aboutsummaryrefslogtreecommitdiff
path: root/tr_TR.ISO8859-9/articles
diff options
context:
space:
mode:
Diffstat (limited to 'tr_TR.ISO8859-9/articles')
-rw-r--r--tr_TR.ISO8859-9/articles/explaining-bsd/article.sgml936
1 files changed, 468 insertions, 468 deletions
diff --git a/tr_TR.ISO8859-9/articles/explaining-bsd/article.sgml b/tr_TR.ISO8859-9/articles/explaining-bsd/article.sgml
index fcd8b864dc..32d3591958 100644
--- a/tr_TR.ISO8859-9/articles/explaining-bsd/article.sgml
+++ b/tr_TR.ISO8859-9/articles/explaining-bsd/article.sgml
@@ -40,707 +40,707 @@
<releaseinfo>$FreeBSD$</releaseinfo>
<abstract>
- <para>A&ccedil;&yacute;k kod d&uuml;nyas&yacute;nda
- <quote>Linux</quote> kelimesi neredeysec<quote>i&thorn;letim
- sistemi</quote> ile e&thorn;anlaml&yacute;d&yacute;r fakat
- a&ccedil;&yacute;k kaynak kodlu &unix; sadece
+ <para>Açık kod dünyasında
+ <quote>Linux</quote> kelimesi neredeysec<quote>işletim
+ sistemi</quote> ile eşanlamlıdır fakat
+ açık kaynak kodlu &unix; sadece
<quote>Linux</quote> de&eth;ildir. <ulink
- url="http://www.leb.net/hzo/ioscount/data/r.9904.txt">&Yacute;nternet
- &Yacute;&thorn;letim Sistemi Sayac&yacute;</ulink> 'na g&ouml;re
- Nisan 1999 itibar&yacute; ilecd&uuml;nyada internete ba&eth;l&yacute;
- makinalar&yacute;n %31.3 '&uuml;cLinux, %14.6 '&uuml; ise &unix; 'tir.
+ url="http://www.leb.net/hzo/ioscount/data/r.9904.txt">İnternet
+ İşletim Sistemi Sayacı</ulink> 'na göre
+ Nisan 1999 itibarı ilecdünyada internete ba&eth;lı
+ makinaların %31.3 'ücLinux, %14.6 'ü ise &unix; 'tir.
<ulink url="http://www.yahoo.com/">Yahoo!</ulink> gibi
- d&uuml;nyan&yacute;n en b&uuml;y&uuml;k organizasyonlar&yacute;ndan
- biri BSD kullanmaktad&yacute;r.
- D&uuml;nyan&yacute;n en me&thorn;gul FTP sunucular&yacute;ndan biri
+ dünyanın en büyük organizasyonlarından
+ biri BSD kullanmaktadır.
+ Dünyanın en meşgul FTP sunucularından biri
olan <ulink url="ftp://ftp.cdrom.com/">ftp.cdrom.com</ulink>
- g&uuml;nde 1.4 TB dosya transferi i&ccedil;in BSD
- kullanmaktad&yacute;r.</para>
+ günde 1.4 TB dosya transferi için BSD
+ kullanmaktadır.</para>
- <para>&Ouml;yleyse s&yacute;r nedir? Neden BSD daha iyi bilinmiyor?
- Bu k&uuml;&ccedil;&uuml;k yaz&yacute;, bu ve di&eth;er
- sorular&yacute;n cevaplar&yacute;n&yacute;
- aramaktad&yacute;r.</para>
+ <para>Öyleyse sır nedir? Neden BSD daha iyi bilinmiyor?
+ Bu küçük yazı, bu ve di&eth;er
+ soruların cevaplarını
+ aramaktadır.</para>
- <para>Bu yaz&yacute;da BSD ve L&Yacute;nux aras&yacute;ndaki farklar
- <emphasis>bu &thorn;ekilde</emphasis> ifade edilecektir.</para>
+ <para>Bu yazıda BSD ve Lİnux arasındaki farklar
+ <emphasis>bu şekilde</emphasis> ifade edilecektir.</para>
</abstract>
</articleinfo>
<sect1>
<title>BSD nedir?</title>
- <para>BSD <quote>Berkeley Software Distribution</quote> '&yacute;n
- k&yacute;salt&yacute;lm&yacute;&thorn;&yacute;d&yacute;r.
- Bu isim California &Uuml;niversitesi, Berkeley 'in kaynak kodu
- da&eth;&yacute;t&yacute;m&yacute; olan AT&amp;T 'nin &unix; 'i
- i&ccedil;in bir eklentiler zinciridir. Bir &ccedil;ok
- a&ccedil;&yacute;k kaynak kodlu i&thorn;letim sistemi projesi,
+ <para>BSD <quote>Berkeley Software Distribution</quote> 'ın
+ kısaltılmışıdır.
+ Bu isim California Üniversitesi, Berkeley 'in kaynak kodu
+ da&eth;ıtımı olan AT&amp;T 'nin &unix; 'i
+ için bir eklentiler zinciridir. Bir çok
+ açık kaynak kodlu işletim sistemi projesi,
4.4BSD-Lite olarak bilinen kaynak kodu
- da&eth;&yacute;t&yacute;m&yacute;n&yacute; temel kabul eder.
- Ek olarak bunlar, &ouml;zellikle GNU projesi olmak &uuml;zere
- di&eth;er bir &ccedil;ok a&ccedil;&yacute;k kod projesini de
- kapsar. BSD 'in i&ccedil;eri&eth;i:</para>
+ da&eth;ıtımını temel kabul eder.
+ Ek olarak bunlar, özellikle GNU projesi olmak üzere
+ di&eth;er bir çok açık kod projesini de
+ kapsar. BSD 'in içeri&eth;i:</para>
<itemizedlist>
<listitem>
- <para>BSD &ccedil;ekirde&eth;i i&thorn;lem zamanlama,
- haf&yacute;za y&ouml;netimi, simetrik &ccedil;oklu
- i&thorn;lemci(SMP), ayg&yacute;t s&uuml;r&uuml;c&uuml;leri ve
+ <para>BSD çekirde&eth;i işlem zamanlama,
+ hafıza yönetimi, simetrik çoklu
+ işlemci(SMP), aygıt sürücüleri ve
di&eth;erlerini kapsar.</para>
- <para><emphasis>Linux &ccedil;ekirde&eth;inden farkl&yacute;
- olarak kapasite ve g&uuml;&ccedil;te bir &ccedil;ok
- farkl&yacute; BSD &ccedil;ekirde&eth;i
- vard&yacute;r.</emphasis></para>
+ <para><emphasis>Linux çekirde&eth;inden farklı
+ olarak kapasite ve güçte bir çok
+ farklı BSD çekirde&eth;i
+ vardır.</emphasis></para>
</listitem>
<listitem>
- <para>C k&uuml;t&uuml;phanesi, sistem API 'sinin temellidir</para>
+ <para>C kütüphanesi, sistem API 'sinin temellidir</para>
- <para><emphasis>BSD C k&uuml;t&uuml;phanesi GNU projesi
- tabanl&yacute; de&eth;ildir, Berkeley kodu
+ <para><emphasis>BSD C kütüphanesi GNU projesi
+ tabanlı de&eth;ildir, Berkeley kodu
temellidir.</emphasis></para>
</listitem>
<listitem>
- <para>Kabuk, dosya ara&ccedil;lar&yacute; derleyiciler ve
- linkerler gibi ara&ccedil;lar.</para>
+ <para>Kabuk, dosya araçları derleyiciler ve
+ linkerler gibi araçlar.</para>
- <para><emphasis>Baz&yacute; ara&ccedil;lar
- d&yacute;&thorn;&yacute;nda bir &ccedil;o&eth;u projesinden
- sa&eth;lanm&yacute;&thorn;t&yacute;r.</emphasis></para>
+ <para><emphasis>Bazı araçlar
+ dışında bir ço&eth;u projesinden
+ sa&eth;lanmıştır.</emphasis></para>
</listitem>
<listitem>
<para>X Windows sistemi grafik ekran arabirimi.</para>
- <para>Bir&ccedil;ok BSD t&uuml;revinde kullan&yacute;lan X
- Window sistemi ayr&yacute; bir proje olan
+ <para>Birçok BSD türevinde kullanılan X
+ Window sistemi ayrı bir proje olan
<ulink url="http://www.XFree86.org/">&xfree86; projesi</ulink> 'nde
- devam ettirilmektdir. Linux 'te bu sistemi kullanmaktad&yacute;r.
- BSD KDE ya da GNOME gibi bir <quote>g&ouml;rsel
- masa&uuml;st&uuml;</quote> ile &ouml;ntan&yacute;ml&yacute;
+ devam ettirilmektdir. Linux 'te bu sistemi kullanmaktadır.
+ BSD KDE ya da GNOME gibi bir <quote>görsel
+ masaüstü</quote> ile öntanımlı
olarak gelmez. Fakat istenirse bunlar da
- kullan&yacute;labilir.</para>
+ kullanılabilir.</para>
</listitem>
<listitem>
- <para>Bir &ccedil;ok di&eth;er program ve ara&ccedil;lar.</para>
+ <para>Bir çok di&eth;er program ve araçlar.</para>
</listitem>
</itemizedlist>
</sect1>
<sect1>
- <title>Ne ger&ccedil;ek bir &unix; 'mi?</title>
-
- <para>BSD i&thorn;letim sistemi bir kopya de&eth;ildir, fakat temelde
- &unix; 'in atas&yacute; say&yacute;lan AT&amp;T'nin i&thorn;letim
- sisteminin kaynak kodundan olu&thorn;ur. Ayr&yacute;ca bu kod
- System V &unix; 'in de atas&yacute;d&yacute;r. Bu durum sizi belki
- &thorn;a&thorn;&yacute;rtm&yacute;&thorn; olabilir. Yada AT&amp;T
- hi&ccedil; bir zaman kaynak kodunu vermemi&thorn; olmas&yacute;na
- ra&eth;men bu nas&yacute;l olabilir?</para>
-
- <para>AT&amp;T &unix; 'inin a&ccedil;&yacute;k kaynak kodlu
- olmad&yacute;&eth;&yacute; do&eth;rudur ve kopya hakk&yacute;
- d&uuml;&thorn;&uuml;n&uuml;ld&uuml;&eth;&uuml;nde BSD kesinlikle bir
+ <title>Ne gerçek bir &unix; 'mi?</title>
+
+ <para>BSD işletim sistemi bir kopya de&eth;ildir, fakat temelde
+ &unix; 'in atası sayılan AT&amp;T'nin işletim
+ sisteminin kaynak kodundan oluşur. Ayrıca bu kod
+ System V &unix; 'in de atasıdır. Bu durum sizi belki
+ şaşırtmış olabilir. Yada AT&amp;T
+ hiç bir zaman kaynak kodunu vermemiş olmasına
+ ra&eth;men bu nasıl olabilir?</para>
+
+ <para>AT&amp;T &unix; 'inin açık kaynak kodlu
+ olmadı&eth;ı do&eth;rudur ve kopya hakkı
+ düşünüldü&eth;ünde BSD kesinlikle bir
&unix; <emphasis>de&eth;ildir</emphasis> fakat di&eth;er taraftan
- AT&amp;T di&eth;er projelerden ve &ouml;zellikle Berkeleydeki
- California &Uuml;niversitesi Computer Science Research Group
- (CSRG -Bilgisayar Bilimi Ara&thorn;at&yacute;rma Grubu)undan
- AT&amp;T &unix; 'e bir &ccedil;ok kod dahil etti&eth;i
- d&uuml;&thorn;&uuml;n&uuml;lmelidir. 1976 'dan ba&thorn;layarak
- CSRG yazd&yacute;klar&yacute; yaz&yacute;l&yacute;m&yacute;
- i&ccedil;eren teyp 'leri da&eth;&yacute;tarak bunu <emphasis>Berkeley
+ AT&amp;T di&eth;er projelerden ve özellikle Berkeleydeki
+ California Üniversitesi Computer Science Research Group
+ (CSRG -Bilgisayar Bilimi Araşatırma Grubu)undan
+ AT&amp;T &unix; 'e bir çok kod dahil etti&eth;i
+ düşünülmelidir. 1976 'dan başlayarak
+ CSRG yazdıkları yazılımı
+ içeren teyp 'leri da&eth;ıtarak bunu <emphasis>Berkeley
Software Distribution</emphasis> ya da <emphasis>BSD</emphasis>
olarak nitelendirdi.</para>
- <para>BSD ilk s&uuml;r&uuml;mleri as&yacute;l olarak
- kullan&yacute;c&yacute; programlar&yacute;ndan olu&thorn;uyordu
- ta ki dramatik bir &thorn;ekilde CSRG
- kar&thorn;&yacute;l&yacute;l&yacute; olarak DARPA (Defence
- Advanced Projects Research Agency) ile a&eth;lar&yacute;ndaki
- (ARPANET) ileti&thorn;im protokollerini g&uuml;ncellemek i&ccedil;in
- s&ouml;zle&thorn;me imzalayana kadar. Bu yeni protokol
- <emphasis>&Yacute;nternet Protokol&uuml;</emphasis> daha sonra da
- <emphasis>TCP/IP</emphasis> olarak adland&yacute;r&yacute;ld&yacute;.
- BSD nin as&yacute;l geni&thorn; alanlara
- yay&yacute;lm&yacute;&thorn; s&uuml;r&uuml;m&uuml; 1982 de piyasaya
- s&uuml;r&uuml;len 4.2 BSD 'dir.</para>
-
- <para>1980 'lerde bir &ccedil;ok k&uuml;&ccedil;&uuml;k
- &ccedil;apl&yacute; i&thorn;letim sistemi &thorn;irketi piyasaya
- &ccedil;&yacute;kt&yacute;. Ve bir&ccedil;oklar&yacute; kendi
- i&thorn;letim sistemlerini yazmak yerine &unix;
- i&thorn;letim sistemini lisanslamay&yacute; tercih ettiler.
- &Ouml;zelde SUN Microsystems 4.2BSD temelli &unix; &uuml;zerinde
- de&eth;i&thorn;iklikler yaparak &sunos; ad&yacute;yla
- lisanslad&yacute;. AT&amp;T &unix; 'in ticari olarak
- sat&yacute;lmas&yacute;na izin verince, &ccedil;ok k&yacute;sa bir
- s&uuml;re i&ccedil;inde System V ad&yacute;n&yacute; alacak System
- III isimli k&uuml;&ccedil;&uuml;k uygulamalarla sat&yacute;&thorn;a
- ba&thorn;land&yacute;. System V networking uygulama ve
- bile&thorn;enlerini i&ccedil;ermiyordu, bu sebeble piyasaya
- s&uuml;r&uuml;len bir &ccedil;ok uygulama BSD 'den
- &ouml;zellikle a&eth; teknolojileri alan&yacute;nda TCP/IP
- protokol&uuml;n&uuml; kullanmaya ba&thorn;lad&yacute;. Bunun
- yan&yacute;nda <emphasis>csh</emphasis> kabu&eth;u ve
- <emphasis>vi</emphasis> edit&ouml;r&uuml;n&uuml; de kendi
- sistemlerine dahil etti. BSD 'den al&yacute;nan b&uuml;t&uuml;n bu
- eklentilere <emphasis>Berkeley Extensions</emphasis> ad&yacute;
+ <para>BSD ilk sürümleri asıl olarak
+ kullanıcı programlarından oluşuyordu
+ ta ki dramatik bir şekilde CSRG
+ karşılılı olarak DARPA (Defence
+ Advanced Projects Research Agency) ile a&eth;larındaki
+ (ARPANET) iletişim protokollerini güncellemek için
+ sözleşme imzalayana kadar. Bu yeni protokol
+ <emphasis>İnternet Protokolü</emphasis> daha sonra da
+ <emphasis>TCP/IP</emphasis> olarak adlandırıldı.
+ BSD nin asıl geniş alanlara
+ yayılmış sürümü 1982 de piyasaya
+ sürülen 4.2 BSD 'dir.</para>
+
+ <para>1980 'lerde bir çok küçük
+ çaplı işletim sistemi şirketi piyasaya
+ çıktı. Ve birçokları kendi
+ işletim sistemlerini yazmak yerine &unix;
+ işletim sistemini lisanslamayı tercih ettiler.
+ Özelde SUN Microsystems 4.2BSD temelli &unix; üzerinde
+ de&eth;işiklikler yaparak &sunos; adıyla
+ lisansladı. AT&amp;T &unix; 'in ticari olarak
+ satılmasına izin verince, çok kısa bir
+ süre içinde System V adını alacak System
+ III isimli küçük uygulamalarla satışa
+ başlandı. System V networking uygulama ve
+ bileşenlerini içermiyordu, bu sebeble piyasaya
+ sürülen bir çok uygulama BSD 'den
+ özellikle a&eth; teknolojileri alanında TCP/IP
+ protokolünü kullanmaya başladı. Bunun
+ yanında <emphasis>csh</emphasis> kabu&eth;u ve
+ <emphasis>vi</emphasis> editörünü de kendi
+ sistemlerine dahil etti. BSD 'den alınan bütün bu
+ eklentilere <emphasis>Berkeley Extensions</emphasis> adı
verildi.</para>
<para>Piyasaya sunulan BSD kasetleri AT&amp;T kaynak kodu ve
- gerekli olan olan UNIX lisans&yacute;n&yacute; i&ccedil;eriyordu.
- 90larda CSRG'a ayr&yacute;lan fon azal&yacute;nca grup kapanma ile
- kar&thorn;&yacute; kar&thorn;&yacute;ya kald&yacute; ve baz&yacute;
- grup &uuml;yeleri AT&amp;T 'nin kodunu i&ccedil;ermeyen BSD
- A&ccedil;&yacute;k kaynak kod olarak da&eth;&yacute;t&yacute;lan
- kodlar&yacute;n&yacute; da&eth;&yacute;tmaya karar verdi ve bu
- <emphasis>Networking Tape 2</emphasis> ya da k&yacute;saca
- <emphasis>Net/2</emphasis> ad&yacute; verilen
- da&eth;&yacute;t&yacute;m ile ger&ccedil;ekle&thorn;ti. Net/2 tam
- anlam&yacute;yla bir i&thorn;letim sistemi de&eth;ildi
- &ccedil;&uuml;nk&uuml; yakla&thorn;&yacute;k olarak %20
- oran&yacute;ndaki kernel kaynak kodu eksikti. CSRG &uuml;yelerinde
+ gerekli olan olan UNIX lisansını içeriyordu.
+ 90larda CSRG'a ayrılan fon azalınca grup kapanma ile
+ karşı karşıya kaldı ve bazı
+ grup üyeleri AT&amp;T 'nin kodunu içermeyen BSD
+ Açık kaynak kod olarak da&eth;ıtılan
+ kodlarını da&eth;ıtmaya karar verdi ve bu
+ <emphasis>Networking Tape 2</emphasis> ya da kısaca
+ <emphasis>Net/2</emphasis> adı verilen
+ da&eth;ıtım ile gerçekleşti. Net/2 tam
+ anlamıyla bir işletim sistemi de&eth;ildi
+ çünkü yaklaşık olarak %20
+ oranındaki kernel kaynak kodu eksikti. CSRG üyelerinde
William F. Jolitz geriye kalan %20 lik kodu yazarak 1992'de
- <emphasis>386BSD</emphasis> ismiyle piyasaya s&uuml;rd&uuml;.
- Ayn&yacute; zaman zarf&yacute;nda eski CSRG &uuml;yelerinden
- olu&thorn;an bir grup <ulink url="http://www.bsdi.com/">Berkeley
- Software Design Inc.</ulink> ad&yacute; verilen i&thorn;letim
- sisteminin betas&yacute;n&yacute; piyasaya s&uuml;rd&uuml;ler ve
- bu i&thorn;letim sisteminin ad&yacute; daha sonra BSD/OS olarak
- de&eth;i&thorn;tirildi.</para>
-
- <para>386BSD hi&ccedil;bir zaman g&uuml;venilir bir i&thorn;letim
- sistemi olamad&yacute;. Onun yerine 1993 y&yacute;l&yacute;nda
- iki ayr&yacute; proje do&eth;du. Bunlar:
+ <emphasis>386BSD</emphasis> ismiyle piyasaya sürdü.
+ Aynı zaman zarfında eski CSRG üyelerinden
+ oluşan bir grup <ulink url="http://www.bsdi.com/">Berkeley
+ Software Design Inc.</ulink> adı verilen işletim
+ sisteminin betasını piyasaya sürdüler ve
+ bu işletim sisteminin adı daha sonra BSD/OS olarak
+ de&eth;iştirildi.</para>
+
+ <para>386BSD hiçbir zaman güvenilir bir işletim
+ sistemi olamadı. Onun yerine 1993 yılında
+ iki ayrı proje do&eth;du. Bunlar:
<ulink url="http://www.NetBSD.org/">NetBSD</ulink> ve
<ulink url="http://www.FreeBSD.org">FreeBSD</ulink>.
- NetBSD 93'&uuml;n ba&thorn;lar&yacute;nda tamamland&yacute; ancak
- &os; 'nin ilk versiyonu y&yacute;l&yacute;n sonuna kadar
- haz&yacute;r durumda de&eth;ildi. Bu s&uuml;re i&ccedil;erisinde kodu
- devam ettirilmekte g&uuml;&ccedil;l&uuml;k &ccedil;ekilince
- kar&yacute;&thorn;&yacute;kl&yacute;&eth;&yacute; &ouml;nlemek ve
- y&ouml;netimi kolay k&yacute;lmak i&ccedil;in ayr&yacute;ld&yacute;.
- Projeler farkl&yacute; ama&ccedil;lar g&uuml;tmeye ba&thorn;lad&yacute;.
- 1996 'da NetBSD 'den ayr&yacute;larak do&eth;an
+ NetBSD 93'ün başlarında tamamlandı ancak
+ &os; 'nin ilk versiyonu yılın sonuna kadar
+ hazır durumda de&eth;ildi. Bu süre içerisinde kodu
+ devam ettirilmekte güçlük çekilince
+ karışıklı&eth;ı önlemek ve
+ yönetimi kolay kılmak için ayrıldı.
+ Projeler farklı amaçlar gütmeye başladı.
+ 1996 'da NetBSD 'den ayrılarak do&eth;an
<ulink url="http://www.OpenBSD.org/">OpenBSD</ulink> do&eth;du.</para>
</sect1>
<sect1>
- <title>BSD neden daha iyi tan&yacute;nm&yacute;yor?</title>
+ <title>BSD neden daha iyi tanınmıyor?</title>
- <para>A&thorn;a&eth;&yacute;daki bir&ccedil;ok sebebe ba&eth;l&yacute;
+ <para>Aşa&eth;ıdaki birçok sebebe ba&eth;lı
olarak BSD tam olarak bilinmemektedir:</para>
<orderedlist>
<listitem>
- <para>BSD programc&yacute;lar&yacute; &ccedil;o&eth;u zaman
- pazarlama amac&yacute; g&uuml;tmek yerine kendi
- kodlar&yacute;n&yacute; geli&thorn;tirme ile
+ <para>BSD programcıları ço&eth;u zaman
+ pazarlama amacı gütmek yerine kendi
+ kodlarını geliştirme ile
ilgileniyorlar.</para>
</listitem>
<listitem>
- <para> Linux 'lerin pop&uuml;laritesi &ouml;zellikle
- bask&yacute; (ve kitap piyasas&yacute;) ve &thorn;irketlerin
- deste&eth;i linuxlere &ouml;zel destek ve g&uuml;ncellik
- sa&eth;l&yacute;yor buna kar&thorn;&yacute;l&yacute;k BSDnin
- bu &thorn;ekilde herhangi bir destek&ccedil;isi yoktur.
- Fakat bu g&uuml;n ge&ccedil;tik&ccedil;e
- de&eth;i&thorn;mektedir.</para>
+ <para> Linux 'lerin popülaritesi özellikle
+ baskı (ve kitap piyasası) ve şirketlerin
+ deste&eth;i linuxlere özel destek ve güncellik
+ sa&eth;lıyor buna karşılık BSDnin
+ bu şekilde herhangi bir destekçisi yoktur.
+ Fakat bu gün geçtikçe
+ de&eth;işmektedir.</para>
</listitem>
<listitem>
- <para>BSD programc&yacute;lar&yacute; Linux
- programc&yacute;lar&yacute;ndan daha tecr&uuml;beliler
- ve i&thorn;letim sisteminin kullan&yacute;m
- kolayl&yacute;&eth;&yacute; ile daha az ilgileniyorlar
- Yeni kullan&yacute;c&yacute;lar Linuxleri daha
- kullan&yacute;&thorn;l&yacute; olarak kabul ediyor
+ <para>BSD programcıları Linux
+ programcılarından daha tecrübeliler
+ ve işletim sisteminin kullanım
+ kolaylı&eth;ı ile daha az ilgileniyorlar
+ Yeni kullanıcılar Linuxleri daha
+ kullanışlı olarak kabul ediyor
ve destekliyorlar.</para>
</listitem>
<listitem>
<para>1992, AT&amp;T <ulink url="http://www.bsdi.com/">BSDI</ulink>
- 'a dava a&ccedil;t&yacute; ve bu yaz&yacute;l&yacute;m&yacute;n
- AT&amp;T 'ye ait olan lisansl&yacute; kaynak kodunu
- i&ccedil;erdi&eth;ini iddia etti. Dava 1994'te anla&thorn;ma
- ile sona erdi. Fakat davan&yacute;n hayaleti insanlar&yacute;
- avlamaya devam etti. Mart 2000'de ise web &uuml;zerine,
- davan&yacute;n mahkeme taraf&yacute;ndan ge&ccedil;mi&thorn;te
- <quote>sonu&ccedil;land&yacute;r&yacute;ld&yacute;&eth;&yacute;n&yacute;</quote>
- hayk&yacute;ran bir makale yay&yacute;nland&yacute;.</para>
-
- <para>Davan&yacute;n ortaya
- &ccedil;&yacute;kard&yacute;&eth;&yacute; &ouml;nemli bir
- detayda isimlendirmeydi. 1980 'lerde BSD ayn&yacute; zamanda
+ 'a dava açtı ve bu yazılımın
+ AT&amp;T 'ye ait olan lisanslı kaynak kodunu
+ içerdi&eth;ini iddia etti. Dava 1994'te anlaşma
+ ile sona erdi. Fakat davanın hayaleti insanları
+ avlamaya devam etti. Mart 2000'de ise web üzerine,
+ davanın mahkeme tarafından geçmişte
+ <quote>sonuçlandırıldı&eth;ını</quote>
+ haykıran bir makale yayınlandı.</para>
+
+ <para>Davanın ortaya
+ çıkardı&eth;ı önemli bir
+ detayda isimlendirmeydi. 1980 'lerde BSD aynı zamanda
<quote>BSD &unix;</quote> olarakta bilinmekteydi. AT&amp;T 'ye
- ait kodlar&yacute;n son
- kal&yacute;nt&yacute;lar&yacute;n&yacute;n da BSD'den
- &ccedil;&yacute;kart&yacute;lmas&yacute; ile birlikte BSD &unix;
- ad&yacute;ndan kurtuldu. Bu sebeble bir&ccedil;ok kitapta
+ ait kodların son
+ kalıntılarının da BSD'den
+ çıkartılması ile birlikte BSD &unix;
+ adından kurtuldu. Bu sebeble birçok kitapta
<quote>the 4.3BSD &unix; operating system</quote> ve
<quote>the 4.4BSD operating system</quote>
- isimlerini g&ouml;rebilirsiniz.</para>
+ isimlerini görebilirsiniz.</para>
</listitem>
<listitem>
- <para>BSD ile ilgili olarak ak&yacute;lda kalan genellikle
- da&eth;&yacute;n&yacute;k ve sald&yacute;rgan oldu&eth;udur.
+ <para>BSD ile ilgili olarak akılda kalan genellikle
+ da&eth;ınık ve saldırgan oldu&eth;udur.
There is a perception that the BSD projects are fragmented and
belligerent. <ulink
url="http://interactive.wsj.com/bin/login?Tag=/&amp;URI=/archive/retrieve.cgi%253Fid%253DSB952470579348918651.djm&amp;">Wall Street
Journal</ulink>'da bir makalede BSD projelerinin
- <quote>balkan</quote> &uuml;lkelerinin &uuml;r&uuml;n&uuml;
+ <quote>balkan</quote> ülkelerinin ürünü
oldu&eth;undan bahsedildi. Davada oldu&eth;u gibi burada da
- ak&yacute;lda kalan bu tip d&uuml;&thorn;&uuml;nceler BSD'nin
- ge&ccedil;mi&thorn;teki konumu ve durumudur.</para>
+ akılda kalan bu tip düşünceler BSD'nin
+ geçmişteki konumu ve durumudur.</para>
</listitem>
</orderedlist>
</sect1>
<sect1>
- <title>BSD ve Linux nas&yacute;l
- kar&thorn;&yacute;la&thorn;t&yacute;rmas&yacute;</title>
-
- <para>Linux (mesela Debian Linux) ile BSD aras&yacute;ndaki
- as&yacute;l farkl&yacute;l&yacute;k nedir? Normal
- kullan&yacute;c&yacute;lar i&ccedil;in fark asl&yacute;nda
- &ccedil;ok k&uuml;&ccedil;&uuml;kt&uuml;r yani ikiside &unix;
- benzeri i&thorn;letim sistemidir. Her ikiside ticari olmayan
- ama&ccedil;lar i&ccedil;in geli&thorn;tirildi (Tabiki bu di&eth;er
- baz&yacute; ticari Linux da&eth;&yacute;t&yacute;mlar&yacute;ndaki
- gibi de&eth;ildir). Bu b&ouml;l&uuml;mde BSD'nin
- yap&yacute;s&yacute;na bak&yacute;p Linux ile
- kar&thorn;&yacute;la&thorn;t&yacute;raca&eth;&yacute;z. Genel
- olarak s&ouml;ylediklerimiz &os;'ye yak&yacute;n olacak
- &ccedil;&uuml;nk&uuml; yayg&yacute;n olarak kullan&yacute;lan BSD
+ <title>BSD ve Linux nasıl
+ karşılaştırması</title>
+
+ <para>Linux (mesela Debian Linux) ile BSD arasındaki
+ asıl farklılık nedir? Normal
+ kullanıcılar için fark aslında
+ çok küçüktür yani ikiside &unix;
+ benzeri işletim sistemidir. Her ikiside ticari olmayan
+ amaçlar için geliştirildi (Tabiki bu di&eth;er
+ bazı ticari Linux da&eth;ıtımlarındaki
+ gibi de&eth;ildir). Bu bölümde BSD'nin
+ yapısına bakıp Linux ile
+ karşılaştıraca&eth;ız. Genel
+ olarak söylediklerimiz &os;'ye yakın olacak
+ çünkü yaygın olarak kullanılan BSD
versiyonu &os; 'dir.</para>
<sect2>
<title>BSD'nin sahibi kimdir?</title>
- <para>Hi&ccedil; kimse veya hi&ccedil;bir kurulu&thorn; BSD'nin
- sahibi de&eth;ildir. BSD b&uuml;t&uuml;n d&uuml;nya
- &uuml;zerinde teknik olarak &uuml;st d&uuml;zeyde ve uzman bir
- &ccedil;ok insan taraf&yacute;ndan geli&thorn;tirildi. ve BSD'nin
- baz&yacute; bile&thorn;enleri farkl&yacute; a&ccedil;&yacute;k
- kaynak kodu geli&thorn;tiricileri taraf&yacute;ndan
- sa&eth;land&yacute;.</para>
+ <para>Hiç kimse veya hiçbir kuruluş BSD'nin
+ sahibi de&eth;ildir. BSD bütün dünya
+ üzerinde teknik olarak üst düzeyde ve uzman bir
+ çok insan tarafından geliştirildi. ve BSD'nin
+ bazı bileşenleri farklı açık
+ kaynak kodu geliştiricileri tarafından
+ sa&eth;landı.</para>
</sect2>
<sect2>
- <title>BSD nas&yacute;l geli&thorn;tirildi ve g&uuml;ncellendi?</title>
+ <title>BSD nasıl geliştirildi ve güncellendi?</title>
- <para>BSD &ccedil;ekirde&eth;i A&ccedil;&yacute;k kaynak
- geli&thorn;tirim modeli ile geli&thorn;tirilmi&thorn;tir.
- Her proje eri&thorn;imi herkese a&ccedil;&yacute;k olan
- <emphasis>kaynak kodu a&eth;ac&yacute;</emphasis> alt&yacute;nda
+ <para>BSD çekirde&eth;i Açık kaynak
+ geliştirim modeli ile geliştirilmiştir.
+ Her proje erişimi herkese açık olan
+ <emphasis>kaynak kodu a&eth;acı</emphasis> altında
<ulink url="http://www.sourcegear.com/CVS/">Concurrent Versions
- System</ulink> (CVS) ile da&eth;&yacute;t&yacute;ld&yacute;.
- Bu sistemde BSD ile alakal&yacute; dok&uuml;man ve di&eth;er
- dosyalar da bulunmaktad&yacute;r. CVS ile herhangi bir
- ki&thorn;i <quote>check out</quote> (yani gerekli
- dosyalar&yacute;n bir kopyas&yacute;n&yacute; sistemine indirerek)
- yaparak sistemin herhangi bir bol&uuml;m&uuml;ne sahip
+ System</ulink> (CVS) ile da&eth;ıtıldı.
+ Bu sistemde BSD ile alakalı doküman ve di&eth;er
+ dosyalar da bulunmaktadır. CVS ile herhangi bir
+ kişi <quote>check out</quote> (yani gerekli
+ dosyaların bir kopyasını sistemine indirerek)
+ yaparak sistemin herhangi bir bolümüne sahip
olabilmektedir.</para>
- <para>D&uuml;nya &uuml;zerinde oduk&ccedil;a fazla say&yacute;da
- programc&yacute; BSD'nin geli&thorn;imine katk&yacute;da bulunur.
- Bu programc&yacute; ve geli&thorn;tiriciler temelde &uuml;&ccedil;
- k&yacute;sma ayr&yacute;l&yacute;r:</para>
+ <para>Dünya üzerinde odukça fazla sayıda
+ programcı BSD'nin gelişimine katkıda bulunur.
+ Bu programcı ve geliştiriciler temelde üç
+ kısma ayrılır:</para>
<itemizedlist>
<listitem>
- <para><firstterm>Contributors(Katk&yacute;ta
- Bulunanlar)</firstterm> dok&uuml;man ya da kod yazarlar.
- Bu grubun direk olarak kod a&eth;ac&yacute;na herhangi bir
- kod eklenmelerine izin verilmez. Bu ki&thorn;ilerin
- yazd&yacute;&eth;&yacute; kodlar <emphasis>committer</emphasis>
- taraf&yacute;ndan incelenip ana sistemde dahil edilirler.</para>
+ <para><firstterm>Contributors(Katkıta
+ Bulunanlar)</firstterm> doküman ya da kod yazarlar.
+ Bu grubun direk olarak kod a&eth;acına herhangi bir
+ kod eklenmelerine izin verilmez. Bu kişilerin
+ yazdı&eth;ı kodlar <emphasis>committer</emphasis>
+ tarafından incelenip ana sistemde dahil edilirler.</para>
</listitem>
<listitem>
- <para><firstterm>Committers</firstterm> kaynak a&eth;ac&yacute;na
- kod ekleme yetkisinde sahip geli&thorn;tiriciler. Committer
- olabilmek i&ccedil;in
- &ccedil;al&yacute;&thorn;t&yacute;&eth;&yacute;
- alan &uuml;zerinde &ccedil;ok y&uuml;ksek bilgi seviyesine
- sahip olmas&yacute; gerekir.</para>
-
- <para>Baz&yacute; commiterler b&uuml;t&uuml;n kaynak koduna
- ula&thorn;ma yetkisine sahiptirler di&eth;erleri ise
- ger&ccedil;ek koddan ayr&yacute; tutulurlar.
- D&ouml;k&uuml;mantasyonla ilgilenenler normal olarak kernel
- koduna ula&thorn;ma yetkisine sahip de&eth;illerdir.
- Principal Architect olarak adland&yacute;r&yacute;lan
- &ccedil;ekirdek tak&yacute;m&yacute;ndaki
- baz&yacute; &thorn;ah&yacute;slar&yacute;n ise
- <firstterm>back out</firstterm> ad&yacute; verilen kaynak
- kodu a&eth;ac&yacute;ndaki kodlar&yacute; silme hakk&yacute;
- vard&yacute;r. B&uuml;t&uuml;n committer 'lar
- yap&yacute;lan her bir commit (i&thorn;lem) i&ccedil;in
- e-posta al&yacute;rlar ve b&ouml;ylece gizlice
- bir kodun kaynak kodu a&eth;ac&yacute;na girmesi
- engellenmi&thorn; olur.</para>
+ <para><firstterm>Committers</firstterm> kaynak a&eth;acına
+ kod ekleme yetkisinde sahip geliştiriciler. Committer
+ olabilmek için
+ çalıştı&eth;ı
+ alan üzerinde çok yüksek bilgi seviyesine
+ sahip olması gerekir.</para>
+
+ <para>Bazı commiterler bütün kaynak koduna
+ ulaşma yetkisine sahiptirler di&eth;erleri ise
+ gerçek koddan ayrı tutulurlar.
+ Dökümantasyonla ilgilenenler normal olarak kernel
+ koduna ulaşma yetkisine sahip de&eth;illerdir.
+ Principal Architect olarak adlandırılan
+ çekirdek takımındaki
+ bazı şahısların ise
+ <firstterm>back out</firstterm> adı verilen kaynak
+ kodu a&eth;acındaki kodları silme hakkı
+ vardır. Bütün committer 'lar
+ yapılan her bir commit (işlem) için
+ e-posta alırlar ve böylece gizlice
+ bir kodun kaynak kodu a&eth;acına girmesi
+ engellenmiş olur.</para>
</listitem>
<listitem>
- <para><firstterm>Core team (&Ccedil;ekirdek
- Tak&yacute;m&yacute;)</firstterm>.
- &os; ve NetBSD kesinlikle bir &ccedil;ekirdek
- tak&yacute;ma sahiptir.
- &Ccedil;ekirdek tak&yacute;m projenin geli&thorn;imi ve
- olu&thorn;turulmas&yacute; s&yacute;ras&yacute;nda
- programlar&yacute;n&yacute; yaparlar ve rolleri tam olarak
+ <para><firstterm>Core team (Çekirdek
+ Takımı)</firstterm>.
+ &os; ve NetBSD kesinlikle bir çekirdek
+ takıma sahiptir.
+ Çekirdek takım projenin gelişimi ve
+ oluşturulması sırasında
+ programlarını yaparlar ve rolleri tam olarak
belli de&eth;ildir.
- &Ccedil;ekirdek tak&yacute;m&yacute; &uuml;yesi olmak
- i&ccedil;in program geli&thorn;tirici (developer) olma
+ Çekirdek takımı üyesi olmak
+ için program geliştirici (developer) olma
zorunlulu&eth;u yoktur ve buda son derece normaldir.
- &Ccedil;ekirdek tak&yacute;m i&ccedil;in
- kurallar bir projeden di&eth;erine farkl&yacute;l&yacute;k
- g&ouml;sterebilir ve genel olarak
- &ccedil;ekirdek tak&yacute;m&yacute;n projenin geli&thorn;me
- ve gidi&thorn;at noktas&yacute;ndaki g&ouml;r&uuml;&thorn; ve
- fikirleri kesinlikle &Ccedil;ekirdek Tak&yacute;m &uuml;yesi
- olmayan ki&thorn;ilerin g&ouml;r&uuml;&thorn; ve
- fikirlerinden daha &uuml;st&uuml;n tutulur.</para>
+ Çekirdek takım için
+ kurallar bir projeden di&eth;erine farklılık
+ gösterebilir ve genel olarak
+ çekirdek takımın projenin gelişme
+ ve gidişat noktasındaki görüş ve
+ fikirleri kesinlikle Çekirdek Takım üyesi
+ olmayan kişilerin görüş ve
+ fikirlerinden daha üstün tutulur.</para>
</listitem>
</itemizedlist>
- <para>&Yacute;&thorn;te b&uuml;t&uuml;n bu d&uuml;zenlemeler
- Linux'ten bir&ccedil;ok noktada farkl&yacute;l&yacute;k
- g&ouml;sterir:</para>
+ <para>İşte bütün bu düzenlemeler
+ Linux'ten birçok noktada farklılık
+ gösterir:</para>
<orderedlist>
<listitem>
- <para>Hi&ccedil; kimse sistem i&ccedil;eri&eth;ini kontrol
- edemez. Pratikte bu farkl&yacute;l&yacute;k g&ouml;ze
- &ccedil;ok &ouml;nemli gelebilir. As&yacute;l mimar
- (Chief Architect) kodun as&yacute;l koddan
- &ccedil;&yacute;kart&yacute;lmas&yacute; iste&eth;inde
- bulunabilir ve hatta Linux projelerinde bir&ccedil;ok
- ki&thorn;i de&eth;i&thorn;iklikler yapabilir.</para>
+ <para>Hiç kimse sistem içeri&eth;ini kontrol
+ edemez. Pratikte bu farklılık göze
+ çok önemli gelebilir. Asıl mimar
+ (Chief Architect) kodun asıl koddan
+ çıkartılması iste&eth;inde
+ bulunabilir ve hatta Linux projelerinde birçok
+ kişi de&eth;işiklikler yapabilir.</para>
</listitem>
<listitem>
- <para>Di&eth;er taraftan merkezi bir depo vard&yacute;r.
- Bu depo eski t&uuml;m versiyonlarda dahil olmak &uuml;zere
- bir noktada toplanm&yacute;&thorn; olarak i&thorn;letim
- sistemine ait t&uuml;m kodlar&yacute;
- bar&yacute;nd&yacute;r&yacute;r.</para>
+ <para>Di&eth;er taraftan merkezi bir depo vardır.
+ Bu depo eski tüm versiyonlarda dahil olmak üzere
+ bir noktada toplanmış olarak işletim
+ sistemine ait tüm kodları
+ barındırır.</para>
</listitem>
<listitem>
- <para>BSD projeleri yaln&yacute;zca kernel(&ccedil;ekirdek)
- olarak de&eth;il <quote>b&uuml;t&uuml;n i&thorn;letim
- sistemi</quote> olarak kabul edilir. Bu &ouml;zellik
- yaln&yacute;zca marjinal olarak faydal&yacute;d&yacute;r.
- Ne BSD nede Linux programlar olmadan yararl&yacute; de&eth;ildir.
- Ve bu programlar Linux alt&yacute;nda BSD alt&yacute;nda
- kullan&yacute;ld&yacute;&eth;&yacute; gibi
- kullan&yacute;l&yacute;r.</para>
+ <para>BSD projeleri yalnızca kernel(çekirdek)
+ olarak de&eth;il <quote>bütün işletim
+ sistemi</quote> olarak kabul edilir. Bu özellik
+ yalnızca marjinal olarak faydalıdır.
+ Ne BSD nede Linux programlar olmadan yararlı de&eth;ildir.
+ Ve bu programlar Linux altında BSD altında
+ kullanıldı&eth;ı gibi
+ kullanılır.</para>
</listitem>
<listitem>
- <para>CVS kod a&eth;ac&yacute;n&yacute;n (source tree)
- bi&ccedil;imlendirilmi&thorn; olmas&yacute;n&yacute;n
- bir neticesi olarak BSD geli&thorn;im evreleri gayet
- a&ccedil;&yacute;kt&yacute;r ve herhangi bir versiyona ait
- bilgi versiyon numaras&yacute; yada piyasaya s&uuml;r&uuml;lme
- tarihi ile bulunabilir. Hatta CVS g&uuml;ncellemelere izin
- bile verir. &Ouml;rne&eth;in &os; deposu ortalama
- g&uuml;nde 100 kez g&uuml;ncellenir ancak bu g&uuml;ncellemeler
- &ccedil;o&eth;u kez &ccedil;ok k&uuml;&ccedil;&uuml;kt&uuml;r.
+ <para>CVS kod a&eth;acının (source tree)
+ biçimlendirilmiş olmasının
+ bir neticesi olarak BSD gelişim evreleri gayet
+ açıktır ve herhangi bir versiyona ait
+ bilgi versiyon numarası yada piyasaya sürülme
+ tarihi ile bulunabilir. Hatta CVS güncellemelere izin
+ bile verir. Örne&eth;in &os; deposu ortalama
+ günde 100 kez güncellenir ancak bu güncellemeler
+ ço&eth;u kez çok küçüktür.
</para>
</listitem>
</orderedlist>
</sect2>
<sect2>
- <title>BSD S&uuml;r&uuml;mleri</title>
+ <title>BSD Sürümleri</title>
- <para>Her BSD projesi &uuml;&ccedil; tane farkl&yacute;
- s&uuml;r&uuml;m i&ccedil;erir. Linuxteki gibi bu
- s&uuml;r&uuml;mler 1.4.1 ya da da 3.5.0 olarak belirlenir.
- Ek olarak versiyon numaralar&yacute; kendi amac&yacute;n&yacute;
+ <para>Her BSD projesi üç tane farklı
+ sürüm içerir. Linuxteki gibi bu
+ sürümler 1.4.1 ya da da 3.5.0 olarak belirlenir.
+ Ek olarak versiyon numaraları kendi amacını
belirten bir son eke sahiptir:</para>
<orderedlist>
<listitem>
- <para>Geli&thorn;tirilmi&thorn; olan versiyon
- <firstterm>CURRENT</firstterm> (Ge&ccedil;erli En Son)
- olarak adland&yacute;r&yacute;l&yacute;r. &os;'de
- CURRENT'a bir numara atan&yacute;r. &Ouml;rne&eth;in &os;
- 5.0-CURRENT. NetBSD a&ccedil;&yacute;k bir bi&ccedil;imde
- farkl&yacute; isimlendirme &thorn;emas&yacute;
- kullan&yacute;r. Kullan&yacute;lan bu &thorn;ema tek
- harften olu&thorn;an bir son ektir ki bu son ek dahili
- aray&uuml;zdeki de&eth;i&thorn;ikli&eth;i ifade eder.
- &Ouml;rne&eth;in NetBSD 1.4.3G gibi. OpenBSD her hangi
- bir numara atamas&yacute; yapmaz
- (OpenBSD-current). B&uuml;t&uuml;n yeni s&uuml;r&uuml;mler
- sistemde bu &thorn;ekilde kullan&yacute;l&yacute;r.</para>
+ <para>Geliştirilmiş olan versiyon
+ <firstterm>CURRENT</firstterm> (Geçerli En Son)
+ olarak adlandırılır. &os;'de
+ CURRENT'a bir numara atanır. Örne&eth;in &os;
+ 5.0-CURRENT. NetBSD açık bir biçimde
+ farklı isimlendirme şeması
+ kullanır. Kullanılan bu şema tek
+ harften oluşan bir son ektir ki bu son ek dahili
+ arayüzdeki de&eth;işikli&eth;i ifade eder.
+ Örne&eth;in NetBSD 1.4.3G gibi. OpenBSD her hangi
+ bir numara ataması yapmaz
+ (OpenBSD-current). Bütün yeni sürümler
+ sistemde bu şekilde kullanılır.</para>
</listitem>
<listitem>
- <para>Belirli aral&yacute;larla y&yacute;lda iki ila d&ouml;rt
+ <para>Belirli aralılarla yılda iki ila dört
defa projeler CD-ROM ile edinme yada ftp sitelerinden
- &uuml;cretsiz olarak download etmek i&ccedil;in
- piyasaya s&uuml;r&uuml;l&uuml;r(RELEASE). &Ouml;rne&eth;in
+ ücretsiz olarak download etmek için
+ piyasaya sürülür(RELEASE). Örne&eth;in
OpenBSD 2.6 RELEASE. Yada NetBSD 1.4-RELEASE. Piyasaya
- s&uuml;r&uuml;len <firstterm>S&uuml;r&uuml;m</firstterm>
- (RELEASE) versiyonu son kullan&yacute;c&yacute;
- i&ccedil;in gerekli olan s&uuml;r&uuml;md&uuml;r ve sistemin
- normal versiyonudur. Ayr&yacute;ca
- NetBSD ayr&yacute;ca <emphasis>yama s&uuml;r&uuml;mleri</emphasis>
- (patch releases) &Ouml;rne&eth;in NetBSD 1.4.2 gibi.
- Bu s&uuml;r&uuml;mler &uuml;&ccedil;
- basamakl&yacute;d&yacute;r.</para>
+ sürülen <firstterm>Sürüm</firstterm>
+ (RELEASE) versiyonu son kullanıcı
+ için gerekli olan sürümdür ve sistemin
+ normal versiyonudur. Ayrıca
+ NetBSD ayrıca <emphasis>yama sürümleri</emphasis>
+ (patch releases) Örne&eth;in NetBSD 1.4.2 gibi.
+ Bu sürümler üç
+ basamaklıdır.</para>
</listitem>
<listitem>
<para>RELEASE versiyonlarda her hangi bir hata (bug)
- bulun&eth;unda hatalar d&uuml;zeltilir ve CVS kaynak kodu
- a&eth;ac&yacute;na (source tree) dahil edilir. &os; 'de
- son elde edilen s&uuml;r&uuml;m <firstterm>STABLE</firstterm>
- (sa&eth;lam versiyon) olarak adland&yacute;r&yacute;l&yacute;r
+ bulun&eth;unda hatalar düzeltilir ve CVS kaynak kodu
+ a&eth;acına (source tree) dahil edilir. &os; 'de
+ son elde edilen sürüm <firstterm>STABLE</firstterm>
+ (sa&eth;lam versiyon) olarak adlandırılır
ancak OpenBSD ve NetBSD RELEASE versiyon ismini kullanmaya
devam eder. CURRENT versiyonun test edilmesi
- s&yacute;ras&yacute;nda yeni ama k&uuml;&ccedil;&uuml;k
- &ouml;zellikler sisteme dahil edilebilir.</para>
+ sırasında yeni ama küçük
+ özellikler sisteme dahil edilebilir.</para>
</listitem>
</orderedlist>
- <para><emphasis>B&uuml;t&uuml;n bunlar&yacute;n aksine Linux'te iki
- ayr&yacute; kod a&eth;ac&yacute; (code tree) vard&yacute;r:
- Stable (Sa&eth;lam) versiyon ve Development (Geli&thorn;mekte olan)
- versiyon. Stable versiyon &ccedil;ift say&yacute;lardan
- olu&thorn;an minor versiyon numaralar&yacute;na
+ <para><emphasis>Bütün bunların aksine Linux'te iki
+ ayrı kod a&eth;acı (code tree) vardır:
+ Stable (Sa&eth;lam) versiyon ve Development (Gelişmekte olan)
+ versiyon. Stable versiyon çift sayılardan
+ oluşan minor versiyon numaralarına
sahiptir. 2.0, 2.2, 2.4 gibi. Development versiyon ise tek
- say&yacute;lardan olu&thorn;an minor versiyon numaralar&yacute;na
+ sayılardan oluşan minor versiyon numaralarına
sahiptir. 2.1, 2.3, 2.5 gibi.
- Baz&yacute; durumlarda de&eth;i&thorn;ik Linux
- da&eth;&yacute;t&yacute;m firmalar&yacute; kendi
- geli&thorn;tirdikleri &uuml;r&uuml;nleri
+ Bazı durumlarda de&eth;işik Linux
+ da&eth;ıtım firmaları kendi
+ geliştirdikleri ürünleri
<quote>TurboLinux 6.0 with kernel 2.2.14</quote></emphasis>
- &thorn;eklinde piyasaya s&uuml;rebilir.</para>
+ şeklinde piyasaya sürebilir.</para>
</sect2>
<sect2>
- <title>BSD'nin in hangi versiyonlar&yacute; bulunabilir?</title>
+ <title>BSD'nin in hangi versiyonları bulunabilir?</title>
- <para>Bir&ccedil;ok Linux s&uuml;r&uuml;m&uuml;n&uuml;n aksine
- a&ccedil;&yacute;k kaynak kodu olan yanl&yacute;zca &uuml;&ccedil;
- tane BSD s&uuml;r&uuml;m&uuml; vard&yacute;r.her BSD projesi
- kendi kod a&eth;ac&yacute; (source tree) ve &ccedil;ekirde&eth;ine
- sahiptir. Ve pratikte kullan&yacute;c&yacute;lar&yacute;n
+ <para>Birçok Linux sürümünün aksine
+ açık kaynak kodu olan yanlızca üç
+ tane BSD sürümü vardır.her BSD projesi
+ kendi kod a&eth;acı (source tree) ve çekirde&eth;ine
+ sahiptir. Ve pratikte kullanıcıların
projelere kendi ekledikleri kodlarla Linuxteki kodlar
- aras&yacute;nda daha az farkl&yacute;l&yacute;k vard&yacute;r.</para>
+ arasında daha az farklılık vardır.</para>
- <para>Her projenin amac&yacute;n&yacute; gruplamak ger&ccedil;ekten
- zordur: Farkl&yacute;l&yacute;klar ki&thorn;ilere &ouml;zeldir.
+ <para>Her projenin amacını gruplamak gerçekten
+ zordur: Farklılıklar kişilere özeldir.
Genel olarak:</para>
<itemizedlist>
<listitem>
- <para>&os; y&uuml;ksek performans ve son
- kullan&yacute;c&yacute;lar i&ccedil;in kullan&yacute;m
- kolayl&yacute;&eth;&yacute; amac&yacute;n&yacute; g&uuml;der.
- Ve ISP firmalar&yacute; i&ccedil;in favori i&thorn;letim
- sistemdir. PCler ve Compaq'&yacute;n Alpha i&thorn;lemcileri
- &uuml;zerinde &ccedil;al&yacute;&thorn;&yacute;r. &os;
- a&ccedil;&yacute;k bir farkla di&eth;er projelere oranla daha
- fazla ki&thorn;i taraf&yacute;ndan
- kullan&yacute;l&yacute;r.</para>
+ <para>&os; yüksek performans ve son
+ kullanıcılar için kullanım
+ kolaylı&eth;ı amacını güder.
+ Ve ISP firmaları için favori işletim
+ sistemdir. PCler ve Compaq'ın Alpha işlemcileri
+ üzerinde çalışır. &os;
+ açık bir farkla di&eth;er projelere oranla daha
+ fazla kişi tarafından
+ kullanılır.</para>
</listitem>
<listitem>
- <para>NetBSD azami seviyede ta&thorn;&yacute;nabilirlilik
- hedefler. <quote>NetBSD &uuml;zerinde elbette
- &ccedil;al&yacute;&thorn;&yacute;r!</quote> ile de bu
- belirtilmi&thorn; olur. Ek olarak sade dizayna sahip olmak
- &ouml;nemlidir. NetBSD palmtoplardan
- b&uuml;y&uuml;k serverlara kadar her yarde
- &ccedil;al&yacute;&thorn;&yacute;r ve NASA'n&yacute;n uzay
- &ccedil;al&yacute;&thorn;malar&yacute;nda da
- kullan&yacute;lm&yacute;&thorn;t&yacute;r.&Ouml;zel olarakda
- Intel-olmayan donan&yacute;mlar i&ccedil;in iyi
- se&ccedil;imdir.</para>
+ <para>NetBSD azami seviyede taşınabilirlilik
+ hedefler. <quote>NetBSD üzerinde elbette
+ çalışır!</quote> ile de bu
+ belirtilmiş olur. Ek olarak sade dizayna sahip olmak
+ önemlidir. NetBSD palmtoplardan
+ büyük serverlara kadar her yarde
+ çalışır ve NASA'nın uzay
+ çalışmalarında da
+ kullanılmıştır.Özel olarakda
+ Intel-olmayan donanımlar için iyi
+ seçimdir.</para>
</listitem>
<listitem>
- <para>OpenBSD kod temizli&eth;ini ve g&uuml;venli&eth;ini
- hedef al&yacute;r. A&ccedil;&yacute;k kaynak
- kod geli&thorn;tirim modeli ve s&yacute;k&yacute; kod
- incelemesini i&ccedil;erir ve banka
- ABD h&uuml;k&uuml;met bakanl&yacute;klar&yacute;, hisse
- senedi kurumlar&yacute; gibi g&uuml;venlik
- temelli i&thorn;letmeler i&ccedil;in bir i&thorn;letim
- sistemi olmay&yacute; hedefler. NetBSD
- gibi bir&ccedil;ok platformda
- &ccedil;al&yacute;&thorn;abilir.</para>
+ <para>OpenBSD kod temizli&eth;ini ve güvenli&eth;ini
+ hedef alır. Açık kaynak
+ kod geliştirim modeli ve sıkı kod
+ incelemesini içerir ve banka
+ ABD hükümet bakanlıkları, hisse
+ senedi kurumları gibi güvenlik
+ temelli işletmeler için bir işletim
+ sistemi olmayı hedefler. NetBSD
+ gibi birçok platformda
+ çalışabilir.</para>
</listitem>
</itemizedlist>
- <para>Bunlardan ba&thorn;ka a&ccedil;&yacute;k kod olamayan iki
- de&eth;i&thorn;ik ki de&eth;i&thorn;ik iki BSD &unix;
- i&thorn;letim sistemi mevcuttur. Bunlar BSD/OS ve
- Apple'&yacute;n geli&thorn;tirdi&eth;i &macos; X:</para>
+ <para>Bunlardan başka açık kod olamayan iki
+ de&eth;işik ki de&eth;işik iki BSD &unix;
+ işletim sistemi mevcuttur. Bunlar BSD/OS ve
+ Apple'ın geliştirdi&eth;i &macos; X:</para>
<itemizedlist>
<listitem>
- <para>BSD/OS 4.4 BSD t&uuml;retilmi&thorn; en eski
- s&uuml;r&uuml;md&uuml;r. A&ccedil;&yacute;k kaynak kodlu
- de&eth;ildir ve bu sebeble kod &ccedil;ok
- k&uuml;&ccedil;&uuml;k bir maliyetle sat&yacute;n
- al&yacute;nabilir. Bir &ccedil;ok a&ccedil;&yacute;dan
- &os;'ye benzer ve bir &ccedil;ok geli&thorn;tirici iki
- sistemlede &ccedil;al&yacute;&thorn;&yacute;r.</para>
+ <para>BSD/OS 4.4 BSD türetilmiş en eski
+ sürümdür. Açık kaynak kodlu
+ de&eth;ildir ve bu sebeble kod çok
+ küçük bir maliyetle satın
+ alınabilir. Bir çok açıdan
+ &os;'ye benzer ve bir çok geliştirici iki
+ sistemlede çalışır.</para>
</listitem>
<listitem>
<para><ulink url="http://www.apple.com/macosx/server/">&macos;
X</ulink>
<ulink url="http://www.apple.com/">Apple Computer Inc.'in</ulink>
- &macintosh; serisinin en son &uuml;yesidir. Bu i&thorn;letim
- sisteminin &ccedil;ekirde&eth;i BSD tabanl&yacute;d&yacute;r
+ &macintosh; serisinin en son üyesidir. Bu işletim
+ sisteminin çekirde&eth;i BSD tabanlıdır
ve <ulink
url="http://developer.apple.com/darwin/">Darwin</ulink>,
- olarak adland&yacute;r&yacute;l&yacute;r. Di&eth;er
- versiyonlar&yacute;n aksine i&thorn;letim aksine
- &ccedil;ekirdek a&ccedil;&yacute;k kaynak kodludur. Bu
- geli&thorn;imin bir neticesi olarakda
- Apple geli&thorn;tiricileri &os; committer
- '&yacute;d&yacute;r. Bu &ccedil;ekirde&eth;in &uuml;zerinde
+ olarak adlandırılır. Di&eth;er
+ versiyonların aksine işletim aksine
+ çekirdek açık kaynak kodludur. Bu
+ gelişimin bir neticesi olarakda
+ Apple geliştiricileri &os; committer
+ 'ıdır. Bu çekirde&eth;in üzerinde
Aqua/Quartz grafik arabirimi ve &macos; 'un di&eth;er
- &uuml;r&uuml;nleri vard&yacute;r. Fakat bu X arabiriminin
- kodu kapal&yacute;d&yacute;r. Bu i&thorn;letim sistemi
+ ürünleri vardır. Fakat bu X arabiriminin
+ kodu kapalıdır. Bu işletim sistemi
x86 and PPC mimarilerinde
- &ccedil;al&yacute;&thorn;&yacute;r.</para>
+ çalışır.</para>
</listitem>
</itemizedlist>
</sect2>
<sect2>
- <title>BSD kullan&yacute;m lisans&yacute;n&yacute;n GNU
- kullan&yacute;m lisans&yacute;ndan fark&yacute; nedir?</title>
+ <title>BSD kullanım lisansının GNU
+ kullanım lisansından farkı nedir?</title>
- <para>Linux kapal&yacute; kod (closed source)
- yaz&yacute;l&yacute;m&yacute;n&yacute; saf
- d&yacute;&thorn;&yacute; b&yacute;rakmak i&ccedil;in
- tasarlanm&yacute;&thorn;
+ <para>Linux kapalı kod (closed source)
+ yazılımını saf
+ dışı bırakmak için
+ tasarlanmış
<ulink url="http://www.fsf.org/copyleft/gpl.html">GNU General
- Public License</ulink> (GPL) lisans&yacute; ile
- da&eth;&yacute;t&yacute;l&yacute;r. GPL lisansl&yacute; bir
- &uuml;r&uuml;n kullanarak geli&thorn;tirilen bir
- yaz&yacute;l&yacute;mda mutlaka GPL lisans&yacute; ile
- da&eth;&yacute;t&yacute;lmal&yacute;d&yacute;r. Fakat
+ Public License</ulink> (GPL) lisansı ile
+ da&eth;ıtılır. GPL lisanslı bir
+ ürün kullanarak geliştirilen bir
+ yazılımda mutlaka GPL lisansı ile
+ da&eth;ıtılmalıdır. Fakat
<ulink url="http://www.opensource.org/licenses/bsd-license.html">BSD
- lisans&yacute;</ulink> daha az
- k&yacute;s&yacute;tlay&yacute;c&yacute;d&yacute;r ve binary
- da&eth;&yacute;t&yacute;ma izin verir. Bu &ouml;zellikle
- g&ouml;m&uuml;l&uuml; uygulamalar i&ccedil;in &ccedil;ekici bir
- lisans t&uuml;r&uuml;d&uuml;r.</para>
+ lisansı</ulink> daha az
+ kısıtlayıcıdır ve binary
+ da&eth;ıtıma izin verir. Bu özellikle
+ gömülü uygulamalar için çekici bir
+ lisans türüdür.</para>
</sect2>
<sect2>
- <title>Daha ba&thorn;ka ne bilmeliyim?</title>
+ <title>Daha başka ne bilmeliyim?</title>
- <para>BSDler i&ccedil;in Linuxlere oranla daha az
- program&yacute;n &uuml;retildi&eth;i zamanlarda BSD
- geli&thorn;tiricileri Linux programlar&yacute;n&yacute; BSD
- alt&yacute;nda &ccedil;al&yacute;&thorn;t&yacute;rmay&yacute;
+ <para>BSDler için Linuxlere oranla daha az
+ programın üretildi&eth;i zamanlarda BSD
+ geliştiricileri Linux programlarını BSD
+ altında çalıştırmayı
sa&eth;layan Linux uyumluluk paketini ortaya
- &ccedil;&yacute;kard&yacute;lar. Bu Paket, Linux sistem
- &ccedil;a&eth;r&yacute;lar&yacute;n&yacute; d&uuml;zg&uuml;n
- yapabilmek i&ccedil;in her iki &ccedil;ekirdek
- de&eth;i&thorn;ikliklerini ve C Library (C
- k&uuml;t&uuml;phanesi) gibi Linux uyumluluk
- dosyalar&yacute;n&yacute; i&ccedil;erir. Linux
- programlar&yacute;n&yacute; Linux makinesi ile BSD makinesi
- alt&yacute;nda &ccedil;al&yacute;&thorn;t&yacute;rmak
- aras&yacute;nda h&yacute;z bak&yacute;m&yacute;ndan her hangi
+ çıkardılar. Bu Paket, Linux sistem
+ ça&eth;rılarını düzgün
+ yapabilmek için her iki çekirdek
+ de&eth;işikliklerini ve C Library (C
+ kütüphanesi) gibi Linux uyumluluk
+ dosyalarını içerir. Linux
+ programlarını Linux makinesi ile BSD makinesi
+ altında çalıştırmak
+ arasında hız bakımından her hangi
bir kayda de&eth;er fark yoktur.</para>
- <para>BSD 'nin <quote>All from one supplier (Her&thorn;ey
- tek elden)</quote> mant&yacute;&eth;&yacute; Linuxlerde
- ayn&yacute; s&yacute;kl&yacute;kla yap&yacute;lan
- g&uuml;ncelleme i&thorn;lemlerinin daha kolay oldu&eth;u
- anlam&yacute;na gelir. BSD k&uuml;t&uuml;phane versiyon
- g&uuml;ncellemelerini eski versiyon k&uuml;t&uuml;phaneleri ile
- uyumlu olarak yapar ve bu eski Binary kodlar&yacute;
- &ccedil;al&yacute;&thorn;t&yacute;rmay&yacute; m&uuml;mk&uuml;n
- k&yacute;lar.</para>
+ <para>BSD 'nin <quote>All from one supplier (Herşey
+ tek elden)</quote> mantı&eth;ı Linuxlerde
+ aynı sıklıkla yapılan
+ güncelleme işlemlerinin daha kolay oldu&eth;u
+ anlamına gelir. BSD kütüphane versiyon
+ güncellemelerini eski versiyon kütüphaneleri ile
+ uyumlu olarak yapar ve bu eski Binary kodları
+ çalıştırmayı mümkün
+ kılar.</para>
</sect2>
<sect2>
- <title>BSD'mi Linux'm&uuml; kullanmal&yacute;y&yacute;m?</title>
+ <title>BSD'mi Linux'mü kullanmalıyım?</title>
- <para>Bunlar&yacute;n hepsinin pratikteki anlam&yacute; nedir?
- Kim BSD kim Linux kullanmal&yacute;?</para>
+ <para>Bunların hepsinin pratikteki anlamı nedir?
+ Kim BSD kim Linux kullanmalı?</para>
- <para>Bu hakikatten cevaplanmas&yacute; zor bir sorudur.
- Bir ka&ccedil; &ouml;neri &thorn;u&thorn;ekilde
- s&yacute;ralanabilir:</para>
+ <para>Bu hakikatten cevaplanması zor bir sorudur.
+ Bir kaç öneri şuşekilde
+ sıralanabilir:</para>
<itemizedlist>
<listitem>
<para><quote>If it ain't broke, don't fix it</quote>
- (Bozulmuyorsa d&uuml;zeltme). E&eth;er halihaz&yacute;rda
- a&ccedil;&yacute;k kodlu bir i&thorn;letim sistemi
- kullan&yacute;yorsan&yacute;z ve ondan memnunsan&yacute;z
- de&eth;i&thorn;iklik yapmak i&ccedil;in iyi bir sebeb
+ (Bozulmuyorsa düzeltme). E&eth;er halihazırda
+ açık kodlu bir işletim sistemi
+ kullanıyorsanız ve ondan memnunsanız
+ de&eth;işiklik yapmak için iyi bir sebeb
yoktur.</para>
</listitem>
<listitem>
- <para>BSD sistemi, &ouml;zellikle &os; dikkate de&eth;er
- bir &thorn;ekilde Linuxlerden daha fazla performans
- sa&eth;layabilir. Fakat bu herkesi ayn&yacute; derecede
- etkileyen bir&thorn;ey de&eth;ildir ve bir &ccedil;ok
- durumda yok denecek kadar az performans fark&yacute;
- vard&yacute;r. Ama baz&yacute; &ouml;zel durumlarda da
+ <para>BSD sistemi, özellikle &os; dikkate de&eth;er
+ bir şekilde Linuxlerden daha fazla performans
+ sa&eth;layabilir. Fakat bu herkesi aynı derecede
+ etkileyen birşey de&eth;ildir ve bir çok
+ durumda yok denecek kadar az performans farkı
+ vardır. Ama bazı özel durumlarda da
Linux'de &os;'den daha iyi olarak nitelendirilebilir.</para>
</listitem>
<listitem>
- <para>Genelde BSD sistemi g&uuml;venilirlilik
- a&ccedil;&yacute;s&yacute;ndan daha iyi &uuml;ne
+ <para>Genelde BSD sistemi güvenilirlilik
+ açısından daha iyi üne
sahiptir. ve bu genelde daha olgun koda sahip
- olu&thorn;undan kaynaklan&yacute;r.</para>
+ oluşundan kaynaklanır.</para>
</listitem>
<listitem>
- <para>BSD lisans&yacute; GPL Lisans&yacute;ndan daha dikkat
- &ccedil;ekicidir.</para>
+ <para>BSD lisansı GPL Lisansından daha dikkat
+ çekicidir.</para>
</listitem>
<listitem>
- <para>BSD Linux kodlar&yacute;n&yacute;
- &ccedil;al&yacute;&thorn;t&yacute;rabilir ama Linux
- BSD kodlar&yacute;n&yacute;
- &ccedil;al&yacute;&thorn;t&yacute;ranilir. Bunun bir
- neticesi olarakda BSD i&ccedil;in Linux'den daha fazla
- yaz&yacute;l&yacute;m vard&yacute;r.</para>
+ <para>BSD Linux kodlarını
+ çalıştırabilir ama Linux
+ BSD kodlarını
+ çalıştıranilir. Bunun bir
+ neticesi olarakda BSD için Linux'den daha fazla
+ yazılım vardır.</para>
</listitem>
</itemizedlist>
</sect2>
<sect2>
- <title>BSD i&ccedil;in kim yard&yacute;m servis ve e&eth;itim
- sa&eth;l&yacute;yor?</title>
+ <title>BSD için kim yardım servis ve e&eth;itim
+ sa&eth;lıyor?</title>
- <para>BSDi her zaman BSD/OS'u desteklemektedir ve yak&yacute;n
- zaman &ouml;nce &os; ile bir anla&thorn;ma
- imzalam&yacute;&thorn;lard&yacute;r.</para>
+ <para>BSDi her zaman BSD/OS'u desteklemektedir ve yakın
+ zaman önce &os; ile bir anlaşma
+ imzalamışlardır.</para>
- <para>Ek olarak her projenin kendi yard&yacute;m yada kiralama
- departman&yacute; vard&yacute;r: <ulink
+ <para>Ek olarak her projenin kendi yardım yada kiralama
+ departmanı vardır: <ulink
url="../../../../commercial/consulting_bycat.html">&os;</ulink>,
<ulink
url="http://www.netbsd.org/gallery/consultants.html">NetBSD</ulink>,