aboutsummaryrefslogtreecommitdiff
path: root/nl_NL.ISO8859-1/articles/explaining-bsd/article.xml
blob: eed761f21145fab78329e7924891d4b58f9fef97 (plain) (blame)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
<?xml version="1.0" encoding="iso-8859-1" standalone="no"?>
<!DOCTYPE article PUBLIC "-//FreeBSD//DTD DocBook XML V4.2-Based Extension//EN"
	"../../../share/xml/freebsd42.dtd" [
<!ENTITY % entities PUBLIC "-//FreeBSD//ENTITIES DocBook FreeBSD Entity Set//NL" "../../share/xml/entities.ent">
%entities;
]>

<!--
     $FreeBSD$

     %SOURCE%	en_US.ISO8859-1/articles/explaining-bsd/article.xml
     %SRCID%	39632
-->

<article lang="nl">
  <articleinfo>
    <title>Uitleg over BSD</title>

    <author>
      <firstname>Greg</firstname>
      <surname>Lehey</surname>

      <affiliation>
	<address><email>grog@FreeBSD.org</email></address>
      </affiliation>
    </author>

    <legalnotice id="trademarks" role="trademarks">
      &tm-attrib.freebsd;
      &tm-attrib.amd;
      &tm-attrib.apple;
      &tm-attrib.intel;
      &tm-attrib.linux;
      &tm-attrib.opengroup;
      &tm-attrib.sparc;
      &tm-attrib.sun;
      &tm-attrib.unix;
      &tm-attrib.xfree86;
      &tm-attrib.general;
    </legalnotice>

    <pubdate>$FreeBSD$</pubdate>

    <releaseinfo>$FreeBSD$</releaseinfo>

    <abstract>
      <para><emphasis>Vertaald door René Ladan</emphasis>.</para>

      <para>In de open-source wereld is het woord <quote>Linux</quote>
	bijna een synoniem van <quote>besturingssysteem</quote>, maar
	het is niet het enige open-source &unix; besturingssysteem.
	Volgens de <ulink
	  url="http://www.leb.net/hzo/ioscount/data/r.9904.txt">Internet
	  Operating System Counter</ulink>, draait sinds april 1999
	31.3% van de machines op de wereld die met een netwerk verbonden
	zijn Linux.  14.6% draait BSD &unix;.  Sommige van 's werelds
	grootste webinstallaties, zoals <ulink
	  url="http://www.yahoo.com/">Yahoo!</ulink>, draaien BSD.  De
	drukste FTP-server van de wereld van 1999 (nu buiten werking),
	<ulink url="ftp://ftp.cdrom.com/">ftp.cdrom.com</ulink>,
	gebruikte BSD om 1.4&nbsp;TB aan gegevens per dag over te
	brengen.  Het is duidelijk dat dit geen nichemarkt is: BSD is
	een goed bewaard geheim.</para>

      <para>Dus wat is het geheim?  Waarom is BSD niet bekender?  Dit
	artikel behandelt deze en andere vragen.</para>

      <para>In dit artikel zullen verschillen tussen BSD en Linux
	<emphasis>zo</emphasis> worden aangegeven.</para>
    </abstract>
  </articleinfo>

  <sect1 id="what-is-bsd">
    <title>Wat is BSD?</title>

    <para>BSD is een afkorting van <quote>Berkeley Software
	Distribution</quote>.  Het is de naam van broncodedistributies van
      de universiteit van California te Berkeley, wat origineel
      uitbreidingen waren van het besturingssysteem &unix; van AT&amp;T
      Research.  Verschillende projecten over open-source
      besturingssystemen zijn gebaseerd op een uitgave van deze broncode
      die bekend staat als 4.4BSD-Lite.  Ze omvatten ook een aantal
      pakketten van andere open-source projecten, opmerkelijk genoeg
      onder andere van het GNU-project.  Het besturingssysteem in het
      geheel omvat:</para>

    <itemizedlist>
      <listitem>
	<para>De BSD-kernel, die proces-scheduling, geheugenbeheer,
	  symmetrische multi-processing (SMP), apparaatstuurprogramma's,
	  etcetera afhandelt.</para>

	<para><emphasis>In tegenstelling tot de Linux-kernel zijn er
	    een aantal verschillende BSD-kernels met verschillende
	    mogelijkheden.</emphasis></para>
      </listitem>

      <listitem>
	<para>De C-bibliotheek, de basis-API voor het systeem.</para>

	<para><emphasis>De C-bibliotheek van BSD is gebaseerd op code
	    van Berkeley, niet van het GNU-project.</emphasis></para>
      </listitem>

      <listitem>
	<para>Gereedschappen zoals shells, bestandsgereedschappen,
	  compilers en linkers.</para>

	<para><emphasis>Sommige gereedschappen zijn afgeleid van het
	    GNU-project, andere niet.</emphasis></para>
      </listitem>

      <listitem>
	<para>Het X Window-systeem, wat grafisch afbeelden
	  afhandelt.</para>

	<para>Het X Window-systeem dat in de meeste versies van BSD
	  wordt gebruikt wordt onderhouden door één van
	  twee aparte projecten, ofwel het <ulink
	    url="http://www.XFree86.org/">&xfree86; project</ulink>, of
	  het <ulink
	    url="http://www.X.org/">X.Org project</ulink>.  Linux
	  gebruikt dezelfde code.  BSD specificeert normaliter geen
	  <quote>grafisch bureaublad</quote> zoals
	  <application>GNOME</application> of
	  <application>KDE</application>, deze zijn wel beschikbaar.</para>
      </listitem>

      <listitem>
	<para>Vele andere programma's en gereedschappen.</para>
      </listitem>
    </itemizedlist>
  </sect1>

  <sect1 id="what-a-real-unix">
    <title>Wat, een echte &unix;?</title>

    <para>De BSD-besturingssystemen zijn geen klonen, maar open-source
      afgeleiden van AT&amp;T's Research &unix; besturingssysteem, wat
      ook de voorouder is van het moderne &unix; System V.  Dit kan als
      een verrassing komen.  Hoe kon dit gebeuren als AT&amp;T nooit
      zijn code als open-source heeft uitgegeven?</para>

    <para>Het is waar dat AT&amp;T &unix; niet open-source is, en wat
      betreft copyright is BSD zeer zeker <emphasis>niet</emphasis>
      &unix;, maar van de andere kant heeft AT&amp;T bronnen
      geïmporteerd van andere projecten, nota bene de Computer
      Science Research Group (CSRG) van de University of California in
      Berkeley, CA.  In 1976 is de CSRG begonnen met het uitgeven van
      tapes van hun software, die ze <emphasis>Berkeley Software
	Distribution</emphasis> of <emphasis>BSD</emphasis>
      noemden.</para>

    <para>Initiële BSD-uitgaven bestonden grotendeels uit
      gebruikersprogramma's, maar dat veranderde enorm toen CSRG in een
      contract belandde met het Defense Advanced Research Projects
      Agency (DARPA) om de communicatieprotocollen in hun netwerk,
      ARPANET, te vernieuwen.  De nieuwe protocollen stonden bekend als
      <emphasis>Internet Protocols</emphasis>, later
      <emphasis>TCP/IP</emphasis> na de belangrijkste protocollen.  De
      eerste wijdverbreide implementatie die gedistribueerd werd was
      deel van 4.2BSD, in 1982.</para>

    <para>In de loop van de jaren 80 ontsproten er een aantal nieuwe
      werkstationbedrijven.  Vele verkozen het om &unix; te licenseren
      boven het ontwikkelen van hun eigen besturingssystemen.  In het
      bijzonder licenseerde Sun Microsystems &unix; en implementeerde
      het een versie van 4.2BSD, wat ze &sunos; noemden.  Toen AT&amp;T
      zelf &unix; commercieel mocht verkopen, begonnen ze met een ietwat
      kale basisimplementatie genaamd System III, die snel gevolgd werd
      door System V.  De codebase van System V bevatte geen netwerkcode,
      dus bevatten alle implementaties aanvullende software van de BSD,
      waaronder de TCP/IP-software, maar ook gereedschappen zoals de
      <emphasis>csh</emphasis>-shell en de tekstverwerker
      <emphasis>vi</emphasis>.  Deze uitbreidingen stonden gezamenlijk
      bekend als de <emphasis>Berkeley Extensions</emphasis>.</para>

    <para>De BSD-tapes bevatten de broncode van AT&amp;T en hadden dus
      een &unix; bronlicentie nodig.  Tegen 1990 raakten de fondsen van
      de CSRG uitgeput, en er dreigde sluiting.  Sommige leden van de
      groep besloten om de BSD-code uit te geven, welke Open Source was,
      zonder de propriëtaire code van AT&amp;T.  Dit gebeurde
      eindelijk met de <emphasis>Networking Tape 2</emphasis>,
      gewoonlijk bekend als <emphasis>Net/2</emphasis>.  Net/2 was geen
      compleet besturingssysteem: ongeveer 20% van de kernelcode
      ontbrak.  Een van de leden van de CSRG, William F. Jolitz, schreef
      de overblijvende code en gaf het in het begin van 1992 uit als
      <emphasis>386BSD</emphasis>.  In diezelfde tijd begon een andere
      groep van ex-CSRG-leden een commercieel bedrijf genaamd <ulink
	url="http://www.bsdi.com/">Berkeley Software Design Inc.</ulink>
      en gaf een betaversie van een besturingssysteem genaamd <ulink
	url="http://www.bsdi.com/">BSD/386</ulink> uit, welke op
      dezelfde bronnen was gebaseerd.  De naam van het besturingssysteem
      werd later veranderd in BSD/OS.</para>

    <para>386BSD werd nooit een stabiel besturingssysteem.  In plaats
      daarvan splitsten er twee andere projecten van af in 1993: <ulink
	url="http;//www.NetBSD.org/">NetBSD</ulink> en <ulink
	url="&url.base;/index.html">&os;</ulink>.  De twee projecten
      groeiden oorspronkelijk uit elkaar wegens verschillen in de
      hoeveelheid geduld om op verbeteringen aan 386BSD te wachten: de
      mensen van NetBSD begonnen in het begin van het jaar, en de eerste
      versie van &os; was niet klaar voor het einde van het jaar.  In de
      tussentijd waren de codebases genoeg uit elkaar gegroeid om
      samenvoegen ervan moeilijk te maken.  Tevens hadden de projecten
      verschillende doelen, wat we hieronder zullen zien.  In 1996
      splitste <ulink url="http://www.OpenBSD.org/">OpenBSD</ulink> zich
      af van NetBSD, en in 2003 splitste <ulink
	url="http://www.dragonflybsd.org/">DragonFlyBSD</ulink> zich af
      van &os;.</para>
  </sect1>

  <sect1 id="why-is-bsd-not-better-known">
    <title>Waarom is BSD niet bekender?</title>

    <para>Om een aantal redenen is BSD relatief onbekend:</para>

    <orderedlist>
      <listitem>
	<para>De BSD-ontwikkelaars zijn vaak meer geïnteresseerd in
	  het verbeteren van hun code dan het aan de man brengen.</para>
      </listitem>

      <listitem>
	<para>Veel van de populariteit van Linux komt door factoren
	  buiten de Linux-projecten, zoals de pers, en door bedrijven
	  die zijn opgericht om Linux-diensten aan te bieden.  Tot voor
	  kort hadden de open-source BSDs zulke voorstanders niet.</para>
      </listitem>

      <listitem>
	<para>BSD-ontwikkelaars zijn vaak meer ervaren dan
	  Linux-ontwikkelaars, en hebben minder interesse in het
	  systeem gemakkelijk in gebruik te maken.  Nieuwelingen voelen
	  zich vaak meer op hun gemak met Linux.</para>
      </listitem>

      <listitem>
	<para>In 1992 klaagde AT&amp;T <ulink
	    url="http://www.bsdi.com/">BSDI</ulink>, de verkoper van
	  BSD/386, aan op verdenking dat het product code bevatte
	  waarover AT&amp;T copyright had.  De zaak werd buiten de
	  rechtbank om in 1994 beslist, maar het spook van de rechtszaak
	  blijft mensen achtervolgen.  In een recent uit maart 2000 dat
	  op het web werd gepubliceerd claimde dat de zaak
	  <quote>recentelijk beslist</quote> was.</para>

	<para>Eén detail dat de rechtszaak ophelderde is de
	  naamgeving: in de jaren 80 stond BSD bekend als <quote>BSD
	    &unix;</quote>.  Met het nemen van de laatste vestiging van
	  AT&amp;T-code van BSD, verloor het ook het recht op de naam
	  &unix;.  U zult dus verwijzingen in boektitels zien naar
	  <quote>het besturingssysteem 4.3BSD &unix;</quote> en
	  <quote>het besturingssysteem 4.4BSD</quote>.</para>
      </listitem>

      <listitem>
	<para>De indruk heerst dat de BSD-projecten gefragmenteerd en
	  oorlogvoerend zijn.  De <ulink
	    url="http://interactive.wsj.com/bin/login?Tag=/&amp;URI=/archive/retrieve.cgi%253Fid%253DSB952470579348918651.djm&">Wall
	    Street Journal</ulink> sprak van <quote>balkanizatie</quote> van de
	  BSD-projecten.  Net als de rechtszaak is dit beeld
	  voornamelijk op een oude geschiedenis gebaseerd.</para>
      </listitem>
    </orderedlist>
  </sect1>

  <sect1 id="comparing-bsd-and-linux">
    <title>BSD en Linux vergelijken</title>

    <para>Wat is nou echt het verschil tussen bijvoorbeeld Debian Linux
      en &os;?  Voor de gemiddelde gebruiker is het verschil verrassend
      klein: beiden zijn &unix;-achtige besturingssystemen.  Beiden
      worden ontwikkeld door niet-commerciële projecten (dit geldt
      uiteraard niet voor vele andere distributies van Linux).  In de
      volgende sectie wordt BSD bekeken en vergeleken met Linux.  De
      beschrijving is het beste van toepassing op &os;, dat een
      geschatte 80% van alle BSD-installaties voor rekening neemt, maar
      de verschillen van NetBSD, OpenBSD, en DragonFlyBSD zijn
      klein.</para>

    <sect2>
      <title>Wie bezit BSD?</title>

      <para>Geen enkel persoon of bedrijf bezit BSD.  Het wordt
	ontwikkeld en verspreid door een gemeenschap van zeer technische
	en toegewijde wereldwijde contribuanten.  Sommige onderdelen van
	BSD zijn open-source projecten op zichzelf en worden beheerd
	door verschillende projectbeheerders.</para>
    </sect2>

    <sect2>
      <title>Hoe wordt BSD ontwikkeld en bijgewerkt?</title>

      <para>De BSD-kernels worden ontwikkeld en bijgewerkt volgens het
	Open Source ontwikkelmodel.  Elk project beheerst een publiek
	toegankelijke <emphasis>broncodeboom</emphasis> onder het <ulink
	  url="http://www.cvshome.org/">Concurrent Versions
	  System</ulink> (CVS), wat alle bronbestanden voor het project
	bevat, inclusief documentatie en andere toevallige bestanden.
	CVS stelt gebruikers in staat om een <quote>check out</quote> te
	doen (met andere woorden, om een kopie te maken) van elke
	gewenste versie van het systeem.</para>

      <para>Een grote groep van wereldwijde ontwikkelaars dragen bij aan
	verbeteringen aan BSD.  Ze zijn verdeeld in drie soorten:</para>

      <itemizedlist>
	<listitem>
	  <para><firstterm>Contributors</firstterm> schrijven code of
	    documentatie.  Ze hebben geen toestemming om direct naar de
	    broncodeboom te committen (code toe te voegen).  Om hun code
	    aan het systeem toe te voegen, moet het herzien en
	    ingecheckt worden door een geregistreerde ontwikkelaar,
	    die een <emphasis>committer</emphasis> wordt genoemd.</para>
	</listitem>

	<listitem>
	  <para><firstterm>Committers</firstterm> zijn ontwikkelaars met
	    schrijftoegang tot de broncodeboom.  Om committer te worden,
	    moet een individu kennis en kunde laten zien in het gebied
	    waarin hij actief is.</para>

	  <para>Het is aan de discretie van de individuele committer of
	    hij instemming moet krijgen voordat er veranderingen naar de
	    broncodeboom worden gecommit.  In het algemeen mag een
	    ervaren committer veranderingen maken waarvan duidelijk is
	    dat ze correct zijn  zonder hiervoor consensus te
	    verkrijgen.  Een committer van het documentatieproject
	    bijvoorbeeld mag typografische of grammaticale fouten
	    verbeteren zonder dat deze herzien worden.  Van de andere
	    kant wordt van ontwikkelaars die verreikende of
	    gecompliceerde veranderingen maken verwacht dat ze hun
	    veranderingen ter herziening insturen voordat ze deze
	    committen.  In het uiterste geval kan een lid van het
	    coreteam  met een functie als Principal Architect eisen dat
	    de veranderingen uit de boom verwijderd worden, een proces
	    dat bekend staat als <firstterm>backing out</firstterm>.
	    Alle committers ontvangen email die elke individuele commit
	    beschrijft, het is dus niet mogelijk om heimelijk te
	    committen.</para>
	</listitem>

	<listitem>
	  <para>Het <firstterm>Coreteam</firstterm>.  &os; en NetBSD
	    hebben elk een coreteam dat het project beheert.  De
	    coreteams zijn in de loop van de projecten ontstaan, en hun
	    rol is niet altijd eenduidig gedefinieerd.  Het is niet
	    nodig om ontwikkelaar te zijn om lid te zijn van het
	    coreteam,  hoewel het normaal is.  De regels voor het
	    coreteam verschillen per project, maar in het algemeen
	    hebben ze een grotere inspraak in de richting van het
	    project dan niet-leden van het coreteam hebben.</para>
	</listitem>
      </itemizedlist>

      <para>Deze opstelling verschilt in een aantal opzichten van die
	van Linux:</para>

      <orderedlist>
	<listitem>
	  <para>Geen enkel persoon heerst over de inhoud van het
	    systeem.  In de praktijk is dit verschil overdreven,
	    aangezien de Principal Architect kan eisen dat code
	    gebacked-out wordt, en zelfs in het Linux-project mogen
	    meerdere mensen veranderingen maken.</para>
	</listitem>

	<listitem>
	  <para>Van de andere kant <emphasis>is</emphasis> er een
	    centraal repository, een enkele plaats waar u de gehele
	    broncode van het besturingssysteem kunt vinden, inclusief
	    alle oudere versies.</para>
	</listitem>

	<listitem>
	  <para>BSD-projecten beheren het gehele
	    <quote>Besturingssysteem</quote>, niet alleen de kernel.
	    Dit onderscheid is slechts van beperkt nut: noch BSD noch
	    Linux is nuttig zonder applicaties.  De applicaties die
	    onder BSD gebruikt worden zijn vaak dezelfde als de
	    applicaties die onder Linux gebruikt worden.</para>
	</listitem>

	<listitem>
	  <para>Een gevolg van het formele beheer van een enkele
	    CVS- broncodeboom is dat de BSD-ontwikkeling helder is, en
	    dat het mogelijk is om elke versie van het systeem aan de
	    hand van het uitgavenummer of datum te benaderen.  CVS staat
	    ook incrementele wijzigingen aan het systeem toe: het
	    repository van &os; bijvoorbeeld wordt ongeveer 100 keer per
	    dag bijgewerkt.  De meeste van deze veranderingen zijn
	    klein.</para>
	</listitem>
      </orderedlist>
    </sect2>

    <sect2>
      <title>BSD-uitgaven</title>

      <para>&os;, NetBSD, en OpenBSD bieden het systeem in drie
	verschillende <quote>uitgaven</quote> aan.  Net als bij Linux
	worden aan uitgaven nummers zoals 1.4.1 of 3.5 toegekend.  Als
	aanvulling heeft het versienummer een achtervoegsel die het doel
	aangeeft:</para>

      <orderedlist>
	<listitem>
	  <para>De ontwikkelversie van het systeem wordt
	    <firstterm>CURRENT</firstterm> genoemd.  &os; kent een
	    nummer aan CURRENT toe, bijvoorbeeld &os; 5.0-CURRENT.
	    NetBSD hanteert een lichtelijk ander schema voor de
	    naamgeving en voegt een achtervoegsel van een enkele letter
	    toe welke veranderingen aan de interne interfaces aangeeft,
	    bijvoorbeeld NetBSD 1.4.3G.  OpenBSD kent geen nummer toe
	    (<quote>OpenBSD-current</quote>).  Alle nieuwe ontwikkelingen aan
	    het systeem komen in deze tak terecht.</para>
	</listitem>

	<listitem>
	  <para>De projecten brengen met regelmatige tussenpozen, tussen
	    twee en vier keer per jaar, een
	    <firstterm>RELEASE</firstterm>-versie van het systeem uit,
	    welke beschikbaar is op CD-ROM en vrij te downloaden is van
	    FTP-sites, bijvoorbeeld OpenBSD 2.6-RELEASE of NetBSD
	    1.4-RELEASE.  De RELEASE-versie is bedoeld voor
	    eindgebruikers en is de normale versie van het systeem.
	    NetBSD biedt ook <emphasis>patch-uitgaven</emphasis> aan met
	    een derde cijfer, bijvoorbeeld NetBSD 1.4.2.</para>
	</listitem>

	<listitem>
	  <para>Wanneer er bugs in een RELEASE-versie worden gevonden,
	    worden ze gemaakt, en worden de reparaties toegevoegd aan de
	    CVS-boom.  In &os; wordt de resulterende versie de
	    <firstterm>STABLE</firstterm>-versie genoemd, terwijl het in
	    NetBSD en OpenBSD de RELEASE-versie blijft heten.  Kleinere
	    nieuwe eigenschappen kunnen ook aan deze tak worden
	    toegevoegd na een testperiode in de CURRENT-tak.</para>
	</listitem>
      </orderedlist>

      <para><emphasis>In contrast hiermee onderhoudt Linux twee
	  gescheiden codebomen:  de stabiele versie en de
	  ontwikkelversie.  Stabiele versies hebben een even klein
	  versienummer, zoals 2.0, 2.2, of 2.4.  Ontwikkelversies hebben
	  een oneven klein versienummer, zoals 2.1, 2.3, of 2.5.  In
	  alle gevallen wordt het nummer gevolgd door een nog een nummer
	  dat de exacte uitgave aangeeft.  Verder voegt elke verkoper
	  zijn eigen gebruikersprogramma's en gereedschappen toe, dus is
	  de naam van de distributie ook belangrijk.  Elke verkoper van
	  distributies kent ook versienummers aan de distributie toe,
	  dus kan een volledige omschrijving iets zijn als
	  <quote>TurboLinux 6.0 met kernel 2.2.14</quote>
	  zijn.</emphasis></para>
    </sect2>

    <sect2>
      <title>Welke versies van BSD zijn beschikbaar?</title>

      <para>In tegenstelling tot de vele Linux-distributies, zijn er
	slechts vier grote open-source BSDs.  Elk BSD-project beheert
	zijn eigen broncodeboom en zijn eigen kernel.  In de praktijk
	schijnt er echter minder divergentie te zijn tussen de
	gebruikerscode van de projecten dan dat er in Linux is.</para>

      <para>Het is moeilijk om de doelen van elk project te
	categoriseren: de verschillen zijn erg subjectief.  Het volgende
	geldt ongeveer:</para>

      <itemizedlist>
	<listitem>
	  <para>&os; richt zich op hoge prestaties en gebruikersgemak
	    voor eindgebruikers, en is een favoriet van aanbieders van
	    webinhoud.  Het draait op een aantal platformen, waaronder
	    systemen die op de &i386; gebaseerd zijn
	    (<quote>PC's</quote>), systemen die gebaseerd zijn op AMD
	    64-bit-processoren, systemen die op &ultrasparc; gebaseerd
	    zijn, systemen die gebaseerd zijn op de Alpha-processoren
	    van Compaq, en systemen die op de specificatie van NEC PC-98
	    gebaseerd zijn.  Het &os;-project heeft aanzienlijk meer
	    gebruikers dan de andere projecten.</para>
	</listitem>

	<listitem>
	  <para>NetBSD gaat voor maximale portabiliteit: <quote>of
	      course it runs NetBSD</quote>.  Het draait op machines
	    variërend van palmtops tot grote servers, en het is
	    zelfs gebruikt in ruimtemissies van NASA.  Het is een
	    bijzonder goede keuze om op oude niet-&intel; hardware te
	    draaien.</para>
	</listitem>

	<listitem>
	  <para>OpenBSD gaat voor beveiliging en code-puurheid: het
	    gebruikt een combinatie van het open-source concept en
	    rigoureuze codeherzieningen om een systeem te maken dat
	    aantoonbaar correct is, waardoor het de keuze is van
	    beveiligingsbewuste organisaties zoals banken, beurzen, en
	    afdelingen van de Amerikaanse overheid.  Net als NetBSD
	    draait het op een aantal platformen.</para>
	</listitem>

	<listitem>
	  <para>DragonFlyBSD gaat voor hoge prestaties en schaalbaarheid
	    variërend van een UP-systeem van een enkele computer
	    tot een reusachtig geclusterd systeem.  DragonFlyBSD heeft
	    verscheidene technische langetermijndoelen, maar de focus
	    ligt op het bieden van een SMP-capabele infrastructuur dat
	    eenvoudig te begrijpen en te onderhouden is, en waarvoor
	    eenvoudig te ontwikkelen is.</para>
	</listitem>
      </itemizedlist>

      <para>Er zijn ook twee aanvullende BSD &unix; besturingssystemen
	die niet open-source zijn, BSD/OS en &macos; X van Apple:</para>

      <itemizedlist>
	<listitem>
	  <para>BSD/OS was de oudste van de afgeleiden van 4.4BSD.  Het
	    was niet open-source, alhoewel licenties voor de broncode
	    tegen relatief kosten beschikbaar waren.  Het leek in vele
	    opzichten op &os;.  Twee jaar na de aankoop van BSDi door
	    Wind River Systems slaagde BSD/OS er niet in om als een
	    onafhankelijk product te overleven.  Ondersteuning en
	    broncode kan nog steeds beschikbaar zijn van Wind River,
	    maar alle nieuwe ontwikkelingen zijn gericht op het embedded
	    besturingssysteem VxWorks.</para>
	</listitem>

	<listitem>
	  <para><ulink url="http://www.apple.com/macosx/server/">&macos;
	      X</ulink> is de nieuwste versie van het besturingssysteem
	    voor de &macintosh; lijn van <ulink
	      url="http://www.apple.com/">Apple Computer Inc.</ulink>.
	    De BSD-kern van dit besturingssysteem, <ulink
	      url="http://developer.apple.com/darwin/">Darwin</ulink>,
	    is beschikbaar als een volledig werkend open-source
	    besturingssysteem voor x86- en PPC-computers.  Het grafische
	    systeem Aqua/Quartz en vele andere propriëtaire
	    aspecten van &macos; X blijven echter closed-source.
	    Verschillende Darwin-ontwikkelaars zijn ook &os;-committers,
	    en vice-versa.</para>
	</listitem>
      </itemizedlist>
    </sect2>

    <sect2>
      <title>Hoe verschilt de BSD-licentie van de licentie van GNU
	Public?</title>

      <para>Linux is beschikbaar onder de <ulink
	  url="http://www.fsf.org/copyleft/gpl.html">GNU General Public
	License</ulink> (GPL), welke ontwikkeld is om closed-source
	software te elimineren.  In het bijzonder moet elk afgeleid werk
	van een product dat onder de GPL is vrijgegeven ook met de
	broncode geleverd worden indien dat gevraagd wordt.  In
	tegenstelling hiermee is de <ulink
	  url="http://www.opensource.org/licenses/bsd-license.html">BSD-licentie</ulink>
	minder beperkend: distributies met alleen binairen zijn
	toegestaan.  Dit is in het bijzonder aantrekkelijk voor embedded
	applicaties.</para>
    </sect2>

    <sect2>
      <title>Wat moet ik nog meer weten?</title>

      <para>Aangezien er minder applicaties beschikbaar zijn voor BSD
	dan voor Linux, hebben de ontwikkelaars van BSD een
	Linux-compatibiliteitspakket ontwikkeld, wat het mogelijk maakt
	om Linux-programma's onder BSD te draaien.  Het pakket bevat
	zowel kernelwijzigingen, om Linux-systeemaanroepen correct uit
	te voeren, en Linux-compatibiliteitsbestanden zoals de
	C-bibliotheek.  Er is geen merkbaar verschil in uitvoersnelheid
	tussen een Linux-applicatie die op een Linux-machine draait en
	een Linux-applicatie die op een BSD-machine die dezelfde
	snelheid heeft draait.</para>

      <para>De <quote>alles van één
	  leverancier</quote>-natuur van BSD dat upgrades veel
	makkelijker af te handelen zijn dan dat vaak met Linux het geval
	is.  BSD handelt upgrades aan bibliotheekversies af door
	compatibiliteitsmodulen voor eerdere bibliotheekversies aan te
	bieden, dus is het mogelijk om binairen die enige jaren oud zijn
	zonder problemen te draaien.</para>
    </sect2>

    <sect2>
      <title>Wat zou ik moeten gebruiken, BSD of Linux?</title>

      <para>Wat betekent dit allemaal in de praktijk?  Wie zou BSD
	moeten gebruiken, en wie Linux?</para>

      <para>Dit is een erg moeilijke vraag om te beantwoorden.  Hier
	zijn wat richtlijnen:</para>

      <itemizedlist>
	<listitem>
	  <para><quote>If it ain't broke, don't fix it</quote>: als u al
	    een open-source besturingssysteem gebruikt, en u er tevreden
	    mee bent, dan is er waarschijnlijk geen goede reden om over
	    te schakelen.</para>
	</listitem>

	<listitem>
	  <para>BSD-systemen, in het bijzonder &os;, kunnen merkbaar
	    beter presteren dan Linux.  Maar dit geldt niet voor alles.
	    In veel gevallen zijn er weinig of geen
	    prestatieverschillen.  In sommige gevallen kan Linux beter
	    presteren dan &os;.</para>
	</listitem>

	<listitem>
	  <para>In het algemeen hebben BSD-systemen een betere naam qua
	    betrouwbaarheid, voornamelijk als het resultaat van een
	    volwassenere codebase.</para>
	</listitem>

	<listitem>
	  <para>BSD-projecten hebben een betere naam qua kwaliteit en
	    volledigheid van hun documentatie.  De verschillende
	    documentatieprojecten richten zich op het bieden van actief
	    bijgewerkte documentatie, in vele talen, en op het
	    behandelen van alle aspecten van het systeem.</para>
	</listitem>

	<listitem>
	  <para>De BSD-licentie kan aantrekkelijker zijn dan de
	    GPL.</para>
	</listitem>

	<listitem>
	  <para>BSD kan de meeste Linux-binairen uitvoeren, terwijl
	    Linux geen BSD-binairen kan uitvoeren.  Vele implementaties
	    van BSD kunnen ook binairen van andere &unix;-achtige
	    systemen uitvoeren.  Als gevolg kan BSD een eenvoudigere
	    migratieroute zijn van andere systemen dan dat Linux zou
	    zijn.</para>
	</listitem>
      </itemizedlist>
    </sect2>

    <sect2>
      <title>Wie biedt ondersteuning, diensten, en training voor BSD
	aan?</title>

      <para>BSDi / <ulink url="http://www.freebsdmall.com">&os; Mall,
	  Inc.</ulink> bieden sinds bijna een decennium
	ondersteuningscontracten aan voor &os;.</para>

      <para>Verder heeft elk project een lijst van huurbare consultants:
	<ulink url="&url.base;/commercial/consult_bycat.html">&os;</ulink>,
	<ulink
	  url="http://www.netbsd.org/gallery/consultants.html">NetBSD</ulink>,
	en <ulink
	  url="http://www.openbsd.org/support.html">OpenBSD</ulink>.</para>
    </sect2>
  </sect1>
</article>