path: root/nl_NL.ISO8859-1/books/handbook/linuxemu/chapter.xml

<?xml version="1.0" encoding="iso-8859-1" standalone="no"?>
<!--
     The FreeBSD Dutch Documentation Project

     $FreeBSD$

     %SOURCE%	en_US.ISO8859-1/books/handbook/linuxemu/chapter.xml
     %SRCID%	39544
-->

<chapter id="linuxemu">
  <chapterinfo>
    <authorgroup>
      <author>
	<firstname>Jim</firstname>
	<surname>Mock</surname>
	<contrib>Geherstructureerd en delen bijgewerkt door </contrib>
      </author>
      <!-- 22 Mar 2000 -->
    </authorgroup>
    <authorgroup>
      <author>
	<firstname>Brian N.</firstname>
	<surname>Handy</surname>
	<contrib>Origineel bijgedragen door </contrib>
      </author>
      <author>
	<firstname>Rich</firstname>
	<surname>Murphey</surname>
      </author>
    </authorgroup>
    <authorgroup>
      <author>
	<firstname>René</firstname>
	<surname>Ladan</surname>
	<contrib>Vertaald door </contrib>
      </author>
    </authorgroup>
  </chapterinfo>

  <title>&linux; binaire compatibiliteit</title>

  <sect1 id="linuxemu-synopsis">
    <title>Overzicht</title>

    <para>&os; levert binaire compatibiliteit met verscheidene andere
      &unix; achtige besturingssystemen, waaronder &linux;.  Op dit
      moment kan de vraag gesteld worden waarom &os; nu precies
      &linux;-binairen moet kunnen draaien.  Het antwoord is dat veel
      bedrijven en ontwikkelaars alleen ontwikkelen voor &linux;, omdat
      dat het nieuwste <quote>hebbeding</quote> is in de wereld van
      computers.  Dat laat &os; gebruikers al zeurend achter bij
      diezelfde bedrijven en ontwikkelaars om originele &os; versies
      van hun applicaties.  Het probleem is dat veel van deze bedrijven
      zich niet goed realiseren hoeveel mensen hun product zouden
      gebruiken als er ook &os; versies van waren en de meesten blijven
      alleen voor &linux; ontwikkelen.  Dus wat moet een &os; gebruiker
      doen?  Hier komt de &linux; binaire compatibiliteit van &os; om
      de hoek kijken.</para>

    <para>In een notendop stelt de compatibiliteit &os; in staat om
      rond de 90% van alle &linux; applicaties zonder wijzigingen te
      draaien.  Dit omvat applicaties zoals
      <application>&staroffice;</application>, de &linux; versie van
      <application>&netscape;</application>,
      <application>&adobe;&nbsp;&acrobat;</application>,
      <application>&realplayer;</application>,
      <application>&oracle;</application>,
      <application>&wordperfect;</application>,
      <application>Doom</application>,
      <application>Quake</application> en meer.  Er wordt zelfs gemeld
      dat in sommige gevallen &linux;-binairen beter presteren op &os;
      dan op &linux;.</para>

    <para>Er zijn echter enkele &linux;-specifieke
      besturingssysteemeigenschappen die niet door &os; ondersteund
      worden.  &linux;-binairen werken niet op &os; als ze overvloedig
      gebruik maken van &i386; specifieke aanroepen, zoals het
      aanzetten van de virtuele 8086 modus.</para>

    <para>Na het lezen van dit hoofdstuk weet de lezer:</para>

    <itemizedlist>
      <listitem>
	<para>Hoe &linux; binaire compatibiliteit op een systeem aan
	  te zetten;</para>
      </listitem>

      <listitem>
	<para>Hoe aanvullende &linux; gedeelde bibliotheken te
	  installeren;</para>
      </listitem>

      <listitem>
	<para>Hoe &linux; applicaties op een &os; systeem te
	  installeren;</para>
      </listitem>

      <listitem>
	<para>De implementatiedetails van &linux; compatibiliteit in
	  &os;.</para>
      </listitem>
    </itemizedlist>

    <para>Aangeraden voorkennis:</para>

    <itemizedlist>
      <listitem>
	<para>Hoe extra software van derden te installeren (<xref
	    linkend="ports"/>).</para>
      </listitem>
    </itemizedlist>
  </sect1>

  <sect1 id="linuxemu-lbc-install">
    <title>Installatie</title>

    <indexterm><primary>KLD (kernel loadable object)</primary></indexterm>

    <para>&linux; binaire compatibiliteit staat standaard niet aan.  De
      gemakkelijkste manier om deze functionaliteit aan te zetten is
      door het <literal>linux</literal> KLD object (<quote>Kernel
      LoaDable object</quote>) te laden.  Deze module kan geladen
      worden door het volgende commando als <username>root</username>
      uit te voeren:</para>

    <screen>&prompt.root; <userinput>kldload linux</userinput></screen>

    <para>Als &linux; compatibiliteit altijd aan moet staan, dan moet
      de volgende regel aan <filename>/etc/rc.conf</filename>
      toegevoegd worden:</para>

    <programlisting>linux_enable="YES"</programlisting>

    <para>Met &man.kldstat.8; kan gecontroleerd worden of de KLD
      geladen is:</para>

    <screen>&prompt.user; <userinput>kldstat</userinput>
Id Refs Address    Size     Name
 1    2 0xc0100000 16bd8    kernel
 7    1 0xc24db000 d000     linux.ko</screen>

    <indexterm>
      <primary>kernelopties</primary>

      <secondary>COMPAT_LINUX</secondary>
    </indexterm>

    <para>Als het om enige reden ongewenst of onmogelijk is de KLD te
      laden, dan kan de &linux; binaire compatibiliteit statisch in de
      kernel gecompileerd worden door
      <literal>options COMPAT_LINUX</literal> aan het
      kernelinstellingenbestand toe te voegen.  Daarna kan de nieuwe
      kernel zoals beschreven in <xref linkend="kernelconfig"/>
      geïnstalleerd worden.</para>

    <sect2>
      <title>&linux; runtime bibliotheken installeren</title>

      <indexterm>
	<primary>&linux;</primary>

	<secondary>&linux; bibliotheken installeren</secondary>
      </indexterm>

      <para>Dit kan op twee manieren gedaan worden: door de <link
	  linkend="linuxemu-libs-port">linux_base</link> port te
	gebruiken of door ze <link
	  linkend="linuxemu-libs-manually">handmatig</link> te
	installeren.</para>

      <sect3 id="linuxemu-libs-port">
	<title>Installeren uit de linux_base port</title>

	<indexterm><primary>Portscollectie</primary></indexterm>

	<para>Dit is verreweg de gemakkelijkste weg om te bewandelen om de
	  runtime bibliotheken te installeren.  Het is net als het installeren
	  van andere ports uit de <link linkend="ports">Portscollectie</link>.
	  Dit kan met het volgende commando:</para>

	<screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/ports/emulators/linux_base-f10</userinput>
&prompt.root; <userinput>make install distclean</userinput></screen>

	<note>
	  <para>Op &os;-systemen vóór &os;&nbsp;8.0 dient u de
	    port <filename role="package">emulators/linux_base-fc4</filename> in
	    plaats van <filename
	      role="package">emulators/linux_base-f10</filename> te
	    gebruiken.</para>
	</note>

	<para>Nu is er werkende &linux; binaire compatibiliteit.
	  Sommige programma's kunnen klagen over onjuiste kleine
	  versies van de systeembibliotheken.  Over het algemeen
	  schijnt dit echter geen probleem te zijn.</para>

	<note>
	  <para>Er kunnen verschillende versies van de <filename
	      role="package">emulators/linux_base</filename> port
	    beschikbaar zijn, overeenkomend met verschillende versies
	    van verscheidene &linux; distributies.  Het is verstandig
	    de port te installeren die het meest voldoet aan de eisen
	    van de &linux; applicaties die geïnstalleerd gaan
	    worden.</para>
	</note>
      </sect3>

      <sect3 id="linuxemu-libs-manually">
	<title>Bibliotheken handmatig installeren</title>

	<para>Als de Portscollectie niet is geïnstalleerd, kunnen
	  de bibliotheken met de hand geïnstalleerd worden.  Om
	  alles te laten werken moeten de &linux; gedeelde bibliotheken
	  waarvan het programma afhankelijk is en de runtime linker
	  geïnstalleerd worden.  Ook moet een <quote>shadow
	    root</quote> map aangemaakt worden,
	  <filename>/compat/linux</filename>, voor &linux; bibliotheken
	  op een &os; systeem.  Elke gedeelde bibliotheek die wordt
	  geopend door &linux; programma's die op &os; draaien, kijken
	  eerst in deze boomstructuur.  Dus als een &linux; programma
	  bijvoorbeeld <filename>/lib/libc.so</filename> laadt,
	  probeert &os; eerst
	  <filename>/compat/linux/lib/libc.so</filename> te openen, en
	  als die niet bestaat, probeert het
	  <filename>/lib/libc.so</filename> proberen.  Gedeelde
	  bibliotheken moeten in de schaduwmapstructuur
	  geïnstalleerd worden in plaats van in de paden die het
	  &linux; <command>ld.so</command> rapporteert.</para>

	<para>In het algemeen geldt dat alleen de eerste paar keer
	  dat een &linux; binary wordt geïnstalleerd op een &os;
	  systeem naar de gedeelde bibliotheken gezocht wordt waar
	  &linux;-binairen van afhankelijk zijn.  Na een tijd is de
	  verzameling van &linux; gedeelde bibliotheken op een systeem
	  voldoende groot om nieuw geïmporteerde &linux;-binairen
	  te kunnen draaien zonder enig extra werk.</para>
      </sect3>

      <sect3>
	<title>Extra gedeelde bibliotheken installeren</title>

	<indexterm><primary>gedeelde bibliotheken</primary></indexterm>

	<para>Wat als de <filename>linux_base</filename> port is
	  geïnstalleerd en een applicatie nog steeds klaagt over
	  ontbrekende gedeelde bibliotheken?  Op zich zijn er twee
	  mogelijkheden (voor het opvolgen van deze instructies zijn
	  <username>root</username> rechten op een &os; systeem
	  vereist).</para>

	<para>Als er toegang is tot een &linux; systeem kan gekeken
	  worden welke gedeelde bibliotheken de applicatie nodig heeft
	  en kunnen ze gekopieerd worden naar het &os systeem.  Dit
	  wordt toegelicht in het volgende voorbeeld:</para>

	<informalexample>
	  <para>Stel dat FTP gebruikt is om de &linux; binary van
	    <application>Doom</application> op te halen en die op een
	    &linux; systeem staat waar toegang tot is.  Dan kan met
	    <command>ldd linuxdoom</command> gecontroleerd worden welke
	    gedeelde bibliotheken er nodig zijn:</para>

	  <screen>&prompt.user; <userinput>ldd linuxdoom</userinput>
libXt.so.3 (DLL Jump 3.1) =&gt; /usr/X11/lib/libXt.so.3.1.0
libX11.so.3 (DLL Jump 3.1) =&gt; /usr/X11/lib/libX11.so.3.1.0
libc.so.4 (DLL Jump 4.5pl26) =&gt; /lib/libc.so.4.6.29</screen>

	  <indexterm><primary>symbolische links</primary></indexterm>

	  <para>Alle bestanden uit de laatste kolom zijn nodig en
	    moeten onder <filename>/compat/linux</filename> komen te
	    staat en de namen uit de eerste kolom moeten er als
	    symbolische links naar verwijzen.  Dit betekent dat
	    uiteindelijk deze bestanden op een &os; systeem
	    staan:</para>

	  <screen>/compat/linux/usr/X11/lib/libXt.so.3.1.0
/compat/linux/usr/X11/lib/libXt.so.3 -&gt; libXt.so.3.1.0
/compat/linux/usr/X11/lib/libX11.so.3.1.0
/compat/linux/usr/X11/lib/libX11.so.3 -&gt; libX11.so.3.1.0
/compat/linux/lib/libc.so.4.6.29
/compat/linux/lib/libc.so.4 -&gt; libc.so.4.6.29</screen>

	  <blockquote>
	    <note>
	      <para>Als er al een &linux; gedeelde bibliotheek met een
		groot revisienummer overeenstemmend met de eerste kolom
		van de <command>ldd</command> uitvoer is, dan hoeft het
		bestand uit de laatste kolom niet naar een systeem
		gekopieerd te worden.  Het bestand dat er al staat moet
		werken.  Het is aan te raden om de gedeelde bibliotheek
		sowieso te kopiëren als het een nieuwere versie
		is.  De oude kan verwijderd worden, zolang de
		symbolische link maar naar de nieuwe wijst.  Dus als
		deze bibliotheken op een systeem staan:</para>

	      <screen>/compat/linux/lib/libc.so.4.6.27
/compat/linux/lib/libc.so.4 -&gt; libc.so.4.6.27</screen>

	      <para>en een nieuwe binary zegt een latere versie nodig
		te hebben volgens de uitvoer van
		<command>ldd</command>:</para>

	      <screen>libc.so.4 (DLL Jump 4.5pl26) -&gt; libc.so.4.6.29</screen>

	      <para>Als slechts één of twee versies
		verouderd zijn in het laatste cijfer, dan hoeft
		<filename>/lib/libc.so.4.6.29</filename> niet
		gekopieerd te worden, omdat het programma goed moet
		werken met de ietwat oudere versie.  Als er echter
		behoefte aan is, kan besloten worden om
		<filename>libc.so</filename> sowieso te verplaatsen,
		en dat resulteert in:</para>

	      <screen>/compat/linux/lib/libc.so.4.6.29
/compat/linux/libc.so.4 -&gt; lbic.so.4.6.29</screen>
	    </note></blockquote>

	  <blockquote>
	    <note>
	      <para>Het symbolische linkmechanisme is
		<emphasis>alleen</emphasis> nodig voor
		&linux;-binairen.  De &os; runtime linker zorgt zelf
		voor het kijken naar passende grote revisienummers en
		daar hoeft geen zorg over te bestaan.</para>
	    </note></blockquote>
	</informalexample>
      </sect3>
    </sect2>

    <sect2>
      <title>&linux; ELF-binairen installeren</title>

      <indexterm>
	<primary>&linux;</primary>

	<secondary>ELF-binairen</secondary>
      </indexterm>

      <para>ELF-binairen hebben soms een extra stap van
	<quote>branding</quote> nodig.  Als er ongemerkte ELF-binairen
	worden gedraaid, ontstaat er een foutmelding zoals de
	volgende:</para>

      <screen>&prompt.user; <userinput>./mijn-linux-elf-binary</userinput>
ELF binary type not known
Abort</screen>

      <para>Om de &os; kernel te helpen &os; ELF-binairen en &linux;
	binairen uit elkaar te houden, kan &man.brandelf.1; gebruikt
	worden.</para>

      <screen>&prompt.user; <userinput>brandelf -t Linux mijn-linux-elf-binary</userinput></screen>

      <indexterm><primary>GNU gereedschapskist</primary></indexterm>

      <para>De GNU gereedschapskist plaatst nu automatisch de juiste
	merkinformatie in ELF-binairen , dus deze stap zou steeds
	overbodiger moeten worden in de toekomst.</para>
    </sect2>

    <sect2>
      <title>Een willekeurige toepassing gebaseerd op Linux RPM
	installeren</title>

      <para>&os; heeft zijn eigen pakketdatabase die wordt gebruikt om alle
	ports te volgen (ook &linux; ports).  De &linux; RPM-database wordt dus
	niet gebruikt (noch ondersteund).</para>

      <para>Als u echter een willekeurige toepassing die op &linux; RPM is
	gebaseerd moet installeren kan dit bereikt worden met:</para>

      <screen>&prompt.root; <userinput>cd /compat/linux</userinput>
&prompt.root; <userinput>rpm2cpio -q &lt; /pad/naar/linux.archief.rpm | cpio -id</userinput></screen>

      <para>Draai daarna brandelf op de geïnstalleerde ELF-binairen (niet
	de bibliotheken!).  Een schone deïnstallatie is niet mogelijk, maar
	het kan helpen met testen.</para>
    </sect2>

    <sect2>
      <title>De hostnaamresolver instellen</title>

      <screen>resolv+: "bind" is an invalid keyword resolv+:
"hosts" is an invalid keyword</screen>

      <para>Als DNS niet werkt of de bovenstaande melding ontstaat, dan
	moet <filename>/compat/linux/etc/host.conf</filename> ingesteld
	worden met daarin:</para>

      <programlisting>order hosts, bind
multi on</programlisting>

      <para>De volgorde geeft aan dat <filename>/etc/hosts</filename>
	als eerste doorzocht wordt en DNS als tweede.  Als
	<filename>/compat/linux/etc/host.conf</filename> niet
	geïnstalleerd is, vinden &linux; applicaties
	<filename>/etc/host.conf</filename> van &os; en klagen ze over
	de incompatibele &os; syntaxis.  <literal>bind</literal> moet
	verwijderd worden als er geen naamserver is ingesteld die
	gebruik maakt van <filename>/etc/resolv.conf</filename>.</para>
    </sect2>
  </sect1>

  <sect1 id="linuxemu-mathematica">
    <sect1info>
      <authorgroup>
	<author>
	  <firstname>Boris</firstname>
	  <surname>Hollas</surname>
	  <contrib>Bijgewerkt voor Mathematica 5.X door </contrib>
	</author>
      </authorgroup>
    </sect1info>
    <title>&mathematica; installeren</title>

    <indexterm>
      <primary>applicaties</primary>

      <secondary><application>&mathematica;</application></secondary>
    </indexterm>

    <para>Dit document beschrijft het installatieproces van de &linux;
      versie van <application>&mathematica; 5.X</application> op een
      &os; systeem.</para>

    <para>De &linux; versie van <application>&mathematica;</application>
      of <application>&mathematica; for Students</application> kan
      direct bij Wolfram besteld worden op <ulink
	url="http://www.wolfram.com/"></ulink>.</para>

    <sect2>
      <title>De &mathematica; Installer draaien</title>

      <para>Ten eerste dient &os; te weten dat de Linux-binairen van
	<application>&mathematica;</application> de Linux ABI gebruiken.
	De gemakkelijkste manier om dit te doen is om het standaard
	ELF-merk op Linux te zetten voor alle ongemerkte binairen met
	het commando:</para>

      <screen>&prompt.root; <userinput>sysctl kern.fallback_elf_brand=3</userinput></screen>

      <para>Dit laat &os; aannemen dat alle ongemerkte ELF-binairen de
	Linux ABI gebruiken en dus zou de installer rechtstreeks van
	de CD-ROM moeten kunnen draaien.</para>

      <para>Kopieer nu het bestand <filename>MathInstaller</filename>
	naar de harde schijf:</para>

      <screen>&prompt.root; <userinput>mount /cdrom</userinput>
&prompt.root; <userinput>cp /cdrom/Unix/Installers/Linux/MathInstaller /localdir/</userinput></screen>

      <para>Vervang binnen dit bestand <literal>/bin/sh</literal> op de
	eerste regel door <literal>/compat/linux/bin/sh</literal>.  Dit
	zorgt ervoor dat de installer door de Linux-versie van
	&man.sh.1; wordt uitgevoerd.  Vervang vervolgens met een
	tekstverwerker of het onderstaande script in de volgende sectie
	alle voorkomens van <literal>Linux)</literal> door
	<literal>FreeBSD)</literal>.  Dit zorgt ervoor dat de
	<application>&mathematica;</application> installer, dat
	<command>uname -s</command> gebruikt om het besturingssysteem te
	bepalen, om &os; als een Linux-achtig besturingssysteem te
	behandelen.  Het aanroepen van <command>MathInstaller</command>
	zal nu <application>&mathematica;</application> installeren.</para>
    </sect2>

    <sect2>
      <title>De &mathematica;-executables wijzigen</title>

      <para>De shellscripts die <application>&mathematica;</application>
	aanmaakte tijdens de installatie moeten gewijzigd worden voordat
	u ze kunt gebruiken.  Als u <filename
	  class="directory">/usr/local/bin</filename> kiest als de map
	om <application>&mathematica;</application>-executables in te
	plaatsen, zult u in deze map symbolische links naar bestanden
	genaamd <filename>math</filename>,
	<filename>mathematica</filename>,
	<filename>Mathematica</filename>, en
	<filename>MathKernel</filename> aantreffen.  Vervang met een
	tekstverwerker of het volgende shellscript in elk van
	deze <literal>Linux)</literal> door <literal>&os;</literal>:</para>

      <programlisting>#!/bin/sh
cd /usr/local/bin
for i in math mathematica Mathematica MathKernel
  do sed 's/Linux)/FreeBSD)/g' $i &gt; $i.tmp
  sed 's/\/bin\/sh/\/compat\/linux\/bin\/sh/g' $i.tmp &gt; $i
  rm $i.tmp
  chmod a+x $i
done</programlisting>
    </sect2>

    <sect2>
      <title>&mathematica; wachtwoord opvragen</title>

      <indexterm>
	<primary>Ethernet</primary>

	<secondary>MAC-adres</secondary>
      </indexterm>

      <para>Wanneer u <application>&mathematica;</application> voor de
	eerste keer start, zal u om een wachtwoord gevraagd worden.  Als
	u nog geen wachtwoord van Wolfram heeft verkregen, draait u het
	programma <command>mathinfo</command> in de installatiemap om uw
	<quote>machine-ID</quote> te verkrijgen.  Dit machine-ID is
	alleen op het MAC-adres van uw eerste Ethernetkaart gebaseerd,
	zodat u uw kopie van <application>&mathematica</application>
	niet op andere machines kunt draaien.</para>

      <para>Bij een registratie bij Wolfram, per email, telefoon of
	fax, wordt het <quote>machine ID</quote> opgegeven en zij
	reageren met een overeenkomstig wachtwoord dat uit groepen
	getallen bestaat.</para>
    </sect2>

    <sect2>
      <title>Het &mathematica; frontend over een netwerk
	draaien</title>

      <para><application>&mathematica;</application> gebruikt enkele
	speciale lettertypen om tekens af te beelden die niet aanwezig
	zijn in een standaard lettertypeverzameling (integralen,
	sommen, Griekse letters, enzovoort).  Het X-protocol vereist
	dat deze lettertypen <emphasis>lokaal</emphasis> worden
	geïnstalleerd.  Dit betekent dat deze lettertypen
	gekopieerd moeten worden vanaf de CD-ROM of vanaf een host met
	<application>&mathematica;</application> erop naar de lokale
	machine.  Deze lettertypen worden meestal opgeslagen in
	<filename>/cdrom/Unix/Files/SystemFiles/Fonts</filename> op de
	CD-ROM of in
	<filename>/usr/local/mathematica/SystemFiles/Fonts</filename>
	op de harde schijf.  De eigenlijke lettertypen staan in de
	submap <filename>Type1</filename> en <filename>X</filename>.
	Er zijn verschillende manieren om ze te installeren, zoals
	hieronder staat beschreven.</para>

      <para>De eerste manier is om ze te kopiëren in
	één van de bestaande lettertypenmappen in
	<filename>/usr/X11R6/lib/X11/fonts</filename>.  Hiertoe dient
	<filename>fonts.dir</filename> bewerkt te worden door de namen
	van de lettertypen eraan toe te voegen het aantal lettertypen
	op de eerste regel te veranderen.  Als alternatief kan ook
	eenvoudig &man.mkfontdir.1; in de map gedraaid worden waar de
	lettertypen heen zijn gekopieerd.</para>

      <para>De tweede manier om dit te doen is door de mappen naar
	<filename>/usr/X11R6/lib/X11/fonts</filename> te
	kopiëren:</para>

      <screen>&prompt.root; <userinput>cd /usr/X11R6/lib/X11/fonts</userinput>
&prompt.root; <userinput>mkdir X</userinput>
&prompt.root; <userinput>mkdir MathType1</userinput>
&prompt.root; <userinput>cd /cdrom/Unix/Files/SystemFiles/Fonts</userinput>
&prompt.root; <userinput>cp X/* /usr/X11R6/lib/X11/fonts/X</userinput>
&prompt.root; <userinput>cp Type1/* /usr/X11R6/lib/X11/fonts/MathType1</userinput>
&prompt.root; <userinput>cd /usr/X11R6/lib/X11/fonts/X</userinput>
&prompt.root; <userinput>mkfontdir</userinput>
&prompt.root; <userinput>cd ../MathType1</userinput>
&prompt.root; <userinput>mkfontdir</userinput></screen>

      <para>Voeg nu de nieuwe lettertypenmappen toe aan het
	lettertypenpad:</para>

      <screen>&prompt.root; <userinput>xset fp+ /usr/X11R6/lib/X11/fonts/X</userinput>
&prompt.root; <userinput>xset fp+ /usr/X11R6/lib/X11/fonts/MathType1</userinput>
&prompt.root; <userinput>xset fp rehash</userinput></screen>

      <para>Als de <application>&xorg;</application> server gebruikt
	wordt, kunnen deze lettertypenmappen automatisch geladen worden
	door ze aan <filename>xorg.conf</filename> toe te
	voegen.</para>

      <indexterm><primary>lettertypen</primary></indexterm>

      <para>Als er nog <emphasis>geen</emphasis> map
	<filename>/usr/X11R6/lib/X11/fonts/Type1</filename> bestaat,
	kan de naam van de map <filename>MathType1</filename> in het
	bovenstaande voorbeeld veranderd worden naar
	<filename>Type1</filename>.</para>
    </sect2>
  </sect1>

  <sect1 id="linuxemu-maple">
    <sect1info>
      <authorgroup>
	<author>
	  <firstname>Aaron</firstname>
	  <surname>Kaplan</surname>
<!--	  <address><email>aaron@lo-res.org</email></address>-->
	  <contrib>Bijgedragen door </contrib>
	</author>
      </authorgroup>

      <authorgroup>
	<author>
	  <firstname>Robert</firstname>
	  <surname>Getschmann</surname>
<!--	  <address><email>rob@getschmann.org</email></address>-->
	  <contrib>Met dank aan </contrib>
	</author>
      </authorgroup>
    </sect1info>

    <title>&maple; installeren</title>

    <indexterm>
      <primary>applicaties</primary>

      <secondary><application>Maple</application></secondary>
    </indexterm>

    <para><application>&maple;</application> is een commercieel
      wiskundeprogramma vergelijkbaar met
      <application>&mathematica;</application>.  De software is te koop
      op <ulink url="http://www.maplesoft.com/"></ulink> en kan daar
      ook geregistreerd worden voor een licentiebestand.  Om deze
      software op &os; te installeren kunnen de volgende eenvoudige
      stappen gevolgd worden:</para>

    <procedure>
      <step>
	<para>Voer het <filename>INSTALL></filename> shellscript
	  uit van de productdistributie.  Kies de <quote>RedHat</quote>
	  optie als daarom wordt gevraagd door het
	  installatieprogramma.  Een typische installatiemap zou
	  <filename class="directory">/usr/local/maple</filename>
	  zijn.</para>
      </step>

      <step>
	<para>Bestel, als dat nog niet gedaan is, een licentie voor
	  <application>&maple;</application> van Maple Waterloo
	  Software (<ulink
	    url="http://register.maplesoft.com/"></ulink>) en kopieer
	  deze naar
	  <filename>/usr/local/maple/license/license.dat</filename>.</para>
      </step>

      <step>
	<para>Installeer de <application>FLEXlm</application>
	  licentiebeheerder met het installatieshellscript
	  <filename>INSTALL_LIC</filename>, dat geleverd wordt bij
	  <application>&maple;</application>.  Stel de primaire
	  hostnaam voor de machine in voor de licentieserver.</para>
      </step>

      <step>
	<para>Patch het bestand
	  <filename>/usr/local/maple/bin/maple.system.type</filename>
	  met het volgende:</para>

	<programlisting>   ----- knip ------------------
*** maple.system.type.orig      Sun Jul  8 16:35:33 2001
--- maple.system.type   Sun Jul  8 16:35:51 2001
***************
*** 72,77 ****
--- 72,78 ----
          # the IBM RS/6000 AIX case
          MAPLE_BIN="bin.IBM_RISC_UNIX"
          ;;
+     "FreeBSD"|\
      "Linux")
          # the Linux/x86 case
        # We have two Linux implementations, one for Red Hat and
   ----- knip einde van patch -----</programlisting>

	<para>Achter <literal>"FreeBSD"|</literal> mogen geen verdere
	  witvelden staan.</para>

	<para>Deze patch instrueert <application>&maple;</application>
	  om <quote>&os;</quote> als een &linux; systeem te herkennen.
	  Het shellscript <filename>bin/maple</filename> roept het
	  shellscript <filename>bin/maple.system.type</filename> aan,
	  dat op zijn beurt <command>uname -a</command> aanroept om
	  achter de naam van het besturingssysteem te komen.
	  Afhankelijk van de naam van het besturingssysteem zoekt het
	  uit welke binairen het moet gebruiken.</para>
      </step>

      <step>
	<para>Start de licentieserver.</para>

	<para>Het volgende script, geïnstalleerd als
	  <filename>/usr/local/etc/rc.d/lmgrd.sh</filename>, is een
	  gemakkelijke manier om <command>lmgrd</command> op te
	  starten:</para>

	<programlisting>   ----- knip ------------

#! /bin/sh
PATH=/usr/local/sbin:/usr/local/bin:/sbin:/bin:/usr/sbin:/usr/bin:/usr/X11R6/bin
PATH=${PATH}:/usr/local/maple/bin:/usr/local/maple/FLEXlm/UNIX/LINUX
export PATH

LICENSE_FILE=/usr/local/maple/license/license.dat
LOG=/var/log/lmgrd.log

case "$1" in
start)
	lmgrd -c ${LICENSE_FILE} 2>> ${LOG} 1&gt;&2
	echo -n " lmgrd"
	;;
stop)
	lmgrd -c ${LICENSE_FILE} -x lmdown 2>> ${LOG} 1&gt;&2
	;;
*)
	echo "Usage: `basename $0` {start|stop}" 1&gt;&2
	exit 64
	;;
esac

exit 0
   ----- knip ------------</programlisting></step>

      <step>
	<para><application>&maple;</application> testen:</para>

	<screen>&prompt.user; <userinput>cd /usr/local/maple/bin</userinput>
&prompt.user; <userinput>./xmaple</userinput></screen>

	<para>Nu hoort het programma te draaien.  Het is belangrijk om
	  Maplesoft te schrijven om ze te laten weten dat een echte
	  &os; versie gewenst is!</para>
      </step>
    </procedure>

    <sect2>
      <title>Gemeenschappelijke verborgen gevaren</title>

      <itemizedlist>
	<listitem>
	  <para>De <application>FLEXlm</application>
	    licentiebeheerder kan een lastig programma zijn om mee te
	    werken.  Aanvullende documentatie staat op <ulink
	      url="http://www.globetrotter.com/"></ulink>.</para>
	</listitem>

	<listitem>
	  <para><command>lmgrd</command> staat er bekend om erg
	    kieskeurig over het licentiebestand te zijn en core te
	    dumpen als er een probleem is.  Een correct licentiebestand
	    ziet er zo uit:</para>

	  <programlisting># =======================================================
# License File for UNIX Installations ("Pointer File")
# =======================================================
SERVER chillig ANY
#USE_SERVER
VENDOR maplelmg

FEATURE Maple maplelmg 2000.0831 permanent 1 XXXXXXXXXXXX \
         PLATFORMS=i86_r ISSUER="Waterloo Maple Inc." \
         ISSUED=11-may-2000 NOTICE=" Technische Universitat Wien" \
         SN=XXXXXXXXX</programlisting>

	  <note>
	    <para>Het serienummer en de sleutel zijn vervangen door
	      <quote>X</quote>'en.  <hostid>chillig</hostid> is de
	      hostnaam.</para>
	  </note>

	  <para>Het bewerken van het licentiebestand lukt zolang de
	    regel <quote>FEATURE</quote> niet verandert (die
	    beschermd is door de licentiesleutel).</para>
	</listitem>
      </itemizedlist>
    </sect2>
  </sect1>

  <sect1 id="linuxemu-matlab">
    <sect1info>
      <authorgroup>
	<author>
	  <firstname>Dan</firstname>
	  <surname>Pelleg</surname>
	  <contrib>Bijgedragen door </contrib>
	</author>
	<!-- daniel+handbook@pelleg.org -->
      </authorgroup>
    </sect1info>

    <title>&matlab; installeren</title>

    <indexterm>
      <primary>applicaties</primary>

      <secondary><application>&matlab;</application></secondary>
    </indexterm>

    <para>Dit document beschrijft het installatieproces van de &linux;
      versie van <application>&matlab; 6.5</application> op een &os;
      systeem.  Het werkt best goed, met uitzondering van de
      <application>&java.virtual.machine;</application> (zie <xref
	linkend="matlab-jre"/>).</para>

    <para>De &linux; versie van <application>&matlab;</application> kan
      besteld worden bij The MathWorks op <ulink
	url="http://www.mathworks.com"></ulink>.  Er dient ook een
      licentiebestand of instructies hoe dat te maken te zijn.  Het is
      belangrijk om Maplesoft te schrijven om ze te laten weten dat een
      echte &os; versie gewenst is!</para>

    <sect2>
      <title>&matlab; installeren</title>

      <para>Om <application>&matlab;</application> te
	installeren:</para>

      <procedure>
	<step>
	  <para>Laad de installatie-CD-ROM en koppel die aan.  Start het
	    installatiescript als <username>root</username>:</para>

	  <screen>&prompt.root; <userinput>/compat/linux/bin/sh /cdrom/install</userinput></screen>

	  <tip>
	    <para>Het is een grafisch installatieprogramma.  Als er
	      foutmeldingen verschijnen dat het programma geen scherm
	      kan openen, kan <command>setenv HOME
		~<replaceable>GEBRUIKER</replaceable></command>
	      uitgevoerd worden, waar
	      <replaceable>GEBRUIKER</replaceable> de gebruiker is
	      waarmee &man.su.1; is gedaan.</para>
	  </tip>
	</step>

	<step>
	  <para>Als om de <application>&matlab;</application> rootmap
	    wordt gevraagd, dient
	    <userinput>/compat/linux/usr/local/matlab</userinput>
	    opgegeven te worden.</para>

	  <tip>
	    <para>Voer op de commandoregel het volgende uit om de
	      rest van het installatieproces gemakkelijk te houden:
	      <command>set
		MATLAB=/compat/linux/usr/local/matlab</command>.</para>
	  </tip>
	</step>

	<step>
	  <para>Wijzig het licentiebestand zoals aangegeven tijdens het
	    verkrijgen van de licentie voor
	    <application>&matlab;</application>.</para>

	  <tip>
	    <para>Dit bestand kan van tevoren gemaakt worden met een
	      tekstverwerker en door het te kopiëren naar
	      <filename>$MATLAB/license.dat</filename> voordat het
	      installatieprogramma vraagt om het te bewerken.</para>
	  </tip>
	</step>

	<step>
	  <para>Maak het installatieproces af.</para>
	</step>
      </procedure>

      <para>Nu is de installatie van
	<application>&matlab;</application> compleet.  De volgende
	stappen <quote>lijmen</quote> het aan het &os; systeem.</para>
    </sect2>

    <sect2>
      <title>Licentiebeheerder starten</title>

      <procedure>
	<step>
	  <para>Maak symbolische links voor de scriptbestanden van de
	    licentiebeheerder:</para>

	  <screen>&prompt.root; <userinput>ln -s $MATLAB/etc/lmboot /usr/local/etc/lmboot_TMW</userinput>
&prompt.root; <userinput>ln -s $MATLAB/etc/lmdown /usr/local/etc/lmdown_TMW</userinput></screen>
	</step>

	<step>
	  <para>Maak een opstartbestand in
	    <filename>/usr/local/etc/rc.d/flexlm.sh</filename>.
	    Onderstaand voorbeeld is een gewijzigde versie van het
	    meegeleverde <filename>$MATLAB/etc/rc.lm.glnx86</filename>.
	    De wijzigingen omvatten bestandslocaties en het starten
	    van de licentiebeheerder onder &linux;-emulatie.</para>

	  <programlisting>#!/bin/sh
case "$1" in
  start)
        if [ -f /usr/local/etc/lmboot_TMW ]; then
              /compat/linux/bin/sh /usr/local/etc/lmboot_TMW -u <replaceable>gebruikersnaam</replaceable> &amp;&amp; echo 'MATLAB_lmgrd'
        fi
        ;;
  stop)
	if [ -f /usr/local/etc/lmdown_TMW ]; then
            /compat/linux/bin/sh /usr/local/etc/lmdown_TMW  &gt; /dev/null 2&gt;&amp;1
	fi
        ;;
  *)
	echo "Usage: $0 {start|stop}"
	exit 1
	;;
esac

exit 0</programlisting>

	  <important>
	    <para>Het bestand moet uitvoerbaar zijn:</para>

	    <screen>&prompt.root; <userinput>chmod +x /usr/local/etc/rc.d/flexlm.sh</userinput></screen>

	    <para>Ook moet bovenstaande
	      <replaceable>gebruikersnaam</replaceable> vervangen
	      worden door een geldige gebruikersnaam op het systeem
	      (maar niet door <username>root</username>).</para>
	  </important>
	</step>

	<step>
	  <para>Start de licentiebeheerder op met het commando:</para>

	  <screen>&prompt.root; <userinput>/usr/local/etc/rc.d/flexlm.sh start</userinput></screen>
	</step>
      </procedure>
    </sect2>

    <sect2 id="matlab-jre">
      <title>De &java; runtime-omgeving linken</title>

      <para>Verander de <application>&java;</application> Runtime
	Environment Link naar een die werkt op &os;:</para>

      <screen>&prompt.root; <userinput>cd $MATLAB/sys/java/jre/glnx86</userinput>
&prompt.root; <userinput>unlink jre; ln -s ./jre1.1.8 ./jre</userinput></screen>
    </sect2>

    <sect2>
      <title>&matlab; opstartscript maken</title>

      <procedure>
	<step>
	  <para>Plaats het volgende startscript in
	    <filename>/usr/local/bin/matlab</filename>:</para>

	  <programlisting>#!/bin/sh
/compat/linux/bin/sh /compat/linux/usr/local/matlab/bin/matlab "$@"</programlisting>
	</step>

	<step>
	  <para>Geef vervolgens het commando
	    <command>chmod +x /usr/local/bin/matlab</command>.</para>
	</step>
      </procedure>

      <tip>
	<para>Afhankelijk van de versie van <filename
	    role="package">emulators/linux_base</filename>, kunnen er
	  fouten optreden als dit script draait.  Om dat te voorkomen,
	  dient in
	  <filename>/compat/linux/usr/local/matlab/bin/matlab</filename>
	  de regel:</para>

	<programlisting>if [ `expr "$lscmd" : '.*-&gt;.*'` -ne 0 ]; then</programlisting>

	<para>(in versie 13.0.1 staat dit op regel 410) veranderd te
	  worden in:</para>

	<programlisting>if test -L $newbase; then</programlisting>
      </tip>
    </sect2>

    <sect2>
      <title>&matlab; afsluitscript maken</title>

      <para>Het volgende is nodig om een probleem op te lossen dat
	samenhangt met het onjuist afsluiten van &matlab;.</para>

      <procedure>
	<step>
	  <para>Maak het bestand
	    <filename>$MATLAB/toolbox/local/finish.m</filename> dat
	    alleen de volgende regel bevat:</para>

	  <programlisting>! $MATLAB/bin/finish.sh</programlisting>

	  <note>
	    <para><literal>$MATLAB$</literal> is hier letterlijk
	      bedoeld.</para>
	  </note>

	  <tip>
	    <para>In dezelfde map staan de bestanden
	      <filename>finishsav.m</filename> en
	      <filename>finishdlg.m</filename>, die de mogelijkheid
	      geven om de werkomgeving te bewaren vóór
	      het afsluiten.  Als één van deze scripts
	      gebruikt wordt, dient de bovenstaande regel direct na het
	      commando <literal>save</literal> ingevoegd te
	      worden.</para>
	  </tip>
	</step>

	<step>
	  <para>Maak het bestand
	    <filename>$MATLAB/bin/finish.sh</filename>, dat het
	    volgende bevat:</para>

	  <programlisting>#!/compat/linux/bin/sh
(sleep 5; killall -1 matlab_helper) &
exit 0</programlisting>
	</step>

	<step>
	  <para>Maak het bestand uitvoerbaar:</para>

	  <screen>&prompt.root; <userinput>chmod +x $MATLAB/bin/finish.sh</userinput></screen>
	</step>
      </procedure>
    </sect2>

    <sect2 id="matlab-using">
      <title>&matlab; gebruiken</title>

      <para>Nu kan met <command>matlab</command> het programma gestart
	worden.</para>
    </sect2>
  </sect1>

  <sect1 id="linuxemu-oracle">
    <sect1info>
      <authorgroup>
	<author>
	  <firstname>Marcel</firstname>
	  <surname>Moolenaar</surname>
	  <contrib>Bijgedragen door </contrib>
	</author>
	<!-- marcel@cup.hp.com -->
      </authorgroup>
    </sect1info>

    <title>&oracle; installeren</title>

    <indexterm>
      <primary>applicaties</primary>

      <secondary><application>Oracle</application></secondary>
    </indexterm>

    <sect2>
      <title>Voorwoord</title>

      <para>Hieronder wordt het installatieproces van
	<application>&oracle;&nbsp;8.0.5</application> en
	<application>&oracle;&nbsp;8.0.5.1 Enterprise
	  Edition</application> voor &linux; op een &os;-machine
	beschreven.</para>
    </sect2>

    <sect2>
      <title>De &linux;-omgeving installeren</title>

      <para>Uit de Portscollectie dienen <filename
	  role="package">emulators/linux_base</filename> en <filename
	  role="package">devel/linux_devtools</filename>
	geïnstalleerd te zijn.  Als er problemen zijn met deze
	ports, kan het zijn dat de pakketten of oudere versies uit de
	Portscollectie gebruikt moeten worden.</para>

      <para>Om de intelligente agent te draaien, moet ook het Red Hat
	Tcl package geïnstalleerd worden:
	<filename>tcl-8.0.3-20.i386.rpm</filename>.  Het algemene
	commando om pakketten te installeren met de officiële
	<application>RPM</application> port (<filename
	  role="package">archivers/rpm</filename>) is:</para>

      <screen>&prompt.root; <userinput>rpm -i --ignoreos --root /compat/linux --dbpath /var/lib/rpm <replaceable>package</replaceable></userinput></screen>

      <para>De installatie van het <replaceable>package</replaceable>
	hoort foutloos te verlopen.</para>
    </sect2>

    <sect2>
      <title>De &oracle;-omgeving creëren</title>

      <para>Voordat <application>&oracle;</application>
	geïnstalleerd kan worden, moet een juiste omgeving
	opgezet worden.  Dit document beschrijft alleen welke
	<emphasis>speciale</emphasis> dingen gedaan moeten worden om
	<application>&oracle;</application> voor &linux; op &os; te
	draaien, en niet wat beschreven staat in de
	<application>&oracle;</application>
	installatiehandleiding.</para>

      <sect3 id="linuxemu-kernel-tuning">
	<title>Kerneloptimalisatie</title>

	<indexterm><primary>kerneloptimalisatie</primary></indexterm>

	<para>Zoals beschreven staat in de
	  <application>&oracle;</application> installatiehandleiding
	  moet de maximale grootte van het gedeelde geheugen ingesteld
	  worden.  Op &os; moet <literal>SHMMAX</literal> niet gebruikt
	  worden.  <literal>SHMMAX</literal> wordt slechts uit
	  <literal>SHMMAXPGS</literal> en <literal>PGSIZE</literal>
	  berekend.  Daarom dient <literal>SHMMAXPGS</literal>
	  gedefinieerd te worden.  Alle andere opties kunnen gebruikt
	  worden zoals in de handleiding staat beschreven.
	  Bijvoorbeeld:</para>

	<programlisting>options SHMMAXPGS=10000
options SHMMNI=100
options SHMSEG=10
options SEMMNS=200
options SEMMNI=70
options SEMMSL=61</programlisting>

	<para>Deze opties kunnen naargelang het gebruik van
	  <application>&oracle;</application> ingesteld worden.</para>

	<para>Ook de volgende opties dienen in het
	  kernelinstellingenbestand te staan:</para>

	<programlisting>options SYSVSHM #SysV gedeeld geheugen
options SYSVSEM #SysV semaforen
options SYSVMSG #SysV interprocescommunicatie</programlisting>
      </sect3>

      <sect3 id="linuxemu-oracle-account">

	<title>&oracle; account</title>

	<para>Creeër een <username>oracle</username> account op
	  dezelfde manier als elk ander account.  Het
	  <username>oracle</username> account is alleen bijzonder in
	  het opzicht dat het een &linux; shell moet hebben.  Dat kan
	  door <literal>/compat/linux/bin/bash</literal> toe te voegen
	  aan <filename>/etc/shells</filename> en de shell voor het
	  <username>oracle</username> account in te stellen op
	  <filename>/compat/linux/bin/bash</filename>.</para>
      </sect3>

      <sect3 id="linuxemu-environment">
	<title>Omgeving</title>

	<para>Naast de normale <application>&oracle;</application>
	  variabelen als <envar>ORACLE_HOME</envar> en
	  <envar>ORACLE_SID</envar> moeten de volgende
	  omgevingsvariabelen ingesteld worden:</para>

	<informaltable frame="none">
	  <tgroup cols="2">

	    <colspec colwidth="1*"/>
	    <colspec colwidth="2*"/>
	    <thead>
	      <row>
		<entry>Variabele</entry>

		<entry>Waarde</entry>
	      </row>
	    </thead>

	    <tbody>
	      <row>
		<entry><envar>LD_LIBRARY_PATH</envar></entry>

		<entry><literal>$ORACLE_HOME/lib</literal></entry>
	      </row>

	      <row>
		<entry><envar>CLASSPATH</envar></entry>

		<entry><literal>$ORACLE_HOME/jdbc/lib/classes111.zip</literal></entry>
	      </row>

	      <row>
		<entry><envar>PATH</envar></entry>

		<entry><literal>/compat/linux/bin;
/compat/linux/sbin;
/compat/linux/usr/bin;
/compat/linux/usr/sbin;
/bin;
/sbin;
/usr/bin;
/usr/sbin;
/usr/local/bin;
$ORACLE_HOME/bin</literal></entry>
	      </row>
	    </tbody>
	  </tgroup>
	</informaltable>

	<para>Het is aan te raden om alle omgevingsvariabelen in
	  <filename>.profile</filename> in te stellen.  Een volledig
	  voorbeeld is:</para>

	<programlisting>ORACLE_BASE=/oracle; export ORACLE_BASE
ORACLE_HOME=/oracle; export ORACLE_HOME
LD_LIBRARY_PATH=$ORACLE_HOME/lib
export LD_LIBRARY_PATH
ORACLE_SID=ORCL; export ORACLE_SID
ORACLE_TERM=386x; export ORACLE_TERM
CLASSPATH=$ORACLE_HOME/jdbc/lib/classes111.zip
export CLASSPATH
PATH=/compat/linux/bin:/compat/linux/sbin:/compat/linux/usr/bin
PATH=$PATH:/compat/linux/usr/sbin:/bin:/sbin:/usr/bin:/usr/sbin
PATH=$PATH:/usr/local/bin:$ORACLE_HOME/bin
export PATH</programlisting>
      </sect3>
    </sect2>

    <sect2>
      <title>&oracle; installeren</title>

      <para>Wegens een kleine inconsistentie in de &linux; emulator
	moet de map <filename>.oracle</filename> aangemaakt worden
	in <filename>/var/tmp</filename> voordat het
	installatieprogramma wordt gestart.  De gebruiker
	<username>oracle</username> moet de eigenaar van deze map
	zijn.  Nu hoort <application>&oracle;</application> zonder
	problemen te installeren.  Bij problemen dienen eerst de
	<application>&oracle;</application> distributie en/of de
	instellingen gecontroleerd te worden!  Nadat
	<application>&oracle;</application> is geïnstalleerd,
	moeten de patches uit de volgende twee secties
	geïnstalleerd worden.</para>

      <para>Een veelvoorkomend probleem is dat de adapter voor het
	TCP-protocol niet goed is geïnstalleerd.  De consequentie
	daarvan is dat er geen TCP-listeners gestart kunnen worden.  De
	volgende acties helpen om dit probleem op te lossen:</para>

      <screen>&prompt.root; <userinput>cd $ORACLE_HOME/network/lib</userinput>
&prompt.root; <userinput>make -f ins_network.mk ntcontab.o</userinput>
&prompt.root; <userinput>cd $ORACLE_HOME/lib</userinput>
&prompt.root; <userinput>ar r libnetwork.a ntcontab.o</userinput>
&prompt.root; <userinput>cd $ORACLE_HOME/network/lib</userinput>
&prompt.root; <userinput>make -f ins_network.mk install</userinput></screen>

      <para>Hierna dient <filename>root.sh</filename> nogmaals te
	draaien!</para>

      <sect3 id="linuxemu-patch-root">
	<title><filename>root.sh</filename> patchen</title>

	<para>Als <application>&oracle;</application>
	  geïnstalleerd wordt, worden sommige acties die als
	  <username>root</username> moeten worden uitgevoerd
	  geregistreerd in een shellscript met de naam
	  <filename>root.sh</filename>.  Dit script komt in de map
	  <filename>orainst</filename> te staan.  De volgende patch
	  dient uitgevoerd te worden op <filename>root.sh</filename> om
	  het de juiste locatie van <command>chown</command> te laten
	  gebruiken of als alternatief kan het script onder een
	  originele &linux; shell gedraaid worden</para>

	<programlisting>*** orainst/root.sh.orig Tue Oct 6 21:57:33 1998
--- orainst/root.sh Mon Dec 28 15:58:53 1998
***************
*** 31,37 ****
# This is the default value for CHOWN
# It will redefined later in this script for those ports
# which have it conditionally defined in ss_install.h
! CHOWN=/bin/chown
#
# Define variables to be used in this script
--- 31,37 ----
# This is the default value for CHOWN
# It will redefined later in this script for those ports
# which have it conditionally defined in ss_install.h
! CHOWN=/usr/sbin/chown
#
# Define variables to be used in this script</programlisting>

	<para>Als <application>&oracle;</application> niet vanaf
	  een CD-ROM wordt geïnstalleerd, kan de broncode van
	  <filename>root.sh</filename> aangepast worden.  Die heet
	  <filename>rthd.sh</filename> en staat in de map
	  <filename>orainst</filename> in de broncodestructuur.</para>
      </sect3>

      <sect3 id="linuxemu-patch-tcl">
	<title>genclntsh patchen</title>

	<para>Het script <command>genclntsh</command> wordt gebruikt om
	  é&acute;n enkele gedeelde bibliotheek voor de
	  cliënt aan te maken.  Het wordt gebruikt tijdens het
	  maken van de demonstraties.  Met de volgende patch wordt de
	  definitie van <envar>PATH</envar> uitgecommentarieerd:</para>

	<programlisting>*** bin/genclntsh.orig Wed Sep 30 07:37:19 1998
--- bin/genclntsh Tue Dec 22 15:36:49 1998
***************
*** 32,38 ****
#
# Explicit path to ensure that we're using the correct commands
#PATH=/usr/bin:/usr/ccs/bin export PATH
! PATH=/usr/local/bin:/bin:/usr/bin:/usr/X11R6/bin export PATH
#
# each product MUST provide a $PRODUCT/admin/shrept.lst
--- 32,38 ----
#
# Explicit path to ensure that we're using the correct commands
#PATH=/usr/bin:/usr/ccs/bin export PATH
! #PATH=/usr/local/bin:/bin:/usr/bin:/usr/X11R6/bin export PATH
#
# each product MUST provide a $PRODUCT/admin/shrept.lst</programlisting>
      </sect3>
    </sect2>

    <sect2>
      <title>&oracle; draaien</title>

      <para>Als de instructies worden gevolgd, draait
	<application>&oracle;</application> als op &linux; zelf.</para>
    </sect2>
  </sect1>

  <sect1 id="linuxemu-advanced">
    <title>Gevorderde onderwerpen</title>

    <para>Hier wordt beschreven hoe de &linux; binaire compatibiliteit
      werkt.  Het meeste van wat nu volgt is sterk gebaseerd op een
      e-mailbericht van Terry Lambert
      <email>tlambert@primenet.com</email> aan &a.chat; (Message ID:
      <literal>&lt;199906020108.SAA07001@usr09.primenet.com&gt;</literal>).</para>

    <sect2>
      <title>Hoe werkt het?</title>

      <indexterm><primary>uitvoerklasselader</primary></indexterm>

      <para>&os; heeft een abstractie met de naam <quote>execution
	  class loader</quote>.  Dit is een wig in de systeemaanroep
	&man.execve.2;.</para>

      <para>Wat er gebeurt is dat &os; een lijst van loaders heeft, in
	plaats van een enkele loader die terugvalt op de
	<literal>#!</literal> loader voor het draaien van elke
	shellinterpreter of shellscript.</para>

      <para>Vroeger onderzocht de enige loader op het &unix; platform
	het magische getal (in het algemeen de eerste 4 of 8 bytes van
	het bestand) om te zien of het een binary was die het systeem
	kende en als dat het geval was laadde het de binaire
	loader.</para>

      <para>Als het niet het binaire type voor het systeem was, faalde
	de aanroep naar &man.execve.2; en probeerde de shell het als
	shellopdrachten uit te voeren.</para>

      <para>Deze aanname was een standaard voor <quote>wat de huidige
	  shell ook is.</quote></para>

      <para>Later werd er een hack gemaakt voor &man.sh.1; om de eerste
	twee tekens te onderzoeken en als die bestonden uit
	<literal>:\n</literal> voerde het in plaats hiervan de
	&man.csh.1; shell uit (het idee is dat SCO de hack als eerste
	maakte).</para>

      <para>Wat &os; nu doet is door een lijst van loaders gaan
	met een generieke <literal>#!</literal> loader die kennis heeft
	van interpreters in de zin van de karakters die volgen op de
	volgende witruimte tot de laatste, met uiteindelijk een
	terugval op <filename>/bin/sh</filename>.</para>

      <indexterm><primary>ELF</primary></indexterm>

      <para>Voor &linux; ABI-ondersteuning ziet &os; het magische getal
	als een ELF-binary (het maakt op dit punt geen onderscheid
	tussen &os;, &solaris;, &linux; of elk ander besturingssysteem
	dat een ELF-beeldtype heeft).</para>

      <indexterm><primary>&solaris;</primary></indexterm>

      <para>De ELF loader zoekt naar een gespecialiseerd
	<emphasis>merk</emphasis>, dat een commentaargedeelte in het
	ELF-beeld is en dat niet aanwezig is in SVR4/&solaris;
	ELF-binairen.</para>

      <para>Om &linux;-binairen werkend te krijgen, moeten ze
	<emphasis>gemerkt</emphasis> worden als het type
	<literal>Linux</literal> met &man.brandelf.1;:</para>

      <screen>&prompt.root; <userinput>brandelf -t Linux bestand</userinput></screen>

      <para>Als dit gedaan is, ziet de ELF loader het
	<literal>Linux</literal>-merk in het bestand.</para>

      <indexterm>
	<primary>ELF</primary>

	<secondary>merken</secondary>
      </indexterm>

      <para>Als de ELF loader het <literal>Linux</literal>-merk
	tegenkomt, verplaatst de loader een pointer in de
	<literal>proc</literal>-structuur.  Alle systeemaanroepen
	worden met deze pointer geïndexeerd (in een traditioneel
	&unix; systeem is dit de
	<literal>sysent[]</literal>-structuurarray, die de
	systeemaanroepen bevat).  Ook wordt het proces gemerkt voor
	speciale behandeling door de valstrikvector van de
	signaal-trampolinecode samen met nog meer (kleine) aanpassingen
	die door de &linux; kernelmodule worden afgehandeld.</para>

      <para>De &linux; kernelmodule bevat naast andere dingen een lijst
	van <literal>sysent[]</literal>-ingangen waarvan de adressen
	in de kernelmodule staan.</para>

      <para>Als een systeemaanroep door de &linux;-binary wordt
	aangeroepen, verwijdert de valstrikcode de referentie aan de
	functiepointer van de systeemaanroep en geeft die de
	ingangspunten van de systeemaanroep van &linux; en niet van
	&os;.</para>

      <para>Verder <emphasis>reroot</emphasis> de &linux;-modus
	dynamisch lookups.  Dit is wat de optie <option>union</option>
	(<emphasis>niet</emphasis> het <literal>unionfs</literal>
	bestandssysteemtype!) voor het aankoppelen van bestandssystemen
	effectief doet.  Eerst wordt een poging gedaan om het bestand
	in de map
	<filename>/compat/linux/<replaceable>origineel-pad</replaceable></filename>
	op te zoeken en <emphasis>vervolgens</emphasis> alleen als dat
	mislukt, wordt het bestand in
	<filename>/<replaceable>origineel-pad</replaceable></filename>
	opgezocht.  Dit zorgt ervoor dat binairen die andere binairen
	nodig hebben kunnen draaien (zo kan bijvoorbeeld de
	&linux;-gereedschapskist geheel onder &linux; ABI-ondersteuning
	draaien).  Dit betekent ook dat &linux;-binairen &os;-binairen
	kunnen laden en draaien als er geen overeenkomende
	&linux;-binairen zijn en dat er een &man.uname.1;-opdracht in
	de mappenstructuur <filename>/compat/linux</filename> gezet kan
	worden om er zeker van te zijn dat &linux;-binairen niet kunnen
	weten dat ze niet op &linux; draaien.</para>

      <para>Effectief bevindt er zich een &linux;-kernel in de
	&os;-kernel.  De verschillende onderliggende functies die alle
	functies implementeren die de kernel aanbiedt, zijn dezelfde
	tabelingangen voor de systeemaanroepen van &os; als van
	&linux;: bestandssysteembewerkingen, bewerkingen op het
	virtuële geheugen, signaalaflevering, System V IPC,
	enzovoort.  Het enige verschil is dat &os;-binairen de
	<emphasis>lijm</emphasis> functies voor &os; krijgen en dat de
	&linux;-binairen de <emphasis>lijm</emphasis>-functies voor
	&linux; krijgen (de meeste oudere besturingssystemen hadden
	alleen hun eigen <emphasis>lijm</emphasis>-functies: adressen
	van functies die in een statische globale
	<literal>sysent[]</literal> structuurarray werden opgeslagen,
	in plaats van adressen van functies waarvan dynamisch een
	geïnitialiseerde pointer wordt verwijderd in de
	<literal>proc</literal>-structuur van het proces dat de aanroep
	doet).</para>

      <para>Welke is de eigenlijke &os; ABI?  Dat maakt niet uit.
	Eigenlijk is het enige verschil dat (op dit moment; dit kan
	eenvoudig veranderen in een toekomstige uitgave, en dat gebeurt
	waarschijnlijk na deze uitgave) de
	<emphasis>lijm</emphasis>-functies van &os; statisch gelinkt
	zijn in de kernel en dat de <emphasis>lijm</emphasis>-functies
	van &linux; zowel statisch gelinkt kunnen worden als dat ze
	door een kernelmodule worden benaderd.</para>

      <para>Maar is dit nu echt emulatie?  Nee.  Het is een
	ABI-implementatie, geen emulatie.  Er is geen emulator (of
	simulator, om de volgende vraag voor te zijn) bij
	betrokken.</para>

      <para>Dus waarom wordt het dan soms
	<quote>&linux;-emulatie</quote> genoemd?  Om het moeilijk te
	maken om &os; te verkopen!  Serieus, het is zo omdat de
	historische implementatie in een tijd werd gedaan toen er echt
	geen ander woord was om te beschrijven wat er aan de hand was,
	om te zeggen dat &os; &linux;-binairen draaide was niet waar
	als de code niet in de kernel gecompileerd werd of als een
	module geladen werd en er moest een woord zijn voor hetgeen
	geladen werd.  Vandaar <quote>de &linux;-emulator</quote>.</para>
    </sect2>
  </sect1>
</chapter>