> + + <indexterm><primary>PostScript</primary></indexterm> + <para>Για εκτυπωτές &postscript; (ή που βασίζονται σε άλλη γλώσσα), + θα χρειαστεί να κάνουμε ένα πιο πολύπλοκο τεστ. Ένα μικρό + πρόγραμμα &postscript;, όπως αυτό που ακολουθεί, επαρκεί:</para> + + <programlisting>%!PS +100 100 moveto 300 300 lineto stroke +310 310 moveto /Helvetica findfont 12 scalefont setfont +(Is this thing working?) show +showpage</programlisting> + + <para>Ο παραπάνω κώδικας &postscript; μπορεί να τοποθετηθεί σε ένα + αρχείο και να χρησιμοποιηθεί όπως υποδεικνύουν τα παραδείγματα + στις ακόλουθες ενότητες.</para> + + <indexterm><primary>PCL</primary></indexterm> + <note> + <para>Όταν αυτό το έγγραφο αναφέρεται σε μια γλώσσα εκτυπωτή, + εννοείται μια γλώσσα όπως η &postscript;, αλλά όχι η PCL της + Hewlett Packard — η PCL είναι μια γλώσσα ευρείας + λειτουργικότητας η οποία επιτρέπει την ανάμιξη απλού κειμένου με + ακολουθίες διαφυγής. Η &postscript; δεν μπορεί να εκτυπώσει + άμεσα απλό κείμενο, και αυτός είναι ακριβώς ο τύπος της + γλώσσας εκτυπωτή που θα πρέπει να διευθετήσουμε + κατάλληλα.</para> + </note> + + <sect4 id="printing-checking-parallel"> + <title>Έλεγχος Παράλληλου Εκτυπωτή</title> + + <indexterm> + <primary>εκτυπωτές</primary> + <secondary>παράλληλη</secondary> + </indexterm> + <para>Αυτή η ενότητα υποδεικνύει πως να ελέγξετε αν το &os; μπορεί + να επικοινωνήσει με έναν εκτυπωτή συνδεδεμένο σε παράλληλη + θύρα.</para> + + <para><emphasis>Για να ελέγξετε έναν εκτυπωτή σε παράλληλη + θύρα:</emphasis></para> + + <procedure> + <step> + <para>Γίνετε <username>root</username> με &man.su.1;.</para> + </step> + + <step> + <para>Στείλτε δεδομένα στον εκτυπωτή.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Αν ο εκτυπωτής μπορεί να εκτυπώσει απλό κείμενο, + τότε χρησιμοποιήστε το &man.lptest.1;. + Πληκτρολογήστε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput><command>lptest > <filename class="devicefile">/dev/lpt<replaceable>N</replaceable></filename></command></userinput></screen> + + <para>Όπου <replaceable>N</replaceable> είναι ο αριθμός + της παράλληλης θύρας, ξεκινώντας από το μηδέν.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Εάν ο εκτυπωτής καταλαβαίνει &postscript; ή κάποια + άλλη γλώσσα εκτυπωτών, τότε στείλτε ένα μικρό πρόγραμμα + στον εκτυπωτή. Πληκτρολογήστε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput><command>cat > <filename class="devicefile">/dev/lpt<replaceable>N</replaceable></filename></command></userinput></screen> + + <para>Έπειτα πληκτρολογήστε το πρόγραμμα μία προς μία + γραμμή, <emphasis>προσεκτικά</emphasis>, γιατί δεν + μπορείτε να επεξεργαστείτε μια γραμμή αφότου έχετε + πιέσει το πλήκτρο <literal>RETURN</literal> ή + <literal>ENTER</literal>. Αφού τελειώσετε με την + καταχώριση του προγράμματος, πιέστε + <literal>CONTROL+D</literal>, ή άλλο πλήκτρο + τερματισμού αρχείου.</para> + + <para>Εναλλακτικά, μπορείτε να τοποθετήσετε το πρόγραμμα + σε ένα αρχείο και να πληκτρολογήσετε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput><command>cat <filename><replaceable>file</replaceable></filename> > <filename class="devicefile">/dev/lpt<replaceable>N</replaceable></filename></command></userinput></screen> + + <para>Όπου <replaceable>file</replaceable> είναι το + όνομα του αρχείου που περιέχει το πρόγραμμα που θέλετε + να στείλετε στον εκτυπωτή.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </step> + </procedure> + + <para>Θα δείτε κάτι να εκτυπώνεται. Μην ανησυχείτε αν το κείμενο + δεν φαίνεται σωστό. Θα το διορθώσουμε αργότερα.</para> + </sect4> + + <sect4 id="printing-checking-serial"> + <title>Έλεγχος Σειριακού Εκτυπωτή</title> + + <indexterm> + <primary>printers</primary> + <secondary>serial</secondary> + </indexterm> + <para>Αυτή η ενότητα υποδεικνύει πως να ελέγξετε αν το &os; μπορεί + να επικοινωνήσει με έναν εκτυπωτή συνδεδεμένο σε σειριακή + θύρα.</para> + + <para><emphasis>Για να ελέγξετε έναν εκτυπωτή σε σειριακή + θύρα:</emphasis></para> + + <procedure> + <step> + <para>Γίνετε <username>root</username> με &man.su.1;.</para> + </step> + + <step> + <para>Επεξεργαστείτε το αρχείο + <filename>/etc/remote</filename>. Προσθέστε την ακόλουθη + καταχώριση:</para> + + <programlisting>printer:dv=<filename class="devicefile">/dev/<replaceable>port</replaceable></filename>:br#<replaceable>bps-rate</replaceable>:pa=<replaceable>parity</replaceable></programlisting> + + <indexterm><primary>bits-per-second</primary></indexterm> + <indexterm><primary>serial port</primary></indexterm> + <indexterm><primary>parity</primary></indexterm> + <para>Όπου <replaceable>port</replaceable> είναι η + καταχώριση συσκευής για την σειριακή πόρτα + (<literal>ttyu0</literal>, <literal>ttyu1</literal>, κτλ.), + <replaceable>bps-rate</replaceable> είναι η ταχύτητα + bits-per-second επικοινωνίας με τον εκτυπωτή, και + <replaceable>parity</replaceable> η ισοτιμία που + απαιτείται από τον εκτυπωτή (<literal>even</literal>, + <literal>odd</literal>, <literal>none</literal>, ή + <literal>zero</literal>).</para> + + <para>Παρακάτω φαίνεται ένα υπόδειγμα καταχώρισης, για έναν + εκτυπωτή συνδεδεμένο μέσω σειριακής γραμμής στην τρίτη + σειριακή θύρα με ταχύτητα 19200 bps και χωρίς + parity:</para> + + <programlisting>printer:dv=<filename class="devicefile">/dev/ttyu2</filename>:br#19200:pa=none</programlisting> + </step> + + <step> + <para>Συνδεθείτε στον εκτυπωτή με &man.tip.1;. + Πληκτρολογήστε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput><command>tip</command> printer</userinput></screen> + + <para>Αν αυτό το στάδιο δεν δουλεύει, επεξεργαστείτε πάλι το + αρχείο <filename>/etc/remote</filename> και προσπαθήστε το + χρησιμοποιώντας + <filename class="devicefile">/dev/cuaa<replaceable>N</replaceable></filename> + αντί για + <filename class="devicefile">/dev/ttyu<replaceable>N</replaceable></filename>.</para> + </step> + + <step> + <para>Στείλτε δεδομένα στον εκτυπωτή.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Αν ο εκτυπωτής μπορεί να εκτυπώσει απλό κείμενο, + χρησιμοποιήστε &man.lptest.1;. Γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>$lptest</userinput></screen> + </listitem> + + <listitem> + <para>Εάν ο εκτυπωτής καταλαβαίνει &postscript; ή κάποια + άλλη γλώσσα εκτυπωτών, τότε στείλτε ένα μικρό πρόγραμμα + στον εκτυπωτή. Πληκτρολογήστε το πρόγραμμα, μία προς μία + γραμμή, <emphasis>πολύ προσεκτικά</emphasis>, καθώς + ο εκτυπωτής μπορεί να ερμηνεύει διαφορετικά την χρήση + χαρακτήρων όπως το backspace ή άλλων που παράγονται από + διάφορα πλήκτρα επεξεργασίας. Μπορεί επίσης να + χρειαστεί να πληκτρολογήσετε κάποιο ειδικό πλήκτρο + τερματισμού αρχείου για τον εκτυπωτή ώστε να γνωρίζει + πότε ολοκληρώνεται το πρόγραμμα. Για εκτυπωτές + &postscript;, πιέστε + <literal>CONTROL+D</literal>.</para> + + <para>Εναλλακτικά, μπορείτε να τοποθετήσετε το πρόγραμμα + σε ένα αρχείο και να πληκτρολογήσετε:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>><replaceable>file</replaceable></userinput></screen> + + <para>Όπου <replaceable>file</replaceable> είναι το + όνομα του αρχείου που περιέχει το πρόγραμμα. Αφού το + &man.tip.1; στείλει το αρχείο, πιέστε το κατάλληλο + πλήκτρο τερματισμού αρχείου, αν απαιτείται.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </step> + </procedure> + + <para>Θα δείτε κάτι να εκτυπώνεται. Μην ανησυχείτε αν το + κείμενο δεν φαίνεται σωστό. Θα το διορθώσουμε αργότερα.</para> + </sect4> + </sect3> + + <sect3 id="printing-printcap"> + <title>Ενεργοποίηση του Spooler: το Αρχείο + <filename>/etc/printcap</filename></title> + + <para>Σε αυτό το σημείο, ο εκτυπωτής σας θα πρέπει να είναι + συνδεμένος, ο πυρήνας σας ρυθμισμένος να επικοινωνεί μαζί του + (αν χρειάζεται), και έχετε πετύχει να στείλετε κάποια δοκιμαστικά + δεδομένα στον εκτυπωτή. Είστε τώρα έτοιμοι να ρυθμίσετε το + <application>LPD</application> για να ελέγχετε την πρόσβαση + στον εκτυπωτή σας.</para> + + <para>Μπορείτε να ρυθμίσετε το <application>LPD</application> + με επεξεργασία του αρχείου <filename>/etc/printcap</filename>. + Το σύστημα παροχέτευσης <application>LPD</application> + διαβάζει αυτό το αρχείο κάθε φορά που χρησιμοποιείται ο spooler, + επομένως πιθανές αναβαθμίσεις του μπαίνουν άμεσα σε εφαρμογή.</para> + + <indexterm> + <primary>εκτυπωτές</primary> + <secondary>ικανότητες</secondary> + </indexterm> + <para>Είναι εύκολο να κατανοήσετε την μορφή του αρχείου + &man.printcap.5;. Χρησιμοποιήστε τον κειμενογράφο που προτιμάτε + για να κάνετε αλλαγές στο <filename>/etc/printcap</filename>. Η + μορφή του είναι παρόμοια με άλλα αρχεία περιγραφής δυνατοτήτων, + όπως τα <filename>/usr/share/misc/termcap</filename> και + <filename>/etc/remote</filename>. Δείτε την &man.cgetent.3; + για λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με την μορφή του αρχείου.</para> + + <para>Η πιο απλή ρύθμιση του spooler αποτελείται από τα ακόλουθα + βήματα:</para> + + <procedure> + <step> + <para>Επιλέξτε ένα όνομα (και λίγα βολικά παρωνύμια) για τον + εκτυπωτή, και τοποθετήστε τα στο αρχείο + <filename>/etc/printcap</filename>. + Δείτε την ενότητα <link + linkend="printing-naming">Ονοματοδότηση Εκτυπωτή</link> για + περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ονομασία των + εκτυπωτών.</para> + </step> + + <indexterm><primary>σελίδες κεφαλίδας</primary></indexterm> + <step> + <para>Απενεργοποιήστε τις σελίδες κεφαλίδας (είναι ενεργές από + προεπιλογή) εισάγοντας την ικανότητα <literal>sh</literal>. + Για περισσότερες πληροφορίες δείτε την ενότητα <link + linkend="printing-no-header-pages">Παρεμπόδιση Σελίδων + Κεφαλίδας</link>.</para> + </step> + + <step> + <para>Δημιουργήστε ένα κατάλογο παροχέτευσης, και καθορίστε την + τοποθεσία του με την ικανότητα <literal>sd</literal>. Για + περισσότερες πληροφορίες δείτε την ενότητα <link + linkend="printing-spooldir">Δημιουργία Καταλόγου + Παροχέτευσης</link>.</para> + </step> + + <step> + <para>Καθορίστε την κατάλληλη καταχώριση + <filename class="devicefile">/dev</filename> + για τον εκτυπωτή, και σημειώστε τη στο + <filename>/etc/printcap</filename> με την ικανότητα + <literal>lp</literal>. Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε την + ενότητα <link linkend="printing-device">Αναγνώριση της Συσκευής + Εκτύπωσης</link>. Επίσης, αν ο εκτυπωτής είναι σε σειριακή + θύρα, εγκαταστήστε τις παραμέτρους επικοινωνίας με την ικανότητα + <literal>ms#</literal> η οποία αναλύεται στην ενότητα <link + linkend="printing-commparam">Ρυθμίσεις Παραμέτρων Επικοινωνίας + του Spooler</link>.</para> + </step> + + <step> + <para>Εγκαταστήστε φίλτρα εισόδου απλού κειμένου. Δείτε την + ενότητα <link linkend="printing-textfilter">Εγκατάσταση Φίλτρου + Κειμένου</link> για περισσότερες πληροφορίες.</para> + </step> + + <step> + <para>Ελέγξτε την εγκατάσταση εκτυπώνοντας οτιδήποτε με την + εντολή &man.lpr.1;. Περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες + στις ενότητες <link linkend="printing-trying">Δοκιμή του + Spooler</link> και <link linkend="printing-troubleshooting">Εντοπισμός Βλαβών</link>.</para> + </step> + </procedure> + + <note> + <para>Εκτυπωτές που βασίζονται σε γλώσσες εκτύπωσης, όπως οι + εκτυπωτές &postscript;, δεν μπορούν να εκτυπώσουν άμεσα απλό + κείμενο. Ο απλός τρόπος ρύθμισης που δείξαμε παραπάνω και + που θα περιγράψουμε εκτενέστερα στις επόμενες ενότητες, + προϋποθέτει πως αν ρυθμίζετε έναν τέτοιο εκτυπωτή θα μπορείτε να + εκτυπώσετε μόνον αρχεία γραμμένα στη γλώσσα του.</para> + </note> + + <para>Οι χρήστες συνήθως νομίζουν πως μπορούν να εκτυπώσουν απλό + κείμενο σε όλους τους εκτυπωτές που είναι εγκατεστημένοι στο + σύστημα τους. Τα προγράμματα που χρησιμοποιούν το + <application>LPD</application> για να εκτυπώσουν, κάνουν ακριβώς + την ίδια υπόθεση. Αν προσπαθείτε να εγκαταστήσετε έναν τέτοιο + εκτυπωτή και θέλετε να μπορείτε να τυπώνετε εργασίες στην γλώσσα + του εκτυπωτή αλλά <emphasis>και</emphasis> σε απλό κείμενο, σας + συνιστούμε να προσθέσετε ένα επιπλέον βήμα στην διαδικασία + εγκατάστασης που περιγράψαμε παραπάνω: Εγκαταστήστε ένα πρόγραμμα + αυτόματης μετατροπής από απλό κείμενο σε PostScript (ή σε άλλη + γλώσσα εκτυπωτή). Η ενότητα <link + linkend="printing-advanced-if-conversion">Συμβατότητα Εργασιών + Απλού Κειμένου σε εκτυπωτές &postscript;</link> εξηγεί πως να + ενεργήσετε.</para> + + <sect4 id="printing-naming"> + <title>Ονοματοδότηση Εκτυπωτή</title> + + <para>Το πρώτο (εύκολο) βήμα είναι να επιλέξετε όνομα για τον + εκτυπωτή σας. Δεν έχει σημασία αν θα προτιμήσετε ένα λειτουργικό + ή κάποιο εξωτικό όνομα αφού μπορείτε επίσης να προσθέσετε και + μερικά παρωνύμια (aliases) για τον ίδιο εκτυπωτή.</para> + + <para>Τουλάχιστον ένας από τους εκτυπωτές που αναφέρονται στο + <filename>/etc/printcap</filename> θα πρέπει να έχει το + παρωνύμιο <literal>lp</literal>. Αυτή είναι η ονομασία του + προεπιλεγμένου εκτυπωτή. Εάν οι χρήστες δεν έχουν την μεταβλητή + περιβάλλοντος <envar>PRINTER</envar> και δεν αναφέρουν κάποιο + όνομα εκτυπωτή στην γραμμή εντολών με οποιαδήποτε εντολή + <application>LPD</application>, τότε ο <literal>lp</literal> θα + είναι ο προεπιλεγμένος εκτυπωτής για τις εκτυπώσεις τους.</para> + + <para>Επίσης, είναι κοινή πρακτική το τελευταίο alias του εκτυπωτή + να είναι μια πλήρης περιγραφή του εκτυπωτή, που να περιλαμβάνει + τον κατασκευαστή και το μοντέλο.</para> + + <para>Αφού επιλέξετε μια ονομασία και μερικά συνήθη παρωνύμια, + καταχωρίστε τα στο αρχείο <filename>/etc/printcap</filename>. + Το όνομα του εκτυπωτή θα πρέπει να αναφέρεται πρώτο στο αριστερό + άκρο. Διαχωρίστε κάθε παρωνύμιο με μια κάθετη μπάρα και + τοποθετήστε μια άνω-κάτω τελεία μετά το τελευταίο + παρωνύμιο.</para> + + <para>Στο ακόλουθο παράδειγμα, ξεκινάμε με ένα εντελώς βασικό + <filename>/etc/printcap</filename> που ορίζει δύο εκτυπωτές (έναν + εκτυπωτή γραμμής Diablo 630 και έναν εκτυπωτή &postscript; laser + Panasonic KX-P4455):</para> + + <programlisting># +# /etc/printcap for host rose +# +rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer: + +bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:</programlisting> + + <para>Σε αυτό το παράδειγμα, ο πρώτος εκτυπωτής ονομάζεται + <literal>rattan</literal> και έχει ως παρωνύμια τα + <literal>line</literal>, <literal>diablo</literal>, + <literal>lp</literal>, και <literal>Diablo 630 Line + Printer</literal>. Από τη στιγμή που έχει το παρωνύμιο + <literal>lp</literal>, είναι και ο προεπιλεγμένος εκτυπωτής. Ο + δεύτερος ονομάζεται <literal>bamboo</literal>, και έχει ως + παρωνύμια τα <literal>ps</literal>, <literal>PS</literal>, + <literal>S</literal>, <literal>panasonic</literal>, και + <literal>Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4</literal>.</para> + </sect4> + + <sect4 id="printing-no-header-pages"> + <title>Παρεμπόδιση Σελίδων Κεφαλίδας</title> + <indexterm> + <primary>printing</primary> + <secondary>header pages</secondary> + </indexterm> + + <para>Το σύστημα παροχέτευσης <application>LPD</application>, από + προεπιλογή, εκτυπώνει μια <emphasis>σελίδα κεφαλίδας</emphasis> + για κάθε εργασία. Η σελίδα κεφαλίδας περιλαμβάνει το όνομα + χρήστη που αιτήθηκε την εργασία, τον υπολογιστή από τον οποίον + προήλθε η εργασία, και το όνομα της εργασίας, με μεγάλους όμορφους + χαρακτήρες. Δυστυχώς αυτό το πρόσθετο κείμενο ακολουθεί την + διαδικασία αποσφαλμάτωσης της εγκατάστασης ενός απλού εκτυπωτή, + επομένως θα παρεμποδίσουμε τις σελίδες κεφαλίδας.</para> + + <para>Για την παρεμπόδιση των σελίδων κεφαλίδας, προσθέστε την + ικανότητα <literal>sh</literal> στην καταχώριση για τον εκτυπωτή + στο αρχείο <filename>/etc/printcap</filename>. Εδώ βλέπετε ένα + παράδειγμα του <filename>/etc/printcap</filename> με προσθήκη της + <literal>sh</literal>:</para> + + <programlisting># +# /etc/printcap for host rose - no header pages anywhere +# +rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ + :sh: + +bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ + :sh:</programlisting> + + <para>Παρατηρήστε πως χειριστήκαμε σωστά τη μορφή: η πρώτη + γραμμή ξεκινά στην αριστερή στήλη, και οι ακόλουθες γραμμές + είναι στοιχισμένες (indented). Κάθε γραμμή καταχώρισης (εκτός + από την τελευταία) τελειώνει με μια αριστερόστροφη κάθετο.</para> + </sect4> + + <sect4 id="printing-spooldir"> + <title>Δημιουργία Καταλόγου Παροχέτευσης</title> + <indexterm><primary>εκτυπωτής spool</primary></indexterm> + <indexterm><primary>εκτύπωση εργασίες</primary></indexterm> + + <para>Το επόμενο βήμα στον απλό τρόπο εγκατάστασης είναι η + δημιουργία ενός + <emphasis>καταλόγου παροχέτευσης (spool)</emphasis>, + όπου θα φιλοξενούνται οι εργασίες εκτύπωσης έως ότου + να εκτυπωθούν και όπου επίσης φυλάσσονται και κάποια άλλα + βοηθητικά αρχεία του συστήματος εκτύπωσης.</para> + + <para>Λόγω της μεταβαλλόμενης φύσης των καταλόγων παροχέτευσης, + συνηθίζεται να τοποθετούνται κάτω από τον κατάλογο + <filename class="directory">/var/spool</filename>. Δεν είναι + αναγκαίο να παίρνετε αντίγραφα ασφαλείας των καταλόγων + παροχέτευσης. Η επαναδημιουργία τους είναι τόσο απλή όσο να + τρέξουμε την εντολή &man.mkdir.1;.</para> + + <para>Είναι επίσης συνηθισμένο να ονομάζεται ο κατάλογος με το ίδιο + όνομα με τον εκτυπωτή, όπως φαίνεται παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput><command>mkdir <filename class="directory">/var/spool/<replaceable>printer-name</replaceable></filename></command></userinput></screen> + + <para>Ωστόσο, αν έχετε αρκετούς εκτυπωτές στο δίκτυο, ίσως + επιθυμείτε να τοποθετήσετε τους καταλόγους παροχέτευσης κάτω από + ένα μοναδικό κατάλογο που θα χρησιμοποιείται αποκλειστικά για + εκτυπώσεις με το <application>LPD</application>. Θα κάνουμε + ακριβώς αυτό για τα παραδείγματα μας με τους εκτυπωτές + <literal>rattan</literal> και <literal>bamboo</literal>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput><command>mkdir <filename class="directory">/var/spool/lpd</filename></command></userinput> +&prompt.root; <userinput><command>mkdir <filename class="directory">/var/spool/lpd/rattan</filename></command></userinput> +&prompt.root; <userinput><command>mkdir <filename class="directory">/var/spool/lpd/bamboo</filename></command></userinput></screen> + + <note> + <para>Εάν οι εργασίες των χρηστών περιέχουν προσωπικά δεδομένα, + μπορεί να θέλετε να προστατέψετε τον κατάλογο παροχέτευσης με + κάποιο τρόπο, ώστε να μην είναι δημόσια προσβάσιμος. Οι + κατάλογοι παροχέτευσης θα πρέπει να ανήκουν και να είναι + αναγνώσιμοι, εγγράψιμοι και με δυνατότητα αναζήτησης από τον + χρήστη daemon και από την ομάδα daemon, από κανέναν άλλο. Για + τους εκτυπωτές του παραδείγματος:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput><command>chown daemon:daemon <filename class="directory">/var/spool/lpd/rattan</filename></command></userinput> +&prompt.root; <userinput><command>chown daemon:daemon <filename class="directory">/var/spool/lpd/bamboo</filename></command></userinput> +&prompt.root; <userinput><command>chmod 770 <filename class="directory">/var/spool/lpd/rattan</filename></command></userinput> +&prompt.root; <userinput><command>chmod 770 <filename class="directory">/var/spool/lpd/bamboo</filename></command></userinput></screen> + </note> + + <para>Τέλος, πρέπει να ενημερώσετε το <application>LPD</application> + για αυτούς τους καταλόγους χρησιμοποιώντας το αρχείο + <filename>/etc/printcap</filename>. Προσδιορίστε την διαδρομή + του καταλόγου παροχέτευσης με την ικανότητα + <literal>sd</literal>:</para> + + <programlisting># +# /etc/printcap for host rose - added spooling directories +# +rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ + :sh:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/rattan</filename>: + +bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ + :sh:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/bamboo</filename>:</programlisting> + + <para>Σημειώστε πως το όνομα του εκτυπωτή ξεκινά στην πρώτη στήλη, + ενώ όλες οι άλλες καταχωρίσεις που περιγράφουν τον εκτυπωτή θα + πρέπει να είναι στοιχισμένες και κάθε τέλος γραμμής να φέρει + χαρακτήρα διαφυγής με αριστερόστροφη κάθετο.</para> + + <para>Εάν δεν προσδιορίσετε τον κατάλογο παροχέτευσης μέσω του + <literal>sd</literal>, τότε το σύστημα παροχέτευσης θα + χρησιμοποιήσει τον προεπιλεγμένο + <filename class="directory">/var/spool/lpd</filename>.</para> + </sect4> + + <sect4 id="printing-device"> + <title>Αναγνώριση της Συσκευής Εκτύπωσης</title> + + <para>Στην ενότητα <link linkend="printing-hardware">Ρυθμίσεις + Hardware</link> αναγνωρίσαμε τη θύρα, και κατά συνέπεια την + καταχώριση του καταλόγου + <filename class="directory">/dev</filename> που θα + χρησιμοποιήσει το &os; για να επικοινωνήσει με τον εκτυπωτή. + Τώρα, θα δώσουμε στο <application>LPD</application> αυτή + την πληροφορία. Όταν το σύστημα παροχέτευσης έχει μια εργασία να + εκτυπώσει, θα ανοίξει αυτή την ειδική συσκευή για λογαριασμό του + προγράμματος φίλτρου (που είναι υπεύθυνο για το πέρασμα των + δεδομένων στον εκτυπωτή).</para> + + <para>Προσδιορίστε την διαδρομή της καταχώρισης + <filename class="directory">/dev</filename> στο αρχείο + <filename>/etc/printcap</filename> χρησιμοποιώντας την ικανότητα + <literal>lp</literal>.</para> + + <para>Στο τρέχον παράδειγμα μας, ας υποθέσουμε ότι ο + <literal>rattan</literal> είναι στην πρώτη παράλληλη θύρα, και ο + <literal>bamboo</literal> είναι στην έκτη σειριακή πόρτα. Οι νέες + καταχωρίσεις στο <filename>/etc/printcap</filename> θα + είναι:</para> + + <programlisting># +# /etc/printcap for host rose - identified what devices to use +# +rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ + :sh:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/rattan</filename>:\ + :lp=<filename class="devicefile">/dev/lpt0</filename>: + +bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ + :sh:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/bamboo</filename>:\ + :lp=<filename class="devicefile">/dev/ttyu5</filename>:</programlisting> + + <para>Αν δεν καθορίσετε σε κάποιον εκτυπωτή την ικανότητα + <literal>lp</literal> στο αρχείο + <filename>/etc/printcap</filename>, το + <application>LPD</application> χρησιμοποιεί από προεπιλογή + το <filename class="devicefile">/dev/lp</filename>. + Το <filename class="devicefile">/dev/lp</filename> + δεν υπάρχει την δεδομένη στιγμή στο &os;.</para> + + <para>Εάν ο εκτυπωτής που εγκαθιστάτε είναι συνδεδεμένος σε + παράλληλη θύρα, διαβάστε απευθείας την ενότητα με τίτλο + <link linkend="printing-textfilter">Εγκατάσταση Φίλτρου + Κειμένου</link>. Διαφορετικά, ακολουθήστε προσεκτικά τις + οδηγίες που ακολουθούν στην επόμενη ενότητα.</para> + </sect4> + + <sect4 id="printing-commparam"> + <title>Ρυθμίσεις Παραμέτρων Επικοινωνίας του Spooler</title> + <indexterm> + <primary>εκτυπωτές</primary> + <secondary>σειριακοί</secondary> + </indexterm> + + <para>Για εκτυπωτές σε σειριακή πόρτα, το + <application>LPD</application> μπορεί να ρυθμίσει την + ταχύτητα σε bps, το parity, και άλλες παραμέτρους σειριακής + επικοινωνίας για λογαριασμό του προγράμματος φίλτρου που στέλνει + δεδομένα στον εκτυπωτή. Αυτό είναι πλεονέκτημα γιατί:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Σας επιτρέπει να δοκιμάσετε διάφορες παραμέτρους + επικοινωνίας προσθέτοντας τις απλά με επεξεργασία του αρχείου + <filename>/etc/printcap</filename>. Δεν χρειάζεται να + επαναμεταγλωττίσετε το πρόγραμμα φίλτρου.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Επιτρέπει στο σύστημα παροχέτευσης να χρησιμοποιεί το + ίδιο πρόγραμμα για πολλαπλούς εκτυπωτές, οι οποίοι μπορεί να + έχουν διαφορετικές σειριακές ρυθμίσεις επικοινωνίας.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Οι ακόλουθες ικανότητες του + <filename>/etc/printcap</filename> ελέγχουν τις παραμέτρους + σειριακής επικοινωνίας των συσκευών που αναφέρονται στην + ικανότητα <literal>lp</literal>:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term> + <literal>br#<replaceable>bps-rate</replaceable></literal> + </term> + + <listitem> + <para>Ορίζει την ταχύτητα επικοινωνίας της συσκευής σε + <replaceable>bps-rate</replaceable>, όπου το + <replaceable>bps-rate</replaceable> μπορεί να είναι 50, + 75, 110, 134, 150, 200, 300, 600, 1200, 1800, 2400, 4800, + 9600, 19200, 38400, 57600, ή 115200 bits-per-second.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term> + <literal>ms#<replaceable>stty-mode</replaceable></literal> + </term> + + <listitem> + <para>Ορίζει τις επιλογές της συσκευής τερματικού μετά το + άνοιγμα της συσκευής. Η &man.stty.1; εξηγεί τις διαθέσιμες + επιλογές.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Όταν το <application>LPD</application> ανοίγει την συσκευή + που ορίζεται από την ικανότητα <literal>lp</literal>, υιοθετεί τα + χαρακτηριστικά της συσκευής με ικανότητα <literal>ms#</literal>. + Έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον οι καταστάσεις λειτουργίας + <literal>parenb</literal>, <literal>parodd</literal>, + <literal>cs5</literal>, <literal>cs6</literal>, + <literal>cs7</literal>, <literal>cs8</literal>, + <literal>cstopb</literal>, <literal>crtscts</literal>, και + <literal>ixon</literal>, που εξηγούνται στην σελίδα βοηθείας + &man.stty.1;.</para> + + <para>Ας προσθέσουμε στο παράδειγμα μας έναν εκτυπωτή στην έκτη + σειριακή θύρα. Θα θέσουμε την ταχύτητα bps σε 38400. Για την + κατάσταση λειτουργίας θα θέσουμε , no parity με + <literal>-parenb</literal>, χαρακτήρες 8-bit με + <literal>cs8</literal>, no modem control με + <literal>clocal</literal> και έλεγχο ροής μέσω hardware με + <literal>crtscts</literal>:</para> + + <programlisting>bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ + :sh:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/bamboo</filename>:\ + :lp=<filename class="devicefile">/dev/ttyu5</filename>:ms#-parenb cs8 clocal crtscts:</programlisting> + </sect4> + + <sect4 id="printing-textfilter"> + <title>Εγκατάσταση Φίλτρου Κειμένου</title> + <indexterm> + <primary>εκτύπωση</primary> + <secondary>φίλτρα</secondary> + </indexterm> + + <para>Τώρα είμαστε έτοιμοι να πούμε στο + <application>LPD</application> ποιο φίλτρο κειμένου να + χρησιμοποιήσει για να στείλει εργασίες στον εκτυπωτή. Το φίλτρο + κειμένου, γνωστό και ως <emphasis>φίλτρο εισόδου</emphasis>, + είναι ένα πρόγραμμα που εκτελεί το <application>LPD</application> + όταν υπάρχει εργασία προς εκτύπωση. Όταν το + <application>LPD</application> εκτελεί το φίλτρο κειμένου για + κάποιον εκτυπωτή, θέτει την standard input του φίλτρου στην + εργασία εκτύπωσης, και την standard output στην συσκευή του + εκτυπωτή που ορίζεται με την ικανότητα <literal>lp</literal>. + Το φίλτρο αναμένεται να αναγνώσει την εργασία από την standard + input, να εκτελέσει όλες τις απαραίτητες μεταγλωττίσεις για τον + εκτυπωτή, και να γράψει το αποτέλεσμα στην standard output, το + οποίο και θα εκτυπωθεί. Για περισσότερες πληροφορίες για τα + φίλτρα κειμένου, δείτε την ενότητα + <link linkend="printing-advanced-filters">Φίλτρα</link>.</para> + + <para>Για την απλή εγκατάσταση των εκτυπωτών μας, το φίλτρο κειμένου + μπορεί να είναι ένα μικρό shell script που απλά θα εκτελεί την + εντολή <command>/bin/cat</command> για να στέλνει εργασίες στον + εκτυπωτή. Το &os; έρχεται με άλλο ένα φίλτρο, το + <filename>lpf</filename> που χειρίζεται δυνατότητες backspacing + και υπογράμμισης για εκτυπωτές που ίσως να μην χειρίζονται σωστά + αυτές τις λειτουργίες. Και φυσικά, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε + οποιοδήποτε άλλο πρόγραμμα φίλτρου επιθυμείτε. Το φίλτρο + <command>lpf</command> περιγράφεται λεπτομερώς στην ενότητα + <link linkend="printing-advanced-lpf">lpf: ένα Φίλτρο Κειμένου</link>.</para> + + <para>Θα ξεκινήσουμε δημιουργώντας το shell script + <filename>/usr/local/libexec/if-simple</filename> σαν ένα απλό + φίλτρο κειμένου. Τοποθετήστε το ακόλουθο κείμενο στο αρχείο + χρησιμοποιώντας τον κειμενογράφο που προτιμάτε:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +# +# if-simple - Simple text input filter for lpd +# Installed in /usr/local/libexec/if-simple +# +# Simply copies stdin to stdout. Ignores all filter arguments. + +/bin/cat && exit 0 +exit 2</programlisting> + + <para>Κάντε το αρχείο εκτελέσιμο:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput><command>chmod 555 <filename>/usr/local/libexec/if-simple</filename></command></userinput></screen> + + <para>Και ενημερώστε το LPD να το χρησιμοποιήσει, ορίζοντας το με + την ικανότητα <literal>if</literal> στο αρχείο + <filename>/etc/printcap</filename>. Θα το προσθέσουμε στους δύο + εκτυπωτές από το προηγούμενο παράδειγμα στο + <filename>/etc/printcap</filename>:</para> + + <programlisting># +# /etc/printcap for host rose - added text filter +# +rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ + :sh:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/rattan</filename>:\ + :lp=<filename class="devicefile">/dev/lpt0</filename>:\ + :if=<filename>/usr/local/libexec/if-simple</filename>: + +bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ + :sh:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/bamboo</filename>:\ + :lp=<filename class="devicefile">/dev/ttyu5</filename>:ms#-parenb cs8 clocal crtscts:\ + :if=<filename>/usr/local/libexec/if-simple</filename>:</programlisting> + + <note> + <para>Μπορείτε να βρείτε ένα αντίγραφο του script + <filename>if-simple</filename> στον κατάλογο + <filename class="directory">/usr/share/examples/printing</filename>.</para> + </note> + </sect4> + + <sect4> + <title>Ενεργοποίηση του <application>LPD</application></title> + + <para>Το &man.lpd.8; εκτελείται από το + <filename>/etc/rc</filename>, και ελέγχεται από την μεταβλητή + <literal>lpd_enable</literal>. Η μεταβλητή αυτή έχει + προεπιλεγμένη τιμή <literal>NO</literal>. Αν δεν το έχετε κάνει + ακόμα, προσθέστε την ακόλουθη γραμμή:</para> + + <programlisting>lpd_enable="YES"</programlisting> + + <para>στο αρχείο <filename>/etc/rc.conf</filename>, και + επανεκκινήστε το σύστημα σας, ή απλά εκτελέστε το + &man.lpd.8;.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput><command>lpd</command></userinput></screen> + </sect4> + + <sect4 id="printing-trying"> + <title>Δοκιμή του Spooler</title> + + <para>Φτάσατε στο τέλος της απλής εγκατάστασης του + <application>LPD</application>. Θα αφήσουμε για αργότερα τα + συγχαρητήρια, αφού ακόμη θα πρέπει να ελέγξουμε την εγκατάσταση + και να διορθώσουμε οποιοδήποτε πρόβλημα έχει προκύψει. Για να + ελέγξετε την εγκατάσταση προσπαθήστε να εκτυπώσετε κάτι. Για να + εκτυπώσετε με το σύστημα <application>LPD</application>, + χρησιμοποιήστε την εντολή &man.lpr.1;, η οποία αποστέλλει μία + εργασία προς εκτύπωση.</para> + + <para>Μπορείτε να συνδυάσετε την &man.lpr.1; με το πρόγραμμα + &man.lptest.1;, για το οποίο κάναμε μια εισαγωγή στην ενότητα + <link linkend="printing-testing">Έλεγχος Επικοινωνίας του + Εκτυπωτή</link>, για τον έλεγχο κειμένου.</para> + + <para><emphasis>Για τον έλεγχο μιας απλής εγκατάστασης + <application>LPD</application>:</emphasis></para> + + <para>Πληκτρολογήστε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput><command>lptest 20 5 | lpr <option>-P</option><replaceable>printer-name</replaceable></command></userinput></screen> + + <para>Όπου <replaceable>printer-name</replaceable> είναι το όνομα + ενός εκτυπωτή (ή το alias) που αναφέρεται στο + <filename>/etc/printcap</filename>. Για να ελέγξετε τον + προεπιλεγμένο εκτυπωτή, πληκτρολογήστε &man.lpr.1; χωρίς το + πρόθεμα <option>-P</option>. Αν ο εκτυπωτής σας χρησιμοποιεί + &postscript;, πρέπει να στείλετε ένα πρόγραμμα &postscript;, + αντί να χρησιμοποιήσετε το &man.lptest.1;. Για να τα καταφέρετε, + τοποθετήστε το πρόγραμμα σε ένα αρχείο και πληκτρολογήστε + <command>lpr <replaceable>file</replaceable></command>.</para> + + <para>Σε έναν εκτυπωτή &postscript;, η εκτύπωση θα είναι το + αποτέλεσμα του προγράμματος που στείλατε. Αν χρησιμοποιείτε το + &man.lptest.1;, τότε το αποτέλεσμα θα μοιάζει με το + ακόλουθο:</para> + + <screen>!"#$%&'()*+,-./01234 +"#$%&'()*+,-./012345 +#$%&'()*+,-./0123456 +$%&'()*+,-./01234567 +%&'()*+,-./012345678</screen> + + <para>Για περαιτέρω έλεγχο του εκτυπωτή, δοκιμάστε να κατεβάσετε + μεγαλύτερα προγράμματα (για εκτυπωτές που χρησιμοποιούν γλώσσα + προγραμματισμού) ή τρέξτε το &man.lptest.1; με διαφορετικά + προθέματα. Για παράδειγμα, η εντολή + <command>lptest 80 60</command> θα παράγει 60 γραμμές των 80 + χαρακτήρων η καθεμία.</para> + + <para>Αν ο εκτυπωτής δεν δουλεύει, δείτε την ενότητα <link + linkend="printing-troubleshooting">Εντοπισμός Βλαβών</link>.</para> + </sect4> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="printing-advanced"> + <title>Ρυθμίσεις Εκτυπωτών για Προχωρημένους</title> + + <warning> + <para>Από το &os; 8.0 και μετά, τα αρχεία συσκευών για τις + σειριακές θύρες μετονομάστηκαν από + <filename>/dev/ttyd<replaceable>N</replaceable></filename> σε + <filename>/dev/ttyu<replaceable>N</replaceable></filename>. + Οι χρήστες του &os; 7.X θα πρέπει να προσαρμόσουν την + τεκμηρίωση που ακολουθεί με βάση αυτές τις αλλαγές.</para> + </warning> + + <para>Αυτή η ενότητα περιγράφει φίλτρα για την εκτύπωση ειδικής μορφής + αρχείων, σελίδων κεφαλίδας, για εκτυπώσεις μέσω δικτύου, καθώς και για + τον έλεγχο πρόσβασης και την καταμέτρηση χρήσης των εκτυπωτών.</para> + + <sect2 id="printing-advanced-filter-intro"> + <title>Φίλτρα</title> + <indexterm> + <primary>εκτύπωση</primary> + <secondary>φίλτρα</secondary> + </indexterm> + + <para>Αν και το <application>LPD</application> μπορεί να χειριστεί + πρωτόκολλα δικτύων, λίστες αναμονής, έλεγχο πρόσβασης, και άλλες + παραμέτρους των εκτυπώσεων, το κύριο μέρος της + <emphasis>πραγματικής</emphasis> εργασίας γίνεται με τα + <emphasis>φίλτρα</emphasis>. Τα φίλτρα είναι προγράμματα που + επικοινωνούν με τον εκτυπωτή και χειρίζονται τις εξαρτήσεις της + συσκευής και άλλες ειδικές απαιτήσεις της. Στην απλή εγκατάσταση + εκτυπωτή, εγκαταστήσαμε ένα φίλτρο απλού κειμένου ιδιαίτερα + απλής μορφής, που θα πρέπει να δουλεύει με τους περισσότερους + εκτυπωτές (ενότητα <link + linkend="printing-textfilter">Εγκατάσταση Φίλτρου Κειμένου</link>).</para> + + <para>Ωστόσο, για να μπορέσετε να εκμεταλλευτείτε τις δυνατότητες + μετατροπών μορφής, ελέγχου πρόσβασης και καταμέτρησης, και τυχόν + ειδικές δυνατότητες του εκτυπωτή σας, θα πρέπει να καταλάβετε πως + δουλεύουν τα φίλτρα. Σε τελική ανάλυση, θα είναι ευθύνη των φίλτρων + να χειρίζονται όλες αυτές τις παραμέτρους. Τα κακά νέα είναι πως τις + περισσότερες φορές θα πρέπει να παρέχετε + <emphasis>εσείς οι ίδιοι </emphasis> τα φίλτρα σας. Τα καλά νέα είναι + πως γενικώς υπάρχουν αρκετά διαθέσιμα, και αν δεν υπάρχουν, είναι + σχετικά εύκολο να τα γράψετε.</para> + + <para>Επίσης, το &os; διατίθεται με ένα φίλτρο, το + <filename>/usr/libexec/lpr/lpf</filename>, που δουλεύει με πολλούς + εκτυπωτές που μπορούν να εκτυπώσουν απλό κείμενο. (Χειρίζεται + backspacing και tabs στο αρχείο, και κάνει καταμέτρηση, αλλά + τίποτα περισσότερο.) Υπάρχουν, επίσης, διάφορα άλλα φίλτρα και + συστατικά τους στην Συλλογή των Ports του &os;.</para> + + <para>Σε αυτή την ενότητα θα βρείτε: :</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Η ενότητα <link linkend="printing-advanced-filters">Πως + δουλεύουν τα Φίλτρα</link>, προσπαθεί να δώσει μια γενική άποψη + για τις αρμοδιότητες των φίλτρων στις διεργασίες εκτύπωσης. Θα + πρέπει να διαβάσετε αυτή την ενότητα για να μπορείτε να καταλάβετε + τι <quote>πραγματικά</quote> συμβαίνει όταν το + <application>LPD</application> χρησιμοποιεί φίλτρα. Αυτές οι + γνώσεις θα σας βοηθήσουν να προλαμβάνετε και να αποσφαλματώνετε + προβλήματα που μπορούν να συμβούν καθώς εγκαθιστάτε όλο και + περισσότερα φίλτρα σε κάθε εκτυπωτή σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <application>LPD</application> αναμένει πως κάθε + εκτυπωτής είναι ικανός, από προεπιλογή, να εκτυπώσει απλό + κείμενο. Αυτό όμως είναι πρόβλημα για εκτυπωτές &postscript; + (ή άλλους που βασίζονται σε γλώσσες προγραμματισμού) οι οποίοι + δεν μπορούν να εκτυπώσουν άμεσα απλό κείμενο. Η ενότητα <link + linkend="printing-advanced-if-conversion">Συμβατότητα Εργασιών + Απλού Κειμένου σε εκτυπωτές &postscript;</link> σας εξηγεί τι θα + πρέπει να κάνετε για να ξεπεράσετε αυτό το πρόβλημα. Θα πρέπει + να διαβάσετε αυτή την ενότητα αν έχετε εκτυπωτή + &postscript;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το &postscript; είναι δημοφιλής μορφή εξόδου για πολλά + προγράμματα. Μερικοί άνθρωποι προτιμούν και να γράφουν κατευθείαν + σε κώδικα &postscript;. Δυστυχώς, οι εκτυπωτές &postscript; + έχουν μεγάλο κόστος. Η ενότητα <link + linkend="printing-advanced-ps">Προσομοίωση &postscript; για + εκτυπωτές που δεν το υποστηρίζουν</link> εξηγεί λεπτομερώς πως + να μετατρέψετε ένα φίλτρο κειμένου για εκτυπωτές ώστε να λαμβάνει + και να τυπώνει δεδομένα &postscript; σε εκτυπωτές που + <emphasis>δεν είναι &postscript;</emphasis>. Θα πρέπει να + διαβάσετε αυτήν την ενότητα αν είστε κάτοχος εκτυπωτή που δεν + υποστηρίζει &postscript;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η ενότητα <link + linkend="printing-advanced-convfilters">Φίλτρα Μετατροπής</link> + περιγράφει μια αυτοματοποιημένη διαδικασία για την μετατροπή + αρχείων ειδικής μορφής, όπως δεδομένα γραφικών ή στοιχειοθεσίας, + σε μια μορφή κατανοητή από τον εκτυπωτή σας. Μετά την ανάγνωση + αυτής της ενότητας, θα πρέπει να είστε σε θέση να ρυθμίσετε τους + εκτυπωτές σας με τέτοιο τρόπο ώστε πληκτρολογώντας + <command>lpr <option>-t</option></command> οι χρήστες σας να + μπορούν να εκτυπώσουν δεδομένα troff, ή με + <command>lpr <option>-d</option></command> δεδομένα &tex; + DVI, ή με <command>lpr <option>-v</option></command> να + εκτυπώνουν εικόνες δεδομένων ράστερ, και ούτω καθεξής. Σας + συμβουλεύουμε να διαβάσετε αυτή την ενότητα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η ενότητα <link linkend="printing-advanced-of">Φίλτρα + Εξόδου</link> περιγράφει ένα χαρακτηριστικό του + <application>LPD</application> που δεν χρησιμοποιείται συχνά: τα + φίλτρα εξόδου. Μπορείτε να προσπεράσετε αυτή την ενότητα, εκτός + αν τυπώνετε σελίδες κεφαλίδας (δείτε τις <link + linkend="printing-advanced-header-pages">Σελίδες Κεφαλίδας</link>).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η ενότητα <link linkend="printing-advanced-lpf">lpf: ένα + Φίλτρο Κειμένου</link> περιγράφει το <command>lpf</command>, ένα + πραγματικά πλήρες, αν και απλό, φίλτρο κειμένου για εκτυπωτές + γραμμής (και εκτυπωτές laser που μπορούν να λειτουργήσουν και ως + εκτυπωτές γραμμής) που περιέχεται στο &os;. Αν χρειάζεστε ένα + γρήγορο τρόπο για να κάνετε την καταμέτρηση σελίδων να δουλεύει + σε απλό κείμενο, ή αν έχετε κάποιον εκτυπωτή που βγάζει καπνούς + όταν βλέπει χαρακτήρες backspace, θα πρέπει οπωσδήποτε να + εξετάσετε την περίπτωση του <command>lpf</command>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <note> + <para>Μπορείτε να βρείτε αντίγραφο των διάφορων scripts που + αναφέρονται παρακάτω, στον κατάλογο <filename + class="directory">/usr/share/examples/printing</filename>.</para> + </note> + + <sect3 id="printing-advanced-filters"> + <title>Πως Δουλεύουν τα Φίλτρα</title> + + <para>Όπως αναφέραμε προηγουμένως, φίλτρο είναι ένα εκτελέσιμο + πρόγραμμα που ενεργοποιείται από το <application>LPD</application> + για να χειρίζεται το τμήμα της επικοινωνίας με τον εκτυπωτή που + εξαρτάται από τον τύπο της ίδιας της συσκευής.</para> + + <para>Όταν το <application>LPD</application> θέλει να εκτυπώσει ένα + αρχείο μιας εργασίας, ξεκινά το πρόγραμμα του φίλτρου. Θέτει ως + standard input του φίλτρου το αρχείο που πρέπει να εκτυπωθεί, ως + standard output τον ίδιο τον εκτυπωτή και ως standard error το + αρχείο αναφοράς σφαλμάτων (αναφέρεται στην ικανότητα + <literal>lf</literal> του <filename>/etc/printcap</filename>, ή από + προεπιλογή το <filename class="devicefile">/dev/console</filename>).</para> + + <indexterm> + <primary><command>troff</command></primary> + </indexterm> + <para>Το φίλτρο που θα ξεκινήσει το <application>LPD</application> + καθώς και οι παράμετροι του φίλτρου, εξαρτώνται από το τι έχετε + δηλώσει στο αρχείο <filename>/etc/printcap</filename> και από το τι + παραμέτρους έχει καθορίσει ο ίδιος ο χρήστης για την εργασία με + την γραμμή εντολής &man.lpr.1;. Για παράδειγμα, αν ο χρήστης + πληκτρολογήσει <command>lpr <option>-t</option></command>, το + <application>LPD</application> θα ξεκινήσει το φίλτρο troff, που + υποδηλώνεται με την ικανότητα <literal>tf</literal> για τον + εκτυπωτή προορισμού. Αν ο χρήστης επιθυμεί να εκτυπώσει απλό + κείμενο, θα ξεκινήσει το φίλτρο <literal>if</literal> + (αυτό πράγματι ισχύει τις περισσότερες φορές: δείτε τα <link + linkend="printing-advanced-of">Φίλτρα Εξόδου</link> για + λεπτομέρειες).</para> + + <para>Υπάρχουν τρεις τύποι φίλτρων που μπορείτε να προσδιορίσετε στο + <filename>/etc/printcap</filename>:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Το <emphasis>φίλτρο κειμένου</emphasis>, επονομαζόμενο και + ως <emphasis>φίλτρο εισόδου</emphasis> στην τεκμηρίωση του + <application>LPD</application>, χειρίζεται εκτυπώσεις κανονικού + κειμένου. Θεωρήστε το ως το προεπιλεγμένο φίλτρο. Το + <application>LPD</application> αναμένει πως όλοι οι εκτυπωτές, + από προεπιλογή, είναι σε θέση να εκτυπώσουν απλό κείμενο, και + είναι δουλειά του φίλτρου κειμένου να βεβαιωθεί ότι τα + backspaces, τα tabs, και όλοι οι άλλοι ειδικοί χαρακτήρες + δεν πρόκειται να προβληματίσουν τον εκτυπωτή. Εάν βρίσκεστε σε + ένα περιβάλλον όπου θα πρέπει να καταμετρήσετε την χρήση των + εκτυπωτών, το φίλτρο κειμένου θα πρέπει επίσης να καταμετρήσει + τις εκτυπωμένες σελίδες, συνήθως μετρώντας τον αριθμό των + εκτυπωμένων γραμμών και συγκρίνοντας τον με τον αριθμό των + γραμμών που υποστηρίζει ο εκτυπωτής ανά σελίδα. Το φίλτρο + κειμένου ξεκινά με την ακόλουθη λίστα παραμέτρων: + <cmdsynopsis> + <command>filter-name</command> + <arg>-c</arg> + <arg choice="plain">-w<replaceable>width</replaceable></arg> + <arg choice="plain">-l<replaceable>length</replaceable></arg> + <arg choice="plain">-i<replaceable>indent</replaceable></arg> + <arg choice="plain">-n <replaceable>login</replaceable></arg> + <arg choice="plain">-h <replaceable>host</replaceable></arg> + <arg choice="plain"><replaceable>acct-file</replaceable></arg> + </cmdsynopsis> + + όπου + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><option>-c</option></term> + + <listitem> + <para>εμφανίζεται αν η εργασία έχει αποσταλεί με + <command>lpr <option>-l</option></command></para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><replaceable>width</replaceable></term> + + <listitem> + <para>είναι η τιμή από την ικανότητα <literal>pw</literal> + (πλάτος σελίδας - page width) όπως προσδιορίζεται στο + <filename>/etc/printcap</filename>, με προεπιλεγμένη + τιμή το 132</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><replaceable>length</replaceable></term> + + <listitem> + <para>είναι η τιμή από την ικανότητα <literal>pl</literal> + (μήκος σελίδας - page length), με προεπιλεγμένη τιμή + το 66</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><replaceable>indent</replaceable></term> + + <listitem> + <para>είναι το μέγεθος της εσοχής (indentation) από το + <command>lpr <option>-i</option></command>, με + προεπιλεγμένη τιμή 0</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><replaceable>login</replaceable></term> + + <listitem> + <para>είναι το καταγεγραμμένο όνομα χρήστη που εκτυπώνει + το αρχείο</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><replaceable>host</replaceable></term> + + <listitem> + <para>είναι το όνομα του υπολογιστή από τον οποίο + στάλθηκε η εργασία</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><replaceable>acct-file</replaceable></term> + + <listitem> + <para>είναι το όνομα του αρχείου καταμέτρησης από την + ικανότητα <literal>af</literal>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </para> + </listitem> + + <indexterm> + <primary>εκτυπώσεις</primary> + <secondary>φίλτρα</secondary> + </indexterm> + <listitem> + <para>Ένα <emphasis>φίλτρο μετατροπής</emphasis> μετατρέπει ένα + αρχείο ειδικής μορφής σε ένα τύπο αρχείου κατάλληλο για εκτύπωση + από τον συγκεκριμένο εκτυπωτή. Για παράδειγμα, τα δεδομένα + στοιχειοθεσίας ditroff δεν μπορούν να εκτυπωθούν κατευθείαν, + αλλά μπορείτε να εγκαταστήσετε ένα φίλτρο μετατροπής αρχείων + ditroff, ώστε να μετατρέψετε τα δεδομένα ditroff σε μια + μορφή που ο εκτυπωτής να μπορεί να αφομοιώσει και να τυπώσει. + Θα μάθετε περισσότερα στην ενότητα <link + linkend="printing-advanced-convfilters">Φϊλτρα Μετατροπής</link>. + Τα φίλτρα μετατροπής επίσης χρειάζονται για να κάνετε + αρίθμηση/καταμέτρηση, αν χρειάζεστε καταμέτρηση των εκτυπώσεων + σας. Τα φίλτρα μετατροπής ξεκινούν με τις ακόλουθες + παραμέτρους: + + <cmdsynopsis> + <command>filter-name</command> + <arg choice="plain">-x<replaceable>pixel-width</replaceable></arg> + <arg choice="plain">-y<replaceable>pixel-height</replaceable></arg> + <arg choice="plain">-n <replaceable>login</replaceable></arg> + <arg choice="plain">-h <replaceable>host</replaceable></arg> + <arg choice="plain"><replaceable>acct-file</replaceable></arg> + </cmdsynopsis> + + όπου <replaceable>pixel-width</replaceable> είναι η τιμή από την + ικανότητα <literal>px</literal> (προεπιλεγμένη τιμή 0) και + <replaceable>pixel-height</replaceable> είναι η τιμή από την + ικανότητα <literal>py</literal> (προεπιλεγμένη τιμή 0).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <emphasis>φίλτρο εξόδου</emphasis> χρησιμοποιείται μόνον + αν δεν υπάρχει φίλτρο κειμένου, ή αν είναι ενεργοποιημένες οι + σελίδες κεφαλίδας. Διαβάστε τη σχετική ενότητα <link + linkend="printing-advanced-of">Φίλτρα Εξόδου</link>, αν και + από την εμπειρία μας μπορούμε να σας πούμε ότι χρησιμοποιούνται + σπάνια. Υπάρχουν μόνο δύο παράμετροι για τα φίλτρα εξόδου: + + <cmdsynopsis> + <command>filter-name</command> + <arg choice="plain">-w<replaceable>width</replaceable></arg> + <arg choice="plain">-l<replaceable>length</replaceable></arg> + </cmdsynopsis> + + οι οποίες είναι πανομοιότυπες με τις παραμέτρους + <option>-w</option> και <option>-l</option> των φίλτρων + κειμένου.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Τα φίλτρα θα πρέπει επίσης να <emphasis>τερματίζουν</emphasis> + με κάποια από τις ακόλουθες καταστάσεις εξόδου:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>exit 0</term> + + <listitem> + <para>Αν το φίλτρο τύπωσε επιτυχώς το αρχείο.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>exit 1</term> + + <listitem> + <para>Αν το φίλτρο απέτυχε να τυπώσει το αρχείο, αλλά θέλει το + <application>LPD</application> να προσπαθήσει να εκτυπώσει + το αρχείο ξανά. Το <application>LPD</application> θα + ξεκινήσει ξανά το φίλτρο αν γίνει έξοδος με αυτή την + κατάσταση.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>exit 2</term> + + <listitem> + <para>Αν το φίλτρο απέτυχε να εκτυπώσει το αρχείο και δεν θέλει + το <application>LPD</application> να προσπαθήσει ξανά. Το + <application>LPD</application> θα απορρίψει το αρχείο.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Το φίλτρο κειμένου που έρχεται με την κανονική έκδοση του + &os;, <filename>/usr/libexec/lpr/lpf</filename>, εκμεταλλεύεται τις + παραμέτρους πλάτους και μήκους σελίδας για να προσδιορίσει πότε να + αποστείλει το form feed και πως να κάνει καταμέτρηση. Χρησιμοποιεί + τις παραμέτρους για login, host, και αρχείου καταμέτρησης για να + δημιουργήσει τις σχετικές εγγραφές καταμέτρησης.</para> + + <para>Αν είστε στη διαδικασία επιλογής φίλτρων, ελέγξτε αν είναι + συμβατά με το <application>LPD</application>. Αν είναι συμβατά, + τότε πρέπει να υποστηρίζουν την λίστα παραμέτρων που περιγράψαμε + προηγουμένως. Αν σχεδιάζετε να γράψατε τα δικά σας φίλτρα γενικής + χρήσης, τότε πρέπει να τα κάνετε να υποστηρίζουν την ίδια λίστα + παραμέτρων και κωδικών εξόδου.</para> + </sect3> + + <sect3 id="printing-advanced-if-conversion"> + <title>Συμβατότητα Εργασιών Απλού Κειμένου σε Εκτυπωτές + &postscript;</title> + <indexterm><primary>εκτύπωση εργασιών</primary></indexterm> + + <para>Αν είστε ο μοναδικός χρήστης του Η/Υ σας και του εκτυπωτή + &postscript; (ή άλλης γλώσσας εκτυπωτών), και είστε σίγουροι πως δεν + πρόκειται να στείλετε ποτέ εκτυπώσεις απλού κειμένου στον εκτυπωτή + σας και πως δεν θα χρησιμοποιήσετε τις υπηρεσίες των διαφόρων + προγραμμάτων σας που θα θελήσουν να στείλουν απλό κείμενο στον + εκτυπωτή σας, τότε δεν χρειάζεται να ασχοληθείτε καθόλου με αυτή την + ενότητα.</para> + + <para>Αλλά, αν επιθυμείτε να στείλετε τόσο εργασίες &postscript; όσο + και απλού κειμένου στον εκτυπωτή σας, τότε σας προτρέπουμε να + προσθέσετε κάποιες ρυθμίσεις στην εγκατάσταση σας. Για να γίνει + αυτό, θα πρέπει το φίλτρο κειμένου να ανιχνεύει αν η τρέχουσα + εργασία είναι απλό κείμενο ή &postscript;. Όλες οι εργασίες + &postscript; πρέπει να ξεκινούν με <literal>%!</literal> + (αν ο εκτυπωτής σας χρησιμοποιεί άλλη γλώσσα, συμβουλευθείτε + την τεκμηρίωση του). Αν είναι αυτοί οι πρώτοι δύο χαρακτήρες, τότε + έχουμε &postscript;, και η υπόλοιπη εργασία μπορεί να σταλεί + απευθείας στον εκτυπωτή. Αν δεν είναι αυτοί οι πρώτοι δύο + χαρακτήρες, τότε το φίλτρο θα μετατρέψει το κείμενο σε &postscript; + και θα τυπώσει το αποτέλεσμα.</para> + + <para>Πως γίνεται αυτό;</para> + + <indexterm> + <primary>εκτυπωτές</primary> + <secondary>σειριακοί</secondary> + </indexterm> + <para>Αν είστε κάτοχος σειριακού εκτυπωτή, ένας καλός τρόπος για + να γίνει αυτό εφικτό είναι να εγκαταστήσετε το + <command>lprps</command>. Το <command>lprps</command> είναι ένα + φίλτρο εκτύπωσης &postscript; που επικοινωνεί αμφίδρομα με τον + εκτυπωτή. Ενημερώνει το αρχείο κατάστασης του εκτυπωτή με + αναλυτικές πληροφορίες, ώστε οι χρήστες και οι διαχειριστές να + μπορούν να δουν επακριβώς ποια είναι η κατάσταση του εκτυπωτή + (όπως <errorname>χαμηλή στάθμη toner</errorname> ή + <errorname>πρόβλημα χαρτιού</errorname>). Ακόμη πιο σημαντικό + είναι πως περιέχει το πρόγραμμα <command>psif</command> που + ανιχνεύει αν η εισερχόμενη εργασία είναι απλού κειμένου και καλεί το + <command>textps</command> (ένα άλλο πρόγραμμα που περιέχεται στο + <command>lprps</command>) να το μετατρέψει σε &postscript;. Τέλος + χρησιμοποιείται το <command>lprps</command> για να αποστείλει την + εργασία στον εκτυπωτή.</para> + + <para>Το <command>lprps</command> είναι μέρος της Συλλογής των Ports + του &os; (δείτε <link linkend="ports">Η Συλλογή των Ports</link>). + Φυσικά, μπορείτε να το κατεβάσετε, να το μεταγλωττίσετε και να το + εγκαταστήσετε μόνοι σας. Μετά την εγκατάσταση του + <command>lprps</command>, απλά προσδιορίστε τη διαδρομή προς το + πρόγραμμα <command>psif</command> που είναι μέρος του + <command>lprps</command>. Αν εγκαταστήσατε το + <command>lprps</command> από την Συλλογή των Ports, τότε για τον + σειριακό σας εκτυπωτή &postscript; χρησιμοποιήστε την ακόλουθη + καταχώριση στο αρχείο <filename>/etc/printcap</filename>:</para> + + <programlisting>:if=<filename>/usr/local/libexec/psif</filename>:</programlisting> + + <para>Θα πρέπει επίσης να καθορίσετε την ικανότητα + <literal>rw</literal> η οποία ορίζει ότι το + <application>LPD</application> θα χειρίζεται τον εκτυπωτή σε + κατάσταση ανάγνωσης και εγγραφής.</para> + + <para>Αν έχετε παράλληλο εκτυπωτή &postscript; (και για το λόγο αυτό + δεν μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αμφίδρομη επικοινωνία με τον + εκτυπωτή, όπως απαιτείται από το <command>lprps</command>), μπορείτε + να χρησιμοποιήσετε το ακόλουθο shell script ως φίλτρο + κειμένου:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +# +# psif - Print PostScript or plain text on a PostScript printer +# Script version; NOT the version that comes with lprps +# Installed in /usr/local/libexec/psif +# + +IFS="" read -r first_line +first_two_chars=`expr "$first_line" : '\(..\)'` + +if [ "$first_two_chars" = "%!" ]; then + # + # PostScript job, print it. + # + echo "$first_line" && cat && printf "\004" && exit 0 + exit 2 +else + # + # Plain text, convert it, then print it. + # + ( echo "$first_line"; cat ) | /usr/local/bin/textps && printf "\004" && exit 0 + exit 2 +fi</programlisting> + + <para>Στο παραπάνω script, το <command>textps</command> είναι ένα + πρόγραμμα που εγκαταστήσαμε ξεχωριστά για να μετατρέπουμε απλό + κείμενο σε &postscript;. Μπορείτε να χρησιμοποιείτε οποιοδήποτε + πρόγραμμα μετατροπής από κείμενο- σε-&postscript;. Η Συλλογή των + Ports (δείτε <link linkend="ports">Η Συλλογή των Ports</link>) + περιέχει επίσης ένα πλήρες πρόγραμμα μετατροπής + από κείμενο σε &postscript;, το <literal>a2ps</literal> που ίσως + επιθυμείτε να διερευνήσετε.</para> + </sect3> + + <sect3 id="printing-advanced-ps"> + <title>Προσομοίωση &postscript; για Εκτυπωτές που δεν το + Υποστηρίζουν</title> + + <indexterm> + <primary>PostScript</primary> + <secondary>προσομοίωση</secondary> + </indexterm> + + <indexterm><primary>Ghostscript</primary></indexterm> + <para>Το &postscript; είναι το <emphasis>de facto</emphasis> πρότυπο + για στοιχειοθεσία και εκτύπωση υψηλής ποιότητας. Ωστόσο, το + &postscript; είναι κάπως <emphasis>δαπανηρό</emphasis> πρότυπο. + Ευτυχώς, η Aladdin Enterprises παρέχει ένα παρεμφερές ελεύθερο + &postscript; που ονομάζεται <application>Ghostscript</application> + και δουλεύει άψογα στο &os;. Το Ghostscript διαβάζει τα περισσότερα + αρχεία &postscript; και μπορεί να αποδώσει τις σελίδες τους σε + μεγάλη γκάμα συσκευών, συμπεριλαμβάνοντας πολλούς τύπους εκτυπωτών + που δεν υποστηρίζουν &postscript;. Εγκαθιστώντας το + <application>Ghostscript</application> και χρησιμοποιώντας ένα + ειδικό φίλτρο κειμένου για τον εκτυπωτή σας, μπορείτε να κάνετε τον + κοινό εκτυπωτή σας να λειτουργεί σαν ένας πραγματικός εκτυπωτής + &postscript;.</para> + + <para>Το <application>Ghostscript</application> βρίσκεται στην + Συλλογή των Ports του &os;, και μάλιστα σε πολλές εκδόσεις. Η πιο + διαδεδομένη είναι το <filename + role="package">print/ghostscript-gpl</filename>.</para> + + <para>Για να κάνετε προσομοίωση &postscript;, πρέπει το φίλτρο + κειμένου να ανιχνεύσει αν εκτυπώνετε αρχείο &postscript;. Εάν όχι, + τότε το φίλτρο θα περάσει το αρχείο κατευθείαν στον εκτυπωτή. + Διαφορετικά, θα χρησιμοποιήσει το + <application>Ghostscript</application> για να μετατρέψει + αρχικά το αρχείο σε ένα τύπο που θα καταλαβαίνει ο εκτυπωτής.</para> + + <para>Ιδού ένα παράδειγμα: το ακόλουθο script είναι ένα φίλτρο + κειμένου για εκτυπωτές Hewlett Packard DeskJet 500. Για άλλους + εκτυπωτές, αντικαταστήστε το όρισμα <option>-sDEVICE</option> στην + εντολή <command>gs</command> + (<application>Ghostscript</application>). (Πληκτρολογήστε + <command>gs <option>-h</option></command> για να δείτε την λίστα + συσκευών που υποστηρίζει η τρέχουσα εγκατάσταση του + <application>Ghostscript.</application>)</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +# +# ifhp - Print Ghostscript-simulated PostScript on a DeskJet 500 +# Installed in /usr/local/libexec/ifhp + +# +# Treat LF as CR+LF (to avoid the "staircase effect" on HP/PCL +# printers): +# +printf "\033&k2G" || exit 2 + +# +# Read first two characters of the file +# +IFS="" read -r first_line +first_two_chars=`expr "$first_line" : '\(..\)'` + +if [ "$first_two_chars" = "%!" ]; then + # + # It is PostScript; use Ghostscript to scan-convert and print it. + # + /usr/local/bin/gs -dSAFER -dNOPAUSE -q -sDEVICE=djet500 \ + -sOutputFile=- - && exit 0 +else + # + # Plain text or HP/PCL, so just print it directly; print a form feed + # at the end to eject the last page. + # + echo "$first_line" && cat && printf "\033&l0H" && +exit 0 +fi + +exit 2</programlisting> + + <para>Τέλος, χρειάζεται να ενημερώσετε το + <application>LPD</application> για το φίλτρο με την ικανότητα + <literal>if</literal>:</para> + + <programlisting>:if=<filename>/usr/local/libexec/ifhp</filename>:</programlisting> + + <para>Αυτό είναι όλο. Μπορείτε να πληκτρολογήσετε + <command>lpr <filename><replaceable>plain.text</replaceable></filename></command> και + <command>lpr <filename><replaceable>whatever.ps</replaceable></filename></command> και τα δύο θα εκτυπωθούν επιτυχώς.</para> + </sect3> + + <sect3 id="printing-advanced-convfilters"> + <title>Φίλτρα Μετατροπής</title> + + <para>Το επόμενο βήμα μετά την ολοκλήρωση της απλής εγκατάστασης που + περιγράψαμε στις <link linkend="printing-simple">Βασικές Ρυθμίσεις + Εκτυπωτών</link>, είναι συνήθως η εγκατάσταση φίλτρων μετατροπής + για τους τύπους αρχείων που προτιμάτε (εκτός από απλό κείμενο + ASCII).</para> + + <sect4> + <title>Γιατί να εγκαταστήσετε Φίλτρα Μετατροπής;</title> + <indexterm> + <primary>&tex;</primary> + <secondary>εκτύπωση αρχείων DVI</secondary> + </indexterm> + + <para>Τα φίλτρα μετατροπής κάνουν την εκτύπωση διαφόρων τύπων + αρχείων εύκολη υπόθεση. Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι έχουμε + να κάνουμε αρκετή εργασία με το σύστημα στοιχειοθεσίας &tex;, και + ότι έχουμε εκτυπωτή &postscript;. Κάθε φορά που δημιουργούμε ένα + αρχείο DVI με το &tex;, δεν μπορούμε να εκτυπώσουμε κατευθείαν έως + ότου να μετατρέψουμε το αρχείο DVI σε &postscript;. Η ακολουθία + εντολών που πρέπει να ακολουθήσουμε είναι:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput><command>dvips <filename><replaceable>seaweed-analysis.dvi</replaceable></filename></command></userinput> +&prompt.user; <userinput><command>lpr <filename><replaceable>seaweed-analysis.ps</replaceable></filename></command></userinput></screen> + + <para>Με την χρήση ενός φίλτρου μετατροπής για αρχεία DVI, μπορούμε + να αποφύγουμε την μετατροπή που πρέπει να κάνουμε κάθε φορά + χειροκίνητα, καλώντας το <application>LPD</application> να κάνει + τη δουλειά για μας. Τώρα, κάθε φορά που έχουμε ένα αρχείο DVI, + για να το τυπώσουμε χρειάζεται μόνο ένα βήμα:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput><command>lpr <option>-d</option> <filename><replaceable>seaweed-analysis.dvi</replaceable></filename></command></userinput></screen> + + <para>Έχουμε αναθέσει στο <application>LPD</application> να κάνει τη + μετατροπή του αρχείου DVI προσθέτοντας του την επιλογή + <option>-d</option>. Η ενότητα <link + linkend="printing-lpr-options-format">Επιλογές Μορφοποίησης και + Μετατροπής</link> περιέχει τους πίνακες επιλογής + μετατροπών.</para> + + <para>Για κάθε επιλογή μετατροπής που θέλετε να υποστηρίζετε από + ένα εκτυπωτή, πρέπει να εγκαταστήσετε ένα + <emphasis>φίλτρο μετατροπής</emphasis> και να ορίσετε την + διαδρομή του στο αρχείο <filename>/etc/printcap</filename>. Ένα + φίλτρο μετατροπής είναι σαν το φίλτρο κειμένου στην απλή + εγκατάσταση εκτυπωτή (δείτε την ενότητα <link + linkend="printing-textfilter">Εγκατάσταση Φίλτρου + Κειμένου</link>) με μόνη διαφορά πως αντί το φίλτρο να + εκτυπώνει απλό κείμενο, μετατρέπει το αρχείο σε μια διαφορετική + μορφή ώστε να είναι κατανοητό από τον εκτυπωτή.</para> + </sect4> + + <sect4> + <title>Ποιο Φίλτρο Μετατροπής θα Πρέπει να Εγκαταστήσω;</title> + + <para>Θα πρέπει να εγκαθιστάτε τα φίλτρα μετατροπής που νομίζετε + πως θα χρησιμοποιήσετε. Αν εκτυπώνετε αρκετά δεδομένα DVI, τότε + είναι λογικό να συμπεριλάβετε ένα φίλτρο μετατροπής DVI. Αν + εκτυπώνετε συχνά δεδομένα troff, θα θέλετε να εγκαταστήσετε ένα + φίλτρο troff.</para> + + <para>Ο ακόλουθος πίνακας συνοψίζει τα φίλτρα με τα οποία + συνεργάζεται το <application>LPD</application>, τις καταχωρίσεις + της αντίστοιχης ικανότητας στο αρχείο + <filename>/etc/printcap</filename>, και πως να τις καλέσετε μέσω + της εντολής <command>lpr</command>:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="3"> + <thead> + <row> + <entry>Τύπος αρχείου</entry> + <entry>Ικανότητα <filename>/etc/printcap</filename></entry> + <entry>Παράμετρος εντολής <command>lpr</command></entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>cifplot</entry> + <entry><literal>cf</literal></entry> + <entry><option>-c</option></entry> + </row> + + <row> + <entry>DVI</entry> + <entry><literal>df</literal></entry> + <entry><option>-d</option></entry> + </row> + + <row> + <entry>plot</entry> + <entry><literal>gf</literal></entry> + <entry><option>-g</option></entry> + </row> + + <row> + <entry>ditroff</entry> + <entry><literal>nf</literal></entry> + <entry><option>-n</option></entry> + </row> + + <row> + <entry>FORTRAN text</entry> + <entry><literal>rf</literal></entry> + <entry><option>-f</option></entry> + </row> + + <row> + <entry>troff</entry> + <entry><literal>tf</literal></entry> + <entry><option>-f</option></entry> + </row> + + <row> + <entry>raster</entry> + <entry><literal>vf</literal></entry> + <entry><option>-v</option></entry> + </row> + + <row> + <entry>plain text</entry> + <entry><literal>if</literal></entry> + <entry>none, <option>-p</option>, or + <option>-l</option></entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para>Στο παράδειγμα μας, αν χρησιμοποιήσουμε + <command>lpr <option>-d</option></command> σημαίνει ότι ο + εκτυπωτής χρειάζεται την ικανότητα <literal>df</literal> στην + καταχώριση του στο <filename>/etc/printcap</filename>.</para> + + <indexterm><primary>FORTRAN</primary></indexterm> + <para>Αν και κάποιοι μπορεί να ισχυριστούν το αντίθετο, μερικοί + τύποι αρχείων όπως είναι τα κείμενα και γραφικά FORTRAN είναι + ξεπερασμένα. Μπορείτε να δώσετε νέα πνοή σε αρχεία αυτού του + τύπου (ή και οποιασδήποτε άλλης μορφής εξόδου), εγκαθιστώντας + προσαρμοσμένα φίλτρα. Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι θα θέλατε + να εκτυπώσετε κατευθείαν αρχεία Printerleaf (αρχεία προερχόμενα + από το πρόγραμμα επιτραπέζιας τυπογραφίας Interleaf), αλλά δεν + θα εκτυπώσετε ποτέ διαγράμματα (plots). Θα μπορούσατε να + εγκαταστήσετε ένα φίλτρο μετατροπής αρχείων Printerleaf υπό την + ικανότητα <literal>gf</literal> και να εκπαιδεύσετε τους χρήστες + σας ότι η εντολή <command>lpr <option>-g</option></command> + σημαίνει <quote>τύπωσε αρχεία Printerleaf.</quote></para> + </sect4> + + <sect4> + <title>Εγκατάσταση Φίλτρων Μετατροπών</title> + + <para>Από τη στιγμή που τα φίλτρα μετατροπής είναι προγράμματα που + δεν ανήκουν στο βασικό σύστημα εγκατάστασης του &os;, είναι πιο + σωστό να εγκατασταθούν στον κατάλογο + <filename class="directory">/usr/local</filename>. Ένας συνήθης + προορισμός των προγραμμάτων αυτών είναι ο κατάλογος + <filename class="directory">/usr/local/libexec</filename>, μια + που πρόκειται για εξειδικευμένα προγράμματα που εκτελούνται μόνο + από το <application>LPD</application>. Οι απλοί χρήστες δεν θα + χρειαστεί ποτέ να τα εκτελέσουν.</para> + + <para>Για να ενεργοποιήσετε ένα φίλτρο μετατροπής, προσδιορίστε τη + διαδρομή του στο αρχείο <filename>/etc/printcap</filename>, + αλλάζοντας την κατάλληλη ικανότητα στον εκτυπωτή που επιθυμείτε + να το χρησιμοποιήσετε.</para> + + <para>Στο παράδειγμα μας, θα προσθέσουμε το φίλτρο μετατροπής DVI + στην καταχώριση μας για τον εκτυπωτή με το όνομα + <literal>bamboo</literal>. Ακολουθεί, λοιπόν, το παράδειγμα + για το αρχείο <filename>/etc/printcap</filename>, με την νέα + ικανότητα <literal>df</literal> για τον εκτυπωτή + <literal>bamboo</literal>:</para> + + <programlisting># +# /etc/printcap for host rose - added df filter for bamboo +# +rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ + :sh:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/rattan</filename>:\ + :lp=<filename class="devicefile">/dev/lpt0</filename>:\ + :if=<filename>/usr/local/libexec/if-simple</filename>: + +bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ + :sh:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/bamboo</filename>:\ + :lp=<filename class="devicefile">/dev/ttyu5</filename>:ms#-parenb cs8 clocal crtscts:rw:\ + :if=<filename>/usr/local/libexec/psif</filename>:\ + :df=<filename>/usr/local/libexec/psdf</filename>:</programlisting> + + <para>Το φίλτρο DVI είναι ένα shell script που ονομάζεται + <filename>/usr/local/libexec/psdf</filename>, το οποίο και + παραθέτουμε παρακάτω:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +# +# psdf - DVI to PostScript printer filter +# Installed in /usr/local/libexec/psdf +# +# Invoked by lpd when user runs lpr -d +# +exec /usr/local/bin/dvips -f | /usr/local/libexec/lprps "$@"</programlisting> + + <para>Αυτό το script τρέχει το <command>dvips</command> σε κατάσταση + φίλτρου (με την παράμετρο <option>-f</option>) στην standard + input, από όπου και λαμβάνει την εργασία προς εκτύπωση. Αυτό + ξεκινά το φίλτρο εκτύπωσης &postscript; <command>lprps</command> + (δείτε την ενότητα <link + linkend="printing-advanced-if-conversion">Συμβατότητα Εργασιών + Απλού Κειμένου σε εκτυπωτές &postscript;</link>) δίνοντας του + και τις παραμέτρους που πέρασε το <application>LPD</application> + στο παραπάνω script. Το <command>lprps</command> θα + χρησιμοποιήσει αυτές τις παραμέτρους για την καταμέτρηση των + εκτυπωμένων σελίδων.</para> + </sect4> + + <sect4> + <title>Ακόμα μερικά Παραδείγματα Φίλτρων Μετατροπής</title> + + <para>Από τη στιγμή που δεν υπάρχει αυτοματοποιημένη μέθοδος για την + εγκατάσταση των φίλτρων μετατροπής, ας μας επιτραπεί να παρέχουμε + μερικά ακόμη παραδείγματα. Μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε σαν + οδηγό για την δημιουργία των δικών σας φίλτρων. Αν νομίζετε πως + είναι κατάλληλα για την περίπτωση σας μπορείτε να τα + χρησιμοποιήσετε και κατευθείαν.</para> + + <para>Αυτό το παράδειγμα script είναι ένα φίλτρο μετατροπής ράστερ + (αρχείου GIF για την ακρίβεια) για έναν εκτυπωτή Hewlett Packard + LaserJet III-Si:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +# +# hpvf - Convert GIF files into HP/PCL, then print +# Installed in /usr/local/libexec/hpvf + +PATH=/usr/X11R6/bin:$PATH; export PATH +giftopnm | ppmtopgm | pgmtopbm | pbmtolj -resolution 300 \ + && exit 0 \ + || exit 2</programlisting> + + <para>Δουλεύει ως εξής: μετατρέπει το αρχείο GIF σε ένα γενικό + φορητό τύπο anymap, εν συνεχεία το μετατρέπει σε ένα φορητό τύπο + graymap, έπειτα σε ένα φορητό τύπο bitmap, και τέλος το + μετατρέπει σε δεδομένα συμβατά με PCL για τον LaserJet.</para> + + <para>Εδώ είναι το αρχείο <filename>/etc/printcap</filename> με μια + καταχώριση για έναν εκτυπωτή που χρησιμοποιεί το παραπάνω + φίλτρο:</para> + + <programlisting># +# /etc/printcap for host orchid +# +teak|hp|laserjet|Hewlett Packard LaserJet 3Si:\ + :lp=<filename class="devicefile">/dev/lpt0</filename>:sh:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/teak</filename>:mx#0:\ + :if=<filename>/usr/local/libexec/hpif</filename>:\ + :vf=<filename>/usr/local/libexec/hpvf</filename>:</programlisting> + + <para>Το ακόλουθο script είναι ένα φίλτρο μετατροπής δεδομένων troff + από το σύστημα στοιχειοθεσίας groff για τον εκτυπωτή &postscript; + με όνομα <literal>bamboo</literal>:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +# +# pstf - Convert groff's troff data into PS, then print. +# Installed in /usr/local/libexec/pstf +# +exec grops | /usr/local/libexec/lprps "$@"</programlisting> + + <para>Το παραπάνω script χρησιμοποιεί πάλι το + <command>lprps</command> για να χειριστεί την επικοινωνία με τον + εκτυπωτή. Αν ο εκτυπωτής ήταν σε παράλληλη πόρτα τότε θα είχαμε, + αντιθέτως, χρησιμοποιήσει το ακόλουθο script:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +# +# pstf - Convert groff's troff data into PS, then print. +# Installed in /usr/local/libexec/pstf +# +exec grops</programlisting> + + <para>Εδώ είναι η καταχώριση που χρειάζεται να προσθέσουμε στο + <filename>/etc/printcap</filename> για να ενεργοποιήσουμε το + φίλτρο:</para> + + <programlisting>:tf=<filename>/usr/local/libexec/pstf</filename>:</programlisting> + + <para>Εδώ είναι ένα παράδειγμα που μας επιτρέπει να εκτυπώσουμε + παλαιό κώδικα της FORTRAN. Είναι ένα φίλτρο κειμένου για FORTRAN + για οποιονδήποτε εκτυπωτή μπορεί να εκτυπώσει κατευθείαν απλό + κείμενο. Θα το εγκαταστήσουμε για έναν εκτυπωτή που ονομάζεται + <literal>teak</literal>:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +# +# hprf - FORTRAN text filter for LaserJet 3si: +# Installed in /usr/local/libexec/hprf +# + +printf "\033&k2G" && fpr && printf "\033&l0H" && + exit 0 +exit 2</programlisting> + + <para>Και θα προσθέσουμε αυτή τη γραμμή στο + <filename>/etc/printcap</filename> για να ενεργοποιήσουμε το + φίλτρο για τον εκτυπωτή <literal>teak</literal>:</para> + + <programlisting>:rf=<filename>/usr/local/libexec/hprf</filename>:</programlisting> + + <para>Και ένα τελευταίο κάπως περίπλοκο παράδειγμα: Θα + προσθέσουμε ένα φίλτρο DVI στον εκτυπωτή LaserJet + <literal>teak</literal> που αναφέραμε προηγούμενα. Καταρχήν το + εύκολο μέρος: αναβαθμίζουμε το <filename>/etc/printcap</filename> + με την τοποθεσία όπου βρίσκεται το φίλτρο DVI:</para> + + <programlisting>:df=<filename>/usr/local/libexec/hpdf</filename>:</programlisting> + + <para>Τώρα, το δύσκολο μέρος: η κατασκευή του φίλτρου. Θα + χρειαστούμε ένα πρόγραμμα μετατροπής από DVI-σε-LaserJet/PCL. + Στην Συλλογή των Ports του &os; (δείτε <link + linkend="ports">Συλλογή των Ports</link>) υπάρχει ένα τέτοιο + πρόγραμμα: Το όνομα του πακέτου είναι <command>dvi2xx</command>. + Η εγκατάσταση του πακέτου, μας παρέχει ακριβώς το πρόγραμμα + που χρειαζόμαστε, το <command>dvilj2p</command>, το οποίο + μετατρέπει τον κώδικα DVI σε κώδικα συμβατό με LaserJet IIp, + LaserJet III, και LaserJet 2000.</para> + + <para>Το <command>dvilj2p</command> κάνει το φίλτρο + <command>hpdf</command> αρκετά περίπλοκο από τη στιγμή που το + <command>dvilj2p</command> δε μπορεί να διαβάσει από το standard + input. Χρειάζεται να δουλέψει με κάποιο όνομα αρχείου. Ακόμη + χειρότερα, το όνομα του αρχείου πρέπει να τελειώνει σε + <filename>.dvi</filename> κι επομένως η χρήση του + <filename class="devicefile">/dev/fd/0</filename> ως standard + input είναι προβληματική. Θα μπορούσαμε να αντιμετωπίσουμε το + πρόβλημα δημιουργώντας (συμβολικούς) δεσμούς με κάποιο προσωρινό + όνομα αρχείου (που να τελειώνει σε <filename>.dvi</filename>) + για το <filename class="devicefile">/dev/fd/0</filename>, και με + αυτό τον τρόπο να εξαναγκάσουμε το <command>dvilj2p</command> να + διαβάζει από το standard input.</para> + + <para>Ακόμη ένα πρόβλημα που προκύπτει είναι το γεγονός πως δεν + μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το + <filename class="directory">/tmp</filename> για τον + προσωρινό δεσμό. Οι συμβολικοί δεσμοί ανήκουν στον χρήστη και + στην ομάδα <username>bin</username>, ενώ το φίλτρο τρέχει σαν + χρήστης <username>daemon</username>. Επίσης στον κατάλογο + <filename class="directory">/tmp</filename> είναι ενεργό το + sticky bit. Το φίλτρο μπορεί να δημιουργήσει το δεσμό, αλλά δεν + θα είναι ικανό να τον εξαλείψει και να τον αφαιρέσει από τη + στιγμή που αυτός θα ανήκει σε διαφορετικό χρήστη.</para> + + <para>Αντίθετα, το φίλτρο θα φτιάξει το συμβολικό link στον τρέχοντα + κατάλογο, που είναι ο κατάλογος παροχέτευσης (spooling) (και που + προσδιορίζεται από την ικανότητα <literal>sd</literal> στο + <filename>/etc/printcap</filename>). Αυτό είναι το τέλειο μέρος + για να δουλεύουν τα φίλτρα, ειδικά λόγω του ότι (μερικές φορές) + υπάρχει περισσότερες ελεύθερος χώρος στο δίσκο στον κατάλογο + παροχέτευσης (spool) από ότι στο + <filename class="directory">/tmp</filename>.</para> + + <para>Και τελικά, ιδού το φίλτρο:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +# +# hpdf - Print DVI data on HP/PCL printer +# Installed in /usr/local/libexec/hpdf + +PATH=/usr/local/bin:$PATH; export PATH + +# +# Define a function to clean up our temporary files. These exist +# in the current directory, which will be the spooling directory +# for the printer. +# +cleanup() { + rm -f hpdf$$.dvi +} + +# +# Define a function to handle fatal errors: print the given message +# and exit 2. Exiting with 2 tells LPD to do not try to reprint the +# job. +# +fatal() { + echo "$@" 1>&2 + cleanup + exit 2 +} + +# +# If user removes the job, LPD will send SIGINT, so trap SIGINT +# (and a few other signals) to clean up after ourselves. +# +trap cleanup 1 2 15 + +# +# Make sure we are not colliding with any existing files. +# +cleanup + +# +# Link the DVI input file to standard input (the file to print). +# +ln -s /dev/fd/0 hpdf$$.dvi || fatal "Cannot symlink /dev/fd/0" + +# +# Make LF = CR+LF +# +printf "\033&k2G" || fatal "Cannot initialize printer" + +# +# Convert and print. Return value from dvilj2p does not seem to be +# reliable, so we ignore it. +# +dvilj2p -M1 -q -e- dfhp$$.dvi + +# +# Clean up and exit +# +cleanup +exit 0</programlisting> + </sect4> + + <sect4 id="printing-advanced-autoconv"> + <title>Αυτοματοποιημένες Μετατροπές: Μία Εναλλακτική στα Φίλτρα + Μετατροπής</title> + + <para>Όλα τα φίλτρα μετατροπής μπορεί να πληρούν το περιβάλλον + εκτυπώσεων σας, αλλά υποχρεώνουν τον χρήστη να προσδιορίζει + (στην γραμμή εντολών του &man.lpr.1;) ποιό από αυτά θα + χρησιμοποιηθεί. Αν οι χρήστες σας δεν είναι ιδιαίτερα + εξοικειωμένοι με τους Η/Υ, το να πρέπει να αναφέρουν κάθε φορά + ένα φίλτρο πιθανώς να είναι ενοχλητικό. Είναι ακόμα χειρότερο + ωστόσο να γίνει λανθασμένη επιλογή φίλτρου, το οποίο θα + εκτελεστεί σε ακατάλληλο για αυτό τύπο αρχείου, και θα προκαλέσει + την σπατάλη εκατοντάδων σελίδων χαρτιού.</para> + + <para>Αντί να εγκαταστήσετε οποιοδήποτε φίλτρο μετατροπής, μπορεί να + θέλετε να δοκιμάσετε να έχετε ένα φίλτρο κειμένου (αφού είναι + το προεπιλεγμένο φίλτρο) που να ανιχνεύει τον τύπο του αρχείου + που έχει ζητηθεί να εκτυπωθεί και να εκτελεί αυτόματα το + κατάλληλο φίλτρο μετατροπής. Εργαλεία σαν το + <command>file</command> μπορούν να σας βοηθήσουν. Μπορεί να + είναι δύσκολο να προσδιοριστούν οι διαφορές μεταξύ + <emphasis>κάποιων</emphasis> τύπων αρχείων—αλλά, φυσικά, + μπορείτε πάντα να παρέχετε φίλτρα μετατροπής ειδικά για αυτές τις + περιπτώσεις.</para> + + <indexterm><primary>apsfilter</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>printing</primary> + <secondary>filters</secondary> + <tertiary>apsfilter</tertiary> + </indexterm> + <para>Η Συλλογή των Ports του &os; έχει ένα φίλτρο κειμένου που + εκτελεί αυτόματες μετατροπές και ονομάζεται + <command>apsfilter</command>. Μπορεί να ανιχνεύει απλό κείμενο, + &postscript;, DVI και σχεδόν οποιοδήποτε τύπο αρχείου, να εκτελεί + την κατάλληλη μετατροπή, και να εκτυπώνει.</para> + </sect4> + </sect3> + + <sect3 id="printing-advanced-of"> + <title>Φίλτρα Εξόδου</title> + + <para>Το σύστημα παροχέτευσης <application>LPD</application> + υποστηρίζει έναν ακόμη τύπο φίλτρου που ίσως να μην έχετε + εξερευνήσει ακόμα: το φίλτρο εξόδου. Το φίλτρο εξόδου προορίζεται + μόνο για εκτύπωση απλού κειμένου, όπως το φίλτρο κειμένου, αλλά με + πολλές απλοποιήσεις. Εάν χρησιμοποιείτε φίλτρο εξόδου αλλά όχι + φίλτρο κειμένου, τότε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Το <application>LPD</application> ξεκινά ένα φίλτρο εξόδου + μόνο μια φορά για όλη την εργασία, αντί ένα χωριστό για κάθε + αρχείο της εργασίας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <application>LPD</application> δεν φροντίζει να + αναγνωρίσει την αρχή ή το τέλος των αρχείων μέσα στην ίδια την + εργασία όταν χρησιμοποιείται το φίλτρο εξόδου.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <application>LPD</application> δεν περνάει στο φίλτρο τα + δεδομένα εισόδου του χρήστη ή το όνομα του μηχανήματος, επομένως + δεν προορίζεται για καταμέτρηση εκτυπωμένων σελίδων. Το φίλτρο + εξόδου δέχεται μόνος τις παραμέτρους:</para> + + <cmdsynopsis> + <command>filter-name</command> + <arg choice="plain">-w<replaceable>width</replaceable></arg> + <arg choice="plain">-l<replaceable>length</replaceable></arg> + </cmdsynopsis> + + <para>Όπου το <replaceable>width</replaceable> είναι από την + ικανότητα <literal>pw</literal> και το + <replaceable>length</replaceable> είναι από την ικανότητα + <literal>pl</literal> για τον συγκεκριμένο εκτυπωτή.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Μην παρασύρεστε από την απλότητα του φίλτρου εξόδου. Αν + επιθυμείτε κάθε αρχείο μιας εργασίας να ξεκινά σε μια νέα σελίδα, + το φίλτρο εξόδου <emphasis>δεν κάνει για σας</emphasis>. + Χρησιμοποιήστε ένα φίλτρο κειμένου (γνωστό και ως φίλτρο εισόδου). + Δείτε την ενότητα <link linkend="printing-textfilter">Εγκατάσταση + Φίλτρου Κειμένου</link>. Επιπλέον, ένα φίλτρο εξόδου είναι στην + πραγματικότητα <emphasis>πιο περίπλοκο</emphasis> αφού πρέπει να + εξετάζει την ροή των byte που αποστέλλεται προς αυτό για ειδικούς + χαρακτήρες flag και πρέπει να στέλνει σήματα στον εαυτό + του για λογαριασμό του <application>LPD</application>.</para> + + <para>Ωστόσο, ένα φίλτρο εξόδου είναι <emphasis>αναγκαίο</emphasis> + αν θέλετε σελίδες κεφαλίδας και χρειάζεται να στέλνετε ακολουθίες + διαφυγής ή άλλες ακολουθίες αρχικοποίησης προκειμένου να τις + εκτυπώσετε. (Αλλά είναι επίσης <emphasis>μάταιο</emphasis> αν + θέλετε να χρεώνετε σελίδες κεφαλίδας στον λογαριασμό του αντίστοιχου + χρήστη, από τη στιγμή που το <application>LPD</application> δεν + στέλνει καμιά πληροφορία για τον χρήστη ή τον υπολογιστή στο φίλτρο + εξόδου.)</para> + + <para>Το <application>LPD</application> επιτρέπει την συνύπαρξη + ενός φίλτρου εξόδου και άλλων φίλτρων (κειμένου ή διαφορετικού + τύπου) στον ίδιο εκτυπωτή. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το + <application>LPD</application> θα ξεκινά το φίλτρο εξόδου μόνο για + την εκτύπωση της σελίδας κεφαλίδας (δείτε την ενότητα <link + linkend="printing-advanced-header-pages">Σελίδες + Κεφαλίδας</link>). Το <application>LPD</application> θα αναμένει + το φίλτρο εξόδου να <emphasis>σταματήσει από μόνο του</emphasis> + όταν του στείλει δύο bytes: ένα ASCII 031 ακολουθούμενο από ένα + ASCII 001. Όταν ένα φίλτρο εξόδου βλέπει αυτά τα δύο bytes (031, + 001), θα πρέπει να σταματά στέλνοντας σήμα + <literal>SIGSTOP</literal> στον εαυτό του. Όταν το + <application>LPD</application> ολοκληρώσει την εκτέλεση και των + υπολοίπων φίλτρων, θα επανεκκινήσει το φίλτρο εξόδου στέλνοντας + του το σήμα <literal>SIGCONT</literal>.</para> + + <para>Αν υπάρχει φίλτρο εξόδου, αλλά <emphasis>δεν υπάρχει</emphasis> + φίλτρο κειμένου και το <application>LPD</application> δουλεύει σε + εργασία απλού κειμένου, το <application>LPD</application> + χρησιμοποιεί το φίλτρο εξόδου για την εκτέλεση της εργασίας. Όπως + αναφέραμε και παραπάνω, το φίλτρο εξόδου θα εκτυπώσει κάθε αρχείο + εργασίας στη σειρά, δίχως δυνατότητα παρεμβολής κενής σελίδας ή + άλλων ρυθμίσεων στην τροφοδοσία χαρτιού, και πιθανώς αυτό να + <emphasis>μην</emphasis> είναι επιθυμητό. Σχεδόν σε όλες τις + περιπτώσεις, θα χρειαστείτε ένα φίλτρο κειμένου.</para> + + <para>Το πρόγραμμα <command>lpf</command>, που αναφέραμε νωρίτερα σαν + φίλτρο κειμένου, μπορεί να τρέξει και σαν φίλτρο εξόδου. Αν + χρειάζεστε ένα γρήγορο φίλτρο εξόδου αλλά δεν θέλετε να γράψετε τον + κώδικα ανίχνευσης των byte και τον κώδικα αποστολής σημάτων, + δοκιμάστε το <command>lpf</command>. Μπορείτε επίσης να + χρησιμοποιήσετε το <command>lpf</command> μέσα από ένα shell script + το οποίο θα χειρίζεται τους κωδικούς αρχικοποίησης που ίσως να + χρειάζεται ο εκτυπωτής.</para> + </sect3> + + <sect3 id="printing-advanced-lpf"> + <title><command>lpf</command>: ένα Φίλτρο Κειμένου</title> + + <para>Το πρόγραμμα <filename>/usr/libexec/lpr/lpf</filename> που + παρέχεται με τη διανομή εκτελέσιμων του &os; είναι ένα φίλτρο + κειμένου (φίλτρο εισόδου) που μπορεί να παραγραφοποιεί την έξοδο + (εργασίες που έχουν σταλεί με + <command>lpr <option>-i</option></command>), να + επιτρέπει την διέλευση literal χαρακτήρων (εργασίες που έχουν + σταλεί με <command>lpr <option>-l</option></command>), να ρυθμίζει + την θέση εκτύπωσης με τη χρήση χαρακτήρων backspace και tab στην + εργασία, και να κάνει καταμέτρηση των εκτυπωμένων σελίδων. Επίσης + μπορεί να ενεργεί και σαν φίλτρο εξόδου.</para> + + <para>Το <command>lpf</command> είναι κατάλληλο για διάφορα + περιβάλλοντα εκτύπωσης. Αν και δεν έχει δυνατότητα αποστολής + ακολουθιών αρχικοποίησης στον εκτυπωτή, είναι εύκολο να γράψετε + ένα shell script για να κάνετε την απαραίτητη αρχικοποίηση και + να εκτελέσετε έπειτα το <command>lpf</command>.</para> + + <indexterm><primary>καταμέτρηση σελίδων</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>καταμέτρηση</primary> + <secondary>εκτυπωτής</secondary> + </indexterm> + <para>Για να κάνει σωστά καταμέτρηση σελίδων, το + <command>lpf</command> χρειάζεται κατάλληλες τιμές για τις + ικανότητες <literal>pw</literal> και <literal>pl</literal> στο + αρχείο <filename>/etc/printcap</filename>. Χρησιμοποιεί αυτές τις + τιμές για να προσδιορίσει πόσο κείμενο μπορεί να χωρέσει σε μία + σελίδα και από πόσες σελίδες αποτελείται η εργασία του χρήστη. Για + περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την καταμέτρηση σελίδων, + συμβουλευτείτε την <link + linkend="printing-advanced-acct">Καταμέτρηση Χρήσης Εκτυπωτών</link>.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="printing-advanced-header-pages"> + <title>Σελίδες Κεφαλίδας</title> + + <para>Αν έχετε <emphasis>αρκετούς</emphasis> χρήστες, και όλοι τους + χρησιμοποιούν διάφορους εκτυπωτές, τότε πιθανώς να θεωρείτε τις + <emphasis>σελίδες κεφαλίδας</emphasis> ως αναγκαίο κακό.</para> + + <indexterm> + <primary>σελίδες banner</primary> + <see>σελίδες κεφαλίδας</see> + </indexterm> + <indexterm><primary>σελίδες κεφαλίδας</primary></indexterm> + <para>Οι σελίδες κεφαλίδας, γνωστές επίσης και ως + <emphasis>banner</emphasis> ή <emphasis>σελίδες burst</emphasis> + αναγνωρίζουν σε ποιον ανήκουν οι εργασίες μετά την εκτύπωση τους. + Συνήθως τυπώνονται με μεγάλα, έντονα γράμματα, και ίσως με + διακοσμητικά περιγράμματα, ώστε σε μια στοίβα εκτυπώσεων να + ξεχωρίζουν από τα πραγματικά έγγραφα εργασιών των χρηστών. + Επιτρέπουν έτσι στους χρήστες να βρίσκουν γρήγορα τις εργασίες τους. + Το προφανές μειονέκτημα σε μια σελίδα κεφαλίδας είναι πως πρόκειται + να εκτυπωθεί μια ακόμα σελίδα για κάθε μία εργασία. Η εφήμερη + χρησιμότητα τους διαρκεί λίγα λεπτά, και ο προορισμός τους είναι ο + κάδος αχρήστων/ανακύκλωσης. (Παρατηρήστε πως οι σελίδες κεφαλίδας + είναι ανά εργασία, και όχι ανά αρχείο σε μια εργασία, επομένως το + αχρηστευμένο χαρτί ίσως να μην είναι τόσο πολύ).</para> + + <para>Το σύστημα <application>LPD</application> μπορεί να παρέχει + αυτόματα σελίδες κεφαλίδας για τις εκτυπώσεις σας, + <emphasis>αν</emphasis> ο εκτυπωτής σας μπορεί να εκτυπώσει άμεσα + απλό κείμενο. Αν έχετε εκτυπωτή &postscript;, θα χρειαστείτε ένα + εξωτερικό πρόγραμμα για να δημιουργήσετε την σελίδα κεφαλίδας. Δείτε + το <link linkend="printing-advanced-header-pages-ps">Σελίδες + Κεφαλίδας σε Εκτυπωτές &postscript;</link>.</para> + + <sect3 id="printing-advanced-header-pages-enabling"> + <title>Ενεργοποίηση Σελίδων Κεφαλίδας</title> + + <para>Στην ενότητα <link linkend="printing-simple">Βασικές Ρυθμίσεις + Εκτυπωτών</link>, απενεργοποιήσαμε τις σελίδες κεφαλίδας + με την καταχώριση <literal>sh</literal> (σημαίνει <quote>suppress + header</quote>) στο αρχείο <filename>/etc/printcap</filename>. + Για να ενεργοποιήσετε τις σελίδες κεφαλίδας για κάποιον εκτυπωτή, + απλά αφαιρέστε την ικανότητα <literal>sh</literal>.</para> + + <para>Ακούγεται εύκολο, δεν νομίζετε;</para> + + <para>Έτσι είναι. <emphasis>Ίσως</emphasis> χρειαστεί να παρέχετε ένα + φίλτρο εξόδου για να στείλετε εντολές αρχικοποίησης στον εκτυπωτή. + Εδώ είναι ένα παράδειγμα φίλτρου εξόδου για εκτυπωτές συμβατούς με + τον τύπο PCL της Hewlett Packard:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +# +# hpof - Output filter for Hewlett Packard PCL-compatible printers +# Installed in /usr/local/libexec/hpof + +printf "\033&k2G" || exit 2 +exec /usr/libexec/lpr/lpf</programlisting> + + <para>Προσδιορίστε την διαδρομή προς το φίλτρο εξόδου στην ικανότητα + <literal>of</literal>. Δείτε την ενότητα <link + linkend="printing-advanced-of">Φίλτρα Εξόδου</link> για + περισσότερες πληροφορίες.</para> + + <para>Εδώ είναι ένα παράδειγμα αρχείου + <filename>/etc/printcap</filename> για τον εκτυπωτή + <literal>teak</literal> από το προηγούμενο παράδειγμα. + Ενεργοποιήσαμε τις σελίδες κεφαλίδας και προσθέσαμε το παραπάνω + φίλτρο εξόδου:</para> + + <programlisting># +# /etc/printcap for host orchid +# +teak|hp|laserjet|Hewlett Packard LaserJet 3Si:\ + :lp=<filename class="devicefile">/dev/lpt0</filename>:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/teak</filename>:mx#0:\ + :if=<filename>/usr/local/libexec/hpif</filename>:\ + :vf=<filename>/usr/local/libexec/hpvf</filename>:\ + :of=<filename>/usr/local/libexec/hpof</filename>:</programlisting> + + <para>Τώρα, όταν οι χρήστες εκτυπώνουν εργασίες στον + <literal>teak</literal>, θα παίρνουν και μία σελίδα κεφαλίδας ανά + εργασία. Αν οι χρήστες θέλουν να ξοδεύουν χρόνο ψάχνοντας για + τις εκτυπώσεις τους, μπορούν να παρεμποδίσουν τις σελίδες κεφαλίδας + αποστέλλοντας τις εργασίες τους με + <command>lpr <option>-h</option></command>. Δείτε την ενότητα + <link linkend="printing-lpr-options-misc">Επιλογές Σελίδων + Κεφαλίδας</link> για περισσότερες επιλογές του &man.lpr.1;.</para> + + <note> + <para>Το <application>LPD</application> στέλνει το χαρακτήρα + αλλαγής σελίδας (form feed) αμέσως μετά τη σελίδα κεφαλίδας. Αν + ο εκτυπωτής σας χρησιμοποιεί διαφορετικό χαρακτήρα ή ακολουθία + χαρακτήρων για την αλλαγή σελίδας, προσδιορίστε τα με την + ικανότητα <literal>ff</literal> στο αρχείο + <filename>/etc/printcap</filename>.</para> + </note> + </sect3> + + <sect3 id="printing-advanced-header-pages-controlling"> + <title>Έλεγχος Σελίδων Κεφαλίδας </title> + + <para>Μετά την ενεργοποίηση των σελίδων κεφαλίδας, το + <application>LPD</application> θα παράγει μία <emphasis>επιμήκη + κεφαλίδα</emphasis>, μία ολόκληρη σελίδα με μεγάλα γράμματα που + προσδιορίζει τον χρήστη, τον υπολογιστή (host), και την εργασία. + Εδώ είναι ένα παράδειγμα (η <username>kelly</username> εκτύπωσε την + εργασία με όνομα <quote>outline</quote> από τον υπολογιστή + <hostid>rose</hostid>):</para> + + <screen> k ll ll + k l l + k l l + k k eeee l l y y + k k e e l l y y + k k eeeeee l l y y + kk k e l l y y + k k e e l l y yy + k k eeee lll lll yyy y + y + y y + yyyy + + + ll + t l i + t l + oooo u u ttttt l ii n nnn eeee + o o u u t l i nn n e e + o o u u t l i n n eeeeee + o o u u t l i n n e + o o u uu t t l i n n e e + oooo uuu u tt lll iii n n eeee + + + + + + + + + + r rrr oooo ssss eeee + rr r o o s s e e + r o o ss eeeeee + r o o ss e + r o o s s e e + r oooo ssss eeee + + + + + + + + Job: outline + Date: Sun Sep 17 11:04:58 1995</screen> + + <para>Το <application>LPD</application> προσθέτει μια εντολή αλλαγής + σελίδας (form feed) μετά από αυτό το κείμενο έτσι ώστε η + εργασία να ξεκινήσει σε νέα σελίδα (εκτός αν έχετε προσδιορίσει την + ικανότητα <literal>sf</literal> (suppress form feeds) για τον + εκτυπωτή στο αρχείο <filename>/etc/printcap</filename>).</para> + + <para>Αν προτιμάτε, το <application>LPD</application> μπορεί να + φτιάξει μια <emphasis>μικρότερου μήκους κεφαλίδα</emphasis>. + Προσδιορίστε <literal>sb</literal> (short banner) στο αρχείο + <filename>/etc/printcap</filename>. Η σελίδα κεφαλίδας θα μοιάζει + σαν αυτή:</para> + + <screen>rose:kelly Job: outline Date: Sun Sep 17 11:07:51 1995</screen> + + <para>Το <application>LPD</application> τυπώνει (από προεπιλογή) + πρώτα την σελίδα κεφαλίδας, και μετά την εργασία. Για να + αντιστρέψετε την σειρά, χρησιμοποιήστε την ικανότητα + <literal>hl</literal> (header last) στο αρχείο + <filename>/etc/printcap</filename>.</para> + </sect3> + + <sect3 id="printing-advanced-header-pages-accounting"> + <title>Καταμέτρηση με Σελίδες Κεφαλίδας</title> + + <para>Η χρήση των προεγκατεστημένων σελίδων κεφαλίδας του + <application>LPD</application> ουσιαστικά υποχρεώνουν την τήρηση + του παρακάτω κανόνα όταν κάνουμε καταμέτρηση χρήσης του εκτυπωτή: + Οι σελίδες κεφαλίδας πρέπει να διατίθενται <emphasis>ελεύθερα (δίχως + χρέωση)</emphasis>.</para> + + <para>Γιατί;</para> + + <para>Διότι το φίλτρο εξόδου είναι το μοναδικό εξωτερικό πρόγραμμα + που έχει τον έλεγχο στην εκτύπωση της κεφαλίδας και θα μπορούσε να + κάνει καταμέτρηση, αλλά ωστόσο δεν παρέχει καμία πληροφορία για + <emphasis>τον χρήστη ή τον υπολογιστή</emphasis> ή κάποιο άλλο + αρχείο καταμέτρησης, επομένως δεν γνωρίζει σε ποιόν να αποδώσει + την χρήση του εκτυπωτή. Δεν αρκεί απλά να <quote>προσθέσετε μία + ακόμη σελίδα στην καταμέτρηση</quote> τροποποιώντας το φίλτρο + κειμένου ή οποιοδήποτε άλλο φίλτρο μετατροπής (το οποίο διαθέτει τις + πληροφορίες χρήστη και υπολογιστή), από τη στιγμή που οι χρήστες + έχουν την δυνατότητα να παρεμποδίσουν τις σελίδες κεφαλίδας με + <command>lpr <option>-h</option></command>. Θα μπορούσαν πάλι να + χρεωθούν για σελίδες κεφαλίδας που δεν εκτύπωσαν. Βασικά, η + <command>lpr <option>-h</option></command> θα είναι η προτιμώμενη + επιλογή σε ένα περιβάλλον που οι χρήστες έχουν οικολογική + συνείδηση, αλλά δεν μπορείτε πραγματικά να παροτρύνετε οποιονδήποτε + να τη χρησιμοποιήσει.</para> + + <para><emphasis>Δεν είναι αρκετό</emphasis> απλά κάθε φίλτρο σας να + δημιουργεί τη δικιά του σελίδα κεφαλίδας (έτσι ώστε να μπορεί να + χρεώνει με αυτό τον τρόπο). Αν οι χρήστες επιθυμούν την επιλογή + παρεμπόδισης των σελίδων κεφαλίδας με + <command>lpr <option>-h</option></command>, θα συνεχίσουν να τις + παραλαμβάνουν - και να χρεώνονται για αυτές - αφού το + <application>LPD</application> δεν έχει δυνατότητα να + περάσει σε οποιοδήποτε φίλτρο την επιλογή + <option>-h</option>.</para> + + <para>Επομένως, ποιες επιλογές έχετε;</para> + + <para>Μπορείτε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να αποδεχθείτε την υπόδειξη του + <application>LPD</application> και να παρέχετε τις σελίδες + κεφαλίδας ελεύθερα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να εγκαταστήσετε εναλλακτικές λύσεις αντί του + <application>LPD</application>, όπως το + <application>LPRng</application>. Η ενότητα <link + linkend="printing-lpd-alternatives">Εναλλακτικές Λύσεις για + τον Στάνταρ Spooler</link> δίνει περισσότερες πληροφορίες + για άλλες εφαρμογές παροχέτευσης που μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε αντί για το + <application>LPD</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να γράψετε ένα <emphasis>έξυπνο</emphasis> φίλτρο εξόδου. + Υπό κανονικές συνθήκες, ένα "φίλτρο εξόδου" δεν κάνει τίποτε + παραπάνω από την αρχικοποίηση ενός εκτυπωτή ή μερικές απλές + μετατροπές χαρακτήρων. Είναι κατάλληλο για σελίδες κεφαλίδας + και για εργασίες απλού κειμένου (όταν δεν υπάρχει φίλτρο + (εισόδου) κειμένου). Αλλά αν υπάρχει φίλτρο κειμένου για + εργασίες απλού κειμένου, τότε το + <application>LPD</application> θα ενεργοποιεί το φίλτρο εξόδου + μόνο για τις σελίδες κεφαλίδας. Και το φίλτρο εξόδου μπορεί να + αναλύει το κείμενο της σελίδας κεφαλίδας που δημιουργεί το + <application>LPD</application> για να προσδιορίζει τον χρήστη + και τον υπολογιστή, ώστε να χρεώνει τις σελίδες κεφαλίδας. + Το μόνο επιπλέον πρόβλημα με αυτή τη μέθοδο είναι πως το φίλτρο + εξόδου εξακολουθεί να μη γνωρίζει ποιό αρχείο καταμέτρησης να + χρησιμοποιήσει (δεν του έχει δοθεί το όνομα του αρχείου από την + ικανότητα <literal>af</literal>), αλλά αν το όνομα του αρχείου + σας είναι γνωστό, μπορείτε να το ενσωματώσετε απευθείας στον + κώδικα του φίλτρου εξόδου. Για να διευκολύνετε την διαδικασία + ανάλυσης, χρησιμοποιήστε την ικανότητα <literal>sh</literal> + (short header) στο <filename>/etc/printcap</filename>. Ίσως + πάλι όλα αυτά να είναι υπερβολικά κοπιαστικά, ενώ είναι σίγουρο + πως οι χρήστες θα εκτιμήσουν τον γενναιόδωρο διαχειριστή + συστήματος που επιτρέπει ελεύθερα τις σελίδες κεφαλίδας.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect3> + + <sect3 id="printing-advanced-header-pages-ps"> + <title>Σελίδες Κεφαλίδας σε Εκτυπωτές &postscript;</title> + + <para>Όπως περιγράψαμε παραπάνω, το <application>LPD</application> + μπορεί να δημιουργήσει μία σελίδα κεφαλίδας απλού κειμένου, + κατάλληλη για πολλούς εκτυπωτές. Οι εκτυπωτές &postscript;, + φυσικά, δεν μπορούν να τυπώσουν κατευθείαν απλό κείμενο, επομένως + αυτή η δυνατότητα του <application>LPD</application> για τις + σελίδες κεφαλίδας είναι άχρηστη σε αυτή την περίπτωση.</para> + + <para>Ένας προφανής τρόπος να παρέχονται σελίδες κεφαλίδας είναι να + δημιουργούνται από κάθε φίλτρο μετατροπής και το φίλτρο κειμένου. + Τα φίλτρα θα πρέπει να δέχονται ως παραμέτρους το όνομα του χρήστη + και του υπολογιστή ώστε να δημιουργούν την κατάλληλη σελίδα + κεφαλίδας. Το μειονέκτημα αυτής της μεθόδου είναι πως οι + χρήστες θα εκτυπώνουν πάντα σελίδα κεφαλίδας, ακόμη κι αν + αποστέλλουν την εργασία τους με + <command>lpr <option>-h</option></command>.</para> + + <para>Επιτρέψτε μας να εξερευνήσουμε αυτή τη μέθοδο. Το ακόλουθο + script δέχεται τρεις παραμέτρους (το όνομα χρήστη - login name, το + όνομα του υπολογιστή - host name, και το όνομα εργασίας) και + δημιουργεί μία απλή σελίδα κεφαλίδας &postscript;:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +# +# make-ps-header - make a PostScript header page on stdout +# Installed in /usr/local/libexec/make-ps-header +# + +# +# These are PostScript units (72 to the inch). Modify for A4 or +# whatever size paper you are using: +# +page_width=612 +page_height=792 +border=72 + +# +# Check arguments +# +if [ $# -ne 3 ]; then + echo "Usage: `basename $0` <user> <host> <job>" 1>&2 + exit 1 +fi + +# +# Save these, mostly for readability in the PostScript, below. +# +user=$1 +host=$2 +job=$3 +date=`date` + +# +# Send the PostScript code to stdout. +# +exec cat <<EOF +%!PS + +% +% Make sure we do not interfere with user's job that will follow +% +save + +% +% Make a thick, unpleasant border around the edge of the paper. +% +$border $border moveto +$page_width $border 2 mul sub 0 rlineto +0 $page_height $border 2 mul sub rlineto +currentscreen 3 -1 roll pop 100 3 1 roll setscreen +$border 2 mul $page_width sub 0 rlineto closepath +0.8 setgray 10 setlinewidth stroke 0 setgray + +% +% Display user's login name, nice and large and prominent +% +/Helvetica-Bold findfont 64 scalefont setfont +$page_width ($user) stringwidth pop sub 2 div $page_height 200 sub moveto +($user) show + +% +% Now show the boring particulars +% +/Helvetica findfont 14 scalefont setfont +/y 200 def +[ (Job:) (Host:) (Date:) ] { +200 y moveto show /y y 18 sub def } +forall + +/Helvetica-Bold findfont 14 scalefont setfont +/y 200 def +[ ($job) ($host) ($date) ] { + 270 y moveto show /y y 18 sub def +} forall + +% +% That is it +% +restore +showpage +EOF</programlisting> + + <para>Τώρα, καθένα από τα φίλτρα μετατροπής και το φίλτρο κειμένου + μπορούν να καλέσουν το script, πρώτα για να δημιουργήσουν τη σελίδα + κεφαλίδας, και έπειτα για να εκτυπώσουν την εργασία του χρήστη. + Ακολουθεί το φίλτρο μετατροπής DVI που δείξαμε νωρίτερα, ειδικά + διαμορφωμένο για να φτιάξουμε μια σελίδα κεφαλίδας:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +# +# psdf - DVI to PostScript printer filter +# Installed in /usr/local/libexec/psdf +# +# Invoked by lpd when user runs lpr -d +# + +orig_args="$@" + +fail() { + echo "$@" 1>&2 + exit 2 +} + +while getopts "x:y:n:h:" option; do + case $option in + x|y) ;; # Ignore + n) login=$OPTARG ;; + h) host=$OPTARG ;; + *) echo "LPD started `basename $0` wrong." 1>&2 + exit 2 + ;; + esac +done + +[ "$login" ] || fail "No login name" +[ "$host" ] || fail "No host name" + +( /usr/local/libexec/make-ps-header $login $host "DVI File" + /usr/local/bin/dvips -f ) | eval /usr/local/libexec/lprps $orig_args</programlisting> + + <para>Παρατηρήστε πως το φίλτρο πρέπει να αναλύσει την λίστα + παραμέτρων για να προσδιορίσει το όνομα χρήστη και υπολογιστή. Η + μέθοδος ανάλυσης είναι παρόμοια και για τα υπόλοιπα φίλτρα + μετατροπής. Το φίλτρο κειμένου παίρνει ένα ελαφρώς διαφορετικό + σετ παραμέτρων, (δείτε την ενότητα <link + linkend="printing-advanced-filters">Πως δουλεύουν τα + Φίλτρα</link>).</para> + + <para>Όπως αναφέραμε προηγούμενα, ο παραπάνω σχεδιασμός, αν και + πραγματικά απλός, απενεργοποιεί την επιλογή + <quote>παρεμπόδισης σελίδων κεφαλίδας</quote> (την επιλογή + <option>-h</option>) του <command>lpr</command>. Αν οι χρήστες + επιθυμούν να σώσουν ένα δέντρο (ή λίγα χρήματα, αν χρεώνετε τις + σελίδες κεφαλίδας), δεν θα υπάρχει τρόπος για να γίνει αυτό, από + τη στιγμή που κάθε εκτύπωση μέσω των φίλτρων θα συνοδεύεται και από + μια σελίδα κεφαλίδας για κάθε εργασία.</para> + + <para>Για να επιτρέψετε στους χρήστες να απενεργοποιούν τις σελίδες + κεφαλίδας ανά εργασία, θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε το τέχνασμα + που παρουσιάσαμε στην ενότητα <link + linkend="printing-advanced-header-pages-accounting">Καταμέτρηση με + Σελίδες Κεφαλίδας</link>: δηλαδή να γράψετε ένα φίλτρο εξόδου που + να αναλύει την σελίδα κεφαλίδας που δημιουργείται από το + <application>LPD</application> και να κατασκευάζει μια + &postscript; έκδοση. Αν ο χρήστης στείλει μια εργασία με + <command>lpr <option>-h</option></command>, τότε ούτε το + <application>LPD</application>, ούτε το φίλτρο εξόδου θα φτιάξουν + σελίδα κεφαλίδας. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, το φίλτρο εξόδου + θα διαβάζει το κείμενο από το <application>LPD</application> και θα + στέλνει τον κατάλληλο κώδικα &postscript; στον εκτυπωτή ώστε να + εκτυπώνεται η σελίδα κεφαλίδας.</para> + + <para>Αν έχετε εκτυπωτή &postscript; με σειριακή σύνδεση, μπορείτε να + κάνετε χρήση της <command>lprps</command>, η οποία συνοδεύεται από + ένα φίλτρο εξόδου, το <command>psof</command>, το οποία κάνει τα + παραπάνω. Σημειώστε πως το <command>psof</command> δεν χρεώνει για + τις σελίδες κεφαλίδας.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="printing-advanced-network-printers"> + <title>Εκτυπώσεις μέσω Δικτύου</title> + + <indexterm> + <primary>εκτυπωτές</primary> + <secondary>δίκτυο</secondary> + </indexterm> + <indexterm><primary>εκτυπώσεις μέσω δικτύου</primary></indexterm> + <para>Το &os; υποστηρίζει τις εκτυπώσεις μέσω δικτύου: μπορεί να στείλει + εργασίες σε απομακρυσμένους εκτυπωτές. Η έννοια της δικτυακής + εκτύπωσης αναφέρεται γενικά σε δύο διαφορετικά πράγματα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Πρόσβαση σε εκτυπωτή συνδεδεμένο σε απομακρυσμένο υπολογιστή + (host). Εγκαθιστάτε έναν εκτυπωτή με συμβατική σειριακή ή + παράλληλη σύνδεση σε ένα υπολογιστή. Έπειτα, ρυθμίζετε το + <application>LPD</application> για να ενεργοποιηθεί η πρόσβαση + στον εκτυπωτή από άλλους υπολογιστές του δικτύου. Η ενότητα + <link linkend="printing-advanced-network-rm">Εκτυπωτές + Εγκατεστημένοι σε Απομακρυσμένους Υπολογιστές</link> εξηγεί τις + απαραίτητες ενέργειες.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πρόσβαση σε εκτυπωτή συνδεδεμένο κατευθείαν στο δίκτυο. + Εκτός (ή αντί) της συμβατικής σειριακής ή παράλληλης θύρας, ο + εκτυπωτής πρέπει να έχει επιπρόσθετα μια δικτυακή διασύνδεση. + Ένας τέτοιος εκτυπωτής δουλεύει ως εξής:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Μπορεί να καταλαβαίνει το πρωτόκολλο + <application>LPD</application> και να δημιουργεί ουρά + αναμονής για τις εργασίες που προέρχονται από απομακρυσμένους + υπολογιστές. Σε αυτή την περίπτωση, ενεργεί σαν ένας + κανονικός υπολογιστής που εκτελεί το + <application>LPD</application>. Ακολουθήστε την ίδια + διαδικασία με την ενότητα <link + linkend="printing-advanced-network-rm">Εκτυπωτές + Εγκατεστημένοι σε Απομακρυσμένους Υπολογιστές</link> για να + εγκαταστήσετε αυτόν τον εκτυπωτή.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μπορεί να υποστηρίζει σύνδεση δικτυακής ροής δεδομένων + (data stream). Σε αυτή την περίπτωση, <quote>συνδέετε</quote> + τον εκτυπωτή σε έναν υπολογιστή συνδεδεμένο στο δίκτυο, ο + οποίος θα είναι υπεύθυνος για την παροχέτευση των εργασιών + και την αποστολή τους στον εκτυπωτή. Η ενότητα <link + linkend="printing-advanced-network-net-if">Εκτυπωτές Με + Συνδέσεις Δικτύου</link> δίνει μερικές συμβουλές για την + εγκατάσταση εκτυπωτών αυτού του τύπου.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + </itemizedlist> + + <sect3 id="printing-advanced-network-rm"> + <title>Εκτυπωτές Εγκατεστημένοι σε Απομακρυσμένους Υπολογιστές</title> + + <para>Το σύστημα παροχέτευσης <application>LPD</application> έχει + ενσωματωμένη υποστήριξη για την αποστολή εργασιών σε άλλους + υπολογιστές που εκτελούν το <application>LPD</application> (ή που + είναι συμβατοί με το <application>LPD</application>). Αυτό το + χαρακτηριστικό σας επιτρέπει να εγκαταστήσετε έναν εκτυπωτή σε ένα + υπολογιστή και να έχετε πρόσβαση σε αυτόν από άλλους. Επίσης + δουλεύει και με εκτυπωτές που έχουν δικτυακές διασυνδέσεις που + καταλαβαίνουν το πρωτόκολλο <application>LPD</application>.</para> + + <para>Για να ενεργοποιήσετε αυτόν τον τύπο απομακρυσμένης εκτύπωσης, + εγκαταστήστε πρώτα έναν εκτυπωτή σε ένα υπολογιστή, τον + <emphasis>υπολογιστή εκτύπωσης (printer host)</emphasis>, + χρησιμοποιώντας την απλή εγκατάσταση εκτυπωτή που περιγράφεται στην + ενότητα <link + linkend="printing-simple">Βασικές Ρυθμίσεις Εκτυπωτών</link>. + Κάντε όσες προχωρημένες ρυθμίσεις χρειάζεστε όπως αναφέρεται στις + <link linkend="printing-advanced">Ρυθμίσεις Εκτυπωτών για + Προχωρημένους</link>. Ελέγξτε τον εκτυπωτή και δείτε αν δουλεύει + με τα χαρακτηριστικά του <application>LPD</application> που έχετε + ενεργοποιήσει. Επίσης βεβαιωθείτε πως ο + <emphasis>τοπικός υπολογιστής (local host)</emphasis> είναι + εξουσιοδοτημένος να χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες του + <application>LPD</application> στον + <emphasis>απομακρυσμένο υπολογιστή (remote host)</emphasis> + (δείτε <link + linkend="printing-advanced-restricting-remote">Παρεμπόδιση + Εργασιών από Απομακρυσμένους Υπολογιστές</link>).</para> + + <indexterm> + <primary>εκτυπωτές</primary> + <secondary>δίκτυο</secondary> + </indexterm> + <indexterm><primary>δικτυακές εκτυπώσεις</primary></indexterm> + <para>Εάν χρησιμοποιείτε εκτυπωτή με δικτυακή διασύνδεση που είναι + συμβατός με το <application>LPD</application>, τότε ο + <emphasis>ο υπολογιστής εκτύπωσης (printer host)</emphasis> είναι ο + εν λόγω εκτυπωτής, και το <emphasis>όνομα του εκτυπωτή</emphasis> + είναι το όνομα που έχετε ορίσει για τον εκτυπωτή. Δείτε την + τεκμηρίωση που συνοδεύει τον εκτυπωτή σας και/ή την κάρτα δικτύου + του.</para> + + <tip> + <para>Αν χρησιμοποιείτε Hewlett Packard Laserjet με όνομα εκτυπωτή + <literal>text</literal> θα γίνονται αυτόματα οι μετατροπές από + LF σε CRLF, επομένως δεν χρειάζεται να τρέξετε το script + <filename>hpif</filename>.</para> + </tip> + + <para>Επομένως, στους υπόλοιπους υπολογιστές όπου επιθυμείτε να έχετε + πρόσβαση στον εκτυπωτή, απλά κάντε μια καταχώριση στο αρχείο + <filename>/etc/printcap</filename> με τα ακόλουθα στοιχεία:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Ονομάστε την καταχώριση όπως επιθυμείτε: Για δική σας + ευκολία πιθανώς να θέλετε να χρησιμοποιήσετε το ίδιο όνομα και + τα ίδια παρωνύμια με αυτά του υπολογιστή εκτύπωσης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αφήστε την ικανότητα <literal>lp</literal> κενή, για την + ακρίβεια (<literal>:lp=:</literal>).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Δημιουργήστε ένα κατάλογο spooling και προσδιορίστε την + τοποθεσία του με την ικανότητα <literal>sd</literal>. Το + <application>LPD</application> θα αποθηκεύει εδώ τις εργασίες + πριν την αποστολή τους στον υπολογιστή εκτύπωσης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τοποθετήστε το όνομα του υπολογιστή εκτύπωσης στην ικανότητα + <literal>rm</literal>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τοποθετήστε το όνομα του εκτυπωτή στην ικανότητα + <literal>rp</literal>, στον + <emphasis>υπολογιστή εκτύπωσης</emphasis>.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>Αυτό είναι όλο. Δεν χρειάζεται να δημιουργήσετε λίστα φίλτρων + μετατροπής, διαστάσεις σελίδας, ή οτιδήποτε άλλο στο + αρχείο<filename>/etc/printcap</filename>.</para> + + <para>Εδώ είναι ένα παράδειγμα. Ο υπολογιστής <hostid>rose</hostid> + έχει δύο εκτυπωτές, τον <literal>bamboo</literal> και τον + <literal>rattan</literal>. Θέλουμε να ενεργοποιήσουμε τις + εκτυπώσεις σε αυτούς τους εκτυπωτές για τους χρήστες του + απομακρυσμένου υπολογιστή <hostid>orchid</hostid>. Εδώ είναι το + αρχείο <filename>/etc/printcap</filename> του υπολογιστή + <hostid>orchid</hostid> (δείτε πιο πίσω στην ενότητα <link + linkend="printing-advanced-header-pages-enabling">Ενεργοποίηση + Σελίδων Κεφαλίδας</link>). Ήδη έχει μια καταχώριση για τον + εκτυπωτή <literal>teak</literal>. Εδώ προσθέσαμε τις απαραίτητες + καταχωρίσεις για τους δύο εκτυπωτές του υπολογιστή + <hostid>rose</hostid>:</para> + + <programlisting># +# /etc/printcap for host orchid - added (remote) printers on rose +# + +# +# teak is local; it is connected directly to orchid: +# +teak|hp|laserjet|Hewlett Packard LaserJet 3Si:\ + :lp=<filename class="devicefile">/dev/lpt0</filename>:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/teak</filename>:mx#0:\ + :if=<filename>/usr/local/libexec/ifhp</filename>:\ + :vf=<filename>/usr/local/libexec/vfhp</filename>:\ + :of=<filename>/usr/local/libexec/ofhp</filename>: + +# +# rattan is connected to rose; send jobs for rattan to rose: +# +rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ + :lp=:rm=rose:rp=rattan:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/rattan</filename>: + +# +# bamboo is connected to rose as well: +# +bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ + :lp=:rm=rose:rp=bamboo:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/bamboo</filename>:</programlisting> + + <para>Το μόνο που απομένει είναι να δημιουργήσουμε τους καταλόγους + spooling στον κόμβο <hostid>orchid</hostid>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput><command>mkdir <option>-p</option> <filename class="directory">/var/spool/lpd/rattan</filename> <filename class="directory">/var/spool/lpd/bamboo</filename></command></userinput> +&prompt.root; <userinput><command>chmod 770 <filename class="directory">/var/spool/lpd/rattan</filename> <filename class="directory">/var/spool/lpd/bamboo</filename></command></userinput> +&prompt.root; <userinput><command>chown daemon:daemon <filename class="directory">/var/spool/lpd/rattan</filename> <filename class="directory">/var/spool/lpd/bamboo</filename></command></userinput></screen> + + <para>Τώρα, οι χρήστες του <hostid>orchid</hostid> μπορούν να + εκτυπώνουν στον <literal>rattan</literal> και στον + <literal>bamboo</literal>. Αν, για παράδειγμα, ένας χρήστης του + <hostid>orchid</hostid> πληκτρολογήσει: + + <screen>&prompt.user; <userinput><command>lpr <option>-P</option> bamboo <option>-d</option> <filename><replaceable>sushi-review.dvi</replaceable></filename></command></userinput></screen> + + το σύστημα <application>LPD</application> στον + <hostid>orchid</hostid> θα αντιγράψει την εργασία στον κατάλογο + spooling + <filename class="directory">/var/spool/lpd/bamboo</filename> και θα + σημειώσει πως πρόκειται για εργασία DVI. Μόλις ο υπολογιστής + <hostid>rose</hostid> έχει διαθέσιμο χώρο στον κατάλογο spooling του + <literal>bamboo</literal>, τα δύο <application>LPDs</application> + θα μεταφέρουν το αρχείο στον <hostid>rose</hostid>. Το αρχείο θα + μπει σε ουρά αναμονής στον υπολογιστή <hostid>rose</hostid> έως + ότου εκτυπωθεί. Θα μετατραπεί από DVI σε &postscript; (αφού ο + <literal>bamboo</literal> είναι εκτυπωτής &postscript;) στον + υπολογιστή <hostid>rose</hostid>.</para> + </sect3> + + <sect3 id="printing-advanced-network-net-if"> + <title>Εκτυπωτές με Συνδέσεις Δικτύου</title> + + <para>Συχνά, όταν αγοράζετε κάρτα δικτύου για εκτυπωτή, έχετε τη + δυνατότητα επιλογής δύο εκδόσεων: η μία είναι προσομοίωση του + spooler (η πιο ακριβή έκδοση) ενώ η άλλη απλά σας επιτρέπει να + στέλνετε δεδομένα μέσω αυτής σαν να χρησιμοποιούσατε μια σειριακή + ή παράλληλη θύρα (η φτηνή έκδοση). Αυτή η ενότητα περιγράφει πως να + χρησιμοποιείτε την φτηνή έκδοση. Για την πιο ακριβή έκδοση μπορείτε + να βρείτε περισσότερες πληροφορίες στην προηγούμενη ενότητα <link + linkend="printing-advanced-network-rm">Εκτυπωτές Εγκατεστημένοι + σε Απομακρυσμένους Υπολογιστές</link>.</para> + + <para>Η μορφή του αρχείου <filename>/etc/printcap</filename> σας + επιτρέπει να ορίσετε τη διασύνδεση - σειριακή ή παράλληλη - που θα + χρησιμοποιήσετε, και (αν χρησιμοποιείτε σειριακή διασύνδεση) τον + ρυθμό baud, πιθανούς ελέγχους ροής, καθυστερήσεις για tabs, + μετατροπές για χαρακτήρες νέας γραμμής, και άλλα. Αλλά δεν υπάρχει + τρόπος να ορίσετε μια σύνδεση σε εκτυπωτή που ακούει σε θύρα TCP/IP + ή άλλο τύπο δικτύου.</para> + + <para>Για να στείλετε δεδομένα σε ένα δικτυακό εκτυπωτή, χρειάζεται + να αναπτύξετε προγράμματα επικοινωνίας που να καλούνται από φίλτρα + κειμένου και φίλτρα μετατροπής. Εδώ έχουμε ένα τέτοιο παράδειγμα: + το script <command>netprint</command> παίρνει όλα τα δεδομένα από + το standard input και τα στέλνει σε έναν εκτυπωτή συνδεδεμένο στο + δίκτυο. Ορίζουμε στο <command>netprint</command> το όνομα + του εκτυπωτή ως πρώτη παράμετρο, και τον αριθμό θύρας στην οποία + συνδέεται ως δεύτερη. Σημειώστε πως αυτός ο τρόπος υποστηρίζει + μόνο επικοινωνία μιας κατεύθυνσης (από το &os; στον εκτυπωτή). + Πολλοί δικτυακοί εκτυπωτές υποστηρίζουν αμφίδρομη επικοινωνία, και + είναι πολύ πιθανό να επιθυμείτε να εκμεταλλευτείτε τα προτερήματα + τους (για να ελέγχετε την κατάσταση του εκτυπωτή, για καταμέτρηση + εκτυπώσεων, κλπ.).</para> + + <programlisting>#!/usr/bin/perl +# +# netprint - Text filter for printer attached to network +# Installed in /usr/local/libexec/netprint +# +$#ARGV eq 1 || die "Usage: $0 <printer-hostname> <port-number>"; + +$printer_host = $ARGV[0]; +$printer_port = $ARGV[1]; + +require 'sys/socket.ph'; + +($ignore, $ignore, $protocol) = getprotobyname('tcp'); +($ignore, $ignore, $ignore, $ignore, $address) + = gethostbyname($printer_host); + +$sockaddr = pack('S n a4 x8', &AF_INET, $printer_port, $address); + +socket(PRINTER, &PF_INET, &SOCK_STREAM, $protocol) + || die "Can't create TCP/IP stream socket: $!"; +connect(PRINTER, $sockaddr) || die "Can't contact $printer_host: $!"; +while (<STDIN>) { print PRINTER; } +exit 0;</programlisting> + + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτό το script σε διάφορα φίλτρα. + Ας υποθέσουμε πως έχουμε έναν εκτυπωτή γραμμής Diablo 750-N + συνδεδεμένο στο δίκτυο. Ο εκτυπωτής δέχεται δεδομένα προς εκτύπωση + στην θύρα 5100. Το όνομα του εκτυπωτή στο δίκτυο είναι + <hostid>scrivener</hostid>. Εδώ είναι το φίλτρο κειμένου για τον + εκτυπωτή:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +# +# diablo-if-net - Text filter for Diablo printer `scrivener' listening +# on port 5100. Installed in /usr/local/libexec/diablo-if-net +# +exec /usr/libexec/lpr/lpf "$@" | /usr/local/libexec/netprint scrivener 5100</programlisting> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="printing-advanced-restricting"> + <title>Έλεγχος Πρόσβασης και Περιορισμοί στη Χρήση των Εκτυπωτών</title> + + <indexterm> + <primary>εκτυπωτές</primary> + <secondary>έλεγχος πρόσβασης</secondary> + </indexterm> + <para>Αυτή η ενότητα δίνει πληροφορίες για τον έλεγχο πρόσβασης και τον + περιορισμό χρήσης των εκτυπωτών. Το σύστημα + <application>LPD</application> σας επιτρέπει να ελέγχετε ποιός μπορεί + να έχει πρόσβαση σε κάθε εκτυπωτή, τόσο τοπικά όσο και απομακρυσμένα, + και επίσης αν μπορούν οι χρήστες να εκτυπώνουν πολλαπλά αντίγραφα, + πόσο μεγάλες μπορούν να είναι οι εργασίες τους, και πόσο μεγάλες + μπορούν να γίνουν οι ουρές αναμονής (print queues).</para> + + <sect3 id="printing-advanced-restricting-copies"> + <title>Περιορισμός Εκτύπωσης Πολλαπλών Αντιγράφων</title> + + <para>Το σύστημα <application>LPD</application> διευκολύνει τους + χρήστες να εκτυπώσουν πολλαπλά αντίγραφα ενός αρχείου. Οι χρήστες + μπορούν να εκτυπώνουν εργασίες με + <command>lpr <option>-#5</option></command> (για + παράδειγμα) και να παίρνουν πέντε αντίγραφα κάθε αρχείου της + εργασίας εκτύπωσης. Το αν αυτό είναι καλό, εξαρτάται από + εσάς.</para> + + <para>Αν πιστεύετε πως τα πολλαπλά αντίγραφα δημιουργούν άσκοπη + καταπόνηση των εκτυπωτών σας, μπορείτε να απενεργοποιήσετε + την επιλογή <option>-#</option> στο &man.lpr.1; προσθέτοντας την + ικανότητα <literal>sc</literal> στο αρχείο + <filename>/etc/printcap</filename>. Όταν οι χρήστες αποστέλλουν + εργασίες με την επιλογή <option>-#</option>, θα βλέπουν:</para> + + <screen>lpr: multiple copies are not allowed</screen> + + <para>Σημειώστε πως αν έχετε ρυθμίσει πρόσβαση σε έναν εκτυπωτή + απομακρυσμένα (δείτε την ενότητα <link + linkend="printing-advanced-network-rm">Εκτυπωτές Εγκατεστημένοι σε + Απομακρυσμένους Υπολογιστές</link>), θα χρειαστεί να προσθέσετε + την ικανότητα <literal>sc</literal> σε όλα τα απομακρυσμένα αρχεία + <filename>/etc/printcap</filename>, διαφορετικά οι χρήστες θα + έχουν ακόμη την δυνατότητα να αποστέλλουν εργασίες πολλαπλών + αντιγράφων χρησιμοποιώντας διαφορετικό κόμβο.</para> + + <para>Εδώ είναι ένα παράδειγμα. Αυτό είναι το αρχείο + <filename>/etc/printcap</filename> για τον κόμβο + <hostid>rose</hostid>. Ο εκτυπωτής <literal>rattan</literal> + είναι δυνατό μηχάνημα και επιτρέπει την εκτύπωση πολλαπλών + αντιγράφων, αλλά ο εκτυπωτής laser <literal>bamboo</literal> είναι + πιο ευαίσθητο, επομένως θα απενεργοποιήσουμε τη δυνατότητα + πολλαπλών αντιγράφων προσθέτοντας την ικανότητα + <literal>sc</literal>:</para> + + <programlisting># +# /etc/printcap for host rose - restrict multiple copies on bamboo +# +rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ + :sh:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/rattan</filename>:\ + :lp=<filename class="devicefile">/dev/lpt0</filename>:\ + :if=<filename>/usr/local/libexec/if-simple</filename>: + +bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ + :sh:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/bamboo</filename>:sc:\ + :lp=<filename class="devicefile">/dev/ttyu5</filename>:ms#-parenb cs8 clocal crtscts:rw:\ + :if=<filename>/usr/local/libexec/psif</filename>:\ + :df=<filename>/usr/local/libexec/psdf</filename>:</programlisting> + + <para>Τώρα, θα χρειαστεί να προσθέσουμε επίσης την ικανότητα + <literal>sc</literal> στο αρχείο <filename>/etc/printcap</filename> + του κόμβου <hostid>orchid</hostid> (και ενώ βρισκόμαστε σε αυτό, + επιτρέψτε μας να απενεργοποιήσουμε τα πολλαπλά αντίγραφα για τον + εκτυπωτή <literal>teak</literal>):</para> + + <programlisting># +# /etc/printcap for host orchid - no multiple copies for local +# printer teak or remote printer bamboo +teak|hp|laserjet|Hewlett Packard LaserJet 3Si:\ + :lp=<filename class="devicefile">/dev/lpt0</filename>:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/teak</filename>:mx#0:sc:\ + :if=<filename>/usr/local/libexec/ifhp</filename>:\ + :vf=<filename>/usr/local/libexec/vfhp</filename>:\ + :of=<filename>/usr/local/libexec/ofhp</filename>: + +rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ + :lp=:rm=rose:rp=rattan:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/rattan</filename>: + +bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ + :lp=:rm=rose:rp=bamboo:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/bamboo</filename>:sc:</programlisting> + + <para>Χρησιμοποιώντας την ικανότητα <literal>sc</literal>, + προλαμβάνουμε την χρήση των εντολών + <command>lpr <option>-#</option></command>, + αλλά δεν έχουμε ακόμη την δυνατότητα να παρεμποδίσουμε τους χρήστες + να τρέξουν την εντολή &man.lpr.1; πολλές φορές, ή να αποστείλουν + το ίδιο αρχείο πολλές φορές σε μία μοναδική εργασία, όπως + εδώ:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput><command>lpr <filename><replaceable>forsale.sign forsale.sign forsale.sign forsale.sign forsale.sign</replaceable></filename></command></userinput></screen> + + <para>Υπάρχουν πολλοί τρόποι πρόληψης αυτών των ενεργειών + (συμπεριλαμβάνοντας και την περίπτωση να το αγνοήσετε) που είστε + ελεύθεροι να εξερευνήσετε.</para> + </sect3> + + <sect3 id="printing-advanced-restricting-access"> + <title>Περιορίζοντας την Πρόσβαση σε Εκτυπωτές</title> + + <para>Μπορείτε να ελέγχετε ποιός μπορεί να εκτυπώνει σε ποιόν + εκτυπωτή χρησιμοποιώντας τους μηχανισμούς ομάδων (groups) του &unix; + και την ικανότητα <literal>rg</literal> στο + <filename>/etc/printcap</filename>. Απλά τοποθετήστε τους χρήστες + που θέλετε να έχουν πρόσβαση σε κάποιον εκτυπωτή σε μια + συγκεκριμένη ομάδα (χρηστών), και δηλώστε αυτή την ομάδα στην + ικανότητα <literal>rg</literal>.</para> + + <para>Όλοι οι χρήστες που δεν ανήκουν στην ομάδα (συμπεριλαμβανομένου + και του <username>root</username>) θα δέχονται το ακόλουθο μήνυμα: + <errorname>lpr: Not a member of the restricted group</errorname> + όταν προσπαθούν να εκτυπώσουν στον ελεγχόμενο εκτυπωτή.</para> + + <para>Όπως και με την ικανότητα <literal>sc</literal> + (περιορισμού πολλαπλών αντιγράφων), θα χρειαστεί να προσδιορίσετε + την <literal>rg</literal> στους απομακρυσμένους κόμβους που θα + έχουν πρόσβαση στους εκτυπωτές σας, αν νομίζετε πως αυτό είναι + σωστό (δείτε την ενότητα <link + linkend="printing-advanced-network-rm">Εκτυπωτές Εγκατεστημένοι + σε Απομακρυσμένους Υπολογιστές</link>).</para> + + <para>Για παράδειγμα, θα αφήσουμε για όλους ελεύθερη την πρόσβαση + στον εκτυπωτή <literal>rattan</literal>, αλλά μόνο οι χρήστες της + ομάδας <literal>artists</literal> θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν τον + <literal>bamboo</literal>. Εδώ είναι το γνωστό μας + <filename>/etc/printcap</filename> για τον κόμβο + <hostid>rose</hostid>:</para> + + <programlisting># +# /etc/printcap for host rose - restricted group for bamboo +# +rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ + :sh:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/rattan</filename>:\ + :lp=<filename class="devicefile">/dev/lpt0</filename>:\ + :if=<filename>/usr/local/libexec/if-simple</filename>: + +bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ + :sh:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/bamboo</filename>:sc:rg=artists:\ + :lp=<filename class="devicefile">/dev/ttyu5</filename>:ms#-parenb cs8 clocal crtscts:rw:\ + :if=<filename>/usr/local/libexec/psif</filename>:\ + :df=<filename>/usr/local/libexec/psdf</filename>:</programlisting> + + <para>Επιτρέψτε μας να μην αλλάξουμε το αρχείο + <filename>/etc/printcap</filename> από το άλλο παράδειγμα + (για τον υπολογιστή <hostid>orchid</hostid>). Φυσικά, οποιοσδήποτε + χρήστης του <hostid>orchid</hostid> μπορεί να εκτυπώσει στον + <literal>bamboo</literal>. Ίσως όμως να επιτρέπουμε μόνον σε + συγκεκριμένους χρήστες την πρόσβαση στον υπολογιστή + <hostid>orchid</hostid>, και θέλουμε αυτοί οι χρήστες να έχουν + πρόσβαση στον εκτυπωτή. Ή ίσως πάλι, και όχι.</para> + + <note> + <para>Επιτρέπεται μόνο μια περιορισμένη ομάδα ανά εκτυπωτή.</para> + </note> + </sect3> + + <sect3 id="printing-advanced-restricting-sizes"> + <title>Έλεγχος Μεγέθους των Απεσταλμένων Εργασιών</title> + + <indexterm><primary>εργασίες εκτύπωσης</primary></indexterm> + <para>Αν πολλοί χρήστες έχουν πρόσβαση στους εκτυπωτές σας, πιθανώς + να χρειάζεται να θέσετε ένα ανώτατο όριο στο επιτρεπόμενο μέγεθος + αρχείων που μπορούν να αποστείλουν οι χρήστες για εκτύπωση. Ακόμα + και αν υπάρχει αρκετός χώρος στο σύστημα αρχείων που φιλοξενεί τους + καταλόγους spool, θα πρέπει ωστόσο να βεβαιωθείτε ότι επαρκεί για + τις εργασίες όλων των χρηστών.</para> + + <indexterm> + <primary>εργασίες εκτύπωσης</primary> + <secondary>έλεγχος</secondary> + </indexterm> + <para>Το <application>LPD</application> σας επιτρέπει να + οριοθετήσετε το μέγιστο αριθμό bytes που περιέχει μια εργασία, με + την ικανότητα <literal>mx</literal>. Η μονάδα μέτρησης είναι σε + <literal>BUFSIZ</literal> blocks, τα οποία είναι 1024 bytes. Αν + θέσετε μηδέν σε αυτή την ικανότητα, δεν θα υπάρχουν όρια στο + μέγεθος των αρχείων. Ωστόσο, αν δεν έχει οριστεί η ικανότητα + <literal>mx</literal>, τότε θα χρησιμοποιείται η προεπιλεγμένη τιμή + των 1000 blocks.</para> + + <note> + <para>Το όριο εφαρμόζεται στα <emphasis>αρχεία</emphasis> μιας + εργασίας, και <emphasis>όχι</emphasis> στο συνολικό μέγεθος της + εργασίας.</para> + </note> + + <para>Το <application>LPD</application> δεν θα απορρίψει ένα αρχείο + που ξεπερνά το όριο μεγέθους που έχετε θέσει. Αντιθέτως, θα το + τοποθετήσει στην ουρά αναμονής με μέγεθος ίσο με το μέγιστο + επιτρεπτό, το οποίο και θα εκτυπώσει τελικά. Το υπόλοιπο αρχείο + απορρίπτεται. Αν αυτός είναι σωστός ή λανθασμένος τρόπος + αντιμετώπισης για την υπέρβαση του ορίου, είναι θέμα προς + συζήτηση.</para> + + <para>Ας οριοθετήσουμε στο παράδειγμα μας τους εκτυπωτές + <literal>rattan</literal> και <literal>bamboo</literal>. Επειδή + τα αρχεία &postscript; των <groupname>artists</groupname> τείνουν + προς μεγάλα μεγέθη, θα θέσουμε ένα όριο πέντε megabytes. Δεν θα + θέσουμε όρια για τον εκτυπωτή γραμμής απλού κειμένου:</para> + + <programlisting># +# /etc/printcap for host rose +# + +# +# No limit on job size: +# +rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ + :sh:mx#0:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/rattan</filename>:\ + :lp=<filename class="devicefile">/dev/lpt0</filename>:\ + :if=<filename>/usr/local/libexec/if-simple</filename>: + +# +# Limit of five megabytes: +# +bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ + :sh:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/bamboo</filename>:sc:rg=artists:mx#5000:\ + :lp=<filename class="devicefile">/dev/ttyu5</filename>:ms#-parenb cs8 clocal crtscts:rw:\ + :if=<filename>/usr/local/libexec/psif</filename>:\ + :df=<filename>/usr/local/libexec/psdf</filename>:</programlisting> + + <para>Και πάλι, τα όρια εφαρμόζονται μόνο για τους τοπικούς χρήστες. + Αν έχετε ενεργοποιήσει απομακρυσμένη πρόσβαση για τους εκτυπωτές + σας, τα όρια αυτά δεν ισχύουν για τους απομακρυσμένους χρήστες. Θα + χρειαστεί να προσδιορίσετε με την ικανότητα <literal>mx</literal> + και τα απομακρυσμένα αρχεία <filename>/etc/printcap</filename>. + Δείτε την ενότητα <link + linkend="printing-advanced-network-rm">Εκτυπωτές Εγκατεστημένοι σε + Απομακρυσμένους Υπολογιστές</link> για περισσότερες πληροφορίες + σχετικά με τις εκτυπώσεις από απομακρυσμένους υπολογιστές.</para> + + <para>Υπάρχει και άλλος εξειδικευμένος τρόπος περιορισμού του μεγέθους + εργασιών για απομακρυσμένους εκτυπωτές. Δείτε την ενότητα <link + linkend="printing-advanced-restricting-remote">Περιορισμός + Εργασιών από Απομακρυσμένους Υπολογιστές</link>.</para> + </sect3> + + <sect3 id="printing-advanced-restricting-remote"> + <title>Περιορισμός Εργασιών από Απομακρυσμένους Υπολογιστές</title> + + <para>Το σύστημα παροχέτευσης <application>LPD</application> παρέχει + διάφορους τρόπους περιορισμού των εργασιών από απομακρυσμένους + υπολογιστές:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>Παρεμπόδιση υπολογιστών</term> + + <listitem> + <para>Μπορείτε να ελέγχετε από ποιους απομακρυσμένους + υπολογιστές θα δέχεται αιτήσεις εκτύπωσης το τοπικό + <application>LPD</application>, χρησιμοποιώντας τα αρχεία + <filename>/etc/hosts.equiv</filename> και + <filename>/etc/hosts.lpd</filename>. Το + <application>LPD</application> ελέγχει να δει αν η εισερχόμενη + αίτηση προέρχεται από έναν υπολογιστή που αναφέρεται σε κάποιο + από τα δύο αρχεία. Αν όχι, το <application>LPD</application> + απορρίπτει την αίτηση.</para> + + <para>Η μορφή αυτών των αρχείων είναι απλή: ένα όνομα υπολογιστή + ανά γραμμή. Παρατηρήστε πως το αρχείο + <filename>/etc/hosts.equiv</filename> χρησιμοποιείται και από + το πρωτόκολλο &man.ruserok.3;, και επηρεάζει προγράμματα όπως + το &man.rsh.1; και το &man.rcp.1;, επομένως να είστε + προσεκτικοί.</para> + + <para>Για παράδειγμα, εδώ είναι το αρχείο + <filename>/etc/hosts.lpd</filename> στον υπολογιστή + <hostid>rose</hostid>:</para> + + <programlisting>orchid +violet +madrigal.fishbaum.de</programlisting> + + <para>Αυτό σημαίνει πως ο <hostid>rose</hostid> δέχεται + αιτήσεις από τους υπολογιστές <hostid>orchid</hostid>, + <hostid>violet</hostid>, και + <hostid role="fqdn">madrigal.fishbaum.de</hostid>. Αν + κάποιος άλλος υπολογιστής προσπαθήσει να αποκτήσει πρόσβαση + στο <application>LPD</application> του <hostid>rose</hostid>, + η εργασία θα απορριφθεί.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Περιορισμοί στο Μέγεθος</term> + + <listitem> + <para>Μπορείτε να ελέγχετε πόσος ελεύθερος χώρος πρέπει να + απομένει στο σύστημα αρχείων όπου βρίσκεται ο κατάλογος + spool. Δημιουργήστε ένα αρχείο με όνομα + <filename>minfree</filename> στον κατάλογο spool για τον + τοπικό εκτυπωτή. Εισάγετε σε αυτό το αρχείο έναν αριθμό που + αντιπροσωπεύει πόσα blocks δίσκου (512 bytes) ελεύθερου χώρου + πρέπει να υπάρχουν για να είναι δεκτή μια απομακρυσμένη + εργασία.</para> + + <para>Αυτό σας επιτρέπει να είστε βέβαιοι πως οι απομακρυσμένοι + χρήστες δεν θα γεμίσουν το σύστημα αρχείων σας. Μπορείτε + επίσης να το χρησιμοποιήσετε για να δώσετε μερική + προτεραιότητα στους τοπικούς χρήστες: οι τοπικοί χρήστες θα + μπορούν να στέλνουν εργασίες στην ουρά αναμονής ακόμη και + όταν ο ελεύθερος χώρος του δίσκου έχει πέσει κάτω από τον + αριθμό που αναφέρεται στο αρχείο + <filename>minfree</filename>.</para> + + <para>Για παράδειγμα, ας προσθέσουμε ένα αρχείο + <filename>minfree</filename> για τον εκτυπωτή + <literal>bamboo</literal>. Εξετάζουμε το + <filename>/etc/printcap</filename> για να βρούμε τον κατάλογο + spool για αυτόν τον εκτυπωτή. Εδώ είναι η καταχώριση για τον + <literal>bamboo</literal>:</para> + + <programlisting>bamboo|ps|PS|S|panasonic|Panasonic KX-P4455 PostScript v51.4:\ + :sh:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/bamboo</filename>:sc:rg=artists:mx#5000:\ + :lp=<filename class="devicefile">/dev/ttyu5</filename>:ms#-parenb cs8 clocal crtscts:rw:mx#5000:\ + :if=<filename>/usr/local/libexec/psif</filename>:\ + :df=<filename>/usr/local/libexec/psdf</filename>:</programlisting> + + <para>Ο κατάλογος spool καθορίζεται στην ικανότητα + <literal>sd</literal>. Θα θέσουμε τρία megabytes (ισοδυναμεί + με 6144 disk blocks) ως το μέγεθος του ελεύθερου χώρου που + πρέπει να υπάρχει στο σύστημα αρχείων, ώστε το + <application>LPD</application> να δέχεται απομακρυσμένες + εργασίες:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput><command>echo 6144 > <filename>/var/spool/lpd/bamboo/minfree</filename></command></userinput></screen> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Περιορισμοί χρηστών</term> + + <listitem> + <para>Μπορείτε να ελέγχετε ποιός απομακρυσμένος χρήστης μπορεί + να εκτυπώνει στους τοπικούς εκτυπωτές ορίζοντας την ικανότητα + <literal>rs</literal> στο <filename>/etc/printcap</filename>. + Όταν εμφανίζεται η <literal>rs</literal> σε μια καταχώριση + κάποιου τοπικά συνδεδεμένου εκτυπωτή, το + <application>LPD</application> θα δεχθεί εργασίες από + απομακρυσμένους υπολογιστές <emphasis>αν</emphasis> ο χρήστης + που αποστέλλει την εργασία έχει λογαριασμό στον τοπικό + υπολογιστή και με το ίδιο όνομα χρήστη. Διαφορετικά, το + <application>LPD</application> θα απορρίψει την + εργασία.</para> + + <para>Αυτή η ικανότητα είναι ιδιαίτερα χρήσιμη σε περιβάλλοντα + όπου υπάρχουν (για παράδειγμα) διαφορετικά επιχειρησιακά + τμήματα που μοιράζονται το δίκτυο, και κάποιοι χρήστες + πρέπει να υπερβαίνουν τα σύνορα του τμήματος. Δημιουργώντας + λογαριασμούς στα συστήματα σας, θα μπορούν να χρησιμοποιούν + τους εκτυπωτές σας από το δικό τους τμήμα της επιχείρησης. + Αν επιθυμείτε να τους επιτρέπετε να χρησιμοποιούν + <emphasis>μόνο</emphasis> τους εκτυπωτές και όχι τα + μηχανήματα σας, τότε μπορείτε να δημιουργήσετε + λογαριασμούς <quote>token</quote>, δίχως προσωπικούς + καταλόγους και με κέλυφος που δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί, + όπως το <filename>/usr/bin/false</filename>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="printing-advanced-acct"> + <title>Καταμέτρηση Χρήσης Εκτυπωτών</title> + + <indexterm> + <primary>καταμέτρηση</primary> + <secondary>εκτυπωτής</secondary> + </indexterm> + <para>Αποφασίσατε ότι χρειάζεται να χρεώνετε για τις εκτυπώσεις σας. + Και γιατί όχι; Το χαρτί και το μελάνι κοστίζουν χρήματα. Και + επιπλέον υπάρχει κόστος συντήρησης — οι εκτυπωτές αποτελούνται + από κινητά μέρη και έχουν την τάση να χαλάνε. Έχετε εξετάσει τους + εκτυπωτές σας, τον τρόπο που χρησιμοποιούνται, και το κόστος + συντήρησης και έχετε υπολογίσει μια χρέωση ανά σελίδα (ή ανά μέτρο, + ανά πόδι, ή άλλη μονάδα μέτρησης). Το θέμα είναι τώρα πως μπορείτε + πραγματικά να ξεκινήσετε να καταμετράτε τις εκτυπώσεις σας.</para> + + <para>Τα άσχημα νέα είναι πως το σύστημα παροχέτευσης του + <application>LPD</application> δεν παρέχει πολύ βοήθεια σε αυτόν τον + τομέα. Η καταμέτρηση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τύπο του + εκτυπωτή που χρησιμοποιείτε, τους τύπους αρχείων που εκτυπώνετε, και + τις <emphasis>δικές σας</emphasis> απαιτήσεις για την χρέωση των + εκτυπώσεων.</para> + + <para>Για την καταμέτρηση, θα πρέπει να μετατρέψετε το φίλτρο κειμένου + (για τη χρέωση εργασιών απλού κειμένου) του εκτυπωτή και τα φίλτρα + μετατροπής (για τη χρέωση όλων των άλλων τύπων αρχείων) ώστε να + μετρούν σελίδες ή να ζητούν να μάθουν από τον εκτυπωτή τον αριθμό των + εκτυπωμένων σελίδων. Δεν θα σας βοηθήσει ιδιαίτερα η χρήση φίλτρου + εξόδου, από τη στιγμή που δεν μπορεί να κάνει καταμέτρηση. Δείτε την + ενότητα <link linkend="printing-advanced-filter-intro">Φίλτρα</link>.</para> + + <para>Γενικά, υπάρχουν δύο τρόποι για να κάνετε καταμέτρηση:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Η <emphasis>Περιοδική καταμέτρηση</emphasis> είναι ο πιο + συνηθισμένος τρόπος, πιθανώς γιατί είναι ο ευκολότερος. Κάθε φορά + που κάποιος εκτυπώνει μια εργασία, το φίλτρο δημιουργεί ένα + αρχείο καταγραφής όπου αναφέρει τον χρήστη, τον υπολογιστή, και + τον αριθμό των σελίδων. Κάθε μήνα, εξάμηνο, χρόνο, ή άλλη χρονική + περίοδο της αρεσκείας σας, συλλέγετε τα αρχεία καταγραφής για τους + διάφορους εκτυπωτές, λογαριάζετε τις σελίδες που αναλογούν στους + χρήστες, και χρεώνετε αναλόγως. Έπειτα σβήνετε τα στοιχεία από τα + αρχεία καταγραφής, ξεκινώντας από καθαρή κατάσταση για την επόμενη + περίοδο.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η <emphasis>Καταμέτρηση κατά τη χρήση</emphasis> είναι + λιγότερο γνωστή, ίσως επειδή είναι πιο δύσκολος τρόπος. Σε αυτή + τη μέθοδο τα φίλτρα χρεώνουν τους χρήστες για τις εκτυπώσεις τους + αμέσως μόλις αυτές πραγματοποιηθούν. Όπως και με την καταγραφή + χρήσης δίσκου (disk quotas), η καταμέτρηση είναι άμεση. Μπορείτε + να προλαμβάνετε την χρήση εκτυπωτών από χρήστες που έχουν χτυπήσει + κόκκινο, και μπορείτε να παρέχετε στους χρήστες ένα τρόπο για να + ελέγχουν και να ρυθμίζουν τον <quote>όγκο εκτυπώσεων (print + quotas).</quote> Αλλά αυτή η μέθοδος προϋποθέτει λίγο κώδικα + βάσεων δεδομένων για την καταγραφή χρηστών και των εν λόγω + μεγεθών.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Το σύστημα παροχέτευσης <application>LPD</application> + υποστηρίζει εύκολα και τις δύο μεθόδους: από τη στιγμή που πρέπει + εσείς να παρέχετε τα φίλτρα (τις περισσότερες φορές), θα πρέπει + επίσης να παρέχετε και τον κώδικα καταμέτρησης. Αλλά υπάρχει και ένα + καλό σε αυτή την υπόθεση: έχετε απεριόριστη ευελιξία στις μεθόδους + καταμέτρησης. Για παράδειγμα, μπορείτε να επιλέξετε περιοδική ή κατά + τη χρήση καταμέτρηση. Μπορείτε να επιλέξετε τις πληροφορίες που θα + καταγράφονται: ονόματα χρηστών, ονόματα υπολογιστών, τύπους εργασιών, + τυπωμένες σελίδες, τετραγωνικά μέτρα χαρτιού που χρησιμοποιήθηκε, + πόσος χρόνος χρειάστηκε για να γίνει η εκτύπωση, και πολλά ακόμα. Και + όλα αυτά γίνονται μετατρέποντας τα φίλτρα για να αποθηκεύουν αυτές τις + πληροφορίες.</para> + + <sect3> + <title>Γρήγορη και Πρόχειρη Καταμέτρηση Εκτυπώσεων</title> + + <para>Το &os; διατίθεται με δύο προγράμματα που μπορούν να παρέχουν + άμεσα απλή περιοδική καταμέτρηση. Είναι το φίλτρο κειμένου + <command>lpf</command>, που περιγράφεται στην ενότητα <link + linkend="printing-advanced-lpf">lpf: ένα Φίλτρο Κειμένου</link>, + και το &man.pac.8;, ένα πρόγραμμα που συλλέγει και αθροίζει + καταχωρίσεις από αρχεία καταμετρήσεων.</para> + + <para>Όπως αναφέραμε στην ενότητα των φίλτρων (<link + linkend="printing-advanced-filters">Φίλτρα</link>), το + <application>LPD</application> ξεκινά τα φίλτρα κειμένου και + μετατροπής περνώντας στην γραμμή εντολών του φίλτρου και το όνομα + του αρχείου καταγραφής. Τα φίλτρα μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτή + την παράμετρο για να ξέρουν που να γράφουν τις καταχωρίσεις + καταμέτρησης. Το όνομα του αρχείου καταμέτρησης φαίνεται στην + ικανότητα <literal>af</literal> στο + <filename>/etc/printcap</filename>, και αν δεν ορίζεται η πλήρης + διαδρομή του, χρησιμοποιείται η σχετική διαδρομή ως προς τον + κατάλογο spool.</para> + + <para>Το <application>LPD</application> ξεκινά το + <command>lpf</command> με παραμέτρους πλάτους και μήκους σελίδας + (από τις ικανότητες <literal>pw</literal> και + <literal>pl</literal>). Το <command>lpf</command> χρησιμοποιεί + αυτές τις παραμέτρους για να προσδιορίσει την ποσότητα χαρτιού που + χρησιμοποιήθηκε. Μετά την αποστολή του αρχείου στον εκτυπωτή, + γράφει μια καταχώριση καταμέτρησης στο αρχείο καταγραφής. Οι + καταχωρίσεις μοιάζουν με τις παρακάτω:</para> + + <programlisting>2.00 rose:andy +3.00 rose:kelly +3.00 orchid:mary +5.00 orchid:mary +2.00 orchid:zhang</programlisting> + + <para>Θα πρέπει να χρησιμοποιείτε ξεχωριστό αρχείο καταγραφής για + κάθε εκτυπωτή, αφού το <command>lpf</command> δεν έχει ενσωματωμένη + δυνατότητα κλειδώματος αρχείου (file locking), και δύο + <command>lpf</command> μπορούν να καταστρέψουν το ένα την + καταχώριση του άλλου αν πρόκειται να γράψουν ταυτόχρονα στο ίδιο + αρχείο. Ένας εύκολος τρόπος για να βεβαιώσετε την μοναδικότητα + αρχείου καταγραφής ανά εκτυπωτή είναι να χρησιμοποιήσετε την + ικανότητα <literal>af=acct</literal> στο + <filename>/etc/printcap</filename>. Έτσι, κάθε αρχείο καταγραφής + θα βρίσκεται στον κατάλογο spool του αντίστοιχου εκτυπωτή, σε ένα + αρχείο με όνομα <filename>acct</filename>.</para> + + <para>Όταν είστε έτοιμοι να χρεώσετε τους χρήστες για τις εκτυπώσεις, + εκτελέστε το πρόγραμμα &man.pac.8;. Απλά μεταβείτε στον κατάλογο + spool για τον εκτυπωτή που κάνετε καταμέτρηση και πληκτρολογήστε + <literal>pac</literal>. Θα εμφανιστεί ένας απολογισμός με χρεώσεις + σε δολάρια, όπως βλέπετε στη συνέχεια:</para> + + <screen> Login pages/feet runs price +orchid:kelly 5.00 1 $ 0.10 +orchid:mary 31.00 3 $ 0.62 +orchid:zhang 9.00 1 $ 0.18 +rose:andy 2.00 1 $ 0.04 +rose:kelly 177.00 104 $ 3.54 +rose:mary 87.00 32 $ 1.74 +rose:root 26.00 12 $ 0.52 + +total 337.00 154 $ 6.74</screen> + + <para>Παρακάτω είναι οι παράμετροι που δέχεται το &man.pac.8;:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><option>-P<replaceable>printer</replaceable></option></term> + + <listitem> + <para>Για ποιό <replaceable>printer</replaceable> να + κάνει απολογισμό. Αυτή η επιλογή δουλεύει μόνο αν υπάρχει η + πλήρης διαδρομή στην ικανότητα <literal>af</literal> στο + <filename>/etc/printcap</filename>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-c</option></term> + + <listitem> + <para>Ταξινομεί το αποτέλεσμα ανά κόστος αντί της αλφαβητικής + ταξινόμησης των χρηστών.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-m</option></term> + + <listitem> + <para>Αγνοεί το όνομα του υπολογιστή στα αρχεία καταγραφής. Με + αυτή την επιλογή, ο χρήστης <username>smith</username> στον + υπολογιστή <hostid>alpha</hostid> είναι ο ίδιος χρήστης με τον + <username>smith</username> στον υπολογιστή + <hostid>gamma</hostid>. Χωρίς την επιλογή αυτή, είναι + διαφορετικοί χρήστες.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-p<replaceable>price</replaceable></option></term> + + <listitem> + <para>Υπολογίζει τις χρεώσεις με + <replaceable>price</replaceable> (τιμή) σε δολάρια ανά σελίδα + ή ανά πόδι αντί για την τιμή από την ικανότητα + <literal>pc</literal> στο <filename>/etc/printcap</filename>, + ή αλλιώς δύο σεντς (από προεπιλογή). Μπορείτε να ορίσετε + ως <replaceable>price</replaceable> μια τιμή με δεκαδικά + ψηφία (floating point).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-r</option></term> + + <listitem> + <para>Αντιστρέφει την σειρά ταξινόμησης.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-s</option></term> + + <listitem> + <para>Δημιουργεί ένα αρχείο απολογισμού των καταμετρήσεων και + καθαρίζει τα περιεχόμενα των αρχείων καταγραφής.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><replaceable>name</replaceable> + <replaceable>…</replaceable></term> + + <listitem> + <para>Τυπώνει πληροφορίες αναφοράς μόνο για τα συγκεκριμένα + <replaceable>name</replaceable> (ονόματα) χρηστών.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Στον προεπιλεγμένο απολογισμό που παράγει το &man.pac.8;, + βλέπετε των αριθμό των τυπωμένων σελίδων ανά χρήστη από τους + διάφορους υπολογιστές. Αν, στο χώρο σας, ο υπολογιστής δεν έχει + σημασία (γιατί οι χρήστες μπορούν να χρησιμοποιήσουν οποιονδήποτε + θέλουν), εκτελέστε την εντολή + <command>pac <option>-m</option></command>, για να + δημιουργήσετε τον ακόλουθο απολογισμό:</para> + + <screen> Login pages/feet runs price +andy 2.00 1 $ 0.04 +kelly 182.00 105 $ 3.64 +mary 118.00 35 $ 2.36 +root 26.00 12 $ 0.52 +zhang 9.00 1 $ 0.18 + +total 337.00 154 $ 6.74</screen> + + + <para>Για τον ορισμό ποσοστού χρέωσης σε δολάρια, το &man.pac.8; + χρησιμοποιεί την ικανότητα <literal>pc</literal> στο αρχείο + <filename>/etc/printcap</filename> (προεπιλεγμένη τιμή 200, ή 2 + σεντς ανά σελίδα). Προσδιορίστε σε αυτήν την ικανότητα, σε + εκατοστά του σεντ, την τιμή ανά σελίδα ή ανά πόδι που θέλετε να + χρεώνετε για τις εκτυπώσεις. Μπορείτε να προσπεράσετε αυτή την + τιμή όταν τρέχετε το &man.pac.8; με την επιλογή + <option>-p</option>. H μονάδα μέτρησης για την επιλογή + <option>-p</option> είναι σε δολάρια, όχι σε εκατοστά του σεντ. + Για παράδειγμα, + + <screen>&prompt.root; <userinput><command>pac <option>-p1.50</option></command></userinput></screen> + + ορίζει κόστος κάθε σελίδας ένα δολάριο και πενήντα σεντς. + Μπορείτε πραγματικά να έχετε πολλά έσοδα χρησιμοποιώντας αυτές τις + χρεώσεις.</para> + + <para>Τέλος, εκτελώντας <command>pac <option>-s</option></command> θα + αποθηκεύσετε τις πληροφορίες του απολογισμού σε ένα αρχείο + καταγραφής απολογισμού, που θα έχει το ίδιο όνομα με το αρχείο + καταγραφής του εκτυπωτή, αλλά με κατάληξη <literal>_sum</literal>. + Έπειτα καθαρίζεται το αρχείο καταγραφής. Όταν εκτελέσετε πάλι το + &man.pac.8;, θα ξαναδιαβάσει το αρχείο απολογισμού, για να πάρει τα + αρχικά σύνολα, και θα προσθέσει τις πληροφορίες από το κανονικό + αρχείο καταγραφής.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Πως Μπορείτε να Μετρήσετε τις Τυπωμένες Σελίδες;</title> + + <para>Για να μετρήσετε τις τυπωμένες σελίδες με έστω στοιχειώδη + λεπτομέρεια, θα πρέπει να προσδιορίσετε πόσο χαρτί χρειάζεται μια + εργασία. Αυτό είναι το ουσιαστικότερο πρόβλημα στην καταμέτρηση + εκτυπώσεων.</para> + + <para>Για εργασίες απλού κειμένου, το πρόβλημα δεν είναι δύσκολο να + λυθεί: Μετράτε πόσες γραμμές υπάρχουν σε μια εργασία και τις + συγκρίνετε με πόσες γραμμές μπορεί να τυπώσει ο εκτυπωτής σας σε + μια σελίδα. Μην ξεχάσετε να συμπεριλάβετε τα backspaces που + προκαλούν υπερτύπωση, ή επιμήκης λογικές γραμμές που αναδιπλώνονται + σε περισσότερες από μία φυσικές γραμμές.</para> + + <para>Το φίλτρο κειμένου <command>lpf</command> (που παρουσιάσαμε στο + <link linkend="printing-advanced-lpf">lpf: ένα Φίλτρο + Κειμένου</link>) λαμβάνει υπόψιν του αυτά τα στοιχεία όταν κάνει + καταμέτρηση. Αν γράφετε κάποιο φίλτρο κειμένου που χρειάζεται να + κάνει καταμέτρηση, ίσως να θέλετε να ελέγξετε τον πηγαίο κώδικα + του <command>lpf</command>.</para> + + <para>Πως χειρίζεστε όμως τους υπόλοιπους τύπους αρχείων;</para> + + <para>Για τις μετατροπές από DVI-σε-LaserJet ή από + DVI-σε-&postscript;, μπορείτε να κάνετε το φίλτρο σας να αναλύει + την έξοδο του <command>dvilj</command> ή του + <command>dvips</command> και να ελέγχει πόσες σελίδες + δημιουργήθηκαν από τη μετατροπή. Ίσως μπορέσετε να κάνετε κάτι + παρόμοιο και με διαφορετικούς τύπους αρχείων και προγράμματα + μετατροπής</para> + + <para>Ωστόσο, όλες αυτές οι μέθοδοι έχουν το μειονέκτημα πως ο + εκτυπωτής πιθανώς στην πραγματικότητα να μην εκτυπώσει όλες τις + σελίδες. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να μπλοκαριστεί το χαρτί, ή να + τελειώσει το τόνερ, ή ακόμη να συμβεί και έκρηξη —ενώ ο + χρήστης θα συνεχίσει να χρεώνεται.</para> + + <para>Τι θα μπορούσατε να κάνετε;</para> + + <para>Υπάρχει μόνο ένας <emphasis>σίγουρος</emphasis> τρόπος για να + κάνετε καταμέτρηση <emphasis>ακριβείας</emphasis>. Να πάρετε έναν + εκτυπωτή που να μπορεί να σας πει πόσο χαρτί χρησιμοποιεί, και να + τον συνδέσετε μέσω σειριακής θύρας ή μέσω δικτύου. Σχεδόν + όλοι οι εκτυπωτές &postscript; υποστηρίζουν αυτή την δυνατότητα. Θα + βρείτε και άλλους τύπους και κατασκευαστές που κάνουν επίσης το ίδιο + (για παράδειγμα, οι laser εκτυπωτές δικτύου της Imagen). + Μετατρέψτε τα φίλτρα για αυτούς τους εκτυπωτές ώστε να καταγράφουν + τις τυπωμένες σελίδες μετά την ολοκλήρωση της εκάστοτε εργασίας + εκτύπωσης, και ρυθμίστε τους να κρατούν αρχεία καταγραφής με + <emphasis>μόνο</emphasis> αυτή την πληροφορία. Δεν χρειάζεται + καταμέτρηση γραμμών ούτε αναφορά σφαλμάτων.</para> + + <para>Φυσικά, πάντα έχετε τη δυνατότητα να φανείτε γενναιόδωρος και να + παρέχετε τις εκτυπώσεις σας δωρεάν.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="printing-using"> + <title>Χρήση Εκτυπωτών</title> + + <indexterm> + <primary>printers</primary> + <secondary>usage</secondary> + </indexterm> + <para>Αυτή η ενότητα περιγράφει πως να χρησιμοποιείτε τους εκτυπωτές που + έχετε εγκαταστήσει στο &os;. Οι βασικές εντολές για τον τελικό χρήστη + είναι οι ακόλουθες:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>&man.lpr.1;</term> + + <listitem> + <para>Εκτύπωση εργασιών</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&man.lpq.1;</term> + + <listitem> + <para>Έλεγχος ουράς αναμονής (print queue) του εκτυπωτή</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>&man.lprm.1;</term> + + <listitem> + <para>Διαγραφή εργασιών από την ουρά αναμονής</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Υπάρχει επίσης μια εντολή για τους διαχειριστές, η &man.lpc.8;, + που περιγράφεται στην ενότητα <link + linkend="printing-lpc">Διαχείριση Εκτυπωτών</link>, και + χρησιμοποιείται για να ελέγχει τους εκτυπωτές και τις ουρές + αναμονής.</para> + + <para>Και οι τρεις εντολές &man.lpr.1;, &man.lprm.1;, και &man.lpq.1; + δέχονται την επιλογή + <option>-P <replaceable>printer-name</replaceable></option> με την + οποία καθορίζεται σε ποιον εκτυπωτή ή ουρά αναμονής θα ενεργήσουν, όπως + αναφέρεται στο αρχείο <filename>/etc/printcap</filename>. Αυτό σας + επιτρέπει να αποστείλετε, να διαγράψετε, και να ελέγξετε εργασίες σε + διάφορους εκτυπωτές. Αν δεν χρησιμοποιείτε την επιλογή + <option>-P</option>, τότε οι εντολές χρησιμοποιούν τον εκτυπωτή που + αναφέρεται στη μεταβλητή περιβάλλοντος <envar>PRINTER</envar>. Τέλος, + αν δεν έχετε θέσει μια μεταβλητή περιβάλλοντος <envar>PRINTER</envar>, + οι εντολές εκτελούνται με τον προεπιλεγμένο εκτυπωτή που ονομάζεται + <literal>lp</literal>.</para> + + <para>Από δω και στο εξής, με την ορολογία <emphasis>προεπιλεγμένος + εκτυπωτής</emphasis> θα εννοούμε τον εκτυπωτή που αναφέρεται στην + μεταβλητή περιβάλλοντος <envar>PRINTER</envar>, ή αν δεν υπάρχει, τον + εκτυπωτή με το όνομα <literal>lp</literal>.</para> + + <sect2 id="printing-lpr"> + <title>Εκτύπωση Εργασιών</title> + + <para>Για να εκτυπώσετε αρχεία, πληκτρολογήστε:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput><command>lpr <filename><replaceable>filename</replaceable></filename> <replaceable>...</replaceable></command></userinput></screen> + + <indexterm><primary>printing</primary></indexterm> + <para>Θα εκτυπωθούν όλα τα αναφερόμενα αρχεία στον προεπιλεγμένο + εκτυπωτή. Αν δεν αναφέρετε αρχεία, το &man.lpr.1; διαβάζει + δεδομένα από το standard input. Για παράδειγμα, αυτή η εντολή + θα εκτυπώσει μερικά σημαντικά αρχεία του συστήματος:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput><command>lpr <filename>/etc/host.conf</filename> <filename>/etc/hosts.equiv</filename></command></userinput></screen> + + <para>Για να επιλέξετε ένα συγκεκριμένο εκτυπωτή, πληκτρολογήστε:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput><command>lpr <option>-P</option> <replaceable>printer-name</replaceable> <filename><replaceable>filename</replaceable></filename> <replaceable>...</replaceable></command></userinput></screen> + + <para>Στο παράδειγμα μας θα εκτυπωθεί μια μεγάλη λίστα αρχείων του + τρέχοντος καταλόγου στον εκτυπωτή που ονομάζεται + <literal>rattan</literal>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput><command>ls <option>-l</option> | lpr <option>-P</option> rattan</command></userinput></screen> + + <para>Αφού δεν αναφέρονται ονόματα αρχείων στην εντολή &man.lpr.1;, + το <command>lpr</command> διαβάζει τα δεδομένα που θα εκτυπώσει από + το standard input, τα οποία είναι η έξοδος της εντολής + <command>ls <option>-l</option></command>.</para> + + <para>Η εντολή &man.lpr.1; μπορεί να δεχθεί ένα μεγάλο αριθμό επιλογών + για να ελέγχει την μορφοποίηση, να μετατρέπει αρχεία, να δημιουργεί + πολλαπλά αντίγραφα, κ.λ.π. Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε την + ενότητα <link + linkend="printing-lpr-options">Επιλογές Εκτύπωσης</link>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="printing-lpq"> + <title>Έλεγχος Εργασιών</title> + + <indexterm><primary>εκτύπωση εργασιών</primary></indexterm> + <para>Όταν εκτυπώνετε με το &man.lpr.1;, τα δεδομένα που θέλετε να + εκτυπώσετε τοποθετούνται σε ένα πακέτο (package) που ονομάζεται + <quote>εργασία εκτύπωσης (print job)</quote>, η οποία αποστέλλεται + στο σύστημα παροχέτευσης <application>LPD</application>. Κάθε + εκτυπωτής έχει μια ουρά αναμονής εργασιών, και η εργασία σας + αναμένει μαζί με άλλες δικές σας και άλλων χρηστών. Ο εκτυπωτής τις + εκτυπώνει με την σειρά άφιξης στην ουρά αναμονής.</para> + + <para>Για να εμφανίσετε την ουρά αναμονής για τον προεπιλεγμένο + εκτυπωτή, πληκτρολογήστε &man.lpq.1;. Για κάποιον συγκεκριμένο + εκτυπωτή, χρησιμοποιήστε την επιλογή <option>-P</option>. Για + παράδειγμα, η εντολή: + + <screen>&prompt.user; <userinput><command>lpq <option>-P</option> bamboo</command></userinput></screen> + + εμφανίζει την ουρά αναμονής για τον εκτυπωτή με το όνομα + <literal>bamboo</literal>. Ακολουθεί ένα παράδειγμα εξόδου της + εντολής <command>lpq</command>:</para> + + <screen>bamboo is ready and printing +Rank Owner Job Files Total Size +active kelly 9 /etc/host.conf, /etc/hosts.equiv 88 bytes +2nd kelly 10 (standard input) 1635 bytes +3rd mary 11 ... 78519 bytes</screen> + + <para>Εμφανίζονται τρεις εργασίες στη λίστα αναμονής για τον + <literal>bamboo</literal>. Στην πρώτη εργασία, που έχει σταλεί από + τον χρήστη kelly, έχει αποδοθεί ο + <quote>αριθμός εργασίας (job number)</quote> 9. Κάθε εργασία ενός + εκτυπωτή χαρακτηρίζεται από ένα μοναδικό τέτοιο αριθμό. Τις + περισσότερες φορές μπορείτε να τον αγνοήσετε, αλλά θα τον χρειαστείτε + αν θέλετε να διαγράψετε κάποια εργασία. Δείτε την ενότητα <link + linkend="printing-lprm">Διαγραφή Εργασιών</link> για + περισσότερες πληροφορίες.</para> + + <para>Η εργασία με το νούμερο εννέα αποτελείται από δύο αρχεία. Τα + πολλαπλά αρχεία που δόθηκαν στη γραμμή εντολών του &man.lpr.1; + θεωρούνται μέρος μίας μόνο εργασίας. Αυτή είναι και η τρέχουσα ενεργή + εργασία (παρατηρήστε τη λέξη <literal>active</literal> της στήλης + <quote>Rank</quote>), που σημαίνει πως η εργασία εκτυπώνεται αυτή τη + στιγμή. Η δεύτερη εργασία αποτελείται από δεδομένα που έχουν περάσει + στην standard input της εντολής &man.lpr.1;. Η τρίτη εργασία + προέρχεται από τον χρήστη <username>mary</username>, και πρόκειται + για μια πολύ ογκώδη εργασία. Το όνομα διαδρομής του αρχείου που + πρόκειται να εκτυπωθεί είναι πολύ μεγάλο για να χωρέσει στη στήλη, + και για αυτό η εντολή &man.lpq.1; απλά το συμβολίζει με τρεις + τελείες.</para> + + <para>Η πρώτη γραμμή της εξόδου από την &man.lpq.1; είναι επίσης πολύ + χρήσιμη: μας ενημερώνει για το τι κάνει την παρούσα στιγμή ο + εκτυπωτής (ή τουλάχιστον για το τι πιστεύει το + <application>LPD</application> πως κάνει ο εκτυπωτής αυτή τη + στιγμή).</para> + + <para>Η εντολή &man.lpq.1; επίσης υποστηρίζει την επιλογή + <option>-l</option> για να δημιουργήσει μια μεγάλη, λεπτομερή λίστα. + Ακολουθεί ένα παράδειγμα του + <command>lpq <option>-l</option></command>:</para> + + <screen>waiting for bamboo to become ready (offline ?) +kelly: 1st [job 009rose] + /etc/host.conf 73 bytes + /etc/hosts.equiv 15 bytes + +kelly: 2nd [job 010rose] + (standard input) 1635 bytes + +mary: 3rd [job 011rose] + /home/orchid/mary/research/venus/alpha-regio/mapping 78519 bytes</screen> + </sect2> + + <sect2 id="printing-lprm"> + <title>Αφαίρεση Εργασιών</title> + + <para>Αν αλλάξετε γνώμη για μια εργασία που είχατε αποστείλει προς + εκτύπωση, μπορείτε να την αφαιρέσετε από την λίστα αναμονής με την + εντολή &man.lprm.1;. Μπορείτε ακόμη να χρησιμοποιήσετε την + &man.lprm.1; για να αφαιρέσετε μια ενεργή εργασία, αλλά πιθανόν + κάποιο μέρος της να εκτυπωθεί έτσι και αλλιώς.</para> + + <para>Για να αφαιρέσετε μια εργασία από τον προεπιλεγμένο εκτυπωτή, + χρησιμοποιήστε πρώτα την &man.lpq.1; για να βρείτε τον αριθμό της. + Έπειτα πληκτρολογήστε:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput><command>lprm <replaceable>job-number</replaceable></command></userinput></screen> + + <para>Για να αφαιρέσετε μια εργασία από κάποιον συγκεκριμένο εκτυπωτή, + προσθέστε την επιλογή <option>-P</option>. Η ακόλουθη εντολή αφαιρεί + την εργασία με αριθμό 10 από την ουρά αναμονής για τον εκτυπωτή + <literal>bamboo</literal>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput><command>lprm <option>-P</option> bamboo 10</command></userinput></screen> + + <para>Η εντολή &man.lprm.1; έχει μερικές συντομεύσεις:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>lprm -</term> + + <listitem> + <para>Αφαιρεί όλες τις εργασίες (για τον προεπιλεγμένο εκτυπωτή) + που ανήκουν σε εσάς.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>lprm <replaceable>user</replaceable></term> + + <listitem> + <para>Αφαιρεί όλες τις εργασίες (για τον προεπιλεγμένο εκτυπωτή) + που ανήκουν στον <replaceable>χρήστη (user)</replaceable>. + Ο υπερχρήστης (superuser) μπορεί να αφαιρέσει εργασίες άλλων + χρηστών, εσείς μπορείτε να αφαιρέσετε μόνο τις δικές σας.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>lprm</term> + + <listitem> + <para>Η εντολή &man.lprm.1; χωρίς αριθμό εργασίας, όνομα χρήστη, + ή <option>-</option> που εμφανίζεται στην γραμμή εντολών, + αφαιρεί την τρέχουσα ενεργή εργασία στον προεπιλεγμένο + εκτυπωτή, αν ανήκει σε σάς. Ο υπερχρήστης (superuser) μπορεί + να αφαιρέσει οποιαδήποτε ενεργή εργασία.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Για να δουλέψετε σε κάποιον συγκεκριμένο εκτυπωτή αντί του + προεπιλεγμένου, απλά χρησιμοποιήστε την επιλογή <option>-P</option> + με τις παραπάνω συντομεύσεις. Για παράδειγμα, η ακόλουθη εντολή + αφαιρεί όλες τις εργασίες του τρέχοντος χρήστη από την ουρά αναμονής + του εκτυπωτή <literal>rattan</literal>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput><command>lprm <option>-P</option> rattan -</command></userinput></screen> + + <note> + <para>Αν εργάζεστε σε περιβάλλον δικτύου, η &man.lprm.1; θα σας + επιτρέψει να αφαιρέσετε εργασίες μόνο από τον υπολογιστή που + τις έχετε στείλει, ανεξάρτητα αν ο εκτυπωτής είναι προσβάσιμος και + από άλλους υπολογιστές. Η ακόλουθη εντολή επιδεικνύει ακριβώς αυτό + το χαρακτηριστικό:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput><command>lpr <option>-P</option> rattan <filename><replaceable>myfile</replaceable></filename></command></userinput> +&prompt.user; <userinput><command>rlogin orchid</command></userinput> +&prompt.user; <userinput><command>lpq <option>-P</option> rattan</command></userinput> +Rank Owner Job Files Total Size +active seeyan 12 ... 49123 bytes +2nd kelly 13 myfile 12 bytes +&prompt.user; <userinput><command>lprm <option>-P</option> rattan 13</command></userinput> +rose: Permission denied +&prompt.user; <userinput><command>logout</command></userinput> +&prompt.user; <userinput><command>lprm <option>-P</option> rattan 13</command></userinput> +dfA013rose dequeued +cfA013rose dequeued + </screen> + </note> + </sect2> + + <sect2 id="printing-lpr-options"> + <title>Πέρα από το Απλό Κείμενο: Περισσότερες Επιλογές Εκτύπωσης</title> + + <para>Η εντολή &man.lpr.1; υποστηρίζει μια γκάμα επιλογών για τον έλεγχο + μορφοποίησης κειμένου, μετατροπής γραφικών και άλλων μορφών αρχείων, + παραγωγής πολλαπλών αντιγράφων, χειρισμού εργασιών, και άλλα. Οι + επιλογές αυτές περιγράφονται στην παρούσα ενότητα.</para> + + <sect3 id="printing-lpr-options-format"> + <title>Επιλογές Μορφοποίησης και Μετατροπής</title> + + <para>Οι ακόλουθες επιλογές της &man.lpr.1; ελέγχουν την μορφοποίηση + των αρχείων της εργασίας εκτύπωσης. Χρησιμοποιήστε τις αν η εργασία + σας δεν περιέχει απλό κείμενο ή αν επιθυμείτε να μορφοποιήσετε απλό + κείμενο διαμέσου του εργαλείου &man.pr.1;.</para> + + <indexterm><primary>&tex;</primary></indexterm> + <para>Για παράδειγμα, η ακόλουθη εντολή τυπώνει ένα αρχείο DVI (από το + σύστημα στοιχειοθεσίας &tex;) με όνομα + <filename><replaceable>fish-report.dvi</replaceable></filename> + στον εκτυπωτή με όνομα <literal>bamboo</literal>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput><command>lpr <option>-P</option> bamboo <option>-d</option> <filename><replaceable>fish-report.dvi</replaceable></filename></command></userinput></screen> + + <para>Αυτές οι επιλογές εφαρμόζονται σε κάθε αρχείο της εργασίας, και + έτσι δεν μπορείτε να αναμίξετε (ας πούμε) αρχεία DVI και ditroff + μαζί στην ίδια εργασία. Απλώς στείλτε τα αρχεία σαν διαφορετικές + εργασίες, χρησιμοποιώντας διαφορετικές επιλογές μετατροπής για κάθε + εργασία.</para> + + <note> + <para>Όλες αυτές οι επιλογές εκτός της <option>-p</option> και της + <option>-T</option> απαιτούν εγκατεστημένα φίλτρα μετατροπής για + τον εκτυπωτή προορισμού. Για παράδειγμα, η επιλογή + <option>-d</option> απαιτεί το φίλτρο μετατροπής DVI. Η ενότητα + <link linkend="printing-advanced-convfilters">Φίλτρα + Μετατροπής</link> δίνει περισσότερες λεπτομέρειες.</para> + </note> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><option>-c</option></term> + + <listitem> + <para>Εκτυπώνει αρχεία cifplot.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-d</option></term> + + <listitem> + <para>Εκτυπώνει αρχεία DVI.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-f</option></term> + + <listitem> + <para>Εκτυπώνει αρχεία κειμένου FORTRAN.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-g</option></term> + + <listitem> + <para>Εκτυπώνει δεδομένα σχεδίασης (plot).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-i <replaceable>number</replaceable></option> + </term> + + <listitem> + <para>Εκτυπώνει την έξοδο με εσοχή + <replaceable>number</replaceable> στηλών. Αν παραλείψετε + το <replaceable>number</replaceable>, η εσοχή θα είναι + 8 στήλες. Αυτή η επιλογή δουλεύει μόνο με ορισμένα φίλτρα + μετατροπής.</para> + + <note> + <para>Μην τοποθετείτε κενό διάστημα μεταξύ του + <option>-i</option> και του αριθμού.</para> + </note> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-l</option></term> + + <listitem> + <para>Εκτυπώνει δεδομένα κειμένου κατά γράμμα (literal), + συμπεριλαμβάνοντας και τους χαρακτήρες ελέγχου.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-n</option></term> + + <listitem> + <para>Εκτυπώνει δεδομένα ditroff (δεδομένα troff ανεξάρτητα από + τη συσκευή).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>-p</term> + + <listitem> + <para>Μορφοποιεί το απλό κείμενο με την &man.pr.1; πριν να το + εκτυπώσει. Δείτε την &man.pr.1; για περισσότερες + πληροφορίες.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-T <replaceable>title</replaceable></option></term> + + <listitem> + <para>Χρησιμοποιεί το <replaceable>title</replaceable> στην + κεφαλίδα του &man.pr.1; αντί για το όνομα αρχείου. Αυτή η + επιλογή επιδρά μόνο όταν χρησιμοποιείται με την επιλογή + <option>-p</option></para></listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-t</option></term> + + <listitem> + <para>Εκτυπώνει δεδομένα troff.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-v</option></term> + + <listitem> + <para>Εκτυπώνει δεδομένα ράστερ.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Εδώ είναι ένα παράδειγμα: αυτή η εντολή εκτυπώνει μια κομψά + μορφοποιημένη έκδοση της σελίδας βοηθείας &man.ls.1; στον + προεπιλεγμένο εκτυπωτή:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput><command>zcat <filename>/usr/share/man/man1/ls.1.gz</filename> | troff <option>-t</option> -man | lpr <option>-t</option></command></userinput></screen> + + <para>Η εντολή &man.zcat.1; αποσυμπιέζει τον πηγαίο κώδικα της + σελίδας βοηθείας &man.ls.1; και τον περνάει στην εντολή + &man.troff.1;, η οποία τον μορφοποιεί και δημιουργεί στην έξοδο της + δεδομένα GNU troff, τα αποστέλλει στην &man.lpr.1;, η οποία με + τη σειρά της αποστέλλει την εργασία στο + <application>LPD</application>. Επειδή χρησιμοποιήσαμε την επιλογή + <option>-t</option> στο &man.lpr.1;, ο spooler, κατά τη διάρκεια της + εκτύπωσης, θα μετατρέψει την έξοδο GNU troff σε ένα τύπο δεδομένων + κατανοητό από τον προεπιλεγμένο εκτυπωτή.</para> + </sect3> + + <sect3 id="printing-lpr-options-job-handling"> + <title>Επιλογές Χειρισμού Εργασιών</title> + + <para>Οι ακόλουθες επιλογές του &man.lpr.1; οδηγούν το + <application>LPD</application> να χειριστεί τις εργασίες με ειδικό + τρόπο:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>-# <replaceable>copies</replaceable></term> + + <listitem> + <para>Δημιουργεί έναν αριθμό <replaceable>copies</replaceable> + (αντιγράφων) για κάθε αρχείο της εργασίας αντί για ένα μόνο + αντίγραφο. Ο διαχειριστής μπορεί να απενεργοποιήσει αυτή την + επιλογή για να μειώσει την καταπόνηση των εκτυπωτών και να + ενθαρρύνει την χρήση φωτοτυπικών μηχανημάτων. Δείτε την + ενότητα <link + linkend="printing-advanced-restricting-copies">Περιορισμός + Εκτύπωσης Πολλαπλών Αντιγράφων</link>.</para> + + <para>Σε αυτό το παράδειγμα, εκτυπώνουμε στον προεπιλεγμένο + εκτυπωτή τρία αντίγραφα του + <filename><replaceable>parser.c</replaceable></filename> + και τρία αντίγραφα του + <filename><replaceable>parser.h</replaceable></filename>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput><command>lpr <option>-#3</option> <filename><replaceable>parser.c parser.h</replaceable></filename></command></userinput></screen> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>-m</term> + + <listitem> + <para>Αποστολή mail μετά την ολοκλήρωση εκτύπωσης της εργασίας. + Με αυτή την επιλογή, το σύστημα + <application>LPD</application> στέλνει mail στο λογαριασμό + σας μόλις ολοκληρωθεί ο χειρισμός εκτύπωσης της εργασίας + σας. Στο μήνυμα του, θα σας ενημερώσει αν η εργασία + ολοκληρώθηκε επιτυχώς ή αν παρουσιάστηκε σφάλμα και (συχνά) + ποιό ήταν το σφάλμα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>-s</term> + + <listitem> + <para>Δεν αντιγράφει τα αρχεία στον κατάλογο spool, αλλά + αντί για αυτό, δημιουργεί συμβολικές συντομεύσεις (symbolic + links) προς αυτά.</para> + + <para>Αν εκτυπώνετε μια μεγάλη εργασία, ίσως θέλετε να + χρησιμοποιήσετε αυτή την επιλογή. Θα σας γλυτώσει χώρο στον + κατάλογο spool (ίσως η εργασία σας να υπερβαίνει τον ελεύθερο + χώρο του συστήματος αρχείων που περιέχει τον κατάλογο + spool). Επίσης θα κερδίσετε χρόνο αφού το + <application>LPD</application> δεν θα χρειαστεί να αντιγράψει + όλη την εργασία σας στον κατάλογο spool.</para> + + <para>Αυτό, ωστόσο, έχει και ένα μειονέκτημα: από τη στιγμή που + το <application>LPD</application> θα κάνει αναφορά κατευθείαν + στο πρωτότυπο αρχείο, δεν θα έχετε δυνατότητα να μετατρέψετε + ή να διαγράψετε το αρχείο έως ότου εκτυπωθεί.</para> + + <note> + <para>Αν εκτυπώνετε σε ένα απομακρυσμένο εκτυπωτή, το + <application>LPD</application> πιθανώς θα χρειαστεί τελικά + να αντιγράψει τα αρχεία από τον τοπικό υπολογιστή στον + απομακρυσμένο, επομένως η επιλογή <option>-s</option> σε + αυτή την περίπτωση εξοικονομεί χώρο στον τοπικό κατάλογο + spool, αλλά όχι στον απομακρυσμένο. Εξακολουθεί ωστόσο να + είναι ιδιαίτερα χρήσιμη.</para> + </note> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>-r</term> + + <listitem> + <para>Απομακρύνει τα αρχεία της εργασίας μετά την αντιγραφή + τους στον κατάλογο spool, ή μετά την εκτύπωση τους με την + επιλογή <option>-s</option>. Να είστε προσεκτικοί με αυτή + την επιλογή!</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </sect3> + + <sect3 id="printing-lpr-options-misc"> + <title>Επιλογές Σελίδων Κεφαλίδας</title> + + <para>Αυτές οι επιλογές του &man.lpr.1; ρυθμίζουν το κείμενο που + κανονικά εμφανίζεται στην σελίδα κεφαλίδας της εργασίας. Αν οι + σελίδες κεφαλίδας παρεμποδίζονται για τον συγκεκριμένο εκτυπωτή, + αυτές οι επιλογές δεν έχουν καμία επίδραση. Δείτε την ενότητα + <link linkend="printing-advanced-header-pages">Σελίδες + Κεφαλίδας</link> για πληροφορίες σχετικά με τις ρυθμίσεις των + σελίδων κεφαλίδας.</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>-C <replaceable>text</replaceable></term> + + <listitem> + <para>Αντικαθιστά το όνομα υπολογιστή στη σελίδα κεφαλίδας με + <replaceable>text</replaceable>. Το όνομα υπολογιστή που + εμφανίζεται είναι, από προεπιλογή, το όνομα του υπολογιστή + από τον οποίο έγινε η αποστολή της εργασίας.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>-J <replaceable>text</replaceable></term> + + <listitem> + <para>Αντικαθιστά το όνομα εργασίας στη σελίδα κεφαλίδας με + <replaceable>text</replaceable>. Το όνομα εργασίας που + εμφανίζεται από προεπιλογή, είναι το όνομα του πρώτου αρχείου + της εργασίας, ή <filename>stdin</filename> αν η εκτύπωση + γίνεται από το standard input.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>-h</term> + + <listitem> + <para>Δεν εκτυπώνει σελίδα κεφαλίδας.</para> + + <note> + <para>Ανάλογα με τις ρυθμίσεις, αυτή η επιλογή ίσως να μην + έχει επίδραση λόγω του τρόπου με τον οποίο δημιουργούνται οι + σελίδες κεφαλίδας. Για περισσότερες λεπτομέρειες, δείτε την + ενότητα <link + linkend="printing-advanced-header-pages">Σελίδες + Κεφαλίδας</link>.</para> + </note> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="printing-lpc"> + <title>Διαχείριση Εκτυπωτών</title> + + <para>Ως διαχειριστής, χρειάστηκε να εγκαταστήσετε, να ρυθμίσετε και να + δοκιμάσετε τους εκτυπωτές σας. Χρησιμοποιώντας την εντολή + &man.lpc.8;, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τους εκτυπωτές σας με ακόμη + περισσότερους τρόπους. Με την &man.lpc.8;, μπορείτε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να εκκινείτε και να σταματάτε τους εκτυπωτές</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να ενεργοποιείτε και να απενεργοποιείτε τις ουρές + αναμονής</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να ανακατατάσσετε την σειρά εργασιών σε κάθε ουρά + αναμονής.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Καταρχήν, μία σημείωση σχετικά με την ορολογία: αν ένας + εκτυπωτής είναι <emphasis>σταματημένος (stopped)</emphasis>, δεν θα + εκτυπώσει τίποτε από την ουρά αναμονής εργασιών. Οι χρήστες μπορούν + ακόμη να στέλνουν εργασίες, οι οποίες μπαίνουν στην ουρά αναμονής έως + ότου ο εκτυπωτής <emphasis>ξεκινήσει</emphasis> ή καθαριστεί η ουρά + αναμονής.</para> + + <para>Αν έχει <emphasis>απενεργοποιηθεί</emphasis> η ουρά αναμονής, + κανείς χρήστης (εκτός του <username>root</username>) δεν μπορεί να + αποστείλει εργασίες στον εκτυπωτή. Μια <emphasis>ενεργή</emphasis> + ουρά αναμονής επιτρέπει να αποσταλούν εργασίες στον εκτυπωτή. Ένας + εκτυπωτής μπορεί να <emphasis>ξεκινήσει</emphasis> με ουρά + αναμονής απενεργοποιημένη, και σε αυτή την περίπτωση θα συνεχίσει να + εκτυπώνει τις εργασίες της ουράς έως ότου αυτή αδειάσει.</para> + + <para>Γενικά, πρέπει να έχετε προνόμια <username>root</username> για να + χρησιμοποιήσετε την εντολή &man.lpc.8;. Οι κανονικοί χρήστες + μπορούν να χρησιμοποιούν την εντολή &man.lpc.8; μόνο για να βλέπουν + την κατάσταση του εκτυπωτή και να επανεκκινούν τον εκτυπωτή σε + περίπτωση μπλοκαρίσματος.</para> + + <para>Παρακάτω θα βρείτε μια λίστα εντολών του &man.lpc.8;. Οι + περισσότερες από τις εντολές παίρνουν ως παράμετρο το + <replaceable>printer-name</replaceable> για τη ρύθμιση του + συγκεκριμένου εκτυπωτή. Μπορείτε να χρησιμοποιείτε + <literal>all</literal> στη θέση του + <replaceable>printer-name</replaceable> για να αναφερθείτε σε όλους + τους εκτυπωτές που είναι καταχωρισμένοι στο + <filename>/etc/printcap</filename>.</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><command>abort <replaceable>printer-name</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>Διαγράφει την τρέχουσα εργασία και σταματάει τον εκτυπωτή. + Οι χρήστες μπορούν ακόμη να αποστείλουν εργασίες αν η ουρά + αναμονής είναι ακόμη ενεργή.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>clean <replaceable>printer-name</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>Διαγράφει τα παλιά αρχεία από τον κατάλογο spool του + εκτυπωτή. Σε κάποιες περιπτώσεις, τα αρχεία από τα οποία + αποτελείται κάποια εργασία δεν αφαιρούνται κανονικά από το + <application>LPD</application>, ειδικά αν υπήρξαν σφάλματα κατά + την εκτύπωση ή κάποιες ενέργειες από τον διαχειριστή. Αυτή η + εντολή βρίσκει αρχεία που δεν ανήκουν στον κατάλογο spool και + τα αφαιρεί.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>disable <replaceable>printer-name</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>Απενεργοποιεί την ουρά αναμονής για νέες εργασίες. Αν ο + εκτυπωτής δουλεύει, θα συνεχίσει να εκτυπώνει τις + εναπομείναντες εργασίες στην ουρά αναμονής. Ο superuser + (<username>root</username>) μπορεί πάντα να στέλνει εργασίες, + ακόμη και σε απενεργοποιημένη σειρά αναμονής.</para> + + <para>Αυτή η εντολή είναι χρήσιμη, όταν ελέγχετε ένα νέο εκτυπωτή + ή όταν εγκαθιστάτε ένα φίλτρο: απενεργοποιήστε την ουρά + αναμονής και στείλτε εργασίες σαν <username>root</username>. + Οι υπόλοιποι χρήστες δεν θα έχουν δυνατότητα να αποστείλουν + εργασίες έως ότου ολοκληρώσετε τους ελέγχους σας και + επανενεργοποιήσετε την ουρά αναμονής με την εντολή + <command>enable</command>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>down <replaceable>printer-name</replaceable> + <replaceable>message</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>Οδηγεί τον εκτυπωτή σε "κατέβασμα" (down). Είναι ισοδύναμο + με το <command>disable</command> ακολουθούμενο από ένα + <command>stop</command>. Το <replaceable>message</replaceable> + (μήνυμα) εμφανίζεται όταν κάποιος χρήστης ελέγχει την σειρά + αναμονής με &man.lpq.1; ή την κατάσταση του εκτυπωτή με + <command>lpc status</command>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>enable + <replaceable>printer-name</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>Ενεργοποίηση της ουράς αναμονής του εκτυπωτή. Οι χρήστες + μπορούν να αποστείλουν εργασίες αλλά ο εκτυπωτής δεν θα τυπώσει + έως ότου ξεκινήσει.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>help + <replaceable>command-name</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>Τυπώνει σελίδες βοηθείας για την εντολή + <replaceable>command-name</replaceable>. Δίχως το + <replaceable>command-name</replaceable>, εκτυπώνει μια περίληψη + όλων των διαθέσιμων εντολών.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>restart <replaceable>printer-name</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>Ξεκινά τον εκτυπωτή. Οι κανονικοί χρήστες μπορούν να + χρησιμοποιήσουν αυτή την εντολή μόνο σε κάποια ειδική + περίπτωση που το <application>LPD</application> δεν αποκρίνεται, + αλλά δεν μπορούν να ξεκινήσουν ένα εκτυπωτή που έχει σταματήσει + εξαιτίας των εντολών <command>stop</command> ή + <command>down</command>. Η εντολή <command>restart</command> + είναι ισοδύναμη με την <command>abort</command> ακολουθούμενη + από τη <command>start</command>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>start <replaceable>printer-name</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>Ξεκινά τον εκτυπωτή. Ο εκτυπωτής θα τυπώσει εργασίες από + την ουρά αναμονής του.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>stop + <replaceable>printer-name</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>Σταματάει τον εκτυπωτή. Ο εκτυπωτής θα ολοκληρώσει την + τρέχουσα εργασία του και δεν θα τυπώσει καμία άλλη εργασία από + την ουρά αναμονής του. Ακόμη και αν ο εκτυπωτής είναι + σταματημένος, οι χρήστες μπορούν ακόμη να στέλνουν εργασίες αν + είναι ενεργοποιημένη η ουρά αναμονής.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>topq <replaceable>printer-name</replaceable> + <replaceable>job-or-username</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>Ανακατάταξη της ουράς αναμονής για τον + <replaceable>printer-name</replaceable>. Τοποθετούνται πρώτες + οι εργασίες με αριθμό αναφοράς <replaceable>job</replaceable> ή + αυτές που ανήκουν στο χρήστη + <replaceable>username</replaceable>. Για αυτή την εντολή, δεν + μπορείτε να χρησιμοποιήσετε <literal>all</literal> στην θέση του + <replaceable>printer-name</replaceable>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><command>up <replaceable>printer-name</replaceable></command></term> + + <listitem> + <para>Οδηγεί τον εκτυπωτή σε "ανέβασμα" (up). Το αντίθετο της + εντολής <command>down</command>. Ισοδυναμεί με την + <command>start</command> ακολουθούμενη από την εντολή + <command>enable</command>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Το &man.lpc.8; δέχεται τις παραπάνω εντολές στην γραμμή εντολών. + Αν δεν εισάγετε καμία εντολή, το &man.lpc.8; μπαίνει σε κατάσταση + αλληλεπίδρασης (interactive), όπου μπορείτε να πληκτρολογείτε εντολές + μέχρι να δώσετε <command>exit</command>, + <command>quit</command>, ή end-of-file.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="printing-lpd-alternatives"> + <title>Εναλλακτικές Λύσεις για τον Στάνταρ Spooler</title> + + <para>Αν έχετε μελετήσει πιστά όλο το κεφάλαιο μέχρι εδώ, θα έχετε μάθει + σχεδόν τα πάντα σχετικά με το σύστημα παροχέτευσης + <application>LPD</application> που διατίθεται με το &os;. Θα έχετε + κατανοήσει και πολλές από τις ελλείψεις του, που φυσικά γεννούν το + ερώτημα: <quote>Ποια άλλα συστήματα παροχέτευσης (που να λειτουργούν + στο &os;) υπάρχουν διαθέσιμα;</quote></para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>LPRng</term> + + <indexterm><primary>LPRng</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Το <application>LPRng</application>, το οποίο σκόπιμα + σημαίνει <quote>LPR: the Next Generation (η Επόμενη + Γενιά)</quote> είναι μια από την αρχή υλοποίηση του PLP. + Ο Patrick Powell και ο Justin Mason (κύριος συντηρητής του PLP) + συνεργάστηκαν για να φτιάξουν το + <application>LPRng</application>. Η κύρια τοποθεσία του + <application>LPRng</application> είναι η <ulink + url="http://www.lprng.org/"></ulink>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>CUPS</term> + + <indexterm><primary>CUPS</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Το <application>CUPS</application>, ή αλλιώς Common UNIX + Printing System, παρέχει μια φορητή πλατφόρμα εκτυπώσεων για + λειτουργικά συστήματα βασισμένα στο &unix;. Αναπτύχθηκε από την + Easy Software Products για να προωθήσει μια στάνταρ λύση + εκτυπώσεων για όλους τους χρήστες και κατασκευαστές + &unix;.</para> + + <para>Το <application>CUPS</application> χρησιμοποιεί το πρωτόκολλο + Internet Printing Protocol (<acronym>IPP</acronym>) ως βάση του + για τη διαχείριση εργασιών εκτύπωσης και ουρών αναμονής. + Υποστηρίζονται επίσης, αλλά με μειωμένη λειτουργικότητα, τα + πρωτόκολλα Line Printer Daemon (<acronym>LPD</acronym>), Server + Message Block (<acronym>SMB</acronym>), και AppSocket (γνωστό ως + JetDirect). Το CUPS προσθέτει δυνατότητες ανίχνευσης δικτυακών + εκτυπωτών, ενώ μέσω των επιλογών PostScript Printer Description + (<acronym>PPD</acronym>) γίνεται εφικτή η υποστήριξη + σύγχρονων εκτυπωτών στον κόσμο του &unix;.</para> + + <para>Η κύρια τοποθεσία του <application>CUPS</application> είναι η + <ulink url="http://www.cups.org/"></ulink>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>HPLIP</term> + + <indexterm><primary>HPLIP</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Το <application>HPLIP</application>, ή Σύστημα Απεικόνισης + και Εκτύπωσης της HP για &linux;, είναι μια σουίτα εφαρμογών + για συσκευές της HP, που υποστηρίζει λειτουργίες όπως η εκτύπωση, + η σάρωση και η αποστολή / λήψη φαξ. Η σουίτα αυτή χρησιμοποιεί + το <application>CUPS</application> ως backend για κάποιες από τις + λειτουργίες εκτύπωσης που παρέχει.</para> + + <para>Η κύρια δικτυακή τοποθεσία της εφαρμογής + <application>HPLIP</application> είναι <ulink + url="http://hplipopensource.com/hplip-web/index.html"></ulink>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </sect1> + + <sect1 id="printing-troubleshooting"> + <title>Εντοπισμός Βλαβών</title> + + <para>Μετά την εκτέλεση του απλού τεστ με το &man.lptest.1;, αντί της + κανονικής εκτύπωσης, μπορεί να έχετε λάβει ως αποτέλεσμα μία από τις + ακόλουθες καταστάσεις:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>Ο εκτυπωτής καθυστέρησε να ξεκινήσει ή δεν εκτύπωσε ολόκληρη τη + σελίδα.</term> + + <listitem> + <para>Ο εκτυπωτής τύπωσε το τεστ, αλλά δεν ξεκίνησε αμέσως. Ίσως + χρειάστηκε να πιέσετε το πλήκτρο PRINT REMAINING ή το FORM FEED + του εκτυπωτή σας για να εμφανιστεί το επιθυμητό αποτέλεσμα.</para> + + <para>Εάν είναι όντως αυτή η περίπτωση σας, ο εκτυπωτής πιθανώς + να ήταν σε αναμονή για να εξακριβώσει αν υπήρχαν πρόσθετα δεδομένα + στην εργασία εκτύπωσης πριν ξεκινήσει να εκτυπώνει οτιδήποτε. Για + να διορθώσετε το πρόβλημα, μπορείτε να θέσετε το φίλτρο κειμένου + να στέλνει ένα χαρακτήρα FORM FEED (ή άλλο κατάλληλο) στον + εκτυπωτή. Αυτό συνήθως είναι αρκετό για να μπορείτε να εκτυπώνετε + κατευθείαν οποιοδήποτε κείμενο απομένει σε αναμονή στην εσωτερική + μνήμη (buffer) του εκτυπωτή. Είναι επίσης χρήσιμο να ρυθμίζετε + τις εκτυπώσεις σας ώστε να τελειώνουν με γεμάτη την τελευταία + σελίδα, ώστε η επόμενη εργασία να μην αρχίζει από τα μισά του + προηγούμενου φύλλου.</para> + + <para>Η ακόλουθη τροποποίηση στο shell script + <filename>/usr/local/libexec/if-simple</filename> εκτυπώνει ένα + form feed μετά την αποστολή της εργασίας στον εκτυπωτή:</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +# +# if-simple - Simple text input filter for lpd +# Installed in /usr/local/libexec/if-simple +# +# Simply copies stdin to stdout. Ignores all filter arguments. +# Writes a form feed character (\f) after printing job. + +/bin/cat && printf "\f" && exit 0 +exit 2</programlisting> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Η εκτύπωση παρουσιάζει <quote>φαινόμενο σκάλας (staircase + effect).</quote></term> + + <listitem> + <para>Στην εκτύπωση σας φαίνεται το ακόλουθο:</para> + + <screen>!"#$%&'()*+,-./01234 + "#$%&'()*+,-./012345 + #$%&'()*+,-./0123456</screen> + + <indexterm><primary>MS-DOS</primary></indexterm> + <indexterm><primary>OS/2</primary></indexterm> + <indexterm><primary>ASCII</primary></indexterm> + <para>Γίνατε ένα ακόμα θύμα του + <emphasis>φαινομένου σκάλας</emphasis>, που προκλήθηκε από + αντιφατικές ερμηνείες των χαρακτήρων με τους οποίους δηλώνεται η + τροφοδοσία νέας γραμμής. Τα λειτουργικά συστήματα τύπου &unix; + χρησιμοποιούν έναν μόνο χαρακτήρα ASCII με κωδικό 10, τον line + feed (τροφοδοσία γραμμής, LF). Το &ms-dos;, το &os2;, και διάφορα + άλλα, χρησιμοποιούν ένα ζεύγος χαρακτήρων ASCII κωδικού 10 + <emphasis>και</emphasis> ASCII κωδικού 13 (τον carriage return ή + αλλιώς CR). Πολλοί εκτυπωτές χρησιμοποιούν την σύμβαση του + &ms-dos; για την αλλαγή γραμμής.</para> + + <para>Όταν εκτυπώνετε με το &os;, το κείμενο σας απλά χρησιμοποιεί + τον χαρακτήρα τροφοδοσίας γραμμής (line feed). Ο εκτυπωτής, μόλις + αντιληφθεί τον χαρακτήρα line feed, προωθεί το χαρτί κατά μία + γραμμή, αλλά κρατάει την ίδια θέση οριζόντια καθώς καλείται να + εκτυπώσει τον επόμενο χαρακτήρα. Σε αυτό το σημείο + χρησιμοποιείται το CR (carriage return): μετακινεί δηλαδή την + θέση εργασίας για τον επόμενο χαρακτήρα που πρόκειται να + εκτυπωθεί στο αριστερό άκρο του χαρτιού.</para> + + <para>Το &os; επιθυμεί ο εκτυπωτής να μπορεί να ενεργεί ως + εξής:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <tbody> + <row> + <entry>Όταν ο εκτυπωτής λαμβάνει CR</entry> + <entry>Να εκτυπώνει CR</entry> + </row> + + <row> + <entry>Όταν ο εκτυπωτής λαμβάνει LF</entry> + <entry>Να εκτυπώνει CR + LF</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para>Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να επιτευχθεί αυτό:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Χρησιμοποιήστε τα πλήκτρα ρύθμισης του εκτυπωτή ή + τον πίνακα ελέγχου για να αλλάξετε τον τρόπο με τον οποίο + ερμηνεύει αυτούς τους χαρακτήρες ο εκτυπωτής σας. + Συμβουλευτείτε το εγχειρίδιο χρήσης του για να δείτε πως + μπορεί να γίνει αυτό.</para> + + <note> + <para>Αν έχετε και άλλα λειτουργικά στο σύστημα σας εκτός από + το &os;, πιθανόν να χρειαστεί, όταν τα χρησιμοποιείτε, να + <emphasis>επαναρυθμίσετε</emphasis> τον εκτυπωτή σας ώστε + να ερμηνεύει διαφορετικά τους χαρακτήρες CR και LF. + Στην περίπτωση αυτή, ίσως είναι καλύτερο να προτιμήσετε + κάποια από τις λύσεις που ακολουθούν.</para> + </note> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ο οδηγός (driver) της σειριακής γραμμής του &os; μπορεί να + μετατρέπει αυτόματα από LF σε CR+LF. Φυσικά, αυτό δουλεύει + <emphasis>μόνο</emphasis> σε σειριακές θύρες. + Για να ενεργοποιήσετε αυτή την λειτουργία, χρησιμοποιήστε την + ικανότητα <literal>ms#</literal> και ορίστε την κατάσταση + λειτουργίας <literal>onlcr</literal> στο αρχείο + <filename>/etc/printcap</filename> για τον εκτυπωτή.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Στείλτε ένα + <emphasis>κωδικό διαφυγής (escape code)</emphasis> στον + εκτυπωτή ώστε να χειρίζεται προσωρινά τους χαρακτήρες LF με + διαφορετικό τρόπο. Συμβουλευτείτε το εγχειρίδιο χρήσης του + εκτυπωτή σας για τους κώδικες διαφυγής που υποστηρίζονται. + Όταν ανακαλύψετε τον κατάλληλο, μετατρέψτε το φίλτρο κειμένου + ώστε να στέλνει πρώτα τον κωδικό, και έπειτα την εργασία στον + εκτυπωτή.</para> + + <indexterm><primary>PCL</primary></indexterm> + <para>Εδώ είναι ένα παράδειγμα φίλτρου κειμένου για εκτυπωτές + που καταλαβαίνουν τους κωδικούς διαφυγής PCL της + Hewlett-Packard. Αυτό το φίλτρο κάνει τον εκτυπωτή να + χειρίζεται τους χαρακτήρες LF ως LF και CR. Έπειτα αποστέλλει + την εργασία, στέλνοντας στο τέλος της ένα χαρακτήρα αλλαγής + σελίδας (form feed) ώστε να γίνει σωστή εξαγωγή της τελευταίας + σελίδας. Το φίλτρο αυτό θα πρέπει να δουλεύει με σχεδόν + όλους τους εκτυπωτές της Hewlett Packard.</para> + + <programlisting>#!/bin/sh +# +# hpif - Simple text input filter for lpd for HP-PCL based printers +# Installed in /usr/local/libexec/hpif +# +# Simply copies stdin to stdout. Ignores all filter arguments. +# Tells printer to treat LF as CR+LF. Ejects the page when done. + +printf "\033&k2G" && cat && printf "\033&l0H" && exit 0 +exit 2</programlisting> + + <para>Εδώ είναι ένα παράδειγμα για το + <filename>/etc/printcap</filename> ενός υπολογιστή με όνομα + <hostid>orchid</hostid>. Έχει ένα μόνο εκτυπωτή στην πρώτη + παράλληλη θύρα του, ένα Hewlett Packard LaserJet 3Si με όνομα + <literal>teak</literal>. Χρησιμοποιεί το παραπάνω script ως + φίλτρο κειμένου:</para> + + <programlisting># +# /etc/printcap for host orchid +# +teak|hp|laserjet|Hewlett Packard LaserJet 3Si:\ + :lp=<filename class="devicefile">/dev/lpt0</filename>:sh:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/teak</filename>:mx#0:\ + :if=<filename>/usr/local/libexec/hpif</filename>:</programlisting> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Εκτυπώνεται η μία γραμμή πάνω στην άλλη.</term> + + <listitem> + <para>Ο εκτυπωτής δεν προωθεί καθόλου το χαρτί και όλες οι γραμμές + κειμένου τυπώνονται η μία πάνω από την άλλη, σε μία γραμμή.</para> + + <para>Αυτό το πρόβλημα είναι το <quote>αντίστροφο</quote> του + φαινόμενου σκάλας, που περιγράψαμε προηγουμένως, και είναι πολύ + σπάνιο. Σε κάποιο σημείο, οι χαρακτήρες LF που χρησιμοποιεί το + &os; για να τερματίσει την γραμμή, ερμηνεύονται ως χαρακτήρες CR + οι οποίοι επιστρέφουν την κεφαλή στο αριστερό άκρο του χαρτιού, + αλλά δίχως να προωθήσουν το χαρτί μία γραμμή προς τα κάτω.</para> + + <para>Χρησιμοποιήστε τους διακόπτες ρυθμίσεων του εκτυπωτή ή τον + πίνακα ελέγχου για να θέσετε τις ακόλουθες επιλογές για τα LF και + CR characters:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Ο εκτυπωτής λαμβάνει</entry> + <entry>Ο εκτυπωτής τυπώνει</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>CR</entry> + <entry>CR</entry> + </row> + + <row> + <entry>LF</entry> + <entry>CR + LF</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Ο εκτυπωτής δεν εκτυπώνει (χάνει) κάποιους χαρακτήρες.</term> + + <listitem> + <para>Ο εκτυπωτής, ενώ είναι σε λειτουργία εκτύπωσης, δεν εκτυπώνει + κάποιους χαρακτήρες σε όλες τις γραμμές. Το πρόβλημα πιθανώς να + γίνεται εντονότερο καθώς η εκτύπωση εξελίσσεται, χάνοντας ακόμη + περισσότερους χαρακτήρες.</para> + + <para>Το πρόβλημα είναι πως ο εκτυπωτής, καθώς εκτυπώνει, δεν + προλαβαίνει να ακολουθήσει την ταχύτητα με την οποία ο + υπολογιστής στέλνει δεδομένα μέσω της σειριακής διασύνδεσης (αυτό + το πρόβλημα δεν πρέπει κανονικά να συμβαίνει σε εκτυπωτές + συνδεμένους σε παράλληλες θύρες). Υπάρχουν δύο τρόποι για να + ξεπεραστεί αυτό το πρόβλημα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Εάν ο εκτυπωτής υποστηρίζει έλεγχο ροής XON/XOFF, ρυθμίστε + το &os; να τον χρησιμοποιήσει ορίζοντας την κατάσταση + λειτουργίας <literal>ixon</literal> με την ικανότητα + <literal>ms#</literal>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Εάν ο εκτυπωτής υποστηρίζει έλεγχο ροής τύπου Request to + Send / Clear to Send (hardware handshake, γνωστό και με την + ονομασία <literal>RTS/CTS</literal>), πρέπει να οριστεί η + κατάσταση λειτουργίας <literal>crtscts</literal> στην + ικανότητα <literal>ms#</literal>. Βεβαιωθείτε πως το καλώδιο + που συνδέει τον εκτυπωτή με τον υπολογιστή είναι σωστά + φτιαγμένο για χρήση αυτού του ελέγχου ροής.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Ο εκτυπωτής τυπώνει σκουπίδια.</term> + + <listitem> + <para>Ο εκτυπωτής τύπωσε κάτι που αποκαλούμε τυχαία σκουπίδια, + εννοώντας οτιδήποτε εκτός του επιθυμητού κειμένου.</para> + + <para>Αυτό είναι συνήθως ένα ακόμα σύμπτωμα λανθασμένων παραμέτρων + σειριακής επικοινωνίας με τον εκτυπωτή. Ελέγξτε ξανά την τιμή bps + rate στην ικανότητα <literal>br</literal>, και την ρύθμιση parity + στην ικανότητα <literal>ms#</literal>. Βεβαιωθείτε πως ο + εκτυπωτής χρησιμοποιεί τις ίδιες ρυθμίσεις που έχουν καθοριστεί + στο αρχείο <filename>/etc/printcap</filename>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Δεν συνέβη τίποτε, ο εκτυπωτής δεν ξεκίνησε καν.</term> + + <listitem> + <para>Αν δεν συνέβη τίποτε, το πρόβλημα πιθανόν να οφείλεται + στο &os; και όχι στο hardware. Προσθέστε την ικανότητα αρχείου + καταγραφής (log file, <literal>lf</literal>) στο αρχείο + <filename>/etc/printcap</filename>, στην καταχώριση του εκτυπωτή + που έχει το πρόβλημα. Για παράδειγμα, εδώ είναι η καταχώριση για + τον <literal>rattan</literal>, με την ικανότητα + <literal>lf</literal>:</para> + + <programlisting>rattan|line|diablo|lp|Diablo 630 Line Printer:\ + :sh:sd=<filename class="directory">/var/spool/lpd/rattan</filename>:\ + :lp=<filename class="devicefile">/dev/lpt0</filename>:\ + :if=<filename>/usr/local/libexec/if-simple</filename>:\ + :lf=<filename>/var/log/rattan.log</filename></programlisting> + + <para>Έπειτα, προσπαθήστε να ξαναεκτυπώσετε. Ελέγξτε το αρχείο + καταγραφής (log) (στο παράδειγμα μας, + <filename>/var/log/rattan.log</filename>) για να βρείτε πιθανές + αναφορές σφαλμάτων. Με βάση τα μηνύματα που βλέπετε, προσπαθήστε + να διορθώσετε το πρόβλημα.</para> + + <para>Αν δεν καθορίσετε την ικανότητα <literal>lf</literal>, το + <application>LPD</application> χρησιμοποιεί από προεπιλογή το + <filename class="devicefile">/dev/console</filename>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/security/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/security/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..5485ca24ca --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/security/chapter.sgml @@ -0,0 +1,4996 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Ασφάλεια + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/security/chapter.sgml + %SRCID% 1.1 + +--> + +<chapter id="security"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Matthew</firstname> + <surname>Dillon</surname> + <contrib>Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του κεφαλαίου προέρχεται από την + σελίδα του manual της security(7) από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </chapterinfo> + + <title>Ασφάλεια</title> + <indexterm><primary>ασφάλεια</primary></indexterm> + + <sect1 id="security-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <para>Το κεφάλαιο αυτό παρέχει μια βασική εισαγωγή στις έννοιες της + ασφάλειας συστήματος, κάποιους γενικά καλούς κανόνες, και ορισμένα + προχωρημένα θέματα σχετικά με το &os;. Αρκετά από τα θέματα που + καλύπτονται εδώ, μπορούν να εφαρμοστούν το ίδιο καλά τόσο στο ίδιο το + σύστημα, όσο και για ασφάλεια μέσω Internet. Το Internet δεν είναι + πλέον ένα <quote>φιλικό</quote> μέρος στο οποίο καθένας θέλει να είναι + ο ευγενικός σας γείτονας. Η ανάγκη ασφάλισης του συστήματος σας είναι + επιτακτική για να προστατέψετε τα δεδομένα σας,την πνευματική σας + ιδιοκτησία, το χρόνο σας, και πολλά περισσότερα από τα χέρια των χάκερς + και των ομοίων τους.</para> + + <para>Το &os; παρέχει μια σειρά από βοηθητικά προγράμματα και μηχανισμούς + για να εξασφαλίσει την ακεραιότητα και την ασφάλεια του συστήματος σας + και του δικτύου.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Βασικές έννοιες για την ασφάλεια, σε σχέση με το &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Στοιχεία σχετικά με τους διάφορους μηχανισμούς κρυπτογράφησης + που είναι διαθέσιμοι στο &os;, όπως το <acronym>DES</acronym> και + το <acronym>MD5</acronym>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε το σύστημα σας για κωδικούς μιας χρήσης.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε <acronym>TCP</acronym> Wrappers για χρήση με + την <command>inetd</command>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε τον <application>KerberosIV</application> σε + &os; εκδόσεις πριν τη 5.0.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε τον <application>Kerberos5</application> στο + &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε το IPsec και να δημιουργήσετε ένα + <acronym>VPN</acronym> μεταξύ μηχανημάτων &os;/&windows;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε και να χρησιμοποιήσετε την κατά &os; υλοποίηση + <acronym>SSH</acronym> του <application>OpenSSH</application> + </para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τι είναι τα <acronym>ACL</acronym>s στο σύστημα αρχείων και πως + να τα χρησιμοποιήσετε.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να χρησιμοποιήσετε το βοηθητικό πρόγραμμα + <application>Portaudit</application> για να ελέγξετε λογισμικό + τρίτου κατασκευαστή που έχει εγκατασταθεί μέσω της συλλογής Ports. + </para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να χρησιμοποιήσετε τις δημοσιεύσεις security advisories + του &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Θα έχετε μια ιδέα για το τι είναι το Process Accounting και πως + να το ενεργοποιήσετε στο &os;.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να κατανοείτε βασικές έννοιες του &os; και του Internet.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πρόσθετα θέματα σχετικά με την ασφάλεια καλύπτονται σε ολόκληρο το + βιβλίο. Για παράδειγμα, ο Υποχρεωτικός Έλεγχος Πρόσβασης συζητείται + στο <xref linkend="mac"> και τα Internet Firewalls συζητούνται στο + <xref linkend="firewalls">.</para> + </sect1> + + <sect1 id="security-intro"> + <title>Introduction</title> + + <para>Security is a function that begins and ends with the system + administrator. While all BSD &unix; multi-user systems have some + inherent security, the job of building and maintaining additional + security mechanisms to keep those users <quote>honest</quote> is + probably one of the single largest undertakings of the sysadmin. + Machines are only as secure as you make them, and security concerns + are ever competing with the human necessity for convenience. &unix; + systems, in general, are capable of running a huge number of + simultaneous processes and many of these processes operate as + servers — meaning that external entities can connect and talk + to them. As yesterday's mini-computers and mainframes become + today's desktops, and as computers become networked and + inter-networked, security becomes an even bigger issue.</para> + + <para>System security also pertains to dealing with various forms of + attack, including attacks that attempt to crash, or otherwise make a + system unusable, but do not attempt to compromise the + <username>root</username> account (<quote>break root</quote>). + Security concerns + can be split up into several categories:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Denial of service attacks.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>User account compromises.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Root compromise through accessible servers.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Root compromise via user accounts.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Backdoor creation.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <indexterm> + <primary>DoS attacks</primary> + <see>Denial of Service (DoS)</see> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>security</primary> + <secondary>DoS attacks</secondary> + <see>Denial of Service (DoS)</see> + </indexterm> + <indexterm><primary>Denial of Service (DoS)</primary></indexterm> + + <para>A denial of service attack is an action that deprives the + machine of needed resources. Typically, DoS attacks are + brute-force mechanisms that attempt to crash or otherwise make a + machine unusable by overwhelming its servers or network stack. Some + DoS attacks try to take advantage of bugs in the networking + stack to crash a machine with a single packet. The latter can only + be fixed by applying a bug fix to the kernel. Attacks on servers + can often be fixed by properly specifying options to limit the load + the servers incur on the system under adverse conditions. + Brute-force network attacks are harder to deal with. A + spoofed-packet attack, for example, is nearly impossible to stop, + short of cutting your system off from the Internet. It may not be + able to take your machine down, but it can saturate your + Internet connection.</para> + + <indexterm> + <primary>security</primary> + <secondary>account compromises</secondary> + </indexterm> + + <para>A user account compromise is even more common than a DoS + attack. Many sysadmins still run standard + <application>telnetd</application>, <application>rlogind</application>, + <application>rshd</application>, + and <application>ftpd</application> servers on their machines. + These servers, by default, do + not operate over encrypted connections. The result is that if you + have any moderate-sized user base, one or more of your users logging + into your system from a remote location (which is the most common + and convenient way to login to a system) will have his or her + password sniffed. The attentive system admin will analyze his + remote access logs looking for suspicious source addresses even for + successful logins.</para> + + <para>One must always assume that once an attacker has access to a + user account, the attacker can break <username>root</username>. + However, the reality is that in a well secured and maintained system, + access to a user account does not necessarily give the attacker + access to <username>root</username>. The distinction is important + because without access to <username>root</username> the attacker + cannot generally hide his tracks and may, at best, be able to do + nothing more than mess with the user's files, or crash the machine. + User account compromises are very common because users tend not to + take the precautions that sysadmins take.</para> + + <indexterm> + <primary>security</primary> + <secondary>backdoors</secondary> + </indexterm> + + <para>System administrators must keep in mind that there are + potentially many ways to break <username>root</username> on a machine. + The attacker may know the <username>root</username> password, + the attacker may find a bug in a root-run server and be able + to break <username>root</username> over a network + connection to that server, or the attacker may know of a bug in + a suid-root program that allows the attacker to break + <username>root</username> once he has broken into a user's account. + If an attacker has found a way to break <username>root</username> + on a machine, the attacker may not have a need + to install a backdoor. Many of the <username>root</username> holes + found and closed to date involve a considerable amount of work + by the attacker to cleanup after himself, so most attackers install + backdoors. A backdoor provides the attacker with a way to easily + regain <username>root</username> access to the system, but it + also gives the smart system administrator a convenient way + to detect the intrusion. + Making it impossible for an attacker to install a backdoor may + actually be detrimental to your security, because it will not + close off the hole the attacker found to break in the first + place.</para> + + + <para>Security remedies should always be implemented with a + multi-layered <quote>onion peel</quote> approach and can be + categorized as follows:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Securing <username>root</username> and staff accounts.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Securing <username>root</username>–run servers + and suid/sgid binaries.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Securing user accounts.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Securing the password file.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Securing the kernel core, raw devices, and + file systems.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Quick detection of inappropriate changes made to the + system.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Paranoia.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>The next section of this chapter will cover the above bullet + items in greater depth.</para> + </sect1> + + <sect1 id="securing-freebsd"> + <title>Securing &os;</title> + <indexterm> + <primary>security</primary> + <secondary>securing &os;</secondary> + </indexterm> + + <note> + <title>Command vs. Protocol</title> + <para>Throughout this document, we will use + <application>bold</application> text to refer to an + application, and a <command>monospaced</command> font to refer + to specific commands. Protocols will use a normal font. This + typographical distinction is useful for instances such as ssh, + since it is + a protocol as well as command.</para> + </note> + + <para>The sections that follow will cover the methods of securing your + &os; system that were mentioned in the <link + linkend="security-intro">last section</link> of this chapter.</para> + + <sect2 id="securing-root-and-staff"> + <title>Securing the <username>root</username> Account and + Staff Accounts</title> + <indexterm> + <primary><command>su</command></primary> + </indexterm> + + <para>First off, do not bother securing staff accounts if you have + not secured the <username>root</username> account. + Most systems have a password assigned to the <username>root</username> + account. The first thing you do is assume + that the password is <emphasis>always</emphasis> compromised. + This does not mean that you should remove the password. The + password is almost always necessary for console access to the + machine. What it does mean is that you should not make it + possible to use the password outside of the console or possibly + even with the &man.su.1; command. For example, make sure that + your ptys are specified as being insecure in the + <filename>/etc/ttys</filename> file so that direct + <username>root</username> logins + via <command>telnet</command> or <command>rlogin</command> are + disallowed. If using other login services such as + <application>sshd</application>, make sure that direct + <username>root</username> logins are disabled there as well. + You can do this by editing + your <filename>/etc/ssh/sshd_config</filename> file, and making + sure that <literal>PermitRootLogin</literal> is set to + <literal>NO</literal>. Consider every access method — + services such as FTP often fall through the cracks. + Direct <username>root</username> logins should only be allowed + via the system console.</para> + <indexterm> + <primary><groupname>wheel</groupname></primary> + </indexterm> + + <para>Of course, as a sysadmin you have to be able to get to + <username>root</username>, so we open up a few holes. + But we make sure these holes require additional password + verification to operate. One way to make <username>root</username> + accessible is to add appropriate staff accounts to the + <groupname>wheel</groupname> group (in + <filename>/etc/group</filename>). The staff members placed in the + <groupname>wheel</groupname> group are allowed to + <command>su</command> to <username>root</username>. + You should never give staff + members native <groupname>wheel</groupname> access by putting them in the + <groupname>wheel</groupname> group in their password entry. Staff + accounts should be placed in a <groupname>staff</groupname> group, and + then added to the <groupname>wheel</groupname> group via the + <filename>/etc/group</filename> file. Only those staff members + who actually need to have <username>root</username> access + should be placed in the + <groupname>wheel</groupname> group. It is also possible, when using + an authentication method such as Kerberos, to use Kerberos' + <filename>.k5login</filename> file in the <username>root</username> + account to allow a &man.ksu.1; to <username>root</username> + without having to place anyone at all in the + <groupname>wheel</groupname> group. This may be the better solution + since the <groupname>wheel</groupname> mechanism still allows an + intruder to break <username>root</username> if the intruder + has gotten hold of your + password file and can break into a staff account. While having + the <groupname>wheel</groupname> mechanism is better than having + nothing at all, it is not necessarily the safest option.</para> + + <!-- XXX: + This will need updating depending on the outcome of PR bin/71147. + Personally I know what I'd like to see, which puts this in definite + need of a rewrite, but we'll have to wait and see. ceri@ + --> + + <para>An indirect way to secure staff accounts, and ultimately + <username>root</username> access is to use an alternative + login access method and + do what is known as <quote>starring</quote> out the encrypted + password for the staff accounts. Using the &man.vipw.8; + command, one can replace each instance of an encrypted password + with a single <quote><literal>*</literal></quote> character. + This command will update the <filename>/etc/master.passwd</filename> + file and user/password database to disable password-authenticated + logins.</para> + + <para>A staff account entry such as:</para> + + <programlisting>foobar:R9DT/Fa1/LV9U:1000:1000::0:0:Foo Bar:/home/foobar:/usr/local/bin/tcsh</programlisting> + + <para>Should be changed to this:</para> + + <programlisting>foobar:*:1000:1000::0:0:Foo Bar:/home/foobar:/usr/local/bin/tcsh</programlisting> + + <para>This change will prevent normal logins from occurring, + since the encrypted password will never match + <quote><literal>*</literal></quote>. With this done, + staff members must use + another mechanism to authenticate themselves such as + &man.kerberos.1; or &man.ssh.1; using a public/private key + pair. When using something like Kerberos, one generally must + secure the machines which run the Kerberos servers and your + desktop workstation. When using a public/private key pair + with ssh, one must generally secure + the machine used to login <emphasis>from</emphasis> (typically + one's workstation). An additional layer of protection can be + added to the key pair by password protecting the key pair when + creating it with &man.ssh-keygen.1;. Being able to + <quote>star</quote> out the passwords for staff accounts also + guarantees that staff members can only login through secure + access methods that you have set up. This forces all staff + members to use secure, encrypted connections for all of their + sessions, which closes an important hole used by many + intruders: sniffing the network from an unrelated, + less secure machine.</para> + + <para>The more indirect security mechanisms also assume that you are + logging in from a more restrictive server to a less restrictive + server. For example, if your main box is running all sorts of + servers, your workstation should not be running any. In order for + your workstation to be reasonably secure you should run as few + servers as possible, up to and including no servers at all, and + you should run a password-protected screen blanker. Of course, + given physical access to a workstation an attacker can break any + sort of security you put on it. This is definitely a problem that + you should consider, but you should also consider the fact that the + vast majority of break-ins occur remotely, over a network, from + people who do not have physical access to your workstation or + servers.</para> + <indexterm><primary>KerberosIV</primary></indexterm> + + <para>Using something like Kerberos also gives you the ability to + disable or change the password for a staff account in one place, + and have it immediately affect all the machines on which the staff + member may have an account. If a staff member's account gets + compromised, the ability to instantly change his password on all + machines should not be underrated. With discrete passwords, + changing a password on N machines can be a mess. You can also + impose re-passwording restrictions with Kerberos: not only can a + Kerberos ticket be made to timeout after a while, but the Kerberos + system can require that the user choose a new password after a + certain period of time (say, once a month).</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Securing Root-run Servers and SUID/SGID Binaries</title> + + <indexterm> + <primary><command>ntalk</command></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><command>comsat</command></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><command>finger</command></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>sandboxes</primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><application>sshd</application></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><application>telnetd</application></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><application>rshd</application></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><application>rlogind</application></primary> + </indexterm> + + <para>The prudent sysadmin only runs the servers he needs to, no + more, no less. Be aware that third party servers are often the + most bug-prone. For example, running an old version of + <application>imapd</application> or + <application>popper</application> is like giving a universal + <username>root</username> ticket out to the entire world. + Never run a server that you have not checked out carefully. + Many servers do not need to be run as <username>root</username>. + For example, the <application>ntalk</application>, + <application>comsat</application>, and + <application>finger</application> daemons can be run in special + user <firstterm>sandboxes</firstterm>. A sandbox is not perfect, + unless you go through a large amount of trouble, but the onion + approach to security still stands: If someone is able to break + in through a server running in a sandbox, they still have to + break out of the sandbox. The more layers the attacker must + break through, the lower the likelihood of his success. Root + holes have historically been found in virtually every server + ever run as <username>root</username>, including basic system servers. + If you are running a machine through which people only login via + <application>sshd</application> and never login via + <application>telnetd</application> or + <application>rshd</application> or + <application>rlogind</application>, then turn off those + services!</para> + + <para>&os; now defaults to running + <application>ntalkd</application>, + <application>comsat</application>, and + <application>finger</application> in a sandbox. Another program + which may be a candidate for running in a sandbox is &man.named.8;. + <filename>/etc/defaults/rc.conf</filename> includes the arguments + necessary to run <application>named</application> in a sandbox in a + commented-out form. Depending on whether you are installing a new + system or upgrading an existing system, the special user accounts + used by these sandboxes may not be installed. The prudent + sysadmin would research and implement sandboxes for servers + whenever possible.</para> + <indexterm> + <primary><application>sendmail</application></primary> + </indexterm> + + <para>There are a number of other servers that typically do not run + in sandboxes: <application>sendmail</application>, + <application>popper</application>, + <application>imapd</application>, <application>ftpd</application>, + and others. There are alternatives to some of these, but + installing them may require more work than you are willing to + perform (the convenience factor strikes again). You may have to + run these servers as <username>root</username> and rely on other + mechanisms to detect break-ins that might occur through them.</para> + + <para>The other big potential <username>root</username> holes in a + system are the + suid-root and sgid binaries installed on the system. Most of + these binaries, such as <application>rlogin</application>, reside + in <filename>/bin</filename>, <filename>/sbin</filename>, + <filename>/usr/bin</filename>, or <filename>/usr/sbin</filename>. + While nothing is 100% safe, the system-default suid and sgid + binaries can be considered reasonably safe. Still, + <username>root</username> holes are occasionally found in these + binaries. A <username>root</username> hole was found in + <literal>Xlib</literal> in 1998 that made + <application>xterm</application> (which is typically suid) + vulnerable. It is better to be safe than sorry and the prudent + sysadmin will restrict suid binaries, that only staff should run, + to a special group that only staff can access, and get rid of + (<command>chmod 000</command>) any suid binaries that nobody uses. + A server with no display generally does not need an + <application>xterm</application> binary. Sgid binaries can be + almost as dangerous. If an intruder can break an sgid-kmem binary, + the intruder might be able to read <filename>/dev/kmem</filename> + and thus read the encrypted password file, potentially compromising + any passworded account. Alternatively an intruder who breaks + group <literal>kmem</literal> can monitor keystrokes sent through + ptys, including ptys used by users who login through secure + methods. An intruder that breaks the <groupname>tty</groupname> + group can write to + almost any user's tty. If a user is running a terminal program or + emulator with a keyboard-simulation feature, the intruder can + potentially generate a data stream that causes the user's terminal + to echo a command, which is then run as that user.</para> + </sect2> + + <sect2 id="secure-users"> + <title>Securing User Accounts</title> + + <para>User accounts are usually the most difficult to secure. While + you can impose draconian access restrictions on your staff and + <quote>star</quote> out their passwords, you may not be able to + do so with any general user accounts you might have. If you do + have sufficient control, then you may win out and be able to secure + the user accounts properly. If not, you simply have to be more + vigilant in your monitoring of those accounts. Use of + ssh and Kerberos for user accounts is + more problematic, due to the extra administration and technical + support required, but still a very good solution compared to a + encrypted password file.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Securing the Password File</title> + + <para>The only sure fire way is to star out as many + passwords as you can and use ssh or + Kerberos for access to those accounts. Even though the encrypted + password file (<filename>/etc/spwd.db</filename>) can only be read + by <username>root</username>, it may be possible for an intruder + to obtain read access to that file even if the attacker cannot + obtain root-write access.</para> + + <para>Your security scripts should always check for and report + changes to the password file (see the <link + linkend="security-integrity">Checking file integrity</link> section + below).</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Securing the Kernel Core, Raw Devices, and + File systems</title> + + <para>If an attacker breaks <username>root</username> he can do + just about anything, but + there are certain conveniences. For example, most modern kernels + have a packet sniffing device driver built in. Under &os; it + is called the <devicename>bpf</devicename> device. An intruder + will commonly attempt to run a packet sniffer on a compromised + machine. You do not need to give the intruder the capability and + most systems do not have the need for the + <devicename>bpf</devicename> device compiled in.</para> + + <indexterm> + <primary><command>sysctl</command></primary> + </indexterm> + <para>But even if you turn off the <devicename>bpf</devicename> + device, you still have + <filename>/dev/mem</filename> and + <filename>/dev/kmem</filename> + to worry about. For that matter, the intruder can still write to + raw disk devices. Also, there is another kernel feature called + the module loader, &man.kldload.8;. An enterprising intruder can + use a KLD module to install his own <devicename>bpf</devicename> + device, or other sniffing + device, on a running kernel. To avoid these problems you have to + run the kernel at a higher secure level, at least securelevel 1. + The securelevel can be set with a <command>sysctl</command> on + the <varname>kern.securelevel</varname> variable. Once you have + set the securelevel to 1, write access to raw devices will be + denied and special <command>chflags</command> flags, + such as <literal>schg</literal>, + will be enforced. You must also ensure that the + <literal>schg</literal> flag is set on critical startup binaries, + directories, and script files — everything that gets run up + to the point where the securelevel is set. This might be overdoing + it, and upgrading the system is much more difficult when you + operate at a higher secure level. You may compromise and run the + system at a higher secure level but not set the + <literal>schg</literal> flag for every system file and directory + under the sun. Another possibility is to simply mount + <filename>/</filename> and <filename>/usr</filename> read-only. + It should be noted that being too draconian in what you attempt to + protect may prevent the all-important detection of an + intrusion.</para> + </sect2> + + <sect2 id="security-integrity"> + <title>Checking File Integrity: Binaries, Configuration Files, + Etc.</title> + + <para>When it comes right down to it, you can only protect your core + system configuration and control files so much before the + convenience factor rears its ugly head. For example, using + <command>chflags</command> to set the <literal>schg</literal> bit + on most of the files in <filename>/</filename> and + <filename>/usr</filename> is probably counterproductive, because + while it may protect the files, it also closes a detection window. + The last layer of your security onion is perhaps the most + important — detection. The rest of your security is pretty + much useless (or, worse, presents you with a false sense of + security) if you cannot detect potential intrusions. Half the job + of the onion is to slow down the attacker, rather than stop him, in + order to be able to catch him in the act.</para> + + <para>The best way to detect an intrusion is to look for modified, + missing, or unexpected files. The best way to look for modified + files is from another (often centralized) limited-access system. + Writing your security scripts on the extra-secure limited-access + system makes them mostly invisible to potential attackers, and this + is important. In order to take maximum advantage you generally + have to give the limited-access box significant access to the + other machines in the business, usually either by doing a + read-only NFS export of the other machines to the limited-access + box, or by setting up ssh key-pairs to + allow the limited-access box to ssh to + the other machines. Except for its network traffic, NFS is the + least visible method — allowing you to monitor the + file systems on each client box virtually undetected. If your + limited-access server is connected to the client boxes through a + switch, the NFS method is often the better choice. If your + limited-access server is connected to the client boxes through a + hub, or through several layers of routing, the NFS method may be + too insecure (network-wise) and using + ssh may be the better choice even with + the audit-trail tracks that ssh + lays.</para> + + <para>Once you have given a limited-access box at least read access to the + client systems it is supposed to monitor, you must write scripts + to do the actual monitoring. Given an NFS mount, you can write + scripts out of simple system utilities such as &man.find.1; and + &man.md5.1;. It is best to physically md5 the client-box files + at least once a day, and to test control files such as those + found in <filename>/etc</filename> and + <filename>/usr/local/etc</filename> even more often. When + mismatches are found, relative to the base md5 information the + limited-access machine knows is valid, it should scream at a + sysadmin to go check it out. A good security script will also + check for inappropriate suid binaries and for new or deleted files + on system partitions such as <filename>/</filename> and + <filename>/usr</filename>.</para> + + <para>When using ssh rather than NFS, + writing the security script is much more difficult. You + essentially have to <command>scp</command> the scripts to the client + box in order to + run them, making them visible, and for safety you also need to + <command>scp</command> the binaries (such as find) that those + scripts use. The <application>ssh</application> client on the + client box may already be compromised. All in all, using + ssh may be necessary when running over + insecure links, but it is also a lot harder to deal with.</para> + + <para>A good security script will also check for changes to user and + staff members access configuration files: + <filename>.rhosts</filename>, <filename>.shosts</filename>, + <filename>.ssh/authorized_keys</filename> and so forth, + files that might fall outside the purview of the + <literal>MD5</literal> check.</para> + + <para>If you have a huge amount of user disk space, it may take too + long to run through every file on those partitions. In this case, + setting mount flags to disallow suid binaries and devices on those + partitions is a good idea. The <literal>nodev</literal> and + <literal>nosuid</literal> options (see &man.mount.8;) are what you + want to look into. You should probably scan them anyway, at least + once a week, since the object of this layer is to detect a break-in + attempt, whether or not the attempt succeeds.</para> + + <para>Process accounting (see &man.accton.8;) is a relatively + low-overhead feature of the operating system which might help + as a post-break-in evaluation mechanism. It is especially + useful in tracking down how an intruder has actually broken into + a system, assuming the file is still intact after the break-in has + occured.</para> + + <para>Finally, security scripts should process the log files, and the + logs themselves should be generated in as secure a manner as + possible — remote syslog can be very useful. An intruder + will try to cover his tracks, and log files are critical to the + sysadmin trying to track down the time and method of the initial + break-in. One way to keep a permanent record of the log files is + to run the system console to a serial port and collect the + information to a secure machine monitoring the consoles.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Paranoia</title> + + <para>A little paranoia never hurts. As a rule, a sysadmin can add + any number of security features, as long as they do not affect + convenience, and can add security features that + <emphasis>do</emphasis> affect convenience with some added thought. + Even more importantly, a security administrator should mix it up a + bit — if you use recommendations such as those given by this + document verbatim, you give away your methodologies to the + prospective attacker who also has access to this document.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Denial of Service Attacks</title> + <indexterm><primary>Denial of Service (DoS)</primary></indexterm> + + <para>This section covers Denial of Service attacks. A DoS attack + is typically a packet attack. While there is not much you can do + about modern spoofed packet attacks that saturate your network, + you can generally limit the damage by ensuring that the attacks + cannot take down your servers by:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Limiting server forks.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Limiting springboard attacks (ICMP response attacks, ping + broadcast, etc.).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Overloading the Kernel Route Cache.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>A common DoS attack scenario is attacking a forking server and + making it spawning so many child processes that the host system + eventually runs out of memory, file descriptors, etc. and then + grinds to a halt. <application>inetd</application> + (see &man.inetd.8;) has several + options to limit this sort of attack. It should be noted that + while it is possible to prevent a machine from going down, it is + not generally possible to prevent a service from being disrupted + by the attack. Read the <application>inetd</application> manual + page carefully and pay + specific attention to the <option>-c</option>, <option>-C</option>, + and <option>-R</option> options. Note that spoofed-IP attacks + will circumvent the <option>-C</option> option to + <application>inetd</application>, so + typically a combination of options must be used. Some standalone + servers have self-fork-limitation parameters.</para> + + <para><application>Sendmail</application> has its + <option>-OMaxDaemonChildren</option> option, which tends to work + much better than trying to use <application>Sendmail</application>'s load limiting options + due to the load lag. You should specify a + <literal>MaxDaemonChildren</literal> parameter, when you start + <application>sendmail</application>; high enough to handle your + expected load, but not so high that the computer cannot handle that + number of <application>Sendmail</application> instances without falling on + its face. It is also prudent to run <application>Sendmail</application> in queued mode + (<option>-ODeliveryMode=queued</option>) and to run the daemon + (<command>sendmail -bd</command>) separate from the queue-runs + (<command>sendmail -q15m</command>). If you still want real-time + delivery you can run the queue at a much lower interval, such as + <option>-q1m</option>, but be sure to specify a reasonable + <literal>MaxDaemonChildren</literal> option for + <emphasis>that</emphasis> <application>Sendmail</application> to prevent cascade failures.</para> + + <para><application>Syslogd</application> can be attacked directly + and it is strongly recommended that you use the <option>-s</option> + option whenever possible, and the <option>-a</option> option + otherwise.</para> + + <para>You should also be fairly careful with connect-back services + such as <application>TCP Wrapper</application>'s reverse-identd, + which can be attacked directly. You generally do not want to use + the reverse-ident feature of + <application>TCP Wrapper</application> for this reason.</para> + + <para>It is a very good idea to protect internal services from + external access by firewalling them off at your border routers. + The idea here is to prevent saturation attacks from outside your + LAN, not so much to protect internal services from network-based + <username>root</username> compromise. + Always configure an exclusive firewall, i.e., + <quote>firewall everything <emphasis>except</emphasis> ports A, B, + C, D, and M-Z</quote>. This way you can firewall off all of your + low ports except for certain specific services such as + <application>named</application> (if you are primary for a zone), + <application>ntalkd</application>, + <application>sendmail</application>, and other Internet-accessible + services. If you try to configure the firewall the other way + — as an inclusive or permissive firewall, there is a good + chance that you will forget to <quote>close</quote> a couple of + services, or that you will add a new internal service and forget + to update the firewall. You can still open up the high-numbered + port range on the firewall, to allow permissive-like operation, + without compromising your low ports. Also take note that &os; + allows you to control the range of port numbers used for dynamic + binding, via the various <varname>net.inet.ip.portrange</varname> + <command>sysctl</command>'s (<command>sysctl -a | fgrep + portrange</command>), which can also ease the complexity of your + firewall's configuration. For example, you might use a normal + first/last range of 4000 to 5000, and a hiport range of 49152 to + 65535, then block off everything under 4000 in your firewall + (except for certain specific Internet-accessible ports, of + course).</para> + + <para>Another common DoS attack is called a springboard attack + — to attack a server in a manner that causes the server to + generate responses which overloads the server, the local + network, or some other machine. The most common attack of this + nature is the <emphasis>ICMP ping broadcast attack</emphasis>. + The attacker spoofs ping packets sent to your LAN's broadcast + address with the source IP address set to the actual machine they + wish to attack. If your border routers are not configured to + stomp on ping packets to broadcast addresses, your LAN winds up + generating sufficient responses to the spoofed source address to + saturate the victim, especially when the attacker uses the same + trick on several dozen broadcast addresses over several dozen + different networks at once. Broadcast attacks of over a hundred + and twenty megabits have been measured. A second common + springboard attack is against the ICMP error reporting system. + By constructing packets that generate ICMP error responses, an + attacker can saturate a server's incoming network and cause the + server to saturate its outgoing network with ICMP responses. This + type of attack can also crash the server by running it out of + memory, especially if the server cannot drain the ICMP responses + it generates fast enough. + Use the <application>sysctl</application> + variable <literal>net.inet.icmp.icmplim</literal> to limit these attacks. + The last major class of springboard + attacks is related to certain internal + <application>inetd</application> services such as the + udp echo service. An attacker simply spoofs a UDP packet with the + source address being server A's echo port, and the destination + address being server B's echo port, where server A and B are both + on your LAN. The two servers then bounce this one packet back and + forth between each other. The attacker can overload both servers + and their LANs simply by injecting a few packets in this manner. + Similar problems exist with the internal + <application>chargen</application> port. A + competent sysadmin will turn off all of these inetd-internal test + services.</para> + + <para>Spoofed packet attacks may also be used to overload the kernel + route cache. Refer to the <varname>net.inet.ip.rtexpire</varname>, + <varname>rtminexpire</varname>, and <varname>rtmaxcache</varname> + <command>sysctl</command> parameters. A spoofed packet attack + that uses a random source IP will cause the kernel to generate a + temporary cached route in the route table, viewable with + <command>netstat -rna | fgrep W3</command>. These routes + typically timeout in 1600 seconds or so. If the kernel detects + that the cached route table has gotten too big it will dynamically + reduce the <varname>rtexpire</varname> but will never decrease it + to less than <varname>rtminexpire</varname>. There are two + problems:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>The kernel does not react quickly enough when a lightly + loaded server is suddenly attacked.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The <varname>rtminexpire</varname> is not low enough for + the kernel to survive a sustained attack.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>If your servers are connected to the Internet via a T3 or + better, it may be prudent to manually override both + <varname>rtexpire</varname> and <varname>rtminexpire</varname> + via &man.sysctl.8;. Never set either parameter to zero (unless + you want to crash the machine). Setting both + parameters to 2 seconds should be sufficient to protect the route + table from attack.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Access Issues with Kerberos and SSH</title> + <indexterm><primary><command>ssh</command></primary></indexterm> + <indexterm><primary>KerberosIV</primary></indexterm> + + <para>There are a few issues with both Kerberos and + ssh that need to be addressed if + you intend to use them. Kerberos 5 is an excellent + authentication protocol, but there are bugs in the kerberized + <application>telnet</application> and + <application>rlogin</application> applications that make them + unsuitable for dealing with binary streams. Also, by default + Kerberos does not encrypt a session unless you use the + <option>-x</option> option. <application>ssh</application> + encrypts everything by default.</para> + + <para>Ssh works quite well in every + respect except that it forwards encryption keys by default. What + this means is that if you have a secure workstation holding keys + that give you access to the rest of the system, and you + ssh to an insecure machine, your keys + are usable. The actual keys themselves are not exposed, but + ssh installs a forwarding port for the + duration of your login, and if an attacker has broken + <username>root</username> on the + insecure machine he can utilize that port to use your keys to gain + access to any other machine that your keys unlock.</para> + + <para>We recommend that you use ssh in + combination with Kerberos whenever possible for staff logins. + <application>Ssh</application> can be compiled with Kerberos + support. This reduces your reliance on potentially exposed + ssh keys while at the same time + protecting passwords via Kerberos. Ssh + keys should only be used for automated tasks from secure machines + (something that Kerberos is unsuited to do). We also recommend that + you either turn off key-forwarding in the + ssh configuration, or that you make use + of the <literal>from=IP/DOMAIN</literal> option that + ssh allows in its + <filename>authorized_keys</filename> file to make the key only + usable to entities logging in from specific machines.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="crypt"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Bill</firstname> + <surname>Swingle</surname> + <contrib>Parts rewritten and updated by </contrib> + </author> + </authorgroup> + <!-- 21 Mar 2000 --> + </sect1info> + + <title>DES, MD5, and Crypt</title> + <indexterm> + <primary>security</primary> + <secondary>crypt</secondary> + </indexterm> + + <indexterm><primary>crypt</primary></indexterm> + <indexterm><primary>DES</primary></indexterm> + <indexterm><primary>MD5</primary></indexterm> + + <para>Every user on a &unix; system has a password associated with + their account. It seems obvious that these passwords need to be + known only to the user and the actual operating system. In + order to keep these passwords secret, they are encrypted with + what is known as a <quote>one-way hash</quote>, that is, they can + only be easily encrypted but not decrypted. In other words, what + we told you a moment ago was obvious is not even true: the + operating system itself does not <emphasis>really</emphasis> know + the password. It only knows the <emphasis>encrypted</emphasis> + form of the password. The only way to get the + <quote>plain-text</quote> password is by a brute force search of the + space of possible passwords.</para> + + <para>Unfortunately the only secure way to encrypt passwords when + &unix; came into being was based on DES, the Data Encryption + Standard. This was not such a problem for users resident in + the US, but since the source code for DES could not be exported + outside the US, &os; had to find a way to both comply with + US law and retain compatibility with all the other &unix; + variants that still used DES.</para> + + <para>The solution was to divide up the encryption libraries + so that US users could install the DES libraries and use + DES but international users still had an encryption method + that could be exported abroad. This is how &os; came to + use MD5 as its default encryption method. MD5 is believed to + be more secure than DES, so installing DES is offered primarily + for compatibility reasons.</para> + + <sect2> + <title>Recognizing Your Crypt Mechanism</title> + + <para>Currently the library supports DES, MD5 and Blowfish hash + functions. By default &os; uses MD5 to encrypt + passwords.</para> + + <para>It is pretty easy to identify which encryption method + &os; is set up to use. Examining the encrypted passwords in + the <filename>/etc/master.passwd</filename> file is one way. + Passwords encrypted with the MD5 hash are longer than those + encrypted with the DES hash and also begin with the characters + <literal>$1$</literal>. Passwords starting with + <literal>$2a$</literal> are encrypted with the + Blowfish hash function. DES password strings do not + have any particular identifying characteristics, but they are + shorter than MD5 passwords, and are coded in a 64-character + alphabet which does not include the <literal>$</literal> + character, so a relatively short string which does not begin with + a dollar sign is very likely a DES password.</para> + + <para>The password format used for new passwords is controlled + by the <literal>passwd_format</literal> login capability in + <filename>/etc/login.conf</filename>, which takes values of + <literal>des</literal>, <literal>md5</literal> or + <literal>blf</literal>. See the &man.login.conf.5; manual page + for more information about login capabilities.</para> + + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="one-time-passwords"> + <title>One-time Passwords</title> + <indexterm><primary>one-time passwords</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>security</primary> + <secondary>one-time passwords</secondary> + </indexterm> + + <para>By default, &os; includes support for OPIE (One-time Passwords + In Everything), which uses the MD5 hash by default.</para> + + <para>There are three different sorts of passwords which we will discuss + below. The first is your usual &unix; style or + Kerberos password; we will call this a <quote>&unix; password</quote>. + The second sort is the one-time password which is generated by the OPIE + &man.opiekey.1; program and accepted by the + &man.opiepasswd.1; program + and the login prompt; we will + call this a <quote>one-time password</quote>. The final sort of + password is the secret password which you give to the + <command>opiekey</command> program (and + sometimes the + <command>opiepasswd</command> programs) + which it uses to generate + one-time passwords; we will call it a <quote>secret password</quote> + or just unqualified <quote>password</quote>.</para> + + <para>The secret password does not have anything to do with your &unix; + password; they can be the same but this is not recommended. + OPIE secret passwords are not limited to 8 characters like old + &unix; passwords<footnote><para>Under &os; the standard login + password may be up to 128 characters in length.</para></footnote>, + they can be as long as you like. Passwords of six or + seven word long phrases are fairly common. For the most part, the + OPIE system operates completely independently of the &unix; + password system.</para> + + <para>Besides the password, there are two other pieces of data that + are important to OPIE. One is what is known as the + <quote>seed</quote> or <quote>key</quote>, consisting of two letters + and five digits. The other is what is called the <quote>iteration + count</quote>, a number between 1 and 100. OPIE creates the + one-time password by concatenating the seed and the secret password, + then applying the MD5 hash as many times as specified by the + iteration count and turning the result into six short English words. + These six English words are your one-time password. The + authentication system (primarily PAM) keeps + track of the last one-time password used, and the user is + authenticated if the hash of the user-provided password is equal to + the previous password. Because a one-way hash is used it is + impossible to generate future one-time passwords if a successfully + used password is captured; the iteration count is decremented after + each successful login to keep the user and the login program in + sync. When the iteration count gets down to 1, OPIE must be + reinitialized.</para> + + <para>There are a few programs involved in each system + which we will discuss below. The + <command>opiekey</command> program accepts an iteration + count, a seed, and a secret password, and generates a one-time + password or a consecutive list of one-time passwords. The + <command>opiepasswd</command> + program is used to initialize OPIE, + and to change passwords, iteration counts, or seeds; it + takes either a secret passphrase, or an iteration count, + seed, and a one-time password. The + <command>opieinfo</command> program will examine the + relevant credentials files + (<filename>/etc/opiekeys</filename>) and print out the invoking user's + current iteration count and seed.</para> + + <para>There are four different sorts of operations we will cover. The + first is using + <command>opiepasswd</command> over a secure connection to set up + one-time-passwords for the first time, or to change your password + or seed. The second operation is using + <command>opiepasswd</command> over an insecure connection, in + conjunction with <command>opiekey</command> + over a secure connection, to do the same. The third is using + <command>opiekey</command> to log in over + an insecure connection. The fourth is using + <command>opiekey</command> to generate a number of keys which + can be written down or printed out to carry with you when going to + some location without secure connections to anywhere.</para> + + <sect2> + <title>Secure Connection Initialization</title> + <para>To initialize OPIE for the first time, execute the + <command>opiepasswd</command> command:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>opiepasswd -c</userinput> +[grimreaper] ~ $ opiepasswd -f -c +Adding unfurl: +Only use this method from the console; NEVER from remote. If you are using +telnet, xterm, or a dial-in, type ^C now or exit with no password. +Then run opiepasswd without the -c parameter. +Using MD5 to compute responses. +Enter new secret pass phrase: +Again new secret pass phrase: +ID unfurl OTP key is 499 to4268 +MOS MALL GOAT ARM AVID COED +</screen> + + <para>At the <prompt>Enter new secret pass phrase:</prompt> or + <prompt>Enter secret password:</prompt> prompts, you + should enter a password or phrase. Remember, this is not the + password that you will use to login with, this is used to generate + your one-time login keys. The <quote>ID</quote> line gives the + parameters of your particular instance: your login name, the + iteration count, and seed. When logging in the system + will remember these parameters and present them back to you so you + do not have to remember them. The last line gives the particular + one-time password which corresponds to those parameters and your + secret password; if you were to re-login immediately, this + one-time password is the one you would use.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Insecure Connection Initialization</title> + + <para>To initialize or change your secret password over an + insecure connection, you will need to already have a secure + connection to some place where you can run + <command>opiekey</command>; this might be in the form of a shell + prompt on a machine you + trust. You will also need to make up an iteration count (100 is + probably a good value), and you may make up your own seed or use a + randomly-generated one. Over on the insecure connection (to the + machine you are initializing), use <command>opiepasswd</command>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>opiepasswd</userinput> + +Updating unfurl: +You need the response from an OTP generator. +Old secret pass phrase: + otp-md5 498 to4268 ext + Response: GAME GAG WELT OUT DOWN CHAT +New secret pass phrase: + otp-md5 499 to4269 + Response: LINE PAP MILK NELL BUOY TROY + +ID mark OTP key is 499 gr4269 +LINE PAP MILK NELL BUOY TROY +</screen> + + <para>To accept the default seed press <keycap>Return</keycap>. + Then before entering an + access password, move over to your secure connection and give it + the same parameters:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>opiekey 498 to4268</userinput> +Using the MD5 algorithm to compute response. +Reminder: Don't use opiekey from telnet or dial-in sessions. +Enter secret pass phrase: +GAME GAG WELT OUT DOWN CHAT +</screen> + + <para>Now switch back over to the insecure connection, and copy the + one-time password generated over to the relevant program.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Generating a Single One-time Password</title> + + <para>Once you have initialized OPIE and login, you will be + presented with a prompt like this:</para> + +<screen>&prompt.user; <userinput>telnet example.com</userinput> +Trying 10.0.0.1... +Connected to example.com +Escape character is '^]'. + +FreeBSD/i386 (example.com) (ttypa) + +login: <userinput><username></userinput> +otp-md5 498 gr4269 ext +Password: </screen> + + <para>As a side note, the OPIE prompts have a useful feature + (not shown here): if you press <keycap>Return</keycap> + at the password prompt, the + prompter will turn echo on, so you can see what you are + typing. This can be extremely useful if you are attempting to + type in a password by hand, such as from a printout.</para> + + <indexterm><primary>MS-DOS</primary></indexterm> + <indexterm><primary>Windows</primary></indexterm> + <indexterm><primary>MacOS</primary></indexterm> + + <para>At this point you need to generate your one-time password to + answer this login prompt. This must be done on a trusted system + that you can run + <command>opiekey</command> on. (There are versions of these for DOS, + &windows; and &macos; as well.) They need the iteration count and + the seed as command line options. You can cut-and-paste these + right from the login prompt on the machine that you are logging + in to.</para> + + <para>On the trusted system:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>opiekey 498 to4268</userinput> +Using the MD5 algorithm to compute response. +Reminder: Don't use opiekey from telnet or dial-in sessions. +Enter secret pass phrase: +GAME GAG WELT OUT DOWN CHAT</screen> + + <para>Now that you have your one-time password you can continue + logging in.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Generating Multiple One-time Passwords</title> + + <para>Sometimes you have to go places where you do not have + access to a trusted machine or secure connection. In this case, + it is possible to use the + <command>opiekey</command> command to + generate a number of one-time passwords beforehand to be printed + out and taken with you. For example:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>opiekey -n 5 30 zz99999</userinput> +Using the MD5 algorithm to compute response. +Reminder: Don't use opiekey from telnet or dial-in sessions. +Enter secret pass phrase: <userinput><secret password></userinput> +26: JOAN BORE FOSS DES NAY QUIT +27: LATE BIAS SLAY FOLK MUCH TRIG +28: SALT TIN ANTI LOON NEAL USE +29: RIO ODIN GO BYE FURY TIC +30: GREW JIVE SAN GIRD BOIL PHI</screen> + + <para>The <option>-n 5</option> requests five keys in sequence, the + <option>30</option> specifies what the last iteration number + should be. Note that these are printed out in + <emphasis>reverse</emphasis> order of eventual use. If you are + really paranoid, you might want to write the results down by hand; + otherwise you can cut-and-paste into <command>lpr</command>. Note + that each line shows both the iteration count and the one-time + password; you may still find it handy to scratch off passwords as + you use them.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Restricting Use of &unix; Passwords</title> + + <para>OPIE can restrict the use of &unix; passwords based on the IP + address of a login session. The relevant file + is <filename>/etc/opieaccess</filename>, which is present by default. + Please check &man.opieaccess.5; + for more information on this file and which security considerations + you should be aware of when using it.</para> + + <para>Here is a sample <filename>opieaccess</filename> file:</para> + + <programlisting>permit 192.168.0.0 255.255.0.0</programlisting> + + <para>This line allows users whose IP source address (which is + vulnerable to spoofing) matches the specified value and mask, + to use &unix; passwords at any time.</para> + + <para>If no rules in <filename>opieaccess</filename> are matched, + the default is to deny non-OPIE logins.</para> + + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="tcpwrappers"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Written by: </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <indexterm><primary>TCP Wrappers</primary></indexterm> + + <title>TCP Wrappers</title> + + <para>Anyone familiar with &man.inetd.8; has probably heard + of <acronym>TCP</acronym> Wrappers at some point. But few + individuals seem to fully comprehend its usefulness in a + network environment. It seems that everyone wants to + install a firewall to handle network connections. While a + firewall has a wide variety of uses, there are some things + that a firewall not handle such as sending text back to the + connection originator. The <acronym>TCP</acronym> software + does this and much more. In the next few sections many of + the <acronym>TCP</acronym> Wrappers features will be discussed, + and, when applicable, example configuration lines will be + provided.</para> + + <para>The <acronym>TCP</acronym> Wrappers software extends the + abilities of <command>inetd</command> to provide support for + every server daemon under its control. Using this method it + is possible to provide logging support, return messages to + connections, permit a daemon to only accept internal connections, + etc. While some of these features can be provided by implementing + a firewall, this will add not only an extra layer of protection + but go beyond the amount of control a firewall can + provide.</para> + + <para>The added functionality of <acronym>TCP</acronym> Wrappers + should not be considered a replacement for a good firewall. + <acronym>TCP</acronym> Wrappers can be used in conjunction + with a firewall or other security enhancements though and + it can serve nicely as an extra layer of protection + for the system.</para> + + <para>Since this is an extension to the configuration of + <command>inetd</command>, the reader is expected have + read the <link linkend="network-inetd">inetd configuration</link> + section.</para> + + <note> + <para>While programs run by &man.inetd.8; are not exactly + <quote>daemons</quote>, they have traditionally been called + daemons. This is the term we will use in this section too.</para> + </note> + + <sect2> + <title>Initial Configuration</title> + + <para>The only requirement of using <acronym>TCP</acronym> + Wrappers in &os; is to ensure the <command>inetd</command> + server is started from <filename>rc.conf</filename> with the + <option>-Ww</option> option; this is the default setting. Of + course, proper configuration of + <filename>/etc/hosts.allow</filename> is also expected, but + &man.syslogd.8; will throw messages in the system logs in + these cases.</para> + + <note> + <para>Unlike other implementations of <acronym>TCP</acronym> + Wrappers, the use of <filename>hosts.deny</filename> has + been deprecated. All configuration options should be placed + in <filename>/etc/hosts.allow</filename>.</para> + </note> + + <para>In the simplest configuration, daemon connection policies + are set to either be permitted or blocked depending on the + options in <filename>/etc/hosts.allow</filename>. The default + configuration in &os; is to allow a connection to every daemon + started with <command>inetd</command>. Changing this will be + discussed only after the basic configuration is covered.</para> + + <para>Basic configuration usually takes the form of + <literal>daemon : address : action</literal>. Where + <literal>daemon</literal> is the daemon name which + <command>inetd</command> started. The + <literal>address</literal> can be a valid hostname, an + <acronym>IP</acronym> address or an IPv6 address enclosed in + brackets ([ ]). The action field can be either allow + or deny to grant or deny access appropriately. Keep in mind + that configuration works off a first rule match semantic, + meaning that the configuration file is scanned in ascending + order for a matching rule. When a match is found the rule + is applied and the search process will halt.</para> + + <para>Several other options exist but they will be explained + in a later section. A simple configuration line may easily be + constructed from that information alone. For example, to + allow <acronym>POP</acronym>3 connections via the + <filename role="package">mail/qpopper</filename> daemon, + the following lines should be appended to + <filename>hosts.allow</filename>:</para> + + <programlisting># This line is required for POP3 connections: +qpopper : ALL : allow</programlisting> + + <para>After adding this line, <command>inetd</command> will need + restarted. This can be accomplished by use of the &man.kill.1; + command, or with the <parameter>restart</parameter> parameter + with <filename>/etc/rc.d/inetd</filename>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Advanced Configuration</title> + + <para><acronym>TCP</acronym> Wrappers has advanced + options too; they will allow for more control over the + way connections are handled. In some cases it may be + a good idea to return a comment to certain hosts or + daemon connections. In other cases, perhaps a log file + should be recorded or an email sent to the administrator. + Other situations may require the use of a service for local + connections only. This is all possible through the use of + configuration options known as <literal>wildcards</literal>, + expansion characters and external command execution. The + next two sections are written to cover these situations.</para> + + <sect3> + <title>External Commands</title> + + <para>Suppose that a situation occurs where a connection + should be denied yet a reason should be sent to the + individual who attempted to establish that connection. How + could it be done? That action can be made possible by + using the <option>twist</option> option. When a connection + attempt is made, <option>twist</option> will be called to + execute a shell command or script. An example already exists + in the <filename>hosts.allow</filename> file:</para> + + <programlisting># The rest of the daemons are protected. +ALL : ALL \ + : severity auth.info \ + : twist /bin/echo "You are not welcome to use %d from %h."</programlisting> + + <para>This example shows that the message, + <quote>You are not allowed to use <literal>daemon</literal> + from <literal>hostname</literal>.</quote> will be returned + for any daemon not previously configured in the access file. + This is extremely useful for sending a reply back to the + connection initiator right after the established connection + is dropped. Note that any message returned + <emphasis>must</emphasis> be wrapped in quote + <literal>"</literal> characters; there are no exceptions to + this rule.</para> + + <warning> + <para>It may be possible to launch a denial of service attack + on the server if an attacker, or group of attackers could + flood these daemons with connection requests.</para> + </warning> + + <para>Another possibility is to use the <option>spawn</option> + option in these cases. Like <option>twist</option>, the + <option>spawn</option> implicitly denies the connection and + may be used to run external shell commands or scripts. + Unlike <option>twist</option>, <option>spawn</option> will + not send a reply back to the individual who established the + connection. For an example, consider the following + configuration line:</para> + + <programlisting># We do not allow connections from example.com: +ALL : .example.com \ + : spawn (/bin/echo %a from %h attempted to access %d >> \ + /var/log/connections.log) \ + : deny</programlisting> + + <para>This will deny all connection attempts from the + <hostid role="fqdn">*.example.com</hostid> domain; + simultaneously logging the hostname, <acronym>IP</acronym> + address and the daemon which they attempted to access in the + <filename>/var/log/connections.log</filename> file.</para> + + <para>Aside from the already explained substitution characters + above, e.g. %a, a few others exist. See the + &man.hosts.access.5; manual page for the complete list.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Wildcard Options</title> + + <para>Thus far the <literal>ALL</literal> example has been used + continuously throughout the examples. Other options exist + which could extend the functionality a bit further. For + instance, <literal>ALL</literal> may be used to match every + instance of either a daemon, domain or an + <acronym>IP</acronym> address. Another wildcard available is + <literal>PARANOID</literal> which may be used to match any + host which provides an <acronym>IP</acronym> address that may + be forged. In other words, <literal>paranoid</literal> may + be used to define an action to be taken whenever a connection + is made from an <acronym>IP</acronym> address that differs + from its hostname. The following example may shed some more + light on this discussion:</para> + + <programlisting># Block possibly spoofed requests to sendmail: +sendmail : PARANOID : deny</programlisting> + + <para>In that example all connection requests to + <command>sendmail</command> which have an + <acronym>IP</acronym> address that varies from its hostname + will be denied.</para> + + <caution> + <para>Using the <literal>PARANOID</literal> may severely + cripple servers if the client or server has a broken + <acronym>DNS</acronym> setup. Administrator discretion + is advised.</para> + </caution> + + <para>To learn more about wildcards and their associated + functionality, see the &man.hosts.access.5; manual + page.</para> + + <para>Before any of the specific configuration lines above will + work, the first configuration line should be commented out + in <filename>hosts.allow</filename>. This was noted at the + beginning of this section.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="kerberosIV"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Mark</firstname> + <surname>Murray</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Mark</firstname> + <surname>Dapoz</surname> + <contrib>Based on a contribution by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title><application>KerberosIV</application></title> + + <para>Kerberos is a network add-on system/protocol that allows users to + authenticate themselves through the services of a secure server. + Services such as remote login, remote copy, secure inter-system file + copying and other high-risk tasks are made considerably safer and more + controllable.</para> + + <para>The following instructions can be used as a guide on how to set up + Kerberos as distributed for &os;. However, you should refer to the + relevant manual pages for a complete description.</para> + + <sect2> + <title>Installing <application>KerberosIV</application></title> + + <indexterm><primary>MIT</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>KerberosIV</primary> + <secondary>installing</secondary> + </indexterm> + <para>Kerberos is an optional component of &os;. The easiest + way to install this software is by selecting the <literal>krb4</literal> or + <literal>krb5</literal> distribution in <application>sysinstall</application> + during the initial installation of &os;. This will install + the <quote>eBones</quote> (KerberosIV) or <quote>Heimdal</quote> (Kerberos5) + implementation of Kerberos. These implementations are + included because they are developed outside the USA/Canada and + were thus available to system owners outside those countries + during the era of restrictive export controls on cryptographic + code from the USA.</para> + + <para>Alternatively, the MIT implementation of Kerberos is + available from the Ports Collection as + <filename role="package">security/krb5</filename>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Creating the Initial Database</title> + + <para>This is done on the Kerberos server only. First make sure that + you do not have any old Kerberos databases around. You should change + to the directory <filename>/etc/kerberosIV</filename> and check that + only the following files are present:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /etc/kerberosIV</userinput> +&prompt.root; <userinput>ls</userinput> +README krb.conf krb.realms</screen> + + <para>If any additional files (such as <filename>principal.*</filename> + or <filename>master_key</filename>) exist, then use the + <command>kdb_destroy</command> command to destroy the old Kerberos + database, or if Kerberos is not running, simply delete the extra + files.</para> + + <para>You should now edit the <filename>krb.conf</filename> and + <filename>krb.realms</filename> files to define your Kerberos realm. + In this case the realm will be <literal>EXAMPLE.COM</literal> and the + server is <hostid role="fqdn">grunt.example.com</hostid>. We edit + or create the <filename>krb.conf</filename> file:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cat krb.conf</userinput> +EXAMPLE.COM +EXAMPLE.COM grunt.example.com admin server +CS.BERKELEY.EDU okeeffe.berkeley.edu +ATHENA.MIT.EDU kerberos.mit.edu +ATHENA.MIT.EDU kerberos-1.mit.edu +ATHENA.MIT.EDU kerberos-2.mit.edu +ATHENA.MIT.EDU kerberos-3.mit.edu +LCS.MIT.EDU kerberos.lcs.mit.edu +TELECOM.MIT.EDU bitsy.mit.edu +ARC.NASA.GOV trident.arc.nasa.gov</screen> + + <para>In this case, the other realms do not need to be there. They are + here as an example of how a machine may be made aware of multiple + realms. You may wish to not include them for simplicity.</para> + + <para>The first line names the realm in which this system works. The + other lines contain realm/host entries. The first item on a line is a + realm, and the second is a host in that realm that is acting as a + <quote>key distribution center</quote>. The words <literal>admin + server</literal> following a host's name means that host also + provides an administrative database server. For further explanation + of these terms, please consult the Kerberos manual pages.</para> + + <para>Now we have to add <hostid role="fqdn">grunt.example.com</hostid> + to the <literal>EXAMPLE.COM</literal> realm and also add an entry to + put all hosts in the <hostid role="domainname">.example.com</hostid> + domain in the <literal>EXAMPLE.COM</literal> realm. The + <filename>krb.realms</filename> file would be updated as + follows:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cat krb.realms</userinput> +grunt.example.com EXAMPLE.COM +.example.com EXAMPLE.COM +.berkeley.edu CS.BERKELEY.EDU +.MIT.EDU ATHENA.MIT.EDU +.mit.edu ATHENA.MIT.EDU</screen> + + <para>Again, the other realms do not need to be there. They are here as + an example of how a machine may be made aware of multiple realms. You + may wish to remove them to simplify things.</para> + + <para>The first line puts the <emphasis>specific</emphasis> system into + the named realm. The rest of the lines show how to default systems of + a particular subdomain to a named realm.</para> + + <para>Now we are ready to create the database. This only needs to run + on the Kerberos server (or Key Distribution Center). Issue the + <command>kdb_init</command> command to do this:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kdb_init</userinput> +<prompt>Realm name [default ATHENA.MIT.EDU ]:</prompt> <userinput>EXAMPLE.COM</userinput> +You will be prompted for the database Master Password. +It is important that you NOT FORGET this password. + +<prompt>Enter Kerberos master key:</prompt> </screen> + + <para>Now we have to save the key so that servers on the local machine + can pick it up. Use the <command>kstash</command> command to do + this:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kstash</userinput> + +<prompt>Enter Kerberos master key:</prompt> + +Current Kerberos master key version is 1. + +Master key entered. BEWARE!</screen> + + <para>This saves the encrypted master password in + <filename>/etc/kerberosIV/master_key</filename>.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Making It All Run</title> + + <indexterm> + <primary>KerberosIV</primary> + <secondary>initial startup</secondary> + </indexterm> + + <para>Two principals need to be added to the database for + <emphasis>each</emphasis> system that will be secured with Kerberos. + Their names are <literal>kpasswd</literal> and <literal>rcmd</literal>. + These two principals are made for each system, with the instance being + the name of the individual system.</para> + + <para>These daemons, <application>kpasswd</application> and + <application>rcmd</application> allow other systems to change Kerberos + passwords and run commands like &man.rcp.1;, + &man.rlogin.1; and &man.rsh.1;.</para> + + <para>Now let us add these entries:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kdb_edit</userinput> +Opening database... + +<prompt>Enter Kerberos master key:</prompt> + +Current Kerberos master key version is 1. + +Master key entered. BEWARE! +Previous or default values are in [brackets] , +enter return to leave the same, or new value. + +<prompt>Principal name:</prompt> <userinput>passwd</userinput> +<prompt>Instance:</prompt> <userinput>grunt</userinput> + +<Not found>, <prompt>Create [y] ?</prompt> <userinput>y</userinput> + +Principal: passwd, Instance: grunt, kdc_key_ver: 1 +<prompt>New Password:</prompt> <---- enter RANDOM here +Verifying password + +<prompt>New Password:</prompt> <---- enter RANDOM here + +<prompt>Random password [y] ?</prompt> <userinput>y</userinput> + +Principal's new key version = 1 +<prompt>Expiration date (enter yyyy-mm-dd) [ 2000-01-01 ] ?</prompt> +<prompt>Max ticket lifetime (*5 minutes) [ 255 ] ?</prompt> +<prompt>Attributes [ 0 ] ?</prompt> +Edit O.K. +<prompt>Principal name:</prompt> <userinput>rcmd</userinput> +<prompt>Instance:</prompt> <userinput>grunt</userinput> + +<Not found>, <prompt>Create [y] ?</prompt> + +Principal: rcmd, Instance: grunt, kdc_key_ver: 1 +<prompt>New Password:</prompt> <---- enter RANDOM here +Verifying password + +<prompt>New Password:</prompt> <---- enter RANDOM here + +<prompt>Random password [y] ?</prompt> + +Principal's new key version = 1 +<prompt>Expiration date (enter yyyy-mm-dd) [ 2000-01-01 ] ?</prompt> +<prompt>Max ticket lifetime (*5 minutes) [ 255 ] ?</prompt> +<prompt>Attributes [ 0 ] ?</prompt> +Edit O.K. +<prompt>Principal name:</prompt> <---- null entry here will cause an exit</screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Creating the Server File</title> + + <para>We now have to extract all the instances which define the + services on each machine. For this we use the + <command>ext_srvtab</command> command. This will create a file + which must be copied or moved <emphasis>by secure + means</emphasis> to each Kerberos client's + <filename>/etc</filename> directory. This file must + be present on each server and client, and is crucial to the + operation of Kerberos.</para> + + + <screen>&prompt.root; <userinput>ext_srvtab grunt</userinput> +<prompt>Enter Kerberos master key:</prompt> + +Current Kerberos master key version is 1. + +Master key entered. BEWARE! +Generating 'grunt-new-srvtab'....</screen> + + <para>Now, this command only generates a temporary file which must be + renamed to <filename>srvtab</filename> so that all the servers can pick + it up. Use the &man.mv.1; command to move it into place on + the original system:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mv grunt-new-srvtab srvtab</userinput></screen> + + <para>If the file is for a client system, and the network is not deemed + safe, then copy the + <filename><replaceable>client</replaceable>-new-srvtab</filename> to + removable media and transport it by secure physical means. Be sure to + rename it to <filename>srvtab</filename> in the client's + <filename>/etc</filename> directory, and make sure it is + mode 600:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>mv grumble-new-srvtab srvtab</userinput> +&prompt.root; <userinput>chmod 600 srvtab</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Populating the Database</title> + + <para>We now have to add some user entries into the database. First + let us create an entry for the user <username>jane</username>. Use the + <command>kdb_edit</command> command to do this:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kdb_edit</userinput> +Opening database... + +<prompt>Enter Kerberos master key:</prompt> + +Current Kerberos master key version is 1. + +Master key entered. BEWARE! +Previous or default values are in [brackets] , +enter return to leave the same, or new value. + +<prompt>Principal name:</prompt> <userinput>jane</userinput> +<prompt>Instance:</prompt> + +<Not found>, <prompt>Create [y] ?</prompt> <userinput>y</userinput> + +Principal: jane, Instance: , kdc_key_ver: 1 +<prompt>New Password:</prompt> <---- enter a secure password here +Verifying password + +<prompt>New Password:</prompt> <---- re-enter the password here +Principal's new key version = 1 +<prompt>Expiration date (enter yyyy-mm-dd) [ 2000-01-01 ] ?</prompt> +<prompt>Max ticket lifetime (*5 minutes) [ 255 ] ?</prompt> +<prompt>Attributes [ 0 ] ?</prompt> +Edit O.K. +<prompt>Principal name:</prompt> <---- null entry here will cause an exit</screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Testing It All Out</title> + + <para>First we have to start the Kerberos daemons. Note that if you + have correctly edited your <filename>/etc/rc.conf</filename> then this + will happen automatically when you reboot. This is only necessary on + the Kerberos server. Kerberos clients will automatically get what + they need from the <filename>/etc/kerberosIV</filename> + directory.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kerberos &</userinput> +Kerberos server starting +Sleep forever on error +Log file is /var/log/kerberos.log +Current Kerberos master key version is 1. + +Master key entered. BEWARE! + +Current Kerberos master key version is 1 +Local realm: EXAMPLE.COM +&prompt.root; <userinput>kadmind -n &</userinput> +KADM Server KADM0.0A initializing +Please do not use 'kill -9' to kill this job, use a +regular kill instead + +Current Kerberos master key version is 1. + +Master key entered. BEWARE!</screen> + + <para>Now we can try using the <command>kinit</command> command to get a + ticket for the ID <username>jane</username> that we created + above:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>kinit jane</userinput> +MIT Project Athena (grunt.example.com) +Kerberos Initialization for "jane" +<prompt>Password:</prompt> </screen> + + <para>Try listing the tokens using <command>klist</command> to see if we + really have them:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>klist</userinput> +Ticket file: /tmp/tkt245 +Principal: jane@EXAMPLE.COM + + Issued Expires Principal +Apr 30 11:23:22 Apr 30 19:23:22 krbtgt.EXAMPLE.COM@EXAMPLE.COM</screen> + + <para>Now try changing the password using &man.passwd.1; to + check if the <application>kpasswd</application> daemon can get + authorization to the Kerberos database:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>passwd</userinput> +realm EXAMPLE.COM +<prompt>Old password for jane:</prompt> +<prompt>New Password for jane:</prompt> +Verifying password +<prompt>New Password for jane:</prompt> +Password changed.</screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Adding <command>su</command> Privileges</title> + + <para>Kerberos allows us to give <emphasis>each</emphasis> user + who needs <username>root</username> privileges their own + <emphasis>separate</emphasis> &man.su.1; password. + We could now add an ID which is authorized to + &man.su.1; to <username>root</username>. This is + controlled by having an instance of <username>root</username> + associated with a principal. Using <command>kdb_edit</command> + we can create the entry <literal>jane.root</literal> in the + Kerberos database:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kdb_edit</userinput> +Opening database... + +<prompt>Enter Kerberos master key:</prompt> + +Current Kerberos master key version is 1. + +Master key entered. BEWARE! +Previous or default values are in [brackets] , +enter return to leave the same, or new value. + +<prompt>Principal name:</prompt> <userinput>jane</userinput> +<prompt>Instance:</prompt> <userinput>root</userinput> + +<Not found>, Create [y] ? y + +Principal: jane, Instance: root, kdc_key_ver: 1 +<prompt>New Password:</prompt> <---- enter a SECURE password here +Verifying password + +<prompt>New Password:</prompt> <---- re-enter the password here + +Principal's new key version = 1 +<prompt>Expiration date (enter yyyy-mm-dd) [ 2000-01-01 ] ?</prompt> +<prompt>Max ticket lifetime (*5 minutes) [ 255 ] ?</prompt> <userinput>12</userinput> <--- Keep this short! +<prompt>Attributes [ 0 ] ?</prompt> +Edit O.K. +<prompt>Principal name:</prompt> <---- null entry here will cause an exit</screen> + + <para>Now try getting tokens for it to make sure it works:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kinit jane.root</userinput> +MIT Project Athena (grunt.example.com) +Kerberos Initialization for "jane.root" +<prompt>Password:</prompt></screen> + + <para>Now we need to add the user to <username>root</username>'s + <filename>.klogin</filename> file:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cat /root/.klogin</userinput> +jane.root@EXAMPLE.COM</screen> + + <para>Now try doing the &man.su.1;:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>su</userinput> +<prompt>Password:</prompt></screen> + + <para>and take a look at what tokens we have:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>klist</userinput> +Ticket file: /tmp/tkt_root_245 +Principal: jane.root@EXAMPLE.COM + + Issued Expires Principal +May 2 20:43:12 May 3 04:43:12 krbtgt.EXAMPLE.COM@EXAMPLE.COM</screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Using Other Commands</title> + + <para>In an earlier example, we created a principal called + <literal>jane</literal> with an instance <literal>root</literal>. + This was based on a user with the same name as the principal, and this + is a Kerberos default; that a + <literal><principal>.<instance></literal> of the form + <literal><username>.</literal><username>root</username> will allow + that <literal><username></literal> to &man.su.1; to + <username>root</username> if the necessary entries are in the + <filename>.klogin</filename> file in <username>root</username>'s + home directory:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cat /root/.klogin</userinput> +jane.root@EXAMPLE.COM</screen> + + <para>Likewise, if a user has in their own home directory lines of the + form:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>cat ~/.klogin</userinput> +jane@EXAMPLE.COM +jack@EXAMPLE.COM</screen> + + <para>This allows anyone in the <literal>EXAMPLE.COM</literal> realm + who has authenticated themselves as <username>jane</username> or + <username>jack</username> (via <command>kinit</command>, see above) + to access to <username>jane</username>'s + account or files on this system (<hostid>grunt</hostid>) via + &man.rlogin.1;, &man.rsh.1; or + &man.rcp.1;.</para> + + <para>For example, <username>jane</username> now logs into another system using + Kerberos:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>kinit</userinput> +MIT Project Athena (grunt.example.com) +<prompt>Password:</prompt> +&prompt.user; <userinput>rlogin grunt</userinput> +Last login: Mon May 1 21:14:47 from grumble +Copyright (c) 1980, 1983, 1986, 1988, 1990, 1991, 1993, 1994 + The Regents of the University of California. All rights reserved. + +FreeBSD BUILT-19950429 (GR386) #0: Sat Apr 29 17:50:09 SAT 1995</screen> + + <para>Or <username>jack</username> logs into <username>jane</username>'s account on the same machine + (<username>jane</username> having + set up the <filename>.klogin</filename> file as above, and the person + in charge of Kerberos having set up principal + <emphasis>jack</emphasis> with a null instance):</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>kinit</userinput> +&prompt.user; <userinput>rlogin grunt -l jane</userinput> +MIT Project Athena (grunt.example.com) +<prompt>Password:</prompt> +Last login: Mon May 1 21:16:55 from grumble +Copyright (c) 1980, 1983, 1986, 1988, 1990, 1991, 1993, 1994 + The Regents of the University of California. All rights reserved. +FreeBSD BUILT-19950429 (GR386) #0: Sat Apr 29 17:50:09 SAT 1995</screen> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="kerberos5"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tillman</firstname> + <surname>Hodgson</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Mark</firstname> + <surname>Murray</surname> + <contrib>Based on a contribution by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title><application>Kerberos5</application></title> + + <para>Every &os; release beyond &os;-5.1 includes support + only for <application>Kerberos5</application>. Hence + <application>Kerberos5</application> is the only version + included, and its configuration is similar in many aspects + to that of <application>KerberosIV</application>. The following + information only applies to + <application>Kerberos5</application> in post &os;-5.0 + releases. Users who wish to use the + <application>KerberosIV</application> package may install the + <filename role="package">security/krb4</filename> port.</para> + + <para><application>Kerberos</application> is a network add-on + system/protocol that allows users to authenticate themselves + through the services of a secure server. Services such as remote + login, remote copy, secure inter-system file copying and other + high-risk tasks are made considerably safer and more + controllable.</para> + + <para><application>Kerberos</application> can be described as an + identity-verifying proxy system. It can also be described as a + trusted third-party authentication system. + <application>Kerberos</application> provides only one + function — the secure authentication of users on the network. + It does not provide authorization functions (what users are + allowed to do) or auditing functions (what those users did). + After a client and server have used + <application>Kerberos</application> to prove their identity, they + can also encrypt all of their communications to assure privacy + and data integrity as they go about their business.</para> + + <para>Therefore it is highly recommended that + <application>Kerberos</application> be used with other security + methods which provide authorization and audit services.</para> + + <para>The following instructions can be used as a guide on how to set + up <application>Kerberos</application> as distributed for &os;. + However, you should refer to the relevant manual pages for a complete + description.</para> + + <para>For purposes of demonstrating a <application>Kerberos</application> + installation, the various name spaces will be handled as follows:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>The <acronym>DNS</acronym> domain (<quote>zone</quote>) + will be example.org.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>The <application>Kerberos</application> realm will be + EXAMPLE.ORG.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <note> + <para>Please use real domain names when setting up + <application>Kerberos</application> even if you intend to run + it internally. This avoids <acronym>DNS</acronym> problems + and assures inter-operation with other + <application>Kerberos</application> realms.</para> + </note> + + <sect2> + <title>History</title> + <indexterm> + <primary>Kerberos5</primary> + <secondary>history</secondary> + </indexterm> + + <para><application>Kerberos</application> was created by + <acronym>MIT</acronym> as a solution to network security problems. + The <application>Kerberos</application> protocol uses strong + cryptography so that a client can prove its identity to a server + (and vice versa) across an insecure network connection.</para> + + <para><application>Kerberos</application> is both the name of a + network authentication protocol and an adjective to describe + programs that implement the program + (<application>Kerberos</application> telnet, for example). The + current version of the protocol is version 5, described in + <acronym>RFC</acronym> 1510.</para> + + <para>Several free implementations of this protocol are available, + covering a wide range of operating systems. The Massachusetts + Institute of Technology (<acronym>MIT</acronym>), where + <application>Kerberos</application> was originally developed, + continues to develop their <application>Kerberos</application> + package. It is commonly used in the <acronym>US</acronym> + as a cryptography product, as such it + has historically been affected by <acronym>US</acronym> export + regulations. The <acronym>MIT</acronym> + <application>Kerberos</application> is available as a port + (<filename role="package">security/krb5</filename>). Heimdal + <application>Kerberos</application> is another version 5 + implementation, and was explicitly developed outside of the + <acronym>US</acronym> to avoid export + regulations (and is thus often included in non-commercial &unix; + variants). The Heimdal <application>Kerberos</application> + distribution is available as a port + (<filename role="package">security/heimdal</filename>), and a + minimal installation of it is included in the base &os; + install.</para> + + <para>In order to reach the widest audience, these instructions assume + the use of the Heimdal distribution included in &os;.</para> + + </sect2> + + <sect2> + <title>Setting up a Heimdal <acronym>KDC</acronym></title> + <indexterm> + <primary>Kerberos5</primary> + <secondary>Key Distribution Center</secondary> + </indexterm> + + <para>The Key Distribution Center (<acronym>KDC</acronym>) is the + centralized authentication service that + <application>Kerberos</application> provides — it is the + computer that issues <application>Kerberos</application> tickets. + The <acronym>KDC</acronym> is considered <quote>trusted</quote> by + all other computers in the <application>Kerberos</application> + realm, and thus has heightened security concerns.</para> + + <para>Note that while running the <application>Kerberos</application> + server requires very few computing resources, a dedicated machine + acting only as a <acronym>KDC</acronym> is recommended for security + reasons.</para> + + <para>To begin setting up a <acronym>KDC</acronym>, ensure that your + <filename>/etc/rc.conf</filename> file contains the correct + settings to act as a <acronym>KDC</acronym> (you may need to adjust + paths to reflect your own system):</para> + + <programlisting>kerberos5_server_enable="YES" +kadmind5_server_enable="YES"</programlisting> + + <para>Next we will set up your <application>Kerberos</application> + config file, <filename>/etc/krb5.conf</filename>:</para> + + <programlisting>[libdefaults] + default_realm = EXAMPLE.ORG +[realms] + EXAMPLE.ORG = { + kdc = kerberos.example.org + admin_server = kerberos.example.org + } +[domain_realm] + .example.org = EXAMPLE.ORG</programlisting> + + <para>Note that this <filename>/etc/krb5.conf</filename> file implies + that your <acronym>KDC</acronym> will have the fully-qualified + hostname of <hostid role="fqdn">kerberos.example.org</hostid>. + You will need to add a CNAME (alias) entry to your zone file to + accomplish this if your <acronym>KDC</acronym> has a different + hostname.</para> + + <note> + <para>For large networks with a properly configured + <acronym>BIND</acronym> <acronym>DNS</acronym> server, the + above example could be trimmed to:</para> + + <programlisting>[libdefaults] + default_realm = EXAMPLE.ORG</programlisting> + + <para>With the following lines being appended to the + <hostid role="fqdn">example.org</hostid> zonefile:</para> + + <programlisting>_kerberos._udp IN SRV 01 00 88 kerberos.example.org. +_kerberos._tcp IN SRV 01 00 88 kerberos.example.org. +_kpasswd._udp IN SRV 01 00 464 kerberos.example.org. +_kerberos-adm._tcp IN SRV 01 00 749 kerberos.example.org. +_kerberos IN TXT EXAMPLE.ORG</programlisting></note> + + <note> + <para>For clients to be able to find the + <application>Kerberos</application> services, you + <emphasis>must</emphasis> have either a fully configured + <filename>/etc/krb5.conf</filename> or a minimally configured + <filename>/etc/krb5.conf</filename> <emphasis>and</emphasis> a + properly configured DNS server.</para> + </note> + + <para>Next we will create the <application>Kerberos</application> + database. This database contains the keys of all principals encrypted + with a master password. You are not + required to remember this password, it will be stored in a file + (<filename>/var/heimdal/m-key</filename>). To create the master + key, run <command>kstash</command> and enter a password.</para> + + <para>Once the master key has been created, you can initialize the + database using the <command>kadmin</command> program with the + <literal>-l</literal> option (standing for <quote>local</quote>). + This option instructs <command>kadmin</command> to modify the + database files directly rather than going through the + <command>kadmind</command> network service. This handles the + chicken-and-egg problem of trying to connect to the database + before it is created. Once you have the <command>kadmin</command> + prompt, use the <command>init</command> command to create your + realms initial database.</para> + + <para>Lastly, while still in <command>kadmin</command>, create your + first principal using the <command>add</command> command. Stick + to the defaults options for the principal for now, you can always + change them later with the <command>modify</command> command. + Note that you can use the <literal>?</literal> command at any + prompt to see the available options.</para> + + <para>A sample database creation session is shown below:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kstash</userinput> +Master key: <userinput>xxxxxxxx</userinput> +Verifying password - Master key: <userinput>xxxxxxxx</userinput> + +&prompt.root; <userinput>kadmin -l</userinput> +kadmin> <userinput>init EXAMPLE.ORG</userinput> +Realm max ticket life [unlimited]: +kadmin> <userinput>add tillman</userinput> +Max ticket life [unlimited]: +Max renewable life [unlimited]: +Attributes []: +Password: <userinput>xxxxxxxx</userinput> +Verifying password - Password: <userinput>xxxxxxxx</userinput></screen> + + <para>Now it is time to start up the <acronym>KDC</acronym> services. + Run <command>/etc/rc.d/kerberos start</command> and + <command>/etc/rc.d/kadmind start</command> to bring up the + services. Note that you will not have any kerberized daemons running + at this point but you should be able to confirm the that the + <acronym>KDC</acronym> is functioning by obtaining and listing a + ticket for the principal (user) that you just created from the + command-line of the <acronym>KDC</acronym> itself:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>kinit <replaceable>tillman</replaceable></userinput> +tillman@EXAMPLE.ORG's Password: + +&prompt.user; <userinput>klist</userinput> +Credentials cache: FILE:<filename>/tmp/krb5cc_500</filename> + Principal: tillman@EXAMPLE.ORG + + Issued Expires Principal +Aug 27 15:37:58 Aug 28 01:37:58 krbtgt/EXAMPLE.ORG@EXAMPLE.ORG</screen> + + <para>The ticket can then be revoked when you have + finished:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>k5destroy</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title><application>Kerberos</application> enabling a server with + Heimdal services</title> + + <indexterm> + <primary>Kerberos5</primary> + <secondary>enabling services</secondary> + </indexterm> + + <para>First, we need a copy of the <application>Kerberos</application> + configuration file, <filename>/etc/krb5.conf</filename>. To do + so, simply copy it over to the client computer from the + <acronym>KDC</acronym> in a secure fashion (using network utilities, + such as &man.scp.1;, or physically via a + floppy disk).</para> + + <para>Next you need a <filename>/etc/krb5.keytab</filename> file. + This is the major difference between a server providing + <application>Kerberos</application> enabled daemons and a + workstation — the server must have a + <filename>keytab</filename> file. This file + contains the server's host key, which allows it and the + <acronym>KDC</acronym> to verify each others identity. It + must be transmitted to the server in a secure fashion, as the + security of the server can be broken if the key is made public. + This explicitly means that transferring it via a clear text + channel, such as <acronym>FTP</acronym>, is a very bad idea.</para> + + <para>Typically, you transfer to the <filename>keytab</filename> + to the server using the <command>kadmin</command> program. + This is handy because you also need to create the host principal + (the <acronym>KDC</acronym> end of the + <filename>krb5.keytab</filename>) using + <command>kadmin</command>.</para> + + <para>Note that you must have already obtained a ticket and that this + ticket must be allowed to use the <command>kadmin</command> + interface in the <filename>kadmind.acl</filename>. See the section + titled <quote>Remote administration</quote> in the Heimdal info + pages (<command>info heimdal</command>) for details on designing + access control lists. If you do not want to enable remote + <command>kadmin</command> access, you can simply securely connect + to the <acronym>KDC</acronym> (via local console, + &man.ssh.1; or <application>Kerberos</application> + &man.telnet.1;) and perform administration locally + using <command>kadmin -l</command>.</para> + + <para>After installing the <filename>/etc/krb5.conf</filename> file, + you can use <command>kadmin</command> from the + <application>Kerberos</application> server. The + <command>add --random-key</command> command will let you add the + server's host principal, and the <command>ext</command> command + will allow you to extract the server's host principal to its own + keytab. For example:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kadmin</userinput> +kadmin><userinput> add --random-key host/myserver.example.org</userinput> +Max ticket life [unlimited]: +Max renewable life [unlimited]: +Attributes []: +kadmin><userinput> ext host/myserver.example.org</userinput> +kadmin><userinput> exit</userinput></screen> + + <para>Note that the <command>ext</command> command (short for + <quote>extract</quote>) stores the extracted key in + <filename>/etc/krb5.keytab</filename> by default.</para> + + <para>If you do not have <command>kadmind</command> running on the + <acronym>KDC</acronym> (possibly for security reasons) and thus + do not have access to <command>kadmin</command> remotely, you + can add the host principal + (<username>host/myserver.EXAMPLE.ORG</username>) directly on the + <acronym>KDC</acronym> and then extract it to a temporary file + (to avoid over-writing the <filename>/etc/krb5.keytab</filename> + on the <acronym>KDC</acronym>) using something like this:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kadmin</userinput> +kadmin><userinput> ext --keytab=/tmp/example.keytab host/myserver.example.org</userinput> +kadmin><userinput> exit</userinput></screen> + + <para>You can then securely copy the keytab to the server + computer (using <command>scp</command> or a floppy, for + example). Be sure to specify a non-default keytab name + to avoid over-writing the keytab on the + <acronym>KDC</acronym>.</para> + + <para>At this point your server can communicate with the + <acronym>KDC</acronym> (due to its <filename>krb5.conf</filename> + file) and it can prove its own identity (due to the + <filename>krb5.keytab</filename> file). It is now ready for + you to enable some <application>Kerberos</application> services. + For this example we will enable the <command>telnet</command> + service by putting a line like this into your + <filename>/etc/inetd.conf</filename> and then restarting the + &man.inetd.8; service with + <command>/etc/rc.d/inetd restart</command>:</para> + + <programlisting>telnet stream tcp nowait root /usr/libexec/telnetd telnetd -a user</programlisting> + + <para>The critical bit is that the <command>-a</command> + (for authentication) type is set to user. Consult the + &man.telnetd.8; manual page for more details.</para> + + </sect2> + + <sect2> + <title><application>Kerberos</application> enabling a client with Heimdal</title> + + <indexterm> + <primary>Kerberos5</primary> + <secondary>configure clients</secondary> + </indexterm> + + <para>Setting up a client computer is almost trivially easy. As + far as <application>Kerberos</application> configuration goes, + you only need the <application>Kerberos</application> + configuration file, located at <filename>/etc/krb5.conf</filename>. + Simply securely copy it over to the client computer from the + <acronym>KDC</acronym>.</para> + + <para>Test your client computer by attempting to use + <command>kinit</command>, <command>klist</command>, and + <command>kdestroy</command> from the client to obtain, show, and + then delete a ticket for the principal you created above. You + should also be able to use <application>Kerberos</application> + applications to connect to <application>Kerberos</application> + enabled servers, though if that does not work and obtaining a + ticket does the problem is likely with the server and not with + the client or the <acronym>KDC</acronym>.</para> + + <para>When testing an application like <command>telnet</command>, + try using a packet sniffer (such as &man.tcpdump.1;) + to confirm that your password is not sent in the clear. Try + using <command>telnet</command> with the <literal>-x</literal> + option, which encrypts the entire data stream (similar to + <command>ssh</command>).</para> + + <para>Various non-core <application>Kerberos</application> client + applications are also installed by default. This is where the + <quote>minimal</quote> nature of the base Heimdal installation is + felt: <command>telnet</command> is the only + <application>Kerberos</application> enabled service.</para> + + <para>The Heimdal port adds some of the missing client applications: + <application>Kerberos</application> enabled versions of + <command>ftp</command>, <command>rsh</command>, + <command>rcp</command>, <command>rlogin</command>, and a few + other less common programs. The <acronym>MIT</acronym> port also + contains a full suite of <application>Kerberos</application> + client applications.</para> + + </sect2> + + <sect2> + <title>User configuration files: <filename>.k5login</filename> and <filename>.k5users</filename></title> + + <indexterm> + <primary><filename>.k5login</filename></primary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary><filename>.k5users</filename></primary> + </indexterm> + + <para>Users within a realm typically have their + <application>Kerberos</application> principal (such as + <username>tillman@EXAMPLE.ORG</username>) mapped to a local + user account (such as a local account named + <username>tillman</username>). Client applications such as + <command>telnet</command> usually do not require a user name + or a principal.</para> + + <para>Occasionally, however, you want to grant access to a local + user account to someone who does not have a matching + <application>Kerberos</application> principal. For example, + <username>tillman@EXAMPLE.ORG</username> may need access to the + local user account <username>webdevelopers</username>. Other + principals may also need access to that local account.</para> + + <para>The <filename>.k5login</filename> and + <filename>.k5users</filename> files, placed in a users home + directory, can be used similar to a powerful combination of + <filename>.hosts</filename> and <filename>.rhosts</filename>, + solving this problem. For example, if a + <filename>.k5login</filename> with the following + contents:</para> + + <screen>tillman@example.org +jdoe@example.org</screen> + + <para>Were to be placed into the home directory of the local user + <username>webdevelopers</username> then both principals listed + would have access to that account without requiring a shared + password.</para> + + <para>Reading the manual pages for these commands is recommended. + Note that the <command>ksu</command> manual page covers + <filename>.k5users</filename>.</para> + + </sect2> + + <sect2> + <title><application>Kerberos</application> Tips, Tricks, and Troubleshooting</title> + + <indexterm> + <primary>Kerberos5</primary> + <secondary>troubleshooting</secondary> + </indexterm> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>When using either the Heimdal or <acronym>MIT</acronym> + <application>Kerberos</application> ports ensure that your + <envar>PATH</envar> environment variable lists the + <application>Kerberos</application> versions of the client + applications before the system versions.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Do all the computers in your realm have synchronized + time settings? If not, authentication may fail. + <xref linkend="network-ntp"> describes how to synchronize + clocks using <acronym>NTP</acronym>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para><acronym>MIT</acronym> and Heimdal inter-operate nicely. + Except for <command>kadmin</command>, the protocol for + which is not standardized.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>If you change your hostname, you also need to change your + <username>host/</username> principal and update your keytab. + This also applies to special keytab entries like the + <username>www/</username> principal used for Apache's + <filename role="package">www/mod_auth_kerb</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>All hosts in your realm must be resolvable (both forwards + and reverse) in <acronym>DNS</acronym> (or + <filename>/etc/hosts</filename> as a minimum). CNAMEs + will work, but the A and PTR records must be correct and in + place. The error message is not very intuitive: + <errorname>Kerberos5 refuses authentication because Read req + failed: Key table entry not found</errorname>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Some operating systems that may being acting as clients + to your <acronym>KDC</acronym> do not set the permissions + for <command>ksu</command> to be setuid + <username>root</username>. This means that + <command>ksu</command> does not work, which is a good + security idea but annoying. This is not a + <acronym>KDC</acronym> error.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>With <acronym>MIT</acronym> + <application>Kerberos</application>, if you want to allow a + principal to have a ticket life longer than the default ten + hours, you must use <command>modify_principal</command> in + <command>kadmin</command> to change the maxlife of both the + principal in question and the <username>krbtgt</username> + principal. Then the principal can use the + <literal>-l</literal> option with <command>kinit</command> + to request a ticket with a longer lifetime.</para> + </listitem> + + <listitem> + <note><para>If you run a packet sniffer on your + <acronym>KDC</acronym> to add in troubleshooting and then + run <command>kinit</command> from a workstation, you will + notice that your <acronym>TGT</acronym> is sent + immediately upon running <command>kinit</command> — + even before you type your password! The explanation is + that the <application>Kerberos</application> server freely + transmits a <acronym>TGT</acronym> (Ticket Granting + Ticket) to any unauthorized request; however, every + <acronym>TGT</acronym> is encrypted in a key derived from + the user's password. Therefore, when a user types their + password it is not being sent to the <acronym>KDC</acronym>, + it is being used to decrypt the <acronym>TGT</acronym> that + <command>kinit</command> already obtained. If the decryption + process results in a valid ticket with a valid time stamp, + the user has valid <application>Kerberos</application> + credentials. These credentials include a session key for + establishing secure communications with the + <application>Kerberos</application> server in the future, as + well as the actual ticket-granting ticket, which is actually + encrypted with the <application>Kerberos</application> + server's own key. This second layer of encryption is + unknown to the user, but it is what allows the + <application>Kerberos</application> server to verify + the authenticity of each <acronym>TGT</acronym>.</para></note> + </listitem> + + <listitem> + <para>If you want to use long ticket lifetimes (a week, for + example) and you are using <application>OpenSSH</application> + to connect to the machine where your ticket is stored, make + sure that <application>Kerberos</application> + <option>TicketCleanup</option> is set to <literal>no</literal> + in your <filename>sshd_config</filename> or else your tickets + will be deleted when you log out.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Remember that host principals can have a longer ticket + lifetime as well. If your user principal has a lifetime of a + week but the host you are connecting to has a lifetime of nine + hours, you will have an expired host principal in your cache + and the ticket cache will not work as expected.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>When setting up a <filename>krb5.dict</filename> file to + prevent specific bad passwords from being used (the manual page + for <command>kadmind</command> covers this briefly), remember + that it only applies to principals that have a password policy + assigned to them. The <filename>krb5.dict</filename> files + format is simple: one string per line. Creating a symbolic + link to <filename>/usr/share/dict/words</filename> might be + useful.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + </sect2> + + <sect2> + <title>Differences with the <acronym>MIT</acronym> port</title> + + <para>The major difference between the <acronym>MIT</acronym> + and Heimdal installs relates to the <command>kadmin</command> + program which has a different (but equivalent) set of commands + and uses a different protocol. This has a large implications + if your <acronym>KDC</acronym> is <acronym>MIT</acronym> as you + will not be able to use the Heimdal <command>kadmin</command> + program to administer your <acronym>KDC</acronym> remotely + (or vice versa, for that matter).</para> + + <para>The client applications may also take slightly different + command line options to accomplish the same tasks. Following + the instructions on the <acronym>MIT</acronym> + <application>Kerberos</application> web site + (<ulink url="http://web.mit.edu/Kerberos/www/"></ulink>) + is recommended. Be careful of path issues: the + <acronym>MIT</acronym> port installs into + <filename>/usr/local/</filename> by default, and the + <quote>normal</quote> system applications may be run instead + of <acronym>MIT</acronym> if your <envar>PATH</envar> + environment variable lists the system directories first.</para> + + <note><para>With the <acronym>MIT</acronym> + <filename role="package">security/krb5</filename> port + that is provided by &os;, be sure to read the + <filename>/usr/local/share/doc/krb5/README.FreeBSD</filename> + file installed by the port if you want to understand why logins + via <command>telnetd</command> and <command>klogind</command> + behave somewhat oddly. Most importantly, correcting the + <quote>incorrect permissions on cache file</quote> behavior + requires that the <command>login.krb5</command> binary be used + for authentication so that it can properly change ownership for + the forwarded credentials.</para></note> + + <para>The <filename>rc.conf</filename> must also be modified + to contain the following configuration:</para> + + <programlisting>kerberos5_server="/usr/local/sbin/krb5kdc" +kadmind5_server="/usr/local/sbin/kadmind" +kerberos5_server_enable="YES" +kadmind5_server_enable="YES"</programlisting> + + <para>This is done because the applications for + <acronym>MIT</acronym> kerberos installs binaries in the + <filename role="directory">/usr/local</filename> + hierarchy.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Mitigating limitations found in <application>Kerberos</application></title> + + <indexterm> + <primary>Kerberos5</primary> + <secondary>limitations and shortcomings</secondary> + </indexterm> + + <sect3> + <title><application>Kerberos</application> is an all-or-nothing approach</title> + + <para>Every service enabled on the network must be modified to + work with <application>Kerberos</application> (or be otherwise + secured against network attacks) or else the users credentials + could be stolen and re-used. An example of this would be + <application>Kerberos</application> enabling all remote shells + (via <command>rsh</command> and <command>telnet</command>, for + example) but not converting the <acronym>POP3</acronym> mail + server which sends passwords in plain text.</para> + + </sect3> + + <sect3> + <title><application>Kerberos</application> is intended for single-user workstations</title> + + <para>In a multi-user environment, + <application>Kerberos</application> is less secure. + This is because it stores the tickets in the + <filename>/tmp</filename> directory, which is readable by all + users. If a user is sharing a computer with several other + people simultaneously (i.e. multi-user), it is possible that + the user's tickets can be stolen (copied) by another + user.</para> + + <para>This can be overcome with the <literal>-c</literal> + filename command-line option or (preferably) the + <envar>KRB5CCNAME</envar> environment variable, but this + is rarely done. In principal, storing the ticket in the users + home directory and using simple file permissions can mitigate + this problem.</para> + + </sect3> + + <sect3> + <title>The KDC is a single point of failure</title> + + <para>By design, the <acronym>KDC</acronym> must be as secure as + the master password database is contained on it. The + <acronym>KDC</acronym> should have absolutely no other + services running on it and should be physically secured. The + danger is high because <application>Kerberos</application> + stores all passwords encrypted with the same key (the + <quote>master</quote> key), which in turn is stored as a file + on the <acronym>KDC</acronym>.</para> + + <para>As a side note, a compromised master key is not quite as + bad as one might normally fear. The master key is only used + to encrypt the <application>Kerberos</application> database + and as a seed for the random number generator. As long as + access to your <acronym>KDC</acronym> is secure, an attacker + cannot do much with the master key.</para> + + <para>Additionally, if the <acronym>KDC</acronym> is unavailable + (perhaps due to a denial of service attack or network problems) + the network services are unusable as authentication can not be + performed, a recipe for a denial-of-service attack. This can + alleviated with multiple <acronym>KDC</acronym>s (a single + master and one or more slaves) and with careful implementation + of secondary or fall-back authentication + (<acronym>PAM</acronym> is excellent for this).</para> + + </sect3> + + <sect3> + <title><application>Kerberos</application> Shortcomings</title> + + <para><application>Kerberos</application> allows users, hosts + and services to authenticate between themselves. It does not + have a mechanism to authenticate the <acronym>KDC</acronym> + to the users, hosts or services. This means that a trojanned + <command>kinit</command> (for example) could record all user + names and passwords. Something like + <filename role="package">security/tripwire</filename> or + other file system integrity checking tools can alleviate + this.</para> + + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Resources and further information</title> + + <indexterm> + <primary>Kerberos5</primary> + <secondary>external resources</secondary> + </indexterm> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><ulink + url="http://www.faqs.org/faqs/Kerberos-faq/general/preamble.html"> + The <application>Kerberos</application> FAQ</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="http://web.mit.edu/Kerberos/www/dialogue.html">Designing + an Authentication System: a Dialog in Four Scenes</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="http://www.ietf.org/rfc/rfc1510.txt?number=1510">RFC 1510, + The <application>Kerberos</application> Network Authentication Service + (V5)</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="http://web.mit.edu/Kerberos/www/"><acronym>MIT</acronym> + <application>Kerberos</application> home page</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="http://www.pdc.kth.se/heimdal/">Heimdal + <application>Kerberos</application> home page</ulink></para> + </listitem> + + </itemizedlist> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="openssl"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Written by: </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>OpenSSL</title> + <indexterm> + <primary>security</primary> + <secondary>OpenSSL</secondary> + </indexterm> + + <para>One feature that many users overlook is the + <application>OpenSSL</application> toolkit included + in &os;. <application>OpenSSL</application> provides an + encryption transport layer on top of the normal communications + layer; thus allowing it to be intertwined with many network + applications and services.</para> + + <para>Some uses of <application>OpenSSL</application> may include + encrypted authentication of mail clients, web based transactions + such as credit card payments and more. Many ports such as + <filename role="package">www/apache13-ssl</filename>, and + <filename role="package">mail/sylpheed-claws</filename> + will offer compilation support for building with + <application>OpenSSL</application>.</para> + + <note> + <para>In most cases the Ports Collection will attempt to build + the <filename role="package">security/openssl</filename> port + unless the <makevar>WITH_OPENSSL_BASE</makevar> make variable + is explicitly set to <quote>yes</quote>.</para> + </note> + + <para>The version of <application>OpenSSL</application> included + in &os; supports Secure Sockets Layer v2/v3 (SSLv2/SSLv3), + Transport Layer Security v1 (TLSv1) network security protocols + and can be used as a general cryptographic library.</para> + + <note> + <para>While <application>OpenSSL</application> supports the + <acronym>IDEA</acronym> algorithm, it is disabled by default + due to United States patents. To use it, the license should + be reviewed and, if the restrictions are acceptable, the + <makevar>MAKE_IDEA</makevar> variable must be set in + <filename>make.conf</filename>.</para> + </note> + + <para>One of the most common uses of + <application>OpenSSL</application> is to provide certificates for + use with software applications. These certificates ensure + that the credentials of the company or individual are valid + and not fraudulent. If the certificate in question has + not been verified by one of the several <quote>Certificate Authorities</quote>, + or <acronym>CA</acronym>s, a warning is usually produced. A + Certificate Authority is a company, such as <ulink url="http://www.verisign.com">VeriSign</ulink>, which will + sign certificates in order to validate credentials of individuals + or companies. This process has a cost associated with it and + is definitely not a requirement for using certificates; however, + it can put some of the more paranoid users at ease.</para> + + <sect2> + <title>Generating Certificates</title> + + <indexterm> + <primary>OpenSSL</primary> + <secondary>certificate generation</secondary> + </indexterm> + + <para>To generate a certificate, the following command is + available:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>openssl req -new -nodes -out req.pem -keyout cert.pem</userinput> +Generating a 1024 bit RSA private key +................++++++ +.......................................++++++ +writing new private key to 'cert.pem' +----- +You are about to be asked to enter information that will be incorporated +into your certificate request. +What you are about to enter is what is called a Distinguished Name or a DN. +There are quite a few fields but you can leave some blank +For some fields there will be a default value, +If you enter '.', the field will be left blank. +----- +Country Name (2 letter code) [AU]:<userinput><replaceable>US</replaceable></userinput> +State or Province Name (full name) [Some-State]:<userinput><replaceable>PA</replaceable></userinput> +Locality Name (eg, city) []:<userinput><replaceable>Pittsburgh</replaceable></userinput> +Organization Name (eg, company) [Internet Widgits Pty Ltd]:<userinput><replaceable>My Company</replaceable></userinput> +Organizational Unit Name (eg, section) []:<userinput><replaceable>Systems Administrator</replaceable></userinput> +Common Name (eg, YOUR name) []:<userinput><replaceable>localhost.example.org</replaceable></userinput> +Email Address []:<userinput><replaceable>trhodes@FreeBSD.org</replaceable></userinput> + +Please enter the following 'extra' attributes +to be sent with your certificate request +A challenge password []:<userinput><replaceable>SOME PASSWORD</replaceable></userinput> +An optional company name []:<userinput><replaceable>Another Name</replaceable></userinput></screen> + + <para>Notice the response directly after the + <quote>Common Name</quote> prompt shows a domain name. + This prompt requires a server name to be entered for + verification purposes; placing anything but a domain name + would yield a useless certificate. Other options, for + instance expire time, alternate encryption algorithms, etc. + are available. A complete list may be obtained by viewing + the &man.openssl.1; manual page.</para> + + <para>Two files should now exist in + the directory in which the aforementioned command was issued. + The certificate request, <filename>req.pem</filename>, may be + sent to a certificate authority who will validate the credentials + that you entered, sign the request and return the certificate to + you. The second file created will be named <filename>cert.pem</filename> + and is the private key for the certificate and should be + protected at all costs; if this falls in the hands of others it + can be used to impersonate you (or your server).</para> + + <para>In cases where a signature from a <acronym>CA</acronym> is + not required, a self signed certificate can be created. First, + generate the <acronym>RSA</acronym> key:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>openssl dsaparam -rand -genkey -out <filename>myRSA.key</filename> 1024</userinput></screen> + + <para>Next, generate the <acronym>CA</acronym> key:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>openssl gendsa -des3 -out <filename>myca.key</filename> <filename>myRSA.key</filename></userinput></screen> + + <para>Use this key to create the certificate:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>openssl req -new -x509 -days 365 -key <filename>myca.key</filename> -out <filename>new.crt</filename></userinput></screen> + + <para>Two new files should appear in the directory: a certificate + authority signature file, <filename>myca.key</filename> and the + certificate itself, <filename>new.crt</filename>. These should + be placed in a directory, preferably under + <filename class="directory">/etc</filename>, which is readable + only by <username>root</username>. Permissions of 0700 should be fine for this and + they can be set with the <command>chmod</command> + utility.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Using Certificates, an Example</title> + + <para>So what can these files do? A good use would be to + encrypt connections to the <application>Sendmail</application> + <acronym>MTA</acronym>. This would dissolve the use of clear + text authentication for users who send mail via the local + <acronym>MTA</acronym>.</para> + + <note> + <para>This is not the best use in the world as some + <acronym>MUA</acronym>s will present the user with an + error if they have not installed the certificate locally. + Refer to the documentation included with the software for + more information on certificate installation.</para> + </note> + + <para>The following lines should be placed inside the + local <filename>.mc</filename> file:</para> + + <programlisting>dnl SSL Options +define(`confCACERT_PATH',`/etc/certs')dnl +define(`confCACERT',`/etc/certs/new.crt')dnl +define(`confSERVER_CERT',`/etc/certs/new.crt')dnl +define(`confSERVER_KEY',`/etc/certs/myca.key')dnl +define(`confTLS_SRV_OPTIONS', `V')dnl</programlisting> + + <para>Where <filename class="directory">/etc/certs/</filename> + is the directory to be used for storing the certificate + and key files locally. The last few requirements are a rebuild + of the local <filename>.cf</filename> file. This is easily + achieved by typing <command>make</command> + <parameter>install</parameter> within the + <filename class="directory">/etc/mail</filename> + directory. Follow that up with <command>make</command> + <parameter>restart</parameter> which should start the + <application>Sendmail</application> daemon.</para> + + <para>If all went well there will be no error messages in the + <filename>/var/log/maillog</filename> file and + <application>Sendmail</application> will show up in the process + list.</para> + + <para>For a simple test, simply connect to the mail server + using the &man.telnet.1; utility:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>telnet <replaceable>example.com</replaceable> 25</userinput> +Trying 192.0.34.166... +Connected to <hostid role="fqdn">example.com</hostid>. +Escape character is '^]'. +220 <hostid role="fqdn">example.com</hostid> ESMTP Sendmail 8.12.10/8.12.10; Tue, 31 Aug 2004 03:41:22 -0400 (EDT) +<userinput>ehlo <replaceable>example.com</replaceable></userinput> +250-example.com Hello example.com [192.0.34.166], pleased to meet you +250-ENHANCEDSTATUSCODES +250-PIPELINING +250-8BITMIME +250-SIZE +250-DSN +250-ETRN +250-AUTH LOGIN PLAIN +250-STARTTLS +250-DELIVERBY +250 HELP +<userinput>quit</userinput> +221 2.0.0 <hostid role="fqdn">example.com</hostid> closing connection +Connection closed by foreign host.</screen> + + <para>If the <quote>STARTTLS</quote> line appears in the output + then everything is working correctly.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="ipsec"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Nik</firstname> + <surname>Clayton</surname> + <affiliation> + <address><email>nik@FreeBSD.org</email></address> + </affiliation> + <contrib>Written by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <indexterm> + <primary>IPsec</primary> + </indexterm> + + <title>VPN over IPsec</title> + <para>Creating a VPN between two networks, separated by the + Internet, using FreeBSD gateways.</para> + + <sect2> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Hiten M.</firstname> + <surname>Pandya</surname> + <affiliation> + <address><email>hmp@FreeBSD.org</email></address> + </affiliation> + <contrib>Written by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + + <title>Understanding IPsec</title> + + <para>This section will guide you through the process of setting + up IPsec, and to use it in an environment which consists of + FreeBSD and <application>µsoft.windows; 2000/XP</application> + machines, to make them communicate securely. In order to set up + IPsec, it is necessary that you are familiar with the concepts + of building a custom kernel (see + <xref linkend="kernelconfig">).</para> + + <para><emphasis>IPsec</emphasis> is a protocol which sits on top + of the Internet Protocol (IP) layer. It allows two or more + hosts to communicate in a secure manner (hence the name). The + FreeBSD IPsec <quote>network stack</quote> is based on the + <ulink url="http://www.kame.net/">KAME</ulink> implementation, + which has support for both protocol families, IPv4 and + IPv6.</para> + + <note> + <para>FreeBSD contains a <quote>hardware + accelerated</quote> IPsec stack, known as <quote>Fast + IPsec</quote>, that was obtained from OpenBSD. It employs + cryptographic hardware (whenever possible) via the + &man.crypto.4; subsystem to optimize the performance of IPsec. + This subsystem is new, and does not support all the features + that are available in the KAME version of IPsec. However, in + order to enable hardware-accelerated IPsec, the following + kernel option has to be added to your kernel configuration + file:</para> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>FAST_IPSEC</secondary> + </indexterm> + + <screen> +options FAST_IPSEC # new IPsec (cannot define w/ IPSEC) + </screen> + + <para> Note, that it is not currently possible to use the + <quote>Fast IPsec</quote> subsystem in lieu of the KAME + implementation of IPsec. Consult the &man.fast.ipsec.4; + manual page for more information.</para> + </note> + + <note> + <para>To let firewalls properly track state for &man.gif.4; + tunnels too, you have to enable the + <option>IPSEC_FILTERGIF</option> in your kernel + configuration:</para> + + <screen> +options IPSEC_FILTERGIF #filter ipsec packets from a tunnel + </screen> + </note> + + <indexterm> + <primary>IPsec</primary> + <secondary>ESP</secondary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>IPsec</primary> + <secondary>AH</secondary> + </indexterm> + + <para>IPsec consists of two sub-protocols:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><emphasis>Encapsulated Security Payload + (ESP)</emphasis>, protects the IP packet data from third + party interference, by encrypting the contents using + symmetric cryptography algorithms (like Blowfish, + 3DES).</para> + </listitem> + <listitem> + <para><emphasis>Authentication Header (AH)</emphasis>, + protects the IP packet header from third party interference + and spoofing, by computing a cryptographic checksum and + hashing the IP packet header fields with a secure hashing + function. This is then followed by an additional header + that contains the hash, to allow the information in the + packet to be authenticated.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para><acronym>ESP</acronym> and <acronym>AH</acronym> can + either be used together or separately, depending on the + environment.</para> + + <indexterm> + <primary>VPN</primary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>virtual private network</primary> + <see>VPN</see> + </indexterm> + + <para>IPsec can either be used to directly encrypt the traffic + between two hosts (known as <emphasis>Transport + Mode</emphasis>); or to build <quote>virtual tunnels</quote> + between two subnets, which could be used for secure + communication between two corporate networks (known as + <emphasis>Tunnel Mode</emphasis>). The latter is more commonly + known as a <emphasis>Virtual Private Network (VPN)</emphasis>. + The &man.ipsec.4; manual page should be consulted for detailed + information on the IPsec subsystem in FreeBSD.</para> + + <para>To add IPsec support to your kernel, add the following + options to your kernel configuration file:</para> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>IPSEC</secondary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>IPSEC_ESP</secondary> + </indexterm> + + <screen> +options IPSEC #IP security +options IPSEC_ESP #IP security (crypto; define w/ IPSEC) + </screen> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>IPSEC_DEBUG</secondary> + </indexterm> + + <para>If IPsec debugging support is desired, the following + kernel option should also be added:</para> + + <screen> +options IPSEC_DEBUG #debug for IP security + </screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>The Problem</title> + + <para>There is no standard for what constitutes a VPN. VPNs can + be implemented using a number of different technologies, each of + which have their own strengths and weaknesses. This section + presents a scenario, and the strategies used for implementing a + VPN for this scenario.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>The Scenario: Two networks, connected to the Internet, to + behave as one</title> + + <indexterm> + <primary>VPN</primary> + <secondary>creating</secondary> + </indexterm> + + <para>The premise is as follows:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>You have at least two sites</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Both sites are using IP internally</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Both sites are connected to the Internet, through a + gateway that is running FreeBSD.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>The gateway on each network has at least one public IP + address.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>The internal addresses of the two networks can be + public or private IP addresses, it does not matter. You can + be running NAT on the gateway machine if necessary.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>The internal IP addresses of the two networks + <emphasis>do not collide</emphasis>. While I expect it is + theoretically possible to use a combination of VPN + technology and NAT to get this to work, I expect it to be a + configuration nightmare.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>If you find that you are trying to connect two networks, + both of which, internally, use the same private IP address range + (e.g. both of them use <hostid + role="ipaddr">192.168.1.x</hostid>), then one of the networks will + have to be renumbered.</para> + + <para>The network topology might look something like this:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="security/ipsec-network" align="center"> + </imageobject> + + <textobject> +<literallayout class="monospaced">Network #1 [ Internal Hosts ] Private Net, 192.168.1.2-254 + [ Win9x/NT/2K ] + [ UNIX ] + | + | + .---[fxp1]---. Private IP, 192.168.1.1 + | FreeBSD | + `---[fxp0]---' Public IP, A.B.C.D + | + | + -=-=- Internet -=-=- + | + | + .---[fxp0]---. Public IP, W.X.Y.Z + | FreeBSD | + `---[fxp1]---' Private IP, 192.168.2.1 + | + | +Network #2 [ Internal Hosts ] + [ Win9x/NT/2K ] Private Net, 192.168.2.2-254 + [ UNIX ]</literallayout> + </textobject> + </mediaobject> + + <para>Notice the two public IP addresses. I will use the letters to + refer to them in the rest of this article. Anywhere you see those + letters in this article, replace them with your own public IP + addresses. Note also that internally, the two gateway + machines have .1 IP addresses, and that the two networks have + different private IP addresses (<hostid + role="ipaddr">192.168.1.x</hostid> and <hostid + role="ipaddr">192.168.2.x</hostid> respectively). All the + machines on the private networks have been configured to use the + <hostid role="ipaddr">.1</hostid> machine as their default + gateway.</para> + + <para>The intention is that, from a network point of view, each + network should view the machines on the other network as though + they were directly attached the same router -- albeit a slightly + slow router with an occasional tendency to drop packets.</para> + + <para>This means that (for example), machine <hostid + role="ipaddr">192.168.1.20</hostid> should be able to run</para> + + <programlisting>ping 192.168.2.34</programlisting> + + <para>and have it work, transparently. &windows; machines should + be able to see the machines on the other network, browse file + shares, and so on, in exactly the same way that they can browse + machines on the local network.</para> + + <para>And the whole thing has to be secure. This means that + traffic between the two networks has to be encrypted.</para> + + <para>Creating a VPN between these two networks is a multi-step + process. The stages are as follows:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Create a <quote>virtual</quote> network link between the two + networks, across the Internet. Test it, using tools like + &man.ping.8;, to make sure it works.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Apply security policies to ensure that traffic between + the two networks is transparently encrypted and decrypted as + necessary. Test this, using tools like &man.tcpdump.1;, to + ensure that traffic is encrypted.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Configure additional software on the FreeBSD gateways, + to allow &windows; machines to see one another across the + VPN.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <sect3> + <title>Step 1: Creating and testing a <quote>virtual</quote> + network link</title> + + <para>Suppose that you were logged in to the gateway machine on + network #1 (with public IP address <hostid + role="ipaddr">A.B.C.D</hostid>, private IP address <hostid + role="ipaddr">192.168.1.1</hostid>), and you ran <command>ping + 192.168.2.1</command>, which is the private address of the machine + with IP address <hostid role="ipaddr">W.X.Y.Z</hostid>. What + needs to happen in order for this to work?</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>The gateway machine needs to know how to reach <hostid + role="ipaddr">192.168.2.1</hostid>. In other words, it needs + to have a route to <hostid + role="ipaddr">192.168.2.1</hostid>.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Private IP addresses, such as those in the <hostid + role="ipaddr">192.168.x</hostid> range are not supposed to + appear on the Internet at large. Instead, each packet you + send to <hostid role="ipaddr">192.168.2.1</hostid> will need + to be wrapped up inside another packet. This packet will need + to appear to be from <hostid role="ipaddr">A.B.C.D</hostid>, + and it will have to be sent to <hostid + role="ipaddr">W.X.Y.Z</hostid>. This process is called + <firstterm>encapsulation</firstterm>.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Once this packet arrives at <hostid + role="ipaddr">W.X.Y.Z</hostid> it will need to + <quote>unencapsulated</quote>, and delivered to <hostid + role="ipaddr">192.168.2.1</hostid>.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>You can think of this as requiring a <quote>tunnel</quote> + between the two networks. The two <quote>tunnel mouths</quote> are the IP + addresses <hostid role="ipaddr">A.B.C.D</hostid> and <hostid + role="ipaddr">W.X.Y.Z</hostid>, and the tunnel must be told the + addresses of the private IP addresses that will be allowed to pass + through it. The tunnel is used to transfer traffic with private + IP addresses across the public Internet.</para> + + <para>This tunnel is created by using the generic interface, or + <devicename>gif</devicename> devices on FreeBSD. As you can + imagine, the <devicename>gif</devicename> interface on each + gateway host must be configured with four IP addresses; two for + the public IP addresses, and two for the private IP + addresses.</para> + + <para>Support for the gif device must be compiled in to the + &os; kernel on both machines. You can do this by adding the + line:</para> + + <programlisting>device gif</programlisting> + + <para>to the kernel configuration files on both machines, and + then compile, install, and reboot as normal.</para> + + <para>Configuring the tunnel is a two step process. First the + tunnel must be told what the outside (or public) IP addresses + are, using &man.ifconfig.8;. Then the private IP addresses must be + configured using &man.ifconfig.8;.</para> + + <para>On the gateway machine on network #1 you would run the + following commands to configure the tunnel.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig <replaceable>gif0</replaceable> create</userinput> +&prompt.root; <userinput>ifconfig <replaceable>gif0</replaceable> tunnel <replaceable>A.B.C.D</replaceable> <replaceable>W.X.Y.Z</replaceable></userinput> +&prompt.root; <userinput>ifconfig <replaceable>gif0</replaceable> inet <replaceable>192.168.1.1</replaceable> <replaceable>192.168.2.1</replaceable> netmask <replaceable>0xffffffff</replaceable></userinput> + </screen> + + <para>On the other gateway machine you run the same commands, + but with the order of the IP addresses reversed.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig <replaceable>gif0</replaceable> create</userinput> +&prompt.root; <userinput>ifconfig <replaceable>gif0</replaceable> tunnel <replaceable>W.X.Y.Z</replaceable> <replaceable>A.B.C.D</replaceable></userinput> +&prompt.root; <userinput>ifconfig <replaceable>gif0</replaceable> inet <replaceable>192.168.2.1</replaceable> <replaceable>192.168.1.1</replaceable> netmask <replaceable>0xffffffff</replaceable></userinput> + </screen> + + <para>You can then run:</para> + + <programlisting>ifconfig gif0</programlisting> + + <para>to see the configuration. For example, on the network #1 + gateway, you would see this:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig gif0</userinput> +gif0: flags=8051<UP,POINTOPOINT,RUNNING,MULTICAST> mtu 1280 + tunnel inet A.B.C.D --> W.X.Y.Z + inet 192.168.1.1 --> 192.168.2.1 netmask 0xffffffff + </screen> + + <para>As you can see, a tunnel has been created between the + physical addresses <hostid role="ipaddr">A.B.C.D</hostid> and + <hostid role="ipaddr">W.X.Y.Z</hostid>, and the traffic allowed + through the tunnel is that between <hostid + role="ipaddr">192.168.1.1</hostid> and <hostid + role="ipaddr">192.168.2.1</hostid>.</para> + + <para>This will also have added an entry to the routing table + on both machines, which you can examine with the command <command>netstat -rn</command>. + This output is from the gateway host on network #1.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>netstat -rn</userinput> +Routing tables + +Internet: +Destination Gateway Flags Refs Use Netif Expire +... +192.168.2.1 192.168.1.1 UH 0 0 gif0 +... + </screen> + + <para>As the <quote>Flags</quote> value indicates, this is a + host route, which means that each gateway knows how to reach the + other gateway, but they do not know how to reach the rest of + their respective networks. That problem will be fixed + shortly.</para> + + <para>It is likely that you are running a firewall on both + machines. This will need to be circumvented for your VPN + traffic. You might want to allow all traffic between both + networks, or you might want to include firewall rules that + protect both ends of the VPN from one another.</para> + + <para>It greatly simplifies testing if you configure the + firewall to allow all traffic through the VPN. You can always + tighten things up later. If you are using &man.ipfw.8; on the + gateway machines then a command like</para> + + <programlisting>ipfw add 1 allow ip from any to any via gif0</programlisting> + + <para>will allow all traffic between the two end points of the + VPN, without affecting your other firewall rules. Obviously + you will need to run this command on both gateway hosts.</para> + + <para>This is sufficient to allow each gateway machine to ping + the other. On <hostid role="ipaddr">192.168.1.1</hostid>, you + should be able to run</para> + + <programlisting>ping 192.168.2.1</programlisting> + + <para>and get a response, and you should be able to do the same + thing on the other gateway machine.</para> + + <para>However, you will not be able to reach internal machines + on either network yet. This is because of the routing -- + although the gateway machines know how to reach one another, + they do not know how to reach the network behind each one.</para> + + <para>To solve this problem you must add a static route on each + gateway machine. The command to do this on the first gateway + would be:</para> + + <programlisting>route add 192.168.2.0 192.168.2.1 netmask 0xffffff00 + </programlisting> + + <para>This says <quote>In order to reach the hosts on the + network <hostid role="ipaddr">192.168.2.0</hostid>, send the + packets to the host <hostid + role="ipaddr">192.168.2.1</hostid></quote>. You will need to + run a similar command on the other gateway, but with the + <hostid role="ipaddr">192.168.1.x</hostid> addresses + instead.</para> + + <para>IP traffic from hosts on one network will now be able to + reach hosts on the other network.</para> + + <para>That has now created two thirds of a VPN between the two + networks, in as much as it is <quote>virtual</quote> and it is a + <quote>network</quote>. It is not private yet. You can test + this using &man.ping.8; and &man.tcpdump.1;. Log in to the + gateway host and run</para> + + <programlisting>tcpdump dst host 192.168.2.1</programlisting> + + <para>In another log in session on the same host run</para> + + <programlisting>ping 192.168.2.1</programlisting> + + <para>You will see output that looks something like this:</para> + + <programlisting> +16:10:24.018080 192.168.1.1 > 192.168.2.1: icmp: echo request +16:10:24.018109 192.168.1.1 > 192.168.2.1: icmp: echo reply +16:10:25.018814 192.168.1.1 > 192.168.2.1: icmp: echo request +16:10:25.018847 192.168.1.1 > 192.168.2.1: icmp: echo reply +16:10:26.028896 192.168.1.1 > 192.168.2.1: icmp: echo request +16:10:26.029112 192.168.1.1 > 192.168.2.1: icmp: echo reply + </programlisting> + + <para>As you can see, the ICMP messages are going back and forth + unencrypted. If you had used the <option>-s</option> parameter to + &man.tcpdump.1; to grab more bytes of data from the packets you + would see more information.</para> + + <para>Obviously this is unacceptable. The next section will + discuss securing the link between the two networks so that + all traffic is automatically encrypted.</para> + + <itemizedlist> + <title>Summary:</title> + <listitem> + <para>Configure both kernels with <quote>device gif</quote>.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Edit <filename>/etc/rc.conf</filename> on gateway host + #1 and add the following lines (replacing IP addresses as + necessary).</para> + <programlisting>gif_interfaces="gif0" +gifconfig_gif0="A.B.C.D W.X.Y.Z" +ifconfig_gif0="inet 192.168.1.1 192.168.2.1 netmask 0xffffffff" +static_routes="vpn" +route_vpn="192.168.2.0 192.168.2.1 netmask 0xffffff00" + </programlisting> + </listitem> + + <listitem> + <para>Edit your firewall script + (<filename>/etc/rc.firewall</filename>, or similar) on both + hosts, and add</para> + + <programlisting>ipfw add 1 allow ip from any to any via gif0</programlisting> + </listitem> + <listitem> + <para>Make similar changes to + <filename>/etc/rc.conf</filename> on gateway host #2, + reversing the order of IP addresses.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect3> + + <sect3> + <title>Step 2: Securing the link</title> + + <para>To secure the link we will be using IPsec. IPsec provides + a mechanism for two hosts to agree on an encryption key, and to + then use this key in order to encrypt data between the two + hosts.</para> + + <para>The are two areas of configuration to be considered here.</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>There must be a mechanism for two hosts to agree on the + encryption mechanism to use. Once two hosts have agreed on + this mechanism there is said to be a <quote>security association</quote> + between them.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>There must be a mechanism for specifying which traffic + should be encrypted. Obviously, you do not want to encrypt + all your outgoing traffic -- you only want to encrypt the + traffic that is part of the VPN. The rules that you put in + place to determine what traffic will be encrypted are called + <quote>security policies</quote>.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <para>Security associations and security policies are both + maintained by the kernel, and can be modified by userland + programs. However, before you can do this you must configure the + kernel to support IPsec and the Encapsulated Security Payload + (ESP) protocol. This is done by configuring a kernel with:</para> + + <indexterm> + <primary>kernel options</primary> + <secondary>IPSEC</secondary> + </indexterm> + + <programlisting>options IPSEC +options IPSEC_ESP + </programlisting> + + <para>and recompiling, reinstalling, and rebooting. As before + you will need to do this to the kernels on both of the gateway + hosts.</para> + + <indexterm> + <primary>IKE</primary> + </indexterm> + + <para>You have two choices when it comes to setting up security + associations. You can configure them by hand between two hosts, + which entails choosing the encryption algorithm, encryption keys, + and so forth, or you can use daemons that implement the Internet + Key Exchange protocol (IKE) to do this for you.</para> + + <para>I recommend the latter. Apart from anything else, it is + easier to set up.</para> + + <indexterm> + <primary>IPsec</primary> + <secondary>security policies</secondary> + </indexterm> + + <indexterm> + <primary><command>setkey</command></primary> + </indexterm> + + <para>Editing and displaying security policies is carried out + using &man.setkey.8;. By analogy, <command>setkey</command> is + to the kernel's security policy tables as &man.route.8; is to + the kernel's routing tables. <command>setkey</command> can + also display the current security associations, and to continue + the analogy further, is akin to <command>netstat -r</command> + in that respect.</para> + + <para>There are a number of choices for daemons to manage + security associations with FreeBSD. This article will describe + how to use one of these, racoon — which is available from + <filename role="package">security/ipsec-tools</filename> in the &os; Ports + collection.</para> + + <indexterm> + <primary>racoon</primary> + </indexterm> + + <para>The <application>racoon</application> software must be run on both gateway hosts. On each host it + is configured with the IP address of the other end of the VPN, + and a secret key (which you choose, and must be the same on both + gateways).</para> + + <para>The two daemons then contact one another, confirm that they + are who they say they are (by using the secret key that you + configured). The daemons then generate a new secret key, and use + this to encrypt the traffic over the VPN. They periodically + change this secret, so that even if an attacker were to crack one + of the keys (which is as theoretically close to unfeasible as it + gets) it will not do them much good -- by the time they have cracked + the key the two daemons have chosen another one.</para> + + <para>The configuration file for racoon is stored in + <filename>${PREFIX}/etc/racoon</filename>. You should find a + configuration file there, which should not need to be changed + too much. The other component of racoon's configuration, + which you will need to change, is the <quote>pre-shared + key</quote>.</para> + + <para>The default racoon configuration expects to find this in + the file <filename>${PREFIX}/etc/racoon/psk.txt</filename>. It is important to note + that the pre-shared key is <emphasis>not</emphasis> the key that will be used to + encrypt your traffic across the VPN link, it is simply a token + that allows the key management daemons to trust one another.</para> + + <para><filename>psk.txt</filename> contains a line for each + remote site you are dealing with. In this example, where there + are two sites, each <filename>psk.txt</filename> file will contain one line (because + each end of the VPN is only dealing with one other end).</para> + + <para>On gateway host #1 this line should look like this:</para> + + <programlisting>W.X.Y.Z secret</programlisting> + + <para>That is, the <emphasis>public</emphasis> IP address of the remote end, + whitespace, and a text string that provides the secret. + Obviously, you should not use <quote>secret</quote> as your key -- the normal + rules for choosing a password apply.</para> + + <para>On gateway host #2 the line would look like this</para> + + <programlisting>A.B.C.D secret</programlisting> + + <para>That is, the public IP address of the remote end, and the + same secret key. <filename>psk.txt</filename> must be mode + <literal>0600</literal> (i.e., only read/write to + <username>root</username>) before racoon will run.</para> + + <para>You must run racoon on both gateway machines. You will + also need to add some firewall rules to allow the IKE traffic, + which is carried over UDP to the ISAKMP (Internet Security Association + Key Management Protocol) port. Again, this should be fairly early in + your firewall ruleset.</para> + + <programlisting>ipfw add 1 allow udp from A.B.C.D to W.X.Y.Z isakmp +ipfw add 1 allow udp from W.X.Y.Z to A.B.C.D isakmp + </programlisting> + + <para>Once racoon is running you can try pinging one gateway host + from the other. The connection is still not encrypted, but + racoon will then set up the security associations between the two + hosts -- this might take a moment, and you may see this as a + short delay before the ping commands start responding.</para> + + <para>Once the security association has been set up you can + view it using &man.setkey.8;. Run</para> + + <programlisting>setkey -D</programlisting> + + <para>on either host to view the security association information.</para> + + <para>That's one half of the problem. The other half is setting + your security policies.</para> + + <para>To create a sensible security policy, let's review what's + been set up so far. This discussions hold for both ends of the + link.</para> + + <para>Each IP packet that you send out has a header that contains + data about the packet. The header includes the IP addresses of + both the source and destination. As we already know, private IP + addresses, such as the <hostid role="ipaddr">192.168.x.y</hostid> + range are not supposed to appear on the public Internet. + Instead, they must first be encapsulated inside another packet. + This packet must have the public source and destination IP + addresses substituted for the private addresses.</para> + + <para>So if your outgoing packet started looking like this:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="security/ipsec-out-pkt" align="center"> + </imageobject> + + <textobject> + <literallayout class="monospaced"> + .----------------------. + | Src: 192.168.1.1 | + | Dst: 192.168.2.1 | + | <other header info> | + +----------------------+ + | <packet data> | + `----------------------'</literallayout> + </textobject> + </mediaobject> + + <para>Then it will be encapsulated inside another packet, looking + something like this:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="security/ipsec-encap-pkt" align="center"> + </imageobject> + + <textobject> + <literallayout class="monospaced"> + .--------------------------. + | Src: A.B.C.D | + | Dst: W.X.Y.Z | + | <other header info> | + +--------------------------+ + | .----------------------. | + | | Src: 192.168.1.1 | | + | | Dst: 192.168.2.1 | | + | | <other header info> | | + | +----------------------+ | + | | <packet data> | | + | `----------------------' | + `--------------------------'</literallayout> + </textobject> + </mediaobject> + + <para>This encapsulation is carried out by the + <devicename>gif</devicename> device. As + you can see, the packet now has real IP addresses on the outside, + and our original packet has been wrapped up as data inside the + packet that will be put out on the Internet.</para> + + <para>Obviously, we want all traffic between the VPNs to be + encrypted. You might try putting this in to words, as:</para> + + <para><quote>If a packet leaves from <hostid + role="ipaddr">A.B.C.D</hostid>, and it is destined for <hostid + role="ipaddr">W.X.Y.Z</hostid>, then encrypt it, using the + necessary security associations.</quote></para> + + <para><quote>If a packet arrives from <hostid + role="ipaddr">W.X.Y.Z</hostid>, and it is destined for <hostid + role="ipaddr">A.B.C.D</hostid>, then decrypt it, using the + necessary security associations.</quote></para> + + <para>That's close, but not quite right. If you did this, all + traffic to and from <hostid role="ipaddr">W.X.Y.Z</hostid>, even + traffic that was not part of the VPN, would be encrypted. That's + not quite what you want. The correct policy is as follows</para> + + <para><quote>If a packet leaves from <hostid + role="ipaddr">A.B.C.D</hostid>, and that packet is encapsulating + another packet, and it is destined for <hostid + role="ipaddr">W.X.Y.Z</hostid>, then encrypt it, using the + necessary security associations.</quote></para> + + <para><quote>If a packet arrives from <hostid + role="ipaddr">W.X.Y.Z</hostid>, and that packet is encapsulating + another packet, and it is destined for <hostid + role="ipaddr">A.B.C.D</hostid>, then decrypt it, using the + necessary security associations.</quote></para> + + <para>A subtle change, but a necessary one.</para> + + <para>Security policies are also set using &man.setkey.8;. + &man.setkey.8; features a configuration language for defining the + policy. You can either enter configuration instructions via + stdin, or you can use the <option>-f</option> option to specify a + filename that contains configuration instructions.</para> + + <para>The configuration on gateway host #1 (which has the public + IP address <hostid role="ipaddr">A.B.C.D</hostid>) to force all + outbound traffic to <hostid role="ipaddr">W.X.Y.Z</hostid> to be + encrypted is:</para> + + <programlisting> +spdadd A.B.C.D/32 W.X.Y.Z/32 ipencap -P out ipsec esp/tunnel/A.B.C.D-W.X.Y.Z/require; + </programlisting> + + <para>Put these commands in a file (e.g. + <filename>/etc/ipsec.conf</filename>) and then run</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>setkey -f /etc/ipsec.conf</userinput></screen> + + <para><option>spdadd</option> tells &man.setkey.8; that we want + to add a rule to the secure policy database. The rest of this + line specifies which packets will match this policy. <hostid + role="ipaddr">A.B.C.D/32</hostid> and <hostid + role="ipaddr">W.X.Y.Z/32</hostid> are the IP addresses and + netmasks that identify the network or hosts that this policy will + apply to. In this case, we want it to apply to traffic between + these two hosts. <option>ipencap</option> tells the kernel that + this policy should only apply to packets that encapsulate other + packets. <option>-P out</option> says that this policy applies + to outgoing packets, and <option>ipsec</option> says that the + packet will be secured.</para> + + <para>The second line specifies how this packet will be + encrypted. <option>esp</option> is the protocol that will be + used, while <option>tunnel</option> indicates that the packet + will be further encapsulated in an IPsec packet. The repeated + use of <hostid role="ipaddr">A.B.C.D</hostid> and <hostid + role="ipaddr">W.X.Y.Z</hostid> is used to select the security + association to use, and the final <option>require</option> + mandates that packets must be encrypted if they match this + rule.</para> + + <para>This rule only matches outgoing packets. You will need a + similar rule to match incoming packets.</para> + + <programlisting>spdadd W.X.Y.Z/32 A.B.C.D/32 ipencap -P in ipsec esp/tunnel/W.X.Y.Z-A.B.C.D/require;</programlisting> + + <para>Note the <option>in</option> instead of + <option>out</option> in this case, and the necessary reversal of + the IP addresses.</para> + + <para>The other gateway host (which has the public IP address + <hostid role="ipaddr">W.X.Y.Z</hostid>) will need similar rules.</para> + + <programlisting>spdadd W.X.Y.Z/32 A.B.C.D/32 ipencap -P out ipsec esp/tunnel/W.X.Y.Z-A.B.C.D/require; +spdadd A.B.C.D/32 W.X.Y.Z/32 ipencap -P in ipsec esp/tunnel/A.B.C.D-W.X.Y.Z/require;</programlisting> + + <para>Finally, you need to add firewall rules to allow ESP and + IPENCAP packets back and forth. These rules will need to be + added to both hosts.</para> + + <programlisting>ipfw add 1 allow esp from A.B.C.D to W.X.Y.Z +ipfw add 1 allow esp from W.X.Y.Z to A.B.C.D +ipfw add 1 allow ipencap from A.B.C.D to W.X.Y.Z +ipfw add 1 allow ipencap from W.X.Y.Z to A.B.C.D + </programlisting> + + <para>Because the rules are symmetric you can use the same rules + on each gateway host.</para> + + <para>Outgoing packets will now look something like this:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="security/ipsec-crypt-pkt" align="center"> + </imageobject> + + <textobject> + <literallayout class="monospaced"> + .------------------------------. --------------------------. + | Src: A.B.C.D | | + | Dst: W.X.Y.Z | | + | <other header info> | | Encrypted + +------------------------------+ | packet. + | .--------------------------. | -------------. | contents + | | Src: A.B.C.D | | | | are + | | Dst: W.X.Y.Z | | | | completely + | | <other header info> | | | |- secure + | +--------------------------+ | | Encap'd | from third + | | .----------------------. | | -. | packet | party + | | | Src: 192.168.1.1 | | | | Original |- with real | snooping + | | | Dst: 192.168.2.1 | | | | packet, | IP addr | + | | | <other header info> | | | |- private | | + | | +----------------------+ | | | IP addr | | + | | | <packet data> | | | | | | + | | `----------------------' | | -' | | + | `--------------------------' | -------------' | + `------------------------------' --------------------------' + </literallayout> + </textobject> + </mediaobject> + + <para>When they are received by the far end of the VPN they will + first be decrypted (using the security associations that have + been negotiated by racoon). Then they will enter the + <devicename>gif</devicename> interface, which will unwrap + the second layer, until you are left with the innermost + packet, which can then travel in to the inner network.</para> + + <para>You can check the security using the same &man.ping.8; test from + earlier. First, log in to the + <hostid role="ipaddr">A.B.C.D</hostid> gateway machine, and + run:</para> + + <programlisting>tcpdump dst host 192.168.2.1</programlisting> + + <para>In another log in session on the same host run</para> + + <programlisting>ping 192.168.2.1</programlisting> + + <para>This time you should see output like the following:</para> + + <programlisting>XXX tcpdump output</programlisting> + + <para>Now, as you can see, &man.tcpdump.1; shows the ESP packets. If + you try to examine them with the <option>-s</option> option you will see + (apparently) gibberish, because of the encryption.</para> + + <para>Congratulations. You have just set up a VPN between two + remote sites.</para> + + <itemizedlist> + <title>Summary</title> + <listitem> + <para>Configure both kernels with:</para> + + <programlisting>options IPSEC +options IPSEC_ESP + </programlisting> + </listitem> + <listitem> + <para>Install <filename + role="package">security/ipsec-tools</filename>. Edit + <filename>${PREFIX}/etc/racoon/psk.txt</filename> on both + gateway hosts, adding an entry for the remote host's IP + address and a secret key that they both know. Make sure + this file is mode 0600.</para> + </listitem> + <listitem> + <para>Add the following lines to + <filename>/etc/rc.conf</filename> on each host:</para> + + <programlisting>ipsec_enable="YES" +ipsec_file="/etc/ipsec.conf" + </programlisting> + </listitem> + <listitem> + <para>Create an <filename>/etc/ipsec.conf</filename> on each + host that contains the necessary spdadd lines. On gateway + host #1 this would be:</para> + + <programlisting> +spdadd A.B.C.D/32 W.X.Y.Z/32 ipencap -P out ipsec + esp/tunnel/A.B.C.D-W.X.Y.Z/require; +spdadd W.X.Y.Z/32 A.B.C.D/32 ipencap -P in ipsec + esp/tunnel/W.X.Y.Z-A.B.C.D/require; +</programlisting> + + <para>On gateway host #2 this would be:</para> + +<programlisting> +spdadd W.X.Y.Z/32 A.B.C.D/32 ipencap -P out ipsec + esp/tunnel/W.X.Y.Z-A.B.C.D/require; +spdadd A.B.C.D/32 W.X.Y.Z/32 ipencap -P in ipsec + esp/tunnel/A.B.C.D-W.X.Y.Z/require; +</programlisting> + </listitem> + <listitem> + <para>Add firewall rules to allow IKE, ESP, and IPENCAP + traffic to both hosts:</para> + + <programlisting> +ipfw add 1 allow udp from A.B.C.D to W.X.Y.Z isakmp +ipfw add 1 allow udp from W.X.Y.Z to A.B.C.D isakmp +ipfw add 1 allow esp from A.B.C.D to W.X.Y.Z +ipfw add 1 allow esp from W.X.Y.Z to A.B.C.D +ipfw add 1 allow ipencap from A.B.C.D to W.X.Y.Z +ipfw add 1 allow ipencap from W.X.Y.Z to A.B.C.D + </programlisting> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>The previous two steps should suffice to get the VPN up and + running. Machines on each network will be able to refer to one + another using IP addresses, and all traffic across the link will + be automatically and securely encrypted.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="openssh"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Chern</firstname> + <surname>Lee</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + <!-- 21 April 2001 --> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>OpenSSH</title> + <indexterm><primary>OpenSSH</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>security</primary> + <secondary>OpenSSH</secondary> + </indexterm> + + <para><application>OpenSSH</application> is a set of network connectivity tools used to + access remote machines securely. It can be used as a direct + replacement for <command>rlogin</command>, + <command>rsh</command>, <command>rcp</command>, and + <command>telnet</command>. Additionally, TCP/IP + connections can be tunneled/forwarded securely through SSH. + <application>OpenSSH</application> encrypts all traffic to effectively eliminate eavesdropping, + connection hijacking, and other network-level attacks.</para> + + <para><application>OpenSSH</application> is maintained by the OpenBSD project, and is based + upon SSH v1.2.12 with all the recent bug fixes and updates. It + is compatible with both SSH protocols 1 and 2.</para> + + <sect2> + <title>Advantages of Using OpenSSH</title> + + <para>Normally, when using &man.telnet.1; or &man.rlogin.1;, + data is sent over the network in an clear, un-encrypted form. + Network sniffers anywhere in between the client and server can + steal your user/password information or data transferred in + your session. <application>OpenSSH</application> offers a variety of authentication and + encryption methods to prevent this from happening.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Enabling sshd</title> + <indexterm> + <primary>OpenSSH</primary> + <secondary>enabling</secondary> + </indexterm> + + <para>The + <application>sshd</application> is an option presented during + a <literal>Standard</literal> install of &os;. To see if + <application>sshd</application> is enabled, check the + <filename>rc.conf</filename> file for:</para> + <screen>sshd_enable="YES"</screen> + <para>This will load &man.sshd.8;, the daemon program for <application>OpenSSH</application>, + the next time your system initializes. Alternatively, it is + possible to use <filename>/etc/rc.d/sshd</filename> &man.rc.8; + script to start <application>OpenSSH</application>:</para> + + <programlisting>/etc/rc.d/sshd start</programlisting> + </sect2> + + <sect2> + <title>SSH Client</title> + <indexterm> + <primary>OpenSSH</primary> + <secondary>client</secondary> + </indexterm> + + <para>The &man.ssh.1; utility works similarly to + &man.rlogin.1;.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ssh <replaceable>user@example.com</replaceable></userinput> +Host key not found from the list of known hosts. +Are you sure you want to continue connecting (yes/no)? <userinput>yes</userinput> +Host 'example.com' added to the list of known hosts. +user@example.com's password: <userinput>*******</userinput></screen> + + <para>The login will continue just as it would have if a session was + created using <command>rlogin</command> or + <command>telnet</command>. SSH utilizes a key fingerprint + system for verifying the authenticity of the server when the + client connects. The user is prompted to enter + <literal>yes</literal> only when + connecting for the first time. Future attempts to login are all + verified against the saved fingerprint key. The SSH client + will alert you if the saved fingerprint differs from the + received fingerprint on future login attempts. The fingerprints + are saved in <filename>~/.ssh/known_hosts</filename>, or + <filename>~/.ssh/known_hosts2</filename> for SSH v2 + fingerprints.</para> + + <para>By default, recent versions of the + <application>OpenSSH</application> servers only accept SSH v2 + connections. The client will use version 2 if possible and + will fall back to version 1. The client can also be forced to + use one or the other by passing it the <option>-1</option> or + <option>-2</option> for version 1 or version 2, respectively. + The version 1 compatibility is maintained in the client for + backwards compatibility with older versions.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Secure Copy</title> + <indexterm> + <primary>OpenSSH</primary> + <secondary>secure copy</secondary> + </indexterm> + <indexterm><primary><command>scp</command></primary></indexterm> + + <para>The &man.scp.1; command works similarly to + &man.rcp.1;; it copies a file to or from a remote machine, + except in a secure fashion.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput> scp <replaceable>user@example.com:/COPYRIGHT COPYRIGHT</replaceable></userinput> +user@example.com's password: <userinput>*******</userinput> +COPYRIGHT 100% |*****************************| 4735 +00:00 +&prompt.root;</screen> + <para>Since the fingerprint was already saved for this host in the + previous example, it is verified when using &man.scp.1; + here.</para> + + <para>The arguments passed to &man.scp.1; are similar + to &man.cp.1;, with the file or files in the first + argument, and the destination in the second. Since the file is + fetched over the network, through SSH, one or more of the file + arguments takes on the form + <option>user@host:<path_to_remote_file></option>.</para> + + </sect2> + + <sect2> + <title>Configuration</title> + <indexterm> + <primary>OpenSSH</primary> + <secondary>configuration</secondary> + </indexterm> + + <para>The system-wide configuration files for both the + <application>OpenSSH</application> daemon and client reside + within the <filename>/etc/ssh</filename> directory.</para> + + <para><filename>ssh_config</filename> configures the client + settings, while <filename>sshd_config</filename> configures the + daemon.</para> + + <para>Additionally, the <option>sshd_program</option> + (<filename>/usr/sbin/sshd</filename> by default), and + <option>sshd_flags</option> <filename>rc.conf</filename> + options can provide more levels of configuration.</para> + </sect2> + + <sect2 id="security-ssh-keygen"> + <title>ssh-keygen</title> + + <para>Instead of using passwords, &man.ssh-keygen.1; can + be used to generate DSA or RSA keys to authenticate a user:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>ssh-keygen -t <replaceable>dsa</replaceable></userinput> +Generating public/private dsa key pair. +Enter file in which to save the key (/home/user/.ssh/id_dsa): +Created directory '/home/user/.ssh'. +Enter passphrase (empty for no passphrase): +Enter same passphrase again: +Your identification has been saved in /home/user/.ssh/id_dsa. +Your public key has been saved in /home/user/.ssh/id_dsa.pub. +The key fingerprint is: +bb:48:db:f2:93:57:80:b6:aa:bc:f5:d5:ba:8f:79:17 user@host.example.com +</screen> + + <para>&man.ssh-keygen.1; will create a public and private + key pair for use in authentication. The private key is stored in + <filename>~/.ssh/id_dsa</filename> or + <filename>~/.ssh/id_rsa</filename>, whereas the public key is + stored in <filename>~/.ssh/id_dsa.pub</filename> or + <filename>~/.ssh/id_rsa.pub</filename>, respectively for DSA and + RSA key types. The public key must be placed in + <filename>~/.ssh/authorized_keys</filename> of the remote + machine in order for the setup to work. Similarly, RSA version + 1 public keys should be placed in + <filename>~/.ssh/authorized_keys</filename>.</para> + + <para>This will allow connection to the remote machine based upon + SSH keys instead of passwords.</para> + + <para>If a passphrase is used in &man.ssh-keygen.1;, the user + will be prompted for a password each time in order to use the + private key. &man.ssh-agent.1; can alleviate the strain of + repeatedly entering long passphrases, and is explored in the + <xref linkend="security-ssh-agent"> section below.</para> + + <warning><para>The various options and files can be different + according to the <application>OpenSSH</application> version + you have on your system; to avoid problems you should consult + the &man.ssh-keygen.1; manual page.</para></warning> + </sect2> + + <sect2 id="security-ssh-agent"> + <title>ssh-agent and ssh-add</title> + + <para>The &man.ssh-agent.1; and &man.ssh-add.1; utilities provide + methods for <application>SSH</application> keys to be loaded + into memory for use, without needing to type the passphrase + each time.</para> + + <para>The &man.ssh-agent.1; utility will handle the authentication + using the private key(s) that are loaded into it. + &man.ssh-agent.1; should be used to launch another application. + At the most basic level, it could spawn a shell or at a more + advanced level, a window manager.</para> + + <para>To use &man.ssh-agent.1; in a shell, first it will need to + be spawned with a shell as an argument. Secondly, the + identity needs to be added by running &man.ssh-add.1; and + providing it the passphrase for the private key. Once these + steps have been completed the user will be able to &man.ssh.1; + to any host that has the corresponding public key installed. + For example:</para> + + <screen>&prompt.user; ssh-agent <replaceable>csh</replaceable> +&prompt.user; ssh-add +Enter passphrase for /home/user/.ssh/id_dsa: +Identity added: /home/user/.ssh/id_dsa (/home/user/.ssh/id_dsa) +&prompt.user;</screen> + + <para>To use &man.ssh-agent.1; in X11, a call to + &man.ssh-agent.1; will need to be placed in + <filename>~/.xinitrc</filename>. This will provide the + &man.ssh-agent.1; services to all programs launched in X11. + An example <filename>~/.xinitrc</filename> file might look + like this:</para> + + <programlisting>exec ssh-agent <replaceable>startxfce4</replaceable></programlisting> + + <para>This would launch &man.ssh-agent.1;, which would in turn + launch <application>XFCE</application>, every time X11 starts. + Then once that is done and X11 has been restarted so that the + changes can take effect, simply run &man.ssh-add.1; to load + all of your SSH keys.</para> + </sect2> + + <sect2 id="security-ssh-tunneling"> + <title>SSH Tunneling</title> + <indexterm> + <primary>OpenSSH</primary> + <secondary>tunneling</secondary> + </indexterm> + + <para><application>OpenSSH</application> has the ability to create a tunnel to encapsulate + another protocol in an encrypted session.</para> + + <para>The following command tells &man.ssh.1; to create a tunnel + for <application>telnet</application>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>ssh -2 -N -f -L <replaceable>5023:localhost:23 user@foo.example.com</replaceable></userinput> +&prompt.user;</screen> + + <para>The <command>ssh</command> command is used with the + following options:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><option>-2</option></term> + + <listitem> + <para>Forces <command>ssh</command> to use version 2 of + the protocol. (Do not use if you are working with older + SSH servers)</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-N</option></term> + + <listitem> + <para>Indicates no command, or tunnel only. If omitted, + <command>ssh</command> would initiate a normal + session.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-f</option></term> + + <listitem> + <para>Forces <command>ssh</command> to run in the + background.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-L</option></term> + + <listitem> + <para>Indicates a local tunnel in + <replaceable>localport:remotehost:remoteport</replaceable> + fashion.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>user@foo.example.com</option></term> + + <listitem> + <para>The remote SSH server.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + + <para>An SSH tunnel works by creating a listen socket on + <hostid>localhost</hostid> on the specified port. + It then forwards any connection received + on the local host/port via the SSH connection to the specified + remote host and port.</para> + + <para>In the example, port <replaceable>5023</replaceable> on + <hostid>localhost</hostid> is being forwarded to port + <replaceable>23</replaceable> on <hostid>localhost</hostid> + of the remote machine. Since <replaceable>23</replaceable> is <application>telnet</application>, + this would create a secure <application>telnet</application> session through an SSH tunnel.</para> + + <para>This can be used to wrap any number of insecure TCP + protocols such as SMTP, POP3, FTP, etc.</para> + + <example> + <title>Using SSH to Create a Secure Tunnel for SMTP</title> + + <screen>&prompt.user; <userinput>ssh -2 -N -f -L <replaceable>5025:localhost:25 user@mailserver.example.com</replaceable></userinput> +user@mailserver.example.com's password: <userinput>*****</userinput> +&prompt.user; <userinput>telnet localhost 5025</userinput> +Trying 127.0.0.1... +Connected to localhost. +Escape character is '^]'. +220 mailserver.example.com ESMTP</screen> + + <para>This can be used in conjunction with an + &man.ssh-keygen.1; and additional user accounts to create a + more seamless/hassle-free SSH tunneling environment. Keys + can be used in place of typing a password, and the tunnels + can be run as a separate user.</para> + </example> + + <sect3> + <title>Practical SSH Tunneling Examples</title> + + <sect4> + <title>Secure Access of a POP3 Server</title> + + <para>At work, there is an SSH server that accepts + connections from the outside. On the same office network + resides a mail server running a POP3 server. The network, + or network path between your home and office may or may not + be completely trustable. Because of this, you need to check + your e-mail in a secure manner. The solution is to create + an SSH connection to your office's SSH server, and tunnel + through to the mail server.</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>ssh -2 -N -f -L <replaceable>2110:mail.example.com:110 user@ssh-server.example.com</replaceable></userinput> +user@ssh-server.example.com's password: <userinput>******</userinput></screen> + + <para>When the tunnel is up and running, you can point your + mail client to send POP3 requests to <hostid>localhost</hostid> + port 2110. A connection here will be forwarded securely across + the tunnel to <hostid>mail.example.com</hostid>.</para> + </sect4> + + <sect4> + <title>Bypassing a Draconian Firewall</title> + + <para>Some network administrators impose extremely draconian + firewall rules, filtering not only incoming connections, + but outgoing connections. You may be only given access + to contact remote machines on ports 22 and 80 for SSH + and web surfing.</para> + + <para>You may wish to access another (perhaps non-work + related) service, such as an Ogg Vorbis server to stream + music. If this Ogg Vorbis server is streaming on some other + port than 22 or 80, you will not be able to access it.</para> + + <para>The solution is to create an SSH connection to a machine + outside of your network's firewall, and use it to tunnel to + the Ogg Vorbis server.</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>ssh -2 -N -f -L <replaceable>8888:music.example.com:8000 user@unfirewalled-system.example.org</replaceable></userinput> +user@unfirewalled-system.example.org's password: <userinput>*******</userinput></screen> + + <para>Your streaming client can now be pointed to + <hostid>localhost</hostid> port 8888, which will be + forwarded over to <hostid>music.example.com</hostid> port + 8000, successfully evading the firewall.</para> + </sect4> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>The <varname>AllowUsers</varname> Users Option</title> + + <para>It is often a good idea to limit which users can log in and + from where. The <literal>AllowUsers</literal> option is a good + way to accomplish this. For example, to only allow the + <username>root</username> user to log in from + <hostid role="ipaddr">192.168.1.32</hostid>, something like this + would be appropriate in the + <filename>/etc/ssh/sshd_config</filename> file:</para> + + <programlisting>AllowUsers root@192.168.1.32</programlisting> + + <para>To allow the user <username>admin</username> to log in from + anywhere, just list the username by itself:</para> + + <programlisting>AllowUsers admin</programlisting> + + <para>Multiple users should be listed on the same line, like so:</para> + + <programlisting>AllowUsers root@192.168.1.32 admin</programlisting> + + <note> + <para>It is important that you list each user that needs to + log in to this machine; otherwise they will be locked out.</para> + </note> + + <para>After making changes to + <filename>/etc/ssh/sshd_config</filename> you must tell + &man.sshd.8; to reload its config files, by running:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/sshd reload</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Further Reading</title> + <para><ulink url="http://www.openssh.com/">OpenSSH</ulink></para> + <para>&man.ssh.1; &man.scp.1; &man.ssh-keygen.1; + &man.ssh-agent.1; &man.ssh-add.1; &man.ssh.config.5;</para> + <para>&man.sshd.8; &man.sftp-server.8; &man.sshd.config.5;</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="fs-acl"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <indexterm> + <primary>ACL</primary> + </indexterm> + <title>File System Access Control Lists</title> + + <para>In conjunction with file system enhancements like snapshots, FreeBSD 5.0 + and later offers the security of File System Access Control Lists + (<acronym>ACL</acronym>s).</para> + + <para>Access Control Lists extend the standard &unix; + permission model in a highly compatible (&posix;.1e) way. This feature + permits an administrator to make use of and take advantage of a + more sophisticated security model.</para> + + <para>To enable <acronym>ACL</acronym> support for <acronym>UFS</acronym> + file systems, the following:</para> + + <programlisting>options UFS_ACL</programlisting> + + <para>must be compiled into the kernel. If this option has + not been compiled in, a warning message will be displayed + when attempting to mount a file system supporting <acronym>ACL</acronym>s. + This option is included in the <filename>GENERIC</filename> kernel. + <acronym>ACL</acronym>s rely on extended attributes being enabled on + the file system. Extended attributes are natively supported in the next generation + &unix; file system, <acronym>UFS2</acronym>.</para> + + <note><para>A higher level of administrative overhead is required to + configure extended attributes on <acronym>UFS1</acronym> than on + <acronym>UFS2</acronym>. The performance of extended attributes + on <acronym>UFS2</acronym> is also substantially higher. As a + result, <acronym>UFS2</acronym> is generally recommended in preference + to <acronym>UFS1</acronym> for use with access control lists.</para></note> + + <para><acronym>ACL</acronym>s are enabled by the mount-time administrative + flag, <option>acls</option>, which may be added to <filename>/etc/fstab</filename>. + The mount-time flag can also be automatically set in a persistent manner using + &man.tunefs.8; to modify a superblock <acronym>ACL</acronym>s flag in the + file system header. In general, it is preferred to use the superblock flag + for several reasons:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>The mount-time <acronym>ACL</acronym>s flag cannot be changed by a + remount (&man.mount.8; <option>-u</option>), only by means of a complete + &man.umount.8; and fresh &man.mount.8;. This means that + <acronym>ACL</acronym>s cannot be enabled on the root file system after boot. + It also means that you cannot change the disposition of a file system once + it is in use.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Setting the superblock flag will cause the file system to always be + mounted with <acronym>ACL</acronym>s enabled even if there is not an + <filename>fstab</filename> entry or if the devices re-order. This prevents + accidental mounting of the file system without <acronym>ACL</acronym>s + enabled, which can result in <acronym>ACL</acronym>s being improperly enforced, + and hence security problems.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <note><para>We may change the <acronym>ACL</acronym>s behavior to allow the flag to + be enabled without a complete fresh &man.mount.8;, but we consider it desirable to + discourage accidental mounting without <acronym>ACL</acronym>s enabled, because you + can shoot your feet quite nastily if you enable <acronym>ACL</acronym>s, then disable + them, then re-enable them without flushing the extended attributes. In general, once + you have enabled <acronym>ACL</acronym>s on a file system, they should not be disabled, + as the resulting file protections may not be compatible with those intended by the + users of the system, and re-enabling <acronym>ACL</acronym>s may re-attach the previous + <acronym>ACL</acronym>s to files that have since had their permissions changed, + resulting in other unpredictable behavior.</para></note> + + <para>File systems with <acronym>ACL</acronym>s enabled will show a <literal>+</literal> + (plus) sign in their permission settings when viewed. For example:</para> + + <programlisting>drwx------ 2 robert robert 512 Dec 27 11:54 private +drwxrwx---+ 2 robert robert 512 Dec 23 10:57 directory1 +drwxrwx---+ 2 robert robert 512 Dec 22 10:20 directory2 +drwxrwx---+ 2 robert robert 512 Dec 27 11:57 directory3 +drwxr-xr-x 2 robert robert 512 Nov 10 11:54 public_html</programlisting> + + <para>Here we see that the <filename>directory1</filename>, + <filename>directory2</filename>, and <filename>directory3</filename> + directories are all taking advantage of <acronym>ACL</acronym>s. The + <filename>public_html</filename> directory is not.</para> + + <sect2> + <title>Making Use of <acronym>ACL</acronym>s</title> + + <para>The file system <acronym>ACL</acronym>s can be viewed by the + &man.getfacl.1; utility. For instance, to view the + <acronym>ACL</acronym> settings on the <filename>test</filename> + file, one would use the command:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>getfacl <filename>test</filename></userinput> + #file:test + #owner:1001 + #group:1001 + user::rw- + group::r-- + other::r--</screen> + + <para>To change the <acronym>ACL</acronym> settings on this file, + invoke the &man.setfacl.1; utility. Observe:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>setfacl -k <filename>test</filename></userinput></screen> + + <para>The <option>-k</option> flag will remove all of the + currently defined <acronym>ACL</acronym>s from a file or file + system. The more preferable method would be to use + <option>-b</option> as it leaves the basic fields required for + <acronym>ACL</acronym>s to work.</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>setfacl -m u:trhodes:rwx,group:web:r--,o::--- <filename>test</filename></userinput></screen> + + <para>In the aforementioned command, the <option>-m</option> + option was used to modify the default <acronym>ACL</acronym> + entries. Since there were no pre-defined entries, as they were + removed by the previous command, this will restore the default + options and assign the options listed. Take care to notice that + if you add a user or group which does not exist on the system, + an <errorname>Invalid argument</errorname> error will be printed + to <devicename>stdout</devicename>.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="security-portaudit"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <indexterm> + <primary>Portaudit</primary> + </indexterm> + <title>Monitoring Third Party Security Issues</title> + + <para>In recent years, the security world has made many improvements + to how vulnerability assessment is handled. The threat of system + intrusion increases as third party utilities are installed and + configured for virtually any operating system available + today.</para> + + <para>Vulnerability assessment is a key factor in security, and + while &os; releases advisories for the base system, doing so + for every third party utility is beyond the &os; Project's + capability. There is a way to mitigate third party + vulnerabilities and warn administrators of known security + issues. A &os; add on utility known as + <application>Portaudit</application> exists solely for this + purpose.</para> + + <para>The <filename role="port">ports-mgmt/portaudit</filename> port + polls a database, updated and maintained by the &os; Security + Team and ports developers, for known security issues.</para> + + <para>To begin using <application>Portaudit</application>, one + must install it from the Ports Collection:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/ports-mgmt/portaudit && make install clean</userinput></screen> + + <para>During the install process, the configuration files for + &man.periodic.8; will be updated, permitting + <application>Portaudit</application> output in the daily security + runs. Ensure the daily security run emails, which are sent to + <username>root</username>'s email account, are being read. No + more configuration will be required here.</para> + + <para>After installation, an administrator can update the database + and view known vulnerabilities in installed packages by invoking + the following command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portaudit -Fda</userinput></screen> + + <note> + <para>The database will automatically be updated during the + &man.periodic.8; run; thus, the previous command is completely + optional. It is only required for the following + examples.</para> + </note> + + <para>To audit the third party utilities installed as part of + the Ports Collection at anytime, an administrator need only run + the following command:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>portaudit -a</userinput></screen> + + <para><application>Portaudit</application> will produce something + like this for vulnerable packages:</para> + + <programlisting>Affected package: cups-base-1.1.22.0_1 +Type of problem: cups-base -- HPGL buffer overflow vulnerability. +Reference: <http://www.FreeBSD.org/ports/portaudit/40a3bca2-6809-11d9-a9e7-0001020eed82.html> + +1 problem(s) in your installed packages found. + +You are advised to update or deinstall the affected package(s) immediately.</programlisting> + + <para>By pointing a web browser to the <acronym>URL</acronym> shown, + an administrator may obtain more information about the + vulnerability in question. This will include versions affected, + by &os; Port version, along with other web sites which may contain + security advisories.</para> + + <para>In short, <application>Portaudit</application> is a powerful + utility and extremely useful when coupled with the + <application>Portupgrade</application> port.</para> + </sect1> + + <sect1 id="security-advisories"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <indexterm> + <primary>FreeBSD Security Advisories</primary> + </indexterm> + <title>&os; Security Advisories</title> + + <para>Like many production quality operating systems, &os; publishes + <quote>Security Advisories</quote>. These advisories are usually + mailed to the security lists and noted in the Errata only + after the appropriate releases have been patched. This section + will work to explain what an advisory is, how to understand it, + and what measures to take in order to patch a system.</para> + + <sect2> + <title>What does an advisory look like?</title> + + <para>The &os; security advisories look similar to the one below, + taken from the &a.security-notifications.name; mailing list.</para> + + <programlisting>============================================================================= +&os;-SA-XX:XX.UTIL Security Advisory + The &os; Project + +Topic: denial of service due to some problem<co id="co-topic"> + +Category: core<co id="co-category"> +Module: sys<co id="co-module"> +Announced: 2003-09-23<co id="co-announce"> +Credits: Person@EMAIL-ADDRESS<co id="co-credit"> +Affects: All releases of &os;<co id="co-affects"> + &os; 4-STABLE prior to the correction date +Corrected: 2003-09-23 16:42:59 UTC (RELENG_4, 4.9-PRERELEASE) + 2003-09-23 20:08:42 UTC (RELENG_5_1, 5.1-RELEASE-p6) + 2003-09-23 20:07:06 UTC (RELENG_5_0, 5.0-RELEASE-p15) + 2003-09-23 16:44:58 UTC (RELENG_4_8, 4.8-RELEASE-p8) + 2003-09-23 16:47:34 UTC (RELENG_4_7, 4.7-RELEASE-p18) + 2003-09-23 16:49:46 UTC (RELENG_4_6, 4.6-RELEASE-p21) + 2003-09-23 16:51:24 UTC (RELENG_4_5, 4.5-RELEASE-p33) + 2003-09-23 16:52:45 UTC (RELENG_4_4, 4.4-RELEASE-p43) + 2003-09-23 16:54:39 UTC (RELENG_4_3, 4.3-RELEASE-p39)<co id="co-corrected"> +<acronym>CVE</acronym> Name: CVE-XXXX-XXXX<co id="co-cve"> + +For general information regarding FreeBSD Security Advisories, +including descriptions of the fields above, security branches, and the +following sections, please visit +http://www.FreeBSD.org/security/. + +I. Background<co id="co-backround"> + + +II. Problem Description<co id="co-descript"> + + +III. Impact<co id="co-impact"> + + +IV. Workaround<co id="co-workaround"> + + +V. Solution<co id="co-solution"> + + +VI. Correction details<co id="co-details"> + + +VII. References<co id="co-ref"></programlisting> + + + <calloutlist> + <callout arearefs="co-topic"> + <para>The <literal>Topic</literal> field indicates exactly what the problem is. + It is basically an introduction to the current security + advisory and notes the utility with the + vulnerability.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-category"> + <para>The <literal>Category</literal> refers to the affected part of the system + which may be one of <literal>core</literal>, <literal>contrib</literal>, or <literal>ports</literal>. The <literal>core</literal> + category means that the vulnerability affects a core + component of the &os; operating system. The <literal>contrib</literal> + category means that the vulnerability affects software + contributed to the &os; Project, such as + <application>sendmail</application>. Finally the <literal>ports</literal> + category indicates that the vulnerability affects add on + software available as part of the Ports Collection.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-module"> + <para>The <literal>Module</literal> field refers to the component location, for + instance <literal>sys</literal>. In this example, we see that the module, + <literal>sys</literal>, is affected; therefore, this vulnerability + affects a component used within the kernel.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-announce"> + <para>The <literal>Announced</literal> field reflects the date said security + advisory was published, or announced to the world. This + means that the security team has verified that the problem + does exist and that a patch has been committed to the &os; + source code repository.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-credit"> + <para>The <literal>Credits</literal> field gives credit to the individual or + organization who noticed the vulnerability and reported + it.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-affects"> + <para>The <literal>Affects</literal> field explains which releases of &os; are + affected by this vulnerability. For the kernel, a quick + look over the output from <command>ident</command> on the + affected files will help in determining the revision. + For ports, the version number is listed after the port name + in <filename>/var/db/pkg</filename>. If the system does not + sync with the &os; <acronym>CVS</acronym> repository and rebuild + daily, chances are that it is affected.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-corrected"> + <para>The <literal>Corrected</literal> field indicates the date, time, time + offset, and release that was corrected.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-cve"> + <para>Reserved for the identification information used to look up + vulnerabilities in the Common Vulnerabilities Database system.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-backround"> + <para>The <literal>Background</literal> field gives information on exactly what + the affected utility is. Most of the time this is why + the utility exists in &os;, what it is used for, and a bit + of information on how the utility came to be.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-descript"> + <para>The <literal>Problem Description</literal> field explains the security hole + in depth. This can include information on flawed code, or + even how the utility could be maliciously used to open + a security hole.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-impact"> + <para>The <literal>Impact</literal> field describes what type of impact the + problem could have on a system. For example, this could + be anything from a denial of service attack, to extra + privileges available to users, or even giving the attacker + superuser access.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-workaround"> + <para>The <literal>Workaround</literal> field offers a feasible workaround to + system administrators who may be incapable of upgrading + the system. This may be due to time constraints, network + availability, or a slew of other reasons. Regardless, + security should not be taken lightly, and an affected system + should either be patched or the security hole workaround + should be implemented.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-solution"> + <para>The <literal>Solution</literal> field offers instructions on patching the + affected system. This is a step by step tested and verified + method for getting a system patched and working + securely.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-details"> + <para>The <literal>Correction Details</literal> field displays the + <acronym>CVS</acronym> branch or release name with the + periods changed to underscore characters. It also shows + the revision number of the affected files within each + branch.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-ref"> + <para>The <literal>References</literal> field usually offers sources of other + information. This can include web <acronym>URL</acronym>s, + books, mailing lists, and newsgroups.</para> + </callout> + </calloutlist> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="security-accounting"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Tom</firstname> + <surname>Rhodes</surname> + <contrib>Contributed by </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <indexterm> + <primary>Process Accounting</primary> + </indexterm> + <title>Process Accounting</title> + + <para>Process accounting is a security method in which an + administrator may keep track of system resources used, + their allocation among users, provide for system monitoring, + and minimally track a user's commands.</para> + + <para>This indeed has its own positive and negative points. One of + the positives is that an intrusion may be narrowed down + to the point of entry. A negative is the amount of logs + generated by process accounting, and the disk space they may + require. This section will walk an administrator through + the basics of process accounting.</para> + + <sect2> + <title>Enable and Utilizing Process Accounting</title> + <para>Before making use of process accounting, it + must be enabled. To do this, execute the following + commands:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>touch <filename>/var/account/acct</filename></userinput> + +&prompt.root; <userinput>accton <filename>/var/account/acct</filename></userinput> + +&prompt.root; <userinput>echo 'accounting_enable="YES"' >> <filename>/etc/rc.conf</filename></userinput></screen> + + <para>Once enabled, accounting will begin to track + <acronym>CPU</acronym> stats, commands, etc. All accounting + logs are in a non-human readable format and may be viewed + using the &man.sa.8; utility. If issued without any options, + <command>sa</command> will print information relating to the + number of per user calls, the total elapsed time in minutes, + total <acronym>CPU</acronym> and user time in minutes, average + number of I/O operations, etc.</para> + + <para>To view information about commands being issued, one + would use the &man.lastcomm.1; utility. The + <command>lastcomm</command> may be used to print out commands + issued by users on specific &man.ttys.5;, for example:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>lastcomm ls + <username>trhodes</username> ttyp1</userinput></screen> + + <para>Would print out all known usage of the <command>ls</command> + by <username>trhodes</username> on the ttyp1 terminal.</para> + + <para>Many other useful options exist and are explained in the + &man.lastcomm.1;, &man.acct.5; and &man.sa.8; manual + pages.</para> + </sect2> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + coding: iso-8859-7 + mode: sgml + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/serialcomms/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/serialcomms/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..2f7c71f01f --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/serialcomms/chapter.sgml @@ -0,0 +1,3162 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Σειριακές Επικοινωνίες + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/serialcomms/chapter.sgml + %SRCID% 1.136 + +--> + +<chapter id="serialcomms"> + <title>Σειριακές Επικοινωνίες</title> + + <sect1 id="serial-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <indexterm><primary>σειριακές επικοινωνίες</primary></indexterm> + <para>Το &unix; πάντοτε υποστήριζε σειριακές επικοινωνίες. Για την + ακρίβεια, τα πρώτα &unix; μηχανήματα βασίζονταν σε σειριακές γραμμές + για την είσοδο και έξοδο στο χρήστη. Τα πράγματα ωστόσο έχουν αλλάξει + πολύ από τις μέρες που το συνηθισμένο <quote>τερματικό</quote> + αποτελούνταν από ένα σειριακό εκτυπωτή 10 χαρακτήρων το δευτερόλεπτο + και ένα πληκτρολόγιο. Το κεφάλαιο αυτό θα καλύψει κάποιους από τους + τρόπους σειριακής επικοινωνίας που χρησιμοποιούνται από το &os;.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Πως να συνδέσετε τερματικά στο &os; σύστημα σας.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να χρησιμοποιήσετε ένα modem για να συνδεθείτε + σε απομακρυσμένα συστήματα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να επιτρέψετε σε απομακρυσμένους χρήστες να + συνδεθούν στο σύστημα σας μέσω modem.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να εκκινήσετε το σύστημα σας μέσω σειριακής + κονσόλας.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να ξέρετε πως θα ρυθμίσετε και θα εγκαταστήσετε + ένα νέο πυρήνα (<xref linkend="kernelconfig">).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να κατανοείτε τις άδειες και διεργασίες του + &unix; (<xref linkend="basics">).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Να έχετε πρόσβαση στο τεχνικό εγχειρίδιο του υλικού + σας (modem ή κάρτα πολλαπλών σειριακών θυρών) που θέλετε να + χρησιμοποιήσετε στο &os;.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="serial"> + <title>Εισαγωγή</title> + + <warning> + <para>Από το &os; 8.0 και μετά, τα αρχεία συσκευών των σειριακών + θυρών μετονομάστηκαν από + <filename>/dev/cuad<replaceable>N</replaceable></filename> σε + <filename>/dev/cuau<replaceable>N</replaceable></filename> και από + <filename>/dev/ttyd<replaceable>N</replaceable></filename> σε + <filename>/dev/ttyu<replaceable>N</replaceable></filename>. + Οι χρήστες του &os; 7.X θα πρέπει να προσαρμόσουν την παρακάτω + τεκμηρίωση σύμφωνα με τις παραπάνω αλλαγές.</para> + </warning> + <!-- XXX Write me! --> + + <sect2 id="serial-terminology"> + <title>Ορολογία</title> + + <variablelist> + <indexterm><primary>bits-per-second</primary></indexterm> + <varlistentry> + <term>bps</term> + <listitem> + <para>Bits Ανά Δευτερόλεπτο — ο ρυθμός μετάδοσης των + δεδομένων</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>DTE</term> + <indexterm><primary>DTE</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Data Terminal Equipment, Τερματικός Εξοπλισμός Δεδομένων + — για παράδειγμα, ο υπολογιστής σας</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>DCE</term> + <indexterm><primary>DCE</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Data Communications Equipment, Εξοπλισμός Επικοινωνίας + Δεδομένων — το modem σας</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>RS-232</term> + <indexterm><primary>RS-232C cables</primary></indexterm> + <listitem> + <para>Πρότυπο της EIA για το υλικό που χρησιμοποιείται στις + σειριακές επικοινωνίες</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Όταν αναφερόμαστε στο ρυθμό μετάδοσης δεδομένων επικοινωνίας, + δεν χρησιμοποιούμε πάντοτε τον όρο <quote>baud</quote>. Το baud + αναφέρεται στον αριθμό των μεταβάσεων του ηλεκτρικού σήματος στη + μονάδα του χρόνου, ενώ κανονικά πρέπει να χρησιμοποιείται το + <quote>bps</quote> (bits ανά δευτερόλεπτο) που είναι ο + <emphasis>σωστός</emphasis> όρος (η τουλάχιστον δεν φαίνεται να + ενοχλεί πολύ τους σχολαστικούς).</para> + </sect2> + + <sect2 id="serial-cables-ports"> + <title>Θύρες και Καλώδια</title> + + <para>Για να συνδέσετε ένα modem ή τερματικό στο &os; σύστημα σας, θα + χρειαστείτε μια σειριακή θύρα στον υπολογιστή σας, και το κατάλληλο + καλώδιο για να συνδέσετε τη σειριακή συσκευή σας. Αν είστε ήδη + εξοικειωμένος με το υλικό σας και το καλώδιο που απαιτείται, μπορείτε + με ασφάλεια να παραλείψετε αυτή την ενότητα.</para> + + <sect3 id="term-cables"> + <title>Καλώδια</title> + + <para>Υπάρχουν αρκετοί διαφορετικοί τύποι σειριακών καλωδίων. Οι δύο + πιο κοινοί τύποι για τους σκοπούς μας, είναι τα καλώδια τύπου + null-modem και τα τυποποιημένα καλώδια RS-232 (γνωστά και ως + <quote>ευθείες</quote>). Η τεκμηρίωση του υλικού σας θα πρέπει + να περιγράφει τον τύπο του καλωδίου που απαιτείται.</para> + + <sect4 id="term-cables-null"> + <title>Καλώδια Τύπου Null-modem</title> + + <indexterm> + <primary>null-modem cable</primary> + </indexterm> + + <para>Ένα καλώδιο τύπου null-modem, μεταφέρει απευθείας κάποια + σήματα όπως η <quote>Γείωση Σήματος (SG)</quote>, αλλά + αντιστρέφει τις συνδέσεις σε κάποια άλλα. Για παράδειγμα, ο + ακροδέκτης <quote>Μετάδοσης Δεδομένων</quote> (γνωστός και ως + <acronym role="Transmit Data">TD</acronym>) της μιας πλευράς, + συνδέεται με τον ακροδέκτη <quote>Λήψης Δεδομένων</quote> (γνωστός + και ως <acronym role="Receive Data">RD</acronym>) της + άλλης.</para> + + <para>Μπορείτε επίσης να φτιάξετε το δικό σας καλώδιο τύπου + null-modem (π.χ. για λόγους ποιότητας) για χρήση με τερματικά. + Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τα + <link linkend="serialcomms-signal-names">σήματα</link> του RS-232 + και τους αριθμούς των ακροδεκτών σε ένα συνδέτη DB-25. Σημειώστε + επίσης ότι το πρότυπο ορίζει απευθείας σύνδεση των ακροδεκτών 1 + της κάθε άκρης. Πρόκειται για τον ακροδέκτη της + <emphasis>Προστατευτικής Γείωσης</emphasis>, αλλά συχνά η σύνδεση + του παραλείπεται. Μερικά τερματικά λειτουργούν κανονικά + χρησιμοποιώντας μόνο τους ακροδέκτες 2, 3 και 7, ενώ κάποιοι άλλα + απαιτούν διαφορετικές ρυθμίσεις σε σχέση με τα παραδείγματα που + φαίνονται παρακάτω.</para> + + <table frame="none" pgwide="1"> + <title>Καλώδιο Null-Modem DB-25 σε DB-25</title> + + <tgroup cols="5"> + <thead> + <row> + <entry align="left">Σήμα</entry> + <entry align="left">Ακροδέκτης #</entry> + <entry></entry> + <entry align="left">Ακροδέκτης #</entry> + <entry align="left">Σήμα</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>SG</entry> + <entry>7</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>7</entry> + <entry>SG</entry> + </row> + + <row> + <entry>TD</entry> + <entry>2</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>3</entry> + <entry>RD</entry> + </row> + + <row> + <entry>RD</entry> + <entry>3</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>2</entry> + <entry>TD</entry> + </row> + + <row> + <entry>RTS</entry> + <entry>4</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>5</entry> + <entry>CTS</entry> + </row> + + <row> + <entry>CTS</entry> + <entry>5</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>4</entry> + <entry>RTS</entry> + </row> + + <row> + <entry>DTR</entry> + <entry>20</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>6</entry> + <entry>DSR</entry> + </row> + + <row> + <entry>DTR</entry> + <entry>20</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>8</entry> + <entry>DCD</entry> + </row> + + <row> + <entry>DSR</entry> + <entry>6</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>20</entry> + <entry>DTR</entry> + </row> + + <row> + <entry>DCD</entry> + <entry>8</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>20</entry> + <entry>DTR</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </table> + + <para>Παρακάτω φαίνονται δύο διατάξεις που είναι πιο κοινές στις + μέρες μας.</para> + + <table frame="none" pgwide="1"> + <title>Καλώδιο Null-Modem DB-9 σε DB-9</title> + + <tgroup cols="5"> + <thead> + <row> + <entry align="left">Σήμα</entry> + <entry align="left">Ακροδέκτης #</entry> + <entry></entry> + <entry align="left">Ακροδέκτης #</entry> + <entry align="left">Σήμα</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>RD</entry> + <entry>2</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>3</entry> + <entry>TD</entry> + </row> + + <row> + <entry>TD</entry> + <entry>3</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>2</entry> + <entry>RD</entry> + </row> + + <row> + <entry>DTR</entry> + <entry>4</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>6</entry> + <entry>DSR</entry> + </row> + + <row> + <entry>DTR</entry> + <entry>4</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>1</entry> + <entry>DCD</entry> + </row> + + <row> + <entry>SG</entry> + <entry>5</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>5</entry> + <entry>SG</entry> + </row> + + <row> + <entry>DSR</entry> + <entry>6</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>4</entry> + <entry>DTR</entry> + </row> + + <row> + <entry>DCD</entry> + <entry>1</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>4</entry> + <entry>DTR</entry> + </row> + + <row> + <entry>RTS</entry> + <entry>7</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>8</entry> + <entry>CTS</entry> + </row> + + <row> + <entry>CTS</entry> + <entry>8</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>7</entry> + <entry>RTS</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </table> + + <table frame="none" pgwide="1"> + <title>Καλώδιο Null-Modem DB-9 σε DB-25</title> + + <tgroup cols="5"> + <thead> + <row> + <entry align="left">Σήμα</entry> + <entry align="left">Ακροδέκτης #</entry> + <entry></entry> + <entry align="left">Ακροδέκτης #</entry> + <entry align="left">Σήμα</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>RD</entry> + <entry>2</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>2</entry> + <entry>TD</entry> + </row> + + <row> + <entry>TD</entry> + <entry>3</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>3</entry> + <entry>RD</entry> + </row> + + <row> + <entry>DTR</entry> + <entry>4</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>6</entry> + <entry>DSR</entry> + </row> + + <row> + <entry>DTR</entry> + <entry>4</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>8</entry> + <entry>DCD</entry> + </row> + + <row> + <entry>SG</entry> + <entry>5</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>7</entry> + <entry>SG</entry> + </row> + + <row> + <entry>DSR</entry> + <entry>6</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>20</entry> + <entry>DTR</entry> + </row> + + <row> + <entry>DCD</entry> + <entry>1</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>20</entry> + <entry>DTR</entry> + </row> + + <row> + <entry>RTS</entry> + <entry>7</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>5</entry> + <entry>CTS</entry> + </row> + + <row> + <entry>CTS</entry> + <entry>8</entry> + <entry>συνδέεται στο</entry> + <entry>4</entry> + <entry>RTS</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </table> + + <note> + <para>Όταν ένας ακροδέκτης σε μια άκρη χρειάζεται να συνδεθεί με + δύο ακροδέκτες στην άλλη, συνήθως ενώνουμε τους ακροδέκτες + μεταξύ τους στη μια άκρη με ένα μικρό καλώδιο, και + χρησιμοποιούμε ένα μακρύτερο καλώδιο για την ένωση με την άλλη + άκρη.</para> + </note> + + <para>Η παραπάνω διάταξη φαίνεται να είναι η πιο διαδεδομένη. Σε + μια παραλλαγή (που εξηγείται στο βιβλίο <emphasis>Το RS-232 με + Απλά Βήματα</emphasis>), το SG συνδέεται στο SG, το TD συνδέεται + στο RD, τα RTS και CTS συνδέονται στο DCD, το DTR συνδέεται στο + DSR, και αντίστροφα.</para> + </sect4> + + <sect4 id="term-cables-std"> + <title>Τυποποιημένα Καλώδια RS-232C</title> + <indexterm><primary>RS-232C cables</primary></indexterm> + + <para>Ένα τυποποιημένο σειριακό καλώδιο RS-232C, μεταφέρει όλα + τα σήματα απευθείας από τη μια άκρη στην άλλη, χωρίς καμιά αλλαγή + στους ακροδέκτες. Αυτό απλά σημαίνει ότι ο ακροδέκτης + <quote>Μετάδοσης Δεδομένων (TD)</quote> της μιας άκρης, συνδέεται + στον ακροδέκτη <quote>Μετάδοσης Δεδομένων (TD)</quote> της άλλης + άκρης. Αυτό είναι και το είδος του καλωδίου που θα + χρησιμοποιήσετε για να συνδέσετε ένα modem στο &os; σύστημα σας, + και είναι επίσης κατάλληλο για ορισμένα τερματικά.</para> + </sect4> + </sect3> + + <sect3 id="term-ports"> + <title>Θύρες</title> + + <para>Οι σειριακές θύρες είναι οι συσκευές που μεταφέρουν τα δεδομένα + μεταξύ του &os; συστήματος και του τερματικού. Η ενότητα αυτή + περιγράφει τα είδη των θυρών που υπάρχουν, και πως τα χειρίζεται το + &os;.</para> + + <sect4 id="term-portkinds"> + <title>Είδη Θυρών</title> + + <para>Υπάρχουν διάφορα είδη σειριακών θυρών. Πριν αγοράσετε ή + κατασκευάσετε κάποιο καλώδιο, θα πρέπει να βεβαιωθείτε ότι + ταιριάζει με τη θύρα του τερματικού και του &os; συστήματος + σας.</para> + + <para>Τα περισσότερα τερματικά διαθέτουν θύρες DB-25. Οι προσωπικοί + υπολογιστές, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που εκτελούν &os;, + μπορεί να έχουν θύρες τύπου DB-25 ή DB-9. Αν διαθέτετε κάρτα + πολλαπλών σειριακών θυρών στον υπολογιστή σας, μπορεί να διαθέτει + θύρες τύπου RJ-12 ή RJ-45.</para> + + <para>Δείτε την τεκμηρίωση που συνοδεύει το υλικό σας, για τις + τεχνικές προδιαγραφές της θύρας που χρησιμοποιεί. Συνήθως + μπορείτε να βγάλετε συμπέρασμα αν απλώς κοιτάξετε την + υποδοχή.</para> + </sect4> + + <sect4 id="term-portnames"> + <title>Ονόματα Θυρών</title> + + <para>Στο &os;, έχετε πρόσβαση σε κάθε σειριακή θύρα μέσω μιας + καταχώρισης στον κατάλογο <filename>/dev</filename>. Υπάρχουν + δύο διαφορετικά είδη καταχωρίσεων:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Οι θύρες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για είσοδο στο + σύστημα, ονομάζονται + <filename>/dev/ttyu<replaceable>N</replaceable></filename> + όπου το <replaceable>N</replaceable> είναι ο αριθμός της + θύρας (η αρίθμηση ξεκινάει από το μηδέν). Γενικά, οι θύρες + αυτές προορίζονται για σύνδεση με τερματικά. Οι θύρες εισόδου + απαιτούν να είναι ενεργό το σήμα ανίχνευσης φέροντος + (DCD) στη σειριακή γραμμή, προκειμένου να λειτουργήσουν + σωστά.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οι θύρες κλήσης ή εξόδου, ονομάζονται + <filename>/dev/cuau<replaceable>N</replaceable></filename>. + Οι θύρες αυτές δεν χρησιμοποιούνται συνήθως για τερματικά, + αλλά για modems. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτή τη θύρα + για κάποιο τερματικό που δεν υποστηρίζει το σήμα ανίχνευσης + φέροντος.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Αν έχετε συνδέσει ένα τερματικό στην πρώτη σειριακή θύρα + (που στο &ms-dos; αναφέρεται ως <devicename>COM1</devicename>), + θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε την συσκευή + <filename>/dev/ttyu0</filename> για να αναφερθείτε στο τερματικό. + Αν το τερματικό είναι στη δεύτερη σειριακή θύρα (που είναι επίσης + γνωστή ως <devicename>COM2</devicename>) χρησιμοποιήστε τη + συσκευή <filename>/dev/ttyu1</filename>, κ.ο.κ.</para> + </sect4> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ρύθμιση του Πυρήνα</title> + + <para>Το &os; από προεπιλογή υποστηρίζει τέσσερις σειριακές θύρες. + Στον κόσμο του &ms-dos; οι θύρες αυτές είναι γνωστές ως: + <devicename>COM1</devicename>, + <devicename>COM2</devicename>, + <devicename>COM3</devicename>, και + <devicename>COM4</devicename>. Το &os; αυτή τη στιγμή υποστηρίζει + <quote>κουτές</quote> σειριακές κάρτες πολλαπλών θυρών, όπως τις + BocaBoard 1008 και 2016, όπως και πιο ευφυής κάρτες, όπως αυτές που + κατασκευάζονται από την Digiboard και την Stallion Technologies. + Ο προεπιλεγμένος πυρήνας ωστόσο, εκτελεί ανίχνευση μόνο για τις + τυπικές σειριακές (COM) θύρες.</para> + + <para>Για να δείτε αν ο πυρήνας σας αναγνωρίζει οποιαδήποτε από τις + σειριακές θύρες, παρατηρήστε τα μηνύματα κατά τη διάρκεια εκκίνησης + του συστήματος, ή χρησιμοποιήστε την εντολή + <command>/sbin/dmesg</command> για να ξαναδείτε τα μηνύματα του + πυρήνα κατά τη διάρκεια της εκκίνησης. Πιο συγκεκριμένα, αναζητήστε + τα μηνύματα που ξεκινούν με τους χαρακτήρες + <literal>sio</literal>.</para> + + <tip> + <para>Για να δείτε μόνο τα μηνύματα που περιέχουν τη λέξη + <literal>sio</literal>, χρησιμοποιήστε την εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/sbin/dmesg | grep 'sio'</userinput></screen> + </tip> + + <para>Για παράδειγμα, σε ένα σύστημα με τέσσερις σειριακές θύρες, τα + μηνύματα του πυρήνα που σχετίζονται με αυτές φαίνονται + παρακάτω:</para> + + <screen>sio0 at 0x3f8-0x3ff irq 4 on isa +sio0: type 16550A +sio1 at 0x2f8-0x2ff irq 3 on isa +sio1: type 16550A +sio2 at 0x3e8-0x3ef irq 5 on isa +sio2: type 16550A +sio3 at 0x2e8-0x2ef irq 9 on isa +sio3: type 16550A</screen> + + <para>Αν ο πυρήνας σας δεν αναγνωρίζει όλες τις σειριακές σας θύρες, + πιθανόν να χρειαστεί να τον ρυθμίσετε χρησιμοποιώντας το αρχείο + <filename>/boot/device.hints</filename>. Μπορείτε επίσης να + μετατρέψετε σε σχόλιο (ή και να διαγράψετε τελείως) γραμμές που + αναφέρονται σε συσκευές που δεν υπάρχουν στο σύστημα σας.</para> + + <para>Παρακαλούμε ανατρέξτε στη σελίδα manual του &man.sio.4; για + περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις σειριακές θύρες και τις + ρυθμίσεις των καρτών πολλαπλών σειριακών θυρών. Αν χρησιμοποιείτε + αρχείο ρυθμίσεων που προέρχεται από κάποια παλαιότερη έκδοση του + &os;, θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί, καθώς κάποιες από + τις επιλογές των συσκευών και η σύνταξη τους έχουν αλλάξει στις + νεότερες εκδόσεις.</para> + + <note> + <para>Το <literal>port IO_COM1</literal> υποκαθιστά το + <literal>port 0x3f8</literal>, <literal>IO_COM2</literal> είναι το + <literal>0x2f8</literal>, <literal>IO_COM3</literal> είναι το + <literal>0x3e8</literal>, και το <literal>IO_COM4</literal> είναι + το <literal>0x2e8</literal>. Αυτές είναι και οι πιο κοινές + ρυθμίσεις για τις παραπάνω θύρες. Οι γραμμές interrupt 4, 3, 5 και + 9 είναι οι πλέον συνηθισμένες στις σειριακές θύρες. Σημειώστε + επίσης ότι οι συνηθισμένες σειριακές θύρες <emphasis>δεν</emphasis> + μπορούν να μοιράζονται το ίδιο interrupt με κάποια άλλη συσκευή + σε υπολογιστές που διαθέτουν δίαυλο τύπου ISA (οι κάρτες πολλαπλών + θυρών διαθέτουν ειδικά κυκλώματα που επιτρέπουν σε όλα τα + 16550Α που χρησιμοποιεί η κάρτα να λειτουργούν χρησιμοποιώντας + μόνο μία ή δύο γραμμές interrupt).</para> + </note> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ειδικά Αρχεία Συσκευών</title> + + <para>Η πρόσβαση στις περισσότερες συσκευές του πυρήνα, επιτυγχάνεται + μέσω <quote>ειδικών αρχείων συσκευών</quote>, τα οποία βρίσκονται + στον κατάλογο <filename>/dev/</filename>. Στις συσκευές + <devicename>sio</devicename> η πρόσβαση επιτυγχάνεται μέσω των + αρχείων + <filename>/dev/ttyu<replaceable>N</replaceable></filename> (για + συσκευές εισόδου, dial-in) και + <filename>/dev/cuau<replaceable>N</replaceable></filename> (για + συσκευές εξόδου, call-out). Το &os; παρέχει επίσης συσκευές + αρχικοποίησης + (<filename>/dev/ttyu<replaceable>N</replaceable>.init</filename> και + <filename>/dev/cuau<replaceable>N</replaceable>.init</filename>) + και συσκευές κλειδώματος + (<filename>/dev/ttyu<replaceable>N</replaceable>.lock</filename> και + <filename>/dev/cuau<replaceable>N</replaceable>.lock</filename>). + Οι συσκευές αρχικοποίησης χρησιμοποιούνται για την ρύθμιση των + αρχικών παραμέτρων επικοινωνίας στη θύρα, κάθε φορά που + ανοίγει. Τέτοιες παράμετροι είναι π.χ. το + <literal>crtscts</literal> για τα modems που χρησιμοποιούν + σηματοδοσία <literal>RTS/CTS</literal> για έλεγχο ροής. Οι συσκευές + κλειδώματος χρησιμοποιούνται για να κλειδώνουν κάποιες ρυθμίσεις στις + θύρες, ώστε να μην μπορούν να αλλαχθούν από άλλους χρήστες ή + προγράμματα. Για πληροφορίες σχετικές με τις ρυθμίσεις τερματικών, + την αρχικοποίηση και τα κλειδώματα συσκευών, και τη ρύθμιση + παραμέτρων στα τερματικά, δείτε αντίστοιχα τις σελίδες manual + &man.termios.4;, &man.sio.4;, και &man.stty.1;.</para> + </sect2> + + <sect2 id="serial-hw-config"> + <title>Ρυθμίσεις Σειριακών Θυρών</title> + + <indexterm><primary><devicename>ttyu</devicename></primary></indexterm> + <indexterm><primary><devicename>cuau</devicename></primary></indexterm> + + <para>Η συσκευή + <devicename>ttyu<replaceable>N</replaceable></devicename> (ή + <devicename>cuau<replaceable>N</replaceable></devicename>) είναι η + κανονική συσκευή που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε στις εφαρμογές σας. + Όταν μια διαδικασία ανοίγει μια συσκευή, χρησιμοποιούνται κάποιες + προεπιλεγμένες ρυθμίσεις I/O για το τερματικό. Μπορείτε να + δείτε αυτές τις ρυθμίσεις με την εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>stty -a -f /dev/ttyu1</userinput></screen> + + <para>Αν αλλάξετε τις ρυθμίσεις σε αυτή τη συσκευή, αυτές θα + παραμείνουν μέχρι το κλείσιμο της συσκευής. Όταν ανοιχθεί ξανά, θα + έχει επανέλθει στις προεπιλεγμένες ρυθμίσεις. Για να αλλάξετε τις + προεπιλεγμένες ρυθμίσεις, μπορείτε να ανοίξετε και να αλλάξετε τις + ρυθμίσεις της συσκευής <quote>αρχικής κατάστασης</quote>. Για + παράδειγμα, για να ενεργοποιήσετε τη λειτουργία + <option>CLOCAL</option>, να ορίσετε επικοινωνία 8bit και έλεγχο ροής + μέσω <option>XON/XOFF</option> για τη συσκευή + <devicename>ttyu5</devicename>, γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>stty -f /dev/ttyu5.init clocal cs8 ixon ixoff</userinput></screen> + + <indexterm> + <primary>rc files</primary> + <secondary><filename>rc.serial</filename></secondary> + </indexterm> + + <para>Η αρχικοποίηση των σειριακών συσκευών για όλο το σύστημα, + ελέγχεται από το αρχείο <filename>/etc/rc.d/serial</filename>. Το + αρχείο αυτό επηρεάζει τις προεπιλεγμένες ρυθμίσεις των σειριακών + συσκευών.</para> + + <para>Για να αποτρέψετε την αλλαγή συγκεκριμένων ρυθμίσεων από κάποια + εφαρμογή, αλλάξτε τις ρυθμίσεις της συσκευής + <quote>κλειδώματος</quote>. Για παράδειγμα, για να κλειδώσετε την + ταχύτητα της συσκευής <devicename>ttyu5</devicename> στα + 57600 bps, γράψτε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>stty -f /dev/ttyu5.lock 57600</userinput></screen> + + <para>Τώρα, μια εφαρμογή που ανοίγει τη θύρα + <devicename>ttyu5</devicename> και επιχειρεί να αλλάξει την ταχύτητα + της θύρας, θα αναγκαστεί να παραμείνει στα 57600 bps.</para> + + <para>Φυσικά, θα πρέπει να ρυθμίσετε τις συσκευές αρχικοποίησης και + κλειδώματος, ώστε να είναι εγγράψιμες μόνο από τον λογαριασμό του + <username>root</username>.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="term"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Sean</firstname> + <surname>Kelly</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + <!-- 28 July 1996 --> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Τερματικά</title> + + <warning> + <para>Από το &os; 8.0 και μετά, τα αρχεία συσκευών των σειριακών + θυρών μετονομάστηκαν από + <filename>/dev/cuad<replaceable>N</replaceable></filename> σε + <filename>/dev/cuau<replaceable>N</replaceable></filename> και από + <filename>/dev/ttyd<replaceable>N</replaceable></filename> σε + <filename>/dev/ttyu<replaceable>N</replaceable></filename>. + Οι χρήστες του &os; 7.X θα πρέπει να προσαρμόσουν την παρακάτω + τεκμηρίωση σύμφωνα με τις παραπάνω αλλαγές.</para> + </warning> + + <indexterm><primary>terminals</primary></indexterm> + + <para>Τα τερματικά παρέχουν μια βολική και χαμηλού κόστους μέθοδο + πρόσβασης στο &os; σύστημα σας, όταν δεν βρίσκεστε μπροστά στην κονσόλα + ή σε κάποιο συνδεμένο δίκτυο. Η ενότητα αυτή περιγράφει πως να + χρησιμοποιήσετε τερματικά στο &os;.</para> + + <sect2 id="term-uses"> + <title>Χρήσεις και Είδη Τερματικών</title> + + <para>Τα αρχικά συστήματα &unix; δεν είχαν κονσόλες. Αντίθετα, οι + χρήστες εισέρχονταν στο σύστημα και εκτελούσαν τα προγράμματα τους + μέσω τερματικών που συνδέονταν στις σειριακές θύρες του υπολογιστή. + Αυτό μοιάζει αρκετά με τη χρήση modem και λογισμικού εξομοίωσης + τερματικού για σύνδεση σε ένα απομακρυσμένο σύστημα. Με τον τρόπο + αυτό μπορείτε βέβαια να εκτελέσετε εργασίες μόνο σε περιβάλλον + κειμένου.</para> + + <para>Τα σημερινά PC διαθέτουν κονσόλες ικανές να απεικονίσουν γραφικά + πολύ υψηλής ποιότητας, αλλά η ικανότητα σύνδεσης στο μηχάνημα μέσω + σειριακής θύρας, υπάρχει ακόμα σχεδόν σε όλα τα σημερινά συστήματα + τύπου &unix;. Το &os; δεν αποτελεί εξαίρεση. Συνδέοντας ένα + τερματικό σε μια αχρησιμοποίητη σειριακή θύρα, μπορείτε να εισέλθετε + στο σύστημα και να εκτελέσετε οποιοδήποτε πρόγραμμα κειμένου το οποίο + θα μπορούσατε φυσιολογικά να εκτελέσετε στην κονσόλα ή σε ένα + παράθυρο <command>xterm</command> του συστήματος X Window.</para> + + <para>Για χρήση σε επιχειρήσεις, είναι δυνατόν να συνδέσετε πολλά + τερματικά σε ένα &os; σύστημα και να τα τοποθετήσετε στις θέσεις + εργασίας των υπαλλήλων. Ένας οικιακός χρήστης μπορεί να + χρησιμοποιήσει κάποιο παλιό υπολογιστή (π.χ. ένα παλιό IBM PC ή + &macintosh;) ως τερματικό ενός πολύ ισχυρότερου υπολογιστή που εκτελεί + &os;. Με τον τρόπο αυτό, μπορείτε να μετατρέψετε αυτό που κανονικά + θα ήταν σύστημα ενός χρήστη, σε ένα πανίσχυρο σύστημα πολλαπλών + χρηστών.</para> + + <para>Στο &os; υπάρχουν τρία είδη τερματικών:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><link linkend="term-dumb">Κουτά Τερματικά</link></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><link linkend="term-pcs">PC που λειτουργούν ως τερματικά</link></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><link linkend="term-x">Τερματικά X</link></para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Οι παρακάτω υποενότητες περιγράφουν καθένα από αυτούς τους + τύπους.</para> + + <sect3 id="term-dumb"> + <title>Κουτά Τερματικά</title> + + <para>Τα κουτά τερματικά είναι εξειδικευμένες συσκευές που επιτρέπουν + τη σύνδεση σε υπολογιστές μέσω σειριακών γραμμών. Αποκαλούνται + <quote>κουτά</quote> ακριβώς επειδή η μόνη υπολογιστική ισχύ που + έχουν είναι για απεικόνιση, αποστολή, και λήψη κειμένου. Δεν + μπορείτε να εκτελέσετε προγράμματα σε αυτά. Όλη η ισχύς τους + προέρχεται από τον υπολογιστή που θα τα συνδέσετε, και μέσω αυτού + μπορείτε να εκτελέσετε συντάκτες κειμένου, μεταγλωττιστές, + προγράμματα email, παιχνίδια κ.ο.κ.</para> + + <para>Υπάρχουν εκατοντάδες είδη κουτών τερματικών + από αρκετούς κατασκευαστές, όπως το VT-100 της Digital Equipment + Corporation και το WY-75 της Wyse. Σχεδόν οποιοσδήποτε τύπος μπορεί + να λειτουργήσει με το &os;. Μερικά τερματικά υψηλού κόστους μπορούν + επίσης να απεικονίσουν και γραφικά, αλλά αυτή τη δυνατότητα μπορούν + να την εκμεταλλευθούν σχετικά λίγα πακέτα λογισμικού.</para> + + <para>Τα κουτά τερματικά είναι δημοφιλή σε περιβάλλοντα εργασίας όπου + οι εργαζόμενοι δεν χρειάζονται πρόσβαση σε γραφικές εφαρμογές, όπως + αυτές που παρέχονται από το σύστημα X Window.</para> + </sect3> + + <sect3 id="term-pcs"> + <title>PC που Λειτουργούν ως Τερματικά</title> + + <para>Αν ένα <link linkend="term-dumb">κουτό τερματικό</link> έχει + ακριβώς την ισχύ που χρειάζεται για να δείχνει, να στέλνει, και να + λαμβάνει κείμενο, τότε και κάθε υπολογιστής που σας περισσεύει + μπορεί να λειτουργήσει σαν κουτό τερματικό. Το μόνο που χρειάζεστε + είναι το σωστό καλώδιο και κάποιο πρόγραμμα + <emphasis>εξομοίωσης τερματικού</emphasis> το οποίο θα εκτελείτε + στον υπολογιστή αυτό.</para> + + <para>Η παραπάνω διάταξη είναι δημοφιλής για οικιακή χρήση. Αν για + παράδειγμα κάποιος δουλεύει στην κονσόλα του συστήματος σας, + μπορείτε να εκτελέσετε την εργασία σας (με την προϋπόθεσή ότι είναι + μόνο κείμενο) την ίδια στιγμή, χρησιμοποιώντας ένα λιγότερο ισχυρό + σύστημα το οποίο συνδέεται στο &os; σας ως τερματικό.</para> + + <para>Υπάρχουν δύο τουλάχιστον βοηθητικά προγράμματα στο βασικό + σύστημα του &os; που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να δουλέψετε + μέσω σειριακής σύνδεσης: το &man.cu.1; και το &man.tip.1;.</para> + + <para>Για να συνδεθείτε από ένα άλλο μηχάνημα που εκτελεί &os; στη + σειριακή σύνδεση ενός άλλου συστήματος, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε + την παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cu -l <replaceable>serial-port-device</replaceable></userinput></screen> + + <para>Όπου το <quote>serial-port-device</quote> είναι το όνομα του + αρχείου συσκευής που αντιπροσωπεύει μια σειριακή θύρα στο σύστημα + σας. Αυτά τα αρχεία συσκευών καλούνται + <devicename>/dev/cuau<replaceable>N</replaceable></devicename>.</para> + + <para>Το <quote>N</quote> στο όνομα της συσκευής, αντιπροσωπεύει τον + αριθμό της σειριακής θύρας.</para> + + <note> + <para>Σημειώστε ότι η αρίθμηση των συσκευών στο &os; ξεκινά από το + μηδέν, και όχι από το ένα (όπως συμβαίνει για παράδειγμα στα + συστήματα που σχετίζονται με το &ms-dos;). Αυτό πρακτικά σημαίνει + ότι η θύρα που στο &ms-dos; καλείται + <devicename>COM1</devicename> θα είναι συνήθως η + <filename>/dev/cuau0</filename> στο &os;.</para> + </note> + + <note> + <para>Κάποιοι χρήστες προτιμούν να χρησιμοποιούν άλλα προγράμματα + που διατίθενται μέσω της Συλλογής των Ports. Τα Ports + περιλαμβάνουν αρκετά βοηθητικά προγράμματα με λειτουργίες + παρόμοιες με το &man.cu.1; και το &man.tip.1;, για παράδειγμα το + <filename role="package">comms/minicom</filename>.</para> + </note> + </sect3> + + <sect3 id="term-x"> + <title>Τερματικά X</title> + + <para>Τα τερματικά X είναι τα πιο εξελιγμένα είδη τερματικών που + υπάρχουν. Αντί να συνδέονται σε σειριακή θύρα, συνήθως συνδέονται + μέσω δικτύου, π.χ. Ethernet. Αντί να περιορίζονται μόνο σε + εφαρμογές κειμένου, μπορούν να απεικονίσουν οποιαδήποτε εφαρμογή + των X.</para> + + <para>Αναφέραμε τα τερματικά X μόνο για λόγους πληρότητας αυτής της + ενότητας. Στο κεφάλαιο αυτό ωστόσο, <emphasis>δεν</emphasis> + καλύπτεται η εγκατάσταση, ρύθμιση, και χρήση των + τερματικών X.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="term-config"> + <title>Ρύθμιση</title> + + <para>Η ενότητα αυτή περιγράφει τι χρειάζεται να ρυθμίσετε στο &os; + σύστημα σας για να είναι δυνατή η είσοδος σε αυτό μέσω τερματικού. + Προϋποθέτει ότι έχετε ήδη ρυθμίσει τον πυρήνα σας να υποστηρίζει τη + σειριακή θύρα στην οποία είναι συνδεμένη το τερματικό—και ότι το + έχετε ήδη συνδέσει.</para> + + <para>Στο <xref linkend="boot"> είδαμε ότι η διεργασία + <command>init</command> είναι υπεύθυνη για τον έλεγχο των άλλων + διεργασιών, και για την αρχικοποίηση κατά την εκκίνηση του συστήματος. + Μια από τις εργασίες που εκτελεί η <command>init</command> είναι να + διαβάζει το αρχείο <filename>/etc/ttys</filename> και να ξεκινά μια + διεργασία <command>getty</command> σε κάθε διαθέσιμο τερματικό. + Η διεργασία <command>getty</command> αναλαμβάνει να διαβάσει το + όνομα χρήστη και να ξεκινήσει το πρόγραμμα + <command>login</command>.</para> + + <para>Για να ρυθμιστούν τα τερματικά στο &os; σύστημα σας, θα πρέπει + να εκτελέσετε τα ακόλουθα βήματα ως <username>root</username>:</para> + + <procedure> + <step> + <para>Προσθέστε μια γραμμή στο <filename>/etc/ttys</filename> με το + όνομα της συσκευής όπως φαίνεται στον κατάλογο + <filename>/dev</filename>, αν δεν υπάρχει ήδη.</para> + </step> + + <step> + <para>Καθορίστε ότι θα εκτελείται η + <command>/usr/libexec/getty</command> στην θύρα, και επιλέξτε τον + κατάλληλο τύπο <replaceable>getty</replaceable> από το αρχείο + <filename>/etc/gettytab</filename>.</para> + </step> + + <step> + <para>Καθορίστε τον προεπιλεγμένο τύπο τερματικού.</para> + </step> + + <step> + <para>Ενεργοποιήστε τη θύρα θέτοντας την αντίστοιχη επιλογή στο + <quote>on</quote>.</para> + </step> + + <step> + <para>Επιλέξτε αν η θύρα θα είναι ασφαλής με την επιλογή + <quote>secure</quote>.</para> + </step> + + <step> + <para>Εξαναγκάστε την <command>init</command> να διαβάσει ξανά το + αρχείο <filename>/etc/ttys</filename>.</para> + </step> + </procedure> + + <para>Ως προαιρετικό βήμα, μπορείτε να δημιουργήσετε ένα προσαρμοσμένο + τύπο <replaceable>getty</replaceable> για να τον χρησιμοποιήσετε στο + βήμα 2, στην καταχώριση του <filename>/etc/gettytab</filename>. Στο + κεφάλαιο αυτό δεν θα σας εξηγήσουμε πως γίνεται αυτό. Σας προτρέπουμε + να διαβάσετε τις σελίδες manual του &man.gettytab.5; και + &man.getty.8; για περισσότερες πληροφορίες.</para> + + <sect3 id="term-etcttys"> + <title>Προσθέτοντας μια Καταχώριση στο + <filename>/etc/ttys</filename></title> + + <para>Το αρχείο <filename>/etc/ttys</filename> περιέχει μια λίστα όλων + των θυρών του &os; συστήματος σας στις οποίες θέλετε να επιτρέπεται + η είσοδος στο σύστημα. Για παράδειγμα, υπάρχει μια καταχώριση σε + αυτό το αρχείο για την πρώτη εικονική κονσόλα + <devicename>ttyv0</devicename>. Μέσω αυτής της καταχώρισης, + μπορείτε να εισέλθετε στο σύστημα από την κονσόλα. Το αρχείο αυτό + περιέχει επίσης καταχωρίσεις για άλλες εικονικές κονσόλες, σειριακές + θύρες και ψευδό-τερματικά. Για κάποιο τερματικό που είναι συνδεμένο + απευθείας σε μια σειριακή θύρα, γράψτε απλώς την καταχώριση της + σειριακής συσκευής όπως φαίνεται στον κατάλογο + <filename>/dev</filename>, χωρίς να γράψετε και τον κατάλογο + <filename>/dev</filename> (για παράδειγμα, η συσκευή + <filename>/dev/ttyv0</filename> θα καταχωρισθεί ως + <devicename>ttyv0</devicename>).</para> + + <para>Η προεπιλεγμένη εγκατάσταση του &os; περιέχει ένα αρχείο + <filename>/etc/ttys</filename> το οποίο υποστηρίζει τις πρώτες + τέσσερις σειριακές θύρες: <devicename>ttyu0</devicename> ως και + <devicename>ttyu3</devicename>. Αν συνδέσετε τερματικό σε κάποια + από αυτές τις θύρες, δεν χρειάζεται να προσθέσετε άλλη + καταχώριση.</para> + + <example id="ex-etc-ttys"> + <title>Προσθήκη Καταχωρίσεων για τα Τερματικά στο + <filename>/etc/ttys</filename></title> + + <para>Ας υποθέσουμε ότι θέλουμε να συνδέσουμε δύο τερματικά στο + σύστημα: ένα Wyse-50 και ένα παλιό IBM PC 286 στο οποίο εκτελούμε + την εφαρμογή <application>Procomm</application> με την οποία + εξομοιώνεται ένα τερματικό τύπου VT-100. Συνδέουμε το Wyse στη + δεύτερη σειριακή θύρα και το 286 στην έκτη σειριακή θύρα (η οποία + βρίσκεται σε μια κάρτα πολλαπλών θυρών). Οι αντίστοιχες + καταχωρίσεις στο αρχείο <filename>/etc/ttys</filename> θα μοιάζουν + με τις παρακάτω:</para> + + <programlisting>ttyu1<co + id="co-ttys-line1col1"> "/usr/libexec/getty std.38400"<co + id="co-ttys-line1col2"> wy50<co + id="co-ttys-line1col3"> on<co + id="co-ttys-line1col4"> insecure<co + id="co-ttys-line1col5"> +ttyu5 "/usr/libexec/getty std.19200" vt100 on insecure + </programlisting> + + <calloutlist> + <callout arearefs="co-ttys-line1col1"> + <para>Το πρώτο πεδίο, είναι συνήθως το όνομα του ειδικού αρχείου + τερματικού όπως φαίνεται στον κατάλογο + <filename>/dev</filename>.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-ttys-line1col2"> + <para>Το δεύτερο πεδίο, είναι η εντολή που θα εκτελεστεί για + αυτή τη γραμμή, η οποία είναι συνήθως η &man.getty.8;. + Η <command>getty</command> αρχικοποιεί και ανοίγει τη γραμμή, + ρυθμίζει την ταχύτητα, εμφανίζει την προτροπή για εισαγωγή + ονόματος χρήστη, και εκτελεί το πρόγραμμα + &man.login.1;.</para> + + <para>Το πρόγραμμα <command>getty</command> δέχεται μια + (προαιρετική) παράμετρο στη γραμμή εντολής του, τον τύπο του + <replaceable>getty</replaceable>. Ο τύπος του + <replaceable>getty</replaceable> καθορίζει τα χαρακτηριστικά + της γραμμής του τερματικού, όπως π.χ. το ρυθμό μετάδοσης σε + bps και την ισοτιμία (parity). Το πρόγραμμα + <command>getty</command> διαβάζει αυτά τα χαρακτηριστικά από + το αρχείο <filename>/etc/gettytab</filename>.</para> + + <para>Το αρχείο <filename>/etc/gettytab</filename> + περιέχει πολλές καταχωρίσεις για γραμμές τερματικών, τόσο + παλιές όσο και καινούριες. Στις περισσότερες από αυτές τις + περιπτώσεις, οι καταχωρίσεις που ξεκινούν με το κείμενο + <literal>std</literal>, θα λειτουργήσουν για απευθείας + συνδεδεμένα τερματικά. Αυτές οι καταχωρίσεις αγνοούν την + ισοτιμία. Υπάρχει μια καταχώριση <literal>std</literal> για + κάθε ρυθμό μετάδοσης, από 110 ως 115200. Φυσικά, μπορείτε + να προσθέσετε τις δικές σας καταχωρίσεις σε αυτό το αρχείο. + Η σελίδα manual του &man.gettytab.5; περιέχει περισσότερες + πληροφορίες.</para> + + <para>Όταν ρυθμίζετε τον τύπο της + <replaceable>getty</replaceable> στο αρχείο + <filename>/etc/ttys</filename>, βεβαιωθείτε ότι ταιριάζουν + οι αντίστοιχες ρυθμίσεις επικοινωνιών στο τερματικό + σας.</para> + + <para>Στο παράδειγμα μας, το Wyse-50 δεν χρησιμοποιεί ισοτιμία + και συνδέεται στα 38400 bps. Το 286 PC δεν + χρησιμοποιεί ισοτιμία, και συνδέεται στα + 19200 bps.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-ttys-line1col3"> + <para>Το τρίτο πεδίο είναι ο τύπος του τερματικού που + συνδέεται συνήθως σε αυτή τη γραμμή tty. Για θύρες επιλογικών + συνδέσεων (dial-up), η τιμή αυτού του πεδίου συχνά θα είναι + <literal>unknown</literal> ή <literal>dialup</literal>, καθώς + οι χρήστες θα μπορούν να πραγματοποιήσουν σύνδεση με + οποιοδήποτε λογισμικό ή τερματικό. Για άμεσα συνδεμένα + τερματικά, ο τύπος τερματικού δεν αλλάζει, έτσι μπορείτε να + βάλετε ένα πραγματικό τύπο τερματικού σε αυτό το πεδίο, τον + οποίο θα βρείτε στη βάση δεδομένων του &man.termcap.5;.</para> + + <para>Για παράδειγμα, το Wyse-50 χρησιμοποιεί τον πραγματικό + τύπο τερματικού του, ενώ το 286 PC που εκτελεί το + <application>Procomm</application>, έχει ρυθμιστεί να + εξομοιώνει τερματικό τύπου VT-100.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-ttys-line1col4"> + <para>Το τέταρτο πεδίο καθορίζει αν η θύρα θα είναι ενεργή. + Τοποθετώντας εδώ τη λέξη <literal>on</literal>, + η <command>init</command> θα ξεκινήσει το πρόγραμμα που + αναφέρεται στο δεύτερο πεδίο, την <command>getty</command>. + Αν βάλετε <literal>off</literal> σε αυτό το πεδίο, δεν θα + εκτελεστεί η <command>getty</command>, και έτσι δεν θα μπορεί + να γίνει είσοδος στο σύστημα από τη συγκεκριμένη θύρα.</para> + </callout> + + <callout arearefs="co-ttys-line1col5"> + <para>Το τελευταίο πεδίο χρησιμοποιείται για να καθορίσει αν + η θύρα είναι ασφαλής. Αν χαρακτηρίσετε μια θύρα ως ασφαλή, + σημαίνει ότι την εμπιστεύεστε αρκετά ώστε να επιτρέπετε την + είσοδο του <username>root</username> μέσω αυτής + (ή οποιουδήποτε λογαριασμού με ID 0). Δεν επιτρέπεται η + είσοδος του <username>root</username> σε μια θύρα που έχει + χαρακτηριστεί μη-ασφαλής. Σε μη-ασφαλείς θύρες, οι χρήστες + πρέπει να εισέρχονται χρησιμοποιώντας ένα συνηθισμένο + λογαριασμό χρήστη, και να χρησιμοποιούν την εντολή &man.su.1; + ή άλλο αντίστοιχο μηχανισμό για να αποκτήσουν προνόμια + υπερχρήστη.</para> + + <para>Σας συνιστούμε ανεπιφύλακτα να χρησιμοποιήσετε τη ρύθμιση + <quote>insecure</quote>, ακόμα και για τερματικά που + βρίσκονται σε κλειδωμένα δωμάτια. Είναι αρκετά εύκολο να + εισέλθετε ως κανονικός χρήστης και να χρησιμοποιήσετε την + εντολή <command>su</command> αν χρειάζεστε προνόμια + υπερχρήστη.</para> + </callout> + </calloutlist> + </example> + </sect3> + + <sect3 id="term-hup"> + <title>Εξαναγκάστε την <command>init</command> να Ξαναδιαβάσει το + <filename>/etc/ttys</filename></title> + + <para>Έχοντας κάνει τις απαραίτητες αλλαγές στο αρχείο + <filename>/etc/ttys</filename>, θα πρέπει να στείλετε σήμα SIGHUP + (hangup) στην διεργασία <command>init</command> για να την + αναγκάσετε να διαβάσει ξανά το αρχείο ρυθμίσεων της. Για + παράδειγμα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kill -HUP 1</userinput></screen> + + <note> + <para>Η <command>init</command> είναι πάντοτε η πρώτη διεργασία που + εκτελείται σε ένα σύστημα, και έτσι θα έχει πάντοτε τον + αριθμό διεργασίας (PID) 1.</para> + </note> + + <para>Αν όλες οι ρυθμίσεις είναι σωστές, τα καλώδια είναι στη θέση + τους, και τα τερματικά είναι ενεργά, θα εκτελεστεί η + <command>getty</command> σε κάθε τερματικό, και στο σημείο αυτό + θα δείτε την προτροπή εισόδου (login) στις οθόνες των τερματικών + σας.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="term-debug"> + <title>Αντιμετώπιση Προβλημάτων Σύνδεσης</title> + + <para>Ακόμα και αν δώσετε μεγάλη προσοχή στις λεπτομέρειες, πάντα + μπορεί να πάει κάτι στραβά όταν ρυθμίζετε ένα τερματικό. Εδώ θα + βρείτε μια λίστα από συμπτώματα και συνιστώμενες διορθώσεις.</para> + + <sect3> + <title>Δεν Εμφανίζεται Προτροπή Εισόδου (login)</title> + + <para>Βεβαιωθείτε ότι το τερματικό είναι συνδεμένο στο ηλεκτρικό + δίκτυο και ενεργοποιημένο. Αν είναι προσωπικός υπολογιστής που + ενεργεί ως τερματικό, βεβαιωθείτε ότι εκτελεί λογισμικό εξομοίωσης + τερματικού στην σωστή σειριακή θύρα.</para> + + <para>Βεβαιωθείτε ότι το καλώδιο είναι καλά συνδεμένο τόσο στο + τερματικό, όσο και στον υπολογιστή που εκτελεί &os;. Βεβαιωθείτε + ότι είναι το σωστό είδος καλωδίου.</para> + + <para>Βεβαιωθείτε ότι το τερματικό και το &os; συμφωνούν όσο αφορά + τις ρυθμίσεις της ταχύτητας μετάδοσης και ισοτιμίας. Ελέγξτε + τη φωτεινότητα και την αντίθεση της οθόνης του τερματικού, και + αυξήστε τις αν χρειάζεται. Αν πρόκειται για τερματικό με εκτυπωτή + (χωρίς οθόνη), βεβαιωθείτε ότι διαθέτει επάρκεια χαρτιού και + μελανιού.</para> + + <para>Βεβαιωθείτε ότι εκτελείται η διαδικασία <command>getty</command> + που εξυπηρετεί το τερματικό. Για να δείτε μια λίστα + με τις ενεργές διαδικασίες <command>getty</command>, χρησιμοποιήστε + την εντολή <command>ps</command>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ps -axww|grep getty</userinput></screen> + + <para>Θα πρέπει να δείτε μια καταχώριση για το τερματικό σας. Για + παράδειγμα, η ακόλουθη οθόνη δείχνει ότι η διεργασία + <command>getty</command> εκτελείτε στη δεύτερη σειριακή θύρα + <devicename>ttyu1</devicename> και χρησιμοποιεί την καταχώριση + <literal>std.38400</literal> στο αρχείο + <filename>/etc/gettytab</filename>:</para> + + <screen>22189 d1 Is+ 0:00.03 /usr/libexec/getty std.38400 ttyu1</screen> + + <para>Αν δεν εκτελείται καμιά διεργασία <command>getty</command>, + βεβαιωθείτε ότι έχετε ενεργοποιήσει τη θύρα στο + <filename>/etc/ttys</filename>. Επίσης θυμηθείτε να εκτελέσετε + την εντολή <command>kill -HUP 1</command> μετά την τροποποίηση + του αρχείου <filename>ttys</filename>.</para> + + <para>Αν εκτελείται η διεργασία <command>getty</command> αλλά το + τερματικό εξακολουθεί να μη δείχνει προτροπή εισόδου, ή αν δείχνει + προτροπή αλλά δεν σας επιτρέπει να γράψετε, ίσως το τερματικό σας + ή το καλώδιο να μην επιτρέπουν συνεννόηση μέσω υλικού (hardware + handshake). Δοκιμάστε να αλλάξετε την καταχώριση στο αρχείο + <filename>/etc/ttys</filename> από + <literal>std.38400</literal> σε + <literal>3wire.38400</literal> (θυμηθείτε να εκτελέσετε την εντολή + <command>kill -HUP 1</command> μετά την τροποποίηση του + <filename>/etc/ttys</filename>). Η καταχώριση + <literal>3wire</literal> είναι αντίστοιχη με την + <literal>std</literal>, αλλά αγνοεί το hardware + handshaking. Μπορεί επίσης να χρειαστεί να μειώσετε το ρυθμό + σηματοδοσίας (baud) και να ενεργοποιήσετε τον έλεγχο ροής μέσω + λογισμικού όταν χρησιμοποιείτε το <literal>3wire</literal>, + προκειμένου να αποφύγετε υπερχείλιση της προσωρινής μνήμης (buffer + overflow).</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Αν Βλέπετε Σκουπίδια Αντί για Προτροπή Εισόδου</title> + + <para>Βεβαιωθείτε ότι το τερματικό και το &os; συμφωνούν στο ρυθμό + bps και στις ρυθμίσεις ισοτιμίας. Ελέγξτε τις διεργασίες + <command>getty</command> για να βεβαιωθείτε ότι εκτελείτε το σωστό + τύπο <replaceable>getty</replaceable>. Αν αυτό δεν συμβαίνει, + επεξεργαστείτε το αρχείο <filename>/etc/ttys</filename> και + εκτελέστε την εντολή <command>kill -HUP 1</command>.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Οι Χαρακτήρες Εμφανίζονται Διπλοί, το Password Εμφανίζεται + κατά την Πληκτρολόγηση</title> + + <para>Αλλάξτε τη ρύθμιση του τερματικού (ή του προγράμματος εξομοίωσης + τερματικού) από <quote>half duplex</quote> ή + <quote>local echo</quote> σε <quote>full duplex</quote>.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="dialup"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Guy</firstname> + <surname>Helmer</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Sean</firstname> + <surname>Kelly</surname> + <contrib>Προσθήκες από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Υπηρεσία Εισόδου μέσω Επιλογικής Σύνδεσης (dial-in)</title> + + <warning> + <para>Από το &os; 8.0 και μετά, τα αρχεία συσκευών των σειριακών + θυρών μετονομάστηκαν από + <filename>/dev/cuad<replaceable>N</replaceable></filename> σε + <filename>/dev/cuau<replaceable>N</replaceable></filename> και από + <filename>/dev/ttyd<replaceable>N</replaceable></filename> σε + <filename>/dev/ttyu<replaceable>N</replaceable></filename>. + Οι χρήστες του &os; 7.X θα πρέπει να προσαρμόσουν την παρακάτω + τεκμηρίωση σύμφωνα με τις παραπάνω αλλαγές.</para> + </warning> + + <indexterm><primary>dial-in service</primary></indexterm> + + <para>Η ρύθμιση του &os; συστήματος σας για είσοδο μέσω επιλογικής + σύνδεσης, είναι αρκετά όμοια με τη σύνδεση τερματικών, εκτός από το + γεγονός ότι χρησιμοποιούνται modems αντί για τερματικά.</para> + + <sect2> + <title>Εξωτερικά και Εσωτερικά Modems</title> + + <para>Τα εξωτερικά modems είναι μάλλον πιο βολικά για επιλογικές + κλήσεις, καθώς οι περισσότερες ρυθμίσεις τους μπορούν να + αποθηκευθούν μόνιμα στη μή-πτητική μνήμη RAM που διαθέτουν. + Τα εξωτερικά modems διαθέτουν συνήθως φωτεινές ενδείξεις που + δείχνουν την κατάσταση σημαντικών σημάτων του RS-232. Ίσως τα + φωτάκια που αναβοσβήνουν να εντυπωσιάζουν τους επισκέπτες, αλλά + είναι επίσης χρήσιμα για να φαίνεται πότε το modem λειτουργεί + σωστά.</para> + + <para>Τα εσωτερικά modems συνήθως δεν διαθέτουν αυτή τη μνήμη RAM, + και έτσι οι ρυθμίσεις τους περιορίζονται μόνο στην αλλαγή θέσης + σε κάποιους διακόπτες ρυθμίσεων (DIP switches). Αν το εσωτερικό σας + modem διαθέτει φωτεινές ενδείξεις, μάλλον θα είναι δύσκολο να τις + δείτε όταν το κάλυμμα του συστήματος σας είναι στη θέση του.</para> + + <sect3> + <title>Modems και Καλώδια</title> + <indexterm><primary>modem</primary></indexterm> + + <para>Αν χρησιμοποιείτε εξωτερικό modem, θα χρειαστείτε φυσικά το + σωστό καλώδιο. Συνήθως επαρκεί το τυποποιημένο καλώδιο RS-232C, + εφόσον διαθέτει συνδέσεις για όλα τα συνηθισμένα + σήματα:</para> + + <table frame="none" pgwide="1" id="serialcomms-signal-names"> + <title>Ονομασίες Σημάτων</title> + + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry align="left">Ακρωνύμια</entry> + <entry align="left">Ονόματα</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><acronym>RD</acronym></entry> + <entry>Λήψη Δεδομένων (Received Data)</entry> + </row> + + <row> + <entry><acronym>TD</acronym></entry> + <entry>Αποστολή Δεδομένων (Transmitted Data)</entry> + </row> + + <row> + <entry><acronym>DTR</acronym></entry> + <entry>Τερματικό Δεδομένων σε Ετοιμότητα (Data Terminal + Ready)</entry> + </row> + + <row> + <entry><acronym>DSR</acronym></entry> + <entry>Σύνολο Δεδομένων σε Ετοιμότητα (Data Set + Ready)</entry> + </row> + + <row> + <entry><acronym>DCD</acronym></entry> + <entry>Ανίχνευση Φέροντος Σήματος (Data Carrier Detect). + Ανίχνευση σύνδεσης της γραμμής RS-232C</entry> + </row> + + <row> + <entry><acronym>SG</acronym></entry> + <entry>Γείωση Σήματος (Signal Ground)</entry> + </row> + + <row> + <entry><acronym>RTS</acronym></entry> + <entry>Αίτηση Αποστολής (Request to Send)</entry> + </row> + + <row> + <entry><acronym>CTS</acronym></entry> + <entry>Ετοιμότητα για Αποστολή (Clear to Send)</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </table> + + <para>Το &os; χρειάζεται τα σήματα <acronym>RTS</acronym> και + <acronym>CTS</acronym> για έλεγχο ροής σε ταχύτητες πάνω από + 2400 bps, το σήμα <acronym>CD</acronym> για να ανιχνεύει πότε + έχει απαντηθεί μια κλήση ή πότε η γραμμή έχει κλείσει, και το σήμα + <acronym>DTR</acronym> για να επαναφέρει το modem στην αρχική του + κατάσταση μετά τη λήξη μιας σύνδεσης. Μερικά καλώδια δεν διαθέτουν + όλα τα απαραίτητα σήματα, έτσι αν έχετε προβλήματα με τον + τερματισμό της συνεδρίας εισόδου με το κλείσιμο της γραμμής, πιθανόν + να ευθύνεται το καλώδιο που χρησιμοποιείτε.</para> + + <para>Όπως και άλλα λειτουργικά συστήματα τύπου &unix;, το &os; + χρησιμοποιεί τα σήματα του υλικού για να αντιληφθεί πότε έχει + απαντηθεί μια κλήση, καθώς και για τον τερματισμό της και την + επαναφορά του modem στην αρχική του κατάσταση μετά το τέλος της. + Το &os; αποφεύγει να στέλνει εντολές στο modem ή να παρακολουθεί + αναφορές κατάστασης από αυτό. Αν είστε εξοικειωμένος με συνδέσεις + modems σε BBS (Bulletin Board Systems) που βασίζονται σε PC, αυτό + μπορεί να σας φανεί άβολο.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Κυκλώματα Σειριακής Διασύνδεσης</title> + + <para>Το &os; υποστηρίζει τα κυκλώματα επικοινωνιών που βασίζονται + στα NS8250, NS16450, NS16550, και NS16550A και EIA RS-232C + (CCITT V.24). Οι συσκευές 8250 και 16450 έχουν ενδιάμεση μνήμη + (buffer) μεγέθους ενός χαρακτήρα. Η συσκευή 16550 διαθέτει + ενδιάμεση μνήμη 16 χαρακτήρων, η οποία επιτρέπει την καλύτερη + απόδοση της. (Λόγω προβλημάτων στη σχεδίαση του 16550, δεν είναι + δυνατή η χρήση αυτής της μνήμης, αν είναι δυνατόν χρησιμοποιήστε + τα 16550Α). Καθώς οι συσκευές που διαθέτουν ενδιάμεση μνήμη ενός + χαρακτήρα απαιτούν περισσότερη εργασία από το λειτουργικό σύστημα + σε σχέση με αυτές που διαθέτουν 16 χαρακτήρες, συνίστανται ιδιαίτερα + οι συσκευές που βασίζονται στο 16550Α. Αν το σύστημα σας έχει πολλές + ενεργές σειριακές πόρτες, ή πρόκειται να λειτουργήσει κάτω από + βαρύ φόρτο, οι κάρτες που βασίζονται στο 16550A είναι καλύτερες, + καθώς παρέχουν επικοινωνία με μικρότερο ρυθμό σφαλμάτων.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Γρήγορη Επισκόπηση</title> + + <indexterm><primary>getty</primary></indexterm> + <para>Όπως και με τα τερματικά, η <command>init</command> εκτελεί μια + διεργασία <command>getty</command> για κάθε σειριακή θύρα που έχει + ρυθμιστεί για εισερχόμενες επιλογικές συνδέσεις. Για παράδειγμα, αν + έχετε συνδέσει ένα modem στη θύρα <filename>/etc/ttyu0</filename>, + η εντολή <command>ps ax</command> θα δείξει κάτι σαν το + παρακάτω:</para> + + <screen> 4850 ?? I 0:00.09 /usr/libexec/getty V19200 ttyu0</screen> + + <para>Όταν κάποιος χρήστης καλέσει στη γραμμή αυτή και το modem + συνδεθεί, ενεργοποιείται από το modem η γραμμή <acronym>CD</acronym>. + Ο πυρήνας παρατηρεί ότι έχει ανιχνευθεί φέρον σήμα, και ολοκληρώνει + τη διαδικασία ανοίγματος της θύρας από το modem. + To <command>getty</command> στέλνει μια προτροπή + <prompt>login:</prompt> στην από πριν καθορισμένη αρχική ταχύτητα της + θύρας. Το <command>getty</command> παρακολουθεί για να δει αν + λαμβάνονται έγκυροι χαρακτήρες, και στην τυπική ρύθμιση, αν ανακαλύψει + ότι λαμβάνει σκουπίδια (πιθανώς λόγω διαφοράς στην ταχύτητα σύνδεσης + του modem σε σχέση με την ταχύτητα του <command>getty</command>), + προσπαθεί να ρυθμίσει την ταχύτητα της γραμμής μέχρι να λάβει + φυσιολογικούς χαρακτήρες.</para> + + <indexterm> + <primary><command>/usr/bin/login</command></primary> + </indexterm> + <para>Αφού ο χρήστης εισάγει τον κωδικό του, το <command>getty</command> + εκτελεί το <filename>/usr/bin/login</filename>, το οποίο και + ολοκληρώνει τη διαδικασία εισόδου, ζητώντας από τον χρήστη τον κωδικό + του, και ξεκινώντας έπειτα το κέλυφος του.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Αρχεία Ρυθμίσεων</title> + + <para>Υπάρχουν τρία αρχεία ρυθμίσεων συστήματος στον κατάλογο + <filename>/etc</filename>, τα οποία πιθανώς θα χρειαστεί να + επεξεργαστείτε για να επιτρέψετε την είσοδο μέσω επιλογικής σύνδεσης + στο &os; σύστημα σας. Το πρώτο αρχείο είναι το + <filename>/etc/gettytab</filename>, το οποίο περιέχει πληροφορίες + ρύθμισης για τον δαίμονα <filename>/usr/libexec/getty</filename> + Το δεύτερο αρχείο είναι το <filename>/etc/ttys</filename> το οποίο + περιέχει πληροφορίες που γνωστοποιούν στην + <filename>/sbin/init</filename> σε ποιες συσκευές + <filename>tty</filename> θα πρέπει να εκτελούνται διεργασίες + <command>getty</command>. Τέλος, μπορείτε να βάλετε εντολές + αρχικοποίησης της θύρας στο script + <filename>/etc/rc.d/serial</filename>.</para> + + <para>Υπάρχουν δύο <quote>σχολές</quote> όσο αφορά τη χρήση modems για + είσοδο σε ένα σύστημα &unix;. Η πρώτη, προτιμά να ρυθμίζει τα modems + και τα συστήματα με τέτοιο τρόπο, ώστε άσχετα με τι ταχύτητα + συνδέεται ο απομακρυσμένος χρήστης, η τοπική σύνδεση υπολογιστή + — modem μέσω του RS-232C να έχει πάντα την ίδια κλειδωμένη + ταχύτητα. Το όφελος μιας τέτοιας ρύθμισης είναι ότι ο απομακρυσμένος + χρήστης βλέπει πάντα άμεσα την προτροπή εισόδου. Το μειονέκτημα, + είναι ότι το σύστημα δεν γνωρίζει την πραγματική ταχύτητα σύνδεσης + του χρήστη, και έτσι προγράμματα πλήρους οθόνης όπως το + <application>Emacs</application>, δεν γνωρίζουν πως να ρυθμίσουν την + ταχύτητα ανανέωσης της οθόνης τους ώστε να αντιμετωπίσουν καλύτερα + τις αργές συνδέσεις.</para> + + <para>Η άλλη σχολή ρυθμίζει τη διεπαφή RS-232 του modem να αλλάζει + ταχύτητα, ώστε να ακολουθεί την ταχύτητα σύνδεσης του απομακρυσμένου + χρήστη. Για παράδειγμα, συνδέσεις τύπου V.32bis (14.4 Kbps) στο + modem, μπορεί να το κάνουν να μεταβάλλει την ταχύτητα σύνδεσης στο + RS-232 σε 19.2 Kbps, ενώ συνδέσεις ταχύτητας 2400 bps θα + μεταβάλλουν αντίστοιχα την ταχύτητα της διεπαφής σε 2400 bps. + Επειδή η <command>getty</command> δεν αναγνωρίζει με κάποιο τρόπο + την ταχύτητα σύνδεσης που αναφέρει το modem, δίνει την πρώτη προτροπή + <prompt>login:</prompt> στην αρχικά ρυθμισμένη ταχύτητα, και εξετάζει + τους χαρακτήρες που λαμβάνει ως απάντηση. Αν ο χρήστης δει σκουπίδια, + θεωρείται ότι γνωρίζει ότι πρέπει να πιέσει το <keycap>Enter</keycap> + μέχρι να πάρει μια προτροπή που μπορεί να αναγνωρίσει. Αν οι ρυθμοί + δεδομένων δεν ταιριάζουν, η <command>getty</command> βλέπει οτιδήποτε + γράφει ο χρήστης ως <quote>σκουπίδια</quote>, και έτσι δοκιμάζει την + επόμενη ταχύτητα και στέλνει ξανά την προτροπή + <prompt>login:</prompt>. Η διαδικασία μπορεί να επαναληφθεί όσες + φορές χρειάζεται, αλλά συνήθως χρειάζονται μόνο μια-δυο προσπάθειες + μέχρι ο χρήστης να λάβει κανονική προτροπή. Προφανώς αυτή η ακολουθία + εισόδου δεν είναι τόσο καθαρή όπως η προηγούμενη μέθοδος + <quote>κλειδωμένης ταχύτητας</quote>, αλλά κάποιος χρήστης που + βρίσκεται σε γραμμή χαμηλής ταχύτητας, μάλλον θα λάβει καλύτερη + απόκριση σε εφαρμογές πλήρους οθόνης.</para> + + <para>Σε αυτή την ενότητα θα προσπαθήσουμε να σας δώσουμε πληροφορίες + και για τους δύο τύπους ρυθμίσεων, αλλά θεωρούμε καλύτερο το είδος + σύνδεσης όπου η ταχύτητα υπολογιστή — modem ακολουθεί την + ταχύτητα της σύνδεσης.</para> + + <sect3> + <title><filename>/etc/gettytab</filename></title> + + <indexterm> + <primary><filename>/etc/gettytab</filename></primary> + </indexterm> + <para>Το <filename>/etc/gettytab</filename> είναι ένα αρχείο τύπου + &man.termcap.5; με πληροφορίες ρύθμισης για την &man.getty.8;. + Παρακαλούμε δείτε τη σελίδα manual &man.gettytab.5; για πιο πλήρεις + πληροφορίες σχετικά με τη μορφή του αρχείου και την λίστα με τις + δυνατότητες του.</para> + + <sect4> + <title>Ρύθμιση για Κλειδωμένη Ταχύτητα</title> + + <para>Αν πρόκειται να κλειδώσετε την επικοινωνία του modem + σας σε μια συγκεκριμένη ταχύτητα, κατά πάσα πιθανότητα δεν θα + χρειαστεί να κάνετε αλλαγές στο + <filename>/etc/gettytab</filename>.</para> + </sect4> + + <sect4> + <title>Ρύθμιση για Μεταβλητή Ταχύτητα</title> + + <para>θα χρειαστεί να προσθέσετε μια καταχώριση στο + <filename>/etc/gettytab</filename> για να δώσετε πληροφορίες στην + <command>getty</command> σχετικά με τις ταχύτητες που επιθυμείτε + να χρησιμοποιήσετε στο modem σας. Αν έχετε ένα modem + 2400 bps, μπορείτε πιθανόν να χρησιμοποιήσετε + την καταχώριση <literal>D2400</literal>.</para> + + <programlisting># +# Fast dialup terminals, 2400/1200/300 rotary (can start either way) +# +D2400|d2400|Fast-Dial-2400:\ + :nx=D1200:tc=2400-baud: +3|D1200|Fast-Dial-1200:\ + :nx=D300:tc=1200-baud: +5|D300|Fast-Dial-300:\ + :nx=D2400:tc=300-baud:</programlisting> + + <para>Αν έχετε modem υψηλότερης ταχύτητας, πιθανόν να χρειαστεί να + προσθέσετε μια καταχώριση στο <filename>/etc/gettytab</filename>. + Παρακάτω φαίνεται μια καταχώριση που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για + modem 14.4 Kbps με μέγιστη ταχύτητα σειριακής θύρας + 19.2 Kbps:</para> + + <programlisting># +# Additions for a V.32bis Modem +# +um|V300|High Speed Modem at 300,8-bit:\ + :nx=V19200:tc=std.300: +un|V1200|High Speed Modem at 1200,8-bit:\ + :nx=V300:tc=std.1200: +uo|V2400|High Speed Modem at 2400,8-bit:\ + :nx=V1200:tc=std.2400: +up|V9600|High Speed Modem at 9600,8-bit:\ + :nx=V2400:tc=std.9600: +uq|V19200|High Speed Modem at 19200,8-bit:\ + :nx=V9600:tc=std.19200:</programlisting> + + <para>Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα συνδέσεις 8bit χωρίς + ισοτιμία.</para> + + <para>Το παραπάνω παράδειγμα, ξεκινά το ρυθμό επικοινωνίας στα + 19.2 Kbps (για μια σύνδεση V.32bis), και έπειτα δοκιμάζει + κυκλικά στα 9600 bps (για V.32), 2400 bps, + 1200 bps, 300 bps, και πίσω στα 19.2 Kbps. + Αυτή η κυκλική εναλλαγή ρυθμού επιτυγχάνεται με την ικανότητα + <literal>nx=</literal> (<quote>next table</quote>). Κάθε μια + από τις γραμμές χρησιμοποιεί μια καταχώριση + <literal>tc=</literal> (<quote>table continuation</quote>) + για να βρει τις υπόλοιπες <quote>τυποποιημένες</quote> ρυθμίσεις + για κάποιο συγκεκριμένο ρυθμό μετάδοσης δεδομένων.</para> + + <para>Αν έχετε modem 28.8 Kbps ή/και θέλετε να επωφεληθείτε + από την συμπίεση ενός modem 14.4 Kbps, θα πρέπει να + χρησιμοποιήσετε ρυθμό επικοινωνίας μεγαλύτερο από 19.2 Kbps. + Παρακάτω φαίνεται ένα παράδειγμα μια καταχώρισης στο + <filename>gettytab</filename> που ξεκινάει από τα + 57.6 Kbps:</para> + + <programlisting># +# Additions for a V.32bis or V.34 Modem +# Starting at 57.6 Kbps +# +vm|VH300|Very High Speed Modem at 300,8-bit:\ + :nx=VH57600:tc=std.300: +vn|VH1200|Very High Speed Modem at 1200,8-bit:\ + :nx=VH300:tc=std.1200: +vo|VH2400|Very High Speed Modem at 2400,8-bit:\ + :nx=VH1200:tc=std.2400: +vp|VH9600|Very High Speed Modem at 9600,8-bit:\ + :nx=VH2400:tc=std.9600: +vq|VH57600|Very High Speed Modem at 57600,8-bit:\ + :nx=VH9600:tc=std.57600:</programlisting> + + <para>Αν έχετε αργό επεξεργαστή ή μεγάλο φορτίο, και το σύστημα + σας δεν διαθέτει σειριακές θύρες που να βασίζονται στο 16550Α, + ίσως λάβετε λάθη <errorname>sio</errorname> + <quote>silo</quote> στα 57.6 Kbps.</para> + </sect4> + </sect3> + + <sect3 id="dialup-ttys"> + <title><filename>/etc/ttys</filename></title> + <indexterm> + <primary><filename>/etc/ttys</filename></primary> + </indexterm> + + <para>Έχουμε ήδη καλύψει τη ρύθμιση του αρχείου + <filename>/etc/ttys</filename> στο <xref linkend="ex-etc-ttys">. + Η ρύθμιση για modems είναι παρόμοια, αλλά πρέπει να δώσουμε + διαφορετικό όρισμα στην <command>getty</command> και να καθορίσουμε + διαφορετικό τύπο τερματικού. Η γενική μορφή τόσο για κλειδωμένη + όσο και για μεταβλητή ταχύτητα είναι η παρακάτω:</para> + + <programlisting>ttyu0 "/usr/libexec/getty <replaceable>xxx</replaceable>" dialup on</programlisting> + + <para>Το πρώτο πεδίο στην παραπάνω γραμμή είναι το ειδικό αρχείο + συσκευής για αυτή την καταχώριση — το + <devicename>ttyu0</devicename> αντιστοιχεί στο αρχείο + <filename>/dev/ttyu0</filename> το οποίο και θα παρακολουθεί η + <command>getty</command>. Το δεύτερο πεδίο, + <literal>"/usr/libexec/getty + <replaceable>xxx</replaceable>"</literal> + (το <replaceable>xxx</replaceable> θα έχει την αρχική τιμή + ικανότητας του <filename>gettytab</filename>), είναι η διεργασία που + θα εκτελέσει η <command>init</command> στη συσκευή. Το τρίτο πεδίο, + <literal>dialup</literal>, είναι ο προεπιλεγμένος τύπος τερματικού. + Η τέταρτη παράμετρος, <literal>on</literal>, δείχνει στην + <command>init</command> ότι η γραμμή είναι σε λειτουργική + κατάσταση. Μπορεί να υπάρχει και μια πέμπτη παράμετρος, η + <literal>secure</literal>, αλλά θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο + για τερματικά στα οποία η φυσική πρόσβαση είναι ασφαλής (όπως είναι + η κονσόλα του συστήματος).</para> + + <para>Ο προεπιλεγμένος τύπος τερματικού (<literal>dialup</literal> στο + παραπάνω παράδειγμα) μπορεί να αλλάξει ανάλογα με τις προτιμήσεις + σας. Το <literal>dialup</literal> είναι ο παραδοσιακός τύπος + τερματικού για επιλογικές γραμμές. Οι χρήστες μπορούν έτσι να + προσαρμόζουν τα scripts σύνδεσης τους ώστε να αναγνωρίζουν το + <literal>dialup</literal> και να ρυθμίζουν αυτόματα τον τύπο + τερματικού. Ωστόσο, είναι μάλλον ευκολότερο να καθορίσετε το + <literal>vt102</literal> ως τον προεπιλεγμένο τύπο τερματικού, + καθώς οι χρήστες χρησιμοποιούν συνήθως εξομοίωση VT102 στα + απομακρυσμένα τους συστήματα.</para> + + <para>Αφού κάνετε τις αλλαγές στο <filename>/etc/ttys</filename>, + μπορείτε να στείλετε στη διεργασία <command>init</command> ένα σήμα + <acronym>HUP</acronym> για να ξαναδιαβάσει το αρχείο. Μπορείτε να + χρησιμοποιήσετε την παρακάτω εντολή για αυτό το σκοπό: + + <screen>&prompt.root; <userinput>kill -HUP 1</userinput></screen> + + Αν αυτή είναι η πρώτη φορά που ρυθμίζετε το σύστημα σας, ίσως + θέλετε να περιμένετε μέχρι να ολοκληρώσετε πλήρως τη σύνδεση και + ρύθμιση του modem σας πριν στείλετε σήμα στην + <command>init</command>.</para> + + <sect4> + <title>Ρύθμιση για Κλειδωμένη Ταχύτητα</title> + + <para>Για λειτουργία σε κλειδωμένη ταχύτητα, θα πρέπει η καταχώριση + σας στο <filename>ttys</filename> να παρέχει στην + <command>getty</command> μια καταχώριση σταθερής ταχύτητας. Για + ένα modem με ταχύτητα θύρας κλειδωμένη στα 19.2 Kbps, + η καταχώριση <filename>ttys</filename> θα μοιάζει με την + παρακάτω:</para> + + <programlisting>ttyu0 "/usr/libexec/getty std.19200" dialup on</programlisting> + + <para>Αν το modem σας είναι κλειδωμένο σε διαφορετικό ρυθμό + δεδομένων, αντικαταστήστε με την κατάλληλη τιμή το + <literal>std.19200</literal> στην καταχώριση + <literal>std.<replaceable>speed</replaceable></literal>. + Βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείτε ένα έγκυρο τύπο, όπως ορίζεται στο + <filename>/etc/gettytab</filename>.</para> + </sect4> + + <sect4> + <title>Ρύθμιση για Μεταβλητή Ταχύτητα</title> + + <para>Σε μια τέτοια ρύθμιση, η καταχώριση σας για το + <filename>ttys</filename> θα πρέπει να αναφέρεται στην αρχική + <quote>auto-baud</quote> (sic) καταχώριση του + <filename>/etc/gettytab</filename>. Για παράδειγμα, αν προσθέσατε + την παραπάνω συνιστώμενη καταχώριση για modem με μεταβλητή + ταχύτητας σειριακής, και με αρχική ταχύτητα τα 19.2 Kbps + (την καταχώριση <filename>gettytab</filename> που περιέχει ως + σημείο εκκίνησης το <literal>V19200</literal>), η καταχώριση σας + στο <filename>ttys</filename> θα μοιάζει με την παρακάτω:</para> + + <programlisting>ttyu0 "/usr/libexec/getty V19200" dialup on</programlisting> + </sect4> + </sect3> + + <sect3> + <title><filename>/etc/rc.d/serial</filename></title> + <indexterm> + <primary>rc files</primary> + <secondary><filename>rc.serial</filename></secondary> + </indexterm> + + <para>Τα modems υψηλής ταχύτητας, όπως τα V.32, V.32bis και V.34, + απαιτούν έλεγχο ροής μέσω υλικού (<literal>RTS/CTS</literal>). + Μπορείτε να προσθέσετε εντολές <command>stty</command> στο + <filename>/etc/rc.d/serial</filename> για να θέσετε στον πυρήνα του + &os; την κατάλληλη παράμετρο έλεγχου ροής μέσω υλικού των θυρών + modem.</para> + + <para>Για παράδειγμα, για να θέσετε την επιλογή + <literal>termios</literal> στην τιμή <varname>crtscts</varname> + στις συσκευές αρχικοποίησης της δεύτερης σειριακής θύρας + (<devicename>COM2</devicename>) για επιλογικές κλήσεις εισόδου και + εξόδου, θα πρέπει να προσθέσετε τις παρακάτω γραμμές στο αρχείο + <filename>/etc/rc.d/serial</filename>:</para> + + <programlisting># Serial port initial configuration +stty -f /dev/ttyu1.init crtscts +stty -f /dev/cuau1.init crtscts</programlisting> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ρυθμίσεις Μνήμης</title> + + <para>Αν έχετε ένα modem στο οποίο μπορείτε να αποθηκεύσετε τις + παραμέτρους μόνιμα στην μη-πτητική RAM που διαθέτει, θα πρέπει να + χρησιμοποιήσετε ένα πρόγραμμα τερματικού (όπως το + <application>Telix</application> μέσω του &ms-dos; ή του + <command>tip</command> στο &os;) για να ρυθμίσετε τις παραμέτρους. + Συνδεθείτε στο modem χρησιμοποιώντας την ίδια αρχική ταχύτητα + επικοινωνίας με αυτή που έχετε δηλώσει ως αρχική ταχύτητα στην + <command>getty</command>, και ρυθμίστε τις παραμέτρους στη μνήμη του + ώστε να ταιριάζουν με τις παρακάτω απαιτήσεις:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Το σήμα <acronym>CD</acronym> θα είναι ενεργό όταν το modem + είναι συνδεμένο</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το σήμα <acronym>DTR</acronym> θα είναι ενεργό κατά τη + λειτουργία. Απενεργοποίηση του DTR κλείνει τη γραμμή και + επαναφέρει το modem στην αρχική του κατάσταση.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <acronym>CTS</acronym> θα χρησιμοποιείται για έλεγχο + ροής μεταδιδόμενων δεδομένων</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ο έλεγχος ροής <acronym>XON/XOFF</acronym> θα είναι + ανενεργός</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το <acronym>RTS</acronym> θα χρησιμοποιείται για έλεγχο ροής + ληφθέντων δεδομένων</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ήσυχη λειτουργία (Quiet mode, χωρίς αποστολή κωδικών + αποτελεσμάτων)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Δεν θα γίνεται echo των εντολών</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Θα πρέπει να διαβάσετε την τεκμηρίωση του modem σας για να βρείτε + τις εντολές που πρέπει να αποστείλετε. Ίσως επίσης χρειαστεί να + αλλάξετε τη θέση κάποιων ρυθμιστικών διακοπτών (dip switches).</para> + + <para>Για παράδειγμα, για να ρυθμίσετε τις παραπάνω παραμέτρους + σε ένα εξωτερικό modem &usrobotics; &sportster; 14,400, θα έπρεπε να + στείλετε τις παρακάτω εντολές στο modem:</para> + + <programlisting>ATZ +AT&C1&D2&H1&I0&R2&W</programlisting> + + <para>Μπορείτε με την ευκαιρία να ρυθμίσετε και άλλους παραμέτρους του + modem, όπως για το αν θα χρησιμοποιείται το πρωτόκολλο V.42bis ή + συμπίεση MNP5.</para> + + <para>Το εξωτερικό modem &usrobotics; &sportster; 14,400 διαθέτει επίσης + και κάποιους ρυθμιστικούς διακόπτες που πρέπει να ρυθμιστούν. Για + άλλα modem, ίσως μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτές τις ρυθμίσεις + ως αναφορά:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Διακόπτης 1: Άνω Θέση — Κανονική λειτουργία DTR </para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διακόπτης 2: N/A (Κωδικός Αποτελέσματος ως Κείμενο/Κωδικός + Αποτελέσματος ως Αριθμός)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διακόπτης 3: Άνω θέση — Χωρίς Κωδικό + Αποτελέσματος</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διακόπτης 4: Κάτω θέση — Χωρίς echo και offline + εντολές</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διακόπτης 5: Άνω θέση — Αυτόματη Απάντηση</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διακόπτης 6: Άνω θέση — Φυσιολογική Ανίχνευση Φέροντος + Σήματος</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διακόπτης 7: Άνω θέση — Φόρτωση Προεπιλογών από + NVRAM (μη-πτητική μνήμη)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διακόπτης 8: N/A (Έξυπνος/Κουτός Τρόπος Λειτουργίας)</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Θα πρέπει να απενεργοποιήσετε ή να απομονώσετε τους κωδικούς + αποτελεσμάτων στο modem, για να αποφύγετε προβλήματα που μπορούν να + δημιουργηθούν αν η <command>getty</command> από λάθος στείλει + προτροπή <prompt>login:</prompt> στο modem ενώ αυτό βρίσκεται σε + κατάσταση εντολών. Στην περίπτωση αυτή, το modem μπορεί να αναπαράγει + ξανά την εντολή (echo) ή να στείλει κάποιο κωδικό αποτελέσματος. + Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα μια μακρόχρονη και χαζή συνομιλία + μεταξύ του modem και της <command>getty</command>.</para> + + <sect3> + <title>Ρυθμίσεις για Κλειδωμένη Ταχύτητα</title> + + <para>Για λειτουργία σε κλειδωμένη ταχύτητα, θα χρειαστεί να + ρυθμίσετε το modem να διατηρεί σταθερή ταχύτητα υπολογιστή — + modem, άσχετα με την ταχύτητα επικοινωνίας της επιλογικής σύνδεσης. + Σε ένα εξωτερικό modem &usrobotics; &sportster; 14,400, οι εντολές + αυτές θα κλειδώσουν την επικοινωνία υπολογιστή — modem στην + ίδια ταχύτητα που έγινε η λήψη των εντολών:</para> + + <programlisting>ATZ +AT&B1&W</programlisting> + </sect3> + + <sect3> + <title>Ρυθμίσεις για Μεταβλητή Ταχύτητα</title> + + <para>Για λειτουργία σε μεταβλητή ταχύτητα, θα χρειαστεί να + ρυθμίσετε το modem σας να προσαρμόζει την ταχύτητα της σειριακής + θύρας του ώστε να ταιριάζει με αυτή της εισερχόμενης κλήσης. Σε + ένα εξωτερικό modem &usrobotics; &sportster; 14,400, οι εντολές + αυτές θα κλειδώσουν την ταχύτητα μεταφοράς δεδομένων με διόρθωση + λαθών του modem στην ταχύτητα που χρησιμοποιήθηκε για την αποστολή + των εντολών, αλλά θα επιτρέψουν στην ταχύτητα της σειριακής θύρας + να μεταβάλλεται για συνδέσεις που δεν έχουν διόρθωση λαθών:</para> + + <programlisting>ATZ +AT&B2&W</programlisting> + </sect3> + + <sect3> + <title>Έλεγχος των Ρυθμίσεων του Modem</title> + + <para>Τα περισσότερα modem υψηλής ταχύτητας, παρέχουν εντολές με τις + οποίες μπορείτε να παρακολουθήσετε τις τρέχουσες παραμέτρους + λειτουργίας τους με σχετικά κατανοητό τρόπο. Στο εξωτερικό modem + &usrobotics; &sportster; 14,400, η εντολή <command>ATI5</command> + δείχνει τις ρυθμίσεις που είναι αποθηκευμένες στη μη-πτητική RAM + του modem. Για να δείτε τις πραγματικές παραμέτρους λειτουργίας + του modem (όπως αυτές επηρεάζονται από τις θέσεις των ρυθμιστικών + διακοπτών του), χρησιμοποιήστε τις εντολές <command>ATZ</command> + και μετά <command>ATI4</command>.</para> + + <para>Αν διαθέτετε modem άλλης εταιρίας, ελέγξτε τις οδηγίες χρήσης + του για να δείτε πως μπορείτε να ελέγξετε με σιγουριά τις + παραμέτρους ρύθμισης του.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Αντιμετώπιση Προβλημάτων</title> + + <para>Παρακάτω θα βρείτε μερικά βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε για + να ελέγξετε τη λειτουργία του modem στο σύστημα σας.</para> + + <sect3> + <title>Ελέγχοντας το Σύστημα σας</title> + + <para>Συνδέστε το modem στο &os; σύστημα σας, εκκινήστε το, και + αν το modem σας διαθέτει φωτεινές ενδείξεις κατάστασης, + παρακολουθήστε τις για να δείτε αν ενεργοποιείται η ένδειξη + <acronym>DTR</acronym> όταν εμφανίζεται η προτροπή + <prompt>login:</prompt> στην κονσόλα του συστήματος. Αν η ένδειξη + αυτή είναι ενεργή, σημαίνει ότι το &os; έχει ξεκινήσει μια + διεργασία <command>getty</command> στην αντίστοιχη θύρα + επικοινωνιών και αναμένει το modem να απαντήσει μια κλήση.</para> + + <para>Αν δεν ενεργοποιείται η ένδειξη <acronym>DTR</acronym>, + εισέλθετε στο σύστημα μέσω της κονσόλας, και δώστε την εντολή + <command>ps ax</command> για να δείτε αν το &os; προσπαθεί να + εκτελέσει διεργασία <command>getty</command> στη σωστή θύρα. + Ανάμεσα στις διεργασίες, θα δείτε γραμμές όπως τις παρακάτω:</para> + + <screen> 114 ?? I 0:00.10 /usr/libexec/getty V19200 ttyu0 + 115 ?? I 0:00.10 /usr/libexec/getty V19200 ttyu1</screen> + + <para>Αν δείτε κάτι διαφορετικό, όπως το παρακάτω:</para> + + <screen> 114 d0 I 0:00.10 /usr/libexec/getty V19200 ttyu0</screen> + + <para>και το modem δεν έχει απαντήσει ακόμα καμία κλήση, σημαίνει ότι + η <command>getty</command> έχει ολοκληρώσει το άνοιγμα της + σειριακής θύρας. Αυτό πιθανόν σημαίνει ότι υπάρχει πρόβλημα με + την καλωδίωση, ή ότι το modem δεν είναι σωστά ρυθμισμένο, καθώς η + <command>getty</command> δεν θα πρέπει να μπορεί να ανοίξει τη θύρα + πριν ενεργοποιηθεί το σήμα <acronym>CD</acronym> (carrier detect, + ανίχνευσης φέροντος) από το modem.</para> + + <para>Αν δεν βλέπετε κάποιες διεργασίες <command>getty</command> να + περιμένουν να ανοίξουν την επιθυμητή θύρα + <devicename>ttyu<replaceable>N</replaceable></devicename>, ελέγξτε + ξανά τις καταχωρίσεις σας στο <filename>/etc/ttys</filename> για + τυχόν λάθη. Ελέγξτε επίσης το αρχείο καταγραφής + <filename>/var/log/messages</filename> για να δείτε αν υπάρχουν + κάποια μηνύματα από την <command>init</command> ή την + <command>getty</command> σχετικά με τα προβλήματα. Αν υπάρχουν + μηνύματα, ελέγξτε ξανά τα αρχεία ρυθμίσεων + <filename>/etc/ttys</filename> και + <filename>/etc/gettytab</filename>, όπως και τα ειδικά αρχεία + συσκευών <filename>/dev/ttyu<replaceable>N</replaceable></filename> για πιθανά λάθη, + ελλιπείς καταχωρίσεις, ή μη-ύπαρξη των ειδικών αρχείων + συσκευών.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Προσπαθήστε να Εκτελέσετε Σύνδεση Εισόδου</title> + + <para>Δοκιμάστε να εισέλθετε στο σύστημα σας μέσω απομακρυσμένης + σύνδεσης. Βεβαιωθείτε ότι χρησιμοποιείτε 8 bits, 1 stop bit και + επικοινωνία χωρίς ισοτιμία στο απομακρυσμένο σύστημα. Αν δε λάβετε + άμεσα την προτροπή εισόδου, ή αν λαμβάνετε σκουπίδια, δοκιμάστε να + πιέζετε <keycap>Enter</keycap> με ρυθμό περίπου μια φορά το + δευτερόλεπτο. Αν ακόμα δεν λαμβάνετε την προτροπή + <prompt>login:</prompt>, δοκιμάστε μετά από λίγο να στείλετε ένα + <command>BREAK</command>. Αν κάνετε κλήση από ένα modem υψηλής + ταχύτητας, δοκιμάστε ξανά, αφού κλειδώσετε την ταχύτητα + επικοινωνίας υπολογιστή — modem από το οποίο καλείτε (μέσω + π.χ. της <command>AT&B1</command> σε ένα &usrobotics; + &sportster; modem).</para> + + <para>Αν δεν μπορείτε ακόμα να λάβετε προτροπή + <prompt>login:</prompt>, ελέγξτε ξανά και ξανά το αρχείο + <filename>/etc/gettytab</filename>.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Το όνομα της αρχικής ικανότητας που καθορίζεται στο αρχείο + <filename>/etc/ttys</filename> για τη γραμμή πρέπει να + ταιριάζει με το όνομα της ικανότητας στο + <filename>/etc/gettytab</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Κάθε καταχώριση <literal>nx=</literal> ταιριάζει με το + όνομα μιας αντίστοιχης ικανότητας στο + <filename>gettytab</filename></para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Κάθε καταχώριση <literal>tc=</literal> ταιριάζει με το + όνομα μιας αντίστοιχης ικανότητας στο + <filename>gettytab</filename></para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Αν κάνετε κλήση αλλά το modem στο &os; σύστημα δεν απαντάει, + βεβαιωθείτε ότι το modem είναι ρυθμισμένο να απαντάει την + τηλεφωνική γραμμή όταν ενεργοποιείται το σήμα + <acronym>DTR</acronym>. Αν το modem φαίνεται να είναι ρυθμισμένο + σωστά, επαληθεύστε ότι η γραμμή <acronym>DTR</acronym> είναι ενεργή + ελέγχοντας τις φωτεινές ενδείξεις του modem (αν υπάρχουν).</para> + + <para>Αν έχετε ελέγξει τα πάντα πολλές φορές, και ακόμα δεν φαίνεται + να βρίσκετε τη λύση, κάντε ένα διάλειμμα και προσπαθήστε ξανά + αργότερα. Αν ακόμα δεν λειτουργεί, ίσως είναι καλή ιδέα να στείλετε + ένα μήνυμα στην &a.questions; περιγράφοντας το πρόβλημα σας και + το modem σας, και οι καλοί άνθρωποι που παρακολουθούν την λίστα θα + προσπαθήσουν να σας βοηθήσουν.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="dialout"> + <title>Υπηρεσία Επιλογικής Σύνδεσης</title> + + <warning> + <para>Από το &os; 8.0 και μετά, τα αρχεία συσκευών των σειριακών + θυρών μετονομάστηκαν από + <filename>/dev/cuad<replaceable>N</replaceable></filename> σε + <filename>/dev/cuau<replaceable>N</replaceable></filename>. + Οι χρήστες του &os; 7.X θα πρέπει να προσαρμόσουν την παρακάτω + τεκμηρίωση σύμφωνα με τις παραπάνω αλλαγές.</para> + </warning> + + <indexterm><primary>dial-out service</primary></indexterm> + + <para>Παρακάτω θα βρείτε κάποιες συμβουλές για να μπορέσετε να συνδέσετε + τον υπολογιστή σας μέσω modem σε κάποιο άλλο υπολογιστή. Με τον τρόπο + αυτό, μπορείτε να δημιουργήσετε σύνδεση τερματικού προς ένα + απομακρυσμένο υπολογιστή.</para> + + <para>Η υπηρεσία αυτή χρησιμεύει επίσης για να συνδεθείτε σε μια + BBS.</para> + + <para>Αυτό το είδος σύνδεσης μπορεί να φανεί εξαιρετικά χρήσιμο για να + πάρετε κάποιο αρχείο από το Internet αν έχετε πρόβλημα σύνδεσης μέσω + PPP. Αν θέλετε να πάρετε κάτι μέσω FTP και δεν μπορείτε να συνδεθείτε + μέσω PPP, συνδεθείτε μέσω τερματικού σε ένα άλλο υπολογιστή, και + κατεβάστε σε αυτόν το αρχείο μέσω FTP. Έπειτα, χρησιμοποιήστε το + πρωτόκολλο zmodem για να το μεταφέρετε στον υπολογιστή σας.</para> + + <sect2 id="hayes-unsupported"> + <title>Το τύπου Hayes Modem μου δεν Υποστηρίζεται, Τι Μπορώ να + Κάνω;</title> + + <para>Στην πραγματικότητα, η σελίδα manual της <command>tip</command> + δεν είναι ενημερωμένη. Υπάρχει ήδη κατάλληλο γενικό πρόγραμμα κλήσης + για modems της Hayes. Απλώς χρησιμοποιήστε την καταχώριση + <literal>at=hayes</literal> στο αρχείο + <filename>/etc/remote</filename>.</para> + + <para>Το πρόγραμμα οδήγησης Hayes δεν είναι αρκετά έξυπνο ώστε να + αναγνωρίζει κάποια από τα προχωρημένα χαρακτηριστικά των νεώτερων + modems. Μπορεί να μπερδευτεί από μηνύματα όπως τα + <literal>BUSY</literal>, <literal>NO DIALTONE</literal>, + ή <literal>CONNECT 115200</literal>. Θα πρέπει να απενεργοποιήσετε + αυτά τα μηνύματα όταν χρησιμοποιείται την <command>tip</command> + (στέλνοντας την εντολή <command>ATX0&W</command>).</para> + + <para>Επίσης, το μέγιστο χρονικό διάστημα το οποίο περιμένει η + <command>tip</command> είναι 60 δευτερόλεπτα. Το modem σας θα πρέπει + να έχει μικρότερο χρονικό περιθώριο, αλλιώς η tip θα νομίζει ότι + υπάρχει πρόβλημα επικοινωνίας. Δοκιμάστε την εντολή + <command>ATS7=45&W</command>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="direct-at"> + <title>Πως Υποτίθεται Ότι θα Στείλω Αυτές τις ΑΤ Εντολές;</title> + + <indexterm> + <primary><filename>/etc/remote</filename></primary> + </indexterm> + <para>Δημιουργήστε αυτό που ονομάζεται <quote>απευθείας</quote> + καταχώριση στο αρχείο <filename>/etc/remote</filename>. Για + παράδειγμα, αν το modem σας είναι συνδεμένο στην πρώτη σειριακή θύρα, + <filename>/dev/cuau0</filename>, προσθέστε την ακόλουθη γραμμή:</para> + + <programlisting>cuau0:dv=/dev/cuau0:br#19200:pa=none</programlisting> + + <para>Στην ικανότητα br, χρησιμοποιήστε τον υψηλότερο ρυθμό bps που + υποστηρίζει το modem σας. Έπειτα, πληκτρολογήστε + <command>tip cuau0</command> και θα συνδεθείτε με το modem σας</para> + + <para>Ή χρησιμοποιήστε την <command>cu</command> ως + <username>root</username>, δίνοντας την ακόλουθη εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cu -l<replaceable>line</replaceable> -s<replaceable>speed</replaceable></userinput></screen> + + <para>Το <replaceable>line</replaceable> είναι η σειριακή θύρα + (π.χ. <filename>/dev/cuau0</filename>) και το + <replaceable>speed</replaceable> είναι η ταχύτητα + (π.χ. <literal>57600</literal>). Όταν τελειώσετε με τις εντολές ΑΤ, + γράψτε <command>~.</command> για να τερματίσετε τη σύνδεση.</para> + </sect2> + + <sect2 id="gt-failure"> + <title>Το Σύμβολο <literal>@</literal> της Ικανότητας pn Δεν + Λειτουργεί!</title> + + <para>Το σύμβολο <literal>@</literal> της ικανότητας τηλεφωνικού + αριθμού (pn, phone number) οδηγεί την tip να διαβάσει το αρχείο + <filename>/etc/phones</filename> για ένα τηλεφωνικό αριθμό. Αλλά το + σύμβολο <literal>@</literal> είναι επίσης ένας ειδικός χαρακτήρας σε + αρχεία ικανοτήτων όπως το <filename>/etc/remote</filename>. Θα πρέπει + να χρησιμοποιήσετε την ανάποδη κάθετο για να δηλώσετε ότι δεν + επιθυμείτε να έχει επίδραση ειδικού χαρακτήρα:</para> + + <programlisting>pn=\@</programlisting> + </sect2> + + <sect2 id="dial-command-line"> + <title>Πως Μπορώ να Καλέσω Ένα Τηλεφωνικό Αριθμό Από την Γραμμή + Εντολών;</title> + + <para>Βάλτε μια <quote>γενική</quote> καταχώριση στο αρχείο + <filename>/etc/remote</filename>. Για παράδειγμα:</para> + + <programlisting>tip115200|Dial any phone number at 115200 bps:\ + :dv=/dev/cuau0:br#115200:at=hayes:pa=none:du: +tip57600|Dial any phone number at 57600 bps:\ + :dv=/dev/cuau0:br#57600:at=hayes:pa=none:du:</programlisting> + + <para>Έπειτα μπορείτε να δίνετε εντολές όπως:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>tip -115200 5551234</userinput></screen> + + <para>Αν προτιμάτε την <command>cu</command> αντί για την + <command>tip</command>, χρησιμοποιήστε μια γενική καταχώριση για την + <literal>cu</literal>:</para> + + <programlisting>cu115200|Use cu to dial any number at 115200bps:\ + :dv=/dev/cuau1:br#57600:at=hayes:pa=none:du:</programlisting> + + <para>και πληκτρολογήστε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cu 5551234 -s 115200</userinput></screen> + </sect2> + + <sect2 id="set-bps"> + <title>Πρέπει να Πληκτρολογώ το Ρυθμό bps Κάθε Φορά που το Κάνω + Αυτό;</title> + + <para>Θα πρέπει να προσθέσετε μια καταχώριση + <literal>tip1200</literal> ή <literal>cu1200</literal>, αλλά + μπορείτε να βάλετε την δική σας επιθυμητή τιμή στην ικανότητα br. + Η εντολή <command>tip</command> θεωρεί ότι τα 1200 bps είναι + μια καλή προεπιλογή, και για το λόγο αυτό ψάχνει να βρει μια + καταχώριση <literal>tip1200</literal>. Δεν χρειάζεται ωστόσο να + χρησιμοποιήσετε ταχύτητα 1200 bps.</para> + </sect2> + + <sect2 id="terminal-server"> + <title>Έχω Πρόσβαση σε Ένα Αριθμό Υπολογιστών Μέσω Ενός Εξυπηρετητή + Τερματικών</title> + + <para>Αντί να περιμένετε μέχρι να συνδεθείτε και να πληκτρολογείτε + <command>CONNECT <replaceable>host</replaceable></command> κάθε φορά, + χρησιμοποιήστε την ικανότητα <literal>cm</literal> του tip. Για + παράδειγμα, δείτε τις παρακάτω καταχωρίσεις στο + <filename>/etc/remote</filename>:</para> + + <programlisting>pain|pain.deep13.com|Forrester's machine:\ + :cm=CONNECT pain\n:tc=deep13: +muffin|muffin.deep13.com|Frank's machine:\ + :cm=CONNECT muffin\n:tc=deep13: +deep13:Gizmonics Institute terminal server:\ + :dv=/dev/cuau2:br#38400:at=hayes:du:pa=none:pn=5551234:</programlisting> + + <para>Το παραπάνω, θα σας επιτρέψει να γράφετε + <command>tip pain</command> ή <command>tip muffin</command> για να + συνδέεστε στους υπολογιστές <hostid>pain</hostid> ή + <hostid>muffin</hostid>, και <command>tip deep13</command> για να + συνδέεστε στον εξυπηρετητή τερματικών.</para> + </sect2> + + <sect2 id="tip-multiline"> + <title>Μπορεί η Tip να Δοκιμάσει Περισσότερες Από Μια Γραμμές για κάθε + Σύνδεση;</title> + + <para>Αυτό το πρόβλημα συνήθως εμφανίζεται σε ένα πανεπιστήμιο που έχει + αρκετές γραμμές για modem, αλλά και χιλιάδες φοιτητές που προσπαθούν + να τις χρησιμοποιήσουν.</para> + + <para>Δημιουργήστε μια καταχώριση για το πανεπιστήμιο σας στο + <filename>/etc/remote</filename> και χρησιμοποιήστε το + <literal>@</literal> στην ικανότητα <literal>pn</literal>:</para> + + <programlisting>big-university:\ + :pn=\@:tc=dialout +dialout:\ + :dv=/dev/cuau3:br#9600:at=courier:du:pa=none:</programlisting> + + <para>Έπειτα, δημιουργήστε μια λίστα με τους αριθμούς τηλεφώνων του + πανεπιστημίου στο <filename>/etc/phones</filename>:</para> + + <programlisting>big-university 5551111 +big-university 5551112 +big-university 5551113 +big-university 5551114</programlisting> + + <para>Η <command>tip</command> θα δοκιμάσει κάθε μία, με τη σειρά που + εμφανίζονται, και θα σταματήσει. Αν θέλετε να συνεχίζει την + προσπάθεια, εκτελέστε την <command>tip</command> μέσα σε ένα βρόγχο + while.</para> + </sect2> + + <sect2 id="multi-controlp"> + <title>Γιατί Πρέπει να Πιέσω + <keycombo action="simul"> + <keycap>Ctrl</keycap> + <keycap>P</keycap> + </keycombo> + Δύο Φορές για να Στείλω το Συνδυασμό + <keycombo action="simul"> + <keycap>Ctrl</keycap> + <keycap>P</keycap> + </keycombo> + Μια Φορά;</title> + + <para>Ο συνδυασμός πλήκτρων + <keycombo action="simul"> + <keycap>Ctrl</keycap> + <keycap>P</keycap> + </keycombo> + αποτελεί τον προεπιλεγμένο χαρακτήρα <quote>εξαναγκασμού + (force)</quote>, και χρησιμοποιείται για να καταλάβει η + <command>tip</command> ότι ο επόμενος χαρακτήρας θα πρέπει να + χρησιμοποιηθεί όπως είναι. Μπορείτε να θέσετε τον χαρακτήρα + εξαναγκασμού σε οποιοδήποτε άλλο χαρακτήρα, χρησιμοποιώντας την + ακολουθία διαφυγής <command>~s</command>, η οποία σημαίνει + <quote>ρύθμισε μια μεταβλητή</quote>.</para> + + <para>Πληκτρολογήστε + <command>~sforce=<replaceable>single-char</replaceable></command> + και συνεχίστε με ένα χαρακτήρα νέας γραμμής. Το + <replaceable>single-char</replaceable> είναι οποιοσδήποτε μονός + χαρακτήρας. Αν αφήσετε κενό το + <replaceable>single-char</replaceable>, ο χαρακτήρας εξαναγκασμού θα + είναι ο nul, τον οποίο μπορείτε να πληκτρολογήσετε χρησιμοποιώντας το + συνδυασμό πλήκτρων + <keycombo action="simul"> + <keycap>Ctrl</keycap><keycap>2</keycap> + </keycombo> + ή + <keycombo action="simul"> + <keycap>Ctrl</keycap><keycap>Space</keycap> + </keycombo>. + Μια αρκετά καλή τιμή για το <replaceable>single-char</replaceable> + είναι το + <keycombo action="simul"> + <keycap>Shift</keycap> + <keycap>Ctrl</keycap> + <keycap>6</keycap> + </keycombo>, που χρησιμοποιείται μόνο σε κάποιους εξυπηρετητές + τερματικών.</para> + + <para>Μπορείτε να ορίσετε το χαρακτήρα εξαναγκασμού σε όποιον εσείς + επιθυμείτε, με την ακόλουθη καταχώριση στο αρχείο + <filename>$HOME/.tiprc</filename>:</para> + + <programlisting>force=<replaceable>single-char</replaceable></programlisting> + </sect2> + + <sect2 id="uppercase"> + <title>Ξαφνικά Ότι Γράφω Εμφανίζεται με Κεφαλαία Γράμματα!!</title> + + <para>Μάλλον έχετε πιέσει + <keycombo action="simul"> + <keycap>Ctrl</keycap> + <keycap>A</keycap> + </keycombo>, που είναι ο <quote>χαρακτήρας ανύψωσης</quote> της + <command>tip</command>, και είναι σχεδιασμένος ειδικά για όσους + έχουν πρόβλημα με το πλήκτρο <keycap>CAPS LOCK</keycap>. + Χρησιμοποιήστε την εντολή <command>~s</command> που δείξαμε παραπάνω, + για να θέσετε μια λογική τιμή στη μεταβλητή + <literal>raisechar</literal>. Στην πραγματικότητα, μπορείτε να + θέσετε την ίδια τιμή με τον χαρακτήρα εξαναγκασμού, αν δεν σκοπεύετε + ποτέ να χρησιμοποιήσετε κάποια από αυτές τις δυνατότητες.</para> + + <para>Παρακάτω φαίνεται ένα υπόδειγμα αρχείου + <filename>.tiprc</filename>, το οποίο είναι τέλειο για χρήστες του + <application>Emacs</application> που χρειάζεται να πληκτρολογούν συχνά + <keycombo action="simul"> + <keycap>Ctrl</keycap><keycap>2</keycap> + </keycombo> + και + <keycombo action="simul"> + <keycap>Ctrl</keycap><keycap>A</keycap> + </keycombo>:</para> + + <programlisting>force=^^ +raisechar=^^</programlisting> + + <para>Ο χαρακτήρας <literal>^^</literal> είναι ο + <keycombo action="simul"> + <keycap>Shift</keycap><keycap>Ctrl</keycap><keycap>6</keycap> + </keycombo>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="tip-filetransfer"> + <title>Πως Μπορώ να Μεταφέρω Αρχεία με την + <command>tip</command>;</title> + + <para>Αν επικοινωνείτε με άλλο &unix; σύστημα, μπορείτε να στείλετε και + να λάβετε αρχεία με τις εντολές <command>~p</command> (put) και + <command>~t</command> (take). Οι εντολές αυτές εκτελούν τις + <command>cat</command> και <command>echo</command> στο απομακρυσμένο + σύστημα για να λαμβάνουν και να στέλνουν αρχεία. Η σύνταξη τους + είναι:</para> + + <cmdsynopsis> + <command>~p</command> + <arg choice="plain">τοπικό-αρχείο</arg> + <arg choice="opt">απομακρυσμένο-αρχείο</arg> + </cmdsynopsis> + + <cmdsynopsis> + <command>~t</command> + <arg choice="plain">απομακρυσμένο-αρχείο</arg> + <arg choice="opt">τοπικό-αρχείο</arg> + </cmdsynopsis> + + <para>Οι παραπάνω εντολές δεν διαθέτουν έλεγχο λαθών. Θα είναι καλύτερο + να χρησιμοποιήσετε κάποιο άλλο πρωτόκολλο, όπως το zmodem.</para> + </sect2> + + <sect2 id="zmodem-tip"> + <title>Πως Μπορώ να Εκτελέσω το zmodem με την + <command>tip</command>;</title> + + <para>Για να λάβετε αρχεία, ξεκινήστε το πρόγραμμα αποστολής στον + απομακρυσμένο υπολογιστή. Έπειτα πληκτρολογήστε + <command>~C rz</command> για να ξεκινήσετε την τοπική λήψη.</para> + + <para>Για να στείλετε αρχεία, ξεκινήστε το πρόγραμμα λήψης στον + απομακρυσμένο υπολογιστή. Έπειτα πληκτρολογήστε + <command>~C sz <replaceable>files</replaceable></command> + για να στείλετε τα αρχεία στο απομακρυσμένο σύστημα.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="serialconsole-setup"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Kazutaka</firstname> + <surname>YOKOTA</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Bill</firstname> + <surname>Paul</surname> + <contrib>Βασισμένο σε ένα κείμενο του </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + <title>Ρύθμιση της Σειριακής Κονσόλας</title> + + <warning> + <para>Από το &os; 8.0 και μετά, τα αρχεία συσκευών των σειριακών + θυρών μετονομάστηκαν από + <filename>/dev/ttyd<replaceable>N</replaceable></filename> σε + <filename>/dev/ttyu<replaceable>N</replaceable></filename>. + Οι χρήστες του &os; 7.X θα πρέπει να προσαρμόσουν την παρακάτω + τεκμηρίωση σύμφωνα με τις παραπάνω αλλαγές.</para> + </warning> + + <indexterm><primary>serial console</primary></indexterm> + + <sect2 id="serialconsole-intro"> + <title>Εισαγωγή</title> + + <para>Το &os; έχει την ικανότητα να εκκινήσει σε ένα σύστημα το οποίο + ως κονσόλα διαθέτει ένα <quote>κουτό</quote> τερματικό συνδεμένο σε + μια σειριακή θύρα. Αυτή η ρύθμιση είναι χρήσιμη σε δύο κατηγορίες + ανθρώπων: διαχειριστές συστημάτων που επιθυμούν να εγκαταστήσουν + &os; σε μηχανήματα τα οποία δεν διαθέτουν πληκτρολόγιο ή οθόνη, και + προγραμματιστές που επιθυμούν να εκσφαλματώνουν τον πυρήνα ή οδηγούς + συσκευών.</para> + + <para>Όπως περιγράφεται στο <xref linkend="boot">, το &os; χρησιμοποιεί + σύστημα εκκίνησης τριών σταδίων. Τα πρώτα δύο στάδια είναι στον + κώδικα του boot block, ο οποίος αποθηκεύεται στην αρχή της κατάτμησης + (slice) του δίσκου εκκίνησης του &os;. Το boot block κατόπιν + φορτώνει και εκτελεί τον φορτωτή εκκίνησης + (<filename>/boot/loader</filename>) ως κώδικα του τρίτου + σταδίου.</para> + + <para>Για να ενεργοποιήσετε την σειριακή κονσόλα, θα πρέπει να ρυθμίσετε + τον κώδικα του boot block, το φορτωτή εκκίνησης, και τον + πυρήνα.</para> + </sect2> + + <sect2 id="serialconsole-howto-fast"> + <title>Ρύθμιση Σειριακής Κονσόλας (Σύντομη Έκδοση)</title> + + <para>Η ενότητα αυτή υποθέτει ότι σκοπεύετε να χρησιμοποιήσετε τις + προεπιλεγμένες ρυθμίσεις, και θέλετε απλώς μια γρήγορη επισκόπηση της + διαδικασίας ρύθμισης της σειριακής κονσόλας.</para> + + <procedure> + <step> + <para>Συνδέστε το σειριακό καλώδιο στην + <devicename>COM1</devicename> και στο τερματικό.</para> + </step> + + <step> + <para>Για να δείτε όλα τα μηνύματα εκκίνησης στην σειριακή κονσόλα, + δώστε την παρακάτω εντολή ως υπερχρήστης:</para> + + <screen>&prompt.root; echo 'console="comconsole"' >> /boot/loader.conf</screen> + </step> + + <step> + <para>Επεξεργαστείτε το <filename>/etc/ttys</filename> και αλλάξτε + το <literal>off</literal> σε <literal>on</literal> και το + <literal>dialup</literal> σε <literal>vt100</literal> για την + καταχώριση <devicename>ttyu0</devicename>. Διαφορετικά, δεν θα + χρειάζεται κωδικός πρόσβασης για τη σύνδεση μέσω της σειριακής + κονσόλας, το οποίο αποτελεί πιθανό κενό ασφαλείας.</para> + </step> + + <step> + <para>Επανεκκινήστε το σύστημα για να δείτε αν ίσχυσαν οι + αλλαγές.</para> + </step> + </procedure> + + <para>Αν χρειάζεστε διαφορετικές ρυθμίσεις, θα βρείτε λεπτομέρειες για + την ρύθμιση στο <xref linkend="serialconsole-howto">.</para> + </sect2> + + <sect2 id="serialconsole-howto"> + <title>Ρύθμιση Σειριακής Κονσόλας</title> + + <procedure> + <step> + <para>Προετοιμάστε ένα σειριακό καλώδιο.</para> + + <indexterm><primary>null-modem cable</primary></indexterm> + <para>Θα χρειαστείτε είτε ένα καλώδιο τύπου null-modem, είτε ένα + τυποποιημένο σειριακό καλώδιο και ένα προσαρμογέα null-modem. + Δείτε το <xref linkend="serial-cables-ports"> για λεπτομέρειες + σχετικά με τα είδη των σειριακών καλωδίων.</para> + </step> + + <step> + <para>Αποσυνδέστε το πληκτρολόγιο σας.</para> + + <para>Τα περισσότερα PC ψάχνουν για το πληκτρολόγιο κατά την + διάρκεια των διαγνωστικών εκκίνησης (POST, Power On Self Test), + και θα αναφέρουν σφάλμα αν το πληκτρολόγιο δεν είναι συνδεμένο. + Μερικά μηχανήματα παραπονιούνται ηχηρά για την έλλειψη + πληκτρολογίου, και δεν συνεχίζουν την εκκίνηση μέχρι να το + συνδέσετε.</para> + + <para>Αν ο υπολογιστής σας παραπονιέται για το λάθος, αλλά ξεκινά + έτσι και αλλιώς, δεν χρειάζεται να κάνετε τίποτα ιδιαίτερο για + αυτό. (Μερικά μηχανήματα με BIOS της Phoenix, λένε απλώς + <errorname>Keyboard Failed</errorname> και συνεχίζουν την εκκίνηση + κανονικά.)</para> + + <para>Αν ο υπολογιστής σας αρνείται να εκκινήσει χωρίς πληκτρολόγιο, + θα πρέπει να ρυθμίσετε το BIOS ώστε να αγνοεί το λάθος (αν + γίνεται). Συμβουλευτείτε το εγχειρίδιο της μητρικής σας για + λεπτομέρειες σχετικά με αυτή τη διαδικασία.</para> + + <tip> + <para>Ρυθμίστε το πληκτρολόγιο σε <quote>Not installed</quote> + στο BIOS. Η ρύθμιση αυτή απλώς αποτρέπει το BIOS από το να + ανιχνεύει το πληκτρολόγιο στην εκκίνηση, και δεν πρόκειται να + σας εμποδίσει να το χρησιμοποιήσετε κανονικά. Μπορείτε να + αφήσετε το πληκτρολόγιο συνδεμένο ακόμα και όταν + έχετε ενεργοποιήσει τη ρύθμιση <quote>Not installed</quote>. + Αν δεν υπάρχει η παραπάνω ρύθμιση στο BIOS, ψάξτε για την + επιλογή <quote>Halt on Error</quote>. Αλλάξτε τη σε + <quote>All but Keyboard</quote> ή ακόμα και σε + <quote>No Errors</quote>, και θα έχετε το ίδιο + αποτέλεσμα.</para> + </tip> + + <note> + <para>Αν το σύστημα σας διαθέτει ποντίκι τύπου &ps2;, + πιθανόν να πρέπει να το αποσυνδέσετε και αυτό. + Τα ποντίκια τύπου &ps2; έχουν κάποια κυκλώματα κοινά με το + πληκτρολόγιο, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει σύγχυση στο + πρόγραμμα ανίχνευσης του πληκτρολογίου. Κάποια συστήματα, όπως + το Gateway 2000 Pentium 90 MHz με AMI BIOS, + συμπεριφέρονται με αυτό τον τρόπο. Σε γενικές γραμμές, αυτό + δεν είναι πρόβλημα καθώς το ποντίκι έτσι και αλλιώς δεν είναι + χρήσιμο χωρίς το πληκτρολόγιο.</para> + </note> + </step> + + <step> + <para>Συνδέστε ένα κουτό τερματικό στην + <devicename>COM1</devicename> + (<devicename>sio0</devicename>).</para> + + <para>Αν δεν έχετε κουτό τερματικό, μπορείτε να συνδέσετε ένα παλιό + PC/XT με ένα πρόγραμμα για modem, ή να χρησιμοποιήσετε τη σειριακή + θύρα σε ένα άλλο μηχάνημα &unix;. Αν δεν έχετε + σειριακή θύρα <devicename>COM1</devicename> + (<devicename>sio0</devicename>), αγοράστε μια. Τη δεδομένη στιγμή + δεν υπάρχει τρόπος να επιλέξετε άλλη θύρα εκτός από την + <devicename>COM1</devicename>, χωρίς να επαναμεταγλωττίσετε τα + boot blocks. Αν χρησιμοποιείτε ήδη την + <devicename>COM1</devicename> για κάποια άλλη συσκευή, θα πρέπει + να την αφαιρέσετε προσωρινά, και να εγκαταστήσετε νέο boot + block και πυρήνα, μόλις συνδεθείτε στο &os;. (Υποθέτουμε ότι η + <devicename>COM1</devicename> θα είναι έτσι και αλλιώς διαθέσιμη + σε ένα εξυπηρετητή αρχείων/υπολογισμών/τερματικών. Αν + πραγματικά χρειάζεστε την <devicename>COM1</devicename> για κάτι + άλλο (και δεν μπορείτε αυτό το κάτι άλλο να το μετακινήσετε στην + <devicename>COM2</devicename> (<devicename>sio1</devicename>)), + μάλλον δεν θα έπρεπε να ασχοληθείτε καθόλου με όλο αυτό το + θέμα).</para> + </step> + + <step> + <para>Βεβαιωθείτε ότι το αρχείο ρυθμίσεων του πυρήνα σας έχει τις + κατάλληλες επιλογές (flags) για την <devicename>COM1</devicename> + (<devicename>sio0</devicename>).</para> + + <para>Οι σχετικές επιλογές είναι:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><literal>0x10</literal></term> + + <listitem> + <para>Ενεργοποιεί την υποστήριξη κονσόλας για αυτή τη θύρα. + Αν δεν τεθεί αυτή η επιλογή, τα υπόλοιπα flags για την + κονσόλα δεν λαμβάνονται υπόψιν. Τη δεδομένη στιγμή, η + υποστήριξη κονσόλας μπορεί να είναι ενεργοποιημένη μόνο σε + μια θύρα. Η πρώτη που καθορίζεται στο αρχείο ρυθμίσεων, + είναι και αυτή που θα προτιμηθεί. Από μόνη της, η επιλογή + αυτή δεν θα ενεργοποιήσει την κονσόλα στη συγκεκριμένη + σειριακή θύρα. Θα πρέπει να θέσετε το παρακάτω flag ή να + χρησιμοποιήσετε την επιλογή <option>-h</option> που + περιγράφεται παρακάτω, μαζί με αυτό το flag.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>0x20</literal></term> + + <listitem> + <para>Εξαναγκάζει τη συγκεκριμένη θύρα να γίνει η κονσόλα + (εκτός αν υπάρχει άλλη κονσόλα υψηλότερης προτεραιότητας) + άσχετα με την επιλογή <option>-h</option> που περιγράφεται + παρακάτω. Θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε το flag + <literal>0x20</literal> μαζί με το flag + <option>0x10</option>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>0x40</literal></term> + + <listitem> + <para>Παρακρατεί τη συγκεκριμένη θύρα (σε συνδυασμό με την + <literal>0x10</literal>) κάνοντας την μη διαθέσιμη για + κανονική πρόσβαση. Δεν θα πρέπει να θέσετε αυτή την + επιλογή στη σειριακή θύρα που σκοπεύετε να χρησιμοποιήσετε + ως σειριακή κονσόλα. Η μόνη χρήση αυτού του flag, είναι να + καθορίσετε ότι η θύρα θα χρησιμοποιηθεί για απομακρυσμένη + εκσφαλμάτωση του πυρήνα (kernel debugging). Δείτε + <ulink + url="&url.books.developers-handbook;/index.html">Το + Βιβλίο του Προγραμματιστή</ulink> για περισσότερες + λεπτομέρειες σχετικά με την απομακρυσμένη + εκσφαλμάτωση.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Παράδειγμα:</para> + + <programlisting>device sio0 flags 0x10</programlisting> + + <para>Δείτε τη σελίδα manual &man.sio.4; για περισσότερες + λεπτομέρειες.</para> + + <para>Αν δεν έχουν καθοριστεί flags, θα πρέπει να εκτελέσετε το + UserConfig (σε διαφορετική κονσόλα) ή να επαναμεταγλωττίσετε τον + πυρήνα.</para> + </step> + + <step> + <para>Δημιουργήστε το αρχείο <filename>boot.config</filename> στον + ριζικό κατάλογο της κατάτμησης <literal>a</literal> του δίσκου + εκκίνησης.</para> + + <para>Το αρχείο αυτό θα κατευθύνει τον κώδικα του boot block σχετικά + με το πως θέλετε να εκκινήσει το σύστημα. Για να ενεργοποιήσετε + την σειριακή κονσόλα, θα χρειαστείτε μία ή περισσότερες από τις + παρακάτω επιλογές—αν θέλετε να προσδιορίσετε πολλαπλές + επιλογές, θα πρέπει να τις περιλάβετε όλες στην ίδια + γραμμή.</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><option>-h</option></term> + + <listitem> + <para>Εναλλάσσει μεταξύ της εσωτερικής και της σειριακής + κονσόλας. Για παράδειγμα, αν ξεκινήσετε από την εσωτερική + κονσόλα (οθόνη), μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την επιλογή + <option>-h</option> για να κατευθύνετε το φορτωτή εκκίνησης + και τον πυρήνα να χρησιμοποιήσουν τη σειριακή θύρα ως + συσκευή κονσόλας. Εναλλακτικά, αν εκκινήσετε μέσω της + σειριακής θύρας, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την επιλογή + <option>-h</option> για να κατευθύνετε το φορτωτή εκκίνησης + και τον πυρήνα να χρησιμοποιήσουν την κανονική κονσόλα αντί + για τη σειριακή.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-D</option></term> + + <listitem> + <para>Εναλλάσσει μεταξύ της απλής και της διπλής κονσόλας. + Στην ρύθμιση απλής κονσόλας, θα χρησιμοποιηθεί είτε η + εσωτερική κονσόλα (απεικόνιση σε οθόνη) είτε η σειριακή + θύρα, ανάλογα με το πως έχει τεθεί η επιλογή + <option>-h</option> που εξετάσαμε παραπάνω. Σε περίπτωση + διπλής κονσόλας, θα ενεργοποιηθούν ταυτόχρονα τόσο η + εσωτερική όσο και η σειριακή κονσόλα, άσχετα από τη + ρύθμιση της επιλογής <option>-h</option>. Σημειώστε ωστόσο + ότι η ρύθμιση διπλής κονσόλας μπορεί να ενεργοποιηθεί μόνο + κατά την εκκίνηση, όσο εκτελείται το boot block. Μόλις + δοθεί ο έλεγχος στο φορτωτή εκκίνησης, η μοναδική κονσόλα + που παραμένει είναι αυτή που καθορίζεται από την επιλογή + <option>-h</option>.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><option>-P</option></term> + + <listitem> + <para>Ενεργοποιεί την ανίχνευση πληκτρολογίου του boot block. + Αν δεν βρεθεί πληκτρολόγιο, ενεργοποιούνται αυτόματα οι + επιλογές <option>-D</option> και <option>-h</option>.</para> + + <note> + <para>Λόγω περιορισμών χώρου στην τρέχουσα έκδοση των boot + blocks, η επιλογή <option>-P</option> μπορεί να + ανιχνεύσει μόνο εκτεταμένα (extended) πληκτρολόγια. + Πληκτρολόγια με λιγότερα από 101 πλήκτρα (και χωρίς τα + πλήκτρα <keycap>F11</keycap> και <keycap>F12</keycap>) + ίσως να μην ανιχνευθούν. Εξαιτίας αυτού του περιορισμού, + είναι πιθανό να μην ανιχνευθούν και κάποια πληκτρολόγια + φορητών υπολογιστών. Αν συμβαίνει αυτό στο σύστημα σας, + θα πρέπει να σταματήσετε να χρησιμοποιείτε την επιλογή + <option>-P</option>. Δυστυχώς, δεν υπάρχει κάποιος τρόπος + να παρακάμψετε αυτό το πρόβλημα.</para> + </note> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Χρησιμοποιήστε είτε την επιλογή <option>-P</option> για να + επιλέξετε την κονσόλα αυτόματα, ή την επιλογή <option>-h</option> + για να ενεργοποιήσετε τη σειριακή κονσόλα.</para> + + <para>Μπορείτε επίσης να περιλάβετε και άλλες επιλογές που + περιγράφονται στη σελίδα manual του &man.boot.8;.</para> + + <para>Όλες οι επιλογές εκκίνησης, εκτός της <option>-P</option>, + θα περάσουν στο φορτωτή εκκίνησης + (<filename>/boot/loader</filename>). Ο φορτωτής εκκίνησης θα + καθορίσει αν η κονσόλα θα δημιουργηθεί στην οθόνη ή στη σειριακή + θύρα, αφού εξετάσει μόνο την επιλογή <option>-h</option>. Αυτό + σημαίνει ότι αν καθορίσετε την επιλογή <option>-D</option> αλλά + όχι την επιλογή <option>-h</option> στο + <filename>/boot.config</filename>, θα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε + την σειριακή θύρα ως κονσόλα μόνο κατά την εκτέλεση του boot + block. Ο φορτωτής εκκίνησης όμως θα χρησιμοποιήσει την εσωτερική + κονσόλα (οθόνη).</para> + </step> + + <step> + <para>Εκκινήστε το μηχάνημα.</para> + + <para>Όταν ξεκινήσετε το &os; μηχάνημα, τα boot blocks θα δείξουν + τα περιεχόμενα του <filename>/boot.config</filename> στην κονσόλα. + Για παράδειγμα:</para> + + <screen>/boot.config: -P +Keyboard: no</screen> + + <para>Η δεύτερη γραμμή θα εμφανιστεί μόνο αν βάλετε την επιλογή + <option>-P</option> στο <filename>/boot.config</filename>, και + δείχνει αν υπάρχει ή όχι συνδεμένο πληκτρολόγιο. Τα μηνύματα + αυτά κατευθύνονται στην σειριακή ή στην εσωτερική κονσόλα, ή ακόμα + και στις δύο, ανάλογα με την επιλογή που έχει γίνει στο + <filename>/boot.config</filename>.</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry align="left">Επιλογές</entry> + <entry align="left">Το μήνυμα εμφανίζεται στην</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>καμία</entry> + <entry>εσωτερική κονσόλα</entry> + </row> + + <row> + <entry><option>-h</option></entry> + <entry>σειριακή κονσόλα</entry> + </row> + + <row> + <entry><option>-D</option></entry> + <entry>εσωτερική και σειριακή κονσόλα</entry> + </row> + + <row> + <entry><option>-Dh</option></entry> + <entry>σειριακή και εσωτερική κονσόλα</entry> + </row> + + <row> + <entry><option>-P</option>, πληκτρολόγιο συνδεμένο</entry> + <entry>εσωτερική κονσόλα</entry> + </row> + + <row> + <entry><option>-P</option>, χωρίς πληκτρολόγιο</entry> + <entry>σειριακή κονσόλα</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para>Μετά τα παραπάνω μηνύματα, θα υπάρξει μια μικρή παύση πριν + τα boot blocks συνεχίσουν φορτώνοντας το φορτωτή εκκίνησης, και + πριν εμφανιστούν περισσότερα μηνύματα στην κονσόλα. Υπό κανονικές + συνθήκες, δεν χρειάζεται να διακόψετε τα boot blocks, αλλά ίσως + θέλετε να το κάνετε αυτό για να βεβαιωθείτε ότι όλα είναι + ρυθμισμένα σωστά.</para> + + <para>Πιέστε οποιοδήποτε πλήκτρο εκτός από το <keycap>Enter</keycap> + στην κονσόλα για να διακόψετε τη διαδικασία εκκίνησης. Τα boot + blocks θα σας ρωτήσουν για περισσότερες πληροφορίες. Θα πρέπει + να δείτε κάτι όπως το παρακάτω:</para> + + <screen>>> FreeBSD/i386 BOOT +Default: 0:ad(0,a)/boot/loader +boot:</screen> + + <para>Επαληθεύστε ότι το παραπάνω μήνυμα εμφανίζεται είτε στη + σειριακή κονσόλα, ή στην εσωτερική κονσόλα ή και στις δύο, ανάλογα + με τις επιλογές που έχετε βάλει στο αρχείο + <filename>/boot.config</filename>. Αν το μήνυμα εμφανίζεται στην + σωστή κονσόλα, πιέστε <keycap>Enter</keycap> για να συνεχίσετε + με τη διαδικασία εκκίνησης.</para> + + <para>Αν επιθυμείτε σειριακή κονσόλα, αλλά δεν βλέπετε την προτροπή + σε αυτήν, υπάρχει κάποιο λάθος στις ρυθμίσεις. Στο μεταξύ, γράψτε + <option>-h</option> και πιέστε <keycap>Enter</keycap> ή + <keycap>Return</keycap> (αν γίνεται) για να πείτε στο boot block + (και έπειτα στο φορτωτή εκκίνησης και τον πυρήνα) να επιλέξει + τη σειριακή θύρα για την κονσόλα. Μόλις το σύστημα ξεκινήσει, + κοιτάξτε ξανά τις ρυθμίσεις για να βρείτε που είναι το + λάθος.</para> + </step> + </procedure> + + <para>Μετά τη φόρτωση του φορτωτή εκκίνησης, βρίσκεστε στο τρίτο στάδιο + της διαδικασίας εκκίνησης και έχετε ακόμα τη δυνατότητα να επιλέξετε + μεταξύ της εσωτερικής και σειριακής κονσόλας, θέτοντας τις κατάλληλες + μεταβλητές περιβάλλοντος στο φορτωτή εκκίνησης. Δείτε το + <xref linkend="serialconsole-loader">.</para> + </sect2> + + <sect2 id="serialconsole-summary"> + <title>Περίληψη</title> + + <para>Εδώ θα βρείτε μια περίληψη των διάφορων επιλογών που + παρουσιάστηκαν σε αυτή την ενότητα, και την κονσόλα που επιλέχθηκε + τελικά.</para> + + <sect3> + <title>1η Περίπτωση: Έχετε Θέσει το Flag 0x10 για τη Θύρα + <devicename>sio0</devicename></title> + + <programlisting>device sio0 flags 0x10</programlisting> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="4"> + <thead> + <row> + <entry align="left">Επιλογές στο /boot.config</entry> + <entry align="left">Κονσόλα κατά τη διάρκεια των boot + blocks</entry> + <entry align="left">Κονσόλα κατά τη διάρκεια του φορτωτή + εκκίνησης</entry> + <entry align="left">Κονσόλα στον πυρήνα</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>καμία</entry> + <entry>εσωτερική</entry> + <entry>εσωτερική</entry> + <entry>εσωτερική</entry> + </row> + + <row> + <entry><option>-h</option></entry> + <entry>σειριακή</entry> + <entry>σειριακή</entry> + <entry>σειριακή</entry> + </row> + + <row> + <entry><option>-D</option></entry> + <entry>σειριακή και εσωτερική</entry> + <entry>εσωτερική</entry> + <entry>εσωτερική</entry> + </row> + + <row> + <entry><option>-Dh</option></entry> + <entry>σειριακή και εσωτερική</entry> + <entry>σειριακή</entry> + <entry>σειριακή</entry> + </row> + + <row> + <entry><option>-P</option>, πληκτρολόγιο συνδεμένο</entry> + <entry>εσωτερική</entry> + <entry>εσωτερική</entry> + <entry>εσωτερική</entry> + </row> + + <row> + <entry><option>-P</option>, χωρίς πληκτρολόγιο</entry> + <entry>σειριακή και εσωτερική</entry> + <entry>σειριακή</entry> + <entry>σειριακή</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + </sect3> + + <sect3> + <title>2η Περίπτωση: Έχετε Θέσει το Flag 0x30 για την Θύρα + <devicename>sio0</devicename></title> + + <programlisting>device sio0 flags 0x30</programlisting> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="4"> + <thead> + <row> + <entry align="left">Επιλογές στο /boot.config</entry> + <entry align="left">Κονσόλα κατά τη διάρκεια των boot + blocks</entry> + <entry align="left">Κονσόλα κατά τη διάρκεια του φορτωτή + εκκίνησης</entry> + <entry align="left">Κονσόλα στον πυρήνα</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>καμία</entry> + <entry>εσωτερική</entry> + <entry>εσωτερική</entry> + <entry>σειριακή</entry> + </row> + + <row> + <entry><option>-h</option></entry> + <entry>σειριακή</entry> + <entry>σειριακή</entry> + <entry>σειριακή</entry> + </row> + + <row> + <entry><option>-D</option></entry> + <entry>σειριακή και εσωτερική</entry> + <entry>εσωτερική</entry> + <entry>σειριακή</entry> + </row> + + <row> + <entry><option>-Dh</option></entry> + <entry>σειριακή και εσωτερική</entry> + <entry>σειριακή</entry> + <entry>σειριακή</entry> + </row> + + <row> + <entry><option>-P</option>, πληκτρολόγιο συνδεμένο</entry> + <entry>εσωτερική</entry> + <entry>εσωτερική</entry> + <entry>σειριακή</entry> + </row> + + <row> + <entry><option>-P</option>, χωρίς πληκτρολόγιο</entry> + <entry>σειριακή και εσωτερική</entry> + <entry>σειριακή</entry> + <entry>σειριακή</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="serialconsole-tips"> + <title>Συμβουλές για την Σειριακή Κονσόλα</title> + + <sect3> + <title>Ρύθμιση Μεγαλύτερης Ταχύτητας για τη Σειριακή Θύρα</title> + + <para>Οι προεπιλεγμένες ρυθμίσεις της σειριακής θύρας είναι: 9600 + baud, 8 bits, χωρίς ισοτιμία (parity), 1 stop bit. Αν θέλετε να + αλλάξετε την προεπιλεγμένη ταχύτητα της κονσόλας, έχετε τις παρακάτω + επιλογές:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Επαναμεταγλωττίστε τα boot blocks θέτοντας τη μεταβλητή + <makevar>BOOT_COMCONSOLE_SPEED</makevar> για να ορίσετε την νέα + ταχύτητα κονσόλας. Δείτε το <xref + linkend="serialconsole-com2"> για λεπτομερείς οδηγίες σχετικά + με τη μεταγλώττιση και εγκατάσταση νέων boot blocks.</para> + + <para>Αν η ενεργοποίηση της σειριακής κονσόλας δεν γίνεται μέσω + της επιλογής <option>-h</option>, ή αν + η σειριακή κονσόλα που χρησιμοποιείται από τον πυρήνα είναι + διαφορετική από αυτή που χρησιμοποιείται από τα boot blocks, θα + πρέπει επίσης να προσθέσετε την παρακάτω επιλογή στο αρχείο + ρυθμίσεων του πυρήνα, και να μεταγλωττίσετε ένα νέο + πυρήνα:</para> + + <programlisting>options CONSPEED=19200</programlisting> + </listitem> + + <listitem> + <para>Στις επιλογές εκκίνησης του πυρήνα, χρησιμοποιήστε το + <option>-S</option>. Μπορείτε επίσης να προσθέσετε την επιλογή + <option>-S</option> στο <filename>/boot.config</filename>. + Η σελίδα manual &man.boot.8; περιέχει μια λίστα των + υποστηριζόμενων επιλογών, και περιγράφει πως να τις προσθέσετε + στο αρχείο <filename>/boot.config</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ενεργοποιήστε την επιλογή + <varname>comconsole_speed</varname> στο αρχείο + <filename>/boot/loader.conf</filename>.</para> + + <para>Για να λειτουργήσει αυτή η επιλογή, θα πρέπει επίσης να + θέσετε τιμές για τις επιλογές <varname>console</varname>, + <varname>boot_serial</varname>, και + <varname>boot_multicons</varname> στο ίδιο αρχείο, το + <filename>/boot/loader.conf</filename>. Παρακάτω φαίνεται ένα + παράδειγμα χρήσης του <varname>comconsole_speed</varname> για + αλλαγή ταχύτητα της σειριακής κονσόλας:</para> + + <programlisting>boot_multicons="YES" +boot_serial="YES" +comconsole_speed="115200" +console="comconsole,vidconsole"</programlisting> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect3> + + <sect3 id="serialconsole-com2"> + <title>Χρησιμοποιώντας Σειριακή Θύρα Εκτός της + <devicename>sio0</devicename> για την Κονσόλα.</title> + + <para>Θα πρέπει να επαναμεταγλωττίσετε κάποια προγράμματα για να + χρησιμοποιήσετε ως κονσόλα μια σειριακή θύρα εκτός της + <devicename>sio0</devicename>. Αν για οποιοδήποτε λόγο + θέλετε να χρησιμοποιήσετε άλλη σειριακή θύρα, θα πρέπει να + επαναμεταγλωττίσετε τα boot blocks, το φορτωτή εκκίνησης και τον + πυρήνα, με τον τρόπο που φαίνεται παρακάτω.</para> + + <procedure> + <step> + <para>Ανακτήστε τον πηγαίο κώδικα του πυρήνα. (Δείτε το <xref + linkend="updating-upgrading">)</para> + </step> + + <step> + <para>Επεξεργαστείτε το αρχείο <filename>/etc/make.conf</filename> + και θέστε την επιλογή <literal>BOOT_COMCONSOLE_PORT</literal> + στη διεύθυνση της θύρας που θέλετε να χρησιμοποιήσετε (0x3F8, + 0x2F8, 0x3E8 or 0x2E8). Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μόνο τις + θύρες <devicename>sio0</devicename> ως + <devicename>sio3</devicename> (<devicename>COM1</devicename> + ως <devicename>COM4</devicename>). Κάρτες πολλαπλών θυρών, δεν + πρόκειται να λειτουργήσουν. Δεν χρειάζεται να ρυθμίσετε την + τιμή του interrupt.</para> + </step> + + <step> + <para>Δημιουργήστε ένα αρχείο ρύθμισης προσαρμοσμένου πυρήνα, και + προσθέστε τα κατάλληλα flags για τη σειριακή θύρα που επιθυμείτε + να χρησιμοποιήσετε. Για παράδειγμα, αν θέλετε η + <devicename>sio1</devicename> (<devicename>COM2</devicename>) + να γίνει η κονσόλα:</para> + + <programlisting>device sio1 flags 0x10</programlisting> + + <para>ή</para> + + <programlisting>device sio1 flags 0x30</programlisting> + + <para>Δεν θα πρέπει να θέσετε flags κονσόλας για τις άλλες + σειριακές θύρες.</para> + </step> + + <step> + <para>Μεταγλωττίστε και εγκαταστήστε ξανά τα boot blocks και τον + φορτωτή εκκίνησης:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /sys/boot</userinput> +&prompt.root; <userinput>make clean</userinput> +&prompt.root; <userinput>make</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install</userinput></screen> + </step> + + <step> + <para>Επαναμεταγλωττίστε και εγκαταστήστε τον πυρήνα.</para> + </step> + + <step> + <para>Γράψτε τα boot blocks στον δίσκο εκκίνησης χρησιμοποιώντας + την &man.bsdlabel.8; και εκκινήστε με το νέο πυρήνα.</para> + </step> + </procedure> + </sect3> + + <sect3 id="serialconsole-ddb"> + <title>Είσοδος στον DDB Debugger Μέσω της Σειριακής Γραμμής</title> + + <para>Αν θέλετε να εισέλθετε στον debugger του πυρήνα από την σειριακή + κονσόλα (κάτι που είναι χρήσιμο για να εκτελέσετε διαγνωστικά από + απομακρυσμένη τοποθεσία, αλλά επίσης και επικίνδυνο αν στείλετε κατά + λάθος BREAK μέσω της σειριακής θύρας!) θα πρέπει να περιλάβετε την + παρακάτω επιλογή στον πυρήνα σας:</para> + + <programlisting>options BREAK_TO_DEBUGGER +options DDB</programlisting> + </sect3> + + <sect3> + <title>Προτροπή Εισόδου στην Σειριακή Κονσόλα</title> + + <para>Αν και αυτό δεν είναι απαραίτητο, ίσως να θέλετε να έχετε + προτροπή εισόδου (<emphasis>login</emphasis>) μέσω της σειριακής + γραμμής, τώρα που μπορείτε πλέον να δείτε τα μηνύματα εκκίνησης και + να εισέλθετε στο debugger του πυρήνα μέσω της σειριακής κονσόλας. + Η διαδικασία περιγράφεται παρακάτω.</para> + + <para>Με κάποιο συντάκτη κειμένου, ανοίξτε το αρχείο + <filename>/etc/ttys</filename> και βρείτε τις γραμμές:</para> + + <programlisting>ttyu0 "/usr/libexec/getty std.9600" unknown off secure +ttyu1 "/usr/libexec/getty std.9600" unknown off secure +ttyu2 "/usr/libexec/getty std.9600" unknown off secure +ttyu3 "/usr/libexec/getty std.9600" unknown off secure</programlisting> + + <para>Οι καταχωρίσεις από <devicename>ttyu0</devicename> ως + <devicename>ttyu3</devicename> αντιστοιχούν στις + <devicename>COM1</devicename> ως <devicename>COM4</devicename>. + Αλλάξτε το <literal>off</literal> σε <literal>on</literal> για την + θύρα που επιθυμείτε. Αν έχετε αλλάξει την ταχύτητα της σειριακής + θύρας, θα χρειαστεί να αλλάξετε το <literal>std.9600</literal> ώστε + να ταιριάζει με την τρέχουσα ρύθμιση, π.χ. + <literal>std.19200</literal>.</para> + + <para>Μάλλον θα θέλετε να αλλάξετε και τον τύπο του τερματικού, από + <literal>unknown</literal> στον πραγματικό τύπου του σειριακού σας + τερματικού.</para> + + <para>Αφού αλλάξετε τις ρυθμίσεις, θα πρέπει να εκτελέσετε την εντολή + <command>kill -HUP 1</command> ώστε να ενεργοποιηθούν.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="serialconsole-loader"> + <title>Αλλαγή Κονσόλας μέσω του Φορτωτή Εκκίνησης</title> + + <para>Σε προηγούμενες ενότητες, περιγράψαμε πως να ρυθμίσετε την + σειριακή κονσόλα αλλάζοντας τις ρυθμίσεις του boot block. Στην + ενότητα αυτή, δείχνουμε πως μπορείτε να καθορίσετε την κονσόλα + δίνοντας κάποιες εντολές και μεταβλητές περιβάλλοντος στον φορτωτή + εκκίνησης. Καθώς ο φορτωτής εκκίνησης καλείται από το τρίτο στάδιο + της διαδικασίας εκκίνησης, και μετά το boot block, οι ρυθμίσεις του + φορτωτή εκκίνησης υπερισχύουν σε σχέση με αυτές του boot block.</para> + + <sect3> + <title>Ρύθμιση της Σειριακής Κονσόλας</title> + + <para>Μπορείτε εύκολα να καθορίσετε ότι θα χρησιμοποιηθεί η + σειριακή κονσόλα στον φορτωτή εκκίνησης και στον πυρήνα που θα + φορτωθεί, γράφοντας απλώς μια γραμμή στο + <filename>/boot/loader.conf</filename>:</para> + + <programlisting>console="comconsole"</programlisting> + + <para>Η ρύθμιση αυτή θα ενεργοποιηθεί, άσχετα με το boot block που + συζητήσαμε στην προηγούμενη ενότητα.</para> + + <para>Είναι καλύτερα η γραμμή αυτή να είναι η πρώτη στο αρχείο + <filename>/boot/loader.conf</filename>, ώστε να βλέπετε τα αρχικά + μηνύματα εκκίνησης στη σειριακή κονσόλα.</para> + + <para>Με τον ίδιο τρόπο, μπορείτε να καθορίσετε την εσωτερική κονσόλα + ως:</para> + + <programlisting>console="vidconsole"</programlisting> + + <para>Αν δεν καθορίσετε τη μεταβλητή περιβάλλοντος + <envar>console</envar>, ο φορτωτής εκκίνησης (και έπειτα ο πυρήνας) + θα χρησιμοποιήσουν οποιαδήποτε κονσόλα έχετε καθορίσει στο boot + block με την επιλογή <option>-h</option>.</para> + + <para>Μπορείτε να καθορίσετε την κονσόλα στο + <filename>/boot/loader.conf.local</filename> ή στο + <filename>/boot/loader.conf</filename>.</para> + + <para>Δείτε το &man.loader.conf.5; για περισσότερες + πληροφορίες.</para> + + <note> + <para>Τη δεδομένη στιγμή, ο φορτωτής εκκίνησης δεν έχει επιλογή + αντίστοιχη με την <option>-P</option> του boot block, και δεν + υπάρχει κάποιος τρόπος να γίνει αυτόματη επιλογή μεταξύ + εσωτερικής και σειριακής κονσόλας ανάλογα με την παρουσία + πληκτρολογίου.</para> + </note> + </sect3> + + <sect3> + <title>Χρήση Σειριακής Θύρας Εκτός της <devicename>sio0</devicename> + για την Κονσόλα</title> + + <para>Θα πρέπει να επαναμεταγλωττίσετε το φορτωτή εκκίνησης ώστε να + χρησιμοποιήσει μια σειριακή θύρα διαφορετική από την + <devicename>sio0</devicename> για τη σειριακή κονσόλα. Ακολουθήστε + τη διαδικασία που περιγράφεται στο <xref + linkend="serialconsole-com2">.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="serialconsole-caveats"> + <title>Πιθανές Παγίδες</title> + + <para>Η γενική ιδέα είναι να επιτρέπεται σε όσους το επιθυμούν, να + δημιουργήσουν εξειδικευμένους εξυπηρετητές που δεν απαιτούν κάρτες + γραφικών και πληκτρολόγια. Δυστυχώς, αν και τα περισσότερα συστήματα + θα σας επιτρέψουν να εκκινήσετε χωρίς πληκτρολόγιο, σε πολύ λίγα θα + μπορέσετε να εκκινήσετε χωρίς κάρτα γραφικών. Τα μηχανήματα με BIOS + της AMI μπορούν να ρυθμιστούν με αυτό τον τρόπο, απλώς αλλάζοντας την + επιλογή <quote>graphics adapter</quote> στις ρυθμίσεις του CMOS σε + <quote>Not installed.</quote></para> + + <para>Τα περισσότερα μηχανήματα ωστόσο δεν υποστηρίζουν αυτή την + επιλογή, και θα αρνηθούν να εκκινήσουν αν δεν βάλετε μια κάρτα + γραφικών. Στα μηχανήματα αυτά θα πρέπει να αφήσετε μια + στοιχειώδη (ακόμα και μονόχρωμη) κάρτα γραφικών, αν και δεν είναι + απαραίτητο να συνδέσετε και οθόνη. Μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε να + εγκαταστήσετε BIOS της AMI.</para> + </sect2> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/txtfiles.ent b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/txtfiles.ent new file mode 100644 index 0000000000..33126b4574 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/txtfiles.ent @@ -0,0 +1,85 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Λίστα με όλα τα .txt screenshots + + Λίστα με entities για όλα τα .txt screenshots που περιέχονται + στο Εγχειρίδιο. + + Κάθε entity ονομάζεται «txt.dir.foo», όπου «dir» είναι το directory στο + οποίο αποθηκεύεται και «foo» είναι το όνομα του αρχείου, χωρίς την + επέκταση «.txt». + + Τα entities καλό είναι να διατηρούνται σε αλφαβητική σειρά + (για να μπορούμε εύκολα να ελέγξουμε αν υπάρχουν διπλές εμφανίσεις). + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/txtfiles.ent + %SRCID% 1.4 + +--> + +<!ENTITY txt.install.adduser1 SYSTEM "install/adduser1.txt"> +<!ENTITY txt.install.adduser2 SYSTEM "install/adduser2.txt"> +<!ENTITY txt.install.adduser3 SYSTEM "install/adduser3.txt"> +<!ENTITY txt.install.boot-mgr SYSTEM "install/boot-mgr.txt"> +<!ENTITY txt.install.config-country SYSTEM "install/config-country.txt"> +<!ENTITY txt.install.console-saver1 SYSTEM "install/console-saver1.txt"> +<!ENTITY txt.install.console-saver2 SYSTEM "install/console-saver2.txt"> +<!ENTITY txt.install.console-saver3 SYSTEM "install/console-saver3.txt"> +<!ENTITY txt.install.console-saver4 SYSTEM "install/console-saver4.txt"> +<!ENTITY txt.install.disklabel-auto SYSTEM "install/disklabel-auto.txt"> +<!ENTITY txt.install.disklabel-ed1 SYSTEM "install/disklabel-ed1.txt"> +<!ENTITY txt.install.disklabel-ed2 SYSTEM "install/disklabel-ed2.txt"> +<!ENTITY txt.install.disklabel-fs SYSTEM "install/disklabel-fs.txt"> +<!ENTITY txt.install.disklabel-root1 SYSTEM "install/disklabel-root1.txt"> +<!ENTITY txt.install.disklabel-root2 SYSTEM "install/disklabel-root2.txt"> +<!ENTITY txt.install.disklabel-root3 SYSTEM "install/disklabel-root3.txt"> +<!ENTITY txt.install.dist-set SYSTEM "install/dist-set.txt"> +<!ENTITY txt.install.dist-set2 SYSTEM "install/dist-set2.txt"> +<!ENTITY txt.install.docmenu1 SYSTEM "install/docmenu1.txt"> +<!ENTITY txt.install.ed0-conf SYSTEM "install/ed0-conf.txt"> +<!ENTITY txt.install.ed0-conf2 SYSTEM "install/ed0-conf2.txt"> +<!ENTITY txt.install.edit-inetd-conf SYSTEM "install/edit-inetd-conf.txt"> +<!ENTITY txt.install.fdisk-drive1 SYSTEM "install/fdisk-drive1.txt"> +<!ENTITY txt.install.fdisk-drive2 SYSTEM "install/fdisk-drive2.txt"> +<!ENTITY txt.install.fdisk-edit1 SYSTEM "install/fdisk-edit1.txt"> +<!ENTITY txt.install.fdisk-edit2 SYSTEM "install/fdisk-edit2.txt"> +<!ENTITY txt.install.ftp-anon1 SYSTEM "install/ftp-anon1.txt"> +<!ENTITY txt.install.ftp-anon2 SYSTEM "install/ftp-anon2.txt"> +<!ENTITY txt.install.hdwrconf SYSTEM "install/hdwrconf.txt"> +<!ENTITY txt.install.keymap SYSTEM "install/keymap.txt"> +<!ENTITY txt.install.main-doc SYSTEM "install/main-doc.txt"> +<!ENTITY txt.install.main-keymap SYSTEM "install/main-keymap.txt"> +<!ENTITY txt.install.main-options SYSTEM "install/main-options.txt"> +<!ENTITY txt.install.main-std SYSTEM "install/main-std.txt"> +<!ENTITY txt.install.main1 SYSTEM "install/main1.txt"> +<!ENTITY txt.install.mainexit SYSTEM "install/mainexit.txt"> +<!ENTITY txt.install.media SYSTEM "install/media.txt"> +<!ENTITY txt.install.mouse1 SYSTEM "install/mouse1.txt"> +<!ENTITY txt.install.mouse2 SYSTEM "install/mouse2.txt"> +<!ENTITY txt.install.mouse3 SYSTEM "install/mouse3.txt"> +<!ENTITY txt.install.mouse4 SYSTEM "install/mouse4.txt"> +<!ENTITY txt.install.mouse5 SYSTEM "install/mouse5.txt"> +<!ENTITY txt.install.mouse6 SYSTEM "install/mouse6.txt"> +<!ENTITY txt.install.nfs-server-edit SYSTEM "install/nfs-server-edit.txt"> +<!ENTITY txt.install.options SYSTEM "install/options.txt"> +<!ENTITY txt.install.pkg-cat SYSTEM "install/pkg-cat.txt"> +<!ENTITY txt.install.pkg-confirm SYSTEM "install/pkg-confirm.txt"> +<!ENTITY txt.install.pkg-install SYSTEM "install/pkg-install.txt"> +<!ENTITY txt.install.pkg-sel SYSTEM "install/pkg-sel.txt"> +<!ENTITY txt.install.probstart SYSTEM "install/probstart.txt"> +<!ENTITY txt.install.security SYSTEM "install/security.txt"> +<!ENTITY txt.install.sysinstall-exit SYSTEM "install/sysinstall-exit.txt"> +<!ENTITY txt.install.timezone1 SYSTEM "install/timezone1.txt"> +<!ENTITY txt.install.timezone2 SYSTEM "install/timezone2.txt"> +<!ENTITY txt.install.timezone3 SYSTEM "install/timezone3.txt"> +<!ENTITY txt.install.userconfig SYSTEM "../../../share/images/books/handbook/install/userconfig.txt"> +<!ENTITY txt.install.userconfig2 SYSTEM "../../../share/images/books/handbook/install/userconfig2.txt"> + +<!-- + Local Variables: + coding: iso-8859-7 + mode: sgml + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/users/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/users/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..f7293f1a57 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/users/chapter.sgml @@ -0,0 +1,1105 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Χρήστες και Βασική Διαχείριση Λογαριασμών + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/users/chapter.sgml + %SRCID% 1.60 + +--> + +<chapter id="users"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Neil</firstname> + <surname>Blakey-Milner</surname> + <contrib>Συνεισφορά από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + <!-- Feb 2000 --> + </chapterinfo> + + <title>Χρήστες και Βασική Διαχείριση Λογαριασμών</title> + + <sect1 id="users-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <para>Το &os; επιτρέπει σε πολλαπλούς χρήστες να χρησιμοποιούν τον + υπολογιστή την ίδια στιγμή. Προφανώς, μόνο ένας από αυτούς τους + χρήστες μπορεί να κάθεται μπροστά από την οθόνη και το πληκτρολόγιο + κάθε δεδομένη στιγμή + <footnote> + <para>Εκτός φυσικά αν συνδέσουμε πολλαπλά τερματικά, αλλά θα + μιλήσουμε για αυτό στο <xref linkend="serialcomms">.</para> + </footnote>, αλλά οποιοσδήποτε αριθμός χρηστών μπορούν να εισέλθουν + μέσω του δικτύου για να φέρουν σε πέρας τις εργασίες τους. Για να + χρησιμοποιήσει το σύστημα, κάθε χρήστης πρέπει να έχει ένα + λογαριασμό.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Τις διαφορές ανάμεσα στα διάφορα είδη λογαριασμών χρηστών σε ένα + σύστημα &os;.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να προσθέσετε λογαριασμούς χρηστών.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να διαγράψετε λογαριασμούς χρηστών.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να αλλάξετε τις λεπτομέρειες ενός λογαριασμού, όπως το + πλήρες όνομα του χρήστη, ή το προτιμώμενο κέλυφος (shell).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να θέσετε όρια ανά λογαριασμό, για να ελέγχετε πόρους όπως + η μνήμη και ο χρόνος της CPU, που μπορούν να έχουν στην διάθεση + τους συγκεκριμένοι λογαριασμοί ή ομάδες λογαριασμών.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να χρησιμοποιήσετε ομάδες για να κάνετε ευκολότερη τη + διαχείριση των λογαριασμών.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να κατανοείτε τις βασικές έννοιες του &unix; και του &os; + (<xref linkend="basics">).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="users-introduction"> + <title>Εισαγωγή</title> + + <para>Η πρόσβαση στο σύστημα επιτυγχάνεται μέσω λογαριασμών, όλες + οι διεργασίες εκτελούνται από χρήστες, έτσι η διαχείριση χρηστών και + λογαριασμών είναι μεγάλης σημασίας στα &os; συστήματα.</para> + + <para>Κάθε λογαριασμός σε ένα σύστημα &os; έχει συγκεκριμένες πληροφορίες + που σχετίζονται με αυτόν ώστε να αναγνωρίζεται από το σύστημα.</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>Όνομα χρήστη</term> + + <listitem> + <para>Το όνομα χρήστη είναι αυτό που θα γραφεί στην + προτροπή <prompt>login:</prompt>. Τα ονόματα χρηστών πρέπει να + είναι μοναδικά για τον υπολογιστή, δεν μπορείτε να έχετε δύο + χρήστες με το ίδιο όνομα χρήστη. Υπάρχει ένας αριθμός κανόνων + για την δημιουργία έγκυρων ονομάτων χρηστών, που τεκμηριώνονται + στο &man.passwd.5;. Συνήθως θα χρησιμοποιείτε ονόματα χρηστών που + περιέχουν οκτώ ή λιγότερους όλους μικρούς χαρακτήρες.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Κωδικός</term> + + <listitem> + <para>Κάθε λογαριασμός έχει ένα κωδικό που σχετίζεται με αυτόν. + Ο κωδικός μπορεί να είναι κενός, οπότε και δεν θα απαιτείται + για πρόσβαση στο σύστημα. Αυτό κατά κανόνα είναι μια + πολύ κακή ιδέα, κάθε λογαριασμός θα πρέπει να έχει έναν + κωδικό.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>User ID (UID)</term> + + <listitem> + <para>Το UID είναι ένας αριθμός, κατά παράδοση από το 0 έως το 65535 + <footnote id="users-largeuidgid"> + <para>Είναι δυνατόν να χρησιμοποιήσετε UID/GIDs όσο μεγάλα όσο + το 4294967295, αλλά τέτοια IDs μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά + προβλήματα με λογισμικό που κάνει υποθέσεις σχετικά με τις + τιμές των IDs.</para> + </footnote>, που χρησιμοποιείται για την μοναδική αναγνώριση + του χρήστη στο σύστημα. Εσωτερικά, το &os; χρησιμοποιεί το UID + για να αναγνωρίσει χρήστες—οποιεσδήποτε εντολές του &os; που + σας επιτρέπουν να ορίσετε ένα όνομα χρήστη θα το μετατρέψουν στο + UID πριν το χρησιμοποιήσουν. Αυτό σημαίνει ότι μπορείτε να έχετε + πολλούς λογαριασμούς με διαφορετικά ονόματα χρήστη αλλά το ίδιο + UID. Όσο αφορά το &os;, αυτοί οι λογαριασμοί είναι ένας χρήστης. + Είναι απίθανο να χρειαστεί ποτέ να κάνετε κάτι τέτοιο.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Group ID (GID)</term> + + <listitem> + <para>Το GID είναι ένας αριθμός, κατά παράδοση από το 0 έως το 65535 + <footnoteref linkend="users-largeuidgid">, που χρησιμοποιείται + για την μοναδική αναγνώριση της πρωτεύοντος ομάδας που ανήκει ο + χρήστης. Οι ομάδες είναι ένας μηχανισμός για τον έλεγχο της + πρόσβασης σε πόρους που στηρίζεται στο GID ενός χρήστη, παρά στο + UID. Αυτό μπορεί να μειώσει σημαντικά το μέγεθος κάποιων αρχείων + διευθέτησης. Ένας χρήστης μπορεί επίσης να ανήκει σε + περισσότερες της μίας ομάδες.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Κλάσεις σύνδεσης</term> + + <listitem> + <para>Οι κλάσεις σύνδεσης (login classes) είναι μια επέκταση στον + μηχανισμό των ομάδων που παρέχουν πρόσθετη ευελιξία όταν + προσαρμόζουμε το σύστημα σε διαφορετικούς χρήστες.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Χρόνος αλλαγής κωδικού</term> + + <listitem> + <para>Εξ' ορισμού το &os; δεν επιβάλλει στους χρήστες να αλλάζουν + περιοδικά τον κωδικό τους. Μπορείτε να το επιβάλετε αυτό σε μια + ανά χρήστη βάση, αναγκάζοντας κάποιους ή όλους τους χρήστες να + αλλάζουν τον κωδικό τους αφού έχει περάσει ένα συγκεκριμένο + χρονικό διάστημα.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Χρόνος λήξης λογαριασμών</term> + + <listitem> + <para>Εξ' ορισμού στο &os; δεν λήγουν λογαριασμοί. Αν δημιουργήσετε + λογαριασμούς που γνωρίζετε ότι έχουν περιορισμένη διάρκεια ζωής, + για παράδειγμα, σε ένα σχολείο όπου έχετε λογαριασμούς για τους + μαθητές, τότε μπορείτε να ορίσετε πότε λήγει ο λογαριασμός. Αφού + ο χρόνος λήξης έχει περάσει, ο λογαριασμός δεν μπορεί να + χρησιμοποιηθεί για την σύνδεση στο σύστημα, αν και οι φάκελοι του + λογαριασμού και τα αρχεία θα παραμείνουν.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Πραγματικό όνομα χρήστη</term> + + <listitem> + <para>Το όνομα χρήστη αναγνωρίζει μοναδικά τον λογαριασμό στο &os;, + αλλά δεν αντιπροσωπεύει απαραίτητα το πραγματικό όνομα του + χρήστη. Αυτή η πληροφορία μπορεί να συσχετιστεί με τον + λογαριασμό.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Προσωπικός κατάλογος</term> + + <listitem> + <para>Ο προσωπικός κατάλογος δείχνει την πλήρη διαδρομή προς ένα + κατάλογο του συστήματος. Αυτός είναι και ο αρχικός κατάλογος + του χρήστη, κάθε φορά που συνδέεται στο σύστημα. + Μια κοινή σύμβαση είναι να μπαίνουν οι προσωπικοί κατάλογοι + χρηστών στο + <filename>/home/<replaceable>username</replaceable></filename> + ή στο <filename>/usr/home/<replaceable>username</replaceable></filename>. + Ο χρήστης θα αποθηκεύει τα προσωπικά του αρχεία και τους + καταλόγους που δημιουργεί, μέσα στον προσωπικό του + κατάλογο.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>Κέλυφος χρήστη</term> + + <listitem> + <para>Το κέλυφος παρέχει το εξ' ορισμού περιβάλλον που οι χρήστες + χρησιμοποιούν για να αλληλεπιδρούν με το σύστημα. Υπάρχουν πολλά + διαφορετικά είδη κελυφών, και οι έμπειροι χρήστες θα έχουν τις + δικές τους προτιμήσεις, οι οποίες μπορεί να αντικατοπτρίζονται + στις ρυθμίσεις των λογαριασμών τους.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι λογαριασμών: ο <link + linkend="users-superuser">υπερχρήστης (superuser)</link>, οι <link + linkend="users-system">χρήστες συστήματος</link>, και οι <link + linkend="users-user">λογαριασμοί χρηστών</link>. Ο λογαριασμός + υπερχρήστη, συνήθως ονομάζεται <username>root</username>, + χρησιμοποιείται για τη διαχείριση του συστήματος χωρίς περιορισμούς + στα προνόμια. Οι χρήστες συστήματος τρέχουν υπηρεσίες. Τέλος, οι + λογαριασμοί χρηστών χρησιμοποιούνται από πραγματικούς ανθρώπους, που + συνδέονται, διαβάζουν mail, και ούτω καθεξής.</para> + </sect1> + + <sect1 id="users-superuser"> + <title>Ο Λογαριασμός Υπερχρήστη</title> + + <indexterm> + <primary>accounts</primary> + <secondary>superuser (root)</secondary> + </indexterm> + <para>Ο λογαριασμός υπερχρήστη, συνήθως καλείται + <username>root</username>, είναι προρυθμισμένος για να διευκολύνεται + η διαχείριση του συστήματος, και δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται για + καθημερινές εργασίες όπως αποστολή και λήψη mail, γενική εξερεύνηση του + συστήματος, ή προγραμματισμό.</para> + + <para>Αυτό διότι ο υπερχρήστης, σε αντίθεση με τους κανονικούς + λογαριασμούς χρηστών, μπορεί να λειτουργεί χωρίς όρια, και + κακομεταχείριση του λογαριασμού αυτού μπορεί να έχει ως συνέπεια + θεαματικές καταστροφές. Οι λογαριασμοί χρηστών δεν μπορούν να + καταστρέψουν το σύστημα από λάθος, έτσι είναι γενικά καλύτερα να + χρησιμοποιείτε κανονικούς λογαριασμούς χρηστών όποτε είναι δυνατόν, + εκτός εάν ειδικότερα χρειάζεστε τα επιπλέον προνόμια.</para> + + <para>Θα πρέπει πάντα να ελέγχετε δύο και τρεις φορές τις εντολές που + δίνετε σαν υπερχρήστης, αφού ένα επιπλέον κενό ή ένας χαρακτήρας που + λείπει, μπορεί να σημαίνει ανεπανόρθωτη απώλεια δεδομένων.</para> + + <para>Έτσι, το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να κάνετε αφού διαβάσετε αυτό + το κεφάλαιο, είναι να δημιουργήσετε έναν λογαριασμό χρήστη, χωρίς + προνόμια, για τον εαυτό σας για γενική χρήση αν δεν το έχετε κάνει ήδη. + Αυτό ισχύει εξίσου εάν τρέχετε ένα πολυ-χρηστικό ή μονο-χρηστικό + μηχάνημα. Αργότερα σε αυτό το κεφάλαιο, θα συζητήσουμε πως να + δημιουργείτε πρόσθετους λογαριασμούς, και πως να αλλάζετε μεταξύ + του κανονικού χρήστη και του υπερχρήστη.</para> + </sect1> + + <sect1 id="users-system"> + <title>Λογαριασμοί Συστήματος</title> + + <indexterm> + <primary>accounts</primary> + <secondary>system</secondary> + </indexterm> + <para>Οι χρήστες συστήματος είναι αυτοί που χρησιμοποιούνται για να + τρέχουν υπηρεσίες όπως το DNS, mail, web servers, και ούτω καθεξής. + Ο λόγος για αυτό είναι η ασφάλεια: αν όλες οι υπηρεσίες έτρεχαν + με δικαιώματα υπερχρήστη, θα λειτουργούσαν χωρίς περιορισμούς.</para> + + <indexterm> + <primary>accounts</primary> + <secondary><username>daemon</username></secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>accounts</primary> + <secondary><username>operator</username></secondary> + </indexterm> + <para>Παραδείγματα από χρήστες συστήματος είναι οι + <username>daemon</username>, <username>operator</username>, + <username>bind</username> (για το Domain Name Service), + <username>news</username>, και <username>www</username>.</para> + + <indexterm> + <primary>accounts</primary> + <secondary><username>nobody</username></secondary> + </indexterm> + <para>Ο <username>nobody</username> είναι ο γενικός, χωρίς προνόμια, + χρήστης συστήματος. Ωστόσο, είναι σημαντικό να έχετε κατά νου ότι όσο + περισσότερες υπηρεσίες χρησιμοποιούν τον <username>nobody</username>, + τόσο περισσότερα αρχεία και διεργασίες θα συσχετιστούν με αυτόν, και + έτσι τόσο περισσότερο προνομιούχος γίνεται αυτός ο χρήστης.</para> + </sect1> + + <sect1 id="users-user"> + <title>Λογαριασμοί Χρηστών</title> + + <indexterm> + <primary>accounts</primary> + <secondary>user</secondary> + </indexterm> + <para>Οι λογαριασμοί χρηστών είναι το πρωταρχικό μέσο πρόσβασης για + πραγματικούς ανθρώπους στο σύστημα, και μέσω αυτών απομονώνεται ο κάθε + χρήστης και το περιβάλλον εργασίας του, αποτρέποντας έτσι πιθανή + καταστροφή του συστήματος ή άλλων χρηστών, και επιτρέποντας σε κάθε + ένα να προσαρμόζει το δικό του περιβάλλον χωρίς να επηρεάζει τους + άλλους.</para> + + <para>Κάθε άτομο που έχει πρόσβαση στο σύστημά σας θα πρέπει να έχει ένα + μοναδικό λογαριασμό χρήστη. Αυτό σας επιτρέπει να βρείτε ποιος κάνει + τι, αποτρέπει ανθρώπους από το να πειράζουν τις ρυθμίσεις ο ένας του + άλλου, ή να διαβάσει ο ένας τα mail του άλλου, και ούτω καθεξής.</para> + + <para>Κάθε χρήστης μπορεί να στήσει το δικό του περιβάλλον ώστε να + προσαρμόσει την χρήση του συστήματος, χρησιμοποιώντας εναλλακτικά + κελύφη, συντάκτες, συνδυασμούς πλήκτρων και γλώσσας.</para> + </sect1> + + <sect1 id="users-modifying"> + <title>Τροποποιώντας Λογαριασμούς</title> + + <indexterm> + <primary>accounts</primary> + <secondary>modifying</secondary> + </indexterm> + + <para>Υπάρχει μια ποικιλία από διαφορετικές εντολές διαθέσιμες στο + περιβάλλον &unix; για να χειριστείτε λογαριασμούς χρηστών. Οι πιο + κοινές εντολές συνοψίζονται παρακάτω, ακολουθούμενες από λεπτομερή + παραδείγματα της χρήσης τους.</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <colspec colwidth="1*"> + <colspec colwidth="2*"> + + <thead> + <row> + <entry>Εντολή</entry> + <entry>Περιγραφή</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>&man.adduser.8;</entry> + <entry>Η προτεινόμενη εφαρμογή γραμμής εντολών για την προσθήκη + νέων χρηστών.</entry> + </row> + + <row> + <entry>&man.rmuser.8;</entry> + <entry>Η προτεινόμενη εφαρμογή γραμμής εντολών για την + διαγραφή χρηστών.</entry> + </row> + + <row> + <entry>&man.chpass.1;</entry> + <entry>Ένα ευέλικτο εργαλείο για την αλλαγή πληροφοριών της βάσης + δεδομένων των χρηστών.</entry> + </row> + + <row> + <entry>&man.passwd.1;</entry> + <entry>Το απλό εργαλείο γραμμής εντολών για την αλλαγή των + κωδικών των χρηστών.</entry> + </row> + + <row> + <entry>&man.pw.8;</entry> + <entry>Ένα δυνατό και ευέλικτο εργαλείο για την αλλαγή όλων των + ρυθμίσεων των λογαριασμών των χρηστών.</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <sect2 id="users-adduser"> + <title><command>adduser</command></title> + + <indexterm> + <primary>accounts</primary> + <secondary>adding</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><command>adduser</command></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary><filename class="directory">/usr/share/skel</filename></primary> + </indexterm> + <indexterm><primary>skeleton directory</primary></indexterm> + <para>Το &man.adduser.8; είναι ένα απλό πρόγραμμα για να προσθέτετε + νέους χρήστες. Δημιουργεί εγγραφές στα αρχεία συστήματος + <filename>passwd</filename> και <filename>group</filename>. + Δημιουργεί επίσης έναν προσωπικό κατάλογο για τον νέο χρήστη, + αντιγράφει εκεί τα εξ' ορισμού αρχεία ρυθμίσεων + (<quote>dotfiles</quote>) από το + <filename>/usr/share/skel</filename>, και μπορεί προαιρετικά να + στείλει ένα μήνυμα καλωσορίσματος στον νέο χρήστη.</para> + + <example> + <title>Προσθέτοντας έναν χρήστη στο &os;</title> + + <screen>&prompt.root; <userinput>adduser</userinput> +Username: <userinput>jru</userinput> +Full name: <userinput>J. Random User</userinput> +Uid (Leave empty for default): +Login group [jru]: +Login group is jru. Invite jru into other groups? []: <userinput>wheel</userinput> +Login class [default]: +Shell (sh csh tcsh zsh nologin) [sh]: <userinput>zsh</userinput> +Home directory [/home/jru]: +Home directory permissions (Leave empty for default): +Use password-based authentication? [yes]: +Use an empty password? (yes/no) [no]: +Use a random password? (yes/no) [no]: +Enter password: +Enter password again: +Lock out the account after creation? [no]: +Username : jru +Password : **** +Full Name : J. Random User +Uid : 1001 +Class : +Groups : jru wheel +Home : /home/jru +Shell : /usr/local/bin/zsh +Locked : no +OK? (yes/no): <userinput>yes</userinput> +adduser: INFO: Successfully added (jru) to the user database. +Add another user? (yes/no): <userinput>no</userinput> +Goodbye! +&prompt.root;</screen> + </example> + + <note> + <para>Ο κωδικός που πληκτρολογείτε δεν φαίνεται, ούτε εμφανίζονται + αστερίσκοι. Φροντίστε να μην γράψετε λάθος τον κωδικό.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2 id="users-rmuser"> + <title><command>rmuser</command></title> + + <indexterm><primary><command>rmuser</command></primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>accounts</primary> + <secondary>removing</secondary> + </indexterm> + + <para>Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το &man.rmuser.8; για να + διαγράψετε εντελώς έναν χρήστη από το σύστημα. Η &man.rmuser.8; + εκτελεί τα παρακάτω βήματα:</para> + + <procedure> + <step> + <para>Διαγράφει την εγγραφή &man.crontab.1; του χρήστη (αν + υπάρχει).</para> + </step> + + <step> + <para>Διαγράφει όποια εργασία &man.at.1; ανήκει στον + χρήστη.</para> + </step> + + <step> + <para>Τερματίζει όλες τις διεργασίες που ανήκουν στον χρήστη.</para> + </step> + + <step> + <para>Διαγράφει τον χρήστη από το τοπικό αρχείο κωδικών του + συστήματος.</para> + </step> + + <step> + <para>Διαγράφει τον προσωπικό κατάλογο του χρήστη (αν ανήκει στον + χρήστη).</para> + </step> + + <step> + <para>Διαγράφει τα εισερχόμενα αρχεία mail που ανήκουν στον χρήστη + από το <filename>/var/mail</filename>.</para> + </step> + + <step> + <para>Διαγράφει όλα τα αρχεία που ανήκουν στον χρήστη από τις + προσωρινές περιοχές αποθήκευσης όπως το + <filename>/tmp</filename>.</para> + </step> + + <step> + <para>Τέλος, διαγράφει το όνομα χρήστη από όλες τις ομάδες στις + οποίες ανήκει στο <filename>/etc/group</filename>.</para> + + <note> + <para>Αν κατά τη διαγραφή του χρήστη, υπάρχει ομάδα με το όνομα + του η οποία δεν περιέχει άλλα μέλη, η ομάδα αυτή διαγράφεται, + Η συμπεριφορά αυτή είναι συμπληρωματική με την αντίστοιχη + της &man.adduser.8;, που δημιουργεί ομάδα με το όνομα του + χρήστη κατά τη δημιουργία του λογαριασμού.</para> + </note> + </step> + </procedure> + + <para>Το &man.rmuser.8; δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την διαγραφή + των λογαριασμών υπερχρήστη, αφού αυτό είναι σχεδόν πάντα μια ένδειξη + μαζικής καταστροφής.</para> + + <para>Εξ' ορισμού, χρησιμοποιείται μια διαδραστική λειτουργία, που + προσπαθεί να επιβεβαιώσει ότι σίγουρα γνωρίζετε τι πρόκειται να + κάνετε.</para> + + <example> + <title><command>rmuser</command> Διαδραστική Διαγραφή + Λογαριασμού</title> + + <screen>&prompt.root; <userinput>rmuser jru</userinput> +Matching password entry: +jru:*:1001:1001::0:0:J. Random User:/home/jru:/usr/local/bin/zsh +Is this the entry you wish to remove? <userinput>y</userinput> +Remove user's home directory (/home/jru)? <userinput>y</userinput> +Updating password file, updating databases, done. +Updating group file: trusted (removing group jru -- personal group is empty) done. +Removing user's incoming mail file /var/mail/jru: done. +Removing files belonging to jru from /tmp: done. +Removing files belonging to jru from /var/tmp: done. +Removing files belonging to jru from /var/tmp/vi.recover: done. +&prompt.root;</screen> + </example> + </sect2> + + <sect2 id="users-chpass"> + <title><command>chpass</command></title> + + <indexterm><primary><command>chpass</command></primary></indexterm> + <para>Το &man.chpass.1; αλλάζει πληροφορίες της βάσης δεδομένων + του χρήστη όπως κωδικούς, κελύφη, και προσωπικές πληροφορίες.</para> + + <para>Μόνο διαχειριστές του συστήματος, όπως ο υπερχρήστης, μπορεί να + αλλάζει τις πληροφορίες άλλων χρηστών καθώς και τους κωδικούς με το + &man.chpass.1;.</para> + + <para>Όταν δεν δίνονται επιλογές, εκτός από ένα προαιρετικό όνομα + χρήστη, το &man.chpass.1; εμφανίζει έναν συντάκτη που περιέχει τις + πληροφορίες του χρήστη. Όταν ο χρήστης βγει από τον συντάκτη, η βάση + δεδομένων χρηστών ενημερώνεται με τις νέες πληροφορίες.</para> + + <note> + <para>Κατά την έξοδο από τον συντάκτη, αν δεν είστε ο υπερχρήστης, + θα ερωτηθείτε για τον κωδικό σας.</para> + </note> + + <example> + <title>Διαδραστική <command>chpass</command> από τον + Υπερχρήστη</title> + + <screen>#Changing user database information for jru. +Login: jru +Password: * +Uid [#]: 1001 +Gid [# or name]: 1001 +Change [month day year]: +Expire [month day year]: +Class: +Home directory: /home/jru +Shell: /usr/local/bin/zsh +Full Name: J. Random User +Office Location: +Office Phone: +Home Phone: +Other information:</screen> + </example> + + <para>Ο κανονικός χρήστης μπορεί να αλλάξει μόνο ένα μικρό υποσύνολο + από αυτές τις πληροφορίες, και μόνο για τον εαυτό του.</para> + + <example> + <title>Διαδραστική <command>chpass</command> από Κανονικό + Χρήστη</title> + + <screen>#Changing user database information for jru. +Shell: /usr/local/bin/zsh +Full Name: J. Random User +Office Location: +Office Phone: +Home Phone: +Other information:</screen> + </example> + + <note> + <para>Οι &man.chfn.1; και &man.chsh.1; είναι + απλά σύνδεσμοι στην &man.chpass.1;, όπως + είναι και οι &man.ypchpass.1;, + &man.ypchfn.1;, και + &man.ypchsh.1;. Η υποστήριξη NIS είναι αυτόματη, έτσι + δεν είναι απαραίτητο να καθορίσετε το <literal>yp</literal> πριν + την εντολή. Αν αυτό σας μπερδεύει, μην ανησυχείτε, το NIS θα + καλυφθεί στο <xref linkend="network-servers">.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2 id="users-passwd"> + <title><command>passwd</command></title> + + <indexterm><primary><command>passwd</command></primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>accounts</primary> + <secondary>changing password</secondary> + </indexterm> + <para>Το &man.passwd.1; είναι ο συνήθης τρόπος να + αλλάξετε το δικό σας κωδικό σαν χρήστης, ή τον κωδικό άλλου χρήστη + σαν υπερχρήστης.</para> + + <note> + <para>Για να αποτραπούν τυχαίες ή μη εξουσιοδοτημένες αλλαγές, θα + σας ζητηθεί ο παλιός κωδικός πριν ορίσετε νέο.</para> + </note> + + <example> + <title>Αλλάζοντας τον Κωδικό σας</title> + + <screen>&prompt.user; <userinput>passwd</userinput> +Changing local password for jru. +Old password: +New password: +Retype new password: +passwd: updating the database... +passwd: done</screen> + </example> + + <example> + <title>Αλλάζοντας τον Κωδικό άλλου Χρήστη ως Υπερχρήστης</title> + + <screen>&prompt.root; <userinput>passwd jru</userinput> +Changing local password for jru. +New password: +Retype new password: +passwd: updating the database... +passwd: done</screen> + </example> + + <note> + <para>Όσο για τις &man.chpass.1;, + &man.yppasswd.1; είναι απλά σύνδεσμοι στην + &man.passwd.1;, έτσι το NIS λειτουργεί με οποιαδήποτε + εντολή.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2 id="users-pw"> + <title><command>pw</command></title> + <indexterm><primary><command>pw</command></primary></indexterm> + + <para>Η &man.pw.8; είναι μια λειτουργία της γραμμής εντολών για + δημιουργία, διαγραφή, αλλαγή, και εμφάνιση χρηστών και ομάδων. + Λειτουργεί ως front end για τα αρχεία χρηστών και ομάδων του + συστήματος. Η &man.pw.8; έχει ένα πολύ δυνατό σύνολο επιλογών + γραμμής εντολών που την καθιστούν κατάλληλη για χρήση σε δέσμες + εντολών (scripts) κελυφών, αλλά στους νέους χρήστες ίσως φανεί + περισσότερο περίπλοκη από ότι οι άλλες εντολές που παρουσιάζονται + εδώ.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="users-limiting"> + <title>Περιορίζοντας Χρήστες</title> + + <indexterm><primary>limiting users</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>accounts</primary> + <secondary>limiting</secondary> + </indexterm> + <para>Αν έχετε χρήστες, ίσως έχετε σκεφτεί να περιορίσετε την δυνατότητα + χρήσης του συστήματος από αυτούς. Το &os; παρέχει στο διαχειριστή + αρκετούς τρόπους για να περιορίσει τους πόρους του συστήματος που + μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα άτομο. Αυτά τα όρια χωρίζονται σε δύο + τμήματα: μερίδια δίσκου (disk quotas), και άλλα όρια πόρων.</para> + + <indexterm><primary>quotas</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>limiting users</primary> + <secondary>quotas</secondary> + </indexterm> + <indexterm><primary>disk quotas</primary></indexterm> + <para>Τα μερίδια δίσκου περιορίζουν την χρήση των δίσκων στους χρήστες, + και παρέχουν έναν τρόπο γρήγορου ελέγχου αυτής της χρήσης χωρίς να + υπολογίζονται από την αρχή κάθε φορά. Τα μερίδια συζητούνται στο <xref + linkend="quotas">.</para> + + <para>Τα άλλα όρια πόρων περιλαμβάνουν τρόπους για περιορισμό + χρήσης της CPU, της μνήμης, και άλλων πόρων που μπορεί να καταναλώσει + ένα χρήστης. Τα όρια αυτά καθορίζονται χρησιμοποιώντας κλάσεις + σύνδεσης και συζητούνται εδώ.</para> + + <indexterm> + <primary><filename>/etc/login.conf</filename></primary> + </indexterm> + <para>Οι κλάσεις σύνδεσης καθορίζονται στο + <filename>/etc/login.conf</filename>. Οι ακριβείς έννοιες είναι πέρα + από τον σκοπό αυτού του τμήματος, αλλά περιγράφονται με λεπτομέρεια + στην σελίδα &man.login.conf.5; του manual. Είναι αρκετό να πούμε + ότι κάθε χρήστης ανήκει σε μία κλάση σύνδεσης (την + <literal>default</literal> εξ' ορισμού), και ότι κάθε κλάση σύνδεσης + έχει ένα σύνολο από δυνατότητες σύνδεσης που σχετίζονται με αυτήν. Μια + δυνατότητα σύνδεσης καθορίζεται από ένα ζεύγος + <literal><replaceable>name</replaceable>=<replaceable>value</replaceable></literal>, όπου + <replaceable>name</replaceable> είναι ένα γνωστό αναγνωριστικό και + <replaceable>value</replaceable> είναι μια επιλεγμένη τιμή που + θα χρησιμοποιηθεί σύμφωνα με το όνομα. To στήσιμο κλάσεων + σύνδεσης και δυνατοτήτων είναι μια μάλλον απλή διαδικασία και + περιγράφεται επίσης στο &man.login.conf.5;.</para> + + <note> + <para>Το σύστημα συνήθως δεν διαβάζει απευθείας το αρχείο ρυθμίσεων στο + <filename>/etc/login.conf</filename>, αλλά το αρχείο + βάσης δεδομένων <filename>/etc/login.conf.db</filename> το οποίο + παρέχει γρηγορότερες αναζητήσεις. Για να δημιουργήσουμε το + <filename>/etc/login.conf.db</filename> από το + <filename>/etc/login.conf</filename>, εκτελούμε την παρακάτω + εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cap_mkdb /etc/login.conf</userinput></screen> + </note> + + <para>Τα όρια πόρων είναι διαφορετικά από τις απλές δυνατότητες + σύνδεσης για δύο λόγους. Πρώτα, για κάθε όριο, υπάρχει ένα μεταβλητό + (τρέχον) και ένα μόνιμο όριο. Ένα μεταβλητό όριο μπορεί να αλλάξει από + τον χρήστη ή την εφαρμογή, αλλά δεν μπορεί να είναι υψηλότερο από το + μόνιμο όριο. Το τελευταίο μπορεί να ελαττωθεί από τον χρήστη, αλλά + ποτέ να αυξηθεί. Δεύτερον, τα περισσότερα όρια πόρων εφαρμόζονται ανά + διεργασία σε ένα συγκεκριμένο χρήστη, όχι στον χρήστη συνολικά. + Σημειώστε, όμως, ότι αυτές οι διαφορές είναι υποχρεωτικές από τον + συγκεκριμένο χειρισμό των ορίων, όχι από την υλοποίηση του πλαισίου + των δυνατοτήτων σύνδεσης (δηλαδή, δεν είναι <emphasis>όντως</emphasis> + μια ειδική περίπτωση των δυνατοτήτων σύνδεσης).</para> + + <para>Και έτσι, χωρίς πρόσθετη φασαρία, παρακάτω είναι τα πιο συχνά + χρησιμοποιούμενα όρια πόρων (τα υπόλοιπα, μαζί με όλες τις άλλες + δυνατότητες σύνδεσης, μπορείτε να τα βρείτε στο + &man.login.conf.5;).</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term><literal>coredumpsize</literal></term> + + <listitem> + <indexterm><primary>coredumpsize</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>limiting users</primary> + <secondary>coredumpsize</secondary> + </indexterm> + <para>Το όριο στο μέγεθος ενός αρχείου core που δημιουργείται από + ένα πρόγραμμα, είναι για προφανείς λόγους, εξαρτώμενο από άλλα + όρια της χρήσης του δίσκου (π.χ., + <literal>filesize</literal>, ή μερίδια δίσκου). + Παρ' όλα αυτά, χρησιμοποιείται συχνά σαν μία λιγότερο αυστηρή + μέθοδο ελέγχου της κατανάλωσης χώρου του δίσκου: αφού οι χρήστες + δεν δημιουργούν αρχεία core από μόνοι τους, και συχνά δεν τα + διαγράφουν, ορίζοντας το coredumpsize μπορεί να τους γλυτώσει + από πρόωρο τέλος αποθηκευτικού χώρου, αν για παράδειγμα + καταρρεύσει ένα μεγάλο πρόγραμμα (όπως + π.χ. το <application>emacs</application>).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>cputime</literal></term> + + <listitem> + <indexterm><primary>cputime</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>limiting users</primary> + <secondary>cputime</secondary> + </indexterm> + <para>Αυτό είναι το μέγιστο ποσό χρόνου της CPU που μπορεί να + καταναλώσει ένας χρήστης ή μια διεργασία. Διεργασίες που + υπερβαίνουν αυτό το όριο θα τερματιστούν από τον πυρήνα.</para> + + <note> + <para>Αυτό είναι ένα όριο στον <emphasis>χρόνο</emphasis> της + CPU που καταναλώνεται, όχι στο ποσοστό της CPU όπως + εμφανίζεται σε κάποια πεδία από τις &man.top.1; και + &man.ps.1;. Όριο στο ποσοστό, μέχρι τη στιγμή που γράφονται + αυτές οι γραμμές, δεν είναι δυνατό, και μάλλον θα είναι + άχρηστο: ένας μεταγλωττιστής—πιθανότατα μια έγκυρη + εργασία— μπορεί εύκολα να χρησιμοποιήσει σχεδόν το 100% + μιας CPU για κάποιο χρόνο.</para> + </note> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>filesize</literal></term> + + <listitem> + <indexterm><primary>filesize</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>limiting users</primary> + <secondary>filesize</secondary> + </indexterm> + <para>Αυτό είναι το μέγιστο μέγεθος ενός αρχείου που μπορεί να + κατέχει ένας χρήστης. Σε αντίθεση με τα + <link linkend="quotas">μερίδια δίσκου</link>, αυτό το όριο + επιβάλλεται σε κάθε αρχείο χωριστά, όχι στο σύνολο όλων + των αρχείων που κατέχει ένας χρήστης.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>maxproc</literal></term> + + <listitem> + <indexterm><primary>maxproc</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>limiting users</primary> + <secondary>maxproc</secondary> + </indexterm> + <para>Αυτό είναι ο μέγιστος αριθμός διεργασιών που μπορεί να εκτελεί + ένας χρήστης. Περιλαμβάνει με τον ίδιο τρόπο διεργασίες τόσο + παρασκηνίου όσο και προσκηνίου. Για προφανείς λόγους, δεν μπορεί + να είναι μεγαλύτερος από το όριο του συστήματος που ορίζεται από + το <varname>kern.maxproc</varname> &man.sysctl.8;. Επίσης + σημειώστε ότι θέτοντας πολύ μικρή τιμή, μπορεί να παρεμποδίσετε + την παραγωγικότητα ενός χρήστη: είναι συχνά χρήσιμο να + συνδέεται κάποιος πολλαπλές φορές ή να εκτελεί διοχετεύσεις + (pipelines). Κάποιες εργασίες, όπως η μεταγλώττιση ενός μεγάλου + προγράμματος, δημιουργούν επίσης πολλές διεργασίες + (π.χ. &man.make.1;, &man.cc.1;, και άλλοι ενδιάμεσοι + προεπεξεργαστές).</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>memorylocked</literal></term> + + <listitem> + <indexterm><primary>memorylocked</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>limiting users</primary> + <secondary>memorylocked</secondary> + </indexterm> + <para>Αυτό είναι το μέγιστο ποσό μνήμης που μπορεί να ζητήσει + μια διεργασία να κλειδωθεί στην κύρια μνήμη (π.χ., βλέπε + &man.mlock.2;). Κάποια κρίσιμα προγράμματα του συστήματος, όπως + το &man.amd.8;, κλειδώνουν στην κύρια μνήμη έτσι ώστε στην + περίπτωση που αντιμετατεθούν, δεν συνεισφέρουν στην επιβάρυνση + του συστήματος σε περίπτωση προβλήματος.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>memoryuse</literal></term> + + <listitem> + <indexterm><primary>memoryuse</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>limiting users</primary> + <secondary>memoryuse</secondary> + </indexterm> + <para>Αυτό είναι το μέγιστο μέγεθος μνήμης που μπορεί μια διεργασία + να καταναλώσει σε κάθε χρονική στιγμή. Περιλαμβάνει συνολικά την + κύρια μνήμη και την χρήση της αντιμετάθεσης (swap). Δεν πρόκειται + για κάποιο συνολικό όριο για τον περιορισμό της κατανάλωσης της + μνήμης, αλλά είναι μια καλή αρχή.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>openfiles</literal></term> + + <listitem> + <indexterm><primary>openfiles</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>limiting users</primary> + <secondary>openfiles</secondary> + </indexterm> + <para>Αυτός είναι ο μέγιστος αριθμός αρχείων που μπορεί να έχει + ανοικτά μια διεργασία. Στο &os;, τα αρχεία επίσης + χρησιμοποιούνται για να απεικονίσουν υποδοχές (sockets) και + κανάλια IPC. Προσέξτε λοιπόν να μην θέσετε αυτό το όριο πολύ + χαμηλά. Το συνολικό όριο του συστήματος καθορίζεται από + το <varname>kern.maxfiles</varname> &man.sysctl.8;.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>sbsize</literal></term> + + <listitem> + <indexterm><primary>sbsize</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>limiting users</primary> + <secondary>sbsize</secondary> + </indexterm> + <para>Αυτό είναι το όριο της μνήμης δικτύου, και άρα των + mbufs, που μπορεί να καταναλώσει ένας χρήστης. Ξεκίνησε ως + απάντηση σε μια παλιά DoS επίθεση η οποία δημιουργούσε πολλά + sockets, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί γενικά για τον περιορισμό + των επικοινωνιών δικτύου.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term><literal>stacksize</literal></term> + + <listitem> + <indexterm><primary>stacksize</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>limiting users</primary> + <secondary>stacksize</secondary> + </indexterm> + <para>Αυτό είναι το μέγιστο όριο που μπορεί να μεγαλώσει η στοίβα + μιας διεργασίας. Από μόνο του δεν είναι αρκετό για να + περιοριστεί το μέγεθος μνήμης που μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα + πρόγραμμα. Συνεπώς, πρέπει να χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με + άλλα όρια.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Υπάρχουν μερικά ακόμα πράγματα που πρέπει να θυμάστε όταν θέτετε + όρια σε πόρους. Παρακάτω είναι μερικές γενικές συμβουλές, προτάσεις, + και διάφορα σχόλια.</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Οι διεργασίες που ξεκινούν στην εκκίνηση του συστήματος από το + <filename>/etc/rc</filename> εκχωρούνται στην + κλάση σύνδεσης <literal>daemon</literal>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αν και το <filename>/etc/login.conf</filename> που έρχεται + με το σύστημα είναι μια καλή πηγή λογικών τιμών για τα περισσότερα + όρια, μόνο εσείς, ο διαχειριστής, μπορεί να ξέρετε τι είναι + κατάλληλο για το σύστημα σας. Θέτοντας ένα όριο πολύ ψηλά μπορεί + να διευκολύνετε την κατάχρηση του συστήματος σας, ενώ θέτοντας το + πολύ χαμηλά μπορεί να περιορίσετε την παραγωγικότητα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Στους χρήστες του X Window System (X11) θα πρέπει μάλλον να + παραχωρηθούν περισσότεροι πόροι από ότι σε άλλους χρήστες. Το X11 + από μόνο του καταναλώνει πολλούς πόρους, αλλά επίσης ενθαρρύνει + τους χρήστες να τρέχουν περισσότερα προγράμματα ταυτόχρονα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Θυμηθείτε ότι πολλά όρια εφαρμόζονται σε κάθε διεργασία χωριστά, + όχι στον χρήστη συνολικά. Για παράδειγμα, θέτοντας + <varname>openfiles</varname> σε 50 σημαίνει ότι κάθε διεργασία + που εκτελεί ο χρήστης μπορεί να ανοίξει έως 50 αρχεία. Έτσι, ο + συνολικός αριθμός αρχείων που μπορεί να ανοίξει ο χρήστης είναι η + τιμή του <literal>openfiles</literal> πολλαπλασιαζόμενη με την + τιμή του <literal>maxproc</literal>. Αυτό επίσης ισχύει για την + κατανάλωση μνήμης.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες στα όρια πόρων και τις κλάσεις + σύνδεσης και των δυνατοτήτων γενικά, παρακαλούμε συμβουλευτείτε τις + σχετικές σελίδες του εγχειριδίου: + &man.cap.mkdb.1;, &man.getrlimit.2;, &man.login.conf.5;.</para> + </sect1> + + <sect1 id="users-groups"> + <title>Ομάδες</title> + + <indexterm><primary>groups</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary><filename>/etc/groups</filename></primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>accounts</primary> + <secondary>groups</secondary> + </indexterm> + <para>Μία ομάδα είναι απλά μία λίστα χρηστών. Οι ομάδες αναγνωρίζονται + από το όνομά τους και το GID (Group ID). Στο &os; (και στα περισσότερα + άλλα όμοια &unix; συστήματα), οι δύο παράγοντες που ο πυρήνας + χρησιμοποιεί για να αποφασίσει αν μία διεργασία επιτρέπεται να κάνει + κάτι είναι το ID του χρήστη της και η λίστα με τις ομάδες που ανήκει. + Σε αντίθεση με το ID του χρήστη, μια διεργασία έχει μια λίστα με τις + ομάδες που σχετίζονται με αυτήν. Μπορεί να ακούσετε κάποια πράγματα + να αναφέρονται στο <quote>group ID</quote> ενός χρήστη ή μιας + διεργασίας. Τις περισσότερες φορές, αυτό σημαίνει απλά την πρώτη ομάδα + της λίστας.</para> + + <para>Η αντιστοίχηση του ονόματος της ομάδας στο ID της ομάδας βρίσκεται + στο <filename>/etc/group</filename>. Αυτό είναι ένα αρχείο απλού + κειμένου με τέσσερα πεδία χωρισμένα με κόμματα. Το πρώτο πεδίο είναι το + όνομα της ομάδας, το δεύτερο είναι ο κρυπτογραφημένος κωδικός, το + τρίτο το ID της ομάδας, και το τέταρτο η λίστα των μελών, χωρισμένη με + κόμματα. Μπορείτε να την επεξεργαστείτε άφοβα με το χέρι + (θεωρώντας, φυσικά, ότι δεν κάνετε συντακτικά λάθη!). Για μια πιο + ολοκληρωμένη περιγραφή της σύνταξης, δείτε την σελίδα manual + &man.group.5;.</para> + + <para>Αν δεν θέλετε να επεξεργαστείτε το <filename>/etc/group</filename> + με το χέρι, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την &man.pw.8; εντολή για να + προσθέσετε και να επεξεργαστείτε ομάδες. Για παράδειγμα, για να + προσθέσετε μια ομάδα που λέγεται <groupname>teamtwo</groupname> και + μετά να επιβεβαιώσετε ότι υπάρχει, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε:</para> + + <example> + <title>Προσθέτοντας μια Ομάδα Χρησιμοποιώντας το &man.pw.8;</title> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pw groupadd teamtwo</userinput> +&prompt.root; <userinput>pw groupshow teamtwo</userinput> +teamtwo:*:1100:</screen> + </example> + + <para>Ο αριθμός <literal>1100</literal> παραπάνω είναι το ID της + ομάδας <groupname>teamtwo</groupname>. Αυτή την στιγμή, η + <groupname>teamtwo</groupname> δεν έχει μέλη, και γι'αυτό είναι μάλλον + άχρηστη. Ας το αλλάξουμε αυτό προσκαλώντας τον <username>jru</username> + στην ομάδα <groupname>teamtwo</groupname>.</para> + + <example> + <title>Καθορισμός της Λίστας Μελών μιας Ομάδας με Χρήση του + &man.pw.8;</title> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pw groupmod teamtwo -M jru</userinput> +&prompt.root; <userinput>pw groupshow teamtwo</userinput> +teamtwo:*:1100:jru</screen> + </example> + + <para>Η παράμετρος στην επιλογή <option>-M</option> είναι μια + λίστα χρηστών που πρόκειται να γίνουν μέλη της ομάδας, χωρισμένη με + κόμματα. Από τα προηγούμενα τμήματα, γνωρίζουμε ότι και το αρχείο + κωδικών (password file) περιέχει επίσης μια ομάδα για κάθε χρήστη. + Ο χρήστης εισάγεται αυτόματα (από το σύστημα) ως μέλος της ομάδας + αυτής. Ο χρήστης δεν θα εμφανίζεται ως μέλος της αρχικής αυτής ομάδας + όταν χρησιμοποιείται η επιλογή <option>groupshow</option> με την + &man.pw.8;, αλλά θα εμφανίζεται όταν η πληροφορία αναζητείται μέσω της + &man.id.1; ή παρόμοιου εργαλείου. Με άλλα λόγια, η &man.pw.8; + χειρίζεται μόνο το αρχείο <filename>/etc/group</filename>, και δεν θα + προσπαθήσει ποτέ να διαβάσει πρόσθετα δεδομένα από το + <filename>/etc/passwd</filename>.</para> + + <example> + <title>Προσθήκη Νέου Μέλους στην Ομάδα με Χρήση της &man.pw.8;</title> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pw groupmod teamtwo -m db</userinput> +&prompt.root; <userinput>pw groupshow teamtwo</userinput> +teamtwo:*:1100:jru,db</screen> + </example> + + <para>Η παράμετρος στην επιλογή <option>-m</option> είναι μια λίστα + χρηστών (χωρισμένη με κόμματα) που πρόκειται να προστεθούν στα + υπάρχοντα μέλη της ομάδας. Σε αντίθεση με το προηγούμενο παράδειγμα, + οι χρήστες αυτοί προστίθενται στην ομάδα, και δεν αντικαθιστούν τους + χρήστες που ήδη ανήκουν σε αυτή.</para> + + <example> + <title>Χρησιμοποιώντας την &man.id.1; για Προσδιορισμό Μελών μιας + Ομάδας</title> + + <screen>&prompt.user; <userinput>id jru</userinput> +uid=1001(jru) gid=1001(jru) groups=1001(jru), 1100(teamtwo)</screen> + </example> + + <para>Όπως μπορείτε να δείτε, ο <username>jru</username> είναι μέλος των + ομάδων <groupname>jru</groupname> και + <groupname>teamtwo</groupname>.</para> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την &man.pw.8;, δείτε την + σελίδα manual, και για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την + μορφοποίηση του <filename>/etc/group</filename>, συμβουλευτείτε την + σελίδα manual &man.group.5;.</para> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/vinum/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/vinum/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..e844ff2ca5 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/vinum/chapter.sgml @@ -0,0 +1,1364 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Ο Διαχειριστής Τόμων Vinum + + Γράφτηκε από τον: + Greg Lehey (grog at lemis dot com) + + Ενσωματώθηκε στο Εγχειρίδιο του FreeBSD από τους: + Hiten Pandya <hmp@FreeBSD.org> + Tom Rhodes <trhodes@FreeBSD.org> + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/vinum/chapter.sgml + %SRCID% 1.49 + +--> + +<chapter id="vinum-vinum"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Greg</firstname> + <surname>Lehey</surname> + <contrib>Αρχική συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + </chapterinfo> + + <title>Ο Διαχειριστής Τόμων Vinum</title> + + <sect1 id="vinum-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <para>Οτιδήποτε δίσκους και αν έχετε, πάντα υπάρχουν πιθανά + προβλήματα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Μπορεί να είναι πολύ μικροί.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μπορεί να είναι πολύ αργοί.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μπορεί να μην είναι αρκετά αξιόπιστοι.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Για τα προβλήματα αυτά, έχουν προταθεί και υλοποιηθεί διάφορες + λύσεις. Ένας συχνά χρησιμοποιούμενος τρόπος προστασίας, είναι με την + χρήση πολλαπλών και ορισμένες φορές περιττών (redundant) δίσκων. Εκτός + από την υποστήριξη που παρέχεται για συσκευές (κάρτες και ελεγκτές) + hardware RAID, το βασικό σύστημα του &os; περιλαμβάνει το διαχειριστή + τόμων (volume manager) Vinum, ένα πρόγραμμα οδήγησης τύπου + μπλοκ το οποίο υλοποιεί εικονικούς δίσκους. + Το <emphasis>Vinum</emphasis> αποκαλείται και + <emphasis>Διαχειριστής Τόμων</emphasis>, και είναι ένας οδηγός + εικονικών δίσκων που αντιμετωπίζει τα παραπάνω τρία προβλήματα. + Το Vinum παρέχει καλύτερη ευελιξία, απόδοση και αξιοπιστία σε σχέση με + τα παραδοσιακά συστήματα αποθήκευσης, και υλοποιεί τα μοντέλα RAID-0, + RAID-1 και RAID-5, τόσο μεμονωμένα, όσο και σε συνδυασμό μεταξύ + τους.</para> + + <para>Το κεφάλαιο αυτό παρέχει μια επισκόπηση των πιθανών προβλημάτων των + παραδοσιακών συστημάτων αποθήκευσης, και μια εισαγωγή στο Διαχειριστή + Τόμων Vinum.</para> + + <note> + <para>Ξεκινώντας από το &os; 5 και μετά, το Vinum ξαναγράφτηκε + ώστε να ενσωματωθεί στην αρχιτεκτονική GEOM (<xref linkend="GEOM">), + διατηρώντας ωστόσο τις αρχικές ιδέες, ορολογία, και τη μορφή των + μετα-δεδομένων (metadata) που αποθηκεύονται στον δίσκο. + Η νέα αυτή εκδοχή ονομάζεται <emphasis>gvinum</emphasis> (από το + <emphasis>GEOM vinum</emphasis>). Το ακόλουθο κείμενο αναφέρεται + συνήθως στο <emphasis>Vinum</emphasis> ως αφηρημένη έννοια, άσχετα με + τις λεπτομέρειες της υλοποίησης. Όλες οι εντολές θα πρέπει τώρα να + καλούνται με τη χρήση της <command>gvinum</command>, + το άρθρωμα πυρήνα (kernel module) έχει μετονομαστεί σε + <filename>geom_vinum.ko</filename> από <filename>vinum.ko</filename>, + και όλα τα αρχεία συσκευών βρίσκονται στον κατάλογο + <filename class="directory">/dev/gvinum</filename> αντί για + <filename class="directory">/dev/vinum</filename>. Από το + &os; 6 και μετά, η παλιά υλοποίηση του Vinum δεν περιλαμβάνεται + πλέον στο βασικό σύστημα.</para> + </note> + </sect1> + + <sect1 id="vinum-intro"> + <title>Οι Δίσκοι Είναι Πολύ Μικροί</title> + + <indexterm><primary>Vinum</primary></indexterm> + <indexterm><primary>RAID</primary> + <secondary>software</secondary></indexterm> + + <para>Οι δίσκοι γίνονται ολοένα και μεγαλύτεροι, αλλά με τον ίδιο ρυθμό + αυξάνονται επίσης και οι απαιτήσεις μας σε αποθηκευτικό χώρο. Πολλές + φορές θα βρεθείτε σε θέση να χρειάζεστε ένα σύστημα αρχείων μεγαλύτερο + από τους δίσκους που έχετε διαθέσιμους. Σίγουρα το πρόβλημα αυτό δεν + είναι τόσο έντονο όσο πριν δέκα χρόνια, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει. + Μερικά συστήματα επιλύουν αυτό το πρόβλημα, δημιουργώντας μια εικονική + συσκευή που αποθηκεύει τα δεδομένα σε ένα αριθμό διακριτών + δίσκων.</para> + </sect1> + + <sect1 id="vinum-access-bottlenecks"> + <title>Καθυστερήσεις Πρόσβασης</title> + + <para>Στα μοντέρνα συστήματα, υπάρχει συχνά ανάγκη πρόσβασης δεδομένων + από πολλές διεργασίες ταυτόχρονα. Για παράδειγμα, μεγάλοι εξυπηρετητές + FTP ή HTTP μπορεί να έχουν ανά πάσα στιγμή χιλιάδες ταυτόχρονες + εξωτερικές συνδέσεις και να διαθέτουν πολλαπλές διεπαφές 100 Mbit/s + οι οποίες ξεπερνάνε κατά πολύ τις δυνατότητες μεταφοράς δεδομένων των + περισσότερων σκληρών δίσκων.</para> + + <para>Τα τρέχοντα μοντέλα σκληρών δίσκων μπορούν να μεταφέρουν δεδομένα + σειριακά με ταχύτητα μέχρι και 70 MB/s, αλλά η τιμή αυτή έχει μικρή + σημασία σε ένα περιβάλλον όπου πολλές ανεξάρτητες διεργασίες χρειάζονται + πρόσβαση στον ίδιο δίσκο. Σε τέτοιες περιπτώσεις, κάθε διεργασία μπορεί + να επιτύχει μόνο ένα μικρό ποσοστό της μέγιστης αυτής απόδοσης. Είναι + πιο ενδιαφέρον να δούμε το πρόβλημα από την πλευρά του υποσυστήματος + δίσκων: ο σημαντικός παράγοντας είναι ο φόρτος στον οποίο υποβάλλεται + το υποσύστημα κατά τη διάρκεια μιας μεταφοράς. Με άλλα λόγια, ο χρόνος + που παραμένουν απασχολημένοι οι δίσκοι εξαιτίας της μεταφοράς.</para> + + <para>Σε κάθε μεταφορά δεδομένων, ο δίσκος θα πρέπει πρώτα να τοποθετήσει + τις κεφαλές στο σωστό σημείο, να περιμένει να περάσει ο πρώτος τομέας + κάτω από την κεφαλή ανάγνωσης, και έπειτα να εκτελέσει τη μεταφορά. + Οι ενέργειες αυτές μπορούν να θεωρηθούν ατομικές: δεν έχει νόημα να + προσπαθήσουμε να τις διακόψουμε.</para> + + <para><anchor id="vinum-latency"> Ας θεωρήσουμε μια τυπική μεταφορά + περίπου 10 kB. Η τρέχουσα γενιά δίσκων υψηλής απόδοσης μπορεί να + τοποθετήσει τις κεφαλές στη σωστή θέση σε περίπου 3.5 ms. Οι πιο + γρήγοροι δίσκοι έχουν ταχύτητα περιστροφής 15.000 στροφές το λεπτό, + έτσι ο μέσος χρόνος καθυστέρησης περιστροφής (μισή περιστροφή) είναι + 2 ms. Με 70 MB/s, η μεταφορά αυτή καθ' αυτή θα χρειαστεί + περίπου 150 μs, σχεδόν τίποτα σε σχέση με το χρόνο που + χρειάζεται για την τοποθέτηση της κεφαλής στο σωστό σημείο. + Στην περίπτωση αυτή, ο πραγματικός ρυθμός μεταφοράς πέφτει σε λίγο + περισσότερο από ένα 1 ΜΒ/s και είναι εμφανές ότι εξαρτάται σε + μεγάλο βαθμό από το μέγεθος των δεδομένων που μεταφέρονται.</para> + + <para>Η παραδοσιακή και προφανής λύση σε αυτό το πρόβλημα, είναι να + προσθέσουμε <quote>περισσότερους δίσκους</quote>: αντί να + χρησιμοποιήσουμε ένα μεγάλο δίσκο, να βάλουμε πολλούς μικρότερους με + τον ίδιο τελικό αποθηκευτικό χώρο. Κάθε δίσκος έχει δυνατότητα να + μετακινεί τις κεφαλές και να μεταφέρει δεδομένα ανεξάρτητα από τους + άλλους, έτσι η πραγματική διαμεταγωγή αυξάνει αναλογικά με το πλήθος + των δίσκων που χρησιμοποιούνται.</para> + + <para>Η πραγματική αύξηση της διαμεταγωγής είναι φυσικά μικρότερη από το + πλήθος των δίσκων που χρησιμοποιούνται: αν και κάθε δίσκος είναι ικανός + να μεταφέρει δεδομένα παράλληλα με τους άλλους, δεν υπάρχει τρόπος να + εξασφαλίσουμε ότι οι αιτήσεις μεταφοράς κατανέμονται ομοιόμορφα σε όλους + τους δίσκους. Είναι αναπόφευκτο ότι το φορτίο σε ένα δίσκο θα είναι + μεγαλύτερο από το φορτίο σε κάποιο άλλο.</para> + + <indexterm> + <primary>disk concatenation</primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>Vinum</primary> + <secondary>concatenation</secondary> + </indexterm> + + <para>Η ομοιομορφία κατανομής του φορτίου στους δίσκους, εξαρτάται σε + μεγάλο βαθμό από τον τρόπο που έχουν μοιραστεί τα δεδομένα σε αυτούς. + Στην παρακάτω συζήτηση, είναι βολικό να σκεφτόμαστε τον αποθηκευτικό + χώρο ενός δίσκου ως ένα μεγάλο αριθμό από τομείς στους οποίους έχουμε + πρόσβαση με βάση ένα αριθμό, ακριβώς όπως οι σελίδες σε ένα βιβλίο. + Η πιο προφανής μέθοδος είναι να χωρίσουμε τον εικονικό δίσκο σε ομάδες + από συνεχόμενους τομείς, όπου καθεμία έχει το μέγεθος του πραγματικού + ανεξάρτητου φυσικού δίσκου, και να τις αποθηκεύσουμε με αυτό τον τρόπο, + περίπου σαν να παίρναμε ένα μεγάλο βιβλίο και να το χωρίζαμε σε + μικρότερους τόμους. Η μέθοδος αυτή ονομάζεται + <emphasis>συνένωση (concatenation)</emphasis> και έχει το πλεονέκτημα + ότι δεν απαιτεί τα μεγέθη των δίσκων να έχουν κάποια σχέση μεταξύ τους. + Λειτουργεί πολύ καλά όταν η πρόσβαση στον εικονικό δίσκο είναι + ομοιόμορφα κατανεμημένη σε όλη την περιοχή διευθύνσεων του. Όταν η + πρόσβαση συγκεντρώνεται σε μια μικρότερη περιοχή, η βελτίωση είναι + μικρότερη. Το <xref linkend="vinum-concat"> δείχνει την ακολουθία με + την οποία γίνεται η κατανομή των θέσεων αποθήκευσης όταν + χρησιμοποιείται η συνένωση.</para> + + <para> + <figure id="vinum-concat"> + <title>Οργάνωση Συνένωσης</title> + <graphic fileref="vinum/vinum-concat"> + </figure> + </para> + + <indexterm> + <primary>disk striping</primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>Vinum</primary> + <secondary>striping</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>RAID</primary> + </indexterm> + + <para>Ένας εναλλακτικός τρόπος αποθήκευσης, είναι να χωριστεί η περιοχή + διευθύνσεων σε μικρότερα τμήματα ίσου μεγέθους τα οποία να αποθηκεύονται + σειριακά σε διαφορετικές συσκευές. Για παράδειγμα, οι πρώτοι 256 τομείς + μπορεί να είναι αποθηκευμένοι στον πρώτο δίσκο, οι επόμενοι 256 στον + επόμενο δίσκο, κ.ο.κ. Μετά την χρήση και του τελευταίου δίσκου, + η διαδικασία επαναλαμβάνεται μέχρι να γεμίσουν όλοι οι δίσκοι. Αυτή + η μέθοδος ονομάζεται <emphasis>striping</emphasis> ή + <acronym>RAID-0</acronym>. + + <footnote> + <para>Το <acronym>RAID</acronym> σημαίνει <emphasis>Redundant + Array of Inexpensive Disks</emphasis> και παρέχει διάφορες μορφές + ανοχής σε σφάλματα, αν και στην παραπάνω χρήση ο όρος είναι + κάπως παραπλανητικός: το <acronym>RAID-0</acronym> δεν παρέχει καμιά + τέτοια προστασία δεδομένων.</para> + </footnote> + + Το striping απαιτεί κάπως περισσότερη προσπάθεια για τον εντοπισμό των + δεδομένων και μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερο φορτίο I/O όταν μια + μεταφορά κατανέμεται σε πολλαπλούς δίσκους, αλλά από την άλλη + επιτυγχάνει μεγαλύτερο σταθερό φορτίο σε κάθε δίσκο. + Το <xref linkend="vinum-striped"> δείχνει τη σειρά με την οποία + χρησιμοποιούνται οι μονάδες αποθήκευσης σε μια οργάνωση τύπου + stripe.</para> + + <para> + <figure id="vinum-striped"> + <title>Striped Organization</title> + <graphic fileref="vinum/vinum-striped"> + </figure> + </para> + </sect1> + + <sect1 id="vinum-data-integrity"> + <title>Ακεραιότητα Δεδομένων</title> + + <para>Το τελευταίο πρόβλημα με την τρέχουσα τεχνολογία δίσκων, είναι + η αναξιοπιστία τους. Αν και τα τελευταία χρόνια η αξιοπιστία των + δίσκων έχει αυξηθεί σημαντικά, εξακολουθούν να είναι το εξάρτημα με + το μεγαλύτερο ρυθμό αποτυχίας στους εξυπηρετητές. Όταν αποτύχει ένας + δίσκος, τα αποτελέσματα μπορεί να είναι καταστροφικά: η αντικατάσταση + ενός χαλασμένου δίσκου και η αντιγραφή των δεδομένων στο νέο μπορεί + να διαρκέσει μέρες.</para> + + <indexterm> + <primary>disk mirroring</primary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>Vinum</primary> + <secondary>mirroring</secondary> + </indexterm> + <indexterm> + <primary>RAID-1</primary> + </indexterm> + + <para>Ο παραδοσιακός τρόπος αντιμετώπισης αυτού του προβλήματος είναι το + <emphasis>mirroring</emphasis> (καθρεπτισμός), η διατήρηση δηλαδή δύο + αντιγράφων των δεδομένων σε διαφορετικούς δίσκους. Με την εφεύρεση των + διάφορων επιπέδων <acronym>RAID</acronym>, η τεχνική αυτή έγινε επίσης + γνωστή με την ονομασία <acronym>RAID επιπέδου 1</acronym> ή απλώς + <acronym>RAID-1</acronym>. Κάθε εγγραφή στον τόμο γίνεται και στους + δύο δίσκους. Η ανάγνωση μπορεί να γίνει από οποιοδήποτε δίσκο, έτσι + αν ένας από τους δύο αποτύχει, τα δεδομένα εξακολουθούν να είναι + διαθέσιμα στον άλλο.</para> + + <para>Το mirroring έχει δύο προβλήματα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Το κόστος. Απαιτεί διπλάσιο κόστος από οποιαδήποτε λύση δεν + προσφέρει αυτή τη λειτουργία.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τη μείωση της απόδοσης. Οι εγγραφές πρέπει να + γίνονται και στους δύο δίσκους, καταναλώνοντας έτσι το διπλάσιο + εύρος ζώνης σε σχέση με ένα τόμο που δεν χρησιμοποιεί mirror. + Η ανάγνωση δεν υποφέρει από το ίδιο πρόβλημα. Μάλιστα φαίνεται + να είναι και γρηγορότερη.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para><indexterm><primary>RAID-5</primary></indexterm>Μια εναλλακτική + λύση είναι το <emphasis>parity</emphasis> (ισοτιμία), το οποίο + υλοποιείται στα επίπεδα 2, 3, 4 και 5 του <acronym>RAID</acronym>. + Από τα επίπεδα αυτά, το <acronym>RAID-5</acronym> είναι το πιο + ενδιαφέρον. Ο τρόπος που υλοποιείται στο Vinum, είναι μια παραλλαγή + της οργάνωσης δεδομένων που χρησιμοποιείται στο stripe, με τη διαφορά + ότι ένα μπλοκ από κάθε stripe χρησιμοποιείται για να αποθηκεύει την + ισοτιμία ενός άλλου μπλοκ. Στο Vinum, μια συστοιχία + <acronym>RAID-5</acronym>, είναι παρόμοια με μια συστοιχία stripe, + εκτός από το γεγονός ότι υλοποιεί <acronym>RAID-5</acronym> καθώς κάθε + stripe περιέχει και μπλοκ ισοτιμίας. Η τοποθεσία του μπλοκ ισοτιμίας, + αλλάζει από το ένα stripe στο επόμενο, κάτι που απαιτείται από το + <acronym>RAID-5</acronym>. Οι αριθμοί στα μπλοκ δεδομένων αναφέρονται + στη σχετική αρίθμηση τους.</para> + + <para> + <figure id="vinum-raid5-org"> + <title>RAID-5 Organization</title> + <graphic fileref="vinum/vinum-raid5-org"> + </figure> + </para> + + <para>Σε σύγκριση με το mirror, το <acronym>RAID-5</acronym> έχει το + πλεονέκτημα να απαιτεί σημαντικά λιγότερο χώρο αποθήκευσης. Η ταχύτητα + ανάγνωσης είναι ίδια με το stripe, αλλά η εγγραφή είναι σημαντικά πιο + αργή, περίπου το 25% της απόδοσης κατά την ανάγνωση. Αν ένας δίσκος + χαλάσει, η συστοιχία εξακολουθεί να λειτουργεί σε ελαττωμένη (degraded) + κατάσταση: η ανάγνωση από τους δίσκους που λειτουργούν κανονικά + συνεχίζεται απροβλημάτιστα, αλλά η ανάγνωση δεδομένων που βρίσκονταν + στον προβληματικό δίσκο πρέπει να επαναϋπολογιστεί με βάση τα + αντίστοιχα μπλοκ ισοτιμίας που βρίσκονται σε όλους τους άλλους + δίσκους.</para> + </sect1> + + <sect1 id="vinum-objects"> + <title>Αντικείμενα του Vinum</title> + + <para>Για την αντιμετώπιση των παραπάνω προβλημάτων, το Vinum υλοποιεί μια + ιεραρχία αντικειμένων τεσσάρων επιπέδων:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Το πλέον ορατό αντικείμενο είναι ο εικονικός δίσκος, ο οποίος + καλείται και <emphasis>τόμος (volume)</emphasis>. Οι τόμοι έχουν + ουσιαστικά τις ίδιες ιδιότητες με ένα δίσκο του &unix;, αν και + υπάρχουν κάποιες μικρές διαφορές. Δεν υπάρχουν περιορισμοί όσο + αφορά το μέγεθος τους.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οι τόμοι αποτελούνται από <emphasis>plex</emphasis>, και κάθε + ένα από αυτά αντιπροσωπεύει το συνολικό χώρο διευθύνσεων ενός + τόμου. Αυτό το επίπεδο στην ιεραρχία παρέχει τη δυνατότητα + redundancy. Μπορείτε να σκεφτείτε τα plex ως μεμονωμένους δίσκους + σε μια συστοιχία mirror, όπου κάθε ένα περιέχει τα ίδια + δεδομένα.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Καθώς το Vinum υπάρχει μέσα στο πλαίσιο λειτουργιών του &unix; + που χρησιμοποιείται για την αποθήκευση σε δίσκους, θα μπορούσε + να χρησιμοποιήσει τις κατατμήσεις του &unix; ως το δομικό στοιχείο + για τη δημιουργία των plex. Στην πραγματικότητα, η λογική αυτή + αποδεικνύεται ιδιαίτερα περιοριστική: οι δίσκοι στο &unix; μπορούν + να έχουν περιορισμένο αριθμό κατατμήσεων. Αντίθετα, το Vinum + υποδιαιρεί μια μόνο κατάτμηση του &unix; + (τον <emphasis>οδηγό</emphasis>) σε συνεχόμενες περιοχές που + καλούνται <emphasis>υποδίσκοι (subdisks)</emphasis>. Οι υποδίσκοι + χρησιμοποιούνται ως τα δομικά στοιχεία για τα plex.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οι υποδίσκοι βρίσκονται σε <emphasis>οδηγούς</emphasis> Vinum, + που τη δεδομένη στιγμή είναι κατατμήσεις του &unix;. Οι οδηγοί του + Vinum μπορούν να περιέχουν οποιοδήποτε αριθμό από υποδίσκους. Με + εξαίρεση μια μικρή περιοχή στην αρχή του δίσκου (η οποία + χρησιμοποιείται για την αποθήκευση δεδομένων ρύθμισης και + κατάστασης) όλος ο υπόλοιπος οδηγός είναι διαθέσιμος για αποθήκευση + δεδομένων.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Οι παρακάτω ενότητες περιγράφουν τον τρόπο με τον οποίο αυτά τα + αντικείμενα παρέχουν την λειτουργικότητα που απαιτείται από το + Vinum.</para> + + <sect2> + <title>Μέγεθος Τόμου</title> + + <para>Τα plex μπορούν να περιλαμβάνουν πολλαπλούς υποδίσκους, που + κατανέμονται σε όλους τους οδηγούς του Vinum. Σαν αποτέλεσμα, το + μέγεθος ενός συγκεκριμένου δίσκου δεν περιορίζει το μέγεθος ούτε του + plex, ούτε του τόμου.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Πλεονάζουσα (Redundant) Αποθήκευση Δεδομένων</title> + + <para>Το Vinum υλοποιεί το mirroring προσαρτώντας πολλαπλά plex σε + ένα τόμο. Κάθε plex είναι μια αναπαράσταση των δεδομένων ενός τόμου. + Ένας τόμος μπορεί να περιέχει μεταξύ ενός και οκτώ plex.</para> + + <para>Αν και ένα plex αντιπροσωπεύει τα πλήρη δεδομένα ενός τόμου, + είναι πιθανόν κάποια μέρη της αναπαράστασης να λείπουν από το φυσικό + μέσο, είτε επειδή έχει σχεδιαστεί με αυτό το τρόπο (αν δεν έχει + οριστεί υποδίσκος για κάποια τμήματα του plex) ή από πρόβλημα (ως + αποτέλεσμα της αποτυχίας κάποιου δίσκου). Όσο υπάρχει τουλάχιστον + ένα plex που μπορεί να παρέχει τα δεδομένα για την πλήρη περιοχή + διευθύνσεων του τόμου, ο τόμος είναι πλήρως λειτουργικός.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Θέματα Απόδοσης</title> + + <para>Το Vinum υλοποιεί τόσο συνένωση όσο και striping σε επίπεδο + plex:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Ένα <emphasis>plex συνένωσης (concatenated)</emphasis> + χρησιμοποιεί την περιοχή διευθύνσεων κάθε υποδίσκου με τη + σειρά.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ένα <emphasis>striped plex</emphasis> γράφει τα δεδομένα + σε λωρίδες (stripes) που κατανέμονται σε κάθε υποδίσκο. Όλοι οι + υποδίσκοι πρέπει να έχουν το ίδιο μέγεθος και πρέπει να υπάρχουν + τουλάχιστον δύο υποδίσκοι, για να ξεχωρίζουν σε σχέση με το plex + συνένωσης.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2> + <title>Είδη Οργάνωσης Plex</title> + + <para>Η έκδοση του Vinum που παρέχεται με το &os; &rel.current; + υλοποιεί δύο είδη plex:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Τα plex συνένωσης προσφέρουν τη μεγαλύτερη ευελιξία: μπορούν + να περιέχουν οποιοδήποτε αριθμό υποδίσκων, και οι υποδίσκοι αυτοί + μπορεί να είναι διαφορετικού μεγέθους. Το plex μπορεί να + επεκταθεί προσθέτοντας περισσότερους υποδίσκους. Χρειάζονται + λιγότερο χρόνο <acronym>CPU</acronym> σε σχέση με τα stripes, αν + και η διαφορά στη χρήση της <acronym>CPU</acronym> δεν είναι + μετρήσιμη. Από την άλλη μεριά, είναι πιο επιρρεπή σε + μη-ισορροπημένη λειτουργία, όπου ένας δίσκος είναι πολύ ενεργός + και οι υπόλοιποι αδρανούν.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα των stripes + (<acronym>RAID-0</acronym>), είναι ότι έχουν πιο ισορροπημένη + λειτουργία: επιλέγοντας το σωστό μέγεθος λωρίδας (περίπου + 256 kB), μπορείτε να εξισορροπήσετε το φορτίο σε κάθε δίσκο + του plex. Τα μειονεκτήματα αυτής της μεθόδου είναι (ελαφρά) πιο + πολύπλοκος κώδικας και περιορισμοί στους υποδίσκους: πρέπει όλοι + να είναι το ίδιο μέγεθος και η επέκταση ενός plex με προσθήκη + περισσότερων δίσκων είναι τόσο πολύπλοκη που τη δεδομένη στιγμή + το Vinum δεν την υλοποιεί. Το Vinum επίσης επιβάλλει ένα ακόμα + απλοϊκό περιορισμό: ένα plex τύπου stripe πρέπει να διαθέτει + υποχρεωτικά δύο τουλάχιστον υποδίσκους, διαφορετικά είναι + αδύνατο να το ξεχωρίσουμε από ένα plex συνένωσης.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Ο <xref linkend="vinum-comparison"> δείχνει περιληπτικά τα + πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα κάθε είδους οργάνωσης plex.</para> + + <table id="vinum-comparison" frame="none"> + <title>Είδη Οργάνωσης Vinum Plex</title> + <tgroup cols="5"> + <thead> + <row> + <entry>Τύπος plex</entry> + <entry>Ελάχιστο πλήθος υποδίσκων</entry> + <entry>Δυνατότητα προσθήκης υποδίσκων</entry> + <entry>Οι υποδίσκοι πρέπει να είναι ίδιου μεγέθους</entry> + <entry>Εφαρμογή</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry>συνένωσης (concatenated)</entry> + <entry>1</entry> + <entry>ναι</entry> + <entry>όχι</entry> + <entry>Αποθήκευση μεγάλου όγκου δεδομένων με μέγιστη ευελιξία + στον τρόπο κατανομής και μέτρια απόδοση.</entry> + </row> + + <row> + <entry>striped</entry> + <entry>2</entry> + <entry>όχι</entry> + <entry>ναι</entry> + <entry>Υψηλή απόδοση σε συνδυασμό με πολύ καλές ταχύτητες σε + καταστάσεις πολλαπλής πρόσβασης.</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </table> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="vinum-examples"> + <title>Μερικά Παραδείγματα</title> + + <para>Το Vinum διατηρεί μια + <emphasis>βάση δεδομένων με τις ρυθμίσεις του</emphasis> η οποία + περιγράφει τα αντικείμενα τα οποία γνωρίζει ένα συγκεκριμένο σύστημα. + Αρχικά, ο χρήστης δημιουργεί αυτή τη βάση δεδομένων από ένα ή + περισσότερα αρχεία ρυθμίσεων, με την βοήθεια του προγράμματος + &man.gvinum.8;. Το vinum αποθηκεύει ένα αντίγραφο της βάσης + δεδομένων σε κάθε slice του δίσκου (που το Vinum αποκαλεί + <emphasis>συσκευή</emphasis>) που βρίσκεται υπό τον έλεγχο του. + Η βάση δεδομένων ανανεώνεται σε κάθε αλλαγή κατάστασης, ώστε + όλα τα αντικείμενα του Vinum να επανέρχονται στη σωστή κατάσταση μετά + από μια επανεκκίνηση.</para> + + <sect2> + <title>Το Αρχείο Ρυθμίσεων</title> + + <para>Το αρχείο ρυθμίσεων περιγράφει τα μεμονωμένα αντικείμενα του + Vinum. Ο ορισμός για ένα απλό τόμο μπορεί να μοιάζει με τον + παρακάτω:</para> + + <programlisting> + drive a device /dev/da3h + volume myvol + plex org concat + sd length 512m drive a</programlisting> + + <para>Αυτό το αρχείο περιγράφει τέσσερα αντικείμενα του Vinum:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Η γραμμή <emphasis>drive</emphasis> περιγράφει μια κατάτμηση + δίσκου (<emphasis>οδηγού</emphasis>) και τη θέση της σε σχέση με + το φυσικό δίσκο. Δίνεται σε αυτή το συμβολικό όνομα + <emphasis>a</emphasis>. Αυτός ο διαχωρισμός των συμβολικών από + τα πραγματικά ονόματα συσκευών, μας επιτρέπει να μεταφέρουμε + δίσκους από μια θέση σε μια άλλη χωρίς να προκληθεί + σύγχυση.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η γραμμή <emphasis>volume</emphasis> περιγράφει ένα τόμο. + Το μόνο απαιτούμενο χαρακτηριστικό εδώ είναι το όνομα, στην + περίπτωση μας <emphasis>myvol</emphasis>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η γραμμή <emphasis>plex</emphasis> ορίζει ένα plex. + Η μόνη απαραίτητη παράμετρος είναι το είδος της οργάνωσης, στη + συγκεκριμένη περίπτωση το <emphasis>concat</emphasis>. Δεν + είναι απαραίτητο να δοθεί όνομα: το σύστημα παράγει αυτόματα + ένα όνομα χρησιμοποιώντας το όνομα του τόμου και την κατάληξη + <emphasis>.p</emphasis><emphasis>x</emphasis>, όπου το + <emphasis>x</emphasis> είναι ο αριθμός του plex στον τόμο. Έτσι, + αυτό το plex θα καλείται <emphasis>myvol.p0</emphasis>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η γραμμή <emphasis>sd</emphasis> περιγράφει ένα υποδίσκο. + Οι ελάχιστες απαιτούμενες προδιαγραφές είναι το όνομα ενός + δίσκου στον οποίο θα αποθηκευτεί, και το μήκος του υποδίσκου. + Όπως συμβαίνει και με τα plex, δεν απαιτείται όνομα: + το σύστημα αποδίδει ονόματα αυτόματα, χρησιμοποιώντας ως σημείο + εκκίνησης το όνομα του plex και προσθέτοντας την κατάληξη + <emphasis>.s</emphasis><emphasis>x</emphasis>, όπου το + <emphasis>x</emphasis> είναι ο αριθμός του υποδίσκου στο plex. + Έτσι, το Vinum δίνει σε αυτόν τον υποδίσκο το όνομα + <emphasis>myvol.p0.s0</emphasis>.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Μετά την επεξεργασία αυτού του αρχείου, το &man.gvinum.8; παράγει + την ακόλουθη έξοδο:</para> + + <programlisting width="97"> + &prompt.root; gvinum -> <userinput>create config1</userinput> + Configuration summary + Drives: 1 (4 configured) + Volumes: 1 (4 configured) + Plexes: 1 (8 configured) + Subdisks: 1 (16 configured) + + D a State: up Device /dev/da3h Avail: 2061/2573 MB (80%) + + V myvol State: up Plexes: 1 Size: 512 MB + + P myvol.p0 C State: up Subdisks: 1 Size: 512 MB + + S myvol.p0.s0 State: up PO: 0 B Size: 512 MB</programlisting> + + <para>Η παραπάνω έξοδος χρησιμοποιεί τη μορφή συντομευμένης λίστας του + &man.gvinum.8;. Η γραφική απεικόνιση φαίνεται στο <xref + linkend="vinum-simple-vol">.</para> + + <para> + <figure id="vinum-simple-vol"> + <title>Ένας Απλός Τόμος Vinum</title> + <graphic fileref="vinum/vinum-simple-vol"> + </figure> + </para> + + <para>Στο σχήμα αυτό (καθώς και σε αυτά που ακολουθούν) υπάρχει η + αναπαράσταση ενός τόμου που περιέχει τα plex, τα οποία με τη + σειρά τους περιέχουν τους υποδίσκους. Σε αυτό το απλουστευμένο + παράδειγμα, ο τόμος περιέχει ένα plex και το plex περιέχει ένα + υποδίσκο.</para> + + <para>Ο τόμος αυτός δεν έχει κάποιο συγκεκριμένο + πλεονέκτημα σε σχέση με μια συμβατική κατάτμηση δίσκου. Περιέχει + ένα μόνο plex, άρα δεν έχει κάποια ικανότητα ανοχής σφαλμάτων. + Το plex περιέχει επίσης ένα υποδίσκο, και έτσι δεν υπάρχει διαφορά + στην κατανομή χώρου σε σχέση με μια συμβατική κατάτμηση. Στις + επόμενες ενότητες θα δείξουμε διαφορετικές και πιο ενδιαφέρουσες + μεθόδους ρύθμισης.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Αυξημένη Αξιοπιστία: Mirroring</title> + + <para>Η αξιοπιστία ενός τόμου μπορεί να αυξηθεί μέσω του mirroring + (καθρεπτισμού). Όταν σχεδιάζετε ένα τόμο στον οποίο θα γίνει + mirroring, είναι σημαντικό να εξασφαλίσετε ότι οι υποδίσκοι σε κάθε + plex είναι σε διαφορετικούς οδηγούς, ώστε η αποτυχία ενός δίσκου να + μην προκαλέσει παύση λειτουργίας και στα δύο plex. Το παρακάτω + παράδειγμα δείχνει πως μπορεί να γίνει mirroring ενός τόμου:</para> + + <programlisting> + drive b device /dev/da4h + volume mirror + plex org concat + sd length 512m drive a + plex org concat + sd length 512m drive b</programlisting> + + <para>Στο παράδειγμα αυτό, δεν ήταν απαραίτητο να καθοριστεί ξανά ο + οδηγός <emphasis>a</emphasis>, καθώς το Vinum διαθέτει ήδη τις + αντίστοιχες καταχωρίσεις στη βάση δεδομένων με τις ρυθμίσεις του. + Μετά την επεξεργασία των παραπάνω ορισμών, η ρύθμιση μοιάζει με + την παρακάτω:</para> + + <programlisting width="97"> + Drives: 2 (4 configured) + Volumes: 2 (4 configured) + Plexes: 3 (8 configured) + Subdisks: 3 (16 configured) + + D a State: up Device /dev/da3h Avail: 1549/2573 MB (60%) + D b State: up Device /dev/da4h Avail: 2061/2573 MB (80%) + + V myvol State: up Plexes: 1 Size: 512 MB + V mirror State: up Plexes: 2 Size: 512 MB + + P myvol.p0 C State: up Subdisks: 1 Size: 512 MB + P mirror.p0 C State: up Subdisks: 1 Size: 512 MB + P mirror.p1 C State: initializing Subdisks: 1 Size: 512 MB + + S myvol.p0.s0 State: up PO: 0 B Size: 512 MB + S mirror.p0.s0 State: up PO: 0 B Size: 512 MB + S mirror.p1.s0 State: empty PO: 0 B Size: 512 MB</programlisting> + + <para>Το <xref linkend="vinum-mirrored-vol"> αναπαριστά αυτή τη δομή + γραφικά.</para> + + <para> + <figure id="vinum-mirrored-vol"> + <title>Ένας Mirrored Τόμος Vinum </title> + <graphic fileref="vinum/vinum-mirrored-vol"> + </figure> + </para> + + <para>Στο παράδειγμα αυτό, κάθε plex περιέχει την πλήρη περιοχή + διευθύνσεων, μεγέθους 512 MB. Όπως και στο προηγούμενο + παράδειγμα, κάθε plex περιέχει ένα μοναδικό υποδίσκο.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Βελτιστοποιώντας την Απόδοση</title> + + <para>Ο mirrored τόμος του προηγούμενου παραδείγματος παρουσιάζει + μεγαλύτερη ανοχή σφαλμάτων σε σχέση με ένα τόμο που δεν χρησιμοποιεί + mirror, αλλά η απόδοση του είναι μικρότερη: κάθε εγγραφή στον + τόμο πρέπει να γίνεται και στους δύο δίσκους, χρησιμοποιώντας έτσι + μεγαλύτερο ποσοστό του διαθέσιμου εύρους ζώνης. Οι απαιτήσεις που + ενδεχομένως έχουμε για απόδοση, απαιτούν διαφορετική προσέγγιση: + αντί να χρησιμοποιήσουμε mirror, μπορούμε να δημιουργήσουμε λωρίδες + αποθήκευσης (stripes) σε όσο το δυνατόν περισσότερους δίσκους. + Η παρακάτω ρύθμιση δείχνει ένα τόμο στον οποίο το plex έχει γίνει + stripe σε τέσσερις δίσκους:</para> + + <programlisting> + drive c device /dev/da5h + drive d device /dev/da6h + volume stripe + plex org striped 512k + sd length 128m drive a + sd length 128m drive b + sd length 128m drive c + sd length 128m drive d</programlisting> + + <para>Όπως και προηγουμένως, δεν χρειάζεται να ορίσουμε ξανά τους + δίσκους που είναι ήδη γνωστοί στο Vinum. Μετά την επεξεργασία του + παραπάνω ορισμού, η ρύθμιση θα μοιάζει με την παρακάτω:</para> + + <programlisting width="92"> + Drives: 4 (4 configured) + Volumes: 3 (4 configured) + Plexes: 4 (8 configured) + Subdisks: 7 (16 configured) + + D a State: up Device /dev/da3h Avail: 1421/2573 MB (55%) + D b State: up Device /dev/da4h Avail: 1933/2573 MB (75%) + D c State: up Device /dev/da5h Avail: 2445/2573 MB (95%) + D d State: up Device /dev/da6h Avail: 2445/2573 MB (95%) + + V myvol State: up Plexes: 1 Size: 512 MB + V mirror State: up Plexes: 2 Size: 512 MB + V striped State: up Plexes: 1 Size: 512 MB + + P myvol.p0 C State: up Subdisks: 1 Size: 512 MB + P mirror.p0 C State: up Subdisks: 1 Size: 512 MB + P mirror.p1 C State: initializing Subdisks: 1 Size: 512 MB + P striped.p1 State: up Subdisks: 1 Size: 512 MB + + S myvol.p0.s0 State: up PO: 0 B Size: 512 MB + S mirror.p0.s0 State: up PO: 0 B Size: 512 MB + S mirror.p1.s0 State: empty PO: 0 B Size: 512 MB + S striped.p0.s0 State: up PO: 0 B Size: 128 MB + S striped.p0.s1 State: up PO: 512 kB Size: 128 MB + S striped.p0.s2 State: up PO: 1024 kB Size: 128 MB + S striped.p0.s3 State: up PO: 1536 kB Size: 128 MB</programlisting> + + <para> + <figure id="vinum-striped-vol"> + <title>Ένας Striped Τόμος Vinum</title> + <graphic fileref="vinum/vinum-striped-vol"> + </figure> + </para> + + <para>Αυτός ο τόμος αναπαρίσταται γραφικά στο + <xref linkend="vinum-striped-vol">. Η απόχρωση της λωρίδας + αντιπροσωπεύει τη θέση της μέσα στην περιοχή διευθύνσεων του plex: + οι ανοιχτόχρωμες λωρίδες είναι οι πρώτες, οι σκουρόχρωμες είναι οι + τελευταίες.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Αξιοπιστία και Απόδοση</title> + + <para><anchor id="vinum-resilience">Με το κατάλληλο υλικό, είναι δυνατόν + να δημιουργηθούν τόμοι οι οποίοι να παρουσιάζουν τόσο μεγάλη ανοχή + σε σφάλματα, όσο και αυξημένη απόδοση σε σχέση με τις τυποποιημένες + κατατμήσεις του &unix;. Ένα τυπικό αρχείο ρυθμίσεων θα μοιάζει με το + παρακάτω:</para> + + <programlisting> + volume raid10 + plex org striped 512k + sd length 102480k drive a + sd length 102480k drive b + sd length 102480k drive c + sd length 102480k drive d + sd length 102480k drive e + plex org striped 512k + sd length 102480k drive c + sd length 102480k drive d + sd length 102480k drive e + sd length 102480k drive a + sd length 102480k drive b</programlisting> + + <para>Οι υποδίσκοι του δεύτερου plex έχουν μετατεθεί κατά δύο οδηγούς + σε σχέση με αυτούς του πρώτου plex: αυτό εξασφαλίζει ότι οι εγγραφές + δεν γίνονται στους ίδιους υποδίσκους, ακόμα και αν μια μεταφορά + χρησιμοποιεί και τους δύο δίσκους.</para> + + <para>Το <xref linkend="vinum-raid10-vol"> αναπαριστά γραφικά τη δομή + αυτού του τόμου.</para> + + <para> + <figure id="vinum-raid10-vol"> + <title>Ένας Mirrored και Striped Τόμος του Vinum</title> + <graphic fileref="vinum/vinum-raid10-vol"> + </figure> + </para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="vinum-object-naming"> + <title>Ονομασία Αντικειμένων</title> + + <para>Όπως περιγράψαμε παραπάνω, το Vinum αποδίδει προεπιλεγμένα ονόματα + σε plex και υποδίσκους, αν και υπάρχει η δυνατότητα να τα + παρακάμψετε. Αυτό ωστόσο δεν συνίσταται: η εμπειρία που έχουμε από + το διαχειριστή τόμων VERITAS (ο οποίος επιτρέπει ελεύθερη απόδοση + ονομάτων στα αντικείμενα) έχει δείξει ότι αυτού του είδους η ευελιξία + δεν προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα, και μπορεί να προκαλέσει + σύγχυση.</para> + + <para>Τα ονόματα μπορεί να περιέχουν οποιοδήποτε μη-κενό χαρακτήρα, αλλά + συνίσταται να περιοριστείτε στη χρήση γραμμάτων, αριθμών και της κάτω + παύλας. Τα ονόματα των τόμων, των plex και των υποδίσκων μπορεί να + είναι μέχρι 64 χαρακτήρες, ενώ τα ονόματα των δίσκων μπορεί να είναι + μέχρι 32 χαρακτήρες.</para> + + <para>Τα αρχεία συσκευών του Vinum δημιουργούνται στον κατάλογο + <filename class="directory">/dev/gvinum</filename>. Με τις ρυθμίσεις + που φαίνονται παραπάνω, το Vinum θα δημιουργήσει τα παρακάτω αρχεία + συσκευών:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Καταχωρίσεις συσκευών για κάθε τόμο. Αυτές είναι και οι κύριες + συσκευές που χρησιμοποιεί το Vinum. Με τις ρυθμίσεις που δείξαμε + παραπάνω, θα έχουμε τις συσκευές: + <filename class="devicefile">/dev/gvinum/myvol</filename>, + <filename class="devicefile">/dev/gvinum/mirror</filename>, + <filename class="devicefile">/dev/gvinum/striped</filename>, + <filename class="devicefile">/dev/gvinum/raid5</filename> και + <filename class="devicefile">/dev/gvinum/raid10</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Όλοι οι τόμοι διαθέτουν απευθείας καταχωρίσεις στον κατάλογο + <filename class="directory">/dev/gvinum/</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Οι κατάλογοι + <filename class="directory">/dev/gvinum/plex</filename> και + <filename class="directory">/dev/gvinum/sd</filename>, που + περιέχουν τα αρχεία συσκευών για κάθε plex και υποδίσκο + αντίστοιχα.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Για παράδειγμα, θεωρήστε το παρακάτω αρχείο ρυθμίσεων:</para> + + <programlisting> + drive drive1 device /dev/sd1h + drive drive2 device /dev/sd2h + drive drive3 device /dev/sd3h + drive drive4 device /dev/sd4h + volume s64 setupstate + plex org striped 64k + sd length 100m drive drive1 + sd length 100m drive drive2 + sd length 100m drive drive3 + sd length 100m drive drive4</programlisting> + + <para>Μετά την επεξεργασία αυτού του αρχείου, το &man.gvinum.8; θα + δημιουργήσει την ακόλουθη δομή στον κατάλογο + <filename class="directory">/dev/gvinum</filename>:</para> + + <programlisting> + drwxr-xr-x 2 root wheel 512 Apr 13 16:46 plex + crwxr-xr-- 1 root wheel 91, 2 Apr 13 16:46 s64 + drwxr-xr-x 2 root wheel 512 Apr 13 16:46 sd + + /dev/vinum/plex: + total 0 + crwxr-xr-- 1 root wheel 25, 0x10000002 Apr 13 16:46 s64.p0 + + /dev/vinum/sd: + total 0 + crwxr-xr-- 1 root wheel 91, 0x20000002 Apr 13 16:46 s64.p0.s0 + crwxr-xr-- 1 root wheel 91, 0x20100002 Apr 13 16:46 s64.p0.s1 + crwxr-xr-- 1 root wheel 91, 0x20200002 Apr 13 16:46 s64.p0.s2 + crwxr-xr-- 1 root wheel 91, 0x20300002 Apr 13 16:46 s64.p0.s3</programlisting> + + <para>Αν και συνίσταται να μην δίνονται συγκεκριμένα ονόματα στα plex + και τους υποδίσκους, θα πρέπει να δοθούν ονόματα στους δίσκους του + Vinum. Με τον τρόπο αυτό, ο δίσκος αναγνωρίζεται αυτόματα ακόμα και + αν αλλάξει θέση. Τα ονόματα των δίσκων μπορεί να έχουν μέγεθος μέχρι + 32 χαρακτήρες.</para> + + <sect2> + <title>Δημιουργία Συστημάτων Αρχείων</title> + + <para>Οι τόμοι δείχνουν όμοιοι με τους δίσκους όσο αφορά το σύστημα, + με μια εξαίρεση. Αντίθετα με τους δίσκους του &unix;, το Vinum δεν + δημιουργεί κατατμήσεις στους τόμους, και έτσι απουσιάζει από αυτούς + ο αντίστοιχος πίνακας κατατμήσεων. Αυτό απαιτεί την τροποποίηση + κάποιων βοηθητικών προγραμμάτων και ειδικότερα του &man.newfs.8;, το + οποίο στις προηγούμενες υλοποιήσεις του προσπαθούσε να ερμηνεύσει + το τελευταίο γράμμα ενός τόμου Vinum ως αναγνωριστικό της κατάτμησης. + Για παράδειγμα, ένας κανονικός δίσκος μπορεί να έχει το όνομα + <filename class="devicefile">/dev/ad0a</filename> ή + <filename class="devicefile">/dev/da2h</filename>. + Τα ονόματα αυτά αντιπροσωπεύουν την πρώτη κατάτμηση + (<devicename>a</devicename>) στον πρώτο δίσκο IDE + (<devicename>ad</devicename>) και την όγδοη κατάτμηση + (<devicename>h</devicename>) στον τρίτο (2) SCSI δίσκο + (<devicename>da</devicename>) αντίστοιχα. Σε αντίθεση, ένας τόμος + του Vinum μπορεί να ονομάζεται <filename + class="devicefile">/dev/gvinum/concat</filename>, το οποίο δεν + έχει καμιά σχέση με όνομα κατάτμησης.</para> + + <para>Για να δημιουργήσετε ένα σύστημα αρχείων σε αυτό τον τόμο, + χρησιμοποιήστε την &man.newfs.8;:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>newfs /dev/gvinum/concat</userinput></screen> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="vinum-config"> + <title>Ρύθμιση του Vinum</title> + + <para>Το Vinum δεν υπάρχει στον πυρήνα <filename>GENERIC</filename>. + Είναι δυνατόν να δημιουργήσετε προσαρμοσμένο πυρήνα που να το περιέχει, + αλλά δεν συνίσταται. Ο συνηθισμένος τρόπος να ξεκινήσετε το Vinum, + είναι να το φορτώσετε ως άρθρωμα στον πυρήνα (<acronym>kld</acronym>). + Δεν χρειάζεται καν να χρησιμοποιήσετε την &man.kldload.8; για το + Vinum: όταν ξεκινήσετε το &man.gvinum.8;, θα γίνει έλεγχος για να + διαπιστωθεί αν το άρθρωμα είναι φορτωμένο, και αν δεν είναι θα + φορτωθεί αυτόματα.</para> + + <sect2> + <title>Εκκίνηση</title> + + <para>Το Vinum αποθηκεύει τις πληροφορίες για τις ρυθμίσεις του στα + slices των δίσκων, ουσιαστικά με τον ίδιο τρόπο που τις αποθηκεύει + και στα αρχεία ρυθμίσεων. Όταν το Vinum διαβάζει τη βάση δεδομένων + των ρυθμίσεων, μπορεί να αναγνωρίσει ένα αριθμό λέξεων που δεν + επιτρέπεται να εμφανιστούν στα αρχεία ρυθμίσεων. Για παράδειγμα, οι + ρυθμίσεις για κάποιο δίσκο μπορεί να περιέχουν το παρακάτω + κείμενο:</para> + + <programlisting width="119">volume myvol state up +volume bigraid state down +plex name myvol.p0 state up org concat vol myvol +plex name myvol.p1 state up org concat vol myvol +plex name myvol.p2 state init org striped 512b vol myvol +plex name bigraid.p0 state initializing org raid5 512b vol bigraid +sd name myvol.p0.s0 drive a plex myvol.p0 state up len 1048576b driveoffset 265b plexoffset 0b +sd name myvol.p0.s1 drive b plex myvol.p0 state up len 1048576b driveoffset 265b plexoffset 1048576b +sd name myvol.p1.s0 drive c plex myvol.p1 state up len 1048576b driveoffset 265b plexoffset 0b +sd name myvol.p1.s1 drive d plex myvol.p1 state up len 1048576b driveoffset 265b plexoffset 1048576b +sd name myvol.p2.s0 drive a plex myvol.p2 state init len 524288b driveoffset 1048841b plexoffset 0b +sd name myvol.p2.s1 drive b plex myvol.p2 state init len 524288b driveoffset 1048841b plexoffset 524288b +sd name myvol.p2.s2 drive c plex myvol.p2 state init len 524288b driveoffset 1048841b plexoffset 1048576b +sd name myvol.p2.s3 drive d plex myvol.p2 state init len 524288b driveoffset 1048841b plexoffset 1572864b +sd name bigraid.p0.s0 drive a plex bigraid.p0 state initializing len 4194304b driveoff set 1573129b plexoffset 0b +sd name bigraid.p0.s1 drive b plex bigraid.p0 state initializing len 4194304b driveoff set 1573129b plexoffset 4194304b +sd name bigraid.p0.s2 drive c plex bigraid.p0 state initializing len 4194304b driveoff set 1573129b plexoffset 8388608b +sd name bigraid.p0.s3 drive d plex bigraid.p0 state initializing len 4194304b driveoff set 1573129b plexoffset 12582912b +sd name bigraid.p0.s4 drive e plex bigraid.p0 state initializing len 4194304b driveoff set 1573129b plexoffset 16777216b</programlisting> + + <para>Οι προφανείς διαφορές εδώ, είναι η παρουσία συγκεκριμένων + θέσεων και ονομάτων (και τα δύο είναι επιτρεπτά, αλλά γενικά δεν + συνίσταται η χρήση τους) και οι πληροφορίες κατάστασης (που + δεν είναι διαθέσιμες στο χρήστη). Το Vinum δεν αποθηκεύει + πληροφορίες σχετικές με τους δίσκους στις ρυθμίσεις του: απλώς + ανιχνεύει όλους τους δίσκους για κατατμήσεις που περιέχουν + ετικέτα Vinum. Αυτό επιτρέπει στο Vinum να αναγνωρίσει τους δίσκους + σωστά, ακόμα και αν τους έχει δοθεί διαφορετικό &unix; + αναγνωριστικό (ID).</para> + + <sect3 id="vinum-rc-startup"> + <title>Αυτόματη Εκκίνηση</title> + + <para>Το <emphasis>Gvinum</emphasis> ξεκινάει πάντοτε αυτόματα + μετά την φόρτωση του αρθρώματος μέσω του &man.loader.conf.5;. + Για να φορτώσετε το άρθρωμα του <emphasis>Gvinum</emphasis> κατά + την εκκίνηση, προσθέστε τη γραμμή + <literal>geom_vinum_load="YES"</literal> στο αρχείο + <filename>/boot/loader.conf</filename>.</para> + + <para>Όταν ξεκινάτε το Vinum με την εντολή + <command>gvinum start</command>, το Vinum διαβάζει τη βάση + δεδομένων ρυθμίσεων από έναν δίσκο που βρίσκεται υπό τον έλεγχο + του. Κάτω από φυσιολογικές συνθήκες, κάθε δίσκος περιέχει ένα + όμοιο αντίγραφο της βάσης, έτσι δεν έχει σημασία από ποιο δίσκο θα + γίνει η ανάγνωση. Ωστόσο, μετά από κάποιο απότομο τερματισμό + λειτουργίας, το Vinum θα πρέπει να καθορίσει ποιος δίσκος έχει το + πιο πρόσφατο αντίγραφο και να διαβάσει από εκεί τις ρυθμίσεις. + Μετά θα διορθώσει (αν χρειάζεται) τις ρυθμίσεις και στους + υπόλοιπους δίσκους.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="vinum-root"> + <title>Χρήση του Vinum στο Ριζικό Σύστημα Αρχείων</title> + + <para>Σε ένα μηχάνημα στο οποίο έχει γίνει πλήρες mirror στα συστήματα + αρχείων με τη χρήση του Vinum, είναι συνήθως επιθυμητό να γίνει mirror + και στο ριζικό (root) σύστημα αρχείων. Η ρύθμιση αυτή δεν είναι + τόσο απλή όσο σε ένα οποιοδήποτε σύστημα αρχείων, επειδή:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Το ριζικό σύστημα αρχείων πρέπει να είναι διαθέσιμο από πολύ + νωρίς κατά τη διαδικασία εκκίνησης, έτσι είναι απαραίτητο οι + υποδομές του Vinum να είναι επίσης διαθέσιμες την ίδια + στιγμή.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ο τόμος που περιέχει το ριζικό σύστημα αρχείων περιέχει επίσης + και τον κώδικα εκκίνησης (bootstrap) και τον πυρήνα, ο οποίος + θα πρέπει να είναι προσβάσιμος από βασικά προγράμματα + του συστήματος (π.χ. το BIOS σε μηχανήματα τύπου PC), τα οποία δεν + γνωρίζουν και δεν μπορούν να μάθουν τις λεπτομέρειες υλοποίησης του + Vinum.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Στις επόμενες ενότητες, ο όρος <quote>ριζικός τόμος</quote> + χρησιμοποιείται γενικά για να περιγράψει τον τόμο του Vinum που + περιέχει το ριζικό σύστημα αρχείων. Είναι γενικά καλή ιδέα να + χρησιμοποιείται το όνομα <literal>"root"</literal> για αυτό τον τόμο, + αλλά αυτό δεν αποτελεί τεχνική απαίτηση. Όλα τα παραδείγματα εντολών + στις παρακάτω ενότητες χρησιμοποιούν την παραπάνω παραδοχή.</para> + + <sect2> + <title>Εκκίνηση του Vinum Αρκετά Νωρίς για το Ριζικό Σύστημα + Αρχείων</title> + + <para>Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με διάφορους τρόπους:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Το Vinum πρέπει να είναι διαθέσιμο στο πυρήνα κατά την + εκκίνηση. Για το λόγο αυτό, η μέθοδος αυτόματης εκκίνησης που + περιγράψαμε στο <xref linkend="vinum-rc-startup"> δεν μπορεί να + χρησιμοποιηθεί σε αυτή την περίπτωση και η παράμετρος + <literal>start_vinum</literal> <emphasis>δεν</emphasis> θα πρέπει + να τεθεί όταν χρησιμοποιείται η παρακάτω διάταξη. Μια πιθανή + επιλογή είναι να μεταγλωττίσετε στατικά το Vinum στον πυρήνα + ώστε να είναι διαθέσιμο πάντα, αλλά αυτό συνήθως δεν είναι + επιθυμητό. Υπάρχει μια ακόμα διαθέσιμη επιλογή, να ορίσετε να + φορτώνεται το άρθρωμα του πυρήνα μέσω του + <filename>/boot/loader</filename> (<xref + linkend="boot-loader">) πριν την εκκίνηση του ίδιου του + πυρήνα. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με τη γραμμή:</para> + + <programlisting>geom_vinum_load="YES"</programlisting> + + <para>στο αρχείο <filename>/boot/loader.conf</filename>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Στο <emphasis>Gvinum</emphasis>, όλη η διαδικασία εκκίνησης + γίνεται αυτόματα μετά την φόρτωση του αρθρώματος πυρήνα, έτσι + η διαδικασία που περιγράψαμε παραπάνω είναι και η μόνη που + απαιτείται.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect2> + + <sect2> + <title>Δημιουργία Ριζικού Τόμου Vinum με Δυνατότητα Πρόσβασης από τον + Κώδικα Εκκίνησης (Bootstrap).</title> + + <para>Καθώς ο τρέχοντας κώδικας εκκίνησης του &os; έχει μέγεθος μόνο + 7.5 KB, και είναι ήδη επιφορτισμένος με την ανάγνωση αρχείων (όπως το + <filename>/boot/loader</filename>) από το σύστημα αρχείων UFS, είναι + πρακτικά αδύνατο να γνωρίζει και τις απαιτούμενες εσωτερικές δομές + του Vinum ώστε να μπορεί να ερμηνεύσει τις αντίστοιχες πληροφορίες + ρύθμισης και να μάθει τις λεπτομέρειες του τόμου εκκίνησης. Για το + λόγο αυτό, χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε κάποια τεχνάσματα ώστε να + δώσουμε στον κώδικα εκκίνησης την ψευδαίσθηση ύπαρξης μιας κανονικής + κατάτμησης <literal>"a"</literal> που να περιέχει το ριζικό σύστημα + αρχείων.</para> + + <para>Για να καταστεί αυτό δυνατό, θα πρέπει να πληρούνται ταυτόχρονα + όλες οι παρακάτω προϋποθέσεις όσο αφορά τον τόμο εκκίνησης:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Ο τόμος εκκίνησης δεν θα πρέπει να είναι stripe ή + RAID-5.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ο τόμος εκκίνησης δεν θα πρέπει να περιέχει περισσότερους + από ένα συνενωμένους υποδίσκους ανά plex.</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Σημειώστε ότι είναι συνήθως επιθυμητό και δυνατό να υπάρχουν + πολλαπλά plex, καθένα από τα οποία να είναι αντίγραφο του ριζικού + συστήματος αρχείων. Η διαδικασία εκκίνησης θα χρησιμοποιήσει ωστόσο + μόνο ένα από αυτά τα αντίγραφα για να βρει τον κώδικα εκκίνησης και + όλα τα αρχεία, μέχρι να γίνει τελικά η προσάρτηση του ριζικού + συστήματος αρχείων από τον ίδιο τον πυρήνα. Κάθε μοναδικός υποδίσκος + μέσα σε αυτά τα plex, θα χρειαστεί να διαθέτει τη δική του + ψευτο-κατάτμηση <literal>"a"</literal> ώστε η συσκευή να είναι + εκκινήσιμη. Δεν είναι απαραίτητο κάθε μια από αυτές τις + ψευτο-κατατμήσεις να βρίσκεται στην ίδια θέση μέσα στην συσκευή, + σε σχέση με άλλες συσκευές που περιέχουν plex με ριζικό σύστημα + αρχείων. Είναι όμως γενικά καλή ιδέα να δημιουργήσετε τους τόμους + του Vinum με τέτοιο τρόπο, ώστε οι συσκευές mirror που προκύπτουν να + είναι συμμετρικές για να αποφύγετε τη σύγχυση.</para> + + <para>Για να δημιουργηθούν αυτές οι τύπου <literal>"a"</literal> + κατατμήσεις για κάθε συσκευή που θα περιέχει τμήματα του ριζικού + τόμου, θα πρέπει να γίνουν τα ακόλουθα:</para> + + <procedure> + <step> + <para>Θα πρέπει να εξετάσετε τη θέση (την απόσταση από την αρχή της + συσκευής) και το μέγεθος της συσκευής υποδίσκου η οποία θα είναι + μέρος του ριζικού τόμου, χρησιμοποιώντας την εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>gvinum l -rv root</userinput></screen> + + <para>Σημειώστε ότι στο Vinum οι θέσεις και τα μεγέθη μετρούνται + σε bytes. Θα πρέπει να διαιρέσετε αυτούς τους αριθμούς με το 512 + για να βρείτε τους αριθμούς μπλοκ που θα χρησιμοποιήσετε στην + εντολή <command>bsdlabel</command>.</para> + </step> + + <step> + <para>Εκτελέστε την εντολή:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>bsdlabel -e <replaceable>devname</replaceable></userinput></screen> + + <para>για κάθε συσκευή που συμμετέχει στο ριζικό τόμο. + Το <replaceable>devname</replaceable> θα πρέπει να είναι είτε το + όνομα του δίσκου (για παράδειγμα <devicename>da0</devicename>) + για δίσκους χωρίς slices (χωρίς δηλ. κατατμήσεις fdisk), ή το + όνομα του slice (για παράδειγμα, + <devicename>ad0s1</devicename>).</para> + + <para>Αν υπάρχει ήδη μια κατάτμηση <literal>"a"</literal> στη + συσκευή (που πιθανώς περιέχει το ριζικό σύστημα αρχείων που ήταν + σε χρήση πριν χρησιμοποιηθεί το Vinum), θα πρέπει να μετονομαστεί + σε κάτι άλλο ώστε να εξακολουθεί να είναι προσβάσιμο + (σε περίπτωση ανάγκης), αλλά δεν θα χρησιμοποιείται πλέον από + προεπιλογή για την εκκίνηση του συστήματος. Σημειώστε ότι οι + ενεργές κατατμήσεις (όπως για παράδειγμα ένα ριζικό σύστημα + αρχείων το οποίο είναι ήδη προσαρτημένο) δεν μπορούν να + μετονομαστούν. Θα πρέπει να εκτελέσετε την εντολή + χρησιμοποιώντας την επιλογή <quote>Fixit</quote> του CD + εγκατάστασης, ή να ακολουθήσετε μια διαδικασία δύο βημάτων + (σε περίπτωση που έχετε mirror) ξεκινώντας από τον ένα δίσκο και + μετονομάζοντας τον άλλο.</para> + + <para>Έπειτα θα πρέπει να προσθέσετε την απόσταση (offset, αν + υπάρχει) της κατάτμησης Vinum αυτής της συσκευής, με την απόσταση + του υποδίσκου του αντίστοιχου ριζικού τόμου της συσκευής. Η τιμή + που θα προκύψει θα είναι η απόσταση (<literal>"offset"</literal>) + για τη νέα κατάτμηση <literal>"a"</literal>. Μπορείτε να πάρετε + αυτούσια την τιμή <literal>"size"</literal> για αυτή την κατάτμηση + από τον υπολογισμό που κάνατε παραπάνω. Το + <literal>"fstype"</literal> θα πρέπει να είναι + <literal>4.2BSD</literal>. Οι τιμές των + <literal>"fsize"</literal>, <literal>"bsize"</literal>, + και <literal>"cpg"</literal> θα πρέπει να επιλεχθούν με τέτοιο + τρόπο ώστε να ταιριάζουν με το πραγματικό σύστημα αρχείων, αν και + δεν έχουν σημασία στη συγκεκριμένη περίπτωση.</para> + + <para>Με αυτό τον τρόπο, θα δημιουργηθεί μια νέα κατάτμηση + <literal>"a"</literal> η οποία επικαλύπτει την κατάτμηση του + Vinum σε αυτή τη συσκευή. Σημειώστε ότι η εντολή + <command>bsdlabel</command> θα επιτρέψει αυτή την επικάλυψη μόνο + αν η κατάτμηση του Vinum έχει επισημανθεί κατάλληλα με fstype + <literal>"vinum"</literal>.</para> + </step> + + <step> + <para>Αυτό είναι όλο! Υπάρχει πλέον μια ψευτο-κατάτμηση + <literal>"a"</literal> σε κάθε συσκευή η οποία έχει αντίγραφο του + ριζικού τόμου. Συνίσταται να επαληθεύσετε ξανά το αποτέλεσμα, + χρησιμοποιώντας μια εντολή όπως την παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>fsck -n /dev/<replaceable>devname</replaceable>a</userinput></screen> + </step> + </procedure> + + <para>Θα πρέπει να θυμάστε ότι οι θέσεις των αρχείων που περιέχουν + πληροφορίες ελέγχου πρέπει να είναι σχετικές ως προς το ριζικό + σύστημα αρχείων που βρίσκεται στο τόμο του Vinum, και ο οποίος + (κατά την δημιουργία καινούριου ριζικού τόμου Vinum) μπορεί να μην + ταιριάζει με το ριζικό σύστημα αρχείων που είναι ενεργό τη δεδομένη + στιγμή. Θα πρέπει ιδιαίτερα να φροντίσετε τα αρχεία + <filename>/etc/fstab</filename> και + <filename>/boot/loader.conf</filename>.</para> + + <para>Στην επόμενη επανεκκίνηση, ο κώδικας εκκίνησης θα πρέπει να + εντοπίσει τις κατάλληλες πληροφορίες ελέγχου από το νέο (Vinum) + ριζικό σύστημα αρχείων και να δράσει κατάλληλα. Στο τέλος της + διαδικασίας αρχικοποίησης του πυρήνα, και μετά την αναγγελία όλων + των συσκευών, το μήνυμα το οποίο δείχνει την επιτυχή λειτουργία + του εγχειρήματος μοιάζει με το παρακάτω:</para> + + <screen>Mounting root from ufs:/dev/gvinum/root</screen> + </sect2> + + <sect2> + <title>Παράδειγμα Ρύθμισης Ριζικού Τόμου με Vinum</title> + + <para>Μετά την ρύθμιση του ριζικού τόμου με το Vinum, η έξοδος της + εντολής <command>gvinum l -rv root</command> θα μοιάζει με την + παρακάτω:</para> + + <screen> +... +Subdisk root.p0.s0: + Size: 125829120 bytes (120 MB) + State: up + Plex root.p0 at offset 0 (0 B) + Drive disk0 (/dev/da0h) at offset 135680 (132 kB) + +Subdisk root.p1.s0: + Size: 125829120 bytes (120 MB) + State: up + Plex root.p1 at offset 0 (0 B) + Drive disk1 (/dev/da1h) at offset 135680 (132 kB) + </screen> + + <para>Οι τιμές που θα πρέπει να σημειώσετε είναι το + <literal>135680</literal> για την απόσταση (offset σε σχέση με την + κατάτμηση <filename class="devicefile">/dev/da0h</filename>). Αυτό + μεταφράζεται σε 265 block των 512 byte για την εντολή + <command>bsdlabel</command>. Παρόμοια, το μέγεθος του ριζικού τόμου + είναι 245760 μπλοκ των 512 byte. Το <filename + class="devicefile">/dev/da1h</filename>, το οποίο περιέχει το + δεύτερο αντίγραφο του ριζικού τόμου, έχει συμμετρική ρύθμιση.</para> + + <para>Το bsdlabel για αυτές τις συσκευές θα μοιάζει με το + παρακάτω:</para> + + <screen> +... +8 partitions: +# size offset fstype [fsize bsize bps/cpg] + a: 245760 281 4.2BSD 2048 16384 0 # (Cyl. 0*- 15*) + c: 71771688 0 unused 0 0 # (Cyl. 0 - 4467*) + h: 71771672 16 vinum # (Cyl. 0*- 4467*)</screen> + + <para>Μπορείτε να παρατηρήσετε ότι η παράμετρος + <literal>"size"</literal> για την ψευτο-κατάτμηση + <literal>"a"</literal> ταιριάζει με την τιμή που δείξαμε παραπάνω, + ενώ η τιμή της παραμέτρου <literal>"offset"</literal> είναι το + άθροισμα της απόστασης ανάμεσα στην κατάτμηση Vinum + <literal>"h"</literal> και της απόστασης αυτής της κατάτμησης μέσα + στη συσκευή (ή το slice). Πρόκειται για μια τυπική ρύθμιση που είναι + απαραίτητη για να αποφευχθούν τα προβλήματα που περιγράφηκαν στο + <xref linkend="vinum-root-panic">. Μπορείτε επίσης να δείτε ότι + ολόκληρη η κατάτμηση <literal>"a"</literal> περιέχεται αυτούσια + μέσα στην <literal>"h"</literal> η οποία και περιέχει όλες τις + πληροφορίες Vinum της συσκευής.</para> + + <para>Σημειώστε ότι στο παραπάνω παράδειγμα η συσκευή χρησιμοποιείται + εξ' ολοκλήρου από το Vinum, και δεν υπάρχει κάποιο κατάλοιπο ριζικής + κατάτμησης από παλιότερη χρήση. Αυτό συμβαίνει επειδή πρόκειται για + δίσκο που χρησιμοποιήθηκε από την αρχή ως μέρος ενός συστήματος + Vinum.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Αντιμετώπιση Προβλημάτων</title> + + <para>Σε περίπτωση προβλήματος, θα χρειαστείτε κάποια μέθοδο + αντιμετώπισης. Η παρακάτω λίστα περιέχει μερικά από τα πιο + συνηθισμένα προβλήματα και τις λύσεις τους.</para> + + <sect3> + <title>Ο Κώδικας Εκκίνησης Φορτώνεται, Αλλά το Σύστημα δεν + Εκκινεί</title> + + <para>Αν για οποιοδήποτε λόγο το σύστημα δεν συνεχίζει την εκκίνηση, + θα πρέπει να διακόψετε την εκκίνηση μέσα στο χρονικό διάστημα των 10 + δευτερολέπτων που εμφανίζεται ο φορτωτής εκκίνησης, πιέζοντας το + πλήκτρο <keycap>space</keycap>. Μπορείτε να εξετάσετε τις τιμές + των μεταβλητών του φορτωτή + (όπως η <literal>vinum.autostart</literal>), χρησιμοποιώντας την + εντολή <command>show</command>, και να τις αλλάξετε με τις εντολές + <command>set</command> ή <command>unset</command>.</para> + + <para>Αν το μοναδικό πρόβλημα ήταν η απουσία του αρθρώματος + Vinum στη λίστα της αυτόματης φόρτωσης, αρκεί να δώσετε την + εντολή <command>load geom_vinum</command>.</para> + + <para>Όταν είστε έτοιμος, η εκκίνηση μπορεί να συνεχιστεί με την + εντολή <command>boot -as</command>. Οι επιλογές + <option>-as</option> θα οδηγήσουν τον πυρήνα να ρωτήσει για το + ριζικό σύστημα αρχείων που πρόκειται να προσαρτηθεί + (<option>-a</option>), και η διαδικασία εκκίνησης θα σταματήσει σε + κατάσταση ενός χρήστη (single user, λόγω της επιλογής + <option>-s</option>), όπου η προσάρτηση του ριζικού συστήματος + είναι μόνο για ανάγνωση. Με τον τρόπο αυτό, ακόμα και αν έχει + προσαρτηθεί μόνο ένα plex ενός τόμου που αποτελείται από πολλά, + δεν υπάρχει κίνδυνος να δημιουργηθεί ασυνέπεια δεδομένων μεταξύ + των plex.</para> + + <para>Στην προτροπή που εμφανίζεται για το ριζικό σύστημα αρχείων που + πρόκειται να προσαρτηθεί, μπορείτε να εισάγετε οποιαδήποτε + συσκευή περιέχει ένα έγκυρο ριζικό σύστημα αρχείων. Αν το + <filename>/etc/fstab</filename> έχει ρυθμιστεί σωστά, η προεπιλογή + θα είναι κάτι σαν <literal>ufs:/dev/gvinum/root</literal>. + Μια τυπική εναλλακτική τοποθεσία θα μπορούσε να είναι το + <literal>ufs:da0d</literal>, μια υποθετική κατάτμηση + που περιέχει το παλιό (πριν το Vinum) ριζικό σύστημα αρχείων. + Αν πρόκειται να χρησιμοποιήσετε μια + από τις τύπου <literal>"a"</literal> ψευτο-κατατμήσεις που είναι + στην πραγματικότητα υποδίσκοι της ριζικής συσκευής του Vinum, θα + πρέπει να είστε προσεκτικός, γιατί αν χρησιμοποιείτε mirror θα + γίνει προσάρτηση μόνο του ενός τμήματος της συσκευής. + Αν πρόκειται να προσαρτήσετε αυτή τη συσκευή αργότερα με + δυνατότητα εγγραφής-ανάγνωσης, είναι απαραίτητο να αφαιρέσετε τα + υπόλοιπα plex του ριζικού τόμου του Vinum, καθώς αυτά θα περιέχουν + δεδομένα που δεν είναι σε συγχρονισμό με την κατάτμηση που έχετε + ήδη προσαρτήσει.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Φορτώνει Μόνο ο Βασικός Κώδικας Εκκίνησης</title> + + <para>Αν η φόρτωση του <filename>/boot/loader</filename> δεν είναι + επιτυχής, αλλά ο βασικός κώδικας εκκίνησης (primary bootstrap) + φορτώνεται (κάτι που μπορείτε να διαπιστώσετε ελέγχοντας αν + εμφανίζεται μια παύλα στην πάνω αριστερή γωνία της οθόνης κατά το + αρχικό στάδιο εκκίνησης), μπορείτε να προσπαθήσετε να διακόψετε + τη βασική εκκίνηση σε αυτό το σημείο χρησιμοποιώντας το πλήκτρο + <keycap>space</keycap>. Με αυτό τον τρόπο, η εκκίνηση θα + σταματήσει στο στάδιο δύο (δείτε το <xref linkend="boot-boot1">). + Μπορείτε εδώ να προσπαθήσετε να εκκινήσετε από μια εναλλακτική + κατάτμηση, π.χ. την κατάτμηση που περιείχε το ριζικό σύστημα + αρχείων που μετακινήσατε από το <literal>"a"</literal> όταν + ξεκινήσατε να χρησιμοποιείτε το Vinum.</para> + </sect3> + + <sect3 id="vinum-root-panic"> + <title>Δεν Γίνεται Καμιά Εκκίνηση, ο Κώδικας Εκκίνησης Προκαλεί + Panic</title> + + <para>Αυτό μπορεί να συμβεί αν ο κώδικας εκκίνησης καταστραφεί + από την εγκατάσταση του Vinum. Δυστυχώς, το Vinum την τρέχουσα + στιγμή αφήνει μόνο 4 KB ελεύθερα στην αρχή της κατάτμησης του + πριν αρχίσει να γράφει τις πληροφορίες της επικεφαλίδας του. + Ωστόσο τα στάδια ένα και δύο καθώς και το bsdlabel που + ενσωματώνεται ανάμεσα τους, χρειάζονται 8 KB. Έτσι, αν μια + κατάτμηση Vinum ξεκίναγε στην θέση 0 μέσα σε ένα slice ή δίσκο που + προορίζονταν για εκκίνηση, η εγκατάσταση του Vinum θα κατέστρεφε + τον κώδικα εκκίνησης.</para> + + <para>Με τον ίδιο τρόπο, αν η παραπάνω κατάσταση επιδιορθωθεί για + παράδειγμα ξεκινώντας από ένα CD <quote>Fixit</quote> και + επανεγκαθιστώντας τον κώδικα εκκίνησης με τη βοήθεια της εντολής + <command>bsdlabel -B</command> (όπως περιγράφεται στο <xref + linkend="boot-boot1">), ο κώδικας εκκίνησης θα καταστρέψει την + επικεφαλίδα του Vinum, το οποίο δεν θα μπορεί πλέον να εντοπίσει + τους δίσκους του. Αν και το παραπάνω δεν καταστρέφει τα δεδομένα + ρυθμίσεων ή τα πραγματικά δεδομένα που υπάρχουν στους τόμους (και + η ανάκτηση τους είναι δυνατή αν δώσετε ξανά ακριβώς τις ίδιες + ρυθμίσεις στο Vinum με τις αρχικές σας), η κατάσταση διορθώνεται + αρκετά δύσκολα. Θα πρέπει να μετακινήσετε ολόκληρη την κατάτμηση + του Vinum τουλάχιστον κατά 4 KB ώστε να μην υπάρχει σύγκρουση + μεταξύ της επικεφαλίδας του Vinum και του κώδικα εκκίνησης.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/virtualization/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/virtualization/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..45eafa998f --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/virtualization/chapter.sgml @@ -0,0 +1,1321 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Εικονικοποίηση + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/virtualization/chapter.sgml + %SRCID% 1.27 + +--> + +<chapter id="virtualization"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Murray</firstname> + <surname>Stokely</surname> + <contrib>Συνεισφορά από τον </contrib> + </author> + </authorgroup> + <!-- Mar 2007 --> + </chapterinfo> + + <title>Εικονικοποίηση</title> + + <sect1 id="virtualization-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <para>Το λογισμικό εικονικοποίησης επιτρέπει σε πολλαπλά λειτουργικά + συστήματα να εκτελούνται ταυτόχρονα στον ίδιο υπολογιστή. Σε υπολογιστές + PC το λογισμικό αυτό τυπικά χρησιμοποιεί ένα λειτουργικό ως ξενιστή + (host) στο οποίο και εκτελείται, και το οποίο υποστηρίζει ένα + οποιοδήποτε αριθμό από φιλοξενούμενα (guest) λειτουργικά.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Τη διαφορά μεταξύ ενός ξενιστή (host) και ενός φιλοξενούμενου + (guest) λειτουργικού.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να εγκαταστήσετε το &os; σε ένα &apple; &macintosh; + υπολογιστή που βασίζεται σε &intel; αρχιτεκτονική.</para> + </listitem> + +<!-- Δεν υπάρχει υποστήριξη Xen για το FreeBSD, από τον 07/2010. + Οι παρακάτω πληροφορίες δεν πρέπει να φαίνονται + + <listitem> + <para>Πως να εγκαταστήσετε το &os; στο Linux με τη βοήθεια του + <application>&xen;</application>.</para> + </listitem> +--> + <listitem> + <para>Πώς να εγκαταστήσετε το &os; κάτω από µsoft.windows; με + το <application>Virtual PC</application>.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να βελτιστοποιήσετε ένα &os; σύστημα για την καλύτερη + απόδοση σε περιβάλλον εικονικού μηχανήματος.</para> + </listitem> + + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να έχετε κατανοήσει τις βασικές έννοιες του &unix; και του &os; (<xref + linkend="basics">).</para> + </listitem> + + <listitem><para>Να γνωρίζετε πως θα εγκαταστήσετε το &os; (<xref + linkend="install">).</para></listitem> + + <listitem><para>Να γνωρίζετε πως θα ρυθμίσετε τη σύνδεση σας στο δίκτυο + (<xref linkend="advanced-networking">).</para></listitem> + + <listitem><para>Να γνωρίζετε πως να εγκαταστήσετε πρόσθετο λογισμικό + τρίτου κατασκευαστή (<xref linkend="ports">).</para></listitem> + </itemizedlist> + + </sect1> + + + + <sect1 id="virtualization-guest"> + <title>Το &os; ως φιλοξενούμενο λειτουργικό</title> + + <sect2 id="virtualization-guest-parallels"> + <title>Το Parallels σε MacOS</title> + + <para>Το <application>Parallels Desktop</application> για &mac; είναι + ένα εμπορικό λογισμικό το οποίον είναι διαθέσιμο για υπολογιστές + &apple; &mac; με επεξεργαστή &intel; και λειτουργικό &macos; 10.4.6 ή + νεότερο. Το &os; παρέχει πλήρη υποστήριξη ως φιλοξενούμενο + λειτουργικό. Όταν το <application>Parallels</application> έχει + εγκατασταθεί στο &macos; X, ο χρήστης πρέπει να ρυθμίσει ένα εικονικό + σύστημα και στη συνέχεια να εγκαταστήσει το φιλοξενούμενο λειτουργικό + σύστημα που επιθυμεί.</para> + + <sect3 id="virtualization-guest-parallels-install"> + <title>Εγκαθιστώντας το &os; στο Parallels/&macos; X</title> + + <para>Το πρώτο βήμα για την εγκατάσταση του &os; στο &macos; + X/<application>Parallels</application> είναι να δημιουργήσετε ένα + νέο εικονικό σύστημα για το &os;. Όταν ερωτηθείτε, επιλέξτε + <guimenuitem>το &os;</guimenuitem> σαν το <guimenu> φιλοξενούμενο + λειτουργικό (Guest OS) </guimenu>.</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/parallels-freebsd1"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Ορίστε ένα λογικό μέγεθος δίσκου και μνήμης που να + ανταποκρίνεται στα σχέδια που έχετε για την εικονικοποίηση του + &os;. 4GB δίσκος και 512MB μνήμης δουλεύουν μια χαρά για τους + περισσότερους χρήστες του &os;μέσα από το + <application>Parallels</application>:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/parallels-freebsd2"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/parallels-freebsd3"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/parallels-freebsd4"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/parallels-freebsd5"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Επιλέξτε τον τύπο δικτύωσης και τον προσαρμογέα δικτύου:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/parallels-freebsd6"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/parallels-freebsd7"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Αποθήκευση και τέλος των ρυθμίσεων:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/parallels-freebsd8"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/parallels-freebsd9"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Όταν το εικονικό σύστημα έχει δημιουργηθεί, θα χρειαστεί να + εγκαταστήσετε το ίδιο το &os;. Ο καλύτερος τρόπος για να γίνει + η εγκατάσταση είναι με το επίσημο &os; CD-ROM ή με κάποιο αρχείο + ISO, κατεβασμένο από τον επίσημο FTP τόπο. Όταν έχετε το κατάλληλο + ISO στο σκληρό σας, ή το CD-ROM στον οδηγό CD, ενεργοποιήστε με το ποντίκι το + εικονίδιο του CD στο κάτω δεξί μέρος της οθόνης του + <application>Parallels</application>. Με αυτόν τον τρόπο θα + μπορέσετε να ορίσετε την πηγή της εγκατάστασης. Μπορείτε να + ορίσετε το CDROM ή κάποιο διαθέσιμο ISO αρχείο.</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/parallels-freebsd11"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Όταν έχετε αντιστοιχήσει τη πηγή εγκατάστασης, επανεκκινήστε το + εικονικό σύστημα πατώντας απλά το κουμπί της επανεκκίνησης (reboot) + του <application>Parallels</application>. Το + <application>Parallels</application> θα ξεκινήσει με ένα ειδικό + BIOS το οποίο πρώτα ελέγχει εάν υπάρχει διαθέσιμο κάποιο CD-ROM, + όπως κάνει και ένα φυσιολογικό BIOS.</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/parallels-freebsd10"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Σε αυτή τη περίπτωση θα βρει το μέσο εγκατάστασης του &os; + και θα ξεκινήσει το <application>sysinstall</application> όπως + περιγράφεται στο <xref linkend="install">. Μπορείτε να + εγκαταστήσετε το X11, αλλά μη δοκιμάσετε να ρυθμίσετε αυτή τη + στιγμή.</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/parallels-freebsd12"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Όταν τελειώσετε με την εγκατάσταση, κάντε μια επανεκκίνηση στο + φρέσκο εικονικό &os;.</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/parallels-freebsd13"> + </imageobject> + </mediaobject> + </sect3> + + <sect3 id="virtualization-guest-parallels-configure"> + <title>Ρυθμίζοντας το &os; στο &macos; X/Parallels</title> + + <para>Αφού έχει εγκατασταθεί επιτυχώς το &os; στο &macos; X με το + <application>Parallels</application>, υπάρχουν μερικά βήματα ακόμη + που μπορούν να σας βοηθήσουν να ρυθμίσετε το εικονικό σας + σύστημα.</para> + + <procedure> + <step> + <title>Μεταβλητές του boot loader</title> + + <para>Το ποιο σημαντικό βήμα είναι να μειώσετε το μέγεθος του + <option>kern.hz</option> προκειμένου να αξιοποιήσετε τη CPU + μέσα από το <application>Parallels</application>. Αυτό μπορεί + να γίνει με το να προσθέσετε την ακόλουθη γραμμή στο + <filename>/boot/loader.conf</filename>:</para> + + <programlisting>kern.hz=100</programlisting> + + <para>Χωρίς αυτή τη ρύθμιση, ένα αδρανές &os; στο + <application>Parallels</application> θα καταναλώνει το 15% της + CPU ενός μονοπύρηνου &imac;. Μετά από την αλλαγή, η + κατανάλωση θα πέσει κοντά στο 5%.</para> + </step> + + <step> + <title>Δημιουργία νέου αρχείου ρυθμίσεων του πυρήνα</title> + + <para>Μπορείτε να αφαιρέσετε όλες τους οδηγούς για SCSI, + FireWire, και USB συσκευές. + Το <application>Parallels</application> παρέχει ένα εικονικό + προσαρμογέα δικτύου ο οποίος χρησιμοποιείται από τον οδηγό + &man.ed.4;, οπότε όλοι οι οδηγοί για δικτυακές συσκευές εκτός + των &man.ed.4; και &man.miibus.4; μπορούν να αφαιρεθούν από + τον πυρήνα.</para> + </step> + + <step> + <title>Ρύθμιση δικτύου</title> + + <para>Η πιο απλή ρύθμιση δικτύου κάνει χρήση του DHCP για να + συνδεθεί το εικονικό σας σύστημα στο ίδιο τοπικό δίκτυο με τον + &mac;. Αυτό μπορεί εύκολα να γίνει με το να προσθέσετε τη + γραμμή <literal>ifconfig_ed0="DHCP"</literal> + στο <filename>/etc/rc.conf</filename>. Πολυπλοκότερες + ρυθμίσεις δικτύου περιγράφονται στο + κεφάλαιο <xref linkend="advanced-networking">.</para> + </step> + </procedure> + + </sect3> + + </sect2> +<!-- + Η παρακάτω ενότητα δεν ισχύει καθώς το FreeBSD 7.0 δεν + υποστηρίζεται πλέον. Τα απαιτούμενα αρχεία από www.fsmware.com δεν + είναι πλέον διαθέσιμα και ο εξυπηρετητής δεν λειτουργεί, άρα δεν είναι + δυνατόν να χρησιμοποιηθούν οι παρακάτω οδηγίες. + + <sect2 id="virtualization-guest-xen"> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Fukang</firstname> + <surname>Chen (Loader)</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + + <title>&os; με &xen; στο Linux</title> + + <para>Το <application>&xen;</application> hypervisor είναι ένα προϊόν + παρα-εικονικοποίησης (paravirtualization) ανοιχτού κώδικα το οποίο + υποστηρίζεται από την εταιρεία XenSource. Τα φιλοξενούμενα + λειτουργικά είναι γνωστά σαν domU domains, και ο ξενιστής σαν dom0. + Το πρώτο βήμα για να τρέξετε ένα εικονικό σύστημα &os; μέσα από + το Linux είναι να εγκαταστήσετε το <application>&xen;</application> + για Linux dom0. Εμείς χρησιμοποιήσαμε ως ξενιστή της διανομή + Slackware Linux.</para> + + <sect3 id="xen-slackware-dom0"> + <title>Εγκατάσταση &xen; 3 σε Linux dom0</title> + + <procedure> + <step> + <title>Κατέβασμα &xen; 3.0 από XenSource</title> + + <para>Κατεβάστε <ulink + url="http://bits.xensource.com/oss-xen/release/3.0.4-1/src.tgz/xen-3.0.4_1-src.tgz">xen-3.0.4_1-src.tgz</ulink> + from <ulink url="http://www.xensource.com/"></ulink>.</para> + + </step> + + <step> + <title>Ξεπακετάρετε το tarball</title> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd xen-3.0.4_1-src</userinput> +&prompt.root; <userinput>KERNELS="linux-2.6-xen0 linux-2.6-xenU" make world</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install</userinput></screen> + + <note> + <para>Για να μεταγλωττίσετε ξανά τον πυρήνα για το dom0:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd xen-3.0.4_1-src/linux-2.6.16.33-xen0</userinput> +&prompt.root; <userinput>make menuconfig</userinput> +&prompt.root; <userinput>make</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install</userinput></screen> + + <para>Παλιές εκδόσεις του <application>&xen;</application> ίσως χρειάζονται να οριστεί το + <command>make ARCH=xen menuconfig</command></para> + </note> + </step> + + <step> + <title>Προσθήκη στη λίστα του Grub menu.lst</title> + + <para>Επεξεργαστείτε το <filename>/boot/grub/menu.lst</filename> + και προσθέστε τις παρακάτω γραμμές:</para> + + <programlisting>title Xen-3.0.4 +root (hd0,0) +kernel /boot/xen-3.0.4-1.gz dom0_mem=262144 +module /boot/vmlinuz-2.6.16.33-xen0 root=/dev/hda1 ro</programlisting> + </step> + + <step> + <title>Επανεκκινήστε το σύστημά σας και φορτώστε το &xen;</title> + + <para>Αρχικά, επεξεργαστείτε + το <filename>/etc/xen/xend-config.sxp</filename>, και + προσθέστε τις παρακάτω γραμμές:</para> + + <programlisting>(network-script 'network-bridge netdev=eth0')</programlisting> + + <para>Στη συνέχεια, μπορούμε να τρέξουμε το + <application>&xen;</application>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/init.d/xend start</userinput> +&prompt.root; <userinput>/etc/init.d/xendomains start</userinput></screen> + + <para>Το dom0 τρέχει:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>xm list</userinput> +Name ID Mem VCPUs State Time(s) +Domain-0 0 256 1 r––––– 54452.9</screen> + </step> + </procedure> + </sect3> + + <sect3> + <title>&os; 7-CURRENT domU</title> + + <para>Κατεβάστε το &os; domU kernel για το <application>&xen; + 3.0</application> και την εικόνα δίσκο (disk image) + από <ulink url="http://www.fsmware.com/">http://www.fsmware.com/</ulink></para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para><ulink url="http://www.fsmware.com/xenofreebsd/7.0/download/kernel-current">kernel-current</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="http://www.fsmware.com/xenofreebsd/7.0/download/mdroot-7.0.bz2">mdroot-7.0.bz2</ulink></para> + </listitem> + + <listitem> + <para><ulink url="http://www.fsmware.com/xenofreebsd/7.0/download/config/xmexample1.bsd">xmexample1.bsd</ulink></para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Τοποθετήστε το αρχείο + ρυθμίσεων <filename>xmexample1.bsd</filename> μέσα + στο <filename>/etc/xen/</filename> και αλλάξτε τα στοιχεία που + σχετίζονται με το που βρίσκεται ο πυρήνας και η εικόνα δίσκου. Θα + πρέπει να μοιάζει με το παρακάτω:</para> + + <programlisting>kernel = "/opt/kernel-current" +memory = 256 +name = "freebsd" +vif = [ '' ] +disk = [ 'file:/opt/mdroot-7.0,hda1,w' ] +#on_crash = 'preserve' +extra = "boot_verbose" +extra += ",boot_single" +extra += ",kern.hz=100" +extra += ",vfs.root.mountfrom=ufs:/dev/xbd769a"</programlisting> + + <para>Το αρχείο <filename>mdroot-7.0.bz2</filename> θα πρέπει να είναι αποσυμπιεσμένο</para> + + <para>Στη συνέχεια, το __xen_guest που βρίσκεται + στο <filename>kernel-current</filename> πρέπει να αλλάξει για να + προστεθεί το VIRT_BASE που απαιτεί το + <application>&xen; 3.0.3</application>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>objcopy kernel-current -R __xen_guest</userinput> +&prompt.root; <userinput>perl -e 'print "LOADER=generic,GUEST_OS=freebsd,GUEST_VER=7.0,XEN_VER=xen-3.0,BSD_SYMTAB,VIRT_BASE=0xC0000000\x00"' > tmp</userinput> +&prompt.root; <userinput>objcopy kernel-current ––add-section __xen_guest=tmp</userinput></screen> + + <screen>&prompt.root; <userinput>objdump -j __xen_guest -s kernel-current</userinput> + +kernel-current: file format elf32-i386 + +Contents of section __xen_guest: + 0000 4c4f4144 45523d67 656e6572 69632c47 LOADER=generic,G + 0010 55455354 5f4f533d 66726565 6273642c UEST_OS=freebsd, + 0020 47554553 545f5645 523d372e 302c5845 GUEST_VER=7.0,XE + 0030 4e5f5645 523d7865 6e2d332e 302c4253 N_VER=xen-3.0,BS + 0040 445f5359 4d544142 2c564952 545f4241 D_SYMTAB,VIRT_BA + 0050 53453d30 78433030 30303030 3000 SE=0xC0000000. </screen> + + <para>Τώρα είμαστε έτοιμοι να δημιουργήσουμε και να εκκινήσουμε το + domU:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>xm create /etc/xen/xmexample1.bsd -c</userinput> +Using config file "/etc/xen/xmexample1.bsd". +Started domain freebsd +WARNING: loader(8) metadata is missing! +Copyright (c) 1992-2006 The FreeBSD Project. +Copyright (c) 1979, 1980, 1983, 1986, 1988, 1989, 1991, 1992, 1993, 1994 +The Regents of the University of California. All rights reserved. +FreeBSD 7.0-CURRENT #113: Wed Jan 4 06:25:43 UTC 2006 + kmacy@freebsd7.gateway.2wire.net:/usr/home/kmacy/p4/freebsd7_xen3/src/sys/i386-xen/compile/XENCONF +WARNING: DIAGNOSTIC option enabled, expect reduced performance. +Xen reported: 1796.927 MHz processor. +Timecounter "ixen" frequency 1796927000 Hz quality 0 +CPU: Intel(R) Pentium(R) 4 CPU 1.80GHz (1796.93-MHz 686-class CPU) + Origin = "GenuineIntel" Id = 0xf29 Stepping = 9 + Features=0xbfebfbff<FPU,VME,DE,PSE,TSC,MSR,PAE,MCE,CX8,APIC,SEP,MTRR,PGE,MCA,CMOV,PAT,PSE36,CLFLUSH, + DTS,ACPI,MMX,FXSR,SSE,SSE2,SS,HTT,TM,PBE> + Features2=0x4400<CNTX-ID,<b14>> +real memory = 265244672 (252 MB) +avail memory = 255963136 (244 MB) +xc0: <Xen Console> on motherboard +cpu0 on motherboard +Timecounters tick every 10.000 msec +[XEN] Initialising virtual ethernet driver. +xn0: Ethernet address: 00:16:3e:6b:de:3a +[XEN] +Trying to mount root from ufs:/dev/xbd769a +WARNING: / was not properly dismounted +Loading configuration files. +No suitable dump device was found. +Entropy harvesting: interrupts ethernet point_to_point kickstart. +Starting file system checks: +/dev/xbd769a: 18859 files, 140370 used, 113473 free (10769 frags, 12838 blocks, 4.2% fragmentation) +Setting hostname: demo.freebsd.org. +lo0: flags=8049<UP,LOOPBACK,RUNNING,MULTICAST> mtu 16384 + inet6 ::1 prefixlen 128 + inet6 fe80::1%lo0 prefixlen 64 scopeid 0x2 + inet 127.0.0.1 netmask 0xff000000 +Additional routing options:. +Mounting NFS file systems:. +Starting syslogd. +/etc/rc: WARNING: Dump device does not exist. Savecore not run. +ELF ldconfig path: /lib /usr/lib /usr/lib/compat /usr/X11R6/lib /usr/local/lib +a.out ldconfig path: /usr/lib/aout /usr/lib/compat/aout /usr/X11R6/lib/aout +Starting usbd. +usb: Kernel module not available: No such file or directory +Starting local daemons:. +Updating motd. +Starting sshd. +Initial i386 initialization:. +Additional ABI support: linux. +Starting cron. +Local package initialization:. +Additional TCP options:. +Starting background file system checks in 60 seconds. + +Sun Apr 1 02:11:43 UTC 2007 + +FreeBSD/i386 (demo.freebsd.org) (xc0) + +login: </screen> + + <para>Το domU θα πρέπει να τρέχει τον πυρήνα + &os; 7.0-CURRENT:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>uname -a</userinput> +FreeBSD demo.freebsd.org 7.0-CURRENT FreeBSD 7.0-CURRENT #113: Wed Jan 4 06:25:43 UTC 2006 +kmacy@freebsd7.gateway.2wire.net:/usr/home/kmacy/p4/freebsd7_xen3/src/sys/i386-xen/compile/XENCONF i386</screen> + + <para>Τώρα μπορούμε να ρυθμίσουμε και το δίκτυο στο domU. Το &os; domU + θα κάνει χρήση ενός ειδικού προσαρμογέα με όνομα + <devicename>xn0</devicename>:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig xn0 10.10.10.200 netmask 255.0.0.0</userinput> +&prompt.root; <userinput>ifconfig</userinput> +xn0: flags=843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX> mtu 1500 + inet 10.10.10.200 netmask 0xff000000 broadcast 10.255.255.255 + ether 00:16:3e:6b:de:3a +lo0: flags=8049<UP,LOOPBACK,RUNNING,MULTICAST> mtu 16384 + inet6 ::1 prefixlen 128 + inet6 fe80::1%lo0 prefixlen 64 scopeid 0x2 + inet 127.0.0.1 netmask 0xff000000 </screen> + + <para>Στο dom0 Slackware, κάποιa network interfaces που εξαρτώνται από + το <application>&xen;</application> θα πρέπει τώρα να είναι + διαθέσιμα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>ifconfig</userinput> +eth0 Link encap:Ethernet HWaddr 00:07:E9:A0:02:C2 + inet addr:10.10.10.130 Bcast:0.0.0.0 Mask:255.0.0.0 + UP BROADCAST RUNNING MULTICAST MTU:1500 Metric:1 + RX packets:815 errors:0 dropped:0 overruns:0 frame:0 + TX packets:1400 errors:0 dropped:0 overruns:0 carrier:0 + collisions:0 txqueuelen:0 + RX bytes:204857 (200.0 KiB) TX bytes:129915 (126.8 KiB) + +lo Link encap:Local Loopback + inet addr:127.0.0.1 Mask:255.0.0.0 + UP LOOPBACK RUNNING MTU:16436 Metric:1 + RX packets:99 errors:0 dropped:0 overruns:0 frame:0 + TX packets:99 errors:0 dropped:0 overruns:0 carrier:0 + collisions:0 txqueuelen:0 + RX bytes:9744 (9.5 KiB) TX bytes:9744 (9.5 KiB) + +peth0 Link encap:Ethernet HWaddr FE:FF:FF:FF:FF:FF + UP BROADCAST RUNNING NOARP MTU:1500 Metric:1 + RX packets:1853349 errors:0 dropped:0 overruns:0 frame:0 + TX packets:952923 errors:0 dropped:0 overruns:0 carrier:0 + collisions:0 txqueuelen:1000 + RX bytes:2432115831 (2.2 GiB) TX bytes:86528526 (82.5 MiB) + Base address:0xc000 Memory:ef020000-ef040000 + +vif0.1 Link encap:Ethernet HWaddr FE:FF:FF:FF:FF:FF + UP BROADCAST RUNNING NOARP MTU:1500 Metric:1 + RX packets:1400 errors:0 dropped:0 overruns:0 frame:0 + TX packets:815 errors:0 dropped:0 overruns:0 carrier:0 + collisions:0 txqueuelen:0 + RX bytes:129915 (126.8 KiB) TX bytes:204857 (200.0 KiB) + +vif1.0 Link encap:Ethernet HWaddr FE:FF:FF:FF:FF:FF + UP BROADCAST RUNNING NOARP MTU:1500 Metric:1 + RX packets:3 errors:0 dropped:0 overruns:0 frame:0 + TX packets:2 errors:0 dropped:157 overruns:0 carrier:0 + collisions:0 txqueuelen:1 + RX bytes:140 (140.0 b) TX bytes:158 (158.0 b) + +xenbr1 Link encap:Ethernet HWaddr FE:FF:FF:FF:FF:FF + UP BROADCAST RUNNING NOARP MTU:1500 Metric:1 + RX packets:4 errors:0 dropped:0 overruns:0 frame:0 + TX packets:0 errors:0 dropped:0 overruns:0 carrier:0 + collisions:0 txqueuelen:0 + RX bytes:112 (112.0 b) TX bytes:0 (0.0 b)</screen> + + <screen>&prompt.root; <userinput>brctl show</userinput> +bridge name bridge id STP enabled interfaces +xenbr1 8000.feffffffffff no vif0.1 + peth0 + vif1.0</screen> + </sect3> + </sect2> +--> + <sect2 id="virtualization-guest-virtualpc"> + <title>Το Virtual PC στα &windows;</title> + + <para>Το <application>Virtual PC</application> για &windows; είναι ένα + προϊόν της µsoft; που διατίθεται για δωρεάν κατέβασμα. Δείτε + τις <ulink url="http://www.microsoft.com/windows/downloads/virtualpc/sysreq.mspx">απαιτήσεις συστήματος</ulink>. + Μετά την εγκατάσταση του <application>Virtual PC</application> στα + µsoft.windows;, ο χρήστης πρέπει να ρυθμίσει ένα εικονικό + μηχάνημα και να εγκαταστήσει το φιλοξενούμενο λειτουργικό που + επιθυμεί.</para> + + <sect3 id="virtualization-guest-virtualpc-install"> + <title>Εγκατάσταση του &os; στο Virtual PC/µsoft.windows;</title> + + <para>Το πρώτο βήμα στην εγκατάσταση του &os; στα µsoft.windows; + με χρήση του <application>Virtual PC</application>, είναι η + δημιουργία ενός νέου εικονικού μηχανήματος για την εγκατάσταση του. + Επιλέξτε <guimenuitem>Create a virtual machine</guimenuitem> όταν + ερωτηθείτε:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/virtualpc-freebsd1"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/virtualpc-freebsd2"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Στην ερώτηση <guimenuitem>Operating System</guimenuitem> + επιλέξτε <guimenuitem>Other</guimenuitem>:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/virtualpc-freebsd3"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Επιλέξτε έπειτα κατάλληλο μέγεθος για το σκληρό δίσκο και τη + μνήμη RAM του εικονικού μηχανήματος, ανάλογα με τη χρήση που + σκοπεύετε να κάνετε. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα 4GB δίσκου + και 512MB RAM είναι αρκετά για χρήση του &os; στο + <application>Virtual PC</application>:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/virtualpc-freebsd4"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/virtualpc-freebsd5"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Ολοκληρώστε αποθηκεύοντας τις ρυθμίσεις:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/virtualpc-freebsd6"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Επιλέξτε την εικονική μηχανή &os; που δημιουργήσατε και + κάντε κλικ στο <guimenuitem>Settings</guimenuitem>. Ρυθμίστε + έπειτα το είδος και την διεπαφή (interface) του δικτύου:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/virtualpc-freebsd7"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/virtualpc-freebsd8"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Αφού δημιουργήσετε την εικονική μηχανή σας για το &os;, θα + πρέπει να εγκαταστήσετε το λειτουργικό σε αυτήν. Ο καλύτερος + τρόπος είναι να χρησιμοποιήσετε ένα από τα επίσημα CDROM του + &os; ή να κατεβάσετε κάποιο αρχείο ISO από την επίσημη τοποθεσία + FTP. Έχοντας το κατάλληλο αρχείο ISO στο τοπικό σας σύστημα + αρχείων των &windows; (ή το αντίστοιχο CDROM στον οδηγό), κάντε + διπλό κλικ στο εικονίδιο της εικονικής μηχανής &os; για να την + εκκινήσετε. Έπειτα κάντε κλικ στο <guimenu>CD</guimenu> και + επιλέξτε <guimenu>Capture ISO Image...</guimenu> στο παράθυρο + του <application>Virtual PC</application>. Θα εμφανιστεί ένα + παράθυρο που θα σας επιτρέψει να συσχετίσετε τον εικονικό οδηγό + CDROM με ένα αρχείο ISO ή και με τον πραγματικό σας οδηγό.</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/virtualpc-freebsd9"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/virtualpc-freebsd10"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Μόλις δημιουργήσετε τη συσχέτιση με την πηγή που θα + χρησιμοποιήσετε ως CDROM, επανεκκινήστε το εικονικό σας &os; + μηχάνημα, επιλέγοντας <guimenu>Reset</guimenu> από το μενού + <guimenu>Action</guimenu>. + Το <application>Virtual PC</application> εκκινεί με ένα ειδικό + BIOS το οποίο ελέγχει πρώτα αν υπάρχει CDROM στον οδηγό, όπως + ακριβώς συμβαίνει και με ένα φυσιολογικό BIOS.</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/virtualpc-freebsd11"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Στη δική μας περίπτωση, θα ανιχνεύσει το μέσο εγκατάστασης του + &os; και θα ξεκινήσει η συνηθισμένη διαδικασία εγκατάστασης μέσω + του <application>sysinstall</application>, όπως περιγράφεται στο + <xref linkend="install">. Μπορείτε να προχωρήσετε με την + εγκατάσταση, αλλά μη προσπαθήσετε να ρυθμίσετε το γραφικό + σύστημα X11 τη δεδομένη στιγμή.</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/virtualpc-freebsd12"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Όταν τελειώσετε την εγκατάσταση, μη ξεχάσετε να βγάλετε το + CDROM από τον οδηγό (ή να καταργήσετε την αντίστοιχη συσχέτιση με + το αρχείο ISO). Μπορείτε έπειτα να επανεκκινήσετε στη νέα σας + εγκατάσταση του &os;.</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/virtualpc-freebsd13"> + </imageobject> + </mediaobject> + </sect3> + + <sect3 id="virtualization-guest-virtualpc-configure"> + <title>Ρύθμιση του &os; στο Virtual PC σε µsoft.windows;</title> + + <para>Μετά την επιτυχή εγκατάσταση του &os; στα µsoft.windows; + μέσω του <application>Virtual PC</application>, θα πρέπει να + εκτελέσετε μια σειρά από ρυθμίσεις για να βελτιστοποιήσετε + την λειτουργία του συστήματος σε περιβάλλον εικονικής + μηχανής.</para> + + <procedure> + <step> + <title>Θέστε τιμές στις μεταβλητές του φορτωτή εκκίνησης</title> + + <para>Η πιο σημαντική ρύθμιση είναι να μειώσετε την τιμή της + μεταβλητής <option>kern.hz</option> για να μειώσετε τη χρήση + της CPU στο &os; όταν το χρησιμοποιείτε στο εικονικό περιβάλλον + του <application>Virtual PC</application>. Αυτό μπορεί να + επιτευχθεί προσθέτοντας την παρακάτω γραμμή στο αρχείο + <filename>/boot/loader.conf</filename>:</para> + + <programlisting>kern.hz=100</programlisting> + + <para>Χωρίς αυτή τη ρύθμιση, μια εικονική μηχανή &os; στο + <application>Virtual PC</application>, όταν εκτελείται χωρίς + φορτίο, θα χρησιμοποιεί περίπου το 40% του επεξεργαστή σε + ένα μηχάνημα με μία CPU. Μετά από την αλλαγή αυτή, η χρήση + θα είναι κοντά στο 3%.</para> + </step> + + <step> + <title>Δημιουργήστε ένα νέο αρχείο ρυθμίσεων πυρήνα</title> + + <para>Μπορείτε να αφαιρέσετε όλα τα προγράμματα οδήγησης για + συσκευές SCSI, Firewire και USB. + Το <application>Virtual PC</application> παρέχει μια εικονική + κάρτα δικτύου η οποία υποστηρίζεται από το πρόγραμμα οδήγησης + &man.de.4;, άρα μπορείτε να αφαιρέσετε όλες τις άλλες κάρτες + δικτύου από τον πυρήνα, εκτός από το &man.de.4; και το + &man.miibus.4;.</para> + </step> + + <step> + <title>Ρύθμιση δικτύου</title> + + <para>Η πιο απλή ρύθμιση δικτύου περιλαμβάνει τη χρήση του + πρωτοκόλλου DHCP για να συνδέσετε το εικονικό μηχάνημα σας στο + ίδιο τοπικό δίκτυο με το μηχάνημα ξενιστή. Αυτό επιτυγχάνεται + προσθέτοντας τη γραμμή <literal>ifconfig_de0="DHCP"</literal> + στο <filename>/etc/rc.conf</filename>. Μπορείτε να βρείτε + πιο προχωρημένες ρυθμίσεις δικτύου στο <xref + linkend="advanced-networking">.</para> + </step> + </procedure> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="virtualization-guest-vmware"> + <title>Το VMware σε MacOS</title> + + <para>Το <application>VMware Fusion</application> για &mac; είναι ένα + εμπορικό πρόγραμμα. Υπάρχει διαθέσιμο για υπολογιστές &apple; &mac; + αρχιτεκτονικής &intel; που τρέχουν &macos; 10.4.9 ή κάποια πιο + πρόσφατη έκδοση. Το &os; υποστηρίζεται πλήρως ως φιλοξενούμενο + (guest) λειτουργικό. Μόλις ολοκληρωθεί η εγκατάσταση + του <application>VMware Fusion</application> στο &macos; X, πρέπει να + ρυθμίσετε μια εικονική μηχανή και να εγκαταστήσετε το φιλοξενούμενο + λειτουργικό σύστημα.</para> + + <sect3 id="virtualization-guest-vmware-install"> + <title>Εγκατάσταση του &os; στο VMware/&macos; X</title> + + <para>Αρχικά ξεκινήστε το VMware Fusion, και θα φορτώσει η Συλλογή + Εικονικών Μηχανών. Επιλέξτε "New" για να δημιουργήσετε μια νέα + εικονική μηχανή:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/vmware-freebsd01"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Θα δείτε να φορτώνει το New Virtual Machine Assistant, το + βοηθητικό πρόγραμμα δημιουργίας μιας νέας εικονικής μηχανής. + Επιλέξτε Continue για να συνεχίσετε:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/vmware-freebsd02"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Στην επιλογή λειτουργικού συστήματος + διαλέξτε <guimenuitem>Other</guimenuitem> και ως έκδοση λειτουργικού + συστήματος διαλέξτε <guimenuitem>&os;</guimenuitem> + ή <guimenuitem>&os; 64-bit</guimenuitem> (ανάλογα με το αν θέλετε + υποστήριξη για 64-bit εφαρμογές ή όχι):</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/vmware-freebsd03"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Δώστε ένα όνομα για το VM Image και ρυθμίστε τον κατάλογο στον + οποίο θέλετε να αποθηκευθεί:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/vmware-freebsd04"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Ρυθμίστε το μέγεθος του Εικονικού Δίσκου για την εικονική + μηχανή:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/vmware-freebsd05"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Επιλέξτε μια μέθοδο εγκατάστασης για την εικονική μηχανή: είτε + από ένα ISO image είτε από το CD-ROM:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/vmware-freebsd06"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Μόλις επιλέξετε Finish, η εικονική μηχανή θα ξεκινήσει τη + διαδικασία εκκίνησης (boot):</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/vmware-freebsd07"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Εγκαταστήστε το &os; όπως θα κάνατε και σε οποιοδήποτε άλλο + υπολογιστή, ή ακολουθώντας τις οδηγίες από + το <xref linkend="install">:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/vmware-freebsd08"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Μόλις ολοκληρωθεί η εγκατάσταση, μπορείτε να αλλάξετε τις + ρυθμίσεις της εικονικής μηχανής, όπως π.χ. το μέγεθος μνήμης που θα + χρησιμοποιεί:</para> + + <note> + <para>Οι ρυθμίσεις υλικού μιας εικονικής μηχανής δε μπορούν να + αλλάξουν όσο τρέχει αυτή η εικονική μηχανή.</para> + </note> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/vmware-freebsd09"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Μπορείτε, ακόμη, να ρυθμίσετε τον αριθμό των επεξεργαστών τους + οποίους επιτρέπεται να χρησιμοποιήσει αυτή η εικονική μηχανή:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/vmware-freebsd10"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Ίσως έχει νόημα, επίσης, να αλλάξετε το αρχείο ή τη συσκευή που + φαίνεται ως CD-ROM μέσα στην εικονική μηχανή. Συνήθως μπορείτε να + αποσυνδέσετε το CD-ROM ή το ISO image από την εικονική μηχανή, αφού + δε χρειάζεται πλέον όταν έχει ολοκληρωθεί η εγκατάσταση του + &os;:</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/vmware-freebsd11"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Μια από τις τελευταίες ρυθμίσεις είναι η σύνδεση της εικονικής + μηχανής με το δίκτυο. Για να μπορείτε να συνδεθείτε στην ΕΜ από + άλλα μηχανήματα (εκτός του ξενιστή), ενεργοποιήστε την + επιλογή <guimenuitem>Connect directly to the physical network + (Bridged)</guimenuitem>. Αλλιώς, για να μπορεί η ΕΜ να συνδεθεί + στο δίκτυο μέσω του ξενιστή, αλλά να μη μπορούν άλλα μηχανήματα να + συνδεθούν σε αυτή, ενεργοποιήστε την επιλογή <guimenuitem>Share the + host's internet connection (NAT)</guimenuitem>.</para> + + <mediaobject> + <imageobject> + <imagedata fileref="virtualization/vmware-freebsd12"> + </imageobject> + </mediaobject> + + <para>Μόλις τελειώσετε με αυτές τις ρυθμίσεις, μπορείτε να εκκινήσετε + τη νέα εικονική μηχανή με το φρεσκο-εγκατεστημένο &os; σας.</para> + </sect3> + + <sect3 id="virtualization-guest-vmware-configure"> + <title>Ρυθμίσεις του &os; μέσα στο &macos; X/VMware</title> + + <para>Αφού τελειώσετε με την εγκατάσταση του &os; σε μια εικονική + μηχανή <application>VMware</application> μέσα σε &macos; X, πρέπει + να κάνετε κάποιες ρυθμίσεις για να βελτιωθεί η απόδοση του &os; ως + φιλοξενούμενου συστήματος.</para> + + <procedure> + <step> + <title>Ρυθμίσεις μεταβλητών του boot loader</title> + + <para>Η πιο σημαντική ρύθμιση είναι να μειώσετε την τιμή της + μεταβλητής <option>kern.hz</option>, για να μειωθεί κάπως η + χρήση του επεξεργαστή από το &os; καθώς τρέχει μέσα + στο <application>VMware</application>. Προσθέστε, λοιπόν, την + παρακάτω γραμμή στο + αρχείο <filename>/boot/loader.conf</filename>:</para> + + <programlisting>kern.hz=100</programlisting> + + <para>Χωρίς αυτή τη ρύθμιση ένα φιλοξενούμενο &os; που τρέχει μέσα + σε VMware μπορεί να χρησιμοποιεί μέχρι και 15% του επεξεργαστή + ενός &imac;. Μετά από αυτή τη ρύθμιση η χρήση του επεξεργαστή + μπορεί να είναι μικρότερη από 5%.</para> + </step> + + <step> + <title>Δημιουργήστε ένα νέο αρχείο ρυθμίσεων πυρήνα</title> + + <para>Μπορείτε να αφαιρέσετε όλες τις συσκευές FireWire και USB. + Το <application>VMware</application> παρέχει μια εικονική κάρτα + δικτύου, η οποία είναι συμβατή με τον οδηγό &man.em.4;, οπότε + μπορείτε να αφαιρέσετε όλες τις υπόλοιπες κάρτες δικτύου από τον + πυρήνα σας.</para> + </step> + + <step> + <title>Ρυθμίστε το δίκτυο</title> + + <para>Ο πιο εύκολος τρόπος να ρυθμίσετε το δίκτυο της εικονικής + μηχανής είναι να συνδεθείτε μέσω DHCP με το τοπικό δίκτυο, + χρησιμοποιώντας τη διεύθυνση MAC του ξενιστή. Αυτό μπορεί να + γίνει προσθέτοντας τη + γραμμή <literal>ifconfig_em0="DHCP"</literal> στο + αρχείο <filename>/etc/rc.conf</filename>. Για περισσότερες + πληροφορίες και πιο προχωρημένες ρυθμίσεις δικτύου, δείτε + το <xref linkend="advanced-networking">.</para> + </step> + </procedure> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="virtualization-guest-virtualbox-guest-additions"> + <title>&virtualbox; Guest Additions σε &os; Guest</title> + + <para>Τα πρόσθετα προγράμματα για το φιλοξενούμενο λειτουργικό + (guest additions) του <application>&virtualbox;</application> + παρέχουν υποστήριξη για τα παρακάτω:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Κοινή χρήση προχείρου (clipboard)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Έξυπνη χρήση δείκτη ποντικιού</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Συγχρονισμός ώρας με τον ξενιστή (host)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Αναπροσαρμογή μεγέθους παραθύρου</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Κατάσταση απρόσκοπτης λειτουργίας (seamless mode)</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <note> + <para>Οι παρακάτω εντολές εκτελούνται στο φιλοξενούμενο &os; + λειτουργικό.</para> + </note> + + <para>Αρχικά, εγκαταστήστε το πακέτο <filename + role="package">emulators/virtualbox-ose-additions</filename> + στο φιλοξενούμενο &os; λειτουργικό.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/emulators/virtualbox-ose-additions && make install clean</userinput></screen> + + <para>Προσθέστε τις παρακάτω γραμμές στο + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>vboxguest_enable="YES" +vboxservice_enable="YES"</programlisting> + + <para>Αν πρόκειται να χρησιμοποιήσετε το &man.ntpd.8; ή το + &man.ntpdate.8;, θα πρέπει να απενεργοποιήσετε το συγχρονισμό ώρας + με τον ξενιστή:</para> + + <programlisting>vboxservice_flags="--disable-timesync"</programlisting> + + <para>Το πρόγραμμα οδήγησης <literal>vboxvideo_drv</literal> + φυσιολογικά θα αναγνωριστεί αυτόματα όταν εκτελέσετε το + <command>Xorg -configure</command>. Αν αυτό δεν συμβεί, + τροποποιήστε το <filename>xorg.conf</filename> για την κάρτα + γραφικών του <application>&virtualbox;</application>:</para> + + <programlisting>Section "Device" + ### Available Driver options are:- + ### Values: <i>: integer, <f>: float, <bool>: "True"/"False", + ### <string>: "String", <freq>: "<f> Hz/kHz/MHz" + ### [arg]: arg optional + Identifier "Card0" + Driver "vboxvideo" + VendorName "InnoTek Systemberatung GmbH" + BoardName "VirtualBox Graphics Adapter" + BusID "PCI:0:2:0" +EndSection</programlisting> + + <para>Για να χρησιμοποιήσετε το <literal>vboxmouse_drv</literal>, + χρησιμοποιήστε την παρακάτω ενότητα για το ποντίκι στο + <filename>xorg.conf</filename>:</para> + + <programlisting>Section "InputDevice" + Identifier "Mouse0" + Driver "vboxmouse" +EndSection</programlisting> + + <para>Οι χρήστες του <acronym>HAL</acronym> θα πρέπει να δημιουργήσουν + το αρχείο + <filename>/usr/local/etc/hal/fdi/policy/90-vboxguest.fdi</filename> + ή να το αντιγράψουν από το <filename>/usr/local/share/hal/fdi/policy/10osvendor/90-vboxguest.fdi</filename>:</para> + + <programlisting><?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?> +<!-- +# Sun VirtualBox +# Hal driver description for the vboxmouse driver +# $Id: chapter.sgml,v 1.16 2011-12-09 19:53:53 manolis Exp $ + + Copyright (C) 2008-2009 Sun Microsystems, Inc. + + This file is part of VirtualBox Open Source Edition (OSE, as + available from http://www.virtualbox.org. This file is free software; + you can redistribute it and/or modify it under the terms of the GNU + General Public License (GPL) as published by the Free Software + Foundation, in version 2 as it comes in the "COPYING" file of the + VirtualBox OSE distribution. VirtualBox OSE is distributed in the + hope that it will be useful, but WITHOUT ANY WARRANTY of any kind. + + Please contact Sun Microsystems, Inc., 4150 Network Circle, Santa + Clara, CA 95054 USA or visit http://www.sun.com if you need + additional information or have any questions. +--> +<deviceinfo version="0.2"> + <device> + <match key="info.subsystem" string="pci"> + <match key="info.product" string="VirtualBox guest Service"> + <append key="info.capabilities" type="strlist">input</append> + <append key="info.capabilities" type="strlist">input.mouse</append> + <merge key="input.x11_driver" type="string">vboxmouse</merge> + <merge key="input.device" type="string">/dev/vboxguest</merge> + </match> + </match> + </device> +</deviceinfo></programlisting> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="virtualization-host"> + <title> Το &os; ως Ξενιστής (Host)</title> + + <para>Για αρκετά χρόνια, κανένα από τα πακέτα εικονικοποίησης δεν + υποστήριζε επίσημα το &os; ως ξενιστή. Κάποιοι χρήστες + χρησιμοποιούσαν παλιές και κατά βάση εγκαταλελειμμένες εκδόσεις του + <application>VMware</application> (όπως το <filename + role="package">emulators/vmware3</filename>), οι οποίες + χρησιμοποιούσαν την συμβατότητα εκτέλεσης προγραμμάτων &linux;. + Λίγο μετά την επίσημη κυκλοφορία του &os; 7.2, έγινε διαθέσιμη + στη Συλλογή των Ports η έκδοση Ανοικτού Κώδικα + (<acronym>OSE</acronym>, Open Source Edition) του + <application>&virtualbox;</application> της &sun;. Η εφαρμογή αυτή + εκτελείται ως εγγενές πρόγραμμα του &os;.</para> + + <para>Το <application>&virtualbox;</application> είναι ένα πλήρες πακέτο + εικονικοποίησης το οποίο βρίσκεται σε διαρκή ανάπτυξη. Είναι διαθέσιμο + για τα περισσότερα λειτουργικά συστήματα, συμπεριλαμβανομένων των + &windows;, &macos;, &linux; και &os;. Έχει τη δυνατότητα να εκτελεί το + ίδιο καλά τόσο λειτουργικά τύπου &windows; όσο και &unix;. Έρχεται σε + δύο εκδόσεις: ανοικτού και κλειστού κώδικα. Από την μεριά του χρήστη, + ίσως ο μεγαλύτερος περιορισμός της έκδοσης ανοικτού κώδικα είναι η + έλλειψη υποστήριξης συσκευών USB. Μπορείτε να δείτε όλες τις διαφορές + στη σελίδα <quote>Editions</quote> του + <application>&virtualbox;</application> wiki, στην τοποθεσία <ulink + url="http://www.virtualbox.org/wiki/Editions"></ulink>. + Τη δεδομένη στιγμή, μόνο η έκδοση OSE διατίθεται για το &os;.</para> + + <sect2 id="virtualization-virtualbox-install"> + <title>Εγκατάσταση του &virtualbox;</title> + + <para>Το <application>&virtualbox;</application> είναι διαθέσιμο ως &os; + port στο <filename role="package">emulators/virtualbox-ose</filename>. + Καθώς το <application>&virtualbox;</application> βρίσκεται υπό + συνεχή και πολύ ενεργή ανάπτυξη, βεβαιωθείτε ότι έχετε ανανεώσει το + δέντρο των ports πριν ξεκινήσετε την εγκατάσταση του. Χρησιμοποιήστε + τις παρακάτω εντολές για να το εγκαταστήσετε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/emulators/virtualbox-ose</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Μια χρήσιμη επιλογή που εμφανίζεται στο διάλογο ρυθμίσεων, αφορά + την εγκατάσταση των προγραμμάτων <literal>GuestAdditions</literal>. + Τα προγράμματα αυτά παρέχουν μια σειρά από χρήσιμες λειτουργίες στα + φιλοξενούμενα λειτουργικά, όπως η διάφανη λειτουργία του δείκτη + ποντικιού (επιτρέπει στο ποντίκι να κινείται ελεύθερα μεταξύ του + ξενιστή και του φιλοξενούμενου λειτουργικού, χωρίς να απαιτείται η + χρήση κάποιου ειδικού πλήκτρου για εναλλαγή) καθώς και ταχύτερη + γραφική απεικόνιση, ειδικά σε λειτουργικά &windows;. Μπορείτε να + βρείτε τα guest additions στο μενού <guimenu>Devices</guimenu>, όταν + ολοκληρώσετε την εγκατάσταση του φιλοξενούμενου λειτουργικού.</para> + + <para>Πριν χρησιμοποιήσετε το <application>&virtualbox;</application> + για πρώτη φορά, θα πρέπει να αλλάξετε κάποιες ρυθμίσεις. Το port + εγκαθιστά ένα άρθρωμα πυρήνα στον κατάλογο <filename + class="directory">/boot/modules</filename> το οποίο θα πρέπει να + φορτώσετε στον πυρήνα που εκτελείται:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>kldload vboxdrv</userinput></screen> + + <para>Για να φορτώνεται το άρθρωμα αυτόματα σε κάθε επανεκκίνηση + του συστήματος, προσθέστε την παρακάτω γραμμή στο αρχείο + <filename>/boot/loader.conf</filename>:</para> + + <programlisting>vboxdrv_load="YES"</programlisting> + + <para>Για να χρησιμοποιήσετε τα αρθρώματα πυρήνα που επιτρέπουν τη + λειτουργία του δικτύου σε κατάσταση γέφυρας (bridged) ή host-only, + προσθέστε την παρακάτω γραμμή στο <filename>/etc/rc.conf</filename> + και επανεκκινήστε τον υπολογιστή σας:</para> + + <programlisting>vboxnet_enable="YES"</programlisting> + + <para>Κατά τη διάρκεια της εγκατάστασης του + <application>&virtualbox;</application>, δημιουργείται αυτόματα η + ομάδα χρηστών <groupname>vboxusers</groupname>. Όλοι οι χρήστες που + χρειάζονται πρόσβαση στο <application>&virtualbox;</application>, θα + πρέπει να ανήκουν σε αυτή την ομάδα. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την + εντολή <command>pw</command> για να προσθέσετε νέα μέλη στην + ομάδα:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pw groupmod vboxusers -m <replaceable>yourusername</replaceable></userinput></screen> + + <para>Τα προεπιλεγμένα δικαιώματα για τη συσκευή <filename + class="devicefile">/dev/vboxnetctl</filename> είναι αρκετά + περιοριστικά και πρέπει να αλλάξουν για να λειτουργήσει το δίκτυο + σε κατάσταση γέφυρας.</para> + + <para>Για να δοκιμάσετε τις νέες ρυθμίσεις προσωρινά:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>chown root:vboxusers /dev/vboxnetctl</userinput> +&prompt.root; <userinput>chmod 0660 /dev/vboxnetctl</userinput></screen> + + <para>Για να αλλάξετε τα δικαιώματα μόνιμα, προσθέστε τις παρακάτω + γραμμές στο <filename>/etc/devfs.conf</filename>:</para> + + <programlisting>own vboxnetctl root:vboxusers +perm vboxnetctl 0660</programlisting> + + <para>Για να εκτελέσετε το <application>&virtualbox;</application>, + μπορείτε απλώς να επιλέξετε την καταχώριση + <guimenuitem>Sun VirtualBox</guimenuitem> από το μενού του γραφικού + σας περιβάλλοντος, ή να πληκτρολογήσετε το παρακάτω σε ένα + τερματικό:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>VirtualBox</userinput></screen> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη ρύθμιση και χρήση του + <application>&virtualbox;</application>, παρακαλούμε επισκεφθείτε την + επίσημη δικτυακή τοποθεσία στο <ulink + url="http://www.virtualbox.org"></ulink>. Καθώς το &os; port είναι + πολύ πρόσφατο, η εξέλιξη του είναι συνεχής. Για τις τελευταίες + πληροφορίες καθώς και για οδηγίες αντιμετώπισης τυχόν προβλημάτων, + παρακαλούμε δείτε τη σχετική σελίδα στο wiki του &os;, στην τοποθεσία + <ulink url="http://wiki.FreeBSD.org/VirtualBox"></ulink>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="virtualization-virtualbox-usb-support"> + <title>Υποστήριξη USB στο &virtualbox;</title> + + <note> + <para>Για τα βήματα αυτά απαιτείται το + <application>&virtualbox;</application> 4.0.0 ή + μεταγενέστερο.</para> + </note> + + <para>Για να μπορείτε να διαβάσετε και να γράψετε σε συσκευές USB, θα + πρέπει ο λογαριασμός σας να ανήκει στην ομάδα operators:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pw groupmod operator -m <replaceable>jerry</replaceable></userinput></screen> + + <para>Προσθέστε έπειτα τις παρακάτω γραμμές στο αρχείο + <filename>/etc/devfs.rules</filename> (δημιουργήστε το αν δεν υπάρχει + ήδη):</para> + + <programlisting>[system=10] +add path 'usb/*' mode 0660 group operator</programlisting> + + <para>Για να φορτώσετε τους νέους κανόνες, προσθέστε την παρακάτω + γραμμή στο <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>devfs_system_ruleset="system"</programlisting> + + <para>Έπειτα επανεκκινήστε το devfs:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/etc/rc.d/devfs restart</userinput></screen> + + <para>Μπορείτε τώρα να ενεργοποιήσετε το USB στο φιλοξενούμενο + λειτουργικό. Θα πρέπει να μπορείτε να δείτε τις συσκευές USB στις + προτιμήσεις του &virtualbox;.</para> + </sect2> + + <sect2 id="virtualization-virtualbox-host-dvd-cd-access"> + <title>Πρόσβαση στο DVD/CD του Ξενιστή</title> + + <para>θα πρέπει να φορτώσετε το άρθρωμα πυρήνα + <command>atapicam</command> προσθέτοντας την παρακάτω γραμμή στο + <filename>/boot/loader.conf</filename>:</para> + + <programlisting>atapicam_load="YES"</programlisting> + + <para>Θα πρέπει να εκτελείται το <acronym>HAL</acronym> για να + λειτουργήσει σωστά το DVD/CD στο + <application>&virtualbox;</application>. Ενεργοποιήστε το στο + <filename>/etc/rc.conf</filename> και ξεκινήστε το (αν δεν + εκτελείται ήδη):</para> + + <programlisting>hald_enable="YES"</programlisting> + + <screen>&prompt.root; <userinput>/usr/local/etc/rc.d/hald start</userinput></screen> + + <para>Για να μπορούν οι χρήστες να έχουν πρόσβαση στις λειτουργίες + CD/DVD του <application>&virtualbox;</application>, χρειάζονται + πρόσβαση στις συσκευές + <filename class="devicefile">/dev/xpt0</filename>, + <filename + class="devicefile">/dev/cd<replaceable>N</replaceable></filename> + και <filename + class="devicefile">/dev/pass<replaceable>N</replaceable></filename>. + Προσθέστε τις παρακάτω γραμμές στο + <filename>/etc/devfs.conf</filename>:</para> + + <programlisting>perm cd0 0600 +perm xpt0 0660 +perm pass0 0660</programlisting> + </sect2> + +<!-- Δεν υπάρχει υποστήριξη Xen για το FreeBSD, από τον 07/2010. + Οι παρακάτω πληροφορίες δεν πρέπει να φαίνονται + + <sect2 id="virtualization-other"> + <title>Άλλες Επιλογές Εικονικοποίησης</title> + + <para>Υπό εξέλιξη βρίσκεται η προσπάθεια να λειτουργήσει το + <application>&xen;</application> ως περιβάλλον ξενιστή για το + &os;.</para> + </sect2> +--> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + fill-column: 78 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/x11/chapter.sgml b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/x11/chapter.sgml new file mode 100644 index 0000000000..de318cb907 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/x11/chapter.sgml @@ -0,0 +1,1831 @@ +<!-- + + Το Εγχειρίδιο του FreeBSD: Το Σύστημα X Window + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/books/handbook/x11/chapter.sgml + %SRCID% 1.208 + +--> + +<chapter id="x11"> + <chapterinfo> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Ken</firstname> + <surname>Tom</surname> + <contrib>Ανανεώθηκε για τον X11 server του X.Org από τον </contrib> + </author> + <author> + <firstname>Marc</firstname> + <surname>Fonvieille</surname> + </author> + </authorgroup> + </chapterinfo> + + <title>Το Σύστημα X Window</title> + + <sect1 id="x11-synopsis"> + <title>Σύνοψη</title> + + <para>Το &os; χρησιμοποιεί το X11 για να παρέχει στους χρήστες + ένα ισχυρό γραφικό περιβάλλον εργασίας. Το περιβάλλον X11 + είναι μια υλοποίηση ανοικτού κώδικα του συστήματος X Window που + υλοποιείται στο <application>&xorg;</application> (καθώς και σε άλλο + λογισμικό που δεν περιγράφεται εδώ). Η προεπιλεγμένη και επίσημη + διανομή του X11 είναι το <application>&xorg;</application>, ο X11 + server που αναπτύχθηκε από το X.Org Foundation με άδεια χρήσης αρκετά + όμοια με αυτή που χρησιμοποιείται από το &os;. Υπάρχουν επίσης + διαθέσιμοι εμπορικοί X servers για το &os;.</para> + + <para>Για περισσότερες πληροφορίες που σχετίζονται με τις κάρτες γραφικών + που υποστηρίζονται από το περιβάλλον X11, δείτε την δικτυακή + τοποθεσία <ulink url="http://www.x.org/">&xorg;</ulink>.</para> + + <para>Αφού διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα ξέρετε:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Τα διάφορα τμήματα του συστήματος X Window, και πως + συνεργάζονται μεταξύ τους.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να εγκαταστήσετε και να ρυθμίσετε το περιβάλλον X11.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να εγκαταστήσετε και να ρυθμίσετε διαφορετικούς + διαχειριστές παραθύρων (window managers).</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να χρησιμοποιήσετε &truetype; γραμματοσειρές στο X11.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πως να ρυθμίσετε το σύστημα σας για σύνδεση (login) μέσω + γραφικού περιβάλλοντος (<application>XDM</application>).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Πριν διαβάσετε αυτό το κεφάλαιο, θα πρέπει:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Να ξέρετε πως να εγκαταστήσετε πρόσθετο λογισμικό τρίτου + κατασκευαστή (<xref linkend="ports">).</para> + </listitem> + </itemizedlist> + </sect1> + + <sect1 id="x-understanding"> + <title>Κατανόηση του περιβάλλοντος X11</title> + + <para>Η χρήση του περιβάλλοντος X11 για πρώτη φορά μπορεί να προκαλέσει + μια μικρή ταραχή σε όποιον έχει συνηθίσει σε άλλα γραφικά περιβάλλοντα, + όπως τα µsoft.windows; ή το &macos;.</para> + + <para>Γενικά, δεν είναι απαραίτητο να καταλαβαίνετε με κάθε λεπτομέρεια + των διαφόρων τμημάτων του X11 και πώς αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. + Κάποιες βασικές γνώσεις όμως, είναι χρήσιμες και βοηθούν στο να + εκμεταλλευτείτε καλύτερα τις δυνατότητες του X11.</para> + + <sect2> + <title>Γιατί λέγεται X11 το περιβάλλον εργασίας;</title> + + <para>Το X δεν είναι το πρώτο περιβάλλον εργασίας που γράφτηκε για + συστήματα &unix;, αλλά είναι σήμερα το πιο δημοφιλές. Η αρχική ομάδα + ανάπτυξης του X είχε δουλέψει σε ένα άλλο σύστημα πριν γράψει το X. + Το όνομα του παλιότερου συστήματος ήταν <quote>W</quote> (από την + Αγγλική λέξη <quote>window</quote>). Το γράμμα X ήταν απλά το επόμενο + γράμμα στο Λατινικό αλφάβητο.</para> + + <para>Μπορείτε να αναφέρεσθε στο X με τα + ονόματα <quote>X</quote>, <quote>X Window + System</quote>, <quote>X11</quote>, καθώς και με μερικούς άλλους + όρους. Προσοχή όμως: κάποιοι άνθρωποι θεωρούν προσβλητικό τον + όρο <quote>X Windows</quote>. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με + αυτό, δείτε τη σελίδα manual &man.X.7;.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Το Μοντέλο Πελάτη/Διακομιστή των X11</title> + + <para>Το περιβάλλον X11 έχει σχεδιαστεί από την αρχή έτσι ώστε να έχει + εγγενή δικτυακή υποστήριξη, με βάση ένα + μοντέλο <quote>πελάτη-διακομιστή</quote>.</para> + + <para>Στο μοντέλο λειτουργίας του X11, ο <quote>διακομιστής X</quote> + εκτελείται στον υπολογιστή στον οποίο έχει συνδεθεί το πληκτρολόγιο, η + οθόνη και το ποντίκι. Ο διακομιστής X είναι υπεύθυνος για τη + διαχείριση της οθόνης, της εισόδου από το πληκτρολόγιο, το ποντίκι, + κλπ. Κάθε εφαρμογή X (π.χ. το <application>XTerm</application> ή το + <application>&netscape;</application>) είναι ένας + <quote>πελάτης</quote>. Ένας πελάτης στέλνει μηνύματα στον διακομιστή + όπως <quote>Παρακαλώ σχεδίασε ένα παράθυρο σε αυτές τις + συντεταγμένες</quote>, και ο διακομιστής στέλνει πίσω μηνύματα όπως + <quote>Ο χρήστης μόλις πάτησε το πλήκτρο OK</quote>.</para> + + <para>Σε ένα σπίτι ή ένα μικρό γραφείο, ο διακομιστής και οι πελάτες + X συχνά εκτελούνται στον ίδιο υπολογιστή. Όμως, είναι απόλυτα εφικτό + να εκτελείται ο διακομιστής X σε έναν λιγότερο ισχυρό επιτραπέζιο + υπολογιστή, και να εκτελούνται οι εφαρμογές X (οι πελάτες) σε ένα, ας + πούμε, ισχυρό και ακριβό μηχάνημα που εξυπηρετεί το γραφείο. Σε αυτό + το σενάριο η επικοινωνία μεταξύ των πελατών X και του διακομιστή + γίνεται μέσω δικτύου.</para> + + <para>Αυτό προκαλεί σύγχυση σε ορισμένους, επειδή η ορολογία του X είναι + ακριβώς αντίθετη από ότι περίμεναν. Οι χρήστες συνήθως περιμένουν ο + <quote>διακομιστής X</quote> να είναι ένα μεγάλο ισχυρό μηχάνημα σε + ένα δωμάτιο και ο <quote>πελάτης X</quote> να είναι το μηχάνημα του + γραφείου τους.</para> + + <para>Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι ο διακομιστής X είναι το μηχάνημα + με την οθόνη και το πληκτρολόγιο, και οι πελάτες X είναι τα + προγράμματα που εμφανίζουν τα παράθυρα.</para> + + <para>Δεν υπάρχει τίποτα στο πρωτόκολλο που να αναγκάζει τα μηχανήματα + των πελατών και του διακομιστή να εκτελούνται στο ίδιο λειτουργικό + σύστημα, ή ακόμη να εκτελούνται στον ίδιο τύπο υπολογιστή. Είναι + απόλυτα εφικτό να εκτελείται ένας διακομιστής X στα + µsoft.windows; ή στο &macos; της Apple, και υπάρχουν διαθέσιμες + διάφορες ελεύθερες και εμπορικές εφαρμογές που κάνουν ακριβώς + αυτό.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ο Διαχειριστής Παραθύρων</title> + + <para>Η φιλοσοφία σχεδιασμού του X μοιάζει πολύ με την φιλοσοφία + σχεδιασμού του &unix;, <quote>εργαλεία, όχι πολιτική</quote>. Αυτό + σημαίνει ότι το X δεν προσπαθεί να υπαγορεύσει πως θα υλοποιηθεί μια + εργασία. Αντίθετα, παρέχονται εργαλεία στον χρήστη, και είναι δική + του ευθύνη να αποφασίσει πως θα τα χρησιμοποιήσει.</para> + + <para>Αυτή η φιλοσοφία επεκτείνεται στο ότι το X δεν υπαγορεύει πως + πρέπει να εμφανίζονται τα παράθυρα στην οθόνη, πως θα μετακινηθούν με + το ποντίκι, τι συνδυασμοί πλήκτρων πρέπει να χρησιμοποιηθούν για να + μετακινηθούμε μεταξύ των παραθύρων (π.χ., + <keycombo action="simul"> + <keycap>Alt</keycap> + <keycap>Tab</keycap> + </keycombo>, στην περίπτωση των µsoft.windows;), πώς πρέπει να + μοιάζουν οι μπάρες τίτλων σε κάθε παράθυρο, αν θα έχουν ή όχι πλήκτρα + κλεισίματος πάνω τους, κ.o.κ.</para> + + <para>Αντίθετα, το X αναθέτει αυτήν την ευθύνη σε μία εφαρμογή που + ονομάζεται <quote>Διαχειριστής Παραθύρων</quote>. Υπάρχουν πάρα + πολλοί διαχειριστές παραθύρων διαθέσιμοι για το περιβάλλον X. + Ορισμένοι από αυτούς είναι οι: + <application>AfterStep</application>, + <application>Blackbox</application>, <application>ctwm</application>, + <application>Enlightenment</application>, + <application>fvwm</application>, <application>Sawfish</application>, + <application>twm</application>, + <application>Window Maker</application>, και πολλοί άλλοι. Κάθε ένας + από αυτούς τους διαχειριστές παραθύρων έχει διαφορετική αίσθηση και + εμφάνιση. Μερικοί από αυτούς υποστηρίζουν + <quote>εικονικές επιφάνειες εργασίας</quote>, μερικοί επιτρέπουν + προσαρμοσμένους συνδυασμούς πλήκτρων για την διαχείριση της + επιφάνειας εργασίας, μερικοί έχουν ένα πλήκτρο <quote>Start</quote> ή + κάτι παρόμοιο, μερικοί υποστηρίζουν <quote>θέματα</quote> (themes), + επιτρέποντας την ολοκληρωτική αλλαγή εμφάνισης με την εφαρμογή ενός + νέου θέματος. Οι διαχειριστές παραθύρων που έχουμε αναφέρει ως τώρα, + και πολλοί άλλοι, είναι διαθέσιμοι στην κατηγορία + <filename>x11-wm</filename> της Συλλογής των Ports.</para> + + <para>Επιπλέον, τα δύο πιο δημοφιλή ολοκληρωμένα περιβάλλοντα εργασίας, + το <application>KDE</application> και + το <application>GNOME</application>, έχουν τον δικό τους διαχειριστή + παραθύρων που είναι ενσωματωμένος με το υπόλοιπο περιβάλλον + εργασίας.</para> + + <para>Κάθε διαχειριστής παραθύρων έχει επίσης και διαφορετικό μηχανισμό + ρύθμισης: μερικοί ρυθμίζονται συμπληρώνοντας με χειροκίνητο τρόπο ένα + αρχείο ρυθμίσεων, άλλοι διαθέτουν γραφικά εργαλεία για τις + περισσότερες ρυθμίσεις. Υπάρχει ακόμα κι ένας + (<application>Sawfish</application>) που έχει αρχείο ρυθμίσεων + γραμμένο σε μια διάλεκτο της γλώσσας Lisp.</para> + + <note> + <title>Πολιτική Εστίασης</title> + + <para>Άλλο ένα θέμα για το οποίο είναι υπεύθυνος ο διαχειριστής + παραθύρων είναι η <quote>πολιτική εστίασης</quote> του ποντικιού. + Κάθε σύστημα παραθύρων χρειάζεται κάποιο τρόπο επιλογής του + παραθύρου που θα δέχεται αυτά που πληκτρολογούνται, και θα πρέπει + να φαίνεται κάπως ότι αυτό το παράθυρο είναι ενεργό.</para> + + <para>Μία γνωστή πολιτική εστίασης λέγεται + <quote>click-to-focus</quote>. Αυτό το μοντέλο χρησιμοποιείται στα + µsoft.windows;, όπου ένα παράθυρο γίνεται ενεργό αν δεχτεί ένα + πάτημα του ποντικιού.</para> + + <para>Το X δεν υποστηρίζει καμία συγκεκριμένη πολιτική εστίασης. + Αντίθετα, ο διαχειριστής παραθύρων ελέγχει ποίο παράθυρο έχει + εστιαστεί κάθε στιγμή. Διαφορετικοί διαχειριστές παραθύρων + υποστηρίζουν διαφορετικές μεθόδους εστίασης. Όλοι τους + υποστηρίζουν την μέθοδο click to focus, και οι περισσότεροι από + αυτούς υποστηρίζουν και αρκετές άλλες.</para> + + <para>Οι πιο δημοφιλείς μέθοδοι εστίασης είναι:</para> + + <variablelist> + <varlistentry> + <term>focus-follows-mouse</term> + + <listitem> + <para>Το παράθυρο που βρίσκεται κάτω από τον δείκτη του + ποντικιού είναι το παράθυρο που έχει την εστίαση. + Το ενεργό παράθυρο δεν είναι απαραίτητο να είναι αυτό που + βρίσκεται πάνω από όλα τα άλλα. Η εστίαση αλλάζει με την + στόχευση ενός άλλου παραθύρου, χωρίς να είναι απαραίτητο το + κλικ πάνω του.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>sloppy-focus</term> + + <listitem> + <para>Αυτή η πολιτική είναι μια μικρή επέκταση του + focus-follows-mouse. Με την πολιτική εστίασης + focus-follows-mouse, αν το ποντίκι βρεθεί πάνω από το αρχικό + (root) παράθυρο (ή το παρασκήνιο) δεν υπάρχει εστίαση σε + κανένα παράθυρο, και ότι πληκτρολογείται απλώς χάνεται. Με τη + sloppy-focus, η εστίαση αλλάζει μόνο αν ο δείκτης βρεθεί πάνω + από ένα νέο παράθυρο, και όχι όταν φεύγει από το τρέχον + παράθυρο.</para> + </listitem> + </varlistentry> + + <varlistentry> + <term>click-to-focus</term> + + <listitem> + <para>Το ενεργό παράθυρο επιλέγεται με κλικ του ποντικιού. Το + παράθυρο τότε <quote>ανασηκώνεται</quote>, και εμφανίζεται + μπροστά από όλα τα άλλα παράθυρα. Ότι πληκτρολογηθεί θα + οδηγηθεί σε αυτό το παράθυρο, ακόμα και αν ο δείκτης + μετακινηθεί σε άλλο παράθυρο.</para> + </listitem> + </varlistentry> + </variablelist> + + <para>Πολλοί διαχειριστές παραθύρων υποστηρίζουν ακόμα πιο εξωτικές + πολιτικές εστίασης, καθώς και παραλλαγές των παραπάνω. + Συμβουλευθείτε την τεκμηρίωση του εκάστοτε διαχειριστή παραθύρων για + περισσότερες λεπτομέρειες.</para> + </note> + </sect2> + + <sect2> + <title>Γραφικά Στοιχεία Διεπαφής (Widgets)</title> + + <para>Η προσέγγιση του X να διαθέτει εργαλεία και όχι να υπαγορεύει τον + τρόπο χρήσης τους, διευρύνεται και στα γραφικά στοιχεία διεπαφής + (widgets) που φαίνονται στην οθόνη σε κάθε εφαρμογή.</para> + + <para>Τα <quote>widgets</quote> είναι ένας όρος για + όλα τα αντικείμενα στο περιβάλλον του χρήστη που μπορεί κάποιος να + κάνει κλικ ή να τα χειριστεί με κάποιον τρόπο: πλήκτρα, πλαίσια + επιλογής, πλήκτρα εναλλαγής, εικονίδια, λίστες, και άλλα. Τα + µsoft.windows; τα ονομάζουν + <quote>controls (χειριστήρια)</quote>.</para> + + <para>Τα µsoft.windows; και το &macos; της Apple έχουν και τα δύο + πολύ αυστηρή πολιτική γραφικών στοιχείων διεπαφής. Οι προγραμματιστές + εφαρμογών πρέπει υποτίθεται να εξασφαλίσουν ότι οι εφαρμογές τους + θα έχουν κοινή αίσθηση και εμφάνιση (look and feel). Στο X, δεν + θεωρήθηκε απαραίτητο να γίνει επιβολή ενός συγκεκριμένου στυλ + γραφικών, ή να τεθούν κάποια υποχρεωτικά γραφικά στοιχεία + διεπαφής.</para> + + <para>Σαν αποτέλεσμα, μην περιμένετε τις εφαρμογές για X να έχουν κοινή + εμφάνιση. Υπάρχουν διάφορες δημοφιλείς συλλογές γραφικών στοιχείων + διεπαφής και παραλλαγές τους, συμπεριλαμβανομένης και της αυθεντικής + Athena συλλογής γραφικών στοιχείων διεπαφής του MIT, + <application>&motif;</application> (παραλλαγή της οποίας είναι και η + συλλογή γραφικών στοιχείων διεπαφής των µsoft.windows;, με λοξές + γωνίες και τρεις διαβαθμίσεις του γκρι), το + <application>OpenLook</application>, και άλλα.</para> + + <para>Οι περισσότερες νέες X εφαρμογές σήμερα χρησιμοποιούν μια συλλογή + γραφικών στοιχείων διεπαφής με μοντέρνα εμφάνιση, είτε το Qt, που + χρησιμοποιείται από το <application>KDE</application>, είτε το GTK+, + που χρησιμοποιείται από το <application>GNOME</application>. + Από αυτή την άποψη, υπάρχει κάποια σύγκλιση στην εμφάνιση του &unix; + desktop, το οποίο οπωσδήποτε κάνει τα πράγματα ευκολότερα για τον + νέο χρήστη.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="x-install"> + <title>Εγκατάσταση του X11</title> + + <para>Το <application>&xorg;</application> είναι η προεπιλεγμένη υλοποίηση + X11 για το &os;. Το <application>&xorg;</application> είναι + ο διακομιστής Χ της υλοποίησης X Window System του X.Org Foundation, + και είναι ανοικτού κώδικα. Ο <application>&xorg;</application> είναι + βασισμένος στον κώδικα του + <application>&xfree86 4.4RC2</application> και του X11R6.6. + Η έκδοση του <application>&xorg;</application> που διατίθεται + από την Συλλογή των Ports του &os; είναι η &xorg.version;.</para> + + <para>Για να μεταγλωττίσετε και να εγκαταστήσετε το + <application>&xorg;</application> από την Συλλογή των Ports:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/x11/xorg</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <note> + <para>Για να μεταγλωττίσετε ολόκληρο το + <application>&xorg;</application> σιγουρευθείτε ότι έχετε το λιγότερο + 4 GB ελεύθερο χώρο διαθέσιμο.</para> + </note> + + <para>Εναλλακτικά, το X11 μπορεί να εγκατασταθεί άμεσα από πακέτα. + Υπάρχουν διαθέσιμα έτοιμα πακέτα του Χ11 για χρήση με το εργαλείο + &man.pkg.add.1;. Αν χρησιμοποιήσετε τη δυνατότητα του &man.pkg.add.1; + για λήψη μέσω δικτύου, δεν θα πρέπει στην γραμμή εντολών να δώσετε τον + αριθμό έκδοσης (version number) του πακέτου. Το &man.pkg.add.1; θα + <quote>κατεβάσει</quote> αυτόματα την τελευταία έκδοση της + εφαρμογής.</para> + + <para>Έτσι, για να γίνει η λήψη και η εγκατάσταση του + <application>&xorg;</application>, απλώς εκτελέστε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r xorg</userinput></screen> + + <note> + <para>Τα παραπάνω παραδείγματα θα εγκαταστήσουν ολόκληρη την διανομή + X11 που περιλαμβάνει διακομιστές, πελάτες, γραμματοσειρές κλπ. + Διατίθενται επίσης ξεχωριστά, τμηματικά πακέτα και ports για το + X11.</para> + + <para>Για να εγκαταστήσετε την ελάχιστη δυνατή διανομή X11, μπορείτε + εναλλακτικά να χρησιμοποιήσετε το port <filename + role="package">x11/xorg-minimal</filename>.</para> + </note> + + <para>Το υπόλοιπο του κεφαλαίου θα σας εξηγήσει πως ρυθμίζεται το + X11, και πως να στήσετε ένα παραγωγικό desktop περιβάλλον.</para> + </sect1> + + <sect1 id="x-config"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Christopher</firstname> + <surname>Shumway</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + <!-- July 2001 --> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Ρύθμιση του X11</title> + + <indexterm><primary>&xorg;</primary></indexterm> + <indexterm><primary>X11</primary></indexterm> + + <sect2> + <title>Πριν ξεκινήσετε</title> + + <para>Πριν την ρύθμιση του X11 χρειάζονται οι ακόλουθες πληροφορίες + για το σύστημα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem><para>Προδιαγραφές της οθόνης</para></listitem> + <listitem><para>Chipset της κάρτας γραφικών</para></listitem> + <listitem><para>Μνήμη της κάρτας γραφικών</para></listitem> + </itemizedlist> + + <indexterm><primary>οριζόντιος ρυθμός ανανέωσης</primary></indexterm> + <indexterm><primary>κατακόρυφος ρυθμός ανανέωσης</primary></indexterm> + + <para>Οι προδιαγραφές της οθόνης χρησιμοποιούνται από το + X11 για να ορισθεί η ανάλυση και ο ρυθμός ανανέωσης στο οποίο θα + λειτουργήσει. Οι προδιαγραφές αυτές βρίσκονται συνήθως + στην τεκμηρίωση που συνοδεύει την οθόνη ή στην ιστοσελίδα του + κατασκευαστή. Χρειάζονται δύο σειρές αριθμών, ο οριζόντιος ρυθμός + ανανέωσης και ο κατακόρυφος ρυθμός ανανέωσης.</para> + + <para>Το chipset (ολοκληρωμένο κύκλωμα) της κάρτας γραφικών ορίζει + ποίος οδηγός συσκευής θα χρησιμοποιηθεί από το X11 για την + επικοινωνία με την κάρτα γραφικών. Για τα περισσότερα chipset, αυτό + μπορεί να ανιχνευθεί αυτόματα, αλλά είναι χρήσιμο να το γνωρίζετε σε + περίπτωση που δεν πετύχει η αυτόματη ανίχνευση.</para> + + <para>Η μνήμη της κάρτας γραφικών καθορίζει την ανάλυση και το βάθος + χρώματος στο οποίο μπορεί να δουλέψει το σύστημα. Αυτό είναι + σημαντικό ώστε να γνωρίζει ο χρήστης τα όρια του συστήματος.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ρύθμιση του X11</title> + + <para>Το <application>&xorg;</application> + χρησιμοποιεί το <acronym>HAL</acronym> για την + αυτόματη ανίχνευση του πληκτρολογίου και του ποντικιού. Τα ports + <filename role="package">sysutils/hal</filename> και + <filename role="package">devel/dbus</filename> εγκαθίστανται ως + εξαρτήσεις του <filename role="package">x11/xorg</filename>, αλλά + θα πρέπει να ενεργοποιηθούν με τις ακόλουθες εγγραφές στο + <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>hald_enable="YES" +dbus_enable="YES"</programlisting> + + <para>Θα πρέπει να ξεκινήσετε τις υπηρεσίες αυτές (είτε χειροκίνητα, + είτε κάνοντας επανεκκίνηση) πριν συνεχίσετε με τη ρύθμιση ή την + χρήση του <application>&xorg;</application>.</para> + + <para>Το <application>&xorg;</application> + μπορεί συχνά να λειτουργήσει χωρίς καμιά επιπλέον ρύθμιση, γράφοντας + απλώς στη γραμμή εντολών:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>startx</userinput></screen> + + <para>Σε κάποιες περιπτώσεις, η αυτόματη ρύθμιση μπορεί να μη + λειτουργήσει σωστά, ή να μη ρυθμίσει τις συσκευές ακριβώς όπως + επιθυμείτε. Στις περιπτώσεις αυτές, θα χρειαστεί να κάνετε + χειροκίνητες ρυθμίσεις.</para> + + <note> + <para>Κάποια γραφικά περιβάλλοντα, όπως το + <application>GNOME</application> το + <application>KDE</application> ή το <application>XFCE</application>, + διαθέτουν εργαλεία που επιτρέπουν στο χρήστη να ρυθμίσει με εύκολο + τρόπο διάφορες παραμέτρους της οθόνης, όπως η ανάλυση. Αν η + προεπιλεγμένη ρύθμιση δεν είναι αποδεκτή, και σκοπεύετε να + εγκαταστήσετε κάποιο από αυτά τα περιβάλλοντα, μπορείτε να + συνεχίσετε με την εγκατάσταση του, και να ολοκληρώσετε τις ρυθμίσεις + σας χρησιμοποιώντας το κατάλληλο γραφικό εργαλείο.</para> + </note> + + <para>Το πρώτο βήμα είναι η δημιουργία ενός αρχικού αρχείου ρυθμίσεων. + Ως root, απλώς εκτελέστε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>Xorg -configure</userinput></screen> + + <para>Αυτό θα δημιουργήσει ένα πρότυπο αρχείο ρυθμίσεων του X11 στον + κατάλογο <filename>/root</filename> με το όνομα + <filename>xorg.conf.new</filename> (είτε χρησιμοποιήσετε το + &man.su.1; είτε συνδεθείτε απευθείας, η μεταβλητή καταλόγου + <envar>$HOME</envar> αλλάζει δείχνοντας τον κατάλογο του root). Το + X11 θα προσπαθήσει να ανιχνεύσει το υποσύστημα γραφικών του συστήματος + και να δημιουργήσει ένα αρχείο ρυθμίσεων που θα φορτώνει τους σωστούς + οδηγούς συσκευών για το υλικό που ανιχνεύθηκε στο σύστημα σας.</para> + + <para>Το επόμενο βήμα είναι ο έλεγχος των υπάρχοντων ρυθμίσεων + για να επιβεβαιώσετε ότι το <application>&xorg;</application> + λειτουργεί με το υποσύστημα γραφικών του συστήματος σας. + Πληκτρολογήστε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>Xorg -config xorg.conf.new -retro</userinput></screen> + + <para>Εάν εμφανιστεί ένα μαύρο και γκρι πλέγμα και ένας δείκτης + ποντικιού με μορφή X, η ρύθμιση ήταν επιτυχής. Για να τερματίσετε + τη δοκιμή, μεταβείτε στην εικονική κονσόλα από την οποία την + ξεκινήσατε, πιέζοντας + <keycombo action="simul"> + <keycap>Ctrl</keycap> + <keycap>Alt</keycap> + <keycap>F<replaceable>n</replaceable></keycap> + </keycombo> (<keycap>F1</keycap> για την πρώτη εικονική κονσόλα) και + πιέστε + <keycombo action="simul"> + <keycap>Ctrl</keycap> + <keycap>C</keycap> + </keycombo>.</para> + + <note> + <para>Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε τον συνδυασμό πλήκτρων + <keycombo action="simul"> + <keycap>Ctrl</keycap> + <keycap>Alt</keycap> + <keycap>Backspace</keycap> + </keycombo> για τον τερματισμό του προγράμματος. Για να τον + ενεργοποιήσετε, δώστε την παρακάτω εντολή σε κάποιο τερματικό + του X:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>setxkbmap -option terminate:ctrl_alt_bksp</userinput></screen> + + <para>Εναλλακτικά, δημιουργήστε ένα αρχείο ρυθμίσεων πληκτρολογίου + για το <application>hald</application> με την ονομασία + <filename>x11-input.fdi</filename> και αποθηκεύστε το στον + κατάλογο <filename + class="directory">/usr/local/etc/hal/fdi/policy</filename>. + Το αρχείο αυτό θα πρέπει να περιέχει τις παρακάτω γραμμές:</para> + + <programlisting><?xml version="1.0" encoding="ISO-8859-1"?> +<deviceinfo version="0.2"> + <device> + <match key="info.capabilities" contains="input.keyboard"> + <merge key="input.x11_options.XkbOptions" type="string">terminate:ctrl_alt_bksp</merge> + </match> + </device> +</deviceinfo></programlisting> + + <para>Θα χρειαστεί να επανεκκινήσετε το μηχάνημα σας για να + εξαναγκάσετε το <application>hald</application> να διαβάσει αυτό + το αρχείο.</para> + + <para>Θα πρέπει επίσης να προσθέσετε την παρακάτω γραμμή στο αρχείο + <filename>xorg.conf.new</filename>, στην ενότητα + <literal>ServerLayout</literal> ή + <literal>ServerFlags</literal>:</para> + + <programlisting>Option "DontZap" "off"</programlisting> + </note> + + <para>Αν το ποντίκι δεν λειτουργεί, θα χρειαστεί να το ρυθμίσετε + πριν συνεχίσετε. Δείτε το <xref linkend="mouse"> στο κεφάλαιο + εγκατάστασης του &os;. Επιπρόσθετα, στις πρόσφατες εκδόσεις του + <application>&xorg;</application>, + οι ενότητες <literal>InputDevice</literal> στο + <filename>xorg.conf</filename> αγνοούνται καθώς γίνεται χρήση των + συσκευών που ανιχνεύθηκαν αυτόματα. Για να επαναφέρετε την παλιά + συμπεριφορά, προσθέστε την παρακάτω γραμμή στην ενότητα + <literal>ServerLayout</literal> ή <literal>ServerFlags</literal> + του αρχείου ρυθμίσεων:</para> + + <programlisting>Option "AutoAddDevices" "false"</programlisting> + + <para>Θα μπορείτε έπειτα να ρυθμίσετε τις συσκευές εισόδου όπως + στις προηγούμενες εκδόσεις του <application>&xorg;</application>, + χρησιμοποιώντας και όποιες άλλες επιλογές χρειάζεστε + (π.χ. εναλλαγή πληκτρολογίου).</para> + + <note> + <para>Όπως εξηγήσαμε και προηγουμένως, + ο δαίμονας <application>hald</application> αναλαμβάνει να + ανιχνεύσει αυτόματα το πληκτρολόγιο σας. Υπάρχει περίπτωση να + μην γίνει σωστή ανίχνευση του μοντέλου ή της διάταξης, ωστόσο + κάποια γραφικά περιβάλλοντα όπως το + <application>GNOME</application> το <application>KDE</application> + και το <application>Xfce</application> παρέχουν τα δικά τους + εργαλεία για τη ρύθμιση του. Μπορείτε όμως να ρυθμίσετε τις + ιδιότητες του πληκτρολογίου και απευθείας, είτε μέσω του + βοηθητικού προγράμματος &man.setxkbmap.1; είτε με την προσθήκη + ενός κανόνα στο <application>hald</application>.</para> + + <para>Για παράδειγμα, αν κάποιος θέλει να χρησιμοποιήσει ένα + πληκτρολόγιο 102 πλήκτρων με γαλλική διάταξη, θα πρέπει να + δημιουργήσει ένα αρχείο ρυθμίσεων για το + <application>hald</application> με το όνομα + <filename>x11-input.fdi</filename> και να το αποθηκεύσει στον + κατάλογο <filename + class="directory">/usr/local/etc/hal/fdi/policy</filename>. + Το αρχείο αυτό θα περιέχει τις παρακάτω γραμμές:</para> + + <programlisting><?xml version="1.0" encoding="ISO-8859-1"?> +<deviceinfo version="0.2"> + <device> + <match key="info.capabilities" contains="input.keyboard"> + <merge key="input.x11_options.XkbModel" type="string">pc102</merge> + <merge key="input.x11_options.XkbLayout" type="string">fr</merge> + </match> + </device> +</deviceinfo></programlisting> + + <para>Αν το αρχείο αυτό υπάρχει ήδη, απλώς αντιγράψτε τις παραπάνω + γραμμές μέσα στο υπάρχον περιεχόμενο.</para> + + <para>Θα πρέπει να επανεκκινήσετε το μηχάνημα σας για να + εξαναγκάσετε το <application>hald</application> να διαβάσει το + αρχείο.</para> + + <para>Μπορείτε επίσης να κάνετε την ίδια ρύθμιση μέσα από ένα + τερματικό στα Χ ή ακόμα και από ένα script, εκτελώντας την + παρακάτω εντολή:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>setxkbmap -model pc102 -layout fr</userinput></screen> + + <para>Μπορείτε να βρείτε τις διαθέσιμες επιλογές πληκτρολογίων και + διατάξεων στο αρχείο + <filename>/usr/local/share/X11/xkb/rules/base.lst</filename>.</para> + </note> + + <indexterm><primary>Ρύθμιση του X11</primary></indexterm> + + <para>Έπειτα, προσαρμόστε το αρχείο ρυθμίσεων + <filename>xorg.conf.new</filename> στις προτιμήσεις σας. Ανοίξτε το + με έναν συντάκτη κειμένου όπως ο &man.emacs.1; ή ο &man.ee.1;. + Πρώτα, προσθέστε τις συχνότητες της οθόνης. Συνήθως αναφέρονται ως + οριζόντιοι και κατακόρυφοι ρυθμοί συγχρονισμού. Αυτές οι + τιμές τοποθετούνται στο αρχείο <filename>xorg.conf.new</filename> + στο Section <literal>"Monitor"</literal>:</para> + + <programlisting>Section "Monitor" + Identifier "Monitor0" + VendorName "Monitor Vendor" + ModelName "Monitor Model" + HorizSync 30-107 + VertRefresh 48-120 +EndSection</programlisting> + + <para>Οι μεταβλητές <literal>HorizSync</literal> και + <literal>VertRefresh</literal> μπορεί να μην υπάρχουν στο αρχείο + ρυθμίσεων. Αν δεν υπάρχουν, πρέπει να προστεθούν, με τον σωστό + οριζόντιο ρυθμό συγχρονισμού μετά την λέξη + <literal>HorizSync</literal> και τον κατακόρυφο ρυθμό συγχρονισμού + μετά την λέξη <literal>VertRefresh</literal>. + Στο παραπάνω παράδειγμα, προσθέσαμε τους αντίστοιχους ρυθμούς + ανανέωσης της οθόνης μας.</para> + + <para>Το X επιτρέπει τη χρήση των δυνατοτήτων DPMS (Energy Star) σε + οθόνες που υποστηρίζουν την αντίστοιχη λειτουργία. Το πρόγραμμα + &man.xset.1; ελέγχει τους χρόνους και μπορεί να επιβάλλει τις + καταστάσεις standby, suspend, ή off. Αν θέλετε να ενεργοποιήσετε + τις δυνατότητες DPMS της οθόνης σας, πρέπει να προσθέσετε την + ακόλουθη γραμμή στο Section monitor:</para> + + <programlisting> + Option "DPMS"</programlisting> + + <indexterm> + <primary><filename>xorg.conf</filename></primary> + </indexterm> + + <para>Όσο το αρχείο ρυθμίσεων <filename>xorg.conf.new</filename> + είναι ακόμα ανοικτό σε έναν συντάκτη κειμένου, επιλέξτε + την ανάλυση και το βάθος χρωμάτων που επιθυμείτε. Αυτό καθορίζεται + στο Section <literal>"Screen"</literal>:</para> + + <programlisting>Section "Screen" + Identifier "Screen0" + Device "Card0" + Monitor "Monitor0" + DefaultDepth 24 + SubSection "Display" + Viewport 0 0 + Depth 24 + Modes "1024x768" + EndSubSection +EndSection</programlisting> + + <para>Η μεταβλητή <literal>DefaultDepth</literal> ορίζει το + προεπιλεγμένο βάθος χρώματος που θα χρησιμοποιηθεί. Μπορείτε να την + παρακάμψετε με τον διακόπτη <option>-depth</option> στη γραμμή εντολών + του &man.Xorg.1;. Η επιλογή <literal>Modes</literal> ορίζει + την ανάλυση με την οποία θα λειτουργεί η οθόνη σε ένα συγκεκριμένο + βάθος χρωμάτων. Προσέξτε ότι υποστηρίζονται μόνο κανονικές + καταστάσεις VESA, όπως ορίζονται από το υποσύστημα γραφικών του + συστήματος. Στο παραπάνω παράδειγμα, το καθορισμένο βάθος χρωμάτων + είναι εικοσιτέσσερα bits ανά pixel. Σε αυτό το βάθος χρωμάτων, η + αποδεκτή ανάλυση είναι 1024Χ768 pixels.</para> + + <para>Τέλος, αποθηκεύστε το αρχείο ρυθμίσεων και ελέγξτε το με την + μέθοδο ελέγχου που εξηγήσαμε παραπάνω.</para> + + <note> + <para>Ένα από τα εργαλεία που μπορεί να σας βοηθήσουν κατά την + διαδικασία επίλυσης προβλημάτων, είναι τα αρχεία X11 log, που + περιέχουν πληροφορίες για κάθε συσκευή που επικοινωνεί με τον + διακομιστή X11. Τα αρχεία <application>&xorg;</application> log + ονομάζονται με την μορφή + <filename>/var/log/Xorg.0.log</filename>. Το ακριβές όνομα + ενός log μπορεί να είναι <filename>Xorg.0.log</filename> έως + <filename>Xorg.8.log</filename> και πάει λέγοντας.</para> + </note> + + <para>Αν όλα είναι καλά, το αρχείο ρυθμίσεων πρέπει να τοποθετηθεί σε + μια κοινή τοποθεσία ώστε να εντοπίζεται από το &man.Xorg.1;. + Αυτή συνήθως είναι η <filename>/etc/X11/xorg.conf</filename> ή + <filename>/usr/local/etc/X11/xorg.conf</filename>.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cp xorg.conf.new /etc/X11/xorg.conf</userinput></screen> + + <para>Η διαδικασία ρύθμισης του X11 έχει τώρα ολοκληρωθεί. + Το <application>&xorg;</application> μπορείτε να το ξεκινήσετε με το + βοηθητικό πρόγραμμα &man.startx.1;. Ο διακομιστής X11 μπορεί επίσης + να εκκινήσει με τη βοήθεια του &man.xdm.1;.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Εξειδικευμένα Θέματα Ρυθμίσεων</title> + + <sect3> + <title>Ρυθμίσεις για τα &intel; i810 Graphics Chipsets</title> + + <indexterm><primary>Intel i810 graphic chipset</primary></indexterm> + + <para>Για να χρησιμοποιήσετε κάρτα βασισμένη στα &intel; i810 + integrated chipsets, απαιτείται το <devicename>agpgart</devicename>, + η διεπαφή προγραμματισμού των X11 για το AGP. Δείτε την σελίδα + manual του προγράμματος οδήγησης &man.agp.4; για περισσότερες + πληροφορίες.</para> + + <para>Mε αυτό τον τρόπο, η ρύθμιση του υλικού σας θα μπορεί να γίνει + όπως και σε κάθε άλλη κάρτα γραφικών. Προσοχή, σε συστήματα χωρίς + ενσωματωμένο τον οδηγό &man.agp.4;, ο οδηγός δεν θα φορτωθεί με την + εντολή &man.kldload.8;. Ο οδηγός αυτός πρέπει να βρίσκεται + στον πυρήνα κατά την εκκίνηση, είτε στατικά μεταγλωττισμένος, είτε + με χρήση του <filename>/boot/loader.conf</filename>.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Προσθέτοντας μια Widescreen Επίπεδη Οθόνη</title> + + <indexterm><primary>Ρύθμιση widescreen επίπεδης οθόνης</primary></indexterm> + + <para>Αυτό το τμήμα προϋποθέτει μερικές γνώσεις εξειδικευμένων + ρυθμίσεων. Αν οι προσπάθειες με τα συνήθη εργαλεία ρυθμίσεων δεν + καταλήξουν σε μια ρύθμιση που να λειτουργεί, υπάρχουν αρκετές + πληροφορίες στα αρχεία log που μπορούν να σας βοηθήσουν. + Ωστόσο, είναι απαραίτητη η χρήση ενός συντάκτη κειμένου.</para> + + <para>Οι τρέχουσες αναλύσεις widescreen (WSXGA, WSXGA+, WUXGA, WXGA, + WXGA+, κ.α.) υποστηρίζουν formats και aspect ratios (αναλογίες) + 16:10 και 16:9 που μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα. Παραδείγματα + μερικών κοινών αναλύσεων για αναλογία 16:10 είναι τα:</para> + + <itemizedlist> + <listitem><para>2560x1600</para></listitem> + <listitem><para>1920x1200</para></listitem> + <listitem><para>1680x1050</para></listitem> + <listitem><para>1440x900</para></listitem> + <listitem><para>1280x800</para></listitem> + </itemizedlist> + + <para>Κάποια στιγμή, η ρύθμιση θα γίνεται πολύ απλά προσθέτοντας την + ανάλυση ως ένα πιθανό <literal>Mode</literal> στο + <literal>Section "Screen"</literal> όπως εδώ:</para> + + <programlisting>Section "Screen" +Identifier "Screen0" +Device "Card0" +Monitor "Monitor0" +DefaultDepth 24 +SubSection "Display" + Viewport 0 0 + Depth 24 + Modes "1680x1050" +EndSubSection +EndSection</programlisting> + + <para>Το <application>&xorg;</application> είναι αρκετά έξυπνο ώστε + να ανακτήσει τις πληροφορίες της ανάλυσης της widescreen οθόνης + μέσω των πληροφοριών I2C/DDC, γνωρίζοντας έτσι τι μπορεί να + χειριστεί η οθόνη όσο αφορά τις συχνότητες και τις αναλύσεις.</para> + + <para>Αν αυτές οι <literal>ModeLines</literal> δεν υπάρχουν στους + οδηγούς, μπορεί να χρειαστεί να τις δώσετε εσείς στο + <application>&xorg;</application>. Χρησιμοποιώντας το + <filename>/var/log/Xorg.0.log</filename> μπορείτε να + ανακτήσετε αρκετές πληροφορίες ώστε να δημιουργήσετε μόνοι σας ένα + <literal>ModeLine</literal> που να λειτουργεί. + Απλώς αναζητήστε πληροφορίες που θα μοιάζουν με αυτό:</para> + + <programlisting>(II) MGA(0): Supported additional Video Mode: +(II) MGA(0): clock: 146.2 MHz Image Size: 433 x 271 mm +(II) MGA(0): h_active: 1680 h_sync: 1784 h_sync_end 1960 h_blank_end 2240 h_border: 0 +(II) MGA(0): v_active: 1050 v_sync: 1053 v_sync_end 1059 v_blanking: 1089 v_border: 0 +(II) MGA(0): Ranges: V min: 48 V max: 85 Hz, H min: 30 H max: 94 kHz, PixClock max 170 MHz</programlisting> + + <para>Αυτές ονομάζονται πληροφορίες EDID. Η δημιουργία ενός + <literal>ModeLine</literal> από αυτές, γίνεται βάζοντας απλώς τους + αριθμούς στη σωστή σειρά:</para> + + <programlisting>ModeLine <name> <clock> <4 horiz. timings> <4 vert. timings></programlisting> + + <para>Τελικά, το <literal>ModeLine</literal> στο + <literal>Section "Monitor"</literal> στο παράδειγμα μας θα μοιάζει + με αυτό:</para> + + <programlisting>Section "Monitor" +Identifier "Monitor1" +VendorName "Bigname" +ModelName "BestModel" +ModeLine "1680x1050" 146.2 1680 1784 1960 2240 1050 1053 1059 1089 +Option "DPMS" +EndSection</programlisting> + + <para>Τώρα που έχετε τελειώσει με αυτά τα απλά βήματα, το X θα πρέπει + να λειτουργήσει στη νέα widescreen οθόνη σας.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="x-fonts"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Murray</firstname> + <surname>Stokely</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Χρήση Γραμματοσειρών στο X11</title> + + <sect2 id="type1"> + <title>Γραμματοσειρές τύπου Type1</title> + + <para>Οι προκαθορισμένες γραμματοσειρές που συνοδεύουν το + X11 δεν είναι ιδανικές για εφαρμογές επιτραπέζιας τυπογραφίας. + Οι μεγάλες γραμματοσειρές παρουσίασης φαίνονται οδοντωτές και + ερασιτεχνικές, και οι μικρές γραμματοσειρές στο + <application>&netscape;</application> είναι σχεδόν ακατάληπτες. + Ευτυχώς όμως, υπάρχουν διαθέσιμες αρκετές, υψηλής ποιότητας + γραμματοσειρές Type1 (&postscript;) που μπορούν να χρησιμοποιηθούν + άμεσα από το X11. Για παράδειγμα, η συλλογή γραμματοσειρών URW + (<filename role="package">x11-fonts/urwfonts</filename>) περιέχει + εκδόσεις υψηλής ποιότητας των συνηθισμένων type1 γραμματοσειρών + (<trademark class="registered">Times Roman</trademark>, + <trademark class="registered">Helvetica</trademark>, + <trademark class="registered">Palatino</trademark> και άλλες). Η + συλλογή Freefonts + (<filename role="package">x11-fonts/freefonts</filename>) περιέχει + πολλές περισσότερες γραμματοσειρές, αλλά οι περισσότερες από αυτές + είναι για λογισμικό γραφικών όπως το <application>Gimp</application>, + και δεν είναι κατάλληλες για γραμματοσειρές οθόνης. Ακόμη, το X11 + μπορεί με ελάχιστο κόπο να ρυθμιστεί ώστε να χρησιμοποιεί &truetype; + γραμματοσειρές. Για περισσότερες λεπτομέρειες, δείτε την σελίδα + manual &man.X.7; ή το <link linkend="truetype">τμήμα σχετικά με τις + γραμματοσειρές &truetype;</link>.</para> + + <para>Για να εγκαταστήσετε τις παραπάνω συλλογές γραμματοσειρών Type1 + από την Συλλογή των Ports, εκτελέστε τις παρακάτω εντολές:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/x11-fonts/urwfonts</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Με παρόμοιο τρόπο μπορείτε να εγκαταστήσετε και την freefont ή + άλλες συλλογές. Για να ανιχνεύσει ο X server αυτές τις + γραμματοσειρές, προσθέστε την κατάλληλη γραμμή στο αρχείο ρυθμίσεων + του (<filename>/etc/X11/xorg.conf</filename>):</para> + + <programlisting>FontPath "/usr/local/lib/X11/fonts/URW/"</programlisting> + + <para>Εναλλακτικά, εκτελέστε στην γραμμή εντολών μιας συνόδου X:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>xset fp+ /usr/local/lib/X11/fonts/URW</userinput> +&prompt.user; <userinput>xset fp rehash</userinput></screen> + + <para>Αυτό θα λειτουργήσει, αλλά όταν τερματίσει η σύνοδος X, οι + ρυθμίσεις θα χαθούν, εκτός αν προστεθούν στο αρχείο εκκίνησης + (το <filename>~/.xinitrc</filename> για μία συνηθισμένη + σύνοδο μέσω <command>startx</command>, η το + <filename>~/.xsession</filename> αν συνδέεστε μέσω ενός + γραφικού διαχειριστή σύνδεσης όπως ο <application>XDM</application>). + Ένας ακόμη τρόπος είναι να χρησιμοποιήσετε το αρχείο + <filename>/usr/local/etc/fonts/local.conf</filename>: δείτε το τμήμα + <link linkend="antialias">anti-aliasing (εξομάλυνσης)</link>.</para> + </sect2> + + <sect2 id="truetype"> + <title>Γραμματοσειρές &truetype;</title> + + <indexterm><primary>Γραμματοσειρές TrueType</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>γραμματοσειρές</primary> + <secondary>TrueType</secondary> + </indexterm> + + <para>Το <application>&xorg;</application> έχει ενσωματωμένη υποστήριξη + απεικόνισης γραμματοσειρών &truetype;. Υπάρχουν δύο διαφορετικά + modules (αρθρώματα) που μπορούν να ενεργοποιήσουν αυτήν την + λειτουργία. Σε αυτό το παράδειγμα χρησιμοποιείται το freetype module + επειδή είναι πιο συνεργάσιμο με τα άλλα back-ends απεικόνισης + γραμματοσειρών. Για να ενεργοποιήσετε το freetype module, απλώς + προσθέστε την παρακάτω γραμμή στο τμήμα <literal>"Module"</literal> + του αρχείου <filename>/etc/X11/xorg.conf</filename>.</para> + + <programlisting>Load "freetype"</programlisting> + + <para>Τώρα, δημιουργήστε έναν κατάλογο για τις γραμματοσειρές &truetype; + (για παράδειγμα, + <filename>/usr/local/lib/X11/fonts/TrueType</filename>) + και αντιγράψτε όλες τις γραμματοσειρές &truetype; σε αυτόν. Προσέξτε + ότι οι γραμματοσειρές &truetype; δεν μπορούν να είναι από ένα σύστημα + &macintosh; πρέπει να είναι σε μορφή &unix;/&ms-dos;/&windows; για να + λειτουργούν στο X11. Μόλις αντιγραφούν τα αρχεία στον κατάλογο, + χρησιμοποιήστε το <application>ttmkfdir</application> για να + δημιουργήσετε το αρχείο <filename>fonts.dir</filename>, ώστε ο X font + renderer να γνωρίζει την ύπαρξη των νέων αυτών αρχείων. + Το <command>ttmkfdir</command> διατίθεται από την Συλλογή των Ports + του &os; ως <filename role="package">x11-fonts/ttmkfdir</filename>.</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/local/lib/X11/fonts/TrueType</userinput> +&prompt.root; <userinput>ttmkfdir -o fonts.dir</userinput></screen> + + <para>Τώρα, πρoσθέστε τον κατάλογο &truetype; στη διαδρομή των fonts. + Αυτό γίνεται με τον ίδιο τρόπο που περιγράψαμε παραπάνω στις <link + linkend="type1">Type1</link> γραμματοσειρές, χρησιμοποιώντας το</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>xset fp+ /usr/local/lib/X11/fonts/TrueType</userinput> +&prompt.user; <userinput>xset fp rehash</userinput></screen> + + <para>ή απλά προσθέστε μια γραμμή <literal>FontPath</literal> στο αρχείο + <filename>xorg.conf</filename>.</para> + + <para>Αυτό ήταν. Τώρα ο <application>&netscape;</application>, + το <application>Gimp</application>, + το <application>&staroffice;</application>, και όλες οι άλλες + εφαρμογές X πρέπει να αναγνωρίζουν τις εγκαταστημένες &truetype; + γραμματοσειρές. Πολύ μικρές γραμματοσειρές (όπως αυτές που φαίνονται + στο κείμενο μιας ιστοσελίδας σε υψηλή ανάλυση) και πολύ μεγάλες + γραμματοσειρές (στο <application>&staroffice;</application>) θα + φαίνονται τώρα πολύ καλύτερα.</para> + </sect2> + + <sect2 id="antialias"> + <sect2info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Joe Marcus</firstname> + <surname>Clarke</surname> + <contrib>Ανανεώθηκε από τον </contrib> + <!-- May 2003 --> + </author> + </authorgroup> + </sect2info> + + <title>Anti-Aliased Γραμματοσειρές</title> + + <indexterm><primary>anti-aliased γραμματοσειρές</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>γραμματοσειρές</primary> + <secondary>anti-aliased</secondary> + </indexterm> + + <para>Όλες οι γραμματοσειρές X11 που βρίσκονται στο + <filename>/usr/local/lib/X11/fonts/</filename> και το + <filename>~/.fonts/</filename> είναι αυτόματα διαθέσιμες για + anti-aliasing σε εφαρμογές Xft-aware, συμπεριλαμβανομένων + του <application>KDE</application>, <application>GNOME</application> + και <application>Firefox</application>.</para> + + <para>Για να ελέγξετε ποίες γραμματοσειρές είναι anti-aliased, ή να + ρυθμίσετε τις ιδιότητες του anti-aliasing, δημιουργήστε (ή + τροποποιήστε, αν ήδη υπάρχει) το αρχείο + <filename>/usr/local/etc/fonts/local.conf</filename>. Μέσω αυτού του + αρχείου μπορούν να ρυθμιστούν αρκετά εξειδικευμένα χαρακτηριστικά του + συστήματος γραμματοσειρών Xft. Αυτό το τμήμα περιγράφει μόνο μερικές + απλές δυνατότητες. Για περισσότερες λεπτομέρειες, δείτε το + &man.fonts-conf.5;.</para> + + <indexterm><primary>XML</primary></indexterm> + + <para>Το αρχείο αυτό πρέπει να είναι μορφής XML. Δώστε μεγάλη προσοχή + στα πεζά / κεφαλαία, και σιγουρευθείτε ότι όλα τα tags έχουν κλείσει + σωστά. Το αρχείο ξεκινά με την συνηθισμένη επικεφαλίδα XML και ένα + ορισμό DOCTYPE, και έπειτα ακολουθεί το + <literal><fontconfig></literal> tag:</para> + + <programlisting> + <?xml version="1.0"?> + <!DOCTYPE fontconfig SYSTEM "fonts.dtd"> + <fontconfig></programlisting> + + <para>Όπως είπαμε προηγουμένως, όλες οι γραμματοσειρές στο + <filename>/usr/local/lib/X11/fonts/</filename> όπως και στο + <filename>~/.fonts/</filename> διατίθενται ήδη σε Xft-aware εφαρμογές. + Αν θέλετε να προσθέσετε και άλλους καταλόγους εκτός από αυτούς τους + δύο, προσθέστε μια γραμμή παρόμοια με αυτή που ακολουθεί στο + <filename>/usr/local/etc/fonts/local.conf</filename>:</para> + + <programlisting><dir>/path/to/my/fonts</dir></programlisting> + + <para>Αφού προσθέσετε νέες γραμματοσειρές, και ειδικότερα νέους + καταλόγους γραμματοσειρών, πρέπει να εκτελέσετε την ακόλουθη εντολή + για να αναδημιουργήσετε την cache γραμματοσειρών:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>fc-cache -f</userinput></screen> + + <para>Το anti-aliasing κάνει τα άκρα ελαφρώς συγκεχυμένα, κάνοντας έτσι + τα πολύ μικρά γράμματα πιο αναγνώσιμα, και αφαιρεί τις + <quote>κλίμακες</quote> (σκαλοπάτια) από τα μεγάλα γράμματα, αλλά + μπορεί να προκαλέσει ενοχλήσεις στα μάτια αν χρησιμοποιηθεί σε + κανονικά μεγέθη. Για να εξαιρέσετε από το anti-aliasing μεγέθη + γραμματοσειρών μικρότερα από 14 point, προσθέστε αυτές τις + γραμμές:</para> + + <programlisting> <match target="font"> + <test name="size" compare="less"> + <double>14</double> + </test> + <edit name="antialias" mode="assign"> + <bool>false</bool> + </edit> + </match> + <match target="font"> + <test name="pixelsize" compare="less" qual="any"> + <double>14</double> + </test> + <edit mode="assign" name="antialias"> + <bool>false</bool> + </edit> + </match></programlisting> + + <indexterm> + <primary>γραμματοσειρές</primary> + <secondary>spacing</secondary> + </indexterm> + + <para>Το spacing (διαστήματα) σε μερικές monospaced γραμματοσειρές + μπορεί επίσης να είναι ακατάλληλο όταν χρησιμοποιείται anti-aliasing. + Αυτό φαίνεται να αποτελεί ιδιαίτερο πρόβλημα με το + <application>KDE</application>. Μια διόρθωση για αυτό, είναι να + επιβάλλετε στο spacing την τιμή 100 για αυτές τις γραμματοσειρές. + Προσθέστε τις ακόλουθες γραμμές:</para> + + <programlisting> <match target="pattern" name="family"> + <test qual="any" name="family"> + <string>fixed</string> + </test> + <edit name="family" mode="assign"> + <string>mono</string> + </edit> + </match> + <match target="pattern" name="family"> + <test qual="any" name="family"> + <string>console</string> + </test> + <edit name="family" mode="assign"> + <string>mono</string> + </edit> + </match></programlisting> + + <para>(αυτό μετονομάζει τα άλλα κοινά ονόματα των fixed γραμματοσειρών + ως <literal>"mono"</literal>), και έπειτα προσθέστε:</para> + + <programlisting> <match target="pattern" name="family"> + <test qual="any" name="family"> + <string>mono</string> + </test> + <edit name="spacing" mode="assign"> + <int>100</int> + </edit> + </match> </programlisting> + + <para>Συγκεκριμένες γραμματοσειρές, όπως οι Helvetica, μπορεί να + εμφανίζουν πρόβλημα όταν είναι anti-aliased. Το πρόβλημα συχνά + εκδηλώνεται ως μία γραμματοσειρά κομμένη κάθετα στην μέση. Στην + χειρότερη περίπτωση, μπορεί να κάνει κάποιες εφαρμογές να + καταρρεύσουν. Για να το αποφύγετε αυτό, μπορείτε να προσθέσετε το + ακόλουθο στο <filename>local.conf</filename>:</para> + + <programlisting> <match target="pattern" name="family"> + <test qual="any" name="family"> + <string>Helvetica</string> + </test> + <edit name="family" mode="assign"> + <string>sans-serif</string> + </edit> + </match> </programlisting> + + <para>Μόλις τελειώσετε την μετατροπή του + <filename>local.conf</filename> σιγουρευθείτε ότι κλείσατε το αρχείο + με το <literal></fontconfig></literal> tag. Αν δεν το κάνετε, + οι αλλαγές σας θα αγνοηθούν.</para> + + <para>Τέλος, οι χρήστες μπορούν να προσθέσουν τις δικές τους ρυθμίσεις + μέσω των προσωπικών τους αρχείων + <filename>.fonts.conf</filename>. Για να γίνει αυτό, κάθε χρήστης + πρέπει απλώς να δημιουργήσει ένα <filename>~/.fonts.conf</filename>. + Αυτό το αρχείο πρέπει να είναι επίσης XML μορφής.</para> + + <indexterm><primary>LCD οθόνη</primary></indexterm> + <indexterm> + <primary>γραμματοσειρές</primary> + <secondary>LCD screen</secondary> + </indexterm> + + <para>Κάτι τελευταίο: σε μία LCD οθόνη, μπορεί να είναι επιθυμητός + ο δειγματισμός sub-pixel. Ο δειγματισμός χειρίζεται χωριστά τα + (οριζόντια διαχωρισμένα) κόκκινα, πράσινα και μπλε στοιχεία ώστε να + βελτιώσει την οριζόντια ανάλυση. Τα αποτελέσματα μπορεί να είναι + δραματικά καλύτερα. Για να τον ενεργοποιήσετε, προσθέστε την + παρακάτω γραμμή κάπου στο αρχείο + <filename>local.conf</filename>:</para> + + <programlisting> + <match target="font"> + <test qual="all" name="rgba"> + <const>unknown</const> + </test> + <edit name="rgba" mode="assign"> + <const>rgb</const> + </edit> + </match> + </programlisting> + + <note> + <para>Ανάλογα με τον τύπο της οθόνης, το <literal>rgb</literal> + μπορεί να χρειαστεί να αλλάξει σε <literal>bgr</literal>, + <literal>vrgb</literal> ή <literal>vbgr</literal>: + πειραματιστείτε και δείτε ποίο λειτουργεί καλύτερα.</para> + </note> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="x-xdm"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Seth</firstname> + <surname>Kingsley</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Ο X Display Manager</title> + + <sect2> + <title>Εισαγωγή</title> + + <indexterm><primary>X Display Manager</primary></indexterm> + <para>Ο X Display Manager (<application>XDM</application>) είναι + ένα προαιρετικό μέρος του συστήματος X Windows που χρησιμοποιείται + για διαχείριση συνδέσεων (logins). Αυτό είναι χρήσιμο σε πολλές + περιπτώσεις, όπως σε απλά <quote>X Terminals</quote>, σε + desktop μηχανήματα, καθώς και σε διακομιστές μεγάλων δικτύων. + Αφού το σύστημα X Windows είναι ανεξάρτητο πρωτοκόλλων και δικτύων, + υπάρχει μεγάλο εύρος πιθανών ρυθμίσεων + για την λειτουργία X πελατών και διακομιστών σε διαφορετικά + μηχανήματα συνδεδεμένα σε ένα δίκτυο. Ο + <application>XDM</application> παρέχει ένα γραφικό περιβάλλον για + την επιλογή του διακομιστή με τον οποίο θα γίνει η σύνδεση, και για + την είσοδο πληροφοριών πιστοποίησης όπως του ονόματος χρήστη και του + κωδικού πρόσβασης.</para> + + <para>Σκεφθείτε τον <application>XDM</application> ως μια εφαρμογή που + παρέχει τις ίδιες δυνατότητες στον χρήστη με το εργαλείο + &man.getty.8; (δείτε το <xref linkend="term-config"> για + λεπτομέρειες). Το XDM εκτελεί συνδέσεις (logins) στον διακομιστή + και έπειτα εκτελεί ένα διαχειριστή συνεδρίας (session manager, + συνήθως έναν X διαχειριστή παραθύρων, window manager) για λογαριασμό + του χρήστη. Ο <application>XDM</application> έπειτα περιμένει να + τερματίσει αυτό το πρόγραμμα, που σηματοδοτεί ότι ο χρήστης τελείωσε + και πρέπει να αποσυνδεθεί. Σε αυτό το σημείο, + ο <application>XDM</application> μπορεί να εμφανίσει ξανά την οθόνη + εισόδου (login) και την οθόνη επιλογής γραφικής σύνδεσης ώστε να + συνδεθεί ένας άλλος χρήστης.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Χρήση του XDM</title> + + <para>Για να ξεκινήσετε να χρησιμοποιείτε το + <application>XDM</application>, εγκαταστήστε το port <filename + role="package">x11/xdm</filename> (δεν εγκαθίσταται από προεπιλογή + στις πρόσφατες εκδόσεις του <application>&xorg;</application>). + Μπορείτε έπειτα να βρείτε τον δαίμονα <application>XDM</application> + στο <filename>/usr/local/bin/xdm</filename>. Αυτό το πρόγραμμα + μπορεί να εκτελεστεί οποιαδήποτε στιγμή ως <username>root</username> + και θα ξεκινήσει να διαχειρίζεται την οθόνη του X στο τοπικό + μηχάνημα. Αν ο <application>XDM</application> πρέπει να εκτελείται + κάθε φορά που εκκινείται το μηχάνημα, ένας βολικός τρόπος είναι η + προσθήκη μιας γραμμής στο <filename>/etc/ttys</filename>. Για + περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την μορφή και την χρήση αυτού του + αρχείου, δείτε το <xref linkend="term-etcttys">. Υπάρχει μία γραμμή + στο αρχικό <filename>/etc/ttys</filename> αρχείο για την εκτέλεση του + <application>XDM</application> σε ένα εικονικό τερματικό:</para> + + <screen>ttyv8 "/usr/local/bin/xdm -nodaemon" xterm off secure</screen> + + <para>Αρχικά αυτή η λειτουργία είναι απενεργοποιημένη — για να + την ενεργοποιήσετε αλλάξτε το πεδίο 5 από <literal>off</literal> σε + <literal>on</literal> και επαννεκίνηστε το &man.init.8; + χρησιμοποιώντας τις οδηγίες του <xref linkend="term-hup">. Το πρώτο + πεδίο, το όνομα του τερματικού που θα διαχειρίζεται το πρόγραμμα, + είναι το <literal>ttyv8</literal>. Αυτό σημαίνει ότι ο + <application>XDM</application> θα εκτελείται στο 9ο + εικονικό τερματικό.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Ρύθμιση του XDM</title> + + <para>Ο κατάλογος ρυθμίσεων του <application>XDM</application> + βρίσκεται στο <filename>/usr/local/lib/X11/xdm</filename>. Σε αυτόν + τον κατάλογο υπάρχουν πολλά αρχεία που χρησιμοποιούνται για να + αλλάξουν την συμπεριφορά και εμφάνιση του + <application>XDM</application>. Τυπικά, θα βρείτε τα παρακάτω + αρχεία:</para> + + <informaltable frame="none" pgwide="1"> + <tgroup cols="2"> + <thead> + <row> + <entry>Αρχείο</entry> + <entry>Περιγραφή</entry> + </row> + </thead> + + <tbody> + <row> + <entry><filename>Xaccess</filename></entry> + <entry>Κανόνες πιστοποίησης πελατών.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename>Xresources</filename></entry> + <entry>Προκαθορισμένες τιμές X resource.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename>Xservers</filename></entry> + <entry>Λίστα απομακρυσμένων και τοπικών οθονών (Χ displays) + στις οποίες θα γίνεται διαχείριση.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename>Xsession</filename></entry> + <entry>Προεπιλεγμένο script συνόδων για logins.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename>Xsetup_</filename>*</entry> + <entry>Script για την εκτέλεση εντολών πριν την εμφάνιση του + περιβάλλοντος σύνδεσης (login screen).</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename>xdm-config</filename></entry> + <entry>Ρυθμίσεις για όλες τις απεικονίσεις (displays) που + εκτελούνται σε αυτό το μηχάνημα.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename>xdm-errors</filename></entry> + <entry>Λάθη που δημιουργούνται από το πρόγραμμα.</entry> + </row> + + <row> + <entry><filename>xdm-pid</filename></entry> + <entry>Το ID της διεργασίας του τρέχοντος XDM.</entry> + </row> + </tbody> + </tgroup> + </informaltable> + + <para>Επίσης σε αυτόν τον κατάλογο υπάρχουν μερικά scripts και + προγράμματα που χρησιμοποιούνται για να ρυθμίσουν την επιφάνεια + εργασίας όταν εκτελείται το <application>XDM</application>. + Θα περιγράψουμε περιληπτικά το σκοπό καθενός από αυτά τα αρχεία. + Η ακριβής σύνταξη και χρήση όλων αυτών των αρχείων περιγράφεται + στο &man.xdm.1;.</para> + + <para>Η προκαθορισμένη ρύθμιση είναι ένα απλό ορθογώνιο παράθυρο + σύνδεσης με το όνομα του μηχανήματος να φαίνεται στην κορυφή με + μεγάλα γράμματα και τις προτροπές <quote>Login:</quote> και + <quote>Password:</quote> από κάτω. Αυτό είναι ένα καλό σημείο + εκκίνησης για να αλλάξετε την εμφάνιση του + <application>XDM</application>.</para> + + <sect3> + <title>Xaccess</title> + + <para>Το πρωτόκολλο για σύνδεση με απεικονίσεις που ελέγχονται από το + <application>XDM</application> ονομάζεται X Display Manager + Connection Protocol (XDMCP). Το αρχείο αυτό είναι ένα σύνολο + κανόνων για των έλεγχο των συνδέσεων XDMCP από απομακρυσμένα + μηχανήματα. Αγνοείται, εκτός και αν το + <filename>xdm-config</filename> έχει ρυθμιστεί ώστε να δέχεται + εισερχόμενες συνδέσεις. Η προεπιλογή είναι να μην επιτρέπεται σε + κανένα πελάτη να συνδεθεί.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Xresources</title> + + <para>Πρόκειται για το αρχείο προκαθορισμένων τιμών για τις εφαρμογές + εμφάνισης του παράθυρου σύνδεσης (login) και επιλογέα απεικόνισης + (display chooser). Μέσα από αυτό μπορεί να τροποποιηθεί η εμφάνιση + του προγράμματος login. Η μορφή του είναι ίδια με το αρχείο + app-defaults που περιγράφεται στην τεκμηρίωση του X11.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Xservers</title> + + <para>Αυτή είναι μια λίστα των απομακρυσμένων σταθμών που πρέπει να + εμφανίζονται ως επιλογές στο πρόγραμμα (chooser).</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Xsession</title> + + <para>Αυτό είναι το προκαθορισμένο session script που εκτελεί το + <application>XDM</application> μετά τη σύνδεση κάποιου χρήστη. + Κανονικά, κάθε χρήστης θα έχει ένα τροποποιημένο, δικό του, session + script στο <filename>~/.xsession</filename> που θα παρακάμπτει αυτό + το script.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>Xsetup_*</title> + + <para>Τα αρχεία αυτά εκτελούνται αυτόματα πριν την εμφάνιση των + παραθύρων επιλογής ή σύνδεσης. Υπάρχει ένα script για κάθε display + που χρησιμοποιείται, που ονομάζεται <filename>Xsetup_</filename> με + το νούμερο του display στο τέλος (για παράδειγμα + <filename>Xsetup_0</filename>). Κανονικά αυτά τα scripts θα + εκτελούν ένα ή δυο προγράμματα στο παρασκήνιο όπως π.χ. το + <command>xconsole</command>.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>xdm-config</title> + + <para>Το αρχείο αυτό περιέχει ρυθμίσεις στην μορφή των app-defaults, + που εφαρμόζονται σε κάθε display που διαχειρίζεται η συγκεκριμένη + εγκατάσταση.</para> + </sect3> + + <sect3> + <title>xdm-errors</title> + + <para>Το αρχείο αυτό περιέχει την έξοδο των διακομιστών X που + προσπαθεί να εκτελέσει το <application>XDM</application>. Αν ένα + display που προσπαθεί να εκκινήσει o <application>XDM</application> + κολλήσει για κάποιο λόγο, καλό είναι να αναζητήσετε εδώ τυχόν + μηνύματα σφαλμάτων. Τα μηνύματα αυτά καταγράφονται και στα αρχεία + χρηστών <filename>~/.xsession-errors</filename>.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2> + <title>Διατηρώντας έναν Διακομιστή Απομακρυσμένων Συνδέσεων</title> + + <para>Για να συνδέονται και άλλοι πελάτες στον διακομιστή οθόνης, + τροποποιήστε τους κανόνες ελέγχου πρόσβασης, και ενεργοποιήστε τις + εισερχόμενες συνδέσεις. Τα παραπάνω είναι, από προεπιλογή ρυθμισμένα + σε συντηρητικές τιμές. Για να κάνετε το + <application>XDM</application> να δέχεται συνδέσεις, αρχικά μετατρέψτε + σε σχόλιο την παρακάτω γραμμή στο αρχείο + <filename>xdm-config</filename>:</para> + + <screen>! SECURITY: do not listen for XDMCP or Chooser requests +! Comment out this line if you want to manage X terminals with xdm +DisplayManager.requestPort: 0</screen> + + <para>και μετά επανεκκινήστε τον <application>XDM</application>. + Να έχετε υπόψιν σας ότι τα σχόλια στα αρχεία + app-defaults ξεκινούν με τον χαρακτήρα <quote>!</quote>, + και όχι τον συνήθη <quote>#</quote>. Μπορεί να επιθυμείτε πιο + αυστηρούς κανόνες ελέγχου πρόσβασης. Δείτε τα παραδείγματα + στο <filename>Xaccess</filename>, και συμβουλευθείτε τη σελίδα manual + του &man.xdm.1;.</para> + </sect2> + + <sect2> + <title>Αντικαταστάτες του XDM</title> + + <para>Υπάρχουν αρκετοί αντικαταστάτες για το πρόγραμμα + <application>XDM</application>. Ένας από αυτούς, + ο <application>kdm</application> (έρχεται με το + <application>KDE</application>) αναλύεται αργότερα σε αυτό το + κεφάλαιο. Ο <application>kdm</application> display manager + προσφέρει πολλά προτερήματα στα γραφικά και διακοσμητικά στοιχεία, + όπως επίσης και την δυνατότητα να επιλέγουν οι χρήστες τον + επιθυμητό διαχειριστή παραθύρων την στιγμή της σύνδεσης.</para> + </sect2> + </sect1> + + <sect1 id="x11-wm"> + <sect1info> + <authorgroup> + <author> + <firstname>Valentino</firstname> + <surname>Vaschetto</surname> + <contrib>Συνεισφορά του </contrib> + </author> + <!-- June 2001 --> + </authorgroup> + </sect1info> + + <title>Γραφικά Περιβάλλοντα</title> + + <para>Αυτό το τμήμα περιγράφει μερικά γραφικά περιβάλλοντα που διατίθενται + για το X στο &os;. Η έννοια <quote>γραφικό περιβάλλον</quote> + μπορεί να σημαίνει οτιδήποτε, από έναν απλό διαχειριστή παραθύρων μέχρι + ένα ολοκληρωμένα πακέτο desktop εφαρμογών, όπως το + <application>KDE</application> ή το + <application>GNOME</application>.</para> + + <sect2 id="x11-wm-gnome"> + <title>GNOME</title> + + <sect3 id="x11-wm-gnome-about"> + <title>Σχετικά με το GNOME</title> + + <indexterm><primary>GNOME</primary></indexterm> + + <para>Το <application>GNOME</application> είναι ένα φιλικό προς τον + χρήστη γραφικό περιβάλλον που επιτρέπει στους χρήστες να + χρησιμοποιούν και να ρυθμίζουν εύκολα τους υπολογιστές τους. Το + <application>GNOME</application> διαθέτει ένα panel (για + την εκκίνηση εφαρμογών και την προβολή κατάστασης), επιφάνεια + εργασίας (όπου εμφανίζονται δεδομένα και εφαρμογές), ένα πλήθος από + διαδεδομένα εργαλεία και εφαρμογές, καθώς και ένα σύνολο + τυποποιήσεων που επιτρέπει στις εφαρμογές να συνεργάζονται μεταξύ + τους και να δείχνουν ένα συνεπές περιβάλλον εργασίας. Οι χρήστες + άλλων λειτουργικών συστημάτων ή περιβάλλoντων θα αισθάνονται σαν + στο σπίτι τους χρησιμοποιώντας το πανίσχυρο γραφικό περιβάλλον που + παρέχει το <application>GNOME</application>. Περισσότερες + πληροφορίες σχετικά με το <application>GNOME</application> στο + &os; μπορούν να βρεθούν στο διαδικτυακό τόπο του <ulink + url="http://www.FreeBSD.org/gnome">&os; GNOME Project</ulink>. Η + τοποθεσία περιέχει επίσης και αναλυτικά FAQs σχετικά με την + εγκατάσταση, την ρύθμιση, και την διαχείριση του + <application>GNOME</application>.</para> + </sect3> + + <sect3 id="x11-wm-gnome-install"> + <title>Εγκατάσταση του GNOME</title> + + <para>Το <application>GNOME</application> μπορεί να εγκατασταθεί + εύκολα από πακέτα ή από την Συλλογή των Ports:</para> + + <para>Για να εγκαταστήσετε το έτοιμο πακέτο του + <application>GNOME</application> από το δίκτυο, απλώς + πληκτρολογήστε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r gnome2</userinput></screen> + + <para>Για να μεταγλωττίσετε το <application>GNOME</application> από + τον πηγαίο κώδικα, χρησιμοποιήστε την Συλλογή των Ports:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/x11/gnome2</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Το <application>GNOME</application> χρειάζεται το σύστημα + αρχείων <filename>/proc</filename> για να λειτουργήσει σωστά. + Προσθέστε τη γραμμή</para> + + <programlisting>proc /proc procfs rw 0 0</programlisting> + + <para>στο αρχείο <filename>/etc/fstab</filename> για να γίνεται + αυτόματα προσάρτηση του &man.procfs.5; κατά την εκκίνηση του + συστήματος.</para> + + <para>Μόλις εγκατασταθεί το <application>GNOME</application>, θα + πρέπει να ρυθμιστεί ο διακομιστής X ώστε να εκκινεί το + <application>GNOME</application> αντί για τον προκαθορισμένο + διαχειριστή παραθύρων.</para> + + <para>Ο ευκολότερος τρόπος για να εκκινήσετε το + <application>GNOME</application> είναι με το + <application>GDM</application>, τον GNOME Display Manager. + Το <application>GDM</application> εγκαθίσταται ως μέρος + του <application>GNOME</application>, αλλά είναι ανενεργό + αρχικά. Μπορεί να ενεργοποιηθεί με την προσθήκη της + γραμμής</para> + + <programlisting>gdm_enable="YES"</programlisting> + + <para>στο αρχείο + <filename>/etc/rc.conf</filename>.</para> + + <para>Μόλις κάνετε επανεκκίνηση, + το <application>GDM</application> θα ξεκινήσει + αυτόματα.</para> + + <para>Επιπρόσθετα, είναι χρήσιμο να ξεκινούν όλες οι υπηρεσίες + τις οποίες απαιτεί το <application>GNOME</application> + ταυτόχρονα με την εκκίνηση του <application>GDM</application>. + Για να γίνεται αυτό προσθέστε τη γραμμή</para> + + <programlisting>gnome_enable="YES"</programlisting> + + <para>στο αρχείο <filename>/etc/rc.conf</filename>.</para> + + <para>Το <application>GNOME</application> μπορεί επίσης να ξεκινήσει + από την γραμμή εντολών ρυθμίζοντας κατάλληλα το αρχείο + <filename>.xinitrc</filename>. + Αν υπάρχει ήδη το αρχείο <filename>.xinitrc</filename>, απλώς + αντικαταστήστε την γραμμή που εκκινεί τον τρέχοντα διαχειριστή + παραθύρων με μία που να εκκινεί το + <application>/usr/local/bin/gnome-session</application>. + Αν δεν θέλετε να κάνετε περισσότερες ρυθμίσεις στο αρχείο, + χρειάζεται απλά να γράψετε:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>echo "/usr/local/bin/gnome-session" > ~/.xinitrc</userinput></screen> + + <para>Έπειτα, πληκτρολογήστε <command>startx</command>, και θα + ξεκινήσει το γραφικό περιβάλλον του + <application>GNOME</application></para> + + <note><para>Αν χρησιμοποιείτε κάποιο παλαιότερο display manager, + όπως το <application>XDM</application>, το παραπάνω δεν θα + λειτουργήσει. Στην περίπτωση αυτή, δημιουργήστε ένα εκτελέσιμο + αρχείο <filename>.xsession</filename> το οποίο να περιέχει την ίδια + εντολή. Τροποποιήστε το αρχείο <filename>.xsession</filename> + και αντικαταστήστε την εντολή του τρέχοντος διαχειριστή παραθύρων + με το + <application>/usr/local/bin/gnome-session</application>:</para> + </note> + + <screen>&prompt.user; <userinput>echo "#!/bin/sh" > ~/.xsession</userinput> +&prompt.user; <userinput>echo "/usr/local/bin/gnome-session" >> ~/.xsession</userinput> +&prompt.user; <userinput>chmod +x ~/.xsession</userinput></screen> + + <para>Άλλη μια επιλογή είναι να ρυθμιστεί ο display manager ώστε να + επιτρέπει την επιλογή του διαχειριστή παραθύρων κατά την σύνδεση. + Το τμήμα <link linkend="x11-wm-kde-details">Λεπτομέρειες KDE</link> + εξηγεί πως μπορεί να γίνει αυτό μέσω του + <application>kdm</application>, του display manager του + <application>KDE</application>.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="x11-wm-kde"> + <title>KDE</title> + + <indexterm><primary>KDE</primary></indexterm> + + <sect3 id="x11-wm-kde-about"> + <title>Σχετικά με το KDE</title> + + <para>Το <application>KDE</application> είναι ένα σύγχρονο, εύκολο στη + χρήση, γραφικό περιβάλλον. Μερικά πράγματα που προσφέρει το + <application>KDE</application> στον χρήστη είναι:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Ένα όμορφο σύγχρονο περιβάλλον</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ένα περιβάλλον με πλήρη δικτυακή διαφάνεια</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ένα ενσωματωμένο σύστημα βοήθειας που επιτρέπει εύκολη, + συνεπή πρόσβαση στην βοήθεια για την χρήση του + <application>KDE</application> και των εφαρμογών + του</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Συνεπής εμφάνιση και συμπεριφορά όλων των εφαρμογών του + <application>KDE</application></para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Τυποποιημένα menu και γραμμές εργαλείων (toolbars), + συνδυασμοί πλήκτρων, χρωματικοί συνδυασμοί, κλπ.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Διεθνείς ρυθμίσεις: το <application>KDE</application> + διατίθεται σε περισσότερες από 40 γλώσσες</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Κεντρικό και συνεπές σύστημα ρυθμίσεων βασισμένο σε + διαλόγους</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Μεγάλο αριθμό χρήσιμων εφαρμογών, σχεδιασμένων ειδικά για το + <application>KDE</application></para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Το <application>KDE</application> συνοδεύεται από έναν + περιηγητή (browser) που ονομάζεται + <application>Konqueror</application>, και ανταγωνίζεται σοβαρά + τους άλλους περιηγητές των συστημάτων &unix;. + Περισσότερες πληροφορίες για το <application>KDE</application> + μπορείτε να βρείτε στο <ulink url="http://www.kde.org/">KDE + website</ulink>. Για πληροφορίες σχετικές με το &os; + και το <application>KDE</application>, συμβουλευθείτε τον + διαδικτυακό τόπο του + <ulink url="http://freebsd.kde.org/">FreeBSD-KDE team</ulink>.</para> + <para>Υπάρχουν διαθέσιμες δύο εκδόσεις του + <application>KDE</application> για το &os;. Η Έκδοση + 3, κυκλοφορεί αρκετό καιρό και θεωρείται γενικά ώριμη. Στη Συλλογή + των Ports θα βρείτε επίσης την Έκδοση 4 από τη νεότερη γενιά. + Οι δύο αυτές εκδόσεις μπορούν μάλιστα να συνυπάρχουν στον ίδιο + υπολογιστή.</para> + </sect3> + + <sect3 id="x11-wm-kde-install"> + <title>Εγκατάσταση του KDE</title> + + <para>Όπως και με το <application>GNOME</application> ή κάθε + άλλο γραφικό περιβάλλον, το λογισμικό μπορεί να εγκατασταθεί εύκολα + μέσω πακέτων ή από την Συλλογή των Ports:</para> + + <para>Για να εγκαταστήσετε το <application>KDE3</application> μέσω + πακέτων από το δίκτυο, απλώς πληκτρολογήστε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r kde</userinput></screen> + + <para>Για να εγκαταστήσετε το <application>KDE4</application> μέσω + πακέτων από το δίκτυο, απλώς πληκτρολογήστε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r kde4</userinput></screen> + + <para>Το &man.pkg.add.1; θα ανακτήσει αυτόματα την τελευταία έκδοση + της εφαρμογής.</para> + + <para>Για να μεταγλωττίσετε το <application>KDE3</application> από τον + πηγαίο κώδικα, χρησιμοποιήστε τη Συλλογή των Ports:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/x11/kde3</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Για να μεταγλωττίσετε το <application>KDE4</application> από τον + πηγαίο κώδικα, χρησιμοποιήστε τη Συλλογή των Ports:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/x11/kde4</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Αφού εγκατασταθεί το <application>KDE</application>, + θα πρέπει να ρυθμιστεί ο διακομιστής X ώστε να το εκκινεί αντί για + τον προκαθορισμένο διαχειριστή παραθύρων. Αυτό γίνεται με την + αλλαγή του αρχείου <filename>.xinitrc</filename>:</para> + + <para>Για το <application>KDE3</application>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>echo "exec startkde" > ~/.xinitrc</userinput></screen> + + <para>Για το <application>KDE4</application>:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>echo "exec /usr/local/kde4/bin/startkde" > ~/.xinitrc</userinput></screen> + + <para>Τώρα, όποτε το X Window System εκκινείται μέσω του + <command>startx</command>, το γραφικό περιβάλλον θα είναι το + <application>KDE</application>.</para> + + <para>Αν χρησιμοποιείτε κάποιο display manager όπως το + <application>XDM</application>, η ρύθμιση είναι λίγο + διαφορετική. Θα πρέπει αντί για το <filename>.xinitrc</filename> να + τροποποιήσετε το <filename>.xsession</filename>. Οδηγίες για το + <application>kdm</application> δίνονται αργότερα στο κεφάλαιο + αυτό.</para> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="x11-wm-kde-details"> + <title>Περισσότερες Λεπτομέρειες για το KDE</title> + + <para>Τώρα που το <application>KDE</application> έχει εγκατασταθεί στο + σύστημα, μπορείτε να ανακαλύψετε τις περισσότερες λειτουργίες μέσω + των σελίδων βοήθειας ή δοκιμάζοντας μενού και επιλογές. Οι χρήστες + των &windows; η του &mac; θα αισθάνονται σαν στο σπίτι τους.</para> + + <para>Η καλύτερη βοήθεια για το <application>KDE</application> είναι η + on-line τεκμηρίωση. Το <application>KDE</application> + συνοδεύεται από τον δικό του περιηγητή, + τον <application>Konqueror</application>, πολλές χρήσιμες εφαρμογές, + και αναλυτική τεκμηρίωση. Το υπόλοιπο αυτής της ενότητας + συζητά τεχνικά θέματα που είναι δύσκολο να ανακαλυφθούν με + δοκιμές.</para> + + <sect3 id="x11-wm-kde-kdm"> + <title>Ο KDE Display Manager</title> + + <indexterm> + <primary>KDE</primary> + <secondary>display manager</secondary> + </indexterm> + + <para>Ο διαχειριστής ενός πολυχρηστικού συστήματος θέλει ενδεχομένως + η σύνδεση των χρηστών να γίνεται μέσω γραφικού περιβάλλοντος. + Όπως περιγράψαμε πρίν, μπορεί να χρησιμοποιηθεί το + <link linkend="x-xdm">XDM</link>. Όμως, το + <application>KDE</application> περιέχει μια + εναλλακτική επιλογή, το <application>kdm</application>, το οποίο + έχει σχεδιαστεί να είναι ποίο ελκυστικό και παρέχει περισσότερες + επιλογές κατά τη σύνδεση. Συγκεκριμένα, οι χρήστες μπορούν εύκολα + να επιλέξουν (μέσω μενού) ποίο γραφικό περιβάλλον + (<application>KDE</application>, <application>GNOME</application>, + ή κάποιο άλλο) θα εκτελεστεί μετά την σύνδεση τους.</para> + + <para>Για να ενεργοποιήσετε το <application>kdm</application>, θα + πρέπει να επεξεργαστείτε κάποια αρχεία, τα οποία είναι διαφορετικά + ανάλογα με την έκδοση του <application>KDE</application> που θα + χρησιμοποιήσετε.</para> + + <para>Για το <application>KDE3</application>, θα πρέπει να + τροποποιήσετε την εγγραφή για το <literal>ttyv8</literal> στο + <filename>/etc/ttys</filename>, όπως φαίνεται παρακάτω:</para> + + <programlisting>ttyv8 "/usr/local/bin/kdm -nodaemon" xterm on secure</programlisting> + + <para>Για το <application>KDE4</application>, θα πρέπει να προσθέσετε + τις παρακάτω γραμμές στο <filename>/etc/rc.conf</filename>:</para> + + <programlisting>local_startup="${local_startup} /usr/local/kde4/etc/rc.d" +kdm4_enable="YES"</programlisting> + </sect3> + </sect2> + + <sect2 id="x11-wm-xfce"> + <title>Xfce</title> + + <sect3 id="x11-wm-xfce-about"> + <title>Σχετικά με το Xfce</title> + + <para>Το <application>Xfce</application> είναι ένα γραφικό περιβάλλον + που στηρίζεται στην βιβλιοθήκη GTK+ που χρησιμοποιείται και από το + <application>GNOME</application>, αλλά είναι πολύ πιο ελαφρύ και + προορίζεται για όσους θέλουν ένα απλό, αποτελεσματικό γραφικό + περιβάλλον που είναι εύκολο να χρησιμοποιηθεί και να ρυθμιστεί. + Οπτικά, μοιάζει πολύ με το <application>CDE</application>, που + συναντάται σε εμπορικά συστήματα &unix;. + Μερικά από τα χαρακτηριστικά του <application>Xfce</application> + είναι:</para> + + <itemizedlist> + <listitem> + <para>Ένα απλό, εύκολο στην χρήση γραφικό περιβάλλον</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Πλήρως παραμετροποιήσιμο με το ποντίκι, με drag and + drop, κλπ.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Κεντρικό panel παρόμοιο με του + <application>CDE</application>, με μενού, μικρο-εφαρμογές και + πλήκτρα εκκίνησης εφαρμογών</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Ολοκληρωμένος διαχειριστής παραθύρων, διαχειριστής + αρχείων, διαχειριστής ήχου, συμβατότητα με το + <application>GNOME</application>, και άλλα</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Δυνατότητα χρήσης θεμάτων (themes, αφού χρησιμοποιεί + το GTK+)</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Γρήγορο, ελαφρύ και αποτελεσματικό: ιδανικό για + παλαιότερα/πιο αργά μηχανήματα ή μηχανήματα με λίγη + μνήμη</para> + </listitem> + </itemizedlist> + + <para>Περισσότερες πληροφορίες για το <application>Xfce</application> + μπορείτε να βρείτε στη <ulink url="http://www.xfce.org/">δικτυακή + τοποθεσία του Xfce</ulink>.</para> + </sect3> + + <sect3 id="x11-wm-xfce-install"> + <title>Εγκατάσταση του Xfce</title> + + <para>Υπάρχει (την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές) έτοιμο πακέτο + για το <application>Xfce</application>. Για να το εγκαταστήσετε, + απλώς πληκτρολογήστε:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>pkg_add -r xfce4</userinput></screen> + + <para>Εναλλακτικά, για να το μεταγλωττίσετε από τον πηγαίο κώδικα, + χρησιμοποιήστε την Συλλογή των Ports:</para> + + <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/x11-wm/xfce4</userinput> +&prompt.root; <userinput>make install clean</userinput></screen> + + <para>Τώρα, πείτε στον διακομιστή X να εκκινήσει το + <application>Xfce</application> την επόμενη φορά που θα γίνει + εκκίνηση του γραφικού περιβάλλοντος. Απλώς πληκτρολογήστε το + παρακάτω:</para> + + <screen>&prompt.user; <userinput>echo "/usr/local/bin/startxfce4" > ~/.xinitrc</userinput></screen> + + <para>Την επόμενη φορά που θα εκκινήσετε το Χ, θα εμφανιστεί το + <application>Xfce</application>. Όπως και προηγουμένως, αν + χρησιμοποιείτε κάποιο display manager όπως το + <application>XDM</application>, δημιουργήστε ένα αρχείο + <filename>.xsession</filename>, όπως περιγράφεται στην παράγραφο + του <link linkend="x11-wm-gnome">GNOME</link>, αλλά + με την εντολή <filename>/usr/local/bin/startxfce4</filename>, + ή ρυθμίστε τον display manager να επιτρέπει + την επιλογή γραφικού περιβάλλοντος, όπως περιγράφεται στην παράγραφο + σχετικά με το <link linkend="x11-wm-kde-kdm">kdm</link>.</para> + </sect3> + </sect2> + </sect1> +</chapter> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-declaration: "../chapter.decl" + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + sgml-parent-document: ("../book.sgml" "part" "chapter") + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/flyer/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/flyer/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..f2e4587774 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/flyer/Makefile @@ -0,0 +1,20 @@ +# $FreeBSD$ +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/flyer/Makefile +# %SRCID% 1.2 +# + +pdf: dvi ps + ps2pdf13 -sPAPERSIZE=a4 flyer.ps + +ps: dvi + dvips -t a4 flyer.dvi -o + +dvi: flyer.tex + pngtopnm -mix ../../share/images/flyer/logo-full.png | \ + pnmtops -noturn > logo-full.eps + latex flyer.tex + +clean: + rm -f flyer.aux flyer.dvi flyer.log flyer.pdf flyer.ps \ + logo-full.eps diff --git a/el_GR.ISO8859-7/flyer/flyer.tex b/el_GR.ISO8859-7/flyer/flyer.tex new file mode 100644 index 0000000000..6aa428808a --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/flyer/flyer.tex @@ -0,0 +1,227 @@ +% Copyright (c) 2004-2010 Marc Fonvieille +% All rights reserved. +% +% Redistribution and use in source and binary forms, with or without +% modification, are permitted provided that the following conditions +% are met: +% 1. Redistributions of source code must retain the above copyright +% notice, this list of conditions and the following disclaimer. +% 2. Redistributions in binary form must reproduce the above copyright +% notice, this list of conditions and the following disclaimer in the +% documentation and/or other materials provided with the distribution. +% +% THIS SOFTWARE IS PROVIDED BY THE AUTHOR AND CONTRIBUTORS ``AS IS'' AND +% ANY EXPRESS OR IMPLIED WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE +% IMPLIED WARRANTIES OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE +% ARE DISCLAIMED. IN NO EVENT SHALL THE AUTHOR OR CONTRIBUTORS BE LIABLE +% FOR ANY DIRECT, INDIRECT, INCIDENTAL, SPECIAL, EXEMPLARY, OR CONSEQUENTIAL +% DAMAGES (INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, PROCUREMENT OF SUBSTITUTE GOODS +% OR SERVICES; LOSS OF USE, DATA, OR PROFITS; OR BUSINESS INTERRUPTION) +% HOWEVER CAUSED AND ON ANY THEORY OF LIABILITY, WHETHER IN CONTRACT, STRICT +% LIABILITY, OR TORT (INCLUDING NEGLIGENCE OR OTHERWISE) ARISING IN ANY WAY +% OUT OF THE USE OF THIS SOFTWARE, EVEN IF ADVISED OF THE POSSIBILITY OF +% SUCH DAMAGE. +% +% $FreeBSD$ +% +% FreeBSD Flyer +% Use make FORMAT (with FORMAT: pdf, ps or dvi) to build the flyer. +% Two layouts are available: one using Beastie the other one using the +% FreeBSD Logo. The layout selection is done below via the value of +% the \logo variable. By default the Beastie layout is enabled. +% +% %SOURCE% en_US.ISO8859-1/flyer/flyer.tex +% %SRCID% 1.17 +% +\documentclass[10pt]{article} +\usepackage[T1]{fontenc} +% Essential for Greek support +\usepackage[iso-8859-7]{inputenc} +% Use the right language +\usepackage[english,greek]{babel} +\usepackage{pslatex} +\usepackage{graphicx} +\usepackage{fancybox} +\usepackage{url} +% Use the right papersize, do not forget to change also the Makefile +\usepackage[verbose,a4paper,noheadfoot,margin=1cm]{geometry} + +\usepackage{ifthen} +% Use of the Logo (set the \logo variable below to true) or Beastie +% (\logo variable set to false). +\newcommand{\logo}{false} + +% Colors settings +\usepackage{color} +\ifthenelse{\equal{\logo}{true}}{ +\definecolor{bkgrdtitle}{rgb}{.69,0,0} +\definecolor{redtitle}{rgb}{.65,.16,.22} +\definecolor{ovalboxcolor}{rgb}{.69,0,0} +} +{ +\definecolor{bkgrdtitle}{rgb}{1,.84,.22} +\definecolor{redtitle}{rgb}{.65,.16,.22} +\definecolor{ovalboxcolor}{rgb}{.65,.16,.22} +} + +% Some macros +\ifthenelse{\equal{\logo}{true}}{ +\newcommand{\titledframe}[3]{% +\boxput*(0,1){\colorbox{bkgrdtitle}{\color{white} \large{\textbf{\textsf{#1}}}}} {\setlength {\fboxsep}{12pt} \color{ovalboxcolor}\Ovalbox {\color{black}\begin{minipage}{#3}#2\end{minipage}}} +}} +{ +\newcommand{\titledframe}[3]{% +\boxput*(0,1){\colorbox{bkgrdtitle}{\color{black} \large{\textbf{\textsf{#1}}}}} {\setlength {\fboxsep}{12pt} \color{ovalboxcolor}\Ovalbox {\color{black}\begin{minipage}{#3}#2\end{minipage}}} +}} + +\newcommand{\reg}{$^{\mbox{\tiny \textregistered}}$} +\newcommand{\tm}{$^{\mbox{\tiny TM}}$} + +\newenvironment{itemizeflyer}% +{ \begin{list}% + {\textendash}% + { \setlength{\leftmargin}{5pt}% + \setlength{\itemsep}{0pt}% + \setlength{\parskip}{0pt}% + \setlength{\parsep}{0pt}}} +{ \end{list}} + +\pagestyle{empty} + +\begin{document} +\begin{center} +\ifthenelse{\equal{\logo}{true}}{ +\includegraphics[scale=0.5]{logo-full.eps} +\vspace{1mm} +} +{ +\fontsize{40}{36}\selectfont +{\color{redtitle} \textrm{\textbf{\textlatin{FreeBSD}}}}\medskip} +\end{center} +%\vspace{2mm} + +% Main part +\begin{center} +\ifthenelse{\equal{\logo}{true}}{ +\newcommand{\size}{17.3cm} +} +{\newcommand{\size}{12.7cm}} +% Switch to Greek, use \textlatin for the occasional English word +\greektext +\titledframe{Τι είναι το \textlatin{FreeBSD}?}{ +Το \textlatin{FreeBSD} είναι ένα προηγμένο λειτουργικό σύστημα για τις +ακόλουθες αρχιτεκτονικές υπολογιστών: \textlatin{x86} και συμβατοί +(περιλαμβανομένων των \textlatin{Pentium\reg} και \textlatin{Athlon\tm}, +\textlatin{amd64} (περιλαμβανομένων των \textlatin{Opteron\tm, Athlon\tm 64}, +και \textlatin{EM64T}), \textlatin{UltraSPARC\reg, \mbox{IA-64} +(Intel\reg Itanium\reg Processor Family), PC-98}, και \textlatin{ARM}. +Το \textlatin{FreeBSD} προέρχεται από το \textlatin{BSD}, την έκδοση του +\textlatin{UNIX\reg} που αναπτύχθηκε στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, στο +\textlatin{Berkeley}. +}{\size} +\ifthenelse{\equal{\logo}{false}}{ +\begin{minipage}{4cm} +\includegraphics[scale=0.3]{../../share/images/flyer/beastie.eps} +\end{minipage} +} + +\ifthenelse{\equal{\logo}{true}}{ +\vspace{5mm}}{\vspace{3mm}} + +\titledframe{Προηγμένα χαρακτηριστικά}{ +Το \textlatin{FreeBSD} προσφέρει εξαιρετικά χαρακτηριστικά απόδοσης, +δικτύωσης, ασφάλειας και συμβατότητας τα οποία, ακόμα και τώρα, απουσιάζουν +από πολλά λειτουργικά συστήματα, περιλαμβανομένων και μερικών από τα καλύτερα εμπορικά. +}{5cm} +\titledframe{\textsf{\textbf{Ισχυρές Λύσεις για το \textlatin{Internet}}}}{ +Το \textlatin{FreeBSD} περιλαμβάνει αυτό που οι περισσότεροι θεωρούν ως +υλοποίηση αναφοράς του λογισμικού \textlatin{TCP/IP}, το πρωτόκολλο +\textlatin{TCP/IP} του \textlatin{4.4BSD}, κάνοντας το ιδανικό για εφαρμογές +δικτύου και για το \textlatin{Internet}. +Το \textlatin{FreeBSD} είναι ένας εξαιρετικός εξυπηρετητής για το +\textlatin{Internet} ή το \textlatin{Intranet}. Παρέχει αξιόπιστες υπηρεσίες +δικτύου, ακόμα και κάτω από το πλέον βαρύ φορτίο, και διαχειρίζεται αποδοτικά +τη μνήμη ώστε να επιτυγχάνει καλούς χρόνους απόκρισης ακόμα και όταν υπάρχουν +χιλιάδες διεργασίες χρηστών. +}{11.12cm} + +\vspace{5mm} + +\titledframe{Εκτελέστε μεγάλο αριθμό εφαρμογών!}{ +Το \textlatin{FreeBSD} έρχεται με περισσότερα από 21000 πακέτα λογισμικού, +έτοιμα για να τα εγκαταστήσετε. Περιλαμβάνονται τα \textlatin{Apache, +Samba, MySQL\reg, OpenOffice.org, KDE, GNOME, MPlayer}, κλπ. +\medskip + +Το \textlatin{FreeBSD} παρέχει το σύστημα των \textlatin{ports} το οποίο +αναλαμβάνει να κατεβάσει τον πηγαίο κώδικα από το \textlatin{Internet} ή ακόμα +και από κάποιο \textlatin{CD-ROM} και να το μεταγλωττίσει σε εκτελέσιμο, +εκτελώντας την ίδια διαδικασία και για οποιοδήποτε εξαρτώμενο πρόγραμμα. Όλες +αυτές οι διαδικασίες γίνονται με τρόπο διάφανο για το χρήστη. +\medskip + +Τα περισσότερα από τα εκτελέσιμα του \textlatin{GNU/Linux} μπορούν επίσης +να εκτελεστούν στο \textlatin{FreeBSD}, για παράδειγμα: +\textlatin{Acrobat Reader\reg, Oracle\reg, SAP/R3\reg, Mathematica\reg, +Quake3}, κλπ. χωρίς καμία σημαντική διαφορά στην ταχύτητα. +}{17.3cm} +\vspace{5mm} + +\titledframe{Μπορείτε εύκολα να εγκαταστήσετε το \textlatin{FreeBSD}}{ +Το \textlatin{FreeBSD} μπορεί να εγκατασταθεί από πλήθος μέσων, όπως +\textlatin{CD-ROM, DVD-ROM}, δισκέτες, μαγνητική ταινία, από κατάτμηση του +\textlatin{MS-DOS\reg}, ή αν έχετε σύνδεση δικτύου μπορείτε να το +εγκαταστήσετε απευθείας μέσω \textlatin{FTP} ή \textlatin{NFS}. +}{17.3cm} + +\vspace{5mm} + +\titledframe{Το \textlatin{FreeBSD} είναι ελεύθερο και δωρεάν}{ +Το \textlatin{FreeBSD} διατίθεται ελεύθερα και χωρίς χρέωση, και έρχεται με +τον πλήρη πηγαίο κώδικα. Το μεγαλύτερο μέρος του πηγαίου κώδικα σε ένα +\textlatin{FreeBSD} σύστημα είναι υπό την τυποποιημένη άδεια \textlatin{BSD}. +Σε αντίθεση με την άδεια \textlatin{GPL} που χρησιμοποιείται από τον πυρήνα +του \textlatin{Linux}, η άδεια \textlatin{BSD} επιτρέπει την διανομή κάποιου +παράγωγου έργου χωρίς να συνοδεύεται απαραίτητα από τον πηγαίο κώδικα. Αυτό +επιτρέπει στις εταιρίες να χρησιμοποιούν τον κώδικα του \textlatin{FreeBSD} +ως τη βάση για κάποιο κλειστό εμπορικό προϊόν, και συχνά τμήματα αυτού του +έργου επιστρέφουν ξανά στην κοινότητα. +}{17.3cm} + +\vspace{5mm} + +\titledframe{Μπορεί να χειριστεί σχεδόν κάθε εργασία}{ +Το \textlatin{FreeBSD} είναι κατάλληλο για μεγάλο πλήθος εφαρμογών, τόσο ως +εξυπηρετητής όσο και ως μηχάνημα γραφείου, ή ως λειτουργικό ενσωματωμένο σε +κάποια άλλη συσκευή. Σήμερα, το \textlatin{FreeBSD} δεν είναι απλώς ένα +λειτουργικό για εξυπηρετητές, αλλά απευθύνεται και στους τελικούς χρήστες, +ειδικά σε αυτούς που έρχονται από τα \textlatin{Windows\reg} και το +\textlatin{GNU/Linux}. +}{17.3cm} + +\vspace{5mm} + +\titledframe{Διαδίκτυο}{ +\begin{itemizeflyer} +\item Δικτυακή τοποθεσία: \textlatin{\url{http://www.FreeBSD.org/}} +\item Ελληνικό Εγχειρίδιο: \textlatin{\url{http://www.FreeBSD.org/doc/el/books/handbook/}} +\end {itemizeflyer} +}{17.3cm} +\end{center} +% +% Copyrights +% +\begin{center} +\tiny \copyright \textlatin{2004-2010 The FreeBSD Project}\\ +\ifthenelse{\equal{\logo}{true}}{ +Το \textlatin{FreeBSD} και το λογότυπο του \textlatin{FreeBSD} είναι σήματα +κατατεθέντα του \textlatin{FreeBSD Foundation}.\\} +{Το \textlatin{FreeBSD} είναι σήμα κατατεθέν του +\textlatin{FreeBSD Foundation}.\\} +Όλα τα άλλα ονόματα εταιριών και προϊόντων είναι ενδεχομένως σήματα +κατατεθέντα των αντίστοιχων εταιριών.\\ +\ifthenelse{\equal{\logo}{false}}{ +\textlatin{BSD Daemon, \copyright 1988} από τον \textlatin{Marshall Kirk McKusick}. Με την επιφύλαξη όλων των νόμιμων δικαιωμάτων.}{} +\end{center} + +\end{document} diff --git a/el_GR.ISO8859-7/htdocs/FAQ/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/FAQ/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..f1a5ee32e8 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/FAQ/Makefile @@ -0,0 +1,12 @@ +# $FreeBSD$ + +.if exists(../Makefile.conf) +.include "../Makefile.conf" +.endif +.if exists(../Makefile.inc) +.include "../Makefile.inc" +.endif + +DATA= index.html + +.include "${WEB_PREFIX}/share/mk/web.site.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/htdocs/FAQ/index.html b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/FAQ/index.html new file mode 100644 index 0000000000..b8329b45e0 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/FAQ/index.html @@ -0,0 +1,16 @@ +<html> + <head> + <meta http-equiv="refresh" content="5;url=../doc/el_GR.ISO8859-7/books/faq/index.html"> + <title>Οι Λίστα Συχνών Ερωτήσεων έχει Μετακινηθεί</title> + </head> + + <body bgcolor="#ffffff"> + <p>Η Λίστα Συχνών Ερωτήσεων δεν είναι προσβάσιμη από αυτή τη + διεύθυνση πλέον. Η νέα της διεύθυνση είναι: + <a href="../doc/el_GR.ISO8859-7/books/faq/index.html">../doc/el_GR.ISO8859-7/books/faq/index.html</a>. + Ο φυλλομετρητής σας θα φορτώσει αυτόματα αυτή τη σελίδα σε λίγα + δευτερόλεπτα. Αν δε γίνει αυτόματα αυτό, ακολουθήστε τον παραπάνω + σύνδεσμο και ενημερώστε τους σελιδοδείκτες σας να δείχνουν στη νέα + διεύθυνση.</p> + </body> +</html> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/htdocs/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..6df09fa5d8 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/Makefile @@ -0,0 +1,26 @@ +# $FreeBSD: www/el/Makefile,v 1.1 2008/02/10 09:40:20 keramida Exp $ + +# +# The FreeBSD Greek Documentation Project +# Makefile for www/el directory (should be created) +# +# %SOURCE% mn/Makefile +# %SRCID% 1.1 + +.if exists(Makefile.conf) +.include "Makefile.conf" +.endif +.if exists(../Makefile.inc) +.include "../Makefile.inc" +.endif + +# Subdirectories +# SGML +SUBDIR= FAQ +.if !defined(WEB_ONLY) || empty(WEB_ONLY) +SUBDIR+= doc +.endif + +WEBDIR?= data/el + +.include "${WEB_PREFIX}/share/mk/web.site.mk" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/htdocs/Makefile.inc b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/Makefile.inc new file mode 100644 index 0000000000..332c2a19ff --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/Makefile.inc @@ -0,0 +1,10 @@ +# $FreeBSD: www/el/Makefile.inc,v 1.1 2008/02/10 09:40:20 keramida Exp $ +# +# The FreeBSD Greek Documentation Project +# +# %SOURCE% en/Makefile.inc +# %SRCID% 1.8 +# + +WEBBASE?= /data/el +WEB_PREFIX?= ${.CURDIR}/../.. diff --git a/el_GR.ISO8859-7/htdocs/about.sgml b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/about.sgml new file mode 100644 index 0000000000..b494a3eaf5 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/about.sgml @@ -0,0 +1,124 @@ +<!DOCTYPE HTML PUBLIC "-//FreeBSD//DTD HTML 4.01 Transitional-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY date "$FreeBSD: www/en/about.sgml,v 1.13 2008/03/02 15:38:48 rwatson Exp $"> +<!ENTITY title "About FreeBSD"> +<!ENTITY % navinclude.about "INCLUDE"> +<!-- + %SOURCE% en/about.sgml + %SRCID% 1.14 +--> +]> + +<html> + &header; + + <h2>Τι Είναι το FreeBSD;</h2> + + <p>Το FreeBSD είναι ένα μοντέρνο λειτουργικό σύστημα για επεξεργαστές + αρχικτετονικής x86 (Pentium® και Athlon™), amd64 + (Opteron™, Athlon™64 και EM64T), ARM, IA-64, PowerPC, PC-98 + και UltraSPARC®. Έχει βασιστεί στο BSD, την έκδοση του &unix; που + αναπτύχθηκε στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Μπέρκλεϋ (Berkeley). + Αναπτύσσεται και συντηρείται από + μια <a href="/doc/en_US.ISO8859-1/articles/contributors/staff-committers.html">μια + μεγάλη ομάδα</a>. Η υποστήριξη για + περισσότερες <a href="&base;/platforms/index.html">πλατφόρμες</a> + βρίσκεται υπό ανάπτυξη. + + <h2>Μοντέρνα χαρακτηριστικά</h2> + + <p>Το FreeBSD παρέχει υποστήριξη για + εξελιγμένα <a href="&base;/features.html">χαρακτηριστικά</a> δικτύωσης, + απόδοσης, ασφάλειας και συμβατότητας. Ορισμένα από αυτά λείπουν ακόμη + κι από τα καλύτερα εμπορικά συστήματα.</p> + + <h2>Δυνατές Λύσεις Δικτύωσης</h2> + + <p>Το FreeBSD είναι ιδανικό σύστημα για εγκατάσταση σε + διακομιστές <a href="&base;/internet.html">Internet ή Intranet</a>. + Είναι ένα σταθερό σύστημα ακόμη και κάτω από υψηλό φόρτο και + χρησιμοποιεί τη μνήμη του συστήματος με πολύ αποδοτικό τρόπο, + προσφέροντας καλούς χρόνους απόκρισης ακόμη και για χιλιάδες + ταυτόχρονους χρήστες.</p> + + <h2>Προχωρημένη Πλατφόρμα Embedded Συστημάτων</h2> + + <p>Το FreeBSD είναι ένα λειτουργικό το οποίο υποστηρίζει προχωρημένα + χαρακτηριστικά δικτύωσης σε embedded και appliance πλατφόρμες, τόσο σε + συστήματα υψηλών επιδόσεων με αρχιτεκτονική Intel όσο και σε συστήματα + με αρχιτεκτονική Arm, PowerPC, ή MIPS. Εταιρείες από όλο τον κόσμο + χρησιμοποιούν το FreeBSD ως βάση για συστήματα ηλεκτρονικής + αλληλογραφίας, σε εφαρμογές web, δρομολογητές, εξυπηρετητές χρόνου, και + σημεία πρόσβασης για αρύσματη δικτύωση. Το πολύ καλά σχεδιασμένο + σύστημα μεταγλώττισης και τα cross-build εργαλεία του FreeBSD μαζί με τα + προχωρημένα χαρακτηριστικά του FreeBSD χρησιμοποιούνται ως βάση για + πολλά embedded συστήματα. Η άδεια του FreeBSD αφήνει τις ίδιες τις + εταιρείες να αποφασίσουν ποιές και πόσες από τις αλλαγές τους θέλουν να + προσφέρουν στο ίδιο το σύστημα, ενσωματώνοντάς τες στο βασικό σύστημα + του FreeBSD.</p> + + <h2>Διαθέσιμες Εφαρμογές</h2> + + <p>Με πάνω από 20,000 βιβλιοθήκες + και <a href="&base;/applications.html">εφαρμογές</a>, το FreeBSD + μπορεί να υποστηρίξει προσωπικούς σταθμούς εργασίας, εξυπηρετητές, + embedded συστήματα και προσαρμοσμένα appliances.</p> + + <h2>Εύκολη Εγκατάσταση</h2> + + <p>Το FreeBSD μπορεί να εγκατασταθεί από διάφορα μέσα, όπως CD-ROM, + DVD, ή απευθείας από το δίκτυο, μέσω FTP και NFS. + Οι <a href="&base;/doc/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/install.html">οδηγίες + εγκατάστασης</a> περιλαμβάνονται στο Εγχειρίδιο του FreeBSD.</p> + + <h2>Το FreeBSD είναι <i>Ελεύθερα</i> Διαθέσιμο</h2> + + <a href="&base;/copyright/daemon.html"> + <img src="gifs/dae_up3.gif" alt="The BSD Daemon" height="81" width="72" + align="right" border="0"> + </a> + + <p>Ενώ θα περίμενε κανείς ένα λειτουργικό σύστημα με όλα αυτά τα + χαρακτηριστικά να κοστίζει πολλά χρήματα, το FreeBSD + διανέμεται <a href="&base;/copyright/index.html">χωρίς χρέωση</a> + σε εκτελέσιμη μορφή αλλά και σε μορφή πηγαίου κώδικα. Αν θέλετε + να κατεβάσετε ή να αγοράσετε ένα αντίγραφο του FreeBSD, δείτε και + τις <a href="&base;/doc/el_GR.ISO8859-7/books/handbook/mirrors.html">πληροφορίες + στο Εγχειρίδιο του FreeBSD</a>.</p> + + <h2>Συνεισφέροντας στο FreeBSD</h2> + + <p>Είναι εύκολο να συνεισφέρετε κι εσείς στην ανάπτυξη του στο + FreeBSD. Το μόνο που χρειάζεται να κάνετε είναι να βρείτε κάτι + που νομίζετε ότι χρειάζεται βελτίωση, να κάνετε τις αλλαγές που + πρέπει (προσεκτικά και με καθαρό τρόπο) και να στείλετε μία + αναφορά στην Ομάδα Ανάπτυξης του FreeBSD, είτε χρησιμοποιώντας το + εργαλείο send-pr ή στέλνοντας τις αλλαγές σας σε κάποιο μέλος της + Ομάδας. Οι αλλαγές σας μπορεί να είναι οτιδήποτε, από τεκμηρίωση + μέχρι καλλιτεχνικές δημιουργίες ή πηγαίος κώδικας για κάποιο + πρόγραμμα. Δείτε και το + άρθρο <a href="&base;/doc/el_GR.ISO8859-7/articles/contributing/index.html">Συνεισφέροντας + στο &os;</a> για περισσότερες πληροφορίες.</p> + + <p>Ακόμη κι αν δεν είτε προγραμματιστής, υπάρχουν διάφοροι τρόποι να + βοηθήσετε στην ανάπτυξη του FreeBSD. + Το <a href="http://www.FreeBSDFoundation.org">FreeBSD + Foundation</a> είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός, οπότε οι + δωρεές σε αυτόν εκπίπτουν από τη φορολογία. Επικοινωνήστε με τον + οργανισμό στη διεύθυνση + αλληλογραφίας <a href="mailto:board@FreeBSDFoundation.org">board@FreeBSDFoundation.org</a> + για περισσότερες πληροφορίες ή γράψτε στη διεύθυνση: The FreeBSD + Foundation, P.O. Box 20247, Boulder, CO 80308, USA.</p> + + &footer; + </body> +</html> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/htdocs/doc/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/doc/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..6edce6dec1 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/doc/Makefile @@ -0,0 +1,55 @@ +# +# $FreeBSD: www/el/doc/Makefile,v 1.1 2008/02/10 09:40:20 keramida Exp $ +# +# +# The FreeBSD Greek Documentation Project +# +# Build the FreeBSD documentation *outside* of the www tree, and install it +# in to the right place as necessary. +# +# This assumes that you have the www/ and doc/ trees checked out beside +# one another -- this was always the case anyway, so there are no extra +# requirements here. +# +# This file should be placed in the www/el/doc directory +# (which should be created) +# +# %SOURCE% en/doc/Makefile +# %SRCID% 1.1 +# +.if exists(../Makefile.conf) +.include "../Makefile.conf" +.endif +.if exists(../Makefile.inc) +.include "../Makefile.inc" +.endif + +all: all-all all-install + +all-all: + @unset DESTDIR || true; \ + cd ${DOC_PREFIX}/${LANGCODE}; \ + ${MAKE} FORMATS="html-split html" \ + INSTALL_COMPRESSED= all +all-install: + @unset DESTDIR || true; \ + cd ${DOC_PREFIX}/${LANGCODE}; \ + ${MAKE} FORMATS="html-split html" DOCDIR=${.OBJDIR} \ + INSTALL_COMPRESSED= install +install clean: + @unset DESTDIR || true; \ + cd ${DOC_PREFIX}/${LANGCODE}; \ + ${MAKE} FORMATS="html-split html" DOCDIR=${DESTDIR}/data/doc \ + INSTALL_COMPRESSED= ${.TARGET} +.if make(clean) + ${RM} -rf el* +.endif + +.include "${WEB_PREFIX}/share/mk/web.site.mk" + +obj: _OBJUSE + +_OBJUSE: .USE + @unset DESTDIR || true; \ + cd ${DOC_PREFIX}/${LANGCODE}; \ + ${MAKE} ${.TARGET} diff --git a/el_GR.ISO8859-7/htdocs/docs.sgml b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/docs.sgml new file mode 100644 index 0000000000..4402bae667 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/docs.sgml @@ -0,0 +1,34 @@ +<!DOCTYPE HTML PUBLIC "-//FreeBSD//DTD HTML 4.01 Transitional-Based Extension//EN" [ +<!ENTITY date "$FreeBSD: www/en/docs.sgml,v 1.195 2006/08/19 21:20:30 hrs Exp $"> +<!ENTITY title "FreeBSD Documentation"> +<!ENTITY % navinclude.docs "INCLUDE"> +]> + +<!-- + + %SOURCE% en/docs.sgml + %SRCID% 1.195 + +--> + +<html> + &header; + + <img src="gifs/doc.jpg" alt="BSD Daemon reading documentation" align="right" border="0" width="274" height="163"> + + <p>Υπάρχει μια εκτενής συλλογή τεκμηρίωσης για το FreeBSD, τόσο σε αυτό + τον ιστότοπο, όσο και σε άλλους. Μπορείτε ακόμη να βρείτε πολλά βιβλία, + περιοδικά ή άλλες έντυπες μορφές τεκμηρίωσης σε πολλά μέρη.</p> + + &footer; + </body> +</html> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/htdocs/share/sgml/catalog b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/share/sgml/catalog new file mode 100644 index 0000000000..7951c74ddc --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/share/sgml/catalog @@ -0,0 +1,13 @@ +-- + $FreeBSD: www/fr/share/sgml/catalog,v 1.1 2006/08/19 21:23:44 hrs Exp $ +-- + +PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES FreeBSD L10N Entities//EN" + "l10n.ent" + +PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES HTML FreeBSD Header L10N Entities//EN" + "header.l10n.ent" + +PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES HTML FreeBSD Navigation Bar L10N Entities//EN" + "navibar.l10n.ent" + diff --git a/el_GR.ISO8859-7/htdocs/share/sgml/catalog.xml b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/share/sgml/catalog.xml new file mode 100644 index 0000000000..b02434aef7 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/share/sgml/catalog.xml @@ -0,0 +1,12 @@ +<?xml version="1.0"?> +<!DOCTYPE catalog PUBLIC "-//OASIS//DTD Entity Resolution XML Catalog V1.0//EN" + "http://www.oasis-open.org/committees/entity/release/1.0/catalog.dtd"> + +<!-- $FreeBSD: www/fr/share/sgml/catalog.xml,v 1.1 2006/08/19 21:23:44 hrs Exp $ --> + +<catalog xmlns="urn:oasis:names:tc:entity:xmlns:xml:catalog"> + <rewriteSystem systemIdStartString="http://www.FreeBSD.org/XML/www/lang/" + rewritePrefix="../../"/> + <rewriteURI uriStartString="http://www.FreeBSD.org/XML/www/lang/" + rewritePrefix="../../"/> +</catalog> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/htdocs/share/sgml/header.l10n.ent b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/share/sgml/header.l10n.ent new file mode 100644 index 0000000000..54e0ec65ed --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/share/sgml/header.l10n.ent @@ -0,0 +1,115 @@ +<?xml version="1.0" encoding="iso-8859-7"?> +<!-- $FreeBSD$ --> + +<!-- + %SOURCE% share/sgml/header.ent + %SRCID% 1.10 +--> + +<!-- FreeBSD HTML Header L10N Entities --> +<!-- PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES HTML FreeBSD Header L10N Entities//EN" --> + +<!-- Components making up the standard headers and footers. --> +<!-- Override in the prolog <em>before</em> including this --> +<!-- file if necessary. --> +<!ENTITY copyright '<a href="&base;/search/index-site.html">Χάρτης Ιστότοπου</a> | + <a href="&base;/copyright/">Πνευματικά Δικαιώματα</a> | © 1995-2009 The FreeBSD Project.'> +<!ENTITY author '<a href="&base;/index.html">αρχική</a> | <a href="&base;/mailto.html">επικοινωνία</a> | <a href="&base;/copyright/index.html">δικαιώματα</a> | ©right;'> +<!ENTITY date ''> +<!ENTITY home '<a href="&base;/index.html"><img src"&enbase;/gifs/home.gif" + alt="Αρχική Σελίδα του FreeBSD" border="0" align="right" width="101" height="33"></a>'> + +<!-- Standard headers and footers --> + +<!ENTITY header2.word.search 'Αναζήτηση'> +<!ENTITY header2.word.textsize 'Μέγεθος κειμένου'> +<!ENTITY header2.word.normaltextsize 'Κανονικό μέγεθος κειμένου'> +<!ENTITY header2.word.largetextsize 'Μεγαλύτερο μέγεθος κειμένου'> +<!ENTITY header2.word.normal 'Κανονικό'> +<!ENTITY header2.word.large 'Μεγάλο'> +<!ENTITY header2.word.donate 'Δωρεές'> +<!ENTITY header2.word.contact 'Επικοινωνία'> + +<!ENTITY header2.topnav ' + <h2 class="blockhide">Χάρτης Ιστότοπου</h2> + + <div id="TOPNAV"> + <ul id="TOPNAVLIST"> + <li><a href="&base;/" title="Αρχική σελίδα">Αρχική</a></li> + <li><a href="&base;/about.html" title="Τι είναι το FreeBSD">Τι είναι το FreeBSD</a></li> + <li><a href="&base;/where.html" title="Κατεβάστε το FreeBSD">Κατεβάστε το FreeBSD</a></li> + <li><a href="&base;/docs.html" title="Τεκμηρίωση">Τεκμηρίωση</a></li> + <li><a href="&base;/community.html" title="Κοινότητα">Κοινότητα</a></li> + <li><a href="&base;/projects/index.html" title="Ομάδα Ανάπτυξης">Ομάδα Ανάπτυξης</a></li> + <li><a href="&base;/support.html" title="Υποστήριξη">Υποστήριξη</a></li> + <li><a href="http://www.freebsdfoundation.org/" title="Το FreeBSD Foundation">Το FreeBSD Foundation</a></li> + </ul> + </div> <!-- TOPNAV --> +'> + +<!ENTITY header2 ' +<span class="txtoffscreen" +><a href="#CONTENT" title="Προώθηση στο τέλος του χάρτη του ιστότοπου" accesskey="1" +>Προώθηση στο τέλος του χάρτη του ιστότοπου</a> (1) +<a href="#CONTENTWRAP" title="Προώθηση στο τέλος των περιεχομένων τμήματος" accesskey="2" +>Προώθηση στο τέλος των περιεχομένων τμήματος</a> (2)</span> + +<div id="HEADERCONTAINER"> + <div id="HEADER"> + <h2 class="blockhide">Επικεφαλίδα και Λογότυπο</h2> + + <div id="HEADERLOGOLEFT"> + &header2.logo-red; + </div> <!-- HEADERLOGOLEFT --> + + <div id="HEADERLOGORIGHT"> + <h2 class="blockhide">Σχετικοί Σύνδεσμοι</h2> + + <div id="SEARCHNAV"> + <ul id="SEARCHNAVLIST"> + <li>&header2.word.textsize;: <a href="#" onkeypress="return false;" + onclick="setActiveStyleSheet('Normal Text'); return false;" + title="&header2.word.normaltextsize;">&header2.word.normal;</a> + / + <a href="#" onkeypress="return false;" + onclick="setActiveStyleSheet('Large Text'); return false;" + title="&header2.word.largetextsize;">&header2.word.large;</a></li> + + <li><a href="&base;/donations/" title="&header2.word.donate;">&header2.word.donate;</a></li> + + <li class="last-child"><a href="&base;/mailto.html" title="&header2.word.contact;">&header2.word.contact;</a></li> + </ul> + </div> <!-- SEARCHNAV --> + + <div id="SEARCH"> + <form action="&cgibase;/search.cgi" method="get"> + <div> + <h2 class="blockhide"><label for="WORDS">&header2.word.search;</label></h2> + + &header2.searchinputs; + </div> + </form> + </div> <!-- SEARCH --> + </div> <!-- HEADERLOGORIGHT --> + </div> <!-- HEADER --> + + &header2.topnav; +</div> <!-- HEADERCONTAINER --> +'> + +<!ENTITY header3 '<h1>&title;</h1>'> + +<!-- macro for webbuild paper --> +<!ENTITY webbuild ' +<p>Αυτό το κείμενο περιγράφει τη χειροκίνητη διαδικασία προετοιμασίας +και εγκατάστασης των Ιστοσελίδων του FreeBSD από τον πηγαίο τους κώδικα +στο αποθετήριο CVS.</p>'> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/htdocs/share/sgml/l10n.ent b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/share/sgml/l10n.ent new file mode 100644 index 0000000000..bc2e43313f --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/share/sgml/l10n.ent @@ -0,0 +1,27 @@ +<?xml version="1.0" encoding="iso-8859-7"?> +<!-- $FreeBSD$ --> + +<!-- + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + %SOURCE% share/sgml/l10n.ent + %SRCID% 1.1 + +--> + +<!ENTITY url.doc.langcode 'el_GR.ISO8859-7'> +<!ENTITY xml.encoding 'iso-8859-7'> + +<!ENTITY newshome '<a href="../news.html">Νέα</a>'> + +<!ENTITY rel.current.date 'Ιανουάριος 2007'> +<!ENTITY rel2.current.date 'Μάιος 2006'> + +<!-- + Local Variables: + mode: xml + coding: iso-8859-7 + fill-column: 78 + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/htdocs/share/sgml/libcommon.xsl b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/share/sgml/libcommon.xsl new file mode 100644 index 0000000000..0d4568be86 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/share/sgml/libcommon.xsl @@ -0,0 +1,17 @@ +<?xml version="1.0" encoding="ISO-8859-7" ?> +<!DOCTYPE xsl:stylesheet PUBLIC "-//FreeBSD//DTD FreeBSD XSLT 1.0 DTD//EN" + "http://www.FreeBSD.org/XML/www/share/sgml/xslt10-freebsd.dtd"> + +<!-- $FreeBSD$ --> + +<!-- + %SOURCE% share/sgml/libcommon.xsl + %SRCID% 1.28 +--> + +<xsl:stylesheet xmlns:xsl="http://www.w3.org/1999/XSL/Transform" version="1.0"> + <xsl:import href="http://www.FreeBSD.org/XML/www/share/sgml/libcommon.xsl"/> + +<!-- TBD: pull from SOURCE file the XSL templates that need translation. --> + +</xsl:stylesheet> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/htdocs/share/sgml/navibar.l10n.ent b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/share/sgml/navibar.l10n.ent new file mode 100644 index 0000000000..b243f9c750 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/htdocs/share/sgml/navibar.l10n.ent @@ -0,0 +1,197 @@ +<?xml version="1.0" encoding="ISO-8859-7"?> + +<!-- $FreeBSD$ --> + +<!-- + %SOURCE% share/sgml/navibar.ent + %SRCID% 1.27 +--> + +<!ENTITY % navinclude.about "IGNORE"> +<![ %navinclude.about; [ +<!ENTITY nav ' +<div id="SIDENAV"> + <h2 class="blockhide">Περιεχόμενα Τμήματος</h2> + + <ul> + <li><a href="&base;/about.html">Τι είναι το FreeBSD</a></li> + <li><a href="&base;/features.html">Χαρακτηριστικά</a></li> + <li><a href="&base;/applications.html">Εφαρμογές</a></li> + <li><a href="&base;/internet.html">Δικτύωση</a></li> + <li><a href="&base;/advocacy/">Προώθηση</a></li> + <li><a href="&base;/marketing/">Διαφήμιση</a></li> + <li><a href="&base;/administration.html">Διαχείριση</a></li> + <li><a href="&base;/news/newsflash.html">Νέα</a></li> + <li><a href="&base;/events/events.html">Εκδηλώσεις</a></li> + <li><a href="&base;/news/press.html">Τύπος</a></li> + <li><a href="&base;/multimedia/multimedia.html">Πολυμέσα</a></li> + <li><a href="&base;/art.html">Εικόνες</a></li> + <li><a href="&base;/logo.html">Λογότυπο</a></li> + <li><a href="&base;/donations/">Δωρεές</a></li> + <li><a href="&base;/copyright/">Πνευματικά Δικαιώματα</a></li> + </ul> +</div> <!-- SIDENAV -->'> +]]> + +<!ENTITY % navinclude.community "IGNORE"> +<![ %navinclude.community; [ +<!ENTITY nav ' +<div id="SIDENAV"> + <h2 class="blockhide">Περιεχόμενα Τμήματος</h2> + + <ul> + <li><a href="&base;/community.html">Κοινότητα</a></li> + <li><a href="&base;/community/mailinglists.html">Λίστες Αλληλογραφίας</a></li> + <li><a href="http://forums.freebsd.org/">Φόρουμ</a></li> + <li><a href="&base;/community/irc.html">IRC</a></li> + <li><a href="&base;/community/newsgroups.html">Συζητήσεις</a></li> + <li><a href="&base;/usergroups.html">Ομάδες Χρηστών</a></li> + <li><a href="&base;/events/events.html">Εκδηλώσεις</a></li> + <li><a href="&base;/community/webresources.html">Πηγές Web</a></li> + <li><a href="&base;/community/social.html">Κοινωνικά Δίκτυα</a></li> + </ul> +</div> <!-- SIDENAV -->'> +]]> + +<!ENTITY % navinclude.developers "IGNORE"> +<![ %navinclude.developers; [ +<!ENTITY nav ' +<div id="SIDENAV"> + <h2 class="blockhide">Περιεχόμενα Τμήματος</h2> + + <ul> + <li><a href="&base;/projects/index.html">Για Προγραμματιστές</a></li> + <li><a href="&base;/doc/en_US.ISO8859-1/books/developers-handbook">Εγχειρίδιο Προγραμματιστή</a></li> + <li><a href="&base;/doc/en_US.ISO8859-1/books/porters-handbook">Εγχειρίδιο για Porters</a></li> + <li><a href="&base;/developers/cvs.html">Αποθετήρια Κώδικα</a></li> + <li><a href="&base;/releng/index.html">Οργάνωση Εκδόσεων</a></li> + <li><a href="&base;/platforms/">Πλατφόρμες</a></li> + <li><a href="&base;/projects/ideas/">Ιδέες για Ανάπτυξη</a></li> + <li><a href="&base;/doc/en_US.ISO8859-1/articles/contributing/index.html">Πώς να Συνεισφέρετε</a></li> + </ul> +</div> <!-- SIDENAV -->'> +]]> + +<!ENTITY % navinclude.docs "IGNORE"> +<![ %navinclude.docs; [ +<!ENTITY nav ' +<div id="SIDENAV"> + <h2 class="blockhide">Περιεχόμενα Τμήματος</h2> + + <ul> + <li><a href="&base;/docs.html">Τεκμηρίωση</a></li> + <li><a href="&base;/doc/en_US.ISO8859-1/books/faq/">Συχνές Ερωτήσεις</a></li> + <li><a href="&base;/doc/en_US.ISO8859-1/books/handbook/">Εγχειρίδιο</a></li> + <li><a href="&cgibase;/man.cgi">Σελίδες Βοήθειας</a></li> + <li><a href="&base;/docs/books.html">Βιβλία και Άρθρα στο Διαδίκτυο</a></li> + <li><a href="&base;/publish.html">Εκδόσεις</a></li> + <li><a href="&base;/docs/webresources.html">Πηγές στο Web</a></li> + <li><a href="&base;/projects/newbies.html">Για Νέους Χρήστες</a></li> + <li><a href="&base;/docproj/">Ομάδα Τεκμηρίωσης</a></li> + </ul> +</div> <!-- SIDENAV -->'> +]]> + +<!ENTITY % navinclude.download "IGNORE"> +<![ %navinclude.download; [ +<!ENTITY nav ' +<div id="SIDENAV"> + <h2 class="blockhide">Περιεχόμενα Τμήματος</h2> + <ul> + <li><a href="&base;/where.html">Κατεβάστε το FreeBSD</a></li> + <li><a href="&base;/releases/">Πληροφορίες Εκδόσεων</a> + <ul> + <li><a href="&u.rel.announce;">Σταθερή Έκδοση: &rel.current;</a></li> + <li><a href="&u.rel2.announce;">Σταθερή Έκδοση (Legacy): &rel2.current;</a></li> + <li><a href="&base;/snapshots/">Εκδόσεις Snapshot</a></li> +<![ %beta.testing; [ + <li><a href="&u.betarel.schedule;">Η Επόμενη Έκδοση: &betarel.current;</a></li> +]]> +<![ %beta2.testing; [ + <li><a href="&u.betarel2.schedule;">Η Επόμενη Έκδοση: &betarel2.current;</a></li> +]]> + </ul></li> + <li><a href="&base;/ports/">Εφαρμογές για FreeBSD</a></li> + </ul> +</div> <!-- SIDENAV -->'> +]]> + +<!ENTITY % navinclude.gnome "IGNORE"> +<![ %navinclude.gnome; [ +<!ENTITY nav ' +<div id="SIDENAV"> + <h2 class="blockhide">Περιεχόμενα Τμήματος</h2> + + <ul> + <li><a href="&base;/gnome/index.html">FreeBSD/GNOME</a> + <ul> + <li><a href="&base;/gnome/docs/faq2.html#q1">Οδηγίες Εγκατάστασης</a></li> + <li><a href="&base;/gnome/docs/faq226.html#q2">Οδηγίες Αναβάθμισης</a></li> + <li><a href="&base;/gnome/../ports/gnome.html">Διαθέσιμες Εφαρμογές</a></li> + <li><a href="&base;/gnome/docs/volunteer.html">Πώς να Βοηθήσετε</a></li> + <li><a href="&base;/gnome/docs/bugging.html">Πως να Αναφέρετε Προβλήματα</a></li> + <li><a href="&base;/gnome/screenshots.html">Στιγμιότυπα Οθόνης</a></li> + <li><a href="&base;/gnome/contact.html">Επικοινωνία</a></li> + </ul></li> + <li><a href="&base;/gnome/index.html">Τεκμηρίωση</a> + <ul> + <li><a href="&base;/gnome/docs/faq2.html">Συχνές Ερωτήσεις</a></li> + <li><a href="&base;/gnome/docs/halfaq.html">Σχετικά με το HAL</a></li> + <li><a href="&base;/gnome/docs/faq226.html">Αναβαθμιση από 2.24 σε 2.26</a></li> + <li><a href="&base;/gnome/docs/develfaq.html">Κλάδος Ανάπτυξης</a></li> + <li><a href="&base;/gnome/docs/porting.html">Δημιουργία Ports</a></li> + <li><a href="&base;/gnome/docs/faq226.html#q4">Γνωστά Προβλήματα</a></li> + </ul></li> + </ul> +</div> <!-- SIDENAV -->'> +]]> + +<!ENTITY % navinclude.ports "IGNORE"> +<![ %navinclude.ports; [ +<!ENTITY nav ' +<div id="SIDENAV"> + <h2 class="blockhide">Περιεχόμενα Τμήματος</h2> + <ul> + <li><a href="&base;/ports/index.html">Πληροφορίες για τα ports</a></li> + <li><a href="&base;/ports/installing.html">Εγκατάσταση</a></li> + <li><a href="&base;/ports/updating.html">Αναβάθμιση</a></li> + <li><a href="&base;/ports/searching.html">Αναζήτηση</a></li> + <li> Κατηγορίες + <ul> + <li><a href="&base;/ports/categories-alpha.html">αλφαβητικός κατάλογος</a></li> + <li><a href="&base;/ports/categories-grouped.html">κατάλογος σε ομάδες</a></li> + </ul></li> + <li><a href="&base;/ports/master-index.html">Λίστα Όλων των Ports</a></li> + <li><a href="&base;/ports/references.html">Περισσότερες Πληροφορίες</a></li> + </ul> +</div> <!-- SIDENAV -->'> +]]> + +<!ENTITY % navinclude.support "IGNORE"> +<![ %navinclude.support; [ +<!ENTITY nav ' +<div id="SIDENAV"> + <h2 class="blockhide">Περιεχόμενα Τμήματος</h2> + + <ul> + <li><a href="&base;/support.html">Υποστήριξη</a></li> + <li><a href="&base;/commercial/">Εταιρείες</a> + <ul> + <li><a href="&base;/commercial/software_bycat.html">Λογισμικού</a></li> + <li><a href="&base;/commercial/hardware.html">Υλικού</a></li> + <li><a href="&base;/commercial/consult_bycat.html">Consulting</a></li> + <li><a href="&base;/commercial/isp.html">Παροχείς Υπηρεσιών Δικτύου</a></li> + <li><a href="&base;/commercial/misc.html">Διάφορες</a></li> + </ul></li> + <li><a href="&base;/security/index.html">Ασφάλεια</a> + <ul> + <li><a href="&base;/security/advisories.html">Ανακοινώσεις</a></li> + </ul></li> + <li><a href="&base;/support/bugreports.html">Αναφορές Προβλημάτων</a> + <ul> + <li><a href="&base;/send-pr.html">Καταχώριση Αναφοράς Προβλήματος</a></li> + </ul></li> + <li><a href="&base;/support/webresources.html">Πηγές Web</a></li> + </ul> +</div> <!-- SIDENAV -->'> +]]> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/share/mk/doc.local.mk b/el_GR.ISO8859-7/share/mk/doc.local.mk new file mode 100644 index 0000000000..0256b833ed --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/share/mk/doc.local.mk @@ -0,0 +1,16 @@ +# $FreeBSD$ +# +# Customizations to the FreeBSD doc/ makefile infrastructure that are +# specific to the el_GR.ISO8859-7 language. +# +# %SOURCE% en_US.ISO8859-1/share/mk/doc.local.mk +# %SRCID% 1.1 + +SP_ENCODING?= ${LANGCODE:C,^.*\.,,} + +PRINTFLAGS+= -ioutput.for.print + +# Don't use "?=" in the following two lines. +# They have been pre-defined in "doc.project.mk" and should be overridden here. +HTML2TXT= ${PREFIX}/bin/html2text +HTML2TXTOPTS= -nobs -style pretty diff --git a/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/articles.ent b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/articles.ent new file mode 100644 index 0000000000..4e97290c27 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/articles.ent @@ -0,0 +1,44 @@ +<!-- + + Λίστα από τα αρχεία με μεταφρασμένα SGML entities για κείμενα σε μορφή άρθρου. + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% share/sgml/articles.ent + %SRCID% 1.2 + +--> + +<!-- Αυτό το αρχείο πρέπει να ενημερώνεται (μαζί με το αντίστοιχο + «catalog», όταν προσθέτουμε νέα άρθρα με μεταφρασμένα entities σε + αυτό τον κατάλογο. --> + +<!ENTITY % l10n PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Language Specific Entities//EN"> +%l10n; +<!ENTITY % l10n-common PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Language Neutral Entities//EN"> +%l10n-common; +<!ENTITY % man PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Manual Page Entities//EN"> +%man; +<!ENTITY % freebsd PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Miscellaneous FreeBSD Entities//EN"> +%freebsd; +<!ENTITY % authors PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Author Entities//EN"> +%authors; +<!ENTITY % teams PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Team Entities//EL"> +%teams; +<!ENTITY % mailing-lists PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Mailing List Entities//EL"> +%mailing-lists; +<!ENTITY % newsgroups PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Newsgroup Entities//EN"> +%newsgroups; +<!ENTITY % trademarks PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Trademark Entities//EL"> +%trademarks; +<!ENTITY % urls PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook URL Entities//EN"> +%urls; + +<!-- +Local variables: +coding: iso-8859-7 +mode: sgml +fill-column: 78 +End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/bookinfo.ent b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/bookinfo.ent new file mode 100644 index 0000000000..e98ce16a58 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/bookinfo.ent @@ -0,0 +1,30 @@ +<!-- + + Αναφορές σε άλλα αρχεία που μπορούν να ενσωματωθούν σε ένα + DocBook BookInfo στιοχείο. + + Τα ονόματα των οντοτήτων είναι της μορφής "bookinfo.<element>", + όπου <element> είναι το όνομα του πιο εξωτερικού στοιχείου στην + οντότητα. Παραδείγματα μπορούν να είναι τα + "bookinfo.legalnotice", και "bookinfo.preface". + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/share/sgml/bookinfo.ent + %SRCID% 1.4 + +--> + +<!ENTITY bookinfo.legalnotice SYSTEM "legalnotice.sgml"> + +<!ENTITY bookinfo.trademarks SYSTEM "trademarks.sgml"> + +<!ENTITY bookinfo.freebsd-glossary SYSTEM "glossary/freebsd-glossary.sgml"> + +<!-- +Local variables: +coding: iso-8859-7 +mode: sgml +fill-column: 78 +End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/books.ent b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/books.ent new file mode 100644 index 0000000000..be2d25fd4c --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/books.ent @@ -0,0 +1,69 @@ +<!-- + + Ορισμοί από entities που είναι χρήσιμοι σε όλα τα βιβλία του καταλόγου + doc/el_GR.ISO8859-7/... + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% share/sgml/books.ent + %SRCID% 1.2 + +--> + +<!ENTITY % l10n PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Language Specific Entities//EN"> +%l10n; +<!ENTITY % l10n-common PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Language Neutral Entities//EN"> +%l10n-common; +<!ENTITY % bookinfo PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook BookInfo Entities//EL"> +%bookinfo; +<!ENTITY % translators PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Translator Entities//EL"> +%translators; +<!ENTITY % mailing-lists PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Mailing List Entities//EL"> +%mailing-lists; +<!ENTITY % teams PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Team Entities//EL"> +%teams; +<!ENTITY % newsgroups PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Newsgroup Entities//EL"> +%newsgroups; +<!ENTITY % man PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Manual Page Entities//EN"> +%man; +<!ENTITY % bookinfo PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook BookInfo Entities//EL"> +%bookinfo; + +<!-- Η σειρά των %freebsd.el; και %freebsd; είναι σημαντική. + Προτεραιότητα έχουν τα entities που ορίζονται πρώτα. Πρώτα ορίζονται + όσα έχουν μεταφραστεί στα Ελληνικά, τα υπόλοιπα έρχονται από την + Αγγλική έκδοση --> +<!ENTITY % freebsd.el PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Miscellaneous FreeBSD Entities//EL"> +%freebsd.el; +<!ENTITY % freebsd PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Miscellaneous FreeBSD Entities//EN"> +%freebsd; + +<!ENTITY % authors PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Author Entities//EN"> +%authors; +<!ENTITY % teams PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Team Entities//EL"> +%teams; +<!ENTITY % mailing-lists PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Mailing List Entities//EL"> +%mailing-lists; +<!ENTITY % newsgroups PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Newsgroup Entities//EL"> +%newsgroups; +<!ENTITY % trademarks PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Trademark Entities//EL"> +%trademarks; + +<!-- Η σειρά των %urls.el; και %urls; είναι σημαντική. + Προτεραιότητα έχουν τα entities που ορίζονται πρώτα. Πρώτα ορίζονται + όσα έχουν μεταφραστεί στα Ελληνικά, τα υπόλοιπα έρχονται από την + Αγγλική έκδοση --> +<!ENTITY % urls.el PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook URL Entities//EL"> +%urls.el; +<!ENTITY % urls PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook URL Entities//EN"> +%urls; + +<!-- +Local variables: +coding: iso-8859-7 +mode: sgml +fill-column: 78 +End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/catalog b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/catalog new file mode 100644 index 0000000000..a7f7e72fe1 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/catalog @@ -0,0 +1,51 @@ + -- ...................................................................... -- + -- FreeBSD SGML Public Identifiers ...................................... -- + + -- $FreeBSD$ + -- + -- %SOURCE% en_US.ISO8859-1/share/sgml/catalog + -- %SRCID% 1.5 + + -- It doesn't make sense to translate all the entity files of the + -- FreeBSD docs to Greek; some of the entities are better left off in + -- their original English version. Please use your judgement wisely + -- when adding new entity translations to the Greek translations. + +PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Articles Entity Set//EL" + "articles.ent" + +PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Books Entity Set//EL" + "books.ent" + +PUBLIC "-//FreeBSD//DOCUMENT DocBook Stylesheet//EN" + "freebsd.dsl" + +PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Miscellaneous FreeBSD Entities//EN" + "../../../share/sgml/freebsd.ent" + +PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Miscellaneous FreeBSD Entities//EL" + "freebsd.ent" + +PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Mailing List Entities//EL" + "mailing-lists.ent" + +PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook BookInfo Entities//EL" + "bookinfo.ent" + +PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Newsgroup Entities//EL" + "newsgroups.ent" + +PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Team Entities//EL" + "teams.ent" + +PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Trademark Entities//EL" + "trademarks.ent" + +PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Translator Entities//EL" + "translators.ent" + +PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Language Specific Entities//EN" + "l10n.ent" + +PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook URL Entities//EL" + "urls.ent" diff --git a/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/freebsd.dsl b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/freebsd.dsl new file mode 100644 index 0000000000..5d7a08ee86 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/freebsd.dsl @@ -0,0 +1,89 @@ +<!-- + + DSSSL style-sheet για μορφοποίηση της Ελληνικής τεκμηρίωσης του FreeBSD + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/share/sgml/freebsd.dsl + %SRCID% 1.23 + +--> + +<!DOCTYPE style-sheet PUBLIC "-//James Clark//DTD DSSSL Style Sheet//EN" [ +<!ENTITY freebsd.dsl PUBLIC "-//FreeBSD//DOCUMENT DocBook Language Neutral Stylesheet//EN" CDATA DSSSL> + +<!ENTITY % freebsd.l10n PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook Language Specific Entities//EN"> +%freebsd.l10n; + +<!ENTITY % output.html "IGNORE"> +<!ENTITY % output.print "IGNORE"> +<!ENTITY % lang.el.dsssl "IGNORE"> +]> + +<style-sheet> + <style-specification use="docbook"> + <style-specification-body> + <!-- HTML only .................................................... --> + + <![ %output.html; [ + + (define ($email-footer$) + (make sequence + (make element gi: "p" + attributes: (list (list "align" "center")) + (make element gi: "small" + (literal "Αυτό το κείμενο, και άλλα κείμενα, μπορεί να βρεθεί στο ") + (create-link + (list (list "HREF" "ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/doc/")) + (literal "ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/doc/")) + (literal "."))) + (make element gi: "p" + attributes: (list (list "align" "center")) + (make element gi: "small" + (literal "Για ερωτήσεις σχετικά με το FreeBSD, διαβάστε την ") + (create-link + (list (list "HREF" "http://www.FreeBSD.org/docs.html")) + (literal "τεκμηρίωση")) + (literal " πριν να επικοινωνήσετε με την <") + (create-link + (list (list "HREF" "mailto:questions@FreeBSD.org")) + (literal "questions@FreeBSD.org")) + (literal ">.") + (make empty-element gi: "br") + (literal "Για ερωτήσεις σχετικά με αυτή την τεκμηρίωση, στείλτε e-mail στην <") + (create-link (list (list "HREF" "mailto:doc@FreeBSD.org")) + (literal "doc@FreeBSD.org")) + (literal ">."))))) + + (element quote + (make sequence + (make entity-ref name: "laquo") + (process-children) + (make entity-ref name: "raquo"))) + ]]> + + (define (local-el-label-title-sep) + (list + (list (normalize "warning") ": ") + (list (normalize "caution") ": ") + (list (normalize "chapter") " ") + (list (normalize "sect1") " ") + (list (normalize "sect2") " ") + (list (normalize "sect3") " ") + (list (normalize "sect4") " ") + (list (normalize "sect5") " ") + )) + + </style-specification-body> + </style-specification> + + <external-specification id="docbook" document="freebsd.dsl"> +</style-sheet> + +<!-- +Local variables: +coding: iso-8859-7 +mode: dsssl +fill-column: 78 +End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/freebsd.ent b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/freebsd.ent new file mode 100644 index 0000000000..b5e8e76134 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/freebsd.ent @@ -0,0 +1,38 @@ +<!-- + + Διάφορα DocBook Entities για το FreeBSD Project. + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% share/sgml/freebsd.ent + %SRCID% 1.139 + + Αυτό το αρχείο είναι έγκυρο και ως XML και ως SGML. Σας παρακαλώ μη + χρησιμοποιείτε CDATA attributes ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να εμποδίσει + τη χρήση του σε οποιοδήποτε από τα δύο περιβάλλοντα. + +--> + +<!-- + + Παρακάτω ορίζονται ΜΟΝΟ τα entities που χρειάζονται οπωσδήποτε ως + αντικατάσταση των αντίστοιχων Αγγλικών entities (π.χ. επειδή το + κείμενό τους πρέπει να μεταφραστεί στα Ελληνικά). + + Αν δεν υπάρχει κάποιος ΚΑΛΟΣ λόγος, μην αντιγράφετε τυφλά σε αυτό το + αρχείο όλα τα entities της Αγγλικής έκδοσης του 'freebsd.ent' +--> + +<!-- Η ημερομηνία της τελευταίας επίσημης έκδοσης --> +<!ENTITY rel.current.date "Ιανουάριο 2012"> + +<!-- Entities για διάφορες επίσημες εκδόσεις --> +<!ENTITY rel2.current.date "Φεβρουάριο 2011"> + +<!-- +Local variables: +coding: iso-8859-7 +mode: sgml +fill-column: 78 +End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/glossary/freebsd-glossary.sgml b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/glossary/freebsd-glossary.sgml new file mode 100644 index 0000000000..2234390e1a --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/glossary/freebsd-glossary.sgml @@ -0,0 +1,2108 @@ +<!-- + + Λεξικό/Γλωσσάρι των Όρων της Τεκμηρίωσης του FreeBSD. + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/share/sgml/glossary/freebsd-glossary.sgml + %SRCID% 1.37 + + Γλωσσάρι του FreeBSD. + + Παρακαλώ κρατήστε αυτό το αρχείο ταξινομημένο αλφαβητικά με βάση το πεδίο + glossterm. + + Τα glossterms για ακρωνύμια έχουν δύο εγγραφές στο γλωσσάρι: μία για το + πλήρες όνομα και μία για το ακρωνύμιό του. Το ακρωνύμιο πρέπει να είναι + αναφορά στο πλήρες όνομα, με χρήση ενός πεδίου `glosssee'. Για παράδειγμα: + + <glossentry> + <glossterm>FUBAR</glossterm> + <glosssee otherterm="fubar-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="fubar-glossary"> + <glossterm>Fuc... Up Beyond All Recognition</glossterm> + <acronym>FUBAR</acronym> + <glossdef> + <para>Broken.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + Σημείωση: Στη συγκεκριμένη περίπτωση το πλήρες όνομα έχει ταξινομηθεί μετά + το ακρωνύμιο. Δεν πειράζει τίποτα αυτό. + + Τα πεδία `id' πρέπει να τελειώνουν με το επίθεμα "-glossary", για να + αποφύγουμε τυχόν συγκρούσεις με τα πεδία `id' που έχει το κείμενο των + βιβλίων ή άλλων κειμένων που χρησιμοποιούν το γλωσσάρι. + +--> + +<glossary status="draft" id="freebsd-glossary"> + <title>Λεξικό του &os;</title> + <para>Αυτό το λεξικό περιέχει όρους και ακρωνύμια που χρησιμοποιούνται + από την κοινότητα κι από τα κείμενα της τεκμηρίωσης του &os;.</para> + + <glossdiv> + <title>A</title> + + <glossentry> + <glossterm>ACL</glossterm> + <glosssee otherterm="acl-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>ACPI</glossterm> + <glosssee otherterm="acpi-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>AMD</glossterm> + <glosssee otherterm="amd-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>AML</glossterm> + <glosssee otherterm="aml-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>API</glossterm> + <glosssee otherterm="api-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>APIC</glossterm> + <glosssee otherterm="apic-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>APM</glossterm> + <glosssee otherterm="apm-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>APOP</glossterm> + <glosssee otherterm="apop-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>ASL</glossterm> + <glosssee otherterm="asl-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>ATA</glossterm> + <glosssee otherterm="ata-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>ATM</glossterm> + <glosssee otherterm="atm-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="aml-glossary"> + <glossterm><acronym>ACPI</acronym> Machine Language</glossterm> + <acronym>AML</acronym> + <glossdef> + <para>Ψευδοκώδικας, που εκτελείται από ένα virtual machine σε κάθε + λειτουργικό σύστημα συμβατό με το πρότυπο <acronym>ACPI</acronym>, + παρέχοντας ένα τρόπο επικοινωνίας του υλικού με το τεκμηριωμένο + interface το οποίο χρησιμοποιεί το ίδιο το λειτουργικό + σύστημα.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="asl-glossary"> + <glossterm><acronym>ACPI</acronym> Source Language</glossterm> + <acronym>ASL</acronym> + <glossdef> + <para>Η γλώσσα προγραμματισμού με την οποία γράφεται + η <acronym>AML</acronym>.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="acl-glossary"> + <glossterm>Access Control List</glossterm> + <acronym>ACL</acronym> + <glossdef> + <para>Μια λίστα από άδειες και δικαιώματα προσπέλασης, η οποία έχει + συνδεθεί με ένα αντικείμενο, όπως π.χ. ένα αρχείο ή μια δικτυακή + συσκευή.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="acpi-glossary"> + <glossterm>Advanced Configuration and Power Interface</glossterm> + <acronym>ACPI</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα πρότυπο το οποίο καθορίζει τον τρόπο επικοινωνίας του υλικού + με το λειτουργικό σύστημα. Ο σκοπός ύπαρξης + του <acronym>ACPI</acronym> είναι να μπορεί το <acronym>ΛΣ</acronym> + να επικοινωνήσει με το υλικό ενός υπολογιστή και να εκμεταλλευτεί + όσο το δυνατόν καλύτερα αυτό το υλικό, ακόμη κι αν δεν ξέρει τα + πάντα για αυτό. Το <acronym>ACPI</acronym> αποτελεί μετεξέλιξη + των <acronym>APM</acronym>, <acronym>PNPBIOS</acronym> και + αντίστοιχων τεχνολογιών, τις οποίες και αντικαθιστά. + Το <acronym>ACPI</acronym> παρέχει τη δυνατότητα να ελέγξουμε την + κατανάλωση ισχύος, την αναστολή λειτουργίας του συστήματος, την + ενεργοποίηση και απενεργοποίηση συσκευών, κλπ.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="api-glossary"> + <glossterm>Application Programming Interface</glossterm> + <acronym>API</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα σύνολο από διεργασίες, πρωτόκολλα και εργαλεία που + καθορίζουν τον αναγνωρισμένο τρόπο επικοινωνίας μεταξύ δύο ή + περισσότερων τμημάτων λογισμικού. Σε αυτά περιλαμβάνονται + πληροφορίες για το πως, πότε, και γιατί τα τμήματα αυτά λογισμικού + θα συνεργάζονται, και τι είδους δεδομένα μπορούν να ανταλλάξουν, + να μοιραστούν ή να επεξεργαστούν.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="apm-glossary"> + <glossterm>Advanced Power Management</glossterm> + <acronym>APM</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα <acronym>API</acronym> το οποίο παρέχει στο λειτουργικό + σύστημα τη δυνατότητα να συνεργαστεί με το <acronym>BIOS</acronym> + επιτυγχάνοντας καλύτερη διαχείριση της ισχύος του συστήματος. Το + <acronym>APM</acronym> έχει αντικατασταθεί από το πρότυπο + <acronym>ACPI</acronym>, το οποίο είναι πιο ολοκληρωμένο και πιο + ευέλικτο από το <acronym>APM</acronym>.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="apic-glossary"> + <glossterm>Advanced Programmable Interrupt Controller</glossterm> + <acronym>APIC</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="ata-glossary"> + <glossterm>Advanced Technology Attachment</glossterm> + <acronym>ATA</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="atm-glossary"> + <glossterm>Asynchronous Transfer Mode</glossterm> + <acronym>ATM</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="apop-glossary"> + <glossterm>Authenticated Post Office Protocol</glossterm> + <acronym>APOP</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="amd-glossary"> + <glossterm>Automatic Mount Daemon</glossterm> + <acronym>AMD</acronym> + <glossdef> + <para>Μια υπηρεσία συστήματος η οποία υλοποιεί την αυτόματη προσάρτηση + συστημάτων αρχείων όταν γίνεται προσπάθεια προσπέλασης ενός αρχείου + ή καταλόγου που περιέχεται σε αυτά.</para> + </glossdef> + </glossentry> + </glossdiv> + + <glossdiv> + <title>B</title> + + <glossentry> + <glossterm>BAR</glossterm> + <glosssee otherterm="bar-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>BIND</glossterm> + <glosssee otherterm="bind-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>BIOS</glossterm> + <glosssee otherterm="bios-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>BSD</glossterm> + <glosssee otherterm="bsd-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="bar-glossary"> + <glossterm>Base Address Register</glossterm> + <acronym>BAR</acronym> + <glossdef> + <para>Οι καταχωρητές που καθορίζουν την αρχική διεύθυνση μνήμης στην + οποία απαντά μια συσκευή <acronym>PCI</acronym>.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="bios-glossary"> + <glossterm>Basic Input/Output System</glossterm> + <acronym>BIOS</acronym> + <glossdef> + <para>Ο ακριβής ορισμός του <acronym>BIOS</acronym> εξαρτάται λίγο και + από τα συμφραζόμενα. Κάποιοι αναφέρονται σε αυτό ως + το <acronym>ROM</acronym> chip που υλοποιεί βασικές λειτουργίες + επικοινωνίας μεταξύ υλικού και λογισμικού. Άλλοι αναφέρονται σε + αυτό ως ένα βασικό σετ από ρουτίνες για την εκκίνηση του συστήματος. + Άλλες φορές ο όρος <acronym>BIOS</acronym> αναφέρεται στην οθόνη και + το μενού με το οποίο ρυθμίζεται η διαδικασία εκκίνησης του + συστήματος. Ο όρος <acronym>BIOS</acronym> αναφέρεται συνήθως για + συστήματα PC, αλλά η λειτουργικότητα που υλοποιεί υπάρχει με + παρόμοιο τρόπο και σε σχεδόν όλα τα άλλα συστήματα.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="bind-glossary"> + <glossterm>Berkeley Internet Name Domain</glossterm> + <acronym>BIND</acronym> + <glossdef> + <para>Μια υλοποίηση του πρωτοκόλλου <acronym>DNS</acronym>.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="bsd-glossary"> + <glossterm>Berkeley Software Distribution</glossterm> + <acronym>BSD</acronym> + <glossdef> + <para>Αυτό είναι το όνομα που έδωσε το Computer Systems Research + Group (CSRG) στο <ulink url="http://www.berkeley.edu">Πανεπιστήμιο + της Καλιφόρνια στο Berkeley</ulink> στις βελτιώσεις και μεταβολές + που έκανε στο &unix; 32V της A&T. Το &os; είναι ένας + απόγονος της δουλειάς του CSRG.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="bikeshed-glossary"> + <glossterm>Bikeshed Building</glossterm> + <glossdef subject="FreeBSD"> + <para>Ένα φαινόμενο κατά τη διάρκεια του οποίου πολύς κόσμος + λέει τη γνώμη του για ένα αδιάφορο ή ασήμαντο θέμα, ενώ την + ίδια στιγμή ένα πολύπλοκο (αρχικό) θέμα μένει εκτός + ενδιαφέροντος. Δείτε και τη <ulink + url="../faq/misc.html#BIKESHED-PAINTING">λίστα FAQ + του &os;</ulink> για την καταγωγή του όρου.</para> + </glossdef> + </glossentry> + </glossdiv> + + <glossdiv> + <title>C</title> + + <glossentry> + <glossterm>CD</glossterm> + <glosssee otherterm="cd-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>CHAP</glossterm> + <glosssee otherterm="chap-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>CLIP</glossterm> + <glosssee otherterm="clip-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>COFF</glossterm> + <glosssee otherterm="coff-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>CPU</glossterm> + <glosssee otherterm="cpu-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>CTS</glossterm> + <glosssee otherterm="cts-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>CVS</glossterm> + <glosssee otherterm="cvs-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="cd-glossary"> + <glossterm>Carrier Detect</glossterm> + <acronym>CD</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα σήμα <acronym>RS232C</acronym> που υποδεικνύει ότι + ανιχνεύθηκε φέρον σήμα (carrier).</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="cpu-glossary"> + <glossterm>Central Processing Unit</glossterm> + <acronym>CPU</acronym> + <glossdef> + <para>Η μονάδα που είναι γνωστή και ως <quote>επεξεργαστής</quote>. + Αυτή είναι ο εγκέφαλος ενός υπολογιστή, στον οποίο γίνονται όλοι οι + υπολογισμοί. Υπάρχουν πολλές αρχιτεκτονικές σχεδίασης επεξεργαστών, + με διάφορα σύνολα εντολών. Οι πιο γνωστές είναι οι αρχιτεκτονικές + Intel-x86 και οι παράγωγές της, η Sun SPARC, η PowerPC και η + Alpha.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="chap-glossary"> + <glossterm>Challenge Handshake Authentication Protocol</glossterm> + <acronym>CHAP</acronym> + <glossdef> + <para>Μια μέθοδος πιστοποίησης αυθεντικότητας ενός χρήστη, η οποία + βασίζεται σε μια μυστική πληροφορία την οποία γνωρίζει τόσο ο + πελάτης όσο και ο εξυπηρετητής.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="clip-glossary"> + <glossterm>Classical <acronym>IP</acronym> over <acronym>ATM</acronym></glossterm> + <acronym>CLIP</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="cts-glossary"> + <glossterm>Clear To Send</glossterm> + <acronym>CTS</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα σήμα <acronym>RS232C</acronym> που δίνει άδεια στο + απομακρυσμένο σύστημα να στείλει δεδομένα.</para> + <glossseealso otherterm="rts-glossary"> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="coff-glossary"> + <glossterm>Common Object File Format</glossterm> + <acronym>COFF</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="cvs-glossary"> + <glossterm>Concurrent Versions System</glossterm> + <acronym>CVS</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα σύστημα διαχείρισης εκδόσεων αρχείων (version control + system). Παρέχει τη δυνατότητα να επεξεργαζόμαστε και να κρατάμε + ιστορικό αλλαγών για πολλές εκδόσεις ενός συνόλου αρχείων. Το CVS + παρέχει τη δυνατότητα να εξάγουμε, να συγχωνεύσουμε (merge) και να + αναιρέσουμε (revert) οποιαδήποτε αλλαγή ή ομάδα αλλαγών. Επίσης μας + δίνει τη δυνατότητα να κρατάμε ιστορικό κάθε αλλαγής, με πληροφορίες + όπως ποιες αλλαγές έχουν γίνει, από ποιόν, πότε και γιατί.</para> + </glossdef> + </glossentry> + </glossdiv> + + <glossdiv> + <title>D</title> + + <glossentry> + <glossterm>DAC</glossterm> + <glosssee otherterm="dac-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>DDB</glossterm> + <glosssee otherterm="ddb-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>DES</glossterm> + <glosssee otherterm="des-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>DHCP</glossterm> + <glosssee otherterm="dhcp-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>DNS</glossterm> + <glosssee otherterm="dns-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>DSDT</glossterm> + <glosssee otherterm="dsdt-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>DSR</glossterm> + <glosssee otherterm="dsr-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>DTR</glossterm> + <glosssee otherterm="dtr-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>DVMRP</glossterm> + <glosssee otherterm="dvmrp-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="dac-glossary"> + <glossterm>Discretionary Access Control</glossterm> + <acronym>DAC</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="des-glossary"> + <glossterm>Data Encryption Standard</glossterm> + <acronym>DES</acronym> + <glossdef> + <para>Μια μέθοδος κρυπτογράφησης πληροφορίας, η οποία παλιότερα + αποτελούσε τη βασική μέθοδο κρυπτογράφησης των κωδικών (passwords) + στο &unix;. Χρησιμοποιούνταν επίσης και από τη + συνάρτηση &man.crypt.3;.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="dsr-glossary"> + <glossterm>Data Set Ready</glossterm> + <acronym>DSR</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα σήμα <acronym>RS232C</acronym> το οποίο στέλνεται από το + modem στον υπολογιστή ή το τερματικό, ως ένδειξη της ετοιμότητας για + λήψη ή αποστολή δεδομένων.</para> + <glossseealso otherterm="dtr-glossary"> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="dtr-glossary"> + <glossterm>Data Terminal Ready</glossterm> + <acronym>DTR</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα σήμα <acronym>RS232C</acronym> το οποίο στέλνεται από τον + υπολογιστή ή το τερματικό στο modem, ως ένδειξη της ετοιμότητας για + λήψη ή αποστολή δεδομένων.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="ddb-glossary"> + <glossterm>Debugger</glossterm> + <acronym>DDB</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα διαδραστικό (interactive) υποσύστημα του πυρήνα, το οποίο + παρέχει εργαλεία για εξέταση της κατάστασης του συστήματος. Συχνά + χρησιμοποιείται αφού το σύστημα έχει σταματήσει να λειτουργεί + κανονικά, για να καταλάβουμε όσο περισσότερα πράγματα μπορούμε + σχετικά με τις αιτίες του προβλήματος.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="dsdt-glossary"> + <glossterm>Differentiated System Description Table</glossterm> + <acronym>DSDT</acronym> + <glossdef> + <para>Ένας πίνακας του <acronym>ACPI</acronym> που παρέχει βασικές + πληροφορίες ρυθμίσεων σχετικά με το βασικό σύστημα.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="dvmrp-glossary"> + <glossterm>Distance-Vector Multicast Routing Protocol</glossterm> + <acronym>DVMRP</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="dns-glossary"> + <glossterm>Domain Name System</glossterm> + <acronym>DNS</acronym> + <glossdef> + <para>Το σύστημα που μετατρέπει το ευανάγνωστο, συμβολικό όνομα κάθε + μηχανήματος (hostname), όπως + π.χ. το <hostid>mail.example.net</hostid>, στην αριθμητική διεύθυνση + Internet που του αντιστοιχεί και το ανάποδο.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="dhcp-glossary"> + <glossterm>Dynamic Host Configuration Protocol</glossterm> + <acronym>DHCP</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα σύστημα δυναμικής ανάθεσης διευθύνσεων IP. Κάθε + υπολογιστής (host) μπορεί να ζητήσει μια διεύθυνση IP από έναν + εξυπηρετητή DHCP. Η ανάθεση της διεύθυνσης λέγεται + και <quote>lease</quote>.</para> + </glossdef> + </glossentry> + </glossdiv> + + <glossdiv> + <title>E</title> + + <glossentry> + <glossterm>ECOFF</glossterm> + <glosssee otherterm="ecoff-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>ELF</glossterm> + <glosssee otherterm="elf-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>ESP</glossterm> + <glosssee otherterm="esp-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="esp-glossary"> + <glossterm>Encapsulated Security Payload</glossterm> + <acronym>ESP</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="elf-glossary"> + <glossterm>Executable and Linking Format</glossterm> + <acronym>ELF</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="ecoff-glossary"> + <glossterm>Extended <acronym>COFF</acronym></glossterm> + <acronym>ECOFF</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + </glossdiv> + + <glossdiv> + <title>F</title> + + <glossentry> + <glossterm>FADT</glossterm> + <glosssee otherterm="fadt-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>FAT</glossterm> + <glosssee otherterm="fat-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>FAT16</glossterm> + <glosssee otherterm="fat16-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>FTP</glossterm> + <glosssee otherterm="ftp-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="fat-glossary"> + <glossterm>File Allocation Table</glossterm> + <acronym>FAT</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="fat16-glossary"> + <glossterm>File Allocation Table (16-bit)</glossterm> + <acronym>FAT16</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="ftp-glossary"> + <glossterm>File Transfer Protocol</glossterm> + <acronym>FTP</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα μέλος της οικογένειας πρωτοκόλλων υψηλού επιπέδου, τα οποία + έχουν υλοποιηθεί με βάση το <acronym>TCP</acronym> για τη μεταφορά + αρχείων σε ένα δίκτυο <acronym>TCP/IP</acronym>.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="fadt-glossary"> + <glossterm>Fixed <acronym>ACPI</acronym> Description Table</glossterm> + <acronym>FADT</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossdiv> + + <glossdiv> + <title>G</title> + + <glossentry> + <glossterm>GUI</glossterm> + <glosssee otherterm="gui-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="giant-glossary"> + <glossterm>Giant</glossterm> + <glossdef subject="FreeBSD"> + <para>Το όνομα ενός μηχανισμού αμοιβαίου αποκλεισμού + (ένα <literal>sleep mutex</literal>) που προστατεύει ένα μεγάλο + μέρος των πηγών του πυρήνα. Παρόλο που ένας τέτοιος απλός + μηχανισμός ήταν αρκετός σε παλιότερες εποχές (που ένα μηχάνημα + μπορεί να έτρεχε το πολύ μερικές δεκάδες διεργασίες, είχε μια + κάρτα δικτύου και φυσικά μόνο ένα επεξεργαστή) σήμερα πλέον αποτελεί + πηγή απαράδεκτης καθυστέρησης. Η ομάδα ανάπτυξης του &os; εργάζεται + σκληρά για να αντικαταστήσει το Giant με πιο μοντέρνους, λεπτούς + μηχανισμούς αμοιβαίου αποκλεισμού, οι οποίοι θα επιτρέπουν + μεγαλύτερο βαθμό παραλληλισμού τόσο σε μηχανήματα με ένα όσο και σε + σταθμούς εργασίας με πολλούς επεξεργαστές.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="gui-glossary"> + <glossterm>Graphical User Interface</glossterm> + <acronym>GUI</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα διαδραστικό σύστημα επικοινωνίας μεταξύ ανθρώπου και + μηχανής, βασισμένο σε εικόνες (graphics).</para> + </glossdef> + </glossentry> + </glossdiv> + + <glossdiv> + <title>H</title> + + <glossentry> + <glossterm>HTML</glossterm> + <glosssee otherterm="html-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>HUP</glossterm> + <glosssee otherterm="hup-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="hup-glossary"> + <glossterm>HangUp</glossterm> + <acronym>HUP</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="html-glossary"> + <glossterm>HyperText Markup Language</glossterm> + <acronym>HTML</acronym> + <glossdef> + <para>Η γλώσσα περιγραφής κειμένου (markup language) που + χρησιμοποιείται για τη δημιουργία ιστοσελίδων (web pages).</para> + </glossdef> + </glossentry> + </glossdiv> + + <glossdiv> + <title>I</title> + + <glossentry> + <glossterm>I/O</glossterm> + <glosssee otherterm="io-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>IASL</glossterm> + <glosssee otherterm="iasl-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>IMAP</glossterm> + <glosssee otherterm="imap-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>IP</glossterm> + <glosssee otherterm="ip-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>IPFW</glossterm> + <glosssee otherterm="ipfw-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>IPP</glossterm> + <glosssee otherterm="ipp-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>IPv4</glossterm> + <glosssee otherterm="ipv4-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>IPv6</glossterm> + <glosssee otherterm="ipv6-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>ISP</glossterm> + <glosssee otherterm="isp-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="ipfw-glossary"> + <glossterm><acronym>IP</acronym> Firewall</glossterm> + <acronym>IPFW</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="ipv4-glossary"> + <glossterm><acronym>IP</acronym> Version 4</glossterm> + <acronym>IPv4</acronym> + <glossdef> + <para>Η έκδοση 4 του πρωτοκόλλου <acronym>IP</acronym>, η οποία + χρησιμοποιεί 32 bits για την διευθυνσιοδότηση. Η έκδοση αυτή + εξακολουθεί να είναι η πλέον χρησιμοποιούμενη, αλλά αντικαθίσταται + σταδιακά με την έκδοση <acronym>IPv6</acronym>.</para> + <glossseealso otherterm="ipv6-glossary"> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="ipv6-glossary"> + <glossterm><acronym>IP</acronym> Version 6</glossterm> + <acronym>IPv6</acronym> + <glossdef> + <para>Η νέα έκδοση του πρωτοκόλλου <acronym>IP</acronym>. + Η δημιουργία του κρίθηκε αναγκαία καθώς η περιοχή διευθύνσεων του + <acronym>IPv4</acronym> κοντεύει να εξαντληθεί. Η έκδοση αυτή + χρησιμοποιεί 128 bits για τη διευθυνσιοδότηση.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="io-glossary"> + <glossterm>Input/Output</glossterm> + <acronym>I/O</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="iasl-glossary"> + <glossterm>Intel’s <acronym>ASL</acronym> compiler</glossterm> + <acronym>IASL</acronym> + <glossdef> + <para>Ο μεταγλωττιστής της Intel για τη μετατροπή του + <acronym>ASL</acronym> σε <acronym>AML</acronym>.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="imap-glossary"> + <glossterm>Internet Message Access Protocol</glossterm> + <acronym>IMAP</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα πρωτόκολλο για πρόσβαση των μηνυμάτων ταχυδρομείου που + βρίσκονται σε ένα εξυπηρετητή ταχυδρομείου. Τυπικά, τα μηνύματα + μένουν αποθηκευμένα στον εξυπηρετητή αντί να μεταφορτώνονται στον + πρόγραμμα λήψης email του πελάτη.</para> + <glossseealso otherterm="pop3-glossary"> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="ipp-glossary"> + <glossterm>Internet Printing Protocol</glossterm> + <acronym>IPP</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="ip-glossary"> + <glossterm>Internet Protocol</glossterm> + <acronym>IP</acronym> + <glossdef> + <para>Το πρωτόκολλο μετάδοσης πακέτων, το οποίο αποτελεί το βασικό + πρωτόκολλο στο Internet. Αναπτύχθηκε αρχικά στο τμήμα Αμύνης των + ΗΠΑ και αποτελεί ένα ιδιαίτερα σημαντικό κομμάτι του πρωτοκόλλου + <acronym>TCP/IP</acronym>. Χωρίς το πρωτόκολλο αυτό, το Internet + δεν θα είχε εξελιχθεί σε αυτό που είναι σήμερα. Για περισσότερες + πληροφορίες, δείτε το <ulink + url="ftp://ftp.rfc-editor.org/in-notes/rfc791.txt">RFC 791</ulink>.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="isp-glossary"> + <glossterm>Internet Service Provider</glossterm> + <acronym>ISP</acronym> + <glossdef> + <para>Μια εταιρία που παρέχει υπηρεσίες πρόσβασης στο Internet.</para> + </glossdef> + </glossdiv> + + <glossdiv> + <title>K</title> + + <glossentry id="kame-glossary"> + <glossterm>KAME</glossterm> + <glossdef> + <para>Ο Ιαπωνικός όρος για τη <quote>χελώνα</quote>. Ο όρος KAME + χρησιμοποιείται στους κύκλους της πληροφορικής για αναφορά στο + <ulink url="http://www.kame.net/">KAME Project</ulink>, το οποίο + εργάζεται προς μια υλοποίηση του <acronym>IPv6</acronym>.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>KDC</glossterm> + <glosssee otherterm="kdc-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>KLD</glossterm> + <glosssee otherterm="kld-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>KSE</glossterm> + <glosssee otherterm="kse-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>KVA</glossterm> + <glosssee otherterm="kva-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>Kbps</glossterm> + <glosssee otherterm="kbps-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="kld-glossary"> + <glossterm>Kernel &man.ld.1;</glossterm> + <acronym>KLD</acronym> + <glossdef> + <para>Μια μέθοδος δυναμικής φόρτωσης λειτουργικότητας στον πυρήνα + του &os; χωρίς να χρειάζεται επανεκκίνηση του συστήματος.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="kse-glossary"> + <glossterm>Kernel Scheduler Entities</glossterm> + <acronym>KSE</acronym> + <glossdef> + <para>Ένας μηχανισμός του πυρήνα για υποστήριξη πολυνηματικής + επεξεργασίας. Δείτε τη σελίδα <ulink + url="http://www.FreeBSD.org/kse">της ομάδας εργασίας των + KSE</ulink> για περισσότερες λεπτομέρειες.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="kva-glossary"> + <glossterm>Kernel Virtual Address</glossterm> + <acronym>KVA</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="kdc-glossary"> + <glossterm>Key Distribution Center</glossterm> + <acronym>KDC</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="kbps-glossary"> + <glossterm>Kilo Bits Per Second</glossterm> + <acronym>Kbps</acronym> + <glossdef> + <para>Χρησιμοποιείται για τη μέτρηση του εύρους ζώνης (την ποσότητα + των δεδομένων που περνάει από κάποιο συγκεκριμένο σημείο σε ένα + καθορισμένο χρονικό διάστημα). Εναλλακτικά προθέματα για το + Kilo περιλαμβάνουν τα Mega, Giga, Tera, κ.ο.κ.</para> + </glossdef> + </glossentry> + </glossdiv> + + <glossdiv> + <title>L</title> + + <glossentry> + <glossterm>LAN</glossterm> + <glosssee otherterm="lan-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>LOR</glossterm> + <glosssee otherterm="lor-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>LPD</glossterm> + <glosssee otherterm="lpd-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="lpd-glossary"> + <glossterm>Line Printer Daemon</glossterm> + <acronym>LPD</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="lan-glossary"> + <glossterm>Local Area Network</glossterm> + <acronym>LAN</acronym> + <glossdef> + <para>Δίκτυο που χρησιμοποιείται σε μια τοπική περιοχή, π.χ. + γραφείο, σπίτι κ.ο.κ.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="lor-glossary"> + <glossterm>Lock Order Reversal</glossterm> + <acronym>LOR</acronym> + <glossdef> + <para>Ο πυρήνας του &os; χρησιμοποιεί ένα αριθμό από resource locks + για να διαχειρίζεται την πρόσβαση στις διάφορες πηγές του. Ένας + μηχανισμός διάγνωσης προβλημάτων με αυτά τα locks, ο οποίος λέγεται + &man.witness.4;, περιλαμβάνεται στους πειραματικούς πυρήνες (αλλά + αφαιρείται από τους πυρήνες των σταθερών εκδόσεων) κι ελέγχει κατά + την ώρα λειτουργίας του πυρήνα την πιθανότητα προβλημάτων + deadlock. (Ο μηχανισμός &man.witness.4; είναι βασικά αρκετά + συντηρητικός στους ελέγχους που κάνει, οπότε είναι πιθανόν κάποια + από τα διαγνωστικά μηνύματά του να είναι υπερβολικά.) Ένα + διαγνωστικό μήνυμα από το μηχανισμό αυτό σημαίνει ότι <quote>αν + είστε αρκετά άτυχοι, ένα deadlock μπορεί να συμβεί στο σημείο + αυτό</quote>.</para> + + <para>Τα πραγματικά LOR, συνήθως, διορθώνονται γρήγορα, οπότε να + ελέγχετε τη &a.current.url; και τη σελίδα + των <ulink url="http://sources.zabbadoz.net/freebsd/lor.html">LOR + που είναι γνωστά μέχρι σήμερα</ulink> πριν στείλετε μήνυμα σε + κάποια από τις λίστες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.</para> + </glossdef> + </glossentry> + </glossdiv> + + <glossdiv> + <title>M</title> + + <glossentry> + <glossterm>MAC</glossterm> + <glosssee otherterm="mac-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>MADT</glossterm> + <glosssee otherterm="madt-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>MFC</glossterm> + <glosssee otherterm="mfc-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>MFP4</glossterm> + <glosssee otherterm="mfp4-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>MFS</glossterm> + <glosssee otherterm="mfs-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>MIT</glossterm> + <glosssee otherterm="mit-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>MLS</glossterm> + <glosssee otherterm="mls-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>MOTD</glossterm> + <glosssee otherterm="motd-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>MTA</glossterm> + <glosssee otherterm="mta-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>MUA</glossterm> + <glosssee otherterm="mua-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="mta-glossary"> + <glossterm>Mail Transfer Agent</glossterm> + <acronym>MTA</acronym> + <glossdef> + <para>Μια εφαρμογή που χρησιμοποιείται για την μεταφορά email. Κατά + παράδοση, το <acronym>MTA</acronym> αποτελούσε τμήμα του βασικού + συστήματος του BSD. Σήμερα, το sendmail περιλαμβάνεται στο βασικό + σύστημα αλλά υπάρχουν και πολλά άλλα <acronym>MTA</acronym>s, όπως + τα postfix, qmail και Exim.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="mua-glossary"> + <glossterm>Mail User Agent</glossterm> + <acronym>MUA</acronym> + <glossdef> + <para>Μια εφαρμογή για τη διαχείριση, ανάγνωση μηνυμάτων ηλεκτρονικής + αλληλογραφίας και την αποστολή απαντήσεων σε αυτά.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="mac-glossary"> + <glossterm>Mandatory Access Control</glossterm> + <acronym>MAC</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="mit-glossary"> + <glossterm>Massachusetts Institute of Technology</glossterm> + <acronym>MIT</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="mfc-glossary"> + <glossterm>Merge From Current</glossterm> + <acronym>MFC</acronym> + <glossdef subject="FreeBSD"> + <para>Η συγχώνευση ή μεταφορά ενός χαρακτηριστικού ή μιας διόρθωσης + από τον κλάδο ανάπτυξης -CURRENT σε ένα άλλο κλάδο (συνήθως ένα από + τους κλάδους -STABLE).</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="mfp4-glossary"> + <glossterm>Merge From Perforce</glossterm> + <acronym>MFP4</acronym> + <glossdef subject="FreeBSD"> + <para>Η συγχώνευση ή μεταφορά ενός χαρακτηριστικού ή μιας διόρθωσης + από το αποθετήριο Perforce στον κλάδο ανάπτυξης -CURRENT.</para> + <glossseealso otherterm="perforce-glossary"> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="mfs-glossary"> + <glossterm>Merge From Stable</glossterm> + <acronym>MFS</acronym> + <glossdef subject="FreeBSD"> + <para>Η φυσιολογική διαδικασία ανάπτυξης του FreeBSD βασίζεται στο ότι + κάθε αλλαγή γίνεται πρώτα στο -CURRENT branch για να δοκιμαστεί πριν + ενσωματωθεί στο -STABLE. Μόνο σε πολύ ειδικές περιπτώσεις γίνεται + κάποια αλλαγή πρώτα στο -STABLE και μετά στο -CURRENT.</para> + + <para>Ο ίδιος όρος χρησιμοποιείται όταν μια αλλαγή μεταφέρεται από το + -STABLE branch σε κάποιο από τα security branches.</para> + <glossseealso otherterm="mfc-glossary"> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="motd-glossary"> + <glossterm>Message Of The Day</glossterm> + <acronym>MOTD</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα μήνυμα το οποίο εμφανίζεται συνήθως κατά τη διαδικασία + εισόδου και χρησιμοποιείται συχνά για τη διανομή πληροφοριών στους + χρήστες του συστήματος.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="mls-glossary"> + <glossterm>Multi-Level Security</glossterm> + <acronym>MLS</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="madt-glossary"> + <glossterm>Multiple <acronym>APIC</acronym> Description Table</glossterm> + <acronym>MADT</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + </glossdiv> + + <glossdiv> + <title>N</title> + + <glossentry> + <glossterm>NAT</glossterm> + <glosssee otherterm="nat-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>NDISulator</glossterm> + <glosssee otherterm="projectevil-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>NFS</glossterm> + <glosssee otherterm="nfs-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>NTFS</glossterm> + <glosssee otherterm="ntfs-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>NTP</glossterm> + <glosssee otherterm="ntp-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="nat-glossary"> + <glossterm>Network Address Translation</glossterm> + <acronym>NAT</acronym> + <glossdef> + <para>Μια τεχνική κατά την οποία τα πακέτα <acronym>IP</acronym> + μεταβάλλονται κατά την έξοδο τους από μια πύλη δικτύου (gateway), + επιτρέποντας έτσι σε πολλά μηχανήματα που βρίσκονται πίσω από την + πύλη να μοιράζονται μια κοινή εξωτερική διεύθυνση + <acronym>IP</acronym>.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="nfs-glossary"> + <glossterm>Network File System</glossterm> + <acronym>NFS</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="ntfs-glossary"> + <glossterm>New Technology File System</glossterm> + <acronym>NTFS</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα σύστημα αρχείων που αναπτύχθηκε από τη Microsoft και + διανέμεται με τα λειτουργικά τύπου <quote>New Technology</quote>, + π.χ. τα &windows2k;, &windowsnt; και &windowsxp;.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="ntp-glossary"> + <glossterm>Network Time Protocol</glossterm> + <acronym>NTP</acronym> + <glossdef> + <para>Ένας τρόπος συγχρονισμού του ρολογιού πραγματικού χρόνου + μέσω δικτύου.</para> + </glossdef> + </glossentry> + </glossdiv> + + <glossdiv> + <title>O</title> + + <glossentry> + <glossterm>OBE</glossterm> + <glosssee otherterm="obe-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>ODMR</glossterm> + <glosssee otherterm="odmr-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>OS</glossterm> + <glosssee otherterm="os-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="odmr-glossary"> + <glossterm>On-Demand Mail Relay</glossterm> + <acronym>ODMR</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="os-glossary"> + <glossterm>Operating System</glossterm> + <acronym>OS</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα σύνολο προγραμμάτων, βιβλιοθηκών και εργαλείων τα οποία + παρέχουν πρόσβαση στους πόρους υλικού του υπολογιστή. + Τα σημερινά λειτουργικά συστήματα κυμαίνονται από απλοϊκές + υλοποιήσεις με δυνατότητα εκτέλεσης ενός μόνο προγράμματος κάθε + φορά και με δυνατότητα πρόσβασης σε μια μόνο συσκευή, ως και + συστήματα που υποστηρίζουν πολλαπλά προγράμματα και χρήστες με + δυνατότητα εξυπηρέτησης χιλιάδων χρηστών κάθε στιγμή. Κάθε χρήστης + μπορεί να εκτελεί δεκάδες διαφορετικές εφαρμογές.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="obe-glossary"> + <glossterm>Overtaken By Events</glossterm> + <acronym>OBE</acronym> + <glossdef> + <para>Χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια προτεινόμενη αλλαγή (όπως + μια Αναφορά Προβλήματος ή μια αίτηση για κάποιο νέο χαρακτηριστικό) + που δεν ισχύει πλέον ή δεν έχει αξία λόγω κάποιας πρόσφατης αλλαγής + στο &os;, αλλαγές σε κάποιο πρότυπο, επειδή το σχετικό υλικό + θεωρείται πλέον ξεπερασμένο, κλπ.</para> + </glossdef> + </glossentry> + </glossdiv> + + <glossdiv> + <title>P</title> + + <glossentry> + <glossterm>p4</glossterm> + <glosssee otherterm="perforce-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>PAE</glossterm> + <glosssee otherterm="pae-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>PAM</glossterm> + <glosssee otherterm="pam-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>PAP</glossterm> + <glosssee otherterm="pap-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>PC</glossterm> + <glosssee otherterm="pc-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>PCNSFD</glossterm> + <glosssee otherterm="pcnfsd-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>PDF</glossterm> + <glosssee otherterm="pdf-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>PID</glossterm> + <glosssee otherterm="pid-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>POLA</glossterm> + <glosssee otherterm="pola-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>POP</glossterm> + <glosssee otherterm="pop-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>POP3</glossterm> + <glosssee otherterm="pop3-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>PPD</glossterm> + <glosssee otherterm="ppd-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>PPP</glossterm> + <glosssee otherterm="ppp-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>PPPoA</glossterm> + <glosssee otherterm="pppoa-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>PPPoE</glossterm> + <glosssee otherterm="pppoe-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="pppoa-glossary"> + <glossterm><acronym>PPP</acronym> over <acronym>ATM</acronym></glossterm> + <acronym>PPPoA</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="pppoe-glossary"> + <glossterm><acronym>PPP</acronym> over <acronym>Ethernet</acronym></glossterm> + <acronym>PPPoE</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>PR</glossterm> + <glosssee otherterm="pr-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>PXE</glossterm> + <glosssee otherterm="pxe-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="pap-glossary"> + <glossterm>Password Authentication Protocol</glossterm> + <acronym>PAP</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="perforce-glossary"> + <glossterm>Perforce</glossterm> + <glossdef> + <para>Ένα σύστημα ελέγχου εκδόσεων το οποίο γράφεται από την + <ulink url="http://www.perforce.com/">Perforce Software</ulink> + και το οποίο είναι πιο προχωρημένο από το CVS. Αν και δεν είναι + ανοικτού κώδικα, η χρήση του είναι ελεύθερη σε έργα ανοικτού + κώδικα όπως το &os;.</para> + + <para>Κάποια μέλη της ομάδας ανάπτυξης του &os; χρησιμοποιούν ένα + αποθετήριο Perforce ως πειραματική περιοχή για κώδικα που + θεωρείται ιδιαίτερα πειραματικός ακόμα και για τον κλάδο + -CURRENT.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="pc-glossary"> + <glossterm>Personal Computer</glossterm> + <acronym>PC</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="pcnfsd-glossary"> + <glossterm>Personal Computer Network File System Daemon</glossterm> + <acronym>PCNFSD</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="pae-glossary"> + <glossterm>Physical Address Extensions</glossterm> + <acronym>PAE</acronym> + <glossdef> + <para>Μια μέθοδος για ενεργοποίηση πρόσβασης μέχρι και σε 64 GB + <acronym>RAM</acronym> σε συστήματα τα οποία διαθέτουν μόνο 32 bit + περιοχή διευθύνσεων (διαφορετικά θα περιορίζονταν σε 4 GB χωρίς + PAE).</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="pam-glossary"> + <glossterm>Pluggable Authentication Modules</glossterm> + <acronym>PAM</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="ppp-glossary"> + <glossterm>Point-to-Point Protocol</glossterm> + <acronym>PPP</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="pointyhat"> + <glossterm>Pointy Hat</glossterm> + <glossdef subject="FreeBSD"> + <para>Ένα μυθικό σχεδόν καπέλο, που μοιάζει πολύ με ένα <literal>dunce + cap</literal>, το οποίο χαρίζεται στα μέλη της ομάδας ανάπτυξης + του &os; όταν δημιουργούν προβλήματα με τη μεταγλώττιση του &os;, + όταν κάνουν αλλαγές που δεν χρειάζονται, ή γενικά σε οποιαδήποτε + περίπτωση προκαλούν προβλήματα στον κώδικα. Γενικά, όλα τα μέλη της + ομάδας ανάπτυξης που κάνουν πραγματικά δουλειά μαζεύουν σχετικά + σύντομα μια μεγάλη συλλογή από αυτά τα καπελάκια. Η χρήση του όρου + είναι (σχεδόν πάντοτε) χιουμοριστική.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="pdf-glossary"> + <glossterm>Portable Document Format</glossterm> + <acronym>PDF</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="pop-glossary"> + <glossterm>Post Office Protocol</glossterm> + <acronym>POP</acronym> + <glossdef> + <para></para> + <glossseealso otherterm="pop3-glossary"> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="pop3-glossary"> + <glossterm>Post Office Protocol Version 3</glossterm> + <acronym>POP3</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα πρωτόκολλο για πρόσβαση των μηνυμάτων σε ένα εξυπηρετητή + ταχυδρομείου. Στο πρωτόκολλο αυτό, τα μηνύματα μεταφορτώνονται από + τον εξυπηρετητή στον πελάτη, αντί να παραμένουν στον + εξυπηρετητή.</para> + <glossseealso otherterm="imap-glossary"> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="ppd-glossary"> + <glossterm>PostScript Printer Description</glossterm> + <acronym>PPD</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="pxe-glossary"> + <glossterm>Preboot eXecution Environment</glossterm> + <acronym>PXE</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="pola-glossary"> + <glossterm>Principle Of Least Astonishment</glossterm> + <acronym>POLA</acronym> + <glossdef> + <para>Καθώς αναπτύσσεται το &os; οι αλλαγές που είναι ορατές στον + τελικό χρήστη πρέπει να προκαλούν όσο το δυνατόν μικρότερες και + λιγότερες εκπλήξεις. Για παράδειγμα, η άσκοπη μετονομασία + μεταβλητών που επηρεάζουν την έναρξη του συστήματος στο αρχείο + <filename>/etc/defaults/rc.conf</filename> + θεωρείται παραβίαση του POLA. Τα μέλη της ομάδας ανάπτυξης έχουν + κατά νου τους το POLA όταν κάνουν αλλαγές στο σύστημα οι οποίες + επηρεάζουν τον τελικό χρήστη.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="pr-glossary"> + <glossterm>Problem Report</glossterm> + <acronym>PR</acronym> + <glossdef> + <para>Μια περιγραφή κάποιου είδους προβλήματος το οποίο βρέθηκε + στον πηγαίο κώδικα ή στην τεκμηρίωση του &os;. Δείτε το άρθρο + <ulink url="&url.articles.problem-reports;/index.html">Γράφοντας + Αναφορές Προβλημάτων για το &os;</ulink>.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="pid-glossary"> + <glossterm>Process ID</glossterm> + <acronym>PID</acronym> + <glossdef> + <para>Ένας αριθμός που αναγνωρίζει με μοναδικό τρόπο μια διεργασία + του συστήματος και μας επιτρέπει να δράσουμε σε αυτή.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="projectevil-glossary"> + <glossterm>Project Evil</glossterm> + <glossdef subject="FreeBSD"> + <para>Ο πραγματικός τίτλος του <acronym>NDISulator</acronym> που + έγραψε ο Bill Paul, ο οποίος το ονόμασε έτσι για να δείξει πόσο + απαίσιο είναι (από φιλοσοφικής άποψης) να υπάρχει η ανάγκη για κάτι + τέτοιο. Το NDISulator είναι ένα ειδικό άρθρωμα συμβατότητας το + οποίο επιτρέπει σε οδηγούς συσκευών δικτύου τύπου + Microsoft Windows™ NDIS miniport να χρησιμοποιηθούν στο + &os;/i386. Αυτός είναι συνήθως ο μόνος τρόπος να χρησιμοποιηθούν + κάρτες δικτύου των οποίων οι οδηγοί δεν είναι διαθέσιμοι σε μορφή + ελεύθερου ή ανοιχτού λογισμικού. Δείτε και το αρχείο + <filename>src/sys/compat/ndis/subr_ndis.c</filename> για + περισσότερες λεπτομέρειες.</para> + </glossdef> + </glossentry> + </glossdiv> + + <glossdiv> + <title>R</title> + + <glossentry> + <glossterm>RA</glossterm> + <glosssee otherterm="ra-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>RAID</glossterm> + <glosssee otherterm="raid-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>RAM</glossterm> + <glosssee otherterm="ram-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>RD</glossterm> + <glosssee otherterm="rd-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>RFC</glossterm> + <glosssee otherterm="rfc-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>RISC</glossterm> + <glosssee otherterm="risc-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>RPC</glossterm> + <glosssee otherterm="rpc-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>RS232C</glossterm> + <glosssee otherterm="rs232c-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>RTS</glossterm> + <glosssee otherterm="rts-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="ram-glossary"> + <glossterm>Random Access Memory</glossterm> + <acronym>RAM</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="rcs-glossary"> + <glossterm>Revision Control System</glossterm> + <acronym>RCS</acronym> + <glossdef> + <para>To <emphasis>Revision Control System</emphasis> + (<acronym>RCS</acronym>) είναι ένα από τα παλιότερα συστήματα + που υλοποιούν <quote>έλεγχο εκδόσεων</quote> για απλά αρχεία. + Επιτρέπει την αποθήκευση, ανάκτηση, αρχειοθέτηση, καταγραφή, + αναγνώριση και συγχώνευση πολλαπλών εκδόσεων για κάθε αρχείο. + Το RCS αποτελείται από πολλά μικρά εργαλεία που συνεργάζονται + μεταξύ τους. Δεν διαθέτει ορισμένα από τα χαρακτηριστικά που + παρέχονται από πιο μοντέρνα συστήματα ελέγχου εκδόσεων, αλλά + είναι πολύ εύκολο στην εγκατάσταση και ρύθμιση και πολύ απλό + στη χρήση για μικρό αριθμό ελεγχόμενων αρχείων. Το RCS διατίθεται + πρακτικά για κάθε λειτουργικό που βασίζεται στις αρχές λειτουργίας + του UNIX.</para> + + <glossseealso otherterm="cvs-glossary"> + <glossseealso otherterm="svn-glossary"> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="rd-glossary"> + <glossterm>Received Data</glossterm> + <acronym>RD</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα καλώδιο ή ακροδέκτης του <acronym>RS232C</acronym> στο + οποίο γίνεται λήψη δεδομένων.</para> + <glossseealso otherterm="td-glossary"> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="rs232c-glossary"> + <glossterm>Recommended Standard 232C</glossterm> + <acronym>RS232C</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα πρότυπο για επικοινωνία μεταξύ σειριακών συσκευών.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="risc-glossary"> + <glossterm>Reduced Instruction Set Computer</glossterm> + <acronym>RISC</acronym> + <glossdef> + <para>Μια προσέγγιση στη σχεδίαση επεξεργαστών που απλοποιεί το + είδος των λειτουργιών που μπορεί να εκτελέσει το υλικό ώστε να + να είναι κατά το δυνατόν γενικού σκοπού. Αυτό οδηγεί σε χαμηλότερη + κατανάλωση ενέργειας, χρησιμοποιεί λιγότερους ημιαγωγούς και σε + ορισμένες περιπτώσεις επιτυγχάνει καλύτερη απόδοση και αυξημένη + πυκνότητα κώδικα. Παραδείγματα επεξεργαστών RISC περιλαμβάνουν τους + Alpha, &sparc;, &arm; και &powerpc;.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="raid-glossary"> + <glossterm>Redundant Array of Inexpensive Disks</glossterm> + <acronym>RAID</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="rpc-glossary"> + <glossterm>Remote Procedure Call</glossterm> + <acronym>RPC</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>repocopy</glossterm> + <glosssee otherterm="repocopy-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="repocopy-glossary"> + <glossterm>Repository Copy</glossterm> + <glossdef> + <para>Απευθείας αντιγραφή αρχείων μέσα σε ένα αποθετήριο + CVS.</para> + + <para>Χωρίς τη διαδικασία του repocopy, αν ένα αρχείο χρειάζεται + να αντιγραφεί ή να μεταφερθεί σε ένα άλλο σημείο μέσα στο + αποθετήριο, ο committer θα πρέπει να εκτελέσει την εντολή + <command>cvs add</command> για να τοποθετήσει το αρχείο στην νέα + του θέση και έπειτα την εντολή <command>cvs rm</command> στο + παλιό αρχείο για να το διαγράψει.</para> + + <para>Το μειονέκτημα αυτής της μεθόδου είναι ότι δεν αντιγράφεται + το ιστορικό (οι καταχωρήσεις στο αρχείο καταγραφής του CVS) στη + νέα θέση. Καθώς το &os; Project θεωρεί πολύ χρήσιμες αυτές + τις πληροφορίες, γίνεται συχνά χρήση της διαδικασίας repocopy. + Κατά τη διαδικασία αυτή, ο διαχειριστής του αποθετηρίου αντιγράφει + τα αρχεία απευθείας στη νέα θέση του αποθετηρίου, αντί να + χρησιμοποιήσει το πρόγραμμα &man.cvs.1;.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="rfc-glossary"> + <glossterm>Request For Comments</glossterm> + <acronym>RFC</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα σύνολο εγγράφων που περιγράφουν τα πρότυπα, τα πρωτόκολλα + και τις λοιπές διεργασίες που διέπουν τη λειτουργία του Internet. + Δείτε το <ulink + url="http://www.rfc-editor.org/">www.rfc-editor.org</ulink>.</para> + + <para>Χρησιμοποιείται επίσης ως γενικός όρος όταν κάποιος προτείνει + μια αλλαγή και περιμένει σχόλια σχετικά με αυτή.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="rts-glossary"> + <glossterm>Request To Send</glossterm> + <acronym>RTS</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα σήμα στο <acronym>RS232C</acronym> που ζητάει από το + απομακρυσμένο σύστημα να συνεχίσει τη μετάδοση των δεδομένων.</para> + <glossseealso otherterm="cts-glossary"> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="ra-glossary"> + <glossterm>Router Advertisement</glossterm> + <acronym>RA</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + </glossdiv> + + <glossdiv> + <title>S</title> + + <glossentry> + <glossterm>SCI</glossterm> + <glosssee otherterm="sci-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>SCSI</glossterm> + <glosssee otherterm="scsi-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>SG</glossterm> + <glosssee otherterm="sg-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>SMB</glossterm> + <glosssee otherterm="smb-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>SMP</glossterm> + <glosssee otherterm="smp-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>SMTP</glossterm> + <glosssee otherterm="smtp-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>SMTP AUTH</glossterm> + <glosssee otherterm="smtpauth-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>SSH</glossterm> + <glosssee otherterm="ssh-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>STR</glossterm> + <glosssee otherterm="str-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>SVN</glossterm> + <glosssee otherterm="svn-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="smtpauth-glossary"> + <glossterm><acronym>SMTP</acronym> Authentication</glossterm> + <acronym>SMTP AUTH</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="smb-glossary"> + <glossterm>Server Message Block</glossterm> + <acronym>SMB</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="sg-glossary"> + <glossterm>Signal Ground</glossterm> + <acronym>SG</acronym> + <glossdef> + <para>Ένας ακροδέκτης ή καλώδιο του <acronym>RS232</acronym> που + αποτελεί πηγή αναφοράς για τη γείωση του μεταδιδόμενου + σήματος.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="smtp-glossary"> + <glossterm>Simple Mail Transfer Protocol</glossterm> + <acronym>SMTP</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="ssh-glossary"> + <glossterm>Secure Shell</glossterm> + <acronym>SSH</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="scsi-glossary"> + <glossterm>Small Computer System Interface</glossterm> + <acronym>SCSI</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="svn-glossary"> + <glossterm>Subversion</glossterm> + <acronym>SVN</acronym> + <glossdef> + <para>Το Subversion είναι ένα σύστημα ελέγχου εκδόσεων, παρόμοιο με + το CVS αλλά με πιο προχωρημένες δυνατότητες.</para> + <glossseealso otherterm="cvs-glossary"> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="str-glossary"> + <glossterm>Suspend To <acronym>RAM</acronym></glossterm> + <acronym>STR</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="smp-glossary"> + <glossterm>Symmetric MultiProcessor</glossterm> + <acronym>SMP</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="sci-glossary"> + <glossterm>System Control Interrupt</glossterm> + <acronym>SCI</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + </glossdiv> + + <glossdiv> + <title>T</title> + + <glossentry> + <glossterm>TCP</glossterm> + <glosssee otherterm="tcp-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>TCP/IP</glossterm> + <glosssee otherterm="tcpip-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>TD</glossterm> + <glosssee otherterm="td-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>TFTP</glossterm> + <glosssee otherterm="tftp-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>TGT</glossterm> + <glosssee otherterm="tgt-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>TSC</glossterm> + <glosssee otherterm="tsc-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="tgt-glossary"> + <glossterm>Ticket-Granting Ticket</glossterm> + <acronym>TGT</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="tsc-glossary"> + <glossterm>Time Stamp Counter</glossterm> + <acronym>TSC</acronym> + <!-- From dg@, 20040814125503.GF40460@nexus.dglawrence.com --> + <glossdef> + <para>Πρόκειται για ένα ενσωματωμένο μετρητή απόδοσης στους μοντέρνους + επεξεργαστές &pentium;, ο οποίος απαριθμεί τους παλμούς του βασικού + ρολογιού συστήματος.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="tcp-glossary"> + <glossterm>Transmission Control Protocol</glossterm> + <acronym>TCP</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα πρωτόκολλο που βρίσκεται πάνω από το (για παράδειγμα) + <acronym>IP</acronym> και εξασφαλίζει ότι τα πακέτα θα μεταδοθούν + αξιόπιστα και στη σωστή σειρά.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="tcpip-glossary"> + <glossterm>Transmission Control Protocol/Internet Protocol</glossterm> + <acronym>TCP/IP</acronym> + <glossdef> + <para>Ο όρος χαρακτηρίζει το συνδυασμό του <acronym>TCP</acronym> + πρωτοκόλλου, καθώς εκτελείται πάνω από το πρωτόκολλο + <acronym>IP</acronym>. Το Internet κατά κύριο λόγο + χρησιμοποιεί το <acronym>TCP/IP</acronym>.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="td-glossary"> + <glossterm>Transmitted Data</glossterm> + <acronym>TD</acronym> + <glossdef> + <para>Ένας ακροδέκτης ή καλώδιο του <acronym>RS232C</acronym> μέσω + του οποίου γίνεται μετάδοση δεδομένων.</para> + <glossseealso otherterm="rd-glossary"> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="tftp-glossary"> + <glossterm>Trivial <acronym>FTP</acronym></glossterm> + <acronym>TFTP</acronym> + <glossdef> + <para></para> + </glossdef> + </glossentry> + </glossdiv> + + <glossdiv> + <title>U</title> + + <glossentry> + <glossterm>UDP</glossterm> + <glosssee otherterm="udp-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>UFS1</glossterm> + <glosssee otherterm="ufs1-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>UFS2</glossterm> + <glosssee otherterm="ufs2-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>UID</glossterm> + <glosssee otherterm="uid-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>URL</glossterm> + <glosssee otherterm="url-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry> + <glossterm>USB</glossterm> + <glosssee otherterm="usb-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="url-glossary"> + <glossterm>Uniform Resource Locator</glossterm> + <acronym>URL</acronym> + <glossdef> + <para>Μια μέθοδος για την εύρεση ενός πόρου (όπως π.χ. ενός εγγράφου) + στο Internet, καθώς και ένα μέσο για την αναγνώριση του με + μοναδικό τρόπο.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="ufs1-glossary"> + <glossterm>Unix File System Version 1</glossterm> + <acronym>UFS1</acronym> + <glossdef> + <para>Το πρωταρχικό σύστημα αρχείων του &unix;, γνωστό επίσης και + ως Berkeley Fast File System.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="ufs2-glossary"> + <glossterm>Unix File System Version 2</glossterm> + <acronym>UFS2</acronym> + <glossdef> + <para>Μια επέκταση του <acronym>UFS1</acronym>, η οποία + πρωτοεμφανίστηκε στο &os; 5-CURRENT. + Το <acronym>UFS2</acronym> προσθέτει δείκτες μπλοκ 64 bit + περνώντας έτσι το φράγμα του 1Τ. Διαθέτει ακόμα υποστήριξη + εκτεταμένων αρχείων και άλλα προηγμένα χαρακτηριστικά.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="usb-glossary"> + <glossterm>Universal Serial Bus</glossterm> + <acronym>USB</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα πρότυπο υλικού που χρησιμοποιείται για την διασύνδεση + μεγάλου πλήθους περιφερειακών υπολογιστών, χρησιμοποιώντας μια + τυποποιημένη διεπαφή.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="uid-glossary"> + <glossterm>User ID</glossterm> + <acronym>UID</acronym> + <glossdef> + <para>Ένας μοναδικός αριθμός που ανατίθεται σε κάθε χρήστη ενός + υπολογιστή και χρησιμοποιείται για την αναγνώριση των πόρων και + των δικαιωμάτων που έχουν εκχωρηθεί σε αυτόν.</para> + </glossdef> + </glossentry> + + <glossentry id="udp-glossary"> + <glossterm>User Datagram Protocol</glossterm> + <acronym>UDP</acronym> + <glossdef> + <para>Ένα απλό και μη αξιόπιστο πρωτόκολλο που χρησιμοποιείται για + την ανταλλαγή δεδομένων σε ένα δίκτυο TCP/IP. + Το <acronym>UDP</acronym> δεν παρέχει έλεγχο και διόρθωση λαθών + όπως το <acronym>TCP</acronym>.</para> + </glossdef> + </glossentry> + </glossdiv> + + <glossdiv> + <title>V</title> + + <glossentry> + <glossterm>VPN</glossterm> + <glosssee otherterm="vpn-glossary"> + </glossentry> + + <glossentry id="vpn-glossary"> + <glossterm>Virtual Private Network</glossterm> + <acronym>VPN</acronym> + <glossdef> + <para>Μια μέθοδος που χρησιμοποιεί ένα δημόσιο δίκτυο επικοινωνίας + (όπως το Internet), για να παρέχει απομακρυσμένη πρόσβαση σε ένα + τοπικό δίκτυο, όπως το <acronym>LAN</acronym> μιας + επιχείρησης.</para> + </glossdef> + </glossentry> + </glossdiv> +</glossary> + +<!-- + Local Variables: + mode: sgml + coding: iso-8859-7 + fill-column: 78 + sgml-indent-data: t + sgml-omittag: nil + sgml-always-quote-attributes: t + End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/l10n.ent b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/l10n.ent new file mode 100644 index 0000000000..38cc76ec61 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/l10n.ent @@ -0,0 +1,31 @@ +<!-- + + Παραμετροποίηση των στοιχείων πλοήγησης και του HTML charset της τεκμηρίωσης + του FreeBSD, για την Ελληνική Γλώσσα. + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/share/sgml/l10n.ent + %SRCID% 1.2 + +--> + +<!-- docformat navi --> +<!ENTITY docnavi.single-html "HTML σε ένα τμήμα"> +<!ENTITY docnavi.split-html "HTML σε τμήματα"> + +<!ENTITY doc.langcode.el "el_GR.ISO8859-7"> +<!ENTITY doc.langcode "&doc.langcode.el;"> + +<!-- charset for HTML output --> +<!ENTITY doc.html.charset "iso-8859-7"> + +<!-- +Local variables: +coding: iso-8859-7 +mode: sgml +fill-column: 78 +End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/legalnotice.sgml b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/legalnotice.sgml new file mode 100644 index 0000000000..6f2e2f582b --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/legalnotice.sgml @@ -0,0 +1,63 @@ +<!-- + + Άδεια Χρήσης της Τεκμηρίωσης του FreeBSD. + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/share/sgml/legalnotice.sgml + %SRCID% 1.4 + +--> + +<legalnotice> + <para>Η διανομή και χρήση σε μορφή πηγαίου κώδικα (SGML DocBook) ή + σε 'μεταγλωττισμένη' μορφή (SGML, HTML, PDF, PostScript, RTF κοκ) + με ή χωρίς αλλαγές, επιτρέπεται εφόσον οι παρακάτω προϋποθέσεις + τηρούνται:</para> + + <orderedlist> + <listitem> + <para>Η διανομή σε μορφή πηγαίου κώδικα (SGML DocBook) πρέπει να + διατηρεί την παραπάνω δήλωση πνευματικών δικαιωμάτων, αυτή τη + λίστα με προϋποθέσεις και την επόμενη παράγραφο στις πρώτες + γραμμές του αρχείου, αμετάβλητες.</para> + </listitem> + + <listitem> + <para>Η διανομή σε μεταγλωττισμένες μορφές (μετάφραση σε άλλα + DTD, μετατροπή σε PDF, PostScript, RTF ή άλλες μορφές) πρέπει + να αναπαράγει την παραπάνω δήλωση πνευματικών δικαιωμάτων, + αυτή τη λίστα με προϋποθέσεις, και την παρακάτω παράγραφο τόσο + στην τεκμηρίωση όσο και σε άλλο υλικό που παρέχεται μαζί με + την διανομή.</para> + </listitem> + </orderedlist> + + <important> + <para>ΑΥΤΗ Η ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΔΙΝΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΤΟΥ + FREEBSD "ΩΣ ΕΧΕΙ" ΚΑΙ ΔΕΝ ΠΑΡΕΧΕΤΑΙ ΚΑΜΙΑ ΑΜΕΣΗ Η ΕΜΜΕΣΗ + ΕΓΓΥΗΣΗ, ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ, ΑΛΛΑ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΠΕΡΙΟΡΙΖΕΤΑΙ ΜΟΝΟ ΣΕ + ΑΥΤΕΣ, ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΜΜΕΣΩΝ ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ ΓΙΑ ΕΜΠΟΡΕΥΣΙΜΟΤΗΤΑ Η + ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΟΠΟΙΟΝΔΗΠΟΤΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ ΣΚΟΠΟ. ΣΕ ΚΑΜΙΑ + ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΔΕΝ ΕΥΘΥΝΕΤΑΙ Η ΟΜΑΔΑ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΤΟΥ FREEBSD ΓΙΑ + ΟΠΟΙΕΣΔΗΠΟΤΕ ΑΜΕΣΕΣ, ΕΜΜΕΣΕΣ, ΤΥΧΑΙΕΣ, ΕΙΔΙΚΕΣ, ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ, Η + ΚΑΤΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΒΛΑΒΕΣ (ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ, ΑΛΛΑ ΧΩΡΙΣ ΝΑ + ΠΕΡΙΟΡΙΖΕΤΑΙ ΜΟΝΟ ΣΕ ΑΥΤΕΣ, ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΣΕ + ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ Η ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ, ΤΗΝ ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΧΡΗΣΗΣ, ΤΗΝ ΑΠΩΛΕΙΑ + ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ Η ΚΕΡΔΟΥΣ, ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΙΑΚΟΠΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΩΝ + ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΩΝ), ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝΤΑΙ ΜΕ ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ ΤΡΟΠΟ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ + ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ.</para> + </important> +</legalnotice> + +<!-- +Local Variables: +mode: sgml +coding: iso-8859-7 +sgml-indent-data: t +sgml-omittag: nil +sgml-always-quote-attributes: t +End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/mailing-lists.ent b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/mailing-lists.ent new file mode 100644 index 0000000000..e94df40f8f --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/mailing-lists.ent @@ -0,0 +1,588 @@ +<!-- + + Ονόματα από τις λίστες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του FreeBSD, + μεταφρασμένα στην Ελληνική γλώσσα. + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/share/sgml/mailing-lists.ent + %SRCID% 1.87 + +--> + +<!ENTITY a.mailman.listinfo "http://lists.FreeBSD.org/mailman/listinfo"> +<!ENTITY a.mailman.lists "<ulink url='&a.mailman.listinfo;'>εξυπηρετητής για ηλεκτρονικές λίστες του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.mailman.lists.link "<ulink url='&a.mailman.listinfo;'>&a.mailman.listinfo;</ulink>"> + +<!ENTITY a.acpi.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-acpi"> +<!ENTITY a.acpi "<ulink url='&a.acpi.url;'>ηλεκτρονική λίστα για ACPI του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.acpi.name "<ulink url='&a.acpi.url;'>freebsd-acpi</ulink>"> + +<!ENTITY a.advocacy.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-advocacy"> +<!ENTITY a.advocacy "<ulink url='&a.advocacy.url;'>ηλεκτρονική λίστα διαφήμισης και προώθησης του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.advocacy.name "<ulink url='&a.advocacy.url;'>freebsd-advocacy</ulink>"> + +<!ENTITY a.afs.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-afs"> +<!ENTITY a.afs "<ulink url='&a.afs.url;'>ηλεκτρονική λίστα υλοποίησης του AFS στο FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.afs.name "<ulink url='&a.afs.url;'>freebsd-afs</ulink>"> + +<!ENTITY a.aic7xxx.url "&a.mailman.listinfo;/aic7xxx"> +<!ENTITY a.aic7xxx "<ulink url='&a.aic7xxx.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για ελεγκτές Adaptec AIC7xxx</ulink>"> +<!ENTITY a.aic7xxx.name "<ulink url='&a.aic7xxx.url;'>freebsd-aic7xxx</ulink>"> + +<!ENTITY a.amd64.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-amd64"> +<!ENTITY a.amd64 "<ulink url='&a.amd64.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για την πλατφόρμα AMD64</ulink>"> +<!ENTITY a.amd64.name "<ulink url='&a.amd64.url;'>freebsd-amd64</ulink>"> + +<!ENTITY a.announce.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-announce"> +<!ENTITY a.announce "<ulink url='&a.announce.url;'>ηλεκτρονική λίστα ανακοινώσεων του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.announce.name "<ulink url='&a.announce.url;'>freebsd-announce</ulink>"> + +<!ENTITY a.apache.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-apache"> +<!ENTITY a.apache "<ulink url='&a.apache.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για το Apache</ulink>"> +<!ENTITY a.apache.name "<ulink url='&a.apache.url;'>freebsd-apache</ulink>"> + +<!ENTITY a.arch.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-arch"> +<!ENTITY a.arch "<ulink url='&a.arch.url;'>ηλεκτρονική λίστα αρχιτεκτονικής και σχεδιασμού του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.arch.name "<ulink url='&a.arch.url;'>freebsd-arch</ulink>"> + +<!ENTITY a.arm.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-arm"> +<!ENTITY a.arm "<ulink url='&a.arm.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για την πλατφόρμα ARM</ulink>"> +<!ENTITY a.arm.name "<ulink url='&a.arm.url;'>freebsd-arm</ulink>"> + +<!ENTITY a.atm.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-atm"> +<!ENTITY a.atm "<ulink url='&a.atm.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για δίκτυα ATM</ulink>"> +<!ENTITY a.atm.name "<ulink url='&a.atm.url;'>freebsd-atm</ulink>"> + +<!ENTITY a.audit.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-audit"> +<!ENTITY a.audit "<ulink url='&a.audit.url;'>ηλεκτρονική λίστα ελέγχου πηγαίου κώδικα του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.audit.name "<ulink url='&a.audit.url;'>freebsd-audit</ulink>"> + +<!ENTITY a.binup.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-binup"> +<!ENTITY a.binup "<ulink url='&a.binup.url;'>ηλεκτρονική λίστα αναβάθμισης του FreeBSD με εκτελέσιμα αρχεία</ulink>"> +<!ENTITY a.binup.name "<ulink url='&a.binup.url;'>freebsd-binup</ulink>"> + +<!ENTITY a.bluetooth.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-bluetooth"> +<!ENTITY a.bluetooth "<ulink url='&a.bluetooth.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για Bluetooth</ulink>"> +<!ENTITY a.bluetooth.name "<ulink url='&a.bluetooth.url;'>freebsd-bluetooth</ulink>"> + +<!ENTITY a.bugbusters.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-bugbusters"> +<!ENTITY a.bugbusters "<ulink url='&a.bugbusters.url;'>ηλεκτρονική λίστα της ομάδας bugbusters του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.bugbusters.name "<ulink url='&a.bugbusters.url;'>freebsd-bugbusters</ulink>"> + +<!ENTITY a.bugs.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-bugs"> +<!ENTITY a.bugs "<ulink url='&a.bugs.url;'>ηλεκτρονική λίστα αναφορών προβλημάτων του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.bugs.name "<ulink url='&a.bugs.url;'>freebsd-bugs</ulink>"> + +<!ENTITY a.chat.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-chat"> +<!ENTITY a.chat "<ulink url='&a.chat.url;'>ηλεκτρονική λίστα γενικών συζητήσεων του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.chat.name "<ulink url='&a.chat.url;'>freebsd-chat</ulink>"> + +<!ENTITY a.chromium.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-chromium"> +<!ENTITY a.chromium "<ulink url='&a.chromium.url;'>FreeBSD-specific Chromium issues</ulink>"> +<!ENTITY a.chromium.name "<ulink url='&a.chromium.url;'>freebsd-chromium</ulink>"> + +<!ENTITY a.cluster.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-cluster"> +<!ENTITY a.cluster "<ulink url='&a.cluster.url;'>ηλεκτρονική λίστα παράλληλων συστημάτων του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.cluster.name "<ulink url='&a.cluster.url;'>freebsd-cluster</ulink>"> + +<!ENTITY a.committers "ηλεκτρονική λίστα των committers του FreeBSD"> +<!ENTITY a.committers.name "cvs-committers"> + +<!ENTITY a.core "ομάδα core του FreeBSD"> +<!ENTITY a.core.name "freebsd-core"> + +<!ENTITY a.current.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-current"> +<!ENTITY a.current "<ulink url='&a.current.url;'>ηλεκτρονική λίστα της έκδοσης &os.current;</ulink>"> +<!ENTITY a.current.name "<ulink url='&a.current.url;'>freebsd-current</ulink>"> + +<!ENTITY a.ctm-announce.url "&a.mailman.listinfo;/ctm-announce"> +<!ENTITY a.ctm-announce "<ulink url='&a.ctm-announce.url;'>ανακοινώσεις CTM</ulink>"> +<!ENTITY a.ctm-announce.name "<ulink url='&a.ctm-announce.url;'>ctm-announce</ulink>"> + +<!ENTITY a.ctm-cvs-cur.url "&a.mailman.listinfo;/ctm-cvs-cur"> +<!ENTITY a.ctm-cvs-cur "<ulink url='&a.ctm-cvs-cur.url;'>διανομή μέσω CTM των αρχείων του CVS</ulink>"> +<!ENTITY a.ctm-cvs-cur.name "<ulink url='&a.ctm-cvs-cur.url;'>ctm-cvs-cur</ulink>"> + +<!ENTITY a.ctm-src-4.url "&a.mailman.listinfo;/ctm-src-4"> +<!ENTITY a.ctm-src-4 "<ulink url='&a.ctm-src-4.url;'>ηλεκτρονική λίστα διανομής του 4-STABLE μέσω CTM</ulink>"> +<!ENTITY a.ctm-src-4.name "<ulink url='&a.ctm-src-4.url;'>ctm-src-4</ulink>"> + +<!ENTITY a.ctm-src-5.url "&a.mailman.listinfo;/ctm-src-5"> +<!ENTITY a.ctm-src-5 "<ulink url='&a.ctm-src-5.url;'>ηλεκτρονική λίστα διανομής του 5-STABLE μέσω CTM</ulink>"> +<!ENTITY a.ctm-src-5.name "<ulink url='&a.ctm-src-5.url;'>ctm-src-5</ulink>"> + +<!ENTITY a.ctm-src-6.url "&a.mailman.listinfo;/ctm-src-6"> +<!ENTITY a.ctm-src-6 "<ulink url='&a.ctm-src-6.url;'>ηλεκτρονική λίστα διανομής του 6-STABLE μέσω CTM</ulink>"> +<!ENTITY a.ctm-src-6.name "<ulink url='&a.ctm-src-6.url;'>ctm-src-6</ulink>"> + +<!ENTITY a.ctm-src-7.url "&a.mailman.listinfo;/ctm-src-7"> +<!ENTITY a.ctm-src-7 "<ulink url='&a.ctm-src-7.url;'>ηλεκτρονική λίστα διανομής του 7-STABLE μέσω CTM</ulink>"> +<!ENTITY a.ctm-src-7.name "<ulink url='&a.ctm-src-7.url;'>ctm-src-7</ulink>"> + +<!ENTITY a.ctm-src-8.url "&a.mailman.listinfo;/ctm-src-8"> +<!ENTITY a.ctm-src-8 "<ulink url='&a.ctm-src-8.url;'>ηλεκτρονική λίστα διανομής του 8-STABLE μέσω CTM</ulink>"> +<!ENTITY a.ctm-src-8.name "<ulink url='&a.ctm-src-8.url;'>ctm-src-8</ulink>"> + +<!ENTITY a.ctm-src-9.url "&a.mailman.listinfo;/ctm-src-9"> +<!ENTITY a.ctm-src-9 "<ulink url='&a.ctm-src-9.url;'>ηλεκτρονική λίστα διανομής του 9-STABLE μέσω CTM</ulink>"> +<!ENTITY a.ctm-src-9.name "<ulink url='&a.ctm-src-9.url;'>ctm-src-9</ulink>"> + +<!ENTITY a.ctm-src-cur.url "&a.mailman.listinfo;/ctm-src-cur"> +<!ENTITY a.ctm-src-cur "<ulink url='&a.ctm-src-cur.url;'>ηλεκτρονική λίστα διανομής του -CURRENT μέσω CTM</ulink>"> +<!ENTITY a.ctm-src-cur.name "<ulink url='&a.ctm-src-cur.url;'>ctm-src-cur</ulink>"> + +<!ENTITY a.ctm-users.url "&a.mailman.listinfo;/ctm-users"> +<!ENTITY a.ctm-users "<ulink url='&a.ctm-users.url;'>ηλεκτρονική λίστα γενικών συζητήσεων των χρηστών του CTM</ulink>"> +<!ENTITY a.ctm-users.name "<ulink url='&a.ctm-users.url;'>ctm-users</ulink>"> + +<!ENTITY a.cvsall.url "&a.mailman.listinfo;/cvs-all"> +<!ENTITY a.cvsall "<ulink url='&a.cvsall.url;'>ηλεκτρονική λίστα μηνυμάτων CVS commit του FreeBSD CVS</ulink>"> +<!ENTITY a.cvsall.name "<ulink url='&a.cvsall.url;'>cvs-all</ulink>"> + +<!ENTITY a.cvs-doc.url "&a.mailman.listinfo;/cvs-doc"> +<!ENTITY a.cvs-doc "<ulink url='&a.cvs-doc.url;'>ηλεκτρονική λίστα μηνυμάτων CVS commit τεκμηρίωσης του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.cvs-doc.name "<ulink url='&a.cvs-doc.url;'>cvs-doc</ulink>"> + +<!ENTITY a.cvs-ports.url "&a.mailman.listinfo;/cvs-ports"> +<!ENTITY a.cvs-ports "<ulink url='&a.cvs-ports.url;'>ηλεκτρονική λίστα μηνυμάτων CVS commit των FreeBSD ports</ulink>"> +<!ENTITY a.cvs-ports.name "<ulink url='&a.cvs-ports.url;'>cvs-ports</ulink>"> + +<!ENTITY a.cvs-projects.url "&a.mailman.listinfo;/cvs-projects"> +<!ENTITY a.cvs-projects "<ulink url='&a.cvs-projects.url;'>ηλεκτρονική λίστα μηνυμάτων CVS commit των projects του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.cvs-projects.name "<ulink url='&a.cvs-projects.url;'>cvs-projects</ulink>"> + +<!ENTITY a.cvs-src.url "&a.mailman.listinfo;/cvs-src"> +<!ENTITY a.cvs-src "<ulink url='&a.cvs-src.url;'>ηλεκτρονική λίστα μηνυμάτων CVS commit πηγαίου κώδικα του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.cvs-src.name "<ulink url='&a.cvs-src.url;'>cvs-src</ulink>"> + +<!ENTITY a.cvsweb.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-cvsweb"> +<!ENTITY a.cvsweb "<ulink url='&a.cvsweb.url;'>ηλεκτρονική λίστα συντήρησης του CVSweb του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.cvsweb.name "<ulink url='&a.cvsweb.url;'>freebsd-cvsweb</ulink>"> + +<!ENTITY a.database.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-database"> +<!ENTITY a.database "<ulink url='&a.database.url;'>ηλεκτρονική λίστα βάσεων δεδομένων βασισμένων στο FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.database.name "<ulink url='&a.database.url;'>freebsd-database</ulink>"> + +<!ENTITY a.desktop.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-desktop"> +<!ENTITY a.desktop "<ulink url='&a.desktop.url;'>χρήση και βελτίωση του &os; ως desktop</ulink>"> +<!ENTITY a.desktop.name "<ulink url='&a.desktop.url;'>freebsd-desktop</ulink>"> + +<!ENTITY a.developers "ηλεκτρονική λίστα ομάδας ανάπτυξης του FreeBSD"> +<!ENTITY a.developers.name "freebsd-developers"> + +<!ENTITY a.doc.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-doc"> +<!ENTITY a.doc "<ulink url='&a.doc.url;'>ηλεκτρονική λίστα ομάδας τεκμηρίωσης του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.doc.name "<ulink url='&a.doc.url;'>freebsd-doc</ulink>"> + +<!ENTITY a.doc-committers "ηλεκτρονική λίστα των doc/ committers του FreeBSD"> +<!ENTITY a.doc-committers.name "doc-committers"> + +<!ENTITY a.doc-developers "ηλεκτρονική λίστα της ομάδας τεκμηρίωσης του FreeBSD"> +<!ENTITY a.doc-developers.name "doc-developers"> + +<!ENTITY a.drivers.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-drivers"> +<!ENTITY a.drivers "<ulink url='&a.drivers.url;'>ηλεκτρονική λίστα για την ανάπτυξη οδηγών συσκευών του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.drivers.name "<ulink url='&a.drivers.url;'>freebsd-drivers</ulink>"> + +<!ENTITY a.eclipse.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-eclipse"> +<!ENTITY a.eclipse "<ulink url='&a.eclipse.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για τους χρήστες του Eclipse IDE</ulink>"> +<!ENTITY a.eclipse.name "<ulink url='&a.eclipse.url;'>freebsd-eclipse</ulink>"> + +<!ENTITY a.embedded.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-embedded"> +<!ENTITY a.embedded "<ulink url='&a.embedded.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για τις embedded πλατφόρμες</ulink>"> +<!ENTITY a.embedded.name "<ulink url='&a.embedded.url;'>freebsd-embedded</ulink>"> + +<!ENTITY a.emulation.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-emulation"> +<!ENTITY a.emulation "<ulink url='&a.emulation.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για εξομοίωση-εξομοιωτές</ulink>"> +<!ENTITY a.emulation.name "<ulink url='&a.emulation.url;'>freebsd-emulation</ulink>"> + +<!ENTITY a.eol.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-eol"> +<!ENTITY a.eol "<ulink url='&a.eol.url;'>ηλεκτρονική λίστα FreeBSD-eol</ulink>"> +<!ENTITY a.eol.name "<ulink url='&a.eol.url;'>freebsd-eol</ulink>"> + +<!ENTITY a.firewire.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-firewire"> +<!ENTITY a.firewire "<ulink url='&a.firewire.url;'>ηλεκτρονική λίστα συζητήσεων για FireWire (IEEE 1394) του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.firewire.name "<ulink url='&a.firewire.url;'>freebsd-firewire</ulink>"> + +<!ENTITY a.fs.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-fs"> +<!ENTITY a.fs "<ulink url='&a.fs.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για συστήματα αρχείων</ulink>"> +<!ENTITY a.fs.name "<ulink url='&a.fs.url;'>freebsd-fs</ulink>"> + +<!ENTITY a.gecko.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-gecko"> +<!ENTITY a.gecko "<ulink url='&a.gecko.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για εφαρμογές gecko</ulink>"> +<!ENTITY a.gecko.name "<ulink url='&a.gecko.url;'>freebsd-gecko</ulink>"> + +<!ENTITY a.geom.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-geom"> +<!ENTITY a.geom "<ulink url='&a.geom.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για το GEOM</ulink>"> +<!ENTITY a.geom.name "<ulink url='&a.geom.url;'>freebsd-geom</ulink>"> + +<!ENTITY a.gnome.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-gnome"> +<!ENTITY a.gnome "<ulink url='&a.gnome.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για το GNOME και τις εφαρμογές του</ulink>"> +<!ENTITY a.gnome.name "<ulink url='&a.gnome.url;'>freebsd-gnome</ulink>"> + +<!ENTITY a.hackers.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-hackers"> +<!ENTITY a.hackers "<ulink url='&a.hackers.url;'>ηλεκτρονική λίστα τεχνικών συζητήσεων του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.hackers.name "<ulink url='&a.hackers.url;'>freebsd-hackers</ulink>"> + +<!ENTITY a.hardware.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-hardware"> +<!ENTITY a.hardware "<ulink url='&a.hardware.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για υλικό κι εξαρτήματα υπολογιστών</ulink>"> +<!ENTITY a.hardware.name "<ulink url='&a.hardware.url;'>freebsd-hardware</ulink>"> + +<!ENTITY a.hubs.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-hubs"> +<!ENTITY a.hubs "<ulink url='&a.hubs.url;'>ηλεκτρονική λίστα των mirror sites του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.hubs.name "<ulink url='&a.hubs.url;'>freebsd-hubs</ulink>"> + +<!ENTITY a.i18n.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-i18n"> +<!ENTITY a.i18n "<ulink url='&a.i18n.url;'>ηλεκτρονική λίστα διεθνοποίησης του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.i18n.name "<ulink url='&a.i18n.url;'>freebsd-i18n</ulink>"> + +<!ENTITY a.i386.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-i386"> +<!ENTITY a.i386 "<ulink url='&a.i386.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για την πλατφόρμα i386</ulink>"> +<!ENTITY a.i386.name "<ulink url='&a.i386.url;'>freebsd-i386</ulink>"> + +<!ENTITY a.ia32.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-ia32"> +<!ENTITY a.ia32 "<ulink url='&a.ia32.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για την πλατφόρμα IA32</ulink>"> +<!ENTITY a.ia32.name "<ulink url='&a.ia32.url;'>freebsd-ia32</ulink>"> + +<!ENTITY a.ia64.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-ia64"> +<!ENTITY a.ia64 "<ulink url='&a.ia64.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για την πλατφόρμα IA64</ulink>"> +<!ENTITY a.ia64.name "<ulink url='&a.ia64.url;'>freebsd-ia64</ulink>"> + +<!ENTITY a.ipfw.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-ipfw"> +<!ENTITY a.ipfw "<ulink url='&a.ipfw.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για το IPFW</ulink>"> +<!ENTITY a.ipfw.name "<ulink url='&a.ipfw.url;'>freebsd-ipfw</ulink>"> + +<!ENTITY a.isdn.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-isdn"> +<!ENTITY a.isdn "<ulink url='&a.isdn.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για το υποσύστημα ISDN</ulink>"> +<!ENTITY a.isdn.name "<ulink url='&a.isdn.url;'>freebsd-isdn</ulink>"> + +<!ENTITY a.isp.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-isp"> +<!ENTITY a.isp "<ulink url='&a.isp.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για τους παροχείς υπηρεσιών Internet</ulink>"> +<!ENTITY a.isp.name "<ulink url='&a.isp.url;'>freebsd-isp</ulink>"> + +<!ENTITY a.jail.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-jail"> +<!ENTITY a.jail "<ulink url='&a.jail.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για τα jails</ulink>"> +<!ENTITY a.jail.name "<ulink url='&a.jail.url;'>freebsd-jail</ulink>"> + +<!ENTITY a.java.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-java"> +<!ENTITY a.java "<ulink url='&a.java.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για τη γλώσσα Java</ulink>"> +<!ENTITY a.java.name "<ulink url='&a.java.url;'>freebsd-java</ulink>"> + +<!ENTITY a.jobs.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-jobs"> +<!ENTITY a.jobs "<ulink url='&a.jobs.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD σχετικά με εργασίες-επαγγέλματα</ulink>"> +<!ENTITY a.jobs.name "<ulink url='&a.jobs.url;'>freebsd-jobs</ulink>"> + +<!ENTITY a.kde.url "http://freebsd.kde.org/mailman/listinfo/kde-freebsd"> +<!ENTITY a.kde "<ulink url='&a.kde.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για το KDE/Qt και τις εφαρμογές του</ulink>"> +<!ENTITY a.kde.name "<ulink url='&a.kde.url;'>freebsd-kde</ulink>"> + +<!ENTITY a.lfs.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-lfs"> +<!ENTITY a.lfs "<ulink url='&a.lfs.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για το υποσύστημα LFS</ulink>"> +<!ENTITY a.lfs.name "<ulink url='&a.lfs.url;'>freebsd-lfs</ulink>"> + +<!ENTITY a.mips.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-mips"> +<!ENTITY a.mips "<ulink url='&a.mips.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για την πλατφόρμα MIPS</ulink>"> +<!ENTITY a.mips.name "<ulink url='&a.mips.url;'>freebsd-mips</ulink>"> + +<!ENTITY a.mirror-announce.url "&a.mailman.listinfo;/mirror-announce"> +<!ENTITY a.mirror-announce "<ulink url='&a.mirror-announce.url;'>διαχειριστές των mirror sites του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.mirror-announce.name "<ulink url='&a.mirror-announce.url;'>mirror-announce</ulink>"> + +<!ENTITY a.mobile.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-mobile"> +<!ENTITY a.mobile "<ulink url='&a.mobile.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για φορητούς υπολογιστές</ulink>"> +<!ENTITY a.mobile.name "<ulink url='&a.mobile.url;'>freebsd-mobile</ulink>"> + +<!ENTITY a.mono.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-mono"> +<!ENTITY a.mono "<ulink url='&a.mono.url;'>Εφαρμογές Mono και C# στο FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.mono.name "<ulink url='&a.mono.url;'>freebsd-mono</ulink>"> + +<!ENTITY a.mozilla.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-mozilla"> +<!ENTITY a.mozilla "<ulink url='&a.mozilla.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για τον φυλλομετρητή Mozilla</ulink>"> +<!ENTITY a.mozilla.name "<ulink url='&a.mozilla.url;'>freebsd-mozilla</ulink>"> + +<!ENTITY a.multimedia.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-multimedia"> +<!ENTITY a.multimedia "<ulink url='&a.multimedia.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για τα πολυμέσα</ulink>"> +<!ENTITY a.multimedia.name "<ulink url='&a.multimedia.url;'>freebsd-multimedia</ulink>"> + +<!ENTITY a.net.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-net"> +<!ENTITY a.net "<ulink url='&a.net.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για την υποστήριξη δικτύου</ulink>"> +<!ENTITY a.net.name "<ulink url='&a.net.url;'>freebsd-net</ulink>"> + +<!ENTITY a.newbies.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-newbies"> +<!ENTITY a.newbies "<ulink url='&a.newbies.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για τους νέους χρήστες</ulink>"> +<!ENTITY a.newbies.name "<ulink url='&a.newbies.url;'>freebsd-newbies</ulink>"> + +<!ENTITY a.newbus.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-new-bus"> +<!ENTITY a.newbus "<ulink url='&a.newbus.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για το υποσύστημα new-bus</ulink>"> +<!ENTITY a.newbus.name "<ulink url='&a.newbus.url;'>freebsd-new-bus</ulink>"> + +<!ENTITY a.office.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-office"> +<!ENTITY a.office "<ulink url='&a.office.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για εφαρμογές γραφείου</ulink>"> +<!ENTITY a.office.name "<ulink url='&a.office.url;'>freebsd-office</ulink>"> + +<!ENTITY a.performance.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-performance"> +<!ENTITY a.performance "<ulink url='&a.performance.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για υψηλές αποδόσεις</ulink>"> +<!ENTITY a.performance.name "<ulink url='&a.performance.url;'>freebsd-performance</ulink>"> + +<!ENTITY a.perl.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-perl"> +<!ENTITY a.perl "<ulink url='&a.perl.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για τη γλώσσα Perl</ulink>"> +<!ENTITY a.perl.name "<ulink url='&a.perl.url;'>freebsd-perl</ulink>"> + +<!ENTITY a.pf.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-pf"> +<!ENTITY a.pf "<ulink url='&a.pf.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για το packet filter firewall</ulink>"> +<!ENTITY a.pf.name "<ulink url='&a.pf.url;'>freebsd-pf</ulink>"> + +<!ENTITY a.platforms.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-platforms"> +<!ENTITY a.platforms "<ulink url='&a.platforms.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για τις μη-Intel πλατφόρμες</ulink>"> +<!ENTITY a.platforms.name "<ulink url='&a.platforms.url;'>freebsd-platforms</ulink>"> + +<!ENTITY a.policy.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-policy"> +<!ENTITY a.policy "<ulink url='&a.policy.url;'>ηλεκτρονική λίστα αποφάσεων πολιτικής της FreeBSD core ομάδας</ulink>"> +<!ENTITY a.policy.name "<ulink url='&a.policy.url;'>freebsd-policy</ulink>"> + +<!ENTITY a.ports.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-ports"> +<!ENTITY a.ports "<ulink url='&a.ports.url;'>ηλεκτρονική λίστα των FreeBSD ports</ulink>"> +<!ENTITY a.ports.name "<ulink url='&a.ports.url;'>freebsd-ports</ulink>"> + +<!ENTITY a.ports-announce.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-ports-announce"> +<!ENTITY a.ports-announce "<ulink url='&a.ports-announce.url;'>ηλεκτρονική λίστα ανακοινώσεων των FreeBSD ports</ulink>"> +<!ENTITY a.ports-announce.name "<ulink url='&a.ports-announce.url;'>freebsd-ports-announce</ulink>"> + +<!ENTITY a.ports-bugs.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-ports-bugs"> +<!ENTITY a.ports-bugs "<ulink url='&a.ports-bugs.url;'>ηλεκτρονική λίστα αναφορών προβλημάτων των FreeBSD ports</ulink>"> +<!ENTITY a.ports-bugs.name "<ulink url='&a.ports-bugs.url;'>freebsd-ports-bugs</ulink>"> + +<!ENTITY a.ports-committers "ηλεκτρονική λίστα των ports/ committers του FreeBSD"> +<!ENTITY a.ports-committers.name "ports-committers"> + +<!ENTITY a.ports-developers "ηλεκτρονική λίστα της ομάδας ανάπτυξης των FreeBSD ports"> +<!ENTITY a.ports-developers.name "ports-developers"> + +<!ENTITY a.ppc.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-ppc"> +<!ENTITY a.ppc "<ulink url='&a.ppc.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για την πλατφόρμα PowerPC</ulink>"> +<!ENTITY a.ppc.name "<ulink url='&a.ppc.url;'>freebsd-ppc</ulink>"> + +<!ENTITY a.proliant.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-proliant"> +<!ENTITY a.proliant "<ulink url='&a.proliant.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για τις πλατφόρμες εξυπηρετητών HP ProLiant</ulink>"> +<!ENTITY a.proliant.name "<ulink url='&a.proliant.url;'>freebsd-proliant</ulink>"> + +<!ENTITY a.python.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-python"> +<!ENTITY a.python "<ulink url='&a.python.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για τη γλώσσα Python</ulink>"> +<!ENTITY a.python.name "<ulink url='&a.python.url;'>freebsd-python</ulink>"> + +<!ENTITY a.questions.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-questions"> +<!ENTITY a.questions "<ulink url='&a.questions.url;'>ηλεκτρονική λίστα γενικών ερωτήσεων του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.questions.name "<ulink url='&a.questions.url;'>freebsd-questions</ulink>"> + +<!ENTITY a.rc.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-rc"> +<!ENTITY a.rc "<ulink url='&a.rc.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για το σύστημα των boot script</ulink>"> +<!ENTITY a.rc.name "<ulink url='&a.rc.url;'>freebsd-rc</ulink>"> + +<!ENTITY a.realtime.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-realtime"> +<!ENTITY a.realtime "<ulink url='&a.realtime.url;'>ηλεκτρονική λίστα επεκτάσεων πραγματικού χρόνου του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.realtime.name "<ulink url='&a.realtime.url;'>freebsd-realtime</ulink>"> + +<!ENTITY a.ruby.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-ruby"> +<!ENTITY a.ruby "<ulink url='&a.ruby.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για τη γλώσσα Ruby</ulink>"> +<!ENTITY a.ruby.name "<ulink url='&a.ruby.url;'>freebsd-ruby</ulink>"> + +<!ENTITY a.scsi.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-scsi"> +<!ENTITY a.scsi "<ulink url='&a.scsi.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για το υποσύστημα SCSI</ulink>"> +<!ENTITY a.scsi.name "<ulink url='&a.scsi.url;'>freebsd-scsi</ulink>"> + +<!ENTITY a.security.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-security"> +<!ENTITY a.security "<ulink url='&a.security.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για θέματα ασφάλειας</ulink>"> +<!ENTITY a.security.name "<ulink url='&a.security.url;'>freebsd-security</ulink>"> + +<!ENTITY a.security-notifications.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-security-notifications"> +<!ENTITY a.security-notifications "<ulink url='&a.security-notifications.url;'>ηλεκτρονική λίστα Ανακοινώσεων για Θέματα Ασφάλειας του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.security-notifications.name "<ulink url='&a.security-notifications.url;'>freebsd-security-notifications</ulink>"> + +<!ENTITY a.small.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-small"> +<!ENTITY a.small "<ulink url='&a.small.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για μικρά συστήματα</ulink>"> +<!ENTITY a.small.name "<ulink url='&a.small.url;'>freebsd-small</ulink>"> + +<!ENTITY a.sparc.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-sparc64"> +<!ENTITY a.sparc "<ulink url='&a.sparc.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για την πλατφόρμα SPARC</ulink>"> +<!ENTITY a.sparc.name "<ulink url='&a.sparc.url;'>freebsd-sparc64</ulink>"> + +<!ENTITY a.src-committers "ηλεκτρονική λίστα των src/ committers του FreeBSD"> +<!ENTITY a.src-committers.name "freebsd-src-committers"> + +<!ENTITY a.src-developers "ηλεκτρονική λίστα της ομάδας ανάπτυξης src/ του FreeBSD"> +<!ENTITY a.src-developers.name "freebsd-src-developers"> + +<!ENTITY a.stable.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-stable"> +<!ENTITY a.stable "<ulink url='&a.stable.url;'>ηλεκτρονική λίστα του &os.stable;</ulink>"> +<!ENTITY a.stable.name "<ulink url='&a.stable.url;'>freebsd-stable</ulink>"> + +<!ENTITY a.standards.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-standards"> +<!ENTITY a.standards "<ulink url='&a.standards.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για τη συμβατότητα με τα πρότυπα C99 και POSIX</ulink>"> +<!ENTITY a.standards.name "<ulink url='&a.standards.url;'>freebsd-standards</ulink>"> + +<!ENTITY a.sun4v.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-sun4v"> +<!ENTITY a.sun4v "<ulink url='&a.sun4v.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για την πλατφόρμα sun4v</ulink>"> +<!ENTITY a.sun4v.name "<ulink url='&a.sun4v.url;'>freebsd-sun4v</ulink>"> + +<!ENTITY a.svn-src-all.url "&a.mailman.listinfo;/svn-src-all"> +<!ENTITY a.svn-src-all "<ulink url='&a.svn-src-all.url;'>ηλεκτρονική λίστα μηνυμάτων SVN commit πηγαίου κώδικα του FreeBSD (εξαιρούνται τα δέντρα <quote>user</quote> και <quote>projects</quote>)</ulink>"> +<!ENTITY a.svn-src-all.name "<ulink url='&a.svn-src-all.url;'>svn-src-all</ulink>"> + +<!ENTITY a.svn-src-head.url "&a.mailman.listinfo;/svn-src-head"> +<!ENTITY a.svn-src-head "<ulink url='&a.svn-src-head.url;'>ηλεκτρονική λίστα μηνυμάτων SVN commit πηγαίου κώδικα για τον κλάδο head/-current</ulink>"> +<!ENTITY a.svn-src-head.name "<ulink url='&a.svn-src-head.url;'>svn-src-head</ulink>"> + +<!ENTITY a.svn-src-projects.url "&a.mailman.listinfo;/svn-src-projects"> +<!ENTITY a.svn-src-projects "<ulink url='&a.svn-src-projects.url;'>ηλεκτρονική λίστα μηνυμάτων SVN commit για τον πηγαίο κώδικα του δέντρου <quote>projects</quote></ulink>"> +<!ENTITY a.svn-src-projects.name "<ulink url='&a.svn-src-projects.url;'>svn-src-projects</ulink>"> + +<!ENTITY a.svn-src-release.url "&a.mailman.listinfo;/svn-src-release"> +<!ENTITY a.svn-src-release "<ulink url='&a.svn-src-release.url;'>ηλεκτρονική λίστα μηνυμάτων SVN commit για εκδόσεις (releases) πηγαίου κώδικα</ulink>"> +<!ENTITY a.svn-src-release.name "<ulink url='&a.svn-src-release.url;'>svn-src-release</ulink>"> + +<!ENTITY a.svn-src-releng.url "&a.mailman.listinfo;/svn-src-releng"> +<!ENTITY a.svn-src-releng "<ulink url='&a.svn-src-releng.url;'>ηλεκτρονική λίστα μηνυμάτων SVN commit για διορθώσεις ασφάλειας της ομάδας release engineering στο δέντρο πηγαίου κώδικα</ulink>"> +<!ENTITY a.svn-src-releng.name "<ulink url='&a.svn-src-releng.url;'>svn-src-releng</ulink>"> + +<!ENTITY a.svn-src-stable.url "&a.mailman.listinfo;/svn-src-stable"> +<!ENTITY a.svn-src-stable "<ulink url='&a.svn-src-stable.url;'>ηλεκτρονική λίστα μηνυμάτων SVN commit για όλους τους κλάδους -stable του δέντρου πηγαίου κώδικα</ulink>"> +<!ENTITY a.svn-src-stable.name "<ulink url='&a.svn-src-stable.url;'>svn-src-stable</ulink>"> + +<!ENTITY a.svn-src-stable-6.url "&a.mailman.listinfo;/svn-src-stable-6"> +<!ENTITY a.svn-src-stable-6 "<ulink url='&a.svn-src-stable-6.url;'>ηλεκτρονική λίστα μηνυμάτων SVN commit μόνο για το δέντρο πηγαίου κώδικα 6-stable</ulink>"> +<!ENTITY a.svn-src-stable-6.name "<ulink url='&a.svn-src-stable-6.url;'>svn-src-stable-6</ulink>"> + +<!ENTITY a.svn-src-stable-7.url "&a.mailman.listinfo;/svn-src-stable-7"> +<!ENTITY a.svn-src-stable-7 "<ulink url='&a.svn-src-stable-7.url;'>ηλεκτρονική λίστα μηνυμάτων SVN commit μόνο για το δέντρο πηγαίου κώδικα 7-stable</ulink>"> +<!ENTITY a.svn-src-stable-7.name "<ulink url='&a.svn-src-stable-7.url;'>svn-src-stable-7</ulink>"> + +<!ENTITY a.svn-src-stable-8.url "&a.mailman.listinfo;/svn-src-stable-8"> +<!ENTITY a.svn-src-stable-8 "<ulink url='&a.svn-src-stable-8.url;'>ηλεκτρονική λίστα μηνυμάτων SVN commit μόνο για το δέντρο πηγαίου κώδικα 8-stable</ulink>"> +<!ENTITY a.svn-src-stable-8.name "<ulink url='&a.svn-src-stable-8.url;'>svn-src-stable-8</ulink>"> + +<!ENTITY a.svn-src-stable-9.url "&a.mailman.listinfo;/svn-src-stable-9"> +<!ENTITY a.svn-src-stable-9 "<ulink url='&a.svn-src-stable-9.url;'>ηλεκτρονική λίστα μηνυμάτων SVN commit μόνο για το δέντρο πηγαίου κώδικα 9-stable</ulink>"> +<!ENTITY a.svn-src-stable-9.name "<ulink url='&a.svn-src-stable-9.url;'>svn-src-stable-9</ulink>"> + +<!ENTITY a.svn-src-stable-other.url "&a.mailman.listinfo;/svn-src-stable-other"> +<!ENTITY a.svn-src-stable-other "<ulink url='&a.svn-src-stable-other.url;'>ηλεκτρονική λίστα μηνυμάτων SVN commit για τα παλιά stable δέντρα πηγαίου κώδικα</ulink>"> +<!ENTITY a.svn-src-stable-other.name "<ulink url='&a.svn-src-stable-other.url;'>svn-src-stable-other</ulink>"> + +<!ENTITY a.svn-src-svnadmin.url "&a.mailman.listinfo;/svn-src-svnadmin"> +<!ENTITY a.svn-src-svnadmin "<ulink url='&a.svn-src-svnadmin.url;'>ηλεκτρονική λίστα μηνυμάτων SVN commit για το δέντρο admin / configuration</ulink>"> +<!ENTITY a.svn-src-svnadmin.name "<ulink url='&a.svn-src-svnadmin.url;'>svn-src-svnadmin</ulink>"> + +<!ENTITY a.svn-src-user.url "&a.mailman.listinfo;/svn-src-user"> +<!ENTITY a.svn-src-user "<ulink url='&a.svn-src-user.url;'>ηλεκτρονική λίστα μηνυμάτων SVN commit για το πειραματικό δέντρο πηγαίου κώδικα <quote>user</quote></ulink>"> +<!ENTITY a.svn-src-user.name "<ulink url='&a.svn-src-user.url;'>svn-src-user</ulink>"> + +<!ENTITY a.svn-src-vendor.url "&a.mailman.listinfo;/svn-src-vendor"> +<!ENTITY a.svn-src-vendor "<ulink url='&a.svn-src-vendor.url;'>ηλεκτρονική λίστα μηνυμάτων SVN commit για το δέντρο εργασίας vendor</ulink>"> +<!ENTITY a.svn-src-vendor.name "<ulink url='&a.svn-src-vendor.url;'>svn-src-vendor</ulink>"> + +<!ENTITY a.sysinstall.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-sysinstall"> +<!ENTITY a.sysinstall "<ulink url='&a.sysinstall.url;'>ηλεκτρονική λίστα για την ανάπτυξη του sysinstall</ulink>"> +<!ENTITY a.sysinstall.name "<ulink url='&a.sysinstall.url;'>freebsd-sysinstall</ulink>"> + +<!ENTITY a.test.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-test"> +<!ENTITY a.test "<ulink url='&a.test.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για δοκιμαστικά μηνύματα</ulink>"> +<!ENTITY a.test.name "<ulink url='&a.test.url;'>freebsd-test</ulink>"> + +<!ENTITY a.testing.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-testing"> +<!ENTITY a.testing "<ulink url='&a.testing.url;'>ηλεκτρονική λίστα δοκιμών απόδοσης και σταθερότητας του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.testing.name "<ulink url='&a.testing.url;'>freebsd-testing</ulink>"> + +<!ENTITY a.threads.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-threads"> +<!ENTITY a.threads "<ulink url='&a.threads.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για την πολυνηματική επεξεργασία</ulink>"> +<!ENTITY a.threads.name "<ulink url='&a.threads.url;'>freebsd-threads</ulink>"> + +<!ENTITY a.tilera.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-tilera"> +<!ENTITY a.tilera "<ulink url='&a.threads.url;'>ηλεκτρονική λίστα για την μεταφορά του FreeBSD στην οικογένεια CPU tilera</ulink>"> +<!ENTITY a.tilera.name "<ulink url='&a.tilera.url;'>freebsd-tilera</ulink>"> + +<!ENTITY a.tokenring.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-tokenring"> +<!ENTITY a.tokenring "<ulink url='&a.tokenring.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για το υποσύστημα tokenring</ulink>"> +<!ENTITY a.tokenring.name "<ulink url='&a.tokenring.url;'>freebsd-tokenring</ulink>"> + +<!ENTITY a.toolchain.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-toolchain"> +<!ENTITY a.toolchain "<ulink url='&a.toolchain.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για τα ενσωματωμένα εργαλεία μεταγλώττισης</ulink>"> +<!ENTITY a.toolchain.name "<ulink url='&a.toolchain.url;'>freebsd-toolchain</ulink>"> + +<!ENTITY a.usb.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-usb"> +<!ENTITY a.usb "<ulink url='&a.usb.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για τη διασύνδεση με συσκευές USB</ulink>"> +<!ENTITY a.usb.name "<ulink url='&a.usb.url;'>freebsd-usb</ulink>"> + +<!ENTITY a.usergroups.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-user-groups"> +<!ENTITY a.usergroups "<ulink url='&a.usergroups.url;'>ηλεκτρονική λίστα οργάνωσης των ομάδων χρηστών του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.usergroups.name "<ulink url='&a.usergroups.url;'>freebsd-user-groups</ulink>"> + +<!ENTITY a.vendors.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-vendors"> +<!ENTITY a.vendors "<ulink url='&a.vendors.url;'>ηλεκτρονική λίστα προσυνεννόησης των προμηθευτών του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.vendors.name "<ulink url='&a.vendors.url;'>freebsd-vendors</ulink>"> + +<!ENTITY a.virtualization.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-virtualization"> +<!ENTITY a.virtualization "<ulink url='&a.virtualization.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για τεχνικές virtualization</ulink>"> +<!ENTITY a.virtualization.name "<ulink url='&a.virtualization.url;'>freebsd-virtualization</ulink>"> + +<!ENTITY a.vuxml.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-vuxml"> +<!ENTITY a.vuxml "<ulink url='&a.vuxml.url;'>ηλεκτρονική λίστα για την πλατφόρμα VuXML</ulink>"> +<!ENTITY a.vuxml.name "<ulink url='&a.vuxml.url;'>freebsd-vuxml</ulink>"> + +<!ENTITY a.wip-status.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-wip-status"> +<!ENTITY a.wip-status "<ulink url='&a.wip-status.url;'>ηλεκτρονική λίστα για τις Αναφορές Προόδου του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.wip-status.name "<ulink url='&a.wip-status.url;'>freebsd-wip-status</ulink>"> + +<!ENTITY a.wireless.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-wireless"> +<!ENTITY a.wireless "<ulink url='&a.wireless.url;'>ηλεκτρονική λίστα για την ανάπτυξη προγραμμάτων οδήγησης και εργαλείων στο 802.11</ulink>"> +<!ENTITY a.wireless.name "<ulink url='&a.wireless.url;'>freebsd-wireless</ulink>"> + +<!ENTITY a.www.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-www"> +<!ENTITY a.www "<ulink url='&a.www.url;'>ηλεκτρονική λίστα του Webmaster του FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.www.name "<ulink url='&a.www.url;'>freebsd-www</ulink>"> + +<!ENTITY a.x11.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-x11"> +<!ENTITY a.x11 "<ulink url='&a.x11.url;'>ηλεκτρονική λίστα του FreeBSD για το γραφικό περιβάλλον X11</ulink>"> +<!ENTITY a.x11.name "<ulink url='&a.x11.url;'>freebsd-x11</ulink>"> + +<!ENTITY a.xen.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-xen"> +<!ENTITY a.xen "<ulink url='&a.xen.url;'>ηλεκτρονική λίστα συζητήσεων για τη μεταφορά του FreeBSD στο Xen</ulink>"> +<!ENTITY a.xen.name "<ulink url='&a.xen.url;'>freebsd-xen</ulink>"> + +<!ENTITY a.xfce.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-xfce"> +<!ENTITY a.xfce "<ulink url='&a.xfce.url;'>ηλεκτρονική λίστα συζητήσεων για τη μεταφορά του XFCE στο FreeBSD</ulink>"> +<!ENTITY a.xfce.name "<ulink url='&a.xfce.url;'>freebsd-xfce</ulink>"> + +<!-- Τα παρακάτω entities δεν είναι πραγματικές mailing lists --> + +<!ENTITY a.bugfollowup "<email>bug-followup@FreeBSD.org</email>"> +<!ENTITY a.bugsubmit "&a.bugfollowup;"> + +<!ENTITY a.majordomo "<email>majordomo@FreeBSD.org</email>"> + +<!-- + The following mailinglists are deactivated. Keep them until all references + in the documentation are gone. +--> + +<!ENTITY a.alpha.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-alpha"> +<!ENTITY a.alpha "<ulink url='&a.alpha.url;'>FreeBSD Alpha porting mailing list</ulink>"> +<!ENTITY a.alpha.name "<ulink url='&a.alpha.url;'>freebsd-alpha</ulink>"> + +<!ENTITY a.qa.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-qa"> +<!ENTITY a.qa "<ulink url='&a.qa.url;'>FreeBSD Quality Assurance mailing list</ulink>"> +<!ENTITY a.qa.name "<ulink url='&a.qa.url;'>freebsd-qa</ulink>"> + +<!ENTITY a.smp.url "&a.mailman.listinfo;/freebsd-smp"> +<!ENTITY a.smp "<ulink url='&a.smp.url;'>FreeBSD symmetric multiprocessing mailing list</ulink>"> +<!ENTITY a.smp.name "<ulink url='&a.smp.url;'>freebsd-smp</ulink>"> + +<!-- +Local variables: +coding: iso-8859-7 +mode: sgml +fill-column: 78 +End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/newsgroups.ent b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/newsgroups.ent new file mode 100644 index 0000000000..ffc0e2fea0 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/newsgroups.ent @@ -0,0 +1,21 @@ +<!-- + + Ονόματα Ομάδων Συζητήσεων Usenet για το FreeBSD + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/share/sgml/newsgroups.ent + %SRCID% 1.1 + +--> + +<!ENTITY ng.misc "ομάδα συζητήσεων + <ulink url='news:comp.unix.bsd.freebsd.misc'>comp.unix.bsd.freebsd.misc</ulink>"> + +<!-- +Local variables: +coding: iso-8859-7 +mode: sgml +fill-column: 78 +End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/teams.ent b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/teams.ent new file mode 100644 index 0000000000..95df195480 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/teams.ent @@ -0,0 +1,72 @@ +<!-- + + Τα ονόματα και οι διευθύσεις των ομάδων που έχουν συγκεκριμένη + εργασία. Συνήθως είναι απλώς aliases στο hub.FreeBSD.org + + Να χρησιμοποιείτε αυτές τις entities όταν αναφέρεστε σε κάποια + συγκεκριμένη ομάδα. + + Παρακαλώ κρατήστε αυτή τη λίστα στην ίδια σειρά που έχουν οι email + διευθύνσεις στο Αγγλικό πρωτότυπο. Έτσι μειώνονται τα conflicts όταν + κάνετε merge τις αλλαγές από Αγγλικά -> Ελληνικά. + + ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Αν σβήσετε κάποια από αυτές τις οντότητες θα πρέπει να + αφαιρέσετε και οποιεσδήποτε χρήσεις των entities + υπάρχουν στα κείμενα. Αν δεν το κάνετε, θα έχει + *πρόβλημα* η δημιουργία των στατικών web σελίδων στο + www.FreeBSD.org. + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/share/sgml/teams.ent + %SRCID% 1.18 + +--> + +<!ENTITY a.admins "Διαχειριστές Συστημάτων του FreeBSD <email>admins@FreeBSD.org</email>"> + +<!ENTITY a.bugmeister "Διαχειριστές της Βάσης Αναφορών Προβλημάτων <email>bugmeister@FreeBSD.org</email>"> + +<!ENTITY a.core-secretary "Γραμματέας της Ομάδας Core <email>core-secretary@FreeBSD.org</email>"> + +<!ENTITY a.cvsadm "Διαχειριστές του CVS Repository <email>cvsadm@FreeBSD.org</email>"> + +<!ENTITY a.cvsup-master "Συντονιστής Εξυπηρετητών CVSup <email>cvs@FreeBSD.org</email>"> + +<!ENTITY a.dcvs "Διαχειριστές του CVS doc Repository <email>dcvs@FreeBSD.org</email>"> + +<!ENTITY a.doceng "Ομάδα Αρχιτεκτονικής της Τεκμηρίωσης <email>doceng@FreeBSD.org</email>"> + +<!ENTITY a.donations "Συντονιστής Δωρεών <email>donations@FreeBSD.org</email>"> + +<!ENTITY a.faq "Συντηρητής FAQ <email>faq@FreeBSD.org</email>"> + +<!ENTITY a.ftp-master "Συντονιστής Εξυπηρετητών FTP <email>ftp-master@FreeBSD.org</email>"> + +<!ENTITY a.mirror-admin "Συντονιστής Εξυπηρετητών FTP/WWW <email>mirror-admin@FreeBSD.org</email>"> + +<!ENTITY a.ncvs "Διαχειριστές του CVS src Repository <email>ncvs@FreeBSD.org</email>"> + +<!ENTITY a.perforce-admin "Διαχειριστές του Perforce Repository <email>perforce-admin@FreeBSD.org</email>"> + +<!ENTITY a.pcvs "Διαχειριστές του CVS ports Repository <email>pcvs@FreeBSD.org</email>"> + +<!ENTITY a.portmgr "Ομάδα Διαχείρισης των Ports <email>portmgr@FreeBSD.org</email>"> + +<!ENTITY a.portmgr-secretary "Γραμματέας Ομάδας Διαχείρισης των Ports <email>portmgr-secretary@FreeBSD.org</email>"> + +<!ENTITY a.projcvs "Διαχειριστές του CVS Third-Party Projects Repository <email>projcvs@FreeBSD.org</email>"> + +<!ENTITY a.re "Ομάδα Οργάνωσης των Εκδόσεων <email>re@FreeBSD.org</email>"> + +<!ENTITY a.security-officer "Ομάδα Ασφάλειας <email>security-officer@FreeBSD.org</email>"> + +<!-- +Local Variables: +coding: iso-8859-7 +mode: sgml +sgml-indent-data: t +sgml-omittag: nil +sgml-always-quote-attributes: t +End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/trademarks.ent b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/trademarks.ent new file mode 100644 index 0000000000..5f77fc334e --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/trademarks.ent @@ -0,0 +1,447 @@ +<!-- + + Λίστα κατοχυρωμένων συμβόλων και εμπορικών συμβόλων, όπως απατείται + από το Open Group, τη Sun, κλπ. + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + Αυτό το αρχείο ορίζει entities με τα εμπορικά σύμβολα για όσες + εταιρείες αναφέρονται στην τεκμηρίωση του FreeBSD. Ορίζει, επίσης, + entities για διάφορα γνωστά εμπορικά προϊόντα, με τα αντίστοιχα + σύμβολα εμπορικού ή κατοχυρωμένου εμπορικού ονόματος. + + Παρακαλώ, κρατήστε αυτό το αρχείο σε ίδια σειρά με την Αγγλική έκδοση, + για να μπορούμε εύκολα να βρίσκουμε και να κάνουμε merge τις διαφορές + από έκδοση σε έκδοση. + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% share/sgml/trademarks.ent + %SRCID% 1.48 + +--> + +<!ENTITY tm-attrib.3com "<para>Οι λέξεις 3Com και HomeConnect είναι + κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της 3Com Corporation.</para>"> +<!-- An SGML entity can't start with a number... --> +<!ENTITY tm.3com "<trademark class='registered'>3Com</trademark>"> + +<!ENTITY tm-attrib.3ware "<para>Οι λέξεις 3ware και Escalade είναι + κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της 3ware Inc.</para>"> +<!ENTITY tm.3ware "<trademark class='registered'>3ware</trademark>"> +<!ENTITY escalade "<trademark class='registered'>Escalade</trademark>"> + +<!-- http://www.adaptec.com/worldwide/company/compeditorial.html?prodkey=legal_copyright --> +<!ENTITY tm-attrib.adaptec "<para>Η λέξη Adaptec είναι κατοχυρωμένο εμπορικό + σύμβολο της Adaptec, Inc.</para>"> +<!ENTITY adaptec "<trademark class='registered'>Adaptec</trademark>"> + +<!ENTITY tm-attrib.adobe "<para>Οι λέξεις ή φράσεις Adobe, Acrobat, Acrobat + Reader, και PostScript είναι είτε κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα ή εμπορικά + σύμβολα της Adobe Systems Incorporated στις Ηνωμένες Πολιτείες ή/και σε + άλλες χώρες.</para>"> +<!ENTITY acrobat "<trademark class='registered'>Acrobat</trademark>"> +<!ENTITY acrobat.reader "<trademark class='registered'>Acrobat Reader</trademark>"> +<!ENTITY adobe "<trademark class='registered'>Adobe</trademark>"> +<!ENTITY postscript "<trademark class='registered'>PostScript</trademark>"> + +<!-- http://www.amd.com/us-en/Trademarkinformation/0,,1435_1442,00.html --> +<!ENTITY tm-attrib.amd "<para>Οι λέξεις ή φράσεις AMD, Am486, Am5X86, AMD + Athlon, AMD Duron, AMD Opteron, AMD-K6, Élan, και PCnet είναι + εμπορικά σύμβολα της Advanced Micro Devices, Inc.</para>"> +<!ENTITY am486 "<trademark class='registered'>Am486</trademark>"> +<!ENTITY am5x86 "<trademark class='registered'>Am5x86</trademark>"> +<!ENTITY amd.athlon "<trademark>AMD Athlon</trademark>"> +<!ENTITY amd.duron "<trademark>AMD Duron</trademark>"> +<!ENTITY amd.k6 "<trademark class='registered'>AMD-K6</trademark>"> +<!ENTITY amd.opteron "<trademark>AMD Opteron</trademark>"> +<!ENTITY amd.sempron "<trademark>AMD Sempron</trademark>"> +<!ENTITY amd.turion "<trademark>AMD Turion</trademark>"> +<!ENTITY athlon "<trademark>Athlon</trademark>"> +<!ENTITY elan "<trademark>Élan</trademark>"> +<!ENTITY opteron "<trademark>Opteron</trademark>"> + +<!ENTITY tm-attrib.apple "<para>Οι λέξεις ή φράσεις Apple, AirPort, FireWire, Mac, + Macintosh, Mac OS, Quicktime, και TrueType είναι εμπορικά σύμβολα της Apple + Computer, Inc., κατοχυρωμένα στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε άλλες + χώρες.</para>"> +<!ENTITY airport "<trademark class='registered'>AirPort</trademark>"> +<!ENTITY apple "<trademark class='registered'>Apple</trademark>"> +<!ENTITY firewire "<trademark class='registered'>FireWire</trademark>"> +<!ENTITY imac "<trademark class='registered'>iMac</trademark>"> +<!ENTITY mac "<trademark class='registered'>Mac</trademark>"> +<!ENTITY macintosh "<trademark class='registered'>Macintosh</trademark>"> +<!ENTITY macos "<trademark class='registered'>Mac OS</trademark>"> +<!ENTITY quicktime "<trademark class='registered'>Quicktime</trademark>"> +<!ENTITY truetype "<trademark class='registered'>TrueType</trademark>"> + +<!ENTITY tm-attrib.arm "<para>Η λέξη ARM είναι κατοχυρωμένο εμπορικό σύμβολο + της ARM Limited.</para>"> +<!ENTITY arm "<trademark class='registered'>ARM</trademark>"> + +<!-- http://www.bluetooth.com/sig/trademark.use.asp --> +<!ENTITY tm-attrib.bluetooth "<para>Η λέξη Bluetooth ανήκει στην + Bluetooth SIG, Inc.</para>"> +<!ENTITY bluetooth "<trademark class='registered'>Bluetooth</trademark>"> + +<!ENTITY tm-attrib.broadcom "<para>Η λέξη Broadcom είναι ένα κατοχυρωμένο + εμπορικό σύμβολο της Broadcom Corporation και των θυγατρικών της.</para>"> +<!ENTITY broadcom "<trademark class='registered'>Broadcom</trademark>"> + +<!-- http://www.checkpoint.com/copyright.html --> +<!ENTITY tm-attrib.check-point "<para>Οι λέξεις ή φράσεις Check Point, + Firewall-1, και VPN-1 είναι εμπορικά σύμβολα της Check Point Software + Technologies Ltd.</para>"> + +<!ENTITY tm-attrib.cisco "<para>Οι λέξεις ή φράσεις Cisco, Catalyst, και IOS + είναι κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της Cisco Systems, Inc. ή/και των + συνεργατών της στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε ορισμένες άλλες χώρες."> +<!ENTITY cisco "<trademark class='registered'>Cisco</trademark>"> +<!ENTITY catalyst "<trademark class='registered'>Catalyst</trademark>"> +<!ENTITY etherchannel "<trademark class='registered'>EtherChannel</trademark>"> +<!ENTITY ios "<trademark class='registered'>IOS</trademark>"> + +<!ENTITY tm-attrib.corel "<para>Οι λέξεις Corel και WordPerfect είναι εμπορικά + σύμβολα ή κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της Corel Corporation ή/και των + θυγατρικών της στον Καναδά, τις Ηνωμένες Πολιτείες ή/και σε άλλες + χώρες.</para>"> + +<!-- http://www.coverity.com/html/press_story45_07_25_07.html --> +<!ENTITY tm-attrib.coverity "<para>Η λέξη Coverity είναι ένα +κατοχυρωμένο εμπορικό σύμβολο. Οι λέξεις ή φράσεις Coverity Extend, +Coverity Prevent και Coverity Prevent SQS είναι εμπορικά σύμβολα της +Coverity, Inc.</para>"> +<!ENTITY coverity "<trademark class='registered'>Coverity</trademark>"> +<!ENTITY coverity.prevent "<trademark class='registered'>Coverity Prevent</trademark>"> + +<!-- http://www.creative.com/legal.asp --> +<!ENTITY tm-attrib.creative "<para>Η φράση Sound Blaster είναι εμπορικό + σύμβολο της Creative Technology Ltd. στις Ηνωμένες Πολιτείες ή/και σε άλλες + χώρες.</para>"> +<!ENTITY soundblaster "<trademark class='registered'>SoundBlaster</trademark>"> + +<!-- http://www.cvsup.org/ --> +<!ENTITY tm-attrib.cvsup "<para>Η λέξη CVSup είναι κατοχυρωμένο εμπορικό + σύμβολο του John D. Polstra.</para>"> + +<!-- http://www.dell.com/us/en/gen/misc/policy_007_policy.htm --> +<!ENTITY tm-attrib.dell "<para>Οι λέξεις ή φράσεις Dell, Dell Precision, + Latitude, Optiplex, και PowerEdge είναι εμπορικά σύμβολα ή κατοχυρωμένα + εμπορικά σύμβολα της Dell Computer Corporation</para>"> +<!ENTITY dell "<trademark>Dell</trademark>"> +<!ENTITY poweredge "<trademark>PowerEdge</trademark>"> + +<!-- http://www.epson.com/cgi-bin/Store/AboutTrademarkInfo.jsp --> +<!ENTITY tm-attrib.epson "<para>Οι λέξεις ή φράσεις EPSON και EPSON Perfection + είναι κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της Seiko Epson Corporation.</para>"> +<!ENTITY epson "<trademark class='registered'>EPSON</trademark>"> +<!ENTITY epson.perfection "<trademark class='registered'>EPSON + Perfection</trademark>"> + +<!ENTITY tm-attrib.freebsd "<para>Το FreeBSD είναι ένα κατοχυρωμένο εμπορικό + σύμβολο του FreeBSD Foundation.</para>"> + +<!-- http://www.fpc.fujitsu.com/www/content/legal_resources/trademarks.php --> +<!ENTITY tm-attrib.fujitsu "<para>Το λογότυπο Fujitsu και οι λέξεις Fujitsu, + LifeBook, Stylistic, PRIMEPOWER, PRIMEQUEST, PRIMECLUSTER, ETERNUS, TRIOLE, + ESPRIMO, BioMedCAChe, CAChe, CELLINJECTOR, isS, Materials Explorer, + SystemWalker και Interstage είναι εμπορικά σύμβολα ή κατοχυρωμένα εμπορικά + σύμβολα της Fujitsu Limited στις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες + χώρες.</para>"> +<!ENTITY fujitsu "<trademark class='registered'>Fujitsu</trademark>"> +<!ENTITY primepower "<trademark class='registered'>PRIMEPOWER</trademark>"> + +<!-- http://www.heidelberg.com/hq/eng/small_print/trademarks.asp --> +<!ENTITY tm-attrib.heidelberger "<para>Οι λέξεις ή φράσεις Heidelberg, + Helvetica, Palatino, και Times Roman είναι είτε κατοχυρωμένα εμπορικά + σύμβολα ή εμπορικά σύμβολα της Heidelberger Druckmaschinen AG στις ΗΠΑ και + σε άλλες χώρες.</para>"> + +<!ENTITY tm-attrib.ibm "<para>Οι λέξεις ή φράσεις IBM, AIX, EtherJet, + Netfinity, OS/2, PowerPC, PS/2, S/390, και ThinkPad είναι εμπορικά σύμβολα + της International Business Machines Corporation στις Ηνωμένες Πολιτείες, + άλλες χώρες, ή και στα δύο ταυτόχρονα.</para>"> +<!ENTITY aix "<trademark class='registered'>AIX</trademark>"> +<!ENTITY etherjet "<trademark>EtherJet</trademark>"> +<!ENTITY netfinity "<trademark class='registered'>Netfinity</trademark>"> +<!ENTITY os2 "<trademark class='registered'>OS/2</trademark>"> +<!ENTITY powerpc "<trademark class='registered'>PowerPC</trademark>"> +<!ENTITY ps2 "<trademark class='registered'>PS/2</trademark>"> +<!ENTITY s390 "<trademark class='registered'>S/390</trademark>"> +<!ENTITY thinkpad "<trademark class='registered'>ThinkPad</trademark>"> + +<!ENTITY tm-attrib.ieee "<para>Οι λέξεις IEEE, POSIX, και 802 είναι + κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα του Institute of Electrical and Electronics + Engineers, Inc. στις Ηνωμένες Πολιτείες.</para>"> +<!ENTITY ieee "<trademark class='registered'>IEEE</trademark>"> +<!ENTITY posix "<trademark class='registered'>POSIX</trademark>"> + +<!ENTITY tm-attrib.intel "<para>Οι λέξεις Intel, Celeron, EtherExpress, + i386, i486, Itanium, Pentium, και Xeon είναι εμπορικά σύμβολα ή + κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της Intel Corporation και των θυγατρικών + της στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε άλλες χώρες.</para>"> +<!ENTITY celeron "<trademark class='registered'>Celeron</trademark>"> +<!ENTITY etherexpress "<trademark>EtherExpress</trademark>"> +<!ENTITY i386 "<trademark>i386</trademark>"> +<!ENTITY i486 "<trademark>i486</trademark>"> +<!ENTITY intel "<trademark class='registered'>Intel</trademark>"> +<!ENTITY itanium "<trademark class='registered'>Itanium</trademark>"> +<!ENTITY pentium "<trademark class='registered'>Pentium</trademark>"> +<!ENTITY core "<trademark>Core</trademark>"> +<!ENTITY xeon "<trademark>Xeon</trademark>"> + +<!-- http://www.quicken.com/support/trademark/ --> +<!ENTITY tm-attrib.intuit "<para>Οι λέξεις Intuit και Quicken είναι + κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα ή κατοχυρωμένα σύμβολα υπηρεσιών της + Intuit Inc., ή κάποιων από τις θυγατρικές της, στις Ηνωμένες Πολιτείες + και σε άλλες χώρες.</para>"> + +<!ENTITY tm-attrib.iomega "<para>Οι λέξεις Iomega, Zip, και Jaz είναι + είτε κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα ή εμπορικά σύμβολα της Iomega + Corporation στις Ηνωμένες Πολιτείες ή/και σε άλλες χώρες.</para>"> +<!ENTITY iomegazip "<trademark class='registered'>Zip</trademark>"> +<!ENTITY jaz "<trademark class='registered'>Jaz</trademark>"> + +<!ENTITY tm-attrib.lantronix "<para>Οι λέξεις Lantronix και EasyIO είναι + εμπορικά σύμβολα της Lantronix Corporation.</para>"> +<!ENTITY easyio "<trademark>EasyIO</trademark>"> + +<!-- http://www.linuxmark.org/ --> +<!ENTITY tm-attrib.linux "<para>Το Linux είναι ένα κατοχυρωμένα εμπορικό + σύμβολο του Linus Torvalds στις Ηνωμένες Πολιτείες.</para>"> +<!ENTITY linux "<trademark class='registered'>Linux</trademark>"> + +<!-- http://www.lsilogic.com/trademrk.html --> +<!ENTITY tm-attrib.lsilogic "<para>Οι λέξεις LSI Logic, AcceleRAID, + eXtremeRAID, MegaRAID και Mylex είναι εμπορικά σύμβολα ή κατοχυρωμένα + εμπορικά σύμβολα της LSI Logic Corp.</para>"> +<!ENTITY acceleraid "<trademark>AcceleRAID</trademark>"> +<!ENTITY megaraid "<trademark class='registered'>MegaRAID</trademark>"> +<!ENTITY mylex "<trademark class='registered'>Mylex</trademark>"> + +<!ENTITY tm-attrib.macromedia "<para>Οι λέξεις Macromedia, Flash, και + Shockwave είναι εμπορικά σύμβολα ή κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της + Macromedia, Inc. στις Ηνωμένες Πολιτείες και/ή σε άλλες χώρες.</para>"> +<!ENTITY flash "<trademark>Flash</trademark>"> +<!ENTITY macromedia "<trademark class='registered'>Macromedia</trademark>"> +<!ENTITY shockwave "<trademark class='registered'>Shockwave</trademark>"> + +<!ENTITY tm-attrib.microsoft "<para>Οι λέξεις Microsoft, IntelliMouse, MS-DOS, + Outlook, Windows, Windows Media, και Windows NT είναι είτε κατοχυρωμένα + εμπορικά σύμβολα ή εμπορικά σύμβολα της Microsoft Corporation στις Ηνωμένες + Πολιτείες και/ή σε άλλες χώρες.</para>"> +<!ENTITY intellimouse "<trademark class='registered'>IntelliMouse</trademark>"> +<!ENTITY microsoft "<trademark class='registered'>Microsoft</trademark>"> +<!ENTITY microsoft.windows "µsoft; &windows;"> +<!ENTITY ms-dos "<trademark class='registered'>MS-DOS</trademark>"> +<!ENTITY outlook "<trademark class='registered'>Outlook</trademark>"> +<!ENTITY windows "<trademark class='registered'>Windows</trademark>"> +<!ENTITY windows.media "<trademark class='registered'>Windows Media</trademark>"> +<!ENTITY windows2k "&windows; 2000"> +<!ENTITY windowsnt "<trademark class='registered'>Windows NT</trademark>"> +<!ENTITY windowsxp "&windows; XP"> + +<!ENTITY tm-attrib.mips "<para>Οι λέξεις MIPS και R4000 είναι κατοχυρωμένα + εμπορικά σύμβολα της MIPS Technologies, Inc. στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε + άλλες χώρες.</para>"> +<!ENTITY mips "<trademark class='registered'>MIPS</trademark>"> + +<!-- http://www.mysql.com/company/trademark.html --> +<!ENTITY tm-attrib.mysql "<para>Η λέξη MySQL είναι κατοχυρωμένο εμπορικό + σύμβολο της MySQL AB στις Ηνωμένες Πολιτείες, στην Ευρωπαϊκή Ένωση και σε + άλλες χώρες.</para>"> +<!ENTITY mysql "<trademark>MySQL</trademark>"> + +<!-- http://www.m-sys.com/content/LegalTerms.asp --> +<!ENTITY tm-attrib.m-systems "<para>Οι λέξεις M-Systems και DiskOnChip είναι + εμπορικά σύμβολα ή κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της M-Systems Flash Disk + Pioneers, Ltd.</para>"> +<!ENTITY diskonchip "<trademark class='registered'>DiskOnChip</trademark>"> + +<!-- http://www.netbsd.org/Misc/about.html, ack'd by http://www.uspto.gov/ --> +<!ENTITY tm-attrib.netbsd "<para>Η λέξη NetBSD είναι ένα κατοχυρωμένο εμπορικό + σύμβολο του NetBSD Foundation.</para>"> + +<!ENTITY tm-attrib.netscape "<para>Οι λέξεις Netscape και Netscape Navigator + είναι κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της Netscape Communications Corporation + στις Η.Π.Α και άλλες χώρες.</para>"> +<!ENTITY netscape "<trademark class='registered'>Netscape</trademark>"> +<!ENTITY netscape.navigator "<trademark class='registered'>Netscape Navigator</trademark>"> + +<!-- http://www.nexthop.com/legal.shtml --> +<!ENTITY tm-attrib.nexthop "<para>Οι λέξεις GateD και NextHop είναι + κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα και εμπορικά σύμβολα της NextHop στις + Η.Π.Α. και άλλες χώρες.</para>"> +<!ENTITY gated "<trademark class='registered'>GateD</trademark>"> + +<!-- http://www.novell.com/company/legal/trademarks/tmlist.html --> +<!ENTITY tm-attrib.novell "<para>Οι λέξεις NetWare, NetWare Loadable Module, + και NLM είναι εμπορικά σύμβολα ή κατοχυρωμένα εμπορικά της Novell, Inc. στις + Ηνωμένες Πολιτείες και σε άλλες χώρες.</para>"> + +<!ENTITY tm-attrib.opengroup "<para>Οι λέξεις Motif, OSF/1, και UNIX + είναι κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα και οι λέξεις ή φράσεις IT + DialTone και The Open Group είναι εμπορικά σύμβολα του The Open Group + στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε άλλες χώρες.</para>"> +<!ENTITY tm-attrib.unix "<para>Η λέξη UNIX είναι κατοχυρωμένο εμπορικό + σύμβολο του Open Group στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε άλλες + χώρες.</para>"> +<!ENTITY motif "<trademark class='registered'>Motif</trademark>"> +<!ENTITY unix "<trademark class='registered'>UNIX</trademark>"> + +<!-- http://www.oracle.com/html/trademark.html --> +<!-- http://www.oracle.com/html/3party.html --> +<!ENTITY tm-attrib.oracle "<para>Η λέξη Oracle είναι κατοχυρωμένο + εμπορικό σύμβολο της Oracle Corporation.</para>"> +<!ENTITY oracle "<trademark class='registered'>Oracle</trademark>"> + +<!ENTITY tm-attrib.parallels "<para>Η λέξη Parallels είναι ένα κατοχυρωμένο + εμπορικό σύμβολο της Parallels Software International Inc.</para>"> + +<!-- http://www.powerquest.com/legal/ --> +<!ENTITY tm-attrib.powerquest "<para>Οι λέξεις PowerQuest και PartitionMagic + είναι κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της PowerQuest Corporation στις Ηνωμένες + Πολιτείες και/ή σε άλλες χώρες.</para>"> +<!ENTITY partitionmagic "<trademark class='registered'>PartitionMagic</trademark>"> + +<!-- http://www.qualcomm.com/main/legal.html --> +<!ENTITY tm-attrib.qualcomm "<para>Οι λέξεις QUALCOMM και Eudora είναι + κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της QUALCOMM Incorporated.</para>"> +<!ENTITY eudora "<trademark class='registered'>Eudora</trademark>"> + +<!-- http://www.realnetworks.com/company/logos/policy.html --> +<!ENTITY tm-attrib.realnetworks "<para>Οι λέξεις RealNetworks, RealPlayer και + RealAudio είναι κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της RealNetworks, + Inc.</para>"> +<!ENTITY realplayer "<trademark class='registered'>RealPlayer</trademark>"> + +<!-- Note: RedHat doesn't use (r)/(tm) for their own trademarks --> +<!-- http://www.redhat.com/legal/legal_statement.html --> +<!ENTITY tm-attrib.redhat "<para>Οι λέξεις ή φράσεις Red Hat, και RPM είναι + εμπορικά σύμβολα ή κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της Red Hat, Inc. στις + Ηνωμένες Πολιτείες και σε άλλες χώρες.</para>"> + +<!ENTITY tm-attrib.sap "<para>Οι λέξεις SAP, R/3, και mySAP είναι εμπορικά + σύμβολα ή κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της SAP AG στη Γερμανία και σε + πολλές άλλες χώρες του κόσμου.</para>"> +<!ENTITY r3 "<trademark class='registered'>R/3</trademark>"> +<!ENTITY sap "<trademark class='registered'>SAP</trademark>"> +<!ENTITY sap.r3 "&sap; &r3;"> + +<!ENTITY tm-attrib.sgi "<para>Οι λέξεις οι φράσεις Silicon Graphics, SGI, και + OpenGL είναι κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της Silicon Graphics, Inc. στις + Ηνωμένες Πολιτείες και/ή σε άλλες χώρες στον κόσμο.</para>"> +<!ENTITY opengl "<trademark class='registered'>OpenGL</trademark>"> + +<!-- http://slackware.com/trademark/trademark.php --> +<!ENTITY tm-attrib.slackware "<para>Η λέξη Slackware είναι ένα κατοχυρωμένο + εμπορικό σύμβολο του Patrick Volkerding και της Slackware Linux, Inc.</para>"> + +<!ENTITY tm-attrib.sparc "<para>Οι λέξεις ή φράσεις SPARC, SPARC64, + SPARCengine, και UltraSPARC είναι εμπορικά σύμβολα της SPARC International, + Inc. στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε άλλες χώρες. Η SPARC International + Inc. κατέχει όλα τα εμπορικά δικαιώματα των συμβόλων SPARC και επιτρέπει + την ορθή χρήση τους από όλα τα μέλη της, κατόπιν σχετικής άδειας.</para>"> +<!ENTITY sparc "<trademark class='registered'>SPARC</trademark>"> +<!ENTITY sparc64 "<trademark class='registered'>SPARC64</trademark>"> +<!ENTITY sparcengine "<trademark class='registered'>SPARCengine</trademark>"> +<!ENTITY ultrasparc "<trademark class='registered'>UltraSPARC</trademark>"> + +<!-- http://www.sun.com/suntrademarks/ --> + +<!ENTITY tm-attrib.sun "<para>Οι λέξεις ή φράσεις Sun, Sun Microsystems, Java, + Java Virtual Machine, JavaServer Pages, JDK, JRE, JSP, JVM, Netra, OpenJDK, + Solaris, StarOffice, Sun Blade, Sun Enterprise, Sun Fire, SunOS, Ultra και + VirtualBox είναι εμπορικά σύμβολα ή κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της Sun + Microsystems, Inc. στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε άλλες χώρες.</para>"> +<!ENTITY java "<trademark>Java</trademark>"> +<!ENTITY java.virtual.machine "<trademark>Java Virtual Machine</trademark>"> +<!ENTITY javaserver.pages "<trademark>JavaServer Pages</trademark>"> +<!ENTITY jdk "<trademark>JDK</trademark>"> +<!ENTITY jre "<trademark>JRE</trademark>"> +<!ENTITY jsp "<trademark>JSP</trademark>"> +<!ENTITY jvm "<trademark>JVM</trademark>"> +<!ENTITY netra "<trademark>Netra</trademark>"> +<!ENTITY openjdk "<trademark>OpenJDK</trademark>"> +<!ENTITY solaris "<trademark>Solaris</trademark>"> +<!ENTITY staroffice "<trademark>StarOffice</trademark>"> +<!ENTITY sun "<trademark>Sun</trademark>"> +<!ENTITY sun.blade "<trademark>Sun Blade</trademark>"> +<!ENTITY sun.enterprise "<trademark>Sun Enterprise</trademark>"> +<!ENTITY sun.fire "<trademark>Sun Fire</trademark>"> +<!ENTITY sun.ultra "Sun <trademark>Ultra</trademark>"> +<!ENTITY sunos "<trademark>SunOS</trademark>"> +<!ENTITY virtualbox "<trademark>VirtualBox</trademark>"> + +<!-- http://www.symantec.com/legal/legal_note.html --> +<!ENTITY tm-attrib.symantec "<para>Οι λέξεις Symantec και Ghost είναι + κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της Symantec Corporation στις Ηνωμένες + Πολιτείες και σε άλλες χώρες.</para>"> + +<!-- http://www.mathworks.com/company/trademarks.shtml --> +<!ENTITY tm-attrib.themathworks "<para>Η λέξη MATLAB είναι ένα κατοχυρωμένο + εμπορικό σύμβολο της The MathWorks, Inc.</para>"> +<!ENTITY matlab "<trademark class='registered'>MATLAB</trademark>"> + +<!ENTITY tm-attrib.thomson "<para>Η λέξη SpeedTouch είναι ένα εμπορικό σύμβολο + της Thomson</para>"> +<!ENTITY speedtouch "<trademark>SpeedTouch</trademark>"> + +<!-- http://www.transmeta.com/about/legal.html --> +<!ENTITY tm-attrib.transmeta "<para>Οι λέξεις Transmeta και Crusoe είναι + εμπορικά σύμβολα ή κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της Transmeta Corporation + στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε άλλες χώρες.</para>"> +<!ENTITY crusoe "<trademark>Crusoe</trademark>"> +<!ENTITY transmeta "<trademark>Transmeta</trademark>"> + +<!-- http://www.usr.com/adbuilder/ab-usage-guidelines.asp --> +<!-- http://www.usr.com/adbuilder/ab-tips-trade-ref.asp --> +<!ENTITY tm-attrib.usrobotics "<para>Οι λέξεις ή φράσεις U.S. Robotics και + Sportster είναι κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της U.S. Robotics + Corporation.</para>"> +<!ENTITY sportster "<trademark class='registered'>Sportster</trademark>"> +<!ENTITY usrobotics "<trademark class='registered'>U.S. Robotics</trademark>"> + +<!-- http://www.maplesoft.com/trademarks.shtml --> +<!ENTITY tm-attrib.waterloomaple "<para>Οι λέξεις ή φράσεις Waterloo Maple και + Maple είναι εμπορικά ή κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της Waterloo Maple Inc.</para>"> +<!ENTITY maple "<trademark>Maple</trademark>"> + +<!-- http://www.wolfram.com/company/terms.html --> +<!ENTITY tm-attrib.wolframresearch "<para>Η λέξη Mathematica είναι + κατοχυρωμένο εμπορικό σύμβολο της Wolfram Research, Inc.</para>"> +<!ENTITY mathematica "<trademark class='registered'>Mathematica</trademark>"> + +<!-- http://www.vmware.com/legal.html --> +<!ENTITY tm-attrib.vmware "<para>Η λέξη VMware είναι εμπορικό σύμβολο της + VMware, Inc.</para>"> + +<!-- http://www.xensource.com/xen-tm-faq.html --> +<!ENTITY tm-attrib.xen "<para>Η λέξη Xen είναι ένα κατοχυρωμένο εμπορικό + σύμβολο της XenSource, Inc. sτις ΗΠΑ και άλλες χώρες.</para>"> +<!ENTITY xen "<trademark>Xen</trademark>"> + +<!ENTITY tm-attrib.xfree86 "<para>Η λέξη XFree86 είναι ένα εμπορικό σύμβολο + του The XFree86 Project, Inc.</para>"> +<!ENTITY xfree86 "<trademark>XFree86</trademark>"> + +<!-- http://www.xiph.org/ --> +<!ENTITY tm-attrib.xiph "<para>Οι λέξεις ή φράσεις Ogg Vorbis και Xiph.Org + είναι εμπορικά σύμβολα τουXiph.Org.</para>"> + +<!ENTITY tm-attrib.general "<para>Πολλές από τις λέξεις ή φράσεις οι οποίες + χρησιμοποιούνται από τους κατασκευαστές ή τους πωλητές τους για να + διακρίνουν τα προϊόντα τους θεωρούνται εμπορικά σύμβολα. Όπου αυτές + εμφανίζονται σε αυτό το κείμενο και για όσες από αυτές γνωρίζει η Ομάδα + Ανάπτυξης του FreeBSD ότι είναι πιθανόν να είναι εμπορικά σύμβολα, θα δείτε + ένα από τα σύμβολα: <quote>™</quote> ή <quote>®</quote>.</para>"> + +<!-- +Local Variables: +coding: iso-8859-7 +mode: sgml +sgml-indent-data: t +sgml-omittag: nil +sgml-always-quote-attributes: t +End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/trademarks.sgml b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/trademarks.sgml new file mode 100644 index 0000000000..b3965cc4c8 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/trademarks.sgml @@ -0,0 +1,61 @@ +<!-- + + Τμήμα κατοχυρωμένων συμβόλων και εμπορικών συμβόλων, όπως απατείται + από το Open Group, τη Sun, κλπ. + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% en_US.ISO8859-1/share/sgml/trademarks.sgml + %SRCID% 1.7 + +--> + +<legalnotice id="trademarks" role="trademarks"> + + <para>Το FreeBSD είναι ένα κατοχυρωμένο εμπορικό σύμβολο του FreeBSD + Foundation.</para> + + <para>Το UNIX είναι ένα κατοχυρωμένο εμπορικό σύμβολο του The Open Group + στις Η.Π.Α. και σε άλλες χώρες.</para> + + <para>Οι λέξεις ή φράσεις Sun, Sun Microsystems, SunOS, Solaris, Java, + JDK και OpenJDK + είναι εμπορικά σύμβολα ή κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της Sun + Microsystems, Inc. στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε άλλες χώρες.</para> + +<!-- Εμπορικά Σύμβολα Προϊόντων --> + + <para>Οι λέξεις ή φράσεις Apple και QuickTime είναι εμπορικά σύμβολα της + Apple Computer, Inc., κατοχυρωμένα στις Η.Π.Α. και σε άλλες χώρες.</para> + + <para>Οι λέξεις Macromedia και Flash είναι εμπορικά σύμβολα ή κατοχυρωμένα + εμπορικά σύμβολα της Macromedia, Inc. στις Ηνωμένες Πολιτείες και/ή σε + άλλες χώρες.</para> + + <para>Οι λέξεις ή φράσεις Microsoft, Windows, και Windows Media είναι + εμπορικά σύμβολα ή κατοχυρωμένα εμπορικά σύμβολα της Microsoft Corporation + στις Ηνωμένες Πολιτείες και/ή σε άλλες χώρες.</para> + + <para>Η λέξη PartitionMagic είναι κατοχυρωμένο εμπορικό σύμβολο της + PowerQuest Corporation στις Ηνωμένες Πολιτείες και/ή σε άλλες + χώρες.</para> + + <para>Πολλές από τις λέξεις ή φράσεις, οι οποίες χρησιμοποιούνται από τους + κατασκευαστές ή τους πωλητές τους για να διακρίνουν τα προϊόντα τους, + θεωρούνται εμπορικά σύμβολα. Όπου αυτές εμφανίζονται σε αυτό το βιβλίο + και για όσες από αυτές γνωρίζει η Ομάδα Ανάπτυξης του FreeBSD ότι είναι + πιθανόν να είναι εμπορικά σύμβολα, θα δείτε το σύμβολο '™'.</para> + +</legalnotice> + +<!-- +Local Variables: +mode: sgml +coding: iso-8859-7 +sgml-indent-data: t +sgml-omittag: nil +sgml-always-quote-attributes: t +End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/translators.ent b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/translators.ent new file mode 100644 index 0000000000..90b9e081d8 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/translators.ent @@ -0,0 +1,26 @@ +<!-- + + Ονόματα και διευθύνσεις ηλεκτρονικής αλληλογραφίας των μελών της + Ελληνικής Ομάδας Μετάφρασης του FreeBSD. + + The FreeBSD Greek Documentation Project + + $FreeBSD$ + +--> + +<!ENTITY a.el.kentrotis "Κυριάκος Κεντρωτής <email>speak@hush.com</email>"> +<!ENTITY a.el.keramida "Γιώργος Κεραμίδας <email>keramida@FreeBSD.org</email>"> +<!ENTITY a.el.kiagias "Μανώλης Κιαγιάς <email>sonicy@otenet.gr</email>"> +<!ENTITY a.el.kokkalis "Nikos Kokkalis <email>nickkokkalis@gmail.com</email>"> +<!ENTITY a.el.kritikakos "Παναγιώτης Κριτικάκος <email>panoskrt@googlemail.com</email>"> +<!ENTITY a.el.siderste "Στυλιανός Σιδερίδης <siderste@yahoo.gr>"> +<!ENTITY a.el.typaldos "Βαγγέλης Τυπάλδος <email>vtypal@gmail.com</email>"> + +<!-- +Local variables: +coding: iso-8859-7 +mode: sgml +fill-column: 78 +End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/urls.ent b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/urls.ent new file mode 100644 index 0000000000..1af070abb4 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/share/sgml/urls.ent @@ -0,0 +1,26 @@ +<!-- + + URLs που έχουν σχέση μόνο με την Ελληνική Τεκμηρίωση του FreeBSD. + + Σε αυτό το αρχείο ορίζονται ΜΟΝΟ τα εντελώς απαραίτητα URL entities + για να δουλεύει σωστά η Ελληνική μετάφραση της τεκμηρίωσης του + FreeBSD. Όσα entities είναι ήδη ορισμένα σωστά στην 'κοινή' λίστα από + urls.ent στο toplevel doc/share/sgml/... directory δεν χρειάζεται να + ξαναοριστούν εδώ. + + $FreeBSD$ + + %SOURCE% share/sgml/urls.ent + %SRCID% 1.14 + +--> + +<!ENTITY doc.langcode.default "el_GR.ISO8859-7"> + +<!-- +Local variables: +coding: iso-8859-7 +mode: sgml +fill-column: 78 +End: +--> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/share/tools/checkupdate/Makefile b/el_GR.ISO8859-7/share/tools/checkupdate/Makefile new file mode 100644 index 0000000000..92b8e4e1b0 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/share/tools/checkupdate/Makefile @@ -0,0 +1,15 @@ +# $FreeBSD$ + +SCRIPTS= checkupdate +MAN= checkupdate.1 + +CLEANFILES= ${SCRIPTS} + +BINDIR?= ${HOME}/bin + +.SUFFIXES: .py + +.py: + cat ${.ALLSRC} > ${.TARGET} + +.include <bsd.prog.mk> diff --git a/el_GR.ISO8859-7/share/tools/checkupdate/checkupdate.1 b/el_GR.ISO8859-7/share/tools/checkupdate/checkupdate.1 new file mode 100644 index 0000000000..a81d9e21ed --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/share/tools/checkupdate/checkupdate.1 @@ -0,0 +1,146 @@ +.\" Copyright (c) 2007 Giorgos Keramidas <keramida@FreeBSD.org> +.\" All rights reserved. +.\" +.\" Redistribution and use in source and binary forms, with or without +.\" modification, are permitted provided that the following conditions +.\" are met: +.\" 1. Redistributions of source code must retain the above copyright +.\" notice, this list of conditions and the following disclaimer. +.\" 2. Redistributions in binary form must reproduce the above copyright +.\" notice, this list of conditions and the following disclaimer in the +.\" documentation and/or other materials provided with the distribution. +.\" +.\" THIS SOFTWARE IS PROVIDED BY THE AUTHOR AND CONTRIBUTORS ``AS IS'' AND +.\" ANY EXPRESS OR IMPLIED WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE +.\" IMPLIED WARRANTIES OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE +.\" ARE DISCLAIMED. IN NO EVENT SHALL THE AUTHOR OR CONTRIBUTORS BE LIABLE +.\" FOR ANY DIRECT, INDIRECT, INCIDENTAL, SPECIAL, EXEMPLARY, OR CONSEQUENTIAL +.\" DAMAGES (INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, PROCUREMENT OF SUBSTITUTE GOODS +.\" OR SERVICES; LOSS OF USE, DATA, OR PROFITS; OR BUSINESS INTERRUPTION) +.\" HOWEVER CAUSED AND ON ANY THEORY OF LIABILITY, WHETHER IN CONTRACT, STRICT +.\" LIABILITY, OR TORT (INCLUDING NEGLIGENCE OR OTHERWISE) ARISING IN ANY WAY +.\" OUT OF THE USE OF THIS SOFTWARE, EVEN IF ADVISED OF THE POSSIBILITY OF +.\" SUCH DAMAGE. +.\" +.\" $FreeBSD$ +.\" +.Dd July 9, 2008 +.Dt CHECKUPDATE 1 +.Os +.Sh NAME +.Nm checkupdate +.Nd "check a translation of the FreeBSD doc/ tree for source updates" +.Sh SYNOPSIS +.Nm +.Op Fl acenpPqtv +.Op Fl R Ar workspace +.Sh DESCRIPTION +The +.Nm +utility checks a translation of the FreeBSD +.Pa "doc/" +tree for source updates, i.e.\& changes in their original English source +files which may be interesting to merge. +.Pp +The list of files to check can be specified in the command-line of the +.Nm +utility, or it can be fed to the script through its standard input +stream. +.Pp +The number of checks performed, and the format of the script output are +controlled by command-line options. +.Pp +The options are as follows: +.Bl -tag -width ".Fl f Ar flist" +.It Fl a +Enable all file checks for each input file. +.It Fl c +Generate compact report primarily suitable for commit logs. It will +only contain revision difference information and names of the affected +files. This will automatically disable +.Dq patch preview +mode. +.It Fl e +Report everything. +File revision information is displayed for all the files of our input +list, and not just the files that actually need to be updated. +.It Fl n +Disable all file checks. +.It Fl p +Run in +.Dq patch preview +mode. +Whenever a difference is found in the revisions of the original +translated file and the current English revision, show a patch of the +untranslated changes. +.It Fl P +Do not be so +.Dq picky +and show all the information even if files do not contain tags. It is +disabled by default and it is not recommended to use. +.It Fl q +Run in +.Dq quiet +mode. +No status messages are printed in the standard error stream of the +script, and if there are no updates to show its standard output shows +nothing at all. +This mode is useful for +.Xr crontab 5 +entries, where it's ok to run without any output at all, to avoid +spurious email messages from +.Xr cron 8 . +.It Fl R Ar workspace +Switch to another +.Ar workspace +path before checking file translation updates. +The +.Nm +script assumes that it runs in the toplevel directory of the +.Fx +.Pa doc/ +tree. +If this is not true, then the +.Fl R +option should be used to point to the toplevel directory of the +.Pa doc/ +tree. +.It Fl t +Run in +.Dq tuple mode . +This option implies +.Fl e +too. +When the script runs in tuple mode it prints Python tuples with the file +information it collects for all the files, instead of parsing and +presenting the information in human readable format. +This may be a bit useful for post-processing the output of the script to +generate output in different ways. +.It Fl v +Bump verbosity level. +The +.Nm +script runs in +.Dq quiet mode +by default. +The +.Fl v +option increases the verbosity level, and it can be used multiple times +for extra verbosity. +.El +.Sh EXIT STATUS +.Ex -std +.Sh SEE ALSO +.Xr python 1 , +.Xr crontab 5 , +.Xr cron 8 +.Sh HISTORY +The +.Nm +utility first appeared in +.Fx 7.0 . +.Sh AUTHORS +This manual page was written by +.An Giorgos Keramidas Aq keramida@FreeBSD.org . +.Sh BUGS +The actual code for this utility is vaporware. diff --git a/el_GR.ISO8859-7/share/tools/checkupdate/checkupdate.py b/el_GR.ISO8859-7/share/tools/checkupdate/checkupdate.py new file mode 100644 index 0000000000..7f4c45d789 --- /dev/null +++ b/el_GR.ISO8859-7/share/tools/checkupdate/checkupdate.py @@ -0,0 +1,524 @@ +#!/usr/bin/env python + +#- +# Copyright (c) 2007 Giorgos Keramidas <keramida@FreeBSD.org> +# All rights reserved. +# +# Redistribution and use in source and binary forms, with or without +# modification, are permitted provided that the following conditions +# are met: +# 1. Redistributions of source code must retain the above copyright +# notice, this list of conditions and the following disclaimer. +# 2. Redistributions in binary form must reproduce the above copyright +# notice, this list of conditions and the following disclaimer in the +# documentation and/or other materials provided with the distribution. +# +# THIS SOFTWARE IS PROVIDED BY THE AUTHOR AND CONTRIBUTORS ``AS IS'' AND +# ANY EXPRESS OR IMPLIED WARRANTIES, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE +# IMPLIED WARRANTIES OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE +# ARE DISCLAIMED. IN NO EVENT SHALL THE AUTHOR OR CONTRIBUTORS BE LIABLE +# FOR ANY DIRECT, INDIRECT, INCIDENTAL, SPECIAL, EXEMPLARY, OR CONSEQUENTIAL +# DAMAGES (INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, PROCUREMENT OF SUBSTITUTE GOODS +# OR SERVICES; LOSS OF USE, DATA, OR PROFITS; OR BUSINESS INTERRUPTION) +# HOWEVER CAUSED AND ON ANY THEORY OF LIABILITY, WHETHER IN CONTRACT, STRICT +# LIABILITY, OR TORT (INCLUDING NEGLIGENCE OR OTHERWISE) ARISING IN ANY WAY +# OUT OF THE USE OF THIS SOFTWARE, EVEN IF ADVISED OF THE POSSIBILITY OF +# SUCH DAMAGE. +# +# $FreeBSD$ + +""" +The translation helper utility `checkupdate'. + +To use this utility, you have to check out a clean copy of the doc/ tree +of FreeBSD which includes at least the following subdirectories: + + el_GR.ISO8859-7 + en_US.ISO8859-1 + share + +Then you can feed a list of files (flist) from the `el_GR.ISO8859-7' +part of the tree to the standard input of this script, and it will try +to print a report of updates which may be useful to merge from `en_US' +to `el_GR'. + +NOTE: The `checkupdate' script depends on manually maintained `%SOURCE%' +and `%SRCID%' comments in the `el_GR' part of the tree, to work +correctly. It does not maintain the comments/tags itself, though. + +NOTE: If you use relative pathnames, make sure they are relative to the +root of the doc/ tree, and that you run the script from the toplevel +directory or that you correctly pass the -R option with the doc/ +workspace path. +""" + +import errno +import getopt +import os +import re +import sys +import subprocess + +# Alias some functions from other modules, to shorter, easier to use names. +exit = sys.exit + +# Save the invocation name of the script, for later use. +progname = os.path.basename(sys.argv[0]) + +# -------------------- script options ---------------------------------- + +allchecks = None # All the file check functions we support. +checks = None # No checks are done by default. +patchmode = False # Show patches that need translation. +root = "." # The default workspace directory. +verbose = None # Run in `quiet' mode by default. +everything = False # Report everything, i.e. all input files. +tuplemode = False # Use the standard output mode +compactmode = False # Generate compact stdout suitable for commit logs. +pickymode = True # Skip files without '%SRCID%' and '%SOURCE%' (default). + +# -------------------- useful functions -------------------------------- + +def message(msg=None): + """Print an optional `msg' message string to our standard error + stream. Note that a newline is appended automatically to the + message string, as if it was displayed with print(), and no + exceptions are captured by message().""" + if msg: + s = "%s\n" % (msg) + sys.stderr.write(s) + sys.stderr.flush() + return None + +def error(code, msg=None): + """Print `msg' as an optional error message string, and die with an + error of `code'.""" + if msg: + s = '%s: error: %s' % (progname, msg) + message(s) + exit(code) + +def warning(msg=None): + """Print `msg' as an optional warning string.""" + if msg: + s = '%s: warning: %s' % (progname, msg) + message(s) + return None + +def debug(level=1, msg=None): + """Print an optional debugging message `msg', when the verbosity + level `verbose' of the script exceeds or is equal to `level' + (default=1).""" + if verbose and verbose >= level and msg: + message("# " + msg) + +def setroot(path): + """Change the `root' of the workspace we are going to use to `path'. + The `path' directory must alredy exist, and be accessible to the + user running the script.""" + + global root # Declare global scope for `root' + if os.path.exists(path): + root = path + debug(1, "Workspace = `%s'" % root) + return root + else: + return None + +def freebsdrevision(fname): + """Parse the `fname' file, looking for an instance of the FreeBSD + CVS ID line, extract the revision number from the ID line, and + return it as a string. Multiple matches are ok, as long as their + revision ID and dates match precisely each other. + + FreeBSD is progressively switching its repositories from CVS to + Subversion. This function tries to DTRT with both CVS and + Subversion ID lines, so it may not be 100% right at all times. + + The old-style CVS ID lines look like this: + + $\FreeBSD: src/bin/rcp/rcp.c,v 1.46 2007/05/22 04:21:00 cperciva Exp $ + + The new-style Subversion ID lines look like this: + + $\FreeBSD: head/bin/rcp/rcp.c 169848 2007-05-22 04:21:00Z cperciva $ + + The freebsrevision() function first tries to match the CVS format for + each line, and if that fails it tries the Subversion format. If one + of these formats matches, then it extracts the revision number and + it returns it. If none matches, then it just returns `None' to show + that there is no matching ID line.""" + + if not fname: + return None + + # There isn't much we can do with a directory path. + if os.path.isdir(fname): + debug(2, "No FreeBSD ID line for directory `%s'" % fname) + return None + + try: + cvsre = re.compile(r'^.*\$\FreeBSD:\s+\S+,v\s+(\d+(?:\.\d+){1,})\s+(?:d{2}|\d{4})/\d{2}/\d{2}\s+\d{2}:\d{2}:\d{2}\s+\S+\s+Exp\s+\$.*$') + svnre = re.compile(r'^.*\$\FreeBSD:\s+\S+\s+(\d+)\s+\d{4}-\d{2}-\d{2}\s+\d{2}:\d{2}:\d{2}Z\s+\S+\s+\$.*$') + except Exception, inst: + warning("invalid regular expression: %s" % inst) + return (None, None) + + rev = None + try: + debug(3, "Finding FreeBSD revision number of file `%s'" % fname) + for l in file(fname): + m = cvsre.match(l) or svnre.match(l) + if m: + nrev = m.group(1) + if rev and rev != nrev: + debug(3, "Multiple revision numbers (%s and %s) found in file `%s'" % (rev, nrev, fname)) + return None + rev = nrev + except IOError, inst: + if inst.errno == errno.ENOENT: + debug(3, "%s: cannot open file for reading" % fname) + return None + except Exception, inst: + debug(3, "%s: cannot extract revision number: %s" % (fname, str(inst))) + return None + if not rev: + debug(3, "FreeBSD revision not found in file `%s'" % fname) + return rev + +def fileinfo(fname): + """Extract the `%%SOURCE%%' and `%%SRCID%%' info from file `fname'. + The `fname' file should be accessible for reading. It will be + opened for read and every line will be matched with the `%%SOURCE%%' + and `%%SRCID%%' patterns. There should be only one occurence of + these patterns in the file. Multiple matches will trigger an error.""" + + if not fname: + return None + + # There isn't much we can do with a directory path. + if os.path.isdir(fname): + debug(2, "Skipping directory `%s'" % fname) + return (None, None) + + # The regexps to match %SOURCE% and %SRCID% in our input file. + try: + srcre = re.compile(r'^.*(%SOURCE%)\s+(\S+)\s*$') + srcidre = re.compile(r'^.*(%SRCID%)\s+(\S+)\s*$') + except Exception, inst: + warning("invalid regular expression: %s" % inst) + return (None, None) + + # No file info obtained yet. + info = (None, None, None, None, None, None) + src, srcid = (None, None) + try: + debug(3, "Finding %%SOURCE%% and %%SRCID%% info of file `%s'" % fname) + + for l in file(fname): + l = l.rstrip('\r\n') + nsrc = None + m = srcre.match(l) + if m: + nsrc = m.group(2) + # Validate the `%SOURCE%' path, to avoid false matches with + # `%SOURCE%' tags in comments or documentation. This isn't + # exactly a perfect validation check, but it should catch most + # of the common cases. + if nsrc and ('/' in nsrc or os.path.exists(nsrc)): + if src: + warning("multiple %%SOURCE%% tags in file %s" % fname) + src = nsrc + debug(4, "%%SOURCE%% matched %s in line: %s" % (fname, l)) + # Check for an `%SRCID%' match. + # + # XXX: This doesn't really validate the resulting `%SRCID%' value + # XXX: as a CVS or Subversion revision. We should probably add + # XXX: a few checks here. + nsrcid = None + m = srcidre.match(l) + if m: + nsrcid = m.group(2) + if srcid: + warning("multiple %%SRCID%% tags in file %s" % fname) + srcid = nsrcid + debug(4, "%%SRCID%% matched %s in line: %s" % (fname, l)) + except IOError, inst: + if inst.errno == errno.ENOENT: + warning("%s: cannot open file for reading" % fname) + return info + except Exception, inst: + warning("%s: cannot extract SOURCE and SRCID info" % fname) + return info + if not src: + debug(3, "%%SOURCE%% not found in file `%s'" % fname) + if not srcid: + debug(3, "%%SRCID%% not found in file `%s'" % fname) + + fid, newsrcid = map(freebsdrevision, (fname, src)) + srcexists = src and os.path.exists(src) + info = (fname, fid, src, srcexists, srcid, newsrcid) + return info + +def reportfile(fname, frev, srcfile, srcexists, srcid, srcrev): + """Report that an update is needed for a translated file.""" + + if not compactmode: + text = "%s%s" % (fname, frev and " rev. " + str(frev) or "") + revtext = "%-10s -> %-10s" % (srcid or "NO-%SRCID%", srcrev or "NONE") + if not compactmode: + if srcfile and not srcexists: + filetext = "%s (MISSING)" % srcfile + elif srcfile: + filetext = "%s" % srcfile + else: + filetext = "NO-%SOURCE%" + + if compactmode: + print "%s %s" % (revtext, fname) + else: + print "%s" % text + print " %s %s" % (revtext, filetext) + print "" + +def showdiff(fname, frev, srcfile, srcexists, srcid, srcrev): + """Show differences in the original file.""" + + if not (srcfile and srcexists and srcid and srcrev): + # Raise an exception? + print " No patch could be retrieved." + print "" + return None + + cvsdiff = ["cvs", "-R", "diff", "-u", + "-r%s" % srcid, "-r%s" % srcrev, "%s" % srcfile] + + svndiff = ["svn", "diff", + "-r", "%s:%s" % (srcid, srcrev), "%s" % srcfile] + + diffargs = None + if os.path.isdir(root + "/CVS"): + diffargs = cvsdiff + elif os.path.isdir(root + "/.svn"): + diffargs = svndiff + + if not diffargs: + print " Not a Subversion or CVS checkout." + print "" + return None + + diffcmd = "" + + for arg in diffargs: + diffcmd += (arg + " ") + + print " Patch review for:" + print " %s" % diffcmd + print "" + + output = subprocess.Popen(diffargs, stdout=subprocess.PIPE, cwd=root).communicate()[0] + + print output + print "" + return True + +def checkinfo(info): + """Check the `info' tuple of file information. The tuple should + have at least six pieces of file information: + + (file-name, greek-revision, + english-file, english-file-exists?, + last-translated-revision, current-revision) + + These are all the bits we need for basic `update' checking.""" + + fname = None # Translated file path + frev = None # Translated file revision + srcfile = None # English source file path + srcexists = None # Does the English source file exist? + srcid = None # `%SRCID%' value from translated file + srcrev = None # English file revision + + try: + (fname, frev, srcfile, srcexists, srcid, srcrev) = \ + info + except ValueError: + warning("Invalid file info: %s" % str(info)) + return None + + if not fname: + debug(2, "No translated file in info: %s" % str(info)) + return None + + # Report all files, if `everything' is enabled. + if everything: + reportfile(fname, frev, srcfile, srcexists, srcid, srcrev) + return True + + # If a file has an fname and only one of srcfile but no srcid or + # srcrev, then we report it because it seems 'odd' to have only a + # `%SOURCE%' tag. + if srcfile and (not srcid or not srcrev): + reportfile(fname, frev, srcfile, srcexists, srcid, srcrev) + return True + + # Similarly, if a file only has srcid, we report it. + if srcid and (not srcfile or not srcrev): + reportfile(fname, frev, srcfile, srcexists, srcid, srcrev) + return True + + # The same if a file only has srcrev. + if srcrev and (not srcfile or not srcid): + reportfile(fname, frev, srcfile, srcexists, srcid, srcrev) + return True + + # There is no frev, srcid, srcrev so do not report (has no sense). + if (pickymode and not everything) and (not srcid and not srcrev and not frev): + return None + + # There is no srcid, srcrev, may be the user does not want to track + # this file. + if (pickymode and not everything) and (not srcid and not srcrev): + return None + + # If one of srcid, srcrev is unavailable, we report it. + if not srcid or not srcrev: + reportfile(fname, frev, srcfile, srcexists, srcid, srcrev) + return True + + # Finally, if we have both srcrev, srcid, report only the files that + # have different values for these two. + if srcid != srcrev: + reportfile(fname, frev, srcfile, srcexists, srcid, srcrev) + if patchmode: + return showdiff(fname, frev, srcfile, srcexists, srcid, srcrev) + return True + + return None + +def processfile(fname): + """Process a single file, looking for updates and any other checks + we have enabled for all the files.""" + + if not fname: + return None + + debug(2, "Processing file `%s'" % fname) + if os.path.isdir(fname): + # We don't do anything with directories. Symlinks and other + # files which stand a chance of being readable as plain text are + # ok, but directories don't really make sense here, so skip them. + debug(2, "Skipping directory `%s'" % fname) + return None + + retval = None + info = fileinfo(fname) + if info: + r = fname + if tuplemode: + print info + else: + checkinfo(info) + return retval + +def usage(): + """Print a usage message, and exit.""" + print "usage: %s [-acenpPqtv] [-R workspace]" % progname + exit(1) + +# -------------------- main script body -------------------------------- + +if __name__ == "__main__": + debug(3, "Parsing script options") + try: + opts, args = getopt.getopt(sys.argv[1:], 'acenpPqtR:v') + except getopt.GetoptError, err: + usage() + + # Go through the list of command-line options, and tune the globals + # which affect the behavior of the script accordingly. + for o, v in opts: + if o == '-a': + debug(3, "Enabling all file checks") + checks = allchecks # All file checks enabled. + elif o == '-c': + debug(3, "Compact mode on") + compactmode = True # Generate compact report. + patchmode = False # No previews allowed. + elif o == '-e': + debug(3, "Reporting file revision info for everything") + everything = True + elif o == '-n': + debug(3, "Disabling all file checks") + checks = None # No file checks enabled. + elif o == '-p': + if not compactmode: + debug(3, "Enabling patch preview mode") + patchmode = True# Show diffs for files to be merged. + else: + debug(3, "No patch preview due to compact mode") + elif o == '-P': + debug(3, "Disabling picky mode") + pickymode = False # Picky mode: no check if no revision. + elif o == '-q': + debug(3, "Going into quiet mode.") + verbose = False # Quiet mode; no verbose messages. + elif o == '-R': + debug(3, "Switching to workspace at `%s'" % v) + if not setroot(v): + error(1, "Directory `%s' does not exist" % v) + elif o == '-t': + debug(3, "Output formatted as tuples") + tuplemode = True + elif o == '-v': + verbose = verbose and (verbose + 1) or 1 + debug(1, "Bumping verbosity level to %d" % verbose) + else: + assert False, "Unhandled option `%s'" % o + + # If the root directory is merely '.', convert it to a full pathname. + if root == '.': + try: + root = os.getcwd() + except Exception, inst: + error(1, "Cannot save working directory: %s" % str(inst)) + exit(1) + debug(2, "Normalized workspace root = `%s'" % root) + + # Save the current working directory. + savedpath = None + try: + savedpath = os.getcwd() + except Exception, inst: + error(1, "Cannot save working directory: %s" % str(inst)) + exit(1) + + # Switch into the workspace `root'. + try: + os.chdir(root) + except Exception, inst: + error(1, "Cannot switch to workspace root `%s'" % str(inst)) + exit(1) + debug(3, "Current working directory = `%s'" % os.getcwd()) + + # Read a list of files from stdin, and process them. + try: + for l in sys.stdin.readlines(): + fname = l.rstrip('\r\n') + processfile(fname) + except KeyboardInterrupt: + message("%s: Interrupted." % progname) + exit(1) + except Exception, inst: + error(1, "%s" % str(inst)) + + # Restore the working directory we had before processing files. + if savedpath: + try: + os.chdir(savedpath) + except Exception, inst: + error(1, "Cannot restore working directory: %s" % str(inst)) + exit(1) + + # All done. + exit(0) |