Importing the Desktop chapter (based on revision 1.38)

and the Vinum chapter (based on revision 1.32).

Obtained from:	The FreeBSD Dutch Documentation Project
Approved by:	simon (mentor)

1 files changed, 1424 insertions, 57 deletions

diff --git a/nl_NL.ISO8859-1/books/handbook/vinum/chapter.sgml b/nl_NL.ISO8859-1/books/handbook/vinum/chapter.sgml
index d818a4228a..204bb696cc 100644
--- a/nl_NL.ISO8859-1/books/handbook/vinum/chapter.sgml
+++ b/nl_NL.ISO8859-1/books/handbook/vinum/chapter.sgml
@@ -2,14 +2,14 @@
   The Vinum Volume Manager
   By Greg Lehey (grog at lemis dot com)
 
-  Added to the Handbook by Hiten Pandya <hiten@uk.FreeBSD.org>
+  Added to the Handbook by Hiten Pandya <hiten@FreeBSD.org>
   and Tom Rhodes <trhodes@FreeBSD.org>
 
-  Translated by Erwin Kooi (translations at ewak dot net)
-
-  For the FreeBSD Documentation Project
+  The Dutch FreeBSD Documentation Project
 
   $FreeBSD$
+  $FreeBSDnl: nl_NL.ISO8859-1/books/handbook/vinum/chapter.sgml,v 1.22 2004/11/13 22:13:42 remko Exp $
+  Gebaseerd op: 1.32
 -->
 
 <chapter id="vinum-vinum">
@@ -29,162 +29,1529 @@
       </author>
     </authorgroup>
   </chapterinfo>
-  <title>* De VINUM volume manager</title>
+
+  <title>De VINUM volume manager</title>
 
   <sect1 id="vinum-synopsis">
-    <title>* Samenvatting</title>
+    <title>Samenvatting</title>
+
+    <para>Welke harde schijven er ook gebruikt worden, er zijn altijd
+      mogelijke problemen:<para>
+
+    <itemizedlist>
+      <listitem>
+	<para>Ze kunnen te klein zijn</para>
+      </listitem>
+
+      <listitem>
+	<para>Ze kunnen te traag zijn</para>
+      </listitem>
+
+      <listitem>
+	<para>Ze kunnen te onbetrouwbaar zijn.</para>
+      </listitem>
+    </itemizedlist>
+
+    <para>E&eacute;n manier waarop gebruikers zich wapenen tegen
+      een aantal van deze problemen is door meerdere en soms ook
+      redundante disks te gebruiken.</para>
 
-    <para></para>
+    <para>Naast ondersteuning voor verschillende kaarten en controllers
+      die hardware RAID ondersteunen, bevat het &os; basissysteem ook
+      de Vinum Volume Manager, een <quote>block device driver</quote>
+      waarmee virtuele disken gemaakt kunnen worden.</para>
+
+    <para>Vinum biedt meer flexibiliteit, prestaties en betrouwbaarheid
+      dan traditionele diskopslag en er kan RAID-0, RAID-1 en RAID-5
+      mee gemaakt worden of een combinatie van deze RAID
+      niveau's.</para>
+
+    <para>In dit hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van de mogelijke
+      problemen die traditionele diskopslag met zich meebrengt en de
+      Vinum Volume Manager wordt ge&iuml;ntroduceerd.</para>
   </sect1>
 
   <sect1 id="vinum-intro">
-    <title>* Schijven zijn te klein</title>
+    <title>Schijfgrootte</title>
+
+    <indexterm><primary>Vinum</primary></indexterm>
+
+    <indexterm>
+      <primary>RAID</primary>
+
+      <secondary>Software</secondary>
+    </indexterm>
+
+    <para><emphasis>Vinum</emphasis> is een <emphasis>Volume
+	Manager</emphasis>, een virtuele schijfdriver die de drie
+      genoemde problemen op kan lossen.  Het probleem wordt in de
+      volgende paragrafen verder uitgediept.  Verscheidene
+      oplossingen zijn al voorgesteld en toegepast:</para>
 
-    <para></para>
+    <para>De capaciteit van schijven wordt groter, maar ook de vraag
+      naar capaciteit neemt toe.  Vaak is het gewenste bestandsysteem
+      groter dan de op dat moment beschikbare schijven. Hoewel dit
+      probleem niet meer zo actueel als het tien jaar geleden was,
+      bestaat het nog steeds.  In sommige systemen is dit opgelost door
+      een virtuele harde schijf te maken die de data op meerdere
+      fysieke harde schijven kan opslaan.</para>
   </sect1>
 
   <sect1 id="vinum-access-bottlenecks">
-    <title>* Schijven zijn te traag</title>
+    <title>Snelheid van Toegang</title>
+
+    <para>Moderne systemen hebben vaak simultaan toegang tot data
+      nodig.  FTP en webservers kunnen bijvoorbeeld duizenden simultane
+      sessies onderhouden en hebben vaak meerdere 100 Mbit/s
+      verbindingen met de rest van de wereld.  De benodigde
+      datadoorvoer is dan groter dan de meeste schijven kunnen
+      leveren.</para>
+
+    <para>Huidige schijven kunnen data sequentieel overdragen met
+      ongeveer 70 MB/s, maar deze snelheid heeft geen waarde in een
+      omgeving waar onafhankelijke processen toegang tot de schijf
+      hebben.  In zo'n situatie is het interessanter om vanuit het
+      standpunt van de schijfdriver te kijken: de belangrijkste
+      parameter is dan de belasting die een bepaalde data overdracht op
+      de driver plaatst. Met andere woorden: wat is het tijdbeslag van
+      een dataoverdracht op te schijf?</para>
+
+    <para>Bij elke dataoverdracht moet de schijf eerst zijn kop
+      positioneren, wachten tot de eerste sector onder de kop doorkomt
+      en vervolgens de overdracht starten. Deze acties duren bijzonder
+      kort.  Het heeft geen enkele zin om ze te onderbreken.</para>
+
+    <para><anchor id="vinum-latency">Neem een overdracht van ongeveer
+      10 kB: de huidige generatie high-performance schijven kan de kop
+      in 3.5 ms plaatsen.  De snelste schijven draaien met 15.000
+      toeren per minuut, dus de gemiddelde rotatie vertraging (een
+      halve omwenteling) bedraagt 2 ms.  Met 70&nbsp;MB/s de overdracht
+      zelf duurt ongeveer 150 &mu;s, bijna niets vergeleken met de tijd
+      die verloren is gegaan aan het positioneren.  In zulke gevallen
+      daalt de data overdracht naar iets meer dan 1 MB/s en is dus
+      duidelijk afhankelijk van de grootte van de over te dragen
+      data.</para>
+
+    <para>De traditionele en logische oplossing voor dit probleem is
+      <quote>meer schijven</quote>: in plaats van &eacute;&eacute;n
+      grote schijf, meerdere kleine schijven met een zelfde totale
+      opslagcapaciteit.  Iedere schijf is in staat om onafhankelijk de
+      kop te plaatsen en de data over te dragen, dus de effectieve
+      doorvoer neemt toe met een factor bijna gelijk aan het aantal
+      schijven.</para>
+
+    <para>De exacte verbetering van de doorvoer is natuurlijk kleiner
+      dan het aantal schijven, want hoewel iedere schijf in staat is om
+      parallel de data over te dragen, er is geen garantie dat de data
+      gelijk over de schijven verdeeld is.  De belasting op de ene
+      schijf zal dan ook groter zijn dan op de andere schijf.</para>
+
+    <indexterm>
+      <primary>aaneenschakelen</primary>
+
+      <secondary>disken aaneenschakelen</secondary>
+    </indexterm>
+
+    <indexterm>
+      <primary>Vinum</primary>
+
+      <secondary>aaneenschakelen</secondary>
+    </indexterm>
+
+    <para>Een gelijke belasting van de schijven is in grote mate
+      afhankelijk van de manier waarop data over de schijven is
+      verdeeld.  In het volgende stuk is de opslag van een virtuele
+      schijf voor te stellen als een verzameling sectoren die met een
+      nummer aangesproken kan worden, net als bladzijden in een boek.
+      De meest voor de hand liggende methode om een virtuele schijf
+      te maken is het achter elkaar plakken van de fysieke schijven.
+      Een virtueel boek zou dan opgebouwd zijn uit verschillende achter
+      elkaar zittende fysieke hoofdstukken.  Deze methode heet
+      <emphasis>aaneenschakelen</emphasis>
+      (<quote>concatenation</quote>) en heeft het voordeel dat schijven
+      verschillend van grootte kunnen zijn.  Dit werkt prima als
+      toegang tot de data gelijk verdeeld is over de hele dataset.  Als
+      die toegang beperkt is tot een klein deel van de dataset, is de
+      snelheidsverbetering een stuk kleiner.
+      <xref linkend="vinum-concat"> laat de manier zien hoe
+      aaneengeschakelde schijven hun data opslaan.</para>
+
+    <para>
+      <figure id="vinum-concat">
+	<title>Aaneengeschakeld georganiseerd</title>
+
+	<graphic fileref="vinum/vinum-concat">
+      </figure>
+    </para>
 
-    <para></para>
+    <indexterm>
+      <primary>verdelen</primary>
+
+      <secondary>disk striping</secondary>
+    </indexterm>
+
+    <indexterm>
+      <primary>Vinum</primary>
+
+      <secondary>verdelen</secondary>
+    </indexterm>
+
+    <para>Een andere methode is het verdelen van de totale opslag van
+      de virtuele schijf in kleinere stukjes van gelijke grootte en ze
+      achter elkaar op verschillende fysieke schijven op te slaan.
+      Bijvoorbeeld: de eerste 256 sectoren worden op schijf 1
+      opgeslagen, de tweede 256 sectoren op schijf 2 enzovoort, tot de
+      laatste schijf is gebuikt, waarna weer bij schijf 1 verder wordt
+      gegaan, net zolang tot de schijven vol zijn.  Deze methode heet
+      <emphasis>verdelen</emphasis> (<quote>striping</quote>) of
+      <acronym>RAID-0</acronym>.
+
+    <footnote>
+      <indexterm>
+	<primary>RAID</primary>
+      </indexterm>
+
+      <para><acronym>RAID</acronym> staat voor <emphasis>Redundant
+	Array of Inexpensive Disks</emphasis> (Redundante Reeks van
+	Goedkope Disks) en biedt verschillende vormen van
+	fout-tolerantie.  Hoewel die laatste term wat misleidend is:
+	het biedt namelijk geen redundantie.</para>
+    </footnote>.
+
+      Bij RAID-0 kost het iets meer moeite om de data te vinden en het
+      kan extra I/O belasting met zich meebrengen als data is verdeeld
+      over verschillende fysieke schijven.  Het kan echter ook zorgen
+      voor een constantere belasting van die schijven.
+      <xref linkend="vinum-striped"> geeft weer hoe RAID-0 schijven hun
+      data opslaan.</para>
+
+    <para>
+      <figure id="vinum-striped">
+	<title>Verdeeld georganiseerd</title>
+
+	<graphic fileref="vinum/vinum-striped">
+      </figure>
+    </para>
   </sect1>
 
   <sect1 id="vinum-ddata-integrity">
-    <title>* Schijven zijn te onbetrouwbaar</title>
+    <title>Betrouwbaarheid van Data</title>
+
+    <para>Het laatste probleem met de huidige schijven is dat ze
+      onbetrouwbaar zijn.  Hoewel de betrouwbaarheid de laatste jaren
+      enorm is toegenomen, blijven schijven het vitale onderdeel van
+      een server dat waarschijnlijk als eerste kapot gaat.  Als dat
+      gebeurt kan het catastrofale gevolgen hebben: het vervangen van
+      de schijf en het terugplaatsen van de data kan dagen
+      kosten.</para>
+
+    <indexterm>
+      <primary>spiegelen</primary>
+
+      <secondary>disken spiegelen</secondary>
+    </indexterm>
+
+    <indexterm>
+      <primary>Vinum</primary>
 
-    <para></para>
+      <secondary>spiegelen</secondary>
+    </indexterm>
+
+    <indexterm><primary>RAID-1</primary></indexterm>
+
+    <para>De traditionele manier om dit te voorkomen is
+      <emphasis>spiegelen</emphasis> (<quote>mirroring</quote>): het
+      hebben van een kopie van de data op een andere fysieke schijf.
+      Sinds de uitvinding van RAID niveau's staat dit bekend als
+      RAID-1.  Een schrijfactie naar de virtuele schijf gebeurt op
+      beide fysieke schijven.  Een leesactie hoeft slechts vanaf
+      &eacute;&eacute;n te gebeuren.  Op deze manier kan de virtuele
+      schijf dus blijven werken als &eacute;&eacute;n van de twee
+      fysieke schijven kapot is.</para>
+
+    <para>RAID-1 heeft twee problemen:</para>
+
+    <orderedlist>
+      <listitem>
+	<para>Prijs.  Er is twee keer zoveel schijfruimte nodig als bij
+	  een niet-redundante schijf.</para>
+      </listitem>
+
+      <listitem>
+	<para>Prestatie.  Een schrijfacie moet op twee schijven
+	  gebeuren en kost dus twee keer zoveel bandbreedte.  Een
+	  leesactie hoeft maar op &eacute;&eacute;n schijf te gebeuren
+	  en heeft hier dus geen last van.</para>
+      </listitem>
+    </orderedlist>
+
+    <indexterm>
+      <primary>RAID-5</primary>
+    </indexterm>
+
+    <para>Een andere manier is <emphasis>pariteit</emphasis>,
+      uitgevoerd in <acronym>RAID</acronym> niveau's 2, 3, 4 en 5.
+      Van deze vier is <acronym>RAID-5</acronym> het meest interessant.
+      In Vinum is het ge&iuml;mplementeerd als een variant van een
+      verdeelde organisatie waarbij &eacute;&eacute;n blok van elk deel
+      is gereserveerd voor de pariteit van de andere blokken.  Voor
+      Vinum is een <acronym>RAID-5</acronym> samenstelling
+      (<quote>plex</quote>) dan ook gelijk aan een verdeelde
+      samenstelling, met als verschil dat het een pariteitblok bevat in
+      ieder deel.  Zoals voorgeschreven door <acronym>RAID-5</acronym>
+      wisselt de locatie van dit pariteitblok van het ene deel naar het
+      andere.  De nummers in de datablokken geven de relatieve
+      bloknummers aan.</para>
+
+    <para>
+      <figure id="vinum-raid5-org">
+	<title>RAID-5 georganiseerd</title>
+
+	<graphic fileref="vinum/vinum-raid5-org">
+      </figure>
+    </para>
+
+    <para>Vergeleken met spiegelen heeft <acronym>RAID-5</acronym> het
+      voordeel dat er beduidend minder opslagcapaciteit nodig is.
+      Lezen gebeurt op dezelfde manier als bij een verdeelde
+      organisatie, maar schrijven kost beduidend meer tijd, ongeveer
+      25% van de leesprestaties meer.  Als &eacute;&eacute;n schijf
+      uitvalt, kan de reeks doorwerken in een <emphasis>verslechterde
+	staat</emphasis> (<quote>degraded mode</quote>): data van een
+      functionerende schijf kan zonder problemen gelezen worden, maar
+      data van de defecte schijf moet eerst worden samengesteld uit de
+      pariteit van de overeenkomende blokken van de resterende
+      schijven.</para>
   </sect1>
 
   <sect1 id="vinum-objects">
-    <title>* Vinum objecten</title>
+    <title>Vinum Objecten</title>
+
+    <para>Om deze problemen op te lossen, hanteert vinum een
+      hi&euml;rarchie met vier niveau's van objecten:</para>
+
+    <itemizedlist>
+      <listitem>
+	<para>Het meest zichtbare object is de virtuele schijf.  Dit
+	  object wordt <emphasis>volume</emphasis> genoemd.  Op een
+	  paar kleine details na, hebben volumes dezelfde
+	  eigenschappen als een &unix; schijf.  Het belangrijkste
+	  verschil is dat er geen beperking aan de grootte van de
+	  schijf is.</para>
+      </listitem>
+
+      <listitem>
+	<para>Volumes zijn opgebouwd uit
+	  <emphasis>samenstellingen</emphasis>, die elk de totale
+	  opslagcapaciteit van het volume hebben.  Dit niveau in de
+	  hi&euml;rarchie biedt daarom redundantie.  Een samenstelling
+	  is goed voor te stellen als een individuele schijf in een
+	  <acronym>RAID-1</acronym> systeem.  Iedere schijf bevat
+	  dezelfde data.</para>
+      </listitem>
+
+      <listitem>
+	<para>Omdat Vinum bestaat binnen het &unix; opslagsysteem, moet
+	  het mogelijk zijn om &unix; partities te gebruiken als
+	  bouwstenen voor samenstellingen die uit meerdere schijven
+	  bestaan.  Maar het blijkt dat dit te inflexibel is: &unix;
+	  schijven hebben een beperkt aantal partities.  In plaats
+	  daarvan verdeelt Vinum een &unix; partitie (de schijf) in
+	  aaneengesloten stukken die <emphasis>subschijven</emphasis>
+	  worden genoemd.  Deze subschijven worden vervolgens als
+	  bouwstenen voor de samenstelling gebruikt.</para>
+      </listitem>
+
+      <listitem>
+	<para>Subschijven bestaan op Vinum <emphasis>drives</emphasis>,
+	  op dit moment &unix; partities.  Een Vinum drive kan
+	  een oneindig aantal subdisks bevatten.  Met uitzondering van
+	  een klein stukje aan het begin van de schijf, dat wordt
+	  gebruikt om informatie over de configuratie en de toestand op
+	  te slaan, is de gehele schijf beschikbaar voor de opslag van
+	  data.</para>
+      </listitem>
+    </itemizedlist>
+
+    <para>In de volgende paragrafen wordt beschreven hoe deze objecten
+      de functionaliteit van Vinum leveren.</para>
 
     <sect2>
-      <title>* Volume grootte overweginen</title>
+      <title>Volumegrootte Overwegingen</title>
+
+      <para>Een samenstelling kan meerdere subschijven bevatten die
+	uitgespreid zijn over alle disks in de Vinum configuratie.  Dat
+	houdt in dat de grootte van een individuele schijf geen limiet
+	is voor de samenstelling en dus niet voor het volume.</para>
 
-      <para></para>
     </sect2>
 
     <sect2>
-      <title>* Redundante dataopslag</title>
+      <title>Redundante Dataopslag</title>
 
-      <para></para>
+      <para>Vinum implementeert <acronym>RAID-0</acronym> door meerdere
+	samenstellingen aan een volume te koppelen.  Elke samenstelling
+	representeert hierbij de data in het volume.  Een volume kan
+	tussen de &eacute;&eacute;n en acht samenstellingen
+	bevatten.</para>
+
+      <para>Hoewel een samenstelling de totala data van een volume
+	voorstelt, is het mogelijk dat delen van deze voorstelling
+	missen, door ontwerp (door geen subdisk voor delen van de
+	samenstelling te defini&euml;ren) of per ongeluk (door een
+	defecte schijf).  Zo lang tenminste &eacute;&eacute;n
+	samenstelling de data voor het gehele volume kan leveren, is
+	het volume volledig bruikbaar.</para>
     </sect2>
 
     <sect2>
-      <title>* Prestatie problemen</title>
+      <title>Prestaties</title>
+
+      <para>Vinum implementeert aaneenschakelen en spiegelen op het
+	niveau van de samenstelling:</para>
+
+      <itemizedlist>
+	<listitem>
+	  <para>Een aaneengeschakelde samenstelling gebruikt de
+	    adresruimte van elke subdisk achter elkaar.</para>
+	</listitem>
 
-      <para></para>
+	<listitem>
+	  <para>Een verdeelde samenstelling spreidt de data over
+	    iedere subdisk.  De subdisks moeten daarvoor allemaal
+	    dezelfde grootte hebben en er moeten tenminste twee
+	    subdisks zijn om onderscheid te kunnen maken met een
+	    aaneengeschakelde samenstelling.</para>
+	</listitem>
+      </itemizedlist>
     </sect2>
 
     <sect2>
-      <title>* Welke plex organisatie?</title>
+      <title>Welke Samenstelling?</title>
+
+      <para>De versie van Vinum die met &os;&nbsp;&rel.current; wordt
+	meegeleverd, kent twee soorten samenstellingen:</para>
+
+      <itemizedlist>
+	<listitem>
+	  <para>Aaneengeschakelde samenstellingen zijn het meest
+	    flexibel: ze kunnen een oneindig aantal subdisks bevatten
+	    die verschillend van lengte mogen zijn.  De samenstelling
+	    kan uitgebreid worden door subdisks toe te  voegen.  Ze
+	    kosten minder <acronym>CPU</acronym> tijd dan verdeelde
+	    samenstellingen, hoewel het verschil van de
+	    <acronym>CPU</acronym> belasting niet meetbaar is.  Aan de
+	    andere kant, ze zijn het meest kwetsbaar voor
+	    <quote>hot-spots</quote>, waar &eacute;&eacute;n disk heel
+	    intensief gebruikt wordt en anderen ongebruikt
+	    blijven.</para>
+	</listitem>
+
+	<listitem>
+	  <para>Het grootste voordeel van verdeelde samenstellingen
+	    (<acronym>RAID-0</acronym>) is dat ze geen
+	    <quote>hot-spots</quote> hebben.  Door het kiezen van een
+	    optimale deelgrootte (veelal 256 kB) kan de belasting op de
+	    fysieke schijven gelijk getrokken worden.  De nadelen van
+	    deze aanpak zijn (minescuul) complexere code en beperkingen
+	    aan de subdisks: ze moeten allemaal van gelijke grootte
+	    zijn en het uitbreiden van een samenstelling met extra
+	    subdisks is zo gecompliceerd, dat de huidige versie van
+	    Vinum dit niet ondersteunt.  Vinum voegt een extra,
+	    triviale, beperking toe: een verdeelde samenstelling moet
+	    tenminste twee subdisks hebben, omdat die anders niet
+	    onderscheiden kan worden van een aaneengeschakelde
+	    samenstelling.</para>
+	</listitem>
+      </itemizedlist>
+
+      <para>In <xref linkend="vinum-comparison"> worden de voor- en
+	nadelen van elke samenstelling samengevat.</para>
+
+      <table id="vinum-comparison" frame="none">
+	<title>Vinum Samenstellingen</title>
+
+	<tgroup cols="5">
+	  <thead>
+	    <row>
+	      <entry>Samenstellingtype</entry>
+
+	      <entry>Min. aantal subdisks</entry>
+
+	      <entry>Subdisks toevoegen</entry>
+
+	      <entry>Gelijke grootte</entry>
+
+	      <entry>Toepassing</entry>
+	    </row>
+	  </thead>
+
+	  <tbody>
+	    <row>
+	      <entry>aaneengeschakeld</entry>
+
+	      <entry>1</entry>
+
+	      <entry>ja</entry>
+
+	      <entry>nee</entry>
+
+	      <entry>Veel dataopslag met maximale flexibiliteit en
+		gemiddelde performance.</entry>
+	    </row>
+
+	    <row>
+	      <entry>verdeeld</entry>
+
+	      <entry>2</entry>
+
+	      <entry>nee</entry>
+
+	      <entry>ja</entry>
 
-      <para></para>
+	      <entry>Hoge prestaties, ook bij veel gelijktijdige
+		toegang.</entry>
+	    </row>
+	  </tbody>
+	</tgroup>
+      </table>
     </sect2>
   </sect1>
 
   <sect1 id="vinum-examples">
-    <title>* Een paar voorbeelden</title>
+    <title>Voorbeelden</title>
+
+    <para>Vinum houdt een <emphasis>configuratie database</emphasis>
+      bij waarin beschreven staat welke objecten bekend zijn in het
+      systeem.  Bij het instellen vult de gebruiker deze database uit
+      &eacute;&eacute;n of meer configuratiebestanden &man.vinum.8;.
+      Vinum bewaart een kopie van de database op iedere slice (die
+      Vinum <emphasis>device</emphasis> noemt) die door Vinum wordt
+      beheerd.  Deze database wordt na iedere statuswijziging
+      bijgewerkt, zodat een na een herstart acuraat de toestand van
+      ieder Vinum object wordt weergegeven.</para>
 
     <sect2>
-      <title>* Het configuratie bestand</title>
+      <title>Het Configuratiebestand</title>
+
+      <para>Het configuratiebestand beschijft de individuele vinum
+	objecten.  De definitie van een eenvoudig volume kan er zo
+	uitzien:</para>
+
+      <programlisting>
+    drive a device /dev/da3h
+    volume myvol
+      plex org concat
+        sd length 512m drive a</programlisting>
+
+      <para>Dit bestand beschrijft vier Vinum objecten:</para>
+
+      <itemizedlist>
+	<listitem>
+	  <para>De <emphasis>drive</emphasis> regel beschrijft een
+	    partitie (<emphasis>drive</emphasis>) en de relatieve
+	    positie ten opzichte van de onderliggende hardware.  Het
+	    heeft de symbolische naam <emphasis>a</emphasis>.  Deze
+	    scheiding van de symbolische naam van de schijf maakt het
+	    mogelijk om disks te verplaatsen van de ene locatie naar de
+	    andere, zonder verwarring te veroorzaken.</para>
+	</listitem>
+
+	<listitem>
+	  <para>De <emphasis>volume</emphasis> regel beschrijft een
+	    volume.  Het enige benodigde attribuut is de naam:
+	    <emphasis>myvol</emphasis>.</para>
+	</listitem>
+
+	<listitem>
+	  <para>De <emphasis>plex</emphasis> regel beschrijft een
+	    samenstelling.  Het enige benodigde attribuut is de
+	    organisatie, in dit geval <emphasis>concat</emphasis>.  Er
+	    is geen naam nodig: het systeem genereert automatisch een
+	    naam door <emphasis>.p</emphasis><emphasis>x</emphasis> aan
+	    de volumenaam toe te voegen, waarbij <emphasis>x</emphasis>
+	    het nummer van de samenstelling in het volume is.  De naam
+	    van deze samenstelling wordt dus
+	    <emphasis>myvol.p0</emphasis>.</para>
+	</listitem>
+
+	<listitem>
+	  <para>De <emphasis>sd</emphasis> regel beschrijft een
+	    subdisk.  De minimale specificaties zijn de naam van een
+	    schijf waar de subdisk kan worden opgeslagen en de lengte
+	    van de subdisk.  Net als bij een samenstelling is er geen
+	    naam nodig: het systeem genereert automatisch een naam door
+	    <emphasis>.s</emphasis><emphasis>x</emphasis> aan de
+	    samenstellingnaam toe te voegen, waarbij
+	    <emphasis>x</emphasis> het nummer van de subdisk is.  De
+	    naam van deze subdisk is dus
+	    <emphasis>myvol.p0.s0</emphasis>.</para>
+	</listitem>
+      </itemizedlist>
+
+      <para>Na het verwerken van deze definitie ziet de uitvoer van
+	&man.vinum.8; er als volgt uit:</para>
+
+      <programlisting width="97">
+      &prompt.root; vinum -&gt; <userinput>create config1</userinput>
+      Configuration summary
+      Drives:       1 (4 configured)
+      Volumes:       1 (4 configured)
+      Plexes:       1 (8 configured)
+      Subdisks:      1 (16 configured)
+
+       D a                  State: up       Device /dev/da3h       Avail: 2061/2573 MB (80%)
+
+       V myvol              State: up       Plexes:      1  Size:       512 MB
+
+       P myvol.p0          C State: up       Subdisks:    1  Size:       512 MB
 
-      <para></para>
+       S myvol.p0.s0         State: up       PO:        0 B Size:       512 MB</programlisting>
+
+      <para>Deze uitvoer geeft de korte uitvoer van &man.vinum.8; weer.
+	Het is grafisch weergegeven in
+	<xref linkend="vinum-simple-vol">.</para>
+
+      <para>
+	<figure id="vinum-simple-vol">
+	  <title>Een Eenvoudig Vinum Volume</title>
+
+	  <graphic fileref="vinum/vinum-simple-vol">
+	</figure>
+      </para>
+
+      <para>Deze en de volgende figuren stellen een volume voor dat
+	samenstellingen bevat die weer de subdisks bevatten.  In dit
+	triviale voorbeeld bevat het volume een samenstelling en deze
+	samenstelling bevat een subdisk.</para>
+
+      <para>Dit speciale volume heeft geen voordeel boven een gewone
+	schijf paritie.  Het bevat &eacute;&eacute;n samenstelling, dus
+	het is niet redundant.  De samenstelling bevat
+	&eacute;&eacute;n subdisk, dus er is geen verschil in de plaats
+	van de data met een conventionele schijf partitie.  In de
+	volgende paragrafen worden meer interesante configuraties
+	getoond.</para>
     </sect2>
 
     <sect2>
-      <title>* Verbeterde betrouwbaarheid: Spiegelen</title>
+      <title>Verbeterde Betrouwbaarheid: Spiegelen</title>
+
+      <para>De betrouwbaarheid van een volume wordt vergroot door
+	spiegelen.  Bij het opzetten van een gespiegeld volume is het
+	van belang dat subdisks van iedere samenstelling op een
+	andere schijf staan, zodat een defecte schijf niet beide
+	samenstellingen be&iuml;nvloedt.  De volgende configuratie maakt
+	een gespiegeld volume:</para>
+
+      <programlisting>
+       drive b device /dev/da4h
+       volume mirror
+      plex org concat
+       sd length 512m drive a
+         plex org concat
+           sd length 512m drive b</programlisting>
+
+      <para>In dit voorbeeld was het niet nodig om drive
+	<emphasis>a</emphasis> opnieuw te defini&euml;ren, omdat Vinum
+	alle objecten bijhoudt in de configuratie database.  Na het
+	verwerken van deze definitie, ziet de configuratie er als volgt
+	uit:</para>
+
+     <programlisting width="97">
+        Drives:        2 (4 configured)
+        Volumes:        2 (4 configured)
+        Plexes:        3 (8 configured)
+        Subdisks:      3 (16 configured)
+
+        D a                    State: up        Device /dev/da3h        Avail: 1549/2573 MB (60%)
+        D b                    State: up        Device /dev/da4h        Avail: 2061/2573 MB (80%)
+
+    V myvol              State: up        Plexes:      1  Size:        512 MB
+    V mirror             State: up        Plexes:      2  Size:        512 MB
+
+    P myvol.p0         C State: up        Subdisks:    1  Size:        512 MB
+    P mirror.p0        C State: up        Subdisks:    1  Size:        512 MB
+    P mirror.p1        C State: initializing     Subdisks:     1 Size:        512 MB
 
-      <para></para>
+    S myvol.p0.s0        State: up        PO:        0 B  Size:        512 MB
+    S mirror.p0.s0        State: up        PO:        0 B  Size:        512 MB
+    S mirror.p1.s0        State: empty    PO:        0 B  Size:        512 MB</programlisting>
+
+      <para>Het is grafisch weergegeven in
+	<xref linkend="vinum-mirrored-vol">.</para>
+
+      <para>
+	<figure id="vinum-mirrored-vol">
+	  <title>Een gespiegeld Vinum Volume</title>
+
+	  <graphic fileref="vinum/vinum-mirrored-vol">
+	</figure>
+      </para>
+
+      <para>In dit voorbeeld bevat iedere samenstelling de volledige 512
+	MB van de opslagcapaciteit.  Net als in het vorige voorbeeld
+	bevat iedere samenstelling slechts &eacute;&eacute;n
+	subdisk.</para>
     </sect2>
 
     <sect2>
-      <title>* Verbeterde performance</title>
+      <title>Verbeterde Prestatie</title>
+
+      <para>Het gespiegelde volume in het vorige voorbeeld is beter
+	bestand tegen hardware fouten dan een niet-gespiegeld volume,
+	maar de prestaties zijn lager: iedere schrijfactie naar het
+	volume moet op beide schijven worden uitgevoerd, waardoor een
+	groter deel van de bandbreedte van de schijf nodig is.  Als
+	prestaties een belangrijke rol spelen, moet er een andere
+	benadering gekozen worden: in plaats van spiegelen wordt de
+	data verdeeld over zoveel mogelijk schijven.  De volgende
+	configuratie laat een volume zien waarbij een samenstelling
+	over vier schijven verdeeld is:</para>
+
+      <programlisting>
+      drive c device /dev/da5h
+      drive d device /dev/da6h
+      volume stripe
+      plex org striped 512k
+        sd length 128m drive a
+        sd length 128m drive b
+        sd length 128m drive c
+        sd length 128m drive d</programlisting>
+
+      <para>Zoals eerder al te zien was, is het niet nodig om drives
+	die al bekend zijn bij Vinum opnieuw te defini&euml;ren.  Na
+	het verwerken van deze definitie, ziet de configuratie er zo
+	uit:</para>
+
+      <programlisting width="92">
+      Drives:             4 (4 configured)
+      Volumes:        3 (4 configured)
+      Plexes:             4 (8 configured)
+      Subdisks:      7 (16 configured)
+
+   D a                    State: up        Device /dev/da3h        Avail: 1421/2573 MB (55%)
+   D b                    State: up        Device /dev/da4h        Avail: 1933/2573 MB (75%)
+   D c                    State: up        Device /dev/da5h        Avail: 2445/2573 MB (95%)
+   D d                    State: up        Device /dev/da6h        Avail: 2445/2573 MB (95%)
+
+   V myvol                State: up        Plexes:      1  Size:        512 MB
+   V mirror               State: up        Plexes:      2  Size:        512 MB
+   V striped              State: up        Plexes:      1  Size:        512 MB
+
+   P myvol.p0           C State: up        Subdisks:    1  Size:        512 MB
+   P mirror.p0          C State: up        Subdisks:    1  Size:        512 MB
+   P mirror.p1          C State: initializing     Subdisks:     1 Size:        512 MB
+   P striped.p1           State: up        Subdisks:    1  Size:        512 MB
+
+   S myvol.p0.s0          State: up        PO:        0 B  Size:        512 MB
+   S mirror.p0.s0         State: up        PO:        0 B  Size:        512 MB
+   S mirror.p1.s0         State: empty     PO:        0 B  Size:        512 MB
+   S striped.p0.s0        State: up        PO:        0 B  Size:        128 MB
+   S striped.p0.s1        State: up        PO:      512 kB Size:        128 MB
+   S striped.p0.s2        State: up        PO:     1024 kB Size:        128 MB
+   S striped.p0.s3        State: up        PO:     1536 kB Size:        128 MB</programlisting>
+
+      <para>
+	<figure id="vinum-striped-vol">
+	  <title>Een verdeeld Vinum Volume</title>
 
-      <para></para>
+	  <graphic fileref="vinum/vinum-striped-vol">
+	</figure>
+      </para>
+
+
+      <para>Dit volume wordt weergegeven in
+	<xref linkend="vinum-striped-vol">.  De grijstinten geven de
+	positie binnen de samenstelling aan: de lichtste strepen komen
+	het eerst, de donkerste het laatst.</para>
     </sect2>
 
     <sect2>
-      <title>* Betrouwbaarheid en performance</title>
+      <title>Betrouwbaarheid en Prestaties</title>
+
+      <para><anchor id="vinum-resilience">Met voldoende hardware is het
+	mogelijk om een volume te bouwen met zowel verbeterde
+	betrouwbaarheid als verbeterde prestaties ten opzichte van een
+	standaard &unix; partitie.  De volgende configuratie is een
+	voorbeeld van zo'n volume:</para>
+
+      <programlisting>
+        volume raid10
+      plex org striped 512k
+        sd length 102480k drive a
+        sd length 102480k drive b
+        sd length 102480k drive c
+        sd length 102480k drive d
+        sd length 102480k drive e
+      plex org striped 512k
+        sd length 102480k drive c
+        sd length 102480k drive d
+        sd length 102480k drive e
+        sd length 102480k drive a
+        sd length 102480k drive b</programlisting>
+
+      <para>De subdisks van de tweede samenstelling zijn twee schijven
+	verschoven ten opzichte van die van de eerste samenstelling.
+	Dit zorgt ervoor dat een schrijfactie niet naar dezelfde disks
+	gaat, zelfs niet als die schrijfactie over twee schijven
+	plaatsvindt.</para>
+
+      <para><xref linkend="vinum-mirrored-vol"> laat deze configuratie
+	zien in grafische vorm.</para>
+
+      <para>
+	<figure id="vinum-raid10-vol">
+	  <title>Een gespiegeld en verdeeld Vinum Volume</title>
+
+	  <graphic fileref="vinum/vinum-raid10-vol">
+	</figure>
+      </para>
 
-      <para></para>
     </sect2>
   </sect1>
 
   <sect1 id="vinum-object-naming">
-    <title>* Object Namen</title>
+    <title>Objectnamen</title>
+
+    <para>Zoals eerder in dit hoofstuk beschreven staat, kent Vinum
+      standaardnamen toe aan samenstellingen en subdisks.  Er mag
+      echter een andere naam aan gegeven worden.  Een andere naamgeving
+      wordt niet aangeraden: ervaring met de VERITAS volume manager,
+      die een willekeurige object benaming toestaat, heeft laten zien
+      dat deze flexibiliteit geen beduidend voordeel heeft, terwijl het
+      de kans op verwarring vergroot.</para>
+
+    <para>Namen mogen bestaan uit alle karakters, behalve de spatie,
+      maar het wordt aanbevolen om alleen letters, cijfers en het
+      liggende streepje te gebruiken.  De namen van de volumes,
+      samenstellingen en subdisks kunnen 64 tekens lang zijn en de
+      namen van drives kunnen 32 tekens lang zijn.</para>
+
+    <para>Vinum objecten worden device nodes toegekend in de
+      <filename>/dev/vinum</filename> hi&euml;rarchie.  Met de
+      configuratie uit de vorige paragraaf cre&euml; Vinum de volgende
+      nodes:</para>
+
+    <itemizedlist>
+      <listitem>
+	<para>De controle devices
+	  <filename>/dev/vinum/control</filename> en
+	  <filename>/dev/vinum/controld</filename>, die &man.vinum.8;
+	  en de Vinum daemon gebruiken.</para>
+      </listitem>
+
+      <listitem>
+	<para>Blok en karakterdevice instellingen voor elk volume.
+	  Dit zijn de primaire devices die door Vinum gebruikt
+	  worden.  De blokdevicenamen zijn de namen van het volume,
+	  terwijl de karakterdevicenamen de BSD benaming volgen door er
+	  de letter <emphasis>r</emphasis> voor te zetten.  De zou de
+	  volgende blokdevices bevatten:
+	  <filename>/dev/vinum/myvol</filename>,
+	  <filename>/dev/vinum/mirror</filename>,
+	  <filename>/dev/vinum/striped</filename>,
+	  <filename>/dev/vinum/raid5</filename> en
+	  <filename>/dev/vinum/raid10</filename>,
+	  en de karakterdevices
+	  <filename>/dev/vinum/rmyvol</filename>,
+	  <filename>/dev/vinum/rmirror</filename>,
+	  <filename>/dev/vinum/rstriped</filename>,
+	  <filename>/dev/vinum/rraid5</filename> en
+	  <filename>/dev/vinum/rraid10</filename>.  Hier zit duidelijk
+	  een probleem.  Er kunnen twee volumes te zijn die
+	  <emphasis>r</emphasis> en <emphasis>rr</emphasis> heten, maar
+	  er ontstaat een confict als device node
+	  <filename>/dev/vinum/rr</filename> wordt aangemaakt: is het
+	  een karakterdevice voor volume <emphasis>r</emphasis>
+	  of een blokdevice voor volume <emphasis>rr</emphasis>?  Nu
+	  heeft Vinum geen oplossing.  Het volume dat het eerst gemaakt
+	  wordt, krijgt de naam.</para>
+      </listitem>
+
+      <listitem>
+	<para>Een map <filename>/dev/vinum/drive</filename> met entries
+	  voor elke drive.  Deze entries zijn eigenlijk symbolic links
+	  naar de bijbehorende schijfnodes.</para>
+      </listitem>
+
+      <listitem>
+	<para>Een map <filename>/dev/vinum/volume</filename> met
+	  entries voor elk volume. Het bevat submappen voor elke
+	  samenstelling, die weer submappen voor de subdisks
+	  bevatten.</para>
+      </listitem>
+
+      <listitem>
+	<para>De mappen
+	  <filename>/dev/vinum/plex</filename>,
+	  <filename>/dev/vinum/sd</filename> en
+	  <filename>/dev/vinum/rsd</filename>, die blokdevicenodes
+	  bevatten voor elke samenstelling en blok- en
+	  karakterdevicenodes voor elke subdisk daarvan.</para>
+      </listitem>
+    </itemizedlist>
+
+    <para>Dit is een volgend voorbeeld:</para>
+
+    <programlisting>
+        drive drive1 device /dev/sd1h
+        drive drive2 device /dev/sd2h
+        drive drive3 device /dev/sd3h
+        drive drive4 device /dev/sd4h
+    volume s64 setupstate
+      plex org striped 64k
+        sd length 100m drive drive1
+        sd length 100m drive drive2
+        sd length 100m drive drive3
+        sd length 100m drive drive4</programlisting>
+
+    <para>Na verwerking maakt &man.vinum.8; de volgende structuur aan
+      in <filename>/dev/vinum</filename>:</para>
+
+    <programlisting>
+        brwx------  1 root  wheel  25, 0x40000001 Apr 13 16:46 Control
+        brwx------  1 root  wheel  25, 0x40000002 Apr 13 16:46 control
+        brwx------  1 root  wheel  25, 0x40000000 Apr 13 16:46 controld
+        drwxr-xr-x  2 root  wheel      512 Apr 13 16:46 drive
+        drwxr-xr-x  2 root  wheel      512 Apr 13 16:46 plex
+        crwxr-xr--  1 root  wheel  91,   2 Apr 13 16:46 rs64
+        drwxr-xr-x  2 root  wheel      512 Apr 13 16:46 rsd
+        drwxr-xr-x  2 root  wheel      512 Apr 13 16:46 rvol
+        brwxr-xr--  1 root  wheel  25,   2 Apr 13 16:46 s64
+        drwxr-xr-x  2 root  wheel      512 Apr 13 16:46 sd
+        drwxr-xr-x  3 root  wheel      512 Apr 13 16:46 vol
+
+      /dev/vinum/drive:
+  total 0
+  lrwxr-xr-x  1 root  wheel 9 Apr 13 16:46 drive1 -&gt; /dev/sd1h
+  lrwxr-xr-x  1 root  wheel 9 Apr 13 16:46 drive2 -&gt; /dev/sd2h
+  lrwxr-xr-x  1 root  wheel 9 Apr 13 16:46 drive3 -&gt; /dev/sd3h
+  lrwxr-xr-x  1 root  wheel 9 Apr 13 16:46 drive4 -&gt; /dev/sd4h
+
+      /dev/vinum/plex:
+  total 0
+  brwxr-xr--  1 root  wheel  25, 0x10000002 Apr 13 16:46 s64.p0
+
+      /dev/vinum/rsd:
+  total 0
+  crwxr-xr--  1 root  wheel  91, 0x20000002 Apr 13 16:46 s64.p0.s0
+  crwxr-xr--  1 root  wheel  91, 0x20100002 Apr 13 16:46 s64.p0.s1
+  crwxr-xr--  1 root  wheel  91, 0x20200002 Apr 13 16:46 s64.p0.s2
+  crwxr-xr--  1 root  wheel  91, 0x20300002 Apr 13 16:46 s64.p0.s3
+
+      /dev/vinum/rvol:
+  total 0
+  crwxr-xr--  1 root  wheel  91,   2 Apr 13 16:46 s64
+
+      /dev/vinum/sd:
+  total 0
+  brwxr-xr--  1 root  wheel  25, 0x20000002 Apr 13 16:46 s64.p0.s0
+  brwxr-xr--  1 root  wheel  25, 0x20100002 Apr 13 16:46 s64.p0.s1
+  brwxr-xr--  1 root  wheel  25, 0x20200002 Apr 13 16:46 s64.p0.s2
+  brwxr-xr--  1 root  wheel  25, 0x20300002 Apr 13 16:46 s64.p0.s3
+
+      /dev/vinum/vol:
+  total 1
+  brwxr-xr--  1 root  wheel  25,   2 Apr 13 16:46 s64
+  drwxr-xr-x  3 root  wheel      512 Apr 13 16:46 s64.plex
+
+      /dev/vinum/vol/s64.plex:
+  total 1
+  brwxr-xr--  1 root  wheel  25, 0x10000002 Apr 13 16:46 s64.p0
+  drwxr-xr-x  2 root  wheel      512 Apr 13 16:46 s64.p0.sd
+
+      /dev/vinum/vol/s64.plex/s64.p0.sd:
+  total 0
+  brwxr-xr--  1 root  wheel  25, 0x20000002 Apr 13 16:46 s64.p0.s0
+  brwxr-xr--  1 root  wheel  25, 0x20100002 Apr 13 16:46 s64.p0.s1
+  brwxr-xr--  1 root  wheel  25, 0x20200002 Apr 13 16:46 s64.p0.s2
+  brwxr-xr--  1 root  wheel  25, 0x20300002 Apr 13 16:46 s64.p0.s3</programlisting>
+
+    <para>Hoewel het wordt aangeraden om samenstellingen en subdisks
+      geen naam mee te geven, moeten Vinum drives een naam hebben.
+      Hierdoor kan een drive naar een andere locatie verplaatst worden
+      terwijl hij nog steeds automatisch herkend wordt.  Drive namen
+      mogen maximaal 32 tekens lang zijn.</para>
 
     <sect2>
-      <title>* Bestandssystemen maken</title>
+      <title>Bestandssystemen Maken</title>
+
+      <para>Volumes lijken voor het systeem identiek aan schijven, met
+	&eacute;&eacute;n uitzondering: in tegenstelling tot &unix;
+	schijven partitioneert Vinum het volume niet en het bevat dus
+	geen partitietabel.  Daarom was het nodig een paar
+	disk hulpprogramma's te veranderen, met name &man.newfs.8;, dat
+	voorheen probeerde om de laatste letter van een Vinum
+	volumenaam als een partitie te zien.  Bijvoorbeeld: een schijf
+	kan een naam hebben als <filename>/dev/ad0a</filename> of
+	<filename>/dev/da2h</filename>.  Deze namen stellen
+	respectievelijk de eerste partitie (<devicename>a</devicename>)
+	op de eerste (0) IDE schijf (<devicename>ad</devicename>) en de
+	achtste partitie (<devicename>h</devicename>) op de derde (2)
+	SCSI schijf (<devicename>da</devicename>) voor.  Een Vinum
+	volume kan daarintegen <filename>/dev/vinum/concat</filename>
+	heten.  Een naam die geen enkele relatie met een partitienaam
+	heeft.</para>
+
+      <para>Normaliter klaagt &man.newfs.8; als het de naam van de
+	schijf niet kan interpreteren. Bijvoorbeeld:</para>
+
+      <screen>&prompt.root; <userinput>newfs /dev/vinum/concat</userinput>
+        newfs: /dev/vinum/concat: can't figure out file system partition</screen>
+
+      <note>
+	<para>Het volgende geldt alleen voor versies van &os;&nbsp;4.X
+	  en lager:</para>
+      </note>
 
-      <para></para>
+      <para>Om een bestandsysyteem op dit volume te maken moet de
+	<option>-v</option> van &man.newfs.8; gebruikt worden:</para>
+
+      <screen>&prompt.root; <userinput>newfs -v /dev/vinum/concat</userinput></screen>
     </sect2>
   </sect1>
 
   <sect1 id="vinum-config">
-    <title>* Het configureren van Vinum</title>
+    <title>Vinum Configureren</title>
+
+    <para>De <filename>GENERIC</filename> kernel bevat geen Vinum.  Het
+      is mogelijk een kernel te bouwen waar Vinum in zit, maar dit
+      wordt niet aangeraden.  De standaard manier om Vinum te starten
+      is als kernelmodule (<acronym>kld</acronym>).  Het is zelfs niet
+      nodig om &man.kldload.8; te gebruiken voor Vinum.  Als
+      &man.vinum.8; wordt gestart en de module is niet geladen, dan
+      gebeurt dit alsnog automatisch.</para>
 
     <sect2>
-      <title>* Startup</title>
+      <title>Opstarten</title>
+
+      <para>Vinum slaat de configuratie informatie op op de disk slices
+	in ongeveer dezelfde vorm als de configuratiebestanden.  Bij
+	het lezen van de configuratie database herkent Vinum een aantal
+	aleutelwoorden die niet zijn toegestaan in
+	configuratiebestanden.  Een diskconfiguratie kan bijvoorbeeld
+	de volgende tekst bevatten:</para>
+
+      <programlisting width="119">volume myvol state up
+volume bigraid state down
+plex name myvol.p0 state up org concat vol myvol
+plex name myvol.p1 state up org concat vol myvol
+plex name myvol.p2 state init org striped 512b vol myvol
+plex name bigraid.p0 state initializing org raid5 512b vol bigraid
+sd name myvol.p0.s0 drive a plex myvol.p0 state up len 1048576b driveoffset 265b plexoffset 0b
+sd name myvol.p0.s1 drive b plex myvol.p0 state up len 1048576b driveoffset 265b plexoffset 1048576b
+sd name myvol.p1.s0 drive c plex myvol.p1 state up len 1048576b driveoffset 265b plexoffset 0b
+sd name myvol.p1.s1 drive d plex myvol.p1 state up len 1048576b driveoffset 265b plexoffset 1048576b
+sd name myvol.p2.s0 drive a plex myvol.p2 state init len 524288b driveoffset 1048841b plexoffset 0b
+sd name myvol.p2.s1 drive b plex myvol.p2 state init len 524288b driveoffset 1048841b plexoffset 524288b
+sd name myvol.p2.s2 drive c plex myvol.p2 state init len 524288b driveoffset 1048841b plexoffset 1048576b
+sd name myvol.p2.s3 drive d plex myvol.p2 state init len 524288b driveoffset 1048841b plexoffset 1572864b
+sd name bigraid.p0.s0 drive a plex bigraid.p0 state initializing len 4194304b driveoff set 1573129b plexoffset 0b
+sd name bigraid.p0.s1 drive b plex bigraid.p0 state initializing len 4194304b driveoff set 1573129b plexoffset 4194304b
+sd name bigraid.p0.s2 drive c plex bigraid.p0 state initializing len 4194304b driveoff set 1573129b plexoffset 8388608b
+sd name bigraid.p0.s3 drive d plex bigraid.p0 state initializing len 4194304b driveoff set 1573129b plexoffset 12582912b
+sd name bigraid.p0.s4 drive e plex bigraid.p0 state initializing len 4194304b driveoff set 1573129b plexoffset 16777216b</programlisting>
+
+      <para>Duidelijke verschillen zijn de aanwezigheid van explicite
+	locatie informatie en namen (beide zijn toegestaan, maar worden
+	afgeraden) en informatie over de toestand (die niet beschikbaar
+	is voor de gebruiker).  Vinum slaat geen informatie over drives
+	op in de configuratie: het vindt de drives door de
+	geconfigureerde schijven te scannen naar partities met een
+	vinum label.  Hierdoor kan Vinum zelfs drives detecteren als ze
+	aan een andere &unix; schijf worden toegekend.</para>
 
       <sect3 id="vinum-rc-startup">
-	<title>* Automatische Startup</title>
+	<title>Automatisch Opstarten</title>
+
+	<para>Om Vinum automatisch te laten starten als het systeem
+	  geboot wordt, moet de volgende regel in het
+	  <filename>/etc/rc.conf</filename> bestand staan:</para>
 
-	<para></para>
+	<programlisting>start_vinum="YES"    # set to YES to start vinum</programlisting>
+
+	<para>Als het <filename>/etc/rc.conf</filename> bestand niet
+	  bestaat, moet het gemaakt worden met de bovengenoemde inhoud.
+	  Hierdoor laadt het systeem de Vinum <acronym>kld</acronym>
+	  tijdens het starten en worden de objecten uit de configuratie
+	  ook gestart.  Dit gebeurt voordat de bestandssystemen gemount
+	  worden.  &man.fsck.8; kan dus automatisch draaien en
+	  bestandssystemen op Vinum volumes kunnen gemount
+	  worden.</para>
+
+	<para>Als Vinum met <command>vinum start</command> wordt
+	  gestart, leest Vinum de configuratie database van
+	  &eacute;&eacute;n van de Vinum drives.  Normaal gesproken
+	  bevat iedere drive een identieke kopie van de configuratie
+	  database.  Het maakt dus niet uit welke drive gelezen wordt.
+	  Na een crash moet Vinum echter bepalen welke drive het laatst
+	  is bijgewerkt en de configuratie van die drive gebruiken.  Als
+	  het nodig is wordt de configuratie van de oudere drives
+	  daarna bijgewerkt, in volgorde van leeftijd. </para>
       </sect3>
     </sect2>
   </sect1>
 
   <sect1 id="vinum-root">
-    <title>* Het Root bestandssysteem op Vinum</title>
+    <title>Het Root Bestandssysteem op Vinum</title>
+
+    <para>Bij een machine die een volledig gespiegeld bestandssysteem
+      heeft, is het wenselijk ook het root bestandssysteem te
+      spiegelen.  Het bouwen van zo'n configuratie is niet zo
+      recht-toe-recht-aan als bij een ander bestandssysteem
+      omdat:</para>
+
+    <itemizedlist>
+      <listitem>
+	<para>Het root bestandssysteem al heel snel beschikbaar moet
+	  zijn tijdens het opstartproces, dus de Vinum infrastructuur
+	  moet dan al beschikbaar zijn.</para>
+      </listitem>
+
+      <listitem>
+	<para>Het volume met het root bestandssysteem bevat ook de
+	  bootstrap en de kernel, die gelezen moeten worden door de
+	  eigen systeemprogramma's (bijvoorbeeld de BIOS op PC's), die
+	  meestal geconfigureerd kunnen worden om Vinum te
+	  gebruiken.</para>
+      </listitem>
+    </itemizedlist>
+
+    <para>In de volgende paragrafen wordt de term
+      <quote>root volume</quote> gebruikt voor het Vinum volume dat het
+      root bestandssysteem bevat.  Het is waarschijnlijk een goed idee
+      om de naam <literal>root</literal> te gebuiken voor dit volume,
+      maar dit is niet technisch noodzakelijk.  Alle
+      commandovoorbeelden in de volgende stukken gaan echter uit van
+      deze naam.</para>
 
     <sect2>
-      <title>* Vinum op tijd starten voor het root
-        bestandssysteem</title>
+      <title>Vinum op Tijd Starten voor het root Bestandssysteem</title>
+
+      <para>Om dit te bereiken, moeten een aantal stappen worden
+	doorlopen:</para>
+
+      <itemizedlist>
+	<listitem>
+	  <para>Vinum moet beschikbaar zijn voor de kernel tijdens
+	    het opstarten.  De methode zoals beschreven in
+	    <xref linkend="vinum-rc-startup"> is dus niet geschikt en
+	    de <literal>start_vinum</literal> parameter mag zelfs
+	    <emphasis>niet</emphasis> aanwezig zijn als de volgende
+	    opzet wordt gebruikt.  De eerste optie is Vinum statisch
+	    in de kernel te compileren, zodat het altijd beschikbaar
+	    is.  Maar die is vaak niet wenselijk.  Er is nog een
+	    mogelijkheid door <filename>/boot/loader</filename>
+	    (<xref linkend="boot-loader">) de Vinum kernel module te
+	    laten laden, voordat de kernel gestart wordt.  Dit wordt
+	    gedaan door de volgende regel in
+	    <filename>/boot/loader.conf</filename> op te nemen:</para>
+
+	  <programlisting>vinum_load="YES"</programlisting>
+	</listitem>
+
+	<listitem>
+	  <para>Vinum moet in een vroeg stadium ge&iuml;nitialiseerd
+	    worden om het volume voor het root bestandssysteem te
+	    kunnen leveren.  De Vinum kernel module gaat niet uit
+	    zichzelf op zoek naar drives die mogelijk een Vinum
+	    volume kunnen bevatten totdat de administrator (of een
+	    van de opstartscripts) een <command>vinum start</command>
+	    commando geeft.</para>
+
+	  <note>
+	    <para>De volgende paragrafen laten de benodigde
+	      stappen zien voor &os;&nbsp;5.X.  De stappen voor
+	      &os;&nbsp;4.X zijn anders, zoals wordt uitgelegd in
+	      <xref linkend="vinum-root-4x">.</para>
+	  </note>
+
+	  <para>Door de ondestaande regel in
+	    <filename>/boot/loader.conf</filename> te zetten, zoekt
+	    Vinum automatisch alle drives af naar Vinum informatie als
+	    onderdeel van het starten van de kernel:</para>
+
+	  <programlisting>vinum.autostart="YES"</programlisting>
 
-	<para></para>
+	  <note>
+	    <para>Het is dus niet nodig om de kernel te vertellen waar
+	      het root bestandssysteem staat.
+	      <filename>/boot/loader</filename> zoekt de naam voor het
+	      root device op in <filename>/etc/fstab</filename> en geeft
+	      deze informatie door aan de kernel.  Op het moment dat het
+	      root bestandssysteem gemount moet worden, haalt de kernel
+	      uit de devicenaam welke driver gebuikt moet worden om dit
+	      te vertalen naar het interne device ID (major/minor
+	      number).</para>
+	  </note>
+	</listitem>
+      </itemizedlist>
     </sect2>
 
     <sect2>
-      <title>* Een op Vinum gebaseert Root Volume beschikbaar maken voor
-	de Bootstrap</title>
+      <title>Een Vinum Root Volume Beschikbaar Maken voor
+	Bootstrap</title>
+
+      <para>Omdat de huidige &os; bootstrap maar 7,5 KB code bevat en
+	al belast is met het lezen van bestanden (zoals
+	<filename>/boot/loader</filename>) van het UFS bestandssysteem,
+	is het bijna onmogelijk om het ook te leren hoe Vinum
+	informatie gelezen moet worden en deze dan te gebruiken om de
+	elementen van het boot volume samen te stellen.  Er zijn daarom
+	een paar trucs nodig om de bootstrap code wijs te maken dat er
+	een standaard <literal>"a"</literal> partitie aanwezig is met
+	het root bestandssysteem.</para>
+
+      <para>Om dit mogelijk te maken, moet het root volume aan de
+	volgende eisen voldoen:</para>
+
+      <itemizedlist>
+	<listitem>
+	  <para>Het root volume mag niet verdeeld of RAID-5 zijn.</para>
+	</listitem>
+
+	<listitem>
+	  <para>Het root volume mag niet meer dan &eacute;&eacute;n
+	    aaneengeschakelde subdisk per samenstelling
+	    bevatten.</para>
+	</listitem>
+      </itemizedlist>
+
+      <para>Het is mogelijk en wenselijk om meer dan &eacute;&eacute;n
+	samenstelling te hebben, ieder met een replica van het root
+	bestandssysteem.  Het bootstrap proces gebruikt wel maar
+	&eacute;&eacute;n van deze replica's om de bootstrap en alle
+	andere bestanden te vinden, tot het moment dat de kernel het
+	root bestandssysteem laadt.  Iedere subdisk binnen deze
+	samenstellingen heeft dus zijn eigen <literal>"a"</literal>
+	partitievoorstelling nodig om dit device bootbaar te maken.
+	Het is niet verplicht dat iedere voorgestelde
+	<literal>"a"</literal> partitie op dezelfde offset is geplaatst
+	binnen het device, vergeleken met andere devices die
+	samenstellingen van het root volume bevatten.  Het is wel een
+	goed idee om op die manier Vinum volumes te maken, zodat de
+	resulterende gespiegelde devices symmetrisch zijn.  Dit om
+	verwarring te voorkomen.</para>
+
+      <para>Om deze <literal>"a"</literal> partities voor ieder device
+	dat een deel van het root volume bevat te maken, moet het
+	volgende worden gedaan:</para>
+
+      <procedure>
+	<step>
+	  <para>De locatie (offset vanaf het begin van het device) en
+	    de grootte van de subdisk die onderdeel is van het root
+	    volume moet als volgt bekeken worden:</para>
+
+	  <screen>&prompt.root; <userinput>vinum l -rv root</userinput></screen>
+
+	  <note><para>De Vinum offsets en groottes worden aangegeven in
+	    bytes.  Ze moeten door 512 worden gedeeld om de bloknummers
+	    te krijgen die in <command>disklabel</command> moeten
+	    worden gebruikt.</para></note>
+	</step>
+
+	<step>
+	  <para>Voor elk device dat deelneemt aan het root
+	    bestandssysteem moet het onderstaande command uitgevoerd
+	    worden:</para>
+
+	  <screen>&prompt.root; <userinput>disklabel -e <replaceable>devname</replaceable></userinput></screen>
+
+	  <para><replaceable>devname</replaceable> moet of de naam van
+	    een disk (zoals <devicename>da0</devicename>) voor schijven
+	    zonder slice-tabel zijn (ook wel: fdisk), of de naam van de
+	    slice zijn (zoals <devicename>ad0s1</devicename>).</para>
+
+	  <para>Als er al een <literal>"a"</literal> partitie op het
+	    device aanwezig is (waarschijnlijk met een pre-Vinum
+	    root bestandssysteem), moet die eerst worden hernoemd,
+	    zodat het wel toegankelijk blijft (voor de zekerheid), maar
+	    niet langer gebruikt wordt om het systeem van op te
+	    starten.  Actieve paritities (zoals een root bestandssysteem
+	    dat op dit moment gemount is) kan geen andere naam gegeven
+	    worden.  Dit moet dus gebeuren als het systeem vanaf een
+	    <quote>Fixit</quote> medium opgestart is of in twee
+	    stappen, waar (in een gespiegelde situatie) de disk waar
+	    niet van geboot is als eerste wordt aangepast.<para>
 
-	<para></para>
+	  <para>Daarna moet de offset van de Vinum partitie op dit
+	    device (als het bestaat) opgeteld worden bij de offset van
+	    de root volume subdisk op dit device.  De resulterende
+	    waarde wordt de <literal>"offset"</literal> waarde voor de
+	    nieuwe <literal>"a"</literal> partitie.  De
+	    <literal>"size"</literal> waarde voor deze partitie kan
+	    worden gehaald uit bovenstaande berekening.  De
+	    <literal>"fstype"</literal> wordt
+	    <literal>4.2BSD</literal>.  De <literal>"fsize"</literal>,
+	    <literal>"bsize"</literal> en <literal>"cpg"</literal>
+	    waardes moeten zo goed mogelijk worden gekozen om een
+	    daadwerkelijk bestandssysteem na te bootsen, hoewel ze
+	    vrij onbelangrijk zijn in deze context.</para>
+
+	  <para>Op deze manier wordt een nieuwe <literal>"a"</literal>
+	    partitie gemaakt dat de Vinum partitie op dit device
+	    overlapt.  Het <command>disklabel</command> staat deze
+	    overlap alleen toe als de Vinum partitie gemarkeerd is met
+	    het fstype <literal>"vinum"</literal>.</para>
+	</step>
+
+	<step>
+	  <para>Dat is het!  Er bestaat nu een nep
+	    <literal>"a"</literal> partitie op ieder device dat een
+	    replica van het root volume heeft.  Het is aan te bevelen
+	    om de resultaten nogmaals te verifieren met iets
+	    als:</para>
+
+	  <screen>&prompt.root; <userinput>fsck -n /dev/<replaceable>devnaam</replaceable>a</userinput></screen>
+	</step>
+      </procedure>
+
+      <note>
+	<para>Alle bestanden die controle informatie bevatten
+	  moeten relatief zijn ten opzichte van het root bestandssysteem
+	  in het Vinum volume dat, bij het cre&euml;ren van een Vinum
+	  volume, niet overeen hoeft te komen met het root
+	  bestandssysteem dat op dit moment in gebruik is.  Dit geldt in
+	  het bijzonder voor <filename>/etc/fstab</filename> en
+	  <filename>/boot/loader.conf</filename>.</para>
+      </note>
+
+      <para>Bij de volgende herstart zou de bootstrap de juiste
+	controle informatie moeten vinden in het nieuwe, op Vinum
+	gebaseerde, root bestandssysteem en moeten starten.  Aan het
+	einde van het kernel initialisatie proces, nadat alle devices
+	aangemeld zijn, geeft het volgende bericht aan dat het opzetten
+	gelukt is:</para>
+
+      <screen>Mounting root from ufs:/dev/vinum/root</screen>
     </sect2>
 
     <sect2>
-      <title>* Voorbeeld van een op Vinum gebaseerde Root Setup</title>
+      <title>Een op Vinum Gebaseerde Root Setup</title>
+
+      <para>Nadat het Vinum root volume is opgezet, geeft
+	<command>vinum l -rv root</command> een volgend
+	resultaat:</para>
+
+      <screen>
+...
+Subdisk root.p0.s0:
+                Size:        125829120 bytes (120 MB)
+                State: up
+                Plex root.p0 at offset 0 (0 B)
+                Drive disk0 (/dev/da0h) at offset 135680 (132 kB)
+
+Subdisk root.p1.s0:
+                Size:        125829120 bytes (120 MB)
+                State: up
+                Plex root.p1 at offset 0 (0 B)
+                Drive disk1 (/dev/da1h) at offset 135680 (132 kB)</screen>
+
+      <para>De interessante waarden zijn <literal>135680</literal> voor
+	de offset (relatief ten opzichte van de partitie
+	<filename>/dev/da0h</filename>).  Dit vertaalt zich naar 265
+	512-byte disk blocks in <command>disklabel</command>'s termen.
+	Zo is de grootte van dit root volume 245760 512-byte blocks.
+	<filename>/dev/da1h</filename>, dat de tweede replica van dit
+	root volume bevat, is symmetrische opgezet.</para>
+
+      <para>Disklabel voor deze devices kan er zo uitzien:</para>
+
+      <para>
+	<screen>
+...
+8 partitions:
+#       size   offset   fstype   [fsize bsize bps/cpg]
+  a:   245760     281   4.2BSD     2048 16384    0   # (Cyl.    0*- 15*)
+  c: 71771688       0   unused       0    0        # (Cyl.    0 - 4467*)
+  h: 71771672      16    vinum                     # (Cyl.    0*- 4467*)</screen>
+      </para>
+
+      <para>Hieruit blijkt dat de <literal>"size"</literal> parameter
+	voor de nep <literal>"a"</literal> partitie overeenkomt met
+	de waarde als hierboven beschreven en dat de
+	<literal>"offset"</literal> parameter de som is van de offset
+	binnen de Vinum partitie <literal>"h"</literal> en de offset
+	van deze partitie binnen het device (of de slice).  Dit is een
+	normale opzet om problemen te voorkomen zoals in
+	<xref linkend="vinum-root-panic"> beschreven is.  Verder blijkt
+	dat de hele <literal>"a"</literal> partitie volledig binnen de
+	<literal>"h"</literal> partitie valt die alle Vinum data voor
+	dit device bevat.</para>
 
-      <para></para>
+      <para>In het bovenstaande voorbeeld is de volledige schijf voor
+	Vinum gereserveerd en er is geen restant van de pre-Vinum root
+	partitie, omdat dit een nieuwe schijf is die vanaf het begin af
+	aan bedoeld was als onderdeel van een Vinum
+	configuratie.</para>
     </sect2>
 
     <sect2>
-      <title>* Problemen oplossen</title>
+      <title>Problemen Oplossen</title>
+
+      <para>Als er iets fout gaat moet er een manier zijn om dat te
+	herstellen.  De volgende lijst bevat een paar bekende valkuilen
+	en oplossingen.</para>
 
       <sect3>
-	<title>* Systeem bootstrap laadt, maar het systeem start
-	  niet door</title>
+	<title>Systeem Bootstrap Laadt, Maar Systeem Start Niet
+	  Door</title>
+
+	<para>Als om wat voor reden dan ook het systeem niet doorgaat
+	  met opstarten, kan de bootstrap worden onderbroken door de
+	  <keycap>spatie</keycap> toets in te drukken tijdens de 10
+	  seconden waarschuwing.  Dan kunnen de loader variabelen
+	  (zoals <literal>vinum.autostart</literal>) bekeken worden
+	  met behulp van <command>show</command> en aangepast worden
+	  met <command>set</command> of
+	  <command>unset</command>.</para>
+
+	<para>Als het enige probleem was dat de Vinum kernel module
+	  nog niet in de lijst van modules staat die automatisch
+	  geladen wordt, dan moet <command>load vinum</command>
+	  voldoende zijn.</para>
 
-	<para></para>
+	<para>Als alles in orde is, kan het bootproces doorgestart
+	  worden met <command>boot -as</command>.  De opties
+	  <option>-as</option> geven de kernel aan om het root
+	  bestandssysteem te vragen (<option>-a</option>),
+	  en het boot proces te stoppen in single-user mode
+	  (<option>-s</option>), waarbij het root bestandssysteem
+	  als read-only gemount wordt.  Op die manier is er geen
+	  risico op data inconsistentie tussen de samenstellingen,
+	  zelfs niet als er maar &eacute;&eacute;n samenstelling van
+	  een multi-samenstellingen volume gemount is.</para>
+
+	<para>Op de prompt, waar om het root bestandssysteem gevraagd
+	  wordt, kan ieder device dat een valide root bestandssysteem
+	  bevat worden opgegeven.  Als <filename>/etc/fstab</filename>
+	  goed is opgezet, is iets als
+	  <literal>ufs:/dev/vinum/root</literal> te zien.  Een andere
+	  keuze kan <literal>ufs:da0d</literal> zijn, dat een
+	  hypothetische partitie is die het pre-Vinum root
+	  bestandssysteem bevat.  Als &eacute;&eacute;n van de alias
+	  <literal>"a"</literal> partities ingevuld wordt die
+	  eigenlijk een referentie naar de subdisk van het Vinum root
+	  device zijn, dan wordt in een gespiegelde setup maar
+	  &eacute;&eacute; kant van het gespiegelde volume gemount.
+	  Als dit bestandssysteem later als read-write gemount wordt,
+	  moet(en) de andere samenstelling(en) van het root volume
+	  verwijderd worden, omdat deze samenstellingen anders
+	  inconsistente data bevatten.</para>
       </sect3>
 
       <sect3>
-	<title>* Alleen de primaire bootstrap laadt</title>
+	<title>Alleen Primaire Bootstrap Laadt</title>
 
-	<para></para>
+	<para>Als <filename>/boot/loader</filename> niet start, maar
+	  de primaire bootstrap laadt wel (zichtbaar door een enkel
+	  minnetje in de linker bovenhoek van het scherm, direct na de
+	  start van het boot proces), kan worden geprobeerd het
+	  primaire boot proces te onderbreken door op de
+	  <keycap>spatie</keycap> toets te drukken.  Dit zorgt ervoor
+	  dat het boot proces stopt bij de tweede fase (zie ook
+	  <xref linkend="boot-boot1">).  Hier kan worden geprobeerd
+	  vanaf een andere partitie te starten, bijvoorbeeld van de
+	  partitie waar het vorige root bestandssysteem op stond, dat
+	  nu van de <literal>"a"</literal> verplaatst is.</para>
       </sect3>
 
       <sect3 id="vinum-root-panic">
-	<title>* Niets start, de bootstrap paniekt</title>
+	<title>Niets start, Paniek van Bootstrap</title>
+
+	<para>Dit gebeurt als de bootstrap is vernietigd door de Vinum
+	  installatie.  Helaas laat Vinum op dit moment slechts 4 KB
+	  vrij aan het begin van zijn paritie voordat de Vinum volume
+	  identificatie geschreven wordt.  De stage 1 en 2 bootstraps
+	  en de disklabel informatie hebben ongeveer 8 KB nodig.  Dus
+	  als de Vinum partitie op offset 0 van de slice van de schijf
+	  begint die als bootbaar was bedoeld, zal deze Vinum
+	  informatie de bootstrap vernielen.</para>
 
-	<para></para>
+	<para>Als bovenstaande situatie is omzeild, bijvoorbeeld door
+	  te starten vanaf een <quote>Fixit</quote> medium, en de
+	  bootstrap opnieuw is aangemaakt met
+	  <command>disklabel -B</command> zoals beschreven in
+	  <xref linkend="boot-boot1">, overschrijft de nieuwe bootstrap
+	  de Vinum identificatie en kan Vinum de Vinum disks niet
+	  langer vinden.  Hoewel geen Vinum configuratie data of
+	  data in de Vinum volumes overschreven wordt en alle data
+	  hersteld kan worden door precies dezelfde Vinum configuratie
+	  data opnieuw in te vullen, is dit een lastige situatie om te
+	  herstellen.  Het zou nodig zijn om de complete Vinum
+	  parititie tenminste 4&nbsp;KB te verplaatsen, om te voorkomen
+	  dat de Vinum identificatie en de bootstrap met elkaar
+	  botsen.</para>
       </sect3>
     </sect2>
 
     <sect2 id="vinum-root-4x">
-      <title>* Verschillen met &os; 4.x</title>
+      <title>Verschillen met &os;&nbsp;4.X</title>
+
+      <para>In &os;&nbsp;4.X missen sommige interne functies die nodig
+	zijn om Vinum automatisch alle disks te laten scannen en de code
+	die het interne ID van de root device achterhaalt is niet slim
+	genoeg om met een naam als <filename>/dev/vinum/root</filename>
+	om te gaan.  Daarom zijn er een paar verschillen ten opzichte
+	van &os;&nbsp;5.X.</para>
+
+      <para>Vinum moet expliciet verteld worden welke disks bekeken
+	moeten worden door iets als het volgende in
+	<filename>/boot/loader.conf</filename>:</para>
+
+      <programlisting>vinum.drives="/dev/<replaceable>da0</replaceable> /dev/<replaceable>da1</replaceable>"</programlisting>
+
+      <para>Het is belangrijk dat alle schijven die Vinum data kunnen
+	bevatten genoemd worden.  Het maakt niet uit of er
+	<emphasis>meer</emphasis> schijven genoemd worden en het is ook
+	niet nodig om iedere slice en/of partitie expliciet op te
+	geven, omdat Vinum alle slices en paritities van de genoemde
+	schijven afgaat voor valide Vinum identificatie
+	informatie.</para>
+
+      <para>Omdat de routines die de naam van het root bestandssysteem
+	verwerken en daar het device ID (major/minor nummers) uit halen
+	alleen maar met de <quote>klassieke</quote> devicenamen als
+	<filename>/dev/ad0s1a</filename> overweg kunnen, kunnen ze
+	niets maken van een root volume naam als
+	<filename>/dev/vinum/root</filename>.  Daarom moet Vinum zelf
+	de interne kernel parameter dat het ID van het root volume
+	bevat aanpassen tijdens zijn eigen initialisatie.  Dit gaat
+	door de naam van het root volume op te geven in de loader
+	variable <literal>vinum.root</literal>.  Dit ziet er in
+	<filename>/boot/loader.conf</filename> zo uit:</para>
+
+      <programlisting>vinum.root="root"</programlisting>
+
+      <para>Als de kernel initialisatie probeert uit te vinden welk
+	root device gemount moet worden, ziet het dat sommige
+	kernelmodules al parameters gezet hebben.  In dat geval
+	<emphasis>en</emphasis> als het device dat het root device
+	claimt hetzelfde major nummer heeft als de driver die gevonden
+	is uit de naam van het root device (<literal>Vinum</literal> in
+	dit geval), dan gebruikt het het van te voren gedefinieerde
+	device ID, in plaats van het zelf proberen uit te vinden.  Zo
+	kan het normale automatische boot process doorgaan met het
+	mounten van het Vinum root volume voor het root
+	bestandssysteem.</para>
 
-      <para></para>
+      <para>Maar als <command>boot -a</command> is gegeven om de naam
+	van het root device te vragen, kan het nog steeds niet overweg
+	met een naam die refereert aan een Vinum volume.  Als er een
+	devicenaam is gegeven die niet refereert aan een Vinum device,
+	dan zorgt het verschil tussen de major nummers van de van te
+	voren ingestelde root parameter en de driver zoals die uit de
+	gegeven naam wordt afgeleid ervoor dat deze routine zijn eigen
+	afgeleide naam gebruikt.  Invoer als
+	<literal>ufs:da0d</literal> werkt zoals verwacht.  Als dit
+	mislukt, is het niet meer mogelijk om nogmaals iets als
+	<literal>ufs:vinum/root</literal> in te voeren, omdat het
+	niet een tweede keer verwerkt kan worden.  De enige uitweg is
+	het systeem opnieuw te starten en opnieuw te beginnen.  Op de
+	<quote>askroot</quote> prompt kan <filename>/dev/</filename>
+	altijd achterwege gelaten worden.</para>
     </sect2>
   </sect1>
 </chapter>